FONDAZIONE CAMILLO CAETANI
CENTRO DI STUDI INTERNAZIONALI GIUSEPPE ERMINI FERENTINO
ROMA
Digitalizzazione delle opere di Gelasio Caetani
*
GELASIO CAETANI
Regesta Chartarum Regesto delle pergamene dell’archivio Caetani Volume IV
San Casciano Val di Pesa 1929
.'tì
ffi=lT==,trr-H"= ;:1-;l,=}-+1:F==:.EÈ*;L-==*.===*== . :..+..--=-. .,.:'-, ---.;,'.:5 - -:-i:.:.-- ., =*;-.."-='"'
:
.. .'
F.,.i
i"È.,-_.
,
-.i
--.:Èi
-i
b*'
i='il
l
-f,f-.,..i.j.:,,[ f,', .;.:,.i. tr: ::r._-=,1f- -':,_'-.:.
--l-.-_..:..
-
=+*'::
',-:'-
"
_---. :.tl:_a-in:. ...:. ar:: .=--=.
-
-,.
-:* .-*
1-.-{
t'..', ..
H1ryi:-T::r:r:i
.Y ,fi. -6aF
t
É
s
t
IP
,E
)(, ;{b
te
o
,tr
t!-
z
ú
F
2
.f;
0.
O
o
z z 9 (, a
o r! F
z
kl
F 0. r,l
F F fl] J
ir:-r
i: I
,;::. :i
::.':,!
1
.f
tl\
qù lr r) tf
t :i ::l i
-1..-
.t
:rt:r.'i .':i:1 Ì ' .*rri,
.'-fr
. .,,i :; :f
l
: .:r ^i ,
DOCVMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
GELASIO CAETANI
REGESTA REGESTO DELLE PERGAMENE
DELL'AlCHl VIO CAETANI
voLvME QVARTO t
ffii,,qilll
I
I
SnNcascratรณ Vat- ot Pssa STABIUMEIYTO TPqGRJ\RCO FRATEIร I STIANTI
MCMXxIX
ABB REV IAZION
tr. T. î : m. c. cit.
I E SEGNATU RE
nato
anr.
testa
po!r.
morto spOSa
circa o carta citato da
: M. BP. :
s,,sr. : sie. :
anteriore al posteriore al Monogramma
Bulla Plurnbea Signum, Signum Tabellionatus
Sigillo
Caid. Gqt. : Caíetanorum Genealogía, Perugia, 1921. Domus..* Domus Caíetana, Sancasciano, 1927.
Arc. Caet., Ptg. C-1320.X1.27, n. 2250.
Pergamene dell'ar-
chivio Caetani; per Ie segnature cf. vol. I, p. XVI[. Arc. Caet., N. 176422 lC- l2l3l. Cartacei dell'archivio Caetani;
il primo numero corrisponde alla numerazione progressiva, il secondo al nuovo ordinamento cronologico. Documenti cartacei dei Caetani della Torre; Arc. Caet. An. cf. vol. I, p. XVI. Arc. Caet., Misc. 366 lC-Sl. Miscellanee dell'archivio Caetani; il primo numero corrisponde alla numerazione progressiva, il secondo al nuovo ordinamento cronologico. Arclivio Colonna. Arc. CoI. Archivio di Stato di Napoli; Regrstri Angioini. Arc. Nap. R. A. Vaticano. Arc. Vat. - Archivio Bibl. Vat. Biblioteca Vaticana. -
,
' 'Efuíff,c&ffire.,,nilut.
::r"..i:!:i '.: .r., ... , i
,l
1l ..1
']:
!
'::
:l
j':
.J
i
-i
.,.*, 1, -i
d.:.l -:t:i:
+
-T
";
:-;
't
.q -l
:
'l-.
1
-.
I
-ì -
I
1
.,1
:
:t
*:.
I '.i
:-, ''j.{ .::) ij
:
.:"]
:
"i!
t' i:
1
..ì
'.1
ì
t :
,:
ìa
ì,
.:!
:
':1
-i
.
..:
z 'l
f
AVVERTENZA
Questo volume contiene il regesto delle pergamene dal l42l al 1449, e perciò copre il periodo che va dalla fine del grande Scisma ai primi anni del dominio aragonese nel Regno. Nei documenti, in gran parte napoletani, si riconoscono tre fondi principali che, nei secoli XVI e XVII, vennero a riunirsi nel nostro arehivio: e precisamente quelli dei Della Ratta, degli Acquaviva e dei Gaetani, conti di Fondi. I documenti relativi al primo, col matrimonio di Caterina della Ratta e di Andrea Matteo Acquaviva, nei primi anni del Gnquecento, passarono agli Acquaviva unitamente al titolo della contea di Caserta; quelli di entrambe le famiglie, a loro volta, passarono all'archivio Caetani col matrimonio di Anna Acquaviva e di Francesco Caetani nel 1618. Numerose sono le pergamene dei Gaetani di Fondi, detti poi d'Aragona, la cui potenza salÏ rapidamente coll'awento della dinastia aragonese. L'archivio di questo ramo, usurpato (l 497) dai Colonnesi insieme con g[ aviti feudi, fu ceduto quasi per intero ai Caetani di Sermoneta nel secolo XVI. Le contese fra i vari rami dei Caetani, la parte che essi presero per gli aragonesi o per gli angloini, le relazioni con le co*i di Napoli e di Roma, nonchÊ le cause con Sezze e Terracina sono descritte nel primo volume della Domus Caietana.
VOLUME QUARTO c
I. 3 .
-1421.
*
Rama
Luígí
1586.
t
Allemand, úescotto
di
Maguelone, oice-cameilengo, agli anteposti,
ai
commissari ed
collettori det ùrntí dooutí aIIa Camera di Roma: d'ordine di Mailino V e ad istanza di Giacomo II Caetani, conte di Fondí, oíeta loro di molestare Ia comunítà e gIí uomíni di Sermoneta per le imposte del sale e del focatíco.
aí
Arc. Caet., Ptg. n. 1586.
XXII, n.
Oiginale.
25.
Luoovtcus, episcopus magalonensis, Francisci archiepiscopi narbonensis pape cameranJ m camerariatus officio locumtenens, nobilibus antepositis, commissarijs et collectoribus impositarum salis et focatici ac aliorum iurium camere alme Urbis debitorum. Cum Martinus papa quintus, attendens grata servicia sue sanctitati impensa per lacobum Gaytanum, Fundorum comitem, et ipsa volens liberali gratitudine recognoscere, oblatis sue sanctitati per eum super hoc supplicationibus benigniter inclinatus, gratiam et remissionem fecerit communitati et hominibus Sermineti, quod pro aliquibus debitis salis et focatici aliorumque iurium perinde camere alme Urbis quomodolibet debitorum, usque ad sue sanctitatis beneplacitum, non debeant realiter aut personaliter molestari nec aliqualiter aggravari: de ipsius domini nostri mandato, super hoc nobis facto oraculo vive vocis, et auctoritate camerariatus ofrcij, cuius curam gerimus in presenti, vobis precipimus et mandamus quatinus prefatos communitatem et homines de cetero, huiusmodi durante beneplacito, non debeatis pro aliquibus dicti salis et focatici debitis presentibus, preteritis et futuris vexare, turbare aut gliqualiter molestare, nec per aliquos alias permittere quomodolibet aggravari. In quorum testimonium presentes litteras fieri et sigilli camerariatus oficij, quo utimur, fecimus r appensione muniri. Datum Rome apud Sanctum Petrum, die tertia mensis ianuarii, anno millesimo quadrigentesimo vicesimoprimo, indictione quartadecima, pontificatus prefati pape anno quarto. Sig.' (Nel margine inferíore, a daha); F. I.; (sulla plica).'Visa, Ia. de Calvis; Astolfinus; (nel trerso): Registrata,
A.
t Abh. dat lv.
I
2 In cerc rotsa,
dl
forma ooalc, appeso aIIa pllca con stríscetla
dì
petgamena'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
c -1421.IV.10.
54.
* Luigi d'Allemand,
Roma
t)escot)o di Maguelone, úíce-cameilengo, ai capitaní e condottieri nonchè Chíesa raccomanda che Giacomo II Caetani, éonte di Fondi, e gli
agli uffcíalí e ai sudditÍ della abítanti
dì
Sermoneta, Bassiano, San Felice Circeo,
neto síano protettí e
dífaí
nelle persone
e
Ninfa, Norma, Cisterna, Acquapuzza
nei bení.
"
Zun
Atc. Caet., Prg. n. 54. Otíginole. Nel uerso nota del sec. XVI: Rivilegium concessum condam illustri domino Iecobo Caetano per papàm Martinum quintum tempore conduclionisi rcgnature, del sec. XVII: P, p., C, IV, F. IV, n. 4; n.3; del
XIX: XXII, n. 27.
sec.
Universis et singulis presentes litteras inspecturis, Ludovicus, episcopus magalonensis, Francisci archiepiscopi narbonensis pape camerarij in camerariatus oficio locumtenens. Cum Iacobus de Gayetanis, comes Fundorum, sit fidelis et devotus frlius Martini pape guinti et ita effectu et operibus comprobetur, idcirco de mandato prefati domini nostri, nobis facto oraculo vive vocis, universos armigerarum gentium capitaneos et conductores, ad eiusdem domini nostri et ecclesie stipendia militantes, necnon eorumdem domini nostri et ecclesie oficiales et subditos hortamur quatenus prefatum comitem necnon castra Sermi-
neti, Bassiani et Sancti Felicis, ac fortellicia Nimphe, Normarum, Gsterne, Aqueputride et Zenneti, que nomine ipsius comitis tenentur, eorumque habitatores et incolas ac animalia et bona, in omnibus habentes recommissa, nullam eis in personis, rebus, animalibus vel bonis inferant iniuriam, rnolestiam vel ofiensam, nec ab eis inferri permittant, quin potius assistant in omnibus occurrentibus auxilijs, consilijs et favoribus oportunis, ita quod de prompta obedientia apud eosdem dominum nostrum et sedem possint commendari. In quorum testimonium presentes litteras 6eri et sigilli camerariatus officii, guo utimur, f,ecimus appensione numiri. Datum Rome apud Sanctum Petrum, die decima aprilis, indictione quar'SiU. t tadecima, millesimo quadringentesimo vigesimo primo, pontifrcatus prefati pape anno quarto. (Sulla plica): Astolfinus ; (nel oerso).' Registrata, A. I
Taglío nella pllca,
c -142t. Iv.
a
cul era appesò
lI
síglllo, con slrîscetla dí peryamena.
2729.
17.
di
Giacomo Toraldo, nomína Bucio
- María da Cerasuolo, figlia ed erede di Loterio, da Fílígnano suo procutatore a úenderesf tz del castello dí Montaquilaaì fratelli Giooanni, Gof' !rcdo e Nicola da Montaquila, in conformítà all'ístromento stípulato fra i defuntì Giooanni da moglie
Valle
Cerasuolo
e
Nicola da MontaquìIa, rìspettioamente loro aoi,
A,r", Co"t,, ín Prg.
n.2729.
Copía autentica, ínserìta
ín
C't42l.IV.t9'
Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo vicesimo primo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, regnorum anno 'septimo, die decimo septimo -enris aprilis, guartedecime indictionis, apud castram Vallis, baronie Cerasolj' de provincia Tenelaboris et Comitatus Molisij. Nos Paulus Auricula de Venafro, per regnum Sicilie ad conhactus iudex, Sanctus de Venafro condam magistri Nicolaj de Roccatrimoncium, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et licterati testes, videlicet dopnus lohannes de Oculis, dopnus Nicolaus Paulinus, dopnus Ciccus Nicolay Ciccarelli et dyaconus lohannes Ambrosij, canonici venafranj; dopnus Angelus Petri de Angelo de Trasarcio, pertinenciarum Venafri, Iacobus Antonij Nicolay de Sancto Lazaro de Venafro, Antonius Iulianj de Cerasolo et dopnus Leonardus de Fondemiano, notumfacimus quod magnifica domina Maria de Cerasolo, frlia et heres condam Loterij de Cerasolo ac uxor magnifici domini Iacobi de Thoralto' militis, iure longobardorum vivens, cum consensu dicti lacobi viri et legitimj mundualdi sui, agens pro se ipsa, heredibus et guccessoribus suis, asseruit coram nobis se possidere, immediate et in capite a
REGESTA CHARTARUM reginali maiestate, sub servicio et adoha prestando tempore quo ipsum indicitur comitibus et baronibus huius regnj, duas partes cum dimidia de sex partibus castri Montisaquilj, siti in provincia Tere Laboris et Comitatus Molisij, iuxta territorium castri Rocce Ravignole, iuxta tenitorium castri Collium, iuxta territorium castri Sancte Marie de Oliveto, iuxta territorium castri Folingnanj, iuxta territorium castri Vallis de Cerasolo: cum hominibus, vaxallis, vaxallagijs, redditibus, rendentibus, feudatarijs, subfeuda, tarijs, territorijs, tenimentis, fortellicio, domibus, iurisdiccionibus, silvjs, pratis, pascujs, erbagijs, montibus, planjs, nemoribus, querguetis, glandibus, venacionibus, olivetis, vineis, arbustis, molendinjs, passagijs, baiulacionibus, locis canpestris (!), silvis, aquis aquarumgue decursibus, redditibus, servicijs et prestacionibus, cum hiis que de domanio in domanium et de servicio in servicium transeunt atque vijs, ingressibus et regressibus suis, iuribus, rationibus, accionibus et pertinencijs, cum integro statu suo; guas duas partes cum dimidia asseruit unacum alijs bonjs suis burgensaticis et pheudalibus dedisse in dotem Iacobo marito
suo, tempore contracti matrimonij inter ipsos: francas, liberas et exemptas, excepto a pheudali servitio seu adoha et hijs que debentur ex natura pheudi, maioris dominij racionè; et volens Maria ipsas duas partes cum dimidia de sex partibus castri Montisaquili vendere pro uncijs sexaginta de carlenis argenti, et sciens quod Iohannes de Monteaquilo, dominus Guoffredus de Monteaquilo, Iegum doctor et milex, et Nicolaus de Monteaquilo, filij et heredes condam Philippi de Monteaguilo, filij et heredes condam Nicolay de Monteaquilo, habent instrumentum contra condam magnificum Iohannem de Cerasolo eiusgue heredes et successores super ipsis partibus castri Montisaquilj quod, quandocumque darent pecuniam que continetur in dicto instrumento, ipsa Maria, tamquam 6lia et heres dicti condam Loterij, heredis et succedentis ipsi condam lohannj seu eius heredibus et successoribus super duabus partibus cum dimidia castri Montisaquili de sex partibus tocius castri predicti, debet eisdem lohanni, domino Guoffredo et Nicolao de Monteaquilo, ut supra, ipsas duas partes cum dimidia cum iuribus et pertinencijs vendere, prout in dicto instrumento asseruit contineri: sicque ipsa Maria, intendens ipsas duas partes cum dimidia de sex partibus castri Montisaquilj vendere ne incuneret in penam in ipso instrumento contentam, vult cum consensu lacobi mariti suj vendere ipsis Iohanni de Monteaquilo, domino Guoftredo de Monteaguilo et Nicolao de Monteaquilo, in solidum; et non valens ipsa Maria personaliter interesse ad vendendum ipsas, suis magis arduis negocijs occupata, et ipsi lohannes, dominus Guofiredus et Nicolaus de Monteaquilo, propter guerram que est in patria, ante presenciam dicte Marie accedere non valent ad emendum ipsas duas partes cum dimidia: confisa de fide, legalitate et nobilitate Bucij de Folingnano, presentis, eumdem Bucium, cum consensu predicti lacobi, constituit suum procuratorem ad presentandum se et conferendum personaliter ad civitatem Venafri ad vendendum et hasferendum in dictos lohannem, dominum Guofiredum et Nicolaum de Monteaquilo et eorum heredes et successores omne ius omnemque accionem et ad implorandum officium iudicis et ad concedendum ipsis emptoribus, in casu quo per ipsam constituentem contrafactum fuerit, potestatem capiendi bona et iura eiusdem, eciam armata manu et militari, et ipsa alienandum et in solutum recipiendum et ad reservandum reginale (l) et regium beneplacitum et assensum, qui debet intervenire in vendicionibus rerum pheudalium et ad omnia alia necessaria, predictas l, duas partes et mediam de sex partibus castri Montisaquilj cum iuribus et pertinenciis dictis lohanni, domino Guofiredo et Nicolao et eorum heredibus et successoribus in solidum, pro precio unciarum sexaginta de carlenjs argenti; et de vendicione faciendum instrurnentum, ad obligandum bona omnia eiusdem burgensatica et pheudalia, reservato assensu reginalj, ipsam constituentem eiusque heredes et successores de ratificando vendicionem ipsam, ad penam quingentarum unciarum seu ad aliam formidabilem penam et ad omnia alia faciendum que ipsamet constituens, si presens essÊt, facere posset; promictens et obligans se, heredes et bona sua omnia dicta constituens sub ypotheca et obligacione bonorum se obser' vare quidquid per procuratorem factum fuerit; et nichilominus iuravit, presente domino lacobo de Thoralto marito suo, tamguam marito et mundualdo suo legitimo, et omnibus supradictis assensum et consensum prestante. Rogatu prefate constituentis, pro cauthela procuratoús et emptorum ac omnium quorum poterit interesse, factum est hoc instrumentum per manus mei notarii supradicti, signo meo solito signatum, subscripcione mei iudicis et nostrum testium subscripcionibus robboratum (t), guod scripsi ego Sanctus notarius
2. ffi
Paulus Auricula
S
iudex. S
Dopnus Nicolaus Paulinus canonicus venafranus testis.
Dopnus Ciccus Nicolay Ciccarellj canonicus venafranus Venafro testis.
I
Omessa
testis. S
fotse la frase: ad vendendum 2 NeI leslo segue.' Erat eciam subscriptum
modo infrarcripto, videlicet.
lohannes Ambrosii de
in dicto
instrumento procuracionjs
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAE TANI
2729.
c -t42t. Iv.19 .
Bucio da Filígnano, procuratore di Moría da Cerasuolo, moglíe di Giacomo Toraldo, per 60 once di carlini dtargento, oendesf tz del castello dÍ Montaquila ai fratelli Giooanni e Gofredo
Venafro
da Montaquila. Arc.
Caet.,
fug. n.
2729.
Oríginale, eon soltoscrtzíonl
autogtafe, NeI oerco segnalura ilel
sec.
XIX: XIX' n'
61.
Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo vicesimo primo, regnante lohanna secunda, Hung*i", lour"lem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque i"gin", Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno septimo, die decimo nono .iri, aprilis, quartedecime iridictionis, Venafri. Nos Paulus Auricula de Venafro, per Ìegnum qicilie
ffi
ad contractus iudex, Sanctus de Venafro condam magistri Nicolai de Roccatrimoncium, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et licterati testes, videlicet dopnus Antonius Mancinus, primicerius venafranus, Christoforus de Cerasolo, dopnus lohannes de Oculis, dopnus Nicolaus Paulinus, dopnus Ciccus Nicolaj Ciccarellj et dyaconus lohannes Ambrosij, canonici venafrani ; dopnus Angelus de.Trasarcio, Nicander Lenticula et Iacobus Antonij Sanctorij, de Venafro, notum facimus guod, in nostri presencia constitutis 1, cive dicte civitatis Venafri, procuratore magnifice mulieris domine Marie nobile Bucio de Fondemiano
de Cerasolo, uxoris magnifici dominj Iacobi de Thoralto, militis, agente Pro se et Pro Parte ipsius Marie et eius heredum et successorum, ex una parte, et magnificis lohanne da Monteaquilo et domino Guofiredo da Monteaquilo, legumdoctore et milite, fratribus, agentibus pro se ipsis et eorum heredibus et successosub ribus, ex parte alteia: de cuius procuracione Bu"ius nobis frdem fecit per instrumentum, factum notarij mei' manus eodem anno, mense et indictionl, apud castrum Vallis, baronie Cerasolj, Per est supradictj, predicti iudicis et testium subscfipcionibus roboratum, quod legimus, cuius tenor talis Bucius procurator dictas duas fi. C-i+àt .V.17). Viso dicto instrumento procuracionjs, prefatus Terle Laboris et Comitatus provincia siti in dimidia d" ,"r partibus castri Montisaquilj, iir*", 'i\4olisij,"u111 iuxta territorium castri Collium, castri i Rocce Ravignole, iuxta tenitorium iuxta teuitoriu* ""rt Sancte Marie de Oliveto, iuxta territorium castri Folignani, iuxta territorium castri Vallis de Cerasolo, cum hominibus, vaxallis, vaxallagijs, redditibus, rendentibus, pheudatariis, subpheudatarijs, territorijs, tenimentis, fortellicio, domibus, iuiisdiccionibus, silvis, pratis, paschujs, erbagijs, montibus, planjs, nemo' ribus, quer.quetis, glandibus, venacionibus, olivetis, vineis, arbustris, molendinjs, passagijs, baiulacionibus, (!j, silvis, aqujs aquarumque decursibus, redditibus, servicijs et prestacionibus, cum hiis lo"i, "u.p"rhis que de do,,,"nio'il dom"niu* et dL servicio in servicium transeunt, atque iuribus,- racionibus, actionibus' et pertinenciis, cum integro statu suo: francas, liberas et exemptas, excepto a dicto pheudalj servicio ipsum seu adoha et hijs que debentur ex natura pheudi, maioris dominii racione, prestando temPore guo et in fusten et vendidit Bucius prefatus Per servicium indicitur comitibus et baronibus huius regnj : frliis, tamquam de Monteaquilo, perpetuum tÍaddidit eisdem Iohanni de Monteaquilo ei domino_Grrofiredo Nicolai heredibus et successoribus condam Philippi de Monteaquilo, frlij, heredis et successoris condam de Monteaquilo, stipulantibus pro se ipsis et eorum heredibus et successoribus, predictas duas partes cum dimidia de sex partìbus castri Montisaquilj, pro precio unciarum sexaginta de carlenjs argenti, sexaginta per unciam et diobus pro tareno conputatis; de quibus unciis Bucius recepit uncias viginti, reli-quas a dictis uncias quatraginta confexus fuit ," ,"""pirr" a dictis emptoribus; Procurator vocavit se satisfactum ipsas Iohanne et dimino Guofiredo fratribus de toto precio contento in instrumento promissionjs vendendi de duas partes cum dimidia de sex partibus castri Montisaquili, facte per condam magnificum lohannem et successoribus; heredibus suis pro se et stipulanti tunc C"r"rolo dicto condam Nicolao de Monteaquilo, conPetens, cedens emptoribus omne ius omnemque accionem ipsi procuratori, venditori nomine dicte Marie quoniam dimidia, cum conpetentem contra universitates et personas, ratione dictarum duarum parcium ,ruliu* sibi seu prefate Marie et eius heredibus et successoribus ius sive accionem reservavit in dictis dictus venditor homines et vaxallos, pheudatarios et subpheudatarios, angarios partibus venditis; "bsoluens p"rung^rios predictarum parcium duarum cum dimidia venditarum ab omni vassallagij fidelitate- et "t ,ubi"""io"o", a"Uitit per eos ii"t" Muri", submictens eos memoratis lohanni àt domino Guofiredo emptoribus et eorum heredibus et ,u""esroribus, nichil penitus venditor dicte Marie et eius heredibus et successoribus
REGESTA CHARTARUM super predictis duabus partibus cum dimidia de sex partibus castri Montisaquilj, iuribus et pertinentijs earum reservato; et promisit predictus procurator atque venditor ac se ac ipsam dominam, heredes et successores et bona sua omnia, reservato in obligatione pheudalium reginali beneplacito et assensu, obligavit eisdem emptoribus omnia in presenti instrumento contenta observare, cum refeccione dapnorum, interesse et expensarum, reservato in predictis reginali beneplacito et assensu, sub pena unciarum auri ducentarum de carlenjs, medietate reginalj curie vel curie ubi fuerit facta reclamacio applicanda et medietate emptoribus persolvenda. Ad dictorum lohannis et dominj Guoffridi emptorum et eorum heredum et successorum cauthelam factum est hoc instrumentum, subscripcione mey iudicis et nostrum testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego Sanctus notarius. ST. ffi Paulus Auricula iudex. ffi Dopnus Antonius Mancinus primicerius venafranus testis. ffi Christoforus de Cerasolo testis. Dompnus Nicolaus Paulinus canonicus venefranus testis. Dyaconus lohannes Ambrosij canonicus venafranus testis. Iacobus Antonij Nicolaj de Sancto Lazaro testis.
S
S
S
I Nel ilocumenlo
ptecedenle
de Folignano, corrísponilente all'oìlíetno Filígnano.
c:142t.vl.1.
xxxv-
10.
Napolt - Gíooanna II dona in feudo Ia contea dí Sant'Agata de' Goti e la baronía di Tocco, nel Príncipato Ulteríore (Aoelltno), nonchè í castellí di Durazzano, Límatola, Ducenta, Orcula, u) Melizzano, Bagnolì e Valle dí Maddalonì, in Terra dí Laooro, confiscati a Baldassare della Ratta e già possedutí da Carlo Arlus, a Crístoforo I Caetani, con facoltà di disporne a faoore deí nepoli e dei loro ercdi ín mancanza di discendentí ditetti. Atc. CoI. Prg. XXXV, n.
l0
(Arc. Caet., fotogr., B.
Xil, n.329).
Orígínale.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgaúeque regina, Provincie et Forcalquerij ac Fedimontis comitissa, universis presens
privilegium inspecturis. Ad insignis virtutis ... Ad Christoforum Gaytanum, militem, logothetam et prothonotarium regni nostri Sicilie, affrnem, collateralem, consiliarium et fidelem nostrum, quem multiplicium et grandium suarum virtutum merita, quibus eum Altissimus insignivit et speciali quadam prerogativa ac singularis dono gracie, ut inter alios eniteret, multipliciter edotavit, sicut magistra rerum experiencia de eo, in tam magnis et arduis comprobato, clare docuit et laudabilis fame preconio demonstravit preclarum et fidei sinceritate erga nos constantissimum reddiderunt, merito dirigentes oculos nostre mentis, erga quem amplis per nos confovendum muneribus, gratitudinis et presidencie debitum, quod supra principes signanter incumbit, specialisque consideratione instinctus, quo sibi obligamur, obnixius nos impellit, ac inha nosmet assidue cogitantes cuius tediosas et anxias sollicitudinesr lluas Christoforus idem pro nobis et statu nostro atque fidelium nostrorum, in prosperis conservando cum multis vigilijs ac promptis et liberalibus afiectibus subijt qui, prosperi nostri status augmenta desiderata perquirens, vexationes nostras et regni nostri quorumdam nostrorum emulorum atque rebellium pravis conatibus et exquisitis nequicijs cogitantes, gue satis evidenter atque notorie in turbine guene, que ante oculos nostros patuit gravia
discrimina palpabiliter minabantur, salubribus suis ministerijs et consilijs ad felices tutosque terminos reduxit, in quibus eius personam et bona, cum multis laboribus et sudoribus, pro contingentibus eventibus ad salutem nostram et tranquillitatem regni nostri constanter exposuit, et de multiplicibus periculis, ut posset honor noster promoveri, liberaliter non curavit, ymmo sic ylari promptitudine se in obsequium 'nostrum dedit quod rem nostram deferendo propriam suam fecit, quo mirandum non debet occurrere ut qui sue condicionis merito tot specialibus causis se nobis exhibet acceptissimum, consequatur a munificentia nostra pacioris inter ceteros exemplaris prosecucionis affectum; et alias intra pectoris nostri claustra, grata et placida consideratione ac memorabiliter devolventes quod, dum proximis decursis temporibus nos et civitas nostra Neapolis, tam a Lodovico duce Andegavie, hoste nostro notorio et regni nostri publico invasore, quam ante et post eius dampnabilem adventum ad regnum nostrum Sicilie, a nonnullis aliis nostris emulis atque rebellibus ac hostilibus navibus et galeis, dicto hosti nostro faventibus et publice adherentibus, per mare et per terram teneremur obsesse et, per consequens, careremus tunc gentibus armigeús, navibus et galeis que nos et civitatem nosham Neapolis ab ipsis nostris hostibus, emulis et rebellibus in tenitorio Neapolis cashamentantibus tuerentur: Clristoforus idem, tamquam noetri status et
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI honoris zelator precipuus, in tanto necessitatis articulo, in quo multi de nostri status excidio et ipsius neapolitane civitatis perdicione formidabant, requisitus a nobis, statim et sine aliqua tarditate, postquam iminens nobis et dicte civitati periculum sibi extitit patefactum, cum magna suarum gencium armigerarum comitiva quas habebat, non curans de terris suis, tam in regno quam extra regnum sitis, gue diversir nostris rebellibus et eorum teris vicine erant, qui illas opprimere et occupare minabantur et moliebantur, sue persone non curans pericula, quibus pro statu nostro se submisit, neque parcens laboribus, sumptibus et expensis ut nobis in tanta posset necessitate obsequi, Neapolim primus et festinus se contulit et illam cum gentibus suis, provida ingrediens cum cautela, nobis et dicte civitati in tam acceptabili tempore cum sue fame sonoritate succurrit, nosque et civitatem nostram Neapolis, mari terraque, a dictis emulis et rebellibus nostris obsessas, suis vigilibus studijs, que die noctuque solerter adhibuit, eiusque strenuitate Persone et virtuosis suis operibus, ab eorumdem nostrorum emulorum et rebellium obsidione et assiduis vexationum stimulis defensavit et liberavit, amplam in predictis 'pro huiusmodi honore et statu nostro dicteque civitatis tuycione de suo proprio expendens pecuniam, sicut plenarie constat nobis. Que quidem omnia sic erga dictum Christoforum nos gratitudinaliter obligaverunt et obligant, quod guicquid sibi pro sue daremus obsequiositatis impendijs, modicum quodammodo putaremus, cum nesciamus intra nos discutere quid dictus Christoforus, pro dicti nostri conservatione status, in tam periculoso et fluctuanti tempore potuerit plus egisse qui etiam, preter sue fidei constanciam que, neque fortune nobis sinistrantis impetu, nec adversis casibus, neque emulorum atque rebellium nostrorum predictorum minis et interdum oblationibus eidem Christoforo persepe in gestis et in factis, umquam a sui firmitate et constanti robore se revoluit, nobis in utriusque sortis eventibus grata, grandia, utilia et memoranda servicia, tam circa dicti nostri status et ipsius civitatis nostre Neapolis preservationem a predictis noxijs novitatibus, que satis hactenus periculose fluxerunt, quam etiam in multis et diversis alijs casibus et expeditionibus bellicis laboriose prestitit, dignis profecto et amplioribus nostris liberalitatibus et benefrcijs confovenda, queve maiestati nostre assidue prestare non desinit, fidelibus nostris assistens consilijs et alijs se constanter exPonens eventibus formidandis, et eum deinceps nobis prestiturum speramus; habito nichilominus super premissis nostrorum collateralium et aliorum de consilio nostro magnatum et procerum regni nostri consilio, et ex eo provida deliberatione secuta, que ad hoc specialiter intervenit, ut Christoforus idem tanto ad maiora prestanda nobis obsequia iugiter animatur quanto experimentaliter noverit nostram erga eum gratitudinem esse maiorem: eidem Christoforo et suis heredibus utriusque sexus, ex suo corpore legitime descendentibus et subdistinctis etiam suis successoribus, imperpetuum, infrascriptas civitatem, terras, castra et loca, videlicet civitatem Sancte Agathes, de provincia Principatus ultra Seuas Montorij, necnon castra Oraczani, Limatule, Ducente, Orcule et Miliczani, de provincia Terrelaboris, baroniam Toczij et Balneolum, de dicta provincia Principatus ultra, que fuerunt Caroli Artus et tenentur ac possidentur per Balthasarem de la Rath, olim Caserte et Alesani comitem, et Vallis que fuit predicti Balthasaris, nostrorum notoriorum rebellium, cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, angarijs, perangarijs, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, bactinderijs, baiulatione, bancho iusticie et cognitione causarum civilium inter homines et per homines civitatis, terrarum, castrorum, baronie et locorum predictorum, tenimentis, tenitorijs alijsque iuribus, iurisdictionibus, rationibus, actionibus utilique dominio et pertinencijs omnibus, et cum integro statu ipsarum et ipsorum, devolutas et devoluta utique civitatem, terras, castra, baroniam et loca ad manus nostre curie iuxte et rationabiliter et nostro fisco legitime incorporatos et incorporata per ipsorum Caroli et Balthasaris notoriam rebellionem et lese nostre maiestatis crimen, quod incunerunt adherendo Lodovico duci Andagavie, hosti nostro notorio et regni nostri puplico invasori, sequacibus et fauctoribus suis, prout de ipsorum rebellione per processum factum in magna nostra curia magistri iusticiarij regni nostri Sicilie vel eius locatenentis (!) de nostra speciali commissione et sentenciam per dictam curiam conha dictos Carolum et Balthasarem et alios rebelles nostros latam patet: que videlicet sunt de demanio in demanium et que de servicio in servicium, pro eo quidem valore annuo que dicte civitas, terre, castra, baronia et loca valent; necnon et cum iurisdictione eriminali ac plena meri mixtique imperij et gladij potestate ac exercitio iurisdictionis ipsius, quam et quod per Christoforum proĂšonotaĂşum et suos heredes ac eorem officiales, fideles et providos, una cum iudicibus et assessoribus actorumque notarijs, guos assumendos per tempora duxerint in locis predictis eaxumque et eorum cashis, villis, casalibus, districtibus, pertinenciis, hominibus et vassallis imperpetuum exerceri, geri et amministrari volumus et iubemus, nec de ipsius criminalis iurisdictionis
REGESTA CHARTARUM merique et mixti imperij ac gladij potestatis exercitio et administratione officiales nostros tam maiores guam inferiores intromicti, set ab illis ibidem desistere penitus et cessare tamquam seperata et distincta ab omnibus alijs iurisdictionibus et iudicibus quibuscumque: in'feudum novum et sub contingenti feudali servicio seu adoha, et cum titulo, honore, dignitate et prerogativa eciam comitatus dicte civiiatis Sancte Agathes, sub quo civitas ipsa alias concedi et teneri consuevit, damus et concedimus, iuxta usum et consuetudinem regni Sicilie ac generalis et humane regie sanctionis edictum de feudorum successionibus in favorem comitum et baronum omnium dicti regni, a tempore felicis eventus regis Caroli primi in ipsum, comitatus, baronias et feuda inibi ex perpetua collatione tenencium, factum dudum per regem C"rolum secundum et in parlamento celebrato Neapolj divulgatum; et nichilominus in eundem Christoforum prothonotarium et suos heredes omne ius omnemque actionem, nobis et nostre curie competens et competentem, in et super civitate Sancte Agathes ac castris Oraczani, Limatule, Ducente, Orcule et Miliczani necnon baronie Tocci, castra Balneoli et castro Vallis, cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis vassallorumgue redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, meroque et mixto imperio et gladij potestate ac titulo comitatus, iuribus, iurisdictionibus et pertinencijs earum et eorum omnibus, quo ad utile dominium vel aliter, cedimus et penitus derivamus; nihilque iuris vel actionis nobis et nostre curie ac heredibus et successoribus nostris in dictis civitate, terris, castris, baronia et locis earumgue et eorum iuribus retinentes vel reservantes. Nos enim magnifico magistro iusticiario regni nostri Sicilie eiusque locumtenenti ac regenti curiam Vicarie et iudicibus magne et Vicarie curiarum, necnon vicemgerentibus nostris et iusticiarijs provinciarum Rincipatus ultra et Tenelaboris et locatenentibus earumdem ceterisque nostris officialibus maioribus et inferioribus mandamus quatenus offitiales ipsi de exercitio et administratione dicte iurisdictionis criminalis, potestatis gladij ac meri et mixti imperij in prefatis civitate, terris, castris, baronia et locis earumque et eorum castris, terris, locis, casalibus, pertinencijs, districtibus, universitatibus, hominibus et vassallis ex nunc in antea ullo umquam tempore se nullatenus intromictant, set illam et illud ibidem exercerj per dictum Christoforum prothonotarium ac prefatos suos heredes eorumque ofitiales predictos sine impedimento permictant; dictumque Christoforum honore, dignitate et titulo dicti comitatus civitatis Sancte Agathes, sub quo civitas ipsa alias concedi et teneri consuevit, ad eius heredes et posteros transfundendo, decoramus et insignimus, eum facientes de ipsius comitatus honore, dignitate et titulo bucinari, ac mandantes quod idem Christoforus prothonotarius ex nunc in antea, de cetero, comes Sancte Agathes tam in scriptionibirs, appellationibus quam nominationibus et causis aliis tituletur, necnon et tamguam comes Sancte Agathes illis honoribus, favoribus, libertatibus, immunitatibus, exemptionibus, pri, vilegijs, preheminencijs, prerogativis, et gracijs ubilibet potiatur et gaudeat, quibus alij comites dicti regni potiti et gavisi fuerunt ac potiri et gaudere soliti sunt; dantes eidem Christoforo prothonotario et suis heredibus'omnimodam potestatem recuperandi et reintegrandi omne ius et bona a dictis comitatu, terris, castris, baronia et locis separata, alienata vel occupata illicite seu distracta, que per alios iuste et rationabititer non tenerentur ad presens, armata et militari manu, si expedierit. Mandamus atque iubemus quod Christoforus prothonotarius et heredes sui tuti sint omni futuro tempore nec quorumlibet impeditiones seu vexationes in et super dictis civitate, terris, castris, baronia et locis cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis, feudotariis, subfeudotarijs meroque et mixto imperio, titulo comitatus, iurisdictionibus et pertinentijs earum et eorum omnibus supradictis, tam super proprietate quam super utili dominio ipsarum et ipsorum, pertinescant, set privilegium consequantur velut tenentes res donatas ut res proprias nostras; decernentes quod Christoforus prothonotarius et sui heredes consequantur et habeant omnia privilegia iuris, quod conveniri ex nunc non possint a personis que concernunt et concedunt iura civilia illis qui consecuntur a principe $eu rege vel regina, tamquam de bonis ipsius curie sive frschi, licet aliena sint seu ius in illis alijs competat, concessiones et munificencias principales, quodque super dictis civitate, teris, castris, baronia et locis cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis, feudotariis, subfeudotarijs, mero et mixto imperio, titulo comitatus, iure, iurisdictionibus et pertinenciis earum et eorum omnibus, tam super possessione quam super proprietate et utili dominio quam super possessione et ypothecatione illarum et illorum, Christoforus prothonotarius ac sui heredes questionem, litem, causam, controversiam, inquietationem seu vexationem nullatenus paciantur, nec citari, trahi vel conveniri possint aut debeant coram iudicibus quibuscunque, iamdictis personis omnibus pretendentibus se habere vel eis ius vel actionem in et super dictis civitate, castris, terris, baronia et locis cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis, feudotarijs, subfeudotarijs meroque et mixto imperio, titulo comitatus, iure, urisdictionibus et pertinenciis earum et eorum omnibus et ad illas spectantibus et pertinentibus perpetuum
DOCUMENTI DELUARCHIVIO CAETANI silencium imponentes; ipsumque ius et actionem contra nos et fiscum nostrum teservantes, ita quod pro ipsius iuris et actionis consecutione contra nos et fiscum nostrum infra quatriennium et non ultra, ut iura demandant paratum unicuique ius suum tribuere et eidem in iustitia respondere, et non contra dictum prothonotarium seu suos heredes agi vel iudicium intentari debeat vel valeat per predictos vel alios quoscumque ad eos prefatas civitatem, terras, castra, baroniam et loca cum iuribus, mero mixtoque imperio et gladij potestate ac titulo comitatus et pertinenciis earum et eorum omnibus spectare vel pertinere vel
ius super illis eis competere pretendentes, allegantes vel ostendentes, quibus sublatis, Christoforus prothonotarius ac heredes sui ab omni super hoc impetitione omni futuro tempore remaneant et securi, omni iudiciario ordine pretermisso, solum per exhibitionem presencium litterarum ei inspectionem. Preterea considerans Christoforus prothonotarius quod legitimis et naturalibus liberis caret ad presens, motusque erga nepotes suos legitimos et naturales afiectu sincere caritatis et dilectionis, nec rninus certis aliis inductus considerationibus atque causis, disposuit, cum reservatione nostri beneplaciti et assensus, civitatem Sancte Agathes ac castra Oraczani, Limatule, Ducente, Orcule et Miliczani ac baroniam Toccij et castrum Balneoli ac Vallem, cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis meroque et mixto imperii et gladij potestate, honore et titulo comitatus, iure et pertinentijs omnibus, necnon cum clausulis, privilegijs et declarationibus omnibus et prout illas Cluistoforo prothonotario pro se et dictis suis heredibus doouni*ur: inter prefatos eius nepotes, euos ipse elegerit, iuxta ipsorum merita, servicia et gratitudines dividere, ac porciones quas ipse distinxerit iamdictis suis nepotibus inter vivos vel in ultima voluntate, prout magis elegerit et sibi placuerit, dimictere, legare, relinquere, tradere, concedere et donare, cum L*prurru àeclaratione quod unus succedat alteri sine legitimis liberis decedenti, per Cluistoforum prothonotarium super premissis nostra licentia suppliciter implorata: nos advertentes supplicationem huiusmodi equitatis non ubor"." (!) iudicium et ab humanitate non discrepare nature, dictique Christofori prothonotarii fiúeris legitimis et naturalibus carentis ad presens comendandum in hac parte propositum volentes obviare salubriter: eidem Cluistoforo prothonotario guod possit et valeat inter vivos vel in eius ultima voluntate iamdictas civitatem, terras, castra, baroniam et loca cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus' vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, iurisdictione criminalj ac plena, meri mixtique impeúj et gladii potestate, tenimentis, territorijs, iure, iurisdictionibus, titulo comitatus dicte civitatis, rationibus, actionibus utilique dominio et pertinencijs omnibus ad dictas civitatem, ten'as, castral baroniam et loca ...1 et pertinentibus, per Christoforum prothonotarium eligendum seu eligendos inter
iamdictos eius nepotes, guorum quidem nepotum suorum nomina et cognomina in presenti nostro privilegio haberi volumus atque decernimus pro nominatis, declaratis ac expressis, Pro se ipsis et ipsorum legitimis liberis masculini sexus ... 1 descendentibus, natis iam et in antea nascituris, imperpetuum, dividere, distribuere, dimictere, relinquere, legare, donare, tradere et concedere, et portiones guas ipse distinserit eorum cuilibet assignare, cum premissa declaratione quod tam ex testamento quam ab intestato unus succedat alteri sinq dictis legitimis liberis decedenti, servataque inter eos etatis et gradus prerogativa, I scilicet quod maior natu minoribus ..., pr,edicto feudali servicio seu adoha, sicut eidem prothonotario pro se et prefatis suis heredibus concessimus et donavimus, prestando utique per ipsorum quemlibet'per por"ion.1;1 que sibi taliter fuit assignata, ac cum prerogativis, favoribus favorabilibusque clausulis et declarationibus predictis omnibus in presenti nostro privilegio distinctis, declaratis et expressis in ipsius I presentis nostre donationis aminiculum et favorem, non ... eis, ut prefertur, facienda et assignanda iu"rit d" capite comitatus seu baronie, tenore dicti presentis nostri privilegij, prout supplicatio ipsa continet, petitam concedimus licentiam et facultatem liberam impartimur; dictasque divisiones, distributiones, I Iegata, tradiciones, dationes, assignationes et concessiones faciendas per iamdictum ... iamdictis suis nepotibus, pro se ipsis et dictis eorum liberis, de prescriptis civitate, terris, castris, locis, baronia et locis *odo pr"*isso ratas et gratas habentes, illis, quatenus tamen alias rite 6ent et provide, assentimus ipr"rqu", non obstante quod erunt super bonis feudalibus processure, feudi quidem natura in aliquo non I approbamus et confirmamus, easque predictis nepotibus ipsius Christofori proùonomutata, ratifrca[mus], tarii et heredibus eorum predictis et cuilibet ipsorum prout tanguntur perpetuo stabiles esse volumus, fructuosas, inviolabiles et reales ac plenam et omnimodam obtinere omni futuro tempore efficacie et roboris firmitatem; declarantes et iubentes, ad supplicationem quidem dicti Clu'istofori prothonotarij, quod in casu quo post divisionem, distributionem et assignationem prefatarum civitatis, terrarum, castrorum, baronie et lo"or"* cum castris seu fortellicijs, hominibus, vassallis, feudotariis, subfeudotarijs, mero et mixto imprio et gladii potestate ac titulo comitatus civitatis predicte, .cum iuribus et pertinentiis ipsarum omnibus,
REGESTA CHARTARUM faciendam per porciones modo simili per Christoforum prothonotarium inter eius nepotes, aliqui vel aliquis ex dictis suis nepotibus moriretur ab intestato vel ex testamento, absque frliis masculis ex ipsis filiis nepotibus vel pronepotibus usque in infinitum procreandis, eo casu civitas, casha, terre, baronia et loca seu porciones ex eis decedentem vel decedentes ex ipsis siqui fuerint contingentes, ad illum vel illos ex dictis nepotibus Christofori prothonotarij vel eorum heredes legitimos masculos, qui tunc supererint, sive sint filij sive sint neptes vel proneptes ex eis usque in infinitum descendentes, servata tamen inter eos etatis et gradus prerogativa iamdicta, scilicet guod maior natu minoribus preferatur, libere devolvantur ipsique nichilominus succedant ac succedere possint et debeant prefatis premortuo vel premortuis in porcione civitatis, castrorum, terrarum, baronie et locorum predietorum, cum castris seu fortellicijs, mero mixtoque imperio et gladij potestate, titulo comitatus, iuribus et pertinentiis eorum predictis, eis per Christoforum prothonotarium assignandis, dictos premortuum vel premortuos contingente, ac si essent bona paterna et non noviter acquisita, et eo casu dicta bona feudalia non immutent naturam feudorum antiquorum nec per presentem nostram concessionem intelligantur feuda nova, set vim et naturam feudorum antiquorum habeant et sequantur. Volentes nichilominus et iubentes, ad instantiam Christofori prothonotarij et prefa' torum nepotum suorum, quod in prefatis civitate, teuis, castris, baronia et locis, extantibus et superstitibus maribus ex Christoforo prothonotario seu ex iamdictis suis nepotibus et pronepotibus vel eorum legitimis heredibus masculini sexus usque in infinitum, per rectam lineam descensuris, femine, etiam si primegenite forent vel in capillo, aliquatenus non succedant, quas a successione dictarum civitatis, terrarum, castrorum, baronie et locorum cum earum iuribus memoratis, ipsis quidem extantibus et superstitibus maribus, excludimus ipsasgue abinde exclusas esse decernimus et censemus, ita quod mares ipsi in bonis ipsis feudalibus alias succedentes teneantur et debeant, in premisso casu, iamdictas filias feminas, cum nubiles fuerint, maritare de paragio .i dot., de paragio, iuxta ipsorum marium voluntatem et arbihium, assignare et tradere cuilibet earumdem. Volumus insuper et iubemus quod, si forte Christoforus prothonotarius eiusgue filij masculi naturales et legitimi ac prefati similiter eius nepotes et eorum etiam liberi masculini sexus legitimi et naturales, ex ipsis et quolibet eorum corporibus usque in infrnitum descendentes, absque legitimis liberis morirentur, ita quod nullus ex ipsis maribus superesset, frlie dicti prothonotarij seu nepotum et pronepotum ipsius, que tunc supererint, sive sint frlie sive sint neptes vel proneptes, ultimo decedenti vel decedentibus predictis, servata inter eas etatis et gadus prerogativa iamdicta, videlicet guod maior natu minoribus preferatur, libere possint et valeant succedere in civitate, castris, tenis, baronia et locis predictis merogue et mixto imperio et gladii potestate, iuribus et pertinentiis earum omnibus antedictis, successio ipsa devolvatur infallibiliter ad easdem. Nos enim predictos omnes, tam dicti prothonotarij filios quam eius predictos nepotes ipsorumque filios masculos legitimos et naturales et alios supradictos mares et feminas in ipsis civitate, castris, terris, baronia et locis, secundum premissum ordinem successuros et successuras, et heredes eorum et earum predictos ad eiusdem successionis compendium, secundum distributiones predictas inter eos per Christoforum prothonotarium faciendos (!), aptos reddimus et capaces; et eo casu, filie vel filiabus, neptibus vel proneptibus usque in infrnitum, nullum ius debeatur vel quomodolibet sit acquisitum super civitate, castris, tenis, baronia et locis predictis, vel aliquo seu aliqua eorumdem extantibus et superstitibus dictis legitimis maribus; declarantes et volentes quod tempore obitus Christofori prothonotarij, sine legitimis liberis quandocumgue decedentis, ille vel illi ex dictis suis nepotibus vel pronepotibus, qui tunc superstites seu superstes fuerint, ad guem huiusmodi successio devolvetur, venire ad nostram curiam teneantur infra legitima tempora, in eadem curia obitum dicti prothonotarii 2 debitumque ipsi curie propterea relevium solvere ac ligium homagium et fidelitatis debite iuramentum ac alia adimplere et facere ad gue propterea tenebuntur; ita quidem quod Christoforus et prefati heredes et nepotes sui et eorum heredes predicti, qui in dictis civitate, castris, terris, baronia et locis erunt secundum premissum ordinem successuri, civitatem Sancte Agathes ac castra Oraczani, Limatule, Ducente, Orcule, Miliczani necnon baroniam Tocci ac castra Balneoli et Vallis, cum castris seu fortellicijs, casalibus, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotariis, subfeudotarijs, mero et mixto imperio et gladij potestate, titulo comitatus, iuribus et pertinencijs eorum omnibus antedictis, inmediate et in capite, a nobis et nostra curia ac heredibus et successoribus nostris in regno Sicilie perpetuo teneant et possideant, nec alium preter nos ac dictos heredes et successores nostros in regno iamdicto superiorem et dominum recognoscant, serviregue propterea teneantur et debeant nobis ac dictis heredibus et successoribus nostris de dicto feudali servitio proinde contingenti, ad rationem videlicet de uncijs auri viginti valoris annui pro unoquoque integro servicio militari, secundum quod est de usu et consuetudine dicti regni; guod
tv,2
l0
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAN I
servicium Christoforus prothonotarius, pro se et heredibus et nepotibus suis ac heredibus eorumdem, nostri presentia constitutus, prestare, exhibere et facere nobis prefatisque nostris heredibus et $uccessoribus 3, quociens scilicet feudale servicium comitibus, baronibus et feudotarijs alijs dicti regni per nostram curiam generaliter indicetur. Investientes proinde memoratum Christoforum prothonotarium, pro se ac heredibus et nepotibus suis predictis, de presenti nostra donatione, per secretum nostrum anulum, presen, cialiter, ut est moris; guam investituram vim et vigorem vere donationis et realis tradicionis et corporalis adeptionis et habitionis dictarum civitatis, castrorum, terrarum, baronie et locorum, cum earum et eorum iuribus ac mero et mixto imperio, titulo comitatus, pertinentiis et omnibus alijs antedictis, volumus et decernimus obtinere; non obstante quod civitas, castra, terre, baronia et loca per prefatum Balthasarem seu Carolum aut alios ipsorum nomine occupata teneantur ad presens. Volumus insuper et declaramus quod Christoforus prothonotarius, seu prefati heredes aut nepotes sui et heredes ipsorum predicti, in dictis civitate, cashis, terris, baronia et locis modo predicto successuri, teneantur et debeant infra menses quatuor, a die adeptionis corporalis possessionis dictarum civitatis, castrorum, terrarum, baronie et locorum in antea numerandos, ad curiam nostram accedere ligiumque pro illis prestare in manibus nostris homagium et fidelitatis debite iuramentum, salvis et reservatis nobis dictisque nostris heredibus a et successoribus servicijs nobis exinde debitis, secundum usum et consuetudinem regni, ac omnibus alijs que in dictis civitate, castris, terris, baronia et locis nobis et nostre curie ac heredibus et successoribus nostris predictis, superioritatis et maioris nostri dominij ratione, conpetunt et debentur, prout habemus ea et habere debemus in civitate, terris, castris et locis alijs dicti regni, eiusdem maioris dominij ratione, et aliis nostris iuribus non refragando supradictis; salvis etiam et reservatis nobis dictisque heredibus et successoribus nostris usibus et consuetudinibus alijs regni prefati, beneficiis insuper cappellaniarum et iuribus patronatus, si qua sunt in civitate, castris, terris, baronia et locis ipsorumque collacionibus et presentacionibus nobis dictisque nostris heredibus et successoribus specialiter reservatis. Intendimus autem et presenti nostro privilegio declaramus quod Christoforus prothonotarius seu prefati heredes et nepotes sui, aut ipsorum heredes taliter successuri, procurent cum solercia debita et instanti infra menses sex, a die adeptionis corporalis possessionis dictarum civitatis, cashorum, terrarum, baronie et locorum inantea numerandos, de valore annuo ipsarum civitatis, castrorum, terrarum, baronie et locorum eorumque iurium et de alijs oportunis circumstanciis, siquidem de antiquo feudo fuerint, iuxta observatam in talibus curie nostre formam, diligenter inquiri facere per alias nostras licteras inde dandas et processum inguisitionis ipsius infra iddidem (l) tempus nostre curie presentare ut, iuxta dicti processus seu inquisitionis eiusdem merita, guantum ad valorem ipsum pertinet, vel alias, si de novo feudo fuerint, iuxta observatum in talibus curie nostre modum, diligenter perquiri facere in registris nostris regalibus que in camera nostra servantur et secundum valorem annuum reperiendum in illis, ex inspectione registrorum ipsorum, presens nostrum privilegium refici valeat absque ulteriorj nostra cosciencia nobis exinde facienda cum distincto feudali servitio supradicto vel super eiusdem servicij distinctione debita pro ipsius curie nostre certitudine prefatique Christofori prothonotarii et heredum ac nepotum suorum predictorum cautela alie ipsis oportune declaratione nostre lictere concedantur. Et tunc infra dictum quatrimestre tempus, vel aliter prout mandaverimus, in quaternionibus nostre camere penes nostros thesaurarios conscribantur ut, tempore quo in dicto regno alijs regni nostri comitibus, baronibus et feudotarijs feudale servicium per nostram curiam generaliter indicetur, contingat eundem Christoforum prothonotarium et dictos suos heredes seu ipsius nepotes predictos vel ipsorum heredes, tamquam novos dictarum civitatis, castrorum, terrarum, baronie et locorum possessores et dominos, dictique contingentis pro illis feudalis servicij debitores, in quaternionibus ipsis manualiter et habiliter reperiri, alioquin presens nostra gratia nullius roboris censeatur. In cuius rei testimonium presens privilegium exinde fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus comuniri. Actum in castro nostro novo Neapolis, presentibus reverendo patre Mello, archiepiscopo consano, necnon magnificis et nobilibus sir lanne Caraczulo, comite Avellini, magno senescallo dicti regni nostri Sicilie, collaterali; Francisco de Ursinis, Francisco de Riccardis de Ortona, Francisco Dentice dicto Naccarella de Neapoli, marescallis regni predicti; Iohanne Cicinello, camere nostre Summarie presidente, et Gualterio Caraczulo lJtola, nostri hospicij magistro hostiario, de Neapoli, militibus, ac guampluribus alijs consiliarijs, familiaribus et fidelibus nostris. Et quoniam dictus prothonotarius in hac parte tangitur nèc esset decens quod ipse manu sua propria daret et subscriberet factum suum, ideo presens priviIegium, premissis et certis aliis causis nos moventibus, quas hic haberi volumus atque decernimus pro appositis, declaratis et sufficienter expressis, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu vel
in
REGESTA CHARTARUM ordinacione aut observantia nostre curie et aliis quibuscumque facientibus
in
adversum non obstantibus
quoquomodo.
Datum vero ibidem per manus nostri predicte lohanne 5 regine 5, anno millesimo quatricentesimo vicesimo primo, die primo mensis iunij, quartedecime indictionis, regnorum nostrorum anno septimo. Sig. (NeI nnargine ínferiore, a sínistra).' De mandato reginali, ad relationem domini lohannis Cici-
nelli
etc.
; (a
destra): Angelillus de Capua.
Forse coîríspondeoa aI casale d'Ortula, ") I Una lacerazíone della pergamena danneggía 4 Omesso nel testo. Aulografa. '
c
-1421.
Napoli
-
da Atc.
vll.
alcune parole.
2
Omesso
/orse
denunciare
3
Omesso /orse promisit
1077.
1.
Giooanna
II dà I'assenso al contîatto di comprc e oendìta dei5f tz di Montaquila,stipulato e Nicola da MontaquíIa con Maria da Cercsuolo.
Giooanni, Gofrcdo Caet.,
Ptg. a.
VIJ indictionis, Neapoli
t077.
presentatum;
Orígínale. Nel nel
a ilestra, XI' n. 12. XIX: "ec'
margíne lnfetíorc,
oerso segnatura del
nola
del
sec,
XV:
die
XVlllJ
mensis iunii,
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provintie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, universit Presentes licteras inspecturis. Subiectorum nostrorum compendijs ... Pro parte nobilium Iohannis de Monteaquilo, Gofiridi de Monteaguilo, legumdoctoris et militis etc., consiliarij, et Nicolai de Monteaguilo, fratrum, nostrorum fidelium, maiestati nostre nuper fuit supplicatum ut, cum supplicantes ipsi noviter emerint duas partes cum dimidia de sex partibus castri Montisaquilj, siti in provintia Terrelaboris, in quo iure vivitur longobardo, a nobili muliere Maria de Ceresolo, seu eius procuratore, cum iuribus, racionibus et pertinencijs omnibus ad dictas duas partes cum dimidia spectantibus, sub feudali servitio debito, reservato in premissis nostro beneplacito et assensu, prout hec et alia in quodam instrumento confecto asseruntur contineri, dignaremur huiusmodi vendicionem eisdem fratribus factam. dictumque instrumentum et contenta in eis confirmare et acceptare illisque assentire: nos vendicioni iamdicte, veris quidem existentibus prenarratis, quatenus tamen alias rite et recte processerint, feudi natura non mutata, assentimus nostrumgue facilem prestamus assensum, illamgue, non obstante quod super re feudali processi$se noscatur, cum instrumento vendicionis eiusdem ac alijs exinde rite sequutis, confirmamus, frdelitate tamen nosha dictogue feudali servitio nostris, alijs et cuiuslibet alterius iuribus semper salvis. Declaramus quod dicti fratres procurent infra menses sex complendos, a die data presentium numerandos, presentes nostras Iicteras in quaternionibus nostre curie penes thesaurarios nostros transcribi facere et particulariter annotari
ut, tempore quo feudale servitium in regno comitibus, baronibus et alijs regni feudotarijs indicetur, contingat eosdem fratres, .tamquam novos dominos et possessores prefatarum duarum partium cum dimidia castri Montisaquilj dictique feudales servicij debitores, in quaternionibus ipsis manualiter reperirj, alioquin presens nostri assensus et confrrmationis gratia nullius roboris censeatur. Presentes licteras fieri et magno 2 Gaytanum 2, militem, I nostro pendenti sigillo iussimus conmuniri. Datum Neapoli per Christoforum logothetam et prothonotarium regni nostri Sicilie, aff,nem, collatheralem, consiliarium et fidelem nostrum' anno millesimo quadringentesimo vicesimo primo, die primo mensis iulij, quartedecime indictionis, regnorum t (Nel margíne inferiore, a destra) .. Angelillus ; (a sínrls/ra).' De mannostrorum anno septimo. Sig. dato domini prothonotarii ex sui officij potestate; tareni XIJ; (suJ/a plica) : Regishata in cancellaria penes ... prothonotarium; (nel úerso); Pro Iohanne et Guofirido et Nicolao de Monteaquilo fratribus de assensu super duabus partibus cum dimidia castrj Montisaquili etc. I Abb. dat
2
Aulografo.
3 Fotî sulla plíca, a cuí eta appeso
iI
sigíIlo.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
l2
c -t4zt.vil
. 21 ,
A.
r901.
Giooanna II a Gíacomo IV Caetaní: Io nominq suo rtícegerente negli Abruzzí, in di- Perdicasso Barrile, conte di Monteodorisío.
Napoli
Arc. Caet., Ptg. n. 1901.
ln 3);2; del
sec.
XIX: XL, n.
Orígínale,
NeI oerso segnature; ilel
sec,
sostituzione
XVII: P. 4, C. XI, f. p., n. 2 (cotetto
poî
44.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie Bulgarieque regina, Rovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, Iacobo Gaytano, consiliario et fideli nostro. Circa expediciones arduas et prosequuciones nostrorum grandium agendorum, in quibus presertim honor noster tangitur evidenter et ad expedienciam rei publice interesse versatur, viros fortes, prudentes et strenuos consilioque pollentes solerter exquirimus, utique nobilitate claros et in acceptabili tempore fidei et devocionis sinceritate probatos, qui noverint dictas condiciones fideliter dirigere et statum nostrorum fidelium sue virtutis efrcacia reformare. Dum igitur de statu nostrorum fidelium, presertim provinciarum Aprucij citra ultraque flumen Piscarie, quem ex preteritarum et pene recencium guerrarum discriminibus cernimus multipliciter lacessitum, vertitur sollicitudinis nostre cura, dumque ad ipsorum quietem et gubernacionem salubrem mens nostra vigili meditacione discubitur, sepe deliberacionem habuimus de condicione persone, cui predictarum provinciarum et dictorum nostrorum fidelium gubernacionem salubrem et quietem ac ipsorum regimen nostra frducialiier conmicteret celsitudo; et tandem post discussa vota omnium et iudicia examinata multorum, in .tua persona strenua resedit concors deliberacio, que cum maturitate magna prodijt et racionabilibus circumstancijs sine discrepancia processit: huius consideracionis instinctu et alijs consideracionibus digne mote, et alias advertentes quod tu cultor iusticie fuisti et es, qui illam continue tamquam pupillam oculi servasti et ministrasti illesam, propter que de te merito confidere possumus et debemus: te vicemgerentem noshum in dictis provinciis Aprucij citra ultraque flumen Piscarie, cum plena meri mixtique imperij et gladij potestate ac iusisdiccione plenaria, tam ad iusticiam quam ad guerram et ad dependencia et emergencia quelibet ex eisdem, pro instanti anno quintedecime indiccionis, et deinde in antea usque ad nostrum beneplacitum, quibuslibet vicemgerentibus seu iusticiarijs dictarum provinciarum, et signanter viro magnifico Perdicasso Banili de Neapoli, militi, comiti (t) Montisodorisij etc., consiliario nostro, presente vicemgerente dictarum provinciarum penitus revocatis, statuimus et fiducialiter ordinamus; volentes et fidelitati tue conmictentes et mandantes quatenus, statim receptis presentibus, ad prefatas provincias te personaliter conferens, sic dictum officium sicut vicemgerens noster, ad honorem et fidelitatem nostram bonumque statum, tranquillum et prosperum nostrorum fidelium parcium earumdem, prout exinde tue virtuti et fidei inheremus, et corporale prestare te volumus in nostra curia ad sancta Dei evangelia iuramentum, studeas diligenter et fideliter exercere, intendendo circa conculcacionem nostrorum infidelium, inhobediencium et rebellium dictarum provinciarum et ausuum quorumlibet et perversorum ipsorumque exterminium et ruynam, ac ministrando singulis et ministrari faciendo iusticiam sine accepcione (t) aliqua personarum, neminemque gravando seu gravarj faciendo, rancore vel odio aut relevando iniuste, prece, precio, gracia vel amore, necnon ecclesias, ecclesiasticas et alias miserabiles personas, pupillos et viduas iustis protegendo favoribus et tuendo guod te de ipsius administracione iusticie, in qua utique iura comunia, constituciones et capitula, pro Regni status reformacione conposita, sine transgressione servabis, processus lucidi conprobent et opera laudanda comendent ac per tue virtuose condicionis ministerium et fructus experiencie promocio, sicut firme confidimus, nostri exinde honoris appareat et status nostrorum fidelium parcium earumdem, varijs discriminibus lacessitus et calamitatibus depressus, tuis mediantibus operibus, in eiusdem iusticie restauracione consurgat. Ecce namque ecclesiarum prelatos parcium earumdem actente requirimus, necnon officialibus quibuscumque, comitibus, baronibus, feudotarijs, terrarum dominis necnon militibus, baiulis, iudicibus ac universitatibus et hominibus earumdem nostrisque alijs fidelibus universis et singulis dictarum provinciarum damus, earumdem tenore presencium et per alias nostras licteras, expressius in mandatis quod tibi, tamguam vicemgerenti nostro dictarum provinciarum, per ros noviter ordinato, necnon vicariis seu locumtenentibus vel substitutis, capitaneis seu officialibus per te ordinandis, tam in omnibus que ad dictum vicemgerencie officium spectare et pertinere noscuntur quam infrascriptis omnibus et siagulis, assistere, hobedire debeant et parere: penag
REGESTA CHARTARUM
t3
autem et banna, guas et que tu et ipsi rite tuleritis, rata geremus et firma eaque per te vel ipsos inremissibiliter exigi volumus, prout iustum fuerit, pro parte nostre curie a transgressoribus eorumdem. Et quia penitentibus post reatum more piissimi Regis regum, miseracionis ianuam aperimus, idcirco harum serie concedimus plenariam potestatem quod possis tam universitates et homines terrarum et locorum dictarum provinciarum Aprucij citra et ultra guam alias guascumque personas et homines inhobedientes nostros et alios malefrcos guoscumque ad sinum nostre gracie recipere, eisque omnes excessus, crimina et delicta, discursiones, depredaciones, incendia, currarias, cedes, homicidia, disrobaciones et furta et alia crimina, per eos pro preteritis temporibus et usque in diem reduecionis ipsorum ad hobedienciam nostram conmissa, notam insuper inhobediencie et crimen lese nostre maiestatis, quam et quod assistendo et favendo Ludovico duci Andegavie, hosti nostro notorio et regni nostri publico invasori, eiusque sequacibus, fautoribus et adherentibus incurrisse noscuntur, omnemque culpam, ofiensam et penam, in quam incurrissent, necnon banna, bannorum iura, terciarias, sentencias et condempnaciones quaslibet exinde subsecutas, si et in guantum persona iostra tangitur, remictere ac etiam relapsare necnon, et in quantum partes tanguntur, moratoriam dilacionem ad tempus, dummodo quinguennium non excedat, eis concedere et largiri, omnemque ipsis ex premissis causis irrogatam inhobediencie notam vel aliam quamvis infamie maculam ab eis abstergere ac ipsos reintegrare per beneficium plene restitucionis in integrum ad famam, dignitates, honores, statum pristinos atgue bona que ad presens iuste et racionabiliter possident atque tenent, lege seu constitucione guacumque contraria non obstante; ita quod dicti universitas et homines ac persone et homines supradicti pro iam dictis causis, in quantum scilicet curia nostra tangitur, ullo unquam tempore, et, in quantum partes tanguntur, durante tempore moratorie per te eis concedende, in personis et bonis eorum non molestentur. Et nichilominus magistris camere dictarum provinciarum, per nos et nostram curiam inibi pro supradicto tempore ordinatis vel ordinandis, super recollecione et percepcione pecunie collectarum et aliarum fiscalium funcionum per universitates et homines terralum castrorum et locorum dictarum provinciarum faveas et assistas ope, opere, auxilijs, consilijs, presidijs et favoribus oportunis; de premissis omnibus, ad cautelam reducendorum predictorum, facias eis sub tuis nomine et sigillo tuas licteras oportunas vel fierj roges instrumenta, scripturas et cautelas alias in talibus oportunas; quibus recepcioni reducendorum ac indulgencie, reintegracioni, moratorie, dilacionj et premissis alijs, quas et que ipsis feceris, assentimus: illas ad dictas tuas licteras, instrumenta ac scripturas alias exinde subsequendas, quatenus tamen alias rite fiant et provide, ratificamus, atque promictimus habere rata ac illis ullo umquam tempore non contradicere, set illa observare; insuper in locis, in quibus te residere contingeret, habeas nostre maiestatis presenciam presentare, tibi concedimus quod in qualibet provinciarum predictarum vicarium seu locumtenentem vel substitutum tuum, et in aliis terris, de quibus tibi videbitur, particulares capitaneos seu oficiales, quocumque alio vocabulo distinguendos, qui non sint per nostram excellentiam ordinati, ad iusticiam et ad guerram, vel solum ad iusticiam vel solum ad guerram, ordinare valeas, per concedendas per te cuilibet eorum, sub tuo sigillo, iuxta formam conmissionis, oportunas licteras, si et prout tua prudencia, cui de illorum condicionibus fidenter incumbimus, cum conpetentibus quidem numero gentis et gagijs de proventibus vel aliter iuxta conmissionis tue arbitrium persolvendis decreveverit expedire qui, cum iudicibus per te assumendis actorumgue notarijs tecum vel cum dictis tuis vicarijs aut locumtenentibus seu substitutis vel capitaneis per nostram curiam seu nostram maiestatem tibi datis seu dandis, exerceant officia prenarrata. Et ut dictum vicemgerencie officium consulcius administres tibi quod possis in dicto officio, donec fungeris eodem, in qualibet provinciarum predictarum aliquos iurisperitos pro iudicibus et assessoribus, fideles quidem, suficientes et ydoneos, et de quorum defectibus et excessibus tu nostre curie principaliter tenearis, assumere et .retinere tecum vel dictis locumtenentibus vel substitutis tuis, plenam licenciam concedimus. Ut autem tu dictique vicarij vel locumtenentes tui in dictis provincijs statuendi favorabilius dicta officia possis ac possint exercere, concedimus tibi et eis ut tu vel ipsorum quilibet tenere possis seu tenere possint in provincia sibi decreta militem unum pro socio necnon scutiferos equites sex, equis et armis decenter munitos, servientes pedites decem pro custodia carceris, armis decentibus conmunitos, et cursores duos pro licteris deferendic. Et ne tu seu dicti locumtenentes vel vicarij et alij supradicti cogamini in eisdem oficijs et servicijs nostre curie propriis sumptibus laborare, gagia tibi vel dictis tuis vicariis vel locumtenentibus, ad racionem de uncijs auri centum ponderis generalis per annum, pro qualibet provinciarum predictarum, ac unicuique dietorum iudicum'et assessorum de uncijs auri triginta duabus, ac unicuique dictorum actorum notariorum de uncijs sexdecim ponderia parvi per annum, necnon et cuilibet prefatorum militum de uncijs duabus,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t4
et unicuique dictorum scutiferorum equitum de tarinis viginti duobus et medio, et cuilibet prefatorum servientum peditum et cursorum de tarinis septem et medio ponderis generalis per mensem, tenore preseniium, stabilimus. Que tibi seu dictis vicarijs vel locumtenentibus et alijs supradictis de pecunia proventuum, acquirendorum per te seu dictos vicarios vel locumtenentes tuos, tui vel eorum officiorum racione, et alias de illa pecunia, de qua alijs tuis in eodem oficio precessoribus satisfreri de ipsorum gagijs consuevit, volumus exhiberj. Et insuper ne propter subterfugia et astucias delinquencium delicta transire valeant impunita, tibi capiendi et puniendi, iusticia mediante, omnes delinguentes in terris tue iurisdiccionis, ac procedendi contra bannitos seu banniendos in tua curia qui receptarent se seu receptarentur in terris et locis comitum et baronum et aliorum habencium merum et mixtum imperium seu capitanie olfrcium, non obstante quod ipsi habeant huiusmodi merum et mixtum imperium seu capitanie oficium, liberam concedimus licenciam; in alijs autem occumentibus et dependentibus a premissis sic tua circumspeccio consulte provideat, signanter si opus fuerit circa fortificacionem locorum defensibilium, ad que homines et persone aliorum debilium possint in casibus oportunis confugere seque pro salute personarum et rerup inibi pariter receptare, nulli cuiuscumque status et condicionis quomodolibet deferendo quod ipse provincie decursibus, rapinis seu depredacionibus, quando disposiciones vigerent, patere nequeant, set pocius quibuslibet noxiis tue remedijs tue provisionis existant; has nostras licteras magno nostro penr I denti sigillo munitas tibi propterea concedentes. Datum Neapoli per Christoforum Gaytanum, militem,
logothetam et prothonotarium regni nostri Sicilie, afinem, collateralem, consiliarium et fidelem nostrum, anno millesimo quadringentesimo vicesimo primo, die vicesimo primo mensis iulij, quartedecime indic(Nel margine ínferiore, a sinístra).' De mandato tionis, regnorum nostrorum anno septimo. Sig. ' reginali oretenus ; (a destra).. Iohannes de Pedemonte; (su//o plica) : Registrata in cancellaria Penes .. pÀthonotarium; (nel uerso).' Pro lacobo Gaytano ordinato vicemgerente utriusque Aprucij pro instanti anno quintedecime indictionis. L
Autografa. 2
Frammento,
c -142t. vII. 2l,B
ín cera rossa, appeto alla plíca con stilscetla dî pugamena.
1623.
.
Giooanna II a Giacamo IV Caetanì, úicegerente degli Abruzzi: lo nomína retlore e gooeî' natore della città e del contado di Aquila, nonchè delle terre di Montagna dí Rosetoa) e Cit-
Napoli
taducale. Arc. Caet,, Prg. scc. XIX : LL n. 37.
n' 1623,
Orlgtnale.
NeI terco segnalue, del
sec.
XVII: P. 4' C. V' t
p.' n.
XIV; n' l;
dcl
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgariequ" ,"ginu, provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa' Iacobo Gaytano, vicemgerenti nostro utriusqu" Aprucij pro instanti anno quintedecime indictionis et deinde in antea urqu""ud nostrum beneplacitum, consiliario et frdeli nostro. Sicut viri fortes statuuntur ad forcia, ,upi"nte, ad consilia eliluntur, sic et shenuig, in re militarj expertis, sunt bellicosa et ardua in oportunis conmictenda. DJ tuu itaque frde, prudencia, strenuitate, sollicitudine et legalitate plenarie confi""ribu, dentes, te rectorem et gubernatorem civitatis nostre Aquile, eius comitatus, castrorum, pertinenciarum et
et locorum Montanee Aprucij et Civite Ducalis earumgue pertinenciarum districtus ac terrarum, "urtroru^officij tempore perdurante, ad guerram tantum, cum plena meri mixtigue et districtuum, supradicto tui imperij et gladij potestate, statuimus et ordinamus, recepto prius a te solito fidelitatis et de huiusmodi ,""ìoriu et iubernatorie ad guerram officium fideliter et legaliter exercendo iuramento. Quocirca fidelitati tue mandanlrs quatenus, ad prefatas civitatem nostram Aquile ac terras, castra et loca Montanee Aprucii et Civite Ducalis earumque pertinenciarum et districtus te personaliter conferens, sic rectorie et guberet natorie officium ud gu"rru- 5,ìudrur, ad honorem et fidelitatem nostram bonumque statum, tranquillum et strenue diligenter predictorum prosperum nostr.o.uni fidelium civitatis, terrarum, castrorum et locorum intendendo continue circa conculcacionem nostrorum infidelium, inhobediencium et rebellium "*"r""r", parcium earumdem et ausuum perversorum ipsorumque exterminium et ruynam ac vacando circa quelibet fidelitatem, honorem et statum maiestatis nostre ac quietem nostrorum frdelium parcium uli" "orr""rnencia
REGESTA CHARTARUM
t5
predictarum, quod per tue virtuose condicionis ministerium et fructus experiencie bonorum gressibus tute sint semite, reproborum refrenetur audacia ac promocio nostri honoris exinde, sicut firme confidimus, appareat, et nostrorum frdelium status parcium earumdem, variis discriminibus lacessitus et calamitatibus depressus, tuis mediantibus operibus et strenuitate, consurgere valeat, possisque inde in conspectu nostro merito comendari. Ecce namque ecclesiarum prelatos ipsarum parcium requirimus, baiulis guoque iudicibus ac universitatibus et hominibus dictarum civitatis Aquile ac terrarum, castrorum et locorum predictorum ipsarumque pertinenciarum et districtuum damus expressius in mandatis quatenus tibi, tamquam rectori et gubernatori civitatis, terrarum, castrorum et locorum predictorum, per nos, ut predicitur, ordinato, seu tuo locumtenenti vel substituto, de quo per te assumendo per presentes plenam licenciam et potestatem tibi concedentes, in omnibus et singulis ad dictum rectorie et gubernatorie ad guerram officium spectantibus et pertinentibus, ad huiusmodi honorem et fidelitatem nostram quietemque et tranqurllum statum nostrorum fidelium parcium predictarum concernentibus, parere debeant et efficaciter hobedire. Nos enim penas et banna, quas et que in renitentes et inhobedientes, si qui fuerint, rite duxeris seu dictus locumtenens vel substitutus tuus duxerit imponendas et imponenda, rata gerentes et firma, illas et illa per te vel per ipsum, prout iustum fuerit, pro curie nostre parte, exigi volumus a transgressoribus eorumdem; has nostras licteras magno nostro pendenti sigillo munitas tibi propterea concedentes. Datum I Neapoli per Cluistoforum 2 Gaytanum 2, militem, logothetam et prothonotarim regni nostri Sicilie affinem, collateralem, consiliarium et fidelem nostrum, anno millesimo quadrigentesimo vicesimo primo, die vicesimo primo 3 (Nu/ margíneínfefiore, mensis iulij, quartedecime indictionis, regnorum nostrorum anno septimo. Sig. a destra).. Iohannes de Pedemonte; (su//o plica): Registrata in cancellaria penes.. prothonotarium; (nel oerso): Pro vicemgerente Aprucij ordinato rectore et gubernatore civitatis Aquile ac terrarum Montanee
Aprucii et Civite Ducalis. a)
dí
Rosclo
Terrítorio monluoso, ín prooíncía dí Terumo, che comprenileoa 28 oíIlaggí, Giuslíníaní L,, Dízíonaio geogrcfico-rugíonalo del regno di Napoli).
I Abh. dat
c
í
qualí formaoano una sola uníoersilà detta
(cf.
-t421.
2
Autografa, 3 Frcmmenlo, ín ceta rossa, appen aIIa plíca
con stfiscelta dí peryaneno,
vil. 2t,c.
565.
**: perchè come gíudice assisla Giacomo IV Caetani, nominato oicegerente Giooanna II a Napolt deglí Abruzzi, nel síndacare Perdícasso Barrile, conte di Monteodorisío, atluale oicegaente degli Abruzzi e glí uffciali dipendenti. î,
p."
Arc. Caet., Prg. n. 565. ; ilel sec. XIX: XL, n. 45.
Orígínale. NeI oeno
segnalure,
del
sec.
XVII: a. I
(corretto poí
in 3); P, 4, C. XI,
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galicie, LodoI Capitula merie, Comanie, Bulgarieque regina, Provincia et Forcalquerij ad (!) Pedemontis comitissa. regia, dudum pro bono statu Regni fidelium edita et in parlamento publico firmata, docent apercius ut officiales, per curiam in capite gerentes ofrcia, necnon subofrciales eorum, ammocionis suo tempore, in terris maneant iurisdiccionis eÒrum de processibus et excessibus eorum presunta iurisdiccionis tempora imple' turi : de tua igitur fide et legalitate confise, te unacum lacobo Gaytano, vicemgerente nostro uhiusque Aprucii, tam ad iusticiam quam ad guerram, pro instanti anno quintedecime indictionis et deinde inantea usque ad nostrum beneplacitum ordinato, ad sindicandum Perdicassum Barrilem de Neapoli, militem, comitem Montisodorisij, presentem vicemgerentem utriusque Aprucij, eiusque iudices, assessores actorumque notarios aliosque subofficiales et familiares ipsius pro iudice sindic4tore duximus adhibendum: tue fideIitati mandamus quatenus, adveniente dicto tempore, ad reguisicionem prefati vicemgerentis, in premissa sindicacione ei cures assistere, iuxta predictorum capitulorum seriem, gue studeas circa hoc tenaciter observare. Ecce namque prefato vicemgerenti damus per alias noshas sue conmissionis licteras in ? mandatis ut tibi, donec predicte sindicationj vacaveris ... ad rationem de tareno uno, ponderis generalis, per diem, de pecunia proventuum acquirendorum per eum, dicti vicemgerencie ofrcii racione, solvere et exhibere procuret; cui de hijs que receperis facias vicibus singulis apodixam, has nostras licteras, magno
DOCUMENTI DELL'ARCH IVIO CAETANI
l6
pendenti sigillo munitas, tibi propterea dirigentes. Datum Neapoli per Christoforum 3 Gaytanum s, militem, logothetam, prothonotarium regni Sicilie, aftnem, collateralem, consiliarium et fidelem nostrum, anno millesimo quadringentesimo vicesimo primo, die vicesimo primo mensis iulij, quartedecime indictionis, regnorum nostrorum anno septimo. Sig. n (l/el morgíne ínferiore, a destra).' Iohannes de Pedemonte; (sulla plíca).'Registrata in cancellaria penes .. prothonotarium; (nel oerso).' De iudice sindicatore pro vicemgerente Aprucij. L Fu lascÎalo ín bianco íI resto del rígo per apporoí lacerazìone della pergamena danneggía una parola. s
c-142t.vil
.
íI nome della pe$ona, a cui era ditetta Ia lelteta della regína. 2 lJna Aulogafa, a Shíscelta dí peryamcna, a cui cra appcso il slgillo.
zt,D
1063.
II
Giooanna ai prelatì, aí dignítarì e agli abitanti degli Abruzzi: pterchè ubbídiscano a Giacomo Caetaní, creato suo rsicegerente negli Abruzzí in sostituzÍone di Perdícasso Baníle, conte di Monteodorísío.
Napali
-
Arc.
Ll, n.
IV
Caet,,
Prg, n, 1603.
Otìgínalc.
Nel
oerso segnature,
del sec. XVII : n.
15
; P, 4, C.
V, t. p," t del scc. XIX
:
36.
lohanna secunda, Hungarie, lerusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, eccleaiarum prelatis, comitibus guoque et baronibus ac terrarum dominis, militibus necnon baiulis magishisque iuratis ac universitatibus et hominibus singularibusque personis civitatum, terrarum, castrorum et locorum ubilibet in utroque Aprucio constitutis, presentibus et futuris, fidelibus nostris. De fide, prudencia, shenuitate, sollicitudine et legalitate lacobi Gaytani, consiliarij et fidelis nostri, plenarie confidentes, eundem lacobum vicegerentem in dicto uhoque Aprucio, I ad iusticiam guam ad guerram, pro instanti anno quintedecime indictionis et deinde in antea usque ad nostrum beneplacitam, ex iustis causis statum noshum concernentibus noshamque mentem ad id inducentibus, per alias nostras sue conmissionis licteras, constituimus et fiducialiter ordinavimus, recepto prius ab eo fidelitatis et de oficio ipso exercendo 6deliter iuramento: Perdicasso Barrili de Neapoli, militi (!), comite Montisodorisij, presente vicemgerente dicti utriusque Aprucii etc. et quibuslibet alijs vicemgerentibus, inibi pro dicto tempore forsitan ordinatis vel ordinandis, ab inde 2 ammotis et eciam revocatis. Idcirco vos prelatos requirimus, vobis vero comitibus, baronibus, universitatibus et hominibus et alijs supradictis damus in mandatis quatenus eidem lacobo, tamquam vicemgerenti nostro vel eius locumtenentibus in dicto utroque Aprucio, in omnibus et singulis ad huiusmodi vicemgerencie tam ad iusticiam quam ad guerram spectantibus et pertinentibus, ad honorem et fidelitatem nostram, pareatis et efreaciter intendatis ut idem lacobus vicemgerens seu predicti eius locumtenentes officium ipsum laudabiliter gerere valeant vosque possitis de hobediencie promptitudine in conspectu nostro merito comendari. Nos enim penas et banna, quas et gue dictus Iacobus vicemgerens rite tulerit seu prefati eius locumtenentes rite tulerint, infra sui tempus oftcij, rata gerimus et 6rma eaque per ipsum vel eos pro nostra curia inremissibiliter exigi volumus, prout iustum fuerit, a bansgessoribus eorumdem, has nostras licteras, magno nostro pendenti sigillo munitas, vobis propterea dirigentes. Datum Neapoli per Christoforum 3 Gaytanum 3, militem, Iogothetam et prothonotarium regni nostri Sicilie, afrnem, colla. teralem, consiliarium et fidelem nostrum, anno millesimo quadringentesimo vicesimoprimo, die vicesimoprimo (Nel margíne ínfemensis iulij, quartedecime indictionis, regnorum nostrorum anno septimo. Sig. plica) (sulla in cancellaria penes .. prothonotarium: : Regisbata Iohannes destra): de Pedemonte; riore, .a (nel oerso).' Pro vicemgerente Aprucij quod pareatur.
t
I NcI
testo
plíga qon sltíscetta
omesso
dí
forse taa
pergamena,
8 ab inde úpetuto nel
teslo,
3
Aulogtafa.
1 frammento, ìn cua torsa, appeso alla
REGESTA CHARTARUM
t7
c - [14211 .vilI.4
.
Napoli
II aI ttícegerente deglí Abruzzi e aì luogotenenti di luí: perchè suo familiare, a recuperare il castello dí Cepagattì,
-
Gíooanna
66. aíutino Benedetto
dí Bartolomeo da Chieti, Arc.
Caet.,
Prg.
n. 66.
Originale. Nel oerso segnature del
sec.
XVII : n. I ; P. 3, C. Xt, F.
3.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie regina etc., vicemgerenti nostro utriusque Aprucij, vel alijs t ibidem vicemgerentibus successive futuris vel eorum locatenentibus, consiliario et frdelibus nostris. Significamus vobis guod per alias nostras licteras mandamus expresse viris magnificis lohanni, Francisco et Urso de Ursinis et fratribus ut castrum Ceppagacte, de provincia Aprucij ultra, per bos
occupatuil, guod est Benedicti Bartholomei de civitate theatina, familiaris, servitoris et fidelis nostri, eidem Benedicto cum fortellicio et omnibus alijs iuribus, ad dictum castrum spectantibus, restituere debeant absque dilacione. Quapropter volumus et mandamus quatenus, si dicti fratres, quod non credimus, renitentes existerent ad restituendum dictum castrum eidem Benedicto, circa ipsius castrj et aliorum eius iurium predictorum habicionem et recuperacionem faveas et assistas ope, opere, auxilijs, presidijs et favoribus oportunis, manu ecia'm armata et militarj, si fuerit oportunum ; et alias super premissis provideatis de modis et remedijs expedientibus ad premissa, prudencie vestre visis, nec contrarium faciatis sicut habetis gatiam nostram caram et indignacionem cupitis evitare, quia sic de propria nostra mente et intencione procedit. Presentes litteras, post oportunam inspectionem earum, pro cautela restituj volumus presentanti. Datum 2 in castro nostro novo Neapolis sub eodem anulo nostro secreto, die lllJo mensis Sig. + (Ne/ margine ínferíore, a derba).'De mandato augusti, XIIIJ. indictionis. Iohanna 3 regina. t reginali oretenus facto; (nel mezzo): Angelillus; (nel oerso): Pro Benedicto Bartholomei de civitate theatina quod vicegerens Aprucij faveat et assistat sibj circa habicionem et recuPeracionem castrj suj Ceppagacte de provincia Aprucij ultra, occupati per lohannem de Ursinis et alios eius fratres. '
I vel aliis, suille su rasuta forse dalla stessa ímqonta sulla Peryamena.
c-t42t.x.25.
mano.
2 Abbr.
dat
3
Autografa, a Del
sìgÍIlo, ía cera rossa, rcsta
L-3.
Giooanna II dà iI suo dssenso alla donazione dí Piedimonte d'Alife, fatta da Soeoa San' seoeríno, mtoglie di Giacomo II Caetani, a faoore di Cristoforo I Caetani, aI quale aoeoa lasciato per testamenlo la stasa terra, perúenutale dopo la morte del primo marito, Enrico della Leonessa, Oilgínale. Atc. CoL, fug. L, n. j (Arc. Caet., fotogr., B. V, n. I j3)'
Napolt
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, universis presentes licteras insfecturis. Subiectorum nostrorum compendijs ... Pro parte Sveve de Sancto S"n"rino, uxoris lacobelli Gaytani, Fundorum comitis, affinis nostre, fuit maiestati nostre supplicatum quod, cum ipsa Sveva possederit et possideat, inmediate et in capite a nostra curia, castrúm seu tlrram Pedimontis, provincie Terrelaboris, cum hominibus, vassallis, iuribus et pertinenciis suis omnibus, sub certo feudali servicio, obventam eidem Sveve pro iuribus suis dotalibus dotarii seu terciarie per mortem condam Herrici de Lagonissa, anterioris viri ipsius Sveve; et considerans Sveva et actendens filialem hobedienciam ac reverenciam plurimaque grata servicia sibi prestita per Christoforum Gaytanum, filium suum legitimum et naturalem, regni nostri Sicilie prothonotariúm, suum ultimum condidit testamentum, in quo inter alia legata legavit dicto Christoforo filio suo dictam terram seu castrum, cum vassallis, iuribus, iurisdiccionibus, integro statu et pertinenciis suis omnibus, reservato nostre maiestatis beneplacito et assensu. Et quia Sveva nichilominus intendit Christoforo filio suo, pro suis gratis et fructuosis serviciis, inter vivos eidem Christoforo providere et dictam terram seu castrum donare .obstante quod dicta donacio excedat summam quingentorum irrevocabiliter inter vivos cum clausulis, non
tv,3
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
l8
in dicto testamento facto eidem Christoforo quam super dicta donacione, ad habundaciorem cautelam per ipsam faciendam, nostra maiestas benigne assentire deberemus, necnon autoritatem, consensum et nostrum decretum impartire dignetur (!) et quod nostre maiestatis decretum interponere deberemus ut dicta donacio facienda de cetero non possit nec valere (l) dici, allegarj, censerj inmensa, per consequens inofficiosa. Nos votis aureorum, set supplicavit nostre maiestati guod, tam super dicto legato
Sveve annuentes, legatum dicte terre cum dicto castro, cum vassallis, iuribus et pertinencijs suis omnibus ratificamus et acceptamus ac nostri assensus munimine roboramus, necnon donacionem faciendam per eamdem Svevam dicto Christoforo, donacionis titulo inter vivos, ratifrcamus et per presens nostre maiestatis assensum prestamus, decernentes dictam donacionem faciendam de iure sortiri effectum et esse perpetuo efficacem dicto Christoforo et suis heredibus: ita quod omni tempore firmissima remaneat, percludentes manus nostrorum oficialium guod dictum Christoforum nullatenus sinant ad eorum iudicia seu tribunalia evocarj, citarj seu guomodolibet molestarj in premissis omnibus, manus, iurisdiccionem et potestatem percludentes, presens nostrum decretum propterea interponentes, iuribus nostre curie semper salvis. Resentes licteras fieri et magno nosho pendenti sigillo iussimus conmuniri, guas, pro ipsarum validiorj robore, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu et observancia nostre curie quacunque contraria non obstante. Datum I in castro nostro novo Neapolis per manus nostri Iohanne 2 regine 2, anno millesimo quadringentesimo vicesimo.primo, die vicesimo quinto mensis octobris, quintedecime indictionis, regnorum nostrorum anno octavo. Sig. (Nel margine inferiore, a datra): De mandato reginali; (a sinr'sfra) : Angelillus ; (sulla plica) : Registrata in cancellaria penes .. prothonotarium.
I Abbr, dat
c -t42t. x.
2 Autogtafa.
1161.
26 .
I d'Aragona, reggente, oicerè, gooetnatore e oieaîio generale - Alfunso Io conferma oicegerenle degli Ahuzzi. Caetaní: IV Gíacomo
Napoli
Oigínale. NeI terso nola del Arc. Caet., Prg. n. I I 6l . fas' p.n, n. 13; n. 13; del sec. XIX: Ll' n.3E.
sec.
XVI : pro
tacobo Caetano
;
di .Giooanna segnalure,
del
sec'
II,
a
XVII :
n. 4; P. 4, C. V,
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie, Valencie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, ac pro lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie regina etc., matre nostra carissima; in eodem regno Sicilie regens, vicerex, gubernator et vicarius generalis, Iacobo Gayetano etc., reginali materno fideli nostrogue dilecto. Sicud nosti, prefata regina, mater nostra carissima, considerans quod tu fuisti et es cultor iusticie, qui illam continue tamquam pupillam oculi servasti et ministrasti illesam, et ex alijs eciam consideracionibus atque causis, ex quibus de te confidere merito debuit, te vicemgerentem suum in provincia Aprucij citra ultrague flumen Piscarie, cum plena meri mixtique imperij et gladij potestate ac cum iurisdiccione plenaria, tam ad iusticiam quam ad guerram, pro presenti anno quintedecime indiccionis et deinde in antea usque ad maternum reginale beneplacitum, quibuslibet vicemgerentibus seu iusticiarijs utriusque Aprucii pro supradicto tempore ad alia sue curie servicia revocatis: cum certis potestatibus, auctoritatibus et arbitrijs et signanter cum potestate plenaria tibi tradita quod possis tam universitates et homines terrarum, castrorum et locorum utriusque Aprucij quam alias persona$ quascumque inhobedientes ad sinum gratie sue recipere, ipsisque omnes excessus, crimina et delicta, discursiones, depredaciones, currarias' cedes, homicidia, disrobaciones et furta, per eos pro preteritis temporibus et usque in diem reduccionis ipsorum ad hobedienciam suam ubicumque commissa, notam insuper rebellionis, inhobediencie et crimen lese maiestatis, quam et quod incurrisse noscerentur, necnon banna, bannorum iura, terciarias, sentencias et condempnaciones inde secutas, si et in quantum curia et persona regine mahis nostre tangitur, remictendi et eciam relassandi et, in guantum partes tanguntur, moratoriam dilacionem ad tempus, dummodo quinquennium non excedat, eis concedendi: omnemque ipsis irrogatam infamie maculam et inhobediencie ab eis abstergendi ac eos restituendi ad famam, dignitates, honores, statum pristinum atque bona: necnon et cum certis gagijs tibi, pro persona tua, ac iudicibus et assessoribus actorumque notarijs, gente ordinaria
REGESTA CHARTARUM
t9
et alijs tecum in officio deputatis, tibi et eis solvendis, ordinavit, prout hec et alia in quibusdam reginalibus maternis licteris tibi concessis continentur. Intendentesque tibi vicemgerencie officium existere realiter fructuosum, licet per se validum robur obtineat, tamen ad maioris cautele suffragium tibi officium ipsum per reginam in utroque Aprucio concessum, reginalis vicariatus auctoritate, qua fungimur, confirmamus: decernentes guod huiusmodi materna ordinacio tibi facta et nostra confirmacio tibi pro presenti anno quintedecime indictionis de officio memorato firma sit, iuxta dictarum reginalium licterarum tenorem. Ecce namque ecclesiarum prelatos parcium utriusgue Aprucij requirimus, necnon officialibus, comitibus, baronibus, feudotarijs, terrarum dominis necnon militibus, baiulis, iudicibus ac universitatibus et hominibus utriusque Aprucij ac alijs reginalibus maternis et nostris oficialibus utriusque Aprucij damus in mandatis quatenus, forma predictarum reginalium maternarum et presencium licterarum nostrarum actenta et observata, illam observent; tibique, tamquam vicemgerenti utriusque Aprucij per dictam reginam ordinato, necnon vicarijs seu locumtenentibus vel substitutis et officialibus alijs per te ordinandis, in omnibus que ad vicemgerencie officium spectare noscuntur, prout in prefatis reginalibus maternis licteris continetur, ad honorem et fidelitatem reginalem maternam et nostram, parere debeant ac assistere et eciam hobedire; penas et banna, guas et que tu et ipsi tuleritis, rata geremus eaque per te vel ipsos, pro reginali materna curia atque .nostra, exigi volumus a transgressoribus eorumdem, presentes licteras, pendenti vicariatus sigillo nostro munitas, tibi concedentes. Datum in regali castro novo Neapolis, vicesima sexta die mensis octobris, anno a Nativitate millesimo quadringentesimo vicesimo primo, regnique nostri sexto. Rex r Alfonsus 1. Sig.t (Nel margine ìnferíore, a sinístra): Dominus rex mandavit mihi Pascale de Camplo, P. : in comuni Neapolis lJ"; $ulla plica) : Registrata m cancellaria penes cancellarium, M. A., in primo quaternione; pro lacobo Gaietano confrrmato vicemgerente Aprutij pro presenti anno et deinde ad beneplacitum iuxta tenorem reginalium licterarum; vidit Michael ; (nel oerso).' Comissio offitij Aprutij. I Autografa.
2
Foi
c -1422.II.11- VI. Fondt
r
sulla plíca,
a
cul era appeso
iI
sígíIlo.
xxxxx-14.
.
- Crísloforc I Caetani, oltre a due once dí carlìní d'argento, cede un terreno ín localítà Fiumelargo e una úigna in localítà Genocardo ai fratellí Giooanní e Biagio u Abbatis r Belli u e ne ríceùe ìn permuta un orlo e un teneno in località la Pottella,
Arc.
CoI., Ptg,
XXXXX, n. 14 (Arc. Caet.,
fotogt.,
B. I, n.
l5).
Ofigínale.
ffi Anno Nativitatis millesimo quatracentesimo vicesimo secundo, die undecimo mensis februarij, quintedecime indictionis, apud Fundos, rengnante Iohanna secundà, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forqualquerij ac Pedimontis comitissa, rengnorum anno octavo. Nos lohannes Symeonis de Castro, aromatarius, annalis iudex civitatis Fundorum, Martinus Laurentij de civitate Fundorum, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisii regia autoritate notarius, necnon presbiter Antonius notarij Nicolaj de Pastina, Antonius Belli Raynaldi et Nicolaus Antonii Pistillonj, de Fundis, testes licterati, fatemur quod Christoforus Gaytanus, milex, logotheta et prothonotarius rengnj Sicilie et dominus comitatus Fundorum etc., ex una parte, et Iohannes Abbatist Belli et Blasius Abbatisl Belli, eius germani (!), de Fundis, ex parte altera: dicte partes ad infrascriptam permutationem devenerunt, videlicet dominus Christofarus permutavit Iohanni et Blasio Abbatis l Belli, recipientibus pro se ipsis eorumque heredibus et successoribus, imperpetuum, terram seminatoriam, sitam in territorio Fundorum, Ioco ubi dicitur Flumelargo, iuxta rem Nicolaj Antonij Pistillonj, iuxta rem Tutij Calamite, iuxta viam publicam: francam, liberam et exemptam ab omni condictione, debito, onere et servitute; item vineam, sitam in territorio Fundorum, loco ubi dicitur Genogardo, iuxta rem Marie de Gerardo, iuxta Cararolam, iuxta viam publicam: guam vineam tenet in locatione perpetuo lohannes Cappudulce de Fundis ad redditum tertie partis omnium fructuum ex ipsa vinea provenientium, anno quolibet, cum pactis prout in instrumento locationis habite per ipsum Iohannem Cappadulcem continetur; ipsosque Iohannem et Blasium Abbatis I Belli per quamdam cartam ymaginarie, ut moris est, in possessionem induxit de dictis terra et vinea permutatis. Pro quibus terra et vinea Iohannes et Blasius Abbatis I Belli permutaverunt domino Cluistofaro Gaytano, recipienti pro se suisque
DOCUMENTI DELL ARCHIVIO CAETANI
20
heredibus et successoribus in perpetuum, ortum situm in territorio Fundorum, loco
ubi dicitur la Portella
iuxta rem ipsius Christofarj a duabus partibus, iuxta vias publicas a duabus
(t)
2,
lateribus: francum,
liberum et exemptum ab omni condictione, debito, onere et servitute; et terram seminatoriam, sitam ibidem,
iuxta rem ipsius Christofarj a duabus partibus, iuxta rem dotalem Andree Zaballanj, iuxta viam publicam: francam, liberam et exemptam ab omni condiccione, debito, onere et servitute; ipsumque Christofarum per cartam ymaginarie,'ut moris est, in possessionem indusserunt de dictis orto et terra permutatis. Et quia dicti ortu$ et terra lohannis et Blasij Abbatis I Belli elant maioris valoris quam vineam et teruam (!) ipsius Christofarj, addidit ipse Christofarus eisdem lohannj et Blasio et solvit uncias duas de carlenis argenti, sexaginta per unciam computatis. Promiserunt et se obligaverunt partes ipse omnia perpetuo observare ad penam duplj valoris rerum permutatarum et pecuniarum assingnatarum ac ad penam viginti unciarum de carlenis argenti, sexaginta per unciam conputatis, solvendam 3 per partem non observantem predicta, et reliqua medietate curie in qua reclamatio fieret de predictis. Ad cautelam dictarum partium facta sunt dua (t) publica instrumenta, subscriptionibus predictorum iudicis et testium roboratum (!). ST. $ Nicolaus notarii Nalli de Fundis reginalj autoritate iudex ad contractus in anno presenti ItlJ" indictionis, de mandato nobilis Bellj Mey da Ytro, generalj (!) capitanei comitatus Fundorum, in defectu condam lohannis Simeonis de Castro (!), guj presenti instrumento conhactuj pro iudice interfuit seque nequivit subscribere in eodem instrumento morte preyentus, costito michi de omnibus et singulis supradictis vera fuisse et esse, odie die primo mensis iunii, IIIJ" indictionis, pro iudice me subscripsi et meum signum feci. M. Resbiter Antonius notarii Nicolai de Pastina, canonicus fundanus, testis.
Antonius Belli Raynaldi testis. S Nicolaus Antonii Pistilloni de Fundis testis. Iohannes Symeonis de Castro annalis iudex a, presbiter Antonius notarii Nicolai de Pastina, Antonius Belli Raynaldi et Nicolaus Antonii Pistilloni testes.
ffi
4
c
Ia letluta /ra Abbatis o abbatis una parola abbtettíata, /orre mortuus.
L Inceila Segue
-1422
.[v.2
2 NeI
testo laportella
3
Omesso
forse pto medietate parti
observanti
2473.
.
II
aggrazia del delitto di ribelltone Baldassare della Ratto, conte di Caserta e di Gíooanna Alessano, Giacomo della Ratta e Carlo d'Artus, rispettioamente fratello e nipote di lui, reinte' grandoli in tutti loro feudi, comprcsa Ia contea di Sant'Agata de' Gotí, e condona anche aí
Napoli
-
i
seguací
di
essí ogní delilto
Arc. Cael., Prg. n.2473. del sec. XVII: n.2; n,
segnatute,
e
pena per a,)q aderíto
a Luigi
Oigínale. NeI oerso nota síncrona: ttet sec. XIX: XIII, n. 57.
III
d'Angiò.
Indulto pro Baldararre et lacobo eius fratre,
B.;
4O;
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodo' merie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedirnontis comitissa, universis presentis indulti seriem inspecturis. Clemencia regum peculiare ... Sane in regno nostro Sicilie hactenus guerre atrocissime fremuerunt, quorum sisma in mundo exortum fomes esse potuit atque causa ut proinde regna particularitates in se altrinsecus et divisiones acciperent et homines hinc inde distraherent ad dispares voluntates: quo morbo pestifero eciam in regno nostro Sicilie diucius laborante, universitates et particulares homines terrarum inter se dissederent ac moverent ultro citroque sediciones et scandala alia t, comes Caserte et Alesani, et lacobus de turbolenta. Quo errore multiplici Baldasar de la Racth la Racth 1, eius germanus, et Karulus Artus, eius nepos, contra et adversus statum et honorem noshum nec non contra rem puplicam et privatam dicti regni Sicilie multa dicuntur commisisse maleficia, damna-
biliter nahendo ad perniciosas voluntates ipsorum, sicud
occasio temporis persuasit, universitates et homines
civitatum, terrarum, castrorum ac locorum ipsorum, ubicumque scitorum in Regno, scilicet ac familiares, vassallos, feudotarios, adherentes, sequaces, complices, stipendiarios benivolos et amicos, de diversis terris, tocis et partibus oriundos, ac adherendo Ludovico 6lio, duci Andegavie, notorio hosti nostro ac emulo ac invasori et illicito occupatori regni noshi Sicilie, complicibus et fautoribus dicti ducis Andegavie, assistendo eidem contra nos ausilijs, conscilijs et favoribus, iurando ei fidelitatem et ipsum in omnibus sequendo, necnon tenendo in terris, fortellicijs et locis patenter et notorie banderias et vessilla dicti
REGESTA CHARTARUM
2l
ducis Andegavie et gentem armigeram, conmictendo et patrando cum illis hostilitatem et guerram contra nos, regnum nostrum Sicilie fidelesque nostros, ac currarias et depredaciones, furta, rapinas, incendia, incarcerationes et redempciones fidelium nostrorum, percussiones, homicidia, violencias, exacciones ac extorsiones et alia crimina, excessu$, scelera et delicta, eciam crimen rebellionis et lese maiestatis nostre et in penam dicti criminis temere incidendo; et proinde bona omnia quecutnque, mobilia et stabilia, feudalia ut terras et castra et alia et burgensatica, seseque movencia, ubicumque scita et posita in regno nostro Sicilie, que fuerunt in dominio, proprietate, utili vel directo, seu possessione tantum et que nunc tenentuĂ? et possidentur per dictum Baldasarem, comitem Caserte et Alexani, et lacobum eius fratrem et Karulum Artus, quo ad utile, directum vel possessionem tantum, universitatum et particularium personarum, civitatum, terrarum et bonorum ipsorum adherencium, feudotariorum, seguacium benivolorum et amicorum, qui una cum eisdem comite Caserte et Alexani, Iacobo eius fratre et Karulo Artus et alijs predictis superius nominatis participaverunt in dictis excessibus et delictis, fuisse et esse ponuntur ad manus nostre curie devoluta et fisci comodis racionabiliter devoluta. Et quia rerum omnium vicissitudo est, mutanturque rerum condiciones et non mala omnia semper durant, divinaque gracia ab errantibus et invijs recta sapere interdum et virtutum semitas dat videre et relinquere hispidas, salutiferosque colles I sequi et tramitem veritatis: ipsi Baldasar de la Racth et Iacobus eius flater et Karulus Artus dictique universitates et homines, qui in nocte et tenebris ambularunt, aperta luce intelligencie, nolentes in luto amplius se versare, ad fidei noshe r.ultum se noviter cum omni hobediencia reduxerunt, dispositi vitam bonorum virorum et exempla septari; unde cum predicti comes et lacobus fratres et Karolus Artus, familiares, vassalli, feudotarij, adherentes, complices, sequaces' stipendiarij benivoli et amici dicteque universitates et homines a compedibus et laqueis pedes retrasserunt, cupientes se nostrorum fidelium consorcio agregare, ipsos Baldasarem, Iacobum eius fratrem, Karulum Artus, familiares, vassallos, feudotarios, adherentes, complices, sequaces, stipendiarios benivolos et amicos ipsorum, dictas universitates et particulares personas, in genere et in specie, quorum omnium predictorum nomina et cognomina Preseniibu, hic hab"ri nolu*u, pro expressis, eosdem benigne suscipimus ad gracie et misericordie noitre sinum: ipsisque singulis omnia et singula ac quecumque maleficia, excessus' crimina et delicta, cunarias, guerras motas puplice et occulte per eos, percussiones, homicidia, incendia, rapinao, violencias, depred"ciones, furta, dapnifrcaciones et dapnificacionum incomoda, capciones, carcerationes et depredaciones hominum, extorsiones et exacciones, iniurias, occupaciones, detemptaciones (t) quarumcumque rerum mobilium et stabilium, feudalium et burgensaticarum, cuiuscumque valoris et precij extitissent et extiterent, a quibuscumgue personis habitorum et extortorum, exactorum et receptorum, secularibus et ecclesiasticis et alijs personis quibuscumque, ac delicta quelibet, puplica et privata, aliaque scelera et furta facta quecumque per eosdem Baldasarem, Iacobum eius fratrern, Karolum Artus, familiares, vassallos, feudotarioĂł, adherentes, complices, sequaces benivolos et amicos ipsorum et qui cum eisdem participarunt in delictis et excessibus antedictis, dictasque universitates et particulares Personas omnes a quibuscumque preteritis temporibus uique in presentem diem, sub guocumque pretextu, racione vel causa vel sine ,u"ion" commissa et patlata, eciam que manifestam et notoriam saperent rebellionem et crimen perduellionis ac in quocumque capite lese maiestatis, omnemque culpam, ofensam et Penam in quam incidissent, necnon banna, bannorum iura, terciarias, contumacias, sentencias diffinitivas et interlocutorias contra eos vel aliquos aut aliquem eorumdem per magoam nostram curiam vel quosvis alios dictl regni presides latas et promulgatas, ac condempnaciones quaslibet inde secutas ex primo, secundo vel tercio capite dicte lese maiestatis et perduellionis criminis vel aliter incurrissent, eciam si talia forent que de iure vel de facto declaracionem postularent: harum serie, proprio nosho motu ac dominica potestate, rei puplice causa et utilitate eiusdem notoria poscente, in perpetuum, in quantum tangimur et cuĂşa nostra tangitur ac eciam partes tanguntur, benigne remictimus et misericorditer relaxamus; necnon Processus omnes contra ipsos, premissorum aut alicuius ex eis occasione, in nostra magna curia vel coram quibuscumque alijs dicti regni nostri tribunalibus factos, et sentencias predictds contra eos latas cassamus, irritamus et annullamus, cum absque nostra conscientia et proprij nostri motus intuitu ac preter intencionem nostram dicti processus et sentencie facti et late fuerint, volentes quod contra hoc, scilicet quod de nostra voluntate late fuerint dicte sentencie contra dictum comitem vel alios superius nominatos, non possit admicti aliqua probacio nec admicti aliquis ad probandum vel per testes, instrumenta, privilegia et rescripta vel alium modum probandi; omnibusque ipsis et cuilibet ipsorum ex premissis et ex quibusvis alijs causis infamie maculam irrogatam necnon et aliam quamcumgue ignominiam sive labem ab ipsis
DOCUMENTI DELI-'ARCHIVIO CAETANI et clemencius abolemus; restituentes et reintegrantes tam Baldasarem, comitem Caserte et Alexani, et Iacobum eius fratrem, Karolum Artus quam dictas universitates et particulares personas ac abstergimus
dictos familiares, vassallos, feudotarios, adherentes, sequaces, stipendiarios, complices benivolos et amicos ipsorum ad honorem, famam, iura, peticiones,'acciones et ad statum pristinos et omnia quecumque bona ipsorum, mobilia et stabilia, feudalia et burgepsatica seseque movencia, ubicumque scita et posita in regno nostro Sicilie, et ad titulos et dignitates ipsorum comitatuum, civitatum et castrorum ac ad baronias quascumque: ita quod ipsi et quilibet ipsorum bona predicta, comitatus et baronias habere et possidere consequi et exigere a quibuscumque possessoribus et detentoribus bonorum ipsorum iudicio quocumque, videlicet possessorio sive petitorio, illisque frui ac eorum iura, fructus, redditus et proventus recolligere, percipere et habere possint, si et prout faciebant et facere.poterant ante rebellionem predictam, ac si et prout si non fuissent rebelles maiestatis nostre facere poterant et debebant; ipsique per regnum nostrum Sicilie nostrasque et nostrolum frdelium regni tenas et loca incedere et transire in eisque morari, negociari et cum dictis nostris frdelibus fideliter conversari ab indeque dissedere et reddire, quando et quociens opus fuerint et voluerint, libere et sine impedimento vel dapno possint ac quilibet ipsorum possit bona predicta, comitatus et baronias habere, tenere et possidere ac vendicare nec adversus eos aut aliquem ipsorum, pretestu dictorum criminum, furtorum et rerum ablatarum, violenciarum, homicidiorum' Percus,ionu. et depredacionum, exaccionum, extorsionum, maleficiorum, delictorum predictorum et aliorum quorumcumgue aut aliquorum vel alicuius ex eis debitorum quorumlibet procedencium ex delictis et excessibu, antedictis, ex nunc in antea nullo umquam tempore, per nos nostramque curiam vel officiales nostros quoscumque ex mero officio curie ad denunciacionem aliquorum quorumcumque gui exinde tangerentur, seu per viam inquisicionis seu accusacionis, ordinarie vel exha ordinarie, aliquatenus non proledant: legibus, constitutionibus Regni, capitulis, consuetudinibus, observancijs, rescriptis et alijs huic iorte contrarijs non obstantibus quoquomodo, quibus derogari volumus per presentes' Et amplius, actendentes quod dicta reduccio dictorum Baldasaris de la Racth et lacobi, eius fratris, et Karoli Artus ad nostram fidelitatem cedit ad massimam utilitatem et ad guomodum status nostri et utilitatem rei puplice, ita quod ex ea est principium pacis regni nostri legem condendo, revocamus et annullamus omnes promissiones, vendiciones, obligaciones et alienaciones factas et Gendas de bonis iam dictis, "on".rrion"r, mobilibus n.l ,t"bilibur, feudalibus vel burgensaticis, tam ratione dominij directi vel utilis vel possessionis tantum seu detentacionis (!) dictorum Baldasaris, Iacobi et Karoli, universitatum, terarum et vassallorum, sequacium, adherencium, feudotariorum et aliorum predictorum per nos vel per quemcumgue alium ad id potestatem habentem, quibuscumque personis, quacumque racione, occasione, titulo sive causa et ex guacumque utilitate evidenti vel necessaria, puplica vel privata, eciam si ad id tenebamur et cui con."rrirrrur, donavimus, vendidimus vel aliter alienavimub eramus obligate, sive ad pecuniam sive ad aliam rem, eciam pro statu nostro et rei puplice; unde si aliquam donacionem, alienacionem, vendicionem et
dicta civitate Sancte Agathes et certis alijs tenis dictorum comitis, Iacobi eius fratris et Karoli Artus aut aliquorum ex eis et aliorum supra nominatorum, quibuscumque personis, quorum nomina et cognoĂšina presentibus hic haberi volumus pro expressis, reYocamus' annul' lamus et irritamus, ex causa rei puplice et status nostri, qui iam fluctuavit et nunc per hanc reduccionern comitis et aliorum superiorum consolidatus est et evidenter apparet; ac omnia privilegia, eciam si transidsent in formam contractus, documenta, mandata et rescripta nosha vel alicuius oficialis ad id potestatem habentis exinde subsecuta, ac cedulas, licteras, quas et que, si et in quantum premissis Lbstiterent, revocamus, cassamus, irritamus, annullamus; volentesque nichilhominus et iubentes ac legem condendo pro statu nostro et rei puplice ac pro bono pacis quod dicti donatarij, concessionarii et emptores non possint agere et experiri contra dictos Baldasarern, Iacobum et Karolum et alios supradictos pro diciis bonis, nec valeant uti privilegijs ac licteris, cedulis et rescriptis ac instrumentis et conhactibus exinde factis de bonis ipsis contra Baldasarem, Iacobum et Karolum ac alios predictos, concessionem folsitan fecimus de
precludentes propterea eis virim agendi, perpetuum scilencium imponimus; volentes eciam quod nullum i'u, ,up", booir pr"di"tis, premissorum pretestu, iam dictis donatarijs et concessionariis et emptoribus acquiratur, quantuncumque foret adepta possessio ipsaque bona possiderent fructusque inde et iura per' ciplrent vel possessionem dictorum bonorum caperent in futurum: set teneantur ad restitucionem bonorum iproru1;1 et possessionis bonorum eorundem eisdem Baldasari, Iacobo et Karolo et alijs supradictis; et quod ipsi nln possint citari vel ad iudicium trahi pro bonis ipsis, concessis, venditis vel obligatis qui' buscumque personis, coram quocumque iudice, ad peticionem cuiusvis Persone, pro causa quacumque:
RECESTA CHARTARUM
23
set ipsi Baldasar, Iacobus, Karolus et alij cum eis superius nominati possint alios ad iudicium trahere et convenire pro bonis eorum, prout superius est expressum, possessores et detentores bonorum ipsorum; et guod possessores ipsi teneantur et astricti sint ad restitucionem bonorum eorumdem, omni excepcione et excusacione remotis, set eis reservamus iura eorum contra fiscum noshum infra quadriennium et non ultra; et amplius quod delictum seu crimen lese regie rnaiestatis, cum morte non extinguitur, set maculet memoriam et famam delinguentis (t) et in eiusdem delinquentis penaliter transeat successores guicumque pretendant forsitan superesse, ut ex omnj parte dicti succeseores de benignitate nostra senciant augmentum, memoriam integramus et afstergimus omnem maculam; ita quod dicta memoria omnium predictorum dampnata dici vel dapnari non possit, set integrata presidio principis, qui antonomasice super talibus mitigat et dispensat; insuper dictis Baldasari et lacobo ac Karolo Artus, universitatibus terrarum, castrorum et locorum ipsorum et singularibus personis restituimus et confirmamus omnia et quecumque privilegia, immunitates, excepciones, concessiones et gracias, factas eis per regem Robertum, regem Ludovicum de Tarento et reginam lohannam, iuxta seriem privilegiorum exinde factorum de eisdem, et per ipsam dominam reginam lohannam, cum post obitum regis Ludovici amministratione regni sola fungebatur, usgue et ante tempus quo regno et regimine fuit per sedem apostolicam sentencialiter destituta, ita quod, sublatis inpedimentis et noxijs ac novitatibus quibuscumque, dictis privilegijs, graciis et libertatibus ac exepcionibus libere gaudeant et fruantur. Ecce namque magistro iusticiario regni Sicilie, futuris regentibus curiam
Vicarie dicti regni, iudicibus curiarum ipsarum, vicemgerentibus quoque nostris et iusticiarijs provinciarum, capitaneis civitatum, ten'arum et locorum dicti regni Sicilie, necnon omnibus et singulis alijs officialibus nostris, per ipsum regnum constitutis ac per provincias et loca dicti regni, ipsorumque locatenentibus, presentibus et futuris, ac iudicibus alijs, per nos seu alios ad id potestatem habentibus delegatis vel delegandis, damus expressius in mandatis quatenus, forma presentis nostri indulti per eos diligenter actenta, illam ipsi officiales et quilibet eorum ac locatenentes predicti eisdem Baldasari, comiti Caserte et Alexani, et lacobo eius fratri et Karolo Artus ac alijs supradictis universitatibus et particularibus personis civitatum, terrarum et locorum ipsorum, vassallis, familiaribus, adherentibus, feudotarijs, stipendiarijs, complicibus benivolis et amicis et alijs supradictis et eorum cuilibet servent efficaciter et mandent et faciant quantum in eis fuerit realiter et inviolabiliter observali; nec adversus eos, pretestu dictorum delictorum, furtorum et rerum ablatarum et dampnificacionum illatarum, homicidiorum, excussionum, exaccionum et depredacionum, maleficiorum et criminum premissorum ac eciam criminis lese maiestatis nostre et aliorum quorumcumque commissorum et delictorum quorumlibet ex delictis ipsis procedencium, per viam inquisicionis aut ex mero officio dicte nostre curie, vel ad denunciacionem, accusacionem et instanciam penamque, velud premictuntur, tangerentur, civiliter vel criminaliter, ordinarie vel extra ordinarie, vel aliter quovis modo, exnunc in antea ullo unquam tempore, in personis rebus et bonis ipsorum, compellere ad iudicium, citare, trahere, vociue, molestare vel impetere quomodolibet non presumant, nec citari, ad iudicium trahi et vocari, compelli, molestari vel impeti ab alijs paciantur; nichilque in contrarium faciant vel 6eri permictant ab alijs, sicud habent gratiam nostram caram; quin immo revocent et annullent ac revocari faciant prorsus in irritum quicquid per eos continget in posterum forsitan actentari. Nec minus omnes processus et omnes sentencias proinde factos et latas, si facti et late fuerint, ab actis dicte curie deleantur .et deleri faciant, ita quod in actis dicte curie aliquo tempore non reperiantur, actenta presenti nostra gracia et considerato quod, absque nostra consciencia et proprii nosni r, motus intuitu, dicti processus et sentencie facti et late fuerunt contra ipsum Baldasarem de la Racth Iacobum eius fratrem et Karolum Artus, universitates, adherentes, stipendiarios benivolos et amicos ipsorum; et in casu contrarij nos revocamus et annullamus, exnunc prout extunc et extunc prout exnunc, omnem processum et omnia acta ac sentencias fiendum et fienda ac proferendas per eos seu alterum ipsorum contra seriem et tenorem presentis nostri indulti et contentorum in eo tanquam facta, factum et latas ab illo seu ab illis qui nullam iurisdiccionem habent, et nos omnem iurisdiccionem abdicamus ab eis et volumus ipsos haberi tanquam privatas personas. Et amplius pro tuciori securitate et cautela ipsorum, tenore presencium, promictimus sub verbo et fide regali omnia et singula contenta in presenti nostro indulto eisdem Baldasari, Iacobo et Karolo et alijs supradictis et cuilibet ipsorum observare et observari facere illibate ac penitus et omnino, omni excepcione et excusacione remotis, tollentes a nobis ornnem potestateno in premissorum revocacione; et ita promictimus et iuramus, abdicando a nobis omnem iurisdiccionem regiam et supremam potestatem, supplentes in premissis omnem defectum, si quis forsitam contingerit guod obsistat predictis vel alicui predictorum et obviet predicte nostre intencioni et voluntati,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO
24
C
AETANI
quoniam sic volumus, prout supradictum est, omni futuro tempore valiturum, contradiccione aliqua non obstante, non obstantibus quibuscumque legibus, constitucionibus, rescriptis, ritibus, cedulis et alijs guibuscumque in contrarium facientibus quoquomodo: et quanto maioribus nituntur clausulis, tanto minus valere volumus contra presentes licteras nostras, privilegium sive rescriptum in quantumcumgue fuerit primo optentum et impetratum, eciam si proprio nostro motu fuisset concessum. In cuius rei testimonium presentis indulti scriptum exinde fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmuniri, quod, pro ipsius validiori robore, dedimus et subscrissimus propria manu nostra, ritu et observancia nostre curie quacumque contraria non obstante. Actum in castro nostro novo Neapolis, presentibus magnificis et nobilibus viris Sir lan Caracaulo, milite, comite Avellini, magno senescallo; Algiasio de Ursinis, cancellario regni nostri Sicilie, collateralibus, consiliariis; Basco Spinello, Iohanne Dentece, Galterio Caracaulo dicto Mole, de Neapoli, militibus, et quampluribus alijs. Datum vero ibidem per manus nostri predicte lohanne 2 regine z, anno millesimo quatrigentesimo vicesimo secundo, die secundo mensis aprilis, guartedecime indiccionis, regnorum nostrorum anno octavo.
Sig.t (Nel margíne ínferiore, a
sínistra): De ùrandato reginali; (a destra): Angelillus; (su//a plica): Registrata in cancellaria penes prothonotarium, Philippellus n. r NeI teslo Delaracth 2 Autografa. 3 Frammento, ín cera rossa, appeso aIIa plíca con cordoncíno serico, rosso c nero. a ltór. Phillus
c
-1422.
t323.
vI.12.
Giooanna II promette di mantenere Francesco Pandono, rìtorSorrento (nell'accampamento contro) nato aIIa sua obbedíenza pq opua di Braccío Fortebracci, ne| pacífico'possesso dt Atlano e Roccaraínola, inducendo Maria Guindazzo e Petrìllo Carafa a rínunzíare a qualsíasí diritto su detle lerre, confiscate aI ribelle Antonello Fusealdo.
Arc,
Caet.,
i)erso segnalura
del
Orígínale. I j23. XIX: XVIII, n. 53.
Pry, n, sec.
SuIIa plíca nota del
sec,
XV:
Die XllJ
mensis augusti,
XllJ
indictionis; nel
IoHaNNa secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerj ac Pedimontis comitissa, notumfacimus universis quod nos, volentes agere gratiose cum magnifrco Francisco Pandono de Capua, militi (!), consiliario et fideli nostro, qui noviter se reduxit ad nostre maiestatis obedienciam atgue fidem per manus strenuj armorum capitanei Braccii de Fortebraccijs, comitis Montoni, Perusij etc. ac regni nostri Sicilie magni comestabulj, collateralis, consiliarij et fidelis nostri, promictimus eidem Francisco sub verbo et 6de noshis regalibus ordinare et facere quod nobiles Maria Guindacia et Petrillus Carrafa de Neapoli, miles, eius filius, fideles nostri, renunciabunt eidem Francisco et suis heredibus omne ius omnemque accionem, eis conpetens et conpetentem, super terris Aylanj et Rocce Raynule, de provincia Terrelaboris, cum fortellicio, hominibus, vassallis, iuribus, pertinencijs earum omnibus' quas Franciscus ipse certo modo tenet de presenti: ita quod Franciscus ipse et sui heredes nullo umquam tempore super dictis tepis cum hominibus et iuribus supradictis habebunt aliquod impedimentum tam per dictos Mariam et Petrillum quam per personas alias quascumque, sed illas possidebit paci6ce. Et in casu guo cum dictis Maria et.Petrillo ordinare non valeamus quod renunciarent eidem Francisco et suis heredi.bus dictum ius et accionem, quam et quod habent super dictis terris et pertinencijs earum' promictimus ipsum Franciscum seu eius heredes non molestari facere ab eisdem Maria et Petrillo seu quibuscumque alijs hominibus super possessione et tenuta dictarum terrarum et iurium earum' quinymmo ipsum Franciscum et eius heredes manutenere et defendi facere armata et militari manu, si expedierit, suPer tenuta ac percepcione iurium terrarum predictarum, nec pati quod Franciscus ipse a possessione et tenuta terrarum ac percepcione iurium illarum destituatur. Quam promissionem, dicto Francisco et suis heredibus factam de terris Aylanj et Rocce Raynule, pollicemur in perpetuum habere ratam et Érmam ipsamque non revocare nec eidem contrafacere per nos vel alios noshi parte; et ut Franciscus ipse et sui heredes a persona quacumque non senciant ullo unquam tempore noxia detrimenta super terris predictis et iuribus earum, omne ius omnemque accionem conpetens et conpetentem super terris Aylanj et Rocce Raynule
'
REGESTA CHARTARUM
25
earumque iuribus et pertinencijs Antonello de Fiscaldo, rebelli no$tro notorio et per eius rebellionem et crimen lese nostre maiestatis guod incurrit adherendo, parendo, assistendo Ludovico duci Andegavie, hosti nostro notorio, seguacibus et fautoribus suis, dictum ius et accio fuit et est ad manus nostre curie
devolutum et devoluta, eidem Francisco et suis heredibus concedimus ipsumgue ius et accionem in Franciscum et suos heredes translatum et translatam decernentes: guibuscumque privilegijs, instrumentis, licteris, cedulis et mandatis ac scripturis alijs, tam per regem Ladizlaum dum vixit quam per nos seu alios de dictis terris factis vel faciendis, guas et que cassamus, non obstantibus quoguomodo. In cuius rei testimonium presentes licteras fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmuniri quas, pro ipsarum validiori robore et ex certis eciam causis nos moventibus, subscripsimus propria manu. Datum in nostro regioque felici campo prope et contra Surrentum per manus nostri lohanne I regine l, anno millesimo quahicentesimo vicesimo secundo, die duodecimo mensis iunij. quintedecime indiccionis, regnorum noshorum anno octavo. Sig.' (NeI margine inJeríore, a datra): A. de Theano; (a sinisfra): De mandato originali oretenus ; (sulla plica) : Registrata in cancellaria penes .. prothonotarium; (nel uerso); Pro domino Francisco Pandono de Capua promissio quod domina regina manutenebit eum in possessione pacifica terrarum Aylanj et Rocce Raynule et faciet quod domina Maria Guindacia et dominus Petrillus Carrafa eius filius renunciabunt eidem omne ius quod habere pretendunt in illis et ad maiorem cautelam per rebellionem Antonellj de Fiscaldo concedit sibi ius quod habere posse (t) idem Antonellus in tenis predictis, die xlJ mensis augusti, XIII indictionis.
I Aulogafa, 2 Resta traccîa deí due foti
sulla plíca.
c.t422.vII. 20. Gaeta
1126.
Giooanna II úduce Ie datíoe alle uníoersítà ed aglí uomíní di Sant'Agata de' Goti e dí Valle di Tocco, ne| Príncipato (llteriore, di Ansí e di Brindisi, in Basílícata: città e terre feudali
dí
Baldassare
della Ratts,
conte
dí Caserta e di
Alessano.
Arc. Cael, Prg. n. I126. Copía, aulenttcata col seguenle allo.' S Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricerimo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmatie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanic Bulgarieque rcgina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno sextodecimo, die nonodecimo mensis iunij, oclave indictionis, Caserte. Nos lutianus Henrici Guiducij de Caserta, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisii reginali autoritate ad contractus ad vitam iudex, Philippus iudicis Maflei de Caserta, per regnum Sicilie reginall autoritate notarius, et test6 subscripti, videticet donpnus lacobus Guiducij, donpnus Barthotomeus de Maczia, notarius Andreas de Maczia et lacobus de Lando, de Caserta, notumfacimus quod Nicolaus de lacobello de Caserta, vicarius Baldassaris de la Rath, Caserte et Alerani comitis etc., nobis obstendit pro parte ipsius comitis et legi fecit quasdam reginales licteras diminucionis collectarum universitatis et hominum civitatis Sancte Agathes, universitatis et hominum terre Vallis Tocci cum casalibus, de provincia Principatus ultra, universitatis et hominum terre Ansi et terre Brundicij de Montanea, de provincia Basilicate, dicto comiti factas, in carta membrana scriptas, pen{cntj maiestatis sigillo ipsius regine appenso, manu eciam ipsius regine, conpletas, non viciatas, nec in aliqua sui parte suspectas, et erant tenoris subsequentis .,. Quibus licteris coram nobis presentatis, vicarius nos er reginalj parte reguisivit et et sua rogavit ut ip,sas transumptarj deberemus et in publicam formam reducere ut poset facere de eisdem plenam fidem pro cautela universitatum et hominum dictarum civitatis et terrarum ac dicti comitis, dominj ipsarum: nos dictas Iicteras transuptavimus et in publicam formam redegimus. Ad futuram memoriam et tam ad cautelam dictj comitis, universitatum et hominum civitatia et terrarum supradictarum guam omnium guorum intepreens transupti instrumentum factum est, signo et subscripcione iudicis et testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego notarius, ST. S lulianus iudex. S. )S Dompnus lacobus Guiducij testis. S Dompnus Bartholomeus de Maczia testis. l[ Iacobus de Lando testis. lft Notarius Andreas de Maczia testis. NeI oerso nola del sec. XV: Taasuncta gratiarum Sancte Agathes, B,i segnaluta del sec. XIX: XIll, n. 40.
r*t,
Philippur
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalguerii ac Pedimontis comitissa, universis presentes licteras inspecturis. Ad statum nostrorum ... Actendentes sincere fidelitatis constanciam universitatum et hominum civitatis Sancte Agathes, tene Vallis Tocci cum casalibus suis, de provincip Principatus ultra, ac terre Ansi et terre Brundicij de Montanea, de proviucia Basilicate, nostrorumque fidelium ac vassallorum Baldassaris de la Rath, Caserte et Alexanj comitis, consiliarij et fidelis nostrj, necnon dampna que universitates et homines ipsi in istis guenarum turbinibus substinuerunt et substinere sunt parati, ex quibus ipsos benigne prosequj astringimur, moteque aupplicacionibus culminj nostro porrectis per comitem
'guingue de carlenis supradictum: eisdem universitatibus et hominibus civitatis Sancte Agathes uncias
lv,,l
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
26
argentj de summa uniuscuiusgue generalis collecte ipsorum, que esse ponitur unciarum tresdecim et * *: tarenorum universitatj et hominibus terre Vallis Tocci cum casalibus suis uncias octo de carlenis de summa uniuscuiusque collecte ipsorum, que esse ponitur unciarum vigintj : universitati et hominibus terre Ansi uncias duas et tarenos decem de carlenis de summa uniuscuiusque collecte ipsorum, gue esse ponitur unciarum quinque: et universitati et hominibus terre Brundicij tarenos vigintj de carlenis de summa uniuscuiusque collecte ipsorum, que esse ponitur uncie unius: necnon subsidiorum, donorum, taxarum, onerum, munerum et aliarum fiscalium funcionum, ordinariarum et exhaordinariarurrr, per eos annis singulis curie nostra debitarum ac eis per nostram curiam inpositarum: incipiendo a die data presencium in perpetuum remittimus, ita quod universitas et homines civitatis Sancte Agathes uncias octo et tarenos **, universitas et homines terre Vallis Tocci cum casalibus uncias duodecim, universitas et homines terre Ansi uncias duas et tarenos viginti, et universitas et homines terre Brundicij tarenos decem restantes de summa unius cuiusgue collecte terrarum supradictarum ex nunc in antea pro gualibet collecta et fisealj funcione nobis et nostre curie solvere teneantur, nec ad maiorem quantitatem solvendam universitates et homines ipsi conpellj possint ullo umquam tempore; mandantes magnifico magno camemrio regni nostri Sicilie eiusque locumtenentibus et presidentibus camere nostre Summarie, vicemgerentibus quoque nostris, iusticiarijs, capitaneis, erarijs, theusararijs, magistris camere, comissarijs et recollectoribus et perceptoribus prefatarum collectarum necnon magistris racionalibus magne nostre curie, Neapolj residentibus in archivo, et archivarijs archivj iam dictj actorumque magistris camere Summarie ceterisque officialibus, maioribus et minoribus, tam nostris quam regis Aragonum etc., filij nostrj carissimj, in toto regno nostro Sicilie et signanter in dictis provincijs Principatus ultra et Basilicate statutis et statuendis, eorumgue locatenentibus guatenus, forma presentis nostre remissionis per eos actenta, illam eisdem universitatibus et hominibus observent et faciant ab alijs observarj; nec ipsas universitates, homines ad solucionem dictarum pecuniarum guantitatum eis dg unaquague collectarum ipsarum remissarum arceant, set ab eisdem guantitatem pecunie de unaquaque collecta restante recolligant predictique magistrj racionales, archivarij et actorum notarii guantitatem uniuscuiusque collecte civitatis et terarum predictarum, ad reguisicionem hominum ipsarum, in quaternionibus et archivis ipsis corigant et emendent, ita quod universitates et homines ipsi in predictis quantitatibus restantibus pro gualibet collecta taxati reperiantur de cetero et conscripti: cedula taxationis, que annis singulis a curia nostra emanat, at legibus Regnique capitulis et rescriptis contrarijs necnon guibuscumque edictis et mandatis factis vel faciendis non obstantibus. Presentes litteras fierj et pendentj maiestatis nostre sigillo iussimus communiri, quos, pro ipsarum validiorj robore et ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu, ritu, ordinacione vel observancia nostre curie qugcumque contraria non obstante. Datum in civitate nostra Gayete per manus nostrj lohanne regine, anno millesimo quadringentesimo vicesimo secundo, die vicesimo mensis iulij, quintedecime indiccionis, regnorum nostrorum anno octavo. De mandato reginali, ad relacionem dominj magni senescalli etc., A. de Theano etc.; presentata in camera Sumarie die XVI;. mensis aprilis, tercie indiccionis, ac correcta est in cedularijs collectarum sistentibus in Summaria, Mendrangolus.
c -1422 .vlll.27
364.
.
Andrea. de Asso ,, F@t 16 once e 20 taríní dt gigliatt di argento, oende a Giacomo II Csetaní alcune case poste nella parrocchia dt S. Geruasio di Fondt.
Itri (presso il Borgo dì) Arc.
Caet.,
Ptg, n.
C. ll, f. 2, * l; del
sec.
364. Orlgínale, con XIX: XXXVIII' n. 4E.
soltosctizíoni
autografe, NeI oerco
segnalute,
del
sec.
XVII: n' I I P.
4,
Anno Nativitatis millesimo guatricentesimo vicesimo secundo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Hierusalem et Sicilie, necnon Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forchalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno nono, die vicesimoseptimo mensis agusti, quintedecime indictionis, apud Burgum castri Ytri. Nos Iohannes Antonii iudicis Antonij, annalis iudex dicti casbi, Iacobus Nicolaj Nardj eiusdem castri, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisii regia auctoritate notarius, et testes literati de eodem castro, videlicet Iohannes magistrj lacobi, arcium et medicine doctor, Bellus Bartholomei lannellj, iudex Andreas
$
REGESTA CHARTARUM
27
Nicolaj lannellj, Iacobus Amati de Capua et Loysius Cancellarius, fatemur quod Andreas de Asso dictus Andreas Sicilianus, civis et habitator civitatis Fundorum, consenciens in dictum iudicem ut in suum, cum sciret se Eue iurisdictionis non esse, vendidit et per quamdam cartam tradidit lacobo Gaytano, ementi pro se, heredibus et successoribus suis, domos soleratas, sitas in civitate Fundorum, in parochia Sancti Gervasij, iuxta viam puplicam, iuxta rem Sancti Gervasij, iuxta rem heredum condam Berardi notarij Landulfi: liberas et exemptas. ab omni condictione, debito, honere (!) et servitute, pro precio unciarum sexdecim et tarenorum viginti de gilliatis argenti, sexaginta per unciam et duobus per tarenum computatis; et obligavit se venditor, suos heredes et successores sub ypotheca et obligatione bonorum omnia observare, sub pena duplj extimationis dictarum rerum venditarum. Ad emptorjs, heredum et successorum suorum cautelam factum est hoc inshumentum, nostrum iudicis et testium subscripctionibus roboratum. ST. S Iohannes Antonii iudicis Antonii annalis iudex terre Ytri. ffi Dominus lohannes magistrj lacobi artium et medecine doctor testis. ffi Bellus Mej lannelli predicta fateor. S ludex Andreas Nicolaj lannelli testis.
c-1422. x.23
2250.
.
di Tommaso di Nícola, per due once di carlíni d'argento, oende a Gualterio " de .tne casa e alcune terte poste nel casale e nel tenítorío di Majorano, responsioe annudlmente dí cínque .grani e mezzo al sígnore di detto feudo.
Dragoni
-
Antonío
Leonardo
>>,
Oríglnale, consotloscrlzionlaulogrcfe. NeI marytneínferíore note ilel sec. XV: a) virum Arc. Cae!., Prg. n. 2250. inventario; ó) die XVIIJ mensis madij, XlllJ indictionis, presens instrumentum pr$entatum fuit in novum inventarium; nel oerso nole, del scc. XVI: a) Instrumento dellj oneri novi (?) de Ber." de Rita; la Fraschella, lo Piesco Rizzuto, la Cesa de reto et altre terre; ó) 1422, instrumento nel quale s'enunzia Antonio de Thomasi de Nicolo del casale de Mayrano, pertinenza del castello di
in
Dragoni; segnalure del sec.
XIX: XX, n.
73.
*
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo vicesimo secundo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum auno nono, die vicesimo tercio mensis octobris, prime indictionis, Dragoni, in vico Sancti Blasij. Nos Nicolaus iudicis Simonis de castro Dragonj, per provinciam Teue Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad contractus licteratus iudex, Iohannes de Franzono de Dragono, per regnum Scicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti licterati et illicterati notum facimus guod, in nostri presencia constitutis Antonio Thomasii I de Nicolao de casali Mayranj, pertinentiarum castri Dragonj, pro se et suis heredibus et successoribus, ex una parte, et Gualterio Rogerij lohannis de Leonardo de casalj Mayranj, pro se suisgue heredibus et successoribus, ex suo corpore legitime descendentibus, uhiusque sexus, ex parte altera: prefatus Antonius vendidit et per fustem in perpetuum traddidit prefato Gualterio infrascriptas domum et terras, sitas in casalj Mapani, reservato prius beneplacito et assensu dictl pheudi inpetrando per Gualterium suis proprijs sumptibus: que domus sita est in casalj Maganj, in loco ubi dicitur lu Campu, iuxta casalenum et terram Nicolaj de Gofiredo de dicto casalj, iuxta terram venditam per eundem Anto' nium; guarum terrarum prima posita est in dicto casalj prope ipsam domum, iuxta terram dicti emptoris, iuxta terram lohannis de Herrico, iuxta viam publicam; item terra alia sita in dicto casali Mayranj, in loco ubi dicitur alj Merrunj, cum fructibus et arboribus in ea sistentibus, iuxta terram dictj emptoris, iuxta teram ecclesie Sancti lohannis de Mayrano, iuxta teram Petri de Capuano; item terra alia nemorosa sita in dicto casalj, in loco ubj dicitur la Cesa de reto, iuxta teram lohannis de Angelo, iuxta terram heredum lohannis de Stabile, iuxta tenam Marie Petri de Michale de Ponte Latrone; item terra alia nemorosa sita in dicto casalj, in loco ubi dicitur la Fraschella, iuxta terram Sancte Crucis de Gaieta 2, iuxta terram lohannis de Herrico de Mayrano a duabus partibus, iuxta aquam pendentem; item terra alia nemorosa in dicto casalj, sita ubi dicitur lu Ceschu Riczutu, iuxta terram dictj emptoris a duabus partibus, iuxta aquam peudentem, iuxta viam puplicam; cum annuo redditu granorum sexdecim cum dimidio, debendorum "..ro quolibet in tribus custibus domino dicti pheudj, videlicet in festo Nativitatis Iehsu Christi grana guinque et medium, in festo Pasce gana quinque et medium, et in festo Sancte
DOCUMEN'TI DELL'ARCHIVIO CAETANI
28
Marie de mense agusti gana quinque et medium; pro precio unciarum duarum de carlenis argenti, sexaginta per unciam et duobus per tarenum conputatis, quas uncias venditor confexus fuit se recepisse; pro quibus observandis venditor obligvit se emptorj, heredes et successores suos et bona sua omnia, iura, acciones, debita et nomina debitorum, sub pena unciarum quatuor, conponenda pro medietate r€glnalj curie et curie in gua de predictis reclamacio facta fuerit et pro reliqua medietate emptori, heredibus et successoribus suis. Ad emptoris, heredum et successorum suorum cautelam factum est hoc instrumentum, nostrum iudicis et testium signis et subscripcionibus roboratum, guod scripsci ego lohannes notarius.
ST. S
S. ffi Dompnus Cobellus Maioris de Bagis supradicta fateor. ffi Dompnus S lacobus notarii lohannis de Franzone de Tragone testis. S Signum
Nycolaus iudex. Franzonus notarii lohannis.
crucis Antonij de Riczardello de Dragone testis scribere nescientis. S Signum crucis Nicolaj Simonis Nicolai de Plagio de Dragone testis scribere nescieniis. ffi Signum 3 crucis Viti Petri de Philippo de Bagijs testis scribere nescientis. S Signum I crucis Laurencij Guillielmj de Nicolao de castro
Marzanj testis scribere nescientis. Testes, iudex Nicolaus iudicis Simonis pro iudice, dompnus
Franzonus notarii lohannis, Iacobus notarii lohannis, Antonius de Riczardello, Nicolaus Simonis Nicolai de Plagio de Dragone, Lucas Nicolai de Leonardo de Alifia, Vitus Petri de Philippo de Bagijs,
Laurencius Guillielmj de Nicolao de castro Marczanj.
Ì Abh, Gay'
L Abbt. Toij ooce, che qul manca,
c
-1422.
xII.
3
Prccedono quat!rc punlì,
fra I
qualì forse
íl
tesle aorebbe dooulo thare
Ie
asle della
1418.
12 .
- Nicola, Biagío e Giooanni Frungipani, rìtorio a Gíacomo II Caetani, conle di Fondi.
Sermoneta
per
1150
fiorínì, oendono Casteloecchío col ter
Arc, Ca!., Ptg. n. 1418. Orígínale, con soltoscrízíonl aulografe. NeI oerso note del sec, XV: a) lnstrumentum XXlm; ó) Emptio Castelti Veteris, 1422 decembds 12; segnatute, del sec, XVII: P, p., C. XXll, fas. 2, n. 5i n. 6; del sec.
XIX: XLIV, n. 2.
XXIJo, pontificatus Martinj pape quincti anno sexto, inditione quinctadecima, mensis decernbris die duodecimo. Nobiles Nicolaus et Blasius Nofi de Frigie Penatibus, fratres, de Terracena, asserentes se esse maiores viginti quinque annorum, tam pro seipsis guam nomine abbatis lohannis Nofi de Frigie Penatibus, fratris eorundem, nuper morantis in studio bononiensi, Pro quo promiserunt de rato et rati habitione se se facturos ita quod abbas presentem venditionem et omnia in ea contehta semper habebit firma: vendiderunt ad proprietatem perpetuamque hereditatem, exemptam ab omni onere, census, responsionis et servitutis, nec non per hoc instrumentum investientes traddiderunt Iacobo Gaytano, comiti Fundorum etc., ementi pl'o se suisque heredibus et subcessoribus, in perpetuum, eorum Castellum Vetus, iam diu dirutum, et eius territorium, situm in provincia Maritime, iuxta territorium castri Cysteme, iuxta territorium Castelli Sancti Andree, iuxta territorium castri Concharum et iuxta tenitorium castri Tunicule, cum omnibus iuribus, iurisditionibus ac mero et mixto imperio, necnon introytibus et exitibus suis, omnibusque suis usibus, utilitatibus et pertinentijs, cum terris, valzolis, silvis, pratis, stiiparijs, pantalinis, collibus, vallibus, arnarijs, accasamentis, remictitorijs, aquis, aguarum decursibus et alijs dominiis ad Castellum Vetus et eius territorium spectantibus, tam de consue' tudine quam de iure, nullo iure nullague actione in dictis rebus venditis dictis Nicolao, Blasio et abbati Iohanni reservatis: pro pretio centum et quinquaginta florenorum curentium de moneta romana, ad rationem solidorum quahaginta sectem pro quolibet floreno, quod pretium venditores confessi fuerunt habuisse a lacobo emptore in hunc modum, videlicet ducentos et quinquaginta octo tinellos frumenti,
Anno Nativitatis millesimo
CCCCo
ad ratiqnem sollorum vigintiquatuor pro quolibet tinello, pro resto usque ad summam predictam de pecunia manuali florenos decem et octo, et sollos decem et novem. Promiserunt dicti venditores dicto emptori teneri de evictione, videlicet ad duplum pretij ipsarum rerum seu partis evicte et in omni casu, sive sequatur evictio sive non, et ad omnia dampna, expensas et interesse litis, que et quas Iacobus incurreret, confitentes talem esse in Urbe et eius disrictu approbatarn consuetudinem quod duplum pretij rei evicte restituatur evicto; pro quibus observandis venditores obligaverunt se ipsos et fratrem ipsorumque
REGESTA CHARTARUM
29
heredes ac omnia bona sua prelibato emptori, sub penam mille ducatorum auri, applicandam pro medie-
tate curie ad quam fuerit reclamatum et pro alia medietate parti cuius interest. Actum Sermineti, in pirlatio curie dicti emptoris: notario Andrea Angeli de ltro, vicario Sermineti, notario Iohanne Ritij, Francisco notarij Angeli, Antonio lohannis Butij, Iohanne Macthi della Bella, de Sermineto, et Thoma dominj Cioli de Bassiano testibus. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto, clericus terracenensis diocesis, apostolica auctoritate notarius. ST. Ego luannes de Frigijs Penatibus, licentiatus in decretis, fatemur predicta et propria manu scripsi. ffi Ego Nicolaus Nofr de Fragiapanatibus de Tenacena venditor supra dictus hanc presentem venditionem manu propria accetto. * Ego Blasius Nofi de Frigiapanatibus de Teracena venditor super dictus presentem venditionem manu propria acecto. S Notarius Iohannes Ritij de Sermineto testis. ffi Franciscus notarij Angelj de Sermineto testis. S Antonius Butij de Sermineto testis. S lohannes Matti della Bella de Sermineto testis. ffi Tomas dominj Ciolli de Bassiano testis.
c
880.
-1423 .1.7.
Sermoneta
oendono a Giacomo II Caetanì, slagno dt Foglíano.
e Andreozzo Ponzíani di Roma, -dí Giooanní Fondi, metà delle peschíere Paparesco e Canne, entro lo
conte
per
500 ducati,
Otíglnale, con sottosctízioní autogrufe. NeI oerso note, del sec. XV: a,) Emptio medieArc. Caet,, Ptg, n,880. tatis piscariarumPaparischietCannarum; ú)instrumentumXXXprimurn; del sec, XVII:2n Foliani; segnature,delsec.XVll:P.p., C. V, fas. 4, n. l. ilel scc. XIX: XXII, n. 39.
Anno Nativitatis millesimo CCCC. XXIIJ., pontificatus Martini pape quarti anno sexto, inditione prima, mensis ianuarij die septimo. Nobilis lohannes Punctianus de Urbe, de regione Sancti Angeli, tam pro se quam tamquam procurator Andreotij Punctianj eius fratris, prout de procuratione patet instrumentum scriptum manu Ludovici Blanci de Urbe, inperiali auctoritate notarij, vendidit et cessit ad proprietatem perpetuamque hereditatem, exemptam ab omni onere census, responsionis et servitutis necnon investiens nadidit Iacobo Gaytano, militi, comiti Fundorum etc., ementi pro se suisque heredibus et subcessoribus, medietatem piscariarum que vulgariter nuncupantur lo Paparisco et le Canne, pro indivisam
cum alia medietate monasterii Sancte Eufemie de Urbe: gue piscarie site sunt in provincia Maritime, intus stagnum Folianj dicti emptoris, iuxta et inter hos fines, videlicet ab uno latere iuxta piscariam Fossellarum Sancti Donati, ab alio latere iuxta piscariam Grecischi, ab alio latere iuxta lacum Folianj et ab alio latere iuxta silvam Nimphe et iuxta Tumuletum; cum omnibus suis iuribus, iurisdictionibus necnon introitibus et exitibus suis omnibusque suis usibus, utilitatibus, adiacentijs et pertinentijs: pro pretio quingentorum ducatolum monete romane, ad rationem bolongenorum quinquaginta per ducatum, quod pretium venditor confexus fuit recepisse a domino Iacobo emptore; promictens venditpr quod dicte res vendite sunt ipsius et dicti Andreotij et quod nemini alij sunt alienate seu pignorate; et si contrarium appareret, promisit emptori teneri de evictione, videlicet ad duplum pretij ipsarum et in omni casu ad omnia danpna, expensas et interesse, que et quas emptor incurreret, confitens talem esse in Urbe et eius districtu consuetudinem, quod duplum pretij rei evicte restituatur evicte; pro quibus observandis venditor obligavit se ipsum et Andreotium ipsorumgue heredes et successores ac bona tam mobilia quam stabilia, ad penam dupli pretij memorati, applicandam pro medietate curie conpetenti ad quam fuerit reclamatum et pro alia medietate parti cuius interest. Actum Sermineti, in palatio maiori curie dicti emptoris: notario Andrea Angeli de ltro, vicario castri Sermineti, abbate Leonardo Porcelli, notario Iohanne magistri Nicolai, Gilio notarij lacobi, notario lacobo Pistillione, notario Francisco Bartolomei Ritii, notario lohanne Ritii, Iohanne Ratie, presbitero Honofrio Petri Gualterii, Francisco notarii Angeli, Antonio Butij, de Sermineto: Angelo Petrutij Alexij, de regione Pinee,luliano Savj Boni, de regione Ripe, de Urbe, et lohanne de Viterbio dicto la Cecha testibus. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto, clericus terracenensis dyocesis, apostolica auctoritate notarius. ST. Iovannes de Pongianis de Urbe venditor supra dictus, pro me et Antreogio frate meo ac nostris heredibus et subcessoribus, accetto et confirmo hanc preseutem vendicionem et onia in ea contenta accetto et confermo et 2. Abbas Leonardus Porcelli de Sermineto tegtis. fidem manu propria me subscripsi. Testes. l. I
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
30
3. Notarius Iohannes magistrj Nicolai testis. 4.1 5. Notarius lacobus Pistillonus de Sermineto testis. 6. Notarius Franciscus Ritij de Sermineto testis. 7. Notarius Iohannes Ritij de Sermineto testis. 8. Iohannes Ratie de Sermineto testis. 9. Resbiter Honufrius de Sermineto testis. 10. Franciscus 2 notarii Angelj de Sermineto testis. I l. Antonius Butii de Sermineto testis. 12. I 13.
|
14. r.
r
c
^Seg,ro uno spazìo
ín blanco
per
la
soltosuizíone
del teste.
2 Prcceìleoa not.,
pol
cancellato,
-1423. III. 3 .
1538.
Roma - Luígi d'Allemand, úescolo dí Maguelone e t)ìce camerlengo, díchiara che Gíacomo IV Caetani, ha pagato per dieci anní il censo di uno sparoìero e di un cero doouto alla Chiesa come úicarìo generale del castello dell'Acquapuzzo, e per i castelli di Treoi, dí San Felice Círceo e di Zanneto e per la melà di Sonnìno. del
Arc. Cael., Ptg. n. 15j8, Ofiginale. NeI oerso nota síncrona: Dc facto Aquaputie, Trebie et Zennetii XVII: P.p., C.XV. F. V. n. lz del sec. XIX: XXXV, n.39.
segnalure,
sec.
Universis presentes licteras inspecturis Ludovicus, episcopus magalonensis, Francisci archiepiscopi narbonensis, pape camerarij, in camerariatus offitio locumtenens. Cum lacobus Gaytanus, miles, in casho Agueputride, terracenensis diocesis, eiusque tenitorio et districtu ac iuribus et pertinentijs eorumdem, ad papam et romanam ecclesiam spectantibus, pro eisdem in temporalibus vicarius generalis, necnon castrorum Trebarum, Sancte Felicis, Zanniti, in Maritime, ac medietatis pro indiviso castri Somnini, in Campanie provintijs, terracenensis diocesis, situatorum, cum eorum territorijs, districtibus, iuribus et pertinentijs eorumdem, pape et romane ecclesie censuarius, pro censu castri Aguepuhide unum accipihem, bonum ad aucupia, annis singulis, ac pro censu annuo cashorum Trebarum, Sancte Felicis, Zanniti ac medietatis Somnini predictorum unum cereum sive tortitium, ponderis sex librarum cere, in festg Beatorum Apostolorum Petri et Pauli de mense iunij annuatirn, vicariatu et concessione predictis durantibus, camere apostolice solvere, aliaque plurima in vicariatu et concessione huiusmodi contenta facere teneatur: hinc est quod nos ad universitatis vestre notitiam deducimus per presentes quod idem vicarius et censuarius decem accipitres bonos ad aucupia necnon decem cereos sive tortitia de cera, ponderis sex librarum cere pro quolibgt, ratione castrorum huiusmodi debitos pro censibus decem annorum proxime preteritorum ipsi camere, Antonio episcopo senensi, pape thesaurario pro ea recipiente die datum r presentium, per manus Antonelli de Pedemonte, eius nuntij, solvi fecit; de quibus decem accipitribus atque totidem cereis sive torticijs, pro dictis decem annis solutis pro censibus antedictis, eundem Iacobum eiusque heredes atque successores quitamus, assignationesque ipsas de mandato Martini pape guinti, super hoc vive vocis oraculo nobis facto, lapsu terminorum huiusmodi non obstante, admittimus. In quorum testimonium .presentes litteras fieri et sigilli camerariatus offitii quo utimur fecimus appensione muniri. Datum I Rome apud Sanctum Petrum, die tertia mensis martij, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo vicesimotertio, indictione prima, pontificatus pape prefati anno sexto. Sig.' (Nel margine inferíore, a destra); floreni XX, grana XX; (su/Ia plíca): C. De Lombardis; gratis expediatur, Lodovicus vicecamerarius propria 3; visis, Simon; receptum a Simone (?) thesaurario ()); (nel oerco).' Registrata, C. 1
Abbr.
oedono le figure
2 Frcmmento, ín ceta tossa, dl forma ooale, appeso alla plíca con sklscetta dl S, Pletro e S. Paolo. 3 Autogafo.
dat
c -t423. III.6.
dí
petgamena:
nel tetto, sí
t257.
Napolt - Gíooanna II conferma aí fratelli Gíacomo da MontaquíIo, t)escooo d'lsernía, e a Giooanni da Montoquíla I'edificio demaniale con i diritti dell'acqua di Venafro, nonchè i feudi di Montaquila c " Collis Stephani > con í castelli dùuti " Tunsinosi, Vallis Anple; Armane, Casalis Sancti Pauli ,, in Terua di Laooro, ereditati da Gofredo, loro fratello ; e i domíníi suí castellí dí Cerasuolo, Valle, Filignano, Casale, Casale di San Paolo, già deooluti alla cufia dopo Ia morle di María
REGESTA CHARTARUM
1t
da Cerasuolo; concedendo anehe a Giooanni e aglí eredi suoì I'immunità da collette, sino alla somma di quattro once annue dí carlíni d'argento, per í bení ín Venafro, Isernia e San Pietro Infine. Arc.
Cael,, Prg,
n, t257,
Origíntale, NeI oerso segnalura ilel sec, XIX: XIX, n.43.
IornNrua secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Crbacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Fedimontis comitissa, universis presentes Iicteras inspecturis. Concessiones et gratias ... Olim nos actendentes merita sincere devotionis et fidei nobilis Nicolai de Monteaquilo, familiaris et fidelis nostri, necnon servicia per eum maiestati nostre prestita, eidem Nicolao et suis heredibus utriusque sexus, ex suo corpore legitime descendentibus, in perpetuum, dornum demanialem cum molendinis, valcatorio seu bactinderio demanialibus, ac iuribus, fructibus et proventibus ague civitatis nostre Venafri, cum iuribus, rationibus, iurisdiccionibus, aquis aquarumque decursibug et pertinencijs omnibus, in burgensaticum et burgensaticorum bonorum naturam, ac pro franchis, liberis et exemptis prorsus a natura feudi feudalique servicio omnique onere, redditu, censu et recognitione, dedimus; ac declaravimus quod, Nicolao decedente absque legitimis heredibus, in prefatis bonis succedere sibi possent fratres sui ac consanguinei, agnati et cognati et collaterales utriusque sexus, sicut succedere debent sibi in alijs proprijs ipsius Nicolai bonis burgensaticis, avitis, paternis atgue maternis; illamque, illas et illa possidendum, alienandum ac de illis faciendum quicquid Nicolao et prefatis eius heredibus et dictis alijs successuris placeret tamquam de proprijs burgensaticis bonis eorum, prout in nostris licteris, magno pendenti sigillo munitis, eidem Nicolao concessis et in nostra curia per transumptum publicum productis, continetur. Postmodum dictus Nicolaus sine filijs extitit ab hac vita sublatus, per cuius mortem nobilis Goffredus de Monteaquilo, miles et legumdoctor, familiaris et fidelis noster, auctoritate dicte nostre lictere concessionis, cepit et possedit bona superius declarata et successive dictus Goffredus extitit vita functus. Noviter autem intendentes benigne agere cum Iacobo de Monteaquilo, episcopo yserniensi, et Iohanne de Monteaquilo, oratori (!) et fldelibus nostris, fratribus carnalibus dictorum quondam Nicolai et Goffredi, qui succedere debent in bonis eisdem, iuxta ipsarum nostrarum licterarum continenciam: iamdictis episcopo et lohannj hatribus eorumgue heredibus, consanguineis, agnatis et cognatis et collateralibus confumamus, a die videlicet obitus dicti Goffredi in antea et in perpetuum, dictam domum demanialem cum predictis molendinis et valcatorio seu bactinderio demanialibus ac iuribus, fructibus et proventibus aque civitatis nostre Venafri, cum iuribus et pertinentiis eorum omnibus, in burgensaticum et burgensaticorum bonorum naturam, ac pro franchis, Iiberis et exemptis prorsus a natura feudi feudalique servicio omnique onere, redditu, censu et recognitione, iuxta predictarum nostrarum licterarum continenciam, nichil nobis et nostre curie super predictis bonis reservantes; nec minus castra Collis Stephani, Montisaguili, cum hominibus, vassallis vassallorumgue redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, et alia castra diruta et exhabitata, videlicet cashum Tunsinosi, Vallis Ample, Armane, et Casalis Sancti Pauli, de provincia Terrelaboris et Comitatus Molisii, cum iuribus, iurisdictio' nibus, actionibus, rationibus et pertinentiis omnibus, in feudum et sub feridali servicio, prout dictus guondam Goffridus dum vixit castra et iura ipsorum possedit; necnon iura, actiones et dominia castri Cerasoli, castri Vallis, castri Fondemianj 1, castri Casalis nunc exabitati et Casalis Sancti Pauli, de dicta provincia, per nos concessa et concessas dictis quondam Goffredo et Iohanni eorumque heredibus, iuxta nostrarum licterarum continenciam, devoluta et devolutas tunc ad manus nostre curie per mortem quondam Marie de Cerasolo sine filiis: cum hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, iuribus, iurisdictionibus, actionibus, rationibus et pertinenciis eorum omnibus: de ipsius Gofiredi morte dictique Iohannis successione et alijs capitulis ad hoc pertinentibus per inquisitionem, de mandato nostro factam, nobis et nosbe curie constat; etiamque lohannes ipse ligium pro dictis iuribus, actionibus et dominijs dictorum castrorum et casalium fecerit in manibus nostris homagium ac solverit nosbe curie et in ipsis manibus nostris proprijs relevium pro iuribus dictorum castrorum et casalium, sicut nostre maiestati constat: cum officio capitanie, cum mero mixtogue imperio et gladij potestate, prout quondam Gofiredus a nobis habuit, secundum quod in licteris nostris eidem GofÎredo concessis continetur: iurisdictione et imperio nichilominus vicemgerentium nostrorum seu iusticiariorum dicte provincie in dictis castris et casalibus guiescente, confirmamus, decementes quod tam predicta guam Presens nostra donacio et confirmacio eisdem lacobo episcopo et lohannj ac eorum heredibus et predictis alijs omni tempore sit stabilis et fructuosa, nec ullum diminutionis incomodum vel impugnacionis obiectum pertimescant; ita quod dicti episcopus et lohannes ac heredes ipsius lohannis dicta castra et casalia, immediate et in capite
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
32
a nobis et nostra curia, perpetuo possideant, nec alium preter nos ac heredes et successores nostros in Regno in superiorem et dominum recognoscant, servireque teneantur nobis de feudali servicio iuxta regni nostri Sicilie usum; quod servicium dictus episcopus et Iohannes prestare nobis promiserunt; investientes eosdem episcopum et lohannem, pro s€ et heredibus ipsius lohannis, de confirmatione castrorum, casalium, rerum et bonorum omnium predictorum per nostrum secretum anulum, ut est moris; quam investituram vim concessionis et possessionis bonorum omnium predictorum et eorum iurium decernimus obtinere, ipsamque possessionem, solum auctoritate presencium, ipsi Iacobus episcopus et lohannes capere valeant: quibus' cumque alienationibus per nos vel alios de dictis bonislfactis vel faciendis, ac privilegijs, licteris, cedulis et mandatis et signanter cedula pridie a nostra curia emanata de reintegratione dictorum bonorum ad demanium nostre curie ipsius civitatis Venafli, quas et que annullamus, non obstantibus. Et amplius eidem lohannj et suis heredibus immunitatem et exemptionem collectarum, per nos sibi et dictis quondam Nicolao, Goffrido et episcopo ac eorum heredibus concessam, usque ad summam unciarum quatuor de
carlenis argenti per annum pro bonis eorum gue habent in civitatibus Venafri, Ysernie et castro Sancti Petri Infine, similiter concedimus; mandantes magnifico.. magno camerario regni nostri Sicilie eiusgue locumtenentibus et presidentibus camere nostre Summarie, vicemgerentibus quoque nostris iusticiarijs,
capitaneis, erarijs, magistris camere, thesaurariis, conmissariis ac recollectoribus et perceptoribus pecunie dictarum collectarum ceterisque officialibus tam nostris quam regis Aragonum etc., filii nostri carissimi, maioribus et minoribus in regno nostro Sicilie et signanter in provincia Terrelaboris et alijs ad guos spectat, eorumque locatenentibus quatenus, forma presentis con6rmationis actenta, illam observent et ab aliis observari faciant, predictique erarij, magistri camere, thesaurarij et conmissaÍii eidem lohannj et suis heredibus predictam exemptionem et remissionem collectarum usque ad summam unciarum quatuor per annum pro bonis que habet lohannes in civitatibus Venafri, Ysemie et castro Sancti Petri Infine, anno quolibet observent et faciant ab alijs observari, nec lohannern aut eius heredes ad solutionern dictarum unciàrum conpellant sicut nosham gratiam caram habent.' non obstantibus quibuscumque edictis, Iicteris, cedulis et mandatis per no$ val alios factis seu faciendis. In cuius rei testimonium presentes licteras freri et magno nostro pendenti sigillo iussimus conmunirj, quos, pro ipsarum validiori robore et ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu nosha, ritu, ordinatione aut ? observancia nostre curie quacurnque contraria non obstante. Datum in castro nostro Capuane Neapolis per manus nostri Iohanne 3 regine 3, anno millesimo guadringentesimo vicesimo tercio, die sexto mensis marcij, prime indictionis, regnorum nostrorum anno nono. Sig. n (Nel margíne infefiore, a datra): A. de Theano; (a sínisfrc): De mandato reginali oretenus et ad relacionem dominj magistrj senescalli etc.; (nel oerso) .' Pro reverendo in Christo patre Iacobo episcopo yserniensi et Iohanne de Monte Aquilo eius fi'atre, de concessione et confirmacione certorum bonorum burgensaticorum demanialium et feudalium, que fuerunt condam domini Gofiredi de Monte Aquilo, et immunitatis collectarum usque ad summam unciarum quatuor per annum etc.
I
I Forí
Cotísponile fotse all'odíemo Filígnano presso Venafro sulla plìca" a cuí cra appeso íI sígíIlo.
c - [1423] . ItI.18 Roma
-
Msrtíno
(Cf,
GíustiníanÍ, op.
t Abbr.
dat
3 Aulogafo,
lv - 42.
.
V a Giordano Colonna, príncípe dÍ
Salerno, e a Lorenzo Colonna, conte di Albe: per 000 fioúní d'oro dí Camera da Crístoforo I 12 loro fatta papetuo detlo castello con il tsritorìo e il dístrelto. aí discendentí ín essi e ad
conJermando Ia oendita
Caetani, concede
di
Marino,
Atc. CoI., hg. IV, n. 42 (Atc. Cael, fotogr', B. VIIL n. 232).
MemNus ")
cr?.).
episcopus, servus servorum
de Columna, comiti Albe, germanis
Oigínale.
Dei, nobilibus lordano, principi salernitano, et Laurentio
noskis. Dum intuitum nostre ...
Cum dudum Ctuistoforus Gaie-
taRus, comes Fundorum, qui castrum Mareni, tusculane diocesis, certo titulo possidebat et gubemabat et quod quandoque per romanam ecclesiam quandogue yero per alias et diversas personas ac ex diversis obedientijs diversimode possessum fuit 9t etiam gubernatum, vobis, pro vobis aq filijs descendentibus et
REGESTA CHARTARUM
33
posteris vestris recipientibus, pro pretio duodecim milium florenorum auri de Camera, etiam de expresso consensu et voluntate nostris, iure proprio et imperpetuum vendiderit, ac ipsum castrum cum eius territorio et dishictu, per vos ac filios descendentes et posteros gubernandum et perpetuo possidendum in manibus vestris dimiserit, prout in instrumento, cuius tenores presentibus haberi volumus pro expressis, continetur: vosque deinde, venditionis et dimissionis predictarum vigore, possessionem liberam castri, territorij et districtus predictorum apprehendentes, illud ex tunc possideritis et gubernaveritis, prout possidetis et gubernatis pacifrce de presenti: cumque etiam nobis constet vos in reparatione dicti cashi, quod prius guerrarum et aliarum calamitatum temporibus per gentes armorum diversis temporibus occupatum et in suis edifrcijs plurimum devastatum extiterat, gravia expensarum onera subiisse quotidieque subire, presertim et illud pro quiete et pace finitimarum partium defendere et protegere valeatis: nos intra nostre considerationis speculam adducentes quod romane ecclesie, alme Urbi et romàno populo, propter propinquitatem et'situm dicti castri, quando illud per rebelles ecclesie seu hostes eiusdem populi possessum fuit, guerrarum alijsque preteritis turbulentis temporibus, quod cum amaritudine recensemus, dispendia et incomoda provenerunt: et guia gravia in futurum, si dictum castrum per alios guam fideles et devotos ecclesíe ac populi prefatorum possideretur et regeretur, eisdem Urbi et populo ofiensiones, pericula et iacture verisimiliter imminerent, quibus non pòsset faciliter obviari: ac firma spe fiduciaque tenentes quod vos, quos ad statum prosperum, pacificum et quietum, honores quoque et comoda ecclesie ac Urbis et populi prefatorum non mediocriter afiectos eorumgue prosperitatis et pacis precipuos zelatores esse cognovimus, castrum ipsum et .. universitatem et habitatores eiusdem in pacis et tranquillitatis amenitate regetis et feliciter gubernabitis, ac pacem et tranquillitatem eorum prossetenus procurabitis et vestro patrocinio confovebitis: et propterea premissis nobiscum sepius recensitis, ne vos aut filios, descendentes ac posteros
prelibatos super possessione et iuribus dicti castri per aliquos imposterum molestari contingat, securitati vestre ac ipsorum filiorum, descendentium et posterorum statui paternaliter providere et oPortune consulere cupientes, venditionem et concessionem et instrumentum ac omnia in eo contenta et quecumque inde secuta rata habentes, ea motu proprio, non ad vestram vel alterius aut aliorum pro vobis nobis super hoc oblate petitionis instantia, sed de nostra mera liberalitate, auctoritate apostolica, confirmamus et
presentis scripti patrocinio communimus; et vobis et vestrum cuilibet ac ipsis 6lijs, descendentibus et posteris omne ius, iurisdiccionem, actiones atque dominium, que nobis et romane ecclesie in castro, ter-
iitorio et districtu predictis competunt seu competere possunt, concedimus, remittimus et donamus, in vos ac filios, descendentes et posteros ipsos hansferimus per presentes, ipsumque castrum cum tenitorio et districtu predictis eiusgue iuribus et pertinentijs ad vos, 6lios, descendentes et posteros, per vos et illos perpetuo possidendum et gubernandum, imperpetuum pertinere decernimus et declaramus, ita quod vos et illi de castro, territorio et districtu prefatis, sicut de re propria, libere et licite, ordinare et disponere valeatis. Datum r Rome apud Sanctum Petrum, XV kalendas aprilis, pontificatus nostri anno sexto. BP. 2 (Nel maryíne inferìore, a destra): B. de Montepoliciano; (su//a plíca): Gratis de mandato domini nostri pape, Io. de Nursia; B. de Montepoliciano; (nel oerso).'Regishata. a) Vedí íIlushazíone a Pag.
I Abbr. dat
l.
z Fofi sulla plíca,^
a
cuì erc aqpeso
íI
sîgíllo.
425.
c-t423.vII.3. Giorgio de Maneris a Giacomo, per il residuo delld dote dí Mìozia, di 760
Fílettíno
Fetruccio e Onor'ato Caetanì
di
Filettino rilascia quietanza
loro sorella e sua moglíe, dichiarando di tenere fiorìni in pegno parte di Gaitanello, detta u Ia Starsa dello Conte >, e .tn teneno in conhada " la Valle de Cellarj ,, ín territorio dì Anagní e, in caso di restítuzione dí dote, obbligando loro la parte sua dí ., Castro Vetulo ". Oiginale. Nel oersò'nota ilcl scc. XVII: Ricevu'ta de settecento scudi de Gregorio dal Arc. Caet., Ptg, n.425. sec' XVII: n. 13. ilel segaatura Gaelani; aig. Honorato r, Anno millesimo CCCC-. )OfllJ t, pontificatus Ma*iai pape V anno VJ mensis iulij die tl;o, indictione prima. 2 Magnifrcus Giorgius de Manenijs confessus fuit habuisse a lacobo, Petrutio et Honorato de Gaytanis, inter pecunias numeratas et rebus mobilibuE (l), florenos rcctingentos et lx", guibus fecit refuta' tv,
5
DOCUMENTI DELL'ARCH IVIO CAETAN
34
f
tionem, pro residuo dotis domine Miotie, eius uxori (l), videlicet VIJC et X floreonos; similiter confessus fuit tenere in pingnus partem Gaytanelle, que vulgariter dicitur la Starsa dello Conte, cum pratis ibi prope positis usque prope pontem Gavigiani, pro florenis vtc; item I. fraginalem (t) similiter tenere iure pingnoris, pro florenis centum et X, positum in territorio Anagne, in contrata que dicitur la Valle de Cellarj, iuxta viam publicam et 3 ecclesie Sancte Marte de Anagna: cum pacto guod laeobus, Pehutius et Honoratus reluerent dictas possissiones (t) vel partem ipsius predicti domini vel eius heredes in pecunijs vel in bestijs totam aut partem dicte quantitatis et pro illa parte soluta debeant fructus conpensar€; et si pro medietate aud pro minore parte fuerit soluta, debeant ,predicti"dominj hahre fructus. Et quia Iacobus, Petrutius et Honoratus non haberent commoditatem guod pagarent relutionem dictanrm positionum, quod dicte pecunie curarentur, idcirco tam pro summa et guantitate recepta guam pro recipienda obligavit et ipoticavit in casu, quod abserit (l), de ipsa dote restituenda Miotie Gaytane, eiuts (l) uxoris, partem suam Castri Vetuli, cum omnibus iuribus, actionibus, quod (t) nunc habet dictus lorgius de Malerijs (t) et gue habere potest in futurum: et predicta omnia a observare sub pena mille ducatorum auri, pro medietate curie ad quam primo fuerit reclamatum et alia medietate parti observanti. Actum in Felectino, in palatio prope Migianum: dompno Petro Sciarre, Arcangelo Dominici, de Felectino, et Stephano Marino de Valle Preta testibus. Nicolaus Petri Cole de castro Felectini imperialj notarius autoritate. ST.
I Le untlà furono
cancellate
e iscritte dalla
stessa mano.
2 Conelta sulla
cífta
XlllJ
3
Ornerso .,forse
rem
4 Omesso
/orsc promisit.
c - [14231 .VIII .13 , Roma
A.
1501.
Martino V ai coníugi Giqcomo IV Caetani e Gíooannellq sceglíersí il confessore, con I'obblígo del dìgiuno settímanale.
Arc. Caet., hg. n. XXXVI, n.65.
1501.
Aú$nala
NeI oerro segnature, ìlel sec.
Orsini.' concede la tacoltà dì
XVII: N. 2, C. Xl, faec, 3, n. 7 t
del
sec,
XIX:
MennNus episcopus, servus Eervorum Dei, nobili lacobo Gaietano, domicello romano, et nobili mulieri lohannelle de Ursinis, eius uxori. Provenit ex vestre devocionis afiectu, quo nos et romanam ecclesiam reveremini, ut petitiones vestras, illas presertim que animarum vestrarum salutem respiciunt, ad exauditionis gratiam admittamus. Hinc est quod nos, vestris supplicationibus inclinati, ut confessor, quem quilibet vestrum duxerit eligendum, omnium peccatorum vestrorum de quibus plenam remissionem auctoritate apostolica concedere valeat, devotioni vestre indulgemus; sic tamen quod idem confessor de hijs, de quibus fuerit alteri satisfactio impendenda, eam vobis per vos, si super vixeritis, vel heredes vestros, si tunc forte hansieritis, faciendam iniungat, quam vqs vel illi facere teneamini, ut profertur; et ne, quod absit, propter huiusmodi gratiam reddamini procliviores ad illicita imposterum comittenda, volumus quod si ex conGdentia remissionis huiusmodi aligua forte committeretis quo ad illa remissio vobis nullatenus suffragetur, quodque per unum annum, a tempore quo pregens nostra concessio ad vesham notitiam pervenerit computandum, singulis sextis feriis, impedimento legitimo cessante, ieiunetis; quod si predictis ferijs ex precepto ecclesie, regulari observantia, iniuncta penitentia, voto vel alias ieiunare teneamini, una alia die singularum septimanarum eiusdem anni, qua ad ieiunandum non sitis astricti, ieiunetis; et si in dicto anno vel aliqua eius parte essetis legitime impediti, anno sequenti vel alias guam primúm poteritis, modo simili, supplere huiusmodi ieiunium teneamini. Porro si forsam alias ieiunium prelibatum in toto vel in parte guandocumque adimplere comode non potueritis, eo casu confessor ydoneus, quem ad hoc elegeritis, ieiunium ipsum in alia pietatis opera commutare valeat, gue vos debeatis adimplere, alioquin huiusmodi nostra concessio nullius sit roboris vel momenti. Datum Rome apud r (Nel margìne ínfeSanctam M4nam Maiorem, idibus augusti, pontificatus noshi anno sexto. BP. rìore, a sinÍsfra) t {. ; gr"tis in bulla et regisho de mandato domini noshi pape, A. T. Fidelis; Galhardus ; (a ilestra).. Cincius; (sulla plíca).' Gratis de mandato domini nostri pape in bulla et registro, Bonannus; (nel uerso): Regisrata, Francischus de Agello; Bulla Martini quincti de electione confessoris pro Iacobo Gaytano.
I
Appetq alla pllca con cordoncino *ríco,
mu e gíallo.
REGESTA CHARTARUM
c - [1423] .Uil.13, Roma
-
Arc, Cap.
Xl,
B.
1515.
Martino V aì coniugi Giacomo
príoato anche Cact,, Prg. Fas. 3, n. p.;
35
IV
Caetani
e
Giooannells, Otsiní: concede I'uso dell'orclorio
ín luoght interdelti. n. 1515. Oilgtnale. NeI oerl,. del se*. XIX: XXXVI, n. 72.
nola
del
sec,
XVil
(omesso); segnaluîe ilel rcc.
XVII: Pcrs 2,
Dei, nobili lacobo Gaietano, domicello romano, et nobili Devotionis vestre sinceriias promeretur, ut votis vestris, in hiis presertim que ad vesharum salutem animarum cedere valeant, favorabiliter annuamus. Vestris itaque supplicationibus inclinati, auctoritate vobis presentium indulgemus ut, si forsan ad loca ecclesiastico interdicto supposita vos contigerit declinare, liceat vobis, in illis, clausis ianuis, excomunicatis et interdictis exclusis, non pulsatis campanis et summissa voce, in vestra et etiam familiarium vestrorum domesticorum presentia missam et alia divina officia facere celebrari, dummodo vos vel illi causam non dederitis interdicto nec ad id vobis vel illis contigerit interdici. Datum Rome apud Sanctam Mariam Maiorem, idibus augusti, pontifrcatus nostri anno sexto. BP.l (Nel maryíne inferiore, a sinistra); {; gatis in bulla et registro de mandato domini nostri pape, A. T. Fidelis; Galhardus; (a desha).' Cincius: (sulla plica); Crratis de mandato domini nostri pape in bulla et registro, Bonannus; (nel oerso): Regi-
MaRlNus
episcopus, servus servorum
mulieri lohannelle de Ursinis, eius
uxori.
strata, Franciscus de Agello.
I
Appesa
olla pllca
con cordonclno sefic(), îotto
c-t423.Ix .1.
e glallo.
2633.
Gíooanna II concede in feudo a Baldassare ilella Ratla, ante di Caserla e di Alessano, la cíltà dí Sant'Agatq de' Gotí col titolo ducale, nonchè le tene di Frasso, Limatola, Roua tEoandro e iI castello dì Sant'Arcangelo in Tena di Laooro.
Aoersa
Arc. Cact., Ptg,n.2633. Copta, auten!îcala col seguenle atto:fi AnnoaNativitatemillegino quahicenteaimo vicecimo sepimo, regnaùte lohanna sècunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Ramc, Servie, Galicie, l,odomcric, Comanie .Bulgarieque regina, Provincie et Forcahuerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno quartodcimo, die duodecino mcnrig novembris, sqte indiccionis, Neapoli. Nos lohannes Franciscug Puldericur de Neapoli, ad contractus iuder, Grabi€l de Gulino dc Napoli, per regDum Sicilie reginali auctoritate notarius, et t$tes suh,scripti notumfacimus quod aobL, ad preces nobis factas per nobilem iudicem 2 I M"rinum Buloctum de Sancta Agata, procuratorem magnifici Baldassarri dc la Recht, cooitir Carertc et Aleranj etc', Prout de 2, plathea Nidi in quodan vcactum, ad accenitis supradicti notarii peÌ mei Positutn maous @iciun procuratione sua nobis constat N".polir, iurta domos donini Goctifredi Thoroac.ellj de Neapoli, miliÉ, iur6 domos heredum condam tohannellj Brancacij "i"it"ti, dicti Guallarclte, iuxta vian publicao, ia quo hcpicio magoa curia nAistrj iusticiarii rcgni Sicilie rcgebatur et regitur, et invento per nos magni6co dornino Leomario de Canporinis de Esculo, nilite, regiúalj consiliario et farailiarj ac ercellentis rnagLtri iusticiarij regoi Sicilie locumtcnente," et domino lohanae de Castellucia, legumdoctore, et iudice Gasparro de Leo de Neapoli, iurisperito, ipsius magne curie iudicibus, presentibur quogue ibidem Valerio Paulillo, Nicolao de Nastasio, Pippo Valliante et Bartholomeo Musanna de Neapoli, ip,sius magae curie actorum magistris, et non nultig aliis oftcialibus ipsius magne curie prescntibus, pro tribunalj s€dentibug et ipcam magnam cuúam regentibus: prefatus iuder Marinus procurator presentavit dicto locumtenenti et iudicibuc actorumque magiotris etaliis ofrcialibus reginalcm licteram conc6sionis Sancte Agates, magno et noto pendenti sigillo rraiestatis eiusdem sigillatam ac subscriptam manu propria ipsius reginalis maiestatis, in carta de pergameno scriptam, cuius tenor talis ett... Qua lictera coram dictis locumtenente et iudicibus presentala, iuder Marinue de Sancta Agata asseruit ipeiw comitis interesse predictam regioalem licteram autcoticarj hcere cum decreto et auctoritate ipsius magne curie et autenticatam habere inperpetuum pro cautcla ipcius cooitir et eius heredum et ruc' ce$orum, ne forte reginalir lictera possit perdi; pecijt eiadem tocumtenenti a iudicibur ipcam autenticari cun decreto et interporiciouc decreti magoe curie; noo iudicem et notarium ac testet subscriptosex regnalj parte requirivitutiPsamlicteramautenticaremus; decreto dictorum locumtencntis ct iudicum dicte inagne curic, reginalem licteram autcnticavimu Per manum mci notarii supradicti, ipsis locumtencnte et iudicibus actoÍumque nagistris et alijs oficialibu prcsentibur ct interponeatibur eorum et magne curie auctoritatem iudiciariam
$ lohannes pariter et decretum autenticandi iptam lictcram; quod quiden traùlunptun ct autcnticum scripsi cgo Grabiel notarius. ST. Franciccur Puldericus de Neapoli iuder ad coDctsactu!. S Valeriur Paulillus dc Neapoli magne et Vicarie curiarum magirter Barrholomeur Musanna de Ncapoli magnc curie Vieric nagidcr actoru.m. $ Philippellus dc Gilio dc actorum testk. $
Neapoli aubbactariur dictc magnc curic tcstis. dc Nastario magn€ et Vicaric curiarum attorum
É Pbp* Vallyaatc & NcaPoli mag.c curie actorum magistcr tertis. |j! Nicolaur magirtcr. S Notariur Franckus l-ongrn de Ncapo[ rcriptor actorum magne curie
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
36
testis, s
Gentilis Tallamilus de Neapoli
testis. NeI oetso nola coeoa:
o) comes; Ăł) visa; c) Fraseto;
Instrumentum autentici facti per reginam
de
privilcgio
B.i nole del sec, XV: segnature, del sec, XVII: * 5; del sec. XVIII: n. l2l; ilel sec. XIX: XV, n. 53.
concessionis Sancte Agatis, Limatule, Frassi, Sancti Archangeli
et Roche de Bandrj domino
Baldassarj comiti,
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque 3 regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, universis presens privilegium inspecturis. Si debet servicijs ... Actendentes merita devocionis et fidei Baldassar
de la Racht, Caserte et Alexanj comitis, consiliarij et fidelis nostri, necnon servicia per eum maiestati nostre prestita queve prestat et speramus ipsum inposterum prestiturum, Baldassarrj comiti et sujs utriusque sexus heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, inperpetuum, infrascriptas civitatem et terras, videlicet civitatem Sancte Agates, de provincia Principatus ultra, Frassum, Limatulam, Roccham de Vandrj et castrum Sancti Archangelj, de provincia Terre Laboris: que civitas et terre habent hos fines, videlicet: civitas Sancte Agates iuxta territorium Oraczanj, iuxta territorium Ayrole, iuxta territorium Ducente; Frassum iuxta territorium Tocchi, iuxta territorium Tuellj, iuxtaterritorium Miliczanj ,; Limatula iuxta territorium Munonj, iuxta territorium Cagracie (t); Roccha Bandri iuxta teritorium Mugnyani, iuxta territorium Bandre; et castrum Sancti Archangelj iuxta territorium Cayvani, iuxta terri. torium Acenarum, iuxta territorium Casolle: cum castris seu fortelliciis, hominibus, vaxallis vaxallorutngue redditibus, servicijs, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, censibus, casalibus, villis, domibus, casalenis, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, ortis, terris, tenimentis, territorijs, pratis, pascuis, montibus, planis, herbagijs, nemoribus, silvis, afrdis, venacionibus, aquis aquarumque decursibus, molendinis, bactinderijs, barcatorijs, piscarijs, banco iusticie in civilibus ac integro statu earum, baiulacionibus, iuribus, iurisdicionibus accionibus utilique dominio, racionibus et pertinencijs earum omnibus, ac omne ius omnemque accionem nobis et nostre curie conpetens et copetentem, omne auxilium et remedium, tam ordinarium quam extra ordinarium; ad posse$sionem nosham et nostre curie ipsas civitates et terras devolutas et presertim racione assensus nostre reginalis maiestatis non adhibiti tempore convencionis facte per eundem comitem a Maria Manganella, uxore Roberti Aurilie de civitate Sancte Agates, cuius obcasione civitas Sancte Agates forte ad nostram curiam fuisset de iure devoluta, cum iuribus et pertinentijs suis; approbantes nichilominus convencionem predictam civitatis Sancte Agates et nostrum assensum et consensum super illa concedentes perinde ac si tempore dicti initi contractus et convencionis dicti nostri assensus et consensus intervenissent; gue civitas et tene certo tempore possesse fuerunt per regem Ladizlaum, fratrem noshum, et eius curiam ut res sue maiestatis, exceptis dum taxat castrj (!) Frassi a et Rocce Bandre, licet dicta civitas et tene fortasse essent eciam aliene vel alienj pretendentis in illis ius hahere, videlicet burgensatica quidem in burgensaticum, franca et exempta ab omnj onere servitutis: ad habendum in feudum et sub feudalj servicio curie nostre contingenti, que videlicet de demanio in demanium et que de servicio in servicium et feudalia, pro eo valore annuo quo, si bona feudalia de novo feudo, fuerunt in registris nostris reginalibus annotata et, si de antiquo, prout per inguisitionem, de mandato nostro faciendam, fuerunt valere eonperta: in feudum novum et nobile ac cum titulo comitatus ipsius civitatis Sancte Agates concedimus, sub feudali servicio contingenti, ad rationem videlicet de unciis viginti annuj valoris dictarum civitatis et terrarum pro uno integro servicio militarj, iuxta usum regnj Sicilie et generalis et humane regie sancionis edictum de feudorum successionibus in favorem comitum et baronum omnium dicti regni, a tempore adventus regis Carolj primj ad ipsum regnum, comitatus, baronias et feuda inhibi ex perpetua collacione tenencium, factam (t), dudum confirmatum per regem Carolum secundum, in parlamento celebrato Neapoli puplice divulgatum; declarantes expresEe quod ipse Baldassar comes exnunc inantea de comitatu ipsius civitatis Sancte Agates intituletur in scripturis comes civitatis Sancte Agates ipsumque Baldassarrem comitem investimus de comitatu iam dicto: non obstan: tibus quibuscungue concessionibus et pollicitationibus olim factis tam par reges predecessores nostros quam per nos vel inposterum faciendis de predictis civitate et terris: non obstantibus rescriptis, privilegijs, cedulis, licteris et alijs ordinacionibus Regni in contrarium disponentibus; non obstantibus legibus, consti'
in contrarium disponentibus; mandamus quod Baldassar prefatigue heredes et succes, tuti sint omnj futuro tempore nec cuiuslibet inpeticionis seu vexacionis super predictis civitate et
tutionibus, capitulis sores
terris, tam super proprietate quam super possessione, pertimescant; decernimus quod super dictis possessione, proprietate et iuribus molestiam non paciantur nec convenirj possint ad quecunque tribunalia Regnj ; decernentes quod Baldassar comes dicĂşque sui heredes et successores conseguantur omnia privilegia iuris. Nos enim personis pretendentibuc ius habere super dictis civitate et terris, cum declaracione nostri consilii,
REGESTA CHARTARUM Perpetuum silencium duximus imponendum; ita'quod Baldassar eiuique heredes
et
suècessores dictam
civitatem et teras cum iuribus, rationibus et pertinentijs earum, inmediate et in capite a nobis et nostra curia, perpetuo teneant, nec alium preter nos ac heredes et successores nostros in Regno in superiorem dominum exinde recognoscant, servireque debeant nobis ac ipsis heredibus et successoribus nostris de feudalj servicio supradicto, guod prestare nobis suis vicibus et temporibus promisit; investientes eundem Baldassanum comitem de presenti donacione per nostrum secretum anulum; a quo comite pro dictis civitate et terris ligium in manibus nostris homagium et fidelitatis debite recepimus'iuramentum, supplentes omnem defectum iuris et facti: salvis servicijs nobis debitis, secundum valorem annuum dictarum civitatis et terrarum, ac omnibus que nobis et nostre curie maioris dominij ratione debentur; reservatis nobis usibus et consuetudinibus, alijs nostris iuribus. Declaramus quod Baldassar, suj heredes et successores procurent cum solercia, infra menses sex a die datum a presencium numerandos, inquiri facere per nostros ofrciales de valore annuo iurium dictarum civitatis et terrarum ac pertinentiarum suarum, et processum inquisicionis ipsius, legitimo modo factum, ad nostram curia destinare ut, inspectis meritis inquisicionis eiusdem, alie nostre lictere cum annotacione annuj valoris et discricione (t) feudalium serviciorum concedantur eidem Baldassarro et sujs heredibus et successoribus pro certitudine feudalis servicij et adoha (!), nostre curie prestando tempore quo generalis (!) indicetur in regno predicto; et infra semestre tempus vel ultra in quaternionibus nostre camere penes nostros thesaurarios se transcribj faciant et eciam annotari ut,
tempore quo in eodem regno militare servicium seu adoha comitibus, baronibus et feudotarijs alijs regni generaliter indicetur, contingat eundem comitem dictosque suos heredes et successores, tamquam novos possessores et.dominos dictarum civitatis et terrarum, predicti feudalis servicij debitores, in quaternionibus ipsius manualiter reperirj. In cuius rei testimonium presens privilegium fierj et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmunirj, guod, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria nostra manu, ritu, ordinacione aut observancia nostre curie quacumque contraria non obstante. Actum in castro nostro civitatis Averse, presentibus rnagnifrcis et nobilibus ac reverendo N[icolao] episcopo tropiensi; Ser Ian Caraczulo, Avellinj comite, regnj nostri Sicilie magno senescallo, collateralj ; Georgio de Alamania, Pulcini, Raymundo de Ursinis, nolano et palatino, ac regni nostri Sicilie magistro iusticiario, collateralj, Francisco Zurulo, Montisaurj comitibus: Francisco Dentice dicto Naccarelle, regnj Sicilie menescallo, Gualterio Caraczulo dicto Viola, magistro hostiario, Iohanne Dentice dicto Carastia, Apuacello de Anna, de Neapoli militibus, nostrj hospicij menescallis, et quampluribus alijs consiliarijs, familiaribus et fidelibus nostris. Datum ibidem per manus nostri predicte Iohanne regine, anno rnillesimo quatricentesimo vicesimo tercio, die primo septembris, secunde indictionis, regnorum nostrorum anno decimo. De mandato reginalj, ad relacionem domini magistrj seuescalli.
'r Nell'lnteilinco, dalla
3 prout-supradicti nell'
c-1423. xI.14. Isola
inlcilíneo. 3 Bulgarie
neII'
ínleillneo. a Eta
slalo sol'llo Frasse, poí conelo
stessa mano.
LVI.98.
del Ltri (" Insula Filiorum Petri
") - &rardo da Celano delega suo fratello Lodooics ct ptole terre e le colletle di Collelongo e Ciúíta d'Anlino a Soeoa
mettere, obbligare e raccomandare Caei,tani, conlessa
dt AIbe.
Arc, CoI., Prg. LVI, n. 98 (Arc. Cael., fotogr., B, I, n. 16), Ofigínale. Nclocrso nota.del sec. XV: Comprode tucte le rasciuni à da fare alla contessa de Albi de Colle Longo, de la villa et
meuo facto per misser Berardo de Celano
Civitate Antena.
Anno Nativitatis millesimo quatrigentesimo vicesimotertio, mensis novembris die quartodecimo, indictione secunda, pontificatus Martinj pape quarti anno VIJÓ, apud Insulam Filiorum Pehi, in castro dicte Insule, videlicet in sala nova magna dicti cashi. Nos Matheus Dominici Laurentij, "nnuli, literatus iudex dicte terre, Petrus Bonihominis de Castellutio, apostolica autoritate notarius, et subscripti literati testes, videlicet dompnus Antonius de Cammera, dompnus Dominicus Sancti lacobi Aymoni, Franciscus Morsilli et Rentius Amicutij Rentii de Aquila, de prefata Insula, notum facimus quod magnificus dominus Berardus de Celano, miles etc., confixus de fide, magnificentia et virtute magnifici
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI germani suj Ludovici de Celano, absentem, ipsum Ludovicum constituit suum procuratorem ad promictendum, obligandum et recommendandum domine Sveve Gaytane, comitisse comitatus Albe etc., terras suas infrascriptas, videlicet Collemlongum, villam et teram Civitatis Antine et collectas seu partem cotlectarum prefatarum tenarum, et cum dicta comitissa capitulandum predicta et ad promissionem faciendum et recipiendum prout Ludovico melius videbitur; dans ipsi procuratori liberam potestatem ac liberum arbitrium et speciale mandatum omnia faciendi que fuerunt oportuna; promictens Berardus se ratum habiturum quicquid procurator duxerit faciendum, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum. Actum Insule; et guod presens instrumentum re6ci possit guotiens necessarium fuerit. ST. Petrus Bonihominis de Castellutio, apostolica autoritate notarius, scripsi, ad cautelam prefatorum contrahentium suorumque heredum factum exinde presens inslrumentum, signis crucium iudicis et testium subscriptionibus roboratum. ffi Mactheus Dominici Laurentiy annalis iudex. fr Dompnus Antonius Camere de Insula. S Dompnus Dominicus testis. ffi Franciscus Morsillus testis. E Rentius Amicutij testis. t
I
Nel margíne ínfcrlote
sl
oedono haccíe
dí
annotazíoní, forse
ilello
slesso
nolaio, dlsposle su duc mezzí :'rghí,
c-t424.1,25. Gaeta
1380.
II consíglío, I'uníoersítà e gli uomíni di Gaeta delibercno dì assegnare Maranola, Caslellono. rato e Ia bastía del Garígliano a Crístoforo I, Gíacomo IV, Ruggero I e Francesco III Caetanì, incarícando Giooanni Pica
Arc.
Caet.,
tn Ptg. n. I j80.
e
Giooanní Sparcno dí proooedere
Transunto aulentíco, ínsefito
ln
C
a tsle
assegnazíone,
' I 424 .V,30.
Anno millesimo quadrigentesimo vicesimo quarto, die vicesimoquinto ianuarii, secunde indictionis, Gaiete. Congregatis consilio, universitate et hominibus civitatis Gaiete in unum, more solito, in Logia Farahonum, sita in loco Maioris Dohane, de panochia ecclesie Sancti Salvatoris, deliberatum fuit quod castrum Maranule, cashum Honorati et bastida Garilliani cum iuribus et iurisdictionibus suis debeant assignari Christofaro Gaytano, Fundorum comiti etc., et suis nepotibus lacobo, Rogerio et Francisco G"ytuno, sub eorumdem potestate libera et mero dominio perpetuo, ut propria possidenda deinceps per se ipsos eorumque heredes et successores; conmittentes nobili lobanni Pice ac lohannj Sparano, magistro rationali civitatis Gaiete, quatenus debeant assignare dictis dominis dicta castra Maranule et Honorati et bastidam Garilliani cum omnibus iuribus et iurisdictionibus, ac ipsorum castrorum et bastide dominos prefatos in possessionem ponere; de qua assignatione et alijs exeguendis dicti conmissarij valeant rogari et fieri facere dictis dominis cautelas, promictentes universitas et homines'ipsi eisdem conmissarijs omnia que pei eosdem gesta fuerint rata habere perpetuo, sub obligatione bonorum omnium universitatis et hominum eorumdem.
c -t424. l. 28.
13EO.
Gíooanna II ai giudict, aI consiglío e all' unioersítà dí Gaeta: perchè consegnino immediatadella cíttà e del dístretto a Guido Torello, ammiraglío della flotta genoúe.se. menle lutte Ie
Aoersa
fortezze
Atc.
Caet.,
ín Prs, n.
Ii80.
Copía aulentica, ínseríta
Ín C' t424,V,30.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie necnon Dalmacie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa nobilibus .. iudicibus et .. consilio ac universitati et hominibus singularibusgue personis civitatis nostre Gaiete. Ex certis bonis ... Fidelitati vestre mandamus, sub penis nostro arbitrio reservatis, in guas si secus feceritis vos, ipso facto et ipso iure, decernimus incurrisse, contra vos absgue misericordia infringendis (l), guatenus, statim receptis
presentibus, omnia fortellicia civitatis Gaiete eiusgue pertinentiarum, iuritdictionis et districtus, ac in manibus et potestate vestri universitatis seu alterius eústentia, quorum nomina haberi volumus pro expressis, assignare debeatig in manibus et potestate magnifrci Guidonis Torellj, ducalis et ianuensium ammirati,
REGESTA CHARTARUM devoti amici nostrj, cum armaturis, municionibus et guarnimentis in eis esistentibus; facturi fieri de assignatione huiusmodi hia inshumenta quorum, uno vobis tetento, alio eidem ammirato traddito, tercium hu" ud nsstram camerarn destinare curetis; nullam commictatis moram' negligentiam vel defectum sicut habetis gratiam nostram caram, prefatasque penas indignationemgue nostram cupitis evitare; presentes licteras, L"gno pendente maiestatis nostre sigillo munitas, vobis duximus dirigendasr gufls, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus nostra manu, ritu, ordinatione et observantia dicte curie contrarijs nullatenus obstituris. Datum in castro nostro Averse Per manus nostri lohanne regine, anno millesimo quadrigentesimo vicesimo quarto, die vicesimoctavo mensis ianuarij, secunde indictionis, regnorum nostrorum anno decino. De mandato reginali oretenus facto, Angelillus.
c -t424. III . 2l
744.
.
Frusinone Stefano de Branchis, comrníssario generale di Campagna, in base aì prioilegì ed aí conlrattí dì casa Caetanì, con sentenza, esime dal pagamento del focatico Giacomo, Petruccio e Onotalo Filet' Caetanì di Filettino, nonchè Benedetlo-Onorato e Líbero Caetani Palalini e glí abítanti
-
ili
tíno, Vallepíelra, Torre Caietani, Treoi e Pofi, Arc, Caet,, P4. n,7421. Oúginale. Nel oerso note, del sec, XV: die XVlll iunii introscriptum instrumentum seu lohannem iatroscripta rertentia fuit producta et presentata coram reverendo domino theraurario Campanie et Maritime per dominum ruper velle se et dixit nec... non admisit thesaurarius qui dominus Benedicti de Turri... dominorum Gayetanorum retroscriptorum; Pctru' p€r lacobum, actum Caetang; et familig privitegiorum domus approbatione super predictis rc .,.i del sec. XVII: instrumentum * * pontificatur Martini V' tium et Honoratum Caetanum, anno
Nos Stephanus de Branchis de Eugubio, legum doctor, pro sancta romana ecclesia et Martino papa guinto in provincia Campanie comissarius generalis: visis privilegijs et concessionibus immunitatum Boiifatii octavi concessis domui et progeniej Gaetane et consortibus, ac instrumentis emptiop"i "ood"* nu- p", illos de di"ta domo factis de terris et castris infrascriptis, videlicet Felectino, Trebis, Valle Petrarum, turri seu casbo Turris et ca$tro Pofarum et omnium terrarum predictarum, et castrorum' coram nobis product'is per lacobum, Petrutium et Honoratum, filios condam Antonij Gaetani, olim domini dictarum teryarum et castrorum Felectini, Vallis Petrarum et castri Turris, in provintia Canpanie situatorum, et Benedictum Honoratum et Liberum, filios condam melitis (!) Benedicti Gaetanj, dominos castri ad Pofarum et medietatis pro indiviso castrj Trebarum et pro alia medietate Pro indiviso spectante prelibatum lacobum G"Ltunurn, ex concessione sibi facta per dictum olim Benedictum: necnon contractis solepnibus consiliis per eosdem productis quomodo predictarum terrarum sint domini, et merum ac *i*iu111 imperium habeant in eirdem, factis, subscriptis et sigillatis per doctores dominum Nicolaum Magni et Àntonium Tutij Rollj de Anagnia et quomodo collec_ta seu collectarum impositio in provintia I Carip"nie per papam imposit"' de bonorimo (!) solite [dari per] focolarium mense quolibet in dicta l 1 (l) nec comprehendat predietas terrras et ... quo ad ... ac melum et mixum p-ointi" non "onpi"henderit ioprriu* et iurisiictionem prefatorum dominorum lacobi, Petrutij, Honorati, Benedicti Honorati et Liberi, I r ,i"qu" exemptas a gravaminibus habentibus respicere tamen ... sunt subiecte et non exemPte ... ate1 frde...1 testium predictarum terrarum '..r et predictorum, modo atento stationibus qu"111 púri.um... in cuius contrarium hominum memoria non existit ... 1, Iacobus, Petrutius, Honoratus, tempore "iti", Benedictus Honoratus et Liber per se ipsos, et conputatis temporibus suorum progenitorum et predeces' ,o*r, possiderunt, habuerunt et tenuerunt predictas terra$ et [ca]stra, utendo ibidem mero et mixto inperio ac gladii pote[sta]te condendoque et faciendo ibj statuta, deliberationes, reformationes, precepta et mandata p.n"rur it rnult"rurn inporition"s et exactiones et puniendo et animadvertendo in facinorosos I r ipsarum homines ...1 specialiter puniendo ... quelibet exigendo, retinendo ... et in dictis terris et qualibet etiam quam pontificis et summj ecclesie prelìbate romane tam exbannitos qùs[bet ...i t"rri. et locis preder et dominj prelibati et exercendo quoro111"u.que dominorum ... guarumlibet ceteraque faciendo 1 ipsorum per dictum ...1 centum ... et ultra in dictis castris et terris, que indicare habent et ".rror., probare quo*odo, prelibati domini fuerunt et sunt predi[ctaruml terrarum et castrorum verj domini et patronj : omnibusqut supra contentis discussis tam per nos ipsos quam etiam cum nobili et sapientissimo viro domino Clemente Tutij de Babuco, provintie Canpanie iudice generali: sententialiter difinimus
DOCUME,NTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
40
prelibatos Iacobum, Petrutium, Honoratum, Benedictum Honoratum et Liberum dictasque ipsorum terras
et castra Felectinj, Vallis Petre, Turris, Trebarum et Pofi et homines et personas dictarum terrarum atgue castrorum tam pro preterita solutione et pagamento foculariorum quam etiam pro presentj et futura fuisse et esse exemptos, sicque non tenerj ad solvendum aliquid vigore predicte generalis inpositionis seu collecte per sanctissimum dominum nostrum generaliter, ut supra continetur, indicte et inposite sicque ... r non habentis in ... I absolvimus ... I predictasque eorum teras et castra predicta quelibet et singula ac ... [fuisse] t esse exemptas et inmunes a solu[tis] I collecta et gravarnine predictis .., I dicimus, "t declaramus, absolvimus et diffinitive sententiamus. Lata et in hiis scriptis pronumptiata et promulgata fuit presens sententia sive declaratio vel absolutio per nobilem legum doctorem dominum Stephanum de Branchis de Eugubio comissarium, in arce F-rusinonis, videlicet in sala picta 2, pro tribunali sedentem, sub annis millesimo guadringentesimo vigesimo guarto, indictione secunda, die vigesimo primo mensis martij, tempore pontificatus Martini pape quintj, coram legum doctore domino Antonio Tucciarellj de Anagnia, fratre lanne lacobutii de Verulis, Ceco Bellj de Alatro'et notario Francisco Angeli de F[rusi]nono testibus. Antonius olim lohannis
ST.
Angelj de Brunis de Tuscanella inperialj auctoritate notarius et iudex ordinarius et nunc notarius
seu
scriva necnon cancellarius prefati comissarij scripsi.
I Lo
pergamena
è ilanneggíala da lccerazíoní. ? NeI teslo
segua
sub, poí cancellalo'
c-1424.IV.17.
57r.
Gíacomo IV Caelani, per I'annuo centso dí 12 denari di prooisioni del senato, dona la oigna ín contrada Pralì, ín lenitorio di San Felice Circeo, a Píetro di Cola da Sezze.
Sermonela
Arc.
Coet.,
hg.
n, 57 t
.
Origínale.
NeI oerso segnatuÌe, ìÌel seo
XVII:
P. p., C,
XV, f. I, n. Yll;
del
sec.
XIX :
XXXVlll, n.41. Iacobus Gaytanus etc., universis harum seriem inspecturis. quin etiam audituris patefrat quod, indubie cognoscentes Petrum Cole de Setia de castro nostro Sancti Felicie, Gdelem dilectum, ad omnia staturn et honorem nostrurn concernentia eum laude et fama se gexisse et gerere ac multo uberius in futurum (!), donavimus dicto Petro, recipienti pro se suisque heredibus legitime descendentibus, in perpetuum, vineam nostre curie, sitam in territorio castri Sancti Felicis, in contrata Prati, iuxta rem Leonardi Verdini, iuxta rem Angelj Zarre, iuxta rem Antonij Cole Sari et iuxta viam publicam, cum accessibus et egressibus suis usque in viam publicam ac curR omnibus suis iuribus et pertinentijs; cum annuo censu seu redditu salutum (l) duodecim denariorum de provixinis senatus, solvendorum bina vice nostre curie dicti castri in hunc modurn, I videlicet sex denariorum in festo Natalis leshu Clristi infra eius optavam, et sex in festo Pac[he] Resurectionis aut infra eius optavam, alias non solvendo, ipso facto, cadat a possexione rei prelibate; I mandavimus manu notarii Antonii promictentes omnia in presenti privilegio contenta [observare] ... I 1 Petri de Sermineto cancell[arii] ... nostri sigilli ... nostre proprie iubximus validari. Datum SermiI neti in cancellaria [nos]tra, anno Incarnationis [n4ccccXXtttl pontif]icatus Martini pape quinti anno I septimo, indictionis llu, [mensis] aprelis die decimo septimo. Nos lacobus Gaytanus predicta accepta-
mus.2 .Sig.t I La pergamena è molto danneggiata dall'umídítà e da laceruzíoní; la ilatazíone fu rcstíIuíta c dell'índízíone, 2 Autografo, 3 Del sigìIlo, in cetaîol,sa, imane l'ìnpronta sulla pcÌgamcna'
c -u4241.v. 5.
con gli anni
ilel
pontìficato
226t.
Marlino V aI preposlo e aI decano di Lebus: perc,hè proseguano la istruttoria della causa tra Elia Muncher, chierieo anîugato della diocesi dí Bremo, e Maryuardo Brant, canonico del
Roma
dí Baúesholm; causa conemente altfi ecclesiastícì e secolarì tedeschi e gíà affdata a Panlaleo de Bredis e poí a Domenico da San Gemínaco, udítorì di Catneru. Minula oaglnale dî bolla. NeI oerco nota ilel nc. XV, ìlalLa quale appare che Ia $rc. Qaet,, Prg, n, 226l, msnastero
REGESTA CHARTARUM petgamend serol come custodld
di un
oolume: Quaternus continens provisiones
et
4l
rationes famulorum magnifrci
et
potentis domini
domini lacobi Gaytani ...
Martinus episcopus, servus servorum Dei, dilecto
1
filio decano ecclesie Beate Marie Hamburgensis
diocesis.
Orta dudum inter Marquardum Brant, canonicum monasterij Bardesholm ordinis Sancti Augustini, Mathiam Wiker, Nicolaum Molnez, Nicolaum Tymmenman alias dictum Schevealein, presbiteros brernensis diocesis" Octonem Crusendorlf, Iohannem Boleken, proconsules, Marquardum ... 2 [Nico]laum Boltini, consules, Nicolaum Kannengeyter, Henricum Hovemeister et Goidscalcum Scalmeister, opidanos opidi Kil, dicte dio[cesis ...] ? fiscalem curie camere apostblice, et Elyam Muncher de Rebelmchusen, clericum coniugatum dicte diocesis, partibus ex altera, super eo quod ipsi pro ... 2 canonicum, presbiteios, proconsules, consules et opidanos quibusdam licteris et instrumentis cameram apostolicam tangent[i. bremensis
bus inliurias 2 reales tunc expressas sibi inogatas fuisse, Marguardus, presbiteri, proconsules, consules et opidani vero prefati premissa non esse vera sed ipse ... Nicolai archiepiscopi tunc electi bremensis in dicto opido et partibus illis vicinis auctoritate ordinaria deputatus eundem Elyam, suis culpis et demeritis exigentibus, de speciali man[dato] ... electi captivasse necnon proconsules, consules et opidanos predictos requisivisse ut sibi locum tutum pro ipsius Elye custodia deputarent quousque ab eodem archiepiscopo aliud habe[ret a]sserebant 2 prout asserunt et nonnullis aliis articulis materia questionis: nos causam huiusmodi, cum tunc partes ipse in romana curia suffrcienterpresentes existerent magistris Panthaleoni de Bredis, clerico dicte camere, decretorum doctori, ad instanciam dictorum procuratorum et Elye primo et deinde Dominico de Sancto Geminaco, capellano nostro et curie cauiarum dicte camere generali auditori, ex certis causis audiendam commisimus et fine debito terminandam:
...
2
2
...
qui ad instanciam procuratoris et Elye predictorum, coram eo in iudicio cornparencium,
magistrum
Iohannem Engelhardi, procuratorem Marquardi canonici, presbiterorum, proconsulum, consulum et opida-
et recipiendum libellum in causa huiusmodi per quendam cursorem peremptorium competentem, in quo procurator fiscalis et Elias, citari fecit ad certum terminum nostrum coram eodem auditore in iudicio comparentes, predicti lohannis Engelhardi non comparentis contumaciam accusarunt et, in eius contumaciam, Quendarn libellum pro parte sua in huiusmodi causa dederunt; et deinde Elya eciam substituto per eundem procuratorem frscalem, prout ad hoc idem procurator fiscalis ab eadem norum predictorum ad dandum
camera su6ciens mandatum habebat et eidem auditori legitime constabat, et Iohanne Engelhardi predictis, coram eodem auditori in iudicio comparentibus, litegue per eos legitime contestata ac de calumnia et veritate
dicenda in ipsius auditoris presencia prestitis iuramentis pro parte sua in causa huiusmodi in certis terminis ad hec datis, prefatusgue auditor Elye et lohanni Engelhardi predictis, coram eo in iuditio constitutis, ad dandum posiciones et articulos, si quos dare vellent in causa huiusmodi, certum assignavit terminum peremptorium competentem, in quo dictus Elyas, coram eodem auditore in iudicio comparens, predicti lohannis Engelhardi non eomparentis contumaciam accusavit et, in eius contumaciam, nonnullos posiciones et artic,ulos pro parte sua in huiusmodi causa dedit; et deinde prefatus Iohannes Engelhardi, coram eodem auditore in iuditio compĂ?uens, quasdam excepciones conha dictos posiciones et articulos tradidit pro parte sua in causa huiusmodi in certo termino ad hoc dato; et subsequenter Iohanne Engelhardi et Elya predictis, coram eodem auditore in iuditio comparentibus, productisque per eos nonnullis licteris auctenticis, instrumentis alijsque iuribus et munimentis, quibus uti voluerunt, et contra producta huiusmodi quibusdam exceptionibus exhibitis pro parte sua in causa huiusmodi in certis terminis ad hec datis; subsequenter vero nos causam huiusmodi magisho Iohanni de Palena, capellano nostro et causarum palacii apostolici auditori, ex certis causis audiendam commisimus et fine debito terminandam; verum quia per ea que coram eisdem Panthaleone et auditoribus apud sedem ipsam habita sunt non potest de ipsius cause meritis plene liguere, discrecioni tue 3 per apostolica scripta mandamus quatinus a licteras, testes, instrumenta, gue pars eorumdem Marquardi canonici, presbiterorum, proconsulum, coosulum et opidanorum super eisdem suis articulisr QUos ipse Iohannes auditor tibi una cum interrogatoriis partis adverse sub sigillo suo transmictit inclusos coram te duxeru[nt produ]cenda 2 infra duos menses post recepcionem presencium, cum pars dictorum procuratoris fischi et Elye super huiusmodi suis articulis remissionem ad te habere non curet, prudenter recipere, et testes ipsos secundum eadem interrogatoria diligenter examinare procures, licteras et instrumeuta predicta nanscribi fideliter faciendo: si vero alterutra partium predictarum testes alterius voluerit reprobare, tu testes super reprobacione huiusmodi coram te producendos infra unius mensis spacium, predictos duos menses immediate sequentes, recipias eosque, secundum interrogatoria a pa*ibus ipsis exhibenda, si ea exhibere voluerint, alioguin, iuxta datam tibi IV,
6
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAET.ANI a Deo prudenciam, examines diligenter: deposiciones omnium testium predictorum fideliter in scriptis redactas, una cum interrogatorijs supradictis et transsumptis licterarum et instrumentorum predictorum, sub tuo sigillo inclusas, ad nostram presenciam quantocius trassmissurus, ac significaturus nobis que et quanta sit fides eisdem licteris et instrumentis adhibenda, prefixo eisdem partibus termino peremptorio competenti quo, per se vel procuratores ydoneos, cum omnibus actis, iuribus et munimentis suis se apostolico conspectui representent iustam sentenciam recepturi; testes autem gui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasticam, appellacione cessante, compellas preterquam super criminibus veritati testimonium perhibere; diem vero prefixionis huiusmodi et formam et quicquid super hijs duxeris facienda (t) nobis per tuas patentes licteras, tuo sigillo munitas, harum seriem continentes, fideliter intimare procures. Datum Rome apud Sanctum Petrum, IIJ nonas maii, pontifrcatus nostri septimo. (Nel margine ínferiore, a sinistra): Maius ; X, P. Petra; (sulla plìca) : Adolphus. L
un ichìamo nel margíne superiorc, Ia deslinazione è sostítuíla con la seguenlc,' dilectis filiis prepoeito et decano P. Nardusaud[itor]. 2 La pergamena è danneggíatíssima dall'umídilà cdauno sttappo, chercnilono ilIeggíbíll a Con molte frasl e patole, 3 Laparola fu cancellata, e dalla slessa mano fu conetla nell'intetllneo con I'alba: vesFe un ichíamo nel margine destrc, fu aggíunto ilalla mano del leslo: de utriulque partis partium (l) consensu, P. Nardus. Con
ccclesie lubicensis,
c-1424.v.30. Gaeta
1380.
commissari del consìglio e dell'uníoersità di Gaela restituìscono a Cristoforo I Caetani la -bsstiaI del Garíglìano, an i dìrítti di passaggio, della scafa e del funicello, già oenduta dal rc
Lailíslao Arc.
Caet.,
a detta
cíttà e affdata poí
Prg. n. I j80,
a Guida Torelli,
ammiraglío della
flotta
genoúese.
Oiglnale,consotloscrízíonìaulografe. Neloetso nola sínctona: lnstrumentum de cessione de bastita Garillianj; nota del sec. XV: Emptionis fortillitie Garglianj; segnatwe, del
facta per Gayetanum cornitem Fundorum scc.
XVII: P. 4, C. 6, t.5, n' 2; ilcl sec. XIX: XLI, n.
19.
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo vicesimoquarto, regnante lohanna secunda, Hungarie, et Sicilie necnon Dalmacie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque et Forchalquerij ac Pedimoirtis comitissa, regnorum anno decimo, die penultimo mensis Rovintie regina, 111uii, ,""unde indictionis, Gaiete, Nos Riccardus de Sergio de Gaieta, ad contractus iudex per regnum Sicilie, Iacobus Sancti lohannis de civitate Gaiete, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et Ierusalem
testes subscripti declaramus guod, constitutis in presentia nosna nobilj domino Iohanne Paolo de Cayvano' ricecomite comitatus Fundorum et procuratore Christofarj Gaytani, Fundorum comitis, regnigue Sicilie
logothete et prothonotarij, ex parte una, et nobilibus lohanne Pica et lohanne Sparano de Gaieta, con' misrarij, per consilium et universitatem hominum civitatis Gaiete, prout constare viddimus patentibus licteris consilij et universitatis predicte, cuius tenor est talis ("J.C'1424.1.25), exaltera:partesipse exposuerunt quod intencionis reginalis maiestatis fuit et est ae universitatis hominum civitatis Gaiete quod bastidu Gariliianj, inter alia, cum iuribus scafe et funicellj sive passagij ibidem existentis ac iuribus, p".tin"ntijs suis omnibus esse debeat ac restituatur dicto comiti et suis nepotibus; iurisdictionibu, "i verum reginalis maiestas mandavit per licteras, sue maiestatis pendente sigillo munitas, consilio et universitati homlinum civitatis Gaiete ut omnia fortellicia, que fuerunt condam Honorati comitis Fundorum et que erant in potestate et dominio hominum universitatis eiusdem, assignare et ponere deberent in potestate magnifrci domini Guidonis Touelli, classis ducalis et ianuensium ammirati, prout partes ipse de predictis dixerunt et nos etiam continerj viddimus quibusdam licteris dicte maiestatis, magno et pendente "onltur" sigillo eiusdem maiestatis munitis; subdentes partes ipse quod tamdiu bastida Garilliani stetit in dominio et pJtestate dicti ammirati quousque civitas neapolitana ad frdelitatem et hobedientiam maiestatis fuit conversa, iuxta tenorem capitulorum inter prefatum comitem et eius nepotes, ex una parte, et prefatum ammiratum ac magnificum dominum Gualterium Violam Caraczulum, militem de Neapoli, reginales conmissarios, pro parte Jicte maiestatis ordinatorum; post vero fuit dicta bastida de mandato reginali, cum iuribus passagij
eiusdem ac iurisdictionibus et peÉinentijs suis per prefatum ammiratum assignata prefato comiti et eius nepotibus. Prefati lohannes Pica et Iohannes Sparanus conmissarii assignationem àe dicta bastida ratam gerentes, per fustem assignaverunt in perpetuum lohannj Paulo, vicecomiti comitatus
,"u ,"uf" et funicellj
REGESTA CHARTARUM
43
Fundorum ac procuratorj Christofori Gaytani, bastidam Garilliani, que posita est in tenitorio castrj Trayecti, de comitatu Fundorum, cum omnibus iuribus, iurisdictionibus, exactionibus, acquis acquarumque decursibus, ac actionibus et pertinentijs dicte bastide ac passagio seu passagiorum iuribus, scafe et funicellj ibidem existentis, iuxta ritum, consuetudinem et observantiam hatenus observatos a tempore venditionis facta (!) per condam Ladiczlaum, Hungarie, Ierusalem et Sicilie regem, universitati et hominibus civitatis Gaiete
et usque in diem assignationis facte de dicta bastida de mandato dicti ammirati dicto comiti seu eius n nepoti; et promiserunt dicti comissarij, ac se dictamcgue universitatem et bona omnia universitatis, iura et actiones, successiones, debita et nomina debitorum, licita et illicita, Iohannj Paulo predicto, vicecomiti et procuratorj dicti comitis, omnia in presenti instrumento observare, sub pena unciarum aurj mille, applicanda pro medietate curie coram qua reclamatio fieret et reliqua dicto vicecomiti dictoque comiti et eius heredibus et successoribus; cum refectione dapnorum, expensarum ac interesse et obligatione omnium bonorum ipsius universitatis. Tenor reginalium licterarum de qua supra fit mentio (rf.C-1424.1.25). Ad futurammemoriamipsiusquecomitiset eius heredum et successorum cautelam rogata sunt freri plura instrumenta, guorum presens factum est dicto comiti, scriptum per manus mei notarii et tam nostrum iudicis quam testium subscriptionibus roboratum. ST. S Riccardus de Sergio
2 de Gaieta ad contractus iudex. M. S lacobus Squacquara abbas monasterii Sancti Spiritus de Sonono testis. S Tadeus Spatarius de Gaieta testis. S lohannes Castanea de Gaieta filius condam Filardi predicta fatuor (!). S Abbas Angelus Papa de Gayeta testis. S luliano Bulgamino de Gaita frlius condam lohannes (!) testis. ffi lacobus Sancti lohannis de Gaieta per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius scripsi. Licterati, iudex Riccardus de Sergio, frater lacobus Squacguara abbas monasterii 2, Sancti Spiritus de Sunnone dominus Iohannes Pisanus de Ytro legum doctor; Tadeus Spatarius, Iohannes Cqgtanea de Filardo, abbas Angelus Papa, Iulianus Bulgaminus, de Gaieta; Angelus de Raho; lohannes
de'Adario aurifex de Neapoli. I Omesso /orse obligaverunt 2 Cottísponde
all'lsola di Zannone, denomlnala Sennone, Sonnone, Summone
(cf.
Glustí'
nlanl, op, cít.),
'
c -t424.vl.4. Trsetto a
-
I
Caetaní nomína ser Antonío Tailaglíoní suo procuratore perchè si rechí a Gaeta autenlicare alcuni prioilegi e ístrumenti, da produne nella causa contro il duca dÍ Sesso
Ruggero
fare la scafa, il
per
Arc.
LVI - 100.
Col., PrS,
territorio
ilel Garigliano ed albí afarì.
LVI, n. t1O (Arc,
fologt,, B. VII, n,205'5, Otlglnale. NeI tetso nole ilel ò) per dominum Rugerium Gaietanum'
Caet.,
Instrumentum procuracionis Antonii Tartallyone;
sec.
XV:
a)
I Anno a Nactivitate millesimo quadrigentesimo vicesimo quarto, regnante lohanna secundó, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, regnorum anno decimo, die quarto mensis iunii, secunde indictionis, Traiecti. Nos Iohaunes Sacchecta de Traiecto, ipsius terre Traiecti annalis iudex, Petrillus de Ametrano de Neapoli, per regnum Sicilie reginali autoritate notarius, et subscripti testes notum facimus quod Rogerius Gaytanus etc. asseruit sua interesse nonnulla privilegia presentare coram lohanna $ecunda etc. seu commissarijs ipsius reginalis maiestatis in causa guam habet cum .. duce Suesse etc. de quadam scafa, territorio et alijs negociis, asserens se timere originalia dictorum privilegiorum transmictere ne perderentur; ac etiam asserens velle dicta privilegia autenticari et transumptari facere in curia capitanei civitatis Gaiete et ipsorum privilegiorum transumptum seu autenticum transmictere quo fuerit oportunum. Et quia Rogerius, non valens personaliter ad civitatem Gaiete se conferre, aliis suis magis arduis negociis occupatus, confrsus de fide nobilis ser Antonij Tartallyonj de Monterodono, eius cancellerii, ipsum ser Antonium presentem constituit in suum procuratorem ad se conferendum ad civitatem Gaiete cum dictis privilegijs et scriptgris ipsaque presentandum coram capitaneo et iudicibus civitatis Gaiete ac alijs officialibus, coram guibus autenticacionis actus solet fieri, ipsosque requirendum
et scripturas autenticari faciant eorumque interponeodo autoritatem pariter et decretum, et notarios, iudices et testes ut con6cere debeant publica instrumenta; et omnia alia faciendum que .togare constituens faceret, dans ser Antonio plenarie vices suas; promictens habere ratum quicquid per suum privilegia
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
44
procuratorem acturn fuerit; presens instrumentum, subscriptionibus mei iudicis et testium roboratum, scripsi ego notarius Petrillus. M. S loannes Sachette iudes Tragetti. S Dominus Loysius Cocius
testis. tS
Czarlus Pagano de Neapoly testis. Notarius lohannes Petri' Francisci Presentibus domino Ursino de Ursinis, domino Loysio Cocio de Aversa, Petro de Fosca de Gaieta, Zarlo Pagano, Simonollo (!) notarii Petri, notario lohanne Petri Francisci.
de Aversa
ffi
testis. $
xxxv-15. dona in feudo a Gisto-
c -1424.vI .13.
II, ín seguíto alla morle di Dragonetlo de' Dragoni, - IGìooanna e foro Caetani aí successori clí luí, ín perpeluo, íl casale di Sanl'Andrea, dísabitata, posto fra il territorio dt San Gioryío la Molara e Pietra Maggíore.
Aoersa
Ar".
CoI..
hg. XXXV, n. 15 (Arc.
Caet., fotogr., B.
XI, n.
290).
Orísinale.
IoHeuttR secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Rovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, universis presens privilegium inspecturis. Levantes in circuytu ... Sane mortuo ab olim nobili Dragonecto de Dragonibus, fidelj nostro, qui casale Sancti Andree, exhabitatum, situm in provincia Principatus ultra serras Montorii, infra teritorium castrj Santj Georgij de Molinaria et Petre Maioris, dum vixit, inmediate et in capite. a nobis et nostra curia tenuit et possedit in feudum, nullis ex suo corpore legitimis liberis derelictis, qui de iure succederent in casalj predicto et, per ipsius obitum. taliter decedentis, prefato casalj ad manus nostre curie devoluto: nos, actendentes fidei et devocionis inconcusse constanciarn Christoforj Gaytanj, Fundorum comitis, logothete et prothonotarij regnj noshj Sicilie, affinis, collateralis, consiliarij et fidelis noshi, erga nos, in eventu quolibet, efiectu et opere conprobatam, grataque, grandia, utilia et fructuosa servicia per eum in acceptabilj et fluctuoso, presentim preterito et nunc eciarn fluctibus agitato tempore, culminj nostro prestita et impensa, in quorum prestacione evidentibus non pepercit sue persone periculis, sumptibus, laboribus et expensis, queve nobis satis sumptuose, laboriose et utiliter prestat ad presens et prestare poterit de bono in melius in futurum, per que ipsum anfpliori nostra gratia et ulteriorj prosecucione, decernimus fore dignum, ut eius obsequiositatis impendium digno cum possumus agnoscamus rependio premiorum: eidem Christoforo comitj et proùonotario ac suis heredibus utriusque lexus, ex suo corpore legitime descendentibus, natis iam et in antea nascituris, suisgue legitimis successoribus quibuscumque, imperpetuum, iamdictum casale Sanctj Andree, exhabitatum, quod fuit dicti condam Dragonectj, quodve fuit et est ad manus dicte nostre curie devolutum, eciam si casale predictum ex guibusvis alijs causis legitimis devolutum sit ad ipsius curie nostre manus: cum fo*illicio, hominibus, vassallis hinc inde dispersis et ad eius habitacionem pristinam redituris et siquj in eo ad presens existunt, vassallorumque redditibus, feudotarijs, subfeudotarijs, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, terris, vineis, arbsribus, aguis aquarurnque deeursibus, tenimentis, tenitorijs et pertinencijs omnibus et'sihgulis ad supradictum casale spectantibus et pertinentibus, et. sub feudalj servicio exinde contingentj: damus, donamus, tradimus et concedimus, iuxta usum et consuetudinem regnj nostrj Sicilie ac generalis et humane regie sanctionis edictum de feudorum successionibus in favorem comitum et baronum omnium dictj regni, a tempore felicis adventus regis Karolj primj in ipsum, comitatus, baronias et feuda inibi ex perpetua collacione tenencium, factum dudum per regem Karolum secundum et in parlamento celebrato Neapolj divulgatum; et nichilominus in eumdem prothonotarium ac dictos suos heredes et successores omne ius omnemque actionem, nobis et nostre curie conpetens et conpetentem, conpetiturum et conpetituram in et super dicto casalj, iuribus et pertinentiis suis predictis, cedimus, transferimus et penitus derivamus: legibus, constitucionibus, ritibus, moribus, observancjs, consuetudinibus Regnique capitulis et rescriptis quibusque contrarijs eisgue presentim que concessionem et donacionem rerum et bonorum fiscalium fieri prohibent et alijs quibuscumgue privilegijs, licteris, cedulis et mandatis nostris vel quorumvis aliorum presentj nostre quomodo"uttluu et qualitercumque conhariis, seu quicquam in contrarium "on".rrionj sive iubentibus, quorum et quarum tollimus in hac parte vigorem, non obstan' dictantibus forte loquentibus, tibus guoquomodo; ita quidem quod, postquam dictus prothonotarius seu prefati heredes et successores suj iamdictum casale Sanctj Andree, cum iuribus et pertinencijs suis predictis, realiter fueúnt assecuti, illud inmediate et in capite a nobis et nosha curia perpetuo teneant et possideant, nec ullum alium
RECESTA CHARTARUM preter nos ac heredes et successores nostros
in dicto regno nostro Sicilie superiorem.et
dominum exinde
et debeant nobis ac dictis heredibus et successoribus nostris de feudalj servicio proinde contingentj, ad racionem videlicet de uncijs auri viginti valoris annuj pro unoquoque integro servicio militarj, secundum quod est de usu et consuetudine dictj regnj; quod servicium dictus prothonotarius, in nostrj presencia constitutus, pro se ac dictis suis heredibus et successoribus, prestare et facere nobis ac heredibus et successoribus nostris predictis suis vicibus sponte obtulit et promisit; investientes eumdem prothonotarium pro se et heredibus suis predictis de presentj nostra concessione et gracia per nostrum anulum, presencialiter, ut est moris, quam investituram vim et vigorem vere donacionis et realis assecucionis dictj casalis cum iuribus et pertinencijs suis predictis omnibus volumus et decernimus obtinere. Pro quo quidem casalj ab eodem prothonotario ligium recepimus in manibus nostri homagium et fidelitatis debite iuramentum, clausulis, condicionibus, retencionibus, reservacionibus omnibus et singulis ac modo et forma quj et que in privilegijs donorum regalium et nostris consueverunt exprimj et apponi, in presentj nostro privilegio intellectis et habitis pro expressis, ac si
recognoscant; servireque propterea teneantur
: salvis nichilominus servicijs nobis exinde debitis ac omnibus alijs que nostre et quibuslibet nobis et curie in et super dicto casalj, iuribus et pertinencijs suis, maioris nostri dominij racione, conpetunt et debentur, prout habemus ea et habere debemus in tenis et locis alijs dictj regnj eiusdem, maioris dominij racione: salvis eciam et reservatis nobis predictisque nostris heredibus et successoribus usibus et consuetudinibus regnj predictj ac iuribus alijs nostre curie et alterius cuiuscumque; beneficijs insuper capellaniarum et iuribus patronatus, siqua sunt in dicto casali eiusque pertinencijs et districtu, ac eorum collacionibus et presentacionibus nobis predictisque nostris heredibus et successoribus specialiter reservatis. Intendimus autem et presentj nostro privilegio declaramus guod dictus prothonotarius .seu prefatj eius heredes et successores procurent cum solercia debita et instantj, infra menses octo, a die adeptionis corporalis possessionis dictj casalis in antea numerandos, de illius valore annuo, siquidem de novo feudo fuerit, ex inspectione regesborum nostrorum regalium, que in camera nostra servantur et, si de antiguo feudo fuerit, inquirj facere per alias noshas licteras inde dandas et processum inquisicionis ipsius infra iddem tempus nostre curie presentare ut, habita certificacione de valore annuo casalis predicti, presens privilegium exinde reficj valeat cum particularj distinctione valoris annuj casalis predictj et contingentis iamdictj feudalis servicij pro eodem, vel alie super hoc ipsis oportune declaratorie nostre lictere concedantur, et tunc infra dictum terminum octo mensium, vel aliter prout mandaverimus, in quaternionibus nostre camere penes nostros thesaurarios conscribantur ut, tempore quo in dicto regno nostro Sicilie alijs regnj predictj comitibus, baronibus et feudotarijs militare servicium per nostram curiam generaliter indicetur, contingat memoratum prothonotarium prefatosque suos heredes et successores, tanquarn novos dictj casalis possessores et dominos predictique contingentis exinde feudalis servicij debitores, in quaternionibus ipsis manualiter et habiliter reperirj. In cuius rej testimonium preseng privilegium exinde frerj et pendentj maiestatis nostre sigillo iussimus conmuniri. Actum in castro nostro Averse, presentibus Nicolao 1 episcopo tropiensi, necnon lohanne Antonio de Baucio de Ursinis, "iuituUt Tarentj principe comiteque Soletj etc., affine; Sir lohanne Caraczulo, comite Avellinj, magno senescallo; Octino Caraczulo de Neapolj milite, cancellario dictj regnj nostrj Sicilie: collateralibus; Balthasare de la Rath 2, Caserte comite; Francisco Dentice dicto Naccarella, marescallo regnj iamdictj ; Gualterio Caraczulo dicto Viola, nostrj hospicij magistro hostiario; Iohanne Dentice dicto Caristia, dictj nostri hospicij senescallo, et Golfrido de Gaieta de Neapolj, militibus, iuris utriusque doctore etc. ac quampluribus alijs consiliarijs, familiaribus et fidelibus nostris. Quod quidem presens nostrum privilegium, ex certis causis nos moventibus et similiter guia dictus prothonotarius in hac parte tangitur, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu vel ordinacione aut observancia nostre curie guacumque contraria forent
in
eo distinctj et particulariter annotatj
non obstante. Datum vero ibidem per manus nostri predicte lohanne 3 regine 3, anno millesimo quadrigentesimo (Nel marvicesimoquarto, die terciodecimo mensis iunij, secunde indictionis, anno decimo. Sig. t ginte inferiore, in mezzo); De mandato reginalj; e. d. p. u.; (c dastra).'C., Iohannellus, S.
I
Accíapaccío, pot
cardínale. 2
NeI leslo de
larath
3
Aulografa.
a
Foi
sulla plíca, donde pendeoa
Íl
sígìllo.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
46
c
-1424
.v11,22.
500.
Giooanna II prcmetle di ordínare dÍ anno in anno iI capitano di Venafro, con I'obbligo di soltoslare a síndacato e dí nominare uficíali che non síano o di Venafro o di San Pietro Infine.
Aoersa
Arc. Caet., Prg, n, 500. quod capitaneus non possit pèrmanere see. XIX: Xll, n. 49.
OrÍglnale, Ncl tserso nola ìlel sec. XIV: Lictera concessionis facte per reginam lohannam in civitate Venafri a (?) pcr unum annum et quod debet atarj ad scndicalionemi segnalura del
IoHaNNe secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ae Pedimontis comitissa. Tenore presencium notum facimus universis, earum seriem inspecturis, quod nos, volentes agere gratiose cum
universitate et hominibus civitatis nostre Venafrj, 6delibus noshis, pollicemur, sub verbo et fide nostris regalibus, ordinare de anno in annum in ipsa civitate capitaneum quj, per nostram curiam ordinandus, stare debeat completo anno sindicationi in civitate prefata et solvere ac satisfacere de omnibus per eum indebite receptis et habitis, nec capitaneus ipse habere possit secum iudicem et assessorem actorumque notarium de ipsa civitate nec eciam de casho Sancti Petri Infine,, abbatie casinensis, cum inimicitias et guerras inter se habuerint et eis reddantur suspecti homines dicti loci Sancti Petri et propterea nolint ipsos in eorum habere o6ciales; et si dicti iudex, assessot actorumque notarius ordinarentur de ipsa civitate Venafrj seu de loco Sancti Petri In6ne per nostram curiam, sive assumerentur per capitaneum ipsius civitatis Venafrj, universitas et homines ipsi nullo modo ipsos admictant et retineant in officio supradicto, neque eis obediant, pareant vel intendant; nos ipsos iudicem et assessorem actorumque I notarium revocamus ab officiis supradictis et mandamus capitaneo civitatis Venafrj, quatenus ... declarationem factam eisdem universitati et hominubus ipsius civitatis nostre Venafri officiorum eorum temporibus observent ac remaneant sindicationj in frne cuiuslibet anni et satisfaciant de omnibus per eum indebite receptis; et in aliguo non contraveniant sicut gratiam nostram caram habent at indignationem cupiunt evitare: privilegijs, commissionibus, licteris, cedulis et mandatis per nos in contrarium fgrte facris vel faciendis non obstantibus quoquomodo. In cuius rei testimonium presentes licteras fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmunirij, quas ex certis causis nos moventibus dedimus et subscripsimus 2 propria nostra manu, ritu vel ordinacione nostre curie quacumque contraria non obstante. Datum in 3, I anno millesimo quatricentesimo vicesimo castro nostro Averse per manus nostri predicte lohanne regine quarto, die vicesimo secundo mensis iulij, secunde indiccionis, regnorum nostrorum anno decimo. Sig. n (Nel margine ínferiore, a sinístra); De mandato reginali oretenus et cum deliberatione consilij; tareni XtJi Q destra); A. de Theano; (sulla plica): S. de Con. t IJna lacetazíone danneggla alcune patolc dcl lesto. 2 Abb. dat s Autogafa. a Sbíscelta ìù petgamena, nella plíca,
a
cut
cn
aqqeso
c.t424. Ix.2.
íl
slgíllo.
449.
Maria Lumbola, in assenza del marilo Urbano Ortglia ilí Napoli, col consenso del proprio fidtello Docíbile Lumbolo dí Gaeta, costituisce ì procuralori a ríceúere 50 once lasciatele per Iegalo nonchè ì dírítti del quarto oedooíIe, secondo Ia consueludine dì Gaela, dagli esecutori testamentaîì di Nicola de Burdono e di Gacomo, figlio di qucilo. Orlgínale, Nel ucrso nola fonc dcllo stetso nolarío: Domina Maria propter absentiam Arc. Caet,, Ptg, n,449,
Sezze
-
magnifici domini Urbanj Aurilie de Neapoli militis etc., ad precens ahrentis a dicta terra Setie, existens cum auctoritale et erPreso cotger13u Docibilis Luurbuli de Gayta l, fratris carnalis sui ac legitimi mundualdi autorantis et consentientis ad omnia et ringula infrascripta, confisa de auctoritate, legalitate, industria etc.i nora del sec. XV: 1424 sectembris àie 2; segnaluta del sec, XIX:
XIX, n.
19.
Anno millesimo Cccco XXItUo, pontificatus Martini pape V anno VtJo, indictionis secunde, 2. Mangni6ca Domina Maria Lumbola de Gageta, propter 3 absentiam mensis septembis 2 die secuado a mangnifrci domini Urbani Aurilie de Neapolj militis ete. a terra Setie, cum consensu Docibilis de Gayta,
fr
REGESTA CHARTARUM
47
fratris carnalis suj ac legitimi mundualdi autorantis ad infrascripta 3, confixa de legalitate nobilium Beculi Sguacguara, Sigherij de Thomao, Loysiy et Thofari de Sigherio, de Gageta, absentes, ipsosgue ordinavit suos procuratores ed exigendum a Cregorio Faraone, Antonio Spatario et Thino de Paldafo de Gageta
et alijs executoribus ultimi testamenti et fidei conmissarijs.ac bonorum possessoribus hereditatis condam Nicolai de Burdono ac condam lacobi eius frlii, de Gageta, uncias quinguaginta, legatas eidem constituenti per eumdem condam Nicolaum in casu quo Iacobus de Burdono, filius dicti condam Nicolaj, moriretur infra pupillarem etatem, necnon guartas seu quartarum iura, secundum antiquam consuetudim civitatis Gagete, debita ac etiam omnia alia eidem constituenti spsectantia super bonis condam Nicolaj et prefati lacobj; et quietationem faciendum, constituens ipsos insimul; ac accusandum tam vigore capitulorum civitatis Gagete quam alterius promissionis; ac libellos dandum et recipiendum, litem contestandum, testes et articulos producendum; ab interlocutorijs et diffinitivis sententiis appellandum, instrumentis opponendum; ac 5 ad cassandum instrumenta, sceda, notas et acta notariorum et curie ac ad petendum copias et instrumenta testamentorum et cuiuscumgue contractus vel actus et quod possint convenire in guacumque curia, ac unum vel plures procuratores substituere ad lites, cum potestate revocandi etc. 5; et onmia alia faciendum ac si ipsa personaliter interesset; promictens quicquid procuratum fuerit observare, sub pena et obligatione omnium bonorum ipsius constituentis. Actum Setie in domo habitationis supradicte domine Marie, sita in decarcia Sancti Paulj: iudice lohanne Arelle de Gageta, abbate lohanne Freiapane, Nofo Freiapane, de Setia, testibus. Tutius Antonii Zaccharie de Setia imperiali auctoritate notarius. ST. I Abbr, gayt 2 Ríscrìtto dalla stcssa mano su Ìasuta, s La frase propter - inhascripta lu oggíunla ilal nolaio slesso, 5 ac-etc. : Ie clau' con un ilchlamo, nel marglne inferiorc dclla pctgamena, 4 D' incetta letÍua: abbrcolalo nel letto G€yto sole seguedí fwoao aggíuntc dallo slesn nolaío, con un fichlamo, solfo ll ST.
c -t424. xI. lo.
*
29gg ,2353,2994.
conferma in feudo ad Andrea Matteo Acquaoíoa íl ducato di Atri, col porto di Cerrano: la conlea dí San Flaoíano, la baronía e castellí ilel defunto Amelio de Agotho: castello dt EIce: Ie"tene di castellì e Ie localilà del defunto Isuardo de Ríllanío, eccettualo ViIIa, Padula, Rocca, castelli Roseto, , Basciano, baronía o z Ia Bellante e Latroya padre Piebo hnifacio, col da suo o eredilatí * Talliata e . Scabelle e la cíttà dí Teramo:
Aoersa
Giooanna
II
í
i
di
meto
e
'
místo imperc
e
con
Ia
giurísdizìone cioíle
di
í
e
il
criminale,
AilgÍnale. Nel oerso nota del sec. XV: Presentatum oram magnifio domino lohanne de Caet., Ptg, n, 2998. xxlll ..., VII indictione, Mcccc. XXXXIII; 2Ú^i segnalure, ilel see, XVII: t., n.Xl ilel Tudisco..' apud campum Prope... Copía, aulcnlícala col seguente allo: S Anno millesimo quadrigentesimo Iol, Ptg. n, 2i53. scc, XIX: XVll, n. lE. Arc.
viceimo sexto, die vicesimo rcptimo menais februarii, quarte indictionis, regnante Iohanna recunda, Hungarie, Ierusalem, Scicilie, Dalmatie' Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Provincie et Forcalqucrij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno duodecimo, apud civitatem Adrie, in logia universitalis et hominum dicte civitatis, ubi curia causarum civilium regitur nunc et regi est actenus co3ruetum. Nos tacobus Ferracutj de civitatc Adrie, annalis eiusdem civitatis ad contractus iuder pro presenti anno guarte indictionis, Antoniuo lohannis de Sancto lohanne, de eadem civitate, per regnum Scicilie reginali auctoritate notariw, et rubrcripri testes lictciati, videlicet notarius lohannucius Cole de civitatc Sancti Angeli, Mactheus Amici, Iohanner lacobi Cole Toti; notarius tacobus Nardi et Antonius Amici Gcchi Thomasii, de dicta civitate, notum facimus quod, constitutis nobis ante prerentiam nobilis domino Berlengerio (l) de Aquilano de Teramo, ducatis capitanei civitatis predicte eiusque districtus, ac Cerij lacobi Conche de dicta civitate, baiuli seu camerarii, vcl loco bayuli scu camerarii deputati in civitate predicta, pro tribunali sedencium et curiam caus8rum civilium regencium: comparuit in iudicio coram capitaneo et baiulo supradictis notarius Melioratus Petrj de Sancto Homero, pro parte duci$e Adrie et Sancti Flavianj comitisse etc., ac ducig Adrie ct Sancti Flaviani comitis etc. pupilli, et nomine ipsorum presentavit ac legi fecit quasdam reginales licteras, in carta membrana rriptm, magno pendeati sigillo nostrc reginc, ad eribitionem Gscalic pecunie deputato, munitas, cum subscripcione proprie manus nostre rcgine, in hac forma, videlicet lohannes (t); et petijt i;xa tranruntarj; quarum te$or tatis ert ,.. Quibus licteris perlectis, notarius Melioratu petiit transuntari nosque rogavit, arserens interessc sua dictac transumptata3 licteras habere, guia transuntum ipsarum presentare intendebat coram reginalibus oftcialibus; ita hic copiavimus et publicavimus; quibus omnibus prefati Berlengerius càpitaneus et Cerius baiulus eorum ac ipsorum curic auctoritatem interposuerunt pariter et, decretum. ln cuius rei testimonium et notarii Melioratj, nomine quo supra, eorumgue heredum et aliorum quorum interest ceilitudinem,. rogatu ipsius notarii Metiorati, factum et hoc instrumentum, subscriptionibus et signis iudicis et testium roborandum, quod scripsi ego Antonius
Antonius Aarici Ciccj Thome testis. M. Iacobus Ferracutus iuder. S, Adria nowius. ST. Notarius lacobus Nardi tcgtis Macthetrs Anici tctir. E M. dc civitate Satrcti Angdi t.sti". ltr M. Ncl oera aole ilel scc. XV: a) Trauuptum rclevij Andrec Mathcy ; Iohannes lacobi Nicolai Toti te*ic. i! M.
lohannis de Sancto lohanne de h{orarius loannucius Cole
X M.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
4E
à) prerentatum coram domino lohanne dc Tudisco ad ,.. commissario, die XXlll octubris, VII indictionis, M'CCCC"XXXXIIJ apud campum prope Trontinumi segnalure, del sec. XVII: n.5; del sec, XIX: XIll, n,48. Ioi, Pry. n. 2994. Copla, autenlicata col seguenle atto: fi Anno millesimo quingentesimo primo, regnante Lodovico, Francorum, Sicilie et lerusalem rege, regnorum Francie tercio et regni Sicilie primo, dominante in civitate et comitata Conversanj Andrea Mactheo de Aqueviva, ducc Hadrie, marchione Botondi, Conversanj et lulie comite, aqno dominij sui vigesimo primo, mensis septembris die Xo, quinte indictionis, Conversani. Nos lohannes Bactista Fonia de Conversano, regius ad vitam per regnum Sicilie ad contractus iudex, Petrus dc Petraziis de Conversano, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et t6tes de Colversano, videlicet Antoninus de Podio, Selambrinus de Tarsia, Baldasar de Rubiuno, Constantinus Petri de Pascarello et Antonellus Caputus licterati, notum facimus quod, ad requisicionem nobis factam per nobilem loannem Blancum de Conversano, predicti ducis gener"lem erarium et procuratorem, no6
eiusdem, ante ptaniciam castri, coram utriusque iuris doctore Constantino Gerunda mJi I capitaneo et generali locumtenente ducis, et ibidem loannes exposuit expedit transuntare regium privilegium regine loanne eecunde super investitura civitatir Adrie cum titulo ducatusi quod privilegium erat scriptum in carta membrana, cum sigillo pendenti zagarella de sirico rubeo et contulimus
in theatro civitatis
citrino, cuius tenor talis est ... cuius privilegij tenorem auctenticavemus; dictus capitaneus et locumtenens pro tribunali
sedens auctoritatem
et testium subscripcionibus roboralum. ST. Constantinus Gerunda locumtenens et capitaneus generalis fateor decretum et autoritatem interposuisse. Regius iuder loannes Babtista de Forcia testatur. Antoninus de Podio de Conversano testatur. Scalambrinus de Tarsia de Conversano testatur, Io Baldasar
suam iudicialem
et decretum interposuit; quod
scrissi ego Petrus, nostrum iudicis
de Robiuno de Conversano testatur. Io Antonellus magistri Francissii Caputua testatur, Iohannes Bactista'Forzia regius iuder, Antoninus de Podio, Scalambrinus de Tarsia, Baldasar de Rubiudo, Constantinus Petri de Pascarello, Antonellus Caputus. Nel úerco notd del sec. XVII: Transumtum privilegii reging loanng secundg conGrmationis civitatis Hadrie a Therami ac tocius baronic facte illustri Andree Mathei 6lio illustris Petri Bonifacii, 1424t segnatun del sec. XIX: Xlll, n. lE
IogaNua secunda, Hungarie, Ierusalem, Scicilie, Dalmatie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac' Pedimontis comitissa, universis presentes licteras inspecturis. Feudorum successio certis ... Sane pro parte Andree Maùei de Aquaviva, ducis Adrie et comitis Sancti Flaviani, pupilli, affinis et fidelis nostri, fuit culminj nostro noviter expoEitum quod Petrus Bonifacius de Aquaviva, dux Adrie et comes Sancti Flavianj, genitor suus nosterque afÉnis, consiliarius et fidelis, qui civitatem Adrie sub titulo ducalj et cum portu Cerranj, emptam ab olim a rege Ladizlao, fratre nostro, per condam Andream Matheum de Aguaviva, ducem Adrie et comitem Sancti Flavianj, ayum paternum supplicantis eiusdem, et per nos, post obitum tam dicti condam Andree Mathei ducis quam Antonij de Aquaviva, eius filij primogeniti, confirmatam et de novo concessam dicto Petro Bonifacio duci, pro se et suis heredibus, sub dicto ducalj titulo ac cum mero et.misto imperio et'gladij potestate, et teram Sanctj Flavianj, de provincia Aprucij ultra flumen Piscarie, aliquando de ipsius condam suj genitoris manibus alienatam atque distractam ex avita, paterna, fraterna succe$sione, necnon et baroniam, terras, casha et loca eius proavj, avj paterni et patris: ac baroniam et castra que fuerunt condam Amelii de Agotho: tenas Bellanti et Lahoye, baroniam Bassianj, castra et loca que fuerunt condarh Isuardi de Rillania eiusque filiorum et heredum, castro Ylicis dum taxat excepto: necnon castra Roseti, Ville, Padule, Rocce, Tallyate et Scabellarum, de dicta provincia Aprucij ultra, et nonnulla bona feudalia et burgensatica ad eum de iure spectanctia: cum castris seu fortellicijs, villis, casalibus, hominibus, vassallis, feudis, feudotarijs, subfeudotalijs, reddentibus, redditibus, censibus, servitijs, iuribus, iurisdictionibus, racionibus, actionibus utilique dominio et pertinenciis omnibus ac cum plena merj mixtique imperij et gladij potesúate et iurisdictione civilj et criminalj : possedit et tenuit donec vixit; et similiter civitatem Terami, sitam in provincia supradicta, cum citatella et castro seu fortellicio, casalibus, villis, hominibus, vassallis, feudis, fudotarijs, subfeudotarijs, iuribus et pertinentiis suis omnibus meroque et misto imperio ac gladij potestate, in feudum, inmediate et in capite a nobis et a nostra curia, certo tempore vite sue, possedit nuncque per dictum ducem filium suum pupillum tenetur et possidetur: dudum ertitit ab hac vita sublatus, supertite sibi supplicante iamdicto, filio primogenito, succedente sibi in omnibus bonis suis feudalibus et signanter in civitatibus, terris, baronijs, cashis, locis et bonis feudalibus predictis, que et quas ex dicta paterna successione ad presens tenet et possidet; et propterea pro ipsius ducis pupillj parte fuit culminj nostro supplicatum ut, cum supplicans idem dictj condam Petri Bonifacij, ducis Adrie, genitoris sui, cuius infra legitima tempora in nostra curia obitum denunciarj fecit, se dixerit et dicat 6lium primogenitum ac heredem legitimum, natum et etate maiorem, francorum iure viventem, succedentem sibi in omnibus bonis suis et signanter in civitatibus, terris, baronijs, cashis, Iocis et bonis feudalibus et burgensaticis supradictis, cum portu, mero mixtoque imperio ac gladii potestate et alijs superius enaxratis, investire supplicantem ipsum, pro se et suis heredibus utriusque sexus, ex suo corpore legitime descendentibus, in perpetuum, de supradictis civitate Adrie, cum titulo ducatus civitatis eiusdem, prefatoque portu Cerranj et terra Sanctj Flavianj, cum eius titulo comitatus, ac civitate Teramj, et de aliis predictis omnibus terris, baronijs, cashis, locis et bonis feudalibus, ad eum ex paterna succexione
REGESTA CHARTARUM
49
delatis, cum castris seu fortellicijs, casalibus, villis, hominibus, vassallis, feudotarijs, subfeudotarijs, iuribus, iurisdictionibus et pertinencijs earum omnibus antedictis, necnon cum mero et misto imperio gladijque potestate omnibus alijs supradictis, ut investiture locum in hac parte iussus noster octineat mandaremus secundum iusticiam, et ad uberiorem cautelam supradictas civitates, terras, baronias, castra, casalia, loca et bona feudalia, cum titulis et dignitatibus prescriptis prefatisque portu, mero et misto imperio ac potestate gladij et alijs supradictis, confirmare et de novo concedere dignaremur. Nos igitur, cum de ipsius supplicantis fide et successione alijsque capitulis ad hoc pertinentibus, per informationem de mandato nostre maiestatis assuptam, nobis costet, dictusque supplicans seu Chatarina de Riccardis, ducissa Adrie et comitissa Sanctj Flavianj, eiusdem supplicantis genitrix, tutrix et balia nostraque socia et frdelis, dictj frlij sui baliatico et tutorio nomine, tam pro relevio per dictum ducem supplicantem pro supradictis civitatibus, terris, baronijs, castris, locis et bonis feudalibus ipsi curie nostre debito, quam pro confirmacione et nova concessione terre Sanctj Flavianj, cum titulo comitatus, et civitatis Teramj, cum iuribus et pertinencijs earum omnibus antedictis, per presentes nostras licteras sibi facta, conposicionis scilicet nomine, ad quam ipsum supplicantem admisimus, ducatos de auro quatuor milia quingentos nobis et in nosha secreta camera solverit, sicut costat nobis: et alias recensentes in nostre mentis scrutinio servicia, tam per dictum genitorem ipsius supplicantis quam per eius fratrem, avum et proavum parentibus et fratrj nostris, dum vixerunt, ac nobis eciam inpensa, que digne nos excitant ad ipsius supplicantis Prossecucionem munificam et uberem gratitudinem per nos erga eum per consequens exercendam, premissisque suis supplicationibus inclinate: iam dictum Andream Matheum ducem, supplicantem pro se et heredibus suis predictis, ad successionem supradicte civitatis Adrie, cuin titulo ducalj et portu Cerranj, et tene Sanctj Flavianj, cum titulo comitatus, ac civitatis Theramj et prefatarum aliarum omnium terrarum, baroniarum, castrorum, locorum, et bonorum feudalium et burgensaticorum, que fuerunt dictj condam Petrj Bonifacii, Adrie ducis, genitoris suj, ad eum ex dicta paterna successione devolutarum et devolutorum modo premisso, cum castris seu fortellicijs et citatella, villis, casalibus, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, tenimentis, teritorijs alijsque iuribus, iurisdictionibus utilique dominio, racionibus, actionibus et pertinencijs omnibus, necnon et cum mero et mixto imperio gladijque potestate et simpliei iurisdictione et cognicione causarum omnium, tam civilium quam criminalium, et execucione per dictum supplicantem et prefatos suos heredes vel eorum officiales, presentes ""ur"ru* et futuros, in civitatibus, terris, castris, baronijs, locis et bonis predictis ipsarumque universitatibud et hominibus exercendis, in quorum omnium possessionem seu quasi supplicans ipse consistit investiture loco et alias iuxta tenores licterarum regiarum, fraternarum sive nostrarum, prefatis patrj, fratrj, avo, proavo et patruo dictj supplicantis concessarum, non obstante quod dicte civitates AdĂşe et Teramj ac terra Sancti Flaviani de munibor dictorum proavj, avj, patruj et genitoris dicti supplicantis plerumque exciderint et
per eo3 semper tente et possesse non fuerint, admictimus et de predictis ornnibus civitatibus, terris, Laronijr, castris, locis et bonis feudalibus, cum titulis, dignitatibus et omnibus alijs supradictis et prefatis etiam bonis burgensaticis nobilem Tadeum de Melioribus de Florencia, dictorum ducisse et ducis proeuratorem nostrumque fidelem, pro parte ducis supplicantis ac pro ipso duce et suis heredibus, per nostrum secretum anulum presencialiter investimus; ipsumque ducem de ducalj titulo dicte ciritatis Adrie et titulo
eciam comitatus ipsius terre Sancti Flavianj coram copiosa multitudine gencium investirj eciam mandabimus, et ab ipsarum civitatum, terrarum, baroniarum, castrorum, locorum et bonorum feudalium hominibus et vussallis eum vel ipsius procuratorem assecurarj, secundum regni nostri usum et consuetudinem, Per nostror conmissarios, super hijs specialiter deputandos, necnon et dicto supplicanti in minorj etate costituto, quj ad defectum sue minoris etatis ad prestandum nobis pro supradictis civitatibus, terris, baronijs,
castris, locis et bonis feudalibus paternis ligium homagium et debite fldelitatis iuramentum inhabilis redditur,
prestacionem dictj ligij homagii et ipsius debite fidelitatis iuramenti, quousgue ad metas pubertatis seu qua*umdecimum annum sue etatis pervenerit, prorogamus; iubentes quod statim, postquam dictus supplicans in etate legitima fuerit costitutus, huiusmodi ligium homagium et debite fidelitatis iuramentum, per se
vel ejus pÀcuratorem, in eisdem manibus nostris prestare pro supradictis bonis omnibus teneatur. Et insuper ad maioris cautele sufiragium et robur validius premissorum, eidem duci, supplicantj pro se et
heredibus suis, supradictas civitates, tenas, baronias, casha, Ioca et bona feudalia' cum titulis, dignitatibus ct omnibus alijs superius enarratis alijsque predictis bonis burgensaticis, in quorum et quarum possessione seu quasi dux ipse consistit et prout illis dictus condam eius genitor, dum vissit, et dictus eciam supplicans, eius 6lius, usi fuerunt, et cum mero mixto imperio et gladii potestate ac simplici iurisdiccione civilj et
tv,
7
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI criminali eorumque execucione, iuxta tenores aliarum licterarum paternarum, fraternarum et nostrarum, confirmamus; prefatoque duci, supplicanti pro se et dictis suis utriusque sexus heredibus ex suo corpore legitime descendentibus, in perpetuum, tam prefatas civitatem Adrie, cum titulo ducalj et portu Cerrani, et teram Sanctj FlaviaĂşj, cum titulo comitatus, quam supradictam civitatem Teramj ac prescriptas alias baronias, terras, castra et loca, que {uerunt dictorum condam ejus proavj, avj et patris: necnon predictas baroniam et castra que fuerunt dictj condam Amelii de Agotho: ac terras Bellanti et Latroye, baroniam Bassiani,
et loca que fuerunt condam Isuardi de Rillania eiusgue filiorum et heredum, supradicto castro Ilicis excepto, quod hic includi nolumus: necnon castra Roseti, Vallis, Padule, Rocce, Tallyate et Scabellarum, de dicta provincia Aprucij ultra, et prefata alia bona omnia feudalia et burgensatica, que fuerunt dictj condam genitoris suj et ad eundem supplicantem ex dicta paterna successione de iure spectantia, de quibus supplicantem ipsum investivimus, quas et que sibi confirmavimus cum huiusmodi castris seu fortellicijs, casalibus, villis, hominibus et vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, castra
subfeudotariis, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, bactinderijs, aguis et aquarum decursibus, banco iusticie et coglicione causarum civilium inter homines et per homines eorundem, tenimentis, teritorijs aliisque
iuribus, iurisdiccionibus utilique dominio, racionibus, accionibus et pertinencijs omnibus, necnon et cum huiusmodi mero et mixto inperio gladijque potestate et simplici iurisdiccisne et cognitione causarum omnium, tam civilium quam criminalium, et eorum execucione exercendis per dictum supplicantem et prefatos suos heredes vel eorum locumtenentes et ofrciales, presentes scilicet et futuros, in civitatibus, tenis, baronijs, castris, locis et bonis feudalibus predictis ipsarumgue et ipsorum universitatibus et hominibus, modo et forma superius et in predictis alijs regijs paternis sive fraternis et nostris licteris expressis et declaratis, de quibus iam dictos nostros officiales nolumus quomodolibet intromictj, set ipsorum iurisdictionem quiescere penitus in eisdem hic haberj volumus atque decernimus pro distinctis, nominatis, appositis et expressis, in feudum et sub illis quidem valoribus annuis atque feudalibus servicijs, pro et sub quibus dictus condam Pehus Bonifacius dux, eiusdem exponentis genitor, civitates, teras, baronias, castra, loca et bona predicta feudalia, immediate et in capite a nobis et dicta nostra curia, dum vixit, tenuit et possedit: iterum et de novo donamus et concedimus, iuxta usum et consuetudinem regnj nostrj Sicilie ac generalis et humane regie sancionis edictum et de feudorum successionibus in favorem comitum et baronum omnium dictj regnj, a tempore felicis adventus regis Karolj primj in ipsum comitatus, baronias et feuda inibi ex perpetua collacione tenencium, factum dudum per regem Karolum secundum et in parlamento celebrato Neapoli divulgatum: legibus, costitucionibus, ritibus, moribus, observanciis consuâ‚Źtudinibus Regnique capitulis et rercriptis quibuscumque contrarijs eisque presertim que venditionem, concessionem, alienacionem terrarum et bonorum domanalium seu fiscalium fieri vetant et aliis quibuscumque in contrarium facientibus sive iubentibus, quibus in hac parte per nostrum eciam decretum derogamus,
non obstantibus quoquomodo; reservatis nobis, prout eciam in dictis alijs regiis fraternis seu nostris ticteris continetur, quod a sentenciis dictj ducis eiusque heredum, locumtenencium et ofrcialium, quos in dictis civitatibus, terris, baronijs, cashis et locis eorum loco deputaverint, quibusve ibidern meri mistique imperii et gladij potestatem conmiserint, ad audienciam nostram et offlcialium noshorum per gradus debitos appellari sit licitum et nobis in premissis de iure casibus supplicarj ; quodque contra dictos locumtenentes et officiales ipsius ducis et heredum suorum predictorum, prout res exegerit et suadebit negocij qualitas, inquisicionem generalem et specialem fierj mandare possimus, ita quod dictus Andreas Matheus dux et prefati heredes sui supradictas civitates, terras, baronias, casha, loca feudalia cum fortellicijs, castris, villis, casalibus, hominibus, vassallis, feudis, feudotariis, subfeudotariis, iuribus et pertinencijs earum et eorum omnibus antedictis, immediate et in capite a nobis et nostra curia, perpetuo teneant et possideant, nec ullum alium preter nos ac heredes et succes$ores nostros in dicto regno nostro Sicilie superiorem et
dominum recognoscant, servireque propterea teneantur et debeant nobis ac heredibus et successoribus nostris predictis de supradictis feudalibus serviciis seu adohis proinde contingentibus et debitis, prout illa propterea per iam dictos avum, proavum, patruum et patrem dictj ducis pupillj prestarj consueverunt, dum civitates, terras, baronias, castra et loca huiusmodi tenuerunt, et alias iuxta dictj regnj nostrj consuetudinem atque usum: investientes iterum et de novo supradictum Tadeum, ipsorum ducisse et ducis procuratorem, per eum propterea ad presenciam et curiam nosuam missum pro dicto duce et prefatis suis heredibus, de presentj nostra investitura ac confirmacione novaque concessione et gratia per dictum nostrum'secretum anulum, presencialiter, ut moris est, modo premisso; quam investituram vim et vigorem vere investiture confirmacionis
RECESTA CHARTARUM
5l
et
nove conce$sionis ac regalis assecucionis supradictarum civitatum, terrarum, baroniarum, castrorum, locorum et bonorum omnium, modo et forma premissis, volumus et decernimus obtinere: fidelitate et superioritate nostra et alijs que nobis, eiusdem superioritatis et maioris dominij racione debentur, usibus insuper et consuetudinibus dictj regnj, necnon prefatis serviciis propterea debitis alijsque nostris et cuiuslibet alterius iuribus semper salvis; intendimus autem et presentibus declaramus quod prefatus dux seu predicti heredes suj procurent cum solercia debita et instantj infra annum unum, a die datum ? presencium in antea numerandum, presentes nostras licteras vel ipsarum tenorem in quaternionibus nostre camere penes nostros thesaurarios transcribi facere et particulariter annotari, ut de premissis inibi plena informacio suis vicibus habeantur. ln cuius rej testimonium presentes licteras exinde fierj et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmunirj, quas, certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu et ordinacione aut observancia noshe curie quacumque conharia non ostante. Datum 2 in castro nostro civitatis Averse per manus nostrj predicte Iohanne 3 regine 3, anno millesimo quadrigentesimo vicesimo quarto, die decimo mensis novembris, tercie indictionis, regnorum nostrorum anno undecimo. Sig.n (NeI margine inferìore, a sìnístra).' De mandato reginalj oretenus ; (a destra): A. de Theano ; (nel oersQ: Pro Andrea Matheo de Aquaviva de investitura, confrrmacione et nova concessione civitatis Adrie cum titulo ducatus et tere Sanctj Flavianj et confirmacione comitatus ac civitatis Teramj, certarum baroniarum, castrorum et bonorum aliorum ad eum ex paterna successione delatorum cum mero
et mixto imperio ac gladii I
Cosl abbreoíato nel
potestate.
testo.
2 Abbr. dat
3
Autografo.
4 Frcrnmenlo
dí cera rossa, apperc
alla
plíca con coùloncíno
seico, tosso e nero.
c.t424. xII. 4.
2337.
- Caterina de Riccíardis, madre e tutrice dí Andrea Matteo Acquaoíoa, duca di Atrí e conte dt San Flaoiano, per 6500 ducatí d'oro oeneti, oende il feudo di Teramo a Giosía
San Flaoiano
Acquaoìoa,
Arc.
Caet,, ín Ptg.
n, 2jj7,
Copìa autcntíca,-ínserila fn C- 1424.X1L28.
Anno millesimo quatricentesimo vicesimo quarto, regnante lohanna secunda, Ungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomenie, Comanie Vulgarieque (l) regina, Provincie et Forcalquerii ac Fedimontis comitissa, regnorum anno undecimo, die quarto mensis decembris, tertie indictionis, apud terram Sancti Flaviani, in domibus Tadei de Florentia, sitis in dicta tena. Nos Bartholomeus Cole de Montono, in utraque aprutina provincia regius ad contractus iudex, Nicolaus Mathei de Lutaressco, in regno Scicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti, videlicet ser Elogius de Arquata, ducalis generalis locumtenens, dominus Antonius de Rubeis de Sancto Flaviano, iurisperitus, Andreas de Murro, prepositus Sancti Salvatoris de Canzano, Iacobus Cole Lemmi de Sancto Flaviano, notarius Antonius de Canzano, notarius Melioratus Petri de Sancto Homero, Bartholomutius Antonij Cole et Antonellus Perusiny de Sancto Flaviano, testes, notum facimus quod, accersitis, ad requisitionem Catharine de Ricciardis, ducisse Adrie et Sancti Flavianj comitisse, et domicelli Andree Mathei de Aquaviva, ducis Adrie et Sancti Flavianj comitis, ex successióne paterna, et losie de Aquaviva etc. ad domos dicti Tadei, in quibus predicti domini residentiam faciebant, et ipsis prenominatis dominis in nostrorum presentium constitutis: Caterina ducissa etc., ut mater et tutrix et balia Andree Mathei, communis 6lij et heredis condam Petri Bonifatij de Aquaviva, militis, ducis Adrie et Sancti Flaviani comitis etc., et ipsius Caterine; ipsa Catherina, ut mater et tutrix et balia Andree Mathei, et ipse Andreas Matheus, asseruit dictum Andream Matheum remansisse a dicto Petro Bonifatio patre suo multis debitis et pagamentis pecuniarijs involutum et debitorem et specialiter de duobus milibus ducatis, debitis nobili Peuo Nichilai (!) de Florentia, creditori ipsius pecunie pro redenptione seu recaptu cassaris castri Billanti ac etiam pro ducatis mille ducentis necessario solvendis magnifico domino Raimundo Candole, Iegitimo marito lulie de Aquaviva, legitime consortis ipsius Raimundi ac amite ipsius Andree Mathei, pro parte dotium et exteuuatione ipsarum dotium in numero valde maiori ipsi lulie debitarum et promissarum prefato Raimundo contemplatione mabimonij legitine conbacti inter eosdem Raimundum
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
52
et luliam; necnon etr pro moderno principali debito ipsius Andree Mathei de ducatis tribus milibus
e
tricentis, necessario solvendis curie reginali pro relevio faciendo, presentibus ad hec omnia dictis Andree (!)1 Matheo et Iosie (!) acceptantibus et affirmantibus omnia supradicta esse vera; et asserens Catherina, mater et tutrix dicti Andree Mathei, ipsurn Andream Matheum non habere pecuniam pre manibus nec alia bona mobilia, ex quibus posset dicta debita satisfacere, nec ipsa tutrix, habitis super hoc cum
quampluribus matura deliberatione, cum consilio diligenti deliberatum fuit, pro minori danpno et diminutione status ipsius pupilli, ad venditionem civitatis Terami cum fortillitio, pertinentiarum et iurium ipsius civitatis, utpote minus dampnosa ipsi Andree Matheo, quoniam alia bona magis fructifera vendere malens (!), ut dixit, dicto pupillo ad utiliora consentire quam ad contraria declinare: prefatus Andreas Matheus asseruit se habere ex concessione reginali civitatem Terami, sitam in provincia Aprutii ultra
flumen Piscarie, cum fortillitio seu ciptatella ac castris et villis ipsius civitatis, nec non tenimento, pascuis, pratis, planis, montibus, acquis aquarumgue decursibus, moleninis, bactinderijs, patronatus (!) ecclesiarum, silvis, nemoribus, terris ac cum omnibus alijs iuribus, rationibus et pertinentijs eorum, inmediate et in capite ab ipsa curia reginali et sub certo feudali servitio, ipsi reginali curie vicibus singulis debito et prestando, etiam cum mero et misto inperio et gladij potestate, et ipsum fortillitium seu citatellam cum monitione et fornimento sibi spectantibus et in eo sistentibr,rs, similiter ex concessione et confumatione reginali. Quam civitatem Terami et fortillitium, cum castris, villis et aliis pertinentiis et iuribus supradictis dictus dux, cum presentia et auctoritate Catharine matris ac cum decreto iudicjs interposito, in defectu etatis, et ipsa domina Catherina, mater et tutrix, vivens, ut dixit, more nobilium et iure francorum, etiam cum iuramento per ipsum Andream Matheum prestito, ipse Andreas Matheus, per se et suos heredes, alienavit per anelum et assingnavit Iosie de Aquaviva, ementi pro se et suis heredibus et successoribus, civitatem Terami et fortillitium seu ciptatellam, cum castris, villis et alijs supradictis, pro pretio ducatorum auri veneti sexmilium quingentos (!), de quo pretio dictus venditor, cum presentia Catarine tutricis, et ipsa tutrix confessi fuerunt se recepisse a predicto emptore, solvente de pecunia sua propria: ad habendum, possidendum et utifruendum ac disponendum de ipsis civitate, fortillitio, castris
et villis et alijs declaratis, ad ipsam civitatem et fortillitium spectantibus quoquomodo et omnibus alijs (!) venditor et tutrix ipsius hactenus tenuerunt. Et promisit prefatus Andreas Matheus per suos heredes, cum auctoritate tutricis, et obligavit se et suos heredes et bona omnia prefato emptori se et ac omnia in presenti iustrumento contenta habere rata, sub pena unciarum auri quingentarum, medietate videlicet ipsius pene reginali curie et reliqua medietate pene eiusdem dicto emptori et suis h"tedibut persolvendis. Ipse Andreas Matheus et ipsa tutrix pro predictis omnibus et singulis observandis iuraverunt, salvis $emper et reservatis per ipsas partes in venditione omnium predictorum bonorum reginali beneplacito et assensu. Et voluit Andreas Matheus quod, si quis defectus appareret in presenti instrumento venditionis, quod ipsum instrumentum refici bis et ter possit et quotiens opus erit pro caudela (!) dicti emptoris et heredum suorum. Ad futuram memoriam, curie reginalis certitudinem et dicti emptoris
iuribus, quibus
et eius heredum et successorum caudelam (!) factum est presens instrumentum per manus mei predicti notarii, singno meo solito singnatum, subscriptione mei iudicis et nostrum testium subscriptionibus roboratum,
quod scripsi ego Nicholaus de Lutaresco notarius.
c
2s37.
-1424. xItr . 28.
Giooanna II conJerma la oendíta del feudo di fatta Abi e cante di San Flaoiano, e dalla madre di questo, Caterina de Rieciardis, a Giosia duca Terama
A.oersa
da Anàrea Matteo Acquaoíoa,
d$
Acquaoíla, per 6500 ducati d'oro oeneti. Arc. Caet., Prg. n. 23j7.
Copía, autentícala con I'atto
segucnte: $ Anno
millesimo quatricentesimo vicesimo
septimo, die vicesimo mensis ianuarij, quinte indictionis, regnante lohanna secunda, Ungarie, lerusalem, Scicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomenie, Comanie Vulgarieque (!) regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno tertio decimo, apud terram Sancti Flaviani, in logia universitatis et hominum dicte tene, ubi curia cattsarum civilium regitur et regi
cst hactenus consuetum: cui logie tales sunt con6nes, videlicet iuxta viam publiem a partc ante, iurta rem dicti comunis et aliot 6nes. Nos Bartholomeus Cole de Montano, habitator lerre Sancti Flaviani, regia auctoritate ultra et citra flumen Piserie ad contractus iudex ad vitam, Sanctus Antonij Butii Thomei de Adria, per regnum Sicilie regiaali auctoritate notarius, et subscripti tester lictcrati, videlicet notarius Angelus Honuhii, notarius lacobus Nardi Cole Pctri de A&ia, Gabriel Cole Tilis de Muno, tacobus notarii Antonii dc Montono ct lachecta Bcnndi de Saacto Flaviaro, t€rtstnur quod, nobir constitutir late precntiam nobilir notarii Andrcc
:i+t.:
REGESTA CHARTARUM
53
Cole de Francavilla, ducalis capitanei Sancti Flavianj, in loco publico, pro tribunali sedente, more solito, ad solitum banchum iuric petentibus iuctitiam ministrando, una cum lacobo Cole Lemmi, camerario seu baiulo, vel locho camerarii seu baiuli deputatiin terra predicta, comparuit in ipso iuditio et apud acta curie nobilis ser Melioratus Petri de Sancto Homero, cancellarius ducis Adrie et Sancti Flaviani comitis, ac losie de Aquaviva Terami etc., et pro parte dicti Iose presentavit ac publice legi fecit reginalis licteras, magnopendentisigillocere
rubee more reginalis curie roboratas, tenoris subsequentis .., Quibus licteris visis, ser Melioratus, nomine dicti losie, asseruit sua interesse Iicteras transumptatas habere, quia transumptum ipsarum exibere volebat coram reginalibus ofttialibus et quibuscumque alijs; ser Melio-
petijt dictas reginales licteras pro sui caudela (t) transuptare deberemus: cui ser Meliorati reqqisitioni annuentes, licteras, de et camerarij, transumptavimus i quibus omnibus supradictis prefatus capitaneus et camerarius, pro tribunali sedentes, ipsorum ac curie auctoritatem interposuerunt et decretum. In cuius rei testimonium et ser MelĂorati cancellarij nomine dicti ratus
mandato dictorum capitanei
losie eiusque heredum subscriptionibus
et
successorum caudelam
(l),
factum est presens instrumentum transumpti supradictarum licterarum reginalium,
et singnis prefatorum iudicis, notarii et testium roborandum, quod ego Sanctur Antonij de Adria per regnum Sicilie
scipsi. ST. Bartholomeus Cole de Montono regius iudex. M, Nolarius Angelus Honofrij. Iacobus notari Andoniio (l) de Mondono testor. M. Iachettus Berardi de Notarius lacobus Nardi de Adria. M. Sancto Flaviano testis. M. NeI terco note del sec, XV: c) (omessa); Ăł) presentatum coram domino loanne de Tudisco... XXITJ octobris, IIJ indictionis, anno Mo CCCC XXXXIIJ, apud campum prope Trontinumt segnature, del sec, XVII: n, 9; reginalj auctoritate notarius
M.
del
sec.
XIX: XIX; n. 50.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Vulgarieque (!) regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, universis presentes licteras inspecturis. Subiectorum nostrotum compendijs ... Sane pro parte Iosie de Aguaviva, affinis, consiliarij et fidelis nostri, fuit maiestati nostre expositum quod pridem in testimonio publico constitutis Catherina de Ricciardis, ducissa Adrie et comitissa Sancti Flavianj, relicta condam Petri Bonifatij, ducis Adrie et Sancti Flavianj, t viri sui, nostrague sotia et fideli, et Andrea Matheo de Aquaviva, duce Adrie et comite Sancti Flavianj, pupillo filio suo et dicti condam Petri Bonifatij ducis, pro se ipsis ac eorum heredibus et successoribus, ex una parte, prefatoque exponente, agente pro se suisque heredibus et successoribus, ex parte altera: et asserentibus iamdictis ducissa et duce remansisse dictum ducem pupillum, poEt obitum genitoris sui predicti, multis debitis et pagamentis pecuniariis
involutum
et
debitorem,
et
specialiter
de ducatis duobus milibus Petro Nicolai de Florentia pro
redeptione seu recaptu cashi Billanti ac etiam pro ducatis mille dr,rcentis necessario solvendis magnifico Raimundo Candole, viro lulie de Aquaviva, eiusdem Raimundi consortis et dicti ducis amite, in extenuatione dotium dicte lulie promissarum, nec non et pro aliis ducatis de auro tribus milibus trecentis, quos asserebat predictum ducem pro relevio curie noshe deberi: volentes dicta ducissa et dux pecuniam invenire, nec habentes mobilia per eos vendenda, decreverunt pro minori dampno dicti pupilli aliquem rem sibi minus dampnosam vendere; et dictus pupillus, asserens se habere in feudum, inmediate et in capite a nobis et nostra curia et ex concessione nostra sibi facta, sub certo feudali seryitio seu adoha, per eum curie nostre prestando, civitatem Terami, sitam in proyincia Aprutij ultra flunem Piscarie, cum fortillitio seu ciptatella ac castris et villis ipsius civitatis, nec non tenimentis, pascuis, pratis, planis, montibus, aguis aquarumque decursibus, moleninis, bactinderijs, patronatu ecclesiarum, silvis, nemoribus, terris ac cum omnibus alijs iuribus, rationibus et pertinentijs suis ac cum mero et misto inperio et gladij potestate, cum auctoritate dicte ducisse et cum decreto iudicis interposito ob defectum inlegitime etatis dicti ducis pupilli, et ipsa ducissa, mater et balia, more nobilium et iure francorum vivens, etiam cum iuramento per ipsum ducem prestito, vendidit et per anelum assingnavit losie, ementi pro se et suis heredibus, civitatem Terami eiusque fortillitium seu ciptatellam cum castris, villis et alijs supradictis et cum dicto mero mistoque inperio, pro .pretio ducatorum auri veneti sexmilium et quingentorum, de quo pretio dictus dux venditor et ipsa tutrix seu balia pretium confessi fuerunt $e recepisse a predicto exponente emptore, cum constitutione precarij, obligatione bonorum pro observantia premissorum sacramentique prestatione et nostri etiam in premissis reservatione bene placidi et assensus, sicird in instrumento in nostra curia originaliter producto continetur; cuius instrumenti tenorem, nomine, singno notarij ac subscriptionibus iudicis et testium, qui in illo rogati interfuerunt, dum taxat exceptis, presentibus inseri iussimus, gui per omnia talis est (c/.C-1424.X11.4). Propter quod pro ipsius losie parte fuit supplicatumutpremissis assentire dingnaremur: nos, pro consideratione constantis devotionis supplicantis erga nosham celsitudinem comprobate, alienationem et assingnationem premissas eidem supplicanti, pro se suisque heredibus per iamdictum ducem Adrie pupillum, cum assensu dicte genitricis et tutricis prefatique iudicis decreti interpositione, de prefata civitate Terami cum fortillitio seu citatella, cashis, villis, iuribus, iuridictionibus, rationibus, actionibus et pertinentijs suis omnibus ac cum plena meri predicti mixtique imperij et gladij potestate, in feudum, et aub feudali servitio, in prescripto instrumento contestas, ratifrcamus et confirmamus;
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
54
legibus, constitutionibus, ritibus, moribus, observantiis, capitulis et rescriptis quibuscumque contrarijs, eisque presertim que alienationem terrarum et bonorum demanialum seu frscalium 6ieri vetant et alijs quibuscumque in conharium facientibus, quibus in hac parte derogamus, non obstantibus quoquomodo; iubentes quod huiusmodi venditio presensque nostri assensus et confirmationis gratia exinde subsecuta losie supplicanti suisgue heredibus et successoribus stabiles sint, dictoque feudali servitio seu adoha curie nostre debito semper salvis. Intendimus autem quod dictus supplicans seu prefati heredes sui procurent cum solertia debita et instanti presentes nostras licteras, infra annum unum ex nunc numerandum, in guaternionibus noshe camere, penes nostros tesaurarios, transcribi facere et particulariter annotari. In cuius rei testimonium presentes Iicteras exinde fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus communiri, quas, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus plopria manu nostl'a. Datum in castro nostrc Averse per manus
nostri predicte lohanne, anno millesimo quatlicentesimo vicesimo quinto 2, die vicesimo octavo mensis decembris, tertie indictionis, regnorum nostrorum anno undecirno. De mandato reginali horetenus; A.
de Theatino etc. I Nel lesto è fiporlalo comitissa 2 Secondo Io lndíz(onc greca c l'anno XI del rcgno dl Gîooanna II.
c -t424. Il priore e i dertnibri del capitolo
stile dclla Natíoíù corrísponde
aI 1424,
con
íl
quale concotdano la
1606.
I
a
IV
generale della Cerlosa Cristoforo e Giscomo Caetaní, a Giooannella Orsíni, a Ruggero Caetani, sglÍ albi rtgh e nepoti di Cfistoforo: per la deoozione oerso la casa ìli S. Bartolomeo di Trisultí in Campagna, li fanno partecipì dt tuui gli esercízi spítìtuali dell'ordine loro.
Arc. Caet., Ptg. n. Cassa
VIl, n.
I
1606, Otigínale.
Ncl ocrlr segnalute, ilel
sec.
XVII: P, 8., C. Xlll, f. V, n, X;
del
sec.
XIX
:
E.
Excellenti et devotissimo domino .. Cl'ristoforo Gaytano necnon magnifico lacobo, eius nepoti, et magpifice lohannelle de Ursinis, prefati Iacobi coniugi, necnon magnifrco Roglerio ceterisque filijs ac nepotibus ipsius Christofori. Nos frater Guiglelmus, prior Cartusie ceterique diffinitores capituli generalis, salutem et orationum sufiragium salutare. Merentur veshe devotionis afiectus ac pie intentionis fervores, quos ad ordinem nosEum et specialiter domui Sancti Bartholomei de Trisulto de Campanea, nostri ordinis, concepistis, magis ac magis apud Deum iuvari sufiragijs ut quo largius ac copiosius super vos divina gratia corruscarit, eo bonitas vestra proficiat apud Deum: et ut huius devotionis obsequia vobis sint fructuosa, vos omnium missarum, orationum, horarum, psalmorum, vigiliarum, disciplinarum, abstinentiarum ceterorumque spiritualium exercitiorum, que in ordine nostro fiunt et fient in posterum, participes facimus et consortes in vita vÉstra et post mortem; addentes de gratia spetiali quod cum vester obitus, quem Deus felicem faciat, nostro fuerit capitulo nuntiatus, pro animarum vesharum remedio iniungemus orationes per totum ordinem celebrari, gue pro huiusmodi particibus freri consueverunt. Datum cum appositione sigilli domus Kartusie, guo nostrum generale capitulum utitur, in testimonium premissorum, anno millesimo CCCCUXX. quarto, secunde indictionis, sedente dicto capitulo generali. Sig.n (Nel uerso).' Participatio domini Cluistoffori Gaietani. t,
In cerc nera, Úcn
conseflato, dÍ
forma ooale, oppeto aIIa plíca con ilrtsceúa dí ptgamcna.
c -t425 .1.r2.
LIX - 45.
Dagnola e Maddalena, figlíe naturali del fu Antonello de Marsico, anche per -conloAntonella, dei frctelli Nicola e Domenico Anlonio, rilqscíano quíetanza di 100 ducati a Crktoforo I Caetani e a Giooanni Petitto, ercde di Cecco Bono, a cuí erono stati dati ìn muluo dal
Fondt
detto Anlonello.
Atc.
ffi
CoL,
hS. LIX, n.45 (Arc.
Caer., fotogr.,
B. XI, n.29t).
Atígínale, con soltoscrlzionl aulogafe,
Anno millesimo quabacentesimo vicesimo guinto, die duodecimo
mensis ianuarii, tlle indictionis,
apud Fundos, rengnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croacie, Rame, Servie,
REGESTA CHARTARUM Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forqualquerij ac Pedemontis comitissa, undecimo. Nos Herricus magistri Guillielmi, annalis iudex civitatis Fundorum, Martinus Laurentii de Fundis, per provinciam Tene Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, necnon Rogerius Baronis, Antonius Straczatus, Iohannes Antonii Nicolaj iudicis, Iohannes Panemundi et Nicolaus notarij lohannis Galline, de Fundis, testes licterati, fatemur quod Antonella filia naturalis Antonelli de Marsico de Findis, cum consensu notarij Guillielminj Belli Lucie de Fundis, virj et mundualdj suy presentis, ac Daynola et Mathalena, frlie naturales dicti condam Antonellj de Marsico, cum consensu dicti notarii Guillielminj, congnati earum, mundualdi petiti per eas ad hunc actum et eis confirmati autoritate iudiciaria, in defectu legitimi mundualdi quo ad presens carere se dixerunt, ibidem presentis: gue Daynola et Mathalena dixerunt esse in etate sexdecim annorum et ultra et fam pro parte earum quam nomine Nicolaj Antonii et Dominici, filiorum naturalium prefati condam Antonelli de Marsico ac fratrum earum, absemptium, pro quibus promiserunt se curaturas quod Nicolaus Antonij et Dominicus eorum fratres ratum habebunt quicquid per Antonellam, Daynolam et Mathalenam factuh fuerit: dicte Antonella, Daynola et Mathalena, ad interrogationem eis factam per Christoforum Gaytanum, comitem Fundorum ac logotheta (!) et prothonotarium regnj Sicilie etc., ibidem presentem, confesse fuerunt recepisse, tam nomine ipsarum guam Nicolaj Antonii et Dominicj ab eodem Fundorum comite ducatos ".ntu., quos disserunt fuisse mutuatos et datos condam Gccho Bono de Gayeta 1 per ipsum condam Antonellum de Marsico, patrem ipsorum Antonelle, Daynole, Mathalene, Nicolaj Antonii et Dominici, prout asseruerunt coirstare instrumento scripto manu condam notarij Leonardi Thomasij Pingnatarij notarij de Fundis; de quibus ducatis receptis Antonella, Daynola et Mathalena quietaverunt Cluistoforum Gaytanum, Fundorum comitem, suosque heredes et successores, ac Iohannem Petictum, filium et heredem condam Cicchi Bonj de Gayeta l, absemptem, heredes et successores suos; promictentes sub obligatione omnium bonorum ipsorum Antonelle, Daynole et Mathalene, ac Nicolaj Antonij et Dominicj omnia observare, ad penam viginti unciarum de carlenis argenti, sexaginta per unciam conputandis, pro medietate applicanda curie in qua reclamatio fieret et pro medietate parti observanti. ln cuius rey testimonium et cautelam comitis Fundorum et lohannis Peticti, filij condam Cicchi Bonj, heredumque eorum et successorum presens instrumentum factum est, subscriptionibus iudicis et testium roboratum. S Henericus magistrj Gullielmi dc Fundis S. annalis iudex civitatis Fundorum. ts Antonius Straczatus testis. S Rogerius Baronis testis. ffi Iohannes Antonii Nicolai iudicis lohannis Panemundi de Fundis testis. Henicus magistrj Guillielmj iudex; Rogerius Baronis, Antonius Straczatus, Iohannes Antonii Nicolai iudicis lohannis et Nicolaus notarii Iohannis Gullielmi. regnorum anno
I Abbt. Gayu
c
-1t4251. IV.11 .
Roma
3146.
Martíno V ad Angelotto Foschí, úescoúo di Anagní: confefisce, con tulte Ie opportune facoltà. la nomina dì commíssario e nunzìo nelle prooíncíe di Campagna e Maríttíma.
Arc. CaeI., in Prg. n.
Manrnus
j146.
Copía, ínsefita
ín C- 1425.V. lO.
t
episcopus, servus servorum Dei, Angelotto episcopo anagnino, in provinciis nostris Campanie atque Maritime earumque ac alijs civitatibus, tenis et locis ad nos et romanam ecclesiam pertinentibus commissario et nuncio nostro. Ad statum prosperum ... Cum civitatum, terrarum et locorum ac universitatum et populorum quietem desideremus, et in dictis provincijs nostra et romane ecclesie apostoliceque camere negocia dirigi cupiamus, ac de tue fraternitatis industria et bene gerendis rebus experiencia comprobata sumamus frduciam, te ad provincias, terras, civitates et loca predicta commissarium, nuncium nostrum ac visitatorem et reformatorem destinamus: tibi universitates dictorum locorum discordantes amicabiliter concordandj, exititios civitatum et terrarum eorumdem ad lares 2 proprios reducendj eosque cum suis eonterrigenis pacificandj, ac condempnationes et penas ad cameram apostolicam pertinentes mittendj, treugas vel inducias inter discordes inducendj, et in hoc tibi non obedientes mulctandj, tam in predictis locis quam in terra nosha Setia (!), salvum conductum quibuslibet personis concedendj, conha rebelles et inobedientes procedendj, processus formand!, sententias promulgandj et eos condempnandj, penas et
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI mulctas imponendj et exigendj ac dicte camere applicandj, necnon causas decidendi ac faciendj que decreveris observare; in civitate nostre terracinensi rationes et computa super facto doane salis ab eius officialibus reddendj et que tam ab ipsis quam alijs eiusdem camere debitoribus camere debita fuerint exigendj, ac res, fructus, redditus et proventus, gabellas, pedagia, iura et bona, ad nos et ad dictarn cameram pertinencia, que per alios occupantur, ad ius et proprietatem ecclesie et camere reducendj, contradictores et rebelles ,compescendj ac in premissis cetera faciendj plenam concedimus facultatem; mandantes rectoribus et commissarijs et alijs officialibus nostris in dictis provincijs, civitatibus, terris et locis ac universitalibus supradictis ut tibi in omnibus pareant, alioquin sententias sive penas, quas rite tuleris in rebelles, faciemus observari. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, quarto idus aprilis, pontificatua nostri anrio octavo.
I
Omesso nel
c -1425.v.10
lesto,
3 Nel Jerto iures
3146.
.
Angelotto Foschi, lescooo dí Anagni e commíssario apostolico di Campagna e Marittíma: il fondo della bocca della Caoata, nella causa t)ertente fra sermonetaní e sezzesi, falto con sentenza ordina a quale distanza debbano consert)arsi I'ísoletta detta La Sperone e la bocca della Caoata; stabilisce dí questa la longítudíne e la latítudíne, con obbligo ai sezzesi dì rìpulirne il letto ín modo che sía libero iI hansíto a due barche cariclrc, sía nello scendere da Sermoneta a Terracína sía nel rísalhe da Teracína a Sermoneta.
Pipano
-
Arc.
rípulíre
Cact.,
ln Ptg. n. 3146.
Copía autentíca, ínsefita
ln C' 1454,III'5.
Angeloctus, episcopus anagninus et Martinj pape quinti in provintijs Campanie atque Maritime commirr*iu, et nuncius apostolicus generalis, ut constat ex (!) nobis super commissione, bulla plumbea bullata, more romane curie, cum cordula canapis pendente, in qua bulla sculta sunt, ab una parte, capita apostolorum Petri et Pauli cum cruce in medio et supra ipsa capita mensurate litere videlicet Sanctus Paulus, Sanctus Pehus, ab alia parte mensurate litere Martinus papa quintus, cuius tenor talis est Qf.fla2sJ.IV.t/).. cognoscentes de causis inter notarium lacobum Pistiglionem de Sermineto, scindicum et procuratorem hominum et universitatis castri Serminetj, et ipsos homines et universitatem castri Serminetj, ex parte una, et dominum Leonardum Cole Fidi de Secia, iurisperitum, et Antonium Cole Baractj de Secia, procuratores communis et hominum et universitatis terre Secie, et ipsos commune et homines ac universitatem terre Secie, parte ex altera ! et maxime super limitibus, discursibus aque et fluminis fluentis de Nimpha et Sermineto et per os Cavate in flumicellum fluentem de Aqua Putrida versus Terracenam et super ipso ore Cavate, octurato et restricto et in pluribus alijs locis fluminis, et super omnibus dependentibus ab ipso flumine et ore Cavate ac limite et discursu aque sive aguarum dicti fluminis et navigij cum scandalis et scafellus (!) a Sermineto Terracenam et a Terracena Serminetum; visis petitionibus coram nobis expositis visisque iuribus utriusque partis et instrumento sententie arbiualis late per Riccardum Bucchum, Cicchum Petinum, Rogerium Daynum' Cesarem Vecchum, Romanum Fuscum, Iohannem Nicolai, Blasium Masium Blasij, Iohannem de Perrocte et Petrum Iohannis de Terracena, novem officiales, consilium et commune civitatis Terracene, ac Cicchum Prinum (!) de Ter1, racena, scindicum et procuratorem communis civitatis eiusdem, arbitros assumptos ab Andrea Piolo Setia scindico et procuratore populi, communis, officialium et universitatis tere Setie, et Agillo notarij Iacobi de castro Sermineti, ,"indi"o et procuratore populi, hominum, officialium et universitatis castri Serminetj, 2 Iate in anno millesimo hicentesimo tercio, indictione prima, pontifrcatus Clementis pape septimj anno a quinto decimo, mensis septembris die vicesima septima, et scripte Bellioculi de Terracena, imperiali auctoritate notarium, per partes productas (!), et allegato inskumento sententie declaratorie late per Henricum episcopum f"lr"nr". et bellicensem, Campanie et Maritime in temporalibus rectorem gen99lem, in millesimo quuàrugerimo (!) vicesimo, terciadecima indictione, die septimo augustj, pontificatus Martinj t"i"io, et scripto per dominum ()) Petrum quondam lohannis de Puto Mersis de Vezano, pape quintj "ino iuo"nrit diocerir, apostolica auctoritate notarium, producto per. scindicos et procuratores communis et hominum terre Setie; visis omnibus que partes coram nobis allegare voluerunt; inspectis locis, super guibus pendet guestio inter partes, ad que accessimus cum Iohanne episcopo aletrano (t) et in provincijs
REGESTA CHARTARUM
.
57
Campanie et Maritime spirituali (!), fratre luliano de Benuellis de Florencia, abbate monasterij Fosse Nove prope Pipernum, magnifico Conadino de Antioca, provintie Maritime rectore, famoso legum doctore domino Gaspare della Pergolla, in provincia Campanie commissario, legum doctore domino lohanne de Monteregali, iudice generali rectoris et generalis curie Maritime, domino lohanne Arella de Gayeto iurisperito et pluribus alijs, non semel sed pluries; ex locorum inspectione cognovimus dampna redundare communj et hominibus terre Setie ex nimia aquarum inundatione fluente ex ipso flumine maiorj per os Cavata et per Cavatam et adeo quod, ubi solitum erat campos bonos esse pro grano et blado et colligendo et suscipiendo, paludes et pantana nunc existant; et viso quod os Cavate impeditum erat propter lapides multos qui, nisi amoti essent, transitus scandalorum (!) alinquatulum impeditus fuisset: providimus et reficj fecimus et remundare os Cavate usque ad silicem sive scilicatam solitam et antia quam in fundo oris Cavate ... ' quu* aliquantulum devastatam fuisse cognovimus, et muros oris Cavate ... a, presentibus dictis Notario Iacobo Pistiglione de castro reaptarj ... a quomodo partis utriusque visum fuit Serminetj et domino Leonardo Colifidi et Antonio Colebrattj de Secia, per nos ammonitis ad hanc sententiam audiendam. Sedentes pro tribunali super bancha in loco infrascripto ordinamus: Primo quod insolecta vocata La Sperone, per nos reformata et restricta de palmis octo de canna et ultra, distet a muro Cavate propinquiori dicte insolecte per palmos de canna quadraginta duos, ita quod tanta sit latitudo transitus aqua (!) intra os Cavate et dictam insolectam. Itern quod principium muri oris Cavate a parte inferiori distet ab alio muro opposito largiori spatio quam alia sententia dicebat, de uncijs quatuor Lt media, ita quod latitudo oris Cavate sit de palmis decem et septem de canna et uncijs quatuor et media a parte inferiori et in 6ne murorum oris Cavate; principium oris Cavate a parte superiori latius sit sive largius quam prima sententia dicebat, de palmo uno et quartis tribus palmi, de canna vel circa, ita quod latitudo oris Cavate a parte superiori et in capite murorum oris Cavatc sit de palmis decem et octo et quartis tribus; latitudo oris Cavate in medio et per reliquas sui partes sit, sicut ad presens est et fuit de suo principio, citra de palmis decem et septem ad minus; longitudo muri oris Cavate versus montes existentis sit longitudinis de palmis quinquaginta de canna vel circa; longitudo alterius muri oppositj, videiicet versus mare, sit de palmis quadraginta de canna vel circa. Item quod setinj, commune et homines terre Setie, qui fundum dicte Cavate ad nostra provisionem mundaverunt usque ad siliciatam dicte Cavate, debeant manutenere fundum seu solum Cavate, prout nunc est, mundum, absque impedimento et siquidem (!) ibidem ex aque fluxu vel inundiatone vel alio casu foret debeant suis sumptibus purgare et retinere, ita quod navigantibus sit transitus abilis duorum scandalorum oneratorum et bene valeant alterutrurn obviare ascendendo et descen[den]do vel simul descendere vel ascendere absgue exoneratione et impedimento, ceteris in eisdern statu et esse manentibus quibus nunc sunt. Alia petiia, cum nobis de causa plene non liqueat, reservamus nobis alias vel alio tempore iudicanda; mandantes hanc nostram sentenciam diffinitivarn per partes observari debere, sub pena ducatorum duorum milium aurj, applicandorum pro medietate apostolice camere et pro medietate partj Cavate propinquiori dicte insolecte observantj. In quorum testimonium has patentes et hoc documentum subscribi fecimus per Aloysium de Pollastris de Padua notarium, quem de hijs rogatum facimus de partium consensu, et it"rurn redigi quotiens opus fuerit, et in nostri pontifrcalis sigilli pendentis appensione munirj. Datum et actum Pipeinii (!), diocesis tenacinensis, in domibus olim Massimj Rose et nostre residencie, in sala ipsius domus et audiencie nostre, iuxta vias publicas et res heredum dicti quondam Massimj et fratrum: presentibus dictis notario Iacobo Pistiglione et domino Leonardo Colefridj et Antonio Cole Baractj, hanc sententiam omologantibus et instrumentum petentibus, in presencia lohannis episcopi aletranj, in provincijs Campanie et Maritime spiritualis, fratris lulianj de Benuellis de Florencia, abbatis monasterij Forr"noo" prope Pipernum, magnifici Conradini de Antiotia, in provincia Maritime rectoris, famosi legum doctoris dornini Gasparis de Pergula, in provincia Campanie commissarij, et lohannis de Arellis de Gayeto iurisperitj et Andree Iacobj de Palano, potestatis terre Pipernj, et domini Antonij de Tuni de Piperno notarij, Robertj Gelardj de Piperno notarij et Thomasij Petrj de Piperno et Cristofori de Rogerijs de Urbe et aliorum quamplurium testium: anno Nativitatis millesimo quadringentesimo vicesimo quinto, indictione
tercia, die Iovis decima mensis maij, hora terciarum, pontifrcatus Martini pape quintj anno octavo. Aloysius guondam ser Iohannis de Pollastris de Padua, residens Rome in regione Montium, imperiali auctoritate notarius et iudex ordinarius de mandato prelibati commissarij scripsi, meo solito apposito signo.
r
Omesso
de
2
Omesso
alcune parole sono ìIleggìbìU.
rv.
I
nonagesimo 3
Ome"so
Cicchum a
Quesle
frasi furono rÍscrítte dal notaío su rasura;
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
58
c -1425.vl.1r
.
504.
II a Marino Caraccíolo, detto Cappuccino, e a Luigi Caracciolo, detto Frammartino: afrda il goùeno delle terre di Francesco Pandono, durante Ia prígíonìa del medesimo.
Caserta
-
Arc,
Giooanna
Caet,,
Prg. n.
504.
OrÍgínale. Nel
uerso segnatura del
sec.
XIX: XX, n.
19.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, nobilibus et strenuis armorum vilis Marino Caraczulo, militi, dicto Cappuczino, et Loysio Caraczulo, dicto Frammartino,
de Neapolj, familiaribus et fidelibus nostris. Pervento noviter ad nostri noticiam guod magnificus Franciscus Pandonus, miles etc., consiliarius et fidelis noster, de persona certo modo arrestatus et captus e$t per .. comitem Archie etc., nos, ex certis bonis respectibus, volentes regimini et gubernationj terrarum, castrorum et locorum dicti Francisci, eius durante arrestacione, salubriter providere: vos, de quibus plene confidimus, rectores et gubernatores ac conservatores omnium terrarum, castrorum et locorum dicti Francisci eorumque pertinentiarum et districtuum, usque ad nostrum beneplacitum et donec Franciscus ipse fuerit liberatus, cum plena meri mixtique imperij ac gladij pótestate duximus fiducialiter statuendos, recepto prius a vobis solito iuramento. Quocirca fidelitati vestre mandamus quatenus, statim vos personaliter conferentes ad terras, castra et loca predicta, sic dictum gubernatorie et rectorie officium pro statu dicti Francisci ad honorem et fidelitatem nostram studeatis diligenter exercere, ipsas terras, castra et loca provide regenclo et gubernando et defendendo, ut possitis merito commendarj. Ecclesiarum prelatos requirimus,
baiulis et iudicibus ac universitatibus et hominibus prefatarum terrarum et locorum damus expressius in mandatis guatenus vobis, tamquam rectoribus et gubernatoribus per nos ordinatis, in omnibus spectantibus ad ipsum olficium ac concernentibus statum et utilitatem dicti Francisci parere debeant, sicut penas ac banna per ipsos gubernatores irnponenda cupiunt evitare; presentes licteras, magno nostro pendenti sigillo munitas, vobis dirigentes, quas, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria 1 manu nostra, ritu vel ordinaneia aut observancia nostre curie quacumgue contraria non obstante. Datum 2 2, in castro nostro Averse per manus nostri predicte Iohanne regine anno millesimo quadringentesimo vicesimo quinto, die undecimo mensis iunij, tercie indictionis, regnorum nostrorum anno undecimo. (Nel margine inferiore, o destra): Angelillus ; (c sínísfra) .' De mandato reginali ; (sulla pltca) : Sig. t Goftridus ; (nel oerco).' Pro curia commissione super gubernacione terrarum dominj Francisci Pandoni.
I Abb. dat
c -t4zs.vll.
2
Autogtafa. 3 Taglío nella
plíca,
a
cui era
appe.so
iI
sîgîIlo con sttíscetta
dí
pergamena.
xxxv-
3r .
24.
II abilita Onorato, Giacobello, Gaspare, Gíordano, Nicola Antonío, Terina e - Giooanna Giacobella Caetani, figli e figlie naturali dt Cristoforo I Caetaní, coníugato, e di Bannella del Forno, alla successione nei feudi . neí benì paterni, posti nel Regno.
Aoersa
Arc. Col., Ptg., XXXV, n, 24 (Arc. della rcgÍna, mancante delle
annotazìonl
e
Caei., fotogr.,
B. III, n. 67).
sottoscrízionl cancelleresche. Sotto
la
[l]ohanna... nobile lohannem Honoraium. SuIIa plica sono i foi per I'appetzsíone fotogr., B, XII, n.331). Copla, autentlcata con atto C-1450.Vm.31.
Ia sottosctízíone autogafa è rtpeluto íI prctocollo dell'índulto, e cÍoè del sígíIlo. Ioi, Prg. I, n, 55 (Atc. Caet,, Atígínale (?), con
plíca
IoHaNNa, secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croatie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, universis presentis indulti seriem inspecturis. Tendit semper nature ... Noviter interiecta maiestati nostre supplicationis instancia, nobiles Honoratum Gaytanum, Iacobellum Gaytanum, Gasparem Gaytanum, Iordanum Gaytanum, Nicolaum Antonium Gaytanum, Tirinellam Gaytanam et lacobellam Gaytanam, fideles nostros, naturales quidem 6lios et filias Cluistofori Gaytani, militis, Fundorum comitis, logothete et prothonotarij regni nostrj Sicilie, affinis, collateralis, consiliarii et fidelis nostri, susceptos ex dicto Cristoforo, coniugato, et muliere nomine Bannella de Furno de Neapoli, soluta genitos, integandos et legitimandos fore provi-
REGESTA CHARTARUM
59
dimus ad omnes actus legitimos et successiones, etiam si feuda ipsa eis deferri contigerit, sicut in indulto nostro concesso continetur; set cum beneficium nostre reparationis et concessionis huiusmodi legitimatis eisdem, quantum ad successionem feudi provisionem non afierat, in quo procul dubio, nisi principalis auctoritas illud concedat expressius, non succedunt; prefatus prothonotarius celsitudini nostre supplicavit ut in successione terrarum, castrorum, feudorum, locorum et bonorum feudalium, antiguorum et novorum, que prothonotarius idem in regno nostro Sicilie ad presens habet, tenet et possidet, acquisitarum ubique et acquisitorum per eum proprijs laboribus, sumptibus et expensis, quasye et que habere et acquirere in eodem regno poterit in futurum, circa defectum huiusmodi prefatis suis liberis providere de habilitatis presidio dignaremur; cuius supplicationibus inclinate benigne, actento presertim quod prothonotarius idem, qui nobis in rebus et eventibus periculosis et dubiis satis fructuose et utiliter obsecutus extitit, in hijs maioribus a nobis gratiam exauditionis exposcit quod prefati frlii ipsius prothonotarii in prefatis tenis, castris, feudis, locis et bonis feudalibus per dictum prothonotarium acquisitis et acquirendis seu quovis alio titulo obventis et obventuris et ubicumque in regno nostro Sicilie sitis et positis, cum castris seu fortellitijs, hominibus,.vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, tenimentis, territorijs, iuribus, rationibus et pertinencijs eorum omnibus, sine repugnatione succedant, maiore matu minoribus et maribus feminis omnino prelatis, per presentis nostri indulti beneficium, indulgemus, supplentes omnem iuris
et facti solennitatem omissam, presens nostrum interponendo decretum, quod ius facere volumus inter omnes: non obstante legis edicto quo signanter iubetur et edicitur nequaguam ad successionem feudi legitimatos admicti, nec obsistentibus etiam guibuscumque alijs legibus, constitucionibus, capitulis, ritibus, moribus, consuetudinibus et rescriptis contrarijs premissaque fieri forsitam prohibentibus, seu quicquam in contrarium forte loquentibus, dictantibus sive iubentibus, quibus in hac parte derogamus et derogari volumus specialiter et expresse; dignum quidem forte conspicimus et dignitati nostre conveniens ut beneficia nostra sic integritate perfecta roborentur in melius quod diminucionis defectum non senciant, set optatum gaudium fructifere adiectionis adducant. In cuius rei testimonium presens indultum exinde fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussinnus conmuniri, quod, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria nostra manu, ritu, ordinatione aut observancia nostre curie quacumque conharia non obstante. Datum in castro nostro civitatis nosh'e Averse per manus nostri predicte lohanne r regine l, anno millesimo quatricentesimo vicesimo quinto, die ultimo mensis iulij, tercie indictionis, regnorum nostrorum anno undecimo.
I
Autogafa,
xxxv
c.t425.vIII. 2.
-
25.
II concede a Cristdoro I Caetani piena facoltà di disporrc delle lerre, dei castellí, At)erca - Gíooanna deî casali e dei beni feudali, c.he possíede nel Regno, a faoore dei figli legittímati Onorato, Giacomo, Gaspare, Giordano, Colantonio, Terina e Giacobella Gaelani, abílitandolt a succedergli secondo la proogatíoa dell'età e del sesso. Arc. CoI., Ptg. XXXV, n. 25 (Arc.
Cae!., fotogr.,
B. IV, n.
83).
Ortgínale.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie; Lodo' merie, Comanie Bulgariegue regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, universis presentis indulti seriem inspecturis. Paterna caritas, curam precipuam habens de liberis, a sue paterne caritatis participio non excludit, cuius caritativum conmendantes propositum, illud fovere disponimus ut parentis afiectus erga natos eo magis exhuberet quo plus fuerit suffragio nostre benigne prosecucionis adiutus. Sane Cl'ristoforus Gaytanus, miles, comes Fundorum, logotheta et prothonotarius ac marescallus regni nosni Sicilie, a6nis, collateralis, consiliarius et fidelis noster, maiestati noshe supplicavit ut, cum supplicans idem possederit et possideat in feudum, inmediate et in capite a nobis et nostra curia, ex iustis titulis atque causis, nonnullas terras, castra, casalia et bona feudalia, sitas et sita in diversis provincijs dicti regni, quas et que dictus supplicans eius laboribus, induskia et sumptibus acquisivit, cum castris seu fortellicijs, hominibus, vassallis, iuribus et pertinencijs earum et eorum omnibus, sub certis feudalibus servicijs seu adohis, per eum propterea dicte curie nostre prestandis, aliague speret in futurum acquirere et habere,
60
DOCUMENTi DÉLL'ARCHIVIO CAETANI
careatque presencialiter legitimis liberis, gui essent in bonis predictis feudalibus, post eius otritr,rm, racionabiliter successuri: necnon habeat nobiles Honoratum, Iacobum, Gasparem, Iordanum, Nicolaum Antonium Gaytanum, ac Tirinellam et lacobellam Gaytanam, fideles nostros, eiusdem prothonotarij naturales frlios, olim rnacula illegitime nativitatis aspersos, nunc vero ad ipsorum Honorati, Iacobelli, Gasparis, Iordani,
Nicolay Anionii, Tirinelle et Iacobelle supplicacionis instanciam, per nos ad legitimorum consortium privilegio nostre reintegracionis adductos et natalium splendore lustratos, quos eciam ad instanciam dicti prothonotarij per aliud nostre maiestatis indultum, per nos sibi concessum, ad successionem dictorum lonorum feudalium ipsius prothonotarij habiles reddimus et capaces, sicut in indultis seu licteris nostris factis continetur; certisque dictum prothonotarium causis, racionibus et consideracionibus moventibus, disposuerit, cum nostre maiestatis licencia et sub nostri reservacione beneplaciti, predictas eius terras, castra, casalia et bona feudalia, per eum cum laboribus, industria et suis sumptibus acquisitas et acquisita, quas et que possidet et imposterum continget eum quovismodo acquirere et possidere, aliaque per ipsum imposterum acquirenda, iuxta ipsorum filiorum suorum merita, servicia et gratitudinis (!), inter eos dividere et distribuere, ita quod non dominus efficiatur dominus, nisi dandi, legandi, relinquendi,
et distribuendi predictas eius tenas, castra, casalia et bona quecumque feudalia, quas et que possidet et alia eciam bona feudalia que erit imposterum acquisiturus et possessurus, inter iamdictos eius filios, prout et quando sibi videbitur, inter vivos vel in ultima voluntate, licenciam et potestatem concedere dignaremur. Nos igitur, advertentes supplicacionem huiusmodi equitatis non aborrere iudicium et ab humanitate non discrepare nature, precipue quia vetus et comunis sanctio equiora respiciens in successione parentum inter liberos differenciam non induxit, mote quoque devotis supplicacionibus per dictum prothonotarium super hoc culmini nostro porrectis, qui, exigentibus sue constantis fidei meritis ac gratis, grandibus utilitatibus et fructuosis servicijs per eum, in acceptabili et hoc signanter fluctuoso tempore et guerrarum turbine in regno nostro frementium, nobis fideliter et constanter impensis, personam suam et bona eius omnia varijs eventibus et evidentibus periculis obiectando, queve fructuose et utiliter prestat ad presens et speramus ipsum imposterum de bono semper in melius continuacione laudabili prestiturum, per que nostram sibi et suis eciam uberem graciam merito vendicavit: eidem Christoforo, logothete et prothonotario regni nostri predicti, propter premissa et alia in eo concurrencia virtutum donaria, a nobis maiora merenti, quod supradictas terras, castra, casalia et bona feudalia, per eum cum suis industria, Iaboribus et sumptibus acguisitas et acquisita, quas et que ubicumque in dicto regno nostro Sicilie et regni predicti provincijs ad presens tenet et possidet, non obstante quod ipse terre, castra, casalia et bona feudalia in presenti nostro indulto non nominentur nec distinguantur, quas et que hic haberi voiumus ac decernimus pro nominatis, distinctis particulariter et expressis; aliaque similiter bona feudalia per eum de cetero acquirenda, cum castris seu fortellicijs, hominibus, vassallis, feudotarijs, subfeudotarijs, iuribus, iurisdiccionibus et pertinencijs omnibus et singulis ad terras, castra, casalia et bona predicta feudalia, habita et habenda, spectantibus et pertinentibus quovismodo: ac cum et sub quibus illas et illa prothonotarius idem tenet et possidet et erit imposterum habiturus: inter predictos omnes filios, olim naturales, inhabiles et incapaces, nuncque ad legitimorum consortium per nos adductos, pro se ipsis et eorum et cuiuslibet psorum heredibus utriusque sexus, ex eorum corporibus legitime descendentibus, natis iam et in antea nascituris, dividere, distribuere ac de eis dimictere, relinquere, legare atque concedere et porcionem quam ipse distinxerit, eorum cuiuslibet assignare, prout et quando sibi videbitur et placuerit, inter vivos vel in ultima voluntate: cum debitis et consuetis servicijs prestandis per eorum quemlibet pro porcione que tibi (!) taliter fuerit assignata, feudi natura in aliguo non mutata, petitam concedimus licenciam et facultatem liberam impartimur. Necnon et premissis divisioni, distribucioni, legato, donacioni, tradicioni et assignacioni dictarum terrarum, castrorum, casalium et bonorum feudalium, per eundem prothgnotarium iarndictis suis frlijs faciendis, quatenus tamen alias iuxta presentis indulti noshi seriem rite et provide fient, assentimus; ipsasque et contractum seu contractus exinde faciendos, non obstante guod super bonis feudalibus, in quibus fortasse legitimati de iure seu consuetudine vel aliter guovismodo non succederent, processuri erunt, ratificamus, acceptamus, approbamus et eciam confirmamus, ita quod non dominj per ipsos conhactus vel alterum ipsorum dominj efficiantur: non obstantibus tam legis edicto, quo signanter edicitur nequaquam ad successiouem feudi legitimatos admicti, quam alijs guibuscumque legibus, constitucionibus, rescriptis et capitulis eontrarijs, premissa forsitan infringentibus vel eis repugnantibus seu derogantibus quovismodo, guas et que de hoc casu ĂŽevocamus et tollimus, ipsarumque et ipsorum vigorem enervamus; reddentes et efficientes iamdictos ipsius prothonotarij frlios eorumque heredes et successores assignandi
REGESTA CHARTARUM
6t
legitirnos et habilitatos ac successionem dictarum terrarum, castrorum, casalium et bonorum feudalium, eis per dictum prothonotarium legandorum, donandorum et concedendolum et inter ipsos dividendorum, premisseque successionis conpendium et ad obtinendum a nostra maiestate vel ab aliis illas et illa aptos, habiles, ydoneos et capaces. Et amplius addicimus, promerentibus presertim et sibi vendicantibus hec et maiora dicti protonotarij servicijs, culmini nostro prestitis fideliter et constanter in revolucionibus temporum, in quibus quicquid prestatur totum a constanti benivolencia proficiscitur, non solum de se caritatem precipuam exhibendo, sed alios ad virtutis amorem exemplariter inducendo, quia ipse protonotarius posset intestatus decedere, nulla facta per eum disposicione, distribucione et divisione inter dictos suos filios de terris, castris, casalibus et bonis feudalibus supradictis, que per ipsius prothonotarij obitum aliam revolucionem haberent, et ad manus nostre curie vel alterius, prout de iure foret, devolverentur, et sic contra intencionem et voluniatem dicti prothonotarij prefati eius filij predictorum nostrorum indultorum et presentis benefrcio privarentur, quod in casu quo prothonotarius idem prefatis suis filijs premoriretur et decederet intestatus, iamdicti frlij ipsius prothonotarij, legitimati et habilitati, qui tunc vixerint et superstites {uerint, succedant et succedere debeant, possint et valeant, pro se ac eorum et cuiuslibet ipsorum predictis heredibus utriusque sexus, ex eorum corpĂłribus legitime descen' dentibus, tunc natis et in antea nascituris, sine o[ice aut contradiccione vel hesitacione quacumque, eidem prothonotario ab intestato vel ipsa distribucione per eum non facta decedenti, in terris, castris, casalibus et bonis suis feudalibus antedictis; et si tunc dicti prothonotarij filij predicti non superviverent nec superstites essent, iamdicti eorum frlij et heredes legitimi, siqui tunc erunt superstites, succedant ac succedere possint, valeant et debeant eidem prothonotario, ab intestato et dicta per eum distribucione non facta premorienti, in prefatis terris, castris, casalibus et bonis feudalibus cum castris seu fortellicijs, hominibus, vassallis, feudotarijs, subfeudotarijs, iuribus et pertinencijs eorum omnibus memoratis et ad eos, pro se ipsis et eorum legitimis similiter utriusque sexus heredibus, in prernisso casu, dicta successio libere et sine obstaculo quolibet devolvatur, servata inter eos etatis et sexus prerogativa, scilicet quod maior natu minoribus et mares feminis, quas per mares ipsos de paragio, secundum ipsorum marium arbitrium, maritari volumus, omnino et penitus preferantur. Et nichilominus omnem et quemcumque defectum, tam minoris etatis iamdictorum filiorum ipsius prothonotarij vel alterius eorumdem, quam eciam iuris et facti et alterius cuiuscumque sollemnitatis, omisse forsitan in premissis vel aliquo premissorum, supplemus, dictumque defectum, si hic de sui natura aut cause exigencia vel aliter quovis modo necessario exprimendus foret, haberi in presenti indulto nostro volumus atque decernimus pro apposito et expresso ac efficaciter iam suppleto; ita quod premissa omnia ubique inviolabiliter robur obtineant et rehagacionis vel obieccionis cuiusque dispendia, sublatis quibusvis obliquis interpretracionibus, aliquatetrus non incurrant; ita quidem quod iamdicti frlij ipsius prothonotarij vel illi ex eis, ad quos terre et bona predicta feudalia modo predicto perv"n"r'int, et eolum heredes predicti iamdictas terras, castra, casalia et bona feudalia in feudum, inmediate et in capite a nobis et nostra curia ac nostrii in dicto regno heredibus et successoribus, perpetuo teneant et possideant, nec ullum alium preter nos ac dictos heredes et successores nostros in dicto regno superiorem et dominum recognoscant, servireque propterea teneantur et debeant nobis ac heredibus et successoribus nostris de supradictis contingentibus feudalibus servicijs seu adohis, iuxta quod illa prothonotarius idem prestare tenebatur et tenetur nobis et ipsi nostre curie pro tenis, castris, casalibus et bonis feudalibus supradictis; necnon et infra annum unum a die assecucionis dictarum terrarum, castrorum' casalium et bonorum feudalium in antea numerandum, venire ad nostram curiam teneantur et debeant et significare ipsi nostre curie huiusmodi terras, castra, casalia et bona feudalia, quas et que taliter assecuti fuerint, modo premisso, ligiumque propterea prestare in manibus nostris homagium et frdelitatis debite iuramentum debitumque pro illis relevium ipsi curie nostre solvere et alia adimplere ad que propterea tenebuntur; et infra dictum terminum vel aliter, prout mandaverimus, se, cum particulari distinctione dictarum terrarum, castrorum, casalium et bonorum feudalium, per eos taliter assequendarum et asse' quendorum, in quaternionibus nostre camere penes nostros thesaurarios transcribi facere et particulariter annotari, ut de premissis inibi plena informacio suis vicibus haberi valeat; necnon et tempore quo in dicto regno nostro Sicilie alijs regni predicti comitibus, baronibus et feudotarijs militare servicium per nostram curiam generaliter indicetur, contingat predictos ipsius proĂšonotarij 6lios vel eorum heredes, tamquam rovor, in premisso casu, dictarum terrarum, cashorum, casalium et bonorum feudalium Posssessore$ et dominos prefatorumque serviciorum feudalium debitores, in quaternionibus ipsis manualiter et habiliter reperiri, alioquin presens nostra gracia, quo ad defrcientem ex eis, nullius sit roboris vel vigoris: fide'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
62
litate nostra prefatisque feudalibus servicijs seu adohis pro dictis terris, castris, casalibus et bonis feudalibus, ipsi curie nostre debitis, alijs quoque nostris tamen iuribus semper salvis. In cuius rei testimonium presens indultum fieri et pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmuniri, quod, ex certis causis noE moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu vel ordinacione aut observancia nostre curie quibuscumque contrarijs et quibuslibet aliis facientibus in adversum non obstantibus quoquomodo. Datum r in castro nostro civitatis Averse per manus nostri predicte Iohanne z regine 2, anno millesimo quadringentesimo vicesimo quinto, die secundo mensis augusti, tercie indictionis, regnorum nostrorum anno undecimo.
I Abbr, dat
2 Autogafa,
c - [14251. x.1. Roma
IV- 45.
Giooanni, Onorato, Giacomo, Gaspare, Giordano, Colantonio, Terina e lacobella - Martíno Vdí aCristoforo I Caelaní: Ii legittima, quantunque nati da un coniugato e da una fgli líberc, abilttandolt alla successione pateîna e a lutte le dignità. Arc. CoI., Pry. IV, n.45 (4rc. Caet., fotogr., B. VI, n, l8l), OrÍgínale. SuIIa plica nota del sec. XV: PreGaetani,
sentalum apud acta magne curie domini magistri... regis Sicilie per notarium lacobum Borandum de Neapoli procuratorem excellentis domini Honorati Gayetani, die VIII mensis maii, decime indictionis. Ioí, Prg. XX, n: 93. Altro esemplare oríginale. Ioí, ín
Ptg.
I, a..55 (Atc.
Caet.,
fotogr., B.
XII, n.3jl).
Copía, autentícata con alto
C-1450.Vil1 .13.
MRrunus
episcopus, servus servorum Dei, Iohanni Gaietano, fratri Hospitalis Sancti lohannis Ierosolimitani, ac Honorato, Iacobello, Gaspari, Iordano, Coleantonio et Terine ac lacobelle, Cristofori Gaietani, comitis Fundorum, regni Sicilie prothonotarij, natis. Illegitime genitos, quos suorum decorat 'honestas, nature vitium minime decolorat, quia decus virtutum geniture maculam abstergit in filiis et pudicitia morum pudor originis aboletur. Cum itaque, sicut habet fidedignorum assertio, vos, qui defectum natalium patimini de coniugato geniti et soluta, defectum huiusmodi, honestate morum ac vite alijsque probitatis et virtutum meritis recompensatis, redimentes favore virtutum, quod in vobis ortus odiosus ademit, et propterea volentes vos, pro quibus etiam Cristoforus Gaietanus, comes Fundorum, regni Sicilie prothonotarius, genitor vester, nobis super hoc supplicavit, premissorum intuitu, favore prosequi gratie specialis, vestris in hac parte supplicationibus inclinati, vobiscum et cum quolibet vestrum ut defectu predicto, ac pictavensis concilij et quibuscunque alijs constitutionibus apostolicis, ac statutis municipalibus, legibus imperialibus et alijs contrarijs nequaquam obstantibus, in quibusvis bonis parentum, cognatorum et agnatorum vestrorum et ceterorum quorumcumque ac vobis aut alteri vestrum donatorum et donandorum, legatorum et legandorum necnon in quibuscumque concessionibus, dominijs et feudis quorumcunque civitatum, terrarum, castrorum et locorum, que per dictum Cristoforum tenentur et gubernantur, absque tamen preiudicio illorum qui in civitatibus, terris, castris et 'locis, si ipse genitor vester ab intestato decederet, de iure succedere deberent succedere (!), etiam quecunque dignitates, honores, preheminentias et oficia secularia ac civitatum, terrarum, castrorum et locorurn predictorum, alias tamen rite promoveri, eligi, recipi et assumi eisque prefici possitis et valeatis, perinde ac si de legitimo matrimonio procreati fuissetis, auctoritate apostolica, tenore presentium, de spedali gratia, dispensamus. Datum 1 Rome apud Sanctos Apostolos, kalendis octobris, pontificatus noshi anno octavo. BP. (Nel margine inferiore, a desba): B. de Montepoliciano; (sulla plica).'Gratis de mandato domini noshi pape; C. de Reate;
(nel oerso).' Regishata. I Abb. dat
c -1425. xI
.1 .
2880.
Luígi III d'Angiò nomína, a úita, capítano di Seminarc íI conte Baldassare della Ratla, an un assegno di 20 once di carlini d'argento e una proooísione annua di 100 once di carlíni d'argenlo, da peîcepíre anche dagli eredi sulle ullette di Seminara e Bisígnano.
Aoersa
Arc. Caet,, Ptg. n. 2880. CoPía, autentícataal*guente allo.'Aaloab lnernacione millesimo quatricentesimo íicesimo quinto, die terciodecimo menris decembris, quarte indictionis, Averae, regnante lohanna rcunda, Huogarie, Ierusalem et Sicilie,
REGESTA CHARTARUM
6)
Dalmatie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie ac Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno duodecimo. Nos Rencellus Catalanus de Aversa, per regnum Sicilie ad contractus iudex, Nicolaus Craparius dc civitate Averse, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes fatemur quod Balthasar de la Ratha, Caserte et Aleaanj coms etc., presentavit nobis patentes licteras Ludovici tercij, Iohanne secunde, Hungarie, Ierusalem et Sicilie regine, unici Élij ac heredis et successoris in regno prefato, scriptas in carta de pergamena, magno pendenti sigillo Ludovici in cera rubea in eis impenso sigillatas ac anulo in eis impresso ac subrcriptas subscripcione proprie manus ipsius Ludovici, tenoris subsequentis... Prefatus comes interesse dicebat dicte lictere exemplate pro cautela comitis antedicti et terrarum Semminarie et Bisignanj pro eo quod ipsarum licterarum transumPtum mictere ad dictas terras et demonstrare intendebat quibuscumque ad quos spectat et spectare poterit pro ipsorum cautela ac eciam propter viarurn discrimina et alia impedimenta et causas originale dictarum licterarum deferre non potest ne perdatur seu faciliter haberj; propterea nos ex reginalj parte requisivit ut dictas licteras autenticare deberemus; nos, ad preces prefati comitis, dictas licteras, in carta pergamena scriptas et sigillatas, autenticavimus [ad] dicti comitis et eius heredum seu universitatis et hominum ac ofhcialium terre Semminarie et Bisignanj ac omnium quorum interest cautelam conÉciendum duximus presens transumpti instrumentum pro primo instrumento, quod scripsi ego Nicolaus notarius. ST. iN Rencellus iudex. S, $ Franciscus de Acchiltis de Aversa, miles, tetis. S lacobut Ferrillus de Aversa testis, $ Benedictus de Mauro de Aversa tesris. t$ Minichillus de Roncella de Aversa testis. Testes iacobus Ferrillus, Benedictus de Mauro et Minichillus Roncella de Aversa. Nel uerso note
del
sec.
XV
(omesse),' segnaturc
del
sec.
XIX: XV, n. 54.
Ludovicus tercius, Iohanne secunde, Hungarie, Ierusalem, Sicilie etc. regine, filius unicus suusgue heres et sucessor', Calabrie et Andegavie dux comitatuumque Provincie et Forcalquerii, Cenomanie ac Pedimontis comes, Balthasari de la Ractha, comiti Caserte, Alesani etc., reginalj materno atque nostro consiliario fideli. Regie gratitudinis in examine revolventes tue devocionis merita et fidelia obsequia, que nobis prestitisti et prestare non desinis, nec minus de fide, prudentia et legalitate tua confidentes, sperantesque quod ita pollulabis in bonis operibus quod fama de te celebris, ut fuit actenus, per ora omnium erit alijs imitacionis exemplum, hijs et alijs imminentibus eciam servicijs pro te nobis hucusque prestitis queve prestare non desinis, nullis persone tue parcendo periculis, Iaboribus et expensis et alias in serviciorum recompensacionem, non habentes habilitatem tibi in bonis stabilibus providendi: te capitaneum terre Semminarie (!), de provincia Calabrie ulterioris, eiusque pertinentiarum et distriptus, ad vitam tuam, cum meri et mixti imperij ac gladij potestate et iurisdicione omnimoda, quolibet alio capitaneo dicte terre per nos ordinato ab inde amoto, ac officio et potestate gubernatoris seu vicesgerentis nostri ducatus Calabrie in ipsa tena eiusque pertinentiis et distriptu quiescente, cum numet'o gentis equestris et pedeshis in ipso capitanie officio solito retinerj et cum potestate serviendi in dicto capitanie oficio per locumtenentem seu substitutum tuum ydoneum ipsumque amovendi, nec minus in eodem capitanie officio iudicem et actorum notarium assumendi fideles nostros, de guorum defectibus et excessibus tu principaliter nostre curie tenearis, cum gagijs unciarum viginti de carlenis argend super pecunia proventuum per te aut tuos locumtenentes legitime acquirendorum, necnon provisionem annuam unciarum centum de carlenis argenti, imperpetuum, in feudum, tibi et heredibus tuis, dumtaxat maribus ex tuo corpore legitime descendentibus, solvendam tibi et tuis heredibus maribus annis singulis vel donec tibi aliquam castellaniam cum capitania dederimus cum simili provisione seu gagijs, aut alias in bonis stabilibus condigne provideremus, cum nostri nobis assistentis deliberatione consilij, duximus ordinandum, recepto prius a te fidelitatis et de ofrcio ipso exercendo iuramento, ac dictam annuam provisionem unciarum centum in feudum perpetuo donamus. Fidelitati tue mandamus quatenus, ad terram Semminarie te personaliter conferens vel tuum locumtenentem mictens, sic inibi capitanie oficium cures exercere, singulis ministrando seu ministrare faciendo iusticiam neminemque gravando aut relevando iniuste, necnon ecclesias et miserabiles personas, pupillos et biduas, guod te de amministracione ipsius iusticie, in qua iura communia, constituciones et capitula pro Regni status reformacione conposita, sine trangressione servabis, processus lucidi comprobent et opera laudanda conmendent. Ecclesiarum prelatos reguirimus, baiulis, iudicibus et hominibus terre Semminarie suique dishiptus iniungimus ut tibi, tamquam tere ipsius capitaneo seu dicto tuo locumtenentj obediant, penas et bagna (!), quas et gue tam tu quam tuj locumtenentes duxeris aut duxerint inponenda, rata gerentes easque et ea a transgressoribus exigi volumus pro parte nostre curie; et ut servicia et obsequia per te nobis impensa irremunerata non transeant in ipsorum recorrpetrsacionem, et ne eciam tam tu quam tuus locumtenens ac iudex et actorum notarius necnon scutiferi, equites servientes et pedites, in dicto capitanie o6cio ad libitum retinendi, proprijs sumptibus laborare cogaminj, gagia, ut predicitur, unciarum viginti, necnon tibi et tuis heredibus maribus provisionem unciarum centum in feudum, ut predicitur, per anDum percipiendam super pecunia collectarum et fiscalium funcionum infrascriptarum terrarum, videlicet Semminarie et Bisignanj, modo gui sequitur et in duobus terminis annalibus, videlicet nrtdietatem dicte provisionis unciarum centum, que'medietas sunt uncie quinquaginta,
in regno Sicilie
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
64
in
festo Resurreccionis dominice proxime futuro, et alias uncias quinquaginta primo die mensis octobris inde immediate sequentj ; quam percepcionem provisionis hoc modo fierj iubemus, scilicet quod tu et tuj heredes ipsam medietatem provisionis percepire debeas, pro primo terrnino, in proximo futuro festo Resureccionis dominice super collectis, nobis et nostre curie debitis per universitates.et homines terre Semminarie et tere Bisignanj, videlicet ab universitate qualibet uncias viginti quinque et, pro secundo termino, scilicet in primo die octobris immediate sequentj : aliam medietatem provisionis iam dicte, scilicet a qualibet ipsarum universitatum, uncias vigintiquinque de eadem pecunia dictarum tenarum et deinde in antea in tribus terminis, sciiicet anno quolibet, de quatuor mensibus in quatuor menses, terciam partem dicte provisionis ab eisdem universitatibus super dictis collectis, sic quod singulis quatuor mensibus exigas ab eisdem uncias triginta tres, tarenos decem, incipiendo pro secundo anno a die primo novembris quinte indictionis primo futuri, et deinde in antea terminis et solucionibus similibus, sic quod semper infra annum sit tibi de centum uncijs, in tribus terminis et tribus solucionibus, integraliter satisfactum, donec aliter tibi de equivalentj et condigno excambio providerimus, per te vel tuum locumtenentem percipere et ab eisdem universitatibus et hominibus prefatarum terrarum exigere et retinere; et in earumdem collectarum defectu, super iuribus, redditibus et proventibus fundici et cabelle baiulacionis et alijs iuribus et introytibus terrarum predictarum seu alterius earum, sine contradiccione percipere valeas; dantes tibi et tuis heredibus masculis potestatem quod ipsam pecuniam collectarum, per ipsas universitates et homines annis et vicibus singulis nobis et nostre curie debitarum et debendarum, per manus sindicorum dictarum terrarum, et in earumdem collectarum defectu pecuniam iurium, fructuum, reddituum et proyentuum cabelle baiulacionis et fundici et omnes alios introytus nostros fiscales dictarum terrarum, usque videlicet ad summam unciarum centum, per manus baiulorum et aliorum in dictis terris ad recepcionem dictarum pecuniarum institutorum, reliquo pluri nostre curie remanente, et per nostros erarios et ,u"r.to, exigendo, possis recipere per manus tuj comitis vel tuj locumtenentis et non per manus gubernatoris seu vicesgerentis nostrj ducatus Calabrie vel thesaurariorum, vicethesauraliorum, secretorum, erariorum, magistrorum camere, conmissariorum et aliorum nostrorum offrcialium dicti ducatus, set ab eisdem sindicis et Laiulis recolligere et percipere illamque tibi tantum summam unciarum centum in terminis suprascriptis provisionis iam dicte integre detinere; insuper omnes collectas dictarum tetrarum et iura baiulacionis, in ."ru-d"* collectarum defectu, usque ad dictam summam provisionis iam dicte recolligere seu recolligi facere terminis et solucionibus predictis; et de solventibus pecuniam ipsam apodixas facere seu fierj facere valeas, seu tuj heredes, Iocumtenens vel substituti valeant; aliaque omnia pro administratione officij supradicti facere possis et tuj heredes facere possint que necessaria videbuntur ac opportuna, ita quoi tu comes et heredes tuj provisionem huiusmodi immediate et in capite a nostra curia possideatis' nullumque alium preter nos in nostro ducatu Calabrie, post domine et mahis nostre fata, in superiorem et dominum recognoscatis, servireque nostre curie teneaminj de feudalj servicio debito, iusta statutum et ordinacionem in hoc materno regno Sicilie habitam, quod servicium tu, in presencia nostra constitutus, pro te et tuis heredibus masculis, prestare nobis et curie nostre obtulisti ac te obligasti; investientes te de nostra provisionis concessione per presencium hadicionem. Georgio de Alamania, militi, comiti Pulicinj (!)' gubernatorj nostrj ducatus Calabrie vel eius locumtenentibus, vicesgerentibus quoque ducatus ipsius, capitaneis terrarum, thesaurarijs seu vicethesaurarijs, secretis, vicesecretis, erarijs, magistris camere, commissarijs, dohanerijs, cabellotis seu credincerijs ac baiuĂŹis seu magistris iuratis et sindicis, necnon universitatibus et hominibus prefatarum terrarum et alijs nostris oftcialibus et eorum locatenentibus damus in mandatis quatenus dicti officiales, forma presencium nostrarum licterarum actenta et observata, a predictis omnibus desistant, seque de illis usque ad percepcionem integram provisionis iam dicte, nec d" di"to capitanie oftcio nullatenus intromictant, quinimo integram provisionem unciarum centum ab eisdem univlrritatibus et hominibus et in terminis predictis super collectis et iuribus prescriptis, officiales per te vel tuum locumtenentem percipi permictant nichilque in contrarium agere presumant, sicut habent assistant et faveant; ipsique lratiam nostram caram' immo tibi et tuis locatenentibus ac aliis supradictir sindici, baiulj, magistri iurati et alij necnon et Bisignani ,ioit"rrit"t", et homines terrarum Seminarie ipse reperiuntur, terre officiales tibi et alils tuj parte dictam pecuniam collectarum, secundum quod taxate necnon, in defectum pecunie dictarum collectalum, iura, fructus, redditus et proventus cabelle baiulacionis et fundici dictarum terrarr,lm et omnes alios introytus fiscales dictarum terratum nostre curie debenda solvere, prout superius declaratur, debent, recepturj vicibus singulis a te, tuis locumtenentibus vel substi' tutis prelatisque tuis heredibus, de hijs que solverint, apodixas, et nichilominu$ dicta omnia exequj
Iocumtlnentj
et
REGESTA CHARTARUM perm;ctant, guoniam sic residet menti nostre. Presentes licteras magno nostro pendenti sigillo munitas tibi duximus concedendas quas, pro validiorj robore, dedimus et subscripsimus propria manu nostra. Datum Averse per manus nostri Ludovici, die primo mensis novembris, quarte indiccionis, anno millesimo quadringentesimo vicesimo quinto.
c -1425. XII . 9 .
2079.
Caste| di Scsso Andrea Gualtíeri, per 15 lariní d'oro, oende a suo fratello Nicola Gualtieri un terreno in contrada n a la Arbusto ,,, in territorìo di Majorano di Monte, responsíoo annualmente a quuto feudo di due grani d'oro. Arc. Caet., Prg. n. 2079.
Otíginale, con soiloscrízíoní autogtafe. Nel margíne inferíorc nata del sec. XV: die indictionis, presens inshumentum presentatum fuit in novum inventarium; nel ùe.;,o nota del sec, XVII: Instrumento nel quale s'enuntia Andrea Galteri de Mayrano pertinentia del castello de Dragoni; segnaluta del sec. XIX : XX, n. 16.
XVIJ
mensis rnadij,
XIIIJ
S Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo vicesimo quinto, regnante Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croatie, Rame, Servie, Gallicie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Rovintie et Forchalquerij ac Pedimontis comitissa, règnorum anno duodecimo, mensis decembris die nono, quarta indictione, aput castrum Saxe 1. Nos lohannes iudicis Antonij de villa Arbustulj, pertinentiarum castrj Saxe r, ipsius castri Saxe 1 et casalis Stragulagallj et eorum districtus ad vitam ad contractus inlicteratus iudex, Iacobus de Rocca de Caserta, per provinciarn Tenelaboris et Comitatus Molisij reginalj auctoritate notarius, et testes licterati et inlicterati, videlicet Petrus notarii Antonij de Herico de Saxa 1, Iacobus de Prisco, Iohannellus Thomasij magistrj Iohannis de Ia Sal (!) de Saxa 1, dopnus Iacobus Salifride de Sclavis et Petrus Petaccus de Ponte Lahono, notum facimus quod teritorij castri Tragonj, pro tarenis auri quindecim in carlenis argenti, duobus per tarenum conputatis, quos coram nobis recepit a Nicolao Gualterio, fratrj (l) suo, de eadem villa Mayranj, pro pretio venditionis, consentientibus primo in me iudicem ut in eorum iudicem, cum scirent me eorum iudicem in hac parte de eorum iurisdiccione non esse, reservato prius consensu pheudj casalis Mayranj, quem inpetrare teneatur Nicolaus Gualterius eius expensis ab eodem pheudo: in perpetuum vendidit et per fustem tradidit eidem Nicolao Gualterio, ementi pro se et suis heredibus, legitimis filijs et filiabus alijsque ex eis legitime dessendentibus, petiam unam terre, quam tenere se dixit ab eodem pheudo, scitam in territorio ville Mayrani, in loco ubj dicitur a lo Arbusto, iuxta teffam Iohannis de Herrico a duabus partibus, iuxta viam puplicam, iuxta terram Stephanj et Thomasij lohannis de Petro: ad habendum et faciendum, cum consensu pheudi, quicquid sibi placuerit, hac observata ratione quod illam semper teneant ab eodem pheudo et de ipsius pheudj dominio illam subtrahere non querant; si quando eciam conventi fuerint ad iusticiam faciendam, in curia et cohaccione pheudi iustitiam faciant, et reddant eidem pheudo omni anno in festo Nativitatis Iehsu Christj aurj granum unum et in festo Resureccionis aurj granum unum, quum sic antiquitus fierj consuevit; nec sibi nec suis heredibus nec cuique alteri aliquid reservavit. Et venditor obligavit se, heredes et successores suos et bona sua omnia, vendicionem observare sub pena unciarum aurj duarum in carlenis, pro medietate reginalj curie seu alteri curie ubi questio mota fuerit applicanda, pro reliqua eidem emptori et suis heredibus persolvenda; emptore et eis omnibus deficientibus, ita quod nullus supersit eis aud si terram in toto vel in parte alienaverint, aud si annuum redditum non solverint eidem pheudo, dicta tena revertatur ad dominium pheudj. In emptoris et eius heredum et successorum cautelam, rogatu venditoris, confecimus presens instrumentum, nostris signis et subscriptionibus roboratum, quod scripsi ego Iacobus de Rocca de Caserta notarius. ST. ffi Nos dux Suesse, Squillacij, Monetisalti et Alifie comes, regni Sicilie ammiratus etc. manu propria. ffi Signum crucis et consuetj signi lohannis iudicis scribere nescientis. S. ffi Petrus notarij Antonij de Saxa testis. S Iacobus de Risco testis. ffi Dompnus Iacobus Salfriedo testis. S Signum crucis lohannellj magistrj lohannis de Ia Sala testis scribere nescientis. tfi Signum crucis Petrj Petuscij testis scribere nescientis. Andreas de Gualterio de villa Mayrani de Monte,
I Abb. Sax: Sassc o lv,9
Sasso,
ftazíone
dÍ
Castcl df Sasso,
Ín
dÍoccsl ìIí Caíazzo
(Cf. GiustiníanÍ, o. c.).
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
66
c -t426. I .15 . Ruggero I Caetani dona a suo tratello Gíacomo IV e agli eredi maschi Traetto petuo, ogni diritto su Sermoneta, Bassiano, San Felice Circeo, Nìnfa, Norma
2365,2910. di questo, in pere San Donato.
Arc, Caet., Prg. n. 2j65. Oríginale, con solloscrízíoní autogtafe. NeI oerso nota del sec. XV: Donatio iurium dominii Maritime domini Rogerii Gaytaoi pro domino Iacobo germano suoi segnaturc, ilel sec. XVII: n. l; P. p., C' 3, Î. 6, n. p. I Copía del sec. XV, autentícata col seguente ollo: Transumptum Ioí, Ptg. n. 29 10, del sec, XIX: XXXI, n. 3?. instrumenti editi manu Nicolay Dominici de Traiecto, regia auctoritate notarij, et subscripti manu testium licteratorum, videlicet iudicis Iohannis Panemundi de Fundo, iudicis Antonij Farzonis, Simonis Minrrtillj, Nicolay Minutillj et lohannis Zagalis, cuius tenor talis Maczeus magistrj Francisci, civis romanus, imperiali est ... Nicolaus Sollatij de Fluminaria imperiali auctofitate notarius, ST. Iohannes condam PeNicotaus Iohannis Raymundi de Puthealea imperialj aúctoritate notarius. ST. auctoritate notarius. ST. trutij Paulj de Scandrilia imperialj auctoritate notarius, habens auctoritatem acta, instrumenta, prothocolla et alias licteras et scriPturas publicandi, quia predicturn instrumentum cum suo originalj concordare inveni, cum predictis notariis, videlicet Nicolao Sollatij de Fluminaria, Macgeo magistrj Francisci, civj romano, et Nicolao Iohannis de Putealea, coram nobili Antonello ser lohannis de Tostis de Reate, vicario generali castrorum Canis Mortuy, Putealee etc., pro tribunali sedente ad solitum bancurn iuris, in domo sue residentie castri Canis Mortuy, qui vicarius suy offcii deposuit auctoritatem et decretum, subscripsi. M. NeI oerl,o note de! sec. XV e iÌel sec. XVII (omesse); segnalure, del sec, XVII: n. P,; n. I (conelto sopta un oigínatío 4); P. n., C.3, f.8, n. p'; n. l; ilel
sec.
XIX: XXXI, n. 5ó.
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo vicesimo sexto, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem,. Sicilie, Dalmatie, Crohatie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno duodecimo. Nos Iacobus Cicci de Éi""ordo, annalis licteratus iudex terre Trayecti, Nicolaus de Dominico eiusdem terre, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, et subscripti licterati testes, videlicet iudex Iohannes Panemundi de Fundis, iudex Antonius Farzonus, Symon Minutillus, Nicolaus Minutillus et Iohannes Zagallis, de eadem terra, notum facimus quod Rogerius Gaytanus etc.' considerans servitia, que asserit recepisse et recipere cotidie cum sinceritate fraterna a lacobo Gaytano etc., suo germano' primo genito inclite domus eorum, intendens obsequia huiusmodi, reciproca remuneratione fraterna et
ffi
u1noror" ac graciosa vicissitudine, recompensare, ut ipse germanus suus de illatis obsequijs meritum habeat, donavit et per quandam cartulam investiens traddidit, in perpetuum, prefato lacobo, recipienti pro se suisque heredibus et successoribus, masculis tantum de legitimo matrimonio procreatis et procreandis, suam integram partem necnon omnia iura, nomina et acciones, iurisdicciones, dominia et proprietates, spectantes ac spectantia Rogerio donatori tam in castris habitabilibus quam dirutis infrascriptis: videlicet Sermineti, Bassianj et Sancti Felicis, terracenensis dyocesis, necnon Nimphe, Normarum et Sancti Donati, velletrensis dyocesis, omnibus sex in provincia Maritime constitutis; quod cash'um Sermineti situm est iuxta territoria castrorum Nimphe et Normarum, iuxta tenitorium castri diruti Aqueputride, iuxta territorium terre Setie et territorium castri Bassianj; quod castrum Bassiani situm est iuxta territorium terre Setie, iuxta territorium Carpineti et territorium castri Sermineti; necnon castrum Sancti Felicis situm est iuxta territorium civitatis Terracene, iuxta territorium Nimphe terminans, ut fertur, usque ad portum Paule et iuxta mare; quin etiam castrum Nimphe situm est iuxta tenitorium tene Core, iuxta territorium Tiberie, iuxta territorium Cisterne et iuxta tenitoria Sermineti et Normarum; quod quidem castrum Normarum siturn est iuxta territorium cashi Nimphe, territorium castri Sermineti, necnon iuxta territoria Carpineti et Collismedij ; insuper castrum Sancti Donati situm est iuxta silvam Terracene, iuxta Rivum Martinum, tenitorij Nimphe; cum omnibus eorumdem castrorum vaxallis, incolis, habitatoribus, palatijs, fortellicijs, turribus, domibus, casamentis, casarilibus, habitationibus, molendinis, silvis, pascuis, pratis, herbaticis, stirpariis, paludibus, montibus, collibus, vallibus, arnarijs, pantarinis, fluminibus, fontibus, rivolis, lacubus, aquis, aquarum decursibus, piscarijs, territorijs, districtibus ac terris et valzolis: et cum omnibus eorum iuribus, iurisdictionibus, dominijs et actionibus ac mero et mixto imperio et gladij potestate; quin etiam cum introhitibus et exitibus omnibusque suis adiacentijs et pertinentijs; ad proprietatem dominiumque et possessionem perpetuam dicti lacobi suorumque heredum et successorum masculinorum tantum; in quibus rebus donatis prefatus donator nichil iuris, accionis seu proprietatis' iurisdictionis et dominii sibi vel eius heredibus reservavit. Et voluit donator quod si dicta donatio predictarum rerum ascenderet ulna sumrnam guingentorum aureorum, quod tot hic intelligantur esse
RE
GE.STA CHARTARUM
67
r,
particulares donationes, infra dictam quingentorum aureorum QUot sunt singule res donate etiam si pluries eedem res donate transcenderent valorem dicte quantitatis; obligans se suosque heredes et successores ac bona prefato donatario litem et controversiam nullo unquam tempore inferre nec inferenti consentire de dictis rebus donatis, set ornnia in presenti contractu contenta semper observare sub pena vigintimilium ducatorum aurj, applicanda pro medietate illi curie conpetenti ad quarr fuerit reclamatum et pro alia medietate parti cuius interest. In cuius rei testimonium et ipsius lacobi suorumque heredum et successorum ac omnium quorum interest securitatem factum est hoc instrumentum, scriptum manu mei predicti notarij, iudicis et testium subscriptionibus roboratum. Actum in terra tayecti, die quinto decimo mensis ianuarij, quarte indictionis, in logia iardenj dicti donatoris, positi extra et prope Portam Maiorem dicte terre Trayecti. ST. ffi lacobus Cicci de Riccardo annalis iudes Trayecti. S ludex Iohannes Panemundi de Fundis testis. B Antonius Farionus testis. ft Simon Minutillus me subscripsi. S Nicolaus Minutillus testis. S Ioanes Zagallis testis.
I
c
Omesso summam
-1426. II . t6
1617.
.
luogotenente nell'uffcío del camerlengo, ín conformità al mandalo di - Benedelto Guídalottì, Martino V, cerlífica che Giacomo IV Caetani, oicorio generale dell'Acquapuzza, darà annualmente alla Camqa Apostolíca non più uno span)ieto ma díecí libbre di cera| come censo di tale
Roma
oicariato. del
Atc. Cael., Prg. n. 1617. XIX: XXXIV, n. 38.
sec.
Universis presentes licteras inspecturis Benedictus de Guidalottis, legum doctor, apostolice camere clericus, Ludovici archiepiscopi arelatensis, vicegerentis Francisci archiepiscopi narbonensis, PaPe came' rarij, irunc absentium, in camerariatus offitio locumtenens ab eodem papa deputatus. Cum Iacobus Gaytanus in castro Aqueputride, tenacinensis diocesis, eiusque territorio et districtu ac iuribus et pertinencijs eorumdem, ad papam et romanam ecclesiam spectantibus, pro eisdem in temporalibus vicarius generalis, unum accipitrem bonum ad aucupia, pro censu castri predicti, annis singulis, in festo Beatorum Apostolorum Petri et Pauli de mense iunij, huiusmodi vi'cariatu durante, camere apostolice assignare teneatur: hinc est quod Martinus papa quintus assignacionem huiusmodi accipitris, annis singulis assignandi, in solutionem decem librarum candelarum cere, pro censu huiusmodi, annuatim dare nobis presentibus reduxit et commutavit; idcirco ad universitatis vestre noticiam deducimus per presentes quod nos de mandato pape prefati, super hoc vive vocis oraculo nobis facto, Iacobum vicarium, pro dicto censu r;ngulis perrolnendo, ad solvendum dicte camere libras decem candelarum cere in dicto deinceps "onit festo Apostolorum cuiusque anni obligatum esse declaramus. In quorum testimonium presentes licteras freri et sigilli camerariatus ofrcijs supradicti fecimus appensione muniri. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, die sextadecima mensis februarii, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo vicesimo t (NeI margine inferiore, a datra) : ,"*to, indi"tione quarta, pontifrcatus pape prefati anno nono. Sig. Florenus I, grana * *; (sulla plica) : C. de Lambardis ; visis, B. Dellante t (nel oerco).' Registrata, C.
I In
cera rcssa, di forma ooale, apfeso con slríscetta dí peryamena'
C-r426.tII.7.
4t. nell'fficío del
camerlengo,
agli
anteposti all'esazìone dei
- Benedetto Guídalotti, luogotenente dirnti della Camera dell' (Jrbe: perchè, ín seguilo aI mandato di Martino V, non esigano la ilafíoa per il sale e per iI focatico dal comune e ìlagli uomìní di Sèrmoneta.
Roma
Arc, C. 4, t.
4;
Caet.,
del
Otigínale. 4t. X/X: XXII, n. 2ó.
Prg. n.
sec.
NeI oerso segnalure, del
sec,
XVII: n.9 (cotelto soqra un orígínaúo 4); P. p.,
Benedictus de Guidalottis, legumdoctor, apostolice camere clericus, Ludovici archiepiscopi arela' tensis, vicegerentis Francisci, archiepiscopi narbooensis, pape camerarij, nunc absentium, in cameraliatus ofttio locuÀtenens ab eodem papa deputatus, nobilibus Colucie Nucii Petri lannini et Nicolao Signorilis,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
68
et focatici aliorurnque iurium camere alme Urbis debitorum et cuilibet eorum in solidum. Nuper Martinus papa quintus communi et hominibus castri Sermineti, terracinensis diocesis, totum et quidquid camere Urbis, occasione salis et focatici atque aliorum iurium dependentium ab eisdem, pro tempore retroacto, dumtaxat usque in diem ultimam mensis maij anno millesimi quadringentesimi vicesimi quinti proxime preteriti solvere tenentur, remisit atque donavit; guocirca de mandato pape prefati super hoc, vive vocis oraculo nobis facto, vobis mandamus quatenus commune et homines antedictos, occasione predicta, pro dicto tempore, personaliter vel in bonis nullatenus campellatis neque compelli permictatis, quinymo dictos commune et homines in libris et registris vestris tamquam absolutos de predictis, pro dicto tempore, annotetis seu annotari faciatis, remissionemque huiusmodi observetis ac faciatis ab alijs observari; statutis aut consuetudinibus dicte Urbis vel alijs in contrarium editis aut facientibus non obstantibus. In quorum testimonium presentes licteras fieri et camerariatus officij, quo utimur, fecimus appensione muniri. Datum 1 Rome apud Sanctos Apostolos, die septima mensis marcij sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo vicesimo sexto, indictione quarta, pontificatus pape prefati anno nono. Sig.' (Nel margine ín;feríore, a destra).' Florenus I, grana ll; $ulla pltca) : C. de Lambardis; visis, B. Dellantei (ne| oaso).'Registrata, C.; Absolutio pacamenti trium annorum salis et focatici Sermineti. antepositis supèr exactione salis
L
Abb. dat
2 Resfa soltanto
c -1426.IV.13 Sermoneta terreno
di
Ia
sl,zscetta
ilí
perganena appesa
aIIa
plíca.
700.
.
Giacomo
IV
in conbada
Caetanì, per
Sorreschía,
in
l0
ducati
territorio
dt
oende a Leonardo Gtrollí un Felice Circeo, deooluto alla curia per la morte
di carlini d'argento, San
Rosa dì Astura.
Arc. Caet., Prg. n- 700. Oigínale, NeI oerso segnalure, ilel P, p.", C. XV, f. l, n.4. del sec. XIX: XXXVIII, n.38.
sec,
XVII: n. 4 (cortelto
sopîa un origínafio
2)l
Anno Nativitatis millesimo ccccoxxvJo, pontificatus Martinj pape quincti anno nono, indi"tion" quarta, mensis aprilis die XII;'. Iacobus Gaytanus etc. vendidit ac pro magno amore donavit, in perpetuum, Leonardo Girolli de casbo Sancti Felicis, suo fideli, ementi pro se suisque heredibus et subcessoribus, terram, cuúe dicti castri ipsius dominj confiscatam et devolutam per mortem condam Rose de Astura, habitatricis olim castri prefati, sitamgue in territorio castri prelibati, in contrata Soueschie, iuxta viam publicam, iuxta rem Toscanj, iuxta rem Cecce lohannis Felicis, iuxta rem lacobi Caczarelle: cum omnibus suis iuribus et pertinentijs, pro pretio decem ducatorum de carlenis argenteis, ad rationem decem carlenorum ponderis per ducatum; quod pretium venditor confexus extitit habuisse ab emptore; promictens venditor pro se suisque heredibus' et subcessoribus emptori nullo umquam tempore litem inferre nec inferenti consentire de dicta re vendita, obligansque se suosque heredes et bona emptori omnia observare sub penam dupli dicti pretij, recasuram pro medietate curie conpetenti ad quam fuerit reclamdtum, et pro alia medietate parti cuius interesse poterit, necnon sub fide et legalitate procerum et magnatum. Actum Sermineti in sonili curie: Iacobo Colelli, Iacobo Andree, magistro Iohanne Brunonis et Petro Cathalanj testibus de Sermineto. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto, clericus terracinensis dyocesis, apostolica auctoritate notarius necnon cancellarius supradicti
I Nel lembo esbemo è appeso, aìI un foro, un laccÍo che
dotseoa setuíre
a
legate
Ia
venditoris. ST.
pergamena stessa
1
una ooltq aio-
lolata.
c -t426. v. r . Sermoneta
346.
cittadini dí Sermoneta oendono a Gíooanni Nicooillo, maesbo massaro e - diAlcunì Gíacomo IV Caetani, í terreni in contrada Cerceletto con i rispettioi loro dilitti.
procu-
ralore Arc.
Caet., PtS.
n.346.
Ofigínale. NeI oerso
tibus maguifrco domino Iacobo Gaytano terras positas
XXVII, ctione
nota síncrona: Instrumentum de hominibus et personis sponte vendensegnaturc del sec. XVII : P. p., C. 3, f, 3, n. I ; del sec. XIX :
in Circilecto;
20.
Anno millesimo IIIJCXXVJ, pontificatus Martini pape V anno VIIII, mensis maij die primo, indilllle. Infrascripti,.. I sunt persone vendentes lohanni Nicovillo de Sermineto, magistro maxario et
REGESTA CHARTARUM procuratorj Iacobi Gaytanj, dominj castri Sermineti, vineas et possessiones infrascriptas: videlicet Tutius Pernie Nardi de Sermineto pro se et Marie [ei]us frlie (!), pro qua promisit de rato, vendidit tinellum unum terrarum, situm in contrata Cercilecti, iuxta rem Nicolai Talocchi, iuxta rem Antonii Pelotij, iuxta rem curie Sermineti et iuxta viam publicam, Iohanni Nicovillj, magistro maxario et procuratori, ementi nomine ipsius domini et heredum et successorum eius, pro.pretio florenorum triginta, ad rationem per florenum solidorum XVIIJ provisinorum senatus. Iohannes Quatrassi de Sermineto vendidit prefato Iohanni Nicovillo terram suam, sitam in dicta contrata et loco, iuxta rem curie Sermineti, iuxta rem Antonii Pelotij, iuxta rem Nicolai Talocchi, pro pretio florenorum $eptem, ad rationem per florenum solidorum XLVIJ provisinorum senatus. Petrus Nicolaj Parisij de Sermineto vendidit terram'z suam, sitam in dicta contrada et loco, iuxta confines predictos, pro pretio florenorum septem, ad rationem predictam. Iohannes Angeli Cavalerij et Antonius eius frater vendiderunt prefato Iohanni Nicovillo omne ius omnemque actionem, que et quas habent in dictis teris venditis, quia ibidem pastinaverant vineas; que terre 3 erant curie Sermineti et pro extaleo et censu dabant annuatim curie Sermineti quartam partem musti, pro pretio florenorum viginti duorum. Tutius Luce Morti vendidit ipsi Iohanni Nicovilli omne ius omnemque actibnem, que et quas habet in terris curie Sermineti, pastinatis per eum in contrata Cercilecti, pro pretio forenorum quatuordecim, ad rationem predictam. Iohannes Cicchi Berardi de Sermineto vendidit lohanni Nicovillo omne ius omnemque actionem, que et quas habet in terris curie Sermineti, pastinatis per eum in contrata Cercilecti, pro pretio forenorum sexdecim, ad rationem predictam. Quod pretium a Iohanne Nicolillj confessi fuerunt habuisse; venditores iuraverunt, obligando se se ipsos eorumque heredes et successores eorumgue bona, ad penam dupli valoris rerum predictarum quando maioris essent pretij ; recasura ipsa pena pro medietate curie cuj facta fuerit proclamatio et pro alia medietate parti predicta servanti. Actum Sermineti in curia: presentibus nobilibus notario Andrea Angeli de Ytro, notario Nicolao eius filio, et Antonio Iudicis de Sermineto. Iacobus condam Iohannis Petri Pistilli de Sermineto imperiali auctoritate notarius. ST.
II 3 Nel leslo
pfimÍ díecí
ighî
sono d.anneggíatí
da rcsícchiature lungo
íl
margÍne sínístro ilella petgamena. 2 Omesso ne| teslo,
terra
c -It426l.VII . 28 .
1496.
- Martíno V a Gíacomo IL' Caetaní: da BZ fioriní e 4l soldi rìdulce a 50 fiofini annuí I'importo della datíoa, doouta dall'unioersità e dagli uomínì dí Sermoneta alla'Camera e aI popolo di Roma, per iI sale e per altri diritti.
Genazzano
Arc, Caet,, Prg. n. t 496. octuagintaseptem florenorum
et
Oríglnale. NeI oerso note, del
quadraginta unius solidorum
in
sec. XV : a) Bulla pape Martini: continet in se reductionem florenis quinquaginta pro hominibus Sermineti; ó) Reductio taxe pro
Sermonetaadl.florenos;delsec.XVII: BullaXVI: segnatwe,delsec.XVII:n.41P.p.,C.4,f.4;delsec,XIX:XXII,n.24.
MenrtNus episcopus, servus servorum Dei, nobili lacolo Gaietano, domicello fundano. Sincere devotionis afiectus, quem ad nos et sedem apostolicam habere dinosceris, promeretur ut petitionibus tuie favorabiliter annuamus. Exhibita nobis nuper pro parte tua petitio continebat quod universitas et homines castri Sermoneti, terracinensis diocesis, quod a te spectare dinoscitur, pro sale et certis alijs iuribus camere alme Urbis et romano populo octuagintaseptem florenos et guadraginta unum solidos, ad rationem quadragintaseptem solidorum pro quolibet floreno, teneretur (!) persolveie annuatim. Et, sicut eadem petitio subiungebat, prefati universitas et homines ad solutionem dictorum octuagintaseptem florenorum et solidorum, propter eorum impotentiam, sentiunt se gravatos. Quare pro parte tue nobilitatis nobis fuit supplicatum ut huiusmodi solutionem octaginta septem florenorum t et quadraginta unius solidorum moderare et ad minorem summam reducere dignaremur. Nos igitur solutionem octuagintaseptem florenorum et quadraginta unius solidorum, pro sale et iuribus supradictis, prefate camere per eosdem universitatem et homines debitam annuatim, ad quinquaginta florenos, ad rationem octuagintaseptem solidorum pro floreno, reducimus, decernentes prefatos universitatem et homines, occasione salis et iurium prefatorum, ad maiorem summam quam quinquagiuta forenorum huiusmodi, eidem camere annis singulis, in consuetis terminis persolvendorum, de cetero non teueri; mandantes antepositis, conservatoribus et alijs offitialibus camere Urbie ne imposterum, ratione salis et iurium eorumdem, ulha ipsos quinquaginta florenos, pro anno quolibet,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI ab eisdem universitate et homiuibus aliquid exigere audeant; inhibentes senatori Urbis ac marescallis et alijs oflcialibus curie Capitolij ne ipsos universitatem et homines, in personis, rebus vel bonis eorum, gravent vel molestent quoquo modo: constitutionibus ac statutis, ordinationibus et consuetudinibus Urbis ceteúsque contrarijs non obstantibus. Datum 2 Genezani, prenestinensis diocesis, V kalendas augusti, 3 (Nel margíne ínferiore, a sínistra): Expedita VIJ idus augusti anno pontifrcatus nostri anno nono. BP. nono, Iustinusi (a destra): B. de Montepoliciano; (su//a pltca): Gratis de mandato domini nostri pape, I. Stalberg; (nel oerso).' Registrata, Ia. t Septem florenorum 'rscrltto ilalla stessa mano con ínchîoslrc díoerso. 2 Abh. dat s Appeso alla plíca con cordoncíno sertco, rosso e gíallo,
c-t426.vIII. 26. Aùersa
Gìooanna
-
oeneti
figli dí Arc. VII
octubris,
XXIII, n.
II
dai nobili
1736. dà
Colantonío,
Cae!.,
a
alla oendíta del castello dí Frondarola, fatta per 600 ducatì d'oro di Lello dt maesbo Bucío di Teramo, Gíacomo, Giacoma e Lella,
I'assenso
Colantonio
Giosia Acquaoioa.
Orígínale. Nel oerso nola del sec. XV: Prescntatecoram Io. deTudisco... die XXIIJ M'CCCCXXXXIIII apud campum prope Trontinumi segnalwe, del sec. XVII: a.8i del sec. XIX:
P4. n. 1736.
indictionis,
23.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, universis presentes licteras inspecturis. Subiectorum nostrorum compendijs ... Sane pro parte magnifici losie de Aquaviva etc., affinis, consiliarij et frdelis nostri, maiestati nostre fuit expositum quod olim nobiles Cola Antonius Lellj magistrj Bucij de Theramo, pro se suisque heredibus et successoribus, et lacobus eius frlius, Iacoba et Lella, filie dicti Cole Antonij sororesque carnales prefati lacobi, ex dicto Cola Antonio et condam eius uxore, videlicet Masia filia condam lohannis Georgij: ipsa guidemllacoba relicta condam lohannis Cole de Forcella et prefata Lella relicta condam Antonij Aleguisij, vidue existentes, et dictus Iacobus cum presencia et consensu dicti Cole Antonij, eius patris, ac prefatarum mulierum patris et legitimi mundualdi, sub cuius mundio se esse dixerunt, et cum presencia et laudo dicti Iacobi, earum fratris, ac cum pre' sencia et laudo Thomasij et Herrici de Scorrano, consanguineorum mulierum predictarum, et cum decreto iudicis Bartholomei Cole de Montone, regia auctoritate ad conctractus iudicis utriusque aprutine provincie, in defectu aliorum consanguineorum, quos asseruerunt non habere presentes: pro se suisque heredibus et successoribus, iure proprio et imperpetuum, reginali reservato beneplacito et assensu, et cum reservacione feudalis servicij seu adohe, vendiderunt eidem losie, ementi pro se suisque heredibus et succes' soribus, castrum Fornarolj, spectans eisdem lacobo ac Iacobe et Lelle ex successione materna, cum tenimento, iuribus et pertinencijs suis, situm in provincia Aprucij ultra, iuxta tenitorium civitatis Theramj, territorium Montorij, territorium Collis Veteris, territorium Rapinj, flumen Gomani: consistens in fortellicijs, turribus, menibus, domibus, casis, casarenis, hominibus, vassallis, servicijs, angarijs et perangarijs, collectis, dativis, ecclesiarum pahonatibus, ortis, canapinis, tigurijs, areis, vineis, terris, pratis, silvis, pascuis, nemoribus, arboribus et salectis, montibus, aquis aquarumque decursibus, molendinis, sedijs molendinorum, hedifrciis, piscacionibus, venacionibus alijsque iuribus et pertinencijs suis: pro precio ducatorum auri venetorum sexcentorum per ipos venditores receptorum, prout in instrumento in nostra curia presentato, viso et lecto, facto in castro Scorrani, de provincia Aprucii ultra, sub anno millesimo quadringentesimo, vicesi' moquinto die vicesimo septimo mensis octobris, quarte indictionis, per manus Nicolai Andree Bartholomucij de Theramo, per regnum Sicilie regia auctoritate notarii, subscripto per dictum iudicem Bartholomeum ac per testes in numero oportuno, cuius vendicionis instrumenti vigore losias dictum castrum Fornarolj cum prefatis omnibus eius iuribus tenuit ac tenet. Propter quod pro losie parte maiestati nostre fuit supplicatum, prefatam vendicionem eamdem ratam habentes, dictoque instrumento omnibusque contentis in illo assentire nostregue confimacionis robur adicere dignaremur. Nos eiusdem losie supplicacionibus inclinate, pro consideracione quoque sincere devocionis et fidei uhiusque parcium, alienacionem de castro Fornarolj cum omnibur eius predictis iuribus ratam habentes, ei assentimus nostrumque Prestamus assensum' ipsamque alienacionem una cum dicto instrumento, cuius tenorem haberi volumus pro inserto et annotato, non
REGESTA CHAR'TARUM
7l
obstante guod super re feudali precesserint, veris quidem existentibus prenanatis, quatenus tamen alias rite facta sint, feudi natura in aliguo non mutata, confirmamus ac nostre potestatis et auctoritatis presidio communimus: fidelitate tamen nostra dictoque feudali servicio, curie nostre debito, nostris alijs et cuiuslibet alterius' iuribus semper salvis. Insuper declaramus quod losias dictique eius heredes procurent infra annum unum, a die datum r presencium in antea numerandum, presentes nostras licteras in quaternionibus nostre camere penes thesaurarios nostros, Neapoli residentes in archivo, pro cautela nostre curie transcribi et annotari facere ut, tempore guo feudale servicium comitibus, baronibus et alijs regni
feudotarijs in dicto regno indicetur, contingat eundem losiam seu prefatos eius heredes, tamguam novos dominos et possessores dicti castri Fornaroli prefatique feudalis servicij debitores, in guaternionibus ipsis manualiter reperiri, alioquin presens nostri assensus et confirmacionis nr'rllius roboris censeatur. In cuius rei testimonium prcsentes licteras fieri et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus communirj, quas, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu, ordinacione et t observancia nostre curie quacunque contraria non obstante. Datum in castro nostro Averse per 2, anno millesimo quadringentesimo vicesimo sexto, die vicesimo sexto manus nostri lohanne 2 regine 3 mensis augusti, quarte indiccionis, regnorum nostrorum anno terciodecimo. Sig. (Ne/ margÍne inferíore, a sinistra): De mandato reginali, domino G. Viola etc. referente; (a destra): Angelillus;(sulla plica): Registrata in cancellaria; (nel uerso).' Pro losia de Aquaviva etc. de assensu Fornarolj '. I Abbr, àat 2 Autografa. 3 In cera rossa, aqpeso aIIa plíca con cordoncíno reríco rosso. dí mano ilìoetsa. 'Fornarolj
c
-1426.
xxxx-
Ix .23 .
81.
San Gíorgío Ia Molara * L'uníoercità e glí uomìní di San Gíorgío Ia Molara destinano í loro procuratori a gíurare-fedeltà e omaggío nelle maní di Onorato Gaetanì, figlío di Gistoforo I Caetani.
Arc,
Col.,
Prg. XXXX, n.8l (Arc. Caet,, fotogr., B. III, n.68).
Otígínale, con solloscrízíoní autografe.
Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo vicesimo sexto, regnante Iohanna secunda, HunSicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Ierusalem, garie, Érovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno tresdecimo (t), apud castrum Sancti Georgij de Molinaria, die vicesimo tercio mensis septembris, guinte indiccionis. Nos Nardus Porcelli, .onuli, inlicteratus iudex dicti cashi, Antonius Pietialis, per totum regnum Sicilie reginalj autoritate notarius, castri Sancti Marci de Cavotis, nobilis Blasius de Roma, capitaneus dicti castri, magister Franciscus Gimundus de Leo, Bartholomeus de Aloy, Iohannes de Rosa, Iulianus, dompnus Antonius archipresbiter Sancti Luce et dompnus Nicolaus de Luca, castri predicti Sancti Georgij, notum facimus quoòuniversitas et homines universitatis castri Sancti Georgij de Molinaria, in unum ad sonum campane' more et loco solito cohadunatis, pari voto et unanimi voluntate, confrsi de 6de Antonij de Gorrasio et Galassi de Spina, castellanj Sancti Marci, ipsos procuratores distinaverunt, Pro Parte universitatis eiusdem, ad conparendum coram Christoforo Gaytano, Fundorum comiti (l) ac logotheta, prothonotario regnj Sicilie, 1 et Honorato eius filio etc., debite frdelitatis homagium prestandum in manibus eiusdem Honorati etc.; omniaque alia faciendi, que ipsi universitas et homines universitatis facere deberent si hijs personaliter interessent, concedentes eisdem procuratoribus plenam potestatem; promictentes universitas et homines universitatis, sub pena unciarum auri centum, se ratum habiturum (!) quicquid procuratores dusserint faciendum; et pro predictis observandis prestiterunt iuramentum; stetit eciam quod presens instrumentum possit reÉci quociens opus erit. Resens instrumentum, signo crucis mei Nardi Porcelli, annalis inlicterati iudici, scribei. nescientis, et nostrorum testium inlicteratorum subsignacionibus et licteratorum subscrip-
E
tionibus roboratum, scripsi ego notarius Antonius.
ST. ffi
Signum crucis Nardi Porcelli annalis
inlicterati iudicis scribere nescientis. Blasius de Roma testis. S Signum crucis magishi Francisci testis scribere nescientis. S Signum crucis Gimundi de Leo testis scribere nescientis. S Signum crucis Bartholomei de . Aloy testis scribere nescientis. S Signum crucis lohannis de Rosa testis scribere nescientis. S Signum crucis luliani testis scribere nescientis. Dompnus Antonius de Ritardo archipresbiter ecclesie Sancti Luce de Sancto Georgio testis. Dopnus Nicolaus testum (!) sum.
I
Nell'íntetlínco-
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
72
c -t426.IX.
23
937.
.
San Marco dei Caooti - L'unit)ersítà e gli uominí di San Marco dei Caooti destinano ratorí a giurare fedeltà e omaggio nelle mani di Onorato Gaetani figlìo di CrístoJoro Arc, Caet,, Prg. n.937.
Oigínale, con solloscrizíoni
hominum et universitatis Sancti Marci de Cavotis; segnature, LIII, n. 34.
del
i I
loro procuCaetani.
autografe. Neloersonotadelsec,XV: Instrumentumhomagij sec, XVII: P.4, C. quarta, Fas. 2, n. 5; del sec, XIX:
ffi Anno a Nativitate millesimo guatricentesimo vicesinno sexto, regnante Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque r"gin", Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno tresdecimo (!), apud castrum Sancti
Marci de Cavotis, die vicesimo tercio mensis septembris, quinte indiccionis. Nos Petrus Vacche, annalis inlicteratus iudex, Antonius Pietialis, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, nobilis Blasius de Roma, habitator castri Sancti Georgij de Molinaria, Antonius magishj Mactey, Galassus de Spina, castellanus dicti cashi Sancti Marci, Gulielmus de Miziala, Bartholomeus de Petrillo, erarius dicti castri, Iacobus Framingus, cammerarius, Antonius de Vito et Nicolaus Perlecta, ad hoc rogati, notum facimus quod universitas et homines universitatis castri Sancti Marci de Cavotis, in unum, ad sonum campane, loco solito cohadunatis, pari voto et unanimi voluntate, confisi de fide lohannis Perlecte et Nicolaj Paladinj, de dicto castro, ipsos procuratores distinaverunt, ad comparendum coram Christoforo Gaytano, Fundorum comiti (!) ac logotheta, prothonotario regnj Sicilie, et Honorato eius filio etc., debite fidelitatis homagium prestandum pro parte universitatis eiusdem in manibus predicti Honorati; omniaque alia faciendi, que ipsi universitas et homines universitatis facere possent si hijs personaliter interessent, eisdem concedentes plenam potestatem; promictentes sub pena unciarum auri centum se ratum habiturum (!) quicquid procuratores dussèrint faciendun; stetit eciam guod presens instrumentum possit refici quocies opus erit. Hoc instrumentum, signo crucis mei annalis inlicterati iudicis scribere nescientis et nostrorum predictorum testium illecteratorum subsignacionibus et licteratorum subscripcionibus roboratum, scripsi ego predictus notarius Antonius. ST. S Signum crucis Petri Vaccha annalis inlicterati iudicis scribere nescientis. Blasius de Roma testis. Antonius testis. S Signum crucis Galassi de Spina testis scribere nescientis. S Signum crucis Gulielmj de Mizala [testis] ' scribere nescientis. S Signum crucis Bartholomej de Petrillo [testis] r scribere nescientis. S Signum crucis lacobi Framengi Iestis scribere nescientis. ffi Signum crucis Antonij de Vito testis scribere nescientis. S Signum crucis Nicolai Perlecte testis scribere nescientis. t Una lacerczíone danneggía la patola.
c -t426.IX . 26.
LVI -roe. quato comune destina i suoi procuratori a giurare fedellà e figlio dt Cristoforo I Caetani.
L'unioersità dí nelle moni di Giacomo Goetani,
Castelpizzuto
omaggio
Atc. CoI., Prg. LVI, n. 109 (Atc. Caet., forogr., B. VII, n. 206). Orígína(e, con sottoscfizíoní autogruJe. NeI oetso note del sec. XV: a) Syndicatus Pizute; ó) instruEentum prestationis omagii factum per homines et universitatem castri Pizuti magnifico lacobèllo Gaytano.
S Anno Nativitatis
millesimo quatricentesimo vicesimo sexto, regnante lohanna secunda, Ungarie,
Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forchalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno decimo tercio, die vicesimo sexto mensis septembris, quinte indictionis, apud Castrum Pizuti r. Nos Nicolaus Berardj de dicto castro, in hac parte, defectu absencie ordinarij, per Antonium Mancinj camerarium electus iudex inlicteratus, Nuncius Princeps de Theano, per provinciam Terrelaboris et comitatus Molisij ac Aprucij citra flumen Piscarie reginalj autoritate notarius, et subscriptorum testium de dicto castro presencia, notum facimus
REGESTA CHARTARUM quod universitas hominum dicti Castri Pizuti
73
I in unum, voce preconia, Ioco et more solito congregata,
de comuni et pari voto omnium universitatis ipsius, constituit Blasium de Tyno et Nicolaum notarij Thomasij, de dicto Castro Pizuti 1, presentes, suos syndicos ad comparendum, pro parte ipsius universitatis, in Pedimonte vel alibj, coram magnifico lacobello Gaytano, filio comitis Fundorum, regnj Sicilie logothete et prothonotarii, et in manibus suis fidelitatis et vaxallagij homagium iurare, et omnia alia faciendj debita necessaria oportuna que reguiruntur; et promisit dicta universitas, sub ypotheca et obbligacione omnium bonorum suorum, se ratum habituram quicquid syndici duxerint faciendum; et frdeiuxit dicta universitas pro eisdem suis syndicis. Ut presens scriptum syndicatus robur obtineat firmitatis, presens instrumentum per manus meas Nucij notarii factum est, ad requisicionem dicte universitatis, signo crucis iudicis inlicterati scribere nescientis et testium et hominum dicte universitatis subscripcionibus et qucis signis roboratum. Actum Pizutis. ST. )B Signum crucis Nicolaj iudicis inlicterati scribere nescientis. ffi Signum crucis Antonij Mancinj inlicterati. ffi Signum crucis Cole Sebastianj inlicterati. ffi Signum crucis Guilmore inlicterati. É Signum crucis Philippi Petri inlicterati. ffi Signum crucis Guillielmi magistri Antonii inlicterati. $ Signum crucis Burnellj inlicterati. ffi Signum crucis Petri Gipcij inlicterati. ffi Signum crucis Thomasij Burnellj inlicterati. ffi Signum crucis lacobjThomasii inlicterati: de Pizutis, qui omnes interfuerunt. ffi Dompnus Iacobus archipresbiter Piczutis testis. ffi Dompnus lohannes Tassini testis. S Dompnus Petrus Ursi testis. S Romanus lacobi testis.
I
Abh. P'uut
599.
c -t427 . I.10. Roma
nell'ufrcio del camerlengo, certifica che Gíacomo
- Benedetto Guìdalotti, Iuogotenente tani, úicarío generale del papa nel castello di Acquapuzza, dí Treoi,
castelli Apostolica
20
San Felíce Circeo, Zannelo
per
e della metà
ilí
íI
censo biennale
Sonníno,
dí
IV
Cae'
questo e dei
ha dato alla
Camera
libbre di candele e due cerí.
Ortginale. NeI Arc, Caet., Prg, n, 599. C. XV. F. 5, n. lY; ilel sec. XIX: X)OilV' n. 37.
oerso segnatuîe,
del
sec,
XVII: n.3
(cottetto soqra un otígínaio 4); P.
e."
Benedictus de Guidaloctis, Iegum doctor, apostolice camere clericus, Francisei archiepiscopi narbonensis pape camerarii, in camerariatus officio locumtenens. Cum Iacobus Gaytanus, domicellus fundanus, Aqueputride, terracinensis diocesis, eiusque territorio et districtu, ad papam et romanam io ""rir. .ecclesiam spectantibus, in temporalibus vicarius generalis, pro censu ipsius cashi, decem libras candelarum cere, necnon castrorum Trebarum, Sancti Felicis, Zannrti, in Maritime, ac medietatis pro indiviso castri Somnini, in Campanie provincijs, terracinensis diocesis, situatorum, cum eorum territorijs, districtibus, iuribus et pertinencijr, jup" et romane ecclesie censuarius, Pro cen$u cashorum Trebarum, Sancti Felicis, Zanniti ac medietatis Somnini unum cereum sive torticium ponderis sex librarum cere in festo Beatorum Apostolorum Pehi et Pauli de mense iunij annuatim, vicariatu et concessione predictis durantibus, camere .pouoli"" dare teneatur: hinc et quod nos ad universitatis vestre notitiam deducimus guod idem vicarius libras viginti candelarum cere necnon duos cereos seu torticia de cera, ponderis sex libra"t ""nruurius rum pro quolibet, ratiJne castrorum predictorum, debitos pro censibus duorum annorum finitorum in festo Beatorum Petri et Pauli Apostolorum de mense iunij proxime preteriti, ipsi camere, Cddone de Varris, I adminishatore ecclesie auagnine, pape thesaurario, recipiente, die daturn presentium Per manus notarii Iohannis Lottini de Sermineto, cancellarij sui, solvi fecit: de quibus vieinti libris caqdelarum cere atque duobus cereis sive torticijs, pro duobus annis solutis pro censibus antedictis, eumdem lacobum eiusque 1 bona absolvimus et quietamus. Datum Rome apud Sanctos Apostolos' heredes atque succesror"i "i die decima mensis ianuarij, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo vigesimo septimo, indictione 2 (Sulk plicù: Recepte, O. de Vanis quinta, pontificatus Martini pape quinti anno decimo. Sig. tiresaurarius; C. de Lambardis; visis, N. de Valle; (nel oel/lrc).' Registrata, C.
I Abh. àat tv,
f0
t
Frammenlo
ln cera rossa, aPtesl con sltísglla di
Petgcncnq,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
74
c
-1427
.[t.24
1400.
.
Vacone - II comune, gli uomíní e I'unioersità di Vacone costituíscono seî Giooanni dt Gíooannt dÌ Monterotondo loro procuratore nella lite per i confiní terrítoríali contro il comune e I'unit)ersítà
dí
Confignì.
Arc. CaeI., tn Pry. n.
1400.
Copla, lnseríta ín
C-1427.1V.28,30.
Anno MolltJcxXVIJ, r indictione quinta, tempore Martini pape quintj, mensis februarij die )filllJ. Cohadunatis arenga et consilio generali et speciali comunis, hominum, universitatis castri Vaconi, diocesis sabinensis, ad sonum campane vocemque preconis, ante ecclesiam dicti castri, posita (!) in dicto castro, iuxta arcem, ubi est consuetudo congregandi, de mandato domini Petri Salvati et Cesaris, ...2 hominum castellani rocche dicti cashi, pro principibus Iacobo et Rentio de Ursinis, dominis dicti castri, constituerunt procuratorem nobilem ser lohannem lohannis de castro Montis Rotundi, absentem, ad compromittendum omnem litem que vertitur inter commune et universitatem castri Confrnei, ex una parte, et commune et universitatem castri Vaconi, ex altera parte, occasione terminationis confinium dictorum castrorum; et ad omnia faciendum que in predictis fuerint necessaria, promittentes firmum habere quicquid per procuratorem actum fuerit, sub hipoteca et obligatione omnium bonorum communis, universitatis et specialium personarum dicti castri et pena centum florenorum auri, applicanda camere dictorum dominorum. Actum in castro Vaconi, ante ecclesiam dicti castri, positam in dicto castro iuxta 2 et rem heredum 2 Vincenti: Iohanne Pauli Simonis, 2 lacobo Filippi, 2 Antonij, Iohanne Andree et Cola Antonii, de Vacone testibus. Paulus lannis de Vacone imperiali auctoritate notarius et iudici ordinario (t) scribsi signumque meum apposui.
I
c
Nel tcslo
lllJ'.
2 Cf, nota
I
ín C-1427.1V.28,30.
1400.
-1427.111.2.
Configní
-' per i
Atc.
L'unít)ercìtà, iI comune e glí uomini di Configní costituíscono confiní terrítoriali conlro I'uníoersifà e glí uomini dí Vacone.
Caet.,
ín
Prg.
n.
1400.
Copía, Ínserila
í loro procuratori
nella lite
ín C-1427.1V.28'iO.
Anno a nativitate u"ttlycxxvtll, pontificatus Martini pape quinti, indictione quinta, mensis martij die secundo. Universitas, commune, homines et speciales persone castri Confrnei, diocesis narnensis, congregati in ecclesia Sancte Marie dicti castri, ad sonum campanelle, constituerunt dicte comunitatis et universitatis procuratores Laurentium Statij, notarium de Urbe et de regione Pinee, et ser lacobum Colucie Andreucij de casho Bracciani, absentes, in solidum, ad compromittendum cum communitate, universitate, hominibus et personis castri Vaconis, Iacobi et Rentij fratrum, filiorum et heredum condam Ursi de Ursinis, seu cum ipsorum universitatis, communitatis, hominum et personarum cashi Vaconi procuratore, habente mandatum quod virum quem procuratores constituti seu eorum alter, nomine comunitatis, 2 universitatis et hominum castri Confinei, duxerint seu duxerit nominandum quem universitas, comune et persone castri Vaconi seu eorum procurator et scindicus duxerint seu duxerit nominandum, vel in unum tantum quem dicti scindici concordaverint tamquam in dictarum universitatis, comunitatis, hominum et personarum dictorum castrorum arbitros et amicabiles transactores super omni lite inter comunitatem et universitatem castri Confrnei, ex una parte, et comunitatem et universitatem cashi Vaconi, ex altera parte, ? pretextu terrarum seu tenimentorum spectantium ad prefatas comunitates et homines castri Confinei et ad iam dictos constituentes, de iure vel consuetudine; item et occasione investitionum, occupationum et fructuum perceptorum per universitatem et homines casbi Vaconi de tenis et tenimentis iam dictis; item et occasione fructuum et emolumentorum perceptorum ex dictis terris et tenimentis per comunitatem, universitatem et homines cashi Vaconis, pretextu dannorum et interesse per conmunitatem et homines
RECESTA CHARTARUM
1\
castri Confinei ex causa predicta incursorum; item et occasione iniuriarum et ofiensionum, hinc inde inter ipsas communitates et homines et personas dictorum castrorum factarum, ac etiam inimicitiarum secutarum inter dictas comunitates et personas questionibus et causis iam dictis ac etiam pretextu desendentium et emergentium et connexorum a predictis; et generaliter ad conpromictendum in dictos arbitros et arbitratores 2 alio eorumdem guod, dum constituti, prefatis communibus, universitatibus, hominibus et personis castri Confinei seu dictis constituentibus, iam dicti commune, universitas et homines ac personas castri Confinei, dictis occasionibus seu aliis, quomodolibet petere possent usgue in diem prefati conpromissi faciendi; necnon ad concedendum dictis arbitris eligendis potestatem super predictis et circa predicta cognoscendi et sententiandi, necnon ad conpromictendum comunitati, universitati, hominibus et personis cashi Vaconi seu eius procuratori stipulaturo pro eis in iam dictum procuratorem, nomine dictarum comunitatis, universitatis et hominum castri Confinei ac ipsarum conmunitatuum et universitatum prefati castri, non reclamaturos, non guerelaturos, non appellaturos, contra de nullitate dicturos, in reductum ad arbitrium boni viri petituros, ad arbitrium(?), laudum seu arbitramentum unum vel plura per ipsos arbitros ferendum, sub pena quam procuratores poterunt convenire, pro medietate camere Urbis et pro medietate parti frdem servanti; necnon pro observantia predictorum ad obligandum communitati, universitati, hominibus castri Vaconi omnia [bona] communitatis, universitatis, hominum castri Confinei et ipsorum constituentium; ac conficiendum conpromissum, valiturum inter ipsas partes pro tempore quo melius poterunt convenire; et ad omnia alia faciendum, etiam si mandatum exigerent specialem; item ad unum seu plures notarios, qui de prefato conpromisso fiendo scribat unum documentum vel plures, dantes dicti constituentes procuratoribus, in solidum, predictis omnibus plenam licentiam, relevantes dictos procuratores ab omni onere et satisdatione, de iudicio sisti et iudicatum solvendo; et promiserunt fumum habere quicquid per procuratores gestum fuerit sub hipoteca et obligatione omnium bonorum constituenlium et pena unius'libre auri. Actum Confrnei, in ecclesia Sancte Marie dicti castri: fratre lohanne de Barulo de Apulea, ordinis Sancti Augustini, rectore ecclesie prelibate, Ceccolo alias Gatta Ceca et Augusto Gagliardo de Stroncone testibus. Rusticus Stefanelli de Palmerutijs de Roma, imperiali auctoritate notarius et iudex ordinarius et nunc vicarius et ofitialis dicti cashi, scribsi et signum apposui.
I
Nel lerro
IIIJ'
2 Cf. nota
I
ín C' 1427.1V.28' 30,
c -t427 .Iv. 28, 30 . Roma
* gni,
1400.
Nicola de Tarloreis
ne delimíta, con
di
Nepi, arbitro nella lite pet
apposízione
di
termíni,
i
ì
confini territoriali
ríspettioí terreni allo: In
e
fra
Vacone e Confi-
posseÌímentí.
nomine Domini lesu Christi ab eiusdem salutifera
Arc. Caet,, Prg. n. 1400. Copía, autenlícata Nativitate millesimo quingentesimo sexagesino quarto, indictione septima, tempore Pij papg quarti, die ultima mensis octobris. Copia sententig super terminatione confinium territorij castri Vacunne (l) et territorii castri Con6nei, copiate per me Philippum Sabutium de catro Sanctj Poli, sabinensis diocesis, de carta pecorina, ubi publica prefate sententie copia aderat, cuius tenor talis est, videlicet omissis verbis que legi non potuerunt quia erant dilacerata, et aliqua obscura et accecata propter longinquitatem temporis '.. Philippus Sabutius de Sancto Polo in Sabinis, sabinensie diocesis, apctolica auctoritate notarius et iuder ordinarius copiavi. Signum mei Philippi Sabutij ST notarij antedicti. Antonius Colotius de Turribus Sabinis, laycus sabinensis, imperiali auctoritate notarius et iuder ordinarius. Signum meum Antonij ST Colotij notarij supradicti, Hortentius Magalotius de castro Collistattis, apostotica auctoritate notarius et iudex ordinarius. Signum mei Hortentii ST notarij predicti. NeI oerso nota del sec. XVII: Concordia fra Vacone et Configni; segnatuta del sec. XVII: P.2, C, V, l, 2i n.8 (cottelto sopra un oftginario n.7)' col
seguenle
Nos Nicolaus de Tartoreis de Nepe, legum doctor, arbiter et arbitrator, amicabilis compositor et
r communis amicus, comuniter electus a lohanne Iohannis de Monterotundo, notario, procuratore comunis, universitatis et hominum castri Vaconi, diocesis sabinensis, ex una parte, prout de procuratione constat inshu-
mentum manu Pauli lohannis de Vacone notarii, cuius instrumenti tenor est talis ("f. C- 1427.///l,24), et a Laurentio Staxij notario de Urbe, de regione Pinee, procuratore universitatis, comunis et hominum, t personarum cashi Confrnei, diocesis narnensis, ex parte alia, prout de procuratione patet manu ser Rustici Stefanelli de Palmeruscijs de Roma, tenoris subsequentis ("f. C - 1427./////'.2), super omni lite, discordia et questione gue erat inter dictas comunitates, homines et speciales perEonas usque in diem facti compromissi, de quo patet manu Pauli Lelij t et de regione Pontis notarii. Unde visis Per nos dictis instrumentis, viso dicto compromisso et potestate nobis attributa Per ipsas partes, visis et perlectis quampluribus ac diversis insbumentis et alijs iuribus partium et examinationibus testium examinatorum
16
DOCUMENTi DELL'ARCHIVIĂ“ EAETANI
ad instantiam dictarum conmunitatum; visisque oculis nostris subiectis locis et confrnibus, ex quibus inter dictas partes lis et controversia ortum habuerit, una cum pluribus fide dignis hominibus et personis nobiscum et ibidem habitis; visis et auditis dictis partibus et ijs que allegare voluerunt coram nobis, habita super his matura deliberatione, consilio sapientum: sedentes pro tribunali in quodam podio lapidum, sito in porticali domus mei Nicolai in Urbe et in regione Sancti Eustachij, iuxta rem Luce Pauli de IVlatuciis, rem Pauperum que fuit condam Remoni, viam publicam, quem locum pro tribunali eligimus: pro bono paeis et concordia partium arbitramur et mandainus quod omnes terre, tam montes quarn valles, ab infrascriptis terminis, per nos positis in confinibus, gue et qui sunt a parte Vaconi et versus ipsum Vaconum, a summo montis, ubi fuit afrxus ultimus terminus usque ad infimum vallis, ubi fuit afixus primus, sint de tenimento castri Vaconis iuriumque et pertinentiarum ipsius; et e converso gui et que sunt a parte Confinei versus ipsum castrum, a summo montis usque ad infimum vallis, secundum terminationem, sint de tenimento cashi Confinei iuriumque et pertinentiarum dicti castri: hoc declarato ut terre seu possessiones.que, secundum dictam terminationem, reperirentur esse in tenimento Vaconi et que essent de dominio specialium personarum castri Confinei, intelligantur in dominio et possessione dictarum personarum, verum tamen quod debeant facere eas describi in batastibus seu extimis aut allibratibus communitatis castri Vaconis, et ibi pro eis solvere datia, senalia, onera consueta feriarum, tamen communitas castri Vaconi et homines ipsius ponere in suis catastibus, extimis seu allibratibus pro ea extimatione qua prius fuerant in ipsis, si erant in tenimento Vaconi, et, si erant in tenimento Confinei, teneantur extimare pro una extimatione qua primo erant in catastibus extimis seu allibratibus castri Confrnei; et e converso terre seu possessiones, que reperirentur esse in tenimento Confinei et que essent de dominio et specialium personarum castri Vaconi vel possidentur per eas tempore predicte terminationis, esse intelligantur (!); sirniliter dicte persone facere eas descĂşbi in catastibus et extimis seu allibratibus pro extimatione gua primo ante dictam terminationem et presens laudum fuerant in ipsis, si essent autem in tenimento castri Confinei et si erant in tenimento castri Vaconi teneantur extimare tantummodo pro ea extimatione gua primo erant in catastibus, extimis seu allibratibus castri Vaconi; et si partes ipsarum terrarum per dictam terminationem mutassent tenimenta, que dicta sunt scilicet 2 de integris terris et extimatione ipsarum, decernimus intelligi de ipsis partibus ita quod dicte comunitates ad invicem caritative et fraternaliter vivant; actento quod utraque communitatum subsit dominiis (!) unius et eiusdem voluntatis ac eiusdem magnificentie progeniei Ursing; mandantes etiam quod in loco ubi positus fuit tertius termi' nus, qui est supra viam seu stradam publicam qua itur Romam, fiat modelum de muro ad formam unius himaginis in qua inter alia depingatur himago Sancte Lucig, sub cuius vocabulo dicebatur ibi prope fuisse ecclesia parva iam destructa, gui murus seu que imago fiat expensis communibus ipsarum conmunitatum infra terminum unius anni a die presentis laudi numerandi, et quod si comunitas castri Vaconi conhibuere ad murum et himaginem faciendum noluerit, facere possint communitas et homines castri Confrnei, ita quod conmunitas castri Vaconi sit obligata conmunitati castri Confinei pro medietate expensarum que in predictis erogafi contignerit; in aliqua dictarum conmunitatum aut homines ipsius possint prohibere dictos murum et himaginem fieri uon possint murum et himaginem r infrascriptum terminum aut aliquem ipsorum effodere, amovere seu vitiare ad penam in compromiso contentam, exigenda dicta pena a parte contrafaciente, prout in ipso compromisso continetur. Termini autem per nos positi sunt infrascripti; primus terminus est in.possessione lohannis Petri de Confrnio, posita sub morra Collis Petrarum, subtus viam publicam: cui possessioni ab uno latere est res Iacobi Ceccane de Cottanello, ab alio est quodam fossum, desuper est dicta morua. Secundus terminus est in possessione Iannuccij Iohannis Odonis de Confinio, iuxta rem Andreucii Caroli de Cottanello et rem predicti lohannis Petri et viam publicam. Tertius terminus est supra viam qua itur Romam per directum inter predictos et inflascriptos terminos, positus in re lohannis Stefani de Confrnio, cui undique tenet dictus lohannes, et iste est terminus in quo duximus et mandamus fieri debere hymaginem. Quartus terminus situs est in dicta possessione dicti lohannis, videlicet in pede montis de Cosce de diretto correspondens ad dictum terminum supra dictam viam publicam, videlicet super quodam magno lapide existente in dicta possessione. Quintus terminus est quidam lapis albus quasi sit marmoreus et bene apparens positus et naturaliter affixus guasi in medio dicti montis de Cosce et est tamen magis prope pedem guam prope cacumen dicti montis. Sextus et ultimus terminus est in cacumiue dicti montis de Cosce per directum prout trait supra dictus lapis albus, iuxta rem Marotte et rem Sancti Migliacci, positus in cacumine montis Cosce Sicchi et per ipsum montem descendentem usque in finem ipsius montis versus Le Roc-
RECE.STA CHARTARUM
77
Et ita
precipimus per dictas communitates, universitates, homines et per dictos compromittentes, n procuratores et scindicos obsenari ad penam in compromisso contentam; mandantes dicto Paulo quod 1 ptedicta ipsis procuratoribus notificare. Lectum, latum et daturn fuit dictum arbikium, laudum seu arbitramentum per supradictum Nicolaum sub anno millesimo lllJc XXVtJo, 3 pontificatus Martini pape quinti, indictione quinta, mensis aprilis die vigesima octava, absentibus dictis partibus quorum (l) absentia testium presentia repleatur: testibus Cecco Colg Spagnoli, sutore de regione Pontis, et luliano Cole Guigliellmi, spetiario de regione Columne a. chette.
Scriptum
et
publicatum per me Paulum
Lellij Petroni, civem
romanum, imperiali auctoritate
notarium, de.mandato dicti arbitri et signum meum apposui consuetum. Eisdem anno, pontificatu, indictione t, die eiusdem mensis ultimo, notificatum fuit lohanni Iohannis de castro Montisrotundi r quod laudum datum fuit per Nicolaum de I de Nepe, arbitrum communiter electum ab ipsis lohanne, ex una parte t, scindico comunis, hominum et universitatis castri Vaconi, et Laurentio Statij, procuratore et scindico comunis, universitatis, hominum et spetialium personarum castri Con6nei, ex alia r, ipsi lohanni 1 de mandato dicti Nicolai per me Paulum Lelii Petroni, notario I Simeone lohannis Fave, Nuntio Pauli Calesis et Paulo domini lohannis de Soquineis 1; notificatum fuit Laurentio Staxij notario, de regione Pinee, quomodo latum fuit laudum I per dictum Nicolaum, r electum ab ipso Laurentio, ex una parte, et lohanne luannis, ex alia t, de mandato dicti Nicolai, per me Paulum Lelij Petroni notarii ne possit ignorantia allegari ad sui detentionem faciendam in terminum sibi ac (!) statuto Urbis prefixum. A"tu^ Ro*" in regionibus Pinee et in porticali domus dicti L,aurentii: testibus Andrea Balli de Haniballis, Nuncio de Reate et Santo de Gabiniano, notariis a omnibus de regione Pontis. Paulus Lelij Petronis, civis romanus, imperiali auctoritate notarius de mandato dicti domini Nicolai notificavi, me subscripsi et signum meum apposui consuetum.
t Lacune lascíate dal copísta, iI quale non iuscì a Nel testo segue loco O signi. e NeI lesfo IIIJ"
a
leggere alcune parole
sull'ofigínale.
2 Abb.
s:
d'incetta letturu.
c-r427.vll.5. Sermoneta
*
Giacomo
IV
833. Caetanì costituisce Giacomo Gigli, Antonìo Bucci, Giooanni
dí maestro
Nicala e Tuzío Razza suoi prorutotori a conchÍudere Ia competa della rcccha e della metà del castello dÍ Cisterna di Roma con Orsina Orsíní, oedooa di Giooanní Ceccarellì di Sezze. Arc. Caet., Ptg, n. B3j.
oerso
nola del
sec,
XXIJT;
segnalure,
del
Orígínale. NeI
Caitanum ad emendum partem Gsterne; instrumentum
XV: Procuratorium factum per dominum lacobum. sec. XVII: P. p., CXIll, f. l, n, 5; ilel sec,XIX:
XXV,3I. Anno Nativitatis millesimo ccccoxxvlJo, pontificatus Martinj pape quincti anno decimo, indictione quincta, mensis iulij die v". Iacobus Gaytanus, primogenitus militis condam lacobelli Gaytanj, confisus de prudentia nobilium Iacobi Gilij notarij lacobi, Antonij Iohannis Butij, notarij lohannis magistri Nicolai et notarij Tutij Ratie, de castro Sermineti, eius 6delium, ordinavit suos procuratores prefatos lacqbum Gilij notarii lacobi et Antonium Iohannis Butij, presentes, necnon notarium Iohannem magistri Nicolai et notarium Tutium Ratie, absentes, in solidum, ad sese personaliter conferendum apud terram Setie, provincie Maritime, et ad concludendum conventiones tractatas inter constituentem, ex una parte, et Ursinam de Ursinis, relictam condam nobilis lohannis Ciccarelli de terra Setie, ex parte altera, super venditione fortellitij castri Cisterne, provincie Maritime, et medietatis ipsius castri ac iurium omnium spectantium ad dictam medietatem, que alias fuit condam militis lordanj de Ursinis, patris dicte Ursine; guibus sic conclusis, ad emendum ab ipsa Ursina dictam medietatem castri Cisterne et totum fortellitium in ipsa medietate situm, cum toto tenimento, pascuis, pratis, silvis, nemoribus, aquis et aquarum cursibus ac iuribus omnibus et spectantibus ad dictam medietatem ipsius castri, et ad solvendum pretium eidem vendihici, inter contrahentes conventum, totum vel partem, prout in concordia contrahentium remanebit; cautelas et obligationes faciendum, bonaque et res constituentis pro observatione premissorum obligandum et ypothecandum, possessionemque ipsius rei vendende recipiendum, et omnia alia faciendum gue necessaria fuerint; concedens idem constituens ipsis procuratoribus plenum mandatum cum plena et generali administratione, promictens se ratum habere perpetuo quicquid per dictos procuratores actum fuerit, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum eiusdem dornini. Actum Sermineti, in capite
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI platee: donpno Antonio magistri lohannis, archipresbitero ecclesie Sancte Marie, presbitero Leonardo Porcelli, Antonio Iacobi Sancti, Iohanne Ratie, Antonio Martinelli et Antonio lohannis ludicis, testibus de Sermineto. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto, clericus terracenensis dyocesis, apostolica auctoritate notarius. ST.
c.t427.vIL 6. Sezze
-
per
816.
Orsina Orsini, oedooa
di Gíooanni Ceccarelli, madre ed erede delle fglie Francaca e la metà di Císterna di Roma a Giacomo IV Caetani.
Lísa,
500 ducatí d'oro, úende
Arc, Cael., Ptg. n. 816.
Otíginale. Nel oerso note del sec. XV: a) Instrumentum
XVIIUm; ó)Verulanecartri, pro
domino Iacobo deCaitanis; c) Terracinensis castri, 3D C.; die mercurii XI ... Anthonius de Eugubio procurator produxit in iudicio, 1446, indictione 9., Rome, registrata; albe (omesse); segnature, del sec. XVII: n. 5 (conello sopra un orÍginaio 4); P. e., C. XIIII, f. l, n.4t del sec' XIX: XXY, n.32,
Anno millesimo guatricentesimo vicesimo septimo, pontificatus Martinj pape Vti anno decimo, indictionis Vt", mensis iulij die VI. Urzina de Urzinis, relicta condam nobilis lohannis Ciccarellj de Setia, pro se, ac mater et heres condam dominarum Francesche et Lyse, filiarum eius ac dicti lohannis, vendidit et transtulit ad proprietatem perpetuamque hereditatem, exemptam ab omni onere census, resPon' tionis et servitutis, Iacobo Gilij notarii lacobi, Antonio lohannis Butij, notario lohannj magistrj Nicolai et notario Tutio Ratie, de Sermineto, ementibus procuratorio nomine Iacobj Gaytanj, prout de procuratione patet instrumentum scriptum manu Antonij Tutij magistri Petri notarij de Sermineto, pro dicto lacobo baytano et eius heredibus et successoribus, in perpetuum, vel cuj concedere voluerint, integram medietatem castri Cisterne et suj tenimenti, cum toto fortellitio in eadem existente, pro parte diruto, sito in provincia Maritime, cum iuribus, iurisdictionibus ac mero et mixto imperio omnibusque pertinentijs et adiacentijs, cum terris, valzolis, silvis, nemoribus, pratis, stirparijs, pratarinis, montibus, collibus, vallibus, arnarijs, accasamentis, remictitorijs, aguis, aquarum decursibus, plateaticis et pedagijs, et alijs dominiis, ad dictam medietatem spectantibus: que 'medietas cashi ac suum tenimentum Positum est inter hos confines, ab uno latere est tenimentum Concharum, ab alio tenimentum Castrj Veteris, ab alio tenimentum Nymphe, ab alio tenimentum Tyberie; item dicta domina Urzina vendidit omnia iura omnesgue actiones et nomina que habet et habere posset in dictis rebus venditis, et ad investiendum dictum do111iou- Iacobum Urzina constituit suum procuratorem Iacobellum notarij Pehi Perllatoris de Setia; pro pretio quingentorum ducatorum aurj, ad rationem sexaginta bolengenorum_ Per ducatum, de moneta romana, de quibus recepit a dictis procuratoribus ducatos aurj centum, reliquos quatricentos ducatos Urzina confexa fuit se recepisse a dicto Iacobo; quod si conharium aPPareret, voluit teneri venditix lacobo et subcessoribus eius ad duplum pretij ipsius rei et ad dampna, expensas et interesse, que et quas passi fuerunt, confitens tale esse statutum in Urbe et eius districtu et approbatam consuetudinem
S
quoà doplu1n pretij rei evicte restituatur; pro quibus observandis obligavit se suosque heredes et subcessores oroi" boou ,u", sub pena duorum milium florenorum, applicanda pro medietate curie ad quam fuerit "t reclamatum et pro alia dicto lacobo et eius heredibus et subcessoribus. Actum Setie, in domibus
residentie domin" (Jrzine,
in sala maiori dictarum
domorum: notario Evangelista Cole Iohannis Angelj,
notario Ciccho Andree Vallatoris, Antonio Nardi Cole Angelj, Gilio Nardi Gorij Patii et Iohanne Cicchi Mej Pilecte, de Setia testibus. Tutius Antonii ZacchaÀe de Setia imperialj auctoritate
notarius. ST.
c'r427'vll'18' Sezze
82t'
Orsina Orsini, oedooa dt Giooanni Ceccarelli, madre ed erede di Francaca e Lísa, costítuísce Giacobello Parlatore dí Sezze suo procuratore a immeltere Gíacamo IV Caetani in possesso della
-
metà
di
Cistema
di
Roma.
Nel oerso note del sec' XV(omcsse); Oigínale, sctítto ptíma dí C-1427.X1 .5. Arc. Caet., Pry. n. 82t. XXIIJ'; segnsttrc, del sec. XVII: P.p., C.XIll, f. p'., o.5i del sec. XIX: CXVII, n' 54.
instrumentum
*
Anno millesimo quatricentesimo vicesimo septimo, pontificatus Martinj pape quinti anno decimo, iulij die XVltJ. Cum Ursina de Ursinis, relicta condam nobilis lohannis
indictione quinta, mensis
REGESTA CHARTARUM
79
Ciccarellj de terra Setie, mater et heres condam Francisce et Lise, frliarum suarum et dicti condam Ciccarelli, vendiderit dudum de hoc presenti anno, Vo indictionis, per se suosque heredes et successores, Iacobo Gilii notarii lacobj, Antonio Iohannis Butii, notario lohanni magistrj Nicolaj et notario Petro Racze,
de Sermineto, procuratoribus lacobj Gaytanj etc., tunc ementibus nomine dicti lacobi suorumque heredum et successorum, ad verum et perpetuum dominium, medietatem castrj Cisterne, diocesis velletrensis, et ostiensis, cum toto fortellitio in eo existenti et iuribus alijs antiquis et modernis, spectantibus ad medietatem dicti castrj, pro ut in venditione ipsa manu mej Tutij Antonií Zaccharie notarij de tera Setie continetur: idcircho prefata Ursina ordinavit suum procuratorem lacobellum notarij Petri Phanellj Parlatoris de Setia, presentem, ad se personaliter conferendum apud dictum castrum Cisterne et ibidem ponat in possessionem totius medietatis dicti castri et totius fortellitij in eo stantis, cum omnibus iuribus et rationibus antiquis et modemis, territorio, silvis, pratis, nemoribus, cursibus aquarum, iuribus plateatici et omnibus alijs spectantibus ad dictam medietatem ipsius castrj, pro ut in venditione supradicta continetur, nobilem Iacobum Gilij notarij lacobj de Sermineto, nomine lacobj Gaytanj, ad perpetuum dominium et proprietatem dicti dominj et'suorum heredum, ponendo ipsum lacobum notarij Gilii in possessionem, nomine
dicte Ursine, nichil sibj reservando ipsi Ursine in dominio prefato; et omnia alia faciendum ac si ipsa constituens predictis interesset; promictens constituens quicquid per eius procuratorem factum fueút fumum habere, sub pena et obligatione omnium bonorum constituentis; et ad fidem predictorum Ursina in manibus mei notarij iuravit ad evangelia. Actum Setie, in domo residentie dicte domine Ursine: Iacobo Capotii, Tutio Angelj Paganellj et Antonio lacobi Tutii Fide, r testibus de Setia. Tutius Antonii Zaccharie de Setia imperiali auctoritate notarius. ST.
t
c
Abb, Fid.
2897.
-1427 . VIII. 7.
di Alrí e
dí
San Flaoiano, e Giosia Acquaoíoa si
- Andrea Malteo Acquaoíoa, duca obbligano dí restìtuire a Maria d'Enghien, regína dí Ungheria e
Monopolí
conte
Sícilia, nonchè aí figlí di lei Balzo Orsini, príncípe dí Taranto, Gabríele e Caterína del Balzo Orcínì 4500 ducati per Ia dote dí 12 000 ducatì assegnati a Maria del Balzo Orsíní, fglia della regína María e moglíe di Antonío Acquaoìoa, Ioro ríspettíoo zio paterno e fralello. Gíooannì Antonío del
Otígínale, con sottoscfizíoni autognfe. NeI oerso note, del sec. XV: Quietato facta pcr Arc. Caet., PtS. n, 2897, ill.mam dominam Mariam... duci Hadrie... ab ill.na domina Maria de Bautio cum liquidatione de ducatis duobus urilibus; del sec, XVfi (ornessc): segnature, del sec. XVII: n. l; n' 7lt ilel sec. XIX: CXII' n. 14.
Anno millesimo quatringentesimo vicesimo septimo, secundum culsum civitatis Monopolis, regnante Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie,
S
Comanie Bulgarieque regina, Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno quartodecimo, mense augusti septimo die, quinte indictionis, Monopolj. Nos Nicolaus notarii lohannis de Bellopede de Monopoli, reginali ad vitam per regnum Sicilie ad contractus iudex, Franciscus notarii Nicolaj de Bellopede [de civi]tate 1 Monopolis, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, domnus Donatus Comiti Nicolaj de Alardo, domnus Guillielmus Fanellj Bardarii, abbas lacobus de Raymo, abbas Angelus I Riccardi de Valente, Iohannes Lilli Angelj Surdi, Nicolaus Ambrosius Romaldi [iudicis Pauli, Lillus] de Spanis 2, Nicolaus Bartholomei de Lacu, Petrus Christofori Petri de Christoforo et Franciscus Ambrosij de Gheza, cives Monopolis, testes literati, notum facimus guod, [constitutis] ' coram nobis domino Antonio de Rubeis de Sancto Fabiano (!), legum doctore, procuratore Andree Macthei, ducis Adrie et Sancti I Fabiani (!) comitis, nati condam Petri Bonifacij etc., et losie de Aguaviva ..., balij et gubernatoris dicti Andree Macthei ducis, de cuius procuracione constat per instrumentum factum in castro Munj de aprutina provincia, sub anno millesimo quatringentesimo vicesimo septimo, die undecimo mensis iunij, quinte indictionis, scriptum [per manus] 1 Nicolai Mactei de Lutarescho, per regnum Sicilie regia auctoritate notarii, subscripcione Bartholomei de Montono, in utraque aprutina provincia da contractus ad vitam regij iudicis, et testium: ac eciam vigore scripture procuracionis dictorum ducis Adrie et losie, in solidum, 1 eodem loco et tempore confecte, roborate sigillis eorumdem cum armis eorum sculpitis ..., alio magno ad leonem et cimmerio super leonem cum targhecta, ex una parte; et notario Cicco iudicis Dominici
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI de Licio, procuratore Marie de Emghineo, Hungarie et Sicilie regine etc., matris condam Marie de Baucio de Ursinis, ducisse Adrie, Iohannis Antonij de Baucio de Ursinis, Tarenti principis etc., et Gabrielis Caterine de Baucio de Ursinis, fratrum et sororis condam Marie de Baucio de Ursinis, ducisse Adrie, ac filiorum et filiarum dicte regine Marie, de cuius procuracione nobis constitit per instrumenta rogata, unum per manus notarij Bartholomei de Condo de Licio, notarij per regnum Sicilie, actum in dicta civitate Licij, de provincia Terre Ydronti, sub anno millesimo quatringentesimo vicesimo septimo, die primo mensis augusti, quinte indictionis, subscripcione Petri Spaniolj de Cilio de Licio, per regnum ad contractus ad vitarn reginalis iudicis, et testium: aliud factum in teua Castellanj, de provincia Terre Barj, sub anns millesimo quatringentesimo vicesimo septimo, die quinto mensis augusti, quinte indictionis, scriptum per manus Christoforj notarij lohannis de Cupersano, habitatoris tene Castellanj, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notalij, subscripcione notarii Iohannis Petrarolj de Hostinno, reginalis yudicis ad contractus ad vitam per regnum Sicilie, et testium roboratum ex parte altera: procuratores exposuerunt quod condam Antonius de Aquaviva, dux Adrie et comes Sancti Fabianj etc., patruus prefati Andree Macthei, causa matrimonij contracti inter ipsum et condam Mariam de Baucio de Ursinis, filiam prefate regine Marie, et sorores prefatorum Iohannis Antonij principis, Gabrielis et Ecaterine, ex altera, asseruit recepisse ab eisdem regina Maria et lohanne Antonio, pro sua coniuge, ducatos duodecim milia cum pactis quod si matrimonium dissolvj contigerit morte ducis, Maria superstite, dicti ducati restituerentur per heredes dicti condam ducis Marie sue consorti, heredibus et successoribus suis; et dissoluto rnatrimonio per mortem Marie, restitucio eorumdem ducatorum fieret regine Marie, Iohanni Antonio, heredibus et successoribus suis, prout dixerunt in instrumento rogato, et super illo reginali vel regio assensu pro roboracione obligacionis bonorum feodalium dicti condam Antonij ducis inpetrato, contineri ; et facto casu restitucionis dictorum ducatorum per mortem dicte Marie ducisse, frerj debite regine Marie et alijs cum ea supra nominatis heredibus et successoribus suis per condam Antonium ducem ac heredes et
successores
suos, prefatus condam dux, antequam satisfaceret regine Marie et alijs de supradictis ducatis, ab humanis extitit sublatus, superstite sibi condam Petro Bonifacio de Aquaviva, fratre suo secundo genito et herede in terra feudali ducatus Adrie et aliarum civitatum, terrarum et locorum ipsius ducis et in alijs eciam bonis burgensaticis una cum dicto losia, fratre suo, et signanter in onere restituendorum ducatorum duodecim milium; quodque successive, non apparente modo aliquo guod de ipsis ducatis fuerit facta solucio per
Petrum Bonifaciurn et losiam, Pehus Bonifacius mortuus fuit, superstite sibi Andrea Mactheo, filio suo legitimo et naturali, succedente in ducatu Adrie, civitatibus, terris et locis et bonis suis omnibus, nec
oneribus debitorum exolvendorum et signanter in onere restitucionis dictorum ducatorum duodecim milium, ad quos Antonius, procurator dictorum ducis et losie, dixit ad interrogacionem notarii Gcci, procuratoris heredum et successorum ipsius ducisse, prefatos Andream MacĂšeum ducem et losiam
11lnu,
in
tenerj regine et alijs cum ea nominatis; et dictus Antonius suos principales regine Marie et alijs ,opr"oo*in"tis recommisit ut, racione afFnitatis et parentele inter ipsos condam coniuges premortuos, uitd"* Andree Macteo duci et losie de summa ducatorum duodecim miliurn remicterent aliquam 6urnlnam, et de restante dare aliquos terminos; quodque regina Maria et alij cum ea supranominati remiserunt eisdem Andree Mactheo et losie ducatos septem milia et quingentos, residuum ducatorum videlicet quatuor miliurn quingentorum solvere debeant prefati Andreas Mactheus et losia in solidum eisdem reline Marie, heredibus et successoribus suis in terminis infrascriptis. Eapropter prefatus notarius Ciccus prJcurator de summa duodecim milium ducatorum remisit dicto Antonio procuratori ducatos septem milia et quingentos adeo guod dicti Andreas Mactheus et Iosia non restent debitores regine Marie et aliorum niti in ducatis quatuor milibus et quingentis; et eumdem Antonium a dicta quantitate septem'milium quingentorum ducatorum quietavit et liberavit sub pactis et modo quod si per Andream Mactheum ducem et Iosiam fuerit cessatum in solucione dictorum ducatorum quatuor milium guingentorum in terminis infrascriptis, dicta remissio et liberacio nullius sit valoris et instrumentum duodecim milium ducatorĂšm in sua firmitate perduret. Prefatus Antosius promisit restituere regine Marie et alijs heredibus et succeasoribus suio ducatos guatuor milia et quingentos in civitate Trani vel Baroli in terminis infra' scriptis, videlieet ducatos mille usque et per totum mensem novembris instantis anni, sexte indictionis: ducatos quingentos usque et per totum mensem iunii eiusdem anni, sexte indictionis, et postmodum annuatim, yncipiendo (!) a flne dicti mensis iunij, ducatos septingentos guinquaginta in termino guatuor annorurn usgue ad integram solucionem ducatorum quatuor milium quingentorum ita quod usque et per totum mensern iunij priĂ o futuri annj, decime indictionis, sit integre satisfactum eisdem regine Marie
REGESTA CHARTARUM et alijs heredibus et successoribus; pacto expresse habito inter ipsas partes guod, si in terminis ipsis Andreas Mactheus et Iosias seu heredes et successores suj defecerint in solucione quatuor milium et quingentorum ducatorum pro rata superius declarata, liceat regine Marie et alijs uti primo instrurnento ducatorum duodecim milium vel presenti instlumento guatuor milium quingentorum ducatorum ad eleccionern
ipsorum, ita quod non utroque simul utantur contra prefatos Andream Mactheum et losiam sed uno tantum quod elegerint; si fortasse reperiretur reginam Mariam et alios recepisse pecuniam, que recepta fuerit per alterum ipsorum, deducatur de summa ducatorum duodecim milium prefatis debitoribus et ad residuum teneantur Andreas Mactheus et losias, si regina Maria et alij instrumento ducatorurn duodecirn milium uti elegerint; vel si elegerint uti presenti instrumento ducatorum quatuor milium quingentorurn, illa pecunia guam receperint deducatur de summa guatuormilium guingentorum ducatorum eisdem debitoribus. Notarius Ciccus promisit quod principales ipsius facient dictis duci et losie sive eorum heredibus et successoribus instrumenta et alias scripturas pro cautela ducis et losie et ipsorum heredum et successorum de omnj recepcione pecunie, guam regina Maria et lohannes Antonius princeps, Gabriel et Ecaterina { recipient ab eisdem duce et Iosia seu heredibus et successoribus eorum, et regine Marie, Iohanni Antonio principi et alijs supra nominatis erit satisfactum de ducatis quatuor milibus et quingentis, ypsi omnes quietabunt Andream Mactheum ducem et Iosiam et eorum heredes et successores a summa ducatorum duodecim milium et quod eciam cassabunt tam primum instrumentum duodecim milium [ducatoruml I .quam presens et omnia alia instrumenta rogata pro causa predicta, incisa tradere prefatis duci et Iosie. Necnon dicti procuratores promiserunt quod quecumque alia bona, res et iocalia ynter ipsas partes, causa supradicti matrimonij ac dissolucionis ipsius, restituta et assignata fuerunt per dictos condam coniuges seu per ipsas partes, ante et post mortem dictum coniugum, ambe partes non possint ab ipsis partibus, heredibus et successoribus eorum petere; immo vicissim eadem bona et iocalia remiserunt. Predicti procuratores promiserunt omnia in presenti instrumento contenta observare ac per principales suos observari facere; obligaverunt suos principales, heredes et successores et bona omnia, resetvato in ipsis bonis feodalibus reginali beneplacito et assensu, sub pena dupli ducatorum quatuor milium et quingentorum, pro medietate solvenda reginalj curie aut curie ubi reclamacio facta fuerit et medietate parti servanti. Antonius promisit notario Cicco procuratorj quod sui principales possint convenirj Rome, Neapolis, Adverse et ubique locorum coram quocumque iudice. Volentibus de premissis 6eri unum et plura instrumenta, que possint refici quociens opus erit, hoc instrumentum ad cautelam dicti Antonii, procuratoris Andree Macthei ducis et losie, ipsum habere petentis, et pro cautela Andree Macùei ducis et losie here' dumque et successorum ipsosum, scriptum per manus mej Francisci notarij, subscripcione mej iudicis ac nostrum testium subscripcionibus roboratum. ST. ffi Nicolaus notarii lohannis de Bellopede de Monopolo reginalis ad vitam per totum regnum Sicilie ad contractus iudex. S Nicolaus Ambrosius de Romoaldo iudici Pauli testatur. S Petrus Christoforj Petri de Christoforo testatur. S Dominus 'ff Dompnus Donatus Comitj Nicolai de Alardo testatur. S Abbas lacobus de Raymo testatur. Iohannes Lillj Angelj Surdj testatur. I Abbas Angelus de Valente canonicus monopolitanus testatur. Tesres, dominus Donatus Comite Nicolaj de Alardo, dominus Guillelmus Fanellj Bardarij, abbas Iacobus de Raymo, abbas Angelus Riccardi de Valente, dominus lohannes Lillj Angeli Surdi, Nico3 3 2, [Nicolaus Bartholomei] de Lacu '.' laus Ambrosius Romaldi iudicis Paulj, Lillus de Spanis 1 Alcune laceruzioni Ispaní.
Cf.
Gíusliníaní, o.
e
c).
I'umídítà d.anneggiano Ia petgamena. 2 Abbr. Spa: d'ínceila letlurc; fotse Spanis (Spanr', oggí 3 II lemho ínferíore, ooe era Ia notitia testium, fu tagliato posleríoîmente'
822.
c-7427.IX .14. figlia - Ruggero I Caetaní, stabilisce i capitoli matrimoniali con Io zio di questo,
Traetto
per
la
nalurale
fidanzata a Conaduccio Angelo di Sant'Angelo.
Soetsa,
di
Sant'Angelo,
Oríginale, con sottosuízíoní autogrde. Nel uerso nota del sec. XV: trnstrumenturn paArc. Caet., Prg. n.822. de Sancto Angelo et domine Sveve Gaytane filie magni6ci domini Rogerii Caytani; segnature, domini Philippi rentele Corradini 6lii del sec. XVIÍ: Pars. 2, Cap. X, fac. p.o, n. 2; ilel sec. XIX: XXXVI' n. 36.
millesimo quadrigentesimo vicesimo septimo, regnante Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Crohatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulga-
* Anno Nativitatis
lV; ll
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI riegue regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno guartodecimo, die guarto decimo mensis septembris, sexte inditionis, apud ten'am Trayecti. Nos Salvator Piconus de Luccijs de Calabria, per regnum reginalj auctoritate iudex ad contractus, Cobellus Farzonus, de terra Trayecti et ipsius terre annalis literatus iudex, Nicolaus de Dominico, eiusdem terue et per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, et subscripti literati testes, videlicet nobiles Andreas de Cavalerijs, iudex Antonius Ciminus, capitaneus Trayecti, Iulianus Piczus de Neapoli, lulianus Minutillus, Iacobus Lombardi, notarius Ciccus Capuanus de Concha, Forminus magistri lohannis, notarius Marcus de Sancto Apollinari, Simon Minutillus, Antonius dictus loctus, de 'terra Trayecti; Franciscus de Sancto Angelo, Rogerius archipresbiter Morroni, Iohannes de Lanfrancho, Nicolaus archipresbiter Sancti Angeli in Gructulis, Christofonus Bonefilie de Campobasso, Iohannes de Sancto Angelo in Gructulis, Carlucius de Sancto Angelo, frerius Colucius .de Morrone, Iohannes de Amelio de Sancto Angelo in Gructulis et lacobus de Lallo de Campobasso, notumfacimus quod Rogerius Gaytanus etc. et magnificus Angelus de Sancto Angelo etc.: consentientes prius in dictos iudices specialiter in iudicem annalem, cuius iurisdictioni se sponte voluerunt submictere, prefati Rogerius et Angelus declaraverant habuisse tractatum de contrahendo sponsalitia et matrimonium inter magnificum domicellum Conadutium, frlium pupillum legitimum et naturalem condam magnifici Philippi de Sancto Angelo ac nepotem dicti Angeli, sui avi paterni, ex parte una, et Svevam Gaytanam, filiam infantem, inlegitine natam prefati Rogerij, parte ex altera: volentes prefatum tractatum ducere ad effectum, devenerunt ad infrascripta sponsalia et pacta et capitula sponsaliorum ac matrimonij contrahendi in inflascriptum modum, videlicet: Rogerius assignavit, per manum et pacis osculum ac benedictionem paternam, Svevam suam filiam in sponsam et uxorem legitimam prefato Corradutio, petenti predictam Svevam, in suam uxorem, cum consensu dicti Angelj, sui avi paternj et legitimj mundualdj ; et quia Sveva infans est, Rogerius promisit se curaturum, per se suosgue heredes et successores, Corraducio et Angelo, nomine ipsius Corradutij, legitimo mundualdo, quod, adveniente legitimo tempore etatis, Sveva ratificabit omnia in presenti scripto contenta, intervenientibus verbis vis et volo, anulj inmissione, pacis osculo, sacerdotalj benedictione et alijs sollepnitatibus que requiruntur, astantibus etiam quam plurimis magnatibus et nobilibus in moltitudine copiosa. Rogerius promisit per se suosque successores assignare Corradutio, marito legitimo Sveve, in dotem Sveve triamilia ducatorum aurj in pecunia numerata, ad rationem carlenorum decem pro ducato, de quorum ducatorum quantitate Angelus recepit ducatos aurj septingentos, de reliquis duomilibus et tricentis promisit Rogerius assignare Corradutio, hinc et per totum carnisprivium proxime futurum, ducatos tricentos, reliqua duomilia ducatorum Rogerius promisit assignare hinc ad tres annos, numerandos a die presentis celebrati contractus, infra quos tre annos Rogerius promisit Corradutio se facturum quod Sveva erit in domo, balia et potestate Corradutij cum residuo dotium promissarum. Et Angelus et Corradutius promiserunt Rogerio, per se ipsorumque heredes et successores quod, elapsis nibus annis, ipse Corraducius aducet in dominio eius, sub potestate et balia ipsius, Svevam eius sponsam et uxorem, et Angelus promisit Rogerio terciariam dotium trium milium ducatorum, que deberetur in casu soluti matrimonij, secundum consuetudinem aliorum comitum, magnatum et baronum Regnj pro parte Corradutij ; et Angelus promisit nomine ipsius Corraducij Rogerio per se suosque successores se facturum quod Corraducius, conpletis tribus annis predictis, aducet Svevam, suam sponsam et uxorem legitimam, ad domum Corraducij et sub ipsius potestate et bailia: hijs pactis et capitulis firmatis infra partes quod, si matrimonium persolveretur morte Corradutij vel divorcio, morte vel divortio etiam Sveve, partes ipse promiserunt quod Angelus restituet Rogerio et suis successoribus inh'a spatium trium annorum, numerandorum a die obitus ipsius Conadutij vel Sveve, omnem pecuniam Angelo et Corraducio assignatam et que eisdem assignaretur
per Rogerium, necnon tertiariam pro rata contingente gue debetur ex quantitate pecunie Angelo vel Corradutio, assignata vel assignanda per Rogerium, attentis consuetudine, iure et alijs ad tertiariam pertinentibus, reservata dumtaxat tertiaria que deberetur de ducatis ducentis, de quibus Angelus et Corraducius habuerunt a Rogerio pro ducatis ducentis quoddam paramentum frontale, decoratum auro et argento, perulis, lapidibus et alijs iocalibus preciosis, quod concesserunt ea donatione gue dicitur ante nuptias Sveve pro honore primj osculj et basature; pro guibus dotibus et tertiaria restituendis Angelus, per se suosgue heredes et successores, ypothecavit et pignori posuit Rogerio suisque heredibus et successoribus castrum Ferraczanj, situm in comitatu Molisij, iuxta castrum Campibassi, castrum Mirabellj, et alios fines, cum fortellicijs, vaxallis, iuribus, iurisdiccionibus, territorijs, tenimentis, montibus, planis, silvis, nemoribus, aquis, aguarum decursibus, molendinis, dishictu ac aliis iuribus et actionibus gue ad dictum
REGESTA CHARTARUM
E3
castrum spectarent, quod castrum Angelus promisit Rogerio statim, veniente casu soluti matrimonii et non restitutis dotibus et tertiaria predictis, assignare Rogerio et suis heredibus et successoribus et possessionem castri Ferraczanj pro predictis obligationibus et ypothecationibus dotium et tertialie, prout extimabunt duo comunes amici periti, eligendi per Rogerium et Angelum vel eorum successores; et si duo amici non essent concordes, voluerunt'partes quod adatur tertius per curiam regiam seu iustitiarium Comitatus Molisij, qui, sit (!) electus una cum altero ipsorum comunium amicorum, possit extimare, et extimationi stetur; et si dicti amici et tertius electus reperirent castrum Ferraczanj cum iuribus non valere quantitatem dotium et tertiarie restituendarum, partes promiserunt quod de residuo dotium et tertiarie restituendarum comunes amici et tertius electus possint extimare et extimationem bonorum, rerum, iurium et accionum.ipsius Angelj facere (!) et de ipsis cautum facere Rogerium, ita quod Rogerio et suis heredibus et successoribus sit de residuo dotium et tertiarie restituendarum integraliter satisfactum; nec ex dictis castro Fenaczanj, eius territorio et districtu et iuribus ipsius castri ac bonis, rebus, iuribus
et actionibus ipsius Angelj predictis comunibus extimandis in casu soluti matrimonij Rogerio et eius heredibus, et successoribus valeant Angelus eiusque heredes et successores exigere fructus, obventiones et emolumenta, set sint liberi, absque perturbatione ipsius Rogerij suorumque heredum et successorum, et licitum sit Rogerio suisque heredibus et successoribus, in casu dissoluti matrimonij et extimationis peracte per comunes amicos et tertium electum, dictum castrum et bona et fructus et emolumenta percipere absgue requisitione partis, iuxu iudicis seu preconis, eciam manu armata seu militari, nec fructus et emolumenta percepta conputari debeant in sorte dotium et tertiarie, set recipiantur Pro usufructu qui deberetur ex dictis dotibus et tertiaria. Partes convenerunt quod Angelus suique heredes et successores possint redimere castlum Ferraczanj cum iuribus a Rogerio suisque heredibus et successoribus, infra tempus triennij a die soluti matrimonij, satisfaciendo Rogerio suisgue heredibus et successoribus de dotibus et tertiaria; et si Angelus vel eius heredes et successores non restituerent dotes et tertiariam infra tempus triennij, liceat Rogerio suisgue heredibus et successoribus castrum Ferraczanj cum omnibus iuribus et iurisdiccionibus penes se in perpetuum tenere, vendere et alienare et alia facere gue quilibet dominus et pahonus de rebus suis facere posset. Hec etiam pacta promissa fuerunt inter partes easdem quod, si Angelus vendere voluerit castrum Ferraczanj infra tempus triennij, quod debeat vendere Rogerio vel suis heredibus et successoribus pro eo pretio quod de dicto castro per ipsum Angelum reperietur ab alijs volentibus emere' si eidem Rogerio videbitur ipsum emere velle sic. Et si Angelus eiusque heredes et successores non assignarent castrum Ferraczanj cum iuribus et bona extimanda per comunes amicos, liceat eidem Rogerio eiusque heredibus et successoribus recipere, absque requisitione partis, iussu iudicis vel preconis, etiam manu armata et militari, de bonis et rebus, iuribus et accionibus ipsius Angelj suorumque heredum et successorum ipsaque recepta vendere donec fuerit de predictis dotibus et tertiaria restituendis satisfactum, pro pretio quo poterunt melius expediri, pro quo pretio credi voluit Angelus iuramento Rogerij suorumque heredum et successorum. Angelus ex pacto convenit castrum Ferraczanj, Rogerio obligatum pro dotibus et tertiaria, liberum et nemini obligatum, et si reperiĂŒetur quomodolibet obligatum, promisit Angelus eidem Rogerio, heredibus et successoribus suis pignorj ponere tenutam alterius castri sive aliorum castrorum suorum, assendentem ad valorem summe dotium et tertiarie, cum similibus ypotecationibus et pactis pro castro Ferraczanj. Pro quibus observandis partes obligaverunt sese suosque heredes et successores bon" omnia, iura et actiones, sub pena unciarum mille de carlenis argenti' applicanda pro medietate "" parti observanti et pro alia curie ad quam reclamatio facta foret. Rogerius dedit in suum fideiuxorem i""obum Gaytanum, fratrem utrinque coniunctum ipsius, presentem; qui fideiuxor promisit se facturum quod Rogerius observabit omnia in presenti contractu contenta et, in casu quo non observaverit, promixit idem lacobus Angelo et Corradutio, sub fide procerum et magnaturn, ut principalis expromissor observare, sub obligation. oĂ€oium bonorum suorum ac sub pena unciarum mille. Rogerius, Angelus, Corraducius et lacobus prestiterunt sacramentum predicta omnia obseryare. De rogatu partium facta sunt instrumenta, quorum pr"r"r,, scriptum est manu mei supradicti notarii, iudicis et testium subscriptionibus roboratum' pro ,""uritut" Rogerij .iurqu" heredum et successorum, gui ea scripsi. Actum in terra Trayecti. ST. $ Salvator Pi"oou, iudex ad contractus. S. S Cobellus Farionus analis iudes Tenayecti (!). ffi Andreas de Cavalerio testis. ffi ludex Antonius Ci"'inus capitaneus Trayecti testis. ffi Zulianus Minutillus. S Iuliano Puzzo testis. * Forminus magisri lohannis. ff Simon Minutillus. ffi Antonius locto. É Notarius Marcus de Sancto Apolinari testis.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
E4
c-1427.XI.5. Sezze
821.
Giacabello Parlatore, prccuratore
- aoer di
immesso
il
procuratore
Arc. Caet,, ín Prg. n. B2l.
dí
di
Orsina Orsini, oedooa
Giacomo
IV
di
Gíooanni Ceccarelli, conJerma
Caetani ín possesso della metà
Ofigínale, suítto dí seguílo
di
Cisterna
di
Rorna.
a C-|427.VII .18.
Supradictus lacobellus, procurator ut supra constitutus, volens auctoritatem, sibj concessam per supradictam dominam Ursinam, adimplere, personaliter se conferens ad castrum Cisterne una cum nobilj Iacobo Gilij predicto, rediens Setiam, in platea comunis teue Setie, hodie quinto mensis novembris, indictionis Ve, retulit coram testibus infrascriptis, videlicet lacobo Capotij, Andrea Lidanj, Andrea Bonj et Angelo de Flescha, de Setia, erj proxime preterito, die quarto mensis novembris, V" indictionis, in possessionem dicte medietatis ipsius castri et totius fortellitij, cum omnibus iuribus spectantibus ad eam, posuisse eumdem Iacobum Gilij, inuando dictum castrum et fortellitium ac territorium et districtum, silvas, nemora, capiendo possessionem ipsam per clebas terre, frondes arborum et omnia alia fecisse prout superius habuit in mandatis: Antonio Bellj Georgij, Cerrone Scrofino etAngelo Mej, de Velletro testibus, sub anno millesimo ccccoXXVIJ, pontificatus Martinj pape V'i anno decimo, indictionis V", mense et diebus predictis. Tutius Antonii Zaccharíe de Setia imperialj auctoritate notarius. ST.
S
c -t427.xll . 2r.
2726.
Roberto arìglía, conte di Brienza, e RaÍmondo Origlia, conte dt Coriglíano, nominano Urbano e Bernardo Origlia laro procuratori a cedere ognì diritto e azione sulla contea dÍ Sant'Agata de' Gali, per 5500 ducati, a Baldassare della Ratta, conte di Caserta e dí Alessano; nonchè ad autorizzare Enrico, Giooannella e Clemenzia Origlia, figli dí Roberto, a dare iI consenso a detta
Camerota
cessfone.
Arc.
Caet., ín Prg.
2726.
CoPìa autentica, înserila
ín
C - 1428
'L25.
Anno ab Incarnacione millesimo quadrigentesimo vicesimo septimo, regnante Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalern, Sicilie, Dalmacie, Croatie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno terciodecimo, die vicesimo primo mensis decembris, sexte indictionis, apud terram Camerote. Nos Antonius Franciscus de Cammerota, annalis ipsius terre iudex ydiota pro ipso anno sexte indictionis, Antonius de Canusio, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, de terra Camerote, et testes subscripti notum facimus quod Robertus Aurilia, comes Burgentie, et Raymundus Aurilia de Neapoli, comes Corilianj, asseruerunt exortam fuisse materiarn questionis inter eos ac heredes condam Petri Aurilie, comitis Cayacie, et heredes condam lohannis Aurilie, et Bernardum Aurilia, ex una parte, et Baldassanum de la Ractha, Caserte et Alesanj comitem, ex altera, super civitate Sancte Agathes et titulo comitatus, ex eo guod comes Burgencie et alij nominati dicebant dictam civitatem Sancte Agathes, in provincia Principatus ultra, cum castro eius firmato seu fortellicio, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudotarijs, subfeudotarijs, villanis, angarijs et perangarijs, aquis aquarumque decursibus, montibus, planis, forestis, defensis, terris, domibus, hedifrcijs, territorijs, tenimentis, molendinis, arbustis, starcijs, iuribus, iurisdiccionibus, pertinencijs ad eosdem Robertum, R"ymundum ac Bernardum Auriliam pertinere, causa vendicionis facte per condam regem Ladizlaum: quam civitatem Sancte Agathes ad presens possidet Baldasar de la Rath; ipso comite Caserte in contrarium asserente civitatem ipsarn ad'eumdern comitem spectare ac ipsam cum titulo comitatus possidere quarr pluribus annis prout possidet; et nolentes partes de predictis in iudicio litigare, conmunium amicorum interveniente tractatu, ad hansaccionem devenerunt, videlicet quod pro ducatis guinque milibus quingentis, ad rationem de tareois quinque carlenorum argenti pro ducato, quos Baldasar eisdem Roberto, Raymundo et Bernardo assignare promisit, Robertus, Raymundus ac Bemardus debeant renunciare Baldasari omne ius, accionem, usum, dominium et proprietatem super dicta civitate Sancte Agathes et super titulo comitatus. Confisi de 6de Urbanj Aurilie et prefati Bernardj Aurilie, eorum germanj, ipsos abscentes, in solidurn,
REGESTA CHARTARUM constituerunt eorum procuratores cum omni plenitudine potesùatis ad alienandum eidem Bardasar (!) omne ius omnemque accionem, tam super possessione quam proprietate super civitate Sancte Agathes, pro ducatis quinque milibus quingentis et ipsos recipiendum a Baldasar (!); insuper ad prèstandum assensum Henico Aurilie, primogenito Roberti, ac lohannelle Aurilie et Clemencie Aurilie, filiabus Roberti, ad presens in etate prefecta constitutis, quod possint eorum assensum prebere et cedere omne ius omnemque accionem, usurn, dominium et proprietatem in supradicta civitate. Robertus concessit potestatem eisdem Urbano et Bernardo se ipsum curatururn quod Adohardus Aurilia, filius dicti comitis, ad presens in etate pupillari constitutusr euàrn primum ad etatem perfectam pervenerit, omnia contenta in instrumento cessionis civitatis Sancte Agathes, curn castro eius firmato, iuribus et pertinentijs; ratificabit per instru-
mentum; prenominatus Raymundus, cornes Curilianj, tribuit omnimodam potestatem Urbano et Bernardo, promictendo se curaturum quod Carolus et Rogerius Aurilia de Neapoli, filij ipsius, ad presens abscentes et in Urbe romana existentes, quod ipsi emologabunt per instrumentum omnia contenta in instrumento
dicte cessionis; et in premissis reservandum regiúalem assensum; et omnia alia faciendum que necessaria fuerint; promictentes Robertus et Raymundus sub ypotheca bonorum se ratum habituros quicquid per procuratores factum fuerit. Factum est hoc instrumentum, subscripcionibus ac subsignatibus iudicis et testium roboratum, quod scripsi ego Antonius, qui meo solito signo signavi. S Signum crucis mei Antonij I Francisci qui pro iudice interfui ydiota. t{ Angelus Padulo de Sanseverino testis. ffi Presbiter Perdicas de Canusio de Camerota testis. S Bivacqua de Lucio de Camerota testis. S Angelus de Canusio de Camerota iurisperitus. S Nicolaus Quinque testis. S Antonius dè Mauro testis. I lóór, Sans: forse San Seuerfno.
c
-1427. XII . 28
1047.
.
Giooanna II concede /'assenso a Roberlo Ofiglia, conte di Brienza, e ad Enrico figlio di questo e dí Mafia Manganella, a Raimondo Origlia, conle dì Corìgliano, a Beatrice ilt Sanframondo, contessa di Cajazzo, oedoaa dt Pietro Orìglia, e ad Antonella loro figlío, nonchè a
Napolt
Bernardo Origlia perchè conte
di Caserta e di
possano oendere
Ia
città
di Sant'Agata de' Goti a
Baldassare della Ratta,
Alessano.
Ofigínale. SuIIa plíca nole del sec, XV: a,) die prima mensis marcij, T'indictionis, fuit magnifico domino Francisco Abenabulo regio comisrio; A) die XIJ agusti, IJ indictionis, MCCCCLXUIIJ, Neapoli, presens privilegium presentatum fuit per notarium Antonium Gayetaaum, procuratorem excellentis domini Arc.
Caet., Prg.
n. 1047.
presens privilegium presentatum
comitis Francisci etc. coram magnificis dorninjs lohanne Baptista de Bentivoglis et Anello Archamone conmisarijs etc. in causa Balneolj quam habet cum dominoPetrucio episcopo Sancte Agathes; Franciscus de Constancio; nel ùerso segnature, del sec. XVII: n.9 (cotrelto sopra un oríginaio 4); del sec. XIX: Vl, n. 33.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forchalguerij ac Pedimontis eomitissa. Subiectorum noshorum compendijs ... Pro parte Baldasaris de la Rath, Caserte et Alexani comitis, consiliarij et fidelis nostri, maiestati nostre fuit supplicatum ut, cum magnifice (!) et nobiles Robertus Aurilia, comes Burgencie, Herricus eius filius primogenitus, 6lius et heres condam Marie Manganelle, comitisse Burgencie, Raymundus Aurilia, comes Corilianj, filij et heredes condam lohannis Aurilie militis, et Beatrix de Suif.u*undo, comitissa Cayatie, uxor condam Petri Aurilie, militis, comitis Cayacie, et Antonellus eius 6lius primogenitus ac Bernardus Aurilia, fideles nostri, velint eidem comiti supplicanti, empturo pro se et suis utriusque sexus heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum. civitatem Sancte Agaùes, de provincia Rincipatus ultra, gue sub certo contingenti feudali servicio seu adoha a nobis et nostra curia, immediate et in capite, tenetur ad presens per eumdem comitem supplicantem, cum eastro ieu fortellicio, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, domibus, furnis, ortis, iardenis, tenimentis, territorijs, terris, casalibus, moutibus, pratis, pascuis, nemoribus, silvis, guerquetis, vineis, olivetis, arbustis, aquis aguarumque decursibus, molendinis, bactinderijs, piscarijs, baiulacione, banco iusticie in civibus, venacionibus, 6dis et diffidis, iuribus, iurisdiccionibus, racionibus et pertinencijs omnibus, ad illam spectanúbus, alienare et vendere, necnon renunciare omni iuri et accioni eis competentibus super civitate predicta: idgue absgue nostra licencia noscat fieri
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
E6
non posse, dignaremur prenominatis vendendi et refutandi ipsi comiti supplicanti civitatem Sancte Agathes
licenciam impartiri, ipsasque vendicionem actendentes fidei
et
et
refutacionem eidem confirmare
ac illis assentire: nos,
obsequiorum merita parcium earumdem, iamdictis Roberto,
et
Herrico, Raymundo,
et
refutandi civitatem Sancte Agathes, cum castro seu eius iuribus fortellicio, hominibus, vassallis"ceterisque superius expressatis, eidem Baldasari comiti liberam licenciam concedimus, ipsasque vendicionem et refutacionem, prout in instrumento conficiendo continebitur, confirmamus; eisque omnibus, non obstante quod super re feudali processura sint, feudi natura in aliquo non mutata, quatenus tamen aljas rite et provide frant, assentimus nostrumgue benignum prestamus beneplacitum et assensum; decernentes quod vendicio et refutatio, prout in instrumento conficiendo continebitur, eidem comiti et eius heredibus perpetuo sint stabiles, incomutabiles et reales, fidelitate tamen nostra dictoque feudali servicio, nostris, alijs et cuiuslibet alterius iuribus semper salvis. Presentes licteras Éeri et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmuniri, guas, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu nostra. Datum in casho nostro Capuane Neapolis per manus nostri lohanne 1 regine t, anno millesimo quadringentesimo vicesimo octavo, die vicesimo octavo mensis t (Nel margíne infaiore, decembris, sexte indiccionis, regnorum nostrorum anno quartodecimo. u) Sig. a dl+;tra)'. Angelillus; (a srnr'sfra).' De mandato originali oretenus facto, domino M. de Anna etc. referente; (su//a plica): Registrata in cancellaria; (nel oerso).' Pro comite Caserte de licencia et assensu super civitate Sancte Agathes, 8., xxxxl.
Beatrici, Antonello
Bernardo vendendi
a) Seconilo Io stíIe dellaNatíoìtà,datiamo íIdocumento col 1427,con íI qualecoîtíspondonol'índízíone6'geca e gli anní
dí rcgrc di
Gíooanna
II.
t Autogafo. z
c
Resta
íl
cotdoncíno seríco, rosso
e nerc'
aqpeso
alla
plíca-
xx
-1428. I. 8 .
-
76.
Genazzano - Berardo(ll?)daCeccanodonaaSoeoaCaetaní,contessa d'Albe, la metàdiGiultano di Roma, ereditato da suo padre Nícola (lll )) e già concesso da Bonifacio VIII a Berardo (II ?)
di Anibaldo da Arc,
Col., Prg.
Ceccano.
XX, n.76 (Arc.
Caet., fotogt.,
B, I a, n.359).
Copía, autentícala col seguente alfo.'Copia
sive
transumptum prothocolli, reperti in quinterno prothocoltorum et atiarum scripturarum olim sr Mathei Toballi de Macereno ()), provincie Terrarum Arnulphorum, spoletane diocesis, olim notarii defuncti, scripti in folio carte bombacine mmu notarii supradicti, cuius prothocolli est talis ... ST. Iohannes Sernicote de Gallesio, Civitatis Castellane diocesis, imperiali auctoritate notarius, iudex ordinarius et camere apostotice scriba, predictam copiam iranssumptavi una cum ser Bartolomeo Thome de Sanctogemino et ser Cregorio ser Francisci de Orto notariis, coram ser lovenali ser Francisci etiam de Oito, vicepotestate nobilis Spagnoli de Maramonti potestatis et commissarij terre Sanctigemini, pro tribunali sedente ad sui solitum banchum iuris; cum suo originali.examinavi, et quiavicepotestasdictamcopiam cum suo originali concordare invenit, ideo suam iudicialem auctoritatem et terre Sanctigemini interposuit et decretum, mandaus dictam copiam in publicam formam redigi, quam ego redegi et sigoum meum a latere posui consuetum sub anno MCCCCXL, indictione tertia, die XVIIU mensis maij, pontifcatu Eugenij pape quarti anno decimo. ST. Gregorius condam ser Frmcisci de Orto, imperiali auctoritate notarius iudesque ordinarius, diglam copiam seu transultum una cum ser lohanne ser Nicole et ser Bartholomeo Thome cun suo originali abscultavi coram supradicto vicepotestate, quan invenimus bene coucordari' ST. Bartholomeus Thome de Capitonibus de Sanctogemino, inperiali autoritate notarius iudesque ordinarius, dictam copiam seu transuntum una culn ser lohanne ser Nicole et ser Gregorio ser Francisci de Orto coram supradicto domino vicepotetate adscultavi, et inveniens bene concordari cum suo originali tolomei notarii supradicti. me subscriri. Signum mei Bar ST.
Anno millesimo quadringentesimo vigesimo octavo, indictione sexta, mensis ianuarij die octavo, tem' pore Martinj pape quinti anno undecimo. In presentia mei notarii et notarij Pauli Andree de Olibano Lt notarii Petri notarii Nicolai de Perito, abbatis Sancte Marie de Coppato .. se subscribentium et
resrium infrascriptorum. Nobilis Boardus, frlius nobilis Nicolai de Ceccano, habitator castri lullani, considerans quamplurima servitia que recepit a Sveva Gaytana, comitissa Albe, olim uxore Laurentij de Columna, comite (!) Albe, volensque dicta servitia recognoscere, per se et eius heredes et successores, donavit prefate Sveve, recipienti pro se et suis heredibus, in perpetuum, medietatem castri Iullanj, positi in proviacia Campanie, cum medietate eius tenimenti et districtus, cum omni eius iurisdictione, imperio, dominio temporali dictarum rerum donatarum et cum omnibus iuribus et actionibus et cum omnibus iuribus que dictus Boardus in dicta medietate dicti castri habet, vigore successionis sui patris et aliorum
de domo sua et privilegiorum et bullarum ab imperatore per se vel alium vel alios de domo sua
REGESTA CHARTARUM
87
obtentorum, ac vigore bulle seu privilegij concessi per papam Bonifatium octavum nobili Boardo, 6lio nobilis Anibaldi de Ceccano, cum cordulis sirici et plumbo pendentibus, p€r nos notarios lecti, et in presenti instrumento eius tenor plene patebit; et cum omnibus eius iurisdictionibus, pertinentijs omnibusque suis usibus, utilitatibus, servitutibus, fructibus, proventibus, pertinentijs et adiacentijs et cum omni iure quod ipse donator habet vel sperat in futurum habere in dictis rebus donatis; promictens Boardus, per se et suos heredes et successores, domine Sveve, recipienti pro se et heredibus suis, omnia observare, ad penam mille ducatorum auri, cuius pene medietas applicetur curie ad guam fuerit reclamatum et alia medietas ipsi Sveve; promisit Boardus quod dicte res donate nemini alij sunt cesse, pignorate nec aliquo modo alienate nec de eis factus per ipsum Boardum apparet contractus in preiudicium presentis instrumenti; quod si contrarium apparebit et domina Sveva vel sui heredes in dampnum incurrerint, promisit Boardus Sveve omnia dampna, expensas et interesse reficere; Boardus obligavit et pignori posuit omnia eius bona, iura et actiones. Actum in Genaggano, in platea Castellutij : finis ab uno latere palatia dominorum de Columna de Geneggano, ab alia (!) domus Petrutij Angeli, ab alia domus Angeli Mathei Romani de Geneggano et alio latere (!): testibus domino lohanne Paridis de Anticulo" archipresbitero Sancti Nicolai de Geneggano, Antonello Petri de Sambuco, habitatore Geneggani, nobili Guido de Arimino, habitatore Geneggani; Angelo Petri Viti. Iuliano Galloggo, Iacobo luliani, IVlartorello Petri Genne, de Geneggano; nobili Francioso Antonii Christofori, Ciccolino Cole, de Olibano testibus.
c
-1428. I. n
.
LVI-
Onorato Gaetani, per procuta, contrae matrímonio con Franeesca di Capua, dl Cubella Gaualdo, la quale promette 2 000 ducati d'oro oenetí ad Onorato, che s'ímpegna di derne I 000 come dono di nozze.
Morrone
-
deJunto Fabrízio e
Arc. CoI., Prg. LVI, n. I 12 (Arc. Caet., fotogr., B, I, n. I7).
112.
figlia per
del
Ia dote
Orígínale, con sottoscrízíoní autogrcfe.
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo vicesimo octavo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, regnorum anno quartodecimo, die undecirno mensis ianuarij, sexte indictionis, apud castrum Morronj. Nos Nicolaus Stasillj magistri lohannis phisice (!) de castro Morronj, annalis iudex dicti castri, Nicolaus Parisij de Ytro, per regnum Sicilie regia autoritate notarius, et testes licterati, videlicet Bertellus Alfanus de Neapolj, Nicolaus Barnaba de Capua, Franciscus Clerica de Barj, magister Cubellus phisicus de Morrono, Gulielimus de Sancto Nucandro dictus Cinecchus, Iacobus de Argencio, Antonellus de Argencio, Antonius Galea de Pontecurvo, Paulus Silvesu'i de Aquila, Antonucius Caldarone de Alleto, Stephanus Homodei de Cayacia et Francus Giptius de Cayacia, notum facimus quod, in nostri presentia constitutis nobilj Francisco Nicolaj lohannis de Ytro, procuratore Christophorj Gaytanj, militis, Fundorum comitis, logothete et proùonotarii rengnj Sicilie etc., patris et legitimi administratoris Honorati Gaytanj, consenciente prius in nos iudicem ut in suum, cum sciret se sue iurisdiccionis in hac parte non esse, noshum super hoc officium prorogando, ad se personaliter presentandum coram magnifica domina Francesca, filia condam Fabricij de Capua, ac domina Cubella de Gisualdo, eius matre, et cum eadem Francesca sponsalia et consensLlm exprimencia de presenti per verba vis et volo contrahendum; et quod procurator possit dedit licenciam contrahere matrimonium et obligacionem promictere et recipere guod Honoratus accipiet Francescam in uxorem legitimam eiusque coniugio coppulabit, et omnia alia faciendum, que ipse comes ac Honoratus facere possent si personaliter interessent, prout in instrumento scripto manu notarii Antonii Mingna de civitate Fundorum continentur, quod inshumentum legimus, ex una parte: et Francesca de Capua, frlia legitima et naturalj condam Fabricij, ex parte altera: Franciscus procurator cr.lm Francesca, de consensu eiusdem Cubelle, matris sue ac balie testamentarie Francesce et aliorum frliorum et frliarum condam Fabricij de Capua, asserentibus partibus ipsis more nobilium et mannatum Regni iure francorum vivencium vivere, secundum usum et consuetudinem Reagni mannatum, matrimonium ad invicem, per verba acta mutuo exprimencia consensum de presenti, solemniter et legitime, conhaxerunt. Cubella pronúsit in dotem pro parte Francesce solvere Francisco procuratori et eidem comiti pro parte Honorati ducatos duo milia, ad rationem tarenorum
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI quinque per ducatum, in rebus iocalibus, pecunia et rebus rnobilibus, extimandis per comunes amicos, tempore assignacionis ipsorum, de proprijs bonis ipsius Cubelle, traddendos per Cubellam, heredes et successores suo$ procuratori seu comiti seu Honorato in hijs terminis et in hunc modum: videlicet in die transduccionis Francesce ad domum comitis seu Honorati ducatos quatricentos in pecunia et in rebus mobilibus et iocalibus, ducatos tricentos et reliquos ducatos mille et tricentos de resta dociurn Cubella solvere promisit infra annos quinque, conplendos a die transduccionis ipsius et in antea numerando. Cubella ypothecavit et pingnori posuit omnia bona sua, rflerces, mercancias, nomina debitorum et alia, ita quod, advenientibus terminis et non esset comiti et Honorato aut procuratori integre satisfactum, licitum sit eisdem, solum presentis instrumenti vigore, capere de bonis ipsius Cubelle usque ad.satisfacionenn dicte quantitatis pecunie sortis principalis, dampnorum et interesse, et se ipsos comitem et Honoratum indempnes servare. Procuratol pro parte comitis et Honorati const ... 1 eidern Francesce, stipulanti pro se, heredibus et successoribus suis, pro dodario...r et basatura et honore primi osculi subsequti, super I comitis et Honorati bonis omnibus mobilibus et sta[bilibus] ... ducatos auri venetos mille, ad rationern I, secundum usurn et consuetudiaem mannatum Rengni, iure predictam quinque [tarenorum per ducatum] I eidem Francesce et suis heredibus et successoribus quibus salvis... pro dotibus vivencium; francorum in omni debito ... solvendis et assignandis, dictis dodario seu guarta et basatura quaeumque causa mor... prefata, non qbstante quod tempore mortis dicte dot ... dominam Cubellam comiti et Honorato, I procuratori ... [reci]pienti I pro se, heredibus et successoribus suis omnia bona comitis et [Honorati] ... t feudalia, presentia et futura, cum potestate ... omni debito casu restitucionis docium ac solucionis et satisfacionis et ...1 autoritate propria, sine strepitu et figura itrdicij et autoritate, decreto pretoris, omni iuris solempnitate cessante ... 1 in solutum retinere tantum de bonis mobilibus et stabilibus burgensaticis et feu[dalibus] ... I et cuiuslibet ipsorum ad electionem et voluntatem Francesce, heredum et successorum suorum donec fuerit et ... i satisfactum de dotibtrs, dodario et basatura predictis, solum presentis instru1, interesse litis etc., quas et contra Francescam' suos menti vigore, cum integra re[fectione ex]pensarum t heredes et successores in recuperacione, consecucione [et re]habicione docium, dodarij et basature 1 predictarum pati et subire contigerit, de quibus sta[ri] ... debeat per comitem et Honoratum et eorum heredes et successores simplici tantum relacioni cum iuramento Francesce et heredum suorum, nulla probacione propterea exquirenda. Et procurator promisit Francesce curare quod omni futuro tempore comes et Honoratus presentia spousalia, de presenti contracta inter procuratorem et Francescam, rata habebunt ac ad efiectum ducent et ipse Honoratus, ut legitimus vir Francesce, eandem in uxorem suam 2 Iegitimam sociabit et ad domum comitis pahis sui seu domum suam transducet et ad eandem per carnis coppulam matrimonium consumabit et alia faciet que in veris matrimonijs contrahendis requiruntur a iure, ac cautam facient comes et Honoratus de dotibus recipiendis, dodario, quarta et basatura cum hansduccione ipsius ad domum comitis et Honorati, ipsius Francesce viri, dictam Francescam, modo oportuno, ad consilium sapientis, non obstante instrumento presenti, set aliud sufficiens ad cautelarn Fruncer"e, heredum et successorum suorum fieri debeat et refici guociens opus erit donec Francesca de predictis reputabit se cautam et nichil ad sui cautelam deficiet; actumque extitit quod Cubella possit conveniri Neapoli, Gaiete, Capue, Rome, Pisis, Venecijs et alibi ubique locorurn, terrarum et fori, ubicumque inventa esset. Que omnia in hoc instrumento contenta obligaverunt se contrahentes, sub ypotheca ett obligacione omnium bonorum, observare, sub pena unciarum auri mille, pro medietate applicanda curie coram qua de predictis proclamacio fieret et pro medietate applicanda parti affirmanti predicta a parte contraveniente; cum refeccione dampnorum et expensarum, interesse litis. Et voluerunt conhahentes luod d" predictis fiant duo inshumenta per manus diversorum notariorum interveniencium dicto contractui et, si alterum ipsorum perderetur, quod possint similia 6eri per manus alterius notarorium; facta sunt inde
duo instrumenta, scripta unum per manus mei notarij Nicolai Parisii de Ytro et reliqum per manus notarij Goffridi de Roberto de Cayacia, set presens scriptum est comiti et Honorato et reliqum Cubelle et Francesce, nostrum iudicis et testium subscripcionibus roborata. ST. tfi Nicolaus iudex. S. phisicus testis. $ Pertellus de Alfano de Neapoli testis. S Magister Cubellus de Murrono 1 testis. de A[quila] Silvester Paulus testis. Cayacia de Gipcius $ Antonius S ffi Franciscus 1 t Argencio testisi. Iacobus testisl. de Fontecurvo * [de Calda[rone testis]. * Antonius [Galea t de Nicolaus de Bemaba testis. ffi S Stephanus Hornodei de Cayaeia ffi Cinoc[chusl ... Capua testis. S Franciscus de Quirico de Baro testis. L
La
pergamena
è ilanneggíata da lacerczíoní. 2 Conetto pot'cum
REGESTA CHARTARUM
c-1428.I.16
89
7lt.
.
Marino - Alcuní abitanti aouti in deposito.
di Marino a Carlo di
Arc. Caet., Prg. n. 7l I . Origínale. NeI l42E; segnaluta del sec. XIX: XLVII, n. 67.
oerso
Sermoneta ilasciano ricnoula per sei ducati d'oro,
nola ìlel sec. XVI: Receptio ducaaorum
XXX
pro Carulo de Ser-
moneta,
Anno millesimo ltucxxvl[, pontificatus Martini pape quinti anno undecimo, die sextodecimo mensis ianuarij, VJ indictione. Antoniatius de Cavis, Cicchus Colutie Calsolarij, magister Amatus, G,regorius, Silvester de Senis, Cola Nemi, Petrus Iacobi Bocchamochie et Angeloctus, omnes habitatores cashi Mareni, gui iuraverunt contra infrascripta omnia non facere, et confexi fuerunt recepisse, ex
a Carulo de Sermineto, stipulanle pro se suisque heredibus et successoribus, ducatos sex in pecunia numerata, ad rationem librarum guatuor provisinorum senatus pro ducato, de quibus ducatis et deposito predicto quilibet bene pacatum se vocavit; guos sex ducatos et depositum depositarij promiserunt, pro rata quilibet ipsorum, videlicet sex ducatos, Carulo custodire et salvos facere ipro, sex ducatos quilibet depositariorum promisit Carulo solvere in pecunia omni ipsorum resico; "f numerata hinc ad unum annum proxime futurum in tribus pachis, videlicet in omnibus guatuor mensibus finitis, ita ut, anno finito, restitucio facta sit per quemlibet, cum damnjs, expensis et interesse ex nunc in antea faciendis per Carolum et suorum heredum et successorum (!); atque omnia promiserunt observare, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum et pena unius libre auri, pro medietate applicanda curie castri Mareni et pro alia medietate ipsi Carulo. Actum in castro Mareni, ante curiam: testibus Georgio lacobi Odoni de castro Frascati, vicario castri Marenj, notario lohanne Loctini de Sermineto et Vannutio Francisci de Golino de castro Marenj. Angelus Palutii Cecchi Pauli, dictus alias Angelus Ingiafri de Nicolis de Urbe, imperiali auctoritate notarius. ST. causa simplicis depositi,
c-1428.1.t7.
7ll"
Marino - Alcuni abítanti di Marino aoutí in deposito. Arc. Caet., in Ptg. n.7l l.
a
Carlo
di
Sermoneto rilasciano úceouta per sei ducati d'oro,
Oúgínale, scritto dí seguilo
a C-1428.1.16.
Anno millesimo ttucxxvltJ, pontificatus Martinj pape quinti anno undecimo, mensis ianuarij die decimo septimo, V; indictione. Franciscus de Golino, Iohannes de Frollj, Palutius Lellj Mazzolj, cum consensu patris suj, Simeon Scarpecta et Antonius Fieramonte, omnes de castro Marenj, et quilibet ipsorum confessus fuit recepisse in depositum a Carulo de Sermineto, stipulante pro se et suis heredibus et successoribus, ducatos sex, ad rationem quatuor librarum provisinorum senatus pro ducato, de quibus sese bene pacatos vocaverunt; quod depositum promiserunt dicti depositarii et quilibet ipsorum dicto Carulo tenere et salvum facere omni cuiuslibet ipsorum resico et solvere hinc ad unum annnm proxime futurum, videlicet ex nunc usque ad octo menses ducatos quatuor et, finito anno, ducatos duos, cum omnibus damnis, expensis et interesse ex nunc in antea faciendis per Carolum occasione predicta. Promiserunt depositarij et quilibet ipsorum predicta omnia et singula observare, sub vinculo sacramenti et ypoteca ac obligatione omnium bonorum eorum et peua "'ius libre auri, pro medietate applicanda curie castri Marenj et pro alia medietate dicto Carulo de Sermineto seu eius heredibus et successoribus. Actulm in casho Mareni, ante curiam: testibus Cola Nicii, Antonio magistú Petrl Ferrarii et Silvesho de Senis, habitantibus in dicto castro. Angelus PalutijCecchi Pauli, dictus alias Angelus Ingiahi de Nicolis de Urbe, impeúali auctoritate notarius. ST. tv,
t2
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
90
c
-1428
.l .21.
2726.
Ekatrice di Sanframondo, r)edooa di Pietro Origlia conte dí Cajozzo, nomína i procuralori suoi a dare íI consenso alla oendita della conlea di Sant'Agata de' Goti, che i propií cognati intendono fare a Baldassare della Ratta.
Pomigliano d'Arco
Arc. Cael., ín Prg. 2726.
Copîa autenlíca, inseríta
ín C- 1428.1.25.
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo vicesimo octavo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Goacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitisse, regnorum anno quarto decimo, die vicesimo primo mensis ianuarij, sexte indictionis, apud castrum Pummiliani de Archora. Nos Antonellus Tenaczanus de Neapoli, ad contractus iudex, Nicolaus de Valle de civitate Neapolis, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti notum facimus quod, in camera dicti castri Pummiliani, Beatrix de Sanhaymundo, relicta condam Petri Aurilie, comitis Cayacie, more nobilium et iure romano vivens, asseruit coram nobis quod Robertus Aurilia, comes Burgencie, Raymundus Aurilia, comes Corilianj, et Bernardus Aurilia de Neapoli, cognati Beatricis, intendirnt vendere civitatem Sancte Agathes, de provincia Principatus ultra, cum castro seu fortellicio eius firmato ac cum hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, reddentibus, feudotarijs, subfeudotarijs, villanis, angarijs et perangarijs, aquis aquarumque decursibus, montibus, planis, forestis, defensis, terris, domibus, hedificijs, territorijs, tenimentis, molendinis, arbustis, starcijs, iuribus, iurisdiccionibus et pertinentiis omnibus, Baldasar (!) de la Rath, Caserte et Alexanj comiti; et quia, ad instanciam comitis Caserte, Beahix vult consentire predicte vendicioni, confisa de fide nobilium Amelij Morimilis 1 et Flanciscischelli Brancie de Neapoli, militum, ipsos abscentens, in solidum, constituit procuratores cum omni plenitudine potestatis ad consenciendum dicte vendicioni et ad refutandum comiti Caserte'omnibus iuribus et accionibus eidem Beatrici conpetentibus super dicta civitate Sancte Agathes et pertinentijs suis; et promictendum omni futuro tempore dictam vendicionem ? ratarn habere; et omnia alia faciendum ... Factum est hoc instrumentum per manus mei notarij supradicti,- signo meo solito signatum, subscripcione mei iudicis et nostrum testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego Nicolaus notarius. * Antonellus Terraczanus de Neapoli iudex. ffi Antonellus t B Antonius de ... 2 Morumilis (!) de Neapoli testis. S Penocta Severino de Neapoli [testis]. Caserte testis ...
2
1 Inceila Ia lettwa
c -1428.1.22
/ra
Mormulis
o Morimilis 2 La
pergamena
è danneggíata da una
lacerazíone,
2726-
.
Antonello Oríglía, pupilIo di Píetro qnte di Caiazzo, coll'aulorità della madre Pomíglíano d'Arco Eleatrice di Sanfrcmondo, nomina i suoÍ procuratorì a dare íl consenso alla oendíta della contea di Sant'Agata de' Goti, che i proprii zii paterni íntendono fore a Baldassare della Ratta. Arc.
Caet.,
ín Prg, n.
2726..
Copía autentícala, ínsenta
ín C' 1428.1.25.
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo vicesimo octavo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Rovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno quartodecimo, [die vicesimo secundo t Nos [An]tonellus [Terraczanus] 1 de mensis ianuarij],{ [apud] castrum Pum[miliani de Ar]chora. Neapoli, ad contractus iudex, Nicolaus de Valle de civitate Neapolis, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti notum facimus guod, in camera dicti castri Pommilianj, Antonellus Aurilia, frlius condam [Petri] I de [Auril]ia 1, comitis Cayacie, maior annis quatuordecim, minor sexdecim, ut ipse ac Beatrix de Sanflaymundo eius mater dixerunt, cum auctoritate mahis et tutricis, asseruit coram nobis guod Robertus Aurilia, comes Burgencie, Raymundus Aurilia, comes Corilianj, et Bernardus Aurilia de Neapoli, fratres, paruj ipsius Antonellj, intendunt vendere omne ius omnemque accionem
RECESTA CHARTARUM
9t
cum titulo comitatus, super civitate Sancte Agathes, de provincia Principatus ultra, 2 cum castro seu fortellicio eius firmato ac cum hominibus, vassallis, vassallorumque redditibus, reddentibus, feudotariis, subfeudotarijs, villanis, angariis et perangariis, aquis aguarumque decursibus, montibus, planis, forestis, defensis, terris, domibus, hedificijs, teuitorijs, tenimentis, molendinis, arbustis, starcijs, iuribus, iurisdiccionibus et pertinentijs omnibus, Bardasar (!) de la Rath, Caserte et Alexanj comiti; et quia, ad instanciam comitis Caserte, Antonellus vult consentire predicte vendicioni ac renunciare comiti Caserte omnibus iuribus et accionibus eidem conpetentibus super civitate Sancte Agathes, tam racione successionis dicti condam Petri patris sui quam porcionis hereditatis, obligacionis, donacionis, legati quam alterius iuris: confisus de fide nobilium Amelij Mormulis 3 et Franciscellj Brancie de Neapoli, militum, ipsos abscentes, in solidum, constituit procuratores cum omni plenitudine potestatis ad consenciendum dicte vendicioni et ad refutandum comiti Caserte omnibus iuribus et accionibus eidem Antonello conpetentibus super civitate Sancte Agathes et pertinentijs sujs; et omnia alia faciendum; promictens se Antonellus, sub ypotheca omnium bonorum, ratum habiturum quicquid per procuratores factum fuerit. Factum est Per manus mei notarii supradicti hoc instrumentum, subscripcione mei iudicis et nostrum testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego Nicolaus notarius ipsumque meo signo signavi. ffi Antonellus Terraczanus de Neapoli iudex. S Presbiter Nicolaus de lacono de Pummiliano testis. S Resbiter Philippus Bufulcus de Pummiliano testis. $ Melchion de Lando de Aversa testis. L
La
d.ocumenlo
da struppí, rcnile illegíbill alcuní 2 NeIl' ínterlìneo. 3 ló6r. Momulis.
pergamena, danneggíala
C- t 428.1.25
.
elementí che sono stalí desunli dall'indícazíoní fornìteci dal
2726.
c -t428.1.2s.
I conti Bernardo, Roberto, Raimondo ed Enrico Origlía, per 5 500 ducati, cedono ogni diritto e azione sul|a contea di Sant'Agata de' Goti a Baldassare della Ratta, a faoote del quale prestano iI proprio consenso anche Beatrice di Sanframondo, oedooa dì Pietro Origlía, ed il figlio
Napolf
Antonello Ortglia. Orígínale, con soltoscrízíoní autografe. Nelmaryíne infeiore, adestta: die XIJ" agusti, Caet., Ptg. n. 2726. prer.n. instrumentum presentatum fuit per notarium Antoninum Gagetanum, Procuratorem MCCCCLXUIIJ, Neapoli, II injictione, de Bentinglis et Anello Archamonó domini comitis Francisci, comitis Sancte Agathes etc., coram magnificis dominis Iohanne Baptista Franciscus de Constancio; Agathes, episcopo Sancte Petrucio domino quam habetcun deNeapoliconmisarijsetc..in causa Balneolj, presens imtrumentum Preentatum fuit coram indictione, marcij, prima mensis à) die (omessa); : a) sec, XV '.. del note nel oerso
Atc.
magni6co domino Francisco Abenabulo regio commissario; segnatute,
del
rec.
XVII: n.4; n' ll9 l àeI sec. XIX: VI' n' 2l'
quadringentesimo vicesimo octavo, regnante Iohanna secunda, Hung*i", lerusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Comanie Bulgarieque regina' Provilncie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno quartodecimo, die vicesimo quinto mensis ianuarij, sexte indictionis, Neapoli. Nos Antonellus Terraczanus de civitate Neapolis, ad contractus iudex, Angelus Maroganus de civitate Neapolis, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti no-tum facimu-. quod, in nostrj presencia constitutis Bernardo Aurilia de Neapoli, agente tam suo quam procuratorio nomine Roberti Aurilie de Neapoli, comitis Burgencie, et Raymundi constat instrumento facto apud terram Came' Àrili" d" Ne"ptli, "o*iti, Corilianj, de qua procuracione l, die vicesimo primo mensis I I rote, sub anno Incarnacionis millesimo quadrigentesimo vicesimo septimo decembris, sexte indictionis, per manus Antonij de Canusio, per regnum Sicilie regia auctoritate notarij, subscripcione Antonii Francisci de Camerota, annalis ipsius terre iudex (t) ydeota pro ipso anno sexte indictionis, et testium in numero oportuno, cuius tenor talis est ("f.C- 1427.XL(.2/): et Herrico Aurilia de Neapoli, maiore annis decem et septem, prout nobis ex asPectu sui corporis apparuit et ipse iuramento firm"uit, filio primogenito comitis Burgencie ac 6lio primogenito et herede condam Marie Manganelle Burgencie, agente cum auctoritate prefati Bernardi, procuratoris Roberti comitis de Gaieta, "o-itisr. Burgencie: agentibus B"rou.do et Herico pro se ipsis et eorum heredibus et successoribus, ex una partl: et Bullaru. (!) de la Racù, Caserte et Alesani comite, agente pro se et suis heredibus et succes,oribur, ex parte uù"r", asseruerunt partes exortam fuisse materiam questionis extra iudicialiter inter
S Anno a Nativitate millesimo
92
DOCUMENTI DELL'ARCI.{IVIO CAETANI
easdem super civitate Sancte Agathes et titulo comitatus, ex eo quod Bernardus ac Robertus et Raymundus dicebant civitatem Sancte Agathes, sitarn in provincia Principatus ultra, iuxta territorium castri Ayrole, iuxta territorium Oraczanj, iuxta territorium Ducente, cum cash'o eius firmato seu fortillicio, Frominibus, vassallis vassallorumque redditibus,"reddentibus, feudotarijs, subfeudotarijs, villanis, angarijs et perangarijs, aquis aquarumque decursibus, montibus, 2 planis, forestis, defensis, terris, domibus, hedificijs, territorijs, tenimentis 2, molendinis, arbustis, startijs, iuribus, iurisdiccionibus et pertinentijs, cum titulo comitatus, ad eosdem Robertum, Raymundum ac Bernardum spectare pro portionibus infrascriptis: videlicet ad Bernardum pro quinta parte et ad predictos comites pro leliguis quatuor partibus; seu in eadem civitate ius et accionem habere ex causa vendicionis eis facte per condam regem Ladizlaum; quam civitatem Sancte Agathes ad presens possidet Baldasar de la Racth; ipso comite Caserte in contrarium asserente civitatem ipsam Sancte Agathes, cum iudbus et pertinentijs et cum titulo comitatus, ad eumdem spectare et ipsam possidere et possedisse quam pluribus annis. Et nolentes partes in iudicio litigare, con^unium amicorum parcium interveniente h'actatu, ad transaccionem devenerunt, videlicet quod pro ducatis quinque milibus guingentis, ad rationem de tarenis quinque carlenorum argenti pro ducato, quos Bernardus ac Herricus confessi fuerunt se recepisse a comite Caserte, perpetuo relapsaverunt Bardasar (!) comiti omne ius omnemque accionem, tam super possessione quam supel' proprietate dicte civitatis; sub
pena unciarum auri mille, medietate curie reginali vel curie in qua reclamari contingat applicanda et medietate comiti et suis heredibus et successoribus; cum refeccione dampnorum, interesse, expensarum; Bernardus obligavit se facturum quod Carolus et Regorius (!) Aurilia de Neapoli, fllij ipsius Raymundi, ad presens abscentes et in Urbe romana existentes, omnia in presenti instrumento contenta ratificabunt; nobilis Amelius Morimilis 3 de Neapoli, miles, procurator Beatricis de Sanflaymundo, vidue relicte condam Petri Aurilie, comitis Cayacie, more nobilium et iure romano viventis, et Antonelli Aurilie, filij primogeniti condam Petri et Beatricis, prout de Amelij procuracione constat instrumentis factis apud castrum Pummilianj de Arcora, die vicesimo primo mensis ianuarij, sexte indictionis, per manus Nicolaj de Valle de Neapoli notarij, subscripcione Antonelli Tenaczanj de Neapoli ad contractus iudicis et testium subscripcionibus roboratis, et alterius (!) die vicesimo secundo mensis ianuarij, per manus notarij Nicolaj, subscripcionibus dicti iudicis Antonellj et testium, quorum tenores tales sunt (rf .C - l42B .l .21 ; C- 1428.1.22); dictus Amelius procurator predictas refutationem, cessionem et transaccionem, factas per dictum Ber4ardum de civitate Sancte Agathes et titulo comitatus, iuribus et pertinentijs suis omnibus dicto comiti Caserte, ratificavit, et refutavit eidem omne ius, accionem, usum, dominium et proprietatem, Eeatrici et Antonello conpetens et conpetentem quocumgue iure, titulo et causa, tam racione successionis dicti condam Roberti quam eciam porcionis hereditatis, obligacionis, donacionis, .legati, docium ipsius Beatricis, antefati vel quarte aut terciarie quam alterius obligacionis et iuris eisdem Beahici et Antonello conpetentibus super civitate Sancte Agathes, iuribus et pertinentijs eius omnibus; et promisit Amelius eidem comiti Caserte, sub ypotheca et obligacione bonorum Beahicis et Antonellj, sub pena predicta, nullam causam movere vel moveri facere super dicta civitate Sancte AgaĂšes et titulo comitatus, hominibus, vaxallis, iuribus et pertinentijs eius omnibus, ymmo semper sinere eumdem comitem eiusgue heredes et succe$sores dictam civitatem cum titulo comitatus et pertinentijs eius omnibus pacifrce possidere: prenominatus Bernardus Aurilia, a procurator Roberti comitis Burgencie, heredes, successores et bona omnia Roberti eidem comiti Caserte obligavit, sub pena predicta, se facturum quod Adohardus Aurilia, filius dicti Roberti comitis Burgencie, ad presens in pupillari etate constitutus, quam primum ad etatem perfectam pervenelit, ad omnem Baldassar comitis Caserte et eius heredum et successorum requisitionem, omnia in presenti instrumento contenta ratifrcabit; reservato in premissis ac obligacione bonorum feudalium reginali beneplacito et assensu. Ad comitis Caserte eiusque heredum et successorum cautelam factum est hoc instrumentum, nostrum iudicis et testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego Angelus notarius. ST. S. Antonellus Terraczanus de Neapoli iudex. S Philippus Filimarinus dyaconus neapolitanus testis. S Pallocta Minutulus de Neapoli testis. ffi Nicolaus de Flore de Neapoli iuĂşsperitus ac regni Sicilie in magua curia magister racionalis etc. ff Iudex Gaspar de Leo de Neapoli testis. S Notarius Antonius Pirocius de Neapoli testis. S Salvator Menoascha de Neapoli testis. ffi ludex Marinus Bulocte de Sancta AgaĂša iurisperitus. S Notarius Andrea Pirocius de Neapoljtestis. S Notarius Antonellus Scarpatus de Neapoli testis. $ Marchion de Lando testis. Presentibus domino Antonello de Gsualdo, domino Francischo de Achille, abbate Philippo Fillimarino, Carlucio Fillimarino, Pallocta Minutulo, iudice Nicolao de Flore, iudice Gaspare de Leo; iudice Marino
RECESTA CHARTARUM
93
de Galocto, Lanzalao Manganella, Antonello de Lando, notario Antonio Pirocio, notario Antonio Ficcha de Gayeta, notario Petro Paulo de Christoforo de Magdalono, iudice Salvatore Minoascha, notario ,\ntonello Scarpato, notario Andrea Pirocio. I Riscrítlo su rasurc dal notaíc stesso, i nnontibus-tenimentis scn'lfo duc aolle. s D'ínceilo lettuta fra Mormulis o Morimilis 4 A/eI leslo ,A.uria
c,-1428.IXI.9
733.
.
Maenza - Francesco Itrl Caetani dí Maenza e Maryherita de Cabannis, in conformítà aì capítoli matrimoníali, promeltono dí dare in sposc a Onorcto Caetani dí Filettíno Antolina de Cabannis,
loro rispettíoa
cognat<i
Atc. Caet', Prg. n,733. XVII : n. 5l .
e sorello. Qrígínale, con soltosuízioní
autografe. NcI
oerso, note
del
sec,
XVIil e XIX
(omesse);
segnaluta del sec.
Anno millesimo CCCCXXVIIJo, indictione VJ, pontificatus Martinj pape V anno XJ, mensis marrij Franciscus filius condam lacobelli Gaytani et Margarita de Cabannis, uxor sua, cum consensu ipsius mariti, prgmiserunt nobili notario Iohanni Leonardi de Vico Campanee, alatrine dyocesis, pr.ocuratori Honorati 6lij condam Antonii Gaytani, recipienti nomine ipsius Honorati, dare et tradere Antolinam de Cabannis, congnatam prefati Francisci Gaytani sororemgue Margarite, in uxorem prefato Honorato, et sese facturos quod Antolina contrahet sponsalia et matrimonium, tam per verba de presenti vis et volo quam etiam per coniunctionem carnalis copule, cum Honorato, tempore legitimo; et sese soluturos eidem Honorato, pro dote ipsius Antoline, tempore in capitulis confectis inter Franciscum et Margaritam, ex una parte, et predictum notarium lohannem, procuratorem Honorati, prout de procuratorio constat die
lX.
per instrumentum scripturn manu Petri lohannis Benedicti notarii de castro Turris, lectum per me notarium, ex parte altera, scriptis manu Petri Tutij de Pacciano de Alatro, nunc notarij cashi Magentie, ducatos nrille et quingentos de auro denariorum senatus; et versa vice predictus notarius lohannes procuratol. prornisit Francisco et Margarite, stipulantibus pro Antolina, guod Honoratus Gaytanus contrahet sponsalia et matrimonium cum Antolina, tempore legitimo, tam per verba de presenti vis et volo quam etiam per copulam carnalis coniunctionis, et quod Honoratus tempore matrimonij, solutis sibi mille et quingentis ducatis dotis nomine Antoline, faciet ipsi Antoline instrumentum dotale, prout in predictis capitulis continetur; que omnia ac etiam alia que in dictis capitulis continentur ad invicem promiserunt observare, sub pena mille ducatorum, applicanda pro medietate curie ad quam fuerit proclamatum, pro alia medietate parti servanti; Franciscus et Margarita obligaverunt eidem Iohanni omnia bona eorum et predictus lohannes obligavit Francisco et Margarite omnia bona Honorati Gaytani. Actum in sala maiori primi inhoytus rocce castri Magentie: Rotundo de castro Turis, dompno lohanne Gente, archipresbitero ecclesie Sancte Marie, Iohanne Nicolai Nigi, Terio Belli Terij de castro Magentie, Antonio Catillo, Feho laneccaro et Nicolao lacobi, de castro Rocce Burge testibus. Nicolaus lacobi Cifre de Bassiano apostolica et inperiali auctoritate notarius. ST. Franciscus qui supra propria manu me subscripxi. Margarita que supra manu propria me suscrissi- Antoline gue supra manu propria me suscrissi. Iohannes guj supra manu propria me subscripxi.
c-1428.IV.29. Fondí
LVI - rr3.
Onoralo Caetani e suo padre Cùstoforo tr Caetaní, conte di Fondi, castituìscono loro procuratore il nobíle Froncesco di Nicola di Giooanni d'ltri ad esigere 700 ducatí da Cubello Gesualdo per la dote di Francesca, fglta di questa e dí Fabrízio di Copua, con mahdato dí obbligare a Francesca o San Marco deí Caootí o Morcone o San Giorgio la Molara per l'ammontare di I
000
ducati.
4rc. Col', Prg. LVI, n. I I 3 (Arc. Caet., fotogr." B- I, n. I8j-
Ortgínale, con solloscizíoní autogafe.
S Anno Nativitatis millesimo guatricentesimo vicesimo octavo, die vicesimonono mensis aprilis, sexte indictionis, regoante Iohanna secunda, Ungarie, lerusalem et Sicilie, necnon et Dalmatie, Croacie,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
94
Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Cumanie Bulgarieque iegina, Rovincie et Forqualguerij ac Pedemontis comitissa, regnorum anno guartodecimo, apud civitatem Fundorum. Nos Nicolaus notarii Nallj de Fundis, iudex ad èontractus, Guilielminus Bellj Lucie de Fundis, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, necnon et dominus Pascarellus de Neapoli, dominus Benedictus de Fractis, Savus Gnafrj de Urbe, Rogerius Baronis de Camponnellis, Antonius Belli Raynaldi de Fundis, notarius Dianus de Maientia, Nicolaus notarij Landulfr de Fundis, notarius lohannes lohannis Pannutij de Ynola, Loysius de Cellamore cancellarius, notarius Thomasius de Vallecursa, notarius Nicolaus Parisius de Ytro et Carlutius Frecza de Neapolj, testes literati, fatemur quod Honoratus Gaytanus, miles etc., nondum in etate quatuordecim annorum perfectus, cum consensu Christofori Gaytanj, militis, comitis Fundorum, logothete et prothonotarij regni Sicilie etc., patris et legitimi adminishatoris ipsius Honorati, ibidem presentis, nichilominus et ipse Christoforus, in solidum, confisi de fide nobilis Francisci Nicolai Iohannis de Ytro, de cuius suff,cientia et sagacitate plene constat in hac parte plus de eo quam de alijs, constituerunt eorum procuratorem supradictum Franciscum, absentem, ad se personaliter conferendum coram Francesca, frlia condam magnifici Fabritij de Capua, uxore supradicti Honorati, et coram Cubella de Gesualdo, matre supradicte Francesche, et ab eisdem recipere ducatos septigentos, ad rationem decem carlenorum per ducatum, videlicet quadrigentos in denarijs tantum et tricentos in bonis mobilibus, extimandos per comunes amicos: qui septigenti ducati sunt de quantitate duorum milium ducatorum, promissorum per eamdem Cubellam pro dote Francesche supradicto Francisco procuratori tunc recipienti; quos ducatos septingentos Cubella et Francesca tenentur dare ipsi Honorato nunc quando tempus est transductionis ipsius Francesche ad domum prefati comitis aut predicti Honorati, prout de hijs costat (!) insnumento matrimonij, scripto manu notarii Nicolaj Parisij de Ytro ac notarij Gofiridi de Roberto de Cayatia 1, quod vidimus et legimus, in ipsis septigentis ducatis, vedelicet qua' tricentis in denariis tantum et tricentis in bonis mobilibus, receptis per supradictum Procuratorem in parte dotis ipsius, faciat ipse procurator de ducatis septigentis quietationes; ac etiam cum pleno mandato quod procurator possit promictere, nomine Honorati mariti, eidem Francesche ducatos mille, ad rationem decem carlenorum per ducatum, pro dodario, basatico seu basatura et pro quarta, secundum usum magnatum Regnj, iure francorum viventium, plus vel minus, prout de consuetudine est in dicto regno inter magnates et iure francorum viventes, et pro ipsis mille ducatis ypothecare et obligare possit omnia bon" Horrorati, merces et mercantias, nomina debitorum et alia et spetialiter castrum Sancti Marci de Cavotis ant Murconum vel Sanctum Georgium de Molinaria, ad beneplacitum dominarum predictarum; et easdem Cubellam et Francescam cautas facere tam de dotibus quam de dodario, quarta et basatura predictis, prout alias extitit promissum per supradictum Franciscum procuratorem Cubelle, stipulanti nomine Francesche, prout patet in dicto insbumento, scripto manu dicti notarij Nicolaj Parisij de Ytro et notarij Gofiridi de Roberto de Cayatia. Comes promisit et se et bona sua omnia obligavit, consentiens prius in nos iudicem, notarium et testes ut in suos, sub fide procerum et magnatum, quod, adveniente tempore etatis annorum guatuordecim Honorati, promisit se facturum guod guicquid actum fuerit per comitem et dictum eius procuratorem ipse Honoratus habebit ratum; dantes constituentes auctoritatem procuratori quod omnia possit agere que ipsimet facere possent si personaliter interessent, promictentes habere ratum quicquid fuerit actum per procuratorem, sub obligatione omnium bonorum suorum' iurium et actionum, ad penam uuciarum duarum milium aurj, applicandam pro medietate parti cuius interest, pro alia medietate curie ad guam reclamatio fieret. Pro quibus observandis constituentes prestiterunt iuramenta. In cautelam omnium guorum interest factum est presens instrumentum, manu mey notarij scriptum, rogatu constituentium, cum subscriptionibus iudicis et testium roboratum. ST. Nos Cluistofanus Gaytanus Fundorum comes etc. supradicta adcettamus et manu propria subscripsi. Nos Honoratus Gaytanus miles etc. supradicta accetamus et manu propria subscripsi. S Nicolaus notarii Nallj de
Fundis reginali autoritate iudex ad contractus. S Pascarellus de Quintavalle de Neapolj testis. t{ Benedictus de Fractis artium et medicine doctor testis. fr Rogerius Baronis de Campomelle testis. S Sabbas Ingniafri de lanicolis de Urbe testis. S Notarius lohannes lohannis Fannutij de Ynola testis. Ă&#x2030; Nicolaus notarii Landulfi de Fundis testis. S Loysius de Cellamoris testis.
ffi
Antonius Belli Raynaldi testis.
I
Abbr. CaYti'
REGESTA CHARTARUM
c
-1428.
Roma
-
vI
.
95
2e .
r568. nell'fficio del
Benedetto Guidalottí, Iuogotenente
cameilengo, certifica che Gíacomo
IV
Caelani, oicorio generale del papa nel castello dì Acquapuzza, per il censo annuo di questo e dei castellí di Treoi, San Felice Circeo, Zenneto e della metà di Sonnìno, ha dato alla Camera I 0 libbre dt candele e un ceîo di sei ltbbre. del
Arc. Caet., Prg. n. 1568.. XIX: XXXIV, n. 36.
Orígínale. Nel
,erso segnature, del sec.
XVII: P. p., C. XV, f. V, n. V; n. 5;
sec.
Universis presentes literas inspecturis, Benedictus episcopus aprutinus, Francisci archiepiscopi narbonensis pape camerarij in camerariatus o6cio locumtenens. Cum lacobus Gaytanus, domicellus fundanus, in castro Aqueputride, terracinensis diocesis, eiusque teruitorio et districtu ac iuribus et pertinentiis eorumdem, ad papam et romanam ecclesiam spectantibus, pro eisdem in temporalibus vicalius generalis, pro censu ipsius castri decem libras candelarum cere necnon castrorum Trebarum, Sancti
in Maritime, ac medietatis pro indiviso castri Sonnini, in Campanie provincijs, dicte diocesis situatorum, cum eorum districtibus, iuribus et pertinentijs, pape et romane ecclesie censuarius, pro censu castrorum Trebarum, Sancti Felicis, Zanniti ac medietatis Sonnini unum cereum sive torticium ponderis sex librarum cere in festo Beatorum Petri et Pauli Apostolorum, de mense iunii, annuatim, vicariatu et concessione predictis durantibus, camere apostolice solvere teneatur: hinc est quod nos ad universitatis vestre noticiam deducimus quod Iacobus libras decem candelarum cere necnon unum cereum sive torticium de cera, ponderis sex librarum, racione castrorum predictorum debitos, pro censibus unius anni finiti in presenti festo Beatorum Petri et Pauli Apostolorum camere, Oddone de Varris adminishatore ecclesie anagnine, pape thesaurario, pro ea recipiente, die datum I presencium, per manus Egidii de Sermoneta, camerarij dicti lacobi, solvi fecit; de quibus quidem pro dicto anno pro censibus antedictis Iacobum eiusque successores et bona guietamus. Presentes literas fieri fecimus et sigilli camerariatus off,cij, quo utimur, fecimus appensione muniri. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, die vicesimanona mensis iunij, sub anno a Nativitate millesimo quadrigentesimo vicesimo octavo, indictione sexta, pontificatus Martinj pape quinti anno undecimo. Sig. 2 (Ne/ margine inferiore, a destra).' Floreni 5, solidi 3 tli (sulla plicù.: Receptis, Oddo de Varris thess[aurius]; A. de Pisis; visis, P. de Capogrossis a; (nel oerso).' Registrata; grana lllJ papales, pro quitantia et mandato.
Felicis, Zanniti,
I Ahbn dat
2
In ceru
rossa,
3 Era stato scrítto gtana, pol conetto rn
dí fotma
solidi
ooale, alquanlo danneggìato,
a Abbr.
è
appeso
alla
plìca con strkcetla
c -t428. VIII .31. San Felice Círceo
dí Bartolomeo, - Maria di San Felice Citceo,
Caetani, sìgnore
dí
petgamena.
capQss,
689. úedoúa
dí
Giooanni Burgense,
eol
onsenso
di
Gíacomo
IV
per quattro fiorínì, oende a Pietro di Cola dt Sezze, detto
Baccilerio, una casetta posta entro Ie mura del castello.
Orígínale. NeI oerso nota delempo: Emptio caealis Marie Arc. Caet., Ptg. n.689. del sec. XVII: P. p., C.XXIII, F. l, n. p'; del sec. XIX: 3, n. 29.
Bartotomei
pro Baccilerio de
Sancto Felice; segnature,
Anno Nativitatis millesimo CCCC'XXVIU., pontificatus Martinj pape quincti anno undecimo, inditione VJ&, mensis augusti die ultimo. Maria Bartholemey, relicta condam lohannis Burgensis, de castro Sancti Felicis, et per hoc instrumentum venditionis investiens, vendidit et pro magno amore donavit, in perpetuum, Peho Cole de Setia, aliter dicto Baccilerio, de dicto castro Sancti Felicis, cum decreto nobilis Manfredi de Cavalerijs de Sicilia, capitanei dicti casri pro lacobo Gaytano, domino dicti castri etc., quoddam suum casarile, situm intus caskum predictum, in regione Burghecti, iuxta rem Belle lohannis Burgensis, iuxta rem Aunude Fo..., t iuxta remCarnevalis et iuxta menia dicti castri; cum accessibus et egressibus usque in viam publicam et cum onmibus iuribus et pertinentijs; pro pretio
DOCUMEN-TI DELUARCI-IIVIO CAETANI de moneta, ad rationem sollorum guinquaginta quatuor per florenurn, quod pretium confexa fuit recepisse; obligavit se venditrix suosque heredes subcessoresque et bona
fforenorum quatuoÌ currentium
prefato emptori omnia observare, ad penam dupli dicti pretij, recasuram pro medietate curie ad quam fuerit reclamatum et pro alia parti cuius interest. Actum in castro Sancti Felicis, prope hostiunn domus Cole lohannis Sancti Pauli" in qua habitat ipsa venditrix: Cola Capotii, Antonio Petri Andree, dicto vulgariter Caczacculo, et Antonio Iohannis de Sonpneno, testibus de castro Sancti Felicis. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto, clericus terracenensis dyocesis, apostolica auctoritate notarius. ST. 2
I La a
c
legare
la
pogamena è datmeggiata ín più luoghi pergatnena una oolta anotolala.
da lacerazíoní. 2 Ail'es!rcmo
lembo
-1429. II .20.
Monastero
di
IV
-
Iohannem
segnalure,
del
delli Boni
sec.
L'abbate Paolo Caetani, ")
Caetani'una úígna, posta
Arc. Caet,, Pry. n. 710. que,..
seuiire
710.
Marmosolio
Gíacomo
è apgeso un lcccio, che dot:eua
concesse
XVII: n. 3:
in
a saldo di
tenitorio
di
lz fiorini, concede in enfileusi a e Norma deooluta al monastero. I 6t
Oiginale, con sollosctizíonî autogafe. NeI trerso nola lel sec, XV: Instrumentum vinrc per abbatem et monacos abbatie Marmossolij magnifico et excellenti domino lacobo Gaytano; P. I, C. XV[, Fas. pó.; del sec. X/X: XLIV' n.39.
Anno millesimo cccco Xxtxo, pontificatus Martini pape quinti anno XUo, indictione VlJ", mensis februarij die XXo. Quoniam monasterium abbatie Marmissolij, velletrensis diocesis, ex debito teneretur Iacobo Gaytano, primogenito condam militis lacobeili Gaytanj, in florenis sexdecim cum dimidio, ad rationem sollidorum XLVIJ per florenum, quos idem dominus annualiter pacavit, ad instantiam infrascripti abbatis eiusdem monasterii, Iohanni Sancti lohannis, vassallo suo, de castro Sermineti, petenti pecuniarn sibi solvi per prefatum abbatem, cui lohanni dictus abbas debitor erat, ut asseruit, ratione expensarum factarum per dicturn abbatem pro reparatione membrorum aliguarum domorum monasterii prefati, que r,uynose erant et maiora dampna ex eis sequi poterant; et pro expeditione dicti debiti, non inveniens abbas unde minus dampnosum foret ipsi monasterio nisi ex infrascúpta vinea ipsius rnonasterij, noviten devoluta ad dictum monasterium auxilio et favore domini prelibati, ex renumptiatione in manibus dicti abbatis facta pro parte heredum condam Iohannis delli Boni de castro Sermineti, ut patet manu mei inhascripti notarij : idcircho dominus Paulus Gaytanus, abbas dicti monasterii, colloquio primo habito cum aliquibus hatribus suis residentibus in dicto monasterio et specialiter in capitulo congregatis, more solito, pro se ipso et monacis predictis ac nomine dicti monasterij et successorum in eo, dedit in soluturn lacobo Gaytano, stipulanti pro se suisgue heredibus et successoribus usque ad tertiam et quartam personam eius progeniei, quo tempore completo, nova inphyteotica concessio fiat, ut supra, absque pretii -alterius solutione: simili modo, consideratis tutela, defensione ac protectione, quas idem dominus in defensione iurium dicti monasterii prestare cotidie non cessat, vineam supradictam'ad dictum monasterium devolutam, pro dictis sexdecim florenis cum dimidio, ad eandem rationem; que vinea posita est in territorio Normarum, retro ipsum monasterium, videlicet iuxta alias vineas et possessionem prefati monasterii, iuxta rem quam conductam tenet Tutius Marinus, iuxta rem quam laborat Antonius Marinus de Monticello, iu*i" o"m quam laborat Bellus lohannis Oddonis de Sermineto, iuxta viam vicinalem: cum accessibus et egressibus suis usque in viam publicam et cum omnibus iuribus et pertinentiis suis, ad habenduno et quicquid ipsi domino et suis heredibus et successoribus placuerit faciendum, salvo tamen iure dominii, census et proprietatis ipsi rnonasterio singulis annis reddendi in festo Beati Stephani prothomartiris unius libre cere: promictensque abbas, pro se et successoribus suis in dicto monasterio, prefato domino omnia in presenti instrumento contenta observare, sub pena quinquaginta ducatorum et refectione dampnorum et expensarum litis et obligatione bonorum dicti monasterij, recasura ipsa pena curie ubi extiterit proclamatum. Actum hoc in ecclesia dicti monasterii, videlicet in choro: Antonio Butij, notario Peho Racza, notario lacobo Pistillone, notario lohanne Ritii et notario Francisco Ritij, de castro Sermineti, ac etianr Nicolao filio Antonii de Riccho de terra Setie testibus. Iohannes Nicolai de Serrnineto inperiali et apostolica auctoritate notarius scripxi ex commissione dicti abbatis. ST. ffi Frater lohannes de Ten-
REGESTA CHARTARUM
9V
racena, monacus conventualis supradicti monasterii, habita notitia de omnibus contentis in presenti instrumento, quia congnovj hec omnia fore facta pro utilitate et maxima commoditate monasterii, meum dedi assensum et me subscripsi. Frater lacobus de Piperno monacus conventualis dicti monasterii, habita notitia de contentis in presenti instrumento, dedi assensum una cum dicto fratre lohanne et me supscrissi. r
ù Prctb. dal rcmo d.eí Palatíní. I Ncll'.estremo lembo è appesa una sttíscetta, che senîoa a legare Ia
c -t42g.v[.1
peryamena una
tolta atololala.
.
50r.
Carapellis, rcltoîe e tesoriere di Campagnq, conferma l'esenzione dalla tassa - Giooanni de dí focatico a Giacomo, Petruccio e Onorato Caetani dí Filettino nonchè ai loro caslellì di Filettino, V'alle Pietra e Tone Caietani.
Frcsinone
Arc.
Caet., Prg.
n. 50 I .
Aigína(e. Nel ocrso nota del sec. XVII:
Exemptione de pagare
li focatici per li signori (l)
della Torre.
Nos lohannes de Carapellis, legum doctor, provincie Campanee rector et tesaurarius etc. Scire volumus onrnes, ad quos presentes pervenerint, quod, dum generale mandatum 6eri fecerimus in tota provincia Campanee, nostre iurisdictioni subiecta, et inter alios lacobo, Petrutio et Onorato Gayetanis, pro collecta foculariorum, nobis, nomine camere, solvenda, ut ad nostrum spectabat offitium, ut extiterat nobis iniuntum a sanctitate domini nostrj ut generaliter recolligere deberemus collectas, fructus, redditus et proventus ad cameram pertinentes; qui quidem dominj a nostro mandato sentierunt se gravatos pro casho Felectenj, Vallispretarum et Turris, in eorum pleno dominio consistentibus, ab omnj iurisdictione curie generalis provincie Campanee ac et solutione dicte collecte foculariorum, ut per nos ipsis iniungebatur; ostenderunt namque nobis et presentaverunt quoddam indultum seu bonifatianum, nec non et quamdam sententiam latam pro ipsis dominis per legum doctorem condam dominum Stephanum de Agubio, tunc rectorem provincie Campanee, et dominum Clementem Tutij de Babuco, tunc iudicem generalem, prorsus liberantes et absolventes a dicta collecta faculariorum prefatos dominos et supradicta castra ipsorum: unde relinquimus et relassamus in eorum libertate et exentione, prout reperimus, nec ipsos compellirnus ad dictam solutionem foculariorum. Unde ad cautelam predictorum dominorum et castrorum has nostras presentes literas, ad postulationem ipsorum, ipsis scribere et publicare fecimus notario Pag.i nostro cancellarioque scribe. Actum in arce Frusinonis, sub anno millesimo CCCC. vicesimo nono, meniis iulij die primo, Vtl indictione, pontificatus Martinj pape Vd anno duodecimo: notario Antonio Antonij de Carapellis, Colella de Castroveterj et abate Angelo Sancte Lucie de Frusinone testibus. Pax Antonii Masij de Carapellis imperiali auctoritate notarius et nunc notarius, offitialis et scriba ipsius rectoris, de mandato predicti rectoris, ad petitionem predictorum dominorum, scripsi. M.
c -[429.VIII .8 . Barí
2173.
II procuratorc della regina Maria il'Enghien e dei fgli di questa, Giooanní Antonio, Caterina - Gabfiele del Balzo Orsíní, rilascia quíetanza di 539 ducati aI commíssafio di Andrea Matteo e e Gíosía Acquaoioa, in conto della quoto della dote, assegnata gìà a Maria del Balzo Orsini, moglíe
di Antonio
Acquaoioa,
zio
paterno e
fratello
fispettioamente
di Andrea Matteo e Grosia.
Ofigínale, con sotlosctizíoní autografe. NeI oerso note, del sec. XV: Imtrumentum proCael., Ptg. n. 2t73, personam lohannotti Parri de Barolo a regina Maria de Emgenio et a principe Tarenti et Catherina de Baucio et in personam conmissarij Christoforj de Murro destinati ad ... domino Andrea Mathee duce Adrie et lcia de Aquaviva, domino Teramj et patruo
Atc.
cure
in
Andree Mathei, de restitucione docium domine Marie, uxoris ducis Anthonij, patrui dicti Andre Mathej premortuj: procura a ricuperare la dote de Maria de Angenio rnoglie del duca d'Atri; segnaluta del sec. XIX: XIll, n.4.
del
sec.
XVI
:
quadringentesimo vicesimo nono, regnante lohanna secunda, Sicilie, Dalmacie, Goacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Cumanie Bulga-
ffi Anno ab Incamatione millesimo Hungarie, Ierusalem et
rieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, regnorum anno quintodecimo, mense augusti die octavo, septime indictionis, Baroli. Nos Andottas de Maroldo de Barolo, quo ad contractus
tv,
re
DOCUMEN'I
! DELL'ARCHIVIO CAETANI
per provinciam terre Barj reginalj auctoritate iudex, Dominicus Roccus de tano, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti licterati notumfacimus quod, in nostri presencia constitutis nobilibus lohannotta de Piczolis de Barolo, procuratore regine Marie de Emghenio, regine Hungarie, Ierusalem et Sicilie etc., ac Iohannis Antonij de Baueio de Ursinis, Tarenti principis etc., et Ecaterine de Baucio de Ursinis, Claramontis domine etc., eiusdem regine Marie filiorum, de cuius procuratione nobis instrumento constitit, Licij confecto, die duodecimo mensis iulij nuper elapsi anni, sexte indictionis, manu notarij Guillielmi Ranche de civitate Licij, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarij, subscripto subscriptione Nucij Pacconj de Licio, per provinciam Tene Ydronti, reginalj auctoritate ad vitam ad contractus iudicis, et testium in numero oportuno subscriptionibus roborato, ex parte una: et Christofaro de Murro, commissario Andree Mathei, ducis Adrie etc., et losie de Aquaviva, Teramj domino etc., patruj dicti ducis, ex parte altera: prefatus lohannottus, ad interrogationem sibi factam per dictum Chnistofarum, asseruit olim firmatam fuisse concordiam inter eandem regina Mariam dictumque principem et ipsam dominam Ecaterinam, tam eorum nomine quam pro parte Gabrielis de Baucio de Ursinis, eiusdem regine Marie filij et predictorum principis et Ecaterine fratris, ex patte una, et dominum Antonium de Sancto Flaviano, legum doctorem, procuratorem Andree Mathei, ducis Adrie, et Iosie de Aquaviva, patruj dicti ducis, ex parte altera, ac conventum fuisse inter eos quod de summa ducatorum duodecim milium, receptorum per condam Antonium de Aquaviva, ducem Adrie, patruum Andree Mathei ducis et fratrem dicti losie, pro honorabili vita ducenda causa matrimonij olim contracti inter Antonium ducem et Mariam de Baucio de Ursinis, frliam legitimam et naturalem regine Marie et sororem ex utroque parente coniunctam lohannis Antonij principis, Ecaterine et Gabrielis eiusdem, et deinde Per mortem Marie, ducisse dissolutj, Andreas Matheus dux dictusque losias restituere deberent eidem regine Marie et prefatis principi ac Ecaterine et Gabrielj, ad quos iure successionis dicte Marie ducisse pecunie restitucio comuniter spectabat, ducatos quatuor milia quingentos, videlicet ducatos mille usque et per mensem novembris nuper elapsi anni, sexte indicĂşonis, et deinde in antea anno quolibet ducatos septim-
iunij eiusdem annj, ita quod per totum mensem iunij anni decime indictionis prime future eidem regine Marie dictisque domino principi ac Ecaterine et Gabrielj per eundem ducem Adrie et Iosiam in terra Barolj vel civitate Tranj sit satisfacturn de summa quatuor-
gâ&#x201A;Źntos quinguaginta, incipiendo
a fine
mensis
milium guingentorum ducatorum, remissis et relassatis reliquis ducatis septem milibus quingentis restantibus de dicta surnma per reginam Mariam dictumque lohannem Antonium principem ac ipsam Ecaterinam, tam pro se quam pro Gabriele predictis, duci Adrie et losie, causa concordie supradicte, prout in instrumentis et cautelis de concordia ipsa factis cum certis pactis et condicionibus inter eos conventis, exponens asseruit contineri; subiuncto per eum, diebus istis nuper elapsis, Iacobum Tassinj de Cellino, procuratorem dictorum Andree Mathei de Aquaviva, ducis Adrie etc., et Iosie de Aquaviva, de cuius procuratione nobis constitit documento Terami confecto manu Iacobj Antonij de Teramo, regia et apostolica auctoritate notarij, ac subscripto subscriptione lacomelli Lelli Nannis de Teramo, iudicis ad contractus dicte civitatis et terrarum maioris ecclesie aprutine, et testium subscriptionibus roborato, die quarto mensis iulij annj presentis, septime indictionis, nobis per dictum Christofarum ostenso, deposuisse penes Peregrinum de Maroldo de Barolo ducatos quingentos triginta novem de carlenis argentj, sexaginta per unciam et duobus pro tareno conputatos, ad rationem de carlenis decem pro ducato, causa et intencione solvendi dictis regine Marie, Iohannj Antonio de Baucio de Ursinis, Tarentj principi, et domine Ecaterine et domino Gabrielj dictam pecuniam pro parte solucionis tercie page dictj debiti ducatorum quatuormilium quingentorum, que tercia paga est in summa ducatorum septingentorum quinquaginta et solvj debebat in fine proximo elapsi mensis iunij anni presentis, septime indictionis; et ipso lacobo ;Tassinj procuratore de ipsa tera Barol! recedente et nuperrime applicantibus ibidem dicto lohannotto exponente ac Christofaro eodem pro causa eadem, Christofarum ipsum commissario restiiuisse per manus dicti Peregrinj de Maroldo ducatos quingentos higinta novem de carlenis argentj eidem lohannotto, procuratorj regine Marie, Iohannis Antonij, principis Tarentj, et Ecaterine de Baucio de Ursinis, pro parte solucionis seu pagamento page presentis anni septime indictionis ducatorum septingentorum quinquaginta, que solvi debebat in fine dictj nuper elapsi mensis iunij annj presentis, septime indictionis: idcirco prefatus lohannottus procurator quietavit eundem Christofarum, presentem, et per eum dictos eius dominos suos principales, annullans Iohannottus omnia instrumenta, cartas et cautelas et specialiter instrumentum accordij, in quantum tangit ducatos quingentos triginta novem tantum, quas seu que dicta reginalis maiestas seu prefati eius nati habent contra eosdem ducem et losiam, tam vigore earumdem dotium quam vigore
REGESTA CHARTARUM
99
accordij prenominati, promictens dictus Iohannoctus eidem Christofaro ullo anquam tempore de predictis ducatis guingentis trigintanovem eosdem ducem et losiam eorumque heredes et bona non molestare, immo semper faterj de predicto accordio dictarum dotium, ascendente ad summam ducatorum guatuor milium quingentorum, recepisse pro parte solucionis page presentis anni, septime indictionis, ducatos 'dictis duce et losia; pro quibus omnibus ypothecavit et obligavit, nomine quingentos triginta novem a eorumdem suorum dominorum principalium, eorumque bona omnia, tam pheudalia quam burgensatica et illa precipue que sine speciali pacto obligari non possunt, boves aratorios et animalia ac instrumenta ad agrj culturam pertinentia, item nomina debitorum, iura et actiones eisdem eius constituentibus conpetentes et conpetencia; contra gue omnia si lohannottus seu dictj constituentes fecerint, pene nomine solvere promisit duplum ducatorum guingentorum eorumdern, medietate reginalj curie seu alterj curie ubi reclamatio facta fuerit, et reliqua medietate ipsis duci et Iosie et heredibus ac successoribus eorumdem persolvenda, cum integra refectione et emenda omnium damnorum, sumptuum, interesse et expensarum. Et voluerunt partes ipse quod de premissis facere deberemus instrumentum quotiens opus fuerit. In cuius rei testimonium et dictj Christofarj cautelam ac omnium quorum poterit interesse presens instrumentum factum est, subscripcione mej iudicis et nostrum testium subscriptionibus roboratum, quod scripsi ego prefatus Dominicus notarius. ST. ffi Andotas de Maroldo iudex. M. ffi Pellegrinus de Maroldo testis. Io Franzescho Bragadino de Vinexa son testimonio a quanto de sopra si chontiene. B Nicolaus
testis. S Nicolaus Picczolo de Mucio testis. S Angelo de Maroldo testis. de Agustini testis. Testes Pereglinus de Maroldo de Barolo, ser Franciscus Bragadinus
Aconzaiocho
ffi
Masius
de Venetiis, Nicolaus condam iudicis Filippi Acconzazoco, Masius Augustinj, Nicolaus Piczolus et Angelus de Maroldo, de Barolo.
r959.
c-F43Ol.I.16,A. Roma
fra
Martíno Giacomo
della Atc.
V ad Angelotto Foschi, oescoúo di Caoa dei Terreni: perchè decida la cnntrooersia IV Caetaní e íl comune di Terracina per il giuspatronato della chiesa di S. María
Surrcsca.
Caet., în Ptg.
n. t959.
Copía autentíca, ínsefita ín C'1431 .1.16.
ManfnUS papa quintus Angelotto episcopo cavensi. Cum orta sit controversia inter nobilem Iacobum Gaietanum, domicellum romanum, ex una parte, et commune civitatis noshe Terracene, parte ex altera, vigore iuris patronatus ecclesie Sancte Marie de Surrexa eiusque iurium et pertinentiarum, tenacenensis diocesis, nos, partibus paterno studio providere volentes, fraternitati tue commictimus quatenus super premissis ac eorum circumstantijs summarie te informes, controversiam et causam cognoscas et termines. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, sub anulo piscatoris, die sextadecima ianuarii, pontifrcatus nostri anno terciodecimo' Cincius.
c -1430. I.16, B.
257t.
Gaspara Spinelli, moglìe di Francesco Fuscaldo, per 400 ducali toro, rinuncía ad ogni diritto sull'eredità della madre Giooannella Caetani, moglie dí Antonío Spinelli, a faoore di Cristoîoro I Caelani, conte di Fondt.
Roccaguglielma
Orígínale, con sottosulzíon! autografe. NeI oerso note ìlel sec. XV : a) Pro eccettenti domino Arc. Caet., Ptg. n. 257 I . domino comite Fundorum de quietacione sibi facta per magnificam dominam Casparam Spinellam de bonis suis maternis; ó) Instrumenturn renumptiatioais facte per dominam Gasparam domino comiti Fundorum de iuribus maternis; segnaturc, del sec. XVII: P.4' C. ó' t, 2, n. 3 z del sec- X/X: XU, n. I 0.
Anno a Nativitate millesimo quadricentesimo tricesimo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Scicilie, Dalmacie, Crohacie,'Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalqueri! ac Pedimontis comitissa, regnorum anno sestodecimo, die sestodecimo mensis
S
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI ianuarij, octave indictionis, in Rocca
Guillielmj.
Nos Nicolaus notarii Antonii de dicta rocca, per regnum
Scicilie reginali auctoritate ad vitam ad cotractus iudex, Iohannes de Garofolis de Rocca Montisfnj, per regnum predictum regia auctoritate notarius, et testes licterati, videlicet abbas Guillielmus Pehuccellus, archipresbiter dicte Rocce Guillielmj, abbas Bartholomeus magistri Philippi, Iohannes Costancij, Antonius de Putheo et Gulielmus de Baro, de Rocca Guillielmj, ac notarius Benedictus Tibere de Fractis, notum facimus quod, nobis accersitis coram nobilibus Petruccio de Sisto de Vico, pertinentiarum Campanee, capitaneo Pontiscurvj, et lohanne de Martino de Rocca Guillielmj, baiulo et vicecapitaneo pro parte Antonij Spinellj de Neapolj, domini dicti rocce etc., et iudicibus curie prelibatj baiulj vicecapitaney,
pro tribunalj sedentibus et ad infrascriptam causam specialiter vocatis, ad preces nobilis domini Iohannis Pisanj de Ytro, legum doctods, et notarij Thomasij notarij Iohannis de Vallecursa, procuratorum Christofori' Gaytanj, militis comitisque Fundorum, locothete et protonotarij regnj Scicilie etc., de quorum procuracione nobis constitit per instrumentum factum sub anno millesimo quadricentesimo tricesimo, de presenti mense ianuarii, octave indictionis, per manus notarii Martinj Laurencij de civitate Fundorum, in presencia iudicis Antonii Nicolai Magnatrippe de dicta civitate et testium, videlicet Colelle Bartholomej Grardellj, notarii Antonii Migne, notarij Gulielminj, notarij Tuccij Antonij de Perrotta, notarij Petrj Aymonj Teste, et Henici magistri Gulielminj, ut vidimus; et astantibus ipsis procuratoribus, propartĂŠ comitis et eius heredum et successorum, in perpetuum, ex parte una, et Caspara Spinella, uxore Francisci de Fuscaldo, cum consensu mariti suj et legitimj mundualdi, ibidem presentis, sub cuius mundio et potestate dicta Caspara se esse cognovit, agente pro se, suis heredibus et successoribus in perpetuum, ex parte altera; in ipsorum capitaney, baiulj et vicecapitaney ac iudicum, baiulorum et tocius curie sedencium pro tribunalj sinu (?), in quos partes ipse convenerunt, presens renuncciacio ac remissio in scriptis coram nobis estitit presentata et eorum decretum et auctoritates fuerunt per eosdem officiales interpositi (!) ad omnia in presenti contractu contenta, ipsis partibus petentibus et acceptantibus: videlicet quod dicta Caspara, cum auctoritate qua supra et emancipata a suague patria potestate exempta et liberata, ut dixit, prout in instrumento emancipacionis ipsius, facto manu dicti notarij Benedictj notarij Nicolaj Tibere de Fractis continetur, presente ipso notario Benedicto, confitente tempore dicte emancipacionis interfuisse et instrumentum in publicam formam celebrasse: ex informacione sibi legitime facta, sibi constare dixit quod tempore contracti matrimonij inter Antonium Spinellurn, patrem suum, et condam Iohannellam Gaytanam, matrem suam neptemque carnalem dicti comitis Fundorum, per excellentiam comitis prelibati, non ex promissione vel debito aud obligacione aligua seu tenuta, set bono zelo, consanguneitatis (!) amore conmotus, de bonis suis proprijs dare promisit in dotem dicte Iohannelle seu dicto domino Antonio, suo pahi, et condam domine Matalene, matri dicti domini Antonij, pro parte dicte domine lohannelle, certam pecunie quantitatem; que postmodum fuit inter ipsos comitem, ex una parte, et dictos Antonium et Matalenam, ex altera, reducta in summam unciarum auri septicentarum, prout in instrumento inter easdem partes facto' manu notarij Bartholomej Cannabazolj de Neapoli continetur; et quod de ipsis uncijs septicentis pro aligua parte fuit solutum dicto Antonio patri suo, cui ipsa Caspara remisit et cessit quantitatem ipsam, prout in instrumento facto manu mey predicti notarij continetur, et certa alia pars restavit; de qua resta Caspara confexa fuit, ternpore contracti matrimonij inter ipsam et dictum Franciscum, suum virum, sibi per dictam excellenciam comitis fore promissos, pro supplemento et aumento docium suarum, ducatos auri quadricentos de usuali pecunia huius regni, ultra dotes sibi promissas per dictum Antonium eius patrem; unde dicta domina Caspara pro ipsis ducatis quadricentis, consanguineitatis amore commota, necnon pro servicijs que ab excellencia dicti comitis asseruit recepisse et sperat semper recipere in futurum, relassavit dicto comiti Fundorum et dictis Iohanni et notario Thomasio procuratoribus omne ius omnemque accionem et quicquid ipsi Caspare conpetit et in futurum conpetere poxit contra dictam excellenciam domini comitis eiusgue heredes et successores atque eorum bona, occasione hereditatis sue materne et bonorum dotalium dicte lohannelle, matris sue, ad quamcunque quantitatem assendencium, eciam quingentorum aureorum summam excedencium
et mille et in quantumcumque, preter ea et id gue et quod Antonius recepit a prefato comite, de quibus guietavit eundem Antonium eius patrem, ita quod quietacio unius non habeat alteri preiudicare; faciens predicta Caspara eidem comiti et suis heredibus et successoribus in perpetuum guietacionem, nec ad dicta bona hereditaria sua materna contra excellenciam comitis vel eius heredes et successores ullo unquam tempore habere recursum; reservatis sibi ipsis ducatis quadricentis, sibi per dictam dominacionem domini comitis promissis; cedens in perpetuum iura, acciones et obligaciones predictas preter
REGESTA CHARTARUM
r0t
predicta de quibus eundem suum patrem quietavit; volens et mandans Caspara guod omnia instrumenta, testamenta, privilegia, cautele et scripture, pro se dictancia et dictantes super huiusmodi causa contra excelleciam dicti comitis et eius heredes et successores et bona, a presenti die sint rupta et annullata seu rupte et annullate, preter de dictis ducatis quadricentis sibi prornissis; obligans se, heredes suos et ornnia bona sua, cum refeccione et emendacione dapnorum, expensarum ac interesse; sub pena ducatorum auri duorum miliurn de usuali pecunia regni huius, applicanda pro medietate regie curie aut alteri curie ubi de premissis fieret reclamacio et pro reliqua medietate dicto comiti et suis heredibus; acto etiam inter partes quod presens instrumentum poxit per me notarium quoeiens opus fuerit res[cribi] r. Rogatu dicte Caspare et pro cautela dicti comitis factunn est pre$ens instrumentum, quod scripsi ego notarius trohannes. ST. 2 ffi Nicolaus notarii Antonii ad cotractus iudex. S Guillielmus Petroccellus archipresbiter Rocce Guillielmj testis. ffi Abbas Bartholomeus Petrj magistrj Philippj testis. S lohannes Constancii testis. ffi Antonius de Putheo testis. ffi Gulielmus de Baro testis. Abbas Guilielmus Pehuccellus, archipresbiter Rocceguillielmi, abbas Bartholomeus magistri Philippi, Iohannes Costancii, Gulielmus de Baro, notarius Benedictus Tibere de Fractis.
t lhna
lacerazÌane danneggía qualche
parotra. "
Segue uno spazÍo, fisettato
fonc alla
sottoscÍizíone del notaîa Bencdetlo,
cke è tìcordalo come leste,
c-1430 .1.25.
683.
Gíacotno IV Caetani procuratori nella causa per íI
Scrmoneta
comune
Arc. ìIeI
nomina
i
notai Nicola Cífrc, Pietro Razza c Antonio Tuzi suoí
giuspatronato
della
chiesa
di S, Maria della
Surresca conbo
íl
dí Tenacína.
Caet.,
Prg. n.
68j.
Otigínale, Nel ocrso
segnature, ìlcl sec.
XVII: n. 9; n. 4; P. p., C. Xllll, F. po., n.4;
*i. XIX: XXV, n. 25.
Anno millesimo ccccoxxx, pontifrcatus Martini pape quinti anno Xl[", mensis ianuarii die XXV, indictione VIII. Iacobus Gaytaous etc., confisus de 6de et legalitate nobilium notarij Nicolai Cifre de castro Bassiani, necnon notarij Peni Ratie et notarii Antonii Tutij magistri Petri, de Sermineto, eius fidelium, constituit suos procuratores prefatos notarium Nicolaum, notarium Petrum et notarium Antonium, absentes,
B
in solidum, ad sese presentandum apud Urbem coram Angelocto, episcopo cavensi ac commissario per papam in causa vertenti inter dictum constituentem, ex una parte, et commune civitatis Terracene, ex altera, de ecclesia Sancte Marie de Surressa, specialiter deputato, et coram c.6mmi5s6ris et eius curia agendurn et omnia faciendum que constituens facere posset si personaliter interesset; promictens, sub ypothecha et obligatione bonorum suorum, se ratum habere quicquid per suos procuratores seu quemcumque eorum aut alium ab eis substituendum actum fuerit. Actum Sermineti, ia curia ipsius domini lacobi: nobilibus Iacobo Gilij, Antonio lohannis Butij, Antonio lohannis ludicis et Iohanne Cole Nardi, de Sermineto testibus. 'auctoritate notarius. ST. Franciscus Bartolomei Ritii de Sermineto imperiali
c-1430 .\1.24.
1959.
Il parlamento e iI popolo del comune nominano CoIa e Biagio Frangipani Iorc procuraTenacina tori nella causa peî il gíuspatronato della chiesa dí S. Maria della Surresca contîo Gacomo IV Caetani. Arc, Caet., ín &g. n. 1959.
Copia autentica, ínserìla
ín C'1431,1.16.
Anno millesimo quadringentesimo tricesimo, ponti6catus Martini pape quinti anno terciodecimo, indicione octava, measis februarii die vicesima quarta. Congregato et coadunato generali parlamento universitatis, hominum, virorum, populi s1 comnrrnis civitatis terracenensis in sala palacii communis civitatis predicte, ad sonum campane vocemque preconis, sono tubicte, alta voce premisso ipsum parlamentum fieri de
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
102
mandato nobilis Benedicti lohannis Cicci de Afile, potestatis civitatis teuacenensis, in quo parlamento maior et sanior pars ultra duas partes populi terracenensis interfuit, sponte homines, viri de consilio et parlamento predicto et populus ipse, cum presencia ac auctoritate populi et communis tenacenensis, de ipsorum potestatis, consilii et communis voluntatibus,. constituerunt eorum et communis procuratores nobiles Colam Fragiapanibus et Blasium eius fratrem, nostros honorabiles concives de Terracena, presente tamen Cola et Blasio absente, in solidum, ad sese conferendum in quacumque curia ecclesiastica vel seculari et maxime coram Angelotto episcopo cavensi, asserto commissario delegato a sanctissimo domino nostro super causa mota seu movenda per lacobum Gaytanum et dicta communitatem super pretenso iurepatronatus in ecclesia Sancte Marie de Suresca, territorii et pertinenciarum civitatis terracenensis; ad excipiendum, dicendum, opponendum et allegandum et omnia alia faciendum que causarum merita exigunt, cum plena et generali administracione. Volentes dictos procuratores ab omni satisdacione oneris relevare, promiserunt de iudicio sisti et iudicatum solvi, cum aliis clausulis oportunis, sub obligacione omnium bonorum dicti communis; promictentes ipsi quidquid per eorum procuratores et alios loco ipsorurn substituendos gestum fuerit sese observare. Actum in palacio communis predicti: nobilibus Cola Rosa, Iacobo Balena, Stephano Bonora et Locterio Zizo, testibus de Tenacena. Iohannes Norme de Pileo apostolica et imperiali auctoritate notarius et nunc noiarius et ofrcialis curie communis civitatis terracenensis ad civilia inter alias deputatus.
c-r4s0.III.9.
2386. anche per lldebrcndino suo padre, per Verarda sua moglie, per il cardinale Lufratelli, Sagace e Grato, per 2 100 ducati d'oro, oende a Gíacomo IV Caetani iI
- Ako Conti, cido e per i suoi
Roma
castello diruto
e Ia tenuta di Tíoera ín Maríltima.
Arc. Caet., Ptg. n. 2386. Ofigínale. Nel ucrso note del sec. XV: a) Registratum per Iohannem de Buccamaci", eivem romanum,quinta marcii 1447t b, instrumentum primum: c) instrumentum emptionis Îberie per dominun lacobum Gaytanum et Cintium de Urbe eius procuratorem ab lldebrandino de Comite et domina Berarda urore eius de castro et casali..., 1430 rnartii Vllll, cum procuratorio...; segnalute, del sec, xvll: n, l; P. p., c. XVII, fas. I; del sec, XIX: XLIV, n. 51.
Anno millesimo CCCCo higesimo, pontificatus Martini pape quinti, indictione octava, mensis martii die nono, Altus Comes, natus lldebrannini de Comitibus, pro se, et qui se et bona obligavit pro dicto Ildebrannino eius genitore, ac pro Lucido tituli Sancte Marie Scolagreghe diacono cardinale (!), nomine suo proprio et non nomine alicuius sui benefrcii vel dignitatis, ac pro Verarda eius Alti consorte, pro quibus promisit de rato et se facturum quod lldebranninus ac prefatus cardinalis et Verarda omnia in presenti inshumento descripta perpetuo firma habebunt et ipsa acceptabunt, ad omnem requisitionem inf.ascripti domini lacobi et eius heredum et successorum, ac cum consensu, presentia et voluntate Sagacis episcopi Carpentisse et nomine suo proprio ac G,rati, eius Alti germanorum fratrum, presentiunn et ienuntiantium omnibus iuribus et accionibus eis connpetentibus in castro, casali seu tenuta dicta Tivera, et qui Altus ac Sagaci et Gratus iuraverunt contra predicta et infrascripta perpetuo non venire: 1 Altus vendidit et mandavit nobili Cincio lohannis Pauli de Capudzucchis, civi romano de regione Campitelli, ut procuratori Iacobi de Gaytanis, domini castri Sermonete, habenti ad infrascripta facienda . di"to l""obo mandatum, de quo patet inshumentum scriptum manu lacobi corldam lohannis Pistilli de Sermoneto notarii, a me notario visum et lectum, stipulanti nomine dicti lacobi eiusgue heredum et successorum., in perpetuum, videlicet totum castrum de presenti dirutum, seu casale vel tenutam nunc vulgariter nuncupata Tivera, cum omnibus eiusdem casni fortellitiis, tenimentis, tenutis, terris, aquis, d""urribu, intus et exha, omnibusque aliis iuribus, iurisditionibus, utilitatibus, pertinentijs, adia"qu-uru*introytibus et exitibus antiquis vel modernis: liberum ac exemptum ac liberam et exemptam ac ""r,tijr, liberis et exlmptis ab omnibus censibus, responsionibus et canonibus servitutum; guod et que cashurn sive tenuta site sunt extra Portam Sancti lohannis, in partibus Maretime, inter hos frnes: quibus ab uno latere tenet tenimentum castri Cisterne, ab alio latere tenet tenimenturn castri Nemphe, ab alio latere tenet tenimentum quod vocatur Ia Tenuta de Sancto Lotieri. Item prefatus Altus vendidit et concessit .dicto Cincio procuratori omnia iura ac nomina omnesque actiones ac officium iudicis, que' quas et quod prefati Altus, Ildebranninus, Lucidus, Sagaci, Gratus et domina Verarda habent; et Per nobiles Gre-
REGESTA CHARTARUM
t03
gorium et Lellum, filios dicti Cincij, in solidum, quos, in solidum, presentes, Altus procuratores constituit, rnandavit investiri dictum lacobum de omnibus bonis, rebus et iuribus supra venditis, pro pretio duorum rnilium et centum ducatorum auri, de quibus Altus recognovit habuisse a prenominato Cincio, et de pecunijs dicti lacobi solvente, ducatos auri in una vice ducentos et in alia vice ducatos auri octigentos et quinquaginta et sic faciunt summam mille et guinquaginta similium ducatorum, reliquos vero mille et quinquaginta similes ducatos pro toto residuo totius pretij idem Altus nunc et manualiter in bonis ducatis de auro a Cincio procuratore recepit; et promisit Altus Cincio quod huiusmodi bona, iura ac res supra vendite sunt eius Alti neque de eis factus est alius contractus et, si contrarium appareret, cuius occasione Iacobus vel eius heredes evicti essent, omnem evictionem duplam, una cum dampnis, expensis et interesse, Altus promisit reficere dicto procuratori, pro eo confitens idem Altus talem in [Jrbe vigere consuetudinem guod duplum rei evicte restituatur evicto; etiam promisit idem Altus huic venditioni facere consentire ornnem personam, universitatem seu locum pretendentem aliquod ius habere in bonis, iuribus ac rebus venditis. Et ad preces Alti nobiles Paulus Sabbe Gocij, alias dictus Paulus
Cole trannis, Lellus Stefanelli Cole Valentinj, Pehutius de Archionibus, Mignus de Archionibus et Fehus Lupellj, omnes de regione Montium, in solidum, fideiusserunt et sese et eorum bona obligaverunt pro Alto, Ildebrannino, Lucido, Sagace, Crrato et domina Verarda penes dictum Cincium procuratorem et voluerunt in solidum teneri ad omnia ad que tenetur idem Altus; et pro observantia omnium predictorurn voluerunt tarn Altus quam Édeiussores, in solidurn, posse conveniri; pro guibus observandis Altus ac prenominati consencientes et fideiussores obligaverunt et pignori posuerunt dicto Cincio procuratori omnia eorum bona et iura, sub pena unius libre auri. Actum Rome, in regione Montium, iuxta turrim de Militijs, in quodam lovio coperto domorum ipsorum magnificorum Alti et aliorum eius prenominatorum: testibus nobilibus Laurentio de Ficocijs, Luca Pauli Lelli Petrutij, de regione Campitelli ; Ceccho Odonis de Archionibus de regione Montium, et Antonio Pauli Nardi notario de regione Campitelli. M. Leonardus Nicolai de Bucchamatijs, cyvis romanus, imperiali auctoritate notarius. l A'c/ lesfo Ciucio.
c -1430.
v.15
Roma
Oddone de Vanis, Iuogotenente nell'uffcio del camerlengo, a Paola della Valle c a Tomdi Cecco uíannecte,, cancellieri di Roma e ai lorc notai: perchè nonaigano dalcomune
-
43.
maso
e dagli uomini di Sermoneta la tassa del sale e il focatico. Arc. Caet., Prg. n.43. Orígínalc. NeI oqso nota del scc, XV: Instrumentum XXVJ, éeI scc. Xl/lI: n. 4 (conetto sopta un orígínarío 2).
1430 naij 15; segnatura
Oddo de Varris, apostolice sedis prothonotarius ac pape thesaurarius et Francisci archiepiscopi in camerariatus oficio locumtenens, nobilibus phisico magistro Paulo de Vaile et Thome Cechi lannecte, civibus et cancellarijs alrne Urbis, vestrisque in ipsius cancellariatus officio successoribus ac notarijs vestris et dictorum successorum. Cum, de anno rnillesimo quadringentesimo vigesimo sexto, indictione quarta, die septima mensis martij, papa, pro ternpore rehoacto usque in diem narbonensis, pape camerarij,
ultimun mensis maij anni millesimi quadringentesimi vigesimi quinti, quicquid camere Urbis occasione s[alis] i et focatici atque aliorum iurium dependencium ab eisdem, commune et homines castri Sermineti, terracinensis diocesis, solvere tenebantur, gratiose remiserit, sicut in literis vidimus contineri: id circo de nnandato pape, facto nobis oraculo vive vocis, vobis in solidum mandamus, dictas rernissionem confirmantes, quatenus commune et homines antedictos nullatenus molestare faciatis, guin ymmo dictos commune et homines in libris et registris.vestris tamquam absolutos notetis et aboleatis usque in diem predictum, statutis, consuetudinibus Urbis alijsque in contrarium editis non obstantibus. Presentes literas fieri et sigilli camerariatus officij, guo utimur, fecimus appensione muniri. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, sub anno millesimo quatricentesimo tricesimo, indictione octava, die quintadecima mensis maij, pontificatus Martini pape quinti anno tertiodecimo. Sig.t (NeI margineinferiore, a destra) florenusJ, grana IJ; dsulla plìca:) Iohannes de Gallesio; visis, A. Rodericj ; (nel oerso).' Registrata, ,lohannes ; mandatum vicecamerarij ad cancellarios Urbis de di$datione salis et focatici abolenda et notanda pro Sermineto. I La pergamma è danneggíaie da lacerazíoní 2 De! sÍgíIio, ín ceta rcssa, rcsla la stiscetta tií pergamena a cui era aîpeso.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t04
c - 1430.vII. 26. Roma
60.
Oddone de Varris, Iuogotenente nell'uffcio del camerlengo, certifica che Giacomo IV Caetani" per I'annuo censo dei castellí di Acquapuzza, San Felice Circeo, Zenneto, Treoí e della metà dt
Sonnino, ha dato
alla camqa
apostolíea dieci libbrc
Arc. CaeI., Prg. n. 60. C.
XV, F. V, n. VI; dcl
sec.
OrígÌnale. NcI oerco *gnalure, XIX: )O(XIV, n. 35.
del
di
cera e un cero
sec.
XVII: n.
dí
seí libbre.
7 (conello sopra
un oigìnaúo ó); P. p.,
Universis pre$entes literas inspecturis, Oddo de Varris, apostolice sedis prothonotarius ac pape et Francisci archiepiscopi narbonensis, pape carnerarij, in camerariatus olficio locumtenens. Universitati vestre notum facimus guod lacobus Gaytanus pro censibus castri Aqueputride, loco unius accipitris, decem libras cere laborate, necnon castrorum Sancti Felicis, Qenneti, Trebiarum (!) et medietatis pro indiviso castri Sopmnini, terracinensis diocesis, unum cereum ponderis sex librarum usque in diem vigesimumnonum mensis iunij proxime preteriti, die videlicet festi Beatorum Petri et Pauli Apostolorum, sicut obligatus est, camere apostolice nobis, per manus ser Antonij Petri de Sermineta, cancellarii iui, tempore debito, solvi fecit; de quibus lacobum, eius heredes et successores suaque et heredum et successorum bona quitamus. Presentes litetas 6eri et sigilli camerariatus oficij, quo utimur, fecimus appensione muniri. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, sub anno millesimo quadringentesimo tricesimo, indictione t octava, die vigesimo sexto mensis iulij, pontificatus Martinj pape quinti anno tediodecirno. Sig.
thesaurarius
a
deslra): Floreni IJ, gana ""; (sulla plica): Iohannes de Gallesio; receptum per dominum supradictum, L. de Ylperinis; visis, L. de Ylperinis; (nel uerso): Apodixa Aqueputride, Sancti Felicis, Zenneti, Trebarurn et medietatis Sonpnenj de anno MccccXXXo; registrata, Iohannes.
(Nel
margíne inferiore,
L
Resta truccía nel
laglío sulla plíca,
a
cuí era appeso con shíscella
dì
peryamena.
c - 1430.vII.28. de Vanis,
- Oddone dí Gottafenata,
Roma
Arc. Caet.,
551.
Prg.
Giacomo
n. 551 .
nell'uffcio del cameiengo, ceilifica che, per il censo Caetani ha pagato alla camerc apostolica dieci fiotinì.
Iuogotenente
IV
Otígínale.
NeI otso rcgnalurc, del
scc.
XVII : o. 4; P.
p.,
C. V, fm. p.; dcl
annuo
sec.
XIX :
XXXll. n. 4. Universis presentes literas inspecturis, Oddo de Varris, apostolice sedis prothonotarius ac pape et in camerariatus olf,cio locumtenens, necnon monasterii Sancte Marie de Gripta Ferrata ordinis Sancti Basilij commendatarius. Universitati vestre notum facimus quod Iacobus Gaytanus pro I censu cashi ... I pertinentium fuerit obligatus ... usque in diem festi Anuntiationis Marie Virginis [de mense] I ma*ii proxime preteriti florenos decem ... cameralj nobis ipsis nomine dicti monasterii recipientibus, per manus Antonij Petri de Sermineta, cancellarii sui, tempore debito, solvi fecit, de quo censu sic soluto lacobum Gaytanum, eius heredes et successores suaque et dictorum heredum ac successorum bona quietamus. Resentes literas fieri et sigilli thesaurariatus officii, quo utinur, fecimus appensione muniri. Datum Rome apud Sanctos Apostolos, sub anno millesimo quadringentesimo hicesimo, indictione VI{, die vigesimo octavo urensis iulij, pontiÉcatus Martinj pape quinti anno tertiodecimo. Sig.' (Sulla plíca): Ioannes de Gallesio; (neloerso): Apodixa Gripte Ferrate, anno Mocccc'xxxn.
thesaurarius
I La pagamena è dandeggtatissíma dall'umídílà c da lacerczíoni che nc tendono íllegíbíll alcune ftasí dcl llv,ecÍa nel taglío sulla plíca, a cuì era appao con shlseella dl petgarrcna.
tteslo, '
Rerlo
REGESTA CHARTARUM
t05
c-1430.Ix.3.
r959.
podatà e gli uomìnì del parlamento della città nomínano Giooanní Frangipaní loro - II procuralore nella causa per il giuspatronato della chiesa di S. Mafia della Sunesca conlro Giacomo IV Caetani.
Terracína
Arc. Caet., Ín Ptg. n. 1959.
Copía aulenlíca, Ínsetíta
ín C-1431 .1.16.
Anno millesimo quadringentesimo tricesimo, pontificatus Martini pape quinti anno terciodécimo, indiccione octava, mensis septembris die tercia. Convocato, congregato et coadunato populo et generali parlamento hominum civitatis Terracene in gradibus ecclesie Sancti Cesarii platee fori dicti civitatis, ad sonum campane vocemque preconis, portis civitatis clausis, de mandato nobilis ser lohannis Sassi de Pileo, nunc potestatis dicte civitatis, universi et singuli homines dicti parlamenti, de consensu potestatis, et potestas, de consensu populi et parlamenti, constituerunt eorum et dicte civitatis procuratorem lohannem Nicolai Francipenam (!), exeuntem ad presens et morantem in curia romana, absentem, in omnibus litibus vertentibus et que in posterum verti possent inter lacobum Gaytanum, ex una parte, et communitatem civitatis predicte, ex altera, occasione ecclesie Sancte Marie de Surescha, territorii terracenensis, seu aliis causis, ad comparendum coram Angelotto episcopo cavensi, apostolico commissario super causa ecclesie supradicte, seu coram alio commissario seu iudice, et ad agendum et ad omnia alia faciendum que fuerint necessaria et que merita causarum postulant: dantes procuratori generale et speciale mandatum cum plena administracione, promittentes se ratum habere quidquid per eorum procuratorem et substituendos ab eo gestum fuerit, sub ypotheca et obligacione omnium bonorum communitatis predicte; volentes procuratorem et ab eo substituendos relevare ab omni onere satisdacionis et promittentes de iudicio sisti et iudicatum solvendo fideiubendoque pro eis omnem causam et eventum iudicii. Actum Terracene in gradibus ecclesie Sancti Cesarii: domino Francisco de Suessa, cive et habitatore terracenensi, Sinibaldo de Perusio, Iacobo Gactula ,de Gayeto, cive civitatis terracenensis, notario Rapino Bulla et Iacobi (!) Balena de Terracena testibus. Sicchus (!) Andree Gillatoris de Secia imperiali auctoritate notarius et nunc notarius et ofrcialis curie comunis civitatis terracenensis ad civilia inter alia deputatus.
c -1430.Ix.10. Fondt
-
Giacomo Caetani, signore
stione
círca Ia dote assegnata
stoforo Arc. lite tra il
2212.
I
Caetani, conte
Caet., Prg.
n, 2212.
di
dí a
Fílettino, e Benedetto-Onorato Csetani Palatíno, per Ia queMiozia, Ioro rispettioa moglie e sorella, nominano arbitro Cri-
Fondt.
Originale, con sotloscrízíonì autografe. NeI oerco nola del sec.
signore Giacomo Caetano de Felettino
e'l
signore Benedetto,
l43O;
segnaturc
del
sec.
XVII: Concordia d'una XVII: n,24 (conetlo sopra un
orígínafio 42).
S Anno Nativitatis millesimo guatricentesimo tricesimo, die decimo mensis septembris, none indictionis, regnante lohanna secunda, Ungarie, Ierusalem et Sicilie necnon Dalmatie, Croatie, Rarne, Servie, Galitie, Lodomerie, Cumanie Bulgarieque regina, Provincie et Forqualquerii ac Pedemontis comitissa, regnorum anno decimo septimo, apud civitatem Fundorum. Nos lohannes Antonius dictus Carnevale de castro Valliscurse, civis et habitator Fundorum, iudex ad contractus per regnum Sicilie reginalj auctoritate, Guilielminus Bellj de Lucia de F'undis, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisii regia auctoritate notaúus, necnon notarius Iohannes Iohannis Pannutij de Ynola, rnagister domus comitis Fundorum, notarius Antonius lohannis Migne de Fundis, Iacobellus magishi Antonii de eadem civitate Fundorum et lacobus Antonij Martinj de Piperno, camerarius eiusdem comitis Fundorum, testes licterati, testamur quod Iacobus Gaytanus, dominus Fellectini etc., ex una parte, et Benedictus Honoratus Gaytanus, dominus Pofarum, ex parte altera, asserentes eoram nobis habere inter se litem occasione dotiurn, in quacumque re existentium, promissarum per condam Benedictum Gaytanum, dominum Pofarum, IV,
14
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
106
militem etc., patrem dicti Benedicti Honorati Gaytani, condam Antonio Gaytano, dornino Fellectini etc., patri dicti lacobj Gaytanj, nunc dominj Fellectinj, stipulanti nomine dicti lacobj Gaytanj, nunc filij sui, et dicto lacobo domino Fellectini etiam presenti, quando idem lacobus matrirnonium contraxit cum Miocza Gaytana, filia condam supradicti Benedicti Gaytanj, domini Pofarum, militis etc. et germana ipsius Benedicti Honorati, prout de promissione dotium dixerunt constare ex instrumento, publicato manu notarij Antonij Nicolaj Bellj de castro Trebarum imperialj auctoritate notarii: guare re dubia sic existente, consanguineorum communium et communium amicorum interveniente tractatu, ut parcerent laboribus, suptibus (!) et expensis ac onerj iudiciario de predictis litibus inter dictas partes habitis, vigore dictarum dotium, Iacobus Gaytanus et Benidictus Honoratus Gaytanus, submittentes sese prius in presentem nostram iurisdic-
tionem, cum auttolitate dicti iudicis, compromiserunt in Christoforum Gaytanum, militem, cornitem Fundorum, logothetam et prothonotarium regnj Sicilie etc., tanquarn in eorum arbitrum et communem consanguineum ipsarum partium et dictorum lacobj Gaytani et Benedicti Honorati, concorditer electum per partes ipsas, ita quod, visis iuribus utriusque partis, possit dictus arbiter ex causa dictarum dotium arbitrare et sententiare de rebus propter quas partes ipse habent altercationes predictas, et quod propter determinationem paÉis rerum, de guibus agitur questio, non auferatur eidem arbitro potestas cognoscendi et sententiandi in alijs partibus remanentibus de rebus, de quibus questio predicta fit, et guod possit arbiter ipse auferre de iure alterius partium et dare alteri cui voluerit; cuius arbitri sententie promiserunt partes ipse stare et hobedire et a prefati arbitri sententia non appellare nec reducere ad arbitrium boni viri, etiam si quecumque ipsarum partium appareret gravata. Resente supradicto comite Fundorum etc. et statuente terminum decem dierum proximorum partibus ad representandum omnia iura in dicta causa coram ipso arbitro, alias quia ipse arbiter procedet ad anteriora in dicta causa; promictentes et sese obligantes dicte partes vicissim suosque heredes et successores, sub 6de nobilium et magnatum et obligatione omnium bonorum, predicta omnia obseivare, ad penam ducatorum decem milia, ad rationem carlenorum decem per ducatum, applicandam pro medietate curie coram gua de predictis facta fuerit proclamatio et pro reliqua medietate parti servanti. In cuius rey testimonium et partium cautelam facta sunt duo instrumenta, manu mey notarii scripta, set presens ad petitionem Iacobi [Gay]tani, reliquum reservatum est ad ystantiam Benedicti Honorati Gaytanj, rogatu ipsarurn partiurn. ST. S lohannes Antonius de Vallecurza iudex ad contractus predicta fateor esse vera. S Notarius lohannes lohannis Pannutij de Ynola magister hospitij dominj comitis Fundorum testis. S Notarius Antonius Migpia de Fundis testis. S lacobus magistri Antonii de Fundis testis. Iacobus Antoniy Martini de Pipemo ad predicta interfui.
c - 1430 . Ix.14
.
r314,
moglie di Paríllo di Niala " de Angelilla ", per 24 taríní d'argenlo, ùende - aMattìa 'del cante e della conlessa dt Mondue tqrení Giooanni dí Antonio u Mazzone >, con /'assenso
Roccarcmana
torío, signori ilel feudo dí Maíarano. OtigÍnale, con sotloscrlzioni autografe. NeI maryíne lnfeúore, due note del sec. XV: Caet., Prg, n. t 3t4. pr*as instrumentum prsentatum fuit in novum inventarium; ó,) visum in inventario; indicrionis, XI[l mensis madij, XVll c) Die nel oerso nota del sec. XVII: 1430, inrtrumento nel quale s'enunzia Giovanni de Antonio Maczone del casale de I!{ayrano pertinentia del castello de Dragoni; segnalura del scc. XI)( : )O( n- 62.
Arc.
I
[Anno] Inèarnacionis millesimo quahicentesimo tricesimo, regnante lohanna secunda, Hungarie, 1 Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, C[roacie], Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Cumanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forchalquerii ac Pedimontis comitissa, regnorum anno septimodecimo, die quartodecimo mensis septembris, none indictionis, apud cashum Roeceromane. Nos Nicolaus Rogerii Falchi de castro Rocceromane, pro presenti anno annalis licteratus iudex, Antonius lohannis de Rogerio de Roccaromana, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, et inlicterati testes, videlicet Nicolaus Petri de Cola, Petrus Thomasij lohannis, Nicolaus Pissonus, magister Antonius dompni Guillielmi, Petrus Paulillus et lohannes de casalj Statillani, pertinentiarum Rocceromane, notum facimus, quod Mactia uxor Parilli Nicolai de Angelillo de casalij Statillani, cum consensu ipsius Parilli, viri sui et legitimi mundualdi, pro se et suis heredibus, ex una parte, et lohannes Antonij Maczoni de casali
REGESTA CHARTARUM
t07
Mayrani, pertinentiarum castri Dragoni, pro se et suis heredibus legitimis utriusque sexus, ex parte altera: predicta mulier asseruit coram nobis, presente Iohanne Maczono, habere duas pecias tere sitas in pertinentiis casalis Mayrani, quarum una sita est in loco ubi dicitur a lu Mogio, iuxta terram lohannis de Stabile, iuxta temam lacobi Mancinj, iuxta viam publicam; secunda terra sita est in loco ubi dicitur a la Cupa, iuxta tenam Malierii Maczoni, iuxta terram Nicolai de Benedicto, iuxta ten'am Petri Capuani et iuxta tenam Lilli Bullonj, et habere tractatum cum prefato lohanne Maczoni de vendendo eidem <iictas terras; et volentes partes tractatum ducere ad effectum, Mactia vendidit et per fustem in perpetuum assignavit eidem lohannj Antonij dictas terras, pro precio tarenorum viginti quatuor de carlenis argenti, sexaginta per unciam conputatis, guos tarenos venditrix confessa fuit se recepisse a dicto lohanne; reJervato quod t"n"untur reddere anno quolibet comiti et comitisse Montorij, dominis et patronis pheudi quod dicitur Mayoranj et eorum heredibus annuum redditum consuetum, ac reservato in vendicione assensu impetrando per emptorem suis expensis; venditrix se et successores suos et bona sua omnia, debita et nomina debitorum, iura et acciones obligavit, sub pena dupli precij, applicanda pro medietate regie curie seu curie ubi reclamacio facta fuerit, pro religua medietate emptori et suis heredibus; Pacto habito quod instrumentum ipsum posset per nos iterum corrigi quociens opus fuerit. Ad cautelam lohannis Antonii Maczoni et eius heredum factum est hoc instrumentum per manus mei notarii Antonii, tam subscripcione iqdicis quam testium singnis roboratum, consensiente lohanne Antonij Maczonj in me iudicem ut in suum, cum sciret me de sua iurisdiccione non esse. ST. Nos comes Montorij predicta accettamus et manu 2 Signum t propria subscripsi. Nos comitissa Montorij predicta accettamus et manu propria subscripsi. e lohannis scribere .ru"i, Ni"olaj' Petrj de Cola restis scribere nescientis. Signum crucis Petri Thomasii 3 crucis Nicolaj Pissonj testis scribere nescientis. Signum s crucis Antonij dompni nescientis. Signu* t 3 Guillielmj testis sfribere nescienris. Signum crucis Nicolaj Pissoni testis scribere nescientis. Signum crucis lohannis Pissicellj testis scribere nescientis.
I La
danneggiaia da píccole lacerczíoní. teste dooeoa títare Ie sste della ctoce'
è
petgamena
deí punlí, tra í quali íI
3 Segue Io spazío per una soltosctízíonc- 3
procuratore
del
comune
- Giooanni Frcngípani, della chiesa di S. Maria della Suresca, nomina
Romo
Cael.,
ín
Pry.
un
.d|,uqpo
1959.
c - 1430 . IX. 28.
Arc.
Precede
n. 1959"
Copía autentlca,
ìnse:1rta
Terracína nella causa per il gíuspabonato suo sosfílulo Guglielmo di Breila.
di
in C'1431'I'16'
quadringentesimo tricesimo, indiccione octava, die vero lovis vicesimaoctava mensis septembris, pontificatus Martini pape quinti anno terciodecimo. Magister lohannes Nicolai, in romana curia et proborum atque sagacium virorum communitatis atque communis et hominum civitatis terracenensis procurator, prout de procuracionis mandato instrumento, signo et manu notarii magishi Cicchi Andree Villaioris de Secia irnperiali auctoritate notarii, per magistrum lohannem Nicolai Procu' ratorem in huiusmodi causa producto et apud acta presentis cause registrato' michi Rumoldo notario et scribe fecit frdem, asserens nichilominus se vigore huiusmodi mandati procuratorem seu procuratores loco sui substituendi eumque vel eos revocandi habere in mandatis: idcirco idem magister lohannes loco sui substituit magishum Wilelrnurn de Breda, in dicta romana curia causarum procuratorem, absentem, ad faciendum et procurandurn, nomine civitatis terracenensis atque communitatis, que ipsemet procurator substituens, vigore mandati procuracionis, per ipsum magistrum lohannem producti, pro communitate atque communi ipsius civitatis terracenensis facere et procurare possit in causa seu causis vertentibus seu que verti et esse sperantur corarn Angelotto episcopo cavensi, iudice et commissario causarum a paPa sPecialiter deputato, inter probos viros, commune atque communitatem ipsius civitatis terracenensis' ex una, et nobilem Iacobum de Gaietanis super iure patronatus ecclesie Sancte Marie de Surresca, terracenensis diocesis, atque iure presentandi personam ydoneam, partibus ex altera, tam coram Angelotto quam aliis iudicibus seu commissariis ac eciam coram sacri palacii causarum apostolici auditoribus: transferens idem rnagister trohannes in magisbum Wilhelmurn omnimodam auctoritatem sibi per principales suos concessam;
Anno a Nativitate millesimo
DOCUMENTI DELUARCHIVIO CAETANI
t0E
protestans nichilominus idem magister lohannes quod per guemcumque actum sive comparicionem, guem seu quam ipsum in iudicio vel extra in causa seu causis huiusmodi facere contigerit, non intendit suum substitutum in aliquo revocare nisi de revocacione fecerit mencionem. Super quibus omnibus magister lohannes peciit sibi fieri atque tradi a me notario cause unum instrumentum sive plura. Acta Rome, in domo habitacionis Angelotti episcopi, iudicis et commissarii: honorabilibus dominis Enrico Sculteti, decano et canonico ecclesie ratisponiensis, et Nicolao Revebii, rectore parochialis ecclesie Sancti Magni extra muros Sancti Galli, constanciensis diocesis, et Francisco Fernandi, clerico ispalensi, testibus. Rumoldus Rabboeds, clerieus cameracensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus notarius dictique iudicis et commissarii et huiusmodi cause coram eo scriba, quia procuratoris substitucioni omnibusgue aliis interfui eaque omnia sic fieri vidi, idcirco pre€ens instrumentum, per me prius in notam receptum, apud acta cause huiusmodi registrari feci.
c - 1430 .xll .27.
2422.
Il nobile Gíooanni di Giooannì da Castell'Otliei, diritto sul costello di Montorio ai Monaldí di Oroieto.
Montorio
per 90 fioríni d'aro, úende agni bene
e
Ottgînalc. NeI oerco note, del xc. XV: a) lnstrumentum venditionis facte; ó) cose de Arc. Caet., Prg. n. 2422. Catelluctiere et scripture; c) instrumentum venditionis facte per Iohannem de cutro Montorii Francisco et Ugocioni de Monaldensibus; del sec. XVI: Urbevetane castrorum, d. lo. Maria auditor, instrumentum venditionis castú Montorii et iurium et pertinentiarun èiugdem in domo per compulsum productum, instante domino Dominico Ollensi procuratore, die sabati IX martri 1532,1o. Pe. Trollieti notarius; segnaturc, del sec, XVII: P. 3, Cas. 9, fas. X, n. XIII; del s*' XIX: Cassa IX, n. 41. 1430.27 decembris. Anno a Nativitate millesimo quatringentesimo tricesimo, indictione octava, die vicesima septima mensis decembris, pontificatus Martini pape quinti anno tertiodecimo. Nobilis Iohannes lohannis de Castro Octerio, per se et suos heredes et successores, in perpetuum, vendidit reverendo domino Francischo et Uguctio condam Monaldi Berardi de Munaldensibus de Urbeveteri, ementibus pro se et eorum heredibus et successoribus et nomine Antonij et Rainaldi, filiorum condam Berardi condam Monaldi de Monaldensibus, et eorum heredibus, omnes et omnia ipsius lohannis venditoris hedifrtia, fortellitia, domos, pallatia, casalena, partem turris et casseri ac rocche, tenutas, tenimenta, possessiones, agros, vineasr pratè, silvas, nemora, stirpalia, sodera, terras, aquas, earum cursus, pedagia, mansiones, tenutas, curiam et cortile ac predia et bona, dorninia, submissiones, potestates, preheminentias, maioritates, hobedientias, vassallos feudorum, prestationes, subiugationes, homagia ac ecclesiarum pahonatus, vassallorum et aliorum feudorum et rerum emphiteoticarum iura, quos, quas et que dictus Iohannes habebat et sui antecessores et progenitores habuerunt in castro Montorij eiusque roccha, fortellitio,
pallatio murisque, tenuta, pertinentijs, tenimentis, curia, cortili; necnon omnia iura et actiones, que et quas dictus lohannes habebat et dicti eius progenitores habebant in dicto castro et super suprascriptis alijs rebus bonis et iuribus. Et si dicta bona, res, iura plus valerent pretio inflascripto, illud plus, vigore laudi lati inter ipsas partes, prout apparet manu mei notarij, et vigore pure transactionis concordie et pacti extipulatorum inter ipsas partes, dictus venditor emptoribus remisit pro bonis et multiplicibus servitijs a progenitoribus dictorum emptorum et ab ipsis emptoribus receptis et que quotidie sperat habere; asserens dicta bona, res et iura nulli alteri fore datas et data; quod si contrarium appaxeret, convenit venditor emptoribus ipsas et ipsa reacquirere et in ipsis indempnes conservare; pro pretio nonaginta florenorum auri, quos lohannes venditor a dictis dominis Francischo et Uguctio recepit; ad penam dupli pretij, Iohannes obligavit se, suos heredes et successores et omnia sua et suorum bona iure pignorum et ypo[te]ce usgue in condignam premissorum omnium satisfationem; rogantes me notarium ut de predictis conficerem inshumentum unum vel plura. Actum in casho Montorij, in ... r cui quidem casaleno ab uno latere est platea publica dicti castri, ab alio domus habitationis Antonij ... de Montorio et alia latera ... Andree, et Lembo Guidictutij de
Urbeveteri, necnon Anthonio Scuntij imperiali auctoritatenotarius. ST.
I Una lacerazione
de Montorio testibus. Filippus Ser Anthonij de Acumbulo
danneggía paile dell'escatocollo.
REGESTA CHARTARUM
c
I.15
- 1431 .
Rorna
t09
2272.
.
Giacomo IV Caetani conferma tutti í suoi procuratori nella causa per íI chíesa di S. María detrla Surresca cantro iI comune di Terracína.
giuspatronato della
Aftgínale. Nel oerso nola del sec. XV: Procuratprium magnifici domini lacobi Gaytani Arc. Caet,, Ptg. n. 2272. in causa iuris patronatus ecclesie Sancte Marie deSurreschalÉrsuosprocuratores; segnature,del sec.XVII: P. p., F. 2, C. Xllll, n. 5; del sec. XIX: XXV, n. 3ó.
reconfrmans omnia acta
Anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo primo, indiccione nona, pontificatus Martini pape quinti anno guartodecimo, die lune quintadecima mensis ianuarij. Iacobus de Gaietanis, domicellus romanus, principalis in causa inferius designata, pro se ipso, citra tamen procuratorum suorum revocacionem ratificando primitus omnia procurata per notarium Nicolaum Cifre de castro Bassiani, notarium Pehum Racie, notarium Antonium Tucij de Sermineto, terracenensis diocesis, ac eciam magistros Iohannem de Lovania, Iordanum De Baest, Iohannem Tolnez, Iohannem Pollart, in romana curia causarum procuratores, atque eciam quondam lohannem Tinctore, dum viveret, in eadem curia causarum procuratorem, in causa et causis inter nobilem Iacobum de Gaietanis, ex una, et commune atque communitatem, universitatem et homines universitatis terracenensis civitatis, super iure patronatus ecclesie Sancte Marie de Surresca, terracenensis diocesis, atgue iure presentandi personam habilem et ydoneam ad eundem (!), partibus ex altera, coram Angelotto episcopo cavensi, iudice et commissario cause et causarum atque parcium infrascriptarum per papam eidem episcopo desuper facti et presentati specialiter deputato, de novo constituit eosdem notarium Nicolaum, notar;um Petrum, notarium Tucij (!) ac magistros Iohannem de Lovania, Iordanum de Baest, Iohannem Tolnez et lohannem Pollart in suos procuratores, in solidum, ad prosequendum causam et causas antedictas, tam coram Angelotto quam alijs iudicibus, commissarijs, delegatis, subdelegatis ac sacri palacij causarum apostolici auditoribus; unum quoque vel plures procuratores loco sui substituendum vel revocandum; et omnia faciendum que ipsemet constituens faceret si premissis personaliter interesset; promictens constituens se ratum habiturum quidquid per procuratores suos necnon substitutos vel substituendos ab eisdem actum fuerit; relevans eosdem ab omni onere satisdandi iudicioque sisti et iudicatum solvi, sub ypotheca et obligacione omnium bonorum suorum. Idem constituens petiit sibi 6eri atque tradi a me Rumoldo, presentis cause, coram Angelotto episcopo iudice et commissario, notario et scriba, unum vel plura inshumenta. Acta Rome, iuxta Montem lordanum sic vulgariter nuncupatum; Andrea Siciliano, habitatore civitatis Fundorum, Masio Christiano de Ferenteno, habitatore civitatis de Fundorum (!), et Ricciardello domini Symonis de Traiecto, gaietane diocesis, testibus. ST. Rumoldus Rabboeds, clericus cameracensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus notarius dictigue Angelotti episcopi, iudicis et commissarij et huiusmodi cause coram eo scriba, quia presens interfui eaque sic fieri vidi ac in nota recepi, ex gua hoc presens instrurnentum, per alium me aliis occupato negociis scriptum, extraxi et in publicam formam redegi.
c -1431.I.16. Roma
1959.
Caoa deì Tineni, commissario di Martino V nella - Sentenza di Angelotto Foschi, ùescooo di causa peî íI giuspatronato della chiesa di S. Mafia della Surresca, oertente fta Gíacomo IV Caetani e íI comune dí Terracina, con la quale riconosce che tale dírítto spetta esclusíoamente a Giacomo come sìgnore dì San Felice Grceo.
Arc.
Caet,, Prg.
n. 1959.
Ofigìnale, Nel oerso nota del sec. XV:
Sententia
de iure
patronatus eccleie Smcte
Marie de Suneschia pro ercellenti domino lacobo Gaytano; segnalute, del sec, XVII : P, p., C. XlV, fro. 2, n.
XXV, n.
5;
del
sec.
XIX :
33.
Pridem Martinus papa guintus breve, signeto rubeo de foris impresso communitum,. nobis Angelotto episcopo cavensi, iudici et commissaúo in romana curia residenti, per suum cursorem presentari fecit, huiusmodi sub tenore (c/. C - 1430 . I . I 6) ; cuius brevis vigore, nos in causis huiusmodi, ad romanam clrriam introductis, ac inter partes in dicto brevi contentas et earum procuratores summarie procedendo, notario Petri (!) Racie, Nicholao Cifre de castro Bassiani ac notario Antonij (!) Tueij, courprocuratoribus
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
il0
nobilis lacobi de Gaietanis, domicelli romani, instantibus, necnon Blasio Fragiapanibus, communis atque communitatis et hominum civitatis terracenensis procuratori, coram nobis iudicialiter comparentibus, de quorum procuracionis mandato in actis cause huiusmodi constat, mandatum vero pro eisdem communitate et hominibus civitatis terraceneusis inseri fecimus: ad producendum omnia acta, quibus partes uti vellent, ad procedendum in causa summarie, secundum tenorem brevis preinserti, peremptorium terminum assignavimus; in quo tunc per prelibatos notarium Nicolaum, notarium Petrurn et notarium Anthonium, comprocuratores lacobi de Gaietanis coram nobis comparentes, nonnullis iuribus et munimentis facto et in scriptis exhibitis, atque datis subsequenter eciam magistro Iohanni Tinctoris, in romana curia, et prelibati domini lacobi principalis per supradictos comprocuratores eiusdem Iacobi procuratori substituto, de cuius substitucionis mandato in actis cause constat: necnon Blasio Fragiapanibus procuratori, id postulantibus, ad ponendum et artiiulandum peremptorium terminum assignavimus, eisdern eciam procuratoribus ut processus fierit hinc inde consencientibus; in quo termino prefrxo nonnullis posicionibus et articulis de iure domini Iacobi per magish'um lohannem Tinctoris coram nobis iudicialiter comparentem, et in alio termino excepcionibus ad modum posicionum et articulorum de iure communitatis terracenensis per Blasium procuratorem eciam tunc iudicialiter comparentem, atque pro earumdem posicionum et excepcionum verifrcacione nonnullis iuribus et munimentis atque privilegijs per eosdem procuratores in alijs terminis exhibitis, et eisdem posicionibus et articulis atque excepcionibus et materijs articulatis per partes datis, ac easdem partes instantes ad plobandum in romana culia: et demum tum in eadem curia de contentis
in
materijs articulatis constare liquide non poterat ad probandum extra dictam curiam et ad partes admissa remissione desuper nostro sub sigillo decreta, ipsaque remissione extra eandem crtriam et in partibus executa et una cum eiusdem execucione atque deposicione testium, in vim ipsarum literarum remissoriarurn, extra ronoanam curiarn et in partibus coram iudieibus et commissariis in execucione earumdem literarum remissoriarum, de consensu partium deputatis, examinatorum clausis nobis presentatis atque ex consimili consensu apertis ac per easdem partes, in guantum tamen huiusmodi dicta et deposiciones facerent pro se et partibus suis, repetitis et huiusmodi dictis atque deposicionibus testium una cum omnibus iuribus et munimentis per partes productis per nos visis, ac tandem peticione summaria per Antonium notarium, procuratorem lacobi de Gaietanis, oblata sub hijs modo et forma: Pgttt PRocURATon nobilis lacobi de Gaytanis, domini castri Sancti Felicis, terracenensis diocesis, per vos episcopum, iudicem et commissarium, declarari prefatum lacobum et eius predecessores, dominos castri Sancti Felicis, racione dicti castri, fuisse et adhuc eciam ipsum lacobum esse in possessione vel qĂšasi iuris patronatus ecclesie Beate Marie de Surresca, terracenensis diocesis, et iuris presentandi personam ydoneam ad ipsam ecclesiam, dum vacat, ipsumque lacobum et eius successores in castro Sancti Felicis ad prefatam ecclesiam, dum vacat, personam huiusmodi potuisse et posse presentare, et civitati, populo et communi civitatis terracenensis in patronatu et possessione vel guasi huiusmodi nullum ius competiisse negue comPetere, opPosicionesque, molestaciones et impedimenta per ipsos Iacobo super premissis prestita et facta fuisse et esse temeraria et iniusta ac de facto presumpta, ipsisque super illis ac patronatu huiusmodi PerPetuum silencium per vos imponi: dictisgue civitati, populo et communi ne lacobum et eius successores' dominos castri Sancti Felicis, in presentacionibus futuris temporibus ad dictam ecclesiam impediant inhibendum fore et per vos inhiberi, ipsumque Iacobum ab impetitione civitatis, populi et cornmunis Per vos absolvi, dictosque in expensis legitime factis per vos condempnari; de expensis Ă&#x2030;endis protestatur ac alias super premissis sibi freri iusticie complementum, premissa petit vestrum oftcium in premissis implorando. Cumque premissa peracta exiiterant, comparuenrnt coram nobis magister lordanus de Baest, in dicta curia et lacobi Ă " G"iei*nis, et Willielmus de Breda, in eadem curia et communitatis terracenensis, ex adverso principalis, per magistrum Iohannem Nicolai, in cwia prelibata et communitatis Terracene procuratorem constitutum substituti procuratores, de quorum constitucionis et substitucionis mandatis in actis cause constat instrumentum procurationis pro communitate et hominibus civitatis Terracene per magistrum Iohannem Nicolai in huiusmodi causa coram nobis producturn, necnon instrumentum substitucionis in vim eiusdem mandati subsecutum et apud acta causa registraturn, quod instrumentum per magistrum Rumoldum Raebboeds, clericum cameracensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus et huiusmodi cause .corarn nobis notarium et scribam, in notam receptum, inferius inseri fecimus atque huiusmodi instrumentorum Procu' substitucionis tenores huic instrumento sententie sunt inserti: cupientes omnes terminos substanciales de stilo sacri palatij causarum apostolici observare, in nos tamquam in iudicem et commissarium consencientes, eisdem procuratoribus id postulantibus, per nos primitus admissis libello sive summaria
racionis
et
ilt
REGESTA CHARTARUM
peticione pro partibus oblatis, repetentes et de novo verbo solum reofierentes et reproducentes ac etiam alios quosdam libellos atgue summarias peticiones pro eisdern partibus suis, verbo solum cum protestacione de dando et offerendo eosdem loco et tempore oportuno, dantes, eciarn post oblacionem et repeticionem huiusmodi libelli atque peticionis, ad mandatum nostrum et in manibus nostris iummentum prestantes, magistri lordanus de Baest et Willielmus de Breda procuratores omnes posiciones et articulos, exceptiones atque materias articulatas repetentes et de novo verbo solurn reproducentes, atque eciarn alios posiciones et articulos de novo verbo, cum pI'otestacione de exhibendo eosdem facto et in scriptis suis loco et tempore opurtunis, exhibentes, conh'a alterutrius posiciones et articulos generaliter verbo, cum protestacione de excipiendo contra eosdem facto et in scriptis loco et tempore congruis, excipientes, et eciam excepciones de novo verbo dumtaxat reproducentes, omnia acta, licteras, scripturas, processus, privilegia, instrumenta, iura et munimenta pro eisdem partibus suis dudum in actis huiusrnodi cause exhibita, prout sunt in actis cause, reproducentes verbo solum, et eciam quedam alia iura et munimenta pro eisdem partibus suis verbo, cum protestacione de exhibendo eadem facto suis loco et tempore oportunis, exhibentes, ac eciam contra alterutrius iura et munimenta generaliter verbo excipientes, de excipiendo contra eadem facto et in scriptis suis loco et tempore congruis protestantes, atque etiam excepciones pro partibus suis perprius datas repetentes et de novo verbo solum reproducentes, necnon in huiusmodi causa nil velle declarare pro presenti allegantes; demum post observacionem terminorum, ad dicti magistri lordani procuratoris instantiam, magistrum lohannem Nicolai ad concludendum in huiusmodi causa vel dicendum et causam si guam habebat racionabilem guare id fieri non debebat allegandum, necnon ad audiendum difinitivam in scriptis per no$ feni sententiam, per pape cursorem citari mandavimus ad certum peremptorium terminum, videlicet ad diem et horam inferius annotatas; quibus occurrentibus comparuit iudicialiter coram nobis magister Iordanus et magistri Iohannis non comparentis contumaciam accusavit, necnon diffinitivam pro se et lacobo de Gaytanis et contra dictam communitatem et homines civitatis terracenensis ferri sententiam, secundum formam peticionis preinserte, per nos postulavit. Nos tunc Angelottus episcopus, iudex et commissarius, magistrum lohannem non comparentem reputavimus quoad actum et terminum huiusmodi contumacem, et una cum magistro lordano conclusimus. Et nichilominus, visis primitus per nos omnibus actis in huiusmodi causa, Lam in romana curia guam extra, in vim literarum remissoriarum, de iurisperitorum consilio et assensu, quibus de huiusmodi cause meritis relacionem fecimus, ad nostram diffinitivam proferendarn sententiam processimus eamque promulgamus: De iurisperitorum consilio et assensu, per hanc nostlam diffinitivam sententiam, decernimus nobilem Iacobum de Gaietanis, dominum cashi Sancti Felicis, terracenensis diocesis, et eius predecessores dominos castri Sancti Felicis, fuisse et adhuc etiam ipsum lacobum debere esse in possessione vel guasi iuris presentandi personam ydoneam ad ecclesiam Beate Marie de Surresca dicte diocesis, dum vacat, ipsumgue Iacobum ad prefatam ecclesiam, dum vacat, personam ydoneam potuisse et posse libere presentare, et civitati, populo et communi civitatis teuacenensis in possessione vel quasi huiusmodi nullum ius competiisse neque competere, opposiciones, molestaciones et impedimenta per ipsos civitatem, populum et commune nobili lacobo super premissis prestita et facta, fuisse et esse temeraria et iniusta ac de facto presumpta, ipsisque super illis ac iure presentandi huiusmodi perpetuum silencium imponimus, condempnacionem expensarum ex causa obmittentes. In quorum fiden presentes nostras licteras fieri et per notarium huiusmodi cause scribam subscribi mandavimus nostrique sigilli iussimus appensione communiri. Lecta et in scriptis promulgata fuit hec sententia per nos Angelottum episcopurn, iudicem et eommissariurn, Rome, in viridario nostro sito in Monte Magne Napoli vulgariter nuncupato, nobis inibi post horam vesperorum, videlicet I hora I decimasecunda, I ad iura reddendum in loco nostro solito et consueto pro tribunali sedentibus, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo primo, indictione nona die Martis sextadecima mensis ianuarij, pontificatus Martini pape quinti ànno quartodecimo: honorabilibus Bartholomeo de Pillio, licterarum apostolicarum sctiptore, et Melciore Anthonij de Cavermio, secretario nostro, spolitane diocesis, testibus. (Cf .C- 1430.i1/'.24;1430.(X.3;1430.(X.28). Sig.t STRumoldus Rabboeds, clericus cameracensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus notarius, dictique episcopi cavensis iudicis et commissarij et huiusmodi cause coram eo scriba, quia omnibus iirterfui eaque in notam recepi, ex gua hoc presens instrumentum, per alium me alijs occupato negocijs scriptum, exhaxi et in hanc publicam formam redegi. t Aggíunta ìn'fme aI con rctdoncíno tosso.
documcnto can un
úchíama.
t la csa rotsc, centro capsult ooale natallíca,
appeso
alla plica
ll2
c
DOCUMENTI DELUARCHIVIO CAETANI
- 1431 .
il.11
tl6v.
.
per - Gíocomo IV Caetani nomína í suoi procuratorí nella causo, la dote e í beni paraJernalí. della defunta sua consorte Giooannella Arsiní, contro il fratello di lei Raintondo Orsini, conte di Nola.
Traetto
Arc. Caet,, Ptg. n. I 167. Otîginale, con sotloscrizíoní autogtafe. NeI oerso segnalute, del 2l; P.2, C. X, f. 2, n 3; del sec. XIX: XXXV, n. 56.
sec.
XVII: a.3 (cor-
rclto topra un oigínafio
I r [millesimo quatrin]gentesimo [tricesimo primo], regnante Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, I Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Rovincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, [regnorum eius] anno decimoseptimo, die undecirno mensis februarij, none inditionis, apud terram Trayecti. [Nos] I lohannes Saccheta, annalis literatus iudex terre Trayecti, Nicolaus de Dominico eiusdem terre, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij [regia auctoritate] 1 notarius, et subscripti literati testes, videlicet Andreas de Cavallerijs de Sicilia, iudex Iohannes Panemundi de Fundis, Thomasius Cossa, Iohannes Cossa de Yscla, Symon Minutillus, Thofanus Galea, Minutillus Antonij notarii Petri, Forminus magistii lohannis, Bartholomeus Dionisij Leonardi dominj Dyonisij et Crescentius Vivatius, de eadem terra tayecti, notum facimus quod Iacobus Gaytanus, confisus de fide nobilis Iohannis Honufrii de Forma de Pedimonte, militis ac regnj Sycilie prothonotarij et logothete locumtenentis, necnon ser Lodovici de Cassis 2, ipsius Iacobi Gaytani cancellarij, ipsum lohannem, absentem, et ser Lodovicum, presentem, ordinavit suos procuratores, in solidum, in causa et controversia vertentibus inter prenominatum dominum lacobum, ex una parte, et comitem nolanum, palatinum et Sarnj ac regnj Sicilie magistrum iustitiaúum, parte ex altera, occasione rerum dotalium et bonorum parafrenalium condam lohannelle de Ursinis, consortis ipsius constituentis et germane dicti comitis, et omnium aliorum iurium et pertinentium Honorato et Beatrici, comunibus fllijs dicti constituentis et condam Iohannelle; ad agendum in causa huiusmodi coram guocumque commissario et iudice et in quavis curia et omnia alia faciendum que ipse constituens facere posset si personaliter interesset; promictens dictus constituens, sub frde et legalitate principum et magnatumo ratum habere perpetuo quicquid per procuratores necnon substitutos ab eisdem actum fuerit, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum prelibati dominj lacobi. Actum Trayecti. ST. S lohannes Sacchecta iudes Traiecti. ffi Iohannes Cosse de Iscla testis. ffi Nos dominus Andreas de Cavalerio de Scicilia testamur. S Iudex Iohannes Panemundi de Fundis testis. ffi Thomasius Cossa de Yscla testi. ffi Syrno' nellus Antonii notarii Petri. S Forminus magistri lohannis. ff Simon Minutillus. S Bartolomeus
ffi Anno Nativitatis
Dionisijleonardi. S Tofanus Galea.
Crescentius Vivatius de
Trayecto.
Iohannes Saccheta pro
iudice, dominus Andreas, iudex lohannes Panemundi, Thomasius Cossa, Iohannes Cossa, Symon Mi3 nutillus, Thofanus Galea, Symonellus, Forminus, Bartolomeus Nisii, Crescentius Vivatius. L L'umídítà ha danneggíato in grcn paile íI aftrt ancoru leggíbílí. 2 Abh. Cs
sussìdío deglí
ptotocollo
?
del documento; i datí cronologici asporlatí furono restítuítí con i! a cíacun nome dei teilí, meno che a quelli dÍ Symon Minutillus
Dínanzí
e Thofanus Galea, /u traccíata una píccola ctoce'
LVII - 4s.
c -r43r.II.28. *
Ugo di'Sangro mette i procuratori dí Soeoa Caetani, contessa d'Albe, in possesso del castello e della Jortezza di Aoersa, nell'Abruzzo cìteriore, oendutíle an regolate istrumento.
Aoersa (castello di\
Arc. CoI., Ptg. LVÍL n. 43 (Atc. Caet., fotogr., B.
I a, n. 360).
Oríginale.
Anno millesimo quadrigentesimo tricesimo primo, reguante lohanna secunda, Hungarie, Yerusalern, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provintie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, rengnorum anno xlij, die ultimo mensis frebarij, none indictionis,, in castro Averse, de provintia Abrutij citra, iuxta portam fortillitii castri Averse. Nos Paschalis Amicutii annalis, iudex inliteratus castrj Averse, Marcus Lisuli de Avezano, regia autoritate notarius,
RECESTA CHARTARUM
lt3
et testes literatj et inliteratj, videlicet Marinus Thomassij, Antonius Vicini, massarij ipsius terre, Cola de Guertio, Brandus Mey, dopndus Marcellus Marinj, Iohannes Cole lohannis, cammerarius, dopndus Antonius Berardj 1, Cola G'rillj, dopndus Petrus Cole, Angelus Antonij Martinj, Paulus dominj Gentilis, de Aversa, Loysius Antonij de Sulmone et notarius Nardus de Cava, notum facimus quod magnificus Hugo de Sangino, filius legitimus et naturalis magnifrcj dominj Antonij de Sangino, ex una parte, et dominus Franciscus de Salerno, legum doctor, et Antonutius Antonij Petrj de Alba, commissarij ac procuratores Sveve Gaytane, Albe comitissa (!), ad poxesionem castrj et fortillitij Averse capiendam, per ipsam Svevam ad id commissarii elepti, prout de ipsorum procuratorum commissione nobis costitit per ynstrumentum factum manu notarii Stephanj Manecte de Garzano ()) inperialj autoritate notarii, sub anno milleximo quatrigentesimo tricesimo primo, die primo mensis ianuarij, none indictionis, quod actualiter leginnus et erat omnj prorsus subspictione carens; volensque Ugo de Sangino dictis commissariis et procuratoribus promixionem factam eis, cum iuramento firmatam, adinplere, se personaliter contulit ad dictum castrum Averse, eosdem Franciscum et Antonutium pro parte eiusdem Sveve investivit et poxit (t) poxesionem partis et sortis sue ipsius castrj Averse et iurium omnium, actionum eydem venditori
in
spectantium, vigore venditionis instrumentj factj per prefatum Hugonem mànu mey notarij Marcj; prefatus Hugo de Sangino coram nobis adfatos procuratores dicte partis cashj Averse cum iuribus et pertinentijs suis omnibus induxit in poxesionem, intrando, exeundo tam per hostium fortillitij dicti castrj guam per portas ipsius castrj Averse, portas claudendo, actualiter aperiendo, insengia, vessilla et arma dicte Sveve surgendo in recongnitionem dominij, proprietatis et poxesionis, ac etiam per assingnationem clavium ipsarum portarum
tam terre Averse quam fortillitij ipsius terre eisdem procuratoribus, recipientibus vice domine Sveve, inducendo ipsos in poxesionem dictj castrj. Ad tam dicte Sveve Gaytane ipsiusque heredum et successorum quam etiam omnium quorum interest cautelam, factum est presens ynstrumentum, quod scripsi ego Marcus notarius. ST. Singnurn crucis Paschalj Amicutij annalis iudicis Averse inliteratj. Singnum crucis Marinj Thornassii testis inliteratj. Singnum crucis Antonij Vicinj. Singnum crucis Cole de 1 Guercio testis inliterati. Singnum crucis Berardj Mey testis inliteratj. Singnum crucis Cole Grilli testis
inliteratj. I
c
Singnum crucis Angelj Antonij testis inliteratj.
Abbr- Bradi
- 1431
.Iv.12.
330.
Giacomo IV Caetani presenta Gistoforo, figlio naturale di Ruggero I Caetani, come rettore della chiesa di S. Maria della Surresca, di cuì è inoestito da Ì{ícola de Asprc,, oescoùo dí
Sermoneta
"
Terracina,
Atc.
Caet,, Prg.
Oúginale. XIX: XXV' 23.
n. 330.
C. Xill, F. ll, n. Xl; ilel
sec.
Nel oeno nota del sec.
XVII:
(omessc),' segnalure,
del
sec.
XVII: P.
p.,
Anno MoccccXXXI, pontiflcatus Eugenij pape quarti anno primo, indictione tX, mensis aprelis die XlJ. I Iacobus Gaytanus, dominus castrorum Sermineti, Bassianj et Sancti Felicis etc., asserens se habere iuspatronatus, tamquam dominus castrj Sancti Felicis, in ecclesia Sancte Marie de Surresca, posita in territorio ipsius castri, terracenensis diocesis; et cum dicta ecclesia vacet per obitum condam lohannis de Fragiapane, gui dictam ecclesiam ultimo tenuit, et ne dicta ecclesia dehimentum patiatur et defectum absque rectore; ideo, in tempus sibi a iure statutum, vobis Nicolao episcopo terracenensi, habenti auto' ritatem presentatum instituendi, presentavit Christoforum, filium naturalem fratris nostrj (!) Rogerii Gaytani, clericum gayetane diocesis, ad ecclesiam optinendam, guam representationem adrnictere placeat. Quibus auditis per episcopum et consideratis quod diu publice reputatum est iuspahonatus dicte ecclesie spectare ad dominum dicti castrj et sic ad ipsum lacobum, et considerato quod vendlata fuit causa in curia rornana inter ipsum lacobum, ex una parte, et comunitatem Terracene, intendentem se habere similiter ius patronatus, ex alia parte, in qua controversia notorium est ipsum lacobum 'obtinuisse in iure (!) pahonatus dicte ecclesie, sicut patet per sententiam latam per Angeloctum episcopum cavensem, commissarium auctoritate apostoiica deputatum: secundum consuetudinem civitatis et diocesis Terracene, admisit dictam presentationem et investivit de predicta ecclesia nobilem Christoforum, ydoneum et aptum ad regimen dicte ecclesie, committens Antonio magistry lohannis, archispresbitero Sancte Marie de tv,
l5
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
il4
dicte ecclesie ponat ? faciatque ipsum a clericis dicte ecclesie in rectorem dicte ecclesie recipi ac de fructibus, reditibus et proventibus dicte ecclesie eidem responderi. Predicta confirmavit idem episcopus, pro tribunali sedens in scabello altaris ecclesie Sancti Laurentij de Sermineto, terracenensis diocesis. Actum Sermineti, in ecclesia Sancti Laurentij, videlicet in choro iuxta altare magnum: testibus notario Ciccho de Tucce de Piperno, Lyonardo de Prossedo, Agostino de Neapoli, Angelo de Roma, notario Ciccho de Pesculo Asserulo. Simeon notarij Antonij AIbi de Cora imperiali auctoritate notarius. ST. I Nell'ínteilìnco. x Omcsso nel leslo. Sermineto, quatenus ipsum Christoforum
in
possessionem
c - 143r.IV.26.
414.
T raelto L'abate CrístoJoro Caetaní, nomina iI prete Antonío " de Stephano Saccotii ', di Setmonela suo procuralore a prendere porsesro della chiesa di S. Maria della Sunesco, a cui era slato presentato come reltore da Gíacomo IV Caetqní,
Arc. sopta
un
Caet., ofigínarlo
Atígínale, con sotloscúzíoní autografe. Nel oerso segna/:urc, del Pre.4l4. p., C. P. XIl, F. primo, n.6z del sec. XIX: XXV' n. 29. n.6);
sec.
XVII: l, 6 (nttetto
S Anno Nativitatis millesimo quadringentesimo tricesimo primo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sycilie, Dalmatie, Crohatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulga' rieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno decirnoseptimo, die viceTrayecti. Nos lohannes Saccheta, annalis literatus terre et per provinciam Terrelaboris et Comitatus eiusdem Dominico,
simosexto mensis aprilis, none indictionis, apud terram
iudex terre tayecti, Nicolaus de Molisii regia auctoritate notarius, et literati testes, videlicet presbiter lohannes de Rogerio, magister Iohannutius Carusus, Lombardus Fenantellj dominj lacobi et Antonius Archipresbiterj, de tena Trayecti, notum facimus quod abbas Christoforus Gaytanus, quj asseruit quod lacobus Gaytanus, habens iuspatronatus
ecclesia Sancte Maria de Sorressa, tenitorij Sancti Felicis, representavit eundem Christoforum coram episcopo terraceneusi, quod placeret abbatem Christoforum, tamguam ydoneum, in rectorem dicte ecclesie confirmare; quj episcopus abbatem Christoforum confumavit et in rectorem dicte ecclesie instituit. Volens dictus abbas possessionem dicte ecclesie apprehendere et non valens personaliter accedere, confisus de legalitate presbiteri Antonij de Stephano Saccotij de Sermineto, terracenensis dyocesis, eundem, absentem, ordinavit suum procuratorem, quod valeat accedere ad dictam ecclesiam et possessionem per claves ipsius introytus et exitus, apprehendere, promictens se ratum habere quicquid fuerit per eundem presbiterum Antonium actum. In procuratoris cautelam factum est hoc inshumentum, iudicis et testium
in
subscriptionibus Sacchecta iudes
S c
roboratum. Actum Trayecti, in sedili prope Portam Novam. ST. S Traiecti. X( Prebiter lohannes Rogeri. X Magister lohannes Carusius
Iohannes testis.
Antonius A,rchispresbiter.
- 1431
Fondi
.vI
xx
.13 .
-
79.
Cristoforo I Caetani, ad eoitarne la anfisca ín a,so di guena Jra Eugenio IV e Gíooanna II, cede sîmulatamente tuttí i suoì diritti su Sermoneta, Bassiano, San Felíce Cìrceo, Ninfa, Norma e San Donato a Giacomo IV Caetanì, iI quale si obbliga a rítenere fitttzta tale donazíone,
Arc. CoI., Prg. XX, n.79 (Arc. Caet., fotogr,, klanza dí Onoralo II Gaelaní'
B. IV, n. 85).
Copía autentíca, eseguíta nel 1442.
V. 2
ad
Anno Nativitatis millesimo guatrigentesimo tricesimo primo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Cornanie Bulgarieque regina" Rovincie et Forcalguerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno septimo decimo, die tercio decimo
S
mensis iunii, none indiccionis, apud civitatem Fundorum. Nos notaúus Thomasius de Valliscursa, iudex ad contractus reginali auctoritate, Andreas de Ursuleis de civiiate Sancte Agates, per regnum Sicilie
REGESTA CHARTARUM
I t5
reginalj auctoritate notarius, et nos dominus Nicolaus Magni de Anania, utriusgue iuris doctor, dominus Adamolillus Malaclericha de Aversa, notarius Iohannes Monte de Vallecursa, notarius Martinus Laurencij, notarius Colella de Veneratis, Thomasius Christianus, presbiter Antonius de Petrone, presbiter Antonius iudicis lohannis Panemundo et Antonius Stracziatus, de civitate Fundorum, testes omnes licterati, notum facimus guod, constitutis in presencia nostra Christoforo Gaietano, Fundorum comite, logotheta et prothonotario regni Sicilie etc., agente pro se ac suis heredibus et successoribus, ex parte una, et Iacobo Gaytano, ipsius Christofori nepote, agente pro se ac suis heredibus et successoribus, ex parte altera: partes ipse exposuerunt quod ipse comes veretur ne inter Eugenium paPam quartum et afiatam nostram reginanr oriatur materia scandalosa, propter guam ipse comes de iure vel de facto privetur dominio et proprietate, quod et guam habere se dixit tam in castris habitabilibus quam dirutis et vacuatis, hominibus et incolis Sermoneti, Bassiani, Sancte Felicis, Nimfe, Normarum, Sancti Donati, in provincia Maritime, ecclesie inmediate subiecte, ac vassallis, tenimentis, iuribus et iurisdiccionibus ipsi comiti competentibus, tamquam vassallus nostre regine; proposuit simulate et ficte non vere donare ipsa dominia et iura et proprietates, sibi conpetentes et conpetentia super cashiso terris et locis predictis, Iacobo Gaytano, nepoti suo, de quo plene potest confidere non ut donacio ipsa vere, realis et actualis donacioni, int", vivos debitum sorciatur efiectum, set ut aliquo tempore, dum inter papam et nostram reginam guerra seu discordia oriretur, ipse lacobus, tamquam vassallus ecclesie, instrumento dicte simulate donacionis, posset dominia, proprietates, iura et iurisdicciones, ipsi comiti conpetentes et conpetencia, super illis castris, tenis et locis et in illis defendere et tueri, allegando ad ipsum lacobum. spectare vigore huiusmodi donacionis 6ende; tamen intencio parcium ipsarumest quodipsa donacio reyveritatesitficta et simulate celebrata et quod ad essenciam veritatis nullius sit roboris ac pro vacua et non scripta habeatur, cum" intencio ipsius comitis non sit donare res, dominia, iura, proprietates et iurisdicciones iamdicta, set tenere, possidere et habere plo se, fllijs et heredibus et successoribus suis et dissimulare ex causis iamdictis; et volens comes in hijs sibi et suis heredibus et successoribus prospicere et ne in futurum inter ipsum comitem aut eius heredes et successores et 6lios et heredes et successores dicti lacobi, futuri donatarii simulati et ficticii, causa dissencionis et discordie oriatur, cum verisimiliter heredes et successores r ipsius lacobi de dissimulu"ion" et fictione huiusmodi donacionis ignoranciam allegare et niti instrumento Jooucioni, predicte et illo se pretendere dominos rerum et bonorum predictorum donatorum, quod esset multum a veritate remotum; ea propter lacobus Gaytanus promisit, et se suosque heredes et successores obligavit, sub ypoteca et obligacione omnium bonorum suorum, Christoforo Gaytano, ciano suo, dictam donacionem de dictis dominio et proprietate et omnibus alijs, in instrumento continendis donacionis iamdicte, imperpetuum, in iudicio quocumque et coram quocumque Papa, rege, domino, comunitate, universitate, prelato, pretore seu potestate, dicere et faterj processisse de voluntate dictj comitis donatoris quarn (!) ipsius lacobi donatarij, non vere et pure set ficticie et simulate, causa et occasione ne per ipsum papam occuparentur tamquam ipsius comitis, vassallj dicte nostre regine; et ipsam donacionem in se n"iu* non esse set simulatarn, et dominia, proprietates et bona ipsa ac iura et iurisdicciones ad ipsum comitem et eius heredes et successores spectare, non obstante donacione iam dicta, nec pretendere, excipere, allegare ad ipsum Iacobum aut eius heredes et successores spectare, nec presumere aut actentare ipsis dominio et proprietate, iuribus, iurisdiccionibus, vassallis et alijs velle gaudere et dominari, vigore donacionis ipsius, nec instrumento donacionis ipsius faciende se in iudicio vel exha defendere et tuerj contra presencium formam, ymmo ipsam donacionem sic faciendam annullavit et rupit ac Pro annullata et rupta et nunc et omn! futuro tempore haberi voluit; et nichilominus promisit, Post sequutam donacionem pr.di"tu* faciendarn, ad ipsius comitis seu eius heredum et successorum reguisicionem dare et assignare ipsum instrumentum dicte donacionis faciende, assumendunn et con6ciendum ex ea, per manus notarij, ac quodcumque transumptum seu exemplum ex illo assumendum et transumptandum in "uiurui, ipsius comitis vel eius heredum et successorum, pro rupctis et inanibus et pro libido (!) voluntatis manibus ipsius comitis et eius heredum et successorum cancellandum et lacerandum; et ad cautelam ipsam donasequutam eiusque notam, sedam et prothocollum propterea scribendum et conficiendum annullare, "ion"* et renunciare ipsi comiti aut eius heredibus et successoribus omne ius omnemque accionem forsitam acquisitam tuic dicto lacobo donatario aut eius heredibus et successoribus, ac omnia supradicta perpetuo et inviolabiliter observare, ad penam ducatorum quatuor milium <ie auto purissimo, applicanda (!) pro nnedietate curie coram qua reclamacio fieret et medietate applicanda comiti aut eius heredum et successorum (!), cunn refeccione dampnorum, expensarum ac interesse; statuentes contrahentes quod pena
DOCUMENTI DELL"ARCHIVIO CAETANI
il6
periurii per penam pecuniariam et
e
converso una per aliam non tollatur, set de utrague agi poxit. Ad comitis et suorum heredum et successorum cautelam, ad rogatum ipsius, confecimus instrumentum, quod scripsi ego Andreas de Ursuleis notarius, signo et subscripcione iudicis et testium subscripcionibus
roboratum. ST.
ffi ludex Petrucius Felice de Capua, ex potestate
mihi tradita per Alfonsum regem Aragonum, etc., quod possim me subscribere et subsiFarum, Valencie, Hungarie, Ierusalem citra et ultra Sicilie gnare in omnibus instrumentis contractuuryr et ultimarum voluntatum, olim celebratorum et conditarum ac celebrandorum et conditandarum (t), in presencia iudicum premortuorum et in antea decedencium per regnum Sicilie, prout in regijs licteris, in carta membrana scriptis, sub magno pendente sigillo ipsius regie maiestatis in cera rubea impresso munitis, mihi concessis continentur: ideo loco prefati iudicis Thomasij de Valliscursa, in cuius presencia dum vixit presens contractus extitit celebratus, et antequam de eo presens puplicum assumaretur instrumentum et in eo se pro iudice subscriberet et subsignaret, idem condam iudex Thomasius cursum vite presentis explevit, in hoc instrumento me subscripsci et subsignavi, non tamen describo me ipsi interfuisse celebracioni contractus, set fateor ipsum contractum ac presens instrumentum reperisse inter acta prefati notarij Andree de Ursuleis de civitate Sancte Agathes testorque ipsius conhactus seriem recepisse ex deposicione ipsius notarij Andree et testium subscriptorum, signumque meum apposuj in fidem et testimonium premissorum, rogatus pro parte Honorati Gaytani, comitis Fundorum etc., petentis et heredis supradicti Ch,ristofori, patris ipsius, cautelam (t) me subscripsci et subsignavi die secundo mensis maij, quinte indictionis, sub anno millesimo quatricentesimo XXXXIJ, regnante Alfonso rege Aragonum etc. huiusque regni Sicilie citra Farum anno octavo. S. É Notarius lohannes Monte de Vallecursa testis. S Notarius Martinus Laurentij de Fundis testis.
S Notarius Nicolaus Venerate de Fundis testis. fr Masius Christianus testis. S Presbiter Antonius Petronj canonicus fundanus testis. É Resbiter Antonius ludicis lohannis canonicus fundanus testis. ffi Antonius Straczato testis. Testes: dominus Nicolaus M"gnj de Anania doctor utriusgue, dominus Adamolillus de Aversa, notarius lohannes Monte de Vallecursa, notarius Martinus Laurentij, notarius Nicolaus de Veneratis, Thomasius Christianus, presbiter Antonius de Fetrone, presbiter Antonius iudicis Iohannis Panemundo
I
et Antonius Straczatus de Fundis.
Omcsso lforse possent,
c-1431.vll.3t.
747
-
Caetani dona la casa, ot)e già si ammínístraúa la giustizia, ad San Felice Círceo - Giacomo IV Antonazzo dt CoIa di Pietro che, unítamente al padre, aoeúa spontaneamente subìto l'esilio per casa Caetaní sotto re Ladíslao.
O:i.gínale, NeI Arc. Caet., Prg. n.747. C. XV, f. l, n. VI i del sec. XIX: XXXVIII, n. 35.
oetso segnalute,
del
sec.
XVII: n. 6; P. p., C.
15,
I
p.,
n.6l P.
p.",
Anno Nativitatis millesimo ccccoxxxJu, pontificatus Eugenii pape quarti anno primo, indictione nona, mensis iulij die ultimo. Iacobus Gaytanus, dominus castri Sancti Felicis etc., intendens et sollicitans, tota sue mentis dispositione, dictum suum castrum novis domorum hedificijs ampliare, confortando, et adiuvando eius incolas, suos fideles, ut hijs intendant et diligenter assistant constructionibus, maxime quod multiplicati incole sese et bona eorum contra hostiles remigantes, crebenime eos offendentes, potius resistere valeant et se tueri: igitur donavit et, per hoc instrumentum investiens, tradidit in perpetuum Antonatio Cole Petri de dicto castro, suo 6deli, stipulanti pro se suisque heredibus et successoúbus, tum de speciali amore vaxallagij tum etiam propter servitia exhibita per condam Colam Petri, genitorem dicti donatarij, ac per ipsum donatarium et eius germanos domuj Gaytane, pro qua et eius fidelitate exilium longi temporis, in vita condam regis Ladislay, sponte et patientissime extra dictum castrum substulerunt, videlicet guoddam casarile curie dicti dominj, situm intus cashum predictum, iuxta fontem, iuxta viam publicam, in quo, ut publice dicitur, bancum iuris dicti castri alias regebatur; cum omnibus suis iuribus, usibus, utilitatibus, adiacentijs et pertinentijs, exemptum ab omni onere et servitute annui redditus vel census; promictens dictus dominus et obligans se dictosque suos heredes et successores ac animando
lt7
REGESTA CHARTARUM
bona Antonaúo omnia in presenti contractu contenta observare, ad penam vigintiquinque ducatorum, recasuram curie ad quam fuerit reclamatum, necnon sub fide et legalitate principum et magnatum. Actum in castro Sancti Felicis, videlicet in domo lohannis Germanj, in qua dictus dominus nuper facit residentiam personalem: Iacobo Gilij notarii lacobi, Antonio Iohannis Butij, de Sermineto, Iohannutio Antonelle et Cola Sonpnenj, de castro Sancti Felicis testibus. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto apostolica auctoritate notarius necnon cancellarius supradicti dominj donatoris de rnandato sue magnifrcentie scripsi. ST. (Ne/ uerso).' Donatio cuiusdam casarilis curie Sancti Felicis pro Antonatio 1.
Cole Petri L Nel
lentbo estremo
c-143I.xI.2 Roma
è
aqpcso
un laccío, che sefiíúa a lcgare Ia peîgamena una aolta arotolata,
1566.
.
Francaco Condulmer, reggente la camera apostolica, certifica che Gíacomo IV - II cardinale l0 ltbhe di candele e un ceîo di sei libbrc per íl censo annuo deí castellt di dato ha Caetani
Acquapuzza, Tret)í, San Felíce Circeo, Zenneto e della metà dí Sonnino, assoloendolo da ogni pena per iI rítardo ne| Pagamento. Arc.
Caet., Prg.
cancellato); n. 7; del
n. 1566. Aigínale. XIX : XXXIV' n' 34.
Nel oerco segnalute, del see. XVII
: n, 7 ; P. p., C. XV' F. V, lX
(poí
sec.
Universis presentes literas inspecturis Franciscus tituli Sancti Clementis presbiter cardinalis, cameram apostolicam regens. Cum lacobus Gaytanus, in castro Aqueputride, terracinensis diocesis, eiusque territorio et districtu ac iuribus et pertinencijs eorumdem, ad papam sanctamque romanam ecclesiam spectantibus, pro eisdem in temporalibus vicarius generalis, necnon cashorum Trebarum, Sancti Felicis, Zenniti, in Maritime, ac medietatis pro indiviso castri Sonnini, in Campanie provincijs, dicte diocesis, situatorum, in eorum tenitorijs, districtibus, iuribus et pertinencijs eorumdem pape et romane ecclesie censuarius, pro censu cashi Aqueputride, loco unius accipiris ad aucupia instructi, decem libras can-
delarum cere, ac pro censu cas&orum Trebarum, Sancti Felicis, Zenniti et medietatis Sonnini unum cereum sive torticium, ponderis sex librarum cere, in festo Beatorum Apostolorum Petri et Pauli de mense iunij an3uatim, vicariatu et concessione predictis durantibus, camere apostolice solvere teneatur: hinc est quod nos ad universitatis vestre noticiam deducimus per presentes quod lacobus vicarius et censuarius decem libras candelarum cere et unum cereum sive torticium, ponderis sex librarum, pro cen' sibus dictorum cashorum unius anni, finiti in festo Apostolorum Petri et Pauli de mense iunij proxime preteriti, camere, Daniele episcopo parentino, pape thesaurario, pro ea recipiente, die date presencium, l"r*irro iam elapso, per manus ser Iohannis Lottini de Sermoneta, eius nuncii, solvi fecit. De quibus decem libris candelarum cere et uno cereo seu torticio solutis lacobum eiusque heredes et successores et eorum bona absolvimus et quittamus assignationesque ipsas de mandato PaPe, suPer hoc vive vocis oraculo nobis facto, lapsu termini non obstante, admittimus; insuper Iacobum a reatu periurij et alifs penis et sentencijs, quod et quas occasione retardate solucionis huiusmodi censuum forsitan incurrerit, du*im,ls absolvendum. Presentes literas 6eri sigillique camerariatus officij, guo utirnur, fecimus appensione muniri. Datum Rome apud Sanctum Petrum, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo pontificatus Eugenij pape quarti anno primo. primo, -Sig.tindictione nona, die secunda mensis novembris, (Nel margíne inferiore, a destra).'Floreni IJ, grossi 11; $uIIa pltca): receptis, D[aniel] pa3; 2 ,"ri-tinur, domini nostri pape thesaurarius; visis, Guillelmus de Lantis de Prato; Phylippus de Pscia
(nel oerso).' Registrata, Phylippus.
Pescia
I
Ooalc,
o
Peruscia.
in ceta tossa, appeso alla plíca con sbíscetla di petgamena. 2 Abb. l-à!a
3 Così ncl 'testo; forse per
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
ilE
c-[143r1.xl.21,A.
2688.
Eugenio IV ad Antonío e a Gíuditta Rosa di Tenacína: concede facoilà di poter succedere naturalí di Giacomo Rosa, abilítando Anlonío aglí onoù e agli nei beni aaítí, quantunque
Roma
uffci pubblici e
_
Arc.
Caet.,
figli
prioati.
in Pry. n, 2688.
Copia aulentíca, ínsefila ìn C-1448.1.26'
Eugenius episcopus, servus servorum Dei, Antonio marj et ludicte nobilis viri lacobi Rosa, domicellj terracinensis, natis pupillis Tenacine. Illegitime fenitos quod ... Cum itaque, sicud accepimus, vos, qui defectu natalium patiminj, de soluto geniti et soluta, defectum huiusmodi honestate motum et vite recompensatis, redimentes favorem virtutum, quod in vobis ortus odiosus ademit: nos igitur, vestri genitoris ac vestris supplicationibus inclinati, ut in bonis genitoris eiusdem ac vestrorum angnatorum et congnatorum, absque tamen preiudicio illorum quj in ipsis bonis, si, genitor et angnati et congnati predicti ab intestato decederent, succedere deberent, succedere, nec non tu, frli Antonj, ad honores temporales ac publica et privata o6cia eligi et assumj illaque gerere libere ac licite valeatis, perinde ac si de legitimo thoro nati essetis, dispensamus. Datum Rome apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis millesimo cccc'o XXXJo, X; kalendas decembris, pontificatus nostri anno primo.
c- r43r. xI.21,
B.
836. da
ed ercde
di CoIa,
col quale egli assegna
a Bo'
figlío - Testamento dì Berardo niJacio e Pietro Faolo Cqetaní Palatini i castelli dí Carpíneto, Gorga e Giuliano di Roma, nonchè í dirittí sui castelli di Montelaníco, Patrico, Prossedí, ViIIa Santo SteJano, Roccagorga, Arnara, Ripi e Amaseno; Ii nomína eredi uníoetsalt ed esecutori testamentari, con I'obblígo di proooedere aI mantenimento del figlio suo naturale Nicola e aí legati fatti a taoore ilelle figlíe Viltoria,
Sgurgola
Ceccano,
Rita e Eknedetta, dei famílíari e delle
Otigínale. NeI oerso nota del sec. XV: Caet,, PtS. n.836. XVII: n. 2; P. p., C' 3, f. 9, n. 2; del sec. XIX: XXVII' n. 42.
Arc, det
sec.
chiese. Testamentum Berardi
de Cecchano;
segnaturc,
Anno millesimo CCCCXXXJ, pontificatus Eugenij pape quarti anno primo, indictione IX, mensis uovembris die XX;. Berardus de Ceccano, frlius et legitimus heres Cole de Ceccano, infrrmus cotpore, mente sanus, intestatus decedere nolens, de suis bonis in hunc modum condidit testamentum nuccupativum (!) quod dicitur sine scriptis, in quo instituit suos universales heredes Bonifacium Gaitanum de Palatinis et Petrum Paulum eius fratrem, quibus reliquid omnia bona sua, mobilia et immobilia, iura et actiones, preter legata inferius declarata. Reliquid dictis Bonifatio et Petro Paulo, heredibus suis, castrum Carpineti, c"rtrurn Óurg" et castrum lullianj, posita et confinata in provincia Campanee, que castra dictus Verardus asseruit fuisse et esse sua at ad ipsum spectare ex successione paterna, cum arcibus in dictis casnis existentibus et vaxallis, territorijs, proventibus, fructibus, sugectionibus, territorijs, silvis, aquis, pascuis et aliis sibi pertinentibus. Item reliquid supradictis heredibus omne ius omnemque actionem, que vel quas (!) halet ,uu habere potuisset testator in castro Montislanici, in castro Patrice, in castro Prosedi, in castro Sancti Stephani, in castro Rocce Gurge, in castro Arnarie, in castro Riparum, in castro Sancti Laurentij et in arcibus dictorum castrorum, cum vassallis, proventibus, sugectionibus, reditis, territorijs, silvis, aguis, urolendinis et aliis sibi pertinentibus in dictis castris et territorijs eiusdem (!), que castra posita et
conÉnata r in eadern provincia Campanee: et omnia alia iura et actiones, reditus et proventus, que vel quas dictus testator habet seu habere potuisset in quibuscumque aliis cashis, vaxallis, terris, locis, terr;toriis'
uqoir, pascuiis (!) et aliis quibuscumque ad ipsum testatorem pertinere potuissent ipsis heredibus et mandavit ad ipsos heredes spectare et pertinere. Item reliquid quod ipsi heredes debeant cum eis retinere Nicolaum, filium naturalem suum, et ipsum gubernare victu et vestitu et alijs necessarijs, et ipse Nicolaus debeat semper cum dictis heredibus morari et eorum mandatis hobedire. Item reliquid quod, si casus evenit quoJ Victoria, Rita et Benedicta filie sue veniant ad maritum, quod ipsi Bonifatius et Petrus
"ilvir,
REGESTA CHARTARUM
il9
Paulj (!), heredes suj, debeaat eas dotare et eis assignare pro eorum dotis (!) florenos centum per quamlibet ipsarum. Item reliquid Nane concubine sue iure legati florenos centum. Item reliquid Victorie filie sue naturaljs (t) duos eguos, quos ipse Berardus habet in domo sua; dum tamen quod ipsa Victoria teneatur solvere expensas occurentes in obitu mortis sue, videlicet in cera, presbiteris, rnissis cantandis pro honore suj cadaveris et salute anime sue. Item reliquid Caratio famulo suo omnia alma gue fuerint Petrutii 6lij sui, existentia in domo ipsius testatoris. Item reliquid pro anima sua tres decenas cere quod frantur (t) duppleria et destribuantur in hunc modurn, videlicet unam torciam assingnetur 2 ecclesie Sancte Marie Nove de Urbe et unam aliam assingnetur altali (!) de Sudario, existenti in ecclesia Sancti Petrj de Urbe, residuum dicte cere destribuatur secundum consuetudinem castri Sculcule. Item reliquid ecclesie Sancte Marie de Viano unum 3 petium terre, positurn in territorio Sculcule, in contrada Fossati, iuxta rem Antonij Pelonis, rem Sthephani Sponongie et alios fines, dum tamen quod corpus a ipsius sepelliatur in ipsa ecclesia absque ó aliqua solutione. Item reliquid per quemlibet illorum qui portaverint corpus suurn ad sepelliendum ad dictam ecclesiam solidos quinque. Item reliquid ecclesie Sancti Nicolaj de Sculcula pro reparatione dicte ecclesie libras denariorum septem. Item reliquid ecclesie Sancti Antonij forenurn unum. Item reliquid presbitero Sancti lohannis sollos 6 XX in quibus sibi tenebatur. Item reliquid sadisfatione ? decimarum et malis ablatis incertis florenum unum. Omnia alia bona sua, mobilia et immobilia, iura et actiones, ad testatorem spectantia, reliquid dicto Bonifatio et Petro Paulo heredibus suis. Item reliquid executores testamenti et anime sue Bonifatium et Petrum Paulum, heredes suos, quibus dedit omnimodam potestatem. Actum in castro Sculcule, in domo testatoris: presbitero Nicolao, prebitero Sancti lohannis, Blasio Manitij lohanni, presbitero Nardo Andree, Antonio Stephani, Antonio Rentij, Benedicto lannocti, Benedicto Cole de Gurga, omnibus de Sculcula testibus. Iohannes Cicchi magistri Nicolai de Cora imperiali
auctoritate notarius tesJo
scripxi.
ST.
I Omesso sunt 2 Nel teslo assingretur sollons 7 Omesso pro
c-r43r.xI.25.
3 Rlpelulo nel
testo. a Nell'ínteilíneo.
5 NeI teslo
abque
6 Nel
2342.
Nícola " de Benediclo,, per un'oncia di carlìní d'argento, oende a Gualtiera " de Lenun terreno in contrada le Campola, in lenítorio di Castello degli Schiaoi a), respansioo annualmente dt due grani alla curîa dí Sassa. b).
Maiorcno
-,
nardo
Oiginale, an sottoscrízioni autognfe. NeI oerso nola del sec. XVII: Instrumento nel Arc. CaeI., Prg. n.2j42, quale s'enunzia in casale Mayrani pertinentiarum castri Dragonis; segnalure, del sec. XVII: a. X; del sec. XIX: XX, n, 57.
ffi Anno a Nativitate
rnillesimo quadringentesimo tricesimo primo, regnante Iohanna secunda, Hungarie, Hierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno decirnoseptimo, die vicesimo quinto mensis novembris, decime indiccionis, in casalj Mayrani, pertinenciarum caski Dragonis. Nos Nicolaus iudicis Nicolai de castro Latine, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij reginalj auctoritate ad contractus licteratus iudex, Antonius iudicis Nicolaj de castro Latine, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes, videlicet dopnus Thomasius Antonij de Nicolao, Iohannes Antonii de Thomasio de Albigniano, Robertus Antonij de Costa de Dragone et Andreas Petrj magistrj lohannis de Sclavis, notum facimus quod, in nostrum presencia constitutis Nicolao de Benedicto de casali Mayrani, ex una parte, et Galterio Rogerij Iohannis de Leonardo de dicto casali, ex altera: Nicolaus de Benedicto, in perpetuum, per se suosque heredes vendidit et per fustem tradidit eidem Galterio, ementi pro se suisque heredibus legitimis, ex se et ex eis legitime descendentibus, utriusque sexus, integram infrascriptam peciam terre, quam dictus venditor habere se dixit sub annuo subscripto redditu a curia baiu-
lacionis castrj Saxe, scitam in territorio et pertinencijs cashj Sclavorum de Monte, in loco ubi dicitur le Campola, in qua sunt arbores vitatj, iuxta terram ecclesie Sanctj Martinj de Sclavis, iuxta terram Andree lohannis Saxe, a duabus partibus, iuxta terram lohannis de Stabile de Mayrano; cum omnibus alijs iuribus ad dictam terram spectantibus, salvo et reservato honere redditus quj debetur eidem curie baiulacionis omnj anno in festo Sancte Marie de mense augustj, aurj grana duo, prestando et reddendo
DOCUMENTI DELUARCHIVIO CAETANI
120
per emptorem et eius heredes; salvo eciam et reservato assensu, beneplacito et consensu dominj castri Saxe, impetrando per emptorem et eius heredes; pro gua vendicione Nicolaus confexus fuit se recepisse a dicto Galterio unciam [unam] I de carlenis argentj, sexaginta per unciam et duobus pro tareno conputatis, pro precio pagamentj ; et obligavit se dictus Nicolaus, heredes et successores et bona sua omnia vendicionem ac omnia observare, sub pena duplj precij pro parte ipsius curie reginalis vel alterius cuicumque de premissis reclamacio facta fuerit, pro medietate pene eiusdem, et pro reliqua medietate dicto Galterio et eius heredibus applicanda. Ad Galterii eiusque heredum cauthelam confectum est presens instrumentum, signo et subscripcione iudicis et testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego predictus Nicolaj de Albi' Antonius not"riur. ffi Dompnus Thomasius Antonij S Nicolaus iudex. 2 Costa testis. Robertus de Antonius de testis. Thomasij niano testis. S. Iohannes Antonij
M.
ST.
S
Signum 3 crucis Andree testis inlicteratj scribere nescientis.
ù In Terra di Laooro, diocesî dí Cajazzo (Cf. L. Gíus!íníaní, op. cil.) b) Casale ín Tena di Laooto, diocesÎ cofiisponde fotse all'odíemo Caslel dÍ Scsso o a Sasro presso Roccarcínola. I IJna píccola lacerczíone ilanneggia la peîgamena. 2 Incerta lalettutafra Antoniuso Antonnis 3 Precedono clnque
dí Caiazzo; punll,
c
fra t
qualÍ
-1432.
Sermoneta
il
teste dooeoa tftare pol
III.2 -
Ie línee della uoce.
526.
.
Giacomo
IV
dà facoltà al notaio Gíooanni Lottini, suo cancellíere, dí trattare Caetaní con Caterina Orsini, e dí Iacobello Orsini, figlio nalurale dí
Caetaní
matrimoni di Onorato III Frcncesco con Soeoa Caetqní, figlia naturale dí Ruggero I; nonchè di rímettere all'arbìtrío dei cardinalí Giordano Orsíni e Ugo di Lusignano le controúersie che Cristoforo I, Giacomo IV, Ruggero I e Francesco III Caetani hanno con i Conti'
i
Odgínale. NeI oerco nota delempo: Lictera commisionis facte per dominum lacobum Caet., Prg, n.526, Ursinis; segnalure, del sec- XVII : n. 2 Gayetanum de parentela tractanda inter dominum Honoratum et domiuam Catherinam de 47' n' XXVII' del sec'XlX: IIt, f. Yll; C' 7); P. otígínafio (coneilo so1ra un n., Arc.
Iacobus Gaytanus etc., confisi de frde et probitate nobilis notarij lohannis Loctini de Sermineto' cancellarii et commissarii nostri, quem in pluribus arduis noshis negotijs satis grate experti sumus, concedimus sibi, iresenti, facultatem parentelas initas et per eum tractatas, de nostro et germanj nostri Rogerij Gaytani ben"jl""ito, inter nostrum genitum legitimum Honoratum Gaytanum eum dornicella Catherina de Ursinis, filia legitima Francisci de Uisinis, comitis Crravine et Commersanj etc.; necnon inter lacobellum de Ursinis, filium inlegitimum et naturalem dicti comitis C,ravine et Commersanj, cum Sveva Gaytana, filia inlegitima et naturalidicti Rogerij ; dotes sex milium ducatorum auri, oblatas per eum nobis pro parte dicti comitis
Francisci, nomine dicte sue 6lie, necnon dotes alias duorum milium ducatorum auri, oblatas Per eum, nomine nostro et germani nostri pro Sveva nepte nostra eidem comiti Francisco, nomine Ibcobelli eius frlii, de nosho ,. germ-"ni nostri mandato fumandi cum prefato comite Francisco et per publicum instrumentum conducendi, prout pro parte comitis Francisci postulabitur; quin etiam pro parte noshi patruj Christofori Gaytani, comitis Fundorum regnique Sicilie logothete et prothonotarii etc., ac nostra et nostrorum germanorum Rog"rij et Francisci Gaytanorum, iuxta tenorem instrumenti procurationis nomine omnium nostrum quatuor t""tl in se et dominum Petrum, abbatem ecclesie Sancti Mandati de Sancta Agatha, manu Martini de Fundis regia auctoritate notarij, difierentias et petitiones allegandas per eumdem notarium et abbatem r I 1 nomine nostrum quatuor contra dominos de Comitibus compromictendi in dominum lordanum episcopum sabbinensem, cardinalem de Ursinis ac summe penitentiarie curam gerentem, necnon dominurn É[ug*"*] episcopum penestrinum, cardinalem de Cypro, quj illas concordare et sententialiter terminare ,"i""'nt; promictenies hub"r" ratum quicquid per prelibatos reverendissimos dominos et dictum notarium Iohannem actum fuerit, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum noshorum ac sub fide et legalitate púncipum et magnatum. to not*i| Iohannis cautelam has patentes literas sibi f,eri fecimus et nosha solita subrcripcione manus.nostre, iubximus validari. Datum Sermineú, in salecta antecamere irnpro.p*, "uprimo, inooro", ,ub uono Nativiiatis millesimo cccco x)ocJo, pontificatus Eugenii pape quarti anno z Sig. u dictione X*, mensis martii die secundo. Iacobus Gaytanus mano propria subscripsi. (Nel margine inleriore. a destra): Et ego Antonius Peki cancellarius dicti domini de suo exPresso mandato scripsi.
I
Aggíunto
ín margÍne.
2
Aulografo.
3 Del sígìIlo, ín cera rossa, reste solo I'ímpronta sulla pergamena.
REGESTA CHARTARUM
c
-1432. III . r0
t2t
1030.
.
conle di Graoina e Conùersano, prometle di dare sua fglia Colerina a Roma - Frcncesco Orsíní, Onorato III Caelaií, allorchè I'una e I'altrb sarannoinperfettaetà, conladote di6000forini, per Ia guale Onoralo prestaà debíta cauzíone. Arc. Catherina de
Prg, n, 1030. Ursinis; segnature, tlel
Caet.,
Otígìnale. NeI oetso nota ilell'epoca: Parentela domini Honorati Gaytanj cum domina XVII: n. 3 (conetlo sopta un orígínarío 2); P, p., C. 3, f. 7; del sec. XIX: XXVIL
sec.
n. 44.
Anno millesimo tttJc XXxlJ, pontificatu Eugenij pape quarti, indictione X, mensis martii die Xo. presentia Iordanj episcopi sabinensis, presbiteri cardinalis de Ursinis, et testium infrascriptorum, Franciscus de Ursinis, comes Gravine et Cupersanj, pro se ac pater et administrator Caterine, pro gua se et bona sua obligavit et promisit se facturum quod eius filia om[nia] in presenti contractu contenta firma habebit perpetuo, convenit notario Iohanni Loctinj de Sermineto, procuratorj lacobi Gaytanj, patris et adminiitratoris puerj et iuvenis Honorati, primogeniti filij sui, habenti speciale mandatum, ut patet manu Leonis Petrj Leonis de Sermoneto notarii, per me lectum, assignare dictam Caterinam in uxorem dicti Honorati, cum dote sex millium florenorum, ad rationem XLVIJ sollidorum provisinorum senatus pro floreno, et alijs rebus iocalibus inter partes conventis, et prout promissum fuit pro Angela de Ursinis, filia condam lacobi de Ursinis, olim comitis Talgliacotij, et uxoris dicti lacobi Gaytanj. Et e converso lohannes procurator predictus promisit dicto Francisco pro se èt nomine ipsius Caterine facere taliter quod dictus Honoratus dictam Caterinam in eius legitimam uxorem recipiet tempore quo erit etatis, cum dote sexmillium florenorum et rebus predictis. Promiserunt predicta partes ducere ad efiectum tunc et quando prenominati Honoratus et Caterina erunt etatis perfecte ad matrimonium contrahendum, et tunc temporis Franciscus promisit dare dotem eidem Honorato et suo pahi pro ea, quam dotem Honoratus teneatur obligare super bonis stabilibus et facere curam dotalem cum donatione propter nuptias, secundum consuetudinem Urbis; pro quibus observandis partes obligaverunt omnia eorum bona et iuraverunt omnia observare, ad penam mille ducatorum auri, applicanda (!) pro medietate camere Urbis et pro alia medietate parti
In
fidem servanti, et pro maiori cautela dederunt osculum pacis invicem. Actum Rome, in domo dicti cardinalis: testibus Ceccho de Buccamatijs, Iacobo Iohannis Gorinj, Stephano de Filippinis, de regione t Sancti Heustachii, Gregorio et Lello filijs Cincij Iohannis Pauli de regione Capitolii, civibus romanis, et lacobo de Sermoneto, canonico Sancte Marie Maioris. Robertus de Babo de Rubeis, civis romanus, imperìalj auctoritatenotarius' M. 1
c
Nel terto Ciucii.
-1432. IV.3
235t,2871.
.
Caetani nomina il nolaio Antonio dí Pietro suo procutatore a ríceoere da cautele per Ia donazíone deí castelli, delle fortezze e delle tenuíe
Giacomo IV Cristoforo I Caetaní Ie opportune
Sermoneta
nella Marittíma. Arc,
Caet,,
in Ptg. n. 235t e 287
l.
Copla autentíca, ínsetila
ín C'1432,1V.
l0'
Anno Nativitatis millesimo quatracentesimo tricesimo secundo, pontifrcatus Eugenij pape quarti anno secundo, indictionis X", mensis aplelis (t) die tertio. Iacobus Gaytanus etc., confisus de fide et probitate nobilis notarij Antonii Petri de Sermineto, presentis, constituit dictum notarium Antonium suum -procuratorem ad eundum et se personaliter presentandum coram Christofaro Gaytano, milite,'Fundorum ac rengni Sicilie marescallo, logotheta et prothonotario, et nomine dicti lacobi, heredum et "ornit" succesgorum, ab eo recipere. omnem cautelam donationis et refutationis omnium castrorum et fortellicciorum ac tenimentorum Maritime Serminete, prout ipsi procuratori melius videbitur, et de dictis cautelis possit fierj facere unum vel plura instrumenta; ad omnia alia faciendum et concludendum super cautelis predictis que ipsemet constituens facere posset si
tv,
tó
I personaliter interesset, concedens ipsi procuratori
plenam
DOCUMENTI D'ELL'ARCHIVIO CAETANI
t22
licenciam, promictensque se ratum habere perpetuo quicquid per dictum procuratorem actum fuerit, nec eundem procuratorem revocare ipsumque ab omni onere satisdandi relevare promisit et de iudicio et terminationem sisti, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum ac sub fide et legalitate principum et magnatum. Actum Serminete, in claustro curie dicti constituentis: lohanne Nicolaj Nardi Bubalinf de Sermineto, Iacobo Caporotundo de Fundis et Antonello Lofiridi de Tiano testibus. In octava linea ubi est cassum marescallo non vitio set errore ideo hic annotavj. Leo Petri Leonis de Sompneno, civis et habitator castri Sermonete, apostolica auctoritate notarius scripsi meoque signo eignavi. I
Omesso nel leslo.
c-t432.lv.10. Fondi
2361,2871.
I Caetaní dona a Giacomo IV Caetani ogni bene e diritto su Sermonela, -San Cristdoro Felice Círceo, Nínfa, Norma e San Donato.
Bassiano
O:.igínale, con sotloscrízioní autografe. NeI oerco nole del sec. XV : a) Donatro iurium SermiArc. Caet., hg. n. 2351 . neti,Barsiani,sanctiFelicis, Sancti Donatietc.facta per dorninum Chrigtoforum domino lacobo Gaytano nepoti suo; à)duplex copia; c,) registratum; altre (omesse); segnaturc, del sec, XVII: n, 3; P. p., C.3, f.8, n. 3 ; del sec, XIX: XXXI, n.55. Exemplum instrumenti publicati manu Martinj Laurentij de Fundil, Copía, aulentícata col seguente atlo : Ioi, Prg. n. 287 I . ST. Nicolaus Sollatij de Fluminaria imperialj auctoritate notarius. ST. Maeeus regia auctoritate notarii, cuius tenor talis est ... magistri Francisci, civis romanus, imperiali auctoritate notarius, ST. Iohannes condam Petrutij Pauli de Scandrilia imperiali auctoritate
noturiu..
Nicolaus tolrannis Raymundi de Puthealea imperiali auctoritàte notarius, habens auctoritatem instrumenta publica, rogationee,
prothocolla, acta et alias scripturas eremplandi, hoc eremplum ex auctentico, scripto manu notarii Martini, scripsi; quod exemplum
pcr mc
in inu.tum coram nobile Antonelto ser lohannis de Tostis de Reate, vicario castrorum Canismortui, Puthealee et aliorum castrorum pro lohanne Antonio de Ursinis, comite Talliacotii, ascultavj; et quia ipse vicarius vidit cum originalj concordare, suam auctoritatem interST. posuit et decretum, sub anno millesimo CCCCO XLIJ", pontificatus Eugenii pape lllJ, indictione V', rnensis februarii die XIJ".
quatracentesimo tricesimo secundo, die decimo mensis aprilis, decime indictionis, spud civitatem Fundorum, intus cameram que est subtus salam curie dominj comitis Fundorum, prope portam magnam ipsius curie, iuxta portam ecclesie Sancti Petri de Fundis, regnante Iohanna ,u"uod", Hungarie, lerusalem et Sicilie necnon Dalmatie, Croacie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forqualquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno decimo
É Anno Nativitatis millesimo
octavo. Nos notarius Thomasius de
Vallecursa, iudex
ad
contractus reginali auctoútate, Martinus
Laurentii de dicta civitate Fundorum, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, necnon dominus Lion de Esculo, miles, iudex Antonius Cyminus de Ynula, dominus Pascarellus de Quintavallis de Neapoli, notarius lohannes Montis de Vallecursa, Antonius Belli Raynaldi et notarius Colella de Veneratis, de eadem civitate Fundorum, testes licterati, testamur quod Chr"istoforus Caytanus, miles, Fundorum comes, rengnique Sicilie logotheta et prothonotarius etc', consideranc servicia que assedt habuisse et assidue habere, cum teneritate et hobediencia frliali, a lacobo Gaytano, nepote carnali dicti comitis et primo genito inglite domus eorum, volens Propterea et procul dubio intendens obsequia huiusmodi reciproca remuneratione, paterna ac amorosa et gratiosa vicissitudine, recompensare, ut ipsl nepos suum de illatis meritum habeat et ad alia servitia exigenda perseveret et ferventius
inc.ndatur: donavit et per guandam cÍrtam, ymaginarie, ut moris est, investiens procuratorem, hadidit in perpetuum notario Antonio Tutii magisni Petri de Sermineto, tamquam procuratori lacobi Gaytani, rtipil"nA pro lacobo eiusque heredibus et successoribus in perpetuum, prout de ipsa procuratione constat insìrumentum scriptum manu Leonis Petri Leonis notarij castri Sonpneni ac Per nos visum et lectum, videlicet integram suam partem necnon omnia iura, nomina et actiones, iurisdictiones, dominia et proprietates, spectantes ac spectanctia ipsi comiti tam in castris habitabilibus quam dirutis infrascriptis; videlicet Sermineti, Bassiani et Sancti Felicis, terracenensis diocesis, nec non Ninfe, Normarum, Sancti Donati, velletrensis diocesis, omnibus ipsis sex castris in provincia Maritime situatis; quod quidem castrum Sermineti positum est iuxta teritoria castrorum Ninfe et Normarum, iuxta territorium castri diruti Aquaputride, iuxta territorium terre Septie et territorium castri Bassiani; quod quidem castrum Bassiani situm est iuxta territorium terre Septie, iuxta territorium Carpineti et territorium cashi Sermineti; necnon prefatum castrum Sancti Felicis situm est iuxta territorium civitatis Terracene, iuxta territorium Ninfe, terminans, ut
fertur, usque ad Portum Paule et iuxta mare; quin etiam dictum castrum Ninfe situm est iuxta teritorium
REGESTA CHARTARUM
t23
terre Core, iuxta territorium Tiberie, iuxta territorium Cisterne et iuxta teritoria Sermineti et Normarum; quod quidem castrum Normarum situm est iuxta territoria castrorum Ninfe et Sermineti, necnon iuxta terri' toria Carpineti et Collismedii ; insuper castrum Sancti Donati situm est iuxta silvam Teracene et iuxta Rivum Martini, territorii Ninfe; cum omnibus eorumdem castrorum vassallis, incolis, habitatoribus, palatiis, fortellitijs, turribus, domibus, chasamentis, baptinderiis, casarilibus, habitationibus' molendinis, silvis, p"sscuis, pratis, stirparijs, paludibus, montibus, collibus, vallibus, arnariis, pantarinis, fluminibus, fontibus, rivolis, l""ubur, aquis, aquarum decursibus, piscarijs, territoriis, districtibus ac terris et balzoris, cultis et incultis, et cum omnibus eorum iuribus, iurisdiccionibus, dominijs et actionibus ac mero et misto inperio et gladii potestate, quin et cum introytibus et exitibus eorum omnibusque suis adiasentijs et pertinentiis omniÈurqu. iuribus seu requisitionibus sibi donatori spectantibus; ad veram proprietatem dominiumgue legitimum et plssessionem perpetuam dicti lacobi suorumque heredum et successorum; in quibus quidem rebus donaùs prefatu, donuio, nichil iuris, actionis seu proprietaiis, quomoditatis, iurisdictionis, usufructus et dominii sibi vel heredibus seu alicui eius nomine vel alieno modo aliquo in posterum reservavit; et voluit expresse ipse donator quod si dicta donatio predictarum rerum ascenderet ultra summam quingentorum aureorum, quod tot hic intelligantur es$e particulares donationes infra dictam summam quot sunt singule res donate, etiam si pluries eedem res donate transcenderent valorem sive extimationem dicte quantitatis quingentorum aureorum; promictens et obligans se suosque heredes et successor.es ac bona procuratori, stipulanti pro lacobo Gaytano eiusgue heredibus et successoribus, litem nullo unguam tempore facere de dictis rebus, cum refectione dampnorum et exPensarum ac interesse litis et extra; sub pena trium milium unciarum de carlenis argenti, applicanda pro medietate curie ad quam fuerit reclamatum et pro alia medietate parti cuius interest vel interesse poterit; donator prestitit iuramentum predicta omnia perpetuo observare et facere observari, necnon sub fide, legalitate principum et magnatum; concedens michi notario presens instrumentum donationis publicare, n.-"non unu* o"l plura instrumenta conficere, ad requisitionem donatarii, heredum et successorum suorum. Cuius instrumenti procurationis tenor talis est (c/. C-1432.1V.3). In cuius rey testimonium et cautelam ipsius lacobi Gaytanj heredumque suorum et ipsius procuratoris Presens inshumentum donationis factum est, scriptum manu mei predicti notarii Martini et subscriptionibus iudicis et testium roboratum.
ST. S
Notarius Thomasius
à"
V"llecursa predictis interfui pro
iudice. S
Leonerius miles de
Nos Christofanus Gaytanus Fundorum comes predicta adcetans (!)
Cumporii, de Esculo testis. É Notarius lohannes -"r,u propria subscripsi. t{ Pascarellus de Quintavallis de Neapoli testis. ffi lohannis de VeneColella Montis d. Vull."ursa testis. S Anronius Belli RaynalCi. S Notarius ratis de Fundis pro teste interfui. Notarius Thomasius de Vallecursa iudex ad contractus, dominus Leon de Esculo miles, iudex Antonius Cyminus, dominus Pascalellus de Quintavallis, notarius lohannes Montis de Vallecursa, Antonius Belli Raynaldi et notarius Colella de Veneratis testis'
649.
c-t432.Iv.rl. Itri -
Nanna dí Antonio dt Napoli dí Sermonela, col consenso del marito Roberto di Campodímele, per díeci once di a11rlini di argento, úende una casa posta ín Sermoneta, ai pìedi della piazzo, nel rione Borgo, a Giooanni dt Nicola " Msscilo " '
Arc. Caet,, Prs. n. 649. F. ll, n. 3; del sec. XIX: 3, n.
Ortgínale, con sotloscilzíoní
aulogrcfe.
NeI
oe.,so segnaturc,
del
sec,
XVII: P. p', C. XXll,
8.
g1 Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo tricesimo secundo, regnante lohanna secunda, Hungarie,
Croacie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forchalquerij ac Pedimontis eomitissa, regnolum anno decimooctavo, die undecimo Nos Gregorius Antonij notarii lacobi de terra *ln,;, aprelis, decime indiciionis, apud terram ytri, ad contractus iudex, Thomasius Tutij lohannis de Placza eiusdem terre, per provinciam Telre Laboris
I"ruolÀ et Sicilie necnon Dalmacie,
Yhi.
et óomitatus Molisii reginali auctoritate notarius, et testes subscripti licterati de terra Ytri, videlicet Andreas lacobi Ferri, Antoniu, Nicolay Nardi de P"ppo, notarius Antonius Nicolay Angeli et Tho' masius Antonii de Gaudio, notum facimus quod nobilis mulier domina Nanna Antonij Neapolis de et terra Sermoneti, uxor nobilis Roberti domini Andree de Campomellis, cum consensu viri legitimi
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
124
mundualdi sui, presentis., in perpetuum, vendidit et per cartulam tradidit lohannj Nicolay Mascito de castro Collium, comitatus Tallacotij, ad presens habitatori in terra Sermineti, ementi pro se et suis heredibus et successoribus, domum soleratam, dotalem ipsius Nanne, sitam intus terram Sermineti, in pede platee publice et in religione (!) Burgi, iuxta rem artium et medecine doctoris de Capitibus Rubeis de Sermineto, nunc civis senensis, guadam strictula mediante, iuxta furnum magistri lacobi Barberij, iuxta rem dotalem Pise Stephanj, alia strictula mediante, iuxta viam publicam a duabus partibus: exemptam
ab omni debito, honere et servitute; pro pretio unciarum decem de carlenis argenti, sexaginta per unciam computatis, quod pretium venditrix ab emptore se recepisse confexa extitit et fecit eidem emptori quietationem perpetuam; si quod autem dicta domus valeat plus pretio supradicto, id venditrix emptori donavit ob multa servitia, que venditrix ab eodem emptore confexa extitit se recepisse; promisit venditrix, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum, omnia in presenti instrumento contenta observare, sub pena dupli dicte pecunie pretij, a venditrice exolvenda pro medietate curie, coram qua reclamatio fierit, pro reliqua emptorj vel eius heredibus et successoribus. Ad emptoris, heredum et successorum suorum cautelam factum est hoc instrumentum, scriptum per manus mei predicti notarij Thomasii, nostrum iudicis et testium subscriptionibus roboratum. ST. ffi Gregorius Antonii notarii lacobi de Ytro ad contractus iudex. M. ffi Andreas Iacobi Ferri testis. ff Antonius Nicolai Nardj de Pepio. ffi Notarius Antonius Nicolai Angelj testis.
c -t432.vII .15.
25E3.
Giooanna II conJerma franchígíe e pr.ìoíIegí all'unioersítà e agli uomíni dt Eboli, rìtornata all'obbedíenza sua peî operc dei commissari Gíorgio di Alemagna e Pebaccone Caracciolo.
Napolt
Arc. Caet., Prg. n. 2583. Copía, autentlcala col seguente atto: S Anno ab Incarnatione millesimo quatricentesimo quatriccimo, regnante Alfonso, rege Aragooum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie ac Corsice, conrite Barchinoni, duce Athenarum et Neupatrie, ac eciam comite Russilionis et Ceritanie, regnorum anno iicesimo quinto, huius regni citra Farum anno sexto, mense maij die nono, tercie indicionis, apud Ebolum. Nos Simon de Russo de Campanea, habitator terre Ebolj, ad contractus iudex ad vitam, Antonius de Troyano, reginali auctoritate notarius, et subscripti testes licterati notum facimus quod, accersitis nobis in plàta publica dicte terre Ebolj, ad peticionem Marci de Troyano de Ebulo et dum essemus ibidem, predictus notarius Marcus coram nobis ostendidit privilegium universitatis Eboli, concessum eidem universitati per condam memoriam regine lohanne secunde, in carta pergameni scriptum, magno pendenti sigillo ipsius condam regine lohanne secunde in cera rubea sigillatum, tenoris subsequentis ,.. Quo privilegio per nos viso, lecto et ispecto, idem notarius Marcus nos requisivit quod de premissis, ad cautelamnotarij Marci et regiecurie certitudinem, conficere deberemus instrumentum; jdcirco nos confecimuspresensinstrumentum, quod scripsi ego prefatus Antonius notarius. ST. Simon de Russo iuder. S. )f, Petrus Potifredus testis, $ Notarius Pilippus Potifridus testis. S Iohannes de Buccalaporta tesiis. l[ Maciulus Crispus testis. }s Iohannellus de Marco testi sum. S Angelus de Trayano testis. $ Antonius de Buccalaporta lestis. NeI oerso nole clel sec. XV: c) Transumptum privilegij regine lohanne secunde de franchicijsEbulj; B.fierifecit;6)instrumentumtransumtumgratiarum... terre Eboli, 1440; segnalute, del sec, XVII: n. | ; ilel sec. XIX : XIII, n. 20.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Goacie, Rame, Servie, Gallicie, Lodomerie, Comanie Vulgarieque (!) regina, Provincie et Folqualquerij ac Pedimontis comitissa, universis
inspectru'is. Fidelium nosh'orum peticiones ... Pro parte universitatis et hominum tere provincia nostre Ebolj, de Principatus ciha Serras Montorij eiusque pertinenciarum et districtus, nostrorum fidelium, fuit culmini nostro expositum ut, cum 'ipsi huius nostri status fumissimi cultores et ferindissimi (!) zelatores temporibus retrohactis extiterint, noshamque fidelitatem cum animorum integritate servaverint ipsamque fixam semper in eorum mentibus habuerint ac noviter ad nostrum dominium, demanium et coronam prompte se reduxerint per manus Georgij de Alamanea, comitis Pulcini, et Petraconj Caraczoli de Neapoli, militis etc., commissóriorum nostrorum ad id deputatorum, qui eisdem universitati et hominibus non nullas gracias et concessiones ex auctoritate nostra fecerunt: propter guod maiestati nostre supplicaverunt ut gracias et concessiones ipsas confirmare et de novo eis concedere dignaremur. Nos vero, actendentes fidelitatis constanciam universitatis et hominum predictorum tam erga reginam Margaritam et regem Ladizlaum, germanum nostrum, guem erga nos, iamdictas concessiones et gratias per dictos commissarios nostros eisdem universitati et hominibus tene Eboli eiusque pertinenciarum et districtus factas, prout inferius distinguentur, tenore presentis privilegij confirmamus nostreque potestatis presidio communimus; et nichilominus, ad maioris cautele sufiragium, eisdem universitati et hominibus terre Ebolj eiusque pertinentiarum et districtus dictas presens privilegium
REGESTA CHARTARUM
125
gracias et concessiones pèr commissarios nostros factas, prout illas capitulatim inferius declarabimus, de novo concedimus, videlicet: In primis promictimus, sub verbo et fide hostris regalibus, universitatem et homines terre Eboli tenere et conservare in perpetuum sub nostro principali dominio et corona, nec terram ipsam alicui
vendere vel donare. Item eisdem universitati et hominibus terre Eboli eiusque pertinenciarum et districtus et singulas provisiones, immunitates, franchicias et gracias alias, eis tam per predecessores nostros Sicilie reges quam per nos factas, non obstante quod de illis privilegia et licteras, quas et que a casu et fortuna asserunt perdidisse, presencialiter non exibeant nec exhibere possint, eo modo quo illis usi sunt et ad presens in possessione exhistunt, confirmamus et acceptamus nostreque confrrmacionis munimine roboramus illasque dictis universitati et hominibus, in generali et in speciali, ex nunc et omni futuro tempore stabiles esse volumus, inviolabiles et reales ac eis firmiter observari. Item prefatis universitati et hominibus dicte terre nostre Eboli tam uncias tres, tarenos duodecim et grana n * de carlenis argenti de summa generalis subvencionis seu collecte ipsorum, que e$se potuerit unciarum hesdecim, tarenorum duodecim et granorum **, 8c aliarum collectarum, donorum, taxarum, onerum, munerum et quarumlibet fiscalium funcionum, ordinariarum et extraordinariarum, per ipsos universitatem et homines annis et vicibus singulis nobis et nostre curie debitarum et debendarum ac eis per eamdem nostram I impositarum et imponendarum, quam omnem quantitatem pecunie residuarum collectarum, ad quam universitas et homines ipsi pro temporibus retrohactis et usque in presentem diem nobis et nostre curie teneantur, remictimus et perpetuo relaxamus, ita quod universitas et homines ipsi ex nunc inantea et inperpetuum non nisi ad solucionem unciarum decem restancium de dicta summa pro qualibet collecta et fiscali funcione nobis et nostre curie teneantur, nec ad maiorem quantitatem solvendam seu dicte quantitatis remisse solucionem universitas et homines ipsi ullo umquam tempore per nos et nostros officiales quoscumque, presentes et futuros, compelli valeant, neque possint personis, rebus et bonis, dictasque uncias tres, tarenos duodecim et grana * * de summa dicte generalis collecte eorum in cedularijs camere nostre Summarie corrigi, deleri et emendari volumus et iubemus pro cautela universitatis et hominum predictorum. Item volumus, declaramus et mandamus quod homines dicte terre nostre Eboli eiusque pertinenciarum et districtus non possint neque valeant pro guacumgue causa, civili vel criminali, per quosvis homines et pâ&#x201A;Źrsonas mota et movenda contra eos seu alterum eorundem, citari, arrestari, capi, cogi vel conveniri tam in curia magishi iusticiarij regni nostri Sicilie guam in alijs curijs seu tribunalibus regni nostri predicti, nisi coram capitaneo seu olficiali dicte terre nostre Ebolj, presenti et successive futuris, nec ad iudicium trahi exha terram predictam, reservato tamen in causa appellacionis, pro gua extra dictam terram conveniri possint coram iudice competenti. Item volumus, declaramus et iubemus quod quecumque lictere moratorie seu salviconductus, per nos et nostram curiam facte et concesse quibusvis hominibus et personi$ regni nostri, de quibuscumque debitis et pecuniarum quantitatibus, ad quas et que ipsi tenerentur universitati et hominibus particularibusque personis dicte terre nostre Ebolj eiusque . pertinenciarum et districtus, in generali et in speciali, ex quibusvis pretextibus sive causis, exceptis heredibus condam Francisci Moromilis de Neapoli militis, guos conveniri nolumus per homines dicte terre nostre Eboli, usgue guo duraverit eorum moratoria, quam ad presens habent a maiestate nosha, non possint nec debeant derogare in aliquo iuribus hominum dicte terre nostre Ebolj ; et e converso lictere moratorie et salviconductus, per nos concesse hominibus et personis dicte terre nostre Ebolj, non habeant preiudicari et in aliquo derogare iuribus quorumcumque nostrorum fidelium regni nostri predicti, ita quod homines dicte terre nostre Ebolj illis uti contra alios homines dicti regni et similiter alii homines dicti regni uti illis contra homines et personas dicte tene nostre Ebolj nullo modo valeant neque possint: guas licteras moratorie et salviconductus, concessas per nos tam hominibus et personis dicte terre nostre Eboli contra alios homines prefati regni quam alijs hominibus dicti regni nostri contra homines ipsius tene Ebolj, motu proprio revocamus et tollimus in hac parte nec aliguam obtinere volumus iri iudicijs et exba iudicia roboris firmitatem. Item declaramus, volumus et mandamus quod omnis inpetracio facta per quoscumque homines et personas, cuiuscumque status et condiccionis existant, de quibuscumque rebus et bonis mobilibus et stabilibus, burgensaticis et feudalibus hominum dicte terre nostre Ebolj, seu de beneficijs ecclesiasticis ipsius terre sit cassa, rupta, inita et vacua, nec aliquam obtineat firmitatem ac vigorem: nos enim ommen et quamcumque impetracionem, per quosvis homines et personas factam de rebus et bonis mobilibus et stabilibus hominum dicte terre nostre Ebolj seu de beneficijs ecclesiasticis supradictis, ac privilegia, Iicteras, cedulas et scripturas alias exinde secutas, sub quibusvis tenoribus sive formis et clausulis aliis, quantumcumque derogatorijs, eciam si de illis vel aliqua illarum clausula esset hic specialis et expressa oinRes
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
126
seu de verbo ad verbum mencio et noticia facienda, cassamus et totaliter annullamus ac eorum et earum viribus et efficacia vacuamus. Item volumus, declaramus et mandamus guod ex nunc inantea nullus civis eiusdem terre nostre Ebolj possit detineri captivus in castro terre predicte, neque per capitaneum dicte terre ibidem arrestari, nisi in casu et crimine lese nostre maiestatis et alias ubi venilet pena corporis vel menbri infrigenda (!) Et ultimo volumus et mandamus quod capitaneus seu officialis dicte terre Eboli, tam preseus quam successive futuri, ac iudex et actorum magister, qui per nostram curiam fuerint ordinati de anno in annum, sindicentur in dicta terra et stare debeant ibidem sindicacioni predicte ac solvere et satisfacere de omnibus in quibus per sindicacionem ipsam debitores racionabiliter apparebunt, quibuscumque legibus, constitucionibus Regnique capitulis, rescriptis, moribus, observancijs, consuetudinibus, ritibus, ordinacionibus, statutis, privilegijs, licteris, cedulis et mandatis exinde factis vel faciendis, sub guibusvis tenoribus sive formis et clausulis alijs quantumcumque derogatorijs, eciam si de illis vel aliqua illarum clausula esset hic specialis et expressa serl de verbo ad verbum mencio et noticia facienda, aud si de presenti nostro privilegio et eius revocacione in eis mencio facta fuisset, per guas et gue effectus presentis confirmacionis et nove nostLe concessionis supradictarum graciarum in toto vel in parte impediri posset in aliquo, gualum vigorem tollimus in hac parte, non obstantibus guoquomodo. Et ut presens nostra confirmatio et nova concessio supradictarum gratiarum eisdem universitati et hominibus dicte terre nostre Ebolj eiusque pertinenciarum et districtus efÍectualiter observentur, sicud firmiter residet menti nostre, mandamus magnificis magistro iusticialio et magno camerario regni nostri Sicilie eorumque locuntenentibus ac presidentibus camere nostre Summarie actorumque notario eiusdem camere, vicemgerentibus insuper nostris, iusticiarijs, capitaneis et signanter capitaneo et castellano dicte terre nostre Ebolj, erariis guoque magistris camere, thesaurarijs, commissarijs ceterisque officialibus maioribus et minoribus, quocumque titulo et denominacione notentur officiague fungantur, per totum regnum nostrum Sicilie et presertim in dicta provincia Principatus citra et terra Ebolj statutis et statuendis, ad quos spectat et spectabit, eorumque locatenentibus, presentibus et futuris, quatenus, forma presentis nostri privilegij per eos et eorum quemlibet diligenter actenta, suprascriptas omnes concessiones, provisiones et gracias per nos confumatas et de novo conce$sas, prout^ superius capitulatim distinguntul et narrantur, eisdem universitati et hominibus dicte terre nostre Ebolj eiusque pertinenciarum et distlictus, tam in genere quam in specie, oficiorum eorum temporibus, non contraveniant, sicud nostram gratiam caram habent et indignacionem cupiunt evitare, quin ymo revocent et revocari faciant quicquid pel eos, alium vel alios ipsorum Ectemptatum est seu actentarj continget imposterum adversus ipsos universitatem et homines terre Eboli eiusque pertinenciarum et districtus eorumque res et bona contra presentis nostri privilegij continenciam et tenorem; et nichilominus dictus actorum magister camere Summarie dictas uncias tres, tarenos duodecim et grana * n de summa dictarum unciarum tresdecim, tarenorum duodecim et granorum * * deleat atgue casset ac in cedularijs ipsius camere Summarie, prout moris est, corrigat et emendet pro cautela universitatis et homininum predictorum. In cuius rei testimonium presens privilegium exinde fieri et magno nostro pendenti sigillo iubximus communiri, quod, ex certis causis nos moventibus, dedimus et subscripsimus propria nostra manu, ritu, ordinacione aud observancia nostre curie quacumque conttaria non obstante. Datum in castro nostro Capuane Neapolis per manus nostri predicte lohanne, anno millesimo guatricentesimo tricesimo secundo, die quintodecimo mensis iulij, decime indicionis, regnorum nostrorum anno decimo octavo. De mandato reginalj oretenus, Antonellus de Thiano.
I
Omcsso
/orsc curiam.
c -t432.vII.le
.
2259.
Roma In seguito al lodo pronunziato dal cardinale Giordano Orsini eÀ a nuoúa concordia fra i Caetani e i Contí, íl cardinole Lucío Conti dichíara quelli indenni da ogní pena incorsa Nt oioIazione di tregua, e promette di aiutarli nella guerra conlro Bonífacio Caelani Palatino, iI quale Ii aoeoa depredati nelle tenute di Sermoneta, Ninfa e Cecuno, e nel recuperc delle bestíe derubste.
Origínale. Nel oerso nota del *c. XV: Concordia facta per dominutn cardinalem de etl dominum cardinalem de Cipro I inter dominos de Gaytanis et nobiles de Comite cum dissignatione Tonicle; segnalurc, del sec. XVII: n.4; ilel sec. XIX: XLVll, n.40. Arc. Cact., Prg. n. 2258.
Ursinis
Anno a Nativitate millesimo ccccoxxxuo, pontifrcatu Eugenij pape quarti, indictione X, mensis iulij die xtx. In presentia Nicolai magistri Rainaldi * o et mei Ludovici Blanci notariorum et testium
RECESTA CHARTARUM
127
infrascriptorum. Cum inter lldebrandinum de Valle Montone eiusque filios, pro se ipsis et suis complicibus, adherentibus, confederatis, recomendatis, subditis et vassallis, ex una parte, et Cristophorum militem, comitem Fundorum etc., Rogerium, Franciscum et lacobum, eius nepotes, de Gaietanis, pro se suisque adherentibus, conplicibus, c,rnfederatis, recommendatis, subditis et vassallis, ex altera parte, fuerint inite et firmate treuge et conventiones treugarum pro certo tempore, cum pactis, conventionibus, promissionibus, stipulationibus, penarum adiectionibus pro observatione illarum, applicandarum parti contra quam contrafieret et camere apostolice sive alij camere sive frsco, ut instrumentis et scripturis inde confectis dicitur late contineri: dicaturque per Rogerium et Franciscum deventum contra dictas commissiones, stipulationes, pacta et conventiones et treugas, taliter factas et firmatas, fractas per se et alios et sic ipsos penas in illis appositas incunisse, tam applicatas parti lldebrandini guam camere apostolice sive alij, quecumque sit, devenerint dicte partes ad bonam pacem et perfectam concordiam et fuerit conventum quod de dictis penis fieret hinc inde remissio in totum; et plus quod lldebrandinus a dictis penis totaliter, etiam que dicerentur applicate camere apostolice sive alted camere vel persone, vigore stipulationum, pactorum et conventionum predictarum et appositarum in treugis predictis, sive super ipsis vel pro ipsis in iudicio esset actum vel non, deberet dictos Gistophorum, Rogerium, Franciscum et lacobum et quoslibet suos subditos, vassallos, adherentes, complices et recomendatos servare indemnes: idcircho Lucius de Comite, Sancte Marie in Cosmedin diaconus cardinalis, de Comite vulgariter nuncupatus, sciens predicta vera fore, promisit nobili lacobo Mungnochi de Pedimonte, Petro'Racza et Francisco notarii Angeli de Sermoneta, procuratoribus predictorum Cristophori, Rogerij, Francisci et lacobi, predictos omnes et singulos a penis predictis, tam petitis quam non, tam a camera apostolica quam ab omnibus alijs personis, totaliter et in totum servare indemnes, et omne iudicium, motum vel movendum contra ipsos, occasione ipsorum, super se suscipere et prosèqui et 6nire omnibus suis sumptibus; promisit insuper facere et curare quod lldebrandinus similem promissionem faceret, et predicta plomisit servare inviolabiliter sub obligatione omnium suorum bonorum. Item et dictus reverendissimus pater, pro se et nominibus supradictis, in guerra et briga mota seu movenda contra dictos dominos de Gaitanis et eorum vassallos, complices et seguaces, seu alia movenda per Bonifatium Caitanum de Scurcula, occasione nonnullarum predarum, dampnorum seu iniuriarum factarum et illatarum et gue fieri in posterum contigerit, et alia quavis causa per Bonifatiuin erga dictos dominos de Gaitanis, mercantias, bona et animalia eol'um, ac eorum complices et sequaces et vassallos ac bona eorum, et etiam in quacumque alia briga et guerra inferenda et inchoanda ac seguenda per dominos de Gaitanis contra dictum Bonifatium suosgue vassallos, complices et sequaces et eorum bona et animalia, dictam brigam et inimicitias ducentibus, dictus dominus cardinalis promisit dictis procura.. toribus et notariis, stipulantibus ut supra, quod ipse, dicti eius pater et frabes, per se vel alios, directe vel indirecte, cum eorum ofiensis vel danno, nullum auxilium, consilium, adiutorium, opem, operam et favorem, receptum seu grasciamr pâ&#x201A;Źr sâ&#x201A;Ź vel per alium, directe vel indirecte, dabunt seu prestabunt dicto Bonifatio, eius vassallis, adherentibus, complicibus et sequacibus in eorum terris, castris seu villis, nec aliis, cum quibus dicti domini de Gaytanis brigam et inimicitiam haberent, clam, publice vel occulte seu alio quesito colore, titulo seu causa, sub pena vigintiquingue milia ducatorum, pro medietate camere apostolice et pro alia medietate dictis dominis de Gaitanis. Et casu quo aliqui de eorum vassallis sive subditis, adherentibus, complicibus et sequacibus contra predicta in aliguo contra facelent vel venirent, procedere teneantur iuridico modo. Item promisit dictus dominus cardinalis, pro se ipso et nominibus quibus supla et per modum supradictum, guod, si quo tempore probaretur ipsos dominos de Comitibus, videlicet dominum lldebrandinum cum suis frlijs seu aliguem eolum fuisse fautores et conscios rapinarum et predarum factarum per Bonifatium Gaytanum in terris, Iocis et pascuis dictorum dominorum de Gaitanis vel alterius eorum, et precipue in tenimentis et pascuis Sermineti, Nimpharum et Cecchani vel alterius tenimenti, eorum occasione, quorumcungue bonorum et aliorum animalium dictorum dominorum et vaxallorum eorum, r'eceptorum et ablatorum per Bonifatium Gaytanum, ipsa animalia et ipsa dampna illata, ut supradictum est, reficere, emendare, satisfacere et pagnare (!), de sua propria pecunia et de suis bonis, dictis dominis de Gaytanis et eorum vassallis, omni exceptione et defensione postpositis, ad libitum et voluntatem ipsorum dominorum. Item et promisit dictus dominus cardinalis, plo se ipso et nominibus quibus supra et per modum supradictum, quod, si quo? reperiretur aliquem, unum vel plures,ex suisvassallis, complicibus, adherentibus et sequacibus ivisse, fuisse et interfuisse dictis predis et damnis, allatis et factis per dictum Bonifatium,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
128
eius vassallos, complices et vassallos et sequaces dictis dominis de Gaitanis et eorum vassallis de bobus et animalibus supradictis, et aliquid eos percepisse et habuisse, contra dictos eius vassallos, complices et sequaces procedere et procedi facere summarie et de plano et eos compellere et restringere realiter et personaliter ad satisfaciendum et restituendum dictis dominis de Gaytanis et eorum vassallis omnia que percepissent et habuissent, et nihilominus ipsos eorum vassallos delinguentes capi et capi facere in persona, iuxta ipsorum posse, in manibus dictorum dominorum de Gaitanis et tradere, si voluerint, ita quod de dictis damnis et predis, per dictos vassallos eorum habitis et perceptis, dictis dominis de Gaitanis et eorum vassallis extiterit integraliter satisfactum. Item et promisit dictus dominus cardinalis, pro se ipso et per modum supradictum et nominibus quibus supra, quod, si quo tempore aliqui boves seu aliquod animalium ex predictis, receptis et ablatis, recipiendis et auferendis in posterum per dictum Bonifatium, ut supra, reperirentur penes et apud dictos dominos de Comitibus seu aliquem ex eorum vassallis, iure donationis, permutationis, emptionis seu aliquo alio guesito colore, modo, via, titulo seu cau$a, dictos boves et animalia restituere et assignare dictis dominis de Gaitanis et eorum vassallis libere et assolute, sine aliguo pretio, ad libitum et voluntatem supradictorum dominorum. Actum Rome, in regione Pontis, in palatio residentie domini cardinalis de Ursinis, presentibus hijs testibus, videlicet domino Gabriele episcopo Aubii, domino lohanne de Hanniballis prothonotario apostolico. ST. Ludovicus Blanci, romanus civis, imperiali auctoritate notarius, quia predictis omnibus interfui, quamvis per alium michi fidum scribi feci, alijs maioribus prepeditus, una cum supradictis meis collegis notarijs, ideo ea subscripsi et in publicam formam redegi. t et-Gpro poì cancellato, z NeI testo omesso tempore
c
-1432
.Vll.22
422.
.
AIto Contí conferma íI compromesso, i/ Iodo e i capítoli interoenuti fra i in seguito alle pene in cui quali erano cadutí per Ia rottura della tregua.
Roma
Arc. Caet., Prg. n. 422.
Conti ed
i Caetsni
Orígínale.
Anno millesimo IIUcxxxtJ, pontifrcatu Eugenii pape IIIJ, indictione decima, mense iulij die xxlJ. Altus de Comitibus, certifrcatus per me notarium et lacobum Mugnocchum de Pedemonte, procuraratorem Christofori Gaytani, militis, comitis Fundorum, Iacobi, Rogerij et Francisci, nepotum eiusdem Christofori, habentem mandatum ab ipsis dominis Gaytanis, prout patet manu notariorum, de compromisso facto per Lucium eardinalem de Comitibus, pro se et nomine Alberninj a) eius pahis, Sagacis episcopi carpretaretensis, ipsius Alti et Grati de Comitibus, germanorum fratrum dicti cardinalis et filiorum Alberninj, pro quibus se et bona sua obligavit et promisit de rato, ex una parte, et lacobum Mugnocchum, procuratorem et alios procuratores magnificorum virorum de Gaytanis, ex alia, in lordanum episcopum sabinensem, cardinalem de Ursinis vulgariter nuncupatum, occasione causarum que erant inter partes predictas, ex causa I penarum incursarum per dominos de Gaytanis erga dominos de Comitibus seu erga eorum vassallos, complices, et sequaces, et occasione dampnorum et iniuriarum ac interesse illatorum inter et per dictas partes seu eorum vassallos, complices et seguaces; item et declaratus de laudo, arbihamento dato per ipsum cardinalem de Ursinis, in quo laudo dictus cardinalis arbitratus fuit inter partes predictas; item et declaratus de omnibus contentis in dictis conpromisso et arbitramento, prout patet manu Nicolai magistrj Raynaldi et * * ac mej Ludovici Blanci notariorum; item et certi6catus de capitulis firmatis per ipsum cardinalem de Comitibus, pro se ac nominibus supradictis, cum procuratoribus dominorum de Gaytanis,
prout de dictis pactis et capitulis patet manibus dictorum notariorum; auditis et intellectis omnibus pactis et capitulis, conpromissum, arbitramentum atque pacta et promissionem atque capitula dictus Altus de Comitibus confirmavit, iurans omnia observare sub fide et legalitate magnatum. Actum Rome, in palatio apostolico, secus ecclesiam Sancti Petrj Principis Apostolorum: testibus Antonio Bafio de regione Campitelli, Iacopo Surdo de regione Pontis et Petritio ? Iohannis t domini lacobi de regione Pinee. ST. Ludovicus Blanci, civis romanus, imperialj auctoritate notarius, quia predictis interfuj, quamvis per alium scribi feci, alijs maioribus occupatus, ea subscripsi.
ù Leggi lldebrandino. I Ncll'ínlerlíneo, 2 N"I
testo abbr. Petritio.
REGESTA CHART ARUM
c -t432.vII
.
129
25.
2877.
Monteroduní - Testamento di Roasa d'Ebolí, oedooa di Giacoma III Caetanì, con ìI quale ìstituisce suoí eredi i fig[i Gíacomo IV, Ruggerc I e Francesco III, assegnando al primogenito Giacomo i castelli di Monteroduní, Macchía d'lsernia e Montaquila, e alla figlía Soeoa e alla nepote Gasparai bení burgensatící e feudali dí Terra di Laooro; nomína esecutore testamentario il cognalo Cristoforo I Caetani. Arc.
Caet.,
hg. n.2877,
OigÍnale,
con
sottoscrízloniautogrcfe. Nelosnnotedel
sec.
XV:
Testamentum magni-
6ce domine Arogate; del sec. XVI: a) Testamentum domine Roase; ó) testamentum domine Rogase de Ebulo in quo instituit heredes dominos lacobum et aliosdeCaetanis, 1432;segnalure,ilel sec,XVII: n.9;n 6; P.4,C.Xl,f.p., n,2tdel sec. XIX:
XL, n.
46.
*
Anno Nativitatis millesimo quatrigentesimo tricesimo secundo, pontifrcatus Eugenij pape quarti anno secundo, aput castrum Montisrodoni, intus fortilegiurn, in prima camera, die vicesimo guinto mensis iulij, decime indictionis. Pateat quod hora prima noctis, mangnis luminarijs accensis, me donpno Antonio Iohannis Tinarij de predicto castro, yserniensis diocesis, archipresbitero Baranelli, diocesis Boyani, apostotica auctoritate notario, requisito ad istantiam Rogasie de Ebulo, domine dicti castri, adhibitis una mecum testibus, videlicet donpno Nicolao Pantaleone, archipresbitero Montisrodonj, abbate Petro Mazzoccho, Masello de Pedimonte, Andreas (!) de Asso de Cicilia, Baldasaro de Celemolis, lohanne Maglierio, capitaneo Montisrodonj, Manfredo de Cavalerijs de Panormo, Iacobo ser Ugoni et Antonio Angeli Alefrade de Monterodono, congnegatis (!) intus cameram supradictam: nos notarius et tesùes testamur quod invenimus prefatam dominam in lecto iacentem, malesanam, tamen mentis et sensus ac recte locutionis existentem. Domina ipsa, vivens more francorum, volens saluti sue anime providerer suum in hunc modum
condidit testamentum: Instituit suos heredes suos fillos (l) Iacobum, Rogerium et Franciscum Gaytanum super bmnibus bonis suis mobilibus tantum, pro equali portione, solutis primitus legatis infrascriptis. Instituit suum spetialem heredem lacobum, suum primogenitum, super castra Montisrodoni, Machie et Montisaquilj eorumque districtus et in omnibus demanialibus iuribus, actionibus, proprietatibus et pertinensijs suis, interclusis clausulis reservatis, videlicet quod si super premissis actio vel iura contingerint Rogerio et Francisco genitis suis, id guod iura decernunt mandavit quod habere debeant Rogedus et Franciscus. Item mandavit quod in bonis burgensaticis et alijs rebus feudarijs, sitis in partibus Terre Laboris, gue et quas dixit sibi spectarj, subcedant Sveva Gaytana, comitissa Albe, et Gasbarra neptis eiusdem testatricis pro equali portione cum predictis suis genitis, ita quod Sveva et Gasbarra aliquid petere non possint et, si qua petierint, ab hereditate cadant; volens quod unus alterjnonmolestetetsialiquisipsorumaud filie et neptis sue ultime voluntati contraire tentaverit, incurrat suis maledictionibus maternalibus. Item conrnendavit animam suam Deo et Beato Michaeli A,rchangelo et Beato Francisco et guod corpus suum sepeliatur intus ecclesiam Sancti Francisci de Tragecto, in sepultura condam suj geniti Lodovicj. Item legavit pro iudicio, pro satisfatione decirnarum et pro missis cantandis et aliis divinis cultibus uncias centum de pecunia usualj in Rengno, distribuendas per Christoforum Gaytanum, suum congnatum fraternum, comitem Fundorum, Iogothetha et prothonotario (!) rengni Sicilie, pro quibus uncijs centum venundentur animalia gregum, bubalarum, iumentorum, baccharum et porcorum. Item legavit Catherine de Trayecto, sue domicelle, pro bono servicio, uncias decem; item Margarite scave (!) uncias quinque; Caùerine Ciccarelli de Monterodono uncias hes; Cecche Sancti Laurentij uncias tres; Iohanne de Machia uncias tres; Margarite Alifane de Pedimonte unciam unam. Item reliquid lohanni Mallerio, guj exercuit officium capitaniatus, pro suo salario, uncias sex. Item mandavit quod Martha et Lucia scave liberentur a servitute et sint in sua propria libertate, si premori contingerit; si vero vitam duxerit in humanis, quod sint in eadem servitute prout sunt. Item mandavit quod per me notarium efficiantur finales apodisse Iohanni Mallerio de amministratione officii sui capitaniatus; Petro Bovis de centum nonaginta ducatis administratis pro eo et libertis ex parte eiusdem testatricis, ut patet in memoriale suo; item quod fiat apodissa abbati Petro Maczoccho et Nicolao eius fratri de officio magistrimassariatus. Item voluit guod sue domicelle, ancille et servitiales, induantur de pando coloris nativj pro tunica una tantum pro qualibet. Item maadavit quod satisfiant omnia debita, in guibus dixit dominatio sua teneri, hominibus huius castri, tam de mercede familiarium et metcendariorum guam de pecunia mutuata et de camibus et alijs in usu ospitii sue curief IV,
17
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t30
prout constitit in memoriale de suo mandato facto. Item mandavit quod 6at apodissa lohanni Carello de ofÉcio massariatus. Super quibus legatis et frery conmissis reliquid testamentarium elemosinarium et dispensatorem suj testamenti eius congnatum fraternum Christoforum Gaytanum, comitem Fundorum, loghothetha (!) etc., usque ad integram guantitatem relictorum per eamdem testatricem; et hanc suam ultimam voluntatem asseruit esse velle, guam voluit valere iure testamenti et, si iure testamenti valere non possit, saltim valere voluit iure codicillorum. Dompnus Antonius lohannis Tinarij de Monterodono, yserniensis diocesis, archipresbiter Baranelli, diocesis Boyani, apostolica auctoritate tabbellio. ST.
ff
Donpnus Nicolaus Pantaleonis archipresbiter castri Montisrodonj testis. ffi Abbas Petrus Maczochus lohannes Maglierius capitanius Montisrodonj. lacobus Agustinj ser Ugoni testis. t Singnum crucis Antonij Angeli testis illiterati scribele nescientis me rogantis quod scriberem.
testis. ff
ff
r
B
Scguorro
trc
gruppí
dí puntí con Io
spazio líbero pcr Ie sottosuízíoní
dÍ allrí
lestímonì.
c -t432.IX.10.
674.
San Felíce Circeo Gíacoma IV Caelani rilascítt quietanza a Giacomo dt Guglielmo Barba, detto per I'amministrozíone dell'uffcio di nwestro massario ed erario di San Felice Circeo, ffiNitto, . datogli già da'Giacomo II Caetani e lenuto sino a tutto I'agosto dell'anno ín corso. 4rc. Caet,, Prg. n. 574. sec.
XIX: XXXIX, n. E.
Iacobus Gaitanus etc. Tenore presentis apodisse notum facimus quod Iacobus Guillelmi Barbe de Sancto Felici, aliter dictus Nictus, magistrimaxarius ordinatus per felicem recordationem avij nostri lacobi Gaytani, comitis Fundorum, a die decimo septimo mensis decembris, quartodecime indictionis elapse, ac erarius curie cashi predicti et per nos reconfermatus post moltem ipsius avij, requisitus extitit nostri nomine coram lohanne Locthinj de Sermineto, noEtro cancellario et in hac parte conmissario, ad ponendum finalem rationem de omnibus adminishatis per ipsum tempore magistrimaxariatus et erariatus sui; qui conparuit cum quaternis annuisque apodixis alijsque scripturis ad ipsius rationem spectantibus et, prestito iuramento, rationem ipsam posuit in hunc modum: videlicet per apodixas annuas demonstravit ostendisse calculum rationis usque in diem tertium mensis septembris, none indictionis, cum subscriptione manus nostre ac nitio debito roboratas; ab die decimoseptimo predicto restabat Ponere rationem ab ipso die tertio septembris usque in ultimum diem mensis augusti, eiusdem indictionis; et reperimus quod dictum I officium bene administravit, quod quicquid remanserat [pe]nes ipsum Nictum et assignavit Fantagutio I suo in off,cio successori; verum quod penes ipsum remanxerant sex tinell[i]..., quos nunc recepimus. Eapropter cum quicguid habuit vigore magistrimaxariatus et erariatus in grano, vino, oleo, ordeo, legu' 1 minibus, pecunia, plumbo, ... r rebus a die decimoseptimo decembris, [quartodecilme indictionis, quo t incepit de mandato prefati avii ex[ercere] offrcia prelibata ac exinde de nostro beneplacito ... temporibus 1, none indictionis proxime elapse, sine diminuti[one successivis usgue in diem ultimum men[sis augu]sti { ofi]icialibus I assignavit, nostri nomine et pro parte ... mandatis licteratis et apodixis continetur, in guo die dicta officia deposuit exercere, ita quod in nullo nobis et nostre curie invenimus debitorem, set sine fraude aut machinatione, pro nostri utilitate, oficia ministrasse. Et quia de benefacientibus bonum testimonium est redendum, ipsum de diligentia administrationis multipliciter conmendamus, et sic ipsum, successores et bona quietamus, mandantes heredibus et oficialibus nostris quod ad yteratam rationem ponendam cogere non audeant, ymmo quod observent omni tempore sicut nostram gratiam caram habent. Et in testimonium has finales apodixas sibi fecimus, cassantes alias in temPore sui officii factas. Datum in castro nostro Sancti Felicis, sub anno millesimo quatricentesimo tlicesimo secundo, mensis septembris die decimo, decime indictionis, cum subscriptione manus nostre et corroboratione anuli consueti. (NeI margìne ínferiore, a sínistra).' De mandato : (a destra) I lo[hannes] Iacobus 2 Gaitanus 2. Sig. t
Loctini cancellarius subscripsi. L Due
píccole lacerazíoní danneggíano
la petgamcna, 2 Aulogtafa.
3 Rc:la I'ímpronla ín cera tossa.
RECESTA CHARTARUM
c-t432.x.26. Caserla (Tarre
l3t
2343.
*
Pietro ed Antonio " de Simonella " e Domenica, moglie di questo, per once tre e tarìni cinque dí carlÍní d'argento, oendono o Tommaso u de Marchesío " di Caserta due terreni, posti nel territorio di Capodrise e responsíoÍ annualmente di cinque grani aI feudo di Aldífredo, il sígnore del quale, Carluccio Filimarino di Napoli, consente alla oendíta. Atc, Caet., Prg, n, 2 j43. Aighale, con sottoscrízíoní autografc, NeI ocno note del sec. XV: a,) Modo tenet
di)
Rencelle de Cocali, habetur novum instrumentum notarii Blasii; ó,) instrumentum feudi Alafride de duabus terris Thomasii de Mar, chesio; /el sec, XVII: in villa Capitirisii a Sancta Lucia, grana V; segnatura del sec, XIX: XLl, n, 109.
tff Anno a Nativitate millesimo quahicentesimo tricesimo secundo, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, regnorum anno nonodecimo, die vicesimosexto mensis octobris, undecime indictionis, in villa Tunis "), pertinentiarum Caserte. Nos
Iulianus Herrici Guiducij de Caserta, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij reginali auctoritate ad contractus ad vitam iudex, Andleas Antonellj iudicis lohannis de Maczia de Caserta, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notalius, et testes subscripti, videlicet dompnus lacobus Guiducij, dompnus Franciscus Talrufus, magister Nicolaus Donadej, Nucius Martonus, Iohannucius Paganus, Sabastianus iudicis Angelj, Carlucius Tripaldi, de Caserta, et Stephanus lohannis de Cobello de villa Capitirisii, terre Laney, pertinenciarum civitatis Capue, notum facimus quod Petrus de Simonella, Antonius
de Symonella et Dominica uxor dicti Antonij, de villa Capitirisii, tene Laney, pertinentiarum civitatis Capue, agens dicta Dominica cum auctoritate quoque dicti Antonij viri et legitimi mundualdi sui, in cuius mundio et potestate se fore cognovit, pro uncijs tribus et tarenis quinque de carlenis argenti, quas et guos coram nobis receperunt a iudice Thomasio de Marchesio de Caserta, pro precio, vendiderunt ac per fustem dederunt iudici Thomasio, ementi pro se et suis legitimis liberis infrascriptis hoc est pecias terre duas arbustatas et vitatas, que tenentur a feudo Alefide, scito in territorio et pertinentijs civitatis Caserte; venditores in eundem emptorem transtulerunt omne ius omnemque accionem eis conpetens et competentem super dictis duabus pecijs terre venditis: presente Carlucio Filimarino de Neapoli, domino dicti feudi, actendente plurima servicia sibi pro parte dicti sui feudi et eidem feudo prestita per dictum iudicem Thomasium et gue prestare poterit in futurum, et pro tarenis quindecim de carlenis argenti, quos coram nobis recepit a dicto iudice Thomasio, pro consensu eius, predicte vendicioni consenciente eiusque benivolum consensum et assensum prestante; que pecie terue site sunt in pertinentijs ville Capitirisij : quarum una sita est in loco ubi dicitur ad Sanctam Luciam et ipsa habet hos fines, iuxta viam publicam, iuxta terram heredum condam Mayellucij, iuxta terram lohannis de lo Bene, 1 iuxta terram capituli maioris ecclesie c,apuane; alia sita est ibidem et ipsa habet hos 6nes, iuxta terram iudicis lacobi Bernj de Capua, iuxta terram ecclesie Sancti Donati de villa Capitirisii, iuxta terram heredum condam Mayellucij ; cum omnibus iuribus, racionibus et pertinentjs suis; ad possessionem.et potestatem dicti iudicis Thomasij et eius legitimorum filiorum aliorumque ex eis legitime descendencium; hac tamen observata racione quod semper teneant et recognoscant illas a dicto feudo et de ipsius dominio illas subtrahere non guerant, si quando eciam conventi fuerint ad iusticiam faciendam, in eius curia et cohaccione iusticiam faciant, et solvant dicto feudo omni anno in festo Nativitatis Domini auri grana quinque; guem annuum redditum si non dederint in dicto festo vel post infra h'es menses, dictum festum inmediate seguentes, aut si dictas terras alicui alienaverint sine noticia et expresso consensu dicti feudi, licitum sit dicto feudo dictas terras auctoritate propria capere; eis autem omnibus deficientibus, dicte terre cum omni melioracione et hedificio, guod et quam in eis fecerint, revertantur ad ius, dominium, possèssionem, proprietatem et potestatem dicti feudi, et cetera in omni racione et ordine, prout continetur in quodam alio inshumento de predictis confecto ad cautelam dicti iudicis Thomasij et eius legitimorum predictorum per manus mei predicti notarii, subscripcione prefati iudicis ac predictorum testium licteratorum et inlicteratorum signo crucis ac subscripcione dicti Carlucii Filimarini roborato; de quibus omnibus observandis Thomasius obligavit se, heredes et successores ac legitimos predictos et bona sua omnia, ad penam unciarum auri decem reginali curie aut curie ubi fuerit facta reclamacio seu querela applicanda: interveniente guadia, unde si necesse fuerit ad piguorandum silicet de rebus et bouis omnibus dicti Thomasij et eius
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
132
heredum ac legitimorum predictorum usque ad et preter legem. Hoc scriptum ad cautelam dicti feudi 4l-efride scripsi ego predictus Andreas notarius. ST. ffi lulianus iudex. S.2 fi Signum crucis Sabastianj iudicis Angeli testis inlicterati scribere nescientis. [fr Signum] s crucis Òurtu";| tipaldj testis inlicterati scribere nescientis. [ffi Signum] 3 crucis Stephani Iohannis de Cobello testis inlicterati scribere nescientis. a) IJno deí 24 oítlaggí dí Caserta, su cui sorse nel 1752 ta VíUa Reale per operc dì Vanoltellí, (Cf. Gíustiníoni L., op. cit.). I NeI testo Delobene 2 Segue uno spazío ín bíanco, dooe fotse aorebbeto dooulo pone Ie loro sotloscrízíoní glí albí lestí. 3 Alcune lacetazíoní danneggÍano Ia pergamena lungo íl margíne sínîsho
c-1433.II.6-m.2. Rome
-
Antoníno
dí
San
2065. Vilo,
uditore del sauo palazzo apostolico delle cause, ad islanza del procu-
rstore di Giacoms IV Caetani, díchiara deserto I'appello ínter,posto dall'uníoersità e dal amune di Terracína contîo la sentenza prcnunziata in prima istanza da Angelotto Foschi, già oescooa di Caoa dei Títreni e ora cardinale, nella causa peî il gíuspatronats della chíesa dì S. Mcrte della Surresca, e condanna gli appellantí alle spese del gíudizío. Arc. Cqet., Prg. n. fus.
p', o. p.; del
sec.
2065.
Otlg\nale, danneggìalo
XIX.' XXXll, n. 5.
dall'umídítà. NeI oerso
segnature,
del
sec,
XVII: P. p., C. V,
Pridem Eugenius pape quartus commissionis sive supplicacionis cedularn nobis Anthonino de Sancto
Vito, utriusque iuris doctori, archidiacono aquilegensi, capellano suo et sacri palatii causarum apostolici auditori, per suum cursorem presentari fecit, quam nos recepimus, huiusmodi sub tenore: Dignetur Sanctitas vesha causam et causas nullitatis et nullitatum pretensorum processus et sententie, facti et late per Angelottum, tituli sancti Marci presbiterum cardinalem, tunc episcopum cavenseilr, in caus4 et causis, que tunc coram ipso verti pretendebantur in prima instantia inter Iacobum Gaiettanum (!), dornicellum romanum' ex una, et commune civitatis terracinensis, super iure pahonatus gcclesie Sancte Marie de Suresca eiusque iuribus et pertinentijs, terracinensis diocesis, et eorum occasione, partibus ex altera, comtnittere alicui de vestris saoi palacij apostolici causalum auditoribus audiendas et terminandas. Audiat magister Anthoninus et iusticiam faciat. Qua commissione nobis facta et presentata, nos a romana curia absentavimrrs, gua propter idem papa huiusmodi et nonnullas alias causas, nobis commissas et coram nobis indecisas pendentes, propter nosham absenciam, Iohanni de Palena, decretorum doctori, c4pellano suo et palacij usarum apostolici auditori, commisit resumendas et terminandas. Siquidem per lohannem de Palena, coauditorern nostrum, in eo statq in quo, tempore dicti nosui recessus a roman& culia, corarl nobis indecise remanserant, debite resumptis, et iriter partes in preinser,ta commissione eopr€€: satas seu earum procuratores rite procedendo, idem Iohannes de Palena, coaudite.r Rost€r, ad, magistri Iohannis Coluci, in romana curia et per magistrum lohannem de Lovania, in eadem curia lacobi de Gajetanis principalis, in dicta commissione principaliter nominati, procuratorem constitutum, procuratoris substituti instaociam, magistrum lohannem Nicolai in prefata cuqia et universitatiq et communis civitatis terracenensis, ex adverso principalium, in supradicta comnissione ex adverso principaliter noninatorun, procuratorem,. p rout de ipsorum procuratorurn constitucione et substitucione in mandatis apud a€tfl cause huiusmodi extitit facta fides, ad docendum et fidem faciendum de appellacioqe pro parte sua c€{am Angelocto, tituli sancti Marci presbitero cardinali, tunc episcopo cavensi, iudice et commissario cause huiusmodi, a difrnitiva sentencia per eum in eadem causa lata, per pape cursorem citari mandavit, ad perentorios terminos cum conpetentibuq dierurn intervallis; in guibus termids per magistrum Iohanuem Coluci, procuratorem substitutum, coram dicto lohanne de Palena auditore iudicialiter comparentem, magisti lohannis Nicolai, ex adverso procuratoris, non comparentis contumacia accusata ipsumque conturnacem reputari per eundem auditorem instanter postulato, guem idem lohannes auditor in quolibet eorumdem terrtinorrtm. reputavit contumacem. Subsequenter nobis ad Tomanam curian reversor ac causa huiqsmodi per nos in statu debito 1ss'mFta, necnon peticionis cedula per ipsurn magistrum lohannem Colqci, tenorem qui seguitur contineute, exhibita et oblata: Item quatenus dicta prete4sa appellacio fuis,:et aut esset aliqua, dictus procurator do.mini Iacobi petit per vos Antfioainum auditorem prefatuur vestramqu€
REGESTA CHARTARUM
t33
sentenciam,pronunciari ad huiusmodi pretensam appellacionem, pro parte universitatis et communis civitatis terracenensis, a sentencia diffnitiva per Angeloctum, tituli Sancti Marci cardinalem, tunc episcopum cavensem, in causa, que coram eo in prima instancia vertebatur inter eosdenn universitatern et commune, ex una, et
dictum dominum lacobum de Gayetanis,osuper iure patronatus ac presentandi ad dictam parrochialem ecclesiam Beate Marie de Surresca, terracenensis diocesis, rebusgue aliis in actis cause deductis et illorum occasione, partibus ex altera, pro dicto domino lacobo et contra universitatem et commune lata, interpositam fuisse et esse desertam dictamque sentenciam diffinitivam in rem transivisse iudicatam, ac universitatem et commune in expensis legitime factis condempnandos fore et per vos condempnari; de expensis fiendis protestatur ac alias super premissis omnibus sibi fieri iusticie complementum; premissa petit dictus procurator' omnibus meliori modo, via, iure, causa et forma quibus potest et debet, vestrum insuper benignum officium in premissis implorando, salvo iure addendi, minuendi etc., et potestatur ut fuit et est moris atque stili. Nos tunc, ad magistri Iohannis Coluci procuratoris instanciam, magistrum Iohannem Nicolai, ex adverso procuratorem, ad audiendum in presenti causa per nos in scriptis ferri et promulgari sentenciam per pape cursorem citari mandavimus et fecimus ad peremptorium terminum condecentem, ad diem et horam infrascriptas. Quibus quidem die et hora advenientibus, comparuit in iudicio coram nobis magister lohannes Coluci, procurator et magistri Iohannis Nicolai, ex adverso procuratoris, non comparentis contumaciam accusavit, ipsumque contumacem reputari, et in eius contumaciarn sentenciam pro se et parte sua et contra partem sibi adversam, iuxta preinserte peticionis partis sue formam et tenorem, in scriptis ferri et promulgari per nos postulavit. Nos tunc Anthoninus de Sancto Vito auditor magistrum lohannem Nicolai, ex adverso procuratorem, non comparentem reputavimus merito contumacem; et in eius conturnaciam, visis primitus per nos omnibus actis, actitatis, literis, scripturis, instrumentis, privilegijs, iuribus et munimentis ih huiusmodi causa factis et productis eisgue recensitis, de duorum coauditorum nostrorum consilio et assensu, quibus de huiusmodi cause meritis relacionem fecimus, ad nostram in presenti causa ferendam et in scriptis promulgandam sentenciam duximus procedendum et processimus, eamgue per ea que vidirnus et cognovimus in scriptis sentenciam et promulgavimus ac presentibus promulgamus in hunc modum: De coauditorum nostrorum consilio et assensu, per hanc nostram sentenciam, quam, pro tribunali sedentes, ferimus in hiis scriptis, decernirnus appellationem pro parte universitatis et communis civitatis teracenensis a, sentencia difrDitiva per Angeloctum, tituli sancti Marci cardinalem, tunc episcopum cavensem, in causa que corarn eo in prima instancia vertebatur inter eosdem universitatem et commune, ex una, et Iacobum de Gaietanir, super iure patronatus ac presentandi ad dictam parochialem ecclesiam Be4te Marie de Surresca, terracenensis diocesis, rebusgue alijs in actis cause deductis, parte ex altera, pro dicto Iacobo et contla universitatem et cqmmune lata, interpositam fuisse et esse desertam, dictam [sentenciam] in rem transivisse iudicatam, ac universitatem et commune in expensjs propterea coram nobis legitime factis condempnandos fore et condempnarnus, quarum expensa.rum taxationem nobis imposterum reservamus. Lecta, lata et in scriptis promulgata fuit hec presens nostra sentencia per nos Anthoninum auditorem Rome, apud Sanctum Petrum, in palacio causarum apostolico, nobis inibi mane hora causarum consueta ad, iura reddendum et causas audiendum, in loco nostro solito et consueto pro tribunali sedentes, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo tercio, indictione undecima, die Veneris sexta mensis februarij, pontificatus Eugenij pape quarti anno secundo: Henrico Sconbe de Goch et Nicolao Gherardi de Sciedam notariis testibus. Poshemo nos, ad prefati magistri Iohannis instanciam, magistrum Iohannem Nicolai, procuratorem ex adverso, ad videndum et audiendum expensas pro parte magistri Iohannis in presenti causa factas, in quibus universitas et commune civitatis terracenensis Iacobo de Gaietanis condempnati existunt, per nqs taxari, vel dicendum et causam, si quam haberet racionabilem, allegandum quare hoc minime fieri deberet, per pape cursorem citari mandavimus ad peremptorium terminum, videlicet ad diem et horam infrascriptas; quibus comparuit in iudicio coram nobis magister lohannes Coluci, et rnagistri lohannis Nicolai non comparentis contumaciam accusavit, et in eius contumaciam expensas supradictas, iuxta taxacionis expensarum papiri cedulam, guam exhibuit, taxari per nos postulavit. Nos AnĂšoninus auditor magistrum lohannem Nicolai non comparentem reputavimus contumacem, et in eius contumatiam expensas ad decem florenos auri de carnera per universitatem et commune civitatis teracenensis Iacobo de Gayetanis seu eius procuratori tradendas taxavimus ac taxarnus. In quorum fidem presentes litteras publicari mandavimus nostrique sigilli iussinus appensione communiri. Taxate fuerunt expense huiusmodi per nos AnĂšoninum apud Sanctum Petrum, in palacio apostolico, nobis inibi mane hora causalum consueia ad iura redendum et causas audiendum,, in loco nostro solito et consueto pro
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t34
tribunali sedentes; sub anno a Naiivitate millesimo quatrincentesimo tricesimo tercio, indictione et pontificatu predictis, die Lune secunda mensis marcij: magistris Henrico Sconbe de Goch et Nicolao Gherardi de Sciedam notariis testibus. Sig. t ST. Succhardus de Duthe, clericus osnaburgensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus notarius et huiusmodi cause coram dictis Anthonino et Iohanne de Palena auditoribus successive scriba, presens instrumentum per alium scriptum subscripsi.
I
c
Restano soltanlo
í
due
forí
sulla plica, a cuí eru appeso,
-1432. III . 8.
1794 ,t728,1477 ,1661.
Eugenio IV, sotto pena di scomunica, sospensione e interdelto, oíeta dí uffciali della sede apostolíca e conba quanti oi trattano ofafi e cause.
Roma
procedere contro gli
Arc.Caet.,inPrg,n, l794,Copìa,ínseiltainC-l6l3.lV,t9. Ioi,ínPry.n. l728.CoPía,ínserílaínC-1633.VI .9' Ioí, ln Prg, n. 1661. Copía ínseilta ín C-l6ii.X.l0. Ioí, ín Prg. n. t477. Copía, ínseríta in C-t633.VIII .7,
Eugenius episcopus, se!'vus servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam. Divina in eminenti ... Nos, nonnullis predecessorum vestigijs inherentes, inhibemus locorum ordinariis necnon commissarijs ac delegatis eorum ceterisque quacumque auctoritate prefulgeant ne contra officiales ac nostris et dicte sedis obsequijs existentes necnon quoscunque alios pro suis aut aliorum causis et negociis prosequentes ad sedem predictam venientes et in ea, dulante negociorum et causarum huiusmodi pl'osequucione' moram trahentes et excedentes ab eadem procedere, aut in eos exèommunicationis, suspensionis et interdicti aut privationis officiorum et beneficiorum seu aliam sententiam promulgare presumant: nos enim omnes processus et sententias contra tenorem et mentem nostram intentionis huiusmodi latas et promulgandas, et quecunque inde sequuta declaramus nulla, necnon quicquid in contrarium atténtatum vel in ordinarios ac oficiales, iorterum "ontigerit-attentari etiam decernimus irritum; et nihilominus in omnes ei delegatos eorum, qui se dignitatibus aut benefrcijs ecclesiasticis officialium et negocia "o1nmirrurio, huiusmodi apud dictam sedem prosequentium, eos illis forsan privando et ut privatos decernendo, seu illa alijs conferendo, *uu de illis in eos intromictendo, tam in dantes quam in excipientes excommunicationis, suspensionis et interdicti latas sententias promulgari, quas volumus eo ipso facto incun'ere' a gua excommuni"utionis sententia absolvi nequeant nisi a nobis vel per nos deputando preterquam in mortis articulo; premissa autem a die afrxionis presencium ad valvas basilice Principis Apostolorum de Urbe quoscumque iigur. uolurur. Datum Rome apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis millesimo quatringentesimo trigesimo secundo, octavo idus martij, pontificatus nostri anno secundo.
1456,1933.
c - 1433 . III .13 .
Eugenio IV all'arcíoescooo dí Conza della Campania, all'arcìprete di S. Clemente dt Velletti e a Luigt Artioití, canoníco di S. Gíooanni in Latercno: perchè, in conformítà alle sentenze pîonun' ziate da Angelolo Foschí e Antonino ili San Vito ed a ríchiesta di Giacomo IV Caetani, pîooúe' dano che síano a questo pagate Ie spe,e del gìudizío, dooute dal comune di Tenacina, per Ia
Rama
causa
Arc,
del
Caet.,
giuspalronalo
Prg,
n. t 456.
ilella
chíeso
Origínale.
di S. Maria della Nel oeno note, del
sec.
Surresca.
XV :
(omessa); segnature, del scc, XVII: 8; n. 7; P. p., C. XlV, f. 21, n. VII; del Copìa autentíca, ínseilo ín C- l433.lII .17.
sec.
Mandatum Eugenii de erequendo;
XIX: XXV, n. 21.
del
scc.
XVI
Ioî, ìn Ptg' n' 1933.
Eugenius episcopus, servus servorum Dei, .. archiepiscopo consano et .. archispresbitero Sancti Clementis, vellehensis, ac Loysio Artioni, canonico Sancti lohannis, lateranensis ecclesiarum. Petitio dilecti frlii nobilis lacobi de Gaietanis, domini castri Sanctefelicis, terracinensis diocesis, nobis exhibita continebat quod, licet ius presentandi personam ydoneam ad ecclesiarn Beate Marie de Surresca, dicte diocesis, dum vacat, ad dominos dicti castri legitime pertineat, fuissentque ipse et eius predecessores' qui antea' fuerunt domini dicti castri, in pacifica possessione vel quasi iuris presentandi personam, tamen
REGESTA CHARTA RUM
135
communitas civitatis nostre terracinensis, falso asserentes ius premissum ad eos $pectare ac lacobo super illo se contra iustitiam opponentes, ipsum desuper molestarunt; ortague propterea inter lacobum, ex una, ac communitatem, ex altera partibus, super prefato iure ac illius occasione materia questionis, Martinus papa V @usam huiusmodi, cum tunc dicte partes in romana curia presentes existerent, Angelocto tituli
Sancti Marci presbitero cardinali, tunc episcopo cavensi et in curia residenti, ad instantiam lacobi audiendam commisit, qui per suam diffinitivam sententiam decrevit, prout hec omnia in libello pro parte Iacobi in causa exhibito petita fuerant, Iacobum et predecessores in.possessione vel guasi iuris huiusmodi fuisse ac lacobum existere, ipsumque dictam personam ad eandem ecclesiam potuisse et posse presentare, necnon dictis communitati nullum in possessione vel quasi ius competiisse sive competere, molestationes et impedimenta predicta fuisse et esse temeraria, necnon prefatis communitati super illis ac dicto iure perpetuum silencium imposuit; a qua quidem sententia fuit pro parte communitatis ad sedem apostolicam appellatum: nos ad instantiam lacobi, asserentis appellationem huiusmodi fore desertam, cqusam desertionis magistro Antonino de Sancto Vito, cappellano nostro et auditori causarum palatii apostolici, audiendam commisimus et terminandam, gui, de consilio et assensu coauditorum suorum causarum dicti palatii, per suam sententiam decrevit appellationem fuisse et esse desertam, ac difinitivam sententiam huiusmodi in rem transivisse iudicatam, necnon dictos communitatem in expensis coram eo in huiusmodi causa legitime factis condemnandos fore et condemnavit; auditor expensas huiusmodi in decem forenis auri de camera taxavit, prout in instrumentis confectis, ipsorum cardinalis, tunc episcopi, et auditoris sigillis munitis dicitur contineri. Quocirca discretioni vestre mandamus guatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios premissa, ubi et quando expedire videritis, solenniter publicantes, faciatis lacobo de dicta florenorum summa pro expensis, iuxta instrumentorum condemnationis et taxationis, debitam satisfactionem impendi,
contradictores per cenEuram ecclesiasticam, appellacione postposita, compescendo. Datum Rome apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis dominice millesimo quadringentesimo tricesimosecundo, tertio idus t martij, pontificatus nostri anno tertio. BP. (Ne/ matgine ínferíorc, a síníslra): 7 $ulla plica): rcgi' strata furatis, B. de Montesanto; (nel oerso).' mandetur, B. Nand.; coram P. de Magio.
I
Appesa
alla îlíca con cordícella ilí canapa
c . 1433. IIt
.
rossastra'
1933.
17.
Gaspare de Diano, arcioescooo di Conza della Campanía, a tultí í chierici e i notai della -diocesi di Terracína e di altrooe: perchè il comune dí Terracína paghi a Giacomo IV Caetani Ie spese per la causa sul gíuspatronato della chiesa di S. María della Surresca, sotto pena di scomunìca, di sospensíone e d'ínterdetto.
Roma
Arè, Caet., Prg. n. sopta
un
orlglnarío
c); ilel
l9jj. Orígínale. N"l X/X: XXV, n. 2E.
oer"o segnalurc,
ilel sec,XVII: P.p., C, XIV, F. 2, n. 4; 4
(conetlo
sec.
GaspaR archiepiscopus consanus, executor ad infrascripta una cum infrascriptis c<rllegis, cum clausula guatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos seu alium vel alios etc., a sede apostolica deputatus, universis clericis, notiuijs et tabellionibus per civitatem et diocesim terracenensem ac alias ubilibet constitutis, ac illis ad quos presentes nostre lictere sive presens noster processus pervenerint. Licteras executorias Eugenij pape quarti, eius bulla plumbea in cordula canapina bullatas, integras nobis per notarium Iohannem Loctini de Cirmineto (!), in romana cut'ia, et per magistrum lohannem de Lovania, in eadem curia lacobi de Gaietanis, domini castri Sancte Felicis, terracinensis diocesis, in infrascriptis licteris apostolicis principaliter procuratorem constitutum, Iegitime substitutum, prout de ipsorum procuratorum constitucione et substitucione mandatis nobis extitit facta fides, coram notario et testibus infrascriptis presentatas, nos noveritis recepisse: quarum tenor est talis (c/. 1433 .III . I3). Post guarum literamm plesentacionem, fuimus per lohannem Loctinj requisiti quatenus ad execucionem dictarum licterarum pro""d"r" dignaremur: nos volentes mandatum apostolicum nobis directum exequi, prefatas licteras apo' stolicas et hunc nostrum processum ac sententias, de quibus in dictis licteris frt mencio, instlumentague sententiarum desuper confecta vobis omnibus in solidum intimamrts, vosgue monemus et peremptorie vobis mandamus quatenus infra sex dierum spacium, post notifrcacionem presencium vobis et postquam pro pal'te lacobi de Gaietanis fueritis requisiti seu alter vestrum fueút requisitus, quorum sex dierum duos pro primo, duos pro secundo et duos dies pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica
DOCUMENTI DELL'ARCF{IV IO CAETA.NI
tt6
ex adverso principales, personaliter accedatis, sèu unus vestrum accedat, ipsisque prefatas licteras apostolicas et hunc nostrum processum necnon instrumenta sententiarum et sententias intimetis atque quilibet vestrum intimet, ipsosque communitatem civitatis terracinensis moneatis et quilibet vesFum moneat, quos nos eciam monemus, ipsisque mandetis et quilibet vestrum mandet quatenus infra quindecim dierum spacium, post presentacionem presencium per vos vel alterum vestrum eis factam, quorum dierum quinque pro primo, quinque pro secundo et quinque pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica assignetis, prout no$ assignamus, eisdem Iacobo de Gaietanis aut eius procuratori de decem florenis auri de camera, racione expensarum per dictum lacobum pro prosecucione litis in preinsertis literis apostolicis expressarum, coram Anthonino de Sancto Vito huiusmodi litis auditore factarum, in quibus per eundem auditorem sententialiter condempnati existunt, necnon de decem florenis pro dictarum licterarum apostolicarum et processus nostri expedicione, ad guos decem florenos taxavimus, prefatos communitatem civitatis terracinensis ad restituendum condempnamus per presentes, iuramento solito dicti notarii lohannis Loctinj subsecuto, solvant, aut se amicabiliter concordent cum eodem, necnon condempnacioni et taxacioni pareant iuxta inshumentorum tenorem. Quod si forte vos omnes omnia $upranarrata non adimpleveritis aut in preiudicium Iacobi de Gaietanis quidquam actemptaveritis aut ipsum vel procuratorem suum in aliquo impediveritis, seu impediendi huiusmodi dederitis auxilium, consilium vel favorem, ac vos communitas civitatis terracinensis lacobo seu eius procuratori de dictis decem florenis, ratione expensarum, ac decem pro expedicione licterarum apostolicarum et nostri processus satisfacere aut solucionem cum eodem amicabiliter concordare non curaveritis, nos in vos omnes, qui culpabiles fueritis, in contradictores et rebelles et presertim in singulares personas communitatis civitatis tenacinensis, dictis
assignamus, comrnunitatem civitatis terracinensis,
sex et quindecim dierum terminis elapsis, monicione premissa, excomunicacionis, in capitula vero et collegia suspensionis a divinis, et in ipsorum delinquentium ecclesias et monasteria ac civitatem communitatis civitatis teruacinensis interdicti ecclesiastici sententias ferimus. Et si communitas civitatis terracinensis lacobo aut eius procuratori de dictis florenis satisfacere seu cum ipso amicabiliter eoncordare, aut quod tam _communitas quam ceteri contradictores et rebelles nostris processibus non paruerint, dictas sententias incurrendo ex nunc, eos omnes, quibus presens processus dirigitur, et vestrum quemlibet requirimus ac vobis et cuilibet vestrum mandamus quatenus, singulis diebus dominicis et festivis, in vestris ecclesiis, monasterijs et capellis, postquam pro parte Iacobi de Gaietanis fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, infra missarum et aliarum horarum solemnia, dictis terminis elapsis, singulares personas communitatis civitatis terracinensis et ceteros contradictores et rebelles, campanis pulsatis et candelis accensis ac demum extinctis et in terram proiectis, sic excomunicatos et civitatem communitatis terra.cinensis interdictos ex parte nostra denuncietis ac quilibet vestrum denunciet, quousque aliud a nobis vel superiori nostro receperitis in mandatis. Et nichilominus omnia vobis commissa exequantur, ita quod vos omnes et singuli nichil in preiudicium Iacobi vel procuratoris sui attemptare valeatis, r,el circa nostras sententias, prout superius late sunt, absolvendo vel suspendendo, aliquid immutare, de quo vobis potestatem omnimodum derogamus; et si contingat vos super premissis in aliquo procedere, de guo nobis potestatem reservamus, non intendimus propterea conmissionem vestram in aliquo revocare, nisi de revocatione specialem fecerimus mencionem. Per processum nostrum nolumus nec intendimus nostris in aliquo preiudicare collegis quominus ipsi vel eorum alter possint seu possit in huiusmodi execucionis negocio procedere per se vel alium seu alios. Prefatas licteras apostolicas sive processus nostros volumus penes dictum lacobum de Gaietanis vel procuratorem suum remanere et non per vos aut aliquem vestrum seu alium, ipsis invitis, detineri, contrarium non faciendo prefatis nostris sententiis ipso facto volumus subiacere; mandamus tamen copiam fieri, petencium quidem sumptibus; absolucionem vero omnium, qui nostras sententias incurrerint, nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. In guorum frdem presentes licteras fieri et per notarium publicari mandavimus nostrique sigilli iussimus appensione communiri. Datum Rome, in domo habitationis nostre, sub anno a Nativitate millesirtro guadringentesimo tricesimo tertio, indictione undecima, die Martis decimaseptima mensis marcij, pontificatus Eugenij pape quarti anno tercio: honorabilibus Lodovico de Thabea, cappellano in ecclesia Sancti Angeli in Foro Piscium de Urbe, Iohanne Antonio Nicolai Cristofori de Campitelli et Bonifacio Cen6e de Parionis ST. Nicolaus Gherardi de Sciedam, clericus haiectensis regionibus, civibus romanis, testibus. Sig. ' diocesis, apostolica auctoritate notarius.
I In cerc rcssa, entro
capsula ooale melallíca, appcso
alla plíca
con cordicella
dî
canopa rossastta.
REGESTA CHARTARUM
137
2174.
c-1433.v.4,A.
e íl notaio Anlonio di Pietro presentare iI canonico Angelo di Cola di Sermoneta come re\torc di ili S. Maria della Surresca a Nícola u de Aspra >, oescooo di Tenacina; ad esígere il rimborsodelle spese giudízialí per la causa sul patronato di detta chiesa dal comune di Terracina e, in caso contrarìo, a chiedere la scomuníca, l'interdetto e la sospensione contro i terracínesi,
- Giacomo IV Caetani Sermoneta suoi procuratori a
nomina Clemente Mondo
Sermanela
Origínale. Nel oeno Arc. CaeI., Prg. n. 2t74. C. XlV, Í, 2, n. 8; dcl scc. XIX: XXY' n. 27.
nola
del
sec.
dì
XV
Sonnino
(omessa); segnalutc, del scc, XVII:
P.
p,,
Anno millesimo CCCC.XXXIIJ", pontifrcatus Eugenij pape quarti anno tertio, mensis maij die IIlJo, indictione X". Iacobus Gaytanus, dominus castri Sancti Felicis, terracenensis dyocesis ac Patronus ecclesie Sancte Marie de Surrescha, dicte dyocesis etc., confrsus de fide legum doctoris dominj Clementis Mundi de Sompneno, dicte diocesis, ac nobilis notarii Antonii Petri de Sermineto, dyocesis terracenensis, eius frdelium, constituit supradictos Clementem et notarium Antonium, in solidum, suos procuratores, absentes, ad presentandum coram Nicolao de Aspera, episcopo teracenensi, presbiterum Angelum Cole de Sermineto, canonicum ecclesie Sancte Marie de Sermineto, confrrmandum per episcopum in rectorem ecclesie Sancte Marie de Surresca, vacantis per obitum lohannis de Frigijs Penatibus de Terracena, ultimi possessoris dicte ecclesie ipsiusgue presbiteri Angeli institutionem et con6rmationem a dicto episcopo petendum et obtinendum; et, casu quo expediet, ad citari petendum communitatem ac omnes Personas Terracene et omnes alios homines cuiuscumque status seu loci, ut compareant coram epi"inituti, scopo terracenensi ad impugnandum supradictam presentationem, necnon ad ipsam presentationem du"ndurn et defendendum litem, necnon ad intimandum communitati Terracene et hominibus et personis dicte civitatis aut scindico ipsius sentencias diffnitivas, tam in principali cauEa quam in secunda causa appellationis, que actenus versa est inter lacobum, ex una Parte, et communitatem civitatis Terracene, in romana curia super iure patronatus ecclesie Sancte Marie de Surresca; ac bullas et proo""lt"r", cessus executorios et executorias dictarum sentenciarum et taxationis expensarum per lacobqm factarum, in quibus communitas hominesque civitatis Terracene condempnati existunt; necnon ad monendum qu"tunu, infra terminum XV dierum, a die huiusmodi monitionis inmediate sequentium, debeant intege satisfecisse lacobo Gaytano aut notario Antonio Pehi procuratori, ad hoc specialiter deputato, decem per constituentem in dicta causa factis, et alios decem florenos auri, pro expensis florenos auri, pro "*p"ori, licterarum et iullarum, ,"nt"n"i*urn ac processus et executorie condempnationis et taxationis dictarum
per expen3arum, taxatarum per Gasparum archiepiscopum consanum, comissarium et executorem deputatum
Eugeoium papam ,uprudi"tu*, iusta formam licterarum executoriarum Gaspari archiepiscopi; de dictisque et insi-nuationiÉus inshumentum fieri petendum; ad petendum clericos in civitate et dyocesi Teracene divina, alibi constitutos quatenus in eorum ecclesijs, singulis diebus dominicis et festivis, inter solempnia candelis accensis et extinctis ac demum ad terram proiectis et campanis pulsatis, debeant declarare civitatem communitatem omnesque homines civitatis Terracene fore et esse excommunicatos, ipsamque et comrlunitatem ipsosque interdicta, et interdictìas ac eius ecclesias et loca ecclesiastica fore et'esse reagraet agravari clericos personas Terracene, si in excomunicationibus preduraverint, per prenominatos vari petendum; quin etiam, si dicta communitas seu eius scindicus solvetint ipsi notario Antonio Petri
ad faciendum sibi apodixas de solutione dum taxat huiusmodi expensarum; n""non ad omnia alia faciendum que constituens facere pgsset si personaliter interesset; promictens.conprocuìatori XXd forenos auri,
stituens se firmum perpetuo habiturum {uicquid per suos procuratores et ipsorum substitutum seu substitutos ab eis actum fu"ft, iudi"ioque sisti et iudicatum solvf, relevans procuratores seu substitutos ab omni onere satisdandi, sub ypotecha et obligatione omnium bonorum suorum. Super quibus constituens Petiit sibi a me notario infrascripto un"* n"i plura instrumenta fieri, Actum Sermineti, in curia Iacobi Gaytani: nobilibus domino Ni"oluo Antonicolai de Maranula, Iacobo notarii Glij de Sermineto, notario lacobo Mundo de Sopneno et magistro Bello Palera de Ytro testibus. Francischus Bartolomei Ritij de Ser-
mineto imperiali auctoritate
I NeI lcmbo eshemo è IV,
IE
àotarius. ST. t
appeso
un laccìo, che
se,loíùq
a
lcgate
Ia
petgamenq
unc oolta grrololatq,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t36
c - 1433 .V. 4,
B.
1864.
Giacomo IV Caetani presenta a Nicola " de Aspra >, úescorro di Angelo dí Cola di Sermonela come rcttore di S, Maria della Surresca.
Sermoneta
.
Arc,
i1 Prg. n, 1864.
Caet,,
Terracina,
il
prete
Copia autenlíca, ínserila ín C.- 1433.V, t I .
Nos lacobus Gaytanus, dominus castri Sancti Felicis etc., actestamur quod, cum ad nos, tamquam dominurn castri Sancti Felicis, pertineat ius patronatus ecclesie Beate Marie de Surrexa, terracenensis dyocesis, et lis que fuit inter nos ut dominum dicti castri, ex una, et civitatem Tenacene et eius officiales, parte altera, super iure patronatus dicte ecclesie, in romana curia sit finita pro nobis, nondum sunt quatuor menses vel id circha, quod tempus datur patronis ad presentandum: informati de scientia, etate et moribus atque ydoneytate presbiteri Angeli Cole de Sermineto, ideo illum ad dictam ecclesiarn per obitum condam lohannis de Frigijs Penatibus de Terracena seu alius aut ex alia persona vacante (!) presentamus vobis Nicolao episcopo terracenensi ut eundem presbiterum per nos presentatum instituatis et presentation"em huiusmodi, prout de iure est, admictatis. In quorum fidem hanc licteram presentationis in presencia Antonij Tutij magistri Petri notarij infrascripti necnon Antonelli Gofhedi de Theano et Palamiile de Malvito et magistú lacobi de Sermineto, familiarium nostrorum, necnon lohannis Antonij Cicci de Sermiieto, etiam familiaris nostri et fidelium, concessimus sub solito nostro parvo sigillo munitam' Acta fuerunt hec Sermineti, in secunda camera dicti dominj representantis, sub anno millesimo cccdxxxllJ", pontificatus Eugenij pape quarti anno tertio, indictione XJ, mensis maij die quarto. Antonius Tutij magistri Petri apostolica auctoritate notarius de Sermineto necnon cancellarius eiusdem excellentis dominj presens instrumentum confeci et signo ac nomine meis solitis signavi.
c-1433.v.6,9. Sezze
--
Nicola
Surresca
o
1864.
de Aspra
>,
ùescot)o
fatta da Giacomo IV di deua chiaa.
di Terracina,
Caetani,
fa
contro
citare
la
íl
presentazione del rcttore di S. Maria della procuratore di Tenacina e Carlo Frangipani,
posse$sorc
Arc.
Caet.,
ín Prg.
n. 1864.
Copía autenlíca, ínsetíta ín
C' t
433 .V.
t
t.
Nos Nicolaus de Aspra, episcopus Tenacene, tibi lohanni Antonij Nelli de Setia, sacriste ecclesie Sancte Marie de Setia et nosho iurato numptio. Tibi mandamus quatenus te conferas ad civitatem Terracene et, rèperto scindico comunis dicte civitatis, ipsum, nom;Be officialium et dicte civitatis, nostri parte, moneas -quod, etiam die non feriata post tuam citationem, perhentorie compareat coram nobis in -Setia ad nid"rràum presentationem nobis factam pro parte lacobi Gaytanj, patroni ecclesie Sancte Marie de Surrescha, de'cuius patronatus nobis constat per licteras apostolicas et suorum commissariorum de persona dopndi Angeli Nicolai de Sermineto ad ecclesiam Sancte Marie de Surrescha, nostre dyocesis, Lt audiendam sententiam confirmationis per nos fiendam de dicta presentatione, et interim ad allegandum quicquid possunt de iure quare non debeamus dictam confirmationem facere, alias fret, elapso dicto termino, eorum contumacia non obstante; moneas Karolurn de Frigijs Penatibus de Terracena, alterum possessorem dicte ecclesie Sancte Marie de Surrescha, ut compareat, si sua putaverit interesse etc. In quorum fidem has,citationis licteras r assignari fecimus ut, eis exequtis et data copia si voluerint, eas nobis reportes, relationi cuius stabimus, registratas in actis nostre curie et parvi nostri sigilli impressione sigillatas. Datum et actum Setie, in palatio nostre resideude, sub anno millesimo CCCC"XXXIIJ", pontifrcatus Eugenij pape quarti anno tertio, mensis maij v1", .indictione XJ. Laurentius .de'Saladinis, notarius dicti efiscopi, de mandato subscripsi, die lX mensis maii, x; indictionis. I Ncl tcsfo scguc s.
REGES'TA CT{ARTARUM
c - 1433.V.11 Sezze
1864.
.
- Sentenza di Nicola de procuratore del comune di Tertacína *
per
Arc. Caet., Prg. n. t864.
Giacomo
Origínale. Nel
oerso
sec.
IV c)
con
Caetani.
nole del sec,
de ecclesia.sancte Marie de Surrexa; ó) pro domino Honorato;
C. XlV, Fas. 2, n. 9; del
la
quale concede un termine aI interpone appello al papa contro la prèsentazíone del rettorc
Aspra >>, úescooo di Teiracina,
di S. Mafia della Surresca fatta da .
t39
XV: c) Bulla immissionis possessionis iuris patronatus et admissio; segnalure, del sec. XVII: P. p"
presentatio
XIX: XXV, n.37.
inspecturis. Pateat quod nobis existentibus Setie, nostre diocesis, notarius Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto, procurator lacobi Gaytani, ut constat per instrumentum manu Francisci Bartholomei Rilii notarij de l,los Nicolaus de Aspra, episcopus Terracene, uniu"rri,
presentes licteras
Sermineto, coram nobis per eundem notarium Antonium exibitum, ut patroni Sanete Marie de Surrescha, dyocesis nostre, produxit coram nobis in iudicio licteram tenoris subsequentis (rf.C-1433.V.4,8); presentavitque facto eundem dopndum Angelum, petens tam ipse Antonius guam ipse dopndus Angelus per nos dictam presentationem debere admicti: nos decrevimus citationem ad commune,civitatisTeríacene et ad nobilem puerum Karolum Cole de Frigijs Penatibus de Terracena, tenoris subsequentis ("f.C-1433.V.6,9). Qui lohannes retulit supradicto episcopo se accessisseadiivitatemTerracene, videlicet die lovis VII dicti mensis maij, et in palatio communis dicte civitatis personaliter citasse Stephanum Bonora, ut scindicum communis et officialium dicte civitatis, presentibus notario Antonio Sassonis de Setia, notario curie civitatis, notario Iohanne Rosa de Terracena, notario Petro Mercatante de Setia et,Cola Sancti de Setia testibus; ac etiam retulit citasse dictum Karolum in domo sue solite habitationis, presentibus predictis Petro Mercatante et Cola Sancti de Setia testibus. Et aliter indagavimus bupra iure patronatus ipsius domini et ydoneytate presentati. Visis dictis processibus et iuribus alijs ipsius domini supra ipsa ecclesia, et visis dictis citatione et relatione, conparitione procuratoris et scindici dicti communis, et visis exceptionibus per eum oppositis, et visis replicationibus pro parte dicti domini factis, et visis iuribus partium coram nobis productis, habito con' silio peritorum, dictas presentationes admisimus per hanc nostram diffinitivam sententiam quam' Pro tribunali sedentes in loco infrascripto, ferimus in hijs soiptis; concedentes dopndo Angelo presentato potestatem regendi et administrandi dictam ecclesiam ut rector, investientes eum per nostrum anulum ac mandante, do*pndo Honufrio Petri Guale de castro Sermineti, vicario nostro, quatenus dopndum Angelum in possessionem ecclesie et pertinentiarum indlrcat faciatque de fluctibus responderi. Lata et fuit sententia et institutio per supradictum episcopum, pro tribunali sedentem in palatio ecclesie proirulgata -sancte Marie de Setia, videlicet in prima sala, ac scripta et recitata per me notarium Laurentium Nicolai de Saladinis de Setia apostolica auctoritate notarium ac scribam et notarium dicti episcopi, ad hanc causam deputatum, sub annis millesimo ccccXxKllo, indictione undecima, mensis maii die XJ, pontifrcatus Eutenij pape quarti anno tertio, presente Stephano Bonora, scindico communis civitatis Terracene, VIJ instantis mensis per lohannem numptium predictum, ut retulit pro hodie dicto legitime tq*"o "ituto di"", ac etiam presentibus notario Antonio, procuratore lacobi Gaytani, et dopndo Angelo petentibus dictam sententiam dare deberi: dopndo Petro Antonij Tutij Dani de Normisinis, dopndo Iacobo loannis Petri, dopndo Andrea Cicchi Martellutij de Setia et dopndo Leonardo Nino de castro Prossedi testibus. Eodem instanti Stephanus Bonora, scindicus civitatis Tertacene, de dicta sententia sentiens se gravatum' ad pedes Sanctitatis domini nostri, oraculo vive vocis, appellat cum protestatione posse appellare in scriptis et protestatur quod, appellationis causa pendente, non debeat aliquid innovari, ad penam in iure
et generalibus constitutionibus contentam, et petit apostolos et processus sibi dari; ac etiam presente notirio Antonio Tutij magistri Petri de Sermineto, procuratore lacobi Gaytani, necnon presbitero Angelo presentato, petentibus assertam appellationem per suprascriptum episcopum non debere admicti, cum sit nec copia de actis .i, duri, vigoie pretense appellationis, quia ab exequtione non appellatur. "ulu111pdioru Qui epiícopu, "pp"llutiooem non admisit nisi in quantum debet de iure, ob reverentiam tamen sedis uf,ortoii"" hon" i.rpoosionem dedit pro apostolis reverentialibus et decrevit copiam predictorum. Qui nàturiu, Antonius et presbiter Angelus protestati fuerunt quod non debeat in ,aliquo preiudicari iuribus ipsius Iacobi et ipsius Angeli instituti, presente Stephano scindico, dicente dictam protestationem
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t40
tamquam vacuam admicti non debere, presentibus prenominatis testibus. Eodem die, iterum episcopo sedente pro tribunali et eodem loco, constituti notarius Antonius et dopndus Angelus in iudicio, non tamen per hoc consentientes in dictam appellationem, petierunt per episcopum prefrgi terminum perhentorie Stephano scindico ad arripiendum iter et dictam pretensam appellationem prosequendam; qui episcopus prefirit terminum usque ad kalendas mensis augusti proxime futuri, et commisit terminum Stephano notificari per me notarium: dopndo Andrea Martellutij, dopndo Petro Antonii Tutij Dani de Normisinis,. dopndo lacobo lohannis Petri de Setia et dopndo Leonardo de Prossedo testibus. Et eodem die ego notarius Laurentius Stephano scindico dictum terminum notificavi et in copia ascripsi. In quorum testimonium presentes licteras sive publicum instrumentum per nostrum notarium publicari mandavimus nostrique sigilli iuximus appentione munirj. $rg. t Laurentius Nicolay de Saladinis de Setia, apostolica auctoritate notarius et huiusmodi cause coram Nicolao episcopo predicto scriba, scripsi ad instantiam predicti notarii Antonii, procuratoris predicti magnifrci domini. ST.
I In cerc rcssa, enlro
capsula ooale netallíca, appeso alla plíca con coilícella dí canapa tossasha.
c - 1433 .v .25. S. Maria della
il
see.
1187.
Surresca
prete Angelo
--
Onofrio
ili Pie*o di
di Cola ín possesso della
Arc. Caet., Ptg. n. I 187, XIX: XXV, n. 22.
Orígînale. Nel
ili S. Maria di Sermoneta, pone María della' Sunesco.
Gualtiero, canonico
chiesa
di
S.
oerso segnature,
ilel
sec,
XVII: B; P p., C.Xllll, F. ll, n.9;
del
Anno millesimo CCCCXXXIIJ, pontifrcatus Eugenii pape ItlJ ti anno tertio, indictione XJ, mensis madii die XXV. Presbiter Angelus Cole de Sermineto, tarracinensis dyocesis, canonicus ecclesie Sancte Marie
de Sermineto ac presentatus per lacobum Gaytanum, patronum ecclesie Sancte Marie de Surresca, dicte dyocesis, coram N[icolao] episcopo terracenensi, ad dictam ecclesiam instituendum et confirmandum, tunc vacantem ac in ipsa ecclesia per episcopum institutus et con6rmatus, presentavit presbitero Heunufrio Petri Gualterii de Sermineto, canonico ecclesie Sancte Marie de Sermineto ac vicario episcopi, in castro predicto, 1 literas commissaúas prefati episcopi in carta membrana, cum sigillo ipsius pendente, more prelatorum, datas d sub anno millesimo ccccXXXIIJ, pontificatus Eugelij pape ltu gnno tertio, indictione XJ, mensis madii die XJ, petens se per Heunufrium, commissarium episcopi ad hec specialiter deputatum, poni in possexionern ecclesie Sancte Marie de Surresca eiusque iurium et iurisdictionum et pertinentiarum, iuxta tenorem dictarum literarum. Qui presbiter Heunufrius, visis dictis literis commissariis, volens mandatis pape obedire, posuit Angelum, presentem, in possexionem ecclesie Sancte Marie de Surresca iuriumque, iurisditionum et pertinentiarum suarum, per inhoductionem ipsius presbiteri Angelj in dictam ecclesiam, tiaditionem et assingnationem clavium, ornamentorum et cordarum canpanarum ipsius ecclesie, nemine ad hoc ," uppo.r.ntr. Actum apud ecclesiam Sancte Marie Sonesche: domino Francisco de Padua, presbitero Iohanne Blasij, Nardo lacobo, Cicco Dellasta, Iacobo Mey, Antonio Guastacanpo, omnibus de Sermineto testibus. Iohannes Cicchi magisnj Nicolaj de Cora inperiali auctoritate notaúus. ST.
I Abbr. dat.
c -1433.
v.26.
1059.
notaio Antonío di Pietro, procuratote di Giacomo IV Caetanì, nomina suo sostítuto qbate di S. Maria della Surresca, perchè i chieriQ della diocesí di Terracína proclamíno la scomunica e I'inlerdelto conbo il comune e gli uomini di Tenacina che nan aúeoano pagato, entro il termine prefsso, le spese giudtzíali della causa per il gíuspatronalo dí
Sermoneta
'Angelo
detta
Il
di Cola,
chiesa.
Arc, Caet,, fu*, n. 1059. Anthonium Petri in personam presbiteri
Ncl oergp nota dcl sc. XV: lnstrumentum subatitutioniE facte per notarium requirendum clerico: dyocesir Teracene ut excomunicent com[unifatem] ,., non solverunt
Oigínale. .., ad
l4l
REGESTA CHARTARUM magnifico domiao lacobo Gaytano sec. XIX: XXV, n. 34.
,,.;
segnalure,
ilel
sec,
XVII : n. 5 (coretto sofra
un orígínarío
H); P. n,, C. XlV, F.2, a. 5:
del
Eugenii pape guarti ffi Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo tricesimo tertio, pontificatus 1 de castro anno tertio, die XXVJ mensis madii. Nobilis notarius [Antonius Petri] [Sermineti, pro-
culator lacobi [Gaytani] ... I et clericos ac per$onas ... I et alibi constitutos quatenus ipsi et ipsorurn quilibet, vigore cuiusdam bulle seu litere executorie sententiarum latarum in romana curia pro Iacobo Gaytano etc. contra comunitatem omnesque et singulos homines et personas dicte civitatis Terracene super causis et questionibus, que actenus vertebantur inter ipsas partes super iure patronatus ecclesie Sancte Marie de Suresca, terracinensis diocesis, Gasparis, archiepiscopi consanj, comissarij et executoris dictarum sententiarum deputati a domino Eugenio papa guarto, casu quo contingat dictam comunitatem non solvere et non satisfacere prefato lacobo summam viginti florenorum auri, in quibus comunitas extitit condempnata, occasione expensalum per lacobum factarum in dictis causis, in terminum quindecim dierum a die requisitionis comunitati facte pro pafte dicti lacobi, publicent dictam comunitatem hominesgue et personas civitatis Terracene fore et esse excomunicatos, ipsamque civitatem fore et esse interdictam, sub pena in dictis literis executorijs contenta, iuxta forman dictarum literarum executoriarum, cum potestate substituendi unum vel plures procuratores qui similem aut minorem in premissis habeant potestatem, prout patet instrumento manu Francisci Bartholomej Ritij de castro Sermineti notarii et per rne notarium
viso et lecto; considerans quod pro alijs gravioribus dicti lacobi negotijs sit occupatus, non valens personaliter dicte procurationi vacare, substituit loco suj procuratorem presbiterum dominum Angelum Cole de castro Sermineti, abatem dicte ecclesie Sancte Marie de Suresca et canonicum ecclesie Sancte Marie de Sermineto, absentem, dans presbitero Angelo substituto omnimodam potestatem procurandi omnia que substituens in dictis causis facere posset nomine lacobi principalis constituentis, vigore dicti procuratorij in personam dicti substituentis facti, donec ipsi notario Antonio substituenti placebit substitutum nrro"ur"; promictens se firmum perpetuo habiturum quicquid per substitutum factum fuerit, sub ypoùeca et obligatione omniurn bonorum lacobi principalis constituentis. Actum Sermineti, in salecta curie lacobi Gaytani: lacobo 2 Glii notarij lacobi, Macthia Nicolai Macthie, Francisco Ritii, testibus de Serrnineto, ac etiam Henico Nicolay Droe de Fundis. Leo Petri Leonis Mancinj de castro Sompneni, ,civis et habitator castri Sermineti, apostolica auctoritate notarius. ST. I L'umlìlílà e una lacetazíone danneggiano molte patole ileí :y'rghí 3-6: per Ia rcslltuzlone, ìn queslo luogo e albote, eí síam e Nel lesto lo lacobo úalsí ilella no\ízla apposla nel oerso e del leslo.
tt47.
c.1433.vlu.n. Sermoneta
-
Giacoms
IV
Caetaní nomina
iI
notaio Antonio
di Pietro
suo procuiatore
a
recsrsi a
Fondi perchè un canoníco della cattedrale deueti I'inletoento del braccio secolarc contro Ia citlà e gli uomini di Terracína, che non ìntendono o$seÍoaÍe le sentenze rclatioe alla causa per il giuspabonato
Arc. curationis
in
della
CaeI., Pery.
chíesa
di S. Maria della Sunesca.
n, I147.
Otígínale, con sottosulzîonî
personam notarii Anronii Petri
er
autogtafe. NeI oerco nole sínctone: a) Instrumentum prolll, I I augusti; segnalurc, del sec, XVII:
parte excellentia domini lacobi Gaytani; ú)
6; P. p., C.XIV, Ias,2, n' 8t ilel sec. X/X: XXV, n. 30. mensis augusti die X;, indicde frde nobilis notarii Antonii tione XJ. Iacobus Gaytanus, dominus castri Sancti Felicis etc., confrsus Petri de Sermineto, cancellarii et fidelis sui, constituit dictum notarium, presentem, suus Procuratorem ad sese conferendum in civitatem Fundorum et ibi eligat et requirat unum ex canonicis ecclesie cadredalis (!) dicte civitatis, in presentia unius notarii et testium, quatenus ipse canonicus, ex vigore processus Gaspanis archiepiscopi consani ac executoris apostolici in causa ecclesie Sancte Marie de Suresca, Terracene dyocesis, prout de auctoritate et execudone patet auteatica bulla cum sigillo pendenti per me notarium lecta, debeat decernere bracchium seculare conba comunitatem omnesque personas civitatis Terracene, ex eo ut ipsa comunitas et homines Terracene fuerunt et sunt inhobedientes dicto Processuy et mandato dicti archiepiscopi commissarii apostolici; ad exequendum sententias latas contra comunitatem
Anno millesimo llucxxxltJ, pontifrcatus Eugenii pape quarti anno IIJ',
DOCUMEN
142
TI DELL'ARCHIVIO CAETANI
et homines Terracene in causa iurispatronatus ecclesie prelibate, nec volunt solvere prefato.constituenti summam XXti florenorum auri, in qua condennpnati sunt pro expensis factis per ipsum constistuentem in causa predicta, pro quibus expensis non solutis ipsa comunitas omnesque per$one dicte civitatis fuerunt et sunt,elapso termino monitionis, excomunicate et in excomunicatione perdurant a die XXIllJo mensis maij proxime preterito usque nunc: de quibus monitione et excomunicatione patent instrumenta per me lecta; necnon ad omnia alia facienda que ipsemet constituens facere posset si personaliter interesset; ad substituendum loco sui unum vel plures procuratores; promictens constituens habere ratum quicquid per procuratorem seu substituendos ab eo actum fuerit; constituens dedit dicto suo constituto vel substituendis ab eo omnimodam potestatem; promictens procut'atorem . seu substituendos ab eo ab ornni satisdationis onere relevare, sub ypotheca et obiigatione bonorurn suorum et sub fide et legalitate principum et magnatum. Actum Sermineti, in palatio maiori curie dicti dominj : notario lohanne Loctinj, Antonio Iohannis Iudicis et lohanne Ratie, testibus de Sermineto. Francischus Bartholomei Ritij de Sermineto inperiali auctoritate notarius. ST. Notarius Iohannes Locthinj de Sermineto testis. Antonius lohannis Iudicis testis. Iohannes Ratie de Sermineto testis.
c ,1433 . lx .1r. Fandt
LVilI-18.
I Caetaní, per il censo annuo di un pollastro, dà tn feudo ad Angelo di Treoi la -metàCristoforo delle tene di Pieho Pesee, deoolute alla curía e poste'nel terrítorio di Ceccono,'in localítà Ia
Torretta.
Arc.
CoI., Ptg.
LVilI, n. lB (Arc, Caet,, fotogr., B. II, n. 50).
Orígínale. NeI margíne
inferiore; Die 14 ianuarij
1555 exhibitun etc. coram magnificò domino Francisco Trincherio superintgndente generalietc.; vidit Trincherius etc,
Cluistoforus Gaytanus, Fundorum comes, logotheta et prothonotarius regnj Sicilie ac dominus castri Cichani etc. Exaltat potentia principum ... Attendentes servicia nobis prestita et que speramus in futurum prestare nobilem Angelum de Trebis, nostrum armigerum et socium carissimum, nos inducunt ut eidem reddamus ad gratias liberales: igitur. prefato Angelo suisque heredibus ex suo corpore legitime desscendentibus, in perpetuum, concedimus in pheodum, cum annuo c€rrsu s€u redditu in festo Sancte Marie de rnense augusti unius pullastrj, persolvendis nobis et noshe curie anno quolibet, in recognicione dominij, medietatem pheodi terrarum quod fuit condam Peni Pisscis et ad nostram curiam de iure devolutum est, siti in pertinencijs et dystrictu castri Cicchanj, in loco ubi dicitur la Torectta (!), iuxta res curie, iuxta flumen et iuxta lo Anchione de Sancto Helya; ad habendum et de terris ipsius medietatis pheodi possit disponere quicquid voluerit, tamquam dominus et patronus; investientes dictum Angelum de medietate ipsius pheodi per nostrum anulum; mandantes Iohannj de Paulo, nosho magistro lnassario in castro Cicchanj, quatenus te Angelum ponat in poxessionem terrarum medietatis pheodi predicti. In ipsius Angeli eiusque heredusÌ cautelam has nostras litteras fierj mandavimus, cum subscripcione manus proprie, eti nostrj sigilli consuetj, quo utimur in talibus, iuximus comunirj. Datum in.civitate nostra Fundorum, sub anno millesimo quatricentessimo tricessimo tercio, die undecima mensis septembris, 2. Sig. Nos Honoratus Gaytanus duodecime indiccionis. Christoforus Gaytanus Fundorum comes e Vidit Masinus Ruta con'lmissarius. Fundorum comes confirmamus.
I
Omesrc ;forse
appensione 2 Aulografo
c - 1433 .lx .27
.
2987.
Antonello Gesualdo, per 200 ducati, oende a Bannella del Forno alcune Conza ilella Campania - orticello, poste ín Napoli, nella píezza di S. Gíorgío Maggiore. case, con cortile e Arc. note
dc!
sec.
hg. n. 2987. Esemplate sínaono, mancanle iIeI ST. e delle sollosctizíoní del giuilíce e del tes!í. lVel oerso XV: c) Emptio,.. Gregorio pro domina comitisa Fundoruro; ò) iestrumentum emptionis certarum domorum sitarun
Caet.,
in civitate Neapolis in platea Sancti Georgij Maioris ubi dicitur ad Cimbro emptarum per dominam Bannellam comitissam abAntonetlodeIeualdo,l433isegnaIute,delsec.XVII:n.3(conettopoíín2);deIsec.XIX:XXXVIlI,n.47.
Fundorum
Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricesimo tercio, regnante lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodcmerie, Comanie Bulgariegue regirra,
RE.GESTA CHARTARUM
143
Provincie et Forcalguerii ac Pedimontis comitissa, regnorum anno vicesimo, die vicesimo septimo mensis
Consie. Nos lohannellus de Stasio de civitate Consie, ad contractus iudex, Antonellus Scarpatus de Neapoli, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti notum facimus quod, in nostri presencia constitutis Antonello de Gisualdo milite etc., agente pro se et suis heredibus et successoribus, ex parte una, et nobilj Philippo de Tauro de Neapoli, procuratore nobilis mulieris Bannelle de Furno de Neapoli, de cuius procuracione nobis constitit instrumento, facto sub anno millesimo quatricentesimo tricesimo tercio, die decimo sexto mensis septembris, indictionis duodecime, apud civitatem Fundorum, per manus notarii Martinj Laurenti de civitate Fundorum, subscripcione iudicis Antonij Nicolaj Mangiatrippe de Fundis, ad contractus iudicis, et testium in numero septembris, duodecime indictionis,
oportuno subscripcionibus roborato, agente pro Bannella, heredibus et successoribus ipsius, ex parte altera: predictus Antonellus asseruit se possidere quasdam domos in diversis membris, superioribus et inferioribus, cum curti et orticello positas in civitate Neapolis, in plathea Sancti Georgij Maioris de civitate Neapolis, regionis plathee Cirlbri, iuxta domos ruynosas monasterij Sancte Patricie de Neapoli; iuxta domos Petri o*, de Aquino, iuxta domos Nammilj Guastaferj, iuxta domos Merchyonjs de iuxta vias publicas, a duabús partibus: francas, liberas et exemptas ab omni onere et prestacione; dictus Antonellus vendidit et imperpetuum tradidit predictas domos Philippo procuratori, pro precio ducatorum ducentorum, ad rationem de tarenis guingue de carlenis argenti pro ducato, quos Antonellus confexus fuit se recepisse a dicto procuratore; venditor obligavit se, heredes, successores et bona omnia dicto procuratorj omnia in presenti instrumento contenta observare, sub pena duplj precij, medietate reginalj curie vel curie ubi fuerit reclamatum et medietate emptrici persolvenda, cum refeccione danipnorum, interesse et expensarum; reservato reginalj beneplacito et'assensu. Ad dicte domine Bannelle, heredum et successórum suorum cautelam factum est hoc instrumentum, rnei iudicis et nostrurn subscriptorum testium subscriptionibus róboratum, quod scripsi ego Antonellus notarius ipsumgue meo signo signavi.
c
-1434.
Napolf
-
vI
.13
.
Gíotanna
t2s7.
II
coneede
nei
del
feudí del Regno.
Arc. Caet., hg. n. 12j7. XIX i XLVI, n. 21.
a Ruggero I Caetani dr dioidere tutti i beni fra Antonello, e Soeúa, figli suoi legittimati, i quali possano succederglí comunque
facoltà
Onarato, Cristoforo, Giooanni
Ofigínale.
NeI oerso segnclurc,
dcl
sec.
XVII: n.2l
Pars
2,
C, XIV, Fas.2;21i
sec.
Iohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalguerij ac Pedimontis comitissa, universis presentes licteras inspecturis. Exercemus libenter innate ... Rogerij Gaytanj, regni noshi Sicilie magni camerarij etè., afinis, collateralis, consiliarij et fidelis nostri, continuit exposicio noviter facta nobis quod ipse filios habet Antonellum Gaytanum militem, Honoratum, Christoforum, Iohannem et Svevam, eiusdem cognominis, naturales frlios exponentis eiusdem, olim macula illegitime nativitatis aspersos, nunc vero ad omnes actus legilimos et successiones, sine alieni iuris iniuria, etiam si feuda eis deferri contingerit, per speciale nostre maiestatis indultum reductos et pleuarie restitutos; guodque Rogerius exponens ipsorumque Antonelli, Honorati, Christofori, Iohannis et Sveve genitor, conspiciens quod dicti eius filij et filia nichil habent ex quo eis quotidiana alimonia queri possit, providit eisdem suis frlijs et frlie donare inter vivos, vel in eius ultima voluntate relinquere, in toto vel in parte, bona sua, stabilia, burgensatica, sita in quibuscumque terris, castris et locis eiusdem sive nostris vel aliarum personarum, ac mobilia, avita et paterna et alia etiam per eum cum magnis vigilijs, laboribus, studijs et sumptibus acquisita et acquirenda, sicque pro ipsius exponentis parte fuit maiestati nostre supplicatulo ut sibi indulgere licentiam et potestatem plenariam dignaremur. Nos, iudicio colligentes quod Rogerius supplicans in bonis suis instituere posset quencumque contra neum infamie vel turpitudinis aut levis vite macula non aspersum, permictente legum iuridica sanctione et eo casu collaterales eius querelandi materiam hon haberent, cum, ex eo quod de legum permissione conceditur, nulla inferri eis iniuria censeatur; quodque dicti Antonellus, Honoratus, Chri-
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
144
et lohannes ac Sveva, soror eorum, legitimati alias, capaces et habiles facti sunt ad omnes actus legitimos et successiones et per indultutr eis nostre maiestatis beneficium integlati et natalibus restituti;
stoforus
porrectis quogue nobis huiusmodi supplicationibus inclinate, Rogerio supplicanti, iam dictorum Antonelli, Honorati, Christoforj, Iohannis et Sveve genitori, quod premissa bona stabilia, burgensatica et mobilia, etiam que ad presens possidet et alia per eum in posterum ucquirenda, in tots vel in parte, donare possit iam dictis suis filijs et filie et cuilibet ipsorurn inter vivos, vel illa eis in ultima voluntate relinquere guoquo relicti titulo disnibuere et concedere, predictique eius filij ei filia et quilibet ipsorum ad obtinen. dum illa sint habiles et capaces eaque possint retinere, prefatoque ipsorum genitori in bonis eisdem ex testamento vel ab intestato succedere, ac eadem possidere illisque uti sine contradiccione, petitam concedimus licenciam, et facultatem liberam impartimur: donaciones easdem sive legata facienda per eumdem Rogerium, ad quamcumque summam ascendentes, predictis suis filijs et filie et eorum successionem in bonis eisdem in habundacioris tutele suflragium confirmantes, et iubentes guod donacio, legatum, institucio seu distribucio et successio presensgue nosha licencia, permissio et confirmacionis gracia predictis Antonello, Honoi'ato, Christoforo, Iohanni et Sveve, Rogerij filiis et filie, et eorum heredibus efrcaciter stabiles et incommutabiliter sint reales,.defectu solemnitatis, insinuacionis non intervenientis,et alio quocumque nullatenus obstituro: legibus, constitucionibus Regnique capitulis, iuribus et rescriptis aliis in contrarium adversantibus, et signanter autentica illa ex complexu nefario codice de incestis nupcijs et aliis iuribus personas easdem a successione parentum expresse excludentibus, quas et que viribus et efrcacia vacuamus, non obstantibus quoquomodo. Et insuper, conspicientes quod beneficium nostre reparacionis et concessionis huiusmodi legitimitatis eisdem, quantum ad successionem feudorum provisionem non affert, in quibus procul dubio nisi principalis auctoritas illud concedat expressius non succedunt, prefatique Rogerif porrectis nobis super hoc premissis supplicationibus inclinate, tam Rogerio guod omnes terras, castra, Ioca et bona feudalia, quas et que Rogerius ubicumque in regno nostro Sicilie a nosha curia in feudum tenet queve in posterum acquisiturus existeret, possit inter Antonellum, Honoratum, Christoforum, Iohannem et Svevam, per porciones debitas et libratas, inter vivos vel in eius ultima voluntate distribuere et porciones cuilibet assignare, cum debitis et consuetis servicijs seu adohis tenendas per iam dictos frlios et filiam et heredes ipsorum, immediate et in capite, a nobis et nostra curia, post quam illas fuerint assecuti, quam etiam Antonello, Honorato, Cluistoforo et lohanni lfratribus et Sveve eorum sorori legitimatis, quod in predictis terris, castris, locis et bonis feudalibus, quas et gue Rogerius eorum genitor ubicumque in regno nostro Sicilie in feudum, immediate et in capite, a nostra curia habet queve habere poterit, secundum paternam disposicionem et testamentariam institucionem seu ab intestato, sine repugnacione vel cavillacione, succedant eague in feudum, immediate et in capite, a nobis et nostra curia, sub feudalibus servicijs, retinere concedimus et indulgemus. Declaramus quod successuri
quilibet in teris, castris, bonis feudalibus et post quam illa adepti fuerint, infra tempus statutum, venire ad nosham curiam teneantur, ligium prestituri in manibus noskis homagium et debite fidelitalis iuramentum, debitumqe pro illis relevium ipsi nostre curie soluturi, seque conscribi facturi in quaternionibus nostre camere cum particulari distinctione bonorum feudalium que fuerint assecuti, ut de pfemissis inibi informacio habeatur, alioquin presens gracia nullius roboris censeatpr. In cuius rei testimonium presentes licteras fieri et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmuniri, guaE' ex certis causis nos moventibus, dedirnus et subscripsimus propria manu nostra, ritu, ordinacione et observancia nostre curie quacumque I contraria aliquatenus non obstante. Datum in castro nostro Capuane Neapolis per manus nootri Iohanne 2 regine, 2 anno millesimo quadrigentesimo tricesimo quarto, die terciodecimo mensis iunii, 3 duodecime indictionis, regnorum nostrorum anno vicesimo. Sig. (Ne/ margirc inferiore, a Aesha): Angelillus Miles ; (c sinĂslra).., De mandato reginali oretenus facto, domino M. Boffa etc. presente; (sulla plica).. Registrata in cancellaria; (nel uerso).' Pro magnifico Rogerio Gaytano magno camerario regni Sicilie de potestate dividendi bona sua stabilia, burgensatica, mobilia et feudalia inter introscriptos eius filios legitimatos qui eciam in illis possint ex testamato vel ab intestato succedere. L Abht.
dat,
e
Autografa. 3 Resla traccĂa
nei due
foti
sulla plica,
a
caĂ
eta
appeso.
REGESTA CHARTARUM
c -1434.VI.
20
145
xxxv.31.
.
a Ruggero I Caetani Ia facoltà dí assegnare in feudo ad Antonio, di Spigno Saturnia con ogni diritto e giurísdizione. fglio Atc. CoL, Pry. XXXV, n. 3 t (Arc. Caet., fotogr., B. IV, n. 84). OtígínàIe.
Napolt
-
Gíooanna
II
legittimato,
concede
la
suo
terra
IoHanNa secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Croacie, Ranie, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgarieque regina, Rovincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, universis presentes licteras inspecturis. Subiectorurn nostrorum compendijs ... Rogerius Gayetanus, magnus carnerarius regni nostri Sicilie, afinis, collateralis, consiliarus et fidelis noster, maiestati noqtre supplicavit ut, cum ipse habeat et possideat a nobis et nostra curia, inmediate et in capite, sub certo feudali servicio seu adoha, terram seu castrurìn Spigni, de provincia Terelaboris, cum castro seu fortellicio, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, suffeudotarijs, iuribus, racionibus et pertinencijs eius omnibus, ac cum plena meri mixtique imperij et gladij potestate; intendatque dictam terram cum castro seu fortellicio, hominibus, vassallis, iuribus, racionibus et pertinencijs eius omnibus supradictis, cum supradicto mero mixtoque impero et gladij potestate, graciose concedere et imperpetuum donare generoso puberi Antonio Gaytano, militi, eius filio, per nos noviter legitimato, pro se eiusque heredibus et successoribus, imperpetuum ex suo corpore legitime descendentibus, in antea nascituris, sub feudalibus servicijs supradictis, dignaremur eidem Rogerio concedendi et donandi prefatam terram, cum castro seu fortellicio et omnibus iuribus supradictis ac cum dicto oficio rneri et mixti imperij et gladij potestate, supradicto Antonio, eius filio, pro se et eius heredibus prelibatis, liberam licenciam concedere; necnon et huiusmodi concessionem et donacionem, per eum faciendam, ratam, gratam et fumam habere illamque confirmare et ei nostrun benignum prestare beneplacitum et assensum: nos enim, eius apta conpendia gratis affectibus prosequentes, plo consideracione quoque grandium, utilium et fructuosorum obsequiorum et serviciorum eiusdem Rogerij, magni camerarij, affrnis, collateralis et consiliarij nostri, volentes cum eo et predicto .Antonio, eius nato, agere graciose, mote eiusdem Rogerij precibus, eidem Rogerio dandi et perpetuo concedendi prefato Antonio Gaytano, militi, eius frlio, pro se et eius predictis legitimis heredibus et successoribus, iamdictam terram seu castrum Spigni, cum castro seu fortellicio, hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, sulleudotarijs, iuribus, racionibus et pertinencijs eius omnibus, necnon et cum mero mixtogue imperio et gladij potestate, liberam concedimus licenciam et plenariam potestatem; ipsamque donacionem et concessionem, per eundem Rogerium Antonio, pro se et prefatis eius legitimis heredibus et successoribus, sub predicto feudali servicio faciendam, ratam, gratam et firmam habe-ntes, illam, secundum quod in licteris faciendis seu instrumento conficiendo, cum ornnibus continendis in eis vel eo,. confirmamus, ratificamus, acceptamus et approbamus, ac nostre potestatis et auctoritatis presidio conmunimus; eisque omnibus, non obstante guod super re feudali processura sint, feudi natura in aliquo.non mutata, quatenus tamen alias rite fiat, assentimus ac nostrum prestamus benignum beneplacitum et assensum. Volentes et decernentes quod huiusmodi donacio et concessio de prefata terra, cum eius casho seu fortellicio et omnibus alijs iuribus prelibatis pqefatoque mero et mixto imperio et gladij ,potestate, per eumdem Rogerium supradicto Antonio, pro se et dictis eius heredibus et.successoribus, facienda, per huiusmodi noshe licencie et assensus graciam, quam et quas illi impedimus, perpetuo sit valida, efficax, stabilis et realis, nullum dubietatis involucrum aut impugnacionis obiectum seu diminucionis incomodum quomodolibet pertimescat, quinymo I in suo perpetuo robore perseveret et eftcacia semper duret, fidelitate tamen nostra, prefato quoque feudali servicio, curie nostre debito, nostris aliis et cuiuslibet alterius iuribus semper salvis. Volumus insuper et declaramus quod prefatus Antonius seu dicti eius heredes et successores procurent infra annum unum, cornplendum a die adepcionis corporalis possessionis prefate ten'e in antea numerandum, se in quaternionibus nostre curie,.penes thesaurarios nostros in archivio Neapolis residentibus, ascribi et annotari facere, tamquam novos dominos et possess-ores terre.predicte debitoresque servicij feudalis predicti ut, tempore quo in Regno comitibus et baronibus alijsque Regni feudotarijs feudale servicium generaliter indicetur, contiugat eumdem Antoniurn prefatosgue eius heredes et successores, tamquam novos dominos et possessores terre predicte ac supradicti servicij feudalis debitores, in quaternionibus ipsis manualiter et habiliter repperiri, alioquin presens nostra licencie IV, I9
DOCUMENT
146
I DELI-'ARCHIVIO CAETANI
et assensus gracia nullius roboris censeatur. In cuius rei testimonium presentes lictere exinde freri et magno nostro pendenti sigillo iussimus conmuniri, guas, ex certis causis mentem nostram digne moventibus, dedimus et subscripsimus propria manu nostra, ritu, ordinacione et observancia nostre curie quacumgue contraúa non obstante. Datum 2 in castro nostro Capuane Neapolis per manus nostri predicte Iohanne 3 regine 3, anno rnillesimo quatricentesimo tricesimo quarto, die vicesimo mensis iunij, duodecime indiccionis, regnorum nostrorum anno vicesimo. Sig. (Nel margíne ínferiore, a destra); Angelillus Miles; (c sinÈ sla): l)e mandato reginali oretenus facto, domino M. Boffa etc. presente ; (sulla plica) : Registrata in cancellaria.
I Abbr. quymo
2 Abh.
dat
3 Autografa,
c -1434.vI.21.
t712.
Gíooanna II a Clemente di Sonníno: perchè, ad íslanza di Anlonia, figlio legittimato di Ruggero I Caetanì, come utile signore di Spìgno Salurnía, donatagli dal padrc, gli faccía prestare gíuramento di assicurczione daí oassallí di detta terta.
Napolt
Arc.
Caet., Prg,
5l t P. 4, C. 6,
fasc.
n. t712.
E; del
sec.
Oigínale. X/X; XL, n. 50'
NeI rserso se.gnalure, del sec.
XVII: n.2
(correlto sopîa un orìgînarìo 5);
lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmacie, Ctoacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie Bulgariegue regina, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, nobili Clementi de Sunnino, Iegum doctori, devoto nostro. Scire te volumus quod noviter pro parte generosi puberis Antonij Gaytanì, militis, familiaris nostd, filij Rogerii Gaytani, magni camerarii regni nostri Sicilie, afrnis, collateralis et consiliarij nostri, maiestati noshe fuit supplicatum ut, cum Rogelius eius genitor noviter sibi graciose donaverit et imperpetuum concesserit, pro se et eius legitimis heredibus, terram seu castrum Spingni, de provincia Tene Laboris, cum castro seu fortellicio, hominibus, vassallis, pheudis, pheudotarijs et subpheudotariis ac iuribus, racionibus et pertinencijs eius omnibus ac cum plena meri mixtique imperij et giadij potestate, prout in instrumento asseritur contineri, accedente seu interveniente ad predicta nostra licencia, confrrmacione, beneplacito et assensu, secundum guod nostre lictere, magno nostro pendenti sigillo munite propriague nostra manu date, declarant; velitque et intendat Antonius assecurari i"""r" ub hominibus et vassullis tene predicte, iuxta usum et consuetudinem Regni, dignaremur eum ab eisdem hominibus et vassallis terre predicte assecurari facere et mandare. Nos, mote supplicationibus dicti Antonij, tibi commictimus et mandamus quatenus, ad requisicionem dicti Antonij, te personaliter conferens ad terram seu castrum Spigni, recepto prius a te, Pro parte nostre curie, ab.hominibus et vassallis eisdem ligio homagio et frdelitatis iuramento, facias deinde Antonium ab eisdem hominibus et vassallis assecurari,-sibique Jebita assecuracionis sacramenta prestarj, ac mandes eisdem quod sibi resPondeant, obediant et implndant de omnibus in quibus tenentur iuxta regni nostri Sicilie usum; facturus fieri de execucione presentium, cum inserta forma earum, tria publica consimilia instrumenta, quorum' uno tibi retento, alio Antonio traddito, tercium mictas magistris racionalibus magne noshe curie Neapoli residentibus in archivio, per eos pro cautela nostre curie conservandum. Presentes licteras, magno nostro pendenti sigillo munitas, tibi in premissorum testimonium lduximus dirigendas, quas, Post execucionem pro lautela restitui uolo*u, presentanti, quasve, ex certis causis mentem nostram moventibus, dedimus ""ru1n, et subscripsimus propria manu nostra, ritu, ordinacione vel observancia nostre curie quacumque contraria2 1 aliquatenus non obrt"nt". Datum in castro nostro Capuane Neapoli$ per manus nostre lohanne ,, anno millesimo quatricentesimo tricesimo guarto, die licesimoprimo mensis iunij, duodecime ,"gio" (NeI margine ínferiore, a deslra): Angelillus inàiccionir, regnorum nostrorum anno vicesimo. Sig. M. Bofia etc. presente ; (sulla pltca) : domino facto, oretenus reginali (a sinr'lfo).. De mandato Miles;
t
(nel oaso)i Pro domino Antonio Gaytano Registata io "*""ll"ria; curacione vassallorum terre ipsius. I Abb. ddt
2
Aulogtafa. B Resla un
ftarnmenlo, ln
utili domino terre Spigni de asse'
cua roua, orpp.so alla plíca
con cordoncíno sefico, tosso e nerc.
RECESTA CHARTARUM
c-1436.I.8,12.
147
285t.
- Il
consiglio segreto del Duca di Milana assoloe GiosÍa Acquaoíoa, prigíonìero alla battaglía naoale dí Ponza, dal gíuramento dì costituírsi ai geiotsesí.
Milano
Arc. Caet,, Prg. n. 285 I . Copía, aulenticala col seguenle allo.' Anno millesimo quatrigentesimo tricesimo sexto, die vicesimo primo menris maij, quartedecime indictionis, rengno Sicilie yacante rege per mortem lohanne secunde, rengni Sicilie regine, anno secundo vacationis, actum in civitate Teramj, in palatio cauearum civilium, in logia terrena seu audienlia ipsius palatij inferiori, ubi curia regitur, sitoque in sexterio Sanct! Leonardi. Nos Pasgualis Colecte de Teramo, iudex ad contractus dicte civitatis et aliarum tcrrarum maioris ecclesie aprutine, egoque Matthutius Lelli de lohannello de Teramo, regia auctoritate per regnum Sicilie notarius, testes, videlicet notarius Colecta Cote de Sancto Flabiano, lacobetlus Berardi Salvj, Thomasius Sanctii, Venantirrs ser Pasquatis, Petrus Cole Butij Raymundy et Lellus Angeluctij Berardi, de Teramo, notum facimus quod sir Iohannes ** de .Mugiano, cancellarius et Procurator lorye de Aquaviva, Teramj etc., coram Nicolao de Angelis de Tusicia, legum doctore, iudice causarum civilium dicte civitatir, pro tribunali sedente ad bancum iuris, presentavit et legy fecit per dictum iudicem instrumentum scriptum in carta membrana; et habens sir lohannes sp de dicto instrumento in pluribus et diversir locis habere facere probationem ne originale in deportationibus, viatum discriminibus, deperiret, eapropter petiit dictum instrumentum copiarj; qui iudex instrumenrum recepit illudque vidit omni suspitione carens et mandavit michi notario ut instrumentum copiarcm; et erat tenoris subsequentis . .. Quo quidem [instrumcnto] .., t noviter transumptrto ac lecto coram dicto iudice ordi[nario, seldente I ut supra, et coram nobis predictis iudice ad contractus, notario et testibus supradicù: et quia reperta fuerunt in omnibus et per omnia concordare, propterea prefatus dominur Nicolaus iudex ordinarius, ut supra pro tribunali ... { ascultationem de eo factam, pronunctiavit eidem transumpti instrumento fore et eese ubilibet et perpetuo dandam fidem et plene probarc, eisgue omnibus et singulis supradictis suam iudiciariam auctoritatem interposuit et decretulm. I De quibus omnibus predictus sir lohannes cancellarius et procuralor rogavit iudicem, notarium et testes guod, in certitudi$em et cautelam dicti domini loaye ac omniurn quorum interest et interesse poterit, fierent manu mey notarij Matthutij unum, duo et plura consinilia inctrumenta, cum rubtcriptionibus et singnis debitis roboranda; quod presens transumpti ;nstrumentum ego Matthutiur, quia predictis omnibus una cum iudice et testibus supradictis interfui, ideo manu propria scripxi et publicavi. ST, { .... de Teramo guy tupra iuder predictis et esemplificationibut et decrety interpositione .., interfuy, mesubscrissy et singnavy. M. ,.. Flaviano qui supra testis predicta testor. ... de Teramo qui supra testis predicta tstor et sino. M. ... rer Pasqualis ... NeI oerso nole del sec- XV: a) Pro notario Angelo prothocollum; ú) tran[Tera]mo qui supra testis predicta testoÍ et singno. S. cumptum inrtrumenti ducis Mediolani de.reintegrata frde quam in navalj pugna dominus losiar dederat eidem et conffictu tenetur; cf imtrumentum procuracionis a domino losia iotitulate [pet nota]rium 2 Mattucium de ,.. [Aqua]viva r de Teramo etc. in personam Iohannis de Milano procuratorem; segnatura del sec, XIX: XMII, n.41.
et
Anno a Nativitate millesimo quadrigentesimo tricesimo sexto, indictione quartadecima, secundum stilum civitatis Mediolanj, die Iovis duodecima mensis ianuarij. Iosyas de Aguaviva, Terami etc., cum iam deliberaret lanuam reddire, causa inplendi frdem a se pÌestitam ianuensibus de reddeundo lanuam intra certum tempus, quod nundum (!) preterierat, coram consilio principis et dominj * * ducis Medyolanj etc., Papie Anglerieque comitis ac lanue dominj, vocatus, fuit detentus ibidem et arrestatus tamguam ipsius ducis eaptivus usgue ex die conflictus navalis dati die quinta mensis agusti prossime preteritj. Cum vero ipse persisteret in guerimonia quod ita deliveretur et in petitione licentie ut possit ire lanuam, cumque vellet in hoc perseverare, ut diceret se obligatum esse ianuensibus, delato sibi iuramento, confexus est quod in die supradieti conflictus se reddiderat semel et bis et tercio, interpelatis spatijs temporis, ipsi duci aut aliquibus ita acceptantibus, neque fuit aliquis qui aliam fidem aut promissionem particularem sb eo habuerit pro se aut pro comuni Ianue, sed acceptata fuit fides quam dabat duci absenti tamquam presenti; tamen, hoc non obstante, supplicabat losyas ut sibi liceret servare iuramentum et fidem promissam ianuensibus de reddeundo in posse ipsorum; tunc ibidem, ad eius Iosye petita, famosissimo iuris utriusque doctore Guarderio de Castiliono, ducali consiliario, de consensu totius consilij referente, responsum fuit: Intentionis esse ducis Mediolanj quod Iosyas pro captivo suo detineretur et nullo modó permicteretur ad alia loca, presertim ianuensium rebellium suorum, transire; et quod, si pertinaciter illud actent.ue presummeret, artiorj custodie procul dubio tradderetur; guapropter ab eo requirebatur ut se captivum ducis recongnoceret, fidemque ac iuramentum necnon etiam cautiones sumcientes prestaret de stando mandatis et ordinationibus ipsius ducis et de non recedendo ab hac civitate sine licentia ipsius specialj. Quo vero audito responso, cum mangno animo ac ingentissima instantia ipse loslas in petenda relaptione (!) ac in eius querelis et protestationibus perseveraret, de omni et toto suj honoris et fame, bonorum quoque omnium necnon etiam fidey atque anime dehimento, quod inde conseguj posset, dicens se mortem preligere quam prestite fidey ullam diminucionem incurrere velle, multaque allegaret ad istud, obyectum sibi fuit quod prius guam ipee ventluus Mediolanum daret 6dern iauuensibus de reddeundo
t49
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
i4m usque ex die conflictus, prout ipse etiam iuramento astrictus confexus est, debebat fidem duci, cuius non potest negare guin esset captivus, cum ipsius ducis rnandato facta fuerit et officialium suorum arbitrio gubernata victrix armata ac etiam cum sacra mayestas regia necnon etiam rex et infans, fratres eius, se et omne$ suos, rebus iam desperatis, reddiderint in manus et posse ipsius ducis seu offitialium suorum eius nomine, ita quod ipse losyas, aut alius in similj existens, non potuerat per novam fidey aut iuramenti prestationem, alteri persone aut communitati factam, in aliquo derogare fidey iam prius debite aut iuramenti quod in eorum captivitate sernper habuerat ipse dux, ac etiam, quantumcunque specifica esset tanta promissio, semper intelligeretur exceptata superioris auctoritas. Unde ium, tempore frdey prestate, civitas lanue adhuc esset subyecta ipsi duci, reservata fuit etiam in talj prestatione fidey suĂ integra auctoritas et pote$tas, ubi voluerit, eum detinendi et relapsandi ad libitum suum, nec propter rebellionem debet esse inminuta. Obicebatur etiam quod de mandato ipsius ducis tamquam eius in supremam in re tali potestatem haberet, ipse losyas transmissus fuerat ex Ianua Mediolanum, ita quod etiam magis multo potestatem habet eum in civitate Mediolanj retinendi ad Iibitum suum. Subiungebatur etiam quod in casu quo ipse losyas non putaret adhunc sibi sufficere predictas rationes, gue certe cuylibet sufficere debent, sed sentiret gravatam conscientiam aut famam suam piopter fidem ac iuramentum prestita de reddeundo lanuam, illustrissimus ipse dominus, cuius auctoritatj ac potestati nichil propter secutam rebellionem in hac re derogatum esse debet; cum ipsa perfrdia et rebellio non debeat in delinquentium utilitatem, sed potius in eorum dannum converti, plenissimam habens facultatem absolvendi Iosyam ab omni ianuensibus prestita fide aut iui.amento, plenariam assolutionem et liberationem se concessurum ofierebat; et in casu quo ipse Iosyas ab hinc vellet omnino propter sepe dictam fidey prestationem inducere se captivum ianuensium, dicebatur quod dux poterat 2 eum de iure captivum tenere, sicttt guotquot ianuenses et eorum bona, que in potestatem suam pervenirent, capere, detinere, atque exactio. nare simul et eorum bona confiscare posset; sed tamen dicebatur esse intentionis eum detinendi, non r tamguam ianuensium captivum, set tamquam suum [prop]rium et ex hora conflictus illustrissime domi3 nationi sue astrictum; et ideo ad ult[eriora deveni]entes prefati domini de consilio, inter quos erat(!) famosissimj armorum capitaney, iuris utriusque doctores et alij virj ... 1 auctoritatis et perspicue prudentie, omnes in unurn congregati ..., 3 dominj n * ducis Mediolanj representantes, eius nomine et vice ac etiam de expresso mandato sue illustrissime dominationis, de quo mandato ... 1 inferius extensi cen ... I dictum magnificum ... a hoc ymmo laboqantem pro octinenda licentia reddeundi, absolverunt et liberaverunt, si et quatenus astringitur ab omnj iuramento et fide ... 1 aut possent ipsi ianuenses habere adversus ipsum Iosyam ac bona sua, similiter quoscumque fideiuxores per eum datos ob predictas ... t dominum losyam, tamquam illustrissimj domini ducis captivum [tra]ddiderunt in manus circumspecti viri Francisci de Cacgna, volis ducalis ... I rationem de ipso reddere posset; et' de predictis omnibus ego infrascriptus notarius ac lĂ nue dominus. Magnifrci, spectabiles et rogatus fuj publicurn instrumentum conficere. Tenor ... t 1 egregii dilecti nostri. Sentientes magnlficum dominum Dydacum de Sandovale (?), comitem castrj ... prestiti per eos de reddeundo ad ipsam lanue civitatem nec intendentes quiquid promiserint quod ullo modo recedant; cum ... [per]sonaliter I detinerj faciatis nec ullatenus abire permictatii, liberando et abiola vendo eos penitus nomine nosho a dictis fide et iuramento ... prudentie vestre videbitur. Datum Mediolani, die octavo ianuarij millesimo ccccoxxxvlo. Singnatus: Iohannes Franc. A tergo: Magni, ficis ... 1 [con]silij 1 in camera consilij secreti prefati ducis Mediolanj, sita in Porta Vercellina, parrocchie Sancti Protasij in Campo' ... 1 vicecancellario regis Araganum (!) etc., domino Franchino de r dominj ** ducis Mediolanj Casteliono, famosissimis iuris utriusgue doctoribus, domino Corradino... I Guiniforto de Bergizijs de Pergamo, omnibus testibus ydoneys vocatis ...
ac eximio utriusque iuris doctore mediolanensis imperiali auctoritate notarius hoc publicum instrumentum rogatus naddidi, scripxi et sub, scripii. De hinc incontinenti, predictis ita peractis, facto ,.. 1 translato antequam ipsam domurn consilij, in qua predicta acta fuerunt, egrederentur, iuramentum et fidem dictus Franciscus, nomine prefati illustrisstrissimj ... I Mediolanj, sine licentia prefati dominj ducis aut ipsius Francisci vel alterius facultatem habentis ab ipso domino ** duce de non reddeundo Ianuam aut alio ... r et prestitit ipse dominus losias et fidem, prout illi Franciscus requisiverat, prornisit et dedit, uti res ardua flagitabat. Et de predictis ego infrasoiptus... [du]calis 1 consilii iustitie prefati ** ducis Mediolanj, sita in Porta Vercellina, par1 rocchie Sancti Protasij in Campo intus; presentibus magnifrco ... [seren]issimj regis Aragonum etc., domino Guiniforto de Bergizijs de Pergamo, iuris utriusque doctoribus eximijs, et nobilj Aloisio de Vicecomitibus ... 1 vocatis et ad predicta specialiter rogatis. Ego Canonus de Unglono predictus, filius
REGESTA CHARTARUM
149
domini lohannis, publicus mediolanensis imperiali
et subscripxi. t.
La
è danneggíata da un laryo strcppo nel margíne frasi e patole. a Abbr. dat
pergamena
ílleggíbilí alcune
c-1436.I.15,A.
sínísìrc.
e Ne/ /eslo
peterat
3 L'umídilà rende
1955.
- La regina Isabella, oícaria generale di Renato d'Angíò, per 600 ducali,.d'oro, oende a della Ratta, cante di Caseúa e di Alessano, iI feudo o casale di Sant'Arcangelou) pre$so Aùersa, con ogni diritto e giurisdizione e con l'fficio di capitano.
Napolí
Baldassare
Aic, Cset,, Prg. n. 1955. YSABEL, Ierusalem et Sicilie regina, Andegavie, Bari et Lothoringie ducissa, marchionissa pontis, Provincie, Cenomanie, Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, necnon pro nostro Renato, dictorum regnorum rege et vicaria generalis, universis presentis scripti seriem "oniug" inspecturis. Suadet magistra prudencia ... Sane hoc regno Sicilie, varijs fremitibus guerrarum ac iminentibus perturbacionibus hosti'libus lacessito, ex quibus satis anxie pel'urgemur providere unde valeamus stipendia solvere genti regie et nostre armigere, ad defensionem dicti regni et preservacionem regiorum et nostrorum fidelium ub ofiensionibus quorumlibet emulorum, contra eosdem emulos, hostes atque rebelles regios et nostros militanti: volentes; undecumque melius possumus, invenire pecunias pro causa huiusmodi lolucionis stipendiorum gentis armigere plurimum oportunas, deliberavimus pro meliori consecucione pecunie vendere aliqua ex bonis et iuribus ad regiam curiam spectantibus et legitime devolutis; sicque casali seu feudo bancti Archangeli, pertinenciarum civitatis Averse, de provinci" Terrelaboris, eius castro, hominibus, "u*quondam Carolus vassallis, iuribus et pertinencjs suis omnibus ac bonis omnibus stabilibus, que Artus, olim comes Sancte Agathes, in dicto casali seu feudo et pertinencijs suis tenuit et possedit, ad manus regie et nostre curie devolutis, et in eiusdem curie manibus existentibus. Sicut nobis aptum, congruum et' expediens visum fuit ex causis predictis et prout convenimus cum Baldasare de la Rath, CasJrte et Alexani comite, consilario regio nostroque, eidem comiti pro se et suis utriusque sexus heredibus, ei suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum, casale seu feudum Sancti Archangeli, pertinenciarum Averse, situm in dicta provincia Terrelaboris, cum castro seu fortellicio, hominibus, vassallis vassallorumgue'redditibus, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus; molendinis, bactinderijs, aquis aquarumque decursibus, baiulacione, banco iusticie et cognicione causarum civilium inter homines et per homines feudi seu casalis eiusdem, tenimentis, teuitorijs alijsque iuribus, iurisdiccionibus, racionibus et pertinencijs omnibus, illud, quo
ad utile dominium, proprietatem et possessionem et usufructum, et cum bonis predictis stabilibus, que dictus quondam comes Sancte Agathes, dum vixit, habuit et possedit in dicto casali seu feudo et pertinencijs suis, que videlicet sunt de demanio in demanium et que de servicio in servicio, in feudum ac sub feudali servicio seu adoha debito et consueto, solvendo coniugi nostro ac regie sive nostre curie, necnon heredibus et successoribus eius et nostris, per eumdem comitem et dictos suos heredes suis vicibus et temporibus, quociens alijs comitibus, baronibus et feudotarijs aliis Regni per ipsam curiam militare servicium in prefato regno Sicilie generaliter indicetur: francum quidem ac franca, libera et exempta ab omni contractu, on.r", iur", censu et prestacione quacumque, excepto a predicto feudali servicio seu adoha et hijs que debentur ex natura feudi, superioritatis et maioris dominij racione, ex vicariatus regij auctoritate, qua fungimur, imperpetuum, vendimus et per nostrum anulum tradimus, pro precio ducatorum auri sexcentorum, inter nos et regiam ac.nostram curiam et emptorem conYento, et per eum nobis soluto; ducatos auri sexcentos fatemur manualiter recepisse a comite emptore in manibus nostris proprijs et in secreta camera; ad habendum dictum feudum seu casale Sancti Archangeli, cum castro, hominibus, vaxallis, iuribus et pertinencijs suis, et bona alia prenarrata in feudum, immediate et in capite, a regia et nostra curia, ac h.r.dùus et successoribús regijs et noshis, sub feudali servicio supradicto, illisque uti{ruendum ac de illis faciendum tamquam de re- propria. Volumus insuper guod, si dictum feudum seu casale Sancti Archangeli, cum fortellicio, hominibus, vassallis, iuribus et pertinencijs suis prefatis, et bbna atia vendita excederent dimidiam iusti precij
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
150
vendicionis, fatemur quod quicquid ultra dictum precium fuerint valere comperta, propter merita devocionis et fidei ipsius comitis ac servicia que comes maiestati regie et nobis prestitit et prestare non desinit,
.'eidem
comiti dictisque suis heledibus donamus, ita quod circa hoc nullo unquam tempore resultare possit aliqua noxia difficultas. Nec obsistere volumus huic vendicioni nostre, que Pro causa utili et necersuriu reipublice dicti regni ac preservacione regiorum et noshorum fidelium, consulta cum deliberacione processit, quamcumgue vendicionem, concessionem vel donacionem de dicto feudo seu casali eiusque castro, cum hominibus, vassallis, iuribus et pertinencijs suis et bonis alijs stabilibus factam, tam per reginam lohannam secundam, sive regem Ladislaum aut alios qr,ribuscumque personis, eciam si posresrion"m illiu, et illorum acceperint seu illam fuissent realiter assecuti' Nos enim possessionem àicti feudi seu casalis eiusque castri, cum hominibus, vassallis, iuribus et pertinencijs et bonis alijs comiti pro se et suis heredibug pridem mandavimus et fecimus assignari, investientes emptorem de presenti vendicione per nostrum anulum, ut moris est; promictentes ac sub verbo nostro regali pollicentes, pro
coniuge nostro et nobis ac heredibus et successsribus eius et nostris, vendicionem et donacionem Per factas omni futuro tempore ratas, gratas et firmas habere et eidem comiti ac heredibus suis no, "lmiti observare et facere observari per quoscumgue officiales aliosque homines et personas, nec illis contradicere et contradicenti non consentire, assistere vel fayere; volentes quod presens vendicio et donacio Per nos facte emptori et suis heredibus firme et incomutabiliter sint. Eidem comiti et suis heredibus in feudo Sancti Archangeli officium capitanie, cum plena meri mixtique imperii, gladii et substituendi potestate, et cum potestate anno quolibet assumendi et deputandi inibi iudicem et assessorem actorumque notarium, frdeles, yìon"o, et sufficientes, alijsque potestatibus, auctoritatibus, arbitrii facultatibus et clausulis, dicto
officio actributis et concedi solitis, concedimus; salvis nichilominus servicijs regie et nostre curie ac here-
dibus et successoribus eius et nostris debitis, necno-n usibus et consuetudinibus alijs regni prefati, beneficijs eciam capellaniarum et iuribus patronatus, si gua sunt in dicto casali seu feudo et bonis alijs prenotatis, ac ipsorum collacionibus et presentacionibus coniugi nostro et nobis reservatis. In cuius rei testimonium pr"r"n, vendicionis scriptum fieri et magno pendenti vicariatus sigillo, quo utimur, iussimus cómmuniri. 2 ' 2 Datum I in regio noìrroqu* castro Capuane Neapolis per manus noshi predicte Yxabelis regine, anno millesimo qriudring"ntesimo tricesimo sexto, die quinto decimo mensis ianuarij, quarte decime t (Nel margine inferiore, o sfnr's/ra).' Per indiccionis, ,"gnoru- dlcti dominj regis anno primo. Sig. reginam in .uà consilio, R. de Castillione; tareni XIJ ; (a destra); Vitalios ()) locumtenens prothonotaii; (ru//o plica): Regestrata in cancellaria penes cancellarium, Sabatinus ; (nel oerso).' Pro domino comite'C"r"rt", Alexani etc. de vendicione facta sibi pro se et suis heredibus casalis seu feudi Sancti Archangeli, pertinenciarum civitatis Averse, cum castro seu fortellicio et cum iuribus et pertinencijs suis omnibus
#:"::l;::i.il:,"J,:
),?")
rr*",
e
pornìtotro abosco
già dctrínatopeî caccía reare(cr. GíuntinianîL.,
op. cît.).
I
Abbr.
dat
zAutogrcfa.
3 Rcslc un ftammento" in eera rcssa, appeso alla plíco con cordoncìno sefico,
rosso
c ùerde.
t752.
c-1436.I.15, B.
La rcgina Isabella, oìcaría genercle di Renato d'Angiò, dona a Baldassare della Ratta, conte dí Caserla e di Alessano, la città di Telese, con ogni dírítto e giurisdizione e con I'uffcio di capitano, deooluta alla curia per ribcllione di Enrìco della Leonasa, CrisloJoro I Caetani e
Napoli
Rinaldo dcl
Monlesoro.
Caet., Prg, n, 1752. XIX: XVII, n. 20.
Arc, sec.
di
Orígínalc, Nel
oerso nola
del
sec.
XVil
(omessa); segnalute, ilel sec.
XVII: n.9;
YseeEL, Ierusalem et Sicilie regina, Andegavie, Barri et Lothoringie ducissa, Pontis marchionissa, Rovincie, Cenomanie, Forcalguerii ac Pedemontis comitissa, necnon pro nostro coniuge Renato, dictorum rege etc., in eodem regno Sicilie vicaria generalis, universis et singulis Prese-ns privilegium inspecturis. Et si cunctis ... San. devolutis ad manus regie nosh'e curie civitate Thelesie, de provincia Terrelaboris et Comitatus Molisij, eiusque casalibus cum fortellicijs, hominibus, vaxallis, vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis, olivetis,
RECESTA CFIARTARUM
t5t
iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, bactinderijs, aquis aquarumque decursibus, baiulacione, banco iusticie et congnicione causarum civilium inter homines et per homines civitatis et casalium predictorum, tenimentis, tenitorijs alijsque iuribus, iurisdictionibus, accionibus utilique dominio et pertinenciis omnibus, per rebellionem Herrici de Lagonissa, Christofori Gaytani et Raynaldi de Montesorio, utiliter dominorum illius et illorum, ac regiorum et nostrorum rebellium, per eos commissam ac crimen lese regie nostre maiestatis, quod incunerunt, Alfonso regi Aragonum, asserto hosti regio et nostro notorio et huius regni publico invasori, parendo, eiusque sequacibus et adherentibus et fautoribus favendo, scienter et temere assistendo, sicut per processum in magna seu Vicarie curia factum et sentenciam contra ipsos latam: nos lespectum habentes ad devocionem sinceram Baldasaris de la Ratha, Caserte et
Alexani comitis etc., dicti nostri coniugis et nostri consilarij et frdelis erga eumdem regem, coniugem
nostrumn
et nos comprobatam, grataque, grandia servicia per eum dicto regi, coniugi nostro, et nobis, post obitum regine lohanne secunde, eiusdem nostri coniugis et nostre matris, prestita et impensa, signanter circa gubernacionem et regimen reipublice huius regni: Baldasari comiti, pro se et suis utriusque sexus heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum, civitatem Thelesie eiusque casalia, cum omnibus vaxallis vassallorumque redditibus, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, tenis, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, banctinderijs, aguis aquarumque decursibus, baiulacione, banco iusticie et congnicione causarum civilium inter homines et per homines civitatis et casalium predictorum, ac officio capitanie, cum plena meri mixtique imperij, gladij et substituendi potestate, alijsque potestatibus, auctoritatibus, prerogativis et clausulis dicto officio actributis et concedi solitis, tenimentis, territorijs alijsque iuribus, iurisdictionibus, racionibus, accionibus utilique dominio et pertinencijs omnibus suis prefatis, tamquam rem fiscalem et ad manus regie et nostre curie devolutam et devoluta, que videlicet sunt de demanio in demanium et que de servicio in servicium, pro eo valore annuo quo, si de novo feudo fuerint, in regestris regalibus annotantur, et, si de antiquo, Prout per inquisicionem de mandato regie et nostre curie faciendam fuerint *alere comperta: in feudum novum Lt rub feudalibus servicijs debitis et consuetis, prestandis regie curie ac heredibus et successoribus regijs et noshis per Baldasarem et heredes suos, annis et vicibus singulis, quibus militare servicium in regno Sicilie magnatibus, proceribus, comitibus, baronibus et alijs dicti regni feudotarijs per regiam curiam generaliter indicetur: damus, donamus, traddimus et concedimus, vicariatus regii auctoritate qua fungimur,
iuxta consuetudinem regni Sicilie ac generalis et humane regie sanctionis edictum de feudorum succes' sionibus in favorem comitum et baronum omnium dicti regni, a temPore adventus regis Karoli primi,
et feuda inibi ex perpetua collacione tenencium factum, dudum Per regem Karolum secumdum et in parlamento celebrato Neapoli divulgatum; cedentes in Baldasarem ac suos heredes omne ius omnemque accionem regie et nostre curie competentem, quo ad utile dominium et Posseesionem aut aliter quovismodo, ita quod Baldasar et heredes sui civitatem et casalia, cum fortellicijs, hominibus, vassallis, iuribus et pertinenciis omnibus suis predictis, postquam illam et illa adepti fuerint, eam et ea in feudum, immediate et in capite, a regia et nostra curia ac dictis regijs et nostris heredibus et successoribus, perpetuo teneant et possideant, nullumque alium preter dictum coniugem nostrum et nos ac heredes et successores nostros superiorem et dominum recognoscant, servireque teneantur coniugi nostro et nobis ac heredibus et successoribus regijs et nostris de dictis feudalibus servicijs debitis, iuxta consuetudinem dicti regni; que servicia Baldasar, pro se et suis heredibus, in nostri presencia constitutus, prestare dicte maiestati regie ac heredibus et successoribus eius et nostris predictis, suis vicibus, sponte obtulit et promisit; investientes Baldasarem, pro se et suis heredibus, de presenti nostra donacione per hadicionem anuli nostri, quam investituram vim et efficaciam vere donacionis et realis assecucionis dicte civitatis et
in comitatus,
baronias
casalium, cum fortellicijs, hominibus, vaxallis, iuribus et pertinencijs suis volumus et decernimus obtinere: clausulis, condicionibus, reservacionibus ac modo et forma, qui et que in privilegijs catholicorum principum, Sicilie regum, predecessorum coniugis nostri et nosttum, consueverunt exprimi et apponi, in presenti privilegio intellectis et habitis pro expressis ac si forent in eo annotati; salvis nichilominus servicijs regie et nostre curie debitis, iuxta consuetudinem dicti regni, necnon iuribus alijs ipsius regie et nostre curie et, quo ad alia preter premissa, alterius cuiuscumque, benefrcijs insuper capellaniarum et iuribus patronatus,
si qua sunt in bonis predictis, ac ipsorum collacionibus et presentacionibus coniugi nostro et nobis ac heredibus et successoribus regiis et nostris specialiter reservatis. A quo Baldasare, Pro se et suis heredibus in nostri presencia personaliter coasdtuto, pro dicta civitate et casalibus, Per nos sibi concessis, ligium recepimus in manibus nostris homagium et fidelitatis debite iuramentum. Volumus insuper et declaramus
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t52
quod comes et heredes sui procurent infra sex menses, a die adepcionis corporalis possessionis dicte civitatis et casalium, cum fortellicijs, hominibus, vaxallis, iuribus et pertinencijs suis, presens privilegium vel eius te[orem in quaternionibus regie et nostre curie penes regios et nostros thesaurarios, transcribi facere et particulariter annotari, ut, tempore quo militare servicium magnatibus, proceribus, comitibus, baronibus et alijs Regni feudotarijs per regiam curiam generaliter indicetur, contingat comitem et suos
et casalium possessores et dominos, prefatorumque serviciorum feudalium, debitorum pro illis, debitores in quaternionibus ipsis manualiter reperiri, alioquin nostra gr.acia nullius roboris censeatur. In cuius rei testimonium presens privilegium fieri et magno nostro pendenti vicariatus sigillo iussimus communiri guod, ex certis causis et pro ipsius validiori robore, dedimus et subscripsimus propia manu nostra. Datum in regio nostroque castro Capuane Neapolis, per manus nostri predicte Yzabelis { regine, r anno millesimo quadringentesimo tricesimosexto, die decimoquinto mensis ianuarij, quartedecime indiccionis, r'egnorum dicti regis anno secundo. Sig. ? (l/e/ margíne inferioire, a sinìs|ra).. Per reginam in suo consilio, R. de Castillione ; composita est de mandato domini cancellarij et voluntate aliorum pro tarenis duodecim; (a destra).. Vitalios ()) locumtenens prothonotarii ; (nel oerso) : Pro domino comite Caserte de concessione civitatis Thelesie et eius casalium; B. heredes, tamquam novos dicte civitatis
I Autografa.
3 Resta un frammento, ín cera rossa, appeso aIIa plíca con cordoncíno seríco, oerde, Íoly,o
c-[1436.II.12]. Corredo nuziale
e
nerc,
2136.
di Beatrice Caetani, moglie di Berardo
Gasparc
d'Aquino,
marchese
di
Pescara.
Arc. Caet., Prg. n. 21 36, Oiginal* Nel oerso: a) Bona mobilia dotalia habita per excellentem atque illustrissimum dominum Berardum Gasparem de Aquino militem, Laureti et Sadrianj comitem ac Pischuie marchionem etc., in dotem pro illustrissima Beatrice Gaytana, Pischarie marchionisse, coniuge sua ac Laureti et Sadrianj comitissa el9,i b) Bona mobilia recepute per lo illustre signore marchese da madama sua mogliere; segnature, del sec, XVII: n. 3; P. 4, C.p., Fas. p.,-n. 9; dcl sec. X/X: XLIll, n. 44.
Pubblicato ìn u Domus Caíetana
, l, 2, p. B3-5.
c-1436.II.I9.
2116.
Dragoni Nìcola " de Gualterio ', per undici tarini, tsende Nicola e Ruggero " de Petro > un teneno in contrada gneno, responsílo
Arc.
Caet,, Prg.
n.
2
del
t I 6.
censq annuo
aí
fralelli Benedetto, la Valle Stasii
" di'un totnese al feudo dí detto castello. et fratrem eiusdem; segnatuîa del
sec.
territorío dt
sec. XVI: Prerentia XIX: XX n. 77.
Orígínale, con sottoscrizíonî autografe. .Nel oerso nola del
instrumenta presentata fuerunt per Dominicum de Thomasono
Tommaso, Antonio,
,, in
Alof quinque
B AuNo A NATvITATE MlLLEstMo euATRIcENTEstMo rRrcEstMo sEXTo, vAcANTE REctNALI SEDE in regno Sicilie propter obitum condam Iohanne secunde, Hungarie, Ierusalem et Scicilie, regnorum vero eius usque ad diem obitus suj anno vicesimo primo, die decimo nono mensis flebuarii, quariedecime indictionis, apud castrum Dragoni. Nos Nicolaus iudicis Symonis, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad conhactus ad vitam licteratus iudex, Iohannes de Franzono de Dragono, per regnum Scicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti licterati et inlicterati, videlicet notarius Philippus Bernardj, Iohannes Nicolaj de Guillielmo, Iohannes 6lius Petri Aceti, Donatus Melonus et Dominicus de Marco de Martino, de casho Dragoni, notum facimus quod Nicolaus de Gualterio de casalj Mayranj, pertinentiarum Dragonj, pro se, heredibus et successoribus suis, in perpetuum, vendidit et per fustem tradidit Benedicto filio condam Stabilis lohannis de Petro de casalj Mayranj, ementi pro se et .pro parte Thomasij, Antonij, Nicolaj et Rogerij, frahum ipsius et heredum et successorum eorum, terram unam cum feudo et arboribus, sitam in pertinentiis castri Albinianj, in loco ubi diciturla Valle Stasij, iuxta terram Gualterij Maczonj, iuxta terram emptoris et fratrum, iuxta tenam Stephani Iohannis de Petro de casalj Mayranj, cum annuo redditu sive censu tornensis unius curie dominacionis castri Albinianj, cum viis suis omnibusgue iuribus et pertinentiis suis
REGE,STA CHARTARUM
157
ac cum omni iure, dominio, proprietate, accione, usu, reguisicione, ad ipsam terram spectantibus; pro precio aulj tarenorum undecim pecunie Regnj usualis, quod venditor confexus fuit se recepisse a dicto emptore; obligans se venditor, per se, heredes et successores eius et bona sua omnia, sub pena unciarum aurj duarum, pro medietate regie curie vel alteri curie ubj reclamacio facta fuerit applicanda et pro reliqua medietate emptorj et fratribus ac heredibus et successoribus eorum omnia in presenti instrumento contenta observare, Ad futuram memoriam cautelamque emptoris et fratruum (!) ac heredum et succesrorum eorum factum est hoc insh'umentum per manus mej notarii, nostrum iudicis et testium signis et
roboratum. ST. fi Nicolaus iudex. S. S Philippus Bernardus de Tragono testis.r crucis Iohannis Nicolaj de Guillielmo inlicterati testis suibere nescientis. ffi Signum Signum ff cLucis lohannis frlij Petri Aceti inlicterati testis scribere nescientis. fi Signum crucis Donati Melonj inlicterati testis scribere nescientis. I Signum crucis Antonij de Marco inlicterati testis scribere subscriptionibus
nescientis.
!
Seguc
uno spazìo ín bíanco, con quattto puntì, cntrc
í
quali doúeoano csscrc lírale Ic asle della crocc dí un lesle, con Ia
relaliou coltoscri zíone,
c - 1436 .lI NaDoli
"22.
3054.
resina Isabella, per 8.578 clucati d'oro, oende a Balclessare della Ratla, conte di - L(r e Alessano, i .feudi di Eboli e Campagna,
Ca'
serte
Orígínale, con solloscrìzíoní autogafe, NcI oeuo note del aec, XV : a,) Instrumentum Eboli et Campanee venditarum per regem Renatum et reginam Ysabellam comiti Baldaxari; ó) instrumentum empcionir Ebuli et Campanee; c) B.; segnature ilel scc' XIX : XXI, n. 44.
Arc. Caat., Prg. n. 3051
enrpcionis
LI1 Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricesimo sexto, regnante Renato, Ierusalem et Sicilie etc. rege, Andegavie, Barj et Lothoringie duce, Pontis marchione, Provincie et Cenomanie comite, regnolum anno secundo, die vicesimo secundo mensis februarij, quartedecime indictionis, Neapoli. Nos Stephanus Gayetanus de Neapoli, ad contractus iudex, Iacobus Ramulus de Castromaris de Stabia, habitator Neapolis, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molilij reginalj auctoritate notarius, et testes subsclipti notum facimus quod, nobis accersitis ad presenciam domine Ysabelle, Ierusalem et Si' cilie regine etc., coniugis et vicarie generalis in dicto regno regis Renati, sistentis in quadam catnera castrj Capuane, et constitutis in nostrum presencia regina Isabella, agente nomine guo supra et Plo heredibus et successoribus dicti regis, ex palte una, consenciente in nos iudicem notarium et testes tamguam in Euos, cum sciret nos in hac parte non esse, nostram iurisdictionem et officium in hiis prorogando, et Balduss.rro de la Racth, Caserte et Alexanj comite, agente pro se et suis heredibus, ex parte altera: prefata regina asseruit dicto Baldassarro ipsum regem Renatum possidere, tamquam res suas et fisci sui, tonu ph"ud"lia in subscriptis terris consistentia, videlicet terram Ebulj, de provincia Principatus citra, iuxta territorium terre Campanee, iuxta territorium Olibanj, iuxta territorium Montiscorbinj, iuxta fumen Seleris, iuxta mare; item tenam Campanee, scitam in eadem provincia, iuxta territorium Acernj,iuxta ter.ritorium Ebulj, iuxta territorium Olivetj, iuxta teritorium Sinerchie, iuxta territorium Conturcij, iuxta territorium Serrarum; cum casalibus ealum et cum hominibus, vaxallis vaxallorumque redditibus, pheudotarijs, subpheudotarijs, villanis, angarijs et perangarijs, domibus, edificijs, terris, vineis, campisijs, pratis, nemoribus, olivetis, pascujs, molendinis, bactinderijs, bonis morticijs, iurepatronatus, passagijs, plateaticis, censibus, montibus, planis, defensis, aquis aqual'umque decursibus, bancis iusticie et cognicione causarum, iuribus, iurisdiccionibus et pertinentiis earum; h'ancas terras ipsas, cum castris earum firmatis seu fortellicijs, ab omnj nexu, onere et contl'actu; et cum integlo statu ealum; et propter guet'rarum turbines ac pro statu dicti regis, eiusdem reginalis maiestatis et pro statu reipublice regnj huius, eamdem maiestatem
,"giu*
fiscum indigere maxima quantitate pecunie pro solvendis armotum gentibus et galeis militantibus
"t ud stipendiu regis Renati et eiusdem
reginalis maiestatis et reipublice dicti regni; et proptèrea necessarium esse dicte reginalj maiestatj, romine quo supra, vendere de bonis et locis dicti regnj fidelibus dictj regis et regine; et propterea habuisse et habere tractatum cum pluribus personis et signanter cum dicto comite de vendendo dictas terras. Et ideo dicta regina, volens tractatum vendicionis pledicte ducere ad effectum, terras ipsas Ebulj et Campanee cum fortelliciis in eis frrmatis, casalibus, hominibus, IV,20
t54
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
vaxallis vaxallorumgue redditibus, iuribus et pertinentiis earum supradictis, ac cum mero et mixto imperio et gladij potestate, assistente sibi regio et reginalj consilio, vendidit et per fustem tradidit prefato comiti, stipulanti pro se et sujs heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum, pro precio dtrcatorum octomilium quingentorum septuaginta octo de auro, quos regina corarn nobis recepit a prefato comite; cum iure et actione quod et quam in ipsis terris ipsi regi conpetit, exceptis hijs que debentur regi maioris dominij racione ac eciam collectis in terris ipsis imponendis per regem; et quicquid plus 1 terre Ebulj et Campanee valerent precio supradicto, prefata regina donavit emptorj propter servicia regi et regine prestita per eumdem comitem et que prestat ad presens; inducens per fustem prefata regina eundem comitem in locum, vicem, dominium et privilegium suum terral'um Ebulj et Campanee et iurium earum, quam induccionem habere voluit vim realis possessionis dictarum tenarum venditarum: lege, iure, usu, consuetudine, Regnj capitulis et alijs observancijs non obstantibus: et nihilominus regina venditrix constituit se pro parte emptoris tenere dictas terras donec emptor per se vel alios possessionem terrarum Ebulj et Campanee acceperit, quam accipiendi possessionem, iura, fructus, redditus et proventus ex terris venditis percipiendi libere emptorj dedit licenciam et potestatem. Promisit regina licteras assecurationis vaxallorum terrarum Ebulj et Campanee, venditarum ipsi comiti, tamquam utiliter domino dictarum terrarum, 6eri mandare ac alias licteras oppoltunas ipsumque comitem ab ipsis hominibus et vaxallis facere assecurarj, et assecuracionis iuramenta prestari sibique responderj de omnibus, iuxta formam quam in talibus constitucio Regni tradit; declaravit dicta regina quod emptor et suj heredes et habentes causam ab eo tutj sint omni futuro tempore adversus quoscumque pretendentes ius habere in ipsis terris, nec impugnaciones super dictis terris et alijs earum iuribus et pertinentiis pertimescant, set privilegium habeant velud ementes res fisci, que conceduntur a principe, vel suas proprias; quodque a quavis persona questionem nullatenus paciantur nec citarj possint; guinymmo persone alie, si quod ius vel accionem habere pretenderent in ipsis terris, illud et illam contra dictum regem et eius 6scum infra quatriennij terminum et non ultra proseguj voluit per personas guascumque et non contra dictum comitem vel habentes causam ab eo, ac promisit dicta regina non posse procedi contra dictum comitem et eius heredes et habentes causam ab eo nec procedi facere, ponens perpetuum silencium omnibus pretendentibus ius aliquod in dictis terris; cassans omnes concessiones ac gracias forte factas olim de dictis terris, licteras, scripturas, investituras ac instrumenta; declaravit quod comes et suj heredes possideant terras Ebulj et Campanee inmediate et in capite ab ipso rege eiusque curie (!) et heredibus et successoribus dicti regis in regno predicto nullumque alium preter regem et suos heredes et successores in superiorem et dominum recognoscant servireque teneantur eidem regi et eius curie de medio servitio militarj seu militis pro qualibet dictarum terrarum suis vicibus faciendo, quociens pheudale servicium comitibus et baronibus dicti regni indicetur per regiam curiam; et si quid plus deberetur pro dicto pheudali servicio, ipsa regina eidem comiti remisit; mandans magistris racionalibus magne curie residentibus in archivo necnon thesaurarijs et archivarijs et alijs officialibus quod, perguisitis guaternionibus regie curie et conperto pheudalj servitio regie curie debito pro terris Ebulj et Campanee, ad dictum servicium medij rnilitis pro qualibet ipsarum reducant; regina promisit emptorj se facturam ita quod guam primum venerit dictus rex ad civitatem Neapolis, ad reguisitionem emptoris et heredum suorum, debeat presentem vendicionem ratifrcare per instrumentum et eciam per licteras; regina obligavit se, regem Renatum, heredes, successores et bona regis et sue curie seu 6sci emptorj predicta omnia observare et observarj facere, nec ipsum emptorem vel suos heredes molestare vel molestarj facere, guin ymmo libere sinere eumdem comitem et suos heredes possidere pacifice et guiete terras Ebulj et Campanee, francas et liberas, cum iuribus et pertiriencijs earum omnibus, sub pena duplj tocius guantitatis precij vendicionis, medietate regie curie applicanda aut curie ubi fuerit reclamatum et medietate emptorj et suis heredibus; cum refeccione dampnorum, interesse et expensarum; regina pro predictis observandis ad evangelia iuravit; et voluit quod si in presenti instrumento defectus aliquis appareret, guod possit per nos iterum refrci inshumentum eciam si ipsum casualiter perderetur, volens regina quod presens contractus vicem legis obtineat. Ad emptoris et suorum heredum cautelam factum est hoc instrumentum, iudicis et testium subscriptionibus roboratum, qirod scripsi ego lacobus Ramulus notarius. ST. S Stephanus Gaietanus de Neapoli ad contractus iudex. S lacobus de Sircle apostolice sedis et regnj Sicilie prothonotarius testis. Octinus Caraczulus de Neapoli miles regni Sicilie cancellarius et testis. S Georgius de Alamanea comes Pulcinj testis. * Vitalis de Cabanis. S Iohannes de Bibiena. S Anthonellus de Brancacijs. >! Io lovanni Miraballj di Neapolj fuj testimonio. ffi Gaspar Coppula de Neapoli miles.
REGESTA CHARTA RUM
t55
$ Paulus Brancacius de Neapoli testis. S Angelillus de Angelo de Capua miles secretarius reginalis testis. Presentibus iudice Stephano Gayetano, iudice Andrea Runcio, domino Iacobo Caldora ducj Barj, domino Octino Caraczulo ... 2 cancellario, domino Iacobo ... 2 apostolice prothonotario, domino Georgio de Alamania comite Pulcinj, domino Gerardo, domino Gaspare... 2, domino Vital de ... ? legumdoctore, domino Czarletta Caraczulo, domino Paulo Brancacio, domino Antonio Dentice, Antonello Brancacio, Paulo Brancacio, dòmino Angelillo de Angelo, Raymundo de Anychino, Iohanne de MiLaballis, serlohanne. (Nel margíne inJeriore): Die XIII mensis maii, quinta indictione, 1502, Neapoli: instrumentum presentatum fuit penes acta; (a deslra); Die XtlJ mensis maij, quinta indictione, 1502, Neapoli: instruntentum presentatum fuit penes acta cause vertentis in sacro regio consilio coram utriusque iuris doctole
Alexaudro Severino de Neapoli, regio consiliario inter Ludovicum de Villanova, dominum de Trano, actorem, ex una, et Catharinam de la Ratha, comitissam Caserte, conventam, ex parte altera, super terra Ebuli per Franciscum Famatium procuratolem comitisse, de quo remansit copia; et intimatum fuit pel me Hieronimo Squatro procuratori domini de Trano; Marinus Ruta actorum magister. L Omesss nel
lesto.
2 L'umidità danneggîa alcuní nomi dei testí.
I-50,
c - 1436. tII . 20 . Sperlonga
alla
Crisloforo I Caetani, conle di -presenza Onorato II del loro
figlío
Fondi, e Bannella del Forno contraggono Gaetaní, conte
di
iI
55.
matilmonio
Morcone.
Arc. CoI., Prg. I, n. 50 (Arc. Caet., fologr., B, VI, n. 182). Orígínale, con sotlosuízíoní autografe. NeI mar gine inferíore, a deslra: Presentatum apud acta magne curie domini magistrj iusticiarii regni Sicilie per notarium lacobum Antonium Borrandum de Neapoli, procuratorem excellentis dominj Honorari Gaytanf, die VIIJ rrensis maij, X" indictionis, Neapoli; nel úerso nola del sec. XVI: instrumentum matrirnonii comitisse Fundorum, Ioi, ín Prg. I, n, 55 (Arc. Caet., fotogr., B.XII, n,331). Copía, aulentícala con alto C - I 450 . VIIL I 3.
tfi Anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo sexto, regnante Alfonso, rege Amgonum et Sicilie citra et ultra Farum, Maioricarum, Valentie, Sardinie, Corsice, comite Barchinoni, duce Acthenarum et Neupahie ac etiam comite Rossilionis et Ciritanie, regnorum citra Farum anno primo, die vicesimo mensis martij, quartedecime indictionis, apud castrum Spelunce. Nos Antonius Tutij Colacchi de Spelunca, per Regnum regia auctoritate ad contractus iudex, Iohannes Cicci Melis de dicto castro notarius et testes subscripti, videlicet abas Petrus Agnonj de Sancta Agatha, abbas Sancte Mende de dicta Sancta Agatha, Nicolaus de Areczio de ltro, artium et medecine doctor, nobilis Angelus Papa de Gaieta, nobilis lohannes Nicolai iudicis Iohannis Panemundi de Fundis, presbiter Iacobus Ramonte (!) archipresbiter speluncanus, nobilis Antonaczius Pisanus de ltro, notarius Antonius Migna de Fundis, Gregorius Antonii notarii Iacobi de ltro, iudex Franciscus Agnoni de Sancta Agatha et Lohisius Pisanus de ltro, notum facimus quod, in nostri presentia constitutis Christoforo Gaytano, milite, Fundorum comite, logotheta et prothonotario regni Sicilie etc., ex parte una, et Bannella de Furno de Neapoli, existente cum consensu Petri Felicis de Valentia, viceregis civitatis Tarracene, 1 mundualdi sibi dati, ad sui petitionem, auctoritate iudiciaria, in defectu legitimi guo carebat, presentis ibidem, ex parte altera: partes ipse coram nobis, intus in palatio dicti castri Spelunce, sacerdotali benedictione interveniente, sponte matrimonium per verba mutua de presenti, silicet vis et volo, et per anuli inpositionem in signum veri et legitimj matrimonij, contrasserunt, presente ibidem Honorato Gaytano, milite, Murconi comite etc., filio ex dictis comite Fundorum et Bannella; quod matrimonium contractum sollempniter et omnia in hoc instrumento contencta partes ipse promiserunt et obligaverunt se, heredes et successores ipsorum, sub ypotheca omnium bonorum dictarurn partium et sub pena unciarum auri ducentarum, applicanda pro medietate curie coràm qua de predictis facta fuerit prima reclamatio, et pro alia medietate parti observanti; dicte partes prestiterunt iuramentum. Ad futuram rei memoriam et cautelam dictarum partium fachm est presens instrumentum, scriptum per manus mei predicti notarij, cum subscriptionibus iudicis et testium roboratum. ST. e Antonius Tutij Colatij ad contractus iudes per totum Regnum. S Nos Pehus de Agnono abbas Sancti Megne de Sancta Agatha. S Nicolaus de Aretio artium et medicine doctor de lho testis. Presbiter lacobus Gramonte archipresbiter dicti castri testis. ffi C'regorius Antonii notarii Iaeobi de Yno testis. ffi Notarius Antooius Mignia de Fundis testis.
DOCUMEN'I'l DELL'^,\ llCl{ I Vl () CAL'I A N
156
1
Ludovicus Pisanus pro teste interfuj. Iudice Antonio Tutij Colacchi de Spelunca; testibus abate Sancti Mandate de Sancta Agatha, domino Nicolao de Areczio de Itro, Angelo Papa de Gaieta, Iohanne Nicolai iudicis Iohannis de Fundis, archipresbiter speluncanus (!), Antonaczu Pisano de Ytro, notario Antonio Migna de Fundis, Gregorius (!) Antonii notarii lacobi, iudex Franciscus (!) de Agnono, Loghisius Piianus (!).
ff
r Abb.'lare.
c- 1436.1II.25.
2519,922.
Francesco Caetani di Maenza, ad istanza dei gooernalorí e degli uominí di Sermonela, - in pubblico parlamento, conferma i capitoli, sottoscríttí giù nei castagneti di Bassiana, concernenti Ia tutela deí nipoti Anorato III e Beabìce Caetani ed. il gooerno dello stato dí Ser-
Sermoneta
adunatí moneta.
Arc. Caet., Prg. n.25 19, Oigínale. NeI oerso nole del sec. XV: a) Instrumentum quo continentur capitula inter dominum Franciscum Gaytanum et universitatem Sermineti super gubernatione per eum facienda de nepotibus suis dominis Honorato et Beatrice et eorum 3tatu, bonis et rebus, sub annis 1436 martij 25; ó) quartum; segnalure, del sec. XVII: n. l; P. p., C. 3, f, X, n. p.; P. p., C. 3, f. X, n, l; del sec. X/X: XXVI, n. 29. Ioi, Prg. n. 922. Altro esemplare orìgínale. Nel oerco note, del sec. XV: a) (come soprc); b) quintum; del sec. XVII: hic enumerantur omnes terrae etc.i segnaluîe, del sec. XVII: P, p., C. 3, f.
X, n. p.; del scc. XIX: XXYI, n. 29.
Anno a Nativitate millesimo ccccXxXVJ, ponti6catus Eugenij pape quarti anno quinto, indictione XIltJt", mensis martij die XXV. In presentia noslrum Nicolai lacobi Cifre de Bassiano et Antonii Tutii magistri Petri de Sermineto, apostolica et imperialj auctoritate notariorum, et testium subscriptorum, Franciscus Gaytanus, patruus carnalis Honorati Gaytanj et Beatricis Gaytane, pupillorum, filiorum legitimorum et naturalium condam lacobi Gaytanj, ipsius Francisci fratris carnalis, constitutus in sala maiori curie Sermineti, in qua maior et sanior pars hominum et universitatis terre Sermineti consistebat tamquam congregata ad publicum parlamentum, ad petitionem Francisci Gaytani et infrascriptorum sex gube[r]natorum,
ad unanimen petitionem omnium virorum dicte universitatis ibidem existentium, recongnovit se proxime preteritis diebus emologasse in castanetis castri Bassiani, situatis ultra pontem Prete Amati, et subscripsisse capitula infrascripta, producta pro parte notarij Petri Ratie, Iacobi Gilij, notarij Stephani Nicolai, notalii Iohannis Loctinj, notarij Iohannis Ritii et notarii Antonij Pehi predicti, rectorum et gubernatorum prefatorum pupillorum, electorum per consilium et homines universitatis predicte, ut moris est, et pro parte
dicte universitatis sue dominationi per Tartalliam notarij Gilij et notarium Antonium predictum, facientia ad bonum st&tum et gubernationem dictorum pupillorum, nepotis et neptis carnalium dicti Francisci, nec non bonorum stabilium et mobilium ipsorum, quin etiam universitatis predicte; et per consequens multo uberius intendens zelo paterno illorum capitulorum seriem adinplere et observare eosdemque nepotem et neptem ac bona eorum omnia pari caritate ut filiorum tractare, legi fecit per lacobum Gilij predictum, ad istantiam prefatorum gubernatorum et rectorum ac etiam universitatis predicte et omnium ibidem existentium, publice et alta voce, dicta capitula, in vulgari selmone prolata; idem Franciscus denuo confirmavit ipsorum seriem, que sunt tenoris subsequentis: Et primo se pete per parte delli predicti recturi et gubernaturi delli prefati mangnifici singnuri Honorato et Beatrice et della dicta universitate che lo signore Francisco Gaytano debia venire et stare in Sermeneta o altrove delle terre delli magnifici soi neputi, signore Honorato et madamma Beatrice, per gobernatore solamente delle persone, terre, forteliczi, tenementa, robe et cose mobili de ipsi soi neputi et no altramente, et nè con altro titulo o vero iurisdictione. Item le fortelliczi de Sermeneta, de Nempha, Norme, Cisterna, Acquapucza et de Sancta Felice se gualdeno per li homini de Sermeneta et de Bassiano, ad fidelitete dello prefato signore Honorato Gaytano, et no de altra persona, et in mani de ipso signore Honorato Gaytano li castellani de ipse fortelliczi debiano iurare tenerele et gobernarele fidelemente et dalla soa singnoria pillare li intersigni et ad essa restituirele ad omne soa requisitione. Item li capitaini, vicarij et officiali, li quali se elegerando in nelle terre et loqui predicti, se debiano ponere, elegere, deputare et acceptare de beneplacito et voluntate de ipso signore Honorato, et in soi mani iurare li officij et administrarelj per soa parte como velo singnore delle terre et loqui predicti. Item che li fructi, proventi, renditi delle
lì
la
c 1,5 I' ,\
C.
l-l A
ll'l
A R U il,I
l)7
terre de Sermeneta, Bassiano et Sancta Felice et delle dicte fortelliczi, castellanie et loro tenimenti, et de bestiame et altre cose delli p'enominati magnifrci pupilli se conserveno et debianose consel-vare, manutenere et gobernare per dui o tre homini fidati de Sermeneta, da essere electi et a ciò singularemente deputati per la universitate predicta, et ciò che supelara et avansara delle intrate, delli frucli, proventi et renditi predicti, sopre le expense comodamente da farese pro ipsi mangnifici singnori Honorato et madamma Beatlice, se debiano diligentemente conservare, manutenere et gobernare per li dicti dui o tre homini frdati, con debite et frdedingne scripture, per le dote de madamma Beatrice predicta. Item se lu dicto singnore Francisco se alcuna raione pretendesse de avere in Sermeneta, Bassiano, Nempha, Norme, Acquapucza, Zennito et Sancta Felice, o vero se alcuna altra accasone li conpetesse et potesse conpetere per lu tempo da venire per qualcuna cascione contra li predicti magnifici soi neputi, nolli debia et ne pocza ademandare per nullo modo et via per fy che lu dicto signore Honorato serra in perfetta etate de vinticinque anni, et da poi ullo dicto tempo sia licito ad ipso singnore Francisco de potere ademandat€ liberamente tucte soy raiuni. Item che !u dicto singnole Francisco da noo in nanti perdone ad omne persona et a ciasque uno de Sermeneta, de Bassiano et Sancta Felice se de alcuna persona de loro se sentesse offiso et displaciuto o vero contra per raione o per coniecto portasse odio dallo dy della morte dello prefato condam magnifico signore lacobo Gaytano, sou fratello, per fi mo. Promictens itague Franciscus Gaytanus nobis notariis et dictis sex gubernatoribus, hominibus universitatis ac Honorato et Beatrice (!) eorumque heredibus et successoribus omnia in dictis capitulis contenta, quin etiam omnia in presenti instrumento contenta observare, sub ypoteca et obligatione sui ipsius ac omnium bonorum suorum, sub fide et legalitate principum et mangnatum, ad penam decem milium florenorum, applicandam pro medietate curie ad quam fuerit proclamatum et pro alia medietate parti cuius interest. Actum Sermineti, in sala predicta de prope ianuam cancellarie: abate Paulo Gaytano, Antonio Iohannis Iudicis, notario Francisco Ritio, Iacobo Tutii Racze, Francisco notarij Angeli, Iacobo Colelli lohannis Baci, magistro Petro Antonii Americi, Antonio Martinellj, magistlo lacobo Barberio, de Sermineto, nec non notario lacobo notarii Nicolai et Nicolao lacobi Marre, de Bassiano, testibus. Nicolaus lacobus Cifre de Bassiano apostolica et inperiali auctoritate notarius, ad petitionem supradictorum magnificorum dominorum ac gubernatorum et universitatis rogatus. ST. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto apostolica auctoritate notarius, ad petitionem supradictorurn magnifrcorum dominolum ac gubernatorum et universitatis roqatus. ST.
xxxv
c-1436.11t.27. Gaela
- AIJonso I d'Aragona conferma i capitoli concessi all'uníoersítà e agli uomini di Spigno Salurnìa, dopochè questo caslella fu espugnalo da Anlonio de Ptlis e Antonio Spine//i e soccorso da Ruggero
scc,
- 34.
I
Caetani.
Arc. Col., Ptg. XXXV, n, j4 (Arc, Caet., fotogr,, B. XI, n. 292). Origínale. NeI ntargtne Ínfeúorc notu rlel Presentate in regia camera Summarie et correpte ()) per me Bernardum de Raymo in archivo, die XXU iunij, VIIJ
XV:
indictione.
Nos Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra
et ultra Farum, Valencie,
Hungarie, Iherusalem,
Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossilionis et Ceritianie. Pro parte universitatis et hominum castri Spinei fuerunt maiestati nostre oblata, in viam supplicacionis, capitula huiusmodi seriei: Supplicacio horninum et universitatis Cash'i Spinei, videlicet: In primis guod universitas et homines se recomendant pedibus sacre regie maiestatis et supplicant guatenus dignetur ipsam universitatem et homines tenere et gubernare sub dominio et proteccione et in domanium sue maiestatis et, casu quo ipsa maiestas vellet ipsi universitati et hominibus providere de aliquo barone vel domino, quod dignetur eis providere de Honorato Gayetano, filio quondam lacobi Gayetani, fideli maiestati vestre. Placet domino regi quod, in casu quo de dicta terra providebat de barone, quod providebit in persona Honorati Gayetani vel Anthonelli Gayetani, illi videlicet qui iure poeior fuerit. Item supplicant quod dignetur eis concedere graciam et immunitatem collectarum castri Spinei pro annis decem, attenta paupertate hominum ipsius cashi, propter destrucionem et despulaeionem (l) ipsius per depredacionem et capcionem factam per comitem Anthonium <ie Pilis et Anthonium
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
r58
Spinellum, et elapsis dictis annis decem, predicti universitas et homines solvere teneantur unciam unam tantum pro qualibet collecta, et predictam graciam vestra maiestas per vestrum consilium promisit nobis facere et concedere in obsidione Gayete, ut constat predicto consilio. Placet regie maiestati. Item quod dignetur vestra sacra maiestas tenimenta et confinia ac consuetudines antiquitus habita et observata inter terram Trayecti et castrum Spinei reducere et deinde terminari et dividi facere et observari, secundum antiqum ritum et consuetudinem, non obstantibus certis scripturis et caucionibus factis inter terram Traiecti et cartrum Spinei seu homines ipsorum, tempore bone memorie magnifici camerarij, preter voluntatem dictorum supplicancium. Regia maiestas, auditis partibus, ministrabit iusticiam in qua prossequetur dictam terram {avore. Item quod antiqua capitula et consuetudines castri Spinei observentur secundum usum ipsius. Placet. Item quod dignetur vestra maiestas concedere et fieri facere dicte universitati ipsius castri Spinei et hominibus ipsius, tam in genere quam in particulari, moratoriam pro annis quatuor et quod intelligatur pro forensibus debentibus recipere a dicta universitate Spinei et hominibus ipsius ut predicitur. Placet ad duos annos, dantes, Quo ad fideles, fideiussiones, quo ad rebelles, faciet eis perpetuam remissionem. Item supplicant ut dignetur ipsa vestra maiestas eis dare et concedere certas bestias baccinas et pecudinas, QUas quondam magnus camerarius habebat et retinebat in castro Spinei seu territorio castri Spinei, locatas et non locatas, ac etiam facere remissionem et donacionem de omni quantitate denariorum et victualium, prestitorum et adcomodatorum hominibus castri Spinei in sustentacionem vite ipsorum propter paupertatem eorum, tam in genere quam in specie, usque in presentem diem factam, cum de predictis omnibus dicti universitas et homines intendant fortificare et reparare ipsum castrum Spinei, quia multum eget reparacione ne posset in futurum in alium incurrere casum sinistrum et fortuitum, et dictum castrum custodire ad honorem et statum sacre regie maiestatis et fidelitatis eiusdem. Regia maiestas non potest super hoc providere donech (!) super petitis decreverit cui pertineant et esse debeant. Item quod vestra maiestas dignetur concessionibus vendicionis, Iocacionis et alienacionis, factas (t) de domibus et possessionibus in territgrio castri Spinei et in ipso castro hominibus ipsius castri, habere ratas ac ipsas confirmare, ac etiam castrum ipsum et homines ipsius, tam in genere quam in specie, absolvere et liberare a quibuscumque fideiussionibus, per ipsos factis de mandato dicti domini quondam camerarii vel pro eius antecessionibus pertinentibus et spectantibus ad utilitatem ipsorum dominorum condam nostrorum. Placet regie maiestati. Item dignetur sacra maiestas predicta quod debentibus recipere iuredicentes ()) t a dicto quondam domino magno camerario sit eis satisfactum et solutum quantum spectat ad hàmines dicti castú de bonis relictis in castro Spinei per dictum quondam dominum magnum
maiestati. Item petunt quod cum, anno proximo preterito, ut publicum est et notorium, fuerunt expoliati et in predam positi per comitem Anthonium de Pilis et Anthonium Spinellum in tantum dicunt quod eis nichil remansit et, si tunc non fuisset erga eos clemencia et humanitas
camerarium. Placet regie
magnifici quondam Rogerii Gaytani, militis, non poterant sustentari, adeo expopulacione predicta deveneruut in paupertatem, unde predictus Rogerius Gaytanus miles etc., pietate motus atque misericordia, eisdem prestitit certam quantitatem pecunie ut pauperculos in vinculis iacentes possent preffata (!) universitas et homines castri predicti Spinei redimere, et certam quantitatem grani et milei pro sustentacione vite ipsorum, de quibus supplicatur vestre sacre regie maiestati quatenus dignetur facere remissionem et donacionem predicte universitati. Placet domino regi. Et fuit maiestati nostre supplicatum ut contenta in dictis capitulis concedere dignaremur: nos volentes apud dictam universitatem et homines graciosius nos habere, capitula preinserta et omnia in eisdem contenta, iuxta responsiones per nos in fine cuiuslibet earum factas, concedimus; promictentes vobis universitati et hominibus castri Spinei quod, quociescunque reguisiti fuerimus, de predictis mandabimus expediri privilegia et provisiones. In cuius rei testimonium t presentes fieri et sigillo nostro huius regni magno inpendenti iussimus comunirj. Datum in civitate nostra Gaiete per militem Algiasum de Ursinis, citra Ffarum (!) regni predicti cancellarium, collateralem et consiliarium fidelem nostrum, vicesima septima die marcii, anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo sexto, regni citra Ffarum (t) Sicilie regni anno secundo, aliorum regnorum nostrorum vicesimo
primo.
Rex 3 Alfonsus.
3 Sig. (NeI
margine infeúorc,
plica): Registrata in cancellaria penes cancellarium. I lóór, iuredics Abbr. dat '
3 Autografa,
a
destra); Algias cancellarius
;
(sulla
REGESTA CHAR,TAR,UM
159
c - 1436. III. 30 .
1081.
Francesco Caetani di IlIaenza, gooernatore e amminístratore dí Onorcto III e Bealrice costituisce i notaì Antonìo di Pietro di Sermoneta e Nícola di Giacomo di Bassiano suoi procuratorì a stìpulare Ia pace, nell'ínteresse dei Caetani e loro aderentì, con i coniugí Nicola Conti, signore di Montefortíno, Colleferro e Rocca Massima, e Perna Caetanì, nonchè con i figli e aderenti loro, in seguito alla catlura di.Alessandro Conti, detenuto ín Sermoneta, ed olle successítse rappresaglíe tra una ltarte e I'altra.
Sermoneta
Caetanío
sec.
Arc. Caet., Prg. n. l09l. XIX: XXXVI, n. 24.
Orígínale. NeI aerco segnalue, del sec. XVII:
Pars
2, Cap. VIl, Fas. Ill, n. p.;
del
Anno MoccccmoxxxvJ, pontiflcatus Eugenij pape guarti anno VJo, indictione XlllJ, mensis rnartij die penultimo. Franciscus Gaytanus, dominus castrorum N{agentie, Iuliani et Rocce Gurge, pro se ac pro parte Honorati Gaytani et Beatricis, filiorum et heredum universalium condam lacobi Gaytani, filij condam lacobelli Gaytani militis etc., nepotum suorum, tamquam gubernator et administrator ipsorum, pro quibus promisit de rato, constituit suos et dictorum suorum nepotum procuratores notarium Antonium Petri de Sermineto et notarium Nicolaum Iacobi de Bassiano, in solidum, ad sese conferendum coram presentia Nicolai de Comite, domini castrorum Montisfortini, Collis Ferri, Rocce Maximi etc., et Perne Gaytane, uxoris eius, et filiorum ipsorum videlicet, Alexandri, Iohanne de Comite, Francisci de Comite, Stephani de Comite, Antonii de Comite, Iohannis Martini, Francesce de Comite, Beatricis de Comite, Brigide et lacobe de Comite, filiorum legitimorum et naturalium ipsorum Nicolai et Perne, necnon scyndicorum populorum et universitatum, hominum et personarum dictorum castrorum, electorum seu eligendorum r, ad contrahendum cum predictis Nicolao, Perna et Alexandro et alijs prenominatis filijs et scyndicis circa promissiones et obligationes, manu notarii assumendi faciendas per prefatos, in solidum, videlicet quod ipsi Nicolaus, Perna et eorum frlij, in solidum, et successores eorumdem ullo unquam tempore non ledent neque offendent seu dampna inferent vel molestari facient, cum agectione penaÌum et obligatione bonorum Nicolai et Perne et aliorum Éliorum eorum et scyndicorum universitatum, populorum et hominum castrorum prefatorum, videlicet dominos de Gayetanis eorumque bona, res, vaxallos ipsorum et vaxallorum eorum similiter bona, res et personas eorumdem, res stabiles, mobiles, usque in presentem diem, pretestu dampnorum captionis, detentionis, arrestationis, carceris habite in persona dicti Alexandri, dudum capti et in rocca castri Sermineti carcere mancipati, represalearum, guerrarum, ablationis bonorum et rerum, iniuriarum aliorumque dampnorum, expen$arum, perdentiarum, intercessorum et factarum per dominos de Gaytanis et eorum vaxallos, subditos, familiares, conplices, sequaces, adherentes et heredes ipsorum, conmissarum in personis et bonis et rebus mobilibus et stabilibus, segetibus, animalibus tam Nicolai, friio.um ipsorumque vaxallorum, subditorum, familiarium, coherentium et seguacium usque Perne et 2 "o.urn in presentem diem; et de ipsis dampnis etiam iniuria intergectis minime recognoscere nec ad iniuriam revocare, nec de eis per tempora agere, querere vel aliter in curiis maioribus, tam curia romana quam alijs procedere, tentare et impetrare rescriptum seu literas, que essent in oppositum seu facerent contra dominos Gaytanos et eorum heredes ac ipsorurn vaxallos, subditos et sequaces; ymmo oblivioni tradere in perpetuum, ita quod de predictis mentio nulla fiat per modum guerelarum seu actionum vel alterius actus contra promissione$ prefatas; ita quod domini de Gayetanis eorumque vaxalli, subditi, familiares, coherentes, sequaces et eorum heredes semper securi erunt de conmissis quomodolibet per eosdem vel eorum predecessores contra "Nicolaum, Pernam et eorum filios prenominatos ipsorumque vaxallos, familiares, subditos et sequaces, iniurias et dampna aliqua passos. Et versa vice ad promictendum Nicolao, Perne et eorum filijs de non offendendo ipsum Nicolaum, Pernam, eius uxorem, et eorum filios nec alterum 3 ipsorum eorumgue vaxallos et bona vaxallorum, modo et forma in promissionibus et obligationibus per Nicolaum, Pernam et filios ipsorum faciendis, necnon per scyndicos supradictos, prout apparebit in instrumentoauctoritatepopulorumet universitatum castrorum predictorum eis concessa; ac ad'faciendum
et remissionem de omnibus dampnis, iniurijs dominis de Gayetanis eorumque vaxallis, subditis, coherentibus et sequacibus illatis usque ia presentem per Nicolaum, Pernam, frlios ipsorum et eorum vaxallos; et generaliter ad omnia alia faciendum que idem constituens facere posset generalem quietationem
E
DO
CUMET{TI DELL'ARCHIVIO CAETANI procuratores factum fuerit ratum Actum Sermineti, in sala ma-
Iohanne Iudicis,
de
Sermineto
|F. I
Scitto prina clcndorum, conello poi rccenlcmcntc eligendorum. 3 Scrr'l/o prrmc altcram, corrcllo poí rccentemente altcrum. ,
fccognoscere
c-1436.1II.31,A.
2 Scritto prrma rccognosci, rcnello puí rccantemcnte Orncsso nel lcsto.
4
3350.
Nícola Conti, signore di Monteforlino, Collefet,'o e Rocca Massíma, a nome onche sua moglíe, e dei figlí, promette ai procuratori di Francesco CaelanÍ di Moenza, goúernatore e ammínislratore di Onorato III e Bealríce Caelani, dí non molalare comunque i Caetani, i oassalli e i seguaci loro per Ie ingiuríe e i daruú subiti ìn seguito alla catlura di AIessandro Conti, detenuto nelle carceri di Sermoneta, ed alle successfoe rappresaglie.
Rocca Massíma
-
di Perna Caetanì,
Arc. Caet., Prg, n.
3350.
Oríginale.
Anno millesimo quatrecentesimo tricesimo sexto, pontifrcatu Eugenij pape quarti, indictione quarta' decima, mensis martij die ultimo. Nicolaus de Comitibus, dominus cashorum Montis Fortinj, Rocce Maximi et Collisferrj, plo se et nomine Perne Gaytane, eius uxoris, Iohannis Antonij, Francisci, Alesandri, Stephanj, Antonij, Iohanny Martinj, Francisce, Beatricis, Brigide et lacobe, filiorum et filiarum legitimorum et naturalium ipsius Nicolaj et Perne, promisit se facturum ita quod Perna et 6lij et filie ipsius omnia in presenti contractu contenta observabunt, et convenit notario Antonio Petrj de Sermineto et notario Nicolao lacobi de Bassiano, procuratoribus constitutis per Francischum Gaytanum, dominum'castrorum Magentie, Iulliani et Roccegurge, procuratorio nomine ipsius constituentis et pro parte Honorati et Beatricis, filiolum et universalium heredum condam lacobi Gaytani, frlii condam lacobelli Gaytanjmilitis, pro quibus Honorato et Beatrice ipse Francischus tamguam administrator ac gubernator de rato et rati habitione promisit, guod ipse Nicolaus ac Perna, Iohannes Antonius, Francischus, Alexander, Stephanus, Antonius, lohannes Martinus, Francescha, Beatrix, Brigida et lacoba, frlij ei frlie ipsius Nicolaj ullo umquam tempore ex nunc in futurum non offendent neque molestabunt vel offendj et molestarj facient Francischum, Honoratum et Beatricem eorumgue bona, res et vassallos et ipsorum vaxallorum bona et l'es ex causa guacumque usque in presentem diem, occasione darnnorum, captionis, detentionis, carceris in personam Alexandrj dudum capti, carcerirti, detenti et in roccha castri Serminetj in carcere mancipati, represalearum, guerarum, ablationis bonorum et rerum, iniuriarum aliorumgue damnorum, expensarum factarum per dominos condam Iacobellum Gaytanum, eius filios et nepotes, Francischum Gaytanum, Honoratum Gaytanum et Beahicem et eorum vassallos, subditos, familiares, complices, sequaces et adherentes et heredes et successol'es ipsorum conmissarum in personis, bonis et rebus ipsorum Nicolaj, Perne et aliorum filiorum et filiarum ipsorum eorumque vaxallorum, subditorum, familiarium, coherentium et sequacium usque in presentem diem; et de damnis alijs supradictis, etiarn per iniuriam intergectis, minime recognoscendo neque ad iniuriam revocando, nec de eis agere, querere vel aliter in curijs maioribus, tam curia romana quam alijs procedere et impetrare rescriptum seu literas que essent contra dominos de Gaytanis et eorum heredes et successoles ac ipsorum vaxallos, familiares, subditos et sequaces et tradere in perpetuum oblivionj, ita quod de prec{ictis damnis et iniuiijs mentio de cetero nulla fiet per modum guerelarum seu alterius actus faciendj contra promissiones prefatas; ita quod dominj de Gajtanis ex nunc et per tempora et eorum vaxallj, subditi, familiares, sequaces et eorum heredes semper securj erunt de conmissis per eos vel eorum predecessores contra dictos Nicolaum, Pernam et eorum 6lios ipsorumque vaxallos, famiIiares, subditos et sequaces quomodolibet damna passos; contrahens ipse promissor, per se ac vice dicte uxoris sue et eius filiorum et filiarum, predicta omnia in presenti contractu contenta observare promisit sub obligatione omnium bonorum ipsius et ad penam ducatorum aurj vigintiquinque milium, pro medietate dominis de Gaytanis applicanda et pro alia medietate curie ad quam estiterit proclamatumi promissor ipse iuravit predicta omnia perpetuo obserrale et facere observarj. Actum in castro Rocce Maximj, in curia dicti castri, videlicet in camera cubiculari dicti Nicolai: Antonio Patio de Piperno; Nicolao Petlj
REGESTA CHARTARUM
t6t
Iacobi de Bassiano; Iacobo Rentij Capotii, lohanne Angeli Cacchavaro, de Sermineto; notario Antonio Luce de castro Montisfortinj; notario lacobo Petrj Robbe, Iohanne Cole Rutij et Roberto Cole Robertj, de castro Rocce Maximj testibus. Antonius lohannis notarij Rutij imperiali auctoritate notarius de terra Core. ST.
e - 1436
.
lII.
31,
B.
3354.
Rocca Massìma - L'unioersità e gli uomini di Rocca Massims nornínano i loro ltrocuralori a prametlere ai procuratori dí Francesco Caelani di Muenz(l, nell'inleruse di Onoralo III e Beotrice Caetani, che i conÌugi Nicola Conli e Pernq Caetani, nonchè i fgli, i tsassalli e i seguací loro non molesleranno comunque nè i Caetani nè i oassalli e i seguaci di quati, in conformítà agli
impegni assunti dal signore del loro castello. Arc,
Caet.,
hg n, 3j54.
Origínale.
Anno MoccccoXXXVJo, indictione XlllJ", tempore pontificatus Eugenij pape lllJti, mensis martij die ultimo. Congregato et cohadunato generalj consilio et parlamento hominum, personarum, populj et univelsitatis castrj Rocce Maximj ad sonum campane vocemque preconis, portis clausis, in ecclesia Sancti Angelj dicti castri, de mandato Nicolaj de Comitibus, domini castri et ipsius decreto, in guo consilio et pallamento interfuerunt due tercie partes hominum et personarum dicti castri, maior et sanior pars ipsius castrj : qui unanimiter ordinaverunt plocuratores Sanctum Mei Palantellj et Meum lacobellj Girardi de dicto castro, presentes, in solidum, ad obligationis contractum faciendum et se, syndicario nomine et pro parte tocius populj et universitatis hominum et personarum ipsius castri, ad promictendum notario Antonio Petri de Sermineto et notario Nicolao lacobj de Bassiano et pro parte Francisci Gaitanj, dominj castrorum Magentie, Iulianj et Rocce Gurge et nomine Honorati et Beatricis, filiorum et universalium heredum condam Iacobi Gajtanj, frlij condam lacobelli Gaytani militis, quod Nicolaus de Comitibus, dominus castri Rocce Maximi, Perna Gaytana eius uxor, dominus lohannes Antonius, Franciscus, Alesander, Stephanus, Antonius et lohannes Martinus, Francisca, Beatrix, Brigida et lacoba, filij eorum, vassallj, familiares, adherentes et seguaces ipsorum et ipsarum ullo umguam tempore, ex nunc et in futurum, non ofiendent vel molestabunt seu offendi vel molestari facient Franciscum Gaytanum, Honoratum Gaytanum et Beatricem eorumque bona et vassallos et ipsorum vassallorum bona et res, animalia, ex causa et occasione dampnorum captionis, arrestationis, detemptionis careeris in personam dicti Alexandrj, dudum capti et detemti, in rocca castri Sermineti carcere mancipati, guerrarum, représaliarum, ablationis bonorum et rerum, iniuriarum aliorumque dampnorum, expensarum factarum per dictos dominos de Gaytanis et eorum vassallos, subditos, familiares, adherentes, complices, seguaces, heredes et successores ipsorum dominorum, vassallorum, subditorum quomodolibet conmissarum in personis et rebus, castris, animalibus et bonis et rebus tam ipsorum Nicolai, Perne, domini lohannis Antonii, Francisci, Alexandri, Stephanj, Antonij et lohandis (!) Ma*ini, Francisce, Beatricis, Brigide et lacobe quam yassallorum, subditorum, familiarium, coherentium et sequacium quomodolibet usque in presentem diem, et de dampnis alijs iniuria intergectis minime recognoscere nec ad iniuram revocare, nec de eis agetur, queretur vel aliter in curijs maioribus, tam romana curia quam alijs procedetut' et rescriptum impetrabitur seu litere que essent contra dominos de Gaytanis et eorum heredes et successores et ipsorum vassallos, familiares, subditos et sequaces et ipsorum vassallorum, subditorum, familiarium et sequacium heredes et successores, immo dampna, iniurias in perpetuum oblivionj tradere, ita guod de predictis dampnis et iniurijs de cetero nulla mentio 6et et per modum querelarum seu alterius actus faciendi et contra promissiones prefatas, ita quod dominj de Gaytanis et eorum vassallj, familiares, subditi et sequaces eorumque heredes ex nunc et per tempora a dictis promissionibus semper securj erunt de conmissis per eos vel eorum predecessores contra pl'omissores Nicolaum, Pernam, 6lios et frlias dicti Nicolaj, ipsorumque vassallos, familiares, subditos et sequaces dampna passos; et procuratores in dicto contractu obligandum guod predicti Nicolaus, Perna, Alesander et alij frlij et 6lie ipsius predicta omnia observabunt et observari {acient; nec contra venient €orum promissiones, iusta formam contractus promissionis eorumdem, scripti manu Antonij lohannis notarii Butij de Cora notarii; et omnia alia faciendi que ipsimet universitas, homines, pelsone et populus facerent
tv,
2t
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
162
ac si omnes personaliter interessent; promictentes constituentes quicquid per procuratores factum fuerit se ratum habere ad penam ducatorum aurj viginti quinque milium, iuxta promissiones et obligationes per Nicolaum factas notario Antonio Petri de Sermineto et notario Nicolao lacobi de Bassiano, procuratoribus Francisci Gaytanj, ut manu notarii Antonij de Cora patet, pro medietate applicanda Francisco Gaytano, Honorato Gaytano et Beatrici et eorum heredibus et successoribus et pro alia medietate curie ad quam proclamatum fuerit, sub obligatione omnium bonorum predictorum constituentium. Actum in castro Roc.ce Maximi, in ecclesia Sancti Angelj : Stephanucio Stefanj Cole Coci, Antonio lohannis, Nicolao Luterij, de dicto castro testibus. Iacobus Petri Robbe de castro Rocce Maximj notarius apostolica auctoritate. ST.
794"
c - 1436. III. 3l , C .
dell'unítsersità I procutatori di Francesco Caetaní di Maenza, ammínislraloîe e gooernatore di Onorato III e Bea' trice Caetani, che i coniugí Nícola Conti e Perna Caetaní, í fgli, i oassalli e i seguaci di questi non molesteranno comunque i Caetanì, i oassalli e i seguaci loro per Ie ingiurie e í danni subiti in seguìto alla catlura di Alessandro Contí, detenuto in Sermoneta, ed alle successiue rappruaglíe,
Rocca Massima
procuratori
e degli uominí di Montefortino (Artena) prameltono ai
ín conformità aglì impegni assunti dal proprío
sígnore.
Orígínale. NeI oerso nota deL scc. XV: Super pace et concordia inter magnificos dominos et Honoratum Gaytanum et Nicolaum de Comite; segnature, del sec. XVII: P. 2, C. 7, F. p.i n. 2 (cortelto sopta
Arc. Caet., Prg. n. 794, Franciscum
un oúgínarío 3),
Anno millesimo quatrecentesimo tricesimo sexto, pontificatu Eugenij pape quarti, indictione quartadecima, mensis martij die ultimo. Angelus Antonij Tutij Angelj et lohannes Gorij Talone, de castro Montisfortinj, de partibus provincie Campanee, scindici et procuratores per generale consilium et parlamentum hominum, populi et universitatis castri Montisfortinj, in solidum constituti, de auctoritate ser Iacobj de Gualdo, vicarij castri predicti pro Nicolao de Comitibus, domino eiusdem castrj ac castrorum Rocce Maximj et Collisferrj, ex ipsius Nicolaj decreto, prout patet ex instrumento scindicatus, scripto manu Antonij Luce notarij de castro Montisfortinj, a me notario lecto, cum decreto ipsius Nicolaj de Comite, presentis, iuxta auctoritatem eisdem scindicis actributam: per se ipsos et scindicario nomine consilij, parlamenti, hominum, personarum, populi et universitatis castri predicti, promiserunt notario Antonio Petri de castro Sermineti et notario Nicolao Iacobj de castro Bassiani, procuratoribus constitutis per Francischum Gaytanum, dominum castrorum Magensie, Iullianj et Rocce Burge, patruum, administratorem et gubernatorem Flonorati Gaytanj et Beatricis, filiorum legitimorum et universalium heredum condam lacobi Gaytanj, frlii condam lacobellj Gaytanj militis, prout apparet per instrumentum Procura' tionis, scriptum manu Stephanj Nicolaj notarij de castro Sermineti, a me notario lectum, et cuilibet ipsorum procuratorum pro parte Honorati et Beatricis, quod dictus Nicolaus de Comite, Perna Gaytana lohannes Antonius, Francischus, Alexander, Stephanus, Antonius, Iohannes Martinus, Franu*o, "iui cescha, Beatrix, Brigida et lacoba, 6lij et frlie ipsorum Nicolaj et Perne, eorumque heredes et successores, ipsorumque vaxallj, familiares, subditi, adherentes, conplices et sequaces nullo tempore ex nunc et in neque molestabunt seu offendj et molestarj facient dictos Francischum Gaytanum, Honoratum Gaytanum, Beatricem eorumque bona, res et vassallos et ipsorum vassallorum bona et res, animalia, ex causa et occasione damnorum captionis, arrestationis, detentionis carceris in personam dicti Alexandrj, dudum capti, detenti et in rocca castrj Sermineti carcere mancipati, guerrarum, represaliarum, ablationis bonorum et rerum, inyuriarum aliorumque dannorum, expensarum factarum per dominos de Gaytanis et eorum vassallos, subditos, familiares, adherentes, complices, sequaces, heredes et successores ipsorum vassallorum, subditorum, factorum in personis, bcnis et rebus, castris, animalibus tam ipsorum Nicolaj, Perne, Iohannis Antonij, Franciscj, Alexandrj et aliorum filiorum et filiarum ipsorum Nicolaj et Perne prenominatorum, quam vassallorum, subditorum, familialium, adherentium et seguacium ipsorum usque in presentem diem; et de damnis alijs supradictis iniuria intergectis minime recognoscent, nec ad iniuriam revocabunt, nec de eis in futurum queretur vel in curijs maioribus, tam romana curia quam alijs, procedetur et rescliptum impetrabitur seu lictere, que essent in obpositum contra prefatos dominos de Gaytanis
futurr* non ofiendent
REGESTA CHARTARUM
t63
et eorum heredes et successores et ipsorum familiares, subditos et sequaces et ipsorum vassallorum, subditorum, familiarium et sequacium successores; ymmo damnorum, iniuriarum illatarum predictarum obliviscentur, ita quod de predictis omnibus de cetero mentio nulla fiet etiam per modum querelarum seu alterius actus quomodolibet faciendi contra promissiones prefatas, ita quod dominj de Gaytanis et eorum vassallj, familiares, subditj et sequaces eorumque heredes et successores a dictis Nicolao, Perna eorumque frlijs et frliabus prenominatis eorumque vassallis, familiaribus, subd,itis, coherentibus et sequacibus perpetuo securj elunt de commissis per' eos vel eorum predecessores contra ipsos Nicolaum, Pernam eoruiîque filios et filias ac ipsorum vassallos, familiares, subditos et sequaces damna passos; promiserunt etiam procuratores et sese obligaverunt notario Antonio Petrj et notario Nicolao procuratoribus quod Nicolaus, Perna ipsorumque 6lij et 6lie predicta omnia de non offendendo nec molestando nec ofiendj nec molestarj faciendo ullo unquam tempore prefatos dominos de Gaytanis nec eorum vassallos, familiares, adherentes. subditos, conplices et sequaces omnes observabunt perpetuo et observari facient, nec venient contra promissiones et obligationes factas per eundem. Nicolaum, pro se et Perna ac filijs et filiabus ipsius prenominatis, prefatis notario Antonio Petrj et notario Nicolao procuratoribus, iuxta formam contractus promissionis et obligationis ipsius, scripti manu mej Antonij notarij ; sub obligatione et ypotheca omnium bonorum populj, universitatis, hominum et personarum castri Montisfortinj, et sub pena ducatorum de auro viginti quinque milium, applicanda pro medietate Francischo Gaytano, Honorato Gaytano, Beatrici et eorum heredibus et successoribus, et pro alia medietate curie ad quam extitit proclamatum; promiserunt etiam prefati scindici notario Antonio Petrj et notario Nicolao procuratoribus resarcire prenominatis dominis Gaytanis eolumque heredibus et successoribus damna, exPensas ac interesse; et iuraverunt predicta omnia perpetuo observare et facere observarj. Actum in castro Rocce Maximj, in curia dicti castri, videlicet in camera cubicularj dicti Nicolaj
de Comite: AntonioPatiode Piperno, NicolaoPetrilacobi deBassiano;lacoboRentij Capotij,lohanne Angeli Cacchavaro de Sermineto; notario Antonio Luce de castro Montisfortinj ; notario Iacobo Petrj Robbe, Iohanne Cole Butij et Roberto Cole Roberti, de castro Rocce Maximj testibus' Antonius Iohannis notarij Butij imperiali auctoritate notarius de terra Core. ST.
c - 1436. IV.1.
1362.
dì Francesco Caetani di Maenza, amministratorc e soúernatore dí - eI procurator:i Onoralo III Beatrice Caetani, de una paile, e Nícola Contí, sígnore di Montefortino, Rocca Massima e Roccagarga, anclrc a nome di Perna Caelanì, sua moglie, e dei figli, doll'ahra: si condonano tícendetsolmente le ingíurie e i danní subiti dal tempo di Giacobello III Caetani, eslendendo il concordato ai rispettioi oassalli, sudditi e seguaci.
Roeca Massíma
Ofiginale. NeI oerso nota síncrana: Super concordia et remissione iniuriarum et dampAre. Caet,, Pte. n. t 362. norum factarum inter dominum Nicolaum de Comite, suos filios, et vaxalos, ex una parte, et dominum Franciscum et Honoratum Gaytanum et serminetanos: segnalura del sec, XIX: XXXV n. 33. Anno millesimo quatrecentesimo tricesimo sexto, pontiGcatu Eugenij pape quarti, indictione quarta' decima, mensis aprelis die primo. Notarius Antonius Petrj de Sermineto et notarius Nicolaus lacobi de Bassiano, procuratores constituti per Francischum Gaytanum, dominum castrorum Magentie, Iullianj et Roccegurge, patruum Honorati Gaytanj et Beatricis, frliorum legitimorum et heredum universalium condam Iacobj Gaytanj, frlii condam magniflci Iacobellj Gaytanj militis, pro se et dictis suis nepotibus Honorato et Beatrice, pro quibus Francischus de rato et rati habitione promisit utigue patruus, adminish.ator et gubernator Honorati et Beatricis, prout apparet per instrumentum scriptum manu Stephanj Nicolaj notarij de Sermineto, a me notario lectum, ex una parte: et Nicolaus de Comitibus, dominus castrorum Montisfortinj, Rocce Maximj et Collisferri, suo nomine ac nomine Perne Gaytane, eius uxoris, Iohannis Antonij, Francisci, Alesandri, Stephani, Antonij, Iohannis Martini, Francesche, Beatricis, Brigide et lacobe, frliorum et filiarum ipsorum Nicolaj et Petrre, pro quibus ipse Nicolaus de rato et rati habitione promisit, ex parte altera: partes ipse. de omnibus damnis, represaleis, currerijs, captionibus hominum, personarum, captivorum redemptionibus eorum, guastis arborum, segetum aliorumque fructuum depopulationibus, hominum occisioaibus, homicidijs, vulneribus, arrobarijs, furtis, pacis fractione seu treuge
DOC U M
l6't
llN'f I DEI-L"ARcl-llV I (J CAE I ;\N I
et mulctatione penat'um, iniurijs personalibus et realibus ac rapynis inde occursis, etiam reclamationibus, denumptiationibus vel accusis in hinc ceterisque damnis, expensis, maioribus curijs vel aliis, specialiter romana curia vel Urbe romana apparentibus usque in plesentem diem, remictendo una dictarum partium alterj et alia alterj, fecerunt finem, remissionem, quietationem generalem et generalissimam et pactum de predictis iniurijs, damnis et alijs inter partes ipsas factis hucusque a tempore condam lacobellj Gaytanj militis, et etiam inter ipsarum partium vaxallos, subditos, confederatos, familiares, coherentes, complices et sequaces in personis et rebus, etiam si de predictis instrumenta seu scripture apparerent, que et quas ex nunc partes voluerunt haberj pro cassis et nullius valoris fore et esse, nullo modo reminisci, querere, agere causam vel questionem movere, sed potius damna, interesse et iniurias ipsas tradere oblivionj et ulterius non recordarj, et cum pace et amore procedere ratione premissorum obliviendorum; absolventes una pars alteram et alia alteram de predictis, etiam predictorum dominorum vaxallos, familiares, conplices et sequaces per acceptilationem et aquilianam stipulationem inter partes legitime subsecutas; partes ipse promiserunt predicta omnia observare per sese et earum vaxallos, subditos,. familiares et sequaces, sub pena ducatorum aurj vigintiquinque milium, cuius pene parti observanti pro medietate et pro alia medietate curie cuj applicanda si proclamatum fuerit. Pro quibus observandis dicte partes, videlicet dicti procuratores et dictus Nicolaus, pro se ac Perna, eius uxore, filijsque et filiabus suis prenominatis, obligaverunt bona omnia et res earumdem, et iuraverunt rupte, penis conventionalibus
predicta omnia perpetuo observale et observari facere. Actum in castro Rocce Maximj, in curia dicti castrj, videlicet in camera cubicularj dicti Nicolaj: notario Antonio Luce de castro Montisfortinj, C,ola Petri lacobj de Bassiano, Antonio Patij de Piperno; Iohanne Porcello, Iohanne Angeli Cacchavaro, de Sermineto; Antonio Callarario et lohanne Palantellj, de castro Rocce Maximi testibus. Antonius lohannis notarij Butij imperialj auctoritate notarius de
terla
Core.
c-1436.
ST.
tv.5.
1796.
a Baldassare della Ratta, conle di Caserta e di Alessano, gtan camerario - La regina Isabella del Regno: specifica Ă capitoli spettanti all' uffcio del gran cameroilalo, conferitagli precedentemente.
Napolt
Originale. Ncl n,2; ĂŹlel sec. XIX: XXlll, n.35,
Arc, Caet., Pry, n, 1796. 2'Cascia, n. 17i
oerso nola
del
sec.
XV: Pro B,
comite; segnalure, del sec.
XVII:
Ysabel, Ierusalem et Sicilie regina, Andegavie, Bani et Lothoringie ducissa, Pontis marchionissa, Provincie, Cenomanie, Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, necnon et pro coniuge nostro Renato rege etc. vicaria generalis, Baldasarj de la Rath, Caserte et Alexanj comiti, et magno cameralio regnj Sicilie etc., collaterali, consiliario et frdeli regio noshoque. Suggerentibus culminj nostro tue integritate et sinceritate fidei ac tuarum eciam virtutum multiplicibus meritis, quas magistra relum experencia in magnis et arduis rebus conprobata nostram docuit maiestatem, ac tuis eciam exingentibus servicijs, grandibus et fructuosis, ne preclara merita sequestrarentur a premijs, pridem personam tuam, preclaris virtutibus insignitam, regii vicariatus auctoritate qua fungimur, magnj camerariatus officij titulo insignivimus et duximus decorandam. Verum ut eo caucius atque securius dictum exercere possis officium, quo tibi guid spectet ad illud fuerit apercius manifestum, presenti annectenda duximus pagine que ad te pretacti (!) officii racione decernimus pertinere. Et quidem ad dictum officium tuum spectare noveris habere curam et custodiam persone regie, intus in camera procurare lectum, vestimenta omnia ipsius regis et filiorum suorum procurare, similiter quod vigiles quj faciunt excubia in nocte pro custodienda persona regia intus in camera bene vigilent et bene custodiant. Item ordinare debes usserium in camera regia et mandare fieri et distribuj vestimenta familie regis. Item ceterj magistri hostiarij et usserij regij sub tua debent iurisdiccione et correcione manere. Item ad officirrm tuum spectat corrigere, ammotrere et alios subrogare tam grafierios qua magistros arrestorum et alios ofrciales hospicij regij, recipientes pecuniam pro expensis dicti hospicij a grafieriis supradictis. ltem ad officium tuum spectat recipere omnem pecuniam, cuiuscumque generis sit, que ad cameram regiam mictitur undecumque, et pâ&#x201A;Źr te debent thesaurarij ordinarj. Item omnes pannj, sive ad aurum sint sive de seta sive de lana sive' de lino, sive tarpeta, (!) arma eciam cuiuscumque generis, librj, sciropi, aqua rosacea, gariofali, zuccarum, cannellam et cetere species,
RE.GES'1'A CHAR f AIĂŹUM
165
culuscumque genens sint, seta, iocalia omnia, cuiuscumque generis sint, vasa argentea et aurea, omnia vasa metallorum, cuiuscumgue generis sint, fructus eciam comestibiles pro ore regio per te debent custodirj et conservarj; omnia hospicia regia, sive sint curie sive sint aliena, sint sub tua protectione; omnes sclavj et sclave regis sint sub tua cura, et idem est de similibus bonis regine et filiorum suorum, gue spectant ad curam tuam. Item habebis scire iocalia, lapides preciosos et generaliter omnes res camere regie, tam illas que quotidie deferuntur cum rege quam alias que in quocumque loco relinguuntur aut deponuntur in custodia, et quolibet anno habebis exinde inventarium. Item debes ordinare et providere de rebus necessarijs pro apparatu et ornatu domus regie. Item habebis plenam conscienciam et noticiam omnium expehsarum, quoquolibet die fiunt in hospicio regio. Item habebis similiter noticiam et conscienciam condicionis et status iurium fisci, ac reddituum et proventuum regiorum, sive in cabellam vendantur sive credenciam procurentur, et debes assistere secretis, magistris, procuratoribus et magistris
salis ceterisque officialibus, procurantibus et tenentibus demania et bona curie in custodia et procuracione ipsorum, et eos defender:e a quibuscumque baronibus vicinis vel alijs eos impetentibus et iura demanij invandentibus, de quo successive per oficiales ipsos studeas informarj. Item habebis noticiam et conscienciam officialium tam hospicij regij quam regnj, qui fierent per regem aut suos vicarios, quando silicet presens eris in curia regia aut vicariorum et illorum quidem officialium gui fient ad beneplacitum et tenentur de procuracione terrarum et bonorum curie reddere racionem. Item habebis regestrum penes cancellariam de omnibus licteris et privilegijs sigillatis sigillo aut sigillo Vicarie, et quaternum introytus et exitus utriusque sigilli. Item habebis totum introytum et exitum tocius pecunie, iocalium et rerum quarumlibet aliarum proventurarum undecumgue ad manus thesauriorum vel grafferiorum officij regij et liberatarum.per eos pro quibuscumque causis, tam expensis hospicij guam paga familiarium vel stipendiariorum, et alijs que in pecunia fiunt, seu per licteras tam in curia quam extra curiam. Item habebis totum introytum et exitum omnium proventuum officij magistri iusticiarij in quocumque proveniant, aut in pecunia vel in terra sive rebus alijs, et, si volueris ad hoc unum notarium retinere continue ad tuas expensas, possis hoc facere, alioguin sis contentus singulis tribus mensibus habere inde quaternum a notario actolum eiusdem magistri iusticiarij. Item anno quolibet, de mense septembris, debes habele inventaria quorumcumgue animalium et rerum quarumlibet, massariarum, marescallarum et araciarum regalium cum quaterno et distinctionibus eorumdem. Item singulis sex mensibus habebis a iusticiarijs, secretis et officialibus alijs, terras et bona curie procurantibus, quaternos introytus et exitus pecunie et rerum omnium officiorum ipsorum, quos quaternos ofrciales predicti tibi mictere teneantur. ltem habebis guaterno$ residuorum, questionum, defectuum et dubiorum inveniendorum in racionibus offrcialium et rubricarum inquisicionurn, que fiunt contra eos, ac condepnacionum, composicionum et quietanciarum; sed ad hoc, ita si volueris, notarios oportunos possis de tuo proprio retinere. Item pro drappis aureis, sericeis aut laneis ponendis ad ornatum regis et regie curie in festis sollepnibus, que dicebas tuj dirictus esse, volumus quod pro hijs omnibus sis contentus habere centum uncias aurj in quolibet festo sollepni, quo silicet rex portabit col'onam et uxorem duceret que tunc coronaretur. Item habebis a quibuscumque personis, facientibus homagium regi seu regine, pro parte regia, pro quolibet feudo militarj, unciam aulj unam, de qua medietas debet esse cambellanorum regiorum. Item magistri racionales converiant in hospicio tuo pro expediendo coram te illa que expedire habent ibidem, videlicet ordinacionem generalem hospicij regij, quietanciam seu conposicionem officialium aut creacionem secretorum vel aliorum officialium, qui procurant terras et bona curie, quos quidem secretos et officiales tales possis ammovere et statuere cum consilio magistrorum racionalium eorundem. Et quia nobis est cordi, Deo propicio, ecclesias et ecclesiasticas personas, viduas, pupillos, orfanos et,alios miserabiles debitis favoribus protegi et proteccionibus oportunis defendi, tibi per guem tam pium negocium geris, speramus utiliter et favorabiliter procurarj, tenore presencium et auctoritate predicta comictimus ut dictas ecclesias memoratasque personas a quorumlibet insolencium molestijs indebitis, iniurijs et pressuris per legitima remedia studeas defensare viriliter et tuerj; ac ubi aliqua circa hoc se ingereret difficultas, poteris inde, tamquam nobis assistens, cotinue nostram celsitudinem consultare. Volumus eciam ut, si quando comites, barones et feudotarij Regnj, vaxalli suj vel officiales nostri subditis nostris, in personis vel rebus, spreta defensa, violenciam inferentes, in penam contemptus defense forsan inciderint, penam ipsam exigas incunctanter, prout iustum fuerit, ab eisdem, aggregaturus illam compendijs fisci regii sive nostri. Super omnibus vero predictis dicto domino regi seu nobis, sui parte, reservamus expresse quod possumus dictus rex, noster coniux, seu nos ea tollere, mutare, corrigere, addere et minuere, prout et quando regie seu nostre placuerit voluntati.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t66
Actendes ita quod tam magna quam honorifica tuis incumbant humeris, sollicite vigila, vigilanter in omnibus. elabora et sic diligenter ministerium tuum sedulus et operosus adimpleas quod quotidie in oculis regijs et nostris, gracior redditus per debite diligencie studium, a regie seu nostre munificentie dextera cotidianas merearis suscipere influencias graciarum. In cuius rei testimonium et expedientem tuj cautelam presentes licteras exinde fieri et nostro vicariatus sigillo et nostre manus proprie subscripcione iussimus conmunirj, quas, pro ipsarum validiorj robore, dedimus et subscripsimus propria manu nostra. Datum
per manus nostri predicte Yzabelis 1 Regine, r anno Domiuj millesimo quadrigentesimo tricesimo sexto, die guinto mensis aprilis, quartedecime indictionis, regnorum (NeI margine inferiore, a sinistra).' Per reginam, in suo consilio vero dicti regis anno secundo. Sig. ' domino lacobo de Sirhe, sedis apostolice ac dicti regnj Sicilie prothonotario, Octino Carazculo prefati regnj cancellario, Georgio de Alamania comite Pulcinj, Gerardo de Harancourt milite, Vitali de Cabanis legumdoctore, Henrico Bastardo de Caro domino de Lavantgarde cum alijs pluribus presentibus; R. de Castillione, S. ; nichil quia signata gratis ; (a destra): Vitalios ()) locumteriens prothonotari; (su//a plica) : Registrata in cancellaria penes cancellarium, per R.; gratis;(neloerso\: Capitula spectancia ad officium magnj camerariatus regnj Sicilie.
in
r:egio nostroque castro Capuane Neapolis
I Autografa. 2 In cera îossa, appeso alla plíca con slríscella pergamenacea: ne rcsla me!à e, sul rello, sí oede la della rcgina ín lrono; sul oerco, íl fonìlo dello scudo, con leggenda. figuta
c'r436 'v'
20'
aI nobile notaio Petruccio de Rahona e agli eredi di lui, feudo di Aírola, deooluto alla regia curìa per la ilbellione di Michele Grith.
- Alftnso perpetuo, il
Capua
Arc, Neapoli
; nel
1915'
Caet.,
I
Prs, n.
d'Aragona dona
l9l 5,
oerso segnature,
.del
sec.
Otîgínale. NeI margine infeiore nota del *.c. XV: XVII: n, 7 ; n. 49 i del sec' XIX: Xlll n' 37 '
Die
XXV
mensis
in
iulij, VIJ" indictionis,
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Acthenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, universis presentes nostras licteras inspecturis. Regalis muniflcentia dignitatis ... Actendentes merita inconcusse devocionis et inviolate fidey puritatis constanciam nobilis notarii Petrucii de Rahona, de frdelissima civitate nostra Capue, familiaris et fidelis nostri, quam erga nos ostendit, necnon servicia per eum maiestati nostre prestita et specialiter obsidionis tempore dicte nostle civitatis Capue, nullis sue persone parcendo periculis, laboribus, sumptibus et expensis, gueve Prestat et speramus ipsum prestiturum: eidem notario Petrucio, tamquam benemerito et maiori nostra gatia digno, eiusque heredibus utriusque sexus, ex suo corpore legitime descendentibus, in perpetuum, sexus et etatis inter eos prerogativa servata, ita quod maior natu minoribus et masculus feminis preferatur, pheudum ville Ayrole, pertinantiarum Capue, olim possessum per Michelem Grith, infrdelem et inhobedientem nostre maiestati notorium et, propter ipsius rebellionem, favendo et assistendo hostibus, emulis, inimicis, rebellibus et infrdelibus nostris, ad nos nostramque curiam et fiscum devolutum, cum omnibus hominibus' vaxallis, redditibus ac prestacionibus alijs annuis, domibus, fortellicijs, tenis, iardenis, censibus, pratis, pascuis, molendinis, silvis, nemoribus, forestis, passagijs, aquis aquarumque decursibus, venacionibus, tenimentis ac iuribus alijs concedimus et donamus r ita quod notarius Petrucius prefatique sui heredes predictum pheudum, inmediate et in capite, a nobis et nostra curia nostrisque heredibus in regno Sicilie citra Farum teneant nullumque alium preter nos et dictos heredes nostros in superiorem et dominum recognoscant servireque teneantur nobis ac heredibus nostris de prefato pheudo, serricijs seu adohis, nobis et nostre vicibus singulis, quociens scilicet pheudale servicium seu adoha comitibus, baronibus et .uri" "onru"tis, pheudotarijs alijs Regni per nos et nostram curiam in eodem regno generaliter indicetur; investientes eundem notarium Petrucium, pro se suisque heredibus, de presenti donacione per nostrum anulurn, ut est moris, concedentes eidem Petrucio suisque heredibus, cum nostri consilij deliberacione matura, liberam licenciam pheudi ac bonorum et iurium capere possessionem ac petendi potestatem et reintegrandi omnia ac si qua bona vel res de pheudo predicto que fuissent et essent ad ius pheudi devoluta seu per guemcumque alienata aut derempta; et mandamus quod Petrucius suique heredes tuti sint omni tempore,
RECESTA CHARTARUM
167
tam super proprietate quam eciam utili dominio et possexione pheudi et tam super petitorio quam possexorio pheudi, nullius contradiccionis obstaculum pertimescant, set habeant illa privilegia que tribuunt iura comunia et civilia et signanter privilegium legis Omnis et legis Bene a Czenone, codice de quatriennij prescripcione, quod conveniri non possint, guodque super pheudo ipso et parte ipsius ac iuribus Petrucius vel sui heredes a quavis persona controversiam nullatenus paciantur, nec citari possint, cum pretendentibus ius habere in dicto pheudo ex nunc scilencium inponimus; illis tamen qui ius vel accionem habere
.
pretenderent super eodem pheudo, iura ipsa et acciones contra nos nostramque curiam et fiscum et non contra notarium Petrucium suosque heredes infra quatriennium et non ultra reservamus et volumus experiri; annullantes omnes alienaciones, obligaciones et divisiones quorumvis bonorum ad pheudum spectancium ac omnia privilegia et rescripta, facta de dicto pheudo ac tenimentis, territorijs et vaxallis ad demanium forte reductis et a pheudo exemptis ac alijs iuribus et pertinencijs ipsius quibusvis personis et pro quavis causa, utili reypublice dicti regni et necessaria, per nos seu predecessores nostros regni Sicilie citra Farum vel alios ad id potestatem habentes, eciam si de pheudo et pertinencijs suis capta fuisset possexio et super eodem pheudo et iuribus ipsius fuisset et esset alicui ius quesitum, ita quod non valeant, nullius esse volumus roboris; absolventes homines et vaxallos, redentes et censuarios pheudi, ab omni iuramento vaxallagij, assecuracionis et subieccionis per eos ab olim prestito cuicumque domino pheudi, et summictentés eos notario Petrucio ac heredibus suis in perpetuum, ita quod in veros dominos et patronos pheudi ex nunc in antea recognoscant, eisque pareant, respondeant et intendant in omnibus, fidelitate tamen nostra predictisque pheudalibus servicijs seu adohys nobis et nostre curie debitis pro pheudo ipso semper salvis. Logothethe, prothonotario magnoque camerario regni Sicilie citra Farum eorumque locatenentibus, presi-
d"ntibu, camere nostre Summarie, audiencie racionum olficialium Regni vicemgerentibus quoque iusticiarijs, capitaneis, erarijs, magigtris camere, thesaurarijs, castellanis et alijs officialibus, in regno nostro Si.iíi" et specialite, in prouincia Terre Laboris constitutis eorumque locatenentibus ceterisque aliis offrcialibus, ium maioribus quam minoribus, collateralibus, consiliarijs et fidelibus nostris damus in mandatis quatenus, forma presentis nostri privilegij per eos actenta, observent ac faciant ab alijs observari, et contrarium non faciant sicut graciam nostram caram habent et indignacionem cupiunt evitare. In cuius rey testimonium presentes nostras licteras 6erj et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus communirj, qu*s subs"ripsimus propria nostra manu, ritu, ordinacione aut observancia nostre curie quibuscumgue contruriju non obstantibus. Datum in castro nostro Lapidum nostre fidelissime civitatis Capue, sub anno a Nativitate millesimo quadrigentesimo tricesimo sexto, die vicesimo mensis maij, quartedecime indiccionis, lruius regni nostri Sicilie citra Farum anno secundo, aliorum regnorum nostrorum anno vicesimo primo. (NeI margine inferiore, a siníslra).' De mandato regio oretenus facto; Rex t Alfonsus 1. Sig. ' (a destra): Lucas de Cara."o,. (sulla plica).'Registrata in cancellaria penes prothonotarium; (nel oerso): Pro notario Petrucio de Rahona de Capua de donacione pheudi ville Ayrole pertinenciarum Capue facta eidem per serenissimum dominum nostrum regem Alfonsum etc., quod dicitur esse fructus annuatim unciarum sex.
I Autogrcfa. 2
c'1436 'xl
Resta
un frammenta, in cera rcssa,
appeso
aIIa
PIíca eon nastrc serìco, tosso
e gíallo.
'24'
2891'
Capitoliproposti da Baldassare della Ratta, conte di Caserta, ad Alfonso approoati da Giooanni de Vitellino, segretario del re.
Capua
-
Arc.
Caet.,
ìn Prg, n.
289
l.
Copía, ínseita ín C'1436
I
d'Aragona, ed
'XI'25'
I Ea que petuntur pro parte Baldasarris de la Racta, comitis Caserte, Alfonso etc.: In primis petitur quod fiat matrimonium inter primogenitam marchionis Geracii et regni Scicilie ultra Pharum
1 admirati et frlium suum lohannem de la Racta, quam conduci faciat iddem marchio ad regnum istud infra. 2, euurt alia filia ipsius Placet regie maiestati quod dicta primogenita intelligatur pro baronissa Churinne marchionis mhior natu est iam coniugata cum dispoto Arche; super conduccione sponse ad hocregnum' respondetur quod iddem marchio hoc facturum se offert eo tempore quo et prout concordabit cum dicto comite et comitissa eius uxore; pollicetur tamen quod infra mensem ianuarij proxime futuri eius filia
t66
DOCUMtrNTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
et anuli subarracione. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes Caserte, pro restauro et excambio oficij magni camerariatus regni huius Sicilie, de quo mediantibus privilegijs provisus extiterat, quod dentur tot et tanta bona stabilia seu redditus sibi et suis heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, guod asscendant ad valorem annuatim ducatorum mille super portubus et secrecijs regni Scicilie ultra Pharum, donec de equivalenti restauro vel excambio, in terris, castris aut pheudis in regno isto aut in alijs regnis ultramarinis dicte regie maiestatis eidem comiti provisum extiterit. Placet legie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit pro disponsari faciet per verba de presenti
excambio terre Montorij, que olim per reginam Iohannam secundam data fuit sibi in excambium terre Montis' fusculi, quod detur eidem comiti et suis heredibus in redditibus annuis excambium equivalens de proximo vel de plesenti in insola Scicilie. Placet eidem maiestati assignare comiti suisque heredibus, de suo corpore legitime descendentibus, sexcentos ducatos anno quolibet super introitibus portuum et secreciarum eiusdem regni Scicilie ultra Pharum, et de facto mandabit freri de hiis privilegia et licteras oportunas, iuxta capituli continenciam, donec in illo vel isto regno ipsi comiti de equivalenti provideatur excanbio. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit sibi ad presens restitui et assignari infrascriptas terras, civitates, castra et loca, que existunt in provincia Terre ldronti ad manus et potestatem principis Tarenti, hoc modo, videlicet quod ad presens assignentur cum eorum castris et fortellicijs ad manus et potestatem dicti domini marchionis, qui capiat et capi faciat nomine et pro palte dicti comitis casertani: que civitates, castra et loca sunt hec, videlicet civitas Alexani, Ugentuni, Torre, Cursano et Ragano, cum iuribus et prerogativis suis, secundum guod ipsam terram Ragani olim tenuit et possedit Riczardus de Marra, cum omnibus provisionibus, iuribus et emolumentis suis et cum certis bonis et iuribus existentibus in terra Baroli, revocando omnem concessionem alteri factam. Placet regie maiestati se cordialiter interponere et curare quod princeps Tarenti restituat dicta bona infra annum unum; quod si obtineri non potuerit, pollicetur eadem maiestas, sub fide et verbo regalibus, dare excanbium eidem comiti ad arbitrium predicti marchionis Giracij. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes Caserte quod restituatur sibi terra Mignani cum suis fortellicijs,' de qua fuit de facto spoliatus per condam Brachium de Montone, et quod de ea capiat corporalem possesionem nomine suo marchio supradictus. Placet regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes Caserte sibi et suis heredibus, ex suo corpole legitime descendentibus, con6rmari et de novo concedi omnes civitates, terras, castra et loca, guas et gue ad presens tenet et possidet et signanter comitatum Sancte Agathe et terras Ebulj et Campanie, cum omni mero mixtoque inperio et gladij potestate, eximendo dictas terras Ebulj et Campanie a principatu Salerni, revocando cum expressa clausula quod eciam si per eundem regem vel prcdecessorem suum esset facta alicui concessio vel privilegium quibusvis personis, sub quibuscumque clausulis in quantumcumque der,ogatorijs, et maxime alicui de stirpe et progenie Gayetana, quod talis concessio et privilegium
sint nulla de dictis infrascriptis terris, que sunt hec, videlicet Caserta, Sancte Agate, baronia Tocchi, Miliczanum, Oraczanum, Frassi, Ansi, Brindici, Bagnyulo, Sancto Archangelo, Ducente, Ebuli, Cupagula, La Valle, Capoderisi, bona existencia in pertinencijs Capue. Placet regie maiestati. 3 ltem petit comes Caserte concedi sibi turrim gue vulgariter nuncupatur la Torre a le Gructer lue est de iuribus Ebulj' Placet regie maiestati. Item petit comes quod rex procuret et faciat cum effectu quod Gisthophorus Gayetanus remictet et cedet omne ius quod haberet et habere posset et pretenderet in et super dicto comitatu Sancte Agate, vigore quarumcumque concessionum et privilegiorum, in quacumgue forma sibi et alteri ipsorum concessorum. Placet regie maiestati cum predicto comite Fundorum laborare ut premissa perducantur ad efiectum. Item petit dictus comes sibi et suis heredibus confrrmari et de novo concedi omnes immunitates, provisiones et gratias ac privilegia, concessas et concessa sibi et suis heredibus, continentes et continencia (!), cum omni mero et mixto inperio, et maxime de provisione ducatorum mille centum quinquaginta super collectis terrarum suarum, concessarum ipsi comiti et suis heredibus per condam regem Ladislaum et ipsam reginam lohannam secundam, qua provisione ducatorum mille centum quinquaginta prefatus comes Caserte ad presens potitur et gaudet. Placet eidem regie maieiitati. Item petit dictus comes Caserte confirmari et de novo concedi vassallis, civitatibus, castris, terris et locis suis omnibus omnes gratias, privilegia quarumcumque immunitatum et maxime de diminucione collectarum. Placet regie maiestati. ltem petit comes sibi suisque vaxallis, subditis, adherentibus, sequacibus et terris remissionem generalem omnium delictorum et depredacionuin, eciam si in crimen lesi maiestatis et perduellionis incurrissent, seu alter ipsorum incurrisset. Placet regie maiestati. Item petit comes Caserte sibi et suis heredibus freri quietacionem et remissionem cuiuscumque administracionis guolumcumque
REGESTA CHARTARUM
169
bonorum restancium post mortem regine lohanne secunde iam dicte. Placet regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes dicto regi quod ipse rex promictat totis viribus et sub verbo et frde regalibus statum eiusdem comitis Caserte bonague eius omnia defendere, manutenere tociens guociens eidem comiti et suis terris expediens et oportunum fuerit. Placet regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes, durantibus guerris pro statu vestre maiestatis et suo, per dictam maiestatem sibi solvi, pro defensione et tuicione terrarum suarum, equites centum et pedites centum.
Placet eidem maiestati solvi facere equites quinquaginta et pedites centum, et in presenti solvi facere pagas duorum mensium et deinde mensatim. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes graciose concedi lacobo de la Racta, fratri suo, de primis excandentibus in curia quod ascendant ad summam ducatorum quatuorcentorum per annum. et interim eidem lacobo graciose provideri de pecunia camere ad arbitrium dicte regie maiestatis. Placet regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes quod rex reducat omnes civitas, terras, castra et loca sua ad castrum unum pro adoha, iure et loco ad hoc. Placet regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit comes prefato regi sibi concedi quod casertani et homines casertani, habitantes in civitate Caserte, non recipiantur ad habitandum et incolatum faciendum in civitate Capue. Placet dicte regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit graciose comes prefato regi concedi vassallis suis civitatis Sancte Agathes et Caserte inmunitatem omnium collectarum et passagiorum in toto isto regno. Placet regie maiestati. Iohannes de Viteltino secretarius. Item petit comes, ex quo civitas Caserte est quoddammodo propter brigas et guerras destructa, quod per eandem maiestatem cocedatur inmunitas collectalum et aliarum funcionum iopan"ndururn in regno per decem annos. Placet regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Item petit come; quod, cum de proximo preterito anno per Iacobum Caldola fuerunt ablata duo castra dotalia domine comitisse, consorti dicti comitis, que castra scita sunt in provincia Capitanate, que vulgariter. nuncupantur Castelluczo et Fayto, guam primum ad manus regias pervenerint manu militari vel facere sine excepcione guacumque. Placet eidem regie iratis, teneatu, ipru regia maiestas comiti restitui iraiestati. Iohunnes de Vitellino secretarius. Item petit comes Caserte prefate regie maiestati guod episcopus de Lerda, illustrix (!) dux Suesse, marchio Geracij, camerarius huius regni, don Petrus de
iurdonu secretarius, dominus Bernardus Albertus, dominus Belengerius Mercatorj et dominus Blaies promictent et iurent sacramenta fidei, homagij favere, adiuvare, manutenere et defendere dictum comitem òurert", filium, sua bona omnia, fratres, consanguineos et servitores et vassallos, cum dicta regia maiestate ecciam operarj cum bono effectu et amore cum dicta maiestate quod omnia predicta eidem comiti, eius 6lio, fratribus, vaxallis et servitoribus integre observentur, qui domini teneantur de predictis facere fidem dicto marchioni, nomine et pro parte dicti comitis, et ipse marchio teneatur facere eidem Comiti vel alii sui parte. Placet eidem regie maiestati. Iohannes de Vitellino seoetarius' Item petit comes quod d*- unoqìoque ipsorum capitulorum et de omnibus et singulis iuris (t) vel' aliquo ipsorum contemptis mandarj et freri privilegia, licteras necessarias et oportunas, ad omnem requisicionem dicti comitis vel alterius sui parte, ad libitum et voluntatem dicti comitis Caserte, eciam si per viam contractus transirent ad consilium dicti comitis Caserte. Placet eidem regie maiestati. Iohannes de Vitellino secretarius. Datum in civitate Capue, die vicesimo quarto novembris, quinte decime indiccionis, anno a Nativitate Moccccxxxvto. Rex Alfonsus. Dominus rex mandavit mihi lohanni de Vitellino. I Nel lesfo delaracta 2 Incerla Ia leltura frc Churinne, Chutinne e Chininne; forse conlsponde a Ctrínga, uno deí quatlro 3 Quesfo capitolo appare anche nel casalí dí Maírla ín Calabrìa ulleiote, díocesí dí Nrcarlro (cf. Gìuslíníaní L., op, ctt.). transunto,ínserítoîn C-1446.XI .2i (Arc. CoI., Ptg. LXIV' n' l7)'
c'1436 ' xl
'
25'
- Alfonso Caserta.
Capuo
I
2891' d'Aragona conJerma
i
capítolí conchíusí con Baldassare della
Ralla, conte di
Copía, autenticata col seguente atto: fi Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricesimo Arc, Caet., Ptg. n. 289 L nono, die secundo mensis octubris, tercie indictionis, in civitite Sancte Agathes, regnante Alfonso, Aragonum et Scicilie citra et ultra Pharurn rege, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac comite Rossilionis et Cenit^.ie, regnorum anno quinto. Nos lohanne Furzonus de civitate Smcte Agathe, per provincim Terre per Laboris, Comitatus Molisij et Principatus uttra regia auctoútate ad contrachrs iudex, Regius Saxi de terra Ayrole Vallis Gaudine, etc., Iegi Caserte Capua, comitisa de facimus quod Maria notum licterati, omnes tesres et regnum Scicilie reginalj auctoritate notarius,
lv,22
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
170
fecit privilegium in pergameno, concessum per Alfonsum condam Baldassarri de la Racth l, comiti Caserte etc,, suo coniugi, lenorir ,. . Maria comitissa, asserens sua interesse dictum privilegium presentare regie maiestati et, tinrens discrimina viarum proptcr guerras, voluit dictum privilegium transsuptare; requisivit nos quod transumptaremus; nos transsumptavimus et, tam pro cautela ipsius comitisse quam omnium quorum interest, factum est presens transsupti instrumentum, quod scripsi ego Regius Saxi rubsequentis
ST. $ lohannes Furzonus iudex. S. S lacobus Adadaldi. lannino. t! Iacobus Angelilli de Limata. Caroluccius Adandj. >! Dopnus Nardellus dc Stabile. S Dopnus lacobus de Vico. lf Dompnus Iacobus Maczonus. >! Dompnus Symeon de Blasio. >! Iacobus Severini,
notarius, iudicis
$
et testium subscripcionibus roboratum.
Iohannes lacobi de
(NeI
margíne infetíore,
a
<lestra).' Presentatum die
XIJ
augusti,
IJ indictione, Neapoli, MCCCCLXVIIIJ per notarium Antoninum
Gagetanum, procuratorem excellentis domini Francisci comitis Caserte etc,, coram magnificis dominis Ioanne Baptista
de
Bentivoglis et
Anello Archamono conmisarii (l) in causa Balneolj, quam habet cum domino Petrucio episcopo Sancte Agathes; Franciscus de Gon. stancio. Nel oerso nole del sec, XV : Transuntum capitulorum in prima deductione factorum et confirmatorum per regem Aragonum domino comiti Caserte etc., subduca Capue; ú,) B, comes; del sec. XVI: quod restituat civitatem Alexani, 1439; segnaturc, del sec. XVII n. 3, n. 5; del sec. X/X: XX, n. E. 4rc, CoL, ín Prg. LXIV, n, 17 (Arc, Cael., fotogr., B. Xil, n. 330). Transunto,
z
ínserito
ín C-1446,XI .2i.
Alfonsus, rex Aragonum, Scicilie citra et ulh'a Pharum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Acthenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie. Presentis privilegij serie notum freri volumus quod noviter siquidem inter maiestatem nostram, ex una parte, et Baldassarem de Ia Racth 1, comitem Caserte, consiliarium nostrum, ex altera, conclusa fuerunt capitula, continecie subsequentis (cf. C-1436.XI .24). Volentes ea, que sub nostris fide et verbo regalibus polliciti sumus, intacta servarj, omnia et singula capitula preinserta approbamus, confrrmamus et de novo concedimus, supplentes omnem defectum et sollempnitatis omissionem; idcirco viceregibus, magno cameralio regni huius Sicilie, magistris portulanis, thesaurariis, magistris secretis ceterisque officialibus eorumque locatenentibus, necnon principibus, ducibus, marchionibus, comitibus, baronibus, proceribu$ et magnatibus terarumque dominis et aliis, tam in hoc regno nostro Scicilie citra quam in illo ultra Pharum, consiliarijs et fidelibus nostris traddimus expressius in mandatis quatenus capitula et pacta superius inserta observent et observari faciant, si fidem regiam illesam servare eiusque iram et indignacionem cupiunt evitare; mandantes omnibus nostri$ secretarijs ut, ad requisicionem comitis, expediant licteras et privilegia; presens privilegium fieri ac magno huius regni maiestatis nostre sigillo inpendenti iussimus conmuniri. Datum in civitate nostra Capue, die vicesimo quinto novembds, XV indiccionis, anno millesimo quadrigentesimo tricesimo sexto, regnique nostri Scicilie citra Pharum anno secundo, aliorum regnorum nostrorum anno vicesimoprimo. Rex Alfonsus. Dominus rex mandavit michi lohanni de Vitellino; P. ; registrata in cancellaria penes cancellarium.
I NeI tcslo delàracth.
c - 1436 . xll.13
2705.
.
della Ratta, conte di Caserta e di Alessano, cosliluísce Marino Goti - Baldassare pîocuratore comptare dal re Alfonso I d'Aragona Ie terrc di Eboli e Campogna. a Bulotta Euo
Sant'Agata Arc,
de'
Cacl., ín Ptg.
n. 2705.
Copía, ínseríla În C'1437,11
'9.
Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricesimo sexto, tegnante Alfonso, Aragonie, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Ungarie, Ierusalem, Mayoricarum, Sardinie et Corsice rege, Barchione (!) comite, duce Athenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis, regnorum auno secundo, die decimo tercio mensis decembris, quintedecime indictionis, in castro civitatis Sancte Agathes. Nos lacobus de Limata, de civitate Sancte Agathes et eiusdem civitatis annalis iudex, Cubellus de Limata de eadem civitate, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et inhascripti testes literati notum facimus guod Baldassar de la Racta, comes Caserte, Alexani etc., declaravit habere tractatum pro bono statu et utilitate rei publice cum Alfonso, Aragonum, Sicilie citra et ulha Farum rege, de emendo a dicta regia maiestate teras Ebulj et Campanee, sita$ in provincia Principatus, cum omnibus iuribus antiguis et consuetis ac guaternatis et non quaternatis, vassallis, montibus et planis, nemoribus aqueque discursibus, molendinis et emolumeotis suis; desiderans comes tractatum ad efiectum deducere, et non valens ipse personaliter ad hoc interesse, vacatus ad ardua negocia propria et etiam aliena, conflsus de fide nobilis iudicis Marini Bulocte, iuris periti, familiaris sui, absentis, constituit suum procuratorem, cui concessit plenariam potestatem supel tractatu predicto perficiendo et ad se presentandum ante presenciam regie
REGESTA CHAR'I'ARUM
t7t
et ab eodem rege empcionem de terris Ebulj et Canpanee cum omnibus iuribus suis suscipere; qua vendicione explicata, possit procurator iudicem, notarium et testes rogare ut de predictis confrciant instrumentum, fideiubens dictus constituens, sub ipoteca omnium bonorum, observare quicquid per eius maiestatis
procuratorem fuerit gestum; requirens dictus comes nos ut conficere deberemus instrumentum quod scripsi ego Cubellus de Limata notarius et meo signo signavi, signo et subscripcione iudicis et testium subscripcionibus roboratum. Iacobus iudex. Ioannoctus de Saxa interfui et me subscripsi. Ego Cubellus Ferranerius de Sancta Agata interfui et me subscripsi. Iacobus Adaldi cle Sancta Agata predicta
fateor et me subscripsi.
c - 1436. xlt.15
xxx
.
- 87.
patriarca alessandríno e t)escolo di Fircnze, Iegato della sede aposloAnagni - Giooanni Vilelleschi, lica, ad islanza di Bonífacio Caetani Palalino, ordina al podestà dí Anagni che gli assegní tulte le case ín contrada Caslello e i poderi presso Ia citlà, che gíà apparlennerc a Nicola Magni. Arc. Col., ín fug XXX,
n.87 (Arc, Caet., fotogr., B. I, n. l9).
Copía auten!íca, ínserila
ín C.1437.VI .22,26.
Reverendissime Paterninati Vestre exponitur pro parte Bonifatij Gaytanj de Palatinis quod, cum ipse fecerit pluries et varias expensas in servitio sancte matris ecclesie, prout costat eidem R. V. P. et preterea supplicat quod, pro aliquali compensatione, dingnetur R. V. P. concedere eidem domos confiscatas camere apostolice, que fuerunt condam dominj Nicolaj Mangni, positas in civitate Anagnie, in contrata Castellj, cum ortis et omnibus iuribus, adiacentijs suis; item poxessiones et terras ipsius dominj Nicolaj Mangnj, quas habebat in territorio civitatis predicte, que non sint per viam supplicatonis per V. R. P. alterj consignate; sperans ipse Bonifatius quod V. R. P. recompensabit ipsum de aliqualj re pro tempore venturo. Mandamus potestati Anagnie ut omnes domos et possessiones, que fuerunt olim dominj Nicolaj Mangnj de Anania, que non fuerunt concesse per supplicationem nostram, faciat assignarj supplicanti et eum in poxessionem induat. I[ohannes] patriarcha alexandrinus, archiepiscopus florentinus, apostolice sedis legatus. Datum 1 Ananie, die XV decembris, millesimo quatrigintesimo 2 [trigesimo] sexto, pontifrcatus Eugenij pape lllJ anno sexto. A. Cerinus de Corneto.
I Ahhr, dat
?
Omesso nel lesto.
,
c-t437.1.21.
460.
'-
(5.
Lorenzo) Onorato III Caetaní, col consenso dello zío Francesco Coetanì, nomina Giacomo Cola di Toledo suo procuralorc a conlratre matúmonio con Caterina Orsini.
Amaseno
Atc. Caet,, Ptg, n. 460. Oigínale, con solloscrízíoní aulografe, NeI oeno nola del sec. XV: Procuralorium parentele domini Honorati cum domina Catherina; del sec. XVII e XVIil (omesse); segnatwe, del sec. XVII: n. X, P. p., C. Ul.
F. VII, n 3z del
sec.
XIX: XXVll, n. 4.
Cunctis pateat presens instrumentum inspecturis et audituris qualiter anno millesimo quatricenteximo tricesimo septimo, indictionis quintedecime, mensis ianuarij die vicesimo primo, Honoratus Gaytanus, filius olim lacobi Gaytani, asserens se maiorem quatordecim annis et minorem XXV', cum consensu Francisci Gaytani, patrui ipsius Honorati, exposuit gualiter certioratus fuit qualiter dictus olim lacobus suus pater, nomine ipsius Honorati, contrassit sponsalia et matrimonium per verba de futuro cum domicella Catarina, filia Francisci de Ursinis, alme Urbis prefecti ac Gravine et Conversani comitis, promictendo eidem Francischo se facturum ita quod Honoratus., dum ad etatem pervenisset legitimam posset matrimonium contrahere, matrimonium ipsum contrahet cum Catarina; et ver$a vice idem Francischus, nomine Catarine eius frlie, contrassit sponsalia et matrimonium cum Honolato, promictendo dicto Iacobo se faeturum taliter quod, cum ipsa Catarina pervenyset ad hetatem perfectam posset matrimonium contrahere, ipsum matrimonium conhahet cum Honorato, prout patet per instrumentum. Et volem Honoratus adimplere omnia promissa per eius patrem, et non valens ad preseus! procter (!) viarum discrimina, persona-
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t72
liter interesse ad contraendum matrimonium, confisus de frde lacobi 1 Cole de Tolleto, constituit, cum consensu Francisci sui patruj, suum procuratorem nobilem Iacobum t Colam de Tolleto ad se presentandum in castro Ceppalonj et in alio quocumque loco ubi domicella Catarina moram traheret, et cum ipsa, nomine ipsius Honorati, matrimonium contrahendum per verba legitima de presenti, videlicet vis volo, ac per immissionem anulj in digitum anularem manus destre ipsius Caterine; dans procuratori facultatem guam ipsement exercere posset si personaliter interesset. Dominus constituens promisit perpetuo observare gue procurator faciet, sub ypotecha et obligatione omnium bonorum ipsius et pena viginti milium ducatorum et prestiti iuramenti. Actum in roccha castri Sancti Laurentij, in sala maiori dicte rocce:
notario Iohanne Montis de Vallecursa, notario lohanne Pannotis de castro lnule, Iacobo Martinj de Piperno, capitaneo dicti castri, et archipresbitero de dicto castro testibus. Dominicus condam notarij Vinzani de Monteregali, imperiali auctoritate notarius et nunc cancellarius Francisci Gaytani, scripxi ad instantiam Iacobi 1 Cole procuratoris. ST. Franciscus Gaytanus. 2 Honoratus Gaytanus. 2 L NeI
c
leslo
abb.
II.9
-1437.
la
2 Autografo.
2705.
.
Alfonso I d'Aragona, per 10000 ducati d'oro, r)ende Ie terre dt Eboli e Campagna a MarĂno Bulotta, procuratore di Baldassare della Ratta, conle di Caserta e di Alessano.
Montefusco
Arc,
Caet., Prg.
col seguenle alto.' S Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo Sicilie, Hierusalem, regnorum eius anno tricesimo guarto, die decimo septimo mensis Nos GabrielVenecia de Lauro, ad contractus iudex, Ioannes de Arminio de.Neapoli, per regnum
n,2705.
CopĂŹa, autentieala
nonagesimo secundo, regnante Ferdinando rege
maii,
X
indictione,
Neapoli.
Sicilie regia et apostolica auctoritalibus notarius, et
testes subscripti notum facimus
quod, adhiens nostram presenciam,
magnificus
utriusque iuris doctor Franciscus de Abinabulo, generalis auditor don Cesaris de Aragonia et Catherine de Aragonia, coniugum, comitis et comitisse Caserte, Sancte Agathes etc,, exibuit infrascriptum instrumentum empcionis terre Ebulj et terre Campane, factum per condam regem Alfonsum de Aragonia et condam iudicem Marinum Bulocta de civitate Sancte Agathes, procuratorem condam Baldaxerum (l) de Racta, Caserte et Alexanj comitem; cuius instrumenti tenor talis est .., Nos dictum instrumentum vendicionis terrarum
Ebull et Campane transumptavimus, ut dictus Franciscus, nomine comitis et comitisse, possit plenam fidem facere. Factum est hoc transumpti instrumentum, subscripcione mei iudicis et testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego Ioannes de Arminio notarius. ST. S Gabriel Venecia de Lauro ad contractus iudex. S Franciscus de Arminio de Neapoli testis. $ Notarius
Antonellus Mairensis de Nola testis. l[ Benedictus Paulj de Neapoli testis. S loannes de Ligorio de Neapoli testis. Nel oeĂ?so nola del sec. XV: Instrumentun autenticum privilegij terre Ebolj eac., segnature, del sec. XVil: n,2; del sec. XIX:
XXI, n. 52. Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricesimo septimo, regnante Alfonso, Aragonum, Sicilie ciha et ultra Farum, Ierusalem, Sardinie et Corsice rege, regnorum eius anno tercio, die nono mensis februarij, quintedecime indictionis, in castro terre Montisfusculi, Gaudine Vallis. Nos lacobus Tranchedus, de terra Montisfusculi et eiusdem annalis iudex, Petrus Cianatus de eadem terra, per provinciam Principatus ultra reginali auctoritate notarius, et infrascripti testes, videlicet dominus Petrus de Cardono, dominus Leonardus de Alberto, dominus Blanes Ararmus de Maytina, Anselamus et Herrichellus de Anselmo de Ayla, Petrus de Lione et Gualeardus, testes licterati, notum facimus guod, nobis accersitis ad presenciam Alfonsi, Sicilie citra et ultra Farum regis, ipse rex, parte una, consenciens prius in nos iudicem, notarium et testes tamquam in suos, cum sciret nos in hac parte non esse, nostram iurisdictionem et officium in hijs voluntarie prorogando: et nobilis iudex Marinus Bulocta de civitate Sancte Agathes, iuris peritus, tanquam procurator costitutus per Baldaxarem de la Ractha, Caserte et Alexanj comitem, ex parte altera: rex asseruit ipsum possidere, tamquam res proprias et fisci sui, bona feudalia, videlicet terram Ebulj, de provincia Principatus citra, iuxta territorium tene Campane, iuxta territorium Olibani, iuxta flumen Sileris, iuxta mare; terram Campane, sitam in provincia Principatus citra, 1 iuxta tenitorium Acerni, iuxta territorium Ebulj, iuxta territorium Oliveti, iuxta territorium Smachia, iuxta territorium Contursi, iuxta territorium Sei'rarum, mediante fumine supradicto: cum casalibus earum et cum hominibus, vassallis vassallorumque redditibus, feudariis quaternatis et non guaternatis, villanis, angarijs et perangarijs, domibus, edificijs, terris, vineis, campis seu pratis, nemoribus, olivetis, pascuis, molendinis, bactinderijs, bonis morticijs, iure patronatus, passagiis, plateaticis, censibus, montibus, planis, defensis, aquis, aquarum decursibus, banco iusticie et cognitione causarum civilium, maxime inter homines et per
REGESTA CHARTARUM
t7t
Ebulj et Canpane, et cum integro statu earum, et que de demanio in demanium et servicium et que de pheudo in pheudum sint; francas terras Ebulj et Campane, cum castris earum firmatis seu fortellicijs et cum dictis earum iuribus et pertinentijs; et quia per guelrarum tumbines (!) ac pro statu nostri regis et pro statu rei puplice regni huius earndem magestatem et regium fiscum a presenti indigere maxima quantitate pecunie et pro solvendis armorum gentibus et galeis militantibus ad stipendia nostri regis et rei puplice dicti regni, et propterea necessarium esse regie maiestati vendere de bonis, civitatibus, terris, castris et locis regni frdeiibus nostri regis; et propterea asseruit habuisse et habere tractatum curn pluribus personis et signanter cum dicto comite de vendendo terras Ebulj et Campane; et ideo rex, volens dictum tratactum ducere ad effectum, hodie terras ipsas Ebulj et Campane, cum fortellicijs in eis firmatis et cum turri que vulgo nuncupatur Ia Torre delle Cructe, casalibus, vassallis, iuribus omnibus et pertinentijs earum, cum portu, Iitore maris, fundico, dohana, iuribus et falangagii et hancoragii, et cum iure exiture et intrature, passagii et sfondicature cuiuslibet mercancie, et cum omnibus aliis iuribus et pertinentiis omnibus, ac eadem iura, spectantibus tam ad portum et ad litus maris, fundicum, dohanam, cum omnibus aliis iuribus civitatis Salerni, quam alium portum maris, litus, fundicum, dohanam, falangacium et ancoragium, secundum morem huius regni, ubi consimilia iura viguerunt et vigent, ac cum mero et mixto imperio et gladii potestate, liberando terras ipsas Ebuli et Campane a principatu et eius iurisdictione ordinaria vel extraordinaria, civili vel criminali, liberando homines terrarum
que de servicio
in
quoque omnes personas in perpetuum undecumque per dictum regnum Sicilie advenientes cum mercanciis et precipue ferri, salis et pellium ad fundicum, portum, litus maris telrarum Ebulj et Campane, tamen mercancias ibidem sfondicantes et ab inde alio in quocumque loco transportantes de mercede dicti fundici Ebulj et Campane, ita quod pro ipsorum advento et recessu per totum dictum regnum non possit repeti nec ab eis exigi per fundicanos, platearios atque gabellotos tocius Regni, immo constito de sfondicacione in fundico terrarum Ebulj et Campane, facti sunt liberi ac immunes ab alia solucione et pagamento cuiusvis gabelle et precipue exiture frumenti undecumque proventuri per regnum Sicilie intratureque, passagii, sfondicacionis, dohane, falangacii ac ancoragii cuiuscumque loci regni Sicilie per que seu quod essent forte transituri: assistente sibi suo consilio, vendi<ĂŹit et per fustem inperpetuum traddidit, tanquam bona ipsius regis et fisci sui et fisco suo incorporata, prefato comiti seu procuratori, stipulanti pro parte comitis et eius heredum, ex suo corpore legitime descendencium, pro precio ducatorum decem milium de auro ; quos 2 rex confessus fuit recepisse a comite; cum omni re, iure, actione, quod et quam habet rex in ipsis terris, exceptis hiis que debentur regi mayoris dominii ratione; necnon promisit rex literas affrancacionis vassallorum terrarum Ebulj et Canpane ipsi comiti, tanquam utili domino, fieri mandare, ipsumque comitem ab ipsis hominibus et vassallis facere assecurari et assecuracionis iuramentum prestari sibique responderi de omnibus; declaravit rex quod emptor et sui heredes, habentes causam ab eo, tuti sunt omni futuro tempore adversus pretendentes ius habere in ipsis terris Ebulj et Canpane, quodque comes et sui heredes, habentes et habituri causam ab eo, questionem non paciantur nec citari possint i quin s immo 3 persone quecumque si quod ius vel actionem possent, ex causa etiam docium, dodarii, quartarie, terciane, vite, milicie vel alimentorum, pretendere in ipsis terris Ebulj et Canpane, illud et illam contra regem et eius 6scum infra quatriennium prosequi valeant; ac voluit rex non posse nec debere procedi contra comitem et eius heredes et habentes causam ab eo, ponens rex perpetuum silencium omnibus pretendentibus ius in dictis terris: cassans omnes donaciones ac gratias forte factas olim de tenis Ebulj et Canpane, literas ac instrumenta, etiam si esset alii seu aliis quomodolibet ius guesitum, etiam si adecti fuissent possessionem Ebulj et Canpane, volens rex comitem suosque heredes et habentes causam ab eo omnibus anteferri; atgue concessit iudici Marino procuratori quod comes et sui heredes possideant tenas Ebuli et Canpane immediate a et in capite ab ipso rege eiusque curia et heredibus et successoribus in regno predicto, nullumque alium preter regem et suos heredes superiorem dominum recognoscant, et teneantur comes et sui heredes et habentes causam et habituri eidem regi et eius curie de L"dio integro servicio militari seu militi pro qualibet telrarum Ebuli et Canpane et particulariter declaratis suis vicibus faciendo, quociens feudale servicium comitibus et baronibus regni Sicilie per regiam curiam generaliter indicetur; siquid plus forte pro terris Ebuli et Canpane eidem regi et eius curie deberent pro dicto feudali servicio, rex emptori remisit, non obstantibus quibuscumque rescriptis. Mandans rex venditor magisnis racionalibus magne sue curie residentibus in archivo necnon Ăšesaurariis, archivariis et aliis oficialibus quod, perquisitis quinternionibus regie curie et conprehenso feudali servicio regie curie debito pro terris Ebuli et Campane, et dictum servicium medii militis pro qualibet ipsarum
DOCUMENÎI DELL'ARCHIVIO UAETANI
v4
redducant atque coscribant, solvendo comitem emptorem et suos heredes si guociens et quando feudale servicium comitibus et baronibus regni Sicilie per regiam curiam genereliter indicetur; supplens omnem sollepnitatem que in vendendis rebus fiscalibus et aliis patrimonialibus principi de iure requiratur; et convenit !'ex sic obligatum se, heredes et successores et bona et sue curie seu fisci omnia, iura et actiones emptori, stipulanti pro se et suis iheredibus et successoribus, omnia in presenti insh.umento contenta observare, sub pena dupli quantitatis precii vendicionis predicte, medietate regie curie applicanda aut curie ubi fuerit reclamatum et medietate emptori et suis heredibus; cum refectione dannorum, interesse et expensarum; rex iuravit, volens quod presens contractus vicem legis obtineat. De cuius procuracionis licencia et potestate nobis constat per documentum conscriptum manu notarii Cubelli de Limata 5 de civitate Sancte Agates, quod legimus et erat tenoris subsequentis, non abrasum nec in aliqua sui parte suspectum, signo notarii Cubelli et signo et subscripcione iudicis et testium in tali procuracione interveniencium roboratum ("f .C-l436.XII.l3). Ad emptoris suorumque heredum cautelam factum est hoc instrumentum per manus mei notarii supradicti, signo meo signatum, snbscripcione mei iudicis et testium subscripcionibus roboratum; et ad mayorem cautelam comitis et successolum et suorum heredum rex motu proprio se subscripsit nec non magister Iacobus Bolla qui cum aliis pro teste se
subscripsit. Rex Alfonsus. Iacobus Tranchedus de Monte Fuscolo annalis iudex. Petrus de Cardona testis interfui et subscripsi. Antonius Alberto testis interfui et subscripsi. Costallifo Castelladarh testis sum. Magister lacobus Bolla de Costalano phisicus me sbscripssi. Ioannes Guallardus testis interfui et suscribsi. Anceranus de Bricarello de Ayrola supradictis interfui et me suscribsi. ff Signum oucis proprie manus Petri de Leonibus scribere nescientibus (!). Cericellus de Lucarello de Ayrola testis sum. Presentatum apud acta magne curie magistri iusticiarii regni Sicilie per notarium Lucam de Casanova, procuratorem predicti comitis, die xxVIJ mensis iulij, v1 indictionis, Neapoli. Die quarto mensis novembris, tertie indictionis, apud cameram Summarie presens instrumentum presentatum fuit per notarium lacobum de Alferio, procuratorem comitis Caserte, Sancte Agathes et Alexani. Iacobus Andreas procurator actorum ()), iudex Marinus extraxi (?) ab isto tarenos XJ propter absenciam comitis non scripssi vobis; Anseramus non erat hic propter literas, est protestatus magister Petrus; die ultimo mensis septembris, XIIJ indictionis, presentatum per notarium Ioannem de Pothiolo, procuratorem domini Francisci de Ia Racta, comitis Caserte, utilis domini terre Ebuli, in magna camera Summarie, in regish'o adohe ; Petrillus scriba actorum magister. L
A pag. 153 è dello Sinerchie in mediatate 5 Nel /eslo delimata
2 Aggíunlo con ichíamo ín finc al àocumenlo. 'r
Nell'interlíneo, 4 Nel testo
c-t437.v.7.
3020.
Senlenza di Galeazzo Benzono Acquapuzza (nell'ísola presso la Torre Prelata, in terfitorio di) - Vítelleschi, pabíarca Gíooanni all'uopo depulato dal con la quale definisce di Cremo, commissario le lití per la bocca della Caoata fra i sermonetaní ed í sezzesi, specificando gli obblighi rispettioi per la manutenzione della medesima e per i laoori e la puca nel fiume Falcone o della Fossella.
Oilgínale. NeI oerco note del scc. XV: a,) Sententia de multis dilferentiis inter setinos Arc. Caet., Ptg, n. j020. et sermonetanos lata per Galeatium Bensonum de Crema legum doctorem... fuminis Fatconis seu Fossella Cole Campanellj necnon per apparaturam oris Cavate... sub annis Donini 1437, maii die 7'; ó) Sententia lata... per Galeatium commissarium... dominj patriarche alexandrini luper os Cavate et flumen Falconis iater magoi6cum dominum Franci*um Gaytanum et dominos ...i segnatutc, del
sec.
XVII: n. 2
(cortetto sop'a
un otigínafio n. 4); P. p., C. 6, Î.6t del
sec.
XIX: XXXIV, n. 2.
Sancti Spiritus adsit nobis gratib. Nos Galeacz Benzonus de Crema, legum doctor ac Iohannis patriarce alexandrini archiepiscopi forentinj apostolice sedis legati comissarius et iudex delegatus in causa versa et vertenti inter Franciscum Gaytanum, dominum casti Sermineti et dicti castri universitatem, ex pafte una, necnon comunitatem terre Setie, parte alia, occasione rupture seu disparature facte per homines Sermineti in dampnum et detrirnentum comunitatis Setie in flumine Falconis seu Fosselle Cole Campanelli, necnon occasione cuiuedam buche Cavate, que asseritur taliter devastata per illos de Setia ex quo sandalorum et scafarum difficilis sit transitus in eundo et recedendo a Terracena Serminetum; item occasione lutorum seu pantanorum, lingnorum adendorum, iis"arie piscande per flumina seu per flumen Aqueputride seu Cevate seu aliarum differentiarum inter supradictas partes existèntium. Volentes,
RECES
TA CHARTARUIU
175
tam pro bono pacis et concordie quam iuris rigore, ut omnibus litibus silentium imponatur: visa commissione nobis oretenus facta per prefatum patriarcham in castris pape prope Sanctum Petrum in Formis, quod ad loca prefate diflerentie deberemus accedere, differentias videre et eas terminare: viso quod, citatis partibus, ad predictum locum accessimus: informatusque ab ipsius partibus, causas differentie congnovimus: viso precepto per nos partibus emanato guatenus deberent iura coram nobis produssisse: visa productione coram nobis facta: visis literis conmissionis nobis per patriarcharn directis quatenus in causa procedere debeamus summarie: visaque permutatione per nos {acta de iudicis conpetentia et omologatione ac consensu per partâ&#x201A;Źs in nos adhibito: viso precepto per nos partibus emanato quatenus infra quingue dies deberent contra instrumenta et iura per partes coram nobis producta opposuisse et allegasse: viso guod partes nichil opposuerunt et allegaverunt: visis sententijs latis necnon instrumentis et iuribus per partes coram nobis productis: visis allegationibus: Lydano Nicolai Nardi de Setia, scindico comunis terre Setie, Paulo Sanguino, uno de duodecim officialibus comunis Setie, et notario Laurentio Saladinj, uno de populo Setie, et pro dicta comunitate comparentibus, citatis per nostras literas hodie ad hanc horam vesperol'um vel circa assignatas comuni Setie per Iohannem Pantanellum de Sermineto, nuntium per nos deputatum, ut retulit: presentibusque iurisperito domino Nicolao de Pontirolis de Forlivio et notario Leone Petri de Sermineto, procuratoribus dicti Francisci et universitatis castri Setmineti, per nos hodie monitis ad hanc sententiam audiendam: sedentes pro tribunali super quodam predulecto lingneo, in ysula sita prope Turrim Pretate, territorij Aqueputride, inter duo flumina, videlicet flumicellum et fumen Cavate: in hijs scriptis declaramus, pro ipsarum parcium bono pacis et concordie ac unione et tranquillitate, ac prc guiete et pacifico statu sancte romane ecclesie et totius provincie Maritime et yncolarum eiusdem, et ordinamus in hunc modum, videlicet: Primo quod locus fluminis Falconis seu Fosselle Cole Campanelli, quj asserebatur fuisse per serminetanos disparatus, apparatus remaneat et remanere debeat perpetuo et, si opus erit, ne dictus locus nunc taliter qualiter apparatus ab aqua superetur et devastetur, possit iterato per setinos de novo repararj et fortificarj ne ex alterutriusve partis disparatura valeat possessionibus et fructibus setinolum seu ipsius comunitatis Setie aliquod dampnum vel preiudicium inferre, cum benigniter tollerandum sit quod uni non nocet et alteri prodest. Item mandamus, specialiter etiam actemptis tenoribus sententiarum latarum, quod os seu bucca Cavate debeat taliter mundificarj et actarj ex quo facilis possit esse transitus sandalorum et scafarum absque eo quod necesse sit transeuntibus exonerare et discaricare eorum merces et res de sandalis et scafellis, removendo lapides a parte superiorj ipsius buche in flumine existentis et omnia alia prebentia impetum 'ipsius ague per dictam buccam currentis et sic impediencia dictum transitum sandalorum et scafarum et hec ciha halendas proximas iulij, sub pena V centum ducatorum aureorum, camere sedis apostolice applicanda; mandantes etiam quod os seu bucca Cavate manuteneatur et gubernetur perpetuo per setinos seu per comune Setie eorum expensis, ita quod omnes, ascendere et descendere volentes cum scafis et sandalis oneratis vel non,per dictam buccam, libere et tute pertransire possint; nihil innovando circa silciatam, longitudinemque et latitudinem dicte buche, prout in sententia lata'per Angeloctum tunc episcopum anagninum; decernentes quod ructura murorum ab utroque latere bucche Cavate debeant solum per setinos et comune Setie reactarj, et hoc sub predicta pena et infra predictum terminum. Item mandamus quod, ad hoc ut facilior sit sandalorum et scafarum transitus, illud speronum factum in flumine versus dictam buccam retroducatur per brachium medium de canna ita guod taliter reaptetur et fortificetur ne de eo amplius oriri possit questio inter dictas partes, et hoc sub pena ducatorum Vc, applicanda ut supra, fieri debeat citra predictas kalendas iulii. Item decernimus quod, incipendio a Turi Pretate infra versus Terracenam, per quadraginta cannas, totum flumen perpetuo manuteneatur per setinos seu comune Setie, ita quod scafelle et sandalj libere et tute peltransire possint, iuxta tenorern sententie late per arbitros tarracensis (!), et hoc sub pena ducatorum Vc, applicanda ut supra. Item decernimus, quod licitum sit setinis seu comuni Setie os seu buccĂ m Cavate, quotiescumgue necesse fuerit, pro comoditate agrorum et possessionum, apparare pro diebus septem continuis ad minus, facta prius pro quacumque vice notitia Francisco Gaytano, domino Sermineti, vel eius heredibus et successoribus, vel universitati castri Sermineti. Item, pro bono pacis et concordie, et ad hoc ut ambe partes simul bene convicinarj valeant, decernimus quod ambabus partibus liceat uti ac utantur vicissim paludibus omnibus ipsarum, necnon liceat Francisco et eius heredibus et successoribus et hominibus Sermineti piscari in flumine Cavate tam ultra pontem quam citra, absgue eo quod necesse habeant ipsis setinis licenciam petere, salvo quod in locis et piscarijs, gue sunt privatorum hominum tene Setie, in quibus ullatenus ipsis serminetanis piscarj non liceat nisi hoc de licentia
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
176
ipsarum specialium personarum processerit. Item mandamus quod serminetanis piscare volentibus non liceat in fiumine Cavate clausuras facere, que cursum aque dicti fluminis valeant impedire; necnon liceat setinis piscare in dicto flumine Cavate tam a parte superiorj quam inferiorj pontis originalis, nulla ab ipso Francisco, eius heredibus et successoribus et a serrninetanis petita licentia. Volumus tamen huic declarationj proxime et capitulo adiectum esse quod tam dictus Franciscus eiusque heredes et successores et homines Sermineti quam ipsi setinj, propter usum dictarum paludum et piscarie fluminis Cavate, quem et quam habebunt et facient in dictis paludibus et flumine, non possint referre nec opponere una pars alteri guestionem dominij vel prescriptionem allegare I set semper dicere ambas partes uti et fruj modo quo supra, iure presentis concessionis ipsis facte, in paludibus et flumine predictis, et hoc sub pena mille ducatorum aurj, applicanda camere apostolice, persolvenda per contrafacientem partem. Item mandamus quod nulli ipsarum partium in dictis paludibus et locis liceat lingna cedentium ea ita et ipsa iuxta ripam fluminis predicti incidere, ex quo impediatur aliqualiter transitus sandalorum et scafarum, sub pena ducatorlm quingentorum aurj camere apostolice applicanda, per partem contrafacientem persolvenda. Item decernimus quod tam Francisco eiusque heredibus et successoribus et hominibus Sermineti quam setinis quod liceat in Maritima super territorijs ipsarum partium ire venatum alla stracca, prius una parte ab altera petente et obtinente licentiam. Item ad hoc ut nulla questio confrnium orij possit inter ipsas partes, visa bulla apostolica Bonifatij optavj coram nobis producta, que definit confinia territoriorum Setie, Sermineti, Nynphe et Sancti Donati, mandamus ipsam observarj debere, reservatis tamen pactis inter condam Nicolaum Gaytanum, comitern Fundorum, et comune Setie, contentis in instrumento pacis per eosdem facte. Postremo mandamus quatenus nulli unquam, tam Francisco eiusque heredibus et successoribus et hominibus Sermineti quam setinis, nulli liceat dictum locum, quem supra reparatum permanere volumus, vel in aliqua alia parte dictum flumen seu flumina rumpere et devastare, nec circa declarata super os seu bucca Cavate et aiijs capitulis in hac nostra sententia comprehensis contravenire, sub pena decemmilium ducatorum aurj camere apostolice applicanda, per partem contrafacientem persolvenda, quam penam rector provinciarum Maritime et Campanie valeat, nomine camere apostolice,
exigere. Finaliterque concedimus per hanc nostram sententiam quod quotiescumque repertum fuerit quod setinj seu comune Setie dictam buccam et dictum flumen non ordinaverint et actaverint, liceat ipsis Francisco eiusque heredibus et successoribus et serminetanis dictam buccam fluminis Falconis seu Fosselle, vel guovis nomine censeatur, disparare de facto; volumusque etiam versa vice licere ipsis setinis, quotiescumque dictus Franciscus eiusque heredes et successores et serminetanj, de facto et sine causa, dictam apparaturam vel dictum ffumen in aliquo alio loco disparaverint et destrusserint, buccam seu os buche Cavate seu Pretate claudere et clausam tenere prout eis placebit. Circa reliquas difĂ?erentias, si pro ipsarum decisione iurisdictionem habemus, nobis imposterum reservamus terminandas, absolventes ulterius ipsas ambas partes ab espensis in ipsa causa factis propter iuxtam causam litigandi. Lata, data et in hijs scriptis promulgata fuit dicta sententia per supradictum dominum Galeacz commissarium, pro tribunali sedentem, et scripta et lecta per me notarium lohannem, de mandato dicti domini Galeacz, presentibus dictis Lidano, Paulo Sanguino et notario Laurentio de Setia, ut supra citatis; et iurispeĂşio domino Nicolao de Pontirolis de Forlivio et notario Leone de Sermineto, procuratoribus et sindicis predictis, ut supra monitis: sub anno millesimo quatricentesimo tricesimo septimo, pontifrcatus Eugenij pape guarti anno septimo, mensis madij die septimo, XV indictionis: Blasio Macthei, Antonio Belli Grandis, Nardo Cjmera et Mactheo Vischecta, de civitate Tarracine; Philippo Barbacavallyo de Ferraia, habitatore Sermineti, Bartholomeo Angeli de Monteleone, Iohanne Baptiste (!) de Urbe, de regione Arenule, et Andrea Petri Nelli de Setia testibus. Ioh^nnes Iacobelli Raonis de civitate Ferentinj, imperiali auctoritate notarius et nunc notarius dicti domini Galeacz comissarii, omnibus interfui
et ea de mandato domini Galeacz scripsi. M. t Abbr. allar
REGESTA CH^A.RTARUM
177
xxxx
c-t437 .vL.22,26.
-
87.
podestà e giudice del comune, ín aecuziane del mandato del patríarca - Teseo da Pergola, Giotsanni Vitelleschi, assegna a Bonifacio Caetaní Palatino Ie c:ase in contrada Castello ed i fondi postì presso Anagni, che già appailennero a Nicola Magni.
Anagni
-Arc. CoL, Prg.
XXXX, n, BZ (Arc. Caet., fotogr., B. I, n.
!
9).
Orígínale.
Legum doctor dorninus Theseus de Pergula, potestas et iudex comunis civitatis Anagnie et ad infrascriptarn causam commissarius et iudex specialiter delegatus a I tr[ohanne] patriarcha alexandrino, archiepiscopo florentino, apostolice sedis leigato, sedens pro tribunali ad banchum iuris palatij dicti comunis, quem locum pro tribunali ad hunc actum sibi elegit, de sero, hora vesperorum, cognoscens de commissione executionis et inrnissione in 1 poxessionem domorum et possexionurn concessarurn Bonifatio Gaytano de Sculcula, comiti palatino, per prefatum l[ohannem] patriarcham, prout patet ex concessione et rescripto manu propria ipsius l[ohannis] patriarce et sigillato eiusdem pernuie inpronte sigillo, cuius rescripti et concessionis tenor I talis erat ("f.C - 1436 . XII . l5 ) : que bona omnia predicti Nicolaj Mannj, banditi in curia generali, fuerunt camere apostolice confiscata per Bartholomeurn de Zambarella, archiepiscopum spalatl'ensem, tunc provinciarum Canpanie et Maritime pro ecclesia gubernatorem, de qua sententia et confiscatione apparebat per instrumentum scriptum manu notarij Dominici de Monteregalj, tunc notarij et o$cialis predicte curie generalis et prefati Bartholornei gubernatoris: visa representatione ipsius rescripti, visa eius consignatione, viso dicto instrumento confiscationis bonorum omnium dicti Nicolai et eius bandirnenti, visis dictis et actestationibus testium examinatorum per eum pro informatione comrnissionis predicte, visa etiam publica carta producta per nobilem dominum Bonifatium de Collemedio, visis omnibus que in predictis videnda fuerunt, volens obedire mandatis et commissioni predicti l[ohannis] patriarce, rnandavit michi infrascripto notario et Iohanni Macerie, publico mandatario, presentibus, quatenus, ad instantiam Bonifatij Gaytani seu lohannis Mei de Ripis, eiusdem Bonifatij procuratoris, debeamus accedere ad omnes poxessiones et domos, que {uerunt condam domini Nicolaj Mannj, et Bonifatium Gaytanum vel ipsum Iohannem Mei, eiusdem Bonifatij procuratorem, in ipsis domibus et poxessionibus ponere in poxessionem et tenutam, eidem Bonifatio vel eius procuratori dictarum poxessionum et domorum poxessionem tradere in signum verj dorninj et patronj, non obstante detemptione poxessionurn detemptarurn per dictum Bonifatium de Collernedio de dictis poxessionibus predicti Nicolai, nec obstante quacumque alia detemptione inlegitima cuiuscumqrie alterius inlegitimi detemptoris: reservatis tarnen iuribus et poxessionibus aliquibus civibus anagninis, concessis per rescriptum domini I[ohannis] patriarce, reservatis etiam iuribus colonum et laboratorurn quoruncumque dictarum terrarum et poxessionum: presentibus Dominico Fusco, Thomaxo l-o$ridi et Anibalo, de Anagnia testibus; presente Iohanne Mei, procuratore Bonifatij Gaytani, et in contumacia Bonifatij de Collemedio, ad hunc acturn legitime citato per Leoterium mandatarium publicum dicti commissarij, ut retulit, sub anno millesimo CCCCUXXXVIJ, pontifrcatus Eugenij pape IIII anno septimo, indictione XV, mensis iunij die XXII.. Die vero XXVJ dicti mensis, nos Iohannes Maceria et ego Antonius Tutij de Alatro, volentes obedire mandatis et commissioni predicti Thesey commissarij, ad instantiam lohannis Mei de Ripis, procuratoris Bonifatij Gaytanj, accessirnus ad domos et poxessiones infrascriptas, que fuerunt condam dominj Nicolai Mannj, videlicet ad domum cum orto positam in civitate Anagnie, in contrata Castellj, iuxta plateam, in pede ecelesie Sancte Marie, iuxta rem Philippi Ragye, viam publicam; necnon terras tres, vice et nomine omnium aliarum, que fuerunt dicti condam Nicolaj, iuxta rem Antonij de Zancato, rem heredum condam Cicchi Angelj, rem heredum condam Antonelli lohannis Rose, vias publicas; quarum domorum et poxessionum eidem lohanni, procuratorio nomine Bonifatii Gaytani, poxessionem et tenutam tradidimus et eundem in eis inponimus per traditionem clavium et per glebas terre et frondes arbqrum et fructus in eisdem poxessionibus seminatos, et omnia fecimus sicut in mandatis: Petrutio de Piperno, habitatore civitatis
Anagnie, Dominico Petri de Ferentino, Antonio Cellarario de Sculcula et Urbano Bellj Mansi de Forciano, habitatore dicte'civitatis, testibus. Antonius Tutij Mannj de civitate Alatrj, inperialj auctoritate notarius et nunc notarius et officialis dicti comunis et dicti dominj Thesei commissarij, scripxi ad petitionem dominj Bonifatii Gaytani et de mandato Thesey commissarii. ST. 1 Omes..a ne|
tv,
73
lesto.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAN
t7E
c
-1437.
vI.29.
1163.
Tone Cajetani Testamento dí Antolina de Cabannís, la quale isfilaisce suo erede unioersale il marito anorato CaetanÍ di Filettino, eon legatí per Ie sorelle, Perpetua, Gaspera e Marghefita, nonchè per i figli di qu6ta, Crístofora, Bartolomeo, Giacomo, Giacoma, Maria e Roasa Caetani, e per la zia ùrpo de Vallaríanis, nomínando /o slesso maríto e Petruccio Caetani suoí esecutorí testamentarí. Arc. Caet., Prg. n. I 163. Oigínale. NeI oerco nota del sec. XVII: Testamentum Antoline uxoris Honorati Caetani, anna 1437, in castro Turris; segnalun del sec. XIX: n' 9. die
S Anno millesimo ccccxxxviJ, indic,tione XV, pontificatus Eugenij ItrlJ anno VI1, mensis iunij XXIX. Magnifica domina Antolina de Cabannis, infirma corpore, mente tamen sana recteque
locutionis existens, presens nuncupativum, quod sine scriptis iure civili dicitur, testamentum in hunc rnodurn facère procuravit: In prirnis reliquit pro ipsius anima decenas cere decem, de gua cera Éant candele et dupleria que distribuantur inter presbiteros et clericos qui interfuerint officio divino in die funeris suj.
item mandavit, si ipsam de hac infirmitate, quod absit, mori contigerit, corpus suum sepelirj in ecclesia Sancte F,{arie de Felecteno, ia loco ubi iacent parentes, videlicet pater et mater Honorati Gaytani, suj legitirnj virj, in qua ecclesia voluit ut edificetur una capella sub vocabulo Sancte Marie de Resurrectione, edifrcande reliquit fiorenos centum et unum calicem cum una planeta, valoris XVJ ducatorum "u] "up"il.dictos calicem et planetam, non numet'ando istos XVJ cum centtlm forenis predictis. Item auri, inter reliquit ducatos duos pro qualibet ecclesia castri Magentie, pro quibus presbiterj et clerici dicti castri teneantur celebrare omnes simul una vice et olationes facere ac pteces fundere pro anima sua et parentibus eius. Item reliquit quod maritentur due orfane, quibus reliquit per quarnlibet libras centum. Item reliquit Sancte Marie de Resurrectione ducatos IJ pro remissione peccatol'um eius. ltem reliquit Margarite sue sororj unum par inaureorum vel circellorum baccatolum vel pernatorum, quod habet, et duos anuios suos etiam baccatos vel pernatos. Item reliquit eidem Margarite unum superperticam (!) ad aurum et, per quemlibet filium ipsius domine, ducatos VIIJ, videlicet Christoforo, Bartolomeo et Iacoho Gaytano, ut exinde faciant tunicas quilibet ex suis suam. Item reliquit Perpetue sue sororj ducatos X. item reliquit Caspere sue sororj unam culham ex suis, est illam (!) que effecta est et laborata ad rosas et gillos, et unum par lintheaminum et ducatos quinque pro uno cubili; et per quemlibet 6!ium ipsius Caspere ducatos IJ. trtem reliquit lacobe, Marie, Roase, dicte Margarite 6liabus, ducatos IIIJ per quamlibet pro una corrigia. Item reliquit dicte Iacobe unum capiczellum ex capiczellis aureis quos habet. Itern reliquit domine Lippe de Vallarianis, zie sue, ducatos duos. Item reliquit coinmatribus et filianis suis de Magentia forenum mediurn per quamlibet. Item reliquit Tutio Nallj, suo compatrj, ducatum unum. Item mandavit quod sorores sue, videlicet domina Margarita, domina Perpetua et domina Caspera, stent tacite e contente legatis per eam factis et quod plus de bonis ipsius testatricis petere non possint; et in casu quo dicte ,oror", plus petent, quod statim cadant a legatis per eam eisdem factis. Testatrix dictum Honoratuno Gaytanum, suum legitimum virum, heredem universalem istituit, cui Honorato iure legati et istitutionis reliquit omnia bona sua. Ad gue omnia et singula expedienda magnificum dominum Petrutium Gaytanum et dictum Honoratum suos executores ei huius testamenti fidei commissarios istituit, dans eis liberam potestatem et generale mandatum cum libera amministratione. Actum in castro Turris, pertinentijs Campanee, alatrine dyocesis, in curia ipsius castri, in camera picta, iuxta thorum seu cubile ipsius I testairicis: pr'esentibus notario Pascale Ciapanne de Felectino, Nicolao Dominici, ". Ravallo Antonij trohannutii de tebis, Iohanne Antonij, Andrea lohannis lacobi, Iohanne notarii Gorij et Iohanne Cicchi trohannis, de Turrj prefata. Iohannes Benedicti de Tuni Campanee, dyocesis alatrine, irnperiali auctoritate notarius. ST. I Manca
c
-1437
Gaeta
.
qualche parcla, danneggíata dall'umídità.
vlil.l .
Alfonso I à'Aragona caTtfetma a Crístoforo I Caetani Ia -Iascíarla ogli eredi e disparne comunque líberamente-
Atc. P. 4., C. 3,
Caet,, Ftg.
i,p.,
del
eontea'dt Fondt, con facaltà dí
Ottgína!".. Ne/ oerso segnature, del sec. XVII: n. 7 (conetto soqîa un oigínafio n.3); XIX: X)O{X, n. 30. Arc. Caet., Prg. a. 824. Copía, autentíccla cal seguenle atlo: Anno a Nati-
n. 2469.
sec.
2469 ,82,4.
REGEST.A. CHARTARUM
t79
vitate miliesino quingentesimo sexto, indictione nona, die sexta mensis martij, ponti6catus Iulij pape secundi anno tertio. Noverint universi presens transumpti instrumentum inspecturj guod nos Antonius de Monte, archiepiscopus sipontinus curieque cau$arum et camere apostolice auditor, vidimus Alfonsi regis Aragonum, Sicilie regis, licteru eius sigillo cereo cum cordula impendente signatas, quibus inspectis, ad requisitionem Flonorati Gaytani, ducis Trayecti et Fundorum comitis etc,, per notarium infrascriptum ipsas exemplari mandavimus; quibus omnibus autoritatem et decretum dictg curig atque nostram interponimus. Tenor licterarum est talis.,. Presentes licteras 6eri mandavimus sigillique nostri fecimus appensione communiri. Datum et actum Rome, in domo habitationis nostre: dominis ST. Barnaba Fernandi,.. I et Iohanne Baptista de Ecclesia romano, curig eusaÌum camere apostolicg notarijs, testibus. Sig.' Berandus de Molario, lugdunensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus necnon curie causarum camere apostolice notarius, preseus transumpti instrumentum, manu alterius scriptum, confeci, cum dicti archiepiscopi et auditoris sigilli appensione signatum, (NeI matgine ínferíote, a síníslra): 1506 martij, Tranguillus Mensuris; (nel oerso): Privilegium domini regis Aragonie de conflrmatione comitatus Fundorum facta domino Cristoforo Cayetano eiusque heredibus et successoribus. NeJ uerso segnature del sec. XVII: n, 2 (corretto sopîa un originaio 7); P. 4, C. 3, I. l; del sec. XIX: XXXIX, n. 26.
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Hierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritiane, universis presenti's privilegij seriem inspecturis. Exaltat potenciam principum ... Per Christoforum Gaietanum, rnilitem, comitem Fundorum ac logothetam et prothonotariurn huius regni nostri Sicilie, collateralem et consiliarum nostrum, fuit nuper maiestati nostre supplicatum quod, cum olim regina lohanna secunda, mater nostra adoptiva, quondam Iacobo Gaietano, militi, comiti Fundorum, pahj eiusdem Christoforj, donec viveret, et, post eius obitum, ipsi Christoforo et suis heredibus utriusque sexus, ex suo corpore legitime descendentibus, natis et nascituris, eoque sine legitimis liberis obeunte,lacobo iuniori,
Rogerio, Francisco et Lodovico nepotibus suis, subsceptis ex quondam lacobello Gaietano, ipsius lacobi comitis 6lio primogenito, et eorum heredibus uhiusque sexus, ex suis corpodbus legitime descendentibus, servata inter eos etatis et sexus prerogativa, scilicet quod maior natu minoribus et rnares feminis, ipseque Christoforus et heredes sui eius nepotibus et eorum heredibus preferantur, notabilia servicia et incocusse frdei merita lacobj comitis et Christoforj et guedam alia in sue rnentis revolvens examine, comitaturn Fundorum, de provincia Terrelaboris, necnon civitates, terras, castla, casalia, loca et bona omnia pheudalia, ad dictum comitatuin spectantes et spectancia queve tunc per lacobum comitem seu Christoforum eius filium, ipsius Iacobj comitis, genitoris sui, aut alios sui parte tunc tenebantur, cum castris seu fortilicijs, hominibus, vassallis, vassallorumque redditibus, pheudotarijs, subpheudotarijs, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, molendinis, bactinderijs, aquis, aquarum decursibus, bancis iusticie, cognicione causarum civilium inter homines et per homines comitatus, civitatum, terrarum, ca$trorum, Iocorurn predictorum, tenirnentis, territorijs, iuribus, iurisdicionibus, racionibus, accionibus utilique dominio et pertinencijs omnibus, ad dictos comitaturn, civitates, terras, castra, casalia, loca et bona pheudalia spectantibus, et cum statu ipsorum, que erant de demanio in dananium et que de servicio in servicium, pro eis valoribus annuis et contingentibus proinde pheudalibus servicijs seu adhois, cum, pro et sub quibus iam dictus comitatus et civitates, terre, castra, loca, casalia et bona pheudalia per progenitores, genitorem, fratrem et neptem lacobj comitis aiias possessa fuerint et pel ipsum lacobum comitem et Christoforum aut alios, eius nomine, tunc inmediate et in capite a curia nostra tenebantur': necnon et sub titulo cornitatus dicte civitatis seu comitatus Fundorum, quo progenitores, pater et frater lacbbj comitis decorati fuerunt, volens eadern regina prefatum Chrristoforum, nob obstante quod esset secundo genitus filius Iacobj comitis, et heredes suos previos in ipsius comitatus, civitatum, castrorum, locorum et bonorum pheudalium successione prefatis eiusdem Christofori nepotibus, non obstante quod ex primogenito Élio dicti iacobj comitis suscepti fuerint, seu ius primogeniture in bonis pheudalibus eis competeret, et ipsorum heredibus legitirnis omnino antefeni, prout reginales materne lictere, magno pendentj sigillo munite, reginalique manu signate, sub datum 3 in Castro novo Neapolis, anno miliesimo CcccoXVIIJo, die quarto mensis novembris' XtJ' indictionis, hec et alia continent: necnon et prefata regina eidem lacobo comiti, sua vita durante, eoque decedente, prefato Christoforo filio suo, pro se et suis heredibus et, post illius obitum, sine prole legitima derelicta, prenominatis lacobo iuniori, Rogerio, Francisco et Lodovico eorumque heredibus utriusque sexus legitirne descendentibus, etatis et sexus preorogativa servata, in comitatu Fundolum omnibusque civitatibus, terris, ca$tris, casalibus et locis eomitatus eiusdem, quas et que Iacobus comes per se vel alios in regno Sicilie ex reginalj conGrmacione tunc tenebat, et que in futurum possidere contingeret, ac in iilorum et illarum hominibus et vassallis iurisdicionem criminalem, meri et mixti imperij gladijque Potestatem et exercicium iuúsdicionis ipsius dederit graciose, superioritate maioris doninii et his que regine et sr.lis
tE0
DOCUMEN f
I DELL'ARCHIVIO CAE'f ANI
heredibus et successoribus connpetant, ipsius maioris dominij racione, reservatis, prout per alias reginales Iicteras, dictis sigillo et subscrpcione munitas, datum in Castro novo, sub eodem anno MoccccoXVIIJo, die quinto mensis novembris, XlJe indictionis, apparet: et arnplius ipsa domina regina, contemplacione notabilium serviciorum eiusdem Christoforj, eidem et suis predictis utriusque sexus heredibus, imperpetuum, annuam provisionem unciarurn ducentarum de carlenis argenti, percipiendam super pecunia generalium subvencionum et collectarum, subsidiorum, donorum, taxarum et aliarum regalj curie annis singulis debitarum per universitates et homines civitatum, terrarum, castrorum et locorurn comitatus Fundorum aliarumque ornnium terrarum eiusdem Christoforj, ubicumque per regnum Sicilie positarum, in pheudurn et sub pheudali servicio graciose donaverit; et factis sibi propterea licteris oportunis sub datum 3 in Castro novo Neapolis per rnanus dicte regine, anno Mocccc"XVIIJo, die XIIIJ. mensis augusti, Xll" indictionis: quas concessiones cornitatus, civitatum, castrorum et locorum cum titulo comitatus, castris, fortilicijs, hominibus, vassallis, iuribus, racionibus et pertinencijs omnibus, necnon et iam dicte iurisdicionis criminalis, merj et mixti imperij cum gladij potestate ac annue provisionis unciarum ducentarum pretactarurn.(!), per eamdem reginam factas, tarn regina post suam coronacionem Iacobo corniti pro se et eius heredibus ac filio et nepotibus eorumque heredibĂşs confrrmaverit per alias suas licteras, omni solennitate suffultas, datum 3 in Castro novo anno l\{occccoxxo, die XXV' mensis aprelis, XIIJU inditionis, quam nos, dum pro eadern regina generalis vicariatus vicibus fungeremur, ipsi lacobo comiti et Christoforo pro se et ceteris prenominatis easdenr gratias confirmaverimus, prout in nostre maiestatis licteris, datum 3 in regio castro civitatis Averse, die XIIJ. novembris, anno a Nativitate Moccccoxxl;o: Iacobus iunior, Rogerius et Lodovicus, nepotes Christofori, diem suum clauserint extremurn, nullis heredibus legitirnis ex ipsorum Rogerij et Lodovici corporibus derelictis, sed superstitibus Francisco Gaietano et eodem Honorato, filio legitimo et naturalj lacobj iunioris, gui duci Andegavie hosti nostro notorio et damnate opinioni, aliorurn adversariorum et rebellium nostrorum ad invasionem huius regni Sicilie sediciosis artibus aditum preparanciurn, prophanabiliter aderendo, contra maiestatem nostram manifestam rebellionern commiserint et perfidiosius perseverent in eadem: propter quam ius successionis, quod eis, iuxta fornnam concessionum predictarum, in eisdem comitatu Fundorum, iurisdicione criminali et assignacione annua unciarum ducentarum, eoclern Christoforo Fundorum comite, absgue prole legitirna vita funto, forte cornpeteret, ad fiscum nostrurn fuerit et sit devolutum: dignaremur eidem comiti prefatum comitatum Fundorurn cum civitatibus, castris, Iocis et iuribus, iurisdicione quoque criminali merique et rnixti imperii et provisione annua dictarurn unciarum ducentarum, iuxta seriem privilegiorum reginalium, ad uiterioris cautele sufiiagium confirmare, dictumque ius successionis ad curiam nostram devolutum graciosius impartirj, sibique concedere quod libere possit, ad eius eleccionem, dicturn comitatum Fundorurn easdemque civitates, Ioca, casalia, terras et castra culn pertinencijs suis, iirisdicionemque criminalem et annualem assignacionern ac iura que comes idem nunc possidet et in posterum eum acquirere contigerit seu ad se de iure spectabunt, filijs suis, sive ex suo corpore legitime descenderint sive non, ex testamento aut alia ultima voluntate seu donacione aut aiio titulo disponere vel legare: ita quod ipsi frlij et successive eorum heredes legitime descendentes valeant in eisdem cornitatu, bonis feudalibus, cum titulo comitatus ac alijs omnibus unusquisque illorum, in eo quod sibi per eundem comitem genitorem et avurn suum donaturn vel relictum extiterit, succedere, ac eciarn possidere, prout ceteri comites et barones dicti regni eoruna comitatus, baronias et bona possident: nos enirn in nostri pectoris claustro revolventes cutratrn, devocionem et 6dem constantem eiusdem Christoforj Gaietanj, cornitis Fundorum etc., erga servicium et staturn nostre maiestatis, qui guanto magis status noster in hoc regno discriminosis temporibus fluctuavit tanto fideĂŹius in eiusdem nostre fidei fumitate permansit; et considerantes singularia et fructuosa servicia tam per eundem comitem quam per eius 6lios, utpote Honoratum comitem Murchonj, Iacobum et Casparem Gaietauum, camera:ium
et maiorem pincernam seu copperium, milites, fideles nostros, utrogue tempore et bellorum et pacis, nuiiis suarurn personarurn parcendo periculis, laboribus et expensis: quin pocius pro fidelitate nostra servata varia darnna atque dispendia supportando, captis et in predam positis, nonnullis terris [et] castris comitis ipsius et alijs bonis plurimis per hostes et rebelles nostros, eontra guos dimicando illorurnque incursibus innepide resistendo, robur fiducie et animositatis statuj nostre celsitudinis adiecerunt, culminj nostro prestita queve prestant et prestare poterunt meliora, propter gue comitem ipsum eiusque natos nostra gracia adeo dignos et benerneritos reputamus ut votis suis annuamus: eidern comiti tanquam benemerito et suis heredibus comitatum Fundorum omnesque civitates, terras, casalia, castra et loca, per eundem Christoforum coroitem possessa, cum eodem titulo comitatus, horninibus, vassallis et suis iuribus,
REGESTA CHARTARUM
l8t
ac merurn et mixtum imperiurn prefatarnque provisionem annuam unciarum ducentarum, in et sub illis honoribus, preeminencijs, clausulis, non obstancijs, condicionibus, retencionibus, reservacionibus et servicijs in dictis reginalibus et nostris confirmacionibus, quas in sui prima figura originaliter inspici fecimus gueque hic fiaberi volumus pro exaratis, excepta clausula et vinculo successionis prernencionate nepotum ipsius comitis, per nos, heredes et successores nostros in regno Sicilie, confirrnamus et de novo donamus; con-
siderantes ius dicte successionis quod, in casu mortis comitis sine prole legitima, suis nepotibus in eodem comitatu Fundorum et alijs gracijs supradictis competere potuisset per obitum Rogerij et Lodovici, absque liberis legitimis, ac per rebellionern notoriam ipsorum nepoturn Francisci et Honorati superstitum qui, in eorum indurati perfrdia, hostibus et alijs rebellibus nostris contra personam et statum nostrum prestando presidium, eundem statum nostrum et tranquillum regnj huius conati sunt pro viribus conquassare, fore et esse ad nos et curianr nostram merito devoluium et de eo nostra interesse de iure disponere: eiusdem privilegij serie, per nos et nostros iarn dictos heredes, prefato comitj et cuj voluerit ius ipsum successionis nobis competens per rnortem, legitimis heredibus non relictis, Rogerij et tr-odovici, et per rebelIionem ipsorum Francisci et Honorati, concedimus et donamus: legibus, iuribus, constitucionibus Regnique capitulis, statutis, ritibus, rnoribus, observancijs, consuetudinibus et alijs facientibus in adversum et presertim concessionibu$ et confrrmacionibus supradictis nullatenus obstituris; investientes prefatum comitem per nostri traddicionem anulj, ut est moris, quam investituram vim donacionis et assecucionis dicti iuris decernirnus obtinere; cedentes eidem comiti et quibus voluerit omnia iura omnesque acciones conpetentes et conpetencia in ipso iure successionis et contra quascumgue personas, sic guod idem comes, ipso iure translacionis dominij et iurium predictorum ac titulo presentis donacionis, possit ius predictum habere et possidere et de eo, tanquam de re propria ac iusto titulo acquisita, suas facere voluntates, quibus iuribus et accionibus supradictis possit uti guemadmodum nos poteramus ante presentem donacionem et iuriurn cessionern possemusllue nunc et eciam postea quandocumque; ita quod comes Fundorum libere possit dicturn comitatum Fundorum, cum titulo comitatus, civitates, terras, casalia et castra curn omnibus iuribus, ac iurisdi' cionem crimjnalern curn mero et mixto imperio gladijque potestate, necnon provisionem annuam unciarum dictar.um una cum iure successionis eiusmodi retrinquere, testarj, disponere vel legare dictis eius filijs, natis iam et de cetero nascituris, sive ex siro corpore legitime descendentibus sive non, super quorum natalium defectu dispensamus, aut cuj vel quibus duxerit eligendum, quos ad hec subsceptibiles reddimus et capaces; quodque tam ipsi 6lij quam eorurn heredes, creati videlicet et creandi, ex eorunn corporibus legitime descendentes, in ipsis comitatu, bonis pheudalibus, honore vel titulo cornitatus ac iurisdicione et assignacione annua succedere eaque possidere valeant, prout ceterj cornites et barones regnj huius, et signanter idem comes Fundorurn, eorurn comitatus, baronias et bona tenent ac tenere consueverunt; fidelitate tamen nostra ac !r"."du* et successorum nostrorum in regno Sicilie predictisque pheudalibus servicijs seu adhois, alijs quoque noshis et cuiuslibet alterius fidelis nostri iuribus semper salvis. Et ideo magistro iusticiaro et magno camerario regnj Sicilie eorurnque locatenentibus, iudicibus rnagne et Vicarie curiarum et presidentibus in camera Summarie nec non vicemgerentibus, iusticiarijs, capitaneis, magistris camere! comrnissarijs, thesaurarijs, erarijs ceterisque o6cialibus tam ad iusticiam quarn ad guerrarn eorumque locatenentibus, in regno Sicilie et presertim in provincijs Terreleboris et Comitatus Molisij ac uiriusque Aprucii constitutis, tradirnus in mandatis quatenus, fcrma presencium per eos actenta, ipsas omniaque in eis contenta prefatis Christoforo comiti Fundorum et eius 6lijs eorumque heredibus supradictis observent et faciant ab ulij, obr"ruarj, nil in contrarium temptaturj, si graciam nostram caram habent et indignacionern cupiunt evitare. B [n cuius rei testirnonio presentes 6erj iussimus, sigillo nostro magno impendenti munitas. Datum in civia, poete laureati legunnque doctoris ac regnj huius logoa 1 tate nostra Gaiete per rnanus Antonii de Bononia thete et prothcnotarij locurntenentis, die primo augusti, XVU indictionis, anno a Nativitate McCccXxXVIJ, a a regnique Sicilie anno tercio, aliorurn regnoruno nostrorum anno vicesimo secundo. Rex Alfonsus. Si;. t (Nel margine ínferiore, a sinístra).' Dominus rex mandavit rnichi Arnaldo Fonolleda ; (sulla pltca) : Registratum in cancellaria penes cancellarium; (ne/ lrerso); Frivilegium confir'macionis facte per dominum norLurl regem Aragonie domino Christoforo Gaytano de cornitatu Fundorum, et guod in ipso cornitatu
et possint suj heredes ipsumque cornitatunr cuicumque voluerit legando, cum iuribus et pertinentiis ornnibus.
subcedere valeant
in
suo testamento
I S.gue une parala íIleggíbile per I'umídità. j Rsfa sallanto la cordícella di caaapa appesa aIIa plíca. ó Frammznlo, ín cera rcssa, appeso alia plíca con naslríno xtíco, rosso e gíalla. a Aulografa,
t Abb.
dat
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
182
c
-1437
.VIII. 7.
492.
- Beloto " de Oltrona,, arcidiacono della chiesa di Paoía, soslilufo dt Fitrippo de Prooanís, precetlore del monastero di S. Antonio di Mílano, nomínato dal Concilío dí Basilea commíssario per I'esecuzione delle índulgenze per la coru)ersione dei greci, certífica che Alessandro Caetaní Palatino, studente di legge in Paoia, ha eontribuito a tale opera; e stabilísce Ia formula e Ie modalità con cui egli può essere assofto dal proprio coffissore.
Paoia
Arc, Caet., Prg. n.492. del sec. XIX: XV, n. 37.
Esemplare
oigínale(?), mancanle dí qualsíasi nota cancelleresca e del
sígíllo. Ne/
uerso
segnatura
YEsuus.
Universis presentes litteras inspecturis, nos Beiotus de Oltrona, archidiaconus ecclesie Filippi de Provanis, preceptoris monasterij Sancti Antonij Mediolani, a sacrosancta generali basiliensi synodo ad executionem indulgentiarum pro reductione grecorum per ipsam synodum papiensis, domini
cencessarum commissarii constituti subdelegatus seu comissarius substitutus, notum facirnus quod egregius
Papie legum studens, dominus Alexander de Gaytanis de Roma, plout in sua conscientia asseruit, tribuit ad predictum opus reductionis et in troncho in ecclesia maiori Papie reposuit, iuxta tenorern dictarum indulgentiarum. Quapropter quicumque sacerdos, secularis vel regularis, alias discretus, queno in confessorem elegerit, eumdem Alexandrum semel in vita et semel in rnortis articulo ab omnibus peccatis et censuris ecclesiasticis plene absolvendi et alia faciendi facultatem habeat, que in decreto dictarurn
indulgentiarum late continetur et sub hac forma: Dominus noster Yeshus Christus per meritum sue passionis dignetur te absolvere et ego, auctoritate sancte matris ecclesie ac sacrosancte basiliensis synodi in hac parte mihi concessa, te absolvo ab omni sententia excomunicationis, suspensionis et interdicti, a iure vel generaliter ab homine prolata, etiam sedi apostolice specialiter reservata, et plene te restituo sacramentis ecclesie et comunioni fidelium; et eadern auctoritate te absolvo ab omnibus et quibuscumque peccatis, culpis et negligentijs, mortalibus ac venialibus, de quibus corde contritus es et ore confessus, et de quibus libenter confitereris si tibi ad memoriam venirent; et remitto omnem penam pro eis tibi debitam ac plenariam illam remissionem hac vice tibi impertior, quam ecclesia concedere solet omnibus Romam tempore iubiley vel crucesignature ad recuperationem Terre Sancte tempore passagij generalis euntibus, in nomine Pahis et Fili et Spiritus Sancti, amen; ac dispenso tecum ut, non obstante quacunque irregularitate occulta, preterquam bigamie vel homicidij voluntarij causa, contracta in susceptis ordinibus, ministrare et ad suscipiendum si alias fueris idoneus accedere beneficia obtinere valeas et quecumque tibi liceant que licerent si huiusmodi irregularitas non esset. Instruat etiam confessor ut per annum a die confessionis singulis sextis ferijs impedimento cessante aut si dictis sextis ferijs ex precepto ecclesie, regulari observantia, iniuncta penitentia, voto vel alias jeiunale teneatur, una alia die singularum septimanarum eiusdem anni, gua ad jeiunandum non sit astrictus, jeiunet, aut'idem confessor in alia pietatis opera comrnutet ac etiam eadem die qua jeiunabit aut yeiunare deberet septem psalmos vel missam dicat vel aliud pietatis opus quod idem confessor sibi iniuncxerit agat, et iniungat eidenn ut restitutionem et satisfactionern faciat hijs qtrorum interest infra tempus de quo sibi videbitur, et admoneat ipsum ut, pretextu huiusmodi gratie, non delinquat, alias huiusmodi indulgentie sibi non prodessent; predictus confessor poterit commutare vota pereginationis et abstinentie et alia similia quecumque etiarn sedi apostolice reservata; quo casu mandet quod id quod fuisset expositurus in executione predicti voti exponat ad hoc opus reductionis grecorum et reponat in capsa et similiter Ce incertis et ablatis ac maleacquisitis. In quorum testimonium presentes fieri iussinius et sigilii nostri munimine roborari. Datum Papie, die vllJ augusti MccccoxxxvlJ, indictione XV*.
c
-1437
.
x
.13 .
LXIV - 56.
debitore dí 3B once, 27 tarini e 7 graní ad d'Alife - Píetro " de Cubelio " si dichiara Agnesella Gaetani, aIIa quale sí obbliga di rcstituùli ín carlini d'argento. Atígínale, con soltoscnzíoní autogafe. Arc. CoL, Prg. LXIV, n.56 (Arc. Caet,, fologr,, B, I A, n,361).
Piedimonte
tf, Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo trigesimo septimo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Hungarie, Ierusalem ac Valencie, Maioriiharum, Sardinie, Corsice,
REGESTA CHARTARUM
t83
duce Acthenarum et Neupatrie ac eciarn comite Roxilionis et Ceritanie, regnorum citra Farum anno tercio, die terciodecimo mensis octobris, prime indiccionis, in Pedemonte. Nos Guillielmus Saccente de Pedemonte, per regnum Sicilie reginalj auctoritate ad contractus iudex, Damianus de Stephano de eadem terra, per provinciam Tene Laboris et Comitatus Molisij eadem reginalj auctoritate notarius, et intrascripti testes licterati, videlicet Honufrius de Formd, dompnus Petrus Ruccinelle, notarius Benedictus de Balsarno, magister Masellus magistri Cicci et dompnus Laurencius Nicolai Petrj de Iohanne, de dicta tera Pedisrnontis, notum facimus quod, in nostrum presencia constitutis Petro Antonij Petri de Cubello, dicto Petrj de Antonj Grande, de Pedemonte, ex parte una, et magnifica domina Agnesella Gaytana etc., ex parte alia: prefatus Fetrus Antonij Petri de Cubello, dictus Petrus de Antoni Grande, per se suosque heredes et successol'es, ad interrogacionem sibi factam per Agnesellam, ornnia infrascripta pro se suisgue heredibus et successoribus stipulantem, confexus fuit se dare debere eidem domine, ex causa mutuj facti condarn dompno Cubellono, patruo ipsius Petrj, et Iohanni Fetri de Cubello, patruo eiusdem Petri, nec non et eidem Petro per earndem dominam olim et usque in presentem diem, facta finalj ratione inter eos coram nobis de pecunia per prefatam magnificam 1 donninam 1 ipsis condam dompno Cubellono, Iohannj et Fetro mutuata, et de pecunia assignata per ipsos ac per alios eorum parte eidem magnifice domine de carlenis argenti, sexaginta per unciam et duobus per tarinum ? computandis, uncias triginta octo, tarenos viginti septem et grana septem: quam pecuniarn Petrus debitor promisit eidem domine dare in carlenis predictis et non in alia specie monete, ad omnem prefate magnifice domine requisicionem; Petrus promisit prefate domine ac se, heredes et successores suos et omnia bona sua obligavit de predictis litem non inferre, ymmo predicta omnia observare, sub pena duplj precij debiti supradicti, medieiate regalj curie aut curie ubi reclamacio facta fuerit applicanda et medietate dicte domine suisque heredibus et successoribus applicanda; actumque extitit inter contrahentes quod presens cautela possit re6ci quociens opus fuerit, veritatis substancia non mutata: item quod pena pecuniaria per penarn periurij non tollatur sed de iìtrague agi possit. Ad cautelam dicte magnifice domine suorumque heredum et succexorum factum est de predictis hoc instrumenturn per rnanus mey predicti notarij, signis et subscripcionibus nostrum iudicis et testium roboratum. ST. ffi Guillielrnus Saccente ad contractus iudex. S. fi Honufrius de Forna. S Dompnus Fetrus Ruccinelle testis. ff Notarius Benedictus de Balsamo testis. S Magister Masellus cirurgicus de Fedemonte
testis. ffi
Dominus Rencius
testis.
Interluerunt pro iudice: Guillielmus Saccente; pro
testibus: Honufrius de Forma, dompnus Petrus Ruccinelle, notarius Benedictus de Balsamo, magister X4asellus magistri Cicci
I
c
Aggíunta con un ríchíamo ín fine aI documento dal notaío
-1437.
Fondi
et dompnus Laurencius Nicolay Petri de
-
stessa. 2 NeI testa
abbreoíato trìaum.
xx
x. 16 . Cristoforo
prbnogeníto,
lohanne.
íI
- 84.
I
Caetaní, conte di Fondi, dona a Onorato Gaetani, conte di Morcone,. suo figlío castella di Píedimonte d'Alife, <ial rnedesimo ríconquistato con Ie armí.
Arc. Col., Prg, XX, n. 84 (Arc.
Caet., fotogr.,
B. Xtr, n. 293).
Oríginale, con soltoscrizíoni autografe.
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo tricesirno septirno, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Maioricarurn, Hungarie, Ierusalem, Sardinie, Corsice, comite Barchinone, duce Actenarum et Neupatrie, etiam comite Rossillionis et Cerritanie, regnorum citra Farum anno tercio, die sextodecirno mensis octobris, prime indictionis, apud Fundos. Nos lacobus Pennagallus de Neapoli, ad contractus iudex per regnum Sicilie, Iacobus Sancti lohannis de Gaieta, per regnuln Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod Christofarus Gaytanus, Fundorum cornes, logotheta et prothonotarius regni Sicilie etc. ac utiliter dominus castri Pedimontis, de provintia Tene Laboris, et eius forcellicij, ob strenuas virtutes et inclitas, quibus Honoratum Gaytanum, militem et comitem Morconj, 6lium primogenitum ipsius comitis Fundorum, Altissimus insignivit, ac ob multa et accepta servitia, tam in re militarj quam alijs, per ipsum comitem Morconj comiti Fundorum, genitorj suo, virtuosissime prestita hucusque, et signanter cum cashum Pedimontis, existens rebelle, noviter ipsi comiti Fundorum, utiliter domino dicti casri, comes Morcooj sua virtute, indusnia et potentia,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t84
armata manu et militarj recuperavit et subiecerit utilj dominio comitis Fundorum, ac ob filialem amorer$ et dilectionem guem gerit erga ipsum dominum comitem Morconi, filium suum primogenitum, et non inrnerito sufiragantibus ipsius meritis et virtutibus: cornes Fundorum donavit et per fustem dedit, perpetuo, comiti Morconj, filio suo primogenito, presenti et recipienti pro se et suis heredibus et successoribus, secundum naturam rerurn feudalium, castrum seu terram Pedimontis, de provintia Tene Laboris, cutn fortellitio et membris onnnibus dicti castri, ac cum hominibus et incolis eiusdem castri, vassallis vassallorumque iuribus, redditibus, censibus, oneribus et honoribus, dignitatibus, gratijs, prerogativis, rebus demanialibus et demanio, aquis aquarurnque decursibus, rnontibus, planis, pratis, pascuis, passagijs, baiulationibus, iardenis, terrenis, tenimentis, territorijs, nernoribus, chiusis, serris, molendinis, castagnetis, querquetis et alijs iuribus, actionibus et iurisdictionibus dicti castri, ac cum mero et mixto imperio et gladij potestate, ipsi donatori conpetentibus et pertinentibus ad comitern Fundorum, utiliter dominum dicti castri: necnon omnia iura omnesque actiones, ipsi corniti spectantia et spectantes, iuribus regie curie semper salvis; quam donationem et omnia in presenti instrumento contenta et promisit donator et se suosque heredes et successores obligavit, sub ypoteca et obligatione omniurn bonorum suorum, comiti Morconj, stipulanti pro se et suis heredibus et successoribus, perpetuo observare, sub pena ducatorum decem rnilium, a donatore et eius heredibus et successoribus exolvenda pro medietate curie, coram qua reclamatio fieret, et medietate applicanda donatario et eius heredibus et successoribus; cum refectione dapnorum, expensarurn ac interesse; pro quibus observandis comes Fundorum iuravit. Ad dicti cornitis Morconj donatarij et eius heredum et successorum cautelam facturn est presens instrumentum, tam nostrum iudicis quam subscriptorum testium subscriptionibus roboratum. ST. S lacobus Pennagallus de Neapolj reginalj auctoritate ad contractus iudex per totuno regnum Sicilie predicta fateor. ffi Nos Fetrus de Agnonu abbas Sanctj Megne de Sancta Agatha. Paulus Magnj de Anagnia testis. S Guillelmus de-Pisani, de Ytro legum doctor pro teste interfuj. S Petrus Gerardi de Fundis miles supra dicta fateor vera esse. ffi Dominus Andreas de Alferijs de Ytro. Abbas Iohannes de Cellamoris.
Magister lohannes Loysij fateor predicta vera esse. tfi Angelus Papa de Gayeta testis. É"n"di"tur ser Francisci de Faventia testis. fr Antonatius de Pisanis de Ytro. I-oysius de Cellaamoris. ffi Perrinus lohannis Berardonis de Fundis testis. $ Io Giovannj de Filippo del Nero de Firenze fu testimone. É Io Giovannj de Ranierj de Salmulj da Pisa fui testimone. ffi Colella Girardellj de Fundis. S Notarius Andreas de Ursileis de Sanctagatha pro teste interfuj. S Notarius Martinr.ls Laurentii de Fundis testis. Notarius Antonius Mignia de Fundis testis. ff Iohannes .Antonius Nicolai iudicis Panemundi de Fundis testis. $ Colecta de Cellamoris. S Forlanus Friulis tesstis. >| Iacobus Sancti lohannis de Gaieta per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius. Iudex lacobus Pennagallus de Neapoli, dominus abbas Sancti Megnati de Sancta Agatha, dominus Paulus Magni de Anagnia, donninus Guilielmus Pisanus de Ytro, dorninus Petrus Girardi de Fundis, dominus Andr"u, de Alferijs de Ytro, abbas Iohannes de Cellamone (!), magister lohannes de Lisio de Fundis, Angelus Papa de Gaieta, sir Benedictus de Faenza, Antonatius.Pisanus de Ytro, sir Loysius de Cellamone (!), Perrinus lohannis Velardini de Fundis, Iohannes del Nero dicto Fraganaczo de Florentia, Nannj da Sarmolis de Pisis, Cola Gerardellj de Fundis, notarius Andreas de Sancta Agatha, notarius Iohannes Monte de Vallecursa; notarius Martinus Laurencij, notarius Antonius Migna, Iohannes Antonii Nicolai iudicis lohannis, de Fundis; Colecta de Cellamone (!), Forlanus de Frivolis, Iacobus Boscaynus, Iohannes Grassus, de Fundis.
S
c-14s7
732.
.x.22.
di Maenza e Maryherita de Cabannís nominano íI dottore Antonio di AIaUi loro procuratore a rípetere da Onorato Caetaní dí ad essi e ai proprí figlí sull'ercdità di Antolina de Cabannís.
- I coniugi in legge Stefano de! notaio
Sermoneta
Francesco Caetani
Filettino guanto spetta Orígínale. Nel uerso Arc. Caet., Prg. n.732.
segnatura del sec.
**
XVIU: n.5l * *,
(corretto sopru un orígínafio 2).
indictione XV&, mensis octobris anno die XXIJo. Francischus Gaytanus etc. ac Margaritha de Cabandis, uxor prefati Franscici, cum consensu ipsius Francisci, constituerunt legum doctorem dominum Stephanuìn notarii Antonij de Alatro, presentem' suun1 procuratorem, cui speciale mandatum dederunt de eundo et se presentando coram Honorato Anno millesimo nlJcXXxVotJ, pontificatus Eugenij pape
REGESTA CHARTARUM
tE5
condam Antonij Gaytani in castro Tunis, pertinentijs Campanie, seu in castro Felecteni vel in quocumgue alio loco eidem videbitur, et ab eodem Honorato, tam extra iudicium quam in iudicio, petere ac recipere quicquid prefatis magnificis Ccminis seu eorum frlijs deberetur ex testamento condam Antholine, sororis prefate Margarithe et uxoris prefati Honorati, seu ex quacumque causa deberetur in bonis, hereditate prefate Antholine, sive ex testamento sive ab intestato, et bonis, rebus prefatis dominis debitis ex causa preclicta; de receptis dumtaxat possit facere, ad requisitionem prefati Honorati, eidem refutationern et pactum de ulterius non petendo; et casu quo expediret, valeat citari facere Honoratum seu alium qui se in predictis interesse habere putaverit, in, quacumque curia, et cum citato iudicium instituere, sententiam optinere et a sententia ferenda appellare, prout eidem procuratori videbitur expedire, et causam ipsam appellationis prosequi; necnon mandatum procuratori dederunt ad omnia alia faciendum, que dicti constituentes gerere possent si personaliter interessent; unum vel plures procuratores loco sui substituendum; promictentes se ratum habituros quicquid procuratum fuerit, relevantes eorum procuratorem ac substituendos ab eo ab omni onere satisdampni (!), sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum ac sub frde et legalitate magniatis et baronum. Actum Sermineti, in curia Francisci Gaytani: nobilibus domino Nicholao de Pontirolis de Forlivio, Nicholao Zaczaroni de Piperno, notario Stephano Cole et magistro lacobo Mactie, de Sermineto, testibus. Francischus Bartolomei Ritii de Sermineto inperiali auctoritate nota-
rius. ST.
c - 1438.II.
zraí"
13 .
Aldtfreda, per 17 tf z tariní di carliní enfiteusi ai coníugi Saloatore Bandetta di Aoersa e Frescarosa un ,, terreno in contrada a la Cerqus,, in tenitorio di Aldifreda, responsioo annualmente dí un tarina e selte graní d'oro allo stesso feudo.
dt Napolt,
Antonella Aoersana d'argento, concede in perpetua
Caserta
di
signora del Jeudo di
Oilgínale, con sottoscrízlonl aulografe. NeI oetso note del sec. XV: a) Instrumentum... Arc. Caet,, Prg. n. 2t05. habitatoris civitatis Caserte et Frescarose eius uxoris de pecia terre unius arbustata, sita in pertinentiis ville Alifride, in loco ubi dicitur alla Cerqua, que tenetur feudo Alefride omni anno, in festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi, aurj tarenum unum et grana sePtem; ò) Antonella, 1438; segnature, del sec. XVII: n. 48; del sec. XIX: XLI' n. 90.
É Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo tricesimo octavo, pontifrcatus Eugenij pape quarti anno octavo, die terciodecimo mensis februarii, prime indictionis, Caserte. Nos Philippus iudicis Mafiej de Caserta, ad contractus annalis iudex, Andreas de Maczia de Caserta, Per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti, videlicet dompnus Cobellus de Riccardo, primicerius casertanus, Antonellus de Bisconte, Mattheus Florillus et Pehus Martonus, de Caserta, notum facimus guod domina Antonella de Aversana de Neapoli, habitatris ad presens civitatis Caserte, domina feudi quod dicitur Feudum Alefride, siti in territorio et pertinenciis civitatis Caserte, attendens servicia sibi prestita per Salvatorem Bandectam de Aversa, habitatorem civitatis Caserte, et que sperat recipere, et pro tarenis decem et septem cum dimidio de carlenis argenti, quos recepit a dicto Salvatore, per hoc scriptum, in emphiteosim et in perpetuum locavit ac per fustem assignavit dicto Salvatorj, stipulanti pro se et Frescarosa eius uxore et eorum legitimis liberis, peciam terre unam, arbustatam et vitatam, devolutana ad potestatem dicti feudi per mortem condam Francisci et Margarite, filiorum condam Mathei de Francisco de villa Sale, pertinenciarum civitatis Caserte, decedencium in pupillarj etate consuetamque ab antiquitus locari: que sita est in pertinencijs ville Alefride, pertinenciarum civitatis Caserte, in loco ubi dicitur a la Cerqua, et habet hos fines: iuxta viam publicam, iuxta terram Mathei Zanillj, iuxta terram Nicolaj de Alifia, iuxta terram dictorum Salvatolis et Frescarose coniugum a duabus partibus, iuxta terram heredum condam lacobj de Stiso, quam tenet Nardus de Sibilla, iuxta terram ecclesie Sancti Symeonis de villa Sale; cum omnibus iuribus, racionibus et accionibus et pertinenciis suis; ad possessionem et potestatem dictorum Salvatoris et Frescarose et eorum legitimorum filiorum et frliarum aliorumque ex eis legitime descendencium, ita quod pars morientis accrescat parti super viventi; ad habendum ac faciendum de illa quicquid sibi et eis placuerit, hac tamen observata racione quod semper teneant illam a dicto feudo et de ipsius dominio illam subtrahere non querant; si quando eciam conventi fuerint ad iusticiam faciendam, in eius curia et cohaccione iusticiam faciant, et solvant dicto feudo omni tv,24
DOCUM E NTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
IEó
anno, in festo Nativitatis lehsu Christi, aurj tarenurn unum et grana septemr QUem annuum redditum si non solverint in dicto festo vel post infra proximos tres menses conpletos, aut si dictarn peciam terre alienaverint sine consensu feudi, quod licitum sit dicto feudo dictam peciam terre ad suum dominiurn redducere; eis autem omnibus defrcientibus, predicta pecia terre, cum omni melioracione et hedificio, revertatur in possessionem et potestatem dicti feudi; et obligavit se Antonella dictumque feudum ac guccessores eius in dicto feudo et bona omnia feudi eidem Salvatori omnia observare, ad penam unciarum auri quatuor, curie pontifrcis aut alteri curie ubi facta filerit reclamacio pro medietate applicandam, et reliqua medietate eisdem Salvatorj et Frescarose et eorum legitimis predictis persolvenda; interveniente guadia, unde si necesse fuerit ad pignorandum de rebus et bonis omnibus feudi, licitis et inlicitis, usque ad et preter legem. In domibus Leonectj Stancionj de Caserta, sitis intus civitatem Caserte, iuxta plateam publicam a duabus partibus, hoc scriptum publicum, ad cautelam dictorum Salvatoris et Frescarose et eorum legitimorum predictorum, scripsi ego Andreas notarius. ST. S Signum crucis domine Antonelle de Aversana domine dictj feudj scribere nescientis. S Philippus iudex. S. ffi Dompnus Cobellus de Riccardo primicerius casertanus testis. S Antonellus de Bisconte testis. ffi Mattheus Florillus testis. S Signum crucis Petri Martonj testis inlicterati scribere nescientis.
c-
r438.v.31.
Teramo
.o
t227.
Giosia e Andrea Matteo Acquaúioa, signore di Teramo e duca di Maini , dì Atri, per 12 ducati d'oro, t)endono un orto posto in Atti.
-
Arc. Caet., Prg. n. 1227.
Oigínale.
Atri, ad Andreuccío
Neloer"onotedel sec. XV: a)Pro AndreaMarinj Hadrie; ó) licteredomini et Hadrie cum sigillo; c) 4 i segnatute, del sec. XVII : n. 7 ; n' 60 ;
losie et
Andree Mathej in quibus se intitulant dominos Teramj
Qel sec.
XIX: XVII' n. X.
TERAMT DoMlNUs, DUx ADRIE et Sancti nostro. Attendentes tue fldei integritatem, fideli de Adria, Flaviani comes etc., tibi Andreuccio Marini quam erga nos et nostram curiam semper gexisti et in dies gerere non desistis, tibi et heredibus et *"""rro.ibus tuis, in perpetuum, ortum unum situm in civitate nostra Adrie, iuxta rem Andreutij ab una parte, iuxta rem Si*orri, Mathutii Andree Mathei a capite pro parte et pro parte iuxta rem Nardi
Ioslas ET
ANDREAS MATHEUs
DE AeuAVIVA,
Nurdi Col" Pehi, iuxta rem curie ab alia parte, et a pede iuxta plateam Macellj, ad curiam nostram spectantem, vendimus et alienamus, in perpetuum, cum omnibs iuribus et iurisdictionibus suis, pro pretio Jucatorum auri duodecim, quos a te recepimus; mandantes ser Iacobo Cole Antonij Silvestri, presenti factori nostro Adrie, quatenus t9 in possessionem dicti orti inducat, ceterisque factoribus nostris et alijs oficialibus, tam Adrie quam ceteris ofrcialibus nostris, ut te in possessione et heredes et successores in perpetuum tueantur relev.ntqu. ab omni onere expensarum, nostri parte, disbrigantes ab omni iudicio' lìt"rqu" et expensas reficiant et interesse, conenturque semper in possessione dicti orti te' tuos heredes et *uccessorel potiores facere. Nos per anulos nostros de possessione eiusdem investimus. PresentesI lipteras fieri fecimus nostri sigilli impressione munitas cum suscriptionibus nostrarum manuum. Datum ? Andrea Mactheus manu proin cittadella nostra Terami, ultimo maii 1438. Iosias manu propria. (Nel margine infeiore, a destra).' Iohannes de Museiano; sigillo cum magno, duSig. t pria. 2 cati 4; (ne! oerso); Registrata in cancellaria. '
t Abb. dat
2
Autografo.
2701.
c - 1438.VIII. 3r. Fondi
Testamento,
CrístoJorc I Caetaní, conte di Fondì, con iI guale l'slifur'sce suo erede unilercale, quanto in Marittìma, iI prímogenilo Onorato Gaetanì, conte di Morcone, asse' beni anche agli altri fglí, con legoti per Ie chiese e per i familíari.
Ianto nel Regno gnando Jeudi
e
9 In cera rcssa, rícoperto dt carta, ímpresso sulla petgamena.
di
Aríginale, con sotlosctízíonÍ autografe, NeI margine infefiore, a destta, nota del sec. XV: Arc, Caet., Prg. n. 270t. Presentatum apud acta magne curie donini nagistrj iusticiarij regni Siciìie per notarium lacobum Antonium Borrandum, Proclratorem excellentis dominj Honorati Gayetanj, die VIIJo mensis maii, X" indictionis, Neapoli; nel oerso nota del sec. XV: Testa[mentum]
RECESTA CHARTARUM €xcellentis domini domini [Christofori] Cagetani, Fundorum [comitis],
orígínarío
B. XII, n. 331),
Transunto
1438;
X/X: XXXIX, n. 50, P. 4. deî due capílolt concernentí I'eredítà dí
3)t C, 6, f, p., n. l; del
sec,
c-t450.vtII.t3.
t87
del sec. XVII: n. 2 (conetto sopîa un' Arc. CoI., ìn Prg. I, n. 55 (Arc. Caet., fotogr.,
segnature,
Onorato
e
Gíacomo Gaelani, aulentícato con I'atla
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo tricesimo octavo, regnante Alfonso, rege Aragonurn, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Sardinie, Corsice, comite, Barchinone, duce Actenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Cerritanie, regnorum citra Farum anno quinto, die ultimo mensis augusti, secunde indictionis, aput Fundos. Nos Antonellus Minnoccha de Pedimonte, ad contractus iudex per regnum Sicilie, Iacobus Sancti lohannis de Gaieta, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti licterati, videlicet Marinus episcopus fundanus, dominus Paulus Magnj de Anagnia, legum doctor, presbiter Antonius Petronj et presbiter Ciccus Andree Guasti, canonici ecclesie Sancti Petrj de Fundis, dominus Nicolaus de Aretio de ltro, artium et medecine doctor, Angelus Papa de Gaieta et Paulus de Accilles de Aversa et Andreas Spinellus de ltro, fatemur quod, nobis omnibus collectis in palatio CÈuistofarj Gaytanj, Fundorum comitis, logothete et prothonotarij regnj Sicilie etc., sito intus in Fundis, iuxta ecclesiam Sancti Petrj, iuxta menia civitatis ipsius, vias publicas et alios confines, videlicet in quadam camera dicti palatij posita supra menia Fundorum, prope portam dicte civitatis, que dicitur Ia Porta de suso, et prope viridarium ipsius comitis et prothonotarij : prefatus Christofarus, sanus mente et co!'pole et compos suj recteque loquutionis et dispositionis existens, suum ultimum nuncupativum condidit testamentum sine scriirtis. Habens testator tam a condam lohanna secunda, Hungarie, Ierusalem, Sicilie regina etc. quam a prefato rege Aragonum Sicilieque citra et ultra Farum etc., ipsius regine lohanne filio adoptivo et in hoc regno Sicilie legitimo successore, de bonis suis feudalibus, et precipue de comitatu Fundorurn, ad licteras autent;cas suarum maiestatum, magnis et pendentibus sigillis earum serenitatum munitas, disponendj ac l-reredes instituendj
in licteris ipsis, quas comes penes se habere asseruit:
prefatus testator heredern mobilibus et stabilibus seseque sibj instituit universalem in ornnibus bonis suis, burgensaticis et feudalibus, moventibus, iuribus et actionibus, tam in hoc regno Sicilie quam in provintia Maritime et alibj, et precipue in comitatu Fundorum et singulis terris, castris, casalibus et locis dicti comitatus, inter quas terras et loca intelligantur castrum Trayecti cum fortellitio et casalibus suis, bastida Garillianj cum passu scafe et iure passagij, castrum Sugij cum fortellitio et valle ac scafa et iure scafe, Castrum Forte, castrurn Maranule, Castrum Honoratum et castrum Spinei cum fortellicijs et casalibus, territorijs et tenimentis eorum ac cum vassallis et iuribus vassallorum, passibus et iuribus passuum, aquis aquarumque decursibus, molendinis et pratis, pascuis, planis, montibus, silvis, nemoribus, tenimentis, baiulationibus, piscarijs, iuribus, iurisdictionibus et alijs ad ipsum testatorem spectantibus: et etiam in castro Sopnenj, de provintia Maritime, et eius fortellitio, vassallis, iuribus vassallorum et iuribus, iurisdictionibus et tenimentis castrj Sopnenj : magnificum Honoratum Gaytanum, Murconj 1 comitem 1, filium ipsius Ctuistofarj primogenitum, legiti: matum tam ad successiones parentum, agnatorum et cognatorum quam ad dignitates et honores et signanter ad feudalia et ad successionem comitatus Fundorum, tam per olim Martinum papam quintum guam per
plenam licentiann, prout
et Sicilie reginam, regem Alfonsum, regem Aragonum, Sicilie cih'a et ultra Farum etc., prout in licteris dictorum Martinj pape quinti, Iohanne secunde et nostrj regis testator asseruit continerj, quam per legitimum et sollepnne matrimonium subseguutum inter ipsum comitem Fundorum et Bannellam de Furno de Neapoli, olim comitissam Fundorum et matrem dicti Honorati; et etiam in comitatu Sancte Agathes, de provintia Principatus ultra, et singulis civitatibus, terris, castris, casalibus, fortellitijs et locis comitatus Sancte Agathes et vassallis et iuribus vassallorum et omnibus alijs iuribus et actionibus, testatori spectantibus super comitatu Sancte Agathes et signanter vigore concessionis sibi facte de comitatu Sancte Agathes a condam regina Iohanna secunda; et etiam testator ipsum Honoratum heredenr instituit in omnibus castris, terlis, casalibus, locis, pecunia, et bonis burgensaticis et feudatribus, iuribus et actionibus, sibj legatis per condam lohannellam Gaytanam, olim comitissam Sancte Agathes et sororem ipsius testatoús in suo ultimo testamento sollepnj et nunccupativo; et in omnibus iuribus et accionibus, ipsi testatorj spectaatibus vigore dicti testamenti condam dicte lohannelle Gaytane, super bonis omnibus burgensaticis et feudalibus dicte olim cpmitisse Sancte Agathes et per ipsam comitissam ipsi testatorj legatis et relictis; et in infrascriptis mede-eatibus feudorum, de quibus infra 6t mencio, cum oneribus, limitationibus et condictionibus infras*iptis. Et voluit testator dictum comitem Murconj predicta hereditaria institutione fore contentum, ita quod de bonis suis alijs amplius non petat, exigat seu requirat, deductis inde inflascriptis terris, locis, pecunijs et bonis, in quibus
eandem olim Iohannam secundam, Hungarie, Ierusalem
1E8
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
testator instituit heredes infrascriptos filios suos et frlias, ac legatis que darj mandavit subscriptis personis, locis et ecclesijs per manus comitis Murconj, iuribus regie curie debitis reservatis. Item asseruit testator olim dictum comitem Murconj, 6lium suum primogenitum, recuperasse terram Pedimontis cum eius fortellitio, que tunc occupabatur per patriarcham allexandrinum, propter quod testator donavit perpetuo eidem comiti Murconj tenam ipsam cum fortellitio, iuribus vassallorum seu vassallis et locis, tenimentis, iurisdictionibus ipsius terre, prout in instrumento scripto manu mej notarij ; et quamquam ipsa donatio confrrmatione non egeat, testator dictam donacionem et singula in ipso inshumento contenta ratificavit. Item instituit sibi heredem testator lacobum Gaytanum, filium suum, militem, legitimatum una cum dictis 2 comite Murconi et subscriptis alijs filijs ipsius testatoris, tam ad licteras Martinj pape quinti quam olim lohanne secunde, Hungarie, Ierusalem et Sicilie regine etc., et prefati nostrj regis Aragonum, etiam per matrirnonium legitime subsequutum et celebratum inter ipsum testatorem et dictam Bannellam de Furno, Fundorum comitissam, olim matrem ipsius Iacobi et subscriptorum Colelle, Iordani, domini Bonifatii et Alfonsi Gaitanj, ipsius testatoris filiorum, videlicet ipsum lacobum tantum heredem instituit subscriptis terris et bonis: videlicet in terra seu castro Rofianj, de provintia Principatus citra, castro Sancti Maximj, castro Longanj, casalj Piczuti, castro Rocce Minulfe, castro lo Bussi et castro Baranellj, de comitatu Molisij, cum hominibus, vassallis, reddentibus et redditibus et fortellitijs, casalibus, ruribus et locis dictanlm terrarum et castrorurn et vassallis dictarum tarrarurn et locorum et iuribus vassallorum, passibus, tenimentis, baiulationibus, molendinis, aquis aquarumque decursibus, pratis, pascuis, planis, montibus, collibus, nemoribus, 'silvis, tenis, iardenis, vineis, clusis, iuribus, iurisdictionibus et pertinentijs eorundem castrorum et locorum: iuribus regie curie debitis reservatis. Et voluit testator dictum lacobum hereditaria institutione fore contentum, ita quod de alijs bonis testatoris amplius non petat, exigat seu reguirat. Et mandavit testator quod si 6lius et heres suus universalis, Honoratus Gaytanus, Murconj comes, fuerit conseguutus possessionem corporalem comitatus Fundorum et castrj Trayecti, Castrj Fortis, castrj Sugij et vallis, castrj Spinej et bastide Garillianj, cum scafrs et passibus scafarum ac iure passuum, et cum eorum fortellitijs, vassallis, iuribus vassallorum, tenimentis, ruribus et pertinentijs ac iuribus et iurisdictionibus dictarum terrarum et castrorum et cum omnibus alijs terris et castris comitatus ipsius, guod tunc
et eo casu dictus Honoratus dare debeat dicto lacobo fratrj suo comitatum Murconj, cum terris alijs quas comes Murconj habet in partibus illis, videlicet castro Sancti Marci, castro Sancti Georgii et castro Pretemaioris, cum eorum fortellitijs, vassallis et iuribus vassallorum, tenimentis, districtibus, iuribus et iurisdictionibus comitatus Murconj et aliarum terrarum: guem comitatum Murconj cum alijs terris predictis, videlicet cum castro Sancti Marci, castro Sancti Georgij et castro Prete Maioris, Lum eorum fortellitiis, vassallis et iuribus vassallorum, tenimentis et alijs ad comitatum Murconj et prefatas terras supra proxime nominatas pertinentibus, testator in ipso casu tantum eidem lacobo filio suo legavit et extunc, adveniente casu predicto, ipsoque facto ipsoque iure, ius et actio conpetat ipsi lacobo consequendi dictum comitatum Murconj cum terris predictis ac eorum fortellitiis, vassallis, et alijs supradictis. Et man. davit testator quod in casu quo lacobus non posset consequi comitatum Murconj cum terris aliis supradictis, videlicet castro Sancti Marci, castro Sancti Georgij et Petramaiure, cum eorum fortellitijs vel saltim cum maiore parte terrarum seu castrorum predictorum, quod tunc et eo casu habeat dictus Iacobus castrum Riardj cum fortellitio, vassallis seu iuribus vassallorum, tenimentis et districtu ipsius ac iuribus
et pertinentijs suis omnibus ultra et preter dictas terras de comitatu Molisij, in quibus idem Iacobus institutus est heres a dicto testatore: quod castrum Riardj cum fortellitio, vassallis et tenimentis suis in dicto casu tantum dictus testator idem lacobo filio suo legavit. Item legavit testator eidem lacobo filio suo castrum Sancti Archangelj, de provincia Tene Laboris, in pertinentijs et territorio Averse, cum fortellitio, vassallis et iuribus vassallorum, teris, pratis, pascuis, molendinis, casalibus et tenimentis dicti castrj et alijs iuribus quibuscumque. Item legavit dicto lacobo frlio suo de certis bonis mobilibus, que dixit testator habere in civitate Neapolis, culcitras duas, duo mataritia, duo cultra, duo paria linteaminum, duo capitalia et paramentum unum de cortinis pro supra et circumcirca lectum, quod ipse Iacobus elegerit. Ă?tem instituit sibi heredem comes 3 testator Colam Antonium, 6lium suum, legitimatum ut supra, in castro Ceccanj, castro Falvatere et castro Sancti Laurentij, cum fortellicijs, vassallis, iuribus vassallorum, baiulationibus, passagijs, molendinis, pascuis, pratis, silvis, nemoribus, montibus, planis, collibus, terris, vineis, iardenis, clusis, iuribus, iurisdictionibus et tenimentis dictorum castrorum. Et mandavit testator dictum Colam Antonium, 6lium et heredem suum, predicta hereditaria institutione fore contentum, ita quod de alijs bonis testatoris amplius non petat. Item instituit sibj heredem testator lordanum a Gaytanum,
a
REGESTA CHARTARUM
r89
filiurn suum, legitimatum ut supra, ex iusta et rationabilj causa mentem suam movente, in uncia una de carlenis, et voluit ipsa hereditaria institutione fore contentum, ita quod de alijs bonis ipsius testatoris amplius non petat, exigat seu reguirat. Verum mandavit testator quod comes Murconj, filius suus prirnogenitus et heres universaliter institutus, prestare debeat annuatim dicto lordano, fratrj suo, vitam nniliciann iuxta formam Regnj constitutionum in talibus traditam. Item instituit sibj heredem testator Bonifacium Gaytanum, filium suum legitimatum, militem ordinis Sancti Iohannis lerosolomitanj in ducatis quingentis et equis duobus curserijs, ut de illis possit et valeat 5 donare unum ex dictis equis magno noagistro domus Rodi, ordinis supradicti, quos ducatos quingentos et equos assignare debeat comes Murconj, heres universalis ipsius testatoris, dicto Bonifatio post obitum ipsius testatoris, ad omnen ipsius Bonifacij requisitionem; et ita mandavit fierj testator ac voluit ipsum Bonifatium predicta hereditaria institutione fore contentum, ita quod de alijs bonis ipsius testatoris amplius non petat, exigat seu reguirat. ntem instituit sibi heredem testator Alfonsum, frlium suum 6 legitimum et naturalem, infantem et in infantili etate constitutum, susceptum ex dicta Bannella de Furno comitissa post contractum matrimonium cum ea, in ea parte et partibus civitatis Thelesie, que conpetit aut conpetunt ipsi testatorj et in castro Surpace t, ac vassallis et iuribus vassallorum, ppssagijs, baiulationibus, molendinis, et castro quod dicitur li Amerusio aguis aquarumgue decursibus, vineis, iardenis, terris, pascuis, pratis, silvis, nemoribus, montibus, collibus, planis, banco iusticie, iuribus, iurisdictionibus, casalibus, tenimentis dictarum civitatum, terrarum seu castrorum; et mandavit testator dictum Alfonsum predicta hereditaria institucione fore contentum, ita quod de aiijs bonis testatoris amplius non petat, exigat seu requirat. Et mandavit testator quod in casu quo Iacobus Gaytanus consequatur possessionem comitatus Murconj et castrorum predictorom, videlicet Sancti Marci, Sancti Georgij et Prete Maioris, vel ipsius comitatus et castrorum maiorem partem, quod castrum Riardj sit dicti Alfonsi, illudque cum fortellitio et vassallis dictus lacobus incontinenti assignare debeat Alfonso fratrj suo: quod castrum Riardj cum fortellitio, vassallis et iuribus vassallorum, tenimentis, iuribus et iurisdictionibus suis, in dicto casu, ex nunc prout ex tunc, testator eidem Alfonso frlio suo legavit. Et ordinavit testator tutorem, balium, gubernatorem et administratorem persone et bonorum dicti Alfonsi, donec erit etatis, prefatum comitem Murconj, resel'vato beneplacito et assensu regie maiestatis. Et mandavit testator quod, si dictus Alfonsus, infans et heres ut supra, morj contingeret infra pupillarem etatem, quod sit heres pupillariter substitutus eidem Alfonso et bonis omnibus, in quibus institutus est heres ac que sibj relicta et legata sunt a testatore, dictus Honoratus Gaytanus, Murconj comes, vel eius heredes et successores, quem comitern Murconj vel eius heredes et suceessores testator eidem Alfonso, ftlio suo morienti infra pupillarem etatern, et bonis omnibus, in quibus institutus est heres ab ipso testatore et alijs que in presenti testamento legata et relicta sunt per testatorem eidem Alfonso, heredem vel heredes pupillariter substituit. Item instituit sibj heredem testator Therinam Gaytanam, filiam suam legitimatam, in dote sibj promissa tempore et quando facta et inita fuerunt sponsalia inter ipsum testatorem, patrem suum, pro parte ipsius Terine, et magnificum virum Paulum de Celano, nomine et pro parte luliani frlii suj, cuius dotis bonam partem testator asseruit assignasse ipsi luliano, viro ipsius Terine, et in uncia una de carlenis; quam Terinam voluit testator predicta heriditaria institutione fore contentam, ita guod de alijs bonis ipsius testatoris amplius non petat, exigat et requirat. Et mandavit testator quod, si ipsum morj contingat. antequam integre assignetur dos promissa per eurn Terine, eidem Iuliano viro suo aut alterj pro eo, quod de residuo dicte dotis assignande duas tercias partes assignare debeat comes Murconj et reliquam terciam partem Iacobus Gaytanr,rs. Item istituit sibj heredem testator Agnessellam, filiam suam legitimatam, in ducatis duobus milibus pro dote et paragio ipsius Agnesselle tempore suj maritagij, de quibus ducatis duobus milibus solvere debeat comes lVlurconj duas tercias partes, et reliquam terciam partem dictus Iacobus, si consuequutus fuerit possessionem comitatus Murconj ; set ubj possessionem dicti comitatus non fuerit assequutus, dictos ducatos duomilia comes Murconj pro dote et
paragio ipsius Agnesselle solvere teneatur. Item legavit testator comiti Murconj, 6lio et heredj suo universalj, medietatem pheudj de Trentula, quod est positum in territorio civitatis Averse, et aliam 'legati, reliquid fratrj Petro de Agnione, abbati monasterii Sancti Magnatis medietatem dicti pheudj, iure de Sancta Agatha, pro servitijs arduis et in casibus satis extremis et arduis sibj prestitis et impensis, cum iuribus, iurisdictionibus et pertinentijs dicti pheudj et cum iure vassallorum: quod pheudum testator ** Loreti et asseruit tenere loco pignoris pro uncijs cenctum de carlenis ab excellente domino domino Sadrianj comite. Verum si dictus comes Loreti et Sadrianj vel eius heredes et successores restituerint dictas uncias cenctum comiti Murconj et abbati Peho, vel eorum heredibus vel cuilibet ipsorum comitis
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAĂ&#x2030;TANI
t90
Murconj et abbatis Petrj medietatern unciarum cencturn, aut eorum heredibus et successoribus, quod tunc et eo casu dictum pheudum restituj mandavit testator dicto comiti Loreti et Sadrianj aut eius heredibus et successoribus, et dictus comes et abbas Petrus habere debeant dictas uncias cenctum. Item mandavit testator quod, si eum ab hac luce transire contingerit, secundum quod fuerit Altissirni voluntatis, corpus suum sollepniter sepellirj mandavit intus in ecclesia Sancti Petrj de Fundis, in cappella ipsius comitis et suorum predecessorum, cuj cappelle legavit, irnplicandas in tribus stabilibus ad opus et proprietatern ecclesie Sancti Petrj, pro dote cappelle, uncias duodecim de carlenis, cum condictione guod singulis edomadis, imperpetuum, per canonicos dicte ecclesie ter missa celebretur pro anima ipsius comitis et eorumdem 8 antecessorum in dicta cappella. trtem rnandavit testator quod fieant (!) exequie sollepnes in funeribus suis ubj sint torticia cenctum de cera et candele ceree, ad provisionem comitis Murconj ; et ita ad provisionem dicti cornitis Murconj provideatur presbiteris et fratribus quj intervenerint in dictis exequijs, et quod
in
exequijs esse debeant guatuor equj coperti, secundum consuetudinem comiturn regni
huius. Item legavit testator singulis familiaribus suis mantellum, caputeum et caligas de panno nigro, que voluit ipsos induere, e et tempore quo fient dicte exequie et deinde, secundum provisionem comitis Murconj. ltem legavit testator locg et conventuj Beati Dominici de Pedimonte, pro reparatione ecclesie seu loci dicte ecclesie, ducatos cenctum de gilliatis; et voluit testator quod duodecies seu duodecirn vicibus ceXebrentur quadraginta una missa pro anirna ipsius testatoris, ad provisionem comitis Murconj, de guibus secies quadraginta una missa celebrentur in Fundis et relique in Pedimonte. ltem legavit pro male ablatis, incertis, ad provisionem comitis Murconj, I unciam unam de gilliatis; et mandavit testator quod comes Murconj, 6lius et heres suus, debeat maritare decem puellas et eas dotare de proprio pro anima ipsius testatoris, et nichilominus teneatur dai'e ecclesie et hospitalj Sancte Marie Annuntiate de Neapoli uncias guinquaginta, convertendas in maritagium et pro maritagio puellarum de filiabus dicte ecclesie et hospitalis, quas uncias quinquaginta testator eidem ecclesie et hospitalj legavit. Item iure legati reliquit testator Forlano, familiarj suo, pro benemeritis, ducatos centum de gilliatis. Et mandavit testator quod omnia legata et frdeycommissa expedirj debeant per comitem Murconj, filium et heredem suum, in gilliatis argenti, quatenus in pecunia relicta sunt ab ipso testatore; quem comitern Murconj testator exequutorem presentis suj testamenti et fideycornmissarium anime sue fecit. Et mandavit testator quod testamenta, codicillj et quecunnque ultirne voluntates, facta et facte retrohactis temporibus per testatorem per manus quorumcumque notariorum, cuiusque tenoris existant, ac eorum acta, note,'"sede et prothocolla sint cassa, irrita et inania er nunc in antea, set presens tantum testamentum et contenta in eo valeant et robur obtineant PerPetue firmitatis; concedens exequutorj plenam licenciam et liberam potestatem, statim post obitum testatoris vel quandocumque post ipsius obitum, expediendj presens testamentum et capiendj bona omnia testatoris, mobilia et stabilia seseque movencia, iura et actiones ubi et gue exequutor maiuerit et nomina debitorum pro expedicione presentis testamenti; et ipsa bona vendendj, pretium exinde petendj et convertendi in satisfationem omniurn legatorum in presenti testamento contentorum; et omnia alia faciendj per que voluntas testatoris in hoc testamento expressa exequutioni mandetur. Hec est testatoris voluntas, quam valere voluit iure testamenti et, si iure testamenti con valeret, valere voluit iure codicillorum, donationis causa mortis vel alterius uitime voluntatis. Ad futuram memoriam et tam comitis Murconj, heredis universalis et exequutoris, quam heredum particularium et legatariorum et aliorum quorum poterit interesse cautelam, rogata sunt fierj de predictis plula instrumenta, quorum presens factum est comiti Murconi, scriptum per rnanus mej notarij et tam nostrum iudicis quam subscriptorum testium roboratum. ST. 10 S lohannes Russus condam Iohannis de Gaieta, iudex ad contractus ubilibet per totum rengum (!) Sicilie, habens potestatem in reginalibus licteris mei iudicatus o6cij me subscribendi pro iudice in omnibus es (l) singolis instrumentis, in quibus iudices, quj interfuerunt in illis (!), no (!) quod fatear me in presenti instrumento pro iodice intervenisse set loco et vice dicti iudicis Antonellius (!) Minoccha de Pedimonte premortuj, vigore dicte potestatis michi in dictis licteris iam concessis, me in presenti instrumento subscripsi. S. Paulus Magnj de Anagnia legum doctor, licet minimus, testis. S Presbiter Antonius Petronj canonicus fundanus testis. lX Presbiter Ciccus Andlea de Guasto canonicus fundanus testis. $ Nicolaus de A.r'e[tio de Itro ar]tium 1{ et rnedecine doctor testis. S Angelus Papa de Gaieta testis. ffi Paulus de Achille de Aversa testis. S Andreas Spinellus de Ytro testis. ff lacobus Sancti lohannis de Gaieta per totum regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius. Literati: iudex, Antonellus Minnoccha de Pedimonte; dominus Marinus episcopus fundanus, dominus Paulus Magnj de Anagnia legr.lm doctor, presbiter Antonius Petronj, canonicus ecclesie Sancti Petrj, presbiter Ciccus
R,EGES'fA CHARTAR.UM
r9t
Andree Guasti, canonicus dicte ecclesie, dominus Nicolaus de Arecio de ltro, artium et medecine doctor, Angelus Papa de Gajeta, Paulus de Accilles de Aversa, Andreas Spinellus. de ltro. t
nolaío, come questi díchíara in fine al documento, 2 Dí seguito, nel margíne dí destrc, seguikt, nel margíne dí destra, íI notaío aggrunse Colam a Ríscitto su rasura tI dallo stesso notaio, í Dí seguíto, nel margíne dí destra, íI notaío aggíunse Bonifacium s Di seguito, nel margine dí deslra, itr notaío aggíunse Alfonsum, 7 L'o rtnale fu aggiunto nell' inleilineo del notaio slesso. 3 Abbr.'eor 9 Segurba et, poí espunto. f0 Scn'llo prfma ubilibes, poí conello dallo steszo gíudíce, tt Alcune rcsícchíaturc danneggíano Ie sottoscfizíoni e la nota dorcale.
dallo
Riscritlo su ras.lra
notaío aggíunse dominum
stesso
lacobum. 3 Dí
LXIV - 30.
c - 1438 . trX. 6.
Abbate ", dichiara dí úceoere dall'agenle di Agnesella Gaetaní, - Tino Calogino, detta " de ín mutuo grazíoso, 100 once dt gigltati di argento, che si obbliga di ratituíre, a richiesta della
Gaeta
credítfice, entro
il
termine
di due
mesi.
Arc. Col., Prg. LXIV, n. 30 (Arc. Caet., fotogr., B. I"V, n. B6).
OrÍginale, con soltosuízíoní aulogafe.
Anno Nativitatis miliesimo quatricentesimo tricesimo octavo, regnante Alfonso, rege Aragonurn, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Actenarurn et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, regni citra Farum anno quarto, die sexto men$is septembris, secunde indictionis, Gaiete. Nos lacobus filius notarij lacobi Arroczoluti de Gaieta, iudex ad contractus per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisii, Iacobus Arroczolutus de civitate Gaiite, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes declaramus quod Tinus Caloginus, dictus de Abbate, mercator de Gaieta, confessus est, et ipsum interrogante notario Thomasio Tutij Gaczelle de terra Maranule, agente plo parte Agneselle Gaitane, ipsum Tinum ab eodem notario Thomasio recepisse, ex causa mutui, gratis et amore, uncias centum de gilliatis argenti, sexaginta per unciam computatis; et promisit Tinus debitor, obligans se et suos heredes et successores, sub ypotecha et obligatione omnium bonorum, reddere dictas uncias centum notado Thomasio dicteque Agnesselle vel eius heredibus et successoribus, in dicta specie pecunie, ad omnem requisitionem Agnesselle et eius heredum et successorum, sub pena dupli dicte pecunie, applicanda pro medietate curie coram qua de predictis reclamatio fieret et rnedietate notario Thomasio dicteque Agnesselle, eius heredibus et successoribus; cum refeccione dampnorum et expensarum ac interesse et obligatione bonorum; hoc acto inter contrahentes quod ab illo Cie quo Tinus vel eius heredes fuerint requisiti a domina Agnessella vel eius heredibus et successoribus quod dictas uncias centum debeant restituere, Tinus ipse vel eius heredes et successores
habeant terminum duorum mensium ad solvendum uncias centum, conputandum a die requisicionis, et quod, durante dicto termino, Tinus vel eius heredes non possint constringi ad solvendum uncias centum predictas; pro quibus obligavit et pignori posuit eidem notario Thornasio ipsique Agnesselle et eius heredibus et successoribus omnia bona debitoris, iura, acciones, merces, mercancias, debitores et nomina debitorum et alia; hoc acto inter contrahentes quod debitor possit per notarium Thomasium dictamque Agnessellam et eius heredes et successores pro debito et omnibus in hoc instrumento contentis conveniri et accusari Gaiete, Suesse, Capue et alibi ubique locorum tenarum et fori. Ad notarij Thomasij dicteque Agnesselle et eius heredum et successorum cautelam factum est presens instrumentum, tam nostrum iudicis guam testium subscripcionibus roboratum. ST. S Iacobus frlius notarij lacobi Arroczoluti de Gaieta ad contractus iudex. S. É Abbas Franciscus de Galatula canonicus gaietanus testis. S Resbiter Iohannes Caiaczia primicerius gaietanus
testis. S
Tofanus
Galea. ffi
lacobus A"rroczolutus de Gaieta presbiter
per regnum Sicilie regia auctoritate notarius. Iudex, Iacobus notarii lacobi Arroczoluti; Franciscus Gallatola, presbiter lohannes de Cayacia, Tofanus Galea.
DOCUMEN
t92
II DELL'ARCHIVIO CAETANI
c - 1438 . IX. 14.
1005.
Arpaja (negli accampamenti presso) - Alfonso I d'Aragona conferma a Baldassare della Ratta, conte di Caserta e dí Alessano, Ia terra di Maddaloni, assegnatagll già ín cambio di altri castellí in Terra d'Obaàb, ceduti aI re, e confiscata a Ottino Caracciolo. Arc. Caet., Ptg. n, 1005. ilel sec. XVII:2'Cassa, n. 17; n.
Copía che, pet la scríttura, rícord.a
i docunentì del Fondo Cípúgnano. NeI
aerso segnaturc,
6; del sec. XIX: Xlll,n,27.
AlroNsus rex Aragonum, Sicilig citra et ultra Farum, Valentig, Ungarig, Ierusalem,
Maiorica-
rum, Sardinig et Corsicg, comes Barchinone, dux Atenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossilionis et Cerritanig. Cum Baldaxar de la Ratha, comes Casertg et Alexani, consiliarius et fidelis noster, ad hobedientiam nostrg celsitudinis se contulerit, pro se suisque legitimis heredibus, per nostrum albaranunn" datum in Monte Sarchio, die tertia decima mensis februarii, quinte decimg indictionis, anno a Nativitate millesimo quatricentesimo trigesimo septimo, cum subscriptione nostrg manus ac nostro rotundo secreto sigillo impressione munitum, terram Mataloni, de provintia Teng Laboris, cum fortellitiis, hominibus
et vaxallis et aliis iuribus, que detinetur occupatam per Obtinum Carazziolum de Neapoli, nostrg maiestatis emulum et rebellem, in excambium tenarum et locorum, que existunt in provintia Terrg ldrunti et sub dominio principis Tarenti detinetur: guod guam primum terram Mataloni, cum fortellitiis et aliis iuribus, ad manus et fidelitatem nostram seu alterius vice nostri advenerit, sub verbo et fide nostris regalibus, dare promisimus. Nos, actendentes fidelitatera et inconcussam constantiam dicti comitis, quam nostre maiestati ostendit, sperantes ipsum prestiturum, et ut promissiones effectum consequantur, pro excambio dictarum tenarum, castrot'um et locolum de dicta provintia Terrg Ydrunti, terram Mataloni, cum suis fortellitiis, hominibus et vaxallis, feudis, feudatariis et suffeudatariis vaxallorumque reditibus, banco iustitig causarum civilium, iuribus platearum et passuum, palatiis, domibus, furnis, iardenis, ortis, { vineis, startiis, olivetis, tappetis, terris, molendinis, battenderiis, planis, montibus, nemoribus, pascuis, erbagiis, aguis aquarumque decursibus, venationibus et aliis iuribus, nobis et fisci nostri curig iuxte devolutam propter notoriarn rebellionern Octini Carazzoli de Neapoli, aderendo et favendo duci Renato" hosti nostro notorio et regni Sicilig citra Farum invasori, in feudum et sub feudali servitio, ad rationem videlicet pro singulis viginti untiis valoris annui pro uno integro servitio militari, iuxta usum Regni ac generalis et humang regig santionis edictum de feudorum successionibus in favorem comitum et baronurn Regni, a tempore adventus regis Caroli primi in ipsum, comitatus, baronias et feuda inibi tenentium, dudurn per regem Carolum secundum et in parìamento celebrato Neapoli divulgatum: ita quod comes Casertg et sui heredes tenam Mataloni a nobis et nostra curia immediate et in capite teneant, nullumgue alium preter nos et heredes nostros superiorem et dominurn recognoscant, servireque teneantur nobis ac heredibus nostris de feudali servitio: comiti suisque heredibus legitime descendentibus, ita quod masculus feming preferatur, donamus, iuribus nostris et nostrg curig et aliis semper salvis; investientes comitem Caserte, pro se ac suis heredibus, per nostrum anulum. Declaramus quod comes vel stli heredes procurent infra menses sex a die adeptionis possessionis terg predicte, si ipsa de antiquo feudo fuerit, inquiri facere ad alias nostras literas dandas de valore annuo terrg et processum inquisitionis presentare nostre curig, ac, eius inspectis meritis habitaque informatione iuridica de valore tere, tunc pro ipsius comitis Casertg vei eius heredum cauthela et nostrg curig certitudine, presens privilegium nostrum refrci valeat vel alig noske super declaratorie literg concedantur eisdem, et tunc infra semestre tempus vel aliter prout dixerimus providendum; item comes Casertg vel sui heredes in quaternionibus nostre Camerg penes nostros thesaurarios vel vice thesaurarios conscribantur ut, tempore quo in eodem nostro regno Sicilig precipitur militare servitium, contingat eumdem comitem ac suos heredes, tanquam novos terrg possessores et dominos dicteque pro illis feudalibus servitiis debitores, in quaternionibus ipsis reperiri contingat, alioquin presens gratia nullius momenti censeatur. Presens privilegium fieri et magno pendenti maiestatis nostrg sigillo iussimus communiri. Datum in nostris felicibus castris prope Arpagium, die quartadecima mensis septembris, secunde indictionis, anno a Nativitate millesimo quatricentesimo hicesimo octavo, nostri Sicilig citra Farum regai anno quarto, aliorum regnorum nostrorum anno vicesimo tertio.
Rex ,Alfonsus. (NeI margine ínferiore,
in
mezzo).' Dominus rex mandavit michi Arnaldo de
REGESTA CHARTARUM
193
Finolleda, p.; (a sinistra).' in comuni Neapolis VIo; registratum in cancellaria penes cancellarium, adest sigillum pendens ; (a destra).' facta collatione concordat cum originali: (nel oerso).' privilegium teng Mataloni factum per regem Alfonsum Baldaxari de la Ratha comiti Casertg, B.
I
c
-
Forsc pcr trapetis.
1438
.lX.t7
LIx-
.
5.
,,, Ferentino - Cola " Ianitelli " e Cola " Sclaoi carceîati dai nemíci della Chiesa, contro Ia oolontà dí Soeoa Colonna Caetani, contessa d'Albe, e ad istigazione di alcuní di Castro deí Volsci, ilasciano ampia díchiarazíone a questi e ai loro fideiussori dí esserc stati indennízzati dei danní sofeúi con 25 ducati e con la restituzione di una caoalla. Arc. CoI., P4. LIX,
n.5. (Arc. Caet., fotogr., B. II,
n.5l).
Ofiginale
Constituti coram Herinco de Monaldensis de Urbeveteri, provinctiarum Campanie et Maritime pro sancta romana ecclesia et Eugenio papa quarto necnon pro lohanne, tituli sancti Laurentij in Lucina presbitero cardinali florentino, apostolice sedis legato ete., in temporalibus rectore generali, Cola lannitelli et Cola Sclavi de Frusinone, attendentes quod retrohatis (!) temporibus captivati et carceribus mancipati fuissent in castro Arenarie ab inirnicis et hostibus ecclesie, dolo et culpa Antonij Simeonis, Stefani de Murolo, Iohannis Dominicj et Petri Molendarij, de castro Castri, qui eosdem captivos deprehendendi et carceribus mancipandi omnimodam causam prebuerunt, cuius carceris et captivitatis occasione Cola lanitellj et Cola Sclavj plurima damna et detrimenta passi fuerunt, tam realia quam personalia, contra voluntatem et conscientiam Sveve, Albe comitisse, propter que pro predictorum captivorum indempnitate predictus rector curavit ut Antonius Simeonis, Stefanus de Murolo, Iohannes Dominicj, et Petrus Molenarij, de castro Castrj, omnia darnna et detrimenta, occasione predicta recepta a captivis predictis, eisdem restituerentur et resarcirentur: ad que omnia facienda et adimplenda pro prefatis malefactoribus de casho Castrj dompnus Dominicus, capellanus Sveve, Albe comitisse etc., de mandato prefate domine, se obligavit ac fideiussores dedit magistrum Andream Tutij Cole Mei de Frusinone et Stefanum Angeli Cole de Ferentino, qui promisserunt quod, in casu quo dictus Dominicus non solveret infra terminum XV dierum Cole Ianitellj et Cole Sclavj de Frusinone, occasione damnorum predictorum, ducatos auri vigintiquinque et unam caballam aut pro ea ducatos quingue, quod ipsi satisfacerent; propter que Cola Ianitelle et Cola Sclavi, predicta acceptantes, se quieti vocaverunt ipsosque fideiussores acceptaverunt prefatumque Dominicum et prefatos malefactores de castro Castrj liberaverunt de omni eo quod occasione predicta recipere debuissent; confessique fuerunt Cola lanitelli et Cola Sclavi se recepisse a prefatis expromissoribus XXV ducatos et predictam caballam, promiseruntque quod nullo unquam tempore de causa huiusmodi controversiam movebunt, ad penam dupli quantitatis predicte, pro medietate parti lese et pro alia curie ad quam reclamatum fuerit applicandam. Actum in civitate Ferentini, coram prefato rectore, in palatio episcopali, in sala maiorj Sanctorum Iohannis et Pauli, sub anno MCCCCXXXVIU, indictione prima, pontifrcatus Eugenij pape quarti anno octavo, die XVIJ mensis septembris: Francisco de Magaloctis et Iacobo magistrj Cole alias Morello, de Urbeveteri testibus. Iohannes Pasquinj de Putomorsis de Fivizano, lunensis diocesis, imperialj auctoritate notarius et nunc notarius et officialis curie generalis. ST.
xx
c - 1438. XI .9 .
- 86.
Fondi - CrístoJoro I Caetani ad Andrea ài Giooanni di Pietro, dt Sonníno, domestíco suo e del defunto nipote Giacomo IV Caetaní, dona, in peîpetuo, una casa posta in FondÍ, nella parrocchto dt
S.
Pietro.
Arc. CoI., Ptg. XX, n. 86 (Arc. Caet., fotogr., B. IV, n,
87).
Ofigínak.
Suadet Christoforus Gaytanus, Fundorum comes, logotheta et prothonotarius rengni Sicilie etc. lohannis de et 6dey Andree Petri devocionis sincere magistra prudencia ... Attendentes integritatem
lv,25
DOCUMENTI DELL'ARCI{IVIO CAETANI
194
castro nostro Sompnenj, familiaris nostri, qui a tenellis annis ad nostra servicia nostrique nepotis condam Iacobj Gaytanj permansit et adhuc ad nostra servicia permanet, grata quoque servicia per eum attenus nobis nostroque condam nepoti prestita queve prestat assidue et speramus eum prestiturum: eidem Andree lohannis Petri et suis utriusque sexus heredibus, de suo corpore legitime descendentibus, domum unam palaciatam, quam olim emimus a Nicolao de Lando de Fundis et ad presens possidemus, positam intus civitatem nostram Fundorum, videlicet in parrocchia ecclesie Santti (!) Petri de Fundis, hinc est iuxta domum Nicolaj Antonii de Brunchetta de Fundis, muro mediante comuni, iuxta domum officine nostre curie, iuxta stallectam nostre curie, viam publicam; cum omnibus iuribus, usibus, dignitatibus, tingnium appodijs, introhitibus, egressibus et pertinensijs suis universis, usque in viam publicam: liberam, francam et exemptam ab omni onere servitutis, in burgensaticum condonamus; ad eam habendr-lm, vendendum et permutandum ac de eadem domo donata ut de rebus suis proprijs perpetuo faciendum; promittentes per nos, heredes et successores nostros, sub verbo principum et fide'magnatum, donacionem ipsam omni futr,rro tempore observare, mandantes omnibus nostris officialibus quatenus eumdem Andream, tanquam benemeritum, in possessionem dicte domus manuteneant et defendant sicut nostram graciam caram habent; investientes eumdem Andrearn per nostrum anulum, ut moris est; nichil in domo donata nobis aud nostris heredibus et successoribus necnon et nostre curie penitus reservantes, set omne ius omnemque proprietatem et dominium ipsi Andree et sr,ris heredibus et successoribus condonamus. Has nostras patentes literas et privilegium, nostla manu subscriptas sigilloque nostro mangno munitas, mandavimus per nostrum cancellarium ascribj (!) et annotarj, post quarum inspeccionem, volumus pro cautela restituj presentanti" Datum Fundis, in nostro mangno palacio, sub anno millesimo quatricentesimo tricesimo octavo, die nono mensis novembris, secunde
-
1.
indictionis.
Fundorum comes
1.
Honoratus Gaytanus comes Fundorurn Dyanus de Monticello cancellarius,
(NeI margíne ínfeiore, a desba).' Notarius Sig. ' et Murconj de mandato domini subscripsi. I Autogafo, 2 Imptesso
sulla pergamena e ben consentato.
1354.
c - 1438.XI.19. Dragoni Andrea, Nicola e Domenico, figlí di Cecco " de Andrea,, Feî un'oncia e carlíni d'argento, oendono una casa con fomo all'abate Gualtiero di Maiorano.
20
tarini dì
Orígínale, con solloscrîzíoní aulografc, NeI marglneínfeiore nolailel sec. XZ.'InstruCaet., Ptg. n. t354. et furno in castello de Trauni franca; nel oeno, dí mano del nolarb.' instrumentum abatis Galterii de domo cum furno vendita sibi per Andream, Nicolaum et Dominicum Cicci de Andrea.,. uncian unam et tarenos XX; nola del sec. XVI: instrumento nel quale s'enuntia abate Galtiero del casale de Mayrano pertinentia del caetello di Draguni; segnatura tlel sec. XIX:
Arc,
mento de una casa
XX, n.
78.
millesimo quadringentesimo tricesimo octavo, vacante rege in regno Sicilie Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodosecunde, per mortem Iohanne merie, Cumanie Bulgarieque regina, Rovincie et Folcalquerj ac Pedimontis comitissa' regnorum anno r in quo ipsa decessit vicesimo primo, die decimo nono mensis novembris, prime indictionis, Dragoni. No, Ni"ol"us iudicis Simonis de Dragono, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia autoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Philippus Cubellj Bernardj de eodem castro, per rengnum Sicilie reginalj autoritate notarius, et subscripti licterati et inlicterati testes notum facimus quod in norúi pr"r"ncia con-stituti (t) Andrea, Nicolao et Dominico, filij Cicci de Andrea de castro Draqonj, agen' tibus pro se et suis heredibus et successoribus, ex una parte, et abate Galterio de casali Mairanj, pertinen' ciarum castri Dragonj, agente pro se, suis heredibus et successoribus, ex.parte altera: prefati Andreas Nicolaus et Dominicus vendiderunt et assignaverunt predicto abati Galterio domum unam' quam abere (!) se disserunt pro indiviso, francam, liberarn et exentam ab omni onere servitutis, sitam infra menia dicti castri, cum furno intus se, coopertam scandolis, iuxta viam puplicam a duabus partibus, iuxta terrenum
ffi Anno a Nativitate
Gulielmj Nicolaj de Andrea, iuxta domum dicti Nicolai venditoris: pro qua vendicione venditores confexi fuerunt se recepisse ab emptore de carlenis argenti, sessaginta per unciam, duobus per tarenum computatis, unciam unam et tarenos viginti de carlenis argenti; ad possidendum dictam domum cum furno, suptus et supra, intus et extra, abentibus (!) iuribus pe*inentibus cocomodo usque ad viam I I
REGESTA CHARTARUM puplicam; promiserunt venditores uhic
(t) vendicionj numquarn
195
moyere litem set semper abere ratum, et
renunciaverunt exceptionj et aliis iuribus canonicis vel civilibus, longobardis íel romanis, quibus se possent venditores et suos heredes defendere; pro hiis omnibus observandis venditores obligaverunt se, suos heredes et successores et bona eorum, sub pena unciarum ar,rrj quatuor de carlenis argenti, conponenda pro medietate regie curie et curie in qua reclamacio facta fuerit, pro reliqua medietate emptori; cum refeccione dampnorum, interesse et expensarum. Ad emptoris eiusque heredum cautelam confectum est hoc instrumentum, subscripcione mey iudicis et nostrum testium singnis et subscripcionibus roboratum,
ST. Actum Dragoni. S Nvcolaus IUDEx. S. ffi Dompnus testis. ffi Singnum crucis Iacobi Martinj testis scribere nescientis. Singnum 2 crucis Cicci Angelj de Masio testis scribere nessientis. ff Singnum crucis Petri Antonii de Luca testis scribere nessientis. ff Singnum crucis Antonij Paladinj testis scribere quod scripsi ego Philippus.
Franzonus notarii lohannis archipresbiter Dragoni
nessientis. Presentibus iudice Nicolao, dompno Franczono, Iacobo Martino, Cicco Angelj de Masio, Petro Antonij de Luca et Antonio Paladino. I Indizíone îomana. 2 Prccedono guattrc punti, tra i quall ÍI tesle dooeoa tírcre Ie aste della croce.
c-1438.xItr.28.
2133.
Guglielmino e Giacomo, figli del defunto Nicola " de Andrea ,,, p€r 24 tariní di carliní Dragoni d'argento, oendono a Gíooanni e all'abate Gualterio, padre di guesto, un casalino scoperto, posto entro Ie murc del castello stesso. Arc. Caet., Ptg. n. 2133. Oríg\nale, con sottoscizione aulografa. NeI maryíne ínferiote nota del sec. XVII: lnstrumento de uno casaleno in castello de Trauni franco; nel oetso note, tlel sec. XV: instrumentum abatis Galterii de casaleno uno ... sibi facte per Gulielminum et lacobum Nicolal de Andrea ... precio tarenorum XXlllJ ; del sec. XVI: instrumento nel quale s'enuntia maestro Giovanni d'abate Galtigro del casale de Mayrano, pertinentia del castello de Draguni; segnatura del sec. XIX:
XX, n. 75.
S Anno a Nativitate millesimo quadringentesimo tricesimo octavo, vacante rege in regno Sicilie per mortem Iohanne secunde, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodo' merie, Cumanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerj ac Pedimontis comitissa, rengnorum eius 1 anno in quo ipsa decessit vicesimo primo, die vicesimo octavo mensis decembris, prime indictionis, Dragoni. Nos Nicolaus iudicis Simonis de Dragono, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia autoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Philippus Cubellj Bernardj de eodem castro, per regnum Sicilie reginalj autoritate notarius, et subscripti inlicterati testes, in defectu licteratorum, notum facimus quod, in nostri presencia constituti (!) Gulielmino et lacobo fratres, frlij condam Nicolai de Andrea de dicto castro, agentibus pro se, suis heredibus et successoribus, ex una parte, et magistro Iohanne abatis Galterij de casalj Mairano, pertinenciarum dicti castri, agente Pro se et pro parte abatis Galterij, patris suj, suorum heredum et successorum, ex parte altera: prefati Gulielminus et Iacobus Nicolaj de Andrea vendiderunt magistro lohannj abatis Galterij, ementi pro se et pro parte abatis Galterii, patris suj, suorum heredum et successorum, casalenum unum discopertum, situm inha menia dicti castri Dragoni, iuxta domum lacobi venditoris, iuxta viam puplicam a duabus partibus, iuxta domum Nicolaj Cicci de Andrea, iuxta domum emptoris: francum, liberum et exentum ab omnj onere servitutis; pro qua vendicione Gulielminus et lacobus confexi fuerunt se recepisse in carlenis argenti tarenos viginti quatuor ab emptore; ad abendum (!) dictum casalenum et iuribus ipsius suptus et supra, intus et extra, usque ad viam puplicam, per venditores donec emptores acceperint possessionem, QUa[r accipiendj et in solidum detinendj deinceps ad opus suum quod emptor et sui heredis de dicto casaleno et iuribus ipsius possint facere tamquam de re sua propria; promiserunt venditores uhic (!) vendicionj numquam movere litem, set semper abere ratum; renunciaverunt exceptionj et aliis iuúbus canonicis et civilibus, longobardis vel romanis, quibus se possent venditores et suos heredes defendere; obligaverunt se suosque heredes et bona eorum omnia, sub pena unciarum duarum de carlenis argenti, conponenda pro medietate regie seu reginalj curie et illi curie in qua reclamacio facta fuerit, pro reliqua medietate pene emptori; cum refeccione dapnorum, interesse et expensarum. Ad emptoris eiusque heredum cautelam confectum est hoc instrumentum, subscripcione mey iudicis et nostrum testium signis et subscripcionibus
DOCUMENTI DELUARCHIVIO CAETANI
t96
roboratum, quod scripssi ego Philippus. ST. NYcoLAUs IUDEx. S. Singnum 2 crucis iudicis Blasii de Errico testis scribere nescientis. Singnum 2 crucis lohannis Nicolaj de Gulielmino testis scribere nessientis. Singnum 2 crucis magistri lohannis de Enico testis scribere nessientis. Singnum 2 crucis Benedicti de Stabile testis scribere nessientis. Presentibus iudice Nicolao, iudice Blasio, Iohanne Nicolaj de Gulielmino, magistro lohanne de Errico et Benedicto de Stabile.
,
Indízíone
îomana. 2 Precedono
qualtro puntí, ba
í
qualí
íI
teste doocoa
tilarc Ie aste della
ctoce,
c-1439.Iil.1. Torre Cajetaní Iibbre
di
tíarclli ".
334.
- Onorato Caétani dí Filettino, anche anome dei fratellíGiacomoe Petruccio, pet 15 denari del senato, esime da ogni obbligo e seîúizio Amico, Giooanni e Benedetto " Tu-
Arc. Caet., Ptg. n. j34. Oigínale, .NeI oerco nota del sec. signor,.. Tuciarello della Torre, 1439; segnatura del sec XVII: n. 24.
XVil:
Afirancacionc
delli... et servitii a favore
de
Anno millesimo CCCCXXXIX, pontificatus Eugenij pup" quarti anno IX, mensis rnartif die primo, Honoratus Gaytanus, dominus cashi Turris, per s€ suosgue heredes et successores ac nomine lacobi et Petrutii Gaytani, eius fratrum, pro quibus de rata abitione (!) promisit, afirancavit et absolvit dominum Amicum,. Iohannem et Benedictum Tutiarelli de dicto castro, presentibus (t), et pro se suisque heredibus et successoribus recipientibus, imperpetuum, ab omnibus servitijs et reditibus, in quibus ipsi tenebantur occasione bonorum feudalium, que ab ipsis dominis habebant et tenebant: de redditu et servitio unius denarij pro ut tangit de pane, musto, carnibus, pecunia, grano, provenna, jornatis cum bestijs et sine atque casatis omnibusque aliis servitijs, in quibus ipsi tenebantur, ipsaque bona feudalia liberavit et affrancavit eisdem; itaque (t) quod sine ostaculo libere vendere et facere de ipsis bonis guicquid volunt, et faciens eisdem refutationem et pactum de ulterius non petendo servitia antedicta; pro pretio XV librarum denariorum senatus, quod pretium predictus dominus sponte confexus fuit recepisse a domino Amico et fratribus antedictis, promictens dictus dominus omnia perpetuo rata habere, sub verbo verj et legalis dominj et obligatione bonorum; cum refectione damnorum et expensarum, interesse litis et extra; et predictus dominus iuravit omnia observare. Actum in arce castri Turris: Iohanne Stephanutij de Felecteno, Antonio Raynaldi I et Antonio Chicchi lohannis, de Tunj testisbus. Iacobus Tutij de Turj imperialiautoritatenotarius. ST. I lóór. Raydi: incerta Ia letlurc fra Raynaldi o Raymundi.
c-1439.vII.4. Gaeta
LXIV - 33.
Tíno u ìle Abbate > conÍessa di aoer rícet)uto da Agnesella Gaetani, ín grazíoso mutuo, once 66 e tafini 20 di gigliati di aryento che, a richiesta, si obbliga di restituirle entro iI termine
di due mesi.
Arc, CoI., Prg. LXIV, n.33 (Arc.
Caet., fotogr.,
B. I A, n.362).
Otíginale, con sottosulzíoní autogate.
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo tricesimo nono, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinee et Corsice, comite Barchinone, duce Actenarum et Neupatrie ac'etiam comite Russilionis, Ceretanie, regnorum citra Farum anno quinto, die quarto mensis iulij, secunde indictionis, Gaiete. Nos Tutius Pulcis de Gaieta, iudex ad contractus per provintiam Terrelaboris et Comitatus Molisii, Bartholomeus Guginella de civitate Gaiete, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes declalamus guod Tinus de Abbate de Gaieta, mercator, confessus est coram nobis et eum interrogante lacobello Bartholemei Zambarellj de Betonto, cancellario Angaeselle Gaietane, pro parte eiusdem Angneselle et pro ipsa et eius heredibus et successoribus, ipsum Tinum ab eadem Iacobella recepisse, ex causa mutui, gratis, untias sexaginta
RECESTA CHARTARUM
197
sex et tarenos viginti de gilliatis argenti, sexaginta per untiam et duobus pef tarenum conputatis, et ipse Tinus debitor promisit et se suosque heredes et successores obligavit, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum, eidem Iacobello dictas untias sexaginta sex et tarenos viginti de gilliatis rendere in Gaieta ipsi Angnesselle vel eius heredibus et successoribus aut eius procuratori, in dicta spetie pecunie et non in alijs rebus, usque ad menses duos primo futuros a die requisitionis, faciende per ipsam Angnesellam eidem Tino vel eius heredibus et successoribus, sub pena dupli dicte pecunie, a debitore applicanda pro medietate curie coram qua reclamatio fieret et medietate lacobello aut ipsi Angneselle vel eius heredibus et successoribus, cum refectione dampnorum et expensarum ac interesse; Tinus obligavit et pingnori posuit eidem lacobello omnia bona ipsius, iura, actiones, merces, mercantias, debitores et nomina debitorum et alia usque ad solutionem predicti debiti, et licitum sit ipsi Angneselle vel suis heredibus et successoribus, solum presentis instrumenti vigore, ipsorum bonorum et iurium possessionem ingredi; acto inter contrahentes quod debitor possit pro dicto debito conveniri Gaiete, Suesse, Calenj, Capue, Averse, Neapoli, Yscle, Rome, Pisarurn et tam in toto regno Sicilie quam extra et alibi ubigue locorum terrarum et forj; volentes contrahentes quod pena periurij 2 per penam pecuniariam non tollatur, set de utraque agi possit simul vel separatim. Ad Angneselle creditricis eiusque heredum et successorum cautelam factum est presens instrumentum, nostrum iudicis et testium subscriptionibus roboratum. ST. ffi Tutius Pulce I de Gaieta iudex ad contractus. S. fr Resbiter lacobus Fratassus canonicus
testis. $ Presbiter lohannes Patete canonicus gaietanus et rector Sancti Naczarij testis. Tofarius Galea de Trageto. ffi Penus Caloginu de Gaieta testis. ffi lacobus filius notarij Iacobi Anoczoluti de Gaieta testis. B Bartholomeus Guginella de Gaieta per totum regnum Sicilie regia auctoritate notarius. Iudex Tutius Pulce, I presbiter Iacobus Fratasso, presbiter lohannes Pateta, Thofarus Galea de Traiecto, Petrus Calegine (!) et lacobus Aroczolutus notarii lacobi. I Abbr. Púlc 2 NeI testo peririurij. gaietanus
S
c-1440.I.r7.
3006.
Amaseno (San Lorenzo della ValI) - Beatrice Caetani rínunzia a ógni diritto sull'eredità palerna a faoore del Jratello Onorcto III Caetani, che Ie aoeoa assegnato 10000 ducati di dote, in conformità aì capitoli matrímoníalí conchiusi con Ftancesco d'Aquíno, conte di Loreto e Satríano
e gran siniscalco del Regno, Arc. Caet,, Ptg, n. 3006. Orígínale. Nél oerso nota del sec, XV: Instrumentum refutationis facte per magnifrcam, dominam Beatricem Gaitanam nagnifico domino Honorato Gaitano suo germano de ducatis decem milibus ratione dotium; segnalurc, del sec. XVII: n. p. (corretto sopra un orígínarío 9); Pars 2, C. X, Fas. p.; del sec. XIX: XXXVI, n. 36.
Anno millesimo quatricitensimo, 1 pontificatus Eugenij pape quarti anno nono, indictione tertia, mensis ianuarii, die decimaseptima. Beatrix Gaytana, filia legitima et naturalis condam lacobi Gaytani et soror carnalis Honorati Gaytani, filii et heredis universalis condam Iacobi Gaytani, eorum patris, asserens se maiorem decem octo annorum, minorem vero vigintiquatuor et vigintiquinque annorum, fecit pro se suisque heredibus et successoribus, inperpetuum, guietationem et pactum de ulterius non petendo Honorato 2 Gaytano, stipulanti pro se ipso suisque heredibus et successoribus, videlicet omne ius omnemque iurisdictionem et actionem ac officium iudicis in bonis et rebus hereditatis condam lacobi Gaytani, genitoris sui, videlicet in terris, castris, fortellitiis, tenimentis, silvis, nemoribus, pascuis, piscariis, paludibus, molendinis et aquarum decursibus, tam in provintia Maritime et in comitatu Molisii quam alibi 3; omnia in presenti instrumento contenta ideo Beatrix fecit, quia Beatrix confessa est recepisse a prelibato Honorato, pro omnibus suis iuribus, iurisdictionibus et actionibus ad eam spectantibus, tot et tanta bona mobilia valoris decem milium ducatorum, assignatorum in dote eiusdem tam in ducatis aureis et monetis argenteis diversi cogney quam in zogiis et aliis rebus donnichilibus (!), mobilibus ac et animalibus equinis, secundum tenorem capitulorum parentele conclusorum inter Honoratum Gaytanum et Franciscum de Aquino, Laureti et Sadriani comitem magnumque a regni Sicilie senescahcum (!); promictens Beahix prefatum Honoratum suosque heredes et successores ac bona omnia manutenere et conservare semper in pacifica possessione hereditatis prefate, nichihominus (!) dampna, expensas et interesse litis et estra (!) refrcere promisit; obligansque Beatrix se suosque heredes et successores et bona omnia iam dicto Honorato, suo germano, omnia in presenti instrumento contenta observare, ad penam
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
t98
dupli valoris dictarum dotium, aplicandam pro rnedietate curie ad quam fuerit proclamaturn et pro alia metate (!) parti observanti; Beatrix constituit suum procuratorem notarium Antonium Petri de Serrnineto, absentem, ad eundum coram senatore alme Urbis et coram cammerario (!) pape aut alio iudice ad insinuandum omnia supradicta et petendum ut in predictis suam et sue curie interponat autoritatem et decretum; insuperque prestitit iuramenturn premissa observare et facere observarj, dans michi notario potestatem confrciendi unum vel plura instrumenta quotiens fuerit oportunum. Actum in arce castri Sancti Laurentii de Valle: presentibus dompno lohanne Boccanappo, Nuctio de Surrone (t), Paulo Cascone de Florentia, Iacobo Alatrino de Ferentino, Iacobo Antoni Martini de Piperno, Antonio Machtia de Patrica et Bactista de Sancto Stefano. Dompnus Nicolaus Iacobus Nicolaj Guctij de castro Sancti Stefani de Valle, archipresbiter ecclesie Sancti Stefani de dicto castro, inperiali auctoritate notarius. ST. I Errato per quatricentesimo quatragesimo, come fisulta daglí albi elementí d.ella datazione. 2 Ne/ fesfo Horato 3 t NeI testo magnuque ^'et lesfo albi
c-'44A .vl\.24 Alatri
r275.
.
- La badessa e le monache dei monasterí riuniti di S. Pietro di Alatri e di S. Luca dí Guarcino sostituíscono in quest'ultimo come badessa Maria di Gíooanní ,, Bacchi " ad Antonella " Bellj " di Alatrí.
Arc. Caet., ín Frg. n. I 275.
Copía aulentica, ínseita
ín
C-
1444 .I ' 17.
Anno M'oCCcc-"XL, pontificatus Eugenij pape IIIJ anno X, indictione tlStin, mensis iulij die XxltIJ. Congregato et cohadunato capitulo et universitate monacharum inonasterij Sancti Petri de Alatro, ad sonum tintinabulj, in ploforio domorum ipsius monasterij, de mandato domine Antonelle Bellj de Alatro, abatisse eiusdem monasterii ac etiam monasterii Sancti Luce de Guarceno, invicem unitorum,
in
guo capitulo adherat maior pars monialium monasteriorum prefatorum et maxime domina Blasia, domina Bouasia Antonii Purconis, domina Maria Pandulphi, domina Rita Cole Paulj, domina Maria Cole Pauli, domina Angilella, moniales monasterij Sancti Petri, ac domina Ceccarella trohannis Bacchi, monialis monasterii Sanctj Luce, vice omnium aliarum eiusdem monasterii, pro singulis de rato promisit: in quo capitulo, surgens predicta abatissa, proposuit quod videatur et placeat quod suo nomine subrogetur et ad
regimen et tutelam monasterii Sancti Luce substituatur una alia ex monialibus dictorum monasteriorum, que plenariam in dicto monasterio habeat facultatem. Redicte moniales unanimiter, de voluptate et decretu (!) ipsius abatisse, et ipsa abatissa, de deliberatione prefatarum monacharum, subrogaverunt, nomine dicte abatisse, dominam Mariam Iohannis Bacchi, monialem eiusdem monasterii Sancti Luce, absentem, presente tamen Ceccarella Iohannis Bacchi, eius germana, vice ipsius et pro ea de rato promictente, in omnibus occunentibus ac necessarijs monasterii, cum plenaria et libera administratione et mandato cappellanum, gobernatorem, procuratorein et yconomum, unum vel plures, tam ad negotias (!) quam ad causas, in et pro dicto monasterio ordinandi, sicuti sibi melius videbitur, cum gagijs et salariis de quibus cum eisdem poterit melius in concordia remanere, necnon omnia alia facendj gue ipsamet abatissa facere posset si personaliter interesset; promictentes omnia emologare sub obedientie pena, et in earum animas prestiterunt iuramentum. Actum in proforio supradicto: testibus Nicolao de castro Trebarum, oblato dictj monasterii Sanctj Petri, Francisco lohannis Bacchi et Iohanne Nordufi, de castro Guarcenj. Antonius Ciccj Fontane de civitate Alatri inperialj auctoritate notarius scripsi meumgue signum apposuy.
c-t441.v.15,4.
1896.
Cajazzo (negli accampamenti presso) - A(onso I d'Aragona conferma a Onorato II Gaetani, conte di - Morcone, Ia contea di Fondi" con Ia proolisione annua di 200 once di carlini d'argento e con íl dtrttto di succedere aí ribelli Francesco III e Onorcto III Caetani. Arc. Caet., Pq. n. 1896, Oríginale. Nel oetso P. 4, C. 4, f.p., n.5; del sec. XIX: L)OOOfll, n. 12.
segnalute,
del
sec.
XVII: * 5
(cotretlo sopîa un oigínarío 2)',
ALroNsUs, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis
RECESTA CHARTARUM
t99
et Ceritanie, universis et singulis presentes licteras inspecturis. Iusta petentium votis ... Supplicato nobis noviter pro parte Honorati Gaytanj, comitis Murconj et consiliarij et fidelis nostri ut, cum olim nos, actentis magnis meritis condam Christofori Gaytanj, militis, comitis Fundorum, logothete et prothonotarij regni nostri Siciiie, collateralis, consiliarij et fidelis nostri, eidem Christoforo comiti et suis utriusque sexus heredibus, in perpetuurn, comitatum Fundorum, cum titulo comitatus, omnesque civitates, terras, casalia, castra et loca, per eumdem Christoforum tenta et possessa, cum castris seu fortellicijs, hominibus, vassallis et suis iuribus universis, ac merum et mixtum imperium civitatum, ten'arum, castrorum, casalium et locorum predictorurn, necnon annuam provisionem unciarum ducentarum de carlenis argenti, in et super pecunia generalium subventionum et collectarum, subsidiorum, donorum, taxarum et fiscalium functionum aliarum, regali curie annis singulis debitarum per universitates et homines civitatum, terrarum, castrortrm et locorum dicti cornitatus, et aliarum omnium terrarum eiusdem Christofori, ubicumque per regnum Sicilie citra Farum sitarum, eidem comiti et suis heredibus in perpertuum per reginam Iohannam secundam, matrern nostram, ad suas reginales licteras olim concessam, confirmaverimus et de novo concesserimus; nec minus et ius successionis in dicto comitatu quod, in casu mortis Christofori sine prole legitima suis corporis, Iacobo, Rogerio, Francisco et Ludovico Gaytanis, nepotibus dicti Christofori, et eorum heredibus competebat in eodem comitatu Fundorum et alijs gracijs supradictis, per obitum dictorum Rogerij et Ludovici absque filijs legitimis ac per rebellionem notoriam Francisci et Honorati Gaytanj, filij dicti condam lacobi, nepotum Christofori superstitum, devolutum ad nos et nostram curiam, eidem Christoforo et predictis suis heredibus similiter concesserimus, cum potestate eidem Christoforo per nos tradita guod comes ipse libere posset dictum comitatum Fundorum, cum titulo cornitatus, ac terras, casalia et castra cum omnibus iuribus suis, que comes tunc tenebat, possidebat et imposterum eum acquirere et possidere contigerit, seu ad eum de iure ubicurnque et qualitercumque spectaverint; et iurisdiccionem criminalem, cum mero et mixto imperio ac gladij potestate in comitatu, terris, castris et locis predictis; predictamque provisionern annuam unciarum ducentarum, una cum dicto iure successionis eiusdem, ex testamento seu ex donatione vel alio contractu, titulo sive causa, relinquere, testari, disponere vel legare, pro libito voluntatis, dictis eius frlijs, natis tunc et de cetero nascituris, sive ex suo corpore legitime descenderint sive non, super quorum natalium defectu dispensavimus, aut cui vel quibus ex eis duxerit eligendum, quos ad hec susceptibiles reddidimus et capaces, prout in nostris licteris, magno nostro pendenti sigillo munitis, datis in civitate nostra Gayete, per manus Antonij de Bononia, poete laureati legumque doctoris, locumtenentis logothete et prothonotarij regni Sicilie, die primo augusti, quintedecirne indictionis, anno millesimo guadringentesimo tricesimo septimo, regnique Sicilie anno tertio, aliorum regnorum nostrorum anno vicesimo secundo; ipseque Christoforus predictum Honoratum, filium suum, in eius ultimo testamento quod condidit, vigore predictarum licterarum nostrarum, constituerit universalem heredem et legitimum Euccessorem in dicto comitatu et omnibus alijs supradictis, prout in instrumento dicti testamenti hec et alia continentur, dignalemur ipsi Honorato, comiti Murconi, et suis heredibus predictas nostras licteras, ipsi condam Christbforo, patri suo, de premissis per nos concessas, ac omnia contenta in eis ipsumque testamenturn per eumdem condann Fundorum comitem conditum, vigore licterarum nosharum, ipsumque comitatum Fundorum ac omnes civitates, terras, castra, fortellicia et loca, cum iuribus et peĂ&#x2030;inencijs suis omnibus supradictis et cum titulo comitatus, ac predictam annnam provisionem unciarum ducentarum prefatamque criminalem iurisdictionem, cum plena meri mixtique imperij et gladii potestate, nec non et predictum ius, quod in premissis dictis Francisco et Honorato, rebellibus et inimicis nostris, super premissis competebat, secumdum que in predictis nostris licteris dictoque testamento continentur, confrrmare et de novo concedere et donare: nos, volentes predictas nostras licteras, dicto condam Christoforo per nos concessas, ac ipsurn testamentunn eiusdem comitis Fundorum eidem Honorato fructuosas et fructuosum existere, ipsumque Honoratum et eius heredes prescriptarum licterarum et testamenti predicti fructum realiter adipisci, ipsiusque Honorati supplicacionibus inclinati: eidem Honorato comiti et suis utriusque sexus heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, natis iam et in antea nascituris, in perpetuum, tam ex causis premissis quam actendentes ipsius Honorati insignia virtutum ac merita grandiaque servicia, digne cornmendacionis laudibus et munifice gratitudinis preconijs extollenda, que nobis continue et maxime temporibus quibus in hoc regno status noster discriminosis turbinibus persepe fluctuavit, nullis sue persone parcendo periculis, sumptibus, laboribus et expensis, intrepide et constanter prestitit et prestare non cessat, quas, que comes ipse pro nobis et statu nostro atque nostrorum fidelium dicti regni, ab impetu et multiplici perturbacione nostrorum emulorum et
200
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
rebellium preservando, cum multis vigilijs ac promptis et liberalibus afiectibus subiit, eiusdem status nostri et nostrorum fidelium augmenta desiderata perquirens, propter que ad eius status augmentum instinctus debite gratitudinis nos impellit et sibi reddimur obligati: predictas nostras licteras, ipsi condam Christoforo concessas, ac predictum testamentum, per eumdem condam Fundorum conditum, omniaque contenta in eis, licet per se valida firmitate persistant, ad abundacioris tamen cautele presidium, que in cunctis prodesse et non officere consuevit, confumamus, ratificamus et approbamus; dictumque comitatum Fundorum ac omnes civitates, terras, castra et loca illius et alia supradicta, cum titulo comitatus, cum castris seu fortellicijs, hominibus, vassallis, vassallorumque redditibus, feudis, feudotarijs, subfeudotarijs, censibus, servicijs, domibus, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, pascuis, arboribus, molendinis, bactinderijs, aquis aquarumque decursibus, meroque et mixto imperio ac gladij potestate, baiulacionibus, bancis iusticie et cognitione causarum civilium inter homines et per homines civitatum, terrarum, castrorum, casalium et locorum omnium dicti comitatus et aliorum predictorum, tenimentis, tenitorijs, demanijs, alijsque iuribus, iurisdiccionibus, racionibus, actionibus utilique dominio et cum integro statu earum et eorum et pertinencijs omnibus ad dictum comitatum predictasque civitates, terras, castra, casalia et loca spectactibus et pertinentibus guovismodo, que videlicet sunt de demanio
demanium et que de servicio in servicium, pro eo quidem valore annuo quo, si dictus comitatus dicteque civitates, terre, castra, casalia et loca de novo feudo fuerint, in registris nostris regalibus huius regnj annotatur et, si de antiquo, prout per inquisicionem de rnandato nostre curie faciendam fuerint valere comperte, in feudum novum et sub feudalibus servicijs contingentibus et debitis, ac predictam annuam provisionem unciarum ducentarum predictumque ius successionis dictorum Francisci et Honorati, nostrorum rebellium et inimicorum, de quorum rebellione et hostilitate, quas ipsi Franciscus et Honoratus, adherendo, parendo et favendo duci Andegavie, hosti nostro notorio et dampnate opinionj aliorum nostrorurnlrebellium et adversariorum, ad invasionem regnj nostri Sicilie sediciosis actibus aditum prĂŠparantium, prophanabiliter contra maiestatem nostram commiserunt, ad plenum et certitudinaliter constat nobis, ad nos et nostram curiam devolutum: eidem Honorato comiti et predictis eius heredibus de novo darnus, donamus, tradimus et ex causa donacionis, iuxta predictarum licterarum nostrarum per nos dicto Christoforo comiti, ipsius Honorati genitorj, concessarum tenorem, pro bono statu nostro et utilitate reipublice regnj huius;
in
cassentes et revocantes ac etiam per nostrum decretum, quod presentibus interponirnus, quascumque concessiones, alienationes, donationes, confirmationes et promissiones ac licteras et privilegia de dictis comitatu,
civitatibus, terris, castris, casalibus, locis, fortellicijs, iuribus et pertinencijs eorum predictis, prefataque annua provisione ac predicto iure prefate'successionis dictis Francisco et Honorato, rebellibus et inimicis nostris aut eorum alteri super dictis comitatu, civitatibus, terris, casalibus, castris et locis predictis, et annua provisione aut earum altera forsitan competenti eisdem Francisco et Honorato, aut alijs hominibus et personis, tam per condam reginam Iohannam secundarn, matrem nostram, quam per nostram maiestatem aut alias ad id potestatem habentes, etiam si dictis Francisco et Honorato vel alij, tam quoad possessionem quam quoad rem et in re, esset ius quesitum, forte factas: legibus, iuribus, constitucionibus Regnique capitulis, edictis, ritibus, moribus, observancijs, statutis, consuetudinibus, commisionibus, ordinationibus, licteris, privilegijs et rescriptis et alijs presentibus forte contrarijs non obstantibus; ita guod Honoratus comes et eius heredes predictum comitatum Fundorum et eius ac alias predictas civitates, terras, castra, casalia et loca, cum titulo comitatus ac cum castris seu fortellicijs, hominibus et vassallis, iuribus et pertinencijs earum et eorum predictis, prefatamque annuam provisionern, in feudum et sub contingentibus feudalibus servicijs supradictis, immediate et in capite, a nobis et nostra curia noshisque heredibus et successoribus in hoc regno teneant et possideant, nullumque alium preter nos ac heredes et successores nostros superiorem et dominum recognoscant, servireque propterea nobis ac heredibus et successoribus nostris teneantur de feudalibus servicijs, iuxta huius regni consuetudinem: que servicia Honoratus comes, in nostri presencia constitutus, pro se et eius heredibus, prestare et facere nobis ac heredibus et successoribus nostris suis vicihus sponte obtulit et promisit; investientes Honoratum comitem pro se et eius heredibus, de presenti nostra concessione per nostrum anulum presencialiter, ut est moris. A guo Honorato comite, pro se et dictis eius heredibus, ligium homagium et fidelitatis debite pro predictis in manibus noshis proprijs recepimus iuramentum, clausulis, condicionibus, reservacionibus omnibus ac modo et forma, qui et que in privilegijs confirmationum et donationum caĂšolicorum principum, regnj Sicilie regum et reginarum, predecessorum noshorum, et nostris consueverunt exprimi et apponi; salvis nichilominus omnibus que nobis et nostre curie, iuxta consuetudinem dicti regnj, debentur
REGESTA CHARTARUM
201
maioris dominij racione, salvis insuper usibus et consuetudinibus Regnj, beneficijs etiam capellaniarum et iuribus patronatus,.si qua sunt in civitatibus, terris, castris et locis predictis, acipsorumcollationibus et presentationibus nobis et heredibus et successoribus nostris reservatis; concedentes Honorato comiti corporalem possessionem dicti comitatus ac civitatum, castrorum, casalium et locorum predictorurn prefateque annue provisionis et iuris successionis premisse omniumque iurium, rationum et pertinentiarum. Intendimus et declaramus quod Honoratus et heredes sui procurent infra annum unum, complendum a die date presencium in antea numerandum, presentes nostras licteras vel earum tenorem in quaternionibus nostre camere penes nostros thesaurarios transcribj facere et annotarj ut, ternpore quo feudale servicium comitibus baronibus et alijs feudotarijs dicti regnj per nos et nostram curiam generaliter indicetur, contingat Honoratum comitem et eius heredes, tamquam novos dominos et possessores comitatus predictarumque civitatum, terrarum, castrorum, casalium et locorum, dicteque annue provisionis et aliorum feudalium serviciorum debitores in quaternionibus ipsis reperirj. In cuius rei testimonium presentes licteras fierj et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus communirj. Datum 1 in nostris felicibus castris apud civitatem Cayacie, die quintodecimo mensis rnaij, quarte indicionis, anno millesimo guadringentesimo quadragesimo primo, regnorum nostrorum anno vicesimo sexto regnique nostri Sicilie citra Farum anno septimo. Rex 2 Alfonsus ?. Sig 3. (l/e/ margíne inferiore, a sinístra).' Dominus rex mandavit mihi Iohannj Olzina ; (sulla plica) : Regestrata in cancellaria penes cancellarium ; (nel uerso).' Lictera confumationis et nove provisionis comitatus Fundorum cum annua provisione unciarum I pro domino Honorato Gaytano, Fundorum et Murconj comite ac logotheta et prothonotario etc. 1
Abbr. dat
2 Autogtafa.
a In cera Íossa, appcso aIIa plíca con nashíno sefico, rosso e gíallo.
c -t441.v.15, B.
XXXV - 38.
Cajazzo(negli accampamenti presso) - Alfonso I d'Aragona aOnorato II Gaetani: lo nomina logoteta e protonotario del Regno con Ia proúoísione annua dí 365 oncc di carlini. Arc. CoI., Ptg. XXXV, n. jB (Arc.
Caet', fotogr.,
B. XI, n. 294).
Ofigínale-
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, Honorato Gaitano, militi, filio primogenito quondam Christoforj Gaitani, militis, comitis Fundorum, logothete et prothonotarij regni Sicilie citra Farum, Fundorum et Murconi comiti etc., consiliario et fideli ,robi, ,inc"r" dilecto. Sicut inter virtutes ... Pervento noviter ad nostre maiestatis noticiam quod Christoforus Gaitanus, miles, Fundorum comes, logotheta et prothonotarius regni Sicilie citra Farurn, collateralis, consiliarius et fidelis nobis sincere dilectus, viam est universe carnis ingressus die nono presentis mensis maij et eius corpus ecclesiastice traditum sepulture, propter cuius obitum ofrcium ipsum logothete et prothonotariatus in nostra curia vacare dignoscitur: et volentes alij nostro frdeli ydoneo officiurn ipsum comictere, dum secreto mentis nostre scrutinio inter nosmetipsos personam quereremus ydoneam digne sibi fore dictum officium commictendum, ad vos intuitum noshe considerationis convertimus; dumque ex comunis fame preloquio pensaremus, tam vestrarum virtutum preheminenciam, quibus personam vestram, ut inter alios eniteremini, largitor bonorum omnium largifue insignivit, et fructus laudabiles, quorum aliquos in administrationibus prudencie vestre commissis producere solent, vestre persone studia et labores, quam eciam accepta plurima servicia, per vos maiestati nostre fideliter et utiliter exhibita et impensa, ac vos nobis exhibiturum de cetero presumentes, in mente nostra frequenti premeditaccione revolvimus; sicut illa precordijs nostris impressimus, sic ea cognita semper habuimus in memorie frdelis archano, quod, continuatis ad vos ymmo auctis continue nostre bepignitatis affectibus, in votis habuimus, votive consideravimus vos ad alta provehere, ut quo altioris gradus statum ascenderetis eo fructifrcare uberius, maiora apud maiestatem nostram acquireretis, eoque pateret lacius vestrorum claritas meritorum: laudamus siquidem
in multis, in nonnullis prudenciam, devocionem in pluribus, et in aliquibus invenire gerendarum rerum solerciam delectamur: vos vero tanto nobis in predictis omnibus commendabilem representatis quanto et in 6de nobis prudencior redoletis et, acceptis gratis operibus, virtuosos vestros actus sedulo in
fidem
devocione declaratis; hac igitur consideracione suasi, vos temquam benemerituin ac ex multis et laudabilibus
tv,26
DOCUMENT
I DELL'ARCHIVIO CAETANI
et in agendis nostris fructuosum multipliciter et rationabilj consideracione perutilem, logothetam et 'prothonotarium nostrum et regni nostrj Sicilie citra Farum, principaliter et in capite, cum plena integritate logothete et prothonotariatus officij et membrorum eius omnium, et cum omnibus potestatibus, iurisdiccionibus, honoribus et capitulis, ac cum gagijs annue provisionis unciarum trecentarum sexaginta quinque, de carlenis pecunie usualis regni huius vobis debendarum annis singulis, racione dictorum officiorum, et cum omnibus alijs et singulis prerogativis, honoribus et emolumentis, ad dicta officia spectantibus et pertinentibus quovismodo, et que alijs logothetis et prothonotarijs dicti regnj, qui fuerunt pro tempore, et signanter dicto Christoforo patri vestro, logothete et prothonotario existenti, exhiberj sunt solita et concedi, queve per eos, alium vel alios ipsorum aut eorum locatenentes ex consuetudine vel aliter quovismodo gesta fuerunt, creamus ad vitam vestram et fiducialiter ordinamus, recepto prius a vobis solito fidelitatis et de ipso officio fideliter exercendo corporalj ad sancta evangelia iuramento; concedentes vobis quod dicta gagia unciarum trecentarum sexaginta quinque annue provisionis, vobis per nos stabilita quoad vixeris (!), ratione dicti officij vobis commissarum ()), petere et recipere et experiri possitis super pecunijs regalium collectarum, taxarum, imposicionum, subvencionum, donorum et aliarum pecuniarum fiscalium, nostre regie curie debitarum et debendarum per universitates et homines civitatum, terrarum, castrorum et locorum, ac eis per nos et ipsam nostram curiam impositarum et imponendarum, ipsius vestri comitatus Fundorum; que quidem gagia, que in comitatu ipso et alijs terris vobis impositis (!) annis singulis receperitis et habueritis per nos et nostram curiam ac nostros erarios, magistros camel'e, thesaurarios, commissarios, exactores et perceptores dictarum collectarum, taxarum, imposicionum, subvencionum, donorum et aliarum pecuniarum fiscalium predictarum et alios nostros officiales, quocumque fungantur oficio, et signanter per presidentes regie camere nostre Summarie, vobis ac predictis universitatibus et hominibus, vobis illas exolventibus, audirj et admicti volumus et iubemus pro summa annua vestris obsequijs
quam receperitis de quantitate unciarum tricentarum sexaginta quinque predictarum, per nos vobis stabilitarum
et
ordinatarum ratione officij supradicti. Quocirca vestre frdelitati vestreque prudencie commictimus et rnandamus quatenus, statim receptis presentibus, ad oficium ipsum vos ingerens (!), sic illud ad honorem et fidelitatem nostram heredumgue nostrorum diligenter et fideliter exercere studeatis et procuretis quod electionis nostre in vobis iudicium approbetis et ad maiora vestrj status incrementa prompcius nos invitetis; sicque ut melior nostrisque beneficijs dignior efficiamini assidue vos vigilancius et delectabilius exercebitis in actibus virtuosis; volentes, declarantes et vobis concedentes exPresse ut vos, tamquam prothonotarius dicti regni per nos ordinatus, illis honoribus, exempcionibus, immunitatibus, prerogativis et gracijs pociamini et gaudeatis quibus alij logothete et prothonotarii dicti regni, veshj predecessores' et signanter dictus Christoforus, olim pater vester, gaudere et potirj soliti sunt et debent, ac alijs potestatibus, preheminencijs, capitulis et iurisdiccionibus, ad ofitium ipsum quovismodo spectantibus et pertinentibus, què alijs predecessoribus vestris, et maxime dicto Christoforo patri vestro, perinde concessa reperirj contingat per illustres predecessores nostros in hoc regno Sicilie in officio memorato; dictaque gagia ad eandem racionem, ut supra exprimitur, et alia benefrcia et emolumenta habeatis que alij vestri predecessores racione dicti officii percipere et habere consueverunt: quibuscumque ritibus, moribus, observancijs, legibus, capitulis et rescriptis contrariis et adversantibus non obstantibus quoquomodo, quorum effectum quoad hoc viribus togaliter vacuamus. Ceterum extimantes vos totaliter esse obsequijs nostris deditum, et in armis virum strenuum et bellicosum, et in prosecucione nostrorum agendorum curis et solicitudinibus varijs occupatum, a quibus nec vos distrahere disponimus nec per consequens in ipsius officij exercicio propterea volumus intervenire defectum, idcirco vobis plenam concedimus potestatem quod possitis dictum logothete et prothonotariatus officium exercere et gerere per vestrum vel vestros substitutum seu substitutos ydoneos èt fideles eosque in officio ipso substituere qui loco vestrj oficium ipsum gerant et exercent, aliaque exequantur et faciant spectantia ad officium prenarratum; sic equidem quod de ipsorum substituendorum defectibus et excessibus vos nostre curie principaliter teneaminj. In cuius rei testimonium presentes licteras exinde frerj et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus communiri. Datum in nostris felicibus castris apud civitatem Cayacie, die quintodecimo mensis maij, quarte indictionis, anno millesimo quatricentesimo quahagesimo primo, regnorum nostrorum anno vicesimo sexto, huius vero nostrj citra Farum Sicilie regni anno septimo. Rex I Alfonsus r. (NeI margíne ínferiore, a sinistrc).' Dominus rex mandavit mihi lohannl Olzina. L Autogtda.
REGESTA CHARTARUM
c -t44t.vl. AIiJe
23
.
243
1205.
Tommaso . Gossi ,,, p€Í 25 tailni di carlini d'argento, oendono a Gio' cinque terreni posti ìn terrítorío di Majorano, responsiùi annualun gtano d'oro al duca dí Sessa, signore di detto feudo, consenzíente alla oendita.
Antonío e -tsanníGíacomo, di Antonio u Maczone , mente
di
Arc. Caet., hg. n. t 205. Origínale. Nel nargíne ínfetiorc.' a) Die XVIJ mensis madij, XIIIJ indictionis, presens fuit in novum inventarium; ó) visum in inventario; nel ,seno note, del sec. XV: Petrus Machione et la heredadeAntonioMachione; delsec.XVI: instrumentonelquales'enuntia Gio[vanni] de Antonio Maccione del casale de Mayrano pertinentia de Dragoni; segnatura del sec. XIX: XX' n' 79' instrumentum presentatum
1 Xncarnationis millesimo quatricentesimo quatragesimo primo, regnante [Alfonso] I 2 Hung*il, l"rurul"* et Sicilie ultra et citra Farum, Aragonum rege ac Valencie, Maioricarum, [Sardinie
rf
[Anno]
1, duce Actenarum et Neupatrie, regnorum anno sePtimo, die vicesimo tercio et CJrsice, comes Barchinonel 1 per pro' rnensi' iunij, quarte indictionis, in civitate Alifre. [Nos] Ric[zardus] Grechi de castro Latine, iudex, Antonius inlicteratus contractus ad auctoritate reginalj vinciam T"rr"iubori, et Comitatus Molisij 1, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate 1 lohannis de [...]o de [Rocc]aromana notarius,.et sutscripti licteratj et inlicteratj testes, videlicet iudex Nicolaus Rogerij Falchi de Roccarode Mayrano, mana, Iacobus notarii Antonij et lohannes de Guillielmo, de Roccaromana, et Liilus Bullenus videlicet Mayrano, de Petrj Grossi et Thomasius lohannis Antonius et notum facimus quod lucobus habiAntonius dictus et Alifre, civitatis habitatores Petrj Grossi, Iacobus lohannis Grossi et Thomasius et lohannes parte' ex una heredibus, eorum eis et Statillanj, pertinentiarum Rocceromane, pro
tator casalis legitimis Antonij Maczonj d"-"urulj Mayranj, pertinentiarum castrj Tragonj, Pro se et sujs heredibus lohannis et Antonius de suo corpore d"rr"nd"niibus, utriustue sexus, ex parte altera: prefati lacobus-
lohanni Antonij Maczoni Grossi et Thomasius Petrj Grossi vendiderunt et per fustem traddiderunt eidem territorio et pertinentiis in habere dixerunt et Thomasius infrascriptas terras, quas lacobus, Antonius in loco ubi dicitur lu Maczone, lohanne dicto casalis il4uyr"rrj , quuru* prima est pro indiviso cum et fratrum et iuxta Thomasoni N/terrone d" lu Su**uco, iuxta terram Iohannis de Errico, iuxta terram de la Auliva' a la Lenza terram aliam ipsorum venditorum; secunda terra sita est in loco ubi dicitur la Lenza de la iuxta aliam terram ipsius lohannis emptoris circum circa; tertia terra sita est ibidem a Catarinj, iuxta Auliva, iuxta terram aliam ipsius emptoris circum circa; quarta terra sita est ubi dicitur a li quinta tena fratrum; et Thomasonj terram viam puplicam, iuxta aliam terram ipsius emptoris et iuxta
ubi di",r. a lu Lavaturo, iuxta terram heredum abbatis Gualterij, iuxta terram Petrj Capuanj,
,itu
"rt iuxta serram
fructibus cacuminis montis et iuxta aliam terram emptoris; cum omnibus iuribus et pertinentijs, pra pretio tarenorum viginti quinque de carlenjs argentj, sexaginta Per unciam conputatis'
"ì-pr"*"iUus; quo, n"nditor",
fuerunt ," ,""epirrt a dicto emptore; reservato quod emptor et suj heredes "orrf"rriSuesse, domino pheudj quod dicitur.Pheudum Mayranj, et sujs heredibus anno tlneantur reddere duci dictj dominj' quolibet, in festo Sancte Marie de mense augustj, aurj granum unum' ac reservato beneplacito venditores imperpetuum impetrando per emptorem sujs suptibus, lub-ibut et expensis; omnia suprascripta debitorum, burgenzatica promirerunt iabere rata et se heredes suos et bona omnia, debita et nomina pro medietate applicanda precij, pena sub obligaverunt, ph"uduli", iura, raciones quascumque -duplj "t Ad heredibus. et sujs emptorj medietate reliqua seu curie ubi ,""i"mu"io iacta fuerit et ,"gi" "uri"emptoris et eius heredum et ad certitudinem dictj ducis, domini pheudj, et eius heredum factum ."ir,"I"n, quam testium singnis et est presens instrumentum per manus mei notarij Antonii, tam signo iudicis 3. Signum a crucis iudicis propria
roboratum. ST. S Nos dux Suesse etc' manu Ri"r*àj ad vitam inlicteratj iudicis quu;1t; eius mandato hic in pede ego notarius 1ublc1nsi. ffi Signum scribere Iohunnis de Guillijmo testis sqibere nescientis. ffi Signum crucis Lelli Bullenj testis "ru"i, subrcrip"ionibus
nescientis.
2 NeI testo citrarum. s Autogtofo' 4 Prcceilono Alcune lacerczíoní danneggíano Ia petgamena nel protocollo Io sBaizío per due altte croci' índí' cínque puntì, tra í quali íI gíudíce dooeoa tirate la croce; segue poi a questa sottov,dzíone cate cÍascuna dal gruppo deglí stessí cínque punli' I
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
204
c -t441. xII .7. Gaeta
'
LXIV- 34.
- Tíno e Antonío " de Abbate > oerso Agnesella Gaetani, oedooa di Gíooanni Tomacellí, si díchíarano debìtoú di 40 once di gigliatt d'argento, rícetsuti ín grazìoso mutuo, obblígandosi a restil.uirli nel termine
di tre
anni.
Arc. CoI., Prg. LXIV, n. 34 (Arc. Caet,, fotogr., B. II/, n. BB).
Orígínale, con soltoscrizíoní autografe.
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo guatricesimo primo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie, Corsice, comite Barchinone, duce Actenarum et Neopahie ac comite Russilionis et Ceretanie, regnorum citra Farurn anno septimo, die septimo mensis decembris, quinte indictionis, Gaiete. Nos Franciscus Marchi de Gaieta, iudex ad contractus per provintiam Terre l-aboris et Comitatus Molisij, Bartholomeus Guginella de civitate Gaiete, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod Tinus de Gaieta mercator et Antonius de Abbate, filius dicti Tinj, cum consensu patris suj, confessi sunt, eos interrogante nobilj Thofaro Galea de terra Traiecti, nomine Angnesselle Gaietane, olim uxoris condam Iohannis Thomacellj, militis, de Neapoli, et pro ipsa Angnessella et eius heredibus et successoribus, ipsos Tinum et Antonium ab eodem Thofaro recepisse, ex causa mutuj, gatis, untias quatraginta de gilliatis argenti, sexaginta per untiam conputatis; et propterea ipsi Tinus et Antonius se eorumque heredes et successores obligaverunt in solidum, sub ypotecha et obligatione omnium bonorum, eidem Thofaro, pro parte ipsius Angnesselle absentis, predictas untias quatraginta de gilliatis rendere in Gaieta ipsi Angnesselle vel eius heredibus et successoribus aut ipsi Thofaro in dicta spetie pecunie, in istis terminis, videlicet untias quinque de gilliatis usque et per totum octavum diem mensis septembris, primo futuri anni sexte indictionis primo future, et untias trigintaquinque usque ad annos tres, primo futuros a dicto die octavo predicti mensis septembris primo futuri dicti anni sexte indictionis primo future, in antea numerandos, quolibet videlicet anno ipsorum trium, untias undecim et tarenos viginti de gilliatis; sub pena dupli ipsarum untiarum quatraginta, applicanda pro medietate curie coram qua de predictis reclamatio fieret, et medietate Angnesselle vel eius heredibus et successoribus; cum refectione dapnorum et expensarum ac interesse; debitores obligaverunt et pignori posuerunt eidem Thofaro omnia bona ipsorum ac eorum heredum et successorum, iura, actiones, merces, mercantias, debitores et nomina debitorum et alia; hoc acto inter contrahentes quod Tinus et Antonius debitores possint conveniri Gaiete, Suesse, Caleni, Capue, Averse, Neapoli, Yscle, Rome, Pisis et tam in toto regno Sicilie quam extra. Ad Agnesselle eiusque heredum et successorum cautelam factum est presens inshumentum, scriptum per manus mei notarij, nostrum iudicis et testium subscriptionibus roboratum. ST. S Franciscus Marcho de Gaieta iudex ad contrattus. S. S lohannes Caloginus dictus d'Abate r testis. ffi Resbiter Andreas de Vio de Gaieta testis. S Petrus Galea de Trayetto. S Bartholomeus Guginella de Gaieta per regnum Sicilie regia auctoritate notarius. Iudex Franciscus Marchi, presbiter Andreas de Vio, Iohannes de Abbate et Petrus Galea. I Nel teslo Dabat.
c.t44t.xll.19. Aoersa
LIX - 52.
Gíacomo Carafa della Spína, úescooo di Aoersa, rilascia quíetanza q Onorato II Gaelanì, conte Fondi, per íl censo annup di díecí once dí carliní d'argento, doouto per iI castello di San Gíorgío
-
dí Ia Molara.
Ate. Col., Pry. LIX, n. 52 (Arc.
Caet,, fologt.,
B, I, n.
20),
Orlgínale, con sottotcrÍzíoní autografe.
S Anno ab Incarnacione millesimo quatricentesimo quatragesimo primo, die decimonono mensis decembris, quinte indictionis, Averse, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ulba Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum huius regni Sicilie citra Farum anno
REGESTA CHARTARUI\4
205
septimo, aliorurn regnorum anno vicesimo sexto. Nos Angelillus Baronus de Neapoli, habitator Averse, per regnum Sicilie ad contractus iudex, Marinus Ferrarius de civitate Averse, per regnum Sicilie reginalj autoritate notarius, et testes, videlicet presbiter Thomasius de Composta, Nicolaus Antonius de Musculo de Neapolj, Bernardus de Laurencio, notarius Nicolaus Burthonus, notarius Masellus de Georgio et iudex Darissus de luvenella, de Aversa, fatemur quod, nobis constitutis in presencia lacobj episcopi aversani, residentis in sala suj episcopalis palacij aversanj, ipso episcopo consenciente prius in nos iudicem et notarium ut in suos, nostram in se iurisdiccionem et ofrcium voluntarie prorogando, cum sciret nos suos iudicem et notarium in hac parte non esse, agenteque in hoc loco pro se et suis heredibus, successoribus in episcopatu aversano ac pro suo episcopatu, ex una parte: presente quoque lacobo Pennagallo de Neapolj, cancellario et familiare (!) Honorati Gaytanj, comitis Fundorum ac regni Sicilie prothonotarij etc., agente in hoc loco pro eodem comite et suis heredibus, ex parte altera: prefatus episcopus declaravit ipsi fuisse satisfactum primitus, silicet peì condam Christoforum Gayetanum, comitem Fundorum et regni Sicilie prothonotarium etc., patrem ipsius Honorati, dum vixit et, post eius obitum, per Honoratum, de censu sive redditu annuo unciarum decem de carlenis argenti, sexaginta per unciam conputatis, debito episcopo et sue mense episcopalj aversane per condam Christoforum et post per Honoratum, suum frlium et heredem, pro castro Sancti Georgij de Molinaria, quod condam Christoforus tenuit et, post eius obitum, comes Honoratus tenuit et tenet ab ipso episcopo et episcopalj mensa aversana sub eodem annuo reddito sive censu unciarum decem de carlenis, pro toto preterito tempore et usque in presentem diem; et propterea ipse episcopus eumdem Iacobum ac comitem Honoratum, suo nomine et ut heredem condam Christofori suj paris, ipsiusque Honorati heredes et bona ornnia de annuo redditu sive censu unciarum decem, ut supra, pro preterito tempore usque in diem presentem liberavit et perpetuo quietavit; nec minus ipse episcopus imperpetuum cessit eidem Iacobo, recipienti pro ipso Honorato, omnia iura et acciones omnes, quas et que habet vel habere poterat contra Honoratum, proprio nomine et ut filium et heredem sui patris, eiusque heredes et in bonis suis ratione dicti annuj redditus sive census; et obligavit episcopus se suosque successores in episcopatu aversano, episcopalem. mensam aversanam et partem eius ac bona sua et dicti suj episcopatus omnia et promisit omnia in presenti instrumento contenta observare, sub pena unciarum auri quinguaginta, medietate camere apostolice vel curie conpetenti ubi reclamacio fieret persolvenda et medietate Honorato comiti et suis heredibus; cum refeccione dampnorum,
et
Ad
Honorati comitis et eius heredum cautelam facturn est presens instrumentum, quod scripsi ego notarius Marinus Ferrarius. ST. * Iudex Angelillus Baronus de Neapoli predicta fateor. ffi Presbiter Thomasius de Composta de Neapolj testis. ffi Nicolaus Antonius de Musculo de Neapoli testis. ffi Bernardus de Laurencio de Aversa testis. S Iudes Daris de luvenella testis.
interesse
expensarum.
2477.
c-114421.IU.5. Nerola
Orsini, conte di Graoina e Conoersano, preJetto di Roma, a Morínello " de Me- u,Francesco rcgio upitano di Traetto : credenziale per seî Lodooico " de Cosciarj ".
dico Arc.
A
Cae!,, ín Prg.
n.2077.
Copía aulenlíca, inscríta
ín C'1442.1il.[8J
post.
tergo:
Spectabilj viro et amico carissimo Marinello de Medico, regio capiteneo terre Trayecti etc., alme
Urbis prefectus. Entro: Expectabilis vir et amice carissime, salutem. Mando da lla ser Lodovico de Cosciari allo quale o comese alcune cose; piaczavj darli fede come ad nuj propio. Nerule, die quinto martij. Franciscus de Ursinir, Gravine et Conversani comes.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
206
c
-114421.
Sermoneta
III . 8.
2077.
III Caetani a Marínello " de Medico >>, regío capitano dí Traetto : perchè rilascí del conlratto rogato dal notaio Nícola " de Dominíco ,,, in conformità alla richíesta u de Cosciarj ,, cincellíere del prefetto di Roma.
Onorcto
-
Jormale patente
di
Lodooico
Arc. Caet., ln Prg. n. 2077,
A
Copía autentíca, ínseríla
ín C- 1442.(il.[BJ
oost'
tergo:
Magnifico viro Marinello de Medico, regio capitaneo terre Trayecti, amico honorando etc. Entro: Vir magnifrce, salutem. Per' alcune differentie ne bisogna. producere uno testimonio se allo tempo nello anno Domini millesimo quatricentesimo vicesimo sexto, die quintodecimo mensis ianuarii, quarte indictionis, notaro Nicola de Dominico de tayecto era et e tenuto vero notaro; et questo per um (!) contractu che appare per soa mano celebrato, presente li judice et testimonij, li qualj vederite in questa informatione vi mandamo; piaczavj de vestra licentia farme fare una patente per la vostra corte, Ia quale faccia fede dello vero, sigillarla et subscriverla de vostra manu et delli testimonij, li qualj mellio parera alla vosha nobilita elegere ad questa certeze et publico testimonio, secondo Lodovico de Cosciari, cancellerj dello signore prefecto, vi informara, et de cio ne ferrite singulare piacere. Sermoneti, die octavo mensis martij. Honoratus Gaytanus.
c
-11442.
III.
2077.
81.
Metnoriale per Ia formale patente, da rilasciare dal capítano mento
.
dí donazione fatta da Ruggero
Arc. Caet., in Prg. n.2077.
I
di
Traetto, circa I'autenticità dell'instro-
Caetani al fratello Giacomo
Copia autentica, ínserita in
C'1442.III .[8J
IV
Caetaní.
post.
Trayecto pregare Iu capitanio li piacza fare una testimonianza autentica como lacobo Cicco de Riccardo, annalis licteratus iudex terre Trayecti, item Nicolaus de Dominico eiusdem terre, per totam
Ad
provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, et subscripti licterati testes, videlicet iudex Iohannes Panemundi de Fundis, iudex Antonius Farzonus, Simon Minutillus, Nicolaus Minutillus, lohannes Zagahs, de terra Trayecti, erano iudice et notaro et testimonij ydonej, fideli et de bona fanna; et quando fu facto Iu contractu, che fo anno Nativitatis Domini millesimo quatricentesimo vicesimo sexto mensis ianuarii, quarte indictionis, et che lu inshomento facto per li predicti et testato della donatione facta per lo magnifrco signore Rogerj Gaytano allo magnifico signore lacobo Gaytano, suo fratello, et ad soe heredi, dello quale ne appare lu instrumento et furono facte le solepnitate debite et oPortune; et per executione et per cautela anno facto questa patente lu capitanio o vero lu locutenente de Trayecto collo mastro dell atti et iudice annale della tena de Trayecto, con testimonianza de cinque testimonij,
se subscrivanó nella dicta patente et che sia sigillata dello sigillo dello capitanio o viro dello locutenente et subscripta de sua mano se sa scrivere.
li quali tucti
2077.
C-1442.III. [8]post.
Mafinello u de Medico , dí Ttopea, regio. @pitano di Traetto e Castelforte, a ríchiesta dí Traetto ser Lodooico < de Cosciarí,,, cancelliae di Francesco Orciní, conte di Graoina.e Coru)ercano e prefetto dÍ Roma, ruccoglíe deposizioni sulla legalità del giudíce, del notaio e dei testi interoenutí ai conhatti, roga.tí specialmente nel gennaio del 1426 ín Truetto. Arc.
Caet., Prg.
n. 2077.
Origínale, con sotloscrizioní
autografe. Nel
instrumentum qualiter donatio facta per dominum Rogerium domino lacobo
oerco nole
del
sec.
XV:
a) Septirnum; ú)
fuit facta per verum et publicum notarium, videlicet per
RECESTA CHARTARUM notarir.rm Nicolaum Dominici de Tragecto, 1442 martiji segnalure,
del
sec.
XVII:
207
n. 2 (conelto sopta un otigĂnarĂo 8); P. 4, C,2,
l. p.; ile! sec. XIX: XLI, n. 33,
Anno a Nativitate rnillesimo
quatricentesimo quatracesimo secundo, die
**
mensis martij, quinte
indictionis, pontifrcatus Eugenij pape quarti anno duodecimo, apud terram tayecti. Nos Marinellus de Medico de Tropea, regius capitaneus et castellanus tenarum Trayecti et Castrj Fortis ipsorumque districtuum, universis facimus fore notum quod, nobis pro tribunali sedentibus cum nobilj iudice lacobo Sumense de Aversa, iuris perito, et notario Andrea Nicolaj de Masio de Casho Forti, apostolica et irnperiali auctoritate notario, per nos assumptis, vigore regiarum licterarum nobis concessarum, dicto iudice Iacobo in oficio iudicatus et notario Andrea in o6cio actorum rnagistrj nostre curie, ac assidentibus nobiscum nobilibus luliano Minutillo et lacobo Ferrante, de tera Trayecti, annalibus iudicibus terre predicte, pro presenti anno electis per universitatem et homines terre predicte, adhibitis etiarn nobis pro testibus viris licteratis, videlicet Petrutio dominj Simonis, Nicolao lacobi Cicci de Riccardo, Antonio Iohannis de Fatio, Rogerio Mancino et notario Nicolao de Dominico, in hospicio residentie dicti capitanei, ubi curia eiusdem regitur, sito in terra Trayecti, iuxta Portarn Novam, iuxta platheam publicam, iuxta rem heredum lacobi Cicci de Riccardo, comparuit coram nobis ser Ludovicus de Cosciarj, qui se sic vocarj dixit ... r cancellarium Francisci de Ursinis, Gravine et Conversani comitis et alme Urbis prefecti, et nobis presentavit licteram de credentia pro parte dicti Francisci, cuius tenor talis est (c/. C-1442.(il.5.); necnon presentavit aliam licteram pro parte Honorati Gaytanj, cuius tenor est talis (rf. C-1442.lll .B); ac presentavit etiam quoddarnrnemoriale in scriptis ei, ut dixit,factumproparte dicti Honorati super infrascriptis agendis, cuius tenor talis est ("f. C-I1442.lll.BD. Quibus licteris et rnemoriale per nos receptis et lectis, audivimus oretenus credentiam nobis expositam per dictum ser Ludovicum Cosciarj, asserentem sic fuisse iniuctum (!) ei pro parte dicti Francisci, prout in ipsa credentia, cuius tenor est idem prout continetur in memoriale predicto; quibus peractis, ad ipsius ser Ludovici instantiam, vocarj facimus Ferrantellum, Tofanum Galea, Forminum, Iohannem Sacchetiam, Antoniurn Ioctum et Antoniura dominj Simonis, de Trayecto, per Antonium Abramonte, vocatum Meczanocte, de Trayecto, nunptium iuratum noshe curie: quj comparuerunt coram nobis ipsosque interrogavimus secundum tenorem licterarum predictarum et credentie nobis explanate et secundum tenorem memorialis eis lecti et divulgati, ac legi et divulgarizarj fecimus licteras et memoriale, eosque exarninavimus et deposiciones fideliter redigi fecimus manu notarij Andree. Deposiciones et dicta sunt, videlicet: Ferantellus de Trayecto, testis, dixit cognovisse lacobum Cicci de Riccardo, annalem licteratum iudicem Trayecti, item Nicolaum de Dominico notarium, iudicem Iohannem Panemundi de Fundis, iudicem Antonium Farzonurn, Simonem Minutillum, Colam Minutillum et Iohannem Zagalem de terra Trayecti, quorum sunt mortuj videlicet lacobus Cicci de Riccardo iudex, Iohannes Panemundi, Simon Minutillus et Iohannes Zagalis et sunt vivj notarius Nicolaus de Dominico, iudex Antonius Farzonus et Nicolaus Minutillus, dictusque Iacobus Cicci de Riccardo fuit iudex annalis licteratus terre Trayecti et fideliter exercuit officium iudicatus annalis, durante tempore quo fuit iudex; iudex lohannes Panemundi de Fundis, Simon Minutillus et Iohannes Zagalis fuerunt idoney pro testibus in quacumque causa et in omnj contractu, bone fame, conversationis et vite; dictusque notarius Nicolaus de Dominico fuit et est notarius a tempore quo incepit officium notariatus, vigore regiarum licterarum bone memorie regis Landizlaj, cuius tempore fuit ordinatus pro notario per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij, prout in lictera notariatus continetur et idem oficium notariatus exercet ad presens fideliter et legaliter in terra predicta; et dicti iudex Antonius, Nicolaus Minutillus fuerunt et sunt idonej et legales homines et testes fideles in quolibet cotractu et qualibet causa et maxime tempore in dicta lictera contento, videlicet anno Nativitatis millesimo quatricentesimo vicesimo sexto de mense ianuarii tunc occurrente; de alijs in lictera, memorialj et credentia contentis dixit nescire nisi quod audivit dici prout continetur in eis. Interrogatus in causa scientie, dixit quod vidit, interfuit et audivit prout supra; de loco, dixit in terra Trayecti; de tempore, dixit ut supra. Tofanus Galea, testis examinatus, dixit ut Ferrantellus, licet per alia verba. Forminus magistri Iohannis, testis examinatus, dixit ut Ferrantellus, Iicet per alia verba; interrogatus in causa scientie, dixit quod interfuit, audivit et presens fuit ad predicta; de loco et tempore, dixit ut supra. Iohannes Sacchetta, testis examinatus, dixit ut Ferrantellus, licet per alia verba; in causa scientie, loco et tempore, dixit quod vidit, interfuit et audivit in terra Trayecti, vita dictorum testium defunctorum et de presenti tempore testium viventium. Antonius dictus loctus, testis examinatus, dixit ut Ferrantellus, licet per alia verba; in causa scientie, dixit quod vidit et audivit; de tempore et loco, dixit ut dictus lohannes. Dominus
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI Antonius dominj Simonis testis dixit ut Ferrantellus per verba idem significantia; in causa scientie, dixit quod vidit, interfuit et audivit que supra deposuit. Quorum testium depositiones et dicta in scriptis redacta, subscripta nostra manu, ac subscriptione iudicis et assessoris nostri ac iudicum annalium et testium conmunita, fierj mandavimus in forma valida pro fide ac cautela Honorati Gaytanj, heredum et successorum suorum, cuius capitanei mandatis annuentes et rogatu dicti ser Ludovicj omnia ego notarius Andreas actorum magister scripxi. Andreas Nicolaj de Masio de Castro Forti, clericus gayetane
ST.
diocesis, apostolica et inperiali auctoritate notarius scripxi. ffi Marinus de Tropea regius castelanus et capitanus ad iusticiam et a gueram (!) terre Trayeti predicta fateor et propria mano suscrisi et sigilavj
2 ffi
ludex Iacobus Surnensis de Aversa iurisperitus iudex et assexor o6cio iudicatus terre predicte predicta fateor vera esse. ffi lulianus in per dictum capitaneum assumptus tayecti. Minutillus analis iudex licteratus ffi lacobus Ferratus annalis iudex. S Petrutius domini Symonis. ffi Antonius lohannis de Facio. ffi Rogerius Minotillo de Traietto. S Nicolaus olim Iacobi Cecchi Riccardi de Trayecto. * Ferrantello domini lacobi tesstor. ffi Forminus tesstor. S Antonius domini Simonelli testor. S Tofanus Galea. ffi lohannes Sacchecta. meo consueto sigillo. Sig.
I L'unídÍù
c
-1442.
Venafro
-
Iv.
danneggía qualche
30
parola,
? Resla ttaccía della ceta tossa e del fiIo
con cuí era assícutato
alla peryamena.
2253.
.
a Petìno Den!íce perchè, in conJormità aí capítoli padre Frcncesco e Giacomo del Balzo, contragga il matrimonio con Marghetíta,
Procura fiIascíata da Carlo Pandone
stipulati
tra
suo
figlia di
questo.
Arc.
ín Prg. n. 2253'
Caet.,
S Anno a
Copía autentíca' inserîta ín C'1442
'VI .3.
Nativitate millesimo quatricentesimo quatricesimo secundo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Mayoricarum, Sardinie et Co..ìc", comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac eciam comite Russilionis et Ceretanie, regnorum regnj Sicilie citra Farum anno septimo, die uitimo mensis aprilis, quinte indicionis, in civitate Venafri. Nos Antonius Honufrij Cithera de civitate Venafri, per regnum Sicilie reginalj auctoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Antonius Amici de civitate eadem, Per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et infrascripti testes, videlicet dompnus Antonius de Mancinis, episcopus venafranus, dompnus Franciscus de Tlìofanisscis de Ysernia, abbas Nicolaus de Monteaquilo, archydiaconUs v€ra{r"nur, dompnus Iohannes Ambrosij, primicerius venefranus, dompnus Benedictus de Visauris, dompnus Nicolaus Venture, dompnus Benedictus Prioris de Villeregia, dompnus Nicolaus Petrj Vallecte, canonici venafranj, notarius Petrus de Cava, capitaneus civitatis Venafri, dompnus lohannes Angelj de Rocca de V"nufro, Antonellus Tafurus de Neapolj, notum facimus quod, in nostri presentia constittlto Carolo Pandono, milite, asserente habitum fuisse tractatum inter Franciscurn Pandonum, militem' nomine ipsius Carolj, fllij suj legitimj et naturalis, ex parte una, et lacobum de Baucio, nomine domicelle Margarite de Baucio, sue fili" l"giti*" et naturalis, ex parte altera, de contrahendo matrimonio inter dictos Carolum et Margaritam, cum dotibus, donationibus ante nuptias et alijs pactis, secundum quod asseruit dictus Carolus continerj in scripturis et capitulis factis inter eosdem Franciscum, nomine Caroli, suj filij, ex una parte, et lacobum de Buu"io, nomine domicelle Margarite, sue frlie, ex pa.rte altera, per verba de futuro: et quia tempus disponsandi seu iurandi et matrirnonium per verba de presenti contrahendi, ipsum Carolum cum domicella Margarita, advenerat seu prope erat, ut dixit, et non valens Carolus se personaliter conferre ad loca ubi domtella Margarita moram trahit, causa disponsandi et cum ea per verba de presenti matrinnonium contrahendi, suis magis ordinis negocijs occupatus, et specialiter quia stipendarius regis est et ad sua servicia militat et propter temporis oportunitatem oportet eum, ut dixit, cum dicta regia maiestate Personaliter militare; et ne propter eius absenciam matrimonium impediatur set contrahatur, dicti Caroli absentiam (!) non obstante: confisus de nobilitate et legalitate militis Penini Denticis de Neapoli, cum expresso consensu Francisci pauis sui, sub cuius mundio et potestate se esse voluit et congnovit, constituit eundem Perrinum, absentem, suum procuratorem ad contrahendum et complendum dictum matrimonium pro parte dicti Caroli cum r prenominata domicella Margarita pbr verba de presenti vis volo, eciam fidej subarra-
REGESTA CHARTARUM cione, anulj missione, ad frontem ipsius Margarite, plo parte dicti Caroli, osculo intermissionem (!), et dictum matrimonium ducendum ad effectum, secundum consuetudinem magnatum et baronum huius regni ; et ad promictendum et promissionem recipiendum a dicto lacobo pro parte dicti Carolj eiusdem (!) domicelle Margarite, secundum pacta et capitula habita inter predictos Franciscum et lacobum, Carolus dedit eidem Perino plenariam potestatem in predictis; obligans se dictus constituens, sub ypotheca et obligacione omnium bonorum, procuratori suo ratum habere quicquid ab eo gestum fuerit. Ad procuratoris ac omnium quorum interest cautelam factum est per nos predictos iudicem, notarium e[ testes presens instrumentum, nostrum iudicis et testium licteratorum subscriptionibus roboratum, quod scripsi ego Antonius notarius et meo signo signavi. S Antonius Cithera de Venafro iudes. $ Antonius episcopus Venafri testis. S Franciscus de Thofanissciis de Ysernia miles testis. S Notarius Petrus de Cadenulfo de Cava capitanus civitatis Venafri testis. I Abbas Nicolaus de Monteaquilo archidyaconus Venafri testis. S Dompnus lohannes primicerius Venafri testis. S Dompnus Nicolaus Venture canonicur Venafri testis. ffi Dompnus Benedictus lohannis de Bisauris canonicus Venafri testis. S Dompnus Benedictus Prioris de Valleregia canonicus Venafri testis. S Dompnus Nicolaus Vallecta canonicus venefranus testis. S Dompnus lohannes Angeli de Rocca testis. I Omsso nel
c
ieslo.
-1442. VI . 3 .
2253.
Perrino Dentice, conhae malrimonio con Carlo Pandone, a mezzo del suo i respettioi genítori Francesco Pandone Margheríta del Balzo, in conformità aí capitoli stípulatí procuratore
Specchía
lra
e
Giacomo del Balzo.
Arc. Caet., hg. n. 225j.
Origínale,
con solloscrízíoní
salleyorum domine Margarite de Bautig, 14421' segnaturc,
del
sec.
autografe. NeI oerso nola del sec. XVI: XVII: n,7; del sec. XIX: Xl, a.41.
lnstrumentum spora-
S Anno a Nativitate millesimo quatringentesimo guatrigesimo secundo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Trinaclie, Valencie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, nec non Hungarie, Ierusalem eb Sicilie, Dalmatie, Croacie, R"-", Servie, Galicie, Lodomerie; Comanie Bulgarieque rege, Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis, Barchinonie comite, duce Athenarum et Neopatrie ac Russilionis et Ceritanie comite, huius regni anno septimo, dominante quoque in principatu Tarenti serenissimo domino lohanne Antonio de Baucio de Ursirris, Tarenti principe, ac regni Sicilie magno comestabulo, dominio eius in dicto principatu anno vicesimo secundo, mense iunii die tercio, quinte indicionis, in tena Specle de Amendolea. Nos Hector Surianus de Tricaseo, reginalis ad contractus iudex ad vitam, Antonius de Natali de Neritono, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et dominus lohannes Carrafa de Neapoli legum doctor, Perrellus de Amendolea, Iacobus de Nantolio, dominus lulianj, Baptista de Guarino, Raphael de Monterone, Carlucius de Noha de Litio, dompnus Verderamus de Verderamo, notarius Robertus Massaúus de Ogento, Guillielmus de Noha, Benedictus de Naxiis, notarius lohannes de Gorgone de Alexano, Franciscus Pacicarius de Gallipulo, Franciscus de Vincentio de Tricaseo, Iohannes Acetus, notarius Nicolaus de Thomasio de Specla, testes licterati, notum facimus quod, in nostri presentia constitutis Iacobo de Baucio, patre legitimo et naturalj Margarite de Baucio, ex una parte, et magnifrco milite Perrino Dentice de Neapoli, procuratore magnifici militis Caroli Pandonj, ex parte altera, de cuius procuracione nobis constitit per instrumentum, tenoris subsequentis ("f .C- 1442 .lV.30): ambe partes exposuerunt quod dudum contracta fuerant sponsalia per verba de futuro'inter ipsum Carolum et Margaritam per manus doctoris dominj Francisci de Noha de Litio, prout in capitulis continetur: et partes, cum consensu Iacobj patris Margarite, in nomine Cristi contraxerunt matrimonium per verba de presenti, dicto Perrino, procuratori legitimo dicti Caroli, procuratorio nomine et pro parte ipsius Caroli, curn Margarita per verba de presenti in hunc modum, videlicet: Ego Peninus Dentice miles, procurator dicti Carolj, recipio te dominrm Margaritam de Baucio per verba de presenti in uxore, nomine et pro parte ipsius Caroli, cum subaracione anulj et pacis osculo. Et e converso Margarita asserente et dicente, presente dicto lacobo: Ego Margarita de Baucio recipio domi"um Carolum pandsprrm in meum legitiumum virum per verba de presenti, per manu$ prenominati donini Penini, procuratoris ipsius Caroli mef viri, tv,27
210
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
ex nunc in antea. Demum quia de dictis capitulis nullum fuit factum documentum, volentes dicte partes, videlicet lacobus et Margarita, ex una.parte, et Perrinus procurator ipsius Caroli quod ipsa capitula deducantur in instrumentum publicum, dederunt michi notario et iudice (!) auctoritatem stipulandi instrumenta, ad petitionem quorum interest, de dictis capitulis, quorum tenor per omnia talis est: Patti, conventiunj et capituli habiti, Érmati et tractati inter lo egregio missere Francesco de Noha de Lete, doctore de lege, vero, Iegittimo et indubitato procuratore, actore et nuncio speciale de lo excellente singhore Iacobo de lo Bautzio, de la quale procuratione a lo pleno mandato, de I'una parte, et lo magnifico singhore missere Francesco Pandone, de l'altra parte, in et sopra lo matrimonio che se deve, Deo duce, contrahere, celebrare, fare et consumare da la excellente madamrna Margarita de lo Baltzo, frllya primogenita, legittima et naturale, de lo ditto s[inghore] Iacobo allo magnifico s[inghore] missere Carlo Pandone, fillyo primogenito, legittimo et naturale, de lo dicto missere Francesco Pandone, sono questi da socta scripti, e croe: Primo lo dicto .missere Ftancesco de Noha, procuratorio nomine quo supra et per parte de lo dicto excellente s[inghore] lacobo delo Baltzo, soo principale, in questo, per vigore et tenore de li presenti patti, conventiunj et capituli, convene et prornette curare et fare realiter cum Puro et vero effecto che lo dicto excellente s[inghore] Iacobo de lo Balczo, suo principale, in questo curara et fara similiter cum puro, vero et indubitato efiecto che la dicta excellente madamma Margarita de lo Balczo, sua, como e ditta, frlya primogenita, Iegittima et naturale, curara et fara per verba de futuro matrimonio, sponsaglie overo nucie allo dicto missere Carlo, Éllyo primogenito, legittimo et naturale de lo dicto missere Francesco Pandone, pillyandolo per suo vero unico et legittimo marito, secundo Io uso .et consuetudine de li singhuri de lo Ryame et, contracto per verba de futuro, subsequenter curare et fare cum puro et vero efiecto che lo dicto matrimonio, nutie o sponsallye, reservatis bannis ecclesie et alijs solemnitatibus et benedictionibus in talibus reguiiitis, se facza per verba de presenti finj alla consumatione, Deo dante, de lo dicto matrimonio, sincomo e de consuetudine tra li excellenti singhuri loro pari. Et cusi, versa vice, lo prefato missere Francesco Pandone, nomine proprio, per vigore et tenore de li presenti pacti, conventiunj et capitoli, sub verbo et frde magnatum, Procerum et dominorum' convene et promette allo dicto missere Francesco de Noha, presenti et stipulanti nomine guo suPra, similiter curare et fare cum puro, vero efiecto che lo dicto missere Carlo, suo fillyo primogenito, legittimo et naturale, èontrahera et fara matrimonio, nutie o vero sposallye per verba de futuro cu lla dicta excellente madamma Margarita de lo Baltzo, fillya primogenita, legittima et naturale, de lo dicto excellente s[inghore] tracobo de lo Balczo, pillyandola per sua vera, unica et legittima mollyere, secundo lo usu, consuetudine de li singhurj de lo Ryame; et consequenter curare et fare similiter cum puro efietto fumare et farese tra li ditti lo ditto matrimonio per verba de presenti Énj alla consumatione de ipso, reservatis bannis et benedictionibus ecclesie, secundo e de consuetudine tra I'altri gan singhurj. Item lo dicto missere Francesco de Noha, procuratorio nomine quo supra et pro parte de lo ditto excellente s[inghore] Iacobo de Io Balfzo, convene et promette, per tenore et vigore de li presenti patti, conventiuni et capitoli, maritare la ditta excellente madamma Margarita, sua fillya primogenita, legittima et naturale, in capillo, como e de custumato pyo volte farese da li gran singhuri de lo Ryame per respetto de lo mantenimento de le dote de paragio alle qualj, considerato loro stato et condicione, non possendo uthi subvenire, como e ditto, la marita in capillo; verum, contemplatione et causa de lo ditto matrimonio, lo prenominato missere Francesco de Noha, quo supra nomine, convene et promette et ancora se obliga de curare et fare réaliter cum puro et vero efietto che lo ditto excellente s[inghore] Iacobo de Io Bautzo dara alla dicta dompna Margarita, sua figlia primogenita, legittima et naturale, cum in capillo maritata, pro honorabili vita ducenda in casa de io ditto missere Carlo, suo futuro marito, in carlinj de argento de bono 'czoe ducati domilia cincocento in contanti et iusto piso, iohe et argento, ducati tremilia in quisto modo, et in ioye et argento, ducati cincocento in questi terminj unde allo tempo de lo spusare, quale cum Deo nanti ()) promette lo dicto missere Francesco de Noha farese de'lo mese de iunio primo che vene de I'anno presente de la quarta inditione, et la dicta summa de li ducati trimilia in denari, ioye et argento dare et assingnare alla dicta madamma Margarita, soa frllya primogenita, Iegittima et naturale' in cuntanti ducati millj cincocento et I'altri cincocento consistente in ioye et argento, como da soPra e ditto, si che de la dicta surtrma de lo tempo de lo spusare nde agia integramente ducati domilia, et li restanti ducati millj in contanti lo prefato missere Francesco de Noha convene et Promette che lo dicto excellente s[inghore] Iacobo de lo Bauco dara alla ditta sua frllya in cinque anni mediate seguenti dopo lo dicto spusare, czoe ducati ducento per anno, ita et taliter faciendo che nel 6ne de czascauno anno
REGESTA CHARTARUM
2|l.
la dicta dompna da lo dicto suo patre sera integramente satisfatta et cusi al fine de I'anni cinco sera integralemente quietata et pagata da li dicti ducate millj restanti de la dicta promissione de li ducati tremilia, promisi alla ditta d ompna in capillo maritata pro honorabili vita ducenda, como da soPra e ditto; verum se lo ditto matrimonio se dessolvesse per morte de lo ditto missere Carlo, quod absit, o vero de la ditta dompna, filijs legitimis et naturalibus pro heredibus non relictis aut relictis, et infra etatern legitimam decedentibus, che de patto expressu li ditti ducati trimilia, integraliter et sine diminu. tion" gua"umque, degiano retornare ad ipsa madamma Margarita, soperstite et vivente, o allo dicto excellente s[inghore] Iacobo suo padre, o vero ad soy heredi legitimi et naturalj; et cusi, versa vice, lo dicto s[inghore] missere Francesco Pandone, quo supra nomine, sub verbo et fide predictis, contemplacione
'
li dicti singhuri predicta dompna in promese alla ducati trimilia, li ditti de et causa marito et mollyere, per respetto se farayno Ie ()) dovo la porta de la ecclesia, nanti capillo maritata pro honorabili vita ducenda, verum constituara ditte sponsallye, convene, promette curare et fare cum puro et vero effetto che lo ditto suo fillyo et fara alla ditta excellente madamma Margarita, sua futura mollyere, la raysone de la terczaria de la promissione preditta, czoe ducati milli, li qualj se debia declarare' ex nunc Prout ex tunc, che se degiano matrimonij per morte de lo ditto luadanghi"re et lucrare per la ditta dopna in casu, quod absit, soluti (!) se guadanghia et lucra lo dodario succomo et forma, irirsere-C"rlo, ipsa ,up"rtite et vivente, eo modo in simili casi; per la quale tertzaria de li ducati milli lo dicto missere Francesco Pandone nde obligara et anteponlra l" baronia de Prata et totte I'alba sua bone, mobili et stabili, burgensatiche et feudalj et a iure forsan obligare vetite, regio beneplacito et assensu, in quantum expedit, in omnibus reservatis, ita et taliter che tutti I'altri soy fillyoli utiliter (?) renunciano et consentano alla obligatione preditta; lo quale regio beneplacito et assensu in bona et cauta forma lo ditto missere Francesco Pandone promese et ad soy proprie expense, ante tempus sposanliorum vel post sponsalia Per mensem' impeharelo "oiu"nr," da la maiestate de ," p.o observatione et fermetza de totte queste cose, obligatione et promese. Item lo ditto missere Fr"n""i"o Pandone, quo supra nome, convenne et promesse et obligavit antePonere et obligare per li ditti ducati trimilia, pro honorabili vita, allo dicto s[inghore] Iacobo de lo Bauczo, oy ad ad ipso placzesse oy fosse de raysone, le talj et tali terre soy proprie et tutti I'altri soy boni, "unJ" "lno ieud"lj, habiti et habendi, regio beneplacito et assensĂş'in omrlibus reservatis; alla quale burgensatichi "t oblfu"tion" promese et convenne curare et fare realiter et cum vero efietto che tutti I'altri soy frllyolj, |"gi"ir"j et naturalj, renuntiano in tutto quisto ad tzo che in casu, quod absit, che la dicta dompna o n"io ,uo padre et l"redi devessero reavere li ditti ducati nimilia, nde siano sufficientemente car.*e; lo quale ben"placito et assenso promese impetrarelo ad soy proprie expese lo prenominato missere Fran""gio puoĂ one nanti lo tempt de le spusallye o vero dopo le spusallye per mensem. accetto che ."1"o -ltem per quisto maritare in capillola dicta dompna Margarita, fatto casu-, quod absit, ponia et deveria succedere .ll" i"rr" et castelle feudalj del ditto s[inghore] Iacobo suo padre, tamen fo de pacto expresso, ex nunc prout ex tunc, che ," p", lu casu lu dicto sperantza li mancasse o vero da che essere non volia succhedere ne stare ad luesta sperantza, li ditti ducati. trimilia, dati mo pro honorabili vita, se intendano dati per dote et como mo ," dithe ()) maritata in capillo, iurando se intenda essere stata maritata de pur"gio ad czo che non potza petere ne ademandare pyo, antzi se tenghia quita et contenta de le dote predlcte. Item volcero et declararo li ditte parte, nominibus guibus supra, che de totte queste cose, beneplacito et voluntate de la maiestate de re de Raona' comune s[inghore], si nde "onr"i"ntia, "u^ (orma et debita, locis et temporibus debitis fatzano lj instrumenti, cautele et privilegii in bona et cauta et oportunis, pro observatione de totte le promese preditte et de non conhavenire in parte oy in tutto Ă itti capituli, patti et conventiunj, eisdlm nominibus, voluntariamente et proprii motus institutis (!); "ili I ambe li p"*" ,i nde oblig"ro I'una all'altra et I'altra all'altra ad pena et sub pena de--dgcati quattromilia in casu contraventioiis, pro medietate applicanda alla corte de la ditta maiestate et l'altra medietate ad chi observara li presenti patti, conventionj et capitoli et non sera per ipsa che totte queste cose se conducano cu lli ditti patti, conventionj, tempi et, terminj ad debito sive complimento; et pro maiori cautela ambi le p*ti, oo-ioibus quibus supra, nde iuraro ad sancta Dey evangelia, manu tactis scripturis, de non conhafacere oy venire premissis vel aliquo premissorum, antzi curare et fare cum puro et vero efiectu che realmente totte qu.rt" cose siano de esse ad unguem efiectualiter observate. Scripte e1 signati li presenti patri, conventiunj et capiruli de mano propriu de li ditti contrahenti'et sigillati de loio prop.-ii niczi. Atti et dati etc. Ego lacobus de Baucio predicta fateor et acePto et proinde mea et
causa de
lo ditto
mahimonio contrahendo, firmando et consumando, Deo dante, inter
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
212
et meo nicio niciavi. Dominus Perrinus promisit et obligavit se suosque et bona nec non et dominum Carolum, suum principalem, ornni futuro tempore
propria manu subscripsi heredes,' successores
habere predicta pacta et omnia in presenti instrumento contenta observare; quem contractum dicte partes promiserunt et,,obligaverunt se eorumgue heredes et successores vicissim per guadiam et stipulationem solenniter interpositam perpetuo custodire, et dictus Perrinus solvere pene nomine uncias quingentas, pro rnedietate regie curie vel alteri iure ubi reclamacio facta fuerit et pro reliqua medietate parti premissa servanti. Pro quibus omnibus observandis dicte partes, stantes intus salam castri Specle dicti excellentis dornini, deferentes sibi ipsis ad invicem, iuramenta prestiterunt. Unde ad ambarum partium et omnium guorum interest cautelam deputata sunt fieri duo consimilia instrumenta, presens quidem ad requisitionem dicti Peruinj per nos factum est, scriptum per me Antonium notarium, iudicis et testium subscriptionibus roboratum. ST. S Hector Surranus de Tricasio reginalis ad contrattus iudex per provinciam Tene Ydronti ad vitam. ffi Perrellus de Amendotea testatur. ff Carlucius de Noha de Licio testatur. ffi lacobus de Nantolio dominus luliani testis. S Franciscus Pacicarius de Gallipulo testatur. S lohannes Carrafa de Neapolj legum doctor testatur. S Notarius Nicolaus de Thomasio de Specla testis. S Iohannes Accetus de Montesardo testis. ff Franciscus Vicentius de Tricasio testis. I Abb. obligat.
c -1442. vtr.
1950, 2403.
19 .
- Alfonso I d'Aragono a Onorato II Gaetani: reoocando giucapitoli attinenlì all'uffcío suo di protonotarío e logoteta del Regno.
Sesto Campano (negli accampamenli presso)
dící,
assesso,ri
e notai, sanzíona
í
Arc. Caet., Ptg, n. 1950. Ofigínale, NeI oerso note del sec. XV: c) Privilegiun capitulorum prothqnotarii of[cij ; ó) regis Alfonsi confirmationis et nove concessionis; segnofure, del sec. XVII: P.4, C. V, f. p,, n. X3 ilel sec. XIX:LI, n. 4l . Arc.Caet., hg n, 2403. Copía, autentícala col seguentc allo.' Anno a Nativitate Mo quingentesimo secundo, regnante Lodovico, Ftancorum, Sicilie, Hierusalem et Hungarie rege, duce Mediolanj ac Ianue domino, regnorum in regno Sicilie anno secundo, die vicesimo quarto mensis augusti, quinte indictionis, Trayecti. Nos Carolus magistri Leonardi de Trayecto, per regnum Sicilie regia auctoritate ad contractus iudex, Nicolaus Martellus, per provinciam Tene Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, et licterati testes notum facimus quod magnificus Nicolaus Focella de Pedemonte, magister racionalis et secretarius ducis Trayecti, presentavit regiun privilegium, in membrana pagina scriptum et sigillatum sigillo magno pendente et alijs sollepnitatibus roboratum, quod est integrum, non abrasum, at omnj suspitione carens, cuius privilegij tenor talis est... Quo privilegio presentato, prefatus magnificus Nicolaus asseruit ipsum eremplari et ;nstrumentum transunti p€nes se habere, ne privilegium per maria aut viarum discrimina perderetur; propterea rogavit nos ut dictum privilegium exemplare deberemus; nos dictum privilegium transuntavimus ad cautelam ducis Trayecti suorumque heredum et successorum, iudicis et testium subscriptionibus roboratun. ST. S Carulus magistrj Leonardj de Trayecto
a contractus. tf, Nicolaus Antonius condam magistrj lacobi de Fundis testis. S Dominicus Scorij I de Monticetlo testis. $ Rogerius Fuzclla de Trayecto testis. }f, lohannes Antonij Pinty de Fundis wtis. Aulentlca, con solloscdzíoni autogtafe, NeI oerco nola síncrcna.' Lo instromento seu tramsumpto de li capituli delle dignitati et preheminentie dello officio del prothonotariato, 1502; segnatute, del sec. XVII: n. XI: P. 4, C. V, f. p.; ilel sec. XIX: Ll, n. 40,
iudex
ALFoNsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, Honorato Gaietano, Fundorum comiti, regni Sicilie citra Farum logothete, prothonotario, collaterali, consiliario et fideli nobis plurimum sincere dilecto. Noviter culmini nostro supplicastis ut, cum ad dictum logothete prothonotariatus ofrcium pertineant ea omnia que in infrascriptis capitulis, per vos nobis nuper oblatis, continentur, dignaremur vobis pro debito exercicio dicti ofrcii ipsa capitula confirmare; super quo, habita nostri consilij deliberacione, vestris supplicacionibus inclinati, vobis, ut huiusmodi officium valeatis exercere, ipsa capitula confirmamus; quibus ex nunc in antea utamini in exercicio officii et ut ea que ad huiusmodi officium pertinent valeatis liberius exercere, si modo alias fieri solitum pariformiter fuerit, revocamus et 'revocatos esse decernimus omnes iudices et assessores actorumgue notarios, olim per nos ordinatos ad vitam vel ad tempus, penes vicemgerentes et iusticiarios provinciarum omnium ac penes capitaneos civitatum et terrarum nostrarum demanialium huius regni sine vestri assensu ordinatos; concedentes vobis plenariam potestatem quod ex nunc in antea, facta f,er nos reYocacione premissa, videlicet a primo die primi futuri mensis septembris instantis anni, sexte indictionis, libere possitis prdinare iudices et assessores actorumgue notarios penes vicemgerentes et iusticiarios provínciarum omnium ac penes capitaneos civitatum et terrarum nostrarum demanialium huius regni annis singulis, ydoneos et legales, sicut est in talibus olim consuetum et pÍout solitum fuit fieri per quondam
REGESTA CHARTARUM
213
Christoforum Gaietanum, genitorem vestrum, comitem Fundorum, logothetam et prothonotarium regni eiusdem, et alios logoùetas et prothonotarios regni prefati, predecessores vestros; revocantes eciam licteras concessas prefatis ad vitam vel ad tempus, si modo tempore genitoris vestri revocari solita fuerunt, ita quod nullius sint roboris. Mandantes insuper universis vicemgerentibus et iusticiarijs provinciarum ac capitaneis civitatum et terrarum nostrarum demanialium regni prefati quatenus prefatos iudices et assessores actorumque notarios, per nos ordinatos ad vitam vel ad tempus, a primo die septembris in antea nullatenui admictatis, sed ex nunc in antea ordinatos vel ordinandos annuatim per eundem logothetam et protonotarium, a primo die septembris in antea recipere et admictere debeatis, secundum tenorem licterarum presentandarum, declarantes, sicut in huiusmodi capitulorum concessione fieri consuevit, quod possimus; pro nostre maiestatis arbitrio voluntatis, minuere, mutare atque addere quocienscumque nostre celsitudini melius visum erit. Tenor capitulorum per vo$ nobis noviter oblatorum talis est: Infrascripta capitula spectant ad oficium prothonotrij, tam vigore capitulorum in curia redaptorum, quam eciam de consuetudine observata in curia regum pro tempore existencium. In primis prothonotarius debet recipere paicione omnes que offeruntur regie maiestati et de illis, gue sapiunt expeditam iusticiam vel de comuni forma et ad ofrcium suu.m spectant, faciat fieri licteras, non expectata licencia; si vero ad aliorum spectat officium, debet mictere illis, expediendas per eos; relique autem peticiones legi debent in hospicio regis, presegtibus alijs de consilio. Item omnes lictere debent subscribi per prothonotarium et ponetur data per eum et nomen suum propria manu, exceptis hijs que spectant ad officium camere. Item debet 6eri facere omnia privilegia et licteras regias omnes, gue ad officium suum spectant vigore regiarum cedularum sibi dirigendarum, exceptis hijs que determinate et ordinate sunt freri per logothetam, magistros racionales, magistrum iusticiarium et iudices magne curie ac camerarij, in alijs vero licteris faciendis per eum ponatur data per prothonotarium et nomen suum in illis propria manu scribatur et deinde sub eius nicio ad cancellarium mictantur sigillanda per eum, sicut ad officium spectat. Item prothonotarius debet habere regestrum in cancellaria pro habenda noticia negociorum et precedencium licterarum ne sequatur contra. dictio vel diversitas in licteris faciendis. Item prothonotarius habet cohercionem super notarijs cancellarie, qui habent sibi obedire et eis leviter penas imponere ex falsa gramatica et scriptura mala vel, ubi requisiti, ad curiam non venirent. Item potest concedere licteras legitimacionum et successionum in forma c4ncellarie. Item potest conceCere licteras indulgencie super pace facta, super homicidijs vel gue ad pacem sunt. ltem potest prebere assensum super rebus feudalibus, valoris annui unciarum duodecim vel ipfra, in quibuscumque contractibus sive vendicionum sive obligacionum, pignoracionum et alio quocumque rnodo. Item potest concedere nundinas sine preiudicio reipublice vel vicinorum. Item potest dare licenciam advocatis praticandi et advocandi in iure canonico vel civili. Item potest dare licenciam cirurgicis et phisicis praticandi et advocandi in phisica vel cirurgia. Item potest ordinare iudices ad contractus et notarios publicos per Regnum vel provinciam sicut postulatur. Item potest ordinare iudices et assessores et actorum notarios penes iusticiarios provinciarum et capitaneos terrarum demanialium regni Sicilie ad beneplacitum vel ad tempus. Item potest delegatos iudices ordinare et eciam appellacionum in provincijs ad vitam, beneplacitum vel ad tempus. Item potest concedere forum, qualibet egdomada celebrandum, absque preiudicio vicinorum. Item licteras de extrahendis a regestris predictis vel corrosis aut vetustate consumptis ad cautelam parcium. Item potest concedere licteras de observacione edicti vel indulti quod pel regem generaliter fieret. Item potest reassumi facere instrumenta in quibus iudex, notarius et testes, gui interfuerunt, mortui sunt, uno tamen teste supervivente. Item debet recipere iuramentum ab omnibus officialibus regalibus, qui obtinebunt licteras vel qui per ipsum ordinabuntur de exercendis eorum ofÉcijs legaliter, ad honorem et fidelitatem regiam. Item habet primum locum et vocem in consilio et debet dare locum consiliarijs in dicendo, et similiter primus est in sermocinando. Item habet congregare iurisperitos ad consilium peritorum in expediendis peticionibus iusticiam continentibus. Item debet exigere ius annale a iudicibus et magistris iuratis terrarum demanialium. In cuius rei testimonium presentes licteras fieri et magno pendenti maiestatis nostre sigillo iussimus communirj. Datum in nostris felicibus castris prope Sqxtum, die decimo nono mensis iunij, guinte indictionis, anno a Nativitate M'ccccoxxxXtJo, huius nostri ciha Farum Sicilie regni anno octavo, aliorum regnorum nostrorum anno vicesimo septimo. Re;r 2 2. Sig. t (Nel margíne inJefiare a sinístra): Nihil solvat quia prothonotarius; Dominus rex Alfqnsus rnpndavit mihi lohanni Olzina, p.; (sulla plica): Regishata in cancellaria penes cancellarium.
I
Così obbr. n"I tuto. 2 Aulogafa. 3 In cerc îotsa, appcso aIIa plíca con nastrc tosso e gíallo: nel rclto tra figura del re ín bono, nel octso quella dí un caoalirl.c, con leggenda.
'
sí
ocile
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
214
c -t442.
vIil
-
.19.
III
IV
Caetani aí conìugi Onorato Eugenio portafiIe Io messa e pu, gli altri uffzi diotnt.
Firenze
-
e
1457.
Caterína Orsiní: concede I' uso dell'altare
i",
Ofigínale. NeI oerso nole, del sec. XVI: Concsio altaris Honorato Caetano; /cl Arc. Caet., hg. n. t457. XVII: concessione dell'altare portatile ad Honorato Caetano da Eugenio 4; scgnature, ilel sec. XVil: P.2, C. Xl' F. 3, 21, $i del sec, XIX: XXXVI, n. 64, scc.
Eucgttlus, episcopus, servus servorum Dei, nobili Honorato de Gaietanis, laico terracinensis diocesis, et nobili mulieri Caterine de Ursinis, eius uxori. Sincere devotionis afiectus ... Nos, vestris supplicationibus inclinati, ut liceat vobis habere altare portatile cum debita reverentia et honore, super quo, in locis ad hoc congruentibus et honestis, possitis missam et alia divina officia, sine iuris alieni preiudicio, in vestra et etiam familiarium vestrorum domesticorum presentia facere celebrari, devotioni vestre indulgemus. Datum Florentie, anno Incarnationis millesimo quatringentesimo quadragesimo secundo, 1. (Nel margine înferiore, a decimono kalendas septembris, pontificatus nostri anno duodecimo. BP sinÍsfra) : Augusti; î, N. de Cremonen[sibus] ; A. Schonall ; (c desfra).' Cincius ; (sulla plíca) : A. de Montepolitiano; (nel oerso).' R[egistrata], An.; Bourdonis. I
Appeso
aIIa plíca con
c-1442. xII.25
cotdoncíno seico, rosso
c gíallo'
1168.
.
quietanza di ffe ducati [Romal - II rettore dí S. Bartelomeo all'Isola a Onorato III Caetania) rilascía poste presso sfessa. la chíesa case per delle censo íI d'oro, do1u1i Arc, Caet., ín Ptg. n. I168. Ortgínale.
r, Anno millesimo cbcc"xLIIJ die Natalis Domini. Ego presbiter Antonius de Aversa, rector ecclesie Sancti Bartholomei de Insula Lycaonia...2, confrteor recepisse ab Antonio de ludicibus, nomine et pro parte Honorati dorninj Sermineti, pro, censu seu responsione domorum positarum iuxta prefatam .""I"riu., ad respondendum omni anno in festo Nativitatis Dominj, ducatos auri tres, et ad cautelam feci Ego predictus presbiter Antonius ad fidem' hanc apodixam
...2
ù La quíetanza sl ilfeúsce alla concessíone enfiteutíca, dí cuí al documenlo succssíoo. I Secontlo Io stíle della Natítítà cofltsponde aI t442. z L'úmíi!ítà c una lacerazíone
danneggiano alcune patole.
2672.
c-t443.I.9,10.
II rettore, i procuratofi e i parîocchíaní della chiesa di S, Bartolomeo aII'IsoIa concedono in locazíone, sino alla lerza generazíone, a Onorato III Caetani titttí gli immobíli dell'lsola Licaonia, con i relatioi dirítti e I'uffcío dí giudice, in compenso dei 59 ducati pagati a Orsína Orsfní e per il censo annto di tre ducati toro, oltre un calice d'argento da ofrire alla chiesa
Roma
stessa ogni
ó)
19 anni, all'atto della
rinnooazione dell'afftto.
Arc, Caet., Pre. n. 2572, Odginale. NeI *no note iIeI sec. XV: a) Instrumento delle case della Isola de Roma; 2, Cap. 4, instrumentum locationis domorum Insule cum con6rmaúone bulle et apothissa; segnature, del sec. XVII: n. P.; Pan
Fas.
I, n. 4; ilel
sec.
XIX.' XXXVII' n. 27.
Anuo a Nativitate millesimo guatricentesimo guabagesimo tertio, pontificatu Engenij pape quarti, indictione sexta, mensis ianuarii die nona. Congregatis et cohadunatis in choro infrascripte ecclesie, ad sonum campanelle, presbitero Antonio de Porcellis de Aversa, rectore ecclesie Sancti Bartholomei de Insula Lichaonia de Urbe, ac Laurentio Mazabufalo et lohanne Nutii Velli de regione Ripe, procutoribus dicte ecclesie, necnoB Palutio Mactane, Petro Cecchi Coluscie, Gregorio dello Cuecto, Stephano Cecchi Pagnotte, Cola Nutii Mazabufali, Laurentio Sutore et Mariano Pauli Agneli, panocchianis dicte
REGESTA CHARTARUM
215
ecclesie, asserentibus sese esse maiorern partem omnium parrocchianorum eiusdem ecclesie: quibus omnibus
presbiter Antonius rector narravit quod, cum quedam domus, turris, palatia sive accasamenta ac domus dirute sive casarena cum ortis et alijs earum iuribus et pertinentijs, site in regione Ripe et in insula predicta, iuxta ecclesiam Sancti Bartholomey et sub eiusdem ecclesie parrocchia et proprietate, inter hos fines, quibus ab uno latere ex opposito est ecclesia Sancti lohannis Calovite, via publica mediante, qua itur per pontem ludeorum in Quatuor Capita, ab alio est via qua itur in plateam dicte ecclesie Sancti Bartholomey ac dicta platea et prefata ecclesia, ab alio est flumen Tiberis et ripa ipsius fuminis: dudum et olim per dictum rectorem et parrocchianos locate LJrsine, nate condam Iacobi de Ursinis de Nepe, ad dictam ecclesiam devolute fuerint et sint per liberam renunctiationem, Per prefatam dominam dicte ecclesie factam, de domibus predictis ac de omnj iure ipsi domine super prefatis domibus conpetenti, vigore dicte locationis sibj facte, prout de rununctiatione patet instrumento manu mej notarij ; ipsamque renunctiationem hijdem rector et parrocchianj acceptaverunt, et propterea dominium et possessio ipsarunr domorum in prefatam ecclesiam Sancti Bartholomey retranslata fuerint; cum etiam ex Post prefatus rector praticam habuerit cum Honorato de Gaietanis, filio condam lacobj Gaietanj de locando eidem Honorato, p.o ," ac suis heredibus et successoribus usque in tertiam eius generationem inclusive, domos sive palatia iam dicta cum turri ac domibus dirutis ac ortis et omnibus earum predictis iuribus, sub pactis infrascriptis, videlicet: quod Honoratus teneatur et debeat per se et suos heredes et successores usque in eius tertiam generationem, singulis annis et in principio cuiuslibet anni, videlicet die prima mensis ianuarij Pro censu Ji"t" doru, ,ol".r" rectori dicte ecclesie Sancti Bartholomey ducatos auri tres, et quod etiam idem dominus tradat dicte ecclesie una vice dumtaxat, pro toto tempore locationis, videlicet hoc presenti anno tantum, unum calicem de argento deaurato valoris XVI ducatorum auri, quem calicem idem dominus eidem ecclesie donare teneatur tempore guo fiqret dicta locatio vel ex post ad unum mensem a die recepte possessionis rerum predictarum conputandum; item etiam quod dictus dominus liberet et absolvat dictam
ec"lesi"m ab omni actione sibi conpetenti contra eandem ecclesiam ratione LVIil ducatorum, ad comPutum LXqII bologninorum pro quolibet ducato, per dictum dominum de voluntate ipsius rectoris ac certorurn p"rro""Ă&#x2C6;ianis predictis, animo tamen a dicta ecclesia repetendi, solutorum supradicte domine Ursine "* pro melioramento per eam facto in domo predicta; item et quod, dicta locatione Snita, per mortem ilonorati ac dictoium eius heredum et successorum, usque in predictam eius tertiam generationem sibi succedentium, prefate domus cum omni earum melioramento ad dictam ecclesiam ipso iure reYertantur. Set cum idem rector cum Honorato nil super premissis concluserit nec concludere intendat absque deliberatione iporum parocchianorum, pro tanto rector dictos procuratores ac parrocchianos eiusdem ecclesie cohadunatos reguisivit ut ipsi procuratores ac parrocchiani, una cum eodem rectore, invicem tractent et determinent an dicta locatio prefato domino Honorato, pro se ac suis heredibus et successoribus, usque in dictam tertiam eius generationem, fieri debeat modo et forma ac sub coditionibus supradictis, et an ipsa locatio modo predicto in comodum et utilitatem dicte ecclesie cedat necne; dicti rector, procuratores et parrocchiani, super predictis mutuo sese alloquentes ac nonuullos tractatus, colloquia et ratiocinia h"b"nter, fiaaliter concluserunt et inter sise deliberaverunt unanimiter et concorditer ac nemine ipsorum discrepante quod dicta locatio prefatarum domorum, modo et forma suprascriptis, dicto Honorato Pro se u" ,ui, heredibus et succegsoribus usgue in tertiam generationem inclusive freri debeat; et ipsa locatio si Ă&#x2030;eri contingat modo predicto, cedit ad comodum et Ăštilitatem dicte ecclesie, ex causis et rationibus per ipsos rectorem, procuratores et parrocchianos allegatis, rogantes me notarium ut confrciam instrumentum. Actum Rom", in choro ecclesie supradicte: testibus egregio legum doctore domino Iohanne de Tibure, Ceccho Scrochi de Bucchabellis de regione Campitelli, Iacobo Gratiani de regione Sancti Angeli et Barthomeo lohannis Carosi de regione Ripe. Eisdem anno, pontifrcatu ei indictione, die vero X dicti mensis ianuarii, hora tertiarum vel circha. Congregatis et cohadunatis in supradicto choro prefate ecclesie Sancti Bartholomey, ad sonum camPa' ,r.ll"-, Jupr"scripto presbitero Antonio, rectore dicte ecclesie, ac prefatis Laurentio Mazabufalo et iohanne Nutij Vellj, procuratoribus eiusdem ecclesie, necnon et suprascriptis Palutio Mactane, Petro Cecchi Coluscie, Gregorio dello Cuecto, Stephano Cecchi Pagnotte et Laurentio Sutore, necnon et Petro Paulo Pauli Agneli, parrocchianis ecclesie predicte, asserentibus sese esse maiorem partem omnium parrocchianorum ecclesie suprascripte: quibus prefatus rector ProPosuit et narravit omnia per eum in precedenti insbumento eisdem procuratoribus et parrocchianis prenarrata, repilogando idem
rector omnia que
in
supradicto instrumento
-
per eum fuerunt proposita: Procuratores et Parrocchiani
2t6
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
et ipse trector, una cum eis, deliberaverunt locationem de quibus in precedenti,instrumento fit mentio, prefato domino Honorato fiĂŠri debere modo et forma quibus in dicto precedenti instrumento continetur; quam quidem locationern si fieri contingat modo predicto, ipsi rector et parrocchiani cedere asseruerunt ad comodum supradicte ecclesie, de quibus rector et panocchiani me notarium rogaverunt ut conficiam instrumentum. Actum Rome, in loco predicto: testibus videlicet Gaspare Iohannis Petroni de regione Pontis, Iacobo Gratiani de regione Sancti Angeli et Barthomeo lohannis Carosi de regione Ripe. Eisdem anno, pontificatu, indictione, mense'et die, hora vesperorum vel circha. Congregatis et cohadunatis in supradicto choro predicte ecclesie Sancti Bartholomei, ad sonum campanelle, supradictis presbitero Antonio rectore ac prefatis Laurentio Mazabufalo et Iohanne Nutii Velli, eiusdem ecclesie procuratoribus, ac suprascriptis Palutio Mactane, Petro Cecchi Coluscie, Gregorio dello Cuecto, Stephano Cecchi Pagnotte, Laurentio Sutore, Cola Nutij Mazabufali et Mariano Pauli Agneli, paruocchianis eiusdem ecclesie, una cum dicto rectore,
supradictarum domorum,
supradicte ecclesie, asserentibus sese esse maiorem partem omnium eiusdem ecclesie parrocchianorum: quibus rector, iterum et tertio repilogando omnia per eum in precedenti primo instrumento narrata et proposita, coram procuratoribus ac parrocchianis predicte ecclesie, requisivit eosdem ut maturius ipsi procuratores ac parrocchiani una cum ipso rectore tractent inter sese si freri debet locatio de suprascriptis domibus domino Honorato, modo et forma in precedenti instrumento descriptis, et si ipsa locatio cedit ad comodum et utilitatem ecclesie prelibate; gui rector, procuratores et parrocchiani, post dictam tertiarn propositionem ac post multos tractatus multaque colloquia et ratiocinia inter bos habita, omnes unanimiter deliberaverunt guod supradicte dornus, in precedenti instrumento descripte, per ipsos locari et concedi debeant prefato Honorato, pro se ac heredibus et successoribus suis iam dictis, usque in dictam tertiam eius generationem inclusive, sub pactis et conventionibus in supradicto instrumento annotatis; insuper rector et procuratores et parrocchiani ecclesie prelibate, comuni eorum consensu, asseruerunt quod dicta locatio, si fieri contingat modo predicto, in maximam dicte ecclesie cedit utilitatem; de guibus omnibus me notarium rogaverunt ut confrciam instrumentum. Actum Rome in loco supradicto: testibus videlicet Ceccho Scrochi de Bucchabellis de regione Campitelli, Iacobo Gratiani de regione Sancti Agneli et Barthomeo lohannis Carosi de Regione Ripe. Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo guatragesimo tertio, pontifrcatu Eugenii pape quarti, indictione sexta, mensis ianuarij die X, hora vesperorum vel circha. Congregati et cohadunati in choro supradicte et infrascripte ecclesie, ad sonum campanelle, presbiter Antonius de Porcellis de Aversa, rector ecclesie Sancti Bartholomey de Insula Lichaonia, ac Laurentius Mazabufalo et lohannes Nutij Velli, procuratores' et scindici eiusdem ecclesie, necnon Palutius Mactane, Petrus Cecchi Coluscie, Gregorius dello Cuecto Stephanus Cecchi Pagnotte, Laurentius Sutor, Cola Nutij Mazabufalo et Marianus Pauli Agneli, parrocchiani dicte ecclesie, asserentes sese esse maiorem paltem omnium parrocchianorum ecclesie predicte, gui omnes iuraverunt locationem sese facere pro comodo et utilitate dicte ecclesie et contra omnia vel
aliquod infrascriptorum qon facere, locaverunt et concesserupt Honorato de Gaietanis, filio condano Iacobi Gaietani, stipulanti pro se ipso ac suis heredibus et successoribus usque in tertiam generationern et pro tota dicta eius tertia generatione inclusive, tamen, ut infra dicetur, omnibus XVIIII annis conplendis et totidem renovandis, si tantum eos vivere contingat, quos Deus permictat vivere infinito tempore cum prosperitate iucunda, idest suprascriptas domos sive palatia, tunim et accasamenta cum domibus dirutis, casarenis et ortis ac cum salis, cameris inh'a ipsas, cum stabulo sub se ac porticali sive statio ante se, et cum omnibus et singulis alijs earum iuribus, iurisdictionibus, pertinentijs, adiacentijs, introitibus ac exitibus suis ac earum dominiis quibuscumque intus et exha: que posite sunt in dicta Insula Lichaonia, in parrocchia et proprietate dicte ecclesie, inter hos fines: ab uno latere est ecclesia Sancti lohannis Calovite, via publica qua itur per Pontem Iudeorum in conhadam Quatuor Capitum mediante, ab alio est via qua
iturin plateam dicte ecclesie Sancti Bartholomey et est dicta platea et prefata ecclesia Sancti Bartholomey, ab alio est flumen Tiberis seu ripa ipsius fluminis; ad habendum et de eis libere fruendum pro libito voluntatis ipsius Honorati ac dictorum eius heredum et successorum, dicta eius tertia generatione durante, salvis iuribus infrascriptis supradicte ecclesie; gua tertia generĂ tione flnita et mortuis ipso Honorato eiusque iam dictis heredibus et successoribus, usque et per totam tertiam generationem sibi succedentibus, dicte res locate cum omni s61qs1 melioramento et non deteriorate ad dictam ecclesiam revertantur tamqĂšam res proprie ipsius ecclesie; quas res et possessiones locatas cum omni earum melioramento. Honoratus per.se et dictos suos successores, ex nunc prout ex tunc, concessit dicte ecclesie ac dictis
REGESTA CHARTARUM
217
rectori et parrocchianis. Item rector, procuratores et parrocchiani dicte ecclesie concesserunt Honorato omnia iura, actiones et officium iudicis, que, quas et quod dicta ecclesia ac rector et parrocchiani habent super dictis rebus locatis. Hanc locationem fecerunt pro eo quia Honoratus remisit dicte ecclesie ac rectori, procuratoribus et pailocchianis, pro ipsa, omnia iura ac actiones, que et quas ipse Honoratus habet vel habere posset contla dictam ecclesiam, pretextu et occasione LVIIII ducatorum, ad conpotum LXVII bologninorum pro quolibet ducato, per dictum Honoratum, ad instantiam dicti rectoris et panocchianorum, nornine dicte ecclesie, solutorum domine Ursine Iacobi Ursini de Nepe pro melioramento per eam facto in dictis rebus, prout de dicta solutione patet instrumento scripto manu mej notarij ; item et pro eo quia idem Honoratus promisit rectori, procuratoribus et parrocchianis, singulis annis, dicta locatione durante, et in principio cuiuslibet anni, videlicet die prirno ianuarij, per se ipsum ac eius heredes et successores predictos, pfo censu et responsione dicte domus et rerum locatarum solvere rectori dicte ecclesie ducatos auri tres, quem censum pro hoc anno presenti, finiendo die ultirno decembris proxime futuri, idem Honoratus rectori presenti tradidit; de quibus tribus ducatis, pro censu huius anni,
rector se bene contentum vocavit; item et pro eo quia Honoratus promisit rectori procuratoribus et parrocchianis prefate ecclesie infra terminum unius mensis, conputandi a die quo idem Honoratus pos-
dicte ecclesie ac rectori pro ea unum calicem argenteum deauratum, valoris sexdecim ducatorum auri; item et quia idem Honoratus promisit, per se ac eius heredes et successores, hac loeatione durante, singulis decem et novem annis dictam locationem renovare a prefato rectore dicte ecclesie; alias si ipse Honoratus aut eius heredes et successores contrarium fecerint, quod statim dicte res locate, cum omni earum melioramento, ipso facto, ad dictam ecclesiam ac ad dictum rectorem et parrocchianos, pro ea, revettantur, et quod in ipso casu dicta locatio sit finita et quod, ex nunc prout ex tunc, pro finita habeatur. Et promiserunt rector, procuratores et parrocchiani Honorato quod dicte res locate sunt dicte ecclesie et quod nemini sunt alienate, in preiudicium fuuius contractus; alias si contralium appareret et dicte res locate evincerentur, quod ipso casu rector et parrocchiani, nomine predicto, teneantur Honorato ad restitutionem et refectionem omnium dampnorum, expensarum et interesse, gue, quas et quod idem Honoratus seu eius heredes et successores facerent occasione predicta. Honoratus obligavit rectori, procuratoribus et panocchianis et mihi, stipulantibus pro dicta ecclesia, omnia ipsius Honorati bona et iura, presentia et futura; et e converso rector, procuratores et parrocchiani obligaverunt Honorato omnia predicte ecclesie bona et iura, presentia et futura; et voluerunt dicte partes posse conveniri omni tempore in omni curia ac coram quocumque iudice. Actum Rome, in loco supradicto: testibus Ceccho Scrochi de Bucchabellis de regione Campitelli, Iacobo Gratiani de regione Sancti Agneli et Barthomeo lohannis Carosi de regione Ripe. Iohannes de Astallis, civis romanus, imperiali autoritate notarius. ST.
sessionem dictarum rerum locatarum apprehenderit, donare
c -1433.II.26.
2938.
d'Aragona concede Ia contea di Venafro a Francesco Pandone e ai suoi suc' cessori, con I'obbligo deí seroizí feudali, in ragione di 20 once all'anno per ogni solizio militare.
Napoli
-
Alfunso
I
Arc. Caet., Prg, n.29jB,
Copía, autentícata
con
l'allo
seguenle: lesus
$ Anno a
Nativitate millesimo quingen-
tesimo duodecimo, regnante Ferdinando de Aragonia, rege utriusque Sicilie, regnorum huius regni Sicilie citra Farum anno dcimo' die octavo mensis iunij, XV indictionis Neapoli. Nos Felix de Panarellis de Neapoli, ad contractus iudex, Priscianus Milonus de Neapoli, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius et unus ex actorum magistris magne curie Vicarie, et testes notum facimus quod in regio hospitio, sito in platea Sancti Ceorgij Mayoris Neapolis, iuxta dictam ecclesiam, vias publicas a duabus partibus, in quo rnagoa curia Vicarie regitur, existentibus ibidem nobilibus Iohanne Girfulo de civitate Salerni, regio consiliario et regente magnam curiam Viarie, Andrea Gactula de Neapoli, Sebastiano de Rainaldis de civitate Nucerie ac Deiphebo de Rusis de Gifono, utriusqe iuris doctore, regijs consiliarijs et ipsius magne curie iudicibus, necnon notario Angelo Scarano, notario Iacobo Mayono, notario
nohane Antonio Funicella, notario Antonio Milono, notario Antonio de Morte, notario Roberto de Melphia, Tubia de Valuta, notario lohmne Paulo de Carpanis, Antonio de Falco, Iohanne Antonio Matrense, Iohanne Girolla et me Prisciano, dicte magne curie actorum magistris, et alijs ofhcialibus pro tribunali sedentibus et ip*m magnam curiam regentibus, comparuit notarius Florillus Corta, piocurator Herrici Pandoni, comitis Venafri, et eribuit regium privilegium in carta de pergameno, magno pendente sigillo munitum, tenoris subrcquentis ... Quo privilegio prtrntato, notaius Florillus petiit ut privilegium cum decreto et auctoritate magne curie autenticarj (t), nosque requisivit ut privilegium autenticare deberemu. ldo ad autelm predicti comitis et eius heredum et succcssorum et aliorum quorum interest dictum privilegium autenticavimus, preentibus predictis dominft et alijs of6cialibus ipsius curie et interpo-
IV,
28
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
218
et magne curie iudiciariam auctoritatem et decretum. Presens autenticum instrumentum, iudicis et testium sutrscriptionibus roboratum, scripsi ego Priscianus Milonus notarius, ST. $ Felix de Panarellis ad contractus index. $ Notarius Angolus Scaranug dc Neapoti testis. lf, Notarius lacobus Mayonus de Neapoli testis, $ Notarius Antonius Milonus de Neapoli restis. $ Notarius Robertus de MelÉa de Neapoli testis. }! Notarius loannes Paulus de Carpanis de Neapoli testis. $ Notarius Antonius de Morte de Neapoli testis. S lohannes Antonius Matrensis de Neapoli testis. $ Antonius de Falco testis. s Tobias de Valuta de Neapoli testis. S Iohannes Girolla de Neapoli testis, Autentica, con sottosuízíoní autogtafe, NeI aerrc nota dcl sec. XVI : Autenticum privilegij regis Alfonsi de donatione facta Francisco Pandono de civitate Venafri; segnaluîa
nentibus eorum
dcl
sec.
X/X: XIX, n.55.
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Flierusalem, Hungarie, Mayoricarum, Sardinie, Corsice, comes Barchinone, dux Acthenarum et Neopahie ac etiam comes Rossilionis et Ceritiane. Digne movetur regia... Actendentesmerita Franscici Pandoni, militis etc., consiliarij,necnon servitia per eum maiestati nostre inpensa, nullis sue persone parcendo periculis, suptibus, Iaboribus et expensis, suum capud et statum variis et evidentibus periculis obiectando, ex quibus eum nostra gratia benemeritum reputamus, queve prestat et prestare non desinit: eidem Flancisco militi et suis heredibus utriusque sexus, ex suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum, civitatem nostram demanialem
Venafri, de provincia Terre Laboris, cum castris seu fortellicijs, hominibus, vaxallis vaxallorumgue redditibus, pheudis, pheudatarijs, subpheudatarijs, villis, casalenis seu casalibus, furnis, reddentibus, censibus, ortis, iardenis, starcijs, vineis, silvis, nemoribus, montibus, planis, tenimentis, territorijs, pratis, pascuis, erbagijs, aquis aquarumgue decursibus, olivetis, querquetis, venacionibus, molendinis, bactinderijs, piscarijs, fidis et difidis, iuribus, iurisdiccionibus merogue et misto imperio et gladij Potestate, cabellis, baiulacionibus cognicioneque causarum civilium et bancho iustitie in civilibus et criminalibus, racionibus et pertinencijs eius omnibus, queve sunt de demanjo in demanium et que sunt de servicio in servicium: segregantes eandem civitatem cum omnibus eius iuribus a nostro principali demanjo et dominjo illamque reducentes ad pheudum novum et nobile et sub pheudalj servicio debito, secundum usum et consuetudinem regni eiusdem, cum beneficio legis Bene a Czenone et legis Ones. E. de quatriennij prescipcione, donamus et concedimus graciose, iuxta usum et consuetudinem regn! nostrj Sicilie citra Farum ac edictum de pheudorum successionibus in favorem comitum et baronum dicti regnj, a temPore adventus regis Carol! frimj in ipsum, comitatus, baronias et pheuda, inhibi tenencium, factum, dudum Per regem Carolum secundum et in parlamento celebrato Neapoli divulgatum; eundem Franciscum dignitate et.titulo comitatus civitatis Venafri decoramus, investientes eundem per vexillum et facientes eum de ipsius titulo et dignitate bucinarj, mandantes etiam quod deinceps comes Venafrj tarn in scriptionibus quam in nominationibus tituletur, propagantes eandem dignitatem et titulum ad eius heredes sibi in eadem civitate legittirne successur;s; mandantes quod dictus Franciscus et predicti eius heredes gaudeant illis honoribus, favoribus, libertatibus, immunitatibus, franchicijs, exemptionibus ac privilegijs, prerogativjs et gmcijs quibus ceteri comites huius regnj gaudent; investientes eundem Franciscum, pro se et dictis suis heredibus, de nostra donatione per nostrum anulum; ita quod Franciscus et prefati eius heredes et successores iam dictam civitatem cum cashis seu fortellicijs, hominibus, vaxallis, vaxallorumque redditibus, mero et mixto imperio, cum gladii potestate, iuribus et pertinentijs earum et eorum inmediate et in capite a nobis nostrisque in hoc regno Sicilie Freredibus et successoribus teneant et possideant, nec alium preter nos ac heredes nostros dominum recognoscant, servireque debeant nobis ac heredibus nostris de pheudalibus servicijs, videlicet ad rationem de uncijs aurj viginti valoris annuj pro unoquoque integro servicio militarj; quod servicium Franciscus prestare nobis promisit; pro qua civitate Franciscus ligium in nostrjs manibus homagium prestare teneatur, fidelitatis debite iuramentum, salvis usibus et consuetudinibus regnj predicti ac alijs que nobis et nostre curie debentur mayoris dominij ratione; salvis servicijs nobis debitis ac iuribus nostris, beneficiis cappellaniarum et iuribus patronatus ac ipsorum collationibus et presentacionibus nobis reservatis. Volumus quod Franciscus et heredes suj procurent infra annum unum, conplendum a die adeptionis poxessionis dicte civitatis, presens privilegir,rm vel eius tenorem in guaternionibus nostre camere Summarie penes nostros thesaurarios annotarj ut Franciscus et eius heredes; tamquam novj dominj et poxessores dicte civitatis, dictorum pheudalium serviciorum debitores inhibi valeant reperirj. Presens privilegium magno pendente maiestatis nostre sigillo iuximus communirj. Datum in civitate nostra Neapolis, die vicesimo sexto mensis februarij, sexte indictionis, anno millesimo quahicentesimo quatragesimo tertio, regnorum nostrorum anno vicesimo octavon regnj nosni Sicilie anno nono. Rex Alfonsus. Dominus rex mandavit inihi Arnaldo Fanolleda (!). Registrata in cancellaria penes cancellarium.
REGESTA CHARTARUM
c
219
t324.
-1443. III . 28. ,,, detto Vassiano, dona a Onorato u - Cola di Giacomo Mana ín detto castello, in conhada " Víglíantie ".
Bassíano
III
Caetani una casa, postd.
Orìgínale. NeI uerso nola del sec. XVIII: Donatio domus facta per Colam Marre maArc, Caet., Prg. n. I 324. gnifico Honorato Caetano, 1443; segnature, del sec. XVII: C.9, 1.2, n.2, P. pars; del sec. XIX: CXVII' n. 32. Anno millesimo quatricentesimo quadragesimo tertio, tempore Eugenij pape quarti, indictione sexta et die vigesima octava rnensis martij. Cola Iacobi Marre, alias vocatus Vassianus, donavit et cessit Honorato Gaytano, dornino dicti castri, ibidem presenti et recipienti pro se suisque heredibus et successoribus, imperpetuum, domum sibi Cole venditam per Francischum Gaytanum, patruum Honorati, in contrata Vigliantie, iuxta domum Marie Nardi Callarotij, iuxta domum Nanne Nardi lacobi, iuxta rem Marie Petri Cole et iuxta viam publicam, constituens se donator precario nomine Honorati Gaytani domum donatam tenere donec donatarius ipsius domus acceperit possessionem; promictens donator donationem et omnia in presenti contractu observare, ad penam duplj valoris rei donate, applicandam pro medietate Honorato Gaytano et heredibus et successoribus eius, et pro alia medietate curie ad quarn fuerit reclamatum: necnon reficere promixit ipsi Honorato dampna, expensas et interesse; pro quibus observandis donator obligavit eidem Honorato omnia bona sua. Actum in castro Bassiani, in domibus Honorati Gaytani, sitis coniunctim cum porta dicti castri vocata Porta Salamandra, iuxta viam publicam et alia latera: Antonio de ludicibus et magistro Petro Amerigi, de terra Sermineti, ac Nardo lacobi de dicto loco testibus. Antonius Sancti Fortis de Coptanello, sabinensis diocesis, imperiali auctoritate notarius et iudex ordinarius. Signum mei An ST tonii notarii supradicti.
c -1443.III . 30,4.
2099. per 60 fioríni, úende una casq posta
Gíooanna del fu Erasmo, Porta Salamandra, a Onorato III
Bassíano
in detto castello, in contrada
Caetaní.
Ofigìnale. NeI oerso nota del sec. XV: Instrumentum venditionis facte Per Iohannam Arc. Caet., Prg. n. 2099. Erasmi de Basiano magnifico domino Honorato Gaietano; segnature, del sec, XVII : C. 9, f. p.r n. p.; del sec. XIX: XXVII' n. 6' Anno millesimo quatricentesimo quatragesimo tertio, indictione sexta, tempore Eugenii pape quarti et die penultimo mensis martij. lohanna frlia condam Erasmi Cole Erasmj, de castro Bassiani, teruacinensis diocesis, cum presentia et voluntate lannis et Antonij Cole Erasmi de castro Bassiani, patruoruri dicte lohanne, per se suosque heredes, vendidit et concessit Honorato Gaytano, domino castri Bassiani, presenti et recipienti pro se suisque heredibus et successoribus, imperpetuurn domum, sitam in castro Eassiani, in contrata Porta Salamandra, iuxta et coniunctim cum ipsa porta, iuxta bona emptoris a parte superiori et inferiori, et iuxta alia latera; cum omnibus comodis, utilitatibus, aiacentijs, pertinentiis, usibus, inhoitibus et exitibus suis, necnon cum omnibus iurisdictionibus et privilegiis que domus habet; pro pretio sexaginta florenorum currentium, ad rationem quadragintaseptern sollorum pro floreno, quos venditrix fuit confessa a prefato emptore habuisse; venditrix dictam domum costituit se tenere nomine emptoris donec possessionem acceperit; et, si lis moveretul emptori in dicta domo et eYictum fuerit, redere pretium cum omni melioramento, dampna, salaria, exPensas, labores et interesse, que emptor passus fuerit pro predictis in quacumgue curia, restaurare promixit venditrix; hanc veditionem venditrix observare promisit 1 ad penam dupli rerum contentarum in presenti instrumento, applicandarn pro medietate parti observanti et pro alia rnedietate curie ad quam reclamatum fuerit. Actum Bassiani, in do*o ,up"riu, in presenti contractu contenta: notario lacobo notarij Nicole Cifre de Bassiano et Antonio Ciollj de eodem locho, Antonio de Iudicibus et magistro Petro Amerigi, de terra Sermineti, testibus. Antonius Sancti Fortis de Coptanello, sabinensis diocesis, imperiali auctoritate notarius et iudex ordinarius. Signum mei An ST tonii notarii suprascripti. L
Omesso nel
t*to.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
220
c
-1443.
III. 30, B.
65r.
unu Onorcto III Caetani dà quale ne ricnoe un'altrc, dí Gíooanni " Teballí ", dal
in
Bassíano
permuta
,, Vìllantìe n, a Nardo in contrada Porta Salamandra, ín
bottega, posta in conlrada
posla
Bassiano.
Oiginalc. NeI octso nola del scc. XVI: Permutatio factaperifllustreml dominumHonoArc. Caet., Prg, n. 651. ratum Caetanurn de una apotecaintus castrum Basiani cum Leonardo lohannis Teballi de Bassiano; segnature,delsec.XVII:P,p., C. IX, f. p., n. 3; del
sec.
XIX: XXVill, n. 4.
Anno MCCCCXLIII, indictione VI, tempore Eugenii pape quarti et die penultima mensis martij, Honoratus Gaytanus, dominus castri Bassiani, permutavit et concessit Nardo lohannis Teballi, vaxallo suo dicti castrj, stipulanti prc se suisque heredibus et successotibus, imperpetuum, quandam apotecham seu cerbinariam cum cisterna in ipsa existente, positam in dicto castro, in contrata Villantie, iuxta rem Marie Nardi Callarotij, iuxta rem Marie Petri Cole, iuxta viam publicam; cum introitu et exitu ipsius et cum omnibus iuribus, usibus, utilitatibus, aiacentiis et pertinentijs ipsius apotece, cum meatu cuiusdam canalis decurrentis in dicta cisterna; et hoc pro una apotecha seu cerbinaria, cum cisterna in ipsa existente, ipsius Nardi, posita in dicto castro, in contrata Porte Salanrandre,. iuxta domum predicti magnifrci domini a latere superiori, iuxta rem Nicolay Ballelli, iuxta viam publicam, cum introitu et exitu suo et cum omnibus iuribus, usibus, utilitatibus, adiacentiis et pertinentijs ipsius apotece; quap apotechana seu cerbinariam, pro cambio dicte apotece per ipsum magnificum dominum permutate, Nardus permutavit predicto magnifico domino, stipulanti pro se suisque heredibus et successoribus, imperpetuum; quilibet ipsorum constituit se tenere rem a se permutatam donec quilibet ipsorum acceperit possessionem; promictentes omnia in presenti contractu contenta perpetuo habere rata, ad penam rerum predictarum perÍlutatarum. Actum in castro Bassiani, in domibus Honorati Gaytany, sitis iuxta portam dicti castri, vocatam Portam Salamandram et coniunctim cum ipsa porta, iuxta viam et aliud latus: notario lacobo notarij Nicole et Paulo notarii lohannis, de Bassiano, Antonio de ludicibus et magistro Petro Amerigi, de terra Sermineti, testibus. Antonius Sancti Fortis de Coptanello, sabinensis diocesis, imperiali auctoritate notarius ac iudex ordinarius. Signum mei An ST tonij notarij suprascripti.
c -1443. Iv.20
- Giaamo di Montaquila, ordìnato suddíacono.
Isernía
1443i
r550.
.
oescoúo d'lsernia, certífica che GiacomoGiooanni Mazzoccoèsfilfo
A:l.gínale. NeI oerso nola ilel sec. XVIII : Lrttera dimissoriale d'ordinazione in Arc. Caet., Prg. n. 1550. sagnature, del sec. XVII: 2, n. X (poÍ ccnccllata); del sec. XIX: L, n.77. Nos l[acobus] episcopus yserniensis, universis presentes nostras litteras inspecturis.
Ad
diacono,
univer-
sitatis vestre notitiam deducimus quod anno Mo quadringentesimo quadragesimo tertio, die vicesimo menssis aprilis, V;" indictionis, in nostra catedralj ecclesia yserniensi, Iaconum lohannem Maczoccum de castro Montisrodoni, yserniensis diocesis, de legitimo toro natum, in minoribus ordinibus costitutum, nobis (!) per abbatem Nicolaum Pantaleonem, ar:chipresbiterum dictj castri, ad titulum ecclesie Sancti Blasij de eodem castro, ad ordinem subdiaconatus dussimus canonice promovendum. Presentes testimoniales litteras r fieri fecimus nostrj pontificalj sigillj appensiones (!) munitas. Datum Ysernie, in nostra catredalj ecclesia, anno, mense, die et indiccione predictis, tempore Eugenij pape guarti, pontificatus anno tercio-
decimo. Sig.' I Abb. àtt
t In cerc rcsso, dí forma ot;a!e,
appeso
alla plica
con
feltuccia tossaslra.
REGESTA CHARTARUM
c-1443.v.6. Fandi
22t
LIV - 71"
Colantonio Gaetaní, il quole r'slítuísce eredi il nascituro e i nascituri da Elena - Testamento di dí Montechiaro e, in mancanza dí questi, iI frotello Onorato II Gaetanì, conte di Fondi e di Marcone, cui lascìa ì casteltrí di Ceccano e Faloaterra, con i diritti sulla tena di San Lorenzo (Amaseno) ín Campagna, nominandolo suo aecutore testamentario,
Arc. CoI., Prg, LIV, n. 7l (Arc. Caet., fotogt,, B. VIII, n. 233).
Oigìnalc, con sottosctìzioni autografe.
Anno Nativitatis rnillesimo quadrigentesimo quadragesimo tercio, regnante Alfonso, rege Aragonum" Sicilie ciha et ultra Farum, Valencie, Maioricarum, Sardinie, Corsice, Hungarie, Ierusalem, comite Barchinone, duce Actenarum et Neupatrie ac etiam comite Rossilionis et Cerritanie, regnorum eius, citra Farum anno nono, die sexto mensis maij, sexte indictionis, aput Fundos. Nos Nicolaus Agustinus de Fundis, I ad contractus iudex per regnum Sicilie, Iacobus I Sancti lohannis de Gaieta, per regnum Sicilie r reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti, videlicet legumdoctor dominus Paulus Magni de Anagnia, artium et medecine doctor dominus Nicolaus de Aretio de Ytro, dominus Benedictus de' Anagnia miles, Antonellus Sancti lohannis, civis itranus, vicecomes Fundorum, Nicolaus Gerardellj et notarius Antonius Migna de Fundis, Cuilielmus Iacobellj de Pedimonte, Antonius dello Russo, Iohannes Antonii Cole iudicis lohannis et Magnus lohannis Cole iudicis lohannis, de civitate Fundorum, declaramus quod, nobis omnibus collectis in domibus, seu in quadam camera interiorj palatij Honorati Gaytanj, Fundorum et Murconj comitis, logothete et prothonotarij regnj Sicilie etc., positi in ipsa civitate Fundorum, iuxta ecclesiam Beati Petrj, iuxta menia civitatis et iuxta viam publicam, et ipsa camera posita est iuxta aliam cameram dicti palatij que dicitur Ia Camera pincta et iuxta iardenum dicti comitis,. ad instantiam Colelle Antonij Caytanj, filii condam Christofarj Gaytani, Fundorum comitis, logothete et prothonotarij regnj Sicilie etc.: dictus Colella, licet infumus corpore, iacens in lecto, sanus tamen mente et conpos suj recteque loquucionis et dispositionjs existens, suum ultimum et sollepne nuncupativum testamentum sine scriptis condidit in modum subscriptum, videlicet: Imprimis dictus Colella heredem vel heredes sibj instituit universales in omnibus bonis postumum masculum vel postumos masculos, nasciturum vel nascituros ex ventre Helene de Montechiaro, uxoris ipsius, forsitan ad presens pregnantis ex ipso testatore; et voluit ipsurn postumum masculum vel Postumos masculos, nasciturum vel nascituros, predicta hereditaria institutione fore contentum seu contentos, ita quod de bonis aliis ipsius testatoris amplius quoquomodo non petat, nisi et prout in presenti testamento continetur. Et ubj contingaF Helenam, ad presens forsitan pregnantem ex ipso testatore, parere postuman feminam seu feminas" heredem vel heredes in certis bonis ei vel eis dandis et assignandis per dictuim comitem fratrem suum pro dote et paragio ipsius postume, instituit, vel ipsarum postumarum, iuxta discrectionem et arbitlium quo Helena non pariat postumum vel postumam aliquam, susceptum vel ipsius comitir. E,i in ""ru susceptam ex ipso testatore, testator heredem sibi instituit universalem dictum Honoratum Gaytanum, Fundorum et Murconj comitem, logothetanr et prothonotarium regnj Sicilie, fratrem suum ex uhinque, in castro Ceccanj et Falvatere et eorum fortellitijs, hominibus, vaxallis, iuribus, iurisdictionibus et tenimentis ipsorum castrorum, et iuribus ipsi testatorj conpetentibus super casho Sancti Laurentij, de provintia Campanee, et omnibus alijs bonis ipsius testatoris, mobilibus et stabilibus, burgensaticis et feudal.ibus, seseque moventibus, iuribus et actionibus ad testatorem spectantibus. Et voluit dictum comitem, hatrem suum et heredem per eum institutum, dicta hereditaria institutione fore contentum, ita quod de alijs bonis ipsius amplius non petat, nisi et prout in presenti testamento continetur, exceptis infrascriptis pecuniarum guautitatibus, QUas testator assignarj voluit subscriptis personis, locis, ecclesijs et pro subscriptis causis per manus dicti comitis, quem testator exequutorem huius testamenti et fideycomissarium fecit. ltern legavit pro exequijs funeris suj quod expendatur illud quod determinaverit dictus comes. Item legavit fratrj suo lacobo Gaytano militi ducatos cenctum. Item legavit Iordano Gaytano, fratrj suo, ducatos ? guinquanginta. Item legavit Helene, uxorj sue, quam recommisit comiti Fundorum, pro iuribus ipsius et benemeritis, ducatos cenctum. Item legavit in testamento grana decem. Item legavit Xohanne servitrici sue pro maritagio ducatos uiginta. Item legavit pro missis dicendis pro anima sua ducatos tres. Item legavit presbitero Nicolao Tucij, patino (!) suo, et ei voluit providerj de missis
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
222
decem, dicendis per ipsum Nicolaum pro anima testatoris. Item mandavit super bonis ipsius herogarj elemosinas duas pauperibus Christi, ad provisionem dicti comitis, singulis diebus veneris usque ad annum unum. Item legavit ecclesie Sancte Marie dellj Martirj calicem unum argenteum ad provisionem dicti comitis. Et voluit quod omnia legata et fideycommissa in presenti testamento relicta expediantur statirn post obitum testatoris, in pecunia numerata, per dictum comitem, suj testamenti exequutorem, contradictione qualibet in contrarium non obstante; dans suo exequutorj plenam potestatem post obitum testatoris exequendi presens testamentum et capiendi bona omnia ipsius testatoris, iura et actionès, ubj et que exequutor maluerit, et nomina debitorum pro expeditione presentis testamenti, auctoritate propria, absque decreto seu iusstl curie, et de ipsis bonis faciendi prout ej videbitur expedire; annullans testator omne aliud testamenturn, codicillos, donationem causa rnortis et quamlibet aliam ultimam voluntatem facturo, factos et factam per ipsum usque in presentem diem; solum presens testamentum valere voluit; hec est enim testatoris ultirna voluntas, quam valere voluit iure testamenti et, si iure testamenti non valeret, iure codicillolum: contra quam si quis venire presumpserit, si heres, careat heredis institutione, si legatarius, careat legato. Ad {uturam rnemoriam et tam dicti comitis quam legatariorum et aliorum quorum interest cautelam facturn est eidern comiti Fundorum et Murconj et heredi instituto hoc instrumentum testamenti, scriptum per manus nnej notarij et tam nostrum iudicis quam testium subscriptionibus roboratum. ST. S Nicolaus Agustinus de Fundis ad contratus yudex. S Nicolaus de Aretio artium et medecine doctor testis. ff Colella Girardellj de Fundis testis. S Notarius Antonius Mignia de Fundis testis. * Guillelmus lacobelli de Pedemonte testis. S lohannes Antonii Nicolai iudicis lohannis de Fundis. $ Mannus Iohannes Antonius testis.3: S lacobus Sancti lohannis de Gaieta per totum regnum Sicilie iudex Nicolaus Agustinus de Fundis, dominus Paulus Magnj reginalj auctoritate notarius. Literati de Anagnia legum doctor, dorninus Nicolaus de Auetio de Itro artium et medecine doctor, dominus Benedictus de Anagnia miles, Antonellus Sancti lohannis, civis itranus, vicecomes, Cola Gerardellj de Fundis, norarius Antonius Migna de Fundis, Guilielmus lacobellj de Pedemonte; Antonius dello Russo, Iohannes Antonii Cole iudicis lohannis, Magnus lohannis Antonii Cole iudicis lohannis, de Fundis.
I Le frasi de Fundis e lacobus-Sicilie furono aggiunte da! guíta et, poí espunlo. 3 Nel lesto abbr. lai.
notaío slesso, con un ichiamo, in fonda
5e-
2709.
c -1443.vI .1 . Siena
aI docunenlo- ?
cardinale Guglielmo d'Estouteoille nomina i canonici Cristoforo " de Rogeriis,, e Antonio - deIIBellishomínibus > suoí oicari a reggerc ed amminístrcre Ie chiese titolari di S. Mertíno ai " Monti e di S. Pudenziana di Roma. Atc.
Caet., în Prg.
n. 2709.
Copía autentica, ínseita ín C' 1443
'VII'
16'
I Guillermus titulj Sancri Martinj in Montibus presbiter cardinalis de Estoutevilla vulgariter nuncupatus, administrator perpetuus titulj Sancte Potentiane de Urbe, universis presentes litteras seu presens istrumentum inspecturis- Cum de indushia Cristopharj de Rogerijs, litterarum sacre penitentiarie scriptoris, et Anthonij de Bellishominibus, ecclesie Sancte Marie Maioris de Urbe canonicorum, fiduciam teneamus, ipsos in solidum vicarios nostros facimus ad regendqm et gubernandum dictum titulum nostrum; et insuper ad visitandum monasteria, ecclesias et loca alia ecclesiastica, in quibus nobis ius visitandum (!) de iure, privilegio vel consuetudine conpetit, deformatasque ecclesias, loca et personas huiusmodi in melius reforac personas puniendtrm ac ipsas -und,r-*, super omnibus excessibus, forefactis et delictis inguirendum aryestandum et castigandum ac suis beneficijs, officijs et dignitatibus suspendendum, ad carceres con' dempnandum; sententias excommunicationis, suspentionis (!) et interdicti proferendum ac ab eius absolo.niu1;1; necnon de beneficijs ecclesiasticis disponendum; necnon abbatum, abbatissarum electiones confu.mandum vel infirmandum, ipsosque ac moniales confirmandum, consecrandum et benedicendum et omnia alia faciendum que ad vicarij generalis oficium pertinere noscantur; unumque vel plures vicarios et procuratores substituendum. Nos gesta per ipsos aut substituendos ab eis rata habere promictimus, sub obligatione omnium bonorum nostrorum, ecclesiasticorum et muudanorum. Presentes litteras seu Presens instrumentum fieri et per notarium subscribi mandavimus noskique sigilli iussimus appensione com-
RECESTA CHARTARUM
223
muniri. Datum et actum Senis, in domibus nostre solite residentie, sub anno a Nativitate millesimo quatrigentesimo quadrigesimo tertio, indictione sexta, die prima iunij, pontificatus Eugenij pape quarti anno tertiodecimo: Gaufrido de Snony ?, canonico buronensi, et Iohanne F{ospitate 3, clerico lexoviensi, testibus. Iohannes de Roqua, clericus bayocensis, apostolica et imperij auctoritatibus notarius huic instrumento, manu propria scripto, signum meum apposuj ; de Roqua. I NeI teslo Estontevilla D'incerta '
lettura
fta Snony o Snory: nel lesfo aótr. Snoy ,3 Abbr,
c -1443.VI. 17, A. Sezze
Hospitat.
2575.
popolo, gli uominí e I'unioersità, col consenso deglt uficialí del comune, nominano il nobile - Il Giannotto de Normísinís laro procuratore nella causa, oertente conlro Onorato III Caetani e glí uomini di Bassiano, dinanzí a Filtppo de Lazariis, uditore del cardinale camerlengo Lodaoico Scarampo di Mezzarota, pet i confini dei tenitori di Sezze e Bassiano.
Arc. Caet., ín Prg. n.2575.
Copía autentíca, insetíta
în C-1443.Vl .19.
Anno millesimo quatricentesimo quatragesimo tertio, pontificatus Eugenij pape quarti anno tertiodecimo, indictione VJo, mensis iunij die XVtl. Congregato et choadunato populo et parlamento hominum et universitatis terre Setie, portis clausis, ad sonum campane palatij communis vocemque preconis et ad sonum tubicte, ut moris est, in platea dicti communis, ante gradus palatij communis eiusdem, de mandato et presentia nobilis magistri Iohannis Tutij de Alatro, potestatis dicte terre Setie, et legum doctoris dominj Georgij Iohannis Cole de Alatro, iudicis terre Setie, precedente ad hunc actum deliberatione XtJ officialium communis terre Setie: dicti populus, homines et universitas ipsius terre, cum auctoritate supradictorum oficialium, unanimiter ordinaverunt eorum et dicti communis scyndicum et nunctium specialem nobilem lannoctum de Normisinis de Setia, presentem, cuj dederunt plenariam potestatem ac speciale mandatum compromictendi de omnibus contraversijs et questionibus, vertentibus et que verti possent inter Honoratum Gaytanum et homines et personas castri Bassianj, ex una parte, et commune, ex parte altera, occasione diferentie territorij inter ipsam communitatem et universitatem castri Bassianj ac etiam possessionum, quas predicti de Bassiano dicunt habere in dicto territorio Setie, et super solutione frenda de dictis possessionibus in collectis et catastis imponendis in terra Setie, necnon vigore terminorum affingendorum inter territorio (!) Setie et Bassianj et omnium aliarum causarum inter dictas partes, in famosissimum uhiusque iuris doctorem Philippum de Liazariis (!) de Pistorio, saui palatij pape advocatum et nunc auditorem Lodovici cardinalis aquilegiensis, cammerarij pape Eugenij, apostolice sedis legati, et coram supradicto arbitro conparendi et omnia iura et inshumenta communis terre Setie producendi, et compromissum factum in dictum arbitrum emologandi, sententiam seu laudum audiendi et ipsi sententie acquiescendi, et omnia alia faciendi que ipsi constituentes facere possent si personaliter interessent; volentes dicti constituentes scyndicum ab omni satisdationis honere relevare, promiserunt quicquid per scyndicum procuratum fuerit sese ratum habere, sub ypotheca omnium bonorum dicti communis et dictorum constituentium, sub pena mille ducatorum aurj cammere apostolice applicandorum. Actum Setie, in loco predicto: testibus Nicolao Nellj, notario Evangelista, notario lohanne, notario Laurentio de Saladinis, Antonio Scimelis, Antonio Fragiapane, Nicolao Parisi, de Setia. Simeon Stephani de Ferenteno imperialj auctoritate notarius et nunc notarius et officialis communis terre Setie, ad reformationes inter alia deputatus, scripsi, meoque signo signavi.
c -1443.VI. t7 , B. Piperno
-
Onorato
III
2575. Caelani, signore
di
Bassíano, nell'interesse
degli uominì e dell'unioersità dí
questo castello, rimette all'arbitrio di Ftltppo de Lazoríis, uditore del cardínale camerlengo Lodooico Scarampo di Mezzarcta, la decisione delle controúersie per i tenitori di Sezze e Bossíano. Arc. Caet., ìn Prg. n.2575.
Copía autenlíca, ínseila
ín C.l44i.W.19.
Anno millesimo CCCC'"XXXXIIJ, pontificatus Eugenij pape quarti anno XllJ, indictione VJ, mensis iunii die XVIJ. In presentia mei notarii Petri Cole et testium infrasoiptorum et notarij Petri Iacobi
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAN
'224
I
Ciminj de Piperno, rogati de lite et questione vertenti inter Honoratum Gaytanum sive universitatem castri Bassianj, subditam domino Honorato, nomine proprio et pro interesse dicti Honorati necnon et nomine hominum et universitatis castri Bassianj, pro eorum iuribus et interesse, pro quibus Honoratus de rato promixit de omnibus litibus vertentibus inter predictos, ex una parte, et commune seu universitate terre Setie, ex altera, occasione differentie telritorij inter ipsam communitatem et universitatern castri Bassianj et communitatem et universitatem terre Setie, ac etiam possessionum, quas predicti de Bassiano habuerunt et habent in dicto territorio Setie, et super solutione fienda de dictis possessionibus in collectis et catastis irnponendis in terra Setie, necnon super demostratione instrumentorum et iuritlm, que bassianenses dixerunt habere in possessionibus situatis in territorio Setie, et terminorum affigendorurn inter ter.ritorium Setie et Bassianj, et de omnibus alijs litibus ex predictis causis inter dictas partes vertentibus, ita quod omnia in presenti compromisso veniant et conprehendi intelligantur, de guibus per dominum Fhilippum fuerit laudatum: dominus Honoratus, predictis nominibus et de predictis litibus, conpromixit in famosissimum iuris utriusque doctorem dorninunn Philippurn de Liazarijs de Pistorio, auditorem Lodo' viei cardinalis aquilegiensis, pape camerarij, apostolice sedis legati, presentem, tamquam in arbitrum et amicum comunem inter dictas partes, cuj dedit potestatem et plenam auctoritatem super predictis congnoscendi, sententiandi, terminos affigendi et dicturn territorium dividendi et omnia alia faciendi prout ei rnelius videbitur, ac etiam pacem intel partes ponendi; itern dedit potestatem domino Philippo super premissis una (!) vel plures sententias ferendi vel lauda pronumptiandi, semel vel pluries, eodem vel iiu".ri, temporibus; item condempnandi dictam universitatem si non observaverit sententiam, cum hoc guod dicte universituti nullum preiudicium fiat super eorum iuribus eis spectantibus, ex presenti conprornisso, in casu quo per dominum Philippum non decideretur dicta materia et non laudaretur Per eum' set in dicto casu remaneant in eorum iuribus; item dedit'potestatem arbitro sententiandi super restitutione dampnorum illatorum; promictens Honoratus Gaytanus, pro se ac vice hominum et universitatis cash'i Barri"nj, quicquid laudatum fuerit per dominum Philippum omni tempore furnurn habere, sub pena mille ducatorum auri, applicanda pro dimidia cammere apostolice et pro dimidia alteri parti observanti. Actum in palacio Sancte Marie de Piperno, tunc residentie legati predicti: notario Antonio Taccone, Nallo notarij Macthei, notario Tutio Antonii Iacobi, de Piperno, et notario Tutio lohannis de casho
Vici
testibus.
c -r44s. vI.
r8 . A
2575.
.
Gíannotto de Normísinis, procuratore del comune di Sezze, úmette all'arbilrìo di Antoniano (contrada) uditore del cardinale camerlengo Lodooico Scarampo di Mezzarota la decí' Lazariis, Ftltppo de sione delle controoersie per i territori di Sezze e BassÌano' Arc. Cact., in Prg. n. 2575-
Copía aulcntíca, Ínseríta
in C'1443'VI'19'
Anno millesimo cccCoXXXXItJ, pontificatus Eugenij pape quarti anno XIIJ, indictione VJ, mensis iunii die XVIIJ. In presentia mei notarii Petri Cole et notarii Petri lacobi Ciminj de Piperno et testium infrascriptorum, nobilis lannoctus Tutij Danj de Normisinis de Setia, scyndicus et procurator hominum et personarum communitatis et universitatis terre Setie, deputatus in pleno populo et parlamento dicte oommunit"ti, et universitatis, de mandato et decreto nobilis magistri lohannis Tutij de Alatro, potestatis terre Setie, et legurndoctoris dominj Georgij lohannis Cole de Alatro, iudicis terre Setie, ad sonum €ampane, portis clausis, et ad inhascriptam causam seu causas conprcmictendi in platea conmunis, prout ex consuetudine dicte Setie, ut de dicto scyndicatu plene patet manu notarij Simeonis Stephani de Ferenteno, notarij et officialis communis terre predicte etiad reformationes deputati: de lite et controversia vertentibus inter Honoratum Gaytanum et universitatem, homines et personas castri Bassianj, ex una parte, et homines et personas et universitatem terre Setie, ex altera, pretestu et occasione differentie territorii inter ipsam communitatem et universitatem castri Bassianj ac etiam possessionum, quas predicti de Bassiano dicunt habere in territorio Setie, et super solutione 6enda de dictis possessionibus in collectis et catastis imponendis in terra Setie, necnon super ostensione instrumentorum et iurium, que dicti bassianenses asserunt habere in possessionibus situatis in territorio Setie et terminorum afigendorum inter territoriurn
REGESTA CHARTARUM Setie et Bassianj et de omnibus alijs litibus, ita quod omnia in presenti conpromisso comprehendi intelligantur, de quibus per dictum dominum Philippum fuerit laudatum: conpromisit in famosissimum iuris utriusque doctorem dominum Philippum de Liazarijs de Pistorio, auditorem Lodovici cardinalis aquilegiensis, pape camerarij, apostolice sedis legati, presentem, tamquam in arbitrum et conmunem amicum inter dictas partes, cuj dedit potestatem et plenam auctoritatem super predictis cognoscendi, sententiandi, terminos affigendi, dictum territorium dividendi et omnia alia faciendi, prout ei melius videbitur; itern dedit potestatem domino Philippo super premissis una (!) vel plures sententias ferendi vel lauda pronuntiandi, semel vel plures, eodem vel diversis temporibus; item condempnandi dictum commune, si non observaverit dictam sententiam, cum hoc quod dicto communi nullum preiudicium fiat super eorum iuribus eis spectantibus ex presenti conpromisso, in casu guod per dominum Philippum non decideretur dicta materia et non laudaretur per eum super premissis, set in dicto casu remaneant in eorum iuribus; item dedit potestatem arbitro decidendi super restitutione dampnorum illatorum; promictens dictus scyndicus quicquid laudatum fuerit per dominum Philippum omni tempore ratum habere, sub pena mille ducatorum auri, applicanda pro dimidia cammere apostolice et pro dimidia parti observanti; item obligavit dictum commune et homines dicti communis et eorum bona, tam in communi quam in particulari, pro observatione premissorum. Actum in dyocesi Terracene, in contrata Antoniani, iuxta Puteum Antonianum ubi est unus de terminis inter dictas partes: domino Georgio lohannis Cole de Alatro, domino Stephano Antonii Sisti de Alatro, ser Bartolomeo de Sansjs t de Spoleto, Christoforo Pehi de Vallerano et Honufrio Iacobi de Neapoli testibus.
I Nel fesfo Sausojs.
c
-1443.
vI.
2575.
18, B .
papolo, I' uníoersítà e i contestabilí del castello ratificano il compromaso falto da Onoralo III - Il Caetani, anche a loro nome, in persona di Filippo de Lazaríis, uditorc detr cardinale camerlengo
Bassíano
Lodooico Scarampo Atc.
Caet.,
ín Prg. n,
di
Mezzarota.
2575.
Copía autenlíca, ínse'i.ta
ín C-1443.VL 19,
Anno millesimo CCCCoXX)(XI|J, pontificatus Eugenij pape guarti
anno XIIJ, mensis iunij
die
xvl[,
indictionis. Congregato populo et universitate castri Bassianj in platea dicti castri, de mandato Nardi Berardi, Antonij Colozi, Antonij lacobelli Colelei, de Bassiano, comestabilium casai predicti, portis clausis, dicti populus et universitas, cum consensu dictorum comestabilium, et ipsi comestabiles,
sexte
cum consensu predictorum dicti populj et universitatis, lecto prius per me Petrum Ciminum de Piperno et divulgarizato dicto conpromisso, ratificaverunt unanimiter conpromissum factum per Honoratum Gaytanum, eorum dominum, et promiserunt de omnibus supradictis difierentijs, contentis in conpromisso predicto, in legum doctorem dominum Philippum de Liazarijs de Pistorio, tamquam in eorum arbitrum et amicabilem conpositorem, eodem modo uti eorum dominus, Honoratus Gaytanus, in eundem conpromissum, ut supra; et similiter promiserunt omne laudum semper habere ratutn, sub pena in dicto conpromisso contenta et sub obligatione omnium bonorum universitatis predicte. Actum in dicta platea: notario Nicolao Cifra, Antonio lohannis Cisci, Nardo Fantello, Petro Balillo, Antonio Petri Randulfi, de Bassiano testibus. Petrus Ciminus de Piperno imperiali auctoritate notarius scripxi signumgue meum apposui consuetum.
c-1443.vI.
19 .
2575.
di S. Francesco, in territorio dù - Lodo di Ftltppo " de Lazqfiis " di Pístoia, uditore del cardínale camerlengo Lodooíco Scarampo dì Mezzarota, arbitro delle controoersie fra Onorato Iil Caetani e I'unioersità e glí uomini di Bassiano, da una parte, e iI comune e gli uomini di Sezze, dall'altra, per la delerminazíone deí rispettioí territorí.
Treoi (Monte
Arc. Cael., Ptg. 2575. Origínale. NeI margíne ínfeiore nota del sec. XV: Die nona septembris, octava indictione, productum per notarium Iohannem scindicum Ba*iani coram domino lacobo de Luciis arbitro prout in actis, Antonius. Nel oerso nota del sec. XVIII (omessa); segnalura del sec. XIX : CXVlll, n. 26. sarius
Nos Philippus de Lazariis de Pistorio, iuris utriusgue doctor, sacri concistorij advocatus, commisad presens et auditor L[udovici] cardinalis aquilegiensis, pape camerarij sedisque apostolice
tv,29
226
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
(!), arbiter et amicus communis electus ab infrascriptis partibus, videlicet Honorato Gaytano, dĂłmino Sermineti et Bassianj, et universitate et hominibus cashi Bassianj, ex una parte, et communitate et hominibus tere Setie, ex altera, per nobilem lannoctum de Normisinis de Setia, scyndicum ad hanc causam .deputatum, de cuius scyndicatu costat manu notarij Simeonis Stephani de Ferenteno, cuius scyndicatus tenor talis est(cf.C-1443.V(.17,A), super infrascriptis guestionibus necnon super alijs litibus inter dictas partes vertentibus, prout in conpromissis de hoc factis continetur, de quibus costat legatus
manu mei notarij infrascripti et notarij Petri lacobi Ciminj de Piperno, quorum compromissorum tenor talis est(cf .C-1443.V(.17,8; Cf.-1443.1/l.l8,A)z visis compromissisetscindicatupredictis, necnon visa ratificatione facta per homines et universitatem castri Bassianj, de qua costat manu notarii Petri
Ciminj de Piperno, cuiustenortalisest ("f.C-1443.VI .lB,B,).'necnon,auctoritatenobiscompetenie, visis actestationibus et examinationibus testium, necnon sententijs discussis et cogiritis: visa etiam monitione dictarum partium ad hanc nostram sententiam audiendam per nos facta, necnon presentialiter et personaliter visis et circumspectis infrascriptis locis et omnibus alijs ubi ponenda essent confinia, de quibus esset questio inter dictas partes: sequentes viam et formam arbitratoris, amicabilis compositoris et amici communis: arbitramur et declaramus quod in confinibus, quj sunt inter dictas partes; primus terminus a6gatur in loco qui dicitur le Fracte Concacate, iuxta fossatum et per ipsum fossatum,. qui venit et coniungitur cum puteo Antoniani, esse debeat secundus terminus, qui puteus sit communis inter dictas partes; et ab ipso puteo per directum usque ad alium terminum, gui venit per directum ad ipsum puteum et est in furcula sive medio duorum monticulorum, ubi est posita cals in capite ipsius furcule, et ab ipsa furcula usque ad alium terminum affixum in planitijs ipsius montis, quasi in medio unius campi, ubi dicitur la Cercia I de Petri Ruscio, licet ibi nulla quercus sit, ubi posita est cals et lapides, et ab ipso termino per directum usque in quamdam arborem castanearum siccam, positam in possessione Sancti Herasmj de Bassiano in colle Barbetarte, et ibi sit alius terminus; et ab ipso termino per directum usque ad alium terminum positum in via publica in capite prime vie, ubi iunguntur due vie publice ultra Ferreatum versus Setiam; et aqua Feneatij sit communis inter dictas partes quoad usum, proprietas tamen dicte aque remaneat penes universitatem Bassianj ; et a predicto termino per ipsam viam per directum usque ad alium terminum ad fossatellum, decurrentem a Valle Anserane, sic vocata per bassianenses, per setinos vero voeata Valle Sancti loha4nis, ubi ir.rngitur via veniens ex Rocca Burga et a dicto termino per dictum fossatellum per directum usque ad alium ternninum rffi*u* in -"Jio predicte Vallis Anserane vel Sancti lohannis, ubi est sassus magnus, que vallis sit'communis inter ipsas partes, ita quod.monticulus veniens versus Bassianr,rm sit de territorio Bassiani, et mons magnus'qui di"ituĂ Mons'Lorrlus sit de ierritorio terre,setie; et ab ipso termino vallis per directum usque ad alium terminum, qui est in surnmitate et principio ipsius vallis, ubi est quedam planities, silicet ad quandam arborem nucis, que est prima nux magna que reperiatur in dicta rull", h"Ăš.os penes se aliam nucem parvam prope dimidium brachium o.l .ir"u, et ub ipso termino usque ad alium terminum qui est in summitate montis per directum per quamdam vallicellam usgue ad summitatem dicte vallicelle, et a summitate dicte vallicelle usque ad perronem iuxta Campum Rosellum, qui est medius inter duos alios perrones, ita tamen quod aqua Bricciarij et ipsum Bricciarium, quo ad rrum, ,it commune inter dictas partes, et Campus Rosellus sit de territorio Bassianj ; et ab ipso termino perronis usque ad alium terminum, ubi coniunguntur confines castri Carpineti, terre Setie et castri Basrianj, a quibus terminis et confinibus predictis versus Setiam, sit et esse debeat tenimentum et territorium terre Setie; et ab ipsis terminis et finibus versus dictum castrum Bassianj sit et esse debeat territorium et tenimentum castri Bassiani. Item.declaramus et pronunctiamus guod homines et persone de castro Bassianj, habentes possessiones in territorio setino, teneantur solvere omnj anno, in festo Beate Marie de mense augusti, ita quod dicta solutio incipiat a primo festo proxime seguenti et fieri debeat in secundo festo Sancte Marie sequentis de mense augusti, et iste sit primus annus, scyndico communis Setie, recipienti nomine dicti communis, sollos sessaginta pro omnibus possessionibus in dicto territorio setino existentibus; et si non solverint sessaginta sollidos in primo anno, solvant duplum in secundo; et si in secundo non solverint, solvant quahuplum in tertio; et si in tertio non solverint, cadant a iuribus eorum super dictis possessionibus et applicentur communi Setie, nisi guena sive briga esset inter dictas terras aut iusta causa ipsos impediret; et si casus guene impediret aut aliqua iusta causa, finita guerra, debeant solvere pro toto tempore in quo cessatum fuerit. Item declaramus guod si aliqua bestia pecudina vel caprina hominum et personarum castri Bassianj intrarent vel dampnum darent in territorio terre Setie,
REGESTA CHARTARUM
227
dominus dictarum bestiarum teneantur (!) ad penam quinque librarum pro quolibet trunco et a trunco infra pro qualibet bestia sollos duos; et si bestie grosse, ut supra, intrarent vel dampnum darent in dicto territorio, dominus ipsarum bestiarum sit in pena pro qualibet bestia grossa in sollos quinque usque ad decem et, ab inde supra, sit in pena pro quolibet trunco in libris quinque. Et e contra quod, si bestie tam grosse quam minute hominum et personarum terre Setie intrarent vel dampn'.lm darent in territorio castri Bassianj, pena simili puniantur, et in omnibus casibus supradictis dampnum passo debeat fieri emenda dampni; et quod custodes camporum de Setia possint accusare bassianenses dantes dampnum, per se vel eorum animalia, in possessionibus bassianensium existentibus in territorio setino, nisi per dictos dampnum passos fuerit concessa licentia dictis dampnum dantibus intrandi, pasculandi. in dictis possessionibus, de gua licentia legitime costare debeat etiam per acta publica curie Bassianj. Item guod omnia ablata hinc indè restituantur illis a quibus ablata sunt, et fiat generale bandum quod omnes homines habentes bona ablata consignent infra spatium unius mensis communi illius tene, cujus homines fuerint dictis bbnis spoliati sive disrobati et, si non facient, quod officiales astringant et conpellant taliter quod cum effectu faciant, set de bestijs concordatis non intelligantur (!) dicta restitutio nisi quod communitas Setie teneatur in terminum duorum mènsium solvere communitati Bassianj ' florenos viginti pro suplemento solutionis dictarum bestiarum; et, factis dictis restitutionibus, fiat et etiam, ex nunc prout ex tunc, facta intelligatur generalis remissio ab oCèasione tam in'' particulari Qùam in geireralj. Item deqlaramus 'Setie, ire ad' ipsas quod liceat horninibus de Bassiano, habentibus posse;siones in tenitorió terre possessiones gratia cultivàndi et laborandi cum'eorum'bobus et animalibus dòinitis, tam pro usu arandi, iritandi quu; salmandi. Item declaramus quod si homines castri Bassianj, habentes possessiones in dicto tèrritorio Setie, conveniantur super dictis possesdionibirs de' eorurir dominio vel iure per communitatem vel alios particulares terre Setie coram iudice ordinario vel delegato,' teneantur docere de legitimo titulo quo retineant dictas possessiones vel saltem probare se tenuissé et possedisse pacifice p"i d"""* annos continuos proxime precedentes .a die dicte convensionis (!),'iil terminum .duorum
'de predictis vel altero predictorum *"nriu* vel alium terminr.lm d di"to iudic" .tutu"ndum; alias, si non docuerint infra dictum terminum, tunc, si dictus agens vel agentes ostendant de suo legitimo titulo, dicto agenti vel agentibus dicte possessiones acquirantur et aplicentur; si vero ipse agens vel agentes d" ,uo legitimo titulo nón docuerint nec etiam conventus vel conventi docuerint de predictis
n"l ult"ro predictorum, tunc dicte possessiones acquirantur et aplicentur communi et universitati terre Setie. Et predicta omnia diciniub, volumus et mandamus observarj per dictas partes, sub pena mille ducatorum. Item declaramus quod ultra predictam penam, si aliqua dictarum partium contra venerit reliqua pars, remaneat in suis primis iuribus, ita quod per predictum comPromissum et hanc predictis, -sententiam
2 iuribu, partis observantis nullum preiudicium generetu. Item declaramus quod per dictum compromissum et presentem sententiam non preiudicetur iuribus communitatis et hominibus terre Setie vel Bassianj contra aliam personam vel universitatem competentibus. Lata, data et promulgata {uit supradicta sententia per dominum Philippum, pro tribunali sedentem in Monte Sancti Francisci, iuxta ecclesiam dicti Sancti Francisci, in territorio castri Trebarum, diocesis terracenensis.; et scripta, lecta et recitata per. Petrum Iacobi Cimini de Piperno infrascriptum et nunc notarium deputatum ad causam per dominum Philippurn; scripta etiam et rogata per me Petrum Cole notarium ad dictam causam per dominum Philippum deputatum, presentibus nobili lannocto de Normisinis de Setia, scyndico predicto, ad predictam sententiam audiendam per dominum Philippum prius monito, et ser Bartholomeo de Sansis de Spoleto, vicario castri Bassianj, absente tamen, set prius monito Per dominum Philippum, Honorato Gaytano: nobilj magistro lohanne Tutij de Alatro, domino Georgio lohannis d" Alut o, domino Stephano Antonii Sisti de Alatro, notario Honufrio Antonii Melonis de Alatro, notario Simeone Stephanj de Ferenteno, Savo Cicchi Bonj de Tenacena, Nicolao Pauli Abbatis de Alatro, Antonio Rentii Gerij de Piperno, Christoforo Petri de Vallerano, Antonio lohannis Ciancie de Alano, Honufrio lacobi de Neapoli, testibus; sub anno millesimo cccc"XXXXIlJ, pontificatus Eugenii pape quarti anno tertiodecimo, sexte indictionis, mensis iunij die decimonono; et eodem temPore et io*, pr"r"otibus predictis testibus, inmediate post lectam dictam sententiam, Iannoctus scyndicus predictus emologavit dictam sententiam et declarationem nomine communis et terre et hominum Setie; et eodem modo et pariter ser Bartholomeus de Spoleto, predictus vicarius castri Bassianj, nomine dicti magnifrci domini Honorati et universitatis castri Bassiani emologavit predictam sentendam et declaration"À. Pehus Cole de Piperno apostolica et imperiali auctoritate notarius predictis omnibus, una cum
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
228
notario Petro Cimino, interfui et publicavi de mandato predicti commissarij arbitratoris, ad petitionem communitatis et universitatis castri Bassianj, ad quem spectat, meumque signum, de apostolica auctoritate in parte mutatum, posuj. ST. B Petrus lacobi Cimini de Piperno inperiali auctoritate notarius predictis omnibus una cum notario Petro Cole interfui et me subscripsi. ST.
r Ncl
c
lcslo
-
È
danncgglato
da una
lacerazíone margínale,
357.
Onorato Caetaní
cesco Cioni
e
Giooanni
Domenico ad Onorato. 4rc.
3
vil.1.
-1443.
Ferentino
làcercia 2 Nell'íntctllnco.
Caet,,
hg n. 357.
Christus. Anno primo, indictione
VJ.
"
di
Fílettino e Domeníco Fusco di Zagarolo rimeltono al|'arbitrio di Fran" la decisíone della conlroúetsía per Ie br-stíc tolte dallo stesso
de Seda
Otígìnale.
NeI oerso segnaturc del
sec.
XVIIT: n. 29.
millesimo CCCCXXXXIIJ, pontificatus Eugenij pape
II[f
anno XIIJ, mensis
iulij
die
De controversia vertenti inter Honoratum Gaytanum de Fellectino, parte ex una, et Dominicum Fuscum de Zagarolo, civem anagninum, ex altera, pretestu nonnullorum bqum, unius ronsenj, unius muli et nonnullarum bestiarum pecudinarum, ut dicitur ablatarum dornino Honorato per dictum Dominicum, dominus Honoratus et Dominicus conpromissum fecerunt in nobiles Franciscum Cioni et lohannem de Seda, cives anagninos, abssentes, tamquam in eorum arbitros, guibus et dederunt facultatem sententiandi, prout ipsis melius videbitur; hac conditione quod arbitri possint eligere tertium et, si ipsi non essent concordes de tertio eligendo, quod donimus lohannes de Maczancollis, provincie Campanie et Maritime rector, valeat ipsis arbiuis dare alium tertium cum quo habeant ipsam questionem determinare; promictentes partes, per sese, eorum heredes et successores, imperpetuum, omnem
sententiam proferendam per arbitros habere ratam, sub pena centum ducatorum aurj, pro medietate curie camere apostolice et pro alia parti observanti. Actum Ferentini, in castello sub voltis, ante stabulurn
palatii dicti castelli: legum doctore domino Bartolomeo de Grassis, notario lofio et notario Antonio Nicolai Nardi, civibus Ferentini, testibus. Iohannes Raonis de Ferentino imperiali auctoritate notarius. M.
c
-1443.
vII.
1844.
12 .
- Alfunso I d'Aragona conJerma a Onorcto II Gaetani, conte dí Ia proooisione crnnua dì 365 once per il suo uffcio di logol.eta e protonotarío del Regno e di 200 one, sopîa i dbitti dí focatico nelle lerre sue e nel castello dt Gioia Sannítim, appar-
Capua (negli accampamentí presso)
Fondi,
tenenle
a
suo
fratello Giacomo Gaetani
Arc. Cdet., Ptg. n. 1844. Orígínalc. Nelmargíncínîetíore, a deitrc, notod"lsec.XV:Die XXVIU aprilis,octave indictionis, presentata fuerunt privilegia omnium provisionum domini prothonotarij ad summam unciarum DIJ(V; ideo solvat Iohannj Ferrays commissario ad hoch (l) deputato ducatos CCIXXXIJ, tarenos IJ, grana Xi nel oerso nota d.el sec. XV: Regis Alfonsi; scgncrturc,
del sec.
XVII: n. l; P. 4, C.4, f. l, n. 4; dcl scc. XIX: [XXXXll, n. E.
ALFoNsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Acthenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, pagno camerario regni noshj Sicilie citra Farum eiusque locumtenenti et presidentibus camere nostre Summarie, collaterali, consiliariis necnon erarijs, magistris camere, thesaurarijs et perceptoribus
in provincijs Terrelaboris et Comitatug Molisij ac Principatus" Scire vos volumus quod Honorato Gaietano, Fundorum et Murconi
et receptoribus pecunie focularium farniliaribus et fidelibus
nostris.
comiti, dictique regni uostrj logothete et prothonotario, pro provisione sua dicti prothonotariatus officij, ad racionem de uncia una pro qualibet die, uncias trecentas sexaginta quinque de carlenis argenti stabilivimus, ad 'eius vite decursum; item alias uncias ducentes de dictis carlenis iam bone mernorie
REGESTA CHARTARUM
229
Christofaro Gaietano, Fundorum comiti, patrj suo, ad annuam provisionem concessas per clare memorie reginam lohannam secundam, matrem nostram, ipsique Honorato prothonotario, postmodum super generalibus collectis et fiscalibus funcionibus, nobis et nostre curie debitis et debendis per universitates et hornines civitatum, terrarum, castrorum et locorum dicti Honorati, sitarum in regno nostro Sicilie citra Farumo confirrnavimus et de novo concessimus, ad sui vite decursum, prout in nostris licteris, ad quas nos referimus, continentur. Et quia, sicut nostis, in toto regno nostro Sicilie, loco ipsarum generalium coltectarum et funcionum fiscalium, ducatus unus pro quolibet focularj impositus est, collectas ipsas generales delendo, propter quod idem prothonotarius super ipsis collectis iam revocatis ipsas suas annuas provisiones unciarum guingentarum sexagintaquingue consequi minime potest, ex quo prothonotarius ipse nostre maiestati supplicavit ut annuas provisiones predictas super dicto ducato uno pro quolibet focularj, imposito et imponendo universitatibus civitatum, terarum, castrorum et locorum tam dicti prothonotarii guam eciarn militis lacobi Gaietanj, germanj suj, ac castri Ioye sui recomendati permutare dignaremur; nos, meritis et servicijs dicti prothonotarij bene pensatis, quj nedum dictas provisiones verum etiam maiora a nostra maiestate promeretur, volumus et vobis damus in mandatis guatenus dictum prothonotarium percipere et habere pecuniam, proventuram ex dicto ducato uno pro quolibet focularj civitatum, terrarum, castrorum et locorum dictorum prothonotarii et Iacobi fratris suj, ac eciam castri Ioye, usque ad $ummam unciarum quingentarum sexagintaguingue de carlenis argenti, pro dictis suis annuis provisionibus, sinatis et permictatis, nec sibi aut cui super percepcione dicte pecunie deputaverit impedimentum inferatis nec infenj paciaminj ; mandantes universitatibus et hominibus civitatum, terrarum, 'castrorum et locorum dictorum prothonotarii et Iacobi ac castrj loye quatenus predictam summam pecunie foculariorum ipsi prothonotario respondeant integre, nec contrariurn faciant sicut nosbam gratiani caram habent eú indignacionem cupiunt non subire. In cuius rey testimonium presentes licteras fierj et magno inpendenti maiestatis nostre sigillo iussimus conmunirj. Datum in castris nostris felicibus in Massariam Regine prope civitatem Capue, die duodecimo mensis iulij, sexte indictionis, anno millesimo quaftingentesimo tricesimo tercio, regnorum nostrorum anno vicesimo octavo, huius regnj nostrj Scicilie citra Farum anno nono. Rex 1 Alfonsus. r Sig. 2 (Nel margine ínfeúore, a sinislra).' Dominus rex mandavit mihi Francisco Martorell, p.; nichil pro iure sigillj quia prothonotarius; (sa//a plica): Pro domino comite Fundorum huius regnj Scicilie prothonotario de provisione sua unciarum tricentarum sexaginta quinque racione dicti suj oftcij et aliarum unciarum ducentarum in alia manu super iuribus focularium in terris suis et fratris suj ubicumgue in Regno sitis et castri loye i (nel oerso).' Pro domino Honorato Gaytano de provisione officij prothonotariatus videlicet unciarum becentarum sexaginta quinque et in alia manu de provisione comitatus Fundorum videlicet unciarum ducentarum ita quod possit recipere de pecunia foculariorum terrarum suarum et domini
fratris suj.
I Autogrcfa,
c
2 In cera rcssa, rolondo, appeso alla plica
-1443. VII .16
Roma
.
an
nastrìno scríco, tosso
e
gíallo.
2709.
La badessa e Ie monache dt S. Eufernia, per 100 ducati d'oro, oendono la metà delle peschiere Popareseo e Canne, presso i/ Iago dt Foglíano, a Onoralo III Caetani.
Oigínale. NeI oerso note, del sec. XV : c) La conpara della mitate delle Canne et XXXII-; c) 1443 iulij 17; del sec. XVII: Venditio Foleani: segnalutc, del sec. XVII: n.6 correlto pol ín 2)t Parc p., C. V, fas. 4, n. 2; fas.4; del sec. X/X.'XXXII, n. 38. Arc. Caet., Ptg, n. 2709.
dello Paparesco; ó/ instrumentum
quatricentesigro guatrigesimo tertio, pontificatus Eugenij pape quarti anno r 1, tertiodecimo indictione sexta, mensis iulij die decimo sexto. Cum abatissa, moniales et conventus monasterij Sancte Eufemie de Urbe, a centum annis proxime preteritis citra et a ùempore cuius initium et contrarium memoria hominum non eistit, habuerunt ut habent medietatem duarum' piscariarum sive lacuum, vocatorum et vocatarum lo Paparesco, videlicet unius, et alterius le Canne, sitarum et sitorum extra Portam Sancti Iohannis, in partibus Maretime, in territorio Ninphe, diocesis velletrensis, inter hos frnes, videlicet: allo Paparesco, ab uuo latere est lacus Folianj, ab alio Fossellas Sancti Dunati, ab alio tumuletum Fuglianj ; alle Canne frnes sunt hii, videlicet Silva Nimphe gue vocatur Casarina de Speranza,
S Anno millesimo
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
230
iuxta cavatam Asture et iuxta theomoletum: iunctam pro indiviso cum alia medietate dictorum lacuum et piscariarum infrascripti magnifici Honorati, ad ipsum monasterium spectantem, ex qua medietate piscariarum et lacuum tam abatissa, moniales et conventus, nunc in dicto monasterio claustrantes, quam earurn in prefato monasterio predesestitrices (!) et ipsum monasteriurn, nedum a longnis set etiam longnissimis temporibus retroaètis, tum plopter frequentatarum et continuatalum guerrarum discrimina in dicto territorio et alijs propinguis (t) partibus dictorum lacuum et piscariarum, et ex alijs causis et inpedimentis, abatissa, moniales et conventus et ipsum monasterium nullos fructus, redditus et proventus habuerint nec perciper'e sperant; fuerintque atque sint dicte abatissa et moniales in non modica inopia et paupertate . costitute, adeo quod nequaquam ex fructibus monasterii vivere nequeant et ex eis alitum et gubernam suscipere possint: cernentes rationibus et causis supradictis subsistentem (!) dictarum medietatum prefatorum lacuum et piscariarum eis et monasterio fuisse et fore minus utilem et dampnosam et, ut asserunt, in earum et nnonasterii comuni et privata archa non habuerint nec habeant aiiquas pecunias nec alia bona iocalia, mobilia et pretiosa, ex quibus seu eorum pretijs et valoribtrs per aliquod temporibus (t) spatium in futr-rrurn earum alitum et gubernam possint suscipere ?; actendentes. etiam quod ecclesia et conventus predicti ac etiam domus habitationis ipsarum monialium magna reparatione indigeant et, nisi reparentur, ruinam minarj ; nec superesse eis aliquam pecuniam neque alium modum aut comoditatem habere circha reparationem predictam, nisi res minus utiles dicti conventus vendantur', ex quarum, pretio reparationes prefate frerj valeant; considerantes venditionem faciendam de medietate dictorum lacuum et piscariarum prorsus cedere in-monasterij utilitatem, eo maxime cum neminem reppererint quj dictam medietatem ab eis nedurn pretio infrascripto set etiam pro aliquo alio emere voluerit nisi Honoratus de Gaytanis: idcircho domina I-aurentia de Piscionibus, abatissa monasterij Sancte F.ufemie de Urbe, domina Anthonia, domina lacoba, ,domina Lucia, domina Benedicta" domina lubillea et domina Gregoria, moniales et conventus dicti ,
monasterij, asserentes se esse omnes moniales dicte ecclesie et conventus, cum consensu domini Cristophari de Rogerijs de Urbe, canonici ecclesie Sancte Marie Maioris de Urbe, vicarij GULELN4I de Estou' tevilla 3 vulgariter nuncupati, cardinalis tituli Sancti Martinj in Montibus et ecclesie Sancte Potentiane de .Urbe commendatarii, sub cuius ecclesie et dicti cardinalis titulo dictum monasteritim fuit et est irt; a rnedietate subiectum, presentis, et talem consensum prestandi potestatem habentis, vigore conmissionis et mandati eidem facti per prefatum cardinalem, cuius tenor talis est ("f .C-1443.V1.1).' sirnul congregate et cohadunate, ad sonum campanelle, ad capitulum faciendum, ad gratas ferreas a latere inteúorj dicte ecclesie, ut moris fuit et est: abatissa et moniales vendiderunt Honorato de Gaytanis, filio condam Iacobi de Gaytanis, recipienti pro se suisque heredibus et successoribus, lacum et piscariam predictos, cum introitibus, exitibus, iuribus et pertinentiis eorundem, Iiberum et liberam ab omni onere, iure, censu, canone et servitute; et cesserunt emptori omnia iura omnesque actiones que venditrices habent in lacu et piscaria predictis, nullo iure nullaque actione monasterio et conventuj reservatis; volueruntque venditrices quod emptor succedat, ita quod deinceps dictis iuribus utatur quemadmodum venditrices facere poterant ante presentem veuditionem et per ser Anùonium de C,oetanello, cancellarium dicti magnifrci viri et testem, quem abatissa et moniales costituerunt procuratorem earum ad investiendum emptorem de dictis lacu et piscaria ac de eorum iuribus et pertinentijs, voluit (!) eundem emptorem investiri; hanc venditionem fecerunt pro pretio centum ducatorum auri, guos vendihices confexe fuerunt recepisse; pro quibus observandis venditrices obligaverunt et pingnorj posuerunt emptorj omnia earum et 2 monasterij ac ecclesie bona et voluerunt posse conveniri in omnj curia; et promiserunt abatissa et moniales, per tactum pectorum eorum (!), omnia observare sub pena unius libre auri. Actum Rome, in regione Montium, ante gratas ferreas dictarum (!) ecclesie et monasterii : testibus fratre Ludovico de Ianua, priore ecclesie Sancte Gucis ordinis cartusiensis, dornino Iohanne de Cincijs, canonico basilice Sancte Marie Maioris de Urbe, domino Angelo de Nola, cappellano ecclesie Sancte Marie Maioris de Urbe, Iohanne Tangnia, clerico alberstatensis, legum doctore domino Stephano de Alano, ser Anthonio de Coctanello, dicti viri magnifrci cancellario, ac nobilibus lacobo Egidij et Anthonio ludicis, de Sermoneto. Marianus Laurentii Civere de Buchamutiis, romanus civis, apostolica et imperialj auctoritatibus uotarius, quia premissis interfui eaque ita fieú vidi et audivj, que demum in mei notam propriam suscepi, set facta per me abscultatione pre$ens instrumentum cum mea nota concordare invenj, ideo me
subscripsi. ST. I 1
Aggíunto dal notaio, coa
Omesso nel tcsto,
un
fichìamo,
in fine al ilocumqtto. 2 Ncil'íntcilíneo. 3 NcI
teslo Estotenvilla
RECESTA CHARTARUM
c -t443. VII.25
.
231
2194.
II caúínale camerlengo Lodooico Scarampo di Mezzarota a Pehuccío e Onorato Caetaní - Filetlino, figIí dí Antonio, e ai fratelli Antanio, Crístoforo e CoIa Caetani ili Filettíno, fglt di Giacomo: essendo ritornati alla fedeltà della Chiesa, concede piena rcmíssione di tutti i delitti commessi e di tutte le pene incorse, unitamente ai lorc ùassdlli di Filettino, Treoi, Torrc Cajetanî e Vallepietra, per aoer aderito al capítano Nicolo Fofiebraclci.
Roma
di
Arc. Cael., Prg. n. 2194. Orígínale. Nel oerso nota del sec. XV: a) Remissio pro dominis de Felecteno etcc.; b) die XXVIIJ februarij, Vll indictioais, eribitum et productum fuit preens privilegium per dictum Laurencium dominj Paulo (t) procuratorem dictorum magnificorum dominorum et petijt adrnicti, quum nos iudes ut supra sedens ad bancum iuris etc. dictum privilegiurn admisit si et in quantum de iure tenetur et debet; segnature ilel sec, XVIII: n. 30; n.29 (corretto sopra !'orígínarío n,34).
Lunovtcus, tituli Sancti Laurentij in Damaso presbiter cardinalis aquilegensis, pape camerarius, alma Urbe, provincijs Patrimonij Beati Petrj in Tuscia ac Campanie et Maritime necnon ducatu spoletano, spetialis commissionis, et Arnulforum Terris, Marchia Anconitana Massaque Trebaria apostolice sedis legatus, Petrucio et Honorato, fratribus ac filijs guondam Antonij, necnon Antonio, Christoforo et Cole, flatribus et frlijs quondam lacobj ex dicto Antonio geniti, omnibus Gaytanis de castro Felectenj, dicte provincie Campanie. Romanj pontifrcis divina ... Pro parte vestra corarn nobis expositurn fuit ut, cum a tempore creationis Eugenij pape quarti usque in presentem diem, succrescentibus in eadem ecclesia perversis temporurn condicionibus et procellis tum guerrarum tum mutationum, quibus extantibus loca dicte ecclesie sulfocarj poterant ac facilius opprimi videbantur atque occuparj, non spontaneo motu set quadam violentia coacti, non valentes obsistere nec vos aliquatenus defensare, vos et dictus quondam Iacobus Gaytanus adheseritis olim Nicolao de Fortebraccijs, armorum capitaneo infestissimo, necnon comiti Fundorum et Ritio de Monteclaro et alijs tunc hostibus et rebellibus ecclesie, una cum Iacobo olim germano vestro suisgue complicibus et sequacibus; et cum eis adhesiones et confederationes simul vel separatim facientes, cum pactis et conventionibus inter vos et eos tum scriptis tum'verbo habitis et conventis, predas, predationes, discursus, cavalcatas, furta, rapinas, palam et occulte, inceirdia, damna, iacturas, carcerationes, homicidia, etiam crimen lese maiestatis et heresis et alia ac multa facinora, malefrtia, excessus et delicta quamplura vos vestrigue homines et dictus guondam Iacobus et vaxallj, tam clerici et ecclesiastice persone quam layci, castrorum vestrorum Felectenj, Trebarum, Turris et Vallispetrarum, cum predis, hostibus et sine eis, adversus civitates, terras, castra, territoria et loca dicte ecclesie ac contra sedem apostolicam eiusque capitaneos, armigeros, comestabiles, officiales et alios .eiusdem 'generis, tam clericos quam laycos, et homines ac personas, complices et suppositos ac fideles ecclesie, tam coniunctim quam divisim, semel et pluries, commiseritis et ipsi commiserint ac perpetrati fuerunt et committentibus prestiterunt auxilium, consilium et favorem, propter que in penas et sententias excomrnunicationis, suspensionis, interdicti, privationis et depositionis et alias similes aut graviores, reales et personales, fortasse incunistis et ipsi incurrerunt: vobiscum pie agentes, cum intendads perpetuo fideles esse ac devoti, de remissionis pleno remedio et ut alias super premissis autoritate nobis prestita providere dignaremur: nos Petrutium et Honoratum germanos necnon Antonium, Christoforum et Colam, frahes et filios ac heredes guondam lacobi, necnon subditos et vaxallos vestros et omnes antedictoi et ipsorum heredes, ad misericordiam et dicte ecclesie gratiam, autoritate nobis ab apostolica sede concessa et vigore nostre legationis officij, recepimus et admittimus, vobisque et cuilibet vestrum filiorum et heredurn ac dictis subditis et vaxallis ac predictorum unicuique omnes penas, condernnationes et mulctas et delicta quecumque, etiam si crimen heresis et maiestatis saperent et de eis omnibus esset cognitum vel non cognitum, sententiatum vel non sententiatum, gatiose remittimus; et ab omnibus processibus, penis et sententijs conh'a vos factis, occasione cuntorum criminum et delictorum, patratorum a tempore creationis nostrj summj pontificis usque in presentem diem, absolvimus; ad honoresque, privilegia, gratias, immunitates, benefrcia, oficia et bona vesha quecumque, quibus dictis ex causis privati forsitan essetis; et alias in statum pristiuum, in quo ante predicta eratis et dictus quondr- Iacobus et ipsi erant, reducimus et habilitamus, cassantes processus et acta quecumgue, habentes pro expressis nonina, cognomina et qualitates, quantitates et condiciones, species et maneries, loci circumstantias, conGnes necnon vocabula et tenores,
in
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
232
statum et continentiam delictorum, r'erum, personarum, processuum cuntorum; et nullo unquam tempore possitis nec ipsi possint in curia romana vel in urbe Roma, in curia generalj Campanie vel alibi ab aliquibus ofrcialibus molestari predictis occasionibus, in iudicio vel extra; mandantes rectoribus, iudicibus et vicarijs alijsque officialibus guatenus contra vos non procedant, guinimo, si processus et senentias fecerint, de libris ipsorum, prothocollis et alijs locis, in quibus extarent, cassent ad instantiam vestrarn seu predictorum. Has licteras fierj per Petrum Lunensem, secretarium nostrum, nostrique pontiFcalis sigilli iussimus appensione roborarj, quas ab omnibus mandamus perpetuo observarj, in guantum gratiam sedis apostolice
caram habent
et eius indignationem cupiunt evitare. Datum Rome,
apud Montem lordanum, die
vigesimoquinto mensis iulij, millesimo quadringentesimo quadragesimo tertio, indictione sexta, pontificatus P. Lunensis. (lfe/ aerso) : Registrata. Eugenij pape quarti anno tertiodecimo. Sig. t
I
c
Resta traccía nei due
-1443.
vII.28.
foú sulla plica, a cuí cîa
appeso.
I- 53.
Antonella Caraccíolo e Baldassare Gaetani, con I'interoento di Aoellino - Capitoli matrimoniali fra Troiano Carccciolo, duca dí Melfi e conte di Aoellino, per la sorella, e di Giooannuccio de Bactinderiis, procuratore di Onorato II Gaetani, conte di Fondí, pet Baldassare suo fglío. dí
Aigínale" con soltoscizíoní autogafe. Nel wrso, Arc. CoL, Ptg, I, n. 53 (Arc. Caet., fotogr., B. IX, n. 244). del notato che rcgò l'atto: a) Instrumentum pactorum et promissionis docium domine Antonelle Caraczole; ó) pro domino
mano
comite Fundorum, 1443.
Iehsus S Anno Nativitatis millesimo quadringentesimo quatragesimo tercio, die vicesimo octavo iulij, sexte indictionis, in castro Avellini de provincia Principatus ultra, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie ciua et ultra Farum, Valencie, Ierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, mensis
regnorum anno vicesimo octavo et regni Sicilie citra Farum aRno nono. Nos Angelus Maroganus de Neapoli, ad contractus iudex, Iacobus Fenillus de civitate Averse, habitator Neapolis, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti notum facirnus quod, in noski presencia constitutis
Troiano Caraczolo de Neapoli, duce Melfie et Avellini comite etc., agente tam suo nomine et in solidum quam nomine domicelle Antonelle Caraczole, sororis sue, et ipsa domicella Antonella pro se, agentibus pro se ipsis et eorum heredibus et successoribus et in solidum, ex parte una, et Baldasar Gaietano, milite, filio legitimo et naturali ac primogenito Honorati Gaietani, comitis Fundorum ac regni Sicilie logothete et prothonotarij etc., et nobilj lohannucio de Bactinderijs de Atellis, procuratore prefati comitis Fundorum, de cuius procuracione constat instrumento fieri rogato mei notarii Iacobi manu 1 die vicesimo sexto presentis mensis iulij, agente pro parte cornitis et eius heredum et successorum, et ipso Baldasar agente cum consensu Iohannucij paterni procuratoris, agentibus pro se et suis heredibus et successoribus, ex parte altera, super matrimonio contrahendo inter Antonellam et Baldasar, partes ipse ad subscripta pacta devenerunt, videlicet: Pacta et convenciones'firmata inter Troianum Caraczolum, ducem Melfre et Avellini comitem etc., agentem tam suo nomine et in solidum guam nomine domicelle Antonelle Caraczole, soroús sue, et ipsa Antonella propio nomine, ex una parte, et Baldasar Gaietanum, militem, filium legitimum et naturalem ac primogenitum Honorati Gaietani, comitis Fundorum ac regni Sicilie logothete et protonotarii etc., et nobilem lohannucium de Bactinderijs de Atellis, procuratorem comitis Fundorum, de cuius procuracione constat inshumento rogato.manu mei notarij l""obi di" vicesimo sexto presentis mensis iulij, agente lohannucio pro parte dicti coàitis Fundorum etc., et ipso Baldasar cum consensu lohannucij procuratoris, ex parte altera,'super matrimonio contrahendo inter Antonellam et Baldasar sunt hec, videlicet: In primis prefatus dux promisit et ipsa Antonella promisit eundem Baldasar recipere in suum virum et in eundem consentire per verba de presenti; cuius matrimonij contemplacione, dux promisit dare in dotem Antonelle ducatos quatuormilia, computatos ad racionem tarenorum quingue pro ducato, in terminis subscriptis, videlicet per totum mensem mÍucr1 annr septime indictionis primo venture ducatos noningentos in carlenis argenti et pro sequenti mense aprilis assignare eandem Antonellam per eundem Baldasar natrimonialiter hansducendam:
REGESTA CHARTARUM
233
a
alios ducatos sexcentos, consistentes in iocalibus, argento, paramento et ornatu, cubilibus, in quibuscumque consistentibus et comuni apprecio dictarum parcium interveniente, de mense aprilis anni septime indictionis primo venture: et ducatos duomilia quingentos dare comiti et Baldasar infra annos quatuor, òonnumerandos a die transduccionis dicte domicelle, quolibet anno, videlicet in fine annj cuiuslibet, ratam contingentem in pecunia numerata; dux obligavit se eiusque heredes, successores et bona omnia, iura, acciones, debita, recolligentias et nomina debitorum per instrumentum, cum reservacione regij assensus, in quantum obligacio bonorum feudalium tangitur, quem dux obtinere promisit a regia curia ad sues expensas et eisdem comiti et filio assignare infra sex menses a die celebrandi contractus, ita quod omnes pannj de lino assignandi intelligantur donj nomine et non exconputentur in dictis dotibus. Et vice versa Baldasar promisit domicellam Antonellam recipere in suam consortem et in eam consentire per de verba presenti
ipsamgue anulo fidej subarrare, intervenientibus omnibus sollemnitatibus debitis et oportunis, gue in contrahendis matrimonijs requiruntur a iure et consuetudine, iuxta usum et consuetudinern ecclesie. Et promiserunt Baldasar et Iohannucius dictas dotes recipere ad conservandum super omnibus bonis comitis et Baldasar in solidum, iuribus et accionibus, exceptis civitate Fundorum, Itri et terra Pedimontis, et constituere domicelle Antonelle dodarium $eu terciariam ducatorum duorum milium super castro Merconj et.iuribus eius, Iucrifaciendum per Antonellam morte Baldasar, iuxta morem et consuetudinem magnatum Regnj, iure francorum etmore nobiliumRegni vivencium; et rogare facere instrumenta introducti et dodarii seu terciarie, sic equidem quod in obligacione bonorum feudalium et castri predicti reservetu{ regius assen$us, quem lohannucius ac Baldasar obtinere promiserunt a regia curia ad propias expensas et eidem duci et Antonelle assignare infra sex menses a die celebrati contractus. Romiserunt tam Iohannuoius quam Baldasar prestare eorum assensum Antonelle renunciacioni per eam fiende dicto duci de bonis paternis, maternis, fraternis, avitis et excandecialibus et alijs; ipsaque Antonella promisit cedere duci et rogare facere ad cautelam ducis instrumentum. Pro quibus omnibus observandis partes ipsa vicissim obligaverunt se ipsas, heredes, successores et bona omnia, iura, acciones, debita, provisiones, recolligencias et nomina debitorum et alia, sub pena ducatorum aulj sex milium, medietate curie regie vel curie in qua reclamarj contingat et medietate applicanda parti predicta serva[n]ti; cum refeccione dampnorum, interesse et expensarum. Acto inter partes quod de predictis fieri possent per nos unum, duo et plura instrumenta; acto eciam quod, si esset obmissa aliqua clausula, quod hoc instrumentum possit per me notarium quociens opus fuerit corigi; reservato in obligacione bonorum feudalium regio beneplacito et as$ensu. Ad Baldasar et lohannucij ac comitis et eorum heredum et successorum cautelam factum est presens instrumentum, subscripcione mei iudicis et testium subscripcionibus roboratum, guod scripsi ego notarius lacobus Fenillus de Aversa. ST. ff Angelus Maroganus de Neapoli iudex ad contrattus. S. S Loysius Carazolus de Neapoli miles testis. f, Mactheus de Forma de Pedemonte testis. lf, Karolus Minutulus de Neapoli testis. S Simonellus Caraczolus de Neapoli testis. fr Oliverius
Caru"rulu, mano propria pro teste subscripsi. Presentibus iudice Angelo Marogano pro iudice ad contractus, domino F[uccio] episcopo Avellini, domino Loysio de Capua, domino Loysio Caraczolo, Simonello Caraczolo, Carolo Minutulo, Iannono Caraczolo Damyanni, Marino Caraczolo, Oliverio Caraczolo,
Antonello Caraczolo, domino Ristayno Caldola, Andrea de Asso, vice comite Sancti Severini, Iulio de Sancto Barbato de Sancto Severino, Loysio Curialj, Antonello Gaietano, Antonello de G'rafijs de Fedimonte, Mactheo de Forma, Monaco de Antinyano, Tuczillo, Dentice, Christofano Caraczolo et Spata
in L
Facza de Constancio.
NeIl'interlineo.
c -r44s.Ix.1
.
2537.
Alfonso I d'Aragona concede ìn feudo Ie terre di Mastratí, Car' Tocco (negli accampamenti conbo) pinone, Macchiagodena e Cerro aI Volturno a Francesco Pandone. Anno a Nativitatemillesimo quingenteimo Copía, autentícala con l'atlo segucnlc.' laur. Arc. Caet,, Prg. n. 2537. duodecimo, regnaDte Ferdinando de Aragonia, rege Aragonum, utriusque Sicilic, Icrusalerr etc., regnorum regni Sicilie citra Farum aÌno nono, die vicerimo mensis martij, XV indictione, Neapoli. Felir de Panarellis de Neapoli, ad contractur iuder, Pri:cianus Milonus de Neapoli, per regnum Sicilie regia auctoril.ate notarius ac unus cr actorum magistrjE magnc curie Vicarie, et testes sutrccripti
IV,
30
234
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
rotum facimus quod, nobis existcntibus puplícac
in
regio hospitio, sito
in platea Sancti Georgij civitatis Neapolis, iuxta dictam
ecclesiam, vias
a duabus partibus, in quo hospitio magna curia Vicarie regitur, et existentibus ibidem domino Loisio lcare, regio consiliario
et regente magnam curiam Vicarie, ac domino Andrea Gactula, domino Antonino Guardato, domino Sebastiano de Raynaldis et domino Deiphebo de Russis, utriugue iuris doctoribus, regijs consiliarijs et ipsius magne curie iudicibus, necnon notario Angelo Scarano, notario Iacobo Mayono, notario Bartholomeo Bove, notario lohanne Antonio Funicella, notario Antonio Milono, notario Antonio de Mo*e, notario Roberto de Melphia, Tubia de Valuta, notario lohanne Paulo de Carpanis, Antonio de Falcho, Iohanne Antonio Malrense et rne notario Prisciano Milono, dicte magne curie actorum magistris, et alijs officialibus pro tribunalj sedentibus et ipsam magnarn curiam regentibus, comparuit notarius Florillus Certa, procurator Henricy Pandonj, comitis Venafri, et exibuit regium privilegium in carta de pergameno scriptum, magno pendente sigillo munitum, omni vitio et suspitione carens, tenoris subsequentis.,. Quo privilegio presentato, notarius Florillus petijt privilegium predictum cum decreto et auctoritate magne curie autenticari, ad cautelam ipsius comitis" nostrum off,tium implorando; nos, pro cautela predicti comitis ac eius heredum et successorum et aliorum quorum interest, autenticavimus per manus mej notarij, supradictis regentibus, iudicibus actorumque magistris et alijs officialibus ipsius magne curie interponentibus eorum et magne curie auctoritatem et decretum, In cuius rej testimonium factum est presens autenticum instrumentum, subscriptione iudicis et testium subscriptionibus roboratum, quod scripsi ego Priscianus Milonus notarius. ST. S Felix de Panarellis ad contractus iudex, S Notarius Angelus Scaranus de Neapoli testis. $ Notarius lacobus Mayony de Neapoli testis. $ Notarius Robertus de Melfia tstis. $ Tobias de Valuta de Neapoli testis. $ Notarius lohannes Antonius Funicella de Neapoli testis. lS lohannis Antonius Matrensis de Neapoli testis. S Notarius Antonius de Morte de Neapoli tetis. S Notarius Antonius Milonus de Neapoli testis. S Notarius Ioannes Paulus de Carpanis de Neapoli testis. lN Antonius de Falco testis. Ncl oerco note del sec. XVI: a) Autenticum magne curie Vicarie; A,) Autenticum privilegii regis Alfonsi primi concessionis facte domino Francisco Pandono de castro Machiaodanj et alijs terris; segnalura del sec, XIX: XIl, n.51.
Alfonsus, rex AJagonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Hierusalem, Ungarie, Mayoricarum, Sardinje et Corsice, comes Barchinone, dux Acthenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossilionis et Ceritanie, universis presentes licteras inspecturis. Exaltat potentiam principum ... Actendentes merita sincere devotionjs, fidey fidelitatisque constantia Francisci Pandoni, militis, consiliarij et fidelis nostri" necnon servicia per eum nobis prestita, quibus curie nostreque rey publice status non modicum sensit aumentum, queve prestat ad presens et speramus eum sempel prestiturum: eidem Francisco, presenti, pro se suisque utriusque sexus heredibr,ts ex suo corpore legitime descendentibus, imperpetuum, terras Mastrate, Carpinoni ac Macchyagodane et Cerrj, de provintia Tenelaborjs et Comitatus Molisij, cum castris seu fortellicijs, hominibus, vaxallis vaxallorumque redditibus, pheudis, pheudotarijs, subpheudota: rijs, terrimentis, tenitorijs, montibus, planis, pratis, silvis, nemoribus, erbagijs, forestis, terris, molendinis, baednderiis, baiulationibus, cabellis, passagijs, aquis aquarumque decursibus, iuribus, iurisdiccionibus, rationibus, accionibus et pertinentijs eorum omnibus et cum integro statu eorum, que videlicet sunt de demanio in demanium et que de servitio in servicium, pro eo quidem valore ànnuo quem dicte terre per inquisicionem de mandato nostre curie fuerint valere comperte, et cum iurisdiccione criminali ac
pl"n" -"ri mistique imperii et gladij potestate et exercicio iurisdiccionjs ipsius, tamquam rem nostrarn propriam ac ad nos et nostram curiam de iure spectantem, damus, donamus et concedimus, iuxta usum et consuetudinem regni nostri Sicilie ac generalis et humane regie santionis edictum de pheudorum successionibus in favorem comitus et baronum omnium dicti regni, a tempot'e felicis adventus regis Caroli primi in ipsum comitatus, baronias et pheuda inibi ex perpetua collatione tenentium, facturn dudum per regem Carolum secundum et in parlamento celebrato Neapoli divulgatum: Iegibus, iuribus, constitucionibus Regnique capitulis et rescriptis quibuscumque contrarijs seu contrarium forsitan disponentibus, eisque presertim que concessionen huiusmodi bonorum pheudalium fieri prohibent, ac quibuscumque donationibus seu concessionibus quibuscumque hominibus et personis aliis per nos et nostÌam curiam forte factis, quas et que, si et in quantum presenti nostre concessioni refragilentur vel obsisterent, cassamus et annullamus, non obstantibus quoquomodo; ad nos et nostram curiam dicte terre seu castra cum iuribus antedictis pleno iure spectantes et pertinentes et iustis racionibus, titulis atgue causis, quas de presenti, bona fide ac iuste et rationabiliter habemus, tenemus et poxidemus; noviter' per nos de manibus nostrorum ostium erepte ac per nos recuperate et ad fidelitatem nostram idem Franciscus magna pars fuit; propterea decernentes quod idem Franciscus in eisdem eiusque predicti heredes sui illa privilegia consequantur, que iura comunja ct civilia et specialiter lex Omnjs et lex Bene a Zenone codice de quatrienni prescriptione tribuunt his qui rem consequntur ù principe, tamquam de bonis suis proprijs; nec possint pro predictis turbari vel ad iudicium trahi, perpetuum silentium imponentes omnibus ius aliquod habere pretendentibus in terris predictis ac iuribus predictorum ac eisdem audientiam denegantes et denegarj iubentes, et quod ad eorum iastantiam contra prefatum Franciscum eiusque heredes minime procedatur; sintque idem Franciscus et sui heredes omni tempore liberi et securi, conka fiscum nostrum agant infra tempus in talibus a iure statutum, et nichilominus omne ius omnemque aptionem supra dictis
REGESTA CHARTARUM,'
2rt
terris Mastrate, Carpenoni, Macchyagodane et Cerrj cedimus et penitus der,ivamus: ad habendum in pheudum, inmediate et in capite a nobis et nostra curia ac heredibus et successoribus nostris in regno nostro Sicilie; sub pheudalibus servicijs seu adohis pro terris seu castris predictis exinde debitis ac suis debitis vicibus et temporibuó prestandis, ita guod Franciscus prefatique sui heredes iam dictas terras perpetuo teneant et possideant, nec ullum aliurn preter nos ac heredes et successores nostros in superiorem et dominum recognoscant, servireque teneantur nobis et successoribus nostris de pheudalibus servicijs, que Franciscus prestare nobis promisit; investientes Franciscum pro se ac heredibus suis de presenti nostra concessione per no$trum anulum; pro quibus terris seu castris ab eodem Francisco ligium recepimus homagium et fidelitatis debite iuramentum; reservatis nobis prefatisgue nostris heredibus servicijs, nobis debitis secundum usum et consuetudinem,Regni ac omnibus et alijs que nobis et nostre curie mayoris dominii ratione conpetunt. Intendimus aútem et declaramus quod Franciscus seu heredes sui procurent infra annum unum, complendum a.die adeptionis poxexionis dictarum terrarum seu.castrorum' cum eorum iuribus memoratis in antea Rumerandum, presens nostrum privilegium vel eius" tenorem in quaternionibus r.rostre camere Summarie penes nostros thesaurarios transcribi.facere et,particulariter annotari
ut, tempore quo pheudale servicium comitibus, baronibus et pheudatarifs alijs regni iam dicti per nos et nostram'curiam indicetur; contingat Franciscum et suos heredes, tamqua[i novos dominos et possessores dictarum terrarum seu castlorum, pro illis debitores in quaternionibus ipsis reperiri. In cuius rei testimonium presentes licteras fieri et magno pendente maiestatis nostre sigillo iuximus communiri. Datum in castris nostris felicibus contra Tocchum, die primo mensis septembris, sexte indictionis, anno millesimo quahicentesimo guatragesimo tertio, regnorum nostrorum anno vicesimo octavo, nostri citra Farum Sicilie regni anno nono. Rex Alfonsus. Dominus rex mandavit mihi A,rnaldo Fonolleda. Registratum in cancellaria Penes cancellarium.
a Nativitate
LXIV- 35.
c-1443.x.30,31. Campochiaro
notaìo -II, IIconte di Fondi,
Tommaso u
de Placza " di lhi,
procuratore
di
Soeoa Gaetani,
figlia di
protesta pubblicamente che questa non intende conbarre matrimonio protesta, che rinnooa a Colella, padre di Sanframondo, ín di Sanframondo: con Sanframondo presso > Isernia. Iocalítà lo Prata de Pectorano
Onorcto
"
Arc.
Col,, Prg.
LXIV, n. 35 (Arc,
Caet., fotogr.,
B. IV, n. 89).
Oiginale, con
sottoscrízíoní autografe.
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quatragesimo tercio, die penultimo mensis octobris, septime indictionis, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie ciha et ultra Farum, Valencie, Hungarie, lerusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Cerritanie, regnorum huius regni Sicilie citra Farum anno nono. Nos Rencius de Stephano de Ysernia, reginalj auctoritate ad vitam ad contractus literatus iudex, Nicolaus Antonellj de Riczardinis de civitate Ysernie, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notàrius, et subscripti testes literati, videlicet Christofarus Antonellj Cucchiaronj, Antonius Andree de Riczardina, Antonius Mathei de Lallo, cives Ysernie, notarius Nicolaus notarij Andree et Andreas Tucij Angeli, de Ytro, notum facimus quod, nobis accersitis apud castrum Campiclarj, ad rogatum et requisitionem nobis factas per notarium Thomasium de Flacza de Ytro, procuratorem domicelle Sveve Gaytane, 6lie legitime et natu' ralis Honorati Gaytanj, militis, Fundorum et Murchonis comitis, logothete et prothonotarii regni Sicilie etc', de cuius procuratione nobis apparuit per instrumentum factum per manus notarij lacobi Sancti lohannis de Gayeta, habitatoris Fundorum, cum iudice et testibus in numero oportuno eorumdemgue subscriptionibus roboratum, invenimus in plathea puplica castrj predicti nobilem et strenuum lanninum de lo Vecchio de Cerreto, armigerum ac districtum domesticum magnifici Colelle de Sancto Fraymundo ac gubernatorem ipsius castri, ut per hornines dicti castrj asserebatur: quj notarius Thomasius, intendens scire velle si magni6cus Sanfraymundus de Sancto Fraymundo erat in castro predicto, ubi domiciliurr solitus est habere, interrogavit eundem lanninum de lo Vecchio si Sanfraymundus aud eius pater Colella de Sancto Fraymundo erat in dicto castro; cui notario Thomasio lanninus respondidit quod Sanfraymundus erat in terra de Oranto et Colella paulo ante abinde discederat una cum Antouello de Sancto Fray-
ffi
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
2t6
mundo, eius fratre; qui notarius,Thomasius, ibidem coram nobis constitutus, ante presentiam lanninj ac Antonij Petri Nieolaczi et Pe*i lohannis Pellegrini, de dicto castro, non valens Sanfraymundum ncc Colellam eius patrem ibidem invenire, presentavit in scriptis ac legit protestationem, ipsam volgariter declarando, tenoris subsequentis: Ad vuy magnifico Sanfraymundo de Sanfraymundo notare Thomasi de Placza de fro, procuratore et persona lcgitima de la magnifica domicella madamma Sveva Gaytana, figlia legitima et naturale de Io excellente et potente singnore missere Honorato Gaytano, chavaleri, conte de Fundi et de Morchone, logotheta et proùonotario de lo Ryame de Sicilia etc., de la quale procuratione consta per puplico instrumento roborato con soe debite sollempnitati et de ipso ve ofiere la copia, procuratorio nomine quo supra. dice et expone che ipsa Sveva, existente constituta in infantile etate, fo per mezane persone inter ipsam et vuy magnifico Sanfraymundo contractu matrimonio de verbo de futuro et non sponsalia licet nullatenus de facto, in nel guale tempo ipsa madompna Sveva non havea discreptione per accasone de la etate inperfecta in nella quale era costituta; ad presente, facta proxima alla pubertate, protexta, proclama, obfere et dice et cosi simile modo lo dicto notare Thomasi, procuratore et proclrratorio nomine et pro parte de ipsa Sveva, ad ipsa Sveva displacere Ii dicti sponsalij, et quanto sopra lj dicti sponsalij et ex eorum occasione alcuno tempo fosse stato facto, acto, tractato et gestu, per nullo modo havere voluto ne volere ne intende essere coniuncta matrimonialemente con vuy Sanfraymundo, et cosi lo dicto procuratore, procuratorio nomine quo supra, ve protexta et declara. Qua protextatione facta, ipse notarius Thomasius rogavit eundem lanninum et alios ibi adstantes guod de protextacione facere deberent noticiam Sanfraymundo et eius patri; et cum discessi essemus statim predicto die a prefato castro et reversi hora tarda .ad civitatem Boyanj, ubi nocte immediate sequenti fecimus omnes moram, die ultimo presentis mensis octobris, septime indictionis, cum essemus unacum notario Thomasio in itinere reversionis versus civitatem Ysernie, omnes insimul congregati in via puplica, sistente in loco ubi vulgariter dicitur Io Prato de Pectorano, invenimus ibidem Colellam de Sancto Fraymundo, patrerÀ Sanfraymundi, cuj Colelle ipse notarius Thomasius prefatam in scriptis protextationem ostendit ac omnia in ipsa contenta vulgariter declaravit, notumque fecit de procuratione per ostensionem instrumenti superius nominati, ac requisivit.eundem guod Sanfraymundo eius filio de premissis facere deberet noticiam; ac sibi de procuratione et protextatione obtulit copiam velle dare, ut noticiam melius facere potuisset; qui Colella copiam recipere recusavit, set dixit ut copiam mihi notario Nicolao dare deberet quam ab ipso procuratore recepi; ipse notarius Thomasius reguisivit nos quod conficere. debermus unum vel plura instrumenta. Ad futuram rey memoriam et tam Sveve Gaytane quam omnium quorum interest cautelam, ad rogatum notarii Thomasij, factum est presens instrumentum per manus nostri notarij Nicolay, signo et subscriptione nostri iudicis et testium subscriptionibus roboratum. ST. ffi Rentius de Stephano de Ysernia iudes ad contrattus. S., ffi Christofarus Antonelli Cucclaroni de Ysernia pro texte interfiui. F Antonius Antrea de Rizardina de Ysernia testis. S Antonius Mathei de Lallo de Ysernia testis. ffi Notarius Nieolaus notarii Andree de Ytro. ffi Andreas Tutij Angelj de Ytro testis. Testes Christofarus Antonellj Cucchiaroni, Antonius Andree de Riczardinis, Antonius Mathei de Lallo, cives Ysernie; notarius Nicolaus notarii Andree et Andreas Tucii Angelj, de Ytro.
c -t443. xII.
1168.
25 .
[Romal - Il rettore di S. Balolomeo all'lsola a Onorato III Caetani rilascía quìetanza di tre ducati d'oro, doouli per il censo delle case poste presso la chíesa. Arc.
Cae!,,
ín Prg. n. I168.
Originalc.
Anno Dominj M"cccc"xLIII;, 1 die Natalis Dominj. Ego presbiter Antonius de Aversa confiteor recepisse a dicto Antonio [de ludicibus], nomine dicti Honorati [dominj Sermineti], pro censu dictarum domorum, [sitarum iuxta ecclesiam Sancti Bartholomei de insula Lycaonia], ducatos aurj tres, et ad cautelam
dicti dominj feci hanc apodixam. Ego presbiter Antonius rector ecclesie ut in primis ad fidem manu propria scripsi.
I
Secondo
lo
stíIc
della Natíoítà cotrìtpndc
al
1113.
REGESTA CHARTARUM
237
c -1444.1.t7. Guarcino
- Le
1275. monache
e
iI
procuratore del monastero
di S. Luca affttano a Giooanni * Paduani, a quaÍ-
una parte delle oigne, paste ín térrìtorio di G.uarcino, ín contrad,a SantlAnùea, ín perpetuo c teria: palto, che Giooanni, t)escot)o di Alatfi, riduce a teua generazione. Arc. CaeI., Pry. n.
1275.
Origínak.
M^oCCcC-oXLIllJ, indictione VlJ, pontificatus Eugenij pape IIIJ anno XIIJ, mensis ianuarii Congregato et cohadunato capitulo et universitate monacharum monasterij Sancti Luce de Guarceno, ad sonum campanelle, in domibus dicti monasterii, de mandato domine Marie lohannis Bacchi de dicto castro,-éiusdem monasterij priorissa, habens in ipso monasterio potestatem plenariam ut patet{
Anno
die
XVIJ.
instrumento confecto manu Antonii Cicchi de Fontana notarii de Alatro, cujus tenor talis est (c/C- 1440 . VII .24).' in quo capitulo adherat maior pars monialium monasterii Sancti Luce, et maxime ipsa domina Maria, priorissa, et substituta domina Ceccarella lohannis Bacchi, monialis, ac Antonellus Maximi, eiusdem monasterii procurator, habentes inter eas speciale tractatum quod, cum vinee dictj monasterii sint deserte et destructe, pro vineis renovandis, unanimiter locaverunt in perpetuum, ad quartariam, Iohanni Paduanj de dicto castro, recipientj pro se suisque heredibus et successoribus, certam partem vinearum dicti monasterii, sitam in territorio castri Guarcenj, in contrata que dicitur Sanctu Andrea, videlicet ab illo latere iuxta rem Paduanj usque ad illam rasam vinearum, guam nunc laborat dopnus Iohannes Ley de dicto castro, et iuxta rem Bellj Cappanee; qui locatarius promisit, per se suosque heredes et successores, dictam partem vinearum superius conservatam scassasse et renoyasse ac in pastinum redussisse usque ad quinque annos proxime futuros, necnon dictum pastinum bene, ad dictum bonj virj, manutenere et de omnibus ipsius pastinj fructibus dicto monasterio quartariam seu quartam partem, secundum consùetudinem castri Guarcenj, redere; promictentes una pars altery et altera altery omnia observare, sub pena guinquaginta florenorum, applicandorum pro medietate curie ad quam primo prestiterit (!) proclamatum et pro alia medietate parti observanti; predicte moniales, ponendo manus ad pectus, et Antonellus Maximj et locatarius, manutactis scripturis, iuraverunt ad evangelia omnia observare. Actum Guarcenj, in domibus dictj monasterii: magistro Antonio, magistro Iohanne et Iohanne Bonihominis, de Guarceno testibus. Antonius Cole Rubey de Guarceno imperialj auctoritate notarius. ST. (Nel margine ínferiorc): Non in perpetuum, set ad tertiam generationem intelligatur, si sit proficuum cenobio, aliter cassamus et revocam;s dictam locationem factam contra formam iuris comunis et Paulino conmittimus, nostro vicario in casho Guarcenj. Iohannes episcopus aletrinus subscribsi 2. I Nc/ tcslo petet
2 Aulografo.
c -1444.III. 28, A. Roma
- A
2158,2645.
Ruggero dc Laude, commissarío deputato
cesco Caetani
dì Maenza giura di
asere fedele
dando come fideiussore Benedetto Caetani Arc. Cac!., ptíma del scgucntc.
dal
luogotenenle
del cardinale camerlengo, Fran-
al papa e di non ofenderc
Onorato
III
Caetani,
ili Pof.
ín Prg. n.2158. Orìgínalc, sctítto pftma ilt
C-1444.111.29,A. Iol,ínPtg.n.2645.Otígínolc,soÍlto
Anno MCCCcxLltlJ, pontifrcatu Eugenij pape quarti, indictione septima, mensis martii die xxVIIJ. Nobilis Rogerius de Laude, pape serviens armorum et in hac parte conmissarius et erequutor **ilj Galeatij d" Mttuu, prothonotarii apostolici ac Ludovici eardinàlis aguileyensis, pape camerarij lhumtenentis, ab ipso locumtenente speciàliter deputatus, iolens exequi mandàta locumtenentis, interpellavit Franciscum Gaytanum, cui mandavit, ex parte locumtenentis, quod sub pena decem milium ducatorum auri, applicandorum camere apostolice, per tot'm hodiernum diem, debeat iu manibus Rogerij iurare esse frdelem et censum debitum eidem pape et a$s suis successoribus solvere debitis temporibus ac dare
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
2t6
ydoneos fideiussores de non ofiendendo Honoratum et eius filios in persona, terris et statu. Qui Franciscus iuravit in manibus Rogerii esse fidelis et obediens pape et suis successoribus, et censum debitum debitis temporibus solvere promisit; necnon Franciscus Gaytanus promisit perpetuo non oÍfendere nec ofiendi facere, in personis, terris et statu, Honoratum de Gaytanis, eius nepotem carnalem, eiusque Honorati filios, sub pena decem milium ducatorum, applicandorum camere apostolice. Et precibus dicti Francisci et pro eo, Benedictus de Gaytanis de castro Pofarum fideiussit apud Rogerium, et promisit se facturum quod Franciscus non ofiendet nec ofiendi faciet Honoratum suosque filios sub dicta pena, proviso guod hec fideiussio intelligatur una cum fideiussione fienda per Altum de Comite. Franciscus et Benedictus obligaverunt et pignori posuerunt Rogerio omnia eorum bona; et voluerunt pro predictis posse cogi, omni tcmpore et in omni curia, Rome, Florentie, Senis, Neapoli, Viterbji et ubi melius placebit pape et suis successoribus seu eorum oficialibus vel conmissariis. Actum Rorne, in regione Parione, in banco Laurentii de Casacijs, sito in Campo Florum: Laurentio de Casacijs de Pisis, habitatore in regione Parione, Peho lohannis Colutie, sutore de regione Pontis, et Sancto Nicolai, sutore de regione Arenule.
c -t444. III. 28 , B . Roma
2645.
A Ruggero u de Laude ,,, commissario deputato dal luogotenente del cardinale camerlengo, Onorato III Caetani gíura dí esserc fedele aI papa e di non ofendere Francesco Caelanì di
Maenza. Atc,
Caet.,
ín Ptg. n,2645.'
Ofigínale, scrílto
dí
seguìto
aI
pteceilente.
Anno MCCCCXLIIU, pontificatu Eugenij pape quarti, indictione septima, mensis martij die XXVIII. Nobilis Rogerius de Laude, pape serviens armorum et in hac parte commissarius et exeguutor Galeazi de Mantua, prothonotarii apostolici ac Ludovici cardinalis aquileyensis camerarij locumtenentis, ab ipso locumtenente specialiter deputatus, volens exequi mandata locumtenentis, interpellavit Honoratum de Gayanis, cui Honorato idem Rogerius mandavit, ex parte locumtenentis, quod, sub pena decem milium ducatorum auri, applicandorum camere apostolice, debeat in manibui Rogerij iuraie esse fidelem et censum eidem pape et suis successoribus solvere debitis temporibus, ac dare ydoneos frdeiussores de non ofiendendo Franciscum Gaytanum, eius patruum, suosgue filios in personis, terra et statu. Qui Honoratus iuravit in manibus Rogerij esse Gdelis et obediens pape et suis successoribus, et censum debitum debitis ternporibus solvere promisit; obligavit omnia bona sua. Actum Rome in Regione Ripe, in prima sala domorum Honorati, sitarum prope pontem Tiberis: testibus Nutio Antonii de regione Columpne et luliano Andree Schiche de regione Trivii.
c
-1444. III. 29
Roma
,
2158,2645,
A. di
Maenza giura
a
Ruggero
de Laude
" - Francesco Caetani tenente del cardinale camerlengo, di non ofendere Onorato III per fideiussorí
Alto
Conti
e
,,
commissario deputato dal luogo'
Caetaní e
i figli di questo,
dando
Benedetto Caetani Palatino.
Otlgínale, sqítto dí scguito a C - 1444 .III ,28 , A, NeI oeno nota del sec. XV: Pto' Caet., Prg. n. 2 t 58. quod erit frdelis sedi aportolice et quod solvet certum €Dsum, et fideiussio pro eo Gaytanum Franciccum per dominum miscio facta facta per Altum de Comite, sub annis 1444 martij 29; segnature, dcl sec. XVII: n. I ; P. P., C' 4, Fas. p., n. 5; del sec- XIX: Ioí, ín Prg. n. 2645. Ottgînale, sctitto dí seguílo aI precedente' XXll, n. 2l .
Arc.
martij die xXVllU. Franciscus de Gaytanis promisit Rogerio de Laude, servienti armorum pape et in hac parte commissario dominj Galeazi de Mantua, prothonotarii apostolicj, Ludovicj cardinalis aquileyensis pape camerarij locumtenentis, specialiter deputato, et mihi notario, recipientibus nomine Honorati de Gaytanis suorumque filiorum ac omnium aliorum quorum interest, perpetuo non ofiendere nec ofiendj facere, in personis, terris et statu, Honoratum eius nepotem carnalem eiusque 6lios, sub pena decem milium ducatorum auri,
Anno
MCCCSXLIIIJ, pontificatu Eugenij pape quarti, indictione septima, mensis
REGESTA CHARTARUM
239
applicandorum camere apostolice; proviso tamen quod dicta promissio non valeat nisi frat similis per aliam partem, et quod presens promissio intelligatur una cum alia supradicta et facta, et quod fideiussio infrascripti Altj d€ Comite et fideiussio Benedictj de Gaytanis sit tantum una sola fideiussio, et Benedictus et Altus de Comite pro rata sint obligati pro dictis decem milibus ducatorum et pro una fideiussione ac si simul data esset; et precibus Francisci et pro eo, Altus de Comite fideiussit apud Rogerium commissarium et me notarium, et promisit idem Altus se facturum quod Franciscus non offendet nec olfendj faciet Honoratum suosque filios perpetuo, in personis, terris et statu, sub dicta pena. Idem Altus voluit teneri ad omnia, ad dictam penam, pro rata una cum Benedicto de Gaytanis; proviso tamen quod hec fideiussio intelligatur data cum fideiussione supra facta per Benedictum de Gaytanis; et Altus de Comite intelIigatur fideiussisse Francisco simul et semel cum dicto Benedicto pro rata ipsius Altj dictorum decem milium ducatorum. Franciscus et Altus de Comite obligaverunt et pignori posuerunt Rogerio et mihi notario omnia eorum bona, et voluerunt pro predictis posse cogi, omni tempore et in omni curia, Rome, Florentie, Senis, Neapolj, Viterbii et ubique locorum. Actum Rome apud Sanctum Petrum, in palatio pape, in camera solite residentie dictj dominj Alti, magistrj saci palatij : testibus Antonio de Paloscijs, de regione Columpne, magistro lohanne Miccinello pellipario de regione Sancti Angelj, et Nicolo Stillj de Narnea, habitatore castrj Vallismontonj. Stephanus Iulianus dominj Nicolaj, civis romanus, imperiali autoritate notarius, quia predictis in presentibus contractibus contentis interfuj, scripsi et pu-
blicavj.
c
ST.
2645.
-1444. III . 29 , B.
Caetani namina Nípola Nardi di Sermoncta, rnaeslro delle scuole, suo procutaRoma - Onorato III tore a promettere di non ofendere Francesco Caetani di Maenza e i figli di questo. Arc. Caet., ín Prg. n.2645.
Orígínale, scîitto dí scguíto aI preccdcnle.
'
Anno MccccXLllIJ, ponti6catu Eugenij pape quartj, indictione septima, mensis martii die XXVllt. suum procuratorem Nicolaum lriatdj de S"rIacobj de Guytunlt Honoratus filiu's "onrtituit presentem, ad promictendum, "ooàu- de regione Sancti Eustachij, ac ipsum conìnineto, magistrum scolarum, stituentem et bona ipsius obligandum, necnon ad dandum fideiussores de perpetuo non offendendo nec offendj faciendo, de facto tantum, in personis, terris et statu, Franciscum de Gaytanis, eius patruum ac Francisci filios, cum obligationibus et pene decem mi[ium ducatorum aditionibus; et ad omnia alia faciendum que ipsemet constituens facere posset si personaliter interesset, cum plena administratione bonorum ipsius constituentis; promictens idem constituens se ratum habiturum quicquid per procuratorem actum fuerit, sub ypoteca et obligatione omnium bonorum ipsius, iurans omnia perpetuo observare, renumptians etiam exceptionj sue minoris etatis viginti vel vigintiquinque annorum. Actum Rome, in regione Rip", i+-domibus dictj Honoratj, sitis inter duos pontes Tiberis: testibus Bartolomeo Iohannis Carosi èt Palutio Mactane, de regione Ripe.
'
c
-1444.
III. 30.
2645.'
Nicola Naùli ilt Sermoneta, maestrc delle scuole, come ptocutatore, promette a Ruggero " de Roma Laude " che Onorato III Caetani non ofenderà Francesco Caetani di Maenza e i fgli di quato, con fideiussione di Frcncesco Orsínì, prefeuo di Roma. Atc.
Caet.,
ín Prg. n. 2645.
arígínaie, scrílto dl seguíto aI precedentc.
Anno MCCCCXLIIIJ, pontifrcatu Eugenij pape quarti, indictione septima, mensis martij die XXX. Nicolaus Nardj de Sermineto, magister scolarum, de regione Sancti Eustachij, procurator Honoratj de Gaytanis, promisit nobili Rogerio de Laude, servienti annorum pape et in hac parte commissario Galeazi de Mantua, prothonotarii apostolici, camerarii locumtenentis, et mihi notario, stipulantibus vice Franciscj de Gaytanis suorumque filiorum, quod Honoratus perpetuo non offendet nec offendj faciet, in
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI personis, terris
et
statu, Franciscum
de Gaytanis, eius patrqum, eiusque Francisci filios, sub pena decem
milium ducatorum aurj, applicandotum camere apostolice, proviso tamen quod dicta promissio non valeat nisi sit dicta similis per aliam partem. Et, precibus et rogatu magistri Nicolaj procuratoris, Franciscus de Ursinis, alme Urbis prefectus ac comes Gravine et Cupersani, frdeiussit penes Rogerium commissarium et me notarium; et promisit idem prefectus se facturum quod Honoratus non ofiendet nec offendj faciet Franciscum Gaytanum suosque filios perpetuo, in personis, terris et statu, sub dicta pena. Idern Franciscus fideiussor voluit tenerj ad omnia ad dictam penam; procurator obligavit omnia bona dicti Honorati, et prefectus fideiussor obligavit omnia bona sua Rogerio et mihi notario; et voluerunt pro predictis posse cogi, omni tempore et in omni curia, Rome, Florentie, Senis, Neapolj, Viterbij et ubique locorum. Actum Rome in regione Parione, in clausho domorum dicti prefectj : testibus lohanne Amici Belli Hominis, lorio Iohannis Coluze et Domino (!) Cupellario, omnibus de regione Parione.
2395,2645,
c-1444.Iv.1. Sermoneta
L'uníoersità,
in
conformità
aI lodo dí Antonío de Rido,
- a Ruggero u de Laude , dì adoperarsi perchè Francesco
promette
castellans di Castel S. Angelo, Caetaní di Maenza abbía la por-
zione dei beni speltantegli, rifiutandosi dí'prestargli gìuramento, a patlo dí essere gotsernata dal solo Onoruto III Caetani e di conseroare i díritti e Ie immunità; alla quale dichiarazíone conlentono gli uffciali e i conlestabíli di Bassiano.
Qtígínale. NcI ucrso nota ilcl sec. XV: Preceptum factum per Rogerium commissarium Arc. Cact., Prg. n.2j95. sanctissimi domini nostri domino Honorato dc observando laudum latum inter se et dominum Francircum; 1444 aprilis die prima; nonum; segnolurc, del sec. XVII: Patte p., C.3; n. l; P. p., C. III Fas. X, n. p., lit. At del scc. X/X: XXVI' n. 34. Ioí, ín Prg. n.
2645.
Oigínale, sctitto di
seguìto
al
prccedenlc.
Anno MCCCcXLltu, pontificatu Eugenij pape quarti, indictione VIJ, mensis aprilis die primo. Congregata et cohadunata universitate terre Sermoneti, in ecclesia Sancti Laurcntii de dicta terra, existente ibj personaliter Honorato Gaytano, nobilis Rogerius de Laude, serviens armorum pape et in hac parte commissarius Galeazi de Mantua, apostolice sedis prothonotarii ac in camerariatus officio locumtenentis, primo vulgarizarj fecit per me notarium bullam commissionis eiusdem Rogerij, in qua inter alia continebatur mandatum de exequendo laudum sive arbitramentum Antonii de Rido de Padua, castellanj Castri Sanctj Angelj, arbitrj electj per Honoratum et Franciscum Gaytanos et per ipsos acceptatum; diligenterque idem Rogerius coram prefatis domino et universitate terre Sermineti ac etiam coram cone' stabilibus et oftcialibus cashj Bassiani voluutatem et intentionem sanctissimj domini nostrj et dicti vicecamerarii, 9ue erat et est ut dictum laudum exequutioni mandetur, secundum formam et tenorem eiusdem, mandando Honorato, sub pena decem milium ducatorum aurj, et hominibus dicte universitatis ibidem existentibus, sub pena mille ducatorum pro quolibet, applicandorum camere apostolice, debeat dictus Honoratus consignare eidem Francisco seu eius procuratori omne id quod arbitratum extitit per dictum castellanum et quod in insbumento arbitramentj continetur, scripto manu Laurentij Philippi Venatij notarij : et hominibus dicte universitatis debeant prestare homagij iuramentum et pro executione . laudj eidem conmissario favorem et auxilium prestare; et hoc de mandato pape. Inmediateque Honoratus, recipiens que eidem mandabantur, obtulit se velle gato animo recipere Franciscum eitrs pahuum sibique tradere pro portione ipsum tangente possessionum omuium bonorum, mobilium et stabilium, ad ipsum spectantium, et omnia facere que sibi mandantur per saactissimum dominum nostrum et prefatum dominum vicecamerarium ac ipsum Rogerium commissarium et omnia facere que nècessaria fuerint pro exequutione laudi. Inmediate Tutius Raza, Iacobus Gilij, notarius lohannes Loctinj et notarius Antonius Petri de Sermineto, electj et deputatj per dictam universitatem terre Serminetj ad renuntiandum eidem Rogerio
declarandum voluntatem et intentionem hominum et universitatis predicte, prout dicta universitas publica voce asseruit, unanimiter et concorditer, per diversa verba iddem tamen in effectu importantia, declaraverunt quod, quamvis universitas predicta numquani fecerit conpromiisum neque acceptaverit laudum predictum, non teneatur ad observantiam eiusdem: actamen, pro obediendo mandatis sanctissimi domini nostri et vicecamerarij ac eiusdem Rogerii, volunt quod Franciscus Gaytanus habeat integre
et
REGESTA CHARTARUM
241
portionem sibi tangentem, secundum formam dicti laudj et secundum mandatum sanctissimi dominj noshj prefatique vicecamerarij et Rogerii, et sibi pro executione dicti laudj auxilium et favorem prestare obtulerunt, ad omnem eorum requisitionem. Sed quia considerant et vident quod reginem dicte terre non potest residere in persona duorum dominorum, maxime quando sunt contrarie voluntatis, sine magno detrimento ac destructione dicte terre, nullo modo intendunt habere duos rectores et gubernatores, sed tantum unum, videlicet Honoratum tamquam primogenitum domus Gaytane et habentem plus iuris et, plures portiones in dicta terra et in alijs locis in laudo contentis; intenduntque super hoc supplicare' sanctissimo domino nostro per speciales oratores, eo maxime quia sic est consuetudo in dicta terra a tanto tempore quod non est memoria hominum in contrarium, ut in dicta terra primogenitus regimen et gubernationem exerceat, prout per dictam universitatem asseritur: reliquj vero dominj fructus et emolumenta pro portionibus debitis percipiunt. Quo vero ad iuramentum homagij et fidelitatis prestandurn prefato Francisco, dixerunt se ad hoc de iure non teneri quum ipsi sunt libere persone, habent eorum bona libera et nulli oneri obnoxia, que vendere et alienare possunt libere absque aliqua dominorum requisitione; habent etiam statuta, consilium, universitatem et oficiales, quos pro tempore eligunt, quibus licet etiam, secundum eorum statuta, decreta et ordinatisnes facere; omniaque habent que conveniunt unicuique libere civitati vel terre, sed solum recognoscunt in dominum et superiorem sanctissimum dominum nostrum et dominos de domo Gaytana, quibus unquam nullo tempore fuit prestitum iuramentum nisi, ut audiunt, eo tempore quo primitus dicta terra Serminetj venit ad proteccionem et dominationem dictorum dominorum de domo Gaytana; et super hoc etiam per oratores supplicare sanctissimo domino nostro ut eorum iura et inmunitates illese conserventur et eius animum informare. Inmediateque notarius Iacobus de casho Bassiani, Iohannes Masellj, Iohannes Magnacarne, Cola Iohannis Bellj et Petrus Sunconis, ofrciales et conestabiles dictj castrj, electj per universitatem castri predicti ad renuntiandurn intentionem universitatis predicte, in omnibus et per omnia responderunt et acceptaverunt responsionem et declarationem hominum et universitatis terre Serminetj, per verba diversa tamen iddem in effectu importantia. Actum Sermineti, in ecclesia Sancti Laurentii : testibus Cristaforo de tsondijs de Urbe, capitaneo dicte terre Serminetj, et lacobo Alatrino de Piperno. Stephanus Iulianus dominj Nicolaj Campane r, civis romanus, imperialj autoritate notarius, quia predictis interfuj, scripsi et publicavi. ST.
I 16úr. Campan
c -t444.Iv.3, A.
2321,2645,2318.
Per la dioísíone di Sermoneta, Baxiano, NinJa, Cisterna e Norma, in cnnformità al Iodo dì Antonio de Rido, Onorato III Caetani promette dí dare a Frcncesco Caetanì di Maenza Ia parte spettantegli sui redditi, consenlendoglí dí stare in dette terre, purchè questí poghi íl saIario ai custodí delle rocche dí Norma e Císterna, saloi ì diritti rispettioí.
Sermoneta
Otígínale. NeI oerso nota, delsec.XV: trnstrumentumconcordieF[ranciaci]etHo[norati] Arc. Caet., PtC. n, 2321. de Gaytanis, 1444 aprilis 3; duodecimumi del rcc, XVI: o) Sermineti primum; ó,) inter Franclscum Caetanum et Honoratum Caetanum; segnature,
Orígínale, scrítto
del
di
sec.
XVII: n. 6; P. p., C, Ill, f. X, n. p.; del sec. XlX: XXVI, n. 31. Ioí, ìn Prg.n.2645. al precedente. Ioí, Prg. n. 2318. Oigínale, con la seguente sollosuízione del notaío:
seguíto
Stephanus lulianus dominj Nicolai Campaner, civis romanus, imperialj autoritate notarius, quiapredictisinterfuj,eascripsietpublicavj; instrumentum una alia vice prefato domino Honorato tradidj et istud tradidj procuratorj suo, quia dixit ipso indigere nunc in
et quod
Urbe et aliud penes se non habere, videlicet die XIJ mensis decembris MCCCCXLVIU, die XU mensis decembris, mandato dominj Iohannis Baptiste, collateralis curie Capitolij, de quo mandato rogatus ertitit Petrus de Caputgallis, ST. Nel oerso note, del sec. XV (abrusa) ; del sec. XVII : Conventione tra D. Francesco Caetano et il castellano di S. Angelo; segnature, del sec. XVII: Caps. 3;
n. l; P. p., C.3, Í.X; del sec. XIX: XXVI, n.
31.
Anno MCCCCXLIIIJ, pontificatu Eugenij pape quartj, indictione septima, rnensis aprilis die tertio. Cum fuisset difterentia inter Franciscum. de Gaytanis, ex una parte, et Honoratum de Gaytanis, ex alia, occasione divisionis Serminetj, Bassianj, Nimphe, Cisterne et Normarum et suorum tenimentorurn ac aliorum in compromisso facto inter ipsas partes in Antonium de Rido, castellanum Castri Sancti Angeli, contentorum, et latum fuerit inter dictas partes per dictum castellanum arbitramentum, partes devenerunt ad concordiam infrascriptam, videlicet: Franciscus, presente Honorato, ordinavit suum procuratorem notarium Antonium Peni de Sermineto, absentem, ad agendum, recipiendum et quietandum' tv,
3t
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAN
242
omnes fructus" redditus, census et emolumenta evenientia sibi Francisco ex dictis terris et eorum tenimentis, pro parte sibi contingente, secundum formam dicti arbitramenti. Et Honoratus promisit eidem Rancisco supradictam partem debitis temporibus dare cum hiis pactis, quod dictus Franciscus teneatur solvere de dictis fructibus, pro dicta parte sibi contingente, videlicet pro rata ipsius secundum dictam partem, salarium castellanis teriendis pro custodia arcis Normarum et arcis Cisterne tantum, pro custodia
aliarum arcium teneatur solvere totum Honoratus. Et Franciscus cont€ntatur quod Honoratus gubernet dictas terras quousgue fuerit visum et terminatum ad quem ipsorum spectet alia medieta, di"toru* castrorum et tenimentorum, gue remansit in dubio, super qua reservatum ius extitit utrique parti, secundurn formam dicti arbitramenti: cum hoc quod dicttrs consensus et omnia alia, que dicta sunt et infr.a dicentur, non habeant in aliquo preiudicare iuribus dicti Franciscj et Honoratj super dominio dictarum terrarurn et medietate ipsarum et omnibus alijs que una pars alteri petere posset usque in presentem diem; et quod Iiceat Francisco ire, venire et stare in dictis terris .pro eius voluntate quotiens sibi placuerit. Necnon constituit dictus Franciscus notarium Antonium procuratorem ad omnes ipsius Francirci cuur", et questiones, ad comparendum pro eodem coram quibuscumque iudicibus, capitaneo et alijs officialibus; et generaliter ad omnia alia faciendum, que causarum merita requirunt; dans costituens eius procuratori plenam licentiam cum generali adminishatione; relevans eius procuratorem ab omni onere satisdandi, de iudicio sisti et iudicato solvendo; promictens idem constituens se ratum habiturum guicquid per procuratorem actum fuerit, sub pena trium milium ducatorum aurj, applicandorum pro medietate camere apostolice et alia medietate parti servanti. Partes obligaverunt omnia eorum bona et voluelmt pro predictis posse cogi Rome, Florentie, Viterbii et ubigue locorum. Actum Sermineti, in camera picta, in capite sale maioris domorum sive palatij dictorum dominorum: testibus Rogerio de Laude, serviente armorum pape, domino Stephano ser Antonij de Alatro, habitatore Sermineti, et ser Antonio Sanctj Fortis de Goctanello. Stephanus Iulianus dominj Nicolai Campane 1, civis romanus, imperiali autoritate notarius, quia predictis interfuj, scripsi et publicavj. ST.
t Abbr. C,ampatr
c-t444.Iv.3
,
B.
2645,2066.
- Francesco Caetani di Maenza, anche per i oassallì di Maenza, Roccagorga, Gíuliano Roma e Amaseno, e Onorato III Caetani, anche pet gli uomini di Sermoneta e Bassíano,
Sermoneta
di
condonandosí recíprocamente
le ofese e le ingiwìe,
promettono
di
úoere
ín
pace
e in amicizía.
Arc. Caet., Prg. n.2645. super
in
(i)
fideiussiones
Oigínale, sctíIto di seguíto aI precedente. Nel oerso nota del sec. XV: Conventiones facta inter magnificum dominum Frauciscum Caytanum et dominum Honoratum Caytanum et plures obligationes
ut... 1444; segnature, del sec. XVII: n. 4 (conelto sopîa un otígínaio 2); P. p.,C. 3. f. X, XIX: XXVI, n. 26. It:Í, Prg, n, 2066. Orígínale. NeI oerso nole del sec. XV: a,) Instru-
predicto instrumento interclusas
n. p.; litt. A e B; del
sec.
mentum remissionis; ù) facte per magnificum dominum Franciscum de Gaytanis magnifico domino Honorato de Gaytanis de omnibus et singulis iniurijs et ofrensionibus illatis et factis per homina Sermineti et Bassiani dicto domino Francisco et homines Magenzie, Rocce Gurge, Iuliani et Sancti Laurentii, et e converso, sub annis Domini 1444; c) terciodecimumt segnatute, del sec. XVII: P.p., C. lll, f. X, n. p.; del sec. XIX: XXVI, n. 30.
Anno MCCCCXLIITJ, pontificatu Eugenij pape quartj, indictione VtJ, mensis aprilis die tertio. Franciscus de Gaytanis, pro se et nomine hominum et personarum castrorum Magense, Rocche Borghe, trulianj et Sancti Laurentij, vassallorum eius, pro quibus promisit de rato ac se facturum quod homine, seu eius vassallj perpetuo infrascripta omnia acceptabunt, remisit Honorato de Gaytanis et mihi notario" stipulantibus nomine omnium'hominum castrorum Serminetj et Bassianj, omnes iniurias et ofiensiones, per homines castrorum Serminetj et Basssianj illatas usque in presentem diem Francisco et hominibur Magenze et Rocche Borghe, Iulianj et Sanctj Laurentij. Et e converso Honoratus, pro se ac nomine hominum castrorum Serminetj et Bassianj, pro quibus promisit de ratq ac se facturum quod homines castrorum Sermineti et Bassiani infrascripta omnia perpetuo acceptabunt, remisit Francisco de Gaytanis et mihi notario, stipulantibus nomine omnium hominum castrorum Magenze, Rocche Borghe, Iulianj et Sancti Laurentij, omnes iniurias et ofiensiones, per homines Magenze, Rocche Borghe, Iulianj et Sanctj Laurentij illatas usque in presentem diem Honorato et hominibus cashorum Serminetj et Bassianj. Has autem rernissiones fecerunt dicti homines pro eo quia confessi fuerunt dictas iniuras fuisse factas ob
REGESTA CHARTARUM malas linguas, mala verba et falsa reportantes et quia ipsi domini in futuro pacifrce cum eorum vassallir vivere intendunt ac quia sic eis facere placuit et visum fuit melius et utilius esse eis et vassallis eorurn ut pax inter ipsos facta augeatur, et scannala, ex quibus multa mala oriri possent, arescant ut eorum rnalos fructus facere negueant; et quod homines castrorum Serminetj, Bassianj, Magenze, Roccheborghe, Iuliani et Sanctj Laurentij mutuo, ad invicem, tamquam amici praticent et conversentur, ac si inter ipsos sernper bona pax inmaculata permansisset; promictèntes dicti domini omnia observare sub fide et legalitate principum, dominorum et magnatum; pro quibus observandis obligaverunt omnia eorum bona, sub pena prestiti iuramenti. Actum Sermineti, in salecta sita in domibus sive palatio dictorum dominorum: testibus Rogerio de Laude, serviente armorum pape, domino Stephano ser Antonij de Alatro, habitatore Sermineti, et ser Antonio Sanctj Fortis de Goctanello. Stephanus lulianus dominj Nicolaj Campane 1, civis romanus, imperialj autoritate notarius, quia predictis contentis in suprascriptis octo instrumentis interfuj, eaque scripsi et publicavi. ST.
I Abb.
Campan
e -1444. IV. rr
608.
.
d'Isernia, cértifica che
- Gíacomo, úescooo stato promosso all'ordíne
Isemía
Arc.
Caet.,
hg. n, 608.
Nos yacosUS,
íI
suddiacono Gíooanni
dí
Ntcola
del díaconato,
"
Maczochi
"
è
Qúgínale. Nel oerso segnaturc del sec. XIX.: XX, n. 41.
episcopus yserniensis, universis presentes nostras licteras
inspecturis. Ad
univer-
sitatis vestre notitiam deducimus quod anno millesimo quadrigentesimo quadragesimo quarto, die undecimo mensis aprilis, VlJe indictionis, in sabbato sancto, in nostra caùedrali ecclesia yserniensi, subdjaconunn Iohannem Nicolai Maczochi de Monterodono, yserniensis djocesis, ad titulum ecclesie Sancti Blasii eiusdem cashi ad ordinem dyaconatus d'uximus promovendum. In testimonium ac lohannis fidem presentes nostras testimoniales literas sibi fieri fecimus, nostrj pontificalis sigillj appentione (!) munitas, anno' mense' t die et indictione predictis, tempore Eugenij pape quarti, pontificatus anno quartodecimo. Sig. I Resia nella plíca Ia fettuccia rcssastra, a cuí eîa appeso.
c -1444.v.2t.
333.
Caetaní di Maenza cosfifuisce íI notaio Domenico di Montereale suo procuralore - Francesco e stípulare concordia con Petruccio e Onorato Caetaní, e an gli eredt di Giacomo a transigere Caetani dí Filettíno, nonchè con i loro oassalli e seguaci, sopra le íncursioni e Ie prede Jatte a
Amaseno
danno
Arc. twa del
sec.
del territorio e deglí uomíni dì
Caet.,
Prg. n.
j33.
Sermoneta.
Origínale. NeI oerso nota del sec. XVII:
Procura del ,igno."
Fr*"o"o
Caetani; segrra-
XVII: n, 2.
Anno millesimo CCCCoXLIIIJo, pontifrcatus Eugenii pape quarti anno XIllJo, indictionis VlJe, mensis rnadij die )<X;o. Franciscus Gaytanus constituit suum procuratorem nobilem notarium Dominicum de Monte Regalj, habitatorem castrj Sancti Laurentii, cancellarium dicti magnifici dominj, presentem, ad transi' gendum, pacifiscendum, conventionem et pactum faciendum cum Petrutio et Honorato Gaytanis ac filiis et heredibus condam Iacobi Gaytani de Fellecteno super discurtiones (!), depredationes nonnullorum hominum cashj Sermineti ac animalium, factas tam ipsi Francisco quam etiam suis vaxallis et subditis, ac etiam tam in territorio Sermineti quam in alijs locis, per predictos Petrutium, Honoratum et heredes lacobi ac etiam per vassallos, subditos et sequaces eorum et de eorum assensu et mandato: nec non ad recipiendum quidquid cum eisdem dominis conventum fuerit, et de receptis et non receptis quietandum; dans costituens costituto potestatem cum generalj a-ministratione donaudi quod depredatum extitit et dampnificatum 6u"i"adrrm que ipsemet eisdem dominis de Fellecteno, prout in concordia remanserit; et ad omnia "U" se ratum habiturum quidquid per constituens costituens facere posset si personaliter interesset; promictens
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI proquratorem factum fuerit, ad penam quingentorum docatorum (!), applicandorum pro medietate camere romane ecclesie et pro alia medietate ei vel eis cuius vel guorum interest; costituens iuravit omnia obsero"te. Actum in castro Sancti Laurentij, in platea, coram ecclesia Sancte Marie, iuxta viam publicam
et alios fines: notario lacobo Panuctij de Ynola, notario Leonardo de Maientia, frate Placito priore ecclesie Sancte Marie de Auriculis, testibus. Leonardus Petri Madij de castro Sancti Laurentij de Valle imperiali auctoritate notarius. ST.
c-1t4441.v.22. Roma
Breoe
-i
di Eugenio IV a Onorato III Caetani, al quale ordina di restituíre il denaro, le cose con íslrumenlo di Marino Orcini, notaío pontificio e cpgnato
beni, promessi a Bonifacío Caetanì
e
di
278.
Onorato.
OdgÍnalc. Ncl oerso nota del sec. Arc. Caet., Ptg, n. 278. tionis Bonifacio Caietano, 1444; segnature, ìlcl sec. XVIII: n. l2; ilel sec.
XVIII: Eugenii 4; pro delecatione (l) promissg XIX: Casa XIX, n. 71.
solu-
Eugenius pape IIIJ. Admirati fuimus quod, cum his proximis diebus tibi scripserimus, nobilitatem tuam requirentes atque iniungentes eidem ut nobili Bonifatio Caitano summam pecuniarum ac res et bona, eidem a te promissa, persolveres atque exhiberes, huiusmodi nostre requisitioni a te minime satisfactum fuisse, et eo magis admirati fuimus quia huiusmodi promissionem tua nobilitas fecit per manus Marini de Ursinis, notarii nostú, cognati tui. Qua in re dupliciter errasti, et quia promissa non executus es, deinde quia nosha requisitio a te adimpleta non extitit. Cum autem pro parte Bonifatij apud nos
instantia fiat ut sibi iusticiam administrari in hac causa facere dignemur, deliberavimus has litteras nobilitati tue scribere, quibus iterum te hortamur et iniungimus ut, sublatis dilationibus, summam ac res et bona, a te promissa, Bonifatio tradi facias, alioquin providebimus sine temporis intermissione ut in hac difierentia summarie partibus iustitia administretur. Datum Rome apud Sanctum Petrum, sub annulo nostro secreto, die vigesima secunda maij, pontificatus nostri anno quartodecimo. (Nel margìne inferíore, a destra).' Cincius ; (nel uerso).' Dilecto filio nobili viro Honorato de Caietanis domicello
romano. Sig.' L
Restano trccce
dí ceta rosa,
c-t444.vl. 28.
802. per cinque tarìní, oende aí
dc
> un
terreno, posto in feudo dt
Gacomo Martino, fratelli " territorio di Profeti, in contrada Froneca, responsíoo annualmente dí un tornese d'oro al
Mojorano
Rogerio
Majorano. XX'
Oigínale, con solloscrizíoni autografe, NeI margíne ínleiore note del sec. XV: a) Die 4irc. Cael., Prg. n.802. i, octubris, XIJ" indictionis, prsens instrumentum prsentatum extitit per Petrum magistri lohannis ac nomine et pro parte
men
eorum fratrum conficiendum per notarium lohannem de Donato de Albignano; ó) die XVIU mensis madij, XIIII indictionis, presens i$trumentum presentatum fuit iu novum inventarium. NeI oerso note, del sec. XV: Presentia (?) quatuor instrumenta preentata fuerunt per Petrum magistri lohannis et fratrum; del sec. XVII: Instrumento nel quale s'enuntia Lillo Galteri de Rogeri del asale de Mayrano, pertinenda del castello di Dagoni; segnatuta del sec' XIX: XX' n.69.
quadrigentesimo quadragesimo quarto, regnante Alfonso, rege A,raet Ierusalem etc., Valencie, Maioricarum, Sardinie, Corsice, Hungarie Farum, gonum, Scicilie citra et ultra comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopauie ac eciam comite Russilionis et Ceritanie, regni Sicilie cina Farum anno decimo, die vicesimo octavo mensis iunii, septime indictionis, apud villam Mayrani, pertinentiarum castrj Dragonj. Nos Nicolaus iudicis Simonis de eodem castro, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Ciccus Cobelli de Cicco
ffi Anno Nativitatis millesimo
de
Roccaromana,
per regnum Scicilie regia auctoritate notarius, et subscripti licteratus et inlicterati
testes, videlicet Marcus de Pisis de Saxa, Ciccus lohannis de Cicco, Rogerius Parente et Marcus Felicis Rute, de Roccaromana, declaramus quod lacobus Martinus de Prophetis, habitator ad presens castri
RECESTA CHARTARUM Dragonj, vendidit et per fustem assignavit Lillo Gualterij de Rogerio de villa Mayranj, pertinentiarum castrj Dragonj, ementi tam pro se quam nomine lohannis, Iacobi et Cicci eius fratrum et eorum legitimorum heredum, in infinitum descendentium, in perpetuum, peciam terre, quam Iacobus possidere se dixit a pheudo quod dicitur de Mayrano, ad subscriptum redditum, in teritorio et pertinentiarum Prophetarum, in loco ubi dicitur ad Froneca, iuxta terram Andree Thomasij Maczarij et hatris a duabus partibus, iuxta terram Petrj de Capuano et iuxta aliam terram ipsius emptoris et fratrum, cum omnibus iuribus, accionibus, racionfuus, condicionibus et pertinentijs: reddendo annuatim dicto pheudo in festo consueto aurj torniensem unum, et in curia predicti pheudi costringantur, si quando conventi ftrerint, ad iusticiam faciendam, ipsamque peciam de dominio et proprietate predicti pheudi subtrahere nequeant, nec liceat eis vel eorum heredibus dictam peciam alicui alienare nec de eadem'contractum facere absque ipsius phetrdi beneplacito et consensu, quem fratres inpetrare debeant proprijs expensis: ipsis fratribus et eorum heredibus deficientibus, predicta pecia cum heddificijs et melioracionibus ad ius et proprietatem pheudi revertatur; pro qua vendicione confexus fuit se recepisse, in carlenis argenti et duobus per tarenum conputatis, tarenos quinque; et obligavit lacobus bona sua omnia, sub pena uncie aurj unius, applicanda pro medietate regie'curie aut alteri cui fieret reclamacio et pro medietate predictis lratribus et eorum heredibus. Que omnia scripsi ego Ciccus notarius ad cautelam fratrum et eorum heredum. ST. S Nos dux Suesse etc. manu propria. t B Nicolaus iudex. S. S Signum crucis Cicci lohannis de Cicco testis inlicterati et scribere nescientis. S Signum crucis Rogerij Parente testis inlicterati et scribere nescientis. S Signum crucis Marci Felicis Rute testis inlicterati et scribere nescientis.
I
Aulografo
c-t444.vII.r7. Roma
2233" <
- Bartolomeo de Bonítis ", sequestîataîio dt tuttt i beni di
Arc. Cact., Prg. n. 22jj.
uditore generale della camera apostolíca, nomina Onorato Francesco'Caetani dí Maenza.
Origìnale. NeI
oetso note,
del
scc.
XVI:
a,) Quintodecimum;
ó)
III
Caetani
Mandatum pcr...
in sequestrum bona domini Francisci Gaytani .,. in penam mille iulij 17; ìlel sec. XVII: mandatum illmi domini a[uditoris] c[amre] domino Honorato Caetano ut in sequetrum teneat bona domini Frmcisci Caetani sub pgna mille duetorum, 1444; segnature, del sec. XVII: n.6 (conetto sopîa un oigínarìo 3); P. I, C. 3, Fas. Xi del sec. XIX: XXYI, n.32. auditorem camere apostolice domino Honorato Gaytano ul teneat ducatorum, et centum in alia manu ... Ceccholo, sub annis 1444
BaRruolouEUS de Bonitis de Urbeveteri, decretorum doctor, magister mansionis Sancti lacobi. de Altopassu, lucensis diocesis, pape cubicularius ipsiusque et eius camerarij necnon curié causarurn camere apostolice generalis auditor, Onorato de Gaetanis necnon quibuscumquc àrrendatoribus, vindemiatoribus, colonis, decimatoribus et laboratoribus civitatum, castrorum, terrarum, pratorum, possessionum, agrorum, fructuum, reddituum et proventuum ac aliorum rerum et bonorum quorumcumque ad Franciscum Gaetanum spectantium et pertinencium, necnon dicto Francisco, ex adverso principali, omnibus alijs quorum interest. Noveritis guod nuper, ex commissione Eugenij pape quarti nobis facta et vigore nostri- auditoriatus oftcij, ac ad Cecholi Laurencij Pinj Gianninj, curie romane, instanciam, per nostri tenoris litteras extra romanam curiam et in partibus, sub excomunicacione late sentencie ac mille ducatorum aurj de camera, camere apostolice appiicandorum, necnon centum aliorum similium ducatorum per dictune Cecholum camere antedicte soivendorum, ac dampnorum, expensarum et interesse, per ipsum Cecholum incursorum et incurrendorum, penis, monerj fecimus dictum Franciscum de Gaetanis guatenus, infra terminum competentem tunc expressum nunc diu elapsum, notarium Petrum de Cagno, presbiterum Ferrentini diocesis, infra forciam suam constitutum, brachium seculare ad hoc ministrando, per suos et sibi subditos vasallos capere, detinere et habere procuraret, ipsiusque sic captum et detentum ad nos et nostram curiam sub frdeli et bona custodia remitteret aut ipsum, ad peticionem nostram, detineret et detinerj faceret donec pro eo nostro rnisissemus nuncios et ministros, qui ipsum nobis et nostre curie presentassent: nichilominus tamen dictus Franciscus prefato monitorio minime parere curavit, dictam excomtrnicacionis sentenciam ac prefatorum mille ducatorum necnon centum aliorum similium, dampnorum, expensarum et interesse penas dampnabiliter incurrendo. Nos tunc Bartholomeus auditor, ad magistri Venture de Castello, in romana curia causarum et fisci carnere antedicte et pro dicte camere interesse intervenientis, necnon
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
246
Cecholi principalis procuratoris, prout de sue procuracionis mandato legitima extitit facta fides, instanciam, prefato Francisco de Gaetanis, per audienciam publicam litterarum contradictarum pape, ut moris est, vocato et legitime citato, non comparente, et in eius contumaciam dictam excomunicacionis sentenciano et penas huiusmodi ob causam prelibatam incidisse declaramus, litteras oportune desuper decernentes, prout in actis curie et dictis litteris plenius videbitur continerj. Et ne prefatus Franciscus de premissis aliquam ignoranciam in posterum allegare provideret, ipsum excomunicatum et prefatas penas incidisse declaratum per diversas ecclesias et loca publica in romana curia et in partibus publicarj mandaviriaus; quam publicacionem prefatus Franciscus diu sustinuit, prout adhuc sustinet, animo indurato, non curans sicuti non curat Cecholo de centum ac dampnis, expensis et interesse per eum passis, necnon camere apostolice predictis de mille florenis prefatis satisfacere, ac a prefata excomunicacionis sentencia beneficium absolucionis obtinere ac ad sancte nostre ecclesie redire mandata. Nos tunc, ad prefati magisui Venture de Castello et dicti Cecholi procuratoris instanciam, magistrum Stephanum de Valencia, in romana curia causarum et Francisci de Gaetanis procuratorem, prout de sue procuracionis mandato nobis legitimo constat documento, ad videndum et audiendum omnes ftuctus, redditus et proventus, ubicumque, existentes et ad prefatum Franciscum spectantes, sequestrarj ac sub sequestro poni mandarj, necnon de sequestratore huiusmodi fructuum concordare litterasque sequestratorias extra romanarn curiam et ad partes in forma solita decerni et concedi, vel dicendum et causam, si quam haberet, racionabilem quare premissa
sninime fierj deberent allegandum, per pape cursorem citarj mandavimus ad peremptorium terminunr competentem, videlicet ad diem et horam infrascriptas. Quibus advenientibus, comparuit in iudicio coram nobis magister Ventura de Castello, procurator predictus, nomine quo supra procuratorio, et in dicti rnagistri Stephani de Valencia, ex adverso procuratoris, presencia, fructus, redditus et proventus antedictos sequestrarj ac vos Onoratum in sequestratorem fructuum huiusmodi deputarj, litterasque desuper necessarias in forma solita decerni et concedi per nos postulavit. Nos tunc Bartholomeus auditor vos Ono-
ratum de Gaetanis in sequeshatorem omnium et singulorurn fructuum, reddituum et proventuum dictj Francisci seu ad eum quomodolibet spectantium deputavimus et deputamus; litteras oportunas desuper decernendo. Que omnia vobis Onorato sequestratorj necnon tibi Francisco de Gaetanis intimamus et notificamus, mandantes vobis sequestratorj, sub excomunicacionis late sentencie ac mille florenorum auri de camera camere apostolice applicandorum penis, quatenus, statim receptis presentibus et Postguam Pro parte camere apostolice et Cecholi predictorum fueritis requisitus, omnes fructus, redditus et proventus omrrium castrorum, villarum, locorum sive bonorum ipsius Francisci et ad eum quomodolibet spectantes, ad usum et utilitatem camere apostolice et Cecholi sequestretur, arrestetur, recolligatur et conservetur (!), per unam aut duas personas ydoneas, donec per nos ordinatum fuerit quit 6eri debeat et aliud a nobis vel superiori nostro habueritis in mandatis, compellendo contradictores, invocato ad hoc auxilio brachij *""ul"rir. Quod si vos non adimpleveritis, ad excomunicationis sentencie et Penarum predictarum declaracionem procedemus. Has nostras litteras vobis per presbiteros, clericos, notarios et tabelliones, sub excomunicacionis pena, presentarj mandamus. Datum et actum Rome apud Sanctum Petrum, in palacio causarum apostolico in guo iura reddi solent, mane, hora causarum consueta ad iura reddendum et causas audiendum, nobis inibi in loco nostro solito et consueto pro tribunali sedentibus, sub proprij sigilli dicte curie causarum camere apostolice, guo utimur, appensione, anno a Nativitate millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto, indictione septima, die Veneris decima septima mensis iulii, pontificatus Eugenij (Nel margíne inleriore, c srnr'sfrc).' Franciscus de Piscia pape q"uarti anio quartodecimo. Sig. ' (a deslra).' Taxetur ad grana VJ, B. de Altemps auditor. subscripsi notarius ii"t" ; "uti" L Framtnento, Ín ccra rcssa, appeso aIIa plíca con shiscetta dl peryamena-
I-59.
c -1444.vII.19. Fondi
- Capítoli matrimoníalí lta conte dì Fondi.
Arc. Col., in Prg. I, n. 59 (Arc.
Gíooanni Cantelmi Caet.,
e
Gíooanella Gaetaní,
figlta di Onorato II,
fotogr- B. XII, n. j32). Scheda e lrolnsunto, autentícatì con I'atto
c-t454.V.17,A.
i'l
rubrica, scriptum erat: Pacta parentele inter ducem Sore, nomine lohannis frlii sui, 1 et Fundorum et Murconi comitem etc., nomine lohanaelle filie sue. Iutus sic continebatur:
Ab
exha,
RECESTA CHARTARUM
247
Anno Nativitatis millesimo guatricentesimo quatragesimoguarto, rengnante Alfonso, rege Aragonuna, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie, rengnorum citra Farum anno decimo, die decimonono mensis iulij, septime indictionis, in civitate Fundorum. Nos Marchus Nicolaj magistrj Marci de Sancto Pollinaro, ad contractus iudex per rengnum Sicilie, Iacobus Sancti Iohannis de Gayeta, per rengnum Sicilie regia auctoritate nota-rius, et testes subscripti declaramus quod, constitutis in presentia nostra Nicolao Cantelamj, duce Sore comiteque Albeti et Populj etc., agente tam pro se ac eius heredibus et successoribus quam pro parte domicelli Iohannis Cantelam!, filij secundogeniti ipsius ducis, pro guo de rato promisit ita quod lohannes habebit ratum quicquid per ducem actum fuerit, ex parte una: et Honorato Gaytano, Fundorum et Murconi comite, logotheta et prothonotario rengnj Sicilie etc., agente tam pro se Êt eius heredibus et successoribus quam pro parte domicelle Iohannelle Gaytane, frlie ipsius comitis, pro qua de rato promisit ita quod Iohannella habebir ratum quicquid per Honoratum actum fuerit, ex parte altera: predicte partes pacta et capitula futud matrimonij, contrahendi inter dictos lohannem et lohannellam, firmaverunt modo et forma infrascriptis, videlicet: Capitula I parentele et futuri matrimonij contrahendi inter domicellum lohannem Cantelami, 6lium secundo genitum ducis Sore comitisque Albeti et Populj etc., et domicellam Iohannellam Gaytanam, filiam Honorati Gaytanj, Fundorum et Murconi comitis, Iogothete et prothonotarii rengnj Sicilie etc., firmata inter ipsum ducem Sore, agentem tam suo nomine quam pro parte lohannis filij sui secundo geniti, pro quo de rato promisit, ex parte una, et ipsum Fundorum et Murconi comitem etc., agentern pro se ac pro parte lohannelle frlie sue, pro gua de rato promisit, ex parte altera, in modum infrascriptum, videlicet: In primis che lo dicto sengnore conte de Funde et de Murcone promecte se curaturum colla dicta mangnifica domicella Iohannella Gaytana, filliola soa, che essa Iohannella pilliara per so legitimo marito lo dicto mangnifico domicello lohanne Cantelamo et che li promecte de dare per dote al dicto mangnifico lohanni Cantelamo, o vero al dicto sengnore duca, in somma ducati cinguemilia cinquecento, ad tarj cinque per ducato, in quisti tempi et modi, videlicet: quando la affidara, hoc est quando le mecte lo aneUo, ducati mille in denarj, et quando la sposera, hoc est la menera in casa, ducati altri mille in denarj et altrj ducati mille in cose mobili et ioye per comuni appreczaturj appreczandi; et lu risiduo usque ad annos quatuor, numèrando dal dicto di che sara sposata et menata in casa, ciascheuno anno, ducati seycento vinticinque. Et versa vice il dicto illustro sengnore duca de Sora etc. promecte al dicto sengnore conte de Fundi et de Murcone etc. se curaturum col dicto mangniGco Iohanne Cantelamo, so filliolo, che il dicto lohanne pilliara la dicta Iohannella per soa sposa et legitima rnolliere et confessera aver receputa la dicta dote et constituera a Ia dicta Iohannella soa nora per dotario et tertiaria, secundo ch'e usanza de farese intra lj magnifici conti et duchi de questo rengno, et promectera al dicto sengnore conte de Fundi etc., stipulante pro parte de la dicta mangnifica Iohannella soa filliola et obligara se, soy heredi et successorj et boni mobilj et stabilj burgensatici et pheudalj etc., presenti et futuri, fare salva la dicta dote in omne caso et evento et restituire essa dote et pagare per dotario et tertiara predicta quello che se usa nel dicto rengno de Sicilia citra Farum, lo quale se degia exprimere allo dicto sengnore conte de Fundi et de Murcone etc. pro parte de la dicta mangnifica soa filliola Iohannella Gaytana, o vero ad essa mangnifrca Iohannella o vero ad soy heredi et successorj in ornne casu soluti manimonij et in omne altro casu restitutionis dictarum dotium et solutionis dotarij et tertiarie predicte; per le quali dote et tertiaria Io dicto singnore duca obbligara tucti et singulj bonj soy etc. et, nomine specialis pingnoris, Ie infrascripte terre seu castella, videlicet Sancto Donato et CampuÏj, de provintia Teruelaboris, et Piagia 2 et Rayano, de provintia Abrutij, et loro fortellitij, vassallj et rayone de vassallj et tenementi etc., et colla propria auctoritate capiendi in casu contraventionis et cum la constitutione del precario in forma etc. Et lo dicto sengnore conte de Fundi sia tenuto fare lo inshumento de deposito de Ii dicti ducati doemilia cinguecento restanti de pagareli usgue ad annos quatuor, ciascheuno anno ducati seycento vinticingue. Et anque promecte Iu dicto sengnore duca una cum la excelsa madamma Antonella de Celano, duchessa de Sora etc., soa consorte, per la quale promecte de rato etc., nanti che Ia dicta mangnifica Iohannella soa 6lliola sia menata in casa, donare al dicto so magnifico Glliolo lohanni Cantelamo Populj, Rayano, Piagia 2, Bussi, Campolj et La Posta curn fortellicijs, tenimentis, vassallis et iuribus vaxallorum etc. Et che de essa donatione se facza lu contractu in debita forma et cum consensu nostri regis, lu quale degia impehare ipso sengnore duca ad soy spese, et, quod post mortem dicti ducis lo dicto mangni6co lohanni Cantelamo degia avere lo dominio et
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
248
possexione de esse terre et cum titulo comitatatus etc. Et anque promecte ipso sengnore duca impetrare lo assenso et consenso de ipso sengnore re sopra tucte le cose, le.quale sopra et infra deve donare et obligare, secondo la forma de li predicti capitoli alle soy spese. Item che lu dicto sengnore duca, al tempo de la trasductione de la dicta lohannella, degia assingnare Campolj et La Posta al dicto mangnifico sengnore Iohanni so filliolo, che le possa usufructare et tenere como utele sengnore delle doe terre etc., guo ad possessionem et proprietatem. Et promecte il dicto sengnore duca se curaturum ita etc. co lu mangnifico sengnore Petro Cantelamo, fillio suo primogenito, che consenta et assenta pen ptrblico instrumento ad tucte et singole le predicte cose, ad consilium sapientis del sengnore conte,
et renonze ad omne raione spectante et che spectare potesse ad ipso como ad primogenito sopra Ie 1 Que omnia partes promiserunt: Nicolnus Cantelamj dux obligans se predicte terre et forticze etc. suosque heredes et successores, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum, Honorato Gaytano comiti, ipseque comes obligans se suosque heredes et successores, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum, Nicolao duci observare, sub pena ducatorum quinquemilium, applicanda pro medietate curie corarn gua reclamatio fieret et medietate parti predicta adimplenti; cum refectione dampnorum, espensarum ac interesse. Rogata sunt fierj plura instrumenta, quorum presens factum est Honorato Gaytano, scripturn per manus mei notarij, meo singno singnatum et tam nostrum iudicis guam testium subscriptionibus roboratum.
Et 3 in frne dictorum capitulorum seguebatur abreviatura dicti contractus, scripta manu notarii Iacobi hoc modo, videlicet: Le quale cose promesero le dicte parte observare etc. alla pena de ducati cinquemila etc. Et subsequenter scripti erant, etiam manu condam notarii lacobi, dies quo videtur rogatus dictus contractus ac iudex et testes quj intervenerunt in eo, videlicet: die decimonono iuli!, septime indictionis, iudex Marcus de Theano, dominus, dux Suesse, dominus comes Venafri, dominus Loysius de Capua, dominus Raymundus della Lagonessa, Andreas Cecilianus, dominus Paulus Mangni de Arrugn-i" legum doctor, dominus Gulielmus Pisanus de Ytro legum doctor, et dominus Altobellus de Marsano.
t 2
Capitula-forticze etc.:
al
I'
ínteslazlonc
e íI conlcnulo ilcí capíloll scno :y'tpottalí tanto nella scheda quanto nel bansuntoa Piaggía, presso Lucolí (Cf. Gíustíníaní L., op. cít). 3 Et'Marsano, cpporfo
pgia: d'íncetta leiluta. Conísponile lorse
Abb.
della scheila e
tcsto
amesso
ncl transunto'
l-
c -1444.vI[.13 .
62.
Eugenio IV concede Ia dispensa per iI mabimonio Jra Codla Gaetani, figlia di Onorcto conte di Fondi, e Gìacobello Caetani, figlio di Francesco dí Maenza.
Rama
-
Arc. cot., in Ptg. I, n.62 (Atc.
caet., fotogr-,
B. XIL n. 335).
Copía, inseríta
II,
ín c-1447.1.5.
.. episcopo fundano. Oblate nobis pro parte Honorati, comiiis Furrdoru., et Francisci lacobellj de Gaytanis, domicelli Terracene diocesis, peticionis series continebat quod, licet inter eos, occasione interemptionis condam Rogerij de Gaytanis, eiusdem Eugenius episcopus, servus servorum Dei,
fratris, capitales inimicitie exorte fuissent illeque diutius viguissent, nichilominus ipsi Francisci, germani -et Honoratus ad pacem et concordiam devenerunt, et pro illius manutentione ac subsi' Franciscus stencia 6rmiorj inter lacobellum, Francisci natum, et Covellam, comitis prefatorum (!) natam, matrimonium contrahi exoctant; set quia ipsi Iacobellus et Covella in tertio consanguinitatis gradu invicem coniuncti existunt, huiusmodi desiderium adimplere non possunt, dispensatione apostolica super hoc non obtenta: quare pro parte ipsorum Honorati comitis et Francisci nobis fuit supplicatum ut super hoc eisdem luàobello et Covelle de oportune dispensationis gratia providere dignaremur. Nos fraternitati tue mandamus quatenus, si est ita dictaque Covella rapta non fuerit, cum eisdem lacobello et Covella ut, irnpedimento guod ex huiusmodi gradu provenit non obstante, mahimonium inter se libere contrahere li"ite valeant, apostolica auctoritate dispenses, prolem ex huiusmodi matrimonio suscipiendam legitimarn nuntiando. Datum t Rome aput Sanctum Pehum, anno Incarnationis millesimo quatricentesimo qua' tragesimo quarto, idibus augusti, pontificatus nostri anno quartodecimo.
I Abb.
éar
REGESTA CHARTARUM
249
c -t444.IX . 30 .
1309.
I d'Aragona a Onoralo II Gaetani, - Alftnso il pascolo delle sue bestie nelle Puglie.
Napoli
conte
dogana per
di Fondi,
concede I'esenzione della
Arc. Caet., Prg. n. lj09' Orígínale. NeI oerso nota del sec. XV: Immunitas pro duce a dohanis salis, 1444; del sec, XVII: n. lY (corretto sopra un otìgínatío n. p.); P. 4, C. 6, Í. 6; ilel sec, XIX; XLl, n. 27.
segnature,
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac comes Rossilionis et Ceritanie, Honorato Gayetano, Fundorum comiti ac regni huius logothete et prothonotario, collaterali, consiliario et fideli, nobis dilecto. Attendentes servicia per vos maiestati nostre prestita et gue prestare non cessatis, in serviciorum ipsorum compensam, vos franchum ac immunem a solucione ,"u pr"rt"cione dohane seu alterius iuris, nobis aut curie nostre pertinentis, pretextu mille ducentarum p."uàu111, gu", mittere intenditis in provinciam Apulie ad paschua sumenda pro presenti anno, octave indictionis, dumtaxat 1, facimus et constituimus, ita quod, racione solucionis dohane mine pecudum et cuiusvis iuris, dicte peccudes vestre aut pastores et illarum conductores non possint per dohanerios aut alios quoscumque comissarios et officiales, per nos ordinatos vel ordinandos, super mina peccudum, veniencium et declinancium pro anno presenti ad ipsam provinciam Apulie, capi, molestari aut impediri et detineri; guinimo dictas peccudes et conductores aut pastores earum, tam in eundo, stando quam redeundo, protegant quo melius poterint pro observacione huiusmodi nostre gracie et contrarium tentare non audeant, si graciam nostram caram habent et penam ducatorum auri quingentorum cupiunt non subire. De quantitate ad quam ascendet presens nostra gracia, in quantum curia nostra tangitur et non aliter neque ultra, prefati dohanerij, comissarij et officiales seu illi eorum ad guem spectet, pro certitudine nostre curie, recuperabunt a vobis solitam debitam apodixam, eis una cum presentibus in eorum compotis acceptandam absque nota cuiuslibet questionis. Mandantes magno camerario regni nostri Sicilie vel eius locumtenenti et presidentibus camere nostre Summarie thesaurariogue ac alijs officialibus nostris vet eorum locatenentibus quatenus donacionem nostram non impediant, guinimo illam per dohanerios et comissarios 6eri libere permittant. Ipsique magnus camerarius vel eius locumtenens et presidentes camere nostre Summarie omnem guantitatem pecunie, ad quam ius dictarum peccudum per nos donatum, una cum presentibus, et apodixam iamdictam in compotis dohaneriorum et comissariorum audiant, nullis cautelis alijs quam presentibus cum apodixa ab eis ullo unquam tempore guomodolibet exinde requirendis. In cuius rei testimonium presentes fieri iussimus, magno maiestatis nosne sigillo impendenti munitas, guas, post earum impeccionem, singulis vicibus, restitui volumus presentanti. Date in castro nostro novo civitatis Neapolis, die ultimo mensis septemhris, octave indicionis, anno a Nativitate millesimo guadringentesimo guadragesimo guarto, regnorum nostrorum vicesimo nono, huius regni Sicilie citra Farum anno decimo. Rex 2 Alfonsus. 2 Sig. t (NeI margíne inferiore, a destra).' Magni camerarii l[ocuntenens] ; {a sinistra).' Dominus rex mandavit mihi Francisco Martorell, p.; (sulla plica): Registrata in cancellaria peres cancellarium in regestro Neapoli vllo.
I
AggÍunto
ín
margíne
da mano
díoersa,
2
Aulogtafa.
3 Resta
c,1444. XII .4 . Maranola
íl
naslrc seríco, rosso
c gíallo,
appeso
alla
plíca.
Llv -72.
di Agnesella Caetaní, col quale r'sfiluisce suo erede unioersale il - IITestamento Gaetaní, conte di Fondí, con legati per luoghi píi, congíunti e familiaú.
nipote
Onoruto
Arc. Col., Prg. LIV, n.72 (Arc.
Caet., fotogr.,
B. VIII, n. 234),
Afiginale, con sottoscrízioní autogrcfe.
ffi Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quadragesimo quarto, regnante Alfonso, rege Aragonum' Sicilie ciha et ultra Farum, Valentie, Hungarie, lerusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neupatrie ac etiam comite Rossillionis et Ceritanie, regnorum citra Farum anno decimo, die quarto mensis decembris, octave indictionis, in Maranula. Nos Andreas w,32
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI Iohannis notarij Thomasij de Maranula, per totum regnum Sicilie ad contractus iudex, Thomasius Tutii Caselle de Maranula, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti, videlicet dominus Nicolaus de Aretio de Ytro, dominus Iacobus Carusius de Trayecto, dominus Georgius de Alatro, presbiter Nicolaus Carusius de Maranula, archipresbiter ecclesie Sancti Luce de Nlaranula, Antonellus de Fatijs de Ytro, notarius lacobellus Mei Zabrellj de Betonto, Antonellus eius frater et lacobus Antonii Iohannutij de Pedimonte, fatemur quod, nobis convocatis, ad petitionis istantiam Agnesselle Gaytane, in domibus residentie ipsius Agnesselle, sitis intus Maranulam, iuxta viam publicam a tribus partibus, que Agnessella, more magnatum huius regnj ac more romano et iure francorum vivens, existens in lecto, infirma corpore, sana tamen mente recteque loguutionis et dispositionis existens, suum ultimum nuncupativum testamentum quod dicitur sine scriptis condidit: Agnessella heredem sibi instituit universalem Honoratum Gaytanum, Fundorum et Murchonj comitem ac regnj Sicilie logothetam et prothonotarium etc., nepotem suum, in omnibus bonis suis mobilibus et stabilibus, tam pheudalibus quam burgensaticis, ac castris, terris et baronijs ubicumque sitis, tam in regno predicto quam extra regnum, iuribus et actionibus sibi spectantibus, exceptis legatis dum taxat videlicet: ln primis legavit uncias centum de gillatis argenti pro edifrcatione unius cappelle, edificande in ecclesia Sancti Dominici de Pedimonte, vocaboli nominande Annuntiate, et pro dote ipsius cappelle legavit ducatos quatricentum, ad rationem decem carlenorum pro ducato, in qua cappella celebrarj voluit quolibet die misse due, in gua cappella testatrix elegit .ibi ,"pultu.am et ibi sepellirj voluit. Item legavit Ceccarelle, servitrici sue, uncias decem de gillatis argenti pro merito servitiorum per eam factorum. Item legavit notario lacobello, filio dicte Ceccarelle, ,rrr-"iu, i""". alias; nec non legavit Abrigide, filie ipsius Ceccarelle, uncias quinque de gillatis predictis' Item legavit Frurucze, servitrici sue, pro merito servitiorum factorum per eam, tempore quo sibi servivit, uncias luindecim de gillatis argenti. Item legavit luliane, sclave sue, uncias tres Ce gillatis argenti nec non relassat eam liberam et exemptam ab omnibus servitijs ac nexu servitiorum, ut per se possit et valeat existere ac stare quemamodum (!) quilibet homo liber stat et persistit ac stare et persistere potest. Item legavit Rite de Ceccano, famule sue, uncias duas de gillatis argenti. Item legavit Antonello, famulo ,uo, unliu111 unam de gillatis predictis. Item legavit Iacobo Gaytano, nepoti suo, ducatos centum, ad rationem decem carlenorum pro ducato. Item legavit fratri lohannutio de Monticello, patino (?) suo, uncias quinque de gillatis predictis. Item legavit Risiane, uxorj Angelinj de Frlita, uncias duas de gillatis argenti. Que legata voluit Agnessella quod exequantur Per manus comitis Fundorum, QUem exe' dans eidem plenam potestatem vendendi et iuutorem et fidei conmissarium huius testamenti reliquit, quantum sufficiat ad dictorum legatorum satisfastabilibus et suis mobilibus extrahendi tantum de bonis annullans omnia alia testamenta vel suam, voluntatem ultimam tionem. Hanc esse voluit Agnesella ipsum carere voluit et, si legahereditate donationes, contra quam si quis ire tentaverit, si heres fuerit, tarius, legatis careat, heredi accrescendo. Ad instantiam comitis Fundorum etc., heredis et exequutoris, ho" instrumentum per manus mei notarij, nostrum iudicis et testium prescriptorum signis et factum "rt roboratum. ST. ffi Andreas Iohannis notarii Thomasij de Maranula ad conctractus subscriptionibus -M. iudex. S lacobus Carusius de Trayecto artium et medicine doctor predicta fateor. S Nicolaus 1 de Aretio d" Ytro artium et medicine doctor testis. Ă&#x2030; Presbiter Nicolaus Laurentij Carusii archipresbiter terre Maranule etc. testis. S Antonellus de Fatijs de Ytro. fr Georgius de Alauo legum Ă o"to.. S lacobus Antonij lohannis de Pedimonte. ffi Notarius lacobellus Bai (!) Zabarelli de Bitonto testis. tN Antoniu, Mej Zaberellj de Bitonto testis. ffi Thomasius Tutij Cazelle de Maranula per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius. Iudex, Andreas Iohannis notarij Thomasii ; testes, Ă o*in,it Nicolaus de Aretio de Ytro, dominus lacobus Carusius de Trayecto, dominus Georgius de Alatro, presbiter Nicolaus Carusus archipresbiter Maranule, Antonellus de Fatijs de Ytro, notarius Iacobellus Mei Zabrellj de Betonto, Antonellus frater ipsius, Iacobus Antonij lohannutij de Pedimonte.
t Abbr. Carus
REGESTA CHARTARUM
25t
1168. xII. 25 . [Romal - II rettore di S. Bartolomeo all'lsola a Onorato III Caetaní filascía quíetanza di tre ducati d'oro, dooutí per íI censo delle case poste presso Io cÀiesa sfessa.
c
-1444.
Arc.
Caet.,
ln Ptg. n. I 168'
Oigínale.
Anno Domini MoccccoxLv, 1 die Natalis Domini. Ego presbiter Antonius de Aversa confiteor recepisse a dicto Antonio [de ludicibus], nomine dicti Honorati [domini Sermineti], pro censu dictarum domorum, positarum iuxta ecclesiam [Sancti Bartholomei de Insula Lycaonia], ducatos aurj tres, et ad cautelam dicti domini feci hanc apodixam. Ego presbiter Antonius rector dicte ecclesie ad fidem scripsi manu propria.
I
Secondo
lo
stile
ìlella Natíoítà
conísponile
c -t444.xII. 28. conte di Fondi - Onorato II Gaetani,
at
1444-
LXIV-17. Fondi, costituisce
il
notaio ser Giacomo Pennagallo suo ptocu-
ralore.
Arc. CoI., ín Prg. LXIV,n. t7 (Arc. Caet.,fotogt.,
B.XII,
n.
jjI).
Copíaautentíca,
ínsefitaínC-1446.XI .23.
t,
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo quatragesimo quinto regnante Alfonso, rege Aragonurn, Sicilie citra et ulha Farum, Valencie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Sardinie, Corsicè, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum citra Farum anno decimo, die vicesimo octavo mensis decembris, octave indictionis, apud Fundos. Nos Antonius Mangiatrippa de Fundis, ad contractus iudex, Iacobus Sancti lohannis de Gaieta, per regnum Sicilie reginali auctoritate notari,us, et testes subscripti licterati declaramus quod Honoratus Gaytanus, Fundorum et Murconj comes, logotheta et prothonotarius regni Sicilie etc., heres universalis ex testa' mento nuncupativo et sine scriptis condam domine Agneselle Gaytane etc., prout de testamento ipso constarj vidimus instrumento, scripto manu notarii Thomasij Tucii Caczelle de castro Maranule et Andree Iohannis notarij Thomasii de casho Maranule,'ad contractus iudicis, et testium in oportuno numero subscripcionis (i) roborato; agens comes et prothonotarius, tam suo nomine et Pro se ac suis heredibus et successoribus quam herediturio nomine, asseruit habere agere cum diversis hominibus et personis et a nonnullis ,ecip"re et habere debere ac habere causas ad presens pendentes tam in magpa curia Vicarie quam in alijs curijs, terris et locis regni huius ex diversis racionibus atque causis; et non valens comes et prothonotarius se personaliter conferre ad iingula loca, in quibus agere habet, suis magis arduis negocijs pr"p"ditu, et specialiter off,cio prothonotariatus regni predicti, cui vacare et intendere debet et 1nuli, de fide ser lacobj Pennagalli de Neapolj, ipsum, licet absentem, constituit suum pro"onfrrur curatorem ad conparendum in quacumque curia et recipiendum a suis debitoribus et olim domine Agneselle pecuniarum et rerum aliarum quantitates debitas constituenti, nec non causas pendentes tam in-magna curia Vicarie quam in alijs curiis inter dominam Agnessellam Gaytanam et alias personas et sign-anter inter eamdem et magnifrcum samuelem Thomacellum de Neapoli et eius fratres super casa' mentl seu casamentis, positis in civitate Neapolis, seu super alijs pecuniarum quantitatibus, rebus et bonis procuratorio nomine, quod (i) reassumendum et prosequendum usque ad sentenciam ipsosque debitores quietandum per instrumenta seu apodixas et omnia faciendum que ipsemet constituens faceret si interesset;
oblig"n, se constituenr, ,ub ypotireca et obligacione bonorum, se ratum habiturum quicquid Per Procuratolm actum fuerit. Factum est presens procuracionis instrumentum Per manus mei notarii meoque solito signo signatum et tam nostrum iudicis guam subscriptorum testium subscripcionibus roboratum. S Antonius Nicolai Mangiatrippe de Fundis iudex ad contractus reginali auctoritate Per regnum Sicilie. ffi Georgius lohannis de Alatro legum doctor testis. S Henicus Caraczulus de Neapolj. * A"gelus Papa de Gayeta testis. S Notarius Antonius Mignya de Fundis testis. ff Masius Christianus de Florentino testis. S lacobus Sancti lohannis de Gayeta per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius scripsi.
I
Secondo
Io stíle ilella Natíoità conisqonde aI 1444.
DOCI.JMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAN
252
c - [1445]
I
.t.2.
2276-
[Gaetal - Onorato II Gaetaní, conte di Fondi, conùíene con Tino Calogíno e Antonío " de Abbate, di prorogare di un anno il termíne fissato per il pagamento di I 83 once e l0 taríni, rcsiduo del mutuo contratto da loro con Agnesella Caetani: trascorso il quale termine, nel caso che non sia stata restituita detta somma, í debitori consentiranno al credítore dí poter disporre liberamente delle case ín Gaela e della metà della saponería nel suburbío, date in pegno e aggiudícate gìà ad Agnesella. per
íI
mutuo
Arc. Caet., Ptg. n. 2276.
stesso.
Oigínale, con soltoserízíoní
autogrufc.
convcntionis inter excellentem dominum dominum Fundorum comitem etc. et
4, C. VI, F. 2, n. 2; n.3; dcl
sec.
XIX: XLI, n. ll.
Înum
NeI ouso nota dcl
scc,
XV:
de Abbate de Gaieta; segnature,
Instrumentum certe
del
sec,
XVII :
P.
I 1, rege [Anno Nativitatis] millesimo quadrigetensimo [quadragesimo guinto, regnante Alfonso] r, Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Hungarie, [Maioric]arum Sardinie et Corsice, comite 1 ac comite etiam Rossilionis et Ceritanie, [regnorum eitra Barchinone, [duce Athenarum et Neopatrie] Faruml 1 anno decimo, die secundo mensis ianuarij, octave indictionis, ... I Nos Iohannes Russus de Gayeta, ad contractus iudex [p"d ' rengnum Sicilie, Bartolomeus Rogerij de dicta ci[vitate] t, p", ,"ngnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod, [constitutis] I in presentia nostra nobili notario Thomasio de Plaza de ltro, procuratore Honorati [Gayta]ni, 1 Fundorum et Morchoni comitis, logothete et prothonotarii [rengni] 1 Sicilie etc., heredis universalis bonorum et hereditatis condam Angnesselle Gayetane, olim tiane ipsi[us] t comitis, instituti in ultimo testamento dicte An[gnese]lle i, prout constare dixit instrumento scripto manu notarij Thomasij Gazella de Maranula, habente ipso notario Thomasio ad infrascripta speciale mandatum, prout constare dixit et nos etiam contineri viddimus instrumento, scripto in civitate Fundorum, manu notarij Gulielmini de Fundis, olim de presenti anno millesimo quadrigentesimo guadragesimo quinto, die penultimo mensis decembris prossime preteriti, ex parte una, et Tino Calogino, dicto de Abbate, ac Antonio de Abbate, eius filio, cum consensu Tini, patris et legitimi amministratoris suj, ibidem presentis et eidem Antonio autorantis, agentibus pro se ipsis et eorum heredibus, ex parte altera: partes ipse exposuerunt quod olim Tinus et Antonius in testimonio publico confessi fuerunt recepisse a dicta Angnessella, ex causa mutui, in una manu uncias centum de gillatis argenti, sessaginta per unciam conputatis, et in alia manu uncias sexaginta sex et tarenos viginti, et in alia manu uncias quadraginta de gillatis predictis, de quibus debitis constare dixerunt inshumenta, scripta in civitate Gayete, per manus notarij Iacobi Aronzoluti et notarij Bartolomei Guginelli de Gayeta: et cum Tinus et Antonius predictas pecuniarum summas non solverint ipsi Angnesselle infra terminos inter eos conventos, ipsa Angnessella cepit possexionem infrascriptorum bonorum Tini et Antonii, videlicet casamenti siti in parrocchia ecclesie Sancte Marie in Pensulis 2 de Gayeta, iuxta casamentum domini Honofrii de Vio legum doctoris, Angeli et Francisci de Vio, fratrum, de Gayeta, iuxta domos Iacobi Fortis de Gayeta, iuxta viam publicam, a qua dictum casamentum habet introitum et exitum suum, cum omnibus membris et constitentijs (!) ac iuribus et pertinentijs ipsius casamenti, pro uncijs centum quinquaginta; et medietatis saponerie, site in suburbio Gayete, iuxta saponeriam ac orticellum heredum condam Bonihominis Camppellonj de Gayeta, iuxta apothecam ecclesie Sancti Francisci ordinis minorum de Gayeta, iuxta viam publicam, pro unciis sexdecim et tarenis viginti; ac vinee site in Molis Gayete, iuxta rem lohannis de Abbate, iuxta rem Petri Boctaro, mercatorum de Gayeta, iuxta viam publicam, pro alijs uncijs sexdecim et tarenis viginti de gillatis; gue bona pro dictis quantitatibus fuerunt ipsi Angnesselle per curiam domini capitanei civitatis Gayete adiudicata, prout constare dixerunt instrumenta ac acta dicte curie; remanentibus Tino et Antonio debitoribus in residuo dictarum pecuniarum, Angnesselle debitarum. Que Angnessella, vigore captionum et adiudictionis predictarum, pacifice tenuit predicta bona pro uncijs centum octuagintatribus et tarenis decem; successive ipsa Angnessella mortua fuit, superstite sibi ipso comite, universali herede per ipsam instituto in omnibus bonis et hereditate et per consequens in dictis bonis Anguesselle, que fuerunt Tini, ipsi Angnesselle assingnata, ac in iure consequendi a dictis Tino et Antonio residuum dictorum debitorum; et sic ipse Honoratus eomes, hereditario nomine, tenuit ac tenet dicta bona pacifice pro dictis uncijs centum octuagintatribus et tarenis decem. Qua expositione
REGESTA CHARTARUM
253
habita, volens ipse comes cum Tino et Antonio beningne se gerere, venerunt partes ad infrascriptam conventionem, videlicet: quod dictus notarius Thomasius de Plaza, procurator dicti comitis, promisit et se prefatumque comitem eiusque heredes obligavit, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum comitis, Tino et Antonio, stipulantibus pro se et eorum heiedibus, predicta bona stabilia infra annum unum, a presenti die in antea numerandum, se ac comitem non vendere, alienare, donare, permutare aut de eis contractum facere, per quem ius, directum dorninium aut proprietas ipsorum bonorum in alium trasferatur; et si infla ipsum annum unum Tinus et Antonius seu aliguis ipsorum offerret ipsi comiti dare et assingnare comiti seu eius heredibus dictas uncias centum octuagintatres et tarenos decem de gillatis pro dictis bonis rehabendis, tunc ipse comes et eius heredes teneantur predicta bona cum iuribus et pertinentijs eorum omnibus restituere ac relaxare Tino et Antonio, in cauta forma, per instrumentum, cum promissione antestandi et defendendi ipsa bona a quibuscumque debitis, oneribus et condictionibus fortasse inpositis tam per ipsum comitem quam per condam Angnessellam super bonis predictis, ac cancellari facere ipsis Tino et Antonio omnia instrumenta que ipse comes haberet contra ipsos Tinum et Antonium, ipsosque et eorum heredes et bona generaliter absolvere. Et versa vice ipsi Tinus et Antonius confirmayerunt dictas captiones factas per Angnessellam et adiudicationem per dictam curiam factam, ac i:rorniserunt et se ac eorum"heredes obligaverunt, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum ipsorum" predicto notario Thomasio, procuraiori comitis, ubi ipse Tinus et Antonius seu alter ipsorum non assingnaverit dictas uncias centum octuagintatres et tarenos decem de gillatis infra dictum annum, ad requisitionem ipsius procuratoris seu comitis aut eius heredum, consentire cuicumque venditioni, alienationi seu contracto (!), quam et quem ipse comes aut eius successores facerent, elapso dicto anno de dictis bonis, ac renuntiare om[ni iuri] I eis seu alicui ipsorum spectanti seu quod habele pretendent super dictis bonis captis et ut supra adiudicatis pro debito ipsorum Tini et Antonij, ac promictere et se obligare nullo futuro ... a' per ipsum dominum comitem fiendo que dictis bonis aut ali[qua ips]orum contravenire, set dicto emptori et futuro domino dictorum bonorum et cuiuslibet ipsorum ullo unquam futuro tempore et in perpetuum litem, calumpniam ... r aliquam non inferre vel rnovere nec inferenti aut moventi assistere aut modo aliquo consentire per se vel alium aut alios; hoc acto quod cono€s eiusque heredes teneantur etiam isto ultimo casu, prestito per Tinum et Antonium consensu predicto, ipsos eorumque heredes et bona generaliter quietare de residuo dictorum debitorum et omnibus que petere posset ab ipsis hereditario nomine dicte condam Angnesselle. Quam quidem concordiam promiserunt observare sub pena unciarum ducentarum de gillatis predictis, applicanda pro nnedietate illi curie coram qua reclamacio fieret et reliqua medietate applicanda parti servanti. Ad rnemoriam et dictarum partium cautelam rogata sunt Éeri unum, duo et plura instrumenta, quorum presens factum est comiti, scriptum per manus mei notarij. ST. Iohannes Russus condam lohannis de Gayeta ad conhactus iudex subscripsi. S. Presbiter Franciscus Bruno de Suessa canonicus suessanus et decretorum doctor testis. Nicolaus Latius de Gaieta testis. Presbiter Franciscus Ceraulus primicerius gayetanus testis. Abas lacobus de Mairano de Gaieta testis. Notarius Franciscus de Altissimis de Gayeta testis. ffi Bartolomeus Rogerij de Gayeta per rengnum Sicilie reginali auctoritate notarius. Licterati: iudex lohannes Russus; dominus Franciscus Bruno de Suessa decretorum doctor, abbas Franciscus Ceraulus púmicerius, Nicolaus Latius, notarius Franciscus de Altissimis et abbas lacobus de Sanctella, testes, de Gaieta. I Tre lacerazioní danneggiano alcune parole del tato. 2 NeI teslo inpensulis
c
XxI.1.
-1445. Itr.rr.
Napolt
- I
coniugi Alessandro Castagnola
e
oendono una úigna, con due case, posta rato II Gaetaní, conte di Fondí. Arc. CoI., Pry. XXI, n. f (Arc.
Caet., fotogr.,
dí carlini d'argento, presso Napali, a Ano-
Giuliana Serrípanda, per 15 once
tn località " Capo de
B. IX, n. 245).
Grocta
>
Oúgìnale, con sottoscfizíoní autogtafe.
Iehsus S Anno Nativitatis millesimo quadringentesimo quabagesimo guinto, die undecimo mensis februarij, octave indictionis, Neapoli, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, lerusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum anno tricesimo et regni Sicilie citra Farum anno undecimo. Nos Angelus Maroganus de Neapoli, ad contractus iudex, Iacobus Fenillus de civitate Averse, habitator Neapolis, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subsuipti notum facimus quod, in nostri presencia constitutis nobilibus Alexandro Castangniola de Neapoli et Iuliana Serripanda de civitate Neapolis, consorte Alexandri, iure romano vivente et agente cum consensu viri sui, agentibus dictis coniugibus pro se ipsis et eorum heredibus et successoribus ac in solidum, ex parte una: et Honorato Gaietano, milite, Fundorum comite ac regni Sicilie logotheta et prothonotario etc., agente pro se et suis heredibus et successoribus, ex parte altera: Alexander et luliana asseruerunt possidere pleno iure terram modiorum duorum, arbustatam et vitatam vitibus latinis ac fructatam diversis fructibus, cum duabus domibus coniunctis et contiguis dicte terre, sitam in pertinencijs civitatis Neapolis, ubi dicitur Capo de Grocta, iuxta terram dicti prothonotarij, iuxta viam publicam a duabus partibus: francam, liberam et exemptam ab omni onere servitutis, redditus sine census, angaria, perangaria, servicio, nexu et iuris prestacione quacumque; dicti coniuges predictam terram cum omnibus iuribus, rnembris, fructibus et pertinentiis suis et cum integro statu ipsius, imperpetuum, vendiderunt prothonotario pro precio unciarum quindecim de carlenis argenti, sexaginta per unciam conputatis, quas coniuges confexi fuerunt se habuisse a prothonotario, sub pena dupli pretij supradicti, medietate regie curie vel curie in qua reclamacio fieret et medietate applicanda dicto emptorj et suis heredibus et successoribus; cum refeccione dampnorum, interesse et expensarum. Ad emptoris et eius heredum et successorum cautelam factum est presens instrumentum, subsdripcione mei iudicis et testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego notarius lacobus Ferrillus de Aversa. ST. ffi Angelus Maroganus de Neapoli iudex ad contractus. S. S Iacobus Sconditus de Neapolj testis. É Gottifredus Caraczolus de Neapolj testis, S Nicolaus Antonius de Regina testis. ff lohannes de Forma de Pedemonte miles testis. Resentibus: domino lohanne de Forma de Pedemonte, Roberto Passarello dicto Monaco, Castellano Gactula de Gaieta, Goctifredo Caraczolo, Iacobo Scondito, Nicolao Antonio de Regina. C.
9-11445.III.281.
1168.
II rettore di S. Bartolomeo all'lsola a oferto per Ie case ilí detta chiesa.
Roma
Atc.
Caet.,
ín Prg, n' I 168.
Onorato
III
Csetani rilascia quielanza del calice
Orígínale1
mensis marcii in Pasca Resurrectionis. Ego presbiter Antonius de Insula [Lycaonia, confiteor] { recepisse a domino Honorato Bartholomei sancti de Aversa, rector ecclesie Gaytano, in presentia parocchianorum et in altare predicte ecclesie, unum calicem de a[rgentol, prelii d"".ro et novem ducatorum aurj, sicut continet in carta publica facta per manus notarii lohannis Astalli.
Anno D[omini rra'ccc]cxlvJ(D
Ego presbiter Antonius [ut supra ad fidem] me subscripsi.
I
Danno della Peryamena.
1090.
c-t445. tv.18 .
u de Stabile u, F€r 23 tariní in carlini d'argento, oende ai'Jratelli " de Roge- Giooanní rio, due teneni posti in località " Valle Froctosa > e < a Ia Costa r, in toritorio di Castello deglí Schtaoi^), e un terzo in località u a la VoUe de Ofria,, in lenitorÍo di Maiorano.
Majorano
Arc.
Caet., Pry.
n. t090.
Otîgínqle, con
la
soltossízíone autogtafa del
gìudíce. NeI
margíne ínfertote, nota del
Valle Fertosa, de la Coata et parte de la Valle d'Ofria; nel oerso nota del sec. XVI: Instrumento nel quale s'enuntia Giovanni de Stabile della villa de Mayrano pertioentie del castello di Dtagoni; segnatutadelsec.XlX: XX, n' 64. sec.
XV:
Inatrumento de
ffi Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo quadragesimo quinto, regnante Alfonso, rege Aragonum, Scicilie ciha et ulha Farum, Hungarie, Ierusalem etc., Valencie, Maioricarum, Sardinee, Corsice comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac eciam comite Russilionis et Ceritanie, regni Scicilie ciha Farum anno undecimo, die decimo octavo mensis aprelis, octave indictionis, apud villam Mayranj,
REGESTA CHARTARUM
255
pertinentiarum castrj Dragonj. Nos Nicolaus ludicis Simonis de castro Dragonj, per provinciam Terre X-aboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Ciccus Cobelli de Cicco de Roccaromana, per regnum Scicilie regia auctoritate notarius, et inlicterati testes, videlicet Robertus Iohannis de Guglielimo de Roccaromana, lohannes de Herrico, Antonius Petrj Capuanj, Nicolaus Stabilis, Iohannes de Petro et Goffridus Nicolay de Gofirido, de villa Mayranj, declaramus quod lohannes de Stabile de villa Mayranj, pro se, eius heredibus et successoribus, francas, liberas et exemptas ab omnj onere et vicio servitutis aut recognicionis alterius, vendidit et per fustem assignavit Lillo, Iohanni et Iacobo Gualterij de Rogerio, de eadem villa, {ratribus, ementibus tam pro eis quam nomine Cicci, germanj fratris eorum, et eorum heredum, in perpetuum, duas pecias terrarum et quartam partem alie pecie terre, quam dixit habere pro indivisa cum dictis emptoribus et heredum (l) condam Iacobi Mancinj de Roccaromana et Nicolay de Gofirido per certam partem: gue pecia ten'e scita est in tenitorio et pertinentiis Sclavorurn de Monte, in loco ubi dicitur ad Vallem Froctosam, et tota hos dixit habere fines: iuxta teuam Antonellj notarii Nicolay de Albiniano, iuxta terram heredum Petrj Martonj, heredurn Antonij Iohannis de Go#rido et Nicolay Verzanj et fratrum de Albiniano, iuxta aliam terram propriam ernptorum et fratris, iuxta terram Cobellj Mayurellj et nepotum, de Sclavis; alia pecia terre scita est in eodenn territorio, in Ioco ubi dicitur a Ia Costa, iuxta aliam terram dictorum emptorum et fratris, iuxta terram ecclesie Sancte Marie de Sclavis, iuxta terram dictorum heredum Iacobi Mancinj et iuxta serram videlicet cacumen montis; alia pecia terre scita est in villa Mayranj, in loco ubi dicitur a la Valle de OfÍria, iuxta aliam terram dictorum emptorum et fratris, a tribus partibus, et iuxta terram dictorum heredum Iacobi Mancini ; pro qua vendicione venditor confexus fuit se recepisse a dictis emptoribus in carlenis argenti, duobus per tarenum conputatis, tarenos viginti tres; et obligavit se venditor, eius heredes et bona sua ornnia, sub pena unciarum aurj duarum. Que omnia scripsi ego Gccus notarius. ST. S Nycolaus iudex. S. ft Signum oucis Roberti lohannis de Gulielmo testis inlicterati et scribere nescientis. B Signum crucis lohannis de Herrico testis inlicterati et scribere nescientis. fl Signum crucis Antonij Petri Capuanj testis inlicterati et scribere nescientis. ffi Signum crucis Nicolay Stabilis lohannis de Petro testis inlicterati et scribere nescientis. B Signum crucis Golhidi Nicolai de Gofirido testis inlicterati scribere nescientis. ")
In
Tena dí Laooto, i!íocuí dí Cajazzo (cf. Gíustiníaní
c-1445.Iv.21
L.,
op. cít').
.
2254.
Sentenza di Michele u de Ursínís " dí Padooa, uditore del cardinale camerlengo, con la quale Roma condanna Francesco Caetani di Maenza a restituire a Onorato III Caetani due caoalle o a pa' gargliene il prezzo, e aIIe spr-se del giudizio.
Arc.
Caet., Prg.
n. 2254.
de duabus caballis, 1445 aprilis
13;
Oríginale, segnalute,
del
see. XV: Sententia contra dominum Franciscum Gaytanum XVII: P.2, C.9, Î. r- a.2,; del sec. XIX: XLYI' n.37.
Nel oeno nola del
sec.
Nos Michael de Ursinis de Padua, Iegum doctor, auditor Ludovici titulj Sancti Laurentii in Damaso presbiteri cardinalis aquilegensis, pape camerarij, in hac causa dicti camerarij commissatius specialiter deputatus, cognoscentes de causa et controversia vertenti coram nobis inter Honoratum de Gaytanis, actorem, ex una parte, et Franciscum de Gaytanis, reum conventum, ex parte altera, occasione duarum caballarurn .,.: 1 unde, visa petitione pro parte Honorati coram nobis directa de dictis duabus caballis: visa responsione facta per dictum Franciscum, allegantem et dicentem dictas duas caballas fuisse sibi donatas per dictum Honoratum: visa replicatione facta per Honoratum, negantem dictam donationem: visis nonnullis terminis et dilationibus per nos datis dicto Francisco ad probandam dictam donationem: viso lapsu dictorum terminorunn, in quibus de dicta donatioue nichil legitime probavit: visis citatione et relatione de dicto Francisco factis ad hanc nostram sententiam audiendam pro hac die: sedentes pro tribuaali, ad nostrum solitum banchum iuris, die infrascripto iuridico et hora causarum ad iura reddendum, more solito, situm in camera nostre solite residentie, in palatio dicti cardinalis, in hijs scriptis sententiamus, decernimus et condempnamus in hunc modum, videlicet: Itern condemPnamus Franciscum ad dandum et relapsandum cum effectu dicto Honorato dictas duas caballas, si extant, alias
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
256
earum commune pretium
et
extimationem,
et in
expensis legitime factis, quarum taxationem nobis
re$ervamus.
Lecta, Iata, data et in hiis scriptis sententialiter promulgata dicta sententia interloquutoria diffinitiva per supradictum auditorem et commissarium, pro tribunali sedentem, sub anno millesimo quatricentesimo guadragesimo guinto, pontifrcatu Eugenij pape quartj, indictione VIIJ, mensis aprilis die vigesima prima, presente et petente dicto Honorato, absente dicto Francisco, legitime tamen citato per cursorern pape, ut retulit, ac presentibus testibus, videlicet Iacobo Cole Natolj et Thoma de Cosciaris, omnibus
de regione Parionis. Scripta, subscripta et publicata fuit dicta sententia difrnitiva per me Stephanum lulianum domini Nicolaj, civem romanum, imperiali auctoritate notarium. ST. t Danno Prodotto dall'umidttà.
c -1445.v. 21 . Napoli
Alfonso
-
donatagli sec.
da
207 4.
I
d'Aragona con1erma ad Andrea Gentile Giosía Acquaoioa.
Oiginale. Nel Arc. Caet,, Ptg. n. 2074. sec. XIX: CIV, l. 30.
uerso note
del
sec.
XV
la e
metà
XVI,
del castello
di Forcellaa), già
(danneggíate dall'umidíIà)
:
segnature, del
XVII: n. I ; del
$,lfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossilionis et Ceritanie, universis presentes licteras inspecturis. Subiectorum nostrorum compendijs ... Pro parte nobilis Andree Gentilis de Forcella, fidelis nostri, fuit nuper maiestati noshe supplicatum ut, cum olim Iosias de Aquaviva, tunc Sulmone residens, dum pro nostra fidelitate et obediencia persisteret, actendens servicia per eundem Andream sibi prestita, eidem Andree, pro se et heredibus suis, ex suo corpore legitime descendentibus, medietatem pro indiviso, quam dictus Iosias habebat in castro Forcelle, sito in provincia Aprucii ultra flumen Piscarie, cuius castri Forcelle tenitorium est iuxta flumen Gomanj ab una parte, et ab omnibus alijs ipsius castri partibus iuxta territorium civitatis Teramj, cum castro seu fortellicio ac hominibus, vassallis, feudotarijs, sufieudotarijs, tenimentis, territorijs, iuribus, rationibus et pertinencijs omnibus concesserit imperpetuum, sub consueto feudali servicio seu adoha, prout in licteris eiusdem losie, r eius sigillo et manus proprie subscripcione munitis, datum Sulmone, die decimo septimo mensis maij millesimo quadrigentesimo quadragesimo quarto, in nosha curia originaliter presentatis, continetur; ipseque Andreas, vigore donacionis et licterarum predictarum, medietatem et quotam partem castri Forcelle a tempore donacionis possederit et possideat: dignaremur donacionem una cum prefatis licteris confu' mare eique noshum assensum pre$tare; nos, Andree supplicacionibus inclinati, pro consideracione quoque sincere devocionis et fidei eiusdem ac serviciorum et obsequiorum per eum maiestati noshe prestitorum, donacionem medietatis et quote castri Forcelle, per losiam olim factam, ipsasque licteras eidem Andree et eius heredibus confirmamus eo modo quo tenuit et tenet; ipsique donacioni, non obstante quod super re feudali processerit, feudi natura in aliquo non mutata, nostrum prestamus beneplacitum et assensum; fidelitate tamen nòstra, feudali guoque servicio seu adoha curie nostre debito, nostris aliis et cuiuslibet alterius iuribus semper salvis. Confirmamusque nichilominus eidem Andree omnes donaciones et gracias, ei per quosvis retroprincipes et alias personas potestatem habentes de predictis factas, in quantum in possessione vel quasi earum, vigore privilegiorum et licterarum inde obtentatum, fuerit et sit et quatenus illis hactenus melius usus sit et utatur ac in eorum possessione persistat eciam de presenti. In quorum I fidem presentes frerj iussimus, nostro maiorj sigillo inpendenti munitas. Datum in castello novo Neapolis, die vicesimo primo mensis maij, octave indictionis, anno millesimo quadrigentesimo quadragesirno 2 2 quioto, regnorum nostrorum anno tricesimo, regnj nostri Sicilie citra Farum undecimo. Rex Alfonsus. t (NeI margine inferiore, c sinísfrc); Solvat tarenos XtI; Dominus rex mandavit mihi loanni Sig.
Olzina,
p.; (a
laria penes
F. magni camerarii cancellarium in regestro VJo. destra):
a) Detto già Forcella op.
cít.).
1
Abbt dat
l[ocumtenens]
;
Maynes: (sullaplíca): Regestrata
ilí Penna, nell'Abruzzo ulletíote, presso r.l fiume Vomano e íI terrítorio ilt t Autogafa. 3 Resfcno í ilue foi'sulla plica, a cul era appeso.
Teramo
(cf.
in
cancel-
Gíustinianí
L.,
RECESTA CHARTARUM
257
c -1445.V. 31 .
s27.
- Lupo " de Speyo ", giudíce della Vicaría, ín conformità alla senlenza emanata a fat)ore dÍ Francesco Pandone, conle di Venafro, contro i fratellí uterinì ColeIIa, Antonello e Giacomo
Napolt
dí Sanframondo, ordína che il Arc. Caet., ín Pry. n.
927.
conte síc messo
ín
possesso
del
castello
di
Spinete.
Copía autentíca, ínseríIa ín C . t 445 . VII . 6,
Lupus de Speyo, decretorum doctor, regius consiliarius ac mangne curie Vicarie rengnj Sicilie appellationum et nullitatum iudex, vobis Iohannj de Recepta et Michelis (!) de Astis seu vestrum alrerj, amicis suis. Significamus vobis quod olim devoluta ad nos, tanquam ad iudicem appellationum et nullitatum, causa, per remedium appellationis, que vertebatur inter notariurn Lucam de Casanova de Neapolj, procuratorem Francisci Pandoni, rnilitis, de Neapolj, Venafrj comitis etc., actorem, ex una parte, et notarium lacobum de Alferio de Neapoli, procuratorern magnifrcorum Colelle, Antonellj et Iacobi de Sancto Fraymundo, conventum, ex parte altera, super restitutione castrj Spenetj et possexione ipsius, positj in pertinentijs Comitatus Molisij, iuxta territorium civitatis Boyanj, iuxta territorium castrj Camelle r, iuxta tenitorium castrj Cornaglisij 2, protulimus sententiam in serie subsequentj : Nos Lupus de Speio, decretorum doctor, regius consiliarius, appellationum et nullitatum iudes ... 3 Vicarie curiarum, visis literis dimissorijs seu apostolis cum processu infrascripte cause ad nos transmissis a mangna curia supradicta, nobisque presentatis die deci[moter]cio 3 mensis aprilis, septime indictionis, Neapolj, per notarium Lucam de Casanova de Neapolj, prccuratorem Francisci Pandonj, comitis Venafrj, adversus Colellam, Antonellum et Iacobum de Sancto Fraymundo, uterinos fratres dicti Francisci, in causa vertenti inter eos, per remedium appellationis ad nos devoluta, super castro Spinetj, fortellitio, hominibus, vaxallis, iuribus omnibus et pertinentijs suis, de corBitatu Molisij, et possexo per dictos {ratres, et pertinentj de iure dicto Francisco...3, tamguam utiliter domino dicti castrj, cum iuribus et pertinentijs eiusdem: visoque processu conclusd in dicta mangna curia: visaque sententia mangne curie lata die ter[cia] 3 mensis madij, septime indictionis, anno millesimo guatricentesimo quadragesimo quarto: visaque conclusione et renuntiatione factis coram nobis: visaque super articulis Francisci responsione facta per dictum Colellarn, in qua dicit dominam Marutiam, eorem matrem, quadam a iustissime Franciscum Pandonum universalem heredem ... 3, dictis Colella, Antonello et Iacobo legavit certa bona, particulariter facta in causa predicta 3 seu primitiva cum alijs responsionibus simul per Colellam factis: visisque guodam ... 3 in causa appellationis coram nobis presentato apud castrum Campiclarj, die vicesimo secundo mensis aprelis, septime indictionis, anno millesimo CCCC quadragesimo quarto, per manus notarii ... 3 Paulj de Spinetis, civis civitatis Boyani, in quo instrumento dicti Antonellus et Iacobus confumaverunt responsiones dicti Colelle et ratificant ... 3 petitionem dicto notario lacobo de Alferio, ipsorum procuratorj eas ratificandi, quj notarius Iacobus causam pro dicto Colella disserunt finitivam et in appellationis causa 3 pro dictis fratribus per $uos actus consentivos, conparuit et respondit: visisque videndis actentisque actendendis, cum consilio magni3 ficorum dominj Francisci ... dominj Casalis vice dominj Francisci Maramnnaldj, domini casalis ... xilanjs, pertinentiarum Averse, Petri Bucchaplanula, dominj Collis Tortj et castri Venafrj, Nicolaj Antonii de ... 3 domini castri Machie, baronum coram nobis vocatorum ut nobis consulerent, quj tamquam iuris ingnarj, ad nos remiserunt ... 3 pronuntiamus sententiam et declaramus mangnam curiam bene pronuntiasse in eo quod dictum notarium lacobum condemnavit nornine dicti Colelle et ipsum Colellam ad resiituendam dicte Francisco tertiam partem dicti casfi Spenetj. Nosque notarium Iacobum seu Colellam ac Antonellum et lacobum de Sancto Fraymundo fratres condepnamus ad assignandum Francisco comitj Venafrj integrum castrum Spenetj, cum iuribus omnibus, redditibus et pertinentijs suis, seu notario Luce, predicto eorum procuratori, dictosque Colellam, Antonellum et Iacobum in expensis condepnamus, quarum tassationem nobis in posterum reseryamus. Et quamguam a dicta sententia, per nos lata, fuerit per notarium Iacobum de Alferio, procuratorem Colelle, Antonellj et lacobi de Sancto Fraymundo, appellatum ad sacram regiam magestatem, tamen minime apostolj et processus presentatj fuerunt regie magestatj nec appellatio fuit per eundem procuratorem presentata infra tempus a iure statutum, propter quod sententia ipsa transivit in rem iudicatam et non restat nisi [exe]cucionj mandetur. Cunque instante dicto notario Luca et petente ut ad execucionem nostre sententie procedere deberemus, nos, considerantes quod dictus tv,
?3
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
25E
notarius Lucas iuste petebat, vobis et cuilibet vestrum mandarnus quatenus, statim receptis presentibus, ad requisitionem Francisci comitis supradicti seu eius procuratoris, predictum Franciscum seu eius procuratorem in possexionem castrj Spenetj, cum [iuribus] 3, actionibus et pertinentijs suis omnibus, inducatis et defendatis; et nnandetis predictis Colelle, Antonello et lacobo quod captionem possexionis dicti castrj Spenetj et fortellitii eiusdem, cum iuribus et actionibue suis, in nihilo impediant, contradicant nec perturbent, ad penam vobis bene visam contradictoribus imponendam et regie camere applicandarn, et ad exgcutionem frerj faciatis instrumentum in curia producendum. Presentes autem 6, quem (t) in talibus utimur, cum subscripcione proprie manus nostre ir-lximus communirj atque 7 roborarj. Datum Neapolj, sub anno millesimo quatricentesimo quadragesimo guinto, die ultimo mensis madij, octava indictione.
Vidit Lupus de Speyo. Camel t Abln. Coitaglsij:' forse cotrísponde all'ailíerno Colle d'Anchíse, ín díocesí ilí BoJano (cf. Gíustiníani 3 Una lacerazíone danneggta alcune ltarole. 1 Omcsse forse Ie parole donatione instituisse t L'umídítA cí1.), L., op. rcnde íIlegíbíIí Ie prime lettete ilella parcIa. 3 Omessa fatse Ia /rase nostro sigillo 7 Rípeluto nel testo. L Abbr,
c -t445.vII. 6.
927.
II mtlite Giooanni u de Recepta >, commissarío delegato dal gíudice della Vicafia, aI procuratore di Francesco Pandone, conle di Venafro, dà i/ possesso di Spinete, ordinando a Colella,
Spinete
Antonello e Gíacomo di Sanframondo
Ie chíaoi del
dt non moleslare
íI conte,
aI
camerario del quale consegna
castello.
Arc. Cael., Ptg, n. 927. Xlll, n. 14.
Orígínale, con
Ia
sotloscrízlcne aulografa
iIeI
gíuilíce.
NeI
oerso segnatura
del
sec,
XIX:
Anno a Nativitate millesimc quatricentesimo quadragesimo quinto, die sesto mensis iulij, octave indictione, apud castrum Spenetarum, regnante Alfonso primo, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchiliones (!)' duce Actenarum et Neopatrie ac etiam comite Russilionis et Cerretanie, anno regnj citra Farum undecimo. Nos Rentius de Stephano de civitate Ysernie, per regnum Sicilie reginalj auctoritate ad vitam ad contractus literatus iudex, Dominicus Matrocia de civitate predicta, per predictum regnum reginalj auctoritate notarius, et subscripti testes literati, videlicet archipresbiter civitatis Boyanj, abbas Nardus Baxus de Boyano, notarius Nicolaus lohannutij de Rubino de Boyano, abbas Nicolaus notarii Macthey, dopnus Mactheus Pipinellus de Boyano, diaconus Andreas de Verulo, dopnus lacobus Roberd de Spenetis, archipresbiter ipsius castrj, et Antonius de Butio de Spinetis, notum facimus quod, nobis accersitis apud castrum Spenetarum, de pertinentia Comitatus Molisij, miles lohannes de Recepta coram nobis suam commissionem ostendidit et legi fecit, presente nobili notaÌio Simeone de Prata, procuratore Francisci Pandonj, comitis Venefrj, de qua procuratione nobis ostendidit instrumentum, in carta pergamena scriPtum' cuius cànmissionis tenor talis est (rf .C - t 445 . V.3 l). Qua conmissione lecta, divulgariczata et intellecta,
ff
Iohannes conmissarius coram nobis dictum notarium Simeonem procuratorem in possessionem cashj Spenetarum posuit, cum fructibus, vaxallis, bancho iuris, redditibus, et proventibus' aquis, aquarum decursibus, ,,1ol"ndinir, balcatorijs, pratis, nemoribus, planitijs, defensis, nemoribus et pascuis et cum omnibus iuribus ad
castrum Spenetarum pertinentibus, assignando, aperiendo et claudendo portas ipsius castri, nec non consignando lìbrum baiulationis et acta ipsius curie ac etiam catastum seu apretium possessionum hominum ip-sius castrj dicto procuratorj comitis Venafrj ; nec non mandavit conmissarius hominibus et personis jicti castri, p"n"m unciarum aurj mille, quod obedire debeant comitj Venafri et suo ofrciali intendere "d et parere et dicto comitj respondere de omnibus fructibus et redditibus supradictis; necnon mandavit dictis Colelle et Antonello, ibidem presentibus, ad penam predictam, quod non debeant "on.irr*iu, molestare et turbare possessionem ipsius castrj dicto comitj, presente notario Simeone et possexionem dicti cashi recipiente nomine ipsius comitis, videlicet clavium porte dicti castrj ac fortellitij castrj predicti, 1 Bernelle, cammerario castrj predicti, cuj mandavit quod quas claves procurator assignavit loachino i"bo"t teneie et gubernare dictum castrum ad honorem et fidelitatem dicti-comitis, presentibus hominibus dicti castrj, videlicet maiorj et saniorj parte ipsorum. De qua executione, facta per dictum lohannem conmissarium, tam ipse lohannes guam ipse notarius Simeon requisiverunt nos quod' ad cautelam dicti
RECESTA CHARTAR,UM
259
comitis, eius heredum et successorum facere deberemus instrumentum, in presentia maioris et sanioris partis hominum ipsius castrj. Nos de dicta executione et missione in possexionem predicti castrj per commissarium et de receptione facta dicti castrj per ipsurn notarium Sirneonem hoc fecimus instrurnentum, ad cautelam dicti comitis, heredum et successorum eius, scripturn per manus mei predicti notarii, singno et subscriptione mei iudicis et testium subscripcionibus roboratum. ST. ffi Rentius de Stephano de Ysernia iudex ad contractus per rengnum Sicilie. M. Testes: archipresbiter Boyanj, abbas Nardus Baxus de Boyano, notarius Nicolaus lannutij Ce Rubino de Boyano, abbas Nicolaus notarii lViactei de Boyano, dopnus Macteus Pipinellus de Boyano, diaconus Andreas de Verulo, dopnus tracobus Robertj de Spinetis, archipresbiter ipsius castrj, Antonius de Butio de Spinetis.
I Era
stato scrr'lto Bartholomei, conetto pol
dallo
stesso
notaio
ín
loachino.
c-1445.V[I.7. Piedimonte
Ltx - 54.
d'Alife
Fondi,
- Raímondo della per 700 ducati riceouti ín
Leonessa filascia quietanza
acconto
a
dí un mutuo dí 2400
Arc. Col., Prg. LIX, n,54 (4rc. Caet,, fotogt,, B. I, n, 2l).
Onorato
II
Gaetani, conte di
ducatí.
Oiginale, con sottoscrizíoní autografe.
fr
Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo quadragesimoquinto, regnante Alfonso, rege Aragoet ultra Farum, Valencie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neupatrie ac eciam comite Rossilionis et Cerritanie, regnj Sicilie citra Farum anno undecimo, die septimo mensis augusti, octave indictionis, apud terram Pedemontis. Nos Guillelmus Saccentis r de eadem tena, per r€gnum Sicilie reginalj auctoritate ad conh'actus ad vitam iudex, Ciccus Mirallya de rocca Montisdragonis, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes, videlicet dominus leorgius de Alano legumdoctor, abbas Petrus de Agniono ac nobiles Herricus Caraczulus de Neapoli, Gaspar de Actis de Capua et Bartolomeus de Nisi 2 dictus Sforcia de tayecto, notumfacimus
num, Sicilie ciha
quod magnificus Raymundus de Lagonissa etc., ad interrogacionem sibi factam per Honoratum Gaytanum, militem, Fundorum et Murconi comitem ac regnj Sicilie huius logothetam et prothonotarium etc., quatenus est pro cautela ipsius comitis et eius heredum et successovum in perpetuum, asseruit recepisse et habuisse ab eodem comite de summa ducatorum aurj duorum milium quatricentorum, debitorum per eumdem comitem eidem Raymundo ex mutuo, prout apparere dixerunt per notam publicam, confectam rogatu ipsius comitis ad cautelam ipsius Raymundi, manu lacobelli'Sancti lohannis de Gayeta notarij, ut in suo prothocollo notatam, hoc est in diversis vicibus, temporibus et diebus, ducatos septigentos in pecunia aurj et argenti ac eciam in bellutis diversorum colorum, datis, mensuratis et assignatis eidem Raymundo per eumdem comitem in solutum, ex ipsisque ducatis septigentis, ad racionem de tarenis quinque per ducatum, per ipsum comitem fuisse ei esse eidem Raymundo satisfactum, et quod bona fides nec patitur ut quod semel exactum est amplius exigatur: eapropter idem Raymundus, per se eiusque heredes et successoreE, eumdem comitem eiusque heredes, successores et bona quietavit et perpetuo absolvit de ducatis septigentis receptis a comite per Raymundum de summa maiori prescripta, faciens idem Raymundus comiti quietacionem et pactum de ulterius ducatos septigentos non petendo: Rayrnundus obligavit se eiusque heredes, successores et bona omnia, sub pena dupli ducatorum septigentorum, applicanda pro medietate curie ubi de predictis facta fuerit reclamacio et pro rnedietate comiti vel suis heredibus seu successoribus persolvenda. Rogatu Raymundi, pro cautela comitis eiusque heredum et successorum, confectum est presens instrurnentum, quod scripsi ego Ciccus notarius, signo et subscriptione iudicis ac testium subscriptionibus roboraturn. ST. ffi Guillielmus Saccentis 1 ad contractus iudex. S. ffi P"trus de Agnono abbas Sancti Megne de Sancta Agatha. ffi Georgius de Alatro legum doctor. ffi Gaspare de Actu de Capua. S Herricus Caraczolus de Neapoli. fi Bartolomeus de Niei
dictus Sforsa
t lÀór. Sacccnt
2
lóór. Ni:
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
26A
c -1445.VIII.10. Ferentíno
2247.
-- Lodo di Francesco Caracciolo, conte di Campagna e Marittìma, nella lll Caetani e Bonifocio Caetaní Palatino,
Onorato
n.2247.
controoersía
fra
XV:
Arc' Caet., Ptg. Orígínale. NeI oqso note del scc, aJ Instrumenrum XXXV; ó) Laudum pcr dominum Franciscum Carazolum inter dominum Honoratum Gaytanum et dominum Bonifatium Gaytanum, sub annis 1443 rub die X augusti; segnalure, del sec. XVII: P.2, C. IX, F. 2, n.4; del sec. XIX: XLVII, n. 17.
Anno millesimo CCCCXLV, pontificatus Eugenij pape quarti anno XVno, mensis augusti die X.o, t vllJ" 1. Franciscus Caraczolus, meles (t) de Neapoli, Campanie et Maritime comes, arbitrator et decisor discordiarum nuper exortarum inter Honoratum Gaytanum de Sermineto, ex parte una, et Bonifatium Gaytanum de Scurcula, ex alia, electus per partes ipsas, prout de compromisso in eum facto dicitur apparere manu notarij, intendens .controversias ipsas conponere, mandavit guod inter partes ipsas debeant cessare omnes discordie et inimicitie, lites et iurgia et quod reducantur ad veram concordiam, actento quia consanguinitate coniucte (!) sunt et de eadem progenie; quodque Honoratus, pro honore suo et domus sue, debeat providere Bonifatio ad hoc ut honorifice vivere possit, ita quod debeat, pro liberalitate, per titulum donationis et liberalitatis, de bonis et pecunijs suis in hunc modum, videlicet donare ipsi Bonifatio seu suo procuratorj, hinc et per totum octavum diem mensis septembris prossime futurum, centum guinquaginta ducatos aurj, ac successive per duos alios annos prossime futuros, simili causa liberalitatis, provideat et providere debeat eidem Bonifatio in hunc modum, videlicet quod debeat donare et donet eidem de suis bonis et pecuniis, per guemlibet ipsorum duorum annorum, ducatos aurj sexaginta, ita quod in 6ne dictorum duorum annorum Bonifatius sit consecutus ducatos centum quinquaginta aurj ; . qui duo anni incipiunt in festo Nativitatis Domini proxime fuhri: qua donatione executa et erogatione facta dictisque pecunijs solutis, idem Honoratus censeatur et sit penitus absolutus ab omni promissione et obligatione ex quacumque causa obligatus foret eidem Bonifatio per interventum Marini de Ursinis, apostolice sedis prothonotarij, seu per interventum Antonij de Columna, Salerni principis etc., ita quod tam ipse Honoratus a predictis promissionibus quam etiam idem princeps, si forte obligatus esset ipsi Bonifatio, sint penitus absoluti, dicteque obligationes sint omnino casse et a solutione per quinquenium facienda, de qua asseritur facta fuisse promissionem per principem ipsi Bonifatio pro Honorato; et quod ipse Bonifatius debeat restituere Honorato seu eius vassallis omnes bestias baccinas, guas detinet, ad vassallos Honorati pertinentes, exceptis dumtaxat sex baccis cum vitulis et sex iuvencis, quos pro se ipso Bonifatius retinere possit, exceptis etiam viginti octo bestijs baccinis, quas Bonifatius retineat pro cautione centum quinquaginta ducatorum aurj, sibi solvendorum per totum octavum diem septembris proxime futuri in huc modum, videlicet quia debeat Bonifatius ipsas bestias in manibus nobilis Antonii Zancato de Anagnia assingnare, cum condictione guod idem Antonius obligatus sit, casu quo per Honoratum non fieret solutio predicta in die VIIJ septembris seu antea de predictis centum quinquaginta ducatis, ipsas bestias per ipsum Antonium retinendas in manibus eiusdem Bonifatii remictere,liceatque Bonifatio pro viginti octo bestijs pro libito sue voluntatis disponere. Et omnia mandavit dictus comes arbitrator per partes observarj, ad penam in ipso compromisso contentam, presente ipso Bonifatio, presentibus etiam nobilibus dornino Stephano de Alatro, procuratoreo Honorati, et Antonio Zanchati predicto. Actum Ferenteni, in ecclesia Sanctorurn lohannis et Pauli: legum doctore domino Bartholomeo de Grassis de Supino, magistro Rogerio de Stella de Potentia, cive ferentinate, et Antonio Manniconso de Anagnia, cive Ferentenj testibus. Nicolaus Cicchi Gorij de Alatro imperialj auctoritate notarius. ST. indictionis
I
Aggiunta ín margínc dallo
stesso nolaío,
RECESTA CHARTARUM
c -t445. x.8 Roma
26t
.
404.
Breoe di Eugenío IV a Onorato III Caetaní: perchè non sí faccìa alcuna innooazíone nella raccolta di a danno del cardinale Giooannì Elerardi, commendatario del monastero di
frutti
Marmosolío.
Oigînalc. NeI 6)i del scc. XIX; XXXV, n. 10.
4rc, Cael., Prg, n, 404. sopra un oigínafio
oetso, segnatute
del
sec,
XVII:
P. p,, C. 2,
1.2| n. XI; n. X
(eonclto
Eugenius papa lllJ. Cum cardinalis tarentinus, episcopus penestrinus, monasterij Marmasoli, sibi commendati, possessionem ab ipso comrnendacionis principio accipi r fecisset, te et omnibus ad quos spectare potuisset consencientibus, et iam fructus bladorum percipi ac in domo monasterii intra castellum conservari fecisset; postea, adveniente vindemiarum tempore, innovacio in possessione et colligendis uvis per familiarem et nuncium electi tarentinj facta fuit. Et, cum nos tibi scripsissemus, tu illico cardinalem in possessionem reposuisti; exinde, sicut a predicto cardinale nuper intelleximus, in possessione dictorum fructuum iam collectorum ac perceptione vinj innovacio a predicto familiarj, te aut consentiente aut minus quam debueris resistente. De qua remirati sumus, cum non debueris, post datum huiusmodi, possessionem nedum
aliquid innovare sed aliqualiter tollerare, quod subditi, QUos gubernas, aut alius
innovacionern 2 presertim nisi prout ex nostra curia et ab ipsius oficialibus habeas in mandatis. Quare mandamus tibi ut restituas et a dicto familiari electi tarentini ac a subditis, quos gubernas, restitui facias
in eum statum in quo
fuerunt prius quam a dicto electi nuncio aliquid fuerit innovatum. Nam partes super ipsa re contendentes intervenerit, hic apud nos in curia fine si aliquid alteracionis inter debito terminabitur. Datum Rorne apud Sanctum Petrum, sub anulo nostro secreto, VIIJ die octobris M.ccccXLVo, pontificatus nostri anno quintodecimo. (Nel margine infaiore, a datra): Blondus; (ncl 3 oerso).' Dilecto filio nobili viro Honorato Gaietano. Sig. omnia
t Eta slato
c
scrr'tlo accepti, pol
fu
conetto acsipi
2
Omesso /orse
faciant
3 RcsJano ttaccc dí ceta îossa,
857.
-1445. XI . 12.
e Onorato III Caetaní e i Frc AIto Conti e i oassalli dí Montelanico, da una col patto che questi ultímí a concordia, addioiene si e dall'altra, di Bassiano, oassalli Sermonela parte,
Valmontone
paghino
500 ducatí d'oro ai primi,
dí Alfonso
I
danneggiatí dalla scoÍrcîia
fatta
contro
loro dalle
gentí d'arme
d'Aragona.
Arc. Caet., Prg. 857. Oúgínale. NeI oeto segnalure, del scc. XVII: n. 4 (conelto C.7, Í. p., n. 4; del sec. XIX: XXXV, n. 36.
toPÍa un
oiginaio3)t P.
2,
Anno M"ccccXLVo, pontificatus Eugenij pape IIIJ anno XV, die mensis novembris XIJ, indicAltus de Comite, sacri hospitij magister, dominus castri Vallismontonis, Montislanici etc., habitatorum et incolarum castri Montislanici, vaxallorum suorum, pro s€, Pehus Carrotij et Cola Antonij Cole de castro Montislanici, duo de principalibus infrascripta dampna paxis, pro se ipsis ac nomine tione
VIIJ.
omnium aliorum hominum dicti castri infrascripta dampna paxorum, pro quibus absentibus prefatus dominus
ac Petrus et Cola de rati habitione, in solidum, promiserunt, ex una parte: et lacobus Gilij, notarius Antonius Petri et Iacobus Colelli de Sermineto, procuratores, yconomi et numptij Honorati Gaytairi, domini castrorum Sermineti, Baxiani etc., habentes mandatum, scriptum manu Nicolai Nardi Luce de Scriniarijs de Sermineto notarii, ex parte altera: cupientes lites, controversias et questiones, dudum exortas et vigentes inter Altum et nonnullos vaxallos suos castri Montislanici, et Honoratum et nonnullos vaxallos suos de caskis Sermineti et Baxiaai, occasione unius currerie, captivationis et depredationis facte contra homines et personas eorundem vaxallorum Alti de casho Montislauici, tam in personis
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
262
hominum quam animaliurn et aliorum bonorum per inimicos tunc ecclesie, stipendiarios, subditos et sequaces regis Aragonum etc., quibus cunerie, depredationibus et captivationibus dicebatur pro parte Alti et vaxallorum suorum interfuisse nonnullos vaxallos Honorati de castris Sermineti et Baxiani et per Honoratum negabatur; super quibus litibus inter easdem partes extitit diutius in conpromissario iudicio agitatum coram legum doctoribus domino Andrea de Sancta Cruce et lohanne de Tibure, advocatis concistorialibus, et per eosdem fuit lata sententia contra Fanfonem et Nardum Minutillurn de Sermineto et Antonium lannini de Baxiano, qui currerie, depredationibus et captivationibus interfuisse dicebantur, ac etiam contra Honoratum, prout in sententia declaratur, scripta manu notarij Mariani Rentij Civere de Urbe; et ab ea sententia, per modum contradictionis, per Honoratum extitit appellatum seu verius petita reductio ad arbitrium boni viri coram ordinario iudice 'appellationunn ac capitaneo romani populi, tunc in officio presidente, ea appellatione seu petitione reductionis proposita, papa causam ipsam, proposita supplicatione pro parte Alti, conmisit cognoscendam et terminandam Bartholomeo de Bonitis de Urbeveteri, camere apostolice auditori, qui sententiam tulit contra Honoratum et vaxallos suos, condepnando eos pro restitutione dampnorum et expensarum paxarum per vaxallos Alti, tam pro dampnis quam pro pena in compromisso apposita et expensis, prout in ipsa sententia dicitur contineri, scripta rnanu notarii Iohannis de Castello prefati auditoris notarii; ad finalem concordiam devenerunt, videlicet quod lacobus Gilij, notarius Antonius et lacobus Colelli, procuratores, promiserunt quod Honoratus pro satisfatione et restitutione omnium predictarum rerum et quantitatum supra narratarum solvet in usuali moneta Alto suisque vaxallis de Montelanico ducatos auri quingentos infra terminos infrascriptos, videlicet ducentos hinc ad festum Nativitatis Domini venturum et ducatos alios ducentos hinc et per totum mensem maii proxime venturi et residuos alios centum per totum mensem octubris proxime venturi, sine requisitione fienda per Altum et suos vaxallos; et quod curabunt quod Honoratus omnia per eos promissa rati6cabit et de ratificatione, infra terminum octo dierum futurorum a die presentis celebrati conhactus, fieri faciet instru' mentum ad sensum Alti, suorum vaxallorum aut eorum numptij ; hoc etiam inter eosdem convento quod Iacobus, notarius Antonius et lacobus Colelli promiserunt se curaturos quod cum consensu Honorati sex viri ydonei, Iocupletes et de principalibus et dignioribus cashi Serrnineti, approbandi pro parte Alti aut sui numptij, se obligabunt in solidum pro observantia predictorum prornissorum, ita quod, si Honoratus in prefata solutione et in dictis terminis cessaverit aut recusaverit, teneantur ipsi sex viri ad solutionem quingentorum ducatorum in terminis prelibatis: et, si pro parte Honorati et sex virorum eligendorum cessaturn seu recusatum fuerit, convenerunt quod tunc liceat Alto, per se et suos subditos et vaxallos, amicos, fautores, complices et sequaces, suis uti iuribus cum armis vel sine et capere de bonis hominum castrorum Sermineti et Baxiani et dicti Honorati usque ad quantitatem summe, ad quam Honoratus seu vaxalli condempnati fuisse reperirentur in sententijs latis, sine reclamatione fienda per Altum et sine aditione alicuius iudicis conpetentis ac sine iuxu et auctoritate pretoris. Necnon Altus, suo nomine et vice Petri Carrotij et Cole Antonij Cole et omnium aliorum hominum castri Montislanici, darnpna paxorum, promisit lacobo Gilij, notario Antonio et Iacobo Colelli quod ipse et vaxalli sui de castro predicto ulterius non petent pro dictis darnpnis et expensis, curreriis seu captivationibus, quamquam maiora dampna paxi fuerint excedentia valorem guingentorum ducatorum, quibus voluit esse contentus et de residuis dampnis atque de omni parte pene sibi exigende a prefato Honorato, vigore condampnationum predictarum, ac de omni pena in qua Honoratum incurrisse diceretur, pretextu sententie pacis, late per olim cardi' nalem de Ursinis inter ipsos magnificos dominos vel suos antecessores, de qua patet instrumentum, si t allegaretur, predictam pacem fractam fuisse per Honoratum, in casu quo predicta observata fuerint per Honoratum, alias ornnia iura eidern Alto et vaxallis suis remaneant illesa. Et nichiloncinus dicte partes, pro se suisque heredibus et successoribus, promiserunt omnia observare, sub pena duorum milium ducatorum auri, applicandorum pro medietate camere apostolice et pro alia medietate parti observanti. Actum in castro Vallismontonis, in camera inferiori domorum prefati Alti: nobilibus Stephaao Ciccarelli de Comite, Nicolao de Stiilis et Palutio Vertecchie, de castro Vallisrnontonis testibus. Gregorius magistri Nicolai de Signia imperiali auctoritate notarius. M.
I
Amecso
/orse non
REGESTA CHARTARUM
c -t445. XII. Napoli
-
como
see.
3
.
263
1806.
I d'Aragona, col quale aì fratelli Onorcto II, conte di Fondi, Gía' c Colantonío Gaetani rilascía quietanza di qualsíasi imposta regia síno a tulto I'anno decorso.
Prioilegío di Alfonso
Arc. Caet,, Prg. n. 1806. Oigínalc. NeI oerso nota del sec. XV: XVII: n. 5; P. 4, C.6,fa* 6i del sec. XIX: XLl, n. 28.
Privilegium regis Alfonsi; segnature,
d.el
ALFoNsus, rex Aragonurn, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Acthenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, universis presentes quietancie literas inspecturis. Princeps in solio ... Habentes memorie complurirna servicia nobis prestita per Honoratum Gayetanum, Fundorum et Murconi comitem, regnique huius logothetam et prothonotarium, Iacobum Gayetanum, militem, eius hatrem, ac Antonium Gayetanum, ipsorum fratrem consanguineum, collateralem consiliariumque, fideles nobis dilectos, presertim in amprisia felici regni huius, in qua nos iuvarunt usque ad illius votivum obtentum et conclusionem, et insuper in rolucionibus collectarum ordinariarum et eciam victorie pacis maritagiorumque filiarum nostrarum et adohe ac aliarum fiscalium funcionum, in quibus sic pronti filerunt quod nihil ab eis nec ipsorum terris seu vassallis per totum preteriturn annum, octave indiccionis, haberi restat neque exigere curie nostre; volentes erga eosdem amore reciproco benigniter nos habere ut, ne forte in futurum inmemores, oftciales aut successores nostri prefatos comitem Iacobum et Anthoniurn Gayietanum seu eius successores aut vassallos aliquatenus molestent; reputantes nos a predictis Honorato, Iacobo et Anthonio paccatum integreque solutum, necnon ab omnibus civitatibus, terris, castris hominibusque, vassallis et habitatoribus ipsarum a 'toto retro tempore et usque ac per totum annum octave indiccionis, proxime preteritum, de omnibus fiscalibus funcionibus et imposicionibus, per nos seu offciales noshos in regno nostro Sicilie impositis, et signanter de collectis ordinarijs, pecunia salis, coìlectis maritagij filiarum nostrarum, collecte coronacionis, adohe ac matrimonij frlij nostri Fferdinandi de Aragonia, ducis Calabrie, per nos et heredes nostros, imperpetuum, eosdem Honoratum Gayetanum, Ffundorum et Murconi comitem, Iacobum et Anthonium Gayetanum ac omnes ipsorum vassallos civitatumque, tetrarunn, castrorum et locorum suorum habitatores, ipsorumque heredes, tam a posicione et peticione racionis et compoti per eos nobis et nostre curie seu heredibus nostris seu in nostra vel filiorum camera Sumarie de premissis omnibus amplius ullo unquam tempore reddende, quam ab iterata solucione quantitatum pecuniarum predictarum, et ab omni nexu ac obbligacionis onere, quibus aparerent et essent nobis et nostre curie pro tempore obligati, absolvimus ac perpetuo quietamus; sic quod predicti Honoratus, Iacobus et Anthonius ac eorum vassalli et successores non possint imperpetuum, pro retroactis temporibus ac per totum annum octave indiccionis molestari, sed semper sint liberati et quietati; cum rescripta principum vicem legis obtineant, nosque huiusmodi quietancie licteras vicem legis obtinere velimus, quibuscumque legibus et mandatis et precipue ordinacione ipsius nostre curie de computando primo in camera nosha Sumarie et deinde finaliter in archivo nostro coram magishis racionalibus, qui inibi exequi debent noshe finalis quietancie apodixam, iuxta nostre curie ritum, guas et que, si presentibus obsisterent, tollimus, non obstantibus' Mandantes prefato carissimo filio primogenito et locumtenenti generali ac, Post nostros felices dies, in regno Sicilie Fururn regi et successori nostro, Fferdinando de Aragonia, duci Calabrie etc., sub nostre benedic-
"it " obtentu, ceterisque nostris in regno successoribus dicimus, magnoque regni eiusdem camerario cionis eiusque locumtenenti et presidentibus camere nostre Sumarie ceterisque officialibus nostris damus in mandatis quatenus, forma huiusmodi guietancie per eos actenta, illam et contenta in ea observent et observari faciant, et contrarium non faciant, si habent gratiam nostram caram et indignacionem cupiunt non subire. In quorum testimonium presentes fieri et magno rnaiestatis nostre sigillo inpendenti iussimus communiri. Datum in casho novo Neapolis, die tercio mensis decembris, nome indiccionis, anno a Nativitate millesimo quadringentesimo guadragesimo quinto, regnorum nostrorum huius regni citra Farum Sicilie anno
undecimo. Rex{ Alfonsusr. Sig.' (NcImargíneinferíore,asinistra): Sig.3; Dominusrexmandavit michi Arnaldo Fonolleda et viderunt comes Lau[re]ti magnus camerarius et M. Pujades, miles, consiliarius et generalir thesaurarius, p.; nichil solvat pro iure sigilli guia prothonotarius; vidit thesaurarius generalis; (a iÌestta): F. magister Sumarie ; (sulla plica) : IIIJ. Regisnata in cancellaria penes
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
264
cancellarium; videat thesaurarius ()); (nel uerso): Lictera absolucionis et quietacionis omnium singularum collectarum ac fiscalium funcionum inpositarum et inpositorum per regiam maiestatem retrohactis temporibus in terris locis dominj comitis Fundorum etc. I Autografa Frammento, ín cera rcssa, '
appeso
alla plica
con nastrino seftco, tosso
e gíallo. 3
Impronta,
ln
ceta
rc*ra, dí due sígíIlí, uno rclonào e uno rettangolare.
c-1445. XII.25.
1168.
-" Il rettorc dí S. Bartolomeo all'lsola a Onorato III Caelani rilascia quietanza dì d'orc, doúutì per íl censo delle case di proprietà di detta chieso.
[Ronal
Arc. Caet,, ín hg. n.
I168.
Mccccxlu
tre ducatt
Orlginalc,
2.
1,
pontificatus Eugenij pape quarti, in die Natalis Ego presbiter Antonius de Aversa, rector ecclesie Sanctj Bartholomei, confiteor recepisse ab Antonio de ludicibus pro parte domini Honorati [domini Sermineti], pro censu seu responsione domorum, positarum in proprietate prefate ecclesie et in platea, ad respondendum omni anno predicte ecclesie in capite annj, ducatos tres, et ad cautelam hanc apodixam feci et manu propria. Ego presbiter Antonius ut supra ad frdem.
Anno Dominj
I
Secondo
lo
stík della Natîoílà conísponde
aI 1445.
2 In die Natalis cggÍunlo con úchíamo,
c -1446.III. 26. Gaeta
LXIV - 38.
Tíno Calogino " de Abbate " e iI figlio suo naturale Antonìo Calogíno " de Abbate ,, P€r resto del mutuo contratto con Agnesella Caetani, cedono al nipote ed erede dì questa, Onorato II Gaetani, conte di Fondi, Ia casa posta nella parrocchia di S. Maria u Impensulis ,, e metà della saponetía e della oigna sítuata nelle MoIe di Gaeto.
íI-
Arc. CoI., hg. LXIV, n.3B (Arc.
Caet.,
fotogt,, B.
IV, n.9l),
Oúgínale, con sottoscizloni aulogafe,
Anno Nativitatis millesimo guadrigentesimo quadragesimo sexto, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Su'dinie, Corsice, comite Barchinone, duce Actenarum et Neupatrie ac etiam comite Rossilionis et Cerritanie, regnorum citra Farum anno duodecimo, die vicesimo sexto mensis marcij, none indictionis, Gaiete. Nos Antonellus Guarnera, civis et habitator Gaiete, ad contractus iudex, Iacobus Sancti Iohannis de Gaieta, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod, constitutis in presentia nostra Honorato Gaytano, Fundorum et Murchonj comite, logotheta et prothonotario regnj Sicilie etc., herede universalj ex testamento condam Agnesselle Gaytane, olim ziane sue, agente tam proprio nomine et Pro se ac suis heredibus et successoribus quam hereditario nomine, ex parte una, et Tino Calogino dicto de Abbate de Gaieta, agente pro se et suis heredibus et successoribus ac nomine Antonii Calogini dicti Antonii de Abbate, filij suj naturalis, pro guo de rato promisit, ex parte altera: partes ipse exposuerunt quod olim Agnessella pro uncijs ducentis sex et tarenis viginti, quas et quos recipere debebat a dicto Tino ex causa mutuj, cepit possessionem casamenti ipsius Tini, positi in Gaieta, in parrocchia ecclesie Sancte Marie Impensulis de Gaieta, iuxta casamentum domini Honufrij de Vio, legum doctoris, de Gaieta, Angeli et Francisci de Vico, fratrum suorum, ab una parte, ab alia iuxta domos lacobi Forte de Gaieta, ab alia palte iuxta viam publicam indegue casautentum habet introytum et exitum suum; cum omnibus membris et consistentijs dicti casamenti pro uncijs cenctum quinquaginta; et medietatem saponerie, site in suburbio Gaiete, per hos fines: ab una parte iuxta saponeriam ac orticellum heredum condam Bonihominis Campellonj de Gaieta, ab alia parte iuxta apothecam ecclesie Sancti Francisci de Gaieta, ordinis minorum, ab alia parte iuxta viam publicam, pro uncijs sexdecim et tarenis viginti; ac vinee ipsius Tinj, site in Molis Gaiete, ab una parte iuxta .". lshannis de Abbate, ab alia parte iuxta rem Petrj Boctarj mercatoris r de Gateta, iuxta viam publicam, pro uncijs sexdecim et tarenis viginti de gilliatis; que bona fuerunt Agnesselle adiudicata per curiam capitanej civitatis Gaiete, vigore captionis
REGESTA CHARTARUT\I facte per Agnessellam de dictis bonis; et ipsa Agnessella, dum vixit, possedit, fructus, redditus et proventus percipiendo ex eisdem pro uncijs cenctum octuaginta tribus et tarenis decem; et de inde Agnessella suum testamentum condidit, in quo heredem sibi instituit universalem dictum comitem, nepotem suum, et extitit vita functa, superstite sibi dicto comite, prothonotario, herede in omnibus bonis suis et precipue in dictis bonis captis, que fuerunt dicti Tinj, et in iure et actione consequendj residuum usque in summam dictarum unciarum ducentarum sex et tarenorum viginti, et hereditatem Agnesselle adivit. Dictus comes et prothonotarius, heres testamentarius, volens agere gratiose cum Tino et Antonio eius filio, expectavit eos per annum et ultra, paratus bona ipsa Tino et Antonio relapsare si solvissent pecuniam ipsi comiti, tamquam heredi ex testamento condam Agnesselle, et quia Tinus et Antonius non intendunt dicta bona capta et adiudicata Agnesselle recuperare, set volunt ut comes ipsis bonis utifruatur pro dictis uncijs cenctum octuaginta tribus et tarenis decem de gilliatis: Tinus cessit et renuntiavit dicto comiti et prothonotario, recipienti pro se et suis heredibus et successoribus, omne ius omnemque actionem, ipsis Tino et Antonio conpetentem et qompetituram super dicto casamento, saponeria et vinea, profitens dictum comitem et prothonotarium heredem possidere dicta bona pro dictis uncijs cenctum octuaginta tribus et tarenis decem. Promisit Tinus et se suosque heredes et successores obligavit, sub ypotheca et obligatione bonorum suorum, Honorato comiti ullo tempore, imperpetuum, eidem comiti aut heredibus et successoribus aut futuris dominis dictarum rerum litern non inferre aut inferenti assistere, quin ymmo bona ipsa defendere et disbrigare, in solidum, ac eidem comiti de omni vitio et evictione teneri, preterquam a certo annuo redditu sive censu, sub quo dicta saponeria tenetur ab ecclesia Sancti Silvignani Gaietani 2, qui census incubat de cetero dicto comiti et eius heredibus et successoribus, et omnia observare, sub pena unciarum auri guinquaginta, applicanda pro medietate curie coram qua reclamatio fieret et medietate dicto comiti aut eius heredibus et successoribus. Ad dicti comitis et eius heredum et successoruÍr cautelam factum est presens instrumentum, scriptum per manus mej predicti notarij, tam nostrum iudicis quam testium subscriptionibus roboratum. ST. ffi Antonellus Guarnerius de Gayeta ad contractus iudes. S Francischo Gactula de Gaita dicto Castellano testi sum. S Angelus Papa de Gayeta testis. ffi Presbiter Franciscus de Petrucio prior ecclesie Sancti Thome de Gayeta testis. S Petrus Arella de Gayeta testis. ffi Iacobus Sancti Iohannis de Gaieta per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius. Literati: iudex, Antonellus Guarnera de Trayecto, civis gaietanus I testes, Antonius Tutii de Daino, Petrucius de Sopnino, Franciscus Gactula Castellanus, Angelus Papa, presbiter Franciscus Longus, Colecta Cellamoris, notarius Thomasius de Placza de ltro, Petrus Arella, de Gaieta.
t Abbr, mercator
c -1446.IV.
2 Abbr, gaietan
xx
5.
-89.
Gaetaní, conte dei Fondi, in odío del parente (pronípote) Onoruto III Caetaní, fittízíamente al nÍpote Francesco Caetani di Maenza ogni díritto eredílafio su Sermoneta e sugli altri beni aoití nella Maríttimo.
Sonníno
cede
Onorato
II
Arc, CoI., Ptg. XX, n. 89 (Atc.
Caet.,
fologt,, B.
IV, n. 92).
Otígínale, con soltoscúzíoní autogafe.
Anno millesimo quatricentesimo quatrigesimo sexto, pontificatus Eugenij pape quarti anno sextodecimo, indictionis none, mensis aprilis die quinto. Franciscus Gaytanus etc., agens pro se suisque heredibus, ex parte una, et Honoratus Gaytanus, miles, Fundorum, et Murconj comes, logotheta et prothonotarius regnj Sicilie etc., agens pro se suisque heredibus et successoribus, ex parte altera, asseruerunt, paulo ante presentem celebraturn contractum, dictum comitem, tamquam frlium et heredem universalem condam Christofarj Gaytanj, Fundorum comitis, logothete et prothonotarif regnj Sicilie, ac heredem ex testamento condam Annesselle Gaytane etc., donasse eidem Francisco, recipienti pro se et suis heredibus et successoribus, omnia iura omnesque actiones, ipsi Honorato Fundorum comiti conpetentes et conpetentia, super terra Sermineti, casho Bassianj, castro Nimphe, castro Normarum, Cisterne, Sancti Donati, Tiberie et Castrj Vetulj et omnibus aliis tenis, locis et castris provincie Maritime, vassallis et vassallorum iuribus dictarum terrarum, cashorum et locorum, aquis aquarumque discursibus, campis, terris, silvis, nemoribus, pratis, pascuis, iardenis, vineis, montibus, planis, collibus, iuribus, iuriq' tv,34
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
266
dictionibus, baiulationibus, banco iustitie, molendinis et alijs iuribus et iurisdictionibus, ad ipsum cornitem spectantibus tam hereditarijs nominibus quorum supra quam ex causis, iuribus et rationibus alijs, prout in instrumento confecto presenti die per manus notarij Gregorij Mancinj de Sompneno hec et alia continentur; et volens Franciscus erla ipsum Honoratum bonam fidem agnoscere, ad interrogationem dicti Honorati, confessus fuit dictam donationem per ipsum Honoratum eidem Francisco esse factam fictitie et simulate, set dumtassat Honoratus fecit donationem ipsam verbo solum non facto, ut ipse Franciscus posset, vigore dicte donationis simulate, questionem et causam movere contra Honoratum Gaytantlm, filium condam lacobi Gaytanj, hodiosum ipsis Francisco et comiti, super dicta terra Sermineti, Bassianj, Nimphe, Normarum, Tiberie, Cisterne, Castrj Vetulj'et Sancti Donati et alijs iuribus et iurisdictionibus supradictis, et ipsum inpetere in iudicio et extra, tamquam hodiosum ipsorum Francisci et comitis; et propterea Franciscus convenit dicto Honorato semper fateri dictam donationem non vere fore factam set simulate et fictitie, ipsaque donatione seu instrumento donationis preter et contra volumptatem dicti comitis non uti, set faterj veritatem, videlicet donationem ipsam non pure, simpliciter et bona fide procexisse a dicto comite, set fictitie et simulate ex causa predicta, ipsamque donationem, taliter qualiter factam, ad omnem requisitionem dicti Honorati comitis seu eius heredurn et successorum, annullare et ex nunc pro irrita haberj mandavit: ipsumque instrumentum donationis, ad omnem reguisitionem dicti Honorati comitis seu eius heredum et successorum, eidem comiti vel eius heredibus et successoribus pro irrito et inanj assignare in manibus dicti comitis vel eius heredum et successorum, ad omnem ipsius Honorati comitis vel eius heredum et successorum requisitionem; et nullo unquam tempore pretendere dictam assertam donationem, vigore dicti instrumenti, fore et esse sibi pure et simpliciter factam, set haberj ac si et prout unguam ullo tempore esset facta vel facta simulate et frctitie; et, ex causa iam dicta, videlicet ut dominum Honoratum turbare et inguietare posset super tenuta et possessione, licet indebita, quam possidet, iurium et actionum predictorum, ad ipsum Honoratum comitem spectantium hereditarijs nominibus quibus supra; et semper hic et ubique faterj dicta iura et actiones sibi cessas et donatas ad ipsum comitem Honoraturn eiusque heredes et successores spectare et pertinere de iure, ipso instrumento donationis ipsi Francisco hodie facto per ipsum Honoratum comitem non obstante, cum ipsa donatio processit non vere et bona fide, set simulate et fictitie et ex causa iam dicta: et si contingat Franciscum aut eius heredes et successores, vigore instrumenti asserte donationis, acquirere seu adipisci aliqua iura et actiones ex iuribus et actionibus sibi donatis super dicta terra Sermineti et alijs tenis, castris et locis, eadern iura et actiones consecutas et acquisitas promisit eidem comiti dare et restituere ipsi Honorato comiti vel eius heredibus et successoribus cum fructibus inde perceptis, ad omnem requisitionem; omnia in presenti instrumento contenta promisit Franciscus et se suosgue heredes et successores obligavit, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum, observare, sub pena ducatorum aurj decem milium, a Francisco et eius heredibus et successoribus esolvenda (!) et applicanda pro medietate curie coram qua reclamatio fieret et medietate Honorato comiti et eius heredibus et successoribus; cum refectione dampnorum, expensarum et interesse. Ad Honorati comitis cautelam eiusque heredum et successorum factum est eidem Honorato presens instrumentum, quod fuit actum et publicatum in castro Sopnenj, in domibus magnificorum Petrutij
et lacobi de Sopneno, sitis prope ecclesiam Sancti Angelj et prope tunim dicti
: nobilibus Georgio de Alatro legum doctore, domino lacobo Marenj de Monteregalj legum doctore, Petrutio dominj Honorati de Sompneno, abate Paulo Caytano, notario lacobello Sancti Iohannis de castrj
I Gayeta, Colecta de Cellamoris, notario Benedicto de Balsamo de Pedemonte, Iohanne Antonij Nicolai
iudicis lohannis et lacobello magistrj Antonij, de Fundis, et notario Gregorio Mancinj de Sopneno testibus. Leonardus lohannis Nicolai Benedicti de castro Magentie inperialj auctoritate notarius. ST. ' Franciscus Gaytanus manu propria affidem. Georgius de Alatro legum doctor vicecomes comitatus Fundorum testis. Iacobus Marinj de Fundis. ffi Colecta de Cellamoris. Paulus Gaitanus. Petrus notarij Bellj de Pipernis. S Notarius lacobellus Sancti Iohannis de Gaieta. $ Iohan2 nes Antonii Nicolai iudicis lohannis. ffi lacobus magistri Antonij de Fundis. I NeIl íntetlíneo. 2
Seguíoa
Ia parola pacu, poí cancellala.
REGESTA CHARTARUM
c-1446.IV.25 Segni
267
2533.
AIto Contí, maestro del saqo ospizio, nomina Paluzío di Renzo -oendere la dodícesima parte di Císterna a Onoralo III Caetaní. Arc. Caet,, ín Prg. n. 253j. OfigÌnale, scrÍtto príma dt C- 1446.1V.27.
Vertecchia suo procuratoìre a
Anno millesimo guatricentesimo quatragesimo sexto, pontificatus Eugenij pape IIIJ anno XVJ, indictione VIIIJ, mensis aprilis die XXV. Altus de Comite, sacri hospitij magister, natus condam lldebrandini de Comite, confisus de fide Palutij Rentij Vertecchie de castro Vallismontoni, sui vaxalli, ordinavit eius procuratorem dictum Palutium Rentij Vertecchie, absentem, ad se transferendum coram Honorato Gaytano, nato condam Iacobi Gaytani, ad castrum Sermineti vel ubicumque eum reperire contingerit, et eidem Honorato, pro se et suis heredibus et successoribus, in perpetuum, nomine ipsius
Alti,
vendendum videlicet sextam partem medietatis castri <Ìiruti Cisterne et sui territorij, in qua
medietatis parte positum est fortellitium ipsius Cisterne, iunctam pro indivisa cum alijs quinque partibus quas tenet prefatus Honoratus: que medietatis pars posita est in provincia Maritime, iuxta aliam medietatem divisam prefati Honorati et iuxta territorium Tiberie, iuxta territorium Turricule, iuxta territorium Castelli Veteris et iuxta territorium Nimphe; que sexta pars medietatis Cisterne prefato Alto conpetit et ad eum pervenit vigore successionis ex testamento olim nobilis Iacobi Rose de Terracena; ac etiam concedendum omne aliud ius quod Alto competit, et cum omnibus iuribus, pertinentijs et adiacentijs, spectantibus ad predictas res, et cum mero et mixto imperio et omnimoda iurisdictione et potestate; pro precio prout eidem Palutio procuratori visum fuerit et se cum Honorato poterit convenire; et generaliter ad omnia faciendum et ministrandum que ipsemet constituens facere posset in predictis si personaliter interesset, dans plenam potestatem et administrationem, relevans procuratorem ab omni onere satisdationis et de iudicio sisti et iudicato solvendo; et promictens Altus se ratum habere perpetuo quicquid per dictum suum,procuratorem factum fuerit, sub ypoteca et obligationeomniumbonorumsuorum, subpena quingentorum ducatorum auri, applicanda pro medietate curie ad guam fuerit proclamatum et pro alia medietate parti ; rogansque. me notarium ut de predictis publicum conficerem inshumentum. Actum Signie, in via publica, iuxta domum Antonij Butij Mellis de Signia: magistro Antonio de Signia artium et medecine doctore, Marco de Tarullis iurisperito, magistro Macteo cirurgico, Paulo magistri Mactei et notario Cicchi Nutij, omnibus de Signia testibus. [Gregorius magistri Nicolai de Signia inperialj auctoritate notarius].
c-t446.IV.26. Capua
-
xxl-4 ,2844.
Francesco d'Aquino, conte dí Loreto
Gaetaní, conte
e
Sabiano, con Ia oendíta di Aloígnano fatta a Onorato II proooìsione annua di 80 ducati deí focolari di
di Fondi, dichiara di cedergli la
detto castello Arc. Col., Ptg. XXI, n. 4 (Arc. Caet., fotogt,, B. XI, n. 295). Ofigínale, con sottoscrízíonÍ aulogrcfe, Atc. Cact., Prg, n. 2844. Copía, autenllcata col seguente atlo: $ Anno a Nativitate millesimo quatricentesimo nonogesimo septimo, regnante Federico de Aragonia, rege Sicilie, Ierusalem et Ungarie, regnorum anno primo, die vicesimoquarto mensis apriljs, quintedecime indictionis, apud castrum Albignanj, prope in arce terre Albignani. Nos Antonius Mactej de Zuccio de eodem c*tro, ad vitam et ad contractus licteratus iudex, Agostinus Rotundus de Castello Saxe, r per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes licterati, videlicet dompnus Petrus de Antonello, archipresbiter castri predicti, dompnus Capuanus de Antonello, dompnus Paulus Ancel, locte, Altobellus iudicis lacobj, de eodem castro, Petrucius de Philippo, Bellardinus de Philippo et Frabicius de Philippo, de Pedimonto, decluamus quod Ioannina de lo Balczo, tutrix et balia ac mater Marczj (!) Antonij Clavellj, utilis dominj cutri Albignanj, asseruit velle instrumenta, que habet de castro Albignanj, transuptarj facere, ut fidem faciant prout originalia; exibuit instrumentum superadicionis ducentorum ducatorum emptionj facte de catro Albignanj per comitem Fundorum ab ercellenti comite Lauretj, confectum manu notarii Herrici Messere (l) de Capua, omni suspicione carens, tenor cuius talis est ... Quo imtrumento eribito, fuimus pro parte dicte Iohauniae tutricis requisiti ut dictum instrumenhrm hassumptare deberemw; nos opiavimus et tramsumptavinm. Ad eutelm dicte tutricis suorumque heredum et successorum hoc trmuptus (!) imtrumentum factum st per malui mey notarij, nostrum iudicis et testium subscripcionibus roboratum, ST. $ Artoaire Macthey de Czucio iudex. S. S Dompnus Petrug de Antoncllo archipresbiter castrj Albinianj tertis. l[ Domrua Capuaus tctis. $ Domnus Paulus de l.aacellocto testis. $ Petruczius de Philippo
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
268
de Pedimonte testis. S Belardinus de Filippo testis. lS Frabizus Fnippo (l) testi sum. Nel oetso nota sincrona: lnstrumentum ducentorum (t) ducatorum superaditorum pro empcione castri Albignianj,1497i segnature, del sec. XVII: n. I (corctto sopta unotígínarío 2);P.4, C. ó, fas. 3; ilel sec. XIX: XLIII, n.65,
ffi Anno a Nativitate millesimo quadringentesimo quatragesimo sexto, regnante Alfonso, Aragonum, Hungarie, Ierusalem et Scicilie citra et ultra Farum, Corsice, Sardinie, Valencie, Maioricarum rege, Actenarum duce, Neopatrie comite, Balchione (!) ac etiam comite Rissilionis (!) et Cerretanie, regnorum die Martis vicesimo sexto mensis aprelis, none indictionis, Capue. Nos Andreas Mefie de Capua, per regnum Scicilie ad contractus iudex, Herricus Meffe de civitate Capue, per totam provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate notarius, et infrascripti literati testes, videlicet dominus Loisius de Capua, dominus Antonius lohannis de Aquino, dominus Baptista de Caramanico, milites, Stephanus Ruti de Capua, Cardus de Cortona, notarius tracobus Cossa de Arpino et Magnus Iohannis Antonij Cole iudicis Iohannis de Fundis, notum facimus quod, existentibus nobis ante presenciam Francisci de Aquino, militis, Laureti et Satriani comitis ac regni Scicilie comitis (l) camerarij etc.: prefatus comes, agens pro se et suis heredibus et successoribus, ex una parte, et notarius lacobellus Sancti Iohannis de Gaieta, habitator civitatis Fundorum, procurator Honorati Gaitanj, comitis Fundorum et regni Scicilie citra Farum logotethe et prothonotarij, de cuius procuracione Iacobellus frdem fecit per instrumentum, agens pro ipso comite Fundorum et suis legitimis heredibus, ex parte altera: prefatus comes Laureti asseruit guod olim, habito tractatu et convencione cum comite Fundorum de vendendo sibi castrum Albinianj, situm in provincia Terrelaboris, cum fortellicio ibidem firmato et constructo, et cum hominibus, vaxallis, redditibus, iuribus et pertinentijs suis omnibus; et inter alia fuit conventum inter ipsos quod comes Laureti vendebat comiti Fundorum dictum castrum cum annua provisione focularium dicti castri, assendentium ad summam ducatorum octuaginta in carlenis, per dictum regem comiti Laureti concesse; verum quod, tempore vendicionis facte per comitem Laureti de dicto castro prefato procuratori, ex oblivione non fuit declaratum quod in vendicione includerentur.et consisterent dicti ducati octuaginta de annua provisione dictorum focularium; propterea comes Laureti, pro illo precio, per procuratorem soluto pro dicto castro, sicut in instrumento per manus mei notarii facto de vendicione castri predicti, annuam provisionem ducatoruna octuaginta pro focularibus dicti castri vendidit ac per fustem assignavit dicto procuratori, dictamque annuam provisionem voluit quod includatur in vendicione castri Albinianj, ad plenum dominium, possexionem et potestatem, una cum castro Albinianj, ipsius comitis Fundorum et suorum legitimorum heredum; cum pacto exprésso quod, si per dictam regiam maiestatem vel eius curiam dicta annua provisio foret et esset dicto comiti et suis legitimis heredibus inpedita et elevata, quod ipse comes et eius legitimi heredes non posset seu possent annuam provisionem, durante sibi et eis dominio castri Albinianj, consequj et habere, quod in Cicto casu venditor teneatur de suo proprio solvere comiti Fundorum et suis legitimis heredibus omni anno, in terminis et pagis consuetis, durante dominio dicti castri, annuam provisionem ducatorum octuaginta; cum refeccione dapnorum, interesse et expensarum; cum potestate traddita per comitem Laureti dicto procuratori ac eidem comiti Fundorum et suis legitimis heredibus quod, in casu predicto, liceat comiti Fundorum et suis legitimis heredibus habere recursum et manus inieccionem ad omnia bona comitis Laureti et eius heredum et successorum, ad penam unciarum auri centum, medietate regie curie applicanda aut curie ubi facta fuerit reclamacio, medietate comiti Fundorum et suis legitimis heredibus persolvenda. Comes Laureti procuratori comitis Fundorum prestitit iuramentum in quadam sala superiori domorum ipsius comitis Laureti, que fuerunt lohannis de Amato de Capua dicti Zannuti, sitarum Capue, in parrochia ecclesie Sancti Nazarij, iuxta vias publicas. Hoc scriptum ad cautelam comitis Fundorum et suorum heredum scripsi ego Herricus notarius. ST. * Andreas iudex. S. ffi Antonius lohannis de Aquino miles testis. S Stephanus Ruti testis. ffi Mannus lohannis Antoniy de Panemuudis testis. anno duodecimo,
I
Abhr. Sax; Sassa, casale ín díocesí dl Cajazzo, detto oggí Cestel dí Sasso (c/. Gíustíníani
L.,
op. cí1.).
REGESTA CHARTARUM
c
-1446
Sermoneta
a
.[v.27. -
2533.
Paluzio
Onorato
III
269
di
Arc, Caet,, in Prg.
Alto Conti, per Sjtf 3 ducati d'orc, r)ende di Cisterna, eteditata da Gíacomo Rosa di Terracina,
Renzo Vertecchia, procuratore dt
Caetani
Ia
n.2533.
dodicesima parte
Origínale, sctítto prtma dí C.1446.1V.28.
Anno millesimo quatricentesimo quatragesimo sexto, pontificatus Eugenii pape quarti anno sextodecimo, indictionis none, die mensis aprilis XXVIJ. Palutius Rentij Vertecchie de castro Vallemontonis, procurator AIti de Comite, sacri hospitij magistri, nati olim lldebrandini de Comite, prout patet manu rnei infrascripti notarii, vendidit Honorato Gaytano, nato condam lacobi Gaytani, ementi pro se et suis heredibus et successoribus, inperpetuum, videlicet sextam partem medietatis castri diruti Cisterne et sui territoiij, in qua medietatis parte positum est fortellitium ipsius Gsterne, iunctam pro indivisa cum alijs quinque partibus quas tenet prefatus Honoratus: que medietas dicte Cisterne posita est in provincia Maritime, iuxta aliam medietatem dicte Cisterne, que similiter est Honorati, et iuxta territorium Tiberie, iuxta territorium Turricule, iuxta territorium Castelli Veteris et iuxta territorium Nimphe: que sexta pars dicte medietatis prefate Cisterne prefato Alto conpetit et pervenit ad eum vigore successionis ex testamento olim nobilis Iacobi Rose de Terracena; ac etiam concessit omne aliud ius quod Alto competit, cum omnibus suis tenimentis, terris, silvis, pratis, prataritijs, aquarum decursibus, collibus, vallibus, hedifrcijs, o*nibu, iuribus, pertitam dirutis quam non, et cum omni dominio ad dictas res spectantibus, et "u* nentijs, comoditatibus, adiacentijs, ad supradictas res spectantibus, et cum mero et mixto imperio et omnimoda iurisdictione et potestate ad dictas res spectantibus: pro precio octuagintatrir-lrn ducatorum auri et tertij ducati, quod pretium Palutius confessus fuit a dicto Honorato habuisse; refutans prefatus procurator eidem Honorato presenti omnia iura et nomina, actiones et petitiones et omnia alia iura, que et quas habet Altus in rebus predictis; promisit Palutius guod per prefatum Altum nulli alie persone, universitati vel loco bona et iura predicta fuerunt nec sunt modo aliquo alienata in preiudicium presentis contractus; quod, si conharium appareret, voluit obligatum esse de evictione et ad omnia dampna, expensas et interesse, in quibus prefatus Honoratus incurrerit; pro quibus observandis obligavit omnia bona Alti, sub pena dupli dicte quantitatis, applicanda pro medietate curie ad quam fuerit proclamatum et pro alia medietate parti; et predictus Palutius voluit pro predictis posse cogi et conveniú omni tempore, loco et curia, tam ecclesiastica quam seculari. Actum Sermineti, in camera prefati Honorati: nobilibus domino Stephano de Alatro legum doctore, Antonello della Porta, capitanio dicti castri Sermineti, domino Francisco de Padua, Iohanne Macarij de Castellonovo de Fractis, Andrea Scotasi de Salerno, Tutio Ratia, Iacobo Gilij, notario Antonio Petri, de Sermineto testibus. [Gregorius magistri Nicolai de Signia inperiali auctoritate notarius].
c
2533.
-1446. IV.28. Alto. Contí, maestro del sauo ospizio, ralifica Ia oendita della dodicesima parte di fatta dal suo procuratore a Onorato III Caelani per B3tl3 ducatí d'oro.
Segni
-
Císterna,
Ofiginale. NeI oerso nole del sec, XV: aJ Instrumentum XXIIIJ; ó) procuratorium factum Arc. Caet., fug. n. 2533. per Altum de Comite iu personam Paulutij Rentij Vertccchie de Vallemontone ad vendendum sextam partem medietatis etri diruti Cisterne cum eius territorio magnifico domino Flonorato Gaytano Sermineti etc. cum eius venditione, 1446 aprelis die 25; c,) instrumentum [venditionis] serte partis castri Cisterne facte [per dominum] Altum de Comite domino Honorato Gaitano; d) cardinali andagavensi, in causa Velletrensis rocche, instrumentum emptionis factum a domino AIto de Comite; c) Terracinensis cartrj, die mercurij XlXo octobris, magister Antonius de Eugubio produxit in iudicio, Rome, 1446, indictione 9; R; d:l sec. XVII (omessc); scgnature, del sec. XVII: n.6; P. p., C. XIII, f. l, n.6; del see. XIX: CXVII, n. ll.
Anno aprilis
XXVIIJ..
lllJ
anno XVJ, indictionis VIIIJ, die mensis Altus de Comite, sacri hospitij magister, certioratus per Palutium Rentij Vertecchie
M')CCCC"XLVJo, pontificatus Eugenij
pape
de castro Vallismontonis, procuratorem constitutum per ipsum Altum ad eundem et se trasferendum ad castrum Sermineti, coram Honorato Gaytano, et eidem vendendum sextam partem medietatis castri diruti
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
270
Cisterne et sui territorij, in qua parte situm est fortellitium dicte Cisterne, iunctam pro indivisa cum alijs quinque partibus, quas tenet Honoratus, et gue medietas posita est in provincia Maritime, iuxta aliam medietatem ipsius Cisterne, que est ipsius Honorati, prout patet manu mei infrascripti notarij ; et certioratus quod Palutius, volens exequi conmissionem eidem factam, in publico instrumento, scripto manu mei infrascripti notarii, contentam, tandem vendidit Honorato dictam sextam partem medietatis Cisterne, pro pretio octuagintatrium ducatorum et tertij ducati, guod precium confessus fuit habuisse; ac etiam certioratus de obligationibus, renumptiationibus et de evictionis promissionibus ac penarum adiectionibus, prout patet manu mei infrascripti notarii; per ipsum Altum habita plenissima informatione per inspectionem protocolli, scripti manu rnei infrascripti notarii, per ipsum Altum inspecti: dictam venditionem et concessionem, per eundem procuratorem factas, ratifrcavit et emologavit; quam ratificationem et acceptationem observare promisit, per se et suos heredes et successores, ad penam in dicta venditione contentam; pro guibus observandis obligavit omnia bona sua. Actum Signie, in platea communis ipsius, posita ante ecclesiam maiorem: nobilibus domino Marco de Tarullis iurisperito de Signia, notario lacobo de Ofida de Alatro et Antonio Palutij de Vallemontone testibus. Gregorius magistri Nicolai de Signia
inperialiauctoritatenotarius. M.
c -1446.vII. 2. Roma
2888.
Transazíone fra il conoento di S. María Nuooa e Ie oblate della Socíetà dí Francesca " de Pontíanís,, da uno parte, e Paolino pupilla dt Paolo de Fino,, dall'altra, per i beni ereditarí
"
dell'aoo Gíooanní " de Fino " e degli zíi patemi, posti in Roma e neí terrítori di Sermoneta e Ninfa. Arc, Caet., ln Ptg. n.28BB. Copía, inseríta ín C-1446.1X.3.
Anno millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto, pontificatus Eugenij pape guarti, indictione nona, mense iulij die secundo. Iohannes episcopus prenestinus, presbiter cardinalis, Tarentino vulgariter nuncupatus, in camera paramenti domus habitacionis sue residentie, scilicet palatij Sancti Appollinarij de Urbe, de regione Pontis, in presencia nostrum Iohannis Palucij de Astallis et Antonij Pauli Nardi, civium romanorum notariorumque, necnon infrascriptorum testium, exposuit quod, postquam Eugenius papa quartus causam yertentem inter priorem, fratres et conventum Sancte Marienove de Urbe, ordinis Montisoliveti, et dominas de societate olim Francisce de Pontianis, dicto ordini oblatas, ex una, et puellam Paulinam, filiam quondam magistri Pauli de Fino, ac nobilem lacobum Lellialexii de Cinciis, eius curatorem, super bonis hereditariis quondam Iohannis de Fino, dicti magistri Pauli germani fratris, partibus ex altera, sue paternitati terminandam commiserat; ipseque, post multos tractatus et labores, ad transactionis infradicende praticam partes predictas conduxerat; nuper papa, cardinali prefato supplicacionis cedulam, sue sanctitati pro parte litigancium porrectam, tradidit, illamque ipse cardinalis nobis dedit, euius tenor est talis: Beatissime pater. Postquam Sanctitas Vestra cardinali Tarentino, vive vocis oraculo, ad instanciam prioris et conventus Sancte Marienove de Urbe, ordinis Sancti Benedicti Montisoliveti, necnon religiosarum mulierum societatis quondam Francisce de Pontianis, causam quam contra vestram oratricem Paulinam, pupillam filiam quondam magistri Pauli de Fino, et tutorem eius, possessitricem (!) bonorum quondam magistri lohannis, eius patris, necnon magistri Pauli, domini Francisci et Iohannis, dicti quondam magistri lohannis frliorum, super bonis predictis, in quibus religiosi et religiose predicte, duarum diversarum donacionum et testamenti dictis religiosis fratribus et dominacionibus (!) per dictum lohannem, dicti magistri Iohannis filium, ultimo morientem, factarum, movere intendebat, terminandam commiserat; dictusque cardinalis partes predictas ad praticam concordie et transactionis, quas in religiosorum flatrum et rnulierum utilitatem religiosi ipsi et cardinalis tendere conspiciunt, adduxit, videlicet quod pupilla et tutor predicti omnia bona, que in castro Sermineti aut illius vel Nimphe aut alijs Sermineti tenitorijs sita, ad hereditatem quondam magistri Iohannis primo defuncti pertinencia, tempore mortis quondam Iohannis ultimo defuncti, reperta sunt, religiosis fratribus et sororibus inter eos dividenda, cedere teneantur, quibusvis bonis alijs ubivis existen'tibus et ad magistrum lohannem et Paulum ac dominum Franciscum et lohannem pertinentibus, et in eorum hereditatibus repertis, apud pupillam et heredes suos imperpetuum remansuris, cum cessione iurium etc. facienda. Cum concordia huiusmodi in utilitatem dictorum religiosorum tendat, nec ipsi ad illam pervenire possint, nisi illis Beatitudo Vestra
RECESTA CHARTARUM
271
succurrat, idcirco fratres et mulieres, religiosi antedicti, Vestre Beatitudini supplicant quatenus cardinali Tarentino conmittere dignemini ut ipsis licenciam dictam concordiam faciendi largiatur. Insuper supplicant simul Beatitudini Vestre religiosi, pupilla et tutor quatenus prefato cardinali committere dignemini ut concordiam secuturam Vestra Sanctitas confirmet. Demum, pater sancte, cum dicti religiosi, fratres et mulieres, ad quos presens impetracionis onus pertinet, ut dicte transactionis bonum consequi valeant, ideo
ipsi, qui pauperes persone sunt, et pupilla, gue inter personas privilegiatas racione etatis communeantur, supplicant ut literas apostolicas gratis expediri dignemini. Qua supplicacionis cedula per me lohannem de Astallis 1, dictus cardinalis dixit quod sanctissimus dominus noster eandem supplicacionem eidem commisit ut priori, fratribus et conventui ac dominabus seu procuratori necnon dicto tutori concordiam et transactionem faciendi licenciam largietur. Item asseruit papam sibi ultra dixisse quod, cum primum per partes concordia et transactio absoluta sint, ipse papa illas per suas apostolicas literas conÉrmabit. Quapropter fratri Ypolito de Urbe, proruratori seu yconomo dictorum prioris et fratrum ac dominarum, necnon nobili Iacobo Lellialexij, tutori Pauline, licenciam dedit predictam concordiam seu transactionem faciendi. Quibus per dictum cardinalem expositis et factis, illico frater Ypolitus, habens mandatum, per me Anthonium Pauli Nardi notarium scriptum, quod tutori dare promisit, ex una, et nobilis Iacobus l,ellialexij, tutor Pauline, asserens se omnia facere sub spe per cardinalem predictum sibi data quod faciat per apóstolicas literas pacta confirmari, partibus ex altera: asserentes predicte partes sese cognovisse tenores quatuor instrumentorum, unum videlicet testamenti quondam magistri Iohannis de Fino, patris, conditi anno millesimo quadringentesimo vicesimo septimo et mense iulij et manu Nardi Venectini notarij, in quo testator, factis dictis Paulo et Francisco, suis filijs, suorum librorum prelegatis, suos universales heredes instituit Paulum, Franciscum et lohannem, ipsius frlios legitimos et naturales, et Paulo, si sine liberis morietur, Franciscum et lohannem vel eorum filios, Francisco vero et lohanni predictis et ipsorum alteri, si in pupillari etate vel sine liberis 2, alios fratres seu fratrem eorum superstites et superstitem, alias filios ipsorum fratrum suprastancium substituit; secundum videlicet donacionis facte per quondam Iohannem de Fino, ultimo mortuum, dicte quondam domine Francisce de Pontianis, recipienti pro se et nomine dominarum continencium (!) secum et simul habitancium et oblatarum, de palacio posito in regione Arenule cum claustro, puteo, ortis ac domo et stabulo, sitis iuxta dictos ortos, sub anno millesimo quadringentesimo quadragesimo, die ultimo mensis decembris, manu lohannis de Vallatis notarii; tercium instrumentum est donaciÀis facte per eundem eisdem dominabus, inter cetera de domo sita in regione Sancti Angeli, que olim fuit Iohannis Petripauli Pontiani, necnon de domo sita in regione Arenule, prope iabernam della Cerasa, sub anno millesimo quadringentesimo quadragesimo, die quarta mensis ianuarij, manu Iohannis de Vallatis; quartum est testamentum ultimum dicti Iohannis 6lij, in quo, post legata facta, omnia sua bona reliquit pro duabùs partibus dictis dominabus et pro ultima tercia parte fratribus et conventui Sancte Marienove, hoc ipsi adiecto onere quod tenerentur sua (!) et p.ioti "t ài"turu111 dominarum duas ab eo relictas partes ab occupantibus suis expensis recuperare et dictis dominabus assignare et illas defendere in possessione pacifica domorum eis donatarum et habere curam in certa capella, quam ipse testator ante dictam ecclesiam fabricari iuxit, alias divinorum 1ninirt "ndorum partem dictis dominabus reliquit, sub anno millesimo quadringentesimo quadraterciam dictam ultimam gesimo, mensis ianuarij Jie terciodecima, et manu eiusdem lohannis de Vallatis notarij : devenerunt ad infrascriptas convenciones, videlicet guod, Iacobus tutor pro omni iure, priori, fratribus et convehtui ac ecclesie predicte necnon prefatis dominabus conpetente super hereditarijs bonis'quondam lohannis de Fino et maxime pretextu dictorum instrumentorum, dedit dictis priori, fratribus et coaventui ac ecclesie predicte necnon dictis dominabus absentibus et fratri Ypolito omnia casamenta, possessiones, terras, et omnia bona stabilia tantum, que quondam lohannes de Fino tempore sue mortis habebat, ""r"lia consistencia dumtaxat in castro Serrnineti seu eius territorijs vel territorijs Nimphe seu aliarum terrarum, domino castri Sermineti subiectarum, inter religiosos fratres et dominas dividenda, reservatis dicte pupille omnibus fructibus ex bonis ipsis hoc anno presenti et per totas presentes recollectiones perceptis et percipiendis. Item tutor cessit procuratori et yconomo omnia iura pupille super bonis stabilibus in predicto prefatis territorijs sitis competencia, ita quod exnunc in antea prior et fratres ac prefate domine "" ""rtro de banis Èuiusmodi disponere possint pro suo libito. Quam concessionem tutor fecit pro eo quod frater Ypolitus refutavit dicte pupille omnia iura omnesque actiones et alia priori, hatribus et conventui seu ecclesie predicte et dictis dominabus super bonis lohannis de Fino, stabilibus seu mobilibus, ubilibet existentibus, preterquam supra dictis stabilibus bonis in castro Sermineti et territorijs suprascriptis situatis,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
272
que iura et actiones super bonis predictis, salvis hijs stabilibus que in castro Sermineti et territorijs supradictis sita sunt, priori, fratribus et convenhri ac dominabus predictis competencia et competentes, dictus procurator et yconimus prefate pupille concessit, ita quod pupilla et tutor de dictis bonis guondam Iohannis de Fino disponere possint pro eorum libito. Et promisit lacobus tutor quod bona stabilia predicta et que quondam Iohannes de Fino tempore sue mortis in eisdem castro et territoriis habebat, non fuerunt nec sunt vendita; alias, si contrarium appareret, idem lacobus obligatus esse voluit de evictione et ad dampna, expensas et interesse; et e converso procurator et yconomus promisit quod dicta iura, concessa dicto tutori, fuerunt et sunt prioris, fratrum et conventus ac ecclesie et dominarum predictarum, et quod per ipsos et ipsas non fuerunt nec aunt alicui alienata; alias, si contrarium appareret, voluit priorem, fratres et conventum ac ecclesiam et dominas predictas pupille et tutori de evictioni (t) teneri et ad dampna, expensas et interesse. Pro quibus observandis tutor omnia bona pupille, et procurator et yconomus omnia prioris, fratrum et conventus ac ecclesie et dominarum predictarum ad invicem obligaverunt; et voluerunt posse conveniri omni curia; omnia procurator et yconomus, ponendo manus in eius pectore,
et tutor iuraverunt observare, sub ypotheca et obligatione predictis et pena unius Actum Rome, in regione Pontis, in palacio ecclesie Sancti Apollinarij : testibus domino Comite, abbate monasterij Sancti Galgani, senensis diocesis, Buccardo Frii, clerico constanciensi, Petro de Fiscirago de Laude et Gabriele de Populo de Laude, nunc existentibus in domo residentie cardinalis Tarentini. Antonius Pauli Nardi, civis romanus, imperiali auctoritate notarius, scripsi una cum supradicto et infrascripto Iohanne Palutij de Astallis, meo collega, meumque signum apposui. Iohannes de Astallis, civis romanus, imperiali auctoritate notarius, guia predictis interfui de ipsisque una cum supradicto Anthonio notario rogatus extiti, ideo me supscripsi ac signum meum apposui. I Omessa forse Ia patola rccepta 2 Omesso lforse morientur more religiosorum,
libre
c
auri.
-1446.
vII . n .
t942.
Giooanní della Ratta, conte di Caserla, Sant'Agata de' Goti e Alessano, dona 20 moggi di terra nel casale detto " a Io Víco ", in territorìo di Caserta, a Giacomo Ferrerio di Valenza, abítante ìn Aoersa.
Sant'Agata de' Goti
-
Atc. Cae!,, ín Prg. n, 1942.
Copia aulenlíca, ínscfita ín
C' l45B.VL28.
ffi Anno Nativitatis millesimo guatricentesimo quadragesimo sexto, regnante Alfonso, Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum rege, Valentie, Hungarie, Iesusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum anno undecimo, die undecimo mensis iulij, none indictionis, in civitate Sancte Agathes, videlicet intus castrum dicte civitatis. Nos Symon de Limata de dicta civitate, regia auctoritate per provincias Terre Laboris ac Vallis Beneventane ad contractus iudex, Fabricius de Venicto de eadem civitate, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et nos Marchus de la Rath, iudex Iacobus de Lando de Caserta iurisperitus, Baptista de Capua, Antonius Bulocte et Petrus Casalambole, de dicta civitate, testes licterati, declaramus quod, in nostrum presentia constitutis .. comite Caserte, Sancte Agathes Alexanique etc., pro se suisque heredibus et successoribirs, ex una parte, et nobile laymo Ferrerio de Valentia, habitatore Avprse, pro se suisque heredibus et successoribus, ex parte altera: prefatus comes, propter servitia ac benefrtia que asseruit per laymum (!) sibi hactenus prestitisse et sperabat eundem laymum prestiturum, donavit ac per fustem tradidit Iaymo, recipienti pro se et suis heredibus et successoribus, modia viginti de terra, de quadam pecia teue seu starcia feudi ipsius comitis, posita in pertinencijs Caserte, in casali ubi dicitur a lo Vico, iuxta viam publicam a duabus partibus, iuxta rem heredum quondam domini Nicolai Salimbenis, iuxta rem ecclesie episcopatus Caserte, que dicitur la Clusa: eligenda dicta viginti modia de terra de dicta starcia, mediantibus et infra predictis finibus ab uno latere ipsius starcie coniunctim, prout sibi ipsi Iaymo donatario melius visum fuerit; que quidem modia una cum dicta starcia de feudo ipsius eomitis comes asseruit possidere, franca utique libera et exempta ab omni bnere et specie servitutis, ypothecationis, redditus sive census, una cum introytibus et exitibus suis omnibus ac omnibus alijs iuribus, utilitatibus et pertinentijs suis et cum integro statu; ad habendum et quic-
REGESTA CHARTARUM
273
quid donatario et suis heredibus de dictis modijs de terra deinceps placuerit faciendum; nichilque donator de dictis modijs pro se, heredibus et successoribus suis reservavit, excepto dum taxat per ipsum comitem et suos heredes assensu et consensu regio prestandis in dicta donatione, ad quos assensus et consensus prestandos per laymum et suos heredes a rege ipse comes et suis heredes ad nullas expensas et labores Iaymo et suis heredibus nullatenus teneantur, guoniam sic actum extitit et expresse conventum inter partes. Pro observatione omnium predictorum comes eidem donatario obligavit se eiusque heredes et bona sua omnia, sub pena unciarum auri quinquaginta de carlenis argenti ponderis generalis, medietate regie curie applicanda vel curie ubi fuerit reclamatum et reliqua medietate donatario et suis heredibus applicanda; cum refectione dannorum, interesse et expensarum. Ad rogatum donatarij, factum est presens instrumentum per manus mei notarij supradicti, gui premissis interfui et meo solito signo signavi, signo et subscriptione iudicis ac testium signis et subscriptionibus roboratum. ffi Symon iudes. S Iudex lacobus de Lando iuris peritus testis. Antonius Bulocta testis. Baptista de Capua testis.
c -t446.vII
.12
.
I-60.
Anlonío Spinellí, signore di Roccaguglielma, costiluisce Angelo " de Longino , suo Roccaguglielma procuratore a contratre il matrímonio fra il suo primogcnito Baldassare e Soeoa, figlia di Onorato II Gaetani, conte di Fondi. Arc.
CoI.,
Diamo guí
íI
in Pry. 1,n.60(Arc.Caet,,fotogr,,B,XII,n.333) Copía,autentícataconl'alto C.-l454.VIII .16,8' teslo della scheda, ínseríta ín C- 1454.VLil.16,8..' Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quatragesimo
citra et ultra Farum etc., rengnorum rengni Sicilie citra Farum anno duodecimo' die duoGulielni. Nos Nicolaus notarij Antonij de dicta roccha, per rengnum Sicilie apud Roccham indictionis, none iulii, decino mensis * * de roccha eadem notarius etc. et subscripti, videlicet abbas Nataljs reginalj auctoritate ad contractus iudex, Angelus notarii Angeli B iudicis Nicolai notarii Antonij, presbiter Antonius lohannis de Gulielmj, Martutius notarii Martutij, notarius Antonius Nicolaj notarii ponrremulo, Henricus Gemialdi lacobelli et notarius Angelus notarii Angelj ; nomen procuratoris est Angelus Christofarj de Longino; ad con6tendum recepisse dotes et cautelandum super omnibus bonis sujs et singnanter super castris Lupice et Sancti lohannis de Incarco
sexto, rengnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie
de ipsa dote et tertiaria, cum constitutione precarij et cum promissione non impediendi set antestandi etc.
Anno Nativitatis millesimo guadrigentesimo quadragesimo sexto, rengnante Alfonso, rege Aragonum, et ultra Farum (!), Valentie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Sardinie, Corsice, comite Barchicitra none, duce Actenarum et Neopatrie ac comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum Sicilie citra Farum anno duodecimo, die duodecimo mensis iulij, none indictionis, apud Roccham Gulielmj. Nos Nicolaus notarij Antonij de dicta roccha, ad contractus iudex per rengnum Sicilie citra Farurn, Iacobus Sancti Iohunnj, de Gayeta, per predictum rengnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti decl"r"rnu, quod Antonius Spinellus de Neapolj, Rocce Gulielmj utiliter dominus, asseruit noviter uxorasse dominum Baldassarrum Spinellum, filium suum primogenitum, militem, et habuisse promissam ipsi Baldassarro in uxorem, licet per verba de futuro, domicellam Svevam Gaytanam, filiam Honorati Gaytanj, militis, Fundorum et Murconj comitis, logothete et_ prothonotarij rengnj Sicilie etc.' et promisit ipr. Antonius prestare auctoritatem Baldassarro et in solidum cum 6lio suo recipere dotes promissas, videlicet un"iu, quingentas, et constituere ipsi Sveve pro dodario et tertiaria uncias ducentas guinquaginta de gilliatis, secundum usum rengnj huius, et omnia alia adimplere que venient in contractus pro Iautela Su"n"; et quia Baldassar intendit de proximo contraherè matrimonium cum Sveva et oportet quod in conhactu parentele interveniat Antonius Spinellus ad recipiendum dotes, in solidum cum É"ld"rr"no, et ad constituendum Sveve pro dodario et terciaria uncias ducentas quinquaginta, et ad cautelandum Svevam et comitem super omnibus bonjs sujs et singnanter super castro Lupice et castro Sancti lohannis de lo Incarco, confinantia (t) cum comitatu Fundorum, et obligare se, heredes et successores suos ad penam pecuniariam, cum refectione dampnorum, exPensarum et interesse, et promictere super rebus f"udulibur obligandis regium assensum imp€trare sujs sumptibus et exPensis; et non valens Aitonius Spinellus personaliter se conferre, confrsus de frde nobiljs Angelj de Longino, de dicta roccha, ipsgm constituit suum procuratorem, cum omni plenitudine potestatis, ad conferendum se ad civitatem Fundorum, ubi matrimonium celebrabitur, et ipsi Baldassani consensum prestandum ad omnia que per ipsum stipulata fuerint in contractu, et signanter ad promictendum restitutionem unciarum quingeniarum de gilliatis dotis Sveve et ad constitutionem unciarum dugentarum guinquaginta pro dodario IV,
35
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
274
et tertiaria ipsius Sveve, et ad obligandum castrum Lupice et castrum Sancti Iohannjs de lo Incarco cum fortellicijs, vaxallis, ir,rribus et tenimentis ipsorum castrorutrn, et alia faciendum que ipsemet constituens facere deberet si personaliter interesset; promictens, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum, se ratum habiturum quicquid per procuratorem actum fuerit. Factum est constituenti presens instrumentum, scriptum per manus mej notarij meoque singno singnatum, tam nostrum iudicis quam testium subscriptionibus roboratum. A tergo contractus scripti erant iudex et aliqui ex testibus qui intervenerunt in contractu, tempore celebrationis ipsius, in prescriptione istius verbi literati 1, hoc modo videlicet: iudex Nicolaus notarij Antonij, Angelus notarij Angelj, abbas Natalis notarij, notarius Antonius.
t
Abbr. lar.
c-t446.vII .15. Fondi
-
I-
Capitoli matrimoniali
Gaetani
di
Onorato
Arc.CoL,ínPrg.
II,
frc
conte
Baldassare Spinelli di Antonio, signore di Roccaguglielma, dt Fondi.
I,n.6l,(Arc.Caet.,fotogr,B.XII,n.334),
Copíat,autentícatacon
e
61.
Soeoa
l'attoC-1454,VlU.16,C,
Anno Nativitatis millesimo guadrigentesimo quadragesimo sexto, rengnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie, rengnorum citra Farum anno duodecimo, die quintodecimo mensis iulij, none indictionis, apud civitatem Fundorum. Nos lacobus Pennagallus de Neapolj, ad contractus iudex per rengnum Sicilie citra Farum, Iacobus Sancti Iohannis de Gayeta, per predictum rengnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod, constitutis in presentia nostra Honorato Gaytano, milite, Fundorum et Murchonj comite, logotheta et prothonotario rengnj Sicilie etc., agente pro se et suis heredibus et successoribus ac nomine domicelle Sveve Gaytane, 6lie sue primogenite legitime et naturalis, et ipsa domicella Sveva, agente pro se et suis heredibus et successoribus, vivente Sveva ipsa iure francorum ac more mangnatam, cum consensu comitis patris et legitimj administratoris suj, ex parte una, et milite Baldassarro Spinellè (!), filio primogenito Antonij Spinellj de Neapolj, dominj Rocce Gulielmj, vivente iure francorum et more mangnatum, cum consensu nobilis Angelj de Longino de roccha predicta, procuratoris Antonij Spinellj, habentis plenum arbitrium et speciale mandatum, prout de procuratione constare vidimus instrumento, scripto manu mej notarij die duodecimo presentis mensis iulij in roccha predicta, presentis none indictionis, iudicis ad contractus et testium subscriptionibus roborato, et ipso Angelo de Longino procuratore, ex parte altera: Sveva Gaytana et Baldassar Spinello matrimonium ad invicem, per verba legitime de presenti via et volo, mutuam consensum exprimentia de presenti, sacerdotalj benedictione, pacis interveniente osculo et anuli benedictione, ut moris et iuris est, et alijs solempnitatibus que a iure requiruntur in sponsalitijs mangnatum, comitum et baronum rengnj Sicilie observatis, in facie ecclesie Sancti Petrj de Fundis, contrasserunt; cuius matrimonij contemplatione, Baldassar et Angelus de Longino confessi fuerunt, ad interrogationem comitis et Sveve, ipsos habuisse a dicto comite pro dote ipsius Sveve, iuxta conventionem prehabitam inter eos, in summa ducatcs tresmille seu triamilia ducatorum, ad rationem de tarenis quinque pro ducato, quj summam faciunti unciarum quingentarum de gilliatis argenti, sexaginta per unciam conputatis, secundum cursum monete huius rengnj Sicilie citra Farum, numerata tantum in ipsa summa fronterea de perlis, gualascis et zaffinis ad postas undecim, extimata concorditer inter eos pro uncijs triginta octo de gilliatis in summa predicta; de guibus uncijs quingentis dotium predictarum Baldassar et Angelus procurator fecerunt comiti et Sveve quietationem; et nichilominus in facie ecclesie Baldassar et Angelus procurator, per cultellum flexum, prout moris est mangnatum, comitum et baronum rengnj huius Sicilie citra Farum, constituerunt se daturos eidem Sveve pro dodario et tertiaria, secundum usum et consuetudinem comitum et baronum huius regnj, ducatos mille quingentos, ad tarenos quinque pro ducato, silicet uncias ducentas quinquaginta de gilliatis quo ad dominium et proprietatem ipsius domicelle Sveve, quas dotes ducatorum triamilium per ipsos Baldassarrum et Angelum procuratorem et terciariam seu dodarium ducatorum mille quingentorum, constitutum eidem domicelle Sveve, Baldassar et Angelus procurator obligaverunt se in solidum ac heredes et successores Baldassarri et Antonij Spinelli, sub ypoteca omnium bonorum, cgnservare ad opus domicelle Sveve et eius heredum et successorum
REGESTA CHARTARUM
275
et restituere eidem aut eius heredibus et
successoribus aut comiti aut cuj vel quibus ius et casus decasu soluti matrimonij morte alterius coniugum et in omnem alium casum restitutionis dictarum dotium et solutionis dodarij seu tertiarie, secundum usum et consuetudinem comitum et baronum dicti rengnj, sub pena dupli dotium predictarum, applicanda pro medietate curie coram qua reclamatio freret et medietate applicanda Sveve et comiti ac eorum heredibus et successoribus; cum refectione dampnorum, expensarum ac interesse; acto inter contrahentes quod pena periurij per penam pecuniariam et e converso una per aliam non tollatur; acto etiam quod fronterea de perlis, gualascis et zaffinis ad postas undecim, data in numero dictarum dotium pro uncijs trigintaocto de gilliatis, in casu restitutionis dotium, restituatur pro eodem appretio unciarum trigintaocto de gilliatis; acto etiam guod Antonius et Baldassar in solidum teneantur statim impetrare et obtinere assensum regie maiestatis, ita quod obligationi predicte frende interveniat assensus regie maiestatis, ipsorum Antonij et Baldassarri suptibus et expensis ac laboribus. Baldassar et Angelus de Longino eidem Sveve et comiti obligaverunt se in solidum ac eorum heredes et successores et bona omnia, iura et actiones, debitores et nomina debitorum, aurum, argentum, iocalia et, nomine specialis pingnoris, castrum Lupice ac castrum Sancti Iohannis dello Incarco cum eorum fortellicijs, vassallis, iuribus vassallorum, banco iustitie, baiulatione, molendinis, aquis aquarumque decursibus, vineis, iardenis, campis, clausis, pratis, pascuis, silvis, montibus, vallibus, planis et omnibus iuribus et iurisdictionibus ipsorum castrorum; que castra cum eorum fortellicijs posita sunt in Tena Laboris. Ad Sveve et comitis et eorum heredum et successorum cautelam rogata sunt fieri instrumenta, quorum presens factum est comiti pro se et Sveva, scriptum per manus mej notarij et tam nostrum iudicis quam estium subscriptionibus roboratum.
deris
(!) in
I
c
Nell'atto
-1446
Gaeta
-
stesso
insefita anche la scheda del conbalto, che pet brcoítà sí ometle.
è
.Vll .22. Alfonso
I
1084, 2761. d'Aragona concede a Giosía Acquaoíoa le terre, i castelli e i Jeudi nell'Abruzzo íI duca Andrea Matteo Acquaoìoa, ribelle aI re' e fautore di Francesco
ulteríore, che già ebbe
Sforza. Atc. Caet,, Prg, n. 1084. Ofigínale. Nel oerso note ilel sec. XV: a) Concessio baronie domino losie per regem AlfonsumpropterrebellionemducisAndreeMathei; ó,) privilegium; c) XXXIJ fr.; segnature,delsec,XVII: n,'7i ilel sec.XVIII: A, n, 29; del sec. XIX: XXI, n, 49. Arc. Caet., ín Prg. n, 2761. Copía, aulenticala con l'atto C : 1496.VI . I I.
ALFoNsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ulha Farum, Valencie, Ierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac eciam comes Rossilionis et Ceritanie, universis presentes licteras inspecturis. Obsequencium nobis merita ... Devolutis ad nos et curiam nostram, superioribus annis, omnibus civitatibus, terris, castris, locis et feudis quondam Andree
Mathei de Aquaviva, ducis Adrie, per rebellionem notoriam ducis ipsius, qui publice adhesit et favit comiti Ffrancisco Sforcie, hosti nostro notorio et regni nostri Sicilie publico invasori, sequendo personaliter dictum comitem, et omnes eius terras, castra et fortelicia in eius posse ponendo nomenque eius invocando et guerram nobis ac terris, vassallis et subditis nostris faciendo; nos, tunc volentes graciose agere erga consiliarium nostrum losiam de Aquaviva, ducis predicti avunculum, pro servicijs per eum nobis prestitis ac in recompensam dampnorum grandium, que pro fidelitate nostra illibata servanda multipliciter passus erat, terras omnes, castra, casalia, loca et feuda sequencia losie verbo concessimus atque donavimus, que dicti ducis prius fuerant, videlicet Sanctum Flavianum cum titulo comitatus, Cellinum, Bisemptum, Bassanum, Castanea, Pennam, Avjanum, Rosetum cum casalibus,.Forcellam, Canzanum, Castrum Vetus, Transmondum, Notarescum, Murrum, Montorium, Tortoretum, Corropolum, Musanum, Turanum, Sanctum Homerum, Ripaconum, Vallantum et Latroyam; que terre, castra et loca sita sunt
in Aprucio ultra; de
quibus omnibus in possessione seu quasi hactenus fuit et ad presens existit. Nunc Iosias ipse nobis suplicavit ut terras, casalia, castra et feuda predicta ac eciam alia, si que sunt status ducis prefati, in quorum possessione ad presens existat, cum hominibus, vassaìlis, iuribus et pertinentijs suis de novo concedere dignaremur et de eis sibi 6eri facere licteras opportunas. Nos, actendentes fidei lntegritatem et devocionem sinceram, guam erga nós. et statum nostrum losias demonstravit, grandia
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
276
quoque servicia per eum nostre maiestati prestita ipsumque speramus prestiturum, ex quibus inducimur ut eum gratijs prosequamur: Iosie suisque heredibus legitime descendentibus, in perpetuum, iam dictas terras, castra, casalia, loca et feuda, videlicet Sanctum Flavianum cum titulo comitatus, Cellinum, Bisemptum, Bassanum, Castanea, Pennam, Avianum, Rossetum cum casalibus, Forcellam, Canzanum, Castrum Vetus, Transmondum, Nutarescum, Murrum, Montorium, Tortoretum, Coropulum, Musanum, Turanum, Sanctum Homerum et Ripatonum, Villantum et Latroyam, ad nos et nostram curiam tunc legitime devoluta per rebellionem notoriam quondam Andree de Aquaviva, cum hominibus et vassallis vassallorumque redditibus, castris seu fortellicijs, tenimentis, territorijs, planis, montibus, pratis, pascuis, molendinis, aquis aquarunque decursibus, bactinderijs, silvis, nemoribus, vineis, olivetis, querquetis, tenis, iuribus, iurisdiccionibus meroque et mixto imperio ac gladij omnimoda potestate, cognicionibus, racionibus et pertinencijs suis, que de demanio in demanium sunt et que de servicio in servicium, pro eo valore annuo quo, si de novo feudo fuerint, in regestris nostris regalibus annotatur et, si de antiquo, prout per inquisicionem de mandato nostre curie faciendam fuerit valere compertum: in feudum nobile et novum donamus, sub feudali servicio, ad racionem pro singr,rlis viginti uncijs valoris annui terrarum et locorum predictorum pro uno integro servicio militari, iuxta usum regni nostri Sicilie ac generalis et humane regie sancionis edictum de feudorum successionibus et in favorem comitum et baronum omnium dicti regni, a tempore adventus clare memorie regis Caroli primi in ipsum, comitatus, baronias et feuda inibi ex perpetua collacione tenencium, factum dudum per regem Carolum secundum et in parlamento Neapoli celebrato publice divulgatum; ita quod losias comes et sui successores predictas terras, castra, casalia et loca a nobis et nostra curia inmediate et in capite teneant nullumque alium preter nos ac heredes nostros superiorem et dominum recognoscant servireque debeant nobis iuxta usum dicti regnj, quod servicium losias, in nostri presentia constitutus, pro se et suis heredibus, nobis ac nostris successoribus obtulit atque promisit; pro quibus teris, castris et locis ab eodem losia ligium homagium et fidelitatis debite recepimus iuramentum, investientes eundem losiam pro se et eius heredibus per nostrum anulum, quam investituram vim donacionis et assecucionis omnium premissorum decernimus obtinere; clausulisque in privilegijs dominorum catolicorum principum, regum Sicilie, predecessorum nostrorum, et nostris consueverunt exprimi in presenti privilegio habitis pro espressis, ac iuribus alijs nostre curie et cuiuslibet fidelis nostri, benefrcijs eciam capellaniarum et iure patronatus ac ipsorum collacionibus et presentacionibus nobis reservatis. Declaramus expresse quod Iosias seu eius heredes procurent infra menses sex, a die datum I presencium numerandos, si terre, castra et loca predicta de antiquo feudo fuerint, inquiri facere ad alias nostras licteras inde dandas de valore annuo eorumdem particulariter et distinte et Proce5sum inquisicionis ipsorum in camera nostra Summarie presentare ut, eius inspectis meritis habitaque informacione, pro ipsius Iosie et eius heredum cautela nostreque curie certitudine, presens privilegium, cum distinccione dicti valoris annui et declaracione servicii debiti, refici valeat, vel alie nostre super hoc declaratorie lictere concedantur eidem; et tunc infra dictum semestre vel aliter losias vel eius heredes in quaternionibus nostre camere conscribantur, ut, tempore quo in Sicilie regno precipitur militare ser' vicium feudatarijs alijs, eumdem losiam vel eius heredes, tanquam novos feudorum predictorum Posses' sores debitique feudalis servicii debitores, in quaternionibus ipsis reperiri contingat, alioquin presens nostra gratia nullius sit roboris. Mandantes carissimo filio primogenito et locuntenenti nostro generali, Fferdi' nando de Aragonia, duci Calabrie, necnon magistro iusticiario et regenti magnam curiam Vicarie ac iudicibus ipsius curie, magno regni huius camerario eiusque locumtenenti et presidentibus camere nostre Summarie ceterisque oficialibus nostris quatenus licteras nostras huiusmodi Òbservent et observari far ciant, presentes fieri iussimus magno maiestatis nostre sigillo impendenti munitas. Datum in civitate nostra Gaiete, die vigesimo secundo mensis iulij, none indiccionis, anno a Nativitate millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto, regnj Sicilie citra Farum anno duodecimo, aliorum regnorum nostrorum 2 Sig. t (Nel margine ínJeríore, a datra); Inichus vidit; anno trigesimo primo. Rex 2 Alfonsus. (a sinistra)..Dominus rex mandavit michi Arnaldo Fonolleda et vidit Ennechus de Davalos locumtenens magni camerarii, p.; solvat uncias quatuordecim ; (sulla plica) : Registrata in cancellaria Penes cancelIarium, in regisho VI. Concessio terre Sancti Flavianj et nonnullarum aliarum terrarum que fuerunt Andree Mathei quondam ducis Adrie pro domino losia de Aquaviva.
I
Abbt.
à*
, Autogrofa 3 Ftammento in cera rossa, appe.so ella
pliea con nastro setíco, rosso e gíallo.
RECESTA CHARTARUM
c -t446.IX.3 Roma
277
.
2988.
*
BoUa di Eugenio IV con Ia quale, in conformìtà a quanto aoeoa opeîalo íl cardinale Giooanni Berardi, sanziona la transazione fra iI conlentb di S. Maria Nuoua e Ie oblate della società di Francesca ., de Pontianis,, da una parte, e Paolina pupilla dt Paolo ., de Fino,, dall'altra, sui béni ereditari dell'aoo e degli zii paterni dÍ questa.
Arc, Caet,, Prg. n.2888. Copía, autenlícata col seguente affo.' Noverint universi hoc transsumpti instrumentum inspecturi quod nos Ludovicus de Garsiis, utriusque iuris doctor, canonicus bononiensis ac curie causarum camere apmtolice generali auditor, ad Alerij Mentanone de Urbe, procuratoris infrascriptarum mulierum de I societate olim Francisce de Pontianis instantiam, omnes 8ua interesse putantes, ad videndum literas apostolicas Eugenij pape quarti, bulla plumbea cum cordulis sericis rubei croceique coloris impen' denti bullatas, ad videndum publicari mandari auctoritatemque et decretum curie per nos interponi citari mandavimus; comparuit coram nobis dictus Alexius et dictorum citatorum, in citatione audiencie pergameni cedula in audiencia executa et per eum in scriptis representata contentorum, non comparencium contumaciam accusavit, et in eorum contumaciam supradictas literas apostolicas exibuit, quas transsumi mandari postulavit. Nos Ludovicus auditor, in eorum contumaciam,. literas apostolicas per nagislrum Laurentium Venacij, curie causarum camere apostolice notarium, publicari mandavimus et dicte curie auctoritatem interposuimus et decretum. Tenor dictarum literarum apostolicarum est talis ... Presentes literas sive presens transsumpti instrumentum fieri et per prefatum magistrum Laurencium notarium exemplari fecimus, sigillique curie causarum camere apostolice, quo utimur, iussimus appensione communiri. Datum et actum Rome, in dono habitationis nostre, nobis inibi mane, hora causarum consueta, pro tribunali sedentibus, anno a Nativitate millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo, indictione decima, die lune secunda mensis ianuarij, pontificatus Eugenij pape quarti anno sextodecimo: magistris lohanne de Castello et Iuliano de Crescis de Florentia, publicis curieque causarum camere apostolice notarijs, testibus. Sig. ' ST. Laurentius Philippi Venacij, civis romanus, imperiali auctoritate necnon curie causarum camere apostolice nolarius, hoc transuptum, per alium scriptum, de mandato dieti auditoris subscripxi. Nel oerso nola del sec. XVII: Cessio iurium in castro Sermoneti per vian transactionis cum monacis Sanctg Marig Novg de urbe Roma; segnature, del sec. XVII: 3, n, E; P. p., C. XKI, n. VIl, F. l;
Fasc.
2, n,6; del sec,XIX:
Cassa
lll, n.8.
Eucp,Ntus episcopus, servus serrorum Dei, ad futuram rei memoriam ... 3 Pontifex commissorum sibi ... Nos proximis temporibus certam causam vertentem inter priorem, fratres et conventum Sancte Marie Nove de Urbe, ordinis Montisoliveti, et mulieres de societate olim Francisce de Pontianis, dicto ordini oblatas, ex una, et Paulinam filiam olim Pauli de Fino ac nobilem lacobum Lellialexij de Cincijs, eius tutorem, super bonis hereditarijs quondam Iohannis de Fino, dicti Pauli germani, ex alia partibus, Iohanni episcopo prenestino, cardinali Tarantino, conmiseramus terminandam; et postmodum subsecuta sunt ea que continentur in instrumento, cuius tenor est talis (y'C-l446.VII .2). Nos omnia
per supradictum cardinalem et inter partes supradictas conclusa approbamus. Datum Rome apud Sanctum Petrum, anno Incamacionis millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto, tercio nonas septembris, pontificatus nostri anno sextodecimo. t Ne/ teslo do 2 Sí oedono ancora i due forí
c-1446.
sulla plíca,
a
cuí
era appeso, 3 L'umíilítà
tlanneggía qualche patola.
xxxvl
x.28.
Ospedaletto d'Alpinolo (negli accampamenti presso)
Gaetaní, conte
dí
Fondí, concede
la
contea
-
Alfonso
dí Morcone
Arc. Col., he. XXXVI, n, 6 (Arc. Caet', fotogr', B. IV, n.
90).
I
a
d'Aragona, ad ístanza
di
- 6.
Onorato
II
Baldassarre Gaetani, suo pfimogenito. Oigînale.
Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ulha Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maiorican'um, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie, ac etiam comes Rossilionis et Ceritanie. Ad insignis virtutis ... Cum Honoratus Gaytanus, miles ac regni Sicilie citra Farum logotheta et prothonotarius, collateralis, consiliarius et fidelis noster sincere dilectus, possiderit (!) ac possideat, inmediate et in capite a nobis et nostra curia, terram Murchoni, sitam in regno Sicilie citra Farum, in provincia Tere Laboris, cum hominibus, vassallis, iuribus et pertinenciis suis omnibus; dictusque Honoratus cupiens, more pii patris, terram Murchoni, cum titulo comitatus ac iuribus et pertinencijs suis omnibus, Baldassarro Gaytano, militi, filio primogenito et naturali dicti Honorati, tribuere et perpetuo relassare, supplicavitque nobis ut dignaremur ipsum Baldassarrum comitem teile
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
278
Murchoni pronunciare et illustrare: considerantes quod Baldassarrus a claris parentibus traxit originem et per comedanda progenitorum suorum vestigia virtuose cepit incedere et, $e claris conformans virtutibus, famam suam studuit lucidioribus preconijs adaugere, et alias advertentes Baldassarui militis erga maiestatem nostram probatam frdei sinceritatem et ipsius obsequendi nobis promptitudinem fervidam et constantem, ex quibus merito inducimur ut ipsum debita honorificentia prosequamur: idcirco ipsum Baldassarrum honore, dignitate et titulo comitatus terre Murchoni, ad eius heredes et posteros transfudendo, decoramus et insignimus, dictunque Baldassarrum Murchoni comitem, ut moris est, volumus bucinari; iubentes quod dictus Baldassaruus ex nunc in antea et omni futuro tempore in scripturis, litteris, nominacionibus et cauqis alijs Murchoni comes appelletur; et tamquam Murchoni comes illis honoribus, favoribus, Iibertatibus, immunitatibus, dignitatibus, preheminencijs, potestatibus, auctoritatibus, franchicijs, privilegijs, prerogativis ubilibet gaudeat, quibus alij regni nostri Sicilie citra Farum comites gaudeant; investientes Baldassarrum de honore, dignitate et titulo dicti comitatus terre Murchoni per vexillum, ut moris est, coram multitudine gencium copiosa; presens privilegium magno nostre maiestatis sigillo iussimus communiri. Datum in nostris felicibus castris apud Spitalectum, die vicesimo octavo mensis octobris,
decime indicionis, anno a Nativitate M''ccccoxxxXVlo, huius regni nostri Sicilie I I duodecimo, aliorum regnorum nostrorum anno trigesimoprimo. Rex Alfonsus. gíne inferiore, a sínístra).' Dominus rex mandavit mihi Francisco Martorell, p.
I
c
citra Farum anno Sig. (Nel mar-
Aulogrcfo.
-1446.
xI.23
LXIV
,
- 17.
conte di Fondi, a mezzo del suo procuratore, dínanzì aI oicecancelliere II Napoli - Onorato Gaetanì, Battísta u de Platamone>>, commíssarío all'uopo delegato da AlJonso I d'Aragona, protesta perchè si proceda negli atti contro Giooanni della Ratta, conte di Caserla, e Maria dí Capua, madre di lui, per Ia restituzione dí Ducenta, Melizzano e dei beni posti in Sant'Agata de'
Goti, ingiustamente da questi detenuti. Arc,
CoI., Prg.
LXIV, n. 17 (Arc.
Caet., fotogr.,
B.XII, n. 330).
Ofigínale, con sottoscrízíoni autogrcfe,
Ihesus. Anno a Nativitate millesimo quatrigentesimo quatragesimo sexto, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac eciam.comite Rossilionis et Ceretanie, regnorum citra Farum anno duodecimo, aliorum regnorum suorum anno tricesimo primo, die vicesimo tercio mensis novembris, decime indictionis, Neapolj. Nos Raynaldus Riccha de Neapoli, ad contractus iudex, Iacobus Antonius Boccandus de Neapolj, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes subscripti notum facimus quod, ad preces nobis factas pro parte nobilis notarij lacobi Pennagallj de Neapolj, procuratoris Honorati Gaietanj, Murconj et Fundorum comitis ac huius regnj Sicilie citra Farum loghotete et prothonotarij, de cuius procuracione nobis fidem fecit per instrumentum quod legimus et erat tenoris subsequentis ("f, C-1445.XLl.28), ut accedere deberemus ad presenciam magnifici utriusque iuris doctoris dominj Baptiste de Platamone, regij consiliarij ac vice cancellarij etc. : et nobis coram dicto Baptista in hospicio, ubi moram ad presens facit, sito in platea Sancti lohannis Maioris de Neapolj, iuxta cappellam Sancti lohannis, que cappella est heredum condam dominj Artusij Pappacude de Neapolj, iuxta viam, in quodam ostracello supra ortum ipsius hospicij, notarius Iacobus procurator dicti prothonotarij asseruit quod prothonotarius supplicacionis peticionem cum regia decretacione obtinuit a regia maiestate, tenoris subsequentis: Sacre regie maiestati exponitur pro parte Honora3i Gayetanj, comitis Fundorum et prothonotririj et logothete vestrj regnj Sicilie citra Farum, frlij primogeniti et heredis condam Gistoforj Gayetani, regnj Sicilie logothete et proùonotarij, 6delis vestrj, dicentis quod, cum olim Cristoforus possideret castrum Ducente, positum in provincia Terre Laboris, iuxta territorium civitatis Sancte Agathes de Goctis, de provincia Principatus ultra, iuxta territorium castri Limatule, iuxta territorium castri Ortule: et castrum Miliczanj, situm in provincia Terre Laboris, iuxta territorium castrj Frascis, iuxta territorium civitatis Thelesie et dicte civitatis Sancte Agathes: et subscripta alia bona stabilia burgensatica, posita intus civitatem Sancte Agathes et in eius territorio, racionabiliter ad eundem Cristoforum spectantia: rex
REGESTA CHARTARUM
279
Ladizlaus, de facto et ex arrupto, ipsorum bonorum tenuta et possessione Cristoforum spoliavit, seu spo1, liacionem ratam habuit, et ipsa bona indebite devenerunt ad manus condarn Baldassarris de la Rath comitis Caserte, et ipse indebite tenuit usque ad tempus mortis sue et post eius mortem pervenerunt indebite ad manus lohannis de la Rath I, eiusdem comitis frlij et heredis, videlicet castrum Milaczanj et ipsa bona burgensatica, et ad manus magnifrce Marie de Capua, eiusdem lohannis matris, castrum Ducente: ipsague bona mater et frlius tenuerunt et tenent, fructus, redditus et proventus ex eisdem minus legitime percipiendo, ascendentes ad summam ducatorum quinquaginta milium aurj, quorum bonorum, antequam facta fuisset restitucio Christoforo cum fructibus perceptis, fuit Cristoforus vita functus, superstite sibi dicto exponente, filio et herede suo in omnibus bonis et presertim in iure consequendi dicta castra et bona stabilia predicta burgensatica a predictis Iohanne et Maria, cum fructibus inde perceptis, si fructus ipsi extant, et, si non extant, predictum eorum valqrem; et requisiti pluries lohannes et Maria, indebite possessores' ut dicta castra et bona burgensatica cum fructibus usque hactenus per ipsos et comitem Baldassarrem inde perceptis, si fructus extant, et, si non extant, dictum eorum valorem restituerent eidem exponenti' id facere recusarunt. Quare supplicatur quatenus vestra maiestas conmictere dignetur uni Deum timenti quod se informet de predictis et, auditis partibus, vestre maiestati referat ipsaque dignetur declarare et rnandare fierj restitucionem dictorum castrorum et bonorum burgensaticorum exponenti, non obstantibus edictis possessorijs, parlamento, capitulis generalibus, pregmaticis (l) et rnaxime edicto generali Per vestram maiestatem edito
etc., habentes novam concessionem seu confirmacionem a vestra maiestate, non possint quomodolibet inquietarj nisi vestra ma' iestate consulta, et alijs sancionibus, cum protestacione quod licitum sit exponenti in quacumque parte presentis iudicij faciendi suspendere petitorium et prosequj possessorium et e converso, ut Deus vestram maiestatem conservet in statu prospero et felici. Predicta bona burgensatica, posita in civitate Sancte Agathes et eius territorio sunt hec, videlicet: In primis starcia una, sita in pertinencijs Sancte Agathes, ubi di"itut ad Ragiano, que fuit condam egregij Iohannelli Cifi, iuxta montaneam cum massaria, iuxta viam publica*, iu"t" rem Sancti Petri de Sterponis; item ferrera una magna, sita in pertinencijs Sancte Aguth"s, ubi dicitur in Flumine Biserchye, que comuniter dicitur la Ferrera, iuxta aquam dicti fluminis; iteir mol"ndina duo in una domo, due dicuntur Molendina Sancti Cyprianj, iuxta viam publicam, iuxta aquam dicti fluminis, iuxta rem que fuit condam Nicolai Antonij Ferrarerij ; item molendinum unum aliud in dictis pertinencijs, ubi dicitur Mastro Raynone seu la Speraca, iuxta dictum flumen, iuxta viam publicam, iuxta rem que fuit condam notarij Agathi de Stabilis de Andrea de Alexandro; item turris starcia, que dicitur Sanguinito seu Sayono et Capitone, iuxta viam publicam, iuxta rivum unde un" "urg continue aqua decurrit; item domus una, que fuit condam domini Gerandoni, que est intus civitatem
in Pentuma, per quod cavetur quod
possessores bonorum, castrorum
parrocchia Sancti Petri de Sterponis, iuxta viam publicam a tribus partibus et domos qu" fu"rurrt condam dompnj Martinj Salligeimi; item hospicium unum intus civitatem Sancte Agathes, 2, in parrocchia Sancti Symeonis iuxta viam puquod fuit condam militis dominj Andree de tamonte blicam a tribus partibus. Tenor regie decretacionis talis est: Baptista de Plathamone, vicecancellarius,
Sancte Agathes,
in
auditis audiendis, informet se de contentis in presenti supplicacione et regie referat maiestati, non obstante edicto generali edito in Pentuma, per quod cavetur quod possessores bonorum, castrorum et terrarum non molestentur sine expresso permissu et licencia ipsius regie maiestatis. Provisum per dominum regem in castello novo Neapolis, die duodecimo aprelis, none indictioais, millesimo quatrigentesimo quatragesimo sexto. Martorell. Et quod presentata dicta regia supplicatione cum dicta regia decretacione coram domino Baptista conmissario, predictus dominus mandavit dictos dominum lohannem et dominam Mariam fore citandos coram eo, et mandavit fierj citacionem cum inserta forma dicte supplicacionis, cum sigillo dicti conmissarij sculpito ad arma ipsius et cum subscripcione ipsius; cuius citacionis tenor talis est (rf .C- 1446.11/.26). Baptista de Platamone vicecancellarius, utriusque iuris doctor, regius consiliarius, ad infrascripta per sacram regiam maiestatem iudex delegatus et referendarius deputatus, vobis baiulis et iudicibus ac servientibus curie capitanei civitatis Neapolis, ac Nicolao Antonio lohannellj de Gayeta, porterio sacri consilij, vel eorum alijs aut alij, scire vos facimus quod pridem presentata fuit nobis supplicacio cum regia decretacione, tenoris et continencie subsequentis: Sacre regie maiestati etc., ut supra continetur; nosque volentes, instante dicto domino prothonotario, ad anteriora in dicta causa procedere, 1 vobis conmictimus quatenus dominam Mariam de Capua et comitem Iohannem de la Rath peremptorie citetis ut quinto die post citationem vestram coram nobis in hospicio habitacionis nostre, sito in platea Sancti lohannis Maioris de Neapolj, hora vesperorum, conpareant legitime, eidem prothonotario super
280
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
in iudicio responsurj, iuxta dicte supplicacionis et decretacionis continenciam; diem citacionis vestre, formam presentium coram quibus et quicquid inde feceritis nobis vestris licteris rescribatis, utrique parti, si pecierit, sub vestro sigillo, consimilibus assignandis. Data Neapolj die vicesimo sexto mensis aprilis, none indictionis, Tenor subscripcionis talis est: Baptista de Plathamone .conmissarius. Et quod dictus Nicolaus Antonius porterius retulit se citasse dictos comitem et dominam Mariam, cuius relationis tenor talis est: Ego Nicolaus Antonius citavj predictas magnificas personas die vicesimo nono mensis aprilis, none indictionis, videlicet dominam comitissam et dominum comitem Caserte, Sancte Agathes et Alexani, presentibus Marcho de Ia Rath 1, domino Perrino Dentice et domino Antonello de Ia Rath I et iudice lacobo de Lando. Subiunto eciam in dicta assercione per dictum notarium Iacobum quod, ad dictam citacionem, conparuit col'am conmissario dominus Iohannes comes Caserte et peticionem coram conmissario presentavit et capitulum habitum inter ipsum comitem lohannem et regem et per ipsam regiam maiestatem confirmatum, cuius capituli tenor talis est: Die quinto mensis maij, none indictionis, presens peticio presentata fuit coram vicecancellario per magnificum comitem Caserte ad impediendum litis ingressum gue admissa fuit: Coram vobis magnifico domino Baptista de Plathamone, regio vicecancellario et ad infrascriptam causam per sacram regiam maiestatem asserto iudice delegato, exponit lohannes de la Rath 1, Caserte, Sancte Agathes et Alexani comes, dicens quod pridie de mandato vestro citatus extitit ad instanciam Honorati Gayetani, comitis Fundorum ac logothete, asserti filij primogeniti et heredis condam Cristoforj Gayetanj, Fundorum comitis, super restitucione castrorum Ducente et Milaczanj et fructibus eorum et aliorum bonorum, prout in citacione oblata continetur. Verum quia ante tempus et tempore regij edicti, editi in civitate Neapolis, quod, in derogacionem quorumcunque privilegiorum et confirmacionum factarum per regiam maiestatem magnatibus et baronibus huius regnj pro eis gue possident tempore dicti edicti editi, nullo modo procedatur donec aliter per ipsam maiestatem decretum esset atgue provisum, alioquin irritum esset, et in me, sicut in contrarium esset actentatum, prefatus comes tenuit ac tenet castra predicta, specialiter per regiam maiestatem confirmata et de novo concessa ante tempus edicti predicti condam Baldassarj de Ia Rathr, Caserte, Alexanj et Sancte Agathes comiti, pahi eiusdem exponentis, pro se et suis heredibus, ex suo corpore legitime descendentibus, cuj similiter ipsa regia maiestas cetera alia loca que tunc possidebat, inter que erant bona alia in dicta citacione contenta, confirmavit et de novo concessit; sicque dictus exponens, filius et heres dicti condam comitis, pro castris et bonis eisdem convenirj non potuit nec potest, cum nec nullimode contra eum procedi potest cum procedi non posset citra derogacionem confumacionum et privilegiorum, de quibus supra, cum dubium non sit ipsum exponentem esse et dictum eius patrem fuisse de baronibus et mapremissis
gnatibus regnj huius. Quare, obstante regio edicto predicto, cui non est in aliquo derogatum, per decretacionem supplicacionis ex adverso presentate, cum solum ipsa decretacio de edicto in Pentuma edito faciat mencionem non de edicto predicto Neapoli edito in favorem baronum et magnatum regni huius, petit per vos nullimode procedi in causa ipsa, set ab eius processu prorsus et penitus desisti et se ab
instancia dicte citacionis propterea absolvj et liberarj; et adpredictapetitseadmicti; et,sidepredictis vobis dubium aliquod resultaverit, paratum se offert predicta probare et alia facere ad que de iure tenetur, non astringens se ad omnia necessaria, set ad ea que sibi suftciunt ad obtinendum predicta. Tenor dicti capituli talis est: Die quinto mensis maij, none indictionis, presens copia extracta ab originali inquantum ad infrascriptum capitulum pertinet, presentata fuit coram domino vicecancellario et conmissario ad impediendum litis ingressum ("f.C- 1436.X(.25). Addito eciam in assercione predicta quod comes et domina Maria, de mandato dicti commissarij citati fuerunt, prout in citatione, cujus tenor talis est: Baptista de. Plathamone, utriusque iuris doctor, regius consiliarius et vicecancellarius ac ad infrascripta per sacram regram maiestatem iudex delegatus et referendarius specialiter deputatus, Nicolao Antonii Iohannelli de Gayeta, sacri regij consilij porterio, significamus tibi quod in causa et questione, que vertebatur coram nobis ex dicta regia delegacione inter Honoratum Gayetanum, Murconj et Fundorum comitem, ac regnj Sicilie citra Farum logothetam et prothonotarium, ex una, et lohannem de la Rathas, comitem Caserte et Alexani, tam eius nomine quam eciam tamquam filium et heredem condam Baldassanis de la Rath 1, Caserte et Alexani comitis, ac dominam Mariam de Capua, matrem dicti lohannis, conventos, ex altera, super bonis feudalibus et bonis burgensaticis et alijs, prout in citacione per nos emanata et actis dicte cause plenius continetur; fuitque in dicta causa, de mandato regio nobis facto, supersessum; et deinde mandatum extitit nobis oretenus per dictum regem quod, non obstante dicto mandeto regio supersessorio, in dicta causa procedete deberemus; et quia de voluntate regia est guod
REGESTA CHARTARUM
281
per nos procedatur ad anteriora, propterea tibi Nicolao Antonio mandamus quatenus dominum Iohannem et dominam Mariam eius matrem cites ut tercio die post tuam citacionem coram
in
causa ipsa
nobis conpareant legitime in hospicio nostre solite habitacionis, posito in civitate Neapolis prope ecclesiam Sancti Iohannis Maioris, hora vesperorum, processurj ad anteriora in dicta causa, alioquin in eorum absencia per nos procedetur ad anteriora, petente dicto prothonotario et ipsorum conventorum absencia non obstante. Datum Neapolj, die terciodecimo mensis maij, none indictionis, millesimo quatrigentesimo guatragesimo sexto. Baptista de Platamone. Et quod deinde die vicesimo quarto mensis maij, none indictionis, predictus serviens retulit citasse eosdem comitem et comitissam, presentibus domino Marino Bulocte legun doctore, Iacobo de Troyano de Ebulo; et quod deinde mandatum fuit per commissarium comiti et domine Marie seu eorum procuratorj quod presentare deberent omnia privilegia et scripturas quas habent, prout in dicto mandato continetur, cuius mandati tenor talis est: Iniunctum et mandatum 1, est per magnifrcum dominum vicecancellarium, commissarium cause infrascripte, Iohannj de la Rath comiti Caserte, seu notario Luce de Casanova procuratori, ac domine Marie de Capua, eius matri, quod infra dies duos debeant presentare eidem vice cancellario ornnia privilegia et scripturas quas habent ad impediendum litis ingressum in causa seu questione, quam movet et intendit prosequi Honoratus Gayetanus, comes Fundorum et Murconj, contra magnificos predictos, ut, visis scripturis predictis, possit fierj relacio regie maiestati. Datum Neapoli, die vicesimo quarto mensis maij, none indictionis. Baptista vicecancellarius. Et similiter die vicesimo quarto mensis maij, none indictionis, Nicolaus Antonius, porterius regij sacri consilii, asseruit se citasse comitem Caserte in platea Carboneti; eta deinde die oi"erimo septimo mensis maij, none indictionis, conparuit procurator introscripti prothonotarij et accusavit contumaciam comitis et comitisse non conparencium dicto mandato pro eo quod non produxerunt eorum cautelas ad impediendum litis ingressum; et iudex decrevit predictas esse intimandum comiti Casertes 6, none indictionis, iniunctum et eius procuratorj ; et quod subsequenter die ult[ima dicti mensis maij] 1, comiti Caserte, et mandatum est per vicecancellarium et conmissarium cause lohanni de la Rath hora terciarum veniret cum suis advocatis coram vicecancellario ad allegandum quod pro die "rariin" et dicendum quicquid voluerint oretenus vel in scriptis et presentandum quicquid voluerint [in causa],6 et comitem Fundorum ut, visis scripturis et auditis allegationibus predictis, possit gue vertitur inl",
"u* derj relacio regie maiestati. Datum ut supra, prout in actis dicte cause continetur. Que acta nos iudex, notariu, 1t ,ubr"ripti testes legimus; et propterea predictus Procurator protestatus extitit coram nobis ac eciam coram dicto conmissario quod, cum non steterit nec stet per eum quin non procedat ad anteriora contra dictos comitem et dominam Mariam in causa predicta, set stetit et stat, ex facto ipsorum conventorum et propter dicta privilegia et edicta ac propter mandaium factum oretenus per ji.tu* regiam maiestatem dicto conmissario, quod non procedat in dicta causa, ut conmissarius corani ,robi, ur."-ruit, ita quod nullum possit sibi imposterum et dicte cause preiudicium generare, nec currat sibi aliqua prescriptio nec aliquod tempus ad agendum in causa: propterea, cum potuerint et sibi permictetur ipru, intendit prothonotarius ipse agere contra dictos comitem et dominam Mariam seu ug"r" io ""ur" h"r.d., ,u"""rsores. Qua protestacione facta, notarius lacobus procurator de predictis omnibus "ì "I.u* nos ex regia parte requisivit ut ad cautelam procuratoris ac prothonotarij predicti et eius heredum et deberemus instrumentum. Hodie, die vicesimo tercio mensis novembris presentis ,u"""rrorÀ "onfi".r. anni decime indictionis, ad cautelam dicti prothonotarij et eius heredum et successorum ac omnium quorum interest certitudinem, factum est presens protestationis instrumentum, subscripcione mei iudicis et nostrum testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego lacobus Antonius notarius. ST S ludex subscripsj Raynaldus qui supra Riccha. ffi Notarius Andreas Ursuleo Pro teste. S Baptista Ruti d" Cuiuu t"rtir. Resentibus: iudice Raynaldo Ricca de Neapolj ad contractus, abbate Petro de Agnyono de Sancta Agatha, Iacobo Zane de Veneciis, Gueczo de la Casa de Florencia, Thomasio Baordo Pignyatello, Iohanne de Mora de Ragona; notaúo Andrea de IJrsuleo, Antonio Bonromeo, Matheo Palone, de Roma; Baptista Ruti de Capua.
Mi.rit"lo de Neapoli, Ao*ino
I NeI lesto delaraù 2 Abbr. Tnmont, 3 NeI testo delaratha r r Nell'íntetlíneo 6 IJna lacerazíone danneggía le parole chíuse ín parcntesi,
rv,
36
Et-indictionis, aggíunto
dal nolaío
nell'ínterlíneo.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
282
c
-1446. XII .13.
1583.
Aquila - Fra Gíooanni da Capístrano concede la dispensa matrimoníale a Giulio Antonio Acquaoíoa e a Giacoma Camponeschi, oincolali da parenlela spirítuale. al
Arc. Caet,, Prg. n, 158j. Origínale, mancante dell'ínízíale. NeI oerso nota dcl sec. XVII: Bulla de la dispensa Iulio Antonio primo con la figlia del contc de Montorio nel anno 1446i segnatuta del sec. XIX: XX, n.42.
matrimonio de
Pateat evidenter universis et singulis Christi fidelibus, has presentes litteras inspecturis, qualiter ego frater Iohannes de Capistrano, ordinis minorum minimus et indignus, habens plenariam autoritatem a sanctissimo domino nostro Eugenio papa quarto, prout in autenticis litteris apostolicis plenius continetur, ad ea que inferius inseruntur, cupiens exorta iam scandala resecare et futuris verisimilibus pe. riculis, quantum ex Deo conceditur, obviare, dispensavj super impedimento matrimonij contracti inter
Iulium Antonium militem, filium losie de Aquaviva, Adrie ducis et Sancti Flavianj comitis etc., et de Componischis de Aquila, comitis Montorij et rnilitis etc., cum qua predictus Iulius Antonius matrimonium per verba de presenti contraxit ipsumque matrimonialj copula consumavit.
Iacobam filiam Loysij
Impedimentum autem erat cognationis spiritualis, cum esset compaternitas inter prefatos parentes eorundem, eo quod predictus Loisius" pater prefate lacobe, per procuratorem, predictum lulium Antonium, prefate Iacobe maritum, de sacro fonte suscepit; tandern cum prefata lacoba prefatus Iulius Antonius matrimonium contraxit eamque carnaliter cognovit, ac per plurimos annos in dicto matrimonio perstiterunt: ob quod separatio periculosissima esset et frliis inde suscipiendis detrimentum non modicum resultaret, tum respectu conditionis tum respectu successionis: matrimonium ipsum inter prefatos Iulium Antonium et dominam Iacobam contractum, autoritate qua supra dispensando, ratifico ratumque et legitimum habendum denunctio per presentes, prolemque inde suscipiendam legitimam decernendo. Unde ad futuram memoriam predictorum has presentes litteras Éeri feci, propria manu subscriptas, solitique appensione pendentis sigilli munitas. Datas Aquile, die decimatertia mensis decembris 1446, pontificatus Eugenij pape quarti anno decimosexto etc. Predictus magnificus comes solvit, in subsidium fidej, pro classe fienda contra p'er6dos Frater Iohannes supradictus manu propria me subinfideles, ducatos vigintiquinque romanos. Sig. ' 2 scripsi.
I In cera, ilí Íorma
c
-1446.
xII
.
ooale, appeso alla plica an
fetluccía.
2 Autografo.
1168.
25 .
fRomal - II rettore dí S. Bailolomeo all'lsola a Onorato III Caetani rilascía d'oro, doouti p.er íl censo delle case di proprietà della chíesa stessa. Arc. Cact., in Prg, n.
I168,
quielanza di tre ducati
Orígínale.
Anno Domini M."ccccoxLvtJ, r pontificatus Eugenij pape quarto (t), in die Natalis, ego presbiter Franciscus de Molina, rector ecclesie Sancti Bartolomei, confiteor recepisse a Ioane de ludicibus, pro parte domini Honorati [domini Sermoneti], pro censu seu responsione domorum positarum in proprietate prefate ecclesie in2 domibus profactis(!), ad respondendum omni anno prefacta(!) ecclesie in capite annj, ducatos tres, et ad cautelam hanc apodisam feci et mano propria estensy. Ego presbiter Franciscus de Molina ut supra ad fidem. I
Seconilo
Io
stíIe
della Natíoità
conísponde
aI 1446. 2 Rípetuto nel
lesto.
REGEST.A, CHARTARUM
283
l-62.
c-1447.I.5. Fondí
-
Nicola de Facíjs,
matrimonìale conte
di
a
oescooo
di Fondi, in conformítà aI breoe dí Eugenío IV, concede Ia dispensa dì Francesco dí Maenza, e a Cooella Gqetani, di Onorato II,
Giacobello Caetani,
Fondí.
Arc. Col., ín Prg.
I, n. 62 (Arc. Caet., fotogr,, B. XII,
n.
3j5).
Copía, inseita
ín C- 1452.XL25.
Nicolaus, episcopus fundanus, universis presentes nostras licteras inspecturis. Ad notitiam vestram deducimus quod nuper pro parte lacobellj Gayetanj, filij Francisci Gaytanj, et Covelle Gayetane, filie Honorati Gayetanj Fundorum, logothete et prothonotarij rengnj Sicilie, nobis fuerunt presentate lictere apostolice Eugenij pape quarti, eius vera et nota bulla plumbea in cordula filj cannapis, more rornane curie, bullatas, tenorem qui sequitur continentes (cf. C-fi444J.V1il./3). Post quarum presentacionem, fuymus pro parte lacobellj et Covelle reguisiti ut ad executionem dictarum licterarum procedere deberemus. Nos diligentem inquisitionem fecimus de contentis in dictis licteris et citarj fecimus coram nobis nonnullos testes, viros utique ydoneos et fideles de civitate Fundorum, nominatos et productos coram nobis pro parte ipsorum lacobellj et Covelle, quj de contentis in dictis licteris melius scire poterant veritatem; ipsosque accersitos coram nobis examinavimus diligenter, semotim et in secreto, recepto prius ab unoquoque ipsorum iuramento; et quia invenimus omnia supradicta esse vera dictamque Covellam ab aliquo raptam non esse: pro tribunalj sedentes in episcopalj palatio, ut, impedimento consanguinitatis huiusmodi non obstante, matrimonium inter se contrahere libere valeant, tenore presentium dispensationis, prolem ex huiusmodi matrimonio suscipiendam legitimam nuntiando. In cuius rey testimonium et lacobellj et Covelle et prolis exinde suscipiende cautelam presentes nostras patentes licteras eis fierj et noshj pontifrcatis sigillj, in cera rtrbea in alba apposita, fecimus appensione munirj. Datum Fundis, die quinto mensis ianuarij, undecime indictionis, millesimo quadrigentesimo quadragesimo septimo. Post datum. Quia prefatus sanctissimus dominus noster tempore huiusmodi dispensationis per nos facte erat defuntus et non obstante virtute eiusdem brevjs recepti a Nicolao papa quinto, quj voluit ut procederemus iuxta formam dictarum licterarum dispensationi, cuius brevjs tenor est talis (rf. C - 1447 .
x.
t
3).
c -t447. I.11
LIV - 59.
.
- Testamento di Antonella di Conterano, moglie di Antonio Calonna, col quale istituisce sua eîede uníoersale Soeoa Caetaní, contesso di AIbe.
Genazza,no
Arc. Col., Prg. LIV, n. 59 (Atc.
principe
di
Salerno,
Oúginale. Nel oerso note, del sec, XV: B. VI, n. l8j). Antonii de Columna principis Salerni; ìlel sec. XVI: generale.
Caet,, fotogt.,
Testamentum domini Antonelle de Cantarano uxoris domioi
Anno millesimo CCCCoXLVtlo, pontificatus Eugenij pape IIIJti anno XVJ', indictione X, mense ianuarii et die XJ. Antonella de Canteramo (!), uxor Antonij de Columna, Salerni principis, sana corpore et mente conpos, nolens intestata decedere, de bonis et rebus suis sine scriptis nuncupativum testamentum suum condidit in hunc modum: In primis reliquit pro anima sua ducatos ducentos, dishibuendos ad libitum infrascúptorum executorum presentis testamenti. Item reliquit famulabus et ancillis suis ducatos centum, distribuendos inter eas ad libitum Sveve Gaytane, heredis eius. Item reliquit iure legati Salvato Cecculi de Genezano ducatos centum. Item istituit executores huius testamenti Franciscum Salvati de Genezano 1 et lacobum Iohannis Tomassi de Guarceno; nunc vicarium Genezani, guibus pro eorum labore reliquit pro quolibet ducatos decem, concedens predictis executoribus potestatem vendendi de bonis suis mobilibus cuilibet emere volenti pretio quo meliorj potuerint usque ad guantitatem concurrentis pecunie supradicte. In omnibus alijs bonis suis mobilibus et stabilibus, iuribus, actionibus, quas et que haberet et habere poterit in quibuscunque civitatibus, terris, caskis seu villis et territorijs eorum' dem, sibi spectantibus, tam iure dotium suarum quam iure hereditatis paterne et materne, sibi heredem univesalem istituit Svevam Gaytanam, Albe comitissam, euj iure istitutionis reliquit omnia bona sua,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI mobilia et stabilia, ut superius dictum est, preter relicta et legata predicta. Actum Genezani, 1 in curia dicti castri, videlicet in camera que dicitur dello papa: testibus Salvato Cecculi, Francisco Salvati, Lutio Farine de GenezaÍto,r Iacobo lohannis Thomassi de Guarceno, fratre Alsantro de Zagarolo, Bartolomeo Antonii Andree Cassecte et Antonello Cole Panisbini, de Olibano. Paulus Andree de Olibano imperiali auctoritate notarius. ST. L Abbr. Gen
c
1905.
-1447 . II. 13 .
- Gíosía Acquaoioa, sìgnore di Teramo, cesco Antonío da Celano, suo nipole, dona in feudo perpetuo iI castello di Varcno,ù i
duca d'Atrí e conte di San Flaoiano,
San Flaoiano
in
a
Fran-
beni stabili
Casanooa, nell'Abruzzo ulterÍorc.
Arc.
Caet.,
ín Ptg. n.
1905.
Copía autenlíca, ínseita ín
C'
1451
'(X.8.
Iosias de Aquaviva, Terami dominus, Adrie dux et Sancti Flaviani comes etc., magnifico et strenuo viro Francisco Antonio de Celano, nepoti nostro. Exaltat magnatum ac ... Nos actendentes servicia, que tu a tempore tue puericie et subsequenter inde continuatione laudabili, iuxta tuum posse, de bono semper in melius nobis prestitisti queve prestare non cessas, tibi Francisco tamquam benemerito, recipienti pro te et heredibus tuis, ex tuo corpore legitime descendentibus, natis iam et in antea nascituris uhiusque ,"*ur, in perpetuum, per nos nosh'osgue heredes et successores, concedimus et infeudamus castrum Varani ac etiam o**iu bona nostra stabilia, que sunt in castro Podij Casanove, situm et siti in provincia Aprucij ultra flumen Piscarie: quorum castrorum Varani et Podij Casanove tenitoria sunt iuxta flumen Librate: ab una parte et ab alia videlicet castrum Varani, iuxta territorium castri Nereti, ab alia parte iuxta territorium castri Turani et podij predicti; et territorium Podij Casanove est iuxta territorium castri Ancharani ab uno latere, et ab alio res lannis Panecte et ab alio iuxta territorium Civitelle et territorium Sancti Egidij ; ad habendum et possidendum castrum Varani et bona Podii Casanove cum castris hominibus, vassallis, feudotarijs, subfeudotarijs, tenimentis, territorijs, montibus, planis, seu fortellicijt "" pascuis, pratis, silvis, nemoribus, domibus, casarenis, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris mo' iendinis molendinorumque sedidus, bactinderijs, erbagijs, censibus, redditibus, aquis aguarumque decursibus iuribusque patronatuum alijsque iuribus, iurisdictionibus omnibus et pertinencijs suis, que videlicet de demanio in demanium et que de servicio in servicium sunt, ac cum intego statu suo, sub debito et consueto feudali servicio seu adoha prestando nobis et nostre curie ac heredibus et successoribus nostris per te donatarium tuosque heredes predictos, tociens quociens militare servicium seu adoha generaliter per curiam
regiam indiceturinregnoistocomitibusetbaronibus et feudatarijsaliis regni prefati: francacastraprefata et bona feudalia castii Varani et Podij Casenove, libera, exempta ab omni prestatione, onere, iure, censu' obligatione, ypothecatione, venditione et debito, excepto a predicto feudali servicio seu adoha et his que l nuturu feudi, maioris dominij ratione ; ita tamen quod tu et tui heredes nullum alium preter deblntur "* nos, heredes et successores nostros pro castris predictis donatis in superiorem et dominum recognoscatis; invenstientes nos te per nostrum anulum presencialiter de possessione castrorum et bonorum predictorum et tenuta corporali. In cuius rei testimonium atque frdem presentes nostre concessionis et donationis litteras fieri fecimus, nostri sigilli impressione munitas, cum subscriptione nostre proprie manus. Datumz in terra nostra Sancti Flaviani, die XIIJ" mensis februarij 1447. Iosias de Aguaviva dux et comes etc. acceptamus omnia suprascripta et manu propria subscripsimus. Guglielmus [de Musciano].
r) Varcno, oilla nel tenÎlotío ilí Teramo (cfrI Omessa nel leslo. z Abbr. àat
Gîustíníaní
L,'
op' cÍt')'
REGESTA CHARTARUM
285
2145.
c -t447.III . 26 .
u de Benedicto ,, e Berita oedooa dí Giooanni de Roberto ,, per due " - Giooanni e Antonío taríni e mezzo in cailíni d'argento, oendono ad Antonio o de Capuano >> un lerreno boschirto ed incolto, in contrada u ad Sancto Stefano > o < a Ii Merrunj,,, in territorio di Majorano, rclpon' síoo annualmente a questo feudo di due denari d'oro.
Majorano
Otigínale, con Ie soltoscrizionl autografe del iluca di Sesra e del gíudíce. NeI maryíne n, 2145. XV: Die XVlll mensis madii, XIIII indictionis, presens instrumentum Ptesentatum fuit in novuminventarium; visumininventario. NeI oerso nota del sec. XVI: Instrumentonelquale s'enuntianellavilladeMayranopertinentia del castellodi Dragoni; segnaluru del del sec. X/Xr XX, n. 70.
Arc.
Caet., Pry.
ìnfetíorenota
del
sec.
quadrigentesimo quadragesimo septimo, regnante Alfonso, rege Aragonurn, Scicilie citra et ultra Farum, Hungarie, Ierusalem, Valencie, Maioricarum, Sardinee, Corsice, comite Barchinone, duce Actenarum et Neopatrie ac eciam comite Russilionis et Ceritanie, regni Scicilie citra Farum anno terciodecimo, die vicesimo sexto mensis marcii, decime indictionis, apud villam Mayranj, pertinentiarum castri Dragoni. Nos Nicolaus iudicis Simonis de castro Dragoni, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Ciccus Cobelli de Cicco de Roccaromana, per regnum Scicilie regia auctoritate notarius, et subscripti inlicterati testes, videlicet Iohannes de Herrico, Herricus Iohannis de Herrico, Ciccus Gualterij de Rogerio et Nicolaus Stabilis lohannis de Petro, de'villa Mayranj, declaramus quod lohannes Nicolay de Benedicto, Antonius Nicolay de Benedicto, germanj, de villa Mayranj, et Berita relicta condam lohannis de Roberto de Dr"gono, ipsa Berita ugÀ, d" consensu lohannis Maczonj de villa Mayranj, generj suj et mundualdi """* petiti et electi in defectu legitimi quo ad presens -dixit se carere' ac eciam per me prefatum p", dicti lohannes et Antonius, pro medietate, et dicta mulier, pro reliqua medietate, ludi""m ,-ibi "orrfrr*"ti: assignaverunt Antonio Petri de Capuano de villa Mayanj, ementi pro se et vendiderunt et per fustem
B
Anno Nativitatis millesimo
eius legitimis heredibus, ex eius corpore in infrnitum descendentibus, in PerPetuum, totam Peciam terre n"-orolu* et incultam, quam venditores poxidere se dixerunt a pheudo quod dicitur de Mayrano in territorio et pertinentiarum ville Mayrani, in loco ubi dicitur ad Sancto Stefano seu a li Meuunj, iuxta Sancti Stefanj, iuxta terram heredum Gualterij de Rogerio et iuxta aliam terram emptoris terram """I"ri" o111nibus iuribus, accionibus, racionibus, condicionibus et pertinentiis suis; ad a duabus partibus; "ur1 habendum et recognoscendum peciam terre venditam emptor et eius heredes a dicto pheudo perpetuis temporibus et redaendo annuatim pheudo in festo debito et consueto aurj denarios duos et de dominio et iroprietate pheudi subtrahere non querant, nec liceat eis peciam tene venditam alicui alienare absgue ph"udi beneplacito et consensu, quem emptor et eius heredes inpetrare teneantur a dicto pheudo proprijs ."p"nrir; emptore et eius h"r.Jibu, absque legitimis heredibus deficientibus, pecia tene vendita cum
h.àdifrA;, et melioracionibus suis revertatur ad ius, dominium et proprietatem dicti pheudi; pro qua vendicione prefati venditores confexi fuerunt se recepisse a dicto Antonio, in carlenis argenti ponderis generalis, diobu, per tarenum conputatis, tarenos duos et medium; et obligaverunt se venditores eorurn f,"r"d", et bona omnia per guadiam; sub pena uncie auri unius, pro medietate regie curie aud alteri pro religua medietate emptori et eius heredibus; que omnia scripxi ego curie cui fieret reclamu"io "i Ciccus notarius pro cautela emptoris et eius heredum. ST. S Nos dus Suesse etc. manu propria' et scribere ne' S Nicolaus iudex. S. ffi Signum crucis lohannis de Herrico testis inlicterati nescientis' ,"i"ntir. $ Signum crucis Herrici lohannis de Henico testis inlicterati et scribere r crucis Signum nescientis. scribere et inlicterati ffi testis Cicci Gualterii de Rogerio ryq Signum "ru"irnescientis. scribere Ni"olui Stabilis lohannis de Petro testis inliéterati et , &gue uno spazio pet alba "ro"",
souoscrízíone, prcceduto
da qualtro punti, ha
í
qualí
íl
tesle aotebbe dooulo
llrarc Ie
aste della
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
286
216t.
c -1447.III. 28. Roms
di
Angelo, costituísce ser Battista di Gaspare di Ah:ito
Antonio de Rido, castellano suo procuratore a rsendere il castello d'Isoletta, Castel S.
Oigínale, con Ia seguente autenlícazíone ileî conseroalofi camercIi dí Roma: Iacobus Lelli Arc. Cael., Ptg. n, 2t61. Alerij de Cincijs, Antonius Bartholomej Cambij et Benedictus Cole dello Mastro, conservatores camere alme Urbis, universis Pres€ntes inspecturis, Quamvis veritas... Cum Stephanusiulianus domini Nicolai Campanie, noster civis, notarius, scripserit et publicaverit presens instrumentum procurationis, quod forte deferetur ad partes in quibus de notariatu dicti Stephani lulianj notitia non habetur, nos, instrumentum ipsum approbantes, testamur et fidemfacimus quomodo dicto tempore, in ipso instrunento contento, et nunc dictus Stephanus' iutianus fuit et est imperialj auctoritate notarius et quod instrumentum fuit scriptum, subscriptum et ProPlio signo signatum ac solennizatum manu ipsius Stephani tulianj eiusque scripturis plena fides datur. In quorum fidem presentes tetirnoniales litteras fieri fecimus per
infrmcriptum Stephanum tohannisl de Vallatis, nostrum secretarium et nostrj sigiilj iussimus impressione muniri. Datum Rome, in domibus nostrarum residentiarum, sub anno millesimo CCCCo XL septimo, pontificatu Nicolaj pape quinti, indictione decima, mensis Stephanus IohannisdeVallatis. Neloersonotadelsec.XV: Procuratio Baptiste de Albeto martij die vigesimonono. Sig.t ad ven[den]dum castrum Insolecte pro castellano Sancti Angelj ; segnafure, ilel sec. XVII: n.2iP.2,C.XV'f.3,n.XVll (poÍ cancellalo), sub
12; ilel
sec.
XIX: XXXV' n. 39.
Anno millesimo quatricentesimo quadragesimo septimo, pontificatus Nicolaj paPe quinti, indictione decima, mensis martij die vigesimo octavo. Antonius de Rido, castellanus Castrj Sancti Angeli de Urbe, constituit suum procuratorem ser Baptistam Gaspaús de Albeto, cancellarium dicti castellanj, presentem, ad vendendum castrum vocatum Isolecta cum vassallis, territorio, districtu, pratis, pascuis, campis, decursibus aquarum, silvis ac omnibus suis iuribus, iurisdictionibus, pertinentijs, adiacentijs, introytibus, exitibus et fortellitijs suis, ad dictum castrum pertinentibus, tam de iure quam de consuetudine' exemptum ab omni censu et nexu servitutis, ipsius castellanj, situm inter hos fines: cui ab uno latere tenet tenimentum castrj Ceperanj, ab alio tenet tenimentum castrj Arcis, ab alio tenet tenimentum Falvatere et ab alio tenet tenimentum castrj Sancti lohannis de Incarico: pro quocumque precio, ProutProcuratori placebit; necnon ad faciendum instrumentum venditionis, in quo valeat obligare constituentem eiusque bona omnia, necnon ad vendendum omnia iura, nomina et actiones ac oftcium iudicis et dominium; et ad omnia alia faciendum que in predictis necessaria fuerint, dans Antonius constituens eius procuratori plenam licentiam, relevans eius procuratorem ab omni onere satisdandi, de iudicio sisti et iudicato solvendo, cum suis clausulis; promictens se ratum habiturum quicquid per eius procuratorem actum fuerit perPetuo observare, sub ypoteca et obligatione omnium bonorum suorum. Actum Rome, in regione Pontis, apud Castrum io orto dictj castri versus flumen Tiberis: testibus Antonio Adiutj de Sublaco, Iacobo S*"ti Angelj, -Cu.p"gnano et Leonardo ser Christoforj de Tuderto. Stephanusiulianus dorninj Nicolai Ang"ij d" Campanie, civis romanus, imperialj auctoritate notarius. ST. I Abb.
lo
2
In carla, su cera rossa: sullo
seuiletto leggesi:
S,
S' P' Q' R'
c -L447.III .29
2346.
Agostíno di Paolo di Firenze, pet I'afrtto del feudo di Sanchirico in -- - pagare, in quattro rate annuali e ín Napoli, 80 once di carlíni d'argenlo di
Foggia
Capitanata, si obblíga a Carlo Pandone.
Ofiginale, con sottoscrizíoní autogtafe.. tVel úeîso note del sec. XV: a) Instrumentum Cael., Prg. n. 2346. empcionis Sancti Cilchi de herbagio; ó) instrumentum de feudo Sancti Clicitj in provincia Capitanatus Apulie concesso domino Carlo Pandono; segnolura del scc. XIX: XX' n' 20'
Arc.
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quatricesimo septimo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie. citra et ultra Pharum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinoni, duce Actenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum in regno Sicilie et citra Pharum aBDo terciodecimo, mense marcij die vicesimonono' decime indicionis, apud teiram Fogie. Nos Almagnus de Marthella de terra Fogie, per regnum Sicilie ad vitam ad contractus reiginalis iudex, Iacobus Nardelli de Sparano de terra predicta, per predictum regnum reginali auctoritate
S
REGESTA CHARTARUM
287
notarius, et testes subscripti declaramus quod, in nostri presencia constitutis Augustino Paulj de Florencia, habitatore terre Fogie, ex una parte, nec non notario Antonio Dulci de Zurlano, parcium Terre Laboris, procuratore militis Carulj Pandonj, de cuius procuratione per eum facta extitit plena fide (!) per ostencionem documenti per eum nobis ostensi, ex parte altera: prefatus Augustinus, ad interrogationem sibi factam
per dictum Antoniurn procuratorem, confexus fuit se tenerj dare supradicto Carulo ex causa vendicionis, locationis et concessionis omnium fructuum, reddituum tam herbagij, fide, sfide, spice, quam aliorum liguminum et victualium terragiorum, ac onmium iurium perventorum ex pheudo et territorio nominato Sancto Clirico, posito in provincia Capitanate, eidem Augustino per eumdem procuratorem facte annorum quatuor, prout de vendicione, locacione et concessione huiusmodi in contractu puplico exinde confecto, et per me notarium, prelibato die, una cum certis pactis et clausulis celebrato, ad quod instrumenturn ambe partes se referunt: in carlenis argenti, sexaginta per unciam et 'duobus pro tareno computatis, uncias octuaginta. Augustinus debitor per se, heredes et successores suos promisit supradictam pecunie quantitatem dare supradicto Carulo intus civitatem Neapolis, omnibus ipsius Augustini sumptibus, usgue ad annos quatuor inrnediate et successive futuros, incipiendo a primo die mensis septembris presentis anni decime indicionis in antea numerando, ad racionem de uncijs vigintj de carlenis argenti, exolvendis per ipsum Augustinum predicto Carulo anno quolibet, videlicet per totum mensem maij annj cuiuslibet, durante vendicione, locacione et concessione predicta. Augustinus debitor pro premissis omnibus observandis bona omnia obligarj vetita, iura, acciones et nomina debitorum, ad penam dupli tocius quantitatis pecunie,
curie ubi querimonia inde fiet applicandam, obligavit et ypothecavit; volensque predictus Augustinus quod ipse suosque heredes conveniri possint, tam pro toto debito principalj quam pena, dampnis, expensis et interesse, tam Fogie, toye, Lucere, Sancti Severi, Manfridonie, Barulj, Tranj, Anchone, Venecijs quam alibi, tam in Regno quam extra, coram quocumque iudice ecclesiastico vel seculari. Ad predicti
Carulj eiusque heredum et successorum cautelam presens instrumentum si$ per nos exinde factum est, scriptum per rnanus mey notarii, mey iudicis et nostrum testium subscripcionibus et subsignacionibus roboratum. ST. Alrnagnus de Marthella de Fogia ad contractus iudex. M. S Notarius Andreas Runcius de Neapoli testis. S Donatus Vitellus de Fogia testis. S Franciscus de Madio testis. ffi Megstra (!) Avius theutonichus testus sum. Pro iudice: Almagnus de Marthella; testes: Donatus Vitellus, notarius Andreas Runcius de Neapoli, Franciscus de Madio, Angelus de Bastia, Antonius de Lasa, Antonius Masij Longi et magister Aviser theotonicus," cives fogitanj.
c
-1447
Roma
genti
mano)
.
IV.
584.
18
V a anorato III Caetani: circa il fisarcìmento dei danni d'arme alla camèra apostolica per la dogana del bestíame nel Patrimonio. Breoe
di
Ntccolò
Arc, Caet,, hg. n. 584, citca dohane 1447, n. 13.
Ortgínale, NeI oerso nota ìlel sec. XVIII:
Nicolaus
V,
arrecati dalle
pro intercsce camerc; (d'allrc
Multas per hos dies querimonias fecerunt oficiales nostri, super doanam Nicolaus papa V. pecudurn Patrimonii deputati, quod gentes tue armorum multa doane damna intulerunt, pro quibus nostre expensis satisfieri oportuit et cotidie oportet. Credimus autem id te inscio factum esse; et tamen "u*"r" cum non deceat neque velimus huiusmodi damna in camere nostre detrimentum redundare, tibi mandamus ut inquiri facias qui fuerint damnificatores eosque compellas ad relevandum cameram nostram danno hucusque perpesso et provideas quod talia non committantur, compellendo ad satesfaciendum damnifrcatis eos qui inferunt damna, alioquin oporteret ipsa in tuum damnum retorqueri. Datum Rome apud Sanctum Petrtrm, sub anulo piscatoris, die XVIIJ aprilis MCCCCXLVIJ, pontificatus nostri anno primo. (Nel mar' t gine ìnJeriore, a dr-ritra): Blondus ; (nel oerso;) Dilecto frlio nobili viro Honorato Gaytano. Sig.
I
Resta
trauía ilella cera rcssa'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
28E
c
-114471.
Roma
v.
1572,658.
17 .
II cardínale penitenzíere Gíooanni Berardi al ptíore del monaslero di Fossanooa: perchè ammenda con pubblica assoloa dalla scomanica Onorato III Caetani, dopo che questi abbía falto
penitenza della uccisione Arc. Caet., Prg.
sec.
di alcuní
prigionieri,
Jra cui un suddiacono, nel castello dt Ntnfa.
Nel oetso segnalure, del sec, XVII: Pars p., C. XI, Ioì, in Prg' n, 658. Copía autentlca, insetíte ín C'1447.V1il.17.
n. 1572 Oigínale.
XIX: CXVll, n. 29.
Î^r.9, n. 4;
dul
.. priori monasterii Fossenove, ordinis cisterciensis, terracinensis diocesis. Ex parte nobilis Honorati Gaietani, domini Sermonete et Bassiani, Iaici terracinensis, nobis Iohannes, episcopus prenestinus,
oblata petitio continebat quod ipse olim, cum certum contra ipsum statumque suum prodimentum revelatum existeret per ipsius vasallos, quosdam ex ordinantibus et dictum tractatum contra eum machinantibus in turri castri Nimphe includi et incarcerare iussit; guibus sic in ipsa turri existentibus per aliquot dies, accidit die quadam, cum castellanus predicte turris uni ex detentis in dicte turris fundo cenarn portaret, ipsum ab eodem detento interfrci et a duobus famulis, clamorem castellani audientibus, detentum dictum, qui iam certa signa invandendi et turrim capiendi facere inceperat, etiam necari; et rei huius ad dictum Honoratum pervento rumore, statim cum bona vassallorum suorum comitiva de Sermoneta ad dictam turrim festinanter accessit, et scelus perpetratum predictum reperit et, furore accensus' dictos in prefata turri detentos, inter quos unus erat subdiaconus, dicti tractatus conscius, de turri vivos ad terram proici et precipitari fecit, ex gua proiectone subdiaconus ipse et ceteri diem clauserunt extremum; propter guod dictus excommunicationis incurrit sententiam, in tales generaliter promulgatam; super quibus supplicari ipse sibi per sedem apostolicam provideri. Nos auctoritate pape, cuius penitentiarie curam f""it "*porr"ns eius mandato, super hoc vive vocis oraculo nobis facto, discretioni tue comictimus quatenus, gerimus, et de s=i est ita, postquam per omnes maiores ecclesias loci illius, ubi tantum fuit facinus perpetratum, nudus
"*pon"n,
et discalciatus, brachis duntaxat retentis, virgam ferens in manibus et corrigiam circa collum, si secure poterit, incesserit, et ante fores ipsarum ecclesiarum a presbiteris earumdem' psalmum penitentialem àicentibus, se fecerit verberari, quando maior in eis adderit populi multitudo, suum publice confitendo reatum et ecclesie, si cui dictus subdiaconus serviebat, si non satisfecit, satisfecerit competenter, feudo et iurepatronatus, si qua ab ipsa ecclesia tenuit, ipso et eius heredibus perpetuo privatis, ipsum laicum a dicta sententia et huiusmodi homicidiorum reatibus absolvatis in forma ecclesie consueta et iniungas inde sibi, auctoritate predicta, penitentiam talem que sibi sit ad salutem et aliis ad terrorem. Daturn Rome apud Sanctum Petrum, sub sigillo officii penitentiarie, XVJ kalendas iunii, pontificatus Nicolai t (NeI margine ínferíore, a sinistra); Crratis pro domioo, d"'... Gaytanus pape V anno primo. Sig. (sulla plíca): A. de Urbino: expedita gratis. I In cera rcssa, dí îotma ooale, appeso alla plíca con cordoncino rosscslro. 2 Segue Ia sottoscrízíone autografa índe' cíftabile, che non fu fipoìtata neppure nella copia autentica.
c-t447. v. VenaJro
-
20.
Procura rilasciata da Francesco Pandone, conte
396.
di
VenaJro,
a
Orígínale, con sotloscizíoni autografe. NeI oerso nota Arc. Caet., Pry. n. j96, dominum Franciscum Pandonum domino Carulo eius frliol segnalura ilel sec. XIX: XlX, n' 50.
suo
ilel
figlio Carlo sec.
XV:
Pandone.
Procura facta per
millesimo quatricentesimo quadragesimo septimo, regnante Alfonso, rege Farum, Valeutie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, et ultra Aragonum, Sicilie citra comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Cerritanie, huius regni citra Farum anno tertiodecimo, die vicesimo mensis madij, decime indictionis, in civitate Venafrj. Nos Antonius Honorij I Cithera de Venafro, per regnum Sicilie ad vitam reginali auctoritate ad contractus licteratus iudex, Butius Bartholomei de Cisternis de civitate Venafri, per provintiam Terre Laboris et Comitatqs Molisij reginali auctoritate notarius, et infrascripti testes, videlicet dominus Franciscus de
S Anno a Nativitate
REGESTA CHARTARUM
289
Ysernia miles, Adecus Pandonus, capitaneus Venafrj, ser Franciscus de Perusio, Lucas iudicis Nicolai Roberti de Luca, Franciscus de Busschectis, notarius Marthonus et Nicander filius Antonii Pignoni, cives Venafrj, licterati, notum facimus quod Franciscus Pandonus, miles, comes Venafrj etc., dixit ipsum comitem plura negotia et facta expedire et expedirj facere in civitate Neapolis et alibi, ad que expedienda asseruit se personaliter vacare non posse; confisus de frde Karoli Pandoni, militis, suj filij, ipsum Karolum, absentem, constituit suum procuratorem, dans eidem potestatem omnia agendi, promictens se ratum habiturum quicquid per procuratorem gestum fuerit, sub ypotheca omnium bonorum. Pro cautela factum est hoc instrumentum, nostrum iudicis et testium subscripcionibus roboratum, quod scripssi ego Butius notarius. ST. ffi Antonius Cithera de Venafro iudex. S. ffi Franciscus de Thofaniscis de Ysernia miles testis. ffi Franciscus de Perusio testis. S Franciscus de Buschectis testis. X Nicander Antonij Pingnionj testis. S Lucas Nicolay Roberti de Venafro testis.
I
c
Abbr. Hoij
.vll
-1447
.22
2861.
.
Procura rìlasciata da Francesco d'Aquino, conte di Lorelo e Sadríano, al nobile Nicola del giudice Giacomo di Vaìrano, perchè restituisca a Onorcto III Caetani í castelli di Monteroduni, Macchia d'lsernía e Montaquila, ípotecati per la dote di Beatrice Caetani, moglie
Castel
di
dí
Sangro
Gaspare d'Aquino, marchese
di
Pescara.
Arc. Cael., ín Prg. n.286l. Copla aulentíca, lnseríta ín C'l447.VII .24'
Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quadragesimo septimo, die vicesirno secundo mensis iulij, x" indictionis, apud collem Sancti Petrj, sistentem prope menia Castri Sangri, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie, Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ciritanie, regnorum anno ultra Farum tricesimosecundo, huius regni Sicilie citra Farum decimo tertio. Nos Petrus magistri Heramj de Rata, regia auctoritate ad contractus iudex in regno Sicilie, Franciscus Antonij de Nero de Aquila civis, incola terre Laureti, per regnum Sicilie reginali auctoritate notarius, et testes licterati, videlicet dominus Antonius Iohannis de Aquino miles, dominus Raguóius Longus de civitate Cave miles, dominus Antonucius de Castro miles, notarius Sabastianus de Castro Sangri, Honufrius de Valleregia, dompnus Donatus Antonius de Valleregia et lohannes de Fractis, notumfacimus quod Franciscus de Aquino, Laureti et Sadriani comes ac regni Sicilie magnus camerarius etc., asseruit sibi fuisse integre satisfactum de dotibus, sibj promissis nomine Gasparis de Aquino, Piscarie marchionis, eius fllij etc., a domino Honorato Gaietano etc., contemplacione matrimonj inter dictum marchionem et Beatricem Gaietanam, marchionissam Piscarie etc., sororem ipsium Honorati, prout in instrumento rogato manu notarii lohannis Iohannis Piczazoci de Sculcula, cuius solucionis vigore, ypotecacio castrorum Mon' tisrodonj, Macchie et Montisaquilj est extinta et possessio dictorum castrorum debet restituj Honorato; I et asseruit se debere recipere a dicto Honorato, ex causa depositi, de carlenis argenti ducatos quatuor milia sexcentos, quos Honoratus promisit sibj restituere, et promisit curare quod homines terre Sulmonete, castri Montisrodonj et Macchie, in solidum,'se, heredes et successores suos et bona omnia eorum et nomina debitorum obligabunt comiti de restituendo, prout in instrumento rogato per manus dicti notarii lohannis; et non valens ad dictam tenam et castra accedere, alijs maioribus et arduis negotiis
occupatis, tam pro assignacione Montisrodonj, Macchie et Montisaquili quam ad recipiendum dictas obligationes, confisus de flde riobilis Nicolai iudicis lacobj de Vayrano, prefatum Nicolaum, absentem, suum procuratorem ad se conferendum in dictis terra et castris, et ab eis recipiendi dictam "onriituit obligacionem, necnon restituendi Honorato possessionem castrorum Montisrodonj, Macchie et Montisa' quilj necnon liberandi ipsos a iuramento fidelitatis prestito comiti dans procuratori totaliter vices suas; obligans se, heredes et successores et bona omnia habere ratum quicquid actum fuerit Per Procuratorem. Prefatus comes prestitit iuramentum. Ad rey memoriam cautelamque comitis et procuratoris et ipsorum heredum et successorum ac aliorum quorum interest, de rogatu comitis, factum est presens instrumentum, cum subscriptione et signo manus proprie ac predictorum iudicis et testium roborandum, quod scripxi tv,
37
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI ego Franciscus Antonij de Nero de Aquila civis, incola terre Laureti, reginali auctoritate notarius, ipsum rneo signo signavi. ts Iudex Petrus magistrj Heramj. S Ragucius Longus de civitate Cave miles. ffi Signum crucis Antonij lohannis de Aquino militis, testis inlicterati et scribere nescientis, cuius vice ego notarius subscripxi. $ Antonucius de Castro miles. B Notarius Sabastianus de Castro Sangri testis. ffi Honufrius de Valleregia testis. ffi Dompnus Donatr,rs Antonius de Valle-
regia testis.
I
c
Aggíunta dal notaío ín fine aI documenlo con un úchíamo.
.vll.24
-1447
2861.
.
procuratore, rcstituisce a Monteroduni - Francerco d'Aquíno, conte di Loreto e SadrÍano, a mezzo di Onorato III Caetani í/ possesso di Macchia d'lsernia, Montaquila e Monterodunì, ípotecatí per Ia dote dì Beatrice Caetaní, moglíe di Gaspare d'Aquino, marchese di Pescara. Orígínale, con sottoscrizìoní autogtafe. Nel oerso note, del sec. XV: Instrumentum resicastris Montisrodoni et Maccle in personam magnifici domini Hoaorati Gaytani facti per illustrem comitem Laureti etc,; del sec. XVII: instrumentum resignationis et missionis in possessionem de castris Montesroduni et Macchiae in personam magnifrci Honorati Caetani factum per comitem Laureti, 1447; segnature, del sec.XVII:n.7iP.4,C.XI,
Arc.
gnationis
et
Caet., Ptg.
missionis
in
n, 2861.
possessionem
de
f. p., o. 5; del sec; XIX: XL, n. 42,
ffi Anno a Nativitate
millesimo quatricentesimo quadragesimo septimo, regnante Alfonso, rege r Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, [Sardinie, Corsice], comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac etiam comite Russilionis et Ciritanie, regnorum huius regni Sicilie citra Farum anno tertio decimo, die vicesimo quarto mensis iulij, decime indictionis, apud castrum Montisrodoni. Nos Cicchus magistri Nicolay, per regnum Sicilie reginali auctoritate ad contractus licteratus iudex, Paulus lohannis Paulini ()) de Venafro, per regnum Sicilie reginali I auctoritate [notarius, et infrascripti testes] licterati, videlicet nobilis Felix Minutulus de Capua, tunc regius capitaneus civitatis Ysernie, magnificus Cola de Sancto Agapito, nobilis Antonellus de Ia Porta de Salerno, nobilis Iohannes [Macharj] r de castro ..., nobilis notarius lohannes Maglierius de castro r Montisrodoni, abbas lacobus Maglierius, dompnus ... Pantaleo archipresbiter dicti castri, Iacobus Agustini, Stefanus Tartaglionus et Angelus Tartaglionus, de dicto castro Montisrodoni, notum facimus quod, coram nobis constitutis Honorato Gaietano, agente pro se suisque heredibus et successoribus, ex Parte una' et nobile Nicolao iudicis lacobi de castro Bayrani, agente procuratorio nonine Francisci de Aquino, Laureti et Sadriani comitis ac regni Sicilie magni camerarii, ex parte altera, de cuius procuratione ipse Nicolaus nos docuit per procuracionis instrumentum per manus notarii Francisci Antonii de Nero de Aquila civis, incole terre Laureti, reddactum, quod fuit et est omni qua decet sollempnitate vallatum, nulla suspictione in eo apparente, ipsumque legimus et diligenter inspeximus et erat continentie subsequentis ("Í. C-t447.V11.22).. quo inshumento lecto, prefatus Nicolaus procurator, in presencia Iacobi de Stephano, sindici universitatis et hominum terre Montisrodonj, et in presencia Nicolay Bartholomei, sindici universitatis et hominum Macchie, absolvit universitates easdem et homines ipsarum ab omni vinculo obligationis et iuramentorum prestitorum hactenus in manibus Laureti et Sadriani comitis, reservato regio beneplacito et assensu; inmisit in possessionem castrorum et terrarum Honoratum per assignaciones clavium, introytus et exitus portarum, egressus et ingressus ac status castrorum et terrarum predictarum, tam per aperturas et reseraturas, sepius intrando et exeundo, quam per alia sollepnia designancia restitucionem castrorum et terrarum predictorum, in presencia maioris vel sanioris partis hominum universitatum Predictarum. Honoratus requisivit quod de predictis con6cere deberemus instrumentum; nos Presens confecimus instrumentum, noshum iudicis et licteratorum testium signis crucum et subscriptionibus roboratum. ST. S Ciccus Nicolay de Meo de Ysernia ad conbactus reginalis iudex. E Felix Mynutulus de Capua regi capytanyo civytatis Ysernie testis. S Nicolaus de Sancta Acapita testis. ffi lohannes Maglierius. B Antonellus de Porta de Salerno testis. S Notaúus Iohannes Macharj de castro
predicto testis. I Abbas Iacobus Mallerius de Monterodono Ugonj testis. X Angelus Tartallonus de Monterodono testis. I L'umiiltlà ìlanneggía íI ptotocollo del documenlo'
testis. S
lacobus Agustinj 'ser
RE,CESTA CHARTARUM
291
c -1447. VIII.17 .
658.
Andrea di Giacomo da Massa, priore del monastero di Fossanooa, e commísserio del cardinale Giooanní Berardi, dopo aoere assis/ifo aIIa pubblíca penitenza fatta da Onorcto III Caetani, lo assoloe dalla scomuníca cui era incorso per I'uccísíone dí alcuni prigioníeri, fra cui un suddíacono,
Ninfa
nel eastello di Ninfa. Arc. Caet,, Prg. n. 658.
Otígínalc. NeI oerso nota del tempo,' Instrumentum absolutionis de pena excomunicationit XVII: P.p., C.XI, fas. IX, n.4; del sec. XIX: CXVII,30.
et homicidiorum pro domino Honorato Gaytano; segnature, del sec,
Anno a Nativitate millesimo ccoccoxl-vllo, pontificatus Nicolai pape quinti anno primo, indictione Xo, mensis augusti die XVIJ'. Constitutus in [poste] 1 ecclesie Sancte Marie de Nimpha, velletrensis dyocesis, frater Andreas lacobi de Massa, prior monasteri Fosse Nove, ordinis cistercensis, dyocesis terracenensis, necnon vicarius generalis lohannis episcopi prenestini, pape penitentiarii comendatarijque legitimi dicti monasterij Fosse Nove ac monasterij Marmossolii, eiusdem ordinis, dyocesis velletrensis etc., nec non specialis conmissarius dicti penitentiarii super presenti absolutione fienda fiducialites deputatus, de cuius quidem conmissione patet bullecta, in carta corina scripta, cum sigillo cereo, albo et rubeo, pendenti de cordula rubea, more solito romane curie, videlicet officii penitentiarie per ipsum conmissarium ibidem presentata, cuius series talis est (cf C-fl447].V.17).' commissarius intendens huiusmodi obedire mandatis tenoremque bullecte exequi, fecit ipsum Honoratum expoliari totaliter et decalciari,
nudumque totum, brachis dumtaxat retentis, genuflecti ab extra ante ipsas maiores fores dicte ecclesie super postem eius, cum virga in manibus et corigia circa collum, ibique confiteri alta voce, seriose suum reatum coram donpno Angelo Cole, archipresbitero eiusdem ecclesie, nec non donpno Nicolao Antonij Impacciantis, ipsius ecclesie clerico ac archipresbitero eiusdem ecclesie Sancti Pauli de dicto castro, quin etiam coram donpno lohanne magistri lacobi, donpno Antonio Stephanj Saccotij, donpno lohanne Petri Gorij, donpno Antonio Mactei Scella et donpno Iohanne Francigena, omnibus presbiteris et clericis beneficiatis ambarum ecclesiarum predictarum principalium eiusdem castri, et coram pluribus alijs clericis et laycis in maxima quantitate de tena Core et Sermonete, illic presentibus et oculata fide videntibus omnia que fiebant ; quj presbiteri ordinarie dicentes psalmum penitentialem u Miserere mei Deus u, eundem dominum, ita genuflexum, cum dicta virga singulariter et pluries fagellarunt; et ita flagellatus, inmediate accedens de dicta ecclesia ad ecclesiam Sancti Pauli prefatam, genuflexit pariter in poste maioris ianue ipsius ecclesie, ibique, moCo et ordine paribus, cum decantatione psalmj eiusdem, extitit ab eisdem presbiteris verberatus nec non a commissario prelibato; licentiatusque Postea ita nudus et flagellat'rs redire ad primam ecclesiam autedictam; poshemo hijs omnibus et pluribus alijs cerimonijs ad huiusmodi absolutionem, tam de iure quam de consuetudine requisitis, peroptime completis, sollerter cum diligentia commissarius absolvit ipsum Honoratum penitentem, humiliter geneflexum in ecclesia prefata ad pedes eius, a vinculo excomunicationis et ab huiusmodi homicidiorum reatibus, inponens sibi condignam et meritoriam penitentiam de conmissis, quam humiliter et devote exegui promisit. Ipse commissarius, ad cautelam Honorati ac frdem, cedulam absolutionis huiusce requisivit petivitque quod de hijs omnibus confrcerem instrumentum. Actum Nymphe, in media navi dicte ecclesie Sancte Marie: domino Angelo Antonii Iohannis Cole iudicis, iuris perito, Antonio Nardi Cole, literata persona, et Petro
Steihanelli illicterato, testibus de Cora. Antoniis Tutij magistri Petri auctoritate notarius. ST. I D'íncetla lettuta: I'umÍilllà danneggía I pfimí dlecí ríghí del t6to.
de
Sermineto apostolica
409.
c -1447.Ix.21.
Procura rilasciata da Onorcto III Caetani aI nobile notaio Giacomo del notaio Nícola Sermoneta di Bassíano a pagare 50 ducati d'oro ad Alto Contí, a saldo deì 500 doouli per í dannÎ ane' cati a oassallt dt Montelanico da alcuni sermonetaní, menhe le huppe del re Alfunso d'Atagona stanzÍaoano in Terracína, Atíg1nale. Arc. Caet., hg. n. 409.
Yehus. Anno a Nativitate indictione X", mensis septembris die
millesimo ccoccxLvtJo, pontificatus Nicolai pape quinti anno primo,
)(XJn.
Honoratus Gaytanus, dominus Sermoneti et Bassiani, confisus
DOCUMENT
I DELL'ARCHIVIO CAETAN
I
de frde nobilis notarij Iacobi notarii Nicolai de Bassiano, constituit suum procuratorem dictum notarium Iacobum, presentem, ad se representandum coram Alto de Comite, sacri hospitij magistro etc., et pacandum ducatos aureos congnij romanj quinquaginta, in quibus constituens debitor apparebat eidem Alto de resto summe quingentorum ducatorum aureorum, ad quos fuit concorditer redacta quantitas prima duorum milium et plurium ducatorum, in quibus constituens sententialiter condepnatus fuerat occasione satisfactionis danpnj, captivationis virorum predationisque bestiarum hominum de Montellanico, vaxallorum eius, illati eis per homines regis Aragonum tunc morantes Terracene, tempore licite guerre, inter quos fertur infamatos fore conplices aliquos vaxallos dicti Honorati, inscij erroris huiusmodi; et ad recipiendum a dicto Alto quietationem tam de dictis quingentis ducatis, concordatis et iam solutis, quam etiam de totali summa omnium ducatorum, contentorum in sententia lata pro dicto Alto et suis vaxallis de Montellanico contra prefatum constituentem et eius vaxallos, tam pretextu emendationis darnnj illati quam etiam expensarum factarum ac dapnorum et intesesse et pene incurse; instrumentunque fieri faciendum et annullari faciendum instrurnenta tam de obligationibus quam de fideiubxoria cautione data,
pro parte constituentis, per sex vaxallos eius de Sermineto prefato Alto et recepta per notarium Gregorium de Signia suum procuratorem: quin etiam ad reformandum capitula pacis inite et firmate inter utramque partem; dans procuratori omnimodam potestatem et promictens se ratum habere quicquid procuratum fuerit, sub ypotheca et obligatione bonorum suorum. Actum Sermineti, in cahera nova, situata extra et prope claustrum curie domini constituentis: notario Petro Ratia, notario Remigio Antonii Macthi, Rogerio Bartolomei Calamite, de Sermineto, et ser lohanne de Macharijs de Castellonovo, cancellario dominj constituentis, testibus. Antonius Tutij magistri Petri de Sermineto apostolica auctoritate notarius. ST.
c
-1447.
Ix . 23.
LIX - 56.
Gíacomo Carafa della Spina, t)escaoa dí Aoersa, a Onorato II Gaetani, conte di Fondí, rilascia quietanza del censo doouto per il castello di San Gíorgio Ia Molara.
Aoersa
Atc. CoL, Ptg. LIX, n. 56 (Atc.
Caet., fotogr.,
B. XI, n. 296).
Origínale, con sottosuízíoní autografe.
ffi Anno ab Incarnacione millesimo quatricentesimo quahagesimo septimo, die vicesimo tercio mensis septembris, undecime indiccionis, Averse, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, trerusalem, Maioricarum, Sardinie et.Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, regpi Sicilie ciha Farum anno terciodecimo, aliorum regnorum anno tricesimo secundo. Nos Rencellus Catalanus de Aversa, per regnum Sicilie ad contractus iudex, Marinus Ferrarius de civitate Averse, per regnum Sicilie reginalj autoritate notarius, et testes' videlicet Marilus Caraczulus de Neapolj, Rencius Antonius de Silveshis, Iacobus de Silvestris, Iohannes Antonius Malaclerica de Aversa, presbiter Stephanus Fasulus, beneficiatus maioris ecclesie aversane, presbiter Masellus Murgionus de villa lullanj, pertinenciarum Averse, Franciscus de Cardillis, Paris Aucellus et Philippus Picella, de Aversa, testamur quod, nobis constitutis in presencia lacobi episcopi aversani, residentis in curti suj episcopalis palacij aversani, ipso episcopo consencienÉe prius in nos iudicem et notarium ut in suos, nostram in se iurisdicionem et officium prorogando, cum sciret nos suos iudicem et notarium in hac.parte non esse, agenteque pro se et suis heredibus et successoribus in episcopatu aversano ac pro eodem suo episcopatu, ex parte una: presente quoque lacobo Pennagallo de Neapolj, cancellario et familiare ac procuratore Honorati Gayetanj, militis, comitis Fundorum ac regnj Sicilie logothete et prothonotarij etc., agente pro eodem comite et suis heredibus, ex parte altera: episcopus confexus fuit ipsi fuisse satisfactum per dictum comitem de censu sive redditu debito ipsi episcopo et sue episcopalj mense aversane pro castro Sancti Georgii de Molinaria, quod comes tenet ab ipso episcopo et sua episcopalj mensa aversana; et hoc pro toto preterito tempore et Per totum annum proxime preteritum decime indictionis proxime elapse; et propterea episcopus comitem ipsiusque heredes et bona omnia de premisso annuo redditu sive censu quietavit; obligavit episcopus se suosque heredes et suc' cessores in episcopatu aversano dictamque suam episcopalem mensam avetsanam et omnia bona ipsius episcopi et sui episcopatu.s aversani et promisit omnia in presenti instrumento contenta observare, sub pena unciaru* uut) guinquaginta, medietate camere apostolice vel curie cornpetenti ubi reclamacio freret
REGESTA CHARTARUM
293
et medietate comiti et suis heredibus; cum refeccione dampnorum, interesse et expensarum. comitis et suorum heredum cautelam presens instrumentum scripsi ego notarius Marinus Ferrarius. ST. ff Rencellus iudex. S. S Marinus Caraczolus de Neapoli testis. S Renczius Antonius de Silvestris de Aversa testis. S lacobus de Silvestris de Aversa testis. ffi Franciscus de Cardillis de Aversa testis. ff Paris Aucellus de Aversa. S Philippus Picella de Aversa testis. persolvenda
Ad dicti
c-1447.IX.25.
919.
AIto Conti, per sè e per i oassallì dí Montelanico, in seguìto al pagamento dí 50 ducati d'oro, rinuncía ad ogní diritto ed azione contro Onorato III Caetani e susi oassallí.
Valmontone
Arc. Caet., Prg. n,919. Ofigínale. NeI oerso nota del sec, XV: Instrumentum quietationis facte per magnificum dominum Altum de Comite magnifico domino Honorato Gaitano per nanus notarii Iacobi de Bassiano ipsius magnifici domini procuratoris de quingentis ducatis etc.; segnalure, del sec, XVII: n. 4 (corretto sopÍa un orígínarío l); Pars 2, C. Vll, Fas, 2, n. 5; del
sec.
XIX: XLY, n. 23.
Anno millesimo guatricentesimo guatragesimo septimo, pontificatus Nicolai pape quinti anno primo, indictione decima, mense septembris die XXV. Altus de Comite, pro se et qui se et bona sua principaliter obligavit pro eiusdem vaxallis et maxime vaxallis castri Montislanici, pro quibus promisit de rato et se facturum quod omnes eius vaxalli infrascripta omnia perpetuo habebunt rata, renumptiavit et remisit Honorato Gaytano, Sermineti et Bassianj domino, licet absenti, et notario Iacobo notarij Nicolai de Bassiano, procuratorj Honorati, prout de procuratione patet per instrumentum confectum manu notarii Antonij Tutij magistri Petrj, notarii de Sermineto, per me infrascriptum notarium lectum, et mihi notario, stipulantibus pro Honorato eiusque heredibus et vaxallis, omnia iura, nomina et actiones ac officium iudicis, que, quas et quod Altus et eius vaxalli habent et eis competere possent nunc et in futurum contra Honoratum et eius vaxallos, occasione sententie condendationis (!) seu declarationis continentis in se quantitatem duorum milium ducatorum seu aliam quantitatem, late et date per legum doctores dominum Iohannem de Thibure et dominum Andream de Sancta Cruce de Urbe, arbitros et communes amicos utriusque partis; item et virtute compositionis facte de dicta quantitate ad summam quingentorum ducatorum per Iacobum Gilij, Iacobum Colelli et notarium Antonium Petri, omnes I de terra Sermineti, necnon notarium Gregorium magistri Nicolai de Singnia, Paulutium Vertecchie de Vallemontone et Nicolaum Stilli de Narnia, habitatorem castri Vallimontonis, de comuni ipsorum partium voluntate s€€qte, occasione petitionis tunc facte per dictum Altum, asserentem tunc homines et vassallos dicti Honorati rupisse pacem tunc existeptem et capitula tunc existentia inter illos de domo dicti Alti et illos de-domo Honoruti, in currendo et predando homines et vassallos castri Montislanici, ad Altum spectantis; item et occasione quorumcumque aliorum et pecuniarum quantitatis, -quarumcumque expensarum dicta occasione factarum per dictum Altum usgue in presentem diem; et de omnibus alijs que Altus et eius vassallj exigere possent usque ad presentem diem, nullo iure nullaque actione Alto eiusque vaxallis contra Honoratum ac heredes ac vaxallos reservatis; mandans Altus dictas sententiam, declarationem, concordiam et unionem latam et factas, necnon instrumentum fideiuxionis facte pro Honorato per notarium Petrum Raczam, Iacobum Gilij, notarium Antonium Petrj, Iohannem Colellj lohannis Vaci, Antonium Iudicis et quemdam alium de Sermineto, manu ser Antonij Luce de Monteforteno, cancellarj, anotarj et habolerj ubi scripta reperirentur, ita quod contra Honoratum eiusque hereddes (!) et successores et vaxallos nullum efiectum habeant, set Honoratus eiusque heredes et successores et vaxallj a predictis perpetuo sint securj ; promisit Altus quod Honoratus et eius heredes et successores ac vaxallj perpetuo non molestabuntur a Grato de Comite, eius fratre gerrnano, eiusque heredibus et successorìbus ac vaxallis; et, si contrarium emergeret, promisit Altus ipsurn Honoratum eiusque heredes et successores et vaxallos tuerj eius sumptibus et expensis; omnia fecit Altus pro eo quia notarius lacobus, procurator predictus, nunc solvit et pacavit Alto ducatos aurj quinquaginta, residuum totius summe ad quam Honoratus tenebatur occasionibus antedictis; residuum vero totum, ad quod idem Honoratus tenebatur, Altus confexus fuit se inter plures vices habuisse a dicto Honorato. Et promisit Altus quod dicta iura sunt ipsius et vaxallorum suorum de Montellanico et quod nulli sunt vendita, cessa vel alienata; et, si contrarium appareret, voluit Altus tenerj de evictione et ad restitutionem et refectionem dampnorum et expensarum et interesse, ad
DOCUMENTI DELL'ARC}{IVIO CAETANI que Honoratus eiusque heredes et successores ac vaxalli incurrere posset (!); Altus obligavit et pignor: posuit omnia eius bona et voluit posse cogi in omni curia; et iuravit omnia se perpetuo observaturum, sub pena prestiti iuramenti et obligatione bonorum et pena duorum milium ducatorum aurj, rogans me Altus et procurator predictus ut confrcerem instrumentum semel vel pluries quotiens opus fuerit. Actum in castro Vallimontonis, in camera dominj Alti de Comite: nobilibus et licteratis domino Antonello Aurelia legum doctore de Neapolj, magistro Silvestro de Patrica, Iacobello Varro de Geneczano 2 et lacobo Thomaxi de Guarceno testibus. Felix Antonij Iohannis Frede de Vallemontone imperialj auctoritate notarius. ST.
I Nel lesfo omes
3
2 Abbr.
Fred 3 NeI lembo infefiore è
appeso
un laccio, che
dooeoa seroíte
a
legare Ia pqgamena,
unq oofta attololata.
c
-1447 . x .13
Roma
l-62.
.
- Níccolò V aI oescooo di taní di Maenza e di Cooella
Arc. Col., ín Prg. I, n. 62 (Atc,
Fondi:
perchè proceda
Gaetaní
di Fondi, ín
Caet., fotog1.,
B. Xn, n.
alla
dispensa matfimoniale dt Giacobello Cae'
conformítà
335).
al breoe di Eugenío IV:
CoPía, ínsefita dopo
C' 1447.1.5.
Nicolaus papa quintus venerabilj fratrj. Contentamur quod ad executionem Eugenij quarti, predecessoris nostrj, super dispensatione matrimoniali lacobellj Francisci de Caytanis et Covelle filie Honorati, comitis Fundltu*, laycorum diocesis Terracene, procedas per me (!) per omnia in dictis licteris contenta ac si a nobis dicte lictere emanassent. Datum Rome aput Sanctum Petrum sub annulo piscatoris, die tertiodecimo octobris millesimo quatricentesimo quatragesimo septimo, pontificatus nostri anno primo' A tergo soiptum erat: Venerabilj fratrj .. episcopo fundano'
c -1447 . x.16 Sermoneta
tani
-
aI
.
Prccura per la líte conlro Francesco Caetani dí Maenza, rilasciota da Onorato gíurispeúto Antonio da Gubbío.
427.
III
Cae'
Arc.Caet.,prg.n.427. Oríglnale. Neloeno,segnatwedelsec,XVll:n.3;P.z,C.V,f. l,n'5;delsec'XIX:
X-lll,
n. 4.
Anno a Nativitate M'cccCXLVtJ", pontificatus Nicolai pape quinti anno primo, indictione decima, Sermineti et mensis octobris die Xvyo. Honoratus Gaytanus, natus condam lacobi Gaytanj, dóminus suum constituit residentis, periti, Rome bene Bassianj, confisus de 6de dominj Antonij de Egubio, Iegum per Franmota causa pro"urutr"1n dictum.Antonium ad omnes lites in curia romana, et specialiter in Gaytanum coiam G[uillielmo] cardinali antegavensi apostolicoque comissario in dicta causa aut "ir"u,,, posset si peripsius audiiore vel iudice substituto; ad omnia faciendum gue ipsemet constituens facere quicquid habere se ratum promictens et administrationem ,on"lit", interesset, dans procuratori plenam Actum bonorum. sub obligatione ac pro"ur"tum fuerit, sub fide et legalitate principum et magnatum 'Sermineti, domino in podio extra cameram novam, situatam prope Puteum curie eiusdem constituentis: Racza, Francisco T.o"tino Ce Padua, iurisperito, Angelo de Murchono, viro armigero, notario Petro Petri magistri Tutij Antonius testibus. de Sermineto Scammello, Paulo notarij lohannis et Angelo ST'1 de Sermineto apostolicp auctoritate notarius. I Nel lembo ínfertore è appeso un taccío, che dooeoa sefiíre a legare Ia pcîgamenl' una oolla atololala,
RECESTA CHARTAR UM
LXII - 53.
c-1447.X.20-xI.3. Roma
295
*
Sentenza deII'udítore Alfonso ., de Segurar, con Ia quale, in terza ístanza,condanna Francesco Caetani di Maenza a restituire il castello di Giuliano dt Roma a Seoa Caetani, contessa d'Albe,
e
a
fimborsarle per /e spese 100 fioríni d'oro
Arc. CoL, Prg. LXil, n, 53 (Arc'
Caet., fotosr.,
di
Cameta.
B. XIL n' 336).
Otlgtnale,
Dudum Eugenius papa quartus commissionis sive supplicationis cedulam domino lohanni Lohier, utriusque iuris doctori, archidiacono constantiensi, rothomagensis provincie, Eugenij pape cappellano et ipsius sacri pallatii apostolici causarum auditori, per cursorem presentari fecit, huiusmodi sub tenore: BEATISSIME Pater. Licet castrum lulianj, Fferentini diocesis, dudum assignatum fuerit guondam Laurentio de Columpna pro dote oratricis vestre sanctitatis, Sveve Gayetane, ipsius Laurentij uxoris, ipseque Laurentius dictum castrum possederit pro dote dicte oratricis, ac deinde, post eius obitum, oi"tri*, habens in illo dotem constitutam, etiam per plures et plures annos possederit, nichilominus Ffranciscus Gayetanus, oratricis germanus frater, dictam oratricem dicto castro spoliavit et in illo se intrusit, et a pluribus et pluribus annis citra intrusus permansit: supplicat sanctitati vestre dicta oratrix quatenus causam et causas, quam et quas ipsa oratrix movere vult contra Ffranciscum Cayatanum (!) super dicto castro seu eius possessione, alicuj in romana curia residenti commictere dignemini, non obìtante quod causa seu cause huiusmodi non sint ad romanam curiam legitime devolute' Que commissio
sic signata reperitur: De mandato pape audiat magister lohannes Lohier, citet et iustitiam faciat. CUIUS commissionis vigore, dum per quondam dominum lohannem Lohier, auditorem in causa et causis
huiusmodi, ad plurimos actus iudiciales, citra tamen conclusionem, processum extitisset, idem Iohannes Lohier extitit vita functus. Quapropter Eugenius papa aliam commissionis sive supplicationis cedulam domino Maleteste de Captaneis, utriusque iuris doctori et eiusdem Eugenii pape cappellano ac ipsius auditori, per unum ex suis cursoribus presentari fecit, tenoris subse' sacri pallatij apostolici ""ur"ruro qu.ntir: DIGNETUR sanctitas vestra omnes causas quondam domino lohanni Lohier, tunc sacri pallatij apostolici causarum auditori primo et deinde dominis Petro Martini de QueifrutrisQ) partim et partim Ioh"nni Didaci de Coca ()), eiusdem pallatij causarum auditoribus, ProPter dicti Iohannis Lohier tunc auditoris in6rmitatem usque ad eius reconvalescentiam commissas, et in quibus lohannes Rovori de Lovanio, clericus leodiensis diocesis, notarius, coram eisdem auditoribus scribebat, propter Iohannis Lohier auditoris obitum, alicuj alteri ex pallatii auditoribus committere, cum potestate prelibatis auditoribus
in eiusdem causis attributa, quodque dictus notarius ulterius scribat. Commissionis signatura hec fuit: De mandato pape audiat magister Malatesta, resumat et iustitiam faciat. Qui dominus Malatesta iudex, i1 causa et causis huiusmodi resumptis procedens, ad sententiam processit eamque tulit auditor "t et promulgavit in hunc modum: Per hanc diffinitivam sententiam, quam de coauditorum nostrorum
etlssensu ferimus, decernimus occupacionem, inhusiones, detentiones, spoliaciones, denegaciones, recusaciones et impedimenta predicta, per Ffranciscum de Gaytanis, adversarium Sveve de Gaytanis, comitisse Albe, facta, esse temeraria, illicita, iniqua et iniusta atque de facto presumpta premissaque facere domino Ffrancisco minime licuisse, prefatumque Ffranciscum ab occupacione et detentione castri Iulianj, Fferentini diocesis, iuriumque et pertinentiarum eiusdem amovemus prefatamque Svevam ad porr"rrionu- castri lulianj iuriumque et pertinentiarum reintegramus et restituimus, prefatoque Ffrancisco super occupatione et spolijs predictis perpetuum silentium imponimus, prefatumque Ffranciscum "dn"rrurio in fructibus et obventione ex dicto castro, a tempore mote litis Per eum perceptis, et in expensis condempnamus, quarum expensarum taxationem nobis reservamus. A qua sententia, pro parte Ffrancisci Gaytani ad Eugenium papam quartum appellato, idem papa aliam commissionis sive supplicationis cedulam domino Symoni de Vallo, episcopo auserensi, unius ex sacri pallatij apostolici causarum auditoribus locumtenenti, per suum cursorem presentari fecit, sub hijs verbis: DIGNETUR sanctitas vestra causam et causas appellationis et appellationum, ad sanctitatem vestram et sanctam sedem apostolicam interposite et interpositÍu'um pro palte Ffrancisci de Gaytanis a diÉnitiva sententia, gue dicitur lata in favorem oratricis veshe sanctitatis Sveve de Gaytanis, Albe comitisse, per dominum Malatestam, pallatij apostolici causarum auditorem in causa, que tunc coram eo vertebat inter dictam "orrrilio
296
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
oratricem, actricem, ex una, et dictum Ffranciscum super possessione castri luliani, conventum, partibus ex altera, commictere alicui ex pallatij auditoribus. In fine dicte commissionis sive supplicationis cedula scripta erant hec verba: Audiat episcopus auserensis et iustitiam faciat. ET poSTeUAM idem episcopus ad nonnullos actus auditiales processerat, Eugenius papa diem suum clausit extremum, atque Nicolao papa quinto ad summi apostolatus apicem assumpto, tandem episcopus auserensis in causa et causis huiusmodi, ob Eugenij obitum suspensis, ipsas primitus, secundum tenorem mandati domini Ffrancisci, ecclesie vice cancellarij, resumens, suam prime sententie approbatoriam tulit sententiam, sub hac verborum forma: De coauditorum nostrorum consilio et assensu, per hanc nostram diffinitivam sententiam, quam ferimus in hiis scriptis, decernimus per dominum Malatestam coauditorem nostrum in huiusmodi causa, que tunc coram eo inter Svevam Gaytanam, Albe comitissam, actricem, ex una, et Ffranciscum de Gaytanis super possessorio castri lulianj et pertinentiarum suarum, conventum, partibus ex altera, versa fuit, et nunc coram nobis inter easdem partes in secunda vertitur instantia, bene fuisse processum prefatique domini Malateste auditoris diffinitivam sententiam confirrnamus, pro parte dicti Ffrancisci adversarij a dicta sententia male fuisse appellatum, prefatumque Ffranciscum in fructibus, a tempore late dicte sententie et citra perceptis, et in expensis condempnamus, quarum expensarum taxationem nobis reservamus. A qua sententia, pro parte dicti Ffrancisci de Gaytanis, ad Nicolaum papam quintum appellato, idem papa aliam commissionis sive supplicacionis cedulam nobis Alfonso de Segura, decretorum doctori, decano ecclesie tolletane, etiam pape cappellano et ipsius sacri pallatij apostolici causarum auditori, per unum ex suic cursoribus presentari fecit, tenorem qui seguitur continentem: DIGNETUR sanctitas vestra causam et causas appellacionis et appellacionum pro parte Ffrancisci de Gaytanis a sententia alterius sententie, in prima instantia per dominam (!) Malatestam, vestri sacri pallatij apostolici causarum auditorem, late, confirmatoria per Symonem episcopum ausarensem in causa et causis, gue tunc coram eo inter oratorem, ex una, et Svevam de Gaytanis, dicti oratoris sororem, super pretenso spolio castri luliani, Fferentini diocesis, partibus ex altera, in secunda instantia verti pretendebantur, pro Sveva et contra oratorem lata, ad sanctitatem vestram interposite et interpositarum, necnon nullitatis et iniustitie dictarum pretensarum sententiarum pretensorumque processuum ante illas habitorum, alicuj alij ex pallatij auditoribus commictere. In fine commissionis seu supplicationis cedule scripta erant de alterius manus litera, superiori litere ipsius cedule penitus diversa, hec verba: Audiat magister Alfonsus et iustitiam faciat. Nos, in causa et causis huiusmodi procedentes, ad magistri Petri Broa, in romana curia causarum et Sveve de Gayetanis principalis procuratoris instantiam, magistrum Steffanum de Valentia, in romana curia causarum et Ffrancisci de Gayetanis, ex adverso principalis, procuratorem, prout de ipsorum procuratorum mandatis in actis cause constat documentis, ad dandum libellum sive summariarn peticionem per pape cursorem citari fecimus ad peremptorium terminum, in quo comparuit in iuditio coram nobis magister Petrus Broa, magistri Steffani de Valentia non comparentis contumatiam accusando, et in eius contumatiann libellum exhibuit, cuius tenor sequitur: Coram vobis domino Alfonso Segura, sacri pallatij apostolici causarum a papa auditore deputato, procurator Sveve de Gaytanis, Albe comitisse, in hac causa Fferentini castri Iuliani contra Ffranciscum de Gaytanis per modum libelli propouit et dicit quod, licet Symon episcopus ausarensis, locum unius ex pallatij apostolici causarum auditorum tenens, in causa, que coram eo inter Svevam, actricem, ex una, et prefatum Ffranciscum super castl'o Iuliani seu eius spoliacione rebusque aliis, partibus ex altera, in secunda vertebantur instantia, legitime processisset, et sententiam per Malatestam auditorem in dicta causa latam confirmasset et Ffranciscum adversarium in fructibus, a tempore Iate per eundem Malatestam sententie et expensis coram eo pro parte Sveve factis condempnasset, tamen pro parte Francisci fuit ab ea appellatum et causa appellationis vobis domino Alfonso Segura auditori commissa: guare petit procurator per vos sententiam pronuntiari per dominum Symonem episcopum auserensem, locum unius ex sacri pallatij cauEarum auditoribus tenentem, in causa, que coram eo in secunda et nunc coram vobis in tertia vertuntur instantijs inter Svevam, ex una, et dictum Ffranciscum super castro Iuliani et seu eius spoliacione et rebus alijs in actis cause designatis., partibus ex altera, bene fuisse sententiatum eundemque Ffranciscum in fructibus, a tempore late dicte sententie ex dicto castro perceptis, necnon expensis pro parte Sveve factis per vos condempnari; de expensis protestatur, vestrum in premissis offitium implorando. Nos tunc magistrum Stefianum de Valentia non comparentem reputavimus contumacem et in eius contumatiam, ad magistri Petri Broa procuratoris instantiam, magistrum Steffanum de Valentia per unum ex pape cursoribus citari mandavimus in peremptorium terminum, guem etiam magistro Petro Broa assignavimus: quo termino occurrente, comparente coram nobis magistro
REGESTA CHARTARUM
297
Petro Broa et magistri Steffani de Valentia non comparentis contumaciam accusante, nos magistrum Steffanum de Valentia declaravirnus contumacem et in eius contumatiam, ad magistri Petri Broa postulationem, magistrum Steflanum de Valentia ulterius per unum pape cursorem citari rnandavimus ad peremptorium terminum, eundem etiam magistro Petro Broa statuendo: adveniente terrnino huiusmodi, per magistrum Petrum Brpa magistri Steffani de Valentia non conparentis contumacia accusata, ipsumque contumacem reputari per nos postulato, in eius contumaciam posiciones et articulos pro eadem parte sua, in prioribus huiusmodi cause instantijs productos, prout in actis idem magister Petrus Broa repetiit ipsaque verbo reproduxit: quem magistrum Stefianum de Valentia non comparentem contumacem reputantes, in eius contumaciam, ad magistri Petri Broa instantiam, citari fecimus, peremptorios terminos eidem magistro Petro Broa statuentis; in quibus terminis comparuit coram nobis magister Petrus Broa et magistri Stefiani de Valentia non comparentis contumatiam accusavit et in eius conturnatiam omnia acta in huiusmodi causa exhibita repetiit -eaque verbo solum reproduxit. Nos tunc magistrum Stefianum de Valentia non comparentem reputavimus contumacem et in eius contumaciam eundem citari fecimus, necnon eidem magistro Stefiano de Valentia et magistro Petro Broa, coram nobis comparentibus, assignavimus peremptorios terminos, in quorum primo per magistrum Stefianum de Valentia, coram nobis comparentem, omnibus actis pro parte sua productis, repetitis et de novo verbo solum reproductis necnon ,"liquo terminorum, pe, rnugistrum Petrum Broa magistri Steffani de Valentia non comparentis contumacia accusata, et in eius contumaciam termino omnino (?) pro eadem parte sua satisfaciendo se in huiusmodi 1 causa nil declarare velle expresse dicto ... t quo magistro Stefiano de Valentia ... ultimo predictorum I terminorum satisfaciente contumac ... accusato; nos in alio occurrenti termino, magistris Petro Broa et { Steffano de Valentia procuratoribus, coram nobis ... comparentibus, una cum rnagistro Petro Broa concludi petente, in magistri Steffani de Valentia presentia, conclusimus. Nos ... 1 inspectis omnibus actis, de coauditorum rtostrorum consilio, ad ferendam sententiam processimus eamque tulimus in hunc modum: De coauditorum nostrorum consilio, per hanc nostram sententiam decernimus per Symonem episcopum auserensem, locum unius ex sacri pallatij apostolici causarum auditoribus tenentem, in causa, que coram eo in secunda et nunc coram nobis in tertia vertitur instantijs, inter Svevarn, ex una, et dictum Ffranciscum super castro Iulianj seu eius spoliacione et rebus alijs, partibus ex altera, bene fuisse processum ipsiusque Symonis episcopi et auditoris sententiam confirmamus, et pro parte dicti Ffrancisci a Symone episcopo eiusque sententia male filisse appellatum, eundemque Ffranciscum in fructibus, a tempore dicte late sententie ex dicto castro perceptis, necnon in expensis pro parte Sveve factis, condempnamus, guarum expensarum taxationem nobis reservamus. Lecta, lata et promulgata hec sententia per nos Alfonsum de Segura auditorem Rome, apud Sanctugn Petrum, in pallatio callsarum apostolico, nobis inibi mane, hora causarum consueta, pro tribunali sedentem, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo quadra' gesimo septimo, indictione decima, die Veneris vicesirna mensis octobris, pontificatus Nicolai pape quinti anno primo: magistris Henrico Trumel et lohanne Raringh de Flolsten notarijs scribisque nostris, clericis coloniensis et lubicensis diocesis, testibus. Et, dum nostra sententia in rem transivisset iudicatam, Nicolaus papa quintus aliam commissionis sive supplicationis cedulam nobis per unum ex suis cursoribus presentari fecit, huiusmodi sub tenore: BEATISSIME Pater. Versa fuit causa in romana curia inter oratricem vestram, Svevam Gaytanam, Albe comitissam, actricem, ex una, et Ffranciscum Gaytanum super castro lulianj, Fferentini diocesis, et seu eius spoliacione rebusque alijs, partibus ex altera, in qua tres sententie cum fructuum et expensarum condempnacione in favorem oratricis et contra Ffranciscum, videlicet una per dominum Malatestam, alia per dominurn Symonem de Valle et tercia per dominum Alfonsurn Segura, pallatij apostolici causarum auditores', Iate fuerunt, ita quod non restat nisi dicte tres sententie contra Ffranciscunn et alios detentores executioni demandentur ac expense taxentur. Dignetur sanctitas vestra domino Alfonso, coram quo regimen cause huiusmodi est, mandare quatenus omnes expensas, pro parte oratricis tam coram domino Malatesta quam etiarn domino Symoni et etiam coram eo facte, taxet. Que commissio sic signata reperiebatur: De mandato pape taxet idem auditor et iustitiam faciat. Nos, ad magistri Petri Broa instantiam, magistrum Steffanum de Valentia per pape
in
quibus comparente coram nobis rnagistro Petro Broa procuratore et magistri SteĂ&#x2030;ani de Valentia procuratoris non comparentis contumaciam accusante, et in eius contumaciam, iuxta seriem designationis expensarum per eum exhibite taxari postulante, nos magistrum Steffanum de Valentia reputavimus contumacem et in eius contumaciam omnes expensas pro parte magistri Petri Broa factas ad centum florenos auri de camera per Ffranciscum Gayetanum Sveve cursorem citari fecimus ad diem et horam infrascriptas,
IV,
36
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAI{I Gayetane dandos, primitus tamen ab eodem magistro Petro Broa recepto iuramento guod Sveva pars sua tantum et ultra pro huiusmodi cause prosecutione exposuisset seu adhuc necessario exponere haberet, taxamus. Presens instrumentum per notarium nostrumque et huiusmodi cause scribam publicari mandavimus
nostrique sigilli iussimus appensione communiri. TAXATE filerunt hee expense Rome per nos Alfonsum de Segura auditorem, sub anno, indictione et pontificatu predictis, die Veneris tertia mensis novembris, presentibus testibus supradictis. ST. Nicolaus Scelbedingh, clericus bremensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritate notarius, ac domini Alfonsi auditoris prefati et huiusmodi cause coram eo scriba, quia huiusmodi ultimarum duarum commissionum presentacioni ac sentencie ultime prolacioni necnon expensarum taxacioni per dominum Alfonsum auditorem presens fui, presens instrumentum, per alium scriptum, confeci signogue et nomine meis una cum eiusdem domini Alfonsi auditoris sigilli appensione signavi.
I L'umtilítà
c
-1447.
xI
.
rende illeggíhíIl alcunc parole.
1905.
r0 .
di
Gíosia Acguattirsa, signore di Teramo, duca d'Atri e conle castelló Frcncesco Antonío da Celano, suo nipote, dona ín feudo peryetuo Arc. Cael., Prg. n. 1905. Copia autenlica, ínseríla ín C' 1451 '|X.8.
Morro d'Oro
-
il
San Flaoiano, a
di
Ripattoni.
de Aquaviva, Terami dominus, Adrie dux et Sancti Flaviani comes etc., magnifico et viro Francisco de Celano, nepoti nostro. Exaltat magnatum et ... Nos actendentes servicia, que tu a tempore tue puericie et subseguenter iuxta tuum posse, de bono semPer in melius nobis et curie nostre queve prestare non cessas, tibi tanguam benemerito, recipienti pro te et heredibus tuis, ex tuo corpore legitime descendentibus, natis iam et in antea nascituús uhiusque sexus, in perpetuum, per nos nostrosque heredes et successores, concedimus et infeudamus castrum Ripactoni, situm in Iosias
gtrenuo
provincia Aprucij ultra fumen Piscarie, cuius castri Ripactoni territorium est iuxta flumen Trontinj ab una parte, at alia coniirngitur cum territorio castri Musciani, ab alia cum territorio castri Billanti, ab
alia vero cum territorio Sancti Nicolai in Trontino: ad habendum et possidendum dictum castrum cum castro seu fortellicio ac hominibus, vassallis, feudatarijs, suffeudotarijs, tenimentis, territorijs, montibus, planis, pascuis, pratis, silvis, nemoribus, domibus, casarenis, possessionibus, vineis, olivetis, iardenis, terris, molendinis molendinorumque sedibus,"bactinerijs (!), herbagijs, censibus, redditibus, aquis aquarumque decursibus iuribusque patronatuum alijsque iuribus, iurisdictionibus omnibus et pertinencijs suis, que videlicet de demanio in demanium et que de servicio in servicium sunt, ac cum integro statu suo et sub debito et consueto feudali servicio seu adoha, prestando nobis et nostre curie ac heredibus et successoribus nostris per te tuosgue heredes tociens quociens militare servicium seu adoha generaliter per curiam regiam ìndicetur in regno isto comitibus et baronibus et feudatarijs alijs; francum castrum Ripactoni, liberum et exemptum ub o*ni alia prestatione, onere, iure, censu, ypothecatione et debito, excepto a 1; ita predicto feudali iervicio seu adoha et hijs que debentur ex natura feudi maioris dominii ratione quod tu Franciscus et tui heredes nullum alium preter nos et heredes et successores nostros pro castro predicto donato in superiorem dominum recognoscatis; investientes te nos per nostrum anulum aureum presencialiter de possessione castri et tenuta corporali. In cuius rei testimonium atque frdem presentes nostre donationis litteras freri fecimus, nostri sigilli impressione munitas' cum subscriptione nostre proprie manu. Datum 2 Murri, X mensis novembris 1447, Xt" indictionis. Iosias de Aguaviva dux et comes acceptamus omnia suprascripta et manu propria subscripsimus. Guillelmus L Omcssa ne| testo, 2 Abbt. dat'
c-1447.x[.27.
de Musciano.
862.
Nicola * Galterij,, p€î 25 tailni in carliní d'argento, oende ad Antonìo u de Capuano" contrada Ii Padulj ,, territorio di Dragoní,responsiùo annualmente di mezzo grcno " d'oro aI duca di .Sessa, signore del feudo di Majorano. Oigínale, con sollosuìzíoní autogafe. So!!o queste tu annolato ila mano àeI secolo XV: Arc. Caet., Prg.852, Dic XVIIJ mensic madij, XIIIJ indictioniE, presens instrumentum presentatum fuit in novum inventarium. Nel oeno nota ilel tempo: Dragoni
unterreno in
REGESTA CI'IARTARUM Instrumentum Antonii Petri de Capuano de terra vendita sibi per Iacobum
turu del sec.
299
Galterii... Mairano ubi dicitur
li
Paduli cum...; segna-
XIX: XX, n. 60.
millesimo quatrigentesimo quatragesimo septimo, rengnante Alifonso (l), rege Haragonum, Hungarie, Ierushalem et Sicilie citra et ultra Farum, Sardinie, Maioricarum, Corsice, Valenscie ac Barchinione, Ceritanie comite, Neopatrie et Actenarum duce ac eciam comite Ruxilionis etc., rengnorum in Sicilie citra Farum anno terciodecimo, die vicesimo septimo mensis novembris, undecime 1. Nos Nicolaus indictionis, apud castrum Dragoni, caiapciane diocesis, scilicet ubi dicitur li Tribulischi iudicis Simonis de castro Dragoni, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Philippus Cubellj Bernardi de castro Dragoni, per rengnum Scicilie reginalj autoritate notarius, et subscripti licterati testes, hoc est dompnus Guilielmus, dompnus Lucas de Riczardello, dompnus Robertus Antonii de Costa, dompnus Franciscus Grossus de castro Dragonj, notum facimus quod, in nostri presentia constitutis lacobo Nicolai Galterij de Villa Mayranj, pertinentiarum dicti castri, agente pro se, suis heredibus et successoribus, ex parte una, et Antonio Petri de Capuano de villa Mayranj, pertinentiarum dicti castri, agente pro se, suis heredibus et successoribus, de suo corpore legitime descendentibus utriusque sexus, ex altera: prefatus Iacobus Nicolal Galterij in perpetuurn vendidit eidem Antonio Petri de Capuano terram unam aratoriam cum arboribus et vitibus, qu"m oenditor habere se dixit iusto titulo et bona frde, scitam in territorio castri Dragonj, in pertinentiis nill" Muy.unj, in loco ubi dicitur li Padulj, iuxta terram lohannis de Henrico a duabus
ffi Anno a Nativitate
partibus, iuxta terram Thomasonj de Stabile et fratrum, iuxta terram dicti emptoris, cum omnibus accioproprietatibus ipsi tet're vendite spectantibus; investiendo eum de terra vendita per nibur, do-inijs et -.rt, annuo redditu sive censu pheudo Mayranj aurj grani medij debendo in calamum, ut moris "u* terminis debitis et consuetis, reservato in hijs assensu et beneplacito ducis Suesse et dicti pheudi domini, impetrando per emptorem, suos heredes de propijs sumptibus, laboribus et expensis; pro precio tareno' rum viginti quinqu" de carlenis argentj, pecunie Regnj usualis, quod lacobus confexus fuit se recepisse emptore; venditor obligavit se, suos heredes et bona sua omnia, sub pena unciarum auri ub "od-"rn pro medietate regie vel reginalj curie vel ducali curie vel curie duarum de carlenis argentj, "onpon"ndu pro reliqua medietate emptori et successoribus. Ad emptoris, suorum ad quam reclamacio facta fuerit et heredum cautelam confectum est hoc instrumentum, subscripcione mey iudicis et nostrum testium subscripcionibus roboratum, quod scripsi ego predictus Philippus. ST. S Nicolaus iudex. S. ffi Dompnur.1u"", de Riczardello de Dragono testis. S Dompnus Guillielmug de Tragono testis. ff Dompnus Robertus Antonij de Costa de Íragoino testis. ffi Franciscus de Tragone testis. Resentibus iudice Nicolao iudicis Si*onir, dompno Guglielmo, dompno Luca, dompno Roberto, dompno Francesco Grosso,
de Dragono I NeI lcsto Litribulischi.
Ttibolíschí, uno ilei
9
casali che comptende
Ia
terta
ill
a
Procura rilasciata da Gtuditta Rosa Onorato
Arc.
III
Caet., ín Pry.
L,, op.
cit').
2688,2966.
c-t447.xII.8. Sezze
Drcgoní (cf. Gíuslíníanì
Caetani
a
della parte che Ie
n.2688,2966.
Giooanni o de Normìsinís o, suo marito, per la oendíta spetta su Cistena.
Copía autentíca, ínsefita
ín C'1448,1'26'
Anno Moccccox1-vlJu, indictionis Xu, pontifrcatus Nicolai pape Vti anno primo, mensis decembris die VIIJ.. Nobilis domina ludicta, 6lia condam nobilis lacobi Ricardi Rosa de civitate Tenacene, civis et habitatrix terre Setie uxorque nobilis lohannes Antonii Tutij de Normisinis de terra Setie, de ipsius Iohannis conscientia, necnon auctorantis ipsi sue uxorj tanquam legitimi curatoris et mundialdi eiusdem ad omnia inhascripta perficiendum, tamquam una ex tribus heredibus condam lacobi predicti eius patris: confrxa de legalitate nobilis viri lohannis Antonii Tutij de Normisinis de Setia, eius mariti, constituit suum procuratorem prefatum lohannem, presentem, ad vendendum partem, eandem ludictam tangentem iur" ,u"""rrionis coidam lacobi, eius patris, de rocca et tenimento casbj Cisterne, positi in partibus Maritime, iuxta tenimentum Nimph", iuxta tenimentum casnj Tiberie, iuxta tenimentum Sancti Lautherij, iuxta tenimentum Turricole, iuxta tenimentum.Castrj Veteris et iuxta tenimentum Concarum, cum omnibus
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
300
iuribus, pertinentijs et adiacentijs ipsius ac cum omnibus silvis, tenis, pratis, aquis, tenimentis et paludibus ipsius, Honorato Gaytano, et ad omnia alia faciendum que procurator facere posset ac si personaliter dicta constituens interesset; promictens Iudicta pro se suisque heredibus et successoribus se ratum perpetuo habere quicquid procul'atum fuerit; et, volens suum procuratorem ab omni satisdationis onere relevare, promisit Iudicta de iudicio sisti et iudicatum solvendo, sub obligatione et ypotheca omnium bonorum suorum et iuramentum prestitit. Actum Setie, in domo habitationis ipsius ludicte: Antonio notarij Cicci Vallatore, Antonio Mancinecti et lohanne Tutij lohannis Leonardi, testibus de Setia. Iohannes Nicolaj Nutij de Setia apostolica et imperiali auctoritate notarius scripsi et publicavi et singnum meum posui consuetum.
c
-1447
.
Xu. t3 , A.
716.
- Antonio e Margherita, figli dt Nicola di maestro Domenico, per due once e 15 tailni di catliní d'argento, oendono a Gíooanni u Maczone > una casa, con le dipendenze, posta ín località la Croce, in Majorano, aon l'onere annuo doouto aI duca di Sessa, signore del feudo, consen-
Statigliano
zíente
Arc.
alla
Caet.,
oendita.
Prg. n, 7
16.
Oríginale, con sottoscrizíoní
autografe. Nel
quale s'enuntia Giovanni Macerone della villa de Mayrano pertinentia del castello del sec. XIX: XX, n. 81.
uerso note,
del
di Dragoni; del
sec,
sec. XVI: lnstrumento nel XVII (omessa) ; segnatura
Anno a Nativitate millesimo quatrigentesimo quahagesimo septimo, regnante Alfonso, rege Haragonum, Hungarie, Iherusalem, Scicilie citra et ultra Farum, Sardenie, Maioricarum, Corsice, Valencie ac Barchinione, Gritanie comite, Neopatrie et Acthenarum duce ac eciam comite Russilionis etc., regnorum in regno Scicilie citra Farum anno tertiodecimo, die terciodecimo mensis decembris, undecime indictionis, apud casale Statillani, ubi dicitur Livito, pertinentiarum castri Rocceromane. Nos Nicolaus iudicis Simionis de castro Dragonj, per provinciam Terre Laboris et Comitatus Molisij regia auctoritate ad vitam ad contractus licteratus iudex, Iohannes Cubelli Bernardi de dicto castro Dragoni, per regnum Scicilie reginali auctoritate notarius, et subscripti inlicterati testes in defectu licteratorum, hoc est I Ciccus Franciscus, Cubellus Montanarius, Petrus Thommasii lohannis, Vicilosus Pacillj Nicolai de Angelillo et Antonius Petri Francisci, de dicto casaij Statillano, notum facimus quod, ibidem constitutis Antonio et Margarita, frlijs Nicolai magistri Dominici de castro Statillanj, agentibus pro se ipsis, eorum heredibus et successoribus, cum consensu eorum patris, presentis, ex una parte, et Iohanne Maczone de villa Mayranj, pertinentiarum castri Dragonj, agente pro se, suis heredibus et successoribus, de suo corpore legitime descendentibus utriusgue sessus infinitum (!), ex parte altera: prefati Antonius et Margarita vendiderunt et assignaverunt eidern lohanni Maczono domum unam chopertam scandolis cum uno paleare, cum furno, cum parte cortilie et cum duobus orticellis ipsi domo prope, positam in territorio et pertinentiarurn castri Dragonj, in casalj Mayranj, ubi dicitur la Croce, iuxta domum emptoris, iuxta viam publicam, iuxta ortum emptoris, iuxta domos et paleare Thomasonj et Benedicti de Stabile, iuxta terram Thomasonj de Stabile, iuxta casalenum Andree Iohannis Passi, ut venditores dixerunt, cum omnibus iuribus, accionibus, dominijs et proprietatibus, usque ad viam publicam, cum vijs et inhoytibus et exitibus, cum onere suo consueto, debendo anno quolibet pheudo Mayranj et eir,rs domino in terminis et pachis debitis; reservato assensu et beneplacitu ducis Suesse, dicti pheudi dominj etc., inpetrando per emptorem, suos heredes de eorum suptis (!), laboribus et expensis; pro precio unciarum duarum et tarenorum quindecim de carlenis argenti, sexaginta per unciam et duobus per tarenum conputatis, quod precium venditores, cum auctoritate eorum patris, confexi fuerunt se recepisse ab emptore, et obligaverunt se ipsos et successores et bona omnia eorum, sub pena unciarum quatuor de carlenis argenti, conponenda pro medietate regie curie vel curie in qua reclamacio facta fuerit, et pro religua medietate emptori et successoribus; cum refeccione dampnorum, interesse et expensarum; voluerunt partes quod presens instrumentum refici et emendari poxit quociens opus fuerit, eciam si esset in iudicio et apud acta curie pluries pl'esentatum. Ad memoriam et emptoris, suorum heredum et successorum cautelam confectum est hoc instrumentum, subscripcione mey iudicis et nostrum testium singnis crucum roboratum, quod scripsi ego
REGESTA CHARTARUM
30t
predictcus [notarius]. ST. S Nos dux Suesse manu propria 2. ffi Nicolaus iudex. S. ff Signum crucis Cicci Francisci testis scribere nescientis. ffi Signum crucis Cubellj Montanarii testis scribere nescientis. ffi Signum crucis Petri Thommasii testis scribere nescientis. ffi Signum crucis Antonij Francisci testis scribere nescientis.
I NeI testo h
2 Aulografo.
v-a3,VIII-23.
c.t447. xn.13 , B. Roma
di Ancona, Camerino e Anagni: perchè, in esecuzione delle - Bolla dt Ntccolò V ai oescooi e difendano Soeoa Caetaní, contessa dt AIbe, nel possesso di Giuliqno
sentenze emanate, reintegrino
dí
Roma conlro Francesco Caetani dí Maenza od
altrí
íntrusi.
Atc. Col., Ptg. V, n. 23 (Arc. Caet., fotogr., B. VIil, n. 235). Ofigínale. NeI oerco note del sec. XV: a) Partus Bandonus..., traiectensi diocesis, de Io[hannis] Veteria; óJ reinvestitio castri luliani pro domina comitisa. Arc. CoI., Copia autentíca, ínsefita ín C-|447.XII .20. Ptg., Vm, n.23 (Arc. Caet., fotogr., B, XIL n.337).
Nicolaus episcopus, servus servorum Dei, .. anconitano et .. camerinensi ac .. anagnino episcopis. Exhibita nobis pro parte Sveve de Gaytanis, comitisse Albe, petitio continebat quod, licet ipsa castrum Iuliani, ferentinatis diocesis, ad eam legitime pertinens, annis pluribus possedisset ac tunc possideret pacifrce et quiete, tamen postmodum Franciscus Gaytanus, domicellus, ipsum castrum ad se spectare minus veraciter asserens, dictam comitissam illo necnon eius possessione de facto spoliavit, ac se in ipso intrusit illudque prefate comitisse restituere, contra iustitiam, denegavit et recusavit, necnon occupavit et detinuit, prout detinet indebite occupatum, fructus ac emolumenta percipiens ex eodem, et alias desuper ipsam comitissam multipliciter impedivit. Ortaque propterea inter comitissam et Franciscum predictos super eastro prefato necnon eius occasione materia questionis, Eugenius papa Illl causam huiusrnodi, cum tunc partes ipse in romana curia sufficienter presentes existerent, guondam Iohanni Lohier, suo, ad instantiam ipsius comitisse, primo et deinde, ex certis causis, magistro Malateste de Captaneis, nostro, etiam tunc suo, cappellanis, et causarum palatij apostolici auditoribus, comrnisit audiendam et terminandam. Ac dictus Malatesta auditor, cognitis ipsius cause meritis, de consilio et assensu coauditorum suorum causarum dicti palatij, quibus super hijs relationem fecit frdelern, per suam diffinitivam sententiam pronuntiavit, decrevit et declaravit prout hec omnia in libello, pro parte prefate comitisse in huiusmodi causa exibito, petita fuerant: spoliationes, intrusiones, denegationes, recusationes, occupationes, detentiones et impedimenta predicta fuisse et esse temeraria, illicita, iniqua et iniusta ac de facto presumpta; necnon ea facere dicto Francisco minime licuisse sive licere, ac eum ab occupatione et detentione castri predicti iuriumque et pertinentiarum eiusdem amovendum fore et amovit; necnon dictam comitissam ad illorum possessionem reintegrandam fore et reintegravit; ipsique Francisco super spoliationibus, denegationibus, recusationibus, occupationibus, et detentionibus predictis perpetuum silentium imponendum fore et imposuit; ac eundem Franciscum in fructibus et obventionibus ex dicto casho, a tempore mote litis huiusmodi citra perceptis, necnon in expensis coram eo in prefata causa legitime factis, condemnandum fore et condemnavit, illarum taxatione sibi in posterum reservata. A qua sententia, pro parte dicti Francisci, ad sedem apostolicam fuit appellatum, ipseque predecessor causam appellationis eiusdem Simon episcopo ausarensi, etiam tunc locum unius ex auditoribus causarum dicti palatij de mandato suo tenenti, audiendam commisit et terminandam. Qui, cognitis eius meritis, de consilio et assensu auditorum causarum eiusdem palatii, guibus super hijs relationem fecit fidelem, per suam diffinitivam sententiam pronuntiavit, decrevit et declaravit per ipsum Malatestam auditorem in huiusmodi causa bene fuisse et . esse processum, sententiatum et diffinitum, eiusque sententiam predictam confirmandam fore et confirmavit. Cumque pro parte ipsius Francisci a sententia prefati episcopi ad eandem sedem fuisset appellatum, nos causam ultime appellationis magistro Alfonso Segura, etiam cappellano nostro et causarum eiusdem palatij auditori, commisimus audiendam et terminandam: qui, cognitis eius meritis, de consilio coauditorum suorum causarum dicti palatij, quibus super hijs relationem fecit 6delem, per suam diffinitivam sententiam pronuntiavit, decrevit et declaravit per ipsum episcopum in huiusmodi causa bene fuisse et esse processum et diffinitum, ac eius sententiam confirmandam fore et confirmavit; necnon ab ipsa, pro parte
DOCU[,{ENTI DELL' ARCI{IVIO CAET ANI
302
dicti Francisci male fuisse et esse appellatum; ac eundem Franciscum in fructibus, ex dicto castro a tempore prolationis sententie episcopi huiusmodi citra perceptis, et in expensis, coram eo in dicta causa legitime factis, condemnandum fore atque condemnavit, illarum taxatione sibi in posterum reservata. Et subsequenter idem .Alfonsus auditor, cui ex certis causis commisimus ut, etiam coram episcopo et Malatesta auditore predictis factas, taxaret omnes expensas huiusmodi in centum forenis auri de camera, provida moderatione taxavit, super illis procuratoris ipsius comitisse iuramento secuto, prout in instrumentis desuper confectis, episcopi, Malateste et Alfonsi auditorum predictorum sigillis munitis, dicitur contineri. Cum autern, sicut eadem petitio subiungebat, ipsa comitissa dubitet quod, lite huiusmodi sic indecisa. pendente vel interirn aliqui alij in dicto castro se intruserint aut in posterum intrudent, pro parte prefate comitisse nobis fuit supplicatum ut providere ei super hoc de oportuno remedio dignaremur. Nos igitur, huiusmodi supplicationibus inclinati, fraternitati vestre mandamus quatinus vos vel duo aut unus vestrum, per vos vel alium seu alios executioni debite prernissa demandantes, ipsam comitissam vel procuratorem suum ad possessionem castri iuriungue et pertinentiarum huiusmodi, arnoto exinde dicto Francisco, reintegretis et reintegratam, iuxta iuris exigentiam, defendatis, facientes sibi de prefati castri fructibus et obventionibus universis integre responderi, necnon de perceptis fructibus ac obventionibus et florenorum summa pro expensis huiusmodi, iuxta prefatorum instrumentorum earumdem condemnationum et taxationis tenores, plenam debitamqr,re satisfactionem irnpendi. Et insuper ad executionem presentium, etiam contra alios intrusos et intrudendos eosdem, quoad posessionem dumtaxat ipsius castri dicte comitisse tradendam, procedatis ac si sententie huiusmodi contra ipsos late forent; et nichilominus, legitimis super hijs per vos habendis servatis processibus, eos, quotiens expedieút, aggravare curetis, contradictores per censuram ecclesiasticam, appellatione postposita, compescendo, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachij secularis, non obstante si Francisco predicto vel quibusvis alijs, comuniter vel divisim, a dicta sit sede indultum quod intèrdici, suspendi vel execomunicari non possint per litteras apostolicas, non fa.cientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem. Datum { Rome apud Sanctum Pehum, anno Incarnationis millesimo quadrilentesimo quadragesimo septimo, idibus decembris, pontificatus nostri anno primo. BP. (Nel margine inferiore, a sinr'sfrd.' $, F. de Laude, Arnoldus ; (sulla plica) : L. de Cosciaris; (nel uerso).' B. Malazerii; A. decanus audit.; pro domino Corrado pro taxatore, Adarden.; R[egistrata], Io. An.; B. Malazerii; ita pronunciavi et taxavi ego; Registrata, An. 1 Abb. dat.
c
-1447.
vIIt
XII. 20 .
-
23.
esecutoriale dí Giooanni Cafarellí, oescot)o d'Ancona, contro Francesco Cqetani di Roma - Processo Maenza, detentore di Giuliano dí Romo, già candannalo a rcstituirlo a Soeoa Caetaní, con I'obbligo di risarcirla dei fruttí percepiti da detto castello e delle spese gíudíziali, sotto pena dí scomunica.
Arc.
Col.,
Ptg. VIU, n. 23 (Atc.
Caet., fotogr.,
B. Xil, n.
3j7).
Ortgínale.
Ravenatensi archiepiscopo ac Ferentini, viterbiensi, perusino, spoletano, fulginatensi episcopis eorumque vicariis seu officialibus generalibus, necnon curie causarum camere apostolice generali auditori, viceauditori, locumtenenti seu ipsum officium regenti ac ducibus, marchionibus, comitibus, baronibus, senatoribus Urbis, capitaneis, militibus, potestatibus, baricellis, iusticiarijs, iudicibus, ofrcialibus et vicarijs Tuscie, Campanie, Maritime et Patrimonij Beati Petri, rectoribus et gubernatoribus seu locatenentibus 1, eorumdem, advocatis, proconsulibus, consulibus, scabinis, civibus, opidanis, incolis, scriniensibus scribis et preconibus, in solidum, necnon fructuum, reddituum et proventuum caski luliani, ferentinatis diocesis, censuarijs,'officiarijs, decimatoribus, colonis, agricultoribus, vindemiatoribus et detentoribus bonorum et rerum ad ipsum castrum spectantium, et presertim nobili Francisco Gaytano, ex adverso principali, dicti castri detentori et alijs in dicto castro forsan inhusis omnibusque alijs lohannes episcopus anconitanus, executor ad infrascripta, una cum infrascriptis nostris collegis, cum illa clausula quatenus vos vel duo aut unus ve$trum, per vos vel alium seu alios etc., a sede apostolica deputatus. Littere Nicolai pape quinti, cum cordula canapis,'bulla plumbea ipsius pape impendenti bullatas, nobis per magistrum Petrum
REGESTA CHARTARUM
303
Broha, in romana curia causarum et Sveve de Gaytanis, comitisse Albe, principalis, procuratorem, nos noveritis recepisse, tenorem qui sequitur continentes ("f. C-|447.XIL13,B). Posr QUARUM litterarum apostolicarum presentationem, fuimus per magistrum Petrum Broha procuratorem requisiti quatenus ad execucionem dictarum litterarum apostolicarum procedere curaremus. Nos comitissam ipsumque procuratorem in possessionem castri Iuliani iuriumque et pertinentiarum restituimus, ipsam, per dictam litterarum apostolicarum tradicionem, investientes; vobis mandamus quatenus infra sex dierum spacium, post notifficationem dictarum litterarum apostolicarum et presentis nostri processus et postquam pro parte comitisse fueritis requisiti, in possessionem castri iuriumque et pertinentiarum reintegretis, amoto exinde dicto Francisco et alijs in eodem forsan intrusis, guos amovemus, sibique de ipsius castri fructibus, redditibus, proventibus, iuribus et obvencionibus respondeatis et faciatis ab alijs responderi. Tuque, Francisce, detentor et alij intrusi, infra sex dierum terminum, possessionem castri iuriumque et pertinentiarum comitisse vel procuratori relaxes et relaxent permictasque et permictant ipsam vel procuratorem dicto castro eiusque fructibus, redditibus, proventibus et obvencionibus gaudere; et vos arendatores, censuarij et alij predicti, post notificationem presentium, de omnibus fructibus, redditibus, proventibus, iuribus et obvencionibus dicti castri solvendis comitisse respondeatis; et tu, Francisce, detentor, infra triginta dierum spacium post notifficacionem presencium ac requisitionem, quorum triginta dierum decem pro primo, decem pro secundo et decem tibi pro tercio termino assignamus, comitisse vel eius procuratori de fructibus, per te ex dicto castro a tempore mote litis citra perceptis, necnon de centum florenis auri de camera, ratione expensarum per comitissam in causa huiusmodi factarum, et de duodecim florenis ratione expensaruín factarum, ad quos taxamus, magistri Petri Bloha iuramento secuto, satisfatias aut componas. Inhibemus vobis ne comitisse vel procuratori, quominus ipsum castrum ac eius possessionem cum iuribus et pertinentijs suis assequatur et sibi de fructibus et obvencionibus respondeatur ac de predictis perceptis fructibus et florenorum summis pro expensis impendatur, seu quominus omnia suum consequantur effectunn, impedimentum prestetis aut impedientibus huiusmodi detis auxilium, consilium vel favorem. Quod si feceritis, in vos, qui culpabiles fueritis, et in contradictores et rebelles, excomunicationis, in capitula et collegia suspensionis a divinis, et in ipsorum delinquentes ecclesias, monasteria et capellas
interdicti sententias ferimus; vobis archiepiscopo et episcopii prefatis, si contra feceritis, canonica sex dierum monicione prernissa, interdicimus: si huiusmodi interdictum per alios sex dies sustinueritis, vos suspendimus a divinis, si suspensionis et interdicti sententias per alios sex dies, duodecim dies inmediate sequentes, sustinueritis, vos excomunicationis sententia innodamus. Cum ad execucionem premissorum faciendam nequeamus, quo ad presens, alijs arduis negocijs in romana curia legitime prepediti, personaliter interesse, universis abbatibus, prioribus, prepositis, decanis, archidiaconis, scolasticir, thesaurarijs, cantoribus, custodibus, sacristis, succentoribus, tam cathedralium quam collegiatarum canonicis parrochialiumque ecclesiarum rectoribus seu locatenentibus eorumdem, plebanis, viceplebanis, capellanis, curatis et non curatis, vicarijs perpetuis, altaristis ceterisque presbiteris, clericis, notarijs et tabellionibus per civitates et dioceses archiepiscopi et episcoporum predictorum, in solidum, committimus, sub excomunicationis pena, quam in eos, nisi inha sex dierum terminum, quos pro termino peremptorio assignamus, fecerint que eis mandamus, ex nunc prout ex tunc, ferimus: quatenus ipsi requisiti ad I'os et supradictos, quibus presens noster processus dirigitur, accedant prefatasque litteras apostolicas et hunc nostrum processum vobis legant et publicent, necnon prefatam comitissam vel procuratorem suum in possessionem castri iuriumque predictorum restituant, amoto exinde Francisco detentore et alijs intrusis, sibique de ipsius castri fructibus, redditibus, proventibus, iuribus et obvencionibus respondeant et faciant ab alijs responderi; necnon de dictis perceptis fructibus ac florenorum summis, respectu expensarum alias taxatarum, satisfactionem impendi faciant; et si forsan Franciscus detentor ac intrusi et intrundendi ceterigue conhadictores et rebelles possessionem castri iuriumque et pertinentiarum iamdictorum, infra sex dierum terminum, comitisse vel procuratori suo restituere, ipseque Franciscus de perceptis fructibus ac ratione expensarum forenorum summis, infra triginta dierum terminum, satisfacere non curaverint, eumdem Franciscum et intrusos seu intrudendos ceterosque contradictores et rebelles in suis ecclesijs, monasterijs et capeltis, singulis diebus dominicis et festivis, infra missarum solempnia, campanis pulsatis, candellis accensis, dum ibidem populi multitudo ad dívina audienda convenerit, publice nuncient; si vero Franciscus detentor ac intrusi et inhudendi caerique contradictores et rebelles huiusmodi denunciacion€Íl €xcorlunicationis ac ipsam sententiam per sex dies sustinuerint, subdelegatis noshis committimus quatenus, singulis diebus dominicis et festivis, inha prescriptarum horarum solemnia, dictam denunciationem excomunicationis
304
DOCUMENTI DELL"ARCHIVIO CAETANI
reiterando, prefatos denunciatos, campani3 pulsatis, candellis accensis ac demum extinctis et in terram proiectis, cruce erecta et religione inducta, aguam benedictam aspergendo, orando quod Dominus noster Ihesus Christus eos ad catholicam fidem et sancte matris ecclesie gremium reducere dignetur, cum decantatione responsorij u Revelabunt celi iniquitatem inde etc. > et psalmi " Deus laudem .meam ne tacueris )> cum antiphona " Media vita " ; quo facto, ad ianuas ecclesiarum suarum, una cum suis parrochianis, accedant ad terrorern ut ipsi sic denunciati et aggravati ad obedienciam'redeant, tres lapides versus dornos habitationum suarum proiciant, in signum maledictionis eterne, quam Deus dedit Datham et Abiron, quos tena vivos absorbuit, eciam post missam et in vesperis, preJicationibus et sermonibus denuncient publice et ab aliis Christi fidelibus arcius evitari faciant. VERUM si per alios decem dies denunciacionem et aggravacionem sustintlerint, nos, attendentes quod unica pena non contenti forcioribus arceantur penis, extunc iidem subdelegati, nostros processus et sententias contra prefatos reaggravando ()), ornnes Christi fideles utriusque sexus, sub excomunicationis pena, moneant quatenus infra sex dierum spacium ipsi familiares et servitores a familiaritate et servicio et alij a partecipatione et communicacione ipsorum denunciatorurn desistant, necnon eisdem serviendo, loquendo, stando, sedendo, ambulando, salutando, hospitando, molendo, acquendo, cibum, potum, aquam vel ignem ministrando, aut aliquo humanitatis solacio, preterquam in casibus a iure permissis, participare presumant; et si p,ontrarium fecerint, nos in ipsos excomunicationis sententiam ferimus. Mandamus quatenus singulis diebus dominicis et festivis in ipsorum monasterijs, ecclesijs et capellis, infra missarum et aliarum horarum canonicarum solennia, prefatos Christi fideles, familiares et servitores, qui cum dictis denunciatis, aggravatis et reaggravatis rebelliter participando, excommunicatos publice denuncient, donec absolucionis benefitium desuper meruerint obtinere. Votrumus autem et mandamus ne aliquis ipsorum prefatis denunciatis, aggravatis et reaggravatis, quamdiu in huiusmodi rebellionibus perstiterint et obedire non curaverint, super debitis et alijs negocijs, in foro ecclesiastico vel seculari, respondere presumant, sed prefatis rebellibus omnis ordo
iuridiciarius precludatur penitus et negetur, nec eorum testimonio fides adhibeatur, ipsi tamen alijs teneantur respondere. Preterea prefati denunciati, aggravati et reaggravati per alios decem dies ptefatos, sex et decem immediate sequentes, et postquam constaret huiusmodi reaggravacionem ad ipsorum noticiam devenisse, predictas nostras sentencias sustinuerint, dictorum decem dierum ultimorum termino elapso, omnes civitates, opida, terras, castra, suburbia, villas, parrocchias et ecclesiarum collegia et loca alia, in et sub quibus ipsos morari et ad guos ser.r que ipsos seu eorum alterum declinare contigerit, quamdiu ibidem fuerint, in hijs scriptis, ecclesiastico supponimus interdicto, mandantes subdelegatis nostris quatenus extunc, quamdiu dicti denunciati, aggravati et reaggravati aut eorum aliquo (l) in locis predictis fuerint seu fuerit, ce$sent et ab alijs cessari faciant apertis iannis a dominis 2, QUarn quidem cessacionern per tres dies continuos, post ipsorum vel alicuius eorumdem abinde recessum, continuent et observent et ab alijs continuari et observari faciant et permictant, ita quod, huiusmodi stante interdicto, nulla ecclesiastica sacramenta in et sub eisdem locis, sub quibus dicti denunciati, aggravati et reaggravati fuerint seu aliquis eorum fuerit, penitus ministrentur, nisi ecclesiastica penitentia et baptismus omnibus indifierenter, eukaristia infirmis tantum et matrimonium sine ecclesiastica solemnitate contrahatur; inibique et sub eisdem locis decedentibus ecclesiastica denegetur sepultura. PosTREMo vero, si prenominati denunciati, aggravati, reaggravati et interdicti, infra alios decem dies, supradictos terminos immediate sequentes, processibus, mandatis et monicionibus nostris, ymo verius apostolicis, non paruerint seu eorum alter paruerit realiter et cum effectu facti, penas, sentencias et censuras predictas sustinuerint et sustinuerit, proprie salutis immemores, nos, attendentes quod, mucrone non proficiente ecclesiastico, temporalis gladius non immerito suffragetur, auxilium brachij secularis duximus invocandum: vos duces, comites, marchiones, barones, milites, senatores, rectores, iusticiarios et alios dominos temporales requirimus et monemus, primo, secundo, tertio et peremptorie, vobis nichilominus sub excomunicationis pena mandamus quatenus, infra sex dierum spatium, postquam prefate littere apostolice et presens noster processus in vestris territorijs, iurisdictionibus et dishictibus fuerint publicate, vos omnes domini temporales antedicti, in solidum, guorurn super hoc brachij secularis auxilium invocarnus, quociens pro parte dicte comitisse super hoc fueritis requisiti, in iuris subsidium, contra prefatos denunciatos, aggravatos, reaggravatos et interdictos, per capcionem, invasionem et incarcerationem. ac detencionem corporum, rerum et bonorum eorumdem, insurgatis et ab alijs insurgere faciatis; necnon corpora, res et bona eorumdem invadatis, incat:ceretis, capiatis, arrestetis, occupetis et in custodia teneatis, super quibus omnibus vobis plenariam licenciam concedimus per presentes; dictosgue denunciatos, aggravatos, reaggravatos et interdictos ita astringatis, eciam manu forti, usque ad
REGESTA CHARTARUM
305
omnium premissorum comitisse vel suo procuratori adimplendorum execucionem et satisfactionem impendendam, absque tamen gravi lesione corporis eorumdem, et donec iidem denunciati, aggravati, reaggravati et interdicti possessionem castri iuriumque et pertinentiarum predictorum eidem comitisse vel procuratori sua restituerint, et de predictis perceptis fructibus ac florenorum summis satisfecerint ac a predictis contradictionibus et rebellionibus destiterint et ad gremium ecclesie redirent, beneficiumgue absolucionis a predictis sententijs meruerint obtinere aut aliud a nobis vel superiore nostro habuerint in mandatis; et generaliter omnia alia nobis commissa plenarie exequantur, iuxta traditam seu directam per eas a sede apostolica nobis formam, ita tamen quod iidem subdelegati nostri nichil in preiudicium dicte comitisse vel procuratoris valeant attemptari, nec in processibus per nos habitis neque sententijs per nos latis, absolvenclo vel suspendendo, aliquid immutare; in ceteris autem que comitisse in premissis nocere possent nostris subdelegatis potestatem omnimodam denegamus, et si contingat nos super premissis in aliquo procedere, de quo nobis potestatern plenariam reservamus, non intendimus propterea commissionem nostram huiusmodi in aliquo revocare, nisi de revocacione ipsa in nostris litteris fecerimus mencionem. Per processum nostrum
huiusmodi nolumus nostris preiudicare collegis quominus ipsi possint in huiusmodi execucionis negocio procedere: prefatas litteras apostolicas et hunc nostrum processum volumus penes comitissam vel procuratoi'em suum remanere, et non per vos seu quemvis alium contra ipsorum voluntatem detineri; contrarium vero facientes prefatis nostris sententijs volumus subiacere. Mandamus tamen copiam fieri de premissis eam petentibus et habere debentibus, petencium quidem sumptibus et expensis; absolucionem vero omnium, qui prefatas nostras sententias incurrerint, nobis vel superiori nostro reservamus. Presentes noEtras litteras sive presens instrumentum, huiusmodi nostrum processum executorialem in se continentes sive continens, freri et per notarium publicari mandavimus, sigillique nostri fecimus appensione communiri. Datum et actum Rome, in domo habitacionis nostre, sub anno a Nativitate millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo, indictione decima, die vicesima mensis decembris, pontifrcatus Nicolai pape quinti anno primo: magistro lohanne Veteris in artibus magistro et Gerardo Rouden ac Theoderico Thych, clericis constanciensis et traiectensis diocesis, testibus. ST. Guillermus Mesart, clericus rothomagensis diocesis, apostolica et imperiali auctoritatibus notarius, quia premissis omnibus, dum sic per prefatum episcopum anconitanum fierent, presens interfui eaque in notam sumpsi, ex qua hoc instrumentum confeci signogue et nomine meis solitis, una cum prelibati episcopi et exectttoris sigilli appensione, signavi.
'
c
I Abb. scrinien;
íncerta
-1447.
xII
. 25 .
[Romal -
II
rcttore
d'oro, dorsuti per
Ia lettura fra
scriniensibus
o scrinienis 2 Abh.
dmis.
1168.
di S.
iI
Bartolomeo all'lsola a O:norato
censo delle case
Arc, Caet., in Ptg. n. I 168.
di
propríetà
III
Caetani rilascia quielanza
della chiesa
di
tre ducatì
stessa.
Ottgínale.
Anno [Domini trtccccxLvttt] 1, pontificatus Nicolaj pupu quinto (!), in die Natalis, ego presbiter
? Franciscus de Moljna, rector ecclesie Sancti Bartholomei con6teor recepisse a ... de Macarijs de Castro Novo, pro parte dominj Honorati, pro censu seu responsione domorum positarum in proprietate prefate ecclesie in platea, ad respondendum omni anno prefate ecclesie in capite annj, ducatos tres; ad cautelam hanc 3 apodixam feci et manu propria. Ego [Franciscus] de Moljna ut supra ad fidem. I Secondo Io stíIe della Natíoítà conisponCe aI 1447. 2 Danno della peryamena. 3 Rípeluto nel lesto'
2688,2966.
c-1448.I.26,A..
Ia porta del passo di) - II nobtle Giooanni o de Normisínis " di Sezze, marito dt Giuditta Rosa, per ducati 83 !ls, oende a Onorcto III Caetanì Ia quola di Císterna, spettante a sua moglie come erede di Gíacomo Rosa.
Acquapuzza (presso
e procuratore
Arc. Caet., ín Prg. n.2688, 2966'
Orígínale, scrítta ptíma
dí C-1448.L26,8.
ffi Anno millesimo quahacentesimo quatragesimo octavo, indictionis XJn, pontificatus Nicolaj pape quinti anno primo, mensis ianuarii die vicesimo sexto. Nobilis lohannes Antonij Tutij de Normisinis tv,39
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI de Setia, maritus ac procurator nobilis domine ludicte, filie condam nobilis lacobi Riccardi Rosa de civitate Tepacene, eius uxoris, legitimate ad successionem per paPam Eugenium quartum et unius ex tribus heredibus universalibus condam prefati lacobi per eundem lacobum institute une cum Alto de Comite et Francisco Gaytano super medietate castrj diruti Cisterne, et ultra predicta se et bona sua principaliter obligando, prout de ipsa institutione patet ex testamento condito per ipsum condam Iacobum, ,"ripto ,o"ou noLili, Andree Abiurcupor"o notarii de Neapolj, Per me notarium lectum, et prout de ipr" pro"ur"tione patet ex inshumento, scripto manu mei notarij. infrascripti, cuius procurationis tenor talis est (cf. C-1447.Xil.8); de dicta legitimatione patet bulla plumbea, more romane iurie insignita, cuius tenor talis est (c/. C-t431 .XI.zl).' procuratorio nomine dicte ludicte, pro se, heredibus J, ,u"""rroribus ludicte, in perpetuum, vendidit et concessit Honorato Gaytano, domino Sermoneti et Bassianj etc., recipienti pro se suisque heredibus et successoribus in perpetuum, totam partem tertiam, eidem iudicte contingnentem iure successionis prefati condam Iacobi eius patris de medietate totius tenimenti; quod castrum Cisterne est positum in partibus Maritime, iuxta castrj diruti Cisterne 1t "iu, territorium Ninphe, iuxta territorium Thiberie, iuxta tenimentum Sancti Lautherij, iuxta territorium Tor' rechie, iuxta tenitorium Castellj Veteris, iuxta territorium Concarum; item vendidit omne ius et nomina et actiones, que et quas et quod dicta ludicta habet super dicta parte vendita, nullo iure nullaque ratione ludicte reservatis; cum omnibus silvis, pratis, pascuis, stirpariis, paludibus, aquis, terris, possexio-
nibus, molendinnis, griptis, arnarijs, montibus, collibus, vallibus, aQuis aquarumque cursibus, vijs, ytineribus ac cum omnibus iu.ibit, irtilitatibus, pertinentiis et adiacentijs; francam et exemptam ab omni servitio, reditu, censu et prestatione angarie et perangarie et ab onere servitutis ac vinculo obligationis et debiti;
octuaginiatrium et tertium; ad rationem boll[egninorum] rxxduorumpro ducato; quoi pr"tiu* venditor ,"""pìt a dicto Honorato in ducatis aureis; promisit lohannes quod dicta pars vendita luài"t" et quod de dicta parte nulla est facta venditio vel alienatio; de evictione se obligavit teneri "rt quantitatis prenec non ad refectione. d"*pnorum, expensarum et interesse, sub pena dupli valoris et ad guam competenti, curie pro medietate applicandam ducatorum, dicte necnon ad penam ducentorum
pro pretio
du"o1oru111
fuerit proclamatum, et pro alia medietate emptori. Iohannes obligavit et ypothecavit omnia bona ipsius et domine ludicte, .ius uxoris, et voluit pro predictis posse cogi et convenirj in omni curia; et iuravit omnia observare et facere observari ; dans mihi notario potestatem publicandi de huiusmodi venditione unum, duo vel plura instrumenta ad cautelam emptoris suorumque heredum et successorum. Actum I iuxta hostium p.r.u, rocche Aquaputride, a latere versus Setiam: notario Anthonio Cicci Equalis, notario Nicolao Honufrii Cole Mey Nallj, Paulo Honufrij Marignani de Setia; Antonio de Pectene, alias dicto Maccolfo, de ú"lletro; Iacobo notarij Giltj, notario Tutio Racza et notario Antonio Petri, de Sermineto, testibus. Iohannes Nicolaj Nutii de Setia, apostolica et inperialj auctoritate notarius, predictis omnibus presens fuj eague scripsi et publicavj, excepto quod non fuj legitimationj domine ludicte predicte, set tantum eam transumptavi. ST. 1
Dínanzî
aI
nome
fu
c -t448. I. 26 , B.
aggíunla posteríormente un'e; nell'altto esemplarc à rcrr?lo Equalis.
2688,2966.
la porta del passo di) - II nobile Giooannì " de Normísinis " di Sezze, marilo e procuratore ili Giuditta Rosa, promette a Onorato III Caetaní che Ia moglíe ossenerà Id oendìta padte JaUagli della propría quota di Císterna, e che a detta oendlta dorà il consenso anche suo
Acquapuzza (presso
Antonío u,de NormÍsínís ". Nel oerso nola del sec. XV: Oríginale, scritta dí seguílo a C- 1448.1.26,A. Arc. Caet., Ptg. n. 2688, 29ó6. Instrumentum XXllJu-; instrumentum venditionis facte per loannem Antonij Tutij, maritum et Procuratorem ludicte Rose, magnifico domino Honorato Gaytano de rocca et territorio castri Cisterne, sub annis 1448 ianuarii 26; segnature, ilel sec. XVII: n. 7; P. p., C. )(Itl, f. l, n. 7 ; ilel sec' XIX: CXVII' n. 26.
ffi Anno millesimo cccc.'XI'vluo, indictionis XJ", pontificatus Nicolaj pup" Vd anno primo, mensis ianuarii di XXV;',. Nobilis lohannes Antonii Tutij de Normisinis de Setia, maritus ac ut procurator nobilis domine ludicte, filie condam nsbilis lacobi Rosa de civitate Tertaeene, unius ex tribus heredibus
REGESTA CHARTARUM
307
asserens se lohannes fecisse venditionem Honorato Gaytano, domino Sermoneti et Bassianj etc., de tota parte eandem ludictam tangnientem (!) de castro Cisterne, cum omnibus iuribus ipsius, prout de ipsa venditione et procuratione patet instrumentis manu mey notarii; volensque
dicti condam lacobi, eius patris,
idem lohannes Honoratum cautum facere et ne in futurum Honoratus eiusque heredes et successores possent, occasione dicte venditionis, molestarj et dampnum pati, Iohannes promisit et se suosque heredes ,u"""rror"s obligavit Honorato, stipulanti pro se suisque heredibus et successoribus, in PerPetuum, "t procurare ita quod ludicta perpetuo observabit venditionem predictam de tota parte, eandem ludictam tangnientem, de castro Cisterne, cum iuribus et pertinentijs ipsius, et quod, si necesse erit, aliam venditionem similem eidem Honorato suisgue heredibus et successoribus ludicta faciet; nichilhominus semper fatebitur quod de dicta parte vendita nulla alia facta est venditio seu alienatio nisi Honorato; nec non promisit lohannes procurare, si necesse erit, in prefata venditione, scripta manu mei notarij, Ponere assensum nobilis Antonij Tutij de Normisinis eius patris; procurare promisit quod ipse Antonius "onr"nru111 "t consentiet, sub pena centum ducatorum aurj, applicanda pro medietate curie ad quam extiterit proclamatum et pro Jia medietate Honorato, stipulanti plo se suisque heredibus et successoribus, in perpetuum; ad omnia àu111pnu, expensas. et interesse tenerj voluit. Nec non Honoratus, annullans omnes apodissas et scripturas, qu", haberet et habet manu dicti lohannis, continentes quascumque pecuniarum quantitates eidem lohanni per ipsum Honoratum mutuatas et solutas, pro cassis haberj voluit; promictens ipsas apodissas (t) nuilo unquam tempore uti; ad penam cehtum ducatorum aurj, applicanda pro medietate curie pro alia medietate dicto lohanni suisque heredibus et successoribus, et prestitit iuramentum. Actum 1 "i iuxta portam passus Aqueputride versus Setiam: notario Antonio Cicci Qualis, notario Nicolao Honufrij Col"'l\4"i Null;, Puulo-Honufrij Marignianj, de Setia; Antonio de Pectene, alias dicto Maccolfo, de Velletro; Iacobo notarii Gilli, notario Tutio Racza et notarioAntonioPetri,de Sermineto, testibus. Iohannes Nicolaj Nutij de Setia apostolica et inperialj auctoritate notarius scripsi et publicavj. ST. I Nell'altro esemPlare Equali.
c -t448.II.
v -24.
26 . Cafarellì,
oescoùo
di Ancona e
giudíce delegato, pronunzia
Ia sentenza di
scomu'
- Giooanní nica contro Francesco Caetaní di Maenza per non aoer restiluítí í frutti, indebitamente percepiti ín Gíuliano di Roma, nè pagate /e spese giudtzíalí a Soeoa Caelani. Arc. CoI., Ptg. v, n, 24 (Arc. Caet,, fotogr., B. vlil, n. 236). Ofigtnale. Nef oerso nota del sec. xv: Exco'
Roma
municatio contra Franciscum quia non satisfecit de fructibus
et
expensis'
et executor ad infrascripta' una cum infrascriptis collegis, cum illa clausula quod nor vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios etc., a sede apostolica IOHANNES episcopus anconitanus, iudex
deputatus, abbatibus, prioribus, prepositis, decanis, archidiaconis, scolasticis, thesaurariis, cantoribus, custodibus, sacristis, succentoribus, tam cathedralium quam collegiatarum canonicis, parrochialiumque ecclesiarum rectoribus, seu locatenenti eorumdem, plebanis, viceplebanis, capellanis curatis et non curatis, vicarijs
perpetuis, altaristis ceterisque presbiteris, clericis, notarijs et tabellionibus per civitatem et diocesim de ierentinatensem et alias uUitiU"f constitutis, necnon pape cursoribus. Cum nuper, instante Sveva Gaytanis, comitissa Alba (t), dicte diocesis, Franciscum Gaytanum, debita monitione previa, sententiam
excommunicationis in licteris nostris executorialibus, instante Sveva, contra eum decretis contentam, ob non solucionem expensarum in ipsis licteris specifrcatarum, incurrisse declaraverimus excommunicatumgue publice denunciari mundaverimus; et consequenter ipsum ad videndum Processus nostros antedictos in illa parte aggravari per audienciam publicam licterarum contradictarum Pape citari fecerimus ad diem et horam iilascriptas, in quibus per magistrum Petrum Broha, 'in romana curia causarum et Sveve procuratorem, prouì du pro"ur""ioni, ,n"nduto nobis constat, licteris nostris citatorijs in eadem audientia à"bite ,"pr"."ot"rir, ipsiusque Francisci citati non comparentis contumacia accusata, prelibatosgue nostros processus aggravari p"tito; nos, attendentes postulationem huiusmodi fore iustam et consonam racioni,
Frun"iscus sententiam excommunicationis ultra sex dies animo sustinuit indurato, ipsam non formidans, timore Dei postposito, ne facilitas venie audaciam sibi tribuat delinquendi: ipsum Franciscum quodquu
diliu,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
308
non comparentem neque huiusmodi termino in aliquo satisfacere aut licteris executorialibus huiusmodi parere non curantem, reputavimus merito, pl'out erat quoad actum et terminum huiusmodi contumacem, et in eius contumaciam ipsum, ob non solucionem expensarum antedictam, excommunicatum declaratum aggravavimus et aggravamus per presentes. Que omnia vobis intimamus, insinuamus et notifficamus vobisque et vestrum cuilibet, in solidum, virtute sancte obedientie et sub excommunicationis pena, mandamus quatenus, statim receptis presentibus et postquam pro parte Sveve super hoc fueritiq requisiti, ipsum
Franciscum, singulis diebus dominicis et festivis, infra missarum et aliarum horarum solennia, dum populi multitudo ad diviria audienda convenerit, campanis pulsatis, candellis accensis ac demum extinctis et in terram proiectis, cruce erecta et religione inducta, aguam benedictam aspergendo, ad fugandum dernones, qui eum sic detinent alligatum et suis cathenis cathenatum, orando quod dorninus noster lhesus Christus eurn ad fidem catholicam reducere dignetur nec in tali perversitate dies eius finire permittat, cum decantatione responsorii n Revelabuntur per iniquitatem inde etc. " et psalmi " Deus laudem meam )), et tandem cum antiphona o Media vita o ; inde ad ianuas ecclesiarum vestrarum cum parrochianis et subditis vestris accedentes, ad terrorem ut ipse Franciscus, sic denunciatus et aggravatus, eo citius ad obedientiam redeat, tres lapides versus domum eius proiciatis in signum maledictionis eterne, quam dedit Deus Datham et Abiron, quos terra vivos absorbuit, eciam post missam et in vesperis, predicacionibus et sermonibus aggravatum publice nuncietis, et ab alijs Christi fidelibus denunciari et arcius evitari faciatis, donec aliud a nobis vel superiore nostro habueritis in mandatis. Absolutionem vero omnium et singulorum, qui prefatam nostram excommunicationis sententiam incurrerint, quoquomodo nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. Presentes licteras fieri et per notarium nostrumque et huiusmodi cause ... 1 scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus sigillique nostri iussimus appensione communiri. Datum et actum Rome, in..., t nobis inibi, hora vesperorum et causarum consueta, ad iura reddendum pro tribunali sedentibus, sub anno a Nativitate millessimo quadringentesimo quadragesimo dctavo, indictione undecima, die lune vicesima sexta mensis februarij, pontificatus Nicolai pape quinti anno primo Sig. ' (Nel margÍne inferiore, a sinístra).' A. Mesart notarius.
I L'umídítà danneggìa
qualche
parola.
2 In ceta rossa, dí forma ooale, appeso aIIa plíca.
c-1448.IV.29.
666.
Roma Giooanni " Donatí Bonzí " di Fírenze, pîocwatore di Anlonio de Rído, a Gìooanni n Macharì , dí Castelnuo,)o, procuîalore di Onorato III Caetanì, rilascia quietanza di 243 I ducati e un carlino e mezzo, a saldo dell' intero deposito di i0 15 ducati dì carlini del Regno, rinunciando a qualsíasí dfuítto e ozíone contro Onorato. Arc. Caet., n. 666. Oigínale. NeI oerso nota del !empo.' Iastrumentum refutationis factum per Antonium de Rido de Padua pro magnifico domino Honorato Gaytano; segnalure, del sec. XVII : n. p.; P. 2, C. Vl, F. l, n. I i del sec. XIX :
)C\Xllll, n. 2ó. Anno millesimo CCccXLVtlJ, pontificatu Nicolay pape quinti, indictione XI, mensis aprilis die XXVIIU. Iohannes Donati Bonzi de Florentia, procurator Antonii de Rido de Padua, pro quo promisit se facturum ita quod Antonius de Rido presentem contractum habebit firmum, refutavit et remisit Iohanni Machari de Castro Novo, cancellario Honorati Gaytanj, stipulanti pro dicto Honorato eiusque heredibus et successoribus, omnia iura, nomina et actiones ac officium iudicis, que, quas et quod dictus Antonius habet et sibi competunt contra dictum Honoratum ex causa instrumenti depositi duorum milium guatricentorum et triginta unius ducatorum et carleni unius cum dimidio, ad rationem decem carlenorum de ponde (!) dello Reame pro ducato; de instrumento patet manu mei notarii infrascripti; item et totius aiterius summe usque in summam trium milium XV ducatorum similium; mandans procurator dictum instrumentum et omnem aliam scripturam de premissis cancellari et aboleri de libris et prothocollis mei et aliorum notariorum. Hanc refutationem fecit dictus procurator lohanni Machari cancellario quia lohannes Donati, procurator iam dictus, confessus fuit dictum Antonium a dicto Honorato recepisse dicta duo I milia quatricenta ducatorum et triginta unum et carlenum unum cum dimidio et totam alteram summam usque in dictam quantitatem trium milium quindecim ducatorum de carlenis dello Reame. Omnia et promisit observare sub pena decem milium ducatorum
auri.
Actum Rome,
in
regione Pinee,
in orto
domus
RECESTA CI{ARTARUM solite habitationis mei Antonij notarij: Cola Martini Parentis, regionis Ripe, Iohanne Macteo Petri Iohannis Longi et Antonio Rengicolj alias Guastamundo, regionis Pinee, testibus. Antonius condam Bartholomei de Cambijs, civis romanus, de regione Pinee, irnperiaii auctoritate notarius quia predictis omnibus interfui, non valens de presenti propter multa et diversa rnihi occurrentia scribere, per alium mihi fidum, videlicet Dominicum Petri Lucie notarium scribi feci, et me manu propria subscripsi et meum signum apposui
consuetum. ST. I Scilto prrma dictos
duos, poí conello,
c-1448.V.6.
1764.
Acquaoioa (negli accampamenti u apud Albaresium ,, di) : Alfonso I d'Aragona coffirma a Onorato II Gaetani, conte di Fondi, i diríttí della gabella della grascia di animali e mercanzie, transitanti e traspoilate per i par.ri e iI terrítorio di detta contea. Arc. Caet., Prg. n. 1764. sec.
XIX: XLI, n.
Orígínale.
18.
AlroNsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossilionis et Ceritanie, universis presentis nostri privilegij seriem inspecturis. Dum diligenter advertimus et interna mentis acie provise pensamus quanta animi promptitudine quantave sollicitudine circa regni nostri Sicilie citra Farum felicem amprisiam, cunctis postergatis periculis, sumptibus et impensis, Honoratus Gaytanus, Fundorum comes, regni predicti logothetha et prothonotarius, collateralis, consiliarius et fidelis nobis plurimum sincere dilectus, maiestati nostre serviverit, digne agimus et nostre maiestatis debitum exolvimus si eius iustis honestisque peticionibus inheremus. Exposito igitur nuper maiestati nostre per ipsum comitem guod, cum a tempore, cuius memoria hominis in contrarium non existit, predecessores ipsius comitis et subseguenter ipse comes iura cabelle grascie omnium videlicet animalium, pecuniarum, mercantiarum et rerum aliarum extra dictum regnum, per passus et territoria civitatis Fundorum eiusque comitatus quomodolibet deferendarum, tenuerint et possederint, recolligerint et perciperint, seu recolligi et percipi fecerint, suis commodis et utilitatibus proprijs applicanda, ipseque comes possessione et tenuta recollectionis et perceptionis dicte cabelle iuriumque ipsius per curiam nostram superioribus annir certo modo privatus et destitutus fuerit, maiestati nostre propterea supplicavit ut sibi cabellam confrrmare restituique mandare atque de novo concedere dignaremur. Nos autern, pensatis gratis, grandibus et memoratu dignis obsequijs et servitijs, maiestati nostre in utriusque sortis eventibus mari terraque per comitem prestitis, que prestat ad presens et non minori eciam diligencia prestiturum speramus de bono in melius in futurum, utque servicia ipsa aliquibus munificentie nostre rependijs conpensemus: eidem comiti, pro se et suis heredibus et successoribus, imperpetuum, perceptionem, recollectionem ac consecucionem et habitionem iurium cabelle grascie, eo scilicet modo quo cabellam ipsam sui predecessores et subsequenter ipse comes et novissime curia nostra percipere seu percipi consueverunt, et prout cabella ipsa ad eum suosque predecessores melius spectet, ipsamque cabellam cum suis universis iuribus, tenore presentium, confrrmamus atque de novo concedimus, nostreque confirmacionis ac nove concessionis munimine roboramus, illamque sibi restituimus et pro restituta et concessa ex nunc in antea haberi et teneri decernimus et iubemus; ita quidem guod exactor seu perceptor et recollector iurium cabelle ipsius per nos et curiam nostram eligi et ordinari habeat, per quem et neminem alium, assignato sibi per ipsum comitem super dictis iuribus aliquo decenti et iusto salario, cabella ipsa in civitate Fundorum et eius comitatu recolligatur et percipiatur de cetero, dictaque iura per eum percipienda et recolligenda eidem comiti, heredibus et successoribus suis tladat et assignet libere et absque couhadictione quacumque. Eapropter illusni frlio nostro Ferdinando de Aragonia, duci Calabiie, primogenito et locumtenenii generali in dicto citra Farum Sicilie regno, intentum et voluntatem nostram declaramus: magno quoque camerario eiusdem regni eiusque lócumtenenti et presidentibus camere nostre Summarie, magistris rationalibus, ùesaurarijs.ac exaptoribus (t), perceptoribus et recolleetoribus quibuscumque super iuribus cabelle gascie, statutis ,et statuendis, potissimum magnifico Canafello Carrafe, onus l'ecollectionis eiusmodi
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
310
passuum impresentiarum a nobis habenti, ceterisgue alijs ad quos seu guem spectet et presentes devenerint, tam presentibus quam futuris, precipimus et mandamus expresse quatenus, forma presentis nostre restitucionis et confirmacionis per eos et quemlibet ipsorum diligenter attenta, illam ipsi observent eficaciter et faciant per quos deceat inviolabiliter observarj eidemque comiti seu cui voluerit sui parte, ad solam presentium exhibitionem, nullaque alia a nobis super hoc consultatione quesita ac mandatis ulterius
a nobis expettatis, cabellam ipsam cum suis universis iuribus, modo prescripto, restituant ac restitui mandent et faciant cum efiectu, sic enim fierj omnino volumus et iubemus ; caveant de contrario, si gratiam nostram caram habent iramque et indignationern cupiunt non subire. In cuius rei testimonium presentes fieri iussimus, magno maiestatis nostre impendenti sigillo rnunitas. Datum 1 in nostris felicibus castris
apud Albaresium Aquevive, die sexto maij, Xl" indicionis, anno millesimo cCCCo quadragesimo octavo, regni nostri Sicilie citra Farum anno quartodecimo, aliorum regnorum tricesimo tercio. Rex 2 Alfonsus.' Sig.t Sig.n Sig. u (Nel margine inferiore, a sinistra).' Dominus rex mandavit mihi Franc[isco] Martorell et viderunt eam locumtenens magni camerarii et conservator generalis ; (a desha): Vidit L. conservator generalis; Inichus locumtenes; (sotto Io plíca).' ex. re. officio suo; Gocalbus; (sulla plíca).' in regestro XJo, c; Registrata in cancellaria penes cancellarium; Presentatum in regia camera Summarie die XXVIIJ. mensis maij, Xtu indictionis, millesimo quadringentesimo X'XXXVIU"; (nel oerso).' Privilegium regis Alfonsi de passu civitatis Fundorum concesso illustri condam comiti Fundorum, 1448. \ Abbr. dat 2 Autografa. 3 In cera rossa, appeso aIIa plÍca con nastro setlco, rosso e gíallo. Sulla carla, che Io ptotegge, fu annolato: Domini comitis Fundorum. 1 Aderente aIIa pergamena, dí fotma rctonila, in ceta tossa, dí cuí fimane lnccía, 5 Ad.erenle aIIa pergamena, dí fotma rcltangolare,
c
-1448
Fondi
ín ceta
rcssa su caila.
.v.21.
2593.
,,
della contea dí Fondi, delegato da Onorcto Gaetaní, ad íslanza fra Andrea di ltri,faautentícareladonazione della lenuta ,, Balnea ", fatta già da Nicolò I Caetani, conle di Fondi, a frc Paolo di Giooanní dí Pistoia, per costruíroí la chiesa e I'ospedale di S. Antonio.
ili
Burnorìo u Sparelle
Atc, Caet., ín Ptg.'n.2593.
oÍsconte
Copía, aulenlícata con atlo
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo
C-1456.lll .3.
quatragesimo octavo, die vicesimo primo mensis madii, rege Aragonum etc., anno in regno Sicilie ciha Farum guartodecimo, undecime inditionis, regnante Alfonso apud civitatem Fundorum. Nos Burnorius Sparelle, miles de Neapoli, vicecomes comitatus Fundorum, deputatus per Honoratum Gaytanum, militem, Fundorum comitem, logothetam et prothonotarium regni Sicilie etc., sedendo pro tribunalj in domibus monasterij Sancti Bartholomey de Trisuldo, positis in civitate Fundorum, in parrocchia Sancte Marie de Fundis, iuxta domum Legutij Angelj, domum de Logohen, plateam maiorem Fundorum, ad solitum banchum iuris, hora debita causarum ad iura redendum, habendo nobiscum ad acta nostre curie ad hunc actum conscribendum Guillielminum condam Belli de Lucia de Fundis, per provinciam Terrelaboris et Comitatus Molisij regia autoritate notarium et nunc scribam et magistrum actorum dicte noshe curie fundane, adhibito nobis pro iudice ad contractus Antonio Nicolai Magnatrippa de Fundis, iudice ad conhactus reginalj auctoritate per regnum Sicilie, et pro testibus infrascriptis licteratis, videlicet presbitero Blasio Xanarellj, presbitero Nardi Antonij Causoli, Thomasio Christiano, notario Antonio Migna, Victorino Cole Girardellj et Paulino Antonii Scornabacche, de Fundis, notum facimus quod accessit ad presentiam nosham et coran nosha curia comparuit frater Andreas Fide de Ytro, preceptor ecclesie et hospitalis Sancti Antonij de Fundis et ecclesie et hospitalis Sancti Antonij de Sugio et aliarum omnium ecclesiarum et hospitalium Sancti Antonij existentium in comitatu Fundorum, et exposuit dicens guod, cum ipse tanquam preceptor predictus habeat instrumentum transumpti donationis, facte per condam Nicolaum Gaytanum, comitem Fundorum etc., frarj Paulo lohannis de Pistorio, beneficiato ordinis Sancti Antonij, uranensis 1 diocesis, generalj procuratori eiusdem ordinis in regno Sicilie citra et ultra Farum, hedifrcatorj ecclesie Sancti Antonii de Neapoli, situm seu tenimentum positum in loco ubi dicitur Balnea, pertinentijs Sugij, amplitudinis, longitudinis iuxta provisiones dicti fratris Paulj,
RECESTA CHARTARUM
3u
pro construendis ecclesia et hospitali ibidem ad honorem Dey et Beati Antonij et domibus et orto et alijs dicto hospitali congruentibus et pro substentatione pauperum et egrotantium ibidem existentium pro tempore: donavit idem comes flatri Paulo medietatem bonorum omnium, que fuerunt condam dominj Lofiridi de Sancto Germano, sitorum in tenitorio castri Trayecti, exceptis domibus existentibus in castro Trayecti; item comes Nicolaus donavit eidem fratri Paulo ducentas bestias pecudinas, duodecim bacchas, sex iuvenchos baccinos et scrofas vigintiquatuor, de quibus donationibus dixit costare (!) ex instrumento transumpti, scripto et publicato manu condam notarij Nicolay dicti de Grossis de Neapoli, quod instrumentum exibuit coram nobis et ipsum legi fecimus per notarium Guillielminum; et quia instrumentum ipsum est antiqr.litate consumptum, ita quod dubitabat dictus frater Andreas quod usque ad non multum longum tempus dictum instrumentum vix legi poterit, petijtque a nobis frater Andreas quod predictum instrumentum feceremus (!) copiare per manus notarij Guillielminj ; nos vicecomes, annuentes petitioni fratris Andree, prius vocatis evocandis ad predictam copiationem, mandavimus notario Guillielmino quod predictum instrumentum copiet ac ipsum exemplum in aliam publicam formam transducat, cuius instrumenti talis erat tenor ("f. C-1344.i/1/|.26). Quod instrumentum dicti primi transumpti ego supradictus notarius, de mandato supradicti dourinj Burnorij, vicecomitis dicti comitatus Fundorum, exemplavi sicut erat primum instrumentum transumptatum et in hanc publicam formam trasduxi. Ad rey memoriam et cautelam dicti fratris Andree exponentis et dicte ecclesie et hospitalis et successorum ipsius fratris Andree in dictis ecclesia et hospitalj, de mandato michi facto per dictum Burnorium vicecomitem predictum et rogatu dicti fratris Andree, factum est hoc instrumentum secundi transumpti et trasductum per me notarium 2 lohannem 2, meoque signo signatum, cum decreto dicti dominj vicecomitis et supradictorum iudicis et testium subscriptionibus roboratum. L La príma (etterc sembrc coÍrctta: i!'ínceila lettita fra uranensis e tranensis. t Aggíunto con un ríchiamo ín fine aII'aulentícazíone.
c-t448.vl.3.
905.
dí Onoralo Caetaní dí Filettino e Ie sorelle Beatrice e Felice da eleggono Nícola Contí arbíIro della questione per í/ possesso e la propríetà di Amara.
Supino
- Il
procuratore
'Arc. Caet., ín Ptg, n.905.
Copía aulentíca, ínsefiIa
Ceccano
ín C-1448'VII .1.
Nicolai pape V'i anno secundo, indictione XJ, mensis iunij die tertia. Notarius Iohannes Ragonis de civitate Ferentinj, procurator Honorati Gaytanj, filij et heredis condam Antonij Gaytanj, actoris, ex una parte, et Beatrix et Felix, filie et heredes condam magnifrci Iohannis de Cecchano, ex parte altera, de omni lite, causa et controversia, vertentibus inter ipsas partes, occasione tam possessionis quam proprietatis territorij castri Arnarie ac fortellitij et vassallorum eius vel alia occasione, certiorate per me notarium de legibus, iuribus et exceptionibus ac benefrcijs pro mulieribus introductis: compromiserunt in Nicolaum de Comite de Montefortino, absentem, tamquam in eorum arbitrum, communem consanguineum et bonum virum, dantes sibi auctoritatem super predictis omnia cognoscendi et sententiandj usque ad unum mensem proximum; promictentes vicissim obedire laudo et sententie proferende per dictum arbitrum et eam non revocare, neque reductionem ad arbitrium bonj virj de hijs petere, ymmo ipsam sententiam acceptare, ad penam mille ducatorum auri, applicandorum pro medietate parti observanti et pro alia medietate curie id quam fuerit reclamatum; iuraverunt omnia observare. Actum in castro Supinj, in domo Bartholomei Prunti, solite residentie dictarum dominarum: notario Nardo Ferrarij de Patrica, vicario castrj Supinj, Gabriele Tacchone de Piperno, presbitero Nardo Angelj Andree et Antonello lohannis Transumpti, de Supino, testibus. Ambrosius notarii Iohannis Montis de Ferentyno imperialj auctoritate notarius scripsi signumque meum apposuj.
Anno
MCCCCoXLVIIJ, pontifrcatus
c -1448.vI.19. Gaeta
3067. oíceré di Gaeta, con cui aggíudíca a Onorato
- Lodo dt AlJonso de Cardínes, di Fondì, i/ possesso del Solto, contro Ie
II
Gaetani, conte
pretese dei Isracínesi.")
Arc, CaeI., Prg.n. j067.
Copía, aulalicala col seguenle allo.' Anno Nativitatis millesimo quatricentesimo scptuagesimo octavo, regnante Ferdinando, rege Sicilie, terusalem et Hungarie, regnj anno viecimo, die vicesimo nono mensis decembris, undecimc iudictionis,
Gaycte.
Nos Angelus Moataca de eivitate Gaiete, ad contractus iuder per regnum Sicilie, electus vigore regiarum licterarum
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI per notarium Angelum de Altissimjs, ad me subscribendum in presenti instrumento vice condam lohannis Russi et condam Andree contractus iudicum, quj in infrascripto instrumento intervenerunt, non quod fatear me in ipsa sententia pro iudice rogatum intervenisse, set loco predictorum lohannis Russi et Andree de Transo, habens etiam potestatem in licteris mey iudicatus offcij me subscribendj pro iudice in instrumentis, in quibus ad contractus iudices, quj intervenerunt, mortuj essent: Angelus de Altissimis de eivitate Gayete, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod nobilis lacobus Gactuta condam Rentij de Gayeta, negotiorum gestor Honoratj de Aragonia Gayetanj, Fundorum comitis regnique Sicilie logothete et prothonotarij etc., asseruit quod acta, note, scede et prothocolla condam notarii Iacobelli Arroczolutj de Gajeta sunt penes me notarium, tamquam dictorum actorum custodem et conservatorem et quod mihi est actributa facultas per recordationem Alfonsi regis Aragonum,
de Transo de Gaieta, ad
patris nostrj regis Ferdinandi, assumendi et conficiendi instrumenta ex quibuscumque actis, notis, scedis et prothocollis notariorum, tempore et in antea moriendorum, prout in licteris mihi factis, sub datum 1 in Turrj Octave, die octavo rnensis martij, terciedecime indictionis, sub anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quinquagesimo, continetur; et subiungens dictus Iacobus quod sub anno Nativitatis millesimo quatricentesimo quatragesimo octavo, die decimo nono measis iunij, undecime indictionis, lata fuit sententia arbitraria per Alfonsum de Cardines, tunc viceregem Gayete, arbitrum electum inter comitem Fundorum, ex una, et universitatem Terracene seu notarium Antonium Sassonem, eius procuratorem, ex altera, super tenimento qui dicitur lu Salto, de qua rogata fuerunt conÉci plura instrumenta per manus tam condam notariì lacobi Arroczolutj quam condam notarii Luce Valentis de Pastina, tunc magistrj actorum prefati viceregis; et quia interest ipsius comitis Fundorum de predicta sententia habere instrumentum in formam publicam reddigendum per manus mey notarii, me notarium Angelum rogavit ut deberem perquirere inter scedas et prothocolla condam Iacobi Arroczolutj et, inventa, de eadem conficere instrumentum, salario mediante. Ego notarius Angelus perquisivj inter scedas et, prothocolla dicti condam notarii Iacobi et inveni sententiam extensam, scripiam manu dicti condam notarii lacobi, tenoris subsequentis ... In testimonium et comitis Fundorum ac omnium quorum interest cautelam, presens instrumentum dicte sententie confectum est per manus mey notarii Angeli, non quod fatear me pro notario intervenisse in ipsa sententia, set vice condam notarii Iacobi premortuj, quj tacobus una cum iohanne Russo et condam Andrea de Transo, ad contractus iudicibus, et testibus supradictis pro notario interfuit una cum dicto notario L,uca Valentis, tam nostrum iudicis Angeli quam testium, quj una cum condam notario lacobo et condam uotario Luca intervenerunt, subscriptionibus roboratum, quod scripsi ego Angelus de Altissimjs notarius. M. Angelus Mostacha de Gayeta, ad contractus iudex per regnum Sicilie, habens potestatem in regiis litteris mej iudicatus officij me subscribendy in instrunientis in quibus iudices, quj interfuerunt in eis, mortuj sunt, non quod fatear me pro iudice hic rogalum intervenisse sed loco et vice condam Iohannis Russy et condam Andree de Transo, quj pro iudicibus in dicto presenty instrumento intervenerunt et antequam ipsarum licterarum regiarum mortuorum
se
in
presenty instrumento subscriberent mortui sunt, ideo me subscrissi.
M, |$
Gregorius Pica de
Gaieta. ffi
Iohannoctus Spatarius
de Gaieta testis. S Lucas Proia de Gaieta testis. S lacobus Campellone de Gaieta tstis. Iudices et testes qui interfuerunt in dicta sententia sunt isti, videlicet iudex lohannes Russus, iudex Andreas de Transo, Gregorius Pica, Franciscus Gactula alias Castellano, Marchioctus, Campellone, Nardus l\llorellinus, Franciscus Picha, Franciscus Baraballus, Iacobus Spatarius, Angelus Farahonus condam Tutij, Iohannoctus Spatarius, Lucas Proya, Iacobus Campellone, notarius lohannelus de Curtis, Nel oerso nota del sec. XV: lnstrumentum sententie territorij Salti (e contínuata da alba mano posleriote) ad favorem Honorati Gaetani contra universitatem TerracinE,
l47E;
segnature,
del
sec.
XVII: n,3
(corretto sopta
un
orìgínarío
l);P.4, t. 4, C,6t del
sec.
XIX: XXXIX, n,57.
Anno Nativitatis millesimo quatuorcentesimo quatragesimo octavo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie ciha et ultra Farum, Valentie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopactrie ac comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum citra Farum anno quartodecimo, die decimonono mensis iunij, undecime indictionis, Gaiete. Nos lohannes Russus condam lohannis et Andreas de Transo de civitate Gaiete, ad conhactus iudices per regnum Sicilie, Iacobus filius notarij lacobi Arroczolutj de civitate Gaiete, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti, cum notario Luca Valente 2 de Pastina, habitatore Gaiete et actorum magistro et secretario curie Alfonsi de Cardines, militis, viceregis civitatis Gaiete et terrarum a Garilliano citra etc., gui mecum fuit rogatus pro uotario, declaramus quod, predicto die, per Alfonsum de Cardines, arbi' trum concorditer assuntum per Honoratum Gaytanum, Fundorum comitem regnique Sicilie logothetam et prothonotarium etc., seu notarium Thomasium de Ytro, eius procuratorem, ex una, et comunitatem et homines ac universitatem civitatis Terracene,'seu notarium Antonium Sassonum de Setia, civem et sindicum civitatis et comunitatis Terracene, ex altera, lata fuit sententia seu laudum, tenoris subsequentis: Nos Alfonsus de Cardines, miles, vicerex civitatis Gayete, terrarum et locorum Terre Laboris a Garilliano citra etc., ac arbiter electus concorditer per Honoratum Gayetanum, Fundorum comitem regnique Sicilie Iogothetam et proùonotarium etc., seu notarium Thomasium de Placza de Ytro, procuratorem prelibati con?itis Fundorum, ex una parte, et universitatem et homines civitatis Terracene, seu notarium Antonium Sassonum de Setia, habitatorem dicte civitatis et universitatis Terracene scindicum, ex altera, in causa inter dictas partes vertentes super possessione tenimentj, siti inter civitatem Terracene et civitatem Fundorum, quod vulgariter vocatur lu Salto, iuxta litus marjs, iuxta turrim Sancti Nastasij, flumine mediante, Prcut de compromisso apparet instrumento scripto manu notarij Barùolomey Guginelle de Gaieta: cognoscentes de dicta causa, et viso instlumento procurationis dicti notarij Thomasii et inshumento dicti notarij Antonij sindicatus: et viso dicto compromisso in nos facto et visa petitione pl'oducta per procuratorem dicti Honoratj in presentia dicti notarij Antonij, copiam petentis, die vicesimo quarto mensis agu$ti, none
REGESTA CHARTARUM
313
indictionis, cuius tenor talis est: Coram vobis Alfonso de Cardines, milite, vicerege civitatis Gaiete et 'aliarum terrarum citra Garillianum et comitatum Fundorum, arbitro concorditer assumpto inter Honoratum Gayetanum, militem, Fundorum et Murchonj comitem, logothetam et prothonotarium regnj Sicilie etc., ex parte una, et universitatem hominum civitatis Terracene seu homines universitatis ipsius, ex parte altera, super territorio quod dicitur lu Salto, sito infra civitatem Fundorum et civitatem Terracene, iuxta litus marjs, lacu fundano mediante, iuxta territorium castrj Monticellj, quod est de comitatu Fundorum, iuxta fluvium quj dicitur Flumicello, notarius Thomasius de Placza de Ytro, procurator comitis Fundorum, exponit quod ipse comes, tamquam dominus comitatus Fundorum possidet et possedit per se et suos antecesEores, iam sunt annj quinquaginta et ultra, item centum et ultra, item ducentos sexaginta et ultra et per tantum tempus cuius contrarij memoria hominum non existit, pacifice et quiete, dictum territorium quod dicitur Iu Salto, percipiendo iura, fructus, redditus et prcventus, et guod universitas civitatis Terracene seu homines universitatis ipsius indebite et iniuste ab annjs duobus citra intraverunt in dictum territoĂşum ad laborandum, incidendo ligna, seminando, hedificando et bestias ponendo in dicto territorio, et sic turbaverunt et turbant dictum comitem in possessione dicti territorij et non sinunt ipsum comitem ipsum territorium pacifice possidere; quare petit per vos, mediante sententia, declarare dictam universitatem civitatis Terracene et homines universitatis ipsius cessare debere a molestatione et turbatione predictis, ac condempnarj per vos quod dictum comitem et suos successores in dicta possessione non turbent aut molestent, set sinant ipsum comitem et suos successores in dicto comitatu Fundorum dictum teritorium possidere cum satisdare ydoneo de ulterius non turbando, ipsique universitatj silencium imponendo et in premissis sibi ius et iustitiam ministrarj secundum iura; et petit expensas factas et protestatur de faciendis usque in finem cause. Et visa alia petitione, producta per dictum notarium Antonium, sindicario nomine dicte universitatis et hominum civitatis Terracene, dicto die vicesimo quarto mensis agustj, in presentia dicti notarij Thome, copiam petentis, cuius petitionis tenor talis est: Coram vobis shenuo milite Alfonso de Cardines, vicerege civitatis Gaiete etc., arbitro comuniter electo per notarium Antonium Sassonem de Setia, habitatorem civitatis Terracene, sindicum universitatis et hominum dicte civitatis, ex una parte, et notarium Thomasium de terra Ytri, procuratorem Honoratj Gaytanj, comitis Fundorum etc., ex parte altera, ad cognoscendum et terminandum causam et questionem inter partes predictas vertentes occasione territorij quod vulgariter dicitur lu Salto, siti ultra Terracenam versus orientem, iuxta litus maris, iuxta flumen Sancte Anastasie, iuxta Iacum, prout de dicto conpromisso patere dicitur instrumento scripto manu notarii Mey Guynella de Caieta, ad quod se refert: notarius Antonius Sassone, sindicus universitatis et hominum civitatis Terracene, exponit contra Honoratum Gaytanum, comitem Fundorum etc., narrans quod cum universitas et homines civitatis Teruacene per infinita secula, omnj prescriptione prescripta, et ab annjs quorum memoria 4 hominum in a contrarium non existit, continue, iusto titulo et bona fide possiderunt et possideant territorium, quod vulgariter nuncupatur lu Salto, pascuando, arando, curtinando et seminando et fructus-percipiendo et omnia alia faciendo que verj dominj et possessores de eorum rebus facere consueverunt;,et in eiusdem tenitorij possessione comes Fundorum, per se suosque hornines, sequaces et vaxallos inquietet et turbet universitatem et homines civitatis Terracene, non permictendo eos possessione dicti territorij pacifice et quiete possidere; guj comes pluries requisitus fuit pro parte universitatis et hominum civitatis Terracene quod a predicta molestatione desistere debeant (!), quod minirne facere curavit nec curat; quare petit sibi iustitiam frerj et prefatum comitem per vos vestra arbitralj sententia prohiberj et sibi silentium imponi ne de cetero ipse per se nec suos homines, vaxallos, subditos et sequaces turbet homines et universitatem civitatis Terracene in possessione predicta nec eis in posterum vim turbativam inferat in possessione dicti territorij, petens prefatos homines et universitatem per vos decernj et declarari fuisse et esse iustos et veros possessores territorii prelibatj, et eos in possessione predicta confrrmari; et predicta petit, cum refectione expensarum factarum et protestatur de fiendis usque ad finem cause. Et viso termino procuratoribus per nos statuto ad respondendum super dictis petitionibus, et visa litis contestatione per procuratores facta die vicesimo octavo dicti mensis agustj vicissim super dictis petitionibus, et visa substitutione facta per dictum notarium Antonium sindicum universitatis Tenacene, quj substituit in dicta causa procuratorem pro dicta universitatenotariumFranciscum de Altissimjs de Gaieta; et visis positionibus et exceptionibus per utramque partem productis super dictis petitionibus, et visa declaratione facta guod testes utriusque partis hebeantur pro citatis et iuratis; et visa conmissione per nos facta notario Gasparj notarii Sancti de Venafro, tunc magistro actorum presentis cause, de examinandis testibus, IV,40
et visa
ipsorum testium publicatione,
et viso termino
statuto
ad
recipiendum
314
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
copiam actestationum ipsorum testium ad repulsam ipsorum; et visis exceptionibus ad repulsam productis contra testes et eorum depositiones, et visis quatuor instrumentis transumptis licterarum apostolicarum et officialium, productis pro parte universitatis Terracene, et visis instrumentis et scripturjs productis pro parte dicti Honoratj, et visa citatione dictis partibus facta ad concludendum, et visa conclusione et renumptiatione per procuratores facta, et visis allegationibus iuris productis, et viso toto processu curn omnibus actis et actitatis in presentj causa, et partibus ipsis auditis tam oretanus quam in scriptis, et visa citatione pro hac die ad nostram sententiam audiendum, et omnibus alijs visis que videnda fuerunt; per ea que cognovimus, rite et recte indicantes, habita deliberatione cum plurimorum consilio peritorum
et maxime ab eximio legum doctore domino Colella Crispano de Neapolj, a quo etiam in scriptis consilium iurjs habuimus, cum subscripcione ipsius et suo sigillo sigillatum, tenorjs subsequentis: Viso processu agitato coram Alfonso de Cardines, milite, vicerege, arbitro etc., inter comitem Fundorum, ex una parte, et universitatem terracenensem, ex alia, super turbatione possessionjs loci quj denominatur lu Salto etc., et quia in ipso processu pro utraque parte eximij et celeberrimj doctores suctiliter allegaverunt et copiose, ideo, me in allegationibus non involvam repetendo iddem per iddem, quod facere laborosum (!) magis esset quam suctilitatis ac in verbis multiplicare et verbosum esse, quod in iure aboretur, iuxta notata i. l. i. C. coram delegatis et in l. an priorem $ in refutatorijs C. de appel. ; et notatur in l. sola. C. de testi; set tantum substantialia non pretermictenda tander (?) et in
aliquibus eorum allegationibus adherendo. Et quia ex dicto processu apparet actum fuisse coram arbitro et de instantia an expiraverit ita vel ne, satis copiose allegatum fuit per doctores pro parte dicti comitis et bene et copiose, ideo in illo dubio non insisto nisi tantum adherendo dictum Alfonsum arbitrum posse de iure proferre sententiam iuxta formam conpromissi; hoc pro tanto dixi ut in conclusione, quam fatiam de sententia proferenda, proferatur a talj persona que potestatem habeat proferendi; et quia dictus vicerex est et iudex ordinarius et persone conpromictentes sunt non subdite iurisdictionj ordinarie ipsius viceregis, ideo non dubitandum an in ipsum viceregem comproniittj potuisset, cum de iure potuit, ut est glo. quam secuntur doctores et maxime Guil. in l. pedius. ff. de arbi. Hijs premissis venio ad dubia et alia contenta in processu. Et capio primo partem universitatis terracenensis et eius probationes; et videtur dicendum pro parte dicte universitatis probatam fuisse eius intentionem: probavit enim per exemplum instrumentj concessionis, facte hominibus terracenensibus per condam Gregorium papam de civitate terracenensi cum suis territorijs, nominando fines ipsius, infra quos intercluditur dictus locus quj nominatur lu Salto, cuj instrumento plena fides danda videtur, cum sit antiquissimum, et in talibus cartis antiqujs plena 6des darj consuevit, iuxta notata per d. Bal. in autentica quas actiones. C. de sa. san. eccle., pro quo facit quod notant (?) Inno. in C. veniens de verbo. signi., et dominus Antonius de Bru. et Iohannes de Ymo in C. cum causam de proba. Item probavit dicta universitas per alia transumpta, presentata in dicta causa pro parte dicte universitatis, que videntur annuere locum qui vocatur lu Salto esse universitatis terracenensis; probavit eciam per testes omnes dicte universitatis arare et cultivare in diito territorio per spatium sexaginta annorum; ex quibus probationibus cum certis alijs amminiculis,
in l. i" ft. de iudi.,
resultantibus et,li"to pro""ruu, videretur concludendum universitatem terracenensem fundasse suam intentionem. Ex parte vero dicti comitis quod extitit probatum perquirendum est ad hoc ut possit veritas in lucem duci. Et primo pro parte dicti comitis per instrumentum factum per condam regem Guillielmum, cum esset altercatio inter Riccardum de Aquila, comitem Fundorum, et universitatem Fundorum, dictus rex aliqua statuit de territorio dicte civitatis, de ea disponendo inter dictum Riccardum et universitatem
Fundorum; et inter cetera exemit locum nominatum lu Salto, ut apparet in dicto instrumento; ergo ut sit bona exceptio, debet intellig quod fuerit dictus locus Iu Salto de illis locis de quibus poterat dictus rex disponere et de civitate Fundorum iuxta notata in l. i" fi. de regu. iu.; privatio enim presupponit abitum, ut notaht ()) Bar. in I. decem. ff. de verbo. obliga. et canoniste in C. dissolvendum de dispon. in pu. Et dictum instrumentum est antiquissimum, ut ex eius serie apparet, cuj 6des darj videtur per iura proxime allegata pro parte universitatis terracenensis in sinnilj articulo. Item probavit dictus comes per cartas et instrumentum, presentata in presenti processu pro parte dicti comitis, per que datur intelligi quod comites Fundorum fuerunt in poxessione dictj loci nominatj lu Salto; probat etiam per testes de annjs sexaginta et plus quod comites Fundorum, predecessores et quj nunc est, fuerunt in poxessione dicti loci et ad presens est dictr,rs comes, locando pascua sistentia in dicto loco, recipiendo tenaticum ab hominibus seminantibus in dicto loco; item recipiendo ffidam a terracenensibus, pascuantibus animalia in dicto loco sine lieentia comitum Fundorum, quj po tempore fuerant. Ex quibus apparet hinc inde
TĂŹECESTA CHAR ARUM
it5
conflictus probationum circa possessionem loci; unde, ut dicit Bar. in l. Ticie testatores ff, de Ie. pu., tales testes habent et animum falsitatis, set certum in casu nostro istud abesse videtur per infra dicenda. Et primo, respondendo ad instrumentum universitatis terracenensis, pluribus medijs, in quo instrumento forte fit fundamentum ipsius universitatis. Et primo quia illud instrumentum exemplatum non probat, ut in hoc satis copiose et bene allegatum fuit per doctores pro parte dictj comitis. Item quia non est necessario concludens, probatio est intra descriptum territorij terracenensis civitatis, ergo dicta universitas est in poxessione dictj loci existentis intra confines, constat possibile et videtur ad oculurn aliquamc ivitatem in territorio alterius civitatis possidere; et iddem in personjs, ut probaturn est comitem Fundorum possidere castrum intra fines dicte civitatis terracenensis, et merito tamquam non concludens probatio non militat contra dictum comitem, iuxta notata in L non omnium fi. de legi. et I. neque natales. C. de proba. et l. non hoc unde congnati. Tum etiam per illud instrumentum non probatur possexio factj, ut I. predia et per dictum Bar. ff. de acqui. poxe. et per Bal. in L i" C. de suffra. et per eundem Bal. in C. i. quid sit usibus pheudorum et per eumdem Bal. in sua sollemniter lectura in C. inter dilectos de. fi. instru., cum sumus inter alias personas quam nominatas in dicto instrumento, ut apparet ex inspectione dictj instrumentj et ex tempore presentis motis (!) litis; hoc iddem voluit idem Bal. in I. quedam mulier fi. de re. vendi. Ergo dictum instrumentum guantum ad iuditium possessorium nil valet in preiuditium dicti cornitis. Alie carte seu instrumenta producta pro parte dicte universitatis non probant, quum dicta transumptatio debuit fierj cum sollemnitate, de qua in C. cu. p. tabellio de. fi. instru. et i. per dominum Antonium de Bru.; et inter cetera debet vocarj pars specifice et specialiter in ipsa transumptatione fienda et de ipsa citatione fierj instrumentum, ut dicit in allegato C. cum p. idem dominus Antonius; et quod debeat pars vocarj modo predicto, notant ()) idem dominus Antonius' et Iohannes de Ymo in C., significavit et C. Arbericus de testi. et notant ()) Bar. et Bal. in autentica siquis in aliquo documento C. de eodem; et hoc quando scitur persona certa cuius interesse posset transumptatio instrumenti, ut est in casu nostro in quo certa fuit persona; ergo debuit personaliter citarj . et non per proclama, ut in iuribus supra proximjs allegatis. Et voluit idem Bar. in l. eo tempore. C. de remissi. pigno., de qua citatione contrarium constat, ut patet in transumptis nec apparet de citatione personaliter facta, cum dicta transamptatio fierj intererat tantum dicti comitis interesse dictam transumptationem ut videret originale si contra ipsum originale erat aliquid opponendum, iuxta ea que notat ()) idem Bar. in allegata autentica siquis in aliquo documento; et debet citarj pars quando iudex interponit suum decretum in transumptatione, ut tenet Ci. p. et Gui. in l. nam ita divus ff. de adupti. et l. de uno quoque de re. iudi. et in spe. de instrument. eddicti $ ostenso et inno. in C. fr. de fi. instru. Item testes dicte universitatis non faciunt frdem plenam ex quo tractant de chomodo particularj et maior pars ipsorum testium dicte universitatis afiectat causam victorie pro ipsa universitate et sunt cives dicte universitatis. Et in hoc non insisto quum copiose allegatum est per doctores pro parte dicti comitis, quibus assentio ne unum et eumdem mediatumque sermonem dicere videar. Nec obstat quod testes pro parte dicte universitatis deponunt fuisse et esse publicam vocem et famam de depositis per eosdem, que fama multum operatur in factis antiquis, ut dicit Bal. in allegata autentica quas actiones et de inno. in allegato, C. veniens, etdominus Antonius et Iohannes de Ymo in C. licetcausamdeproba.,quiaarticulus de fama probatus non probat quando testes probantes sunt reprobatj, quia illa fama presumitur habuisse originem ab ipsis reprobatis, ut dicit d. Antonius de Bu. in C. inter dilectos de fi. instru. in similibus terminis. Item illa fama debet esse uniformis apud omnes, nec sit opinio de qua sit contradictio, ut notat ()) d. Bal. in l. conventicula. C. de epi. et cle., guod est in casu nostro; nam probatum est pro parte dicti comitis dictum locum dello Salto fuisse et esse publicam vocem et famam fuisse possessum et possiderj per comites Fundorum ac esse de territorio civitatis Fundorum. Ex quibus concluditur universitatem terracenensem non probasse intentionem suam circa possexionem dicti loci nominatj lu Salto contra dictum comitem taliter quod habeat excludere seu contendere cum probationibus dicti comitis tum in numero tum in qualitate personarum testium tum circa depositiones; probavit enim dictus comes per guamplures testes ultra dictas cartas et soipturas poxessionum dictj loci quam fuerit probatum per dictam universitatem. Quj testes dicti comitis non sunt elisi in eorum depositionibus ex defectu advocatj non excipientis quia erant vaxallj dicti comitis; et dato quod essent aliqui repulsati tamquam vaxallj, tamen, quia sunt dictum illorum quoadiutaretur 5 ita et taliter quod faceret fidem per dictum
investitura
alij
in
contestes non vaxallj, illorum non 5 vaxallorum, iuxta notata per d. Bal. et Aug. post glo. in l. si qujs argentarijs $ cogentur ff. de eodem sunt in dignitate deponunt verisimiliora et actiora que omnia in testibus actenduntur ut l.
316
DoCUMENTI DELL' ARCHIVIO CAETAI"I
I
ob carmen $ testes ff. de testi. et maxime in casu nostro ut per doctores in l. una. C. uti possidetis et per Bar. in l. Ticie testores allegata et in l. si duo ff. uti possidetis et C. licet causarn de proba. Probavit etiam dictus comes continuationem poxessionjs dicti loci per tempus sexaginta annorum et plus, probato initio poxessionjs et fine ut est in casu nostro; nam probatur de poxessione per predecessores dicti comitis et 6 sic initium et de presenti poxessione dicti comitis, 6 et probatis extremus ()) probatur medium, l. fi. C. de apo. publi. lio. Xo. L certa C. de usucapio. l. siquj C. de adulte. XXVIIJ" disti. quia sunt et VJa, L, V". C. penul. Item dicti testes probant aptiora et verisimiliora, nam probant comites Fundorum recepisse ffidam ab hominibus de Teracena, pascentibus animalia in dicto tenitorio dellu Salto, quod denotat quamdam poxessionem articulo notatorum ()) per d. Bar. in l. i". $ hoc interdicto ff. de item actumque prura.
(l)
et que notantur in C. licet causam super allegato. Item probavit reecptionem
terratici a seminantibus in dicto loco allu Salto, que inducit poxessionem dicti loci, l. litibus. C. de agrico. et censi. lio. xlo et notat (l) gal. in alligata autentica quas actiones. Ergo, predictis actentis, concluditur testibus dicti comitis esse adhibendam maiorem fidem quam testibus predicte universitatis, tum ex maioritate numerj tum ex qualitate personarum quia verisimiliora et actiora concludentia ad 7 poxessionem deponunt; nec obstat quod allegatur per advocatum dicte universitatis quod testes producti pro 7 parte 7 dicti comitis sunt vaxallj ipsius comitis et, licet non sit oppositum, dicit ipse quod, ex quo est notorium, poterit iudex in hoc advertere et supplele, et sic eorum testimonia tamquam inhabilia non actendere ut sentit advocatus; pareat enim mihi quia vaxallus non indistinte repellitur a testimonio, set cum aliqua distintione probando qualitatem persone dominj ac etiam qualitatem rey, iuxta notata per d. Bal. et Sali. in l. eos C. de testi. et in spe. eo. ti. S i'. ver. numquid vaxallus de quibus non constat in processu. Preterea iudex debet iudicare secundum allegata et approbata in processu, quia ea constant sibi ut iudici, ut notatur (?) in C. quum contra falsum de proba.; hinc est quod si viderit aliquid non ut iudex et constat sibi aliud per acta guam secundum id quod viderit, debet iudicare secundum ea que sibi constant per acta, et non secundum id quod sibi constat in conscientia sua,'-ut notatur (?) in C. i". de offi. ordina notant ()) Bar. in I. inlicitas. $ veritas ff. de ofr. presi. et d. Bal. in I. l;". C. de sempte. experj. reata. Nec obstat quod pro parte dicte universitatis inducitur dominium et credit illud probasse; ergo debet esse potior dicta universitas in possessione dicti laci ubi dicitur lu Salto quam dictus comes, iuxta notata in allegato C., licet causam cum similibus supra allegatis, quia in hoc copiose et sufficienter responsum est per advocatos dicti comitis, illud haberet locum quando esset paritas hinc inde in probatione poxessionis, quod non est in casu nostro. Set, ultra predictos doctores, concludo per instrumentum concessionis pape Crregorii non probarj dominium dicti Saltus esse universitatis terracenensis, nec etiam per alias scripturas cum dicta universitas non reperiatur in poxessione dicti Saltus, ut probatum est; et illud quod ipsa universitas probat, videlicet quod araverunt etc., potius dicitur iure cuiusdam vicinitatis et non ratione poxessionjs, ut notant (?) Iac. Bru. in l. unica C' uti possidetis et Bar. in similj in l. quj iur. ff. de acqui. posse. et lohannes Andree in addictionibus spe. in ti. de loca. $ postquam ver. Porro cum probata fuerit possexio vera pro parte dicti cornitis et non porsit porsessio apud duos in solidum esse, l. si ut certo. S si duobus. fi. comodatj. l. licet C. de acqui. posse. et per Bar. in l. possideri $ Cuj a nundinis ff. de acqui. posse. et ad predicta faciant notata ()) in I. male agitur. C. de prescri. trigi. anno., et quod dictum instrumentum et alie cartule non probent dominium in casu nostro tenet expresse spe. in ti. de loca. $ nunc aliqua ver. LtJo, que ibi sequitur lohannes An. in addictionibus et d. Ant. in C. inter dilectos $ ceterum et ver. sequentj de 6. instru. et idem spe. expressius in allegato $ nunc aliqua ver. LVIJ. et LVIIJo. In superioribus pro parte dicti comitis circa probationem sue intentiouis, quia non apparet de concessione cornitatus Fundorum, set tantum probatur de pacifica poxessione ipsius comitis de comitatu Fundorum et est in quieta administratione dicti comitatus, suffrcit ad consequendum victoriam Pro predicto comitatu seu civitatis Fundorum, cuius nomine poxessionem dicti Saltus possidet et se defendit arto. notatorum ()) in C. ex licteris et C. consultationibus de impatro. et C. nich. et C. querelam de electi. et hoc tenet glo. in consti. consuetudinem de prescriptio. Ex quibus concluditur partem dicti comitis potiorem esse in suis probationibus quam sit dicta universitas circa iuditium poxessorium, et ideo sententiandum esse per vos Alfonsum arbitrum, condepnando homines dicte universitatis cessare debere a vexatione et turbatione poxessionjs dicti loci nominatj lu Salto, temptj per comitem, et quod dictum comitem et suos successores de cetero in poxessione dicti loci non molestent neque turbent, eidemque comiti et suis successoribus cautionem ydoneam prestando de ulterius non turbando in poxessione dicti
RECESTA CHARTARUM
il7
Saltus dictum comitem et suos successores, ut voluit Bar. in L i. $ interdictum et L si duo. ff. uti possidetis. Et hec erit conclusio sententie per vos dande; de interesse autem et de expensis nichil dico, quum conpromissi copiam non habui et per consequens potestatem quam Reverentia Vestra habet ignoro; set habita potestate, ex premissis, Dominatio Vestra quid fiendum de expensis et interesse poterit providere.
Et ita
videtur mihi Colelle Crispano de Neapoli minimo legum doctorj de iure dicendo, salva
semper unusquisque (!) meliorj deliberatione : sententiamus in hunc modum: Quia arbihamur dictum Honoratum esse in poxessione dicti tenimenti vocati lu Salto et debet conservarj in ipsa poxessione, condepnamus homines et universitatem dicte civitatis Terracene ut cessent et cessare debeant in futurum a turbatione poxessionis dicti loci, tenti per ipsum comitem, et quod dictum comitem et suos successores de cetero in poxessione dictj loci non molestent nec turbent et quod eidem comitj et suis successoribus cautionem ydoneam prestent de ulterius non turbando et non molestando in poxessione dicti Saltus; condempnantes homines et universitatem ac scindicum et procuratorem civitatis terracenensis in expensis
taxationem nobis reservamus; ab interesse autem et fructibus et alijs hinc inde petitis utramque partem absolvimus, declarantes quod per presentem nostram sententiam seu arbitramentum nullum preiuditium fiat dictis partibus super dominio seu proprietate et petitorio dicti tenimenti vocati lu Salto, cum solum super poxessorio fuit coram nobis per utramque partem et prosecutum; set utrique parti integrum ius ac omnem actionem, si quod et si quam habent, in dominio seu proprietate et petitorio reservamus; declarantes etiam et reservantes universitatj et hominibus civitatis Terracene quod hlada, granum et alia que nunc stant seminata per homines civitatis Terracene in tenimento vocato lu Salto, quod pro presentj anno seu recollectione possint libere et sine contradictione dicti Fundorum comitis recolligere et portare quo voluerint nec de ipsis aliquid teneantur solvere eidem comiti; et quamquam nobis debetur tricesima pro causa predicta ab ambabus partibus, que ascenderet ad magnam quantitatem, tamen pro remuneratione laborum et expensarum quas fecimus in causa predicta, condemnamus comitem Fundorum et universitatem et homines civitatis Terracene ad solvendum nobis, loco salarij exportularum nobis debitarum, uncias decem, videlicet quamlibet ipsarum partium ad solvendum nobi, u.rcia, quinqu" de carlenjs gilliatis argentj, mandantes partibus ipsis, sub pena in dicto conpromisso posita, presentem sententiam et laudum ratificare infra decem dies, a die presentis nostre late sententie in antea numerandos. Lecta, lata, data et in hijs scriptis promulgata per supradictum viceregem, sedentem pro tribunalj in sala domorum sue habitationis, una cum predictis iudice Iohanne Russo et iudice Andrea de tanso et subscriptis testibus, ac presente quoque notario Thomasio Procuratore predicto et dictam sententiam seu laudum acceptantem ac rogante me notarium ut de predictis confrcere J"b"rem unurn, duo et plura instrumenta, et rogavit notarium Lucam de Pastina ut aliud consimile faceret instrumentum, presente notario Antonio sindico et procuratore comunitatis Terracene et laudante dictam sententiam in quantr,rm facit pro ipsa comunitate, et in quantum contra ipsam universitatem faciet, dicit fore nullam, causis, iuribus et rationibus allegandis, reservante sibj omnj iurjs remedium, et petente copiam dicte sententie, presente notario Thomasio de Placza, procuratore prefati comitis et requirente notarium Antonium Sassonem, procuratorem, necnon notarium Franciscum de Altissimjs, procuratorem substitutum, ut acceptare debeant sententiam et arbitramentum supra latum, sub Pena contenta in forma dicti conpromissi; item quod prestare debeant satisdationem expressam in dicta sententia, scilicet de ulterius non turbando etc., et ibi presente dicto notario Antonio et petente ut supra' Et ipse vicerex decrevit dictam copiam darj dicto notario Antonio. Ad cautelam rogata sunt fierj unum, duo et plura, vigore cuius (!) presens factum est dicto Honorato, scriptum Per manus mey notarii meoque signo signatum et tam nostrum iudicum guam testium subscriptionibus roboratum. In margine dicte sententie scriptj erant de manu dicti condam notarii Iacobi infrascripti iudices et testes, quj rogati fuerunt in ipsa sententia, videlicet iudex lohannes Russus condao lohannis, iudex Andreas de Transo, Gregorius Pica, Franciscus Gactula alias Castellano, Marchioctus Campellone, Nardus Morellinus, Franciscus Pica, Franciscus Baraballus, Iacobus Spatarius, Angelus Farahonus condam Tutij, Iohannocius Spatarius, Lucas Roya, Iacobus Campellone, notarius Iohannellus de Curtis.
in presenti causa factis pro parte dicti Honorati, quarum
'
o)
Cf. Arc. Vatícano: Vat. lat. 12634 (lndice 226)'
I Ahh. dat
2
nolaío, con un fichíamo, ín fine aI ìlocumento. a Aggiunla dal no' 5 documenlo, La frase guoadiuvaretut - non /u aggíunta dal nolaio in fine al documenlo, con al documenlo, con un ichíamo. 1 Aggíunta dal no' aggiunta dal notoío ín comitis
Abb. Yalent 3 Aggíunto dal
fine al fichiamo, 6 La frase et fu hío în rtne al ilocumenlo" con un ichiamo, laío, con un ríchíamo, in
un
fine
DOCUMENTI DELL'ARCT{IVIO CAETANI
JIB
c -[448.VII
.1
,
905.
- Lodo di Alto Conti, il quale aggíudíca Arnara a Onorato Caetani dt Fileltino, obbligandolo a somministrare annualmente ín Suprno quattro rubbia dt gtano e quattro some di oino, o I'equíoalente, alle zíe Beatrìce e Felice da Ceccano, che rinuncíano a ogni diitto loro su detto castello.
Artena (Montefortíno)
4rc. gnaturc
del
n,905. XVIII: n. 49.
Caet., Prg, sec.
Oúgínale. Nel oerso nola del sec, XV:...
Arnaria pro domino Honorato Gaytano;
se-
Nos Nicolaus de Comite de Montefortino, arbiter et communis consanguineus electus per Honoratum Gaytanum de Fellectino, ex una parte, et Beatricem et Felicem, filias et heredes condam magnifici Iohannis de Cecchano, ex parte altera, super questione et lite vertentibus inter ipsas partes, occasione quarte partis territorij castrj ac fortellitij et vassallorum castri Arnarie, diocesis verulane, prout de ipso compromisso constat manu Ambrosij notarii Iohannis Montis de Ferentino, notarii de Ferentino, cuius tenor talis est (c/.C-1448.VI .3).'cognoscensdecausa'et questione predictis,visoinstrumentohuiusmodj compromissi in nos facti, visa quadam summaria petitione per ipsum Honoratum porrecta, audita etiam responsione partis adverse, datisque ipsis partibus pluribus et perentorijs dilationibus ad probandum de eorum iuribus, visisque quibusdam inshumentis Honorati et omnibus que partes allegare voluerunt: pro bono pacis et concordie ipsarum partium, de voluntate utriusque partis, per nos monite pro hac die et hora ad hanc sententiam et laudum audiendum, sententialiter arbitramur in hijs scriptis quod Honoratus per se suosque heredes teneatur prenominatis dominabus, caritativo modo et tamguam consanguineis et amitis suis indigentibus, pro omni iure, si quod habent in dicto castro Arnarie, dare quolibet anno, dum vixerint, licet una ipsarum decederet, quatuor rubra granj in casho Supinj et ad mensuram comunis dicti castri, tempore recollectionum, nisi ob guerras in patria per tempora vigentes seu aliam iustam causam dictum granum ad castrum Supinj Honoratus conduci facere nequiret, quo casu teneatur dictis dominabus persolvere, loco guatuor rubrorum granj, iustum pretium, prout granum emetur et vendetur in provincia; necnon dare teneatur quatuor caballatas vini in dicto castro et ad dictam mensuram, aut loco dicti vinj quatuor florenos solvere, ad rationem quadraginta septem sollorum pro floreno, expendentes in vino seu poculo r ipsarum dominarum; et hec fierj debeant per Honoratum seu eius heredes et successores omni anno, videlicet tempore messium et vendemiarum, incipiendo et consignando granum in presentibus recollectionibus et vinum tempore vendemiarum aut pecunias superius declaratas; ipsis dominabus mortuis, minime teneatur ad predicta Honoratus nec eius heredes et successores. Et e converso quod dicte domine debeant Honorato seu eius procuratorj facere cessionem et donationem perpetuam de omnibus iuribus et actionibus, tam in proprietate quam in possessione eis competentibus et competituris in dicta quarta parte seu dicto castro ac eius territorio, fortellitio et vassallis, ita guod Honoratus, pro partibus et iuribus ac actionibus ipsarum dominarum, si qua habent, remaneat verus proprietarius et possessor; et guod exnunc ipse domine vel earum procurator debeant Honoratum inducere in possessionem dicte guarte partis dicti cashj, fortellitii et tenitorij pro pa*ibus contingentibus eys, actionibus et iurisdictionibus. Et hec omnia mandamus observ"tj p"t ipsas partes eo ipso quo lata fuerit presens nostra sententia, ad penam in compromisso contentam, reseryato nobis iudicio dubia huiusmodj arbitramenti declarandj : presente Iohanne Spelte de Supino, procuratore dictarum dominarum, emologante et petente de predictis fieri instrumentum, absente dicto Honorato, licet personaliter monito et reguisito per dictum arbitrum pro hac die et hora ad hanc sententiam audiendum. Lata et in hijs scriptis sententialiter promulgata predicta arbitralis sententia per supradictum Nicolaum arbihum, sedentem pro tribunalj ad hanc causam in sala domus sue residentie, quem locum pro tribunali ad hunc actum elegit; et scripta et recitata per me Antonium notarium infrascriptum, scribam arbitratoris et de eius mandato, sub anno MccccoXLVIU, XJ indictionis, pontiGcatus Nicolai pape V'i, mensis iulij die primo: nobilibus Petro Rubei de Narnia, ser Thoma Francisci de Colonia, vicario castri Montisfortini, Iohane C-'rassello de castro Vallismontonis et Peho lacobj Cocchj de Montefortino testibus. Antonius condam Luce de Montefortino imperiali auctoritate notarius et nunc cancellarius dicti Ni' colai. ST. I D'ìnceila leltura.
REGESTA CHARTARUM
c -t448.vII . 1r .
691.
- Il
procuralore di Onorato Caetaní di Fílettino prende possesso della quarta parte rítorío e del castello dí Arnara, già spettante a Bealrice e Felice da Ceccano.
Arnara
Arc. Caet,, Prg. n. 69L
319
del
ter-
Qfigínale,
Anno MoccccXoLVIIJo, pontificatus Nicolai pape quinti, eius erecionis anno secundo, die XJo mensis iulij, indictione XJft. Notarius Ambrosius Pasqualis de Florenteno, procurator Beatricis et Felicis, filiarum condam lohannis de Cecano, vigore sententie late per Nicolaum de Comite de Monteforteno, arbitrum comuniter electum a domino Honorato Gaytano, ex una parte, et a Beatrice et Felice, ex altera parte, ut constat instrumento notarij Ambrosij notarii lohannis Montis de Florenteno, per me lecto, de qua sententia patet ex instrumento ser Antonii Luce de Monteforteno notarij , accedens ipse notarius Ambrosius Pasqualis cum notario Iohanne Ragonis de Florenteno, procuratore Honoratj Gaytanj, ut patet manu mej Iohannis de Molendino notarij, habitatoris Sublaci, tam ad.territorium castri Arenarie quam ad ipsum castrum, cum testibus, vigore commissionis facte notario Ambrosio Pasqualis per me lecte, de qua commissione patet ex instrumento Iohannis Benedicti notarij de castro Turris: de mandato Beatricis et Felicis, investivit notarium lohannem Ragonis in quarta parte territorij castri Arenarie, in contrata que dicitur lu Piano I delle Cese, vice omnium alliarum contratarum castrj Arenarie, pro quarta parte quam prius possidebant predicte Beatrix et Felix, per glebas terre et ramos arborum; cum iuribus eisdem dominabus spectantibus tam in vassallis presentibus in castro Arenarie quam in futuris ; notarius Iohannes Ragonis, adprehendens guartam partem tertitorii et tenimentj castrj et roche Arenarie, 1 asseruit ex nunc se non tantum corpore sed animo possidere. Actum in contrata que dicitur lu Piano delle Cese, presente Dominico Simionis et Simione eius patre de Arenaria et Iohanne Antonio Archipresbiterj de Frusonono, habitatore castrj Supinj. Dicto die et tempore notarius Ambrosius Pasqualis de Florenteno, tunc habitator castrj Supinj, procurator predictarum Beatricis et Felicis, accendens ad castrum et rocham castrj Arenarie cum notario lohanne Ragonis, procuratore Honoratj Gaytanj, investivit lohannem Ragonis in quarta parte terre sive castrj et roche castrj Arenarie, cum iuribus eisdem dominabus spectantibus tam in vassallis presentibus, in castra Arenarie habitare volentibus, guam in futuris, per aperturam ac introytum et exitum hostij dicte roche, per manus eundo et reddeundo et claves ipsj Iohannj Notarius lohannes Ragonis, adprehendens quartam partem terre sive castrj et roche d.ugoni, "rrign"ndo. castri Arenarie, asseruit ex nunc se non tantum corpòre sed animo possidere. Actum in castro Arenarie, ante portas roche dicti castrj : Iohanne Antonio Archipresbiterj de Frusonono, habitatore castrj Supinj, Archiniano de l\{amania, aliter dicto Scaramucio, castelano dicte roche castrj Arenarie, et Antonio Gimonis de castro Pofarum testibus. lohannes de Molendino, francigena, habitator Sublaci imperialj autoritate notarius. M. t NeI tesro lupiano.
c-r448.v[.29-VIII. Gaeta .
1t37.
6.
de Cardínes, oiceré di Gaeta, condaruta i terracinesí a pagare a Onorato II Gaetanì, -conteAIJonso di Fondi, ducati I B3 per le spue della causa sul Salto.
Arc. Caet., ín Prg. n' I137.
Copía, autentícata con I'atlo
C' t448.X.3t ,8.
Alfonsus de Cardines, miles, vicerex civitatis Gayete etc., in causa agitata coram nobis inter Honomtum Gaytanum, Fundorum comitem etc., seu notarium Thomasium de Plaza de ltro, eius procuratorem, ex una, et universitatem civitatis Terracene, seu notarium Antonium Sassonum, ipsius universitatis et comunitatis scindicum et procuratorem, aut notarium FI'anciscum de Altissimis, substitutum dicte universitatis, ex altera, super territorio vulgariter nuncupato lo Salto, arbiter et comunis amicus concorditer electus inter partes predictas, tibi Antonio Cicci Luce, nunctio nostro in hac parte deputato, mandamus quate[us, receptis presentibus, cites predictos homines et universitatem Terracepe, seg lotalium Antonium
320
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
Sassonum seu notarium Franciscum de Altissimis ut die lune, que erit guinta dies mensis augusti proxime futuri, hora causarum comparere debeant seu alter ipsorum debeat coram nobis in domibus nostre solite residentie, sitis in parrocchia Sancti Salvatoris civitatis Gayete, ad videndum presentacionem peticionis expensarum, fiendam per notarium Thomasium predictum et ipsarum taxacionem per nos fiendam de expensis, factis in causa ipsa inter dictas partes coram nobis agitata, de territorio quod dicitur lo Salto, prout in processu dicte cause continetur, alias, ipsis seu altero ipsorum citato et non conparente, per nos procedetur ad dictam taxacionem, prout iuris fuerit; et cites dictum comitem seu dictum notarium Thomasium ut, dicto die et hora, in dicto Ioco comparere debeant seu debeat ad presentandam dictam peticionem et ad ipsam tassacionem videndum, alias per nos procedetur. Datum Gayete die vicesimonono iulij, undecime indictionis. Nomina citandorum sunt infrascripta, videlicet magnificus et excellens dominus Fundorum comes, notarius Thomas de Placza de ltro, eius procurator, notarius Antonius Sassonus, scindicus universitatis Terracene et ipsa universitas, et notarius Franciscus de Altisimis de Gayeta, procurator substitutus dicte universitatis Terracene. Die ultimo iulij, undecime indictionis, ego Antonius Cicci Luce refero me citasse universitatem et notarium Antonium scindicum Terracene. Eodem die retulit dictus numptius se citasse etiam dictum comitem et notarium Thomasium. Die sexto augusti, undecime indictionis, coram supradicto vicerege, arbitro, pro tribunalj sedente in domibus sue solite habitationis, comparuit notarius Thomasius de Placza de ltro, procurator Honorati Gayetani, Fundorum comitis, et accusavit contumaciam universitatis ac hominum et scindici et procuratoris dicte universitatis Tenacene, citatorum et non conparencium, et produxit peticionem expensarum factarum in dicta causa pro parte dicti comitis et in contumacia pecijt illas tassarj Die sexto mensis augusti, undecime indictionis, 1 presens peticio presentata fuit per notarium Thomasium, procuratorem comitis Fundorum, coram magnifrco Alfonso de Cardines, arbiho, in contumacia procuratorum et universitatis Terracene. Qui vicerex, auditis predictis, illam admisit et, constito sibi de citacione predicta, reputavit dictam universitatem eiusque scindicum et procuratorem contumaces, et in eorum contumacia detulit iuramentum dicto notario Thomasio, qui iuravit dictum comitem fecisse omnes expensas contentas in dicta peticione in causa predicta et pocius plures guam minus, et demum ipse vicerex expensas taxavit prout stat scriptum in dicta peticione, secundum tassacionem per ipsum viceregem factam. Coram vobis magnifico Alfonso de Cardines, vicerege civitatis Gayete citra Garilianum, arbitro concorditer electo inter Ho[noratum] G[aytanum], comitem Fundorum ac logothetam et prothonotarium regni Sicilie etc., ex parte una, et universitatem seu homines civitatis Teuacene, parte ex altera, exponit notarius Thomasius de Plaza de Itro, procurator supradicti comitis, dicens quod olim, : vertente coram vobis et vestro arbitrio lite inter supradictum comitem. seu dictum notarium Thomasium, eius procuratorem, ex una, et universitatem seu homines universitatis civitatis Terracene, seu notarium Antonium Sassonem, scindicum et procuratorem dicte universitatis, parte ex altera, super tenimento vulgariter vocato lo Salto, possesso per prefatum comitem, prout in processu agitato coram vobis continetur; et facto processu ac publicato et concluso istis diebus non longe preteritis, per vos fuit sentenciatum contra universitatem et homines civitatis Terracene et contra notarium Antonium Sassonem, procuratorem, ac contra notarium Franciscum de Altissimis, procuratorem substitutum in dicta causa, necnon ad expensas factas pro parte dicti comitis in causa predicta, quarum taxacionem vobis aut iudici ordinario in posterum reservatis, prout hec et alia in ipsa sentencia patent; et factus est locus satisfactionis dictarum expensarum per lapsum decem dierum. Quare petit dictus notarius Thomas per vos expensas, factas in causa predicta pro parte dicti comitis, tassarj debere. Expense sunt hee, videlicet: In primis pro duobus advocatis, cum quibus comes pactum fecit ut deberent patrocinari in ipsa causa, quibus comes dedit ducatos ducentos. Item notario Thomasio predicto, gui procuravit uibus annis in dicta causa, ducatos sessaginta. Item eidem procuratorj, eunti ad conducendum notarium Gasparem, magistrum actorum supradicti viceregis, versus Campaneam, Maritimam et Abrucium, super examinatione testium productorum pro parte comitis, per unum mensem cum dimidio, pro expensis factis sibi et eguo, ducatos vigintiquinque. Item notario Casparj, magistro actorum dicti viceregis, in dicta causa, pro presentacione scripturarum et actis factis in dicto processu, ducatos sex. Item pro examinacione principalium eidem magistro actorum, eunti Fundos et Teracenam per plures vices, per dies undecim, ducatos undecim. Item pro examinacione per eundem magisbum actorum factam (l) in Campanea, Maritima et Abrucio, qui stetit per mensem unum cum dimidio ad dictam examinacionem, pro expensis sibi factis et eguo et firo dictis suis, ducatos guatragintaquinque. Item eidem magistro actorum pro copia processus ducatos duodecim. Item pro sexsagesima soluta prefato viceregi ducatos triginta. Item Augustino numptio, bis citanti partes ad sentenciam,
REGESTA CHARTARUM
321
tarenos quingue. Item pro duobus instrumentis sentencie ducatos duodecim. Item pro salario assessoris ducatos vigintiquinque. Anno millesimo quatricentesimo quatricesimo octavo, die sexto mensis augusti, undecime indictiónis, supradicta expense taxate fuerunt per supradictum Alfonsum viceregeÍn, prout superius est scriptum, et reducte fuerunt ad summarn ducatorum centum octuaginta tri'a, et ita taxavit.
t NeI testo indicticionis.
c -[448.VIII.3.
766.
I conoentualí di S. Mafia Nuooa e Ie oblate dell'ordine dí S. Benedetto di Monte Olioeto, p"i 700 oendono a Onorato III Caetaní í bení di Sermoneta, Ninfa e Norma, ercdítati
Roma
foriní,
da Giooanni " de Fino ". Oigínale, Nel oerso nola del lernpo.' Instrumenturr emptionis Atc. Caet,, n,766.
domorum, terrarum, vinearum et
poresionum hereditatis condam magistri lohannis de Fino, existentium intus Serminetum et io eius territorio, ac Nimphe, facte magnifico domino Honorato Gaytano; allru delsec. XVilI (omessa); segnature, del sec. XVII: n. 3 (conetlo sapra un otígínafio 7); P.p., C. 3, f. ?; del sec. XIX: XXVII, n. 48.
Anno millesimo IIIJ6XLViI;, pontificatus Nicolai quinti, indictione XJ, mensis augusti, die tertia. in coro inferiori ecclesie Sancte Marie Nove, ad sonum campanelle, more solito, frater Petrus Andree prior, frater Eustachius cellararius, frater Bartholomeus de Roma, frater Corradus teutonicus, frater Petrus de Morrone, frater Iohannes teutonicus, frater Petrus yspanus et frater Iohannes da Coro, fratres conventuales dicte ecclesie et monasterii, asserentes sese esse ultra duas tertias partes fratrum dicte ecclesie et monasterii capitulum facientium: ac venerabiles domine, domina Agnes Pauli Lelli, domina Antonia Laurenti! Stati et domina Vannotia Sabe Marozini, recomendate ordini Sancti Benedicti Montis Oliveti: vendiderunt Honorato Gaitano, licet absenti, et Vassiano de Bassiano, procuratorj dicti Honorati, stipulanti pro Honorato et eius heredibus et successoribus, omnes terras, vineas, domos et possessiones existentes in tenimentis Sermineti, Nimphe et Normis et omnibus alijs tenimentis ipsius Honorati, ad venditores spectantes et pertinentes ex hereditate condam artium et medecine doctoris magistri lohannis de Fino, eisdem donatas per condam lohannem de Fino, filium et heredem condam magistri lohannis, cum pertinentiis et adiacentijs: pro pretio VIJC florenorum currentium, ad rationem XLVIJ sollidorum provisinorum pro floreno; de quibus nunc manualiter venditores receperunt a dicto procuratore florenos similes XXV; de residuo pretij usque in dictam quantitatem V{c florenorum venditores habent apodissam promissionis banci Prosperi de Cafarellis et sotiorum, dictam quantitatem continentem, quam presentialiter habuerunt, et per consequens sese bene pacatos vocaverunt. Promiserunt venditores quod terre, vinee, domus, possessiones, per eos vendite, ad eos spectant pleno iure et quod nemini alteri sunt vendita nec alienata, et de eis non est factus alius contractus; et, si contrarium appareret, voluerunt obligatos esse de evictione, ad restitutionem dampnorum, expensarum et interesse, in quibus Honoratus et eius heredes et successores incurrere possent, nec non ad restitutionem dupli pretij rey evicte; pro quibus observandis fratres omnia bona ecclesie Sancte Marie Nove, et dicte domine omnia earum bona obligaverunt et pignori posuerunt dicto Honorato; et iuraverunt dicti fratres, ponendo manus eorum ad pectus, et dicte domine ad evangelia. Actum Rome, in ecclesia predicta et in dicto loco: I 2 testibus nobili Baptista Laurentij Martinj, Alexio Incertavona, regionis Pinee, et Paulo Simonis, notario de regione Campitelli. Antonius condam Bartholomei de Cambijs, civis romanus, de regione Pinee, inperiali auctoritate notarius, quia presens fui, non valens de presenti propter multa mihi occurrentia scribere, per alium, videlicet Paulum Simeonis notarium, rnihi fidum scribi feci, et mea manu subscripsi et signum apposui. ST.
Congregati
I Abbt. ir.chavona 2 Abbr. aot
tv,4r
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
322
c - F4481 .vm
.
16.
666.
la quietanza rilasciata, a saldo del deposito, dal suo procuratore, Roma - Antonio de Rtdo ratifica Gíooanni .. Donati ", a Gíooanni " Macharj >, procuratore di Onorato III Caetaní. Arc.
Caet., ìn Ptg.
Otígínak, sctítta dí
n.666.
seguíto
a C-1448.1V.29, da cuí futono
desuntî alcuní elemenlí.
Anno [millesimo CCCCXLVIIJ], pontificatu [Nicolay pape quintil, indictione [xt], die sexta decima mensis augusti. Antonius de Rido, in proximo precedenti contractu nominatus, habens notitiam de supradicta refutatione, eius nomine facta per supradictum lohannem Donati, eius procuratorem, supradicto lohanni Macharj, procuratorj supradicti Honorati [Gaytani], lecta sibi dicta refutatione per me notarium, et recognoscens refutationem factam fuisse per dictum ser lohannem de eius mandato, eandem refutationem ratificavit et emologat, et de novo reìuntiat mihi notario, stipulanti pro magnifico Honorato eiusque heredibus et successoribus, videlicet omnia iura in supradicto contractu refutationis descripta, et non reservavit sibi neque reservat aliquod ius contra dictum Honoratum, pro eo quia sibi est satisfactum de omnibus in dicto instrumento contentis, et iuravit predicta omnia observare. Actum Rome, in
I regione Pontis, in ecclesia Sancti Archangeli: supradicto ser Iohanne Donati, Matheo Petri Sammarini et Cola magistri Dominici olim de Prato et nunc de Urbe. Antonius Bartholomei [de Cambijs] qui supra notarius'non valens scribere, prout dictum est, per eumdem Dominicum [Petri Lucie notarium], fidum mihi, scribi feci et me propria manu subscúpsi et meum signum apposui consuetum. ST. I NeI
lesto Archagli.
c-F4481.X.31,4. Gaeta
1137.
di Gaeta, ad Agostino dí Napoli, suo nunzío: perché daglt attt Salto sia estratta e pubblicata I'ordinanza delle spese giudiziali, che i terraci-
AIJonso de Cardines, oiceré
del procuso
per
il
nesì debbono pagarc Atc.
Caet.,
a
Onarato
ín Ptg. n. 1137.
II
Gaetani, conte
Copía autentlca, ínsefita
di
Fondt.
ín C'1448.X.31
'8.
Alfonsus de Cardines, miles, vicerex civitatis Gayete et a Gariliano citra etc., tibi Augustino de Neapoli, nuntio nostro in hac parte deputato, mandamus quatenus, receptis presentibus, mandes, sub pena unciarum vigintiquingue, notario Luce Valente de Pastina, Gayete conmoranti ac conservatori actitatorum et processus cause, agitate inter Honoratum Gayetanum, Fundorum comitem, seu notarium Thomasium de Plaza de ltro, eius procuratorem, ex una, et comunitatem civitatis Terracene, ex altera, super possessione territorij vocati lo Salto et alijs, prout in processu dicte cause continetur, ut, ad instanciam dicti Honorati seu notarij Thomasij, eius procuratoris, assumere debeat ex actis et Processu dicte cause peticionem expensarum, facta (!) per dictum notarium Thomasium, et citacionem ac taxacionem ipsarum expensarum, per nos factam in dicta causa, per instrumentum, et contrarium non faciat in quantum penam predictam cupit evitare. Datum I Gayete, die ultimo octobris, duodecime indictionis.
t Abb.
Aat
c-r448.x.31,8. Gaela
1r37.
Il - iI
notaìo Luca Valente, d'ordine di A$onso de Cardínes, oícnrè dì Gaeta e arbiho nella causa Salto, redige capía autentica dell'ordinanza delle sper,e gíudiziali da pagarsi daí terracínesi Onorato II Gaetani, conle di Fondt.
per
a
Arc. Caet., Prg. n. 1137. Autenlíca, con sottosctìzioní autogafe. NeI oeno nota del sec. XVI: Instrumentum in causa Salti; segnafure, del sec. XVII: P.4, C.6, 1.4, n. l; del sec. XIXI XXXX,n.56.
tasationis expensarum factarum
S Anno Nativitatis millesimo guatricentesimo quatricesimo octavo, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice,
REGESTA CHARTARUM
323
comite Barchinone, duce Actenarum et Neopatrie ac eciam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum citra Farum anno quartodecimo, die ultimo mensis octobris, duodecime indictionis. Nos Andreas de Transo, ad contractus iudex per regnum Sicilie, Lucas Valens de Pastina, habitator Gayete, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et testes subscripti declaramus quod predicto die factum fuit michi notario Luce mandatum pro parte Alfonsi de Cardines, militis, viceregis Gayete ceterarumque terrarum a Gariliano citraetc.,tenoris subsequentis (rf.C-1448.X.31,1).Quo mandato per menotariuminspecto, habita instancia a dicto notario Thomasio, cum iudice Andrea de Transo et subscriptis testibus perquisivi in actis et processu dicte cause et inveni dictas citacionem, peticionem cum taxacione, que erant tenoris subsequentis (rf.C- 1448.V11.29 -VIII.ó). Nos illas legimus et cognovimus non viciatas nec suspectas ipsasque nos, rogati a dicto notario Thomasio, etr actis predictis vidimus de mandato dicti viceregis et exemplarj fecimus; et ego notarius Lucas exemplavi. Et quia in ipsa taxacione in decretacione curie et reductione ad dictam summam ducatorum centum octoginta trium dicitur prout superius est scriptum, tamen veritas est guod superius in ipsa peticione est in qualibet particula et posicione taxacio et decretacio dicti viceregis, videlicet: in prima posicione de salario advocatorum, in qua ponuntur ducatos ducentos (t), vicerex taxavit quinquaginta; in secunda posicione salarij procuratorij, videlicet ducatos sexaginta, taxavit ducatos vigintj; in tercia posicione, ubi ponuntur ducatos viginti quinque, reduxit ducatos decem; in guarta pro magistro actorum, videlicet ducati sex, reduxit quinque; in quinta, ubi ponuntur ducati undecim, reduxit quatuor; in sexta, ubi ponuntur ducatiquadraginta,reduxitducatostriginta;insectima, ubi ponuntur ducati duodecim, reduxit ducatos octo; cetere alie posiciones non mutavit; ita quod omnes reductiones predicte et omnem taxacionem predictam capiunt summam ducatorum centum octoginta trium. Et ita in yeritate habetur ex dictis actis, que taxatio hic est distincta. Ad rogatum dicti notarii Thomasii, vigore mandati dicti viceregis, factum est presens inshumentum, tam iudicis quam testium subscriptionibis roÉoratum. ST. ffi Andreas de Transo Gaiete ad contractus iudex. Clemens Mundugi de Sonneno legum doctor testis. S Notarius lacobus Araczolutus de Gaieta testis. ffi Notarius lulianus Coci dJ Gaieta testis. S Lucas Vatens de Pastina per regnum Sicilie regia auctoritate notarius. Literati de Gayeta: iudex, Andreas de Transo; testes, notarius lacobus Arrozolutus, dominus Clemens de Sopneno, notarius lulianus Coci.
c-1448. xI .16 . Roma
401. nome di Piebo Paolo, suo fratello, ríIascia procura al per la fioendícazione della quarta parte dì Arnara, eredítata
Palatino, anche
- BoniJacio Caetani nolaio Giooannf u de Molendinis ,,
a
da Berardo da Ceccano, suo cugino. Arc. Caet., Prg. n.401.
Oúginale. NeI
oerso nota
iIeI
scc.
XIX
(omessa); segnatua
ilel
sec.
XVilI: n.44'
Anno millesimo CCCC'XLVII;, pontificatus Nicolai pape quinti anno primo, die XVJ mensis novembris, XI indictione. Bonifatius Gaytanus, pro se ac nomine eius germani Petri Pauli, constituit suum Procuratorem notarium lohannem de Molendinis de Francia, diocesis ambianensis, habitatorem casni Sublaci, presentem, ad omnes lites, quas constituens, suo et nomine fratris, habet; et precipue ad petendum quartam partem castri et tenitorij Arnarie, in provincia Campanie, diocesis verulane, cum fructibus et iuribus, jue ipsis spectant vigore testamenti et institutionis facte per condam Berardum de Cicchano, eorum fratris consobrinj, eos heredes instituentis; et ad substituendum loco sui unum vel plures procuratores circha dictas lites; dans procuratori et substituendis ab ipso plenam adminisnacionem, promictens habere ratum quicquid procuratum fuerit sub ypotheca et obligatione bonorum suorum. Actum Rome, in claustro ecclesie Sancte Marie de Tristiberi, in domo seu camera Alexandri Gaytani, ipsius constituentis germani: Nardo Petri Basciani de Cora et Iohanne Antonio Petri de Turri testibus. Iohannes Lodovici Iohannis Ticclene de Verulis imperiali auctoritate notarius. ST.
DOCU MENT
324
c
I DELI-'ARCH IVIO C.AETANI
-1448. XI . 29.
1069.
e Giooanni Battista " de Sconseiurro >r giudice palatino, ad di BonìJacío Caetaní Palatino e deì fratellì, citano Onorato III Caetani per essere inter rcgato sul fílolo possessorio di Ninfa e Norma.
Roma
-
Amedeo Gusfini, senatore,
istanza
Arc, Caet,, Prg. n. 1069.
OrÍginale. Nel oerco nola sÌncrona: Citatio cum alia citatione in bulla contra dominum elc.i segnalurc, del sec. XVII : a, 7 (conelto sopta un oúginarío 3);P,2, Cap.8, 1.2, n,3; del sec, XIX: XLVI, n. 14.
Honoratr,r'n Gaytanum Sermonetj etc. ad instantiam dominorum de Scurcula
Nos Amadeus de Iustinis de Civitate Castelli, miles et legum doctor, alme Urbis senator, et de Sconseiurno, legum doctor, iudex palatinus et collateralis nostri senatus et curie ad Capitolij, instantiam Bonifatij Gaytani, filij et heredis condam Bonifatij Gaytani nati condam lohannis Gaytani, pro se et nomine Nicolai, Petri Pauli, Honorati, Alexandrj, Angelj et Iohannis Felicis, fratrum et coheredum ipsius, mandamus Angelo alias Faservitio 1, mandatario curie et nuntio nostro iurato, presenti, quatenus vadat ad castrum seu terram Sermoneti, districtus Urbis, et citet personaliter vel ad domum eius solite habitationis, publice et alta voce, vicinis audientibus, secundum formam statutorum Urbis, vel saltem presens edictum assignet in curia dicti castri et ostendat licterate persone que id legat, presentibus ibidem astantibus, secundum formam statutorum Urbis, guod edictum integum et illesum presentantj restitui volumus sub pena statutorum Urbis: Honoratum, filium condam lacobi nati condam lacobi dominj lacobelli de Gaytanis, quatenus prima die iuridica, hora causarum, post tres dies post assignationem presentis numerandos, legitime coram nobis conpareat ad videndum productionem interrogationum, quas Bonifatius Iohannes Baptista
,
coram nobis producere intendit contra Honoratum, quarum tenor talis est: Coram vobis lohanne Baptista de Sconseiurno, legum doctore, iudice palatino, collaterali presentis senatoris et curie Capitolij, infrascriptas interrogationes, ad futurum iudicium preparandum, producit Bonifatius, filius et heres condam
Bonifatii, nati condam lohannis Gaytanj, suo et nomine Nicolay, Alexandrj et Petri Paulj, Honorati, Angelj et lohannis Felicis, suorum fratrum et coheredum Bonifatij, eorum patris, et heredum Benedicti, domini Petri, et Francisci de Gaytanis, fratrum sepedicti Bonifatij, eorum patris, per mediam personam Bonifatij, eorum pahis, nominibus antedictis, contra Honoratum, filium condam lacobi, nati condam Iacobi nati condam lacobelli Gaytanj, quibus petit per dicturn Honoratum condam lacobi, eius medio iuramento, responderj et eum interrogarj, alias ipsum Honoratum cogi per iuris et facti remedia donec respondiderit; cum predictus Bonifatius intendat agere et experiri contra Honoratum actione sibi conpetente. In primis interrogetur Honoratus si est heres condam Honorati Gaytani, comitis Fundorum, filij condam Nicolaj Gaytani, Fundorum comitis, per mediam personam lacobi sui patris vel per mediam personam lacobellj, fratris predicti Honorati, comitis Fundorum; et ubi dixerit Honoratus quod non, interrogetur idem Honoratus si vult esse heres dicti Honorati, comitis Fundorum, per mediam personam predicti lacobi, pahis sui, vel Iacobellj vel alterius; et ubi dixerit guod vult esse heres predictj Honorati, comitis Fundorum, vel quod est eius heres per mediam personam predictorum vel alterius, interrogetur an in solidum vel pro parte; et ubi dixerit quod pro parte, interrogetur pro quota et quanta parte. Et quia etiam contra dictum Honoratum condam lacobi etc. intendit, dictis nominibus, idem Bonifatius agere actione sibi conpetente, petit interrogarj dictum Honoratum condam Iacobi Gaytanj quod respondeat simpliciter an et si tenet et possidet terram seu castrum dirutum, cum roccha, et eius territorium et tenimentum Nimphe alias Nimpharum, districtus Urbis, positum in provincia Maritime, iuxta territorium castri Sermonete, iuxta territorium castrj Cisterne, iuxta territorium Setie, iuxta territorium castrj Normarum; item an tenet et possidet castrum predictum Normarum, dirutum, cum roccha non diruta, et eius territorium seu tenimentum, positum in dishictu Urbis, in provincia Maritime, iuxta territorium terre Core, iuxta territorium cashj Nimphe et iuxta territorium Sermonete. Et ubi dictus Honoratus dixerit se non possidere, non interrogetur ulterius; ubi vero dixerit se dicta castra possidere,
interrogetur an in solidum vel pro parte; si dixerit quod pro parte, interrogetur pro quota et guanta parte tenet dicta castra Nimpharum et Normarum vel aliquod ipsorum; et ubi dixerit se tenere dicta castra in solidum vel pro parte, interrogetur an ea vel aliquod ipsorum vel partem tenet et possidet nomine suo an alieno nomine; et si dixerit quod alieno nomine aliquid de predictis possideat, interrogetur cuius nomine id tenet et possidet. Et ad respondendum si est vel esse velit heres dicti condam Honorati, comitis Fundorum, per mediam personam lacobi et lacobellj, et an in solidum vel pro parte
REGESTA CHARTARUM
325
et quota parte, et an et pro quota et quanta parte et cuius nomine ea vel aliquod predictorum tenet et possidet. Et ubi dixerit quod non est heres, post huiusmodi responsionem èt ubi non respondiderit, dabitur terminus duodecim dierum per nos immediate secutorum dicto Honorato condam Iacobi Gaytanj ad respondendum deliberate si est vel vult esse heres dicti condam Honorati, comitis Fundorum, per medias per$onas Iacobj et lacobel$ vel alterius; cum comminatione quod, ubi dictis interrogatoriis non respondiderit prout supra, prununtiabitur per nos ipsum haberi perinde ac si eis respondidisset et dixisset se predictorum...2 et in solidum et ipsa castra Normarum et Nimpharum cum eoium tenimentis et rocchis se tenere et possidere ... 2 Et aperietur via dictis Bonifatio et fratribus agendi contra dietum Honoratum condam lacobi ut heredem predicti ... 2 castrorum cum eorum tenimentis in solidum et suo nomine; sciturus quod ad'aliquem alium actum in caula...2 ad dictorum Bonifacii et coheredum instantiam di[ctus Hon]oratus condam lacobi Gaytani ulterius non citabitur. Datum Rome, in Capitolio, sub anno M.CCCCXLVIIJ, pontifrcatus Nicolai pape guinti, indictione XtJ, mense novembris die XXVIIIJ. Sig. 3 Paulus Hotutii (?) scriba sacri senatus Urbis. Franciscus Perleonis notarius palatinus et collateralis.
I NeI testo fa servitio 2 L'umiilítà
c
-1448.
xII
.
danneggía alcune parole deglí ul|ími
îighí.
B
In
ccta tossa, adercnte aIIa perga'
1168.
25 .
[Romal - II rettorc di S. Bartolomeo all'lsola a Onorato III Caetani rílascia quíetanza di tre ducati d'oro, doúuti per iI censo delle case di propríetà della chiesa stessa. Arc. Caet,, ín fug. n. I 168. Ofigínale. Anno domini Mocccc'xLVIIU,l pontificatus Nicolaj papa quinto (l), in die Natalis. Ego frater Bartholomeus, rector ecclesie Sancti Bartholomei de Insula Licaonia de Urbe, fateor recepisse a Bassiano de Bassiano, pro parte Honorati de Gaietanis, pro censu seu responsione dictarum domorum ipsius ecclesie, dicte ecclesie, in platea ipsius ècclesie, debitos per ipsum dominum annuatim positarum in
lrofrietate
ipsi ecclesie, du"uro, nes. Et ad cautelam hanc apodissam frerj fecit manu Laurentii lacobi de Vellis Je Urbe etc. Ego qui supra Laurentius manu propria scripsi et subscripsi. 1 Secondo Io stìle ilella Natíoí!à cottispanile aI 1448.
c
-1448.
Roma
xil
.
2867.
29 ,31-1449. I. 30.
Dínanzi aI tríbunale I'interrogatorio, deferitoglí
Arc. Caet,, ín Prg. n. 2867-
del senatore di Roma, Onorato III Caetani interpane appello contro da Bonifacio Caetani Palatino e ilai frctelli di questo. Copía aulentíca, ínsetíta
ín C' 1449 'In'2g'
Anno MoccccoxLVIIU, r pontificatus Nicolay pape quinti, indictione XIJa, nnensis decembris die XXVIIIJ. Ante tribunal solitum iuris domini lohannis Bdptiste de Sancto Severino, legum doctoris,
iudicis palatinj et collateralis curie Capitolij, et Amodey de Civitate Castellj, militis, alme Urbis senatoris, ,itum in sala prima palatij Capitolij, Antonius Bartholomey de Cambijs, notarius, procurator Honorati pr"r"ntiam dicti iudicis ad presens haberi non possit pro interponendo appelIacobi de Gaytunis, "uro per supradictum iudicem, in quo declaravit Honoratum de Gaytanis teneri lationem a gravamine illato ad respondendum interrogatorijs productis contra eurn pro parte Bonifatij de Gaytanis, pro se et nomine Nicolay, Alexandrj et Petrj Paulj, Honorati, Angelj et Iohannis Felicis, fratrum Bonifatii, et dedit terminum XIJ dierum ad interrogatorijs respondendum, de quibus constat per acta Francisci Perleonis et Dominici de Malamerendis, notariorum palatinorum et collateralium; et dixit et dicit dictam pronumptiationem nullam, utpote factam contra ius et iusticiam, ipso Honorato non citato; videns dictus procurator se et bona ac iura sua et Honorati non modicum lesum et lesa et in posterum ledi plus posse, idcirco ad nobilem dominum Chnistoforum de Gispis de Corneto, legum doctorem, iudicem appellationum et nullitatum Urbis ac capitaneum romani populj, appellat et apostolos sibi dari petit; et protestans quod,
DOCUMENTI DELI.'ARCHIVIO CAETANI
326
his appellatione et provocatione pendentibus, nil contra eum, bona et iura sua et Honorati valeat nec debeat innovarj et, siguid innovatum fuerit, in pristinum statum reduci; rogans me notarium ut de predictis conficerem instrumentum. Actum Rome, in regione Campitellj, in palatio Capitolij: testibus nobili Iohanne dominj Georgij de Perleonibus, de regione Ripe, et Angelo Iohannis de Albano, de regione
Campitellj.
Dominicus condam Macthey de Malamerendis, civis romanus, imperiali auctoritate notarius, scripsi et meum signum apposuj consuetum. Indictione XIJ", mensis decembris die XXX1., representata per dictum Antonium Bartholomei, procuratorem dicti Honorati, et pro eo fuit dicta appellatio coram dicto Christoforo iudice et capitaneo supradicto etc. Indictione XIJ, mensis ianuarij die XXX, producta fuit supradicta appellatio coram dicto Cristoforo, iudice et capitaneo supradicto, sedente pro tribunali ad banchum iuris, in lovio scindicorum Urbis, hodie, die iuridica, hora causarum, per dictum Antonium Bartholomei, procuratorem dicti Honorati, contra supradictum Bonifatium et fratres de Gaytanis, ad quam productionem petiit se admicti; quj iudex procuratorem admisit. Iohannes Sanctus notarius appellationum Urbis.
I
c
Secondo
lo
stíIe
-1449 .1,29
Sezze
della Natioíù, cotrisponde
al
1448.
2688.
.
La nobile Giuditta Rosa dí Terracina, moglie dí Giooanni o de Norrnisinis ", -ossetoare a Onorato III Caetani. la oendita della sua quota di Cisterna,
prometle di
fatta
Arc.
Caet.,
ín Prg, a. 2688.
Oiginale,
scritta
dí
seguíto
a C- t448.1.26,8.
ffi Anno millesimo CCCCXLVIIIJo, indictionis XIJè, pontificatus Nicolaj pape Vd anno secundo, mensis ianuarii die XXVlttJo. Nobilis domina ludicta, fllia condam nobilis lacobi Riccardi Rosa, de civitate Terracene, uxor nobilis Iohannis Antonij Tutij de Normisinis de Setia, renumptians beneficio minoris etatis, asserens se minorem vigintiquinque maiorem autem decem et octo annorum, cum consensu lohannis eius mariti, ibidem presentis, lecto sibj Iudicte per me notarium instrumento venditionis suprascripto et in vulgari sermone exposito, ratificavit ac perpetuo observare promisit, pro se suisque, heredibus et ru"c"tsoiibur, venditionem factam per lohannem eius maritum Honorato Gaytano de tota parte, eandem Iudictam tangnientem (t), de castro Cisterne, cum iuribus et pertinentijs ipsius, de qua venditione patet manu mej notarij; et nichilhominus declaravit quod de dicta parte vendita nulla alia est facta venditio seu alienatio nisi Honorato, sub pena ducatorum ducentorum aurj, applicanda pro medietate curie ad quam extiterit reclamatum et pro alia medietate Honorato vel eius heredibus et successoribus. Actum Setie, in domo heredum condam Fanelli Palummerii, quam nunc habitat ludicta: Antonio Maij, Antonio Trupie, Petro Antonii Cole Niro, et Antonio Cole Craparij, alias dicto Bergangniato, testibus de Setia. Iohannes Nicolai
Nutij de Setia apostolica et imperiali auctoritate notarius scripsi et publicavj. ST.
c -1449. II.6. Sezze
Il nobile Antonío * de Normisinis " ratifica di Cisterna, spettante alla nuora Giudttta Rosa,
2688. e promette di ossenare Ia oendita della quota fatta a Onorcto III Caetani da suo figlio Gio-
oanni u de Normisinis ". Nel oerco nole del tempo : a) Instrumentum Orígínale, sctítta dí seguíto a C - I 448 .I . 29. Arc. Caet., PtS. n. 2688. venditionis tertie partis Gsterne domine ludicte Rose cun alijs instrumentis cautelantibus ips"m venditionem pro magni6co domino Honorato Gaytano eteiusheredibuset sucresoribus;6) instrumentumXXVlJun; segnatute, del sec. XVII: n. E; P. p., C. XIII,
f. I, n. E; del sec. XIX: CXVII, n.59. Anno millesimo ccccxlvltlJo, indictionis XIJo, pontificatus Nicolai pape Vú anno secundo, Vto. Nobilis Antonius Tutij Dani de Normisinis de Setia, pater nobilis lohannis, eius filij et mariti nobilis domine lodicte, frlie condam nobilis Iacobi Riccardi Rose de Terracena, lecto sibj per me notarium instrumento venditionis et in vulgari sermone exposito, ratificavit ac perpetuo observare promisit, pro se suisque heredibus et successoribus, venditionem factam per dictum Iohannem Honorato Gaytano de tota parte, eandem dominam lodictam tangnientem (!), de castro Cisterne, cum
S
mensis frebuarii die
RECESTA CHARTARUM
327
iuribus et pertinentiis suis, de gua venditione patet manu mey notarij, sub pena centum ducatorum auri, applicanda pro medietate curie ad quam de predictis extiterit proclamatum et pro alia medietate Honorato vel eius heredibus et successoribus. Actum Setie, in ecclesia Sante Marie de Martiribus: nobili Antonio Taccone, notario Andrea lohannis, notario Antonio Cole Lotii, testibus de Setia. lohannes Nicolai Nutij de Setia apostolica et imperiali auctoritate notarius scripsi et publicavj. ST.
c
-1449. III . 29
.
2867.
giudice CrístoJoro de Crispis ", dí Cotneto Tarquinia, il quale, annullando la " - Sentenza del precedente sentenza interlocutoria, accoglie l'appello interposto da Onorato III Caetani contro Bonifacio Caetani Palatino e ì Jralelli di lui, e Ií condanna alle spese giudíziali.
Roma
Orìgínale. À'el oerso note ilel sec. XV: a) Sententia erpensarum contra Bonifatium Arc. Caet., PrS. n.2867. Gaytanum et fratres; ó) super quadam causa appellationis, sub annis Dominj 1444 nartij 29; c) instrumentum XXXIIIJ"n; d) 1444 martii 29; segnalute, ilel sec. XVII: n,5 (conetlo sopîa un oiglnado 4); Pars 2, Fas. 2, Cap. IX; del sec, XIX: XLVll, n.
18.
Nos Christoforus de Crispis de Corneto, legum doctor, iudex appellationum et nullitatum Urbis ac capitaneus romanj populi, cognoscentes de causa vertente coram nobis inter Honoratum Iacobi de Gaytanis et Antonium Bartholomei de Cambijs, eius procuratorem, appellantes, parte ex una, et Bonifatium Gaytanum, pro se et nomine Nicolay, Alexandri, Petripaulj, Honorati, Angelj et Iohannis Felicis, assertorum fratrum et coheredum Bonifatij, et Theulum Laurentij Theulj notarium' procuratorem Bonifatij, appellatos, parte ex altera: vigore appellationis, interposite pro parte Honorati contra Bonifatium, a pronumptiatione interlocutoria seu terminj dationis per iudicem et collateralem curie Capitolij, data ad instantiam dicti Theulj Honorato ad respondendum intenogatoriis, pro parte Bonifatij contra ipsum productis, de qua patet ex actis Dominici de Malamerendis et Francisci Perleonis, notariorum palatinorum et collateralium; de dicta appellatione patet manu dicti Dominici notarij, que appellatio extitit coram nobis representata, de cuius representatione patet ex actis lohannis Sancti Francia notarij appellationum, cuius appellationis tenortalisest(c/.C-1448.Xl|.29,31 -1449.1.30). Undevisadictaappellatione, visa eius representatione, visa citatione facta Bonifatio Gaytano ad videndum productionem dicte appellationis et ceteronum iurium et actorum, visa eiusdem citationis relatione, visa productione dicte appellationis, visa productione gravaminis a guo extitit appellatum pro parte Honorati facta; visa productione iurium et actorum facta pro parte Honorati; visis et auditis advocatis et procuratoribus partium et hijs que partes allegare voluerunt in causa antefata; visa citatione facta ad instantiam Honorati de BoniFatio ac de eius procu' ratore, pro hac die et hora, ad hanc nostram sententiam audiendum; visa dicte citationis relatione; visis et consideratis omnibus que videnda et consideranda fuerunt: sedentes pro tribunalj ad nostrum solitum bancum iuris, situm in lovio scindicorum Urbis, hodie, die iuridica, hora causarum, talem sententiam damus in hunc modum, videlicet: Quia dicimus bene fuisse et esse appellatum et male pronumptiatum, ut ex actis apparet, et victos victoribus in expensis condempnamus, quarum taxationem nobis reservamus.
Lecta, lata, data et promulgata fuit dicta sententia per Christoforum iudicem et capitaneum supradictum, sub anno MccccoxLvlllJo, pontificatus Nicolay pape quinti, indictione XIJ, mensis martij die XXVIIIJ, petente dicto Antonio Bartholomei, procuratore dicti Honorati: testibus Paulo Censie spetiario, Antonio de Finagranis notario, de regione Pinee, Stephano Guilielmj molendinario, de regione Sancti Angelj, et Gabriele Falconi de Sinibaldis, de regione Parionis. Scripta, subscripta et publicata fuit supradicta sententia per me lohannem Sanctum Luce Francie, civem romanum, imperialj auctoritate notarium et nunc notarium appellationum et nullitatum Urbis, auctoritate apostolica deputatum. ST.
c
-1449. IV.16
.
1352.
u moglie di Nailo di Antonio " Radolfi ", Ia - Rna di Giooannuccio de Fontama ', per nooe tarini ìn carlini d'argento, oende a LeIIo dt Gualtiero " de Rogerio > e ai fratellt dt
Statiglíano
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI Iui un teneno, in contrada mezzo grano d'oro
a quato
ua
lo
LavatsJe
', in territorìo di Majotano,
tesponsioo annualmente di
feudo.
Arc. Caet., Ptg. n. 1352. Oríglnale. Nel oerso nota del sec. XVI: Instrumento nel quales'enuntia lo Lavatario, territorio de detta villa de Mayrano, pertinentia del castello di Dragoni, 1444; segnalute, del sec. XVII: 2,23 1ilel sec, XIX:
XX, n.67.
S
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo quadragesimo nono, regnante Alfonso, rege Aragonum, Scicilie citra et ultra Farum, Hungarie, Ierusalem, Valencie, Maioricarum, Sardinee, Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac eciam comite Ruxilionis et Ceritanie, regnorum Scicilie citra Farum anno quintodecimo, die sextodecimo mensis aprilis, duodecime indictionis, apud villam Statigliani, pertinentiarum Rocceromane. Nos Cobellus Parillus de dicta rocca, in ipsa rocca et eius districtu pro presenti anno, duodecime indictionis, annalis inlicteratus iudex, Ciccus Cobelli de Cicco de rocca predicta, per regnum Scicilie regia auctoritate notarius, et subscripti inlicterati testes, videlicet Nicolaus magistri Dominici, Antonius Marczani, Nardus Nardi Pulcis, Iacobucius Radolfi et Goffridus Iohannis de Marucia, de rocca predicta, declaramus quod Rita, filia Iohannucii de la Fontana, de villa Prophetarum, pertinentiarum castri Saxe, et uxor Nardi, frlii magistrj Antonij Radolfi, de rocca iam dicta, auctoritate dicti magistrj Antonii, socerj et mundualdi suj, per eam petiti et electi in defectu viri sui absentis'et per me iudicem confirmati, vendidit et per fustem assignavit Lillo Gualterij de Rogerio de villa Mayranj, pertinentiarum castrj Dragoni, ementi tam nomine suo quam pro parte lacobi, Iohannis et Cicci, eius fratrum, absencium, et eorum legitimorum heredr,rm, in perpetuum, ita quod unus succedat alterj et alter alteri prennorienti sine liberis, peciam terre incultam, cum quercubus et alijs arboribus fructiferis, quam venditrix poxidere se dixit a pheudo quod dicitur lo Pheudo de Mayrano, in territorio et pertinentiis ville Mayranj, pertinentiarum castrj Dragonj, in loco ubi dicitur a lo Lavataro, iuxta terram Antonii Petri de Capuano, iuxta terram demanialem dicti pheudi et iuxta aliam terram ipsius emptoris et fratrum a duabus partibus; cum viis, ingrexibus et regrexibus suis et cum omnibus iuribus et pertinenciissuis; ad habendum et recognoscendum dictam peciam terre a dicto pheudo et reddendo annuatim emptor et fratres et eorum heredes dicto pheudo in festo Nativitatis Dominj aurj granum medium; et in curia predicti pheudi emptor et fratres et eorum heredes constringantur, si quando ab aliquo conventi fuerint, ad iusticiam faciendam, ipsamque peciam terre venditam de dominio et proprietate predicti pheudi subtrahere nequeant, nec liceat eis peciam terre venditam alienare vel contractum facere absque ipsius pheudi consensu, quem irnpetrare teneantur propriis expensis; emptore et fratribus absque legitimis heredibus deficentibus, predicta pecia terre cum heddificijs (!) et melioracionibus suis revertatur ad ius et proprietatem dicti pheudi; pro qua vendicione venditrix confexa fuit se recepisse a dicto emptore in carlenis argenti, duobus per tarenum conputatis, tarenos novem; et obligavit se venditrix, eius heredes et bona sua omnia observare, ad penam uncie aurj unius, pro medietate regie curie aud alterj curie cui fieret reclamacio, pro reliqua medietate emptori et fratribus et eorum heredibus; et iuravit. Que omnia scripxi ego Ciccus notarius I pro cautela emptoris et fratrum et eorum heredum. ST. Signum crucis Cobelli Parillj inlicterati I iudicis et scribere nescientis. Signum crucis Nicolay magistri Dominici testis inlicterati et scribere I I nescientis. Signum crucis Antonij Marczani testis inlicterati et scribere nescientis. Signum crucis r Nardi Nardi Pulcis testis inlicterati et scribere nescientis. Signum crucis lacobi Radulfi testis inlicterati et scribere nescientis. Signum I crucis Gofiridi Iohannis de Marucia testis inlicterati et scribere nescientis.
I
Preceile
un
c - 1449 .v.10 Siena
.o.:uppo
dí quattrc puntí, ba í qualí
dooeoano essere tlrcte
Ie aste della
croce.
.
982. spírituale all'ordine francescano, ríIasciata dal oicario generale fra GioCaetani, Caterína Orsini e Nicola Caetani, benefattori dell'or-
- Pagella di afrIiazione r:anni da Capísbano a Onorato III dine
sfesso.
Caet., Prg. n. 982. del sec. XVII: * X (conetto sopta otígínarlo Vll, n. 9).
Arc.
Oigínale. Ne/ oerso
nota del ser.
XVI:
un orlgínaúo.8); P. 3, C. XIII, fas. V; del
Filiatio Honorati, Caterine et frlio sec.
XIX" LXXX' n. 18
(!);
segnatute,
(correlfo sopra un
Flonorato Gayetano nec non Catharine de Ursinis, eius consorti, ac Nicolao, eorum nato, nostri r seraphici ordinis beatissimi patris Francisci benefactoribus, frater lohannes de Capistrano, eiusdem ordinis
REGESTA CHARTARUM
329
ac patris generalis in omnibus partibus cismontanis quo ad fratres de observantia nuncupatos vicarius generalis. Quamvis ex caritatis ... Vestre devocionis sinceritatem actendens, quam ad nostrum geritis ordinem, dignum putavi ut ab ipso ordine prerogativam senciatis specialium gaciarum. Verum quia nudi ternporalibus bonis caritatis veshe subsidijs dignam rependere vicem nequaquarn valemus, nichilominus beneficijs conpensare spiritualiter affectamus. Ea propter ego, qui curam fratrum minorum de observancia nuncupatoruin et sororum minorissarum et Sancte Clare sèu Sancti Damiani de observancia nuncupatarum, et eorum religiosorum de penitentia ordinum in partibus cismontanis habeo generalem, vos totamque familiam veskam, presentem et futuram, necnon et animas vestrorum defunctorum et omnes pro quibus intenditis, ad confraternitatem nostram et ad universa nostre religionis suffragia in vita recipio pariter et in morte, plenam vobis participationum omnium carismatum et spiritualium bonorum, videlicet misÉarum, oracionufn, sufhagiorum, officiorum divinorum, ieiuniorum, abstinenciarum, disciplinarum, penitentiarum, peregrinacionum, inspiracioirum, predicacionum, lectionum, meditacionum, contemplacionum, 2 obsefvanciarum, devocionum conferendo, que per fratres nostros et dictorum ordinum sorores et aliorum de penitentia sive de tercio ordine Beati Francisci, in partibus cismontanis degentes, operari et acceptari dignabitur clemencia Salvatoris. Addens quod, cum de exilio instantis miserie vos vocare vestrigue obitus, multo annuente Domino tempore difierendus, nostro fuerit capitulo nunciatus, volo ut pro vobis fiat officium quod pro fratribus nostris defunctis, recitatis ibidem annuatim, ex more, per totum orbem fieri consuevit. Frater Iohannes supradictus manu Datum Senis, die X mensis maii, anno Moccccoxt-vllry. Sig. (Ne/ uerso): Magnifici domini Honorati Gayetanj dominj Salmonete dignissimi. propria me subscripsi. Frater Seraphinus de Gayeta mictit dominacioni vestre literas, quas alias devocione postulastis; non venio pro nunc et suo tempore, Domino annuente, ad vos me transferam.
u
a
I Nel testo Fracisci. 2 NeI leslo conteplacionum.
3 In cera tossa, dí forma ooale, adetente aIIa peîgamena.
a Autografo.
xxxx[I-26.
c -t449.vl .6 .
prende sotto Ia sua protezione il cardinale Prospero Colonna e Ia - Alfonso I d'Aragona madre, Soeoa Caetanì, contessa d'Albe, unìtamente agli abitantí di Gíulíano di Roma, VilIa Santo Stefano, Casbo dei VolscÍ e delle altre terre loro,
Napolt
Atc. Col., Prg. XXXXilI, n. 26 (Arc.
Caet.,
fotogt., B. IV, n.
93),
Orígínale.
Nos Alfonsus, rex Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valencie, Hierusalem, Hungarie, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comes Barchinone, dux Athenarum et Neopahie ac comes Rossilionis et Ceritanie. Ad principum potestatem ... Cum P[rosper], tituli Sancti Georgii ad Vellus aureum diaconus cardinalis, de Colunna, amicus noster, et Sveva Gayetana, comitissa AIbe etc., dicti cardinalis mater, timeant ne sue universitates luliani, Sancti Stephani, Castri et aliorum castrorum suorum ac ipsarum universitatum et castrorum homines capiantur aut in personis et bonis ledantur, pignorentur, opprimantur aut vexentur per aliquos subditos noshos, nostra sub proteccione et salvaguardia eos et eas poni pecierunt, ut ea non armis a subditorum nostrorum oppressionibus, sed pocius favoribus ac provisionibus nostris tueantur; et ne forte aliqui subditorum nostrorum aut ceterarum nostrarum gencium, ignari caritatis maxime et amoris, quibus dicti cardinalis afficimur, ac bone voluntatis, quam gerimus erga matrem suam, aliquid moliri aut facere conarentur, quod beneplacitis et honoribus non conveniret: ideo universitates luliani, Sancti Stephani, Castri et aliorum castrorum, eis subditorum, ac ipsorum homines, mulieres ac animalia, tenimenta quoque territoria, districtus et predia, tam urbana quam rustica, familiares, servitores, sindicos, procuratores ac servos et bona cardinalis et sue matris ac suorum familiarium et servitorum, cum presenti carta nosha, sub nostra comanda (!), proteccione, custodia ac guidatico speciali ponimus: ita quod nullus, confidens de nostri gracia et amore, audeat dictos universitates luliani, Sancti Stephani, Castri et aliorum castrorum, eis subditorum, ac ipsorum homines, mulieres ac animalia, tenimenta quoque territoria, disuictus et predia, tam urbana qu"- rustica, familiares, servitores, sindicos, procuratores ac servos et bona cardinalis et matris sue ac servorum, familiarium et aliorum invadere, Iedere, capere, da-ttificare, iniuriari, detinere, pignorare, marchare, offendere, arrestare, culpa, crimine vel debitis alienis, nisi in eisdem tv.
42
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
330
fuerint principaliter aut fideiussorio nornine obligati et obligata, nec in his casibus eciam nisi quatenus ius et racio hoe 'fieri permictant. Viceregibus, vicesgerentibus, gubernatoribus, iusticiariis et capitaneis alijsque ofrcialibus, subditis et stipendiarijs nostris ubique regnorum nostrorum et presertim in hoc citerioris Sicilie regno ac signanter Honorato Gayetano, Fundorum comiti etc., logothete ac prothonotario huius citerioris Sicilie regni... 1 officialium locatenentibus, collaterali, consiliarijs, familiaribus et fidelibus nostris dicimus et mandamus, sub obtentu nostre gracie ireque et indignacionis ... r contrafacientis, irremisibiliter exhigendorum nostroque erario applicandorum, quatenus hanc proteccionem, custodiam, guidaticum et comendam nostram ac omnia et singula... I contenta observent et observari faciant. Adicimus quod quicumque ex predictis sub nostra proteccione existentes, eisdem casibus et in eisdem causis in penam presentis proteccionis censeantur incidisse, in quibus alijs eos ofiendentes inciderent ipso facto, ut utrinque equalitas observetur, iniungimus oficialibus et subditis nostris, quod hanc nostram proteccionem, custodiam guidaticum et comendam, voce preconia, in locis assuetis iurisdiccionum suarum, publicari faciant quociens fuerint requisiti, nec non in dictis universitatibus lulianj, Sancti Stephani, Castri et alijs castris ipsorum cardinalis et eius matris puniones regales erigi et apponi, in signum nostre proteccionis, ne quis nubilo ignorancie se possit excusare. Resentes 6eri iussimus, nostro maiestatis sigillo inpendenti munitas. Datum 2 in Castello Novo civitatis nostre Neapolis, die sexto mensis iunij, xt;" indictionis, anno a Nativitate millesimo quadrigentesimo quadragesimo nono, regnorum nostrorum anno XXXlll;o, huius citra Farum Sicilie regni anno quintodecimo. Rex 3 Alfonsus t Sig. Sig. o (Nel margíne ínferiore, a sinistra).' Solvat XIJ tarenos. Dominus rex rnandavit michi Bartholomeo de Reg et vidit eam conservator generalis;
(a
destra)
; Vidit L.
conservator generalis.
t Una lacerczíone ilanneggía Ia pergamena adetente alla pergamena, totonda, fotma
c
-1449. IX . 28
Aloito
-
di
e rende illegìbilí alcune parole.
2 Abh. dat
I-58.
.
Obbligazíoni dotali per iI mabimonio fra Giooannella Gaetani, rtSha Fondi, e Gíooanni Cantelmi, secondogenito di Nicola, duca di Sora.
Arc. CoI., Prg. I, n.58 (Arc.
1Dí
3 Autografa.
Caet,, fotogt.,
B. XII, n.38),
dt Onorato
Scheila, aulenticata con I'atto
II,
C-1454.V.
conte
17.
Anno Nativitatis millesimo quadrigentesimo quadragesimo nono, regnante Alfonso, rege Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum, Valentie, Maioricarum, Hungarie, Ierusalem, Sardinie, Corsice, comite Barchinone, duce Acthenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie, rengnorum citra Farum anno quintodecimo, die vicesimo octavo mensis septembris, tertiedecime indictionis, aput castrum Albeti. Nos lacobus Pennagallus de Neapoli, ad contractus iudex per rengnum Sicilie citra Farum, Iacobus Sancti lohannis de Gayeta, per regnum Sicilie reginalj auctoritate notarius, et testes declaramus quod, constitutis in psesentia nostra domicella lohannella Gayetana, filia legitima et naturalj Honorati Gayetanj, Fundorum comitis, logothete et prothonotarij rengnj Sicilie etc., iure franiorum et more magnatum vivente, cum consensu pahis et legitimj administratoris suj, et ipso Honorato, ex parte una, et domicello Iohanne Cantelami, 6lio secundo genito Nicolaj Cantelamj, ducis Sore comitisque Albeti et Populj etc., cum consensu patris et legitimj adminishatoris suj, et ipso Nicolao, ex parte altera: Iohannella et Iohannes matrimonium per verba de presenti, vis et volo, sacerdotalj benedictione et alijs solempnitatibus inter' ** venientibus, in facie ecclesie Sancte de Albeto, contraxerunt. Confessi fuerunt dux et Iohannes Cantelamj se ipsos recepisse a comite Fundorum pro dotibus Iohannelle, iuxta conventionem prehabitam inter eos, in summa ducatos quinquemilia quingentos, ad rationem tarenorum quinque pro ducato, in hijs rebus et bonis, videlicet: in bonis mobilibus, inter eos comuniter extimatis, ducatos sexcentos quinquaginta, et in fronteria de auro ad postas, ornata perlis pulcerimis et lapidibus pretiosis, pro ducatis noningentis inter eos concorditer extimata, et ducatos triamilia nonigentos quinquaginta in pecunia: de guibus dotibus fecerunt eisdem comiti et lohannelle, pro se ipsis et eorum heredibus et successoribus, guietationem in facie curis (!) ecclesie; constituerunt dux et lohannes Cantelamj, in solidum, Iohannelle uxorj, pro se et suis heredibus et successoribus, dodarium et tertiariam, secundum consuetudinem ducum, comitum et baronum rengnj Sicilie ciha Farum, ducatorum duorum milium septingentorrim quinquaginta,
RECESTA CHAR,TARUM
33t
ad tarenos quinque pro ducato, quo ad dominium et proprietatem ipsius lohannelle; quas dotes dux et Iohannes promiserunt, in solidum, illas restituere lohannelle et comiti et suis heredibus et successoribus in casu soluti matrimonij morte alterius coniugum et in omnem alium eventum, secundum usum comitum et baronum rengnj Sicilie citra Farurn; sub pena ducatorum aurj quinquemilium, applicanda pro medietate curie coram qua reclamatio 6eret et medietate lohannelle seu comiti et eorum heredibus et successoribus, cum refectione dampnorum, expensarum ac interesse. Nicolaus et lohannes Cantelamj, in solidum, obligaverunt se eorumque heredes et successores eidem lohannelle et comiti omnia bona, iura et actiones, merces, mercantias, debitores et debitorum nomina, etiam si civitates, castra, oppida vel iura curn vaxallis et iuribus vassallorum, banco iustitie, baiulatione, scafis, piscarijs, bactinderijs, molendinis, demanijs et aliis iuribus; ieservato regio beneplacito et assensu, quem dux promisit a regia maiestate impetrare et obtinere proprijs samptibus et expensis; et voluerunt ,partes quod pena periurij per penam pecuniariam non tollatur. In margine dicte note seu contractus dotium scripti erant, de manu condam notarii infrascripti, iudex et testes, quj rogati fuerunt tempore celebratioiris ipsius, cum prescriptione istius verbi literati, videlicet: iudex Iacobus Pennagallus de Neapolj ; episcopus Sore, episcopus Sermone, dominus Franciscus Pannone, comes Venafri, dominus Loysius de Celano, Colonna de Columpna, regius uscerius, dominus Nicolaus de Sermone, dominus vicarius dominj archiepiscopi capuanj, Antonius dominj Macthej de Trayecto, Nardus de Costanzo de Neapolj, Andreas de Albito de Capua, ser Antonius cancel-
larius dicti archiepiscopi.
c
-1449.
Chieti
xI
.
20
2666.
.
Raimondo Boill, oiceré degli Abruzzi, si dichiara debitore úerso Onorato II Gaetani, conte once 52 e tarini 15 dí carlini gigliatí, con garanzia solídale di Mtchele .. de Maio "
di Fondi, di di
Napoli.
Orígínale, con soltoscrízíonî autografe. NeI oerso Arc. Caet., Ptg. n. 2666. P.4, C,5', f. p.; delsec. XIX: Ll, n.50.
segnalure,
del
sec.
XVII: n. 3;
Anno a Nativitate millesimo quauicentesimo quatragesimo nono, die vigesimo mensis novembris, decimetertie indictionis, apud Civitatem Theatinam, in sala domorum domini lacobi lacobi de Guardia militis, residentie ad presens Bernardi de Raymo de Neapoli, in provincia Aprutine regij commissarij etc., regnante Alfonso, Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum anno decimoquinto, aliorum regnorum ipsius anno tricesimo quarto. Nos Antonius Nicolaj Butij Vernie de Civitate Theatina eiusdemgue civitatis ad contractus iudex, Antonius Bartholomei Sabinj de civitate eadem, per regnum Sicilie regia auctoritate notarius, et subscripti testes licterati, videlicet magnifrcus Iohannes de Valengiano, dominus'Antonellus de Andresioctis legum doctor, dominus Lucas Dominici Luce, notarius Andreas lustinj Misij Giptij, Iustinus Antonij Tadei et Antonellus Butij Nicolaj Lecte, de civitate predicta, notum facimus quod magnificus Dyecus de Spethia de Aragona, procurator Raymundi Boill, utriusque Aprutij vióeregis, cum potestate omnimoda, prout constare legitur instrumento facto manu Petri de Marrliano frlij condam Mafiolj, Porte Ticilensis, parrochie Sancti Sisti, notarij civitatis Mediolanj, presente guoque ibidem nobilj notario Nicolao de Sancto Bartholomeo, procuratore Honorati Gayetanj, comitis Fundorum, regni Sicilie logothete et prothonotarij, recognovit se teneri ac dare debere dicto prothonotario uncias quin' quagintaduas de carlenis argenti liliatis et tarenos quindecim de catlenis antedictis, ad rationem de carlenis sexaginta per unciam et carlenis duobus pro tareno conputatis, receptas et receptos dudum per ipsum Dy""u111 procuratorem
in
pluribus vicibus et per ipsum solutas atque solutos domino vicemgerenti iamdicto
de pecunia demanialium terrarum Aprutij et iuribus terrarum demanialium, videlicet magistrorum iuratorum et iudicum annalium, pertinentibus ad prothonotarium et ofttium eius; promictens Dyecus, per se suosque heredes et succexores, pagare prothonotario sive eius heredibus et succexoribus aut prothonotarij procuratori et legitime persone presens instrumentum manu deferenti, prefatas uncias guinguegintaduas et tarenos quindecim in civitate Neapolis aut alibi, hinc et per totum meosem maii proxime futurum de presenti anno presentis et instantis decimetertie indictionis; Dyecus promisit se facturum quod Raymundus omnia supradicta ratifrcabit et prothonotario se constituet debitorem et quod etiam quinquegintaduas uncias
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
332
et tarenos quindecim, per eundem viceregem receptas, idem Raymundus restituet hinc et per totum mensem maii in civitate J',leapolis aut alibi; cum bonorum obligatione, pene adiectione et alijs clausulis ; Dyecus promisit refrcere prothonotario et suis heredibus et succexoribus omnia dampna, expensas et interesse; Dyecus ypothecavit et obligavit bona omnia Raymundi, tam feudalia quam burgensatica, et signanter domos et stabilia bona, siquas Raymundus habet in civitatibus Neapolis et Capue; ad penam dupli totius pecunie supradicte, medietate mihi notario, nomine regie curie stipulanti, et reliqua medietate notario Nicolao; hoc quoque inter contrahentes actum extitit guod, si Raymundus omnia suprascripta non observabit, Dyecus, se principalem constituens debitorem, promisit per se suosque heredes et succexores restituere prothonotario sive eius heredibus et succexoribus quinquegintaduas uncias et tarenos quindecim de carlenis liliatis hinc et per totum mensem maij su[pra] prefatum; ymmo Dyecus voluit conveniri atque conpelli, tam pro principali debito quam dampnis, expensis et interesse, sub obligatione bonorum omnium Dyeci et sub pena dupli totius pecunie. Magnifrcus Michahel de Madio de Neapoli, presens, promisit, in solidum, se suosque heredes, succexores et bona omnia obligando, notario Nicolao quod, si Raymundus supradictam promissionem et obligationem non acceptaverit et Dyecus dictum debitum non satisfecerit, ipse Michahel principaliter promisit eidem notario Nicolao resignare prothonotario aut eius heredibus et succexoribus uncias quinqueginta duas et tarenos quindecim hinc ad terminum supradictum, ubicumgue locorum et, quandocumgue voluerint, possint Michahelem ad dictam solutionem convenire; insuper reficere prothonotario et heredibus et succexoribus omnia dampna, expensas et interesse, ad penam dupli debiti supradicti, medietate michi notario Antonio, regie curie nomine stipulanti, et reliqua medietate notario Nicolao; hoc quoque per contrahentes excepto atque firmato guod, si Raymundus supradictam promissionem et obligationem ratifrcaverit, Dyecus et Michahel, in solidum, eorumque heredes et succexores et ipsorum bona omnia sint et intelligantur ab omnibus supradictis penitus absoluti et in nullo eidem prothonotario nec heredibus et succexoribus quomodolibet teneantur. Factum est presens instrumentum, quod scripsi ego Antonius Bartholomei Sabinj de Civitate Theatina regia auctoritate notarius. ST. Antonius Nicolai Butij Vernie Theatine Civitatis ad contractus iudex me subscripsi Iohannes de Valengniano. Antonellus de Andrecioptis de Civitate Theatina et signum fecj. M. legum doctor. Antonellus de Letta. Dominus Lucas Dominicj de Nozano. Notarius Andreas Iustini Masij Giptij de Civitate Theatina. Iustinus Antonii Tadey. (NeI oerso, dí mano del notaio): tarenorum quindecim pro domino prothonotario regnj Sicilie: Romissio et obligatio unciarum Llloro"a iudex Antonius Nicolaj Butii Vernie; testes Iohannes de Valengiano, dominus Antonellus de Andresioctis legum doctor, dominus Lucas Dominicj, notarius Andreas lustinj, Iustinus Antonij Tadey et Antonellus Butij Cole Lecte. Instrumentum debiti unciarum guinquagintaduarum et tarenorum quindecim de carlenis liliatis contra magnifrcum dominum Raymundum Boil, viceregem provincie Aprucij, et contra Dyecum de Speyo necnon Michaelem de Maio de Neapolj. Informetur de nomine filie quondam Michaelis t de Mayo nurus quondam Gabrielis Ayosse.
t
c
Sugu'íoo
Ia
parola Cosse,
-1449. XII. 9
Roma
-
Breoe
poÍ
cancellata
e
sostiluíIa
/a
de Mayo.
.
582.
dt Niccolò V a
Onorato
III
Caetani, col quale I'inoita
ad
interoenire all'adunanza
deì baroni. Arc, Caet., Prg. stato ecclesiastico. Nicola
n. 582.
V, n.
Oigínale.
Nel oerso nota del
sec.
XVII:
1449, intervento per fatti della Chiesa
e
15.
Aliquibus ex causis noshum ac romane ecclesie statum et honorem concerNicolaus papa V. ecclesie baronum presentiam die )fl/llJ presentis habere proposuimus. Tuam tuam et ceterorum nentibus, igitur nobilitatem requirimùs et monemus velis, dicto in termino, ante conspectum nostrum te conferre, auditurus que coram omnibus pariter convocatis tunc temporis exponemus et posthac responsurus, ut in tua et predictorum devotione confidimus et speramus. Datum I Rome, apud Sanctum Petrum, sub anulo piscatoris 2, die VIIIJ decembris MCCCCXLVIIII, pontificatus nostri anno tertio. (NeI maryine inJeriore, a destra).' P. Lunensis; (nel uerso).' Dilecto filio nobili viro Honorato Gaytano de Sermineto. I Abb. dat
2 Non o'ha traccía della ceîa
tossa.
REGESTA CF{ARTARUM
333
1168. xII. 25. [Ramal - Il rcttore di S. Bartolomeo all'Isola a Onorato III Caetani rílascía quietanza di tre ducati d'oro, doouti per ìl censo delle case di proprietà della chiua stessa.
c
-1449.
Arc.
Caet.,
in Ptg. n. I 168.
Orígínale'
Anno Domini Moccccl, I in die della Nativitate dello nostro Singniore Iesu Christo et ...2 pontificato dello Sanctissimo in Christo patre et singniore papa Nicolano (!) quinto. Io frate Bartholomeo de Sernie, rectore de Sancto Bartolomeo dell'lsola 3 Licaonia de Roma, me confesso avere riceputo ? dallo mangnifico singniore Honorato Gaetano ducati tre, cioe ducati IU, ... delle palaza, le quale teng in locatione lo detto singniore da Sancto Bartolomeo, [per] cenzo dell'anno predicto, et ad soa cautela io Lucha Macza Bufalo aio fatto et scritto ,..2 de conmannamento de frate Bartolomeo sopra scritto et de sue conmannamento ... Io Lucha de Rentio (?) Macza Bufalo. L
Secontlo
Io
slile
della Natíoìlà
c - 1449. xII.28. Lodooico Roma - II cardinale Arc.
Caet.,
Prg. n.
t848.
conisponile
al 1449.
2 Danno della pergameaa. 3 Nel lesfo delli sola
1848. Scarampo di Mezzarota restiluísce Acquapuzza
a
Onoralo
III
Caetani.
Otígínale. NeI oerso nola del ss, XVI: Retitutio arcis Aqueputride facta domino I (conetto sopîa un o.y'.gínario 3); P. n., C. XVI' F, ll; del sec.XIX: XLV' n. 21.
Honorato; segnature, del sec. XVII: n.
LOpoVtcus, tituli Sancti Laurentij in Damaso presbiter cardinalis aquileyensis, pape camerarius, universis presentes licteras inspecturis notum facimus gualiter Nicolaus papa quintus, vive vocis oraculo, nobis facto die quintadecima presentis mensis, mandavit ut investigare deberemus ad quos arx seu turris et passus Aquepunide, in regione Maritime posite, cum omnibus pertinentijs suis spectaret. Nos, huiusmodi rei veritatem perguirentes, habita certa informatione a nonnullis fidedignis viris, comperimus arcem et passum ad predecessores Honorati Gaietani spectare, utique ab illis possessam asserentes, cuiug in contrarium hominum memoria non existit. Verum cum tempore Eugenij pape quarti, Iohannes tunc patriarca alexandrinus, de prefate sanctitatis commissione, ad recuperationem et reductionem nonnul' larum civitatum et terrarum, in regione Maritime consistencium, proficisci intenderet, que tunc a sancte romane ecclesie rebellibus occupabantur, volens sibi iter per illas partes securus freri, dictam arcem sive turrim et passum a Francisco Cayetano, tunc tutore Honorati Gayetani, sibi in potestatem dari postulavit; volens prefatus Franciscus voluntati eius obtemperare, dictam arcem et Passum, de voluntate ipsius patriarce, communitati et hominibus civitatis Velletri, sancte romane ecclesie subiecte, in custodiam habita tamen cedula, sigillo patriarce alexandrini sigillata, ubi continebatur quod dictam arcem t "didit, et passum, post expeditam recuperationem et reductionem illarum terrarum, pro quibus profecturus erat, Francisco tutori Honorati sive Honorato vel suis heredibus, libere, sine contradiccione, restitui faceret. Nos sanctissimo domino nostro hec quemadmodum se haberent viva voce notificavimus, qui ne dampno et iniuria afficiantur hi, qui pro eorum obsequijs gratiam meruerunt, per breve suum mandavit communitati et hominibus civitatis Velletri quod dictam arcem et passum consignare deberent Laurencio de Pisis, ad hoc per suam sanctitatem deputato; quod ubi ita factum est, eadem sanctitas nobis, vive vocis oraculo, commirii ut eidem Laurencio de Pisis, turrim illano tunc custodienti, mandaremus Per licteras nostras ut eamdem arcem et passum cum omnibus suis munitionibud et iuribus consignare deberet Honorato Gayetano sive alteri eius nomine. Ne quod dubium aut preiudicium in huiusmodi rebus Honorato ,uirqu" heredibus in futurum possit oriri, in testirnonium predictorum presentes litteras fieri et nosho r penienti sigillo iussimus communiri. Datum Rome, apud Sanctum Laurentium in Damaso, in domihus nostre conzuete residentie, die vigesima octava decembris, sub anno Nativitatis millesimo quatricentesimo t (SuIIa pltca) : Oratius de Urbe; quinquagesimo, 2 pontifrcatus Nicolai pape quinti anno tertio. Sig. (nel oerso).' Regishata. I Abb. dat 2 Secondo Io stíIe della Nafrbr'tà conísponde aI 1449. 3 In ceta rcssa, di forma ooale, appeso aIIa plîca eon cordícella
îossastra.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
334
c
-1449.
xII.
31.
1181.
II rettore di S. Maia de' Cingoli di Atlano concede a Nicnla Pulcino la chiesa Volturno rwale di S. Stetano nel castello dí Sant'Angelo d'Alife,^) e ordína al príore del conoento di S. Agostino di Prata Sannita di dargliene I'inoestitura.
Capríatí
a
Aic.
CaeI.,
Pts. n. I l8l.
Ofigínale.
NeI oerso segnatwa del sec,
XIX: XII, n.
31.
Nos presbiter Franciscus lohannis Cole de Crapriata, prepositus seu rector ecclesie Sancte Marie de Aylano, a sede apostolica constitutus, dompno Nicolao Pulcino de castro Santi Angeli Cingulis de Raviscanine, archipresbiter (!) eiusdem castri. Ad sinceram dilectionem laudabilia tue probitatis et virtutis merita, quibus apud nos comendaris, nos inducunt ut personam tuam honoribus prosequamur. Volentes tibi facere graciam, ecclesiam Sancti Stephani de castro Sancti Angeli, ruralem ecclesiam, scitam in territorio et pertinentijs dicti cashi, in loco ubi dicitur Sanctu Stephanu, iuxta shatam puplicam, ad nos et ad nostram collacionem spectantem, ac noviter vacantem, ad manus nostras devolutam per 1 mortem condam dompni lohannis Lillj de Nicco, archipresbiterj castri Sancti Angeli Raviscanine, rectoris sive abbatis ecclesie Sancti Stephanj de dicto castro Sancti Angeli: tibi, tamquam benemerito, dictam ecclesiam Sancti Stephani cum omnibus iuribus, accionibus et proprietatibus ipsius in beneficium ecclesiasticum conferimus, te investientes per nostrum anulum; mandantes, autoritatequafungimur, secundum tenorem nostrarum bullarum apostolicarum, omnibus laboratoribus, agrigolis (!), colonis, censuarijs ac stalleriis, reddituarijs et debitoribus terrarum, possessionum et aliorum iurium dicte ecclesie ut tibi, tamquam rectori seu abbati, per nos canonice instituto in omnibus, quod de omnibus, quo ad dictam ecclesiam spectant, respondeant et hobediant et de iuribus ipsius ecclesie non obmictant et dictam ecclesiam adipisci valeas; mandantes tibi ut iura ipsius ecclesie atgue nosha debeas conservare nec illa alienare absque nostra vel successorum nostrorum licencia, et tenearis annuatim decimarn omnium fructuum nobis et successoribus nostris reddere, alias nullius sit roboris; comittentes tibi fratri lohanni Cocco de Venafro, lectorj ac priorj conventus Sancti Agustinj de Prata, ut ad dictam ecclesiam te conferas et ipsum Nicolaum, per nostrum anulum, in poxesionem ecclesie Sancti Stephanj ponere debeas, conÍadictores per censuram conpescendo, nostris nostreque ecclesie Sancte Marie de Cingolis iuribus et honeribus salvis. In testimonium et tuj Nicolaj cautelam presentes licteras tibj fierj mandavimus, nostri sigilli munitas, et subscripsimus. Datum 2 Capriate, in nostra propria aula in qua ad presens habitamus, sub anno millesimo quatricentesimo quinquagesimo, s die ultimo mensis decembris, XIU. indiccionis, pontificatus Nicolaj papa quintj anno tercio. Nos donpnus Franciscus, rector ut supra, dicta fatemur et nostre proprie manus subscrissimus. a
sig.t. a) Detlo gíà Sant'Angiclo-Raoiscanlna (cf. Gíustinianí L,, op' cít.). 3 Seconilo lo stìIe della Natíoílà corrísponde Cosl ablrr., nel testo 2 Abbr. àat
I I
Resta traccía
dí cera
rcssa, aderente
alla
petgamena.
Sigillo di Cristoforo
I
Caetani
aI 1449.
a Aulo$aîo.
!L
a
E.
.;J
Hé-,
- --l{ 1.1
F,tstr r-
.:l
-i
i;-
INDICE
L
NOTAI CHE HANNO ROGATO de Padua, residens imp. auct. not. et iudex
Aloysius qd. ser lohannis de Pollastris,
Rome,
in
ordinarius
regione Montium,
(1425).57.
Ambrosius not. Iohannis Montis de Ferentiuo,imp. auct.
not.
(l 448) 3 I I . Andreas Angeli
(1423)
de ltro,
viéarius castri Sermineti, not.
testis
29.
per
regnumsicilieregin.auct, not.(1432) |32;.Andreasdé Maczia (1438) 186; tstis (1430) 25: Andrem Balli de Haniballis, not. testis, de regione Pontis
77.
Andreas de Ursuleis, Ursuleo, de civ. S. Agates, per regnum Sicilie regin. auct. not. (1431) I 16; testis (1446) 281 . Andreas Nicolaj de Masio, de Castro Forti, cler. gayetane dioc., apost. et inp. auct. nor. (1442) 208. Andreas Pirocius de Neapoli, not. testis (1428) 92.
Andre*
Runcius de
Napoli, not. tetis (1447) 287.
Angelus Honofrij d" Adriu, not. testis (1427) 53. Angelus Maroganus, per regnum Sicilie regin. auct. not.
(142E)
92.
92.
Antonius Arnici de civ. Venafri, per regnum Sicilie regin. auct. not. (1442) 209. Antonius Antonij de Carapellis, not. testis (1429) 97. Antonius Colutius de Turribus Sabinis, Iaycus sabinensis, imp, aucr. not. et iudex ordinarius (1564) 75, Antonius cd. Bartholomei de Cambijs, civis romanus, de re-. gione Pinee, imp. auct. not. (1448) 309,321-2. Antonius Bartholomei Sabinj de civitate Theatina, regia auct. not. (1449) 332. Antonius Cicci Equalis (Qualis) de Setia, not. testis
(144E)
306-7. Anronius Cicci Fontane de civ. Alatri,inp. auct
not.(1440)
198. Antonius Cole Lotij de Setia, not. testis (1449) 327. Antonius Cole Rubey de Guarceno, imp. auct. not (1444)237, Antonius cd. Luce de Montefortino, imp. auct. not. et canallarius Nicolai de Comite (144E) 318; testis (1436)
16l, 163-4. Antonius de Finagranis, de regione Pinee, not. tetis
(1449)
327. Aatonius de Natalide Neritono, per regnum Sicilie regin. not. (1442) 212. Antonius de Troyano, regin. auct. r.ot (1440) 124.
la
l44l) lO7,
203.
Adria, not. (1426) 47 . Andre.s lohannis de Setia, not. tetis (1449) 327. Antonius lohannis.not. Butij (Rutif, imp. auct. not., de terra de Sancto lohanne, de
Core (1436) 16l, 163-4. Antonius'lohannis Inarij de Monterodono, yserniensis dioc., archipresb. Baranelli, dioc. Boyarú, apost. auct. tabbetlio
(143i)
130."
Antonius iudicis Nicolaj de castro Latine, per regnum Sicilie reg. auct. not. (1431) 120. Antonius Migniade Fundis, not. testis(1430, 1443)106,222. Antonius Milonus de Neapoli, not. testis (1512) 218, Antonius Nicolai Angelj de tena Ytri, iot. testis (1432) 124. Antonius Nicolai Nardi, civis Ferentini, Dot. testis (1413) 228. Antonius olim Iohannis Angeli de Brunis, deTuscanella,inp. auct' not. et iuder ordinarius et nunc not. seu scriva necnon mncellarius comisarij gen. in prov. Campanie
(t424) 40.
Angelus Palutij Cecchi Paulj, dictus Angelus Ingiafrj de Nicolis de Urbe, imp. auct, not (1428) E9. Anionellus Mairensis de Nola, not. tetis (1492) 172. Antonellus Scarpatus de Neapoli, per regnum Sicilie regin. aucr. not. (1433) 143; testis (1428)
''
Antonius de Turrj, de Piperno, not. testis (1452) 57. Antonius lohannis de Rogerio, de Roccaromana, per prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij' regia auct. not. (1430, Antonius Iohannis
Andreas Antonellj iudicis lohannis de Maczia, de Caserta,
(1427)
I DOCUMENTI.
auct.
Antonius Pauli Nardi, de regione Campitelli, not. testis (1430) 103; civis romanus, imp. auct. not. (1446) 272. Antonius Petri de Sefmineto, not. testis (144E) 306-7. Antonius Pietialis, castri S. Marci de Cavotis, per totun resnum Sicilie reginalj aubt. îot. (1426) 7l-2. Antonius Pirocius de Neapoli, not. testis (1428) 92. Antonius Sancti Fortis de Coptanello, sbinensis dioc., imp. auct. not. et iudex ordinarius (14.43) 219-20. Angelus Scaranus de Neapoli, not. testis (1512) 218. Antonius Taccone de Piperno, not. testis (1443) 224. Antonius Tutij mag. Petri de Sermineto, cler. terracinensis dioc., apost. auct. not. (1422-3,1426-8, 1431, 1433, 1436, 1447) 29,68,7E,96, 117,138, 157,291-2,294. Antonius Tutij Mannj de civ. Alatrj, imp. auct. Dot. et ounc not. et oficialis comunis Anagnie (1437) 177. Bartholomeus Guginella de Gaieta, per totum regnum Sicilie regia auct. not. (1439' l44l) 197,204. Bartholomeus Rogerij de Gayeta, per rengnum Sicilie regin. auct. not. (1445) 253. Bartholomeus Thome de Capitonibus, de Sanctogenino, imp. auct, not., testis iudesque ordinarius (1440) 86. Berandus de Molario, lugdunensis dioc., apost. et imp, auct. necnon curie causarum camere apost. not. (1506) 179. Butius Bartholomei de Cisternis, de civ. Venafrj, per prov. Terre Laboris et Comitatus Molisij regin. auct. not.
(1447) 289. Canonu de Unglono, 61. d. Iohannis, publicus mediolanensis -imp. auct. not. (1436) 148-9.
t Nell'elenco soio regístrahì anche i nolaÍ delle copÍe, ficordate nel testo e nelle note. II numerc fuorí parentesl índíca pagtna; entro paîentesí ttoùaasí le date deí ilocumentl rogati da cÍascun nolaio o ín cuí íI notaÍo appafisce come teste. tv,4t
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
338
Cicchus Andree Vallatoris de Setia, not. testis (14?7) 7Et Sicchus (t) Andree Gillatoris de Secia, imp. auct. not. et nunc not. et officialis curie comunis civ. terracenensis
ad civilia (1430) 105. Cicchus de Pesculo Asserulo, not. testis (1431) ll4. Cicchus de Tucce de Piperno, not. testis (1431) ll4' Ciccus Cobellj de .Cicco, de Roccaromana, per regnum Sicilie
(l 444 -5, I 447, I 4 49) 24 5' 25 5' 2E5, 328' rocca Montisdragonis, per regnum Sicilie de Ciccus Mirallya regin. auct. not. (1445) 259. Ciccus Nutij de Signia, not. testis (1446\ 267, Colella lohannis de Veneratis, de Fundie, not. testis (1432) 123. Cubellus de Limata, de civ. S. Agathes, per regnum Sicilie reginalj auct. not. (1436) l7l. regia auct. not.
Dominicus cd. Macthey de Malamerendis, civis romanus, imp. auct. not. (1449) 326. Dominicus cd. not. Vinzani de Monteregali, imp' auct. not. et cancellarius Francisci Gaytani (1437) 172. Dominicus Muirocia de civ. Ysernie, Pèr regnum Sicilie regin' auct. not. (1445) 259. Dominicus Petri Lucie not. (1448) 309, 322. Dominicus Roccus de Trano, per regnum Sicilie regin. auct'
not. (1429) 99. Evangelista Cole lohannis Angelj
de Setia, not' testis (t4271
47, 53. Iacobus Nicolaj Nardj castri
Ytri, per prov. Terre
Comitatus Molisij regia auct. not.
Laboris et
(1422\ 27.
Iacobus not. Nicolai de Bassiano, not. testis (1436) l57l Iacobus not. Nicole Cifre deBassiano, not. tetis (1443)
219-20. lacobus Panuctii de Ynola, not.. testis
lacobus
(1444) 244.
Petrj Robbe de castro Rocce Maximi, not.
testis
(1436) t6t,163. Iacobus Pistiglio, Pistillone, Pistillonus de Sermineto u. Iacobus
cd. Iohannis Petri Pistilli. Iacobus Ramulus de Cstromaris de Stabia, habitator Neapolis, . pcr prov, Terre Laboris et Comitatus Molisij regin. auct. not. (1436) 154.
per regnum Sicilie regin. auct. not. (1424, 1437, 1443-4, 1446) 43, 184, 222,
Iacobus Sancti lohannis de Gaieta,
248, 251,265, 274-5t not. testis (1446) 266. civ. S. Angelj, not. testis (1426) 47. lofius, civis Ferentinl not. testis (1441) 228. Iohannes Benédicti de Turri Campanee, dyoc' alatrine, imp. auct. not. (1437) 178. toannucius Cole de
144?) 78, 223.
Antonij Iohannis Frede de Vallemontone, imP. auct' Dot' (1447) 2e4. Filippus Potifridus, not. testis (1440) 124. Felix
Filippus ser Anthoaii de Acumbulo, imp' auct. not. (1430) lOE' Franciscus Angeli de Frusinono, not. testis (1424) 40' Franciscus Antonij de Nero, de Aquila civis, incola terre Lau-
reti, regin. auct. not. (1447) 290. Franciscus Bartholomei
de Aversa, habitator Neapolis, per regnum Sicilie regin. auct. not. (1443, 1445) 233,254. Iacobus Mayonus de Neapoli, not. testis (1512) 218. Iacobus Mundus de Sopneno, not. testis (1433) 137. Iacobus Nardelli de Sparano, de terra Fogie, per regnum Sicilie regin. auct. not. (1447) 287. Iacobus Nardi Cole Petri de Adria, not. testis (1426-7> Iacobus Ferrillus
Ritij de
Sermineto,
imp' auct.
not.
(1430, 1433, 1437) lDl, 137, 142, 185; not' testis (1423, 1429,1436) 30,96' 157; Franciscus Ritius, not. testis (1436) 157. Franciscus de Altíssimis, de Gayeta, not. testis (1445) 253' Franciscus Longus de Neapoli, scriptor actorum magne curie, not. testis (1427) 35. Grabiel de Gulino, de Napoli, per regnum Sicilie reginali
auct. not. (1427) 35. Gregorius cd. ser Francisci de Orto, iudesque ordinarius (1440) E€,.
imp. auct. not.,' tetis
Gregorius mag. Nicolai de Signia, imp. auct.
not. (l'{45'6)
262, 267,269-70. Gregorius Mancinj de Sopneno, not. testis (1446) 266. Guillermus Mesart, cler. rothoroagensis dioc., apost. et imp.
auct. not. (1447\ 3O5. Guilielminus Bellj de Lucia, de Fundis, per prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auct. not., et scriba et mag.
actorum curie fundane (1430, 1448) 107' 3ll. Hortentius Magalotius de castro Collistattls, aPost. auct. not.
et iudex ordinarius (1564) 75. Mei Zabarelli de Bitonto, trot. testis (1444) 25O.
lacobellus
Iacobus Antonius Borrandus (Boccandus), de Neapolj, per re-
gnum Sicilie regin. auct. not. (1446) 281. lacobus Araczolutus de Gaieta, not. testis (144E) 323. Iacobus cd. Iohannis Petri Pistilli de Sermineto, imp. auct. not. (1426) 69; not. testis (1423' 1425' 1429) 30,
57,96. lacobus de Ofida, de Alatro, not. testis (1446) 270. Iacobus de Rocca, de Caserta, per Ptov. Terrelaboris et Comitatus Molisii regin. auct. r,ot. (1425) 65,
Iohannes Cicchi mag. Nicolai de Cora, imp. auct' not. (1431,
1433) n
9,
140.
Iohannes cd. Pehutij (sec. XV) 66.
Paulj de Scandrilia, imp. auct' not.
de castro Dragoni, Per regnum Scicilie regin. auct. not. (1447) 301. Iohannes de Arminio, de Neapoli, per regnum Sicilie regia et Iohannes Cubelli Bernardi
apost. auct. not. (1492) 172. Iohannes de Astallis, civis romanus, imp. auct. not, (1443) 217; Iohannes Palutij de Astallis, civis romanua, imp,
anci. not. (1446) 272. lohanne de Castello, de Florentia, publicus curieque causarum camere apost. not., tstis (1447) 277. Iohanne de Franzono, de Dragono, per regnum Sicilie regin. auct. not. (1422) 28. Iohannes de Garofolis, de Rocca Montisfinj, per regnum Sicilie
regia auct. not. (1430) l0l. de Molendino, francigena, habitator Sublacj, imp. auct. not. (144E) 319. Iohannes de Roqua, cler. bayocensis, apost. et iúP. auct. not' (1443) 223. Iohannes de Setia, not. testis (1443) 223; u. Iohannes Nicolai
Iohannes
Nutii. Iohannes Iohannis Pannutij de Ynola, mag. hospitij d. comitis Fundorum, not. testis (1430) 106; Iohannes Pannotis
de castro Inule, not. r*tis (1437) 172. Iohannes Loctinj
(Lcthinj) de
Sermineto,
not.
testis (1428,
1433) 89, 142. Iohannes
bdovici
lohannis Ticclene de Verulis, imp' auct. not.
(1448\ 32t. Iohannes Macharj de
catro Montisrodoni, not. testis(|447) 290.
Iohmne Montis de Vallecursa, not.
testis
(1432, 1437) 123,
172. tohannes Nicolai de Sermineto, imp. et apost. auct. not. (1429) 96; not. testis (1423) 30.
REGESTA CHARTARUM Nutij de Setia, apost. et imp. auct. riot. (1447-9) 300,306-7,326-7i not. testis (1443) 223. Iohannes Norme de Pileo, apost. et imp. auct. not. et nunc not. et officialis curie communis civ, terracenensis ad civilia (1430) 102.
Iohannes Nicolaj
Iohannes Pasquini de Putomorsis, de Fivizano, lunensis dioc., imp. auct. not. et not. et ofrcialis curie gen. (1438) 193.
lohannesPaulusdeCarpmis,deNeapoli,not.
testis
(1512)218.
Iohannes Petri Francisci, not. testis (1424) 44. Iohannes Raonis de Ferentino, imp. auct. not. (1443)
Ritii de Sermineto, not. 29, 30, 96, 160.
Iohannes
testis
(1422-3, 1429,
228. 1436)
327. imp. (1440)
Iohanns Sernicole de Gallesio, Civitatis Castellane dioc.,
86. tulianus Coci de Gaieta, not. testis (1448) 323. Iulianus de Crescis, de Florentia, publicus curieque camere apost. not., testis
(1447)
Nicolaus Gherardi de Sciedam, cler. traiectensis dioc., apost. auct. not' (1433) 136. Nicolous flonufrij Cole Mey Nallj de Setia, not. testis (1448)
306-7. Nicolaus Iacobus Nicolaj Guctii de castro S. Stefani de Valle, archipresb. eccl, S. Stefani de dic.to aastro, imp. auct.
not. (1440) 198. Nicolaus Iannutij
de Rubino, de Boyano, not.
testis (1445)
259
Iohannes Sanctus Luce Francie, civis romanus, imp. auct. not. et not. appellationum et nullitatum Urbis auct. ap, (1449>
auct, not., iudex ordinariuset camere apost. scriba
339
causarum
277.
Laurentius de Saladinis, de Setia, not. testis (1443 )223; Nicolay de Saladinis, de Setia, apost.auct. not.(1433)
Nicolau"lohannisRaymundidePuthealea(Putealea),imp.auct. not, (sec. XV) 66. Nicolaus Mathei de Lutaresco, in regno Sicilie regh auct. not.
(1424) 52. Nicolaus not. Andree de Ytro, not. testis (1443) 236, Nicolaus Petri Cole de castro Felectini, imp. auct. not, (1423) 34.
Nicolaus Scelbedingh, cler. bremensis dioc., apost. et imp. auct. not. ac d. Alfonsi de Segura scnba (1447) 298. Nicolaus Sollatij de Fluminaria, imp. auct. noi. (sec. )$/) 66. Nucius Princeps de Theano, per prgv. Terrelaloris et Comitatus Molisii ac Aprucij citra flumen Piscarie, regin.
auct. not' (1426) 73.
auct.
Nuncius de Reate, de regione Pontis, not. t*tis (1427) 77. Pascalis Ciapanne de Felectino, not. testis (1437) l7E. Paulus Andree de Olibano, imp' auct. not. (1447) 284. Paulus lannis de Vacone,imp.auct.not.etiudiciordinario(l) (14271 74. Paulus lohannis Paulini (?) de Venaho, Per regnum Sicilie regin. auct. not. (1447) 290. Paulus Lelij Petroni (Lellij Petronis), civis romanus, imp. auct.
not. (1430) 103. Leo Petri Leonis Mancini de castro Sompneoi, civis et habitator castri Sermineti, apost. auct. tot. (1432-3) 122,
rct. (1427) 77. Paulus Simeonis de regioneCampitelli, not. testis (1448) 32 l. Par Antonij Masij de Carapellis, imp. auct. ttot. et trunc not.'
140; not.
tesús
(1443)
223.
Laurentius Philippi Venacij, civis romanus, imp. auct. necnon curie causarum camere apost. not, (1447) 277. Leonardus de Maientia, not. testis (1444) 244; Iohannis Nicolai Benedicti de castroMagentie, imp. auct. not. (144ó)
266i nat.
testis
(1444) 244.
Leonardus Nicolai de Bucchamatijs, cyvis romanus, imp.
l4l.
ofÉtialis
Madij de castro S. Laurentij auct. not. (1444) 244.
Leonardus Petri
de Valle,
imp.
Lucas Valens de Pastina, habitator Gayete, per regnum Sicilie regia auct. not. (1448) 323. Ludovicus Blanci, romanus civis, imp. auct. not, (1432) 128. Maczeus mag. Francisci, civis romanus, imp. auct. not. (sec.
XV)
66.
228.
de Piperno, apost. et inp. auct. n.ot, (1443) 228. Petrus de Petrazijs, de Conversano, per regnum Sicilie regia
.Petrus Cole
Marcus Lisulj de Avezano, regia auct. not. (1431) I13. Marianus Laurentij Civere de Buchamatiis, romanus civis, apost. et imp. auct. not. (1443) 230. Marinus Ferrarius de civ. Averse, per regnum Sicilie regin. auct. not. (1441, 1447) 205,293. Martinus Laurentij de civ. Fundorum, per prov. Terre Laboris et Comitatus Molisij regia auct. not. (1432) 123. Nardus Ferrarij de Patrica, viarius castrj Supinj, not. testis
(144S)
et scriba rectoris Campanee (1429) 97.
Petrillus de Ametrano, de Neapoli, Per regnum Sicilie reginali auct. not. (1424) 44. Petrus Bonihominis de Castellutio, apost. auct. not. (1423)38. Petrus Ciminus de Piperno, imp. auct. rot. (1443) 225; Petrus Iacobi Gminj de Piperno,imp. auct, not. (1443)
3ll.
Nicolaus Antonellj de Riczardinis, de civ. Yserniel per rcgnum Sicilie regin auct. not, (1443) 236. Nicolaus Cicchi Gorij de Alatro, imp. auct. not. (1445) 260. Nicolaus Cifra de Bassiano, not. testis (1443) 225; Nicolaus Iacobi Gfre de Bassiano, apost. et imp. auct. not,
(1428, 1436) 93, 157; not. testis (1443)
225.
Nicolaus Craparius de civ. Averse, per regnum Sicilie regia auct. not. (1425) 63. Nicolaus de Dominico, terre Trayecti et per proy. Terrelaboris et Comitatus Molisij regia auct. not. (1431) ll4, Nicolaus de Thomasio, de Sprcla, aot. tetió (1442) 212. Nicolaus de Valle, de civ. Neapolls, perregnum Sicilie regia auct. not. (142E) 90-1.
auct. not. (1501) 48. Petrus Racza (Ratia) de castro Sermined, not. testis (1429, 1447) 96, 292, 294, Philippus Cubellj Bernardj de castro Dragoni, perregnumSicilie regin. auct. not. (1438' 1447\ 195-6, 299. Philippus iudicis Mafiei de Caserta, per regnum Sicilie reginalj auct. not. (1430) 25. Philippus Sabutius de S. Polo in Sabinis, sabinensis dioc., apost. auct. not. et iúdex ordinarius (1564) 75. Priscianus Milonus de Neapoli, per regnum Sicilie regia auct. not. (l 51 2) 218, 234' Rapinus Bulla de Terracena, not. testis (1430) 105, Regius Saxi de terra Ayrole Vallis Gaudine, per regnum Scicilie regin. auct. not. (1436) 170. Remigius Anthonii Macthei de Sermineto, not. testis (1447) 292. Robertus de Babo de Rubeis, civis romanus, imp. auct. not.
(1412) l2l . de Mel6a, de Neapoli, aot. tatis (1512) zlE. Robertus Geladj de Piperno, not' testis (1425) 57. Rumoldm Rabboeds, der. cameracensis dioc. apost. et irrp.
Robertus
DOCUMENTI DELL"ARC'HIVIO CAETANI
340
cavensis, iudicis et commissarii (1430) 108-9, lll. Rtrsticus Stefanelli de Palnenrtijs, de Roma, imp. auct. not. et iudex ordinariuc et nunc vic. et olfrtialis castri Confinà(14271 75. Sabastianus de Castro Sangri, not. tet.r (144\ 290. Sanctus Antonij Butij Thornei de Adria, per regnum Sicilic reginali auct. not, (1427) 5t,
auct.
not., Angelotti ep.
scriba
per 5. (1427)77. (14?l)114. Simeon Stephani de Férenteno, imp. auct. not. et not. ct ofrcialis comunis terre Setie (1443, 22?. Stephaaus Colc de Sermiaeto, aot. testis (1437) lS5. Stephanur Iulianus d. Nicolai Campane, civis romanur, imp. '' auct. not. (1436, 1444-5, 1447, 239, 241 -3, 256, 286. Sanctus de Venafro cd, mag. Nicolai
de Roccatrimonciuh,
regnun Sicilie reginali auct. aot. (1421) 3, Saatu de Gabiniano,deregionePontis, Dot. testb Simeon.not. Antonij AtbideCora,imp. arrct. not.
(1436) 160. Succhardus de Duthe, cler, osnaburgeneis dioc.,apost. etimp. Stephanur Nicolai Scphani,apost. auct. not.
auct. not. (1433) 134. Thomaaiur de Placza, de Ytro, not. teatL
(1446)2657Thv
Tutii
lohannis de Placza, tene Ytri, p€r prov. Terre Laboris et Comitatus Molisij regin. auct. aot. madus
(1432\ 124; not. taús (1446) 265. Thouasius de Vallecuna, Dot..testir (1432, 123. Thomasius Tutij Cazelle de Maranula, per rcgnum Sicilie regin. auct. not. (1444) 250. Tobiar de Valuta, de Neapoli, not. tectic (15121 218. Tutius Antonii lacobi de Piperno, not. testis (1443)224. Tutiuc Aatonii Zaccharie de Setia, imp. auct, not, (1424,
1427, 47, 78-9, 84. Tutius lohanris de castro Vici, not, tath (1443'1 224. Tutiur Racza deSermineto, not. testis (1445) 306-7.'
REGESTA CHARTARUM
341
il.
NOMI PROPRI E COSE NOTEVOLI. A. d"""nu, audit. Nicolai Y Abbate (de):
Acquaviva:
pp. 302.
fautor comitis Francisci Slorcie 275; (amita) o. Acquaviva (lulia) ; (avus paternus) u. Andreas Matheus; (mater) o. Ricciardis (Caterina de); (patruus) o. Antonius, losias; (castra et fortellitia) 275-6; (curia) I 83 ; (sigillum) 79, l83.
Antonius, 61. Tinj 204; 61. Tini Calogini 252-3 l Caloginus, dictus Antonius de Abbate, 61. naturalis Tini Calogini
264-5.
Antonius, primogenitus Andree Mathei 48; dux Adrie et comes S. Fabianj, vir Marie de Baucio de Ursinis 80; patruus Andree Mathei iunioris 97-8; (frater)
lohannes Caloginus, dictus d'Abate 204 i (res in Molis Gaiete) 264; mercator de Gayeta 252. Tinus Caloginus, dictu de Abbate, mercator de Gaieta l9l, 196-7, 204,252-3; (casamentum in Gaieta) 264; (vinea
in Molis Gaiete) 264-5. Abbatis (Nicotaus Pauli), He Alatro 227,
Abbatis Belli: Blasius, de Fundis, germanus Iohannis 19-20. Iohannes, de Fundis, frater Blasii 19-20. Abenabulus, Abinabulo (Franciscus de), regius commissarius 85, 9l ; auditor Cesaris et Catherine de Aragonia (utriuque iuris doctor) 172.
Abiron u. Datham. Abramonte (Antonius), vocatus Meczanocte, de Trayeeto, nuntius curie 207. Abrigida, fiI. Ceccarelle servitricis Agnesrelle Gaytane 250. Abruscaporco (nob. not. Andreas), de Neapolj 306. Abrucism, Abrutij u. Aprucii (prov.). Acapita (de S.) d. Agapito (di S.). accasamentis (cum) 28. acceptilatio 164. Accíapaccío Nicolaus, ep. tropiensis, caÀ, 37, 45. accipiter 104; (bonus, instructus ad aucupia) 30, 67, lO4,
,
o. Iosias, Petrus Bonifacius. Iosias, Terami dominus, Adrie dux et S. Flavianj comes 5l-4,70-1, lE3, 284,298; patruus et balius Andree Mathei 79-El , 97-9, 275-6i captivus ducis Medyolanj 147-8 ; Sulmone residens 256 ; pater lulij Antonii 2E2 ; (frater) u. Antonius, Petrus Bonifacius; (nepos) u. Celano (Franciscus Antonius de); (sigillum) 79, 284, 298. Iulia, consors Ràimundi Candole ac amiia Andree Mathei 5l -3. Iulius Antonius, miles, 61. Iosie 282. Petrus-Bonifacius, miles,
Adarden. 302.
Adario (lohannes de), aurifex de Neapoli 43. admiratus 0. ammiratus.
99. aaordium 98-9. Acerni (territ.) 153; de prov. Principatus c;tra 172. Acerrarum (territ.) 36. Aceti (lohannes, 61. Petri), de castro Dragoni 152-3. Acetus, Aicetus (lohannes), de Montesudo 209, 212. Achille, Achillis, Accilles (de): Franciscus, de Aversa, miles 63, 92. Paulus, de Aversa lE7, 190-1.
adoha
263; (pro) 169; adohe (registrum) 174 a. Summarie (camera); adoha (feudale servitium et, seu) 3, 4,7,8, 50, 53 -4, 59, 6l -2, 70, 85 -6, I 44-5, I 49, I 5 l, I 66-7, 179, l8l, 235, 256, 284, 298; (militare servicium seu)
37,284. Adolphus 42. Adria (de) 47, 52-3, I E3 ; Adrie, Hadrie (civ.)
Adversa o. Aversa.
Acquaviva:
advocatis
Andreas Matheus, dur Adrie et comes S. Flaviani, avus paternus Andree Mathei pupillj 4E; (primogenitus) o.
l, 53, 79,
o. licencia'
alfrancacionis vassallorum Afrle (de) 102.
(litere) I 73.
Agapito (di S.):
Antonius.
Andreas Matheus, du: Adrie et comes S. Flaviani, marchio Botondi, Conversanj et Iulie comes 48-51, 9E-9;
Petri Bonifacii 53, 79-81; Terami dominu 183; Sono rípotta!í
47 -5
80, 97-8, lE3, 275-6, 2E2,284,29E; (logia ubi curia regitur) 47 ; (platea Macellj) I 83 ; (ducissa) u' Ricciardis (Catharina de); (dux) u. Acquaviva.
Aconzaiocho ú. Acconzazoco. Acquapuzza 174, 3O5-6; u. Aquaputrida.
r)
comes
Adadaldi (lacobus) I 70. Adandj (Caroluccius) 170.
Acconzazoco, Aconzaiocho (Nicolaus iudicis Filippi), de Barolo
cognomí dí
dur Adrie et S. Flaviani
48-51, 801 vir Catherine de Ricciardis 53; pater Andree Mathei 48-50, 79; (frater) u. Antonius, Iosias. Actenarum, Acthenarum o. Athenarum. Actis, Actu (nob. Gaspar de), de Capua 259. Acumbulo (de) 108.
Adiutj (Antonius), de Sublaco 286.
I17.
61.
')
ín
famÍglia; ín
corsîoo
î
nomí altualí
;
Sanctagata (de)
184; (mon. S. Mudati, Magne, Magnatis, Metde) 120,
localítà, e í cognomi che non appafiscono nel teslo; ín spazieggíato I nella Caietanoium Genealogia'
ilelle
nerctto quellí che iconono
Ni.olaw, Cola (magn.) 290. Aeata, Agatha (de S.) 35, 92, 168, 281
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
342
155, 184, 189, 259; (abbas) u. Petrus de Agnone Agate, Agathes (civ' S.), de prov. Principatus ultra Serras Montorij 6-10, 22, 25-6, 36, 64'5, 90-2, l14' lló' 149, 169-72, 174, 187,272, 278-9 Agathes de Coctis (territ. civ. S.), de prov. Principatus ultra 27E; (ubi dic. ad Ragiano) 279; (panocchia, res S' Petri de Sterponis) 279; (ferrera ubi dic. in Flumine Biserchye, q' dic. la Ferrera) 279i $bi dic. Mmtro Raynone set la Speraca) 279; (domus q. fuit d. Gerandoni) 279; (par' rocchia
S. Symeonis) 279; (castrum seu fortellitium frr-
matum) 84,
272;
(collecte universitatiset hominum)25'6 S.) 172 o. Aragona (don Cesar d');
(comes Caerte (comitissa) o. Aragona (Catherina d'); ("p.) 85 o. Pe' trucius (d.) i (6nes) 36; (vassalli) 169; (comes) u. Artus (Carolus d'); (comitissa) o' Caetani (lohannella); (comitatus) et
6-10,91-2,.168 o. Caetani (Cristoforus I) Agathes et Alexani (comes Caserte, S.) u' Aragona (d')' Ratta (della).
Agello (Franeischus de) 34-5. Agillus u. Glius not. Iacobi.
Agneli: Marianus Pauli, parrocchianus eccl' S. Bartholomei de Insula Lichaonia 214' 216. Petrus Paulus Pauli, parrocchianus eoccl' S. Bartholomei de Insula Lichaonia 2'l 5.
Ag
no
ni,
Agnone, Agnione, Agniono, Agnono, Agnyono (de):
S. Agatha (iudex) 155'6. Petrus, de S. Agatha, abbas S. Mende, Mag4e, Magnatis' Mandate de S' Agatha 155'6, 184, 189'90, 261,259, Franciscus, de
2El. Agostinus u. Augustinus.
Agotho (cd. Amelius de) 48, 50; (baronia et castra q. fue' runt) 48, 50. Agubio u. Eugubio (de). Agustini o, Augustini. Agustini(lacobus ser Ugonj), de cctro Montisroduni 129-30' Agustinus (Nicolaus), de.Fundis, ad contractus iudex per regnum Sicilie 221-2.
AíIano
24' o. Aylani (terra).
Alafride o. Alefride (feudum). Alamania, Alamanea (Georgius de), comes Prl,'c:nli 37, 124, 154-5, 166; locumtenens et gubernator ducatus Calabrie 64; commissarius Iohanne II regine 124. Alardo (dommus Donatus Comiti Nicolaj), civis Monopolis 79,
6t. Alarri 198 Alatr;.(de) 93, 177, 184, 198, 273-5, 227, 230,87,242-3, 250'l, 219'60, 266, 269'70 t (mon' S. Petri) l9E' alatrine dyoc. 93 o. Vico (de) aletranus (t), aletrinus (ep') 56-7, 237 u. Maczancollis (lohannes de).
Alatrinus: Iacobus, Ce Ferentino l9E. Iacobus, de Piperno 241.
Alatro (nob, d. Georgius, leorgius de), legun dctor 250'
259; vicecomes comitatus Fundorum 226; lohannis de Alatro 251; Iohannis Cole, legurn doctor, iudex terre Setie 223-5, 227.
Atatro (Stephanus de), procurator Honorati III Gaytui 260; lcgun doctor (d.) 230,269i ser Antouij, habitator Sermineti 242-3; not. Antonij, legum doctor (d.) 184; Antonii Sisti (d.) 225, 227. Alba (de) ll3 Albe (comes) 32, 86 o. Colonna (Laurentius); (comitissa) 38, E6, ll3, 129' 193, 2E3, 295-7,
3Ol-5, 307'
329 Albi (contessa di) 37;
u. Caetani
(Sveva).
Albano (Angelus lohannis de), de regione Campitellj 326. albaranum 192, Albaresium Aquevive alberstatensis
(in castris apud) 309-10' (cler.) 230 o. Tangnia (lohannes).
Alberto (de): Antonius 174. Leonardus
(d.)
I 72.
(d. Bernardus) t69.
Albertus
330 Albeti et Populj (comes) 247, 33O, Cantelmi (Nieolaus) Albeto (de) 87, 286; (eccl.
Albeti (castrum)
o.
g. x
x;
330
Albignani, Albiniani (cmtrum), in prov' Terrelaboris I 5 2' 267 -Ei (archipresb,) u. Antonello (Petrus de); (a*) 267 ;
(curia) 152; (dominus) o. Clavelli; (fortellitium) 2ó8; (provisio focularium) 26E ; ubi dic. la Valle Stasij (in pertinentiis castri) 152 Albignano, Albigniano, Albi' niano (de) ll9-20, 244, 255' Albi (Simeon not. Antonij), de Cora, imp. auct. not' I 14. ,4lór?o (Mellus), archiep. consanus 10. Albito (Andrea de), de Capua 331. Alefrade (Antonius Angeli), de Monterodono 129'30, Alefride, Alafride (feudum), in territ. et pertinentijs civ. Ca-
l3l-2,
serte
185
;
(curia)
l3l
;-({ominus) u. Filimari' (in pertinencijs ville)
nus (Carlucius); ubi dic. a la Cerqua
165 Feudum Alefride, in territ. civ. Caserte (domina feudi q. dic.) 185-6 o. Aveírana (Antonella de). Aleguisij (relicta cd. Antonii) 70 u. Lelli mag. Bucii (Lella fi!. Cole Antonij). Alesani u. Alerani (comes). Alessano
20; o. Ale:ani
aletranus
(t),
aletrinus
(civ.).
u. alatrine
alexandrinus (patriàrcha) leschi (lohannes).
l7l,
dyoc.
174, 177, 188, 333 o- Yitel'
Alexandro (de Andrea àe) 279t 0. Stabilis (Agathi de). Alexani, Alesani (civ.); in prov. Terre ldronti ló8, 170; (co(comes Crerte et) 20-3, 25, 35-6, 63, 84-5, 9O-2, 149-53, 164, 172, 192-3 (cones Caserte, S. Agathe et) 174, 272, 280 o. Ratta (della) AIe.
ne) 6, 170
xano (de) 209. Atexij (Angelus Petrutij), de regione Pinee, de Urbe 29. Alilij (Lellj) o. Cincijs (de). Alfano (de), Alfanus (Bertellus, Pertellus); de Neapoli 87-E.
Alferijs (d. Andreas), de Ytro 184. Alferio (lacobus de), de Neapoli, not', Procurator comes Caserte,
S. Agathes et Alexani 174; procurator Colelle,
Antonellj et lacobi de S. Fraymundo 257. Alfonsus I, rer Aragonum, Sicilie etc. lE-9 26, 32' 116, 124, l5l , 155, 157 -8, 166-7 , 169-70, 172-4, 179-84, t87-8. l9l-3, 196, 198-203, 208-9, 212-3, zl9, 221, 228-9, 232-5, 244, 247, 249, 251-4, 256, 258-9, 263-4, 268, 272-8, 2E5-6,288-90, 292, 700, 309-1 0'
312,322, 328-31 ; 61. adoptivus lohanne II et in regno Sicilie successor lE7; vicerex, gub€mator, vicarius gen. pro lohanna II regina lE-19, 180; (archivum) 2ó3; (camera Sumnarie) 249, 309; (collecte maritagij filia-
rum)263; (consiliriu) o. Platamone (Bapista de) I (cu' àa) 173, 199, zt}, 233 -5, 249, 256, 263, 268, 27 3, 275A, 309,328; (É1.) o. Ferdinandus I; (fiscus) lEO' 234; (fr*i curia) 192; (homines regis)292; (hostis) o.
(dux); (nater adoptiva) o. Iohanna ll ; (ofúciales in regno Sicilie et in prov. Principatus ultra et Bailicate)
Renatus
REGESTA CHARTARUM 26;
(oficiales
in
regno
Sicilie et
in prov.
Terrelaboris)
32; (quaterniones camere) 192' 201, 218,276; (rege' srta) 276; (sequaces regis) 262 ; (sigillum) I16, 167 , 179,
t8r,
187, 192-1, 199, 201-2, 212-3, 218, 229, 235,
249, 256, 261, (uscerius)
27
6,
27
8,
3I0
;
(sigillum vicariatus)
I
9'
u. Colonna; (vicecancellarius regis) 148.
Alifane (Margarira), de Pedimonte 129.
Alífe 203 o. Piedímonte. Atifia (de)
28 Alifie (civ.) 203 Alifie comes (Squillacij
65 u. Suesse (dux). Alifia (terra Nicolai de), ubi dic. a la Cerqua lE5. Monctisalti et)
Allemand
(d)
Ludovicus, ep. magalonensis, Francisci archiep.
narbonensis, Martini V pape camerarii, in camerariatus ofttio locumtenens l, 2, 30 ; vicegerens Francisci archiep. narbonensis, pape camerarij 67; (h camerariatus o6tio locumtenens) ,. Guidalottis (Benedictus de). allibratibus o. catastibus (in).
(Bartholomeus de), castri S. Georgii de Molinaria 7t' altare portatile 214. altarista 307. Altemps (8. de), auditor curie causarum camere apost. 246.
Aloy
Al tissim is (de): Augelus, de civ. Gayete, Per regnum Sicilie regia auct' not'
3t2. Franciscus,
de Gaieta (not.) 253, 313,
317
;
Procurator
universitatis Terracene 319-20.
Altobellus iudicis lacobi, de castro Albignanj 2ó7. Altopassu (de) 245 u. Iacobi (mansio S.). Aloígnano 267; o, Albignanj (castrum). Aloìto o. Albeti (castrum), Albito (de). Amaseno I 18, I 71, 197 , 243 ; o. Laurentij (castrum S'). Amati u. Prete (pons). Amati (lacobus), àe Capaa 27 ' Amatus (mag.), habitator castri Marenj 89. ambianensis (dioc.) 323.
Ambrosij o. Ghesa (Franciscus de). Ambrosij (lohannes), dyac. can. venafranus nafro 3
i
2,4,5; deVe-
primicerius venafranus (dompnus) 208-9. Romaldi (Nicolaus).
Ambrorius o. Amelio (lohannes de), de S. Angelo in Gructulis E2. Amendolea (Perrellus àe) 209, 212; o, Specle (terra).
Americi,
Amerigi: Petrus, de terra Sermineti (mag.) 219'20. Petrus Antonii, de Sermineto (mag.) 157. Amerusio (astrum q. dic. li) lE9. Ametrano (Petrillus de), de Neapoli, per regnum Sicilie reginali auct. not.43-4.
Amici: Antonius, de civ. Venafri, per regnum Sicilie regin. auct not. 208-9. Antonius Cicchi Thomasii, de civ, Adljc 47. Mactheus, de civ. Adrie 47. Amicj u. Bellj Hominis (lohannes).
Anicutii u. Rentii
(Rentius).
de Cellarj Anagnie (civ.) 177; (potestas) l7l ; (potestas et iudex comunis civ.) 177 u. Manni (Antonius Tutij), Pergula (Theseus de)r (ad banchumiurispalatij comunis) 177; domus d. Nicolaj Mangnj, in contrata Castelli l7l ; domus cum orto, in contrata Castellj, iuxta plateam, in pede eccl. S. Marie 177 ; (ka$nale in territ.), in contrata q. dic. la Valle de Cellarj 34. Anagnia (d. Benedictus de), miles 221-2. anagnine (ad5ninistrator eccl.) 73, 95 u. Varris (Oddo de) anagninus (civis) t78, 228; (ep.) 55.6,175,301 u. Foschi Angelottus.
S.) 313 Nmtasii (turris S.) 312. Ancellocte o, Lancellocto (Paulus de). Ancharani (territ. castri) 284. Anchione de S. Helya (lo), in pertinentiis Cichanj, ubi dic.
Anastasie (flunen
la Torrectta 142. Anchone 287. Anconitana o, Marchia. anconitanus ep. 3Ol-2, 305, 307 u. Caffarelli (lohannes). ancoragium, hancoragium 173; (gabella) 173. andagavensis (card.) 269, 294 u. Estouteville (Guillielmus d'). Andagavie, Andegaiie (dux) 5, 6, 13,20-1, 25 Calabrie et Andegavie (dux) 63 u. Angiò (Ludovicus d'); hostic Alfonsi I regis Aragonum 200 o. Angiò (Renatus d') Andegavie, Barri et Lothoringie ducisa 149-50, 164 o. Lorena (Ysabella di); Barj et Lothoringie dux 153 o. Renatus rex.
Andonii (notari) u, Antonij (lacobus). Andrea u. Sanctu An4rea.
Andrea (de): Andreas, fiI. Cicci, de castro Dragonj 194. Ciccus, de Castro Dragonj 194-5; (frI) u. Andreas, Dominicus, Nicolaus. Dominicus, 61. Cicci, de castro Dragonj 194. Gulielminus Nicolaj 195; frater lacobi 195: Gulielmi Nicolai (tenenum infra menia Dragoni) 194. Iacobus, frl. cd. Nicolai, de castro Dragonj, frater Gulielmini 195; (domus infra menia castri Dragonj) 195.
Nicolaj (61. cd.) 194-5 o. Gulielminus, Iacobus. Nicolaus, fil. Cicci, de castro Dragoni 194.5; (donus) 194-5. Andrea de Alexandro (de) 279 u. Stabilis (Agathi de). Andreas (lacobus), procurator actorum (l) emere Summarie 174. Andrecioptis (de) u. Andresioctis (de). Andree (casale exhabitatum S.), in prov. Principatus ultra Serras Montorij, infra territ. castrj S. Georgii de Molinaria et Petre Maioris 44 ; (fortillicium) 44 ; (benefrcia capellaniarum et iura patronatus) 45 o, Dragonibus (Drago'nectus de).
Andree (S.) u. Castelli. Andree u. Bartholomucij (Nicolaus), Caczacculus, Gillatori (Sicchus), Guasto (Ciccus de), Riczardinis (Antonius de),
Schiche (lulianus), Vallatore.
A'ndree:
Amicutij (Pachalis), annalis iudex castri Averse I l2-3.
Iacobus, de Sermineto 68.
(duelis et clmsis ianuensium) 38-9, 42-3 o. Torellus (Guido); admiratus regni Sicilie ultra Pharum 167 u. Geracij (marchio). Arnorosí o. Amerusio. Anple o. Vallis (castrum) Anagní l7l, 177. Anagnia, Anania (de) 39, 40, 115-6, l7l, 177,184, 187, lg1, 221-2, 248, 26Oi res eccl. S. Marte 34 o.Valle
Iohannes 316.
ammiratus
34t
Iohannes, de Vacone 74. Nardus, de Sculcula (presb.) ll9. Nardus Angelj, de Supino (preb.) 3ll. Paulus, de Olibmo (not.) 86,284 o. Ccsecte (Bartolomeus).
Petrus (frater), prior mon. S. Marie Nove deRoma32l. ... Andree de Urbeveteri 108.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
344
Angeluctij u. Berardi (Lellus). Angelus, abbas S. Lucie de Frusinone 97. Angelus Ingiafri de Nicolis (dictus), de Urbe
Andree (Antonii) o. Cassecte (Bartolomeus). Andree Mathei o. Mathutij (Simon). Andree (not.), de Ytro 225-6; o. Nicolaus not. Andree (Petri) u. Caczacculus (Antonius).
(Angelus).
Andresioctis, Andrecioptis. (d. Antonellus de), legum doctor, de Civitate Theatina 331-2.
Andreuci j:
Angelus not. Angeli B
Angenio (de) 97 . garita d').
c.
* *, de
Rocca Gulielmi, not. 273,
Angilella (d.), monialis mon. S. Petri de Alatro 198.
Caroli (res), de Cottanello 76.
Angiò (d') u, Ludovicus lll,
Angleriegne comes (Papie) lzlT An. (lo.) 302.
Angelj (S.) o. Castrum, Civitate
Anibaldi:
(de); (de regione) 29, 215-7,239,327; (domus in regione) 217; in Foro Piscium de Urbe (eccl.) 136 u. Roma; in Gructulis archipresb.) 82 o. Nicolaus; Rocce Ma:ime (eccl.) 16l-2; de S' Angelo in Gructulis (de) 82 u. Amelio
Angeli Raviscanine (castrum 3.) 334; (archipresb.) o. Nicco (d. Iohannes Lillj de); Pulcinus (Nicolaus); (ruralis eccl. Angeli o. Andree (Nardus), Cacchavaro (lohannes), Cole (Stefanus), Paganellj (Tutius), Rocca (lohannes de), Tucij.
Angeli: Andreas, de ltro, vicarius Sermineti (not.) 29' 69. Andreas Tucii, de Ytro 235'6. Angelus Antonij Tutii, de castro Montisfortinj, scindicus per gen' consilium Montisfo*ini 162. Antonius Nicolai, de terra Ytri (not-) '123'4. Bartholomeus, de Monteleone 176. Gcchi (res heredum) 177.
.
Evangelista Cola lohannis, de Setia, \ot. 78, 223. Franciscus, de Frusinono, not. 40. Iacobus, de Campagnano 28ó. Legutij (domus), in parrocchia S. Marie de Fundis 310'
Nicolaus (not.), 61. nob. not. Andree, de Ytro 69. Perutij (domus), in Genaggano 67.
Angeli Bxx (not.) 273i o. Angelus. Angelj liudicis), de Croerta l3l-2; o. Sebastianus. Angelj (Lillj) o. Surdi (lohannes). Angeli (not.), de Sermineto 29'30, 127,157; rr. Franciscus. Angeli (olim lohannis) o. Brunis (Antonius de). Angelilli (lacobus), de Limata 170.
(d.), prothonotarius apost. 128,
Anibalus, de Anagnia 177.
Anna (de): Apuacellus, de Neapoli, miles, hospicij loharine
II
regine
M.
86.
annulus
u.
anulus.
Anselmo (de): de Ayla 172. Herrichellus, de Ayla 172, Anseramus 174. Anserane u. Valle. Ansi terra, de prov. Basilicate 25-6; (collecte universitatis et hominum) 25-6; o. Anzí. Ansi, in pertinencijs Capue 168' antegavensis u, andagavensis. Antena u. Civitatis Antine. Anthonia (d.), -onialis mon. S. Eufemie de Urbe 230' Anthonii u. Cavermio (Melcior de), Macthi (Renigius). Anselamus,
Anthonij (rer) o. Filippus. Anthonius u. Antonius.
Anticulo (dd 67. Antine o. Civitatis. Antinyano (Monacus de) 233,
Antiochia (di): Conadinus. de Antioca, Antiotia, prov- Maritime rector (magn.) 57. Antonelle (lohannutius), de catro S. Felicis I 17. Aqtonelli a. Cucchiaron! (Christofarus), Riczardinis (Nicolaus
d4.
Angelillo (de): Parillus Nicolai, de casalj Statillani 106; (uxor) u. Mactia. Vicilosus Pacillj Nicolai, de casalj Statillano 300. Angelillus (mile) o. Capua (di)' Angelis (Nicolaus de), de Tussicia, legum doctor, iudex cau-
civ. Teramj 147.
Angelo (di S.): Angelus (magn.) 82:3; avus paternus Corradutii 82' Corradutius, Corradinus (magn. domicellus), fil. pupillus
Philippi ac nepos Angeli
Gaytane 62. Philippus (magn.), pater Corradutii Angelo (Carlucius de S') 82.
El'3:
maritus Sveve
8l'2.
Angelo (Franciscus de S.) 82. Angelo (de S.) o. Sant'Angelo (dí). Angèlo (de) u. Capua (Angelillus di).
Angelo (de): Angelus Petri (dopnus), de Trasarcio 2. Iohannis (iuxta terram), 27
o. Medyolani (dux).
Annuntiate u. Marie (S.).
S. Stephani) 334.
de rcto
Iohannes
Renatus rex.
menescallus 37.
(lohannes de).
magn.
Paul
Balzo Orsini (Maria del), Enghien (Mar-
Iacobus Colucie (ser), de cmtro Bracciani 74. angaria et perangaria 70, 84,90-2, 153, 172' 254, 306 angarij 6; angarii et perangarii 4.
sarum civilium
E9 u.
in
casali Mayrani, ubi dic. la Cesa
'
Angeloctus ep. anagninus 55, 175; ep. cavensis
99;
o. Foschi'
Antonelli iudicis Iohannis u. Maczia (Andreas de)' Antonelli 'not. Nicolay (terra), de Albiniano 225'
Antonello (de): Capuanus (dompnus), de castro Albignani 262' Petrus (dompnul), archipr*b. castri Albignanj 267' .Antonj Gtande (dictus Petrj de) 183 o. Cubello (Petrus de)'
Antoniani (contrata), iuxta Puteum Antonianum 225 (tossatus q. coniungitur cum puteo) 226 Puteum Antonia' num (iuxta), in contrata Antonianj 225' Anloníano (contrcda) 224Antonicolai (nob. d. Nicolaus), di Mtranula 137' Antonii (S.): in comitatu Fundorum (preceptor omnium eccl' et hospitalium) 310 u. Fide (hater Andrea de) Medio' lmi (preaptor mon-) 162 o. Provanis (Filippus de) de Neapoli (hedificator eccl.) 310 u' Paulus lohannis de
de Sugio Pistorio (fratd de Sculcula (eccl') ll9 An(frater o' Fide 310 hospitalis) et (preceptor eccl' dreu de), uranensis dioc. (benefciatus ordinis) 310 u. Paulus lohannis de Pistorio (frater)' Antonij u. Aleguisii (relicta cd.), Brunchetta (de), Cara-
REGESTA CHARTARUM pellis (Antonius de), Cauaoti (Nardus), Christofori (Fran' circur), Cicci, Clavelli, Colc, Qosta (Robertur da), Gaudio (Thomarius de), Iacobi (Tutius), Impacciantis (Antonius)' Iohannutii, Luca (Petrus de), Maczoni (lohanne"), Mtrsico (Nicolaur de), Martinj, Neapolis (Nanna), Nelli (lo' hanner), Ncro (Franciscus de), Nicolao (Thomasius de)' Pcrrotta (Tuccius de), Petrj (Antonutiua), Pinty (lohan-
nes), Purconis (Bonasia), Tadei (lurtinus), Thomatio (lohannes de), Zacchario (Tutius)'
A
ntonij: Cola, de Vacone 74. Gregorius, not. Iacobi
de
terra
Ytri, ad
contractur iudex
Symonellus, not. Petri de terra Trayecti
Ytri 26'7'
ll2;
Simon"llus
'
l4-5,320; (de) 247; (dcma' 331 citra fumen Pircaric (prov. Terrc et Comitatur Molisij ac) 72-3, 182 citraultraquc
Laboris
13, 18; (baiuli) 12;
(magirtri
camere) 13; (vicemgerencie officium) l2-3; (vicemgerenr Iohanne II regine Sicilie) u. Caetani (lacobu: IV) ultra
in prov.) 17, 4E' 50, 52'3' 70, 256, 284, 298; (feuda in) 275-6 utrumque 14'6,
flumen Piscarie (de,
Iacobus.
331-2; (comissio offitii utriusque) 19; (prelati, o6cialo, comites, barones, feudotarij, baiuli) 16, 19; (terre, cartra et loci) I 8; (vicemgerencia) I 6, I 9 ; (vicemgerenr, vicerer) a. Barrilis (Perdicassus), Boil (Raymundur), Caetani (lacobus IV) (o6cialc tam ad iusticiam quam ad gucrram in prov. Terrelaboris et Comitatur Molieij ec utriurque)
163-4, 318,
l8l;
(nuncius per)
o. Princeps (Nunciur)'
aprutina (maior eccl.) 9E, sarius
in) o.
147
(prov') 331 ; (regius commis-
Raymo (Bernarduc
de)
(utraque prov.)
5I,
70, 79 aprutinus (ep.) 95 o' Benedictur. Apulea (de) 75 Apulie (prov.) 249 (in prov. Capitenatur) 286. Aqua pendens 27 o. Ceschu Riczutu (ubi dic. lu), Frarchella
(ubi dic. la).
207-8;o. An-
pape thesaurarius
30;
o.
fr|. Nicolai mag. Dominici, de castro Statillanj 300, iudicis Nicolaj, de caslro Latine, per regnum Sicilie auct. not. l19-20. mag. Iohannis (dompnus), archipresb. eccl. S. Marie
de Sernineto 78, ll3-4. Antoniut Nicolai u. Cristofori (Iohannes). Antonius not. Nicolaj (presb.), de Pastina 19; can fundanut 20. 44
u.
niales terre)
flumen Piscarie (prov.)
Casini.
lv,
SS.) 56, 62 u. Roma. 252 o. Francisci (eccl. S.); reu ccrbinaria 220
Apootolos (apud
Aprucium, Aprutij (prov.)
Rocceromane 106-7. Antonius (dompnus Donatus), de Valleregia 289.
Antonius Antonius reg. Antonius
214' 249, 251,
263-4, 282, 305, 307, t2l, 125. Apollinari (de S.) 62-3 Pollinaro (de S') 247.
appodia (tingnium) 194. apretium o. catartum.
Antonius dompni Guillielmi, de casalj Statillani, pertinentiarum
V
AnzĂŹ 25 i o. And (tena). apodissa, apodixa 15, 64, lO4, 129-30, 117,
loci fluminis 175-6; o. Cavatc (or). et nullitatum Urbis (iudex) 325,327 o. Crirpis (d. Christoforus dc); (not') 326 tr. Sanctur (lohanner).
tonij (Symonellus).
Aatonius, ep. senensis, Martini
Anychino (Raymundus de) 155.
appellationum
Antonius 225. Antonius (de) u. Costa (Robertus de). Antonius (ser), cancellerius archiep. capuanj 331. Antonius cd. Luce, de Montefortino, imp. auct. not. et can-
16l,
vel pernatur I 7E. Anuntiationis Maric Virginir de mcnrc martij (fctum) 104.
apparatura
Antonij (not.), de Pontremulo 273 o. Martucius iudicis Nicolaj. Antonif (not.), de Rocca Guillielni 100-1,273'4 o' Nicolaus.
cellarius Nicolai de Comite
17,
anulum (alienatio per) 52
Porte Salamandre (in contrata), Villantie (in conlrata).
Antonij lohannis o. Frede (Felix). Antonij lohannis (iudicis) o. Cole (Angelus). Antonii (iudicis) 26-7 o. Anronij (lohannes). Antonij (iudicis), de villa Arbustuli 65 u. Iohannes' Antonij (mag.), de Fundis 105'6, 266 o. Iacobellus. Antonii (mag.), de castro Pizuti 73 o. Guillielmus. Antonij Masij o. Carapellis (Pax de). Antonii (Nicolai) u. Ferrarerii' Antonij Nicolai u. Panemundi. Antonij (Nicolay) o. Sancto Lazaro (de). Antonij (not.) o. Albi (Simeon). Antonij, Andoniio (not.), de Montono 52-3 u. Iacobus.
Antonius de Bru. (d.) 314-6. Antonius de ... Caserte 90. Antonius d. Macihei, de Trayecto 331. Antonius d. Simonis, Simonelli de Trayecto
99, 287,294,112 recrcto (rub)
; (invertitun, traditio per) 139, 142, 149-51,166, l8l, 183, 192, 194, 200, 2lS, 235, 284, 334 aureum (invcrtitura per) 29E; secretum (invertitura per) 37, 49, 5Q anulur baccatur 261
apotheca
not. Petri 44. Antonii Andree o. Cassecte (Bartolomeus). Antonij Butij o. Thomei (Sanctus). Antonij (Cole) o. Silvetri (lacobus).
Antonii (not.), de Roccaromana 203 o. Antonii Petri u. Cubello (de). Antonij Tutij u. Angeli (Angelus).
anulo pircetorir(rub)
Apollinarij, Appollinary (palatium cccl. S.) de Urbc, de regione Pontis 270, 272; (camera paramenti reridcntie lohrnnir ep. prencrtini) 270. apostolica o. sedes, camera; rcripta 4l aportolice (eonttitutiones) 62 o. pictavcnsir concilij (litere)"27| aPotto' licum u. palatium apoatolicur commilrariw lO5,244 o. Estouteville (Guillielmur d'), Foschi (Angelottur).
123-4,155.6. Iacobus, de Teramo, regia et apost. auct. not' 98' Iohannes, de Turrj I 78. Iohannes, iudicis Antonii, annalis iudex castri Loysius, de Sulmone ll3. Nicolaus, de.,,, dominus castri Machie 257. Nutius, de regione Columpne 238,
345
3l u. Venafri (civ')' Aquaviva (de) u. Acquaviva. aque (iura)
(in castris apud Albaresium) 310. Aqueputride (caetrum) 30; terracinensis dioc. 67, 7t,95, ll7 | in regione Maritime 331 ; (a* reu tunis) 333; (curtor)
Aquevive
u. Laurentius de Pisir; (census) 30, 67, 104, ll7,l73; (flumicellus) 58; (fortellicium) 2, 156-7 ; (parur) 306-7; (pircaria) 174; (tcrrit.) 122, l75t (vicariatue) 30, 67 i (vic. gen. pro rom. cccl.) o. Caetani (lacobur IV). Aquila (de) 37,87-8, 282, 269-90 Aquile (civ.) l4-5, 282; (rector et gubemator civ. et comitatur) u. Caetani (lacobur IV); (baiuli, iudicer ac univerritates) 15.
Aquila (dcll'): Riccardur, comer Fundorum 314,
DOCUMENTI DELL'ARCHIV O CAETANI
346
Aquilano (nob. d. Berlengerius de), de Teramo, ducalis capitaneus
civ, Adrie eiusque districtus 47.
aquilegensis, aquileyensis (archidiac.)
nus de
S.)
132 o, Vito (Anthoni-
(card;l 223-5, 231, 237-8, 255, 333 o.
Mezzareta (Ludovicus di), aquiliana stipulatio 164.
A^quino
3 19.
arenga 74.
Arenule (de regione), de Urbe 176,238; (palacium in regione) 271 ; (taberna della Cerasa in) 271.
(d'):
Antonius Iohannis (d.) 268; miles 289-90. Berardus Gaspar, miles, Laureti et Sadrianj comes ac Pischarie marchio I 52 ; (coniux) o. Caetani (Beatrix). Franciscus, Laureti et Sadriani coms, magnuslue regni Sicilie senescahcus (t) 197; miles, ac regni Scicilie comitis (t) camerarius 26E; (domus comitis, q. fuerunt lohannis de Amato, site Capue) 26E; regni Sicilie magnus camerarius 269-90t, (fi!.) u. Gaspar; (procurator) u. Ni. colaus iudicis lacobi (nob.). Gaspar, Piscaúe marchio, fiI. Francisci 289. Petrus 143; (dornus in plathea S. Georgij Maioris de civ. Neapolis, regionis plathee
Petrus, de Cayeta 265. Arenaria (Sinion de), pater Dominici Arenarie (castrum) u. Arnarie.
Cinbri) 143.
Aquino (de) 26E. araciarum regalium (inventarium massariarum marescallarum et)
t65. Araczolutus u. Arrozolutus. Araganum o. Aragonum (rex), Aragoua (d') o. Alfonsus I, Federicus, Ferdinandus l: Catherina, coniux Cesaris, comitissa Caserte, S. Agathes 172. Cesar (don), coniux Catherine, comes Caserte, S. Agathes 172; (gen. auditor) u. Abenabulus (Franciscus). Aragona (de) 331 u. Spethia (de). Aragonia (de) 217, 233, 263, 276,309t o. Aragona (d'). Ararmus (d. Blanes), de Maytina 172. Arbericus (C.) 315. arbitralis sententia 313 arbitramentum 128, 241-2; (laudum sive) 240. arbitrium boni viri (appellatio ad) 106, 262. Arbusto (ubi dic. a lo) 65 o. Mayrani (in tenit. ville); (via puplica) 65.
Areczio, Aretio, Arezio (d. Nicolaus de), de ltro, artium et medicine doctor 155-6, lE7, 190-1, 221-2, 250.
Argencio (de): Antonellus 87, Iacobus 67-8. Arimino (nob. Guidus de), habitator Geneggani 87. Armane (castrum dirutrim et exhabitatum), de prov. Terrelaborig
et Comitatus Molisij 31. armaturis, municionibus et guarnimentis (fortellicia civ. Gaiete cum) 3E-9.
Armi
n
io (de)
:
Franciscus, de Neapoli 172. Iohannes, de Neapoli, per regnum Sicilie regia et apost. auct. - not. 172. armorum (gentes) 33.
Atnaru 316; o. Arnarie (castrum). Arnaria 66, 78, 306 Arnarie (castrum), in prov. Campanee I 18, 3l I ; (fortellitium et vassalli) 3l I ; in prov. Campanie, dioc. verulane (quarta pars castri et territ.) 318, 323 Arenarie (cutrum) 193 ; (territ. castri) 319 ; (contrata g. dic. rocha) 319. arnariis (cum) 28.
lu Piano delle
Cese)
319; (castrum et
Arnatez de Aàon (García), ep. de Lerda 169. Arnoldus 302. Arnulphorum ú. Terrarum.
19; o. Symeonis (lohannes).
aromatarius
Aronzoluti o. Arrozolutus. Arpagium (in castris prope) 192
;
u. Arpaja.
Aryaja (neglí accampamentì presso) 192. Arpino (de) 266.
Arbustulj (de villa), pertinentiarum castrj Sare 65. Archamone, Archamonus(magn. d. Anellus), de Napoli, com-
Arguata (ser Elogius de), ducalis gen. locumtenens [Andree Mathei de Arquavival 51.
missarius in causa Balneolj 85, 91, 170. Archangeli (eccl. S.), in regione Pontie 322. Archangelj (castrum S.), de prov. Terre LaSoris 36 (camle seu pheudum S.), in pertinentijs Averse 149-50, IEE; (fortellitium) 149-50, l8E ; (officium capitanie) I 50 Archangelo (S.), in pertinencijs Capue 168; u. Sant'Ar-
arreadator
cangelo.
Arche (dispotus), cotriugatus cun filia maiore natu marchionis Geracij 167. Archie (comes) 58, Archionibus (de), Artioni: Cecchus Odonis, de regione Montium 103. Loysius, can, S. Iohannis lateranensis eccl, 134, Mignus (nob.), de regione Montium 103. Petrutius (nob.), de regione Moutium t03.
Ar
ch ip r es
bite
r
j,
Archispresbiter
:
Antonius, de terra Trayecti I14. lohannes Antonius, de Frusinono, habitator castri Supinj 3 l 9. archivum o. Alfonsus I, curia (magna), Summarie (emera). Archora, Arcora o. Pummilianj (castrum). Arcis (tenim. castrj) 286. arelatensis (archiep.) 67 u. Allenand (Ludovicus d').
Arella (de),
Arellis (de):
Iohannes, de Gageta, iudex
47; de Gayeto, iurisperitus 57.
arestorum
245; arrendatores 303. (nag.) 164.
anobaria ló3. A r r o z o I u t u s , A"raczolutus, Aroczolutús, Arroczolutj, Aronzoluti :
Antonius, de Gayeta 252. Iacobus, de civ. Gaiete, per regnum Sicilie regia auct. not.
tgl,
t97,252.
fil not.
Iacobus,
Iacobi, de Gaieta, iudex ad contractus per l9l, 1971 per
prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij regnum Sicilie regia auct.
not.3l2;
Iacobellus, de Gayeta,
rct. 312, 317,323. Anena 162, 316; u. Montisfortinj (castrum). artibus mag. (in) 305; o. Veteris (lohannes). Artioni u. Archionibus (de). artium u. medicine (doctor).
Artus (d): Carolus
5, ó, l0; Kdrolus,
2O-3 1
nepos Baldasaris de
$oaa io reguo Sicilie)
2
I;
la
Racth
comes S. Agathes I 49 ;
(casale seu feuduro) u. Archangeli (S.). (castrum).
au 74; o. Vaconi
Aspra (d'), Aspera (Nicolaus de), ep. terracenensis I I 3, 137 -40 (numptius iuratus) u. Nelli (lohannes Antonii); (curia, par-
vum sigillum) l3E, 140; (palatium residentie Setie) 138;
REGESTA CHARTARUM
347
(not,) u. Saladinis (Laurentius de); (vicarius) u. Guale (Honufrius Petri). Asserulo o. Pesculo (de).
Avjanum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio uhta 275.6. Avius, Aviser theutonicus, civis fogitanus (mag.) 267.
Asso (Andreas de) 27
Ayla (de) 172. Aylani (terra), de prov. Terrelaboris 24-5; (fortellicium,
; dictus Andreas Sicilianus, civis et habitator civ. Fundorum 27; de Cicilia 129; vicecomes S. Severini 233; Andreas Sicilianus 109; eecilianus 248.
Astalli:
Iohannes (not.)
217, 254; Paheij, civis romanus
nota-
'úusque 27A-2.
Astis (Michelis de) 257. Astolfinus l, 2. Astura (Rosa de), habitatrix castri S. Felicis 6E. Asture (cavata) 230; (theomoletum) 230.
Atellis (de) 232. Athenarum et Neopatrie (dux) lE, 124, 155, 157, 166, 169-70, 179, tB3, 187, tgl-2,196, t98,201,203-4, 208-9, 212, 2t8,221, 22E, 232, 234-5,244,247, 249, 251-4, 256,258-9, 263-4, 268, 272-5, 277-8, 2E5 -6, 288 -90, 292, 299, 300, 309, 3 I 2, 323, 32E-30; o. Alfonsus I. ltrí .,. Adrie (civ). Aubij (ep) 128; o. Gabriel. Aucellus (Paris), de Aversa 292,3. aucupia
l2ll o. Rubeis (Robertus de).
Babo (de)
Babuco (de)
39,97.
o. circellorum (par).
baccatorum
gacchi: Ceccarella lohannis
ceno
l9E;
(d.), rronialis mon. S. Luce de Guar. o. Maria (d.); substituta priorisse
(germana)
(d.) 237.
o, accipiter.
Franciscus lohannis, de castro Guarcenj l9E. Iohannes 198, 237.
auditor, auditoratu soficium ú. camera apostolica. Aug. 315. Augustini (S.) (ordinis) 4l , 75 o. Bardesholm (mon.), Barulo (frater lohannes de) de Rata (prior. conventus S.) 334
Maria lohannis, monialis mon, S. Luce de Guarceno, subrogata abatissa mon. S. Petri de Alatro et S. Luce de Guarceno 198.; de cmtro Guarceni, mon. S. Luce de
:
u. Coccus (frater
vas.
salli) 24 Aylano (eccl. S. Marie de Cingulis de\ 334. Aymoni o. Teste (Pehus). Aymoni (dompnus Dominicus Sancti lacobi), de Ynsula Filio. rum Petri 37.E. Ayosse (nurus Gabrielis) 332; o, Maio (de). Ayrola (de) 174 Ayrole (in territ. castri) 36, 92; pertinentiarumCapue(pheudum ville) 166-7; (fortellicia, iardena) 166; (redentes et censuarii pheudi) 167; (possessor) o. G,rith (Michel). Ayrole (de tena), Vallis Gaudine 169-70,
Guarceno priorissa
lohannes).
(d)
237.
Augustinj, de Agustini (Masius), de Barolo 99. Auliva (de la) 203; o. Lenza (ubi dic. a la). Aurelia (d. Antonellus), legum doctor, de Neapolj 293. aureus 18, 66-7, 100, 123.
Baccilerius (dictus), de castro S. Felicis 40, 95 ; o. Cole (Petrus). Bachinone o. Barchinoni (comes).
auri o. libra. Auricula (Paulus), de Venafro, p€r regnum Sicilie ad con-
218, 234, 276, 284, 298, 331; baptinderia l23i battenderia 192 bactinderium 36; bactinderium demanialia (valcatorium seu) 3l o. Venafri (civ.). Bactinderijs (nob. Iohannucius de), de Atellis, procurator Hono. rati II, comitis Fuadorum 232-3. Baest (mag. Iordanus de), procurator lacobi IV de Gaitanis
tractus
Baci, Vaci (lohannis), de Sermineto 157, 293; u. Colelli. bactinderia 6, 50, 52-3, 85, 149, l5l, 153, 172, 179,200,
iuder 2-5. t o. Marie (eccl. S.).
Auriculis (de) 244 Aurilia u. Origlia.
, 301 -2 i o, Valle (Simon de). Autrude Fo ... (res), in regione Burghecti, intus castrun S. Felicis 95. Avellini (catrum), de prov. Priacipatus ultra 232; (comes) auserensis, ausarensis (ep.') 295-7
10, 24, 37, 45, 232 o. Caacciolo
109-l I t. Baffus (Antonius), de regione Campirelli 128.
Bagiis, Bais
(lohannes, Troia-
nus); (ep.) 233 o. Fuccius (d.). Aoellíno 232. Aoerca ll2. Aversa 35, 38, 44, 46-7, 52, 58-9, 62, 65, 70, El, ll2, 204,292; (de) 44, 63,91, tl3, 115-6, 187, 190-1, 205, 207-8, 2t4, 2t6, 232-3, 254, 292-3 Averse (castrum, civ.) 37 , 45.6, 51, 54, 58.9, 62-3, 71, 180, 197, 204-5, 272; àe prov. Abrutij citra I 12; (fortillitium) I l2-3 ; (pertinentiarum) 149-50, 188, 257, 292 o. Archangelj (feudum S.), Iullanj (villa); (terra, tenit.) I13, 189; (cammerarius) u. Cole lohannis (lo-
Vitus Petri de Philippo 2E. Baglíoni (lohannes Andreas), perusinus ep. 302. Bagnolí 5; u. Balneoli (castrum). Bagnyulo, in pertinencijs Capue 168. Bai (l) u. Zambarellj. baiulacio, baiulatio 3, 4, 6, 36, 85, 149, l5l,lE4, 187-9, 200, 21 8, 234, 266, 27 5, 33 "; baiulacionis (curia) I 1 9, u. Saxe (castri); (liber) 258; (proventus fundici et cabelle) 64; (iura) ó4. baiulus 12, 15.6, 19, 58, 63-4; u. Aprucij, Aquile, Semminarie (terra). 1
Bal.315-6.
hannes).
Aversa (preib. Antonius de), rector eccl. S. Bartholomei de Insula Lycaonia 214, 236, 251, 254, 264. aversana (episcopalis menn) 205, 292 aversanum (epircopale palacium) 205, 292 aversatrus (ep.) 205, 292 o. Carafa della Spina (lacobu). Avenana (d. Antonella de), de Neapoli, habitatrir civ. Caserte, domina feudi q. dic. Feudum Alefride lE5-6. Avezano (de) ll2-3.
(de):
Cobellus Maioris (dompnus) 28.
balcatoria, barcatoria
36, 258i ,.
Speoetarum, valcatorium.
Balczo, Baltzo (de lo) o. Balzo (del). Balena (nob. Iacobus), de Terraceaa 102, 105.
Balillus, '
Ballelli:
Nicolay (ro), i" coatrata Porte Salamandre 220. Petrus, de Basqano 225.
Balli o. Haniballir (Aadras de). ia loco ubi dic,), ia pertineurijs Sugij 310,
Bdnea (teuim.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
348
prov. Principatus ultra 6'9 Balneoli (causa) ep. S. Agathes 85' 91, 170; (com' Petrucio cum d. missarius) u. Archamone (Anellus), Bentivoglis (l' B' de)'
Balneolum, de
Balaamo (de): Benedictus (not.), de terra Pedismontis Petrus (not.) 183'
Balzo-Orsini (dcl): Caterina, Ecaterina, Claramontis domina, 61. regine Marie de Emghineo E0-1, 97-8. Gabriel, fiI. regine Marie de Emghineo 80'l' 9E' Iohannes Antonius, Tarenti princeps, coÍresque Soleti, 6l'
45' 80-1, 98; regni
Sicilie
magnus comestabulus 209.
Maria, ducissa Adrie, 61. regine Marie de Emghenio, uxor Antonij de Aquaviva 79' 60, 98; Maria de Angenio 97'
balzon 123. iuris 53, 86, 116, 147, 177,255' 258,310,
banchus, bancus 326-7; iustirie
6, 149, l5l,l5?, 172, 179, 189' 200' 266. 275, 331 ; in civilibus 36, 85; causarum civilium 192; in civilibus et criminalibus 218; et cognicio cau'185'6; civ' Caserte
(uxor) o. Frescarosa'
... (Partus) 301. Bandre (territ.) 36; Bandri (de) u. Roche de Vandri' bandum227; banna 13, lB; bannorum iura 13, 18, 2l'
Bandonus
baptinderia u. bactinderia.
Baptista,
Baptiste:
Iohannes, collateralis curie Capitolij (à-) 241. Iohannès, de Urbe, de regione Arenule 176'
Bat. 315-7. Baraballus (Franciscus), de Gaieta 312, 317
'
Baractj o. Cole (Antonius). Baranelli (archipresb.), dioc. Boyani 129'30 o'Tinarij (d' Antonius lohannis); (castrum), de comitatu Molisij 188' Barbacavallyus (Philippus), de Ferrara, habitator Sermineti I 76' Barbato (lulius de S.), de S. Severino 233' Barbe (lacobus Guillelmi), de S' Felice, dictus Nictus, magistrimaxarius ac erarius curie castri [S. Felicis] 130; (in
u6cio successor) u. Fantagutius. Barberius (mag. Iacobus), de Sermineto I 57; (furnum), in pede ptatee publice et in regione Burgi Sermineti 124' Barbetarte (in colle) 226 o. Herasmj de Bassiano (S')'
barcatoria o. balcatoria. Barchinoni (comes) 124, 155, 157' 166' 169'70,179,1E3,
'196,
198, 201,203'4, zAE, 212, 218' 221, 228,232, 234-5,244,247' 249' 251'4, 256, 187, l9l-2,
258-9,263-4, 268, 272-5,277 -8, 285'6, 28E'90,292' 3Og, 312, 323, 328'30; Barchinione (rex Valenscie ad
299, 300t, Bachinone (comes) l8l o' Provineie; Bachinonie comes (Provincie et Forcalquerij ac Pedimontis)
209 o. Alfonsus I. Bardarii (domnus Guillielmus Fanelli), civis Monopolis 79, 6l' o' Brant Barderholm (can. mon.), ordinis S. Augustini
4l
(Marquardus).
Bafi 97.
Bernaba 8E.
Rogeriu,s de Campomellis 94.
Iacobus, pater Margarite 208-l l. Ioannina, tutrix ac mater Marczi Antonij Clavellj 267' Margarita,6l. Iacobi, uxor Caroli Pandoni 208-ll'
sarum civilium 50. Bandecta (Salvator), de Aversa, habitator
87; de
Baro (Gulielmus de), de Rocca Guillielmj 100'1. Baroli, Barolo (de) u. Barj (de).
Baronis:
183' 266'
Balzo (del):
regine Marie de Emghineo
baricellus 302. Barnaba (Nicolaus), de Capua
Bari (de) 87; Baro (de) 88; (du:) 155 o' Caldora (laco' bus) Barj (prov. Terrc) 80, 97'8 Baroli 97; (civ') E0; (terra) 98, l6E Barolo (de) 97'91 Baruli 287'
Rogerius, de Fundis 55. baronum (sub. fide et legalitate magniatis et) 185. Baronus (Angelillus), de Neapoli, habitator Averse, per regnum
Sicilie ad contractue iudex 205. Barri et Lothoringie (ducissa Andegavie) 149-50, 16'{ u. Ysabel; (dux) 153 u. Renatus. Barrilis (magn. Perdicassus), de Neapoli, miles, comes Montisodorisii, vicemgerens provinciarum Aprucij ultra citraque flumen Piscarie 12, 15.6. Bartholomei u. Cambijs (Antonius de), Cisternis (Butius de), Grardelli (Colella), Lacu (Nicolaus de), Ritii (Franciscus), Sabini (Antonius), Zanbarellj (lacobellus). B ar th o I o mei, Bartholomey
:'
Benedictus, de civitate Theatina, familiaris Iohanne
II
re'
gine Sicilie 17. Maria, relicta lohannis Burgensis, de castro S. Felicis 95; (casalis, casarile intus castrum S. Felicis, in regione Bur' ghecti) 95. Nicolaus, sindicus Macchie 290. Bartholomeo (nob. not. Nicolaus de Sancto), procurator Honorati II Gayetani 331.2. Bartholomeus archiep. spalatrensis o. Zambarella (de). Bartholomey (S.): de Insula Licaonia (eccl.) 214'6' 254; (census domorun eccl.) 2l 4, 236, 25 l' 264, 282, 305, 325t (palaza de) 333; (parrocchiani) 214'7i (p'tocura'
tor eccl.) o. Mazabufalo (Laurentius), Nutij (lohanner); (platea) 216, 264, 3A5, 3251 (rectot eccl') o' Aversa (Franfuresb. Antonius de), Bartholomeus (hatd, Molina ciscus de), Porcellis (Antonius de); (viaquaiturinplatearn) 215-6 de Trisulto de Campanea, ordinis Car' tusie (domus)
54, 3lO.
Bartholomey u. Bartholomei. Bartholomucii (Nicolaus Andree), Sicilie regia auct. not. 70. Baruli, Barulo (de) u. Bari.
de Theramo, Per
regnum
Barulo de Apulea (frater lohannes de), ordinis S. Augustini, rector eccl. S. Marie castri Confinei 75. basatura BB u. dodarium, quarta; basaturà et honor primi osculi 88; basature (pro honore primi osculi et) 82 o' donatio q. dic. ante
nuptias;
basaticum seu basatura 94
i
Basciani (Nardus Petri), de Cora 323. Bascíano 47; u. Bassianj (baronia). Basilicate (de prov.) 25 o. Ansi (terra), Brunducii de Mon' tanea (terra); (officiales regis Aragonum et lohanne II in
grov,) 26. bailiensis synodus (gen.) 182; (commissarius constitutus a) o' Provanis (Filippus de)Basilij (ordinis S.) 104 o. Marie de GriptaFenata (mon' S')' Bassanum, feudum Andree Mathei de Aquaviva,
in Aprucio
ùk'a 275-6. bassianenses 224, 226'7. Bassìano 219-20,225. 48' 50-
Bassiani @aronia)
2, ll3' 225,265, 288, 291,293'4, 306-7; tenacinensis dioc., iu prov. Maritime 66, ll5, 122, 219' (apotecha aeu cerbinaria) 220; (castaneta ultra pontem Prete Amati) 156; (communitat) 227'Ei
Bcsiani (castsum)
REGESTA CHARTARUM ct of6ciales) 225, 240-l ; (contrata) 219-20 Salamandra, Villantie; (aÀa) 227; (divisio) 241 ; (dominus) u. Caetani (Honoratus III, Iacobus IV); (domus Honorati III Gaytanj) 219; (fines, termini) 66, 224-5 ; (homines) 223-4, 226-7 , 242-3 i (platea) 225 i (populus et universitas) 225-7; (potta vocata Porta Salamandra) 219; (scindicus) u. Iohannes (not.); (tena) 2ó6; (territ.) 122, 224-7; (vassalli) 261-2; (vicarius) u. Bartholomeus de Sansis; Bassiano (de) 29,93, l0l, 157, 156, t59-64, 2t9-20,225, 241, 262, 292-3, 321, 325; (li honini de) 156; (li fructi, proventi, rendite de) 157; (possessio S. Herasmj de) 226 Bassianum (monticulus veniens versus) 226.
(concstabiler
u. Porta
Bassiano (Bassianus, Vassianus
de), ptocurator Honorati III
Gaitani 321. Bastardus
Antonius Nicolay, de villa Mayrani, frater lohannir 2E5. Iohannes Nicotay, de villa Mayranj, frater Antonii 2E5. Nicolaus, de casalj Mayranj ll9.20i (terra in pertinentijr casalis Mayranj, ubi dic. a la Cupa) 107. Benedictus ep. aprutinus beneficia capellaniarum
patronatus
Baucio, Bautig, Bautzio, Bautzo (de,
de lo) o. Balzo
(del).
o. Guidaloctis (de).
0,
45, I 5O-1, 201,
45 u. Andree (casale S.);
Bayrani (de castro) o. Vayrano (de). Bella (della) 29 o. Macthi (Iohannes). Bellanti (terra) 48, 50; Billanti (peeunia pro redemptione cassaris castri) 51, 53; (tenit. castri) 298. Belli o. Abbatis, Georgij (Antonius), Grandis (Antonius), Lucia (Guillielminus de), Mansi (Urbanus), Raynaldi (Antonius),
Terij (Terius).
Bell j: Antonella, de Alatro, abatissa mon. S, Petri de Alatro ac mon. S. Luce de Guarceno 198. Antonius Nicolaj, de castro Trebarum, imp. auct. not.
t06.
Alatro 40.
Cola lohannis, olÉcialis et conestabilis castri Bassianj 241. Bellj (not.), de Pipernis 266 o. Petrus. Bellj Hominis (Iohannes Amici), de regione Parione 240. Bellishominibus (Anthonius de), eccl. S. Marie Maioris de
Urbe can. 222.
in
causa Balneoli
Bene (lex) o. Czenone (a). Bene (terra Iohannis de lo), in pertinentijs ville Capitirisij, ubi
l3l.
Benedettî (lohannes), ravennatensis archiep. 302. Benedicta (d.), monialis mon. S. Eufemie de Urbe 230. Benedicti Montisoliveti (ordinis S.) 270 u. Marienove de Urbe (conventus S.); (oblate oÀini) 270-2 u. Pontianis (do-
mine de soc. Francisce de) I (recomendate ordinj S.) 321.
Benedicti: lohaanes (not.), de eastro Turris 39, 319; de Turri Campanee, dyoc. alatrine, imp. auc. not, I 78. Leonerdus lohannis Nicolai, de castro Magentie,
not. 244, 266; leonardus de Maientia 244, Pctruc lohannis, not. de castro Turris 39.
Fossc
26!;
presb. card. tarentino nun-
(camera paramenti residentie)
27Oi (À domo residentie card.)272 o. Appollinarij (pa-
S.); pape penitentiarius comendatariusque mon. Fosse Nove ac mon. Marmassolj 291 ; (vicarius gen.) u. Andreas Iacobi (frater).
Berardi: Antonius, de Aversa (dopndus) I 13. Iachecta, Iachettus, de S. Flaviano 52-3. Iohannes Cicchi, de Sermineto 69. Lellus Angeluctij, de Teramo 147. Nardus, de Bassiano, comestabilis dicti castri 225. Nicolaus, de castro Pizuti 72. Berardonis (lohannis) o. Velardini (Perrinus). Berardus not. Landulfi 27; (res heredum, in civ. Fundorum,
in parochia S. Gervasij) 27. Berardus
o. Mey (Brandus). 327 u. Craparij (Antonius Cole),-
Bergangniatus (dictus)
Berita, relicta lohannis de Roberto de Dragono
285;
(gcoer)
Bernardus;
de
castro Dragoni, per regnum Scicilie
regin. auct. not. 300-1. Philippus (not.), de castro Dragoni 152;de Tragono 153; per regnum Sicilie regin. auct. not, 194.5,Z99;Cubellj, de castro Dragoni, per regnum Sicilie regin. auct. not.
195-6, 299.
belluti diversorum colorum 259.
dic, ad S. Luciam
170.
latium
Iohannes Cubelli,
Nicolaus, not. Iohaanis de Monopoli, reginali auct, per regnum Sicilie ad contractu iudex 79, 81.
85,91,
277, 2E8;
Bernardj,
civ. Monopolis, per regnum Sicilie reginali auct. not. 79, 81.
ian
Nove prope Pipernum 57. Berarda, uxor Ildebrandini de Comite 102. Berardi o. Salvj (Iacobellus). Berardí lohannes, card. tarentinus, ep. penestúnur, mon. Mar.
Bellioculi (Gcchus), de Terracena, imp. auct. not. 56.
Franciscus, not. Nicolaj, de
; et
de), de Florencia, abbas mon.
bellicensis (ep. feltrensis
et) 56 u. Scarampi (Henricus).
27 6
de Crema, legum doctor ac Iohannis patriarce alexandrinj commissarius I 74, 176. Bentivoglis, Bentinglis (magn. Iohannes Baptista de), commis-
u. Maczonus (lohannes). Bernaba u. Barnaba (de).
Bellopede (de):
8,
beneficia ecclesia-
u. Vallis.
cupatus 270-2,
(lohannes de).
21
Bensonus, Benzonus (Galeatius, Galeacz),
masóli commendatarius
Baxus (abbas Nardus), de Boyano 25E-9.
(cler) 223; u. Rogua
I
stica 125, 135, 222, 334. Beneventane
sarius
battenderia u. bactinderia.
Cecus, de
Benedicto (de):
Benuellis (frater Iulianus
u. Caro (Henricus de).
Bastia (Angelus de), civis fogitanus 287, bastida, basrita 38, 42-3, 187-8 o. Garilliani.
bayocensis
,49
imj
auct.
Bernella (loachinus), cammerarius castrj Spinetj 25E. Bernj (lacobus), de Capua l3l; (terra in pertinentijs villc Capitirisij, ubi dic. ad S. Luciam) l3l. Bergizijs (Guinifortus de), de Pergamo, utriusque iuris doctor I 46. Betonto o, Bitonto (de). bigamia 182. Bibieaa (lohannes de) I 54.
Biltanti u. Bellanti (terra). Bisauris u. Visauris (de). Bisconte (Antonellus. de), de Caserta lE5-6. Bisemptum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio
ulva 275-6. 279; (Molendina S. Cyprianj iu:tr aqu'm fluninir) 279; Flumine Biscrchye (ubi dic. in), in pertinencijs S. Agathe 279.
Biserchye (flumen)
DOCUMÉNTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
350
63; (pecunia collectarum et fiscalium funcio(universitas et homines) 64; (proventus fundici cabelle baiulacionis) 64.
Bisignanj (terra)
num)
et
63;
Bitonto, Betonto (de) 196, 250 Botondi (marchio) Acquaviva (Andreas Mactheus). Bivacqua de Lucio de Camerota 85. Blaies (d.) ló9.
46
u.
Blancus:
Dragoni.
Blaxii: Blasius Masius, ex novem oftcialibus Terracene 56. Iohannes (presb,), de Sermineto i40.
Blasio (dompnus Symeon
(not.) l3l
Blondus
de)
munis Terracene 139-40. Bonromeus (Antonius), de Roma 261, Bonzi (lohannes Donati), de Florentia, procurator Antonii de
rati Gayetani 62; (lacobus Antonius) 155; (not.) lE6; peÌ regnum Sicilie regin, auct. not, 27E,280-1.
u, Rocce Gurge. Boscaynus (lacobus), de Fundis lE4. Botondi o. Bitonto (de).
Borghe
Bourdonis 214. Bove (not. Bartholomeus), magne curie Vicarie actorum mag. 234. Bovis (Petrus) .129. Boyanj (civ.) 23ó; (archipresb.) 259-9, (civis) 252, (territ.)
2.57; (dioc.) 129-30
261,287.
Bocchamochie (Petrus lacobi), habitator castri Marenj 89. Boctari, Boctaro (Petrus), merator de Gaieta 252; (t*, in Molis Gaiete) 264. Bofia (d. M.) 144, 146. Boil, Boill (Raymundus), utriusque Aprutij vicerex 331-2; (procurator) u. Spethia (nagn. Dyecus de). Boleken (lohanne), proconsul, opidanus opidi Kil, bremensis dioc. 41. bolengenus u. bologninorum. BolLen (Nicolaus) consul, opidanus opidi Kil, bremensis dioc. 4 I . Bolla (lacobus), de Costalano, phisicus (mag.) I 74.
Bologníni (Antonius), fulginatensis ep. 302. bolofininorum (ducatus a dcomputum
306;
LXVIID 215,217 ;bo-
bolongenorum quinquaginta (ducatus monete romane ad rationem) 29; bolengenus 78.
bombacina rr. carta. Bonannus 34-5.
Cicchi (fi!. et heres), de Gayeta 55 I o. Petictus (lohannes). Iohannis (heredes cd.), de castro Sermineti 96. lulianus Savj, de Urbe, de regione Ripe 29. Savus Cicchi, de Terracena 227. bonifatianum (indultum seu) 97. Bonifatius VIII pp, 39; (bulla seu privilegium concessum nob.
E7; (bulla apost.) 176.
Bonihominis: lohannes, de Gurceno 237.
Petrus, de Cmtellutio, apost. auct. nst. 37. Bonitis (Bartholomeus de), de Urbeveteri, decretorum doctor, mag. mansionis S. Iacobi de Altopassu, pape cubicularius et
curie causarum camere apost. gen. auditor 245-6 2621 (not.) u. Castello (lohannes de). Bononia (Antonius de), poeta laureatus legumque doctor ac regnj Sicilie logothete Iocumtenens
l8l,
199.
Wachij secularis (auxilium)
a
Bracciani (de castro) 74. brachium (dimidium) 226; medium de canna 175. Bragadino (ser Franzescho), de Vinexa 99; Bragadinus (ser Frauciscus), de Viaetiis 99.
Brancaccio: Anthonellus 154-5. Iohanellus, dictus Guallarella 35; (domus heredum in plathea Nidi civ. Neapolis) 35. Paulus, de Neapoli I5E, Branchis (Stephanus de), de Eugubio, legum doctor pre s. r. e.
et Martino pp. V in prov. Campanie commissarius gen, 39, 40; (not. necnon cancellarius) u. Brunis (Antonius de). Brancie (nob. Franciscischellus, Franciscellus), de Neapoli, miles 90-1. Brant (Marquardus), can. mon. Bardesholm, ordinis S. Augustini, presb. bremensis dioc. 4l; (procurator) o. Enge-
lhardi (lohannes). Breda (mag. Wilelmus, Wilhelmus, Willielmus de), in curia romana et communitatis terracenensis procurator 107, I
Bondijs (Cristoforus de), de Urbe, capitaneus terre Serminetj 241. Bonefilie (Christoforur), de Campobasso 82. Boni, Boni (delli); Andreas, de Setia 84.
Boyano (de) 25E-9.
l4l, 245-6i
302,304.
.
Boardo de Ceccano)
Borandus, Borrandus (lacobus), .de Neapoli, procurator Hono-
bracchium seculare
I 70.
Boccanappus (dompnus lohannes) 198. Boccandus 278 leggl Borrandus.
llegnini
in studio) 2E o. Frangipani (abbas lohan. nes); bononiensis (ca*) 277 u. Garsiis (Ludovicus de). Bonora (nob. Stephanus), de Terracena 102; scindicus com-
Rido de Padua 308.
Ludovicus, de Urbe, imp. auct. not. 29i Blanci, romanus civis, imp. auct, not. 126, l2E. Iohannes (nob.), de Conversano, ducis Hadrie gen. erarius et Pfocurator 48. Blanes Ararmus de Maytina (d,l 172, Blasia (d.), monialis mon. S. Petri de Alatro 198. Blasij, (S.): (eccl.), de castro Montisrodoni 220; (dyac. ecct.) 243 o. Maczocchi (lohannes Nicolai); (in vico 27) o.
Blasius
Bonommo (de) 39. bononiensi (rnorans
t0-t.
Bredis (mag. Panthaleo de), cler. camere apoEt., decretorum doctor 41. bremensis dioc. 4l u. Kil (opidi), Marie Hamburgensis (eccl. B.); (cler.) 298 o. Scelbeding (Nicolaus); (archiep.) u. Nicolaus; (presb.) u. Brant (Marquardus), Molnez (Nicotaus), Tymmermann (Nicolaus), WiLer (Mathias); (cler. coniugatus) 0, Muncher (Elyas). breve, signeto rubeo communitum 109 o. Martinus V pp, Bricarella, Bricarello (Anceranus de), de Ayrola 174. Bricciariuù, Bricciarij (aqua) 226. Bfienza (conte dl) 85; o. Burgencie. briga u. guerra.
Brindici, in pertinencijs Capue l6E. Bftnilísí 25; o. Brunducij de Montanea (terra). Broa, Broha (mag. Penus), in romana curia causarum et Sveve de Gayetanis procurator 296-8, 303, 307. Bru. (d. Antonius àe) 314-6.
Bru. Iac[obus] 316. Brunchetta (domus Nicolaj Antonij de), de Fundis 194. Brunducij, Brundicij de Montanea, de prov. Basilicate (collecte universitatis et hominum terre) 25-6i u. Brindisi.
REGESTA CHARTARUM olim lohannis Augelj de), de
Brunis (Antonius
imp. auct. not.
Tuscanella,
et iudex ordinarius et nunc
not. seu scriva necnou cancellarius comissarij gen. in prov. Campanie 40.
Bruno (presb. Franciscus), de Suessa, can. suessanus et decretorum doctor 253. Brunonis (mag. Iohannes), de Sermineto 6E. Bubalinj (lohannes Nicolaj Nardi), de Sermineto 122. bucca o. Cavate (os).
Buccalaporta (de): Antonius 124. Iohannes 124.
Buccamati js,
Bucchamatijs (de):
Cecchus, de regione
151
Burthonus (not. Nicolaus), de Aversa 205. Buschectis (Franciscus de), civis Venafrj 289. Bussi 247 i (castrum lo), de comitatu Molisij l8E; ,. Bus6o. Butij o. lohannis (Antonius), Mellis, Rutij, Thomei, Vernie. Butij (Antonius lohannis), de Sermineto 29-30, I 17; (nob.) 77-9, l0l; procurator lacobi [V] Gaytanj 79; Anto-
nius, de castro Sermineti 96.
Butij (Antonij) o. Thomei (Sanctus). Butij (Cole) u. Raymundy (Petrus), Rutij (lohannes). Butij Nicolaj u. Lecte (Antonellus). Butij (Nicolaj) o. Vernie (Antonius). Butij (not.), de Cora 16l o. Iohannis (Antonius). Butio (Antonius de), de Spinetis 258-9.
S. Heustachii, civis romanus
l2l.
Iohannes, civis romanus 102. Leonardus Nicolai, cyvis romanus, imp, auct.
not. 103.
Marianus Laurentij Civere, romanus civis, ap. et imp. auct. 'no,t.
230.
Caballata Cabandis
Cabanis Vitalis
Bucchabellis (Cecchus Scrocchi
de), de regione Campitelli
(executor testamentarius)
257.
in carta corina 291.
Bullenus (Lillus), de Mayrano 203; Bulloni (terra Lillj), in pertinentijs casalis Mayrani ubi dic. a la Cupa 107,
ulocta,
Bulocte, Buloctus: Antonius, de civ, S. Agathes 272-3, Marinus, de S. Agatha, iurisperitus 92, 172-4; legum doctor (d.) 2Bi ; procurator Baldassari de la Racht (nob, iudex) 35; familiaris, comitis Baldassaris de la Racta 170,
Caspera, soror
(inclita domus) 66, l16, 122, 168, 241 ; (privilegia domus et familie) 39; (domini) 39, 126-8, 241; (bona et vmsalli) 159-63. Agnesella, 61. Iacobi [tl] lE3, lE9, l9l, 196-7,265t uxor lohannis Thomacelli 204;zianaHonorati llll 252, 264-5; (domus residenĂşe) 250; (heres universalis) u. Honoratus Il; (causa contra Samuelem Thomacellum) 251 ; (sclava) u. Iuliana;. (servitrix) o. Ceccarella, Frusucza, Rita de Ceccano; (patinus) o. Iohannutius de
Burge o. Rocce Gurge (castrum).
Burgensis: Belle lohannis (res in regione Burghecti, intus castrum S. Felicis) 95. Iohannes, de castro S. Felicis 95 I (relicta) o' Bartholomey (Maria). Burgencie, Burgentie (cones) 8'{-5, 90-2 o. Origlia (Robertus); (comitissa) 85,91 u..Manganella (Maria), Brienza. burgensaticum 36; (donatio in) 194 burgensatica(bonĂ )21-2, 3l-2, 80, EE, 99, 143-4, 278-E0, 332. Burghecti (in regione), intus castrum S. Felicis 95; (via pu-
Monticello; (testamentum nuncupativum) 250-2, 264-5. Antonellus, Antonius, miles, naturalis
[.ll
143-6,
ciscus).
I,
et prothonot. regni Sicilie, 5, 6, 9-l I, 14, 16, 19, 20, 32, 38, 42-4, 54-5, 58-61, 7l-7, 94, 100,
Christoforus
miles, logotheta
comes Fundorum, collateralG
Ytri (apud) 26.
223 o. Snony (Ganuhidus de).
Rogerij
Berardi Gasparis de Aquino ac Laureti et Sadrianj comi' tissa 152, 2E9 ; (patruus) u. Caetani di Maenza (Fran-
urnelli:
buronensis (can,\
61.
157,233. Beatrix, fr!. Iacobi IV et Iohannelle de Ursinis I t 2, 156-7, 159-63, 197-8; marchionissa Pescarie, coniux
blica) 95. Burgi (in pede platee publice et in regione) 124 u. Sermineti; (via publica) 124.
Burnellus, de castro Pizuti 73. Thomasius, de castro Pizuti 73.
Antoline 178.
Caetani o. Gaetani:
Iacobus (cd.), 61. Nicolai, de Gageta 47. Nicolaus (cd.), de Gageta 47 ; (executor testamenti) u. Farao (Gregorius), Paldafo (Thinus de), Spatarius (Antonius).
Burgum castri
Caetani (Honoratus, Petru-
Margaritha, uxor Francisci III Gaytani de Magentia 93, 178, 184-5; (soror) u. Antholina. Perpetua, soror Antoline 178. cabella 165, 234 cabelle baiulacionis (proventus fundici et) 64; grascie (iura) 309-10. cabellotus seu credincerius Ăł4. Cacchavaro (lohaanes Angeli), de Sermineto 16l, 163-4. Caczacculus (Antonius Petri Andree, dictus), de cmtro S. Felicis 96. Caczarelle (res lacobi), in contrata Sorreschie 68. Cacgnavolis (Franciscus de), ducalis... [Mediolani] 148. Cadenulfo (de) 209 u. Cava (Petrus de).
Burdono (de):
B
o,
tius); (soror) u. Caspera, Margaritha, Perpetua; (testamentum) l7E, 185; (zia) u. Vallerianis (Lippa de).
Terracene 56.
Bucij (mag.), de Theramo 70; u. Lellj. Bufalo u. Macza. Bufulcus (presb. Philippus), de Pummiliano 91. Bulgaminus (lulianus), de Gaita, frI. cd. lohannis 43. Bulgarie (rex, regina) 2, 4,5, ll-2, l4-7, 19 u. Alfonsus I, Iohanna Il; u. Comanie, Lodomerie (rex, regina). Bulla (Rapinus), de Terracena, not. 105. bulla plumbea 56, 283, 302, 306; u. (curia romana).
166.
Antolina, congnata Francisci III de Magentia, uxor Honorati Gaytanj Felectenj 93; (compater) u. Nelli (Tutius);
Tortj et castrj Venafri
Bucchus (Riccardus), de Terracena, ex novem ofrcialibus civ.
B
(d.), legum doctor 154-5,
Cabannis (de):
215.7. Bucchaplanula (Petrus), dominus Collis
bullecta
vinj 3lE. (de) u. Cabannis (de).
.
il6, 120-3, 127.9. 155, 179-81, 193, 201-2, 205, 213,221 ,229,265; comes S. Agathes 7, E, l6E; administrator Honorati [ll] 87; arbiter Iacobj Gaytani Felectini et Benedicti Honorati, domini Pofarum 106 ; vassallus lohanne
[lI]
I I 5; cognatus
et
executor lesta'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
352
Caetani: menti Rogasie de Ebulo 129.30 t dominus cartri Gchani 142; dominus castri Pedimontis 183; (armiger) o. Angelus de Trebis; (curia) 142, 194; (bona in civ. NeapoIis) l8E; (feuda.in regno Sicilie) 59,62, 187, 199t,
(in prov. Maritime) 187; (fil.)
o. Gaspar, Honoratus II,
Iacobella, Iacobellus, Iordanus, Nicolaus-Antonius, Tirinella Gaetani d'Aralona; (pater) o. Iacobus II; (palatium in Fundis) 187, 194; (sigillum) 142, 194, 334; (rebellio) t5l ; (testamentum) 187-91, 199-200; (viridarium comitis) 187. Christoforus, Í1. naturalis Rogerij I, cler. gayetane dioc. ll3-4, 143-4; rector eccl. S. Marie de Surresca I14. Honoratus, naturalfu frI. Rogerij U| 143-4. Honoratur I, Fundorum comes, fil. Nicolaj [] 324-5; (fortellicia civ. Gaiete, q. fuerunt cd.) 42. Honoratus IIl, 61. Iacobi [lV] I 12, 120-1, 156-7, 159-61,
l7l-2, 179,
197, 206-8, 230, 240-1,245, 254-6, 266-7, 269.70, 287, 289-90, 300,305, 30E, 319, 326-8,332-3; laicus terracinensis dioc., dominus Sermineti 214, 236, 251, 260, 264, 282' 324' 329; domi' nus Sermineti et Bassianj 219-20, 226-7, 261-2, 288, 291, 293-4, 306-7; nepos Francisci de Gaytanis de Magentia 238.40; domicellus romanus 244; sequestrator reddituum Francisci de Magentia 246 i frL. Iacobi cd. Iacobi d. Iacobelli 324-6; (cancellarius) u. Coctanello (Anto-
'
nius de), Machariis (lohannes de) ; (cognatus) o' Orsini
(Ma-
ll4,
137-9 1fil. Rogasie de Ebulo
129-30; Iacobus cd. Iacobi d. Iacobellj 324-5, 327 | (camerarius) u. Egidius de Sermoneta; (cancellarius) o. Cassis, (Ludovicus de),
Lottini (lohannes), Petri (Antonius) in prov. Maritime ct in Cot97 ; (causa cum Terracina, l0l-2,
(castra, fortellitia, piscarie
mitatu Molisii) 132-3,137; (curia) 14, 40,
l0l, ll6, 137, l4l;
(electio confessoús) 34; (emptio Tiberie) 102; (frater) o. Franciscus IV, Rogerius I; (lites occasione S. M. de
105; (mag. maxarius) o. Nicovillus (lohannes) ; (patruus) u. Christoforus I; (ueptis) o. Svcva; (rcsidentia in castro S. Felicis) ll7; (sigillum) 138; (uxor)
Surresca)
u. Orsini
(lohannella).
Iohannella II, comitissa S, Agathes et soror Christoforj
Iohannella
III, uxor Antonij Spinelli
Iohannes, naturalis 61. Rogerij Lodovicus, 61. Iacobelli
fllll
I
lll
II, fil.
Honorati
187.
143-4.
79-61, | 99 ; (sepultura in eccl.
S, Francisci de Tragecto) 129. Nicólaus I, comes Fundorum 310- I ; pater Honorati (pacta inter commune Setie et) 176. Nicolaus
[]
100.
pll
lll
324 t
32E.
I, fiI. Iacobelli IIl, nepos Christofori lll 38,54,66, 8t-3, fi3, 120, 127-8, t58, t79-8t, 199,206, 248; ú1. Rogaie de Ebulo 129; magnus camerarius regni Si-
Rogerius
cilie
143-6t
(causa
(cancellarius) u. Tartallyoni (Antonius);
cum ducc Suesse) 431 (frl. naturaliE) o. Anto-
rinus); (concessio altaris portatilis) 214; (controversia cum Seúa) 223-4; (compromissum) 225; (discordie inter
nius, Christoforur, Honoratus, Iohannes, Sveva; (frater) u. Franciscus III, Iacobus IV; (loca et bona feudalia
Bonifatium Gaytanum et) 260; (donus in contrata Porte Satamandre) 220; (in regione Ripe) 238'9; (emptio Gsterne) 306-7; (hereditatis lohannis àe Fino) 321'2;
in Sicilia) 144; (logia iardenj prope Portam
(excommunicatio) 2EE; (absolutio de pena excommunica; (laudum inter d. Franciscum de Magentia
tionis) 291
et d.) 240-l; (locatio
domorum cum
turri in
Insula
Lichaonia) 2 I 5-7 ; (mater) u. Orsini (lohannella) ; (pax cum Nicolao de Comite) 162-3 ; (rebellio) I B0- l , 199-200 t (soror) o. Beatrix; (uxor) u. Orsini (Catherina); (vassalli)
260, 292. Iacobus
II, miles, comesFundorum 1,2, 17, 26-7i avus [lV] 130; pater Christoforj [l] 179-80; frater Ho-
Iacobi
(cancellarius) u. Locthinj; (lohannes) (curia) 29; (emptio Castelli Veteris) 28; (piscarariurn Paparischi et Cannarum) 29; (primogenitus) o. Iacobellus III; (uxor) u. Sveva de S. Severino.
lorati U] 324ipater lacobi [lll] 324-5;
Iacobus
[ll ?] (magn. et potens d.) 41.
Iacobus, Iacobellus
dorum 77, Francigcus Rogerius I.
lll,
primogenitus Iacobi
II
comitis Fun-
93,96, 159-64, 179,248,324'5: (fil) u. III de Magentia, lacobus IV, Lodovicus,
IV, fiI. Iacobelli [IIl] 3E, 54' 66,68,77-9' 83, 107, ll1-2, 120-3, 127-8, 140, 156-7, lO3-4, 96, 159-63, l7l, 179-80, 194, 199,206, 215-6, 230, 239, 250, 266, 269, 294; consiliarius lohanne II, vicemgerens regine in utroque Aprucio 12, 15'6, l8-9;
Iacobus
gubernator Aquile eiusque comitatus
l4'5;
vic. gen. paPe
castris Aqueputride, Trebarum, S. Felicis, Zanniti ac Somnini 30, 67, 73, 95, I 17; domicellus romanus
in
34-5, lO9-lO, 132; domicellus fundanus 69, 73, 95, 99, l0l; pape et rom. eccl. censuarius 73,95, ll5,
"
Caetani: S. Marie de Surresca
ll7; dominus castri Sermineti 69, l\2i dominus castri S. Felicis 95, ll0, l16, 134-E, l4l; dominus castro'i rum Sermineti, Bàssiànj et S. Felicis l3 ; patronus
Majorem
Trayecti) 67. Sveva, 6lia naturalir Rogerij fll 81, 143-4t (hactatus matrimoní com Corradutio flI. cd. magn. Philippi de S. Angelo) 82-3; (tractatus matrimonii cum lacobello de Ursinis,'frl. naturalis comitis Gravine) 120. Sveva, comitissa Albe 38, 193, 3Ol-5, 307-6; olim uxor Laurentii de Columna 86-7, 295-8; heres Rogasie de
Ebulo I 29; heres Antonelle de Cantarano 283 ; mater card. Prosperi de Columna 329; (insegna, vexilla et arma) I I 3 ; (frater) o. Franciscus III; (capellanus) o. Dominicus (donpnus).
Caetani di Filettino: Antonius, pater lacobi, Petrutii et Honorati, dominus Felectinj, Vallis Petrarum et castri Turris 39,93, 106, 185,
23t,311. Antouius, É1. Iacobj, Antonij geniti 231.. Christoforus, fiI, Iacobi, Antonij geniti 231. Cola, fiI. Iacobi, Antonij geniti 231 .
fiI. cd. Antonij 33-4,39, 40, 93, 97, 178, 184-5, 228, 231 , 3ll, 3 tE; dominus cstri Tunis 196; (arbiter et consanguineus) u. Conti (Nicolaus); (frater) l. Iacobus, Petrutius; (uxor) u. Cabannis (Antolina de) ;
Honoratus,
et sequaces) 243. fiI. Antonii 33-4,39,40,97, 196,231 ; domi. nus Fellectini 105-6; (arbiter etconsanguineus) o.Caetani (Christoforus I); (61.) o. Antonius, Christoforus, Cola; (frater) u. Honoratus, Petrutius; (uxor) rr. Cae-
(vassalli Iacobus,
tani Palatini (Miocza); (vassalli et sequac.ez\ 243. Miotia, uxor magn. Giorgij de Manerrijs 34. Perna, uxor Nicolai de Conite 159-64. Petrutius, fiI. Antonij 33-4, 39, 40, 97, 196, 231 ; executor t$tamentarius Antoline de Cabannis 178; (frater) u. Honoratus, Iacobus; (vassalli et sequaces) 243.
REGESTA CHARTARUM Cactani di Maenza: Bartolomeus, fiI. Margarite de Cabannis l7E. Christoforus, fi|. Margarite de Cabannis 178. Franciscus III, fiI. Iacobelli Fll] 38, 93, 120,129, l7l-2, t79-60, t84, 2t9, 237, 255-6, 265, 283, 295.7;frl. Rogasie de Ebulo 129; patruus et tutor Honorati III et Beatricis 156-7 , 219, 240, 333 t dominus castrorum Magentie, Iuliani et Rocce Gurge 159-63 ; dominus castri Sermineti I 74.6; excommunicatus 246, 307-6 ; domicellus Terracene dioc. 246,301 -2; castri luliani detentor 302-3; ' heres nob. Iacobi Riccardi Rose 306; (arbiter) u. Rido (Antonius de); (causa eontra Setiam) 174-6; (conva Honoratum lll) 294; (cognata) o. Cabannis (Antolina de); (curia) 185; (donatiofictitia) 266; (fideiussio pro) 23E-9; (kater) o. Rogerius I, Sveva; (laudum inter Honoratum lll et) 240-3; (mater) u. Eboli (Rogasia di);
I; (pax inter Nicolaum de Comite lEl, 199-200; (sequestrum bono-
(patruus) o. Christoforus
et) 162-3; (rebellio)
rum) 245-6t (uxor) u. Cabannis (Margarita de); (vas242-3. Iacobd, fi|. Margarite de Cabannis 178. lacobellus, Iacobus, fiI. Francisci [lll] 178, 248, 283, 294; (mater) o. Cabannis (Margarita de); (uxor) u. Caetani (Covella). Maria, fl. Margarite de Cabannis 178. Roasa, fi|. Margarite de Cabannis 178. salli1.
Caetani Palatini: Alexander (d,), de Roma, Papie legum studens 182. Alexander, fil, Bonifatij nati lohannis 323-7. Angelus, fi!. et heres Bonifatij cd. lohannis 324-7. Benedictus, frI. Iohannis, miles 39, 324; dominus Pofarum 105-6, 23Et (fideiussio pro Francisco III de Magentia)
238.9t
6D u.
Benedictus-Honoratus,
Liber, Miocza;
(frater) u. Bonifatius. Benedictus.Honoratus, 61. Benedictj, dominus Pofarum et medietatis Trebarum
39, 40, lO5-6; (arbiter et consau-
guineus) o. Caetani (Christoforus I); (germana) u. Miocza. Bonifatius, fil. Iohannis, de Scurcula 127 -8, l7 I ,260,324-5 t (guerra contra dominos de Gaietanis) 127; (possessiones
in Anagnia)
177.
Bonifatius, 61. et heres Bonifatij cd. Iohannis 323-7 i heres universalis Berardi de Ceccano ll8-9; (frater) o. Alexander, Angelus, Honoratus, Iohannes-Felix, Nicolaus, Petrus-Paulur. Franciscus, frater Bonifatij cd. Iohannis 324.6. Honoratue, fi|, et heres Bonifatij cd. tohannis 324-7. Iohannes, pater Bonifatij 324. Iohannes-Felix, 61. et heres Bonifatii
cd. lohannis 324-7.
Liber, fi!. Benedicti, dominus castri Pofarum et medietatis castrj Trebarum 39, 40. Miocza, frI. Benedicti et germana Benedicti-Honorati, uxor Iacobi Gaytanj domini Fellectini 106. Nicolaus, fi!. et heres Bonifatij cd. Iohannis 324-7.
(d.), dbbas mon. Marmissolij 96, 157,266. Petrus-Paulus, fi|, et heres Bonifatij cd. Iohannis 323-7; Paulus
heres universalis Berardi de Ceccano 116-9.
Cafarellis (de): Iohannes,
ep. anconitanus 302, 307; (sigillum) 305, 308;
(Rome, in domo habitacionis) 305. Prosperi et sotiorum (bancus) 321. Cagetanus
u. Caetani.
Cagno (Pctrus de), presb. Fercntini dioc,, not. 245.' Cagracie (territ.) 36.
1v,45
Caiaczia
353
(de) u. Cayaczia (prerb.
caiapciane dioc. 299
t
Iohannes).
u. Cayacia (de), Dragoni (cartrum).
Cajazzo (neglí accampamenti presso)
l9E, 201;
u. Cayacia
(d"). Caieta o. Gaeta. Caitanis
(de) u. Caetani.
Calabria (de) nandus
63-4;
62
Calabrie (dux) 263, 276,
309 u. Ferdi-
I;
(officium gubernatoris seu vicesgerentir ducatur) (ofhciales ducatus) 64; (locumteneno ct guberna-
de); ct Ande. ulterioris (de prov.) ó3
tor ducatus) 64 u. Alamania (Georgius gavie dux 63 o. Ludovicus
III;
u. Semminarie (terra).
Calamit e: Rogerius Bartolomei, de Sermineto 292.
Tutij (res), in territ. Fundorum, ubi dic. Flumelargo
19.
calamum (investitura per) 299. Caldarone (Antonius, Antonucius), de Albeto 87-8. Caldola, Caldora, Candola:
Iacobus 169; dux Barj 155. Raimundus (magn.),
vir lulie de Aquaviva 51, 53.
Ristaynus 233. Calegine
o. Caloginu.
Calent 197, 204, Calesis (Nuntius Pauli) 77. calige de panno nigro 190.
calix 178 u. planeta; argenteu 222i de argcnto 254; argento deaurato 215; argenteus deauratur 217.
de
Callararius (Antonius), de castro Rocce Maximi 164. Callarotij (domus Marie Nardi), in contrata Vigliantie Bacsiani
2lg-20.' de Gaieta 197; (d.). Calovite o. Iohannis (eccl. S.). cals in capite l:ur'cule 226- èals et lapide 226.
Caloginu, Calegine (Pehus),
o.
Abbate
Calsolarij (Cicchus Colutie), habitator castri Marenj 89. Calvis (la. de) L Canbii (Anùonius Bartholomej), conservator camere Almc Urbis 286. Cambijs (Antonius Bartholomej de), civis romanus, de rcgionc Pinee, imp. auct. not. 309; procurator Honorati III de
321.2, 325-7. (territ. castri) 257.
Gaytanis Camelle
,. Summarie; (floremus auri de) 33, 133, 135-6t (pecunia) 169; apostolica 57,67' 73, 86' 95, 104' I 17, I 27, l7 6.7, 205, 223-5, 237 -40, 242, 244, 262,
camera
287, 292; (auditoratus ofÉcium) 245; (camerariatus o6cium) l, 2, 67-8, 7t, 103-4, 168, 24Oi (locumtenens in) o. Benedietus ep. aprutinus, Guidaloctis (Benedictus de), Ludovicus, Mantua (Galeazus de); (camerariatus sigillum) (camerarius lpape)
l, 2, 30,67-8, 95, lO3'4, ll7; u. Franciscus archiep. narbonensis;
(collécte, fructus, redditus et proventus) 97.: (condempna-
tiones et pene) 55; (curia causarum) 41, 179, 228, 245-6, 277, 302; (auditor) u. Bonitis (Bartholomeus de), Garsijs (Ludovicus de), Geminaco (Dominicus de S.), Monte (Antonius de); (cler.) u' Bredis(mag. Panthaleo
de), Guidaloctis (Benedictus de); (6scalis) 4l ; (not.) o. Ecclsia (lo. Bap. de), Feruandi (Barnabas), Venacij (Laurentius);.(domus coniscate)
et
proprietas) 56
;
(regeus)
o.
l7l i
(fiscus)
245;
(ius
Condulmer (Franciscur);
(saiba) o. Sermicole (lohannes); regia 164,258; (magsur') 202; (oftcium) 213; (quaternionee) 192, 201, 276 s*rcta l49t Urbis Rome l, 68-9, l2l ; (ante'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
354
positus super exactiore salis et focatici aliorumque iurium)
o. Nucij (Colucia),
Signorilis (Nicolaus); (conservator) o, Bartholomej (Anthonius), Cole (Benedictus), Itlli (Iacóbus); (libriet registri) 103; (sigillum) 286; (vicecamerarius) 103. cameracensis
dioc, (cler.)
108-ll;
o, Rabboeds (Rumoldus),
camerariatus (of6cium) t. camera apostolica, camerariatus (officium magnj) 164, 166; o. Sicilie (regnum). Camera pincta (camera palatij Honorati ll Gaytanj in civ.
Fundorum, q, dic. la) 221. Camere u. Cammera (de). camerinensis
"p.
301; o. Enrici
(lohannes Baptista).
Cametota 84. Camerota, Cammerota (de) B4-5, 9l; (terra) 84; (annalis terre iudex) u. Francisci (Antonius), Cammera (dompnus Antonius de), de Insula Filiorum Petri 37 ; Camere, de Insula 38. Campagnano (de) 2E6. campane
(ad sonum) 7l-2, 223; vocemque preconis 74,
l0l, 105, 16l
campanis pulsads
et candelis
accensis
(denunciatio excommunicationis et interdicti) t36-7.
d. Nicolal),
Campane (Stephanus Iulianus
civis romanus, imp.
auct. not. 239, 241-3, 256, 286. Campanee, Campane (terra), in prov. Principatus citra 153, 170-2; Canpane (r,eria) 172; (castrum firmatum seu fortelliciun) 173; (litus maris) 173; (sfondicacio in fundico
d. Andree de) l2?; o. Baronis
Camponischis (de): Iacoba,
fiI. Loysij de Aquila 282;
dimento matrimonij)
(dispensatio super imPe-
282; (vir) u. Acquaviva
(lulius
Antonius).
Loysius, de Aquila, comes Montorij et rniles 282. d. Leonarius de), de Esculo, miles, reginalis consiliarius et familiaris, et mag. iusticiarij regni Sicilie locuntenens 35, 121. Campu (ubi dic. lu) 27 o. Mayranj (in casalj); (via publica) 27. Campus Rosellus, de territ. B*sianj 226. Cancellarius (Loysius), de castro Yú 27. cancellariatus ofrcium I 03-4, candelarum o. cere (libra). Candola u. Caldola. Canis Mortuy (vic. gen. castri) 66 o. Antonellus ser lohmnis (nob.). canna 175; (brachium medium de) 175; (palmus de) 57. Camporinis (magn.
Cannabazolus (not. Bartholomeus), de Neapoli 100. Canne (piscaria q. vulgariter"ittnèupatuî le), in prov. Maritime,
intus stagnum Folianj 29; in pirtibus Maritime,
229;
Nimphe
in
territ.
(6nes) 29, 229-30; (medietas mon. S.
femie spectans)
Eu'
29,229-30t u. Caetani (Honoratus III,
II).
Iacobus
cannella 164. canon et servitus (census,) 102, 230, canonica monicio 303, canoniste 314.
terre) I 73,
(ad sonum) 74, 214-6. Campanelli (Cole) 174-5 u. Fossella,
campanellc
Campania, Campanea 320; (de) 54, 124, 134-5, 178 Campanie (prov.) 57, 93, 231 ; (capitanei, potestates, baricelli, iusticiarij) 302; (collecte) 39, 154- (commisarius gen.)
o. Branchis (Stephanus de), Pergolla (Gaspar della); (cancellarius commissarii gen.) 40; (curia gen') 77,193, 232; (de partibus) 162; (empcio) 153; (in) 39, 73, 36, I l7-8, 221, 323; (iudex gen.) o. Tutij (Clernens); (iura, huctus, redditus et proventus) I 54; (pertinentiarum) 100, 185; (rector et tesaurarius) o. Agubio (Stepha-
de); (scriba rectoris) u. Pax (not.); (terua) I 54, I 68; (vaxalli) t 54 ; u. Mari-
nus de) Carapellis (lohannes
Campane
o. Campanee (terra).
Cantarano, Canterano (d. Antonella de), uxor Antonii dé Columua 283; (testamentun) 283; (heres) u. Caetani (Sveva); (executor testamenti) u. Salvati (Franciscus), Tomassi (lacobus lohannis),
Cantelmi: Iohannes, fi|. secundogenitus Nicolai ducis Sore 246-8; (pactà futuri matrimonij cum lohannella Gaytana) 247;
vir
Iohannelle Gayetane
Nicolaus,
330-l;
dux Sore (consors)
330-l' Albeti et Populj 24ó'8'
comesque
o.
Celano (Antonella
di);
(61.) o.
Iohannes, Petrus.
timc. Campanie (Stephanusiulianus
d. Nicolai), civis
romanus, imp.
auct. not. 286. Ca m p ell on e, Camppellonj : Bonihominis (heredes), de Gaieta 264 z (saponeia) 252. Iacobus, de Gaieta 312, 317. Marchioctus, de Gaieta 312, 317. Campibassi (castrum), Campobasso (de) E2. Campiclarj (apud castrum) 235, 257; (plathea puplica castrj)
235;
Campomellis (nob. Robertus (Rogerius).
(gubernator castrj)
o. Vecchio (lanninus de lo);
(de castro) 236 campisia 153.
Campitelli (de regione) 102-3, 128, 136,215-7, 321 o' Capudzuchij (Cincius de), Simonis (Paulus); (Rome, in regione) 326. Canplo (Pascale de) 19. Campo (in) o. Protasij (panocchie S.)
Petrus (magn.), primogenitus Nicolai ducis Sore 24E. Cantelami o. Cantelmi.
Canusio (de): Angelus, de Camerota, iurisperitus 85. Antonius, per regnum Sicilie regia auct. not., de terra Camerote B4-5, 91. Perdicas (presb.), de Camerota 85. Canzano (not. Antonius de) 51. Canzano (de) 5l o. Salvatoris (S.). Canzanum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio u\ra 275-6. capellani curati et non curati 307. cappellaniarum u. beneficia. capiczellum aureum I 78. capillo (femine primegenite vel in) Capistrano
(L,aurentius de),
Capita o. Quatuor, apitalia 188.
(ubi dic. la) I 19 o. Sclavorum de Monte (ia territ. castri); o, Martinj de Sclavis (terra eccl' S.).
Capitanatus Apulie
Campo Florum (bancus
in) 238 o. Casaccijs
Roma. Campochíaro 235. Campola
Campoli, Campulj, de prov. Terrelaboris 247.8.
9;
(matrimonium in) 210-1.
(de) 282, 328-9 o. Iohannes (frater).
169,287. (in prov,) 286.
Capitanate (in prov.)
capitaneus (armorum)
231 u. Fortebraccijs (Nicolaus
romani populi 262.
de) ;
REGESTA CHARTARUM Capuano (de):
Capítaní (Gerardus ?), viterbiensis ep. 302. capitanie (oficium) 14, 31, 63-4, 150-l ; (scutiferi, equites
Petri (terra), in loco ubi dic. alj Merruni, in casali Mayranj 27, 107; ubi dic. a.lu Lavaturo 203; ubi dic. ad
et pedites in officio) 63; o. Ratta (Balthasar della); capitaniatus (officiun) 129. Capitibus Rubeis (artium et medicine doctoris de), de Sermiservientes
Frcneca 245, capuanus
neto, nunc civis senensis 124 rcsinpedeplatee publice et in regione Burgi Sermineti 124. Capitirisii (de villa), terr.e Laney, pertinenciarum civ. Capue l3l I (in pertinentijs ville, ubi dic. ad S. Luciam) l3l; (eccl. S. Donati de cijs Capue 168.
villa) l3l
Capoderisi,
Cincius, Cintius Iohannis Pauli, civis romanus, de regione Campitelli, procurator lacobi [V] de Gaytanis 102-3; (fl.) u. Gregorius (nob.), Lellus (nob,); de regione Ca-
in pertinen-
pitolii
(P. de)
Cincius. Lellus (nob.), fi!. Cincij, procurator Alti Comitis I 03; fil. Cincij lohannis Pauli, de regione Capitolii, civis romanus l2l. caputeum de panno nigro 190. Caputgallis (Petrus de) 241. Caputus (Antonellus mag. Francissii), de Conversano 48.
Qa;6.o (Lucas de) ló7.
(vir) o. Gae-
Antonellus 233. Christofanus 233. Czarletta (d.) 155. Damyanni 233 o. lantorus.
o. Cappudulce.
Franciscus, meles
(t), de
Neapoli, Campanie et Maritime
comes, arbitrator discordiarum inter Gajtanos 260.
Cappanee (res Bellj) 237.
Gottiftedus, de Neapoli 254.
Cappudulce, Cappadulcis (lohannes), de Fundis 19' 58 u. Caracciolo (Marinus).
II mag. hostiarius' de Nea' Yiole 24; dictus Viola, hospicii
Gualterius Viola, hospicij lohanne
Cappueinus (dictus)
Captíatí a
l0;
poli,.miles
Voltumo 334. Capriata, Crapiata (de) 334. Malatesta de), utriusque iuris doctor et Eugenij
IV
II
lohanne
Il
menescallus 37
t
rcgin. commissarius
42; hospicij
mag. hostiarius 45.
Ian, Iannes (sir) u. Iobannes.
Capua 166-7,169,267; (neglì accampamenlí presso) 228. Capua (de) 24-5, 27 , 67-8, I I ó, l3l , 155, l9l, 197 , 204, 259, 27 6-8, zEl, 2gO, 33 I . Capue (civ.J I 69 -7 0, 229, 332; (castrum Alfonsi I) 167; (domus comitis Lauriti) 26E; fuiarrocchia eccl. S. Nazarij) 268; (pertinentiarum)
Iannonus Damyanni 233. Iohannes, Iannes, lan (sir), miles, comes Avellini, rnagnus senescallus regni Sicilie, collateralis lO' 24,37, 45.
Loysius, dictus Frammartinus de Neapoli, familiaris et fidelis Iohanne
ll
regine
58;
miles 233'
Marinus (nob,), miles, dictus Cappuczinus, de Neapoli, faniliaris lohanne llll 58, 231, 292'3. Octinus, Obtinus, de Neapolj, miles, cancellarius regni Si' cilie, collateralis 45, 154-5, 166; Alfonsi I rebellis 192.
l3l, 166-6; (subduca) r. Ratta (Baldassar della)' Capua (di): Angelillus ll, l7-8, 24,39, 58,71,66; de Angelo, miles, secretarius regine lohanne fllll55; miles 144, 146. Fabricius (nagn.) 87, 94; (61.) u. Francesca; (uxor) o. Gisualdo (Cubella di). Francesca (magn. d.), fil. Fabricij E7-8; (mater) o' Gisualdo (Cubella di); uxor Honorati Gaytani 87, 94. lohannis, dicti Zannuti (domus site Capue que fuerunt cd.)
268; o. Aquino (Franciscus d'). Loisius, Loysius (d.) 233, 24E, 268. Maria (magn,), comitissa Caserte 169; mater lohannis de la Rath 279-El; (coniux) o. Ratta (Baldassar della).
lohanne
dictus
Herricus, de Neapolj 251, 259.
pp. cappellanus ac sacri pallatij apost. causarum auditor 295-7, 30t-2.
Capuano (de),
Trciani?l2'?;
tani (Baldassar).
Cola, de castro S. Felicis 96. Iacobus, de Setia 79, E4. Iacobus Rentii, de Sermineto 16l, 163.
Capua (Baptista de), de civ. S. Agathes 272-3. Capuane (rctrum) Neapolis 32,66, 126, 144, (regium castrum) 150, 152, 166. '
26E.
Antonella (domicella), sorcr
95.
Capoti j:
(d.
(d. Baptista de)
Caracciolo:
Caporotundus (lacobus), de Fundis I22.
Cappadulcis
Alti Comitis 102'3;
fi|. Cincij lohannis Pauli, de regione Capitolii, civis romanus l2l. lohannes Paulj, de regione Capitolii lO2, l2l; (fiI.) o.
Caramanico
Capogtossis
l2l.
Gregorius (nob.), 61. Cincij, procurator
polis.
u. Capitirisii.
archiep.) 331 o. Gaetani d'Aragona (lordanus); (ser) capuana (maior eccl.) I 3 I .
Capudzucchis (de):
Capitolio (Rome, in) 325. Capitone (turris cum starcia q. dic. Sanguinito seu Sayono et) 279. Capitonibus (Bartholomeus Thome de), de Sanctogemino, imp. auct. not,, testis iudesque ordinarius E6. Capo de Grocta (ubi dic.)254; (via publica) 254; o' Nea'
Captaneis
(d.
(cancellarius) o. Antonius
Capitolii (collateralis senatus et curie) 324-5 o' Sanseverino (lo. Bapt.); (mandatarius cttri.e) 324 u. Faservitium (An' gelus); (collateralis curie) 241 ; (iudex et collateralis cune) 327 u. Sanseverino (lo. Bapt,); (marescalli et alii ofrciales curie) 70; (palatium) 325.6; (Ae regione) l2l ;
Capoderisi
v55
Oliverius 233. Petraconus, de Neapoli, miles, commissarius lohanne
II
re-
gine 124. Simonellus, de Neapoli 233. [Thomasij] marchionis Geracii
(6lia), baronissa Churinne
167.
'
Troianus, de Neapoli, dux Melfie et Avellini com* 232; (soror) o. Antonella. Carazolus, Caraczolus, Caraczulus
o'
Caracciolo.
Carafa: 146,
153;,
Capuanus:
Antonius Petri, de villa Mayrani 255, 285, 299, 328. Gccur (not.), dc Concha E2.
Canafellus (magn,) 309. Iohannes (d.), de Neapoli, legum doctor 2A9,212. Penillus, de Neapoli, niles, fi!. nob. Marie Guindacie 24-5. Iacobus, ep. aversnus 205; (episcopale palacium aversa-
num) 205.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
v56
Carapellis (dc):
Carusius,
Antoniua Antonij (not.) 97. lohannes, legum doctor, prov. Campanie rector et t$aurarius 97. Pax Antonii Masii, imp. auct. not. et nunc not., oficialis et scriba rectoris prov. Campanie 97. Cararola, in territ. Fundorum, loco ubi dic. Genogardo 19. Carastia
Casalis (iura actiones et dominia castri), nunc exabitati, de prov.
Terrelaboris et Comitatus Molisij
Alfonsus, miles, vicerex civ. Gaiete et terrarum Terre Laboris a Garilliano citra 312-4,316-7,319-23; (actorum mag.
et secretarius curie) u' Valentis (not' Lucas); (nunctius) u. Luce (Antonius Gcci), Neapoli (Augustinus de); (mag. actorum) o. Gàspar (not'). Cardona, Cardono (don Petrus de), secretarius Alfonsi I regis
169, 172, t74. Carellus (lohannes), massarius Montisrodoni 130' Caristia, Carastia (dictus) 37, 45 a' Dentice (lohannes).
82,94, 106, 308 argenti lB3, 232' 287;
(ducatus de) 6E, 98,
250,268,2E9; (granum de) l25i
de) 26,65,84,92,107' 125' 143,185' 194'5' 2Ot, 245, 255, 300,32E; (uncia de) 3, 4' l9' \20' 25-6,28, 32, 55, 63, 83, 120, 123, 189-90, 194' 199, 2OO, 205, 22E'9, 254,287,300; (uncia aurj de)
(tarenus
65, 195,299 gilliati, liliati argenti 317, 331-2 de argento de bono et iusto piso 210 ponderis gei'277' ponde
(l)
dello Reame
308
pecunie
usualis
regni Sicilie 202, 299. Cainevale](lohannes Antonius dictus), de castro V.alliscune, civis et habitator Fundorum, iudex ad conctractus per regnum Sicilie reginali auct. 105; Iohannes Antoniusde Vallecurza 106. Carnevalis (res), in regione Burghecti, intus castrum S' Feli' cis 95. carnisprivium 82. Caro (Henricus Bastardus de), dominui de Lavantgarde Carolus o. Karolus
I, II.
Carolus mag. Leonardi de Trayecto, per regnum Sicilie ad con-
tractus iudex 212. Carosi (Barùolomeus lohannis), de regione Rjpe 215-7,239. Carpanis (not. Iohannes Paulus de), de Neapoli, magne curie
Vicarie actorum mae,. 217-8, 234. (ep.) 102 u. Conti (Sagax). Carpineti (castrum), in prov. Campanee ll8; (confines cum €stro Bassianj et tena Setie) 226 1 (tenit') 66,
Carpentisse
122-3. Carpinone (terra), de prov. Terrelaborjs et Comitatus Molisij 234-5.
(ep.) I 28 u. Carpentissp, Conti (Sagar).
Carrafa o. Carafa. Carrotij (Petrus), de castro Montislanici 261'2. corina (bullecta in) 291 membrana 25, 47-6, 116, 140, 147 persamena 6?, 258t pergameni 124; pergameno (de) 35, 217, 234 pecorina 75.
carta;bombacina
...
Franciscus
3l;
(dominus) 257 u,
(magn.).
S. Pauli (castrum dirutum et exhabitatum), de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij 3l; (iura, actiones et dominia) 3l . Casanova (Lucas de), procurator comitis Baldassaris de la Racta 174; procurator Francisci Pandonj (not.) 257-E; procurator Marie de Capua 174, 257, 281. Casalis
Casanove
u. Podij (castrum).
Casarina de Speranza (silva Nimphe
q.
voc.) 229.
70
asarilia 6ó. Cascone (Paulus), de Florentia 198. Ccelle, Cazelle, Caczelle, Gaczelle (Thomasius Tucij, Tutij), de terra Maranule, not. l9l, 250-2; per regnum Sicilir regin. auct. not. 250.
casarena
Caseila 58, lE5i (Tone di) l3l. Caserta"25,90, l6E, 185; (de) 25, 65, l3l-2,185-6, 272;Casette (civ.) 169, lE5; (casale ubi dic. a lo Vico) 272; (comes').6, 45, 86, 167 -8, 170, 174, 279, 281 u. Ratta (Baldassar, Ftanciscus, Iohannes della); (status comitis) 169; (comitissa) 155, 169 u, Capua (Maria di); (eccl. episcopatus) 272; ftabitantes) 169, lE5; (pertinentiarun) l3l, 185 ; (platea publica) 186; (starcia Íeudi) 272; (territ.) I E5 ; (vassalli) I 69 ; u. Agathcr (S.), Aloranj. cagertani ló9 casertanus (cornes) 168 u. Ratta (Baldarar
della); (primicedus) 185-6 u. Riccardo (dompnus Cobellus de). casinensis (abbatia) 46.
166.
carpretaretensis
medicine docror
Iohannutius, Iohannes (mag.), de terra Trayecti I 14. Nicolaus (presb.), de Maranula 250; Nicolaus Laurentij 250; archipresb. eccl. S. Luce de Maranula 250. Casa (Gueczus de la), de Florencia 2El.
Cardinee (de):
285 de
(d.) 250; artium et
250.
Casaccijs (Laurentius de), de Pisis, habitator in regione Parione 238; (bancus in Campo Florum) 238. Casalambole (Petrus), de civ. S. Agathes 272.
u. Caristia.
Caratiur, famulus Berardi de Ceccano I 19. Carboneti (platea), io Napoli 281. Cardillis (Franciscus de), de Aversa 292.3.
carlenus, carleni
Carusus:
Iacobus, de Trayecto
CaslnÍ (Antonius), ep. senensis, Martini rius 30. Casoile
pape thesaura-
(tenit.) 3ó.
Antonii Andree), de Olibano I E4 o. Andree (Paulus). casserum (turris et) 108 o. Montorij (castrum).
Cassecte (Bartolomeus
Cassis (ser Lodovicus
de)' Iacobi Gaytani cancellarius I I 2.
Castanea (lohannes), de Gaieta, 61. cd. Filardi, de Filardo 43. Castanea, feudum Andree Mathei de Aquaviva,
in
Aprucio
útra 275-6. Castangniola
(nob. Alexander), de Neapoli 254.; (consors)
u.
Serripanda (luliana). Castel
ilí
Sangro 289.
Castel
ilí
Sasso 65.
Castel
S.
86
cartulam (investitura per) 66. Cartusie, Kartusie (ordinis) 54 u. Bartholomei de Trisulto (domus S.); prior 54 u. Guiglielmus (frater); (capitulum gen.) 54; (sigillum domur) 54' carturienris (ordinir) 230 u' Crucis (eccl. S.).
V
Flarsíano (delto poí
Gíulía, Gíulíanooa) ù, Fla'
viani (S.). Cas
teliono,
Franchinus
Castiliono, Castillione (de)
:
(d.), iuris utúusque doctor 148.
Guarderius, ducalis consiliarius (utriusque iurie doctor) 147,
R. rto,
152, t66.
Castelladarh (Costallifo) 174. Castellane u. Civitatis. Castellauj (tena), de prov. Terre Barj 60.
REGESTA CHARTARUM
Castellanu:, Castellano (dicto)
254 o. Gactula
(Franciscus).
(in contrata), in civ. Anagnie l7l; (iuxta plateam, in pede eccl. S. Marie) 177 i (via publica) 177.
Ca*ellj
Castelli S. Andree (territ,) 28.
Castello (de): Iohannes, de Florentia, publicus curieque causarum camere apost. not.
277;
Bartholomei
de Bonitis,
camere apost.
auditoris, not. 262. Ventura (magn,), in rom. curia causarum et fisci camere et Cecholi Laureneij procurator 245-6. Castello degli SchÍaoí l19; u. Sclavorum de Monte (castrum). Castellonorcto 38; o. Castrum Honorati. Castellonovo (del 292 de Fractis 269. Castello Saxe (de) 267 u. Rotundus (Agostinus), Saxe (castrum).
Castell'Ottíei 108; o. Castro Octerio (de). Castellucia (d. Iohannes de), legum doctor magne curie .mag. regni Sicilie iudex 35.
in prov. Capitanate
o. Castrum novum. Castellum Vetuc, dirutum, in prov. Maritime 28; Castelli Vcteris (emptio) 2E o. Caetani (lacobus III); (tenim.) 78, 299; (territ.) 267, 269, 306; Castri Vetulj (pars q. habet lorgius de Malerijs) 34; (iura et actiones Honorati III Fundorum comitis suPer castro) 265; (tena)
266 Castro Vetulo 33; o. Casteloecchío. Castellutii (platea) 87 o. Genaggano (in). Castellutio (de) 38. o. Cmtellum Vetus. 169; o. fortellicia. Castri (de castro) 193; (universitm) 329.30 C*tro (de) 19-20 o. Syneonis (lohannes).
Castro (Antonucius de), rniles 289.90. Casho ileí Volscl 193, 329; o. Castri (castrum). Castromaris de Stabia (de) 153-4. Castro Novo (de) 305, 308; o. Machari (lohannes). Cmtro Octerio (nob. Iohannes lohannis de) 108; (iura in
S. Petri, prope
menia)
289
Ca-
Cavaleri j:
209,
.
Antonius, frater lohannis Angeli 69. Iohannes Angeli 69. C a valeri j s, Cavallerijs, Cavallerio (de): Andreas (nob.), de Neapoli 82.3; de Sicilia ll2. Manfredus (nob.), de Panormo 129 de Sicilia, capitaneus castri S. Felicis pro lacobo IV Gaytano 95, Cavate (os) 56-7; (murus, siliciata) 57; (apparatura orie) 174; (bucca) 174-6; (flumicellum et fumen) 174-5 (piscaria per flumen) 174.6; (piscarie hominum Setic)
(ep.) 99, l0l.2, 105, 107, 109-ll, ll3, 112-3, 135 o. Foschi (Angelottus). Cavcrmio (Melcior Antonij de), spolitane dioc., secretariur An' gelotti ep. cavensis I I l. Cavia (Antonius de), habitator castri Marenj 89. Cavotis (de) u. Marci (castrum S.). Cayacia, Cayatia (dc) 87-8,94 Cayacie (in cartris apud civ.) cavensis
t9t. Cayvani (territ.) 36. Cazclle u. Carelle. Ceca o. Gatta. Ceccane (res lacobi), de Cottanello 76. Ceccani, Gcchanj, Cichani (castrum) 142, lEE, 221 1 (Aoainus) 142 o. Caetani (Christoforus I); (flumen) 142; (mag. nassarius) o. Paulo (Iohanne de); (tcaimente ct pascua) 127; (ubidic. la Torrecta) 142 Ccccano, Ccc-
3ll,318-9.
Benedicta, 61. Berardi I 18. Berardus, Boardus, Verarduc (nob.),
o. fortellicium.
Castrun Forte 187'E Castri Fortis (capitaneus tene\
2C7
o. Medico (Marinellus de); (o6cium actorum inagistri curie) 207 Castro Forti (de) 207.E. Castrum Honoratum 187; Honorati (castrum) Ionotato.
Ceccano (da): Anibaldus (nob.), pater nob. Boardi 87. Beatrix, 61. et heres magn. Ioharnis
Castro Sangri (not. Sabastianus de) 269. Castroveterj (Colella de) 97'
38; o.
Castel-
263; Cmtellum Novum civ' Nea' 330; Castro novo (in) 179-80.
Castrum novum Neapolis
polis
.
13.
chano (de) 250,31E.
Montorii) 108.
castrum Grmatum
Nardus (not,) I
Petrus (not.), capitaneus civ, Venahi 208 ; de Cadcnulfo
tissa) 85 o. Sanframondi (Beatúr di). Cayaczia, de Caiaczia (presb. Iohannes), primiceriur gaietanua
(castrum).
Casteloecchío
Castri Sangri (apud collem stro Sangri (de) 290.
Cava (de):
201-2; (comes) 84-5, 90, 92 o. Orlglía (Petrur); (comi-
castra dotalia
castro
Cathalanj (Petrus), de Sermineto 68. Catillus (Antonius), de castro Roccc Burge 93. Causoli (presb. Nardus Antonij), de Fundfu 310.
Cave (de civ.) 289-90.
169.
Castellum Novum
72; o. Pizui
bratibus
175; (ponr) 175-6; (speronum in flumine) 175.
108; o. Castro Octerio (de).
Castelluczo (castrum),
Caslelpizzuto
ct) 223-4i catastibu: seu ertimir aut alli(in) 76 u, Confinei, Vaconi (cartrum); catartum seu apretium possesrionum 258 o, Spenetarum (caitrum).
cataste (collectc
certcllania 63.
Castelluctiere
357
C*trum Pizuti o. Piczuti (castrum). Castrum S. Angelj 240; Castri S. Angeli (castellanus) 241 240-1, 286 u. Rido (Antonius de); (ortus cutri, versus flumen Tiberis) 286; o. Roma. Cstrum Vetus, feudum Andree MatÀei de Aquaviva, in Aprucio útra 275-6. Catalanus (Rencellus), de Avcrsa, per regnum Sicilic ad contractus iudcr 63, 292-3. Catarinj (in territ. caslis Mayranj, ubi dic. a li) 203; (via publica) 203.
fiI. nob. Nicolai, ha-
8ó-7; frI. et heres Cole ll8-9' 323 ; (concubina) u. Nana; (61.) u. Benedicta, Pctru-
bitator castri lullani
tius, Rita, Victoria; (frI. naturalis) o. Nicolaus, Victo-
ria; (heres universalis) o. Caetani (Bonifacius,
Petrus,
Paulus).
Cola u. Nicolaus. Felix, filia et heres magn. lohannis 3ll, 3lE-9; arnita Honorati Gaytani de Fellectino 318; (arbiter ct consanguineus) o. Conti (Nicolaus). lohannes (magn.)
3ll, 318-9;
(61.
Felix. Nicolaus, Cola (nob.), pater Boardi Nicolaus, fiI. naturalis Berardi llE. Petrutius, 61. Berardi ll9.
et
herer)
86,
116'
o.
Beatrir,
Rita, 61. Benrdi I18. Verardus o. Bcrardus, Victoria, Gl. Berardi
ll8;
É1. naturalL
Berardi
ll9.
DOCUMENTI DELUARCHIVIO CAETANI
35E
Ceccarella, servitrix Agnenelle Gaytane 250; (fr!.) o. Abrigida'
Cerasolo, Ceresolo (de): Antonius lulianj 2.
Iacobellus (not.).
Christoforus, can, venafranus
Ceccarelli: Francescha, Francisca u. Orsini (Ursina). Iohannes (nob.), de
(d.),
61. nob. Iohannis
78'9; (mater)
terraSetie 77-9; (relicta) 84 u. Orsini
(Ursina).
Lisa, Lysa (d.), frI. nob. Iohannis 7E-91 (mater) u. Orsini (Ursina).
Cecchi u. Coluscie (Petrus), Pagnothe (Stephanus), Riccardo
(d").
o. Asso (Andreas de). cedula tarationis 26.
104; 95,
Antonella (madamrna), duchessa de Sora, consorte [Nicolai Cantelamjl 247. Berardus (magn.), miles etc. 37-8; (hater) o. Ludovicus' Franciscus Antonius (nagn.), nepos losie de Aquaviva 2E4,
298. Iulianus, fiI. Pauli, vir Terine Gaynne t89. Loysius (d.) 331. Ludovicus, frater Berardi 38. Paulus (magn.), pater lulianj 189. Celamolis o. Cellamoris (de).
30,
73,
ll7.
169-70, 179, t83, t87, t9l-2, 196, 199,201,204, 208-9, 212, 218, 221,228, 232, 234.5, 244, 247,
249, 251-2, 254, 256, 258-9, 263-4, 268, 272-5, 277-8, 285-6, 288-90, 292, 312, 323, 328-30 0. Alfonsus I. Cesa
94,
184'
Cellinum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio uhra 275-6 Cellino (de) 98Cenfie (Bonifacius), de Parionis regione'-civis romanus 136. Cenomanie (corres) 63, 153 o. Ludovicus III, Renatus(rex);
42, 135, lEz, 302, 31, 30, 44, 48, 50, 67,73,95, lo4, 149'51,
censura ecclesiastica
153, 166, 172, 179, t84, 200, 215, 217-8' 236' 238,
242, 251, 264,282, 284' 29E' 305'6' 325
ll7,
annuus
o.
Bartholomey de Insula Lycaonia (eccl. S.), Felicis (castrum S.), Gripte Ferrate, Somnini (castrum), Trcbarum (cartrum), Zanniti (castrum) ;
142, 265t
237'E; u. canon' redditua, repontio,
ser-
vitus.
Ccpagattl u. Ceppagactc (cartrum). Ccperanj (tenim. ca*ri) 286. Ceppagacte (castrum), de prov. Aprucii ultra
de reto (terra la) 27.
nemorosa
in
casalj Mayrani, ubi dic.
Cesar .,., castellanus rocche castri Vaconi 74. Cesarii (eccl. S.), platee fori civ. Terracene 105, Ceschu Riczuti (terra nemorosa in casalj Mayranj, ubi dic. lu) 27i (aqua pendens) 27; (via publica) 27; lo Piesco Rizato 27. C€se (delle) 319 u. Piano (lu).
Clìicchi loh'nnis (Antonius), de Turrj 196.
(comitisa) 149, 150, 164 o. Ysabel. Censie (Paulus), spetiarius, fle regione Pinee 327. censuarius 334; censuarij 302'3 o. Iuliani (castrum).
I
7;
(fortellicium
et iura) I 7. Ceppalonj (in castro) 172. Ccrara (tabernadella), in regione Arenulc 27t; (domur prope) 271. Ccrarolj (baronie) 2; (castrum), de prov. Tcnelaboris ct Comitatus Molidi 3l Ccrarolo (de) 4 o. Vallis (castrum).
ll7.
(A.), de Corneto l7l. Ceritanie o. Cerritanie (comes). Cerqua (ubi dic. a Ia) I 25 o. Alefride (villa) ; (via publica) I 85. Cenanj (portus) 48-50 o. Adrie (civ.). Ceneto (de) 235. Cerrj (terra), de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisii 234-5. Cerritanie, Cerretanie, Ceritanie, Ceritiane, Ciritauie (comes) 299, 3O0; (cones Rossilionis et) 18, 124, 155, 157,
Baldasarus I 29.
Colecta 184, 265-6. Iohannea (abbas) 184. Loysius, cancellarius Christofori Gaytani Cellarj (de) 34; o. Valle (contrata de).
debitus pape
(libra) 67, 73, 95,
Cerinus
Cellararius (Antonius), de Sculcula 177. Cellamo re, Cellamone, Celemolis (de), Cella4pris:
30, 40,
candellarum cere
cereum ponderis sex librarum 104; sive torticium
Summaria'
Celano (di):
""nru,
220 u. Villantia, Porte Salamandrc
contrata),
Cetceletto (contrcda) o. Cercilecti. Cercia de Petri Ruscio (ubi dic. la) 226. Cercilecti (contrata), in territ. Sermineti 68-9; (via publica) 69. cere (decena) I 19, t78; libra 30, 96; cere laborate (libra)
Cechi u. Sannecte (nob. Thomas).
6,
5,
(heres) o. Loterius. Loterius, pater Marie 2l heres cd. lohannis 3. Maria (magn.), fiI. et heres Loterij ac uxor magn. Iacobi de Thoralto, iure longobardorum vivens 2-4; (procurator) o. Fondeniano (Bucius de). Maria (nob.) ll; (ed.) 31. Cerasuolo rr. Cerasoli (castrum). Ceraulus (Fraciscus), primicerius gayetanus 253.
(in
Cecilianus
26 u.
4,
2.4;
cerbinaria (apotecha seu)
Cecchi (Palutij) o. Paulj (Angelus). Ceccolus, alias Gatta Ceca, de Stroncone 75. Cecculi (Salvatus), de Genezano 2E3-4. Cecha (lohannes dictus la), de Viterbio 29.
cedularia collectarum
Iohannes (magn.)
Chtett 331; o. Civitas Theatina. Chininne o. Churinne (baronissa). chiuse 184. Christianus (Masius), de Ferenteno, habitator civ. Fundorum 109; de Florentino 251; Thomasius de civ' Furidoru* l15-6; de Fundis 310. Christofari o. Longino (Angelus de). Christofori (nob. Franciosus Antonii), de Olibano E7.
Christoforo (de): Petrus Christofori Petri, civis Moqopolis 79, ElPetus Paulus, de Magdalono (not.) 93. Churinne, Chutinne (baronissa), fiI. marchionis Geracii 167; u. Caracciolo (Thomasi j). Cianatus (Petrus), de terra Montisftrsculi, per prov. Principatus ultra regin. auct. not. l72i mag. Petrus 174'
Ciancie (Antonius lohannis),
de Navo 227.
Ciapanne (Pascalis), de Felectino, Ciccarelli u. Ceccarelli.
not. 178.
Ciccarelli: Caùerina, de Monterodono 129. Ciccus
Niolay (dopnur), can.
venafranus 2-4'
REGESTA CHARTARUM (in) o. Cercilecti
Cicchano u. Ceccano (de).
Circilecto
Gcchi o. Berardi (lohannes), Boni (Savus), Fontana (Antonius de), Gorij (Nicolaus), Ma*ellutij (Andreas),.
Grmincto (de) 135; u. Sermineto (de). cirurgicus 18?,267 ; u. Masellus mag. Cicci, Macteus (mag.);
Cicchi (lohannes) mag. Nicolai, de Cora, imp. auct. not. I19, 140. Cicchi Mej u. Pilecte (lohannes). Cicchi Thomasii u. Amicj (Antonius). Gcci u. Equalis (Antonius), Fontane (Antonius), Luce (Antonius), Melis (lohannes), Riccardo (de), Vallatore (An'
cirurgicis o. licencia. Cisci (Antonius lohannis), de Basiano 225. Cismontanis (in partibus) 329. cisterciensis (ordinis) 2E9, 291; u. Fosse Nove, Marmossolii
tonius).
Cicci: Benedictus lohannis (nob.), de AGle, potestas civ. terracenensis I 02.
Antonii, de Sermineto, familiaris lacobi IV Gaytani 138. Cicci (mag.), de terra Pedismontis 183 o. Masellus (mag.). Iohannes
Cicco (de): Ciccus Cobellj, de Roccaromana, per regnum Scicilie regia
auct. not. 244-51, 255, 285, 328.
Gchanj o. Ceccani (castrum). Cicilia (de) 129; u. Asso (Andreas de), Sicilia' Cicinellus (lohannes), camere Summarie presidens, de Neapoli,
mils l0-1. Cifi (starcia q. fuit cd. Iohannelli) 279.
'
procurator Francisci Gaytani de Magentia (not.) ll0' 159-62. Cilchi (S.) o. Cliricus (S.). Glio (Petrus Spaniolj de), de Licio, Per reguuttr Sicilie ad contractus regiualis iudex E0.
Cimbro (ubi dic. ad) 142; Cinbrj (regio plathee)'
in
civ.
Neapolis 142. Cjmera (Nardus), de civ. Tarracine 176. Ciminus, Cyminus, Gminj : Antonius (iudex), de Neapoli, capitaneus Trcyecti 62'3, Antonius (iudex), de Ynula 122-3.
Pctrus, imp. auct. not., de Piperno 223-4, 226-8. Cinbrj (regio plathee) u. Cimbro (ad).
225;
Petrus Iacobi
Ciucijs (de): 286.
(d.), ptn. basilice S. Marie Maioris de Urbe
230. Cincius 34-5, 99,214' 244. Cinecchus, Cinocchus (Gulielmus dictus), de Sancto Nucandro 87-8. Gngulis, Cingolis (de) 334t o. Marie (eccl. S.).
Cio
lli:
Antonius, de Bassiano 219. Thomas d. Cioli, de Bassiano 29' Goni (nob. Franciscus), civis anagninus 22E. Cíotlano o. Zurlano (de). Cipro o. Cypo (de). ciptadella o. citadella circeltorum baccatorum vel pernatorum
178. Círceo
o. San Felíce.
183;
(fortellitium seu) 48-9, 52'3 o. Terami.
Cithera (Antonius Honufrij), de civ. Venafri, per regnum Sicilie regin, auct. ad contractus iudex 208:'9; Antonius Honorii de Venaho 2EB-9. Cíttaducale u. Civite Ducalis. Civere (Laurentij, Rentij), de Urbe 262; u. Buchamatijs (Ma.
Civitate Castelli (de) 324-5. Civitate S. Angeli (de) 47. Civitatis Antine (villa et terra) 38; (collecte) 38; de la villa et Civitate Antene 37; o. Civita d'Antino. Civitatis Castellane dioc. 86; o. Gallesio (de). Civite Ducalis (castra et loca) t4'5; (rector et gubernator) o. Caetani (lacobus lV), Cittaducale.
Gvitas Theatina 331 ; (de) 17, 331-2; (apud) 331; (domus d. lacobi lacobi de Guardia) 331. Civitelle (tenit.) 264. Claramontis domina 9E u. Balzo-Orsini (Ecaterina del). Ctare (sorores minorisee de observancia S.) 329. classis contra infideles 2E2. Claveltj (Marcus Antonij), dominus castri Altignani 267; (mater) tr. Balzo (loannina del). claves introytus et exitus (apprehensio possessionis per) ll4; clavium (per assingnationem) ll3, 290. Clemens
Iacobus Lellialexij (nob.), curator, tutor Pauline de Fino 270-2, 277 ; Lelli Alerij, conservator camere alme Urbis Iohannes
84, 102, 265; prov. Maritime 77-9,269, 299, 3Q6; dioc. velletrensis et ostiensis 79; (castrum dirutum) 267, 269.71, 306; (arx) 242; (confines) 781 (divisio) 241 ; (fortellicium) 2, 77-9, 84, 156, 267, 269.70; (domini castri diruti) u. Caetani (Franciscus III), Conti (Altus), Rosa (ludicta); (rocca) 299, 306t (terra) 266; (territ.) 66, 84, 123, 306, 324; (venditio) 306-7, 326. Cisternis (Butius Bartholomei de), de civ. Venafrj, per prov. Terre Laboris et Comitatus Molisij regin. aut. not, 2E8-9.
rianus de).
Iacobus not. Nicolaj, Nicole, de Bassiano, not. 157, 219.20, Nicolaus, rrot,225; de castro Bassiani, not. l0l, 109; Ni' colaus lacobi, apost. et imp. auct. aot' 93, 156.7 162-3 ;
I
(mon.).
civilia (iura canonica et) 195.
Ci f ra, Cifte:
il
(contrata).
Gsterne (castrum)
citatella
Ciccus lohannis, de Roccaromana 244'5.
b
359
(par inaireorum vel)
VII pp. 56.
Clementis
(S.): (tituìi)
I 17
u. Condulmer (Franciscus presb.
card.) velletrensis eccl. (archipresb. S.) Clerica 87 u. Quirico (Franeiscus de)'
134'
Cliricus (pheudum nominatum S.), in prov. Capitanate 287; Glchi (de herbagio S.) 2Bó; Clicitj (feudum S')' in
prov. Capitanatus Apulie 2E6. Clusa (res eccl, episcopatus Caserte, q. dic. la) 272. Cobelli o. Cicco (de). Cobello (Stephanus lohannis de), de villa Capitirisii, terre Laney, pertinenciarum civ. Capue l3l-2. Coca (d. Iohannes Didaci de), palatij apost. causarum auditor 295. Cocali (Réncelle de) l3l. Cocchj (Petrus lacobj), de Montefortino 3lE. Coccus (frater lohannes), de Venafto, prior couveutus S. Agustinj de Prata 334. C
oci: Iulianus (not.), àe Gaieta 323. Stephanucius Stefanj Cole, de castro Rocce
Marimi
162'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
360
Cociuc
(d. Loysius), de Aversa 44.
Coctanello o. Cottanello (dc). codex de quatrienni prescriptione
234;
codicillj (iure) 190; codicillorum (iure) 130; u. cognationis spiritualis (impedimentum) 282. cogney
u.
Cole (lohennis) u. Alatro (Georgius de). Cole lohannis o. Angeli (Evangelista).
congnij.
Cola (Nicolaus Petri de), Rocceromanc
Cole Iohannis (lohannes), cammerarius Averse ll3. (Angelus Antonij lohannis), iurir peritur, de Cota 291. Cole iudicis lohannis de Fundis u. Panemundis (de). Cole (mag.) 193 o. Morellus (lacobur), Cole Mei (mag. Andreas Tutij), de Frusinone, Édciusror
testamentum. Cole iudicis
de casalj Statillani, pertinentiarum
106-7.
Cola (lacobus), de Tolleto 172. Colacchi, Colatij (Antonius Tutij), de Spelunca, per Regnum ad contractus iudex 155-6. Cole u. Antonii Cole, Coci (Stephanucius Stefani), Colefidi (Leonardus), Craparij, Grardellj (Victorinus), Guigliellmi (lulianus), Iohannis, Lemmi (lacobus), Lotij (Antonius),
Natolj (lacobus), Panisbini (Antonellus), Robe*j (Robertus), Rubey (Antonius), Rutij (lohannes), Sari (res Antonij), Spagnoli (Ceccus), Tilis (Gabriel), Tciti (lohannes lacobi), Valentinj fl-ellus Stefanelli). Mrotro (Benedictus dello), Nardi (lohannes),
Cole: Angelus, de Sermineto,'can, eccl' 5. Marie de Sermineto (presb.) 137-8; rector eccl. S. Marie de Surresca 137; Nicolai, de Sermineto (dopndus) 138.41 ; can. S' Marie
Sveve, Albe csmitisse 193.
Cole Mey Honuhii u. Nallj (Nicolaus).
Cole Paulj: Maria (d.), monialis mon, S. Pctri de Alatro 198. Rita (d.), monialis mon. S. Petri de Alatro l9E.
Cole Petri: S. Felicis tl6-7. civ. Adric 47,52-3. Nardi Nardi (res), in civ. Adric 183. Cole (Tutij) o. Mei (Andreas). Colecte (Pasgualis), de Teramo, iudex ad contractur civ, Antonatius, de castro
Iacobus Nardi (not.), de
:Ieramj et terarum maioris eccl. aprutine 147. Colifidi o. Cole Fidj. Colelei (Antonius lacobelli), de Basciano, comertabilir Bagsiani 225.
Col ell
de Sermineto 140-1.
Angelus(donpnus),archipresb.eccl.s.MariedeNimpha29l.
i:
Iacobus, de Sermineto
68; procuratorHonoratilllGaytani
261'2. Andreas (nob. not.), de Francavilla, ducalis capitaneus S. Iohannes lohannis Vaci, de Sermineto 293; Iohannir Baci Flavianj 52-3. de Sermineto 157. Antonius Nardi, de Cora 291, collecta, collecte 25-6' 38, 64, 70, 154, I 58, 168, 180 ; (ccdu. Bartholomeus, de Montono, in utraque aprutina prov. regius laria) 26; (exemptio) 32,1571, (generaler subventioner ad contractus iudex 5t, 79; habitator terre S,Flaviani et) 125. 199; (impositio) 39, 40t (recollcctorer) 26, regia auct. ultra et citra flumen Piscarie 52-3; ad con32; coronationis, adohe ac matrimonii Ferdinandi dc Aratractus iudex utriusque aprutine prov, 70 ; Bartholomutius goria263; foculariorum 39, 40, 97; naritagij Alfonri I Antonij, de S. Flaviano 51. 263; ordinaric 263 i o. Agather (civ. S.), Ansi (terra), Benedictus, de Gurga I 19. Ciccolinus, de olibano 87. Cola Antonij, de castro Montislanici 261'2. Colecta, de S. Flabiano (not.) 147. Franciscus lohannis (presb.), de Crapriata, rector eccl. Marie de Cingulis de Aylano 334; (sigillun) Iohannis (relicta cd.), de Forcella 70 u. Lelli Iohannucius (not;), de civ. S. Angeli 47. Marie Petri (res), in contrata Vigliantie Bassiani 219-20, Nicolaus Petri, de castro Felectini, imp. auct. not.34. Petrus (dopndus), de Aversa ll3. Petrus, de Piperno, not. 223-4, 227-8. Petrus, de Setia, de castro S. Felicis 40, 95; u. BacciIerius (dictus). Stefanus Angeli, de Ferentino 193.
S. 334. (lacoba).
Stephanus, de Sermineto,
not. 185.
Cole Angelj (Antonius Nardi), de Setia 78. Cole Antonii u. Lelli, Silvestri (lacobus). Cole Baractj (Antonius), de Setia, procurator communis Setie 56-7. Cole Butij u. Raymundy (Petrus). Cole Campanellj 174-5 o. Fossella.
cataste, fiscales funciones, parsagium, ta:a.
Collelongo o. Collislongus. Collemedio (nob. d. Bonifatjus de) 177; o. Collirmcdij (territ.). Collisferrj, Collis Ferri (dominus castri) 159-60, 162; o. Conti (Nicolaus).
38: (collecte tene) 38; Colle Longo (de) 37. Collismedij (terÀt.)66, 123. Collis Petrarum (nona) 76; (via publica) 76. Coìlis Stephani (castrum), de prov. Terrelaboris et Comitatus Collislongus
Molisii 3l ; (vassalli, feuda, feudoterij, subfeudotarij) 31. Collistattis (de castro) 75' Collis Tortj (dominus) 257 ; o. Bucchaplanula (Petrus), Collis Veteris (territ.) 70, Collium (de castro), comitatus Tallacotij 124. Collium (territ. castri), in prov. Terre Laboris ct Comitatur Molisii 3'4.
terre
i
Cole Erasmj: Antonius, de castro Bassiani, patruus lohanne Erasni 219. Ianne, de castro Bassiani, patruus lohanne Erasmj 219. Iohanna, fil. Erasmj, de castro Bassiani 219. Cole Fid, Colifidi, Colefridj (d. Leonardus), de Secia, iurisperitus, procurator communis Setie 56-7; o.Fide. Cole lannir (nob. Paulus), de regione Montium 6, lO3 o.
Gocij (nob. Paulus Sabbe).
Brunducij, Civitatis Antine, Collislongi, Ebulj, Vallir
Toccj; o.
Colonia (de) 3lE. coloaiensis dioc. (cler.) 297
;
o, Trumel (Henricus),
Colonna: (palatia d. de Columna de Genagcaoo) E7. Antonius, Salerni princeps 260,283- (uxor) o. Cantarano
(Antonella de). Colonna, regius uscerius 336. Iordanus, princeps salernitaaus 32. Laurentius, comes Albe 32, 86, 295; (uxor) o. Cactani (Sveva).
Prospcr, tituli V29
i
S.
Gcorgij ad Vcllus rurcum diac. crrd,
(mater) u. Caetani (Sveva).
RECESTA CHARTARUM Colozi (Antonius), de Bassiano, comestabilis Bassiani 225. Coluci (mag. Iohannes), procurator substitutus Iacobi IV de Gaietanis in curia romana 132-3. Colucie u. Andreucij (ser Iacobus). Colucius de Morrone (frerius) 82. Columna (de), Columpna u. Colonna. Columpne (de regione) 77, 238-9; u. Roma. Colutie o. Calsolarij (Cicchus). Colutie, Coluze; Iorius lohannis, de regione Parione 240. Petrus Cecchi, parrocchianus eccl. S. Bartholomei de Insula Lichaonia 214-6. Petrus lohannis, sutor de regione Pontis 238. Colutius (Antonius), de Turribus Sabinis, laycus sabinensis,
imp, auct. not. et iudex ordinarius 75. 2, 4, 5, ll, l4-7, 19i Bulgarieque (regina) 19,20,24-7 ,31 , 35-6, 38, 42-4, 46-8, 5t -3, 55, 58-9, 63, 65-6, 7t-2, 79, 81, 84-5, 87, 90-1, 94, 97,99, 142-3, 145-6, 105-6, | 12, ll4, l19, 122-4, 194-5 o. Iohanna II, Lodomerie; Bulgarieque rex 209
Comanie (regina)
l3l,
u. Alfonsus I.
u. Conti. (d.), abbas mon. S. Galgani, senensis dioc. 272. comitatus (titulus) 49 u, Flaviani (terra S.).
Comes Coures
commendatariue 104 o. Marie de Gripta Ferrata (rnon. S.), Varria (Oddo de). Commersanj u. Conversanj (comec).
(itere) 140. Composta (presb. Thonasius de), de Neapoli 205. commissarie
r.
lldebrandinus-
Alexander, fi|. Nicolai et Perne Gaytane 159-63. Altus, fiI. Ildebrandini 102, 293.4t frater card. Lucii 128; mag. sacri hospitil 239, 261.2, 267, 269.70, 292; dominus castri Vallismontonis, Montislanici 261 -2 z heres nob. Iacobi Riccardi Rose 306; (consors) u. Verarda; (fideiussio pro Francisco III de Gaytanis) 238-9; (frater) o. Gratus, Sagace; (lovium copertum domorum iuxta turrim de Militijs) 103; (residentia in palatio pape) 279; (vaxalli) 262; 267, 292. Antonius, fiI. Nicolai et Perne Gaytane 159-63. Beatrix, fil. Nicolai et Perne Gaytane 159-63, Brigida, fi!. Nicolai et Perne Gaytane 159-ó3. Ciccarelli 262; o. Stephanus. Francesca, 61. Nicolai et Perne Gaytane 159-63. Franciscus, fi!. Nicolai et Perne Gaytane 159-63. Gratus, fiI. Alberninj lO2-3, 128, 293; (îtatet) o. Altus, Lucius, Sagace. lacoba, fiI. Nicolai et Perne Gayfane 159-63. Ildebrandinus, lldebranninus, Alberninus 102-3, 267, 269 ;
de Valle Montone 127; pater card. Lucii 127-8; Iohanne Antonius, fiI. Nicolai et Perne Gaytane 159-63. Iohannes Martinus, fi|. Nicolai et Perne Gaytane 159-63. Lucidus, Lucius tituli S. Marie Scolagreghe, in Cosmedin diac. card. lO2-3, 127-E; de Comite vulgariter nuncupatur 127-8; (pater) u. Ildebrandinus; (frater) o. Altus,
cis
et Felicis de
laris
vel loco bayuli et camerarij in civ. Adrie 47. concistorij advocatus (sacri) 225 u. Lazarijs (Philippus de); concistorialis (advocatus) 262 u. Sancta Crucc ([adreas de), Tibure (lohannes de). Condo (Bartholomeus de), de Licio, not. Per regnum Sicilie 80.
tituli S. Clementis presb. card.,
l7;
came-
eccl. vice cancellarius 296.
Configní 74. Confinei (commune et universitas castri) 74-7; (con6nes, termini) 74-6; dioc. narnensis 74-5; (eccl. S. Maric) 74-5; (tic. et oficialis castri) 75; Configni 75; (procurator, comunis) u, Stuii ([,aurentius); in catastibus, extimis seu allibratibus 76; Con6nio (de) 76. congnij romani (ducatus aweus)292; cogney (monete argentee
diversi) 197. consanguinitatis (impedimentum) 283.
(archiep.) 10, 134-5, de), Mellus (rev. pater).
consanus
137,l4l; ,.
Diana (Gaspar
(de civ.) 143. dioc. 108; (cler.) 272, 305; o, Frii (Buccar-
costanciensis
dus), Rouden (Gerardus);
costantiensis, tothomagensis
prov. (archidiac.) 295 o. Lohier (lohannes).
Constancio (de): 85, 91, 170, Spata in Faea 233. LV, 46
Alberninus
et Beatri(cameracubicu-
consanguineus Honorati Gaytani de Fellectino
306; (tenit.
28.
Franciscus
domini, nobiles 120, 126.8.
Gratus.
Conche (Cerius lacobi), de civ. Adrie, baiulus seu camerarius,
Consie
o. Starsa (la).
Collis Ferri, Rocce Maximi 159-63, 319; arbiter et
Concarum, Concharum (tenim.) 78, 299 ; (territ')
ram apost. regens I
;
Nicolaus, de Montefortino, dominus castrorum Montisfortini,
Con. (S. de) '{6. Concacate u. Fracte (le). Coneha (de) E2.
Condulmet Franciscus,
.34
Conti:
(uror) o. Berarda.
Comite, Comitibus (de) u. Conti. Comiti Nicolaj u. Alardo.(Donatus de)
etri)
Conte (dello)
v6l
in
Cecchano
3ll,3lE;
castro Rocce Maximj) 163-4; (par cum Ser-
moneta) 162-3: (uzot) u. Caetani (Perna);
(vanlli)
159.
Sagace, Sagar, ep. Caryentisse, Alti ac Grati fuater 102-3 ep. carpretaretensis 126; spoletanus ep,302.
t,
Stephmm Gccarelli (nob.), de castro Vallismontonis 262. Stephanus, 61. Nicolai et Perae Gaytane 159-63. Conturcij (territ.) l53t Contursi (territ.), in prov. Principatus ciúa 172. Coaversanj (dominans
in civ. et comitatus) 48; Conversanj
et
Iulie comes 48 u. Acquaviva (Andreas Macteus); Commersanj (comes Gravine et) 120, l7l, 205, 2071' C'on'versano (de) 48; Cupersanj (comes Gravine eù l2l,24O o. Orsini (Franciscus). Conza della Campanía 142. Conzié (Franciscus /e), archiep. narbonensis, pape camerarius | , 2, 30, 67 , 73, 95, 103-4 ; (sigillum emerariatus) 30 ; (locumtenens, vicemgerens) u. Allemand (Ludovicus d'), Guidaloctis (Benedictus de), Varris (Oddo de), Coppato (de) 86 o. Marie (S.). copperius (maior pincerna seu) lEO o. Caetani (Gaspar). Coppula (Gaspar), de Neapoli, niles 154-5. Coptanello o. Cottanello (de). Cora,Coro (de) I 14, 16l-2, 291, ?21, 323 ; Cote (de terra) 161, 163-4,29t; (terit. terre) 66, 123, 324. Coriliani, Curiliaj (come) 84-5 90-l u. Origlia (Raymundus). corina o. carta.
Coro (frater lohannes de), conventualis mon' S. Marie Nove de Roma 321 ; o. Cora (de).
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
362
Cornaglisij (territ. castrj). 257.
Corneto (de)
Cruce (de
l7l, 325, 327.
,Coropulum o. Corropulum. Corradinus... d. x r$ ducis Medi"lani (d.) 148, Corradus (frater), tentonicus, conventualis mon. S. Marie Nove
321. Corradus, pro taxatore Nicolai
S.):
de Urbe 293; Crucis (prior eccl. S.), ordinis de Urbe 230 u. Ianua (frater Ludovicus de Gaieta (tena S.), in casalj Mayranj, in loco ubi
cartusiensis,
V
de)
dic. la Fraschella 27. crucesignatura ad recuperationem Terre Sancte 182. Crusendorll (Octo), proconsul, opidanus opidi Kil, bremensis
dioc.4l.
pp, 302.
corrigia I 7E.
Cubellj o. Bernardj.
Corropolum, Coropulum, feudum Audree Mathei de Aquaviva,
Cubello (de):
in Aprucio útra 275-6.
Cubellonus (dompnus), patruus Petrj Antonij Petri lE3. Iohannes Petri, patruus Petrj Antonij Petri 183.
Corsice u. Sardinie (rex),
Corta (Florillus not.), procurator Herrici Pandoni 217, 214. cortinis (paramentum de) lE8. Cortona (Cardus de) 268. Cosce (mons de), in possessione lohannis Stefani de Confinio 76; Cosce Sicchi (in cacumine montis) 76.
Cosciaris, Cosciarj (de): Lodovicus, Ludovicus (ser), cancellarius Francisci de Ursinis, alme Urbis prefecti 205-8; L. 302. Thomas, de regione Parionis 256. Cosmedin (in) u. Marie (S.).
Cossa, Cosse: Iacobus, de Arpino Iohannes, de Yscla Thomasius,
(not.) 26E.
ll2. de Yscla ll2. l9'2O,
299.
(la) 254; (ubi dic. a la) 255 o' Sclavorum de Monte
(in territ.) Costalano
uimen lese maietatis 13; et perduellionis 1ó8. Crimonis (Antonius), de castrq Pofarum 319. Crispanus (d. Colella), legum doctor, de Neapolj 314, 317. Crispis (d, Christoforus de), de Corneto, legum doctor, iudex appellationum et nullitatun Urbis ac capitaneus romanj populj 725-7. Crispus (Maciulus\ 124.
Cristofori: nanus
dc Campitelli regione, civis ro-
'136.
2, 4,5, ll-2, l4-7,19,20,24-7,31,35-6,
84-5, 87,90-1,93, 97,99, t05-6,
l3l,
Cupersani
o. Conversanj
(comes).
Cupereno (Christoforu not. Iohannis de), habitator terre Castellanj, per regnum Sicilie reginalj auct. not. 80. curia 43, 116.7, 122,125,137-9, l4l-2,147,152, 1 56"7, l7 E, I E3, 207, 227, 241, 245, 252, 264, 27 9, 284, 292, 312, 323-5,328 o. Acquaviva (Andreas Matheus, Iosias), Albinianj, Aspra (Nicolaus de), Bassianj, Caetani (Christoforus I, Iacobus IV), Capitolij, Cardines (Alfonsus de), Castri Fortis, Felicis (S.), Foschi (Angeloctus), Fundorum, Gaiete (capitanei civ.), Genezani, Mayranj, Neapolis (capitanei civ.), Sermineti, Teramj, Terracene, Trayecti, Turris; causarum civilium 47 u. Adrie; baiulacionis I 19 o. Saxe (crotri); ducalis 299 o. Suese; fundana 310; (scriba et mag. actorum) o. Belli (Guillielminus); gen. Campanie 232i MaÀrime 57, 177;, (not. et officialis) o. Monteregalj (Dominicus de); (magna) regni Sicilie 7, 62, 92, 155, 174, 186; Vicarie 165, 276; (iudices) lEl ; (magistri racionales) 146, 154, 173; (officiales) 35; regia, regi-
nali"; 36,
tzo, 124, 143, 149-50,
153, 174,179-80,
t83-4, 188, 195, t99, 201-3, 213, 233,245, 249, 254, 256, 268, 273, 275-7, 284-5,29E-300, 309, 328, 332t (consuetudo) 212; (drappi aurei, sericei aut lanei ad ornatum) ló5; (fiscus) 166-7; (quaterniones) 152, 154; (quinterniones) l73i (r.tus) 263; romana 105, lll, ll3, 135,137-8, 159-62, t64, 228, 232, 294-5, 297, 301-2t, (bulla plumbea bullata nore) 56, 283, 306; (fiscalis)
causarum camere apost.
l4l,
furocurator)
?8, 42-4, 46-8, 5l-4, 58-9, 63, 65-6, 70-2, 79, 81, 122-4,
in pertinencijs Capue l6E. (d.), de regione Parione 240.
4l ; (gen. auditor) 4 l, 179, 245, 277 i (rot.) l7 9, 277 07, 09- 0, 132, 246, 296, 303, 307
Leonardus (ser), de Tuderto 286,
Croatie (regina)
Cupellarius
l0l,
(de) I 74.
Costallifo Cutelladarh 174. Costancij (lohannes), de Rocca Guillielmi 100.1. Costanzo (Nardus de), de Neapolj 331' Coctanello, Coptanello, Goctanello (de) 76, 219-20, 242. Coctanello (ser Anthonius de), cancellarius Honorati III de Caytanis 230. Craparii (Antonius Cole), de Setia, dictus Bergangniatus 32ó. Craparius (Nicolaus), de civ. Averse, per regnum Sicilie regia auct. not. 63, Crapriata o. Capriata (de). credincerius (cabellotus seu) €,4. Crema (de) 174. Cremonensibus (N. dd 214. Crescis (lulianus de), de Florentia, publicus curieque Gusarum camere apost. not. 277.
Iohannes Antonius Nicolai,
235-6. Cuecto (Gregorius dello), parrocchianus eccl. S. Bartholomei de lnsula Lichaonia 214.6. culcitra 186; cultra laborata ad rosas et gillos 178. cultellum flerum (per) 274; cultrum lEB. Cumanie o. Comanie. Cupa (ubi dic. a la), in pertinentijs casalis Mayrani 107. Cupagula,
Costa (Robertus Antonij, de Antonius de), de Dragone I
Costa
Antonij Petri, dictus Petrj de Antonj Grande, de Pedemonte 183. Cubellus (mag.), phisicus de Morrono 87; de Murrono 88. cubicularius (Eugenii IV pp.) 245 o. Bonitis (Bartholoneus de). Cucchiaronj, Cucclaroni (Christofarus Antonellj), civis Ysernie Petrus
ll2, ll4, ll9,
142-3,145-6,194-5 o. Iohanna
II;
(rer)
209 o. Alfonsus I. Croce (ubi dic. la), in casalj Mayrani 300; (via publica) 300. Crohacie, Crohatie u. Croatic.
1
(sigillum) 277 , 159-62, 164.
1
291;
1
pontiÉcis 185
Curialis (Loysius) 233. Curilianj o. Corilianj (omes).
2l i cunetia 261-2. in prov. Terre Idronti 166.
curraria lE, Cursano,
curserii (equi) 189.
;
curie
;,
t
maiores
REGESTA CHARTARUM cursor 41, 109, 295-6; pape lll, 132-J, 246, 296-7, 307. Curtis (not. Iohannelus de), de Gaieta 312, 317,
(in
custibus
ttibus) 27.
Cyminus o. Gminus. Cyprianj (5.) 279 u. Molendina. Cypro, Cipro (card. de) 120, 126 o. Lusignano (Hugo de), Cysterne o. Gsterne (territ. castri). Czenone (lex Bene a) 167, 2lB, 234.
363
disponsatio per verba de presenti disrobaciones
13,
et anuli
subanacione l6E.
18.
divorcium 62. doana u. dohana. doctor u. decretorum, iuris, legum, medicine (artium et).
94,1731' quarta et basatura 88; et tettiaia 233, 273-5, 330; dotarium et tertiaria l7 , 247 ,
dodarium
dohana, doana (gabella)
173;
dohane
(ius) 249; o.
mine
pecudum, salis,
(in loco Maioris), de parrochia eccl. S. Salvatoris 38 o. Gaeta, Logia Farahonum.
Dohane
Czucio u. Zuccio (de).
64, 249. Dominica, uxor Antonij de Symonella l3l. Dominici (locus et conventus B.), de Pedimonte 190 ; (cappella vocaboli Annuntiate in eccl. S.) 250. Dominici u. Luce (d. Lucas). Do mi nici: Arcangelus, de Felectino 34. dohanerius
Daino (Antonius Tutij de) 265, 269.
2, 4,5, ll-2, l4-7, 19, 20,24-7,31 , 35-6, 38, 42-4, 46-E, 5l-4, 5E-9, 63, 65-6, 70-2, 79, 81, 84-5, 87, 90-1, 93, 97, 99, 105-6, l 12, ll4,
Dalmatie (regina)
l19, 122-4, l3l, 142-3, 145-6, 194-5 u. Iohanna (rex) 209 o. Alfonsus I. (in) u. Laurentij (S.). Damiani (sorores minorisse de
ll;
Nicolaus
Damaso
observancia
S. Clare seu S,)
329. Damyanni o. Caracciolo (lannonus).
Dani (Tutij) o. Normensini' Daniel ep. parentinus, pape Eugenii
IV
thesaurarius
ll7;
o.
Rampi (de). Datham et Abiron (maledictio q. Detrs dedit) 304' 308' datia, senalia, onera conóueta feriarum 76' dativa 70. Davalos (lnichus, Ennechus de), locumtenens magni camerarii [regni Sicilie] 276, 310. Daynus (Rogerius), de Terracena, ex noYem olÉcialibus civTerracene 56. decena
0.
decimator
decimatores castri
luliani 302.
decima fructuum
334; decime Delaracth u. Ratta (della).
ll9,
decretorum (doctor) 132, 245,
253, 257,276.
129.
(8.)
67-8. Dellasta (Gccus), de Sermineto 140. Delmenhorst (Nicolaus oon), archiep. bremensis 41. demanialis (res) t84; (tene) 212, 228; (iudices et magistri iurati terrarum) 213 ; demanialis Giv.) 2 I B o. Venafrj ; (dornus) 3l; demanialia (bona) 32, 50, 54, o. fiscalia; (iura) 129, 331; (valetorium seu bactinderiurn) 31. dernanii (iura) 165; denanium (de demanio in) 36, 200' Dellante
Dominici (iudicis) 79, 80 u. Licio (Gccus de). Dominici (mag.), de Roccaromana 32E o. Nicolaus. Dominici (fiI. Nicolai mag.) 300 u. Antonius, Margarita. Dominico (Nicolaus de), terre Trayecti, et per prov. Terre Laboris et Comitatus Molisij regia atrct. ttot. 82, ll2, 114, 206-7 t not. Nicola, de Trayecto 206; Dominici de Tragecto 66, 207, Dominicus cd. not. Viazani de Monteregali, imp. auct. not, et cancellarius Francisci Gaytani 172. Dominicus (dompnus), cappellanus Sveve [Caetani], AIbe comitisse 193,
Donadej (mag. Nicolaus), de Caserta
cere.
245;
... 178, -
Iohannes, de castro Castri 193. Dominici u. Laurentij (Matheus).
zlÙ, 234, 276, 284, 298.
40;
dedenarius 196; auri 2E5; de provisinis senatus nariorum senatus (ducatus de auro) 93; (libra) ll9' 196. D en tice: Antonius (d.) 155. Franciscus, dictus Naccarella, de Neapoli, marescallus regni Sicilie 10, 37, 45. Iohanne, dictus Caristia, de Neapoli, miles, hospicij lohan'
ne II regine senescallus 24,37' 45. Perrinus, de Neapoli, lxocurator Caroli Pandoni 208-10,
212, 280. Tucnllus 233. Díana (Gaspar de), atchiep. corsanus I 34'5; erecutor apost. in causa ecct. S. Marie de Suresca l4l. Didaci o. Coca (lohannes de). Donisij Leonardi o. Nisi (bartholomeus de). disparatura loci fuminis Cavate 175.
l3l.
Donati (eccl, S,), de villa Capitirisij l3l' Donati (castrum S.), veltretrensis dioc., in prcv. Maritime 66, 122-3, 265 i (con6nes territ.) 66, 176; (dominium et proprietm) I l5; (piscaria Fossellarum, Fosselle) 29, 229; (siurulata donatio) l15; (terra) 2ó6. Donati u. Bonzi (lohannes). Donati (lohannes), procurator Antonii dé Rido 322. donatio (simulata) ll5; q. dic. ante nuptias 82 o. basaturai propter nuptias l2l. Donato (Saucto), de prov. Tene Laboris 247. Donato (Iohannes de), de Albignano, not. 244, donnichilibus (in rebus) 197. dos et tertiaria 273; o. paragio (de). dotalia (castra) 169; dotalis (cura) l2l. dotarium u. dodarium, Dragonibus (nob. pragonectus de) ,t4; possessor feudi Andree 44.
casalis S.
Dragoni 27, 194-5, 152,29E. Dragoni, Dragonis (cmtrum).27, 152, 194-5, 298 ; caiapci"ne
299; (archipresb.) u. Franzonus (dompnus); (de castro) 27, I 52, I 9 4 -6, 24 4, 255, 285, 299, 3Ol ; (interrit.ubidic. liPadulj)299; (menia) 194-5; (p"r-
dioc.
27, 106-7, l19, 152, 194-5, 203,244-5; 254-5,285,100,328; (pheudum) 27; (ubi dic. li
tinentiarum)
Tribulischi)
299; (via publica) 194-5; (vicus S. BIa-
slj) 27i Dragone, Dragono (de) 27-8, ll9, 152-3, 194-5, 295,299; Tragonj (pertinentiarum castrj) 203; (tenit. castd) 65; Tragone (de) 26; Tragono (de) 153, 299; Trauni (castello de) 194-5. Dragonis u. Montis (de rocca).
DOCUMENTI DELL'ARCH{VIO CAETANI
364
drappi aurei, sericei aut lane ad ornatum regis et regie ctrrie
in
Droe (Henricus Nicolay), de Fundis l4l. ducalj, ducatus (titulus) 4E-9, 5l u. Adrie (civ.).
emphiteoticarum iura (feudorum et r€-
Engelhardi (lohannes), procurator Marquardi Brant 41,
5l-3, 55, 79-Bl. 84-5, 87-9, 92-4,96,9E-101, 106,l17,127, 154, t68-9, | 72,175, t83, tE9, 2t0-t, 217, 221, 227.9, 232-3, 238-9,244-5, 247-8, 262,
ducatus
264, 267, 270, 274, 282-3, 293, 305-6, 308, 320-1, 323, 325, 330-1, 333t aureus, aurj, de arul.o 29, 34, 49, 53, 57, 82, 87, t03, t20-1, 149-50, t54, 160, 162-4, 173, 175-6, l7E, 183, 193, 197 , 214-5, 217, 223-5,228, 270,233, 237-4A, 242,249, 25t, 254, 259-60, 266.7, 269, 279, 293-4, 306-E, 3r r, 326-7, 331; cognij romani, monete romane, romanus
il5,
camen
245;
denariorum senatus
93; de usuali pecunia regni Sicilie 100-l ; in usuali moneta 262; veneti, venetus 52-3, 70, EE; bologninorum 215, 217; carlenorum, dé carlenis argenti 68, 98, 250, 268, 289; de carlenis dello Reame 308;
190;
.l85;
Enrr'cf (lohannes Baptista), camerinensis ep. 301. Enghíen (d') 79 u. Maria de Emghineo (regina).
Ducalis o. Civite.
de gilliatis
(in)
rum) 108.
festis sollepnibus 165.
29,78,282,292; àe
emphiteosim
de tarenis 143,
in prov. Terrelaboris 6-9, 278-80; rit.) 36, 92; in pertinencijs Capue l6E.
Ducente (castrum),
(ter-
Dulcis (Antonius), de Zurlano, parcium Terre Laboris, procurator militis Carulj Pandonj, not, 287, Dunati u. Donati (S.). dupleria, duppleria ll9; de cera 178. Durazzano 5 o. Oraczani (castrum). Duthe (Succhardus de), cler. osnaburgensis dioc,, apost. et imp. auct. not. 134. Dyonisii (Leonardi d.) o. Nni (Bartholomeus de).
Equalis, Qualis (Antonius, Anthonius Cicci),
de Setia,
not.
306-7. equi curserij 189. erariatus I 30. Erasmi u. Cole. erbagia, erbagium o. herbagia, herbagium.
Errico (de) o. Herrico (de). Esculo (de) 35 u. Camporinis (de), Esculo (d. Lion, Leon de), miles 122-3. Estouteoîlle (/') Guillermus, Gulielmus, titulj S. Martinj in Montibus presb. card., de Estoutevilla nuncupatus, administrator titulj S. Potentiane de Urbe 222; (Senis, in donribus solite residentie) 223; eccl. S. Potentiane de lJrbe commendatarius 230; (vic.) u. Rogerijs (Cristopharus de); Guillielmus card. antegavensis apostolicusque commissarius 294. etatis et sexus prerogativa 61. Eufemie de Urbe (mon. S.) 29, 229-30; (medietas piscariarum * le Canne o et u lo Paparesco > spectans mon.)
229.30; (comunis et privata archa) 230; (eccl. et conac domus habitationis monialium) 230; (abatisa)
ventus
u.
Piscionibus (Laurentia
de);
(moniales)
o.
Anthonia
(d.), Benedicta (d.), Gregoria (d.), Iacoba (d.), Iubillea (d.), Lucia (d.); (grate ferree a late interiorj eccl.) 210; o. Caetani (lacobus II), Cannarum fuiscaria), Paparirchi fuiscaria).
IV pp. E6, I 13, I 16-6, l2O-2, 126,128-9,132-4, 136-41, t59-63, t7l, 176-7, 184-5, t93, 196-8,207, 214, 216, 219-20, 223-6, 231.2, 237-45, 248,255, 260-1,264-5, 267, 269-70,282, 294-5, 301, 306, 339; (bulla plurabea) 135, 277, 2E3; (camerarius)0. Mezzarota (di); (cappellanus) o. Captaneis (Malatesta de), Lohier (lohannes), Palena (lohannes de), Vito (Antho-
Eugenius
Eb"n (a), Rogasia, Rogasa, Arogata, Roasa, domina castri Montisrodoni I 29 ; (testamentum) 129-30; (neptis) u. (Gasbarra) ;
Caetani (Ludovicus); congnatus) u. Caetani I); (domicella) o. Catherina de Trayecto; (sclava) o. Margarita, Martha, Lucia. Gasbarra, neptis Rogasie de Ebulo 129. Ebuli, Ebolj, de prov. Principatus citra (terra) 124, 153,
(fi|.) o.
(Christoforus
155, l7O, 173-4; in pertinencijs Capue l6E; (capitaneus
su
oficiales)
125-6;
(castellanus)
126;
(castrum
I 73 ; (collecte, iura, redditus, va."lli) (dominus) ú. Ratta (Franciscus della); (enpcio)
seu fortellicium)
154;
153, l7l-2; (la Torre a le Gructe) 168; fulatea publica) 124; (privilegium de francbicijs) 124; (universitas
et hoirines) 124-6, 171; Ebulo, Ebolo (de)
t24, 281 Ecclesia (lohannes Baptista de), romanus, curie causarum camere apost. not. I 79. ecclesia (sancta mater) I 7 I ; ecclesiastica o, beneficia, cettsura; ecclesiasticum u. interdictum; ecclesiasticus tr. Bu€ro. edictum de feudorum successionibus in favorem comitum et baronum regni Sicilie 7, 276. Egidij (iuxta territ. S.) 284. Egidii (nob. Iacobus), de Sermoneto 230. Egidius de Sermoneta, camerarius Iacobi IV Gaytani 95. Egubio o. Eugubio (de). Elce 47 u. Ylicis (castrum). cmancipationis (instrumentum) 100.
Emghenio, Emgenio (de)
d'Enghien (regrna).
97-8;
Emghineo (de)
60 o.
Maria
nius de
S.);
(cubicularius) u. Bonitis (Barùolomeus de) ;
(cttsot) 246,256i (guerra contsa Iohannam Il) l15; (not.) o. Orsini (Marinus); (obitus) 296; (rector gen. pro) o. Monaldensis (Henricus de); (serviens armorum) o. l,aude (Rogerius dQ; (thesaurarius) u. Daniel ep. parentinus.
Eugubio, Agubio (de)
39, 40, 97 u.
Branchis (Stephanus
d"). Eugubio (Anthonius de) 7E; (mag.) 269 ; Egubio (d. Antonius de), legum peritus, Rome residens 294. Eugubio, Agubio (d. Stephanus de), rector prov. Campanee, legum doctor 97. Eustachij, Heustachii (in, de regione 3.) 76, 121,239;(via publica) 76; u. Roma. Eustachius (frater), cellararius mon. S. Marie Nove de Roma
321. evictio 28-9, 103, 265, 269-70, 272,293. 306. 321. evicta (re) 28-9, 321 ; evictus 29. excande.ialia (bona) 233.
307; (ugin ecclesiis) 136-7, 303-4, 308; (absolutio de) 291; u. inter.
excomunicacio late sententie
gravacio, reaggravacio)
134, 245-6, ZEE,
JO4;
(denunciacio
dicti. excomunicatus aggravatus, interdictus 304-5.
exiture frumenti intratureque (gabella) 173.
REGESTA CHARTARUM
Fclectinj, Fellectini (castrum), in prov, Campanie 39, 40,97, 105-6, lE5; (dominus) o. Caetani di Filettino; (u"xalli) 23 I ; Felectino (de) 34, 178, 196, 228,243,312 | (domini de) 243; (eccl. S. Marie de) 178; ("opella S. Marie de Resurrectione in) l7E; (emptio dc) 39; (palatium prope Migianum ia) 34; o. Filettino. Felice (iudex Petrucius), de Capua 116.
exportularum (salarium) 3t 7. extaleum 69. extimis o. catastibus (in).
F., -"g.
camere Summarie 2ó3.
F., magni camerarii
Fclicis (castrum S.)
locumtenens 256.
Fabiani (S.) o. Flaviani (S.). FccrTs (Nicolaus de), ep' fundanus 283; (pontificale sigillum)
Faenza, Faventia (Benedictus ser Francisci falangagium, falangacium 173
o.
de)
184.
gabella.
Falchi (Nicolaus Rogerii), de castro Rocceromane, annalis iudex 106, 203. Falcho, Falco (Antonius de), magne curie Vicarie actorum mag. 217, 234. Falconj o. Sinibaldis (Gabriel de). Fatconis (flumen) seu Fossella Cole Campanelli 174'6' Falvatere (castrum) 188' 221 ; (tenirn') 2E6. Famatius (Franciscus), procurator Catharine
de la
Ratha
Fanolleda o. Fonolleda. Fantagutius, in u6cio magistri maxarii S. Felicig successor lacobi Guillelmi Barbe Nicti 130. Fanteltus (Nardus), de Bassiano 225. Farahonur:
Tutii, de Gaieta 312, 317.
Gregorius, de Gageta, executor testamenti et possessor here-
ditatis cd. Nicolai de Butdono ac cd. Iacobi eius 6'
u, Logia.
(nova hedificia) I
(cenrus) 30,
16;
(rendite)
I
57;
(simulata donatio)
ll5;
(territ.) 40, 6E, l14; (via publica) l16. Felicis u. Rute (Marcus), Valentia (Petrus de)'
in contrata Sorreschie 68. feltrensis et bellicensis (ep.) 56 o. Monaldensis (Henricus de). femine primegenite vel in capillo 9. Ferdinandus de Aragonia, rex Sicilie, Hierusalem et Hungarie Sicilie citra Farum rex 263,276,309; (collecte coronationis, adohe ac matrimonij) 263; ("igillum) 234. Fetentíno 193, 228, 260. Ferentini (civ.) 193, 3l I ; (castellum) 22E; (Aioc.) 245' 295-7 ; (eccl:) o. Iohannis et Pauli (SS.) ; (ep') 302l'
(palatium episcopale)
193; Ferentino (de) 177,193' l, 316; Florentino (de) 251,
198, 223-4, 226-8, 3l
F erna
l9t, 187, l9l-2, 199,201,204, 208, 212, 2t7-E, 221, 229,232-3,
235, 25 l -2, 254, 256, 27 3, 27 6-8, 280, 285 -6, 288-90, 292, 299,309-10, 312, 328,330-l (cancellarius) u.
;
Orsini (Algiasus); (castra et loca Honorati II Gaietani in) 229; (magnus camerarius) 22E; (citra et ultrar) t 16, 124. 155, 157, 166, 169-70, 172, 179, lB2-3, 187, 191.2, 196, 198, 201, 203-4,2AE, 212,218,221, 228, 232, 234-5, 244, 247, 249, 251-4, 256, 258-9, 263-4, 268, 272-5,277-8, 285-6,2EE-90, 292, 300, 309-lO, 312, 322, 328-31; (ultra) 167, 289; Pharum (citra et ultra) 170; (ultra) 167-8.
Farzohus,
Farionus:
Antonius, de terra Trayecti 16-7 67; (iudex) 206-7. Cobellus, de terra Trayecti, iudcx 82-3. Faservitium (Angelus), mandatarius curie Capitolij 324. Fasulus (presb. Stephanus), bencficiatus maioris eccl. aversane 292. Fatijs (Antonellus de), de Ytro 250. Fatio, Facio (Antonius lohannis de), de terra Trayecti 207-8. Fave (not, Simeon lohannis) 77.
Faventia (de) 184. Fayto (castrum in prov. Capitmate
q. vulgariter
nuncupatur)
r69. 267.
de);
(contrata, regio) o. Burghecti, Prati, Sorrefchi; (curia) 40, 116-7, 130; (erarius) u. Barbe (lacobus Guillelmi); (dominium in) l15; (dominus) o. Caetani (lacobus IV); (domus) l16 o. Germani (lohannis); (eccl.) u. Marie de Surresca (S.); (6nes) 66t (fortellicia) 156; (iura in) 122; (menia) 95 ;
ferentinatis (civis) 260 u. Stella (Rogerius ferentinatensis (civ. et dioc') 307.
Farine (Lutius), de Genezano 284. Farionus ú. Farzonus. Farum (regnum Sicilie citra) 158, 166-7,
Federicus
(capitaneus) u. Cavallerijs (Manfredus
319.
47.
T*ius 312, 317. Farahonum
Maritime prov', terracenensis dioc. 2,
172, 3ll-2; re* Aragonum, utriusque Sicilie, Ierusa' lemetc, 233; dux Calabrie, frI. Alfonsi I regis, in regno
Fanellj o.' Bardarij (d. Guillielnus).
tij
in
96, ll0-1, ll3-4, 130, 134-5, 137-E: l4li
Felicis (res Cecce lohannis),
t55.
Angelus cd.
30,
73, 104, 107;
283. Facio o. Fatio (de).
Farao,
365
de
Aragonia,
rer Sicilie, lerusalem et
Uogarie
de); (dioc.) 301-2;
ndi:
Barnabas..., curie causarum camere aPost. not. 179. Franciscus (hon. d.), cler. ispalensis lOE. Ferracutus, Ferracutj (lacobus), de civ. Adrie, annalis civ. contractus iudex 47. Ferraczairj (castrum), in comitatu (iura et. actiones) 82-3.
"d
Molisij 82-3; (6ne) 82;
Ferrante, Ferratus (nob, Iacobus),
de terra Trayecti,
iudex
207 -E.
d. Iacobi (Lombardus), de terra Trayecti 207-8t d. Iacobi 208. Ferrara (de) I 76. Ferrantellj
I 14.
Ferrantellus de Trayecto
Fenarerij (res cd. Nicolai Antonij) 279.
Ferrarii:. Antonius mag. Petri, habitans in castro Marenj E9. Nardus, de Patrica, vicarius castrj Supini, not. 3ll. Ferrarius (Marinus), de civ. Averse, per regnum Sicilie regin. auct. not. 205,293. Fenata u. Gripta.
u. Ferrante. Ferrays (lohannes), commissarius [regis Ferratus
Alfonsil 228. Ferreatum versus Setiam (vie publice vltra) 226- Feneatij (aqv) 226. Ferrera (fenera magaa in pertinenciis S. Agaùes, ubi dic. in Flumine Birerchye, q. di". 14 279; (ia publica) 279. Ferrerius (nob. Iaynus), de Valentia, habitator Avetse 272-3. Ferri u. Collis (wtrum)
DOCUMENTI DELL'ARCHIVI O CAETANI
366
Ferri (Andreas lacobi), de tena Ytí. 123-4, Ferrillus (lacobus), de Aversa 63; habitator Neapolis, per regnum Sicilie regin. auct. not. 232-3, 254. Fertosa o. Valle, feudale servicium 9-ll, 17,31-2, 36, 44-5, 52, 64,71, 151-2, 154, 173-4, 180, 192,
200-l,2lE, 276 0.
adoha; feudalia (bona) 8, 9, 21-2, 32, 49, 50, 60-2, 80-1, 88, 92, 99, 144, 153, 172, 179-El, lB7-8, 233-4,;280, 284, 332; (bona antiqua et nova) 59;
et) 3, 48'50, 125, 129, l, 221, 247, 250 i (loca et bona) 48-50;
feudalia (bona burgensatica
187, 203, 2l
(ius primogeniture
'ditus occasione)
in) I 79; (obligatio) 5; (servitia et red-
196;
feudalis(res)
3, ll,7l,E6,129,
145, lE4, 213, 256, 273; (tewa) 60, 2ll ; feudaria quaternata et non quaternata I 72. feudotarii, pheudotarij 3, 4, 6-9, ll-2, 19.23,31, 36,44'5, 48-5A, 59-61, 71, 149-52, 165-6, 179, 276 tt. Apru' cij, Collis Stephani, Montis Aquili, Sicilie (regnum); (barones et) 37, 145, 201i (subfeudotarij, subpheu' dotarij), 84, 90-2, 145-6, 192, 200, 2lE, 234' 256, 284,298 u. Fundorum (comitatus), Sicilie (regnum).
27, 31, 36, 4E-50,59, 65' 71, lA7 t45-6, 149-50, 166-7, 173, 185-6, 189-90, 192, 218, 234, 245,256, 275-6, 285,287,299, 300, 328 o.
feudum, pheudum,
Fino (de): (d.), mag. Iohannis frl. 270.1 Iohannes, mag. Pauli frater: (bona hereditaria) ter) u. Iohannes (nag,); (testamentum) 270. Franciscus
Iohannes (mag.), pater mag. Pauli
(in) 192;
(concesiones,
dominia et) 62; antiquum 9, lO, 45' l5l ' 192, 276; (boaa feudalia de antiquo) 36; (cualia et loca de antiquo) 200; militare 165i noYum 7' 9, lO' l5l, 276i (bona feudalia de novo) 36; (casalia et loca de novo) 200; nobile et novum 36, 218, 276 o.
S.); feudorum, pheudorun, feudi (invcti' tura in usibus) 315; (succesio) 48, 59'61, 144: (edictum de successionibus) 7,36, 44, 50, l5l , 192,
Agates (civ.
218, 234 u. Sicilie (regnurn); (vassalli)
108; o. em-
phiteoticarurn (iura rerum),
Ficcha (not. Antonius), de Gayeta 93. Ficocijs (nob. Laurentius de), de regione CamPitelli 103. 6da et difida 85.
Fide: Andreas (frater), de Ytro, preceptor eccl. et hospitalis S, Antonij de Fundis, S. Antonii de Sugio et omnium eccl. et hospitalium
S, Antonij in
comitatu Fundorum
3l0-t. Antonius lacobi Tutii, de Setia 79. Fidelis (A. T.) 34-5. fidelitatis ad sancta evangelia iuramentum 202 o. rectorie, vaxallagiii fidelitatis iuramentum o. homagium (ligium). Fidj o. Colefrdi (Leonardus). Fieramonte (Antonius), de caetro Marenj 89. Filardj (61. cd.), Filardo (de) 43; u. Castuea (lohannes)' Fílettìno 33. FíIígnano 5,30,
ilimari nus,
l5l ;
32 o. Folingnanj, Fondemianj (castrum).
Fillimarinus :
l3l.
Filiorum Petri u. Insula. Filippi (lacobus), de Vacone 74. Filippinis (Stephanus de), de regione S. I{eustachij, civis romanus
l2l.
curie camere apost. 41.
(de\ 272; o. Laude (Petrus de). 7, E, 21, 33, 127, 172, 174, 234; camere apost. 245; (curiaet) 166-7; (regius) 153,165, 173' 180;
Fiscirago fiscus
fisci (curia) 154. Fiumelargo
192; (iura) 165;
(procurator)
4l; (t"l
o. Flumelargo.
Fivizano (de), lunensis dioc. 195. Flaviani (feudum S.), cum titulo comitatus, in Aprucio ultra 48-51, 275-6; Flavianj, Fabianj (civ.) 49; (comes) 48, 53,79, E0, 183, 2E2, 284, 298 o. Acquaviva; (comitissa) 49,53 o. Riccardis (Catherina de); (domus Tadei de Florentia) 5l ; (ducalis capitaneus) 53 o' Cole
(Andrem);
(ducissa
Riccardis (Catharina
Adrie et comitissa S.) 47, 5l o. de); (dur Adrie et comes S.) 47,
51, 53 o. Acquaviva; (logia ubi curia causarum civilium regitur) 52; (terra) 46, 51, 53;, (baiulus in) o. Lemmi (lacobus Cole); (via publica) 52;' Flaviano, Fabiano (de S.) 51, 79, 147; o. Castel S. Flaviano, Giulimova. Flaviano (Antonius de S.) 98. Flscha, Flesche (Angelus de), de Setia 84. Flore (Nicolaus de), de Neapoli, iurisperitus in magna curia mag. racionalis 92' Ftorentia
ac regni Sicilie
214, 238-40, 242; (de) 49, 51, 53' ,7' 184,
198, 277, 2El, 287, 308. Florentino o. Ferentino (de). florentinus (archiep.)
l7l,
174, 177, 193 o. Vitelleschi
(lohannes).
92; de Neapoli, dominus feudi Alehide Philippus (abbas), dyac. neapoletanus 92. Carlucius
u.
263; (collecte et alie) 13, 229; (introytus, pecunie) 64, 2O2z Gscalia (bona demanialia seu) 50, 54; (res et bona) 44; fiscalis (res)
in) 48, 50, 53, 6l' 63' 142' lEO,
277; (frI.) u. Paulina; (frater)
iohonne"; (pater) u. Iohannes (mag.). Finolleda o. Fonolleda (de). Fírenze 214. Firenze-(de) 184; o. Florentia (de). Firippo u. Philippo (Frabicius de). Fiscaldo o. Fuscaldo (di). fiscales (funciones) 26, 125, 199; (adoha et)
6schus, fischi, o. fiscus.
sub feudali servitio
(fr1,) o. Francis-
Lellialexii (lacobus), Paulus (mag.) 270-1,
Alefride, Archangeli (S.), Ayrole, Cliricus (S.)' Collis cessio, donatio
270-2t
270i (pa-
cus, Iohannes, Paulus; (bona hereditatis in castro Sermineti vel Nimphe) 270-2; (testamentum) 271. Iohannes, Pauli lnter 277. Iohannes (1nag.), artium et medecine doctor 321. Iohannes, fi|. et heres mag, Iohannis 321. Paulina, fi|. mag. Pauli 270-2, 277 ; (cwatot, tutor) u.
Stephani, Dragoni, Mayrani, Montisaquili, Trentula ; (con-
200; et
F
Filippo (de) 184 o. Nero (Giovannj de). Filippus ser .Anthonij de Acumbulo, imp. auct. not. 108, Finagranis (Antonius de), de regione Pinee, not. 327.
30, 33-4, 67-70, 78, 95-6, lO3-4, ll7, ll9, l2l, 157, l7B, 227,237, 246,305, 318; auri 74, 108, 137, 141-22 de camera 33' 133, 135-6,246,297, 302-3; de moneta romana 2E, 96, 219,321 ; de pe'
0orenus
cunia manuali 28. Florillus (Matheur), d" Florum o. Campo (in). Flumelargo
C*"tt"
185-6.
(ubi dic.) 19 o. Fundorum (in territ.); (via pu-
RÉGESTA CHARTARUM blica) 19 o. Calamite (res Tutij), Pistillonj (Nicolaus Antonij). Flumicello (fuvius q. dic.) 313. Fluminaria (de) 66, 122; o. Sollatij (Nicolaus). Flumine (in) u. Biserchye. focatici (imposte salis et) I ; (antepositus super exactione salis et) 68 u. Nucij (Colucia), Signorilis (Nicolaus); (absolutio pacamenti) 68; focaticum (sale et) 103. foculariorum, focularium (annua provisio) 97
; (iva) 229;
(pecunia) 229
i
2ó8;
Molisij
3-4;
in prov. Terre
Braccius, comes Montonj, Perusij etc. ac regni Sicilie magnus comestabulus, collateralis (armorum capitaneus) 24; Brachius de Montone 168. Nicolaus, armorum capitaneus 231. fortellicium, fortellitium 24, 3E-9, 42, 4 4, 48 -50, 66, 7 0,
7
7
-8,
in prov. Terrelabo-
r66, t68, 179-80, 183-4, 187-8, 192, 197, 199, 200, 221, 247, 257-8,267-70, 274.5, 286, 3tE o.
Laboris et Comitatus
Fondemiar'j, de prov. Terrelaboris et Comi-
3l ;
Fon-
2,4i o. Filignano.
Folingnano (Bucius de), procurator Marie de Ceraolo 2, 3, 5; Fondemiano (nob. Bucius de), civis civ. Venafri, procurator magn. Marie de Cermolo 4. Fondemiano (dopnus Leonardus de) 2. Fondt 19, 54,93, 105, ll4, 122, 142, 183, 186, 193, 221, 246, 251, 274, 283, 310; u. Fundi. Fonolleda, Fanolleda, Finolleda (Arnaldus) l8l, 218, 235, 263, 276; (de) 192-3. Fontana (Antonius Gcchi de), de Alatro 237; Fontane (Ciccj), de civ. Alatri, imp. auct. not. 198.
Fontana (de la):
'u. Barchinone, Iohanna ll, Pedimontis. Forcella, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio uhra 275-6; (de) 70,2561 Forcelle (castrum), in prov. Aprucij ultra flumen Piscarie 256; (castrum seu fortelliciun) 256. Forcia o, Forzia (lohannes Bactista). Forlanus, familiaris Chrisfofori I Gaytani 190. Forlivio (de) 175-6, lB5.
(S.), Mataloni, Montisrodoni, Nimphe, Normarum, Pedimontis, Rocce Raynule, Sermineti, Somneni, Spigni, Spineti,
Trayecti;
(castra seu)
36, 50, 59-61, 234, 256, 275-6,
284, 298 o. Forcelle, Podij Casanove, Ripactoni, Vai-
rani; (castrum firmatum seu) 84-6, 90-2,153, 173 o. Agathes (S.), Campane, Ebuli; o. citatella, fortificacio- locorum defensibilium I 4. fortilegium
u. fortellicium.
Fortis u. Forte (lacobus). Fortis (ser Antonius Sanctj), de Coptanello, sabinensis dioc., imp. auct. not. et iudex ordinarius 219-20; de Goctanello 242. Forzia, de Forcia (lohannes Bactista, Babtista), de Conversano, regius per rengnum Sicilie ad conttactus iudex 46. Fosca (Petrus de), de Gaieta 44. FoscÀi (Angelottus), ep. anagninus, in prov. Campanie et Ma-
ritime commissarius et nuncius Martini
V pp. 55-6;
ep.
99, l0l, 105, t07, ll0, ll3;inromanacuria residens 109; tituli S. Marci presb, card. 132-3, 135;
cavensis
l0l-2; (domus habitacionis) 57, 108; (sigil100-l; (scriba) o. Rabboeds (Rumoldus); (secretarius) u. Anthonii (Melcior); (viridarium) ll6. Fossati (contrada), in territ. Sculcule ll9, (curia)
Fossella Cole Campanellj (flumen Falconis seu) 174-6. S. Donati (iuxta piscariam) 29; Fosselle S. Du-
Fossellarum
nati 229. Fosenove, Fosse Nove prope Pipernum (abbas mon.) 57 u. Benuellis (frater Iulianus de); ordinis cisterciensis, terracinensis dioc. (...prior mon.) 288, 291 u. Iacobi (frater Andreas)
;
(comendatarius) o. Berardi (lohannes).
Fracte Concacate (locus q. dic. le) 226. Fractis (de) lO0-1, 269; u. Castellonovo, Tibere (Benedictus).
Forma (de): Honufrius, de terra Pedismontis 183, Iohannes, de Pedemonte, frles 254. Iohannes Honufrij (nob.), de Pedemonte, miles ac regni Sycilie prothonotarij et logothete locumtenens ll2. Mactheus, de Pedemonte 233. Forminus mag, Iohannis, de S. Apollinaú 823, Forminus mag. Iohannie, de terra Trayecti ll2i de Trayecto
207-8. Fornis (in) 175 o. Petrus (S.). Fornarolj (castrum), in prov. Aprucij ultra o. Acquaviva (losim); u, Frondarola.
3|,
Acquaputrida, Arnarie, Averse, Cisterne, Felicis (S.), Fundorum, Gaiete, Gariglianj, Iohannis de Incarico (S.), Marci
lum) 57,
Iohannucius, de villa Prophetarum 328. Rita, fil. Iohannucii, de villa Prophetarum, uxor Nardi mag. Antonij Radolfi 326. Folcalquerij comitisia 2,4,5, ll, l4-7, 19,20, 24-5, 27
70-l;
(dominus)
Fomo (del): Bannella, de Neapoli 58, 143, 155, lE7-9; comitis Fundorum 142, 167-9; (vù) u. Caetani (Christoforus I). Foro Piscium de Urbe (in) 136 u. Angeli (ecd. S.).
Forte u. (Castrum).
Fortebraccijs (de):
E2,84, 102,108, lt2-3, t2l, t23, 145, 149-52, 156,
tatus Molisij (iura, actiones et dominia castri) demiano (de)
Forte (lacobus), de Gaieta 264; (domus), in parrocchia S. Marie in Pensulis de Gaieta 252, 264.
(collecta) 40,
'rret Comitatus l!{olisij (perceptores pecunie) 22E. Focella (magn. Nicolaus), de Pedemonte, mag. racionalis et secretarius ducis Trayecti 212. Foggía 286. Fogia (de) 287; Fogie (terra) 286-7; (habitato) 2E7. fogitanus (civis) 287. Folianj, Foleani (lacus, stagnum), in prov. Maritime 29,229-30 u. Canne (le), Paparisco (lo); Fuglianj (tumuletum) 229. Folingnani (territ. castri),
367
Fractis (Benedictus de), artium et medicine doctor 94. Fractis (lohanne de) 289. Fraganauo (dictus) u. Nero (lohannes del). Fragiapanatibus, Fragiapanibus
34; u.
(de) u, Frangipani.
Anagne (in territ.). Framingus, Franengus (lacobus), cammerarius .estri S. Marci de Cavotis 72. Frammartinus (dictus) 58; o. Caracciolo (Loysius). Franc. (lohannes) I 48. Francavilla (de) 53 u. Cole (Andrem). franchicia 124-5, 218, 278. Francia (de), Francie (lohannes), de Molendinis, dioc, ambianensis, habitator casni Sublaci, not,, procurator Bonifatij Gaytarj de Palatinis 323 i not. appellationum et nullitatum Urbis 326-7; lohann* Sanctus Luce Francie, civis rotnanua 327 i o. Molendino (Iohannes de). Francie (regnorum) 48 o. Lodovicus I, III.
fraginale
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
368
frangigena 291,
3l9t o. Molendino
Frascati (de castro) E9.
(lohannes de).
Francigena (donpnus lohannès), presb. et principalium S. Marie et S. Pauli, castri Nimphe 291' benefrciatus eccl'
Francipena o. Frangipani. Francisce de Pontianis (mulieres de soc.) 277; oblate ordinis Montisoliveti 277; (procvator) u. Mentanone (Alexius).
(fratres de observantia) 329; (víc. gen.) o. Capistrano (frater lohannes de); (seraphicus ordo) 32E-9;
Francisci
(S.):
(tertius ordo) 329; Mons, in territ. castri Trebarum 227; ordinis minorum de Gayeta (apotheca eccl') 252' 264; de Trayecto (eccl.) 129; Franciscus (B') 129' Francisci, Franciscus: Antonius,
de
Cammerota, annatis ipsius terre iudex ydiota
Antonius Petri, de casall Statillano 300'1. Ciccus, de caall Statillano 300'1. Iohannes Petri, not. 44. Thomas (ser), de Colonia, vicarius c*tri Montisfortini 318' Francisci (mag.) 1221 o. Maczeus.
Francisci (ser): Benedictus, de Faventia 184. Gregorius (ser), de Orto, not. 86. Iovenalis (ser), de Orto, vicepotestas nob' Spagnoli de Maramonti potestatis et commissarii terre Sanctigemini 86'
fil. Mathei, de villa
Frasita (uxor Angelinj de)
250 u.
Risiana.
36;
Frassum, de prov. Terre (fines) 36. Frassi, in pertinencijs Capue l6E. Fratassus, Fratasso (presb. Iacobus), can. gaietanus 197. Frecza (Carlutius), de Neapolj 94. Frede (Felix Antonij lohannis), de Vallemontone, imp. auct.
Frassi (privilegium concessionis)
Laboris
36;
not. 294.
o. Frangipani.
uxor Salvatoris Bandecte de Aversa 165'6' Frigie, Frigijs Penatibus (de) u. Frangipani. Frii (Buccardus), cler. constanciensis, existens in domo cardTarentini 272. Friulis, Frivolis (Forlanus de) 164. Frollj '(lohannes de), de castro Marenj 89.
Frescarosa,
Frondarcla 70 u. Fornaroli (castrum). Froneca (ubi dic. ad) 245 0. ProPhetarum
(in territ.).
fronterea de perlis, gualccis et zalf,nis 274'5; àe auro ad postas, ornata perlis et lapidibus pretiosis 330. Frosinone 39, 97.
Sale 185.
Margarita, fi!. Mathei, de villa Sale 165. Franciscus, eccl. vice cancellarius 296; o- Condulmer. Franciscus archiep. narbonensis u. Conzié (de)' Franciscus (mag.), castri S. Georgii de Molinaria 7l' Franciscus (magn.),... dominus Casalis 257. Franciscus not. Angeli, de Sermineto 29'3-0, 157; Procurator
Cristophori, Rogerii, Francisci et lacobi de Gaietanis 127.
tituli S. Clementis presb. card. u. Condulmer' u. CaPutus (Antonellus). francorum (iure) 48, 52,87-8,94,212 (more) 129; (more nobilium et iure) 53, 233, 274, 31O. Francorum, Sicilie et lerusalem rex 48 o. Lodovicus I, I II'
Franciscus
Francissii (mag.)
Frangipani: Antonius, de Setia 223, Blasius Nofi (nob.), de Terracena 2E'9; procurator communis et hominum civ. terracenensis 102, ll0' Cola (nob.), civis de Terracena, hater Blasii, procurator com' munis 102; Cole 139 o. Karolus. lohannes Nicolai, morans in Terracene 105, 107-E. Iohannes Nofi (abbas), frater Blasii et Nicolai 28; licentiatus in decretis 29; de Setia 14; rector S. Marie de Surresca
curia romana' Plocurator civ'
ll3,
137-8. Karolus Cole, de Terracena, Posessor eccl. S. Marie de Surrescha 138.9. Nicolaus Nofi (nob.), de Terracena, frater Blasii et lohannis 28-9.
28-9; Nofi o.
Blasius, lohannes
(abb*),
Nicolaus.
Nofus, de Setia 47.
Franzono, Franzone (de): Iacobus not. Iohannis, de Tragone 28. Iohanns de Dragono, Per regnum Scicilie regin. auct' not'
27-8, 152. Franzonus, Franczonrs (dompnus) not. Iohannis
Dragoni 195.
ubi dic. la) 27;
casalj Mayranj,
Frurucza, servitrir Agneselle Gaytane 250.
Francisco (de):
Nofus, de Terracena
in
(aqua pendens) 27. Frascis (territ. castri) 27E. Fraseto 36.
Freiapane
84-5, 91.
Franciscus,
Fraschella (terra nemorosa
2E; archipresb'
(de) 97, 193; Frusinonis (ara) 97; in sala picta Frusonono (de) 319. Fuccius (d.), ep. Avellini 233. Fugliani o. Folianj (lac;us). fulginatensis ep. 302i o. Bolognini (Antonius). fundana (curia) 106, 310-l ; (rcriba et mag. actorum) o' Lucia
Frusinone
40;
(Guillielminus de') ; fundanus (can') 20, I l6' 190 rr. Guasto (Ciccus Andrea de), Panemundo (Antonius), Petroni (presb. Antonius); (domicellus) 69' 73,95 o' Caetani (tacobus IV); (ep.) lE7, 190, 248, 294 o' Merula (Marinus); (lacus) 313.
Fundi 283, 320; Fundis (d4 19' 20,55,66-7'94,105'6' l12, 116, 122-3, l4l, 155-6, 184, 194, 206-7' 212, Fundorum (annalis iudex) a' 2Zl-2, 2rl, 266, 3ll
;
Guillielmj(Herricusmag.), Symeonis(lohannes); (cabella grascie) 309; (civ.) 19' 27 , 55, 94, lO9, 123' 221'2' 233,235, 268,312,316; (apud civ.) 105, ll4, 143, 310; (de, in) 87, 100, 105, I 15' 122, 143,221, 247'
252, 273-4, 283, 312'4; (civis) 105; (comes) l, 2' 17,28-9, 32, 38, 44, 55, 58-9,62' 7l'3'87,94,99, 100, 105-6, 115.6, 120-3,127-30,142, 155' 168' t76, l7g-81, 183-4, t87 , 193-4, t99-201 ' 205, 212'3, 229, 231-2,248-50, 254, 265, 268, 280' 283' 292' 294, 309-lo, 312, 314-7, 319-20,322,324'5, 330'1
u.
Caetani (Christoforus
I,
Honoratus
I, II, lII,
Iaco-
bus II, Nicolaus I), Aquiìa (Riccardus dell'); (came' rarius comitis) o. Martinj (lacobus Antonii); (rnac' domus) o. Paanutij (tohannes lohannis); (comitatus) lg, 20, 42-3, 179, l8l, lE7, t99-201,229, 266, 273, 3l}-l , 313, 316; (capitaneus gen.) o' Mey (Bellus); (bona feudalia spectantia ad) 179; (dominus) o' Caetani; (ius successionis in) 180-l; (passus et territ') 309; fureceptor eccleiarum et hospitalium s' Antonij in) o. Fide (frater Andreas de); (titulus comitatus) 179'El, 199, 2OO; (comitissa) 142, 155, 187 -9 o. Forno (Bannella del); (curia) 122; (eccl.) u. Antonij (S')' Ma' rie (S.), Marie delli Martirj (S'), Petri (S'); (eccl' ca-
REGESTA CHARTARUM l4l ;
tedralis)
(domus mon. S, Bartholomey de Trisuldo
in civ,) 310; (feudotarij, subfeudotarii) 200;
(fortel-
licia et loca) 180, 199, 200,202; (menia) 187,221 ; (not.) o. Pingnatarij (Leonardus Thomasij); (palatium) 187, 194, 221 o. Caetani (Chdstoforus I, Honoratus il); (episcopale) 283; (parrochia) 27, 194 u. Gervasif (S.), Petri (S.); (platea maior) 310; (porta) o. Porta de Suso; (privilegiun de passu) 310; (territ.) 309,315; (ubi dic. Flumelargo, Genogarde, la Portella,) 19,20; (universitas) 314; (vassalli) 200; (via publica) 187, 194, 221; (vicecomes) u. Alatro (Georgius de), Cay. vano (lohannes Paulus de), Sancti lohannis (Antonellus), Sparelle (Burnorius); Fundos (apud) 19, 54, 183, 187,
221,251. Fundis (Martinus de), regia auct. not. 120. Fundis (not. Gulielminus de) 252. fundicani, platearii atque gabelloti Regni 173. fundici et cabelle baiulacionis (proventus) 64; fundicus 173; (sfondicacio in) 173 o. Campane (terre), Ebulj (terre). Funicella (not. Iohannes Antonius), de Neapoli, rnagne curie Vicarie actorum mag, 217, 234. funicellj sive pasogij (ius scafe et) 42-3 t o. Garilliani (bafurcula duorum monticulorum 226. Furzonus (lohannes), de civ. S. Agathes, per prov. Terre Laboris, Comitatus Molisii et Principatus ultra ad contractus iudex 169-70,
Fuecaldo (di): Antonellus, rebellis notorius lohanne II rcgine 25. Franciscus 100; (uror) o. Spinelli (Caspara). Fusculo o. Monte (de).
Fuscus: Doninicus, de Anagnia 177. Dominicus, de Zagarclo 228. Romanus, de Terracena, ex novem ofEcialibus civitatis 56. fustem (assignatio, donatio, traditio per) 4, 27, 42, 65, 107, 152, 154, 173, tE4-5, 203, 245, 255, 268,
ll9, l3l,
272, 285, 328. Fuzella (Rogerius), de Trayecto 212.
G"b.ll" 56;
gabella
exiture frume:ti intratureque,
passagij,
sfondicacionis, dohane, falangacii ac ancoragii 173. gabelloti Regni (fundicani, platearij atque) I 73.
Gabiniaao (Sanctus de), not. de regione Pontis 77. Gabriel ep. Aubii 128. Gactula u. Gattola.
o.
Cageta, Gaieta 25, 38, 42, 8E, 157, 178, 191 , 196-7, 204, 252, 264, 27 5, 311 -2,319-2n, 322; (de)
42-4, 46.7, 55, 57, 93, tO5, t55-6, t83-4,187,
t90-t,
196-7, 204,221-2, 235, 247-8, 251-4, 259, 265-6, 26E, 273-5, 279-80, 312-3, 323, 329-30; (parrocchia) Pensulis
252, 264-6 u.
(S.),
Salvatoris
Francisci
(S.), Thome
(S.), Marie
(S.);
in (mercator)
l9l, 252, 264 o. Abbate (de), Boctanj (Petrus); (terra Crucis) 27 u. Fraschella (la); Gaiete (civ.) 26, 150, l8l, 319-20, 322; (antiqua consuetudo) 47; (capitula) 47; (civis et habitator) 264, 323; (consilium, universita et homines) 38, 43; (curia capituei) 43, 252,294; (curia viceregis) 323; (de, in)42, l6l, l9l, 199, 204, 252, 276, 312-?; (fortellicia) 3E, 42
tv-
47
le) 252,
264;
(obsidio) 258
;
(saponeria) 252, 264-5 ;
(via publica) 252,264; (vicerex) o. Cardines (Alfonsu de).
Gaetani di Fondi, detti poi d'Aragona: Agnesella, 61. Cristofori Alfonsus, fiI. Christoforj
[] [l]
I89. 188-9.
Antoninus (?); u. Gayetanus. Antonius, consanguineus Honorati l! et Iacobi Ă?ratrum263. Baldassar, miles, fiI. Honorati llll 277-Ă&#x2122; comes Murchoni 278; (pacta matrimonialia inter Antonellam Caraczulam
et) 2)2-3. Bonifatius, fi!. Christoforj l, miles ordinis S. Iohannis lerosolimitanj 188-9, 244t (mater) o. Furno (Bannella de). Cola.Antonius, Colantonio, Colella u, Nicolaus-Antonius. Covella, frl. Honorati [II] 248, 283,294; (vir) u. Caetani di Maenza (lacobellus). Gaspar (nob.), naturalis 61. Christofori I, Fundorum comitis 5E, 60, 6 I ; camerarius et maior pincerna seu copperius I 80. Iacobella (nob.), naturalis fil. Christofori
I, Fundorum comitis
56, 60, 62.
II, fil. Christofori [l] 58, 60, 62,71-2, 87.e, 94, ll4, l16; miles, Murconi comes 155, 160' lB3'
186-90, 194, 199-200; Fundorum et Murconi comes, et prothonot. regni Sicilie 2Ol'2'205,212-3, 228-9. 232, 235-6, 246-54,263-5, 268, 273-4,277 -8, 2EO-2, 292, 294, 309-lO, 312-7, 319-20, 322,330-l ; tutor penone et bonorum fratris Alfonsi 189; executor logotheta
testamenti Christoforj [l] I 90; executor testamenti fratris Colelle-Antonii 221-2; ez*utor testamenti tiane Agneselle 250-1, 264-5; (cancellarius) o. Pennagallus; (castra et loca in regno Sicilie citra Farum) 229; (domus seu palatium in civ. Fundorum) 221 ; (donatio fictitia et si-
mulata) 26Ăł; (61.) o. Baldassar, Covella, trohannella, Sveva; (iardenum comiris) 221 ; (mater) o. Furno (Bannella de);
(negotiorum gestor) o. Cactula (lacobus); (terre comitis Fundorum) 264; (uror) o. Capua (Francesca de). Honoratus III, fi|. Petri-Bernardini, dur Trayecti 179. Iacobella (nob.), naturalis frl. Christofori l, Fundorum co. mitis 58, 60, 62. Iacobellus, naturalis fil. Christofori I, comitis Fundorum 58,
60, 62, 72-3, lE0, l8E-9, 221, 229, 263; (comanu. Antonius; (frater) o. Nicolaus'Antonius, Ho-
guineus) noratus
II.
Iohannella, 61. Honorati
II,
uxor lohannis CanteLni 247-8,
3io-1. Iohannes, frater Hospitalis
stofori
Caselle.
Gaeta,
S.
38); (mag. rationalis) u. Pica (lohan(lohannes); (Maior Dohana) 38; (Mo-
(LogiaFarahonum nes), Sparanus
Honoratus
stida).
Gaczelle
369
[l]
S' Iohannis lerosolimitani, frI. Chr;-
62.
tordanus (nob.),'naturalis 61. Christofori
[l] 58, 60,
l8E-9,221;(mater) 0. Furno (Bannella de);
62,
capuanus
archiep.33l. Nicolaus-Antonius (nob.), fil. Christoforj [l] 58-60,62, 168' 222; (frater) o. Honoratus ll ; (nater) u. Furno (Bannella
de);
(patinus) o. Nicolaus
Tucij;
(servitrix)
o.
Iohanna; (nuncupativum testamenium) 221. Petrus-Bernardinus, pater Honorati Stephanus (?) o. Gayetanus'
[lll]
179.
fi!. Honorati flll 235-6, 273'5; (vir) o. Spinelli (Baldam). Tirinella, Terina (nob.), naturalis 61. Christofori [ll 58,
Sveva,
62, 169 (vir) o. Cageta o. Gaeta.
Celano (lulianus de).
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
370
Gagetanus gagía
o. Caetani, Gaetani.
l3-4, 18, 63; o6cii
logothete
et prothonotariatus?02;
Gattola:
et salaria 198, Gagliardus (Augustus), de Sroncone 75.
Gaieta o. Gaeta. Gaieta (Gofridus de), de Neapolj, nriles, iuris utriusque doctor 45. gaietana dioc. 109, t13; (cler.) 208 o. Caetani (Christoforus), Masio (de) ; gaietani o. Silvignani (eccl. S.); gaietanus (can.) l9l, 197 rr, Fratassus (lacobus), Galatula (Franciscus de), Patete (presb. Iohannes); (civis) 2ó5; (primicerius) l9l, 253 u. Caiaczia (lohannes), Ceraulus (Franciscus). Gajetanis (de), Gaietanus, Gaiettanus o. Caetani, Gaetani, Gaita (de) o. Gaeta. Gaílanella 33 u. Gaytanella. Galatula, Gallatola (Franciscus de), can. gaietanus (abbas)
l9l.
Galdo, Gualdo dí Sant'Arcangelo l5O o. Archangeli (casale seu feudum S.). galea 173; galee 155
Gatla (Petrucii:s, Petrus), ep. S. Agathes 85, 91, 170. Gatta Ceca de Stroncone 75 o. Ceccolus. Andreas, de Neapoli, utriusque iuris doctor, magne curie Vicarie iudex 217, 234. Franciscus, dictus Castellanus, de Gaita 254, 265, 312, 317. Iacobus, de Gayeto, civis rerracenensis 105; cd. Rentij, ncgotiorum gestor Honoratj Gayetani 312
Rentij de Gaieta 312 o. Iacobus. Gaudine u. Vallis. Gaudio (Thomasius Antonij de), de Gavigianj (prope póntem) 34. Gayatanus, Gayetanus, Gayietanus,
Renatus rex.
Gayetanus,
Gagetanus;
Antoninus, Antonius (not.), procurator Francisci de la Racht,
9l ; Francisci comitis Caserre
170.
Galea: Antonius, de Pontecurvo 87-8. Petrus, de Trayetto 204.
Thofanus, Thofarus, Tofanus, Tofarius (nob.), Trayecti ll2, l9l, 197, 204, 207-8. Galgani (abbas mon S.), senensis dioc. 272 Galhardus 34-5. Galicie, Gallicie, Galitie regina 2, 4,5, ll,
u. Caetani, Gaetani.
Gayeta, Gayeto, Ga;rta o, Gaeta. Gayeta (frater Seraphinus) 329.
comitis S. Agathes 85,
t.
tera ytù 123,
o.
de
terra
Cornes (d.).
l4-7, 19,20,
24-7, 31, 35.6, 38, 42-4, 46-8, 5l-3, 55, 5E-9, 63, 65-6, 70, 72, 79, El , 84, 87, 90-t ,.94, 97 , 99, 105-6, lt2, 114, lt9,122-4, l3l, 142-3, 145, 194-5 0. Iohanna II; (rex) 209 o. Alfonsus I. Gallesio (de) 103-4; Civitatis Castellane dioc. 66. Galli (extra muros S.), constanciensis dioc. 108 o. Magni
Stephanus, de Neapoli, ad contractus iudex 153-5. Gaytanelle (pars), q. vulgariter dic. la Starsa dello Conte 34. Gazelle o. Caselle, Gelardj (Robertus), de Piperno, not. 57. Gemialdi u. Iacobellj (Henricus). Geninaco (Dominicus de S.), capellanus Martini V pp, et cu-
rie causarum camere apost. gen. auditor 41. 69, 86, 2E3. Genezani, prenestinensis dioc. 70; (vicarius) 283 o. Tommsi (lacobus lohannis); (curia castri) 284; Genezano, Ge. Genazzano
nesgano
(de) 283-4, 294;
Genaggano
platea
(ubi dic.) 19; ("i" publica) 19; o. Fundorum (territ.); o; Cararola, Gerardo (Marie de).
Genogardo
(eccl. S.).
Gallicie o. Galicie. Galline (Nicolaus not. Iohannis), de Fundis 55. Gallipulo @e) 209, 212. Galloggus (lulianus), de Geneggano 87. Galocto (iudex Marinus de) 92.3. Galteri, Galterii u. Gualterio (de), Leonardo (de), Rogerio (de). Galterius (abas), de casali Mairanj 194-5; Galtiero (abate) 194-5; (61.) o. Gualterio (lohannes de). Garglianj u. Garilliani. Garígliano (Ia bastÍa deI) 38. Garillianj (bastida, fortillitia) 38,42, 187-El' in territ. Trayecti, de comitatu Fundorum 43; (ius sca{e et funicellj sive passaCri) 42, 187-Bi Garillianum (cita) 320, 3221 (terre)312-3,323; (vicercx terrarum) u. Cardine (Al-
Gente (dompnus lohanne), archipresb. eccl. S. Marie de stro Magentie 93.
Andreas (nob.), de Forcella 256. Paulus (d.), de Aversa l13. Georgij (S.): ad Vellus aureum (tituli 129); diac. card . 129 o. Colonna (Prcper); Maioris Neapolis (eccl,) 211,234i (platea) 142-3; (regium hospitium in) 217, 234; (via publim) 143, 217, 234; o. Cimbro (ubi dic. ad), Gisualdo (donus Antonelli de).
Georgi j:
gariofali 164. Garofolis (lohannes de), de Rocca Montisfinj, per regnum Si-
Georgius
fonsus de).
cilie not. 100-1.
de), utriusque iuris doctor, can. bononien277; (domus habitationis
sis ac cam. apost, gen. audîor
Rome) 277. Garzano (de) ll3 o, Manecte (Stephanus). Caspar, archiep, consanlrs 135, 137, l4l u. Diana (de). Gaspar (not.), mag. actorum Alfonsi de Cardine, viceregis Gayete ?20. Gasparis (Baptista), de Albeto, c,'cellarius Antoaii de Rido castellani S. Angeli 28ó. Gasparus not. Sancti de Venaho, mag. actorun (not.) 313.
a-
Gentilis:
Antonius Bellj, de Velletro 94. Mcia, filia cd. lohannis, uxor Cole Antonij cii de Therarno 70. Georgio (nob. Masellus de), de Aversa 205.
Garsiis (Ludovicus
(in), in
Cstellutij 87; (palatia dd. de Columna de) E7; (S. Nico' laus de) 87. Genne (Martorellus Petri), de Geneggano 67.
Lellj
mag. Bu-
de Molinaria (S.) 94; Georgij de Molinaria (castrum S,) 44, 7l-2, 2O5, 292: ad conitatum Murconj pertinens 188; (annalis iudex) u. Porcelti (Nardus); (capitaneus) u. Roma (Blasius de); (fortellitiun) 188-9; (universitas et homines) 7l; u. Andree (casale S.), San
Gicrgio Ia Molara. Geracij, Giracij et regni Scicilie ulÍa Pharum admirati (fil. marchionis) 167 o. Churinne (buonissa); (61. maior natu) o. Ache (dispotus); (narchio), camerarius regni Sicilie
r69. Gerandoai (domls cd. d.), intus civ. Gerardelli a. Girardelli.
S. Agathes
279.
REGESTA CHARTARUM
371
Gerardi o. Girardi. Goctanello (de) u. Coctanello (de). Gerardo (iuxta rem Maiie de), in loco ubi dic. Genogardo, Goctis (ite) 278 o, Agath$ (S.). in territ. Fundorum 19. Gofredi u. Loftidj (Antonellus). Geradus (d.) 155. Goffrido, Goffredo (de): Gerii (Antonius Rentij), de Pipetno 227. Antonii tohannis (terra), de Albiniano 255. Germani (in domo lohannis), in castro S. Felicis ll7. Cotfridus Nicolay, de villa Mayranj 255. Germano (bona Lofiridi de S.), in territ. castri Trayecti Nicolaus, de casalj Mayranj 27. 3ll' Nicolay (heredes), de Roccaromana 255. Gerunda (Constantinus), capitaneus et gen. locumtenens ducis Gofhidus 58. Hadrie, utriusque iuris doctor 48. Golino (de): Gervasij (parochia S.), in civ. Fundorum 267; (domus soleFranciscus, de castro Marenj 89. rate, res) 27; (ni" puplica) 127, Vannutius Francisci, de castro Mareni 89. Cesualdo (de) u. Gisualdo (di). Gomani (flunren) 70; (iuxta flumen) 25ó; o. Vomano. Gherardi (Nicolaus), de Sciedam, cler. traiectensis dioc., apost. Gorgone (not. Iohannes de), de Alerano 209. auct. not. 131-4, 136. Gorij o, Talone (lohannes). Gheza (Franciscus Ambrosij de), civis Monopolis 79. Gorii: Gianniuj (Cecholus Laurencij Pirrj), procurator in rom. curia Iohannes Petri (donpnus), presb. S. Marie et S. Pauli causarum 245-6; o. Castello (mag, Ventura de). castri Nimphe 291.
Gifono (de) 217 u. Russis (Deiphebus de). Gilii, Gillj u. Gilius: Iacobus (nob.) E4; de Sermineto 101,269,293; rector Beatricis et Honorati Gaytani 156; deputatus terre Sermineti 240; procurator Honorati IItr Gaytani 261.2; not. Gilii, Gillj de Sermineto 137, i4l, 306-7; aot. IacobideSerminetoTT-9 ll7, l4l; procuratorlacobi[V] Gaytanj 79. . Tartallia (not.) I 56. Gilio (Philippellus de), de Neapoli, subbactarius magne curie mag. iusticiarii regni Sicilie 35. Gilius not. Iacobj de Sermineto 29; Agillus not. Iacobi, procuratoruniversitatis Serminetj 56; o. Glij. Gillatoris (Siccus Andree) u. Vallatoris (Ciccus Andree). gilliati, gillati argenti 190; (duetus de) 190; (tarenusde) 27, 197, 252-3,264-5; (uncia de) 27,191,204,250,
252-3,
273-5.
Gimera (Nardus), de civ. Tarracine Gimundus
u, Leo
176.
l2l. S. Marci de
Cavotis
7l;
mag, Mactey 72.
Goti (Sant'Agata ile') 2O Agata (de S.). grafierius 164; o6cii regij 165. Grafijs (Antonellus de), de Pedimonte 233. Gramonte, Ramonte (lacobus), archipreb. speluncanus 155. Grande (dictus Petri de Antonj) lE3 o. Cubello (Petrus de). Grandis (Antonius Belli), de civ. Tarracine 176. grunum, grana
27-8, 30, 67-8,95, 103.4, lE3, 185'6,221, aurj ó5, ll9, 131,203t de carlenis ar-
228,246; genti
125-6;
127;
medium 299, 328.
grascie (cabella) 309.
Bartolomeus, legum doctor, civis Ferentini 228.
331-2,
Bartholomeus (d.), de Supino, legum doctor 260' Grasus (lohannes), de Fundis 184. grate ferree 230 tr. Eufemie de Urbe (acl. S.). Gratiani (lacobus), de regione S. Angeli 215-7. Gravine et Conversani comes 120, l7l,205,207; e* Cu' persanj (comes) l2l, 240:. o. Orsini (Franciscus). Grechi (Riczardus), de castro Latiae, per prov. Terrelaboris et Comitatu Molisij ad contractus iuder 203.
curiam
srecorum commissarius (ad executionem indulgentiarum pro reductione) 182 o. Provanis (Filippus de).
217-8,
Cregoria (d.), monialis mon. S. Eufemie de Urbe 230. Gregorio 33. Gregorio (emptio ..,) pro d. comitissa Fundorum 142.
E7-6.
:
Colella Bartholomej 100. Nicolaus, Colella, Cola, de Fundis Victorinus Cole, de Fundis 310.
184,221-2.
.Girardi, Gerardi:
Meus lacobeltj, de mtro Rocce Maximi 16l. Petrus, de Fundis, niles 184, Girfulus (lohannes), de civ. Salerui, regens magnam
Yicarie 217. Girolla (tohanne), magne curie Vicarie actorum Girolli (Leonardus), de castro S. Felicis óE.
Gisualdo
manus
Grassis (de):
Giptius, Gipcius (Franciscus), de Cayacia
'
178.
Grmellus (lohan*), de castro Vallismontonis 318.
(de).
Gerardellj
Turrj
Gorrasio (Antonius de), castellanus
Crascia
Gipcij (Petrus), de castro Pizuti 73. Giptij (Andreas lustinl Marii), de Civitate Theatina
Girardellj,
Iohannes, not., de
Nicolaus Cicchi, de Alatro, not. 260. Gorii (Nardi) o. Patij (Gilius). Gorini (lacobus lohannis), de regione S, Heustachii, civis ro-
rlLag.
Greci*hi (iuxta piseriam) 29.
(di):
Antonellus, miles 92, 142'3. Cubella (d.), mater et balia testamentaria magn. de Capua 67-8,94, Gíu!íanooa u. Flaviani (S). gladij u. imperij (meri mixtique potestas). glmdes 3, 4.
Gregorius
Francesce
X (l) pp. (4.) 314, 316.
Gregorius cd. ser Francisci,
de Orto, not.
iudesque ordina-
rius E6. Gregorius de Signia, procurator Alti de Comite 292; mag. Nicolai de Singnia (oot.) 262,267,269-70,293. Gregorius, habitator castri
Gnafi o. Ianicolis (Sabbas de).
Grilli (Cola), de Aversa
Goelbus 310. Goch (de) 133-4. Gocij (nob. Paulus Sab'oe), alias dictus Paulus Cole IauG, regione Montium 103.
gnpta 306.
Mreaj
E9..
ll3.
Gripta Ferrata (de) 104 o. Marie (rnon.
dé
S.);
Gripte Ferrate
Gpodin, census) 104. Grith (Michel), olim possessor pheudi ville Ayrole 166.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
372
Grocta (de) 254 o. Capo (ubi dic.).
Grossi: Antonius lohannis, de Mayrano, habitator casalis Statillanj,
203. Iacobus lohannis, de Mayrano, habitator Thomasius Petrj, de Mayrano, habitator
civ. Alifie 203. civ. Ali6e 203.
Grossis (Nicolaus, dictus de), de Neapoli, not.
3ll.
Guglielimo (de) o. GuillieLno (de). Guidaloctis, Guidalottis (Benedictus de), legum doctor, apost. camere cler., Ludovici archiep. arelatensis, vicegerentis Francisci archiep. narbonensis, pape camerarij, locumteuens 67, 73; ep. aprutinus, Francisci archiep. narbonensis pape camerarii locumtenens 95, guidaticum 329-30.
grossus I I 7.
Guidictutij (Lembus), de Urbeveteri 108.
de castro Dragonj 299. Gructe (a le) 168; (delle) 173 o. Torre. Gructulis (in) 62 o. Angeli (S.). guadia l3l, 186, 212, 285. gualascis et zaffinis (fronterea de perlis) 274-5. Gualdo u. Galdo. Gualdo (lacobus de), vicarius castri Montisfortinj 162, Cuale u. Gualterii (Honufrius Petri).
Guid
u ci j: 'Iacobus (dompnus), de Caserta l3l. Iulianus Henrici, Herrici, de Caserta, per prov. Terre' laboris et Comitatus Molisij ad contractus iudex 25,
Grossus (dompnus Franciscus),
l3t-2. Guiglelmus (frater),
Guil ielm j,
Gualeardus 172. Guallardus (lohannes) I 74. Guallarella (dictus) 35 u. Brancaccio (lohannellus). Gualterii (presb. Honufrius Petri), de Sermineto 29; presb. Honufrius de Sermineto 30: Guale, de castro Sermineti, vicarius Nicolai de Aspra 139; Heunufrius can. eccl' S. Marie de Sermineto ac vicarius Nicolai de Aspra ep.
Gualterij (terra heredum abbatis), ubi dic. a lu Lavaturo 203; u. Gualterio (de). Gualterio (de), Galterij u. Leonardo (de): Andreas, de villa Mayrani de Monte, tenit. castri Tragonj 65; Andrea Galteri 65. Iacobus Nicolai, de villa Mayrani 299. Iohannes abatis Galterij (mag.), de casali Mairano 195. Nicolaus Gualterius, frater Andree, de villa Mayrani 65 ;
de casalj Mayrauj 152. Guarcenj (de castro) 198, 237 ; (mon. S.
cxl;:.) 237, 283, 294 ; Cuatcino 237.
198 ; (vinee in
237;
Guarceno (de)
Guarceno (mag. Antonius de) 237. Guarceno (rnag. Iohannes de) 2?7. Guardatus (d. Antoninus), utriusque iuris doctor et magne curie
Vicarie iuder 234. Guardia (de) 331. Guarino (Baptista de) 209. Guarnera, Cuarnerius (Antonellus), civis et habitator Gaiete, ad contractus iudex264-5 1 de Trayecto, civis gayetanus 2ó5, guarDimentis (cun) 39 o. fortellicia civ. Gaiete. Guastacampo (Antonius), de Sermineto 140.
Guastaferri: Nammilj (dornus), in plathea S. Georgij Maioris de civ, Neapolis, regionis plathee Cinbrj 143. Guastamundus (alias) 309 u. Rengicoli (Antonius). Guasto (de), Guasti (Ciccus Andree), can. eccl. S.
de
Guctij (Nicolaus Iacobus Nicolal), de castro S. StefaDi de Valle, archipresb. eccl. S. Stefani, not. 198. guerra et bliga 127,226; guerta (liatar2gz;guerrarumturbines 153; discrimina 230 o. Nimphe (in territ.). Guertio, Guercio (Cola de), de Aversa ll3. Guginella (Bartholomeus), de civ. Gaiete, per regnum Sicilie 312-3.
Guillielmj o. Rocca. Cuillielmj u. Nicolao (Laurencius de). Guillielrni (dompni), de casalj Statillani 106-7 o. Antonius. Guillielnj, Gullielmi (nag.) 55 o. Herricus.
Guillielmo,
Guglielimo (de)
:
Iohannes Nicolai, de castro Dragoni 152-3. Robertus lohannis, de Roccaromana 255. Guilliehnus rex [Sicilie] 314. Guillielmus card. antegavensis o. Estouteville (d'). Guillielmus (dompnus), de cmtro Dragonj 299. Guillielmus mag. Antonii de castro Pizuti 73. Guilmora de castro Piuti 73. Guindacia (nob; Maria), de Neapoli 24-5; (61.) Carafa (Pe-
Guginelli
252;
Guliehoj u. Rcca. Gulielncj (aot.) 273 u. Nicolai (Antonius). Gulielminj (mag.) 100 u. Herricus. Gulielnino (lohannes Nicolaj de) 196. Gulielminus .(not.) I 00. Gulino (Grabiel de), de Neapoli, per regnum Sicilie not. 35. Gullielmi (not. Iohannis) 51 leggí Galline (not. Iohannis). Gurga (de) I 19; Gurge (castrum), u. Rocce Gurge (castrum).
in prov. Campanee
I 18;
Hadrie o. Adrie. Hamburgensis
4l
u. Marie (eccl. B.).
u. ancoragium. Hanniballis (de) u. Anibaldi. Haniballis (Andreas Balli de), not. de regione Pontis 77. Harancourt (Gerardus de), mile 166. hancoragium
Helya (de S.) 142 u. Anchione (lo).
Petrj
Fundis (presb.) 187, 190-1. guberaatorie ad guerram offcium l4-5 u. Caetani (lacobus IV); et rectorie oficium 58 u. Caracciolo (Loysius, Marinus).
not. 196-7, 204, 312-3i
:
trillus).
Lue)
q. dic, Sanctu Andrea, in territ. castn\ 237;
(secundum consuetudinem
Guigliellmi
Iulianus Cole, spetiarius de regione Columne 77. Stephanus, molendinarius, je regione S. Angeli 327.
Iohannes, de Roccaromana 203.
terracenensis 140.
contrata
prior Cartusie 54.
Guillelmi o. Barbe (lacobus).
Guynella
Henericus o. Herricus.
Henrici u. Guiducij (lulianus). Henricus ep. feltrensis et bellicensis 56 o. Monaldeschi (Henricus de). Hera:ni (mag.), de Prata 289 u. Petrus. Herasmi (possessio S,), de Bassiano, in colle Barbetarte 226. herbagia, erbagia 192, 218,234,284,298; herbagium, erbagium, 4, 36; herbagij (redditus) 2E7; herbatica 66. heresis (crimen) 231. Herinco 193 leggí Henrico.
Henrici o. Guiducij (lulianus).
REGESTA CHARTARUM Herrico,
Iacobi
Henrico, Errico (de):
Antonij (not.), dè Saxa 65 u. Petrus. Blasius
(iuder)
196.
285, 299. Petrus not. Antonij, de Sara 65. Herricus, Henericus mag. Guillielmi, annalis iuder civ. Fundorum 55. Herricus mag. Gulielminj 100. Heustachii u, Eustachii (S.). Hierusalem o. Ierusalem (rex), Holsten (de) 297 u. Raringh (lohannes).
;
(mag. mansionis S,); de Altopassu 245 o. Bonitis (Bar-
tholomeus de).
Herricus lohannis, de villa Mayranj 285, lohannes (mag.) 196; de villa Mayrani 27,65, 203,255,
homagia (prestationes, subiugationes) I 08
homagrj iuramentum
240; ligium homagium 3l; et 6delitatis iuramentum 9, 10,37, 45, 49, 61, 144, 146, t5l, 2AO, 218, 235,
Iacobi u. Cifra (Nicolaus), Ciminj (Petrus), Cocchj (Petrus), Conche (Cerius), Ferri (Andreas), Iannino (lohannes de), Marre (Cola), Nardi (domus Nanne), Odonj (Georgius), Stiso (de), Vellis (Laurentius de).
Iacobi,
Iacobus:
Andreas (frater), de Massa, prior mon. Fosse Nove, vicarius gen. Iohannis ep. prenestini 291. Andreas, de Palano, potestas terre Piperni 57. Andreas lohannis, de Turrj 178.
Cola u. Nicolaus. Honufrius, de Neapoli 225, 227. Iacobus (d.), de Guardia, niles 331.
Iohannes, de Iannino I 70.
Nanne Nardi (domus),
contrata Vigliantie Bassian
de tera Sermineti 219; Iacobus 140.
Homerus (S.), feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio uhta 275-6t (de S.) 47, 51, 53; u. Sant'Omero.
Nardus,
Hominis u. Bellj. Homodei (Stephanus), de Cayacia 67-8. Honofrij, Honuhij (not. Angelus), de Adna 52-3, Honorati (d.), de Sompneno 266 u. Petrutius. Honorati, Honoiatum ,. Castrum Honoratum. Honorii, Honufrij o. Cithera (Antonius). Honufrij u. Forma (nob. Iohannes Ce), Honofrij.
Nicolaus, 163-4.
hospitij
268 o. Conti (Altus); sacrum hospitium
292 o. Roma. (frater) 62
r.r. Caetani
l3l,
4I.
2, 4, 5, ll'2, 14-20, 24'7, 3l'
142-3, 145-6,
not. 159-62; Cola Petrj 160-1,
Iacobi (d.) u. Ferrantellus, Ferrantelli (Lombardus), Iohannis (Petritius). Iacobi (iudicis) 267 u. Altobellus. Iacobj (iudicis) 289 o. Nicolaus (nob.). Iacobi (mag.) 26-7 o. Iohannes. Iacobi (mag.) 291 o. Iohannes (dopnus). Iacobi (mag.) 212 u, Nicolaus Antonius. Iacobi (not,) 56 u. Agillus, Gilius. Iacobi (not.), de terra Yvi 123-4, 155-6 o. Antonij (Gre' Iacobi Sancti (Aatonius), de Sermineto 7E. Iacobi (Sancti) u. Aymoni (d. Dominicus). Iacobi Tutij o. Fide (Antonius).
35"6, 35, 42-4, 46-8, 5t-4, 5E-9, 62-3, 65-6,70-2, 79. El. E4.5,87, 90-1, 93, 97-9, 105-6, ll2, lt4,
122-4,
Bassiano,
gorius).
Hospitale (lohannes), cler. leroviensis 223. Hostinno (de) E0 u. Petrarolj (lohannes). Hotutij (Paulus), scriba sacri senatus Urbis 325. Hovemeister (Henricus), opidanus opidi Kil., bremensis dioc. Hugo ep. penetrinus u. Lusignano (de).' Hungarie, Ungarie regina
de
Romanus 73.
gen.) 165; hospicio regio (erpense in) 165;
Hospitalis S. Iohannis lerosolomitani (lohannes).
Nicolaus, de castro Rocce Burge 93.
Tutius Antonii, de Piperno, not. 224, Iacobi Cole, Nicolai u. Toti (lohannes).
Honufrij o. Marignani (Paulus). Honufrii Cole Mey u. Nalli (Nicolaus). hospicia regia 165; hospicij regij (officiales) 165; (ordinacio
ll9,
in
219.
241,276.
mag. (sacri)
173
l5l,
187-8
0.
o. Iacobi. Iacobus archipresb. Piczutis (dompnus) 73'
Iacobus
Iac[obusl Brun. 316. Iacobus de castro Bassiani, oficialis
dictj castrj 241.
205,292 u. Carafa della Spina. ep. yserniensis 3l-2, 220,243 o' Montaquila'
Iacobus ep. aversanus Iacobus
Maria de Emghineo ; (rex) I 16' 124' 166, 169-70, 179, 182, 187, l9l-2, 196, 198,201, 203-4,
tacobus mag. Cole, alias Morellus, de Urbeveteri 193. Iacobus Nicolai o. Guctii (Nicolaus).
208-9,212, 218, 221, 228,232, 234-5,244, 247, 249, 251-4, 256, 258, 263-4, 268,272-5, 277-8,
Iacobus not.
255-6, 288-90, 299, 300, 3A9, 312, 322, 328-90 0. I; et Sicilie regina.8O o. Maria de Emghi' neo; (rex Ierusalem et) 212, 267,311 o. Federicus de Aragonia, Ferdinandus I, Lodovicus.
Iacobus not.
Iohanna
II,
Alfonsus
Iacoba (d.), monialis mon. S, Eufemie de Urbe 230. Iacobelli u. Colelei (Antonius), Ragonis (lohannes).
Iacobellj: Guilielmus, de Pedimonte 221-2. Henricus Gemialdi 273. Iacobelio (Nicolaus de), de Caserta, vicarius Baldassaris de la Rath 25. lacobellus (not.), fr|. Cucarelle servitricis funesselle Gayt arre 250 . Iacobellus, Iacobus mag. Antonij, de civ. Fundorum 106' 105-6'
266.
Antonij de Montono 52; notari Andoniio (l) de
Mondono 53.
Antonii de Roccaromana 203. Iacobus aot. Nicolaide Bassiano (nob. not.) Honorati
III
292; Procurator
Gaytani 293.
Iacobutii (Èater lann*), de Verulis 40. Iacono (presb. Nicolaus de), de Pummiliano 9l' Ianeccarus (Petrus), de castro Rocce Burge 93. Ianicolis (Sabbas, Savus Ingniafri de), de Urbe 94. Iannecte (nob. Thomas .Cechi), civis 103.
et
cancellarius Urbis
Iannelli: Andreas Nicolaj, de castro Ytri, iuàex 26-7. Bellus Bartholomei, de catro Ytri 261 Mei 27 .
Iannini: Antoniu, de Buiano 262. Colucia Nucij Peti, antepositus super exactione salis et focatici camere Urbis 67-6.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO,CAETANI
374
trannino (lohanneslacobi de) 170. lannis u, Cole, 'Gocij (Paulus),
ecclesiastico interdicto supposita (ecclesiasticum) 304.
Iannis (Paulus), de Vacone, imp. auct. not.
rio (l)
'
et iudici
ordina-
74.
(loca) 35; interdictum
inhatureque (gabella exiture frunenti) I 73. introytus et exitus (quaternus) 165.
Iannitelli, Ianitelli, Ianitelle (Cola), de Frusinone 193. Iannocti (Benedictus), de Sculcula I 19. Iannutij u. Rubino (Nicolaus de). Ianua (hater Ludovicus de), prior eccl. S, Crucis, ordinis car' tusiensis de Urbe 230. lanue (civ.) 147; (dominus) 147-8, 212 u. Lodovicus XI! Francorum rex, Mediolanj * * dux. ianuenses 147-8; ianuensium ammiratus (ducalis et) 38; ammiratus (classis ducalis et) 42 u. Torelli (Guido). iardenum 6, 36, 50, E5; comitis 221 o, Caetani (Honoratus lI), Fundorum; iardena 149-51, 166,179, 184, t8B-9, t92, 200, 2lE, 265, 275, 284,298.
Inule o. Ynule (castrum). inventarium, 27; massariarum, marescalluum
Icaris (Loisius),. regius consiliarius et regens magnam curiam Vicarle 234. Idrunti o. Terra ldronti. Ierosolomitani o. Iohannis (ordinis S.). lerusalem, Hierusalem regina 2, 4, 5, ll-2, l4-7, 19, 20
lo. An.302.
24-5, 31, 43-4, 46-8. 5l-4, 5E-9, 63, 66, 70-2, Bt, E4-5,90-1, 99, ltz, ll4, 124, 143, 145-6, tE7 0. lohanna II; (rer) l16, 157, 166, 169-70, 172,179, 187, t92, t96, r98, 201,204,208, 212, 2lB, 221, 228, 232-5,244. 247, 249, 251, 253-4, 256, 258. 263-4, 272-5, 277,8, 285-6, 288-90, 292,300, 309, 312, 322, 32E-30 o. Alfonsus I, Ferdinandus de Aragonia; et Ftrungarie (rex) 212,267,3l I o. Federicus de Aragonia, Lodovicus I; o. Sicilie, Valencie. lesualdo (de) u. Gisualdo (di). Iherusaleo, Ierushalem u. Ierusalem, llicis u. .Ylicis (cctrum). Impacciaotis (dompnus Nicolairs Antonii), S. Marie cler. ac archipresb.
S. Pauli de cctro Nimphe 291.
impedimentum cognationis spiritualis 282 ; consanguinitatis 2E3. Impensulis u. Marie in Pensulis (eccl. S.). imperiales (leges) 62,
imperium (merum et mixtum) lO, 14, 7E, 267,269 o. capitanie officium; imperii et gladij potestas(meri mirtique)
6-9, t2, 14, lE, 31,39, 48-50,152-3, 58, 63, 66, 123, t45-6, 150-t, 154, 168, t73, 179-8r, 184, 199-200, 218, 234, 276, inaureorum vel cirellorum baccatorum
vel pernatorum (par)
I 78.
lncarco (de lo), Incarico (de) u. Iohannis (castrum S.), Incertavona (Alexius), regionis Pinee 321. inducia (treuga vel) 55. indultum seu bonifatianum 97. Ingiafri de Nicolis de Urbe (dictus Angelus) 89 o. Pauli (Angelus).
Ingniahj o. Ianicolis (Sabbas de), Insolecte
o. Isolecte (castrum).
lnsula Filiorum Petri (de) 37 ; (sala nova magna castri Insule) 37; Insula 38; o. Isola del Uri, Insula Lichaonia de Urbe 214, 216, 236, 254,325 o. Bartholomei (rccl. S.), Roma; (turris, palatia in) 215-6; (eccl. S. Iohannis Calovite) 215-6, (locatio domorum, palatiorum cum turri Honorato III de Gaietanis) 215-7 | (pensur domus) 215. interdicti (sententie excommuietiods, suspensionis et) 134,
222, 231, 303; interdicti eccleictici sntentia 136; (denunciatio campanis pulsatis et caadelis accensis) 136-7;
et
araciarum
regalium 165. investitura
in
usibuspheudorum
315;
per anulum, traddicio-
45, 139, 142, 150 I, 166, l8l, 183, l9Z, 194, 200, 218, 235, 276, 284, 334; per anulum
nem anuli aureum
298; per €ecretum anulum 10, 32,37, 49,5O
per calamum 299; per litterarum apost.
@, 303; per mrtulam 66; tum et exitum hostij arborum sessio
319;
traditionem
per aperturam ac introy-
319; per glebas terre et
per vexillum
208,278;
rarnos
iavestiture(pos-
loco) 49.
(res) l2l; iocalia 81,88, 165, 210,233,247,275; bona 230; preciosa 82; 0. ioye. Ioctus, Iocto (Antonius), de Trayecto 82-3, 207. Ioffus, civis Ferentini, aot. 228. lohanna I (regina) 23. lohanna II, Hungarie, Ierusalem et Sicilie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, I-odomerie, Comanie Bulgarieque regina, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa 2, 4, 5, lt-2, l4-7, t9, 20, 24_7, 31, 35-6, 38, 42-4, iocales
46-8, 5l-4, 58-9, 62, 65-6,70-2, 79,81, 84-5, 87, 90-1, 93, 97, 99, t05-6, | 12, ll4, ltg,122-4, t3t, 142-3, 145-6, 152, 187-8, 194-5; mater adoptiva Al-
fonsi I regis Aragonum 18, 179, 199, 20O, 229;, (mmera) l9; (quaterniones camere) 10, 45,51, 54,61, 71, l44t (commissarius) 42, 124 u. Alamanea (Georgius de), Caracciolo (Gualterius, Petraconus), Torellj (Guido); (consiliarius et familiaris) u. Acquaviva (losias, Petrus-Bonifacius), Caetani (Christoforus I, Iacobus iV), Camporinis (Leomarius de), Caracciolo (Loysius, Martinus), Montaquila (Gofredus, Nicolaus), Pandonus (Franciscus); (curia magna) 2l-3,26; (reginalis) 6,7,9-13, t6-E, 21, 24-6, 28, 3t -2, 36-7, 39, 44-6, 48, 50-3, 5E-9, 6l-2, 65,70-2, 83, 85,92, 99-l}t, t20, 125-6, 143-ó; (quaterniones curie) ll,145 (feudale servitium seu adoha curie debitum) 54; (fi|. et heres) u. Ludovicus lll; (frater) o. Ladislaus rex; (guerra cum Eugenio lV pp,) I 15; (hospicij mag. hostiarius) o. Caracciolo (Gualterius); (senecallus) o. Anna (Apuacellus de), Caracciolo(Gualterius), Dentice(lohannes); (sigil-
tum)
5t,
t0-t, l4-8, 24-6, 3t-2, 35, 37,39, 42, 45-7,
58-9,
62,71, 86, 124, 126, 141, 146, 179, t87;
(more regie
cvie) 53-4; (obitus) 147, 150-1,
194-5, 2001' (oficiales naiores
168-9,
et miaor*) 26, 32,
47; (privilegia reginalia) 180; (privilegium conc€ssum universitati Eboli) 124; (registra reginalia) 36, 45; (relevium curie debitum) 49, 52; (vicerer, gubemator et vic, gen.) o. Alfonsus I. Iohauna, servitrix Colelle-Antonii Gaytani 221. Iohanne (Antonius lohannis de Sancto), de civ. Adrie, per regnum Sicilie not. 47. Iohanne (donpnus Laurencius, Rencius Nicolai Petri de), de terra Pedismontis 183. Iohannelll (Nicolaus Antonius), de Gayeta, porteriús sacri con;ùi 279-81. Iohannello (Matthutius Lelli de), de Teramo, per regnum Sicilie not. 147.
RECESTA CHARTARUM Iohannis:
Iohannellus 45. Iohannes 0. Maczoccus (laconus).
lohannes 104. Iohannes de Capistrano (frater), ordinis minorum 282; ordinis B. Francisci quo ad fratres de observantia vic. gen. 32E-9. Iohannes de casalj
Statillmi, 106 u. Thomasij (Petrus). u. Maczancollis (lohannes de) I (vic.)
lohannes ep. aletrinus
o. Paulinus. Iohannes ep. anconitanus u. Caffarelli, Iohannes ep, prenestinus o. Berardi (lohannes). Iohannes Franc; 148. Iohannes (frater) teutonicus, conventualis mon.
S, Marie
Nove
de Rona 321. Iohannes iudicis Antonij de villa Arbustulj, mstri Saxe et casalis Stragulagallj ad contractus iudex 65. lohannes rnag. lacobi, arcium et medicine doctor, de castro
Ytú
26-7.
Iohaones mag. Iacobi (dompnus), presb.
et beneficiatus
eccl.
S.
Marie et S. Pauli castri Nimphe 291. Iohannes mag. Nicolai de Sermineto, not. 24, 29, 77-8; Cole (Angelus); procurator Iacobi [V] Gaytanj 79. lo[hannes] Maria (d.), auditor 108. Iohannes not. 3l l. lohannes (not.), scindicus Bassiani 225. Iohannes pairiarca alexandrinus Iohannes (ser) 155. Iohannes
o.
o. Vitelleschi.
tit. S. Laurentij in Lucina presb. card. o. Vitelle-
schi.
Iohanni u. Manitij (Blasius). Iohannis (S,): Calovite, in Insula Lichaonia (eccl.) 215-6; de Mayrano (terra eccl.) 27; Ierosolimitani (frater Hospitalis) 62 o. Caetani (lohannes) ; (mile ordinis) 189 u. Caetani (Bonifacius); (domus Rodi, ordinis) 169; lateranensis (can. eccl.) 134 o. Archionibus (Loysius de); (Porta) lO2, 229; Maioris de Neapoli (cappella) 278 , (eccl.) 2Bl ; (platea, via) 27E-9; de Sculcula (presb.)
l19; (Vallis) 226 o. Valle Anserane.
Iohannis et Pauli (SS.): Ferentini (eccl.) 260; (sala maior) 193. lohannis de -lncarico, de lo Incarco (castrum S.) 273-5,286; (fortellicia, vaxalli) 274-5. Iohannis o. Albano (Angelus de), Baci, Bellj (Cola), Benedicti (Petrus), Butij (Antonius), Carosi (Bartholomeus), Chicchi (Antonius), Ciancie (Antonius), Cicci (Benedictus), Gsci (Antonius), Cobello (Stephanus de), Cole, Colelli,
Colutie, Fatio (Antonius de), Fave (Simeon), Feiicis (res Cecce), Georgij (Masia filia cd.), Germanj (in domo), Gofirido (Antonij de), Gorinj (lacobus), Grossi, Guillielmo (Robertus de), Iacobi (Andreas), Iacobi (Petririus), Iohannutij, Marucia (Gofridus de), Migna (Antonius), Oddonis (Bellus), Odonis (lannucius), Pannutij (lohannes), Passi (Andreas), Pauli (domus Cole Sancti), Paulini (Paulus), Pellegrini (Petrus), Petri, Petro (de), petroni (Caspar), Piczacoci (lohannes), Raymundi (Nicolaus), Rogerio (Antonius de), Sala (lohannellus Thomasij de la),
Saocti (lacobus), Santo Iohanne (Antonius de), Sax'e (terra Andree), Stefani, Teballi (Nardus), Thomasij (petrus), Tiaarij (Antonius), Tomassi (Iacobus), Transumpti (Antonellus), Vallatis (Stephanus de), Veneratis (Colella de), Visauris (d. Benedictus).
Iohannis: Andreas, de Setia, ùot.327.
375
Andreas, not. Thomasij de Maranula, per regnum Sicilie ad contractus fudez 249-51. Antonius, de castro Rocce Maximi 162. Antonius (prcsb), de Pontremulo 273. Antonius, de Sompneno, de castro S. Felicis 96. Antonius (nob.), not. Butij, Rutij de Cora 161.4. Franciscus Nicolaj (aob.), de Ytro, procurator Chri*oforj [lf Caytanj 87, 94. Iohannes (nob.), de Castro Octerio l0B. Iohannes (nob. ser), de castro Montus Rotundi 74; de Monterotundo, not., procurator comunis castri Vaconi 75, 77. Iohannes Cicchi, de Turrj I 78. lohannes Cole, de Aversa ll3.
Faulus (frater), de Pistorio, beneficiatus ordinis S. Anto_ nij, uranensis dioc., gen. procurator ordinis in regno Si_ cilie, hedificator eccl. S. Antonij de Neapoli 310-1. Faulus, de Vacone, not. 75. Petritius (d.), d. lacobi, de regione pinee 126. Petrus, de Terracena, ex novem oficialibus civitatis 56. Petrus Thomasij, de casalj Statillani, 106-2, 3OO-1. Tutius, de castro Vici, not. 224. trohannis
Angeli (olim) u. Brunis (Antonius de).
Iohannis (Antonelli iudicis) Iohannis Antonii o. Cole.
o. Maczia (Andreas de).
(Antonij) u. Frede (Felix). o. Alatro (Georgius de). Iohannis (Cole) u. Angeli (Evangelista). lohannis (cd.), de Gaieta 190 u. Russus (lohannes). lohannis (cd,), de Sermoneto 102 o. Pisrilli (lacobus). lohannis
Iohannis Cole
Iohannis (cd. Stabilis) u. Petro (de). Iohannis (d.) u. Soquineis (Paulus). Iohannis (61.
cd.) 43 u. Bulgaminus (lulianus). u. Maczia (Andreas Antonellj de).
Iohannis (iudicis)
Iohmnis (iudicis) o. Panemundis (de). Iohannis (Ludovici) Iohannis (mag.)
u, îcclcne (lohannes). 76, ll3-4 o. Antonius (dompnus).
Iohannis (mag.)
244 d.
Petrus.
Iohannis (mag.) de la Sala 65; u. Thomasij (lohannellus). Iohannis (mag.), de Sclavis ll9-2e; o. Petri (Aadreas). lohannis (mag.), de S. Apollinari 82-3; o. Forminus. Iohannis (nag.), de terra Trayecti ll2, 207-E; u. Forminus. Iohannis (rnag.), phisici de casrro Morronj 87 i o, Stasillj (Nicolaus).
Iohannis Nicolai
o. Benedicti (Leonardus). 80 o. Cupersano (Christoforus de). lohmnis (not.) u. Galline (Nicolaus). Iohannis (not.), de Bassiano 220 o. Paulus. Iohauis (not.), de Serminero 294 u. Paulus. Iohannis (not.)
Iohannis (Petri) o, Longi (lohannes Macteus). Iohannis Petri (cd.) o. Pistilli (lacobus).
(qd.) u. Puto Mersis (Petrus de). (qd. ser) o. Follastris (Aloysius de). Iohannis (Rogerij) u. Leonardo (Gualterius de). Iohannis Iohannis
lohannis (Saneti):
Antonellus, civis itranus, vicecomes Fundorum 221-2. Iacobus, de civ. Gaieie, per regnurn Sicilie not. 42,
lÌl,
lE7, 190, 221-2,247, 251,264, 273-4, 33Oi habi-
tator Fundorum
rati
II
235; Iacobellus, 259; procurator Hono-
Gaytani 268. Iohannes, yasallus lacobi aeti 96.
IV
Gaytani,
de castro
Sermi-
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
376
195; pheudi l'66; platearum et paseuum 192; 79; primogeniture in bonis pheudalibus 179; quàrte seu dluartarum, |,er,Iiarie 47, 92; quaternatum et non quaternatum 170; romanum 90,92,195,254; sigllli 263; successionis 199-201; testamenti 130,222; vassallorum 275; visitandum (l) 222. rum
u. Tostis (Antonellus de). (Tutii) u. Leonardi (lohannes), Placza (Thomasius de). Iohannutii o. Rubino (Nicolaus de). Iohannis (ser)
plateatici
Iohannis
Iohannutij: Iacobus Ravallus
Antonii, de Pedimonte 250; Antonij Antonij, de Trebis 178.
Iohannis 250.
0, 45, 1 02, lo7, l l ?-4, 1 32-3, 1 37 -9, l 4l -2, t53, 172, 201,218,276, 2E4,288, 298.
iohe u, ioye.
iuspatronarus
Iordanum o. Montem (iurta)' iornate cum bestiis et sine 196.
1
Ioye (castrum) 229.
Iustinj Masij o. Giptij (not. Andreas). lustinis (Amadeus de), de Civitate Castelli, miles et legum doctor, Urbis senLator' 324-5,
Isabella o, Ysabel regina, Iscla u. Yscla (de).
Iustinus 70. Iuvenella (Daris, Darissus de), de Aversa, iudex 205.
ioye, iohe 210, 247 u. iocalia; zogiis (in) 197.
Isemía 30, 220, 243t u' Ysernie (civ'). Isola ilel Lirí 37. Isola Licaonia (dell') o. Insula Lichaonia (de). Isolecta (castrum vocatum) 286 ; Insol*te (castrum) 286; (vassalli, fortellitia, 6nes) 286. itranus (civis) 221-2 o. lohannis Sancti (Antonellus).
Ibt 123 1 (ptesso íl Botgo dil 26) ú' Ytri (castrum). Iuannis o. Iohannis. lubillea (d.), monialis mon. S. Eufemie de Urbe 230. Iudeorum in Quatuor Capita (via publica per pontem) 215'6;
Kannengeyter (Nicolaus), opidanus Kil, bremensis dioc. 41. Karolus, Carolus I, rex Sicilie 7,36, 44,50, l5l , 192, 218, 234, 276. Karolus, Carolus II, rer Sicilie 7 , 36, 44, 50, I 5l 192, 218, ' 234, 276. Kartusie u. Cartusie (domus), Kil (opidum), bremensis dioc. 41.
u. Roma. iudex appellationum 262t et nullitatum Urbis 325 u. Crispis
(d.
Iudicibus (de),
Iudicis: Antonius lohannis, de Sermineto (nob.) 69, 7E'
l0l'
142'
157, 214, 219.20, 230, 236, 251,264, 293. Iohannes, toanes, de Sermineto (mag.) 160' 282. iudicio possessorio sive petitorio 22; iuditium possessorium 315; iudicium sisti 75, 102,105, 109, 122,137,242,267,
286,300. luliana, sclava Agnesselle Gaytaoe 250' Iuliani o. Cerasolo (Antonius de). Iulianj, Iullanj (castrum), ín prov. Campanie Eó' I 18' 159'ó3' 209, 2l2i Ferenúni àioc. 295-7, 301'3i (censuarij, ofhciarij, decimatores, vindemiatores) 302; (dominus) u. Caetani (Frauciscus lll), Nantolio (Iacobus de); (homin*) 242-3; (redditus et proventus) 302'3; (reinve'
stitio) 301-2; (universitas) 329.30. luliani (lacobus), de Geneggano 87. Iulianus castri S. Geotgij de Molinaria 71.
Iulie comes (Conversanj et) 48 u. Acquaviva (Andreas Mactheus).
Iulius II pp. I 79. Iullani (de villa), pertinenciarum Averse 292. lullanj, Iullianj o. Iuliani iuramentum ad evangelia 12, 2ll; ab oficialibus regalibus
213; o. fidelitatis, gubernatorie, homagium,
conservator gen. Alfonsi I rcgts 310, 330. Lacu (Nicolaus Bartholomei de), civis Mooopolis 79, 81. Ladiglaus, Hungarie, lerusalem et Sicilie rcx 25, 43,84,92,
L,
Christoforus de).
iuder sindicator 156. iudicatus ofrcium 312.
rectorie.
iuris (doctor utriusque) 48, 132, 147'8, 155' 172' 217' 223-5, 277-8, 28A, 295. iurisdiccio, iurisdictio: civilis et criminalis 48'50; criminalis
6, 7, 8, 199; (in vassallis) 179-E0. 92, 170, 172, 175-6, 2O7, 267' 272'3, 291,
iurisperitus 294.
ius: annale a iudicibus et magistris iuratis -terrarum demanialim 2l3l bannorum 13; canonicum vel civile 195, 213; civile 7, 178; codicillorum l3O, 222; @mune 237; et civile 167; denaniale 129; dsminii, census et proprietatis 96; ftancorum 87-E, 94; Iongobardo-
,116, 150, 168,2O7,279; tuatet lohanoe l24t (curia) 36, 48. Lagonw, Lagonissa (de) o. Leonessa (della).
pl 36, 4E,
Lallo (de): Antoaius Mathei, civis Ysernie 235-6. Iacobus, de Campobzisso 82. Lanbarrdis u. Lombardis (de)' Lancellocto (de), Ancellocte (d. Paulus), gnani 267. Landizlaus o. Ladislaus.
de castro Albi-
Laado (de): Antonellus 9J. Iacobus, de Caserta
25;
iurisperitus (iudexl
272'1, 28A.
Marchion 62.
Melchior, de Averea 9l' Nicolaus, de Fundis 194. I--audul6 (not.), de Fundis 27, 94; o. Berardus, Nicolaus. Laney, pertinenciarum civ. Capue (terre) l3l u. Capitirisii (de villa). Lanfrancho (Iohannes de) 82. Lantis (Guillelmus de), de Prato I17. lapides preciose 82; lapidibus pretiosis (fronteria de auro, crnata perlis'et) 330; lapis albus marmoreus 76 o. Co' sce (mons de). Lapidum (castrum regium), civ. Capue 167 u. Alfonsus I. laportella o. Portella (ubi dic. la). La Posta u. Posta (la). Larath (de) u. Ratta (della). l,asa (Antonius de), civis fogitanus 287. Latine (de castro) I19, zÙt. latinis (terra vitata vitibus) 254, Latius (Nicolaus), de Gaieta 253. l.atrone o. Ponte (de). l,atroya, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio úaa 2754; Latroye (terre) 48, 50.
RECESTA CHARTARUM Laude (de):
Lelli Alexij, Lellialexii o. Gnciis (de).
F.
302. Gabriel, de Populo 272. Petrus, de Fiscirago 272. Rogerius (nob.), pape Eugenij IV serviens armorunr 242-3; et commissarius Caleatii de Mantta 237 -41 . laudum sive arbitramentum 240-1. Laurencij o. Laurentii. Laurencii Pirrj o. Ganninj (Cecholus). Laurencio (Bernardus de), de Aversa 205. Laurentij (S.): de Sermineto (eal. S.) Damaso
ll4, 240-l ;
in
(Theulus).
Lauren ti j, Laurenti, Laurencij : Martinus, de civ, Fundorum, per prov. Terre Laboris
et
ll5-6, l2A, 122-3,
-8.
Laurentij (Ceccha Saacti) 129, Laurentij Civere o. Buccamatiis (Mariaaus de).
Lauro (de) I 72. Lautherij (tenim. castrj S.) 299,306; Lotieri (de
S.)
102 o.
Tenuta.
i
(terra) 289-90 ; u. Sadrianj.
La Valle o. Valle (la). de) 166 o. Bastardus (Henricus), Lavaturo (in territ. casalis Mayrmj, ubi dic. a lu) 203; (serra acuminis montis) 203; Lavataro, Lavatario (in territ. ville Mayranj, ubi dic. a lo) 328.
Lavantgarde (dominus
Lazaro (tacobus Antonii de Sancto), de Venafro 2, 5. Lazarijs, Liazariis (Philippus de), de Pistorio, auditor card. aquilegiensis, utriusque iuris doctor 223-5; sacri concistorij advocatus 225; pro hibunali sedens in Monte S. Francisci, in territ. castri Trebarum 227. Lebus 4A leggí LubecL.
Lecte, Letta (Antonellus Butij Nicolaj de), de Civitate Theatina 331-2. legum (doctor) 57, 73,75, 79,97,100, 113, 137, 146-7, 155, 166, 174, 177, lBt, t84, 187, 190, 199, 209-lA, 2l2, 221-3, 225, 228, 230, 248, 250'2, 255, 259-62,
264,266, 269,281, 293-4, 314, 317, 323-5,327,
t
(peritus) 294.
Lelij u. Petroni (Paulus). Lelli u. Iohannello (Matthutius de), I\tazzoli (Palutius), Nannis (lacomellus).
L
ellj: Agnes Paulj (d.), recomendata ordinj
Oliveti
iudex. 35; Gaspar 92. Gimundus, castri S. Georgii de Molinaria 71.
leodiensis dioc, (cler.) 295 o. Rovori (lohannes). Leonardi (in sexterio S,), in civ. Terami 147.
Leonardi: Iohannes, de Vico Campanee, not., procurator Honorati Gay-
tani de Feìectino 93.
Tutij Iohannis, de Setia 300. Leonardi d. Dyonisij o. Nisi (Bartholomeus de). Leonardi (rrag.) de Trayecto 212 o. Carolus.
Leonardo ({e): Gualtedus Rogerii lohannis, de casalj Mayranj 27; Galterius
Matheus Dominici, annalis iudex terre Insule Filiorum Pe-
331
S. Georgii de Molinaria 71. de Neapoli, iurisperitus, iusticiarij regni Sicilie
Franciscus (mag.), castri
Iohannes
143, 184.
Laureti, Loreti (come) 263, 267
S. Benedicti
Montis
32 | .
l19-20. Luca Nicolaj, de AliÉa 28. Leonessa (della): Herricus, vir Sveve de Sacto Severino 17, l5l' Raymundus (rnagn. d.) 248, 259. Leonibus (Petrus de) 174; àe Lione 172. Leonis (Leo Petri), de Sermineto, not. l2l ; not. castri Sonpneru 122; procurator Francisci Caytani et universitatis Sermineti 175; not, Leo l76i o. Mancini. Leonis (Petri) o. Mancini (Leo). Leoterius, mandatarius publicus Thesei de Pergula
Le Rocchette u. Rocchette (le). Liazariis u. Lazarijs (de). Iese o. maiestatis (crinen). Lete u. Licio (de). Letta u. Lecte.
223 u. Hospitate (lohannes). Ley (dopnus lohaanes), de castro Guarceni 237. li&a l7E, 227; auti 75, 89, 103, 230, 272; o. cera, celexoviensis cza.
reum, denariorum, provisinorum.
Librate (iuxta {lumen) 284. Licaonia, Lichaonia o. Insula. licencia advocatit pratiendi in iure canoaico vel civili 213; cirurgicis et phisicis praticandi in phisie vel cirurgia 21 3. licentiatus in decretis 29 u. Frangipani (Ioharnes). Licij (civ.), de prov. Terre Ydronti E0, 98; Licio (de) 80;
Litio, Lete (de) 209-lO, 212. Licio (Gccus iudicis Dominici de), procurator Marie de Emghineo, nor. 79,81, lictere 0. littere. Lidani (Andreas), de Setia E4; o. Nardi. tigium u. hornagium.
o. Mmia. Iacoba, filia Cole Antonij, relicta cd. lohannis Cole de Forcella 70; (consanguineus) o. Sconmo (de). Iacobus, 61. Cole Antonij, 70. Lella, 6lia Cole Antonij relicta cd. Antonij Aleguisij 70; (consanguineus) o. Scorrano (de).
Ligorio (Iohannes de), de Neapoli I 72, Lillj b. Nicco (Iohmne de). Ullj Angelj o. Surdi (lohannes).
48
I 77.
Lerda (ep. de) 169; o. Arnarez de Aùon (Garcia).
Cola Antonius (nob.), mag. Bucij de Theramo 70; (uxor)
IV,
camerarius seu
Lenola o. Ynola (de).
Gasparrus,
Vall" (S.). Laurentij u. Martinj (Baptista), Stati (Antonia), Theul!
37
5l ;
203.
Amareno, Lorenzo della
tri
(Paulus).
Lemmi (lacobus Cole), de S. Flaviano ' baiulus in terra S. Flaviani 53.
Leo (de):
in Lucina (tituli) 193 u. Vitelleschi (lohannes). Laurentii (castrum S.), in prov. Campanie l18, 188; de Valle 196, 221, 244; (archipresb.) 172; (arx, rocca) 172, 198; (capitaneus) u. Martinj (lacobus); (eccl.) u. Marie (S.); (homines, platea, via publica) 242-3 o.
19, 55, 100,
Lelli (Pauli) u. Petrutii (Lucas).
Lellij o. Petroni
Lenticula (Nicander), de Venaho 4. Lenza de la Auliva (in territ. casalis Mayrani, ubi dic. a la)
(tituli) 231, 255, 333 a. Mezzatota (di);
Comitatus Molisij not.
377
Limata (de): Cubellus, de civ. S. fuathes, p€r r€num Sicilie
174-
not.
I 70- l ,
DOCTJMENTI DELL' ARCHIVIO CAET'ANI
178
Limata (de): lacobus,
de civ. S. Agathes, annalis iudex
I 70.
Symon, de civ. S, Agathes, Per Prov. Terre Laboris ac Vallis Beneventane ad contractus iudex 272-3-
Limatula, de prov. Terre Laboris 36; Limatule (castrurn) 6-9; (frnes) 36; (territ.) 278. lintheaminum (par) l7E, lBB. Lione u. Leonibus (de). Lisio (de), Loysii (mag. Iohanne), de Fundis 184. Lisulj (Marcus), de Avezano, regia auct. not. I l2'3. litere u. littere.
Litio u. Licio
; citatorie 307 ; commissarie 140 ; 308; indulgentie super pace Îacta 213; legitimacionum et succesionum 21 3 ; moratorie et sal' viconductus I 25; remissorie I I 0-l ; sequestratorie 246. (Bartholomeus de) executoriales
Levito (ubi dic.), apud casale Statillani 300. Loctini, Lottini (lohannes), de Sermineto, cancellarius lacobi lV Gaytani 73, l3O; et commissarius Iacobi IV Gaytani 120; not. 59,142; deputatus per universiiatem Sermineti 240; àe Cirmineto (t), in romana curia (not.) 135; nuncius lacobi IV Gaytani I 17; rector Beatricis et Honorati Gaytani 156. Lodonerie regina 2, 4, 5, ll, l4'7,19,20'24'7,31' 35-6' 38, 42-4, 46-8, 50-3, 55, 58-9, 63, 65-6, 7t-2, 79,
84-5, 87, 94, 97, 99, 105-ó,
;
lt2, tt4, ll9'
Bulgarieque regina 122-4, l3l, 142-3, 145-6, 194'5 (rex) 209 o. Alfonsus l. 70 o. Iohanna Lodovici lohannis o. Ticclene (lohannes).
II;
Lodovicus u. Ludovicus. Loffridj, Golhedi:
126;
familiaris Iacobi Gaytani 138; famulus Agneselle Gaytane 250.
Antonellus, de Theano 122,
IV
Thomaxus, de Anagnia 177. Logia Farahonum, in loco Maioris Dohane, de parrochia eccl' S. Salvatoris 38; u. Gaeta. Logohen (domus de), in parrocchia S. Marie de Fundis 30' logothete et prothonotariatus (oficium) 2Ol'2' 212; (g"gtt)
202; (prerogaava, honores et emolumenta) 2O2i o.prothonotariatus.
Lohier (lohannes), utriusque iuris doctor, archidiac. constan' tiensis, Eugenii lV pp. cappellanus et sacri palatii apost' causarum auditor
295, 301.
Lombardi (lacobus), de Concha 82. Lombardis, Lambardis (C' de) 30' 67'E' 73. Longanj (castrum), de comitatu Molisij IEE'
Longi: Antonius Masij, civis fogitanus 287. Iohannes Macteus Petri lohannis, regionis Pinee 309'
Longino (Angelus Christofarj de), de Roccha Gulielmi, pro' curator Antonij Spinelli 273'5. I-ongo r'. Colle (de). loagobardo (iure) I I ; longobardorurn (vivens iure) 2; longo' bardorum (ius) 195. Longus o. Mons. Franciscus, de Neapoli, magne curie
not. 35.
Franciscus (presb.) 265.
civ. Cave, niles 289'90.
i
lovium co.
pertum 103.
Loysii o. Lisio (de). Lubecft 40 o. lubicensls. lubicensis dioc. (cler.) 297 u. Raringh (lohannes); (prepositus
et decanus eccl.) 42.
Luca (de): Lucas iudicis Nlcolai Roberti, civis Venafrj 289. Nicglaus (dornpnus), castri S. Georgij de Molinaria 71.
Petrus Antonii, de Dragono 195. Lucarello (Cericellus de), de Ayrola 174, Luas de Cara.co 167. Luccijs (de) 82 u. Piconus (Salvator). Luce (S.): castri S. Georgij de Molinaria (archipresb.) 7l o. Antonius (dompnus); de Guarceno (mon.) l9E, 237 ; (abatisa) o. Bellj (Antonella); (monialis) u. Bacchi (Ceccarella lohannis); (priorissa, abatissa) o. Bacchi (Maria Iohannis); de Maranula (archiprsb. eccl.) 250 o, Carusius
fureb.
Nicolaus).
Luce u. Morti (futius). L uce: Antonius, not. de castro Montisfortinj 162-3, 293, 319. Antonius Cicci, nunctius Alfonsi de Cardines 319-20. Lucas Dominiei (d.), de Civitate Theatina 331 ; de Nozano 332.
Luce (cd.) o. Antonius. Luce (Nardi) o. Scriniariis (Nicoìaus de). Lucè (Sanctus) o. Francie (lohannes). Lucrra 2E7. Lucia (d.), monialis moo. S. Eufemie de Urbe 230. Lucia, scava Rogasie de Ebulo 129. Lucie, Lucia (de): Dominicus Petri not. 3O9, 322, Guillielminus
Belli, de Fundis, vir et
mundualdus Anto-
55;
congnatus DayPer prov. Terrelaboris et Comitatus Molisii not. 94, 105-6; cd. Belli, scriba et mag. actorum curie fundane 310-l; Gulielminus not. 252. Lucidus tituli S. Marie Scolagreghe diac. card. 102 o. Conti. Luciam (ubi dic. ad S.), in pertinentijs ville Capitirisij l3lLucie (S.): himago in modelo de muro ad form"- himagi' nis 76; (eccl. parva iam destructa)'76 o. Con6nei, Vaconi (territ.); de Frusinone 97 o. Angelus (abas).
nelle 61. Antonelli de Marsico, not.
nole et Mathalene
55
i
Lucie o. Lucia (de). Luciis (d. Iacobus de) 225. Lucio (Bivacqua de), de Camerota E5. Lucina (in) o. Laurentij (S.).
lacnlí
Longus: Ragucius, de
tanis 109, 132, 135. Lovanio (de) 295.
lovio scindicorum Urbis (bancus iuris in) 326-7
(de).
Litribulischi o. Tribulischi. littere, lictere, litere: afrancacionis vassallorum I 73 ; apo' stolice I ll, 135-6, 138,271,303, 514; bulla plumbea, more rom. curie bullate 283, 302; (scriptor) o. Pillio
8r,
Lorenzo della Valle (S) 197 o. Amaseno, Laurentij de Valle (S.). Loreti u. Laureti (comes), Lothoringie ducissa (Andegavie, Barri et) 149-50, 164 o. Ysabel; dux (Aadegavie, Barj et) 153 o. Rcnatus rex. Lotieri u. Lautherij (S.). Lotij (Antonius Cole), de Setia, not. 327. Lottini u, Loctini. Lovania (maq. Iohannes de), procurator lacobi IV de Cay-
(ptesso)
248 o.
Piaggia.
Ludovicus lII, Iohame II regine 61. et in regno Sicilie heres, Calabrie et Andegavie dux, comitatuumque Provincie et Forcalquerii, Cenomanie ac Pedimontis comes 63'5;
(curia)
ó3-4;
(sigllum) 63, 65; dux Andegavie, regni
REGESTA CHARTARUM Sicilie invasor
5, 6, 13, 20, 25 de Tarento 23;
Francorum, Sicilie et lerusalem rex, regnorum Francie tercius et regni Sicilie primus 48; (banderie et vessilla) 20-1.
Ludovicus
XII,
Francorum, Sicilie, Flierusalem
et
Hungarie
rer, dux Mediolanj ac Ianue dominus 212. Ludsvicus archiep. arelatensis u. Allemand (d'). Lodovicus card. aquilegiensis u. Mezzarota (di), Ludovicus ep. magalonensis u. Allemand (d'), lugdunensis dioc. 179 o. Molario (de).
Macza Bufalo o. Mazabufalo, Maczancollis (lohannes de), ep. aletriuus 57; rector prov. Campanie et Maritime 227-8. Maczarii (Andrem Thomasii) 245. Maczeus mag. Francisci, civis romanus, not. 66, 122. Andreas, de Cuerta, per regnum Sicilie not. 25, 185-6. Andreas Antonellj iudicis lohannis, de Caserta, per regnum Sicilie not. l3l-2. Bartholomeus (donpnus), de Caerta 25.
Docibilis, de Gayia, frater ac mundualdus Marie 46-7.
Maczoccus,
Maria Lumbola (mangn. d.), de Gageta 46-7. Lunensis (Petrus), secretarius Ludovici card. aquilegiensis 232;
(P.) 332. dioc, 56, 193; o. Vezano
Mactia, uxor Parilli Nicolai de Angelillo 106-7.
Maczia (de):
Lumbolus:
Iunensis
379
(de),
Lupellj (nob, Petrus), de regione Montium 103.
Lupie (castrum) 273-5; (fortellicia, vaxalli) 274-5. Lusignano (Hueo d;), ep. penestrinus, card. de Cypro 120, 126. Lutarescho, Lutaressco (Nicolaus Mathei de), in regno Sicilie
not. 5l-2,79. Luterij (Nicolaus), de castro Rocce Maximi t62. Lycaonia u. Insula,
Maczochus, Maczocchi:
Iaconus lohannes, de castro Moutisrodoni 220. Iohannes Nicolai, de Monterodono, eccl. S. Blasii dyac.243.
Nicolaus, frater Petri, de o6cio magistrimusariatus 129. Petrus (abbas), de oficio magistrimassariatus 129-30. Maczonus, Maczoni, Maccione, Machione, Macerone: Antonius 106-7; (la hereda di) 203. Gualteìius 152. tracobus (dompnus) I 70. Iohannes Antonij, de casalj Mayrani, 106-7, 203, 300; Giovanni de Antonio 203; gener Berite relicte lohannis de Roberto 285.
Malierius 107. Petrus 203. de
Maìldalonì 5 o. Magdalono, Valle (de). Madij (Leonardu Petri), de castro S. L,aurentii de Valle,
Fractis 269; can ellarius Honorati III Gaytani 292, 3OE; de Castro Novo (nob.) 290, 305. procurator Honorati lll Gaytani 322. Macchia (lohanna àe) 129. Macchie, Machie, Maccle (wtrum) 129; (dominus) 257 o. Nicolaus Antonij de ..,; (ypoiecatio, homines) 289; (sindicus) 290 o. Butholomei (Nicotaus). Macchyagodane (terra), de prov. Tenelaborjs et Comitatus Molisij 234-5; Machiaodanj (castrum) 234.
Madio (Franciscus de) 287. Maenza 93; o. Magentie (castrum). Maffej (iudicis), de Caserta 25, lE5-6; u. Philippus. Magaloctis (Franciscus de), de Urbeveteri 193. magalonensis ("p.) l, 2, 3O o. Allemand (d'), Maguelone. Magalotius (Hoitentius), de castro Collistattis, not. et iudex 75. Magdalono (de) 93' Magentia, Maientia (de) 94, l7E, 244i (castrun) 159-63,
Macariis, Machariis (de), Macarii, Machari (lohannes), Castellonovo
178,266; (dominus) o. Caetani
Maccione d. Maczonus. Maccotfus (dictus) 306-7 u. Pectene (Antonius de). Macellj (platea), in civ. Adrie lB3. Macereno (de) 8ó o. Toballi (ser Matheus). Maceria (lohannes), publicus mandatarius 177. Macerona 0. Maczone (lohannes). Machari, Machariis (de) u. Macariis (de). Machione 0. Maczonus. Machtia (Antonius), de Patrica 198. Mactane (Palutius), de Insula Lichaonia 214-6;
93, 178 u. Marie Magro (P. de) 135.
du);
III);
(Franciscus
(honines) 242-3
;
(eccl.)
(rocca) 93.'
actorumcamere regie
202,228;
iusticiarius 27ó
o. Sicilie (regnum); Portulanus 170; racionalis magne curie 146 u. Sicilie (regnum); salis 165; scolarum 239 o. Nardi (Nicolaus); secreti 170. magistrimararius 130
de
(S.);
magister: actorum curie fundane 310 o. Lucia (Guillielminus
mmariatus
regione
Ripe 239. Mactei o. Lutare*ho (Nicotaus de),. Scella (Antonius)' Zuc' cio (Antonius de). Mactei (mag.), de Signia u. Paulus. Mactei, Macthey (not'), de Boyano 25E'9 u. Nicolaus (abbas). Macteus cirurgicus (mag.), de Signia 267. Mactey u. Zuccio (Antonius de)' Mactey (mag.) 72 o. Gonasio (Anto4ius de).
Macthei,
not. 244.
de
Macthey: Andree (relevium) 47. Blasius, de civ. Tarracine 176. Macthej (d.), de Trayecto 331 ; o. Antonius. Macthei, Machtei (not.), de Piperrc 224; o. Nallus. Macthey (cd.) u. Malamerendis (Dominicus de)Macthi (Renigius Aathonij), de Sermiaeto, not. 292. Macthi, Matti della Bella (lohannes), de Sermineto 29Macthie, Mactie (Macthias Nicolai), de Sermineto l4l, 185.
Ma
glierius,
u.
Barbe (lacobus Guillelmi); magistri-
(o6ciun) 129-30; o.
Mazzoccus.
Mallerius :
tacobus (abbas) 290; de Monterodono 290. lohaanes, capitaniur Montisrodonj 129-30. Iohannes (nob. not.), de castro Montisroduni 290. Magnacarne (lohannes), oftcialis et conestabilis Bassiani 241. Magnatis
o. Magne (mon. S.).
rnagnatis
et baronum (sub fide et legalitate)
(nobilium
et) 106;
(principum et)
185;
magnatum
l12, ll7,
122'3,
142, 157,]94, 210, 243, 294; (vivens iure hancorum
et
more)
IVlagnatrippe
274,330;
o.
(sotempnitates
in sponsalitijs) 174.
Mangiatrippa.
Magoe Napoli u. Monte (in). Magni (parrocchialis eccl. S.), ertra muros S. Galli, constanciensis dioc. 106; rector o' Revebii (Nicolaus).
Magni, Manpi, Manni: Antonius Tutij, de civ. Alatri, et iudicis Anagnie 177.
.
not. et officialis
potestatis
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
380
Magni,
Mangni, Manni: (d.), de Anagnia
Nicolaus
l7l;
(poxessiones bona
Mangnj o. Magni (Paulus).
39;
utriusque iuris doctor I 15-6,
in Anagnia) l7l,177.
Paulus, de Anagnia 184; legum doctor
(d.) 167,
190
221-2,248. Maguelone l, 2, 3A u. Allemand (d'), magalonensis (ep.). Maientia (not. Dianus de) 94. maiestatis (crinren lese) 6, 13, 18, 21, 23, 25, 126. tsl,
19,
Mannj (Antonius Tutij), de civ. Alatri, not. et olficialis Anagnie 178. Mahniconsus (Antonius), de Anagnia, civis Ferentenj 260, l\{ansi (Urbanus Bellj), de Porciano, habitator civ. Anagnie 177. mantellum de panno nigro t90.
168,231. Maij (Antonius), de Setia 326.
Maio (de): **É filia Michaelis, nurus Gabrielis Ayosse
331,2,
Michael (magn.), de Neapoli 331-2.
Maior o. Porta. Maiorano ll9, 244,254, 285 u. Mayrmj (casale); Maioruno dl Monte 65 o. Mayrani de Monte. Maioricarum, Mayoricarum, Maioricharum (rex) 16, 124, 157, 166, 169-70, 179, 182-3, 187, l9l-2,196, r98,20t, 203-4, 208-9, 212, 218, 221, 228, 232, 234-5, 244,
247, 249, 251-4, 256, 258-9, 263-4, 268, 272-5, 277-8, 285.6, 2BB-90, 292, 322, 299, 300, 312, 322, 32E-30;, u. Alfonsus I. Maioris o. Bagis (de), Dohane (in loco), Georgij (S.), Iohannis (S.), Marie (S.), Pretemaioris (castrum), Mairanj, Mairano (de) u. Mayrani. Maiorensis (Antonellus), de Nola, na.. 172.
Malaclericha:
Mantua (Galeatius, Galeazus de), prothonotarius apost. ac Ludovici card. aquileyensis pape camerarii locumtenens 237-40; (commissarius) u. Laude (Rogerius de). Marammaldi (Franciscus), dominus casalis ...rilanj, pertinentia, rum Averse 257. Maramonti (de) 86 o. Spagnoli.
Marcnola 249. Maranula (de, in) 137, 249-50; (castrum, tena) 36, 187,
l9l ,25A-2;
(archipresb.) u. Carusius
mus residentie Agneelle Gaytane)
(Nicolaus); (do"
250; (eccl)
o.
L_uce (S.).
Marchesio (iudex Thomasius de), de Caserta l3f . Marchi, Marcho (Franciscus), de Gaieta, iudex ad contractus per prov. Tese Laboris et Comitatus Molisjj 294.
Marchia Anconitana
231;
(apost. sedis legatus)
o.
Mezza-
rota (di). Marci (tituli S.) 132-3, 135; presb. card. o. Foschi (Angelottus).
Adamolillus (d.), de Aversa I 15-6. Iohannes Antonius, de Aversa 292. Malamerendis (Dominicus de), not. palatinus et collateralis 325-7; cd. Macthey, civis romanus 326. Malazerii (8.) 302. Malerijs o. Maneris (de). Mallerius o. Maglierius. Malvito (Palamides de), familiarius Iacobi IV Gaytani l3B. Mamania (Archiniauus de), dictus Scaramucius, castelanus roche castrj Arenarie 31 9. Mancinecti (Antonius), de Setia 300.
Mancin j: Antonius, camerarius castn Pizuti 72-3. Gregorius, de Sompneno,
not.266.
Iacobi (terra ubi dic. a lu Mogio, in . pertinentijs casalis Mayranj) 107; (terra heredum) 255. l.eo Petri Leonis, de castro Sompnenj, civis Sermineti, not. 122, 141; 0. Leonis (Leo Petri).
Mancinis (de): Antonius (dopaus), priniceúus venafranus 4, 5; ep. venefranus 20E; ep. Venafri 209. Rogerius, de terra Trayecti 207. Mandate, Mandati (S.) u. Magne (S.). Manecte (Stephanus), de Garzano(?), i-p. auct. not. ll3.
Maneris (de): Giorgius (magn.), Iorgius de Malerijs, Manerrijs 33-4; (uror)
o. Caetani di Filettino (Miotia). Manfridonie 2E7. M ang an ella: L,a.nzalaus 93. Maria, uxor Roberti Aurilie, de civ. S. Agates 36; comitissa Burgeacie 85; de Gaieta, comitissa Burgencie 9l ; (primogenitus et heres) u. Origlia (Herricus). Mangiatrippa, Magnatrippa, Magnatrippe (Antonius Nicolaj), de civ. Fundorum, iuder 100; iudex ad contractus per regnum Sicilie 143,
Manitij Iohannis (Blasius), de Sculcula I Manni o. Magni (Nicolaus).
251, 3lO.
Marci (mtrun S.) lE8-9; (fortellitium) 1E6.9; ad comitaturr Murconj pertiuens 188. Marci de Cavotis (castrum S.) 7l'2, 94; (castetlanus) tr. Gorraio (Antonius de), Spina (Galassus de); ftomines et universitas) 72; (erarius) o. Petrillo (Bartholomeus de); (camnierarius) u. Framingus (lacobus). Marcj (mag.), de S. Pollinaro 2,17 o. Nicolaj (Marchus).
Marco (de): Antonius 153; Dominicus ieggí Antoniusl de Martino 152. lohannellus 124. Marczanj (Antonius), de Roceromana 328. Mareni (castrum), tusculaae dioc. 32 ; (territ. et districtus) 33; (habitatores, curia) 89; (vicarius) u. Odonj (Georgius lacobi); o. Marino.
M*enj u. Maini
(lacobus).
marescallaruEr et araciarum regalium (inventarium massariarum) I 65. Margarita, regina Sicilie 124. Margarita, 61. Nicolai mag. Dominici, de castro Statillanj 300. Margarita, scava (l) Rogasie de Ebulo 129. Matia d'Enghíen, de Enghineo, Emghenio, Emgenio, Flungarie et Sicilie regina B0-1,97-8; (procurator) o. Ciccus iudicis Dominici; Piczqlis (lohannottm de)l (É1.) rr. Balzo-Orsini (det) I de Angenio, moglie del duca d'Atri 97 o. Balzo Orsini (Maria del). Maria (d. Io[hannes]), auditor I08. Marie (S.): Anagpie, in contrata Castelli. iurta plateam (eccl.) 177; Aanuntiate de Napoli (eccl. et hospitale) t9q cstri Con6nei (ecd.) 74-5; (rector) o. Barulo (frater Iohannes de); de Auriculis (prior eccl.) 244 u.
Plaeieas
(frater); de etro
Magentie (archipresb. eccl.)
43 o. Gente (dompnus lohannes); de Cingolis de Aylano (rector ccl,) 314 o. Cole (presb. Francisgus lohannis); de Coppato Eó; (abbas) o. Nicolaj (Petrus not.); de Felecteno (eccl.) l7E; de .Fundis (parrocchia) 310;
REGESTA CHARTARUM Varris de); de Martiribus, in Fundis (ecxl.) 222; de MartiribusdeSetia (eccl.)327; deNimpha(eccl.)291 ; (archipresb.) o. Cole (dompnus Angelus); (cler.) u. Antrinij (dompnus Nicolaus); de Piperno (palacium) 224; de Resurrectione in Felectino (capella, sub vocabulo) 178; de Sclavis (eccl.)255; de Sermineto (eccl.) 78, ll3-4, 137, 140-l; (archipresb.) o. Iohannis (Antonius mag.); (can.) o. Nicolai (presb. Angelus); de Setia (palatium eccl.) 139; (sacrista eccl.) 138 o. Nelli (lohan" nes Antonij); de Surresca, terracenensis dioc. (eccl.) l0l, 105, 133-4, 140; in territ. S. Felicis ll3-4; (abas) u. Nicolai (presb. Angelus); (commissarius super causa) u. Foschi (Angelus); (executor apost, in causa) o'. Diano (Gaspar de); (fructus, reditus et proventus) I 14; (iuspatronatus) 99, 102, 105, 107, 109-ll, ll3, 132, 137-9, 141.2. (patronus) o. Caetani (iacobus IV); (possessor) o. Frangipani (Karolus); (rector) u, Caetani (Christoforus), Cole (Angelus), Frangipani (lohannes); de Tristiberi (claustrum eccl.) 323: de Viano (eccl.) ll 9; Hamburgensis, bremensis dioc. (decanus eccl.) 4l ; in Cosmedin (diac. card.) 127 o. Conti (Lucius); in Pensulis, Impensulis de Gaieta (parrocchia eccl.) 252, 264. (via publica) 252, 264; Maioris de Urbe (eccl.) 34-5, l2l , 222,230; (can,) o. Bellis F{ominibus (Anthonius de), Cincijs (Iohannes de), Rogerijs (Christophorus de), Sermoneto (lacobus de); (cappellanus) o. Nola (Angelus de); Nove de Urbe (eccl.) ll9, 321 ; ordinis S. Benedicti Montis Oliveti (mon.) 270-2, 277 i (cappella ante eccl.) 271; (cellararius) u. Eustachius (frater)i (prior) u. Andree (frater Petrus); (yconomus) o. Ypolitus de Urbe (frater); Scolagreghe (tituli) 102 u. Lucidus diac. ard., Marie in Cosmedin (S.)l Virginis (festum Anuntiationis) 104; de mense augusti (festum) 27,5, ll9, 142,203,226. Marie de Oliveto (castrum S.), in prov. Terre Laboris et Comitatus Molisij 3, 4. Marignani (Paulus Honufrij), de Setia 306-7. Marini, Mareni: Andreuccius, de Adria 183. Antonius, de Monticello 96, Iacobus (d.), de Monteregalj, legum doctor de Fundis 26ó. Marcellus (dopnus), de Aversa ll3. Tutius 96. Maino E9; u. Mareni (castrum). Marinus ep. fundanus lE7, 190 u. Merula. Marinus (Stephanus), de Valle Preta 34. Maritima 320; (capitanei,potestates,baricelli, iusticiarij)3Q2; (curia gen.) 57; (iudex gen. rectoris et) o. Monteregali (lohannes de); (dominiun) 66; (in partibus) 102, 229, 299, 3A6; (prcv.) 77-6, 175-61(bona burgensatica et feudalia in) 167; (in) 28.30, 66,73,95, ll5, ll7, 122, 197, 267, 269-70, 324,333; (rector) u. Antioca (Corradinus de): (terre, loci et castra) 265; Serminete (fortellicia ac tenimenta) l2l ; Maritime (prov. Cmpanie et) 55-7, 176-7, 193, 228, 231, 260i (comes) o. Caracciolo (Franciscus); (commissarius et nuncius apost.) u. Foschi (Angelottus); (gubernator pro eccl.) u.7a-lz1slla (Bartholomeus de); (rector gen.in spiritualibu) o. Maczancollis (lohmnesde); (in temporalibus) u. Monaldechi (Henricus); (spetiali: comissio) o. Mezzarota (di); (theurarius) 39. Marmissolij, Marmossolij (mon. abbatie), velletrengis dioc.96;
381
Caetani Palatini (Paulus); (vinea in territ. mon)96; (eccl. mon.) 96; (monacus mon.) 97 u. Piperno (frater lacobus de), Terracena (frater lohannes de); ordinis cisterciensis (non.) 291 ;
u.
de Gripta Ferrata, ordinis S. Basilii (mon.) 104; o.
(abbas)
(Otto
Normarum, devoluta
Marmasoli (commendatarius mon.)
260 o. Berardi (lo-
hannes)"
Maroganus (Angelus), de civ. Neapolis, per regnum Sicilie not9l-2; ad contractus iudex 232-3, 254.
Maroldo (de): Andottas, Andotas, de Barolo, ad contractus per prov. Terre
Barj iudex 97-8. Angelo 99, Peregrinus, Pellegrinus, de Barolo 98-9. Marotte (res), in cacumine montis Cosce Sicchi 76. Marozini (ven. d. Vannotia Sabe), recomendata ordinj S. Benedicti Montis Oliveti 321. Marquardus... consul, opidanus opidi Kil, bremensis dioc.4l.
Marra (della) : Riczardus de Marra, possessor terre Ragani I 68. Marre (Cola tracobi), vocatus Vassianus 219.
Marrliano (de): Mafiolus, Porte Ticilensis, parrochie S. Sisti, civ. Medio-
lanj 331.
fil. Mafiolj, not. civ. Mediolanj 331.
Petrus,
Marsico (de): Antonella' fil. naturalis Antonelli de Fundis 55; (vir et mundualdus) u, Lucia (Guillielminus de). Antonellus (cd.), de Fundis 55' Daynola, 61. naturalis cd. .Antonellj 55; (congnatus) u. Lucia (Guillielminus de).
Marsico (de): fiI. naturalis cd. Antonelli 55. Maùalena, É1. naturalig cd. Antonelli 55; (congnatus) o. Lucia (Guillielminus de)' Nicolaus Antonij; [1. naturalis cd. Antonellj 55. Marte(S.): (res eccl.) de Anagna, in contrata q. dic. la Valle de Cellarj, in tenit. Anagne 34. Martellus (Nicolaus), per prov. Terre Laboris et Comitatu& Molisii not.2l2. Martellutij (dopndus Andreas Cicchi), de Setia 139-40. Martha, scava Rogasie de Ebulo 129. Marthella (Almagnus de), de tena Fogie, per regnum Sicilie ad contractus iudex 286-7. Marthonus (not.), civis Venafrj 289. Martinelli (Antonius), de Sermineto 78, 157. Martinj in Montibus(tituli S.) 222,230;presb. card. o.Estouteville (Guillermus d'). Martini de Sclavis (terra S.), in territ. Sclavorum de Monte, ubi dic. la Canpola ll9. Martini u. Parentis (Cola), Queihutris (Petrus de). Martini, Martinus D. Rivus. Dominicus,
Martini: Angelus Antonij, de Aversa ll3. Baptista Laurentij'(nob.), regionis Piaee 321 .
Antonii, de Piperno 198; camerarius comitis Fundorum 105-ó; capitaneus castri S. Laurentii 172. Martino (de). 152; u. Marco (Antonius de). Martino (nob. Iohannes de), de Rocca Guilliehnj, baiulus et vicecapitaneus Antonij Spinellj 100. Iacobus
Martinus
V pp. l, 2,28-30,32-5, 37,39-41,55-7,62,
67-8,73-4,77-8,E4,86, E9,93,95-7,99, l0l, 103-5, lO7-9, lll, 135, 187-E; (caneraruis) o. Allemand (Ludovicus d'), Franciscus archiep. narbonensis; (capel-
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETAN!
382
lanus) u. Geminaco (Dominicus de
S'),
Palena (mag.
Iohannes de); (censuarius pape et rom. eccl.) u. Caetani (lacobus IV); (commissarius gen,) o' Branchis (Stephanus de), Foscbi (Angelottus); (thesaurarius) u. An'
tonius ep. senensis, Varris (Oddo de). Martinus (lacobus), de Dragono 195; de Prophetis, habitator castri Dragoni 244.5. Martirj (delli), Martiribus (de) u. Marie (S.).
Martonus,
'
Martoni: Nucius, de Caserta 13 I .
Mauro (de): Antonius 85. Benedictus, de Aversa 63.
Maximi Maximj Maximi Maximi
u. Rocce (castrum). (castrum S.), de comitatu Molisii 188. u. Lutcij (Nicolaus).
(Antonellus), procurator mon. S. Luce de Guarceno 237. Mayellucij (terra heredum), in pertinentijs ville Capitirisij, ubi
dic. ad S. Luciam l3l
Petri (terra), de Albiniano 255. Petrus, de Caserta 165-6. Martorell (Franciscus) 229, 249, 27E-9, 3lO, Martutij (abbas Nataljs), de Pontremulo 273. Martutius iudicis Nicolaj nol. Antonij, de Pontremulo 273. Marucia (Gofiridus lohannis de), de Roccaromana 328. Marutia, mater Antonelli, Colelle, Francisci et lacobi de Sancto Fraymundo 257. Marzanj, Marczanj (de castro) 28.
Maynes 256.
Mayo (de) u. Maio (de). Mayonus, Mayony (not, Iacobus), curie Vicarie actorum mag. 217-8, 234. Mayoris v. Georgii (S.). Mayranj, Mairani de Monte, pertinentiarum castri Dragonj (cmale) 27, 106.7, ll9, 152, 194-5, 244; (in casalj,
in pertinentiis csalis, ubi dic. alj Merrunj, la Cesa de reta, la Fraschella, lu Campu, lu Ceschu Riczutu) 27; (a -la Cupa, a lu Mogio) 107 ; (a la Lenza de la Auliva, a li Catarinj, a lu Lavaturo, lu Merrone de lu Sam-
Marzano (di): Altobellus de Marsano (d.). Mascito (lohannes Nicolay), de castro Collium, comitatus Tal. lacotij, habitator in terra Sermineti 124.
muco) 203; (la Goce) 300; (pheudum q. dic.) 27, 65, 107, 245, 28r, 299, 300, 328 ; (dominus) u. Mon-
torij (comes, comitissa), Suesse (dux); o. Pheudum; (villa) 65, 244-5, 254-5, 285; (de) 6r, 285,299, 30O, 32Ei (in territ. et pertinentijs ville, ubi dic. a lo Arbusto) 65; (a la Valle de OfrĂ a) 255; (a li Paduli) 299; (a lo Lavaturo) 328; (ad S. Stefano seu a li Merruni) 2E5; Mayrano, Mairano (de) 27, 65, ll9, 201, 253 o. Iohannis (S.), Majorano.
et conestabilis castrj Bassiani 241. Mroellus de Pedimonte 129; cirurgicus (nag.) 183; mag. Gcci de terra Pedimontis lE3. Masij o. Longi (Antonius), Carapellis (de). Masij (lustin) o. Giptii (not. Andreas).
Masellj (lohannes), ofrcialis
Masio (de): Andreas Nicolaj, de Castro Forti, nor. 207 ; actorum Eag. 208. Gccus Angeli, de Dragono 195. Masius o. Blasii de Terracena. Massa (de) 291. Massariam Regine (in castris in), prope civ. Capue 229. mcsariarum, marescallarum et araciarum regalium (inventa-
rium) 165. mmsariatus (officium) 130. (not. Robertus), de Ogento 209. '!42 o. Paulo (lohannes de). massarius (mag.) Massarius
Massa Trebaria 231 ; apost. sedis legatus u. Mezzarota (di). Mastrate (terra), de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisii 234-5. Mastro (Benedictus Cole dello), conseivator camere (Jrbis
Maytina (de) 172. Mayurellj (tena Cobelli), de Sclavis 255. Mazabufalo, Mazabufali, Macza Bufalo: Cola Nutij, de Insula Lichaonia 214, 216. Laurentius, de region6 Ripe, procurator eccl. mei de Insula Lichaonia 214-6. Lucha de Rentio 333. Mazzolj (Palutius Lelli), de castro Marenj E9.
Bartholo-
Meczanocte o. Abramonte. medicine (doctor artium et) 26-7 , 94, 124, I 55, I 87, I 90- | , 221-2, 25O, 267, 321 ; (res artium etJ 124. Medico (Marinellus de), regius capitaneus Trayecti 205-6; Ă e
Tropea, regius capitaneus et castellanus Trayecti et Castri Fortis 207-E; (hospicium residentie, ubi curia regitur)
207; (sigillum) 20E mediolanensis imp.
286.
S,
.
auct. not. l4E-9 u. Unglono (Canonus de).
Mastro Raynone seu la Speraca (in pertinentiis S. Agathes, ubi dic.) 279; (lvia publica) 279. Matalena, mater Antonij Spinelli 100. Mataloni (terra), de prov. Terre Laboris 192; (fortellitia) 192-3.
Mediolanj, Medyolanj (dux), Papie Anglerieque comes ac Ianue dominus 147-E; (ducalis consiliarius) o. Castilione (Guar-
mataritium lE8. Mathei o. Francisco (de), Lallo (Antonius), Romani (Angelus). Mathutil (Simon Andree Mathei) 183. Matrensis (not. Iohannes Antonius), de Neapoli, curic Vicarie actorum mag. 217, 234, matrimonium per verba de futuro l7l, 208-10, 236, 273; per verba de presenti vis et volo 155, 172, 203-10, 274, 282, 33O; o. paragio (de). Matrocia (Do-inicus), de civ. Ysernie, per regnum Sicilie nor, 25E-9.
u. Lodovicus Fraacorum rex; (mon. S. Antonij) 182; (not. civ.) 33 t tr. Manliano (Petrus d:); Mediolanum
Matti o. Macthi della Bella. Matucijs (Lucas Pauli de) Eustachij) 76.
76;
(res
in Urbe, in
regione S.
derius
de);
(camera consilii secreti ducis
celline, parrocchie S. Protasij
in Porta Ver-
in Campo) 148; (dux)
212
147 -8.
M
e
ffe:
Andreas, de Capua, per rengnum Sicilie ad contractus iudex
268. Herricus, de civ. Capue, per prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij not. 268. Megne (abbas S.t), de S. Agatha 155, 184,259; Megnati (abbu S.) 184; Magnatis (abbas mon. S.), 189 u. Mende (abbm S.) 155; Mandati (abbm eccl. S.) 120; Mandate (abre S.t), 156 o. Agronj (Petrus). nâ&#x201A;Źgstra
(D 287 u. Avius
theutonichus (mag.).
REGESTA CHARTARUM Mei u. Cole (Andreas Tutij), Iannellj (Bellus),
Palantellj
(Sanctus), Zabarellj (lacobellus).
I\4ei:
34 o.
Felectinum.
Milano (lohannes de) 147.
Angelus, de Velletro 84. Andreas Tutii Cole (mag.), de Frusinone 193. Iohannes, de Ripis, Bonifatij Gaytani procurator 177. Mej (Gcchi) o. Pilecte de Setia (lohannes). Mel6a, Melphia, Melphis (not. Robertus de), curie Vicarie actĂłrum mag. 217-8, 234; de Neapoli 2lE. Melfie (dux) 232 o. Cancciolo (Troianus). Melioribus (Tadeus de), de Florencia, ducisse et ducis Adrie procurator 49-50; (domus in terra S. Flaviani) 51. Melis (lohannes Cicci), de castro Spelunce, not. 155.
Mellzzano I I u. Miliczani (castrum). Mellis (Antonius Butij), de Signia 267. Mellus, archiep. consanus l0; u. Albito. Melonis (Honufrius Antonii), de Alatro, aot.227. Melonus (Donatus), de castro Dragoni 152. menbrana o. carta, pagina. Mende (S.) o. Megne (S.). Mendragolus 26. Menoascha, Miuoascha (Salvator), de Neapoli, iuder 92-3. Mensuris (Tranquillus) 179. Mentanone (Alexius),
de Urbe, procuratcr
mulierum de soc.
Francisce de Pontianis 277.
Meo (Ciccus Nicolay de), de Ysernia, ad contractus iudex 290. Mercatans (not. Petrus), de Setia 139.
(d. Bellengerius) 169. mercendarius 129. Mercatorj
Merchyonis de * * (domus), in plaĂšea S. Georgii Maioris de civ. Neapolis, regionis plathee Cinbri 143. Merconj o. Murconj (castrum). Merrone de la Sannuco (ubi dic. Iu), in territ. casalis May-
nni 203. Merrunj (ubi dic. ali) 27 i Merruni (ubi dic. ad S. Stefano seu a li), in pheudo de Mayrano 265, Mersis u. Puto (de). MeruIa (Mariaus), ep. fundanus 187, 190, 248, 294. merum et mixtum o. imperium. Meart (Guillanus), cler. rothomagensis dioc,, not. 305, 308. Messere (not. Herricus), de Capua 267. Mey: Bellus, de Ytro, gen. capitaneus comitatus Fundorum 20. Brandus, Berardus, de Avers Iacobus, de Sermineto 140.
ll3.
Mey (Honuhij Cole) u. Nallj (Nicolaus).
(dy' Ludovicus, mrd. aquilegiensis, camerarius pape, apost. sedis legatus 223-5, 231, 237 -8, 255, 333 ;
Mezzarota
(auditor) o. Liuarijs (Philippus de), Orsini (Michael); (locumtenens) rr. Mantua (Galeatius de); (palatium) 255; (secretarius) o. Lunensis (Petrus); (sigillum)
239. Michael 19. Michael Archaugelus (8.) 129. Michale (Maria Petri de), de Ponte Lattone 27. Migliacci (res Sancti), in cacumine montis Cosce Sicchi 76. Migna, Mi$e, Mignia, Mingna (Antonius), not. 100; de civ.
Fundorum
87, 106, 155-6, lB4, 221.2,251, 310;
Iohannis 105.
(tena)
Miles (Angelillus), a secretis lohanne
168
;
fortellitia 168.
II
rcgtne 144, 146.
Miliczani (castrum), de prov. Terralaboris 6-9,27E-8O; (territ.) 36; Miliczanum, in pertinencijs Capue l6E. milicia (vita), iuxta formam Regni constitutionum 189. militare (feudum) 165; (servicium) 9, 36-7, 45,149, l5l-2, 154, 173, 192, 276, 2lB, 284,29E; indictum comi-
et feudatarijs regni Sicilie 6l ; o. adoha; militaris (res) 183. Militiis (turris de), in regione Montium Rome 103. tibus, baronibus
Mi I onus: Antonius (not.), curie VicaĂşe actorum mag. 217-E, 234Priscianus, de Neapoli, per regnum Sicilie not,, unus ex actorum mag. curie Vicarie 217-8, 233-4. mina pecudum 249; (do\ata) 249. Minoccha, Minnocha (Antonellus, Antonellius), de Pedimonte" ad contractus iudex per regnum Sicilie 187, 190. minores de observantia nuncupati (fratres) 329; minorum (ordinis) 264, 282; (vic. gen.) o. Iohannes de Capistrano;, de Gayeta 252 o. Francisci (eccl. S.). minorisse et S. Clare seu S. Damiani de observancia nuncupate. (sorores) 329. Minulfe u. Rocce (castrum). M inutillus: Fanfo, de Sermineto 262. Iulianus, de Concha 82; Zulianus 83. Iulianus (nob,), de terra Trayecti, annalis iudex 207-8.
Minutillus: Nardus, de Sermineto 262. Nicolaus Cola, de terra Trayecti 66"7, 206-7. Rogerius, de Traietto 208. Symon, Simon, de terra Trayecti 66-7,82-3, ll2, 206-7. Minutulus, Mynutulus: Felix (nob.), de Capua, regius capitaneus civ. lsernie 290Karolus, de Neapoli 233. Pallocta, de Neapoli 92. Miraballj, Miraballis (Iohannes de), de Neapoli 154-5. Mirabellj (castrun) 62. Minllya (Ciccus), de rocca Montisdragonis, per regnum Sicilie not. 259mixium (merum et) u. imperium. Miziala, Mizala (Guglielmus de), castri S. Marci de Cavotis 72. modium de tern 272; modius 254. Mogio (ubi dic. a lu) 107 u. Mayranj (in pert. casalis). Molario (Berardus de), lugdunensis dioc., camere apost. Dot. I 79. Molendarij, Molenarii (Petrus), de catro Castri 193. Molendina S. Cyprianj (molendina iuxta aquam Birerchye, q. dic.) 279. Molendinis (de), dioc. ambianensis 323; o. Francia (lohannes)Molendino (Iohannes de), francigena, habitator Sublaci, not.
319; tt.
232-t. Miccinellus (rrag. Iohannes), petliparius de regione S. Angelj
Mignani
Mignanum (palatium prope) Milano 147.
381
Francia,
Molendino (dompnus lohannes de), presbiter et beneficiatus S. Marie et S. Pauli Nimphe 291 ; o. Francigena. Molina (presb. Frdnciscus de), rector eccl. S. Bartolomej 262,
305.
44, 7l-2,94,205,292 o.Georgj (castrum S.) Molis Gayete (io) 252; (via publica) 252, 264; (vinea finj Calogini de Abbate in) 264-5. Molisij (conitatus) E2, 188, 257-8) (iusticiarius) E3; o. Aprucij, Principatus, Terre l.aboris (prov.). Molnez (Nicolaus), prcsb. bremensis dioc. 41. Molinaria (de)
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
384
Monacus (dictus) 254 .o. Passarellus (Robertus).
fil. Berardi cd. Monaldi l0E. cd. Monaldi 108; (fi|.) o. Antonius, Rainaldus. Franciscus cd. Monaldi Berardi, de Urbeveteri (rev. d.) Antonius, Berardus
Henricus, ep. feltrensis et bellicensis, Campanie et Maritime rector 56, 193. Monaldi Berardi de Urbeveteri 108 o, Berardus, Franciscus
135.
de) l5l. (in) u. Martinj (tituli S.).
Montesorio (Raynaldus
Montibus
Monticelli (territ. castrf
313;
Monticello (de)
96, 212.
Monticello (di):
Uguctius.
fr|. Berardi cd. Monaldi lOE, cd. Monaldi Berardi, de Urbeveteri
LJguctius, Ugocione
moneta romaua
Monte:
not. Iohannis, de Ferentino. not. 3l l. 3lE-9. lohannes (not.), de Ferentino 318. Iohannes (not.), de Vallecursa 115-6, 122-3, 172, 184.
(de) 78, 197; o. ducatus auri'
Monfini o. Rocca (de). monicio canonica 135-6.
Monopoli 79. Monopoli 79; Monopolo (de) 79, El I Monopolis (civ.) 79. Mons Longue (mons magnus q. dic.), de territ. Setie226. Mons S. Francisci, in territ. castri Trebarum 227. Montagna dí Roseto (Tetamo) l4-5 o. Montanee Aprucij. Montanarius (Cubellus), de msali Statillano 300-1. Montanea (àe) 25 o. Brunducii (terra). Montanee Aprucij (castra et loca) l4'5; (rector et gubernator)
Montisalti et Ali6e comes 65 d. Suesse, Squillacij (dux). Montisaquili (castrum), de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij 3-5, 31, 129; (ypotecatio castri) 289. Moutisaurj comes 37 o. Zurulus (Franciscus). Montiecorbini (territ.) 153. Montiadragonis (de rocca) 259. Montisfini u. Rocca. Montisfortini, Montis Fortinj (castrum) 159,60, 318; de partibus prov. Campanee 162 ; (dominus) o. Conti (Nico-
laus;
Montaquila: Guofiredus, Gofridus, legum doctor
et mils, fil' et
heres
familiaris Iohanne [ll] 3l-2; (bona cd.\ 32i (frater) u. lacobus, Iohannes, Nicolaus. Iacobus, ep. yserniensis 220; Îtatet Golfredi, Iohannis et Nicolai 3l-2; (sigillun pontificale) 243. (frater) o. Iohannes, fi!. et heres Philippi 2-5, ll,3l-2;
2-5, ll;
Guotfredus, Iacobus, Nicolaus.
Nicolaus (abbas), anchydiac. venafranu 208-9. Nicolaus,61. et heres Philippi 2, 3' l l ; familiaris lohanne [ll] 3l-2; (Ítatet) o. Guofiredus, Iacobus, Iohannes. Nicolaus, pater Philippi 2-4. Philippu, fiI. et heres Nicolay-3, 4; (61.) o. Guofredus, Iacobus, Iohannes. Nicolaus.
MonlaguíIa I I o. Montisaquilj (c*trum). Monte u. Montis (lohannes). Monte (de) a. Mayrani (villa), Sclavorun (castrun). Monte (Antonius de), archiep. sipontinus, canere apost' audi-
(scindicus) o. Talone (lohannes Gorij),
Antonij);
(lacobus); Monte Fusculo (de) 174. Mootislanici (astrum), in prov. Campanee I 18 ; (dominus) o. Conti (Altus); (habitatores, homines, vaxalli) 261-2, 292-3t Montellanico (de) 261, 292-3. Montisodorisij (comes) 12, 15-6 o. Barrilis (Perdicasus). Montisoliveti (ordinis) 270,277, 321 u. Benedicti (S.), Marie Nove de Urbe (monaci S.): (oblate ordini) u. Pontianis (mulieres de soc. Francisce de). Montisrodoni (crotrum), yserniensis dioc. 129, 220, 290; (archipresb.) o. Pantaleo (Nicolaus); (capitaneus) o. Maglierius (lohanne); (domina)0. Ebulo(Rogasia de); (eccl.) u. Blasij (S.); (fortillicum, olÉciun capitaniatus) 129; (honines) 289; (sindicus terre) o. Stephano (lacobus de); Monterodono (de) 43, 129-30, 243,
290. Montisrotundi, Montis Rotondi (de castro) 74, 77
tor
179. Monteaquilo (de) o. Montaquila.
Tutii (An-
(universitas et homina) 163; (vicarius) u. Francisci (ser Thomas), Gualdo (Iacobus de); Montefortino (de) 3ll, 318. Montisfusculi (tena) l6E; Gaudine Vallis (in castro terre) 172; (de tena) 172; (annalis iudex) u. Tranchedus gelus
0. Caetani (lacobus IV). montanea cum massaria 279.
;
Montero.
tundo (de) 175. Montium (de regione) 103; (in regione) 57, 210; iurta tur-
Montechiaro (di): Helena, uxor Colelle Antonii Gaytani 221. Ritius, rebellis eccl. 231 . Montefoilìno (Ailena) u. Montisfortiui (castrum). Montefusco 172; u. Montisfusculi (terra). Monteleone (de) 176. Monte Magne Napoli (viridarium in) I I
Iohannutius, patinus Agnesselle Gaytane 250.
Montis,
Ambrosius
08. Mondono o. Montono (de). r
Philippi
(B. de)
Montesanto
Monte Sarchio (in) 192.
108.
Rainaldus,
(d. Iohannes de), iuder gen. rectoris et gen. curie Maritime, legum doctor 57. Montercdunl 129, 290: u. Montisrodoni (castrum). Monterone (Raphael de) 209. Monteregalj
Monaldeechi:
I
r.r.
Foschi (Angeloctus)'
Montenegro (lacobus de), ep. Sore 331, Montem lordanum (apud, iuxta) lO9, 232t, o. Roma. MonleoilorísÌo 16 u. Montisodorisij.
Montepoliciuo (B. de) 33, 62, 70. Montepolitiano (A. de) 214. Monteregalj (de) 266; o- Meini (lacobus). Monteregalj (Domiaicus de), not. et oGcialis curie gen. Campanie et Maritime 177: habitator ca"tri S.'[aurentii, cancellarius Francisci Gaytani de Magentia 243.
rinde Militijs 103; o. Roma. Montone, Montono, Mondono (de)
5l-3, 70,79;
Montoni
u. Fortebraccijs (de). Monlotío l0B. (comes)
Montorio (domus habitationis Antonij ... de) 108. Montorium, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio ultra 275-6; Montorii (castrum) l0E; (comes et cornitissa) 107, 282 o. Camponeschi (Loysius)l (fortelli. tium, pallatium murique, plata publica) 108 ; (territ.
terre) 70, 168; (ultra Serras) 6, 44 o. Principatus. Mora (lohannes de), de Ragom 2El. moratoria 158; moratorie et salviconductus (lictere) 125. Morchone, Morchonj, Morcoue ú. Murconum. Morellinus (Nardus) 312: èe Gaieta 317. Morelhrs (alias) 193 a. Iacobus mag. Cole.
REGESTA CHARTAR UM orimilis, Mormulic, Moromilis, Morumilis : Amelius (nob.), de Neapoli, miles 90'2; procurator Bèatricis de Sanflaymundo 92. Antonellus, de Neapoli 90. Francisci (heredes), de Neapoli, militis 125. morra 76 o. Collis Petrarum. Mono d'Oro 298 I o. Murri, M
Monone 87. Morrone (de) 321; Mononi (archipresb.) 82 o. Rogerius; Mur-
ronj (territ.) 36; Morrono, Murrono (de) 87-8. Morrone (frerius Colucius de) 82, Morone (frater Petrus de), conventualis mon, S, Marie Nove de Roma 321. Morsillj, Morsillus (Franciscus), de Insula Filiorum Petri 37-8. Morte (not. Antonius de), cuúe Vicarie actorum mag' 217, 234. Morti (Tutius Luce) 69.
ad
contractus
Munaldemibus, Monaldensibus, Monaldensis
(de) o' Monal'
deschi.
dioc.4l. Mundi, Mundugi (nob. Clemens), de Sompneno' legum doctor
137, 146, t23. Mundus (lacobus), de Sopneuo, not. 137. Muugnochus (nob. Iacobus), de Pedimonte, procurator Christophori, Rogerii, Francisci et lacobi de Gaietanis 127-8. municionibus (cum) 39 u. Gaiete (fortellicia). rrunicipalia (statuta) 62. Munieclus (Ihomasius), de Neapoli 281' Murchono (Angelus de), vir armiger, de Sermineto 294. Murconum 94; Murconi, Murchoni, Murchonis (castrum) 2)3; (comes) 180, lE3'4, 187'90, 194, 199 o. Cae' tani (Honoratus II); in regno Sicilie citra Farum, in prov. Terre Laboris (comitatus terre) 188' 277; (titulus) 2782, comes (Fundorurn et) 201, 221'2, 228, 235'6,
-5,
Caetani (Honoratus ll), Murgionus (presb. Masellus), de
27
?
-4,
27
8,
280 -1, 3 I 3 0.
329.
Napoli (Magne) u. Monte (in). narbonensis (archiep.) l, 2, 30, 67, 73,
95, 103-4;
o.
Nardi o. Bubalinj (lohannes Nicolai), Callarotij (domus Marie), Cole (Antonius), Cole Angelj (Antonius), Cole Petri (lacobus), Iacobi (Nanne), Pulcis (Nardus).
telli 103. Iacobus Nicolai, cmtri Ytri, Per prov. Terre Laboris et Comitatus Molisii tot. 26-7. Iohannes Cole, de Sermineto (nob.) l0l. Lydanus, LidanusNicolai, de Setia 175-ó. Maria, 61, Tutii Pernie, de Sermineto 6E. Nicotaus, de Sermineto, mag. scolarum, de regione S. Eusta'
chij, procurator Honorati lll de Gaytanis 219-40, Tutius Pernie, de Sermineto 69; (filia) o. Maria. Nardi Gorii u. Patii (Glius). Nardi Luce u' Scrjniarijs (Nicolaus de). Nardi (Nicolay) o. Peppo (Antonius de)' Nardus (P.), auditor 42' Narnea, Narnia @e) 239, 29?, 318. narnensis (dioc.) 74-5. Nastasii u. Anastasie (S.). Nastasio (Nicolaus de), de Neapoli, magne et Vicarie curiarum actorum mag. 35. Natali (Antonius de), de Neritono, Per regnum Sicilie not.
209,212.
villa lullani' 292.
Murolo (Stefanus de) 193. (castrurn), de aprutina
gtor.79i
feudum Andree
Mathei de Aquaviva 275-6t Mttno (de) 52. Murro (Andreas de), prepositus S' Salvatoris de Canzano 5l' Muno (nob. Christofarus de), commissarius Andree Mathei et Iosie de Aquaviva 98-9. Murronj o. Mortone (de). Musmna (Bartholomeus), de Neapoli, iusticiarii regni Sicilie actorum mag. 35. Musanum, feudum Andree Mathei de Aquaviva,
vlrîs 275-6a Musciani (territ.
castri)
in Aprucio
298;
Musiano
(de) 147. Musciaao (Guglielnus, Guillelmus de) 284, 298. Musciano (lohannes de) 183. Musiano (lohannes i * de), cancellarius loayc de Aquaviva 147. Musculo (Nicolaus Artonius de), de Neapoli 205. 49
Nicolaus Honufrij Cole Mey, de Setia, not, 306-7. Tutius, compater Antoline de Cabannis l7E. Nallj (not.), de Fundis 20, 94; o. Nicolaus. Nallus not, Macthei, de Pipemo 224. Nana, concubina Berardi de Ceccano I 19. Nand. (8.) 135. Nannis (lacomellus Lellj), de Teramo, iudex ad contractus dicte civ. et terrarum maioris eccl. aprutine 9E. Nantolio (lacobus de), dominus luliani 209,212. Napoli 5, ll-2, l4-8, 20,30,85,91,124, 143, 145-6, 149-50, 153, 164, 217, 249, 2r3,256-7, 263, 278,
Antonius Nicolai, civis Ferentini' aot. 228' Antonius Pauli, civis romanus' not.270-2; de reg. Campi-
Muncher (Elyas), de Rebelmchusen, cler. coniugatus bremensis
IV,
Nall j:
Nardi:
mucro ecclesiastierts 304. Mugnyanj (territ.) 36.
Murrj 298;
(Franciscus).
Naczarij o. Nazarij (S.).
Nardelli o. Sparano (lacobus de)'
Morumilis o. Morimilis' Mostaca, Mostacba (Angelus), de civ. Gaiete iudex per regnum Sicilie 312. Mucio (Nicolaus Picczolo de) 99.
263
N""""rullo (dictus), 37, 45 o. Dentice
Conzié (Franciscus de).
morticia 153 i (bona) 172. Mortuy o. Canis (castrum).
246-7, 251.2, 259,
385
Nataljs not. Martutij de Pontremulo (abbas\ 273'4. Naríoítà (stlle della) 54, 86, 264, 282, 33t. Nativitatis, Natalis Domini, Ieluu Christi (in festo) 27,65, 185-6, 260,262,328; (infra optavam) 40. (Iacobur Cole), dc regione Parionir 256. Natolj
l3l,
navalis pugna 147. navigium cum scandalis
et scafellus (l) 56.
Naxiis (Benedictus de) 209,
(S.): Capue, in parrocchia 26E; Gaiete 197; (rector) u. Patete (presb. Iohannes). Neapoli (Agostinus de) I 14; nunctius Alfonsi de Cardines 320, Nazarii
322.
d. Nanna Antonii), de terra Sermoneti, uror aob. Roberti d. Andree de Carnpomellis 123'4. Neapolis ll, 14-6,35, 81, 88' 155, 166, l7O, 172, 174, tú, 197, 2M, 2t7, 233, 238-40, 25E, 278, 280-t ; (archivun) 26; (archivari| 36; (nagistri racionales magnc curie 146; (quaterniones curie) 145; (camcre regi' Neapolis (nob.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
386
nalitTl;
(cappella) 27E
o.
Iohannis
(S.); (castrum
Capuane) 32, 86, 126, 144, 146, 150, 152-3, 166; (Castrum,CastellumNovum) 10, 17-9,24, 179-80,249,
256,263, 279, 33Oi (civ.) 5, 6, 154,218; (bona I Gaytanj) 188; (in pertinencijs)
mobilia Christofori
Nicolai: Antonius, not. Gulielmi de Pontremulo (not.) 273-4. Iohannes, er novem officialibus comunisciv.Terracene 56; Terracene procurator (mag.) ll}-1,132-3. Iohannes, de Sermineio,
not. 30, 96.
Marchus mag. Marci, de S. Pollinaro, ad contractus iudex 254; (comune) 19, 193; (curia capitanei) 279; (d", per resnum Sieilie 247. in) 10, 12, 15-6, 24,35.7, 43-4, 46,58, 62,82, Marcus, de S. Apollinari(not.) 62-3. 84-5, 87-8, 90-2,94, l0O, 122-5, l3l, 143, 153-5, Petrus, de Florentia 53; Nichilai (nob.) 51. 172, 183-5, 187, 192,204-5,208-9, 212,217-8,225, 227,232-4,251,254,257,259-60273-4'278,280-1, Sanctus, sutor de regione Arenule 238. Stephanus (not.), rector Beatricis et Honorati Gaytani 2E7,289,292-4,306,310'1,314' 317,322,330-2t 156; de castro Sermineti 162-3. (eccl.) u. Antonii (S.), Georgii (S.), Iohannis Maioris Nicolaj (Antonii) u. Sancto Lazaro (de), (S.), Marie Annuntiate (S.); (hospicium venetum in plathea Nidi, in quo magna curia regitur) 35; (hospitale) Nicolaj (Butij) o. Lecte (Antonellus). 190 u. Marie Annuntiate (S.); (parlamentum celebra- Nicolaj Butii o. Vernie (Antonius), Nicolai (cd. mag.) de Roccatrimoncium 2, 4 o. Venafro trrim) 7,36, 44, 50, 151,192,218,234,276; (platea) (Sanctus de). 35, 142,234, 278-9,281 u. Carboneti, Cimbrj, Georgil Maioris (S.), Iohannis Maioris (S.), Nidi; (regestrum) Nicolai (d.) o. Campane (Stephanusiulianus). Nicolai Calterij o. Gualterio (lacobus de). 249; (ubi dic. Capo de Grocta)254 ; (ubi dic. ad GmNicolai (lacobus) u. Guctij (Nicolaus). bro) 142. Nicolai (lohannis) rr. Benedicti (Leonardus). neapolitana (civ,) 6, 42; (dyoc.) 92 o. Filimarinus (PhiNicolaj (iudicis), de castro Latine lt9 o. Antonius, Nicolaus. lippus). \ Nicolaj (iudicis) nor. Antonii 273; o. Marrurius, Nelli: Nicolai iudicis Iohannis de Fundis o. Panemundis (de). Andreas Petri, de Setia 176. Nicolai (nag.) o. Gcchi (lohannes). Iohannes Antonif, de Setia, sacrista eccl. S. Marie et numNicolai (nag.), de Singnia 293 o. Gtegorius (not.). ptius ep. Terracene 138-9. Nicolai (mag.), de castro Sermineti 29, 77-9 o. Iohannes Nicolaus, de Setia 223. (not') Nemj (Cola), habitator castri Marenj 89; Nicij (Cola) 89. Nicolai mag. Dominici (fiI.) 300 u. Antonius, Margarita. Nempha u. Nifa, Nicolai Nardi o. Bubalini (lohannes). Neopatrie, Neupatrie.(dux Athenarum et) 18, 124, 155, Nicolai (not.), de Bassiano 292-3 o. Iacobus (not.). 157,166,169-70,179,183, lE7, l9l-2,196,198, 2Ol,203-4,208-9,212,218,221,228,232,234-5, Nicolaj (not.), de Pastina 19-20 o. Antonius (presb.). Nicolai (not.), de PeĂşto E6 o. Petrus (not.). 244, 247, 249, 251-4. 256, 258-9, 263-4, 272-5, 277-8,2E5.6,28E-90, 292,299,300,309,312,323, Nicolai Petri o. Iohanne (Laurencius de). Nicolai Roberti (iudicis) 289 u. Luca (Lucas de). 328-30; (comes.;268; u. Alfonsus I. Nicolai Simonis tr. Plagio (Nicolaus de). Nepe (de) 75,77,215,217. Nicolao (de): Nereti (territ. cutri) 2E4. Antonius Thomasii, de Thomasi, de caali Maynni 27. Neritono (de)209, 212. Laurencius Guillielmj, de castro Marzanj 28. Nero (Franciscus Antonij de), de Aquila civis, incola terre Thomasius Antonij, de Albigoiano (dopnus) 119.20. Laureti, per regnum Sicilie not. 289-90. Nicolaus V pp' 283' 286-8,291,293-4,296-7,299,301, Nero (lohannes del), dictus Franganaczo, de Florentia lE4. 305-6, 308, 3ll, 318-9, 321-3, 325-7, 332-4, (".NercIa 205. merarius) o. Mezarota (di); (cappellanus) o, Captaneis Nerule 205. (Malatesta de), Segura (Alfonsus de); (cursor) 296-7; neum infamie vel turpitudinis 143. (littere bulla plumbea bullate) 302; (penitentiarius) o. Nicco (dompnus lohannes Ullj de), archipresb. castri S. AnBerardi (lohannes). geli Raviscanine 334. Nicolaus Antonij de ..., dominus castri Machie, baro 257. Nichilai u. Nicolai (Petrus). Nicolaus Autonius mag. Iacobi de Fundis. Nicij o. Nenj (Cola). Nicolaus archiep. bremensis 4l; u. Delmenhorrt (von). nicium 213; nitium 130. Nicolaus archipresb, S, Angeli in Gructulis 82. Nicholaus o. Nicolaus. Nicolaus de castro Trebarum, oblatus mon. S. Petro de AlaNicolaczi (Antonius Petri), de castro Campiclarj 23Ăł. tro 198. Nicolai (S.): de Geneggano (archipresb.) 87 o. Paridis (lohanNicolau" de Sculcula furesb.) I19. nes)i de Sculcula (eccl.) l19; in Trontino (territ,) Nicolaus ep. fundanus 2E2 u. Faciis (de). 29E. Nicolaus ep. terracenensis ll3, l3E o. Aspra (d'). Nicolaf u. Alardo (Donatus Comiti), Angelj (Antonius), An.
gelillo(de),Bellj(Antonius),Bucchamatiis(I-eonardusde), .Nicolaus ep. tropiensis 37,45 o. Acciapaccio.
(lohannes (lohannes Leonardi (Lucas de), Macthie (Macthim), Maemus (lohanne), Magnatrippa (Antonius), Masio (Andreas), Nardj, Nigri Ciccarellj (Gccus d.), Cole (Angelus), Cristofori Antonius), Guillielmo (lohmnes de), Gulielmino de), Iannellj (Andreas), Iohaads (Franciscus),
Nicolaus iudicis
laco$ de Vayrano, procurator Francisci
de
Aquino 289-90 Nicolaus iudicis Nicolaj, de castro Latine, per prtv. Terrelaboris et Comitatus Molisij ad contractus iudex 119.20. Nicolaus iudicis Simonis, de castro Dragonj, per prov. Terre (lohannes),Nutij(lohannes),Parisij(Petrus),Saladinis(au- L,aboris et Comitatus Molisij ad contractus iudex 27-8, 152-3, 194-6, 244-5, 255, 285, 299, 300-1. rentius de), Stephani (Stephanus), Toti (lohanner lacobi).
RECESTA CHARTARUM Nicolaus mag. Dominici, de Roccaromana 326. Nicolaus mag. Rainaldi ** not. 126, 128. Nicolaus not. Andree de Ytro (not,) 235-6. Nicolaus not. Antonij de Rocca Guillielmj, per regnum
(terra)
96t Sicilie
procu-
et magnatum (sub
d.), de Litio 209; de Lete
honore primi osculi
et ba-
33.
uti
Iohannes Nicolay, de Setia
fide)
Litio 209; de l-icio 212.
210.
209.
mundus). Nordufi (Iohannes), de castro Guarcenj 198. Norme (Iohannes), de Pileo, not. et officialis curie civ.
terra-
102.
prov. 122; (arz) 242; (castrum dirutum cum roccha non diruta) 324; (divisio) 241 ; (doninium et proprietas) I 15; (6nes) 66; (fotellicium) 2, 156-7; (iura in casuo) 122, 265; (sinulata donatio) ll5;
Norne 321 ; Normarum (cuhum), vellehensis dioc., in
aot.223,300, 306-7,
123,
326'7. Nympha u. Nimpha.
Obr"-"o.i.
(sorores minorisse et S. Clare seu S. Damiani de) 329i (hatresminores de)329 o.Francisci(ordoB.). Octerio u. Castro (de). Octave o. (Turris). Oculis (dopnus Iohannes de), can. venahanus 2,4. Oddonis (Bellus Iohannis), de Sermineto 96. Odonj (Georgius lacobi), de cmtro Frascati, vicarius castri
Marenj 89. Odonis u. Archionibus (Cecchus de). Odonis (Iannucius lohannis), de Confinio 76. ofúciales hospicij regij 164. oficiarij castri luliani 302. officium (iudicatus) 312. OÉda (lacobus de), de Alatro, not. 270. Ohia, Ofiria (de) o. Valle. Ogento (de) o. Ugentum. Olibanj (territ.) 153; àe prov. Principatus cilra bano (de) 86-7,284.
172; Oli-
Oliveti u' Montis. Oliveti (tenit.) 153; deprov. PrincipatuscivalT?; Oliveto (de) 3-4 u' Marie (S.). Ollensis
Nola (de) 172. Nola (Angelus de), cappellanus S. Marie Maioris de Urbe ' 230. nolanus (comes) I 12; et palatinus comes 37 u. Orsini (Ray-
Maritime 66,
(lo. de)
93.
106. Noha (de):
cinensis
q. dic. ante) pro
i: Gccus, de Signa, not. 267.
2E8.
53;
Nursia N
nicium.
nobiliumet iure francorum (more)
Guillielmus
nundine 213.
in plathea) 35.
259; Dionisij Leouardi d. Dyonisij I 12.
Franciscus (doctor
Nucii Petri u. Ianniiei (Colucia).
Nutij u. Mazabufalo (Cole), Velli (lohannes).
Ninus (dopndus Leonardus), de castro Prossedi 139-40. Niro (Petrus Antonij Cole), de Setia 326. Nisi (nob. Bartholomeus de), dictus Sforcia, de Trayecto
Carlucius, de
in Aprucio 'uJrtra 275-6. Nova (Porta) I 14 o. Trayecti, Nove o. Fosse (mon.), Marie (eccl. S.). Nucandro (de Sancto) E7. Nucerie (de crv.) 217.
sature E2.
78, lO2, 127, 299, 321; (terra) 266i (teta dirutum cum rcccha) 324-5, (tetit.') 122-?,
229, 267, 269, 3061 (turis) NÍnfa 291 .
pater gob. Iohannis
Petrus Antonij Tutij Dani, de Setia (dopndus) 139. Notarescum, Nutarescum, feudum Andree Mathei de Aquaviva,
nuptias (donatio
seu caEtrum
aitium u.
Tutij Dani (nob.), de Setia,
222,226-7i TutiiDani224-5. Antonij Tutij de Setia, maritus ludicte Rose 299, 305-7,326.
20,
Ninfa, Nimfa, Nimpha (limites, discursus aque et Íuminis fluentis de) 56; (castrum), vell.trensis dioc., in prov. Maritime 66 r dishictus Urbk 324.5; (archipresb.) u. Antonij (dompnus Niaolaus); (bona hereditaria mag. Iohannis de Fino in castro vel territ.) 270-1, 321; (divisio) 24li (dominium et proprietas) l15; (eccl.) u. Marie (S.), Pauli (S.); (frnes) 66, 176; (fortellicium) 2, 156.7; (guerrarum discrimina in territ.) 230; (iura in castro) 122,265; (pascuaettenimenta) 127; (Rivus Martinus) 66, 123; (silva) 29; (silva g. voc, Casarina deSperanza)Z29; (simulatadonatio) l15; (t"-
nim.)
Antonius
Iannoctus, de Setia (aob.)
(Angelus).
Nigri (lohanne Nicolai), de castro Magentie
Marmissolij.
Iohannes
Nicolaus not. Thomasij, de Castro Pizuti 73. Nicolay o. Angeli (Antonius), Droe (Henricus), Gofirido (de), Mdscito (lohannes), Saladinis (Laurentius de). . Nicolay (Antonii) o. Sancto Lazaro (de). Nicolay (nag.) 290 u. Meo (Gcchus de). Nicolay Nardi o. Peppo (Antonius de). Nicolay (not.), de Albiniano 255 u. Antonelli (tena). Nicolais (dictus Angelus Ingiafti de), de Urbe 89 u, Pauli
Neapolis (hospicium venetum
in territ.) u.
347,326.
94.
Nidi civ,
266; (tenit,) 97 122-3,324-5; (via vicinalis)
(vinea
Normensini, de Normi*inis:
ad contractus iudex 200-1, 273-4. Nicolaus not. Landu!fi, de Fundis 94. Nicolaus not, Macthey, de Boyano (abbas) 25E-9. Nicolaus not. Nallj, de Fundis, iudex ad contractus
Nicolo (de) u. Nicolao (de). Nicovillus (lohannes), de Sermineto, mag. maxarius et .rator Iacobi [V] Gaytaoj 68-9. Nictus (dictus) o. Barbe (lacobus Guillielmi).
38']
(d. Dominicus), procurator [Monaldensium de Urbe-
. veteril 108.
Oltrona (Belotus de), archidiac' eccl. papiensis' d. Filippi de Provanis subdelegatus 182. Olzina (lohannes) 201'2, 213, 256. Omnjs (lex) 167, 234t de quatriennij prescripcione 218. Oraczani (cmtrum), de prov. Terrelaboris 6-9; (territ.) 36, 92; Oraczanum, in pertinenciis Capue l6E; o. Durazzano. Orcule (cashum), de prov. Terrelaboris ó-9; u. Ortula (casale d')
Origlia: Adohardus, 61. Roberti, comitis Burgieocie E5,92. Antonellus, primogenitus Petri et Beatricis de Sanframundo
E5-6,91-2.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO EAETANI
388
Orsini:
Origl ia: 84-6;
Bernardus
germanus Raymundi, Roberti
et Urbani
90'2, Carolus, de Neapoti, 61. Raymundi, in Urbe existens 85,
E4;
cognatus Beatricis de Sanhaymundo
92.
fil. Roberti 85. Herricus, de Neapoti, primogenitus Roberti et Marie Man' ganelle de Gaieta E5-6, 9l-2. Iohannella, fiI, Roberti 85. Clemencia,
Iohannis (heredes
cd.) 8'l-5.
Petrus, miles, comes Cayacie 84-5, 90, 92t (frl. primogenitus) o. Antonellus; (uror) o. Sanframondo (Beatrix). Raymundus, de Neapoli, comes Coriliani E4-6; cogna' tus Beatricis de Sanhiymundo 9O'2; germanus Ber' nardi, Roberti et Urbani 64; (fiI.) o. Carolus, Ro'
Ursus, frater Francisci et lohannis
17,74
(frL. et heres) o.
Iacobus, Rentius.
O*o (de) 86; o. C'regorius
ser Francisci (ser), Iovenatil ser Francisci (ser). Ortona (de) l0; o. Riccardis (Franciscus de). OiluIa (casale d') ll o. Orcule (cartrum). Ortule (territ. castri) 278. osculj et basature (pro honore primj) 82 u. donatio; osculum pacis l2l. osnaburgensis
Ospedaletto ostiensis
dioc. (cler.) 134 o. Duthe (Succhardus de). d'Alpínolo (neglí accamparnentí ptesso) 277.
0. velletrensis (dioc.).
ostracellum 278.
Otranto
(in tena
de) 235.
gerius,
Regoriua o, Rogerius. . Robertus, de civ. S. Agat* 36; comes Burgentie 84-5, 90-2; germanus Bernardi, Raymundi et Urbani 84; (cognata) o' Sanframondo (Beatrix); (frl.) u. Adohu-
dus, Clemencia, Herricus, Iohannella; (uxor) u- Man-
85
;
de Neapoli, fil' Raymundi' in Urbe
Regorius
(l)
*istens
92'
Urbanus, de Neapolj, miles (magn.)
46;
germanus Bernardi,
Raymundi et Roberti 84-5. Orsini u. Balzo (del): Algiasius, cancellarius regai Sicilie, collateralis 24, Angela, fr1. Iacobi, uxor lacobi lV Gaytani l2l. Catherina, fil. Francisci,
t7l-2,214,
tractus iudex 98.
Pache u. Pascha
ganella (Maria)'
Rogerius,
P"""i"oo (Petrus Tutij de), de Alatro, not. Magentie 93. Pacconi (Nucius), de Ucio, per prov. Terre Yclronti ad con-
uror Honorati
III
lsE.
Gaytani 120-l'
328.
regni Sicilie l0; frater lohannis et Ursi 17; comes Gravine et Cupersanj, Urbis prefectus 120-1, 17l-2, 205-7, 240; (fi|') a' Caùe-
Fraaciscus, marescatlus
rina i (frI. inlegitimus) u. lacobellus ; (anellaius) o. Cosciari (Ludovicus de) i (domus in regione Parionis)
festo).
209, 212. Pacillj Nicolai o. Angelillo (Vicilosus de). Padua (de) 57, 240, 255,294, 308. Padua (d. Franciscus de), de Sermineto l4O, 269, Paduanj (lohanne), de castro Guarcenj 237. Padule (cmtrum), de prov.. Aprucij ultra flumen Piscarie 4E, 50. Padulj (in pertinentiis ville Mayrano, ubi dic. li) 299. Padulo (Angelus), de Sanseverino 85. paga 98 9; familiarium vel stipendiariorum regiorum 165. Paganelli (Tutius Angelj), de Setia 79. Pagano (Czarlus, Zarlus), de Neapoìy 4ll, Paganus (lohannucius), de Caserta l3l. pagina (membrana) 212. Pagnotte (Stephanus Cecchi), parrochianus eccl.
240. lacobellus, 61. inlegitimus Francisci 120; (uxor) o. Caetani (Sveva). lacobus (princeps), dominus castri Vaconi, 61. et heres cd.
Ursi 74. Iacobus, come Tagliacotij
(in
Pacicarius (Franciscus), de Gallipulo
l2'l
; (fiI.) u. Angela.
Iohannes.Antonius, come Talliacotii
34'5t
541
germana
Maximi 164. Mei, de castro Rocce Marimi 16l. palatinus (comes nolanus et) 37, I 12 u. Orsini (Raymundus); (iudex) 324-5 ú. Sanseverino (lohannes Baptista de); (not.) 325, 327 o. Malamerendis (Dominicus de), PerIohannes, de castro Rocce
Sanctus
122; (vic.) o. Anto-
nellus ser lohannis (nob').
Iordanus, ep. sabinensis, card. ac penitentiarie curam ge' rens 120-1, 126, 262t (palatiun in regione Pontis) 128. Iordanus, miles, pater Ursine 77. Marinus, not. Eugenij IV, cognatus nob' Honorati
Bartholo-
Palantell j:
Iacobus, de Nepe, pater Ursine 215, 217.
Iohannella, uror Iacobi IV Gaietani Raymundi I 12. Iohannes, frater.Francisci et Ursi 17.
S.
mei de Insula Lichaonia 2t4-6. Paladi u ug: Antonius, de Dtagono 195. Nicolaus, de castro S. Marci de Cavotis 72. Palano (de) 573 o. Iaco$ (Andreas).
III
Cai-
tani 244' 260. Michael, de Padua, legum doctor, auditor Ludovici titulj S. Laurentij in Damaso card. aquilegensis 255. Raymundus, comes nolanus, palatinus et Sarni ac regni Sicilie mag. iustitiarius 37, ll2t (germana) u' Iohannella. Rentius (princeps), dominus cmtri Vaconi, fiI. et heres cd.
Ursi 74. Ursina, nata lacobi de Nepe 215, 217. Ursina, 61. Iordani, relicta nob. Iohaunis Ciccarelli 76.9,84. Ursinug 44.
leonis (Franciscus).
66, 108, 123, lz9, 138-9, 155, 160, 194, 215-6, 224, 242-3, 270-2, 325-6, 333 u. Apollinarii
palatium, palatia
(S.), A,renule (in regione), Aspra (Nicolaus de), Bartholomei (S.), Caetani (Christophorus I), Capitolii, Fundi, Insula Licaoria, Marie de Piperno (S.), Marie de Setia (S.), Montorij (castmm), Orsini (lordanus), Sermineti, Spelunce; apost. causarum (sacrum) 41, 107, 109, 132-3, l?5, 223,246,295-8,301; secus eccl. S. Petrj Principis Apctolorum 128, 133; (auditor) u. Captaneis (Malatesta d4, Didaci (lohaues), Lohier (Iohannes), Palena (mag. Iohannes de), Queifrutrio (Petrus Martinj de), Segura (lohannes de), Vito (Antoninus de S.); (locuntenens) o. Valle (Symon de); (advocatus) o. Liazariir (Philippus de); (stilus) ll0; causarum civiliuro 147 o.
RECESTA CHARTARUM Teramj (civ.); communis 139, 177, 223 o. Anagnie, Setie, Terracenei episcopale 193,205,283, 292 u. aversanum, Ferentini, Fundorum; maius cuile 142 o,
t89
et) 57. Pantanellus (lohannes), de Sermineto, nuntius alerandrinum deputatus 175.
pantana (paludes
per patriarcam
Sermineti;papeapudS.Petrum239i(mag.)u.Contipantarina66;pantalina28.
(Altus). Palena (mag. Iohannes de), capellanus Martini V pp. et causarum palacij apost. auditor 4l; (sigi[un) 4l; decretorum doctor, cappellanus Eugenii IV pp. et palacij cauEarum apost. auditor I 32 ; (procurator substitutus) u. Coluci
(lohannes). Paldafo (Thinus de), de Gageta, executor testamenti cd.Nicolai de Burdono ac cd. Iacobi eius frlij 47. Palera (mag. Bellus), de Ytro l?7. Palmerutijs (ser Rusticus Stefanelli), de Roma, not. et vic. Confinei
75. 57.
palmus de canna
Palone (Matheus), de Roma
281,
Paloscijs (Antonius de), de regione Columpne
239.
Palucii tr. Astalli (lohannes), paludes 66, 175-6, 197, 306; et pantana 57. Palummerij (heredes Fanellj) 326; (domus SetiQ 326. Palutij o, Astallis (lohannes de). Palutij (Antonius), de Vallemontone 270, Palutij Cecchi o. Pauli (Angelus). Panatetlis (Felix de), de Neapoli ad contraclusiudex 217.8,
233-4. pando o. panno, Pandone, Pannoner
,
Franciscus,
Iohanne Franciscus,
de Baucio,
ll 5E. miles,paterCaroli20s-11,288;deciv.Venafrj
216; de Neapolj, Venafrj comes 257-8, 289, 331 t dominus castrj Spineti 257; (concessio de castro Machiaodanj) 234; (de terris Mastrate, Carpenoni, Machyagodane et Cetrj\ 235i (mater) o. Marutia; (uterini fratres) o. Sanframondo (Antonellus, Colellus, Iacobus). Herricus, comes Venafri 217, 234. Pandulphi (d. Maria), monialie mon. S, Petri de Alatro
198. iurta tenit, Podij Casanove
284.
Panemundis (de), Panemundi, Panemundo (de): Antonius iudicis lohannis (presb.), de civ. Fundorum I 15; can. fundanus 116. Iohannes .Antonij Nieolai iudicis lohannis, de Fundis 55, 221, 266; (nob.) 155-6, 266; Iohannes 55, 66.7,
ll2, 115-6, lB4, 206-7;
Iohannes Antonius
184.
Magnus lohannis Cole iudicis lohannis, de civ. Fundorum 221-2, 268; Mannes Iohannes Antonius, deFundis?22. Panisbini (Antonellus Cole), de Olibano 284. panni de lino 233; sive ad aurum sive de seta, de lana, de lino 164; pando coloris nativj (tunica de) 129; panno nigro (mantellum, caputeum, calige de) 190. Pannutij, Panuctij, Pannotis:
not.
Caetani (Agnesella).
82; de
cortinis 188. Parente (Rogerius), de Roccaromana 244. Parentis (Cola Martini), regionis Ripe 309. parentinus
(ep.)
(d.
ll7 u. Daniel.
Iohannes), de Anticulo, archipresb.
S. Nicolai
de
Parillus (Cobellus), de Roccaromana, annalis index 328. Parionis (de, in regione) 238, 256, 327 i o. Roma.
Parisii: Nicolaus, de Ytro, per regnum Sicilie not. 87'8.
de Capua, mile* 24-5; consiliaĂus et fidelis
Iacobus, de Ynola,
et) 189, 221 o. paramentum frontale
Geneggauo 87.
2E6-9.
Panecte (res lannis),
rum et procurator Christofarj Caytani 42-3. Papa (Angelus), de Gayeta 184, 187, 190-1, 251, 265t (abbas) 43 ; (nob.) I 55-6. Paparesco Paparisco (piscaria q. vulgariter nuncupatur lo), in prov. Maritime,intusstagnumFolianj 29; in territ. Nimphe229-30; u. Caetani (tacobus ll), Eufemie(non. S.). Papia lE2; Papie (eccl. maior) lE2; legum studens lE2 u. Caetani (Alexander); Angleriequecomes 147 o. Medyolanj (* t dux). papiensis (archidiac. eccl.) 182 o. Oltrona (Belotus de). papiri cedula 133. Pappacude (heredes cd. Artusij), de Neapoli 278. parafrenalia (res dotales et bona) ll2 o. Orsini (lohannella). paragio (matrimonium, dotes de) 9, Ăłt, 210-l ; paragium (dos
Paridis
Andecus, capitaneus Venafrj 2E9. Carolus, Karolus, fiI. Francisci, vir Margarite miles 20E- l 2,
Panuctij o. Pannutij. Paolus (lohannes), de Cayvano, vicecomes comitatus Fundo-
172,244.
de Ursinis 7E-9, 84. Petrus, de Setia (not.) 78. Phaaellj, de Setia 79. PatĂ 97 u. Piczolis (lohannottus de), Pasmrello (Constantinus Petri de), de Conversano 48. Pasce (in festo) 27 i Pache Resurectionis (in festo) 40. Pasqualis (not. Ambrosius), de Florenteno, procurator Beatricis et Felicis de Ceccano, habitator castrj Supinj 319. Pasqualis (ser), de Teramo 147; u, Venantius. Pasquinj u. Putormorsis (lohannes de), passagium, passagia
153, 166, 172, lE4, 189,
234;
pas-
sagii (gabella) 173; (ius scafe et funicellj sive) 42-3 187-E0 o. Garillianj (bastida)l passagiorum (inmunitas collectarum
et) 169 o. Sicilie (regnum).
Passarellus (Robertus), dictus Monacus 254.
300; (casalenum incasatj Mayranj, ubi dic. la Croce) 300. passus 306-7, 333 tr. Aqueputride (rocca); et iura passuum 187-E; (iura platearum et) 192,
Passi (Andreas lohannis)
Pastina
(de) 19-20,312,322-3.
Pastina (not. Lucas de) 317.
Iohanne lohannis, de Ynola, not. 94; mag, domus
comitis
105-6. Panomo (de) 129. Fundorum
Pantaleo, Pantaleonis (Nicolaus), archipresb. 129-tO, 290 i (abbas) 220. pantalina o. pantarina
Parisius 94, Petrus Nicolai, de Sermineto 69. Parisfu (Nicolaus), de Setia 223. Parlatoris, Perllatoris o, Vallatore: Iacobellus not. Petrj Phanellj, de Setia, procurator (Jrsine
Moatisrodonj
Patete, Pateta (presb. Iohanne), can. gaietanus et rector S. Naczarij 197. Patij (Gilius Nardi Gori), de Setia 78. Patiur (Antonius), de Piperno 160, 163-4. Patrica (de) l9E,294,311 t Patrice (castrum), in prov. Camparee ll8.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
390
Patricie (domus ruynose mon. S.), de Neapoli, in plathea S. Georgij Maioris, regionis plathee Cinbrj l'13. Patrimonij B. Petrj in Tuscia (in prov.) 321 o. Mezzarota (di); (doana pecudum) 287; (capitanei, potestatee, bari'
Pedemonte (Antonellus de), nuntius lacobi Pedemonte (lohannes de) 14,6.
celli, iusticiarij) 302, (ius) 10, 52-3,70, lO8.
patronatus
Paule (portus)
'
de castro Nimphe (eccl.) 291 ; (archipresb.) o. Antonij (donpnus Nicolaus); de castro Setie (decarcia) 47 ; de mense iunii (in festo Apostolorum S. Petri et)
(bulla plumbea in qua 56; u. Iohannis
30,67,73,95, 104, llTt
sculta sunt capita apostolorum Petri et) et Pauli (SS.), Casalis (castrum).
Pauli o. Abbatis (Nicolaus), Calesis (Nuntius), Cole, Matucijs (Lucas de), Nardi (Antonius), Sancti (Cole lohannis), Simonis (lohannes).
j, Pauli:
Paul
Angelus Palutij Cecchi, dictus Angelus Ingiahi de Nicolis, de Urbe, úot. E9. Augustinus, de Florencia, habitator terre Fogie 2E7. Benedictus, de Neapoli 172. Cole Iohannis Sancti (domus in castro S. F'e[cn) 96.
not.66, 122. de Spinetis, civis civ. Boyani (not.) 257. Pauli (iudicis) 79, 8l o. Romaldi (Nicolaus Ambrosius)' Pauli Lelli u, Petrutij (Lucas). Iohannes cd. Petrutij, de Scandrilia' imp. auct'
..,
Paulillus: Petrus, de casalj Statillani 106. Valerius, de Neapoli, magne et Vicarie curiarum mag. actorum 35. Paulini (Paulus lohannis), de Veuafro, Per regnum Sicilie not.
290. Paulinus (dopnus Nicolaus), can. venefrants 2'5. Pautinus vic. Iohannis ep. aletrini in castro Gtarceni 237. Paulo (lohannes de), mag. massarius Christofori I Gaytani in castro Ciccharrj 142. Paulus Cole lannis (dictus) 103 o. Gocij (Paulus Sabbe). Paulus d. Gentilis, de Aversa I 13. Paulus mag. Mactei, de Sigtia 267. Paulus not, Iohannis, de Bassiano 220. Paulus not. Iohannis, de Sermineto 294. paup€run (t*) e. fuit cd. Remooi, in Urbe,
S. Eustachij
in
regione
Paota 182 o. Papia (de). pecorina 0. carta. Pectene (Antonius de), dictus Maccolfus, de Velletro 306-7' Pectorano (de) 236 u. Prato (ubi dic. lo). pecudum (dohana, doana)
287; o'
26 ú.
mina.
floreuus, sollus; salis 263.
pecuniaria u. pena. pedagia
Gaetani 30.
pedites (servientes)
l3-4.
Pellegrinj (Petrus lohannis), de castro Campiclarj 23ó. pelliparius 239 o. Miccinellus (mag. Iohannes). Pelonis Antonij (res), in contrada Fossati, in territ. Sculcule I
t9.
Pelotij Antonii (res), in contrata Circilecti 69. 'pecuniaria pena 197, 275, 331; periurij 183, 197, 275,
33t. Penatibus (de Frigie) u. Frangipani. penestrinus u. prenestinus (ep.). penitentiaria (pape) 120, 288; (sigillum o6cii) 288; (curam gerens) u. Orsini (lordanus) I penitentiarie scriptor (litte-
rarum sacre) 222 tt. Rogeiis (Christopharus de). Penna, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio dtra 275-6. Pennagallus (ser lacobus), de Neapolj 251; ad contractus iudex per regnum Sicilie citra Farum lE3-4, 274,330-l t
II Gaytanj 205; procurator HonoGaietanj (nob. not.) 278, 292. Pensulis (in') 252 u. Marie (S.). Pentuma (edictus gen. editus in) 279-80. Peppo, Pepio (Antonius Nicolay Nardi), de terra Ytri 123-4. perangaria (angaria .et) 70, 153. perangarij 6; (angarii et) 4. perduellionis (crimen) 21, 168. cancellarius Honorati
rati
II
pergamena, pergameno
(de) a, carta; pergameni cedula277;
pergameno (privilegiun Pergamo
in)
170.
(de) l4E.
Pergolla (della), Pergula (d. Gaspar de), in prov. Campanie commissarius, legum doctor 57. Pergula (d. Theseug de), potestas et iudex comunis ciy. Anagnie 177; (mandatarius publicus) o. Lroterius. Perito (de) 86. periurij (reatus) I I 7; o. pena.
Perlecta: S. Marci de Cavotis 72. Nicolaw, castri S. Marci de Cavotis 72. Perleonibus (de), Perleonis o, Pierleoni (de'). perlis (de) 274-51 et lapidibus pretiosis 330; u. fronterea. lohannes, de castro
76.
pecunia manuali (de)
[V]
Pedimonte (Masellus de) 129.
66, 122.
(S.):
Pauli
in) 30, 73, ll2, 127-E, tE3, tE7, 190,212, 221-2, 233,250, 254, 266-8, u. Forma; (cirurgicus de) 183 u. Cicci (Masellus mag.); (eccl. locus et conventus S. Dominici de) 190, 250. Pedemonte, Pedimonte (de,
56, 108; (plateatica et)
78.
2,4,5, ll,l4'7, 19, 20, 24-5, 27 t (Forcalquerij ac) 79; (Provincie et Forcalquerij ac) 26-7, 31, 35-6, 38, 42-4, 46-8, 5l-3, 55, 58-9,
Pedimontis (comitissa)
E7,90-1,94,97,99, tO5-6, 122-4, l3l, 143, 145-6, 194-5 0.
63, 65-6,70-2, 82, 84-5,
ll2, ll4, ll9,
Il; (Rovincie et Forcalquerii, Ceoomauie ac) 149-50, 164 o. Ysabel; comes (comitatuumProvincie et Forcalquerij, Cenomaoie et) 63 o. Ludovicus lll,
lohanna
Barchinonic.
Pedimontis, Pedismontis (castrum),
de prov. Terre l.aboris
17.8, 183-4; (dominus) o. Caetani (Christoforus I); (for' tellicium) 183, 188; (terra) l7' 183, 188' 233,259;
Perllatoris o. Parlatoris. Pernie o. Nardi, pernule impronte sigillum 177 u. Vitelleschi (lohannes). Perocte (lohannes de), ex novem oficialibus Terracene 56. petones 226. Perrolta (not. Tuccius Antonij de) 100. perule E2. Peruscia
(de) I I 7 u. Pescia (de).
Perusij (comes) 24 u, Fortebracciis (Braccius de). Perusiny (Antonellus), de S. Flaviano 51. Perusio (ser Franciscus de), civis Venafrj 289. lrcrusinus (ep.) 302; a. Baglioni (Andreas lohannes). Perusio (Sinibaldus de) 105. Pescata o. Pischarie. Pescia (Phylippus de) ll7; de Peruscia ll7. Pesculo Asserulo (Cicchus de), not, ll4. Petaccus (Petrus), de Ponte Latrono 65; Petuscij 65.
REGESTA CHARTARUM Petictus (lohannes), fi!. et heres Cicchi Boni de Gayeta 55. Petinus (Cicchus), er novem ofrcialibus Terracene 56; Prinus, procurator Terracene 5ó. petitorium 279; petitorio (possessorio sive) u. iudicio. Petra (P.) 42. Petrarolj (lohannes), de Hostinno, yudex ad contractus Per regnum Sicilie 80. Petrarum u. Collis. Petrarum, Petre rr. Vallis (castrum), Petrazijs (Petrus de), de Conversano, per regnum Sicilie not. 48.
Petre Maioris (infra territ. castrj) 44 o. Andree (casale S.); Pretemaioris, Prete Maioris, Petremaiure (castrum), ad
Petii
comitatum Murconj pertinens IBB-9. (S.): de Alatro (mon.) 198; (abatissa)
o. Belli (An'
tonella); (subrogata abatissa) o. Bacchi (Maria lohannis) (oblatus) u. Trebarum (Nicolaus de castro); de Fundis (eccl.\ 122, lE7, 190"1, 221, 274; (can.) o. Guasti (Gccus Andree), Petroni (Antonius); (cappella Christo-
3
fori I Gaytanj in) 190; (parrochia) 194; de Sterponis, in civ. S. Agathes (parrochia via publica) 279; ptope menia Castri Sangri (collis)
289;
Principis Apostolorum,
128; (altqre de Sudario in) I 19; Petrum (Rome, apud S.) 1,2, 30,3t, 42, ll7-8, 133' 135, 239, 248,277,287-8, 294, 297, 302,3322 o. Pauli (S.), Patrimonium; Petrum in Formis (in castris
de Urbe (eccl.)
prope S.) 175. Petri o. Angelo (Angelus de), Christoforo (Petrus Christofori de), Cola (Nicolaus de), Cole, Cubello (de), Francisci, Gemme (Martorellus), Gorij (d' Iohannes), Grossi (Tho' masius), Gualterii (Honofrius), Iacobi (Nicolaus), Leonis (Leo), Lucie (Dominicus), Madij (Leonardus), Michale (Maria de), Nelli (Andreas), Nicolaczi (Antonius), Pascaretlo (Constantinus de), RandulÉ (Antonius), Robbe (hcobus), Sammarinus (Matheus), Vallecte (Nicolaus),
Viti
(Angelus).
Petri: Andreas, mag. Iohannis de Sclavis ll9-20. Andreas lohannis, de castro Sompnenj, familiaris Christofori I Gaytani 193-4; familiaris cd. Iacobi Gaytani 194. Antonatius, de castro S. Felicis I 16; (pater) o. Cola. Antonellus, de Sambuco, habitator Geneggani 87. Antoaius (ser), de Sermineto, cancellarius lacobi [lV] Gaytani .40, lA4, 120; (nob. not.) l2l, 140, 162-3, 240-1, 261, 269, 293, 3A6-7; àyoc. terracenensis (nob. aot.) 137 ; procurator Iacobi IV Gayetani l4l, 159'62 t procurator Beatricis Gaytane 198; procurator Francitci
de Gaytani de Magentia 24l-2iptootatot Houorati III Gaytani 261.2i deputauts per uaivenitatem Sermineti 240. Antonutius Antonij, de Alba, commissarius ac Procurator Sveve Gaytave I 13, Bartholomeus, rnag. Philippi de Rocca Guillielmj (abbas) 1
00.1 .
Chri"toforus, de Vallerano 225, 227. Cola, genitor Antonatii, de castro S. Felicis tl6. Dominicu, de Ferentino 177. Iacobus lohannis, de Setia (dopndus) 139-40. Joh"nnes, de Confinio 76. Iohannes Antonius, de Tum 323. lVlelioratus, de Sancto Homero (not.) 47, 5l: cancellariu Iosie de Aquaviva (nob. set) 53. Philippus, de Castro Pizuti 73.
391
Petri: Thomasius,
de Piperno 57.
Petri Andree, Caczacculus u. (Antonius). Petri (Antonii) o. Cubello (de). Petri (cd. Iohannis) o. Pistilli (lacobus).
Petrj de Antonij Grande (dictus) t83 o, Cubello (Pe. trus de).
Petri de Philippo o. Bagiis (de). Petri (Filiorum) o. Insula. Petri In6ne (castrum S,) 32, 46; u. San Pietro Infine. Petri Iohannis o. Longi (lohannes Macteus). Petri Leonis o. Mancinj (Leo). Petri (mag.), de Sermineto 7E, l0l, 122, 137-9, 156,291 u. Petri, Tutij (Antonius). Petri (Nicolai) o. Iohanne (Laurencius de). Petri (not.), de terra Trayecti ll2 u. Antonii (Symonellus).
Petri (Nucij) u. Iannini (Colucia).
Petri Phanellj o. Parlatoris (lacobellus). Petri Ruscio (ubi dic. la Cercia Ae) 226. Petrillo (Bartholomeus de), erarius S. Marci de Cavotis 72.
Petrillus scriba actorum mag. 174.
Petro (de): Antonius 61. cd. Stabilis lohannis 152. Benedictus
fiI, cd. Stabilis lohannis 152. villa Mayranj 2551 o. Stabile (de),
Iohannes, de
Nicolaus fr!. cd. Stabilis lohannis 152, 285. Rogerius fi|. cd. Stabilis lohannis 152. Stabilis lohannis (terra), de casalj Mayranj 152; (fi|.) o. Benedictus, Antonius, Nicolaus, Rogerius, Thomasius; u. Stabile (de). Stephanj (terra), in loco ubi dic. a lo Arbusto, in territ. Mayrani 65; (terra lohannis), in pert. Albinianj 152. Thomasius,6l. cd. Stabilirs lohannis 152; (tena lohannid, in territ. Mayranj 65, Petronj, Peuoni, Petrone (de): Aatonius, can. eccl, S. PetrideFundis(presb.) l15,187, t90; can. fundanus l16, 190. Gaspar lohannis, de regione Pontis 216. Paulus [,elii, Lrllii, de regione Pontis, not, 75, 77, Petruccellus (abbas Guillielmus), archipresb. Rocce Guillielmj
00-t
r
.
Petrucio (presb. Francircus de), prior eccl. S. Thome de Gayeta
265. Petrucius ep. S. Agathes E5, 91, 170; u. Gatta. Petrus (d.), abbas eccl. S. Mandati de S. Agatha 120. Pems (hater), yspanus, conventualis mon. S. Marie Nove de Roma 321. Petrus mag. Heramj dc Prata, ad contractus iuder in regno Sicilie 289-90. Petrus mag, Iohannis 244. Petrus not. Belli, de Pipernis 266. Petrus not. Nicolai, de Perito, abbas
S. Marie de
(not.) 86. Petrutii o. Alexij (Angelus). Petrutii (cd.) u. Paulj (lohannes). Petrutii (nob. Lucas Pauli Lelli),
de
regione Campitelli
03. Petrutius d. Simosis, de terra Trayecti 207-8. Petuscij o. Petaccus (Petrus). Phanellj (-Petri) o. Pulatoris. Pharum o. Farum. I
Coppato
DOCUMENTI DELUARCH IVIO CAETANI
392
pheudum, pheudale, pheudotarij u. fdudum' Pheudum u. Mayrani (pheudum q. dic.). Philippellus, Phillus 24.
Philippi o. Venacii (Laurentius). Philippi (mag.), de Rocca Guillielmj 100 u. Petri (Bartholo' meus).
Philippo (de) 28 u. Bagiis (de).
Philipp o (de): Frabicius, de Pedimonte 267'E1 Fitippo 268, Philippus iudicis Malfei de Caserta, Per regnum Sicilie not. contractus annalis
iudex t85-6.
Piaggía, Ptesso Lucoli 248. Piagia, de prov. Aprutii 247. Piano delle Cese (contrata castri Arenarie q. dic. lu) 319. Pica, Picha: Franciscus, de Gaieta 312, 317. Gregorius, de Gaieta ?12, 317, Iohannes (nob.), nrag. rationalis civ. Gaiete 38i commissa' rius civ. Gaiete 42.
Picczolo u. Mucio (Nicolaus de). Picella (Philippus), de Aversa 292'3. Piconus (Salvator), de Lucciis de Calabria, per Regnum iudex ad contracrus 82'3. pictavensis concitii constitutiones apostolice 62. Piczazoci (Iohannes lohannis), de Sculcula, not. 289. Piczolis (nob. Iohannotus, Iohannotta de), de Barolo, Procura' torregine Marie de Emghenio 98-9; Parri, de Barolo 97.
82;
Iuliano Puzzo 83'
Pierleoni (de'): Franciscus, not. palatinus et collateralis 525,327. Georgius (d.), de regione RiPe 326. Iohannes d. Georgij (nob.),' de regiope Ripe 326. Piczuú (Castrum), de comitatu Molisij 188; Pizuti (castrum)
72-3; (camerarius) o. Maucini (Antonius); Pizutis (de) 73; (archipresb') u. Iacobus (dompnus); o. Castelpizzuto. Píedlmonte
d'Altfe 182, 259t o- Pedimontis
(castrum).
(o) 27 o. Ceschu Riczutu.
Piesco Rizzuto Pietialis (Antonius), castri S. Marci de Cavotis 7l-2' Píeba Maggíote 44 o. Pette Maioris (castrum)'
Pignatelli: Baordus (d.) 281.
34;
(Cecholus Laurencij).
Pisa o. Pisis (de). Pisanis (de): Antonaczius, Antonatius, de Itro (nob.) I 55-6 ; de Ytro 184. Guillelmus, de Ytro, legum doctor 184, 248, Iohannes, de Ytro, legum doctor 43; procurator Christoforj
Gaytani (nob. d.) l0Ó. Ludovicus, Lohisius, I-oghisius, de
ltro
155-6.
piscacíones 70.
piscaria
Canne (le), Paparesco
36, 85, 229-30,331 u.
piscarie
(lo);
66, lE7, 197, 218.
Piscarie (citra flumen) 72 ; (citra ultraque ffumen) I 2, I 8 ; (ultra flumen) 48, 52-3,256,284,298 u. Aprucij (prov.). Piscarie, Pischarie (marchio) 152,289 o. Aquino (d'); (marchionissa) u. Caetani (Beatrix). Piscia (Franciscus de), curie causarum camere aPost. r.cr1.246. Piscionibus (d, Laurentia de), abatissa mon. S. Eufemie de
Urbe 230. Piscium o. Foro (in). Pisis 88,
204;
Pisrirum
t97;
Pisa (de) 184,238,
33i.
(A.
de) 95. Pisis (Laurentius de), custodiens turrim Aqueputride 333. Pisis (Marcus de), de Saxa 244' Pisscis (cd. Petrus) 142; (medietaspheodi), in pert. castri Ci' chanj, ubi dic. la Tonectta 142.
Pisicellj (lohannes) 107. Pissonus (Nicolaus),
de casalj Statillani 106-7. Pistilli, Pistillio :
P i s t i I I o n u s, Pistiglio,
Iacobus, de Sermineto,
tot.29'3Oi
Procurator univ. Sermi-
netj 56-7; cd' Iohannis 102; cd. Iohannis Petri 30'
57,69,96. Nicolaus Antonii, de Fundis 19'20. Pistorio (de) 223'5, VIO'1. Pius lV pp.75. Placitus (frater), prior ecd.
S. Marie de Auriculis 244. Ytro, not. 124,
Placza, Plaza (Thomasius, Thomas de), de
Pignoni, Pingnioni (Nicander 61. Antonii), civis Venafri 289' pignoris (iure)
Pirri o. Giannini
Phis
o. Mucio (Nicolaus de).
Piczus (lulianus), de Neapoli
Andreas, de Neapolj, not, 92-3. Antonius, de Neapoli, not. 92-3.
Pisanus,
Phillug o. Philippellus. phisicus 87-8, 103, 174.
Piczolus
3ll;
Pirocius:
Bellardinus, de Pedimonte 267-8. Petrucius, Petruczius, de Pedimonte 267.
25; ad
(Massimus); (potestas) u. Iacobj (Andreas) I Piperno 57, 105-6, | 14, 160, 163-4, t72,185,194,224-9, (palacium S. Marie de)224i Piper241, 266, num (prope) 17 o. Fossenove (mon.), Piperno 56, 223. Piperno (frater lacobus de), monacus mon. Marmissolij 97. Piperno (Pehutius de), habitator civ. Anagnie I 77. Pipinellus (dopnus Mactheus), de Boyano 258-9. (de)
pingnus 34.
Pilecte (lohannes Gcchi Mei), de Setie 78. Pileo (de) 102, 105. Pilis (Antonius de), comes 157'8. Pillio (Bartholomeus de), licterarum apostolicarum scriptoí
ilt.
pincerna seu copperius (maior) I E0 o. Caetani (Gaspar)' Pinee (de, in regione) 29 7 4'5, 77, 128, 308'9, 321'2' 327 ;
o. Roma. Pingnatarij (Leonardus Thonasii), not. de Fundis 55. Pingnioni u. Pigaoni (Nicander). pingnus u. pigaoris (iure)' Pinty (tohannes Antonii), de Fundis 212Piolus (Andreas), de Setia, et Procurator univenitatis Setie 56' Pipernj (terra), dioc. terracinensis 57; (dornus) u. Rm
265; procurator Sveve Gaytane 235-6i ptocutator Honorati Il Gaytani 252-3, 312'3, 317' 19'20?, 322'3t Tutij lohannis, Per ProY. Terre Laboris et Comitatus Molisii not. 123'4. Plagio (Nicolaus Simonis Nicola), de Dragone 28. ptaneta (calir cum) 178' Platamone (Baptista de), regius consiliarius ac vice cancellarius, utriusque iuris doctor 278-9; (hospicium in platea S. Iohannis Maioris de Neapolj) 278, 2EOl (sigillum)
279. platearum
et pascuum (iura) 192.
platearii atque gabelloti Regni (fundicani) 173. plateatici (ius) 79' plateatica l5?, 172; et pedagia plebmus 1O3, tO?. PoCij Casanove (ffitrum seu fortellicia), in prov. Aprucij ultra flumen Piscarie 2E4.
78;
REGESTA CHARTARUM Podio (Antonius de), de Conversano 48' poeta laurcatus lEl, 199 o. Bononia (Antoniur de). Pofarum, Pofl (castrum) 40; (emptio per illos de domo Gaetana)
39; (doniui) 105-6 u. Cactani Palatini; (de
castro)
218, 319. Poli (de castro S.), sabinensis dioc. 75. Polla* (mag. lohannes), in rom. curia caus. procurator 109. Pollactrir (Aloysius de), de Padua, not. 57. Pollinaro (de S.) u. Apollinari (de S.). Pomlgllano d'Arco 90. Pommilianj u. Pummiljani de Archora (castrum). Pontccurvo (de) 87-E; Pontiscurvi (capitaneus) 100 u. Sisto (Petrucciur de). Ponte Latrone, Latrono (de)
Pon
tianis,
Pongianis
27, 66.
(de), Punctianus;
Andreotius (nob,), frater lohannis, de Urbe 29. (d,) 271; (domine de soc.), ordini Montis Oliveti oblate 270.1 ; (yconomus) u. Ypolitus deUrbe (fratcr). Iohannes (nob.), de Urbe, de regione S. Angeli 29. Francisca
lohannes Petripauli 27 I . pondfex (rummus) 39. Pontirolis (nob. d. Nicholaus), de Forlivio lE5; iurisperitus procurator Francisci Gaytani et univ. Sermineti 175-ó. Pontis marchio 153 o. Renatus rer; (marchionis*a) 149'50,
164 o. Ysabel (regina). in regione) 75,
Pontir (de,
77, 128, 216, 238;
(eccl.
S.
Archangeli in) 322", (palatium reridentie card- de Ursinis in) l2E; (palatium S. Appollinarij dc Urbe, de)
270,272i o.
Roma.
Pontremulo @e) 273. Pongianis o. Pontiauir (de).
Populi (comes Albeti et) 247, 330 o. Cantelmi (Nicolaus). Populo (de) 272 o. laude (Gabriel de).
Porcelli,
29; (preb.) 7E.
Nardus, annatis iudex castri S. Georgii de Molinaria 71. Porcellis (prctb. Antoniut de), dc Aversa, rector eccl. S. Bar' tholomei de Insuta Lichaonia de Urbe 214'6. Porciano (de) 177. Porta (nob. Antonellus de la), de Salerno 290. Porta (Anronellus della), capitanius castri Sermineti 2ó9.
Porta dc suso (porta civ. Fundorum, q. dic. l4 lE7. Porta Maior, terre Trayecti 67. Porta Nova ll4, 207 o. Trayecti. Porta Salamandra fuorta castri Bassiani vocata) 219'20. Porta S. Iohannis 102; 229; (*tra) o. Urbs. Porta Ticilensis, pa.rrocchie
S. Sisti, civ. Mediolani 331.
Porta Vercellina, parrocchie
S.
Protasij
in
Campo 148 u.
Mediolanj-
20;
o. Càetani (Christoforus
l), Fuudo-
run (in tenit.), Zaballanj (res Andree). porterius sacri regii contilij 279.80 u. lohannellj (Nicolaus Antonius). portulani (naistri) 170. Portus o. Paule (portus), portuum et secreciarum regni Sicilie (introitus) 168. possessio 49 i (pet claves introytus et e:itus) I I 4. Posta
279; u.
iudicio,
(la) 247-8.
Potentia
(d4
Potentiane
50
Pozzaglla o. Putealee (ca$trum). Prata (dc) 289; (baronia) 2l I ; (conventus S. Agustinl) 334. Prata (nob. not. Sineon de), procurator Francisci Pandoni 258-9. pratarina
78; prataritia 269.
Prati (contrata), in territ. S. Felicis 40; (via publica) 40. Prato (de) ll7, 322. Prato de Pectorano (ubi dic. lo) 236 yeco 74,83, l0l, 105, 16l, 302; preconia (voce) 73. prenestinensis dioc. 70 ; prenestinus (ep.) 120, 261 ,270,277, 288,291; o. Berardi (lohannes), Lusignano (Hugo di). prerogativa (etatis et gradus) I I 9 ; (etatis et serus) I 66, I 79. prercriptione (codex de guatriennii) 234. prestaciones (servicia et) 3, 4; subiugationes, homagia l0E. Preta u. Valle (de). Pretate (bucca seu os Turris), territ. Aqueputride 175-6. Prete Amati (castaneta castri Bassiani ultra pontem) 156. Prete Maioris u. Petra Maioris (castrum). primegenite vel in capillo (fenine) 9. primogeniture in bonis pheudalibus (ius) 179. Princeps (Nucius, Nuncius), de Theano, rcu 72.3. Principatus (prov.) 170; (perceptorec pecunie foculariorum in prov. Tenelaboris et Cpmitatuc Molisij ac) 228; citra terras Montorij (de, in prov.) 124, 126, 153, 169, 172, l8E; ultra terras Montorii (de, in prov.) 5,6,25,36, 44, 84-5, 9O-2, 187, 232, 278:' (iusticiarius) 7; (oficiales regis Aragonum et lohanne II) 26. Principis Apostolorum de Urbe (basilica) l34t o. Petri (S.). principum et magqatum (sub 6de et legalitate) ll2, 117,
(tituli S.), de Urbe 222;
Prioris (dompnus Benedictur), de Villeregia, can. vcnafranw 20E; de Valleregia 209. Prisco (lacobur de), dc Saxa 65. privationis ofrciorum et beneficiorum sententia 134. proforium 198 u. Petri de Alatro (non. S.). Proja, Proya (Lucas), de Gaieta 312, 317. Prophetarun (de villa), pertinentiarum castri Sare 328; (in territ.), ubi dic. ad Froueca 245; Prophetis (de) 244. Procedi (castrum), in prov. Campanee ll8; (de castro) 139. Possedo (Lyonardus de) I 14. Protuij in Campo (parrocchie S.) 146 u. Porta Vercellina. prothonotariatus ofÉcium 201-2, 212,228-9 u. logothctc; regnj Sicilie 251 . prothonotarii oficium 331 1 (capit\la) 212-3. Provaais (Filippus de), preceptor mon. S. Autonii Mediolani, pro redentione grecorum commissarius 182; (subdelcgatus) u. Oltrona (Belotus de)' provenna 196, Rovincie, Provintie comes 63, l$, 2A9 o. Alfonsus I, Ludovicus, Renatus rex; comitissa 2, 4, 5, ll, l4-7,19, 24-5, 27, 31, 35-6, 38, 42-4, 46-8, 5l-3, 55, 58-9, 63, 65-6, 70-2,82, 84-5, 87 , 90-l , 94, 97 , 99, 105.6, 143,145-6, 149t50, 164, ll2, ll4,119,122-4, 194-5 o. lohanna ll, Ysabel; o.Barchironie,Cenona-
l3l,
aie, Forelquerii, Pedimontis. 69,:121, 321 ; provisinis, provirinis scnatus (denarius de) 40; provisiaorum senatus (libra) 69. ?roya o. Proja (Lucas).
provisinus (solidus)
260. coamendatarius (ecd. S.)
230 u. Estouteville (Guillielnus de). IV,
Potihedus :
Filippus,. not. 124. Petrus 124.
Prinur o. Petinus (Cicchus).
Leonardus, de Sermineto (abbas)
possessoriun
Pothiolo (lohannes de), not. l'74.
Poti f ri d us,
t22-3, 142, 157, 194,243, 294.
Porcellus:
lohannes, de Sermineto 164.
Portclla (ubi dic. la)
39t
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
394
Prunti (Bartholomeus) 3tl; (domus in castro Supinj) 3l l. Pujades (M.), mites et gen. thesaurarius regni Sicilie 263.
Ragani (terra), Ragang, in prov. Tene ldronti 168; (possessor) o. Marra (Riczardus de).
Pulce o. Pulcis. Pulcini (comes) 37, 124, 154-5, 166 ; Pulicini (comes) 64 o. Alamanea (Georgius de). Pulcinus (dompnus Nicolaus), S. Angeli Raviscanine archipresb. 334. Pulcis, Pulce: Nardus Nardi, de Roccaromana 328. Tutius, de Gaieta, iuder ad contractus l9ó'7. Puldericus (lohannes Franciscus), de Neapoti, ad contractus
Ragiano
(in pertinencijr S. Asathes, ubi dic. ad) 279.
Ragona
(de) 281.
iudex 35. Pulicinj o. Pulcini (comes).
Rame regina
tro
66, l22t (vic. gen.) o. Tctis
(Antonellus de). Puteum u. Antoaianum. Putomorsis, Puto Mersis (de): Iohannes Pasquiaj, de Fivizano, lunensis dioc., not. 193' Petrus qd. Iohannis, de Vezano, lunensis dioc., not' 56' Putrida u. Aqua. Pvzo o. Piczus (lulianus).
Quafis o. Equalis.
quarta 88, 94 o. broatura, dodarium; quarte s€u qùartarun iura 47; quarie, ierciarie (iure) 92. quartaria 173; quartarian (locatio ad) 237. quaternata et non quaternata (iura) 170; (feudaria) 172' quaterniones camerc 37,45, Sl, 54, 6l' 7l o. lohanna II
Sicilia; regie camere 144, 192, 201, 276;tegie curie 145, 152, 154; emere Summarie 20l,zlE' 235'
et
exitus 165'
Quatrassi (lohannes), de Sermineto 69. (pons)' Quatuor Capita (in) 215'6 o' Iudeorum (Petrus Martini de), pallatij apost. causarum audi-
Queilrutris
tor (d.) 295. querquetum
I
t4, It9, ll; rex
o. Gramonte (lacobus). Rampi (Daniel de), ep. parentinus, Eugenii
4, 85, l84'' 218,
276.
Quinque (Nicolaus) E5. Quintavalle, Quintavallis (Pascarellus de),
IV
thesaurariue
ll7. Ramulus (lacobus), de Castrornaris de Stabia, habit. \eapolis,
. not. 153.4. civ. Ucij, not. 98. Randulfi (Antonius Petri), de Baxtarc 225. Ranche (Guillielmus), de
Putheo (Antonius de), de Rocca Guillielmi 100'1.
quaternus introytus
94,97,99, t05-6, ú2,
l3l,
Ramonte
198.
Putealee, Puthealee (castrum)
2, 4,5, ll, l4-7, 19,20,24-7,31,35-6,
142-3, 145-6, 194-5 o. Iohanna 209 o. Allonsus I. 122-4,
Antonii), monialis mon. S. Petri de Ala'
Bonasia
(de) o, Raynaldis (Sebastianus de).
84-5, 87,90-1,
Punctianus o. Pontianis (de). puniones regales 330.
(d.
Rainaldis
38, 424,.46-8, 5t-4, 58-9, 63, 65-6, 70,2, 79, 81,
pullastri (ceusus annuus unius) 142. Pummilianij, Pommiliani de Archora (castrum) 90-2.
Purconis
de civ, Ferentinj, not" 176, 228, 1fi, 319. Ragye (res Philippi), Anagnie, in contrata Castellj 177. Raho (Angelus de) 43. Rahona (nob. not. Petrucius de), de civ. Capue 166-7. Rainaldi * * not. (Nicolaus mag.) 126, 128. Ragonis, Raonis (lohannes lacobelli),
Ranierj u. Sarmolis (Nannj de). Raona (re de) 2l I ; u. Aragonie (rer). Raonis o. Ragonis (lohannes).
Rapinj (territ.) 70. Raringh (mag. Iohannes), de Holsten,not., cler. lubicensis dioc. 297. Raù, Ratha (de la) u. Ratta (della). Ratia u. Razza. ratisponiensis (decanus
can. eccl.) 108 u. Sculteti (En-
Ratta (della): Antonellus (d.) 280.
et Alexani comes 5,'6, 10" 20-3, 25, 35-7, 45, 84-6,90-2, 149, l5l, 153, 167-8, 172, 192-3, 279fi0; rebellis lohanna Jtll l0;
Balthasar, Baldasar, Caserte
capitaneus terre Semminarie
63;
comiliarius regius 149,
l5l;
subdue Capue 170; mgnus camertrius regni Sicilie 164; (coniur) o. Capua (Maria di); (61. et heres) o. Iohannes; (scutiferi, equites, servientes et pedites)
63; (vicariua) a, Iacobello (Nicolaus de). Catharina, comitissa Ccerte 155. Fraaciscus, comes S. Agathes 85' 9l ; comes Caserte, domiaus
de Neapolj 94'
et
ricus).
tere Ebuli 170, 174.
Iacobus, frater Baldasaris
2O-3, 169.
167,279t comes Caserte, S. Agaet Alexanj 280-l; (mater) u. Capua (Maria di)Marchus, de .civ. S. Agathe 272, 280.
t22-3.
Iohannes, 61. Baldasarris
quinterniones regie curie 172. quinternum prothocollorum 86 o. Toballi (Matheus). Quirico, Clerica (Franciscus de), de Baro E7-8.
ravenatensis archiep,
R"bboeds, Raebboeds (Rumo[us), cler. cameraceasis dioc',
o. Rocce. Raviscanine o. Angeli (castrum S.). Rayano, de prov. Abrutij 247.
thes
302; o'
Benedetti (lohanues).
Ravignole
not. 107-8, ll0-1.
Bernardus 157
Racie, Racza u. Razza' Racta, Racth, Ractha (de la) u. Ratta (della).
Rad ol
f
Fonrana (Rita da la). Raebboeds u. Rabboeds (Rumoldus).
328; (uror)
;
de Neapolj, in prov. Aprutine regius com-
missarius 331 .
Iacobus (abbas), civis Monopolis 79, 81, Raymundi (Nicolaus lohannis), de Puthealea, not. Raymundy (Petrus Cole Butij), de Teramo 147.
i:
Antonius (nag.), de Roccaromana 32E. Iacobucius, de Roccaromana 328. Nardus, fiI. mag. Antonij, de Roccaromana
Raymo (de):
u.
Raynaldi: Antonius, de Turri 196. Antonius Betli, de Fundis 19,
20,94,
122-3.
66, 122.
REGESTA CHARTARUM civ. Nucerie,
Raynaldis, Rainaldis (Sebastianus de), de Vicarie iudex 217 234.
curte
Ricc ard o (de),
Riccardi : Cobellus (dompnus), primicerius casertanus 185-6.
Gcci, Cecchi, iudex terre Trayecti 66-7, 206-7. Riccardi 208 u. Nicolaus. Nicolaus lacobi Cecchi Riccardi, de Trayecto 208. Riccha u. Ricca. Iacobus
Raynone o. Mastro. Raynule u. Rocce (terra).
Razza: Tutij, de Sermineto 157, 160. 29-30,78, 142. Petrus, not. 79,96, lDl, 109, ll0, 127,292'4; Iaeobus
Riccho (de):
Iohannes, de Sermineto
rector
Beatricis et. Honorati Gaytani 15ó.
Tutiur, not. de castro Sermineti 77-8, 157, 240, 269,
regii o. redditus. lìegina (Nicolaus Antonius del 254. Georgij civ. Neapolis 217.
234; o.
hospicia, Vicarie (curia). Sicilie (regnum).
Regnum u. relevium 9,31, 47, 49, 52,61, l44z o. Acquaviva dreas Mactheus), Iohanne II (curia). remictitoria 78; remictitorijs (cum) 28.
(An'
remissorie (litere) I l0-1. Remoni (res Pauperurr q. fuit cd.) in Urbe, in regione S. Eu-
stachij 76. Renatus, IerusaleF et Sicilie rex, Andegavie, Barj
Antonius Andree, civis Ysernie 235-6. Nicolaug Antonellj, de civ. Ysernie, not. 235-6. Riczutu o. Ceschu (ubi dic. lu). Rido (Antonius de), de Padua 308, 322; (procurator) o, Bonzi (lohannes Donati) ; castellanus Castri S, Angeli 241; arbiter electus per Honoratum et Franciscum Gaytanos 240; de Urbe 286; (cancellarius) o. Gasparis (Baptista). Rillania (castra et loca cd. lsuardi de) 48, 50. Ripatonum, Ripaconum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio útra 275-6; ultra flumen Piscarie 298. Riparum (castrum), in prov. Campanee I 18. Ripe (dé, in regione) 214-6,239, 309, 326; (dornus Honorati Ill de Gaytanis, prope pontem Tiberis) 238 i (inter duos pontes Tiberis) 239; o. Roma. Risiana, uror Augelinj de Frasita 250. Rita (Ber. de) 27. Rita de Ceccano, famula Aeneselle Gaytane 250. Ritardo (d. Antonius de), archipresb. S. Luce castri S' Geor-
gii de Molinaria
Franciscus Bartolomei, de Sermineto,
Rentii u. Capotii (lacobus), Civere (Marianus), Gerij (Antonius), Vertecchie (Palutius).
t?7, 139, t4l-2, ls7, Iohannes, de Sermineto,
de Insula Filiorum
Petri
Rentio (de) u. Mazabufalo (Lucha). Rengicolj (Antonius), alias Gumtamundus, regionis Pinee 309. repr*alee 159-63.
Rober t j:
census, servitus.
(de) l7B u. Marie (capella S.); Resureccionis (festum) 64-65; o. Pasre. Revebii (d. Nicolaus), rector eccl. S. Magni extra muros S. Galli, constanciensis dioc. 108. Riardj (castrum) l8E-9.
ad
Riccha (Raynaldus), de Neapoli,
contractus iudex
278, 281. (de) :
et
comitissa
S. Flavianj, genitrir
Andree Mathei de Aquaviva 49,
u.
I6t
'
I
63.
Roberti (iudicis Nicolai) o.
Lue
(Lucas de).
Roberto (de): Gofiridus, de Cayacia, not. 8E, 94. Iohannes, de Dragono 285; (relicta) o. Berita. Robertus
(ex.) 23.
Robiuno, Rubiuno Baldasar, de Conversano 48.
Resurrectione
Catherina, duciss Adrie
not. 29-30, 96, 160; rector Bea-
lacobus (dopnus), archipresb. castri SpenetaruÀ ZSg-9. Robertus Cole, de castro Roccc Maximi 16l, 163.
37 -E.
Ric cardis, Ricciardis
l0l,
aot.29-30,96,
185.
tricis et Honorati Gaytagi 156. Rivus Martini, territ. NinÎe 123; (iuxta) 6ó. Robbe (lacobus Petri), de castro Rocce Maximi, not.
Rentij:
Rice,
71.
Ritii:
et Lotho-
ringie dur, Pontis marchio, Provincie et Cenomanie comes 149, 153, 192; (coniur et vicaria gen.) u. Ysabella; (6scus) 165; (regia curia) 150-1, 154.
29,79 214; t.
Symonis, de Traiecto 109.
Ri czardinis ( de), Riczardina:
Reg (Bartholomeus de) 330. Regalj u. Monte (de). regestra regalia l5l, 276; regnj Sicilie 200; regestrum de privilegijs Vierie 165 ; regstro Neapoli (in\ 249.
Antonius, de Sculcula l19. Rentius, Amicutij de Aquila,
d.
Antonius, de Dragone 28, Lucas (dompnus), de castro Dragonj 299.
40, 116,142,152, 205, 254, 265, 272, 292, 299; et proventus regii 165; herbagij 287; u. census.
S.
Ricciardellus
Riczardello (de):
redditus
Regine u. Massariam. regium hospitium, in platea
Antonius, de terra Setie 96. Nicolaus, fi|. Antonii, de terra Setie 96. Ricciardis (de) u. Riccardir (de).
306.7. Reame 308 o. Sicilie (regnum). Reate (de) 66, 122. Reate (C. de) 62. Reate (Nuncius de), de reg. Pontis, not. 77. reatus periurij l17. Recepta (lohanne de] 257; (rniles) 258. rectorie oficium 14.5; (gubernatorie et) 58.
responsio
395
5l-2;
furocurator)
Melioribus (Tadeus de); relicta Petri Boaifatij 53. Franciscus, de Ortona, marescallus regni Sicilie 10. Riccardi u. Valente (Angelus de).
Rocca (de):
de Caserta, not. 65. Iohannes Angelj (donpnus), de Venafro 208-9.
Iacobus,
rocca, toccha, rccha 74,
'
lO8, 172,319,324-5 o.
Arenarie,
Laurentij (S.), Montorij, Nimphe, Normarum, Vaconi (castrum).
Roccaguglíelma 99, 27 3. Rocca Guillielmj 100-1 ,273-4; (archipresb.) u. Petruccellus (Guillielnus); (baiulus et vicecapitaneus) o. Martino (Iohannes de); (dominus) u. Spinelli (Antonius).
Row
Massíma lffi-3.
Rocca Montis6nj (de) 100-1. Roccatoinola (presso) I 20.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
396
bus
Roccatumana 106.
(dc) 106-7, 20?, 244-5, 255, 285, 300, 328 Roccc Marimi (castrum) 159-64t (dominus) u. Conti (Nicolaur); (eccl.) o. Angeli (S.).
Roccaromana
1
Roccatrimoncium (de) 2-5. Roccc (cartrum), de prov. Aprucii ultra flurnen Piscarie 4E, 50. Rocce Gurge, Burgc (castrum), in prov. Campance 93, I18,
159-63,242-3t (dominur) o.
ctl 226 o. Vallis
(via venicns
Caetani (Francircus
III)i
Anserame,
Roccc Minulfe (castrum), de comitatu Molirii 188. Rocce Ravignole (tcnit. castri), in prov. Tcrrc Laboric ct Comitatur Molisii 3-4; Roccc Rapulc (tena), dc prov. Tcrrelaboris 2ì-5. Roccha dc Bandri, Vandri, dc prov. Terre l.aboris 35-6; o. Rocca d'Evandro. Rocchcborghe, Rocce Burge o. Rocce Gurgc (caatrum). Rocchctte (finis montis Corce Sicchi versus le) 76-7. Roccus (Dominicus), de Trano, not. 9&9. Rodericj (A.) 603. Rodi (mag. domus), ord. S. Iohannir lerorolomitani 184. Ro6anj (terra seu castrum), de prov. Principatus citra 188. Rogcri (de) u. Rogerio (de).
Rogcrii o. Falchi (Nicolaus). Rogerij (Bartholomeus), de civ. Gayete, not. 252-3' Rogerij lohaanir u. Leooardo (Gualterius de). Rogerijs (Christopharus, Cristoforue de), de Urbc 57: littcr. penitentiarie scriptor 222i can. S, Marie Maioris de Urbe 230. Rogerio, Rogeri (de): Antoniur lohannie, de Roccaromaoa, not. lO6-7, 203, Ciccus Gualterij, de villa Mayranj 245, 255, 285, 32E. Gualteriur, Galtcrius, de villa Mayranj 244-5, 255, 285, 328. Iacobus Gualterii, de villa Mayranj 245,255,)28. lohannes (preb.), de terra Trayecti tl4. Iohannes Gualterij, de villa Mayranj 245, 255, 328. Iohannes, de Roccaromana lO6, 203- (fr|.) o. Antonius. Lillus Gualterii, de villa Mayrani 244-5, 255, 32Et (frater) o. Gccus, Iacobus, Iohannes. Rogerius, archipresb. Morroni 62, Rolli (Tutii) o. Tucciarellj (Antonius). Roma l, 2,30, 32,34-5, 40, 55, 62, 67, 73, 75, 81, E8, 95, 99, 102-4. r07, r09, n7-8, lzt, 126, t2E, t32, 134-5, 164, l7t, 197, 204-5, 207, 214-7, 222, 229-31, 236-40, 242, 244-6. 24E, 251, 254-5, 26t,
264, 269.70, 277, 282, 286-8, 294-5,297,301-3, 305, 307-8, 321-5, 327,332-3; o. UùaRoura (de) 75; Rome (residens) 57; u. Urbs. Rorna (Angelus de) I14. Roma (frater Bartholomeus de), conventualis mon. S. Maric Nove 321. Roma (nob. Blasiw de), capitaneus castri S. Georgij de Molina:d.a
7l-2.
Romaldi, dc Romoaldo Nicolaus Ambrosius iudicis Pauli, civic Monopolis 79, El. 175, romana (eccl.) 30, 32-4, 79, 55, 67, 73,95, 193, 332-3; (camera) 56, 244; (censuarius) u. Cactani (lacobus IV); (vicencancellarius) 296 o. Franci-
ll7,
rcur
(d.);
(moneta) 28-9,78 o. ducatus, 0orenus;
(ius) 195: (more nobilium et iurc) 90, 92, 25Q,254; romanus (ciyi!) 102, l2l-2, 116,3ù9 o. Buccamacis (lohamcs dc), Canbiis (AtrtoDiu Bartho-
romanum
lourcj dc), Iohannis Pauli (Cincius); (doniccllus) 34-5, 99, 109-10, 132, 244 u. Caetani (Honoratur lll, laco-
lV);
(notarius civisque) 270 o. Palucij (lohanner),
Pauli (Antonius); (populus) (capitaneus)
33,69, 262, 125,327;
o. Crirpis (Christoforus de).
Romani (domus Angeli Mathci), de Genegsano 87.
(de) u. Romaldi. Roncella (Minichillus de), de Averra 63. ronrcnus 228. Romoaldo
Roqua (lohannes de), cler. bayocensis, nol. 223,
Roaa (di) t Antonellj Iohannir (res heredun) 177. Antonius, Iacobi illegitine genitus I18. Cola, de Terracena (nob.) 102. lacobus, domicellus terracinensis (uob.) I 18; (illcgittine geniti) u, Antonius,'ludicta; (testamentum) 267, 269. Iacobus Riccardi, de civ. Terracene (nob.) 299, 306-7 , 326 t
(61.) o. Iudicta; (heredcs) u. Caetani di Maenza (Fran(Altur), Rota (ludicta); (testamcntum) 306. Iohanncs, castri S. Georgii de Molinaria 71. ciscus), Canti
lohannes, de Terracena
(not.) 139,
Iudhta lacobi, illegittime genita llEl uror nob.'lohannis de Normisinis (nob.) 299-300,306-7,326 i (domur Se. tic) 300; una er heredibus lacobi Riccardi 306. Massimi (res heredum qd.) 57. Riccardus, de civ. Terracen e 299, 306, 326 t (frL,) o. lacobus. rooacea (aqua) 164. Roscllus rr. Campus. Roseti (rctrum), de ptov. Aprucij ultra fumcn Pircarie 48, 50; Rosctum, feudum Andre Mathci dc Aquaviva, in Aprucio abra 275-61 o, Montagna di Roseto. Rocsilionis, Roasillionis, Rorilionis, Rucsillionis, Rurilionis (co-
ncs) 18, 124, 155, 157, 169-70, 179, lE3', lE7, t9t-2, 196, t98, 20t, 204, 208-9, 212,2t8,221, 228, 232,234-5,244, 247, 249, 25t-2,254, 256, 258-9, 263-4, 268, 273-5, 277-8, 285-6, 288_90, 292,299-300, 309, 312, 323, 328-30 u. Alfonrus I, Ceritanie. rothomagensis
Rotondi
prov, 295, 3051, o. constantiensis (archidiac.).
o. Montisrotundi (de
castro).
Rotundus de castro Turris 93. Rotundus (Agostiuus), de Cstello Sare, not. 267.
Rouden (Gcrardus), cler. constaaciensis dioc. 305. Rovori (lohanues), de Lovanio, clcr.,clodiensic dioc., not. 295. Rorilionis o. Roccilionis (concs). Rubci (nob. Petrus), de Narnia 318. Ruli'eis o. Capitibur (de).
Rubeir (de)r Antonius, de S. Flaviano, iuúsperitus 5l; de S. Fabieno, procurator ducic Adrie 79, 80, 9E. Robertus de Babo, civis romanus, not. l2l. Rubey (Aatoniur Cola), de Guarceno, not. 237. Rubino (Nicolaus Iohannutij dc), de Boyano, aot. 258-9. Rubiuno o. Robiuao (Baldasar de). rubrum granj ad mensuram castri Supinj 318. Ruccinellc (dompnus Petrus), de terra Pcdimoatis 183. Ru nci u c: Andrear, iudcr 154. Andreac, dc Ncapoli, îot- 287. Rurcio (ubi dic. la Cercia de Peuí) 226. Russilonb o. Rcilionis (cones). Rusi!, Ruir (Dciphebur de Gifono dc), curic Vcaric iudex
2t7,234. Ruso (Sinon dc), dc Campanea, habitator Ebolj, ad contractus iuder I 24.
REGESTA CHARTARUM Rusro (Antonius dello), de civ. Fundorum 221.2. Russus (lohanncs), cd. lohannir dc Gaieta, iudex ad contractur
Salvatoris dreas
(S.): de);
397
de Canzaao (prepositur) 5l o. Muno (AnGayete (parrocchia) 38, 320 o. Logia Fa-
t90. Ruta (Masinur), commirarius 142; actorum nag. 155. Rutc (Marcur Felicis), de Roccaromana 244.5.
salviconductus (lictere moratorie
Ruti:
Sambuco (de) 87.
Baptista, de Capua 2El. Stcphanus, de Capua 268. Rutij o. lohannis (Antonius). Rutij (lohannes Cole), de cartro Rocqc Ruxilionis u. Rossilionis (comes).
Ryame
(li
singhuri de
rahonum.
Salvi (lacobellus Berardi), de Teramo 147.
et)
125.
Sammarinus (Matheus Petri), olim de Prato et nunc de Urbc
322.
(de lu) 203 0. Merrone (ubi dic, lu). San Bartolomeo o. Bartholomeo (de Sancto). Sancta Cruce (d. Andreas de), advocatus comcistorialis, leguo Sammuco
Marini 16l,
163.
lo) 210 o. Sicilie (regnum).
Aoctor Sanctagatha
262,293. (dc) o. Agata (de S.). o. Felicis (castrum S.).
Sanctefelicis (castrum)
Sabartianur, dc Cartro Sangri, not. 289-90, Sabartianus, Scbastianus iudicis Angelj, de Caserta l3l-2. Sabatinus 150. Sabc o. Marozinj (Vannotia). sabincncis (dioc.) 74-5; (ep.) 120-1, 128 o. Qlsini (lordanus). Sabinj (Anthonius Bartholomei), de Civitate Thsdina, aot.
331-2. Sabinis u. Turribus
(de); (in) u. Polo (de S.),
Sabutiur (Philippus), de castroS. Poli, sabinensis dioc., not. 75. Saccente, Sacccntis (Guillielnus), de Pedemonte, ad contractus
iuder lE3, 259. Sacchecta, Sacchectia, Saccheta, Sachette (lohannes), de Trayecto 207-E; annalis iudex 43-4, ll2, ll4. Seccotij (donpnus Antonius Stephanj), presb. et bcne6ciatur S. Marie et S. Pauli cartri Nimphe 291 i de Stephano, de Sermineto (presb.) I14. s.crum o. hospitiurn. Sadrianj, Satriani comes (Laureti et) 152, 189-90, 197, 268, 289-90 o. Aquino (d')t (conitissa) u. Caetani (Beatrir). Sagace, Sagas, ep. carpretaretensù 128; o. Conti. Sala (de la) 65; Sale (de villa), pertinentiarum civ. Caserte 185; (eccl. S. Symeonis) lE5. Saladini, Saladinir (Laurentius de), not. Nicolai ep. Terraccne 138, 140, 175-6, 223; Nicolai, de Setia 139. Salamandra o. Porta. salarie (gagia et)
198;
salarium 129; advocatorum323ipro-
curatorium 323; solvendum castellanis 242. sale et focaticum 103; (imposte) l; (antepositus supcr cractione) 68 u. Nucij (Colucia), Signorilis (Nicolaus); (absolutio pacamcnti) 68; (doana) 56; (magistri) t65; (pccunia) 263. Salcrai (civ.) 173, 217; (principatus) 168; princcps 260. 283 o. Colonna (Antoniur); Salerno (dc) ll3, 269,
290.
Sanctella (abbar lacobus de),
de Gaieta 253: de
Sanctigemini (potestas et commissarius) E6; o. Spagnoli de Maramonti Sanctogenino (de) 86 o. Thome (Bartholomeus).
Sancti lacobi o, Aymoni (d. Doninicur). Sancti lohaunis (lacobus), de Gaieta, not.43, 184, 222,248, 265-6, 274-5. Sancti (nob.), de Venafro 313 o. Gasparus (not.). Sanctii (Thomasius), de Teramo 147. Sancto lohaaoe (Antonius lohannis de), de Adria, not. 47. Sanctorij (lacobus Antonij), de Venafro 4. Sanctu Audrea (in contrata q, dic.), in tenit, Guarcenj 237. Sanctus Francia u, Molendinis (lohannes de). Sanctus Luce o. Francie (lohannes). sandalorum et scafarum transitus I 74-6; scandalis et scafellus (cun) 56 u. navigium; sandulue, scandalus 57. San Donato o. Donati, Donato (S,). Sandovale (magn, Dydacus de), comes estri .,. l4E. San Felícc Círceo 95, l16, 130; o. Felicis (cartrum S.). San Flaoíano 51, 284; o. Flaviani (civ. S.). Saofaymundo, Sanfraymundo (de) o. Sanfranondi.
Sanf ramoadi, Sanframondo (de) : Antonellus, frater Colcllc 235-6, 257-E; (procurator) o. Iacobus de Alferio (not.); (uterinus hater) o. Pandone (Franci:cus); (mater) o. Marutia. Beatrir, comitissa Cayatie, uror Petd Aurilie E5; (fi!. primogenitur) o. Origlia (Antonellus); 'relicta Petri Aurilic 90; (cognati) o. Origlia; furocurator) 92 o. Morimilis (Arnelius).
Colella (nagn.) 235-6,257-Bt (armiger) o. Vecchio (lanninur de ld; pater Sanhaymudí 235; (fratcr) u. Antonellus; (procurator) o. Alferio (lacobur dc).
257-E; (procurator) o, Alferio (lacobur dc). É1. Colelle 235.6'
(d. Franciscus de), legum doctor, commi*ariuc et procurator Sveve Gaytane ll3. salernitanus (princeps) 32 u. Coloana (lordanur). Salfriedo, Salifride (dopnus lacobus), de Sclavir 65. Salimbcnis (hercdes qd. d. Nicolai) 272. Salligeini (domus cd. dompnj Martirj), iu parrocchia S. Petri de Stcrponis 279.
Ssn Giooanní o. lohanne (dc S.), Iohannir (S.)' Sangri o. Ca*ri.
Salmoactc rr. Scrmonete.
Sal3ro:
Salnulj (dc) o. Sarnolis (de). Salto (teaim. q. dic. lu), inter civ. Tcrraccnc ct civ. Fundonm 312-7 , 319-20, 322.
Sanguinito ccu Sayono
Salerno
S a I vati:
dc Gcaezaao, crccutor tegtarcnti Aatoncllc de Cantarano 283-4. Petrur (d.), cactcllatrur rocchc cartri Vaconi 74. Franciscur,
Mairano
253. Sancti tr, Fortis (Antonius), Iacobi (Antoniur). Saucti (Cola), de Setia 139.
Iacobus (magn.)
Sanhaymundu:
(."co),
(dc) ll3 o. Sangro. San Gioryío Ia Molarc 7l ; o. Georgii de Molinaria (ca-
Saogino
.
*run S.).
Antoniur dc Saogino (nragn' d.) ll3. Hugo de Sangino (cragnl), frl' rnagn. d. Autonij
ll3.
et Capitone (turrir q. dtc.) 279. Sarguinus (Paulur), dc duodccim oficialibua Sctic 175-6. San lazzaro u. I-azaro (de S.). Saa Lorcazo o. Lrureatii (S.). Son
Matco deì Caootí 72t Mzrcí de Cevotir (cartruro S').
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
198
San Paolo u. Pauli (S.). San Píetto Infine 3l o. Petri lnfine (castrum S').
scava (l) 129 u. Margarita, Martha, Lucia. Scclbeding (Nicolaus), cler. bremensis dioc., not. 296.
Sanseverino:
Scella (Antonius Mactei), presb. et beneficiatus S. Marie et S, Pauli castri Nimphe 291. Scheveclein (dictus) 4l u. Tymmermann (Nicolaus). Schche (lulianus Andree), de regione Ttivii 238. Schonall (A.) 214. Sciarra (dompnus Petrus), de Felectino 34. Scicilie o. Sicilie. Sciedam (de) 133-4, 136. Scinelis (Antonius), de Setia 223. Sclavi (Cola), de Frusinone 193, Sclavis (de) 65,119,255 o. Marie (eccl. S.), Ma*inj (eccl. S.) ; Sclavorum de Monte, ubi dic. la Campola (in territ. ca-
Iohannes Baptista, legum doctor, iudex palatinus et colla' reralis senatus et curie capitolii 324-5,327. Sveva, uror Iacobelli Gaytani, Fundorum comitis I 7; (ante' rior vir) tr. Herricus de Lagonissa; (testameutum) l7'8. Sanseverino (de) E5 I u. Padulo (Angelus), Severiqo (de S.), San Serrero u. Severi (S.). Sansjs (ser Bartolomeus de), de Spoleto 225, vicadus castri Bassianj 227. Sant'Agata de' Goti l7O, 272t u. Agathes (civ. S.). Sant'Andrca (casale dí) 44 u. Andree (casale S.).
Sant'Angelo u. Angeli (castrum S.), Angelo
(e
S.1.
Sant'Angelo d'Alife 33? u. Angeli Raviscanine (castrum S'). Sanl'Arcangelo 35 u. Archangeli (castrum S.). Su.resca 140; o. Marie de Surresca (S.)' o. Homero (de S.). Santo Stefano u. Villa. saponeria in suburbio Gaiete 252, 264'5.
S, María della Sant'Omerc
Sarchio (in Monte) 192' Sardinie, Sardinee, Sardenie et Corsice (rex) 18' 124' 155, 157, 166, 169.70, 172,179,182-3, 187, l9l-2' 196,
t98, 201, 203-4, 2A8-9, 212,218, 221, 228,232, 234-5,244, 247, 249, 251-4, 256' 258-9, 263'4, 265,272-5, 277-8, 285-6,288-90, 292' 299' 300, 309, ?12, 322,328-3Oi o. Alfonsus I. Sari Cole (iuxta rem Antonii), in territ. castri S. Felicis, in contrata Prati 40. Sarmolis, Salmulj (Nannj de), de Pisis lE4; Giovannj de Ranieri, de Pisa lE4. Sarni ac regnj Sicilie mag. iustitiarius ll2 o. Orsini (Ray-
65, 120 o. Saxe, Saxi (castrun). (nob. ser lohannes), de Pileo, potestas Terràcene I05.
Sassone, Sassonis, Sassonus (Antonius), de Setia,
not. curie
civ. Terracene 139, 312-3, 317' 319-20. 226 o. Vallis Anserane. Satriani o. Sadriani (com*). Savj o. Bonj (lulianus). Sara (de) 65, 244; Sare (cashum) 65, 328 o. Arbustulj (villa); (curia baiulacionis) l19; (dominus castrj) 120;
sassus magnus
Saxe (de Castello) 267 ; o. Castel di Sasso. Saxe (tena Andree lohannis), in territ. Sclavorum de Monte, ubi dic. la Campola I 19. Saxi (Regius), de terra Ayrole, Vallis Gaudine, not. 169'70. Sayono et Capitone (turris q. dic. Sanguinito seu) 279. Scabellarum (castrum), de prov. Aprucij ultra Íumen Piscarie
scafa 187-8, 331 ; (ius) 42-3; o. Garillianj (bastida), funicelli, navigium, sandalorum, Sugii (castrum). Scatmeister (Goidscalcus), opidanus opidi
Kil,
bremensis
dioc.4l .
sandalus.
Scandrilia (àe) 66, 122. scandolis (domus cooperta) 194. scannala
Sconbe (not. Henricus), de
Goch 133-4,
Sconditus (lacobus), de Neapoli 254.
Scorij (Doninicus), de Monticello 212. Antonii), de Fundis 310. Scorrani (castrum), de prov. Aprucii ultra 70.
Scornabacche (Paulinus
Scoirano (de): Herricus, consanguineus lacobe et Lelle, filiarum nob. Cole Antonij Lellj mag. Bucij de Theramo 70. Thomasius, consanguineus Lelle et lacobe, frliarum nob. Cole Antonii Lelli mag. Bucii de Theramo 70. Scotasi (Andreas), de Salerno 269. Scriniarijs (Nicolaus Nardi Luce de), de Sermineto, not. 261. scriniensis 302. Scrocchi o. Bucchabellis (Cecchus de)r.
scudi 33. Sculcula, Scurcula
(de) l19, 127, 177,260, 289; (eccl. S. Nicola) ll9; (eccl. S' Antonii) l19; (domini de) 324; Sculcule (consuetudo cmtri) I 19; (contrada Fossati
in territ.) ll9; I
19; o.
(domus Berardi de Ceccano
in
castro)
Sgurgola.
Sculteti (Enricus),. decanus et can. eccl. ratisponiensis 108' Scuntij (Anthonius), de Montorio 108. Scurcula u. Sculcula (de). scutiferi equites l3-4. Sebastianj (Cola), de castro Sebastianus
o.
Pizuti 73.
Sabastianus.
Secia o. Setia. secreciarum regni Scicilie ultra Pharum (introitus) 168. secreti (magistri) I 70.
Scarumpo ,. Mezzarota (Ludovicus di). Scaramucius (dictus) 319 u. Mamania (A'rchiuianus de). Scaranus (not. Angelus), Vicarie actorum mag.
217'8, 234'
de Neapoli, not. 92'3, 143.
Scarpecta (Simeon), de castro Marenj 89.
seds apostolica 23, 69, 103'5' 139' lEz, 238, 252' 260,
288,295, 301.2, 305, 307, 334; (camera) 175-6; (capitanei, armigeri, comestabiles) 231; Iegatus
l7l,
177,
Varris (Oddo de); (prothonotarius regnj Sicilie ac) 166
243.
Scarpatus (Antonellus),
Scolagreghe 102 u. Marie (tituli S.). scolarum (mag.) 239 u. Nardj (Nicolaus).
193, 223-5, 231 o. Mezzarota (Ludovicus di)' Vitel' teschi (lohannes); prothonotarius 103, 154,24O o. Man' tua (Galeazus de), Orsini (Marinus), Sircle (lacobus de),
Scammellus (Angelus), de Sermineto 294.
o.
Vd-
secularia (offcia) 62. Seda (nob. Iohannes de), civis anagninus 228.
48, 50. scabinus 302.
scaudalus
ad
Scofiuus (Cerro), de Velletro 84.
mundus). Sassa, Sarso Sasei
strj) I 19; ubi dic. a la Costa 254-5; ubi dic. lem Froctosam 255; o. Castello degli Schiavi.
o. Sircle (lacobus de). 267,269.
Segní
Segura (Alfonsus de), decretorum doctor, decanus eccl. tolletane, papc cappellanus et sacri pallatij apost. auditor 2A6, 297 -8, 30 I -2 ; (scriba) o. Raringh (lohannes), Tru-
mel (Henricus)l (sigillum) 298.
REGESTA CHARTARUM Selcris
(iurta flumen) 153; Sileris (flumen)
63'4;
(capita-
Scssa
(prope).
(civis) 124; (dioc.) 2721 (ep.l 30 o. Antonius. 238-40, 329; in domibus presb. card. Guillermi d'Estou-
seta 165. Setia, Secia
teville 223. Seuis (Silvetter de), hàbitator castri Marenj 89. Sennone, Sonnone, Sonono, Summone, Sunnone (de) 43 o. Spiritus (non. S,), Zannone (isola di). Septie u. Setie. sequestratorie (littere) 246. Sergio (Riccardus de), de Gaieta, ad contractus iudex 42-3.
17 5
289; (conhata, regio) u' Circilecti, Buró9, l0l, 156-7 , 185, 324 ;, (claustrum) ; 122;292t, (palatium) 29, l42t (puteus) 294; (sonnile) 175-6,240-3,
(curia)
68;
(divisio) 241 ; (dominus) o' Caetani (Franciscus IIl,
Honoratus
.
lll,
Iacobus
IV);
(domus) u. Nanne Antonij ; (Énes, (ep.) 331
;
;
(eccl.) o. Laurentii (S.), Marie (S.) linites) 56, 66, 176; (fortellicia
ac tenimenta)
l2l,
156: (iva) 122, 277 (Honorai II super tena) 265; (palatium) 160,242-7; (platea) 77-B' (navigiun) 124; (proventus) 156-7; (sale et focaticun) 68; (si(tenim.) I 27, 321 i (teta) 123'4, mulata donatio) I 15
i
56;
;
219-20, 240-1, 265-6, 291 ; (terit.) 122'3, 324i (vaxalli) 261-2, 288, 292; (vicarius) o. Angeli (An-
dreas); Sermineto (de) 29'30, 40, 56'7, 6E9, 73. 77-9, 89, 95-6, l0l-2,104, 109, ll3-4, l17, 120-2, 124, t27, 130, 135, 137-42, 156-7, 159-64, 175, lE5, 198, 230,239-41,' 260-2,269, 291-4, 346-7; (discursus aque et flurrinis fluentis de) 56. I13, l2A'1 Setnoneta 28-9, 40, 6E-9, 77,
l0l,
137'8,
140-1, 156, 159, 184, 206, 240-2,269, 291,294. Sermone
Sermineto (mag. Iacobus de), faniliaris lacobi Sermineto (Carulus de) 89.
3I
2, 326-7
;
(ilti
Sermineti) 174-6; (civis et habitatrir) 229; (comune, 57, 174-6, 226-7; (constetudo) 224; (controversia inter Honoratum III Gaytanum sive univ. castri Basiani) 223.41 (a:stodes Camporum) 227 i \h domibus Urzine de Urzinis) 78-9: in decarcia S. Paulj 47; (domus ludicte Rose) 300; (iudex terre) o. Alatro (Georgius de); (not. et ofÉcialis communis) u. Stephany (Si-
'
meon); XII ofrciale communis 175,223 u. SangJinus (Paulus); (pacta inter cd, Nicolaum Gaytanum) 176; (palatium ep. Terracene) 138; (parlarnentum) 223-4; (piscarie hominum) 175; (platea comunis) 64, 223-4; (unus de populo) 175 o. Saladinj (Laurentius); (potestas) u. Tutij (lohannes); (procurator univ.) o.Cole Baractj (Antonius), Cole Fidj (Leonardus), Nardi (Lydanus Nicolai), Normensini (lannoctus), Piolus (Andreas) ; (territ,) 55,66, 122,324; (confrnes) 176' 224-6; (possessioaes
horninum Bassianj in tenit.) 223-4. setini, setini 57, 174-6, 226; setinum (territ.) 226-7. Severi (S.) 267. Severini (vice comes S.) 233 u. Asso (Andreas de). Severini (lacobus) I 70. Severino (Perrocta), de Neapoli 90. Severinus (Alexander), de Neapoli, regius consiliarius I 55' sersagesima 320. Sertum (in castris prope) 213; o. Seto Campano. sexus prerogativa (etatis et) 61.
46,78, 84, l3E-9, 223,299,326; u. Setia. in fundico I 73 o. Campane (terre), Ebulj (terre).
sfondicacio
Sforcia, Sforsa (dictus) 259
lV
S. Marie Maioris
Gaytani l3B-
r.r.
Nisi (Bartholomeus de).
l2l.
Franciscus (comes), regni Sicilie invasòr Acquaviva (Andreu Matheus).
Sgurgola I
Sibilla (Nardus de) 185. Sicchi u. Cosce (mons).
scriba 86, 103-4. Sernie (de) o. Ysernie (civ'). Serrarum (territ.) I 53 ; in prov. Principatus citra 172.
Sicilia (de)
6, 44;
o. Principatus
ll,l4-7,
35-6, 38, 424, 46-8, 5l-4, 58-9. 63, 65-6, 70-2" 79, El, E4-5, 87, 90-1, 94, 97,99, 105-6, l12, ll4,
lI;
u.
95,112;
Sicilie (regina lerusalem, Hierusalem et)
2,4,5,11.2, 14-20, 24-7, 31, 35-6, 38, 42-4, 46-8, 5 l -4, 5E-9, 62-3, 65 -6, 7 0-2, 7 9 -81, 84 -5, E7, 90 -1,
(prov.). Senipanda (luliana), de civ: Neapolis, consors AlexandriCastangniole 254. servicium (de servicio in) 36, ZlE, 234, 276, 28'4' 298i servicium (militare) 276; (integrum) 218; servicia et pretaciones 3, 4. 19, 20, 24'5' 26'7' 3l Sewie regina 2, 4, 5,
ll9, 122-4, 1Vl, 142-3, 194-5 o. Iohaana 209 u. Alfonsus I'
275; (fautor)
l8; o. Sculcula.
sermonetani 163, 174-6. Sernicole (lohannes), de Gallesio, not., iudex et camere apost.
Serias Montorij (citra) 124; (ultra)
-300, 306-7,
Sforza:
(d. Nicolaus de) 330.
Sermineto (lacobus de), can.
299
terracenensis
comunitas)
Sezze
,
l74i
tiribus) 327; Setiam (versus) 226 o. Ferreatum; (hostium passusAquaputride)306-7; , Setie, Secie, Septie (tena), prov. Maritime 46, 55.6, 77 -9, 299 ; (causa cum univ.
2, 29, ll3, l2O, 174, 226, 236, 241, 251, 264, 267, 269, 282, 288, 291, 293-4,306-7,329; in prov. Maritime 66, ll5; terracineasis dioc.68-9, 103, 109, ll4, 122, 137; districtus Urbis 324; (bona mag. lohannis de Fino) 270-2, 321; (capitaneus) o. Bondijs (Cristoforus de), Porta (Antonellus della); (carcer in rccca) 159'62 o. Conti (Alerander); (commune) l, 68-9, 103, 156,
(d4 40, 47,56,78-9,84,95,105, l07,l3E-40,
-6, 223-4, 227,
dioc, 139; (eccl, S. Marie) 138; (palatium eccl. S. Marie) 139; (ecl. S. Marie de Marde)
Serminetum, Sermineti (castrum)
gi
Aurunca 43 u. Suessa, (negli accampamenll ptesso) 212; o. Sextum
Sesto Campano
senensis
.
canon
cell$us.
senalia feriarum 7ó, Seuis
29, 78, 87, lO2, 116,230,272, 286; u.
servitus
172.
Semínarc 62 u. Senminarie (tena). Semminarie (terra), de prov. Calabrie ulterioris neus) o. Ratta (Balthasar della).
399
(re:)
93, 97-9,105-6, | 12, tt4, tl9, t22-4, t3t, 142-3, 145-7. 149-50, 152, 187-8, 194'5 o.lohanna II, Maria Enghien, Ysabel; (rex) lE' 43, 46, 149'50, 153, 164, 172, 179, 203, 212,267'8,299, 3l I o. Alfon' sus I, Federicus, Ferdinandus' Ladislaus, Ludovicus I, III, Renatus; (reges) 125; (privilegia regum) l5l' 276; (regnum) 2, 4, 6-7, 9-12, l4-8,20-26, 27, 32' 35'7, 42-5, 47 -8, 52, 58-64, 70-2,.79-82,84, 87 -92,94,98,
d'
100-1, 105-7, ll2, 114-6, l19-22, t24-26, 129-3t, 142-7, 149-55, 158, 164-6, 169-70, 172-4, 179-81, 185-7, lE9-97, 199-201, 208-213, zlB, 221, 232-6, 244, 247, 249-54, 257-9, 263-5, 26E, 272-6, 278,
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
400
280, 283, 285-90, 292, 298-300,309-10, 312-3,320, 323, 328-32t (vacans per mortem lohanne ll) 147 , 152(regens, vicerex, gubemator
et vic. generalis in regno)
o.
l;
(vicaria gen.) u. Ysabel; u. sigillum, Summarie, Vicarie; (invasio) lEO,200; (invasor, occupator)
Alfonsus
o. Ludovicus dux Andegavie, Sforza (Franciscus); (ammi-
ratur) u. Suesse (dux); (magnus camerarius) o. Aquino (Franciscus
d'),
Caetani (Rogerius
l), Ratta (Baldasar
della); (locumtenens) 310 u.. Avalos (lnichus de); (rnagni camerariatus officium) 166; (cancellarius) o. Caracciolo
(Octinus), Orsini (Algiasius); (magnus comestabulus) o. Balzo-Orsini (lohannes Antonius del), Fortebraccijs (Brac' cius de)l camere (quaterniones regie) 37,144; (comites ct barones) 3-4, 7, lO-2, 37, 61, 7 l, 82, 87 -8, 94, I 46, 149, tsl-2, 165, 173-4, lE0-1, 190, 201,213,250, 274-5, 280, 284, 298-6 o. vita milicia; (edictum de feudorum successionibus) 36, 44, 50, 192, 2l 8, 27 6, 280 ; (magna curia regis) 62, 92, 107, 124, 1 46, 1 53-4, 299 ; (curia reginalis) l3l, 1 43, 299 ; (curia regum) 2 1 3 ; (mag. iusticiarius) o. Orsini (Raymundus); (proventus ol[cii) 165 ; (mag. iusticiarii locumtenens) u. Camporinis (Leomarius de); (magna curia mag, iusticiarii) 6-7, 9, 21, 2t, 35,
125, 155, 174, l8l,186; (iudex) u. Castellucia (lohinnes de), Leo (Gasparrus de); (mag. racionalis) o. Flore (Nicolaus
de); (actorum mag.) 0. Musanna (Bartholo-
meus), Nastasio (Nicolaus de), Paulillus (Valerius), Vallians (Pippus); (subactarius) o. Gilio (Pilippellus de); (fundiani, plathealii atque gabelloti) 173; (mag. hostia-
riur) o. Caracciolo (Gualterius) ; (marccallus, meneacallus), (Franciscus), Orsini (Franciscus), Riccardis de); (logotheta et prothonotarius) o. Caetani (Christoforus I, Honoratus II), Sirde (lacobus de); (locum'
o. Dentie
(Franciscus
tenens) o. Bononia (Antonius de), Honufrii (lohanner)'
Vi-
talios; (prothonotariatus ofÉcium) 251 i (oficiales) 23,26' 32, l8l; (magnus senescallus) u. Aquino (Franciscuc de), Caracciolo (lohannes) ; (gen. thesaurarius) o' Puscades (M.) ; (vassalli, feudotarij, stipendiarii) 20 ; (feudalia, burgensatica
bota)21.2, 5l-6, 144, 187 o. Artus (Karulus d'), Caetani (Christoforus I, Rogerius I), Ratta (Baldasar, Iaco.
bus della); (frscales funcione'l 263; (iura, constituciones
ct capitula) 12, 15, 154, lE9, 200; (immunitm
collecta-
rum et passagiorum) 169; (eges, capitula constitutiones) 22, 26, 44, 50, 1 26, 1 14, 154, l El, 1 89, 200, 234-5 ;
(pro Regni reformacione) 63; (militare sewicium) 45; (de pecunia) lO0-1,129,152,299, o, carlenus, duetus, tarenus, uncia; (de ponde dello Reame) 308; (res publim et privata) 20; (statutum et ordinacio) 64; (terre demaniales) 212-3; (tribunalia) 36; (usus, mos et consuetudo) 7, 9-10,32, 36, 44-5, 49-51, 150-1, 154,173, 192, 2Ol,zl9, 234-5, 276t (de li singhud de lo Ryame)
2l0i
Sicilie regnum (citeriorfu)
330;
citra Farum 208,
166-8, 192, 199, 20t -2, 204-5, 208-9, 212-3, 217 -9 , 244, 247,249, 254, 256,258-9, 263, 266, 272-4, 276-8, 285-6, 288-90, 292,299-300, 309-10, 323, 12e, fiO-l; (tex) 263 o. Ferdinandus; (locumtenens Alfonsi I regis) 309 o, Ferdinandus; (magnus camerarius) I 67 ; (conites, barones)
167, 209, 274, 278, 330 ; (logo-
204, 208, 212, 216, 22t, 228, 232, 234-5, 244,247, 249, 25 l -4, 256, 2fi -9, 263 -4, 27 2-5, 27 7 -8, 285 -6, 2E6-90, 292, t0O, 309, 312,322, 328-31 o. Alfon" sus I ; (regnum) 167 -8, 170, 2E9, 310 t, Sicilie citra ct ultra Farum (rex Aragontrm et) t55, 169, 203, 209, 268, 299 u. Alfonsus I; (procurator ordinis S. Antonii) 310 tr. Iohannis (frater Paulus); (admiratus) u. Geracij (marchio) ; (o6cium magnj amerariatus) 168 ; (ultra Pharum) 167-E; (insola Scicilie) ló8; (introitus portuum et secreciarum regni ultra Pharum) ló8; Sicilie (rex utriusque) 233, 240 o. Ferdinandus de Aragonia. Sicilianus u. Asso (Andreas de). Síena 222i 328 0. Senis (de).
Sigher io (de): Loysius (nob.), de Gageta 47. Thofarus (nob.), de Gageta 47.
sigillum: Acquaviva 183, 284,29E; Caetani (Christofori I) 142, 194, 334; Caftarclli (lohannis) 30E; camerariatus (o6cii) 67, 95, lO3-4, l17; conservatomm camere Urbis 286; Cartusie 54 Cnle (Francisci lohannis) 334; curie causarum camere apost. 246, 277; Foschi (Ange' lotti) I l0; Medico (Marinelli de) 208 ; Mezzarota (Lu' dovici de) 232-3iPalena (lohannis de) 4l ; Platamone (Baptiste de) 279t Segura (Alfonsi de) 298; thesaura' riatus ofrcii 103-4; Vicarie 165; Vitelleschi (lohannis) 333 ; Yito(Arthonini de S.) 133 ; cere rubee lohanne ll rcgne
53
cereum
: Alfonsi I regis
140; Caetani (tacobi tV) 138 pendens: Iohaune Il regine 10, 24-6, 45, 54, 144 (pernule impronte) Vitelleschi (lohannis) 177; (ponti6cale): Faciis (Nicolai de) 2E3; Foschi (Angelcti) 57; Montaquila (lacobi)' ep. yrerniensis 243 (rotundum secretum): Alfonsi I regis Aragonum 192 (vicariatus): Alfonsi I regis 19; Ysabel regine 150,
152 sigi[j (pro iute) 229,263'
signetum rubeum de foris impressum 109.
269-7.0; S;ng;ia 1de; 293 ; Signic, in platea communis, ante eccl. maiorem 270; (via pu' blica) 267. Signia (nag. Antonius de), artium et medecine doctor 267 '
Siguia (de) 262;
267
,
Sigoorifts (Nicolaus), antepositus super exactione salis
aliorumque iurium camerc Urbis
silciatus 175. Sileris o, Seleris (0umen).
Silva u. Nimphe. Silvester (mag.), de Pauica 295. Silvestri, Silvester: Iacobus Cole Antonij (ser)' factor Andree Mathei dc Aqua-
viva l63. Paulus, de Aquila E7-8. Iacobus, de Aversa 293-4. Rencius Antonius, de Aversa 292-3' Silvignani Gaietani (ecd. S.) 265.
o, carlenis (uncia de); (tene Christofori Gaytani) 199; Sicilie citra et ultra Farum (rex) l16, 124, 157, 166, l7O, t72, 179, tE2-3, 187, l9l-2, 196, t9E, 198, 20t,
et focatici
67'8'
Silvestris (de):
de); fuaunie) 202
cereum, album
cilie(regni) 158, 170; Ysabel regine 150,152 nraius: Alfonsi I rc$s 256 parYum: Aspera (Nicolai de) 136,
192 u. Renatus
monete) 274 o. gtlliatis argenti (uncia
79;
lE7. 192, 199, 201-2, 212-3, 217-8, 229, 234-5, 263, 278, 310; Ferdinandi I de Aragonia 234'5; tohanne II regine I I, 14, 16, 18, 3l'2, 35'7, 42' 58-9, 62.3, 65,7t,86, t24-6, t46, 179, 187; Si'
lheta et prothoaotarius) u, Caetani (Honoratus
Il); (invasor) (dur); (racionum oficiales) 167; (cursus
I
et rubeun, romane curie 291 magnum: Caetani (Christofori I) 194, 276,330 ; Alfonsi I regis I 16, I ó7, l8l '
Simeonis,
Symeonis:
Antonius, de castro Castri 193.
REGESTA CHARTARUM gemini (vicepotestas nob.)
Simeonis: Iohannes, de
C*tro,
aromatarius, iudex Fundorum 19,20.
Paulus, de regionc Campitelli, not. 321. Sirnionis u. Simonis (iudicis). Simionis (Dominicus), de Arenaria 319. Simon thesaurarius 30.
imonella,
Symonella (de):
Antonius, de villa Capitirisj, terre Laney
l3l; (u:or)
o.
Dominica.
Petrus, de villa Capitirisii, terre Laney Simonelli u. Simonis (d,),
l3l.
Iohannes Pauli, de Vacone 74. Paulus, not, de regione Canpitelli 321. Simonis, Simonelli, Symonis (d.), de Trayecto lO9, 207.81 u. Antonius, Petrutius, Ricciardellus. Simonis, Symonis, Simionis (iudicis), de castro Dragoni 27,
194-5, 244, 255, 285, 299, 3OO; u. Nicolaus. Simonis Nicolai rr. Plagio (Nicolaus de). aindicatio 46. sindicator (iudex) I 5-6. Sinerchie (tetit) 153, 174; Smachia (territ'), prov. Princi'
citra I 72.
sirico rubeo et citrino (zagarella de) 48' Sisti (parrochia S.), civ. Mediolani 331. Sisti (Antonii), de Alatro 225, 227; ser' not. Antonij 184, 242.3. Sisto (nob. Petruccius de), de Vico, pertin. Carrpanee, capita' neus Pontiscurvj 100. Smachia o. Sinerchie (tenit.). Snony, Snory (Gaufridus de), can. buronensis 223' sodera I 08. Soleti (comes) 45 u. Orsini (lohannes Antonius)' solidus, sollidus, sollus 2E, 69, 95-6, ll9' 219, 226-7, 3l8 t provisinus 321 ; provisinorum senatus 69, l2l ; o. forenus, tinellus. contrahendis matrimonijs 233.
mllus o. solidus. Sonnini (castrum),
in
Campanie prov., terracenensis dioc.30,
73,95, ll7;
(census) 30, lO4, l 17; (pape et rom. eccl. censuarius) u. Caetani (Iacobus IV); Sopnenj (castrum), de prov. Maritime 122, 141, 187, 194' 2661
(eccl. S. Angelj et turris) 266; Sompneno, (de) 96, 137, 266,323. Sonpnenj (Cola), de cutro S. Felicis I 17. Sopneno
(d. Honorati de) 266i o.
Sonneno
Petrucius.
Sopneno (magn, Iacobus de) 266, Sopneno, Sopnino (magn. Petrucius de)
265'6; d' Honorati
266. Sonono o. Sennone. Soquineis (Paulw
d.
Antonius, de Gageta, executor testamenti cd, Nicolai de Burdono ac cd. lacobi eius filij 47. Iacobus, de Gaieta 312, 317. Iohannoctus, de Gaieta 312; Iohannociw 317. Tadeus, de Gaieta 43. Specchía 209. Specla (de) 209, 212; Specle (castrum) 212; de Amendolea (in terra) 209. Spelte (lohannes), de Supino, procurator Beatricis et Felicis de Cecchano 3lE.
(de) 155-6; Spelunce (apud castrum) 155.
Spelunca Speraca
(in
pertinencijs
S. Agathes, ubi dic.
la) 279, Speranza (àe) 229 0. Casarina. Speilonga 155; u. Spelunca (de). Sperone (insolecta vocata Io) 57. speronum factum in flumine I 75 u.
Cavate.
Spethia (magn. Dyecus de), de Aragona, procurator Raymundi
Boill 331-2. Speyo (Lupus de), decretorum doctor, ac Vicarie rengnj Sicilie appellationum et nullitatum iudex 257-8. Spigni, Spingni (terra seu castrum), de prov. Terre Laboris 145-6; (novus dominus) o, Caetani(Antonius); Spinej (cmtrum) 157-8, 187-8. Spígno Satumía 157 o' Spigni (castrum).
S, Marci de Gvotis 7l-2.
Spina (Galàssus de), cmtellanus Spína
(ìlella) 204 o. Caola.
Spinei o. Spigni (castrum)'
Spinelli: Andrem, de Itro 187, 190-1.
Iohannis de) 77.
de); (uxor) u. Caetaai (lohannella); paterCaspare 100; (mater) o. Matalena; Antonius (fiI.) o. Baldassar; (procurator) u. Christofarj (Angelus). Baldmar, frI. Antonij, miles 273-5; (uxor) o. Caetani (Sveva). Bascus, de Neapoli,
mile 24. d.) 99-l0l; uxor Francisci
Gaspara, Caspara (magn.
(de) 257-8. Spínete 258. Spinetis u. Spenetis (de).
Sortento (nelf accampamento contrc) 24. Sonsche, Sorreschie, S".àssa o. Surresca (de). Spagnoli (Ceccus Colg), sutor de regione Pontis 77-
spiritualia erercitia
Spagnoli de Maramonti potstatis et commissarii tere Saacti-
de
Fuscaldo 100: (pater) u. Antonius; (mater) u. Caetani (lohannella) 100. Spenetarum (castrum) 258; archipresb. o. Robertj (lacobus); Spenetj, Spinetj (castrum), in pertinentiis Conitatus Mol'rsi 257-8; (dominus castrj) o. Pandonus (Frmciscus); (cammerarius castri) 0. Bernella (loachinus); Spenetis, Spineti:
Sore (du:) 246-7, 330-l u. Cantelmi Nicolaus; (ducissa) Celano (Antonelta di); (ep.) 331 o. Monteuegro (lacobus).
rv, 5l
Mastro Raynone
Antonius, de Neapoli, dominus Rocce Guillielmi 100, 157-E, 237-5; (bàiulus et vicecapitaneus) 0.. Martino (lohannes
Sollatij (Nicolaus), de Fluminaria, not. 66, 122.
in
(achiep.) 177 o. Z.ambarclla (Bartholomeus de).
Spaniolj u. Cilio, Spaniolj (Petrus de). Spanis (Lillus de), civia Monopolis 79, 81. Sparano (lacobus Nardelli de), de terra Fogie, not. 2E6-7. Sparanus (lohannes), mag. rationalis civ. Gaiete 3E; conmissarius civ. Gaiete 42. Sparelle (Burnorius), miles de Neapoli, vicecomes comitatur Fundorum 310-1.
seu
Sinibaldis (Gabriel Falconi de), de regione Pa;onis 327. sipontinus (archiep.) 179 o. Monte (Antonius de). Sircle, Sirhe (lacobus de), apost. sedis et regnj Sicilie protho' notarius 154-5, 166; (locumtenens) o. Vitalios.
sollemnitates
Iovenalis ser Fran-
Spatarius:
Si monis:
patus
86 o.
cisci. spalatrensis
Simon u. Symon. S
401
in ordine Cartusie
Spiritus (mon. S.),
de
54.
Sonouo, Su.nnone
Squacquara (lacobus). Spitalectum (castra apud) 27E
43;
(abbas) o.
o. Os@aletto ìl'Alpínolo.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
402
spoletane dioc.
86, lll
u. Terrarum Arnulphorum (prov.);
spoletanus (ducatus) 231
;
(di); (ep.) 302 u. Conti
(commissarius)
o.
Mezzarota
(Sagace).
cule I 19. sponsalia per verba de futuro 209 o. rnatrimonium; sponsallye,
2l l.
Squacguara: Beculus (nob.), de Gageta 47. Iacobus (frater), abbas mon. S. Spiritus de
Squatro (Hieronirrus), procur.
Sulnone 43.
L. de Villanova domini
de
Squillacij, Monctisalti et AliÉe comes 65 u. Suesse (dux). Stabia (de) o. Castromaris (de). Stabile (de), Stabilis o. Alerandro, Petro (de): Agaùia (res cd. not.), de Andrea de Alexandro 279. Benedictus 196; (domus in casali Mayranj) 300'
(tera) 27, 107, l19. villa Mayrani 254-5.
Iohannis de Mayrano
Damianus, de Pedemonte, not. 183. Iacobus, sindicus terre Montisrodonj 290.
Rentius, de Ysernia, ad coorr. iadex 235-6, 258-9, Stephanutij (lohannes), de Felecteno 196. Sterponis (de) 279 u. Petri (S.).
Stillj (Nicolaus), de Narnea, habitator castrj
Vallismontoni
(de) 75,
34;
Stasij o. Valle (ubi dic. la). Stasillj (Nicolaus), rnag. Iohannis phisici
o. Gaytanelle
, I 50,
153,
subiugationes 108 o. homagia, prestationes,
Sublaci (habitator) 319,
192.
Starsa dello Conte (q. vulgariter dic. la)
stipendia gentis regie armigere I 49. stirpalia 108; stirparia 28, 66, 78, 306. Stiso (terra heredum lacobj de), ubi dic. a la Cerqua 185. stracca (venatio alla) I 76. Straczatus, Stracziatus (Antonius), de Fundis 55, 115-6.Stragulagallj (casalis) 65. rtrata,puplica u. via.
subfeudotarij 3-4, 6-9, 31, 36, 44, 48-50, 59-61 179, 192; o. Collis Stephani, Montaquili.
Thomasonj (terra in cmalj Mayranj) 203 299'300. Sralberg (I.) 70. Stancionj (domus Lronecti), de Caserta 186.
90-2; startie
not. 160. o. Saccotij (Antonius).
Stephano (de):
Stroncone
Nardellus (dopnus) 170. Nicolaus, de villa Mayranj 255.
starcie
Stephano (de)
239, 293; de Stillis, de castro Vallismontonis 262.
Trano 155.
Iohannes, de
Sfneon, de Ferenteno, not.226-7 I ofÉcialis communis Sctie 22?-4. Stephanus Nicolai, apost. auct.
Spoleto (de) 225,227. Sponongie (res Sthephani), in contrada Fossati, in territ. Scul-
spusallye
Stephani:
(pm).
succentores
de castro Morronj,
annalis iudex E7-8. Stasio (lohannellus de), de Consia, ad contr. iuder 143' Stati (veu. d. Antonia Laurentii), recomendata ordinj S. Be-
nedicti Montis Oliveti 331. Statij, Staxii (Laurentius), not. de Urbe 74-5,77. Statiglianj (apud villam), pertinentiarum Rocceromane 328; Statillani (de cmalj) ft6, 203; (apud casale), ubi dic. Livito 300; Statillano (de casalj, castro) 300. Statìglíano 300,327. statuta municipalia ó2. Stefanelli u. Palmerutijs (Rusticus de)' Stefanelli Cole o. Valentini (nob. Lellus). Stefani, Stefano (de S.) u. Stephani, Stephano (de S,). Stefanj Cole u. Coci (Stephanucius). Stefani (res lohannis), de Confinio 76. Stefano (Bactista de S.) 198. Stella (mag. Rogerius de), de Potentia, civis ferentinatis 260. Stephanelli (Petrus), de Cora 291. Stephani prothomartiris (festum B.) 96 Stefanj (terra eccl. S.), in pheudo de Mayrano'265 de cattro S, Angeli (ruralis eccl. S.), in territ. castri S. Angeli Raviscanine, ubi dic, Sanctu Stephanu 334; (rector seu abbas eccl.) o. Nicco (lohannes Liili de).
Stephani(castrumS.),in prov. Campanee l18 198; (universitas) 329.30. Stefano seu ali Merruni (ubi dic. ad S.), in pheudo de Mayrano 285; Stephanu (ubi dic. Sanctu), in tcrrit. castri S. Angeli Raviscanine 334.
u. Collis (castrum). Stephanj u. Saccotij (Antonius).
Stephani
Stephanj: Antonius, de Sculcula ll9. Pise (res dotalis), in pede platee et in regione Burgi Sermineti 124.
323;
Sublaco
(de) 286.
subpheudatarij o. subfeudotarij. subvencio seu collecta 125, 199.
303,307.
successionis (clausula
et vinculum)
l8l.
Sudario (altare de), in eccl. S. Petrj de Urbe I19. Suessa I 9l i (de) 105, 253 ; Suesse I 97, 204 ; (curia ducalis)
299; (dux) 43, 169, 245, 248, 285;
dominus pheudi
Mayrani 203, 299-301 ; Suesse, Squillacij, Monctisalti et Alif,e comes, regni Sicilie ammiratas (dux) 65; o.
Sem Aurunca. Suessa
(d.
suessanus
Franciscus de), civis terracenensis 105. (caa.\ 253 o. Bruno (Franciscus).
sutfeudotarij u. subfeudatarii. Sugij (castrum) 187-8; ubi
dic. Balnea 310; Sugio
(eccl.
et hospitale S. Antonij de) 310-1. Sulmone (Loysius Antonii de) ll3. Sulmone residens 256 o. Acquaviva (losias). Snlmoneta o. Sermoneta, Sumensis (lacobus),
summaria (causa)
Su--aria 26;
de Aversa, iuris peritus, iudex 207-8.
ll0.
Summarie, Sumarie (camera)
lO,l74,
202,
249, 263, 276, 309-lO: (regia camera) I 57 ; (actorum mag.) 26, 126; (archivum) 157, (cedularia collectarum) 26, 125-6; (magnus camerarius) 26; (preidens 26,32, I 26, I 67, I El, 22E ; (quaterniones) 21 8, 23 5 ; (registrum adohe) 174 u. Alfonsi I, Sicilie (regnum). Summone (de) u. Sennone (de). Sunconis (Petrus), oficialis et conestabilis cashj Ba*sian! 241. Sunnino (de) u. Sopneno (de)Sunnone o. Sennone (de). superpertica ad aurum 178. Supinj (habitator castrj) 319; (in castro) 3lE ; domus Bartholomei Prunti 3l I ; Supino (de) 260, 3ll, 318. Supíno
3Ol.
supplietionis cedula 270-1. Surdi (lohanae Ullj Angelj), civis Monopolia 79, 8l Surdus (lacopus), de regione Pontis 128.
.
REGESTA CHARTARUM Surianus (Hector), de Tricaseo, ad contr. iudex nus, per prov. Terre Ydronti iudex 212.
209; Suna'
25 u.
Sorrento.
Surresca, Surescha, Surrescha, Surresca, Sorressa (de), terra-
99, l}l-2,105, 107, l09-ll, ll3-4; u. Marie (eccl. S.); Sorresche, Sorreschie (contrata), in
cenensis
dioc.
territ. castri S. Felicis 68. Surrone (Nuctius de) l9E. suspensionis a divinis sententia 134, 136,303; o. interdicti. Sutor (Laurentius), parrocchianus eccl. S. Bartholomei de lnsula
Lichaonia 214-6.
(S.): in civ. S. Agathes (parrocchia S') villa Sale (tera eccl, S.) 185.
Symeonis
279
de
Symeonis o. Simeonis.
Symon, Simon ep. ausarensis o. Vallo (de). Symonella
castro).
tappeta, trapeta 192-3. tarantinus, tarentinus (card.) o. Berardi (lohannes). Tarenti princeps 45, 80, 97-E, l6E, 1921. (h principatu)
in) u, Balzo-Orsini (del); Tarento (de)
23; u. Ludovicus
Íuens de Agua Putrida) 56 ; Teracine, Terracene, Tarracene (civ.) 312-3, 317; (dyoc.) I 13, 137-8, l40-l I (ep.) 138-9 o. Aspra (Nicolaus d'); (commune) 99, 137,
139; (comunitas)
4 -5, I l, I 4-5, 26, 28, 46, 64, E7 -8, 98, I 20, 150, 152, 174, lE3, 195, 226,232, 252, 256, 259, 264-5,27 4,2E5,287 , 321 ,330-2; (aurj) I E5-ó; pecunie Regni 153; de carlenis 26; carlenorum, de, in carlenis argenti 65, E4, 92, 107 , 125-6, l3l, 143, 185, 194-5,
5, 299, 300, 32E ; de carlenis argenti liliatis
(palacium communis) l9l-2, 139; (potestasciv.) 102, 105 o. Gcci (Benedictus lohannis), Sasi (lohannes); (parlamentum univ.) l0l -2, 105. (porte civ.) 105 ; (silva)
66, 123; (territ. civ.) 66, 122; (universitas cív,)319-20' 312-4, 317, 322; (procurator) o. Bonora (Sstephanus), Frangipani (Blasius, Cola), Nicolai (lohannes), Petinus (Cicchus), Sassonis(Antonius); (vicerex civ.) 155. o. Valentia (Petrus Felicis de); (de civ.) 176,299,306, 326.
Terracena (frater lohannes de), monasterji Marmissolij 9ó-7. terracinense castrum 78,
Angelus, de castro Montisrodoni 290. Antonius, de Monterodono, cancell. Rogerii Gaytani 43. Stefanus, de castro Montisroduni 290. Tartoreis (Nicolaus de), de Nepe, legum dotot 75'7, Tarullis (Marcus de), iurisperitus, de Signia 267' 270.
j:
de Cellino, procurator Aadree Mathei et Iosie de Aquaviva 9E. Iohannes (dompnus) 73. Tauro (nob. Philippus de), de Neapoli, pr@urator nob. Bannelle de Furno 143. Iacobus,
(civ')
(castrum
3I5
de);
122, t32-5, t37-4t, 157, 214, 219, 225, 227, 248,
tus
Ta r tagli on u s, Tartalyone, Tartallyoni:
terracenensis, terracinensis
l, 132, 135-8, 314;
73,78,95,6,99, tO3-4, lO7, l09.ll, ll3-4, tt7,
Tarrufus (dfr-o$nu" Franciscus), de Caserta l3l Tarsia (Scalambrinus de), de Conversano 48.
Tartallia o. Gilij.
269; 109-l
; (civis) o. Gactula (lacobus), Sueasa (communita) 107, ll0; (comuneet homines universitatis) I 07, l09-l l, 132-3,.135 -6, 3l 4-6 t (procurator) o. Breda (Willielnus de), Frangipani (Blasius), Nicolai (lohannes mag.); (dioc.) 29-30, 57,66-9, inter fines civ.)
(Franciscus
(Franciscus
.
(excomunicatio) 142; (not. curie)
u. Sassonis (Antonius); (novem off,ciales) 56; (consilium et commune) 56; (viri de consilio et parlamento) 102;
331-2; de grllaús 252-3, 264-5t, àe gilliatis argenti 27, 197- tarc 247. Tarracina, tarracinensir o. Terracina, terracinensis.
T a ssin
l0l, ll3, 137, l4l-2 I (eccl. S. Ce-
fori) 105;
sariiplatee
56, l}l-2, 105,
rer.
tarenus, tarinus
25
o. Acquaviva (Andreas Matheus, Iosias); (iuder causarum civilium) 147 o. Angelis (Nicolaus de); (territ. civ.) 70, 256; (serteriun S. Leonardi) 147; (comitatus) 5l; u. Hadrie (civ.); Teramo (de) 47, 70, 98, 147. Teramo 183. terciaria, tercziaria, o. tertiaria. Terij (Terius Belli), de castro Magentie 93. terminus 76 o. Confinei (estrum), Cosce (mons de), Vaconi
ll8, 174,292, 320; (de) 28-9, 56, 96-7, lO2, lO5, 137-9, 227, 267, 269, 316; Tcrracenam (versus) 175; (flumicellus
Tallauilus (Gentilis), de Neapoli 36. Tallyate (castrum), de prov. Aprucij ultra 0umen Piscarie 4E, 50. Talocchi (res Nicolai), in contrata Circilecti 69. Talone (Iohannes Gorij), de castro Montisfortinj ló2. Tangnia (lohanne), cler. alberstatensis 230'
203, 245,
u. Terracena.
Teracena
Terami, Theramj (civ.), in prov. Aprucij ultra flumen Pigcarie 48-50, 52-3,98; (cittadella) 183; (curia) 147; (comes) u. Acquaviva (Iosias); (dominus) 97-8, 183,284, 298
di Laooto 5 o. Terrelaboris (prov.). Terracina, Terracena, Tarracena, l0l, 105,
Taccone:
(dominans
Teballj (Nardus, Leonardus lohannis), castri Bassiani 220. Tenuta de Sancto Lotieri (la) 102; o. Lautherij (S.).
Tena
Antouius, de Piperno, îot. 224' Antonius (nob.), de Setia 327, Gabriel, de Piperno 3l I . Tadei (lustinus Antonij), de Civitate Thetana 331'2. Tafurus (Antonellus), de Neapolj 20E. Tagliacotij, Tatliacotii (comes) I 2l -2 u. Orsini (lacobus, lohannes Antonius); Tallacotii (comitatu:) 124 o. Collium (de
209;
(regales collecte et) 202.
(castrum).
o. Simonella (de).
Symonis o. Simonis.
Tu""hoo",
26. 125, lEO: taxe 199;
taxationis (cedula) 26.
Surpace (castrum) lE9.
Surrentum (regius campus prope et contra)
taxa
401
288, 291-2,294; (domicellus)
llE,
2'18 o.
Caetani
Rosa (lacobus); (ep.) ll3-4, 137'E o. Aspra (Nicolaus de); (laicus) 287 o. Caetani (Honora'
III);
III),
(populus) 102; (territ.) 102, 105, 315; o.
Made de Surresca (eccl. S.); terracenenses (homines) 314. Terraczanus (Antonellus), de Neapoli, ad contr. iuder 90-2.
Terrarum Arnulphorum, spolètane dioc. (prov.)
86;
Arnul-
forum Terris (in), apost. sedis legatus 231 o. Mezzarota (Ludovicus di). 314, 316. Terrayecti u. Trayecti. Terre Barj (de prov.) B0; o. Barj (de). Terrelaboris, Terre Laboris (bona burgensatica et res feudarie) 129 (iusticiarius) 7; (parciun) 2E7; (prov.) 17. 275; (àe, in prov.) 6, ll, 24, 36, 145-6, 149, 167, terraLicum
179, tE3-4, 188, 192, 218, 247, 268,277-E; (oftciates lohanne
il et regis
Aragonum in' prov.)
32;
a
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
404
Garilliano citra (vicerex terrarum)
.
312 u.
(Al-
Cardines
Vallis Beneventane; et Comitatus Molisii 19, 25-7,55,65-6,82,94, 105-6, ll2, I14, I19, 122-3, l3l, l5O, 152-3, 183, l9l, 194-6, fonsus'
de); u. Molisij,
203-4,206-7,212,244, 255, 268,285,288, 299, .300, 310; (de in prov.) 2, 3, 431, l5O, 234. Terre ldronti (in prov.) ló8; Terrg ldrunti (in prov.) 192;
212.
Terre Ydronti (de prov.) 80, Te,rení 99 leg$ Caoa
ileí Tínení.
Terre Sancte (crucesignatura ad recuperationen)
182,
18,21, 173, 2l l; (doda' rium, et) 17,233,247,273-4,330; (ius quarte) 92;
tertiaria, terciaria, tercziaria, 13,
275;
(solutio)
dottum
lestamentarius elemosinarius
'130
E2-3. et dispensator testamenti
Rogasie
o. Caetani (Christoforus I). tcstamentum l7-8,47, 129-30, 185, 199,2O0,265, 267, 269-71, 283,306,323 o. Bvdono (Nicolaus de), Cabannis (Antolina de), Caetani (Agnesella), (Christofode Ebulo
rus
I),
Cantarano (Antonella de), Ceccano (Berardus
da),
Eboli (Rogasia d'), Fino (lohannes de), Rosa (lacobus di), Sanseverino (Sveva); nuncupativum I 18, I 7E' 167' 221,25A o. Cabanis (Antolina de), Caetani(Agnesella, Christofarus tesramentj
I,
Colella-Antonius), Ceccano (Berardus
da);
(iure) l'30 o. codicilli (iure).
Teste (not. Pehus
Corradus (frater), Iohannes
287,321 u. Avius (mag.),
(frater).
126, Theatina u. Civitas, Theatino o. Theano (A, d4. Thelesie (civ.) 189; (territ. civ.) 278; de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij (civ.) 150.2; (possessor) u. Ratia
della). tumuletum. theotonicus o. teutotricus. Theramj, Theramo o. Teramj, Teratno. thesaurariatus o!ficii (sigillun) 104. (Baldasar
o.
Theuli, Theulus (Laurentij), not., procurator Bonifatij de Gaytanis de Palatdrnis 327. lheutonicus 4. teutonicus. Thiano o. Theano (de),
Iohannis (Andreas).
Antonii, de Albipiano ll9-20.
Nicolaus, de Specla, not. 209, 212. Thomassono (Dominicus de) 152. Thomari (lacobus), de Guarceno 294. Thome u. Capitonibus (Bartholomeus de). Thome de Gayeta (prior eccl, S.) 265 u. Petrucio (Franciscus de).
Thome (ser Bartholomeus), de Sanctogenino, not. 86. Thomei (Sanctus Antonij Butij), de Adria, not. 52;3. Thoralto (de) o. Toraldo. Thych (Theodericus), cler. traiectensis dioc. 305. Tiano o. Theano (de). Tibere (Benedictus not. Nicolaj), de Fractis, not. 100.1. Tiberie o. Tivera (castrum). Tiberis (flumen) 215-6; (ortus Castri S. Angelj versus 0umen) 286; (prope pontem) 238: in regione Ripe (inter duos pontes) 239. Tibure, Thibure (lohannes de), de regione Campitelli 215; advocatus concistorialis, legum doctor 261-2, 293.
Îcilensis u. Porta. Tilis (Gabriel Cole), de Muno 52. Baranelli, not. 129-3O. Tinctore, Tinctoris (nag. Iohannes), procurator Iacobi lV de Gaietanis 109-l l. tinellm frumenti ad rationem sollorum vigintiquatuor 28, tinpium appodia 194. tintinabull (ad sonum) 198. Tivera (castrum dirutum, casale seu tenuta dicta), extra Portam S. Iohannis, in partibus Maretime 102; Tiberie, Thiberie (tena) 266; (tenim. castri) 299; (ternt.) 66, 123, 267, 269, 306; (iura et actiones Honorati II, Fuudorum comitis) 265; Tyberie (tenin.) 78. Toballi (Matheus), de Macereno (?) prov. Terratum Arnulphorum, spoletane dioc., not. 86. Tocco (accampamanli contrc) 233. Tocchi (baronia), in pertinencijs Capue l6E: (territ.) 3ó ; Tocchum (incastris conua) 235; Tocci, Toccij, Toczii (baronia), de prov, Principatus ultra 6-9. Tocci o. Vallis (tena). tolletane (decanus eccl.) 276 D. Segura (Alfonsus de).
(An-
gnessella).
(de).
Thornao (nob. Sigherius de), de Gageta 47; o. Sigherio Thomasi o. Nicolao (Antonius de). Thomasij, Thome u. Amicj (Antonius Cicchi), Iohannis
la Sala, de Saxa 65. Marinus, massarius terre Averse I13. Thomasij (Cicchi) u. Amici (Antonius).
Iohannes
250-l o.
Thomasij :
Goctifredus, de Neapoli, miles 35. Iohannes, miles, de Neapoli 204; (uxor) o. Caetani
208-9. Franciscus, de Ysernia, miles 288-9. Thouracellus o. Tomacelli.
lacobus, de castro Pizun 73. lohannellus, mag. Iohannis de
Thomasio (de),
Tomacelli:
Franciscus (dompnus), de Ysernia
nardus). Thomasi j o. Thomasio (de):
Thomasii (not.), deMaranula
Tolleto (lacobus Cola de) 172. Tolnez (mag. Iohannes), in rom. curia procurator 109.
(castrum). (de). Thofaniscis, Thofanisscis (de): Thiberie o. Tivera Thibure o. Tibure
trus), Marinu., Maczarij (Andreas), Pingnatarii
Thomarii
Tinarij (Antonius Iohannis), de castro Montisrodoni, archipresb.
Thabea (Lodovicus de), cappellanus eal. S. Angeli in Foro Piscium de Urbe 136. Theano (de) 72, 138; Tiano (de) 122. Theano (iuder Marcus de) 24E. Theano (de) 25-6,32,46,51 ,73; Theatino (A. dc) 54; Thiano (Antonellus de), de mandato lohanne II regine
thcomoletum
I o. Nicolaus,
(lacobus).
Ticclene (lohannes Lodovici lohannis), de Verulis, not.323.
Aynonj) 100.
reutonicus, theutonichus, theotonicus
Thomasij (not.), de Castro Pizuti 73
(Pe(Leo-
Samuel (magn,), de Neapoli 25t' Tomassj (lacobus lohannis), de Guarceno, vicarius Genezani, executor testamenti Antonelle de Cantarano 283-4.
Toraldo: lacobus (magn.), miles
4; vir et mundualdus
magn' Marie
de Cermolo 2, 3. torcia I19. Torcllus (Guido), ducalis ct ianuensium ammiratus 3E; Tor-
rellj, reginalis
152;
commissarius 42.
(auri) 245. Tone, io prov. Terrc Idronti ló8.
tornensis
torniensis
RECESTA CHARTARUM Torre a le Gructe, de iuribus Ebulj (turris q. nuncupatur la) 168; Torre delle Gructe (turris. q. nuncuPatur la) 173. Tone CaJetani l7E, l96i u. Turris (castrum). Tone (della) 196 u. Turris (de castro); (li signori della) 97 u. Caetani. Tone del Grcco o. Turris Octave. Torrechie u. Turricule (territ,). Torrectta (ubi dic. la), pheodum cd. Petri Pisscis, in pertinen' tijs ssrl; Cichani 142. Torrellj o. Torellus (Guido). Tonicle o. Turricule (territ.), Tortj u. Collis. torticia de òera 190; torticium (cereum sive) 30, 73,95, ll7. Tortoretum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Apru'
cio uhra 275-6. Toscani (res), in contrata Sorrschie 68' Tostis (nob. Antonellus ser lohannis), de Reate, vic. gen. ca' strorum Canis Mortuy, Putealee etc. 66, 122. Toti (Iohannes lacobi Nicolai Cole), de civ. Adrie 47. Ttaetto
43, 66, El, ll2, 114,206.
Tragetli, Tragecto, Trageto u. Trayecti, Trayecto. Tragonj, Tragono (de) o. Dragoni (cattrum). Trayano o. Troyano (de). traiectensis dioc. 301 ; (cler.) 136' 305. Tramonte (cd. Andreas) 279; (hospicium intus civ. S. Agathes,
cio útra 275-6.
Tranro (de): Andreas, de Gaieta, ad contr. iudex 312, 317, 323. Transumpti (Antonellus lohannis), de Supino 3l t . trapeta 193 0. tappeta. Trasarcio (de), pertinenciarum Venafri 2. Trasarcio (dopnus Angelus de) 4. Trauni (castello di) o. Dragoni (castrum). Trayecti, Traiecti (terra), de comitatu Fundorum 43'4, 66'7,
E2-3,
ll2, ll4, 179,204'6, 212;
(annalis iudex) u.
Farzonus (Cobellus), Ferrante (lacobus)' Minutillus (lulianus), Riccardo (lacobus Cicci de), Sacchecta (lohannes): (capitaneus) o. Ciminus (Antonius), Medico (Marinellus
de);
lE7'8; (con6nia et conSpinei et) 158; (curia) 207;
(castrum cum fortellitio)
suetudines inter castrum
(nuntius iuratus)
o.
Caetani (Honoratus
Abramonte
II);
(Antonius); (dux)
(secretarius ducis)
o.
u.
Focella
(Nicolaus): (hospicium capitanei ubi curia regitur) 207;
(not.) o. Dominico (Nicolaus de); (platea pubblica) 207 ; (Porta Maior) 67 i (Potta Nova) I 14, 207. (territ.) 43 u. Garillianj (butida); (bona Lollridi de S. Germano in) 3ll; Trayecto, Traiecto (de) 43, 66, ll2, 197, 204, 206-8, 212, 250, 259, 265' 331 ; (eccl. de) 129 o. Francisci (S.)Trayecto (Catherina de), àomicella Rogasie de Ebulo 129' Trebaria u. Massa. Trcbarum, Trebie (castrun),
in Maritime prov.' terracinensis dioc. 30, 39, 40,95, 106, 198; (consuarius) u' Caetaai (tacobus IV); (census annuus) 30' 73, lO4' ll7 | (donini) c. Caetani Palatini (Benedictus, Honoratus, Ubcr), Caetani di Filettino (lacobus); (eccl', Mons S' Francisci 178.
Trebis (nob, Angelus de), armiger Christofori I Gaytani 142' Trentula (medietas pheudj de), in territ. civ. Averse 189. treuga vel inducia 55; et conventiones treugarum 127; treuge' (pacis fractio seu) 163. Treol (Monte ilí S. Francesco, ín terít. ilí) 225; tt. Trebarum (castrum), Tríbolíschí, Tribulischi (ubi dic. li), apud castrum Dragoni 299. Tricaseo, Tricasio (de) 209, 212. Trinaclie (rer) 209 o. Alfonsus I. Trincherius (magn. d. Francischus), suuperintendens gen. [comi-
tis Fundoruml 142. Tripaldi (Carlucius), de Caserta l3l-2, Tristiberi (de) 323 o. Marie (eccl. S.). Trisulto, Trisuldo (de), de Campanea 54,3lO u. Bartholomei (domus S.). Troctinus (d. Franciscus), de Padua, iurisperitus, de Sermineto 294.
Trollieti (lo. Pe.), not. 108. Trontinj (iuxta flumen) 298; Trontino (tenit. S. Nicolai in)
29E; Trontinum (campus prope) 48, 53,70. Tropea (de) 207-8. tropienris (ep.) 37, 45 o. Acciapaccio (Nicolaus). Ttoye 2E7.
Troyano,
"
q. tuit cd. nilitis d.) 279. Tranchedus (lacobus), de terra Montisfuscuti, iudex 172, 174. Trani (civ.) 80, 9E, 287; Trano (de) 98'9; (comes de) I 55 u. Villanova (Ludovicus de). Transmondum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Apru'
ir terit') 227; (vaaalli)
231
; Trebl
(de)
405
Trayano (de): Angelus 124. Antoniur, regin. auct. not. 124. Iacobus, de Ebulo 281. Marcus, de Ebulo 124.
Trumel (Henricus), not., cler. coloniensis Aioc, 297. Trupie (Antonius), de Setia 326. tubicte (sono) l0l, 223. Tucce (Cicchus de), de Piperno, not. ll4. Tucciarellj (d. Antonius), de Anagnia, legum doctor 40; Tutii
Rollj 39. Tuciarello o. Tutiarellj Tucij u. Angeli (Andreas), Caczella (Thomasius).
Tuderto (de) 286. Tudisco (nagn. d. Iohannes de) 47-8, 51, 70. tumuletum, theomoletum 29, 229-30 u. Fuglianj, Asture. Tunsinosi (castrum dirutum et exhabitatum), de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij 3l . Turanum, feudum Andree Mathei de Aquaviva, in Aprucio ukra 275-6t (territ. castri) 284.
Turelli (territ') 36. Turricole (tenim.) 299; Turricule (territ. castri) 2E' 267, 269: Torrechie (territ.) 306; Tonicle (dissignatio) 126. Turri (d. Antonius de), de Piperno, not, 57. Turris (cutrum), in prov. Campanie 39, 40' 93,97, 196' 319; alatrine dioc. l7E; (ux) l9ó; (curia) 178; (dominus) 0. Caetani
di
Filettino (Antonius, Honoratus);
(uot. de) o. Benedicti (lohannes), Iohannis (Petrus); (vaxalli) 231; Turri (de) 39' 178, 196' 323. Turribus Sabinis (de) 75'
Turris (villa), pertinentiarum Caserte Turris u. Pretate.
l3l.
turris 39, 66, 70, 215-6' 266' 288 o. Incula Lichaonia, Nimphe, Sopnenil(castri), Turris; (arx seu) 333 o. AEre' putride; cum starcia 279 o' Sanguinito (q. dic-); et casserum l0E. Turris Octave 312; o. Tone del Greco. Tuscanella (de) 40'
Tuscia
(in)
231
tuscutaae d;rr,.
;
Tuscie (capitanei, potestates, baricelli) 302
32 o. Mareni (castsurn).
'
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
406
Tussicia
133-6, t76, 182,
(de) 147.
Tutiarel I j: Amicus (d.), de castro Turris.196.
(d.), de castro Tunis 196. (d.), de castro Turris 196.
Benedictus Iohannes
Tutij u.
Cazelte (Thomasius), Colacúi (Antonius), Daino (Antonius de), Manni (Antonius), Pacciano (Petrus de). Tuti j, Tucij : Antonius, de Alatro 177. Antonius, mag, Petri de Sermineto, not. 29, ó8, 78, 96,
l0l, 109, ll7, 138, l4O, 156, 291-4;
procurator
Iacobi IV de Gaietanis ll0, 122, 139; rector Beatricis et Honorati Gaytani 156-7. Clemens, de Babuco, prov. Campanie iuder gen. 39, 97. lohannes, de Alatro, potestas terre Setie 223-4' 227. Nicolaus (presb.), patinus (l) Colelle Antonii Gaytani 221.
Tutij Tutij Tutii Tutij Tutij Tutij
(Antonii) o. Angeli (Angelus). Cole o. Mei (Andreas). Danj u. Normensini. (lacobi) u. Fide (Antonius). Iohannis
286,
archiep. consanus, Iohannes ep. anconitanus, Orsini (card. Iordanus), Tartareis (Nicolaus de) I (duces, marchiones, comites, barones, senatores Urbis) 302; (eccl.) u. Angeli in Foro Piscium (S.), Apostolorum (SS.), Archangetj iu regione Pontis (S.), Bartholomei de Insula Licaonia (S.), Crucis (S.), Iohannis Calovite (S,), Laurentii in Lucina (S.), Laurentij in Damaso (S.), Marie de Tristiberis (S.), Marie Maioris (S.), Marie Nove (S.), Martinj in Montibus (S.), Petri (S.), Potentiane (S.); (in Urbe) 28,
85, 92, 231-2,
241;
(iubileum)
182;
(iudex appel-
lationum et nullitatum) o. Crispis (d. Christophorus de); (lovium scindicorum) 326-7; (Mons fordanus) 109, 223; (Mons Magne Napoli) I I I ; (not.) u, Laurentius Statij; (not. appellationum) o. Iohannes Sanctus;
(palatium) o. Apollinarij (S.), Arenule (in regione), Capitolij; (apost. secus S. Petrum) 128, 133; (causarum
132-3,246; (pons ludeorum in Quatuor Capita) (pontes Tiberis in Regione Ripe) 239; (Forta S. Iohannis) 102; (prefectus Urbis)0. Orsini(Franci. scus); (regio) u. Angeli (S.), Arenule, Campitelli, Capitolij, Columpne, Eustachij (S.), Montium, Parjonis, Pinee, Pontis, Ripe, Trivij; (ncri hospitij mag.) 292 apost.)
215;
u. Leonardi (lohannes), Placza (Thomasius).
Rollj u. Tucciarelli (Antonius).
Tyberie o. Ivera (castrum). Tymmermann (Nicolaus), dictus Scheveclein, presb. bremensis
dioc.
24t,262, 270-2 277, 28t,
293, 321-2,325; (distnctus) 324; (domus) u. AngeIottus ep. cavensis, Garnis (Ludovicus de), Gaspar
41.
*
Tyno (Blasius de), de Castro Pizuti 73.
u. Conti (Altus); (senator) 70, 198, 324-5;
u. lustinis
de); (senatus) 325; (scriba) u. Flotutii (Paulus); (statuta et consuetudines) 68, 70, 77-8, lO3, 324 ; (Turris de Militijs) 103 ; (via publica) 76 ;, (apud Urbem) l0l. (Amadeus
fJgentuni, in prov. Terre Idronti 168; Ogento (de) 209, Ugoni (ser) 129-30 o. Agustini (lacobus). uncia, untia 3, 26, 36, 47, 63-4, 95, 107, 125-6, 129, 158, I 67, I 80- t, I E3, I 90, 192, 196-7, 202-3, 2t 2-3, 228-9, 252-3, 264-5, 273, 276, 2E7, 317, 322, 332;, a:uri t53, 9, 43, 45, 52, 7t-2, 8E, 92, 94, t00, t 5 5, 1 65, t E6, 205, 21 8, 245, 25 5, 258, 265, 268, 285, 274, 292, 3281. de carlenis argenti 3-5, 20, 25-6, 28, 32, 55, 63, 65,83, 120, 123-4, l3l, 180, 169-90, 194-5, 199, 200, 205, 228-9, 254, 287,299, 300;
l3l,
de gilliatis argenti2T, 191,204,250, 252-3,273, 275, 317, 331-2; ponderis parvi 13; uncja(latitudo, lonsitudo de) 57. Ungarie o. Hungarie (regina, rex).
Unglono (de): Canonus,
fiI.
Iohannes
(d.) 148-9; (É1.) o.
Iohannis, mediolanensis
not. 148-9.
l2l , 286; cellarius
S.);
(cameraUrbis)
(camerarius pape)
l,6E-9,75,103,
o. Mezzarota (di)
; (*o-
u. Valle (Paulus de), Iannecte (Thonas Cechi);
(Capitolium)
325-6;
t84,2Et. Ursinis (de) o. Orsini; (de Baucio de) o, Balzo-Orsini (del). usserius camera regia 164.
Vacche (Petrus), annalis iuder castri S. Marci de Cavotis 72. Vaci u. Baci, Colelli. Vacone 74. Vaconi, Vaconis, Vacunne (castrum), dioc. sabinensis 74.7; (castellanus rocche) o. Cesar ..., Salvati (Petrus); (dominus) rr. Orsini (lacobus, Rentius):(cofrnes) 74-6; (scin-
Vu".h",
dicus) o. Iohannis (lohannes).
Canonus.
untia o, uncia. uranensis dioc. 310. Urbe (Oratius de) 333, Urbe (frater'Ypolitus de), yconomrr fratrum S. Marie Nove et dominarum de soc. Ftacisce de Pontianis 271-2. urbevetane castrorum l0B. lJrbeveteri (de) 108, 193, 245, 262. Urbino (A. de) 288. l-lrbs (alma) o. Roma: (bancus Laurentij de Casaccijs in Campo Florum) 23E; (basilica Principis Apostolorum) 134 o. Petri(eccl.
Ursi (dompnus Pehus) 73, Ursileis, Ursuleis (Andreas de), de civ. S, Agates, not. l14-6,
(Castrum S. Angeli)
2E6;
(con-
in Urbe et districtu) 28-9, 68, 70, 78, l0t, 121; (de Urbe) l, 29, 30, 33-5, 42, 56-7, 62,
suetudo
67-8, 7l-2, 74-5, 77, 89, 94-5, 99, 102-4, ll7-9,
3l ; u. balcatoria, Venafri (civ,) Valencia (de) o. Valentia (Stephanus de)' Valencie, Valentie, Valenscie (rex) 18, I16, 124, 155' 157,166, 169-70, 179,183, l9l-2,196, l9E, 201, 204, 208-9, 212, 218, 221, 228, 232, 234-5, 166, 244, 247, 249, 251 -3, 256, 258-9, 263-4, 26E, 272-5, 277-8, 285-6, 2BE-90, 292, 3A0, 309, 312, 322, 328-30; (Aragonum r* et) 203;253; ac Barchinone Qex) 299-3001(rex lerusalem ac) 182; o. Alfonsus I. Valengiano (magn. Iohanne de), de Gvitate Theatina 331-2. Valens (not. Lucas), de Pastina, Gayete conmorans 32-3 ; Valentis, Valente mag. actorum et secretarius curie vi-
valcatorium seu bactinderiuns demanialis
ceregis civ. Gaiete 312. Valente (Angelus Riccardi de), civis Monopolis, abbas 79; can. monopolitanus El. Valentia (de) 272.
REGESTA CHARTARUM Valentia (Petrus Felicis de), vicerex civ. Tarracene 155. Valentia, Valencia (Stephanus de), in rom. curia causarum et Francisci de Gaetanis procurator 246; Stefranus 296-7, Valentis u. Valens (Lucas). Valentinj (nob. Lellus Stefanelli Cole), de reg. Montium 103. Vallantum, Viliantum, feudum Andree Mathei de Aquaviva,
in Aprucio ultra 275-6.
407
Valliscursa, Valliscurse u. Vallecursa (de).
Vallismontonj, Vallimontonis o. Vallemontone (de). Valleregia (dompnus Donatus Antonius de) 289-90. Vallerigia (Honufrius de) 289-90. Vallispretarum (castrum) 97, 231; Vallis Petrarum (terra et castrum), in prov. Campanie 39; (dominus) rr. Caetani di Filettino (Antonius); Vallis Petre 40 (castrum); Valle
Vallarianis (Lippa de), zia Antoline de Cabannis l7E.
Petrarum (emptio"per illos de domo Gaetana de)
Vallatis (de):
Preta (de) 34.
lohannes,
not.27l.
Vallo (de) o. Valle (Simon de).
Stephanus lohannis, secretarius conservatorum carrere Urbis
286. to re, Villatoris, Gillatoris o. Parlatoris : Antonius not. Cicei, de Setia 300. Cicchus Andree, de Secia, not. 78, 107; Sicchus Andree Gillatoris, not. 105.
Valla
Valle (a), in pertinencijs Capue 168. Valle 2 t o. Vallis (castrurr).
Valle (de) u. Laurentij, Stephani (castrum S.).
Valle (de): N.
73.
Paulus, civis
Valmontone 261, 293. Vallyante u. Valliante (Pippus). Valuta (not, Tobias, Tubia de), curie Vicarie actorum mag. 217-8, 234. valzola 66, 78; valzolis (cum) 2E. Vanoítellí (opera dí) 132 u. Villa Reale di Caserra. Varani (castrum), in prov. Aprucij ultra flumen Piscarie 2E4. Varris (Oddo de), adninistrator eccl. anagnine, pape [Martini Vl thesauraius 73, 95, lO3-4. Varrus (lacobellus), de Geneczaao 294. vasa argentea
Nicolaus, de civ. Neapolis, not. 90.2,
.
et
cancellarius
Urbis (nob. phisicus
er
locumtenens
mag.)
sacri pallatij apost. cau295-7, 101-2.
Valle Anserane, sic vocata per bassianenses, per setinos Vatle S. Iohannis (fossatellus decurrens a) 226, Valle de Cellarj (contrata q. dic. la), in territ, Anagne 34; (res eccl. S. Marte de Anagna) 34. Valle di Maddaloní (castello dí) 5 o. Vallis (castrum). Valle dí Tocco 25 u. Vallis Tocci (terra). Valle d'Ofria, Ofrria (ubi dic. a la) 254-5 o. Mayranj (in villa). Valle Fertos 254; Yallem Froctosam (in tenit. Sclavorum,
ubi dic. ad) 255. Valle S, Iohannis (per setinos vocata) 226;
et aurea
165,
vassallagium, vaxallagium
to3. Symon ep. auserensis, unius
srum auditoribus
39; Valle
o. Valle An-
srane, Valle Stasij (ubi dic. la) 152 o. Albinianj (in pertin. cashi). Vallecta, Vallecte (Nicolaus Petrj), can. venafraaus 20E-9. Vallecursa (de) 172, lE4; Vallecurza (de) l0ó; Valliscuna (de) l14, l16; Valliscurse (de castro) 105. Vallecursa (Thomasius de), not., 94, ll4, 116, 122-3; rct. Iohannis de Vallecursa, procurator Christoforj Gaytani
t00. Vallemontone, Valle Montone (de) 127 269-70, 293-4 t Vallismontonis, Vallemontonis (castrum) 239, 262, 269, 293-4,318t (dominus'castri) 261 r. Conti (Altus). Vallepíeba 39 o. Vallispretarum (castrum). Vallerano (de) 225, 227. Valleregia, Villaregia (de) 208-9 o. Prioris (Benedictus). Valliante, Vallyante (Pippus), de Neapoli, magne curie mag. iusticiarij regni Sicilie actorum mag. 35. Vallis (castrum), baronie Cerasolj, de prov. Terrelaboris et Comitatus Molisij 2, 4; Vallis de Cerasolo (tenit.) 3; Vallis (iura, actiones et dominia) 31.
Vallis (mstrum) 7-9; c. Iuit Balthasaris de la Rath Valle di Maddaloni.
6;
Vallis Anple (castrum dirutum et exhabitatum), de
prov.
o.
Terrelaboris et Comitatus Molrsij 31. Vallis Beneventane (prov. Terre Laboris ac) 272. Vallis Gaudine 169-70, 172 o. Ayrole, Montisfusculi (tern). Vallis Tocci (tera), de prov. Principatus ultra 25-6.
3-4;
vaxallagrj homagium (fidelitatis
et) 73; vaxallagij (iuramentum) ló7. vassalli, vaxalli 3-4,6-9, l7-8,21-4, 48-9, 66, 70, 82,66, 92, Ú5, ll8, 123, t27-8, 146, 149.50, 152, 154, 159-66, 169-70, 173, 180, 192,221, 242-3,245, 247,
257-8, 260-3, 267-E, 274-5, 277, 284, 286,289, 292-4, 298, 3ll, 313, 315-6, 3lE-9 u. Agathes (S.), Arnarie, Aylani, Ayrole, Bassiani, Caetani, Caserte, Conti, Mataloni, Montislanici, Rocce Raynule, Sermineti, Spenatarum, Spigni, Vertecchia (Palutius); feudorum 108; tam clerici quam layci 231 u. Trebarum, Turris, Vallipetrarum; vasallorum (iura) 108, 187-9, 265, 275, 331 ; (redditus) 7-9; 31, 36, 44, 49-50, 59, 84-5,
90-2, 145, 149-51,153-4, 172, 179, 184, 192,200, 2lE, 234, 276 o. Collis Stephani, Fundorum, Montisaquili; (litere affranocionis) 173; varsallis (iurisdictio criminalis
in)
179-80.
219 o. Marre (Cola lacobi). Vayrano (de) 289; Bayrani (de castro) 290. Vecchio (lanninus de lo), de Cerreto, armiger magn. Colelle de S. Fraymundo ac gubernator castrj Campiclari 235-6. Vecchus (Cesar), en novem officialibus Terracene 56. Velardini (Perrinus Iohannis Berardonis), de Fundis 184. velletrensis dyoc. 66, 96, 122,229, 291; eccl. S. Clementis (archipresb.) I 34; rocca 269; velletrensis et ostiensis Vassianus (vocatus)
(dioc.) 79Velletri (civ.) 333; Velletro (de) 84, 306-7. Velli (lohannes Nutij), de regione Ripe, procurator eccl. S. Bartholomei de Insula Lichaonia 214-5. Vellis (Laurentius Iacobi de), de Urbe 325. Vellus aureum (ad) 329
u. Georgil (S.).
Venacii u. Venatii. venaciones
3, 4,36,85, 166, l92,2l$; venatioalla
stracca
176. venafranus (archydiac.) 208-9 o. Montaquila (Nicolaus); (can.)
2-4, 208 o. Ambrosii (lohannes), Ceraolo (Christofarus de), Ciccarelli (Ciccus Nicolai), Oculis (lohannes de), Paulinus (Nicolaus), Prioris (Benedictus), Vallecta (Nicolaus Petri), Venture (Nicolaus), Visauris (Benedictus de); (ep.) 208 o. Mancinis (Antouius de); (primicerius) 4-5,20E-9 o. Anbroeij (ohannes), Mancinus (Antonius).
Venafri (civ.) 3, 4,31,46,208,218,288; (civ. demania-
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
40E
lis), de provincia Terre Laboris 218; 46,208-9,289 (comes)
(capitaneus civ.)
u. Cava (Petrus de), Pandonus
(Andeeus);
217, 234, 248,257,331 o' Pandone; (dema-
; (ep.) 209 u. Man(pertinenciarum) 2 u. Trasarcio (de); (bona in civ.) 32 u. Montaquila; (dominus castri) 257 o. Bucchaplanula (Petrus); Venafro (de) 2-4, nium curie civ.)
cinis (Antonius
32;
(comitatus) 2 I 8
de);
209, 2E8.90, ?t3, 334. Venafro (Sanctus de), cd. mag. Nicolaj de Roccatrimoncium, aot. 2-5. Venafro 4, 208, 288. Venantius ser Pasqualis, de Tegamo 147. Venatij (not. Laurentius Philippi) 240; Venacii (mag. Lau' rentius), curie causarum camere apost' not. 277. Venecia (Gabriel), de Lauro, ad contractus iudex 172, Veneciis o. Venetiis (de)' Venectini (Nardus), not. 271. Veneratis, Venerate (Nicolaus, Colella de), de civ. Fundorum, not. 115-6, 122; Iohannis, de Fundia 123. Venetiis, Vinexa (de) 99; Veneciis 88, 287 t (de) 281. venetum (hospicium) 35 u. Neapolis, Nidi (plathea); venetus (ducatus) 70, 88; veneti (ducatus auri\ 52'3. Venicto (Fabricius de), de civ. S. Agathes, not. 272. Venture (dompnus Nicolaus), can. venafranus 20E-9. Verarda, Alti Comitis consors 102-3. V, ercellina o. Porta. Verderamo (dompnus Verderamus de) 209. Verdinj (iuxta rem Leonardi), in territ. S. Felicis, in contrata Prati 40. Vernie (Antonius Nicotaj Butii), de Civitate Theatira, ad contractus iudex 331-2. Vertecchie (Palutius), de castro Vallismontonis 262' 293,
procurator Alti de Comite 267, 269-70. verulane (dioc.) 3t8, 323; Verulane castri 78. Verulis (de) 40.
Verulo (diac. Andreas de) 258-9. Verzani (terra heredum Nicolay), dc Albiniano 255. Veteris o. Cstelli, Collis (territ.). Veteris (lohannes), in artibus mag' 305 ; (de) 301.
Vetulj o. Catri. Vetus rr. Cmtellum. vexillum (investitura per) 218, 278. Vezano (de), lunensis dioc. 56 u. Puto Menis (Petrus de). via publica 19 o. Flumelargo (ubi dic'), Genogardo (ubi dic.); 20 o. Po*ella (ubi dic. la);27 o. Gervasij (parochia S.),. Campu (ubi dic. lu), Ceschu Riczutu (ubi dic. Iu); 34 u. Vallede Cellari (a)1 35 o. Nidi civ. Neapolis(pla-
thea); 40 u. Prata (in contrata); 52 u. Flavianj (terra S.): 57 0. Rose (domus olim Massimi); 65 o. Arbusto (ubi dic. a lo); 68 u. Sorrerhie (contrata); 69 o' Circilecti (contrata)i 76 o. Eustachii (in regione S.)' Vaconi (castrum), Collis Petrarum (morra), Cosce (in pede montis de), Romam (qua itur); 95 u. Burghecti (in regione); via vicinalis 96 t. Normarum (in territ'): 107 o, Mogio (ubi dic. a lu); l16 o. Felicis (iurta cam' rile curie); 124 o. Burgi (in regione); l3l o. Luciam (ubi dic. ad S.); t43 o. Georgii Maioris (plathea S.); 177 o. Castellf (in coatrata); 185 o' Cerqua (ubi dic. a la); lE7 u. Fundis (in); 194-5 o. Fundis (parrocchia 5. Petri de), Dragoni (infra menia); 203 o. Cat*tni (ubi dic. ali); 215-6 u. Iudeorum (per pontem), Batho' lomei de Insula Lichaonia (in plateam S.);217 o. Georgij Mayoris Neapolis (platea S.); 219-20 o, Vigliantie
(contrata), Porta Salamandra; 221 u. Fundorum (in óv)t 226 u. Ferreatum (ultra), Rocca Burga (ex);234 o. Georgij civ. Neapolis (platea S.); 236 o. Prato de Pectorano; 27E o. Iohannis Maioris de Neapolj (platea S.); 244 u. Laurentij (castrum S.); 250 o. Maranutam (intus); 252 Marie in Pensulis de Gayeta (S.), Gayete (in suburbio); 254 o. Capo de Grocta; 264 o. Maàe
S.), Gaiete (in suburbio), Molis (in); 267 u. Signie; 268 u. Nazarij (parrochia 3.);272 u. Vico (ubi dic. a lo); 279 o. Ragiano (ubi Impensulis (parrocchia
Gaiete
dic. ad), Ferrera (q. dic. la), Mastro Raynone (ubi dic.),
Petri de Sterponis (parrocchia S.), Sanguinito (turris q. dic.), Symeonis (parrocchia S,); 300 u. Croce (ubi dic. la); 333 u. Stephanu (ubi dic, Sanctu). Viano (de) o. Marie (eccl. S.). Vicarie (magna curia) rengni Sicilie
257, 276;
7, 23, 35, l5l,
251,
233 o. Bove (Bartholomeus), Carpanis (Paulus de), Falcho (Antonius de), Funicella (lohaones Antonius), Matrensis (Antonius), Mayonus (lacobus), Morte (Antonius de), (actorum magister)135, 217,
Musanna (Bartholomeus), Nastasio (Nicolaus de), Paulillus (Valerius), Scaranus (Angelus), Valuta (Tobias de); (appellationum et nullitatum iudex) u. Speyo (Lupus de); (iudex, iudices) l8l, 217 o. Gattola (Andreas), Guardatus (Antonius), Raynaldis (Sebastianus de), Russis (Deiphebus de); (iudiciaria auctoritas) 218; (regens ma.gnam curiam) 217 o. Girfulus (lohanne), Icaris (Loysius); (regestrum de privilegijs) 165; (regium hospitium in platea S. Georgij Mayoris Neapolis, in quo regitur magna cuna) 217, 234. vicariatus (gen.) 180; (regius) 164; (sigillurr) 150, 152' 166;
u. Isabel
regina.
vicarii gen. olficium 222.
de) 148. 16; oficium l2-3, 15, 19; o. Aprucij.
Vicecomitibus (Aloisius vicemgerencia
303, 307. Vicinj (Antonius), massarius tene Averse I13. Vico (de), pertinentiarum Campauee 100; alatrine dyoc. 93; Vici (de cutto) 224. Vico (de) o. Vio (de). Vico (dopnus lacobus de) I 70. Vico (in casali ubi dic. a lo), in pertinencijs Caseúe 272. Villa u. Mayrani. viceplebanus
Vigliantie, Villantie (contrata), in castro Bassiani 219-20.
VíIIa Reale dí Caserta 132. VíIIa Santo Stefano ll9, 329; u.
Stephani (cutrum S.). Villanova (Ludovicus de), dominus de Trano 155. Villantum o. Vallantum. Villatoris o. Vallatore (Ciccus Andree), Ville (castrum), de prov. Aprucij ultra flurnen Piscarie 48, 50. Villeregia u. Valleregia (de). Vincenti (res heredum), in castro Vaconi 74. Vincentio (Franciscus de), de Tricaseo 209, 212. vindemiator 245; vindemiatores castri luliani 302.
Vinesa (de) o. Venetiis (de).
Vinzani (cd. not.) o. Dominicus. Vio, Vico (de); Andreas (presb.), de Gaieta 204. Angelus, frater Franciscj et Honofrij, deGayetaZ52. Angelus, frater Honufrij 264. Franciscus, de Cayeta, frater Angeli et Honofrij 252, 264. Honohius, legum doctor, de Gayeta 252; Honufrius (d.) 264.
REGESTA CHARTARUM Viola (dictus) 10, 24, 37, 42, 45; o. Caracciolo (Gualterius).
Viola (G.) 71. viridarium 187 u. Caetani.(Christoforus I). Vischecta (Mactheus), de civ. Tarracine 176. vis et volo (matrimonium per verba) 93; (ratiÉcatio verbis) 62; (sponsalia per verba) 87. Vsauris (dompnus Benedictus de), can. venafratus 208; Iohannis de Bisauris 209. Víscontí (Fílíppo Maia) o. Mediolanj (dur). Vitalios, locumtenens prothonotarii [regni Siciliel 150, 152, 166. vitatj (arbores) l19. Vítelleschí (lohannes), patriarcha alexandrinus, archiep' florentinus, apost. sedis legatus l7l, 174,177; 333i (sigtl. lum) 333i tituli S. Laurentii in Lucina presb. card. florentinus 193; (pernule impronte sigillum) 177 i (com' missarius)
,.
Benzonus (Galeacz).
Vtellino (lohannes de), secretarius Alfonsi I regis 16E.70. Vitellus (Donatus), {p Fogia 287. viterbiensis (ep.) 302 u. Capitani (Gerardus). Vterbij 238-40 , 242; Yiterbio (de) 29 o. Cecha (dictus la). vitibus latinis (terra vitata) 254. Viti (Angelus Petri), de Geneggano 87. Vito (Antonius de), castri S. Marci de Cavotis 72. Vito (Anthoninus de S.), archidiac. aquilegensis, cappellanus Eugenii IV pp. et sacri palatij causarum apostolici auditor 132-3, 135-6; (sigillun) 133. Vivatius (Crescentius), de terra Trayecti ll2. Vokcí (dei) u. Castro. Vulgarie o. Bulgarie (regina),
WiLer (Mathim),
presb. bremensis dioc' 41.
Xu.arellj (Blasius), de Fundis 310. .., rilanj, pertinentiarum Averse (dominus casalis) 257 u. Marammaldi (Franciwus).
Yu"obu, o.
Mantaquila.
Ydronti, Ydrunti, Idronti (prov. Terre) 60, 98. Yerusalem
o.
Ierusalem,
Ylicis, Ilicis (castrum) 48, 50t, o. Elce (castello di). Ylperinis
(L. de) 104.
Ymo (Iohannes de) 314-5. Ynola (de) 94, lO5-6; Ynula (de) 122, 244t Inule (de castro) | 72.
Ysabel, Ysabella, Isabella, kabel, Izabel, Ierusalem et Sicilie regina, Andegavie, Barri et Loùoringie ducissa, marchionisa Pontis, Provincie, Cenomanie, Forcalquerij ac Pedimontis comitissa, pro coniuge Renato rege iu regno Sicilie vicaria.gen., 149-50, 164, 166; (curia) 149-50; (vicariatus sigillum) l5O, 152, 153, 166; (secretarius) 155 u. Angelo (Angelillus de); (fiscus) 165.
lv,52
409
Yscla, Iscla (de) ll2; Yacle 197, 204. Ysernia, Isernia (de) 208-9, 235-6, 2E9-90,333; Ysernie (civ.) 235-6, 258-9; in catredalj eccl. 220; (boda q. Nicolaus, Goffridus et lacobus de Monteaquilo habent in civ,) 32; (regius capitaneus civ.) 290 u. Minutulus (Felix); Sernie (de) 333. Ysernia (frater Bartholomeus de), rector eccl. S. Bartholomei de Insula Licaonia de Urbe 325, 333. yserniensis (atedralis eccl,) 220, 243 ; (ep.) 31.2, 220, 243 u. Montaquila (Iacobus); dioc. 129-30, 220, 243. yspanus rr. Petrus (frater). Ytri, Itri (castrum) 26-7; (apud Burgum) 26;(civitas)233;
.
(terra) 27, 123-4; Ytro, Itro (de)
20, 29, 43,
69,
87-8, 94, 100, 137, 155-6, 184, t87, 190.t,221, 235-6, 248, 25,0, 252, 265, 3IO,312-3,319-20, 322.
Z"bullanj (res dotalis Andree), in territ. Fundorum, ubi dic. la Portella 20.
Zabarcllj. Zaberellj, Zabrellj o. Zambarelli. Zacchaie (Tutius Antonii), not., de Setia 47, 78-9, 94. Zaczatoni (Nicolaus), de Piperno 185. zafinis (fronterea de perlis, gualascis et, 274-5. Zagillis, Zagalis (lohannes), de terra Trayec'ti 66-7,206-7. zagarella de sirico. rubeo et citrino 46. Zasarolo (de) 22$. Zagarolo (frater Alsanter de) 284. Zambarella (Bartholomeus de), archiep. spalatrensis, prov. Canpanie et Maritime gubernator 177.
Zambarelli,
Z.abarcllj, Zaberelli, Zabrellj : Antonius, Antonellus Mei, frater not. Iacobelli 250. lacobellus Bartholomei, de Betonto, cancellarius Angneselle Gaietane 196-7; Mei, Bai (t) 250. Zatato, Zanchatu (nob. Antonius), de Anagnia 26O i Z.ancato (res Antonij de) 177. Zane (lacobus), de Veneciis 281. Zanniti (castrum), in Maritime prov. 95; terracinensis dioc. 30, 73 ; (fortellicium) 2; Zenneri5 Qenneti, Zenniti (castrum) 104, I I 7 ; (censuarius) o. Caetani (lacobus IV);
Znnnito 157. Zannone (ísola di) 43 u, Sonono (de). Zannutus (dictus) 2ó8 o. Amato (lohannes de). Zarre (iuxta rem Angeli), in territ. castri S. Felicis, in contrata Prati 40. Zarrillj (terra Mathei), ubi dic. a la Cerqua lE5; o. Alefride (villa). Zennetj o. Zanniti (castrum). Zenone (lex Bene a) 234. Zizus (nob. Locterius), de Terracena 102. zogiis
(in) o. ioye.
Zuccio, Czuccio (Antonius Mactei de), de castro Albignani, ad contractus iudex 267. Zwlano (de), parcium Tene Laboris 287.
Zrurloz Franciscus Zurulus, Montisauri comeE 37.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
,{10
ilt.
TAVOLA DI. CORRELAZIONE TRA LE SEGNATURE ARCHIVISTICHE DELLE PERGAMENE E L'ORDINAMENTO SEGUITO IN QUESTO VOLUME
CRONOLOGICO
ARCHIVIO CAETANI Segnahrra
41. 43. 54. 60.
66. 278. 330. 33?.
334. 346. 357.
7U. 396. 401.
404. 409.
4t4. 422. 425. 427. 449. 460.
492. 500.
50t. 504.
526. 551. 565. 571. 574.
,82. 584.
599. 608.
649.
65r. 65E.
Ordinam. croaologico
Segnatura
c-1426. llr.7.
658.
c-
66,6.
t430.
v.
15.
Iv. 10. c. t430. vll. 26. c-t4zl. ull. 4. c - 1421.
c-1444. V.
c-
1411.
lv.
12. 12.
c-1444. V. 2t.
c-14?9.lll. l. c-1426. V. l. c - 1443. VIl. l. c - 1422. Vlfi. 27. c - 1447. V. 20. c - 1448. XI. 16. c- t445. X. E. c - t447. IX. 2l . c - 1431. lv.
26. 1432. Vll. 22. c - 1423. Vll. 3. c- 1447. X. 16.
c'
c - t424. lx. 2. c-1417.1.21. c - 1437 , vlll. 7.
c - 1424. Vll. 22. c-1428. Vll. l. c-1425. VI. ll.
c-l4t2.lll.2.
c - 1430. vII. 28. c - t42l . vll. 2l , c. c-1424. tv. 17.
c-
1432. - 1449.
lx.
10.
XtI. 9. c c-1447.IV. lE. c-1427. l. to. c-1444. Vt. ll. c-1432: IV. ll. c - 144?. n. 30, B. c-1441. V. t7.
666. 6ร 3. รณ89.
Ordinam. cronologico
c-1447. VIil. t7.
c- r44E. tv.29. c- t,{48. vl[. 16. c-1430. l. 25.
700.
1428. VIll. 3l c - t44E. VII. I l. c - 1426. lV. t3.
7t0.
c - 1428, ll.
20.
c-1426. c-1428.
16. 17.
69t.
7ll. 7ll. 716.
73L
c-
l. l.
c-1447. XII. 13, A. c - 1437. X. 22.
733.
c-
744.
c-1424.
747.
c-
766. 794.
c - 1448. Vru. 3. c - t436. Itt. 3t, c.
8t)2.
Er6. 821.
82t. 822. 824. 833. 836: 852. 857. 880.
905. 905. 905.
9t9. 922. 927.
927.
9r7. 982. t005.
t42E. 143t.
Ill.
9.
ill.2t. vII. 3t.
c-
1444. Vl. 28. c-t427. VL 6. c-1427. VIl. rE. 'c - 1427. y(t. 5. c - 1427. tx. t4. c-1437.VIil. t. c - 1427. Vil. 5.
c-1431. xl. 2r, c - 1447. )Kt. 27.
c - 1445. XI.
12.
c-'1423.1.7. c-1448. Vt. 3.
c - t44E. Vl.
3.
c- t448. VtI. t. c-1447,|x 25.
c-1436- n[.25. c-1445. V.31. c- t445. VII. 6.
c -1426. lx. 21. c- t449. V. 10. c- t438. IX. t4.
B.
F
tF
t
REGESTA CHARTARUM
4ll
Seguatura
Ordinam. cronqlogico
Segnatura
Ordinam, cronologico
t030.
c - t432. III. t0. c - 1427. XlI. 28. c - 1413 v. 26. c-142t. vll. 2t,
t606.
c - 1424. c - 1426. lt.
16.
c - t433. IIt.
E.
1047.
t059. r063. 069. 1077. I
t081. t084. t090. 1126.
fi?7. fi37.
il17. 1147. r
t6t.
1163. 1167. I t68. I t68.
cc-
I
lรณ8.
I r68. I
t8t.
I t87.
1205. 1227.
1237. 1217. 1275. 1275. I 309. 1314. 1323.
1324. 1352. 1354. 1362. I 3E0. I r
380. 360.
t400. t400. t400.
t4t8. 1456. 1457.
t477. 1496. I
50t.
1515. 1538. I 550. 1566. I 566. 1572. 1583. I 586.
18.
รณ.
t448.
1444.
Xn.
c
'J.l.6. - 1440. vn. 24.
c-1444.
t.
t7.
c - 1444. IX. 30. c - 1430. lx. t4. c - 1422. Vr. 12. c - 1443. Ilt. 28. c - 1449. rv. t6.
c - t438. XI. 19. c-1436. tv. t.
c-
l. 25. c - 1424. l. 28. t424.
c - 1424. V. 30. c- t427. tt. 24. c - 1427. m. 2.
12. 28.
1905. r
905.
r9t5. 193?.
t933. 1942.
t950.
xll.3t.
c-t423.
3.
c - 1443. Vil. c - 1449. XlI.
t896. t901.
)(il. 25. Xll. 25. cc. t447. )(il. 25. c- t44E. xlt. 25. c - t449. x'fi. 25.
c - t434. Vt. t3.
c - 1445. XII,
1864.
1445, 1446.
c - 1433. V. 25, c - 1441. vt. 23. c - 1438. VI. 3t.
1806.
r864.
1445. Ut. 28.
c-1449.
c-1434. Vt. 21. c - t433..tII. 8.
t84E. 1864.
25. 25.
-
1955. 1959. 1959. 1959. 1959. 1959.
2065. 2066. 2074.
2077. 2077. 2077.
2077. 2079. 2099.
210r. 2116.
213t.
c-t427. w.28,30. c - 1422. XIt. 12.
2136. 2145. 2158. 2158.
1433. trr. 13.
2161.
c - t423. VIU. t 3, B.
2173. 2174. 2194. 2212. 2233.
c-
c - t442. VI[. t9. c-1413. ut.8c - 1426. VIr. 28. c-1423. VIil. t3, A.
c-
eccc-
1423. Ut. 3.
t443. IV. 20. 1431.
xl.
2.
Vt. 29. V. 17. c -t421. l. 3. 142E.
t447.
c - t446.
)fl.
t3.
c-t42t. v[. 2t, B.
1712. 1728. 1736. 1752. 1764. 1794. 1796. 1844.
c- r43t. Il. il. c - t442. ]xtr. 25. c - 1441. ){'n.
66t.
I
X. 3t, A. c - 1448. X. 3r, B. c - 1433. Ix. l t. e-142t. x.26. c - 1437. Vt. 29.
r r6E.
t68.
t445. IV.
c - 1422. VIL 20. c - 1448. Vu. 29-Vt[.
c-
I
D.
c - t436. tIl. 30. c - 1446. Vll. 22.
cc-
I t68.
1623.
c- t448. x'l. 29. c- t42t. vll. l.
r t68.
I t68.
t617.
2247.
2250. 2253. 225?.
2254. 2258. 2261.
c - t426. VIII. 26. c-1436. I. t5, B. c- 1448. V. 6. c - 1433. llt. E.
c:1436. tv.
5.
c-1433. V. 4, A. c - t43t. v. 6, 9. c-1433. V. lt. c-1441. v. t5, A. c-1421. vlr. 2t, A. c - 1447. il. t3.
c - 1447. XI. r0. c - t436. V. 20. c - 1433. ut. tt.
c-1433.ltJ. 17. c. t446. VII. I L c-1442. VI. t9. c - 1436. l. 15, A. c - 1430. I. tรณ, A. c - 1430. lt. 24.
c- t430. Ix. 3. c-
1430. IX. 2E. c-1431.'\.28. c - 1413. ll. 6-ItL 2. c - t444. IV. 3, B. c - 1445. V. 2t. c - t442. til. 5. c- t442. lll. E. c - 1442. m. 8.
- 1442. III. I post, c - 1425. XII. 9.
C
c - 1443. m. 30, A. c - 1438. lt. 13.
c-
1436.
ll.
t9.
c - 1438. xll. 2E. c - 1436. ll. 12.
c - 1447. lll.
26.
c - 1444. III. ?E, A. c - 1444. IIr. 29, A. c-1447. III. 2E. c.1428 VIII. E. c-1433. V. 4, A. c-
1433.
c-
1430.
Vll.
tx.
25.
t0.
c - 1444. VII. 17. c - t445. VUt. t0. c-1422.111.23. c - 1442. tv. 30.
c-1442. Vl. 3. c-1445. tv. 21.
c - t432- vII. t 9. c-1424. V.5.
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
412
Segnatura
Ordinam, cronologico
Segnatura
2272. 2276.
c-143t. l.15.
26E8.
c- 1445. t. 2.
2318. 2321. 2337. 2337. 2342. 2343. 2346. 2351. 2351. 2353.
2365. 2386. 2395.
2403. 2422. 2469. 2473.
26.
c-t447. fii,29.
ill.9. c-1444. tv. t. c-1442. VL t9. c-1430. xfi.27. c- 1437. VI[. t. c - 1422. tv. 2.
2519.
c-1436. Ilt.
25.
2533. 2533. 2533.
c-
25.
2537.
c - 1443. tx. l.
2571. 2572. 2575. 2575. 2575. 2575. 2575.
cc-
VL l. VII. t6. c - t427. XII. 2r.
c-
c-144t. r. 9, t0. c - 1443. Vl. t7, A.
1443.
'
t421.
IV.
t7.
c - 1421. rv. t9. c - 1446. Vtr. 22.
2844.
c-t446. tv.26.
2851.
c-1436. I. E, t2.
2861'
c-1447. VII. t2. c-1447. VlI.24.
c-
t446. XtI.29.3t-1449.
c - 1449. ltl.
29.
c-1432.lv.3. c-1432.Iv. t0.
2880.
c - 1432. VII. 2E. c-1425. x:t. t.
268E.
c - 1446. Vn.
2877.
16, B.
1443.
c-1428. t. 21. e-1428. t. 22, c-1428. t.25.
2861. 2867. 2867. 2871. 2871.
c-1446. tv.27. c - 1446. IV. 28.
c-l4to. L
c-1437.11.9.
2709. 2709.
2726. 2729. 2729. 2761.
15.
tv.
c - 1436. XII. t3.
2705.
2726.
c-1430.
1446.
2705.
26E8.
2726. 2726.
c - t432. lY. 3. c - 1432. lv. r0. c - 1424. XI. r0.
c-1426. t.
2701.
c - 1448. l. 26, B. c-1449.1.29. c - t449. ll. 6. c - t438. VIII. 3t.
2รณ88.
c - 1444. IV. 3, A. c - 1444. IV. 3, B. c-1424. )(fl.4. c - 1424. XII. 28. c - 1431.'xL 25.
c-1432.X
Ordinam. cronologico.
2.
2E6E.
c-t446.Ix
c - t44t. vt. t7, B. c-1443. VI. t8, A.
2891.
c-1436. x;t. 24.
2891.
c-
e-t443. VI. t8, B.
2897.
c - 1427. Vlll.
3.
1436. ]Kt. 25. 7.
l. 15. c- 1443. il. 26. c- t447. XIr. 8. c- t448. t.26, A. c- t448. I. 26, B.
2583.
c- 144?. vt. t9. c- t432. VII. 15.
2593.
c-1448. V.21.
2633. 2645. 2645. 2645.
c - 1444. IIl. 26, A. c- 1444. uI. 2E, B. c-1444. fiL.29, A.
2966. 2987.
2994.
c-1424. XI. t0.
2645. 2645.
B.
c - 1444. lll.
2998. 3006.
c-1424. XL t0. c-1440.1. t7.
c-1444.lv. 1. c-t444.Iv. 3, A.
3020. ?o54.
c-1444. IV. 3,
1M7.
c-t437-V.7. c-1436. lt. 22. c-1446. VI. 19.
26,45.
2645. 2645.
2938. 2966. 2966.
c-1423.|x l.
c - 1444. Ul. n, 30.
B.
26E8.
c - 1449. XI. 20. c-1431. xl. 21, A.
2688. 2รณ88.
c - 1448.
2666.
c.
t447. XII. 8. l. 26, A.
t-50,55. t-51. t - 58.'
t-59. r-60.
I-6r.
c-1433. tx.27.
3146. 3146.
3350. 3354.
c-1425. tv. il. c-1425. V. 10. c-1436. ut. 31, A.
c - 1436. III. 3t,
B.
ARCHIVIO COLONNA
. Segaatura
c-1426.
29t0.
Ordinan. cronologico
c - 1436. 1il. 20. c-144t. vll.28. c - 1449. IX. 26. c - 1444. VII. t9. c-1446. VtI. 12. c - 1446. VII. 15.
t-62.
c - 1444. VII. t3.
t-62.
c - 1447. l.
5.
Segnatura
Ordinam. cronologico
l-62.
c-t447. X, t3.
lv - 42. lv -45. v -23. v -24. vul-23. vllt - 2t.
c-1423. ilt. t8.
xx-
76.
c-
1425.
X.
t-
c-1447- XIr. t3,
c-
B.
n. 26c-1447. XII. t3, B. t448-
c - 1447. XII.
c
- 1428.
I.
8.
20.
I.
30.
*
tu:
.1{
-: REGESTA CHARTARUM Scgnatura
xx-
79.
xx-04. )o(
- 86.
)oq-8e.
xxl-
1.
xxt -4. n<x-37. )offul -26. )oo(V. r0. x)ocv- 15.
w<v
-24.
)oofi/-3t. )o()fl/ - 34" )oo$/-38. )ooG/I - 6.
Otdham. cronologico
Scgnatun
c-l4rt. vl.
LVI -.9E. LVI - r00. LVI - t09,
13.
c - 1437. X: 16,
c- t438. X. 9. c-t446.lv. 5. c- 1445. tI. ll.
LVI- 1t2.
c-1446.[v.26.
LVil-43.
c,1416. XII. 15. c.1449. Vl. 6.
ITVIIT. IE.
ux-
c - 1424. VI. 13. c-1425. VII. 31. c-t434. VI. 20.
Llx-52.
c -l$6. ut. 27. c.l44l. V. 15, B. c-1446. X.28.
c - 1426. lx. 2?. c - 1437. Vr. 22, 26.
c-t422.!t. ll-vl. l. c -1421. x. 25.
Ltv
c-1447.1.
- 59.
Ltv -72.
LIX - 45.
c-t42t. vl. l.
)ooo(-8r. x)oo( - 87. )oooflx- 14. L-3. Ltv.7t.
LVt - I t3.
|.
c-t44t. v.6. c- 1,144. xll. 4.
50.
LIX - 54.
LIx-
5é.
txII - 53. UIV - t7. LXIVLXIV
r7.
- 30.
lJiJ\r -33.
Itcv
- 34.
r.xv-'35. LXIV -3E.
!J(IV-56.
-b.l
113
Ordinam. croaologico
c - t423. }{'t. 4.
c - 1424 Vt: 4. c.1426. lx. 26.
c-t428.1. il. c-1428.[V.29. c-1431.11.28-
c.t413. rx, il. c- 1425. t. 12. c - 1478. lx. t7. c- 1441. xII. 19. c-t445. VrU.7. c-t447.[x. 23. c. t447. X. 20XI. c.1444. XII.
c-
2E.
t446. x'l. 23. c-r43s, tx. 6. c-14t9. vII. 4.' c- t44t. xl. 7. c-144t. x. 30, 3t. c-t446. m. 26. c - 14?7. x. t3.
3.
t ! I
II
DOCUMENTI DELL'ARCHIVIO CAETANI
414
t I
ERRATA - CORRIGE
t
5 Prg. XXXV-|O r. l0 obniriuc lcggf obnoiiua l0 " 49 Utola lcggl Viola 24 " ll Mole leggí Viole 25 Ans! leggi Anzt 25 r. 18 augurti leggf iunij 29 Prg, 880 Martini quarti teggf Martini quinti 37 Prg. LVI-98 t. .2 Martini pape quarti lcggrr quinti 39 Fmslnone leg;g Frcsíaone 40 decano dí labw l$ dí Lubech
t
4l
t
t
t
53
P. t t t
' , D
' t
u 5Boltiai 4 lore legg'r' Iosie
BolLen
Antonlo legE Nlcola dí Antonlo e Donenlco t. 32 lohannis Gullielmi lcg6d lohannis Galline '80 " 2-3 Gabrielis Caterine leggí et Caterine E7 " l7 A[eto (de) Ieggr Albeto (dc) l? Melchioa " Melchior 9l " PrB. 1959 .Tfficnl leggt Tínení t. 13 Miautillus Artonii teggr' Synoncllus Antonij n2 123 ' 28 leomeriuc lcggi l.eomarius 142 Prg. LVill-lE " l7 Masinus Ruta lcggf Marinus Ruta . t48 " t I targuam eiur in lcggl tanguam eius gui t52 " 36 Dominicus- kSSt Antoniw de Marco t73 " 37 terciaae > terciarie , 2 Franscici r Francisci lM Pry,.732 tarrarum t88 l7 " l9l, 196 Agnaella Gaaorrrì leggí Caelanl
54
t
t,SSchevealeimrScheveeleiu e
Nîlr,Ia
Domenlca
55
t t
t t
; t D
193
Prg.
LIX-9
r. I
Herinco
,
.
Henrico
" 22 Sacchetiam leggf Sacchettam " l2 croe leggl ese 213 P'e. 2938 C-1433.11.26. t set C-1443.11.26. r. 4E Buchamutiit lcggf Buchanatiis 230 l"gg, Caelanî Prg. l-53 Gaelanl " 263 Glaamo e Colaaloalo u Gtacotno ciI il loro consanguìneo 207
D
, t
)
zto
:
Antonlo Caetaní
t
264 Prg. LXV-38 t. 22 Gateta l"sd Gaieta 267 o XXI-4 " 7 Pedimeato, Pedimonte 278 Prg. LXIV-|7 " l0 C-1445.){'11.28. Ioscí C-1444.X11.28. > ' 280-l Boccandus leggí Borrandur. que
t
281
, , t
279
t
282
t
291
,
" 3lO
.,
,
Prg. 409
Pry.2593
324
t
325
t
?27
Prg. I lóE
dicuntur r. 27 due dicuntur leggl , 44 tertiis leggl tectis ' I I Componischis (de) teggf Camponitchis (de) " l2 Antoniis leggi Antonius olYehus"Yeshus " 12 Nardi Antonij lugeí Natdo " 2,14 de Scoaseiurno lugst de Sameverino
"
5
de Vellis
" 1352 de la Fontama leggf
Fontana
"
de Vallis
!NI FQ'DT SîA.MFA.Ng tL )OOfl AGOSTO I\,!C[IDO(.D( PER I TTPI DE"LLO S- ,ABTLIME,NTq 'F
TIPOGRAFTCO FRATE.I.I STIATfII
IN
SANCASCIA$TO
-!:
i€
VAL DT
PESA.
+;-a!?#:
14:r=:=è!g;'+
l- -,
--- :È*::
:--:-.:5x6ag*.
...;:1-
y'
:r .!
+;*-j .-í-: -::4:-r 1*r+-+;+
L-;.7:î--a" =i t-?r+ --. -. . i -:.i --. :,:r:--:> t-r :-l+_iq-.€;1-= ,.","*
ì+'+i':, ' :- j1 - +a j- j-_i-=: +it-::jl-
. :':.,1 I -iiìI -,.. '-'-.-* -
:"::î:*--:-i:-,i,---,. -+;,qr
-
,.._.
-:
=*è:.:,.:,:.t'ié.:.,{'*j. r:j:=,-=FF
-+
<:
rl:Tr'È ;lF-i -'--., i.?_::==+;!
-:";:a;.T":;=.== -';--: l=: s;.5:;-153
-!= <:r=-.j::-'1+:+:-:-' :. Ì -=?€-.+