68 WETENSCHAP EN PRAKTIJK
Heeft de toegenomen regeldruk op financiële instellingen het gewenste effect? Financiële instellingen moeten voldoen aan steeds strenger wordende wet- en regelgeving die soms haar doel voorbijschiet. Een dialoog is noodzakelijk, temeer om ervoor te zorgen dat wetten zoals AMLD6 beter worden geïmplementeerd. Door Joost Walgemoed
NUMMER 7 | 2021
instellingen als nieuwe innovaties op de markt worden met steeds strengere regels geconfronteerd. De voorbeelden van de toenemende wetgeving zijn talrijk, maar wetgeving die vrijwel de gehele sector raakt, is de anti-witwaswetgeving. De anti-witwasrichtlijnen volgen elkaar in rap tempo op. Zo’n zes maanden na het aannemen van de vijfde Anti-Money Laundering Directive (AMLD5), werd alweer de zesde AMLD aangenomen (AMLD6). Tijd om op adem te komen, is er nauwelijks. Regelgeving leidt tot vinkcultuur Veel van de wet- en regelgeving heeft een onmis-
kenbare positieve impact op de sector. Er is meer transparantie ontstaan ten aanzien van producten en kosten, en het klantbelang wordt over het algemeen beter in acht genomen. De snel evoluerende wetgeving houdt soms echter onvoldoende rekening met de realiteit van financiële instellingen en ondernemingen. De vraag is of de toegenomen regeldruk wel het beoogde effect heeft. Een voorbeeld om dit te illustreren is dat onder de product governance-eisen van MiFID II niet alleen de ontwikkelaars van financiële producten, maar ook de distributeurs de verplichting hebben tot het vastleggen van een positieve én
negatieve doelgroep van een product, ook als het een eenvoudig product met geringe risico’s betreft. Vooral voor kleinere ondernemingen leiden dit soort administratieve verplichtingen in de regel eerder tot een afvinkcultuur, terwijl het zwaartepunt zou moeten liggen bij het aanpakken van het probleem dat financiële ondernemingen producten ontwikkelen en/of distribueren die niet geschikt zijn voor consumenten en het MKB, zoals in het verleden gebeurde met rentederivaten. Onduidelijke wetgevingstrajecten Naast de omvang van de wetgeving laten ook de totstandkoming en de im-
FOTO: SHUTTERSTOCK
Sinds met name de financiële crisis is steeds meer wet- en regelgeving opgesteld voor financiële instellingen. De motivatie van de wetgever laat zich raden: deze regels moeten nieuwe misstanden voorkomen. De pendule wat betreft regelgeving lijkt echter steeds verder door te slaan. En niet alleen beleggingsfondsen en vermogensbeheerders hebben met de toenemende wetgeving te maken. Zo zijn de eisen voor beleggingsondernemingen onder het nationaal regime sinds MiFID II strenger geworden en ontstaan er verplichtingen voor nieuwe marktpartijen zoals crowdfundingplatformen en cryptoaanbieders. Zowel de traditionele financiële