CFO Benchmark: Is uw finance team 'future-proof'? by Financial Media

BAROMETER

IS UW FINANCE TEAM 'FUTURE-PROOF'? De digitale veranderingen volgen elkaar snel op... en dat betekent uiteraard dat ook finance moet veranderen. Maar heeft u hiervoor wel de juiste skills in huis? Is uw team voldoende gewapend om de nieuwe uitdagingen aan te gaan?

INGMAR CHRISTIAENS & JAN BAILYU

DE TOEKOMST VAN FINANCE ZIT IN DE MEDEWERKERS Finance staat op de drempel van heel wat veranderingen. Met innovatieve technologieën zoals AI, RPA, blockchain worden processen steeds efficiënter en meer geautomatiseerd in die mate dat sommige processen naar de toekomst zelfs volledig automatisch verlopen. Maar wat betekent dat nu voor de medewerkers van het finance team?  M AÏTÉ HO LVO ET |  JE RRY DE BRIE

Er staan bedrijven een paar grondige wijzigingen te wachten. De digitale revolutie die al een aantal jaar aan de gang is, woedt naar de toekomst toe lustig verder. Dit houdt in dat de finance functie naar de toekomst toe heel wat veranderingen zal ondergaan. We hebben het dan voornamelijk over veranderingen op vlak van skills en competenties. Binnen een paar jaar zal een typisch finance departement er dus hoogstwaarschijnlijk helemaal anders uitzien dan vandaag. CFO’s zijn zich daar bewust van, dat blijkt ook uit de meest recente CFO Barometer (De Toekomst van Finance: De Medewerkers). Uit de resultaten blijkt namelijk dat 67% van de respondenten van mening is dat finance minder transactionele processen zal uitvoeren naar de toekomst toe, maar een belangrijkere rol zal spelen als strategische business partner. 61% van de respondenten zegt ook dat finance meer en meer gegevens op een efficiënte manier ter beschikking zal stellen aan interne en externe stakeholders. DE JUISTE SKILLS Om deze nieuwe rol goed in te vullen, zal er dus nood zijn aan nieuwe skills. Uit de resultaten blijkt duidelijk dat de meeste respondenten geloven binnen vijf jaar een overschot te hebben aan fiscaal-boekhoudkundige competenties, en een tekort aan vooral het snel analyseren en samenvatten van data uit complexe en diverse bronnen, maar ook aan de capabiliteit en motivatie om nieuwe innovatieve technologieën te gebruiken en de creativiteit in meedenken en oplossingen aanreiken aan interne klanten. Jan Bailyu: “De komende jaren zal finance een

hele omvorming kennen. De klassieke boekhoudkundige profielen maken nu al stilaan plaats voor mensen die meer als business partner opereren. Dit betekent dat men de business ook gaat ondersteunen buiten de pure Finance en door het verschaffen van inzichten helpt om tot een betere besluitvorming te komen. De skills en competenties die hiervoor nodig zijn anders dan in het verleden. Het wordt steeds crucialer om te kunnen omgaan met innovatieve technologieën en vooral het bedrijf vooruit te helpen in deze evolutie. Dit betekent dus dat finance departementen qua inhoud en skills nood zullen hebben aan een nieuw type medewerker. De CFO zal zijn medewerkers moeten omscholen en nieuwe profielen aantrekken.” Uit de enquête blijkt dat 63% van de respondenten van mening is vandaag al de juiste mix van competenties in huis te hebben om de toekomstige rol van finance goed uit te voeren. Ingmar Christiaens en Jan Bailyu hebben hier echter hun twijfels over. “Het kan best zijn dat departementen vandaag alle nodige skills in huis hebben, maar vaak is dat niet geborgen. Vaak zitten bepaalde cruciale competenties en kennis bij één persoon. Maar wat als die persoon zich morgen helemaal gedesillusioneerd of onbegrepen voelt? Wat als die persoon plots vertrekt? Dan ben je heel snel ook weer die mix aan skills kwijt. Het is dus belangrijk om de competenties over meerdere mensen te verspreiden. Dit kan door bijvoorbeeld jobrotatie. Zo verzeker je niet alleen dat meerdere mensen ervaring opdoen met bepaalde processen en tools, maar zorg je er ook voor dat het interessant blijft voor alle medewerkers.”

LEES DIT ARTIKEL INDIEN U WILT WETEN: • Wat de impact van de technologische verandering op het finance team is • Welke skills er binnen finance teams nodig zullen zijn • Hoe een typisch finance team er in de toekomst uit zal zien #Skills #Organisatie #Digitalisering

25 CFO MAGAZINE #208

Zal Finance volgens u in de komende 5 jaar een meer leidende rol moeten innemen op inhoudelijk vlak in het beheren van business en andere applicaties?

81,25%

9,38%

■ ja ■ nee ■ ik weet het niet

Denkt u dat u de juiste mix van competenties hebt om deze rol in de toekomst te kunnen invullen?

63,28%

36,72% ■ ja ■ nee CFO MAGAZINE #208 26

HOGE VERWACHTINGEN

INGMAR CHRISTIAENS “Er wordt regelmatig gesproken over finance als een functie. Echter, één van de zaken die ik zeker duidelijk wil maken is het volgende: finance als functie is dood. CFO’s weten dat ook wel. Het verhaal van terugkijken, rapporteren, cijfers consolideren enzoverder is uit. Een CFO moet een business partner worden voor zijn businessunits en de andere stakeholders binnen het bedrijf. De CEO, de Raad van Bestuur, de aandeelhouders enzovoort beginnen namelijk veel meer te verwachten van finance dan een rapport over de prestaties van het bedrijf de voorbije maand.”

Naar de toekomst toe gaan er nieuwe functies ontstaan, maar er zullen er uiteraard ook verdwijnen. Maar voor we daar dieper op ingaan, kijken we even terug naar het verleden. Uit de enquête blijkt namelijk dat er de voorbije vijf jaar al heel wat veranderd is. 46% van de respondenten zegt dat er ‘financiële architect functies’ zijn bijgekomen. Financiële architecten zorgen ervoor dat informatie overal, altijd en voor alle bevoegde personen beschikbaar is. 34% zegt ‘financiële hulptroepen’ te hebben ingeschakeld. De finance functie kan als het nodig is snel interne of externe hulptroepen mobiliseren wanneer zich minder routinematige taken voordoen, zoals strategie, modellering, M&A, het voorbereiden van investeringsmodellen, reorganisaties en transformaties. 46% heeft er dan nieuwe ‘financial scorekeeper functies’ bij. Financial scorekeepers zorgen ervoor dat de cijfers relevant zijn en in overeenstemming zijn en blijven met verslaggeving en andere van toepassing zijnde standaarden. Naar de toekomst toe ziet 62% van de respondenten nog functies bijkomen binnen de vijf jaar. Men gaat vooral op zoek naar

data analisten (50%), experten in innovatieve technologieën (60%) en business partners (49%). Jan Bailyu: “Alle functies waar vandaag nog repetitieve taken gebeuren, zullen naar de toekomst toe een andere invulling krijgen of verdwijnen. Met repetitieve taken bedoel ik bijvoorbeeld het inputten van facturen, het opmaken van rapporten, credit control enzovoort. Dit zijn duidelijk zaken die overgenomen kunnen worden door een bot.” “Ook het maandelijkse afsluitproces, waar 90% van de zaken repetitieve processen zijn, zal grotendeels geautomatiseerd worden,” gaat Ingmar Christiaens verder. “Vandaag neemt die 90% het grootste deel van de tijd in, terwijl in feite de analyse, die de meeste toegevoegde waarde levert, de meeste tijd in beslag zou moeten nemen.” Ook shared service centers zullen een andere invulling krijgen. Ingmar Christiaens: “Grote bedrijven hebben hun accounts payable en accounts receivables bijvoorbeeld ondergebracht in shared service centers. Zij beginnen echter stilaan te kijken hoe zij deze processen nog gemakkelijker, efficiënter en goedkoper kunnen maken met gebruik van RPA.

Zij gaan hun shared service centers dus vervangen door robots en meer services aanbieden aan de business.” REKRUTERING OF OPLEIDING Dat alles heeft een impact op de medewerkers en de manier waarop een finance departement rekruteert. Ingmar Christiaens: “Er is nog steeds een war for talent aan de gang. Iedereen aast op dezelfde mensen. Dat wil zeggen dat je als CFO verplicht bent aandacht te hebben voor hoe je medewerkers hun werk beleven. Voelen ze zich niet 100% op hun plaats meer, dan verlies je ze. Daarom is het een must om het werk interessant te houden voor de medewerkers. Dat gaat niet door mensen elke maand dezelfde rapporten te laten maken, ze repetitieve taken te laten doen, … Dat gaat wel door ze creatief te laten zijn, ze out of the box te laten denken, ze analyses te laten maken, ze mee op de digitaliseringstrein te laten springen, enzovoort.” Hoe kan een CFO ervoor zorgen dat hij of zij de juiste skills in huis krijgt? Jan

Bailyu: “Ik denk dat elke CFO voor zichzelf moet beginnen met een duidelijk beeld te krijgen van welke skills hij of zij vandaag al in huis heeft, en aan welke skills hij naar de toekomst toe een tekort zal hebben. De CFO moet hiervoor zijn digital roadmap kennen en weten wanneer, welke technologische innovaties zullen geïmplementeerd worden. Dit zal hem of haar toelaten zijn finance operating model duidelijk te definiëren en een kader te creëren op basis van dewelke kan nagegaan worden hoe het departement zal evolueren en waar de gap zitten tussen de skills die er vandaag zijn en de skills die er nog moeten komen. Door de skills van huidige medewerkers verder te ontwikkelen aan de hand van opleiding, kunnen er al heel wat stappen gezet worden. Maar wellicht zal dit voor de meeste departementen niet volstaan. Daar zal er een keuze gemaakt moeten worden tussen het aanwerven van nieuwe mensen, millennials bijvoorbeeld, of ondersteuning zoeken bij externen. Een mix van beiden zal vaak een oplossing

Denkt u dat er in de komende 5 jaar binnen uw huidige finance afdeling een tekort zal zijn van één of meerdere van deze competenties?

14,84%

39,06%

51,56%

62,50%

9,38%

■ Fiscaal-boekhoudkundige competenties ■ Creativiteit in meedenken en oplossingen aanreiken met interne klanten ■ Capabiliteit en motivatie om nieuwe innovatieve technologieën te gebruiken ■ Snel analyseren en samenvatten van data uit complexe en diverse bronnen ■ geen

Denkt u dat er in de komende 5 jaar binnen uw huidige finance afdeling een overschot zal zijn van één of meerdere van deze competenties?

14,84%

JAN BAILYU:

“Eigenlijk is het woord finance naar de toekomst toe niet meer de juiste term voor hoe de finance functie ingevuld zal worden. Het gaat over waarde. De CFO zal misschien wel de CVO worden: de Chief Value Officer.”

39,06%

51,56%

9,38% 62,50%

Denkt u dat er de komende vijf jaar nog functies zullen bijkomen?

62,10%

37,90%

■ ja ■ nee

Op welke manier kunt u de tekorten in competenties in huis halen?

25,40%

15,08%

24,60%

■ opleiding ■ aanwerving ■ via externe leveranciers ■ mix

Hoe groot is de kennis in uw departement over ■ nvt - geen kennis ■ weinig tot gemiddelde kennis ■ redelijk tot veel kennis

34,92%

bieden.” Uit de enquête blijkt inderdaad dat vaak naar zowel nieuwe mensen als bestaand personeel gekeken wordt voor het invullen van nieuwe functies. Voor functies die er de voorbije vijf jaar bijgekomen zijn heeft 40% van de respondenten nieuwe medewerkers aangeworven, heeft 25% bestaand personeel aangesproken en heeft 16% eerst bestaand personeel opgeleid en dan pas ingezet. Erg opvallend is hoe weinig opleiding gegeven wordt om ervoor te zorgen dat de finance medewerkers de juiste skills en kennis hebben om toekomstbestendig te zijn. Slechts 30% van de respondenten geeft aan dat meer dan 50% van het team het voorbije jaar een opleiding gevolgd heeft. Dat is best opvallend, als we weten dat er binnen 5 jaar een groot tekort aan bepaalde skills zal zijn. Bovendien geeft 65% van de respondenten aan dat niet alle medewerkers in het finance departement een ontwikkelingsplan hebben. 62% geeft wel aan dat er voor elke functie een duidelijke omschrijving van de vereiste technische kennis en de vereiste vaardigheden bestaat. Ingmar Christiaens: “Voor bestaand personeel is het essentieel om opleiding te blijven krijgen, zeker als van hen verwacht wordt dat ze mee evolueren met het finance departement. Maar ook nieuwe mensen verwachten opleidingen.” De soort skills die in huis gehaald moeten worden, zijn dan bijvoorbeeld creativiteit in meedenken en oplossingen aanreiken aan interne klanten, de capabiliteit en motivatie om nieuwe technologieën te gebruiken, het snel filteren, analyseren en samenvatten van data uit complexe en diverse bronnen, handson werken enzovoort. En dat zijn nu typisch de zaken waar de millennials, de

zogenaamde Generation Y, sterk in zijn. Maar millennials aanwerven, en vooral behouden, is iets waar CFO’s nog op zullen moeten inzetten. Ingmar Christiaens: “Ik wil eerst even benadrukken dat het belangrijk is om een gezonde mix te hebben tussen enerzijds die iets oudere werknemers met ervaring en millennials die goed kunnen omgaan met technologie, data enzovoort. Maar millennials managen vergt een zekere aanpak. Jongeren willen werken op een andere manier, tijdens andere uren, … Mensen zijn het moeilijkste dat er is. Programma’s, processen tools, methodologieën enzovoort zijn veel gemakkelijker, want die kun je bedienen met enkele drukken op de knop en indien niet, dan kun je die herstellen of vervangen. Bij mensen gaat dat natuurlijk niet. Zeker als je een departement hebt met een waaier aan profielen, is het een grote uitdaging om pakketten samen te stellen die beide groepen tevreden houden en laten samenwerken. Een vijftig jaar oude werknemer verwacht andere zaken van zijn collega’s en de organisatie dan een young potential van eenentwintig.” CHIEF VALUE OFFICER Technologie, digitalisering, data, … de buzzwoorden vliegen ons rond de oren. Wat is nu de rol van finance in heel dat verhaal? Zal finance een trekkersrol spelen in bijvoorbeeld datamanagement? Er is steeds meer data beschikbaar binnen bedrijven, mensen worden overspoeld en dreigen soms te verdrinken in alle informatie die binnenkomt. Dat bevestigt ook Ingmar Christiaens: “Data Governance is een grote uitdaging die door tal van organisaties zwaar onder-

70 60

50 50 40 40 30 30 20 20 10 10

RPA

CFO MAGAZINE #208 28

STATISTISCHE ANALYSE

DATA MANAGEMENT

IT IN FINANCE

FINTECH

CLOUD

BLOCKCHAIN

Worden er opleidingen en trainingen georganiseerd voor finance professionals?

19,84%

29,37%

35,71%

15,8%

■ ja - vooral technische kennis ■ ja - maar meer technische kennis dan vaardigheden ■ ja - evenveel technisch als skills ■ neen

schat wordt. Mensen zitten op een berg data en zien door de bomen het bos niet meer. Het is ook typisch voor finance om alles tot op de komma correct te hebben. Echter, met data gaat dat niet. Het is zaak om te filteren, om enkel de relevante data te behouden. Is dat de taak van finance? Jazeker, en dat geldt trouwens ook voor de meeste technologische uitdagingen waar bedrijven mee geconfronteerd worden. De realiteit leert ons dat de uitwerking niet per se door finance moet gebeuren, maar dat het ownership en de bewaking van het project wel door finance moet gebeuren.” Dat blijkt ook uit de enquête: 81% van de respondenten is van mening dat finance in de komende vijf jaar een meer leidende rol zal moeten innemen op inhoudelijk vlak in het beheren van business en andere applicaties. 

BIO

JAN BAILYU is Senior Manager Advisory bij EY en expert op het vlak van finance binnen de afdeling Performance Improvement. Hij werkt al 17 jaar bij EY. INGMAR CHRISTIAENS is al vijf jaar vennoot bij EY. Binnen België leidt hij het enterprise intelligence team. Daarnaast leidt hij een team IT advisors, die typisch diensten verlenen aan CIO’s van organisaties. Op global niveau is hij verantwoordelijk voor agile business finance solution. Agile business finance is de offering binnen EY die gericht is op het ondersteunen van CFO’s in hun veranderende rol waar ze snel inzicht moeten hebben en leveren over nieuwe risico’s en technologieën en hoe daar op een meer effectieve manier op moeten reageren.

Hebben alle medewerkers in het finance departement een ontwikkelingsplan?

65,87%

34,13% ■ ja ■ nee

CFO BAROMETER De CFO Barometer is een onafhankelijk researchinitiatief van de redactie van CFO Magazine in samenwerking met EY. Bij een representatief staal van om en bij de tweehonderd Belgische CFO’s van middelgrote tot grote multinationale ondernemingen werd een vragenlijst omtrent een actuele CFO-topic afgenomen. De focus van de CFO Barometer is lokaal, waardoor de resultaten heel representatief zijn voor de Belgische markt en de CFO Barometer een benchmarktool wordt voor de in België actieve CFO. De resultaten worden hier weergegeven en becommentarieerd door specialisten en geïllustreerd met praktijkervaringen.

29 CFO MAGAZINE #208