Nuacht Fhine Gall - Eisiúint 24 - Meitheamh 2022

Page 1

Nuacht Fhine Gall

Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

DO CHOMAIRLE AG OBAIR DUITSE

LAISTIGH Faigheann Fine Gall foireann Méarachta nua tar éis toghcháin - Leathanach 4 Gradaim an Mhéara, 2022 - Leathanach 11

FEIRMEOIREACHT, BIA, TEAGHLACH AGUS SPRAOI! Sceideal Bhlasanna Fhine Gall fógartha don 2-3 IúilIúil-Leathanach 14


Teachtaireacht an Mhéara Agus an samhradh anois faoi bhláth, is mór an t-áthas a chuireann sé orm an oiread sin daoine a fheiceáil ag baint sult as ár dtránna agus as ár bpáirceanna gach lá, le cuairteoirí agus cónaitheoirí Fhine Gall araon ag baint an leasa is fearr as na háiseanna amuigh faoin aer ar fud an chontae. Le déanaí, bronnadh bratacha gorma ar thrí cinn dár gcuid tránna i bhFine Gall, Baile na Carraige i nDomhnach Bat agus an Trá Theas sa Ros á fháil don chéad uair agus an Trá Mhín i bPort Mearnóg ag coinneáil a stádas arís. Is iontach an scéal é seo do gach éinne againn ar mhaith leo taitneamh a bhaint as na tránna le linn séasúir an tsnámha! Ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil do gach éinne sa chomhairle agus sa pobal seo againne as a leithéid a bhaint amach. D’fhoilsigh Comhairle Contae Fhine Gall a cuid Dréachtphlean Gníomhaíocht na Bithéagsúlachta le déanaí a bhaineann leis na blianta 2022 go dtí 2030. Cuireann sé seo creat gníomhaithe ar fáil don chomhairle go ceann roinnt blianta chun ár dtírdhreach álainn a chaomhnú agus chun tacú leis na héin, leis an saol muirí agus leis na plandaí atá ina gcónaí i do chomharsanacht. Ba mhór an onóir do, óstáil a dhéanamh ar Ghradaim an Méara don bhliain 2022 ar an 9 Meitheamh. Thug an ócáid an deis dúinn aitheantas a thabhairt dóibh siúd ina ngrúpaí nó ina n-aonar na grúpaí a thug an t-am agus an obair chun áit níos fearr a dhéanamh as a gcuid pobal. Cé nach bhféadfaimis gradaim a thabhairt do gach hoibrí deonach sin go léir a rinne sár-iarracht ina leith i bhFine Gall le cúpla bliain anuas, ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil leo as an méid dochreidte a ndeárnadar ar son a gcuid chomharsana agus a gcuid pobal d’ainneoin cé chomh gnóthach agus atá siad ina gcuid saolta féin. Bhí áthas mór orm go raibhamar i láthair go pearsanta san Óstán Crowne Plaza chun fíor-spiorad pobail a aithint agus a cheiliúradh. Ní dhéanfaidh mé dearmad go deo ar oíche ar oíche chomh suntasach sin. I dtaca liom féin, sé seo mo Theachtaireacht Mhéara deiridh. Ba é seo an onóir is mó i mo shaol agam a fhreastail mar Mhéara Fhine Gall. Agus mé ag féachaint siar ar an mbliain 2021-2022, is mór an bród a chuireann sé orm as a leithéid atá bainte amach ag Fine Gall. Bhíomar in ann seirbhísí den scoth a chur ar fáil dár muintir uile agus an comhoibriú mar chroílár gach a bhí á dhéanamh againn. Gabhaim buíochas le mo chomhghleacaithe ar an gComhairle as an tacaíocht a fuair mé uaibh le linn mo bhliain agus mé i mo Mhéara agus as an obair chrua go léir a rinne sibh chun freastal ar riachtanais na bpobal. Ba mhaith liom mo chomhghairdeas a ghabhail do (*AINM*) mar Mhéara nuathofa Chomhairle Contae Fhine Gall. Táim ag tnúth le bheith ag obair leat chun Fine Gall a dhéanamh ina ceantar is fearr le cónaí inti, le cuairt a thabhairt uirthi agus le gnó a dhéanamh inti. Mar fhocal scoir, a mhuintir Fhine Gall, ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil le gach éinne agaibh as an bhfáilte ó chroí a chuir sibh romham mar Mhéara. Chas mé le móran agaibh i rith na bliana seo caite, ag freastal ar breis agus 150 imeacht, agus ní dhéanfaidh me dearmad go deo ar an taithí comhroinnte sin. Chonaic mé an taobh is fearr againn ionaibh agus gabhaim mo bhuíochas libh ina leith. Guím gach rath oraibh go léir amach anseo. -Cllr Seána Ó Rodaigh

2

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

Teachtaireacht an Phríomhfheidhmeannaigh Is é an samhradh an t-am den bhliain chun taitneamh a bhaint as gníomhaíochtaí amuigh faoin aer i bhFine Gall! Tá go leor imeachtaí agus gníomhaíochtaí beartaithe do na míonna atá amach romhainn agus tá an-áthas orainn fáilte a chur roimh Sheó Contae Flavor of Fingal arís a bheidh ar siúl ar an gcéad deireadh seachtaine de mhí Iúil ag Teach agus Feirme an Droichid Nua. Táimid ag súil le slua mór ag an bhféile seo agus tá fáilte roimh chách teacht agus sult a bhaint as an mbia iontach, seónna talmhaíochta, gníomhaíochtaí spraoi teaghlaigh agus cuimhní cinn gan dearmad a dhéanamh. Bí cinnte seiceáil ar ár bhféilire imeachtaí don chuid eile den bhliain. Ní mian leat a chailleann amach ar an spraoi. Beimíd ag tabhairt amach saor in aisce buidéil uisce inbhuanaithe agus earraí eile ag Sráidbhaile Fhine Gall ag Flavors of Fingal, atá lonnaithe ag an Gairdín Múrtha. Le gach duine a choinneáil fionnuar agus hiodráitithe agus cuidiú le húsáid cupáin aonúsáide a laghdú. Tá foireann Chomhairle Contae Fhine Gall ag coinneáil na hinbhuanaitheachta i gcuimhne le linn oibríochtaí laethúla a reáchtáil agus le linn ár n-imeachtaí agus ár bhféilte. Chuaigh an fhoireann um Ghníomhú ar son na hAeráide i gcomhpháirtíocht le déanaí le Bailte Slachtmhara na Sceirí agus The Conscious Cup i bhfeachtas a raibh sé mar aidhm aige cupáin in-athúsáidte a chur chun cinn agus chun bogadh ó chupáin aon-úsáide a spreagadh. Glacadh go maith leis an bhfeachtas, agus leanfaidh an fhoireann ag cur tréchur ath-inúsáidte Fhine Gall chun cinn. Mar fhocal scoir, ba mhaith liom buíochas a ghabháil lenár Méara atá ag dul as oifig, Seána Ó Rodaigh as bliain iontach ag déanamh ionadaíochta ar Chomhairle Contae Fhine Gall agus ar a pobal. Ba mhór an t-áthas é a fheiscint Clr. Seána ról an mhéara a cuimsiú agus téann sí amach i ngach cúinne de réigiún Fhine Gall agus téann sí i dteagmháil leis an bpobal agus cuireann sí áthas ar an oiread sin daoine. Tá jab iontach déanta agat. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil freisin lenár leas-mhéara atá ag dul as oifig, Daniel Whooley as an obair chrua a rinne sé i rith na bliana. Comhghairdeachas mór lenár Méara nuathofa ar Fhine Gall, an Clr. Howard Mahony, agus an Leas-Mhéara nuathofa Cathal Boland. Táim ag tnúth le bheith ag obair leo sa bhliain amach romhainn.

-AnnMarie Farrelly


Community

Gairdíní Ard Giolláin faoi bhláth

Amanna Oscailte Gairdín Múrtha & Gairdín Páirceanna Ard Giolláin: Oscailte gach lá - 10am - 6pm samhradh, 4:30 pm geimhreadh Tá cead isteach chuig gach gairdín SAOR IN AISCE

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

3


An Comhairle

Faigheann Fine Gall foireann Méarachta nua tar éis toghcháin Tá fáilte curtha ag Fine Gall roimh thoghadh Méara agus Leasmhéara nua.

Tá an Comhairleoir Howard Mahony (Fianna Fáil) tofa mar an 17ú Méara ar Fhine Gall ag cruinniú bliantúil Chomhairle Contae Fhine Gall a bhí ar siúl inniu in Áras an Chontae, Sord. Toghadh an Comhairleoir Cathal (Neamhspleách) mar Leasmhéara.

Boland

Tagann an Comhairleoir Mahony - a ionadaíonn do Thoghcheantar Áitiúil Chaisleán Cnucha - i gcomharbas ar an gComhairleoir Seána Ó Rodaigh (An Lucht Oibre) a thug an slabhra oifige ar láimh tráthnóna inniu. Ní raibh sé ina choinne sa toghchán don Mhéara. Agus é ina chomhairleoir in 2016, chaith an Méara Nua-thofa Fhine Gall an Comhairleoir Howard Mahony agus Comhairleoir Mahony os cionn 30 bliain ar mar Leas-Mhéara nuathofaan Comhairleoir Cathal Boland seirbhís sa Gharda Síochána, áit a raibh sé ina Bhleachtaire. Tá suim láidir aige i gcúrsaí pobail. Ní raibh an Comhairleoir Boland ina choinne freisin sa toghchán don Leasmhéara. Déanann sé ionadaíocht ar Thoghcheantar Áitiúil an Ros-Lusca agus tagann sé i gcomharbacht ar an gComhairleoir Daniel Whooley (An Comhaontas Glas). Tá stair fhada aige sa rialtas áitiúil agus tá neart taithí aige don ról. Mar bhall den chéad Chomhairle Contae Fhine Gall i 1994, bhí an Comhairleoir Boland ina Chathaoirleach roimhe sin i 1998 agus 2001, chomh maith le fónamh mar Leaschathaoirleach Fhine Gall i 1997. Thug comhchomhairleoirí moladh mór don Mhéara a bhí ag dul as oifig, an Comhairleoir Ó Rodaigh, a ghabh buíochas léi as a tiomantas do thionscnaimh a chur chun cinn ar mhaithe le Fine Gall go léir agus as a tiomantas do chláir a sheachadadh chun tacú le meabhairshláinte, leis an óige agus le fadhbanna a mbíonn tionchar acu ar mhná. Bhronn AnnMarie Farrelly, Príomhfheidhmeannach Chomhairle Contae Fhine Gall, Bonn Comórtha agus Albam Grianghraf ar an gComhairleoir Ó Rodaigh ina dtaifeadadh a bliain in oifig. Ghabh an Comhairleoir Ó Rodaigh buíochas leis an gComhairleoir Whooley as a thacaíocht dhíograiseach mar Leasmhéara i gcaitheamh na bliana agus ghabh sí buíochas lena comhghleacaithe ar an gComhairle as an tacaíocht fhlaithiúil a thug siad le linn an ama seo. Chuir an cuibheas agus an cineáltas a léirigh na comhchomhairleoirí in iúl go mór di agus dúirt sí gur neartaigh sé seo a creideamh gur féidir le comhaltaí tofa difríocht mhór a dhéanamh dóibh siúd ar a bhfreastalaíonn siad. Chomh maith leis sin inniu: Toghadh an Comhairleoir Grainne Maguire (Neamhpháirtí) mar Chathaoirleach ar Choiste Ceantair Bhaile Brigín / An RosLusca / Sord; Toghadh an Comhairleoir Mary McCamley (An Lucht Oibre) mar Chathaoirleach ar Choiste Ceantair Bhaile Bhlainséir / Mullach Eadrad / Caisleán Cnucha / Ongar; agus Toghadh an Comhairleoir David Healy (An Comhaontas Glas) mar Chathaoirleach ar Choiste Ceantair Bhinn Éadair-Mullach Íde.

Comhairleoirí ag an gcruinniú bliantúil i Halla an Chontae, Sord 4

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Timpeallacht

Údaráis Áitiúla Réigiún Bhaile Átha Cliath le 1,650 pointe luchtaithe EV a imscaradh faoi 2025 lainseáil Údaráis Áitiúla réigiún Bhaile Átha Cliath (LA’s) an chéad Straitéis Feithiclí Leictreacha (EV) i mBaile Átha Cliath ina n-imscarfar 1,650 pointe luchtaithe faoi 2025. Díríonn Plean Gníomhaíochta Aeráide na hÉireann (CAP) 100% díolachán feithiclí leictreacha (EV) le thart ar. Tá sé beartaithe 1 milliún EV a bheith ar an mbóthar faoi 2030. Is ionann réigiún Bhaile Átha Cliath agus 25% de chabhlach gluaisteáin na hÉireann agus tá ról suntasach aige i ndícharbónú chóras iompair na tíre. Tá na ceithre Údarás Áitiúil i réigiún Bhaile Átha Cliath ag obair le chéile chun bonneagar luchtaithe EV a úsáid chun tacú leis an aistriú seo agus é a luathú. Is féidir léarscáil de na láithreacha pointí luchtaithe EV poiblí a fháil anseo. Chuaigh Cathaoirleach dlr, Lettie McCarthy i gcomhar le Leas-Mhéara Fhine Gall, an Comhairleoir Daniel Whooley, Méara Chomhairle Contae Átha Cliath Theas Peter Kavanagh agus an Comhairleoir Noeleen Reilly mar ionadaí Ard-Mhéara Bhaile Átha Cliath, chun leathnú na bpointí luchtaithe atá ar fáil go poiblí i mBaile Átha Cliath a sheoladh. Dúirt David Storey, Stiúrthóir Seirbhísí don Chomhshaol, Gníomhú ar son na hAeráide agus Taisteal Gníomhach ag Comhairle Contae Fhine Gall & cathaoirleach an ghrúpa stiúrtha EV: “Tá gá le feabhas suntasach ar líon agus ar chineál na bpointí luchtaithe ar fud Bhaile Átha Cliath. Tá sé tábhachtach go dtabharfaimid tacaíocht do dhaoine agus iad ag aistriú go Feithiclí Leictreacha a úsáid agus go gcuirfí san áireamh na riachtanais éagsúla atá acu siúd a bhfuil cónaí orthu in áiteanna nach féidir leo a bhfeithicil a phlocáil isteach go héasca chun luchtú a dhéanamh iontu. Meastar go mbeidh 34,000 ag brath

go hiomlán ar spásanna luchtaithe poiblí. Is céim chun tosaigh sa mhisean sin í an straitéis seo.” Dúirt Cathaoirleach Chomhairle Contae Dhún LaoghaireRáth an Dúin, Lettie McCarthy “Tá Údaráis Áitiúla Réigiún Bhaile Átha Cliath i gceannas ar an luchtaithe chun an príomhbhonneagar seo a rolladh amach ar fud an Chontae. Is céim thábhachtach chun cinn é seo i dtreo dhícharbónú chóras iompair Bhaile Átha Cliath agus ár n-uaillmhianta um athrú aeráide a bhaint amach”. Tá limistéir tosaíochta á n-aithint ag Ceantar Cathrach Bhaile Átha Cliath (DMA) faoi láthair óna dteastaíonn réitigh luchtaithe chónaithe a shuiteáil arna dtacú ag na ceithre Údarás Áitiúil, a chuirfidh san áireamh fachtóirí suímh agus a chinntiú go bhfuil dáileadh agus soláthar cothrom. Táimid ag iarraidh ar an bpobal atá ina n-úinéirí nó ar léas EV faoi láthair a spéis a léiriú do phointe luchtaithe ina gcomharsanacht áitiúil, e.g. carrchlós, club spóirt, scoileanna srl. B’fhéidir nach gcinnteoidh sé seo go gcuirfear pointe luchaithe isteach san áit sin ach cabhróidh sé le hÚdaráis Áitiúla Bhaile Átha Cliath ceantair a aithint ina bhfuil gá áitiúil. Tá roinnt trialacha de chineálacha éagsúla luchtaire ar siúl cheana féin ar fud an DMA agus tá sé beartaithe acu tacú go gníomhach le himscaradh luchtaithe phoiblí sa ghearrthéarma. Tacaíonn an Roinn Iompair le feithicil nua leictrigh a cheannach (go hiomlán leictreach) a thairgeann deontais suas le EUR5,000 (ag brath ar phraghas na feithicle) trí dhíolacháin chláraithe, is féidir tuilleadh sonraí a fháil anseo. Mol suíomh luchtaire EV laistigh de Chomhairle Contae Fhine Gall trí chliceáil anseo: https://consult.fingal.ie/ en/content/electric-vehicle-charge-point-locationexpression-interest

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

5


Timpeallacht

Geall triarach an Bhrait Ghoirm bainte amach ag Fine Gall. Aitheantas idirnáisiúnta dá cuid thránna Déan Fine Gall a cheiliúradh as an mBrat Gorm breise a ghnóthaigh a cuid thránna agus as gradam dúbailte An Taisce a bhain Domhnach Bat amach mar cheann den chúig phríomhthra in Éirinn. B’iontach an ócáid í do lucht leanúna chósta Fhine Gall nuair a bronnadh stádas uaschaighdeán an Bhrait Ghoirm ar thrí thrá maidir le cáilíocht an uisce agus le critéir lena n-áirítear na háiseanna do chuairteoirí, bainistíocht na trá agus an t-oideachas i leith an chomhshaoil. Fuair dhá thrá – Trá Bhaile Carraig i nDomhnach Bat agus an Trá Theas sa Ros – an Brat Gorm clúiteach don chéad uair i mbliana, agus choinnigh Port Mearnóg an Brat atá aige le roinnt blianta anuas. Beidh áthas ar na cuairteoirí a thagann go Baile Carraig freisin mar go mbeidh Gradam an Chósta Glas á eitilt ar an trá gleoite seo i mbliana. Bronnadh Bratacha Gorma ar thart ar 90 trá san iomlán timpeall na hÉireann . Tá sé mar aidhm ag an ngradam Cósta Glas aitheantas a thabhairt do thránna a bhfuil cáilíocht den scoth an uisce acu agus an bainistíocht chuí chun timpeallacht an dúlra a chosaint. Baineann béim ar leith le rannpháirtíocht an phobail agus ní mór don údarás áitiúil gach trá a bhainistiú i gcomhar le grúpaí áitiúla an chósta ghlain. Dúirt Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Seána Ó Rodaigh: “Cuireann sé áthas mór orm a chloisteáil faoi bhronnadh na mbrat gorm ar thránna Fhine Gall. Tá dhá cheann iontach nua againn i mbliana, le Baile na Carraige i nDomhnach Bat agus an Trá Theas sa Ros á aithint, agus is iontach an rud é go bhfuil a stádas coinnithe arís ag an Trá Mín i bPort Mearnóg. Is rud mór le rá é freisin gur bronnadh Gradam an Chósta Ghlais ar Thrá Bhaile na Carraige agus an t-aitheantas a thagann as do na tránna síud ar ardchaighdeán an chomhshaoil. “Mar sin, do gach éinne againn ar breá leo an 88km gleoite dár gcósta, do gach éinne againn ar maith leo siúl ar an trá nó do gach éinne againn ar mhaith leo dul isteach san fharraige, is iontach an scéal é seo. Go raibh míle maith agaibh go léir sa Chomhairle agus sa phobal i gcoitinne as ucht a leithéid á bhaint amach agaibh.” Chuir Stiúrthóir na nOibríochtaí Fine Gall, Mary T Daly, fáilte roimh an bhfógra: “Is aitheantas é an méadú ar líon na mBratach Gorm ar sárobair na Comhairle agus na ngrúpaí pobail áitiúla d’fhonn a chinntiú go ndéantar bainistíocht den scoth ar an gcaighdeán is airde ar ár gcuid tránna. Agus Séasúr an tSnámha le tosú ón 1 Meitheamh, táimid ag súil go mbainfidh níos mó daoine leas asna tránna feadh chósta Fhine Gall agus, mar sin, léiríonn na duaiseanna seo atá buaite ag trí cinn acu an méid is féidir linn a thairiscint don phobal áitiúil agus do chuairteoirí araon”. Faoi réir chlár idirnáisiúnta an Bhrait Ghoirm, ní mór do gach údarás áitiúil ar fud an domhain leanúint de na critéir ar leith a chomhlíonadh más mian leo stádas an bhrait ghoirm a choinneáil ar a gcuid tránna. I measc na dtreoirlínte sin tá an riail a bhaineann leis na madraí nó peataí siúd (seachas madraí cúnaimh) nach bhfuil ceadaithe ar thrá an Bhrat Ghoirm. Tá a leithéid thar a bheith tábhachtach maidir le cáilíocht uisce den scoth a chothabháil, agus tá fianaise anmhór ann a cheanglaíonn éilliú an uisce snámha le cac madra. Léiríonn an anailís gur féidir le éilliú ar mhéid cúirt leadóige a bheith mar thoradh ar chac madra amháin a fhágtar ar an trá. Tá beochan nua chun cur i gcuimhne d’úinéirí faoin drochthionchar is féidir a theacht as cac a gcuid madraí le fáil anseo: https://youtu.be/7bas6zvBmM4.

Donabate, Portmarnock, Rush South Beach

6

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Timpeallacht

Ná lig do shalachar do mhadraí an séasúr snámha a mhilleadh Níl aon dabht ach gur féidir le madraí cáilíocht ár mbeatha a fheabhsú, agus gur bealach iontach é do pheataí a thabhairt ar shiúlóid feadh trá ghainmheach le haclaíocht a fháil, ach ós rud é go bhfuil an samhradh ag druidim linn go tapaidh, spreagtar úinéirí madraí ar fud Fhine Gall gan ach lorg lapaí a fhágáil sa ghaineamh agus piocadh suas i ndiaidh a bpeataí agus iad ag úsáid tránna iomadúla an chontae. D’fhonn cabhrú le meabhrú d’úinéirí an tionchar a d’fhéadfadh a bheith ag salachar madraí tréigthe, tá Fine Gall tar éis dul i gcomhar leis an Tionscadal Cuibhithe de chuid UCD agus comhairlí eile i mBaile Átha Cliath chun an nasc díreach idir salú ag madraí agus droch-chaighdeán an uisce trá a léiriú. Aibhsíonn beochan nua ‘Ná Fág Ach Lorg Lapaí’ an dochar a d’fhéadfadh a bheith ann de bharr gan glanadh suas i ndiaidh madraí ar an trá agus chun cabhrú le cáilíocht uisce níos fearr a chinntiú do chách. Is é an séasúr snámha - a mhaireann ón 1ú Meitheamh go dtí an 15ú Meán Fómhair – an tréimhse nuair is dócha go rachaidh i bhfad níos mó daoine i dteagmháil le salachar madraí ar thránna trí shnámh agus trí ghníomhaíochtaí áineasa eile. D’aithin Tionscadal Cuibhithe de chuid UCD dram-haíl madraí mar chúis thábhachtach le truailliú uisce, agus d’fhéadfaí go n-eiseodh údaráis áitiúla fógraí um thoirmeasc sealadach (ná snámh) dá bharr. D’fhéadfadh drochthionchar sláinte a bheith ag teagmháil le faecas madraí lena n-áirítear buinneach agus d’fhéadfadh sé a bheith ina chúis le daille i leanaí fiú. Léiríonn an beochan spéisiúil nua go bhféadfadh fiú bréan madra amháin a fhágtar ina dhiaidh truailliú ar mhéid cúirte leadóige a bheith mar thoradh air. Trí é sin a iolrú faoi 10 madra fiú, léi-rítear an tionchar ollmhór a d’fhéadfadh a bheith aige seo ar dhaoine a bhíonn ag snámh nó ag súgradh ar thránna. Ar deireadh thiar, is ar úinéirí a d’fhéadfaí na srianta breise a chur maidir le húsáid trá. Dúirt David Storey, Stiúrthóir Comhshaoil, Gníomhú Aeráide agus Taisteal Gníomhach i bhFine Gall: “Ba mhaith liom go mbeadh úinéirí madraí freagrach agus ár dtránna á n-úsáid agus meabhrú dóibh ní hamháin am a ghlacadh chun salachar madraí a chur i mála, ach gur cheart dóibh an t-am a ghlacadh freisin chun é a chur sa bhruscar. “Is rud amháin é a bheith dearmadach nó a bheith díreach leisciúil maidir leis an salachar a phiocadh suas, ach tá na tránna agus uiscebhealaí atá againn i bhFine Gall ann le go mbainfidh gach duine taitneamh astu, mar sin trí gan é a chur i mála agus sa bhruscar tá an tionchar i bhfad níos leithne agus tá impleachtaí sláinte tromchúiseacha ag baint leis.” Chun sonraí a bhailiú ar an ábhar, rinne Tionscadal Cuibhithe de chuid UCD, a thosaigh i 2019 im-scrúdú ar an méid salachair madraí ar cheithre thrá i mBaile Átha Cliath; Dumhach Thrá, Trá Mhuirfean, tránna Dhomhnach Bat agus Phort Reachrann. Baineadh úsáid as na torthaí ansin chun a thionchar ar cháilíocht an uisce snámha a mheas. Tá a chuid taighde ar siúl go leanúnach. Chun an beochan nua a fheiceáil téigh chuig: https://youtu. be/7bas6zvBmM4

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

7


Timpeallacht

100 Gníomh Práinneach chun Caillteanas Bithéagsúlachta a Aisi-ompú faoi 2030 D’fhoilsigh Comhairle Contae Fhine Gall Dréachtphlean Gníomhaíochta Bithéagsúlachta d’Fhine Gall a chlúdaíonn 2022 go 2030. Leis an bplean seo, cuirtear clár uaillmhianach ar aghaidh de 100 gníomh a theastaíonn chun aghaidh a thabhairt ar chailliúint na bithéagsúlachta agus chun meath ar an mbithéagsúlacht a aisiompú faoi 2030. Deir Hans Visser, Oifigeach Bithéagsúlachta Chomhairle Contae Fhine Gall, gur bagairt é cailliúint na bithéagsúlachta ar an scála céanna leis an éigeandáil aeráide agus go An tOifigeach Bithéagsúlachta Hans Visser ag Anaclann Dúlra dteastaíonn aird phráinneach air má Thuirbhe táimid chun carachtar Chontae Fhine Gall a chosaint. ‘Tá imní mhór ann faoin mbithéagsúlacht i bhFine Gall. Tá damáiste á dhéanamh do ghnáthóga nó tá siad Deir Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Séana Ó caillte agus tá laghdú tagtha ar líon na speiceas. Rodaigh, go gcaithfimid breathnú ar an bpictiúr mór Is iad na príomhbhagairtí ar bhithéagsúlacht i agus muid ag smaoineamh ar bhithéagsúlacht. ‘Tá bhFine Gall ná caillteanas gnáthóg mar thoradh meascán uathúil agus álainn d’áiteanna uirbeacha ar fhorbairt, suaitheadh áineasa, athrú aeráide, agus tuaithe ag Fine Gall ónár gcósta iontach, go dtí truailliú uisce, agus speicis ionracha. Is é an rud is ár dtailte saibhre talmhaíochta cáiliúla agus bailte tábhachtaí le tabhairt faoi deara ná go bhfuil cuid gnóthacha rathúla. Níl in éin, beatha mhuirí, flóra mhaith de inchoiscthe nó inchúlaithe má úsáidtear agus fána ach cuid de na gnéithe bithéagsúla a na hacmhainní cearta. Teastaíonn an dúlra uainn fhágann gur áit chomh speisialta sin iad Fine Gall agus inár saol agus ní mór dúinn oibriú chun é a chosaint.’ cuideoidh an Plean Gníomhaíochta Bithéagsúlachta linn na héiceachórais seo a chaomhnú.’ Cuireann Plean Gníomhaíochta Bithéagsúlachta Fhine Gall creat gníomhaíochta ar fáil sna 8 mbliana Tá dhá sheisiún eolais ar líne beartaithe chun deis amach romhainn, atá leagtha amach os cionn a thabhairt chun níos mó a fhoghlaim faoin bPlean 100 pointe gníomhaíochta. Tá tosaíocht ar leith Gníomhaíochta Bithéagsúlachta agus ceisteanna curtha ag Comhairle Contae Fhine Gall ar 32 de na a chur ar Oifigeach Bithéagsúlachta Chomhairle gníomhartha seo a deir sí atá indéanta le tacaíocht Contae Fhine Gall. Is féidir le daoine leasmhara ó chomhpháirtithe lena n-áirítear Cairde Éanlaith clárú le haghaidh seisiúin eolais a bheidh ar siúl Éireann, an tSeirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Dé Céadaoin, 15 Meitheamh agus Déardaoin, 23 Fiadhúlra agus grúpaí bailte slachtmhara áitiúla. Meitheamh ag https://consult.fingal.ie. Tá an Chomhairle ag iarraidh ar an bpobal an plean a léamh agus a n-aiseolas a roinnt. Tá siad ag spreagadh daoine aonair agus eagraíochtaí a bhfuil suim acu i ngníomhú ar son na haeráide agus i gcaomhnú an dúlra chun páirt a ghlacadh i bpleanáil chun bithéagsúlacht a chosaint agus a fheabhsú do na glúnta atá le teacht. Tá an plean ar fáil le feiceáil ar líne agus in oifigí na Comhairle i Sord agus i mBaile Bhlainséir, agus is féidir aiseolas a chur isteach ar líne ag https://consult.fingal.ie nó trí ríomhphost chuig biodiversity@fingal.ie go dtí Dé Máirt, an 05 Iúil 2022. Is féidir aighneachtaí poist a sheoladh freisin agus is féidir treoracha don phróiseas seo a fháil ar líne.

8

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Timpeallacht

Cupáin Taistil Ath-inúsáidte - Amach leis an gceann úsáid aonair, isteach leis an gceann ath-inúsáidte Gach uair an chloig, déantar 22,000 cupán aonúsáide (1Ú) a dhiúscairt in Éirinn, sin suas le 200 milliún acu sa bhliain laistigh den Stát amháin, agus ní dhéantar na cupáin 1Ú seo a athchúrsáil. Sí an phríomhchúis nach n-athchúrsáiltear a leithéid cupán 1Ú ná go bhfuil sciath plaisteach laistigh díobh (a fhágann go bhfuil siad uiscedhíonach). Is féidir codanna áirithe den chupán 1Ú a athchúrsáil, ach braitheann sé seo ar an mbranda agus ar an gcaifé ina ndíoltar é. Is minic a bhíonn an clúdach plaisteach in-athchúrsáilte agus beidh marc na hathchúrsála air más féidir á chur i mbosca na hathchúrsála nó sa bhosca glas. Is féidir an cairtchlár ar thaobh amuigh an chupáin, a bhfuil ainm caifé nó lógó air go minic, a chur i mbosca na hathchúrsála má tá sé scafa agus scartha ón gcupán istigh . Tar éis duit na comhpháirteanna seo a dhíchóimeáil, tá tú fós fágtha leis an gcupán istigh agus an sciath plaisteach ann, a chuirtear leis an dramhaíl ghinearálta nó sa bhosca dubh, lena loscadh nó lena líonadh sa thalamh. Is féidir le cupáin 1Ú in-mhúirínithe a bheith níos eiceabháí, má chuirtear sa bhosca cheart iad (dramhaíl bia nó bosca donn). Ach is minic a théann siad sa bhosca mhícheart (dramhaíl ghinearálta nó bosca dubh), cailltear tairbhe na múirínitheachta. Toisc go bhfuil ach úsáid amháin ag na cupáin, is mór an lorg atá acu ar an gcomhshaol freisin. Is fearr cupáin ath-inúsáidte ná na cinn 1Ú agus 1Ú in-mhúirín. Tar éis do chupán a úsáíd faoi chúig déag nó mar sin, tá sé níos inbhuanaithe ná cupán indiúscartha. Is rogha inbhuanaithe é infheistíocht a dhéanamh i gcupán ath-inúsáidte. Is féidir leo do dheoch a choinneáil níos teo freisin agus cuireann go leor caiféanna lascainí ar fáil ina leith. Faoin mBille um Gheilleagar Ciorclach nua, tabharfar tobhach latte isteach go náisiúnta sna míonna amach romhainn den bhliain 2022. Tabharfaidh an rialtas tobhach 20c isteach ar gach cupán 1Ú mar iarracht ar dhramhaíl na gcupán 1Ú a laghdú. D’éirigh leis an Rialtas tobhach comhchosúil a chur i bhfeidhm sa bhliain 2002 ar mhálaí plaisteacha SU, d’fhonn líon na málaí plaisteacha 1Ú a bhí á n-úsáid a laghdú. Tá léarscáil de chuid de na háiteanna ar fud na hÉireann atá ag glacadh le cupáin ath-inúsáidte agus tuilleadh eolais ar an bhfeachtas www.#wechoosereuse le fáil ag: https://www.consciouscup.ie/ Chuaigh Rannóg Gníomhaíocht na hAeráide de chuid Chomhairle Contae Fhine Gall i gcomhpháirtíocht le Coiste Bailte Slachtmhara na Sceirí agus le Feachtas Cupán na Feasachta https://www.consciouscup.ie ar fheachtas píolótach a bhí bunaithe sna Sceirí agus ar siúl idir an 21 agus an 28 Aibreán leis an aidhm aige an cupán ath-inúsáidte a chur chun cinn agus bogadh ón gcupán aonúsáide a spreagadh. Dar leis na gnólachtaí a ghlac páirt, tháinig méadú ar líon na gcustaiméirí a tháinig i láthair le cupán ath-inúsáidte agus d’fhiosraigh go leor acu siúd nach raibh cupán ath-inúsáidte ina lámh acu faoi cheann a cheannach. Glacadh go maith leis an bhfeachtas, agus leanfaidh an Rannóg um Ghníomhú ar son na hAeráide ag tacú le Feachtas Cupán na Feasachta chun earraí in-athúsáidte a chur chun cinn ar fud Fhine Gall.

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

9


Spóirt

Buille baile d’Fhine Gall le Corn an Domhain Bogliathróid na mBan ag teacht Tá sé fógartha ag Cónaidhm Bogliathróid an Domhain (WBSC) go dtionólfar cluichí an 17ú Corn Domhanda Bogliathróid na mBan in Éirinn i mí Iúil 2023, agus tá Fine Gall le bheith ina chomhóstach ar an imeacht mór le rá in áiteanna san Iodáil agus sa Spáinn. Meallfaidh an comórtas, a mbeidh 18 bhfoireann ó ar fud an domhain rannpháirteach ann, imreoirí den scoth san iomaíocht don chorn. Níl anseo ach an dara huair a reáchtáladh Corn an Domhain san Eoraip, agus an cluiche ceannais le himirt san Iodáil. Reáchtáladh an ócáid den chéad uair i 1965 agus chuimsigh sé Seaimpíní an domhain ón Astráil, ón tSeapáin, ón Nua-Shéalainn agus ó SAM. Is é Stáit Aontaithe Mheiriceá an fhoireann ceannais faoi láthair, a bhfuil an teideal buaite acu 11 uair. Ag fáiltiú roimh an bhfógra, dúirt Méara Fhine Gall Seána Ó Rodaigh: “Is bua iontach é seo d’Éireann agus is dea-scéal go háirithe do phobal Bhaile Átha Cliath 15 a bheidh in ann na peileadóirí bogliathróid is fearr ar domhan a fheiceáil ag iomaíocht dhíreach ar leac an dorais acu. Ionad iontach a bheidh i bPáirc Naomh Caitríona do phríomhchomórtas bhogliathróid na mban agus cuideoidh sí le Fine Gall a chur ar an bhfód agus cluichí á gcraoladh go hidirnáisiúnta.” Dúirt AnnMarie Farrelly, Príomhfheidhmeannach Chomhairle Contae Fhine Gall: “Is iontach an t-éacht é bheith roghnaithe chun seó domhanda ar nós Chorn Domhanda Bogliathróid na mBan a óstáil. Is spórt móréilimh é seo a spreagann rannpháirtíocht ar fud gach aoisghrúpa, cultúir agus pobail, agus tá súil agam go gcabhróidh ár n-óstáil leis an gcéad ghlúin eile de lúthchleasaithe mná ó ar fud an chontae a spreagadh. Táimid ag obair go dlúth le Fastpitch Ireland chun a thaispeáint don WBSC go raibh Fine Gall ar an suíomh is fearr in Éirinn chun freastal ar lúthchleasaithe den scoth a raibh na háiseanna cearta acu le go n-éireoidh leis an gcomórtas, agus mar sin is toradh é seo a bhfuil fáilte roimh an gcomhiarracht sin.” Dúirt Melanie Cunningham, Stiúrthóir Fastpitch Ireland: “Is teist é bronnadh Chorn an Domhain ar Éirinn ar sheasamh Fhoireann Éireann agus Chónaidhm na hÉireann sa WBSC. Tá go leor oibre crua déanta chun an tairiscint a fhorbairt le Fine Gall agus táimid an-bhuíoch as a dtacaíocht agus a bhfís chun bheith linn sa tairiscint.”

10

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Pobal

Gradaim an Mhéara, 2022 Bhí deis ann i mbliana d’Fhine Gall ómós a thabhairt don obair chrua a dhéanann daoine sa phobal. Thug Gradaim an Mhéara aitheantas don mhéid a rinne daoine aonair agus eagraíochtaí iomadúla ar fud an Chontae a raibh ról lárnach acu ag tacú le daoine i ngátar, go háirithe agus an domhan ar fad ag tabhairt aghaidh ar phaindéim a raibh tionchar ollmhór aige ar an mbealach a raibh an tsochaí in ann feidhmiú. Is dócha go bhfuil baill tofa na Comhairle ó na seacht dToghcheantar Áitiúla atá sa Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Seána Ó Rodaigh ag Gradaim Chontae níos feasaí ná éinne ar an obair iontach atá á déanamh ag daoine aonair, Mhéara Chomhairle Contae Fhine Gall 2022 sa Crowne Plaza, clubanna, grúpaí agus eagraíochtaí i Seantrabh. measc an phobail, agus ’sé a bhuí leo go rabhamar in ann aitheantas a thabhairt do chuid den obair shuntasach a bhíonn ar siúl gach lá ar fud an chontae, trí mhodh foirmiúil. Cé nárbh fhéidir linn gradaim a thabhairt do na hoibrithe deonacha sin uilig a rinne tréaniarracht a gcuid oibre a dhéanamh i bhFine Gall le cúpla bliain anuas, bhíomar in ann eolas ollmhór a mhealladh ó na Comhairleoirí maidir leis na caidrimh a chruthaigh siad eatarthu, chun teacht ar ghearrliosta ainmniúchán a bhfuil aitheantas speisialta tuillte acu mar gheall ar a gcion spreagthach sa phobal. Thug na hainmniúcháin éagsúla sin deis dúinn ‘Deimhnithe Buíochas’ a bhronnadh mar aitheantas ar a gcuid oibre, i gceann amháin de na trí phríomhchatagóir: • Freagairt ar Phaindéim Covid-19 • Cuimsiú Pobail & Sóisialta • Na hEalaíona, Cultúr, Oidhreacht, Spórt & an Comhshaol In éineacht leis na gradaim sna catagóirí seo, bronnadh seacht dtróf a bhí coimisiúnaithe go speisialta ar ghrúpa nó ar dhuine aonair, ó gach ceann de na Toghcheantair Áitiúla, is iad sin: Baile Brigín — Fóram Lánpháirtíochta Bhaile Brigín Baile Bhlainséir-Mullach Eadrad — Lillian Parker, Suicide Awareness Baile Átha Cliath 15 Caisleán Cnucha — Ionad Pobail Chaisleán Cnucha Binn Éadair-Mullach Íde — Stephen McDonagh Ongar — Chris Sullivan (Ionad Pobail Bhaile an Huntaigh) An Ros-Lusca — Diana O’Donohoe (Rannóg na mBailte Slachtmhara, An Ros) Sord — Béilí ar Rothaí, Sord Agus é ag óstáil na ngradam ag an Crowne Plaza i Seantrabh, bhronn an Méara Seána Ó Rodaigh Gradaim Éachta Speisialta ar Chosaint Shibhialta Bhaile Átha Cliath agus Stephen Ennis ó Ionad Liam Rogers i Sord, as an jab iontach atá á dhéanamh acu le cúpla mí anuas ag tabhairt aire do dhaoine. atá ag teitheadh ón gcogadh san Úcráin. Gradaim Mhéara Chomhairle Contae Fhine Gall 2022 sa Crowne Plaza, Seantrabh Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

11


Gradaim an Mhéara

An Leas-Mhéara An Comh Daniel Whooley le Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Seána Ó Rodaigh agus an Príomhfheidhmeannach AnneMarie Farrelly ag Gradaim an Mhéara 2022 sa Crowne Plaza, Seantrabh.

Méara Fhine Gall An Comhairleoir Seána Ó Rodaigh ag bronnadh Teastas Buíochas ar David Gilna ag Gradaim Mhéara Chomhairle Contae Fhine Gall 2022 12

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

Méara Fhine Gall An Comhairleoir Seána Ó Rodaigh ag bronnadh Lillian Parker ag Gradaim Mhéara Chomhairle Contae Fhine Gall 2022


An Leas-Mhéara an Comhairleoir Daniel Whooley agus Declan Mescall, Bailte Slachtmhara Chaisleán Cnucha ag Gradaim Mhéara Chomhairle Contae Fhine Gall 2022 sa Crowne Plaza, Seantrabh.

Máistir na Searmanais Gerry McDermott, Bainisteoir Cumarsáide ag Gradaim an Mhéara 2022

Gradaim Mhéara Chomhairle Contae Fhine Gall 2022 sa Crowne Plaza, Seantrabh Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

13


Imeachtaí

FEIRMEOIREACHT, BIA, TEAGHLACH AGUS SPRAOI! Sceideal Bhlasanna Fhine Gall fógartha don 2-3 Iúil D’fhógair Blasanna Fhine Gall, an seó contae is mó atá oiriúnach do theaghlaigh in Éirinn, a sceideal inniu, Dé Máirt an 7 Meitheamh 2022, agus tá sé níos mó agus níos fearr ná riamh! Beidh imeacht na bliana seo ar siúl Dé Sathairn an 2 agus Dé Domhnaigh an 3 Iúil, ag Newbridge House and Farm agus beidh rud éigin ann do gach duine. Meallann Blasanna Fhine Gall 80,000 cuairteoir ar an meán gach bliain agus is é an príomhimeacht samhraidh é arna óstáil ag Comhairle Contae Fhine Gall, i gcomhar le Grúpa Feirmeoirí Fhine Gall agus Fingal Harriers. Tá clú agus cáil ar Bhlasanna Fhine Gall mar lá teaghlaigh a mbíonn siamsaíocht agus gníomhaíochtaí saor in aisce ar siúl ann do leanaí chomh maith le rogha leathan ceoil, bia agus siopadóireachta. Agus í ag labhairt ag fógra an lae inniu, dúirt Méara Fhine Gall, an Clr. Seána Ó Rodaigh; “Bhí orainn briseadh a bheith againn mar gheall ar Covid le dhá bhliain anuas. Ach níor ghéill ár bhFoireann Imeachtaí tiomnaithe. Bhí a fhios acu go mbeimis ar ais, agus d’oibrigh siad go crua chun imeacht samhraidh atá oiriúnach do theaghlaigh a chruthú do gach duine.” Dúirt sí; “Tugann Blasanna Fhine Gall an chathair agus an tír le chéile chun bia, teaghlach agus spraoi a cheiliúradh. Agus is fiú go mór tábhacht Fhine Gall d’earnáil bia agus talmhaíochta na hÉireann a cheiliúradh. Is féidir le cuairteoirí a bheith ag súil le táirgí áitiúla a bhlaiseadh agus teicnící feirmeoireachta traidisiúnta agus nua-aimseartha, taispeántais madraí caorach, alpacaí, caoirigh agus muca a fheiceáil. Chomh maith leis sin, i mbliana, óstálfaidh Blasanna Fhine Gall triúr cáilitheoirí don imeacht seóléimní is mó le rá sa tír, Seó Capall Bhaile Átha Cliath an RDS.” Taispeánfaidh Farmer’s Field, arna óstáil ag Grúpa Feirmeoirí Fhine Gall, scoth na n-ainmhithe feirme lena n-áirítear ranganna eallaigh, taispeántais madraí caorach, alpacaí, caoirigh agus muca. Léireofar modhanna agus teicnící traidisiúnta feirmeoireachta in éineacht le cuid den innealra feirme is nua-aimseartha agus is úrscothaí dá bhfuil ann. Ná caill na cearca, géanna, agus lachain ghlóracha nó an puball Gairneoireachta a bheidh lán de thorthaí agus de ghlasraí blasta a fhástar go háitiúil. Agus ar ndóigh, ní féidir cuairt a thabhairt ar seó den chineál seo gan triail a bhaint as bácáil bhaile agus cupán tae maith. Beidh sé cinn de bhanracha i Limistéar Spraoi Teaghlaigh Keelings le gníomhaíochtaí do leanaí lena n-áirítear scileanna amharclannaíochta agus sorcais, ealaíona agus ceardaíocht, lámhchleasaíocht, agus cluichí traidisiúnta. Beidh aicsean agus siamsaíocht ar fáil do leanaí de gach aois. Ach tá limistéar ciúin ann freisin do leanaí agus do theaghlaigh a dteastaíonn beagán spáis uathu le linn a dturas. Beidh ceol agus siamsaíocht, bia, siopadóireacht agus spásanna chun do scíth a ligean sa Gharraí Daingean agus Fáilteachas. Beidh an-tóir ar mharcaíocht capall agus seóléimneach i mbliana. Tabhair cuairt ar Limistéar Eachaíochta BMW Joe Duffy, arna óstáil ag Fingal Harriers chun féachaint ar iomaitheoirí sna bahbtaí cáilithe do Sheó Capall an RDS i mBaile Átha Cliath lena n-áirítear capaill rása, capaill marcaíochta, taobh-diallait na mban agus taobh-diallait idirmheánach. Is iad na seóléimneoirí iomráiteacha Shane McKenna, Conor Higgins agus Alice Copithorne a dhéanfaidh moltóireacht ar an gcomórtas. Cibé an bhfuil tú i do thosaitheoir nó suim agat i gcapaill le fada an lá, ní bheidh tú ag iarraidh an t-aicsean sa Limistéar Eachaíochta a chailleadh. Dúirt Méara Uí Rodaigh; “Tá tábhacht mhór ag baint le hinbhuanaitheacht maidir le himeachtaí móra cosúil le Blasanna Fhine Gall. Mar chuid dár bhfeachtas Fine Gall Inbhuanaithe, táimid ag déanamh gach is féidir linn le spreagadh a thabhairt do dhaoine iompar poiblí a úsáid, nuair is féidir. Tá áthas orainn cead isteach saor in aisce a thairiscint chuig an ócáid do chuairteoirí a thagann de shiúl na gcos, ar rothar nó ar iompar poiblí. Níl anseo ach léargas ar a bhfuil le tairiscint ag Blasanna Fhine Gall. Mar sin, ná cailligí amach. Cuir an dáta i do dhialann, glaoigh ar do theaghlach agus ar do chairde agus cuir do thicéid in áirithe. Táimid ag obair go dian chun deireadh seachtaine iontach lán le spraoi a chruthú agus táimid ar bís fáilte a chur romhat!” Chomh maith le cead isteach saor in aisce chuig an imeacht do chuairteoirí a thagann de shiúl na gcos nó ar iompar poiblí, tá Comhairle Contae Fhine Gall ag cur bus tointeála ar fáil as Baile Brigín, na Sceirí/Lusca, Sord agus Domhnach Bat/Port Reachrann. Ní mór áiteanna a chur in áirithe roimh ré ar https://marathoncoaches.ie/ agus ní chosnaíonn ticéad teaghlaigh ach €10. Má tá tú ag taisteal i gcarr, cuir do thicéad páirceála gluaisteán in áirithe roimh ré chun an luach is fearr a fháil Tá costas €15.00 nó €30.00 ar thicéid do mhochóirí ar an lá. Téigh chuig www.flavoursoffingal.ie chun sonraí agus áirithintí iomlána a fháil agus íoslódáil an aip FingalConnect saor in aisce le haghaidh apple agus android chun an nuacht agus an fhaisnéis is déanaí faoi Bhlasanna Fhine Gall a fháil. Ná déan dearmad Blasanna Fhine Gall @flavoursoffingal a leanúint agus do ghrianghraif ón imeacht a phostáil leis an haischlib #flavoursoffingal ar ár gcainéil meán sóisialta: Facebook, Instagram agus Twitter. 14

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Imeachtaí

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

15


Taisteal Gníomhach

Seachtain na Rothar 2022

Dave Storey, Stiúrthóir Ghníomhaíocht Aeráide + Taisteal Gníomhach, Grainne Carroll, Taisteal Gníomhach, Príomhfheidhmeannach Fhine Gall AnnMarie Farrelly ag Lá Spraoi na dTeaghlach

Sláinte agus Folláine ag Ócáid Lá Spraoi Teaghlaigh 16

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

Patricia Hughes agus Ava Hughes óg ag Lá Spraoi Teaghlaigh Seachtain na Rothaíochta 2022


Taisteal Gníomhach

Ava Ducker agus Ciara New ó Chluain Saileach

An Comhairleoir Eoghan O Brien lena chlann mhac Tadhg agus Oisín

Paisinéirí Anne Marie agus Mary Foley máthair agus iníon ag Seoladh Rothaíocht Gan Aois Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

17


Taisteal Gníomhach

Rialacha Cumhacht Troitheán do Sheachtain na Rothar, 2022! Bhí Seachtain na Rothar 2022 ar siúl i mí na Bealtaine - buíochas le gach duine a ghlac páirt in imeachtaí Sheachtain na Rothar agus a d’éirigh linn go fóill! Bhí an-áthas ar Chomhairle Contae Fhine Gall fáilte a chur roimh rothaithe nua agus le taithí araon chuig ceardlanna rothaíochta, turais rothair threoraithe, taispeántais eCargo, imeachtaí scoile agus Lá Spraoi Teaghlaigh den scoth. Thug an fhoireann a seó taistil Taisteal Gníomhach chomh maith go dtí Ionad Siopadóireachta Bhaile Bhlainséir, Ionad Siopadóireachta na Pavilions agus Caisleán Mhullach Íde chun labhairt faoi phleananna do Thaisteal Gníomhach i bhFine Gall agus roinnt rudaí maithe a roinnt le cabhrú le daoine fanacht sábháilte agus iad ag rothaíocht. Beimid ar ais i 2023 le clár nua spreagúil imeachtaí agus táimid ag tnúth le tú a fheiceáil ann. Breathnaigh ar ár ngailearaí grianghraf le pictiúir ó imeachtaí Sheachtain na Rothar 2022 agus féach an féidir leat tú féin a fheiceáil! Gheobhaidh tú tuilleadh grianghraf ar Facebook agus ar líne ag fingal.ie/taisteal gníomhach áit a bhfaighidh tú níos mó amach freisin faoin gcaoi a bhfuil bonneagar Taisteal Gníomhach á thógáil againn agus ag soláthar áiseanna rothaíochta agus siúil ar fud an chontae.

Rova Raza agus Grace Darly as Port Mearnóg

Ionad sláinte agus aclaíochta ag Ócáid Lá Spraoi Teaghlaigh 18

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Taisteal Gníomhach

Tá lána rothar á uasghrádú i Sord Tá Comhairle Contae Fhine Gall ag lorg do Chomhairle Contae Fhine Gall a thug Comhairleoirí, conraitheoirí agus baill foirne le chéile le haghaidh cruinniú faisnéise ar an láthair i Sord inniu ag Bóthar Naomh Cronán agus Ascaill Bhaile an Bhreacáin agus obair ar siúl ar lánaí rothar cosanta uasghrádaithe. I measc na n-oibreacha seo tá uasghrádú ar an mbonneagar siúlóide agus rothaíochta atá sa cheantar cheana féin chun sábháilteacht a fheabhsú, luas tráchta a laghdú agus naisc níos fearr a chruthú le scoileanna áitiúla agus le Club Peile Mhainéir Shoird, iompar poiblí agus taitneamhachtaí áitiúla sa cheantar. Áiríonn na hoibreacha freisin athailíniú agus uasghrádú ar acomhail, feabhsúcháin ar dhromchla na mbóithre, ceansú tráchta, feabhsú pointí trasnaithe, leithscaradh lánaí rothaíochta ag baint úsáide as mullaird agus bealaí níos sábháilte chun na scoile a sholáthar do Scoil Náisiúnta Naomh Cronán. Deir David Storey, Stiúrthóir Comhshaoil, Gníomhaithe ar son na hAeráide agus Taisteal Gníomhaí de chuid Fhine Gall, go bhfuil oibreacha mar seo ríthábhachtach chun sábháilteacht bóithre agus soghluaisteacht a fheabhsú. ‘Is sampla iontach é Sord de bhaile a dteastaíonn ceansú tráchta agus bonneagar Taisteal Gníomhach mar gheall ar fhás an daonra chun tacú le daoine ar mian leo siúl agus rothaíocht chun na scoile nó oibriú go sábháilte. Tugann na lánaí rothar uasghrádaithe seo cosaint don rothaithe agus don tiománaí araon agus tá sé seo thar a bheith tábhachtach timpeall Scoil Náisiúnta Naomh Cronán. Tá an scéim seo agus scéimeanna eile cosúil léi ailínithe le pleananna do Shoird Inbhuanaithe a fhéachann le hathghiniúint straitéiseach agus forbairt rathúil an bhaile.’ Chríochnaigh Comhairle Contae Fhine Gall comhairliúchán poiblí 5 seachtaine ar na huasghráduithe lána rothar cosanta seo d’Ascaill Naomh Cronán agus do Bhóthar Bhaile an Bhracáin go déanach i mí Aibreáin. Foilsíodh tuarascáil ar aighneachtaí a fuarthas ón bpobal i mí na Bealtaine. Is féidir an tuarascáil chomhairliúcháin a fheiceáil ar líne ag https://www.fingal.ie/activetravel/stcronansavenue. D’fháiltigh Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Seána Ó Rodaigh, roimh na hoibreacha ag rá ‘Tá an bealach a bhogann Fine Gall ag athrú. Is éard atá i gceist le Taisteal Gníomhach ná turais áitiúla a dhéanamh níos áisiúla ar shiúlóid nó ar rothar nó ar scútar agus chun Taisteal Gníomhach a dhéanamh níos éasca tá sé tábhachtach go dtabharfaimid rochtain do gach duine ar bhealaí sábháilte coisithe agus rothaíochta ionas gur féidir leo dul chuig na siopaí agus an pháirc ar a rothar nó nascadh le hiompar poiblí le haghaidh turais níos faide. Táim ag tnúth le go leor cónaitheoirí áitiúla a fheiceáil ag baint leasa as na lánaí seo nuair a bheidh na huasghráduithe críochnaithe.’ Thosaigh na hoibreacha Dé Luain, 23 Bealtaine nuair a chuir GMC Utilities Group, ionad oibreacha suímh isteach i bPáirc Ardcian. Tá oibreacha le bheith críochnaithe i Ráithe 4 de 2022.

Críochnófar oibreacha ar bhonn céimnithe chun cur isteach ar an gceantar áitiúil a íoslaghdú. Más mian leat tuilleadh a fháil amach faoi shonraí na n-oibreacha seo, tabhair cuairt ar https://www.fingal. ie/activetravel/stcronansavenue . Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

19


Pobal

Tionscadal Tuí Fhine Gall 2022 Tá Comhairle Contae Fhine Gall ag lorg do chúnamh chun scéal an tuí i bhFine Gall a ghabháil agus a chaomhnú do na glúnta atá le teacht, ó áitribh ceann tuí san am a chuaigh thart agus san am i láthair go dtí na daoine a chónaigh iontu agus na traidisiúin go léir a bhaineann leis an gcuid seo d’oidhreacht shaibhir Fhine Gall. Bhí cáil ar Chontae Átha Cliath Thuaidh san am a chuaigh thart mar gheall ar a chuid foirgneamh tuí, go háirithe i gceantair na Sceirí agus an Rois. Mar sin féin, tá laghdú suntasach tagtha ar líon na dteach ceann tuí agus na dtithe atá ar marthain sa chontae. Is minic a rinneadh síneadh agus modhnú ar na struchtúir sin a tháinig slán; tá cleachtóirí tuí áitiúla ag dul in aois agus tá sé ag éirí níos deacra d’úinéirí a gcuid tuí a choinneáil agus a chothabháil in aghaidh saincheisteanna éagsúla lena n-áirítear éifeachtaí an t-athrú aeráide. Tá meas, áfach, ar oidhreacht an tuí i measc pobail áitiúla Fhine Gall agus grúpaí oidhreachta atá ag iarraidh bealach inrochtana chun a gcuid cuimhní cinn, grianghraif agus doiciméid a bhaineann leis an oidhreacht dhúchasach áirithe seo a roinnt. Díreoidh Tionscadal Tuí Fhine Ga ll 2022 ar roinnt gnéithe chun scéal an tuí i bhFine Gall a thaifeadadh lena n-áirítear suirbhé ailtireachta, ceistneoir úinéara agus stair shóisialta. Tá Carrig Conservation International ceaptha chun suirbhé fisiceach a dhéanamh ar bheagnach 60 struchtúr tuí atá ar marthain i bhFine Gall. Déanfaidh an Charraig athbhreithniú freisin ar shuirbhéanna roimhe seo agus gheobhaidh siad tuairimí na n-úinéirí ar na buntáistí agus na deacrachtaí atá le sárú acu maidir le maireachtáil agus caomhnú an traidisiúin tuí. ‘Tá sé thar a bheith tábhachtach stair shóisialta an tuí a ghabháil’ a dúirt Oifigeach Oidhreachta Fhine Gall, Christine Baker, ‘Cé hiad na tuíodóirí? Cén chaoi a raibh sé i do chónaí faoin tuí? Cad as a tháinig an tuí?. Táimid ag iarraidh ar phobail, ar theaghlaigh agus ar dhaoine aonair cóipeanna a dhéanamh dá ngrianghraif stairiúla, dá gcuimhní, dá scéalta, dá mbéaloideas agus de thraidisiúin a bhaineann le hoidhreacht tuí Fhine Gall. Tá sé beartaithe scéalléarscáil a chruthú de stair tuí Fhine Gall chun an t-eolas seo a chaomhnú agus a roinnt, anois agus do na glúine atá le teacht’. Arsa Helena Bergin, Oifigeach Caomhantais Ailtireachta ‘Ag féachaint ar ghrianghraif stairiúla de bhailte agus de shráidbhailte ar nós na Sceirí, Binn Éadair, an Ros, Lusca, Cluain Saileach agus Caisleán Cnucha tá fianaise shoiléir ar an líon mór foirgneamh ceann tuí a bhíodh i bhFine Gall tráth agus cé chomh difriúil is atá an carachtar de na háiteanna sin le na sraitheanna de theachíní ceann tuí ar na sráideanna agus na bóithre. Soláthróidh an fhaisnéis a bhaileofar tríd an tionscadal reatha sonraí inchainníochtaithe ar riocht reatha an tuí i bhFine Gall a chabhróidh le forbairt beartais agus tacaíochtaí cuí amach anseo don chineál tógála sainiúil seo d’oidhreacht thógtha na hÉireann’. Dúirt Sinead Hughes ó Carrig Conservation International ‘Tá lúcháir orainn a bheith ceaptha don tionscadal tábhachtach seo. Tabharfaidh suirbhéirí cuairt ar gach struchtúr ceann tuí agus déanfaidh siad taifead orthu agus labhróidh siad leis na húinéirí faoi na buntáistí agus na deacrachtaí a bhaineann le bheith mar choimeádaí ar na foirgnimh neamhchoitianta agus áille seo. Baileoidh an suirbhé faisnéis thábhachtach faoi struchtúir tuí a chabhróidh lena dtodhchaí fadtéarmach a chinntiú. Má tá teach ceann tuí agat i gceantar Chontae Fhine Gall nó má tá fonn ort cur leis an tionscadal, seol ríomhphost le do thoil chuig fingalthatchsurvey2022@ gmail.com . Tacaíonn an Chomhairle Oidhreachta leis an tionscadal seo faoi Mhaoiniú an Phlean Oidhreachta Contae 2022.

20

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


LEO

DUAIS BUAITE AG CUIDEACHTA Ó FHINE GALL AG NA DÁMHACHTAINÍ NÁISIÚNTA FIONTAIR Bronnadh duais ar Life Ahead Ltd. ag trádáil mar Farmony, a bhfuil Oifig Fiontair Áitiúil Fhine Gall ag tacú leis, ag na Dámhachtainí Náisiúnta Fiontair i mbliana. Is é seo an 23ú bliain as a chéile a bhfuil na gradaim á reáchtáil agus is iad na hOifigí Fiontair Áitiúla atá freagrach as na gradaim a eagrú gach bliain. Reáchtáladh an searmanas bronnta i dTeach an Ardmhéara i mBaile Átha Cliath. Soláthraíonn Farmony réiteach feirmeoireachta ingearach don Eoraip trí theicneolaíocht nuálach, agus bronnadh an gradam le haghaidh na mbuaiteoirí réigiúnacha i réigiún Bhaile Átha Cliath orthu agus gheobhaidh siad scair de chiste infheistíochta €50,000. Is cuideachta nuálach é Farmony atá ag freastal ar éileamh Óstaigh Bryan Dobson agus Dan O’Brien ó Farmony tomhaltóirí ar bhia úr, blasta agus saor ó lotnaidicídí atá ag fás go háitiúil agus go Oifig Fiontair Áitiúil hinbhuanaithe i rith na bliana. Tá Farmony ag leanúint Fhine Gall, Oisin Geoghegan: “Cúis áthais é go bhfuil dea-shampla cuideachtaí eile atá lonnaithe i bhFine aitheantas tugtha do ghnó nuálach, áitiúil, teicneolaíochta Gall a bhuaigh duaiseanna i gcaitheamh na mblianta talmhaíochta ag na Dámhachtainí Náisiúnta Fiontar. ag na Dámhachtainí Náisiúnta Fiontar lena n-áirítear Tá beirt fiontraithe dhíograiseacha, uaillmhianacha i Kianda Technologies ó Bhaile Bhlainséir, Keoghs Crisps gceannas ar Farmony agus tá an t-aitheantas seo tuillte in An Seanbhaile, an chuideachta ionsamhlúcháin eitilte go maith acu. Guímid gach rath orthu agus ar a gcuid “Simtech Aviation”, mar aon leis na cuideachtaí bogearraí oibre.” “Vromo” agus “IFS Ltd.” ó Bhaile Átha Cliath 15. Ba ar Aqualicense, an chuideachta dobharshaothraithe Bhí an méid seo a leanas le rá ag Príomhfheidhmeannach agus gaoth ón taobh atá lonnaithe i gCo. Chill Mhantáin, Chomhairle Contae Fhine Gall, AnnMarie Farrelly faoi a bronnadh an phríomhdhuais ag na Dámhachtainí na gradaim: “Cúis áthais dom gur éirigh le gnó nuálach Náisiúnta Fiontar. Bhunaigh Kate Dempsey an Dan O’Brien agus John Pauls duais a bhuachan ag na chuideachta in 2019 agus tá neart dul chun cinn Dámhachtainí Náisiúnta Fiontar. Is ambasadóirí iontacha déanta aici ó shin i leith. Tá an chuideachta dírithe ar iad do phobal gnó Fhine Gall, agus coinneoidh mé súil ar chomhairliúchán, pleanáil, comhlíonadh dlíthiúil agus fhás agus ar fhorbairt an ghnó sna blianta beaga amach seachadadh tionscadail thar ceann cuideachtaí atá ag romhainn.” feidhmiú sa tionscal dobharshaothraithe agus i dtionscal an fhuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta. D’fhorbair Bhí an méid seo a leanas le rá ag Ceannasaí Fiontraíochta an chuideachta a hoibríochtaí agus tosaíodh ag díriú ar an earnáil fuinneamh in-athnuaite amach ón gcósta atá ardrialaithe in 2021, forbairt a chuir ar chumas an ghnó fás go suntasach agus tá iarrachtaí á ndéanamh anois tairbhe a bhaint as a saineolas i margaí nua idirnáisiúnta. Áirítear na Dámhachtainí Náisiúnta Fiontair i measc ceann de roinnt tionscnamh atá á reáchtáil ag Oifigí Fiontair Áitiúla, chun fiontraíocht a chothú ar fud na tíre. Áirítear i measc na ndámhachtainí eile an tSeachtain Fiontair Áitiúil, Clár Fiontair Mac Léinn agus Lá Náisiúnta Fiontair na mBan agus an Sárthaispeántas Fiontair Áitiúil. Tá na hOifigí Fiontair Áitiúla in údaráis áitiúla á maoiniú ag Rialtas na hÉireann trí Fhiontraíocht Éireann. Aire Stáit sa Roinn Fiontair, Trádála agus Fostaíochta Damien English, Dan O’Brien ó Farmony, Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Seána Ó Rodaigh agus Ceannaire Fiontair ag Oifig Fiontair Áitiúil Fhine Gall, Oisín Geoghegan Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

21


Community

Tá muid ag earcú!

Táimid ag fostú • Oifigeach cléireachais

Scan ár gCód QR

Déan iarratas faoin 15 Iúil 2022

Tuilleadh eolais ar: Fingal.ie/jobs 22

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Community Acmhainní Leabharlanna Fhine Gall do Dhídeanaithe Úcránacha in Éirinn Послуги Бібліотеки Фінгал для біженців з України (української спільноти) Cuireann Leabharlanna Fhine Gall fáilte ó chroí roimh gach teifeach ón Úcráin a thagann go hÉirinn agus chuig ár bpobal. Is spásanna iontaofa agus cuimsitheacha iad ár gcuid leabharlanna, sábháilte, te, fáiltiúil, agus SAOR IN AISCE lena n-úsáid ag cách. Ná bíodh drogall ort cuairt a thabhairt ar an mbrainse áitiúil is gaire duit, áit a mbeadh ball foirne sásta cabhrú leat le do chuid fiosrúchán ar fad faoinár seirbhísí, agus le dul ina bhall den bhrainse. Бібліотеки у містах: Leabharlanna Bhaile Brigín, Bhaile Dúill, Bhaile Bhlainséir, Domhnach Bat, Port Reachrann, Baile Gháire, Bhinn Éadair, Mullach Íde, an Ros, na Sceirí agus Sord. Ми також запустили Мобільну бібліотеку, Сервіс для тих хто вдома та Місцеві навчання і архіви. Вступ до бібліотек безкоштовний та відкритий для кожного. Членство дає право вам позичати новинки серед книг, аудіо книг, DVD дисків та ігор! Додаткові послуги включають: Бібліотеки Фінгал надають безкоштовний доступ до всіх наших неймовірних електронних послуг та ресурсів онлайн: На приклад: Ár nAcmhainní Ar Líne Tá rogha mór na n-acmhainní ar líne SAOR IN AISCE againn lena n-áirítear nuachtáin dhigiteacha, irisí, greannáin, sruthú ceoil, ríomhleabhair, ríomhleabhair chlosleabhair, tadhallchlóscríobh, cúrsaí oideachais agus mórán eile. Is féidir rochtain a fháil orthu áit ar bith, am ar bith ar do ghléasanna pearsanta. Ní theastaíonn uait ach do chárta Leabharlainne agus do UAP.

також). Книги та мови оновлюються кожного місяця, так що завжди є новий асортимент для вподобання. 3. Libby - rochtain SAOR IN AISCE ar os cionn 3,000 iris dhigiteach le suas le trí bliana d’iar-eagrán. Tá an nascleanúint éasca, níl le déanamh ach cliceáil agus dul! Libby пропонує для членів бібліотеки Фінгал безкоштовний доступ до більше ніж 3000 цифрових журналів включно попередні випуски за останні три роки. 4. PressReader - rochtain neamhtheoranta ar na mílte nuachtán agus irisleabhar ón domhain uile, ina measc rogha foilseachán as Úcráinis agus as Rúisis. Для більш детальної інформації стосовно асортименту електронних послуг перейдіть на сторінку бібліотеки Фінгал за посиланням https://bit. ly/eServicesFingal to register for our e-Services

Leabhair, irisí agus nuachtáin ar líne 1. BorrowBox – raon fairsing rLeabhar agus rClosleabhar, lena n-áirítear rogha beag teideal na Rúisise, a oireann den chuid is mó do dhéagóirí agus do pháistí. BorrowBox пропонує для членів бібліотеки Фінгал безкоштовний доступ до великого асортимент у електронних книг та аудіо книг для дорослих та молоді. 2. LOTE Online for kids - rogha leabhar i 50+ teanga, lena n-áirítear an Úcráinis agus an Rúisis do pháistí níos óige. LOTE Online for Kids (для дітей) має 1500+ цифрових ілюстрованих книг на 50+ мовах (українською Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

23


Na hEalaíona

Ealaíontóir Cónaithe Fhine Gall ag Stiúideo agus Dánlann MART 2022 Beidh Tuqa Al Sarraj, faighteoir rathúil Deiseanna Dámhachtana Iarchéime Oifig Ealaíon Fhine Gall i gcomhpháirtíocht le MART Gallery & Studios, mar chuid de Ghradam Taispeántais Bliantúil MART 2022. Soláthraíonn an dámhachtain stiúideo do Tuqa ag MART ar feadh bliana mar aon le tacaíocht choimeádaithe agus airgeadais. don taispeántas. Arna choimeád ag Matthew Nevin agus Ciara Scanlon, Stiúrthóirí MART, tá sé mar aidhm ag an taispeántas bliantúil seo sárthaispeántas agus deis tacaíochta a sholáthar d’ealaíontóirí a bhfuil a gcuid saothar suimiúil agus turgnamhach araon. Beidh léiriú beo ar an oscailt agus pictiúir le Tuqa Al Sarraj, suiteáil le Alisha Doody agus saothar nua le Gerard Daly. Díríonn saothar na n-ealaíontóirí ar chaillteanas cuimhne, eispéiris chomhroinnte agus féiniúlacht. Beidh an taispeántas ar siúl ón 11 – 24 Meitheamh 2022. Ealaíontóir ildisciplíneach atá lonnaithe i mBaile Átha Cliath é Tuqa Al Sarraj. Rinne sí staidéar ar na meáin mhínealaíne ag an gColáiste Náisiúnta Ealaíne agus Deartha (2021). Rinne Al Sarraj staidéar ar ealaín chomhaimseartha cheana féin ag Acadamh Idirnáisiúnta Ealaíne na Palaistíne (IAAP), Ramallah (2017). Cuimsíonn a cleachtas meáin mheasctha, réada aimsithe, colláis, grianghrafadóireacht, físeáin, taibhiú agus suiteáil. Le déanaí, tá sí ag seoladh téamaí na cuimhne, an chaillteanais agus an deoraíocht trí idirphlé sóisialta agus comhráite pearsanta. Tá taispeántais léirithe ag Tuqa mar chuid de thaispeántais ghrúpa in Osló, Londain, Ramallah, Creil, Baile Átha Cliath agus Luimneach. www.tuqasarraj.com Le haghaidh tuilleadh eolais tabhair cuairt ar: https://mart.ie/portfolio-item/memory-loss/

ARDÁN 31

Tá áthas ar Oifig Ealaíon Fhine Gall i gcomhpháirtíocht le Cumann Oifigeach Ealaíon na nÚdarás Áitiúil (ALAAO) agus an Chomhairle Ealaíon Susan Buttner a fhógairt mar fhaighteoir Fine Gall ar PLATFORM 31. Seo deis náisiúnta d’ealaíontóirí meánghairme (ealaíontóir amháin as gach ceann díobh). na 31 údarás áitiúil) le tacaíocht a fháil chun imscrúdú a dhéanamh ar conas a d’fhéadfaidís a gcleachtas a fhorbairt nó obair a dhéanamh ar bhealach eile. Gheobhaidh Susan sparánacht €8,000 chun infheistíocht a dhéanamh ina cleachtas, in éineacht le rannpháirtíocht i gcreat forbartha agus líonraithe. Soláthróidh clár forbartha PLATFORM 31 oiliúint, tacaíocht chomhairleach agus deiseanna líonraithe d’ealaíontóirí rannpháirteacha, ag tabhairt eolais dóibh maidir le linn smaointeoirí criticiúla chun a gcuid oibre a roinnt agus spreagfar comhrá náisiúnta faoi shaothar a chruthú i gcomhthéacsanna áitiúla. Faoin Ealaíontóir Amharcealaíontóir í Susan Buttner a oibríonn i bhfoirm dealbhóireachta, i bpéinteáil, i dtaibhiú agus i scannán, bronnadh Gradam Cónaitheachta SIM Íoslainn 2022 uirthi le déanaí, Dámhachtain Sparánachta Chomhairle Contae Fhine Gall 2022/2021, Dámhachtain Sparánachta d’Fhísealaíontóirí 2021/2020 de chuid Chomhairle Ealaíon na hÉireann, Draíocht Incubate. Dámhachtain Cónaitheachta 2020 agus Dámhachtain Cónaitheachta RHA Studio 2019. Ceistíonn a saothar ábhair atá íogair ó thaobh an chultúir de agus ábhair dheacra, fulaingt dhaonna, coimhthiú agus difríocht, eispéiris choirp ar eolas agus ar chumhacht. Trí dhénártha ealaíne/saoil a chur le chéile, ag iniúchadh smaointe an lae, taispeánann Buttner moltaí faoi bhagairt laistigh den aeistéitiúil íosta, atá fite fuaite le foirmeacha comhoibrithe agus comhphlé. Bíonn tréimhsí dian taighde agus comhoibrithe le daoine aonair agus grúpaí i gceist lena spéiseanna coincheapúla, a thugann eolas agus tionchar ar tháirgeadh na hoibre. 24

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022


Spóirt

Céimníonn mic léinn an t-aon chúrsa Idirbhliana peile in Éirinn Tá ceiliúradh déanta inniu ag Comhairle Contae Fhine Gall agus Cumann Peile na hÉireann ar bronnadh céime rang ’22 ar Chúrsa na hIdirbhliana Peile agus Aclaíochta, comhoibríocht atá bunaithe in Ionad Spóirt An Chorr Dhubh. Is é an t-aon chúrsa dá leithéid in Éirinn, Peil agus Aclaíochta, a chuir fáilte roimh an gcéim is déanaí ó mhic léinn na hIdirbhliana, rud a thugann deis dóibh a gcuid riachtanas oideachais a chomhlíonadh agus raon iomlán scileanna peile, aclaíochta agus saoil a fhorbairt ag an am céanna. Fuair na 25 dalta Idirbhliana ó ar fud Fhine Gall a dteastais os comhair lucht éisteachta a chuimsigh baill shinsearacha an FAI, oifigigh Sa phictiúr tá Caighlum Barry Mulvey, Adam Banim, Killian Chomhairle Contae Fhine Gall agus iad siúd Cailloce, Imreoir na Bliana, Danny McGrath, Mac Léinn na Bliana. a bhfuil baint acu le reáchtáil an chláir ó lá go lá. Bhí bainisteoir cúnta Phoblacht na hÉireann Keith Andrews i láthair freisin Gall nó Spórt Éireann, go bhfuil muid chun comhghairdeas a dhéanamh leis an ngrúpa is ag déanamh comhghairdeas anois le séú bliain na déanaí. Bhí sé ann in éineacht le réalta Éire Faoi-21 agus gcéimithe ón gcúrsa. Ag breathnú ar chaighdeán na Motherwell Ross Tierney, a bhain céim amach ar chúrsa scoláirí anseo inniu léiríonn sé go bhfuil an tagarmharc na hIdirbhliana in 2017 agus é ag imirt do Bohemians á leagan síos ag clár na hIdirbhliana seo agus ní haon freisin. ionadh é a chloisteáil go bhfuil suim mhór in áiteanna gach bliain. Tá súil agam gur féidir linn leanúint ar Cé go bhfuil an pheil fós mar fhócas lárnach de aghaidh ag táirgeadh alumni a bheidh scaipthe ar fud na chomhthionscnamh Chomhairle Contae Fhine Gall agus gclubanna, ní hamháin in Éirinn, ach ar fud na hEorpa.” an FAI, baineann na mic léinn a ghlacann páirt sa chúrsa leas freisin as cáilíocht iomlán Teagascóir Aclaíochta Chomh mór leis an neart agus an doimhneacht atá a bhfuil éileamh mór air a bhaint amach ó Litton Lane ar chúrsa na hIdirbhliana i bhFine Gall go bhfuil caipín Training. Tugann siad faoi chonair Oideachas Cóitse an idirnáisiúnta bainte amach ag 11 mac léinn a bhain FAI freisin a thugann cáilíochtaí PDP1 agus PDP2 dóibh, céim amach do Phoblacht na hÉireann i mbliana. Roinn chomh maith le cáilíocht teagascóra giomnáisiam. duine acu sin, mac léinn ó Bhaile Brigín Danny McGrath, a aistear tríd an gcúrsa Idirbhliana i bhfíseán ( https:// Mhol Leas-Mhéara Fhine Gall, an Comhairleoir Daniel youtu.be/Mk4fayiokls ) a thaispeánann go díreach cad Whooley “Is deis í seo i ndáiríre a thaitníonn le go leor atá i gceist agus a thugann léargas maith ar na déine daltaí eile ar fud na tíre - ag maireachtáil i dtimpeallacht laethúla. Ba chóir go mbeadh súil ag lucht dóchais na cheart peile agus ag fáil oideachais bhreise ar an hIdirbhliana aghaidh a thabhairt. mbealach. Is fíor-theist é ar iarrachtaí na foirne a bhí páirteach, bíodh sé tríd an FAI, Comhairle Contae Fhine Ní mór cead a bheith ag daltaí óna scoileanna páirt a ghlacadh sa chlár úrnua, a bhfuil céimithe eile feicthe aige in éineacht le leithéidí Tierney, tá Andrew Omobamidele, a rinne a chéad tús le scuad Shinsearach na hÉireann i Meán Fómhair 2021 agus a bhí mar chuid den Foireann Norwich a d’imir i gCluiche Ceannais Shasana an séasúr seo. Thar na hocht mí a bhí cúrsa na hIdirbhliana ar siúl, rinne na mic léinn modúil a chlúdaigh matamaitic agus Béarla, chomh maith le foghlaim faoi ábhair ar nós síceolaíocht spóirt agus cothú, agus tá ceachtanna cócaireachta i gceist fiú ar conas béilí ardfheidhmíochta a tháirgeadh do lúthchleasaithe. I mbliana bhí deis acu freisin léargas a fháil ó chaptaen reatha na hÉireann agus ó Everton, Séamus Coleman, a ghlac an t-am lena chuid eolais agus taithí mar imreoir proifisiúnta a roinnt.

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

25


Uimhreacha

Fine Gall i bhFoirm Uimhreacha

8,691

Líon na gcruinnithe Teams a reáchtáladh i mBealtaine amháin. Tharla 30,400 Glao, agus fuair nó sheol an Chomhairle 855 ríomhphost.

2,077

An líon cuairteanna pearsanta ar dhéileáil Gníomhairí Cúraim Chustaiméirí na Comhairle leo

3

thrá i bhFine Gall á mbronnadh stádas Brat Gorm as sármhaitheas

93.1% D’aistrigh 93.1% de na soilse go léir go LEDS. Leanfaidh an Rannóg Soilsithe Poiblí leis an gClár LED in 2022

trá maidir le cáilíocht uisce agus critéir lena n-áirítear áiseanna do chuairteoirí, bainistíocht tránna agus oideachas comhshaoil

487.2 Bailíodh 487.2 tonna gloine le haghaidh athchúrsála i mBealtaine 2022. Tá sé seo i gcomparáid le 571.46 tonna a bailíodh i mí na Bealtaine 2021. Léiríonn an laghdú seo na tonnáistí gloine a bailíodh ag filleadh ar na leibhéil réamh-covid

26

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 24 Meitheamh 2022

13,209 Glaonn an uimhir theileafóin ar Chúram Custaiméirí na Comhairle Dhéileáil gníomhairí

17.4 Bailíodh 17.4 tonna

39

Leanann tógáíl 39 teach inacmhainne agus 12 teach sóisialta ar aghaidh ag Dún Emer i Lusca in éineacht leis oibreacha uasghrádaithe ar an mbonneagar bóithre atá

teicstíle lena athchúrsáil

maoinithe ag an gCiste

ar fud líonra Fhine Gall in

Tithíochta Inacmhainne

Aibreán 2022


Do Chomhairleoirí Toghcheantair Aitiúil 1

2

3

4

5

6

Baile Brigin

An Ros - Lusca

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Sord Binn Éadair Mullach Íde

Ongar 19

20

21

22

23

Baile Bhlainséiir Mullach Eadrad

24

Caisleán Cnucha 25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

Baile Brigin 1. Cllr. Tony Murphy Independent tony.murphy@cllrs.fingal.ie 086 277 2030 2. Cllr. Grainne Maguire Independent grainne.maguire@cllrs.fingal.ie 087 943 6650 3. Cllr. Seána Ó Rodaigh Labour Party seana.orodaigh@cllrs.fingal.ie 085 831 3801 4. Cllr. Tom O’Leary Fine Gael tom.oleary@cllrs.fingal.ie 087 245 9897 5. Cllr. Karen Power Green Party karen.power@cllrs.fingal.ie 089 965 4529 An Ros - Lusca 6. Cllr. Robert O’Donoghue Labour Party robert.odonoghue@cllrs. fingal.ie 083 0545554 7. Cllr. Adrian Henchy Fianna Fáil adrian.henchy@cllrs.fingal.ie 087 681 4485 8. Cllr. Brian Dennehy Fianna Fáil brian.dennehy@cllrs.fingal.ie 085 229 8201

9. Cllr. Cathal Boland Independent cathal.boland@cllrs.fingal.ie 086 257 7672 10. Cllr. Paul Mulville Social Democrats paul.mulville@cllrs.fingal.ie 086 378 7395 Sord 11. Cllr. Darragh Butler Fianna Fáil darragh.butler@cllrs.fingal.ie 087 959 5378 12. Cllr. Ian Carey Green Party ian.carey@cllrs.fingal.ie 086 307 4004 13. Cllr. Dean Mulligan Independents4Change dean.mulligan@cllrs.fingal.ie 087 966 6260 14. Cllr. Joe Newman Independent joe.newman@cllrs.fingal.ie 087 245 7729 15. Cllr. Brigid Manton Fianna Fáil brigid.manton@cllrs.fingal.ie 086 247 6596 16. Cllr. Ann Graves Sinn Féin ann.graves@cllrs.fingal.ie 087 272 4359 17. Cllr. James Humphreys Labour Party

james.humphreys@cllrs. fingal.ie 083 8560832 Binn Éadair/Mullach Íde 18. Cllr. Eoghan O’Brien Fianna Fáil eoghan.obrien@cllrs.fingal.ie 086 858 0562 19. Cllr. David Healy Green Party david.healy@cllrs.fingal.ie 087 617 8852

37

38

Caisleán Cnucha 25. Cllr. Ted Leddy Fine Gael ted.leddy@cllrs.fingal.ie 087 327 6630 26. Cllr. John Walsh Labour Party john.walsh@cllrs.fingal.ie 087 648 6228 27. Cllr. Howard Mahony Fianna Fáil howard.mahony@cllrs.fingal.ie 087 0506146

20. Cllr. Brian Mc Donagh Labour Party brian.mcdonagh@cllrs.fingal.ie 086 385 8979

28. Cllr. Natalie Treacy Sinn Féin natalie.treacy@cllrs.fingal.ie 085 128 5493

21. Cllr. Jimmy Guerin Independent jimmy.guerin@cllrs.fingal.ie 086 014 3346

20. Cllr. Pamela Conroy Green Party pamela.conroy@cllrs.fingal.ie 086 8462891

22. Cllr. Aoibhinn Tormey Fine Gael aoibhinn.tormey@cllrs. fingal.ie 087 754 6258

30. Cllr. Siobhan Shovlin Fine Gael siobhan.shovlin@cllrs.fingal.ie 087 3984778

23. Cllr. Anthony Lavin Fine Gael anthony.lavin@cllrs.fingal.ie 087 993 1329 24. Cllr. Joan Hopkins Social Democrats joan.hopkins@cllrs.fingal.ie 083 1031541

Ongar 31. Cllr. Tania Doyle Independent tania.doyle@cllrs.fingal.ie 085 780 9292 32. Cllr. Tom Kitt Fianna Fáil tom.kitt@cllrs.fingal.ie 086 199 5801

39

40

33. Cllr. Daniel Whooley Green Party daniel.whooley@cllrs.fingal.ie 087 397 8024 34. Cllr. Kieran Dennison Fine Gael kieran.dennison@cllrs.fingal.ie 087 259 5949 35. Cllr. Angela Donnelly Sinn Féin Angela.donnelly@cllrs.fingal.ie 087 6730137 Baile Bhlainséir Mullach Eadrad 36. Cllr. Mary McCamley Labour Party mary.mccamley@cllrs.fingal.ie 087 650 1441 37. Cllr. Breda Hanaphy Sinn Féin breda.hanaphy@cllrs.fingal.ie 087 162 0917 38. Cllr. John Burtachaell Solidarity john.burtchaell@cllrs.fingal.ie 087 102 9372 39. Cllr. Punam Rane Fine Gael punam.rane@cllrs.fingal.ie 089 254 4372 40. Cllr. John-Kingsley Onwumereh Fianna Fáil Jk.onwumereh@cllrs.fingal.ie 089 9642783

Nuacht Fhine Gall Eagrán Uimh 23 Aibreán 2022

27


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.