Helpwch Eich hun - Canllaw i iechyd meddwl da -
:
Crewyd gan : Adam (17) Aneurin (17) Brea (17) Charley (15) Erin (17) Joanna (16) Marcus (17) Sophie (16) Taran (17)
Cynnwys I
hoff Ein au rann
I
Cyflwyniad Dyddiadur hwyliau Seibiant lliw Pwysau ysgol Her positifrwydd Cyflyrau Lleoedd sy’n helpu
>
Helo
Grwp o fyfyrwyr ifanc o Sir Fynwy ydym ni, sydd wedi canfod y gall ysgol fod yn amser anodd. Mae rhai ohonom yn profi ac yn byw gyda phroblemau iechyd meddwl o ganlyniad. Sydd ddim yn wych. Mae siarad am iechyd meddwl yn yr ysgol yn rhwystr mawr i lawer, a chredwn fod diffyg adnoddau ar gael i fyfyrwyr, gan adael llawer i ddioddef, yn hytrach na siarad yn agored. Rydym am helpu i newid hyn! Mae ‘Helpwch Eich Hun’ yn llyfryn sy’n annog pobl ifanc a myfyrwyr i siarad am iechyd meddwl - i chwalu’r stigma, ac i ysbrydoli hyder wrth siarad am a rheoli’ch cyflyrau iechyd meddwl eich hun. Rydym am eich helpu chi i helpu eich hun!
“Dwi ddim yn gwybod ‘I don’t know how suttoimanage reoli fymy amser! ” - Sophie (16) time!’
Dyddiadur hwyliaus Diwrnod yr wythnos
Hwyl / 1-10
Gweithgareddau
Enghraifft
Yn bryderus / 4 / :(
Cefais arholiad yn yr ysgol ac roedd yn straen.
Dydd Llun
Dydd Mawrth
Dydd Mercher
Dydd Iau
Dydd Gwener
Dydd Sadwrn
Dydd Sul
- Sut mae fy wythnos yn mynd? Cynllunydd wythnosol i chi ei lenwi. Cadwch olwg ar eich iechyd meddwl cadarnhaol bob dydd cyhyd ag y dymunwch! Meddyliau da a drwg
>
>
Roedd fy meddyliau yn gymysgedd o dda a drwg, ond rwy’n teimlo’n fwy ymlaciedig ar ol siarad a ffrind.
“Mae cymaint o bwysau i gael mynediad i brifysgol dda” - Erin (17)
Seibiant lliw
Gall lliwio helpu gyda nifer o faterion emosiynol ac iechyd meddwl. Gall ffocysu ar y gweithgaredd tawel hwn helpu i ddileu meddyliau o faterion negyddol a gadael i’ch ymennydd gael ychydig o orffwys. Gwybodaeth a geir : medicaldaily.com // free-mandalas.net
Pwysau ysgol >
“Mae fy amserlen yn llawn, nid wyf yn siwr sut i ymdopi ...” “Mae angen i mi ddod o hyd i amser i fwyta’n iawn ...” “Mae cymaint o bwysau i wneud pethau’n iawn ...”
“Beth sy’n digwydd mewn gwirionedd os byddaf yn methu fy arholiadau? Beth yw fy opsiynau?”
- Brea (17)
“Dwi ddim yn cysgu digon yn y nos ...”
Gwybodaeth a geir : livestrong.com
Ydy unrhyw un o’r rhain yn swnio’n gyfarwydd? - Achos nad ydych chi ar eich pen eich hun.
Positifrwydds 1
2
3
Ewch am dro!
Gwnewch restr i’w wneud!
Cymerwch Fath!
7
8
9
Gwnewch bos!
Gwyliwch yr haul yn codi!
Gwyliwch ffilm hapus!
13
14
15
Gwrandewch ar gerddoriaeth hwyliog!
Darluniwch!
Myfyriwch!
19
20
21
Coginiwch fwyd braf!
Gwnewch yoga!
Rhedwch!
25
26
27
Cael cinio gyda ffrind!
Cael mantra cadarnhaol!
Dysgwch rywbeth newydd!
- Her 30 diwrnod -
Her bositifrwydd 30 diwrnod. Cwblhewch bob dydd, croeswch bob blwch wrth i chi fynd, a dilynwch eich cynnydd eich hun at iechyd meddwl cadarnhaol! 4
5
3 anadl ddofn heddiw! Rhowch ganmoliaeth!
6 Chwarddwch heddiw!
10
11
12
Ffoniwch ffrind!
Ysgrifennwch ddyfynbris
Peintiwch!
cadarnhaol!
17
18
Edrychwch ar luniau
Dad-ddilynwch pobl
Rhestr chwarae gadarnhaol!
positif!
negyddol!
22
23
24
Cael gol heddiw!
Helpwch achos da!
Edmygwch y byd!
28
29
30
Ysgrifennwch lythyr i chi eich hun!
Gwyliwch y machlud!
Myfyriwch ar 30 diwrnod!
>
16
- Cyflyrau Iechyd Meddwl Mae yna nifer o wahanol gyflyrau iechyd meddwl. Nid ydynt yn effeithio ar bob person yn yr un ffordd, ac nid oes gan bawb gyflwr. Ond isod mae rhai enghreifftiau o gyflyrau cyffredin. Os ydych chi’n poeni neu’n bryderus neu’n dymuno gwybod mwy, ewch i wefan y GIG (dolen ar waelod y dudalen). Anhwylder Pryder Cyffredinol. ‘ Gall teimlad o anhwylder, megis pryder neu ofn, fod yn ysgafn neu’n ddifrifol. Mae gan bawb deimladau o bryder ar ryw adeg yn eu bywyd - efallai y byddwch chi’n teimlo’n bryderus ynghylch sefyll arholiad, ac yn ystod cyfnodau fel y rhain, gall teimlo’n bryderus fod yn berffaith normal. Fodd bynnag, mae rhai pobl yn ei chael hi’n anodd rheoli eu pryderon. Gall anhwylder pryder cyffredinol achosi symptomau seicolegol a chorfforol. Mae’r rhain yn amrywio o berson i berson, ond gallant gynnwys: teimlo’n aflonyddus neu’n bryderus, cael trafferth canolbwyntio neu gysgu, teimlo’n benysgafn neu gyflymder y galon.’* Iselder. ‘ Mae iselder yn fwy na theimlo’n anhapus neu gael llond bol am ychydig ddyddiau. Gydag iselder, rydych chi’n teimlo’n drist yn barhaus am wythnosau neu fisoedd, yn hytrach na dim ond ychydig ddyddiau. Mae iselder yn effeithio ar bobl mewn gwahanol ffyrdd - o deimladau parhaus o anhapusrwydd ac anobaith, i golli diddordeb yn y pethau yr oeddech chi’n eu mwynhau a theimlo’n ddrwg neu’n bryderus iawn. Gall fod symptomau corfforol, fel teimlo’n flinedig yn gyson a chysgu’n wael.’* Anhwylderau Bwyta. ‘ Mae nodweddion anhwylderau bwyta yn cynnwys agwedd annormal tuag at fwyd sydd yn achosi rhywun i newid eu harferion ac ymddygiad bwyta. Gall person a anhwylder bwyta ganolbwyntio’n ormodol ar eu pwysau a’u siâp, gan eu harwain i wneud dewisiadau afiach am fwyd gyda chanlyniadau niweidiol i’w hiechyd. Mae anhwylderau bwyta yn cynnwys ystod o gyflyrau a all effeithio ar rywun yn gorfforol, yn seicolegol ac yn gymdeithasol.’* “Dwi ddim yn cysgu yn y nos.” - Joanna (16) *Gwybodaeth a geir : www.nhs.uk/Livewell/youth-mental-health
“Pryd fyddaf i’n cael amser i gymdeithasu a gweld fy ffrindiau?”
- Charley (15)
Llinellau cymorth
MIND
Young minds
- the mental health charity -
- child & adolescent mental health -
mind.org.uk
youngminds.org.uk
0300 123 3393
0808 802 5544
Childline
Rethink
- free, online, anytime -
- our goal is a better life -
childline.org.uk
rethink.org
0800 1111
0121 522 7007
B-Eat
FRANK
- eating disorders -
- friendly, confidential drug advice -
beateatingdisorders.org.uk
talktofrank.com
0808 801 0677
0800 7766 00
Wedi’i greu gan grŵp o bobl ifanc o Sir Fynwy. Mae’r bobl ifanc hyn yn newid y ffordd y mae eraill yn mynd i’r afael â chyflyrau iechyd meddwl, ac yn annog myfyrwyr i helpu eu hunain trwy agwedd feddyliol bositif. Crëwyd y llyfryn hwn gyda chymorth Fixers, yr ymgyrch sy’n rhoi llais i bobl ifanc. Mae’r rhain yn safbwyntiau/profiadau/barn pobl ifanc, a ni ddylid dibynnu arnynt yn lle cyngor ffurfiol (meddygol neu arall).
Attribution: Positivity doodles from Bryan Ochalla, Flickr.
Diolch am ddarllen. FixersUK
fixers.org.uk