86 BOEKEN
Het Pijnstillerimperium Door Hans Amesz
Meestal zijn flapteksten overdreven, maar de beoordelingen op de boekomslag van ‘Het Pijnstillerimperium’ zeggen niets te veel. Volgens The New York Times Book Review is het een boek dat je bloed laat koken en de recensent van de The Boston Globe noemt het een verslavend boek. ‘Sommige boeken maken je zo kwaad, dat je stenen wilt gooien naar de ontmaskerde slechteriken’, schreef John Arlidge in de Londense Sunday Times. Patrick Radden Keefe, schrijver en journalist voor The New Yorker, heeft zo’n boek geschreven. Hij onthult de geheimen van een van de machtigste, rijkste en meest gesloten families ter wereld. ‘Het Pijnstillerimperium’ begint met het verhaal van de drie broers Sackler: Arthur, Raymond en Mortimer, alle drie dokter. Arthur deed baanbrekend onderzoek naar behandelingen met medicijnen. Hij bedacht de marketing voor valium en bouwde zo het eerste grote Sacklerfortuin op. In 1952 kocht hij een geneesmiddelenfabrikant, Purdue Frederick, die zijn broers Raymond en Mortimer en andere familieleden zo’n zeventig jaar hebben geleid. De Sacklers begonnen kunst te verzamelen en doneerden grootscheeps aan musea en universiteiten in ruil voor hun namen
op de muren van wereldberoemde instellingen als Harvard, Oxford, het Louvre en het Guggenheim. Het model dat Arthur Sackler creëerde om valium te verkopen – artsen omkopen, de FDA (Food and Drug Administration) beïnvloeden, de verslavende werking van het medicijn bagatelliseren – werd gebruikt om een veel krachtiger pijnstiller te lanceren: OxyContin. Dat middel bracht zo’n 35 miljard dollar op en veroorzaakte uiteindelijk een opiatencrisis in de volksgezondheid waaraan een half miljoen mensen zou overlijden: meer dan er zijn omgekomen in alle oorlogen die de Verenigde Staten sinds 1945 heeft gevoerd. Toch kwamen de Sacklers er decennia lang mee weg.
Patrick Radden Keefe Het Pijnstillerimperium Nieuw Amsterdam ISBN: 9789046829097
Toen er echter officiële onderzoeken tegen Purdue en de Sacklers op gang kwamen, deed de familie van gevierde filantropen er alles aan om verantwoording te ontlopen. Ze werd bijgestaan door bedrijfsadvocaten, lobbyisten en consultants van McKinsey. Toen de Sacklers twee jaar geleden voor hun zwaarste juridische uitdaging kwamen te staan, maakten ze hun belang in Purdue te gelde, brachten ze het grootste deel van hun geld naar het buitenland over en lieten ze Purdue failliet gaan. Tot op de dag van vandaag is geen enkele Sackler ooit strafrechtelijk vervolgd.
Samen Door Hans Amesz
Door wederzijdse verplichtingen in ons gezin, onze familie, op ons werk en in de samenleving maken we elke dag deel uit van ‘het sociaal contract’, aldus Minouche Shafik, auteur van ‘Samen’. Wanneer ze het over het sociaal contract heeft, bedoelt ze het samenwerkingsverband tussen individuen, bedrijven, het maatschappelijk middenveld en de staat, dat bijdraagt aan een stelsel waarin collectieve voordelen worden gerealiseerd. Als Directeur van de London School of Economics and Political Science, die Vicepresident van de Wereldbank was en hoge functies bekleedde bij het IMF en de Bank of England, stelt ze vast dat het huidige NUMMER 7 | 2021
sociale contract onder druk staat en dat we een nieuw sociaal contract voor de 21ste eeuw nodig hebben. Een contract dat zekerheid en kansen biedt voor iedereen, dat minder gaat over ‘mij’ en meer over ‘wij’. Een genereuzer en inclusiever sociaal contract erkent volgens Shafik dat we onderling afhankelijk zijn, zorgt voor een bepaald minimum aan bescherming voor iedereen, spreidt sommige risico’s over de hele samenleving en vraagt van iedereen zo veel en zo lang mogelijk een bijdrage te leveren. Het boek van Shafik biedt een keuzeprogramma aan alternatieven voor een beter sociaal contract met betrekking tot families, onderwijs, gezondheid, werk, ouderdom en de verschillende generaties. Het is volgens haar geen blauwdruk, maar wijst een richting aan die economisch haalbaar is.
Minouche Shafik Samen Nieuw Amsterdam ISBN: 9789046826799
