6 minute read
Dossier Producenten van ecologische lijmen
DE STRIJD TEGEN VOS
EEN BETER BEGRIP VAN DE ‘VIJAND’: WAT ZIJN VLUCHTIGE ORGANISCHE STOFFEN?
Advertisement
Het thema ecologie is actueler dan ooit, getuige daarvan was onder meer het vele stof dat de onlangs gehouden klimaattop in Glasgow opwierp. Ook in de parketwereld dringt het groene bewustzijn steeds verder door, en maar goed ook. Werken met producten die zo weinig mogelijk schadelijk zijn, komt iedereen ten goede, van het klimaat, over de gebruiker tot en met de parketplaatser zelf. Een en ander betekent dat de lijmen steeds ‘onschadelijker’ worden.
Resultaat van reactie
Wat zijn de voorwaarden om een lijm ‘ecologisch’ te kunnen noemen? Daarvoor moeten we eerst weten wat lijm eigenlijk doet: het komt er gesimplificeerd op neer dat dit een stof is die voorwerpen met elkaar verbindt, door het laten ontstaan van een reactie tussen de verschillende ingrediënten van de lijm zelf of tussen de lijm en een extern ingrediënt. Zo komt er een hechtingsreactie op gang, die ofwel fysisch, ofwel chemisch is. Kort samengevat komt er bij de eerste geen en bij de tweede wél een chemische reactie tot stand. Bij die laatste kun je onderverdelen in verschillende reacties en bijgevolg andere lijmen. Zo vindt er bij tweecomponenten lijmen een chemische reactie plaats wanneer de componenten bij elkaar worden gevoegd. Bij andere lijmen kan de reactie dan weer op gang komen door, bijvoorbeeld, contact met vocht in de omgevingslucht.
Bekijk je het strikt, dan moet je de al dan niet schadelijke invloed op het milieu zoeken bij de gebruikte ingrediënten. En het kleinste kind weet dan dat je voor het verminderen van de uitstoot de hoeveelheid chemische producten moet verminderen of zelfs totaal weren. Net zoals bij een auto haal je de emissiewaarden omlaag, zowel voor en tijdens de productie van de lijm, als nadien bij de toepassing. Je zorgt er dus voor dat je streeft naar een nul-uitstoot van de zogenaamde Vluchtige Organische Stoffen (afgekort als VOS).
VOS in een notendop
Enige uitleg over deze VOS is op zijn plaats en voor meer uitleg gingen we te rade bij de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu. Hier vonden we dat Vluchtige Organische Stoffen een verzameling stoffen zijn die tot verschillende chemische families behoren en die als gemeenschappelijke punt hebben dat ze bij kamertemperatuur snel verdampen. VOS zijn namelijk samengesteld uit koolstof en waterstof.
VOS kunnen twee soorten oorsprong hebben: een antropogene en een natuurlijke. De eerste stoffen zijn afkomstig van raffinage, de verdamping van organische oplosmiddelen, niet-verbrande gassen, enzovoort… en de tweede ontstaan door emissies door planten of bepaalde gistingen. Al naargelang hun oorsprong zijn ze sneller of trager biologisch afbreekbaar door bacteriën en schimmels, en zelfs door planten, of afbreekbaar door UV of door ozon. Door het vluchtige karakter ervan kunnen ze zich dichtbij of ver van hun emissieplaats verspreiden. Ze kunnen dus directe en indirecte effecten hebben.
Impact VOS op gezondheid
Dat is allemaal goed en wel, maar wat ons vooral interesseert is de impact die ze hebben op onze gezondheid. Hierbij moet je weten dat de totale VOS-uitstoot een indicator vormt voor de organische vervuiling van het binnenmilieu. In tegenstelling tot wat algemeen aangenomen wordt, hebben VOS in hun geheel wel geen rechtstreeks effect op de gezondheid.
Bij deze VOS wordt enerzijds onderzoek gedaan naar de effecten van individuele stoffen en anderzijds naar het ‘cocktaileffect’ van sommige verbindingen die in het milieu aanwezig zijn, waarbij dat laatste niet verward mag worden met het effect van VOS in het algemeen. Bij de individuele stoffen stelt men onder meer vast dat sommige problematischer zijn dan andere. Een aantal, zoals bijvoorbeeld ethanol, zijn bij gewone concentraties in de binnenlucht ongevaarlijk, andere hebben effecten op de luchtwegen (formaldehyde), nog andere zijn allergeen (limoneen) en nog andere kankerverwekkend (benzeen, formaldehyde). Voor elk van de stoffen van de familie van de VOS is dus een evaluatie van de specifieke risico’s noodzakelijk.
Bij de ‘cocktails’ kan een mengsel van verontreinigende stoffen afkomstig uit verschillende bronnen een nefast effect hebben op het milieu of de gezondheid, terwijl de individuele stoffen als men ze afzonderlijk neemt, die effecten niet hebben. Maar het gaat niet per se om verbindingen van VOS onderling. Zo wordt bijvoorbeeld het effect van deeltjes op de longen verergerd door de aanwezigheid van formaldehyde (dat een VOS is).
Een greep uit het marktaanbod :
Blanchon
Het Blanchon gamma omvat 3 producten: 2 spatelbare kleefstoffen en 1 lijm in cordon. Ze hebben allemaal een A+ rating: AB 2000: hoogperformante hybride polymeerlijm voor het volverlijmen van massieve parketvloeren van grote afmetingen, tot een breedte van 200 mm en samengestelde vloeren tot een breedte van 400 mm. Aangepast voor vloerverwarming. AB 1300: hoogwaardige polymeer-hybride lijm voor het volverlijmen van massieve houten vloeren tot 130 mm breed en samengestelde vloeren tot 260 mm breed. Flexibel en elastisch, met goede hechting
op de meeste vloeren en zeer goede aanbrengbaarheid. AB 2000 en AB 1300 hebben een EC1R (GEV-EMICODE) en kregen een geoptimaliseerde verpakking: aluminium zakje van 6 kg, makkelijk verwerkbaar en praktisch. Vermindert afval maximaal en elk geleverd karton bevat 2 zakjes. Lijm voor verlijming in cordon: hybride polymeerlijm, geleverd in aluminium ‘worst’, te gebruiken met speciaal pistool. Ideaal voor verticale oppervlakken zoals plinten, ook veel gebruikt voor alle cordon-installaties op vloeren. Uitstekende vloeibestendigheid, snelle uitharding met hoge tac, gemakkelijke extrusie, zelfs bij lage temperaturen.
Bona
Met een lange geschiedenis van duurzaamheid blijft Bona voorop lopen in duurzame innovaties en oplossingen. In de jaren ‘70 begon Bona met watergedragen parketlakken, daarna als 1e de introductie van stofvrij schuren en toen de ontwikkeling van parketolie uit hernieuwbare grondstoffen. Ook was Bona de 1e die de parketlijm op oplosmiddelbasis verving door silaanlijm. Parketlijmen op silaanbasis leveren een flexibele en sterke vloer op, zijn water- en oplosmiddelvrij en dus volledig veilig in gebruik en ongevaarlijk voor uw gezondheid. Met de silaanlijm Bona Quantum en de volgende generatie parketlijmen zetten wij weer een nieuwe stap in de Bona-Duurzaamheids-Reis door gebruik te maken van een duurzame verpakking, gemaakt van gerecyclede plastic emmers. De nieuwe verpakking heeft een modern, visueel uiterlijk en is gemaakt van 75% gerecycled plastic. Hierdoor wordt er tot wel 13% CO2 bespaard. Het vermindert ook onze C02-voetafdruk met ongeveer 60%. Tevens wordt er gebruik gemaakt van IML techniek (in mound labeling): tijdens het proces worden verpakkingen geproduceerd en gelabeld. De nieuwe verpakking is in lijn met onze doelstellingen en de resultaten zoals vermeld in ons duurzaamheidsrapport. Onze zakelijke keuzes zijn afgestemd op de 17 wereldwijde doelstellingen van de VN. Onze lijmen zijn geactualiseerd in lijn met de nieuwste milieunormen. Certificering omvat EMICODE EC1, DiBt en GREENGUARD wat zorgt voor milieusparende producten en gezondere werkomstandigheden voor de vakman. Bona blijft doorgaan met een vooruitstrevende, duurzame benadering. Emfi
Onze lijmen zijn milieuvriendelijk omdat ze geen isocyanaten of oplosmiddelen bevatten en ze werden geclassificeerd als EC1+ en A+. Deze lijmen zijn geschikt voor het lijmen van alle soorten massief of samengesteld parket. Het aanbrengen van deze lijmen is zeer eenvoudig, het vereist geen gebruik van specifieke PBM’s. Er wordt alleen aangeraden om proper te werken en om de lijm niet op het parket te verspreiden. Tot slot zien wij op korte termijn geen revolutionaire producten voor het verlijmen van parket, maar wij werken wel aan verbeteringen op de middellange termijn.
Mapei
Mapei heeft een breed assortiment aan parketlijmen voor iedere specifieke ondergrond. We stellen u volgend selectie voor uit ons assortiment polymere een-component gebruiksklare lijmen. De ‘Ultrabond Eco S948 1K’ een 1-component parketlijm op basis van hybride polymeren voor massief en meerlaags parket met een lange open verwerkingstijd. De ‘Ultrabond ECO S955 1K’ een oplosmiddelvrije 1-componentlijm zonder isocyanaten op basis van gesilyleerde polymeren voor alle soorten parket. De ‘Ultrabond S968 1K’ een oplosmiddelvrije 1-componentslijm zonder zonder isocyanaten op basis van gesilyleerde polymeren voor alle soorten parket zonder vluchtige organische stoffen. Wij raden u aan steeds de technische fiche te raadplegen op www.mapei.be. Mocht u toch niet zeker zijn raadpleeg vrijblijvend onze Mapei productspecialisten.
