N O O W ŚĆ
finansosfera magazyn
NUMER 1, STY 2011
WSZYSTKO CO WARTO WIEDZIEĆ O FINANSACH
Związek Firm Doradztwa Finansowego wywiad
Rok 2010 pod znakiem ROR
s.3
Wojna walutowa zdaniem Richarda Mbewe
s.6
Cashback, moneyback, chargeback co to znaczy?
s.11
Na początek Słowo od naczelnego
Niezmiernie miło nam oddać do Państwa dyspozycji pierwszą
Spis treści 4.
Wywiad z Prezesem ZFDF – Krzysztofem Barembruchem
8.
Rok 2010 pod znakiem „ROR” - Rafał Tomkowicz
12.
Wojna walutowa – o co właściwie chodzi? – Richard Mbewe główny ekonomista Domu Kredytowego Notus S.A.
16.
Ranking Kont Internetowych – przygotowany przez ekspertów serwisu Finansosfera.pl
18.
Bliżej struktury – odpowiada Structus.pl
22.
Zdaniem Internautów - najciekawsze opinie z serwisu Finansosfera.pl
24.
Cashback, moneyback, chargeback – co to wszystko znaczy? - Marcin Bielicki Makler Papierów Wartościowych Dyrektor Domu Maklerskiego FIO
26.
Dziedziczenie a odpowiedzialność za zobowiązania – Jarosław Ciszek Redaktor prowadzący Finansosfera.pl
30.
Ekskluzywny wywiad z Rafałem Rykowskim o Racketlonie
edycję „Finansosfera Magazyn”. E-magazynu, który będzie miał na celu przybliżenie wszystkim mniej lub bardziej zorientowanym sfery związanej z finansaw
Rafał Tomkowicz
mi, dzięki wywiadom jakie będą nim zamieszczane, jak również
autorskim analizom pisanym przez ludzi z branży sektora finansowego oraz marketingowego. Mamy nadzieję, że jako ciekawe preludium wydania, zainteresują wszystkich nasze wywiady przeprowadzone z Prezesem Związku Firm Doradztwa Finansowego – Krzysztofem Barembruchem, jak również na temat podstaw wiedzy o produktach strukturyzowanych, gdzie tajniki wiedzy odkrywa przed nami najbardziej merytoryczne źródło informacyjne w kraju w tej dziedzinie – wortal Structus.pl. Gorąco zachęcamy zatem do lektury, a jako deser proponujemy zapoznanie się z naszym zdaniem ciekawą dyscypliną sportową, która jak się okazuje zdobywa coraz więcej zwolenników, a jednocześnie mamy się nawet czym pochwalić w osiągnięciach na arenie międzynarodowej.
Zespół REAKTOR NACZELNY Rafał Tomkowicz
Patroni numeru
rafal.tomkowicz@finansosfera.pl tel. 784-007-080 ART & DESIGN & SKŁAD Michał Sadowski WSPÓŁTWORZĄ Jarosław Ciszek REKLAMA Magdalena Sadowska magdalena.sadowska@finansosfera.pl tel. 604-334-013
2
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
3
Wywiad portalu Finansosfera z Prezesem ZFDF Krzysztofem Barembruchem Wywiad numeru
Co spowodowało, że zrodził się
między
Finansowego (ZFDF). Reprezen-
pomysł na założenie organizacji
firmami
tuje on polski rynek firm doradz-
zrzeszającej
zajmujące
doradzt-
twa finansowego i zrzesza firmy
się doradztwem finansowym?
wa finan-
działające w tej branży. Obecnie
Kiedy
ZFDF
sowego
w jego ramach funkcjonuje 13
swoją
działalność?
był
od 2007
największych i najbardziej re-
pomysłodawcą tego projektu?
r o k u
nomowanych firm tego sektora
i
były
w Polsce. Związek postawił so-
znac-
bie trzy priorytety: standaryzacja
firmy
rozpoczął Kto
Krzysztof Barembruch, prezes
wynikiem
Związku Firm Doradztwa Finan-
zenia
sowego: - Rozmowy na temat
w naszym kraju. W 2008 roku
nie odpowiednich zasad etyc-
utworzenia takiej instytucji trwały
powstał Związek Firm Doradztwa
znych, a także edukacja klientów.
4
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
wzrastającego
doradztwa
finansowego
pracy
doradców,
wprowadze-
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
która
ma
rozpatrywać
ewen-
tualne skargi na pośredników. Duży nacisk Związek kładzie
na nią i wreszcie zdanie sto-
Lista firm doradczych zrzeszonych
sownych
egza-
w Związku Firm Doradztwa Finan-
minów). Jak to wygląda w wy-
sowego znajduje się na naszej
padku doradcy finansowego?
stronie
końcowych
na edukowanie społeczeństwa
internetowej
azek-doradcow.org).
w zakresie finansów. Proszę
Doradcami
opowiedzieć
przede
Natomiast
są
konkretne adresy placówek, w
z
których można zasięgnąć porady
mach tej działalności. Chodzi
wykształceniem wyższym w za-
doradcy są dostępne na stro-
nam w szczególności o akcję
kresie finansów, ekonomii lub
nach internetowych tych firm.
„Finanse dla wszystkich”, o
bankowości. Absolwentom takich
Usługi jakie świadczą doradcy
której można dowiedzieć się
specjalności z pewnością łatwiej
są całkowicie bezpłatne. Każda
z Waszej strony internetowej.
odnaleźć się w tym zawodzie. Nie
osoba, która spotka się z nimi,
wyklucza to jednak możliwości
aby uzyskać poradę finansową,
Akcja „Finanse dla wszystkich” to
podjęcia pracy jako doradca przez
otrzyma ją za darmo. Doradcy
inicjatywa ZFDF. Jest to ogólnop-
osoby, które ukończyły inne kierun-
pobierają wynagrodzenie od insty-
olskie przedsięwzięcie, które ski-
ki studiów. Najważniejsze jest jed-
tucji, których produkty wskażą i na
erowane jest do osób borykających
nak zaangażowanie, dobre chęci
które podpisze umowę klient, np.
się z problemami finansowymi.
i
predyspozycje.
umowę kredytową z bankiem, który
Ma na celu pomoc tym osobom
Dobry doradca przed podjęciem
zasugerował doradca. Dla klienta
w znalezieniu rozwiązań ich prob-
jakiejkolwiek
powin-
nie oznacza to jednak żadnych
lemów finansowych. W ramach tej
ien
przeanalizować
dodatkowych kosztów. Samo do-
inicjatywy Związek Firm Doradz-
sytuację finansową klienta, co
radztwo jest zupełnie bezpłatne.
twa Finansowego prowadzi cykl
wymaga cierpliwości, wytrwałości
bezpłatnych dyżurów eksperck-
i
analitycznych.
„Mając świadomość, że zawód
ich w poszczególnych miastach
Niezbędne są też rozwaga i
doradcy powinien się stać za-
Polski.
racjonalność, ponieważ doradcy
wodem zaufania publicznego,
pomagają
kładziemy
więcej
o
Doświadczeni
odpowiadają
na
for-
doradcy
pytania
kon-
finansowymi
(www.zwi-
wszystkim
odpowiednie
osoby
decyzji
starannie
zdolności
podejmować
klien-
ogromny
nacisk
sumentów i podpowiadają możliwe
tom
najważniejszych
na standardy zarówno etyc-
drogi wyjścia z kłopotów finan-
decyzji. Podobnie jak w innych
zne jak i jakościowe. Dążąc
sowych. Dotąd akcja odbyła się
branżach niezwykle ważne są
do realizacji tego celu chcemy
już w kilku największych miastach.
też
entuzjazm
między
ja.
Cechy
Kto może zostać doradcą finan-
ze
specjalistyczną
sowym. Czy w Polsce istnieją
doświadczeniem
jakieś nia tego
jedne
z
i
konsekwenc-
innymi
wypracować
połączeniu
wspólny standard pracy dorad-
wiedzą
i
ców Finansowych” - To frag-
że
ment deklaracji ze strony inter-
wymaga-
doradca finansowy jest osobą
netowej ZFDF. Proszę przybliżyć
odnośnie
wykonywania
godną zaufania i konsekwentną.
naszym Czytelnikom to zagad-
zawodu.
Przykładowo,
specjalne
te,
w
sprawiają,
nienie. Jakie kroki podejmuje
żeby zostać adwokatem, no-
Jak najłatwiej znaleźć doradcę
ZFDF w celu osiągnięcia tychże
tariuszem itp. należy spełnić
finansowego? Gdzie zaintere-
standardów? Myślę tu przede
szereg warunków (ukończenie
sowany
wszystkim o wdrożeniu przez
studiów
powinien
prawniczych,
egza-
min na aplikację, dostanie się WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
Waszymi go
usługami
szukać?
Czy
Związek kanonu Dobrych prak-
to usługi na każdą kieszeń?
tyk, który rekomenduje Komisja
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
5
Nadzoru Finansowego oraz o
sowego.
dyrektywę UE zobowiązującą
właśnie Kanon Dobrych Prak-
ma także wpływ dyrektywa, która
doradców
do
tyk Rynku Finansowego, który
zobowiązuje instytucje finansowe
klientom
instytucji
finan-
zawiera podstawowe wartości i
do szczegółowego informowania
sowych
wszystkich
aspe-
ideały etyczne, jakie przyświecają
klientów o ryzyku wiążącym się z
któw ryzyka, jakie wiąże się z
podmiotom działającym na tym
danymi produktami finansowymi
podjęciem decyzji o zakupie
rynku.
innymi
i przekazywania rzetelnych, nie
danego produktu finansowego.
rzetelność, ochrona informacji od
wprowadzających w błąd infor-
klientów, uczciwość, staranność,
macji. Ma to na celu zwiększenie
Wypracowanie wspólnego stan-
kształtowanie odpowiednich re-
zaufania
dardu
finan-
lacji z pracownikami wewnątrz
mi
sowych to jeden z głównych celów
firmy. Obowiązuje on wszystkich
Związku Firm Doradztwa Finan-
doradców w ramach ZFDF. Na
6
pracy
prezentowania
doradców
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
Dlatego
Są
to
też
między
powstał
wysokie
standardy
między
finansowymi
jakościowe
instytucjaa
klientami.
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
Rok 2010 pod znakiem „ROR” Rafał Tomkowicz
Tak jak wszyscy przewidywali, za-
Kto na tym wszystkim zyskał
o tyle w PeKaO S.A. nie widać
powiadali i to czego można było się
najwięcej, a kto stracił i w którą
znaczących
spodziewać, rok 2010 przechodzi
stronę wszystko pójdzie dalej ?
poprawić odpływ klientów zain-
do historii bankowości jako czas intensywnej
wojny,
w
której
ruchów,
teresowanych Strata największych
z usług konta właśnie w tym
Specjaliści
kroku
banku. Skoro wspomnieliśmy już
pozyskanie klienta uposażonego
podkreślają, iż najwięcej traciły
o internetowej potędze, jaką na
w rachunek osobisty. Główną
dwa największe banki w Polsce,
Polskim rynku jest niewątpliwie
batalię stoczyło między sobą kilka
PKO BP i PeKaO S.A., które to
marka mBanku,
dużych instytucji finansowych, a
są zdecydowanymi liderami w
podkreślić, iż byli zdecydowanie
motywem przewodnim walki były
ilości prowadzonych rachunków,
najaktywniej działającą instytucją
atuty w postaci bezprowizyjnych
jednakże
na rynku pozyskując kolejne rz-
wypłat ze wszystkich bankom-
nie potrafią przekonać do sie-
esze
atów zlokalizowanych na terenie
bie większej ilości potencjalnie
Szeroko
całego kraju jak również korzystne
zainteresowanych
a
nia marketingowa, coraz szerszy
rozwiązania
oszczędnościowe
wręcz nawet zyski innych banków
wachlarz proponowanych usług
proponowane w ramach oferty
powstają właśnie kosztem dwóch
dostępnych
skierowanej do klienta indywidu-
wspomnianych instytucji. O ile
(m.in. ubezpieczenia) i ciekawa
alnego. Nie mniej bagatelne znac-
jeszcze w PKO BP, w drugiej
oferta kredytowa dla posiadaczy
zenie miało również pojawienie
połowie roku zauważyć można
kont, sprawiły, iż zdecydowanie
się twarzy znanych Celebrytów
wzmożoną
marki
mBank to trzecia siła w kraju pod
jako postaci, które swoją osobą
Inteligo, gdzie produkt w końcu
względem ilość zarządzanych rac-
gwarantowały wysoką jakość ofer-
zaczął
hunków rozliczeniowych w Polsce.
owanych usług przez dany bank.
odwiecznym rywalem mBankiem,
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
od
każdym
korzystaniem
najważniejszym elementem było
8
na
mających
pewnego
klientów,
reaktywację
mocno
czasu
konkurować
z
to musimy tu
zadowolonych prowadzona
drogą
klientów. kampa-
Internetową
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
Do
najbardziej
spektakularnej
Bank ING, którego to hasło „In-
użył
kampanii, znajdującej potwierdze-
ternetowi nie płacą, bo wszystko
która zdecydowanie wyróżniała
nie w dużej ilości pozyskanych ra-
robią sami” pomogło w utrzy-
się na tle konkurencji. Wysok-
chunków należy zaliczyć działania
maniu się w czołówce banków
ie
BZWBK, który to przybierając
posiadających największą ilość
MocnoOszczędnościowego wraz
twarz Gerarda Depardieu zdołał
kont bankowych, jak również po-
z możliwością ominięcia płacenia
przekonać do siebie ponad 150
zyskanie dużo większej ilości
tzw. „podatku Belki” stał się główna
tysięcy klientów, miejmy nadzieję
nowych rachunków niż konkuren-
bronią
aktywnych,
zdecydowanie
cyjne banki. Nie sposób tutaj
też łasych na darmową „stówkę”.
również nie zauważyć znaczącej
Wyróżniona kampania
Jednakże już po samej ilości
roli twarzy całej kampanii, którą
Jak łatwo zauważyć, głównym
zdobytych
promował sam Marek Konrad.
generatorem
zauważyć, że kampania musiała
Konto
z
największą rzeszę klientów był
przynieść założony efekt, skoro
oferty banku zdecydowanie wybi-
dobrze skonstruowany produkt,
czas jej trwania został przedłużony
ja się na tle innych dostępnych
reklamowany
celem powiększania czerpanych
rachunków
na
charakteryzującą się dużym auto-
z niej zysków, pomimo kosztów,
rodzimym
bankowym.
rytetem. Jednak należy pamiętać,
ale
kont
można
łatwo
Internetowe
„Direct”
oferowanych rynku
jakie niosło za sobą „rozdawien-
oferty
oszczędnościowej,
oprocentowanie
banku
na
Rachunku
polu
walki.
przyciągającym
przez
postać,
iż dla użytkownika liczy się jeszc-
nictwo” jak również sam fakt za-
Kowalczyk w Polbanku
ze zawartość merytoryczna oraz
trudnienia tak znanej postaci. BZ-
Kolejna znana twarz to Justyna
jakość obsługi. Tutaj możemy
WBK zdecydowanie udowodniło,
Kowalczyk, jej sukcesy zdobyte
przytoczyć przykład Alior Banku,
że
do
na arenie sportowej bardzo po-
który
czołówki banków w Polsce pod
zytywnie wpłynęły na całą otoczkę
się
względem
port-
PR’owo marketingową związana
zwycięstwie
rachunków
z Polbankiem. Bankiem, który
rywali
osobistych. W całej tej walce na
w odróżnieniu od konkurencji
banków przygotowywanym przez
wyróżnienie
jako
czasopismo Newsweeka, a sam
fela
obok
mBanku
należy
zwiększenia
obsługiwanych
zasługuje
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
również
najmocniejszego
atutu
zdecydowanie kampanią, w
i
wyróżnił
informującą
o
zdeklasowaniu
corocznym
rankingu
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
9
bank mocno zaznaczył i dał się we znaki największym konkurentom pokazując, że przez najbliższe lata będzie trzeba się z nim liczyć. Do instytucji, które ugrały najwięcej w tym roku pod względem ilości założonych rachunków, według danych podawanych przez Bankier.pl, na pewno zaliczymy takich graczy jak mBank ( 188 tys.), BZWBK (167 tys.), ING Bank Śląski (162 tys.), Alior Bank (129 tys. ), Polbank EFG (111 tys.) oraz Eurobank (100 tys.). Standardami oraz dodatkowymi atutami, jakimi banki przyciągały do siebie klientów, oprócz wymienionych wcześniej bezpłatnych bankomatów
i oferty oszczędnościowej
były produkty około kontowe takie jak ubezpieczenia czy bezpłatne rachunki maklerskie lub tańsza oferta
kredytu
hipotecznego.
Dziś możemy być pewni, że rok 2011 dalej będzie obfitował w
mocno
zakrojone
działania
mające na celu już nie tylko pozyskanie nowych klientów i uzbrajanie ich w konto osobiste, ale
czy Banku BGŻ pokazują drogę,
prowadzenia rachunku na rzecz
również, a może przede wszyst-
którą banki będą szły. Jest to
opłaty związanej z użytkowaniem
kim na utrzymaniu rachunków,
promowanie klientów aktywnych,
samej karty płatniczej i w momen-
które zostały założone w roku
którzy korzystają ze swoich kart
cie aktywnego jej użytkowania
bieżącym. Nie od dziś wiadomo
wydawanych w ramach posiada-
nie naliczania za to należnych
bowiem, iż ROR-y otwierane na
nego konta, jako podstawowego
prowizji.
zasadach promocyjnych nie za-
narzędzia płatniczego w naszym
tego jest Konto osobiste w Alior
wsze charakteryzują się dużą
portfelu. Dużą częścią przychodów
Banku
aktywnością.
Często
dla banków są właśnie opłaty jakie
dencja zastosowania podobnego
zależało
„dodatku
pojawiają się
z tytułu płatności
warunku dla kart wydawanych w
cyjnym” niż na samym korzysta-
dokonywanych kartami. Dlatego
ramach kont, stosowane przez
niu z konta. Przykłady ostatnich
też banki są skłonne rezygnować
większość
kampanii chociażby BOŚ Banku,
ze stałych opłat z tytułu samego
10
na
klientom promo-
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
Idealnym oraz
przykładem
zauważalna
banków
w
ten-
Polsce.
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
WOJNA
WALUTOWA
o co właściwie chodzi?
Dr Richard Mbewe
Główny Ekonomista Dom Kredytowy Notus S.A.
Jednym z kluczowych czynników
czasem, w ostatnich latach nawet
od
odpowiedzialnych
znaczny
te cechy (niskie koszty wytwar-
budżetowych, tak jak to robi kilka
wzrost gospodarczy jest dodatni
zania oraz stosunkowo wysoka
krajów UE, poluzowanie polityki
bilans handlowy, czyli przewaga
jaskości wytwarzanych produk-
monetarnej
eksportu nad importem. A zatem
tów) nie zapewniają korzystnej
ilość pieniądza na rynku) oraz ma-
kraje starają się o to, żeby własny
sytuacji w bilansie handlowym.
nipulowanie kursami walutowymi,
eksport był zawsze wyższy niż
Jednym z czynników, który w tym
tak aby zawsze mieć dodatni bi-
import w analogicznym okresie
momencie jest wykorzystywany
lans handlowy, czyli przewagę
czasowym. Można to osiągnąć
jest poprawa eksportu za pomocą
eksportu
poprzez wyprodukowanie produk-
korzystnego kursu walutowego,
sposób poprawienia bilansu han-
tów wysokiej jakości w niskiej
ponieważ im słabsza jest waluta
dlowego jest w ostatnim czasie,
cenie. Tu pojawia się pierwszy
krajowa, tym korzystniejszy jest
podstawową
problem, nie sposób produkować
eksport i nie korzystny import. W
wśród największych gospodarek
tanio w wysokiej jakości. Chy-
związku z tym, każdy kraj dzisiaj
światowych zaliczanych do tzw.
ba, że stosuje się mechanizmy i
stara się o to żeby mieć korzystne
G – 20. Największym winowajcą
sposoby raczej nierynkowe czy
warunki do prowadzenia eksportu.
są Chiny, które trzymają swój kurs
za
niedemokratyczne. A zatem wy-
zwiększenia
(czyli
nad
wydatków
zwiększenie
importem.
kością
Taki
niezgody
juan do dolara na poziomie, który
chodzi na to, że eksport dzisiaj
Tymczasem, świat wychodzi z
jest korzystny dla eksportu tego
jest kwestią produktów wysok-
kryzysu
Jest
kraju, ponieważ wartość juana
iej jakości oraz niskiej ceny.
wiele sposobów na wyjście z
nie jest ustalana na bazie mecha-
tego kryzysu i wszystkie mają
nizmów rynkowych, raczej to sz-
Poprzez globalizację i postęp tech-
wspólny mianownik: trzeba więcej
tywny kurs ustalony politycznie.
niczny, można dzisiaj sprzedawać
produkować (aby kreować nowe
Ze względu na dynamiczny wz-
produkty wysokiej jakości, przy
miejsca pracy, w wyniku tego
rost gospodarki Chin, juan pow-
niskich
wytwarzania.
następnie pojawia się koniunktura
inien być mocniejszy niż jej aktu-
Osiągają to kraje stosunkowe
konsumpcyjna, która dalej będzie
alny kurs oscylujący w granicach
mało rozwinięte tzw. BRICs (Bra-
podtrzymywać wzrost gospodar-
8 juanów za dolar amerykański.
zylia, Rosja, India i Chiny), a
czy). Sposoby osiągania tych
Tymczasem, największym part-
zwłaszcza Chiny oraz Indie. Tym-
zadań są różne: rozpoczynając
nerem handlowym Chin jest USA
kosztach
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
gospodarczego.
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
13
i w związku z tym Chiny mają bard-
zenie ogromnej ilość dolarów na
zakupu
zo dużą nadwyżkę handlową z tym
rynek, w ten sposób osłabiono
tego kraju. W ten sposób Bra-
krajem. W praktyce wychodzi na to
dolara wobec innych czołowych
zylia liczy na to, że to odstraszy
ze dla USA, lepiej produkować w
walut świata, a zwłaszcza juana,
kapitał
Chinach oraz importować inne do-
euro czy jena. Unia Europe-
budżetowe dodatkowe wpływy fi-
bra i usługi z tego kraju. Oznacza
jska
nansowe w postaci tego podatku.
to, że zamyka się miejsca pracy w
Europejski Bank Centralny nie
USA i przenosi się do Chin, Indii
podwyższa
lub w inne tanie miejsca. Gorzej,
nie
pozostaje
skarbowych
spekulacyjny
oraz
da
procentowej,
W ten sposób widzimy jak wojna
a rządy poszczególnych kra-
walutowa będzie działać niszc-
chcą
stopy
obojętna:
papierów
wygląda baza podatkowa w USA
jów
poprawić
sytuację
zycielsko na prawie wszystkich
i aby sfinansować swoje wielkie
gospodarczą poprzez zwiększenie
uczestników rynku: dużym kra-
wydatki, rząd USA jest zmuszany
wydatków budżetowych. Ale to
jom nie uda się wywołać wzrostu
do emisji obligacji, które z kolei są
nie ma wielkiego pola do pop-
gospodarczego poprzez poprawę
kupowane w ogromnych ilościach
isu! Tak czy inaczej UE będzie
eksportu za pomocą słabej waluty.
przez Chiny. W związku z tym,
też
Tymczasem, kraje słabsze stracą
musiała
osłabić
euro.
zwiększa się uzależnienia gos-
przewagę konkurencyjność (przy
podarcze USA od Chiny. Aktualnie
W ten sposób widzimy jak czołowe
założeniu ze eksportują produkty
USA chciałyby wyrównać obecny
gospodarki
widzą
wysokiej jakości mające dużo
deficyt handlowy na kwotę 180
możliwość poprawy sytuacji gosp-
wartość dodaną). Wtedy wszyst-
mld USD (chociaż zmniejszyć
odarczej w własnych krajach, tylko
kie kraje przerzucą się na emi-
rozmiar
Chinami
poprzez manipulowanie walutą.
towanie obligacji oraz inne papiery
wszelkimi metodami – nawet ma-
A zatem jest zjawisko, które dzi-
skarbowe. Już ten proces trwa:
nipulowania swoje waluty. Tym-
siaj pospolicie nazywa się wojną
USA już wyemitowało papiery
czasem, Chiny nie zgadzają się
walutową, ponieważ każdy kraj
na 600 mld dolarów, UE będzie
lub przeciwdziałają ruchom USA.
dąży do osłabienia własnej waluty
musiała
Z drugiej strony, Chińczycy ostat-
kosztem innych. W związku z tym,
pieniądze na ratowanie poszc-
nio kupili bardzo dużą ilość jenów
mamy ogromne kwoty w krajach
zególnych krajów członkowskich
japońskich
do
rozwiniętych, które będą szukać
które mają kłopoty: Grecja, Irland-
umocnienia waluty kraju kwitnącej
możliwości wyjścia, nowe inwesty-
ia, Portugalia, Włochy czy Hisz-
wiśni. W ten sposób doprow-
cje czy nowe możliwości zarobku.
pania. Nawet kraje z emerging
adzili do umocnienia jenów i
Takie miejsce są tzw. emerging
markets też będą emitować pa-
jednocześnie poprawę eksportu
markets do którego Polska się
piery skarbowe aby sfinansować
Chińskiego do tego kraju. A za-
zalicza. Rzeczywiście, przed szc-
bieżące wydatki rządowe. Do tych
tem Japończycy chcieliby zmusić
zytem G-20 w Seulu na początku
krajów można zaliczyć Polskę,
Chiny do unikania takiej praktyki
listopada, minister finansów Bra-
która w przyszłym roku będzie
poprawiania swego bilansu han-
zylii zauważył, że takie działanie
potrzebować pieniędzy aby nie
dlowego. Amerykanie nie chcieli
dużych krajów polegające na ma-
przekroczyć
już czekać na zmianę sposobu
nipulowaniu kursem walutowym,
ostrzegawczego. Czyżby przez
działania przez Chińczyków i w
osłabi konkurencyjność słabszych
wojnę walutową, rozpoczęła się
zeszłym tygodniu, wyemitowali
krajów. Aby temu przeciwdziałać,
bańka
obligacje warte 600 mld dol-
Brazylia wprowadziła dwuprocen-
arów. To nic innego jak wpuszc-
towy podatek na wszystkie kwoty
14
deficytu)
z
doprowadzając
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
światowe
emitować
aby
kolejnego
papierów
mieć
progu
skarbowych?
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
Dobry inwestor.
Ranking kont Internetowych – Grudzień 2010 Magdalena Sadowska
Prezentowany ranking kont in-
to za prowadzenie którego nie
konieczności szukania tego wyty-
ternetowych,
będziemy
miesięcznie
czonego przez bank. Z pośród 10
przez zespół finansosfera.pl ma
ponosić zbyt wysokich kosztów,
prezentowanych kont, 5 ofert za-
na celu wskazanie najdogod-
biorąc również pod uwagę fakt,
wiera w sobie bezpłatną usługę
niejszej opcji założenia rachunku
iż teoretycznie w każdym warian-
wypłat ze wszystkich maszyn zlo-
osobistego, z tytułu którego to
cie występują różnego rodzaju
kalizowanych na terenie kraju. W
posiadania nie narazimy się na
opłaty, ale głównie spowodowane
przypadku mBanku czy Inteligo
niezbędne koszty z tym związane,
użytkowaniem
możemy spotkać się z usługą
ale jednocześnie docenimy jego
wydawanej w ramach otwartego
abonamentową,
funkcjonalność w przypadku ko-
rachunku, podstawowym kryteri-
nam takie rozwiązanie - jest ona
rzystania z tego rozwiązania na
um wyniku jest suma miesięcznych
stosunkowo nie droga i wynosi
co dzień lub kiedy to będziemy
opłat mogących występować z
odpowiednio 5 i 4 PLN miesięcznie.
potrzebowali
chwilowe-
tytułu użytkowania karty, oraz
zarządzającego
dokonanie jednej wypłaty z ob-
Według
cego bankomatu, gdyż nigdy nie
najlepszą
jesteśmy
dzisiejszy jest rachunek Pakiet
go
sposobu
naszymi
przygotowany
tylko
finansami
osobistymi.
Jako główne założenie przyjęliśmy chęć
posiadania
musieli
w
karty
stanie
płatniczej
stwierdzić,
czy nie zajdzie taka potrzeba.
rachunku
umożliwiającą
ekspertów
standard,
ofertą
serwisu na
dzień
konto z oferty VW
Banku Direct. Charakteryzuje się
bankowego, charakteryzującego
Sami
się szerokim zakresem dostępu
kont bankowych i dobrze wiemy
usługi
przez Internet, gdzie bank daje
jakim
samego
nam do dyspozycji wykonywanie
możliwość bez prowizyjnego po-
bezpłatnej usługi wypłat z ob-
przelewów w sieci za darmo.
bierania gotówki ze wszystkich
cych bankomatów ma miejsce
Wyłaniając zwycięzcę, czyli kon-
napotkanych bankomatów, bez
tylko wówczas, gdy jednorazowa
16
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
jesteśmy znaczącym
użytkownikami atutem
jest
ono brakiem opłat za podstawowe świadczone konta.
w
ramach
Udostępnienie
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
Opłata za kartę
Wypłata z obcego bankomatu
Wynik
15640 szt.
0 PLN
1.5 PLN
1.50 PLN
0 PLN
15640 szt.
5 PLN
0 PLN
5.00 PLN
Rachunek eKONTO
0 PLN
4220 szt.
0 PLN
5 PLN
5.00 PLN
4
Sezam Direct
0 PLN
15640 szt.
6 PLN
0 PLN
6.00 PLN
5
Konto Internetowe
0 PLN
573 szt.
1.66 PLN
5 PLN
6.66 PLN
6
Plan Internetowy
0 PLN
2706 szt.
3 PLN
4 PLN
7.00 PLN
dyspozycji bez prowizyjną wypłatę
7
CitiOne Direct
7 PLN
15640 szt.
0 PLN
0 PLN
7.00 PLN
ze wszystkich bankomatów w
8
Direct
0 PLN
15640 szt.
7 PLN
0 PLN
7.00 PLN
9
Konto osobiste
0 PLN
15640 szt.
2.5 PLN
4.5 PLN
7.00 PLN
10
Inteligo
0 PLN
2400 szt.
4 PLN
4 PLN
8.00 PLN
Nazwa
1
Pakiet Standard
0 PLN
2
dbNET
wysokości 1,5 PLN. Bardzo do-
3
bre rozwiązanie proponuje nam
wypłata jest nie mniejsza niż 400 PLN, w przeciwnym wypadku zapłacimy prowizję, ale o niewielkiej na tle konkurencji kwocie w
również
rachunek dbNET ofer-
owany przez Deutsche Bank. Decydując się na niego mamy do
kraju i nie zostanie pobrana od nas żadna opłata z tytułu samego prowadzenia rachunku. Jedyny koszt z jakim możemy się spotkać to 5 PLN miesięcznie - opłata za kartę, której możemy jednak w prosty sposób uniknąć, dokonując w ciągu miesiąca minimum jednej transakcji bezgotówkowej dokonanej wydaną kartą płatniczą. Zamykający mBank, swoje
pierwszą
nieustannie eKonto,
trójkę promuje
bardzo
dobre
rozwiązanie, w którym nie spotkamy się z żadnymi opłatami za podstawowe
funkcjonalności,
a dodatkowym jedynym kosztem, jaki możemy ewentualnie ponieść, to opłata wspomnianego już wcześniej abonamentu (5 PLN miesięcznie) pozwalającego na korzystanie z bezpłatnych wypłat
Bank
Koszt Bezpłatne prowadzenia bankomaty
Nr
VW Bank Direct – bezpłatne wszystkie bankomaty pod warunkiem gdy jednorazowa wypłata jest wyższa niż 400 PLN, w pozostałych wypadkach prowizja wynosi 1,5 PLN Deutsche Bank – 0 PLN za użytkowanie karty w przypadku dokonania w miesiącu co najmniej jednej transakcji bezgotówkowej mBank – 5 PLN, miesięczny abonament za możliwość dokonywania bez prowizyjnych wypłat z bankomatów zlokalizowanych na terenie całego kraju Bank BPH – 0 PLN za użytkowanie karty w przypadku dokonania minimum 4 transakcji bezgotówkowych BGŻ – 0 PLN za użytkowanie karty w przypadku dokonania transakcji o wartości minimum 300 PLN w ciągu miesiąca rozliczeniowego CitiBank – 0 PLN, jeśli zostanie spełniony warunek co miesięcznego wpływu na konto minimum 1500 PLN ING – 0 PLN z tytułu użytkowania karty przy realizacji transakcji bezgotówkowych na minimum 100 PLN w ciągu miesiąca Toyota Bank – bezpłatne 3 pierwsze wypłaty ze wszystkich bankomatów w kraju, od pozostałych jest pobierana prowizja w wysokości 4,5 PLN Inteligo – 0 PLN w przypadku dokonania transakcji na kwotę minimum 100 PLN
z bankomatów zlokalizowanych na
terenie
całego
jest to przede wszystkim ze spo-
o dużej funkcjonalności konta
sobu pokazania naliczania prow-
jest oddany nam do dyspozy-
Jak łatwo zauważyć, różnice z
izji w cyklu miesięcznym, jednakże
cji interfejs (pulpit), za pomocą
tytułu
ewentual-
mnożąc sobie wszystko w skali
którego zarządzamy posiadanym
nie kosztów z racji posiadania
roku, zauważymy, że rozbieżności
rachunkiem, ale to już kwes-
rachunku są w prezentowanym
będą
Dodat-
tia indywidualnych upodobań i
zestawieniu minimalne, związane
kowym
mówiącym
skłonności każdego użytkownika.
ponoszonych
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
kraju.
coraz
większe.
aspektem,
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
17
BLIŻEJ
STRUKTURY
Bliżej struktury Na pytania odpowiada Michał Szeliski Structus.pl Co
to
są
produkty
turyzowane
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
i
na
struk-
odpowiada
część
po-
większość
inwestowanych
czym
bezpieczna
–
przez
lega ich konstrukcja?
klientów pieniędzy lokowana jest w
(Michał Szeliski) Produkty struk-
obligacjach zero kuponowych. Po
turyzowane to nowoczesna forma
zakończeniu
oszczędzania pieniędzy. Zapewniają
dwa elementy (bezpieczny i ryzy-
ochronę kapitału, dając przy tym
kowny), a suma to wypłata dla klien-
szansę na zyski wyższe niż od-
ta. Najlepiej pokazać to na sche-
setki z bankowych lokat. Dzięki
macie znajdującym się powyżej.
swej konstrukcji dają przeciętnym
Jak
inwestorom
strukturyzowany?
dostęp
do
rynków,
inwestycji
działa
składamy
produkt
na których normalnie inwestować
Inwestujemy 100 tys. zł na 5 lat. 80
mogą tylko zamożniejsi klienci. Są
tys. zł lokowane jest w wolnych od ry-
jednym z najbardziej elastycznych
zyka obligacjach, które za 5 lat mają
nowoczesnych
in-
dać 20 tys. zysku – łącznie będzie
westycyjnych. Taki rodzaj inwesty-
to 100 tys. - gwarancja kapitału.
cji to nic innego jak ‘zapakowana’
Pozostałe 20 tys. zł inwestowane
w pudełko strategia inwestycyjna,
jest w opcje lub swapy (to już zależy
stworzona w oparciu o instrumenty
od strategii). Zatem potencjalne
pochodne,
się
straty są ograniczone, za 5 lat na
całkowitą lub częściową gwarancją
pewno odzyskamy zainwestowane
zainwestowanego
przy
100 tys. złotych. A jeśli zakładany
założeniu dotrwania w inwestycji
scenariusz się spełni, do gwarancji
do końca. Za gwarancję kapitału
kapitału zostanie doliczona premia,
instrumentów
charakteryzująca kapitału,
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
19
będąca zyskiem inwestora. Jej
(M.S.) Produkty strukturyzowane
tury od tysiąca złotych dał dostęp
wysokość zależy od notowań
wywodzą się ze Stanów Zjed-
do nich wielu swoim klientom.
instrumentów
noczonych i Wielkiej Brytanii. Ich
pochodnych oraz
początek to lata 70. XX wieku.
Produkt
od konstrukcji danej struktury.
To wtedy wyprowadzony został
zapewnia
słynny
go kapitału gwarantując go
włączonych
do
portfela
wzór
Blacka-Scholesa,
strukturyzowany ochronę
nasze-
Dla jakiej grupy oszczędzających
który
są one przeznaczone. Innymi
zasad wyceny opcji, które są
Proszę
słowy,
jednym z dwóch podstawowych
czytelnikom
posiadać, żeby móc skorzystać
składników
nasz kapitał jest chroniony?
z takiej formy oszczędzania?
strukturyzowanego. Ich prawdzi-
(M.S.) Wszystko zależy od tego,
wy
jednak
(M.S.) Kapitał inwestora chroniony
do którego banku bądź firmy in-
dopiero na lata 90. XX wieku.
jest dzięki specyficznej konstruk-
jaką
gotówkę
trzeba
umożliwił
ujednolicenie
każdego
rozwój
produktu
przypadł
westycyjnej skieruje się klient.
częściowo lub nawet całkowicie. wyjaśnić w
naszym
jaki
sposób
cji produktu strukturyzowanego.
Jeszcze kilka lat temu były one
Od
struktury
Zwrot z góry określonej części
dostępne
dla
funkcjonują na polskim rynku?
zainwestowanego kapitału gwa-
inwestorów.
(M.S.) Oficjalnie struktury pojawiły
rantuje
jest
się na polskim rynku dopiero w
struktury, czyli obligacja, w którą
móc
2000 roku. Pionierami rynku były
inwestowana
zainwestować w część produk-
Bank Zachodni WBK, Kredyt Bank
naszych pieniędzy. Jedynie mała
tów strukturyzowanych. Dobrze
i Bank Pekao. Niestety rynek
ich
obrazują to statystyki. W pier-
produktów strukturyzowanych w
zona na zakup odpowiedniego
wszym półroczu 2010 roku ponad
Polsce przez długi czas otwarty
instrumentu pochodnego, który
54 proc. produktów posiadało
był głównie dla klientów private
może (choć nie musi) zapewnić
minimum
bankingu.
inter-
nam zysk. Po z góry określonym
5 tys. złotych a te z minimum in-
netowych banków i instytucji nie
czasie obligacja zapada i stanowi
westycyjnym
tys.
były zamieszczane żadne infor-
właśnie
złotych stanowiły jedynie nieco
macje, a przeciętny klient w ogóle
ponad 14 proc. ogółu produktów.
nie wiedział, że takie produkty
Struktury
istnieją. Dynamiczny rozwój struk-
oparciu
Proszę o krótki rys history-
tur w Polsce to rok 2008 i 2009.
pochodne.
czny
struk-
W 2008 roku liczba ofert znacząco
(M.S.)
kraju
przekroczyła 300 sztuk. Natomi-
to taki rodzaj instrumentu fi-
po
ast w styczniu 2009 r. pierwsze
nansowego,
wprowad-
struktury zaoferował swoim klien-
zależy od wartości lub ceny in-
obrotu?
tom mBank, który oferując struk-
nego instrumentu finansowego
właściwie
zamożniejszych Obecnie
tysiąc
wystarczającą
tur: i
zono 20
złotych
kwotą
by
inwestycyjne powyżej
poniżej 20
funkcjonowania kiedy,
przez
raz
tylko
w
jaką
jakim
instytucję
pierwszy struktury
do
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
kiedy
Na
stronach
„bezpieczny”
część
jest
większość
zostaje
kwotę
składnik
przeznac-
gwarantowaną.
tworzone o
tzw. Co
są
w
Instrumenty to
Instrument
takiego? pochodny
którego
cena
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
(akcji, surowca, funduszu itp.).
notowań różnych instrumentów,
śmierci suma ubezpieczenia zos-
Same pochodne są instrumenta-
ale opcja, którą wbudowano w
tanie wypłacona spadkobiercom.
mi
dany
natomi-
Jeśli natomiast inwestor wskaże
inwestycje mogą zakończyć się
ast można zbudować w oparciu
osoby uposażone określając jaki
utratą dużej części kapitału, jednak
o dowolne aktywo: waluty, no-
procent
w produktach strukturyzowanych
towania giełdowe (indeksy, ak-
przypadnie każdej z nich, wówc-
stanowią one niewielką część.
cje), dowolne surowce, strategie
zas całość sumy ubezpieczenia
inwestycyjne, czy fundusze in-
zostanie wypłacona właśnie im.
ryzykownymi,
nieumiejętne
produkt.
Opcję
sumy
ubezpieczenia
W jakich formach występują
westycyjne. I rzeczywiście opcje,
produkty
struktury-
a za ich pośrednictwem struktury,
Co
powinna
zowane; tzn. w co możemy
są swego rodzajem zakładów.
ba,
skłonna
inwestować nasze pieniądze?
Na przykład klient otrzyma od-
ten sposób? Gdzie ma się
(M.S.) Produktu strukturyzowane
setki w wysokości 10 proc. w skali
udać,
w Polsce przybierają różne formy
roku pod warunkiem, że za trzy
winna ze sobą zabrać, czy
prawne. W zależności od emiten-
miesiące kurs euro będzie wyższy
podpisuje się jakąś umowę?
ta (uczestnikami rynku są banki,
o co najmniej 5 groszy niż dziś.
(M.S.) Jeśli dana osoba chce
ubezpieczyciele, TFI, domy mak-
jakie
zrobić
oso-
oszczędzać dokumenty
w po-
oszczędzać w ten sposób, wys-
lerskie oraz butiki inwestycyjne)
Czy
struktury
tarczy że uda się do instytucji,
mogą to być: lokaty bankowe,
możliwe jest zawarcie ubez-
która jest dystrybutorem danego
obligacje strukturyzowane, certy-
pieczenia na życie? Jeśli tak,
produktu. Pracownicy takiej in-
fikaty strukturyzowane, bankowe
to
uprawniony
stytucji o wszystkim poinformują
papiery
do środków z takiej polisy?
i przekażą wszystkie dokumenty,
(M.S.) Tak. Zarówno w przypadku
które klient powinien wypełnić. W
dożycie, polisy z ubezpieczenio-
produktu
w
zależności od formy inwestycji trze-
wym
funduszem
kapitałowym
formie polisy na życie i dożycie
ba będzie podpisać umowę lokaty,
oraz
fundusze
inwestycyjne.
jak i polisy z ubezpieczenio-
deklarację przystąpienia lub inny
wym
kapitałowym
dokument. Coraz popularniejsze
Tu i ówdzie słyszy się opin-
życie inwestora jest chronione.
robi się też inwestowanie przez
ie,
Suma
zazwyc-
Internet, we wspomnianym już
rodzaju zakład dotyczący np.
zaj wynosi 100,1 – 110 proc.
mBanku lokatę strukturyzowaną
notowań giełdowych w danym
wartości składki zainwestowanej.
zakłada się tak samo jak każdą
dniu. Może też chodzić o no-
Zasady
inną – za pomocą kilku kliknięć.
towania surowców itp.. Proszę
identycznej
jeszcze
przykłady.
zwykłych ubezpieczeń na życie.
(M.S.) To nie struktura jest swego
Jeśli inwestor nie wskaże osób
rodzaju
uposażonych, to w przypadku jego
wartościowe,
ubezpieczeniowe
iż
struktura
o
inne
zakładem
na
polisy życie
to
i
swego
dotyczącym
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
w
ramach
kto
będzie
strukturyzowanego
funduszem
ubezpieczenia
tu
obowiązujące jak
w
są
przypadku
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
21
ZDANIEM
INTERNAUTÓW
Ważnym elementem porównywarki finansosfera.pl jest możliwość wymiany niezależnych opinii na temat wybranych produktów, zamieszczanych przez samych użytkowników. Poniżej prezentujemy kilka najciekawszych.
Zalety mBanku Autor: tomek24
Duży pozytyw Autor: tborow
Mam 2 konta: mBank i Inteligo. Używam tylko
Inteligo posiadam praktycznie od początku jego
mBanku i zastanawiam się, dlaczego jeszcze
istnienia. Było to moje drugie po BzWbk, konto
nie zamknęłam Inteligo. Najłatwiej będzie jak
osobiste. Plusy to przede wszystko rewelacyjna
zrobię zestawienie zalet obu banków: Inteligo)
obsługa przez Internet. Od tamtej pory używałem
Płatne prowadzenie konta mBank) Darmowe I)
już kilku produktów finansowych posiadających
Płatne przelewy m) Darmowe I) Oprocentow-
obsługę przez Internet i nigdzie interfejs nie był
anie zależne od salda i na dziwnych zasadach
tak intuicyjny i dobrze rozplanowany jak w In-
m) Stałe wysokie oprocentowanie i bez żadnych
teligo. Minusem jest jak w przypadku wszyst-
udziwnień I) Wypłaty tylko w bankomatach PKO
kich tego typu kont, brak możliwości wybierania
BP (2100 bankomatów w Polsce) m) Wypłaty
środków bezpośrednio w placówce. Przy limit-
w WBK, Euronet, C4U, eCard i wszystkich za
ach ustawionych na np 3 tys. zł, praktycznie nie
granicą bez opłat. Łącznie ponad 3500 bankom-
ma możliwości wybrania większej kwoty w ciągu
atów w Polsce I) Tylko konto m) usługi makler-
jednego dnia. Trzeba żmudnie wybierać środki
skie, fundusze, obligacje, lokaty, mBank mobile.
dzień po dniu, lub przelać na inne konto. Poza
Podsumowując, w mBanku mam wszystko za
tym obsługa jak najbardziej pozytywna. Sama
darmo: dobrą obsługę, wachlarz opcji i funk-
karta bankomatowa wykonana z dobrej jakości
cji, eMakler (jako jeden z 2 banków grupy BRE
plastiku. W przeciwieństwie do np. konta bi-
oferuje tą usługę całkowicie za darmo - płacisz ty-
znesowego Biznes Partner PKO BP, nie starła
lko prowizje od transakcji). Inteligo natomiast ma
się po 2 latach użytkowania. Również system
skromną ofertę i do tego za wszystko każą sobie
kodów działa bez zarzutu i jest w/g mnie na-
płacić, a najczęściej nagle domagają się jakieś
jwygodniejszym systemem zaraz po kodach
opłaty bez ostrzeżenia, bo mają tak zawiły regu-
SMS. W/g mnie jest lepszy niż token, który
lamin, że mogą z nim sporo kombinować. Co do
mimo małych rozmiarów jest nieporęczny i
długiego czasu czekania na dokumenty też mi się
łatwo go zgubić. Kartę kodów można natomiast
to zdarzyło, ale to nie jest wina mBanku. Okazało
włożyć do portfela i jest tam bezpieczna. Ogól-
się, że kurier zapomniał o mojej przesyłce i leżała
nie rzecz biorąc, obok eKonta od Mbanku, na-
na magazynie przez prawie miesiąc. mBank
jlepsze internetowe konto osobiste na rynku.
wywiązał się szybko, bo już po 2 dniach dostałam na maila numer przesyłki, a po 3 dniach przesyłka była w magazynie u mnie w mieście, tylko potem kurier zaspał. Rada dla tych którzy czekają
Wystaw opinię
zbyt długo na paczkę z dokumentami z mBanku
Zachęcamy do podzielenia się opiniami na łamach
- zadzwońcie do biura kurierskiego i dobitniesię
serwisu, każdy cenny komentarz może pomóc dru-
upomnijcie,
giej osobie w dokonaniu odpowiedniego wyboru.
to
przesyłka
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
szybko
dojdzie.
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
23
CASHBACK
CHARGEBACK
MONEYBACK
co to wszystko znaczy?
Cashback, moneyback, chargeback – co to wszystko znaczy? Marcin Bielicki, Dyrektor Domu Maklerskiego FIO Rozwój obrotu bezgotówkowe-
obecnie część z nich pobiera za
klienta. Typowymi przykładami
go w Polsce spowodował, że
skorzystanie z niego niewielką
stosowania chargebacku są np.
klienci mają do wyboru coraz
opłatę
transakcje, w których opłata
więcej
usług
związanych
rzędu
0,5-1
złoty.
z
została naliczona dwukrotnie
płatnościami bezgotówkowymi
Moneyback z kolei umożliwia
w wyniku błędu systemu lub
oferowanych
insty-
odzyskanie części wydanych
posiadacza karty, towar lub
Słowa
pieniędzy – klient płacąc kartą
usługa po ich opłaceniu nie
składające się na tytuł artykułu
debetową lub kredytową otrzy-
zostały dostarczone/wykonane
brzmią
muje po zakończeniu okresu
lub zostały wykonane wadli-
laków obco i właśnie dlat-
rozliczeniowego
wie. W tych przypadkach klient
ego
skreślić
procent swoich wydatków z
składa
kilka słów je objaśniających,
powrotem – jest to najczęściej
którego kartą dokonał zapłaty
co
1% wartości transakcji, jednak
za towar lub usługę, zaś pro-
nie więcej niż określona kwota
cedura chargebacku odbywa
są
zastrzeżona przez bank. Dlac-
się między agentem rozlicze-
usługami często mylonymi ze
zego banki zwracają klientowi
niowym a sprzedawcą. Charge-
sobą. Pierwsza z nich oznac-
część pieniędzy? Z powodu
back jest szczególnie przydatny
za możliwość wypłaty gotów-
zwiększonej konkurencji, aby
jako tańszy i szybszy substytut
ki z karty przy dokonywaniu
uatrakcyjnić ofertę dla klientów
dochodzenia praw przez kon-
płatności tą kartą w punkcie
rezygnują one z części prowizji
sumenta na drodze sądowej –
usługowym. Jest to wygodny
pobieranej od każdej transakcji
należy jednak pamiętać, że jest
dla klienta sposób wypłacenia
dokonanej kartą, zwracając ją
on możliwy tylko w przypadku
gotówki,
w
klientowi właśnie w formie mon-
dokonania płatności kartą, zaś
pobliżu nie ma bankomatu. Jest
eybacku. Na marginesie należy
jego przydatność uwidoczniła
on jednak obwarowany kilkoma
dodać, że usługa zwracania
się
warunkami – przede wszyst-
części wydanych pieniędzy na
tegorocznych erupcji wulkanu
kim
musi
konto klienta też jest czasami
na Islandii, gdy wiele lotów
oferować możliwość wypłaty
zwana cashbackiem, co może
transoceanicznych
pieniędzy z karty, sama karta
prowadzić do nieporozumień
zostać
musi ją umożliwiać (może to
i
choćby
tucje
przez
finansowe. dla
większości
należałoby uczynię
Cashback
i
poniżej.
moneyback
zwłaszcza
punkt
Po-
jeśli
usługowy
mylenia
określony
obu
pojęć.
być tylko karta debetowa) i
reklamację
najlepiej
przy
niedawnej
znanego
rozwojem
Wraz
z
zakupu i zadeklarować chęć
zwana po polsku „obciążeniem
rynku
finansowego
skorzystania
zwrotnym”.
spodziewać
Również
maksymalna
jest
upadłości
dalszym
związana z płatnościami kartą, celem
czy
podróży.
musi dokonać jakiegokolwiek
Jej
musiało
biura
Chargeback to kolejna usługa
cashbacku.
okazji
odwołanych,
klient aby wypłacić gotówkę
z
bankowi,
się
możemy pojawien-
kwo-
ochrona klienta na wypadek
ia się kolejnych „backów” -
ta wypłaty jest ograniczona
zajścia zdarzeń związanych z
powinniśmy mieć nadzieję, że
do
złotych.
płatnością bezgotówkową, na
będą one – podobnie jak wyżej
Początkowo banki oferowały
skutek których klient poniósł
opisane – korzystne dla klienta.
cashback za darmo, jednak
stratę i które zaszły nie z winy
wysokości
200
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
25
DZIEDZICZENIE
A ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA
Dziedziczenie a odpowiedzialność za zobowiązania
Jarosław Ciszek, redaktor prowadzący Finansosfera.pl różnego
z osób, które powołał, nie chce
Oświadczenie
rodzaju zobowiązania musi liczyć
lub nie może być spadkobiercą”.
bądź
się z tym, iż w razie jej śmierci dług,
Testament natomiast, to wyraz
jaki na osobie tej ciąży przejdzie
ostatniej
który
Przytoczony powyżej Art. 1012
na jej spadkobierców. Dziedzicze-
w taki właśnie sposób może
kodeksu cywilnego daje - prócz
nie bowiem, to nie tylko korzyści
rozrządzić swoim majątkiem i
wymienionych
z przysporzenia wynikającego z
wskazać osoby, według niego
przyjęcia spadku - możliwość jego
nabycia spadku. Dziedziczenie,
godne, by po nim dziedziczyć.
odrzucenia.
Osoba
Zaciągająca
woli
zmarłego,
to również ciężar, który spadko-
o
przyjęciu,
odrzuceniu
spadku
sposobów
Jednakże
zaznac-
zmy, iż odrzucenie spadku wcale
bierca bierze na siebie przyjmując
Sposób
spadku
nie jest korzystne dla uprawnio-
spadek. To długi, jakie spadko-
Spadek można przyjąć na dwa
nego do spadku. Bowiem, jak
dawca pozostawił po sobie. Mogą
sposoby. Kwestie te precyzuje
głosi Art. 1020 kodeksu cywilne-
to być np. niespłacone kredyty
Art. 1012 kodeksu cywilnego.
go, „Spadkobierca, który spadek
bankowe czy nawet należności z
Ustawodawca wymienia w nim:
odrzucił, zostaje wyłączony od
tytułu niezapłaconych podatków
przyjęcie spadku bez ograniczenia
dziedziczenia, tak jakby nie dożył
oraz składek na ubezpieczenie
odpowiedzialności za długi spad-
otwarcia spadku”. Istnieje wyjątek
społeczne. Bowiem, zgodnie z Art.
kodawcy (przyjęcie proste) oraz z
co do podmiotów, które nie mogą
922 kodeksu cywilnego, „Prawa i
ograniczeniem odpowiedzialności
odrzucić spadku. Zgodnie z brz-
obowiązki majątkowe zmarłego
za długi (przyjęcie spadku z do-
mieniem Art. 1023 §1, spadku nie
przechodzą z chwilą jego śmierci
brodziejstwem inwentarza). Czym
mogą odrzucić Skarb Państwa
na jedną lub kilka osób”. Spadek
jest
dobrodziejst-
oraz Gmina. Chodzi tu o spadek,
otwiera się z chwilą śmierci spad-
wo inwentarza? Jest to sposób
który przypadł im z mocy ustawy.
kodawcy, a spadkobierca nabywa
przyjęcia spadku, który polega na
Oświadczenie o przyjęciu, bądź
spadek z chwilą otwarcia spadku.
ograniczeniu
odpowiedzialności
o odrzuceniu spadku składamy
Tak stanowią Art. 924 oraz 925
za długi spadkowe do wysokości
przed sądem lub przed notarius-
kodeksu cywilnego. Dziedziczyć
określonego
tzw.
zem. Tę drugą możliwość mamy od
po zmarłym można w dwojaki
Stanu czynnego spadku czyli,
1 marca 2009 roku. Przed 1 marca
sposób. Artykuł
jego wartości. Oznacza to, iż za
2009 r. oświadczenia o przyjęciu
para-
ewentualne długi pozostawione
spadku
grafie 1 dwa zasadnicze filary,
przez spadkodawcę spadkobierca
dynie przez sąd. Oświadczenie
na których powołanie do spadku
odpowiada jedynie do wysokości
może być złożone ustnie lub na
jest oparte. Są to: dziedzicze-
wartości spadku. Natomiast proste
piśmie z podpisem urzędowo
nie ustawowe oraz testamen-
przyjęcie spadku charakteryzuje
poświadczonym.
towe. §2. Art. 926 KC stanowi:
się tym, iż za długi spadkowe spad-
możemy
„Dziedziczenie ustawowe co do
kobierca odpowiada całym swoim
pośrednictwem
całości spadku następuje wtedy,
majątkiem, a wierzyciel zmarłego
Pełnomocnictwo w tej materii
gdy spadkodawca nie powołał
może dochodzić swoich roszczeń
winno być pisemne z urzędowo
spadkobiercy albo gdy żadna
z całości majątku spadkobiercy.
poświadczonym
cywilnego
926
wymienia
kodeksu w
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
przyjęcia
zatem
owo
inwentarza
były
przyjmowane
złożyć
je-
Oświadczenie także
za
pełnomocnika.
podpisem
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
27
(Art. 1018 §3 KC). Oświadczenie
Jednakże
spadkobiercą
winien złożyć oświadczenie o
o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
jest osoba nie mająca pełnej
przyjęciu lub o odrzuceniu spad-
może być złożone jedynie przez
zdolności do czynności prawnych
ku. Wątpliwości w tej materii ro-
osobę mającą pełną zdolność
albo osoba, co do której istnieje
zwiewa Art. 1017 kodeksu cywil-
do czynności prawnych w chwili
podstawa
nego, który stanowi: „Jeżeli przed
składania
ubezwłasnowolnienia,
tegoż
oświadczenia.
gdy
do
jej
całkowitego os-
upływem terminu do złożenia
oba prawna, brak oświadczenia
oświadczenia o przyjęciu lub o
Osoby o ograniczonej zdolności
spadkobiercy w terminie jest jed-
odrzuceniu spadku spadkobierca
do
noznaczny z przyjęciem spadku
zmarł
z dobrodziejstwem inwentarza”.
oświadczenia,
czynności
(niepełnoletni)
prawnych
składają
takie
albo
oświadczenie za pośrednictwem przedstawiciela
złożywszy
takiego
oświadczenie
o
przyjęciu lub o odrzuceniu spadku Sądem właściwym do złożenia
może być złożone przez jego spad-
oświadczenia jest sąd spadku.
kobierców. Termin do złożenia
kategorię osób o ograniczonej
Jednakże
tego oświadczenia nie może się
zdolności do czynności prawnych
postępowania
dają
skończyć wcześniej aniżeli ter-
(ubezwłasnowolnionych
możliwość złożenia oświadczenia
min do złożenia oświadczenia
częściowo),
przed
w
co do spadku po zmarłym spad-
Jeśli
chodzi
ustawowego.
nie
o
jeszcze
inną
oświadczenie
o
przepisy
kodeksu
cywilnego
sądem
rejonowym,
przyjęciu lub odrzuceniu spadku
którego
spadkobierca
kobiercy”. W sytuacji, gdy do
składa się wyłącznie po uzyska-
mieszka, bądź przebywa. W ta-
spadku uprawnionych jest kilka
niu zgody sądu opiekuńczego.
kim wypadku, sąd lub notari-
osób a jedna z nich przyjęła
Zgodnie z Art. 1015 §1 kodeksu
usz po przyjęciu oświadczenia
spadek z dobrodziejstwem in-
cywilnego,
spadkobiercy,
wentarza
oświadczenie
w
zasięgu
niezwłocznie
przy
jednoczesnym
kwestii przyjęcia, bądź odrzuce-
przesyła je do sądu spadku wraz
niezłożeniu w terminie żadnego
nia spadku składa się w terminie 6
ze
załącznikami.
oświadczenia w tej kwestii przez
miesięcy od dnia, w którym spad-
Rzecz jasna, iż oświadczenie
p o z o s t a ł y c h s p a d k o b i e r c ó w,
kobierca dowiedział się o tytule
spadkobierca
kodeks
swego powołania. Na szczególną
sądzie
uwagę zasługuje w tym miejscu §2
podczas
Art. 1015 KC. Przepis ów stanowi
wierdzenie
wszystkimi
może
spadku,
złożyć
w
bezpośrednio
postępowania nabycia
o
st-
spadku.
bowiem, że: „Brak oświadczenia spadkobiercy
w
terminie
jednoznaczny
prostym 28
jest
powyższym
przyjęciem
cywilny
w Art.
1016
stanowi, iż uważa się pozostałych spadkobierców,
kodeks
cy-
wilny w Art. 1016 stanowi, iż uważa się wówczas, że osoby
Oddzielną kwestię stanowi sy-
te również przyjęły spadek z
z
tuacja, kiedy spadkobierca um-
dobrodziejstwem
spadku.
rze przed terminem, w którym
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
inwentarza.
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
Warto dodać, iż oświadczenia
przy stwierdzeniu nabycia spad-
poprzez porównanie aktywów i
o przyjęciu spadku nie składają
ku. Niestety, często zdarza się, iż
pasywów wchodzących w jego
Skarb Państwa oraz Gmina. Zgod-
spis taki nie jest przeprowadzany.
skład. Jeżeli z takiego prostego
nie z §2 Art. 1023 kodeksu cywil-
W konsekwencji braku spisu in-
porównania wynika, iż pasywa
nego, spadek przypadający Skar-
wentarza, organy podatkowe i ZUS
przekraczają aktywa spadkowe,
bowi Państwa czy gminie uważa
obciążają
to odpowiedzialność spadkobiercy
się za przyjęty z dobrodziejst-
za
i
jest wyłączona, a organy podat-
wem inwentarza. Warto dodać, iż
niezapłacone składki na ubezpiec-
kowe i ZUS nie powinny przenosić
oświadczenia o przyjęciu spad-
zenie społeczne spadkobiercę,
odpowiedzialności
ku nie składają Skarb Państwa
mimo tego, iż przyjął on spadek
powodu - braku stanu czynnego
oraz Gmina. Zgodnie z §2 Art.
z
spadku” - pisze radca prawny
1023 kodeksu cywilnego, spadek
(ograniczenie odpowiedzialności
kancelarii
przypadający Skarbowi Państwa
za długi do wysokości stanu
Wspólnicy, mec. Piotr Liberek.
czy gminie uważa się za przyjęty
czynnego spadku). Jak wspom-
z dobrodziejstwem inwentarza.
niano powyżej, zarządzenie o
Niejednokrotnie
przeprowadzeniu spisu inwentar-
pojawiają się dramatyczne donie-
za powinien wydać sąd spadku.
sienia o trudnej, skomplikowanej
Sąd ten wyznacza również ko-
sytuacji spadkobierców, od których
mornika, który tegoż spisu win-
kontrahenci zmarłego żądają ure-
ien dokonać. Niestety, z uwagi
gulowania zaległych zobowiązań.
na różne okoliczności, komornicy
Pytanie, jakie często wówczas
często
zainteresowani
jest stawiane brzmi: „czy im tak
przeprowadzeniem spisu. Kon-
wolno”? Odpowiedź - niestety -
sekwentnie powinniśmy od nich
jest w tym wypadku brutalna: Tak.
tego żądać, gdyż spis taki może
Żądania takie są zgodne z prawem.
Czy przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza uchroni przed zaległościami podatkowymi i ZUS? Organy podatkowe i Zakład ubezpieczeń Społecznych niejednokrotnie, mimo przyjęcia spadku
z
dobrodziejstwem
inwen-
tarza, obciążają spadkobierców odpowiedzialnością za zaległości podatkowe i niezapłacone składki na
ubezpieczenie
społeczne.
Przed takim postępowaniem ZUS i urzędów skarbowych można się bronić. By obrona ta była bardziej skuteczna, winien być dokonany spis inwentarza. Zarządzenie spisu inwentarza wydaje sąd spadku WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
odpowiedzialnością
zaległości
podatkowe
dobrodziejstwem
nie
są
inwentarza
z
podatkowej
w
prostego
Ożóg
i
mediach
mieć zasadnicze, kluczowe znaczenie w ewentualnym sporze z organami podatkowymi czy ZUS. „W każdym przypadku, w którym spadkobierca dysponuje spisem inwentarza,
w
sposób
łatwy
może wykazać, czy w ogóle istnieje tzw. stan czynny spadku FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
29
Racketlon
Dużo pozytywnej energii
O sporcie, który zdobywa coraz większe grono sympatyków i wzbudza coraz większe zainteresowanie wśród osób, chcących aktywnie spędzać swój czas wolny, rozmawiamy z Drużynowym Mistrzem Świata i trzykrotnym Mistrzem Polski w Racketlonie – Rafałem Rykowskim. Co
to
polega?
Jak rozpoczęła się Twoja przygoda z racketlonem?
RR: Racketlon to sport, w którym gra dwóch zawod-
RR: Moją przygodę ze sportem rozpocząłem od nauki
ników w każdą z czterech dyscyplin „rakietkowych”:
gry w badmintona, w międzyczasie za namową mo-
tenis stołowy, badminton, squash i tenis ziemny.
jego kolegi Jacka Szuberta zacząłem grać w squa-
Mecz racketlona składa się z czterech setów roz-
sha, sportowi temu z czasem poświęciłem cała swoją
grywanych do 21 punktów, bez strat. Na końcowy
uwagę. W 2005 r. mając za sobą parę lat regularnych
wynik składa się suma punktów zdobytych w każdej
treningów w badmintona i squasha, posiadając dwie
z czterech dyscyplin. Pojedynek odbywa się zawsze
silne dyscypliny postanowiłem spróbować swoich
w tej samej kolejności – od najmniejszej rakiety do
możliwości w racketlonie. Sport ten od samego
największej (tenis stołowy, badminton, squash, tenis).
początku wciągnął mnie na tyle, że gram w niego
Zwycięzcą
który
do dzisiaj i startuję w turniejach nie tylko w Polsce,
punktów.
ale również za granicą. Od 4 lat zajmuję pierwszą
Racketlon jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających
pozycję w rankingu Polskiej Federacji Racketlona
się dyscyplin sportowych na świecie. Sport ten wymyślili
oraz obecnie jestem najwyżej sklasyfikowanym pols-
Finowie w latach 80 ubiegłego stulecia, natomiast Sz-
kim zawodnikiem w rankingu światowym w kat. Elita.
zdobył
jest
racketlon
meczu łącznie
i
jest większą
na
czym
zawodnik, ilość
wedzi w latach 90 ujednolicili przepisy i wprowadzili zasady podobne do tych, które obowiązują dzisiaj.
Jak
Pierwsze Mistrzostwa Świata odbyły się w 2001 r.,
tego sportu w kraju i jak wyglądamy na tym
zaś pierwsze Mistrzostwa Polski rozegrano w 2004 r.
tle w porównaniu z innymi krajami świata?
30
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
w
chwili
obecnej
wygląda
uprawianie
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
RR: W chwili obecnej racketlon w Polsce cały czas się rozwija. Jest to niezwykle wciągający sport i myślę, że jeśli raz w niego zagrasz to już nie przestaniesz :) Wszystkie zawody racketlona, zarówno w kraju jak i na świecie są zorganizowane w taki sposób, żeby mógł w nich zagrać każdy, niezależnie od poziomu zaawansowania. W Polsce mamy wielu utalentowanych zawodników, którzy odnoszą wspaniałe sukcesy na arenie międzynarodowej. Wśród kobiet wiele zwycięstw za granicą wywalczyła aktualna Mistrzyni Polski oraz dwukrotna Mistrzyni Świata Juniorek Marta Jeż. Wśród juniorów na tegorocznych Mistrzostwach Świata srebrny medal zdobył niezwykle ambitny Michał Szymczak, który jednocześnie w swojej kat. wiekowej w światowym rankingu zajmuje 2 pozycję. Jako drużyna w składzie: Marta Jeż, Krzysztof Samonek, Rafał Rykowski, Norbert Stolicki, Marek Wojnarski - w 2009 r. zdobyliśmy złoty medal na Mistrzostwach Świata w Niemczech. Był to ogromny sukces, gdyż w drabince turniejowej trafiliśmy na najmocniejsze drużyny m.in.: Finów, Szwedów, a w finale Austriaków. Mamy
również
bardzo
silną
męską
parę
deblową: Norbert Stolicki oraz Krzysztof Samonek, którzy wielokrotnie walczyli w finałach europejskich turniejów m.in. w 2009 r. zostali Mistrzami Węgier, zaś w 2010 r. Mistrzami Czech. Czy uprawianie racketlona jest kosztowne i z
fizyczną, jak i stanowczo wzmacnia psychikę. Rack-
jakimi nakładami finansowymi to się wiąże?
etlon uprawiany amatorsko jest idealny jako odre-
RR: Według mnie tak naprawdę uprawianie każdego
agowanie od życia zawodowego, szybko wciąga i
sportu jest kosztowne. To zależy oczywiście od poziomu
motywuje do systematycznego wysiłku. Zachęcam
zaawansowania i zaangażowania zawodnika. Grając
wszystkich do spróbowania swoich sił w racketl-
w racketlona trzeba liczyć się z kosztami sprzętu do
onie, a szczególnie osoby, które grają w któryś z
wszystkich 4 dyscyplin oraz kosztami wynajmu hali.
tych 4 sportów, gdyż racketlon może być też odpoc-
A na poziomie zawodniczym musimy również brać
zynkiem od uprawiania tylko jednej dyscypliny.
pod uwagę koszty związane z wyjazdami na zawody. Czy w takim razie z racketlona w Polsce Co daje (może dać) nam uprawienie tej dyscypliny?
można
RR: Przede wszystkim daje dużo pozytywnej ener-
RR: Na obecną chwilę niestety nie ma jeszcze
gii, radości i możliwość ciągłego uczenia się czegoś
takiej możliwości, głównie ze względu na brak spon-
nowego. Sport ten rozwija zarówno naszą sprawność
sorów. Na pewno pomoc sponsorów umożliwiłaby
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
się
utrzymać
jako
zawodowiec?
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
31
jeszcze szybszy rozwój tego ciekawego sportu i
Co
według
Ciebie
przyczyniłaby się do odkrycia wielu talentów, bo bez
szych
wsparcia finansowego trudno jest doskonalić swoje
RR:
Chęć
umiejętności oraz startować w turniejach - wiem to
nia,
systematyczność
z własnego doświadczenia. Ja również w tej chwili
bardzo
zawodników ciągłego
silna
cechuje
w
tej
rozwoju i
psychika
najlep-
dyscyplinie? i
doskonale-
konsekwencja i
talent
oraz
(śmiech)
poszukuję sponsora, który pomógłby mi zdobyć Indywidualne Mistrzostwo Świata w najwyższej kat. Elita.
Gdzie gdzie
Jakich
porad
udzieliłbyś
młodym
adeptom
nam
dziś w na
można
kraju
uprawiać
mamy
ośrodki
uprawianie
tej
ten
sport,
pozwalające dyscypliny?
( lub tym starszym ), którzy rozpoczynają
RR: W tej chwili w Polsce jest tylko kilka ośrodków, w
swoją przygodę z tym sportem i gdzie w
których możemy zagrać we wszystkie 4 sporty, m.in.
najbliższym czasie można zagrać w racketlona?
są to: największy i najpiękniejszy ośrodek w Zgierzu
R: Poradziłbym im żeby trenowali jak najwięcej
– „Stacja Nowa Gdynia”, w Poznaniu – „Arena”, w Pi-
(śmiech) i żeby zachęcali innych młodych i starszych
asecznie – „Tuan”, natomiast we Wrocławiu obecnie
ludzi do uprawiania tego fascynującego sportu,
są to: „Matchpoint” oraz „Hala Tenisowa” na terenie
który może być niesamowitą przygodą. Korzystając
Stadionu Olimpijskiego. Mam nadzieję, że wkrótce w
z okazji chciałbym zaprosić wszystkich niezależnie
naszym kraju powstanie coraz więcej hal sportowych,
od poziomu zaawansowania do udziału w pierwszej
na których będą rozgrywane turnieje racketlonowe
w Polsce -
nie tylko polskie, ale również ogólnoświatowe.
Dolnośląskiej Lidze Racketlona, którą
organizuję na wrocławskiej Hali Tenisowej na terenie Stadionu Olimpijskiego. Szczegółowe informacje na stronie: www.ravsport.pl (w zakładce racketlon) - krótko mówiąc dobra zabawa gwarantowana (śmiech).
Rafał Rykowski Mistrz Polski w Racketlonie (2006, 2007, 2008) Wicemistrz Polski w Racketlonie (2005, 2009, 2010) Drużynowy Mistrz Świata w Racketlonie (2009) Mistrz Świata w Racketlonie - kat.C (2007) Wicemistrz Węgier w Racketlonie - kat. Elita (2010) pozycja nr 1 w rankingu krajowym racketlona (2007-2010) pozycja nr 16 w rankingu światowym racketlona (2010) Wicemistrz Polski w Squashu (2008) II Wicemistrz Polski w Squashu (2010) Finalista oraz zwycięzca wielu turniejów krajowych zarówno w squashu jak i w racketlonie (2007-2010)
32
FINANSOSFERA MAGAZYN STYCZEŃ 2010
WWW.FINANSOSFERA.PL/MAGAZYN
finansosfera magazyn
kolejny numer ju偶 wkr贸tce pod adresem:
www.finansosfera.pl/magazyn