Athens Urban History 02-2013_DG

ATHENS EXCURSION / 22 22-25.02.2013

)

ő

)

)

)

Neolitik Atina • Milattan önce 3. ve 4. yüzyıllar arasında Acropolis’te (“yüksek kent”) kurulmuştur.

– Doğal olarak savunma imkanı taşıması • Saronik Körfezi’nden (Saronic Gulf) 20 kilometre içerideki anakarada kurulmuş olması –Kopaida Ovası’nın ortasında ) • Verimli topraklar – Eridanus nehri kentin içinden akmakta • Ulaşım, su ve yiyecek tedariği • Agora Akropol’ün 400 metre kuzeyinde – Ticari ve Sosyal merkez

)

X

Neolitik dönemde Atina’nın Nüfusu Tarihçi Tukidides’e göre (Thucydides) • Peloponnes Savaşı başlangıcı MÖ 431 – 360,000 - 610,000 toplam • 40,000 erkek yurttaş – Oy verme yetkisi ve yönetime seçilebilme gücü bulunan • 100,000 aile ferdi erkek vatandaş X – Kadınlar ve çocuklar • 70,000 metics (traders, students, craftsmen?etc.)

– Yurttaş hakkı bulunmayan ve kentte yaşayabilmek için ödeme yapan • 150,000 - 400,000 köle

Topography and Excavations of Acropolis

X

THE PRE-PARTHENON: Parthenon I, Parthenon II

X

X

X

The Mycenaean Wall

X

Ancient Temple

X

쀀

b

b

‫܀‬

Roma Atinası

• M.Ö. 2.yy - 529 • Atina evleri – M.Ö. 88 - 85 닀Ώ – Anıtlar ve okullar bozulmadan kaldılar.

• “Özgür kent” çünkü oldukça yaygın eğitim sistemi var.

• İmparator Hadrian – Kütüphane, Gymnasium, Su kemeri, Tapınaklar, vs.

–Zeus Tapınağı bitirilmesi için gerekli finasman bulunuyor

}

Α

The Roman Agora: the first commercial centre of Athens

�Α

듀Ώ

]

Bizans Atinası

• M.Ö. 529 -1205 • Pagan tapınakları Hıristiyan kiliselere döndürülüyor – Parthenon • Atina önceki dönemlerini抠Αgölgesinde kalıyor.

– Akınlar • Slavlar, Avarlar, Türkler – Artık ticaret dünyasının önemli merkezi değil

狠Β

瞠Β

粀Β

Athens, Acropolis and rizokastro (Byzantian fortifications)– old wall fortifications,1800

ꚐР

"L'Acropole, Nouveau guide des monuments et du musée", by Dr G. Papathanassopoulos, Éd. KRÉNÉ, Athens, 1991.

颐С

Mimari Gezinti & Montaj / Architectural Promenade & Montage

鷰С

Fransız mimar ve mühendis Auguste Choisy’a (1841-1909)’nin Mimarlık Tarihi (Histoire de I’architecture) (1899) adlı eseri, tartıştığı binaların aksonometrik gösterimiyle resimlendirilmiştir.

Sergei Eisenstein Uygun bir biçimde düzenlemiş genel bir “mimari izlenim” için bir “montaj dizisi”tasarlamak, bu izlenimi Akropol binasının çevresinde yürürken edinmekten daha zordur

“(...) Akropol, çevresinden izole edilmiş bir kayalıktır ve bu kayalığın tepesi ulusal tanrılara tapınmaya vakfedilmiştir. ‘T’ noktasında, Poseidon’un üç çatallı mızrağının izi vardır, yakınında ise Atena’nın anısına büyütülen zeytin ağacı.

Bu kutsal yerin çok yakınında, her iki tanrı için birer tapınak inşa edilmiştir.

Burası yangıdan sonra boşalmış; bu nedenle, tam da efsanenin belirttiği yere yeni bir mabet inşa etmek mümkün olmuştur. Tapınak ‘S’ noktasına kaydırılmış ve Erechtheum’un adı verilmiştir.

En yüksek nokta, yani ‘P’noktası, büyük Atena tapınağı Partenon’un, o dönemdeki (yani Pisistratidae dönemi) ve İran Savaşı sonrası dönemdeki yeriydi.

Partenon ve Akropol girişi arasına bir dizi daha küçük tapınaklar yerleştirilmiş, hem antik hem de yeni Akropol’e ait. . . . Aynı yerde, MÖ 5.yy’da Atena Promachos’un ( Savaşçı) olağanüstü büyük heykeli dikildi.

Propylaea (M), Akropol’un ön cephesini biçimlendirdi (hem eski hem de yeni düzenlemede). . . .

Bu iki düzenleme yalnızca ayrıntılarda farklıydı. İlki değişik dönemlere ait binaların bir koleksiyonuydu; oysa ikinci düzenleme, tek bir plan dahilinde yapılmış ve yangın nedeniyle boşalan bu alana uyarlanmıştı. Yeni Akropol’un görünürdeki asimetrisi, bahsedilen bina gurubuna sadece pitorekslik kazandırma aracıdır ve bu binalar diğerlerinden daha ustalıkla düzenlenmiştir. . . .

ꍰС

(Bu), Akropol’ün MÖ 5.yy’daki ziyaretçilerinden önce göz önüne serilen bir dizi panoramadan belli olur: Propylaea’nın Görünüşü: Şekilde, simetrik merkezi blok ve önemli ölçüde farklı iki kanat görüyoruz- sağ tarafta geniş, sol tarafta ise daha dar olan. İlk bakışta, bu plandan daha dengesiz bir şey olamaz gibi görünür, ama gerçekte, tamamıyla dengelenmiş bir bütünü içerir ve bu bütün içinde, kütlelerin genel simetrisi, detaylardaki gizli bir farklılıkla tamamlanır. . . . Optik simetrisi kusursuzdur. . . .

Kaidenin İlk Görünümü; Atena Promachos: Propylaea’yı geçtikten sonra izleyicinin gözü Partenon’u, Erechtheum’u ve Atena Promachos’u içine alır. Ön planda Atena Promachos’un heykeli yükselir; Erechtheum ve Partenon arka plandadır ve bu nedenle, ilk manzaranın tümü heykelin yanında ikincil duruma düşer.

Heykel merkezi bir noktadadır ve birlik izlenimi yaratır.

Partenon sadece, ziyaretçiler bu devasa heykel parçasının görünümünü yitirince önem kazanır.

솰С

Partenon ve onun eğik perspektifi: modern düşünceye göre, Partenon- Akropol’un büyük tapınağı- ana girişin karşısına yerleştirilmeliydi, fakat Eski Yunanlılar çok farklı düşündüler. Akropol’un uçurumu çarpık çurpuk bir yüzeye sahiptir, ve Eski Yunanlılar, onun doğal rölyefini değiştirmeden, ana tapınağı uçurumun kenarındaki en yüksek noktaya, şehre karşı yerleştirdiler.

﹠Р

Böyle yerleştirildiğinden, Partenon her şeyden önce izleyiciyi eğri bir biçimde karşılar. Eski toplumlar genellikle eğri görünümleri tercih ettiler: Böylesi daha etkilidir çünkü dış cepheler daha heybetli görünür. Her birine özel bir rol verilir. Eğik bir görünüm genel yasadır, oysa dış cephenin bir görünümü hesaplanmış bir istisnadır.

Propylaeum’un ana gövdesi ön cepheyi sunar, Akropol kaidesini geçip Partenon’nun pronaosunun hemen önüne geldiğimizde.

Etkileri dikkatlice hesaplanmış olan verdiğimiz iki örnek hariç, diğer tüm yapılar kendilerini belli bir açıdan sunarlar- Atena Ergane tapınağının (H), seyirci E noktasında onun bölgesine ulaştığında olduğu gibi. . . .

İlk Erechtheum manzarasından sonra, Akropol’e giden yolu takip edelim. B noktasında Partenon hala bizim görüş alanımızdaki tek yapıdır; ama C noktasına hareket edersek, bu tapınak bize öylesine yakın olur ki onun şeklini tam olarak kavrayamayız; o anda Erechtheum manzaranın merkezi olur. Bize en zarif siluetini sunduğu nokta elbette bu noktadır. Çıplak duvarı (a) Karyaditler Taraçası canlandır ve bu taraçalar özellikle onlar için yapılmış bir fonun önündeymiş gibi göze çarpar.

Böylece, bizim önümüzde, üç önemli noktaya uyan üç resim oluşur: A1, B ve C. Her birinde yalnızca tek bir mimari devinim egemen kılınmıştır: C noktasında Erechtheum; B noktasında Partenon; ve A1 noktasında Atena Promachos. Bu tip bir temel motif, izlenim açıklığı ve görüntü birliği sağlar.

С

Bunun nasıl sorumluca ve dikkatlice düşünülerek yapıldığına, Choisy’nin aşağıdaki ek yorumları tanıklık etmektedir: Erechtheum ve Atena Promachos. Başlangıç noktasına geri dönelim yani A1 noktasına. Bu noktada bizim tüm ilgimiz Atena Promachos üzerinde yoğunlaşmıştı. Karyaditler ile birlikte Erechtheum arka plandadır. Zarif karyaditlerin, tanrıçanın devasa heykeliyle oluşturduğu kontrasın gücüyle ezilmiş görünmesinden korkulmuş olunabilir; mimar bunu önlemek için heykelin temelini öyle bir oturtmuş ki Karyaditler Taraçası’nın görünmesine engel olmuştur- A1-K çizgisi. Taraça seyirciye kendisini, seyirci yalnızca dev heykele onun tamamını göremeyecek denli yakın olduğunda gösterir ve bu nedenle karşılaştırma ancak zihinde mümkün olur.

Daha sonra Choisy konuyu şöyle özetler: Eğer şimdi Akropol’un bize sunduğu görüntüleri tekrar hatırlarsak, istisnasız hepsinin bıraktıkları ilk izlenimlere göre hesaplandığını görürüz. Hatıralarımız bizi hep ilk izlenimlere geri götürür. ꚐС Yunanlılar tüm bu düzenlemelerle Akropol’ü beğenilen bir tapınak yapmak için uğraştılar.

Propylaea’nın her iki tarafı, tam da binanın genel görünümü önümüze serildiği an dengeye ulaşır.

Atena Promachos’a bakarken karyaditlerin görünmemesi de yine ilk izlenime göre hesaplanır.

Partenon da olduğu gibi, basamaklarının asimetrik yükselişiyle dış cephesinin tüm görünümü, Atena Ergane tapınağının yakınlarındaki bölgeden geçerken seyirciye gösterilir.

Hoşa giden bir ilk izlenim yaratma, Yunanlı mimarların kesinlikle değişmez kaygılarıydı.

Bir sonraki özel kaygımız bu görüntülerin her birinin seyirciye sunulduğu sürenin uzunluğunu analiz etmek olabilirdi. Ama burada bu konunun ayrıntılarına girmeyeceğiz. Yalnızca şunu belirtelim ki, bu montaj dizisinin uzunluğu önemli ölçüde binanın kendi ritmine ayak uydurur: noktadan noktaya mesafe uzaktır ve birinden diğerine hareket etmek için geçen zaman ihtişama uygun bir süredir.

Atina Akropolü’nün ‘montaj taslağı’nda, şüphesiz, diğer antik anıtlardakine benzer eşsiz bir sanatsallık buluruz

⡠С

Le Corbusier, Vers Une Architecture, 1923

顠Ч

Le Corbusier @ Athens

塐С

Le Corbusier, Vers Une Architecture, 1923

䤀Ф

хва╨б

Latinlerin Atinası 1205 - 1458 • Byzantium Latin İmparatorluğu’nun başkentine dönüşür – Agora Yunanistan’ın ticari ve sosyal merkezine dönüşür • Oldukça etkili olan Venedikliler – Ekonomik anlamda mülkiyetin oluşumu • Latin Dukalığı tarafından Thebes kenti alındıktan sonra, Atina imparatorluğun başkenti oldu – Atina etkili bir kilise-ruhani merkez olmayı sürdürdü. 鲀С • Burgonya Dönemi – Burgonya Dukalığı döneminde, Parthenon’a bir çan kulesi eklendi – Şövalyeler ve Turnuvalar –Akropol’ün çevresi tahkim edildi.

• Katalan Dönemi – Akropol’ün çevresi daha da kuvvetlendirildi.

• Floransa Dönemi – Floransalılar kenti Venedik ile karşılaştırmaya başladılar – Venediklilerin kontrolündeki 7 yılın ardından zafer kazandılar • Osmanlılar güçleninceye kadar Latin egemenliğinde kaldı.

ĺ €Đ¤

The Citadel and the City of Athens as seen by the Venetian army in 1687 (engraving, Stathis Finnopoulos collection).

éĄ Đ§

Two views of the bombardment and plan of the Acropolis Citadel (engraving).

䤀Ф

The bombardment of Acropolis, in a sketch by the Venetian Giacomo Verneda

Osmanlı Atinası

• Osmanlı Sultanı II. Mehmet 1458’de kenti aldı.

–Antik yapıların talan edilmesi yasaklandı.

– Parthenon merkez cami haline getirildi.

• Türklerin varlığı – Nüfusun azalması • İstenmeyen yıkım– 1687 – Parthenon ve Propylaea • Barut Deposu 傰Ф • Ateşleme hatası ve Tutuşma • Kasti Yıkım – 1688 – Kent bütününde yangın – Anıtlar tahrip ediliyor.

• Koruma duvarları içinmalzeme sağlanıyor • Bağımsızlık – 19.yy – Lord Byron • Kuruluş – 1833 • Osmanlıların yönetimi bırakmaları/devretmeleri • Yunan Krallığı’nın kurulması

顠Ч

A view of Acropolis and part of the city of Athens, sketched by Babin and published by Spon (1672-1676).

䤀Ф

After the destruction of the Parthenon by the Venetian artillery, a new mosque was built during the 18th century inside its ruins, as depicted here in a painting by J. Skene (1838)

e

The 1759 mosque, 'Kato Sintrivani', with the Piraeus railway station at far right and, just as today, the Acropolis in the background

THE WALLS OF ATHENS

児Ф

A plan of Athens, designed by the French consul Louis François Sébastien Fauvel, a little before 1800.

顠Ч

A plan of Athens under the Turkish occupation, designed by Coubault, ca 1800.

ĺ† Đ¤

Plan of Athens (1821) John Travlos's Poleodomiki Exelixis ton Athenon (Urban Development of Athens), 1960, his doctoral dissertation, we see the neighborhoods of Athens on the eve of the War of Independence. The familiar European city plan is nowhere in evidence. Pazari, in the center, is the Greek for bazaar.

ć˜ Đ¤

J.F. Bessan, Plan of Athens (1826).

Athens, Cultural Capital of Europe, Athens, A European Case, 1985: 131.

漐Ф

顠Ч

A view of the city of Athens from Lycabettus hill, painted by Edward Dodwell, ca 1805.

Athens in the 19th century: From regional town of the Ottoman Empire to capital of the Kingdom of Greece

éĄ Đ§

A view of the city of Athens, painted by Richard Temple (1810)

瀀Ф

The siege of Athens by Kioutachi Pasha (1826-1827) painted by D. Zografos, inspired by Makriyannis.

顠Ч

THE PLANNING OF THE NEW CITY

顠Ч

Stamatios Kleanthis & Eduard Schaubert’s Athens Plan 1833.

Allows for Hadrians Arch, Choreographic Monument, Hephestion, Olympian Zeus

çƒ°Đ¤

Athens, town plan proposal by L. V. Klenze elaborated by Kostas Biris, 1834

éĄ Đ§

The New Plan for the City of the Athens, designed by Kleanthis and Schaubert in 1833.

As we know, the Turkish guard definitively left the fortress of the Akropolis on March 31, 1833. In the period preceding that, particularly from 1830 to 1833, no serious combat took place in the area. This eventuality, combined with the fact that the Protocol of Independence left no question as to Athens impending liberation, allowed a gradual rebirth of the City to take place.

顠Ч

The Klenze Plan for the City of the Athens (1834), a revised version of the Kleanthis-Schaubert plan. von Klenze’s proposal of 1834, in which, for the first time we see Athena Street running due NS crossed by Hermes Street due EW

ç‡ Đ¤

A simplified geometric version of the Kleanthis-Schaubert plan

顠Ч

The final version of the Plan for the City of the Athens, after von Gaertner’s intervention and the definite reposition of the Royal Palace.

顠Ч

It was with the Bavarian king, Otto, in 1833, that modern Athens, Athens as we know it was born. Already in von Klenze's 1834 proposed plan we see the streets that still today are our compass. And compass is well mentioned, since strict compasss points may be part of the explanation for the Kapnikarea church and the Panaghia Gorgoepêkoös (Little Metropolis) churches being in the middle of the streets. If we look at the Kaupert Atlas (1875) plan, we see pretty much all of walkable Athens surviving today. We even can find the Grande Bretagne Hotel if we know where to look.

狐Ф

Section of a French map of Athens in 1853-1854.

Marked are the four abandoned building plots and the orchard of the silkmill on Millerou (then Kerameikou) street, the old road to Sepolia and the road intersection at the Dipylon. The old town is also showed in shadowed blocks.

(From: L. & R. Matton, Athènes et ses monuments du XVIIe s. à nos jours, Athens 1963).

éĄ Đ§

Section of a map of Athens in 1862, by the German officer C. von Stranz.

The plot of the silkmill is shown here united with the adjacent one to the southeast. At the corner of Millerou and Piraeus streets, the building of the the Chatzikostas Orphanage and, further south, on Piraeus street, the gasworks (Gazi).

顠Ч

A view of the city of Athens from Acropolis towards Lycabettus, ca 1860.

珀Ф

Syntagma 1863

顠Ч

Syntagma

顠Ч

Ermou street

環Ф

Photograph of the Metaxourgeion in 1869.

In the background the Elaionas and the villages of the western basin (Peristeri, Levi, etc) (From: L. & R. Matton, Athènes et ses monuments du XVIIe s. à nos jours, Athens 1963, photograph by Rumine, Paris).

éĄ Đ§

Athens center in 1873

顠Ч

Section of J.A.Kaupert’s map of Athens in 1875. Marked are the manufacturing zone of the city (on the basis of a contemporary guidebook), the Chatzikostas Orphanage and the silkmill, in the ‘vanguard’ of the westwards expansion of the zone.

顠Ч

A view of Athens, in the 1880s (Source: Karl Baedeker, Griechenland, Leipzig 1889)

꓀Ч

e

The Hoffmann Master Plan of Athens, 1910.

The formation of Omonoia Square of Athens, according the Hoffmann Plan, 1910.

顠Ч

“New Athens”, The formation of central Athens, according the Mawson Plan, 1918.

顠Ч

Ermou street in 1912

顠Ч

Syntagma in early 20th century

BALKANS AND FIRST WORLD WARS - INTERWAR PERIOD (1912-1940)

顠Ч

Omonia in the 1930’s

WORLD WAR III, GERMAN OCCUPATION AND CIVIL WAR (1940 – 1950)

顠Ч

Luftwaffe over Athens, April 1941. Photo courtesy The Simon Wiesenthal Center

顠Ч

顠Ч

The Aftermath of Dekemvriana. In December 1944.

THE RECONSTRION YEARS (1950 – 1967)

顠Ч

The Hilton Hotel, located in Vasilissis Sophias 46 and built between 1958-1963. Designed by Emmanouil Vourekas, Prokopis Vasileiadis and Spiros Staikou. It is the first skyscraper built in Athens, and could be considered as a symbol of the economic growth of the times as well as a sign of the touristic boom experienced. But as it is normal each time such a work takes place, there were lots of reaction against its construction by large sectors of society, including of architects; that would require a separate whole chapter.

éĄ Đ§

Above is a detail of Kolonaki. According to the 1890 map, the modern day Hilton hotel was built on top of a Barracks & everything south of Vasilissis Sofias Avenue was undeveloped.

顠Ч

Monastiraki in the 1950’s

顠Ч

Omonia in 1950s

顠Ч

Omonia in 1955

THE DICTATORSHIP OF THE MILITARY JUNTA (1967 - 1974) BACK TO DEMOCRACY - THE SOCIAL AND POLITICAL REORGANIZATION (1974 - 1993) ATHENS THE CAPITAL OF A NEW ECONOMIC POWER - FINANCIAL AND COMMERCIAL CAPITAL OF THE BALKANS (1993 - 2008) ATHENS OLYMPIC GAMES (2004 )

顠Ч

ATHENS EXCURSION / 22 22-25.02.2013

顠Ч