6 minute read
Rendement met een vrouw aan het roer
Door Han Dieperink
Er zijn maar weinig bedrijven met vrouwen aan de top, terwijl die wel een beter rendement behalen. Via private equity kan in deze bedrijven worden belegd.
Advertisement
Duurzaam denken en doen is gebaseerd op het besef van de eindigheid van de aardse hulpbronnen. Er is geen tweede aarde. Door de coronacrisis zijn we ons bovendien bewust geworden van onze eigen eindigheid. Daarnaast willen we de schonere lucht en de positieve milieueffecten als gevolg van de coronamaatregelen graag behouden. Klimaatverandering en de energietransitie krijgen door de coronacrisis terecht veel aandacht. Maar door de economische gevolgen van de coronacrisis is er ook meer aandacht voor de sociale component van duurzaamheid. In dat kader is het nog altijd vreemd dat we 50 procent van de menselijke capaciteit onvoldoende benutten. Vrouwelijk talent wordt volstrekt onvoldoende benut. Wat als we 100% van de aanwezige talenten zouden kunnen gebruiken? Dat zou een positief effect hebben op de economische groei, op de maatschappij en op het beleggingsrendement.
TALENTEN WORDEN ONDERBENUT
Uit een onderzoek van Credit Suisse blijkt dat het beter is om te beleggen in bedrijven met vrouwen in het bestuur dan in bedrijven met een bestuur dat alleen uit mannen bestaat. Bedrijven met vrouwen behalen een hoger rendement op het eigen vermogen, hebben lagere schulden, groeien harder en beschikken over een hogere waardering. Volgens een onderzoek van Illuminate Ventures uit 2014 ligt de gemiddelde omzet van jonge bedrijven met een vrouw aan het roer 12% hoger. Uit een onderzoek van de Universiteit van British Columbia blijkt dat van alle fusies en overnames de combinaties met vrouwen in de top beter slaagden dan de uitsluitend mannelijke tegenhangers. Niet dat al die bedrijven bewust gekozen hebben voor vrouwen in de top. Meestal is het een gevolg van een goed HR-beleid dat actief op zoek gaat naar talenten binnen en buiten het bedrijf. Dan is het natuurlijk niet zo vreemd dat die talenten gelijk zijn verdeeld over mannen en vrouwen. Toch worden de talenten van vrouwen onvoldoende benut. Dat is natuurlijk zonde.
Een paardenmiddel is om bedrijven te dwingen meer vrouwen in het bestuur op te nemen. Noorwegen introduceerde als eerste land ter wereld een vrouwenquotum voor directies: beursgenoteerde bedrijven moeten ten minste 40 procent van hun bestuurszetels voor vrouwen reserveren. Het quotum heeft een stevige stok achter de deur. Bedrijven die niet voldoen, worden opgeheven. In Nederland moet 30 procent van het bestuur uit vrouwen bestaan, maar is de sanctie een stuk milder. Elke benoeming van een man onder die 30% kan worden teruggedraaid. Nadeel van een verplicht aantal vrouwen is dat die vrouwen al snel het etiket opgeplakt krijgen dat ze daar alleen maar zitten omdat ze vrouw zijn. Ondanks deze maatregelen blijken maar weinig van die vrouwen algemeen directeur of financieel directeur te worden. Ook blijven de beursrendementen van bedrijven met vrouwenquota achter. Maar dat gaat de komende jaren veranderen.
MONOCULTUREN ZIJN ALTIJD KWETSBAAR
Het is goed om nog eens te kijken naar bedrijven die zonder een verplicht quotum toch veel vrouwen in het bestuur hebben. De verklaring is vrijwel altijd een uitstekend HR-beleid, een beleid dat bewust streeft naar diversiteit. De vergelijking met een natuurlijk ecosysteem doemt op. Een monocultuur is gevoelig voor ziektes en plagen en inherent kwetsbaar. Diversiteit zorgt voor veerkracht en een optimaal aanpassingsvermogen. Te veel managers
Figuur 1: Gemiddeld rendement eigen vermogen Figuur 2: Gemiddelde winstmarge (Ebit)
zoeken naar kopieën van zichzelf. Het is aan de HR-adviseurs om daartegen in te gaan. Het is geen toeval dat ook de loonkloof is terug te voeren op een falend HR-beleid. Het signaal van een goed HR-beleid is dat er relatief veel vrouwen in het bestuur zitten en daarvan is aangetoond dat die bedrijven een beter rendement realiseren.
Ook in de beleggingswereld is de diversiteit nog volstrekt onvoldoende. Juist in een omgeving met veel complexiteit is er behoefte aan een multidisciplinair team. De laatste decennia zijn psychologie, sociologie en economie gecombineerd tot het vakgebied van de behaviourial finance. Recent kwam professor Robert Shiller met het boek ‘Narrative Economics’, waarin hij ook kijkt naar de vakgebieden van de journalistiek, marketing en reclame. Dat zijn vakgebieden waarin veel vrouwen actief zijn, vrouwen die alleen al om die reden een waardevolle aanvulling zijn op het gemiddelde beleggingsteam. Beleggen gaat over de toekomst, dus dat betekent dat er meestal buiten de gebaande paden moet worden gedacht. Het team moet zich aanpassen. Dat vereist creativiteit en innovatie. Streef daarom naar optimale diversiteit.
GOED VOOR DE BELEGGINGSPORTEFEUILLE
Diversiteit zorgt ook voor een betere spreiding in een beleggingsportefeuille. Toch zijn er helaas nog maar weinig bedrijven met een vrouwelijke CEO. Er zijn wel private equity funds die doelbewust investeren in vrouwelijke ondernemers. Naast het hogere rendement hebben beleggers daarmee ook een positieve sociale impact. Een mooi voorbeeld is het Borski Fund, een innovatief venture capital fund dat een voorbeeld neemt aan Johanna Borski. Borski was een vrouwelijke investeerder en rolmodel voor veel vrouwelijke ondernemers. Ze verdiende een fortuin door vroeg te investeren in aandelen van De Nederlandsche Bank in 1814. Uiteraard staan bij het Borski Fund vrouwen aan het roer, met een uitgebreide en brede ervaring op het gebied van venture capital. Ze investeren alleen in start-ups die de eerste stappen hebben
Figuur 3: Regionale vergelijking vrouwen in het bestuur
Bron: Corporate Women Director International 2018.
gezet en ook omzet genereren, maar nog wel wat extra hulp kunnen gebruiken. Het Borski Fund investeert in bedrijven met divers samengestelde teams. Diversiteit, gendergelijkheid, superieure innovatie en technologie staan centraal. Gelukkig is er een groeiende groep ambitieuze vrouwelijke ondernemers. Talent dat benut kan worden, waardoor ook de innovatie vanuit vrouwelijke ondernemers wordt gestimuleerd. De meest recente investering van het Borski Fund is in IME Medical Electrospinning, een Nederlands medisch deep-techbedrijf met een management dat bestaat uit twee vrouwen en twee mannen.
ER VALT NIET AAN TE ONTKOMEN
Van duurzaam beleggen bestond lang het beeld dat dit ten koste zou gaan van het rendement. Maar mede dankzij het marketingsucces van de SDGs van de Verenigde Naties gaat duurzaamheid mainstream. Duurzame beleggers van het eerste uur profiteren in de vorm van een hoger rendement. De komende jaren zullen sociale criteria een grotere rol gaan spelen. Dat betekent waarschijnlijk dat er wet- en regelgeving komt die ervoor zal zorgen dat ook de sociale ontwikkelingsdoelen worden gehaald. Binnenkort gaat de belasting op CO2 omhoog, maar wellicht wordt daarna een belasting ingevoerd op bedrijven die uitsluitend mannen in de directie hebben. Ook kan het gebeuren dat bedrijven met uitsluitend mannen in het bestuur niet meer opgenomen worden in indices. Volgend jaar krijgt iedere Europese belegger te maken met door de overheid opgelegde duurzaamheidseisen. Ook daardoor gaan steeds meer beleggers actief kijken naar bedrijven die voldoen aan duurzaamheidsvoorwaarden, waaronder sociale criteria. De toenemende vraag zal leiden tot een hogere waardering en daarmee tot een hoger rendement. «
• Duurzaam beleggen krijgt meer aandacht voor sociale criteria. • Bedrijven met vrouwen in het bestuur behalen meer rendement. • De sleutel ligt niet in een quotum, maar in een goed
HR-beleid. • Divers samengestelde beleggingsteams zijn beter voorbereid op de toekomst. • Bedrijven met vrouwen aan het roer zorgen voor diversificatie in de portefeuille. • Private equity funds met een focus op vrouwen bieden een oplossing.