redaqtoris sveti
Film Print-ის ამ ნომერში შევეცადეთ ნაკლებად კრიტიკუ ლები ვყოფილიყავით. იმიტომ არა, რომ ნომრის მთავა რი გმირები ჩვენი თანატოლები არიან. გვინდოდა გვეჩვენებინა რაც არის და დასკვნის გამოტანა მკითხველისთვის მიგვენდო. “ორგანიზმი ავადმყოფობას მაშინ ებრძ ვის, როცა სიცხე უწევს. კი ნომ ხალხს სწორედ ეს სიცხე უნდა აუწიოს!“ – ანჟეი ვაიდ ას სიტყვები დღეს ქართული კინოსთვის ალბათ განსაკუთრებით აქტუალ ურია. ამ ნომერს დრამატურგი რედაქტორები ჰყავდა. ვცდილობდით, ერთი მთლიანი ამბავი მოგვეყოლა. შევკარით ისტორია, მოტივაციები, კონფლიქ ტები, მაგრამ არ გვყავდა მთავარი გმირი. თუ რატომ გავიტანეთ ყდაზე ფო ტო ჯერ არარსებული ფილმიდან (რომელსაც 10 წლის მერე იხილავს მაყუ რებელი), იმედი გვაქვს, მკითხველი მიხვდება. ამას წინათ ნაწყვეტს გადავაწყდი ჩემი ძველი სადიპლომო ნამუშევრი დან (როცა ჯერ კიდევ კინომცოდნე ვიყავი):
ფოტო: ნატა სოგრომაძე
„ქართულ კინოში არამეამბოხე, ინფანტილური „ანტიგმირების“ სე
„კინო თავიდანვე მოკვდავად დაიბადა, ამიტომ ნუ გა
რია რევოლუციურ 60-იანებში იწყება, როდესაც პროტესტის უმაღლესი
გიკვირდებათ, თუ გარდაიცვლება“ – თქვა ჟან ლუკ
ფორმა „შერეკილობა“ გახდება და არ გასცდება საკუთარი სამყაროს
გოდრმ ა. ასეც არის, კინომ გაია რა ის ევოლუციის საფეხურები,
რეალური სამყაროსგან გამიჯნვის მცდელობას. დასავლელი თანატო
რომელსაც ცოცხალი ორგანიზმი გადის. ქართულ კინოსაც ჰქონია
ლებისგან განსხ ვავებით, ქართვ ელ კინოგმირებს არასდროს ექნებათ
პირველი ნაბიჯების პერიოდ ი და მომხიბვლ ელი ახალგაზრდობა.
სურვილი კერპების დამხობის, ანარქიის, ამბოხის. ამიტომაც ვფიქრობ,
შეიძლება ითქვ ას, ახლა ის ავადმყ ოფობს, მის მკურნალობაზე კი
ყველაზე საინტერესო დღეს ქართველი სტუდენტი რეჟისორების ნამუ
საქართვ ელოს ეროვნული კინოცენტრი ზრუნავს. ის ავტორები და
შევრებია. თუმცა ბოლო წლების დებიუტებს ნამდვილ დებიუტებს ვერ
რესპოდენტები, რომლებიც ამ ჟურნალში შეგხვ დებათ, მიეკუთვნე
ვუწოდებ, რადგან ეს არ იყო რეალობის ახალი მხატვრული გააზრება.
ბიან ადამიან ებს, რომლებიც კინოს გულშემატკივრობენ და მის გა
ალბათ ეს ნიშნავს, რომ ყველაფერი წინ არის. კინო პროტესტია რეა
მოჯამრთ ელებაში პირადი წვლილის შეტანას ცდილობენ.
ლობის მიმართ, იმით, რომ სხვა რეალ ობას გვთავაზობს, რეალობას,
ადამიანის მარადიული სურვილი – უთანაგრძნოს სხვას, კონკ
რომელიც შესაძლებელია, უფრო ნამდვილი იყოს. კინო მოკვდ ა. გაუ
რეტული „ქრონომეტრაჟით“ დაივ იწყოს საკუთარი თავი და განი
მარჯოს კინოს!“
ცადოს გარდასახვის სიამოვნება, აცოცხლებს კინოს. თანამედ
იმ ასაკისთვის დამახასიათებელმა პათეთიკამ ახლა ღიმილი მომგვ ა
როვე მაყურებელს ადამიან ისა და სამყაროს საიდუმლოებების
რა, მაგრამ აღმოვაჩინე, რომ ის, რაზეც მაშინ ვწერდი (2004-ში) დიდად არ
ამოხსნის ახალი და ზუსტი პასუხები აინტერესებს, ამიტომ კინოს
შეცვლილა. ყველაფერი შეიცვალა ჩვენს გარშემო: ქვეყანა, ადამიანები,
მოეთხოვება, რომ კიდევ უფრო ჭკვიანური გახდეს. თანამედრო
მთლიანად სამყარო, კინოპოლიტიკაც კი, მაგრამ ის, რაც ამ ყველაფრის
ვე მაყურებელს უფრო მძაფრი შეგრძ ნებების მოთხოვნილებაც
მიღმა არის, აღმოჩნდა, რომ ისევ პრობლემად დარჩა. ჩვენ ისევ ველო
აქვს, რის გამოც, კინოში შესაბამის ჟანრები, 3D, 4D ეფექტები და
დებით ვიღაცას, რომელიც ლეო კარაქსივით გიჟური და თამამი იქნება,
ა.შ. გაჩნდა. ტექნოლოგიურმა პროგრესმა კინო უფრო მობილური
ახალი კინოხედვით შემოვარდება ჩვენს ცნობიერებაში, გაარღვ ევს სივრ
გახადა, ფილმის გადაღება მარტივი და ბევრისთვის ხელმისაწვ
ცეებს, ამოაბრუნებს შეხედულებებს ბევრ საკითხებზე და შეძლებს ყველა
დომი. ახალი ციფრული ვიდეო კამერით ან მობილურით შექმნილ
ფერს სხვა კუთხით შეგვახედოს, ისე, რომ „სიცხემ აგვიწიოს“.
ფილმებს შეიძლება დიდი კინემატოგრაფის „შვილი“ ვუწოდოთ, რომელიც, ვფიქრობ, მალე წამოიზრდება და ევოლუციის პირო
[ მაკა კუკულავა ]
ბის თანახმად, „მამას“ რევოლუციას მოუწყობს. [ უტა ბერია ]
1
ყდაზე ფოტო: ნატა სოფრომაძე გამომცემელი საქართველოს კინემატოგრაფიის ეროვნული ცენტრი აღმასრულებელი მენეჯერი ნათია კანთელაძე მთავარი რედაქტორები მაკა კუკულავა, უტა ბერია არტ დირექტორი მანანა არაბული ფოტორედაქტორი ხათუნა ხუციშვილი ფოტოგრაფები ხათუნა ხუციშვილი, ნატა სოფრომაძე
[ 65 ]
ლიტერატურული რედაქტორი / კორექტორი ნინო სვანიძე პრეპრესი ალექსი კახნიაშვილი
ნომერზე მუშაობდნენ: მაკა კუკულავა, უტა ბერია, ქეთი დანელია, ირმა ჯანჯღავა, ირინა დემეტრაძე, მარგო ზუბაშვილი, ქეთა კირტავა, ნინო ქავთარაძე, მარიტა მათიაშვილი, ეკა წოწორია, თაკო კალანდაძე, ირინე ჟორდანია, თორნიკე ბზიავა, ნინო მხეიძე, ივანე ყიფშიძე, ვიკა გიორგობიანი, თამუნა
თბილისის საერთაშორისო
ლოლუა, ბექა ელბაქიძე, ივანე ყიფშიძე (ილუსტრაცია).
კინოფესტივალი
__4
რედაქცია ტელ.: +995 32 2 999200 / ელ ფოსტა: info@gnfc.ge /
რეპორტაჟი ლოძის სტუდენტური კინოფესტივალიდან
დაიბეჭდა „24 საათის“
__12
კოტბუსის კინოფესტივალი,
გამომცემლობაში; ტელ.: +995 32 2 409445 განსაკუთრებული მადლობა საქართველოს კინემატოგრაფიის
ქეთი მაჭავარიანი, ინტერვიუ
__14
წარმოება დღეს
__17
დირექტორს თამარ ტატიშვილს,
რუსუდან ჭყონია, ინტერვიუ
__18
პროექტების მენეჯერს ქეთი
„გაიღიმეთ“ რეცენზია
__20
ეროვნული ცენტრის კინოდისტრიბუციისა და ექსპორტის დანელიას და სტრატეგიის და
გიორგი მასხარაშვილი, ინტერვიუ __22
კვლევის მენეჯერს ირმაჯანჯღავას. ჟურნალი გამოდის კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს
„მესაათე“ რეცენზია
__24
ალექსანდრე ქვირია, ინტერვიუ
__26
„გორელოვკა“ რეცენზია
__28
თირნიკე ბზიავა „ბუდე„
__30
გაბრიელ რაზმაძე, „შავი თუთა„
__32
დავით კოპალეიშვილი, „ნათურა„ __33 ირაკლი ფანიაშვილი, „სერგო გოთორანი„
2
__34
მხარდაჭერით.
sarCevi
ჩემი კინო
__35
კოტე ჯანდიერი, ინტერვიუ – 36გვ ნულოვან ზოლზე,
[ 60 ]
ირაკლი ჩხიკვაძე
__40
ფოტოპროექტი მსახიობები
__42
ფოტოპროექტი სტუდენტები
__52
სპეც. რეპორტაჟი
__57
იური ნორშტეინი, ინტერვიუ
__58
ანჟეი ვაიდა, ინტერვიუ
__60
მარკ ბერგერი, ინტერვიუ
__62
ჟულიეტ ლეპუტრი, ინტერვიუ
__65
თავისუფალი თემა
__69
რა შეუძლია კინოს?
__70
IF… სტუდენტების მანიფესტი
__74
მრგვალი მაგიდა
__80
ინდუსტრია და თანამედროვე ტექნოლოგიები
__88
EPIK საქართველოში
__90
ლიტერატურული კონკურსი გალა __92 მობილური კინო
__94
კინოსთვის ერთად
__99
მანანა წივწივაძე, ინტერვიუ
__100
ნათია ჯაფარიძე, ინტერვიუ
__102
ანონსი „WHEN WE WERE YOUNG„ __104
[ 42 ] 3
თბილისის მეთორმეტე საერთაშორისო კი
აღნიშნეს, რომ ისინი გულშემატკივრობენ ქარ
ნოფესტივალის კატალოგის წინასიტყვაო
თულ კინოს და სიხარულით ადევნებენ თვალ ემატა – „სიყვარულით შვედეთიდან“.
ნო“ და „ქართული პანორამა“ კიდევ ერთი და
ბაში ფესტივალის დირექტორები შემდეგს
-ყურს იმ სიახლეებს, რაც თანამედროვე ქარ
წერენ: „წლის ბოლოს, როცა ნოემბრის ქარ
თულ კინოში ხდება. თუმცა, ამაზე ცოტა ქვემოთ.
ფესტივალის
გახსნა-დახურვაზე
ფილმები აჩვენეს, ხაზგასმით,
რუსული
ყოველგვარი
ბუქი ჩავლილია და თბილისის ქუჩებში დე
ფესტივალს კინოთეატრი „ამირანი“ მასპინ
კემბრის სტაბილური სუსხი დაისადგურებს
ძლობდა. ფილმები დიდსა და მცირე დარბა
პოლიტიკური დატვირთვის გარეშე.
ხოლმე, კინოთეატრი „ამირანი“ ქალაქის
ზებში იყო გადანაწილებული (ეს კომპაქტურობა
კულტურული ცხოვრების ეპიცენტრად იქცე
ბევრს მოეწონა, ზოგს კი წინა წლებში პროგრა
ვა. ეკრანი ეთმობა საფესტივალო, არაკო
მებით ხელში სირბილი ერჩივნა რუსთაველი- კაი გაძლებას გისურვებთო, – გვითხრეს, და
მერციულ, ნოვატორულ, ექსპერიმენტულ,
კოსტავას მიმართულებით მეტი რომანტიკისთ
ფილმს მართლაც მხოლოდ ნახევარმა დარ
საავტორო თუ ე. წ. განსხ ვ ავებულ კინოს.“
ვის) და დარბაზებში ციოდა (ეს განსაკუთრებით
ბაზმა თუ გაუძლო ბოლომდე. იური არაბოვის
აღსანიშნავია, რადგან საკმაო დისკომფორტს
მიერ გოეთეს „ფაუსტის“ მიხედვით შექმნილმა
სამწუხაროა, რომ „განსხვავებული კინოს“ ფეს
ქმნიდა, განსაკუთრებით ისეთი ფილმების ყუ
სცენარმა მაყურებლებს შორის აზრთ ა სხვა
ტივალი, რომელიც თბილისისთვ ის მართლ აც
რებისას, როგორიცაა სოკუროვის „ფაუსტი“, ან
დასხვაობ ა გამოიწვია. ფილმი წლევანდელი
ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენაა
ბელა ტარის „ტურინელი ცხენი„). ფესტივალს
ვენეციის კინოფესტივალის ტრიუმფატორი,
მთელი წლის განმავლობაში, წელს „ქალაქის
ერთგული მაყურებელი წელსაც არ მოჰკლებია
და ძალაუფლების შესახებ სოკუროვის ტეტ
კულტურული ცხოვრების ეპიცენტრად“ ვერ იქცა
– 5 დღის განმავლობაში „ამირანის“ დარბაზები
რალოგიის („მოლოხი“, „კურო“, „მზე„) ბოლო
და ფინანსური სირთულეებ ის გამო, მართლაც
გადაჭედილი იყო ყველა ასაკის კინომოყვარუ
ნაწილი გახლავთ.
რომ „განსხვავებულად“ ჩატარდა.
ლებით. განსაკუთრებით დასამახსოვრებელი
გახსნ აზე წარმოდგენილი იყო ალექსანდრ სოკუროვის გახმაურებული „ფაუსტი“. ფილმის დაწყებამდე ორგანიზატორებმა, –
მსვლელობისას
ჩვენ
თვის მთავარია მაყურებლისა და ფილმის
რობა და მისი ფილმების რეტროსპექტივა,
ავტორთა ურთიერთობა, – აღნიშნეს ორგა
რომლის დროსაც დარბაზებში მართლაც ტევა
ნიზატორებმა, – ის დისკუსიებ ი, რომლებიც
ფინანსური დეფიციტის გამო, წელს საერთა
არ იყო, ხოლო კარაქსის ფანები ერთმანეთს
ფილმის ჩვენების შემდეგ იმართება. კინობაზ
შორისო კონკურსი გაუქმდ ა, ოქროსა და ვერ
ასწრებდნენ, სიყვარულში გამოსტყდომოდნენ
რობებისა და ინდუსტრიულ ი ღონისძიებების
ცხლის „პრომეთე“ და სერგო ფარაჯანოვის სა
საკულტო რეჟისორს.
მოძალების ფონზე, ვცდილობთ, რომ ფილმი
ცოტა რამ წლევანდელი ფესტივალის შესახებ
ხელობის პრიზი – განსაკუთრებული პოეტ ური
წინა ფესტივალებთან შედარებით, წლევან
როგორც ინტელექტუალური პროდუქტი და
ხედვის მქონე ახალგაზრდ ა რეჟისორისთვის
დელ ფესტივალს მოკრძალებული, მაგრამ
ხელოვნების ნიმუში, მაყურებლისა და რეჟი
არავისთვის მიუნ იჭებიათ. ფესტივალს სტუმ
ძალზედ
ჰქონდა,
სორის განხილვის, ფიქრისა და მსჯელობის
რობდნენ და აფასებდნენ ბერლინის საერთა
რომლის ტრადიციულ სექციების, როგორიცაა:
საგნად იქცეს. თუმცა არც იმას ვივიწყებთ, რომ
შორისო კინოფესტივალის ჟიურის წევრები
„ევროპული კინოს ფორუმი“, „დამზადებულია
კინოინდუსტრია კომერციას აც გულისხმობს.
ულრიხ და ერიკა გრეგორები, რომლებმაც
გერმანიაში“, „დამოუკიდებელი ამერიკული კი
ამის დასტურია უამრავი მასტერ-კლასი, ვორ
4
საინტერესო
პროგრამა
ფოტო: ეკა ელბაქიძე, მაკა კუკულავა
„კინოფესტივალის
იქნება, რასაკვირველია, ლეო კარაქსის სტუმ
festivali
ლეო კარაქსი მარცხნივ: ფესტივალის ორგანიზატორები – გაგა ჩხეიძე, ნინო ანჯაფარიძე
ქშოპი, თუ მრგვალი მაგიდა, რომელიც ჩვენი
ვო, ვინც ამ ისტორიებს დაწერს, გადაიღებს და
კურტი. მან ბევრი იწუწუნა, რომ იტალიაში კინო
ფესტივალის ფარგლ ებში იმართება.“
ითამაშებს, საჭიროა ფესტივალებზე სიარ ული,
მოკვდა და მაყურებელს კინოენა აღარ ესმის,
წლევანდელი ფესტივალი ამ მხრივ დიდად
სადაც რაც შეიძლება მეტი ხალხი უნდა გაიცნო
რადაგან ისინი სერიალების ყურებამ გააფუჭა და
არ გამოირჩეოდ ა. ფესტივალზე მხოლოდ
და დაიმეგობრო. რაც შეეხება მსახიობ ებს, მათი
სხვაგვარ აღქმას მიაჩვია. „ყველამ იცით, ალბათ
ორმა პროდუსერმა ჩაატ არა მასტერკლ ასე
პირადად გაცნობა ხომ საერთოდ აადვილებს
სილვიო ბერლუსკონი რასაც წარმოადგენს. ვიმ
ბი – ამერიკელმა ჯიმ სტარკმ ა და იტალიელმა
ყველაფერს. მოკლედ, სტარკის მასტერკლ ასის
ვენდერსის ფილმში „ალისა ქალაქებში“ არის
ანჯელო კურტიმ.
შემდეგ ყველაფერი ძალიან ადვილი მოგეჩვე
ასეთი ფრაზა: „ამერიკელებმა მოახდინეს ჩვე
ნებოდათ; ბოლო კითხვაზე, არის თუ არა შესაძ
ნი ქვეცნობიერის კოლონიზაცია“... ჰოდა, ბერ
ლებელი, რომ უცნობი, დამწყები რეჟისორით
ლუსკონიმ მოახდინა ჩვენი, იტალიელი ხალ
პროდუსერი და სცენარისტი ჯიმ სტარკი თავს
სტარკისნაირი პროდუსერი დაინტერესდეს, მან
ხის ქვეცნობიერის კოლონიზაცია; ამისთვ ის მან
„ერთკაციან, დაბალბიუჯ ეტიან სტუდიას“ ეძახის.
მხრები აიჩეჩა და თქვა, რომ არის შანსი; თუმცა
ცუდი ტელევიზია შექმნა და მიზანმიმართულად
მას 22 ფილმი აქვს გაკეთებული. მათ შორისაა
მასტერკლასის დამთავრების შემდეგ, როდესაც
გამოიყენა ის – როგორც იარაღი. ერთადერთი
ჯიმ ჯარმუშის ისეთი ცნობილი ფილმები, როგო
ერთ-ერთმა ახალგაზრდ ა რეჟისორმა მას დისკ
ნამდვილი რევოლუცია, რაც ადამიანს შეუძლია
რებიცაა „სამოთხეზე უცნაური“ (სწორედ ამ ფილ
ზე ჩაწერილი თავისი ფილმი მიაწოდა, სამშობ
მოახდინოს, ეს არის რევოლუცია საკუთარ თავ
მზე მუშაობ ისას გაიცნეს მათ ერთმ ანეთი), „ყავა
ლოში დაბრუნებული სტარკი ამ დისკს ნახავდა
ში“. ამ გამოსვლის შემდეგ იტალიელი დარბაზს
და სიგარეტი“, „მისტიკური მატარებელი“, „ღამე
თუ არა, ალბათ „იმედი იყო, მაგრამ შანსი – არა
მიუბრუნდა და კითხვა დასვა: რადგან ვხედავ,
დედამიწაზე„და სხვ. მისი მასტერკლ ასი ეხებო
ნაირი“.
რომ ბევრი ახალგაზრდა ესწრება, მაინტერე
ამერიკელი
და თემას „პროდუსერის შემოქმედებითი როლი
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
დამოუკ იდებელ კნოში“. მასტერკლ ასზე ერთ-
სებს, რა არის თქვენი მიზანი, როგორც კინემა
იტალიელ ი
ტოგრაფისტების, რაზე უნდა გქონდეთ რეაქცია,
ერთმა ქართვ ელმა რეჟისორმა სტარკს ჰკითხა:
მეორ ე მასტერკლ ასს, რომელზეც მიქელან
„ამერიკა დიდი ბაზარია, იქ დაბალბიუჯეტიან
ჯელო ფრამატინოს მოსაწყენი „ოთხი ცხოვრე
რის მიმართ გაქვთ პროტესტი?
ფილმებსაც აქვთ შემოსავალი, როგორ მოვა
ბის“ ნახვის შემდეგ აღმოვჩნ დით, იტალიელი
უხერხული სიჩუმე ისევ კურტიმ დაარღვია და
ხერხოთ ეს საქართვ ელოში?„; რაზეც ჯიმ სტარ
პროდუსერი, 1987 წელს ნეაპ ოლში თეატრისა
აღნიშნა, რომ მათ, ანუ სამხრეთ იტალიელებს
კმა უპასუხა, რომ თუ ამბავი არის კარგი, ფილმს
და კინოს მწარმოებელი კომპანიის თეატრი უნი
და ქართველებს ერთი და იგივე შეხედულება
აუცილებლად ექნება წარმატება, რადგან კინოში
ტი-ის დამფუძნებლი, ანჯელო კურტი ატარებდა.
გვაქვს ევროპაზე, რადგან ცივილიზაციის გარ
ყველაზე მთავარი არის ისტორია და ეს ისტორია
იტალიელმა ბევრი ილაპარაკა იმაზე, თუ რა და
კვეულ ნაკლებობას განვიცდით. იმის საჩვე
უნდა იყოს უნივერსალური, რომელსაც ადამია
აკლო და რა შესძინა ახალმა ტექნოლოგიებმა
ნებლად, თუ როგორ უნდა კეთდებოდეს კინო,
ნები დედამიწის ნებისმიერ წერტილში გაიგებენ
თანამედროვე კინემატოგრაფს. თუ ადრე დედა
იტალიელმა პროდუსერმა შემდეგი კინოექს
და ააღელვებთ მათ. სწორედ ამ უნივერსალური
მას ეუბნებოდა, – „წავედი კინოში“, ახლა ამბობს:
პერიმენტი გვანახა. 2 წლის წინათ ნეაპოლის
ისტორიებ ის მოძიებ აა პროდუსერისთვის მთავა
„წავედი ფილმის სანახავად“ – და ამაში არის დი
ხელმძღვანელობამ კურტის და მის კოლეგებს
რი; ხოლო იმისთვ ის, რომ ის ადამიანები იპო
დი განსხ ვავებაო, – გულისტკივილით ამბობდა
მიმართა თხოვნით, რომ კინოს საშუალებით
დარბაზში სიჩუმემ დაისადგურა.
5
გადაეჭრათ ქალაქის დიდი პრობლემა – ნაგავი
გერმანული კინემატოგრაფი ეხება.
ბით ქმნიან. ოთხნაწილიან ი კონცერტის შესრუ
ნეაპ ოლში. პროდუსერმა და მისმა თანამოაზ
ფილმის „სიმღერა, რომელიც მახსოვს“, ყურე
ლებისას ისინი სამოქალაქო კანონს არღვევენ.
რეებმა ახალგაზრდ ა რეჟისორებს დაავ ალეს,
ბა საკმაოდ სკეპტიკური განწყობით დავიწყეთ,
ამ უცნაური საქმის გამოძიებას პოლიციის ოფი
კინომიმართვა გაეკ ეთებინათ მშობლიური ქა
და თავიდან გერმანულ „იავნანამ რა ჰქმნაზე“
ცერი იწყებს, და სერიულ ი მუსიკოსი-ტერორის
ლაქის მცხოვრებთა მიმართ. ასზე მეტი პროექ
ვქილიკობდით კიდეც, მაგრამ რეჟისორ ფლო
ტების დევნა მისთვის პირად ვენდეტად იქცევა.
ტიდან 23 ახალგაზრდა რეჟისორის მოკლემეტ
რიან კოსენის საოცრად სადა კინოთხრობამ
ფილმს ირონიულ ი ფინალი აქვს: ქალაქი
რაჟიანი ფილმი აირჩიეს და დაამატეს კიდევ
ისეთ სიღრმეებში გადაგვისროლა, რომ ეკრანს
დან პროვინციულ დაბაში გაპარული მეამბოხე
ერთი რეჟისორი - პაოლ ო სორენტინო. საბო
თვალი ვეღარ მოვწყვიტეთ. ვისურვებდი, რომ
მუსიკოსები თავის გასატანად იმას აკეთებენ,
ლოო ჯამში მთავრობამ მათ ფული აღარ მის
ასეთი ფილმი, რომელსაც არ აქვს პრეტენზია
რის წინააღმდეგაც გაილაშქრეს – ბარში სენ
ცა, მაგრამ ტელევიზიისგან მიღებული პატარა
შედევრობაზე, ახალი კინოენის გამოგონებასა
ტიმენტალურ მელოდიებს უკრავენ.
გრანტით ფილმი მაინც გადაიღეს. მასტერკლა
და ა.შ., მაგრამ აქვს ზუსტი დრამატურგია, კონფ
დამოუკ იდებელი ამერიკული კინოს პროგ
სის ბოლოს ვნახეთ ნაწყვეტები ფილმებიდან,
ლიქტების ძალზედ საინტერესო და მოულოდ
რამაში ნაჩვენები იყო ჯულია ლოკტევის ფილ
რომლებიც საოცრად ჰგავდა თეატრალურის
ნელი განვითარება და, რაც მთავარია, ღრმა
მი „ეული პლანეტა“, რომელიც საქართველო
პირველ-მეორე კურსელი სტუდენტების ნამუ
შინაარსის სათქმელს გადმოგვცემს, როდესმე
შია გადაღებული, რის გამოც, მის პრემიერ ას
შევრებს, ხოლო ნეაპოლის ქუჩები, გარეუბნუ
მაინც ვიხილოთ ჩვენს ეკრანებზე.
განსაკუთრებით ელოდნენ. ფილმშ ი მთავარი
ლი ტიპაჟები და ა.შ. „პლეხანოვის“ რემონტის
გერმანულ, ამერიკულ, ფრანგულ და ბრიტანულ
როლის შემსრულებელ გაელ გარსია ბერ
პერიოდს და საერთოდ ჩვენს ქალაქს მოგა
ფილმებს წელს პირველად დაემატა შვედური კი
ნალს პარტნიორობას ქართვ ელი მთამსვ ლე
გონებდათ. ანჯელო კურტიმ აღნიშნა, რომ მან
ნოს საკმაოდ დიდი რეტროსპექტივა: 90-იანების
ლი ბიძინა გუჯაბიძე უწევს. ქართულ კინოში
გვიჩვენა გზა, თუ როგორ შეიძლება მიმართო
ბოლოს და ბოლო 10 წლის განმავლობაში გა
ტრადიციად ქცეული ყალბი სამსახიობო შეს
ქალაქს კინოს საშუალებით.
დაღებული ცნობილი შვედი რეჟისორების – როი
რულების ფონზე, ბიძინა გუჯაბიძის თამაშის
ანდერსონის, ბო ვიდერბერის, Lლუკას მუდისო
მანერა განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია.
ფესტივალის პროგრამა
ნის, ლივ ულმანის და სხვათა ნამუშევრეები. ეს
მაყურებლის მხრიდან ფილმს სხვადასხ
კინოფესტივალზე გოეთეს ინსტიტუტმა თავისი
პროგრამა შვედეთის ინსტიტუტისა და შვედეთის
ვაგვარი შეფასება მოჰყვა. მიუხედავად იმისა,
ტრადიციული პროგრამა „დამზადებულია გერ
საელჩოს მხარდაჭერით შედგა და ყველაზე დიდი
რომ სურათი ძალზედ გაწელილი იყო, ამერი
მანიაში“ 6 ფილმით წარმოადგინა. ფესტივალს
პროგრამით წარდგა ფესტივალზე.
კელებმა შეძლეს საქართველოში გადაეღოთ
თავიანთი ფილმებით ახალგაზრდა რეჟისორე
ორი შვედი რეჟისორის – ულე სიმონსონის და
ფილმი ყველასათვის გასაგებ და მტკივნეულ
ბი ფაიტ ჰელმერი („ბაიკანური„) და ფლორიან
იუჰანეს სტერნე ნილსონის მიერ 2010 წელს გა
თემაზე, თანაც ისე, რომ არც ერთი თემის სპე
კოსენი („სიმღერა, რომელიც მახსოვს„) სტუმ
დაღებული ფილმი „ხმაურის ხმა“ მოგვითხრობს
კულირება არ მოახდინეს (სამწუხაროდ, ქარ
რობდნენ. პროგრამის შემდგენელების აზრით,
ექსცენტრული დრამერების ბანდაზე, რომლის
თველები ამას ვერ ახერხებენ).
ეს 6 ფილმი ყველა იმ თემას, სამუშაო ფორმტსა
წევრები უარყოფენ მუსიკის შექმნის ჩვეულ ხერ
სექციაშ ი „თბილისელი დიდოსტატები“ რე
და ადგილებს მოიცავდა, რასაც თანამედროვე
ხებს და მას ყოველდღიური ხმაურის საშუალე
ჟისორისა და პროდუსერის პატრიკ კაზალის
6
festivali
მარცხნიდან მარჯვნივ: ალექსანდრე მინდაძე, გაგა ჩხეიძე და თამარ ტატიშვილი, ნინო ანჯაფარიძე და ანა ძიაფშფა
ფილმები იყო წარმოდგენილი. პატრიკ კაზალი
რეჟისორების ოთხ მოკლემეტრაჟიან ფილმს
ერთაშორისო ფონდების წარმომადგენლე
50-ზე მეტი დოკუმენტური ფილმის ავტორია, მუ
აერთიანებს (ესმა ხურხუმალი „ბედისწერა“
ბისა და სატელევიზიო რედაქტორებისაგან
შაობდა ჟურნალისტად გაზეთ Liberation-სა და
– საქართვ ელო, აფხაზეთის რეგიონი; კონს
იყო დაკომპლექტებული. მონაწილეობდნენ
ჟურნალ Cahiers du cinema-ში, არის რამდენიმე
ტანტინე ჩლაიძ ე „მირზას დაბადების დღე„– სა
პროექტები საქართველოდან, სომხეთიდან,
წიგნის ავტორი, და იღებს დოკუმენტურ ფილ
ქართველო; ასკოლდ კუროვი „პატარძალი“
აზერბაიჯანდან,
მებს სახელგანთქ მ ულ ხელოვანებზე. ფესტი
– რუსეთი; ვიქტორ ცატრიანი „ასეთი უსასრუ
თურქეთდან, ბულგარეთიდან და რუმინე
ვალზე ნაჩვენები სამივე ფილმი თბილისში და
ლოლოა დრო“ – უკრაინა). ფილმზ ე მუშაო
თიდან. 2-დღიანი მოსამზადებელი ტრენინ
ბადებულ სამ დიდ რეჟისორზე მოგვითხრობდა:
ბასთან ერთად ახალგაზრდ ა რეჟისორები
გი ნინო ორჯონიკიძემ, პაულ პაუველსმ ა და
„ქარიშხალი სახელად კალატოზოვი“, „რუბენ
მონაწილეობას
ჰანა რეჟკოვამ ჩაატარეს. საერთაშორისო
მამულიან ი, ბროდვეის და ჰოლივუდის ოქროს
პრაქტიკულ სასწავლო სესიებში, რომლებიც,
იღებდნენ
კინორეჟისურის
რუსეთდან,
უკრაინიდან,
კომისიამ გამარჯვებულად სამი პროექტი
ხანა“ და „სერგო ფარაჯანოვი, მეამბოხე“. სა
პროფესიული განვითარების მიზნით, ევ
დაასახელა. ეროვნული კინოცენტრის მიერ
მივე რეჟისორი თბილისში დაიბ ადა, მაგრამ
როპელი ექსპ ერტების ხელმძ ღვანელობით
დაწესებული ფულადი პრიზი – 2 500 ლარი
ბედისწერამ ისინი სხვადასხვა მხარეს გადაის
ტარდებოდა.
ანა ციმინტიასა და მიხეილ სვანიძის პრო
როლა: რევოლუციის შემდეგ მამულიანი ამე
ფესტივალის ფარგლებში ყოველწლიურ ად
რიკაში მიდის და ამერიკული კინოს კლასიკოსი
ტარდება ინდუსტრიული სახის ღონისძიებ ა,
ხდება, კალატოზოვი – რუსეთში, ფარაჯანოვი
კინოპროექტების უორქშოფი Pitch.Doc, რომ
თაგუი ტოროსიანისა და დავიტ სტეპანია
კი უკრაინ აში იწყებს თავის კინოკარიერას. ტრი
ლის ფარგლ ებში ხორციელდება განვითარე
ნის (სომხეთი) პროექტი „მტკივნეული სიტყვა“
ლოგიიდ ან განსაკუთრებით საინტერესო იყო
ბის ეტაპზე არსებული კინოპროექტების დახ
(სამუშაო სახელწოდება) ჩეხეთში გაემგზავრე
ფილმი სერგო ფარაჯანოვზე, რომელშიც დიდი
ვეწა და წარდგენა საერთაშორისო კომისიის
ბა One world film festival-ის Doc launch-ზე დასას
რეჟისორი ჩვეულ ი იუმორით და თვითირონიით
წინაშე. პროექტი ფინანსდება საქართველოს
წრებად.
ჰყვება თავის თავზე, და ბევრს საუბრობს საკუ
კინემატოგრაფიის ეროვნული ცენტრ ის მიერ,
კომისიის ერთ-ერთმა წევრმ ა, წარმოშობით
თარი ფილმების კინოენაზე.
ორგანიზატორია „საქდოკ ფილმი“, პარტნი
ჩილელმა და ამჟამად შვედეთში მცხოვრებმა
ორები –
ფესტივალზე, ბერლინის საგარეო კულტუ
ექტს „ბიბლიოთეკა“ (სამუშაო სახელწოდე ბა) გადაეცა.
გოეთეს ინსტიტუტი და თბილისის
რეჟისორმა გორკი გლასერ მიულერმა სპონ
რული ურთიერთობების ინსტიტუტის მხარდა
საერთაშორისო კინოფესტივალი. პროექტის
ტანურად დააწესა სპეციალური პრიზი, და 500
ჭერით, ევროპის სახლი-საქართველომ წარ
მიზანია დოკუმენტური კინოს პოპულარიზაცია
ევრო იდეის განვითარებისთვის გადასცა ეკა
მოადგინა პროგრამის „მოიმარჯვეთ კამერები!
და, სხვადასხვა ღონისძიების განხორციელ ე
ჭითანავა-მალიკოვსკასა და ნათია გულიაშ
ახალგაზრდ ა კინემატოგრაფისტების საერ
ბის გზით, რეგიონში დოკუმენტალისტებისთ
ვილს პროექტისთვის „ვენერა“.
თაშორისო კინოკამპუსის“ ნაწილი, პროექტი
ვის პლატფორმის შექმნ ა.
ფესტივალის ქართული პანორამა წელს განსა
- „ჩემი ცხოვრების ერთი დღე“, რომელიც 10
პროექტების ოფიციალ ურ წარდგ ენას აფა
კუთრებით ვრცელი პროგრამით გამოირჩეოდა.
თვის განმავლობაში იქმნ ებოდა და ახალგაზ
სებდა საერთაშორისო კომისია, რომელიც
წარმოდგენილი იყო
რდა აფხაზი, ქართველი, რუსი და უკრაინელი
გამოცდილი დოკუმენტალისტებისაგან, სა
ლემეტრაჟიანი და დოკუმენტური 15 ფილმი. Film
სრულმეტრაჟიანი, მოკ
7
კადრები ფესტივალზე ნაჩვენები ფილმებიდან: (მარცხნიდან მარჯვნივ)
„ტურინული ცხენი“, „შეყვარებულები ახალი ხიდიდან“, „უწყინარი დიასახლისი“, „პორტრეტი შებინდებისას“, „შაბათ დღეს“
Print-ში პროგრამაში წარდგენილი ფილმებიდან
ტარი თავის ჰაგიოგრაფიულ ნაწარმოებში ცხე
გარბოდა და ამით კიდევ ერთი ახალი ტალღა
თითქმის ყველაზე უკვე დაიწერა. ფესტივალის
ნისა და მისი პატრონის მძიმე ყოფისა და აღ
იწყებოდა 80-იანი წლების ფრანგულ კინოში. 20
დახურვაზე ულრიხ და ერიკა გრეგორებმა სპე
სასრულის ჩვენებით სინამდვილეში ფრიდრიხ
წლის შემდეგ იგივე ლავანი, მწვანე კოსტუმში
ციალ ური დიპლომებით გამოარჩიეს შემდეგი
ნიცშეს 11-წლიან აგონიას ასახავს.
ტოკიოს ქუჩებში იბოდიალებს და ეს იმის ნიშანი
ფილმები: სალომე ჯაშის „ბახმარო“, ქეთი მაჭა
ფილმის ერთადერთ მონოლოგში გაიჟღე
იქნება, რომ ზემოთ ხსენებული კინო დამთავრ
ვარიანის „მარილივით თეთრი“, თორნიკე ბზია
რებს აზრი, რომ სამყარო ნადგურდება, რადგან
და. კარაქსს დიდი პაუზ ები სჩვევია ფილმებს შო
ვას „ბუდე“, ნანა ექვთ იმიშვილის „დედა“.
მას ეს განაჩენი ადამიანებმა გამოუტანეს. ყვე
რის, თუმცა მისი ბოლო დუმილი, თუ „ტოკიოს“
ლაფერმა, რასაც ადამიანები ქმნიდნენ, აზრი
არ ჩავთვლ ით, ძალზედ დიდხანს გაგრძელდა.
„ტურინული ცხენი“
დაკარგა, გაუფასურდა. იმისათვის რომ ადამია
კინოფესტივალზე მასთან მოწყობილ მცი
ფესტივალის ერთგვარი კულმინაცია დიდი
ნებმა სამუდამოდ გაიმარჯვონ, საჭიროა ყველა
რეხნიან შეხვედრაზე, კითხვაზე, თუ რას აკე
უნგრელი რეჟისორის ბელა ტარის უკანასკნე
ფერი ბრწყინვალე, კეთილშობილი და დიადი
თებდა ის ამხელა პაუზის განმავლობაში,
ლი ფილმი „ტურინული ცხენი“ იყო.
გაქრეს. საბოლოო ჯამში ასეც ხდება. დიადი-ბ
კარაქსმ ა აუდიტორიას ასე უპასუხა: ვმოგზაუ
ბელა ტარის რეჟისურა ნიდერლანდელი
რწყინვალე-კეთილშობილები მიხვდნენ, რომ
რობდი, მიყვარდებოდა, ავად ვხდებოდი...
მხატვრის პიტერ ბრეიგელის ფერწერას ჰგავს.
არ არის ქვეყანაზე არც ღმერთი, არც სიკეთე და
კარაქსმა მოიგონა სამყარო, რომელშიც
ბრეიგ ელის „იკარუსის დაცემა“ ეს არის ერ
არც ბოროტება. და როდესაც ამას მიხვდნენ, ნა
მხოლოდ კონტრ ასტებია – წითლის, ყვითლის,
თი სცენა გლეხი ადამიან ების ყოველდღიური
ხეს, რომ თვითონაც აღარ არსებობენ…...
ლურჯის, შავის... სამყარო, რომელშიც სექსი
ცხოვრებიდან, მთავარი გმირის დაღუპვა კი
ნიცშეს ცხოვრებისა და ფილოსოფიის ეს მცი
სიყვარულის გარეშე კლავს, სადაც გმირები
სადღაც შორს, პერსპექტივაში მოსჩანს. სუ
რე, მონოლოგში გამოთქმული ანალიზი ფილ
გამოგონილ რეალობაში ცხოვრობენ, რეა
რათის წინა პლანზე გამოსახული ადამიანები
მის მთელ დრამატურგიაში იშლება. რეჟისორი
ლობასთან ნებისმიერი შეხება კი მომაკვდი
ვერც კი ამჩნევენ ბრწყინვალე გმირის დაღუპ
თავის განუმეორებელი თხრობის მანერით
ნებელია. მისი სენტიმენტალურობა ძალზედ
ვას და სწორედ ეს არის მათი ტრაგედია. რა
სამყაროს გარდაცვალების შესახებ გვიყვება
გამბედავი იყო; ასეთი მგრძნობიარეობის,
ხერხებითაც ბრეიგელი გადმოგვც ემს ანტიკური
(ფილმში ეტაპობრივად ქრება წყალი, სინათ
როგორც წესი, რცხვენიათ ხოლმე. პარიზის
გმირის დაცემას, იგივე გზით გვიყვება ბელა ტა
ლე და სიცოცხლე).
სიურ ეალ ისტური
რი გერმანელ ფილოსოფოს ფრიდრიხ ნიცშესა და მის სამყაროს აღსასრულზე. ფილმის პროლოგი, ნიცშეს ტურინში მოგ ზაურობას შეგვახსენებს, რომლის დროსაც ის
გამოსახატავად
მან მუდმივი თანამგზავრები აირჩია დენი
ფილმია, რაც მისი მხრიდან სიცოცხლის ბო
ლავანისა (მისი ალტერ-ეგო) და ჟულიეტ ბი
ლომდე შემოქმედებითი დუმილის აღთქმას
ნოშის (მისი სიყვარული წლების და ფილმე
ჰგავს.
ბის განმავლობაში) სახით, და ეკრანზე შექმნა
გაჯიუტ ებულ ცხენს გამათრახებისგან გადასარ ჩენად მოეხვია და გონება დაკარგა. ამ ფაქტის
პოეტ იკის
ბელა ტარის თქმით, ეს მისი უკანასკნელი
რეალობა, რომელის მსგავსი მის შემდეგ ვე
ლეო კარაქსი
რავინ გაიმ ეორა. ამ რეალ ობას „ცუდი სისხ
შემდეგ, ნიცშეს 11 წელი, სიცოცხლის ბოლომ
დევიდ ბოუის Modern love-ს ჰანგების ქვეშ დენი
ლი“ ერქვა და ის ნამდვ ილად თავის დროის
დე სიტყვა აღარ უთქვ ამს. მაგრამ ფილმის მთა
ლავანის გმირი, ალექსი, ლეო კარაქსის ფილ
ახალგაზრდების მანიფესტი იყო. მას მოჰყვა
ვარი გმირი არა ნიცშე, არამედ ცხენია. ბელა
მიდან „ცუდი სისხლი“ ღამის პარიზის ქუჩებში
„შეყვარებულები ხიდზე“, რიგით მესამე ფილმი
8
festivali
შემდეგში „ალექსის ტრილოგიად“ ცნობილი
ხაჭაპურს გადავურჩით) იყო. კითხვაზე, თუ ვინ
vie-ს კატეგორიას განეკუთვნება – ავტორებმა ის
ფილმებისა (პირველი იყო შავ-თეთრი შედევ
არიან მისი მასწავლებლები კინოში, და თანა
ორი ფოტოაპარატის საშუალებით, ყოველგვა
რი „ბიჭი ხვდება გოგოს„).
მედროვე კოლეგებიდან რომელი სახელები
რი სახელმწიფო დაფინანსებისა და სპონსორე
საფრანგეთის რევოლუციის 200 წლისთავის
აინტერესებს, კარაქსმა უპასუხა: „ჩემი ფილმე
ბის გარეშე გადაიღეს. ფილმმა არაერთ საერ
აღსანიშნავად „შეყვარებულები ხიდიდან“ სამ
ბით ბევრი რეჟისორისადმი დავალებული ვარ;
თაშორისო კინოფესტივალზე აიღო მთავარი
ჯერ მეტი ბიუჯეტი დაჯდა, ვიდრე იგეგმებოდა,
ჩემი საყვარელი რეჟისორები ცოცხლები აღარ
პრიზები. მათ შორის რეიკიავიკის, კოტბუსის,
იუბილეს სამი წლით გადააც ილა და ყველაზე
არიან. ჩემი ქვეყანა, ეს არის პატარა კუნძული,
სტოკჰოლმის, სალონიკის ფესტივალებზე. ეს
ძვირიან ისა და ჩავარდნილის სტატუსი მიიღ ო
რომელიც დიდი რჟისორების სასაფლაოა “.
ფილმი ალბათ მაგალითი უნდა იყოს იმ ქართ
ერთდ რ ოულ ად. კარაქსი გენიალ ურია ამ ფილ
რეჟისორმა ასევე აღინიშნა, რომ დენი ლა
ველი რეჟისორებისთვის, რომლებიც მუდმივად
მში. ფილმი ისეთივე ნაზი, მთვრალი და ვნებია
ვანი შეუცვლელია მისი ფილმებისთვ ის, მი
წუწუნებენ, რომ მათი „გენიალური“ პროექტების
ნია, როგორი გრძნობებიც წვავთ მის გმირებს.
უხედავად იმისა, რომ არ იცნობს მას: „მე ის
განხორციელება ბიუჯეტის უქონლიობის გა
ალბათ ამიტომაც არის ამდენი ცეცხლი და წყა
20 წლის წინათ გავიცანი. ახლა მეზობლები
მო ვერ ხდება; ის კიდევ ერთი დასტურია, რომ
ლი ფილმშ ი და განუწყვეტლივ მათი მონაცვ
ვართ, მაგრამ არასდრ ოს გვისადილია ერ
კინო შეიძლება უსახსროდაც გადაიღო, მთა
ლეობ ა სხვადასხვ ა სახით (ფეიერვერკები, მდი
თად. ამიტომ, მე მას არ ვიცნობ“...
ვარია, რას გვიამბობს ის. „პორტერტი შებინდე
ნარე, თოვლი, ხანძარი და ა.შ.). ამ ფილმს აც
„მე არ ვარ კინორეჟისორი, – რამდენჯერმე
ბისას“, რომელიც იწყება როგორც სოციალური
დიდი, 7-წლიანი პაუზა მოჰყვა, რის შემდეგაც
გაიმეორა სამივე შეხვედრაზე მან, – ამიტომ,
„ჩერნუხა“, აღმოჩნდება, რომ უბრალოდ ადამი
კარაქსი კინოს ჰერმან მელვილის 1852 წელს
როცა ფილმზე ვიწყებ მუშაობ ას, ვფიქრობ და
ანურ დრამას გვიყვება. ქალაქი როსტოვი, სადაც
დაწერილი რომანის „პიერი და ორაზროვნე
ვგრძნობ, რომ არ ვარ კინორეჟისორი, ამ საქ
ფილმის მოქმედება ხდება, შეიძლება თანამედ
ბის“ (Pierre, ou les ambignities) ეკრანიზაციით
მის არაფერი გამეგება, და კიდევ ერთხელ
როვე რუსეთის მოდელად მივიჩნიოთ, რომლის
უბრუნდება და კინოში დაბრუნებას „პოლა X“-ს
ვუშვებ შეცდომას. მერე დგება ის დღე, როცა
ზღვარი გარეუბნის იაფფასიანი სასადილოებისა
არქმ ევს („პოლა“ მელვილის წიგნის ორიგინა
გადაღება უნდა დაიწყოს. ვდგავარ კამერის
და „ახალი რუსების“ კარაოკეს სიმღერებიან
ლური სათაურ ის აკრონიმია, X კი სცენარის მე-
წინ და არ ვიცი, რა ვქნა. უკან დასახევი გზა კი
ელიტარულ წვეულებებს შორის გადის. ეს სამყა
10 ვარიანტის აღმნ იშვნ ელი).
აღარ მაქვს, და ვიწყებ გადაღებას“...
რო დასახლებულია ზომბების მაგვარი ბრბოთი.
ასოციალ ური კარაქსი ფესტივალის პრეს კონფერენციას ა და მასტერკლ ასზეც ჩვეუ
ნიკონოვასთან ამ ბრბოს შეადგენენ – „მენტები“,
პორტრეტი შებინდებისას
მუშები, მოძალადე მამები, უსაქმური თინეიჯერე
ლი სიტყვაძუნწობით პასუხობდა კითხვებს.
ანგელინა ნიკონოვას სადებიუტ ო ფილმს
ბი... ამ სამყაროში „სხვა რუსეთი“ არ არსებობს,
კითხვები კი ჩვენი რეალ ობისთვის უკვე და
„პორტრეტი შებინდებისას“ თამამად შეგვიძლია
და არც მთავარი გმირი – ლამაზი, ჭკვიანი და
მახასიათ ებელი
მთარგმნ ელების
ფესტივალის ყველაზე შთამბეჭდავი ფილმი ვუ
მოწყენილი მარინაა რაღაც „განსხვავებულის“
მდგომარეობაში შედიხარ) მცხეთი
წოდოთ. ნიკონოვას დისტანცია იმ გარემოსთან,
(იმ „სხვა რუსეთის„) მატარებელი. ოლგა დიხო
დან დაწყებული, „ერთი, ქართული ფილმე
რომელზეც ჰყვება (რეჟისორი ნიუ-იორკის კინო
ვიჩნაიას გმირიც (ფილმის სცენარისტი და ერთ
ბიდან რომელი აქვს ნანახი“-თ დამთავრე
სკოლის გამოშვებაა), ალბათ უფრო ამძაფრებს
-ერთი პროდუსერი) სწორედ ამ სამყაროდანაა
ბული (გასაკვირია და, ამჯერად ხინკალს და
მის სითამამეს ფილმში. ფილმი ე.წ. no budjet mo
აღმოცენებული, თუმცა მის სახეზე აღბეჭდილი
რთულ
(როცა
9
შფოთვა იმაზე მიგვანიშნებს, რაც ფილმის ფი
რადგან აქ თავდება „ჩერნუხა“ და იწყება კინო,
გორც
ნალში მოულოდნელობად ტრიალდება. ეს
რომელსაც ანალოგი არ გააჩნია თანამედ
ტვირთავს თავის ფილმებს ციტირებებით კი
სოციალ ური ბექგრ აუნდი უბრალოდ ფონია
როვე რუსულ კინოში (თუმცა, შარშანდელ კი
ნო-კლ ასიკიდან. იმ დიდ, ბურჟუაზიულ სახლში,
ისტორიისთვ ის, რომელიც გარდასახვაზე მოგ
ნოფესტივალზე ნაჩვენები სერგეი ლოზნიცას
რომელშიც პიუჟოლების ოჯახის დიდი დიას ახ
ვითხრობს.
„ბედნიერება“ შეიძლება გაგახსენდეთ, ფილ
ლისი საქმეებს შორის პაუზებს ვარდებსა და
მარინა – ერთგვ არი „ლედი სამურაი“, რომე
მის სითამამის გამო). ეს უკვე აღარ არის იდეა
ციყვებზე ლექსების წერით ავსებს, ჟაკ დემეს
ლიც თავიდან გაღიზიანებას იწვევს, „ბედნიერი
ლისტური პათოსით გაჟღენთილი სენტიმენტა
ლანდი, ქოლგებისა და დენევის გარდა, ფილ
ქალია“ ბიზნეს ელიტის წრიდან, როგორც მას
ლური მელოდრამა თემაზე „გიყვარდეს მტერი
მის საერთო ესთეტიკის გამოც დადის. სიუზანს
მეგობრები ახასიათ ებენ დაბადების დღის წვე
შენი„; ეს არც მხოლოდ იმ ადამიანის ისტორი
ისტერიულ ი ქმარი მდივან ქალთან ღალატობს,
ულებაზე. ერთ მშვენიერ დღეს ის გარეუბნულ
აა, რომელმაც უნდა გაიაროს ჯოჯოხეთი, რომ
მანერული ვაჟიშვილი და ძუკნა ქალიშვილი კი
ანტისამყაროში აღმოჩნდება, სადაც სიცივე,
გარდაიქმნას, დაივიწყოს ძველი ცხოვრება
მას დეკორატიულ ვაზას ეძახიან – Potiche (ასე
„მენტები“, უადამიან ობა და მხოლოდ ერთი
და თავიდან იპოვოს საკუთარი თავი. ფილ
ჰქვია სწორედ ფილმს ფრანგულად). ამ ყვე
„ზაბეგალოვკაა“, სადაც „ვოდკა, პივო, სასისკი
მის მთლიანი კონცეფცია საკმაოდ სიმბოლურ
ლაფერს დეპუტატი ბაბენიც ემატება, ჟერარ
ი ჩებურეკი“ იყიდება. უმანქანოდ, მოტეხილი
დატვირთვას და განზოგადებას იძენს, განსა
დეპარდიეს შესრულებით, და ფრანსუა ოზონი
ქუსლით და, წართმ ეული ჩანთის გამო, მობი
კუთრებით დღეს და განსაკუთრებით დღევან
„8 ქალის“ შემდეგ მორიგ დეკორატიულ ავანტი
ლური კავშირის გარეშე დარჩენილი მთავარი
დელი პოლიტიკური ვითარებების ფონზე.
ურას გვთავაზობს თავისი საყვარელი ჟანრების
გმირი ადგილობრივი მილიციონერების ძა
სინეფილი,
ყოველთვი
ესთეტიკით – სენტიმენტალურ ფარსს ფემინიზმ
ქალები ფესტივალზე
ზე, პოლიტიკური სისტემის კრიზისსა და ა.შ.
ნა, რომელიც აქამდე იმიტომ იყო უბედური,
წლევანდელ ფესტივალზე ქალ კინოგმირებს
დენევის გმირი ქმრის პოლიტიკის ლიბერა
რომ მოწყენილობისგან იხრჩობოდა ქმარ
და ქალ კინორეჟისორებს წამყვანი როლი ეკა
ლიზაციას პირველ რიგში საკუთარი ცხოვრე
თანაც, საყვარელთანაც და თავისი წრის სი
ვათ, მათ შორის – ქართულ კინოშიც. ულრიხ და
ბის მოდერნიზაციით იწყებს, რომელსაც ეფექ
ყალბეში სული ეხუთებოდა, იმის მსხვერპლი
ერიკა გრეგორებმა დასკვნით სიტყვაში გვამ
ტური მენეჯმენტი აკლდ ა, და სწორედ ეს არის
ხდება, რაც უშუალოდ მის სამსახურს უკავ
ცნეს, რომ განსაკუთრებით ახარებთ ის ფაქტი,
ოზონის ბოლო კინონააზრევი და გროტესკუ
შირდება (პროფესიით ფსიქოლოგი მარინა
რომ ახალ ქართულ კინოში ქალების მოზღვა
ლი რეტრო ფემინიზმის გამარჯვებაზე.
სოციალ ური ძალადობის მსხვერპლ პაციენ
ვებაა. მათ მიერ აღნიშნული ფილმებიდან თით
ტებთან მუშაობს). მთელი რიგი საექსპ ოზიციო
ქმის ყველას ავტორი ქალი გახლდათ.
დახურვის ფილმი
სცენების გამო, რომლებიც შეიძლება მაყურე
აქედან გამომდინარე, ლოგიკურია, რომ
ფესტივალი დაიხურა ალექსეი მინდაძის
ბელმა თავიდან დრამატურგიულ სისუსტედ
რომ ფესტივალის პროგრამის ბოლო ფილმად
ფილმით „შაბათ დღეს“, რომელიც ბერლინის
მიიჩნიოს (თუმცა, პირდაპირ ტვინში გირტყამს
ფრანსუა ოზონის ბოლო ფილმი „უწყინარი დი
61-ე ფესტივალის კონკურსშ ი მონაწილებდა.
და პერიოდულად გგონია, რომ ეკრანზე გათა
ასახლისი“ (ოზონის საყვარელი ქალი – დედის
რეჟისორმა ფილმის დაწყებამდე აღნიშნა, რომ
მაშებული უსამართლობის ყურებას უბრალოდ
სახე კატრინ დენევის შესრულებით) გვიჩვენეს.
ეს არ არის ფილმი უბრალოდ „კნოპკების დაჭე
ვეღარ გაუძლებ) ფილმის დასაწყისშივე ჩემმა მეგობრებმა დარბაზი დატოვეს; და შეცდნ ენ,
10
სიუზანა
პიუჟოლი
ქოლგების
ფაბრიკის
რაზე“, რომ ფილმი არავის არ ადანაშაულ ებს,
მფლობელის უწყინარი ცოლია. ოზონი, რო
უბრალოდ გვეუბნება, რომ ჩვენ, ადამიანები
ფოტო: ეკა ელბაქიძე, მაკა კუკულავა
ლადობის მსხვერპლი ხდება. უბედური მარი
ნამდვილი
festivali
მარცხნიდან მარჯვნივ: ჯიმ სტარკი ქეთი მაჭავარიანი გადამღებ ჯგუფთან ერთად ანგელინა ნიკონოვა და ოლგა დიხოვიჩნაია
კი გავურბივართ გამანადგურებელ რეაქტორს,
ბოლოო ჯამში დასაფლავებაში გადაიზრდება
დაჯილდოვდა ნანა ჯანელიძის ფილმი „ნეტავ
მაგრამ ამავე დროს მისკენ მივიჩქარით.
და მთავარი გმირს, რომელიც აბსოლუტურად
იქ თეატრი არის?“.
ვალერი კაბიში (მსახიობი ანტონ შაგინი) კომ
ამოვარდება რეალობიდან. სიკვდილის მოახ
ფილმში ყველასათვის საყვარელი მსახიო
სომოლის უბრალო მუშაკი, ტიპიური „პატარა
ლოება ამძაფრებს შეგრძნებებს. კატასტროფის
ბის, კახი კავსაძის და მისი ოჯახის წევრების
ადამიანი“ მოულოდნელად ჩერნობილის ავა
ატმოსფეროში მინდაძის გმირები თავიანთი
ტრაგიკული ისტორიები მძაფრად გვიხატავს
რიის მოწმე ხდება. ის არჩევანის წინაშე დგება
ხასიათ ის მაქსიმუმს ავლენენ და ბოლომდე
მეოც ე საუკუნის მოვლენებს. ჟიურ ის წევრებმა
– ყველას უთხრას კატასტრ ოფის შესახებ, თუ
იხარჯებიან, იმიტომ, რომ ხვალ გვიანი იქნე
დაჯილდოვებისას რეჟისორს უთხრეს, რომ ეს
თავიდან აიცილოს პანიკის დათესვა საზოგადო
ბა, იმიტომ, რომ რეალობაში ეს ყველაფერი
პრიზი მას დოკუმენტური ფაქტების ორიგინა
ებაში, როგორც ამას პარტია მოითხოვს. ქალა
კონფორმიზმით, რუტინით, ყოფით არის დათ
ლური გაცოცხლებისთვ ის ეკუთვნ ის.
ქი და ფაქტები არ სახელდება ფილმშ ი, მაგრამ
რგუნული. აღსასრულის წინ ყველაფერი სხვა
„ნეტავ იქ თეატრი არის?“ ეს არის საოცრად
პირველივე კადრებიდან ჩანს, რომ ეს ჩერნობი
ნაირია, ისევე როგორც მთავარი გმირი. სხვანა
უტეხი ქართველი პიროვნების ისტორია, არ
ლია. დრო 1986 წლის 26 აპრილი, დღე – როცა
ირად აღმოვაჩენთ ჩვენსავე თავს, სიყვარულს,
ტისტის პირადი დრამა. ეს გმირი ნამდვილია, ის
ჩერნობილში ატომური სადგური იწვის და რეს
მეგობრებს, საკუთარ ფიქრებს, მოლოდინს,
გიყვარს და გეამაყება. ალბათ ამიტომ, ფილმის
ტორანში ახალგაზრდ ები ქეიფობენ.
იმედებსაც კი (ფილმის ყურებისას 2008 წლის
ჩვენების დღეს დარბაზისთვის თვალი რომ მო
მინდაძის ფილმი გარკვეულწილად საბჭო
მოვლენები გამახსენდა, და ის, თუ რას გრძნობ
გევლოთ, დაინ ახავდით, რომ ყველა ტიროდა.
ური მითის კვლევაა, გადმოცემული შიშით,
დნენ ადამიანები იმ დღეებში). ერთი შეხედვით
ფილმის დაჯილდოვებისას კახი კავსაძემ თავის
რომელსაც ასე ექსპრ ესიულ ად გვაწვდის ოპე
უკონფლ იქტო კინო ერთი ამოსუნთქვით იყურე
სამადლობელ სიტყვაში გაიხსენა ძველი ქუთაის უ
რატორი ოლეგ მუტუ (მუნჯუს და ლოზნიცას
ბა. ცრუ მიზნებისთვის გმირის ბოლო გარბენა
რი მისალმების ტრადიცია: თურმე ქუთაისელები,
ფილმების ოპერატორი). მისი კამერა თითქმ ის
კატასტროფასთან მისვლ ით მთავრდ ება. რო
„გამარჯობის“ ნაცვლ ად, ერთმანეთს „დაგინახე“-ს
შეუჩერებლად დაჰყვება ვალერკას ამ საბჭო
გორც მინდაძემ ფილმის დაწყების წინ აღნიშნა,
ეუბნებოდნენ. ბატონმა კახიმ აღნიშნა, რომ ჟი
ურ ჰიროსიმაში, და თითქმის 3 D ეფექტის გან
ადამიან ები კი არ გავურბივართ გამანადგურე
ურის მიერ მოწონებული ქართული ფილმების
ცდას იწვევს მაყურებელში.
ბელ რეაქტორს, არამედ მისკენ მივიჩქარით;
ჩამოთვლამ მას სწორედ ეს ტრადიცია გაახსენა.
და ეს ყველაფერი ძალზედ ტრაგიკულია.
ვფიქრობ, ეს იყო მთელი ფესტივალის რეზიუმეც,
მინდაძის ფილმი ეს არის ერთი დღეში გათა მაშებული ტრაგედია ამაზრზენი და ზღვარგა დასული, ისტერიკაში გადაზრდილი მხიარულე ბით გენეტიკური მუტაციებ ის ზღვარზე. მინდაძე პირველ რიგში „მენტალური ჩერნობილიზე“
რადგან საერთაშორისო კონკურსის გარეშე დარ
ფესტივალი დაჯილდოვების გარეშე დახურვაზე
ფესტივალის
დირექტორებმა
გვიამბობს, უმეცრებაზე, რომელიც ბოროტებას
გვამცნეს, რომ, საქართველოს ბანკის დახმა
შობს. ფონად – პანკ როკი, რუსული ესტრადის
რებით, იმ 15 ფილმს შორის, რომლებიც ქარ
მაგივრად, რომლის ჰანგების ქვეშ სასოწარ
თული პანორამის სექციაშ ი იყო წარმოდგენი
კვეთა კულმინაციას აღწევს და მაყურებელი
ლი, ახლად დაარსებული წამახალისებელი
ფილმის გმირებივით მეტალის გემოსაც იგრძ
პრიზით აღინიშნება ერთ-ერთი, საუკეთესო
ნობს პირში. გვანახებს ქორწილს, რომელიც სა
ქართველი რეჟისორის ნამუშევარი. ამ პრიზით
ჩენილი საერთაშორისო კინოფესტივალი, ისევე როგორც თანამედროვე ქართული კინო, მართ ლაც ძველ ქუთაისურ მისალმებას ჰგავს.
11
კინოფესტივალი ნავში ლოძის კინოფესტივალის მიმოხილვა
[ მარგო ზუბაშვილი ]
დევიდ ლინჩის ფილმის „შიდა იმპერი
კაფე-ბარებით და სასადილოებით. სკოლა,
ის“ რამოდენიმე ეპიზოდი პოლონეთში,
შეიძლება ითქვ ას, მინი „ჩინეჩიტაა“.
კერძოდ კი, ქალაქ ლოძშია გადაღებული.
ლოძის კინოსკოლა, უკვე სამოც წელზე
ლონეთი და, რაც მთავარია – საქართველო. თითოეულ სკოლას ნახევარსაათიანი პროგრამა უნდა წარედგინა, ამიტომ ზოგ
ქალაქი საუკ უნეებ ის მანძილზე პოლონე
მეტია, არსებობს. მისი რექტორი, ანდრეი
კინოსკოლას ერთი ნახევარსაათიანი
თის (და არამარტო პოლონეთის) მთავარი
ბედნარეკი, რომელიც მე ერთი ნახვით შე
ფილმი ჰქონდა, ზოგს – სამი ათწუთიანი და
ინდუსტრიული ცენტრი იყო. აქ მსოფლიო
მიყვარდა (ინგლისელ მსახიობ შარლოტა
ზოგსაც – ექვს ი ხუთწუთიან ი. საქართველოს
ში ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერ ი, ლეო შინე
რემპლინგთან დიდი მსგავსების გამო), შეიძ
შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრი
ლის სახელობის კინოსკოლა მდებარეობს,
ლება ითქვას, სკოლის „სულს“ გამოხატავს.
სა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი
რომელიც მართლ აც რომ „შიდა იმპერიაა “.
სასწავლებლის მთავარი ხიბლი ძველის და
წელს ფესტივალზე ექვს ი მოკლემეტრაჟიანი
ამაზე მეტყველებს იმ დიდ კინორეჟისორ
ახლის შერწყმაა. პოლონელები არ ღალა
ფილმით წარდგა – სამი ანიმაცია და სამი
თა სახელებიც, რომლებმაც ეს კინოს
ტობენ ტრადიციებს, არ კარგავენ ძველ დი
მხატვრ ული.
კოლა დაამთავრეს: ანჟეი ვაიდა, რომან
დებას, პრესტიჟს და ხასიათს; ამავე დროს,
პოლანსკ ი, კშიშტოფ კიშლოვსკ ი,ანდრ ეი
თანამედროვე ტენდენციებს არ ჩამორჩები
თი ლექტორი და ორი სტუდენტი. ქართულ
მუნკი, ერჟისკო ლიმოვსკი, კშიშტოფ ზანუ
ან და თვითონაც ქმნიან ახალს.
დელეგაციას თეატრალური უნივერსიტეტის
სი, ზბიგნევ რიბჩინსკი და ა.შ. ეს რეჟისო
ყოველ წელს აქ კინოსკოლების საერთა
თითოეული სკოლიდან მიწვეული იყო ერ
კინო-ტელე ფაკულტეტის დეკანი დავით
რები არაერთხელ გამხდ არან „პალმის
შორისო ფესტივალი ტარდება. ფესტივალზე
ჯანელიძე და ორი სტუდენტი – ვახტანგ
რტოსა“ თუ „ოსკარის“ ლაურეატები. მათ
ქვეყნები მსოფლიოს თითქმის ყველა კუთხი
ჯაჯანიძე და მარგო ზუბაშვილი (ანუ მე) წა
ვარსკ ვლ ავებს აუცილებლად დააბ იჯებთ
დან წარმოადგენენ თავიანთ კინოსკოლებს,
რადგენდნენ.
ფეხს ქ. ლოძის ცენტრალურ ქუჩაზე, პიოტ
რაც ხაზს უსვამს თვითონ ლოძის კინოსკო
რკოვსკ აზე სეირნობისას.
ლის ინტერნაციონალურობას. წელს ფესტივალი „მედია სქულ 2011“ მეთ
„შიდა იმპერია“ ექვს შენობას მოიცავს.
ჟიურის წევრების შერჩევაც ფესტივალის სტუმრებს შორის მოხდა. ჟიურის თავმჯ დომარე – დავით ჯანელიძე (საქართველო), მეორე წევ
ვრამეტედ ჩატარდა. მასში მსოფლიოს 29
რი – ქეროლ პული (დიდი ბრიტანეთი), მესამე
შენობებში სტუდენტები სპეციალ ობების
კინოსკოლა და 58 ფილმი მონაწილეობდა
წევრი – ჩი ფანგ ტინგი (ტაივანი). რასაკვირვე
მიხედვით არიან განაწილებულები. ძველი
– კორეა, გერმანია, ჩინეთი, ტაივანი, კანადა,
ლია, ჟიურის თითოეუ ლ წევრს აკრძალული
და თანამედროვე პავილიონ ებით, კინო
ავსტრალია, კუბა, ისრაელი, საფრანგეთი,
ჰქონდა თავისი კინოსკოლის შეფასება.
დარბაზებით, დიდი კინოარქივით, უახლესი
ესპანეთი, დიდი ბრიტანეთი, ბელგია, ლიტვა,
ფესტივალი ოთხ დღეს გრძელდებოდა – 26-
აპარატურით, სამონტაჟოებით, თავისი
სლოვაკეთი, ბულგარეთი, რუსეთი, თვით პო
იდან 29 ოქტომბრ ამდე. ვნახეთ ძალიან კარგი
12
და ძალიან ცუდი ფილმებიც; 58 ფილმიდან
29 კინო სკოლიდან და გადაწყვიტა, რომ
ამ ამბის დრამა არ გვაძლევს ყურადღების
სულ ათიოდე ფილმი გამოირჩეოდ ა. სწორედ
გაეცა შემდეგი ჯილდოები:
მოდუნების საშუალ ებას. ამბავი შესანიშნა
ამ ფილმებს არჩევდნ ენ მაყურებლებიც და როგორც შემდეგ გაირკვ ა, ჟიურის წევრებიც. გავსებული დარბაზი გასული წლის გამარ
ჟიურ ის სპეციალური პრიზი (დიპლომი
ჟით, ისე დრამატურგიით, კამერის მუშაობ ით
მომცემი რეჟისორებისთვის„: „ეს დიპლომი
და მსახიობების ზუსტად შერჩევით“.
ჯვებული ფილმების ნახვას ელოდა. მე და
უნდა იყოს მათი მომავალი შემოქმედე
ჩემი მეგობარი სკოლის კაფეში ვისხედით
ბისთვის სტიმულის მიმცემი და გზა დიდი
ჩვენების დაწყებამდე; თან თვალს ვადევნებ
ჯილდოებ ისაკენ“.
დი პატარა ეკრანს, რომ გამეგო, რა ფილმი
დიპლომის მფლობელები გახდნენ:
დაიწყებოდა; უეცრად ჩემი ფილმი დავინახე
„გარეცხილი ზღაპარი“, რეჟისორი ვიტაუ
და დაბნეული დარბაზში შევვარდი. იქ სხვა მონაწილეებმა მითხრეს, – გამარჯვებულ ფილმებს უშვებენ და გილოცავთო... მიუხ ედავად იმისა, რომ მთავარი პრიზის მფლობელი პოლონური ფილმი გახდა და
ვად არის გადმოცემული, როგორც მონტა
დამსახურებისთვის) „ახალგაზრდა იმედის
ტას კატკუსი (ლიტვა) „ოლიმპია“, რეჟისორი მარგო ზუბაშვილი (საქართველო) „ძაღლი“, რეჟისორი ჰონ სუნ-ვონი
მთავარი პრიზი (გრან პრი) 12 000 პოლ. ზლოტი მიიღო ფილმმა „გაყინული ამბები“, რეჟისორი გრეგორი იაროსჩუკი (პოლონეთი) „ამ ფილმს გადაეც ემა გრანპრი, რადგანაც ჟიურის ყველა წევრის აზრით, ის წარმოა ჩენს უნიკალურ ხედვას და შეუდ არებელ შესრულებას. პარადოქსია, მაგრამ ფილმს არ აქვს არც ერთი ნაკლი, ამავე დროს
(სამხრეთ კორეა)
იგრძნობა, რომ ეს სტუდენტური ნამუშევა
პრიზი მასპინძლებს დარჩათ, უკმაყოფი
მესამე პრიზი
რია. ჩნდება შეგრძნება, რომ ფილმი ჯერ
ლება არავის გამოუხატავს, რადგან ფილმ
5 000 პოლ. ზლოტი მიიღო ფილმმა
არ არის პროფესიონალური ნამუშევარი,
„გაყინული ამბების“ (რეჟისორი გრეგორი
„დუელი“, რეჟისორი პასკალ ბრიშუ (ბელგია)
პროფესიონ ალურად დამუშავებული ხართ
იაროსჩუკი) პირველობას ერთხმად აღნიშ
„პროფესიონალური დადგმისთვ ის, შეუ
თქვენ (მაყურებელი). ეს ფილმი სტუდენტუ
ნავდა ჟიურიც და მაყურებელიც. ამ ფილმმა
დარებელი სამსახიობ ო შესრულებისთვის,
რი კინოა, თავისი საუკეთესო გამოხატულე
ბერლინალეს „ვერცხლის დათვის“ პრიზიო
შესანიშნავი დასასრულისთვის – პერსონაჟე
ბით. შესანიშნავად შერჩეულ ი პერსონაჟები,
რი, კორეული ფილმიც კი დაჯაბნა.
ბის დილემის წინაშე დაყენებისთვის, რამე
განსაკუთრებით მენეჯერი და ორი მთავარი
თუ მათ უკვე იციან, რომ ეს ჯერ დასაწყისია.
პერსონაჟი. ხმა იყო ძალიან კარგი და ამას
ლის ოფიციალურ ვებ-გვერდზ ე ჟიურის ვერ
ჩვენი ემოციების მაქსიმალურად გასაღვი
თან ერთად, ამბავი საუკეთესო იუმორით
დიქტი გამოქვეყნდა თავისი ახსნა განმარტე
ძებლად მონტაჟისა და კამერის ყველანაი
არის ნაამბობი.“
ბებით. მე ამ ვერდიქტის ქართულ ვარიანტს
რი შესაძლებლობის გამოყენებისთვ ის.“
ფესტივალის დახურვის შემდეგ კინოსკო
გადმოგცემთ: კინოსკოლების მე-18 საერთაშორისო
მეორ ე პრიზი 10 000 პოლ. ზლოტი მიიღო ფილმმა
კინოფესტივალის „მედია სქულ 2011“-ის ჟიუ
„დამსხვრეული ღამე“, რეჟისორი იანჰიოჯუ
რის ვერდიქტი:
(სამხრეთ კორეა)
ფესტივალზე, რომელიც ჩატარდა 26-29 ოქტომბერს ლოძში, ჟიურ იმ ნახა 58 ფილმი
P.S. რა შუაშია ნავი? საქმე ისაა, რომ სიტყვა „ლოძი“ პოლო ნურად „ნავს“ ნიშნავს და ქალაქის გერბზ ეც პატარა ნიჩბიან ი ნავია გამოსახული.
„ამ ფილმში ყველაზე გასაოცარი მოვლენა მთავარი გმირის ეგზისტენციური დილემაა.
13
interviu
კადრი ფილმიდან „მარილივით თეთრი„
დებიუტი
როგორცაა ფასბინდერი და ჯარმუში. თუმცა,
როცა მკითხეს, მოსაწვევი მივიღე თუ არა,
თეთრი“ – კოტბუსზე ორი ჯილდო დაიმსახუ
ქეთი, შენმა ფილმმა – „მარილივით
დღეს ამ ფესტივალს ისეთი სახელი აღარ
ვუპასუხე, რომ წინა დღეს მივიღე. მითხ
რა: საუკეთესო დებიუტისთვის და მამაკაცის
აქვს როგორც ერთ დროს. არჩევანის წინაშე
რეს, – ნომერში ახალი დაგხვდებათო.
როლის საუკეთესო შესრულებისთვის...
დავდექი. ორივე ფესტივალი გერმანულ პრე
აღმოჩნდა, რომ, ახალი მოსაწვევის მი
როგორი იყო ემოციებ ი, როცა ფილმი და
მიერას ითხოვდა. საბლოო ჯამში კოტბუსის
ხედვით, ვზივარ მე-5 რიგში. ვიფიქრე, რომ
ასახელეს?
ერთგული დვრჩი, რადგან ბოლო წლებში ეს
ყველა მონაწილეს წინ გვსვამენ; თან არც
ფესტივალი სერიოზულ პლატფორმად გადა
ერთ მონაწილეს არ ვიცნობდი. მოკლედ,
სის სელექციონ ერი, ბერნგ ბუდერი მოვიდა
იქცა რეჟისორებისთვის, სწორედ იმის გამო,
მივედი დაჯილდოვებაზე, მარტო ვზივარ,
ჩემთან, მომილოცა პრემიერ ა და ფილმის
რომ კოპროდუქციის ბაზრობა აქვს მიბმული.
არავის არ ვიცნობ, ჩემს წინ ვხედავ, ბიჭს
დისკი მთხოვა. ეს ძალზედ მნიშვნელოვანი
ჩემი არჩევანი სწორი აღმოჩნდა. მანჰეიმში
აჯილდოვებენ მოკლემეტრაჟიანი ფილ
იყო, რადგან გუდენი არის კოტბუსის კოპრო
არასაკონკურსო ჩვენებაში მაინც დაგვტოვეს,
მისთვის; ცოტა ხანში გვერდზე ვინც მეჯდა,
დუქციის მარკეტის დირექტორი, და ასევე
ჩვენ კი კოტბუსში გავემგზავრეთ.
ჟიურის სიმპათიის პრიზს იღებს; და უცბდ,
კარლოვი ვარში ვიყავი, როდესაც კოტბუ
– ბერლინალეს კოპროდუქციის მარკეტის
პირველ დღეებში ვერც ვგრძნობდი, რომ
მოულოდნელად აცხადებენ: საქართვე
ფესტივალზე ჩემი ფილმი იყო წარდგენილი,
ლო – ქვეყნის ორიგინალური წარმოდგე
რადგან ბაზრობით ვიყავით დაკავებულე
ნისთვის, მშვენიერი მუსიკისთვის და ა.შ.
მე და სოფო ბაზღაძემ, ჩემმა პროდუსერმა
ბი – ყოველ დღე გვქონდა შეხვედრები,
პრიზი საუკეთესო დებიუტ ისთვის გადაეც ე
კოტბუსის კოპროდუქციის ბაზრობაზე გავგ
დისკუსიები; უამრავი ევროპელი პროდუსე
მა ქეთი მაჭავარიანს. ნუ, ეს ერთი პრიზი...
ზავნეთ ჩვენი ახალი პროექტი, რომელზეც
რი იყო ჩამოსული. კოტბუსში დასავლელი
მეორეს რაც შეეხება, ნინო ქორიძე, მთავა
ახლა ვმუშაობთ. მალევე მოვიდა შეტყო
პროდუსერები სათანამშრომლოდ მომავალ
რი როლის შემსრულებელი ჩემს ფილმ
ბინება, რომ მიწვეულ ები ვართ კოტბუსში,
პროექტებს აღმოსავლეთ ევროპაში ეძებენ.
ში, ერთმ ნ იშვნ ელოვნად ფავორიტი იყო
ისე მოხდა, რომ როდესაც პრიზი მოვიგე,
ფესტივალზე. ამას ყველგან ლაპარაკობ
ერთ-ერთი სელექციონერი. კარლოვი ვარიდან დაბრუნების შემდეგ
მაგრამ ჯერ არ ვიცი, რომ საკონკურსო პროგრამაშიც ვხვდები. მოკლედ, ცოტა ხანში
კოტბუსში უკვე მარტო ვიყავი. მარკეტი
დნენ; თანაც, ერთი კვირით ადრე ნინოს
მოდის მოწვევა უკვე თვითონ კინოფესტივა
იმ დროისთვის დასრულებული იყო და
მოუვიდა მოწვევა კოტბუსიდან. საერთოდ,
ლიდან და მე დილემის წინაშე აღმოვჩნდი,
კინოცენტრის წარმომადგენლები – სოფო
მსახიობები არ ჰყავთ ხოლმე დაპატიჟებუ
რადგან იმავე პერიოდში მანჰეიმ-ჰეიდელ
ბაზღაძე და სალომე სეფაშვილი უკვე წასუ
ლი, და ეს მენიშნა, რომ მას შეიძლებოდა
ბერგის კინოფესტივალმაც მიმიწვია, სადაც
ლები იყვნენ.
გაემ არჯვა. ნინო ვერ წამოვიდა, რადგან
ფილმი ასევე კონკურსშ ი მოხვდა. მანჰეიმიც
დაჯილდოვების ცერემონიალის მოსაწ
იმ პერიოდში ბავშვს აჩენდა. მოკლედ
ერთ-ერთი უძველესი კინოფესტივალია,
ვევი წინა დღეებში ავიღე და ვიცოდი, რომ
დაჯილდოვებაზე უცბად აცხადებენ, რომ
რომელიც ისეთ სახელებს უკავშირდება,
ბოლო რიგებში ვიჯდებოდი. მოგვიანებით,
ძალზედ თავშეკავებული თამაშის მანერის
14
ფოტო: სოფო აბაშიძე
ქეთი მაჭავარიანი
15
ფოტო: მაკა კუკულავა
interviu
ოპერატორი გიორგი შველიძე, რეჟისორი ქეთი მაჭავარიანი და მსახიობი გიორგი გიორგანაშვილი გადასაღებ მოედანზე
კოტბუსის კინოფესტივალი მსოფლიოს
გან იქ ყოფნის განმავლობაში, როგორც
გამიხარდა. გაგის ვერ დავურეკე კოტბუ
საუკეთესო 50 კინოფესტივალს შორის არის
გითხარით, სულ კოპროდუქციის ბაზრობაზე
სიდან და თბილისში რომ ჩამოვედი და
დასახელებული და რიგით მეორე ყველაზე
ვიყავი. მაგრამ გამარჯვებული ფილმები
დავურეკე, არ მიჯერებდა.
მნიშვნელოვანი ფესტივალია გერმანიაში.
დისკზე მაქვს და ვნახავ აუცილებლად.
ჩემთვ ის ეს პირველი პრიზია და თანაც
მოკლედ გვიამბე შენი შთაბეჭდილებები
ჩემი კარიერ ისთვ ის მნიშვნელოვან ფესტი
ზოგადად ფესტივალთან დაკავშირებით.
ვალზე. პირველი ფილმი ძალიან რთულია
ეს ძალზედ კარგად ორგანიზებული ხარის
კოტბუსის ფესტივალი აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების კინემატოგრაფისტთ ა
და საფუძველია მეორეს დასაწყებად. წინა
ხიანი ფესტივალია. წელს კოტბუსი ფოკუსი
ნამუშევრებს მოიცავს და მისი ერთ-ერთი
წელს კოტბუსში ეს პრიზი დებიუტისთვის
რებული იყო რუსულ კინოზე.
მთავარი მიზანია რეჟისორების, პროდუ
დიმა მამულიამ აიღო და ესეც ძალზედ სა
ჟიურის თავმჯდომარე იყო ალექსანდრ
სერების, პოტენციური დამფინანსებლების
სიამოვნოა ჩემთვ ის. მამულიას „სხვა ზეცა“
რადნევსკი, რომელიც ზვიაგინცევის პრო
დაახლოება და თანამშრ ომლობის ახალი
ძალაინ მომწონს. მართალია, ქართული
დუსერია და ერთ-ერთი ყველაზე დიდი და
გზების დასახვა. რამდენად მნიშვნელოვანი
პროექტი არა არის, მაგრამ მაინც სასიხარუ
გავლენიანი პროდუსერი რუსეთში. თვითონ
იყო ამ კუთხით შენთვის კოტბუსზე გამარჯ
ლოა, რომ ბოლო ორი წელი ქართველები
უკრაინელია და საქართველოსთან კარგი
ვება – თუ გაჩნდ ა ახალი შემოთავაზებები?
იმარჯვებენ. საერთოდ, კოტბუსის ფესტი
კავშირები აქვს. იქ ჩვენი შეხვედრაც შედგა
ჩემთვის კოტბუსი ახალი პროექტით სა
ვალზე ქართვ ელებიდან დიდ კონკურსში
და მან აღნიშნა, რომ ქართულ კინოში ახა
ერთაშორისო ასპარეზზე პირველი გასვლა
სრულმეტრაჟიანი ფილმისთვის, დიტო
ლი ძვრებია და ინტერესიც დიდია, და რომ
გახლდ ათ.
ცინცაძის გარდა, არავინ მოხვედრილა;
აუცილებლად ჩამოვა საქართველოში.
მან 2000 წელს, ფილმით lost killers, მოიგ ო
საერთოდ, ფესტივალის ხარისხს გან
მე და სოფო ბაზღაძეს გვაქვს კომპანია „გოგოლები“. სოფო არის ამ პროექტის
გრან-პრი. ზაზა რუსაძეს აქვს კიდევ მოგებუ
საზღვრავს, თუ ამ ინდუსტრიის რამდენად
პროდუსერი. სცენარის პირველი ვარიანტი
ლი მოკლემეტრაჟიანით. მე ვთვლი, რომ ეს
ბევრი წარმომადგენელია ჩასული. ამ მხრივ
უკვე არსებობს და ორმა ფრანგმ ა და ორმა
ყველაფერი არის ახალი ეტაპი ქართული
კოტბუსს თამამად შეგვიძლია ერთ-ერთი
გერმანელმა პროდუსერმა წაიკითხეს ეს
კინოსთვის და ბოლო წლებში გატარებული
საუკეთესო ვუწოდოთ.
სცენარი. პროექტი ჯერ შორეული პერსპ ექ
ქართული კინოპოლიტიკის შედეგი.
ტივაა, რადგან სცენარი უნდა განვითარდეს,
კოტბუსის შემდეგ ფილმი მაკედონიის ფეს
როგორი იყო წლევანდელი პროგრა
ტივალზეც მოხვდა. მოკლედ, საფესტივალო
მა; რა ტენდენციები გამოიკვეთა; რომელ
გზა კიდევ აქვს დარჩენილი „მარილივით
ფილმებს და რეჟისორებს გამოარჩევდი?
თეთრს“...
16
ფილმები, სამწუხაროდ, ვერ ვნახე, რად
და ჩვენ სხვა მარკეტებზეც ვაპირებთ მის გატანას. ვნახოთ, რა გამოვა... მაკა კუკულავა
ფოტო: სოფო აბაშიძე
თვის ჯილდოვდება გაგი სვანიძე. ძალიან
warmoeba dRes
18
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი რედაქცია მადობას უხდის მაღაზია ALCOT-ს დახმარებისთვის
interviu
SHOW MUST GO ON რეჟისორი რუსუდან ჭყონია
სულ მალე ეკრანებზე რუსუდან ჭყონი
val-შიც, სადაც 6 ახალგაზრდა რეჟისორს
ას სრულმეტრაჟიანი მხატვრული ფილმი
იწვევენ და საშუალებას აძლევენ განავითა
ბი მოხდა და დამაფინანსეს. იმ სიხარულს,
„გაიღიმე“ გამოდის, რომელშიც რეჟისო
რონ თავიანთი პროექტები. ამ პროგრამის
რაც ჩემთვის ქართული ფულის მოპოვება
რი, 10 ქალი პერსონაჟის საშუალებით,
გავლის შემდეგ უკვე თვალ-ყურს ადევნებენ
იყო, ვერ შეედრება ვერც აბუდაბი, ვერც
შეეცადა მოეყოლათ, როგორია ბრძოლა
შენს შემოქმედებას და მათი ინტერესის
პარიზი და ვერც სხვა დანარჩენი. ამასობა
ღირსების შესანარჩუნებლად. FILM PRINT
არეალში ექცევი. ეს ნიშნავს, რომ შენ ხარ
ში, კინოცენტრის დაფინასების ლოდინში,
შეხვდა ახალგაზრდა რეჟისორს და გაარკ
ის ახალგაზრდა რეჟისორი, რომლისგანაც
რამოდენიმე გრანტი დავკარგე, რის გამოც
ვია, როგორ იწერება კარგი სცენარი, რას
რაღაცას ელიან.
გადაღება საკმაოდ ცოტა ფულით დავიწყე.
ნიშნავს ქართველი დედის სტერეოტიპის
6 თვით ჩადიხარ პარიზში, გიხდიან სტიპენ
მერე კინოცენტრში სასიკეთო ცვლილებე
მინდა აღვნიშნო, რომ ფილმს ვერ გადავი
მსხვრევა და რატომ უნდა დარჩე იდეალ ის
დიას, გახვედრებენ იმ რეჟისორებს და პრო
ღებდი კულტურის სამინისტრ ოს დახმარების
ტად სადებიუტო ფილმში.
დუსერებს, რომლებთანაც გსურს შეხვედრა;
გარეშე, რისთვ ისაც დიდ მადლობას ვუხდი
შენ მხოლოდ ერთი რამ მოგეთხოვება
პირადად ნიკა რურუას. ძალიან გამიმარ
- წერო შენი სცენარი და არ იფიქრო ფულზე,
თლა ჩემს ფრანგ პროდუსერშიც. როცა
ეს პირველი ფილმია, რომელსაც სრულყო
იმაზე, თუ როგორ გაიტანო თავი. გაქვს
ფონდებიდან ფულს უშედეგოდ ველოდი, ამ
ფილი დრამატურგია აქვს. ჩვენ, როგორც
„სასათბურე“ პირობები და ცხოვრობ რო
დროს კი ქართულ სუბსიდიასაც ვადა ეწურე
დრამატურგები, ვცდილობდით მცირე
გორც ნამდვილი ბურჟუა. პირადად ჩემთვის
ბოდა, ფრანგებმა გარისკეს და პროექტში
ხარვეზი მაინც აღმოგვეჩინა შენს ფილმში,
ეს პირობები სამუშაოდ არახელსაყრელი
თავისი კომპანიის ფული ჩადეს. როგორც
მაგრამ მარცხი განვიცადეთ... ვიცით, რომ
აღმოჩნდ ა. აქ, საქართველოში ყველაფრის
წესი, ასე არ ხდება ხოლმე. მითხრეს: ჩვენ
სცენარს დიდი ხნის განმავლობაში ამუშა
გან ვიღებ შთაგონებას, იქ კი ყველაფერი
გვჯერა შენი და ვიცით რომ ამას კარგად
ვებდი. მოგვიყევი, როგორ იწერებოდა და
ისეთი გაპრიალ ებული იყო, არანაირი ინს
გააკეთებ.
საერთოდ, სცენარზე მუშაობის პერიოდზე
პირაცია არ მოდიოდა. აქ ცხოვრება ცოცხა
გვიამბე.
ლია, „კურიერს“ ჩართავ და უკვე იმდენ
ალბათ ბოლო 10 წლის განმავლობაში,
ფილმი 7 წელი კეთდებოდა. ამ ხნის
კინოცენტრიდან უარის მიზეზი სცენა
ინფორმაციას იღებ... ჩემი სცენარისთვ ის,
რის გაუმართაობ ა ხომ არ იყო, რაც შემდეგ
მანძილზე ყოველ წელიწადს შემქონდა სცე
ასეთი სოციალური ისტორიისთვის პარიზში
გამოასწორე?
ნარი კინოცენტრში, მაგრამ დაფინანსებაზე
არ იყო ის გარემო, რომელიც მჭირდებოდა.
უარს მეუბნებოდნენ. 7 წლის განმავლობაში
თუმცა, ბევრ საინტერესო რეჟისორს შევხვდი
იყო, თუმცა გადაღებების დროს მივხვ დი,
რამოდენიმე პრემია მოვიგე: სცენარი ბერ
და გამოცდილება მივიღე...
რომ სცენარი, რომელიც მე მქონდა, დაახ
ლინალეს კოპროდუქციის მარკეტზე სამ სა
მოკლედ, სცენარი რეზონანსული იყო,
მე მგონია, რომ სცენარი მანამდეც კარგი
ლოებით 10 ფილმის სცენარს უდრიდა. მე 10
უკეთესო სცენარს შორის შეარჩიეს, მოვიგე
მაგრამ ქართული დაფინანსების მოპოვება
ფილმის სცენარი გადავიღე და შემდეგ ბევ
პრიზი აბუდაბიში, ბელგრადში დამაჯილდო
ყველაზე რთული გამოდგა.
რი რამ ამოვჭერი. ცვლილებები სცენარში
ვეს, როგორც საუკეთესო ახლო-აღმოსავ
ბოლოს არავის აღარ სჯეროდა, რომ ამ
გადაღების წინაც შემქონდა. მაგალითად:
ლური პროექტი, „პარიზ სინემამ“ მიმიწვია
ფილმის გადაღებას მოვახერხებდი. მახ
ინგას გმირს ჰყავდა დედა და დედამთილი;
La femme -ში სცენარის წერის და გადაწერის
სოვს ბერლინალეზე World cinema ფონდის
გადაღების წინა დღეს დედის როლის შემ
ხელოვნებაზე ლექციებ ის წასაკითხად,
უფროსმა მითხრა: თუ ამდენი პრიზის მო
სრულებელი მსახიობი ავად გახდა, არადა
გავედი კანის კინოფესტივალის ძალზედ
გების შემდეგ ფილმს კიდევ ვერ გადაიღებ,
ფილმის მთელი ერთი ხაზი ინგას დედასა
პრესტიჟულ პროგრამა Residence du festi
შენს მიმართ ნდობას ყველა დაკარგავსო!
და დედამთილზე იყო აწყობილი. იქვე ჩა
19
ვასწორეთ და ორი პერსონაჟისგან ერთიღა
როგორიც სცენარში მყავდა. მე მომწონს იას
არ არის. მას თავისი ლოგიკა აქვს. ის გარკ
დარჩა. ამიტომ ვფიქრობ, სცენარისტიც და
შესრულებული როლი, მიუხედავად იმისა,
ვეული მექანიზმის ნაწილი, პატარა ჭანჭიკია.
რეჟისორიც მე რომ ვიყავი კარგია... საბო
რომ მთლიანად შევცვალეთ ეს გმირი – გავ
მას არ აქვს სენტიმენტები ამ ქალების მიმართ,
ლოო ჯამში, ბევრი ხაზი დაიკ არგა, მაგრამ
ხადეთ უფრო ბიჭური, მეამბოხე, ამ დროს
თავის საქმეს აკეთებს და მორჩა. ეს ქალები
ეს ბუნებრივია. მე კმაყოფილი ვარ. ფილმი
სცენარში ის ჰიპერქალური იყო. საერთოდ
ცოტა აღიზიან ებენ კიდეც. თუ ამდენი მორა
ასე უფრო კომპაქტური, უფრო შეკრულია და
მიმაჩნია, რომ რეჟისორი უნდა მოერგოს
ლია მათში, მაშინ ბოლომდე უნდა შეძლონ
ამიტომ გული არ მწყდება...
მსახიობს. მსახიობისგან უნდა აიღო მაქსი
და დარჩნენ ასეთებად - თვლის ის. არ ვიცი,
მალური, უნდა მისცეს თავისუფლება, რომ
ფილმში ეს რამდენად იკითხება, მაგრამ ჩემ
იმპულსი მისგანაც წამოვიდეს. მსახიობთან
თვის მისი გმირი სისტემა, სახელმწიფოა.
როგორ გაჩნდა ფილმის იდეა? როგორ მიხვედი ამ ფილმამდე და რა იყო მანამადე? 22 წლის ვიყავი როდესაც თავშესაფარ
რეჟისორის ორგვარი მიდგომა არსებობს:
თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ ქა
ერთია, როცა ზუსტად იცი, რაც გინდა და
ლები კარგად მიიღ ებენ ფილმს. აი, კაცები
„ბედიანში“ ქუჩის ბავშვებზე გადავიღე დოკუ
იმას ძერწავ და მეორე – როდესაც მსახიობ
როგორ შეხვდ ებიან, ძალიან მაინტერესებს.
მენტური ფილმი. ფილმზე მუშაობისას ერთი
ზე ორიენტირდები. მე მეორე ვარ.
ძალზედ საინტერესო და ღრმა ქალი გავიცა ნი, 7-შვილიანი დედა, რომელმაც თბილისში
ყველა ეს ქალი ერთ ქალად რომ გავა ფილმის ყურებისას სიდნეი პოლაკის
ვერ მოახერხა თავის გატანა და სოფელში
„ხომ ხოცავენ ქანცგაწყვეტილ ცხენებს“
წავიდა საცხოვრებლად. ერთ დღეს, ჩაის
გაგვახსენდა...
სმის დროს მან მომიყვა, თუ რისი კეთება
ძალიან მიყვარს ეგ ფილმი, თუმცა არ მგო
ერთიანოთ – ვინ გამოვა და რასთან იქნება კონფლ იქტშ ი? საერთოდ ეს კონკურსი დედობის იდეიდან შექმნილი მონსტრია და ქართვ ელი დედის
უწევდა ცხოვრებაში რომ გადარჩენილიყო.
ნია, რაიმ ე მსგავსება იყოს მათ შორის. ჩემს
მისი ნაამბობიდან ერთ-ერთი ყველაზე სა
ფილმს უფრო ირონიული ტონი აქვს. ისე,
საცილო ისტორია, ნამდვილი ტრაგიფარსი,
ახლა ვიხსენებ, რომ პარკერის ფილმიც საკმა
შემდეგ ამბავს უკავშირდებოდა: ეს ქალი
ოდ ირონიულია. სხვათა შორის, წაკითხული
90-იან წლებში მრავალშვ ილიანი დედების
მაქვს, რომ ჯეინ ფონდაც ასევე ძალზედ აქტი
ვცადე ყოველ შემთხვევაში... მაგრამ ეს არ
სილამაზის კონკურსში მონაწილეობდა, სა
ურად იყო ჩაბმული თავისი გმირის შექმნაში...
ყოფილა მთავარი მიზანი. მე მინდოდა მეჩვენე
დაც პრიზი დიდი თანხა იყო, რომელიც მის ოჯახს ძალზედ ესაჭიროებოდა. მივხვდი,
მითოსის მთლიანი ფარსი. და როგორ ფიქრობ, შეძელი ქართვე ლი დედის სტერეოტ იპის დამსხვრევა?
ბინა ფილმი ადამიან ებზე, რომლებსაც ღირსე შენს ფილმშ ი მედია თითოეულ ი გმირის
ბის შესანარჩუნებლად ბრძოლა უწევთ...
რომ რასაც ეს ქალი ყვებოდა – ნამდვილი
ადამიანური ტრაგედიით სპეკულირებს.
კინო იყო. თუმცა ამ ისტორიიდან ჩემს სცე
ქართველი ქალები, მენტალიტეტი, აფხა
ნარში კონკურსის თემის გარდა თითქმ ის
ზეთის თემა და ა.შ. ეს ყველაფერი იმ დიდი
აღარაფერი დარჩა. ფილმში არც ერთი
შოუს ნაწილია, რომელიც მედიას მასის გა
გმირი იმ ქალს არ ჰგავს.
სართობად ესაჭიროება. კონკურსის მონა
და. ეს იმედგაცრუებაა და მისი თვითმკვლ ე
წილეებთან ეს კონფლიქტის საბაბი ხდება...
ლობა სამურაებ ის ხარაკირის მსგავსი აქტია.
ფილმში შენ სცადე ქართველი დედის
საბოლოო ჯამში მთავარი გმირი ამ მო რალს ეწირება? გვანცას ყველა იდეამ სრული კრახი განიცა
მედია პრინციპში, ყველგან ასეთია, ეს
სტერეოტიპი ქალის 10 განსხვავებულ
არც ახალია და არც ორიგინალური. როცა
სახედ „დაგეშალა“. როგორ შეიქმნა ამ 10
მსგავს რამეს ვუყურებ, მიჩნდება სურვილი,
ქალის პერსონაჟი და როგორ შეარჩიე მსა
რომ ეს ადამიანები წამოდგნენ და დატოვონ
ხიობები როლებზე?
შოუ... ელენეს გმირს, რომელსაც პირადი
ტურია და რეალობაში ყველანი სცენაზე
მინდოდა, თითოეუ ლი მათგანი სხვა
ეს ხარაკირი გამოფხიზლების მიზეზი ხდება? იცით, შეიძლება ფინალი ცოტა იდეალის
განცდებით და ტრაგედიით სპეკულირე
გაცვივდებოდნენ, მაგრამ მე არ მინდოდა
დასხვ ა სოციალ ური წრიდან ყოფილიყო
ბას მოსთხოვენ, შესწევს ძალა, რომ ადგეს
ფილმი იმაზე ყოფილიყო, რომ ადამია
და ამ კონკურსშ ი სხვადასხვა მოტივაციით
და წავიდეს. თუმცა, ამის განსაკუთრებით
ნი ცხოველია, რომელსაც თანაგრძ ნობის
მიეღ ოთ მონაწილეობა. მგონია, რომ ეს გა
ხაზგასმა არ მინდოდა. ამიტომ, ამ ნაბიჯის
განცდ ა საერთოდ არ გააჩნია. მინდოდა
მოვიდა. ირინასათვის მთავარი მოტივაცია
შემდეგ ელენეს გმირი ისევ უკან ბრუნდება.
მეჩვენებინა, რომ ადამიანს შეუძლია სწორი
ბინა და ბავშვებია, გვანცასთვის – კონცერ
თავად ეს კონკურსი არის აბსოლუტურად
გადაწყვეტილების მიღება და რაღაცაზე
ტზე დაკვრ ა; თამუნას, რომელიც იმ ასაკშია,
ექსპლუატატორული და სწორედ იმ იდეის სა
ღირსეულად უარის თქმა. ვთვლი, რომ პირ
რომ სულ მალე მომხიბვლელი აღარ იქნე
წინააღმდეგოა, რასაც უწევს პროპაგანდას...
ველ ფილმშ ი ცოტა იდეალიზმის უფლება
ბა, სურს, ახალგაზრდა საყვარელს დაუმტკი
მოკლედ, იმის თქმა მინდა, რომ ეს ყველაფე
მქონდა. მე მჯერა, რომ ადამიანს შეუძლია
ცოს, რომ ისევ ლამაზია და ა.შ.
რი ჩემთვის პატრიოტთა ბანაკია – ცოტა სა
იყოს ზნეობრივი...
მსახიობების შერჩევა ყველაზე მძიმე
ხეცვლილი და სხვა ვერსიით მოწოდებული... მაკა კუკულავა, უტა ბერია
პროცესი აღმოჩნდა. ძალიან დიდხანს ვარ ჩევდი გმირებს. თავიდან ისეთებს ვეძებდი,
შენს მიერ შექმნ ილი ქალების მიკრო
როგორებიც მყავდნენ წარმოდგენილი
სამყაროს ფონზე „ქართველი მამაკაცი“
სცენარის მიხედვით. მაგალითად, გვანცას
ძალზედ გროტესკულად გამოიყურება...
პერსონაჟი სცენარის მიხედვით ბევრად უფ რო ნაივური იყო ვიდრე იამ ითამაშა; მაგრამ მერე მივხვ დ ი, რომ ისეთს ვერ ვიპოვიდი,
20
თავისთავად ასე გამოვიდა. თუმცა, მე ვფიქ რობ, ფილმი ქალების მიმართაც სატირაა. გიას გმირი უარყოფითი პერსონაჟი სულაც
recenzia გამართლ ებული. ფილმის გმირები სცენა ზე შიშველი სხეულ ის დემონსტრირებისას, გავრცელებული ფემინისტური გამოთქმა რომ მოვიშველიოთ,- მამაკაცების აგრესიული მზე რის მსხვერპლნი ხდებიან. ირინას (მსახიობი თამარ ბუხნიკაშვილი) მკერდიდან ბლანტი სითხე ჟონავს, რძე. მოტივაცია ტრივიალურია – კულისებში მშიერი ჩვილი ტირის,და ეს ეგზალ ტირებულ მამაკაც-მაყურებელთა ინფანტილუ რობასთან არ არის კავშირში. ეს უბრალოდ კლიშეა, რასაც ავტორი აქილიკებს. მთლიან ად ფილმის ენა არსებული მენტალური კლიშეების პაროდიაა. ავტორები ოსტატურად იყენებენ ნიშან-ხატებს. ფილმი თავებადაა დაყოფილი და ტიხრად „ქართლის დედაა“ გამოყენებული – ქართული ლიბერალური ცნობიერების აშკა რა ლტოლვის ობიექტი.კონკურსის მონაწილე დედებიც ქართული დროშის მაგვარ კაბებში
ქართვ ელი დედის ბრწყინვალება და სიღატაკე
ცეკვავენ. სცენა სახელმწიფო სიმბოლო – ბორ და მისი ლამაზმანი საყვარელი – ტიპიური
ჯღალოთია გაფორმებული. შოუს წამყვანი
ქართული „ვიპ-არისტოკრატია„; გვანცა
(მსახიობი ბექა ელბაქიძე) და მისი დამხმარე
(მსახიობი ია სუხიტაშვილი) ქართული კინოს
პატარა „ანგელოზებიც“ პირობითობისა და კი
enfant terrible, მეამბოხეა და, ჩემი აზრით,
ჩის ზღვარზე თამაშობენ. შოუც რეალ ობის სი
ეს ყველაზე საინტერესო სახე და სამსახი
ნონიმია. ესეც გავრცელებული სტერეოტიპია.
ობო ნამუშევარია ფილმშ ი. მისი ანტაგო
„კეინიზაცია“ და „კარნავალიზაცია“ – მსგავსი
[ ირინა დემეტრაძე ]
ნისტი, პროექტის ხელმძღვანელი ოთარი
შეფასებები ხშირად ისმის სოციოპ ოლიტიკური
(მსახიობი გია როინ იშვილი). საბოლოოდ ეს
სიტუაციის კონტექსტშ ი.
„Keep Smiling ანუ გაიღიმეთ“ რუსუდან
წყვილი დრამატული კოლიზიის კატალი
იმიტირებული სატელევიზო რეპორტაჟი და
ჭყონიას პირველი მხატვრ ული ფილმია.
ზატორი ხდება. აქ არის აზერბაიჯ ანელიც,
დოკუმეტური ქრონიკაც საინტერესოდაა მისა
დავიწყებ იმით, რომ ფილმი მომეწონა,
46 წლის სუბლიმირებული ქალი და სხვები.
დაგებული ფილმის ენას.კულინარიული კონ
Mმაგრამ მით უფრი რთულ მდგომარეობაში
ლოველასი დიმა (მსახიობი თორნიკე
კურსი-რეპორტაჟი წეროვანის ლტოლვილთა
აღმოვჩნდი. მომიწევს იმ ზღვარზე ბალანსი
ბზიავა), რომელიც თითქოს კეთილშობი
დასახლებაშია გადაღებული. ლაკირებული
რება, სადაც სუბიექტურობამ თავად ფილმის
ლურ თვისებებსაც ავლენს და მაინც ვერ
ტელერეალობა შოუ-კონკურსის ორგანული
ანალიზი არ უნდა გადაწონოს.
ღალატობს პრინციპს – „მხოლოდ სექსი,
გაგრძ ელებაა. კიჩის მიღმა ადამინების ბედია
ვალდებულებების გარეშე“. მოკლედ, ესაა
ნაჩვენები, შეუნ იღბავი გულწრფ ელობითა და
არასახარბიელო წარსულით, მრავალშვი
მიკროსოციუმი თეატრის ინტერიერში და მა
ემოციური სიმძაფრით.
ლიანი დედების სილამაზის კონკურსში მონა
თი თავშეყრის ადგილი სცენაა – ისინი არიან
წილეობს. ფინალამდე ერთი თვეა და ამ ხნის
„ქალები სოციალ ური კრიზისის ზღვარზე“.
ათი ქალი, თავისი ბედითა და მეტწილად
მანძილზე მათი აწმყ ო და წარსული ტელეკა
დასაწყისში „გლამური“ ვახსენე. არა, ფილ
ჯილდო, 25 ათასი დოლარი და 4 ოთახია ნი ბინა – აი ფილმის გმირების ბედნიერ ების ფორმულა. დედები ქართული ტრადიციის ა
მერებისა და მინდია ესაძის (ფილმის ოპერა
მი „ანტიგლამურულია“. ესაა სოციალ ური
მებრ მამების „უხერხემლობას“ აკომპენსი
ტორი) ობიექტივის ფოკუსშია მოქცეული. და
კინო, რომელიც არა cinema verite-ს ან კენ
რებენ. თავად ქალების მიერ მოდელირებუ
როგორც კლასიკურ დრამატურგიას ახასია
ლოუჩის სტილშია შექმნილი, არამედ ჟან
ლი რეალობა, რაც არა მათ „ძლიერებაზე“,
თებს, ფინალში ხდება კულმინაცია – მთელი
რის – ტრაგიკომედიის ზღვარზე, სადაც კიჩის
არამედ ქალური ბუნების უგულებელყოფაზე
ეს ხაზგასმულად ყალბი, „გლამურული ბედ
ელემენტები დომინირებს. რუსუდან ჭყონია,
მეტყველებს. ესეც მორიგი სტერეოტიპია.
ნიერება“ უბრალოდ იმსხ ვრევა.
თითქოს „ახალი ტალღის“ გზით წავიდა,
ავტორი თანაუგრძ ნ ობს თავის პერსონაჟებს,
სადაც ავტორის ინდივიდუალური ხელწერა
რაც არ ნიშნავს გამართლ ებას. ქალური
ბელი მათი სოციალური იდენტობაა. ინგა
ჟანრულ და ფსიქოლოგიურ სტრუქტურებს
ბედნიერ ება ყოფის, მატერიის სინონიმად
(მსახიობი ნანა შონია) ალბათ ყველა
აერთიანებს, და ამავდრ ოულად ის ალმო
იქცა.დ ა მეტიც, ცნება „დედა“ გამორიცხავს
ზე „კოლორიტული“, მეგრელი ქვრივია,
დოვარისეულ კიჩის ელემენტებს იყენებს.
ქალურობას ან სექსუალ ობას.
ფილმის გმირების მთავარი მახასიათე
„პატიოსანი ქალი„; ელენე (მსახიობი
ერთი რამ ვიცი მხოლოდ – ეს არ არის
გამონაკლისი ია სუხიტაშვილის გმირია. მის
ოლიკო ბაბლუანი) აფხაზეთიდან დევნილი,
ფილმი ქალებზე, აქ ფემინზმის კვალსაც ვერ
თვის კონკურსში მონაწილეობის ერთადერთი
ქმარ-შვილთან ერთად საავადმყოფოში
ნახავთ.საერთოდ დარწმუნებული ვარ, რომ
მოტივაცია პირდაპირ ეთერში ვიოლ ინოზე
ცხოვრობს; ბაია (მსახიობი შორენა ბეგაშ
ქალებზე ნაწარმოებ ებს მამაკაცი ავტორები
დაკვრაა. ცხოვრება კი ბევრად მიწიერია და
ვილი) პარლამენტარის ცოლია; თავად
(რეჟისორები-მწერლები) უკეთ ქმნიან. არც
ნებისმიერი მცდელობა „იცხოვრო საკუთარი
პარლამენტარი (მსახიობი დავით ქაცარავა)
ფსიქოანალიტიკური ინტერპრეტაციებია
ცხოვრებით“ წარუმატებელია.
21
მასხარას „უცხო“ რეჟისორი გიორგი მასხარაშვილი
სულ ცოტა ხნის წინათ გიორგი მასხარაშვი ლის პირველი სრულმეტრაჟიანი ფილმის „მესაათეს“ პრემიერა შედგა, რომელსაც „მასხარა“ ორი წლის განმავლობაში იღებ და. Film Print შეხვდა ახალგაზრდა რეჟი სორს და ელაპარაკა ქართული კინოსთვის ერთი შეხედვით უჩვეულო, მაგრამ ამავე დროს ტრადიციულ გმირებზე, სისტემაზე, როგორც ალტერნატიულ ფაქტორზე და ახალი თაობის კინემატოგრაფისტებზე.
მასხარას „უცხო“, ვინ არის ის – მარგი ნალი გმირი, რომელიც სისტემის, მედიის, სტერეოტიპების ტყვეობაში მყოფი საზოგა დოების მსხვერპლია?... ამ გმირში ნაწილობრივ ჩემი კომპლექ სები ჩავდე, ნაწილობრივ ჩვენს გარშემო არსებული სტერეოტ იპები, ნაწილობრივ იმ თვისებებით შევამკე, რაც მე თვითონ მინდა რომ მქონდეს ცხოვრებაში, ან აქვს ისეთ ადამიანს, რომელიც მე მომწონს... მოკ ლედ, შევქმენი ლიტერატურული პერსონა ჟი, რომელიც ამ სიუჟეტში არის იდეალური განტევების ვაცი! „სისტემასთან“ საბრძოლველად გამო სავალს შენ ისევ „შერეკილობაში“ ხედავ. ამით თითქოს ქართული კინოსთვის უკვე ტრადიციად ქცეულ კინოგმირებს ეხმიანე ბი, რომელთა პროტესტის უმაღლესი ფორ მა და ბრძოლის ხერხი „შერეკილობა“ იყო; მარცხით დასრულდება; მხატვარს სცემენ, ჯარისკაცი სხვის ომში მოკვდება და ა.შ... ფილმის მთავარი გმირი არ არის მებრძო ლი... და საერთოდ, ვინ არის ფილმში მებ რძოლი, ან არის თუ არა ასეთი საერთოდ, ძნელი გასარკვევია... ეს ფილმი არის იმაზე, თუ რას ებრძვიან
22
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
და ფინალში ასკვნი, რომ ასეთი ბრძოლაც
interviu
და არა იმაზე, თუ ვინ იბრძ ვ ის. ადამიან ი არის მსხვერპლ ი, ხშირად საკუთარი თავის, მაგრამ ზოგჯერ ისეთი მოვლენებისაც, რაც ჩემს ფილმშ ია ასახული. კონკრეტულად, ფილმშ ი თითქოს არავინაა მებრძოლი, მაგ რამ საბოლოო ჯამში, მებრძ ოლი გამოდის ეს კინოგადამღები ჯგუფი, რომელიც გელა ნოზაძეზე ფილმს ქმნის... ანუ კინო არის გამოსავალი... შენს ფილმშ ი ჭეშმარიტებისთვ ის მებრძოლი თა ვად რეჟისორია და კინოკამერა... ხო, ხო, ეგრე გამოდის... კინოა... ბევრმ ა ყველაზე გამბედავი რეჟისორი გიწოდა. ტკბები საკუთარი სიმამაცით? რო გორ ფიქრობ, ცოტა პოლიტიკური ფილმი გააკ ეთე? ვიტყოდი, უფრო სოციალ ური... თუმცა, გარკვეულწილად – პოლიტიკურიც. სისტე მის და სოციუმ ის თანხვედრაა ერთი სიტყ ვით. აი, როცა ვსხედვართ და ვსაუბრობთ, რომ ჩვენი ამბიციებ ი და ინტერესები ილახე ბა ტოტალური პლასტმასის იდეების დანერ გვით, ეს არის ნოლ-ნოლ რაღაც პროცენტი იმის, რაც შეიძლება პროგრესულ აზრს წარ მოადგენდეს; თორემ რეალურად რა არის? რაღაც გლუვი, ზოგადი სოციალური იდეა, გნებავთ რელიგიური თუ კომუნალური, და სისტემა, რომელიც ამას სხვადასხვ აგვა რად პასუხობს. ის სოციუმს ხან სთავაზობს რაღაცას, ხან არა, ხან ლუკმას გადაუგდებს გასაჯიჯგნ ად და ა.შ. ვინ არიან „საიდუმლო საზოგადოების“ წევრები შენს ფილმშ ი? ეგ არის სწორედ ის ნოლ-ნოლ რაღაც პროცენტი, რომელიც შუაში ხვდება, და თუ ღრმად შევიდა, შეიძლება შეეწ იროს კიდეც...
23
ასევეა მხატვარიც, რომელსაც ის
ფილმს აქვს ჩანართი –ანიმაციით მო
კინო მაინც კოლექტიური ხელოვნებაა?...
„სულელები“ სცემენ ბოლოს... მხატვარი სწო
ყოლილი ისტორია: იმისთვის, რომ გადა
ამბის კეთება ნაღდად არასდროს მომ
რედ იდეას ეწირება, და ეგ „სულელები„კი
ვარჩინო/შევინარჩუნო ვინც/რაც მიყვარს,
ბეზრდება. თუმცა, ნებისმიერ კარგ სცენარს
ზუსტად ის ხალხია, ვისთვ ისაც გელას
უნდა დავრჩე „ურჩხულად“, „შერეკილად„;
სიამოვნებით მოვკიდებდი ხელს. რაც შეეხე
„ლეგენდა“ იქმნება. რაც შეეხ ება თვითონ გე
ამას პასუხობს ანიმაცია?
ბა სხვა მხარეებს... ნებისმიერ ჩემს ფილმში,
ლას, ის თავის მიკროსამყაროშია ჩაკეტილი
გელამ იცის, რომ არც თავის და არც საზო
დამდგემელი მხატვარი თუ არა, მთავარი
და მიზანში ამოღებული მსხვერპლი ხდება...
გადოების მიმართ დანაშაული არ მიუძღვის.
სუპერვაიზერი მაინც მე ვიქნები ყოველთ
მას არ აქვს ფსიქოლოგიური ბარიერები,
ვის... მსახიობობა იძულებითი იყო, იმიტომ,
რამაც შეიძლება რაღაცამდე არ მიუშვას,
რომ ლადო დარახველიძე, ვინც ამ როლზე
„მსხვერპლები“ ჰყავს. სცენა, რომელშიც
იდეოლოგიური კლიშეები მას საერთოდ არ
მინდოდა, ჰოლანდიიდან ვერ ჩამოვიდა.
გელა ნოზაძე ბავშვ თ ა სახლის ერთ-ერთ
გააჩნია. ეს ადამიანი პოზიტიურ გზაზე დგას და
აღსაზრდელზე უყვება გამომძიებ ელ-რეჟი
მისთვის არ არსებობს რელიგიურ-მისტიკური
სორს, საკმაოდ გამაღიზიანებელი იყო ჩემ
სიმბოლოები. მან ზუსტად იცის, რომ არავის
რაფში თითქოს რაღაც დაიძრა, მიუხედა
თვის... აღსაზრდელი „კაბაში“, ვინ არის ის?
და არაფრის წინაშე არ არის დამნაშავე.
ვად იმისა, რომ ჯერჯერობით ქართული კი
პირადად მე სიმბოლოებს ნაკლებ
ნოს აღორძინებაზე ვერ ვისაუბრებთ. თუმცა
„მსხვერპლი“, რომელსაც საკუთარი
გონებაშეზღუდული... არაკორექტული ხარ... არა, აქ აქცენტი სხვა რამეზეა... ავხსნი. სისტე
ყურადღებას ვაქცევ, ვცდილობ, მოვყვე
ცხადია, ახალი თაობ ა გამოჩნდა. როგორ
ამბავს, და ვცდილობ, სათქმელი პირდაპირ
ფიქრობ, ახალი თაობის კინემატოგრაფის
ვთქვა...
ტებს აერთიანებთ თუ არა რაიმე, ხართ თუ
მის სხვადასხვა დეტალებად, კონსტრ უქციის ნა წილებად ხშირად ისეთი ადამიან ები იქცევიან,
არა ერთმანეთის თანამოაზრეები? ფილმის შემდეგ ბევრმა აღნიშნა, რომ
რომლებიც რაციონ ალურ აზრს აბსოლუტუ
მას სასპენსი აკლდა. შენ გვიამბე დეტექტი
რად მოკლებულნი არიან; ანუ აქ ლაპარაკია
ვი, დეტექტივის გარეშე... რეჟისორული ხერ
იმაზე, რომ სტრუქტურა სავსეა ასეთი სწორ
ხი იყო ეს, თუ დრამატურგიული სისუსტე?
ხაზოვანი, ცალსახად დავალებული „შინგლე
მე სასპენსი აბსოლუტურად გამოვრიცხე...
ტრიპ“ ტიპებით... მან არც კი იცოდა, რა სქესის იყო, ჩამორჩენილია გესმის – ამაზეა ეს სცენა,
ბოლო წლებში ეროვნულ კინემატოგ
ჯერ რაღაც ვერ ვხედავ... არის თუ არა თემის აქტუალობა შენი ჩანაფიქრისთვის კრიტერიუმი? პრინციპში, ამ პირველ ფილმზე ასე იყო. მაქვს ახალი ფილმის პროექტი, რომელიც
ვგულისხმობ იმას, რომ მაყურებელი
შედარებით მეტად კომერციულ ი იქნება,
და აქ არავითარი სექსუალური პლასტი არ
თავიდანვე ხვდება და მთელი ფილმის გან
თუმცა იქაც ძალზედ აქტუალ ური თემებია,
არის ნაგულისხმ ევი... არვიცი, ალბათ მეტად
მავლობაში დარწმუნებულია გელას უდანა
ცოტა კიდევ უფრო უტრირებული.
უნდა განმემარტა ეს მომენტი ფილმში, რადგან
შაულობაში, და ეს განაპირობებს ფილმის
რამოდენიმე ადამიანმა ვერ გაიგო...
მთლიან რიტმს... ჰო, მაშინ ეგ შეიძლება სისუსტედ ჩაითვა
მაგრამ გრძელთმიან-კაბიანი „გონებაშეზღუდული“ (ის მაინც ძალზედ
ლოს. ის, რაც შიდაეპ იზოდურ მონტაჟს შეიძლება
„მესაათე“ ეს გარკვ ეულწილად მანიფესტი უფრო იყო, ვიდრე ჩემი რეჟისორული ამბიცი ების დეკლარირება. ნებისმიერი ნამუშევარი ამბიციაა, მაგრამ მაყურებლისთვის ჩემი, რო გორც რეჟისორის, პროფესიული შტრიხების
უხეშად შექმნილი პერსონაჟია ჩემთვის)
მოსდევდეს, რომ მაყურებელი უფრო დაძა
წარდგ ენაზე მეტად ეს მანიფესტი მინდოდა
გააკ იცხინო ადამიანს, რომელიც თვითონ
ბო, ეს სრულიად გამოვრიცხე. ამბის მშრალი
მეჩვენებინა, ჩემი თაობის მანიფესტი...
ამ კლიშეების მსხვერპლია...
თხრობა ვარჩიე. რამდენად კარგი ხერხია,
გელა კლიშეებ ის კი არა, სისტემის მსხვერ
არ ვიცი... იმდენად მივსდიე იმას, რისი გად
პლია, რომელიც ხალხს მუდამ უჩვენებს, თუ
მოცემაც მინდოდა, რომ რაღაცები, ბუნებრი
როგორი მყარია ის.
ვია, განზე დამრჩა და მოიკოჭლა. რთული
ლაპარაკია მასაზე, ანუ „ობივატელებზე“,
მანიფესტის განხორციელებას რომ ხე დავ დიდ ეკრანზე, რას განიცდი? ეკრანზე წყდება ეგ ყველაფერი. აპლოდის
იყო ყველაფრის გათვლ ა. პირველი ფილმია,
მენტების შემდეგ მივხვდი, რომ „მესაათე“
„ბიდლო“ ხალხზე, რომელიც კი არ ცხოვ
და თან ხერხიც ძნელი ავირჩიე, გარკვეულ
მართლ აც შედგა; ეს ჩემი არა, ჩვენი თაობის
რობს, უბრალოდ არსებობს. სწორედ ასეთი
წილად – ექსპერიმენტული. ბოლომდე არ
მანიფესტია და მიხარია, რომ მარტო არ ვარ.
ელემენტებისგან შედგება სისტემის დიდი
ვიცოდი, გაამართლებდა თუ არა...
მიხარია, რომ ხალხმა ასე მიიღო. ამ ფილმს
ნაწილი, და მისი კონსტ რუქციის გასამაგრებ ლად სუსტი დეტალები გამოიყ ენება. სისტემა არის ფორმულა, რომელიც მსოფ
რამდენიც უნდა მიუარ-მოუარ ოთ, ძირითადი რეჟისორის გარდა, ამ ფილმის სცე
დაინახა ყველამ, და ეს იყო ჩემთვის მთავარი.
ნარისტიც ხარ, მხატვარიც, მგონი – ცოტა
სწორედ ამიტომ გადავღეჭე რამდენიმე სცენა
ლიოს ნებისმიერ წერტილში, ნებისმიერ
ოპერატორიც და მსახიობიც (სხვათა შორის,
ასე. ნათელი წერტილი იმ წერილის სახით
სოციალ ურ, პოლიტიკურ და კონსტიტუციურ
ძალზედ დასამახსოვრებელ სახეს ქმნი) და
დავტოვე ფილმში, რომელიც გვამცნობს, რომ
წყობაში ერთნაირი მათემატიკური სიზუსტით
ეს პირველი შემთხვევა არ არის. თითქმის
გელას მოწვევა მოუვიდა. ეს ნიშნავს, რომ
არსებობს, და ეს ფორმულა საერთოა აბსო
ყველა შენი ფილმი ასეა. ახალგაზრდა
როდესმე შეიძლება მოხდეს მისი ნიჭის რეა
ლუტურად ყველასთვის.
რეჟისორებს ურჩევნიათ ხოლმე ფილმების
ლიზება... პოზიტიური აზრების რეალიზება...
ამას აღნიშნავს გელა, ეს სისტემის მისებუ
საკუთარი სცენარებით გადაღება. არც შენ
რი ხედვაა, როდესაც გათვლა რაოდენობა
ხარ გამონაკლისი. შენი აზრით, რასთან
ზეა და არა ხარისხზე.
არის ეს დაკავშირებული? არ მოგბეზრდა „ადამიანი ორკესტრობა„? არ აღიარებ, რომ
24
მაკა კუკულავა, უტა ბერია
recenzia მალე ხდება გასაგები. სწორედ ეს მაფიქრები ნებს, რომ რეჟისორის ჩანაფიქრი არ ყოფილა, გადაეღო დეტექტივი; და თუ ამაზე შევთანხმდე ბით, მაშინ ის პლუსებიც უნდა გამოვყო, რამაც მთელი ფილმის განმავლობაში ყურადღება არ მომადუნებინა და რამდენჯერმე თანაგრძ ნობით სასიამოვნოდ გამაღიმა კიდეც. ვგულისხმ ობ გიორგი მასხარაშვილის პოზიციას სისტემისად მი, რაც ალბათ უფრო მეტად უნდა მივიჩნიოთ ფილმის სიუჟ ეტის მთავარ სარჩულად, ვიდრე დეტექტიურ ი ხაზი. სისტემა, გამოხატული იმ მას მედიით, რომელიც გელა ნოზაძეს ურჩხულად მანამდე აქცევს, ვიდრე სიმართლე გაირკვ ე ვა. სისტემა, გამოხატული სამართალდამცავი სტრუქტურებით, რომლებიც ასევე დიდად არ ინტერესდებიან დამნაშავისა და უდანაშაულო ადამიან ის ერთმ ანეთისგან გარჩევით. მიუხედა
A.C.N. – ANTE
ამ ამბებზე. ფილმის, ერთი შეხედვით, უწყინარი
ვად იმისა, რომ ფილმის ერთ-ერთი ეპიზოდი,
CHRISTUM NATUM
გადაღებები ტელევიზიების მიერ ნაკარნახებ
როცა საპატრულო პოლიციის თანამშრ ომელი,
რეალობას სცდება და მთავარი გმირებისთ
არცთ უ ფხიზელ მდგომარეობ აში „აწესრიგებს“
ვისაც ნელ-ნელა ეხდება სიმართლეს ფარდა.
საგზაო მოძრაობ ას, ოდნავ უტრირებული და
(ლათ.) ქრისტეს შობამდელი პერიოდი,
როგორც აღმოჩნდება, გელა ნოზაძე უბრალო
არადამაჯერებელია – რეჟისორის პოზიცია მა
ძვ. წელთაღრიცხვა
მესაათეა, რომელიც არასწორ დროს, არას
ინც იწვევს იმ გარემოში ყოფნის თანაგანცდ ას,
წორ ადგილას აღმოჩნდა და, საინფორმაციო
რომელშიც საკუთარი თავი ვერ იპოვნა გიორ
საშუალებებისა და ზედაპირული გამოძიების
გი მეგრელიშვილის გმირმა და სწორედ ამას
გამოის ობით, მანიაკის იარლიყიც მოირგო.
შეეწირა. და ბოლოს, სისტემა, გამოხატული სო
„მესაათე“ – რეჟისორის, მსახიობ ის, მხატ
მისი სამუშაო გარემო კი – მთელი ეს გვამები,
ციუმ ით, რომელიც ყველა ზემოთ ჩამოთვლ ილ
ვრისა და სცენარისტის, გიორგი მასხარაშ
ნახაზები და ქირურგიული იარაღებიც, სხვა
უსამართლობას არსებობის საშუალ ებას აძლევს
ვილის მეორ ე ფილმია, რომელიც თბილი
არაფერია, თუ არა „მკვლელად“ შერაცხული
და ფარასავით მიჰყვ ება სხვის ნაკარნახევს. თუმ
სელმა მაყურებელმა დიდ ეკრანებზე 21
პერსონაჟის უწყინარი ექსპერიმენტი, შექმნას
ცა, ცხვრის ფარა უწყინარია, ასეთ სოციუმში კი
ოქტომბერს იხილა. გიორგი მასხარაშვილის
იდეალ ური პროთეზი. გელა თვითნასწავლი,
რამდენიმე წამია საჭირო, რომ მესაათე მანია
პროფესიული მრავალფეროვნება დასაწყის
მაგრამ საკმაოდ ნიჭიერი მეცნიერ ი აღმოჩნ
კად იქცეს, რეჟისორი – ჯარისკაცად და უწყინარი
შივე აღვნიშნე. ფილმში ერთ-ერთ მნიშვნე
დება. თუმცა, ამას მხოლოდ ფილმის დასას
ფრაზა – ante christum natum – რაღაც სატანისტუ
ლოვან როლს თავად რეჟისორიც თამაშობს
რულისას ვიგებთ, როცა გელას მეცნიერთა
რის მომასწავებლად. სწორედ ეს ფრაზაა ერთ-
და უნდა აღინიშნოს, რომ საკმაოდ კარგად.
საერთაშორისო სიმპოზიუმზე იწვევენ.არადა,
ერთი მთავარი მიზეზი, რის გამოც, მაყურებელი
მიუხ ედავად იმისა, რომ „მესაათეს“ პლუსებ
ამ დროს თავად პარალიზებულია, რადგან ის
გელა ნოზაძის არაღვთისნიერ საქციელში უნ
ზე და მინუსებზე საუბარი შორს წაგვიყვანს,
ერთ-ერთი მოკლული გოგონას მამამ დაჭრა.
და დაეჭვდ ეს, თუმცა აღნიშნულ ეჭვს ფილმის
შევეცდები, თანმიმდევრულად გაგარკვიოთ
ცუდად მთავრდ ება ფილმის კიდევ ერთი, გი
ფინალში ისევ საეჭვო წარმომავლობის ფსევ
ფილმის სტრუქტურასა, თუ უსტრუქტურობაში.
ორგი მეგრელიშვილის გმირის, რეჟისორის
დოსატანისტური საზოგადოება აქარწყლებს.
ფილმი ერთი შეხედვით, მძაფრს იუჟეტიან
მეგობრის ისტორიაც. ის ვერ პოულობს თბი
ამ ეპიზოდში გიორგი მასხარაშვილის სარკას
თრილერს, დეტექტივს, ან მისტიკურ დრამას
ლისში ადგილს და ჯარში მიდის, ავღანეთში.
ტული მიდგომა ყველაზე სხარტია, რასაც ვერ
მოგაგონებთ. ასეთ ეფექტს, ძირითადად, გა
იქიდან კი მის უსულო სხეულს ჩამოასვენებენ.
ვიტყვი ფილმშ ი ჩართულ ანიმაციაზე, რომელიც
რემო ქმნის და არა სიუჟეტური ხაზი, რადგან
არაფერი მითქვ ამს გელას მეგობარ გოგონასა
„ურჩხულისა და მზეთუნახავის“ მოტივებზეა შექ
დაკვირვებული თვალისა და გონებისთვის,
და გიორგი მასხარაშვილის გმირზე, ლადოზე,
მნილი. პარალელი თუ ალეგორია, ვფიქრობ,
ბურუსი
ამბავი
რომელიც გელა ნოზაძის მეგობარი მხატვარია.
ოდნავ სუსტია და ტრივიალ ური.
ეხება ვინმე გელა ნოზაძეს, რომელსაც ნეკ
თითქოს ისინი მხოლოდ იმისთვის არიან ფილ
როფილიასა
მში, რომ გელას ნათელი მხარე წარმოაჩ ინონ
ფოტო: სოფო აბაშიძე
[ ალექსანდრე ლორთქიფანიდზე ]
დასაწყისშივე და
გაფანტულია.
ახალგაზრდა
გოგონების
საბოლოო ჯამში, შეიძლება ითქვას, რომ თუ რეჟისორის ჩანაფიქრი ზემოთ აღნიშნული
გაუპ ატიურებაში ედება ბრალი. ამის შესახებ
რაც შეეხება დრამატურგიულ სტრუქტურას...
სისტემის მხილება და ამ სისტემისადმი შეუგუ
საუბრობს ყველა წამყვანი ტელევიზია და, შე
თუ ფილმს განვიხილავთ, როგორც დეტექ
ებელი პოზიციის გამოხატვა იყო, მაშინ ფილმი
საბამისად, კრიმინალი, სასტიკი მკვლელი და
ტივს, მაშინ გაჩნდება შეგრძნება, რომ პერსო
შედგა და შედგა საკმაოდ გაბედულად. რეჟი
მანიაკი ხალხისთვ ის მაშინვე იქცევა ეშმაკთან
ნაჟები იძიებენ ამბავს, რომელიც მაყურებელმა
სორმა შეძლო ეჩვენებინა მაყურებლისთვის
გათანაბრებულ არსებად. მოვლენებით ინტე
თავიდანვე იცის. რა თქმა უნდა, არ ვგულისხ
„სპილო ოთახში„; მართალია, ეს ყველაფერი
რესდება დათო გოცირიძის გმირი, ახალგაზრ
მობ ფილმის დასაწყისს, მაგრამ ის, რომ გელა
დრამატურგიის ოდნავ გვერდის ავლით მოხ
და რეჟისორი, რომელიც მეგობართან ერთად
ნოზაძე კეთილი მისწრაფებებით შეპყრობილი
და, მაგრამ იქნებ, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში,
გადაწყვეტს, დოკუმენტური ფილმი გადაიღოს
უბრალო მესაათეა და არა კრიმინალი, ძალიან
ღირდეს ამაზე თვალის დახუჭვა?
25
ვუაიერისტი რეჟისორი ალექსანდრ ე ქვირია
2010 წელს გადაიღო დოკუმენტური ფილმი
უკვე ვმუშაობ დოკუმენტურ პროექტზე, რო
მერასაც. სწორედ მაშინ ახერხებ ყველაზე
„გორელოვკა, თემი გაქრობის პირას“, საქართ
მელიც თანამედროვე ქართველ პროლეტა
საინტერესოს გადაღებას. ჩემი აზრით, რაც
ველოში მცხოვრებ დუხობორებზე, რომლებიც
რიატს წარმოგვიდგენს და საზოგადოების
ნაკლები ადამიანია დოკუმენტური ფილმის
სხვადასხვა მიზეზით ტოვებენ საკუთარ მიწას.
მივიწყებული სოციალური ფენის კვლევის
გადაღებებზე, მით უკეთესია.
ფილმი თბილისის, კაუნ ასის, ქიშის, უელ
მცდელობა გახლავთ. ფილმის მთავარი
სის და ლონდონის საერთაშორისო კინო
თემა გადარჩენისთვის ბრძოლა იქნება.
ფესტივალების მონაწილე იყო; ვისბადენის ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის კი
პარალელურად, მხატვრ ული ფილმის სცე ნარზე ვმუშაობ, ვნახოთ, რა გამოვა... რა არის შენთვის პრიორ იტეტი დოკუ მენტურ ფილმზე მუშაობისას?… ადამიანების, გმირების გაგება და თანაგ
როგორც ვიცი, სანამ რეჟისორი გახდებო
რძნობა.
დი იურიდიული დაამთავრე. როგორ მოხვდი კინოში და რატომ დოკუმენტურ კინოში? მართალია, იურიდიული დავამთავრე, მაგ რამ იურისტი არასდროს ვყოფილვარ. თეატრალურ ინსტიტუტშიც ვსწავლობდი
თავისუფლი იყო ზედმეტი პოზიციისგან და დამოკიდებულებებისგან. ეს თავისდაუნ ებუ
ნოფესტივალზე „გორელოვკამ“ გერმანიის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრიზი აიღო;
ფილმშ ი რეალ ობა თითქოს ხელშეუხ ე ბელია; თითქოს ცდილობ, მაქსიმალურად
რად გამოდის, თუ შენ ამ პრინციპით მუშაობ? ცოტა ძნელი სათქმელია, რას ნიშნავს რეალ ობის მაქსიმალურად ჩაურ ევლად დაფიქსირება. ნებისმიერი დოკუმენტური ფილმი რეა
როგორ მიაგენი დუხობორებს და გაქვს
ლობის ვარიაც იაა. მაგალითად, ამ ფილმშ ი
თუ არა რაიმე მსოფლმხედველობრივი
ჩემი მიზანი იყო გაქრობის ატმოსფეროს
თანხვედრა ამ ადამიანებთან?
დაფიქსირება. სხვისთვის რომ მიგეცა ჩემი
გორელოვკა პირველად 15 წლის წინათ,
გადაღებული მასალა, მისი ფილმის მიზანი
კინოსარეჟისოროზე დათო ჯანელიძესთან. შემ
სულ შემთხვევით ვნახე; მეგობარს გავყევი,
სხვა რამ იქნებოდა და მას მასალისა და
დეგ „ვგიკ“-ში გადავედი და სერგეი მიროშნიჩენ
რომელიც საქმიანი ვიზიტით მიდიოდა ჯავა
დუხობორების წინაშე თავისი სიმართლ ე
კოს დოკუმენტური სახელოსნო დავამთავრე.
ხეთში; მეგონა, პუშკინის ზღაპარში მოვხვდ ი.
ექნებოდა. მოკლედ, იმის თქმა მინდა, რომ
თანაც ჩვენი იქ ყოფნა კვირა დღეს დაემთხვა
ჭეშმარიტება იმდენია, ან იმდენი უნდა იყოს,
ლი მგონია. თითქოს სხვა სამყაროსთან შეხება,
და ქალები და კაცები განსაკუთრებულად
რამდენ ადამიანსაც მოუნდება რაიმეს ჭეშ
ადამიანებს ვგულისხმ ობ, უფრო ნათელი და
ჩაცმულები იყვნენ საკვირაო წირვისათვის. ის
მარიტება დაარქვას.
მკაფიოა ; თითქოს მეტი ცოცხალი თავგადასა
შთაბეჭდილება დიდხანს მქონდა გამოყოლი
ვალია. მგონია, რომ საინტერესოს გაკეთება
ლი და ძალიან მინდოდა ფილმის გაკეთება.
ჩემთვ ის ყველაზე მომხიბლავი დაკვირვე
ჩემთვის დუხობორების მსოფლმხედვე
ბაა, რაც თითქოს ქმნის კიდეც ჩაურევლო
რატომღაც დოკუმენტური კინო უფრო ცოცხა
დოკუმენტურ კინოში უფრო რთულია, ვიდრე მხატვრულში, ოღონდ ეს არ ნიშნავს, რომ მაინ
ლობაში ყველაზე მომხიბლავი ძალადო
ცდამაინც რთული გზებით მიყვარს სიარული.
ბის მიმართ უპირობო უარი და ამ იდეით ცხოვრების მცდელობაა, თუმცა არ ვიცი, ეს
როგორ შეათავსე რუსული და ქართუ
რამდენად შესაძლებელია...
ლი კინოსკოლა დასავლურ პრაქტიკას თან? რა წინააღმდეგობები და სპეციფიკუ რი განსხვავებები შეგხვ და? ჩემი დასავლური პრაქტიკა ამ ეტაპზე შეკვეთების გადაღებით და მონტაჟით
რაც შეეხება სტილს დოკუმენტურ კინოში,
ბის ეფექტს. რას ნიშნავს შენთვის დუხობორების მიგ რაცია, მათი იდენტობის დაკარგვა? ეს მხო ლოდ კონკრეტული ეთნოსის პრობლემაა,
ფილმის გმირები ძალზედ გახსნილები არიან კამერასთან... ადვილად მოახდინე
თუ რაიმე უფრო დიდი პროცესის ნაწილი? ის, რომ დუხობორები საქართველოდან
ინტეგრაცია ამ ხალხთან? იყავი თუ არა
წავიდნენ, ამის მიზეზები სოციალური და პო
უცხო მათთვის?
ლიტიკურია. თუმცა, მათი გაქრობა დროის
შემოიფარგლება. ქართული და რუსული
სამწუხაროდ, რამდენიმე საინტერესო
კინოსკოლის გამოცდილება მუშაობისას
გმირმა უარი მითხრა გადაღებაზე... ისე,
ყარო სულ ნაკლებ სივრცეს ტოვებს პატარა,
ჯერჯერობით არაფერში გამომიყენებია,
ვინც ფილმში მოხვდა, მათთან პრობლემა
განსხ ვავებული ტრადიციის მქონე ჯგუფები
უფრო მეტიც, ხელს მიშლის.
არ მქონია. ბევრ მათგანს წინა ჩასვლიდან
სათვის. დღეს ხომ ტრადიცია თანამედრო
ვიცნობდი და ალბათ ამან განსაზღვრა
ვეობ ის მტრად მოიაზრება.
მხატვრული ფილმის გადაღებაზე თუ გი
ჩემს მიმართ ნდობა. ზოგადად, როდესაც
ფიქრია და რაიმე პროექტზე მუშაობის დაწყე
რამოდენიმე დღე ახლომახლო ტრიალებ
ბას ხომ არ გეგმავ უახლოეს მომავალში?
კამერით, გმირები გივიწყებენ შენც და კა
26
ბრალი შეიძლება იყოს. თანამედროვე სამ
ქეთა კირტავა
interviu
ალექსანდრ ე ქვირია:
დოკუმენტალისტი; მუშაობს ლონდონში, როგორც დამოუკიდებელი რეჟისორი; გადა ღებული აქვს ფილმები: „კაქტუსის ყვავილი“, „მივლინება თბილისში“, „პატარა ჯარისკაცის ამბავი“, „მამუკა ლეკიაშვილი“, „უბინძურესი სა დარბაზოები“ და სხვ.
27
დოკუმენტური
საკუთრებული სიყვარული აქვთ სიცოცხლის
რომელიც იზოლირებულად ცხოვრობს, თი
კინო, როგორც
მიმართ; სიცოცხლის, რომელიც თითქოს
თოეულ გმირს სხვადასხვა აზრი აქვს; საკმა
სულიერი სრულყოფის ფიზიკური გამოხატუ
ოდ ჯანსაღი აზრი იმაზე, თუ რატომ დაიწყო
ლებაა. მათი საცხოვრებელი, მათი სამოსი,
მიგრაცია, რა მიზეზით ტოვებენ ადამიანები
რიტუალები, საქმისადმი დამოკიდებულება,
საკუთარ მიწას და ა.შ. ეს არის თავისუფალი
ბუნებასთან სიახლოვე, ეს ყველაფერი მათი
აზრი, რომელიც სიყვარულით იბადება და იმ
მრწამსის ნაყოფია, რომელიც სიცოცხლის
დენად გულწრფელია, რომ მაყურებელს გა
სიყვარულს და სულიერ მზადებას (ბრძოლას)
უჭირდება მკაფიო პოზიცია იქონიოს. ალბათ
ერთად გულისხმობს. ეს არის ღმერთის ძიება
რთულია, ერთი კონკრეტული მიზეზი მოუძებ
ყოფაში, ყოველდღიურობაში.
ნო ამ პროცესს. მეც, როგორც მაყურებელს,
დაკვირვების ხელოვნება [ ქეთა კირტავა ]
რატომ ზრუნავს ადამიანი საკუთარ ყოფა
ამ რეალობის საკუთარი ვერსია გამიჩნდა:
ზე? იმაზე, რომ სწორად შეიკრას თავსაფარი
ცოტა განზოგადების შემთხვევაში, პატარა
გორელოვკა სოფელია სამხრეთ საქარ
(ეს უკვე ტრადიციად არის ქცეული), ჩაიცვას
საზოგადოების რღვევა უფრო დიდი, შეუქცე
თველოში, სადაც მე-19 საუკუნის 40-იანი
ზედმიწევნით სუფთა სამოსი, როცა სათი
ვადი პროცესის ნაწილი გახდა. ეს მიგრაცია
წლების შემდეგ რუსეთიდან გადასახლებუ
ბად მიდის… ამას აკეთებს არა სხვისთვის,
საინტერესო სახეა იმისა, თუ როგორ შედის
ლი დუხობორები ცხოვრობენ. დუხობორე
არამედ თავისთვის. საკუთარ თავს პატივს
ცივილიზაცია კონკრეტული ეთნოსის ცნობი
ბი ქრისტიანული კონფესიაა, რომლებიც
სცემს; ღმერთის ნაწილად თვლის.
ერებაში. უფრო სწორად, ცივილიზაცია იზი
პირველ მართლმადიდებელ პროტესტან
გორელოვკაში განსხვავებული დრო და
დავს ამ ეთნოსს; ცენტრი იზიდავს პერიფერი
ტებად ითვლებიან. სწორედ განსხვავებული
სივრცეა, სადაც ჯერ კიდევ სხვანაირი ადა
ას. ამ შემთხვევაში ცივილიზაციის სახე არის
მსოფლმხედველობის გამო, ისინი რუსეთში
მიანები ცხოვრობენ. ეს არ არის ადამიანის
არა ტრაქტორი (როგორც ეს სოციალიზმის
ქრისტიანულ ერესად გამოაცხადეს და სხვა
ის ტიპი, რომელიც დროის სვლას ფეხდაფეხ
მშენებლობის პერიოდის ფილმებშია), არა
დასხვა მიმართულებით გადაასახლეს. მათ
მიჰყვება და ამის ფასად კარგავს საწყისს…
მედ მითიური ქალაქის იდეა, სადაც უკეთესი
შორის – საქართველოში.
ივიწყებს პირველად ენას, ბუნების ენას; რო
ცხოვრებაა. მითიურ ქალაქში კი ყველა იდეა
დუხობორებმა საკუთარი ეთნიკური, თუ
ცა უყურებ მათ საუბარს, ქცევას, მოძრაობას,
ერთ გლობალურ იდეად ერთიანდება. ამი
მსოფლმხედველობრივი იდენტობის შენარ
ამჩნევ საწყისს, რომელიც ჯერ კიდევ ხილუ
ტომ ისეთი ფენომენი, როგორიც დუხობო
ჩუნება დიდი ხნის მანძილზე, საბჭოთა რეჟი
ლია მხოლოდ იმიტომ, რომ მათ არ შეეხოთ
რობაა, იღუპება. გლობალური იდეა იმისთვის
მის პირობებშიც კი შეძლეს.
ის, რაც ცივილიზაციას მოჰყვება.
არის, რომ ადამიანებმა უკეთ მოძებნონ ის,
დღეს საქართველოში მცხოვრები დუხო
საინტერესოა დუხობორების რელიგიური
რაც აერთიანებთ, მაგრამ თითქოს პირიქით
ბორებიდან მხოლოდ პატარა კომუნა შე
პრაქტიკა – ფსალმუნები, რომლებიც მხო
ხდება; ისინი უფრო მეტად შორდებიან ერთმა
მორჩა, რომელიც დაშლის პირას არის მისუ
ლოდ ზეპირსიტყვიერად გადაეცემა თაო
ნეთს. ალბათ უკეთესი იქნებოდა, ადამიანები
ლი. სოციალური, ეკონომიკური თუ პირადი
ბებს. მათი რელიგია ფაქტობრივად ხალ
ერთიანდებოდნენ არა იმ გლობალური იდეის
მიზეზით, ისინი საკუთარი მიწიდან მიემგზარ
ხურია. ის ადამიანის მიერ ინტერპრეტაციას
გარშემო, რომელსაც ყველა გაიზიარებს, არა
ვებიან და მათი ერთიანობა ქრება.
ექვემდებარება. ეს არის არა ურყევი ნორმე
მედ სწორედ განსხვავებული ნაციონალობის,
სიტყვა „დუხობორი“ სულით მებრძოლს
ბის სისტემა, არამედ ცოცხალი ორგანიზმი,
მსოფლმხედველობის, მრწამსის პირობებში;
ნიშნავს; გარეგნულად, ქცევით, ცხოვრების
მოძველების და შესაბამისად ტაბუების სა
როდესაც მათ აღარ შეაშინებთ ერთმანეთს
წესით, ისინი განსაკუთრებული სიმშვიდით
შიშროების გარეშე. ის ყოველთვის ადამია
შორის სხვაობა. ეს იმის მანიშნებელი იქნება,
გამოირჩევიან; დუხობორები პაციფისტური
ნის აზროვნების, მოთხოვნის, კულტურული
რომ მათ იპოვეს რაც აერთიანებთ; იმ შემთხ
განწყობის ადამიანები არიან და ბრძოლის
განვითარების შედეგია.
ვევაში, როცა ერთიანობის შეგრძნება ხელი
ერთადერთ ფორმად სულიერ ბრძოლას
განსაკუთრებით მომხიბლავია რეჟისორის
მიიჩნევენ. გარეგნულად მშვიდი და სულით
ფრთხილი, თავშეკავებული დამოკიდებულე
მებრძოლი – საინტერესო სახეა…. თუ სული
ბა რეალობისადმი; ფილმი ბევრ კითხვას ტო
ერად იბრძვი და ეძებ, პოულობ კიდეც… რო
ვებს… ვფიქრობ, მსგავსი დოკუმენტური კინო
ცა პოულობ, სიმშვიდესაც მოიპოვებ.
ბევრად უფრო საინტერესოა, როგორც შემდ
ალექსანდრე
ქვირიას
ფილმი
გომი ფიქრის იმპულსი, ვიდრე კონკრეტული
„გორელოვკა, თემი გაქრობის პირას“ სწო
გზავნილების მქონე ფილმი. კარგია, როდე
რედ სულიერად მებრძოლ და გარეგნულად
საც რეჟისორი მხოლოდ გიჩვენებს… რა თქმა
მშვიდ ადამიანებზე გვიყვება. ფილმი მშვი
უნდა, ეკრანის რეალობა ბოლომდე თავისუ
დად და მოთმინებით აღწერს დუხაბორების
ფალი ვერ იქნება იმ სუბიექტისგან, რომელიც
ყოფას. სწორედ მოთმინებით შეუძლია მა
ირჩევს და აფიქსირებს კონკრეტულ რეალო
ყურებელს დააკვირდეს მათ დამოკიდებუ
ბას, მაგრამ კარგია, როდესაც სივრცე რჩება
ლებას ცხოვრებისადმი, რეალობისადმი….
მაყურებლის ემოციისთვის, დამოკიდებულე
რამდენად უცნაურიც უნდა იყოს, სულით მებ
ბისთვის. ფილმის ყურებისას ეს განსაკუთრე
რძოლებს, რომლებიც თვლიან, რომ მიწიერი
ბულ თავისუფლების შეგრძნებას ბადებს.
ცხოვრება დროებითია და ეს მხოლოდ სული
ფილმში რამოდენიმე ინტერვიუა… უცნაუ
ერი ბრძოლისთვის მოცემული სივრცეა, გან
რია, მაგრამ ასეთ ჩაკეტილ საზოგადოებაში,
28
დან ეცლებათ, ეს განსაკუთრებულ, გაუცნობი ერებელ სევდას ბადებს.
recenzia
29
30
recenzia axalgazrduli moklemetraJiani filmebi
ბუდე „ბუდეში„
ფინალი:
[ მარიტა მათიაშვილი ]
რომელსაც მამის ახალგაზრდ ობის მოგონე
მამა-შვ ილი იმ პეიზ აჟის საძებნელად მიდის, ბები უკავშირდება. ეს იმისთვ ის ხდება, რომ მოხუცმა თავი საჭიროდ იგრძნოს. მინდორ
თორნიკე ბზიავას ფილმი „ბუდე“ მამებისა
ში უეცრად გამოჩენილ მტრედებს ცოტა
და შვილების მარადიულ თემას ეხება. ეს
გაუგებარი სიმბოლური მნიშვნელობა აქვს
არის დოკუმენტური სიზუსტის მხატვრული
– ალბათ სულიწმინდა, მშვიდობა, იდილია,
ფილმი, კონფლიქტის გარეშე.
ჰარმონია... აშკარაა, რომ რეჟისორს რაღაც ტრანსცენდენტური ჩანაფიქრი ჰქონდა.
ექსპოზიცია: ფილმში ყველაფერი ნამდვილია... პერსო
კამერა (ოპერატორი გოგა დევდარიან ი) ისე
ნაჟები, მოქმედება, ურთიერთობები… რეჟი
თი სიყვარულით და გულმოდგინებით ასა
სორი გარემოს ნოსტალგიური სიყვარულით
ხავს გარემოს, რომ ერთი წუთით არ გეპარე
გვიხატავს:
ბა ეჭვი რეჟისორის გულწრ ფელობაში.
მეხსიერებიდან ამოტივტივებუ
ლი ჩაიდნისა და წვერსაპარსის ხმები, საბ ჭოურ ი ესთეტიკით გაწყობილი დილის საუზ
უფროს თაობ ას ეს ფილმი აუცილებლად მო
მე. კედელზე გასწორებული გარდაცვლილი
ხიბლავს. „ბუდე“ ეს არის შვილისა და მშობ
ქალის პორტრეტი მიგვანიშნებს, რომ ამ
ლის ურთიერთობის ქართულ ტრადიციაზე
ოჯახში წინაპრებს დიდ პატივს სცემენ.
გადაღებული ფილმი . იქნებ „უფროს თაობ ას“
ფოტო: მაკა კუკულავა
დავთანხმებოდი კიდევაც, რომ არა – ეს ლი
პერსონაჟები:
რიკული ინტონაცია, დრამატურგიული უკონ
მამა – პენსიაზე გასული მოხუცი, რომელიც
ფლიქტობა, განზოგადებისთვის შეზღუდული,
პედანტური სიზუსტით ასრულებს ჩვეულ ქმე
პრივატული სივრც ე და ჩემი სუბიექტური აზრი
დებებს, რათა დრო დაძლიოს.
– შვილები მამებს, როგორც წესი, ებრძ ვ იან
შვილი – მზრუნველი, ყურადღებიანი, კარგი
და ეს განვითარების პირობაა...
შვილი. ემეგობრება მამას და ზრუნავს მასზე; მოახლე – ერთგული, როგორც სტერეოტი პულად რუს მოხუც ქალს სჩვევია.
31
„თოლია,
რაკზე და იქიდან თვითფრინავს გაუშვებენ.
სახელად ჯონათან
„არის მწვერვალები, რომლებზე ასვლის
თებს; ყოველ დილით მაღაროში მიდის, სადაც
შემდეგ ქვევით აღარ ეშვები, შლი ფრთებს
სხვებთან ერთად დაღამებამდე მუშაობს. ერთა
და მიფრინავ“.
დერთი, რაც მას შეუძლია შვილს შესთავაზოს,
ლივინგს ტ ონი“
აკერებს, რაც ოჯახში ქალის არყოფნაზე მიუთ ი
გაბრიელ რაზმაძე კინოში რეკლამიდან
ის არის, რომ ნიკასაც მაღაროში დააწყებინოს
მოდის. „შავი თუთა“ მისი პირველი მხატვრუ
მუშაობა. ნიკას ცხოვრებაში ორი მნიშვნ ელოვა
ლი ფილმია. ამბის ლაკონურად და ესთეტუ
ნი მოვლენა ერთდროულად ხდება – ის იგებს,
რად გადმოცემის უნარს და არაერთ ზუსტ რე
რომ ანის მშობლებმა საზაფხულო სახლი გაყი
ჟისორულ გადაწყვეტას ემატება მსახიობების
დეს და არასოდეს აღარ ჩავლენ ჭიათურაში და
ფილმზე საუბრისას მოვიშველიებ ცი
კარგი არჩევანი (ნიკა – მაქსიმე მაჩაიძე, ანი
მეორე – ნიკა მამის გადაწყვეტილების შედეგად
ტატებს რიჩარდ ბახის მოთხრობიდან
– ნატა ბერაძე, მამა – ზურაბ ბეგალიშვილი)
მაღაროში იწყებს მუშაობ ას. მამის გზაზე დად
„თოლია, სახელად ჯონათან ლივინგსტ ო
და გოგა დევდარიან ის, ახალი თაობის ერ
გომა და ანის გამგზავრება ერთდროულად და
ნი“, რომელსაც ფილმის გმირებიც არაერ
თ-ერთი საუკეთესო კინოოპერატორის ნამუ
მისგან დამოუკ იდებლად ხდება, ამიტომ ვფიქ
თხელ ახსენებენ.
შევარი, რომელშიც მთელი ფილმის რომან
რობ, რომ ეს არის ამბავი ადამიანზე, რომელ
ტიკულ ხაზს ორგანულად ერწყმის ჭიათურის
საც ცხოვრება პირადი არჩევანის გაკეთების სა
ლამაზი ხედები.
შუალ ებას არ აძლევს. „გზას“ ნიკა იქით მიჰყავს,
[ უტა ბერია ]
„ვუძღვნი ჭეშმარიტ თოლია ჯონათანს, რო მელიც ყველა ადამიანში ცხოვრობს“. ყველა მამაკაცში ცხოვრობს ის პატარა ბიჭი, რომელიც გაბრიელ რაზმაძის მოკლემეტრა ჟიანი ფილმის „შავი თუთა“-ს მთავარი გმი
„რეალობა – ეს სიყვარულის გამოვლინე ბაა. სრულქმნილი სუფთა სიყვარულის, რო მელიც არ ეხება სივრცესა და დროს!“
ფილმის კულმინაცია ნიკას წარმოსახვაა – მაღაროში შემავალ ვაგონში ჩაჯდომამდე,
მოწყვეტი
რომელიც მიწის ქვეშ უნდა გაუჩინარდეს და
რია. ნიკა მამასთან ერთად ჭიათურაში ცხოვ
ლები (საბაგიროთი მგზავრობის დროს მოუ
ნიკას მომავალი ცხოვრება, იქ მომუშავე სხვა
რობს. ამ პატარა, პროვინციულ და ლამაზ
ლოდნელად დენი წავა და მოზარდები ჰაერში
კაცების მსგავსად, უიმედოდ წარმართოს, ბიჭი
ქალაქში ცხოვრება მოსაწყენია: მოსაწყენია
გამოკიდებულები აღმოჩნდებიან) ნიკა და ანი
წარმოიდგენს, რომ მთიდან გადახტა. ვფიქ
მაშინ, როცა დილიდან საღამომდე მიწისქვე
ერთმანეთის კოცნას დააპირებენ. მათი პირვე
რობ, ეს მისი წარმოსახვითი თვითმკვლელო
შეთში მარგანეცის ქვებს აგროვებ და მაშინაც,
ლი კოცნა შეიძლება ცვლილების დასაწყისი
ბა ოცნებების დასასრულია – წამი, როცა ის კა
როცა თვითმფრ ინავებს კიდებ ჭერზე, (ნიკას
ყოფილიყო, მაგრამ ისევ ხელის შემშლელი
ცად გადაიქცა; ამის შემდეგ ჩვენ უკვე ვხედავთ
მამა მაღაროში მუშაობს. სანამ მამა სამსა
ფაქტორები ჩნდება (დენი ისევე უდროოდ მო
ნიკას ჩაფხუტით თავზე, რომელიც ბნელ მა
ხურშია, ბიჭი თვითმფრინავების მოდელების
დის) და საბაგირო აგრძელებს ქვემოთ სვლას.
ღაროში მიმავალ ვაგონში ზის. სამწუხაროდ,
კეთებით ირთობს თავს). მოულოდნელად
ნიკას არ აურჩევია რეალობა, რომელშიც
ეს არ არის გვირაბი, რომლის ბოლოს ნიკას
ნიკას ცხოვრებაში მისი თანატოლი გოგონა
ცხოვრობს. მას არც სამომავლო გეგმები აქვს.
სინათლე და გასასვლელი ელოდება. მაგრამ
შემოდის. ანი ზაფხულობით, მშობლებთან
ანის მომავალი კი მისი მშობლების დაშტამპუ
რეჟისორი გვიჩვენებს თვითმფ რინავის კადრს,
ერთად, ნიკას მეზობლად ისვენებს და თა
ლი შეხედულებების მიხედვით იგეგმება. რეჟი
რომელიც ბიჭმა და გოგონამ ქალაქის თავ
ვისი „ქალაქური“ სითამამით, როგორც ჩანს,
სორი სოციალურ თემას ნიკას მამის პერსო
ზე ერთად გაუშვეს და ეს მიგვანიშნებს, რომ
აფორიაქებს ხოლმე მას. ისინი საბაგიროთი
ნაჟის საშუალებით ასახავს – ჯიბეგაფხეკილი
სადღაც, მაღლა, ჩვენში ისევ დაფრინავს ჭეშ
ერთად ავლენ ქალაქის ყველაზე მაღალ გო
მამა, რომელიც გახეულ შარვალს თვითონ
მარიტი თოლია ჯონათანი.
32
დროებით სივრც ესა და დროს
საითაც მას არ სურს.
recenzia „ნათურა“ [ ნეონ ქავთარაძე ]
2011 წელს ეროვნ ული კინ ოცენტრ ის მი
ბითი გზებია გამოყენებული; პირიქით, აქ
შესაძლებლობა არ აქვს; მეტიც, ამის საშუა
ერ
მოკლემ ეტრ აჟ იან ი
„მონუმენტური“ თემისა და „მონუმენტური
ლებაც კი არ ეძლევა. ის მექანიკურად ამოწ
ანიმაციურ ი ფილმ ებ ის კონკ ურსშ ი, წარ
სამუშაოს“ სინთეზით შეიქმნა საინ ეტერსო,
მებს „ჯანსაღ„და „არაჯანსაღ“ ნათურებს. აქ
მოდგენილ ი
კანდ იდ ატიდ ან
თანამედროვე და ტექნიკურად დღევან
ადამიანთა შეფასება ქარხნული, კონვეირუ
ერთ -ერთ ი გამარჯვ ებ ული გახდ ა დავ ით
დელ ქართულ რეალობაში ალბათ უანა
ლი პრინციპით ხდება. ადამიანის შრომა მან
კოპალ ეიშვილ ის
ლოგო
ქანისას დაემსგავსა.
გამოცხადებულ
თხუთმ ეტი
ანიმ აცია
„ნათურა“.
ფილმი სტუდია „რეალითიში“ შეი ქმნ ა,
(ვგულისხმობ
სამგანზმილებიან
ტექნოლოგიას) ანიმაცია.
ქარხანა, საზოგადოების, ჩაკეტილი სო
რომელ იც სამი წლის წინ ათ ჩამ ოყ ალიბ
რა არის ანიმაციის ძირითადი კონცეფცია?
ციუმ ის მოდელია, რომელიც მოითხოვს,
და და გრაფიკული დიზ აინ ის ა და სამგ ან
ფილმის დასრულებისას ტიტრად დართუ
რომ იმ „მწყობრში“ ჩადგე, რომელსაც ის
ზომილ ებიანი ტექნლოგ იე ბ ის სფერ ოშ ი
ლი სოკრატეს სიტყვები – „ყოველ ადამიანში
გიმზადებს და თუ ასეთი არ აღმოჩნდ ი და
მუშაობს. საავტორო კინ ოს ბათ უმ ის მე-6
არის მზე, ოღონდ, საშუალება მიეცით, რომ
„ანთებული“ ნათურა ხარ, მაშინ შეიძლება
საერთ აშორ ისო
ფესტივ ალზ ე,
ანათოს“. ნიჭიერი ადამიანს, სხვებისგან გა
სანაგვეზეც მოგისროლონ, ცეცხლშ ი დაგწ
„ნათურა“ ერთ ად ერთ ი ქართ ული ფილმ ი
მორჩეულს, ხშირად არ ეძლევა საშუალება
ვან, თავიდან მოგიშორონ.
იყო, რომელ იც გამ არჯ ვ ებ ულ ფილმთ ა
საკუთარი თავი გამოავლინოს. მასში ანთე
შორ ის მოხვდა – ანიმ აცია მ ჟიურ ის სპე
ბული სინათლე ნელ-ნელა ფერმკრთალდე
ის
ციალ ურ ი, ხოლ ო ანიმ აც იურ ი ფილმ ებ ის
ბა და საბოლოდ ქრება. ეს ალბათ მხოლოდ
ლი რეჟისორის მიერ შექმნ ილ ანიმაციაში
მე-3 საერთ აშორ ის ო ფესტივ ალ თოფ უზ
ნაწილია იმ მთავარი სათქმელის, რასაც სამ
მესიჯი ძალიან პირდაპირი, გასაგები და
ზე საუკეთ ესო ინტერნ ეტ ფილმ ის პრიზ ე
წუთიან ი ანიმაცია იტევს.
ამავე დროს არატრაფარეტულია. დავით
კინ ოს
ანიმაციაში მოქმედება ნათურების საამქ
ბი მიიღო.
ნათურას მხოლოდ იმიტომ იწუნებენ, რომ „განსხვავებულია“.
არაპროფესიონა
კოპალეიშვილმა გვიჩვენა გარემო, სადაც
როში ხდება. ქარხანა ტექნოკრატიული სამ
მარგინალების
რეჟ ის ორ ი დავ ით კოპ ალ ეი შვ ილ ი პრო
ყაროს მოდელია, დანადგართან მდგომი
„მექანიკურად“ იშორებენ თავიდან. რეჟი
ფეს იი თ გრაფ იკ ოს ია და „ნათურა“ მის ი
ადამიანი, რომელიც თვითონაც უკვე მანქა
სორმა ამ მოვლენის პესიმისტური, მაგრამ
პირვ ელ ი,
ნამ უშ ევ არ ია .
ნაა – „გასულიერებული რობოტი“, მექანიკუ
რეალისტური შეფასება მოგვც ა სამგანზომი
ანიმ აც იი ს სცენ არ ი და 3D გრაფ იკ ა პაა ტ ა
რი სამუშაოს მექანიკური შემსრ ულებელი.
ლებიან სივრც ეში.
კოპ ალ ეი შვ ლ თ ან ერთ ად შეი ქმ ნ ა.
მუს ი
კადრშ ი მხოლოდ პერსონაჟის ხელებს ვხე
კა ფილმ ისთ ვ ის კომპ ოზ იტ ორმ ა ნან ა გა
დავთ და არა სახეს, ეს ალბათ მის დაკარ
ბაშვ ილმ ა დაწ ერ ა, ანიმ აც იი ს მხატვ რ ობ ა
გულ იდენტობაზე მუთითებს. მას შეფასების
წარმ ატ ებ ულ ი
ეშინიათ
და
უბრალოდ,
მელ ან ო ზიბზ იბ აძ ეს და თეო ბარ ამ იძ ეს ეკუთვ ნ ით. ფილმ ის პროდ უს ერ ი ნინ ო ჯინ ჭარ აძ ეა . გამ აღ ებ ჯგუფშ ი სულ რამდ ენ იმ ე ადამ ია ნ ი იყო, როგ ორც ფილმ ის პრო დუს ერ ი ამბ ობს, ის სამ უშ აო პროც ესშ ი თავ ად აც ერთ ვ ებ ოდ ა და „ყველაფერში“ იღებდ ა მონ აწ ილ ეო ბ ას. „ჩვენ თავ იდ ანვ ე მკაცრ ად გვქონდ ა განს აზღვ რ ულ ი, რომ გად ავ იღ ებდ ით
ანიმ აც ია ს
სამგ ანზ ომ ი
ლებ ია ნ სისტ ემ აშ ი და არა ხელ ით ნახ ატ, ე.წ. კლას იკ ურ ანიმ აც ია ს. გვსურდა ანი მაც ია თან ამ ედრ ოვ ე ტექნ იკ ის გამ ომს ახ ველ ობ ით ი საშ უა ლ ებ ებ ით შეგვ ექმ ნ ა და ის ძირ ით ად ი კონც ეფც ია და იდეა , რაც „ნათურაშია“, ამ სტილს მოვ არგ ეთ“. ფილმში თემა და ფორმა ერთნაირად პრიორიტეტულია. ეს ის შემთხევა არ არის, როცა მთავარია მხოლოდ იდეა და ამი სათვის
მინიმალისტური
გამოსახველო
33
interviu სულ სხვა კინო ირაკლი ფანიაშვილის „სერგო გოთორანი„
ირაკლი ფანიაშვილის ფილმი „სერგო
დარიგება, თითქოს უმისამართო შეძახილე
„სუსას“ გმირი მთელი ფილმის განმავლობა
გოთორანი (გოთვერანი)“ პირველად
ბი, მეტაფორული, ქვეტექსებით გაჯერებული
ში მამას ელოდება – მამას, როგორც იმედს,
2009 წელს თბილისის კინოფესტივალ
ფრაზები არღვევს: „ჭამე თორემ, აქ არაფერს
როგორც ხსნას. ფილმიც მამის გამოჩენისთა
„პრომეთეზე“ ვნახე. ფილმის საფესტი
დაგიტოვებენ“, „ადრე კაცობა ცხენის პარვა
ნავე სრულდება. გიორგი ოვაშვილის „გაღმა
ვალო დებიუტის შემდეგ ის არც კინო
იყო“, „ღმერთმა კი არ დაგვივიწყა, ჩვენ დავი
ნაპირში“ პატარა თედო მამის საძებნელად
თეატრებში გასულა და არც რომელიმე
ვიწყეთ ღმერთი“. „ბაბუის“ მონო(დია)ლოგები
მიდის. „სერგო გოთორანში“ შვილი არც
ტელეარხზ ე უჩვენებიათ. სამწუხაროა, რომ
და უპასუხოდ დარჩენილი შეკითხვები, რომ
ელოდება, არც ეძებს, მამა მის გვერდითაა,
განსაკუთრებული აღნიშვნისა და გამოხ
ლებსაც ხშირ შემთხვევაში თავადვე სცემს პა
დათრგ უნული, „დასახიჩრებული“ და ეს კიდევ
მაურების გარეშე, „სერგო გოთორანი“
სუხს, მაყურებლისადმია მიმართული.
უფრო ამძაფრებს ტრაგიზმს, მამა-შვილის მო ჰგავს
რალურ-სულიერ დრამას. სწორედ ამიტომ,
„ღმერთისგან დავიწყებულს“, სადაც ადამიანე
„უმამობა“ „სერგო გოთორანში“, შეიძლება
ფილმში აფხაზეთიდან დევნილი ოჯახის
ბი არაფერს ელიან. მხოლოდ ლენინის ბიუს
ითქვას, კიდევ უფრო მძაფრად ჩანს, ვიდ
ისტორიაა ასახული. მაგრამ ეს არ არის ომის
ტთან მსხდომი მამა-შვლი ელოდება დედას,
რე წინა ორ ფილმშ ი. აქ „უმამობა“ მხოლოდ
ქრონიკით გაჯერებული სოციალ ურად და პო
რომელიც გაურკვეველი დროით სახლიდან
მამის ფიზიკურ არყოფნას არ გულისხმ ობს,
ლიტიკურად ანგაჟირებული პოსტაფხაზური
„გაუჩინარდა“. უმეტეს დროს ნაგავსაყრელ
უმამობა აქ უღმერთობასთან, უიმედობასთან
დრამა.უფრო მეტიც, ომის თემატიკა მხოლოდ
ზე ატარებენ, ლითონის ნარჩენების, ძველი,
იგივდება; „სერგო გოთორანში“ არა მხო
ფონია: ის წარსულია, საიდანაც ფილმის გმი
დაჟანგული
დეტალების
ლოდ მცირეწლოვანი, უმამოდ დარჩენილი
რები მოდიან და აფხაზეთის ომი მხოლოდ
ძებნაში. თითოეული კადრის ქრონომეტრაჟი
ბავშვის, არამედ თაობების ტრაგედიაა: მამა,
პერსონაჟების ფრაზებში გაიჟღერებს. ფილ
ფილმის ტემპორიტმს უწყობს ხელს. რიტმი,
რომელსაც აფხაზეთის ომში უკვდება შვილი
მში ასახულია დევნილ ფარცვანიების ოჯახის
არაორდინალური თხრობა და პერსონაჟები
და მის დასაცავად ვერაფერს აკეთებს, ბაბუა,
ისტორია, მათი დამთრგუნველი, ტრაგიკული
ერთიანობაში იმ შედეგს აღწევს რასაც ბოლო
რომელიც საკუთარი შვილის სიკვდ ილის მომ
და შემაძრწ უნებელი ყოფა. ეს ის რეალობაა,
პერიოდის ქართულ ფილმებში იშვიათად შეხ
სწრე ხდება, და შვილი, რომელიც მამის სიკვ
რომელსაც ვერ შეცვლი და რომლის გამოს
ვდებით. გარემოს რეალ ისტური ასახვა, დოკუ
დილში „დამნაშავეა“. ფილმის ბოლოს ბაბუის
წორებას, ან „გადაკეთებას“ რეჟისორი კი არ
მენტურ რეალიზმამდე მისული ფილმი, გაჯე
შვილიშვილისადმი ნათქვამი სიტყვები ისმის,
ცდილობს, არამედ პირიქით, დოკუმენტური
რებს იმას, რასაც ეკრანზე ხედავ და გავიწყებს,
რაც, ვფიქრობ, ზუსტად
(ნატურალიზმამდე მისული) სიზუსტით ასახავს
რომ ფილმს უყურებ. შესაძლოა, ბევრს ფილმი
სორის ცხოვრებისადმი დამოკიდებულებას,
და, შეიძლება ითქვას, აქ მხატვრულ-დოკუმენ
ზედმეტად დამთრგუნველადაც კი ეჩვენება
მომხდარი ტრაგედიების შემაჯამებელია და
ტურ ექსპერიმენტულ კინოსთან გვაქვს საქმე.
(იქნებ იმიტომ, რომ მაყურებელი ხელოვნუ
გამოტანილი განაჩენივით ჟღერს: „მამაშენი
რად შელამაზებულ რეალობას მიეჩვია.).
ნამდვილად ოქრო კაცი იყოო, შენ კიდო
თითქოს დაიკარგა.
საინტერესოა თავად რეჟისორის დამოკი
მოქმედების
არეალი
მართლ აც
ველოსიპედების
გამოხატავს რეჟი
დებულება პერსონაჟებისადმი. ის თავს არ
ბოლო პერიოდის ქართულ ფილმებზე სა
გოთვერანი ხარო, მაგრამ შენ მაინც ნუ ინერ
გვახვევს არაფერს, არ მანიპულირებს გმი
უბრისას უკვე ახსენებენ ახალ სოციალურ
ვიულ ებო, მამაშენი მაინც ჩამოსაწერი კაცი
რებით, ცალსახად არაფერზე მიგვითითებს,
დრამას და პარალელებს ავლებენ იტალი
იყოო, ცხოვრება ასეთიაო. მითხრა, მეცოდე
არ გამოყოფს დადებითს და უარყოფითს.
ურ ნეორეალიზმთან. მაგრამ „სერგო გოთ
ბიო, აწი როგორ უნდა იცხოვრო, არ ვიციო.“
ოჯახის წარსულს სერგოს მონათხრობიდან
ვერანი“ არ არის ნეორეალისტური ფილმი.
ტრაგიკულია ბევრი რამ – მათი წარსული, აწ
ვიგებთ: „ბაბუამ თქვა, რომ ჩვენ აფხაზეთში
ნეორეალიზმის გმირები ებრძვიან უსამართ
მყო და ალბათ მომავალიც, მაგრამ საინეტერ
ძლიან კარგად ვცხოვრობდით, ზღვასთან
ლობას, გარემოს, მასთან კონფლიქტში შე
სო სწორედ ის არის, რომ რეჟისორი ტრაგიზმის
ახლოს“... ფილმის ვიზუალურ მხარეს კი
დიან და სოციალური ყოფის გაუმჯობესებას
გამძაფრებას არ ცდილობს. „სერგო გოთორა
დევ უფრო მეტ ექსპრ ესიას ჰმატებს სიჩუმე,
ცდილობენ. ირაკლი ფანიაშვილის ფილმში
ნი“ სულ სხვა კინოა, სადაც ყველაზე საინეტერე
რომელიც მხოლოდ გმირების პროტესტი
არავინ არაფერს ცდილობს. მათ თითქოს
სო მაინც რეალობის ასახვის ფორმაა. ირაკლი
და დამოკიდებულება არ არის რეალობის,
ამის სურვილიც კი არ აქვთ. მამის ერთადერ
ფანიშვილი აშკარად განსხვავებული ხელწე
ერთმანეთის, სამყაროს მიმართ. სიჩუმე აქ
თი „გაბრძოლებაც“ ფატალურად სრულდება.
რის რეჟისორია და ეს უკვე ძალიან კარგია.
ხმოვანია, რომელსაც პერიოდ ულად მოხუ
სხვათა შორის, „მამის“ ძიების თემა არაერთ
ცი ბაბუის (რომლის გარეშეც ფილმი მთავარ
ზემოთ ნახსენებ
ემოციურ მუხტს დაკარგავდა) სიცილი, ჭკუის
რი დრამაში გვხვდება. რუსუდან პირველის
ახალ ქართულ სოციალუ
ნენო ქავთარაძე
Cemi kino
35
36
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
interviu
„WHEN THE STORYTELLING GOES BAD IN A SOCIETY, THE RESULT IS DECADENCE“ / არისტოტელი /
"სთორი თელინგი" კოტე ჯანდიერი „When the storyt elling goes bad in a soci
ბების თავგადასავალს; ფილოსოფიას, რო
რა არის სწორი და რა არა. თუ ეს მახინჯი
ety, the result is decadence“. ბატონო კოტე,
გორც ადამიანის მიერ სამყაროს შეცნობისა
ტენდენცია დროულად არ გამოსწორდა,
ამ სიტყვების ზუსტ თარგმანს ვერაფრით
და გააზრების ამბავს; იურისპუდენციას, რო
თუ ნებისმიერ ი მოქალაქე დაიწყებს ამბების
მივაგენით. ერთ-ერთი ვერსია, რომელიც
გორც ბუნებითი სამართლ ის საკანონმდ ებ
თხრობას არა შეთანხმ ებული ნორმებისა და
უფრო აზრობრივად მივუსადაგეთ, ასეთია:
ლო ფორმალიზაციის ამბავს კონკრეტულ
ბუნებრივად ჩამოყალიბებული სტანდარტე
„როდესაც საზოგადოებაში მწერლობის
სახელმწიფოსა და ეპოქაში; რელიგიურ ტექ
ბის შესაბამისად, ცოტა ხანში საერთოდ შეუძ
(ამბის თხრობის/ისტორიის წერის) საქმე
სტებს, როგორც ღმერთის, ან ღმერთებისა
ლებელი იქნება ერთმ ანეთის მოსმენა და გა
ცუდად მიდის, დაცემის ეპოქა (ან უბრა
და კაცობრიობის ურთიერთობის ამბავს და
გება, მოიშლება სოციუმის შემაკავშირებელი
ლოდ დაცემა/დეკადანსი) იწყება“. თქვენ
ა.შ. ნებისმიერ შემთხვევაში, ამბების თხრო
ენობრივი ქსოვილი. ენობრივი ქსოვილის
როგორ განმარტავდით არისტოტელეს ამ
ბა გულისხმ ობს გარკვეულ ხარისხს – აზრის
მოშლა კი აზროვნების მოშლის მაუწყებელია
სიტყვებს?
სიცხადეს, ენობრივი ქსოვილის ადეკვატუ
და არისტოტელე მართალია, როდესაც ამას
რობას და ლექსიკურ სიზუსტეს.
დაცემას (დეკადანსს) უწოდებს.
„სტორითელინგი“, ანუ ამბების მოყოლა
ამბების „კარგად“ თხრობის ტრადიცია
ცოტა უფრო ფართო ცნებაა, ვიდრე საკუთ
და პრაქტიკა, სოციოლ ოგიური თვალსაზ
რივ მწერლობა, თუმცა მწერლობაც (ანუ
რისით, ეს არის საზოგადოებ ის ავტოტ
ლობას. თანამედროვე ქართული კინოს
ასო-ნიშნების გამოყენებით აზრის, ემოციის
რენინგი, აზროვნების მუდმივი ვარჯიში,
კრიზისის („დეკადანსის„) მთავარ მიზეზად
ან ამბის გადმოცემა) ამ ცნების ნაწილია.
საზოგადოებრივი ცნობიერების ერთგვ არი
ყველაზე ხშირად სწორედ დრამატურგიის
ჰომეროსი ჰყვებოდა „ამბებს“, მაგრამ არ
ინდიკატორი. როდესაც საზოგადოება
(storytelling-ის) პრობლემას ასახელებენ.
წერდა. მისი ზეპირი მონათხრობი, უფრო
ში „სთორითელინგის“ ხარისხი ეცემა, ეს
ქართული კინოს პრობლემები და მათი
სწორად ნამღერი, თაობებს გადაეც ემოდა
მიუთ ითებს საზოგადოებრივ ცნობიერებაში
მიზეზები თქვენი აზრით?
და აყალიბებდა როგორც სმენის, ისე თხრო
არსებულ გარკვ ეულ პრობლემებზე, ენტრო
ჯერ ერთი, გადაჭარბებული მგონია მოსაზ
ბის, აზრის გამოთქმის კულტურას. საუკუნე
პიის ზრდაზე სოციუმის ფარგლებში, ქაოს ის
რება, რომ კინო „ყველაზე კარგად“ ასახავს
თა მანძილზე ეს იყო გამოხატვის სიზუსტის
მოახლოებასა და საბოლოოდ სრული
რეალობას. კინო რეალობის ასახვის ერთ-
ერთგვარი სტანდარტი, რომელსაც გვერდს
დეგრადაციის, ფრაგმენტაციისა და გაველუ
ერთი ინსტრ უმენტია სხვა მრავალთა შორის.
ვერ აუვლიდა იმდროინდელ ცივილიზებულ
რების საფრთხეზე. როდესაც ტელედიქტორი
მას აქვს ამბის გადმოცემის სპეციფიკური სა
სამყაროში მოღვაწე ვერც ერთი მთხრობე
უაზროდ და უადგილოდ ხმარობს ნაწილაკ
შუალ ებები და ენა. ვინ როგორ იყენებს ამ სა
ლი, ფილოსოფოსი, ორატორი, კანონშე
„ანუს“, ერთი შეხედვით, ეს მხოლოდ მისი
შუალ ებებს, სხვა საკითხია.
მომღებელი ან მოსამართლე.
პრობლემაა. მაგრამ, როდესაც ამ უაზრობას
მხატვრული ლიტერატურის გარდა,
კინო ყველაზე კარგად ასახავს რეა
რაც შეეხება დრამატურგიას, ის განსაზღ
იმეორებენ სხვა დიქტორები, ორატორები,
ვრავს მომავალი ფილმის საშუალებით
„სთორითელინგი“ მოიცავს ისტორიულ
კანონმდებლები, მასწავლებლები და ლიტე
მოსაყოლი ამბის ლოგიკას, მოვლენათა
თხზულებებს, როგორც კონკრეტულ დროში
რატორები, ჩნდება საფრთხე, რომ საზოგა
თანმიმდევრობის წესს, სიუჟეტური თუ ინ
მცხოვრები ხალხისა და რჩეული პიროვნე
დოებ ა კარგავს წარმოდგენას იმის შესახებ,
ტელექტუალური დაძაბულობის ხარისხს.
37
სრულიად აშკარაა, რომ სწორედ კინონა
როგორ ნათლად, მათემატიკური სიზუსტი
აიმაღლეს ხმა „საბჭოთა კავშირის“ წინააღმ
წარმოებ ის ეს კომპონენტი მოითხოვს მაქ
თაა სტრუქტურირებული მათში მოყოლი
დეგ განათლების სისტემაში“. თქვენი აზრით,
სიმალურ სიახლოვეს ლოგიკასთან. აქედან
ლი ამბავი. „სთორითელინგის“ საუკეთესო
არის თუ არა საჭირო ცვლილებების შეტანა
გამომდინარე, ცხადია, დრამატურგიას აქვს
ნიმუშებია: „ჯიმ შვანთე“, „ელისო“, „ჩემი
ახალი რეფორმებით დადგენილ განათლე
თავისი პრინციპები, კანონები და კონკრეტუ
ბებია“, „ქეთო და კოტე“, „ალავერდობა“,
ბის სისტემაში, თუ დავუჯეროთ რექტორს,
ლი წესები. მათი დარღვევა შესაძლებელია
„არაჩვეულებრივი გამოფენა“, „დიდი მწვანე
რომელიც ამბობს: „თუ არ მოგწონს, წადი!“?
ამათუიმ მხატვრული ამოცანის შესრულების
ველი“, „თუში მეცხვარე“, „ერთი ნახვით შეყ
თვის, მაგრამ დაუშვებელია დამატურგიის
ვარება“, „ლაზარე“ და ა.შ.
კანონების არცოდნა.
უმაღლესი სასწავლო დაწესებულე ბის ხელმძღვანელისაგან ასეთი ტიპის
საქართველოში დაიწ ერა არაერთი
„შეთავაზება“, ჩემი აზრით, ადასტურებს სის
შესანიშნავი სცენარი, მაგრამ რუსეთის,
ტემის ღრმა კრიზისს, ჩვენს ისტებლიშმენტში
სახელმძ ღვანელოს ავტორმა და კინორეჟი
ევროპის, განსაკუთრებით კი ამერიკისგან
გამეფებულ ყოვლად მახინჯ წარმოდგენებს
სორმა, ალექსანდრ მიტამ ერთგ ან შენიშნა,
განსხვავებით, ვერ მოხერხდა ძლიერი სას
განათლების, როგორც ასეთის, მიზნებსა
რომ რუსული საბჭოთა კინემატოგრაფი
ცენარო სკოლის ჩამოყალიბება. ამიტომ,
და დანიშნულებაზე, სრულ არაკომპეტენტუ
იყო „ყველაზე ამბიციური და, ამავე დროს,
შემდგომი თაობის კინემატოგრაფისტები
რობასა და უკიდეგანო ცინიზმს. მიმაჩნია,
ყველაზე უვიცი“ კინემატოგრაფი მსოფლი
ამბის მოყოლის ხელოვნებას მხოლოდ
რომ საქართველოში უმაღლესი განათ
ოში. მიტა, პირველ რიგში, დრამატურგიის
საკუთარი ნიჭიერებისა და ინტუიციის ხარჯზე
ლება არის ძვირი და ძირითადად დაბალი
არცოდნას გულისხმობდა და არა ზოგადად
ეუფლებოდნენ. პოზიტიური მაგალითების
ხარისხისა, თუკი არ ჩავთვ ლით მცირე გა
მხატვრული აზროვნების დონეს.
ჩამოთვლა აქაც შეიძლება: „უძინართა მზე“,
მონაკლისებს. სად უნდა მიიღ ოს ადამიანმა
„ღამის ცეკვა“, „ახალი წელი“, „დღე“ და ა.შ.
ხარისხიანი განათლება – საზღვარგარეთ?
ვეული სტერეოტიპებით უხდება ოპერირება.
თუმცა, ეს აშკარა წარმატებები მაინც ცალკე
სწორედ ამის გამოა, რომ ყოველწლ იუ
ვიღაცას ეს პრიმიტივიზმად, არასაკმარისად
ულ შემთხვევებად რჩება.
რად ვკარგავთ ბევრ ნიჭიერ ახალგაზრდ ას,
კინოდრამატურგიის ერთ-ერთი ცნობილი
საქმე ისაა, რომ კინოდრამატურგიას გარკ
შემოქმედებით მიდგომად, ზედმეტ რაციო
ბოლო ხანების ისეთი მაღალბიუჯ ეტიან ი
რომელთაც მატერიალ ური მდგომარეობა
ნალიზმად და, უბრალოდ, რუტინად მიაჩ
კოპროდუქციის ჩავარდნა, როგორიც იყო
საშუალებას არ აძლევს ისწავლონ ჰარვარ
ნია. მე ვთვლი, რომ ეს მცდარი მოსაზრებაა,
„აგვისტოს ხუთი დღე“, იმაზე მეტყველებს,
დში, ოქსფორდში, ან თუნდაც ბენდუქიძის
ვინაიდ ან დრამატურგიულ ი კანონებისა და
რომ ჩვენი კინემატოგრაფის მთავარი პრობ
ძალიან ძვირად ღირებულ უნივერსიტეტში.
სტერეოტიპების ცოდნა სწორი მიმართულე
ლემა არა ფინანსური რესურსების სიმწირე
ბით წარმართავს შემოქმედებით იმპულ
ან ნიჭიერების დეფიციტია, არამედ – ამბის
სებს, ათავისუფლებს ავტორს ზედმეტი
თხობის ოსტატობში არსებული ხარვეზები.
ტანჯვა-წვალებისა და დროის კარგვისაგან, საშუალებას აძლევს ფანტაზიას ა და წარმო
თქვენ დრამატურგიის სამაგისტრო ჯგუფს ასწავლით. რამდენად სწორად მი გაჩნიათ, რომ დრამატურგია არ ისწავლება
ისევ არისტოტელეს სიტყვებს რომ მი
ბაკალავრიატში?
სახვას, იმუშაოს უფრო მიზანმიმართულად
ვუბრუნდეთ, დეკადანსის მიზეზები დღევან
და ეფექტურად. თუკი მდინარეს ნაპირებს
დელ კულტურაში... რამდენად მივყავართ
სფეროა და, ობიექტური კანონების გარდა,
დრამატურგია ადამიანური ურთიერთობების
მოვურღვევთ და კალაპოტს მოვუშლით, ის
ამ მიზეზებს განათლების პრობლემასთან?
გარკვ ეულ ცხოვრებისეულ გამოცდილებასაც
ჭაობად გადაიქცევა. ზოგჯერ მდინარე ვერ
დიახ, გეთანხმ ებით. ეს ორი რამ ურთი
მოითხოვს. იმისთვ ის, რომ დამაჯერებელი
ეტევა ხოლმე კალაპოტში, გადმოდის ნაპი
ერთკავშირშია. რომ გადავიკითხოთ იმ
დრამატული პერიპეტიებ ის კონსტრუირება
რებიდან, მაგრამ საბოლოოდ ის ან ახალ
კონცეპტუალური დოკუმენტების ტექსტები,
შეძლო, ერთხელ მაინც საკუთარ ტყავზე უნდა
კალაპოტს პოულობს, ან ისევ ძველს უბრუნ
რომლებიც რვა წლის წინათ საფუძვლად
გქონდეს განცდილი რეალ ური ცხოვრებისეუ
დება. ამბის მთხრობელის სამუშაოც ამ ჰი
დაედო განათლების რეფორმას, გასაოცარ
ლი პერიპეტიებ ის ტკბილ-მწ არე ხიბლი, სადაც
პოთეტურ მდინარეს ჰგავს. დიდი ტალანტით
სურათს მივიღებთ: ესაა ელემენტარული
რთული არჩევანის წინაშე დგომა გიწევს და ამ
დაჯილდოებული მთხრობელიც არღვ ევს
ენობრივი კომპეტენციის არქონა და სრუ
არჩევანს შენს გარდა ვერავინ გააკეთებს. არ
ძველ სტერეოტიპებს და თვითონვე ქმნის
ლი ბნელმეტყველება, საიდანაც ძალიან
მგონია, ეს ხელეწიფებოდეს სკოლის მერხი
ახალ ჩარჩოებს. თამაშის წესების დარღვ ევა
ჭირს რაციონალური აზრის გამოტანა. ეს
დან მოსულ ახალგაზრდას. ამიტომ, ბაკალავ
არ ნიშნავს მათ გაუქმებას, მათი არცოდნა კი
ბუნდოვანება, სტილისა და აზრის ღვარჭნი
რიატში კინოდრამატურგიის სპეციალ ობის
უბრალოდ არაპროფესიონალიზმია.
ლობა ავტომატურად გადავიდა ნორმატიულ
შემოღება მხოლოდ გაუმართლებელ ხარჯებს
ქართვ ელ კინორეჟისორთა უფროსი
აქტებსა თუ მეთოდურ მითითებებში, ეროვ
გაამრავლებს და შედეგი ამ დანახარჯების
თაობა, რომელსაც უკავშირდება ქართუ
ნულ სასწავლო გეგმებსა და სახელმძღვა
ადეკვატური არ იქნება.
ლი კინოს ტრიუმფალური გამარჯვებები
ნელოებში. როგორც წერ – ისე აზროვნებ,
საერთაშორისო ასპარეზზე, სწავლობდა
როგორც აზროვნებ – ისე მოქმედებ, და რო
დრამატურგიის საფუძვლები უნდა ეკითხე
კინემატოგრაფიის სახელმწიფო ინსტიტუტ
გორც მოქმედებ – ისეთ შედეგს ღებულობ.
ბოდეთ კინოსარეჟისორო სპეციალობის
ში (ВГИК), სადაც მათ კინოდრამატურგიის საფუძვლ ებს ასწავლიდნენ არბუზოვი,
მიმაჩნია, რომ ბაკალავრიატის საფეხურზე
სტუდენტებს, რათა მათ მინიმუმ სცენარის სულ ცოტა ხნის წინათ, ივანე ჯავახიშვი
ტთან პროფესიულ ენაზე საუბარი შეძლონ.
გრებნევი და სხვა გამოჩენილი სცენარისტე
ლის სახელობის თბილისის სახელმწიფო
რაც შეეხება კინოდრამატურგების გამოშ
ბი. თუ დავუკვირდებით ოთარ იოსელიანის,
უნივერსიტეტში მომხდარი ინციდენტის
ვებას, ჩემი შეხედულებით, ეს მხოლოდ
გელა კანდელაკის ან მიხეილ კობახიძის
დროს, გოგი გვახარიას სიტყვები რომ
მაგისტრატურის საფეხურზეა შესაძლებელი
ფილმებს, არ შეიძლება არ შევნიშნოთ,
მოვიშველიოთ, სტუდენტებმა „პირველად
და სასურველი შედეგის მომტანი.
38
interviu
ტორის, არც მხატვრის და არც სცენარისტის
ადამიან ური, თქვენს მიერ ნამდვილად გან
ნიკური სპეციალობაა. საინტერესოა, თქვენ
კინოდრამატურგია ნაწილობრივ ტექ
ნამუშევარი არ მეჩხირება თვალში; სადაც
ცდილი, კარგად ნაფიქრი და მაშინ ის აუცი
როგორი სწავლების მეთოდი გაქვთ?
არ არის მორალიზატორობა და ჭკუის სწავ
ლებლად გააჩენს ვინმეს თავში ჭკვიანურ აზ
ლება; სადაც მსახიობები არ მაწუხებენ თავი
რებს. კარგად გაიცანით თქვენი გმირი, მისი
როგორც სწავლების საგანი, არ არის ფი
სი დახვეწილი ოსტატობით და არ არსებობს
ფარული სურვილები და ხილული მისწრაფე
ლოსოფია, ფსიქოლოგია, ეთიკა, ან პოეზია.
სივრცე დარბაზსა და ეკრანს შორის. ასეთ
ბები; დაუხვედრეთ მას წინააღმდ ეგობები და
თუკი საერთოდ შესაძლებელია მისი სწავ
დროს არც მე ვარსებობ ჩემი ყოველდღიუ
დააყენეთ მძიმე არჩევანის წინაშე. ამით შე
ლა-სწავლება, მაშინ ის უნდა ისწავლებოდეს
რი საზრუნავით, აკვიატებული აზრებითა და
საძლებელს გახდით, რომ მაყურებელმა მას
როგორც ტექნიკური დისციპლინა. ამიტომ
ჯანმრ თელობასთან დაკავშირებული პრობ
თანაუგრძნოს. გაატარეთ თქვენი პერსონაჟი
(დარწმუნებული ვარ, თქვენ კარგად გემახ
ლემებით. სამწუხაროდ, ეს სულ უფრო იშვი
დროებითი წარმატებებისა და მოულოდ
სოვრებათ), ჩვენი თეორიული მეცადინეობე
ათად ხდება. ირანული სურათი თუ გახსოვთ,
ნელი ხელმოცარვების წყებაში, რათა მისი
ბი ალგებრის გაკვეთილებს უფრო წააგავდა,
უცნაურ ი სათაურით: „კუებსაც შეუძლიათ
განწყობა მუდამ მერყეობდეს ბედნიერ ებასა
ვიდრე სახელოვნებო დისპუტებს. თუმცა,
ფრენა„? თუ არ გინახვთ, გირჩევთ ნახოთ.
და უბედურებას, ეიფორიას ა და სასოწარკვე
მთლიანად გეთანხმეთ. კინოდრამატურგია,
პერიოდულად ვცდილობდით, ლირიკულ- ფილოსოფიური გადახვევებიც გვეკეთებინა,
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
რათა არ დაგვკარგვოდა ემოციურ ი კავშირი
თას შორის. წერეთ ზუსტად და ლაკონურად, რჩევები ახალგაზრდ ა სცენარისტებს
ზედმეტი ზედსართავი სახელების გარეშე. და
თქვენ გინდათ, ორწლ იან ი სალექციო
ბოლოს, გახსოვდეთ, რომ თქვენს ნაწარმო
იმ საწყის იმპულსთან, რომელიც ადამიანს
კურსი ინტერვიუს ფორმატში მოვათავსო?
ებს აუცილებლად უნდა ჰქონდეს დასაწყისი,
აიძულებს იფიქროს, აამოქმედოს წარმოსახ
კეთილი, ვეცდები, ერთ აბზაცს არ გავცდე.
შუა ნაწილი და დასასრული. ეს არის და ეს.
ვა, ფანტაზია და ხელში კალამი აიღოს.
არასდრ ოს არ დაიწყოთ მომავალ სცე
გისურვებთ წარმატებას!
ნარზე ფიქრი განყენებული სენტენციებ იდან, „ჩემი კინო“...
ფილოსოფიურ ი მსჯელობებიდან, ბრძნული
„ჩემი კინო“ შემიძლია დავარქვა ისეთ
მაქსიმებიდან და აფორიზმებიდან; პირიქით,
სურათს, სადაც არც რეჟისორის, არც ოპერა
შეეც ადეთ, რომ მოყოლილი ამბავი იყოს
მაკა კუკულავა, უტა ბერია
39
ნულოვან ზოლზე
კი ყველაზე უშნო დაღად ადევს ჩემი თაობის
მსიამოვნებს ამის მოსმენა. არ მინდა დავიჯერო,
უმეტეს ნაწილს, როგორც ავადმყოფური სუბი
რომ მელოტი ვარ! არადა ვარ... როგორც კი ნე
ექტივიზმის ერთობ უცნაური გამოვლინება.
გატიურ შეფასებას აკეთებ, მაყურებალს გაუცხო
ჩემი კინონააზრევის მთავარი გმირი სწორედ
ება ეწყება. ყველა მიჩვეულ ია, რომ ყოველთვ ის
ის რეჟისორია, რომელმაც ჩემი ხედვით, ყველა
კარგს ეტყვი. ამერიკული „ჰეფი ენდი“ ურჩევნი
ზე საჭირო დროს გვერდი არ აუარა „თბილისურ
ათ. „თბილისური Love sory“ ჩვენი რეალ ობაა და
თუ შემოქმედის მსოფლმ ხედველობა რეა
პათოსს“ თავისი ფსევდო-სოც-სტერეოტიპებით
ამაზეა აქცენტი, რომ რეალობა ცუდია...
ლური დროის, ეპოქის გამოძახილს უტოლ
და ამჟამინდელი ყოფა ერთგვარი ექსპერიმენ
დება ან ემთხვევა, თამამად შეგვიძლია
ტული ხერხით გადმოსცა ფილმში „თბილისურ
ვთქვათ, რომ თანამედროვე ქართული კინე
Love sory“. დაახლოებით ათი წელია, რაც ირაკ
ირაკლი ჩხიკვაძე: რა თქმა უნდა ნაგავში
მატოგრაფი (მხედველობაში მაქვს უკანასკ
ლი ჩხიკვაძე კონცეპტუალურ, თავისებურ შავ
ვართ! ეს არის მიზეზი რატომაც მინდოდა,
ნელი ათი წლის მანძილზე შექმნ ილი ფილმე
იუმორში
კინო-ექსპერიმენტებს
რომ რეჟისორებს ელაპარაკათ; წარმოიდგი
ბი) ყველაზე სწორად და ზუსტად გამოხატავს
იღებს; მისი ადრეული ნამუშევრები თემატურ
ნე, ტიპი კადრში ზის და გაუთავებლად ლაპა
ჩვენი თაობ ის სტრესულ რეალ იებს; ეს
ესეებს მოგაგონებს; შერეული ფსიქოლოგიური
რაკობს, რომ ამას და ამას გადაიღებს. მაგრამ
თავისებური დეპრესია ყოველდღიურ ობაში;
ხასიათები, პოეზიის, მუსიკის, ფანტასმაგორიის
ერთია, რასაც ლაპარაკობ და მეორეა, რასაც
ცნობიერების ცვლა, ყოფითი სირთულეები,
და ემოციების სინთეზი, სევდიანი იუმორი, ტრა
იღებ; მე მაინც ვთვლი, რომ „Love sory“-ზე მა
განათლების და სულიერ ების ნაკლებობა,
გიკომიკური კულმინაციები – აშკარად გამოხა
გარს ვერაფერს ვეღარ გადავიღებ. ყველანი
დილეტანტიზმი, შეუმდგარი, არარეალ იზე
ტული ხელწერაა; როცა „Love sory“ ეკრანზე ვნა
ვიყავით შეპყრობილები, რომ გაგვეკეთებინა
ბული შემოქმედებითი ექსპერიმენტები; ეს
ხე, მშვიდად ამოვისუნთქე. მივხვდი, რომ ჩვენს
ეს ფილმი. სინამდვილეში ყველაფერი ძალი
ჩვენი დროის სამწუხარო მახასიათ ებლებია;
იმედებით სავსე ბავშვობას, თავისი ისტერიული
ან სერიოზულად იყო ორგანიზებული,ისე, რო
ოპტიმიზმით, ეკრანზე ნაჩვენები რეალობა ჩაე
გორც თითოეულ რეჟისორს სურდა.
გატარებულ
ანუ ნაგავში ვართ?
ჩემი თაობ ა უნებლიედ მოექცა იმ ისტორი
ნაცვლა; ხელოვანი და განსაკუთრებით კინო
ულ ჩიხში, რომელსაც მარტივად პოსტ-საბ
ხელოვანი დროს არ ემორჩილება. მისი სიტყ
ჭოურ დროდ მოვიხსენიებთ და თითქმ ის შე
ვა გამოსახულებაა, და ეს გამოსახულება მისი
რობა მეინსტრ იმმა თანამედროვე ქართუ
უძლებელი მოინდომა: ნიადაგგარეშე სვლა
მთავარი მესიჯია სამყაროსადმი.
ლი კინემატოგრაფი?
შეგიძლია შეაფასო, რამდენად განაპი
ევოლუციისკენ – განვითარებისკენ; რამდე
რუტინის მსგავსად დამთავრებული სკოლე
მოგვინდა რაღაცის გაკეთება – გავაკეთოთ;
ნად შედგა ეს მსვლელობა, მომავალი გვიჩვე
ბი, კულუარული ჭორები, მოსაწყენი, თითქმ ის
მე უბრალოდ მქონდა ნიჭი, რომელმაც გაამარ
ნებს, ვინაიდ ან კინო ყველაზე მეტად მატიანე,
ჭკუიდან შემშლელი იდენტურობა. სოციალუ
თლა, ან არ გაამართლა... არ ვიცი... რამდენად
დროის და აზროვნების გამოსახვის ყველაზე
რი სტერეოტიპები, კასტური დაყოფა ჯგუფე
გაამართლ ა პროფესიონალიზმმა.
მთლიანი და ინტელექტუალური ფორმაა.
ბად - გეოგრაფიული უბნების და მატერიალუ
მე მგონია, რომ დღევანდელი ქართული კინო
რი მდგომარეობის მიხედვით, აუცილებლად
საერთოდ ყველაფერს ჯობია, რაც დღეს რაიმე
რობს, რომ უკან გამოსულს შეფასების დაფარ
საჭიროებდა
ჩხიკვაძის
ახალი კეთდება. ახლანდელი თაობა აკეთებს
ვა, ან ღმერთმა არ ქნას და, ცრუ კომპლიმენ
„თბილისური Love sory“ თითქმის სარკესავით
იმას, რომ შემდეგ თაობას გადაეცეს რაღაც, სულ
ტების თქმა არ მოგიწიოს. მიუხედავად ამისა,
ასახავს ჩვენივე თავის შინაარსს. უნდა აღვნიშ
მცირე მაინც. ჩვენ საერთოდ არ გვქონია არანა
პირადად მე მაინც გახარებული ვარ ხოლმე
ნო, რომ ამდენი კრიტიკული ეპითეტი არც ერ
ირი წინაპირობა. ამიტომაც, ყველანი გმირები
იმით, რომ მორიგი ახალი ფილმის პრემიე
თი ფილმის შემდეგ არ მომისმენია და მთელი
არიან, იმიტომ, რომ უბრალოდ აკეთებენ კინოს
რის შემდეგ კიდევ ერთხელ ვიშორებ თავიდან
ამ ხნის მანძილზე სულ ვფიქრობ, – ვინმემ მაინც
იმისთვის, რომ შემდეგ თაობ ას გადასცენ და ამა
ფრიად უსიამოვნო და დამთრ გუნველ შეგრძნე
თუ აღიქვა ეს ნამუშევარი მთელი სიმძაფრით?
ში არაფერს იღებენ. რისკავენ, ხტებიან მეოთხე
მორიგ ქართულ კინო-პრემიერ აზე, შიში გიპყ
სარკეს;
ირაკლი
ბას, რომ კინო აღარ იარსებებს. მაშინებს იმის წარმოდგენა, რომ 50 წლის შემდეგ ვერავის ვერ მოვიხსენიებთ ისეთი აღფრ თ ოვანებით,
სართულიდან, მერე კვდებიან, მერე დგებიან. როგორია ამ ფილმისადმი შენი დამოკიდე ბულება. რა არის „თბილისური Love sory„?
და მერე ამ ყველაფერს ვიღაც მოვა და როგორ აფასებს იცი? – „ეს იყო სულ?“ „ეს არის ქართული
როგორც მიხეილ კალატოზოვს, ოთარ იოსე
ირაკლი ჩხიკვაძე: ეს არის ფილმია, რომელიც
კინო?“ არადა, ჩემთვ ის გიორგი ლიფონავა, გიგა
ლიანს, სერგო ფარაჯანოვს, მიშა კობახიძეს,
სინამდვილეში ფილმი არ არის; კინოს „ჯინაზეა“
აგლაძე, თაკო შავგულიძე, გიო მგელაძე, თორ
გოდერძი ჩოხელს და ა.შ., რომ ტექნოლოგიუ
შექმნილი. ეს არის რეალობა, ოღონდ გამწა
ნიკე ბზიავა – ყველანი გმირები არიან.
რი პროგრესი მთლიან ად ჩაყლაპავს იმ მცნე
რებული რეალობა – ანუ კაცს ჭრილობაზე რომ
ხელოვნებას აქვს უნარი იწინასწარმეტყვე
ბას, რასაც ნამდვილი კინო ჰქვია; რომ აღარ
მარილს დააყრი. მე სულ ვამბობდი, რომ ქარ
ლოს მომავალი. რთული დრო, რომელშიც
იარსებებენ ამათუიმ კინოსკოლის მიმდევრები,
თულ კინოში არ არსებობენ პროფესიონალე
დღევანდელ „კინოშნიკებს“ ირაკლის სიტყვე
კინოზე შეყვარებული მოაზროვნეები და იშვი
ბი; სცენარისტები, ოპერატორები, რეჟისორები
ბით „გმირობა“ უხდებათ, შემდგ არი და რეა
ათ გამონაკლის ავტორებს თუ გამოვრიცხავთ,
–არ არსებობენ. „კინოშნიკებს“ არ აქვთ საკუთარ
ლიზებული მომავლით უნდა ჩანაცვლდ ეს; ბო
მხოლოდ მდარე კრიტიკას წავიკითხავთ ან
თავზე მუშაობის ფუფუნება, არ არსებობს არა
ლო თქმად ისევ ირაკლი ჩხიკვაძის მრავალი
მოვისმენთ. ცუდი კრიტიკა (ტენდენციური ლან
ვითარი პრაქტიკა. ჩვენ არაპროფესიონალები
წლის წინ ნათქვ ამ ჭეშმარიტებას მოვიშველიებ;
ძღვა, რაც ხშირად, კინოს განხილვის გარდა,
ვართ! მეც მათ შორის; თაობის კიდევ ერთი ძი
„არაფერი არ მთავრდ ება და არ იწყება, ყველა
ყველაფერი შეიძლება იყოს), ისეთივე ზედმი
რითადი მახასიათებელი ეს არის, შეფუთვა, ნე
ფერი გრძელდება“ ირაკლი ჩხიკვაძე.
წევნით „თბილისური“ მოვლენაა, როგორც ცრუ
გატიური თვალსაზრისით. მაგალითად მე მეუბ
ქება, ან ყალბი პოპულარობა; ეს უკანასკნელი
ნებიან, რომ მელოტი ვარ. მაგრამ საერთოდ არ
40
ვიკა გიორგობიან ი
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
interviu
41
42
foto proeqti
fa c e s Cven 6 avarCieT. es saxeebi bevrisTvis nacnobia, magram vinc maT jer kidev ar icnobT, daim axsovreT isini, axali qarTuli kino am saxeebiT iwyeba. [ ავტორები: მაკა კუკულავა, უტა ბერია, ნატა სოფრომაძე ] ფოტო: ნატა სოფრომაძე
Tina dalaqiSvili 20 წლის
სად ვნახეთ: დათო ბორჩხაძე „სეზონი“, გოჩა კორხელაურ ი, დათო ჭაბაშვილი „ერთხელ შუა ქალაქში“ სად ვნახავთ: რეზო გიგინეიშვილის „სიყვარული აქცენტით“, ზაზა ურუშაძის „გასეირნება ყარაბაღში 3“
ახლახან დასრულდა ფილმის "გასეირნება ყარაბაღში 3"-ის გადაღებები, რომელშიც
ერთ-ერთ
მთავარ
როლს
ვასრულებ.
თუმცა
ჩემს
მცირე
ფილმოგრაფიაში, საეტაპო როლად მიმაჩნია ფილმი „სიყვარული აქცენტით“, საკმაოდ დიდ როლზე დამტკიცება მოულოდნელი სიხარული იყო ჩემთვის. ქას თინგის შემდეგ ვიცოდი, რომ პატარა როლი და ერთი გადასაღები დღე მექნებო და. მაგრამ რამდენიმე დღეში მოულ ოდნელად საკმაოდ სერიოზული და საპასუ ხისმგებლო როლი შემომთავაზეს. ჩემი პერსონაჟი, რუსი თინეიჯ ერი გოგონა, შეყვარებულთან ერთად რუსეთიდან საქართველოში, ბათუმში ჩამოდის. ის გაურბის ოჯახს, რომელიც, რიგი მიზეზე ბის გამო, შეყვარებულთან ურთიერთობას უშლის. ბათუმში წყვილს საინტერესო თავგადასავლები გადახდება. ჩემი გმირი თავისუფალი, გემოვნებიანი, ექსცენტ რიული, ფეთქებადი და ძლიერ ი ხასიათის გოგონაა. ამ როლზე მუშაობის პრო ცესი საინტერესო და შრომატევადი იყო. გადამღები ჯგუფი და, ზოგადად, ატმოსფერო ყველანაირად ხელს მიწყობდა შესაძლებლობების მაქსიმუმის გამოვლენაში. მოუთმენლად ველოდები პრემიე რას, დანარჩენს მაყურებელი თავად შეაფ ასებს.
43
Tornike gogriWiani 25 წლის
სად ვნახეთ: „ღამის შოუ“ სტუდია, სერიალ ი
ფილმი, რომელზეც ბოლოს ვიმუშავე, ეს არის „ჩემი საბნის ნაკეცი“
„გოგონა გარეუბნიდან“, თორნიკე ბზიავ ა „ბუდე“
(რეჟ: ზაზა რუსაძე). პერსონაჟს რაც შეეხ ება, მგონია, რომ არის ძა
სად ვნახავთ: ზაზა რუსაძის „ჩემი საბნის ნაკეცი“,
ლიან საინტერესო, თუნდაც იმიტომ, რომ მე არ მგავს. მსახიობის
ლევან ბახიას „247°“
თვის რადიკალურად განსხვავებული ხასიათის თამაში, საინტერე
როცა „წინა ცხოვრებაში„არქიტექტორი ვიყავი, ნამდვილად არ მე
სოს გარდა, აუცილებელიც არის. ძალიან დიდი მადლობა ზაზას იმ
გონა, კინოში თუ ოდესმე გადამიღებდნ ენ. ისე, ბავშვობისას, როცა
ჯგუფისთვის, რომელიც მან შეკრიბა ამ ფილმზე მუშაობისას; და თუ
ეზოში ვთამაშობდით, „ვიდეო არტის“ მცდელობები გვქონდა ხოლ
ოდესმე „დიდი არტისტი“ გავხდები, ჩემი პირველი სერიოზული ნამუ
მე, და ეტყობა ამან – „ეკრანის ხამობამ“ იმოქმედა ჩემი ახლანდელი
შევარი კინოში სწორედ ეს ფილმი იქნება.
პროფესიის არჩევაში.
44
ia suxitaSvili 31 წლის
სად ვნახეთ: ა. გერმანი „გარპასტუმ“, ზაზა ურუშაძე „ცხელი ძაღლი“
ყოფილიყო ქალური, მიმზიდველი, ფორმებიან ი გოგო. მე შევთავაზე რე
სად ვნახავთ: რუსუდან ჭყონია „გაიღიმე“
ჟისორს, რომ შეგვეცვალა ის, რაც სცენარში ეწერა, და შევქმენით აბსო
თავიდანვე ძალიან მომეწონა სცენარი. არის ფილმები, რომლებ
ლუტურად საპირისპირო სახე: უფრო „ბიჭური“, ემოციური და მეამბოხე.
ზეც ამბობენ, – ეს მსახიობის ფილმია; ზოგზე კი – რეჟისორის ფილ
ჩემს გმირს ბევრი პრობლემა აქვს, თუნდაც ფსიქოლოგიური, და მის
მიაო . მე ვთვლი, რომ „გაიღიმე“ იქნება მსახიობის ფილმი. იმდე
ქცევებსაც ხშირ შემთხვევაში ვაპროტესტებ, მაგრამ ის რაც უზომოდ
ნად საინტერესო ხასიათ ები იყო, რომ მნიშვნელობა არ ჰქონდა
მხიბლავს ამ პერსონაჟში, ეს არის – თავისუფლება.
ჩემთვის, რომელ როლზე ამიყვანდნენ. იყო სცენები, რომლები
გადაღებების შემდეგ ერთი კვირა ლოგინში ვიწექი, ვერ ვდგებოდი,
საც მეშინოდა. თან თეატრის მსახიობების კინოში თამაშს ხშირად
იმდენად ყველაფერი წაიღო ამ გმირმა ჩემგან – არაფერის თავი აღარ
იწუნებენ ხოლმე... ვთვლი, რომ საიტრესო პერსონაჟი გამოვიდა
მქონდა. ჩემთვის ეს როლი იყო ერთი დიდი ბრძოლა, მიუხედავად
– ისეთი, რომელიც მე ყოველთვის მინდოდა მეთამაშა.
იმისა, რომ ფილმს „გაიღიმეთ“ ჰქვია.
სცენარის მიხედვით, მთავარი პერსონაჟი – გვანცა კორინთელი, უნდა
45
46
gagi svaniZe 29 წლის
სად ვნახეთ: ქეთი მაჭავარიანი „მარილივით თეთრი“
ქეთი მაჭავარიანის ფილმი „მარილივით თეთრი“ ჩემი პირველი ფილმია. წა კითხვისთანავე სცენარი ძალიან მომეწონა. ჩემთვის ამ როლზე მუშაობ ა საინტერესო და მნიშვნელოვანი იყო. ვთამაშობ აფხა ზეთიდან დევნილი პოლიციელ ის როლს, რომელიც, მისი ცხოვრებიდან გამომდი ნარე, საკუთარ თავშია ჩაკეტილი და თითქოს ადამიან ებთან ურთიერთობა უჭირს. ვღელავდი, როგორ მიიღებდა ჩემს პერსონაჟს მაყურებელი. ვფიქრობ, ფილმში დასმული პრობლემები ყველასათვის გასაგები აღმოჩნდა.
47
48
salome demuria 26 წლის
სად ვნახავთ: შამილ ალიევი „სტეპნიაკ“, მიგელ ანხელ ხიმენესი „ჩაიკ ა“.
„ჩაიკ ა“-ს გადაღებებზე მივხვი, რომ ეს ის საქმეა, რაც მე მინდა... აქამდე თითქოს მაინც მეპარებოდა ეჭვი... „ჩაიკა“-ს ისტორია შეიძლება ყოველ მეორეს ემარ თება საქართველოში, მაგრამ ისეთ თამამ ნაბიჯებს, რაზეც აიშას გმირი მიდის ფილმში, ვერავინ დგამს... ის, რაც მას სურდა ცხოვრებაში, რაზეც ოცნებობდა და რისთვ ისაც დაიბადა, არაფერი არ აუსრულდა... ყველა ვლაპარაკობთ, მაგრამ არც ერთს არ შეგვიძლია გავაკეთოთ ის, რასაც აიშა აკეთებს... უბრალოდ ვამ ბობთ, რომ გავიქცევით... აიშა ხან მიყვარს, ხან – არა. არ მიყვარს, რადგან საბო ლოო ჯამში სულელი ქალია... მაგრამ ის ისე იბრძ ვ ის ცხოვრებისთვის, უბრალო, ჩვეულ ებრივი ცხოვრებისთვ ის, და არა – რაიმე განსაკუთრებულისთვის... ამიტო მაც მიყვარს ხანდახან... ყოველ შემთხვევაში, ვცდილობდი, ისე მეთამაშა, რომ მაყურებელსშ ეუყვარდეს...
49
50
giorgi giorganaSvili 31 წლის
სად ვნახეთ: თამარ შავგულიძის „დაბადებულები საქართველოში“, ირაკლი ჩხიკვაძის „თბილისური Love story“, ქეთი მაჭავარიან ის „მარილივით თეთრი“. სად ვნახავთ: ზაზა რუსაძის „ჩემი საბნის ნაკეცი“
თაკოს ფილმი (თამარ შავგულიძის ფილმი „დაბადებულები საქართველოში“ FP) ძალიან კარგი ტრამპლინი იყო ჩემთვ ის, ჩემი კინოკარიერისთვის, ასე ვთქვათ... თან ეს გმირი ახლოს იყო ჩემს გუნება-განწყობილებასთან, მე ვიყავი ახლოს იმ ტემპორიტმთ ან, რაც ფილმშია. ჩემი სახე „დაბადებულებში“ გარკვეულწილად ჩემი თაობ ის პორტრეტია – „ჩემს თაობაში“ ჩემთან ახლოს მყოფ და ჩემნაირ ად მოაზროვნე ადამიანებს ვგულისხმობ... ანუ გიორგი ფილმიდან, და მე – გიორ გი რეალურად, თითქმის ერთნ აირები ვართ... ყოველ შემთხვევაში, მინდა, რომ ვიყო იმ ბიჭთან ახლოს... მინდა, ნიშნავს მივდივარ იქით.... არ ვიცი, რამდენად სწორია ეს პერსონაჟი, „სწორში“ ვგულისხმობ მის ქმედებას ფილმის ფინალში... ვიღაცისთვის შეიძლება არადამაჯერებელი იყოს და მოეჩვენოს, რომ არალოგი კურია მთლიანობაში – ასე ადგე და შეასკდე კედელს; არ ვიცი, ალბათ ძნელია, მაგრამ კარგი მაგალითია, თაფლწასმული დადიანის არ იყოს... და ამით არის მნიშვნელოვანი, რომ კინოში ასეთ მაგალითებს აჩვენებდნენ, ასეთ გაბედულ ნაბიჯებს... როგორ აბსურდულადაც უნდა ჟღერდეს, ჯობია გმირები შევქმნათ, ვიდრე მშრალი, „მჩხერავი”, არაფრის მომცემი პერსონაჟები, და ისიც მხოლოდ მათი სილუეტები, რითაც სავსეა ბოლო წლების ქართული ფილმები...
51
[ THE KIDS ARE AL
L RIGHT ]
Cemi kino. studentebi [ ავტორები: მაკა კუკულავ ა, უტა ბერია, ნატა სოფრომ აძე ] ფოტო: ნატა სოფრომაძე
andro eraZe 18 წლის შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრისა და კინოს სახელმწი ფო უნივერსიტეტი. მხატვრული კინოს რეჟისურა. პირველი კურ სი. ბუბა ხოტივარის სახელოსნო.
52
ana kobaxiZe 18 წლის შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრისა და კინოს სახელმწი ფო უნივერსიტეტი. მხატვრ ული კინოს რეჟისურა. პირველი კურ სი. ბუბა ხოტივარის სახელოსნო
53
iva CitiZe 22 წლის შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი. კინოსაოპერატორო. მაგისტრატურის მე-2 კურსი
54
margo zubaSvili 20 წლის შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრისა და კინოს სახელმწი ფო უნივერსიტეტი. კინოსარეჟისორო, მესამე კურსი. თინა ჭაბუ კიანის სახელოსნო.
55
პერსონაჟი იყო ალექსი, კუბრი კის „მექანიკური ფორთოხალი დან“, ჩემთვის კინოსამყარო 15 წლის ასაკში გაიხსნ ა – როდესაც თეატრალური უნივერსიტეტის I კორპუსში არსებულ კინოკლუბ ში აღმოვჩნდი. იქ ჩემთვის ჯერ კიდევ უცნობი სამყარო აღმოვა
ანდრ ო ერაძე
ანა კობახიძე
ჩინე: პატარა, ბნელი დარბაზი,
ივა ჩიტიძე
დიდი ეკრანი; სიგარეტით და [1] რა არის კინო? კინო არის
[1] რა არის კინო? კინო ჩემთ
ხანდახან ლუდის ბოთლით ხელ
[1] რა არის კინო?კინო ჩემთვ ის
ილუზია, მაგია, ცირკი და დიდი
ვის გრძნობაა.
ში, იატაკზე ლოტოსის პოზაში
პირველ რიგში ხელობაა; იმ
ტყუილი.
[2] საყვარელი ფილმი, რო
მჯდომი ახალგაზრდა, რომე
სტრუქტურის და პროცესების
[2] საყვარელი ფილმი, რომელ
მელმაც ყველაზე დიდი შთაბეჭ
ლიც სინქრონულად ახმოვანებს
შესწავლა, რაც შემდგომში განა
მაც ყველაზე დიდი შთაბეჭდილე
დილება მოახდინა? ჩაპლინი
ფილმებს; ფილმები, რომლებიც
პირობებს ხელოვნების შექმნას.
ბა მოახდინა. ჟან-ლიუკ გოდარის
ჩემი ყველაზე დიდი კინოშთა
ბევრი კინომოყვარულისთვ ისაც
ყველას უნდა, რომ ხელოვნება
„ბანდა„( Bande à part)
ბეჭდილებაა.
კი უცნობია, მუნჯი კინოთი დაწყე
შექმნ ას, მაგრამ თუ არ იცი, შენი
[3] როგორი კინო მინდა? შავ-
[3] როგორია კინო მინდა? მე
ბული ერიკ რომერით დამთავ
საწერი კალამი როგორ წერს,
თეთრი.
ჯერ არ ვიცი, როგორი იქნება
რებული...
ვერ შეძლებ, ფურცელზე გადაი
[4] რაზე გადაიღებდი ფილმს?
ჩემი კინო...
უკვე ხუთი წელი გავიდა, მაგრამ
ტანო გენიალ ური იდეებ ი.
ჩემი პირველი ფილმი ჯერჯერო
[4] როგორია სტუდენტობა
ეს გაუცნობიერებელი, შოკისმომ
[2] საყვარელი ფილმი რომელ
ბით არ ვიცი რაზე იქნება... ალ
დღეს, რის ნაკლებობას განიც
გვრელი შეგრძნ ება, რომელიც
მაც ყველაზე დიდი შთაბეჭდი
ბათ იმაზე, რაც ყველაზე მეტად
დის სტუდენტი ყველაზე მეტად?
მე კვირაში ორჯერ, პირდაპირი
ლება მოახდინა? ტარკოვსკ ის
შემეხება, რასაც ვიგრძ ნობ...
დღეს სტუდენტი განიცდის
გაგებით კინოსამყაროში შესვ
„სტალკერი“.
[5] როგორია სტუდენტობა
მრავალფეროვნების, მოტივა
ლისას მიჩნდებოდა, დღემდე
[3] როგორია სტუდენტობა
დღეს; რის ნაკლებობას განიც
ციის, დისციპლინის, დამოუკი
მომყვება...
დღეს, რის ნაკლებობას განიცდის
დის სტუდენტი ყველაზე მეტად?
დებლობის და თავისუფლების
[3] როგორი კინო მინდა?
სტუდენტი ყველაზე მეტად? დღე
დღევანდელი სტუდენტი ყველა
ნაკლებობას.
დროს რომ გაუძლოს (ვხუმრობ,
ვანდელი სტუდენტობა ჩვეულ ებ
ზე მეტად ტექნიკური აღჭურვი
[5] რამდენად მნიშვნ ელოვანია
მაგრამ სიმართლ ეა).
რივია, არადა არაჩვეულებრივი
ლობის უქონლობას განიცდის...
სტუდენტური კინო? ერთადერ
[4] როგორია სტუდენტობა
უნდა იყოს: იდეებ ით, გადაღე
დანარჩენი, ჩემი აზრით, ყველა
თი ის ვიცი, რომ ბოლო წლებში
დღეს. რის ნაკლებობას განიც
ბებით, ფესტივალებით სავსე.
ფერი კარგადაა...
არაფერი არ დამამახსოვრდა.
დის სტუდენტი ყველაზე მეტად?
სამწუხაროდ, ამ იდეებ ის განხორ
[6] რამდენად მნიშვნელოვანია
სტუდენტობა დღეს ძალიან მომ
ციელ ებისთვის საჭირო ტექნიკის
სტუდენტური კინო? სტუდენტუ
თხოვნია სხვების და ნაკლებად
უქონლობამ ეს ყველაფერი
რი კინო ჩვენთან, ჩემი აზრით,
მომთხოვნი საკუთარი თავის
ჩვეულ ებრივი გახდა. უნივერსი
საერთოდ არ არსებობს.
მიმართ.
ტეტმა უნდა დააკმაყოფილოს
[5] რამდენად მნიშვნ ელოვა
ყველაფერი, რაც სტუდენტს სას
ნია სტუდენტური კინო? ხშირად
წავლო პროცესისთვ ის სჭირდება.
მომისმენია, და მეც ვეთანხმები
დღეს სტუდენტობის მთავარი
იმ აზრს, რომ დიდი რეჟისორების
პრობლემა კინემატოგრაფიულ ი
სტუდენტურ ფილმებში ყველაზე
და ზოგადად განათლების უქონ
კარგად ჩანს ის ყველაფერი, რაც
ლობაა.
მარგო ზუბაშვილი
მათ შემდგომ დიდ კინოში გადა [1] რისი თქმა გინდა? იმისი,
იტანეს და დახვეწეს. თუ გვინდა,
რაც მრავალჯერ თქმულა და
რომ ქვეყანაში კინოინდუსტრია
ყოველთვის სხვადასხვანაირად.
განვითარდეს, მაშინ პირველ
[2] საყვარელი ფილმი, რომელ
რიგში სტუდენტურ კინოს უნდა
მაც ყველაზე დიდი შთაბეჭდილე
შეეწყოს ხელი, როგორც ქვეყნის
ბა მოახდინა. მიუხედავად იმისა,
კინოინდუსტრიის მინი მოდელს.
რომ მამაჩემი რეჟისორია და ეს სამყარო ჩემთვის უცხო არას დროს ყოფილა, მიუხედავად იმისა, რომ ბავშვობაში გადაცემა „ფსიქოს“ ვუყურებდი და გარდა ტეხის ასაკში ჩემი საყვარელი
56
spec. reportaJi
spec.reportaJi
იური ნორშტეინი ხელოვნების ფილოსოფია იური ნორშტეინ ი - ავტორი მულტიპლიკაცი
გარეშე. ამ მხრივ, ჩემთვის სამაგალითოა
მორალური კანონების ჩარჩოში რჩებოდეს.
ური ფილმებისა Ежик в тумане, Лиса и заяц,
ველასკესი. მასთან ვერ შეხვდებით, მაგა
რაოდენ
Цапля и журавль, Зимние дни, Сказка сказок
ლითად, ფრანგული ფერწერისთვის დამა
მნიშვნ ელოვანი არის სწორედ ის, თუ რა გზით
(აღიარებულს ყველა დროის საუკ ეთესო
ხასიათებელ ფუფუნებას. გაიხსენეთ, როგორ
მიდიხარ წინ ხელოვნებაში.
მულტიპლიკაციურ ფილმად); 1981 წლიდან
ბაფთებსა და მაქმანებშია ჩაფლული ლუდო
დღემდე მუშაობს მულტიპლიკაციურ ფილმ
ვიკო, ადამიანი არსად ჩანს. ველასკესთან
ზე Шинель, გოგოლის ამავე სახელწოდების
ყველაფერი სხვაგვარადაა – ხედავ პიროვ
ჩემთვის მულტიპლიკაცია ცნობიერებისა და
მოთხრობის მიხედვით; უარს ამბობს კომპი
ნებას, სამყროსთან მის მიმართებას, სადაც
გრძნობების ფირზე გადმოტანილი საიდ უმ
უტერულ გრაფიკაზე და სამგანზომილები
მასხარაცა და ფილიპე IV- ეც ამ ფილოსო
ლოა. გრძნობები ბუნებრივ მატერიაშ ი აისა
ანი ეფექტის მისაღწევად გამოსახულების
ფიის ნაწილია. რემბრანტი – რამდენად
ხება და მას ფანტაზიად აქცევს. ეს აუცილებე
მრავალიარ უსიან გადაწყობას იყენებს.
მძლავრია მისი ცხოვრებისეული ფილოსო
ლი პირობაა ნებისმიერ ი შემოქმედებისთვის,
ფია, როდესაც „უძღები შვილის დაბრუნე
მულტიპლიკაციისთვ ის კი უმთავრესია. ტექ
... მიყვარდა გაზაფხულზე ალვის ხის ცქერა,
ბას“ ქმნის – ისეთი შინაგანი თავისუფლებით,
ნოლოგია მულტიპლიკაციის გრძნობისმერი
ვუყურებდი, როგორ ნელ-ნელა იბერებოდა
რომლის მსგავსიც არც მანამდე და არც შემ
მხარის გახსნას შესაძლებელს ხდის. გამოსა
კვირტები, როგორ ჟონავდა ხიდან მოტეხილი
დეგ არაფერი გვინახავს. ეს არის ადამიანის
ხულების ფენომენი თეორიასა და ტექნოლო
ტოტიდან სითხე; თუკი ამას წაკითხულ სტრი
განცდა, რომელც ხელოვნებად გარდაიქმნე
გიას შორის თავსდება. თეორია საშუალებას
ქონსაც დაამატებ, პოეტურს ან ვინმეს მიერ აღ
ბა. კინემატოგრაფზე თუ ვისაუბრებთ, ის მხო
გვაძლევს, ხელოვნების სხვადასხვ ა დარგს
წერილს, ხვდები, რომ სამყაროში არსებობს
ლოდ მაშინაა ძლიერი, როდესაც ფიზიკა,
შორის გაბმული ძაფები დავინახოთ. ჩემთვის
რაღაც ისეთი, რაც რაციონალურ ახსნას არ ექ
რომელსაც ეკრანზე ვხედავთ, უფრო დიდ,
მულტიპლიკაციაში ბევრი რამაა ამოუცნობი.
ვემდებარება... რაც უფრო მეტად გრძნობ მზეს
ამაღლებულ სივრცეში გადადის.
რაც უფრო შორს მივდივარ, მით უფრო მეტ
შენს სახეზე, მით უფრო მძლავრდ მოქმედებს შენზე ვან გოგის „მზესუმზირები“...
მთავარი
ხელოვნება მხოლოდ ტკბობა არ არის. თუ
აბსურდულადაც
უნდა
ჟღერდეს,
საიდ უმლო
საიდ უმლოს ვაწყდები...
მუზეუმში შესვლისას შენს ცხოვრებას ზღურბ
მულტიპლიკაციაშ ი შეცდომის ალბათობა
ლზე ტოვებ, დიდს ვერაფერს გამოიტან. იგივე
ძალიან დიდია. აქ არ გაქვს ცოცხალი მასა
შეიძლება ითქვას ადამიანზეც ხელოვნებაში.
ლა, მასალა სუფთა სივრციდან ჩნდება. შენ
უნდა
შენ კინემატოგრაფიული ნიშნებით გადმოსცემ
მთელი ამ სამყაროს შემოქმედი ხარ – აქ
გრძნობდე მომენტის სერიოზულობას, ვგუ
იმ არსებითსა და ფარულს, რისი გადმოცემაც
არის შენი ადამიც, ევაც, ვაშლიცა და გვე
ლისხმობ არა იმგვარ სერიოზულობას, რო
სიტყვიერად არ შეგიძლია. ეს შენი სულის გა
ლიც. ხანდახან მგონია, რომ კინო რაღაც
მელიც იუმორის გრძნობას უკარგავს ადამი
მოძახილია. ფილმის კეთება ხანძარს ჰგავს,
ვულკანური მოვლენაა, შენ ქმნი მასას, რო
ანს, ან სიმსუბუქეს ართმევს, არამედ იმას,
შემთხვევით აალებად ნაპერწკალს. ჩემი აზ
მელშიც ცოცხალი წერტილი უნდა გაჩნდ ეს.
რომ ყოველ წამს გახსოვდეს, რომ მოკვდ ავი
რით, ხელოვნების სოციალური ამოცანები
ჩემთვ ის ამ წერტილების ერთმ ანეთთან და
ხარ; და ეს ცოდნა კი არ უნდა გკლავდეს, პი
რაც შეიძლება უკან უნდა იდგეს. სოციალუ
კავშირება ხშირად კოშმარის ტოლფასია,
რიქით – ამით უნდა იცოცხლო. სიკვდილისა
რობა განზოგადებას და სამომავლო კითხ
წინათგრ ძნობა, რომ ცოტაც და, ყველაფერი
და სიცოცხლის ფილოსფიაა ესპანური კო
ვებზე პასუხს გულისხმობს, სადაც ადვილი შე
დაინგრევა. ეს არის კინოში მუშაობ ის სირ
რიდა, მექსიკური დღესასწაულ ები და კარნა
საძლებელია, რომ შეცდე. ხელოვნება უნდა
თულე, რომელიც კატასტროფის ზღვარზე
ვალები. არ არსებობს ხელოვნება განცდის
სცდებოდეს მიღებულ ჩარჩოებს, და ამასთან,
ყოფნას უტოლდება. ლიტერატორის საქმი
ხელოვნებაში
58
მთავარია
განცდა.
ანობა მელანთან და ქაღალდთანაა დაკავ
თავს. როდესაც თავს ჩიხში იგდებ, არ ვიცი,
მეტს, ვერც ვერაფერს გააკეთებ, რადგანაც
შირებული, აქ აზრია ღირებული; კინო კი გი
შიშისგან, თუ ორგანიზმში ხდება რაიმე ისეთი,
პერსონაჟი ძალიან პატარაა – სულ ათი სან
განტური მექანიზმია.
რაც შემოქმედ ადამიანს სჭირდება, როდე
ტიმეტრი, მისი თითები და ფრთები რამდენიმე
საც ფიქრობ, რომ ყველაფერი დაინგრა, გა
მილიმეტრია, ჟესტები მიკროსკოპულია. ეს ძა
მოსავალს სწორედ მაშინ პოულ ობ.
ლიან სკურპულოზური სამუშაოა.
პოეტმა შეიძლება თხუთმეტი წლის ასაკში გენიალური ლექსი დაწეროს, როგორც ლერ მონტოვმა დაწერა Белеет парус одинокий მაგრამ პროზაში, ჩვენ კი ცხოვრების უდიდეს
პერსონაჟები
ხელოვანის კომპრ ომისი
ნაწილს, მოგეხსენებათ, პროზაში ვატარებთ
ჩემი გმირები ცხოვრებიდან მოდიან. ცხო
ხელოვანი კომპრომისზე მიდის, რათა შექმნ ას.
– ძალიან მნიშვნელოვანია შეძენილი გამოც
ველთა ქცევა ადამიანთა ქცევაზე ნაკლებად
გაიხსენეთ, როგორ გარბოდა მიქელანჯელო
დილება. ცნობიერებაში უეცრად რაღაც ამო
საინტერესო როდია, თუ მეტად არა. ადამიანი
ფლორენციიდ ან რომში, პაპის წინ მუხლებზე ეცე
ტივტივდება, ისე, რომ ხშირად ვერც კი ხვდე
ცდილობს ჩაიკეტოს, მოიტყუოს, ცხოველები
მოდა. განა ეს კომპრ ომისი არ იყო?! ან პუშკინი,
ბი – საიდან?! მომხდარა, რომ უყურებ ეკრანს
კი ინსტინქტ ით მოქმედებენ – მათი ქცევა ღიაა
როდესაც წერს, რომ იგრძნო, როგორ გაიღვარა
და ფიქრობ, – ეს ხომ სულ სხვანაირად უნდა
და დაუფარავი. ცხოველს ისევე უხარია და გა
უხამსობა მის ძარღვებში; ან ჰამსუნი, დიდი ნორ
გამეკეთებინა, მაგრამ ნამუშევარი უკვე დას
ნიცდის, ბოლოს და ბოლოს ცოცხლად იბადე
ვეგიელი დრამატურგი. გააჩნია, რა სიმართლით
რულებულია და მისი ხელმეორედ გადაღე
ბა და კვდება; ამ მხრივ, ჩვენ ერთმანეთისგან
განვს ჯ ით. როდესაც ბრბო გენიოსს თავისი საქცი
ბის შესაძლებლობა რომც მოგეცეს, არავინ
არც ისე განვსხვავდებთ. პერსონაჟი გადამ
ელის გამო განსჯის, ეს მისი დამცირების სურვი
იცის, უკეთესი გამოვიდოდა თუ არა. როგორც
კვეთ წერტილზეა – შენ მას შენებური ხერხე
ლი უფროა, ვიდრე – მასთან გატოლების. ვისაც
ხიტრუკი (ფიოდორ ხიტრუკი – ცნობილი რუსი
ბით, შენი ფსიქოლოგიით და შენივე შეძენილი
განცდ ა ამოძრავებს, ვისაც განცდის გადატანა შე
მულტიპლიკატორი, რეჟისორი, სცენარისტი -
გამოცდილებით აცოცხლებ. ფილმში Цапля
უძლია, სხვას არასდროს განსჯ ის.
ი.ჟ.) მეტყოდა, – „იურა, ნუ ჩქარობ ძველ იდე
и журавль ყანჩას წეროსთვის ქუდი მოაქვს სა
ასთან განშორებას, ახალი მხოლოდ იმითაა
ჩუქრად. წერო იხურავს, ყანჩა უსწორებს, და
უკეთესი, რომ ახალია“.
ისევ თავიდან... იწყება ის, რის გამოც, მათ არ
კავშირის ძიებაში
გემოვნება და ცხოვრების ფილოსოფია
შეუძლიათ ერთად ბედნიერ ები იყვნ ენ. ფილ
გემოვნება ესთეტიკისა და საერთოდ, შე
მის ნახვის შემდეგ მეგობრის დედამ მკითხა,
ფასებისთვის ზუსტი სიტყვა არ არის. როდე
როდესაც ჩნდება უჯრედი, იწყებს პულსირე
– კი მაგრამ, საიდან იცი ეს ყველაფერი? არ
საც სერიოზ ულ ლიტერატურას კითხულობ,
ბას, გამრავლებას, როგორც ცოცხალი ორგა
ვიცი, ვერ გეტყვით, არ მახსოვს, სად შევნიშ
იქ გემოვნება არაფერ შუაშ ია. „მძიმეა სული,
ნიზმი – ფანტაზია იწყებს ეპიზოდის აწყობას.
ნე, მაგრამ ეს დეტალები ცხოვრებიდან მო
აი, ყველაფერი, რაც ადამიან ისგან დარჩა“,
მხოლოდ ემოციურ დონეზე, ინსტინქტ ით შე
დის. შესაძლოა, ასე იმიტომ ხდება, რომ მე არ
– მხოლოდ ტოლსტოის შეეძლო ეს ეთქვა.
იძლება ამის მიღწევა, რაციონალური გზით,
მაქვს მრავალფიგურული ჟესტები, ეს ჩემთვის
ჩვენ ხომ არ ვსაუბრობთ გემოვნებაზე, რო
არ მგონია, ეს შესაძლებელი იყოს. ყოფილა
არაბუნებრივია. სიტუაციის თუ სცენის ფსიქო
დესაც ბიბლიურ ტექსტებს ვკითხულობთ,
შემთხვევები, როდესაც ვიწყებდი ეპიზოდს,
ლოგიის გადასაწყვეტად ეკონომიურ ჟესტებს
იმიტომ, რომ ეს გემოვნების საკითხი არ
ვიცოდი მისი ფინალი, განვითარებას კი ვერ
ვეძებ. მაგალითად, იგივე ფილმშ ი, მას შემ
არის – ეს ცხოვრების ფილოსოფიაა .
ვხედავდი. კავშირის ძიების პროცესში და
დეგ, რაც წერო ეტყვის ყანჩას, ისევ იქ წავიდეს,
საწყისს
ვაერთებ,
საიდანაც მოვიდა, ყანჩა დგას და მძივს ათა
რითაც გამოუვალ მდგომარეობაში ვიგდებ
მაშებს. აქ მეტი არაფერი არ არის, სტატიკაა.
პირდაპირ
ფინალთან
ირინე ჟორდანია
59
interviu
ანჟეი ვაიდა
რომელიც ასაკის მიუხედავად, ჩვეულ სამუ
რად მიკვირდა, ამ ადამიანებისთვ ის ისეთი
შაო ფორმაში იყო. ლექციებზე ის თითოეულ
რთული იყო ფილმების კეთება, ბევრად უფ
ჩვენგანთან ერთად განიხილავდა ერთმანე
რო რთული ვიდრე ჩვენთვის...
თისგან სრულიად განსხვავებული ამბების
ვმეგობრობდი
ფოლკერ
შლიონდორფ
რამდენიმე ვერსიას და ამისათვის ხელოვ
თანაც, სხვათა შორის „თუნუქის დოლი“ თა
ნების სხვადასხვა დარგს იშველიებდა, დარ
ვიდან მე უნდა გადამეღო, ასე სურდა მის
ერის სინდისს, ისტორიას მის წინსვ ლას, ყო
წმუნებული ვარ, მასთან გატარებულმა დრომ
ავტორს, გიუნტერ გრასს. მან თავად შეომ
ველთვ ის განსაზღვრავენ ადამიანები, რო
თითოეულ ჩვენგანს რაღაც ძალიან მნიშვნე
თავაზა მისი გადაღება, მაგრამ მე ვერ შევძ
მელთა შემოქმედება, ცხოვრების წესი, ზნე
ლოვანი შეჰმატა.
ლებდი ამ ნაწარმოების ეკრანიზირებას ისე,
ობრივი კრიტერიუმები სრულ თანხვ ედრაშია ისტორიულ გამოცდილებასთან. პოლონეთის
მე და ჩემმა მეგობარმა პაველ ფერდეკმა
მოკლედ, იმის თქმა მინდა, რომ ასეთ ად
ისტორია, თავისუფლებისთვის ბროძლის ის ტორიაა. იშვიათ ია ქვეყანა, რომელსაც საუკ უ ნეებ ის მანძილზე ამდენი ებრძოლოს დამოუ
როგორც ეს შლიონდორფმ ა შესძლო...
მას ინტერვიუ ვთხოვეთ. რით იყო მნიშვნ ელოვანი თქვენთვ ის პო ლონური კინო ?
გილებში ადამიანების შეხვედრა ყოველთვის რაღაც ნაყოფს გამოიღებს მომავლისთვის, და
კიდებლობისთვის. პოლონეთში ისტორიული
ყველაზე მთავარი ეს იყო ენა, რის გარე
არა მარტო კინემატოგრაფისთვის, იქნებ სამ
კატაკლიზმების დროს ინტელექტუალები ყო
შეც საზოგადოება უბრალოდ ვერ განვი
ყაროსთვისაც, მშვიდობისათვისაც, ურთიერ
ველთვ ის დიდ როლს თამაშობდნენ სწორი
თარდება. დღევანდელობა ჩემთვის წარ
თგაგებისთვისაც... ადამიანებში, რომლებსაც
პოლიტიკური გადაწყვეტილებების მიღებაში.
მოუდგენელია
კავალეროვიჩის,
ერთმ ანეთის ესმით, აღარ იბადება კონფლიქ
მათ შორისაა ანდჟ ეი ვაიდა – დიდი პოლონე
კუცის, კონვიცკის, მარჩევსკის, მათ შორის
ტი; კონფლ იქტები ხომ გაუგებრობის შედეგია...
ლი რეჟისორი, საზოგადო მოღვაწე, მართ
ჩემი ფილმების გარეშე. ამ რეჟისორებმა და
ჩვენი სკოლა არის ადგილი, სადაც ერთმ ა
ლაც რომ ერის სინდისი.
ფილმებმა გამოწვრთნეს ჩვენი საზოგადოე
ნეთს არავინ ებრძვის. აქ ყველა მეგობრობს,
მუნკის,
ბა, დაგვანახეს თუ ვინ ვართ და მიგვიყვანეს
აქ ყველას უყვარს ერთმანეთი. კინო ყოველ
არც ერთი პოლონელი რეჟისორის ხელოვ
„სოლიდარობამდე“. ჩვენ დღემდე ვიცავთ იმ
თვის მშვენიერი მედიუმია ხელოვნებასა და
ნებაში არ ასახულა პოლონური სული, თა
შეხედულებას, რომ პოლონელი რეჟისორის
პოლიტიკას
ნამედროვეობა, ადამიანის როლი ქვეყნის
მიერ გადაღებული ფილმი აუცილებლად
რაღაც გაცილებით მნიშვნელოვანს შორის.
ისტორიაშ ი ისე, როგორც – ვაიდ ას ფილმებ
პოლონურ ენაზე უნდა შეიქმნას, პოლონელი
კინო აღმოჩენების ხელოვნებაა; საიდან გვე
ში. „სოლიდარობის“ დროს ვაიდ ა აქტიურად
მსახიობების მონაწილეობით. თუმცა მსოფ
ცოდინებოდა იაპონია, თუ არა კუროსავა და
ეხმარებოდა ერთ-ერთ წამყვან პოლიტიკურ
ლიო კინოგაქირავებისთვის ფილმი პოლო
ოძუ. ის, რომ აქვე, სადღაც ახლოს არსებობს
ჯგუფს და სეიმის დეპუტატობასაც
ნურ ენაზე ძნელი გასაყიდია.
შვედეთი ისედაც ვიცით, მაგრამ როცა ბერგ
კი დას
თანხმ დ ა, რადგან თვლიდა რომ იმ ეტაპზე
შორის,
განხეთქილებასა
და
მანს ვუყურებთ, ვხვდებით, როგორი ხალხი
ასე იყო საჭირო. ის დარჩა სეიმში მანამ, ვიდ
რას იტყვით თქვენს სკოლაზე, რომელიც
ცხოვრობს შვედეთში. გაინტერესებთ რო
რე მისი გუნდის სიტყვას გადამწყვეტი მნიშვ
თქვენს სახელს ატარებს – Andrzej Wajda Mas
გორები არიან იტალიელ ები? ამისათვის სა
ნელობა ჰქონდა.
ter school of film directing, და საერთოდ, რა
ჭიროა ნახოთ ფელინის, ანტონიონის ფილ
მნიშვნელობა აქვს ამათუიმ სკოლაში დაგ
მები... აი, რატომ უნდა შევქმ ნათ კინო, რომ
როვილ გამოცდილებას შემოქმედისთვის?
სხვებს ჩვენს შესახებ მოვუყვეთ.
ომი, ვარშავის აჯანყება, მისი მარცხიც და საბჭოეთის რეჟიმიც ვაიდ ას გულზე აქვს გა ტარებული, განცდილი და შემდეგ ფილმე ბად ქცეული.
რთული სათქმ ელია... ჩვენი სკოლა, სულ
კინო არის ტექნიკური გამოგონება და რი
რაღაც 11 წელია, რაც გაიხსნა, პირველ ნა
სი თქმაც უნდა გვინდოდეს მისი მეშვეობით,
ვაიდას ერთ-ერთი უკანასკნ ელი ფილმი
ბიჯებს ვდგამთ ასე ვთქვათ... ვიყენებთ ჩვენს
მაინც ყველა ერთსა და იმავე ხელსაწყოს ვი
მისთვის განსაკუთრებით მტკივნეულ, კატი
გამოცდილებას, რომელიც ძველ სკოლა-ს
ყენებთ; უფრო მეტიც, მათ ვინც ვცდილობთ
ნის ტრაგედიას ეძღვნება, რომლის დროსაც
ტუდიებში შევიძინეთ. ალბათ ყველა რეჟისო
გავაკეთოთ კინო ჩვენს ენაზე, გვინდა, რომ
მამამისი დაიღ უპა. ამ ფილმისთვის ის დიდ
რის ცხოვრებაში დგება ის რთული მომენტი,
ეს ერთგვ არი აღსარებაც იყოს, რომელსაც
ხანს ემზადებოდა. როდესაც ფილმი მოს
როცა მთავრდება სკოლა, იწყება თავისუფ
სხვებიც მოისმენენ, მიუხ ედავად იმისა, რომ
კოვში უჩვენეს, ვაიდ ამ განაცხადა: მსოფლი
ლება და მარტო, პირისპირ რჩები მაყურე
ჩვენ პოლონურად ვლაპარაკობთ, თქვენ
ომ გაიგო კატინის ტყის სინამდვილე. ახლა
ბელთან. ყველაზე მკაცრი დაპირისპირება
ქართულად, სხვანი გერმანულად, ფრანგუ
უკვე დროა, რუსეთთან ურთიერთობაში ახა
კი პირველი ფილმია...
ლად და ა. შ. ამასთან ერთად ამბავს ვყვებით
ლი ფურცელი გადავშალოთ... ასე მხოლოდ
კარგია,
როდესაც
სკოლა
სხვადასხვა
არტისტების, სცენარის და გამოსახულებით
დიდი ხელოვანი შეიძლება მოიქცეს. ვაიდა
კულტურის ადამიანებს ახვედრებს ერთმა
მეშვეობ ით, რაც ასევე ძალზედ მნიშვნელო
დღესაც ცოცხალი, „ახალგაზრდა“ კლასი
ნეთს. არტისტების თავშეყრა სულ სხვაგვარ
ვანია ხელოვნების ამ დარგში. ფილმები მა
კოსია.
სიახლოვეს იწვევს.
ტონიზირებლად, კარგად მოქმედებენ ადა
2006–2007 წლებში წილად მხვდა ბედნი
მახსოვს სტუდენტობისას როგორ ვმეგობ
მიანზე. ისინი გვარწმ უნებენ, რომ საბოლოო
ერება ამ ადამიანთან მესწავლა და მისი
რობდი ანდრეი ტარკოვსკისთან, კონჩა
ჯამში ყველანი ვგავართ ერთმ ანეთს, ერთ
მხატვრული ფილმის „კატინის“ გადაღებებს
ლოვსკისთან, გრიშა ჩუხრაისთან, მქონდა
ნაირი პრობლემები გვაქვს, ერთი და იგივე
დავსწრებოდი. მთელი სარეჟისორო ჯგუფი
ბედნიერება მიხაილ რომთან ურთიერთო
გვახარებს, ერთნ აირ ად გვეცინება და ერთი
გაოცებული ვუყურებდით 83 წლის ვაიდას,
ბის, კარგად ვიცნობდი გერასიმოვს. საოც
და იგივე გვაწუხებს.
60
spec.reportaJi
როგორ გგონიათ, როგორ უნდა მოჰყვეს
მის გადარჩენაში. გერმანელებს თითქოს აღა
საქართველო კინოს მეშვეობ ით თავისი ფე
რაფერი ჰქონდათ სათქმელი, მაგრამ ბოლო
ნომენის შესახებ?
დროს რამდენიმე მშვენიერი ფილმი გააკეთეს.
უპირველეს ყოვლისა გადახედეთ ისტორიას. საქართველოსაც აქვს თავისი თემები, რომლის
საზოგადოებამ კიდევ ერთხელ უნდა ნახოს თა ვისი წარსული.
შესახებაც უნდა ჰყვებოდეს ვინმე. ამას ჩვენც ვე
როდესაც გვეუბნებიან, რომ ახლოვდება
ლოდებით. საქართველო ძველი ქვეყანაა, დი
უნიფიკაცია, არის გლობალიზაციის პროცე
თორნიკე ბზიავა
დი ტრადიციით და ისტორიით; ვფიქრობ, რომ
სი და გვასწავლიან, თუ რა არის ეს, მე მეცი
და ანჟეი ვაიდა
საქართველოს წარსულზეც ბევრი აქვს სათქ
ნება – ალბათ დასავლეთს ჩვენ უნდა ვასწავ
მელი, ახლო წარსულს ვგულისხმობ, საბჭოთა
ლოთ, რა არის ეს მცნება, რადგან ყველაზე
კავშირის დროს, ისევე როგორც ლიტველებს,
დიდ გლობალიზაციაშ ი ჩვენ ვიყავით მოყო
რუმინელებს. როგორ გადაიტანეს ის საშინელი
ლილები და არა დასავლეთი (ცინის).
წლები; რაში იღებდნენ მონაწილეობ ას, რაში – არა; როგორ ცდილობდნ ენ, დახმარებოდნენ
თორნიკე ბზიავა,
თავიანთ ქვეყანას, როგორ მონაწილეობდნენ
პაველ ფერდეკი
61
კინოხმის „ნათლიმამა“ მარკ ბერგერი 62
მარკ ბერგერი (4 ოსკარის მფლობელი
ინოვაციურ ი შემოიტანეს კინოში. ხმასთან
ფილმებისთვის „აპოკალიფსი დღეს“,
დაკავშირებული მისი არახმამაღალი,
„ამადეუსი“, „მაგარი ბიჭები“, „ინგლისელი
დახვეწილი ხელობა დღემდე განასხვ ავებს
პაციენტი„) 70-იანი წლების ჩრდილო კა
ბერგერს თანამედროვე კოლეგებისგან.
ლიფორნიელი კინემატოგრაფისტების იმ
პედაგოგიურ ი საქმიან ობისადმი სიყვა
თაობას მიეკუთვნება, რომლებიც თავის
რულმა ის საქართვ ელოშიც ჩამოიყვანა,
დროზე ფრენსის ფორდ კოპოლას გარშე
სადაც, უკვე 3 თვეზე მეტია, ქართვ ელ სტუ
მო გაერთიანდენენ და ბევრი ახალი და
დენტებს ლექციებს უკითხავს.
ფოტო: დათო ჯანელიძე
interviu
spec.reportaJi ლუტურად სხვა სამყაროა. სტუდენტებმა არ
უფრო ყურადღებიანები, დაინტერესებულნი
ლით. გვითხარით, რატომ მაინცდამაინც იქ,
მარკ,თქვენ ბერკლის კოლეჯში ასწავ
იციან, რას უსმენენ. მათ არ აქვთ, პროფესი
და აქტიურ ი მონაწილეები არიან იმისა, რის
და არა, ვთქვათ, ნიუ-იორკში, ან ლოს-ან
ული ლექსიკონი, კონცეფცია. ისინი წერენ
ახსნ ასაც მე ვცდილობ. უფრო გონივრულ
ჯელესში?
მუსიკაზე, მაგრამ არ იციან, რატომ არის მუ
შეკითხვებს სვამენ, კონცეფციას უფრო უკეთ
სიკა იქ, სადაც არის. ამიტომ მე მათ ვაძლევ
წვდებოდნენ, ვიდრე ვაჟები. როგორც ჩანს,
ლექსიკონს და კონცეფციას, რომ აღწერონ
ომის დროს, რომელიც მათ ბავშვ ობაში, და
ისტორიას ა და
ხმა, იფიქრონ მასზე და მიხვდნ ენ, როგორ
ახლოებ ით 90-92 წლებში, ჩამოყალიბებისას
ანალიტიკაზე, კრიტიკასა და თეორ იაზე. მას
ესადაგება მუსიკა კონკრეტულ გამოსახულე
გამოსცადეს, ისინი იტანჯებოდნენ როგორც
თითქმ ის არ აქვს ფილმწარმოებ ის კურსები
ბას, სურათს.
კულტურულად, ისე ფიზიკურად და ამან რამ
ბერკლის აქვს კინოგანყოფილება, რო მელიც ორიენტირებულია
და მთლიანად აკადემიურია. რამდენჯერმე
...და იცით, როცა გაკეთებული გაქვს 167
დენადმე შეზღუდა მათი გამოცდილება და
მიწვეული ვიყავი ლექციის ჩასატარებლად
ფილმი, მოიპოვებ აკადემიის 4 ჯილდოს და
შესაძლებლობა, იფიქრონ უფრო ღრმად და
პროფესორთან, რომელსაც ხმის რეჟისურის
აკეთებ 168-ე ფილმს, ეს არც ისე საინტერე
კონკრ ეტულად. ზოგიერთ მათგანს უჭირს
ლექცია ძალიან აკადემიურად მიჰყავს. მათ
სოა. (იცინის)
იმპრესიონ ისტული, გახსნილი იდეებ ის, არ
ზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა, როცა
ყოველ წელს სტუდენტების ახალი ნაკა
ტისტული ინტერპრეტაციებ ის გაგება. ისინი
ვუთხარი, თუ სინამდვილეში როგორ კეთ
დი მოდის. ჯგუფში დაახლოებით 25-45 სტუ
შედარებით რეალ ისტურ ინტერპრეტაციებს
დება ფილმის ხმა (საუნდი) და რა ფაქტო
დენტია, და მართლაც ვიხიბლები ხოლმე
იგებენ. ყველაზე საინტერესოებ ი ისინი არი
რები ახდენს გავლენას რეჟისორზე, როცა
პირველი დღით, როცა თვალებგაბრწ ყინე
ან, რომლებიც სხვადასხვა ქვეყანაში მოგზა
ის იღებს გადაწყვეტილებას ხმასთან დაკავ
ბული, დაინტერესებული, ახალი სტუდენტები
ურობენ – ეს იქნება, ევროპა, შეერთებული
შირებით.
მოდიან. ბევრს ნიშნავს ჩემთვის, როცა წარ
შტატები, გერმანია, ინგლ ისი თუ საფრანგეთი.
დაახლოებით 11 წლის წინათ მთხოვეს,
მოვიდგენ ხოლმე მათთან ერთად გასატა
ისინი უკან არამარტო გაფართოებ ული გან
იქნებ ოთხსემესტრიანი კურსის გაერთიან ე
რებელ 3-4 თვეს, როდესაც ვნახავ, როგორ
საზღვრ ებებით ბრუნდებიან, თუ როგორ არის
ბა მომეხერხებინა – როგორ ვხედავ ფილ
ისწავლიან ახალს და ვიმედოვნებ, რომ ეს
მსოფლიო მოწყობილი, არამედ დამატებით
მის საუნდს არა ტექნიკური თვალსაზრისით,
შეცვლის მათ მიერ ფილმის აღქმას. მიყვარს
ფილმებზე საფიქრალ ახალ გზებსა და ფაქ
არამედ ნახევრად ინდუსტირული და ნახევ
ახალგაზრდებთან მუშაობ ა.
ტებს სწავლობენ. ისინი ასევე ითვისებენ კულ
რად აკადემიურ ი ორიენტაციით. ამგვ არად, ორ სამყაროში მომიხდა მუშაობ ა: ერთი იყო
ტურულ სხვაობას; სწავლობენ განსხ ვ ავებულ უკვე თვეზე მეტია, თბილისში ხართ და
სამუშაო ეთიკას, პროფესიონ ალიზმს, ვალ
აკადემია, მეორე – კინოინდუსტრია, და უნდა
ქართველ სტუდენტებს ასწავლით. რას
დებულებების შესრულებას. და ვფიქრობ, ეს
წარმომეჩინა, სინამდვ ილეში როგორ კეთ
იტყოდით მათ შესახებ? რამდენად სიღრმ ი
უფრო
დება კინომუსიკა (საუნდტრეკი) აკადემიურ-
სეულად აღიქვამენ საკითხს და, საინტერე
სწავლისა და მუშაობისადმი.
ესტეთიკური ანალიზის მეშვეობით.
სო თუ არის მათთან მუშაობა?
მნიშვნლ ოვანი
დამოკიდებულებაა
ბერკლ იში კი იმიტომ ვასწავლი, რომ იქ
როცა ჩამოვედი, არ ვიცოდი, რა მოლო
ვცხოვრობ. ლოს-ანჟელესი მაინცდამაინც
დინები უნდა მქონოდა. უნივერსიტეტი არ
რომ ფილმის ფორმატი დაპატარავდა.
ჩვენი ერთ-ერთი საუბრისას აღვნიშნეთ,
არ მიყვარს და ჩემი 167 ფილმიდან მხო
იყო იმდენად აღჭურვილი, რომ ისე მესწავ
დღეს, როდესაც კინოს ნახვა სხვადასხვ ა
ლოდ ორზე ვიმუშავე ლოს-ანჟელესში, ყვე
ლებინა, როგორც ამას აქამდე ვაკეთებდი.
საშუალ ებით, მათ შორის ინტერნეტით ხდე
ლა დანარჩენი კი ჩრდილოეთ კალიფორ
ამიტომაც ჩვენ გადავინაცვლეთ „ქართული
ბა, თუ არის შესაძლებელი, რომ ფილმის,
ნიაში შეიქმნა; და კიდევ იმიტომ ვასწავლი,
ფილმის“ ბაზაზე და ლექციებისთვის ყოფი
როგორც საეკრანო გამოსახულების ფორ
რომ მთხოვეს. (იცინის)
ლი ხმის სტუდია დავიკავეთ. ცოტა სხვანაირ
მა შეიცვალოს?
საკლასო გარემოს ველოდი, სადაც უკეთ
უდავოდ ვთვლი, რომ შეიქმნება განსხვავე
შევძლ ებდი, თან მესაუბრა და თან ფილმები
ბული ფილმები სხვადასხვა ფორმატისთვ ის.
ბერკლიში სწავლება, და რატომ არის
მეჩვენებინა, და ამისთვ ის მეტი დრო დაგ
თანაზიარ ი გამოცდილება, რომელიც დიდი
თქვენთვის აკადემიური და თეორიულ ი
ვეთმო.
ეკრანიდან სურათებისა და ამბების მიღებას
რამდენად საინტერესოა თქვენთვ ის
მხარე უფრო მნიშვნლოვანი, ვიდრე პრაქ
რაც შეეხება სტუდენტებს, თავიდან გამიკ
300 ადამიანთან ერთად გულისხმ ობს, მაინც
ვირდა მათი დასწრების ცვალებადი სტილი.
იქნება. ყოველ შემთხვევაში, ვიმედოვნებ,
უფრო საინტერესოა იმიტომ, რომ როცა
თავიდან 15-16 სტუდენტი მოვიდა. შემდეგ
რომ იქნება, იმიტომ, რომ ფილმის ამგვ არი
ამაზე ფიქრი დავიწყე, ეს ჩემთვის სიახლე
ხან ყველა ესწრებოდა, ხან – 7-10 მათგანი.
თანაზიარ ობა მაინც სხვა არის, ვიდრე სახ
იყო; იმიტომ, რომ ვიცოდი ყველა ტექნიკური
კურსის დასაწყისში მათ დავალებაც მივეცი
ლში, ტელევიზორის წინ მომცრ ო ეკრანზე.
მხარე და ტექნიკურ მხარეში 20-30%-ია საინ
და ვნახოთ, რამდენი მათგანი შეასრულებს.
ან კიდევ რამდენიმე ადამიან ის გარემოცვა
ტიკული?
ტერესო. ეს იმას ჰგავს, ავტორს რომ ჰკითხო,
უფრო საინტერესო მაშინ გახდა, როცა ქვეყ
ში კომპიუტერში ყურება; ანაც კიდევ უარე
– გაინტერესებთ, როგორ მუშაობს მბეჭდავი?
ნის ისტორიის იმ კულტურულ და სოციალურ
სი – ვიღაც ზის ავტობუსის გაჩერებაზე და
არა, ეს მხოლოდ იარაღია, რომელსაც ვიყე
პერიოდთან დაკავშირება ვცადეთ, როცა ისი
უყურებს „ნათლიმამას“ თავის Iphone-ში. ასე
ნებ. შესაბამისად, ჩემთვის უფრო საინტერე
ნი იზრდებოდნენ და ცდილობდნენ ფილმის
რომ, ჩვენ ყოველთვ ის გვქონდა ფილმები
სოა, როგორ და რატომ იყენებენ ხმას; რა
ანალიზს, რამდენად უახლოვნებოდნენ ფილ
დიდი ეკრანისთვ ის, ფილმები ტელევიზორი
რეაქციები მოჰყვება
მას; მივაწოდო სტუ
მის იდეას და რამდენად შეეძლოთ საკუთარ
სათვის, რომლებიც განსხვავებულად არის
დენტებს ფილმის დანახვის ახალი იდეა და
აზროვნებასთან თანხვედრა. აღმოჩნდა, რომ
გადაღებული. ახლა გვაქვს Youtube, სადაც
ავუხსნა, რომ გამოსახულებების მიღმა აბსო
გოგონები, რომელთა ასაკიც 20 წლამდეა,
ფილმები სპეციალურად ინტერნეტისთვ ისაა
63
ატვირთული. მათი ხანგრძ ლივობა ძირითა
ტოლფასი გამოცდილება და
მეტისმეტად
ლიტერატურაზე ვერ ვიტყვი იგივეს. ლიტერატუ
დად 5-6 წუთია, მაგრამ არ გამიკვირდება,
დასაფასებელი (მარკ ბერგერის პირველი
რა აგრძელებს განვითარებას და ბევრი ძალიან
თუ ეს განვითარდება ვიზუალ ურად; ალბათ
„ოსკარი“ ხმოვანი ინოვაციისათვის. დ.ჯ.) .
საინტერსო, ღრმა, მნიშვნლოვანი წიგნი დაიწ ე
5-6 წელიწადში ხმაც დაიწყებს განვითარებას
„ამადეუსზე მუშაობა“ დამაკმაყოფილებელი
რა. ჩვენ აღარ გვყავს ტოლსტოი, ნაბოკოვი და
და ხალხი ამაზე გაამახვილებს ყურადღებას.
და სასიამოვნო იყო. რა შეიძლება იყოს უკეთე
სხვა ავტორები. მაგრამ მსოფლიოს მასშტაბით
სი, ვიდრე მოცარტის მუსიკის მოსმენაში1 თვის
არიან ახალგაზრდ ა მწერლები, განსაკუთრებით
გატარება. დევიდ ლინჩთან „ლურჯ ხავერდზე“
ლათინური ამერიკიდან, რომლებიც ისევე მნიშ
ფილმი ნახეთ, გაიც ანით რეჟისორები.
მუშაობაც საინტერესო იყო. ძალიან საინტერე
ვნლოვანები არიან, როგორც ძველი დროის
თქვენთვ ის საინტერესო რამ ხომ არ აღ
სო პიროვნებაა. მცირე დეტალშიც ერთვებო
ავტორები.
მოაჩ ინეთ, რომელიც დაგამახსოვრდ ათ
და და ბოლოს დიდებულ იდეამდე მიდიოდა.
და შეგიძლიათ თქვათ, რომ აი, ეს ფილმი
სიახლეების კარგი მიმღები იყო. ის თბილი,
საინტერესო იყო.
ტკბილი და მეგობრული ადამიანია, მაგრამ ამ
რაც აქ ხართ, რამდენიმე ქართული
როგორ ფიქრობთ, იგივე პრობლემა გვაქვს მუსიკასთან დაკავშირებითაც?
ჩემთვის საინტერესოა, თუ როგორ გამო
თბილი თვალების უკან ნამდვილი გადარეუ
ეს შენ უნდა მითხრა, როგორც ახალგაზრ
ხატავს კულტურა საკუთარ თავს ფილმის
ლი დგას, რა თქმა უნდა – გაკონტროლებული.
და ადამიანმა. იმიტომ, რომ ახალი მუსიკის
მეშვობით; რა არის კულტურის უნიკალური
და ის არსებითად მხატვარია, ხატავს. ეს ძალი
მოსმენა მოგიწევს იმ ადამიანის ყურების მეშ
ასპექტი, რომლის გაგებასაც ასევე კინოს მეშ
ან, ძალიან საინტერესო იყო.
ვეობ ით, რომელიც შენს შემდეგ გაიზარდა...
ვეობით ცდილობ. ზოგიერთი ახალი თაობის ფილმი კულტურულად საინტერესოა, მაგრამ
60-იანების გავლით დღემდე, რას ფიქრობ ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ ის დრო წავი
მუსიკაზე?
როგორც ჩანს, ისინი ცდილობენ იპოვონ სა
და, როდესაც იქმნებოდა საუკეთესო ფილ
კუთარი გზა, რომ ინტეგრაცია მოახდინონ
მები; არა მარტო შესანიშნავი კინო, არამედ
მაგრამ როცა მუსიკას უსმენ, ის უნდა შეიგრ
მე პოპ მუსიკის მიმდევარი არ ვარ,
კინოისტორიის ცნებაში, რომელიც ქართულ
მუსიკა და ზოგადად უკეთესი ხელოვნება?
ძნო ყოველმხ რივ. რაც უნდა იყოს ეს, ჯაზი,
ფილმები ახალგაზრდაა, ჯერ მოუმწიფებელი, მაგრამ იდეები ზუსტია. ვფიქრობ ისინი სწორ ბილიკზე დგანან
კულტურაზეა
ვფიქრობ,
მე სამოციანების შვილი ვარ. გავიზარდე სან-ფ
ახალი თაობა ეძებს ახალ გზას; ყველაზე სა
დამოკიდებული.
რანცისკოში, რომელიც იმ დროის პოლიტიკური
კარგია, ყოვლთვის დარჩება. რაც არა - ვა
ინტერესოა ისევ ახალგაზრდების მიერ შექ
და ხელოვნების რევოლუციის აკვანი იყო და ჩე
და გაუვა.
მნილი ფილმები, უმეტსად ქალების მიერ,
მი ნათქვამი ისე უნდა იყოს აღქმული, რომ ამას
ეს არ პასუხობს კითხვას, თუ როგორ შეიც
რომლებსაც უცხოვრიათ და უმუშავიათ სხვა
ამბობს ის, ვინც სწორ ადგილას, სწორ დროს
ვალა მუსიკა. როგორ რეაგ ირებ ამაზე რო
ქვეყნებში. და ისევ, ფილმები ახალგაზრდ აა,
იმყოფებოდა. მე ვფიქრობ, ევროპელი რეჟისო
გორც პიროვნება?
ანუ ჯრ მოუმწიფებლი და განვითარება სჭირ
რების ახალი ტალღა, ამრიკელი რეჟისორები,
დება; მაგრამ იდეები ზუსტია და მცდელობები
როგორებიც არიან – სკორსეზე, კოპოლა, ფორ
ვიზუალური, ხმოვანი და კულტურული იდეე
მანი და იმ დროის ამერიკელი რეჟისორები,
შეიცვალა და ვთვლი რომ პოპ მუსიკაში ის
ბის გაერთიან ებისა, ამბის თხრობის მანერა,
რომლებიც ატარებდნენ ექსპერიმენტებს,
დაიკარგა.
შემიძლია ვთქვა, უკეთ წარმოჩინდება. ვფიქ
დენდნენ ინტგრაციას კულტურის გამოსახულე
რობ, ისინი სწორ ბილიკზე დგანან. ეს არიან
ბებში, შემდეგ არ გამეორებულან. მხატვრობაში
ადამიან ები, რომლებმაც დაძლიეს დიდი
ავტორიტეტულად ვერ ვისაუბრებ, მაგრამ ვფიქ
ინსპირაცია, როგორც ადამიანის ნაწი
დაბრკ ოლებები, რომ საქართვ ელოში კინო
რობ, მხატვრობაში გამოსახვას ხავსი აქვს მო
ლი. ახლა აქცენტი ვიზუალზე კეთდება და
ეკეთებინათ. მე ვაფასებ მათ და ვთვლი, რომ
კიდებული. არის ასეთი მწერალი ტომ ვულფი,
არა ხმაზე... (ვხვდები, რა ოსტატურად შე
ჩამოყალიბდებიან მოწიფულ რეჟისორებად.
რომელმაც დაწერა „დახატული სიტყვა“, სადაც
მოატრილა დიალ ოგი) ეს ჩემი ინტერვიუა?
ახ
კლასიკა, როკი, ელექტრომუსიკა. და რაც
მუსიკის რითმი, ჰარმონია მთლიანად
რა დაიკარგა?
ამბობს, რომ ხელოვნების ინტერპრეტაცია სხვის მიერ უნდა მომხდარიყო; ისევე როგორც რელი
დათო ჯანელიძე
გიმუშავიათ. რომელ ფილმზე მუშაობა იყო
გიაში – შენ ვერ დაელაპარაკებოდი პირდაპირ
და თამთა ხელაია
ყველაზე საინტერესო?
ღმერთს. ამის ინტრპრეტირება მღვდლის მიერ
თქვენ ბევრ ცნობილ რეჟისორთან
„აპოკალიფსი დღეს“ იყო ძალიან საინტერე
უნდა განხორციელებულიყო. როცა ეს მოხდა,
სო, რომელმაც 2 წელიწადი წაიღო. 1 წელიწა
ხელოვნებამ გარიყა საკუთარი თავი ადამია
დი ვიწერდით ყველა ახალ ხმას. ფაქტობრი
ნებისგან, რომლებიც მას განიცდიდნენ.
ვად, ხმის გამოყენებაში ახალ ტერიტორიებს
ვთქვით, რა იყო ის, იმის ნაცვლად, რომ გაგვე
ვიკავებდით და ეს იყო მთელი ცხოვრების
გო, რა იყო ის. და ეს ცოტა ხანს გაგრძელდა.
64
ჩვენ
spec.reportaJi
interviu
პროდუსერი ჟულიეტ ლეპუტრი MPM Films (Movie Partners in Motion Film) ფრან გული კინოკომპანიაა, რომელიც მარი პიერ მარსიამ და ჟულიეტ ლეპუტრმა 2007 წელს დააარსეს. კომპანია ყურადღებას ახალი სა ხელების აღმოჩენასა და ისეთი ვეტერანი, დამოუკიდებელი რეჟისორების პროექტებზე ამახვილებს, როგორიც დიდი უნგრელი რე ჟისორი ბელა ტარია. წელს მისმა ფილმმა „ტურინელი ცხენი“, რომელიც MPM Films-თან ერთად გააკეთა, ბერლინის საერთაშორისო კინოფესტივალზე ჟიურ ის გრან-პრი მოიპო ვა. კინოკომპანია რამოდენიმე ახალ პრო ექტზე მუშაობს, რომელთა შორის ერთ-ერთი ქართველი რეჟისორის თეონ ა გრენადეს ფილმი „ძმა“ იქნება. გადაღებები 2012 წლის გაზაფხულზე იგეგმება.
თქვენი პროფესიის ანალოგი საბჭოთა კავშირში არ არსებობდა. მას უბრალოდ ფილმის დირექტორი ერქვა. პროდუსე რის პროფესია ჩვენთან ახლა ვითარდება. ალბათ თქვენთვის ძნელი იქნება ფილმის წარმოებ ის საბჭოთა და დასავლური სის ტემების შედარება; მაგრამ იქნებ გვითხ რათ, თუ რა განასხვ ავებს იგივე ამერიკულ წარმოებ ას ევროპულისგან, რა პრიორი ტეტებია ევროპულსა და ამერიკულ კინოში საერთოდ? საინტერესო შეკითხვაა. ჩვენ, ევროპელ პროდუსერებს ხუმრობასავით გვაქვს, რომ ამერიკელ პროდუსერებს ყოველთვ ის აქვთ ფული, ევროპაში კი ყველაფერი სხვაგვარა დაა. ევროპელი პროდუსერებისთვის პრი ორიტეტი შემოქმედებითი მხარდაჭერაა და
65
spec.reportaJi არა ის, რომ ვიყოთ პროდუსერები მხოლოდ
ექტი, რადგან მიგვაჩნია, რომ ამისთვის ისე
ფინანსური
აღმასრულე
დაც ბევრი პროდუსერია საფრანგეთში. ჩვენ
ბელი პროდუსერი, რომელიც ამერიკული
არ გვაინტერესებს დიდი პროდუქცია და საერ
ტერმინია და ევროპაში არ არსებობს, გულის
თაშორისო, უფრო მცირე ბაზრით ვართ და
ხმობს პროდუსერს, რომელიც მხოლოდ აფი
ინტერესებულები. ამისათვის ძალიან ბევრს
ნანსებს. ევროპული თვალთახედვით კი და
ვმოგზაურობთ,
მოუკიდებელი პროდუსერის მთავარი მისია
მარკეტებზე, ვთანამშრომლობთ კინოცენტ
არის მხარი დაუჭიროს კინოს და განსაკუთ
რებთან და ყოველთვის ვკითხულობთ, სად
რებით საავტორო კინოს. ეს არის ევროპული
რა ხდება და ვინ არის საინტერესო. გვაქვს
საპროდუსერო საქმიანობის ძირითადი გან
კონტაქტები ლათინურ ამერიკაში, ბალკანეთ
მასხვავებელი ნიშნები. ევროპელი პროდუსე
ში, უკვე საქართველოშიც. ნელ-ნელა აღმო
რები ბევრს ვთანამშრომლობთ სხვადასხვ ა
სავლეთისკენ მოვიწევთ.
თვალსაზრისით.
დავდივართ
„ფროდაქშენ“
ევროპულ კინოცენტრებთან და მათგან დიდი
ფილმის კეთება დაკავშირებულია კონტაქ
მხარდაჭერა მოდის, მაშინ როდესაც ამერი
ტებთან, ფესტივალებზე მოხვედრასთან და
კაში სახელმწ იფო საერთოდ არ აფინანსებს
ა.შ. ჩვენ დაინტერესებულები ვართ იმ ქვეყ
კულტურის სფეროს. არის ერთი რამ, რაც
ნებით, რომლებსაც სჭირდებათ არა მარტო
ჩვენ არ გვაქვს და ეს არის - „მდიდრები ამე
ფინანსური მხარდაჭერა, არამედ გამოცდი
რიკაში“, რომლებიც არიან „სუპერმდიდრები“.
ლება და აკლიათ კავშირები.
ევროპაში ისინი უბრალოდ არ არსებობენ. იქ
თუ პროექტი მოგვწონს, მაგრამ არ ვართ
ნებ თქვენ გყავთ ასეთები? (იცინის). სიმდიდ
დარწმუნებულები რეჟისორში, ხელს არ ვკი
რე, რომლითაც ამერიკაში საგადასახადო
დებთ მას. საავტორო კინოში რეჟისორი და
შეღავათების გამო ფინანსდება კულტურული
სცენარისტი ძირითადად ერთი და იგივე
ღონისძიებები, არის ბაზარი, ეკონომიკური
ადამიანია. ამ დროს კარგი რეჟისორი შეიძ
მოდელი და მისი ანალოგი ევროპაში არ არ
ლება იყოს ცუდი სცენარისტი და პირიქით,
სებობს. ევროპა, ჩემი აზრით, დღემდე კულ
კარგი სცენარისტი სულაც არ არის ხოლმე
ტურულ და ისტორიულ საწყისებს ეფუძნება
კარგი რეჟისორი. ამიტომ, ახალ პროექტზე
და მთავრობაც სწორედ ამას უჭერს მხარს.
მუშაობის დაწყებამდე რეჟისორის მოკლე
ვფიქრობ, ეს არ შეიცვლება. ამ ყველაფერმა
მეტრაჟიანი
კრიზისის გამო ოდნავ ცვლილებები განიცა
სცენარის წაკითხვამდე უამრავ მოკლემეტ
და, მაგრამ მთლიან ი ბიუჯეტი არ შემცირე
რაჟიან ფილმს ვნახულობთ. როცა აპირებ,
ბულა. უფრო სწორად, კულტურული ბიუჯეტი
3 წელიწადი იმუშაო პროექტზე, დარწმუნებუ
საფრანგეთში კი შემცირდა, მაგრამ კრიზისი
ლი უნდა იყო ყველაფერში. პირველი ფილ
სინამდვილეში სხვა რამეში მდგომარეობს.
მი ყოველთვის რისკია. მაგრამ, როცა გარ
ლაპარაკია დამოუკ იდებელ კინოში არსებულ
შემო სწორად შერჩეული ადამიანები გყავს,
კრიზისზე, რომელიც, უკვე 20 წელია, გრძელ
ყოველთვის შეძლებ აიცილო მარცხი.
დება.
ფილმებით
ვინტერესდებით.
ბელას სცენარით სხვადასხვ ა დამფინანსე ბელთან დავდიოდით და ვეუბნებოდით: წაი კითხეთ, თუ ვერაფერს გაიგებთ, არა უშავს, ეს მხოლოდ კარგია, ეს ბელა ტარია!
კრიტერიუმით ირჩევთ იმ უცნობ რეჟისორებს
როდესაც ბელა ტარის ფილმის მსგავს
და მათ პროექტებს, რომლებიც შემდეგ წარ
წარმოებას კიდებ ხელს, იცი, რომ ამით
მატებას აღწევენ; როგორ ხდება წარმატებუ
ფულს ვერ იშოვი; მეტიც, დაკარგავ კიდეც,
ლი პროექტის გათვლ ა?
მაგრამ აუცილებელია, ასეთი კინო გქონდეს.
დიახ, ჩვენი მიზანი, როგორც უკვე ვახსენე,
ბელა ტართან დაკავშირებით დიდი პრობ
არის ამ ტიპის კინოსადმი დიდი სიყვარული
ლემები გვქონდა საფრანგეთში, სადაც ის
და მისი მხარდაჭერა. პროდუსერი ფილმში
არცთუ კარგი რეპუტაციით სარგებლობს.
თავისი დროის 20 პროცენტს დებს, ამიტომ
ვერ მივიღეთ „არტე“-ს დაფინანსება; მიგვა
მას დიდი სიყვარული უნდა ჰქონდეს პროექ
ტოვეს გერმანელმა და ავსტრიელმა პროდუ
ტის, რეჟისორის და სხვა კოპროდუსერების
სერებმა. მიუხედავად ამისა, ჩავედით ბუდა
მიმართ. წინააღმდ ეგ შემთხვევაში, ეს შეუძ
პეშტში ბელასთან და ვუთხარით მას: „ბელა,
ლებელია. ჩემი პარტნ იორის, მარი პიერის
შენ არ ინერვიულო, ჩვენ ვიშოვით დაფინან
კარიერა ახალი ტალანტების აღმოჩენებზე
სებას!“ და წავედით ამერიკაში აღმასრულე
იყო ორიენტირებული. სწორედ ეს არის ჩვენი
ბელი პროდუსერების საძიებლად.
მისია, რომლის შენარჩუნებასაც ვცდილობთ.
ამერიკაში ვიპოვეთ ქალბატონი, რომელიც
ჩვენ არ გვქონია არც ერთი ფრანგული პრო
მინეაპოლისის ხელოვნების ცენტრს აფინან
66
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
MPM აქცენტს არტ-ჰაუზზე აკეთებს: ახალი აღმოჩენები, ვეტერანი დიდი რეჟისორები. რა
სებს, მეცენატია და ჩვენდა საბედნიერ ოდ,
მიუხედავად იმისა, რომ სულ სხვა გარემოდან
შეყვარებული ბელას შემოქმედებაზე. მან
მოვდივარ, ყოველთვის მქონდა დიდი ვნება
გვითხრა, რომ ფული მისთვის არ იყო პრობ
კინოსადმი. 10 წელიწადი ამერიკაში ვცხოვ
ლემა, მაგრამ მოითხოვდა, რომ აღმასრუ
რობდი და ერთ-ერთი მსხვილი ამერიკული
ბა საჭიროა. იყო პროდუსერი, ნიშნავს, იყო
ლებელი პროდუსერი ყოფილიყო. ჩვენ დიდი
კომპანიისთვის
საერთაშორისო
ფსიქოან ალიტიკოსიც. მე ვიცი დღეს რას
სიხარულით დავთანხმდით – ტერმინი აღმას
ბაზრის განვითარებაზე. კინოში ერთადერთი
შემიძლია მივაღწიო, მაგრამ 20-30 წლის
რულებელი პროდუსერი ევროპელებისთვის
სამსახური რეჟისორობა მეგონა და ალბათ
ასაკში როცა ჯერ კიდევ არ იცი, ვინ ხარ და
ხომ საერთოდ არაფერს ნიშნავს.
ვერც წარმოვიდგენდი, რომ როდესმე ამ სფე
რა გინდა, არ გაქვს გამოცდილება ადამია
ჩვენ ახალგაზრდ ა კომპანია ვართ, სულ
როში მომიწევდა მუშაობ ა. პროდუსერობა ნიშ
ნებთან მორიგების, ბიუჯ ეტის განაწილების,
5 ფილმი გავაკეთეთ, მაგრამ შედეგებიდან
ნავს იცოდე საერთაშორისო და სარეჟისორო
ეს რთულია. როცა 30 წლის ხარ და ყოველ
ჩანს, რომ ჩვენი ინტუიც ია ამართლებს.
კონტრაქტების გაფორმება, გჭირდება, რომ
დღიურად იბრძვი, ცხოვრებაში ჯერ კიდევ
გქონდეს ბიზნეს აზრები. როდესაც გაქვს კომ
არ გაქვს ის სიმტკიცე, რაც ამ პროფესიისთ
პანია და ხარ წარმოებაში, სადაც სულ ცოტა 50
ვის გესაჭიროებ ა. Gგარდა ამისა, უნდა აანა
წელს დაარსდა. უფრო ვრცლად გვიამბეთ
კაცია, მართვ ის უნარების გარეშე ვერ შეძლებ
ლიზებდე, რომ პროდუსერობა არ ნიშნავს
თქვენი კომპანიის შესახებ. პირადად თქვენ
უხელმძ ღვანელო 2-მილიონ ევროია ნ ბიუჯეტს.
არტისტობას; ხშირად სწორედ ეს ეშლებათ
როგორ მოხვდით კინოში?
ეს ძალიან რთულია. ასე რომ, მე მქონდა დიდი
ხოლმე – ბევრ პროდუსერს გულის სიღრმე
თქვენი საპროდუსერო კომპანია 2007
ვმუშაობდი
გამოცდილება მენეჯმენტის კუთხით და პლუს დიდი სიყვარული კინოსადმი. ცხოვრებაში
ყველანაირი გამოცდილე
67 67
spec.reportaJi ში სწორედ ავტორობა სურს. კომპანიის შექ
პრეფროდაქშენს, რომელიც 2-დან მაქსი
ტომ სამწუხაროდ, თქვენ უფრო მეტად გჭირ
მნიდან პირველი სამი წელიწადი ჩემი წინა
მუმ 4 წელი შეიძლება გაგრძელდეს,
მოს
დებათ ამ ნდობის მოპოვება. ყოველი ახალი
საქმიანობით დაგროვილი ფინანსებით ვი
დევს გადასაღები პერიოდი და ბოლოს პოს
პროექტი ახალი გადადგმული ნაბიჯი იქნება
ყავი. პირველი წელია, რაც უკვე ამ ფულით
ტფროდაქშენი, დაახლოებით 1 წელიწადი.
თქვენთვის, რასაც კინოცენტრი და კერძოდ
ვიხდი გადასახადებს. რომ არ მქონოდა გა მოცდილება და ფინანსური უზრუნველყოფა,
თამარა ძალიან კარგად ართმევს თავს. კოპროდუქცია ვახსენეთ. უცხოელ
ამ ფილმებს ვერ ვუხელმძღვანელებდი. ასე
პარტნიორებთან კოპროდუქცია ჩვენთან
რომ, ცხოვრებისეული გამოცდილება ყვე
პრიორიტეტად გამოცხადდა, თუმცა ჩვენნა
ლი პროექტი, რომლის განხორციელ ებასაც
ლაზე მნიშვნელოვანია, როცა კინოს აკეთებ.
ირი ქვეყნისთვის ყველაზე დიდი პრობლე
აქ აპირებთ და რატომ საქართველო?
მარი პიერი სან-ფრანცისკოს კინოფესტი
მა სწორედ პარტნიორ ის პოვნაა. არის თუ
როგორ დაიწყო და განვითარდა ახა
თეონა მღვდელაძეს, რომელსაც ფრან
ვალისთვის მუშაობდა. ჩვენ ერთმანეთს 20
არა უცხოელი პროდუსერების მხრიდან
გი ქმარი ჰყავს, გვარად გრენადე, 2 წლის
წლის წინათ შევხვ დით. მახსოვს, ვიფიქრე:
დაინტერესება ისეთი ქვეყნებით, როგორი
წინათ შევხვ დი. კომპანიაში გვყავდა რუსი
„ღმერთო ჩემო, რა მაგარი სამსახური აქვს!
ცაა საქართველო, და რით არის მნიშვნე
თანამშრომელი, რომელიც ერთ დღეს აღ
– დადის მსოფლიოს სხვადასხვ ა კუთხეში,
ლოვანი ქართველი რეჟისორებისთვის ის,
ფრთოვანებული სახით მოდის და მეუბნება,
ხვდება საინტერესო ადამიან ებს, უყურებს
რომ მათი მომავალი ფილმი ევროპული
– ქართველი მეგობარი მყავს, ძალიან კარ
ფილმებს“... იმ დროისთვის არ ვიცოდი, თუ
კოპროდუქცია იყოს?
გი რეჟისორია, საინტერესო სცენარი აქვს და
რა რთულია დღეში 6-10 ფილმის ყურება. მან
დაახლოებით 5 კოპროდუსერს ვიცნობ,
მინდა, რომ წაიკითხოო. მე მოკლემეტრაჟია
ჩემში რაღაც ახალი გახსნ ა და ამ მიმართუ
რომლებიც აპირებენ თქვენთან თანამშრომ
ნი ფილმი მოვითხოვე, რომელიც თეონ ას იმ
ლებით დავიწყე ფიქრი. სამსახურს თავი და
ლობას. იმასთან ერთად, რასაც ბოლო 2
პერიოდში არ ჰქონდა. ამიტომაც მან გადა
ვანებე. გადავწყვიტე, რომ თუ იმ მომენტში
წლის განმავლობაში საქართველოს ეროვ
იღო ფილმი და მოგვიტანა. პირველივე კად
არ შევცვ ლიდი ჩემს ცხოვრებას, მომავალი
ნული კინოცენტრი აკეთებს, მე მგონი, ყველა
რის ყურებისას, რომელიც თბილისის ხედს
10 წელიც იგივეს კეთება მომიწევდა, არადა,
ფერი კარგად იქნება. ეს არ არის იოლი, მაგ
ასახავდა, მახსოვს, გავფიქრე,
ძველებურად გაგრძელება აღარ შემეძლო.
რამ თქვენ გჭირდებათ სწორი პროექტები და,
ჩემო, ეს ხომ ბელა ტარია! მოკლედ, ფილმი
– ღმერთო
მარი პიერს კომპანიის შექმნის იდეა ჰქონ
რაც მთავარია, გჭირდებათ კინორეჟისორები.
მოგვეწონა. შემდეგ შევხვ დით თეონას, ბევ
და. 20 წლის განმავლობაში კინოს სამყარო
აქ ყოფნისას დიდ დროს ვატარებ ქართვ ელ
რი ვილაპარაკეთ. პირველი, რისი გარკვ ევაც
ში ტრიალებდა და, რასაკვირველია, ძალიან
კოპროდუსერებთან, რუსუდანთან (რუსუდან
გვინდოდა, ის იყო, თუ რას ეძებდა თეონა,
დიდი კავშირები ჰქონდა. 2006 წლის ივნისში
გლურჯიძე, თეონა გრენადეს ფილმის „ძმა“
რისი თქმა უნდოდა ამ ფილმით. ეს ძალზედ
მას ბელა ტარმა სთხოვა, რომ მისი მომავალი
კოპროდუსერი ქართული მხრიდან – F/P),
გულწრფელი, 2-საათიანი საუბარი იყო. წა
ფილმის პროდუსერი ყოფილიყო. მარი პიერ
რომელიც თვითონაც რეჟისორია, ზურასთან
ვიკითხეთ თრითმენთი და მოგვეწონა. მოკ
მა მითხრა, – მე ამის გაკეთება მარტოს არ მინ
(პროდუსერი ზურა მაღალაშვილი – F/P), და
ლედ, დავთანხმდ ით და ასე დაიწყო ჩვენი
და; მე ერთი ძლიერი მხარე მაქვს, შენ – სხვა,
ვხედავ, რომ ეს ადამიანები მხოლოდ კინო
თანამშრომლობა. უკვე ორი წელიწადი გავი
მოდი ერთად გავაკეთოთო.
ეს მიამიტური
თი ცხოვრობენ. მოკლედ, თქვენ კარგი სა
და. წელიწადნახევარი სცენარზე ვიმუშავეთ,
ნაბიჯი იყო ჩვენი მხრიდან. მაგრამ ის, რომ ამ
მომავლო მონაცემები გაქვთ კინოსთვის და
6 თვე – დაფინანსებაზე. მოვიგეთ „არტე“-ს
სფეროში არანაირ ი გამოცდილება არ გვქონ
მთავარია, გაამართლოთ.
დაფინანსება, კიდევ ველოდებით რამდენი
და, ეს დაგვეხმარა კიდეც. როცა იცი, რა რთუ ლია ეს საქმე, შეიძლება არც დაიწყო. როგორც წესი, დაახლოებით რამდე ნი დრო სჭირდება ფილმის გადაღებას;
მე სერიოზულ ფონდთან მოლაპარაკებას, აქ ყოფნის პერიოდში რა წარმოდგენა
მათ შორის საფრანგეთის კინოცენტრთან.
შეგექმნათ ქართველ კინოპროდუსერებსა
საქართველოში უკვე დავიწყეთ პრეფროდაქ
და ფილმწარმოებაზე; რა აკლიათ მას?
შენი: კასტინგი, სეტ დიზაინი, კოსტუმები და
როდესაც თამარ ტატიშვილს შევხვ დი კანში,
ა.შ ნოემბრ ის ბოლოს გვეცოდინება, ფრან
ვგულისხმობ ვადებს ფილმის იდეიდან
ვეკითხებოდი, ვინ არიან ქართველი პროდუ
გული მხრიდან დაფინანსება გვაქვს თუ არა.
პირველ გადასაღებ დღემდე?
სერები; ამ კითხვას ხშირად ვუსვამდი ოთარ
ეს პროექტი უკვე კარგად დაიწყო, რადგან
ჩვენი გამოცდილებით, სცენარის განვითა
იოსელიანის ფრანგ პროდუსერებსაც, რომ
„არტე“-მ თანხმობა მოგვცა, და ეს სხვა დამფი
რებას ერთი ან ორი წელი სჭირდება. ჩვენ
ლებიც აქაურ პროდუსერებთან თანამშრომ
ნანსებლებთან მისასვლელად დიდი პლუსია.
ძალიან მომთხოვნები ვართ, რადგან საავ
ლობდნენ. მნიშვნელოვანია, კოპროდუსერები
მოკლედ, ოპტიმისტურად ვართ განწყობი
ტორო კინოს დაფინანსება რთულია. თუ 100
იცნობდნენ ერთმანეთს. აქ რომ არ ჩამოვსუ
ლები. ამასობაში საქართვ ელოც „ევრიმაჟში“
პროცენტით არ ვართ დარწმ უნებულები, რომ
ლიყავი ივლისში და არ გამეცნო ზურა, მე ვერ
შევიდა
სცენარი კარგია, ხელს არ ვკიდებთ. როგორც
დავხარჯავდი 1 მილიონ ევროს ადამიანზე,
უწყობს ამ პროცესს. თუ ყველაფერი კარგად
წესი, ეს პროცესი 1 ან 2 წელიწადს გრძელდე
რომელსაც არ ვიცნობ, რადგან ვერ ვენდობი.
წარიმართა, გაზაფხულზე დავიწყებთ გადა
ბა. გვქონდა ბელა ტარის შემთხვევა, როცა ამ
საერთოდ,
ნდობის
ფაქტორი
ყველაზე
პროცესმა 4 წელიწადი წაიღო. თანაც არ და
მნიშვნელოვანია. მე აქ უნდა დავხარჯო ფუ
გავიწყდეთ, რომ როცა ჩვენთან მოვიდა, მას
ლი, აქაურმა კოპროდუსერმა კი ამ ფულით
უკვე ჰქონდა სცენარი, და ისიც იცოდა, რომ ეს
უნდა გაუწიოს გადაღებას ორგანიზება. მე თუ
მისი უკანასკნელი ფილმი იქნებოდა; თან მო
მას არ ვენდობი, როგორ დავხარჯო ფული?!
ვიდა სულ რაღაც 35-გვერდიანი სცენარით.
ევროპელებს საქართველოსთან დაკავში
მაგრამ ის ხომ ბელა ტარია!
რებით მაინც მცდარი კლიშეები აქვთ, ამი
68
და
ეს
გარკვეულწილად
ხელს
ღებას. მე და მარი პიერ ი მთელ გადასაღებ პერიოდს დავესწრ ებით. მაკა კუკულავა
Tavisufali Tema
69
[ ნინო მხეიძე ]
კინო ადამიან ივით ბავშვობიდან მოდის.
მოძრაობა და მილიონობით დრამა ერთდ
რომლებიც შემდგომში ხდებიან ფრაგმენ
იგი ფორმირების ყველა პერიოდს გადის.
როულად შედის იმ თვალის მზერის ველში,
ტები, ამიტომ ისინი თავის როლს ასეთსავე
იძენს გამოცდილებას, ხეტიალობს შეუცნო
რომლისთვისაც კინომ მოამზადა ადამიანი.
ფრაგმენტულ სინამდვ ილეში ასრულებენ.
ბელში, რაც მთავარია, გადის ყველაზე მიმ
ტვინი შეძრულია, ჩვენ შევიცნობთ და ვთვრე
მეცნიერულ-ტექნიკური
ზიდველ, წარმტ აც პერიოდს, როდესაც მის
ბით, რეალობას არავითარი აზრი არა აქვს.
ტურად „აკმაყოფილებს“ სულიერი ცხოვ
წინ იშლება მდიდარი შესაძლებლობები, მო
მნიშვნელობა დაკარგა ობიექტურმა რეა
რების მოთხოვნილებებს. კინო გვაძლევს
მავალი გამარჯვ ებების და საიდუმლოებები
ლობამ, კინო საკუთარ რეალობას ქმნის
საშუალებას, დავინახოთ ის, რასაც ადრე
საკენ მიმავალი ყველა გზა. სწორედ ამიტომ
ეკრანზე. ეს არის ფიზიკური რეალობა, რეა
მის გამოგონებამდე ვერ ვხედავდით. კინო
მას შეიძლება ვაპატიოთ ის, რომ იგი ყოველ
ლობა არსებული, ის ცვალებადი სამყარო,
გვეხმარება ავხს ნ ათ მატერიალური სამყა
თვის არ ჰგავს თავის თავს. მაგრამ, ისევე,
რომელშიც ჩვენ ვცხოვრობთ. რა აზრით ით
რო – მისი ფსიქოფიზიკური კავშირებით და
როგორც ჩვენ მოვთხოვთ – ფერწერას, რომ
ქმის, რომ კინო სინამდვილის, ცხოვრების,
შედეგებით, თუმცა ეკრანზე ნაჩვენებ მოვლე
იგი უპირველეს ყოვლისა იყოს ფერწერუ
ნამდვილი სამყაროს ასახვაა? კინო სინამდ
ნებს აქვთ დამოუკიდებელი მნიშვნელობა
ლი,ლიტერატურა-ლიტერატურული, ხოლო
ვილის არსს ასახავს, ის არსებული რეალო
და სინამდვიელში ჩვენ შემოვიფარგლებით
თეატრი – თეატრალური, ამდენად კინოსაც
ბის საკუთარ ინტერპრეტაციას ახდენს
და
იმით, რომ ვაცნობიერებთ მათ, ვცდილობთ
ვთხოვთ იყოს კინემატოგრაფიული და ხე
ამდენად კი არ ასახავს, არამედ თხზავს მას.
გავიაზროთ ის, რასაც ისინი გვეუბნებიან
ლოვნების დარგად ქცეულ ი კვლავ მხოლოდ
თანამედროვე პოსტსაბჭოთა საზოგადოება
რეალ ობასთან კონტექსტში. ფაქტების და
ტექნიკის მონაპოვრად არ იქცეს. ხელოვნება
ში ადამიანის შინაგან სამყაროზე, სულიერ
მოვლენების ქაოს იდან, კინო – ადამიანის
თავისი განვითარების გზაზე გადის მუდმი
ფასეულობებზე მსჯელობას დომინანტური
სულის ქაოსში აღწევს. კინოსათვის, ისევე
ვად განმეორებად სტადიებს. პირველად ეს
პოზიცია არ ეკავა. 70 წლის განმავლობაში
როგორც თანამედროვე ფსიქოლოგიისათ
კოლექტიური ფორმისა და კოლექტიური
რწმენის დაკარგვამ, იდეოლოგიურმა წნეხმა
ვის – სიამოვნება, ტკივილი, სიყვარული და
შეგნების სტადიაა, რომელიც ნელ-ნელა გა
გამოიწვია სამყაროს, ფასეულობათა სრული
სიძულვილი ქცევის საშუალ ებებია. კინო მა
დადის ინდივიდუალიზმისა და ანალიზის
დევალვაცია. ბოლო ოცი წლის მანძილზე
ყურებელს ფიქრისა და განსჯ ისაკენ მოუწ ო
სტადიაში, შემდეგ ინდივიდუალიზმი კვლავ
ამიტომ არის, ალბათ, რომ ყველა ცდა ქარ
დებს. „კინოფანტაზია“ – ობიექტური სინამ
გზას უთმობს ახალ კოლექტიურ ხელოვნე
თულ კინოში ახალი სინთეზის მისაღწევად
დვილის გაგების ნაწილია, მართალია თუ
ბას. ყველა დროში, ყველა ხალხშ ი არსე
კრახით მთავრდება. დღევანდელი სამყარო
არა, რომ ჩვენ უნდობლობის ეპოქაში შევა
ბობდა კოლექტიური სანახაობა, რომელიც
შედგება შემთხვევითი ფაქტების ნაჭრებისა
ბიჯეთ? რეჟისორებს აღარ სჯერათ არსებუ
ყველა კლასის, ასაკისა და სქესის ადამიანს
გან, ამიტომ ვღებულობთ ეკლექტურ, ქაო
ლი რეალობის და „გმირთან“ გაუცხოვებას
აერთიანებდა. ამ სანახაობებს შორის მსგავ
სურ რეალობას ეკრანზე. ცალკეული ინდივი
განიცდიან. ჩვენ თვალწინ ხდება პერსონა
სება იშვიათ ია, ყველაზე მასობრივი კი მათ
დების ცნობიერება უნდა წარმოვიდგინოთ,
ჟის დაშლა, ჩვენ ვხედავთ როგორ კარგავს
შორის კინოა. კინო – მოძრაობ ათა სრბო
როგორც ფრაგმენტების კომპლექსი. ადა
„გმირი“ დასაყრდენს – შესაბამისად მაყურე
ლაა სივრცეში. ასობით სამყარო, ათასობით
მიანები იმპულსებით ხელმძღვანელობენ,
ბელიც კარგავს მისდამი ინტერესს. პოსტს აბ
70
პროგრესი
ეფექ
კადრები ფილმებიდან:
ჭოთა ქართული კინოს გმირებს ფატალური
თავის თავში ჩაიკ ეტება, რამდენადაც შესაძ
„ალავერდიბა“,
უნებისყოფობა მართავთ, ერთფეროვნებამ
ლებელია, გაემ იჯნება გარე სამყაროს და სა
„ანემია“
და ერთსახოვნებამ მოდუნებამდე მიიყვანა
კუთარი მოგონებებით, ისტორიებ ით იწყებს
„ფიროსმანი“
ისინი, აქტიურ ად აგუებენ თავს გარემოს და
ცხოვრებას, მიჰყვ ება თვითდაკვირვებასა და
ტატო კოტეტიშვილი,
გარემოს კი თავის თავს. ეს იმას როდი ნიშ
თვითშემეცნების კვლევას, მისი შემეცნება
გიორგი ბერიძე, ????
ნავს, რომ მართლა ეგუებ იან, უბრალოდ,
ქვეცნობიერის ფონზე ჰიპერტრ ოფირდება.
გადასაღებ მოედანზე
პასიურად ესადაგებიან ვითარებას. კინო
რა აინტერესებს პოსტსაბჭოთა ქართულ კი
ჩვენი მლიქვენელობის, ჩამორჩენილობის
ნემატოგრაფს? რეალური სინამდვ ილე – ეს
და უხამსობის ანარეკლია. ეს კი ჩვენივე სუ
არამარტო გარემომცვ ე ლი სამყაროს გარ
ლისშემხუთველი, დახავსებული გარემოსა
სია, რომელსაც ჩვენ ვგრძნობთ, გადამწყვე
და ერთხელ დადგენილი შეგნების ნაყოფია.
ტი მნიშვნ ელობა აქვს იმის გამოსახავს, რაც
ჩვენ მივემართებით სიბრიყვიდან – პრეტენ
არის სინამდვილე და არა იმის, რაც სინამ
ზიულ ობისაკენ. როცა რეჟისორი და „გმირი“
დვილედ გვეჩვენება. არსებულ მოვლენებში
71
კადრები ფილმებიდან: „შერეკილები“, „ოცნების ქალაქი“, „ქუჩის დღეები“, „ქოლგა“, „ელისო“, „გიორგობისთვე„
წვდომა და არა მისი გარეგანი ჩვენება. ნა
პარაკი ქართული კინოს ისტორიულ გზაზე,
სხვა მოთხოვნებს უყენებდა ხელოვნებას,
ტურალიზმი შემოიფარგლ ება მოვლენათა
განვითარების ტენდენციებზე, მიმართულე
მათთვ ის ხელოვნება მასებისთვის იქმნებო
აღწერით, რეალ იზმი კი ხსნის სინამდვილეს
ბების მრავალფეროვნებაზე, ესთეტიკურ ბუ
და და საჭირო იყო მასების გემოვნების მი
„რატომ“ და „სად“, მიუთითებს განვითარე
ნებასა და შემოქმედებით სტილზე. ქართულ
ხედვით მუშაობა და არა პირიქით, მასების
ბის წარმომავლობაზე და მიმართულებაზე.
კინოს არსებობის მანძილზე, პირობითად,
დიდ ხელოვნებასთან ზიარება. ამიტომ გამო
ნატურალიზმის ნორმად გადაქცევა ნიშნავს
ალბათ, ორჯერ აქვს გადატანილი
ოქროს
უცხადეს ბრძოლა ფორმალისტებს და მალე
უარის თქმას სოციალ ური კონტრასტების
ხანა – 20-30-იან წლებში, როდესაც შეიქმნა
კინემატოგრაფი, რომელიც სულ უფრო მეტ
ჩვენებაზე. ეს პრინციპი საბოლოოდ მიდის
ქართული კინოს შედევრები – ნიკოლოზ შენ
გამომსახველობით ხერხებს იძენდა, უინტე
ყოველდღიური ცხოვრების დაწვრ ილმანე
გელიას „ელისო“, მიხეილ კალატოზიშვილის
რესო, უსახური გახდა. ტოტალური დასმენე
ბამდე. მისი ლოგიკური შედეგი არის ის, რომ
„ჯიმ შვანთე“, კოტე მიქაბერიძის „ჩემი ბებია“
ბის, დაჭერების, გადასახლებისა და დახვ
ტიპიურ და შესაფერის თემებად ითვლ ება
... ეს ის პერიოდია, როცა ქართულ კინოში
რეტების ფონზე, კინო უკვე რეალობას აღარ
არა ის იშვიათი შემთხვევები, რომელშიც გა
სხვადასხვა პროფესიის ადამიანები მოვიდ
ასახავდა, ის მთლიანად მოწყდა ცხოვრებას
მოვლინებას პოულ ობენ ღრმა დაბრკოლე
ნენ, ადამიანები, რომლებიც ცდილობდნენ,
და ეკრანზე სახელმწ იფოსთვის მისაღებ რე
ბები, არამედ ყოველდღიურობის ჩვეულებ
კინო ტექნიკის მონაპოვრიდან ხელოვნებად
ალობას გვიჩვენებდა, ცხოვრება, სადაც ყვე
რივი საშუალ ო ფორმები.
გადაექციათ. მათ შექმნეს ქართული კინოს
ლაფერი კარგად იყო და კონფლიქტი მხო
მაინც რა შეუძლია ხელოვნებას და კონკ
ფენომენი. მაგრამ ამ აღმავლობის წლებს,
ლოდ გარდამავლი დროშისათვის ბრძოლა
რეტულად კინოს? – კინოს შეუძლია ცოცხალი
წლებს როდესაც რეჟისორები თავისი აზრის,
შეიძლება ყოფილიყო. ამიტომ, ფაქტობრი
უფრო გააც ოცხლოს, რეალური ეპოქის თავი
მსოფლმხედველობის ჩამოსაყალიბებლად
ვად, 1938-54 წლებში ქართული კინო მწვავე
სუფალი ხედვა შემოგვთავაზოს, ხელოვნება
ახალ ფორმებს ეძებდნენ, როდესაც კინოს
კრიზისს განიცდიდა. ამ კრიზისს ობიექტური
ხომ ერთგვარად „მშვენიერი ტყუილია“, რო
გამომსახველობით მხარეზე აკეთებდნენ აქ
მიზეზები ჰქონდა, ჩაკეტილი თვითმყ ოფადო
მელსაც მაყურებელი უპირობოდ იღებს და
ცენტს, ფორმასა და შინაარსს ჰარმონიულად
ბა მარწუხების მოდუნების მოლოდინში იყო.
ითავისებს. სწორედ ამას ცდილობდნენ ქარ
უკავშირებდნენ ერთმანეთს – პარტიული ნო
მოჩვენებითი თავისუფლება სტალინის გარ
თველი რეჟისორები თავის საუკეთესო ნამუ
მენკლატურის მხრიდან საშინელი წინააღმ
დაცვალებას მოჰყვა. საბჭოთა ხელოვნება
შევრებში. დღეს უკვე თამამად შეიძლება ლა
დეგობა მოჰყვა. სოციალისტური რეალიზმი
ში ეს პერიოდი „ოტტეპელის“ სახელით არის
72
თხვევაში – ჩუმი და არა აგრესიული. გმირი
ჩვენი საზოგადოების ის ნაწილია, რომელიც
ყველაფერს თავის თავში მალავდა, დია
ჭამაზე, სექსზ ე, საღამოს კლუბებზე, მოდის
ლოგს გაურბოდა, ხშირად გამოსავალს სმა
კვირეულებზე,
სა და ნარკოტიკებში ხედავდა. 80-იანელთა
ორიენტირებული, ამ საზოგადოებ ას არ აინ
პრეტენზიებ ი
დარჩა.
ტერესებს სოციალური თემები არა იმიტომ, რომ ეს თემები უკვე მოგვარებულია, არამედ
ნემიურ ი იყო, ვიდრე „ალავერდობისა“ და
უბრალოდ მათი მიზანია სანახაობა შექმნან,
„გიორგობისთვის“ გმირები, მათ მხოლოდ
იხალისონ თვითონ და ახალისონ მაყურებე
ცნობილი, ასპარეზზე გამოდიან: რეზო ჩხეი
საზოგადოებასთან გაუცხოვება აახლოვებს,
ლი, რომელსაც შეიძლება არც აქვს ბილეთის
ძე, თენგიზ აბულაძე. მოგვიანებით კი – ძმები
მიუხ ედავად
გამორჩეულობისა,
10 ლარი. მასებზე ორიენტირებულ პროდუქ
შენგელაიე ბი, ოთარ იოსელიანი, მერაბ კო
ის მაინც პასიური გმირია, რადგან არ ცდი
ციას ვერ მოვთხოვთ ხარისხს. ასე მხოლოდ
კოჩაშვილი, მიხეილ კობახიძე, ალექსანდრე
ლობს რაიმ ე შეცვალოს. „გმირები“ – გაურ
აქ ჩვენთან ფიქრობენ. ფილმიდან ფილმში
რეხვიაშვილი, რეზო ესაძე და სხვები. მაგრამ
ბიან პრობლემებს, ბედისწერას ემორჩილე
გადადიან მსახიობები, რომლებიც ერთსა
ეს თავისუფლებაც ილუზორული, წამიერი
ბიან, უყველაფერში მხოლოდ ცუდს ხედავენ,
და იმავე პერსონაჟებს ქმნიან სხვადასხვა
აღმოჩნდა, ძალიან მალე ყველაფერი თავის
ნათელი ფერები რუხმა ფერებმა შეცვალეს,
რეჟისორების ფილმებში, ვნებას, სიყვარულს
ჩვეულ რიტმს დაუბრუნდა. რეჟისორებს ე. და
იუმორი – სარკაზმა. 80-იან წლებში ასეთი
მოკლებული პერსონაჟები თუ მარიონ ეტები
გ. შენგელაიებს, ო. იოსელიანს, მ. კოკოჩაშ
„გმირები“ სიმპათიას იმსახურებენ. „გმირი“
რეჟისორების ხელში. საოცარი თვითკმაყო
ვილს, მ. კობახიძეს, შემდგომ, ფრანგულის
სოცრეალიზმს ვერ ეგუებოდა, მამების თაო
ფილება სდევს მათ ნამუშევრებს, გაპიარ ებუ
მსგავსად, „ქართული ახალი ტალღის“ წარ
ბას ჩუმ პროტესტს უცხადებდა და ნიჰილის
ლი უნიჭობა სუფევს ქართულ კინოში. თუმცა
მომადგენლებს უწოდებდნენ. მათ ახალი
ტურად ყველაფერს უარყოფდა.
არის სხვა კინოც მცირე დოზებით, რომლებიც
მასიდან
რადიკა
უკვე ვითომ მოძველებულ ნარკომანიის თე
ლურად შეიცვალა. თუ ჩვენი საზოგადო
მას ეხება – „სუბორდინაცია“, „ქუჩის დღეები“,
60-იანი წლების დასაწყისში უკვე ინდი
ების ცხოვრება მეტ-ნაკლებად მდორედ,
კონფლ იქტები – „გასეირნება ყარაბაღში“,
ვიდმა მიიქცია ყურადღება. გმირობის ხანას
უინტერესოდ ვითარდებოდა, თუკი წლების
„კონფლიქტის ზონა“, „გაღმა ნაპირი“. ფილ
გმირი დასჭირდა, რათა მოძრაობაში მოეყ
განმავლობაში, ჩვენ სხვისი იდეების, თავ
მების დიდი ნაკადიდან მაინც შემდეგ ფილმს
ვანა უქმად მყოფი სასიცოცხლო ფიზიკური
სმოხვეული ცხოვრების მოდელის მონები
გამოვყოფდი გიორგი ოვაშვილის „გაღმა ნა
და ინტელექტუალ ური ძალები. ყურადღების
ვიყავით, ახლა საქართველო უკვე დამოუკი
პირს“ ლევან კოღუაშვილის „ქუჩის დღეებს“
ცენტრში მოექცა ისეთი ადამიან ი, რომელიც
დებელი, დემოკრატიული რესპუბლიკა გახ
და გიორგი მასხარაშვილის „მესაათეს“.
თავისი
მოღვაწეობით,
და. კომუნისტური რეჟიმი დაემხო, ჩვენ გავ
კინო ვერ იტანს სწორხაზოვნებას, რეა
ზნეობრივ-ეთიკური მრწმსით და გრძნობადი
თავისუფლდ ით, სამოცდაათწლიან მონობას
ლურ ცხოვრებასთან მაქსიმალურ მიახლო
სამყაროთი ყველაზე უფრო ახლობელი და
წერტილი დაესვა. შეიცვალა საზოგადოებ ა,
ვებას. კინო ცდილობს ჩაწვდეს ხილულისა
გასაგები აღმოჩნდ ა მათი ავტორებისათვის.
შესაბამისად უნდა შეცვლილიყო ხელოვა
და უხილავის არსს. ქართული კინო პოეტურ
მას, როგორც კონკრეტულად ავტორის, ისე
ნი და „გმირი“ ეკრანზე. ცხოვრება საოცარი
უმწეობასა და ემოციურ სიღატაკეს განიცდის.
მთელი თაობ ის ნიშან-თვისებები აქვს.გმირში
ტემპით წინ მიიწევს, მოვლენას მოვლენა
ქართულ კინოს სჭირდება ახალი ესთეტიკა,
ნათლად იკვეთება ავტორის სახეც და კონკ
ცვლის, ჩვენმა ქვეყანამ გადაიტანა სამოქა
მხოლოდ ამ შემთხვევაში გათავისუფლდება
რეტული დროის პრობლემებიც. ავტორები
ლაქო ომი, დავკარგეთ სამაჩაბლო და აფხა
კინო ფსევდოგმირებისა და პრობლემები
ხან პირველი პირით გველაპარაკებიან, ხან
ზეთი, მოვაწყვეთ ვარდების რევოლუცია, გა
საგან. ახლო ხედები, უჩვეულ ო რაკურსები,
განაზოგადებენ დროის სახეს ან აბსტრ აქცი
დავიტანეთ რუსეთის აგრესია, ხელოვანი და
რითმული მოძრაობ ა, დრამატული, ემოციუ
ის, იგავის, ზღაპრის, სიმბოლოებ ის, მეტაფო
მით უფრო „გმირი“ – სოროში ვეღარ იჯდება,
რი, პლასტიკური კინემატოგრაფი ქართულ
რების საშუალებით გაურბიან სოციალისტურ
ეს უკვე გმირობა აღარ არის. სამწუხაროდ
კინოს კვლავ ხელოვნების რანგშ ი აიყვანს.
რეალიზმს და საკუთარ სამყაროს – საინტე
ისტორიული კატაკლიზმების ფონზე, სულ
ეკრანი წალეკა ბრტყელმა მიზანსც ენებმა,
რესოს და უჩვეულოს ამკვიდრებენ ეკრანზე,
უფრო გაუგებარი და უმისამართო ხდება
ხელოვნურობამ,
წარსულის ნოსტალგიას იწვევენ, ფესვებზე
დღევანდელი ქართული კინო და ახლა უკვე
ბა – მანერულობაში გადაიზარდა, ინდივი
ლაპარაკობენ და გამომსახველობითი საშუა
მაყურებელს უჩნდება ნიჰილისტური დამოკი
დუალ ისტური ბუნტი, გაიაზრონ სამყარო
ლებების ძიებასთან ერთად, ეკრანზე საბჭოუ
დებულება ქართული კინოს მიმართ.
– კრახით დამთვარდა. როცა დროებ ითს
ნეს ეკრანზე.
ინტელექტუალური
რი ცენზურის პირობებში, რეალობის საკუთარ
90-იან
პრეტენზიებად
კონკურსებზეა
ახალგაზრდების „გმირი“ უფრო აპათიურ-ა
ხედვა, ახალი „გმირი“, ახალი გარემო შექმ
–
სილამაზის
წლებში
მდგომარეობა
გულწრ ფელი
უშუალო
21-ე საუკუნის ქართულმა კინომ სულ სხვა
გამოედ ევნები, ისტორიიდან და დროიდან
რეალ ობა შემოგვთ ავაზა. ახლად აშენებული
ამოვარდები. კინომ დაუფ არავად უნდა აჩ
80-იან წლებში ქართულ კინოში ახალი
„შუშის სამხეცეები“, გადანათებული თბილი
ვენოს ადამიანს საკუთარი გადაგვარება,
ძალა მოდის. მთავარი ხაზი, რომელიც ამ
სის ქუჩები, უსახური, „მე“ დაკარგული გმირე
თავზარი დასცეს, შეაშფოთოს, შეაძრწ უნოს,
თაობის რეჟისორების შემოქმედებას თან
ბი. გოგონები სლაიდიდან, თბილისური ლავ
საკუთარი ხედვით და ამით კვლავ გაადამი
სდევდა და რაც მათ სხვა თაობის რეჟისორე
სთორი, უშენოდ მგონი მოვკვდები, გული+,
ანურების პათოსი აღუძრას.
ბისაგან განასხვავებდა „გმირი“ იყო. გმირი,
ჭამა და სექსი, ყველაფერი კარგად იქნე
რომელიც სინამდვ ილეს გაურბოდა და სო
ბა, - გვარწმუნებენ ეკრანიდან და იმავე რე
როში იმალებოდა. მაშინ გაქცევა გმირობის
ალობას გვთავაზობენ რასაც პროპაგანდას
ტოლფასი იყო, მათი პროტესტი უმეტეს შემ
უწევს სატელევიზიო არხების უმეტესობა. ეს
ინტეპრეტაციას გვთავაზობენ.
73
74
ილუსტრაცია: ივანე ყიფშიძე
სტუდენტური თავბრუსხვევა
[ მუცვლით მეზღაპრეები ]
თეატრისა და კინოს უნივერსიტეტის მძიმე
- სალამი, ამხანაგო!
- ნი ნერვნიჩიაი, ბაბუ..
კარს აღებს. კიბეზე სწრაფად არბის. სამ
- კომკავშირული სალამი დამსახურებულ არ
- არა, პროსტა, ფსიქო-ფილოსოფიური განსჯა
ლოცველოდ გადაკეთებული გრძელი კო
ტისტს! შევასრულეთ გეგმა?
ყოფიერების აუტანელ სიმსუბუქეზე (!) გმირი
რიდორიდან გამოჭრილ საკმევლის კვამლს
- გადაჭარბებით!
– გამოკიდებული ცასა და მიწას შუა (!) მტყუ
აპობს და ტუალეტისკენ იღებს გეზს.
ჩანთიდან პაკეტს იღებს. უკიდებენ.
ან–მართლის მარადიულ ი ჭიდილი (!) კი მო
ერთი წუთის საქმე აქვს. აქ გაჩერებას ვერ
- ნწ, ნწ, ბატონი სოსოს ლექციაზ ე რა პირით
უწყობდა კაცი ბევრ ჩემ ნაცნობს პატარა ტრი
იტანს. გულს შემოეყრება ხოლმე. ბუფეტის
ახვალ, ჭაბუკო?
ბუნალს.
ლობიან ების სუნზე. ბიბლიოთეკის ჩამყაყებულ
- გაგიჟდი?! მაგას მოწეულზეც ვერ გაუძლებს
- ტოჟე მნე, სოლომონ ბრძენი.
ატმოსფეროზე. ეზოს ჟრიამულზე. ლოტბართა
კაცი. არ ავდივარ საერთოდ. დავიბრიდები
გაუგებარი ჯგუფის გალობაზე. დეკანატებისა
მოწყენილობით.
ნაპასს არტყამს. მუხლებში სისუსტეს გრძნობს.
და აუდიტორიების პროვინციულ ად ფამილა
- გაგრიცხავენ, ბაბუ, თუ მასე გააგრძელე.
გამოსახულება ებინდება. ტუალ ეტის კაბინა
რულ გარემოზე. აქ მისი ადგილი არ არის.
- რას ამბობ, ჭკუას კარგავს ჩემზე. რაღაცნაი
კონტურებს კარგავს და იწელება. საიდ ანღაც
წუხელ გაათენა. ბრრ, არაყი მძიმე გასახსე
რი კაი ტიპი ხარო... მარა პრეტენზიულ იო
ჩაქუჩის მონოტონური, გამაღიზიანებელი ხმა
ნებელია.
- პრეტენზიულიოო... აპა, როგორ შეიძლება!
და ქაღალდების შრიალი ესმის. ტუალ ეტისა
თავის ოთახში უნდა. კარს გამოიკ ეტავს, კომ
- მაგარი ცუდი ტონია! ოღონდ, შე-შემოგევ
და კვამლის ნაცნობი სუნის მაგიერ, ცარცისა
პიუტერს მიუჯდება და პა რაპაპაპაპარა / პარა
ლე, ჩემგან ნუ დაიწყებ წუთისოფლის მანკი
თუ ტალკის თეთრი ბუღი დგება. ხვდება, რომ
რარაპაპამ . მე რეაქციას ვიწვევ/ და რეაქცია
ერებათა გამოსწორებასო..
სასწრ აფოდ უნდა ჩამოჯდეს...
მშობს, მე ახალ ტალღას ვიწყებ/ რომ გაგიტა
- კიდე კარგი, დაწუნებული 100 ქულა არ აგი
ნო შორს. ამ ბოლო დროს მაგრად ამოიჩემა.
ლაწუნა სახეში. „იდეალისტ ნესშასტნი“..!
შორიდან ხმა: მოსამართლე მოდის, გთხოვთ
ტუალეტამდე კიბეს ჩარბის
- მეც ეგ არ მინდოდა?! იმ დღეს ზურას ახალ
ფეხზე წამოდგეთ...
გენო იჩითება.
ფილმს დაუდგა ძეგლი. ნახე შედევრი?
კაცმა არ იცის საიდან მოვიდა ეს ხალხი. ზო
75
გი შავ მანტიაშ ია. ყურადღებას არ აქცევენ.
სამყაროსგან, ქართული სტუდენტური კინო
ხართ პატარები? რაც არ უნდა ილაპარაკოთ,
იგივე ხმა უფრო ახლოდან: სტუდენტების
დიდი შემართებით აგრძელებს სამამულო
ქართული კინოს ფენომენი მთელ მსოფლი
საქმე №..
კინემატოგრაფის ყველაზე ცუდ ტრადიცი
ოშია ცნობილი. ნუ, ქართველები ზოგადად
გამხდარი მოსამართლ ე დახვეულ პარიკს
ებს. სინამდვ ილის უგულებელყოფითა და
ნიჭიერი ერი ვართ.
ისწორებს და კითხვას იწყებს:
ალტერნატიული, ფსევდორეალური სამყა
მოსამართლე: სიწყნარე დარბაზში! გთხოვთ,
ქართული სტუდენტური კინო ეჭვმიტანილია
როსთვის თავის შეფარებით, სურს დღესაც
განაგრძ ოთ...
კინემატოგრაფიული კოდექსის რამდენიმე
იგავური და ალეგორიული ენით იმეტყვე
...ეჭიდება რა დიდ ფსიქო-ფილოსოფიურ,
მუხლის დარღვევაში..
ლოს; მაშინ, როცა ასეთ არჩევანს საბჭოთა
ეგზისტენციალურ თუ ტრანსცენდენტულ თე
ბრალად ედება:
ცენზურის მოტყუების საჭიროებით ვეღარ
მებს, (სტუდენტური კინო) ბუნებრივია, ვერ
კინემატოგრაფიული მგრძნობელობის მრა
გავამართლებთ. შესაბამისად, ლეგიტიმური
ახერხებს მათ ადეკვატურ მხატვრ ულ გა
ვალგზის ღალატი;
უფლება მაქვს, ის გარემოსა და რეალობის
დაწყვეტას და როგორც წესი ძალიან სწორ
სხვა ხელოვნებების გამომსახველობითი სა
გაუგებარ, უსაფუძვლო იგნორირებაში დავა
ხაზოვან,
შუალ ებების გადაჭარბებული გამოყენება;
დანაშაულო.
ისეთ „გამძლე„და მარადიულ კითხვებს, რო
ესპერიმენტულობისა და „შემოქმედებითი
სტუდენტურ კინოს არ აინტერესებს ჩვეული
მელნიც ყველა ეპოქაში ფილოსოფიის, თე
ხულიგნობის“ დეფიციტი;
რეალობა, ქუჩა, ხალხი, მოძრაობა, სიცოცხ
ოლოგიის თუ ხელოვნების კვლევის საგანი
საკუთარ თავში ჩაკეტვა და არაკომუნიკაბე
ლე - არამედ მიდრეკილია სიბნელის, ჩაკე
იყო. დამეთანხმებით, ამას მხოლოდ თვით
ლობა.
ტილობის,
კმაყოფილებაში
უჰაერობის,
თეატრალურობის,
ინფანტილურ
პასუხებს
ჩავარდნილი
უძებნის
რეჟისორი
უმოძრაობის, სიყალბისა და პათეტიკურო
თუ მოისურვებს. თავისთავად ამბიცია, ცუდი
მოსამართლ ე: ბრალდებულს ეთქმის რამე?
ბისკენ. შესაბამისად, ამ გაგებით ის ნეკრო
სულაც არ არის, მაგრამ სტუდენტურ ფილ
რეპლიკა: ბრალდებული გასულია.
ფილურია...
მებში სრულიად სტერილური პერსონაჟების
მოსამართლ ე: ვიძახებთ პირველ მოწმეს
ხმამაღალი რეპლიკა დარბაზიდან: მოგიკ
ყოვლისმომცველ ხატამდე განზოგადების
ბრალმდების ინტერესის წარმოსადგენად.
ვდათ დედა! ასეთი რამეების თქმა შეიძ
პრეტენზია ჩანს; არადა, გაუგ ებარია, რატომ
ექსპ ერტის სიტყვა:
ლება? ამ ბავშვების დატუქსვა დანაშაულის
შეიძლება უფორმო, კონკრეტიკას და დამა
მოწყვეტილი თანამედროვე საზოგადოებ
ტოლფასია. საერთოდ, ბავშვებს რომ ბევრი
ჯერებლობას მოკლებული გმირი ჭეშმარი
რივ პროცესებს და იზოლირებული გარე
ეპატიებათ, არ გაგიგიათ, კაცო? არ ყოფილ
ტების მღაღადებელ კრებით სახედ გადაიქ
76
ცეს. პერსონაჟი ბიორგაფიის, მეხსიერების,
რომლებშიც
დამაჯერებელი ფიზიკური სხეულის, სიღრ
უწევთ
საბჭოუ
მიათვლიდეს და მხოლოდღა ოთხ კედელს
მის გარეშე, მზა რეცეპტებს იძლევა მაყურებ
რი მენტალობის ლექტორები, უსარგებლო
შუა გამოკეტილი, ფიქრობდეს: ა ცა, მანანა
ლისთვის. შავ-თეთრი გმირები, შავ-თეთრი
ლექციები, სტუდენტების დარღვეულ ი უფ
ჩამოიყრება და პირში ჩამივარდებაო. სად
დამოკიდებულებები - ქართული სტუდენტუ
ლებები... არ მეთანხმ ებით, რომ სტუდენტი
არის ის პატიოს ანი თავგამომეტება, თუ გნე
რი კინო დალტონიზმით არის დაავ ადებუ
მსხვერპლ ია ქმედითუუნარო უნივერსიტეტის
ბავთ, ვაჟკაცური წინდაუხედავობა, რომე
ლი. ერთ პატარა მოკლემეტრაჟიან ფილმშ ი
- ამ სფეროში უალტერნატივო ინსტიტუციის,
ლიც ყმაწვილ-კაცობის აუცილებელი ღირსე
ყველა კითხვა პასუხგაცემულია, რეალ ური
რომელსაც, აუცილებლად უნდა დავაკის
ბა და კუთვნილებაა?
კონფლიქტი არ არსებობს. ეჭვი არ ჩნდება...
როთ თავისი წილი პასუხისმგებლობა? არ
ნურავინ კი დამამუნათებს, მაგრამ ჩვენს
მოსამართლე საკუთარ ფშვინვაზე შეკრთ ება
გეჩვენებათ, რომ ინსტიტუციებთან ბრძოლა
ახალგაზრდებს მოურჩენელი სენი შეჰყრი
და ფხიზლდება. დაბნეული იმეორ ებს
სტუდენტის ძალებს აღემატება? ბუნებრივია,
ათ უქმობისა, თავის-თავის არპატრონობისა,
შეკითხვას: ბრალდებულს ეთქმ ის რამე?
სოციო–პოლიტიკური და კულტურული კონ
თავის-თავის არ-შველისა. ზოგნი პასუხად
დუმილი.
ტექსტები უნდა იყოს მძიმე ბრალდებათა შე
ამას უბნობენ - ავადმყ ოფებს სად გვაქვს გარ
რეპლიკა: ბრალდებული გასულია.
მამსუბუქებელი გარემოებ ა...
ჯის თავი, დიაღ აც, სხვებმა თუ არ იზრუნეს,
დაცვის სიტყვა:
კარი ცერემონიულად იღება. ტრიბუნისკენ
ნელ-თბ ილი სიოც ადვილად მოგვერევაო.
მტკიცე ნაბიჯებით მოემ ართება, ხელჯოხია
ისიც კარგად მომეხსენება, საზოგადოდ, რა
წამოყენებული ბრალდება ძალიან მძიმე და
ნი, საშუალ ო ასაკის კაცი. თავდაჯერებულად
ოდენის რისკის წინაშეა დაყენებული, ესე
სერიოზულია. მინდა პატივცემულ ექსპერტს
ტრიალდება დარბაზისკენ, ქუდს და შარა
ვსთქვათ,
მეტი გულისხმიერებისკენ მოვუწოდო. თქვე
ვანდედს იხსნის და იწყებს:
ორგანიზმი. მაგრამ ნუთუ მხოლოდ ეს კმარა
ნი ანალიზი სპეციფიკურად კინემატოგრაფი
ილიას სიტყვა:
მიზეზად. დიაღ, შესაწყნარებელი გარემოე
ულია; არ იძლევა განზოგადების საშუალე
ახალგაზრდა სინემატოგრაფისტებზე სჯა-ბა
ბაა, მაგრამ არამც და არამც - გამამართლე
ბას; არ ამჟღ ავნებს ინტერესს პრობლემის
ასი გაგიმართავთ და ერთი ნიშნეული საგა
ბელი.
სათავეებისადმი. აქ თქვენ შედეგებზე საუბ
ნი კი უგულისყუროდ მიგიტოვებიათ. შესაძ
რომელი საზოგადოებაც, თუ ცალკე კაცი,
რობთ, მაგრამ გვერდს უვლით მიზეზებს. ეს
ლებელია კი, რომ
მხატვრულის სურათის
სხვაზედ დანდობილია და თითონ გულ-ხე
მიზეზები კი, რეალურად, ის გარემოებებია,
ყმაწვილი დირექტორი თავისი ცხოვრების
ლი დაუკრეფია, იმას ამ ქვეყანაში პური არ
–
ახალგაზრდ ებს
ფორმირება
დაბალკვალიფიციური,
„ჩოტკში“ საზოგადო ცხოვრების ამბებს არ
იმუნიტეტიანობა-დაჩლუნგებული
77
სობისა ვერ გამოუცხვია და საცა ეგ პური
ლად მოუთათუნებს:
გქონდეს და წერო შიგნით ყველაფერი. ეხლა,
არ არის, იქ არც სიცოცხლეა - იქ მკვდარი
– შემაგვიანდა ცოტა, გივიას კაბინეტში ვსვმდით
მეტს ვერ ასწავლი რა, ვერაფერს. თუ ბავშვებ
მკვდარზეა აკიდებული, საფლავამდე წასა
ბიჭები. აბა როგორ მიდის საქმეები? ვიფიქრე,
თან მეგობრობა გინდა, არ უნდა დაავალო არა
ღებად. თქვენებურ ყაიდაზედ რომ ვსთქვათ,
ერთ–ორ სიტყვას მეც შევაწევ–თქო..
ფერი... ნიჭიერ ია ქართველი კაცი, არ დაიკარ
ამდაგვარი საზოგადოებ ა, ნეკროფილურია.
სოსო:
გება.. ეხლა ამათ ხო სტუდენტებს ვერ დავაქმევ
ილია ექსპერტს უკრავს თვალს და ხელში
ეხლა, მე რო ლექციაზე შევედი, ბავშვებს
არა, ყველანი შვილებივით მიყვარან....
ნერვიულად ათმაშებს შარავანდედს.
ვუთხარი: ნუ, რა უნდა გასწავლოთ? ელემენ
...აქაც ამას უსმენს. ძლიერი „დეჟა ვუ“. ყურები
თუ სიმართლე გწადიათ, თვითმოქმედება,
ტარული ისინი იმედია, იცით. ამათ მითხრეს,
ეგუბება. უკვე რამდენჯერ უგრძვნია თავი ზუს
გამრჯელობა, მხნეობა აი, ეს არის ჩემი დე
ვიცითო. ხოდა, ეხლა მე მეტი რა უნდა ვას
ტად ასე - საჭირო დროს, საჭირო ადგილას.
ვიზი იმ უგემურად ნაღეჭი და გადაუმ უშავე
წავლო. მე აიმ კინოზე ვმუშაობდი...ჰო, იცით
დადგა მომენტი! ატროფირებული მეტყველე
ბელი ლოზუნგის საპირწონედ – ჩვენი ერის
ეგა? ხოდა მაგარი ისტორია იყო მაგაზე. მოს
ბის ორგანოებ ი უნდა გამოაც ოცხლოს. სანამ
ნიჭიერებაზედ.
კოვში რომ წაიღეს... დილით ძმაკაცი გამო
გამბედაობ ის მოჭარბებას გრძნობს. მაგრამ,
შრომისმოყვარეობის ხო
დის და მეუბნება, პოლონეთში მივდივართო.
იქნებ, ისევ ჩუმად დარჩეს? რა შეიცვლება რო?
ში დროზე ადრე თუ არ აღეძრა, მაშინ, უცი
გამიკვრიდა ტო. კაროჩე წავედით. დავათვა
– პატივცემულო მოსამართლ ევ, სიტყვას
ლობლად, პრეტენზიულობის ჭია შეუჩნდ ება
ლიერეთ იქ რაღაცეები... პოლონელებს სა
ვითხოვ!
და ჯერ კიდევ უმწიფარ ნაყოფს ხელოვნების
ერთოდ... ჰოდა ეს გოგო მეუბნება...
ჩემი სიტყვა:
ხისას, ოდენ პრეტენზიულობით დააჭიანებს.
ნუ ეხლა, ბავშვებს აინტერესებთ. რატო არა.
აი, ესეც მამაჩემი (ხელს სოსოსკენ ვიშვერ)
უცებ, გალობის ხმა გაისმის: „თუ თვით არ
ჩვენ საბჭოთა კავშირში მაინც დავდიოდით რა
შეხედეთ. უსმინეთ. ესეც, ჩემი დასამხობი
ვიღწვ ით, ვერ ვპოვებთ კეთილსა შესაკრე
და ესენი ვერსად ვერ დადიან. მე ვუყვები ამათ...
ხატი და შესარყევი ავტორიტეტი – ესეც ჩემი
ბელსა“ . ამ ფონზე ორი ანგელოსი წმინდა
თვითონაც კითხვებს მისვამდნენ, ეხლა რამე
ყველაზე ძლიერ ი მტერი... ესეც, ჩემი მთავა
ილია მართალს შარავანდედს არგებს და
სხვა რო სდომებოდათ, რაღაცას მეტყოდნენ,
რი კონფლიქტი, ჩემი ზრდის მოტივაცია და
ჭერისკენ აუჩინარებს.
ხო? ძაან მეგობრული ურთიერთობა გვაქვს ეხ
ჩემი თვითგანვითარების იმპულსი.
ანგელოსთა დასის ექო ჯერ კიდევ დარბაზ
ლაც. კაი ბავშვები არიან. არ არიან ცუდები.
მამაჩემმა კულტურა ვერ შექმნა. ის უმწიფარია,
ში ჟღერს, როცა შემოსასვლელი კარი ფეხის
დავალებებს რა ეხლა. რა უნდა დამევალები
დღემდე ბავშვი - ოთხზე მცოცავი პარტიულ ო
კვრით იღება და დარბაზში გორგოლაჭიანე
ნა. ერთს ვურჩევდი, რომ ბევრი ეწერათ. აი,
ბიდან
ბიან ი სკამით ვიღაც მოხრიგინებს. პუბლიკას
ჩემი მაგალითი მოვუყვანე... გაჩერებაზე ვარ
ლობიდან - რელიგიურ ხსნამდე. ჩემი მშობლის
სწრაფად შეავლებს თვალს, პროკურორის
და ორი ქალი დგას... ხოდა, ეგეთი სიტუაციები
დანატოვარი უმაქნისობა, უძრაობა და კონფორ
კენ გაგორდება და ზურგზე ხელს შინაურუ
ბევრია რა, და უნდა ჩაიწერო. ბლოკნოტი უნდა
მიზმია. ერთადერთი გაკვეთილი - მორჩილება.
ხელოვანს კაცს
78
დემოკრატიულობამდე,
დემოკრატიუ
როგორ წარმოგიდგენიათ ამ უძლურ არსებას
არ მჯერა კინო - მოძრაობის ხელოვნება - გა
ყველაფერი ლაგდება. სახიდან სიმხურვალე
თან ჯანსაღი კონფლიქტი? სად არის ძალთა თა
კეთებული საზოგადოებრივად მკვდარი, პა
გადასდის. გენოც სხვებთან ერთად ორთქ ლ
ნაფარდობა? იქნებ ამიტომ ვერ იწერება ნამდვი
სიურ ი ინდივიდის მიერ.
დება. მარტოა. აღმოჩნდა, რომ უნიტაზზე ზის.
ლი „კიკეთის მანიფესტები“. ამიტომ არ არსებობს
არ მჯერა, რომ ჩვენი ვადაგასული, ფუყე
იმრიზრება. პალტოს კალთებს იფერთხავს. რა
საკმარისი იმპულსი რეაქციისთვის.
ტრადიციებ ი არ ექვემდებარება გადახედვას,
ტექსტ ით გამოვიდა? ჰაჰა, ხმამაღლა თუ ლაპა
ჩვენი კინემატოგრაფიული მემკვიდრეობ ა,
რელიგიური ფარისევლობა კი - კრიტიკას.
რაკობდა, მერე ნახე შენ. კიდე კაი, კაციშვილი
ბაბუების კინოა, ვინ დაწერს მანიფესტებს
არ მჯერა, რომ არ მომეპოვება მთელ ქვეყა
არ შემოსულა. პირსაბანს დაეყრდ ნო. სარკეში
საყვარელი, ბუნჩულა აჩრდილებისგან გა
ნაში, თუნდაც რამდენიმე თანამოაზრე.
ჩაიხედა. ცივი წყალი შეისხა. უნივერსიტეტის
სათვისუფლებლად?
არ მჯერა, რომ ლიბიდოსეულ ი პრობლემე
ეზოში გავიდა. კუთხეში, ხის სკამს მიეყდრნო.
ჩემგან არც არასდროს ელიან ბევრს. მე არა
ბი ნაკლებად გვაწუხებს, ვიდრე მაღალი მა
ხალხს მიაშტერდა. რა ექშენი იყო? ამათ არც
ფერი მიბიძგებს პროგრესისაკენ. მე ყველა
ტერიები.
დაესიზმრ ებათ. ილია. მართალი კაცი. კაი კა
შემთხვევაში საყვარელი შვილი ვარ. ჩვენთან
არ მჯერა, რომ ჩემი თაობა ვერასდრ ოს გახ
ცი. სიცილი აუტყდა. წუხელ სცენარს წერდა.
ხომ „ნიჭიერი, მაგრამ ზარმაცი“ მოსწავლეები
დება პოლიტიკურად და სექსუალურად თა
მთვრალი. მარა, ეს სასამართლო რაღა იყო.
ყოველთვის განსაკუთრებულად ძვირფასე
ნაბრად მხნე.
„მონანიება“. კოშმარი. სახეზე ხელები მოისვა.
ბი და გამორჩეულები არიან. ეს სტატუს ქვო
არ მჯერა, რომ მას არ შეუძლია იყოს ფხი
სოსო დაინ ახა. ეტყობა, ლექცია დამთავრდა.
ა. კულტურას ჩვენ უმაქნისებიც ვუყვარვართ.
ზელი, საჭირო დროს სიმართლის მთქმელი,
- სად იყავი ბიჭო? შენ ვსეზნაიკა ხარ და ლექ
ისე, როგორც სამშობლოს, ისე როგორც დე
სამართლიანი პრეტენზიის მქონე, რომ ცოტა
ციები არ გეკადრება, თუ როგორ არის საქმე?
დას... მოტივაცია ზრდისთვის - ნული !
უფრო გულწრფ ელი, სუფთა და არაგულგრი
- მე და გენომ მოვწიეთ და აღარ ამოვედი.
ეგებ ხშირად შეეხსენებინათ, რომ ხელოვნება
ლი თვალი აქვს ვიდრე სხვებს..
- გენო ვიღაა?
- კინო უფრო იარაღია, ვიდრე კომფორტული
არ მჯერა, რომ შეიძლება სტაგნაცია სამარა
- ბაბუაჩ ემი. გენადი.
თავშესაფარი. სივრცე, რომელიც ნამდვილ
დისოდ გაგრძელდეს და რომ მე განწირული
სოსომ თავი გადააქნია.
თავისუფალებას გაძლევს, რომ მისი ადგილი
ვარ გულგრ ილობიდან გულგატეხილობამ
- ეხლა, რა უნდა გელაპარაკო.
ადამიანთანაა, მისი ყოფითი პოეზ იის მოხელ
დე გზა გავიარო, მამაჩემივით...
- გეუბნებით. მუნდშტ უკით ეწეოდა.
თების მცდელობაში, და არა კვარცხლბეკზე.
არ მჯერა ექსპერტებისაც, იმიტომ რომ ყო
სოსოს სახე დაეჭყანა და გატრიალდა.
ეგებ, ოდესმე მომბეზრდ ეს ეს საბჭოთა რი
ველთვ ის არ მესმის რა ენაზე ლაპარაკობენ.
- სუ გამაყლევდნენ ეს ბავშვ ები.
ტორიკაც, რომლითაც მეალერსებიან და
არ მჯერა, არც ამ სასამართლოსი მჯერა,
თავზე ხელს მისვამენ, ეგებ, ოდესმე მივტრი
იმიტომ რომ ის მხოლოდ კანაფით გაღიზი
ალდე და ვთქვა, რომ არ მჯერა.
ანებული ჩემი ტვინის ნაყოფია.
79
ირაკლი ჩხიკვაძე
ზურა მაღალაშვილი
გოჩა ჟორჟოლიანი
mrgvali magida ლევან კოღუაშვილი
დათო პატარქალიშვილი
80
თამარ ტატიშვილი
ლევან კორინთელი
22 ნოე მბ ერს საქ ართ ვ ელ ოს ეროვნ ულ კი ნოცენტრშ ი ჟურნ ალ FILM PღINთ-ის ინიცია ტივ ით მოე წყო შეხვ ედრ ა თემ აზ ე – „რა ღირს კინ ოწ არმ ოე ბ ა საქ ართ ვ ელ ოშ ი“. მრგვალ მაგ იდ ასთ ან სას აუ ბრ ოდ შეი კრ იბნ ენ ეროვ
კოტე ჩლაიძე
ნულ კინ ემ ატოგრ აფშ ი მოღვ აწ ე სხვადას ხვ ა პროფ ეს იი ს ადამ ია ნ ებ ი. შეხვ ედრ აში მონ აწ ილ ე პროდ უს ერ ებს რამდ ენ იმ ე დღით ადრ ე დაურ იგდ ათ ბიუ ჯ ეტის ფორმ ა, რომე ლიც მით ით ებ ულ ი „ლეგენდის“ მიხ ედვ ით შეა ვს ეს. აღმ ოჩნ დ ა, რომ მოწვ ეუ ლ სტუმ რებს მრავ ალ ი თემ ა აწუხ ებთ, აღელვებთ და აკამ ათ ებთ, მაგრ ამ ყველ ას კინ ოს კე თებ ის ვნებ ა აერთ ია ნ ებს, რაზ ეც ისინ ი ერ თხმ ად თანხმ დ ებ ია ნ.
FILM PRINT გთავაზობთ მრგვალი მაგიდის ყვე ლაზე საინტერესო მომენტებს.
მონაწილეები: პაატა გოძიაშვილი
[ 1 ]
ლევან კორინთელი (პროდუსერი)
[ 2 ]
ზურა მაღალაშვილი (პროდუსერი
ვოვა კაჭარავა (პროდუსერი)
[ 4 ]
დათო პატარქალიშვილი
ვოვა კაჭარავა
„სინეტეკი“)
[ 3 ]
(პროდუსერი)
[ 5 ]
ირაკლი ჩხიკვაძე (პროდუსერი/
რეჟისორი)
[ 6 ]
გოჩა ჟორჟოლიან ი (კინოცენტრის
სუბსიდირების დეპარტამენტის უფროსი)
[ 7 ]
პაატა გოძიაშვილი (ხმის რეჟისორი)
[ 8 ]
ლევან კოღუაშვილი (კინორეჟისორი)
[ 9 ]
კოტე ჩლაიძე (კინოკომისიის
დეპარტამენტის უფროსი)
მოდერატორი თამარ ტატიშვილი (ეროვნული კინოცენტრის დირექტორი)
81
ტის შევსებისას მე გავითვალისწინე მაღალი
ხმობს ეს ელემენტარული კომფორტი?
ვედრის მიზანია, დავადგინოთ, საშუალ ოდ
ხარისხის განათება და, შესაბამისად, თან
350-ათასიანი ბიუჯეტი აკმაყოფილებს ამ
რა ჯდება ფილმის გადაღება საქართვე
ხაც მაქსიმალური დავწერე. ექსტერიერის
ელემენტარული კომფორტის პირობებს?
ლოში. თემაზე სასაუბროდ მოვიწვიეთ
20 დღე იყო მითითებული. მოცემულობაში
ზურა მაღალაშვილი: კი, საკმარისია...
განსხ ვ ავებული მიმართულების რამდენიმე
იყო 2 კ. კამერა. კამერის ფასი ხარისხის
ირაკლი ჩხიკვაძე: მე ძალიან მომ
პროდუსერი და კინოში მომუშავე სხვადასხ
მიხედვით იწევს, 300 დოლარიდან ზევით...
წონს ვოვა კაჭარავას ბიუჯეტი, მაგრამ ერთი
ვა პროფესიის ადამიანები...
ბიუჯეტი გამოვიდა 708 ათასი ლარი.
შეკითხვა მაქვს. რა ფულზეა აქ ლაპარაკი,
ლევან კორინთელი: მახსოვს ჩხიკვა
ლევან კორინთელი: მე მოკლედ
რომლის მიხედვითაც ბიუჯეტები შევავსეთ.
(რეჟისორი/პროდუსერი ირაკლი ჩხიკვაძე
ვიტყვი – კარგი ფილმის დღე ჯდება 10 000
ეს თანხა დოტაციაა, თუ რა არის?
F/P) ამბობდა, – 5 ათას ლარად კინოს გადა
დოლარი, ცუდი ფილმი – 500 დოლარი.
ლევან კორინთელი: ეს ის თანხაა,
ვიღებო... ისევ მაგ აზრზე ხარ?
ვგულისხმობ ხარისხს და ვლაპარაკობ
რომლითაც ფილმზე ვინც მუშაობს, ყველა
ირაკლი ჩხიკვაძე: გადავიღებ...
მხოლოდ წარმოებაზე. ამას ემატება პოსტ
კმაყოფილი დარჩება, და არა ის, რომ
თამარ ტატიშვილი: მოდით, და
პროდუქცია, რომელიც მთელი ბიუჯეტის 30
ფილმს იღებ და ვერავის ვერ უხდი ელემენ
ვიწყოთ ვოვა კაჭარავათი. ვოვა, ორი
პროცენტია...
ტარულ ხელფასს...
სიტყვით მოგვიყევი ჩვენს მიერ გამოგზავნი
ზურა მაღალაშვილი: მეც ვეთან
ირაკლი ჩხიკვაძე: ჰო მაგრამ, ეს რა
ლი „ლეგენდის“ მიხედვით შენი შევსებული
ხმები ამ აზრს. ჩვენ ისე ვაკეთებთ ფილ
ფულია, ვისი ფულია?
ბიუჯ ეტის შესახებ.
მებს, რომ დახარჯულ ენერგიაში ფულს არ
გოჩა ჟორჟოლიან ი: წარმოების
ვოვა კაჭარავა: გამონაკლის შემთხ
ვიღებთ, მაგრამ რომ დავთვალოთ, დღე 10
ფულზეა ლაპარაკი. რომ გითხრა, – ჩვენი
ვევებში, ფილმი იაფად ალბათ ყველას
ათასი დოლარი გამოვა. მე ჯიბეში 3 ათასი
ფულია-თქო, – სხვა ბიუჯ ეტს მომიტან?
გადაუღ ია, მაგრამ ეს არ არის რეალობა.
ლარითაც შევძლებ გადავიღო ფილმი;
ირაკლი ჩხიკვაძე: არა, სხვა რამეს
ყველას, ვინც ფილმზე მუშაობს, უნდა ჰქონ
მარტო მე კი არა, ყველა, ვინც აქ ვსხედ
გეკითხებით: ვთქვათ, ეს ჩემი ფულია და
დეს ნორმალური ხელფასი და ეს სახელ
ვართ შევძლებთ ამას, მაგრამ რის ფასად?
ბიზნესი მინდა გავაკეთო; ეს თანხა დოტაცი
ფასო ტარიფები უკვე დადგენილია. თქვენი
მსგავსი რამ ერთხელ ალბათ ყველას უკვე
აა, თუ რა არის საერთოდ?
ლეგენდის მიხედვით შევსებულ ბიუჯეტებში,
გაკეთებული გვაქვს და მეორეჯერ იმ ხალხ
ლევან კორინთელი: ვერ გავიგე?
რასაკვირველია, აცდენები გვაქვს მე და
თან: მსახიობებთან, გამნათებლებთან, ხმის
ვერ ვხვდები კითხვის არსს.
ზურას...
რეჟისორებთან და ა.შ. მისასვლელი პირი
ირაკლი ჩხიკვაძე: მაგალითად, რომ
ლევან კორინთელი: იაფად კი გააკე
აღარ გვაქვს. ის იყო ბავშვობა, რომელიც
მოვიდნენ ბოლივუდის პროდუსერები, ხომ
თებ ფილმს, მაგრამ აქ ხარისხზეა ლაპარა
გავიარეთ და ახლა გვინდა ელემენტარული
სხვა ბიუჯეტს დაუდ ებ? საიდ ან გამომდინარე
კი... ხარისხი ზრდის ხარჯს...
კომფორტი...
იქნება მაშინ ეს ბიუჯეტი?
ვოვა კაჭარავა: გეთანხმებით. ამ ბიუჯე
თამარ ტატიშვილი: რას გულის
ლევან კორინთელი: მაგალითის
82
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
თამარ ტატიშვილი: დღეს ჩვენი შეხ
თვის, უკრაინაში დღე ჯდებოდა 25 ათასი
კორო ამბობს – სადღაც 10 000 დოლარი,
სხვა დეტალებში იყო განსხვავება...
დოლარი, მოსკოვში – 35 ათასი, ამერიკაში
მსახიობ ების გარდა. 21 დღე გადაღება: 3
პაატ ა გოძიაშვილი: ეს 20 პროცენტი
კიდევ უფრო იზრდება ბიუჯეტი და ა. შ...
დღე გარეთ, დანარჩენი სტუდიაში. ეს გა
არის თუ არა გადაყრილი თანხა ახლანდე
ირაკლი ჩხიკვაძე: ჰოდა, ეგ მაინტე
მოვიდა დაახლოებით 600 ათასი დოლარი.
ლი გადმოსახედიდან?
რესებს – რითი განისაზღვრ ება ეს ბიუჯეტი?
პოსტ პროდუქცია და სარეკლამო დანახარ
დათო პატარქალიშვილი: არა,
ვოვა კაჭარავა: რაღაცები არის სტან
ჯებმა 2 მილიონამდე გაზარდა ბიუჯეტი.
რადგან ეს მსახიობები ამ ჟანრის მსახიობე
დარტი და უკვე დათვლილია. ამერიკელი
ამას როგორც ბიზნესს, ისე ვუყურებ. შედევ
ბი არიან და მათი პოპულარობა მე გაყიდ
მოდის და გეუბნება, რომ კომერციულ
რის გადაღება არც გვქონდა მიზნად. ჩვენი მი
ვებში დამეხმარა.
ფილმს აკეთებს; ე.ი. გასაყიდად აკეთებს
ზანი იყო, ფილმი კარგად გაგვეყიდა. ის ჯერ
თაკო ტატიშვილი: ეს შენთვის ბიზნესია?
და, მაშინ მე რატომ უნდა გადამიხადოს ნაკ
ეკრანებზეც არ გამოსულა და ამერიკამ, ავსტ
დათო პატარქალიშვილი: კი, რა
ლები, თუ ფული უნდა გააკ ეთოს?
რალიამ, იაპონიამ, ისრაელმა უკვე იყიდეს.
თქმა უნდა...
თამარ ტატიშვილი: დათო, შენ
პაატა გოძიაშვილი: ერთი შეკითხვა
ლევან კოღუაშვილი: ამერიკელი
„ამერიკული ფილმი“ გააკეთე. რას იტყვი
მაქვს – თქვენი ფილმის ბიუჯეტი თავიდან
მსახიობები აიყვანეთ იმიტომ, რომ თქვენი
ამასთან დაკავშირებით?
რომ შეადგინოთ და ოპტიმიზაციის გზით
მთავარი შემოსავალი ამერიკული ბაზარია?
დათო პატარქალიშვილი: ჩვენ გა
წახვიდეთ, რა განსხვავება იქნება? დაახ
მე საერთოდ მიყვარს ეგ ჟანრიც და ერთი
დავიღეთ ჰოლივუდური ფილმი „247 ფარენ
ლოებით რამდენი პროცენტი დააკლდებო
კონკრ ეტული ლოკაციაც კარგი მოცემუ
გეიტი“. ეს არის ამერიკული, კომერციული
და იმ თანხას, რაც თქვენ დახარჯეთ?
ლობაა; მაგრამ ვაღიაროთ, რომ ეს არის
პროექტი. ფული არ დაგვიზოგავს, აბსოლუ
დათო პარტარქალიშვილი:
კატეგორიის ფილმი. მაინტერესებს, ეს იყო
ტურად ჩვენი დაფინანსება იყო, სპონსორები
გეტყვით – დაახლოებ ით 15-20 პროცენტით
თქვენი მიზანი და პრიორიტეტი?
არ გვყოლია, პროდუქციის განთავსება არ
შემცირდებოდა...
დათო პატარქალიშვილი: რა თქმა
გაგვიკეთებია. ძალიან კარგად დავგეგმეთ.
პაატა გოძიაშვილი: და ხარისხი რამ
უნდა. ეს ფილმი თავიდან ბოლომდე ამე
მარტო ერთხელ ვერ ჩავეტიეთ დათქმულ
დენად დააკლდ ებოდა ამ შემცირებით?
რიკული პროდუქტია, უბრალოდ საქართვე
დროში ამინდის გამო, და ერთხელ გვქონდა
დათო პატარქალიშვილი: არ და
ლოში გადავიღეთ.
„ოვერთაიმი“ ერთი საათით. გეგმას მივყევით
აკლდ ებოდა. ზედმეტი დაიხარჯა მხოლოდ
ლევან კოღუაშვილი: მაშინ ამერიკე
თავიდან ბოლომდე. ზედმეტი დანახარჯი არ
იმაში, რომ ამერიკელ მსახიობებთან ურთი
ლი რეჟისორი რატომ არ აიყვანეთ?
გვქონია. ამერიკიდან ჩამოყვანილი მსახიო
ერთობის გამოცდილება არ გვქონდა.
დათო პატარქალიშვილი: არ გვინ
ბების ბიუჯეტი შეადგენდა მთელი ბიუჯეტის 30
პაატა გოძიაშვილი: გამოდის, რომ
დოდა. ჩვენი რეჟისორის იმედი გვქონდა.
პროცენტს. ყველაზე ბევრი ფული დავხარჯეთ
მსახიობ ებს ნაკლებ ჰონორარს გადაუხდი
თამარ ტატიშვილი: ზურა, ახლა შენ
მსახიობებში. თვითონ წარმოებ ა საქართვე
დით?
გვითხარი, „ჩაიკას“-ს მაგალითზე რა რო
ლოში რაც დაჯდა, იმის იდენტურია, რასაც
დათო პატარქალიშვილი: არა, აქ
გორ იყო?
83
ნი... ჩვენ ერთმანეთს ვუქმნით ფონს, კარგი
ოვაშვილი, რუსუდან პირველის „სუსა“ თუ
კატეგორიის კინოზეა საუბარი. ამიტომ, რა
ფილმების გადაღებით ერთმანეთს ვუხსნით
რაიმ ე სხვა, ამ ფილმებმა პრესტიჟი აგვიწია.
ზეც დათო ლაპარაკობს, ჩემთვის ჩინურია.
გზას შემდეგი წარმოებისთვის. იმის თქმა
დათო პატარქალიშვილი: იცით,
მაგრამ მესმის, რომ მსგავსი პროექტები
მინდა, რომ შეიძლება ის კინო, რომელსაც
რისი დამატება მინდა – რეალურად იმდე
სასიცოცხლო მნიშვნ ელობას ატარებს
დათო აკეთებს, ჩემგან შორს იყოს, მაგრამ
ნად დიდი ბაზარია, რომ ჩვენ ერთმანე
და ზოგადად კინოსთვ ის აუცილებელია.
ამათ გარეშე, ასეთი ტიპის კინოს გარეშე,
თის კონკურენტები არ ვართ. რაც უფრო
მისასალმებელია იმ ადამიან ების გადაწყ
ჩვენი კინემატოგრაფი მოკვდება.
მეტი ქართული ფილმი იქნება, მით უფრო
ვეტილება, რომლებიც ასეთ პრეცედენტს
ლევან კორინთელი: ესენი რამ
კარგად გავყიდი მე ჩემსას... ამასობაში
ქმნიან და ამის მაგალითი იყო „რუსული
დენიმე ეგეთ ფილმს გადაიღებენ, ფულს
ჩვენ კადრები გვეზრდება. შემდეგ ფილმზე,
სამკუთხედი“. სულ ცოტა ხნის წინათ ვიყავით
იშოვნიან და მერე შედევრის გადაღება
მაგალითად, ვიზაჟისტებს ისევ ჩამოვიყვან,
პარიზში ჩვენს ახალ ფილმთან დაკავში
მოუნდებათ... (იცინის)
მაგრამ აღარ დამჭირდება ხმის ჩამოყვანა...
რებით (თეონა გრენადეს ფილი „ძმა“ F/P).
დათო პატარქალიშვილი: ეგრეა, ეგრე...
ყველაზე დიდი პრობლემა გვაქვს სცენარზე.
ბონდარჩუკთან გვქონდა შეხვედრა და
თამარ ტატიშვილი: შარშან კონკურ
არ გვყავს არავინ, ამერიკული სტანდარტის
როცა ვთხოვეთ, კოპროდუქციაშ ი შემო
სებზე და კოპროდუქციის ახალ ტაქტიკაზე
სცენარი რომ დაწეროს... რატომ უნდა ვიხ
სულიყო, მან გვკითხა, თუ რა თანხაზე იყო
როცა დავიწყეთ ლაპარაკი, მსმენელების 80
დიდე ამხელა თანხას...
საუბარი. ვუთხარით, რომ დაახლოებით
პროცენტს თვალებში ვატყობდი, რომ დაბ
თამარ ტატიშვილი: ყველაზე დიდი
100 ათასი ევრო გვესაჭიროებოდა. 100 ათა
ნეულები იყვნენ, ვერ ხვდებოდნენ, რა მნიშ
თანხა რა გადაგიხდიათ სცენარში?
სი უკვე ახლა დამიჯდა შენთან ლაპარაკიო,
ვნელობა აქვს ევროპულ კოპროდუქციას.
ლევან კორინთელი: გადამიხდია
– მიპასუხა. ასეთებიც ხდება, მაგრამ მე სხვა
ამ წელიწადნახევარში, დათვლილი მაქვს,
15 ათასი დოლარი, და მე თვითონ, ჩემი
ურთიერთობებზე, სხვა კინოზე, სხვა კინო
ძალიან დიდი ნახტომი გავაკეთეთ. საქარ
გამიყიდია 40 ათას ევროდ.
სამყაროზე ვლაპარაკობ.
თველოსთან კოპროდუქციის თემა ძალზედ
დათო პატარქალიშვილი: ჩვენს
თეო ანგელოპოლუსის ოპერატორი იქნება
მნიშვნელოვანი ხდება. ორი წლის წინათ
ამერიკელ სცენარისტს 3 ათასი გადავუხა
ჩვენი ოპერატორი, 70 წლის დიდი ოსტატი,
უმეტესად მე ვგზავნიდი წერილებს, ახლა
დეთ სცენარის დაწერისას, დანარჩენი კი –
რომელმაც გვითხრა: ჩემთვის არ აქვს მნიშ
უკვე არავის აღარ ვწერ, თვითონ მწერენ.
ფილმის გამოსვლ ის შემდეგ, რაც მთლია
ვნელობა, რამდენს გადამიხდით... ასე რომ,
ახლაც ერთ საათში გერმანელებთან მაქვს
ნობაში 15 ათასი დოლარი იქნებოდა.
მე ისეთ გარემოში ვტრიალებ, სადაც სხვა
შეხვედრა, რომლებიც ისევე ემზადებიან
თამარ ტატიშვილი: ლევან, შენ რო
ფასეულ ობებია...
ჩვენი კონკურსისთვის, როგორც მოემზადე
გორც სცენარისტი და რეჟისორი ერთად;
ერთი რამ მინდა ვთქვა – ბევრი ადამიანის
ბოდნენ, ვთქვათ, რუმინეთისთვის. ასე რომ,
შენს შემთხვევაში როგორ არის?
სახელი დამხვ დ ა წინ. კორო, თუნდაც – შე
ზურა, გეთანხმები – კოღუაშვილი იქნება ეს,
ლევან კოღუაშვილი: სცენარის მომ
84
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
ზურა მაღალაშვილი: აქ სხვადასხვა
ზადებას დაახლოებით 2 წელი სჭირდება,
არიან, რომ საქართველოდან შეიძლება
ფილმი – ფილმი ღირს ის, რასაც ჩვენ ფილ
ანუ 24 თვე. საქართვ ელოში ცხოვრების მი
რომელიღაც პროდუსერმა მისწეროს და
მში გადავიხდით. მთავარია, რა გვსურს:
ნიმუმი რამდენია? ვთქვათ, 1500 დოლარი.
სთხოვოს თავისი ანგარიში სცენართან და
ხარისხი გავზარდოთ, ფასი დავაგდოთ, თუ
გადაიანგარიშე რამდენი გამოვა? ასე რომ,
კავშირებით. საინტერესო იქნება ასეთი რამ
ხარისხი გავზარდოთ ფასის შენარჩუნებით.
სადღაც, დაახლოებით 30 ათას დოლარზეა
თქვენთვის?
თამარ ტატიშვილი: მისაღები ფასი
ლაპარაკი...
დათო პატარქალიშვილი: რა თქმა უნდა.
და კარგი ხარისხი.
თამარ ტატიშვილი: ვთქვათ, არის
თამარ ტატიშვილი: და მეორე: რომ
პაატა გოძიაშვილი: არსებობს ხმის
გამოცხადებული გრანტი სცენარის განვი
მოხდეს პროდუსერებისა და სცენარისტების
ჩაწერის სამი საფეხური: პირველი – ცოცხა
თარებაზე. პრიორიტეტია სცენარისტის და
არაფორმალური შეხვედრა, სადაც უცნობი
ლი ხმა, მეორე – მხატვრ ული ხმა, მესამე
პროდუსერის თანამშრომლობა, რაც შენ
სცენარისტები საკუთარ იდეებს გაუზიარებენ
– ტექნიკური ფინალიზაცია. იმისთვ ის, რომ
გაძლევს სამი თვით კომფორტს, რომ კონ
პროდუსერებს და წარუდგენენ სცენარებს. ეს
გავითვალისწინოთ პროპორცია ტექნიკურსა
ცენტრაცია გააკეთო პროექტზ ე. საქართვე
შეხვედრა საინტერესო იქნება თქვენთვის?
და ადამიან ურ ხარჯებს შორის, პირველი ეტა
ლოს პირობებში სცენარის განვითარების
დათო პატარქალიშვილი: კი. მაგ
პი გამოდის – 30 პროცენტი ტექნიკაზე და 70
იდეალური თანხა რა იქნება?
რამ, ასეთ შემთხევაში, მე ვერ მივხვდ ები,
ადამიანზე, მეორე ეტაპი – 10 პროცენტი ტექ
ვოვა კაჭარავა: მარკეტებზე წასასვლე
როგორ წერს სცენარისტი.
ნიკაზე და 90 ადამიანზე, მესამე – 5 პროცენტი
ლი ხარჯი თუ შევა ამაში?
ვოვა კაჭარავა: იდეის მოპარვისგან
ადამიანზე და 95 ტექნიკაზე. თავისთავად ეს
თამარ ტატიშვილი: სცენარისტი მარ
დაცვის მექანიზმი ის არის, რომ მსგავს
პროპორცია იძლევა ბაზას, რომლის მიხედ
კეტზე არ დადის, რომ არ მოწყდეს მთავარ
შეხვედრაზე გახმოვანებული იდეა და მისი
ვითაც შეგვიძლია ფინანსური თვალსაზრისით
სამუშაოს. პროდუსერს კი, რომელიც ივლის
ავტორი დაფიქსირებული იქნება.
ესათუის მიმართულება ავირჩიოთ. მესამე
შეხვედრებზე, არ აქვს ხელფასი, მაგრამ
თამარ ტატიშვილი: გადავიდეთ ხმა
ეტაპი ჩვენთან არის პრაქტიკულად შეუძლე
უნაზღაურებენ მგზავრობის ხარჯებს. ვოვა,
ზე. ყველამ იცის, რომ არის ასეთი უნიკალუ
ბელი, ამიტომაც გავრბ ივართ საზღვარგარეთ
კინოცენტრ მა რომ მოგცეს შენ 10 ათასი
რი ადამიანი, რომელიც აქ ზის და მოდით,
და ჯდება 1300-დან 2000 დოლარამდე დღე,
ლარი და სამი თვე პირველ „დრაფტამდე“,
მისი საქმიანობა ფინანსურ ჭრილშიც განვი
ანუ 8 საათ ი; რაც ნიშნავს, რომ ვცდილობთ,
საქმეს ბოლომდე მიიყვან?
ხილოთ და ტექნიკურშიც... პაატას სერვისი
მაქსიმალურად ცოტა დრო დავხარჯოთ ამ
ვოვა კაჭარავა: კი მივიყვან.
და ტარიფები?
მესამე ეტაპზე; ხოლო მეორ ე ეტაპს – ანუ მხატ
თამარ ტატიშვილი: ვთქვათ, არის
პაატა გოძიაშვილი: იცით, არსებობს
ვრულ ხმას, ხმის დიზაინს დროის მაქსიმუმი
პროექტის განვითარების გრანტი და არ
ხარჯების ოპტიმიზაციის გზა. ვფიქრობ,
მოვახმაროთ საქართვ ელოს პირობებში,
სებობს 10-კაციანი სია სცენარის კონსულ
რომ ნებისმიერი ბიუჯეტით ფილმი გამოვა.
რადგან ამისთვ ის არ არის საჭირო განსაკუთ
ტანტების, რომლებიც ინფორმირებულები
მაგრამ, მთავარი ის კი არ არის, რა ღირს
რებულად ძვირიან ი ტექნიკა. ჩემი მუშაობ ის
85
ზურა მაღალაშვილი: მე არ ვეთანხ
ვილს FP) არის გარე ბაზრისთვის, თქვენ
გაცილებით მეტი აქ გავაკეთო. ერთი კვირით
მები პაატას იმ ნათქვამს, რომ ფილმი იმდე
ამ ყველაფერს უყურებთ როგორც ბიზნესს,
ნაკლებს იმუშავებ თუ მეტს, დიდი განსხვავება
ნი ღირს, რამდენსაც მასში ვიხდით...
ირაკლი ჩხიკვაძე, იმ შემთხვევაში თუ ჩვენი
არ არის, ამ დროს კი რეალურად იზოგება 15
პაატა გოძიაშვილი: მაგაში მე თვი
ფულია, უყურებს როგორც თავის ხელფასს,
დან 20 ათას ევრომდე.
თონ არ ვეთანხმები საკუთარ თავს...
და თუ თავისი ფულია – როგორც კონვენცი
თამარ ტატიშვილი: რამდენია, საშუა
ზურა მაღალაშვილი: რამდენს
ას, და აბსოლუტურად ვეთანხმები (იცინიან).
ლოდ, შენთვის კომფორტული ბიუჯეტი?
ვიხდით ერთია, და რეალურად რა ღირს –
ზურას მსგავსი ადამიან ებისათვის კი რაღაც
პაატა გოძიაშვილი: დღეს – ერთი
მეორე.
მომენტში ქართული კინოს კომერციალიზა
თვიდან 2 თვემდე სამუშაოშ ი 4-დან 10 ათას
ვოვა კაჭარავა: კიდევ ერთი მნიშვნე
ცია შეურაცხყოფის ტოლფასია...
დოლარამდე.
ლოვანი პრობლემა ის არის, რომ არ გვყავს
დათო პატარქალიშვილი: უბ
თამარ ტატიშვილი: რამდენია ყვე
პროფესიონალები...
რალოდ, იცით, რისი თქმა მინდა – ჩვენ
ლაზე მაღალი ჰონორარი, რაც ქართველ
პაატა გოძიაშვილი: ეგ, ჩემი აზრით,
იმდენად მაგარ ინდუსტრ იაში ვართ, იმდე
რეჟისორს შენთვის გადაუხდია?
ყველაზე ადვილად მოსაგვარებელი პრობ
ნად მაგარი ფულის საკეთებელი მექანიზმი
პაატა გოძიაშვილი: 8 ათასი დო
ლემაა. როცა იქნება შეკვეთები და იქნება
გვაქვს, რომ ამ სფეროთი აღფრთ ოვანებუ
ლარი გადაიხადა ლევან თუთბერიძემ;
საქმე, ეტაპობრივად გაჩნდება პროფესიო
ლი ვარ. ეს ჩემი პირველი ფილმია, და თურ
სამუშაოც, შესაბამისად, ძალიან დიდი იყო.
ნალი კადრები...
მე ისე მარტივად კეთდება ფული, რომ არ
ყველაზე დაბალი...
გოჩა ჟორჟოლიანი: უკაცრავად, ამ
გვჭირდება არც კინოცენტრ ი, არც არავინ...
ლევან კორინთელი: უფულო
ყველაფერთან დაკავშირებით ჩემ აზრს
უზარმაზარი ბაზარია, მთელი მსოფლიო
(იცინის).
ვიტყვი. კარგი იქნებოდა აქ ყოფილიყო
არის ღია. ჩვენ რაც გავაკეთეთ, რეალ უ
პაატა გოძიაშვილი: არა, 700 დო
დათო ბეჟიტაშვილი, რადგან შიდა ბაზარზე
რად ეს ყველაფერი ფულის კეთებისთვის
ლარი.
გათვლილი სწორედ დათოს და ჩიკვაიძის
იყო. სამაგიეროდ, როგორც კი ეს ფილმი
თამარ ტატიშვილი: ბოლო პერიოდის
პროექტებია. აქ შედარებებზეა ლაპარაკი,
გადავიღეთ, მისი რეჟისორი ბექა ჯგუბუ
კვოტებში ყველგან წერია, რომ საქართვე
ხომ მართალი ვარ?! დანარჩენი ფილო
რია მოვიდა და თავისი არაკომერციულ ი
ლოში ნორმალური, ევროპული საფესტი
სოფიის საკითხებია. ჩვენი პროდუსერები
ფილმის იდეა გამიზიარა. ისეთი მაგარია,
ვალო ფილმის გადაღება დაახლოებით
კინოს გადაღებას დამატებითი შემოსავ
გავოცდი. რა თქმა უნდა, გადავიღებთ.
600-დან 800 ათას ევრომდე ჯდება. მშვიდი
ლის საშუალებად აღიქვამენ; მოდიან ჩვენ
ამის გარეშე არ არსებობს, კინო ხომ მაინც
წარმოებ ისთვის ნორმალურია?
ფონდში, მიდიან სხვაგან, იღებენ ხელფასს,
ხელოვნებაა. კი დავიყვანეთ ბიზნესამდე,
ყველა ეთანხმება.
თქვენი პროექტი (მიმართავს პატარქალიშ
მაგრამ მაინც ხელოვნებაა. საქართველოს
86
ფოტო: ხათუნა ხუციშვილი
სტილი ზუსტად ამას ითვალისწინებს, რომ
ბაზარი ძალიან ცუდია, ძალიან პატარა და
რომ მეტი ლიბერალიზაცია იყოს და შევ
ჩამოყალიბდება პროფესიული გილდიები,
უნდა გავზარდოთ.
თანხმდ ეთ იმაზე, რომ ხარჯთაღრიცხვები
რომლებიც დააბალანსებენ ამ პრობლემას,
გოჩა ჟორჟოლიანი: აქ სხვა რაღაცა
ერთნ აირად ვაწარმოოთ, ერთნაირად
რაზეც დღეს იყო საუბ არი.
ზეა ლაპარაკი – ამ ხალხს ეს აწუხებს. კინოს
დავითვალოთ.
პაატ ა გოძიაშვილი: კადრების
გადაღება უნდათ, სათქმელი აწუხებთ, მუზე
ზურა მაღალაშვილი: წარმოიდ
განვითარებაა ძალზედ მნიშვნელოვანი.
ბი. გესმით, რაზეა ლაპარაკი? აქ ეს დამო
გინეთ, რა კარგი იქნებოდა, რომ შექმნი
სტანდარტული ტენდენციით, თქვენნაირი
კიდებულებაა, კომერციაზე არც დაგელაპა
რაღაცას, გადაიღებ ფილმს და მერე კინო
პროექტები განავითარებს მომსახურე პერ
რაკებიან, ეს არის განმასხვავებელი. ისინი
თეატრებში გავა, და არ გექნება არავისთან
სონალს, ზრდის კადრებს და ა.შ. ამაზე არა
მუზებს ემსახურებიან და ფულზე ლაპარაკი
არაფერი სახვეწარი...
ვინ დავობს, მაგრამ ჩემი აზრით, საავტორო
მათთვის შეურაცხყოფაა...
თამარ ტატიშვილი: ანუ კინოთეატრე
კინოში, როცა ბიუჯ ეტი საჭიროზე ნაკლებია,
თამარ ტატიშვილი: წარმოებ აში
ბის პრობლემა. ვოვა, შენ რას იტყვი?
ფიქრი და გამოუვალი მდგომარეობიდან
ერთი პრობლემის მოგვარების საშუალება
ვოვა კაჭარავა: კანონი. ქონების კა
გამოსავლის ძიება უფრო წვრთნის მომ
რომ იყოს, რის გაუმჯობესებას ისურვებდით
ნონის მოგვარებას ვისურვებდი. კინოს ორი
სახურე პერსონალს; და ასე მგონია, რომ
პირველ რიგში?
მხარე აქვს: კინოს აკეთებ და ყიდი როგორც
იქნებ თქვენი მიმართულება გარეთ გატანის
დათო პატარქალიშვილი: ვისურ
პროდუქტს, და მეორ ე მხარე – ამით მწარ
(მიმართავს პატარქალიშვილს FP), და კი
ვებდი, რომ პოსტპროდუქციის დანადგარე
მოებელ ქვეყანას აპიარებ.
ნოცენტრის მიმართულება – ქვეყნის შიგნით
ბი იყოს აქ...
თამარ ტატიშვილი: ანუ საგადასახა
კეთების, ერთმ ანეთს ძალიან მარტივად
პაატ ა გოძიაშვილი: რეალიზაციის ბა
დო კუთხის მოგვარებას გულისხმ ობ.
მიეხმაროს.
ზარი ასჯერ უფრო დიდი რომ იყოს, ყველა
ლევან კოღუაშვილი: ცოტა მეტი
თამარ ტატიშვილი: მე მგონი, ჩვენი
ფერი ავტომატურად დალაგდება თავისით.
დაფინასება კარგი იქნებოდა. კინოცენტრის
დღევანდელი შეხვედრა იმდენად კონსტ
ირაკლი ჩხიკვაძე: ბიუჯეტები გაიზარ
ბიუჯ ეტი რომ გაიზარდოს, და მეტ ფილმს
რუქციული იყო, რომ კიდევ უნდა გავიმეო
დოს, დაფინანსება გაიზარდოს...
აფინანსებდნენ; მონოპოლია არ უნდა იყოს
როთ და ტრადიციად ვაქციოთ...
თამარ ტატიშვილი: დაფინანსების
დისტრიბუციაზე.
გაზრდაში რას გულსხმ ობ – სახელმწიფო
კოტე ჩლაიძე: თითქმის ყველაფერი
დაფინანსება გაიზარდოს?
ითქვა: კინოთეატრები არის უმნიშვნელოვა
ირაკლი ჩხიკვაძე: აბა, სხვას რას უნ
ნესი, სცენარი, ტექნოლოგიები და ა.შ. მაგ
და ვგულისხმ ობდე...
რამ ერთ რაღაცას დავამატებდი – თანხების
გოჩა ჟორჟოლიანი: ვისურვებდი,
რეგულაცია იმ შემთხვევაში მოხდება, თუ
87
industria da Tanamedrove teqnologiebi
ნებისმიერი ფილმი იდეით იწყება და მრავალი
ჯილდო, მათ შორის BAFTA, Edinburgh Interna
ლიც ძალზედ დაინტერესებულია პროექტით,
ადამიანის შრომის შედეგად ჰპოვებს განვითა
tional Film Festival; London Film Festival; Thessa
სერ ბენ კინგსლი და კრისტოფერ ლამბერტი,
რებას. ხშირად ფილმის ინსპირაციის წყარო
loniki Film Festival;
რომელიც ფილმში საკუთარ თავს განასახიე
კონკრეტული ადგილია ხოლმე. ამ ორი წლის
პროდუსერებს – სამანტა ტეილორს და მაიკ
განმავლობაში საქართველოში კინოს გადა
დაუნის 11-წლიანი თანამშრომლობა აკავში
რებს. ზემოთ ხსებნებული ვარკვლავები ფილ
ღების მსურველების რაოდენობამ მნიშვნე
რებთ, ისინი ქმნიან ფილმებს ევროპის სხვა
რამდენიმე სიტყვით ფილმის შესახებ. მოქ
ლოვნად იმატა. 2012 წელს ორი სერიოზული
დასხვა ქვეყანაში და არ აშინებთ კინოწარმო
მედება არარსებულ სახელმწიფოში ხდება,
პროექტის განხოციელდება იგეგმება.
ება აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებშიც კი; ეს
სადაც მოვლენები ძალზე საინტერესოდ ვი
გახლდათ ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტო
თარდება. რეჟისორს ფილმის გადაღების
ერთ-ერთი არის რეჟისორ პაველ პავლიკოვ
რი, რამაც რეჟისორს მათთან თანამშრომლო
იდეა რამდენიმე წლის წინათ, აფხაზეთში ვი
სკის ფილმი „ეპიკი“, რომელსაც ზაფხულში სა
ბა გადააწყვეტინა. „ეპიკის“ წინამოსამზადე
ზიტის დროს დაებადა. ჟანრი ჯერჯერობით
ქართველოში გადაღებისთვის, საქართველოს
ბელ ვიზიტზე ბევრი რამ იყო დამოკიდებული.
განსაზღვრულია როგორც შავი კომედია.
ეროვნული კინოცენტრის დახმარებით, გამოც
პროდუსერებს აინტერესებდათ, შესაძლებე
დილი ბრიტანული კომპანია Film and Music En
ლი არის თუ არა საქართველოში დღეს ფილ
შაფტი და ბუნება იმდენად შთამბეჭდავი
tertainment ამზადებს. პროფესიულ წრეებში ხში
მის გადაღება, იქნება თუ არა აქ ისეთი ადგი
აღმოჩნდა, რომ
რად ახსენებენ ამ წარმატებულ კომპანიასა და
ლები, რაც ფილმშია აღწერილი და ა.შ.
სცენის შეცვლაც კი გადაწყვიტა, კონკრეტუ
მის წარმატების ერთ-ერთი წინაპირობაა.
რეჟისორისთვის
საქართველოს
ლანდ
მან ფილმის რამდენიმე
რეჟისორს, რომლებიც თანამედროვე ევროპუ
ლი ადგილისთვის რომ მოერგო. თუმცა, აღ
ლი კინოს საკმაოდ სერიოზული და გავლენი
სანიშნავია, რომ ფილმის გადაღებისთვის
ანი მოთამაშეები არიან, ქმნიან რამდენიმე
მხოლოდ ბუნება არ არის საკმარისი, თუ
მილიონიან ფილმებს და საერთაშორისო
კი არ შეიქმნება ინფრასტრუქტურა. ვარ
კონტაქტებს ამყარებენ სამომავლო თა
სკვლავებისთვის ვარსკვლავური სას
ნამშრომლობის მიზნით. დღიური მიმოწერა გვქონდა Film and Music Entertainment-ის პრო დუსერებთან: სამანტა ტეილორ სა და მაიკ დაუნისთან. სცენარის დეტალურად შესწავლის შემდეგ საბოლოოდ
აირჩა
ადგილები,
რომლებიც პროდუსერებს, მიმარ
ტუმროებია საჭირო, რაც მხოლოდ
EPIC [ ქეთი დანელია ]
თბილისსა და ბათუმში გვაქვს.. ეროვნული
კინოცენტრი
ზრუ
ნავს, რომ საქართველო გადასა ღებად მნიშვნელოვან ტერიტო რიად წარადგინოს; გადაღებების გამარტივების მიზნით, მოლაპა რაკებები აქვს სხვადასხვა სახელ წიფო სტრუქტურასთან საგადასა
თულების პროდუსერს და რეჟისორს
ხადო შეღავათების თაობაზეც. ეს
უნდა ენახათ. 2-თვიანი აქტიური მუშა
ყოველივე არის პროცესი, რომელსაც
ობის შემდეგ 2011 წლის ნოემბრის და
დრო სჭირდება.
საწყისში ჩვენს ქვეყანას საინტერესო ადამი
ჩემთვის პირადად ძალიან საინტერესო
ანები ესტუმრნენ, მსოფლიოში აღიარებული
4 დღე იყო, პროფესიული კუთხით და ასე
რეჟისორი პაველ პავლიკოვსკი წარმოშობით
ვე კრეატიული თვალსაზრისით. საინტერესო
პოლონელია, თუმცა 14 წლის ასაკიდან დიდ
ხალხთან ურთიერთობა კიდევ ერთხელ ამტ
ბრიტანეთში, გერმანიასა და იტალიაში ცხოვ
3 დღეში ძალიან ბევრი ადგილი მოვინა
კიცებს, რომ კინო არის ცოცხალი ორგანიზმი,
რობს. სხვადასხვა კულტურების ცოდნა მის
ხულეთ – აღმოსავლეთი საქართველოდან
დაინტერესებული ადამიანების საერთო ნება,
ფილმებს თავისთავად საინტერესოსა და მიმ
დაწყებული
საქართველოთი
რომ ერთობლივი პროდუქტი შეიქმნას. ფილ
ზიდველს ხდის. საინტერსოა ისიც, რომ პაველ
დამთავრებული, რის შედეგადაც დამტკიცდა,
მზე მინიმუმ 100 კაცი მუშაობს, იმისათვის, რომ
ფილმს კადრირების გარეშე იღებს.
რომ ფილმს ნამდვილად ჩვენს ქვეყანაში გა
ხარისხი და ინტერესი მაღალი იყოს. „ეპიკის“
პავლიკოვსკის ფილმოგრაფია 5 დოკუმენ
დაიღებენ. იდეალური ლანდშაფტი და დამა
გადაღებები სავარაუდოდ ივლისში დასრულ
ტურ და რამდენიმე მხატვრულ ფილმს მოი
ინტრიგებელი არქიტექტურა ამის გარანტად
დება, ხოლო ეკრანებს 2012 წლის ბოლოს ან
ცავს, მათ შორის:
იქცა. რეჟისორი ხელიდან არ უშვებდა კამე
2013 წლის დასაწყისში იხილავს. ვნახოთ, რას
რას და ულამაზესი ადგილების დანახვისას
გადაწყვეტენ პროდუსერები.
The Woman in the Fifth (2011) (როლებში: კრისტინ სკოტ ტომას; ითან ჰოუკი) ფილმზე მუშაობა სულ ახლახან დასრულდა და პრე მიერა ტორონტოს ფესტივალზე გაიმართა.
დასავლეთ
ოხრავდა.
ერთი რამ ცხადია, რომ საქართველო მიმ
ასეთი პროექტების განხორციელება კი
ზიდველია უცხოელი პროდუსერებისთვის,
ნოცენტრისთვის ძალზედ მნიშვნელოვანია
რაც ადგილობრივი კინემატოგრაფისტების
My Summer of Love (2005) (როლებში: ემი
– საქმდებიან ადგილობრივი კინოპროფესიო
დასაქმების და ინსფრასტრუქტურის განვი
ლი ბლანტი; ნატალი პრესს) – დააჯილდო
ნალები, ქვეყანაში შემოდის ფული და საქარ
თარების საწინდარია. თავის მხრივ, სახელ
ვეს ფესტივალებზე: BAFTA Awards; Directors
თველო კინოს გადაღებისთვის საინტერესო
მწიფო უწყებებიც ზრუნავენ ქვეყნის ინფ
Guild of Great Britain; Edinburgh International
ადგილად წარმოჩინდება. აქვე იმასაც აღვ
რასტრუქტურის გაუმჯობესებაზე და იმედია,
Film Festival; Polish Film Awards.
ნიშნავ, რომ ფილმში სამი მსოფლიო დონის
მალე ამ მხრივაც სათანადო სტანდარტებს
ვარსკვლავი ითამაშებს – ითან ჰოუკი, რომე
მივიუახლოვდებით.
Last Resort (2000) აღებული აქვს მრავალი
90
ფოტო: ქეთი დანელია, გიორგი მელიქიშვილი
2 თვის განმავლობაში ყოველ
რეჟისორი პაველ პავლიკოვსკი და პროდუსერი მაიკ დაუნი
„მე ჩემი დრამატურგი ვიპოვნე“, – ასე მითხრა ლიტერატურული კონკურსი „გალას“ დაჯილდოების ცერემონიის შემდეგ რეჟისორ მა თამარ შავგულიძემ. საუბარი ეხებოდა კონკურსის წლევანდელ გამარჯვ ებულს მაკა კუკულავას. პროექტის მიზანიც ეს იყო – ქართ ველ რეჟისორებს „ეპოვნათ თავიანთი დრამატურგები“.
2011 წლის 8 ოქტომბერი, ეროვნული მუზეუმ ის შიდა ეზო. მიმდინა რეობს ლიტერატურული კონკურსი „გალას“ დაჯილდოება. დამსწრე საზოგადოება ღელავს, ღელავენ ნომინანტები. ცხადდება ნომინაცია: წლის საუკეთესო კინოსცენარი. გამარჯვებულს პრიზს გადასცემს კულტურის და ძეგლთა დაცვის მინისტრი, ბატონი ნიკა რურუა, და აპ ლოდისმენტები: „ადას კინო“, მაკა კუკულავა. ყველაფერი ზუსტად ერთი წლის წინათ დაიწყო. ერთი წელი მზადდე ბოდა ერთობლივი პროექტი. უნდა აღინიშნოს, რომ არა ბევრი ადამია ნის ძალისხმ ევა პროექტი ვერ შედგებოდა. მოინდომა ყველამ ერთად, ეროვნულმა კინოცენტრმა, ლიტერატურული კონკურსის ორგანიზა ტორმა ქ. თბილისის საკრებულომ, კულტურის და ძგლთა დაცვის სამი
ახალი სახელები ქართულ კინოდრამატურგიაში
ჟიურის წევრები, საღამოს წამყვანები, მაკა კუკულავა, ნიკოლოზ რურუა მარიამ წიკლაურთან ერთად
92
ფოტო: ივანე გოლიაძე
[ ირმა ჯანჯღავა ]
ნისტრომ და, რაც მთავარია, კონკურსის მონაწილეებმა. თუმცა მათზე
დათა ფირცხალავა – „ტკბილი ბიჭუნა“
უფრო ვრცლად ქვემოთ ვისაუბრებთ. დღეს პროექტის მნიშვნელობაზე
გიორგი ქებურია – „ფრთები“
გვინდა ვისაუბროთ, მის შედეგებზე, სცენარებსა და მათ ავტორებზე, იმ
ორიოდ სიტყვით გვინდა შევეხოთ კონკურსშ ი წარმოდგენილ სცენარებს
გეგმებზე, რაც კინემატოგრაფიის ეროვნულ ცენტრს აქვს ჩაფიქრებული
და მათ ავტორებს. კონკურსშ ი მონაწილეობა მიიღო ყველა თაობ ის წარ
სამომავლოდ სცენარის განვითარების თვალსაზრისით.
მომადგენელმა, რაც ძალიან სასიხარულოა. ასევე, მნიშვნელოვანია კონ
მოდით, კიდევ ერთხელ გავიაზროთ, რა ხდება ღირებულებათა ჯაჭ
კურსში სხვადასხვა რეგიონის წარმომადგენლების მონაწილეობაც. რაც
ვის „პროექტის და სცენარის განვითარების“ ეტაპზე. საკმაოდ მწირი
შეეხება ჟანრობრივ მხარეს – გამოვლინდა ჟანრთა მრავალფეროვნება:
რესურსები და ინვესტიციები საკმარისი ნამდვილად არ არის ღირე
მისტიკური დრამა, ტრაგიკომედია, მძაფრსიუჟეტიანი დრამა, პოსტმო
ბულებათა ჯაჭვის აღნიშნული ეტაპის განვითარებისთვის. ფილმები
დერნისტული დრამა, ლირიკული კომედია, ზღაპარი, ისტორიული დრა
წარმოების პროცესში შედის დაუხვეწავი სცენარებით, რომლებიც
მა, სატირა, სოციალური დრამა, სატირული დრამა, სათავგადასავლო,
შემდგომი კრიტიკის საფუძველს წარმოადგენს. ერთი ადამიანი გვევ
მელოდრამა, მისტიკური ზღაპარი. წარმოდგენილ ნამუშვერებში იყო რო
ლინება დრამატურგის, რეჟისორის და პროდუსერის როლშიც, რაც
გორც მსხვილბიუჯეტიანი, ასევე მცირე ბიუჯეტზე გათვლილი სცენარები.
ნამდვილად არ არის სასურველი. თანამდროვე მსოფლიოში ძალიან დიდი ძალისხმევა, თანხა და
კონკურსის შედეგები
დრო იხარჯება ღირებულებათა ჯაჭვის „პროექტის და სცენარის
პროექტის განხორციელებით გადაიდგა პირველი ნაბიჯი სცენარების
განვითარებაზე“. ამჯერად ღირებულებათა ჯაჭვის „პროექტის Dდა
დონის ასამაღებლად. ეროვნულ კინოცენტრ შ ი მიაჩნიათ, რომ აღნიშ
სცენარის განვითარების“ ეტაპის მნიშვნ ელობაზე არ შევჩერდებით.
ნული კონკურსი არის მხოლოდ ერთი ნაბიჯი კინოდრამატურგიის სფე
ფილმის შექმნის პროცესის აღნიშნული ეტაპი აუცილებელი რომ არ
როში სერიოზ ული ცვლილებების მოსახდენად. უდავოა, რომ ცვლი
იყოს, არც იარსებებდა, და მის განვითარებაზე განუსაზღვრელად
ლებები შესატანია განათლების სფეროშიც.
დიდი თანხები არ დაიხარჯებოდა.
ეროვნული კინოცენტრ ის მესვეურებს სურვილი აქვთ, სცენარების დო
ჩვენი ქვეყნის რეალობიდან გამომდინარე, შევეცადეთ, უფრო ღრმა
ნის ასამაღლებლად სხვა ღონისძიებებიც ჩაატ არონ – კერძოდ, გრან
პროცესებში ჩაგვეხედა. საქართვ ელოში ყოველთვის არსებობ
ტების გაცემა სცენარის განვითარებისთვის. აღნიშნული სფეროს შეს
და მჭიდრო კავშირი მწერლებსა და კინოდრამატურგებს შორის.
წავლისას ჩვენ მსოფლიოში არსებული პრაქტიკა გავითვალისწინეთ.
ლიტერატურული კონკურსის და კინოცენტრის ერთობლივი კონკურ
„გალას“ კონკურსის შედეგებზე დაყრდ ნობით, ეროვნული კინოცენ
სის ჩატარების იდეაც აქედან დაიბადა. უბრალოდ, ქართული კინოს
ტრში იგეგმება ასევე ყველაზე მნიშვნელოვანი ღონისძიება, კიდევ
განვითარების გარკვეულ პერიოდში ეს კავშირი დაიკარგა. დაიბადა
ერთი ინიციატივა – „დამაკავშირებლის“ ფუნქცია სცენარისტებსა და
შეკითხვა: მართლა არ არიან ნიჭიერი ადამიანები, რომლებიც მოღ
პროდუსერებს/რეჟისორების შორის.
ვაწეობენ კინოდრამატურგიის სფეროში, თუ ასეთი ადამიან ები არ
შეხვედრაში მონაწილეობას მიიღებენ კონკურსშ ი მონაწილე სცენა
სებობენ, უბრალოდ არ არსებობს კავშირი კინოდრამატურგებსა და
რის ავტორები და დღევანდელ კინოსივრცეში წარმატებული პრო
კინომწარმოებლებს შორის.
დუსერები/რეჟისორები. შეხვედრას დიდი ინტერესით ელოდება
კონკურსის შედეგებმა გვიჩვენა, რომ არსებობენ პროფესიონალები,
ორივე მხარე. ეროვნული კინოცენტრ ის მესვეურები ამჟამად მუშაო
რომლებიც საინტერესო ნაწარმოებებს ქმნიან.
ბენ შეხვედრის ფორმატის შექმნაზე. სასურველია, დისკუსიის ფონზე
მოგახსენებთ უშუალოდ კონკურსის მონაწილეებზე და მათ მიერ
მოხდეს სცენარისტების მიერ საკუთარი პროექტების წარდგენა პრო
წარმოდგენილ ნამუშევრებზე. მხოლოდ ის, რომ ეროვნულ კინო
დიუს ერების/რეჟისორების წინაშე. შესაძლებელია, აღნიშნული შეხ
ცენტრში „გალას“ კონკურსზე შემოვიდა 41 სცენარი, უკვე თავისთა
ვედრა ბევრი ახალი პროექტის დაბადების ადგილად იქცეს.
ვად მნიშვნ ელოვანი ფაქტია. რატომ მოხდა ასეთი დაინტერესება
კონკურსის შედეგებიდან გამომდინარე, ვფიქრობთ, რომ ლიტერატუ
„გალას“ კონკურსით? პირველ რიგში, უნდა აღინიშნოს ლიტერატუ
რულ კონკურს „გალასთან“ თანამშრ ომლობა ყოველწლიური გახდება.
რული კონკურსის პოპულარობა. „გალა“ რომ საკმაოდ პოპულარუ
რასაკვირველია, არსებული პირობების გათვალისწინებით, კინო
ლია ლიტერატურულ წერეებში, გამეორებას არ საჭიროებს; ხოლო
ცენტრ ის მიერ ჩატარებული ღონისძიებები საკმარისი არ არის ყვე
ის, რომ სცენარებს ორი კომისია წაიკითხავდა და შეასფასებდა,
ლა იმ პრობლემის გადასაწყვეტად, რაც დღეს დგას ღირებულებათა
ზრდიდა სანდოობას. გამარჯვებულის გამოვლენის ობიექტურობის
ჯაჭვის „განვითარების ეტაპის“ წინაშე, მაგრამ ერთი რამ უდავოა,
თვალსაზრისით. ვფიქრობთ, თითოეუ ლმა არგუმენტმა იმუშავა. აღ
რომ ლიტერატურულ კონკურსთ ან თანამშრომლობით დაიწყო კი
ნიშვნის ღირსია ეროვნული კინოცენტრ ის შიდა კომისის მუშაობ ის
ნოდრამატურგიის დარგის პოპულარიზაციის პოზიტიური პროცესი
ხარისხიც. მათ შეისწავლეს სცენარების შეფასების გამოცდილება
და გადაიდგა კიდევ ერთი ნაბიჯი ამ სფეროში მოღვაწე პროფესიო
თანამედროვე მსოფლიოში, შემდგომ კი საქართველოს რეალო
ნალების კინოსფეროში „დასაბრუნებლად“.
ბას მოარგეს. სცენარები ევროპაში მიღებული კრიტერიუმების სა
ლიტერატურულ კონკურსზ ე წარმოდგენილი ეროვნული ყველა სცე
ფუძველზე ფასდებოდა, და შემდგომ კომისიის შეხვედრებზე თი
ნარი კინოცენტრის მონაცემთა ბაზაში ინახება. ნებისმიერი პროდუ
თოეულის დეტალური ანალიზი კეთდებოდა. აქედან გამომდინარე,
სერის/რეჟისორის მხრიდან დაინტერესების შემთხვევაში, ეროვნული
„გალას“ ლიტერატურულ კომისიას ნამდვილად ღირსეული სცენარე
კინოცენტრ ის წარმომადგენლები მოხარულნი იქნებიან, სცენარის ავ
ბი გადაეცა:
ტორები კინორეჟისორებთან/პ რ ოდუსერებთან დააკავშირონ.
მაკა კუკულავა – „ადას კინო“
ეროვნული კინოცენტრის მესვეურებმა ლიტერატურული კონკურსის
ნუგზარ მეტრეველი – „ღილი“
წლევანდელ გამარჯვებულს მაკა კუკულავას, და კონკურსის მონაწილე
ბესო, გივი ოდიშარია – „კვამლი ანუ უხილავი ფიროსმანი“
უტა ბერიას სთხოვეს წინამდებარე ჟურნალის რედაქტორობა.
ოთარ შამათავა, ზაზა ბუაძ ე – „კავკასიური მურა დათვი“ თემურ ჭკუასელი – „სიმღერით გამთბარი მიწა“
93
oTo berZeniSvili
NEW COMMERS – NEW TECHNOLOGIES – UNKNOWN HEROES [ ვიკა გიორგობიანი ]
ახალი, უფრო სწორად ჯერჯერობით ნაკლე
ნობ ფარგლებს გასცდა და თავისი გამოსა
ოთო ბერძენიშვილი
ბად ცნობილი „კინოშნიკების“ ტალღა თავი
ხულება ახალი ტექნოლოგიებით დატვირთა,
ოთო ბერძენიშვილი თვითნასწავლი რეჟისორია.
სებური ანდერგრაუნდული და სრულიად არა
რატომ არ შეიძლება, რომ თვითრეალიზაცი
გადაღებული აქვს რამდენიმე მოკლემეტრაჟი
ამბიციურ ი სისტემით მუშაობს; ეს ადამიანები
ის სფეროდ ზუსტად ის განსხვავებული ჩვენე
ანი ფილმი, კონცეპტუალური და მუსიკალური
სხვადასხვა კინოსკოლის წარმომადგენლები
ბის ხერხები განვიხილოთ?
ვიდეოკლიპები, დაარსებული აქვს მუსიკალუ
არიან და მიუხედავად იმისა, რომ ერთმანე
ჩვენი კინოსკოლა ხომ ძალზედ მცირე პრო
რი სტუდია-ფორმატი Sons Of Carpenters.
თისგან რადიკალურად განსხვავებული კინო
ცენტით აჰყვა სამყაროს ვნებათაღელვებს
ერთი წლის წინათ მან ოთხნაწილიან ი დო
ხედვა აქვთ, ერთი რამ მათ აზროვნებაში უცვ
და შესაბამისად, მატერიალიზაცია მხოლოდ
კუმენტური ფილმი – „ქართული როკ-მუსი
ლელია – იცხოვრონ იმისთვ ის, რომ შექმნან
ეროვნულ საკითხზე თუ მოახდინა. ჩვენ 21-ე
კის ანთოლოგია“ გადაიღ ო. მაყურებელმა
კინო. თითოეული მათგანი აბსოლუტურად
საუკუნის ათიან წლებში ვცხოვრობთ, ეს რე
ჯერჯერობით მხოლოდ პირველი ნაწილი -
განსხვ ავებული მანერით მუშაობს და ეს სრუ
ვოლუციურ ი დროა და ახალი სახეების აღ
„რადიო“ იხილა.
ლებით არ არის გასაკვირი. თუ კინო ამ საუ
მოჩენა არა მარტო ხაზს უსვამს სიახლეების
ოთო წერს, იღებს, ამონტაჟებს, ხატავს, უკრავს.
კუნის დასაწყისში, ისევე როგორც დანარჩენი
მოძიების აუცილებლობას, არამედ ადასტუ
ჩემი ნაცნობებიდან ის ერთადერეთი ადამია
ხელოვნების მიმართულებები, აქამდე ნაც
რებს, რომ პროცესი არ წყდება.
ნია, რომელსაც როცა უნდა ჰკითხო, როგორ
94
giorgi Todria
არის და რას შვრება, არასდროს არ მიიღებ პა
მელსაც დეპრესია აქვს და ა.შ.
ხელოვნება არ ეკუთვნის არავის – არც ხალხს,
სუხად ტიპიურ – „არაფერს“, ან „რავი ვარ, რა“-ს.
ყველაზე მეტად კინოში სიცივე მიყვარს. არ
არც ავტორს, ის ჩნდება და თავისთავად არსე
ოთო უწყვეტი ძიებების და ქმნადობის სამყა
მიყვარს, როცა ბევრი გრძნობებია. კიდევ მომ
ბობს; კინოც მათ შორის...
როა, რომელიც ერთი მხრივ თავბრუდამხვევი
წონს, როცა მთავარი გმირები ქალები არიან.
პროდუქტიულობით გაოც ებს და მეორე მხრივ
ჩემს მუსიკალურ კლიპებში მთავარი გმირები
გიორგი თოდრია
სურვილს გიჩენს, შენც ჩაერთო ამ ქმედებაში.
ყოველთვის ქალები არიან.
გიორგის ფილმები განსაკუთრებული სისადა
ოთო: ჯერ არ ვიცი, ჩემი გამომსახველობითი ხერხები კონკრეტულად რა არის, მაგრამ ვიცი,
ვით და ბავშვური გულუბრყვილობით გამო როგორ ფიქრობ, პასუხობ იმ დროს, რო
ირჩევა. გიორგის გამოგონილი სამყარო და
რომ ყველაზე მეტად ის ტიპები მაინტერესებს
მელშიც ცხოვრობ?
გმირები მის მოკლემეტრაჟიან ფილმებში ხაზს
და მართობს, ვისაც ვიღებ. აი მაგალითად, შენ
ოთო: ყველაფერი რასაც ვიღებ ამ დროს პა
უსვამს ავტორისთვის სახასიათ ო რეჟისორულ
გაქვს გრძელი, წითელი თმა, ჩვენს მეგობარს
სუხობს. ეს ჩემი შეფასებაა ამ კონკრეტულ
ხელწერას. კონცეპტუალ ურ-დოკუმენტურ ესე
აქვს საინტერესო ფორმის ქოლგა, იქ კიდევ
დროში. ჩემთვის კინო არის რეალობის ასახ
ებს ის iPhone-ით იღებს, სადაც ხმა, გამოსახუ
ვიღაც ბიჭია, რომელიც ფეხში სამჯერ დაჭრეს,
ვა, რომელიც ფანტაზიის გარეშე უბრალოდ
ლება და ტემპი კინოგანწყობას ქმნის.
ვიღაცას ჰყავს „ისტერიჩკა“ დეიდ აშვილი, რო
არ გამოდის. საერთოდ, ხელოვნება რა არის?
გიორგი: ჩემი პერსონაჟები გამუდმებით ეძებენ
95
Tika CxeiZe
თავისიანებს; ყველანი ასე ვატარებთ ცხოვრე
და ატარო ექსპერიმენტები, ეცადო, იპოვო სწო
პერსონაჟებით სწორედ რომ რეჟისურაა. თიკა
ბას – ჩვენიანებს ვეძებთ... მთელი ცხოვრება თა
რი გზა, იპოვო შენიანები...
ჩხეიძის შემოქმედება ერთი ადამიან ის მიერ
ნამოაზრის მუდმივი ძიებ ის პროცესია...
კინო ჩემთვის სკვდილი და გადარჩენაა ერთ
შექმნ ილი განყენებული სამყაროა.
ჩემი შემოქმედების საფუძვლად იტალიურ კი
დროულად. ნორმან მეილერმა უთხრა მუჰა
ნოსკოლას მივიჩნევ. იტალიური 70-ნი წლების
მედ ალის: „რაც ყველაზე მეტად გიყვარს, ის
კინემატოგრაფი მსოფლიო კინოს თავისებური
გკლავს“. ეს არის ჩემთვის კინო.
რენესანსია. იმ წლებში ისე ადვილად ჰყვებოდ
როგორ დაიწყე ანიმაციების კეთება? თიკა:
თავიდან
კომპიუტ ერში
ვხატავდი
„მაუსით“. სახლში რემონტი მქონდა, მეგო
ნენ ადამიან ებზე, ისე უბრალოდ აღწერდნენ
თიკა ჩხეიძე
ბართან დავდიოდ ი და იქ ვხატავდი კომპიუ
მათ მდგომარეობ ას, მას მერე ეს სიმარტივე ვე
თიკა ჩხეიძისთვის ხელოვნება განყენებული
ტერში, ვერთობოდი, ასე ვთქვათ... ნახატები
რავინ ვეღარ გაიმეორა...
განზომილებაა. მისთვის თავისუფლებას მოკ
დაგროვდა, დაგროვდა, მერე სახლშ ი რე
ტექნოლოგიურმა პროგრესმა ძალიან ბევრი
ლებული ან ჩარჩოებში მოქცეული ხელოვნება
მონტი დამთავრდ ა და დავიწყე ამ ნახატების
რამით გაამდიდრა კინო, თუმცა ბევრი რამ წა
არ არსებობს.
შეერთება და დაკავშირება. საერთოდ მგო
ართვა კიდეც...
მიუხედავად იმისა, რომ საკუთარ თავს რე
ნია, რომ სულ რაღაც უნდა აკეთო. ემოციე
რომ
ჟისორს არ უწოდებს, მისი ამჟამინდელი
ბისთვ ის ფორმის მიცემა ურთიერთობის ყვე
„რესტარტ“-ის პერიოდ ი დგას. ადრე რაც იყო,
თვითგამოხატვის ფორმა – ანიმაცია თავისი
ლაზე კარგი ფორმაა.
ის აღარ არსებობს და ახლა თავიდან ვიწყებთ
სპეციფიკური ფაბულებით, მუსიკალური გა
ქართულ კინოში დღეს მართალა იგრძნობა
ყველაფრის სწავლას. მე ვთვლი, რომ სულ უნ
დაწყვეტებით, ფერთა პროექციით და ნახატი
გამოცოცხლება. ვიღაცებს ვგულშემატკივრობ,
ქართულ
96
კინოზე
შემიძლია
ვთქვა,
ana cimintia
ვიღაცები ძალიან მიყვარს, მაგრამ არ ვგულ
ლებს. ეს არის ძიების თავისებური ხერხი, მუდ
შემატკივრობ; არ ვიცი, მე ჩემი თაობა ძალიან
მივად მოტივირებული განვითარებისკენ; მისი
ანა: კინო არის ჩემი მოძრაობა, რომელიც გა
რა არის შენთვ ის კინო?
მომწონს და მაინტერესებს, მართლა მაინტე
მსოფლმხედველობა ქართულ-ევროპული გა
მოსახულია ეკრანზე; მე ვმოძრაობ და კინოც
რესებს იმიტომ, რომ იმდენი რამე გავიარეთ
ნათლების სინთეზზეა დაფუძნებული, რაც უკვე
მოძრაობს – ერთი უწყვეტი პროცესია, ეს არის
ერთად. საბოლოო ჯამში ჯერ კიდევ ველო
საინტერესოს ხდის მის შემოქმედებას.
კინოს ფენომენი: moving, moving, moving…
დები იმ რაღაც დიდს... ისე, სიმართლ ე რომ გითხრათ, ახლა საერთოდ არ ვარ ჩართული
როგორ გგონია, რა არის შენი მთავარი
ლევან კაკაბაძე
პროცესებში. ადრე პირიქით ყველაფერი ვი
მესიჯი?
მართალია, არ მიყვარს ეს ტერმინი, მაგრამ ამ
ცოდი, სად რა ხდებოდა; ახლა რაღაცნაირად
ანა: მუდმივად მოძრაობა დროსთან ერთად. კი
პროექტის ფარგლ ებში პრაქტიკულად ერთა
ამოვარდნილი ვარ; თითქოს დროისგან გავ
ნოს კეთებისას მთავარია, ერთ დროში მოხდეს
დერთ კოსმოპოლიტზე ვწერ. კინოზე უსაზღვ
თავისუფლდი, ან აღარ მაწუხებს...
გადაღება და დამუშავება და არ გაიჭიმოს ხან
როდ შეყვარებული და ზედმიწევნით გამორ
გრძ ლ ივად. სხვა შემთხვევაში არ ხდება ზუსტი
ჩეული აზროვნების მქონე, ტექნოლოგიური
ანა ციმინტია
აზრის გადმოცემა, გიწევს გახსენება, თავიდან
პროგრესით და თანამედროვე ეპოქის მიღწე
ის არ ემორჩილება სტანდარტებს და ყოველ
ადაპტაცია. ამიტომ მიყვარს შორთ-ფილმების
ვებით კმაყოფილი ლევან კაკაბაძისთვის აჩ
თვის ცდილობს, პირადი მოსაზრება ისე გად
კეთება. ერთ დღეში შეგიძლია გადმოიტანო ის,
ქარებული დრო, ტექნოლოგიური ევოლუციის
მოსცეს, რომ თავი აარიდოს კონცეპტუალურ
რითიც ხარ დატენილი. ამიტომაც შემიყვარდა
შედეგები და მოთხოვნა, იცხოვრო დროის შე
დატვირთვებს, ხაზგასმულ შინაარსებს, ფაბუ
დოკუმენტური კინო.
საბამისად – მისი, როგორც რეჟისორ-არტისტის
97
ფუნდამენტს წარმოადგენს.
რაც ფილმების ყურება დავიწყე; ახალ გაც
რად მეცვლ ება აზრები, ხვალ შესაძლოა, იგივე
ლევანი: მე ყველაფერს ინტერნეტის მეშვეობით
ნობილ ადამიანებს პირველ რიგში კინოზე
თემებზე სულ სხვა პასუხი მქონდეს.
მივაღწიე.
ველაპარაკები, ხანდახან ვფიქრობ, რომ ეს
მომწონს
გადაღება შემთხვევით დავიწყე, მოკლე ფილ
ცუდია, როცა ადამიანებს „კინოგემოვნების“
ახლა იყო მაგალითად „ნოკიას“ მობილური
მებით; ეს იყო მუსიკაზე აწყობილი გამოსახულე
მიხედვით აფასებ, მაგრამ ჩემთვის მართლა
ფილმების ფესტივალი, რომელზეც ბრიტა
ბები, ლანდშ აფტები და ქალაქი; ალბათ ჩემი
ეგრეა. თუ მოსაუბრესთან კინოსთან დაკავ
ნელმა რეჟისორმა გაიმარჯვა 10-წუთიანი
შემოქმედებით უფრო საკუთარ თავს გამოვხა
შირებით საერთო ვერ ვნახე, ვერ ვეურთიერ
ფილმით და ძალიან კარგი იყო. უკვე აღარ
ტავ, „სნეპშოტების“ პრინციპით, ვაკეთებ იმას,
თები – ძალიან მიჭირს;
აქვს აზრი, რითი იღებ, მთავარია, გამოსახუ
რასაც ვგრძნობ და ისტორიებს წინასწარ არას
ისე, ისიც კი არ ვიცი, ჯერ საერთოდ ვიქნები
ლება გქონდეს; და თუ გაქვს, ხარისხს აღარ
დროს ვწერ...
თუ არა რეჟისორი – სულ იმას ვამბობ, რომ
აქვს მნიშვნ ელობა. მთავარია, რას ჰყვები და
ჩვენთან ბათუმში ხელოვნება არ არსებობს, ამი
ბოლოს ალბათ ლექტორი გავხდები, რომე
ის, რასაც ყვები, ნამდვ ილი იყოს.
ტომ არც დროის ფაქტორი არ მონაწილეობს.
ლიც კინოს ასწავლის;
არ ფიქრობ გალერეებზე, მუზეუმ ებზე, ფესტივა ლებზე, ბათუმში ეგ თემა საერთოდ არ გაწუხებს.
არ ვიცი, მე რაც მომწონს ის კარგია თუ არა,
კინო ჩემთვის ყველაფერია. საერთოდ ყვე
იმიტომ, რომ მაინც ძალიან ინდივიდუალურია;
ლაფერი კინოს მეშვეობით ვისწავლე; ყვე
ბევრი ისეთი ფილმი მომწონს, რომელიც მარ
ლა, ვისაც ვეკონტაქტები, მას მერე შევიძინე,
თლა არაფრად არ ვარგა, თუმცა, იმდენად ხში
levan kakabaZe
98
თანამედროვე
ტექნოლოგიები,
kinosTvis erTad
100
interviu უცნობი კინოისტორია მხატვარი მანანა
და ბაკურიანში და ფილმის პლაკატიც მასვე
ერთხელაც მუშაობ ისას ვერ დაასრულეს
ეკუთვნის, ქალბატონი მანანას სამუშაო
ვეფხვთ ან დაკავშირებული სცენების გადა
ასპარეზი ფერწერა გახდა. „არ ვიცი, ალბათ
ღება და სხვა ვეფხვის მოყვანას ელოდე
მხატვარი უფრო მეტია ჩემში“, – ამბობს ის.
ბოდნენ. იჯდა კუროსავა დაღვრემილი.
მისი ასეთი გადაწყვეტილების მიზეზი ერთი
ყველა ხედავდა, რომ ხასიათზე ვერ იყო.
შემთხვევაც გახდა, რომელსაც არანაკლებ
უცებ სადღაც გაქრა. მთელი „მოსფილმი“
მნიშვნელობას ანიჭებს:
ეძებდა. ვერსად მიაკვლიეს. მეც მკითხეს,
– იცით, ყველაფერი შემთხვევით ხდება.
– ხომ არ იცი, სად არისო. ვუპასუხე, – აქ
1975 წელს „დერსუ უზალამ“ მოსკოვის მეცხ
იჯდა, ალბათ რაღაც არ მოეწ ონა, ადგა
რე კინოფესტივალზე ოქროს პრიზი აიღო.
და სასტუმროში წავიდა-მეთქი. ძალიან შე
მიღებაზე ჩვენი გადამღები ჯგუფის გვერდით
იცხადეს, – გზა მაგან არ იცის, ფული მაგას
პოლონელები ისხდნენ. იყო ასეთი არაჩ
არ აქვს და წასვლით აბა, სად წავიდოდაო.
ვეულებრივი რეჟისორი, კავალეროვიჩი.
ულამაზესი ქალბატონი მანანა წივწივაძე გა
ყველგან ეძებდნენ. ბოლოს მართლაც სას
იქ გავიცანით ერთმანეთი. გამომკითხა, რა
დასაღები მოედნის გარეთ წარმოუდგენელია.
ტუმროში მიაკვლიეს. ასეთი იყო. რაღაც თუ
და როგორ. მერე მითხრა, – არ წახვიდე
პარადოქსულია, მაგრამ კინოში მუდამ კადრს
არ მოსწონდა, შეეძლო პროტესტის ნიშნად
კინოში, მხატვრობა გააგრძელე; და არ ვიცი,
მიღმა მუშაობდა. ბევრ მხატვარს და რეჟისორს
წასულიყო, არ გადაეღო ის კონკრეტული
რატომღაც ძალიან იმოქმედა. მერე ჩამო
არ ჰქონია, მის მსგავსად, აკირა კუროსავასთან
სცენა, გადაედო, გაეწელა, ეფიქრა დიდ
ვედი აქ. მიშა კობახიძესთან ვმეგობრობდი.
შემოქმედებითი თანამშრ ომლობის ბედნიე
ხანს; ვერავინ მიხვდ ებოდა გადაღებების
მიშას უჭირდა. ხან უშვებდნენ მის ფილმებს,
რება. თექვს მ ეტი, ჩვიდმეტი წლის ასაკიდან
დაყოვნების კონკრეტულ მიზეზს. გარკვეულ
ხან კრძალავდნენ. ვიფიქრე, – ახლა მიშას
ახსოვს, რომ რეჟისორობა სურდა. ხატვა გაცი
წილად, პერფექციონისტი იყო.
უჭირს, მე რაღა უნდა ვაკეთო-მეთქი და სულ
წივწივაძე
ბაჟბეუკ-მელიკოვისა და გუდიაშვილის მუზა,
ლებით ადრე დაიწყო, მაგრამ რეჟისორობის
ფოტო: პირადი არქივიდან
რეჟსორთან ვმუშაობ და უნდა დავეხმარო.
სამურაებ ის შთამომავალ აკირა კუროსავას
ჩავიქნიე ხელი. კავალეროვიჩმაც იმოქმე
სურვილი თბილისის სახელმწიფო სამხატვრ ო
რეჟისორობამდე მხატვრობა სურდა. სახსრ ე
და. მეტი კინოში აღარ მიმუშავია. ეს ჩემი
აკადემიის დამთავრების შემდეგაც არ განელე
ბის სიმცირის გამო, კარიერული გეზის შეცვლა
პირადი გადაწყვეტილება იყო.
ბია და სწორედ ეს გახდა ორწლ იან სამუშაო
მოუხდა, მაგრამ ხატვისთვის თავი არასდროს
კურსებზე მისი მოსკოვში წასვლის მიზეზი. აკა
დაუნ ებებია. სწორედ მანანა წივწივაძის სახ
ნიცდის. მას შემდეგ ფერწერაში მუშაობს. ეს
დემიის დიპლომით „მოსფილმში“ მხატვრის
ლში ვხვდებით მისი ნახატების დიდ ალბომს,
არის მისი ცხოვრების მამოძრავებელი ძალა.
ასისტენტი უნდა ყოფილიყო, სადაც იმხანად
რომელსაც მხატვრის კუთვნილი მრავალი
დავდივართ ოთახებში და ვათვალიერებთ
მისი მეგობრის მეუღლე მუშაობდა. სწორედ
სხვა წიგნისა თუ მისალოცი ბარათის მსგავსად,
სხვადასხვა დროს შექმნილ ნამუშევრებს.
მან ურჩია ახალგაზრდა ქალს იაპონელების
დიდი რეჟისორის დახვეწილი ხელმოწერა ამ
ძირითადად დიდ ტილოებზე მუშაობს, თუმცა
ჯგუფთან მუშაობ ა. ჯგუფს, არც მეტი არც ნაკლე
შვენებს. თავადაც მხატვარი კუროსავა ფილმის
ბევრი მინიატურაც აქვს. თემატიკა მრავალ
ბი, აკირა კუროსავა ედგა სათავეში. საქმე ის
მხატვრის მუშაობაში აქტიურ მონაწილეობას
ფეროვანი, მანერა პასტოზური, ენერგიული,
გახლდ ათ, რომ „დოდესკადენის“ კომერცი
იღებდა. თითოეული კადრი ზედმიწევნით
ფერი ჟღერადი და უხვი. მისთვის ფერწერა
ული და შემოქმედებითი წარუმატებლობის
ზუსტად უნდა აწყობილიყო. მიუხედავად იმისა,
ში მუშაობა ყოველდღიური სასიცოცხლო
შემდეგ, 1971 წლის 22 დეკემბერს კუროსავამ
რომ მსახიობებს დიდ შემოქმედებით თავისუფ
მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებას წაა
თვითმკ ვ ლ ელობა სცადა. საბედნიერ ოდ,
ლებას ანიჭებდა, უშუალოდ გადამღები ჯგუფი
გავს. გადასაღები მოედნისგან განსხვავებით,
მცდელობა წარუმატებელი გამოდგა. ამის მიუ
სადმი მისი მოთხოვნები განსხვავებული იყო.
აქ ის მარტო მუშაობს. სიამოვნებასაც მეტს
ხედავად, ბევრი ეჭვის თვალით უყურებდა რე
„მოსფილმის“ მკაცრად გაწერილი სამუშაო
იღებს. ჰქონდა გამოფენები ამერიკაში, შვეი
ჟისორის სამომავლო კარიერ ას. ამ ფაქტიდან
გრაფიკი მას არ აკმაყოფილებდა. მუშაობდა
ცარიასა და ავსტრიაში. იმედი აქვს, გამოფე
ორი წლის შემდეგ „მოსფილმმა“ კუროსავას
24 საათი. მნიშვნ ელობა არ ჰქონდა დროს.
ნას ერთხელ თბილისშიც გამართავს.
თანამშრ ომლობა შესთავაზა. ჯერ კიდევ ოცდა
მთელი გადამღები ჯგუფი მის გრაფიკზე იყო
კარკადეს ჩაის, შორეული მოგონებების,
ათიანი წლებიდან მოყოლებული კუროსავას
აწყობილი. მართალია ფილმის გადაღებები,
მღელვარე ფოტოსესიისა და საკუთარი ნამუ
რუსი მეცნიერ ისა და მკვლევარის ვლადიმირ
სიუჟეტის გეოგრაფიული სპეციფიკურობიდან
შევრების მოკლე ექსკურსის შემდეგ ქალბატონი
არსენევის წიგნის „დერსუ უზალას“ ეკრანიზაცია
გამომდინარე, ძალიან რთულად მიმდინა
მანანა საკუთარი ალბომებით ხელდამშვენებუ
სურდა და „მოსფილმთან“ თანამშრომლობა
რეობდა, მაგრამ „დერსუ უზალა“ ძალზედ
ლებს გვისტუმრებს; ბედნიერებასა და წარმა
მას სწორედ ამ სურვილის ასრულებას უქადდა.
წარმატებული გამოდგა რეჟისორისთვის. ფილ
ტებებს გვისურვებს. გარეთ გამოსული ვღელავ,
1973 წლის დეკემბერში 63 წლის კუროსავამ
მმა კუროსავას 1976 წელს საუკეთესო უცხოურ ი
ვცდილობ, ყველაფერი, რაც ითქვა, არ დავკარ
შემოქმედებით ჯგუფთან ერთად საბჭოთა კავ
ფილმისათვის ამერიკული კინოაკადემიის
გო, ემოციები ცოცხლად გამყვეს სახლამდე,
შირისაკენ აიღო გეზი. სწორედ ასე გადაიკვეთა
უმაღლესი ჯილდო „ოსკარი“ მოუტანა.
რომ შემდგომ ნაწილობრივ მაინც შევძლო
„იაპონელების ჯგუფისა“ და მხატვარ მანანა
კითხვაზე, უმუშავია თუ არა კინოში მას
ფილმზე მუშაობის ნოსტალგიას არ გა
მკითხველისთვის იმ ყველაფრის გაზიარება,
წივწივაძის შემოქმედებითი გზები და დაიწყო
მერე, ქალბატონი მანანა სინანულის გარეშე
რაც უშუალოდ მთავარი გმირისგან მოვისმინე
ფილმ „დერსუ უზალაზე“ მუშაობა.
პასუხობს, რომ – არა. იქვე დავუსვი ყველა
ამ ბევრისთვის უცნობ კინოისტორიაზე.
– ძალიან რთული იყო. კუროსავა ძალიან
ფერს წერტილიო. მიუხედავად იმისა, რომ
მომთხოვნი გახლდ ათ. იქ ბევრს უკვე აღარც
მას მერე მისი მეგობრის, მიშა კობახიძის
ვფიქრობდი, უბრალოდ ვიცოდი, რომ დიდ
ფილმ „მუსიკოსების“ გადაღებას ესწრებო
თამუნა ლოლუა
101
პირველი ქართველი ოპერატორი ქალი იტალიურ კინოში ოპერატორი ნათია ჯაფარიძე
გადასაღებ მოედანზე 25-კილოგრამიან
გაბრიელე სალვატორესის ფილმების დამდ
კამერას ამოძრავებს და 45-მეტრიანი
გმელი ოპერატორი. ამ ადამიანებისგან ბევრი
ფირის ტარებით ხშირად ხელები სტკივა.
რამ ვისწავლე, თანაც პრაქტიკული მუშაობის
ჩვეულ ებრივ ცხოვრებაში ამ კაცური პრო
საშუალებაც მქონდა. ჩავაბარე თუ არა, და
პროფესია, რომელიც წლების წინათ მხო
ფესიის უკან მომხიბვლ ელი ქალი, ნათია
ვიწყე მუშაობა როგორც ვიდეო ასისტენტმა.
ლოდ კაცის საქმედ ითვლებოდა? იღვიძებ
ჯაფარიძე დგას, რომელმაც 16 წელი იტა
პირველი ნამუშევარი ძმებ მანეტების შვიდსე
დილის 4-5 საათზე, დადიხარ მთაში, უდაბნო
ლიურ კინოს მიუძღვნ ა.
რიიანი სატელევიზიო ფილმი იყო, რომელსაც
ში, წყალში... თვეების განმავლობაში გარეთ
ფირზე ვიღებდით. ამავე პერიოდში ბევრი
ცხოვრობ, შეიძლება მთელი წელიც. ძალიან
მოკლემტრაჟიანი ფილმი გადავიღე ციფრულ
მყარი ხასიათი უნდა გქონდეს, რომ ამ
ინსტიტუტი დაამთავრე, ფოტოგრაფიის დი
ზე. მეორე წელს კი 16-მილიმეტრიან ფირზე
ყველაფერს გაუძლო. ხშირად წყალში გადა
რექტორის სპეციალობით. ეს კინოსკოლა
გადავედი. სწავლის დასრულებისთანავე მქონ
ღება მქონია, გავცივებულვარ კიდეც, მაგრამ
ევროპაში ერთ-ერთი საუკეთესოა...
და ბედნიერება დიდ კინოში, 35-მილიმეტრიან
თავს ვერ ვანებებ. ალბათ ძალიან მიყვარს.
დიახ, არაჩვეულებრივი პროფესორები
ყოველთვის ვფიქრობ, რატომ ავირჩიე ეს
ფირზე მემუშავა რეჟისორ პაოლო ბალდის
მყავდა – ჯუზეპე პინორი, რომელიც მუშაობ
სურთაზე, რომელსაც ალტო ადიჯეს რეგიონში,
და პაზოლინისთან, მისი გადაღებულია ნანი
ტრენტინოს მთებში ვიღებდით. თითქმის მთე
მორეტის პირველი ფილმები. დანიელე ნანუცი
ლი ზამთარი ცხვრის ფარასთან და მწყემსებ
ქალი ოპერატორი ან ფოტოგრაფიის
– რომელმაც მამასთან, არმანდო ნანუცისთან
თან ერთად ვცხოვრობდით. ძალიან რთული
დირექტორი მხოლოდ საფრანგეთსა და
ერთად საბჭოთა კავშირში დიდი ფილმები
სამუშაო იყო, წარმოიდგინეთ 45 კილომეტრის
ამერიკაში არიან. იტალიელებს მაქსიმუმ
გადაიღო: „პეტრე დიდი“, „ომი და მშვიდობა“;
ფირმა გაიარა ჩემს ხელში, თითები სულ გადა
15 ქალი ჰყავთ, ვინც პირველი ასისტენტის
ასევე – ალესანდრ ო გიარ ა, რომელიც არის
ხეხილი მქონდა.
პროფესიამდე მიაღწია და ისინიც – ახლა უკვე
102
რამდენად ხშირად ირჩევენ ქალები ამ პროფესიას იტალიაში?
ფოტო: პირადი არქივიდან
როგორც ვიცი ჩინეჩიტაში ,,ნუკტის’’
ქალისთვის ეს პროფესია ალბათ განსა კუთრებით რთულია?
interviu ხანდაზმულები. მთელი რიგი საფეხურები
ტარებელი. პირველ რიგში, იტალიურ კინოს
სოფელი ააშენეს. ფილმს ორი ფოტოგრა
უნდა გაიარ ო, რომ Direttore della fotografia გახ
რეკლამა სჭირდება. გავიხსენოთ, რა ხდებოდა
ფიის დირექტორი ჰყავდა: ენრიკო ლუჩიდი
დე. თავისი კლასიკური გაგებით ეს პროფესია
იტალიურ კინოში, როდესაც პროდუსერები
– ტუნისში და სიცილიაში – უგო მენეგატი,
საქართვ ელოში არ არსებობს. არის დამდგ
– დინო დე ლაურ ენტისი, კარლო პონტი, ალ
რომლის პირველი ასისტენტიც მე ვიყავი.
მელი ოპერატორი ან დამდგმ ელი მხატვარი.
ბერტო გრიმალდი მუშაობდნენ. ახლანდელ
მახსოვს, ტორნატორემ გადასაღებ მოედ ან
იტალიაში კი ეს სპეციალ ობა ორივეს აერთი
პროდუსერებს არ აინტერესებთ, რომ კარგად
ზე პირველად რომ დამინახა კამერასთან,
ანებს და ფაქტობრივად ფილმის ტექნიკური
გააკ ეთონ ფილმი, სამაგიეროდ აინტერესებთ,
ძალიან გაუკვირდა. მისთვის უჩვეულო
დირექტორს ნიშნავს.ჯ ერ ხარ ვიდეო ასისტენ
როგორ გააკეთონ ფული. უფრო კომერციუ
აღმოჩნდა ოპერატორი ქალი. მომიბრუნდა
ტი – ვისაც აპარატურის გადატანა და აწყობა
ლი მიდგომაა, ვიდრე შემოქმედებითი. ისეთი
და მკითხა, – რატომ აირჩიე ასეთი მძიმე სა
ეხება, შემდეგ არის ლაუდ ერი – ის, ვინც ფირს
კარგი რეჟისორებიც კი, რომლებიც დიდი იტა
მუშაო, სხვა ჯგუფში რატომ არ გადახვედიო;
აკონტრ ოლებს, გადასაღებ მანქანას ფირით
ლიური კინოს ტრადიციების გამგრძელებლად
ვუპასუხე, – მე მხატვარი ვარ და ჩემთვის კინო
ტენის და შემდეგ უკვე გადაღებული გადააქვს
ითვლებიან – ნანი მორეტი, გაბრიელე მუჩინო,
ნახატების გაგრძელებაა, არ ვიცი, რომელი
ყუთებში, მერე ხდები მეორე ასისტენტი – ანუ
მიგელე პლაჩიდო, გაბრიელე სალვატორესი,
გამომადგება მომავალში, კინო თუ ფერწერა,
მეორ ე კამერაზე მუშაობ, და ამ ყველაფრის
პაოლო ვირძი – ოთხ წელიწადში ერთხელ
თუმცა ახლა კმაყოფილი ვარ-მეთქი. მოე
შემდეგ არის პირველი ასისტენტი ე.წ. ფო
უშვებენ ფილმს.
წონა ჩემი პასუხი. შემდგომში ერთადერთი
კუს ფულერი, ვინც ყველაფერს თვალყურს ადევნებს და აკონტროლებს. ამ საფეხურებზე
ადამიანი ვიყავი სეტზე, ვისაც ფოტოების გა შენ ამ რეჟისორებიდან ერთ-ერთთან,
ასვლ ას იტალიაშ ი დაახლოებით 15-20 წელი
ჯუზეპე ტორნატორესთან იმუშავე, რომე
სჭირდება.
ლიც საუკეთესოდ ახერხებს გააგრძელოს ძველი იტალიური ტრადიციები და შექმნ ას
რას იტყვი თანამედროვე იტალიურ კინო
ახალი საერთაშორისო კინო...
ზე? ძველი თაობის ერთ-ერთი გამორჩეულ ი
მისი ნამუშევრები მრავალფეროვანია და
კინოკრიტიკოსი ალდო ტასონე ამ პერიოდს
ერთმანეთისგან ტოტალურად განსხ ვავდე
„მკვდარი თევზების ეპოქას“ უწოდებს...
ბა. მან თითქმის მთელი სერია შექმნა თავის
ახლა ძალიან კრიზისული პერიოდ ი გვაქვს. ბერლუსკონის არ უყვარს კინო. სურვილიც
საყვარელ სიციალ იაზე (il Camorista, Nuovo Cinema Paradiso, Malena,
დაღების უფლება მისცა. როგორც წესი, ამის უფლებას არავის აძლევს. პირველი ოპერატორი ქალი კიდევ რამდენ ხანს დარჩება იტალიურ კინოში? როგორია ნათია ჯაფარიძის მომავლის პროექტი? არ ვიცი, კიდევ რამდენ ხანს დავრჩ ები ამ საქმეში, თუმცა, ისევე როგორც კინოს ყველა ჭეშმარიტი გულშემატკივარი, მეც ველოდები
კი არ აქვს, დაეხმაროს მას. 2009 წლიდან,
Baaria); ამავე დროს, გადაიღო ისეთი ფილ
სილვიო ბერლუსკონის წასვლას და ახალი
შეიძლება ითქვ ას, ტელევიზიამ დაიწყო კინოს
მები. რომლებიც აბსოლუტურად განსხვავ
რეფორმების გატარებას. სამომავლოდ
მართვ ა. პრემიერ-მინისტრი თითქმ ის ყველა
დება მისი ჩვეული ხელწერისგან (1900 – la
ფილმის არტ-დიზაინერი მინდა გავხდე. გრი
მაუწყებლობას განაგებს, ამიტომ წინა პლანზე
leggenda del pianista, La sconosciuta, Una pura
მი, კოსტუმები, ფერები – ამერიკაში ყველა ეს
მედიაა წამოწეულ ი და ფულიც მასში იხარჯე
formalita).
სფერო ერთ ადამიანს აბარია, იტალიაში კი
ბა. დღეს მთავარი სენი სერიალ ებია, რომელ
ის ესთეტია ბუნებით და ეს თოთოეულ მის
ყველაფერი დაქუცმაცებულია, და სამომავ
მაც შეჭამა კინო. ამას მთელი სატალევიზიო
კადრს ეტყობა, გარემოს, მუსიკას, მსახიობებს...
ბადე უკავია და მაყურებლის გემოვნებას მხო
მსახიობების შერჩევაშიც ძალიან უცნაურია.
ლოდ აქვეით ებს, რადგან სრულიად უნიჭო და
ყოველთვის უცნობ სახეებს ეძებს. ხშირად
ბა, მეც ამას ვაპირებ. ერთ საქმეში დიდხანს
მდარე ხარისხის პროდუქციაა.
პროვინციული თეატრებიდან აჰყავს ისინი.
ვერ ვჩერდები, სულ ახალს ვეძებ. მივხვდ ი,
მაგალითად ბოლო ფილმშ ი ბაარია მთავარ
რომ რაც უფრო მეტს აკეთებ ამათუიმ პრო
როლებში მოდელი მარგარეტ მადე და ფრან
ფესიაში, უფრო რთული საქმის შესწავლა
ფესტივალებზე იტალიურ ი კინო მაინც ჩანს.
ჩესკო შიან ა აიყვანა, რომელიც მანმადე ეპი
გინდება...
როგორ ახერხებენ რეჟისორები მუშაობ ას?
ზოდურ როლებში თამაშობდა. სამაგიეროდ,
მიუხედავად ამისა, საერთაშორისო
იყო პერიოდი, როცა ჩინეჩიტას პავილიო
ლოდ ამის გაერთიანება მინდა სწორედ. ცხოვრებაში მნიშვნელოვანია განვითარე
გამოცდილებამ მიჩვენა, რომ იღბალთან
ცნობილი მსახიობები – მონიკა ბელუჩი, რაულ
და ნიჭთან ერთად ძალიან მნიშვნელოვანია
ნებს აქტიურ ად იყენებდა ჰოლივუდი. კრიზისის
ბოვა, ანჯელა მოლინა და მიგელე პლაჩიდო
ხასიათი. თუ ცხოვრებაში, დაბრკოლების
შემდეგ, პავილიონები სატელევიზიო სტუდიებს
ეპიზოდურ როლებში ათამაშა.
მიუხედავად, ცდილობ, წინ წახვიდე, აუცი
მიაქ ირავეს და კინოცხოვრებაც მოკვდ ა. იტალიელ ი რეჟისორები ახლა ძირითადად
ლებლად მიაღწევ ყველაფერს!… ბაარია – ამ ფილმით ტორნატორე ისევ
ბულგარეთში, უკრაინაში, აფრიკასა და ისეთ
თავის ბავშვობას დაუბრუნდა. მოგვიყევი,
ქვეყნებში მიდიან ფილმის გადასაღებად, სა
როგორ მიმდინარეობდა მისი გადაღებები?
დაც მუშახელი იაფია. პეროსნალიც ადგილზე
ბექა ელბაქიძე
ბაარ ია მისი სოფელია სიცილიაშ ი. ეს არის
აჰყავთ. ასეთი მდგომარეობ ა განსაკუთრებით
ავტობიოგრაფიული ფილმი ბაბუაზ ე, მამასა
ცუდად მოქმედებს ახალგაზრდებზე. ისინი ვერ
და თავის თავზე. აქტობრივად, სურათში სამი
გადიან იმ საფეხურებს, რაც მათ პროფესიო
დროა მოცემული, რამაც უფრო გაართულა
ნალებად ჩამოაყალიბებთ. რამდენიმე წლის
სამუშაო. თითქმის მთელი წელიწადი ვიღებ
წინათ წელიწადში თუ 50 ფილმი გამოდიოდა,
დით, 30 მილიონი ევრო იყო სრული ბიუჯეტი.
ახლა 15-20-ის გადაღებას ძლივს ახერხებენ.
გადაღებების ნაწილი სიცილიაში მიმდინა
ვფიქრობ, მნიშვნ ელოვანი რეფორმებია გასა
რეობდა, ნაწილი კი ტუნისში, სადაც მთელი
103
anonsi
„WHEN WE WERE YOUNG„ რამდენიმე განსაზღვრ ებას აძლევს: „თაობა
ვე ახალგაზრდა ადამიან ი; რა აწუხებს და რა
ქართველმა ახალგაზრდამ (დაბადებულებმა
Y“, „მილენიუმ თაობა“, „Generation Next“,
აღელვებს მას; რაზე ოცნებობს და რისკენ
1980-2000 წ.წ. შუალ ედში) მიიღო მონაწილეო
„ქსელური თაობა“, „პიტერ პენის თაობა“...
ისწრაფვის ის. ამ კითხვებზე პასუხების ძიება
ბა პროექტში „When we were young“ და თავისი
რით განსხვავდება 21-ე საუკუნის პირველი
თავი სამი გზით დააარქივა: მათ გადაიღეს
ათწლეულის ბოლოს ჩვენი ახალგაზრდობა
ფოტო, საკუთარ თავს დაუწერეს წერილები
დასავლელი თანატოლებისგან?
(პორტრეტები გადაღებულია ფართო ფირზე
თაობა, რომელიც მოესწრო საბჭოთა კავ
ში, პროექტის მონაწილეები ვერც კი ხვდებიან, რომ თვითონ არიან ეს გმირები. „When we were young“-ში ბევრ კითხვაზე ეძებენ პასუხებს. თვითონაც სვამენ კითხვებს
და წერილებთან ერთად 10 წლით არქივდება)
შირის დაშლას, ტერაქტებს და საომარ კონფ
და თამამები არიან, რადგან ფილმს 10 წე
და მიიღეს მონაწილეობა დოკუმენტურ ფილმ
ლიქტებს, ომებს, ციფრული ტექნოლოგიების
ლიწადი ვერავინ ნახავს.
ში (პროექტის მონაწილეებთან ინტერვიუებ ისა
და მობილური კავშირების განვითარებას,
გან შემდგ არი დოკუმენტური მასალა ფილმად
ინტერნეტის, youtube-ის, facebook-ის და ზოგა
ადამიანის მიერ მოყოლილი ჩვენი ქვეყნის
მონტაჟდება და ასევე 10 წლით არქივდება).
დად სოციალური ქსელების ბუმს, გლობალურ
ბოლო სამი ათწლეულ ის ისტორიაა, რომელ
ეკონომიკურ კრიზისს...
საც 10 წლის შემდეგ ვნახავთ.
პროექტის მცდელობაა, გავარკვიოთ, რა პოლიტიკური, სოციალური, ტექნოლოგიურ ი
მკვლევარები მიიჩნევენ, სხვა თაობ ებისგან
და კულტურული ფაქტორები განსაზღვრავს
განსხვავებით, Y თაობის ერთ-ერთი ყველაზე
თაობ ის მსოფლმ ხედველობას.
გამორჩეული ნიშანი არის ის, რომ Y თაობას
დასავლელი მკვლევარები მეოც ე საუკუ ნის რიგით მეხუთე თაობ ას (1980-2000 წ.წ.)
104
ამ გზით „When we were young“ სხვადასხვა
არ ჰყავს გმირები. ვინ არის და როგორია ჩვენი დროის გმირი, როგორია თანამედრო
პროექტის ავტორები: ნატა სოფრომაძე, მაკა კუკულავა
ფოტო: ნატა სოგრომაძე
2009 წლის დეკემბრის ბოლოს 100-მდე