ότι με το αίμα που ρέει εκεί, από τη μια ποτίζονται παντού τα κα νάλια του κέρδους στα χρηματιστήρια, ενώ από την άλλη αυξάνονται τα προβλήματα του λαού ενόψει του «δύσκολου χειμώνα», της ανεργίας, των ανατιμήσεων και της ενεργειακής φτώχειας Στο σύστημα Υγείας τα προβλήματα συνεχίζουν και οξύνονται Είναι χιλιάδες τα χειρουργεία που βρίσκον ται στον αέρα εδώ και πολλούς μήνες Εκατοντάδες είναι οι εξ αναβολής όταν τα νοσοκομεία έχουν γίνει «μιας νόσου» Ενώ μάταια οι υγειονομικοί διαδηλώ νουν και απαιτούν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, μονιμοποίηση των συμβασιούχων, αυξήσεις στους μι σθούς, επαναφορά 13ου 14ου μι σθού Και βέβαια σε όλα αυτά η κυβέρνηση κωφεύει Σε σχέση με την Παιδεία, είδαμε τον Σεπτέμβρη την έναρξη της σχο λικής χρονιάς να ξεκινά με χειρότε ρες προϋποθέσεις απ' ό,τι η προη γούμενη Οι μετακινούμενοι φοιτη τές έχουν ν’ αντιμετωπίσουν τα ενοί κια στέγασης και την ακρίβεια διατροφής;
κυβέρνηση, αποθεώνοντας την ατομική ευθύνη γονιών και εκπαιδευτικών δεν προβλέπει ούτε καν δω ρεάν τεστ covid, ενώ αντιμετώπισε τις διεκδικήσεις τους με συνεχείς και απρόκλητες επιθέσεις των ΜΑΤ και της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας Απ’ την άλλη, σύμφωνα με στοιχεία της ΔΥΠΑ οι εγ γεγραμμένοι άνεργοι ανήλθαν τον περασμένο Σεπτέμ βρη, κοντά στις 900 000 Από αυτούς η συντριπτική πλειοψηφία αναζήτησαν εργασία, χωρίς να μπορούν να βρουν, ενώ οι 517 934 είναι μακροχρόνια άνεργοι, του λάχιστον 12 μήνες και πάνω Επίσης, σύμφωνα με στοι χεία της ΕΛΣΤΑΤ, πάρα πολλοί εργαζόμενοι αντι μετωπίζουν άμεσα τον κίνδυνο φτώχειας Ενώ η Επι θεώρηση Εργασίας καταγράφει αύξηση της ανήλικης εργασίας, σε έναν χρόνο 16 055 έναντι 8 285 πέρυσι Μπροστα σ’ αυτή την κατάσταση, μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2022 έγιναν πάνω από 17 500 πλειστηριασμοί κατοικιών που έχουν δημεύσει οι τράπεζες εξαιτίας των «κόκκινων» δανείων, με το 1/4 απ' αυτές να αλλάζει χέρια Παράλ ληλα προβλέπεται να φτάσουν οι πλειστηριασμοί τις 40 000 τους επό μενους μήνες Κοντά σε όλ’ αυτά έχουμε και τις αποκαλύψεις για όσα συνέβαιναν σε βάρος ανυπεράσπιστων παιδιών που διαβιούσαν στην «Κιβωτό του τρό μου» Μια κατάσταση που συμβαίνει
~ ❀ ~ τοτεύχοςδιανέμεται δωρεάν ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΠΕΛΣ ❀ Τ ρ ί τ η Π ε ρ ί ο δ ο ς ❀ ΕΤΟΣ 2022 Σεπτέμβρης Οκτώβρης Νοέμβρης ΤΕΥΧΟΣ 37ο Ο πόλεμος που διεξάγεται μεταξύ της Ρωσίας και των ΝΑΤΟικών δυνάμεων στο έδαφος της Ουκρανίας μαί νεται έως τώρα επί εννέα μήνες και ως φαίνεται θα συ νεχίσει με μεγαλύτερη ένταση Και βλέπουμε
οι
των
τών με όλα τα μέσα μαζικής μεταφο ράς στον τόπο σπουδών τους. Χρηματοδότηση για να μην παγώ νουν παιδιά και εκπαιδευτικοί τον χειμώνα Να καταργηθεί το χαράτσι στις εστίες με δωρεάν στέγαση και να διαγραφούν όλα τα χρέη των εστιακών φοιτητών Να ολοκληρω θεί η ανακαίνιση των εστιών και η αξιοποίηση αχρησιμοποίητων κτι ρίων του Δημοσίου, των δήμων και Περιφερειών για δημιουργία νέων εστιών στην ευθύνη του κράτους, χωρίς ΣΔΙΤ και ενοίκια Η
ανάγον τάς τους σε αποκλειστικούς φορείς προστασίας παιδιών που έχουν στε ρηθεί τις οικογένειές τους Μια κατάσταση, που απ’ τη μια κα λύπτονται με «αγιογραφίες» σε τη λεοπτικούς σταθμούς και περιοδικά, απ’ την άλλη αποτελούν μικρογρα φ ί α τ η ς κ ε φ α λ α ι ο κ ρ α τ ι κ ή ς κ ο ι ν ω ν ί α ς , ό π ο υ υ π α γ ο ρ ε ύ ε τ α ι η σ ι ω π ή του τρόμου και οργιάζει η παντοει δής εκμετάλλευση ακόμα και ανη λήκων Πού ζούμε! Η χώρα όλη μια «κιβωτός» της σιωπής του τρόμου και της εκμετάλλευσης Σαν τότε… σελ. 2 Αρθρογραφία σ 3 10 Επίκαιρα Επετειακά σ 11 18 Νέα από την ΕΕΛ σελ 19 Μορφές του πνεύματος Μίμης Φωτόπουλος Βικτωρία Θεοδώρου σ 20 22 Μορφές που έφυγαν σ 23 30 Η πένα συνεργατών σ 31 46 Βιβλιοπαρουσίαση σ 47 51 Διαμαρτυρίες σ 52 63 Ο Παρατηρητής σελ 64 Διαβάστε
Συνεχόμενες
διαμαρ τυρίες φοιτητών, μαθητών, διδασκά λων και γονιών, που απαιτούν: Δωρεάν μετακίνηση
φοιτη
πολλά χρόνια κι επιβραβεύει τη δρά ση διαφόρων ΜΚΟ, «φιλάνθρωπων» ιδιωτών και αετονύχηδων,
2 9 1901 Γεννιέται ο υπερρεαλιστής ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος
1893
10 1940
10 1896
~ 2~ Φ ω ν ή Λ ο γ οτ ε χ ν ώ ν Τ ρ ι μ η ν ι α ί ο Π ε ρ ι ο δ ι κ ό Έ κ δ ο σ η Α Π Ε Λ Σ Τε ύ χο ς 3 7 ο Τ ρ ί τ η Π ε ρ ί ο δ ο ς Σ ε Π Τ ε μ β ρ Η Σ Ο κΤω β ρ Η Σ Ν Ο ε μ β ρ Η Σ 2 0 2 2 Η λ ε κ τ ρ ο ν ι κ ή Δ ι ε ύ θ υ ν σ η : e m a i l : f l o g o t e x n w n @ y a h o o . g r Ι σ τ ό τ ο π ο ς : I S S U U . c o m / f o n i l o g o t e x n w n Ε π ι μ έ λ ε ι α Έ κδ ο σ η ς & Σ ε λ ι δ οπο ί η σ η : Γι ά ν ν η ς Α . μ α ν τ ά ς Τη λ έ φ ω ν ο : 6 9 4 7 8 4 0 0 8 7 Ο μ ά δ α Σ ύ ν τα ξ η ς : Π α ν α γ ι ώ τ η ς κα ρ α β α σ ί λη ς Τ ί τ ο ς κ ο κ κ ι ν έ α ς κα ι Σ υ ν ε ρ γ α ζό μ ε ν ο ι Λ ο γ ότ υ πο Ε ξ ω φ ύ λ λ ο υ : Γι ά ν ν η ς Α . μ α ν τ ά ς Ε κ τ ύ π ω σ η Β ι β λ ι ο δ ε σ ί α : Σ Υ Ν Θ ε Σ Η κ ι ά φ α ς 3 & Α κα δ η μ ί α ς , Α θ ή ν α Τη λ 2 1 0 3 8 1 3 8 3 8 Η Φωνή Λογοτεχών στην έντυπη μορφή της στηρίζεται στις προσφορές συνεργατών και φίλων ΣΑΝ
ΤΟΤΕ…
13 9 1908 Γεννιέται ο σκηνοθέτης και δάσκαλος του θεάτρου Κάρολος Κουν
28 9
Γεννιέται ο λογοτέχνης και ιστορικός Γιάννης Σκαρίμπας 2 9 1984 Πεθαίνει ο κομμουνιστής ηθοποιός Μάνος Κατράκης 14 9 2001 Πεθαίνει ο λαϊκός τραγουδιστής και συνθέτης Στέλιος Καζαντζίδης
Πεθαίνει ο
Λέων
Πεθαίνει ο
Γεννιούνται ~ ~ ΟΚΤΩΒΡΗΣ ~ ~ Αποβιώνουν 2 11 1911 Γεννιέται ποιητής Οδυσσέας Ελύτης 15-11-1939 Γεννιέται ο συγγραφέας Κωστής Μοσκώφ 27-11-1928 Γεννιέται ο ηθοποιός Αλέκος Αλεξανδράκης 3 11 1869 Πεθαίνει ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος 11 11 1990 Πεθαίνει ο κομμουνιστής ποιητής Γιάννης Ρίτσος 21 11 1998 Πεθαίνει ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός Γεννιούνται ~ ~ ΝΟΕΜΒΡΗΣ ~ ~ Αποβιώνουν
20-9-1971 Πεθαίνει ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης Γεννιούνται ~ ~ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ ~ ~ Αποβιώνουν 22-10-1937 Γεννιέται ο κομμουνιστής μουσικοσυνθέτης Μάνος Λοΐζος 28
Γεννιέται η λαϊκή τραγουδίστρια Πόλυ Πάνου 30
Γεννιέται ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης 13 10 1985 Πεθαίνει ο κομμουνιστής χαράκτης Τάσσος (Αναστ Αλεβίζος) 17 10 1977
ΕΑΜίτης λογοτέχνης
Κουκούλας 30 10 1988
ποιητής Τάσος Λειβαδίτης
Να είμαστε αναγνώστες του κόσμου…
«Χορδές αχρήστων εντολών τα πλήκτρα δείκτες τιμών χλωμά τα προσωπεία εικόνες πλαστές σε Ιστογράμματα… Βίους λαών ανταλλάσσουν στα ταμεία» (Ζάι Τεκ) Ο Γερμανός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Φρει δερίκος Σίλλερ (1759 1805), μετά τη μεγάλη Γαλλική Αστική Επανάσταση (1789), προέτρεπε τους Ευρωπαί ους πολίτες με το σύνθημα: «Εκατομμύρια Ενωθείτε » Ήταν το ποιητικό καθήκον αντίστασης κατά της ανερ χόμενης αυθαιρεσίας της αστικής τάξης στην Ευρώπη Ήταν η προτροπή για τη μεγάλη αλληλεγγύη των εργα ζομένων καταπιεσμένων κυρίως στη Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία και όχι μόνο Ένα σύνθημα γραμμένο με αγώνες και αίματα Μετουσιώθηκε η φωνή του Σίλλερ απ’ το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» των Μαρξ, Ένγκελς, στο Παγκόσμιο «Προλετάριοι όλων των Χωρών Ενωθείτε». Ο Βολταίρος (1694 1778) φιλόσοφος και συγγραφέ ας του Γαλλικού Διαφωτισμού έγραφε κατά της φεου δαρχίας: «Συντρίψτε τις απαίσιες, αισχρές, άτιμες, προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες» των μηχανισμών της εξουσίας! Ο Καρλ Μαρξ (1818 1883) μιλάει για τον Καπιταλι σμό, τις απάνθρωπες λειτουργίες του: «Η οικονομία του κεφαλαίου λειτουργεί φυσιολογικά, μέσα από περιοδι κές κρίσεις Η παραγωγικότητα στην εργασία, διατηρεί την πείνα κι ανισότητα. Η αύξηση του πλούτου, διαιωνί ζει την εξαθλίωση, φτώχεια, απανθρωποποίησης Εκείνο που διαιωνίζει την εξαθλίωση εκμετάλλευση ανισότητα, είναι η ελεύθερη σύμβαση εργασίας Οι ίδιοι νόμοι που τον διέπουν, οδηγούν τον Καπιταλισμό στην καταστρο φή» Το Κεφάλαιο σκοτώνει και σκοτώνεται Ο Ένγκελς έγραφε για την απληστία των πολυεθνι κών «Απ’ το τροχάδην η κρίση γίνεται αλόγου καλπα σμός «Αφηνιάζει» η αδηφαγία του Κεφαλαίου για να επιβιώσει ρίχνει τον «καβαλάρη»... όπου είναι η εργατι κή δύναμη παραγωγής Το εμπόριο, η πίστη λόγω της κερδοσκοπίας καταλήγουν έπειτα απ’ τα πιο επικίνδυνα πηδήματα στην τάφρο του κραχ» Είναι γνωστό, ότι ο Μπέρτολτ Μπρεχτ (1889-1956), αποκαλύπτει, την «Εξουσία των λέξεων» του Καπιταλι σμού, την προπαγάνδα, για την επιβίωσή του «Οι νό μοι της αδικίας βραχνιάζουν τη φωνή μας», έλεγε Στο θεατρικό του έργο, «Η απόφαση» (1930), αναφέρεται στους διανοούμενους: «Χρειάζονται πολλά, τον κόσμο για
μάθεις πώς την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε…».
Εφέσιος, μέγας φιλόσοφος, Ηράκλειτος (554 484 π Χ ) θεωρούσε τη φωτιά, σαν την αρχή των πραγμάτων, και τη διαρκή εξέλιξη, συμβόλιζε με τη φράση: «Τα πάντα ρει» Ήταν αρχή της διαλεκτικής του Μπροστά, ακό μα και με τις αντιθέσεις, έλεγε. Οι Καρλ Μαρξ Φρίντριχ Ένγκελς (1820 1895) μίλησαν διαλεκτικά, για «την πάλη των τάξεων» Τις αντιθέσεις «εργάτη-εργοδότη», «φτώχειας-πλούτου»
Ο Έλληνας φιλόσοφος Αναξαγόρας (500 428 π.Χ.), από αρχοντι κή οικογένεια, εγκατέλειψε τα πλούτη Ασχολήθηκε με τη φιλο σοφία «το ο νους ερών» Δίδαξε την αλληλεγγύη προς τον διπλανό του και την αντίσταση στην αδικία, ανισότητα Ο φίλος μου ποιητής Μιχάλης Κατσαρός (1919-1998), είπε το «Αντισταθείτε»: «Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν. Μην αμελήσετε, πάρτε μαζί σας νερό Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία» Οι λαοί του Διαφωτισμού ευαγγελίζονται τη δικαιοσύνη, ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα Η πρόοδος (βλέπε καπιταλιστική ανάπτυξη), γίνεται τροφός απληστίας Την αλληλεγγύη πρέπει να δυναμώσουμε. «Αλλιώς κινδυνεύουν τα πάν τα, ακόμα και η ίδια η φωνή μας» (Νικηφόρος Βρεττά κος, 1912 1991) Ο Μάρκος Αυγέρης (1884 1973) για την ταξική πάλη έλεγε: «Να αγωνίζονται οι άνθρωποι για να γλιτώσουν το λαό, απ’ τις δουλείες, την καθολική αλλοτρίωση που μας βαραίνει: την οικονομική, πολιτική, κοι νωνική δουλεία» δηλαδή να εναντιωθούμε στη βαρβαρότητα και τις αυθαιρεσίες του Κεφαλαίου Ο ποι ητής της «Ρωμιοσύνης» Γιάννης Ρίτσος (1909-1990), στη «Διάπλαση των Παίδων» (1924) είχε το «Ιδανικό Όραμα» στο Λόγο, στην Ποίηση, στην Πάλη, στη Δικαιο σύνη: «Εκδίκηση ήχων της πληγής, κάνε την οιμωγή, πο τέ δε γεύτηκα ήσυχος μελαχρινό καρβέλι -/ στον ιδρώ, που ‘χυσα σκυφτός καρπίζοντας τη γη,/- της ακτινοβολίας σου λάμψε τα δίκαια βέλη» («Τρακτέρ: Διέξοδος», 1930 1934) Πλήθος άλλων ποιητών, έχουν μιλήσει για τη θέση τους, στο κοινωνικό γίγνεσθαι «Γι’ αυτές τις άοπλες νηοπομπές των τραγωδιών στο χρόνο», όπως έλεγε ο φίλος μου ποιητής Στάθης Πρωταίος (1921 1998) Μας καλούν τώρα που έχουμε χάσει τις «διευθύνσεις μας», να ξαναβρούμε, να ενημερώσουμε ο ένας τον άλλον «Δεν μπορούμε να ζήσουμε αν δεν μοιράσουμε τον κό σμο» Να υπερβούμε, να αντισταθούμε στην οικονομική παρακμή στην κατοχή της «ξένης κρεατούρας» των το κογλύφων, της πλουτοκρατίας Μ’ αυτά τα διαλεκτικά ριζώματα ας ακουστεί περισσότερο δυνατά η φωνή μας κατά της διευρυνόμενης προϊστορικής βαρβαρότητας του Κεφαλαίου Τα γυμνασμένα μυαλά της
~ 3~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α
να αλλάξεις: οργή και επιμονή. Γνώση κι αγανάκτη ση Γρήγορη απόφαση, στόχαση βαθιά Ψυχρή υπομονή, κι ατελείωτη καρτερία Κατανόηση της λεπτομέρειας και κατανόηση του συνόλου. Μονάχα η πραγματικότητα,
να μας
2022
μπορεί,
Ο
να απο
δια
κι αν
κι
ο
του
διαλεκτικής μας
φανθούν
στόματος Οδυσσέα Ελύτη (1911 1996): «Όπου
σας βρίσκει το κακό, αδελφοί, όπου
αν θολώνει
νους μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη». Ας ακουστεί η φωνή
Κωστή Παλαμά (1859 1943), σαν τη φλογέρα της Αντίστασης: «Δεν χάνομαι στα τάρταρα/ μονάχα ξα ποσταίνω/, στη ζωή ξαναφαίνομαι και λαούς ανασταί νω». Σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς, με τα «τοξικά πρόσωπα να κυριαρχούν, δεν μπορούμε να ζήσουμε αν δεν φτιάξουμε την κιβωτό» της αλληλεγγύης Όπου υπάρχει αέρας, ο ένας να λέει τον άλλον αδελφό, όπως έλεγαν στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής Έτσι, όπως έλεγε ο αείμνηστος ποιητής Νίκος Καρούζος
(1926 1990): «…Να μεγαλώνει η φωτιά να μεγαλώνει/ να γίνεται ολοένα ψηλότερη/, εξαρπάζοντας ιαματικά τον Πλανήτη» Να φτιάξουμε, όπως ο Μαγιακόφσκι (1893 1930) «φράσεις πάνω στο πρότυπο των κραυγών της Αντίστασης».Δηλαδή, «έναν νέον ήλιον αφ’ ημέρη» (Ηράκλειτος) Ο ποιητής Τάσος Λειβαδίτης έλεγε αποφθεγματικά: «Μας φτάνει να μιλήσουμε απλά/όπως πεινάει κανείς απλά/όπως αγαπάει/όπως παθαίνουμε απλά». «Απλή κουβέντα». Σ΄ ένα άρθρο του ο Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν (1870 1924) αναφέρει για τους λαούς της Ευρώπης: «Δεν Βα δίζουν με την ισόμερη ανάπτυξη του σοσιαλισμού, αλλά με την εκμετάλλευση ορισμένων χωρών, από άλλες με την εκμετάλλευση του συνόλου της Ανατολής» («Πράβντα»: «Καλύτερα λίγα και καλά» (1923). Η ανάγνωση του πολιτικού γίγνεσθαι στην Ευρωπαϊ κή Ένωση ( ΕΕ), φανερώνει ότι η λειτουργία της, υπο νομεύει τις κρατικές εθνικές κυριαρχίες Εν τέλει, για να επιβιώσει, τις δημοκρατικές ελευθερίες Με τη διευ ρυνόμενη προϊστορική βαρβαρότητα και τις αποκλει όμενες ζώνες της φτώχειας, της ανεργίας να απλώνονται παντού Φαίνεται ότι δεν υπάρχει κανένα έλεος, μπροστά στην άνοδο της δυστυχίας Ο νέο φιλελευθερισμός, η σοσιαλδημοκρατία όπου πίστευαν στους ικανούς «προ σαρμόσιμους» κατέρρευσαν Σήμερα η «διαλογή» του εργατικού δυναμικού προκρίνεται όχι από την «ευφυΐα» αλλά από την προσαρμογή στις συνθήκες βαρβαρότη τας του κεφαλαίου (μεροκάματα, «ελεύθερες» ζώνες
εκμετάλλευσης) Θυμίζει τον Αμερικανό ψυχολόγο Θορντάικ, τη θεωρία προσαρμογής, του «μαστιγίου» και του «καρότου» Έλεγε ότι η ευφυΐα είναι η γενική προ σαρμογή στις καταστάσεις του βίου (1897) Οι «απρο σάρμοστοι» οδηγούνται στον Καιάδα Η σύγχρονη «θρησκεία του ανταγωνισμού» οδηγεί σε χάσματα, ανι σότητες όλη την Ευρώπη: οικονομικά, πολιτιστικά, κοι νωνικά Καθοδηγούν την ολιγαρχία Επαληθεύεται ο Κλαούζεβιτς, Πρώσος στρατιωτικός και θεωρητικός του πολέμου, (1780 1831): «ότι πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα βίαια μέσα…». Και οι απλοί άνθρωποι, σίγουρα ξέρουν τη «Ζούγκλα» της καθημερινότητας Γι’ αυτό το «Αντισταθείτε» του ποιητή Μιχάλη Κατσαρού ακούγεται διαρκώς σήμερα Ως η διαρκής προτροπή, για τη μη απώλεια της εν εγρηγόρσει καταστάσεως του ανθρώπου. Αντίθετα, στις οδηγίες της καπιταλιστικής Ευρωέ νωσης για τη «Σωφρονιστική αποικία» που σχεδιάζουν όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλους τους αδύνα τους κρίκους που την συγκροτούν «Νότος» υπάρχει ελ πίδα: «Αν έχουμε κάποια ελπίδα σήμερα είναι γιατί κάποιοι δεν είχαν καμία ελπίδα στο παρελθόν», όπως αναφέρει ο Αμερικανός φιλόσοφος γερμανικής καταγωγής Χέρμπερτ Μαρκούζε στο «Μονοδιάστατο Άνθρωπο» Γιατί φυσικά αγωνίστηκαν για μία ελπίδα, έναν σκοπό, χωρίς να υπάρχουν προϋποθέσεις δημιούργησαν ιστορίες ελευθερίας, ανθρωπισμού Γι’ αυτό καλούμαστε να είμαστε αναγνώστες του κόσμου, όχι θεατές. Γιατί «κι η σιωπή δεν είναι καταφύγιο»… (Γιάννης Ρίτσος)
Εδώ Αφγανιστάν, εδώ Παλαιστίνη...
τον αδελφό του, αν έχετε δει άνθρωπο να ψά χνει το κομμένο του χέρι, αν έχετε δει άντρα να ψάχνει απελπισμένα τη σορό της γυναίκας του, αν έχετε δει κ α μ έ ν α π ρ ό σ ω π α ν α ' χ ο υ ν π ε τ ρ ώ σ ε ι α π ό ο δ ύ ν η κ α ι ανήμπορη οργή, τότε πρόκειται για τον πόλεμο Ανά μεσα σε κρότους και σε κλαυθμούς, πραγματοποιείται ο θάνατος του πολιτισμού, απ' τη διευρυνόμενη βαρ βαρότητα του πολέμου. Αλλά, δεν είναι πρωτοφανή όλα αυτά Ο«πόλεμος αποτελεί τη συνέχιση της πο λιτικής με άλλα μέσα», έλεγε ο Κλαούζεβιτς Δεν είναι η πρώτη φορά Δε θα 'ναι η τελευταία Οι αμέτρητες σφαγές που έχουν διαπράξει οι δυνάστες αυτού του κόσμου, από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πό λεμο, τους αποικιοκρατικούς πολέμους των ιμπερια λιστών, σε Βιετνάμ, Γιουγκοσλαβία, Παλαιστίνη, Ιράκ, Αφγανιστάν, καταδείχνουν ιστορικά ότι δεν υπάρχει ιστορική περίοδος που να μην την έχουν ματώσει Δεν υπάρχει γωνιά αυτής της Γης που να μην την έχουν σπείρει με κορμιά δολοφονημένων Πάνω στα κόκαλα των σκλάβων είναι θεμελιωμένος ο κόσμος του πολέ μου Πάντοτε μέσα από έναν άγριο ανταγωνισμό στη διεθνή αγορά, τα γεγονότα οδηγούν μοιραία στη δια νομή των αγορών και της λείας: Της οικονομίας, της διπλωματίας, της πολιτικής, της ισοτιμίας των νομι σμάτων, του πολιτισμού Σ' αυτές τις διαδρομές του θερμού πολέμου και τη δοκιμασία σιδερικών τελευ ταίας τεχνολογίας, πάνω σε μυριάδες ζωντανούς στό χους, θανατώνεται ο πολιτισμός στη Γάζα Αλλά και στη Μ Ανατολή και στην Παλαιστίνη επι
~ 4~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α τ
37
«Η θεωρία της ωφελιμότητας και του κέρδους» έγραφε: «Όσο πιο ψηλά είναι η συνείδηση κ’ η συναίσθηση της προσωπικότητάς σου, τόσο πιο ψηλά είναι και η ευχαρίστηση
μου και ποιο είναι δικό σου». Φιοντόρ Ντοστογέφσκι (1821-1881) Τι είναι η διπλωματία και ο πόλεμος; Υποκριτική ευ στροφία, επινόηση ή βία; Ή ένας τρόπος να διατυπώ νεις τις σκέψεις σου και να αποφεύγεις να τις πραγ ματοποιήσεις; Δύο διαφορετικοί κόσμοι είναι ο πόλε μος κι ο πολιτισμός Σ' ένα πρόσφατο άρθρο του, στους «New York Times», ένας απ' τους πιο «ειδήμονες» της διπλωματίας και του πολέμου, ο Χένρι Κίσινγκερ, η πο λιτική βάση της σκέψης του ήταν αλά Μέτερνιχ: Ανα λ ύ ο ν τ α ς τ α β ά θ ρ α τ η ς « ν έ α ς τ ά ξ η ς » , τ ο υ α ί μ α τ ο ς , έγραφε ότι ο«παγκόσμιος ρόλος» των ΗΠΑ δε στηρί ζεται σε ηθικές αρχές!!! Ο Κίσινγκερ προβλέπει ότι ο 21οςαιώνας θα είναι για τον κόσμο μας ένας ποικίλος αιώνας, θα έχει χαρακτηριστικά της Βικτοριανής επο χής!! Αλλά, αν έχετε δει μάνα να ψάχνει στα χαλάσματα τα πτώματα των παιδιών της στη Γάζα, αν έχετε δει αδελφό να σκάβει με τα νύχια του τα ερείπια αναζη
να θυσιάσεις τον εαυτό σου κι όλη την προσωπικότητά σου από αγάπη προς τον άνθρωπο Εδώ ο άνθρωπος που περιφρονεί τα δικαιώματά του, που υψώνεται πάνω απ’ αυτά, αποχτάει κάποια θριαμβευτική μορφή, ασύγκριτα ψηλότερη από τον ανθρωπιστή δανειστή, που ασχολείται σ’ όλη του τη ζωή συνετά και ανθρωπιστικά, έστω, με τον ορισμό ποιο είναι δικό
τώντας
2022 βλήθηκε απ' το Ισραήλ με το τέλος του πολέμου του 1948 έως σήμερα μία ιδιότυπη πολιτική, κοινωνική και πνευματική πολιορκία, που αγγίζει τα όρια της πνευ ματικής εξόντωσης, πέραν της σωματικής: Η αποκοπή των ανθρώπων από κάθε πολιτιστική αραβική ζωή Η ίδια η στρέβλωση της αραβικής Ιστορίας Η έλλειψη εκδοτικών μέσων και η καταπιεστική λογοκρισία στα κατεχόμενα εδάφη σχεδιάζεται για την κατοχύρωση του σφετερισμού της παλαιστινιακής πατρίδας και την εξαφάνιση της παλαιστινιακής ταυτότητας Αλλά, «εδώ πάνω στα στήθη μένουμε σαν τον τοίχο. Πεινάμε, γυ μνωνόμαστε, προκαλούμε, τραγουδάμε Τους ορισμέ νους δρόμους τους γεμίζουμε με διαδηλώσεις » , λέει ο Παλαιστίνιος ποιητής Τ Ζαγιάντ Μέχρι την τελική νίκη «Στους αστόχαστους που ποτέ δεν αμφιβάλλουν συνταιριάζουν οι στοχαστικοί που ποτέ δε δρουν» (Μπέρτολτ Μπρεχτ) Εδώ στο Αφγανιστάν, ο«κόσμος και ο πόνος», η «γη και η έρημος», οι ώρες των ερειπίων και της κα ταστροφής, οι ομαδικοί τάφοι συνυπάρχουν με το θά νατο των αγαλμάτων, από τους επιδρομείς κατά του πολιτισμού Δεν ακούγεται κανένα τραγούδι, παρά μόνο οι φω νές, οι ολοφυρμοί του θανάτου Δεν υπάρχει χαμόγε λο Οι πηγές της ζωής, της δημιουργίας φαίνεται να έχουν στερέψει Ο φόβος παγώνει τα πρόσωπα των ανθρώπων Δε στέλνουν το μήνυμα της ζωής Σε πό λεις, σε χωριά, κατοικούν φαντάσματα προσφύγων Τα υγρά μάτια κρύβουν το φόβο Εδώ υπάρχει μόνο η φωτιά: καταρράκτες από αί ματ α στ ους δρόμους , στ ις κ οιλ άδε ς , στ α οροπέ δια Όταν η ιδέα της ζωής εξαφανίζεται ακόμη και στον πιο αθώο, να μη νομιμοποιεί την άσκηση βίας, η αξία της ίδιας της ζωής, βασιλεύει οριστικά σ' έναν απελ πισμένο βίαιο κόσμο Η«ελευθερία» τραγουδιέται εδώ, με τη συνοδεία ορχήστρας θανάτου από τις βιαιότητες των Ταλιμπάν Ο σύγχρονος αντιστασιακός «Σπάρτα κος» πεθαίνει κάτω από τα χτυπήματα του κράτους των Ταλιμπάν. Η ατομικότητα βρίσκει την «έκφρασή της», αν αγωνίζεται «θαρραλέα» για ένα ιδανικό, για μια ατομική αξία που σε αθροιστική κλίμακα δημιουρ γεί το «υπάρχουμε»
Είμαστε άνθρωποι εδώ στο Αφγανιστάν Ας ανακα λύψουμε ότι ο πολιτισμός είναι Έαρ και Ποίηση Δι δάσκει τον έρωτα Αναδύεται όπως το κυκλάμινο από τη συμμετοχή την αδελφοποίηση των λαών όλου του Κόσμου Η πο λυμορφία των πολιτισμών, όπως και η πολυμορφία των πραγμάτων, είναι ένα κοινό αγαθό, το οποίο πρέπει όλοι οι άνθρωποι να διαφυλάξουν Χρέος μας είναι να κατατροπώσουμε ό,τι φονικό, μοχθηρό, ανόητο, πο λιτικό, ιμπεριαλιστικό, παράγεται από το διαρκές έγ κλημα του πολέμου. Η διαφορετικότητα των πολιτι σμών είναι η καλύτερη εγγύηση της ικανότητας της ανθρωπότητας να εφευρίσκει απαντήσεις προσαρμο σμένες στις ατέλειωτες ποικιλίες των ιστοριών, των προκλήσεων Έχουμε ανάγκη, από τη σοφία της ποί ησης του πολιτισμού, το συμβολισμό, το μύθο, τη μα γική γλώσσα του, μαζί το τραγούδι της ειρήνης Κα νένας δε φοβάται περισσότερο τον πόλεμο όσο ο κε κοιμημένος άγνωστος στρατιώτης! Ο πόλεμος είναι η μοναδική λέξη που δεν περιέχει τον πολιτισμό, έλεγε ο αείμνηστος φίλος μου, ο ποιητής του «Αντισταθεί τε», Μ Κατσαρός Να ανακαλύψουμε με τον πολιτισμό, τη γνώση και τη συνειδητοποίηση των αρχών της Ιστορίας Να κα τ α γ γ ε ί λ ο υ μ ε τ ο υ ς γ ε ω π ο λ ι τ ι κ ο ύ ς α ν α σ χ ε δ ι α σ μ ο ύ ς , των ισχυρών συμφερόντων του πλούτου και της χλι δής, όσων σχεδιάζουν τους νέους χάρτες της γεω γραφίας, του αίματος κάτω από τα πόδια μας Η ομορ φιά παράγει πολιτισμό Είναι για κάθε άνθρωπο όρος επιβίωσης, η πορεία στους δρόμους υπέρ της ειρήνης, κατά του πολέμου, όπου κι αν σχεδιάζεται Γιατί όταν μιλούν για «τάξη», όπως λέει κι ο Ελύτης, «πάλι κρέας μυρίζει» Γι' αυτό η«Ειρήνη» τους «βρω μάει» όσο κι ο πόλεμος Αν το σύνολο των υλικών και πνευματικών αγαθών είναι ο πολιτισμός, η Ιστορία της δόμησής τους, δηλαδή η μνήμη, εξαφανίζεται από τους κρότους και τους κλαυθμούς του πολέμου Στο όνομα της «ελευθερίας» Τώρα έρχονται εδώ στο Αφγανιστάν Ρώσοι Κινέ ζοι πολυεθνικές παντός καιρού! «Ήρθαν αμέτρητες φορές ντυμένοι φίλοι αμέτρητες φορές οι εχθροί μας» (Οδυσσέας Ελύτης) Παναγιώτης Καραβασίλης
~ 5~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α
Ό σ ο π ε ρ ν ά ε ι ο κ α ι ρ ό ς , ό σ ο σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι ο π ό λ ε μ ο ς στην Ουκρανία, όσο βαθαίνει η ενεργειακή κρίση, τόσο η Ευρώπη συνειδητοποιεί τον αναντικατάστατο ρόλο της Ρωσίας στην προμήθεια ενέργειας Την οποία, υπα κούοντας στα Αμερικανικά κελεύσματα, την στρίμωξε στη γωνιά,
και γιατί το έχασαν, ψάχνουν εσπευ σμένα για εναλλακτικές πηγές ενέργειας,
που έπρεπε να έχουν κάνει ήδη σταδιακά πριν από χρό ν ι α ώ σ τ ε ν α ε ξ α σ φ α λ ί σ ο υ ν μ ι α ισορροπία, για το ενδεχόμενο κά ποιας κρίσης Γιατί δεν έγινε αυ τό; Δεν ήταν μόνο η κοντόθωρη θέαση των πραγμάτων από τους η γ ε τ ί σ κ ο υ ς τ η ς Ε υ ρ ώ π η ς Κ α τ ά την άποψή μου, ένας βασικός, ο π ι ο β α σ ι κ ό ς ί σ ω ς λ ό γ ο ς ή τ α ν η υστεροβουλία της Γερμανίας με τ ο ν N o r t h S t r e a m O α γ ω γ ό ς α υ τός, θα εξασφάλιζε στη Γερμανία ως τον κύριο εισαγωγέα αερίου από την Ρωσία, το μο νοπώλιο της διάθεσής του στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χ ώ ρ ε ς Μ ε ό , τ ι α υ τ ό θ α μ π ο ρ ο ύ σ ε ν α σ η μ α ί ν ε ι κ α ι στον τομέα των τιμών και των ποσοτήτων, αλλά και ΛΟΓΑΡΙΑΖΑΝ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΞΕΝΟΔΟΧΟ
πιστεύοντας ότι τελείωσε μ’ αυτήν μια για πάντα Ξεχνώντας όμως, δυστυχώς, την πλήρη σχεδόν εξάρτησή της από αυτήν στον τομέα της ενέργειας, λογαριάζοντας δηλ , δυστυχώς, χωρίς τον ξενοδόχο Τώρα, πληρώνει τις συνέπειες, που όσο πλησιάζει ο χειμώνας, γίνονται όλο και πιο βαριές Αντί όμως να εκτιμήσουν σοβαρά οι Ευρωπαίοι αυ τό που έχασαν
κάτι όμως,
η ρ ώ ν ο υ
Το βαρύ πέπλο ενός ενδεχόμενου
υ
από την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί ευέλικτες ηγεσίες με άλλο ανάστημα, ιδίως της Ε Ε αλλά και τοποθέτηση των σχέσεων τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με τη Ρωσία σε μια νέα, αλλά μη δενική βάση Αν δε γίνει αυτό, τα περί Ευρωπαικής ολοκλήρωσης θα είναι έπεα πτερόεντα Οι ΗΠΑ πάν τως, δεν αντιμετωπίζουν σχεδόν κανένα πρόβλημα, τουναντίον, η Wall Street καταγράφει ανοδική πορεία για τέταρτη βδομάδα και ο Μπάιντεν, αφού μάντρω σε την Ευρώπη στο ΝΑΤΟ, αφού έγιναν οι ΗΠΑ ντε φά κτο βασική πηγή υγροποιημένου αερίου, εφαρμόζει το πρόγραμμά του για την μείωση των οικονομικών ανισοτήτων στις ΗΠΑ, ενώ η Ρωσία παρά τις κυρώσεις σωρεύει έξτρα δις δολάρια για το χειμώνα και χο ρεύει την Ευρώπη στο ταψί! Έτσι, η Ευρώπη έχει πλέον α π ο λ έ σ ε ι τ α ό π ο ι α δ ι α π ρ α γ μ α τ ε υ
τ ι
~ 6~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α
ν κ
ι
α ε ξ α
πυρηνικού πολέμου απλώνεται και πάλι πάνω απ’ τον κόσμο Προκαλεί τρό μο ένα πολιτικό γεγονός (μεγάλο κατόρθωμα) που χαι ρετίστηκε ως μεγάλη επίτευξη του λεγόμενου δυτικού κόσμου Επιτέλους αποδείχτηκε κατά τρόπο πρωτο φανή ότι η απειλή πολέμου ενώνει τα κράτη όσο ποτέ δεν το κατάφεραν οι προσπάθειες για επίτευξη επιτέ λους διαρκούς ειρήνης στον κόσμο! Μόνο παρελάσεις δεν έχουν επιβληθεί ακόμα σ’ όλα τα κράτη γι’ αυτό το μεγάλο κατόρθωμα, την ΝΑΤΟ ποίηση δηλ της Δύ σης Την εμφανή πλέον και απροκάλυπτη ρυμούλκηση της πολιτικής από τα μεγάλα συμφέροντα της πολε μικής βιομηχανίας και της ενέργειας Τα κροκοδείλια δάκρυα των ηγετίσκων της Δύσης για τα δεινά του Ουκρανικού λαού είναι η επιτομή της προσποίησης και ο θρίαμβος του κυνισμού Ποτέ το αίτημα για διαρκή ειρήνη στον κόσμο, ποτέ το αίτημα για σωτηρία του Πλανήτη από την κλιματική αλλαγή δ ε ν ξ ε σ ή κ ω σ ε τ έ τ ο ι α φ ρ ε ν ή ρ η κ ι ν η τ ο π ο ί η σ η ό σ ο η ΝΑΤΟ ποίηση της Δύσης, η αναζωογόνηση ενός εγκε φαλικά νεκρού οργανισμού όπως έχει δηλώσει σχετικά πρόσφατα ο πρόεδρος Μακρόν και παρά το γεγονός της αισθητής οσμής ενός πυρηνικού
που επι
τ 37 υ τ ή ς τ η ς πρωτοφανούς φρενίτιδας Η εισβολή στην Ουκρανία ήταν απλώς η αφορμή Το γεγονός αυτό μάλλον πι στοποιείται από την επιθυμούμενη από τον μαέστρο της δυτικής πολιτικής ορχήστρας, τις ΗΠΑ, που έχουν ε π ι β ά λ ε ι π λ έ ο ν τ η ν ά π ο ψ η ό τ ι ο π ό λ ε μ ο ς α υ τ ό ς θ α είναι μακροχρόνιος γιατί μακροχρόνια θα είναι και τα κέρδη των βιομηχανιών όπλων και ενέργειας Η ειρήνη δεν τις συμφέρει, τις συμφέρει ο πανικός και ο πόλε μος Π ο ι ο ς κ ε ρ δ ί ζ ε ι λ ο ι π ό ν α π ό τ ο ν π ό λ ε μ ο κ α ι ι δ ί ω ς από το περίφημο εμπάργκο κατά της Ρωσίας; Σύμφωνα με το ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 4/6, ασφαλώς η Ρωσία και οι ΗΠΑ και ποιος χάνει; η Ουκρανία του ανόητου και πονηρού Ζελένσκυ και η Ευρώπη με τους πολύ μέτρι Η ΝΑΤΟ-ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ
των πολιτικοοικονομικών ανταλλαγμάτων που θα ζη τούσε, σύμφωνα με τα στρατηγικά της σχέδια η Γερ μανία, αφού από αυτήν θα εξαρτιόνταν πολλές χώρες για ενέργεια Οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας κάθε άλλο παρά δεδομένες είναι Και όσες υπάρχουν, είναι με σημαν τικά αυξημένο κόστος Τόσο για το φυσικό αέριο κα θαυτό, λόγω έλλειψης αγωγών και το υψηλό κόστος κατασκευής τους αλλά και τις χρονοβόρες διαδικα σίες, όσο και το πολύ υψηλό κόστος μεταφοράς του υγροποιημένου αερίου από μακρινές κυρίως πηγές, όπως π χ οι ΗΠΑ, ή η Αλγερία, κ α , δυνατότητα που προτείνουν τώρα οι Γερμανοί, μέσω Ισπανίας Όπως και να ’χει το πράγμα, οι βαριές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, όχι μόνο γύρισαν μπού μερανγκ στην Ευρώπη, όπως έγραψα σε προηγούμενο πρόσφατο άρθρο μου, αλλά αποκάλυψαν τόσο τον ανύ παρκτο στρατηγικό σχεδιασμό της Ευρώπης σ’ αυτόν τον εξαιρετικά κρίσιμο τομέα, και το πιο τραγικό την εξάρτηση της ενεργειακής της ισορροπίας από μια κλωστή! Όπως έχουν τα πράγματα δύο φαίνεται να είναι οι κατευθύνσεις για διέξοδο από την κρίση: α) η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών, με την παρα δοχή όμως του γεγονότος, ότι τόσο το κόστος θα είναι σημαντικά υψηλότερο, αλλά και η όποια ισορροπία θα εξαρτάται από πιο απρόβλεπτους παράγοντες β) η πίεση στην Ουκρανία, που δεν είναι καθόλου άμοιρη ευθυνών γι’ αυτό τον πόλεμο, να ζητήσει ανα κωχή και να διαπραγματευθεί με τη Ρωσία με όρους, δυστυχώς, δυσμενείς ‘Όμως η σύγκριση του κόστους αυτής της λύσης για την Ουκρανία θα είναι δυσανά λογα μικρότερο από το κόστος που ούτως ή άλλως π λ
α
θ
κ ο λ ο υ θ ή σ ο υ ν ν α π
λ η ρ ώ ν ο
ν όλες σχεδόν οι Ευρωπαϊκές χώρες και οι λαοί τους
κ ά α τ ο ύ δ ι έ θ ε τ ε , που ήταν πολλά και παρακολουθεί πλέον άβουλη την επικίνδυνη κατρακύλα της Οι συνέπειες θα γίνουν πιο ορατές το Χειμώνα, όταν η Ρωσία, όπως έχει απειλήσει, θα έχει διπλασιάσει την τιμή του φυσικού αερίου, οπό τε οι διαλυτικές τάσεις στην Ευρώπη θα γίνουν πιο ευδιάκριτες και πολλές χώρες θα αρχίσουν να παίρ νουν αποστάσεις από τη Γερμανία Επειδή θεωρώ εντελώς απίθανη τη δεύτερη προσέγ γιση, η πρόβλεψή μου για τις εξελίξεις είναι εντελώς δυσοίωνη Ο στασιμοπληθωρισμός, ίσως και βαθιά ύφε ση, και απρόβλεπτος θα είναι και σε μόνιμη οικονομική αστάθεια θα οδηγήσει την Ευρωζώνη Ιδίως τις χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα, οι οποίες λογάριασαν χωρίς τον ξενοδόχο, ποντάρισαν τα πάντα σε ένα χαρτί και τα έχασαν όλα Το 2023 θα είναι κρίσιμος χρόνος για την Ευρωζώνη Αφού οι λαοί, περισσότερο ή λιγότερο, θα πεινάνε και θα κρυώνουν και δε θα βλέπουν διέξοδο από αυτή την κατάσταση στο ορατό μέλλον. Γιατί, οι ηγεσίες τους λογάριαζαν χωρίς τον ξενοδόχο…
ολέθρου
κρέμαται πάνω από τα κεφάλια όλων μας Ποτέ δεν κινητοποιήθηκαν στον κόσμο μέσα σε τόσο σύντομο χρόνο τόσα πολλά κεφάλαια που τσέπωσαν και θα συ νεχίζουν να τσεπώνουν οι βιομηχανίες όπλων και το καρτέλ της ενέργειας σε βάρος όλων των λαών και της Ευρώπης και όχι μόνο Κι αυτό, σε σημείο που να υποπτεύεται κανείς ότι αυτά τα συμφέροντα προκά λεσαν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία Αυτά τ α σ υ μ φ έ ρ ο ν τ α ή τ α ν η π ρ α γ μ α τ ι κ ή α ι τ ί α α
άποψη, την κυρία με το κοντό ζακετάκι, τον κύριο Μι σέλ και τον ολίγιστο κύριο Μπορέλ, αλλά και με τις ηγεσίες των χωρών μελών Οι οποίες ηγεσίες, τιμω ρούν τις χώρες τους, ιδίως τις χαμηλότερες εισοδη ματικές τάξεις, με τις εξωφρενικές τιμές των καυσί μων, γενικότερα με τον καλπάζοντα πληθωρισμό και με τις ελλείψεις προιόντων Τιμωρούνται, φυσικά, και πολλές φτωχές χώρες του δύσμοιρου Τρίτου Κόσμου με επισιτιστική κρίση, ενώ τα αμπάρια της Ουκρανίας και της Ρωσίας είναι γεμάτα σιτηρά, που για να δια τεθούν όμως, ο Putin ζητά και με το δίκιο του, να αρ θούν οι κυρώσεις, που, εν τούτοις, ωφελούν μόνο τη Ρωσία! Αυτή την απλή λογιστική δεν μπορούν να την κα τανοήσουν οι πολιτικά
στρατοκρατικής κλίκας σε αγαστή συνεργασία με μέλη της πολιτικής ηγεσίας του κυβερνώντα σοσιαλδημο κρατικού SPD (Σοσιαλιστικό Κόμμα Γερμανίας) Μια μεγάλη ιστορική ευκαιρία πήγε χαμένη, γιατί αν η Γερ μανία ένα χρόνο μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία θα είχε κάνει το ίδιο ιστορικό άλμα, η υπό θεση για όλη την Ευρώπη θα ήταν πολύ πιο ευνοϊκή για τις κομμουνιστικές δυνάμεις Ο ρωσικός Οκτώβρης και ο γερμανικός Νοέμβρης Το βιβλίο του Βόλφγκανγκ Ρούγκε Η Επανάσταση του Νοέμβρη 1918 στη Γερμανία που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 1991 από τις εκδόσεις ‘Σύγχρονη Εποχή’ είναι ασφαλώς κλασικό στο είδος του Η σύνδεση
αρχή
κερδίζουν
στην
κάθε ενδιαφερόμενο, με όλες τις δυσκολίες, που, βέβαια, οδηγούν στην αύξηση των ναύλων, ενώ οι «ευφυείς» χώρες της Ευρώπης είναι δεμένες χει ροπόδαρα από τους στρατοκράτες του ΝΑΤΟ και από τις πολεμικές βιομηχανίες που θα τις απομυζούν για
κατέρρευσε λόγω
κυρώσεων της Δύσης, όπως πίστευαν αφελώς όσοι τις επέβαλαν, αλλά, αντίθετα, ανθεί, λόγω ακριβώς αυτών των κυρώσεων! Στο χωριό μου έλεγαν «η χαζομάρα δεν έχει κέρατα να φανεί» Θανάσης Φροντιστής Δρ Οικονομολόγος Συγγραφέας
από τους ιδρυτές της σαν το μοντέλο ενός «ελεύθερου δημοκρατικού» πολι τεύματος, αποδείχτηκε το επόμε νο χρονικό διάστημα εύφορο έδα φος για το φασισμό, δηλαδή, με ταβατικό στάδιο προς μια μορφή ε ξ ο υ σ ί α ς τ η ς ι μ π ε ρ ι α λ ι σ τ ι κ ή ς αστικής τάξης, στη διάρκεια της ο π ο ί α ς ο ι μ ά ζ ε ς κ α τ α π ι έ ζ ο ν τ α ν ακόμη πιο βάναυσα, και η πολιτική του πολέμου γινό ταν πράξη ακόμη πιο εγκληματικά απ’ ο, τι πριν το 1914 και στα χρόνια 1914 μέχρι 1918» (σελ 195) Το γεγονός ότι μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση δεν έγιναν άλλα τέτοια περάσματα, έπαιξε σοβαρό ρό λο για τη νεαρή σοβιετική δημοκρατία που έμεινε μόνη της στον ιστορικά ρηξικέλευθο δρόμο που ακολούθη σε Ωστόσο, σε πρώτη φάση, αποτέλεσε μια μεγάλη ορμή δίνοντας ένα χρόνο μετά το ρωσικό Οκτώβρη τεράστια ώθηση στο επαναστατικό γίγνεσθαι στον κό σμο: «Η Επανάσταση του Νοέμβρη αποτέλεσε έναν ακό μη κρίκο στην αλυσίδα όλων εκείνων των επαναστα τικών γεγονότων που ακολούθησαν τη Μεγάλη Σοσια λιστική Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία και ωρί μασαν κάτω από την άμεση επιρροή της Η πρωτοπορία της γερμανικής
~ 7~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α 2022 ο υ ς η γ ε τ ί σ κ ο υ ς τ η ς κ α τ ά τ η ν ε υ ρ έ ω ς ε π ι κ ρ α τ ο ύ σ α
αγράμματοι και άπειροι περί τα γ ε ω π ο λ ι τ ι κ ά η γ ε τ ί σ κ ο ι τ η ς Ε υ ρ ώ π η ς Σ τ η ν Ε λ λ ά δ α , ένα δείγμα «πολιτικής σοφίας» δίνει ο Υπ Ανάπτυξης, που φέρεται να ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα θα κερδίσει από τις υψηλές τιμές καυσίμων από τους τουρίστες που θα επισκεφθούν τη χώρα μας το καλοκαίρι, ενώ οι Έλληνες δεν διαμαρτύρονται,
ό π ω ς π ρ ώ τ α Κ α ι έ τ σ ι , ο ι τ ι μ έ ς τ ω ν κ α υ σ ί μ ω ν δ ε ν πρέπει να
Στο
οι
η ν ε ς ε
ο π λ ι σ τ έ ς , α λ λ ά κ α ι ο ι σ υ ν ά δ ε λ φ ο ί τ ο υ ς
δ ε κ α ε τ ί ε ς Η ο ι κ ο ν ο μ ί α τ η ς Ρ ω σ ί α ς ό μ ω
ι μ
ο
Στις 15 Ιανουαρίου θα συμπληρωθούν 104 χρόνια από τη δολοφονία το 1919 των δύο ηγετών του γερμανικού προλεταριάτου και συνιδρυτών του
Κ ό μ μ α τ ο ς Γ ε ρ μ α ν ί α ς Ρ ό ζ α Λ ο ύ ξ ε μ π ο υ ρ γ κ κ α ι Κ α ρ λ Λ ί μ π κ ν ε χ τ , ο ι ο π ο ί ο ι δ ο λ ο φ ο ν ή θ η κ α ν α π ό μ έ λ η τ η ς
με την Οκτωβριανή Επανάσταση γίνεται αμέσως σαφής από τον τίτλο που έδωσε ο συγγραφέας στο πρώτο κεφάλαιο: «Η απεργία του Γενάρη 1918 πρώτος απόη χος του ρωσικού Οκτώβρη και πρόδρομος του γερμα νικού Νοέμβρη» Ενώ ο ρωσικός Οκτώβρης σήμανε το πέρασμα σε καινούργιες κοινωνικοοικονομικές σχέ σεις, τις σοσιαλιστικές, το γερμανικό Νοέμβρη πρό λαβε να τον ακυρώσει η γερμανική αστική τάξη βοη θούμενη από τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία η οποία έδειχνε το αληθινό της πρόσωπο Η σοσιαλδημοκρατία θα έδινε πολλά δείγματα γραφής ακόμα του οπορτου νιστικού της χαρακτήρα στον αιώνα που ακολούθησε με τη σε κρίσιμες στιγμές επιλογή της πάντα να σώζει τον καπιταλισμό (δείτε για το ρόλο της σοσιαλδημο κρατίας στον κόσμο το εξαιρετικό βιβλίο του Ρ Πάλμε Ντατ, Φασισμός και κοινωνική Επανάσταση, ‘Εκδόσεις ‘Σύγχρονη Εποχή’) Έτσι ο Ρούγκε εκτιμάει ότι: «Η κ ο ι ν ο β ο υ λ ε υ τ ι κ ή δ η μ ο κ ρ α τ ί α π ο υ ξ ε π ρ ό β α λ ε από την Επανάσταση του Νοέμβρη σαν επακόλουθο τ η ς ή τ τ α ς τ η ς ε ρ γ α τ ι κ ή ς τ ά ξ η ς και που παρουσιάστηκε
και στη Γερμανία Η Επανάσταση του Νοέμβρη έφερε σε πολύ δύσκολη θέση τις αντικομμουνιστικές και αντισοβιετικές δυ νάμεις και πρόσφερε σημαντική βοήθεια στη Νεαρή Σοβιετική Δημοκρατία Η γερμανική επανάσταση του 1918 1919
ώθηση στην ανάπτυξη επαναστατι κών λαϊκών κινημάτων σε πολλά κράτη της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και επιτάχυνε τη δια Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ 1918 ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΗΣ ΡΟΖΑΣ ΛΟΥΞΕΜΠΟΥΡΓΚ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΡΛ ΛΙΜΠΚΝΕΧΤ
αγοράζοντας βενζίνη
μειωθούν!
μεταξύ,
πάντα ευφυείς Έ λ λ
φ
άλλων χωρών, με βάση την πάγια
«ο λύκος
αναμπουμπούλα χαίρεται»,
από την κρίση « ε ξ α σ φ α λ ί ζ ο ν τ α ς » τ η ρ ο ή τ ο υ Ρ ω σ ι κ ο ύ π ε τ ρ ε λ α ί ο υ προς
ς , ό χ
ό ν
δεν
των
Κομμουνιστικού
εργατικής τάξης προσπάθησε τότε, μέσα από αιματηρούς αγώνες, να υλοποιήσει τις βα σικές ιδέες του Κόκκινου Οκτώβρη
έδωσε
μόρφωση κομμουνιστικών κομμάτων σε πολλές ευρω παϊκές χώρες Συνέβαλε στη δημιουργία των προϋπο θέσεων που πρόσφεραν τη δυνατότητα ίδρυσης ενός παγκόσμιου κόμματος της επαναστατικής εργατικής τάξης την Κομμουνιστική Διεθνή Στήριξε τη θεωρία, που από τότε επαληθεύεται συνεχώς, ότι τα επανα στατικά κινήματα στη μοντέρνα εποχή, όσο πιο συνεπή είναι απέναντι στις αρχές του προλεταριακού Διεθνι σμού, και όσο πιο σταθερά συμπαρατάσσονται με το Σοβιετικό Κράτος, τόσο πιο ισχυρά είναι» (σελ 194) Νίκες και ήττες Οι ήττες, όσο πικρές κι αν είναι, διδάσκουν πολλά Γι’ αυτό ο 20ος αιώνας μας προσφέρει ένα πολύτιμο υλικό
όπως
Δημιούργησε τις συνθήκες για το ξεκίνημα της αντεπανάστασης και έπαιξε πρω ταγωνιστικό ρόλο στην εδραίωση της αστικής τάξης στην εξουσία Καθυστέρησε για διάφορους λόγους η δημιουργία του ΚΚ της Γερμανίας Είναι και άλλα στοι χεία, όπως οι επιλογές της τακτικής, η διαμόρφωση συμμαχιών, που έπαιξαν έναν αρνητικό ρόλο και, βε βαίως, μετά τη νίκη του Κόκκινου Οκτώβρη η αστική τάξη της Ευρώπης είχε «τα μάτια της δεκατέσσερα» μη γίνει κάτι τέτοιο και στις χώρες της Ο Βόλφγκανγκ Ρούγκε στο βιβλίο του αναλύει όλη την πορεία μέχρι εκείνες τις για όλο τον κόσμο τόσο τραγικές στιγμές της δολοφονίας το Γενάρη του 1919 των δύο λαμπρών
Ρόζας Λούξεμπουργκ και Καρλ Λίμπκνεχτ Μετά την απεργία του Γενάρη του 1918 στο πρώτο κεφάλαιο και τον επαναστατικό χείμαρρο στο Κίελο στο δεύτερο, ο συγγραφέας μπαίνει στα δρώμενα του «Συμβουλίου των Λαϊκών Επιτρόπων», που ήταν στην ουσία μια «αν τεπαναστατική κυβέρνηση της επανάστασης». Θα απο δ ε ι χ θ ε ί ό τ ι ε π α ν ά σ τ α σ η κ α ι α ν τ ε π α ν ά σ τ α σ η έ κ α ν α ν έναν αγώνα δρόμου, καθώς και κάτω από ποιές συν θήκες ιδρύθηκε το Κομμουνιστικό
σκοπό την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος, καθώς και την αποχώρηση από το κεντρώο πια Ανε ξάρτητο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Γερμανίας (ΑΣΚΓ), ο Καρλ Λίμπκνεχτ εξηγεί: «Μπήκαμε στο ΑΣΚΓ, για να το ριζοσπαστικοποιή σουμε, και με αυτό τον τρόπο τελικά να πετύχουμε ώστε [ ] να κερδηθούν ισχυρές ε π α ν α σ τ α τ ι κ έ ς δ υ ν ά μ ε ι ς κ α ι ν α σ υ μ π ε ρ ι λ η φ θ ο ύ ν σ’ ένα ενιαίο, ενωμένο, επαναστατικό προλεταριακό κόμ μα» (σελ 125) τονίζοντας, ότι η παραμονή στο ΑΣΚΓ θα ισοδυν αμούσε με αλ λ ηλ ε γ γ ύη με την αν τε παν ά σταση Συνεχίζοντας το σκεπτικό του ο Λίμπκνεχτ είπε στους συνέδρους «Αν αποχωρήσουμε σήμερα, πρέπει να ιδρυθεί ένα καινούργιο κόμμα, αντίθετο με τα ψευτοσοσιαλιστικά, συμπεριλαμβανομένου και του ΑΣΚ, αντίθετο με εκεί να τα κόμματα που καταχρώνται τη λέξη σοσιαλισμός για να σπείρουν σύγχυση στις μάζες και να εξυπηρε τήσουν την άρχουσα τάξη » (σελ 125), κάτι το οποίο, όπως ξέρουμε καλά σήμερα, θα επαναλαμβανόταν πολ λές φορές Ο Κόκκινος Οκτώβρης χάραξε την αρχή μ ι α ς ν έ α ς ε
ο χ ή ς
η
ς , την εποχή από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό Στο ιδρυτικό Συνέδριο του ΚΚ της Γερμανίας η Ρόζα Λού ξεμπουργκ θα πει στην εισήγησή της: «Σήμερα μπο ρούμε να πούμε, ότι ξαναγυρίσαμε στο Μαρξ, βρισκό μαστε στο δρόμο που χάραξαν το 1848 οι Μαρξ και Ένγκελς» Από το βήμα του Συνεδρίου η Ρόζα Λού ξεμπουργκ έκανε μια σημαντική δήλωση υπέρ της ρω σικής επανάστασης και της σοβιετικής εξουσίας: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, όταν μας απευθύ νουν συκοφαντίες για τους Ρώσους μπολσεβίκους, να απαντάμε: Πού μάθατε το αλφάβητο της σημερινής σ α ς ε π α ν ά σ τ α σ η ς ; Τ ο π ή ρ α τ ε α π ό τ ο υ ς Ρ ώ σ ο υ ς : τ α Συμβούλια των εργατών και στρατιωτών Και εκείνα τα ανθρωπάκια που σήμερα έχουν αναλάβει επικεφα λής της λεγόμενης γερμανικής σοσιαλιστικής κυβέρ νησης, να δολοφονούν ύπουλα τους ρώσους μπολσε βίκους, χέρι χέρι με τους άγγλους ιμπεριαλιστές, τυ πικά, στηρίζονται επίσης σ’ αυτά ακριβώς τα Συμβούλια των εργατών και στρατιωτών, και πρέπει να το παρα δεχτούν: Η ρώσικη επανάσταση ήταν αυτή που έδωσε τα πρώτα συνθήματα για την παγκόσμια επανάσταση Μπορούμε να πούμε με σιγουριά και αυτό απορρέει απ’ όλη αυτή την κατάσταση: Σε όποια χώρα, μετά τη Γερμανία, ξεσπάσει η προλεταριακή επανάσταση, το πρώτο της μέλημα θα είναι η ίδρυση Συμβουλίων ερ γατών και στρατιωτών» (σελ 129) Ο εχθρός ανάμεσά μας Σίγουρα
~ 8~
Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α
του Νοέμβρη
τ
ν τ ο υ γ ε ρ μ α ν ι κ ο ύ κ ο μ μ ο υ
ι κ ο ύ κ ι ν ή μ α τ ο ς
μένη την ανάσα ο αναγνώστης μπορεί
θ ή σ ε ι τ ο υ ς α γ ώ ν ε ς τ ο υ Γ ε ν ά ρ η 1 9 1 9 , α λ λ ά κ α ι τ η ς άνοιξης της ίδιας χρονιάς με τη Συμβουλιακή Δημο κρατία του Μονάχου (δείτε γι αυτό το θέμα την εμπε ριστατωμένη ανάλυση του Heinz Ahlreip στο τεύχος 3 2022 της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης) Στο τελευ ταίο κεφάλαιο ο Ρούγκε κάνει έναν απολογισμό της επανάστασης Το πνεύμα του «Σπάρτακου» Σ τ ο λ ε γ ό μ ε ν ο « Σ ύ ν δ ε σ μ ο τ ο υ Σ π ά ρ τ α κ ο υ » σ υ γ κ ε ν τρώθηκαν οι πιο συνεπείς επαναστάτες Το πρόγραμμά του συντάχθηκε από τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και είχε τίτλο «Τι θέλει ο Σύνδεσμος του Σπάρτακου;» Αντα ποκρινόταν στις βασικές απαιτήσεις του προγράμμα τος ενός μαρξιστικού κόμματος Μόνο ο«Σπάρτακος» και κάποιες άλλες αριστερές δυνάμεις αναγνώρισαν αμέσως ότι η Ρωσία με τα λόγια της Λούξεμπουργκ «έδωσε τα πρώτα συνθήματα για την παγκόσμια επα νάσταση» Στη πανγερμανική Συνδιάσκεψη του «Συν δέσμου του Σπάρτακου» στις 29 Δεκεμβρίου 1918 που
ταιριάζει εδώ να αναφέρουμε ένα από τα βι βλία που κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» και έχει ενδιαφέρον για τον αναγνώστη που θ έ λ ε ι ν α μ ά θ ε ι π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ α Π ρ ό κ ε ι τ α ι γ ι α κ ε ί μ ε ν α των Λούξεμπουργκ Λίμπκνεχτ, αλλά και των Φραντς Μέρινγκ Κλάρας Τσέτκιν με τον εύγλωττο τίτλο Ο βα σικός εχθρός βρίσκεται στην ίδια μας τη χώρα Τα κεί μενα αυτά εκφράζουν την τοποθέτηση των συγγρα φέων ενάντια στο σοσιαλσοβινισμό και τον πολεμο κάπηλο εθνικισμό που κυριαρχούσαν στα σοσιαλιστικά κόμματα της εποχής Άννεκε Ιωαννάτου
Α
τ 37
ανάλυσης και ιστορικής διδασκαλίας Έτσι είναι πολλά τα διδάγματα για το λαϊκό κίνημα από την επανάσταση στη Γερμανία
του 1918 Αποκαλυπτικός πρώτ’ απ’ όλα ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας,
επισημάναμε παραπάνω
η γ ε
ώ
ν ι σ τ
Κόμμα Με κρατη
να παρακολου
είχε
π
σ τ
ν ι σ τ ο ρ ί α τ η ς α ν θ ρ ω π ό τ η τ α
διαδεδομένο
είναι
κοινωνία, σε κάθε περίοδο, σε κάθε θεσμό Διαφθορά στην πολιτική, στο συνδικαλισμό, στους Δήμους, στη Δικαιοσύνη, στην Αστυνομία, στις Φυλακές. Διαφθορά που «σκοτώνει» (στο χώρο της Υγείας), διαφθορά που «χτίζει» (Πολεοδομία), διαφθορά που (δεν) «πληρώνει» (Εφορία) Διαφθορά, Διαπλοκή, Σκάνδαλα Και οι αντι δράσεις; Νόμοι επί νόμων, πειθαρχικά επί πειθαρχικών, ανεξάρτητες αρχές, δίκες εξπρές για επίορκους, μαθήματα στα σχολεία Αποτέλεσμα: σχεδόν μηδενικό (τόσο θεσμικά όσο και στις νοοτροπίες και στάσεις) Η Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις σε θέματα διαφθοράς Από την άλλη οι έλληνες πολίτες ενώ δηλώνουν ότι θέλουν να (αντι)δράσουν κατά της διαφθοράς (συνεχίζουν να) «λαδώνουν» Η ταύτιση του διεφθαρμένου (ή και του διαφθορέα;) με τη λαμογιά/ απατεωνιά/κοροϊδία αλλά και η «δοξολόγηση» στο πρόσωπο του επιτυχημένου των άνομων μέσων τα οποία χρησιμοποίησε δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας Διεφθαρμένοι εξουσιαστές αλλά και «λαϊκοί επαναστάτες» χρησιμοποιούν τη διαφθορά στα πολιτικά τους παιχνίδια αλλοιώνοντας και υπονομεύοντας τη δημοκρατία Το πολιτικό σύστημα «χαρακτηρίζεται» από την έκταση και
πολιτική διαφθορά, ως «ανάρμοστη σχέση μεταξύ αγοράς και πολιτικής», δηλαδή ως διαπλο κή, κατέστη μέρος της πολιτικής κουλτούρας Κουλτούρα της δια φθοράς και κουλτούρα του δημό
βίου (συμ)πορεύονται ΩΣ «ΜΗ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ» (άδηλο, αόρατο) φαινόμενο η διαφθορά είτε εξελίσσεται προς τα πάνω σε διαπλοκή και σκάνδαλο ή γενικεύ
προς
κάτω σε «ρουσφέτια επιβίωσης» («λαϊκή» διαφθορά της παρέας) ΟΛΟΙ ΜΙΛΑΝΕ
τη διαφθορά των άλλων αλλά όχι για τη δική τους ΚΙ ΑΥΤΟ, διότι η διαφθορά προϋποθέτει δόλο και συμπαιγνία, αλλά και μια αντίληψη ότι στο «κάτω κάτω δεν βλάπτει κανέναν» Αυτή είναι η κουλτούρα της διαφθοράς Μια στρέβλωση των αξιών: δημόσιοι λειτουργοί και πολίτες που αποκτούν σταδιακά μια ιδιόρρυθμη «συνείδηση δικαίου» όταν διαφθείρουν ή διαφθείρονται Το δίλημμα δεν τίθεται συνεπώς «ως προς τι είναι νόμιμο» ή «ηθικό» αλλά «ως προς τι μπορούμε να κάνουμε ατιμωρητί» ή ακόμα, και «ποια μορφή διαφθοράς είναι αποδεκτή από την πλειοψηφία της κοινωνίας» ΟΙ «ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ» της διαφθοράς ίσως να βοηθάνε στις οριοθετήσεις Η μαύρη διαφθορά, την οποία καταδικάζει απερίφραστα η κοινή γνώμη, η λευκή διαφθορά, που ανέχεται η κοινή γνώμη και η γκρίζα διαφθορά, με την οποία άλλοι συμφωνούν κι άλλοι όχι, συνιστούν ορισμένες μορφές που όμως δεν έχουν τον ίδιο αντίκτυπο σε κάθε χώρα ή και σε κάθε νομικό σύστημα Σ' ΕΝΑ ανομικό πλαίσιο όμως, «όπου όλα επιτρέπονται», η διαφθορά χάνεται και προβάλλεται μόνο μια κοινωνική αναπαράστασή της, όχι αναγκαστικά αυθεντική Η διαφθορά από παράβαση μετατρέπεται σε συναλλαγή, σε θεσμό «αναγκαίο» για τη φιλελεύθερη οικονομία, την ανάπτυξη, την παγκοσμιοποίηση ΑΡΑ το δίλημμα δεν είναι Διαφθορά ή Αντι διαφθορά, αλλά Εξάρτηση ή Ανεξαρτησία από κάθε μορφής μη δημοκρατικά νομιμοποιημένων και αδιαφανώς λειτουργούντων μηχανισμών (παρα)εξου
~ 9~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α 2022 Το θέμα είναι να κρατήσουμε το πειραματόζωο στη γυάλα Να παρατηρούμε τις κινήσεις,τους μορφασμούς τα αισθήματα και τις ανάγκες του Κι αυτό,να μας βλέπει ολόγυρά του αλλά να μην ακούει τίποτα Να μη μιλάει σε κανέναν παρά μονάχα στον εαυτό του Δ Πιστικός,Το πειραματόζωο Η
το βάθος της διαφθοράς που κινείται εκτός των νόμων και της ηθικής τάξης Η κοινωνική νοσηρότητα και ανομία ως αναπόφευκτη συνέπεια της άναρχης ανάπτυξης, της άνισης διανομής του πλούτου και του «αχόρταγου» ιδιωτικού κέρδους διευρύνουν συνεχώς τον κύκλο των εμπλεκόμενων Η αυτονόμηση και φετιχοποίηση των αγορών, τα εντός και εκτός Ελλάδας κερδοσκοπικά κυκλώματα προκαλούν ρωγμές στο θεσμικό οικοδόμημα. Η ανταποδοτική, συναλλακτική ήη υπό διαπραγμάτευση Δημοκρατία και η ιδιοτελής κοινωνία αφήνουν πολλά περιθώρια για εξωθεσμικές λει τουργίες Συμβιβασμοί, συμψηφισμοί και σκοπιμότητες θολώνουν (αν δεν εξωραΐζουν) το τοπίο και οδηγούν ή σε εκ του πονηρού «ερμηνείες» των νόμων ή σε ατιμωρησία των ενόχων. Η διαφθορά γίνεται «παράδειγμα» Βαθαίνει και
Η κρίση δεν την σταματάει Αντίθετα την
και εντέλει την «νομιμοποιεί»
ΚΑΝΕΝΑ κομματικό συμφέρον και καμία ασφάλεια του συστήματος δεν δικαιολογούν τη λευκή σιωπή των οπαδών, την γκρίζα αδιαφορία των φοβισμένων πολιτών και τη μαύρη προπαγάνδα των εγκεφάλων Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ είναι δια θεσμικό φαινόμενο, άρα πρέπει να παρέμβουμε πρωτίστως στην ποιότητα της δημοκρατίας μας ΥΓ 1: Πρέπει να πείσουμε εαυτούς και αλλήλους ότι τα δημόσια αγαθά και οι πολιτικές αποφάσεις δεν είναι για πούλημα (ούτε ως μίζα ούτε ως κομματικό καθήκον ούτε ως λαϊκίστικη συνενοχή παροχών) ΥΓ 2: Δεν είναι νοητό σ' αυτή τη χώρα οι διεφθαρμένοι να 'ναι και οι τιμημένοι ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ Διαφθορά
διαφθορά είναι ένα φαινόμενο τόσο
που δικαιολογημένα αισθάνεται κανείς ότι
ενδημικό σε κάθε
διακτινίζεται
επαυξάνει
Η
σιου
εται
τα
για
σίας.
αλά ελληνικά;
Πήραμε το καλοκαίρι στο κατόπιν, κλειδαμπαρώσαμε το σπίτι μας, βγάλαμε τηλεόραση και ράδιο από την πρίζα κι αγκαλιά με παιδιά και κατοικίδια, πήραμε τις θάλασ σες και τα βουνά Τι κι αν είμαστε τριπλά εμβολιασμέ νοι, τι κι αν παραμονεύει ο πολύ γνωστός μας «αιφνίδιος θάνατος», τι κι αν ο πόλεμος ύψωσε ρομφαία παγκό σμια, τι κι αν έχουν ανατραπεί όλα τα ως σήμερα θεμε λιωμένα Εμείς αυτά τα παίζουμε κομπολόι Αν κι είναι αλλιώτικο αυτό το καλοκαίρι από τα προηγούμενα, εμείς δυστυχώς μείναμε οι ίδιοι Και περίεργο θέλουμε να τα ζήσουμε όλα, σαν μια απροσδιόρητη προαίσθηση να μας σπρώχνει να το ζήσουμε, σαν να είναι το τελευταίο μας καλοκαίρι Ανεμελιά, διασκέδαση, θάλασσα και πανηγύ ρια Μα κι όσοι δεν έφυγαν δεν έμειναν μόνοι Κατέφθα σαν από τις πρωτεύουσες παιδιά, εγγόνια, σόγια και φίλοι, να κάνουν διακοπές ανέξοδες στο μαγικό νησί μας Η φιλοξενία που μας κληροδότησε ο Ξένιος Ζευς ανέπαφη Το γαλάζιο γύρω και πάνω να αλλάζει φορε σιές και διαθέσεις κι εμείς εξ ανάγκης παρκάραμε στα αζήτητα τα προβλήματα μας μικρά και μεγάλα δίνοντάς τους ραντεβού τον Σεπτέμβρη. Οι μεγάλοι Δήμοι συνα γωνίζονται ποιος θα παρουσιάσει το ωραιότερο πολιτι στικό Καλοκαίρι, μα και οι μικροί δεν πάνε πίσω Η παράδοση έτοιμη από καιρό προσδοκά να δώσει το πα ρών σε κάθε γωνιά της κρητικής γης Εδώ να δεις χο ρούς και πανηγύρια, τραγούδια και βιολιά, συναυλίες και θέατρα, μουσικά σύνολα και τραγούδια ξένων τό πων, μαγειρέματα κι ότι άλλο μπορεί να βάλει ανθρώπου νους Όμως είναι αυτή η δική μας παράδοση; Αν γυρί ζαμε 2000 χρόνια πίσω αυτά τα δρώμενα θα τελούσαν οι πρόγονοι μας στην αρχαία Ελλάδα; ήρθε σαν έχιδνα η ρουφιάνα σκέψη Δυστυχώς όχι, δεν είναι αυτή η Ελ ληνική παράδοση Ευτυχώς όμως ένα μέρος της κρύ φτηκε μασκαρεμένο στα τωρινά δρώμενα, γιατί οι ρίζες τους κρυμμένες στις κυτταρικές μνήμες των Ελλήνων, δεν χάθηκαν Κάθε χωριό έχει να επιδείξει μια γιορτή τωρινή βγαλμένη από τα βάθη των αιώνων Στοιχεία της αρ χαιοελληνικής παράδοσης που δεν μπόρεσαν να ρο κανίσουν τα σαγόνια των θρησκειών, συμπανηγυρίζουν
τα σύγχρονα Αναστήσαμε τον κλήδονα συγκαλυμ
με του αϊ Γιάννη τις φωτιές και του Μάη τα στε φάνια Ζήσαμε τα καζανέματα, την γιορτή της σουλ τανίνα, της μουσταλευριάς, την γιορτή των κερασιών, του τυριού, του λάχανου, του μελιού, του κρασιού, τις κουρές. Τα ζήσαμε σαν γνήσιοι Έλληνες, σαν γνή σιοι Μινωίτες,
που πετάχτηκαν, ενώ η Ελ λάδα πεινά Η κάθε νοικοκυρά συ ναγωνιζόμενη ήθελε να αποδείξει
χ ή τ η ς κ ι ο ι π ο ι κ ι λ ί ε ς των φαγητών δεν είχαν μετρημό. Οι γάμοι έδιναν κι έπαιρναν κι η σφαγή των αμνών τέλος δεν είχε Ο οίνος να ρέει άφθονος, οι μαν τιναδολόγοι να δίνουν ρέστα και μεθυσμένοι έβαψαν δυστυχώς και πάλι την άσφαλτο κόκκινη Το διασκεδάσαμε το καλοκαίρι τούτο, τα πολύ δυσά ρεστα γεγονότα δεν είχαν βάλει φρένο στα γλεντοκό πια μας και συνεχίσαμε να γλεντάμε ανέμελοι ενώ δίπλα μας η σκιά των γεγονότων που συνέθλιβαν την χώρα μας περνούσε απαρατήρητα Ψέματα και λάθη κι ανα τροπές θεμελιωμένων αξιών ροκάνιζαν τα θεμέλια της πατρίδος μας (Τι; με πατρίδες θα ασχολούμαστε τώρα, τι είμαστε εθνικιστές); Η θέρμη του καλοκαιριού σμίκρυνε τα σπουδαία, ελάττωσε την φιλοπατρία (άλλωστε αυτή βάλλεται και υπό κανονικάς συνθήκας), φυλάκισε τους φόβους στον ντορβά του αμνήμονος αύριο, μεγέθυνε την αίσθηση της καλοπέρασης και δυστυχώς τύφλωσε την αλήθεια Εμείς ευδαίμονες μακαρίζαμε γονείς και παππούδες που χρηματοδότησαν την έξοδο μας από την μιζέρια και βά ζοντας το χέρι αντήλιο αρμενίζαμε σε χρυσές εποχές που πέρασαν ανεπιστρεπτί, αλλά εμείς δεν θέλουμε να το καταλάβουμε Νάτος καμαρωτός, μάς έφθασε ένας Σεπτέμβρης μεταμφιεσμένος σε Αύγουστο και αυτό μας δυσκολεύει να επανέλθουμε στα πρότερα Κι είναι πολλά και δύσκο λα τα πρότερα και μας τρομάζει το μέγεθος των προ βλημάτων Αλλά είμαστε Έλληνες εμείς, φύτρα προγόνων μοναδικών που μας φύτεψαν κορώνα στο κε φάλι μας το ρητό «Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ» Μας βολεύει το ρητό και το έχουμε τιμόνι στα δύσκολα, ακόμη κι όταν ανατρέπεται βίαια η κανονικότητα Πα ρηγοριά μας το ότι «αν ξυπνήσουμε μονομιάς θα’ ρθει ανάποδα ο ντουνιάς Αμ δε! Πέρασαν αυτές οι ηρωικές εποχές, τώρα ανδρείκελα του φόβου σιγομασάμε όσα μας έμειναν, και είναι πολύ λίγα, τώρα που χρειαζόμα στε πολλά Κανένας δεν θέλει να πιστέψει όσα λέγονται για ετοιμασμένες για κάθε ενδεχόμενο πανδημίες, ενεργειακή φτώχια, στέρηση βασικών αγαθών, πείνα και… πέστο ψιθυριστά, «ένας πόλεμος». Το μέλλον μαυ ροφορεμένο, κρύβει μαστορικά το πρόσωπό του κι εμείς φορτωμένοι με τα όμορφα του καλοκαιριού δεν θέλουμε
~ 1 0 ~ Α Ρ Θ Ρ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α τ 37
γιατί δεν ήταν τίποτα
αναβίωση των εορτών που γινόταν
τιμή
Γαίας, της Μεγάλης Μητέρας των Μινωιτών Παραδό σεις που κρατημένες απ΄ του Ταύρου τα κέρατα, επέ ζ η σ α ν α ι ώ ν ε ς σ κ ε π α σ μ έ ν ε ς μ ε σ τ ά χ τ ε ς , λ ά σ π ε ς κ α ι λάβα Δεν μπορούσαν βέβαια να μείνουν έξω οι θρη σκευτικές γιορτές του Χριστιανισμού Πλήθος κόσμου έσπευσε γονυπετής να ζητήσει το θαύμα, που δεν θα ’ρθει ποτέ, αλλά η ελπίδα δεκανίκι να προχωρούμε στα δύσκολα Σαν γνήσιοι απόγονοι του Διόνυσου δεν αρ κεστήκαμε σε προσκυνήματα και προσευχές Γιορτή χωρίς φαγοπότι δεν εννοείτε Τα «μαγειροτσικαλιά σματα» στα χωριά έδιναν κι έπαιρναν Φορτώσαμε τα τραπέζια με φαγητά και γλυκά πε ρίσσια,
κακοκαρδίσουμε τον Σεπτέμβρη και μέχρι να καταναλώσουμε τις εύφορες στιγμές το παίζουμε ή και είμαστε αδιάφοροι για όσα μας απειλούν «ΣΑΝ ΝΑ ΖΟΥΜΕ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ» Ευχή και προσδοκία, να αποτάξουμε την αδιαφορία και τον φόβο και να συμπορευτούμε στα δύσκολα, να βοηθήσουμε την ΜΑΝΑ κρατημένοι χέρι χέρι φορών τας κατάσαρκα ότι έμεινε από την ιστορία και παρά δοση του τόπου μας, έστω κι αν κάποτε, βιαίως, αλ λαξοπίστησε ΕΛΕΝΗ ΜΑΝΙΩΡΑΚΗ -ΖΩΙΔΑΚΗ (δασκάλα, λογοτέχνις) ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΠΡΟΑΝΑΚΡΟΥΣΜΑ
με
μένο
παραπάνω παρά
προς
της Θεάς
τ η ν υ π ε ρ ο
να
~ 11 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α 2022 Την Παρασκευή, 2 Σεπτέμβρη, συμπληρώθηκει ένας χρόνος από τον θάνατο του μεγάλου μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη Ανήμερα της επετείου του θανάτου του, η ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ διοργάνωσε μεγάλη συ ναυλία αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη, στις 8 μ.μ. στον χώρο των φυλακών Ωρωπού, με τίτλο παρμένο από τον στίχο του Μάνου Ελευθερίου από το τραγούδι του Μίκη «Επιστολή»: «Κοντά σας όλη μου η ζωή» Ένα πλήθος κόσμου όλων των ηλικιών, από κάθε γωνιά της Αττικής, παρά τον άστατο καιρό, συνέρρευ σε στον χώρο της εκδήλωσης, στις πρώην φυλακές Ωρωπού, εκεί όπου ο Μίκης κλείστηκε κατά τη διάρκεια τ η ς δ ι κ τ α τ ο ρ ί α ς α π ό τ ο ν Ο κ τ ώ β ρ η του 1969 έως τον Απρίλη του 1970 Σ τ η ν ε κ δ ή λ ω σ η π α ρ ε υ ρ έ θ η κ ε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κου τσούμπας Α κ ό μ α , π α ρ α β ρ έ θ η κ α ν αγωνιστές που πέρασαν ως κρατούμενοι από το συγ κεκριμένο κτίριο Με την είσοδο τους στον ιστορικό χώρο οι επισκέ πτες σταματούσαν να θαυμάσουν την τοιχογραφία που ή τ α ν α φ ι ε ρ ω μ έ ν η σ τ ο ν μ ε γ ά λ ο δ η μ ι ο υ ρ γ ό , η ό π ο ι α σχεδιάστηκε από τον εικαστικό Γιώργο Σκουρλή Αρ κετοί περιηγήθηκαν στο κελί όπου κρατήθηκε ο Μίκης και το όποιο ήταν στολισμένο με ντοκουμέντα του αν τιδικτατορικού αγώνα από το Αρχείο του ΚΚΕ Μεγάλη η επιτυχία της εκδήλωσης Συμμετείχαν γ ν ω σ τ ο ί κ α λ λ ι τ έ χ ν ε ς κ α ι μ ο υ σ ι κ ο ί υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του Μ α ν ό λ η Α ν δ ρ ο υ λ ι δ ά κ η Σ τ α χ ε ί λ η των παρευρισκόμενων οι στίχοι των τ ρ α γ ο υ δ ι ώ ν τ ο υ α γ ώ ν α α ν τ ι λ α λ ο ύ σαν στον ιστορικό χώρο των φυλα κών σκορπώντας συγκίνηση και αί σθημα μαχητικής αισιοδοξίας ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, της Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών Πειραιά, του Φοι τητικού Συλλόγου του Πανεπιστημίου Πειραιά, κ.α. «Ούτε στο Κερατσίνι, ούτε πουθενά, τσακίστε τους φασίστες σε κάθε γειτονιά» «Τότε χίτες, τώρα χρυ σαυγίτες, όπλο του συστήματος είναι οι φασίστες» «Ο Παύλος ζει, τσακίστε τους ναζί», ακούγεται δυνατά στην πολύ μεγάλη αντιφασιστική πορεία που κατευ θύνθηκε στο μνημείο του Μπλόκου της Κοκκινιάς. Τα νεολαιίστικα
~ 1 2 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α τ 37 Την Κυριακή 18 Σεπτέμβρη, χιλιάδες άνθρωποι συγ κεντρώθηκαν στο Κερατσίνι, στο μνημείου του Παύλου Φύσσα, για να τιμήσουν τον αντιφασίστα μουσικό που δολοφονήθηκε από τους εγκληματίες της Χρυσής Αυ γής πριν από εννέα χρόνια. Το Εργατικό Κέντρο Πειραιά και εργατικά σωματεία έφτασαν στο χώρο, από την προσυγκέντρωση που εί χαν στην πλατεία Νίκης Ζαρντέν Στην προμετωπίδα της συγκέντρωσης στο Κερα τσίνι, βρισκόταν το πανό του Εργατικού Κέντρου Πει ραιά, με την φράση «Αγώνας ενάντια στο σύστημα της φτώχειας, της ακρί βειας, του πολέμου που εκκολάπτει τ ο α υ γ ό τ ο υ φ ι δ ι ο ύ » , π ο υ έ δ ι ν ε τ ο στίγμα της κινητοποίησης Α κ ολ ούθησαν τ α μπλ οκ τ ων ε ρ γατικών σωματείων που ήταν ιδιαί τερα μαζικά, ιδίως των μεταλλεργα τών, των ναυτεργατών και των οικοδόμων Τον πρώτο
η νεολαία πίσω από τα πανό και τις
μπλοκ ξεσήκωσαν τους πάντες με τα συνθήματα: «χρυ σαυγίτες σας ταΐζουν οι εφοπλιστές» ε ν ώ ά ν α ψ α ν κ ό κ κ ι ν α κ α π ν ο γ ό ν α , «ηλεκτρίζοντας» ακόμη περισσότερο την ατμόσφαιρα 9 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΦΥΣΣΑ
λόγο είχε
σημαίες
~ 1 3 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α 2022 Την Πέμπτη 13 και Σάβατο 15
η
και
οι δεκάδες κάτοικοι της περιοχής απαίτησαν ην ολόπλευρη κοινωνική προστασία του
το
στή
καν με
Μετρό
Οι
διαδήλωσαν «Δωρεάν δομές για μας και τα παιδιά μας, του κράτους υποχρέωση κι εμάς δικαίωμά μας» Κινητοποίηση στα Σεπόλια για το φρικιαστικό έγκλημα κατά της 12χρονης Την Τετάρτη 12 Οκτώβρη εγκαινιάστηκε στον Πολυ χώρο Πολιτισμού «Ισλαχανέ» στη Θεσσαλονίκη, η κοι νή έκθεση έργων Ελλήνων και Τούρκων καλλιτεχνών με τίτλο «Κάτω από τον ίδιο ουρανό, γύρω από την ίδια θάλασσα», που διοργάνωσαν η κ α λ λ ι τ ε χ ν ι κ ή ο μ ά δ α F i r e A r t κ α ι τ ο Κέντρο Πολιτισμού «Ναζίμ Χικμέτ» Η έκθεση θα λειτουργεί έως και τις 15 Νοέμβρη. Παρουσιάζονται έργα ζωγραφικής, σχέδια, γλυπτά, φωτο γραφία, video art Π λ ή θ ο ς κ ό σ μ ο υ π α ρ α β ρ έ θ η κ ε στα εγκαίνια, περιηγήθηκε στα έργα και παρακολού θησε τη συγκλονιστική διαδραστική performance «Το κουτί», με θέμα τα αδιέξοδα του καπιταλισμού Η εικαστικός Χρύσα Κοφίνα, εκ
της FireArt ανέφερε
τα έργα μας προσπαθούμε να ανα δ ε ί ξ ο υ μ ε τ ι ς σ υ ν έ π ε ι ε ς τ ω ν π ο λ έ μων, να δείξουμε πως οι λαοί μας, και οι Τούρκοι και οι Έλληνες, από τις ίδιες αιτίες υποφέρουν, με τον ίδιο τρόπο ζούνε Και μένει σε εσάς τι θα πρέπει να γίνει στη συνέχεια» Έκθεση Ελλήνων και Τούρκων στη Θεσσαλονίκη
Οκτώβρη
Ομάδα Γυναι κών Σεπολίων Κολωνού (μέλος ΟΓΕ)
ο τοπικός Πο λιτιστικός Σύλλογος «Αναγέννηση», πραγματοποίησαν συγκεντρώσεις, με αφορμή το φρικιαστικό έγκλημα του κατ' εξακολούθηση βιασμού και της εκπόρνευσης του 12χρονου κοριτσι ού στα Σεπόλια, και κατήγγειλαν την κοινωνία της εκμετάλλευσης, η οποία γεννάει «τέρατα Με την κινητοποίηση
12χρονου κοριτσιού και γενικά τη στήρηξη των παιδιών που πέφτουν θύματα της νοσηρής κατάστασης, όπως διαμορφώνεται από μια σειρά παράγοντες Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν με συγκέντρωση έξω από
κατάστημα του καθ' ομολογία βια
της 12χρονης, και ολοκληρώθη
πορεία που κατέληξε στο
των Σεπολίων.
συγκεντρωμένοι
μέρους
μεταξύ άλλων: «Μέσα από
αντίδρασης γενικά.
αγώνες ενάμιση χρόνου των φοιτητών, έγινε φανερό, ότι το πρόβλημα της παιδείας είναι άμεσα δεμένο όχι μόνο με το φασιστικό καθεστώς, αλλά και με το γενι κότερο κοινωνικό πρόβλημα του τόπου μας Ύστερα από τις ανακοινώσεις του Μαρκεζίνη, ότι οι φοιτητικές εκλογές θα διενεργηθούν από "Αριστούχους φοιτητές" και μετά από τις 15 φλεβάρη του 73, κατανοήθηκε πλέ ρια, ότι δεν πρόκειται να δοθεί καμμιά λύση στα προ βλήματα της παιδείας και ότι η "πολιτική κυβέρνηση" είναι ένα άλλο φασιστικό προσωπείο που προσπαθεί να κερδίσει χράνο.· Στις 14 Νοέμβρη, ημέρα Τετάρτη, στη συγκέντρωση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο για να συζητήσουν τα προβλήματά τους και να χαραχτεί η στάση τους απέ ναντι στις ανακοινώσεις του Μαρκεζίνη, αποφασίστηκε να γίνει κατάληψη του χώρου σαν δυναμικότερη δια μαρτυρία απέναντι στη στάση της κυβέρνησης Από το μεσημέρι, όλος ο χώρος του Πολυτεχνείου
αντανακλούσαν το επίπεδο συνειδητότητας του λαού μας και τη διάθεσή του για απο φασιστικότερο αγώνα, που ο χα ρ α χ τ ή ρ α ς τ ο υ τ ρ ο μ ο κ ρ α τ ο ύ σ ε τους αστούς πολιτικούς και τους αποστάτες του κινήματος, οπορ τουνιστές Μπροστά στο Πολυτεχνείο, στην οδό Πα τησίων, υπήρχε μια στενή λουρίδα ελεύθερη για τη συγκοινωνία Τα διερχόμενα τρόλεϋ και λεωφορεία γράφονταν με αντιφασιστικά και αντιιμπεριαλιστικά, κύρια αντιαμερικάνικα, συνθήματα για να τα μεταφέ ρουν και σε άλλες συνοικίες της Αθήνας Διαδηλωτές γέμιζαν από τα ανοιχτά παράθυρα τα διερχόμενα οχή ματα με αυτοσχέδιες πρακηρύξεις, ενώ συναντούσαν τα χαμόγελα συμπαράστασης των επιβατών. Κάποιοι ιδιώτες με τα αυτοκίνητά τους σκόρπισαν κόκκινα γα ρύφαλα στο πλήθος Μέσα στο Πολυτεχνείο οργανώθηκε η ασφάλεια του χώρου και των εισόδων Στην κύρια είσοδο γινόταν έλεγχος για να εμπαδιστεί η διείσδυση χαφιέδων και προβοκατόρων, αν και δεν αποτράπηκε τελικά Λει τουργούσε ιατρείο για πρώτες βοήθειες, ενώ τρόφιμα, τσιγάρα και χρήματα στέλνονταν αυθόρμητα από τα έξω, από το πλήθος που συμπαραστεκόταν Μεγάλος αριθμός εργατών και γενικότερα εργαζομένων, ήρθε να συμπαρασταθεί στους φοιτητές, να μείνει μαζί τους και να διαδηλώσει την αντίθεσή του κατά των φασι στών και των αμερικάνων αφεντικών τους Όσον αφορά στην Αστυνομία, την Τετάρτη δεν εμ φανίστηκαν δυνάμεις της με στολή κοντά στο Πολυ τεχνείο Σε μακρυνότερα σημεία υπήρχαν κλούβες γε
τη διέλευση
πολιτών μπροστά από το Πολυτεχνείο
~ 1 4 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α τ 37 Από άμεση εμπειρία και συμμετοχή Γράφει ο Γιάννης Α
Οι πραγματικές διαθέσεις του λαού μας ενάντια στους φασίστες και τους Αμερικάνους
τους αρχι σαν να φαίνονται πιο συγκεκριμένα απ’ τα γεγονότα της 4ης του Νοέμβρη,
του
φ ο ι τ η τ ι κ ό χ ώ ρ ο , μ ε τ ά
συνθήματα και το βράδυ λειτούργησε ο ραδιοσταθμός του Πολύτεχνείου Από ’κει και πέρα, τα
τυλίχτηκαν γοργά. Κάθε ώρα και κάθε λεπτό που περ νούσε, έκανε το χώρο του Πολυτεχνείου πόλο έλξης διαφόρων στρωμάτων του λαοΰ Την Πέμπτη 15 Νοέμβρη το βράδυ, υπήρχαν μέσα στο Πολυτεχνείο και στους γύρω κοντινούς δρόμους πάνω από 20 χιλιάδες άτομα απ’ όλα τα στρώματα του λαού και κάθε ηλικίας άπό 15 έως 60 χρόνων Σε άλλα σημεία της Αθήνας εκδηλώνονταν διαδηλώσεις Την ίδια μέρα, οι Μεγαρίτες των οποίων είχαν απαλλοτριω θ ε ί τ α χ τ ή μ α τ ά τ ο υ ς , ξ ε κ ί ν η σ α ν α π ό τ α Μ έ γ α ρ α μ ε τραχτέρ και άλλα μεταφορικά μέσα για την Αθήνα Στο δρόμο τούς σταμάτησαν δυνάμεις της Χωροφυλακής άναγκάζοντάς τους να γυρίσουν πίσω. Γύρω στα 500 άτομα έφτασαν στην Αθήνα, όπου έδωσαν μια διαμαρ
Η συρροή χιλιάδων
και τ α π ο λ ι τ ι κ ά σ υ ν θ ή μ α τ α π ο υ δ ο ν ο ύ σ α ν τ η ν Α θ ή ν α , ε ν ω μ έ ν α μ ε τ α σ υ ν θ ή μ α τ α τ ω ν μ ε γ α φ ώ ν ω ν των
ν
έ
τ
τ ο π
ω ί , α σ τ υ ν ο μ ι κ
ι
ά μ ε σ α σ τ ο σ υ γ κ ε ν τρωμένο
κυκλοφορούσαν ασφαλίτες,
δες και προβοκάτορες Το βράδυ έγιναν οι πρώτες μι κ ρ ο σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ι ς μ ε τ α ξ ύ α π ο κ ο μ μ έ ν ω ν δ ι α δ η λ ω τ ώ ν και ατόμων με πολιτικά, που τους επιτέθηκαν Τραυ ματισμένοι διαδηλωτές μεταφέρθηκαν και στο χώρο του Πολυτεχνείou Την Παρασκευή 16 Νοέμβρη, στις 9 τα πρωί, ξανα εμφανίστηκαν αστυνομικοί με στολή κοντά στο Πολυ τ ε χ ν ε ί ο Ό σ ο π ρ ο χ ω ρ ο ύ σ ε η μ έ ρ α , ο ι σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ι ς στους δρόμους μεγάλωναν Το βράδυ, ο χώρος μπρο στα στο Πολυτεχνείο ελεγχόταν πάλι απ’ τους διαδη λ ω τ έ ς . Μ π ρ ο σ τ ά σ τ η ν π ί ε σ η τ ω ν λ α ϊ κ ώ ν μ α ζ ω ν , ο ι αστυνομικοί υποχώρησαν σε άλλους δρόμους Κατά τις 8 η ώρα ακούγονταν πυροβολισμοί από διάφορα ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 1973
Μαντάς
πάτρονές
στο μνημόσυνο
Γ.Παπαν δρέου. Το μνημόσυνο ήταν μια ευκαιρία να διαδηλώ σουν τα διάφορα στρώματα του λαού μαζικά την αγα νάχτησή τους ενάντια στην ξενοδουλεία και την εκ μετάλλευση Το ίδιο και τις επόμενες μέρες Οι πυρο βολισμοί στον αέρα και τα γκλόμπς της αστυνομίας κανέναν δε φόβησαν Έγινε συνείδηση, ότι στην τρο μοκρατία έπρεπε να αντιταχτεί δυναμικότερη στάση Το ταμπού "μην άγγίζουμε όργανο της τάξης" έσπασε Η δυναμικότερη και αποφασιστικότερη στάση των λαϊ κών μαζών, απέναντι στο αστυνομικό κράτος και τη φασιστική κυβέρνηση, ήταν στην ουσία και μια άρνηση στις μανούβρες και τα κουκουλώματα της
Σ τ ο
α π ό π ρ ο σ π ά θ ε ι ε ς κ α ι
είχε γραφτεί με αντιφασιστικά και αντιιμπεριαλιστικά
γεγονότα ξε
τυρία στο Υπουργείο Δικαιοσύνης Στη συνέχεια ανα κατέφτηκαν με τους διαδηλωτές
ατόμων
φοιτητων,
μ ά τ ε ς Τ η
Π
μ π
η
ρ
έ ς δ υ ν ά μ ε ι ς απόκοψαν
των
Στους κεντρικούς αθηναϊκούς δρόμους, η α σ τ υ ν ο μ ί α π ρ ο σ π α θ ο ύ σ ε μ ε τ η ν ε μ φ ά ν ι σ ή τ η ς ν α διαλύσει τους συγκεντρωμένους πολίτες, ενώ δεχόταν τα γιουχαΐσματα των διαδηλωτών Με το πέσιμο του ήλιου αποχώρησαν οι αστυνομικοί με στολή μπροστά α π ό τ ο Π ο λ υ τ ε χ ν ε ί ο . Φ υ σ
κ ά , α ν
πλήθος
χαφιέ
διαδηλωτές για την προ φύλαξη των ματιών τους από τα δακρυγόνα Πόρτες άνοιγαν για
φιλοξενίσουν τραυματίες Εθελοντές με μοτοσυκλέτες μετέφεραν τρόφιμα, φάρμακα, χρή ματα και πληροφορίες μέσα στους κλεισμένους στο Πολυτεχνείο, που πολλοί από αυτούς είχαν τραυματι στεί έξω στις οδομαχίες Ήδη κυκλοφορούσε η πλη ραφορία ότι πλησίαζαν τα τανκς. Στην Πατησίων, που ήταν κλεισμένη από τρόλεϋ και λεωφορεία, οι διαδη λωτές ξεφούσκωναν τα λάστιχα των οχημάτων Αυ
~ 1 5 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α 2022 σημεία της πόλης και πέσαν τα πρώτα δακρυγόνα, από ασθενοφόρο όχημα! κοντά στο Πολυτεχνείο Γρή γορα διαδόθηκε η είδηση για νεκρούς και τραυματι σμένους σε διάφορα σημεία της πόλης Οι διαδηλωτές το θεώρησαν φυσικό και κανένας δεν πτοήθηκε, αν τίθετα η αγωνιστικότητα του πλήθους μεγάλωσε Αυθόρμητα άρχισε να οργανώνεται η άμυνα του πλήθους Οδοφράγματα δημιουργήθηκαν σε όλους τους δρόμους Λεωφορεία, τρόλεϋ και Ι Χ , μπροστά στη θέληση των διαδηλωτών και στις παροτρύνσεις τους, σταματούσαν και οι επιβάτες κατέβαιναν για να ενω θούν μαζί τους. Τα οχήματα τοποθετούνταν κάθετα στους δρόμους Μικρά αμάξια μεταφέρονταν στα χέρια απ’ τους διαδηλωτές και έκλειναν τους πλαϊνούς δρό μους Δακρυγόνα πετιόνταν κατά δεκάδες από μικρά οχήματα της αστυνομίας, ενώ ακούγονταν πυροβολι σμοί από αυτόματα και μη όπλα, από διάφορα σημεία Ο κύριος όγκος των διαδηλωτών είχε αποκοπεί από το χώρο μπροστα στο Πολυτεχνείο και είχε υποχωρή σει προς την Πατησίων, στο ύψος του ΟΤΕ Πλήθος άλλων διαδηλωτών υπήρχε στην Πλατεία Κλαυθμώνος, Α κ α δ η μ ί α ς , Ο μ ό ν ο ι α ς , Π λ α τ ε ί α Κ ο τ ζ ι ά κ α ι π ρ ο ς τ η ν οδό Πειραιώς Ομάδες 20 30 ατόμων, από τους πιο μα χ ητικ ούς διαδηλ ωτέ ς , έ λ ε γ χ αν ακ όμη τους χ ώρους μπροστά στο Μουσείο και στη συμβολή Αλεξάνδρας Πατησίων Από τους διαδηλωτές εντοπίστηκαν και πε ρικυκλώθηκαν μερικά αυτοκίνητα που έρριχναν δα κρυγόνα και πυροβολισμούς Τα όργανα των φασιστών που ήταν μέσα, υποχρεώθηκαν απ’ τους διαδηλωτές να κατέβουν, ξυλοκοπήθηκαν άγρια, ενώ τα αυτοκί νητά τους σχεδόν καταστράφηκαν. Από τις γύρω πολυκατοικίες, η συμμετοχή του κό σμου ήταν πραγματικά
τα
τα
τα
θόρμητα έγινε φανερή η ανάγκη χρησιμοποίησης κο κτέϊλ Μολότωφ Μέσα στο πανδαιμόνιο από κροταλίσματα αυτόμα των, κραυγών, δακρυγόνων κλπ , από τα ανοιχτά πα ράθυρα των γύρω σπιτιών ακούγονταν τα ραδιόφωνα που μετέδιδαν τη φωνή του σταθμού του Πολύτεχνεί ου, "Η Φωνή των Ελεύθερων Αγωνιζομένων Φοιτητών η Φ ω ν ή τ ω ν Ε λ ε ύ θ ε ρ ω ν Α γ ω ν ι ζ ο μ έ ν ω ν Ε λ λ ή ν ω ν " Όσο περνούσε η ώρα, τα συνθήματά του γίνονταν όλο και πιο αντιιμπεριολιστικά, όλο και πιο μαχητικά Προσπάθεια των πιο μαχητικών ομάδων ήταν να κρα τηθεί η σύνδεση μεταξύ του Πολυτεχνείου και του κύ ριου όγκου των διαδηλωτών Πιο κάτω από το Πολυτεχνείο, στην οδό Μάρνη και Γ' Σεπτεμβρίου, όπου βρίσκεται το Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως, ακούγονταν πυροβολισμοί από αυτόματα όπλα Επανειλημμένα δια δηλωτές επιτέθηκαν εναντίον του Παρ’ όλες τις ενισχύ σεις που έφτασαν λίγο αργότερα από τους φασίστες για Ο υπογράφων Γιάννης Μαντάς, άκρη αριστερά μπροστά από το αυτοκίνητο
συγκινητική Βροχή έπεφταν από
μπαλκόνια τα λεμόνια και
κουτιά με κρέμα, για να
χρησιμοποιήσουν οι
να
την προφύλαξη του Υπουργείου, μια ομάδα από 30 40 άτομα, κυρίως έργάτες, έκανε αναιχτή επίθεση με ξύλα και σπασμένα τούβλα Άοπλοι ορμοΰσαν να διαλύσουν τους ακροβολιστές, που φύλαγαν την είσοδό του Οι τε λευταίοι χτυπούσαν με όπλα που εκσφενδόνιζαν κρυ στάλλους και σφαιρίδια με επικάλυμμα καουτσούκ Από τα παράθυρα και την ταράτσα χτυπούσαν τα αυ τόματα και oι σφαίρες έσπαγαν τα τζάμια στους γύρω δρόμους Τα δακρυγόνα που έπεφταν συνέχεια, για να αναγκάσουν τους διαδηλωτές να διαλυθούν, oι αντιφα σίστες τα έπιαναν με τα χέρια τους και τα πετάγανε πίσω στους φασίστες. Κάθε τόσο κάποιος μετέφερε στην πλάτη έναν συναγωνιστή του, για περίθαλψη στις γύρω πολυκατοικίες, που oι κάτοικοί τους πρόθυμα έδιναν βοήθεια Κάποιο ζαχαροπλαστείο είχε μεταβληθεί σε πρόχειρο ιατρείο Από παντού ακούγονταν κραυγές "Φα σίστες, Δολοφόνοι, Ξενόδουλοι, Πουλημένοι!" Μπροστά στην άνιση αυτή πάλη, oι άοπλοι διαδηλω τές αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν Ανάλογες περίπου οδομαχίες, δόθηκαν και σε άλλα δημόσια χτήρια, όπως στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων, στο Υπουργείο Δι καιοσύνης, Κοινωνικών Υπηρεσιών και άλλα Σε πολλά σημεία της Αθήνας, διμοιρίες αστυνομικών τράπηκαν σε φυγή μπροστά στην ορμή των διαδηλωτών. Δύο τρά πεζες στην οδό Αχαρνών και μία στην οδό Πειραιώς, κα ταστράφηκαν από τους διαδηλωτές, σα συμβολική διαμαρτυρία ενάντια στο ντόπιο και ξένο κεφάλαιο Αργότερα, όργανα των φασιστών, καμμάντο πόλης ή ακροβολιστές, ντυμένοι κυριολεχτικά σαν Ες Ες, με γκριζόμαυρες κολλητές φόρμες, ψηλές μαύρες μπό τες, φαρδιά ζώνη και σκούρο μπλε ειδικό κράνος, με ματογυάλια για τα δακρυγόνα και κατάλληλα εκπαι δευμένοι, χτυπούσαν περιφερειακά, μέσα από μικρά αυτοκίνητα, με δακρυγόνα και σφαιρίδια Πότε πότε εμφανίζονταν να χρησιμοποιούν μεγάλα καουτσουκέ νια ρόπαλα και έρχονταν σε άμεση σύγκρουση με ομά δες ξεκομμένων διαδηλωτών Ταχτική τους, να δια σπάσουν τους διαδηλωτές και να σπείρουν τον πανικό Σκοπός τους, να εκκαθαρίσουν και να ελέγξουν μια μεγάλη ζώνη, για να περάσουν τα τάνκς Στο μεταξύ, μέσα στο Πολυτεχνείο οι κλεισμένοι χτυπιούνταν με δακρυγόνα, σφαίρες και σφαιρίδια από ελεύθερους σκοπευτές Φωτιές είχαν αναφτεί για την εξουδετέρωση των δακρυγόνων
γονταν Από την κύρια είσοδο, οι διαδηλωτές έβγαιναν με τα χέρια ψηλά, κάτω από την απειλή των αυτομά των Έξω δέχονταν τις λυσσασμένες επιθέσεις αστυ νομικών και τραμπούκων Επιθέσεις δέχονταν και δια δηλωτές που παραβίασαν τις πλαϊνές εισόδους για να βγουν από το Πολυτεχνείο Πίσω τους άφησαν συνα γωνιστές τους τραυματισμένους ή σκοτωμένους από σφαίρες ή ξιφολόγχες Ο ραδιοσταθμός του Πολυτεχνείου έπαψε οριστικά στις 2 η ώρα μετά τα μεσάνυχτα, ενώ μετέδιδε αντι φασιστικά αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα. Οι τραυμα τισμένοι στο ιατρείο του Πολυτεχνείου δέχονταν επι θέσεις ή τους αφαιρούνταν οι οροί για να πεθάνουν, από τραμπούκους που μπήκαν μετά την εκκαθάριση του χώρου από τους λοκατζήδες Στους δρόμους συνεχίζονταν οι συμπλοκές Στην Πλατεία Κολιάτσου ήδη είχε γίνει κατάληψη του 8ου Γυμνασίου, απ’ όπου λειτούργησε εφεδρικός ραδιο σταθμός, που καλούσε τους διαδηλωτές να συμπτυ χτούν στην Πλ Αμερικής Στην Κυψέλη, στου Γκύζη κ α χτυπούσαν καμπάνες Σχεδόν όλη τη νύχτα συνε χίζονταν οι μικροσυμπλοκές Το Σάββατο 17 Νοέμβρη το πρωί, πολίτες από μακρι νά προάστια της Αθήνας που πήγαιναν στις δουλειές τους, αισθάνονταν το τσούξιμο στα μάτια από τα δακρυ γόνα που είχαν ποτίσει τα πάντα, από τα γεγονότα της νύχτας Μπροστά στο Πολυτεχνείο, μέσα και σε γύρω πεζοδρόμια, βυτιοφόρα έπλεναν τα αίματα των αγωνι στών Η ανακοίνωση του στρατιωτικού νόμου, γύρω στις 11 η ώρα, ήρθε σαν κάτι το φυσικό και γνώριμο και δε φόβισε κανέναν Διαδηλώσεις συνεχίστηκαν όλη τη μέρα σε διάφορους κεντρικούς δρόμους, ακόμα και με τά τη διακοπή της κυκλοφορίας στις 4 το απόγευμα Την Κυριακή 18 Νοέμβρη το πρωί, συγκροτούνταν ομάδες από διαδηλωτές, που φώναζαν συνθήματα μπροστά από θωρακισμένα και ένοπλους αστυνομικούς, που πυροβολούσαν, κυρίως στον αέρα Στη θέα τους, νοικοκυρές από τα γύρω σπίτια και εργαζόμενοι κραύ γαζαν: "Αίσχος, Δολοφόνοr" κ α Και πάλι αίμα διαδηλω τών αντιφασιστών έβαφε τους δρόμους της Αθήνας
κρών, εκατοντάδων τραυματιών και χιλιάδων συλλη φθέντων, που ξυλοκοπούνται άγρια στα στρατόπεδα ή στα κρατητήρια από όργανα των φασιστών Τα θύματα αυτά των φασιστών του αμερικανόδου λου καθεστώτος της χώρας μας, άνθρωποι που ανά στησαν άλλους, παλαιότερους αγώνες του λαού μας, μας αφήνουν βαρειά κληρονομιά και περισσότερα κα θήκοντα και υποχρεώσεις Όλοι μας φωνάζουμε μαζί τους τα συνθήματα του αγώνα: «Ψωμί, Παιδεία Ελευθερία Θάνατος στο φασισμό, Θάνατος στον ιμπεριαλισμό ΛΑΟΚΡΑΤΙΑ
~ 1 6 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α τ
ελέγχονταν από τους
μπροστά στην
η κεραία του σταθμού από λοκατζήδες, που όμως ξα ναστήθηκε από τους φοιτητές, κρατώντας την με τα ίδια τους τα χέρια Παρ’ όλες τις εκκλήσεις των φοι τητών ότι είναι άοπλοι και τα συνθήματα, "Οι στρατιώ τες είναι αδέρφια μας", τα θωρακισμένα, οδηγούμενα από μόνιμους υπαξιωματικούς, επιτέθηκαν Οι φοιτη τές που ήταν κρεμασμένοι στα κάγκελα της εισόδου και άφοβοι είχαν προτάξει τα στήθια τους, πολτοποι ήθηκαν κάτω από τον όγκο του τάνκς, που ισοπέδωσε τ ο α υ τ ο κ ί ν η τ ο π ο υ ε ί χ ε τ ο π ο θ ε τ η θ ε ί σ α ν π ρ ό χ ε ι ρ ο φράγμα μπροστά, έριξε την καγκελένια πόρτα και ει σχώρησε στο χώρο του Πολυτεχνείου Από πίσω ακο λουθούσαν οι λοκατζήδες με τα αυτόματα Κραυγές πόνου και αντιφασιστικά
ν
ι
ν
37
Όταν οι γύρω χώροι
φασίστες πια, τα τανκς έφτασαν
είσοδο του Πολυτεχνείου Χτυπήθηκε
συνθήματα ακού
Ο α π ο λ ο γ ι σ μ ό ς ε ί
α
, έ
α ς μ ε γ ά λ ο ς α ρ ι θ μ ό ς ν ε
» [Μοιραστηκε σε παράνομα φυλλάδια χερι με χερι και κατω απο πορτες Δημοσιεύτηκε στη “Λαϊκή Φωνή", 12ος ’73 Επίσης σε “Κόκκινο Αστέρι”, 11ος ’75, και “Λαϊκοδημοκρατική”, 11ος ’76] Γιάννης Α. Μαντάς
~ 1 7 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α 2022 Με μαζικότητα και αγωνιστικά τίμησαν η νεολαία κι ο λαός την 49η επέτειο από τον ξεσηκωμό του Πολυτε χνείου 1973 Από τις 14 Νοέμβρη, που ξεκίνησε το επαιτειακό 3ήμερο, στεφάνια στον χώρο του Πολυτεχνείου κα τέθεταν το ΠΑΜΕ, Ομοσπονδίες και Σωματεία Συντα ξιούχων, η ΟΒΣΑ, ενώσεις και φορείς των επαγγελμα τιών, η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας, η ΕΕΔΥΕ Ενώ ακούγονταν τα συνθήματα: «Το Πολυτεχνείο ζει, έξω το ΝΑΤΟ κι οι Αμερικανοί» Με έντονο χειροκρότημα και το σύνθημα «Οι φαντάροι είναι του λαού παιδιά, έξω από τα σύνορα δ ε ν έ χ ο υ ν ε δ ο υ λ ε ι ά » , ό τ α ν ν έ ο ι σ τ ρ α τ ε υ μ έ ν ο ι , κ α τ έ θ ε σ α ν σ τ ε φ ά ν ι στο μνημείο των πεσόντων Τ η ν Π έ μ π τ η 1 7 Ν ο έ μ β ρ η , μ ί α εβδομάδα μετά τη μεγαλειώδη απερ γία της 9ης Νοέμβρη, στην Αθήνα και σε όλες τις πόλεις της χώρας, συγκρότησαν τις μεγα λύτερες πορείες των τελευταίων χρόνων, στέλνωντας ηχηρό το μήνυμα ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πο λέμους και στην εμπλοκή της χώρας μας σε αυτούς Στην Αθήνα, με μια ογκώδη και μαχητική διαδήλω ση, που κατέληξε στην πρεσβεία των ΗΠΑ, χιλιάδες εργαζόμενοι και νέοι με τα αντιιμπεριαλιστικά συνθή ματα διεμήνυσαν: «ΝΑΤΟ και Ρωσία τη γη ξαναμοιράζουν με των λαών το αίμα τα σύνορα χαράζουν» και «Δεν θα επιλέξουμε στρατόπεδο ληστών, μόνη μας ελπί δα η πάλη των λαών». Οι διαδηλωτές απαιτούν την απεμπλοκή της χώρας μας από αυτόν: «Διέξοδο στον πόλε μο θα δώσει ο λαός, ανίκητος δεν εί ναι ο καπιταλισμός», «Σε Ελλάδα και Τουρκία ίδιος ο εχθρός, το ΝΑΤΟ, οι κυβερνήσεις, ο καπιταλισμός» κ α ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΛΑΟΥ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΗ 49η ΕΠΑΙΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
~ 1 8 ~ Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Α - Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Α τ 37 Αγρίνιο Θεσσαλονίκη Αλεξανδρούπολη Βόλος Γιάννενα Ηράκλειο Καβάλα Κατερίνη Κεφαλονιά Κως Κοζάνη Λάρισα Λέσβος Λήμνος Μεσσηνία Πάτρα Σάμος Τρίκαλα
~ 1 9 ~ Τ Α Ν Ε Α Α Π Ο Τ Η Ν Ε Ε Λ 2022
Ο περίφημος ηθοποιός του ελληνικού θεάτρου και κινη ματογράφου Μίμης (Δημήτρης) Φωτόπουλος υπήρξε ένας γνήσιος λαϊκός και πολύπλευρος καλλιτέχνης, ανα δεικνύοντας τη σοφία ενός γλυκύτατου «μάγκα», ευχά ριστα αναγνωρίσημη από το πλατύ κοινό και έμεινε σταθερός στις σοσιαλιστικές του ιδέες, υπηρετώντας το όνειρο ενός δικαιότερου κόσμου
στην ανατροφή των δύο γιων της Αργότερα, λόγω των δυ σκολιών, όλες οι γυναίκες της οικογέ νειας αναζήτησαν την τύχη τους στην Αθήνα και μετακόμισαν στα Πευκάκια στη Νεάπολη Εξαρχείων, όπου όλες ερ γάζονταν ως μοδίστρες, προκειμένου να καταφέρουν να επιβιώσουν Η Άννα Φωτοπούλου παρά τη φτώ χεια προσπαθούσε να δώσει στα δύο αγόρια της την καλύτερη δυνατή μόρ φωση και να κάνουν μαθήματα Γαλλι κών και βιολιού Όπως έχει αναφέρει ο Μίμης, τόσο ο ίδιος, όσο και ο αδελφός
χωρίς αποσκευές» στο Θέ ατρο Rex Κοτοπούλη, με σκηνοθέτη τον Κάρολο Κουν και αργότερα είχε συνεργασίες μαζί του στο πρωτοεμ φανιζόμενο Θέατρο Τέχνης Στη διάρκεια της Κατοχής ο Μίμης Φωτόπουλος παίρ νει μέρος στην Εθνική Αντίσταση και δραστηριοποιείται στις τάξεις του ΕΑΜ Λογοτεχνών Έγινε μέλος του θιά σου των Ενωμένων Καλλιτεχνών, που προέτασσαν μέσα από τα έργα τους τις ιδέες της αριστεράς Κατά τα Δεκεμβριανά του 1944, τα βρετανικά στρα τεύματα έκαψαν πολλά σπίτια όπως και του Μίμη, που έμενε με τον αδελφό του Άγγελο Η απώλεια ήταν μεγά λη γιατί βρέθηκαν στο δρόμο, αλλά και γιατί μέσα στο σπίτι τους είχαν μια τεράστια βιβλιοθήκη, με περισσότε ρα από 2 000 βιβλία, που κάηκαν Ο Φωτόπουλος προκειμένου να βρει δουλεια πηγαίνει στα στέκια των καλλι τεχνών στο Κολωνάκι κι εκεί συλλαμβά νεται κι εκτοπίζεται τον είχε προδώσει ένας ταξιθέτης του θεάτρου Βρέθηκε στην έρημο της Αιγύπτου πίσω από τα συρματοπλέγματα του στρατοπέδου Ελ Ντάμπα, μαζί με χιλιάδες άλλους Έλλη νες κομμουνιστές και αντιφασίστες, που ήταν όμηροι στα χέρια των Άγγλων Εκεί χάθηκαν πολλές ζωές, ο Φωτόπουλος ήταν απ' αυτούς που επέστρεψαν από την κόλαση στα τέλη Μάρτη του 1945 Όλα αυτά τον κράτησαν για δύο χρόνια μακριά από την πρωταγωνιστική του θέ ση. Αργότερα αποτύπωσε αυτή την εμ πειρία του στο του βιβλίο «Όμηρος των Εγγλέζων Ελ Ντάμπα»
~ 2 0 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Τ Ο Υ Π Ν Ε Υ Μ Α Τ Ο Σ Κ Α Ι Τ Ο Υ Α Γ Ω Ν Α τ 37
και της Άννας Παπαδοπούλου από το Αίγιο Τα παιδικά χρόνια του υπήρξαν δύσκολα Ο Μίμης ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας και λίγους μήνες μετά τη γέννησή του, ο πατέρας του πέθανε από φυματίωση. Η μητέρα του για να τα βγάλει πέρα πήρε τα τρία της παιδιά και επέστρεψε στο Αίγιο, όπου η μητέρα της ζούσε με τις αδελφές της Εκεί εντελώς ξαφ νικά το κοριτσάκι της αρρώστησε και πέ θανε Η χήρα Άννα Φωτοπούλου, που ήταν μόλις 27 ετών, δεν το έβαλε κάτω και αφοσιώθηκε
τη λογοτεχνία και σε ηλικία 17 ετών έγραψε και το πρώτο του
να
Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (τότε Βασι λικού Θεάτρου) Όλα έγιναν τυχαία, όταν διάβασε μια αγ γελία σε εφημερίδα Για να προετοιμαστεί για τις εξετάσεις αγόρασε από ένα περίπτερο τον “Προμηθέα” και άρχισε να μελετάει τραγωδία Η απαγγελία του έπεισε τους καθηγητές, οι οποίοι εκτίμησαν και τη χροιά της φω νής του Γρήγορα άλλαξε κατεύθυνση κι έφυγε πηγαί νοντας στη Δραματική Σχολή του Κουνελάκη Μαζί του πήρε το προσωνύμιο «γέρος» λόγω της ιδιαίτερης μπά σας φωνής του Το 1932 σε ηλικία 19 ετών, πρωτοεμφα νίστηκε στο θέατρο με τον θίασο Κουνελάκη στην παράσταση “Λακοντιέρα” Το 1934 αναχώρησε για την πρώτη του περιοδεία, με το θίασο “Δράματος, κωμωδίας, κωμειδυλλίου και επιθε ωρήσεως” του Θεμιστοκλή Νέζερ. Συνέχισε να περιο δεύει στην ελληνική επαρχία με θιάσους μπουλουκιών με πενιχρά μεροκάματα, αποκτώντας όμως μια πολύτιμη πεί ρα στη σκηνή και στη ζωή Απ’ την εμπειρία του αυτή έγραψε το 1940 την ποιητική συλλογή «Μπουλούκια» Μετά την επιστροφή του το 1939 θα έχει την τύχη να εμφανιστεί στο
του Τον ίδιο χρόνο παίζει στην επιθεώρηση «Άνθρωποι Άνθρωποι» όπου γί νεται διάσημη η περίφημη ατάκα του “Κι ύστερα θα κάαααθεεεσαι”, που τη βρίσκουμε και στην ταινία «Ο ου ρανοκατέβατος» (1965) και τον ακολουθεί σε όλη του την καριέρα Το 1950 51 ο Φωτόπουλος συμμετέχει στο έργο «Αν να των χιλίων ημερών» στο θέατρο Ρεξ με σκηνοθέτη τον Δημήτρη Μυράτ Στη συνέχεια παίζει για πρώτη φορά δίπλα στην Κοτοπούλη, στην «Καινούρια ζωή» Οι επιτυχίες ήταν συνεχόμενες και το 1952 δημιουρ γεί τον δικό του θίασο και παίζει τα έργα: “Ουδέν αξιοση μείωτον” στο θέατρο Σαμαρτζή
Αμερική Στα χρόνια 1954 1956, ο Μίμης Φωτόπουλος με τον Ντίνο Ηλιόπουλο δημιούργησαν δικό τους θίασο και ανέ βασαν με επιτυχία στα θέατρα Κεντρικόν, Σαμαρτζή, Πα Μίμης Φωτόπουλος Ο πολυτάλαντος λαϊκός καλλιτέχνης και γλυκήτατος «μάγκας» της οθόνης
Γεννήθηκε στις 20 Απριλίου του 1913 στο χωριό Ζά τουνα της Γορτυνίας Ήταν γιος του έμπορου Νικόλαου Φωτόπουλου
του ξόδευαν σχε δόν όλο το χαρτζιλίκι τους στην αγορά βιβλίων Έτσι από κτησε αγάπη για
ποίημα Όταν το 1931 αποφοίτησε από το γυμνάσιο, άρχισε
δουλεύει ως πλασιέ σιδηρικών. Παράλληλα ξεκίνησε να σπουδάζει στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, όπου πέρασε λόγω του καλού βαθμού που είχε γράψει στην έκθεση Την παράτησε όμως στο δεύτερο έτος, για να σπουδάσει στη Δραματική
«Ταξιδιώτης
Το 1946 ο Φωτόπουλος γνώρισε την Μαργαρίτα Τσά λα, παντρεύτηκαν λίγους μήνες αργότερα στον Άγιο Νι κόλαο στα Πευκάκια και μετακόμισαν στο Μαρούσι, όπου απόκτησαν τις δύο κόρες τους Άννα και Μαρία και από το 1955 είχαν εκεί το δικό τους σπίτι. Ο Φωτόπουλος κάνει την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση το 1948 στη «Μαντάμ Σουσού» του Τσιφόρου Την ίδια χρονιά κάνει ντεμπούτο και στη Φίνος Φιλμ με την ταινία «Χαμένοι Άγγελοι» κι επίσης θα ξεχωρίσει στην πασίγνωστη κωμική σάτιρα «Οι Γερμανοί Ξανάρχον ται» Τότε ξεκινάει και η αναγνώρισή
και “Ο ελαφρόμυαλος” στο Παλλάς Επίσης περιόδευσε σε Κύπρο, Τουρκία, Αί γυπτο, στη Γερμανία και στην
παϊωάννου, μια σειρα έργα μεταξύ των οποίων: "Ερωτική Τρικυμία", "Ανεργία Μηδέν", “Ο φίλος μου ο Λευτεράκης” Η συνεργασία τους συνεχίστηκε στα 1962 1964, με έργα που ανέβηκαν στο Θέατρο Βεάκη, αλλά και σε πε ριοδεία (Κωνσταντινούπολη Β Ελλάδα Βόλος): "Οι γλά ροι και οι κότες" "Ο Εμίρης και ο Κακομοίρης" "Οι ναυαγοσώστες" "Οι Λεγεωνάριοι" "Ζήτω ο Γάμος" "Μι κροί Φαρισαίοι" Όπως όλοι οι μεγάλοι ηθοποιοί της γενιάς του, ο Φω τόπουλος έκανε λαμπρή καριέρα και στον κινηματογρά φο, έχει παίξει σε 101 ταινίες Στη δεκαετία του ’50, που άνθιζε πλέον ο ελληνικός κινηματογράφος, συνέχισε με την κωμωδία "Ελα στον Θείο" (1950) και στο μελόδραμα "Ο Γρουσούζης" (1952) Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του θα έρθει με την ρομαντική κωμωδία "Το Σωφεράκι" (1953) του Γ Τζαβέλλα Στη συνέχεια πρωταγωνιστεί και συμμετέχει με επιτυχία σε αγαπημένες ταινίες, μερικές απ' τις οποίες έχουν και καλλιτεχνική αξία, όπως: "Η Ωραία των Αθηνών" (1954), "Η Κάλπικη λίρα" και "Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο" (1955), "Η Καφετζού" (1956), "Λατέρνα, φτώχεια και γαρύφαλλο" (1957), "Φτωχαδάκια και Λεφτάδες" (1961), "Ο Σταμάτης κι ο Γρη γόρης" και φυσικά η μεγάλη προσωπική του επιτυχία "Ο Θόδωρος και το Δίκαν νο" (1962), «Ο Χαζομπαμπάς» (1967), «Ο Πατούχας» (1972) κ α Βεβαίως, από τα μέσα της δεκαετίας του '60 ο παλιός εμπορικός κινηματο γράφος είχε αρχίσει να παρακμάζει, ενώ με την επιβολή της δικτατορίας έφτασε σχεδόν στην πλήρη κατάρρευση Εκτός από σπουδαίος ηθοποιός, ο Μίμης Φωτόπουλος ήταν και λογοτέχνης Έγραψε τέσσερις ποιητικές συλ λογές “Μπουλούκια” (1940), “Ημιτόνια” (1960), “Σκληρά τριολέτα” (1961) και “Ο θάνατος των ημερών” (1976) Τρία αυτοβιογραφικά “25 χρόνια θέατρο” (1958), “Το ποτάμι της ζωής μου”, “Ελ Ντάμπα Όμηρος των Εγγλέζων” (1965) Και δύο θεατρικά έργα, “Ένα κορίτσι στο παράθυ ρο” (1966), “Πελοπίδας ο καλός πολίτης” (1976) Με την επιβολή της δικτατορίας ο Φωτόπουλος, έμει νε μόνος με τις δυο κόρες του, καθώς τη γυναίκα του Μαργαρίτα Τσάλα
θεατρικό σανίδι τελειώνει
θέατρο Βέμπο, των Λάκη Λαζόπουλου και Γιάννη Ξανθούλη: “Το ΠΑΣΟΚ της Χάιδως”, “Του ΠΑΣΟΚ τους το χαβά“, “Μια στο Καστρί και μια στο πέταλο” (1982 1985) Εμφανίστηκε επίσης στην τηλεοπτική σειρά “Ο θεί ος μας ο Μίμης”, από την ΕΡΤ2 το 1984 Ο Μίμης Φωτόπουλος ασχολήθηκε και με τον συνδι καλισμό, στον δύσκολο χώρο του θεάματος, ως μέλος του ΔΣ του ΣΕΗ και μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελεύθερου Θεάτρου και υπήρξε πρόεδρος του πρωτοπο ριακού κινητού θεάτρου “Αρμα Θέσπιδος”, ενώ παραση μοφορήθηκε για την προσφορά του από το πατριαρχείο Αλεξάνδρειας Επίσης, ο Δημοτικός κινηματογράφος Αμαρουσίου του οποίου ήταν δημότης και ξεκίνησε να λειτουργεί το 1995 φέ ρει το όνομά του «Μίμης Φωτόπουλος», τιμής ένεκεν στον αείμνηστο ηθοποιό Κι όμως αυτός ο άνθρωπος που είχε 50 χρόνια σκληρής δουλειάς, όταν το 1981 θέλησε να συνταξιοδοτηθεί δεν στάθηκε δυνατό Είχε μόνο 1 400 ένση μα, που δεν αρκούσαν για τη σύνταξη και δούλεψε άλλα πέντε χρόνια για να συμπληρώσει τη βάση Τα συντάξιμά του συμπληρώθηκαν με τις τελευταίες ρα διοτηλεοπτικές εμφανίσεις του και με μια τιμητική σύνταξη από το υπουργείο Πολιτισμού, που όμως ελάχιστα τη χά ρηκε, αφού τα προβλήματα υγείας του τον πρόδωσαν Ο Μίμης Φωτόπουλος έφυγε ξαφνικά σε ηλικία 73 ετών από ανακοπή καρδιάς, στις 29 Οκτώβρη 1986 Γιάννης Α Μαντάς Στη συνέχεια παραθέτουμε το ποίημα του Μίμη Φωτόπουλου:
θεωρήσεις
Είμαστ’ όλοι πολύ μικροί Δίχως φίρμα Μπουλούκια μάς λένε Άγνωστοι θεατρίνοι Ένας Μίμης, η Κατινίτσα, κάποια Ίρμα κι άλλοι πολλοί ακόμα θλιμμένοι αρλεκίνοι Αποχαιρετήσαμε κάθε χαρά μας κοινή Και τραβήξαμ’ έν’ άγνωστο δρόμο Μα με τον καιρό πνίξαμε τα όνειρά μας κι ένα βαρύ σταυρό επήραμε στον ώμο Τώρα η θλίψη μάς συντροφεύει, κι η πείνα πάντα. Στα χείλη ποτέ πια δε θ’ ανθίσει χαρά Τα προχτές μια μικρή μπαλαρίνα ένα ρόδο χλωμό τη θέρισ’ η φθίση Ποιος ξέρει αλήθεια, καθενός ο πατέρας, πόσα όνειρα ωραία, για το γιο είχε πλέξει! Να γινόταν της επιστήμης αστέρας!
τη συνέλαβαν τον Μάϊο του 1967 και την έστειλαν στη Γυάρο Ήταν δημοτικός σύμβουλος της αριστεράς στο δήμο του Μαρουσίου και πρόεδρος σε αρ κετούς συλλόγους Την άφησαν μετά από 6 7 μήνες Η κόρη τους Άννα για την άσχημη αυτή ανάμνηση αναφέ ρει: «Ο πατέρας μου επί χούντας έχανε την μία δουλειά μετά την άλλη, μας είχαν κόψει το τηλέφωνο και έξω απ’ το σπίτι υπήρχε πάντα ένας αστυνομικός Χωρίς δουλειά και κλεισμένος μέσα, τότε ήταν που ξεκίνησε κι’ άρχισε να φτιάχνει έργα τέχνης, τα περίφημα κολλάζ του με γραμματόσημα » Πράγματι, βρήκε διέξοδο στη ζωγραφική, αναδει κνύοντας ακόμη ένα ταλέντο του. Ασχολήθηκε με αξιο σημείωτη επιτυχία με την τεχνική του κολάζ κάνοντας χρήση «ψηφίδων» από γραμματόσημα με τις οποίες έφτιαξε μεγάλο αριθμό ζωγραφικών πινάκων Συνολικά έκανε δέκα εκθέσεις των έργων του και πούλησε πάνω από εκατό πίνακες Tο έργο του, που απεικονίζει τον Άρη Βελουχιώτη, το δώρισε στο
~ 2 1 ~
Μ’ αυτός στο
τη
του
Και σεις
κει,
που τα
αν
~ ~ ~
~ ~ ~
KKE Το ταξίδι του στο
με τις επι
στο
Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Τ Ο Υ Π Ν Ε Υ Μ Α Τ Ο Σ Κ Α Ι Τ Ο Υ Α Γ Ω Ν Α
2022
ζάρι
ζωή
έχει παίξει.
πέρα
στις μακρινές επαρχίες
«μπουλούκια» σάς διώχνουνε την πλήξη,
μαθαίνατε τις θλιβερές μας ιστορίες, ο πόνος, την καταφρόνια θα ’χε πνίξει ( Μίμης Φωτόπουλος 1940 )
ΜΠΟΥΛΟΥΚΙΑ
Κολάζ με γραμματόσημα
ακολουθεί
αγωνιστών
μαθήτρια
δρόμο
φυλακές
εξορίες. Τη συνέλαβαν το 1947 και με τά από τρίμηνη κράτηση στην Ασφά λεια την εξόρισαν στις αρχές του 1948 Μένει κρατούμενη από τα 22 έως τα 26 της χρόνια, στη Χίο, στο Τρίκερι, στη Μακρόνησο και ξανά στο Τρίκερι ως «ανεπίδεκτη αναμορφώ σεως». Τον Δεκέμβρη του 1952 αφέθηκε ελεύθερη ως «αδειούχος εξόριστη», μετά από ενέργειες του συμπατριώτη της Χαρίδημου Σπανουδάκη και κατα φέρνει να ολοκληρώσει τις σπουδές της στο πανεπιστή μιο Αργότερα παντρεύτηκε με τον Σπανουδάκη και το 1956 απέκτησε τις δίδυμες κόρες της Μαρία και Ειρήνη Η Βικτωρία Θεοδώρου έγραψε πολλά ποιήματα και διηγήματα όσο βρισκόταν στην εξορία. Στα Γράμματα πρωτοπαρουσιάστηκε το 1957, με ποιήματά της που δη μοσιεύτηκαν στο περιοδικό της αριστερής διανόησης
Σημαντικό μέρος του ποιητικού της έργου παραμέ νει ανέκδοτο. Το 2008 ο ο σκηνοθέτης Κώστας Νταντι νάκης δημιούργησε την ταινία "Τα κύματα που με δίδαξαν το ανυπότακτο", ένα ντοκιμαντέρ μεγάλου μή κους (διάρκεια 80 λεπτά) για τη ζωή και το έργο της Βι κτώριας Θεοδώρου το οποίο παρουσιάστηκε στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Μάρτιος 2009 Έργα της έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, σερβικά, ρωσικά, τα ισπανικά κ ά , ενώ στο μεταφραστι κό της έργο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ανθολογίες γαλλόφωνης ποίησης καθώς και ανθο λογίες σλαβόφωνων ποιητών Η ποιήτρια θεωρείται εκπρόσωπος της πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς Με την τέχνη της αντικατοπτρίζει μέ σ α σ τ ο έ ρ γ ο τ η ς τ ο υ ς π ό θ ο υ ς κ α ι τους αγώνες του λαού μας για ελεύ θερη ζωή ενάντια σε κάθε δυνάστη Με διακριτό τρόπο και χωρίς πομπώ δεις περιγραφές μας αφήνει μια ποι ητική κληρονομιά χρήσιμη, απαραί τ η τ η κ α ι σ υ ν α ι σ θ η μ α τ ι κ ά α ν α γ κ α ί α για τους αγώνες των ημερών μας, για μ ι α ζ ω ή κ α
"Εγκώμιο" (1957), "Κατώφλι και παράθυρο" (1962), "Βο ρεινό προάστιο" (1966), "Το λαγούτο" (1971), "Η εκδρο μή" (1973), "Ουρανία" (1978), "Άρειος ύπνος" (1983), "Η νυχτωδία των συνόρων" (1986), "Μειλίγματα" (1990), "Χρονικό" (1994), "Ευνοημένοι" (1998), "Καταλόγι για τον μάστορα" (2008) Βικτώρια Θεοδώρου, Ποιήματα (2010), τη συγκεντρωτική έκδοση (Γαβριηλίδης) Πεζά: «Στρατόπεδα γυναικών» 1975, «Ο Τράικο» 1982, «Γαμήλιο δώρο» 1995, «Οι δεσποινίδες της οδού Λαμψάκου» 2005, «Πελαγινή» 2010, Δραπέτις 2011, («Ανιδιοτέλεια», υπό έκδοση)
μ
έ χ
η
γ μ α τ ι κ ά ελεύθερη Η Βικτωρία Θεοδώρου έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 93 ετών στις 18 Φλε βάρη 2019 Γιάννης Α. Μαντάς Στη συνέχεια παραθέτουμε ένα ποίημα της Β Θεοδώρου:
~ 2 2 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Τ Ο Υ Π Ν Ε Υ Μ Α Τ Ο Σ Κ Α Ι Τ Ο Υ Α Γ Ω Ν Α τ 37
και
καταφύγιο ενάντια στις δυ σκολίες που αντιμετώπισα αλλά και κάτι σαν χρέος να μιλήσω για αυτά που έζησα Ηταν όμως και χαρά, αφού μπόρεσα να ακουμπήσω τις αναμνήσεις μου και να τις μεταδώσω Δεν πήγαν χαμένες» Στα ποιήματά της φαίνεται η φλόγα της νιότης, η πί κρα της για τα χαμένα της χρόνια αλλά και η ελπίδα για έναν καινούργιο κόσμο Έκτοτε δημοσίευσε 12 ποιητι κές συλλογές, 6 πεζά και δέκα εκδόσεις με μεταφράσεις της: Ξεκινώντας εξέδωσε σειρά ποιητικών συλλογών:
Βικτωρία Θεοδώρου γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης 22 Δεκέμβρη 1925. Ήταν κόρη μιας Χανιώτισσας και του πλανόδιου Σερβοέλληνα αγιογράφου Τράικο O πρό ωρος θάνατος του πατέρα της όταν ήταν μόλις οχτώ χρόνων και η φτώχεια της μητέρας της την υποχρέω σαν να μεγαλώσει σε ορφανοτροφείο στο Ηράκλειο Κατά τη διάρκεια της Κατοχής,
στα δεκάξι της χρόνια, στρατεύεται γενναιόψυχη στην Εθνική Αν τίσταση κατά των Ναζιστών εισβολέων και οργανώνεται στην ΕΠΟΝ Αμέσως μετά την απελευθέρωση του 1944, έρχεται στην Αθήνα τελειώνει το Γυ μνάσιο και γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή (Φιλολογικό Τμήμα), εργαζόμε νη ως νυκτερινή νοσοκόμα Οι εμφυλιοπολεμικές διώξεις του κράτους των βασιλοφρόνων διακό πτουν τα όνειρα των σπουδών της
η Βικτώρια
τον
χι λιάδων
σε
και
«Επιθεώρηση Τέχνης» Όπως έχει αναφέρει η ίδια: «Η ποίηση ήταν για εμένα ένα
τα πλαστικά και τα χαριτωμένα Φιλούνε τα κοκκινοχώματα Πως λάμπει ο ήλιος της Αυγής Πάνω στα χόρτα τ’ Αργυρά
Μηδέ
Τ’
Την ομορφιά που αγγίζει μοναχά Την όψη των πραγμάτων σαν την αύρα Την έχτρα τον καϋμό και την ανάβρα Που σκέπει με μετάξια γαλανά Η Αιγαία Γαλήνη ( Βικτώρια Θεοδώρου 1951 ) ~ ~ ~ ΤΡΙΚΕΡΙ ~ ~ ~
ι
ί α τ
ν
π ρ α
Βικτωρία Θεοδώρου Η λογοτέχνης και αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης Δεν ημπορώ να σας μιλήσω για τον τόπο τούτο Σύντροφοι, Που τα βουνά ειν’ ολόφωτα Κι η θάλασσα μακάρια γαλανή Τέτοια που δεν απάντησα ποτές μου Το πώς τα λιόφυτα
Δε θα μπορέσω να σας πω Το μυστικό καημό της ερημιάς που η Φύση εδώ κουφανασαίνει Μέσα στην ομορφιά της την απέραντη
τους πόθους που κρατούν
ακύμαντα νερά τα γκριζοπράσινα, Και τα βουνά, Σα χείλια σφαλισμένα
Τρίτη 13 Σεπτέμβρη έφυγε από
ζωή σε ηλικία 87 ετών ο Κώστας Καζάκος, από τους σημαντικούς έλλη νες ηθοποιούς, με μακρόχρονη θητεία στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση Γεννήθηκε στις 29 Μαΐου 1935 στον Πύργο της Ηλεί ας Ο πατέρας του Αναστάσιος Καζάκος ήταν δημόσιος υπάλληλος, αλλά κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέ μου εκδιώχθηκε από την υπηρεσία του και το 1948 πιά στηκε και εξορίστηκε Η οικογένεια τότε πούλησε το σπίτι της στον Πύργο και η μητέρα με τα τέσσερα παιδιά της μετακόμισαν στην Αθήνα Ο Κώστας Καζάκος, 13 χρονών τό τε, άρχισε να δουλεύει σε εργοστά σια, σε χαμαλίκια κι όπου έβρισκε μεροκάματο, για να βοηθήσει την οι κογένειά του, ενώ το βράδυ πήγαινε σχολείο και μελετούσε Το 1952 ο πατέρας του επέστρεψε από την εξορία, ενώ ο Κώστας τελεί ωσε το νυχτερινό Γυμνάσιο στο Παγ κράτι Ήθελε να σπουδάσει φιλολογία αλλά, λόγω της αριστερής κληρονο μιάς απ’ τον πατέρα του, δεν διέθετε έγγραφο κοινωνικών φρονημάτων και γι’ αυτό δεν έγινε δεκτός στο Πανεπι στήμιο Έτσι, άλλαξε σταδιοδρομία και φοίτησε στην Σχολή Κινηματογρά φου Λυκούργου Σταυράκου (1953 1956) όπου δίδασκαν και οι Γρηγόρης Γρηγορίου και Κάρολος Κουν, δίπλα στον οποίο διαμορφώθηκε ως ηθοποι ός Ο Καζάκος βοήθησε, με άλλους μαθητές, να χτιστεί στο υπόγειο του Ορφέα το Θεέατρο Τέχνης, όπου και πρωτοεμφανίστη κε το 1957 στο έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ «Ο κύκλος με την κιμωλία» Επίσης, η πρώτη του εμφάνιση στο σι νεμά ήταν το 1956 στη σατιρική ταινία του Γρ Γρηγορί
«Η αρπαγή της Περσεφόνης», σε σενάριο του Ιάκωβου Καμπανέλλη Ακολούθησαν μια σειρά ταινίες, μεταξύ των οποίων: «Το μπλόκο» του Άδωνι Κύρου (1965), «Το παρελθόν μιας γυναίκας» (1968) του Γιάννη Δαλιανίδη, «Η λεωφό ρος του μίσους» (1968) και «Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα» (1969) του Νίκου Φώσκολου, «Μια γυναίκα στην Αντί σταση» (1970) του Ντίνου Δημόπουλου, «Λυσιστράτη» (1972) του Γιώργου Ζερβουλάκου, «Ιφιγένεια» (1977) του Μιχάλη Κακογιάννη, «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλ λο» (1980) του Νίκου Τζήμα, «Ο δραπέτης» (1991) του Λευτέρη Ξανθόπουλου
ραστάσεις τους Ξεχωριστός σταθμός υπήρξε «Το Με γάλο μας τσίρκο» το 1973, σε κείμενα Καμπανέλλη και σκηνοθεσία του Κώστα Καζάκου, στο θέατρο «Αθήναι ον», απέναντι από το Πολυτεχνείο Το έργο αυτό έγρα ψε ιστορία. Η πρεμιέρα του έγινε στις 22 Ιουνίου 1973. Αμέσως αγαπήθηκε από το κοινό κι έγινε σύμβολο του αγώνα κατά της δικτατορίας Τον Οκτώβριο του 1973, λίγο πριν από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, οι παραστάσεις του έργου διακόπη καν βίαια από τη χούντα, ενώ ο Κώστας Καζάκος και η Τζένη Καρέζη συνελήφθησαν και κρα τήθηκαν στο ΕΑΤ ΕΣΑ Μετά την απο φυλάκισή τους οι παραστάσεις του έργου συνεχίστηκαν από τις 22 Δε κεμβρίου 1973. Ο Καζάκος από το 1997 έως το θά νατό του ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό Τζένη Κόλλια, με την οποία είχε αποκτήσει τέσσερα παιδιά: τον Αλέξανδρο, την Άρτεμις Γεωργία, την Ηλέκτρα και τη Μάγια Η Άρτεμις Γε ωργία έχασε τη ζωή της σε ηλικία 8 μηνών από μία σπάνια ασθένεια Ο Κώστας Καζάκος πολιτικά ήταν ενταγμένος στο ΚΚΕ Υπήρξε αντιπρό εδρος του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, γενι κός γραμματέας της Πανελλήνιας Ένωσης Ελεύθερου Θεάτρου και διε τέλεσε πρόεδρος της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης (ΠΑΠΟΚ), ενός καλλιτεχνικού οργανισμού που ιδρύ θηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΕ Τιμή θηκε με τον «Χρυσό Απόλλωνα», βραβείο ηθοποιού Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου Αθηνών το 1967, και Α΄ Χρυσό Βραβείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσ σαλονίκης το 1973 για την αρτιότερη παραγωγή μετα φοράς της «Λυσιστράτη» Τιμήθηκε ακόμα με το Βραβείο της Ένωσης Θεατρικών Συγγραφέων και Κρι τικών για το σύνολο της προσφοράς του Ήταν Ιδρυτικό μέλος του Ελληνοαραβικού Συνδέσμου και μέλος της Επιτροπής Άδειας Άσκησης επαγγέλματος του Ηθοποι ού, συνιδρυτής του Ελεύθερου Θεάτρου (μαζί με τον Λέοντα Τριβιζά) και ιδρυτής του ιδρύματος
~ 2 3 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν
και άλλες Η ταινία σταθμός στη ζωή του ήταν το πολεμικό δρά μα του Ντίνου Δημόπουλου σε σενάριο Νίκου Φώσκο λου «Κοντσέρτο για πολυβόλα» (1967), όπου στα γυρίσματα γνώρισε την συμπρωταγωνίστριά του Τζένη Καρέζη και παντρεύτηκαν στις 5 Αυγούστου 1968, με την οποία απόκτησε ένα γιο, τον γνωστό ηθοποιό Κων σταντίνο Καζάκο. Ήταν ο δεύτερος γάμος και των δύο, αφού ο Καζάκος είχε παντρευτεί το 1962 την εικαστικό Νερίνα Λυμπεροπούλου, αδερφή της ηθοποιού Μάγιας
Ενώ η Καρέζη είχε παντρευτεί το 1962 έως το 1964 τον δημοσιογράφο Ζάχο
μαζί μέχρι το θάνατο της Καρέζη το 1992. Η πρώτη κοινή εμφάνισή τους ως θιασάρχες ήταν το
με το ιστορικό έργο του Γεωργίου
2022 Την
τη
ου
Λυμπεροπούλου
Χατζηφωτίου Έζησαν
1968,
Ρούσσου «Θε οδώρα η μεγάλη» και ακολουθούν μια σειρά ακόμα πα
«Τζένη Κα ρέζη» Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2007 και του Οκτω βρίου 2009 εκλέχθηκε και διετέλεσε έως το 2012 βου λευτής με το ΚΚΕ, ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας Ο Κώστας Καζάκος από τις 27 Ιουνίου νοσηλευόταν σ τ ο ν Ε υ α γ γ ε λ ι σ μ ό μ ε π λ ε υ ρ ι τ ι κ ή σ υ λ λ ο γ ή κ α ι α ν α πνευστικά προβλήματα Λίγο πριν αποχωρήσει από τη ζωή αποφάσισε να προσφέρει το σώμα του στην Ιατρι κή Σχολή Αθηνών και στην εκπαίδευση των φοιτητών, δείχνοντας την αγάπη που είχε για τους συνανθρώ πους. Η πολιτική κηδεία του Κώστα Καζάκου πραγματο ποιήθηκε τη Δευτέρα
στο
της
της ΚΕ του ΚΚΕ, στον
τον σπουδαίο ηθοποιό οι συγγενεις, οι συντροφοι και πλήθος κόσμου. Επίσης στις 22 Σεπτέμβρη, με αφιέρωμα στον Κώστα Καζάκο ξεκίνησαν οι κεντρικές εκδηλώσεις του 48ου Φεστιβάλ ΚΝΕ Οδηγητή στο Πάρκο Τρίτση, στο Ίλιον Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος ηθοποιός Κώστας Καζάκος
19 Σεπτεμβρίου
Αίθριο
έδρας
Περισσό όπου είχαν την ευκαιρία να αποχαιρετήσουν
Εθνική Σχολή Κλασικού Θεάτρου), με σπουδαίους δασκάλους όπως τους Γιώργο Γληνό, Νικόλαο Παρασκευά, Λουκά Καρυν
τήρη
Κατά την διάρκεια της φοίτησης της παντρεύτηκε το 1947 τον σκηνο θέτη και ηθοποιό Άλκη Παππά, ο οποί ος την βοήθησε στα πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα Το ζευγάρι χώ ρησε το 1951 αλλά η ίδια κράτησε το επώνυμο με ένα «π» (δηλ Παπά) με το οποίο έγινε γνωστή παγκοσμίως τα επόμενα χρόνια ως Irene Papas Το 1948, τελειόφοιτη πλέον της σχολής του Εθνικού Θεάτρου, μαγνή τισε με την ομορφιά της τον Αλέκο Σακελλάριο, ο οποίος την ενέταξε στο σχήμα της επιθεώρησης «Άνθρωποι, Άνθρωποι» που ανέβηκε στο θέατρο «Μετροπόλιταν» της Λεωφόρου Αλε ξάνδρας και άφησε εποχή Την ίδια χρονιά έκανε το κινημα τογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία της Φίνος Φιλμ «Χαμένοι
της στην ταινία «Αντιγόνη» (1961) του Γιώργου Τζαβέλλα που συζητήθηκε στο Φεστιβάλ του Βερολίνου και βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Θεσσα λονίκης Η Ειρήνη Παπά είχε συμμετάσχει σε περισσότερες από 80 ταινίες, με γυρίσματα σε όλο τον κόσμο Υπήρξε παρτενέρ του Άντονι Κουίν σε μια σειρά από ταινίες, ανάμεσα τους τα βραβευμένα με Οσκαρ «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» (1961), ο «Ζορμπάς» (1964) του Κακογιάννη κι επίσης ο «Χαρτοπαίχτης» (1969) και άλλα Την ίδια χρονιά εμφανιζόταν και στο θρυλικό βραβευμένο με Όσκαρ «Ζ» (ή και Ζει) του Κώστα Γαβρά, με θέμα τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμ πράκη Η ταινία είναι γαλλόφωνη, ενώ τα γυρίσματα έγιναν στην Αλγερία Στο ρόλο του αριστερού βουλευτή ο Ιβ Μοντάν και στο ρόλο της χήρας του η Ειρήνη Παππά Μία από τις τελευταίες εμφανίσεις της στην μεγάλη οθόνη ήταν στην ται νία του Τζον Μάντεν «Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι» (2001) Το ντεμπούτο της σε θεατρική σκηνή του Μπρόντγουεϊ, ήταν στο «Εκείνο το καλοκαίρι Εκείνο το φθι νόπωρο» (1967), δίπλα στον Γιόν Βόιτ Συνέχισε με το «Σάντα Μάμα» (1968), στο πλευρό του τσιμπημένου μαζί της Κερκ Ντάγκλας Και η συνάντηση με τον Ρίτσαρντ Μπάρτον στο «Άννα των Χιλίων Ημερών» (1969) Αργότερα ερ μήνευσε την Ελένη στις «Τρωάδες» (1972) και την Κλυταιμνήστρα στην «Ιφιγένεια» (1977), και οι δύο σε σκη νοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη Επίσης βραβεύθηκε και με τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε Θεάτρου της Βενετίας για την ερμηνεία της στην «Οδύσσεια», σε σκηνοθεσία Φράνκο Ρόσι Με τον Κακογιάννη συνεργάστηκε επίσης σε θεατρικές παραστάσεις στην Ελλάδα («Ηλέκτρα» του Σοφο
~ 2 4 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν τ 37 Την Τετάρτη 14 Σεπτέμβρη έφυγε από την ζωή σε ηλικία 96 ετών η Ειρήνη Παπά, μια από τις σπουδαιότερες Ελ ληνίδες ηθοποιούς, με διεθνή καριέρα Η Ειρήνη Παπά γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1929 στο Χιλιομόδι Κορινθίας ως Ειρήνη Λελέκου. Ήταν ένα από τα τέσσερα κορίτσια μιας οικογένειάς που ήταν δά σκαλοι και την επηρέασαν στη μόρφωσή της Οι γονείς της είχαν αντιρρήσεις όταν στην εφηβεία της τους είπε ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός Σ τ ο ν κ α λ λ ι τ ε χ ν ι κ ό χ ώ ρ ο π ρ ω τ ο εμφανίστηκε στα 15 της ως τραγου δίστρια και χορεύτρια. Στην συνέχεια σπούδασε στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (τότε
ι ν ό , Π έ λ ο Κ α τ σ έ λ η , Δ η μ ή τ ρ η Ρ ο ν
διεθνή
του
ήρθε το
Πολιτεία» του Φρί ξου Ηλιάδη, με συμπρωταγωνιστή της τον Γιώργο Φούντα Η Ταινία προβλή θηκε στο Φεστιβάλ Καννών και παρ’ όλο που δεν βραβεύτηκε, όλοι όμως θαύμασαν την υπο βλητική, μελαχρινή, Ελληνίδα καλλονή, τόσο διαφορε τική από τις άλλες σταρ της εποχής H δημοσιότητα που απέκτησε στις Κάννες, άνοιξε τις πόρτες στην Ειρήνη Παπά Στην Ιταλία συμμετείχε στις ιστορικές ταινίες «Αττίλας» (1953) και «Θεοδώρα, αυ τοκράτειρα τού Βυζαντίου» (1953) Το 1956 αντικατέ στησε την Γκρέις Κέλι στο γουέστερν του Ρόμπερτ Γουάιζ «Ελύγισα για πρώτη φορά» με συμπρωταγωνιστή τον Τζέιμς Κάγκνεϋ Την ίδια περίοδο εμφανίστηκε στις ελληνικές ται ν ί ε ς « Η λ ί μ ν η τ ώ ν σ τ ε ν α γ μ ώ ν » ( 1 9 5 9 ) τ ο υ Γ ρ η γ ό ρ η Γρηγορίου Ενσάρκωσε την Μπουμπουλίνα στην ομώ νυμη ταινία του Κώστα Ανδρίτσου (1959) Αξέχαστη έμεινε η ερμηνεία
Κλεοπάτρα» του Σέξπιρ
και στο εξωτερικό «Μήδεια» και «Βάκχες» του Ευριπίδη το 1980 στο Μπρόντγουεϊ Η μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιός τα τελευταία της χρό νια ζούσε στο Χιλιομόδι Κορινθίας, το χωριό που μεγά λωσε, με προβλήματα υγείας λόγω της ασθένειας Αλσχάιμερ Εκεί στις 20 Ιούλη 2022 εγκαινιάστηκε από τον Δήμαρχο Κορινθίων Βασίλη Νανόπουλο και πλήθος κόσμου, το νέο ανοιχτό θέατρο «Ειρήνη Παπά». Το Σάββατο 17 Σεπτέμβρη πλήθος κόσμου
στο Χιλιομόδι για το τελευταίο
στην
Παπά Η νεκρώσιμος ακολουθία εψάλη στον Ιερό Ναό του Χι λιομοδίου, ενώ η σορός της τάφηκε στο κοιμητήριο του χωριού, δίπλα στους αγαπημένους της γονείς «Εφυγε» η σπουδαία διεθνής ηθοποιός Ειρήνη Παπά Με τον Άντονι Κουίν στην ταινία «Χαρτοπαίκτης»
τ
κ α
άγγελοι» (1948), του Νίκου Τσιφόρου Το άνοιγμα όμως προς τον
κόσμο
κινηματογράφου
1951 με τη «Νεκρή
κλή στην Επίδαυρο, «Αντώνιος και
στο Ηρώδειο
βρέθηκε
αντίο
Ειρήνη
(«Τρομπόνι», «Ορθός Λόγος», «Θε
παραστά
γιορτή»)
Βορείου
Θέ
γυναίκα
22 χρόνων Στη συνέχεια έπαιξε σε μια σειρά μ ι
τ υ χ ί α έ κ α ν ε τραγουδώντας στην ταινία «Γοργό ν ε ς κ α ι μ ά γ κ ε ς » ( 1 9 6 8 ) τ ο « Ο ά ν δρας που θα παντρευτώ» σε μουσι κή Μίμη Πλέσσα Το 2016 ο ενοποιημένος, πλέον, Δήμος Κερατσινίου Δραπετσώνας, α ν ο ί γ ε ι ξ α ν ά τ ο θ ε ρ ι ν ό κ ι ν η μ α τ ο γ ρ ά φ ο « Κ α τ ε ρ ί ν α » , τ ο υ ο π ο ί ο υ η λειτουργία είχε ανασταλεί, τον πε ριποιείται και του δείνει το νέο όνο μα «Μάρθα Καραγιάννη», αφιερω μένο στην ηθοποιό
ύ ζ
~ 2 5 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν 2022 Το Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου πέθανε σε ηλικία 80 ετών ο σημαντικός θε ατρικ ός συγ γ ραφ έ ας κ αι πε ζογ ρά φος Μάριος Ποντίκας Γεννήθηκε το 1942 στη Μυτιλή νη, ήταν απόφοιτος της ΑΣΟΕΕ της Αθήνας Για μεγάλο χρονικό διάστη μα απασχολήθηκε στη διαφήμιση ως κειμενογράφος Έ χ ε ι δ ι α σ κ ε υ ά σ ε ι κ ε ί μ ε ν α τ η ς ελληνικής πεζογραφίας για την τη λεόραση («Χαμένη Άνοιξη» του Στρ. Τσίρκα,
άργησε μια
της Λ Ζωγράφου κ ά ) Έρ γ α τ ο υ έ χ ο υ ν π α ρ ο υ σ ι α σ τ ε ί : στο Θέατρο Τέχνης
( « Ο γ ά μ ο ς » ) Σ τ ο Ε θ ν ι κ ό Θ έ α τ ρ ο
α τ έ ς » ) . Σ τ ο Θ έ α τ ρ ο Σ Τ Ο Α ( « Θ ε α τές»,
Ειδήσεις»,
και
Το
τις εκ δόσεις
των
και το
Πέθανε ο θεατρικός συγγραφέας Μάριος Ποντίκας Τ η ν Κ υ ρ ι α κ ή 1 8 Σ ε π τ ε μ β ρ ί ο υ α π ε βίωσε,
κ ί α 8
ε τ ώ ν κ α θ ώ ς τ α τ ε λ ε υ τ α ί α
«Εφυγε» η δημοφιλής ηθοποιός Μάρθα Καραγιάννη Την Τρίτη 27 Σεπτέμβρη έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 95 ετών, ο πεζο γράφος και παλαίμαχος αγωνιστής τ η ς Ε Α Μ ι κ ή ς Α ν τ ί σ τ α σ η ς κ α ι τ ο υ ΔΣΕ, Βασίλης Φυτσιλής Γεννήθηκε το 1927 στη Σέκλιζα (σημερινό Καλλίθηρο) της Καρδί τσας Με την κατάκτηση της Ελλά δας από τους Γερμανούς, διέκοψε το Γυμνάσιο και ως νεαρός ΕΠΟΝίτης, συμμετείχε στη σύνταξη της εφημε ριδούλας της ΕΠΟΝ Μετά την απε λευθέρωση και σε ηλικία 19 χρονών κατατάσσεται στο ΔΣΕ, στον τομέα διαφώτισης της Καρδίτσας Τον Απρίλη του 1947 συνελήφθη από κυβερνητικές δυνάμεις και κα ταδικάστηκε από το έκτακτο στρα τοδικείο της Λαμίας σε ισόβια δε σμά Εμεινε 12 χρόνια σε φυλακές και εξορίες Εκεί έγραψε και τα δυο πρώτα βιβλία του Μετά την αποφυλάκισή του εγ κ α θ ί σ τ α τ α ι σ τ η ν Α θ ή ν α , Ω ς μ έ λ ο ς του ΚΚΕ, για χρόνια αρθρογραφού σε στο Ριζοσπάστη στη στήλη “Δια κριτικά”. Υπήρξε μέλος της Κεντρι κής Διοίκησης της ΠΕΑΕΑ ΔΣΕ και πρόεδρός της το 2004 2007 Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογο τεχνών (ΕΕΛ) Το πρώτο του βιβλίο, «Το Γιοφύρι», εκδόθηκε το 1980 κι ακολούθησαν «Πληγές του Εμφυλί ου», «Φυλακισμένα Τραγούδια», κ.α. Το ίδιο σημαντικά είναι και τα έρ γα ζωγραφικής και τα γλυπτά του, που αποτελούν μνημεία της ΕΑΜι κής Αντίστασης και Μνημεία Πεσόν των σε διάφορες περιοχές «Εφυγε» ο πεζογράφος και παλαίμαχος αγωνιστής Βασίλης Φυτσιλής
«Η αγάπη
μέρα»
Καρόλου Κουν
«Εσωτερικαί
«Κοίτα τους», «Ο λάκκος
η φάβα», «Η πανοραμική θέα μιας νυχτερινής ερ γασίας» «Η γυναίκα του Λωτ» Στο Θ ε σ σ α λ ι κ ό Θ έ α τ ρ ο ( « Η δ ι α θ ή κ η » , «Εθνική
Στο Κρατικό
ατρο
Ελλάδος («Η
του Λωτ», «Τρομπόνι») και σε άλλες σκηνές, μεταξύ των οποίων πολλές ερασιτεχνικές Έχει εκδώσει δύο συλλογές με πεζογραφήματά του («Δραπέτης γη ρ ο κ ο μ ε ί ο υ » , « Κ λ ε ι δ α ρ ό τ ρ υ π α κ α ι άλλες ιστορίες»).
2012 κυκλοφόρησε από
«Γαβριηλίδης» το βιβλίο του «Ζήτω», μια ανθολόγηση διηγημά
από παλαιότερες δημοσιεύσεις του
2014 το «Κουταμάρες (και μια εξυπνάδα)»
η Μάρθα Καραγιάννη σε ηλι
3
χρόνια είχε ταλαιπωρηθεί από προ βλήματα υγείας. Υπήρξε μια από τις πιο δημοφιλείς ηθοποιούς του παλι ού ελληνικού κινηματογράφου Η Μάρθα Καραγιάννη γεννήθηκε τον Νοέμβρη του 1939 στον Πειραιά, α π ό γ ο ν ε ί ς π ο ν τ ι α κ ή ς κ α τ α γ ω γ ή ς και μεγάλωσε στο Κερατσίνι Σπούδασε χορό και από τα οχτώ της χρόνια συμμετείχε σε
σεις του παιδικού μπαλέτου της Λυ ρικής Σκηνής Το ντεμπούτο της στον κινημα τογράφο το έκανε σε ηλικία 17 ετών (1956) στην ταινία της Φίνος Φιλμς, «Η άγνωστος», σε σκηνοθεσία Ορέ στη Λάσκου Το θεατρικό της ντεμπούτο έγινε το 1957 στην επιθεώρηση «Ελέφαν τ ε ς κ α ι ψ ύ λ λ ο ι » Ε κ ε ί γ ν ω ρ ί σ τ η κ ε με το Γιάννη Δαλιανίδη Η συνεργα σία τους ξεκίνησε το 1961 στην ται ν ί α « Ζ η τ ε ί τ α ι ψ ε ύ τ η ς » , ό τ α ν ή τ α ν μόλις
ο
ι κ α λ Μ ε γ ά λ η ε π ι
ση μαντικότερους Έλληνες συνθέτες της εποχής
συμαντικούς θαυμαστές του, ήταν
Κρήτης, όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια Έκανε τις γυμνασιακές σπουδές του στην Αθήνα ενώ στη συνέχεια δούλεψε ως βοηθός του σκηνογράφου Τάσου Ζωγράφου. Το 1963 έφυγε στο Μόναχο και φοίτησε στη Σχολή Ελεύθερου Σχε δίου “von Parish “ Το 1966 συνέχισε τις σπουδές του στη Σχολή Καλλών Τεχνών του Δ Βερολίνου Το 1971 και για δύο χρόνια φοίτησε στο Τε
αντιδικτατορικό μήνυμα Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1974 και συνεργάστηκε με την Σχολή Κι ν η μ α τ ο γ ρ ά φ ο υ Λ Σ τ α υ ρ ά κ ο υ Α π ό το 1980 έζησε και εργάστηκε στην Κρήτη, όπου ασχολήθηκε κυρίως με την χαρακτική και γλυπτική σε ορεί χαλκο και πηλό Έχει εκδώσει το βιβλίο “Τσιγκο γραφία Γκραβούρα” και έχει βρα β ε υ τ ε ί δ ύ ο φ ο ρ έ ς γ ι α τ ι ς α φ ί σ ε ς “Εκθεση
~ 2 6 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν τ 37 Το Σάββατο 1 Οκτώβρη πέθανε σε ηλικία 85 ετών ο Σταμάτης Κόκοτας Γεννήθηκε στις 23 Μαρτίου 1937 σ τ η ν Α θ ή ν α Ή τ α ν γ ό ν ο ς π ο λ ύ τ ε κνης οικογένειας με έξι παιδιά). Πο λύ μικρός έχασε τον πατέρα του που ήταν γιατρός Σ τ α 1 5 τ ο υ χ ρ ό ν ι α τ ο ύ έ κ α ν α ν δ ώ ρ ο μ ί α κ ι θ ά ρ α , μ α γ ε ύ τ η κ ε κ α ι ήθελε να ασχοληθεί με τη μουσική Δεν άργησε και μαζί με δύο φίλους του παρουσίασανωτο τρίο Μπραζίλ στην εκπομπή νέα ταλέντα της κρα τικής τηλεόρασης Ο Σταμάτης Κό κοτας ξεχώρισε αμέσως, όταν όμως τέλειωσε το γυμνάσιο η μητέρα του τον έστειλε στο Παρίσι για σπουδές στην ιατρική Στη Γαλλία ξεκίνησε να εμφανί ζεται σε νυχτερινά κέντρα ενώ εκεί γνώρισε και τον Σταύρο Ξαρχάκο, ο οποίος ανακάλυψε το ταλέντο του, τον έπεισε να επιστρέψει και τον σύ στησε στο ελληνικό κοινό Τις δεκαετίες του 1960 και 1970 ο
Σ ή μ α κ α τ α τ ε θ έ ν τ ο υ Κ ό κ ο τ α
τ ε ς τ ο υ Έ ν α ς α π ό τ ο υ ς τ ο υ ς π ι ο
α ι ο Α ρ ι σ τ ο τ έ λ η ς Ω ν ά σ η ς μ ε τ ο ν
λ α ς κ α ι
ε την
Πέθανε ο λαϊκός τραγουδιστής Σταμάτης Κόκοτας Την Κυριακή 9 Οκτώβρη έφυγε από τη
ο
ζω
Γ ε ν ν ή θ η κ ε τ ο 1 9 3 8 σ τ α Μ ά λ ι α της
χνικό Πανεπιστήμιο του Βερολίνου στην Ιστορία της Τέχνης Σε όλη τη διάρκεια της χούντας σ υ μ μ ε τ ε ί χ ε ι σ τ ο ν α ν τ ι δ ι κ τ α τ ο ρ ι κ ό α γ ώ ν α Τ η ν ί δ ι α π ε ρ ί ο δ ο δ η μ ο σ ι εύονται δικές του αφίσες και γελοι ογραφίες, που
γ ν ω σ τ ο π ο ί η σ α ν σ ε ό λ ο τ ο ν κ ό σ μ ο
Θεσσαλονίκης
και για το 11ο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοι
Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος εικαστικός Γιώργος Αργυράκης Τη Δευτέρα 31 Οκτώβρη πέθανε, σε ηλικία 66 ετών, ο γνωστός ηθοποιός Η λ ί α ς Ζ ε ρ β ό ς , μ ε τ ά α π ό α ν α κ ο π ή καρδιάς Ο Ηλίας Ζερβός γεννήθηκε στην Κ ω ν σ τ α ν τ ι ν ο ύ π ο λ η , σ τ ι ς 2 9 Ν ο ε μ β ρ ί ο υ 1 9 5 6 Ε ί χ ε α π ο φ ο ι τ ή σ ε ι α π ό τ η ν δ ρ α μ α τ ι κ ή σ χ ο λ ή Β ε ά κ η , ε ν ώ ήταν και πτυχιούχος της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (νυν Οικονομικού Πανε πιστημίου Αθηνών) Επιπλέον, υπήρξε μέλος του Σω ματείου Ελλήνων Ηθοποιών Ασχο λήθηκε μεταξύ άλλων και με την πολιτική Ο Ηλίας Ζερβός είχε πρωταγω νιστήσει σε δεκάδες θεατρικές πα ραστάσεις μεταξύ των οποίων και οι ακόλουθες: «Ρήσος»
«Παν τρολογήματα»
«Ο Έμπορος της Βενετίας»
«Αδελφοί Κ α ρ α μ α ζ ώ φ » ( 1 9 9 4 9 5 ) « Ο ι δ ί π ο υ ς Τύραννος»
Επίσης, έλαβε μέρος σε δεκάδες τ η λ ε ο π τ ι κ έ ς σ ε ι ρ έ ς μ ε τ α ξ ύ τ ω ν οποίων οι: «Κωνσταντίνου και Ελέ νης», «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο» Σ τ ο ν κ ι ν η μ α τ ο γ ρ ά φ ο σ υ μ μ ε τ ε ί χ ε σ τ ι ς τ α ι ν ί ε ς : « Π ο λ ί τ ι κ η κ ο υ ζ ί ν α » , « Π ο ύ λ η σ έ τ ο » , « Η α γ ά π η έ ρ χ ε τ α ι στο τέλος» Υ π ή ρ ξ ε η φ ω ν ή α γ α π η μ έ ν ω ν ηρώων κινουμένων σχεδίων Από το 1990 συνεργαζόταν με την Audio Vi sual και άλλες εταιρείες, σκηνοθε τ ών τ ας με τ αγ λ ωτ τ ισμέ ν ε ς σε ιρέ ς , όπως ο «Μαύρος Κεραυνός» κ α Πέθανε ο ο γνωστός ηθοποιός Ηλίας Ζερβός
Σταμάτης Κόκοτας είχε σημαντική δισκογραφική παρουσία Συνεργά στηκε με ορισμένους από τους
ήταν οι εξαιρετικά μακριές φαβορί
κ
οποίο είχαν αναπτύξει φίλια Ο τρα γουδιστής, είχε βρεθεί αρκετές φο ρές στον Σκορπιό, το ιδιωτικό νησί του Έλληνα κροίσου, ενώ είχε γίνει φ ί λ ο ς μ ε τ η Μ α ρ ί α Κ ά λ
μ
Τζάκι Κένεντι Ωνάση
ζωή
σπουδαίος χαράκτης
γράφος Γιώργος Αργυράκης
κυκλοφορούν σε όλη την Ευρώπη με μεγάλη επιτυχία και
το
1975”
τητών στην Αβάνα της Κούβας, το 1978.
(1982)
(1983)
(1986 87)
(2008) «Αλίμονο ατους νέους» (2012)
Αθήνας
ήταν τακτικό
Μαρούδα, σε ηλικία 87 ετών Η Ελένη (Νίτσα) Μαρούδα, γεν νήθηκε στην Πάτρα 5 Μαΐου 1935 Σ
Μουσικού Θεάτρου Θεοφανίδη. Η πρώτη της ταινία στο σινεμά ήταν «Tο αγρίμι» του Κώστα Καρα γιάννη το 1960, ενώ έπαιξε συνολικά σε 37 ταινίες, δίπλα σε όλα τα ιερά τέρατα του ελληνικού κινηματογρά φου της εποχής
(1983), «Κατόψεις» (1985), «Εσωτερική Με
(1986)
«Τρία Παραμύθια» (1987)
1 9 6 0 ,
ρος» το 1961, «Δεσποινίς διευθυν τής» το 1964, «Μια τρελή τρελή οι
ο γ έ ν ε ι α » τ ο 1 9 6 5 , « Η ω ρ α ί α τ ο υ κουρέα» το 1969, «Ο μάγκας με το τρίκυκλο» το 1972, και τόσες άλλες ε λ λ η ν ι κ έ ς τ α ι ν ί ε ς , π ο υ έ κ ο ψ α ν χ ι λιάδες εισιτήρια και την καθιέρωσαν στη συνείδηση του κόσμου Τ ε λ ε υ τ α ί α τ η ς τ α ι ν ί α ή τ α ν τ ο 1980 το «Υποψήφιοι βουλευτές
~ 2 7 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν 2022
τ ο υ ε λ λ η ν ι κ ο ύ σ ι ν ε μ ά , Ν ί τ σ α
α σ ε υ π ο κ ρ ι τ
τ
Σ τ ι ς π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ε ς τ α ι ν ί ε ς , μ ε έ ν α δ ι κ ό τ η ς κ α θ α ρ ά π ρ ο σ ω π ι κ ό σ τ ι λ , έ κ α ν ε μ ε γ ά λ ε ς ε π ι τ υ χ ί ε ς τ ι ς δεκαετίες ’60 και ’70 και έμεινε γνω στή για τους κωμικούς ρόλους της ναζιάρας ξανθιάς κοπέλας, ενώ για τους σκηνοθέτες
Αξέχαστοι οι ρόλοι της στις ται ν ί ε ς : « Μ α κ ρ υ κ ω σ τ α ί ο ι κ α ι Κ ο ν τ ο γ ι ώ
»
και
και
νιση στην
της Υ Ε Ν Ε Δ ήταν το
στην σειρά «Κομμωτή ριο Ιστορίες του σεσουάρ». «Έφυγε» από ανακοπή η ηθοποιός Νίτσα Μαρούδα Την Παρασκευή 11 Νοέμβρη έφυγε α π ό τ η ζ ω ή , σ τ α 7 8 τ η ς χ ρ ό ν ι α , η ηθοποιός Μίνα Αδαμάκη Είχε γεννηθεί στις 17 Ιούλη του 1944 στο Βόλο, όπου και πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Ήρθε στην Αθή ν α κ α ι α π ο φ ο ί τ η σ ε α π ό τ η Ν ο μ ι κ ή Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως την κέρδισε το θέατρο Έδω σε κρυφά εξετάσεις στο Θέατρο Τέ χνης όπου και πέρασε κάνοντας την πρώτη της εμφάνιση, ως μαθήτρια ακόμα, στο έργο «Η δολοφονία του Ζαν Πωλ Μαρά» Στη διάρκεια της Χούντας πήγε σ τ ο Λ ο ν δ ί ν ο κ α ι έ κ α ν ε μ α θ ή μ α τ α γλώσσας, παρακολούθησε εργαστή ρια θεάτρου και παντομίμας Κ α τ ά την επιστροφή της στην Ελλάδα, με τά την πτώση της Χούντας, το 1978 μαζί με τον Νίκο Αρμάο και τον Γιάν νη Χουβαρδά ίδρυσαν τη «Θεατρική Σ υ ν τ ε χ ν ί α » , ε ν ώ υ π ή ρ ξ ε ι δ ρ υ τ ι κ ό μέλος της «Ελεύθερης Σκηνής» Την περίοδο 1989 '92 πρωταγω νιστεί μαζί με τις Άννα Παναγιωτο πούλου και Νένα Μεντή στην τηλε οπτική σειρά «Τρεις Χάριτες», όπου σ η μ ε ι ώ ν ε ι τ ε ρ ά σ τ ι α ε π ι τ υ χ ί α , ε ν ώ συμμετείχε και σε άλλες τηλεοπτι κές σειρές και ταινίες Στο θέατρο συνέχισε πρωταγωνιστώντας αλλά και σκηνοθετώντας σημαντικά έργα της παγκόσμιας δραματουργίας. Τελευταία της θεατρική συμμε τοχή ήταν το 2019 20 στην πολύ επι τυχημένη παράσταση «Μήδεια» του Μ π ο σ τ , π ο υ ε ν σ ά ρ κ ω σ ε τ ο ν ρ ό λ ο της Καλόγριας Πόλυ «Έφυγε» η ηθοποιός Μίνα Αδαμάκη Την Τετάρτη 19 Οκτώβρη έφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Δελησάββας Τ η ν δ υ σ ά ρ ε σ τ η ε ί δ η σ η έ κ α ν ε γ ν ω σ τ ή ο Δ ή μ α ρ χ ο ς Μ α ρ α θ ώ ν α Στέργιος Τσίρκας ο οποίος σε ανάρ τηση του ανέφερε, μεταξύ άλλων: Ο
τα μέγιστα στην
τ α ν ά σ τ ε υ σ η »
Δ ι η γ ή μ α τ α : « Ά ν θ ρ ω π ο ι δ ι κ ο ί μ α ς »
, « Σ ε άλλους
Α ν τ ι γ ό ν η τ
υ Μ
ν
Επίσης
και τα
Λι βισίου Λυκίας Μ
κ ά Με το έργο του διατήρησε ψηλά την ιστορία μας και μας κληροδότη σε μεγάλη παρακαταθήκη Η α π ώ λειά του μας αφήνει μεγάλο κενό Έφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Δελησάββας
Την Πέμπτη 10 Νοέμβρη άφησε την τελευταία της πνοή η γνωστή ηθο ποιός της λεγόμενης «χρυσής» επο χ ή ς
π ο ύ δ
ι κ ή σ
η ν Σ χ ο λ ή
ήταν απαραίτητη
ρ γ η δ ε ς
τ ο
« Ο κ α τ ή φ ο
κ
βουλευτίνες»
τελευταία εμφά
τηλεόραση
1982
Μιχάλης Π Δελησάββας γεν νήθηκε στη Ν Μάκρη Αττικής Έβγα λε το Γυμνάσιο Μαραθώνα και φοί τησε στο Πανεπιστήμιο της
Είναι γιατρός (παιδίατρος) διδάκτωρ της Ιατρικής του Παν/μίου Αθηνών. Από το έτος 1987
μέλος της ιστορικής Εταιρίας Ελλή νων Λογοτεχνών Έχει τιμηθεί, με ταξύ άλλων, και με το βραβείο λο γοτεχνίας «Μάρκος Αυγέρης» Πρόσφερε
ιατρι κή επιστήμη, τη λογοτεχνία, την ποί ηση και τη λαογραφία με την συγ γραφή βιβλίων για τη διάσωση της μικρασιατικής παράδοσης Έχει εκδώσει τις Ποιητικές Συλ λογές: «Βήματα και Ανάσες»
( 1 9 8 9 )
( 1 9 8 4 )
Παράλληλους»
και «Η
ο
α ρ α θ ώ
α » ( 1 9 9 1 )
τα
«Λαογραφικά Μάκρης και
Ασίας» (1988),
το
το
τα
θίασο της Ξ Καλογεροπούλου
ρόλους
νύχτα»),
Μπάσης
(«Η όπερα της πεντάρας»), Οδυσσέ ας («Οδύσσεια»), Αιακός («Βάτρα χοι»), Δάσκαλος («Παραμύθι χωρίς ό
ν
ν ι ( « Ο ι τ ρ ε ι ς α δ ε λ φ έ ς » ) , Κ ά μ ι λ ο ς ( « Χ ε ι μ ω ν ι ά τ
δ
«Κωνσταντίνου
και
με το
~ 2 8 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν τ 37 Την Παρασκευή 11 Νοέμβρη σημει ώθηκε άλλη μια απώλεια για τον χώ ρο της Τέχνης με τον θάνατο του η θ ο π ο ι ο ύ Κ ώ σ τ α Μ π ά σ η σ ε η λ ι κ ί α 74 ετών. Ο Κ Μπάσης γεννήθηκε στις 20 Δ ε κ ε μ β ρ ί ο υ τ ο υ 1 9 4 7 Σ π ο ύ δ α σ ε στη Δραματική Σχολή του Πέλου Κα τ σ έ λ η κ α ι έ χ ε ι σ υ ν ε ρ γ α σ τ ε ί μ ε τ ο Αμφι θέατρο του Σ Ευαγγελάτου, το
τον
κ ά Έ χ ε ι ε ρ μ η ν ε ύ σ ε ι σ η μ α ν τ ι κ ο ύ ς
σε
Πα ν ά ρ ε τ ο ς ( « Ε ρ ω φ ί λ η » ) , Ά μ λ ε τ , Α σ τ ρ ώ φ ( « Ο θ ε ί ο ς Β ά ν ι α ς » ) , Μ α λ βόλιο («Δωδέκατη
ο μ α »
Ο ρ έ σ
ι κ ο π α ρ α μ ύ θ ι » ) , Ν ο υ
ο ς τ ο υ Α ρ τ ο ύ ρ ο Ο ύ ι » τ ο υ Μ π έ ρ
και σε αρ κ ε τ έ ς τ η λ ε ο π τ ι κ έ ς σ ε ι ρ έ ς , μ ε τ α ξ ύ άλλων:
Πέθανε ο ηθοποιός Κώστας
Το περιοδικό μας από τις αρχές του 2017 εκτός από την έντυπη κυκλοφορία του ταξιδεύει και
Εθνικό Θέατρο, σας διεύθυνση για να παραλάβετε το τεύχος που σας περιέχει, ανέξοδα. Η Σύνταξη του Περιοδικού σας εύχεται από καρδιάς να έχετε καλές γιορτές με υγεία και αγωνιστικός ο νέος χρόνος
Θέατρο Τέχνης,
Κ.Θ.Β.Ε.,
ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Λάρισας, Καλαμάτας, Κρήτης, Ρόδου, με
πολλές θεατρικές παρα στάσεις: Ερωτόκριτος, Μυρίνη («Λυ σιστράτη»), Ερμής («Πλούτος»),
Πίτσαμ
) ,
τ η ς ( « Η λ έ κ τ ρ α » ) , Ζαρλάς
(«Φον Δημητράκης»), Σολιό
ρήμπεης («Καπετάν Μιχάλης»), Λο γιότατος («Βαβυλωνία»), κ ά Τελευταία συνεργασία του
ΚΘΒΕ ήταν το 2013 «Η πτωτική άνο
τολτ
Μπρεχτ, στο Βασιλικό Θέατρο Ενώ είχε συμμετάσχει
Ελένης», «Τρεις χάριτες», «Εμείς κι εμείς», «Με 2 Μαμάδες»
μέσω του διαδικτύου, όπου επισκέπτονται τις σελίδες του εκατοντάδες αναγνώστες
στον Ιστότοπο: i s s u u . c o m / f o n i l o g o t e x n w n Εδώ μπορείτε κι εσείς να μας διαβάσετε άνετα ξεφυλλίζοντάς το Επίσης, μπορείτε να στέλνετε έργα και συνεργασίες σας σε μορφή word, όπως και φωτογραφίες σας, απόψεις ή παρατηρήσεις για την έκδοσή μας, στο e mail του περιοδικου: f l o g o t e x n w n @ y a h o o . g r Επιλέγετε, αν είναι δυνατό, τα πεζά κείμενά σας να μην ξεπερνούν τις 1600 λέξεις (2 δακτυλόγραφες σελίδες), για διευκόλυνση της σελιδοποίησης Και αν επιθυμείτε, στείλτε μας την ηλεκτρονική
Όσο αφορά τις σχέσεις με τους μαθητές, στηρίζουμε κι εκεί τις δημοκρατικές διαδικασίες που εκφράζονται με το θεσμό των μαθητικών κοινοτήτων Από κει και πέρα, πρόθεσή μου είναι να βοηθώ τους μαθητές, ως ένα σημείο, για την καλή λειτουργία του σχολείου Γιατί είναι ανάγκη το σχολείο να λειτουργεί σωστά και αποδοτικά Ερώτηση: Έχετε κάποιο παράπονο από τους μαθητές του 1ου Λυκείου; Απάντηση: Όχι δεν έχω κανένα παράπονο απ’ αυτούς Ήδη έχω καλές εμπειρίες από την προηγούμενη χρονιά αφού η συνεργασία μου με το Δεκαπενταμελές και τα υπόλοιπα παιδιά ήταν πολύ καλή Βέβαια πάντα υπάρχουν κάποιες μικρές εξάρσεις, σε ορισμένα θέματα, οι οποίες οφείλονται σε εκνευρισμούς ή παρεξηγήσεις Ερώτηση: Διευθύντρια γυμνασίου ή διευθύντρια Λυκείου; Απάντηση: Εκείνο που με έσπρωξε να γίνω εκπαιδευτικός ήταν η αγάπη μου για τα παιδιά Αυτή μπορώ να την εκφράσω από οποιαδήποτε θέση κι αν βρίσκομαι Επομένως η θέση δεν παίζει ρόλο Βασική μου αρχή είναι να κάνω ότι μπορώ, στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μου ιδιότητας,
πιστεύω πως οι σημερινοί νέοι εξακολουθούν να έχουν όνειρα, ιδανικά και φιλοδοξίες Άλλωστε πρέπει να έχουν, για να δικαιολογούν το χαρακτηρισμό «νέοι» Ερώτηση: Είναι γνωστό πως η ελληνική παιδεία περνά μια περίοδο κρίσης Τι νομίζετε πως φταίει; Απάντηση: Για μένα ο βασικότερος παράγοντας που οξύνει τα προβλήματα της παιδείας μας, είναι ο οικονομικός Ανέκαθεν το κυριότερο αίτημα της παιδείας ήταν η αύξηση των δαπανών Και δε μιλώ μόνο για τις αμοιβές των καθηγητών, οι οποίοι ας μην ξεχνάμε πως είναι άνθρωποι του πνεύματος και τους αξίζει τόσο οικονομική, όσο και ηθική υποστήριξη Πέρα από αυτό όμως είναι ανάγκη να διατεθούν χρήματα για την επίλυση του κτιριακού προβλήματος, που πολλά σχολεία αντιμετωπίζουν, ώστε να καθιερωθεί το μόνιμα πρωινό ωράριο Έτσι πιστεύω θα αυξηθεί η απόδοση τόσο των μαθητών όσο και των καθηγητών Τέλος, πρέπει να καλυφθούν
πολλές υλικοτεχνικές ανάγκες των ελληνικών σχολείων ώστε η εκπαίδευση στη χώρα μας να μπορέσει, κάποτε να φτάσει στα ευρωπαϊκά επίπεδα Ερώτηση: Πρόσφατα είχε διατυπωθεί πρόταση να περιέλθει το υπουργείο παιδείας σε διακομματική διοίκηση (Με εκπροσώπους όλων των κομμάτων) Πώς βλέπετε την πρόταση αυτή; Απάντηση: Πιστεύω πως αυτή η πρόταση είναι ανοιχτή Αν γινόταν κάτι τέτοιο θα υπήρχε δημοκρατική αντιμετώπιση του θέματος Σίγουρα τα προβλήματα λύνονται πιο εύκολα όταν ακούγονται όλες οι απόψεις δημοκρατικά Ερώτηση: Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή το σχολείο σας; Απάντηση: Ένα μεγάλο πρόβλημα του σχολείου μας είναι τ
άλλη η ανικανοποίητη ανάγκη για μόνιμα πρωινή βάρδια μαθημάτων συντελούν ώστε αυτό ν α ε ί ν α ι ί σ ω ς τ ο μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο π ρ ό β λ η μ α τ ο υ σ χ ο λ ε ί ο υ μας Επίσης, δε θα πρέπει να ξεχνάμε τη φθορά που έχει υποστεί το κτίριο καθώς έχει ήδη κλείσει τα 20 χρόνια ζωής Ερώτηση: Ιδιαίτερα φέτος, οι καθηγητές του κορμού αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη συμπεριφορά των μαθητών κατά τις ώρες αυτές Ποια είναι η γνώμη σας για το θέμα; Απάντηση: Σχεδόν όλοι οι μαθητές
~ 2 9 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν 2022 Συνέντευξη στη μαθητική εφημερίδα
Νοέμβριος
του
Ε.ΜΠΙΚΑ:
να
στο
Ε ρ ώ τ η σ η : Ε ί σ τ ε δ ι ε υ θ ύ ν τ ρ ι α τ ο υ 1 ο υ Λ υ κ ε ί ο υ γ ι α 2 ο
οι
δημοκρατικό επίπεδο Τα διάφορα θέματα που προκύπτουν θέτονται και συζητούνται στο σύλλογο Εκεί υπερισχύει πάντοτε η πλειοψηφία Οι αποφάσεις μας φροντίζουμε να βρίσκονται πάντα στα πλαίσια του νόμου Ωστόσο πολλές φορές
για το καλό των παιδιών
και για το ευρύτερο καλό Θα ήθελα όμως να προσφέρω
περισσότερα από αυτά που μου επιτρέπει η θέση μου να προσφέρω Δυστυχώς οι υποχρεώσεις μου ως διευθύντρια με κρατούν εγκλωβισμένη στο γραφείο Αυτό με εμποδίζει να έρθω σε στενότερη επαφή με τους μαθητές του σχολείου, κάτι που θα ήθελα πολύ Ερώτηση: Πώς βλέπετε τους σημερινούς νέους; Απάντηση: Πιστεύω πως οι νέοι σήμερα είναι αγωνιστικοί, προσπαθούν να βελτιώσουν τη ζωή τους και έχουν ιδανικά Δυστυχώς όμως έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά προβλήματα που τους εμποδίζουν να αναδειχθούν και να αναπτύξουν τις ικανότητες που διαθέτουν για να διακριθούν στο χώρο που επιθυμούν Ερώτηση: Πολλοί λένε πως η ελληνική νεολαία έχει χάσει τη μαχητικότητα και το πάθος που τη χαρακτήριζε παλιότερα Συμφωνείτε; Απάντηση: Ακόμα και οι μεγαλύτεροι χάνουν το πάθος και τη ζωτικότητά τους κατά καιρούς επειδή η εποχή τους, τους απογοητεύει Δυστυχώς σε κάποιες περιπτώσεις η αντίληψη αυτή περνά και στους νέους
ι ρ ι
της τρίτης Λυκείου θεωρείται πως τα μαθήματα του κορμού είναι εντελώς άχρηστα Η άποψη αυτή σας οδηγεί σε συμπεριφορά που δυσκολεύει τη διεξαγωγή του μαθήματος Πιστεύω, πως πρέπει ως ένα σημείο να προσέξετε τη στάση σας ώστε να περνούμε όλοι καλά στο σχολείο αντί να δυσκολεύουμε ο ένας τη ζωή του άλλου Ερώτηση: Μια ευχή για τους φετινούς υποψήφιους; Απάντηση: Τους εύχομαι καλή δύναμη για να μπορέσουν να ανταποκριθούν μέχρι το τέλος στις υποχρεώσεις τους Ερώτηση: Μια ευχή για την εφημερίδα μας; Απάντηση: Σας εύχομαι καλή επιτυχία και να έχει καλή αποδοχή και απήχηση Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΔΙΟΝΕΛΛΗ συνεργασία ΘΩΜΑΣ ΒΕΛΙΤΣΙΣΤΑΣ Η ΑΕΙΜΝΗΣΤΗ ΕΛΕΝΗ ΜΠΙΚΑ ΤΣΩΛΗ
«ΗΧΩ»
1993, φύλλο 1 της διευθύντριας
1ου Λυκείου Χαϊδαρίου
«Θα ήθελα
προσφέρω περισσότερα
σχολείο»
χρόνο Ποιες
σχέσεις σας με τους καθηγητές και τους μαθητές; Απάντηση: Οι σχέσεις μου με τους καθηγητές υφίστανται σ’ ένα
σε θέματα που αφορούν τη στάση των καθηγητών απέναντι στους μαθητές φροντίζουμε να είμαστε κάπως πιο ελαστικοί
αλλά
στο σχολείο πολύ
Ωστόσο
οι
ο κ τ
α κ ό Α π ό τ η μ ι α τ α π ρ ο β λ ή μ α τ α π ο υ δ η μ ι ο υ ρ γ ο ύ ν τ α ι α π ό τ η σ υ σ τ έ γ α σ η τ ω ν τ ε σ σ ά ρ ω ν σχολείων και από την
μόνο στ’ Αρχαία σε περνούσα κι όμως εσύ,
κι εγώ Ποιητής Η αγάπη σου μ’ έκανε ποιητή γιατί και σ’ αυτή είσαι
και στον Έρωτα πρώτη παντού και πάντοτε πρώτη και στη ζωή και στον θάνατο, αγάπη μου, πρώτη Ποτέ δεν μπόρεσα να
σου
και
Γιάννης Κ. Τσώλης Ανταμωθήκαμε αργά
«Δεν μπορώ να κοιμάμαι μονάχη μου» Μπροστάρισσα πάντα και πεισματάρα κι εγώ ακολουθούσα κι όταν οι συνθήκες της ζωής με κούραζαν, σταματούσες για να σε φτάσω κι αφού με ξεκούραζες στην αγκαλιά σου πάντα έφευγες μπροστά μεγάλη μου αγάπη πρώτη και μοναδική αγάπη μου αιώνια Άγγελέ μου μεγάλε, προστάτη μου σ’ όλες τις δυσκολίες και τις ανησυχίες μου. Πάντα θα είσαι πρώτη κι εγώ αγκομαχώντας θα σ’ ακολουθώ Το ξέρεις, έρχομαι, αν ρίξεις μια ματιά πίσω σου θα με δεις, περίμενέ με για να σε πλησιάσω
και
Αλεξάνδρα Βαΐτση-Βάκρου ( Ιούλιος, 2022 )
και
~ 3 0 ~ Μ Ο Ρ Φ Ε Σ Π Ο Υ Ε Φ Υ Γ Α Ν τ 37
σε
πάντα
Ούτε
θάνατο
δεν με
να
που το ’θελα
Στη ΛΕΝΙΩΚΑ ΜΟΥ
λίγο πριν από το «αγκάλιασμα» της μέρας με της νύχτας Εκεί, στου δειλινού το θάμπωμα της φθινοπωρινής μας ώρας Πανέρι με
Τέχνη,
και
πηγαίναμε
σε
χρόνους και καιρούς για έμψυχα και άψυχα μιλώντας με τα φτερά της γνώσης απλωμένα Πρωτοβρεθήκαμε αργά σε ξέφωτο πνευματικής ανάτασης Σεμνή εσύ, στο φως των γνώσεών σου
Προδόθηκα από τις ματιές μου και διάβασες τις σκέψεις μου μάντεψες τους πόθους της καρδιάς μου κι έκανες το πρώτο βήμα αγάπη μου κι από τότε πάντα πρώτευες Στο τραγούδι, στο χορό, στα μαθηματικά, στην ιστορία, στη φυσική, σε ~ ~ ~ ~ ~ ΣΕ ΟΛΑ ΠΡΩΤΗ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ΑΠΟΥΣΙΑ ~ ~ ~
όλα πρώτη,
έγινες Φιλόλογος
πρώτη
φθάσω πάντα πρώτευες
μπροστάρισσα
στον
αγάπη μου
άφησες
σε προσπεράσω
πολύ
έλεγα «μη μ’ αφήσεις μόνο μου»
μ’ απαντούσες:
να σου πω ακόμη μια φορά, μέσα στις τόσες πολλές, το πόσο ΣΑΓΑΠΩ
λουλούδια Πινδικά στην αυθεντική ψυχή σου είχες κι εγώ του κάμπου μου τη φορεσιά με τα χρώματα των λιβαδιών στον άνεμο να φτερουγίζουν Φιλόλογος ήσουν εσύ και ποιήτρια έλεγες πως είμαι καθώς τους ποιητές υμνούσες Στην Ιστορία στην
στη Φιλοσοφία, ακόμα
στη Γεωγραφία
την κουβέντα, «ταξιδεύοντας»
τόπους,
να
μένεις
θλίψη βουβή να νιώθω εγώ αφού οι άγγελοι φίλοι μου, ποιητές και μη που μαζί τους πορευόμουν για το «λιβάδι των ασφοδελών» έχουν οι πιότεροι «κινήσει» Και τώρα, τώρα «κίνησες» κι εσύ για εκεί με τη δεκάχρονη φιλία μας να μένει ορφανή στο τοπίο της καρδίας μου Ω, Ελένη, Μπίκα Τσώλη, στερνή καλή μου φίλη, η απρόσμενη φυγή σου από τη ζωή απουσία είναι που μας κοστίζει δίχως την παρουσία σου πια ανάμεσά μας Δίχως τη φωνή σου ν’ ακούω με τις λέξεις: «Έλα, καλημέρα, τι κάνεις; » από τη γραμμή του τηλεφώνου την «καλημέρα» να μου λέει Καλό παράδεισο Ελένη, Φίλη ακριβή, αγαπημένη
Στην Ελένη Μπίκα Τσώλη που «έφυγε»
2022 ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Ο ΑΒΔΗΡΙΤΗΣ Μυρίζοντας το μέλι και αχνιστά καρβέλια έζησες εκατόχρονος Βιονόμος: Σκιά της πράξης είναι τα λόγια Μακρύς ο δρόμος της ζωής δίχως πανδοχείο ηδονής και η χαρά του έρωτα στο ζοφερό σκοτάδι Στοχαστικό προσκάλεσμα της Bιο Ουτοπίας και άγονες τελετουργίες στις παύσεις της ζωής ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ, Ο ΕΦΕΣΙΟΣ Άνθρωπος και Ψυχή σπειροειδές γίγνεσθαι Μεταβλητή ανανέωση αθάνατης ψυχής Αυτοαναζήτηση και ανάλυση φιλική της αυτογνωσίας Ελπίζουμε το ανέλπιστο στην ακατάπαυστη ζωή
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ, Ο ΕΛΕΑΤΗΣ Ο νους αιτία γέννησης των πάντων Εμφαντική αντίθεση του νου. Επιταγή μνημονική Αθανασίας Δεξαμενή της απουσίας Μπόλιασμα ακουσμάτων Ζώα και φυτά συνοικητήρια ζώντων ψυχών αέναης αναγέννησης ΦΡΗΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ (1820 1895) Μεγάλε Φρήντριχ αναλογίζομαι συχνά την ταραχή του βιομήχανου πατέρα σου Ζυγιάζω με δέος την ιδεολογική επιμονή σου Την αδιασάλευτη κοινωνική σου έρευνα. Την σύζευξη σου με τον τιτάνα Μαρξ της κοινοκτημοσύνης Οι πολιτικοί στοχασμοί σου φως και φωτιά της επανάστασης Φτερά της σκέψης με βαρίδια ανατροπών και ρήξεων στις κόκκινες δρασκελιές του πανανθρώπινου μέλλοντος
~ 3 1 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ
"ΕΓΚΟΛΠΙΑ ΙΑΜΑΤΑ" Κώστας Ευαγγελάτος
δυο πατρίδες που με θέλουν να κάνω συγκρίσεις Δυο μάνες που πρέπει να λέω ποια είναι η καλλίτερη. Κι όμως απ’
και στην αγκαλιά της
ξαναβρήκα,
Όχι,
υποφέρονται Δεν θ’ αφήσω την καρδιά μου να την διεκδικήσουν ιδεολογίες μίσους Ώσπου «να σημάνουν οι καμπάνες» ώσπου οι μικρο μάνες μας σμίξουν και γίνουν μια, ώσπου να πέσουν οι τοίχοι που στενεύουν την σκέψη μας, θ’ αγκαλιάζω την Άγια Ελιά* με την ίδια θέρμη θ’ αγκαλιάζω και τον λεβέντη Ευκάλυπτο* Δεν θα συγκρίνω, μόνο θ’ αγαπώ! * Ελλάδα χώρα της ελιάς * Αυστραλία χώρα του ευκάλυπτου Γεράσιμος Μ Λυμπεράτος ( Σύδνεϊ Αυστραλίας )
ΜΟΝΟ Θ’ ΑΓΑΠΩ Ατυχία ίσως που γνώρισα
τα σπλάχνα της μιας ξεπετάχτηκα
άλλης
τα χαμένα μου όνειρα
τέτοιες δοκιμασίες, δεν
ΦΕΓΓΟΒΟΛΑ ΝΙΚΑΡΙΑ Τα μονοπάτια της Νικαριάς είναι δύσβατα Σουλτάνοι να τα περπατούν και μάχες να δίνουν με στολισμένους στρατούς υπάκουα παραταγμένους με ανθρώπους που έγραψαν ολόκληρες μπροσούρες στους αιώνες της ζωής τους σκλάβοι να μην είναι Σήμερα που ξαναείδαμε τη Νικαριά στα μάτια αγρυπνούσε σαν ερωτευμένη κοπέλα να μεταμορφώσει τη ντροπή που γέμιζε τα μπαλκόνια της με μάσκες κωμωδίας σε σελίδες αγώνα που θα γεμίζουν την ελεύθερη ιστορία της Φεγγοβόλα Νικαριά, με την αρματωσιά της νίκης σου ενάντια στους καλοντυμένους σταυροφόρους της απάτης απλώθηκες πάλι σαν χείμαρρος αγριεμένος να γράψεις στα βράχια σου το μήνυμα πως εσύ δε νικιέσαι σε Σουλτάνων επιδρομές και
ΠΛΟΥΣΙΟΣ
Γεννήθηκα φτωχός Και μου ’παν, δυστυχώς, Όμως πολλοί είναι φτωχοί, Δεν είσαι μοναχός
Εδούλεψα σκληρά Μα η φτώχεια σταθερά Αυτοί μου είπαν πως Δεν είμαι τυχερός, Πως είν’ της μοίρας μου ορισμός
Αρρώστησα βαριά Και με ανημποριά Μα, είπαν είναι πανδημία Και όλους θα μας φάει ο ιός
Και το ενεργειακό; Μου ’παν πως είν’ αυτό Του πόλεμου συνέπεια, Αλλά θα χρειαστεί Διαχείριση σφιχτή Και πάντα εξοφλημένος ο λογαριασμός, Γιατί αλλιώς… Μα, μόνο οι φτωχοί Πληρώνουν, μόνο αυτοί, Ετόλμησα να πω Γίνε πλούσιος κι εσύ, Ποιος σου’ πε να’ σαι συ φτωχός; Είπαν αυτοί
Θανάσης Φροντιστής (27 8 2022)
~ 3 2 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37
οι
με
Εσύ,
τους το είπες δυνατά όταν τους είδες με αυθάδεια τη γη σου να περπατούν πως δε χρειάζεσαι τους νόμους της αυτοκρατορίας τους, ελεύθερη ως νοιώθεις Εσύ έχεις το μαύρο ψωμί σου, που το μοιράζεις χαμογελώντας στους δικούς σου νόμους του μόχθου της νίκης Αλέκος Πούλος (15 2 2021)
κλώνοι του Αθέρα σου απλώνουν
ανέμους του πελάγου σου την καινούργια ιστορία σου να ζωγραφίσουν
Νικαριά,
ΓΙΝΕ
ΚΑΙ ΣΥ
στήθια
νηστικά
ΦΘΟΡΑΣ
τηλεφώνημα λάθος
ο χώρος του αναπάντεχου οδήγησε το ηχόχρωμα της φωνής με γρέζια πανικού από την αγωνιώδη έρημο στο περιβόλι της δικαιολογίας και διανύοντας την ατίμωση της απολογίας μετεωρίστηκε περί του “εν αμύνη” στου εφετείου την ετυμηγορία με σκισμένες φτερούγες ανάσας και στο βλέμμα κίτρινα φύλλα επίκλησης για το αναπότρεπτο κύμα λιθοβολισμού που θα έφτανε μα δεν ήρθε αντικαθιστώντας την ένταση της αμφιβολίας κάποια κόπωση και το άδειασμα του μυαλού σαν ηχείο όπου απόμεινε σταθερά κι επίμονα ένας και μόνος τρομακτικός συνομιλητής το χαρακτηριστικό σήμα της τελειωμένης συνδιάλεξης Γιάννης Α Μαντάς
~ 3 3 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ 2022 ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΕ Αυτός που χάθηκε μια νύχτα ξαφνικά, μια πόρτα άνοιξε στης γης την εξορία κι άφησε πίσω του μια άρτια ιστορία κι ένα απόθεμα με γνήσια ιδανικά Αυτός που έφυγε στη μπόρα
είχε μια φλόγα κι ένα όραμα στα
θυσία και το αίμα κι αυτό το σφάλμα το βαρύ που σε πονά Κι άμα ο πόνος δεν ακούει, δε μιλά, στην άγια μέθεξη να ψάξεις την ουσία, την πιο ασήμαντη στην πλάση παρουσία να την προτρέψεις να κοιτάξει πιο ψηλά '' Γιώργος Δ Μπίμης
βιαστικά,
κι είπε με πάθος και με τόλμη την αλήθεια για τα παιδιά που οδοιπορούνε
Αυτός που άφησε το αχνάρι του στη γη τώρα στα σύννεφα κοιμάται και ξυπνάει, μα το μαρτύριο του κόσμου δεν ξεχνάει και μας καλεί για μια καινούρια επιλογή: ''Εκεί που η νύχτα σελαγίζει στα βουνά, την εξαπάτηση να ψάξεις και το ψέμα, ν’ αποκηρύξεις τη
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Ένα
και
πέλματα των συνόρων όταν κανείς δεν μπορεί να τα διασχίσει
φωτιά δοκίμαζε το χρυσό στις σκοπιές Διαμοίραζαν τα ιμάτια
επίτευγμα είναι μηδέν
τρίμα ψωμιού
δεσμώτες αισθάνονταν ελεύθεροι για οτιδήποτε σκέφτονταν Όλοι σκεφτόμασταν να λιποτακτήσουμε έστω και μια φορά να επιστρέψουμε όρθιοι στα σπίτια μας. Από μπροστά ερχόταν ο θόρυβος και το μέταλλο του παγωμένου βλέμματος Χωρίς τα χειμωνιάτικα ρούχα οι άριστοι δεν μπορούσαν να αφηγηθούν όσα είδαν Η μία ανάμνηση διαγράφει την άλλη Τα μονόζυγα οι κούνιες οι τραμπάλες οι τσουλήθρες της ζωής σκούριαζαν. Ζητούσαν τα παιδιά τού πάρκου για να ζήσουν Δεν υπάρχουν μνήμες μόνο η υπερχείλιση στροβιλίζεται με τον κόσμο του πυρός με εκθέτη την απεραντοσύνη ότι αυτοί «χορτασθήσονται» Όπως το άδειο δωμάτιο ενός καραβιού δίχως μπουκαπόρτες και οροφές με θαλάσσιες αίθουσες οι τοίχοι απορροφούν τις αλήθειες και τα ψέματα Οι κεραυνοί τρομάζουν Διαβάζουν τα ποιήματα και τις μπαλάντες εξορκίζοντας το κακό της θαλασσοταραχής. Ακούγονται τα τραγούδια της αγχόνης του Μόργκεστεν Ένα κοπάδι από άναρθρες κραυγές οι επίσημες ανακοινώσεις περιείχαν ό,τι χρειαζόταν για το εις θάνατον!
~ 3 4 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37
ως ένα σιωπηρό καταφύγιο Οι συμφωνίες αντιστρέφονται και τα ψέματα διαλύονται όταν οι πεταλούδες καίγονταν απ’ τα φώτα Και όμως φτερούγιζαν ακόμη την ελπίδα Μία ποτιστική βροχή δεν έβλαψε ποτέ το χώμα Στον Εύρωπο κατοικεί η νύχτα των κλεφτών και η ημέρα της αλήθειας, μοιάζει με τραγωδία τού Ευριπίδη Παναγιώτης Καραβασίλης
ΑΜΕΤΑΚΛΗΤΑ Φυλλομετρώ τα
Η
Το
όταν δεν μπορείς να μοιραστείς ένα
Οι
Καταψηφίζω την καρατόμηση Αμετάκλητα Οι περίλυπες συμφωνίες αντηχούσαν
Στην άλλη όχθη τ΄ ουρανού Μιλάμε για την αρετή Ορυκτό μας η ποίηση οδοδείκτης όπου μας πάει, πάμε ακόμα και στη φωτιά ακόμα και στη στάχτη! Στην άλλη όχθη τ’ ουρανού με λίγους αδελφούς θα σας βλέπουμε απέναντι Μας έλκει το ασυνήθιστο με φρόνημα νεανικό βέλος Όμηρε! Λίγοι κόκκοι αν γίνουμε στις αμμουδιές σου, λίγοι στίχοι αλίκτυποι στο βράχο σου!
την αρχαία τη Φοινίκη φίλοι, τρανοί θαλασσοπόροι, συνταξιδιώτες για μια νίκη σε μυθικής τριήρης πλώρη
Ο κυβερνήτης τους, λιοντάρι, χρόνια στ’ αλάτι, μέσα, ψημένος, βουνίσιο μύριζε θυμάρι όταν ο κάβος ήταν λυμένος Στις τρικυμίες, μπόι ολύμπιο κρατούσε κι έπιανε αντάρα το μάτι του το ελαφίσιο κρατούσε κάτι απ’ άγρια φάρα Γλώσσα, ξυράφι τροχισμένο Χτυπούσαν τα κουπιά σεκόντο κι ο κόσμος πλάτυνε άλλο τόσο με την Ελλάδα πρώτο φόντο Συνταξιδιώτες για μια νίκη που την προσμέναμε αιώνες‧ στεφάνια έπλεκε με φύκι κρυμμένη μες τους ελαιώνες. Μαρία Κολοβού Ρουμελιώτη (10 Ιούνη 2021)
~ 3 5 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ 2022
Μια
τ’
Με
κλαίμε
ξεστράτισαν, θαμπώθηκαν κι έπεσαν στα θεμέλια της απώλειας Σπύρος Ζαχαράτος Με την
Απ’
επωδός τραυμάτων Πόνο που θέλει
όνειρο για να καρπίσει
τίμημα βαρύ ταξιδεύουμε·
για όσους
Ελλάδα πρώτο φόντο
που σμίγει τον
που
το
και
το
που
ΕΙΣΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ Κώστας Καρούσος Πρόεδρος ΕΕΛ Ο ΙΣΚΙΟΣ ΣΟΥ Γλυκός μ’ αγγίζει ο ίσκιος σου, πατέρα πλάτανέ μου. Δροσιά χάρισες σ’ όλους μας και μας καλοκαρδίζεις απλόχερα και τρυφερά με το ζεστό σου γέλιο και τ’ αγιασμένο χάδι που σκορπάει το θρόισμά σου Το αστέρευτο κουράγιο σου παράδειγμα θα μείνει, φάρος στον δρόμο της ζωής κι απαντοχή κι ελπίδα, που ψιθυρίζει στοργικά πως πίσω απ’ το δρολάπι λακίζουν τ’ αστραπόβροντα κι η αυγή στον ήλιο λάμπει Τα λόγια σου σαν φυλαχτό τα κρύβω στην ψυχή μου κι η παρουσία σου ζεστά την ύπαρξή μου σκέπει. Με περηφάνεια σε κοιτώ και πλέρια ευγνωμοσύνη,
Είσαι το ρόδο που ραντίζει σπονδές ελέους κι’ απειρόγλυκες νοσταλγίες ανθρώπων που ανακυκλώνουν το χρόνο; Είσαι μιαν επιούσια φάτνη που δικάζει κι’ ανακρούει την εγχώρια λιτάνευση κι’ όλη τη γήινη φθορά μας;
~ 3 6 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37
το
κι η
Είσαι
μεταίχμιο της νόησης που ’χω την τύχη να ’σαι συ, πλατάνι μου, ο γονιός μου Μα κάποιος φόβος ξαφνικά θολώνει τη χαρά μου, βουρκώνουνε τα μάτια μου, γι’ αυτό, παρακαλώ σε, ξελόγιασε τη Άτροπο με τη γλυκομιλιά σου να την μπερδέψει η αγερασιά, να βάλει με το νου της πως είσαι νιος στη σκέψη σου και χρόνια να σ’ αφήσει πολλά να ζεις ειρηνικά και στέρεα να στέκεις στ’ ανθεκτικό σου το κορμί το δεινοπαθημένο, πλατάνι μου βαθύσκιωτο, πατέρα αγαπημένε Πόπη Μπαλαμώτη - Σπιτά
διαίσθηση της
λέξης
ήχο του δένδρου
μεγαλώνει; Είσαι
φως που κυκλώνει
στέρνο
την αφή της ποίησης
διαχωρίζεται μιαν άσαρκη μέρα;
μας Σε σιτάρι, δη μητριακά, λάδι, σταφίδα, καλαμπόκι κ.λπ. Οι έρανοι αυ τοί σε γεωργικά προϊόντα φυσικά ήτανε παράνομοι, γιατί οι φασιστο ναζίδες κατακτητές ήθελαν όλα αυτά τα προϊόντα των αγροτών μας να τα «κατασχέσουν», να τα πάρουν για τους ίδιους και τον εχθρικό στρατό τους, σύμφωνα έλεγαν με το δικό τους πολεμικό δίκαιο! Να μην αφήσουν τίποτα για τους αγρότες μας
τυχαία παλέψατε, τον αφόπλισες και
πλούσιοι θα γίνουν φτωχοί και μόνο ο Γερ μανικός (Άρειος) λαός θα επιζήσει επικρατώντας» Ένας από τους μεγαλύτερους μπακάληδες της πό λης μας, είχε μια μυστική αποθήκη που αποθήκευε τα προϊόντα αυτά των εράνων σε είδος του ΕΑΜ Τις ασέ ληνες νύχτες γλιστρούσαν σαν φαντάσματα δυο τρία μουλάρια του ΕΛΑΣ με οδηγούς
πυροβόλησες με το ίδιο του το όπλο! Ο ίδιος σου έχει εμπι στοσύνη Ζήτησέ του το γερμανι κό αυτόματο πιστόλι, τάχα για να το θαυμάσεις λέγοντάς του «μπράβο σκότωσες στη μάχη γερ μανό αξιωματικό των ES ES και το πήρες»! Και με τούτο το όπλο να τον σκοτώσεις Έπειτα θα σου μεί νει και η αποθήκη του ΕΑΜ, δική σου Οι ναζίδες θα σε βοηθήσουν, θα την φορτώσεις στο τρένο, θα την πας στην Αθήνα και θα την πουλήσεις στην μαύρη αγορά Μέχρι να καταλάβει το ΕΑΜ το τι έγινε, εσύ θα έχεις εξαφανιστεί από εδώ, θα έχεις αλ λάξει το όνομα και το επώνυμό σου και θα έχεις γίνει πουλόπουλος, άφαντος μα πλούσιος γιατί όλα αυτά θα τ΄ ανταλλάξεις με χρυσές λίρες της εποχής»! Ο μπακάλης βασανίστηκε αρκετά με τη συνείδησή του, αλλά στο τέλος άκουσε τον διάβολό του! Κι έγινε η μετάλλαξή του! Και η σκοτεινή εκείνη νύχτα ήρθε! Άνοιξε στον αντάρτη φάντασμα που ερχόταν «κάπου από το βουνό», έγιναν οι συνηθισμένες διαπραγματεύ σεις, στο διόροφο σπίτι του με εσωτερική ξύλινη σκάλα, στον πρώτο όροφο Όταν ο αντάρτης φάντασμα χαιρέ τησε κι έκανε να φύγει σαν έφτασε στο κεφαλόσκαλο του πρώτου ορόφου της ξύλινη εσωτερικής σκάλας, ο μπακάλης του λέει: «Τι όμορφο πιστόλι που έχεις στη γερμανική θήκη του! Υπερ αυτόματο είναι! Μπράβο σου Σε θαυμάζω! Θαυματουργό πιστόλι Δώστο μου λί γο να το δω, να το θαυμάσω Δεν ξανάδα τέτοιο πράγμα στην ζωή μου»! Και κάνει ν΄ αρπάξει το πιστόλι του αν τάρτη από την θήκη του Με μια γρήγορη κίνησή του, το αρπάζει! Ο αντάρτης όμως όση εμπιστοσύνη και να του είχε, κατάλαβε τις προθέσεις του, προσπαθεί να το αρπάξει από το χέρι του μπακάλη Εκείνος δεν το δίνει, κρατώντας το με τα δυο του χέρια γερά και προσπαθών τας να το οπλίσει Οι δυο άντρες παλεύουν Κατρακυ λούν παλεύοντας την ξύλινη σκάλα του σπιτιού Ο αντάρτης όμως έχει κρυμμένο και δεύτερο μικρότερο πιστόλι, μέσα στις γερμανικές μπότες που φοράει! Στην πάλι αυτή επάνω τραβάει αυτό το πιστόλι από την μπότα του και πυροβολεί τον μπακάλη εξ επαφής στο δεξί του ποδάρι, ψηλά στο μπούτι Η σφαίρα διαπερνάει το πόδι του μπακάλη και του σπάζει το κόκαλο Έτσι τον θέτει εκτός μάχης, αιμόφυρτο τραυματία. Ο Αντάρτης, δεν θέλησε να τον αποτελειώσει Ξαναπήρε το πιστόλι του και του λέει: «Πρόσεξε καλά Μη ξανακάνεις κάτι τέτοιο γιατί θα πεθάνεις! Θα πεις ότι με συνάντησες
~ 3 7 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ
αλλά και φρουρά αν ταρτών που είχαν καλυμμένα τ΄ άρβυλά τους και τα πέ ταλα των μουλαριών τους με λινάτσες για να μην ακούγονται Φόρτωναν τα προϊόντα αυτά των εράνων και τα πήγαιναν στα αντάρτικα λημέρια τους στο βουνό! Αυτό έγινε αρκετές φορές! Ο Θεός και ο διάβολος είναι ο ίδιος ο εαυτός μας! Ο πονηρός εαυτός λοιπόν του μεγαλομπακάλη μας, μια νύχτα που αναπολούσε του λέει: «Τι κάθεσαι; Συνάδελ φοί σου έχουν πλουτίσει στις πονηρές τούτες μέρες με την μαύρη αγορά! Έχουν γεμίσει χρυσές λίρες, Ιταλι κές, Αγγλικές κ λπ ! Πρέπει κι εσύ κάτι να κάνεις! Να με ταλλαχτείς! Αντί να βοηθάς για την απελευθέρωση, η οποία μπορεί να μην γίνει και ποτέ και να μην έχεις κα νένα όφελος ή έρθει ή δεν έρθει, πρέπει να γίνεις κι εσύ πλούσιος Να σωθείς! Γι΄ αυτό όταν θα ξανάρθει από το «πουθενά» ο ΕΛΑΣίτης αντάρτης, να τον παραδόσεις νεκρό στους ναζίδες! Τον έχουνε επικηρυγμένο για πολλά χρυσά λεφτά! Κανένας δεν θα μάθει την
σου αυτή, για να τιμωρηθείς Θα σε
θα
ότι τον
θα τη
στο Νοσοκομείο! Και ούτε σε ξέρουμε, ούτε μας ξέρεις από εδώ και μπρος»! Με τη διαβολική του μετάλλαξη αυτή, ο μπακάλης ετούτος έμεινε ανάπηρος σε όλη του την ζωή Αυτό ήτανε το κέρδος του! Τον θυμάμαι κι εγώ να σέρνει το δεξί του πόδι και να πουλάει την πραμάτια του, μετά την απελευθέρωση, στο μικρό του μπακάλικο πια! Τίτος Κοκκινέας Η… ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ!
2022 Κάθε τόσο κατέβαινε από το «πουθενά», το «κάπου στα βουνά», ο ήρωας ΕΛΑΣίτης αντάρτης στην πόλη μας! Η μεγάλη ηρωϊκή δράση του τον έχει κάνει ακόμα και σή μερα ήρωα της Αντίστασής μας, για την απελευθέρωσή μας από το φασιστο ναζισμό Η μαρμάρινη προτομή του στην «είσοδο» της πόλης μας το μαρτυράει αυτό! Συναντιότανε αργά μετά τα μεσάνυχτα τις ασέληνες νύχτες με παράγοντες του ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερω τικό Μέτωπο) Έπαιρνε πληροφορίες για τον εχθρό και τον Λαό, χρήματα από εράνους για τον ΕΛΑΣ (Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό) κ λπ Μα τα χαρτονομί σματα της κατοχής είχανε μηδενική αξία λίγων ημερών και οι χρυσές λίρες πήγαιναν στους δήθεν αντάρτες μα στην πραγματικότητα συνεργάτες του Ιμπεριαλισμού και του ναζισμού Γι΄ αυτό το ΕΑΜ έκανε εράνους με αγροτικά προϊόντα από τους αγρότες
και τον Ελ ληνικό Λαό και όλους μας να μας αφήσουν να πεθάνου με από την πείνα και τον λιμό Χαρακτηριστικό είναι το τι είπε ο Γερμανός φρούραρχος της Αθήνας στον δοσί λογο Πρωθυπουργό, τον διορισμένο από τους ναζίδες, όταν τόλμησε τούτος να πει για την πείνα και τους θα νάτους απ΄την πείνα και τον λιμό που θέριζαν την Ελλά δα, λόγω της αρπαγής των πάντων από τους κατακτητές Του απάντησε κυνικά ο αρχι ναζί τούτος: «Οι Έλληνες να το πάρουν απόφαση Οι φτωχοί θα πε θάνουν! Οι
πράξη
καλύψουν οι ναζί δες Σε αυτούς
πεις
συνάντησες στον δρόμο
τον
τυχαία στο δρόμο, πήγες να με αφοπλίσεις, σε πυροβόλησα και εξα φανίστηκα. Την αποθήκη
σηκώσουμε όσο είσαι
“Οι Θεοί Άφαντοι” (XIV) «Εμπρός της γης οι κολασμένοι»,
μοίρας όλοι οι κατατρεγμένοι, ψάχνουν θεούς στην Οικουμένη, μα κείνοι όλοι αφανισμένοι Θεούς γυρεύουνε μες στο σκοτάδι μα κείνοι άφαντοι, μήτε ένα χάδι. Ψάχνουν σε γη και σ’ ουρανό να βρούνε άνθρωπο, έστω, μονάχα, να ρίξει βάλσαμο στη φρίκη, τάχα Μα μήτε άνθρωπος μήτε θεριά άφαντα χάθηκαν κι αυτά Έγιν’ η υφήλιος μια άπνοη σφαίρα. άπειρα όρνεα πετούν στον αιθέρα, σπέρνουν τον όλεθρο, τη συμφορά Θεοί και άνθρωποι άφαντοι πια! Μαργαρίτα Φρονιμάδη-Ματάτση
Θάλασσα Αν σ’ ενοχλεί το γυμνό μου σώμα καθώς ρουφάει αλμυρό νερό και ηλιαχτίδες, πάρε μια χούφτα θάλασσα, ρίξ’ τη στο πρόσωπό σου. Λένε πως το νερό της εξαγνίζει Αν σε σοκάρει το αιδοίο μου, θυμήσου την πύλη που σε γέννησε Γυμνής θεάς βασίλειο η θάλασσα Την λέγαν Πελαγία, εύπλοια, αιδοία, γενέτειρα, Κυθέρεια καλών θεών αγάλματα λούζονταν στα νερά της Αν πάλι το μπουρκίνι μου θυμό σου βγάζει, σκέψου δεν είν’ το σώμα μου βορά για βλέμματα αδηφάγα Είν’ άγαλμα της Ίσιδας με πέπλο καλυμμένο
~ 3 8 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37
της
μονάχα οι μύστες είδανε τη θεϊκή θωριά του Αν δεις την Ίσιδα στα κύματα να στέκει, προσκυνητές να λούζονται στον δρόμο για το ελευσίνιο ιερό, ρίξε πάνω σου θάλασσα, ανθρωπάκο, μήπως κι εσύ μυηθείς στα μυστικά της Χαρίτα Μήνη
Γλυκό ψωμί ζυμώνουμε στης θάλασσας την αγκαλιά κι ύστερα μοιραζόμαστε τ’ αγώνα τα φιλιά Πικρή ζωή, μουντή χαρά αίμα στο μνήμα στάζει Το χρέος μας το κάναμε: Ποια μάνα αναστενάζει; Γλυκιά ζωή σε φάγαμε στο χώμα, σε πλατείες σαν το κεράκι λιώσαμε σόλες σ’ αφετηρίες
Πικρή ζωή στα σύρματα σε δρόμους κι ανηφόρες, της εξορίας νιώσαμε τις φευγαλέες μπόρες
Λιαστό ψωμί μικρή ζωή του Ιουλίου τάμα, γλυκιά μας Σωτηρία μας του ουρανού το κλάμα.
Πικρό ψωμί, γλυκιά ζωή, θαρρώ πως μοιάζεις ψέμα Η ιδέα γίνεται οδηγός
ΖΩΗ Απαξιώνω, αξιώνω, καταξιώνω! Υποβολιμαία ενεργώ και επιβιώνω, δεν το αρνούμαι Μετακινούμαι σε ατέλειωτο κενό και αιωρούμαι! Ζωή ζωή εικονική, δεν το αρνούμαι. Πανάκριβα τα όνειρα πώς να τ’ αγοράσω; Εντέλλομαι, διαστέλλομαι και δε χωράω πουθενά για να περάσω Απαξιώνομαι και αιωρούμαι, δεν το αρνούμαι! Σε μια ζωή εικονική μετακινούμαι! Αξιώνω, καταξιώνω, επιβιώνω! Ηλέκτρα Στρατωνίου
~ 3 9 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ
2022
Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΑΣ Βαγγελιώ Καρακατσάνη
) ΟΜΟΝΟΙΑ Πλατεία ενός κατώτερου θεού Απόκληροι των Βαλκανίων στοιβαγμένοι σε βαγόνια επιβίωσης Αδέσποτα κλαίνε τους σύγχρονους φιλόζωους Μικρό κορίτσι, η λευκή σκόνη, παράδεισος θανάτου Διαβάτες προσπερνούν. Χρόνος
Το
της
Στα
και
παρακμασμένοι
ξεγελιούνται
καταναλωτικούς σάκους για ερωτικές προσεγγίσεις Στη μοναξιά του σήμερα πλατεία θλιβερή κλαις τη σύγχρονη Ελλάδα Λίζα Βραχοπούλου
και η καρδιά το δέμα
( Κρήτη
μηδέν.
ρολόι
ευαισθησίας σταμάτησε εδώ
Χόντος
στα Ζάρα
πολίτες
με
ΕΙΚΟΝΙΚΗ
σύνορα είναι πάσσαλοι στα μάτια, που μπήζουν και χωρίζουν τους λαούς Μα τα πουλιά δεν ξέρουν μονοπάτια, και λεύτερα περνούν τους ουρανούς
Αργυρόκαστρο, Χειμάρρα, Κορυτσά μου, λατρεμένη, σας στοιχειώνει μια κατάρα, μα η μοίρα είναι γραμμένη
Σύνορα τους ανθρώπους κι αν χωρίζουν, όμως η μοίρα τους είναι κοινή Τις κοινωνίες πια δεν τις ορίζουν Μ’ αγέρα έχει φουσκώσει το πανί
Αργυρόκαστρο, Χειμάρρα και σεις Άγιοι Σαράντα, προσμονή με τη λαχτάρα, πάνε χέρι χέρι πάντα
Γιάννης Δ. Παπάνης
τελειώσεις το ποίημα που γράφεις τίναξέ το καλά σαν να ’ταν χαλί, κιλίμι, σεντόνι ή κουβέρτα για να πεταχτούν από πάνω του οι άχρηστες λέξεις να φύγουν τα περιττά στολίδια ώστε να μείνει γυμνό σαν μια νεα όμορφη γυναίκα έτοιμη να σου δοθεί και να γίνει για πάντα δική σου ΙΙ Μάθε που να βάζεις το κόμμα στη γραφή σου
κάθε πράξης
Καραντώνης
~ 4 0 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37
ν’
το
Συμβουλές σε Ποιητή Ι Πριν
μπορεί ν’ αλλάξει το νόημα κάποιας φράσης πρόσεχε ποιο κόμμα θα βάλεις στη ζωή σου μπορεί
αλλάξει
νόημα
Γιώργος
ΒΟΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ Τα
ΠΟΙΗΣΗ
Ποίηση Ποιέω Ποιώ Απαγγέλω Κοινοποιώ Γράφω Δημοσιοποιώ Αμαρτίες στοχοποιώ
Στηλιτεύω κάθε κακό Εξάρω το κάθε καλό. Διδάσκω αξίες αγνές Μορφώνω τις Νέες Γενιές Τα ψέματα κάτω πατώ Αγνότητες χειροκροτώ Τα αίσχη κι απάτες χτυπώ, τα ήθη βραβεύω, τιμώ Λιμάνι, Αγάπης την Γη κι από φόνους ν’ απαλλαγεί, ανθρώπινη κάθε ψυχή, ύψιστη δηλώνει ευχή Μαγιάπριλο, φύσης χαρά Μέθη με έρωτα φτερά! Ερωτευμένες οι ψυχές Κάλλη αλήθειας Όχι ευχές Ποίηση να το ξαναπώ, κάθε ρομάντζο το Αγαπώ! Ποίηση Αξία δυνατή Αιώνες σ’ έχουν Ναι Ασπαστεί! Σωτήρης Μαντζούτσος
Τη λήθη τέμνοντας Με χορηγό τον χρόνο, στοιχειά τα νάτα Η ζωή απουσίες γίνεται Δρεπάνια οι σκέψεις, σε λιμάνια σταθμών, τις μνήμες θερίζουν.
Σιωπή και μελάνι, κλειδί η πένα, πόρτες εικόνων ανοίγουν
Σπέρματα ανάσας οι λέξεις, σε απόγευμα σελίδων, γεννούν τη γραφή. Σε χάρτινα απόνερα χρεωμένων στιγμών, συνοδεία κομμάτων, έρχεστε Γιάννης Τσούτσιας
~ 4 1 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ
2022
φράσεις
λέξεις του λαού παντοτινά αψήφησε φουρτούνες της ζωής γιατί μονάχη νίκησε, τις σφαίρες του θανάτου Κώστας Δ. Υφαντής
δενδρί Χωρίς στοργή, χωρίς αγάπη Ξερό δενδρί, σ’ έρημο κάμπο ούτε ένα αστέρι κάπου λάμπει άνοιξε κάτω κόσμε νάμπω
~ 4 2 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37 Λόγος
Από «Στη γη των Λαστρυγόνων» Απόκαμαν τα
να
τα
από
Ούτε μια
με
κι αυτή καραβοτσακισμένη κι άν ο αγέρας
στην μοναξιά της, μόνη μένει. Τι να την κάνω τέτοια ζήση Ξερό δενδρί, σ’ έρημο κάμπο παίρνω το πρώτο μονοπάτι άνοιξε κάτω κόσμε νάμπω Γεώργιος Δ. Ελευθερουδάκης
εκτελεσμένου Ποιητή Η τέχνη μου ιπτάμενη στη θύελλα των ήχων και φως των θαλασσών περήφανη, αγκάλιασε μια φυλλωσιά από
και
μάτια μας
ερευνούν
σκοτάδια των βράχων Κάπου ανάμεσα στη σκύλα και τη χάρυβδι Η νυχτόφερτη γοργόνα σφίγγει στο στήθος ματωμένα πουκάμισα των συντρόφων Τι ν’ αποκριθούμε Μαρία Μιστριώτη Ξερό
Θέλω να φύγω απ’ την απόνια την αδικία και την ασχήμια από ένα κόσμο χωρίς συμπόνια
ένα κόσμο ούτε γι’ αγρίμια
μάνα
γνωρίζει
με θερίζει
εσύ θα ψάχνεις αφελώς να λύσεις το μυστήριο κι οδυνηρά στο σώμα σου θ’ αδειάζει δηλητήριο. Εάν δεν υπερασπιστείς της τάξης σου τη θέση η ιστορία κι η ζωή δεν θα στο συγχωρέσει
από τη ζωή τα μα
της ‘’κόμπρας’’ τις
Των εργατών, του λαού η Αλληλεγγύη
Στους νέους καιρούς, οι Τρόικες ο ΕΧΘΡΟΣ Συντροφευμένοι, το δόρυ! Αλληλεγγύη Φτάνουν σαν Πόλεις, στέκονται εμπρός Ματώνουν, και στηρίζουν την ευθύνη
Είναι πολλοί! Είναι ο
~ 4 3 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ 2022 Αν χάσεις την
της
του
Αν του αντίπαλου
δεν
τις
πρόσμενε την
σου
να
Αν καθαρά δεν
να
τις
Κεφάλαιου
Βγάλε
να
και
Η ταξική σου ταυτότητα Δημήτρης Αρμόδωρος Κανω ταξιδι μακρινο Κανω ταξιδι μακρινο σε συννεφα κι αστερια αλλα μοβια αλλα σταχτια αλλα λευκα βαμβακι Το αστερακι
ταυτότητα λαμπρο και κρυσταλλενιο Ειναι λιγακι μακρινο μα παντοτε το βλεπω Περνοδιαβαινοντας τον σκοτεινο καιρο απο
ταξικής σου θέσης, στις νότες
αγώνα σου βάζεις πάντα υφέσεις…
στρατού
βλέπεις
προθέσεις
κηδεία
μόνος σου
τελέσεις
ημπορείς
δεις
αντιθέσεις
και
εργατιάς
προθέσεις
δούμε και τα ίσως
δούλεψε να εκραγεί το ταξικό σου μίσος!!!
μυθικο
συννεφο σε συννεφο πατω Θελω τα χρωματα να πιασω Ανέστης Χριστίδης
Αυτός Λευτερωτής και
Ηρώων ανωνύμων κι επικών Ανδρών επιφανών,
Χτυπούν
για τη
Σταύρος Δικαίου
Ποιος είπε πως ο Κόσμος είναι λίγος; Πως έχασε καρδιά, ψυχή, το φώς; Πως κρύφτηκε να μην τον δει ο Ήλιος Και ξέχασε ένα όνειρο κρυφό; Χτυπά η καρδιά του στα στενά στην παραλία που ο Εργάτης αγρυπνά εκεί ΣΚΟΠΟΣ Φυλάει αρματωμένος Θερμοπύλες
ίδιος ο Λαός
ζωοδότης
όπου γης Τάφος
νταούλια
Νίκη Διεθνώς
Φονικάκος
χάσεις που άδικα τον κατηγορείς μ’ άφρονες ποινές τον τιμωρείς δίχως κάποια στιγμή να νοιώσεις τον αδελφό σου αν σκοτώσεις μόνος σου θα μείνεις κι ευπαθής να σ’ απειλούν οι εμπαθείς πως ήρθε τώρα η σειρά σου ν’ απολαύσεις τη σκλαβιά σου Γιάννης Πανούσης
Κάνε κάτι, τώρα, που μπορείς Κάθε μέρα, βλέπεις ανθρώπους να πεινούν, να πέφτουν και να μην αντέχουν άλλο Κάθε μέρα, ακούς φωνές σπαραχτικές, από το κλάμα μουδιασμένες, που χάνονται μέσα στις ριπές Κάθε μέρα, αναπνέεις τις στάχτες από το χθες και νιώθεις να ασφυκτιάς, γιατί ο αέρας δεν φτάνει για τόσες αναπνοές
Κάθε μέρα, ουρλιάζεις, μα δεν σε ακούνε, λένε πως θα αντέξεις τί κι αν τα χέρια σου κοπούν Κάθε μέρα, αγγίζεις πράγματα, μα δεν τα νιώθεις πια στην αφή σου, γιατί σε έχουν κάνει από την κούραση, να μην ορίζεις το κορμί σου Κάθε μέρα, διαπιστώνεις
~ 4 4 ~ Μ Ε Τ Η Ν Π Ε Ν Α Τ Ω Ν Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ω Ν Μ Α Σ τ 37 ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Θα είναι πάντοτε ευάλωτος άοπλος γυμνός αιχμάλωτος του πολέμου ή της
κι εσύ που θέλεις να τον
κι είσ’ από θέση
αφού ο νόμος
αν σου τύχει
την ψυχή
θε
ειρήνης
κρίνεις
ισχύος
σου είναι θείος
και ξεχάσεις
σου
να
ότι και οι πέντε σου αισθήσεις σου λένε το ίδιο, να ξυπνήσεις πια από τις παραισθήσεις Η κατάσταση έχει ξεφύγει από τα όριά σου, κάνε κάτι τώρα που ορίζεις, ακόμα, τα συναισθήματά σου Ανδριάνα Μπιρμπίλη
ο ποιητής Παναγιώτης Καραβασίλης
Μιχάλη Κατσαρό
ποιητή Μιχάλη Κατσαρό τον διάβασα για πρώτη φο ρά στο «Μεσολόγγι» Ποιητική συλλογή πατριωτική Αρ γότερα το «Αντισταθείτε», την επιστημολογία της αντίστασης Τον συνάντησα στο Μπραζίλιαν για πρώτη φορά στα 1973 Με στίχους: «Μπορούμε να μεθύσουμε τις καρδιές με νέους έρωτες;» τον ρώτησα Ασφαλώς, μου απάντησε, αν έχουμε «κρασί», ποτήρια και μια ταβέρνα. Αν έχουμε έδαφος πολιτιστικό. Από τότε μέχρι τον θάνατό του (με μια διακοπή δύο χρόνων λόγω στρατιωτικού) κάθε Παρασκευή διαρκώς γινόταν η συνάντησή μας Πέρα από την επικοινωνία μας, συνεργάστηκα μαζί του σε όλα τα επίπεδα Συνεν τεύξεις, άρθρα, μηνύματα μέσω κομπιούτερ προς τους «έχοντες και κατέχοντες την εξουσία» , κείμενα, δοκί μια προσωπικά, ανέκδοτα, ποιήματα, συζητήσεις επί παντός του επιστητού: ποίηση, πολιτική, θρησκεία, έρω τας, θάνατος, πληροφορική, πολιτισμός και κομπιούτερ με μια αίσθηση ότι βρίσκομαι στο κενό Στην γνωριμία μου με τον αείμνηστο αγαπημένο φί λο βοήθησε και ο αδελφός μου Διονύσης Καραβασίλης που δούλευε τότε στον εκδοτικό οίκο «Κέδρος» Έβγα ζε το 1975 το «Σύγγραμμα», Λυρικά «Γραφάς τε Κάλλος είναι ποιηθ’ ενός γραφίδι» Οι συναντήσεις μας: στον Πειραιά «Ποιος είδε θά μα στον Πειραιά/ ένα ρολόι να περπατά/, ένα ρολόι ένα παιδί/ Χριστέ μου φύλα το/ φύλα το να μη χαθεί» Στίχους που μου χάρισε το 1980, σε ένα πακέτο τσι γάρα Αργότερα συμπληρώθηκε και το έκανε ρεμπέ τικο τραγούδι (Δοκιμές: με τους φίλους Μιχάλη Τερζή, Γλυκερία, Γιώργο Παλαιοκαστρίτη) Ένα τραγούδι που ή
λόγω θανάτου). Αλλού, σε καφέ μπαρ, εστιατόρια, στο Σύνταγμα, στο Αμέρικαν Μπαρ, Νέον, στην Πλάκα, στο Μπραζίλιαν της οδού Βουκουρεστίου, στο Μανχάταν της Αιόλου, στην πλατεία Κοτζιά, Ζώναρς, Μοναστηράκι, στη Σταδί ου 5, στου Σ Ι Ζαχαρόπουλου, στη Βαρβάκειο, στου Πα πασπύρου της οδού Συγγρού, στα Πατήσια σε απίθανες ταβέρνες, στην Ομόνοια γύρω τριγύρω, στη στοά της Τραπέζης Πίστεως, στο «Μαζί» και σε άλλα στέκια Μια μέρα βρισκόμαστε στο Μέγα Αλέξανδρο της Ομόνοιας Τον πλησιάζει
Αντίστασης πάλεψε, μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ και του ΕΑΜ, για τα πανανθρώπινα οράματα του σοσιαλισμού: «Τα οράματά μου οι λαοί» έλεγε Αργότερα, περπατών τας στους δρόμους της Αθήνας προσχώρησε στον ΕΛΑΣ, με μια πλατιά ταινία στο στήθος του: «Η Αεροπορία του ΕΛΑΣ, Ελευθερία» Πιάστηκε από συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών, σύρθηκε στα κολαστήρια της Γκεστάπο Βασανίστηκε αγρίως, κλείστηκε στις φυλακές Χατζηκώστα Πήρε μέρος στον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944, κατά των Εγγλέζων αποι κιοκρατών Το καλοκαίρι του 1945 ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε ποίημά του με τον τίτλο «Σήμερα έγινα σύντροφος», όταν έγινε μέλος του ΚΚΕ. Ο Νίκος Ζαχαριάδης κατά τις εργασίες του 7ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, τον Οκτώβρη του 1945 (έγινε στην Αθήνα στο ξενοδοχείο «Τιτάνια») ανέφερε τα πιο επαινετικά λόγια για την ποίηση του Μι χάλη Κατσαρού Δείγμα για τον προσανατολισμό των νέων ποιητών, διανοουμένων, ανέφερε τους στίχους του: «Κάτω στο βάθος/ τόσα πέλματα βαριά / Ακούω να 'ρχεται καινούργιο Βήμα» Μίλησε για τη φτωχολογιά Στη διαδήλωση του 1935, συμπορεύτηκε
σταφιδοπαραγωγούς της Κυπα ρισσίας κατά τα «Σταφιδικά», κρατώντας την κόκκινη σημαία του Κομμουνιστικού Κόμματος: «Η πόλις αμύνε το περί πάτρης / Θα ξεκινήσω από ένα μικρό πεζοδρό μιο / Η πρώτη σημαία στο πέτο μου ερυθρά» Ενα ποίημα, τα γεγονότα Τον Αύγουστο του 1945 δημοσι εύει στο «Ριζοσπάστη» το ποίημα «Χιροσίμα» με αντιιμ περιαλιστικό χαρακτήρα: «Κραυγές/ Λευτεριά!/ Θάνατος στο φασισμό» ήταν οι λέξεις κλειδιά. Στις 20 του Μάη του 1947 πεθαίνει ο Γιώργος Σιάντος, ένας από τους θρύλους του Κομμουνιστικού Κόμματος Στις 26 του Μάη ο «Ριζοσπάστης της Δευτέρας» φιλοξενεί το ποί ημα του ΕΑΜίτη Μιχάλη Κατσαρού «Στον τάφο του Γ Σιάντου» Δεκαπεντασύλλαβος με δημώδες άρωμα θρήνου: «Αστροβολήστε πέλαγα! Κορφούλες ντουφε κάτε!/ Επεσε ο γερο πλάτανος και τράνταξε η γη μας!/ Οι μαυρομάνες τον θρηνούν, κλαίνε τα παλικάρια / Κι ανάβουνε στα στήθια τους δάσα και τραμουντάνες» Μια άγνωστη πτυχή της παιδικής ηλικίας του Μιχάλη Κατσαρού, τη φιλία του με τον συνταγματολόγο Αριστόβουλο Μάνεση, όταν η οικογένεια του τελευταίου είχε βρεθεί στην Κυπαρισσία, αποκαλύπτουν επίσης ανέκδοτα κείμενα του ποιητή Έστελναν οι δυο τους, αλλά και με έναν τρίτο φίλο, ονόματι Καγιάφα, κείμενα στη «Διάπλαση των Παίδων» Όπως το ποίημα «Η πατρίδα» που γράφτηκε το 1929, όταν ο Κατσαρός ήταν 10 ετών!: «Ο Μάνεσης αγαπούσε το βαθύ γαλάζιο της θάλασσας/
της φωτιάς» της Εθνικής
~ 4 7 ~ Β Ι Β Λ Ι Ο Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Η
ε λ ε ν α τ ο π ε ι η Σ ω τ η ρ ί α Μ π έ λ λ ο υ
ε ν π ρ
ε
ένας ανάπηρος συνάνθρωπός μας Σερνόταν Ο Μιχάλης του έδωσε ένα ποτήρι νερό από το δικό του και ήπιε Ύστερα τα χρήματα Συμβο λικός και σιβυλλικός Πέρα από τα χρήματα, του είπε «πρέπει να βρεις την ύπαρξή σου» Με το νερό Τον λόγο Του άρεσε η Μπέλλου όταν τραγουδούσε Έκλαιγε όταν την άκουγε να τραγουδάει το παλαιό τραγούδι του Τσιτσάνη γραμμένο λίγο πριν λίγο μετά τον εμφύλιο: «Μην απελπίζεσαι και δεν θ’ αργήσει» Και ο Βοσκόπου λος, που τραγουδούσε με πάθος, έλεγε: «Ο Μιχάλης ήταν δεινός χορευτής Ήταν βαθιά ανθρώπινος Φοβό ταν το σκοτάδι Τρόμαζε με τα μπλακ άουτ της ΔΕΗ Μι λούσαμε διαρκώς μέχρι να έρθει το φως» Ο ποιητής του «Αντισταθείτε», ο Μιχάλης Κατσαρός, μιλούσε, μέσα απ' τη ζωή και το έργο του, τη
της επαναστατημένης συνείδησης γομωμένη με
ρά «εκρηκτικά»: Στα «χρόνια
2022 Γράφει
για τον
Τον
θ
( δ
ό λ α β
γλώσσα
ισχυ
ο Καγιάφας το πράσινο της φύσης/ ο Κα τσαρός το κόκκινο της φωτιάς/ Αλλά όλοι αγαπούσαν την πατρίδα». Ο Μιχάλης Κατσαρός κινείται πάντοτε με τη φωτιά Αυτή είναι η Σκέψη του και η διαλεκτική του Η ηρακλειτική θεωρία: «Κόσμον τούδε τον αυτόν απάντων ούτε τις θεών/ ούτε ανθρώπων εποίησεν/ αλ ην αεί και εστί και έσται πυρ αείζωον/ απτόμενον μέτρα και σβενύμενον μέτρα» Η ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΤΟΥ «ΑΝΤΙΣΤΑΘΕΙΤΕ»
με τους
Το απρόσμενο Δύο Ιουνίου του 1941 ώρα 20:30, λίγο προτού τα δειλινοχρώματα χρωματίσουν τον Τρικαλινό ορί ζοντα και χαρίσουν τον απαλό χρωματικό ασπασμό tous στα λα γαρά νερά του ποταμού Ληθαίου, ο Μάριος με μαύρη καρδιά αναχώ ρησε από τα Τρίκαλα για τη μολυ βόχρωμη από τη σκλαβιά πρω τεύουσα Ο ανθυπασπιστής της VI II Μεραρχίας ο υπερασπιστής των συνόρων της Ελλάδας στην Ήπει ρο που απώθησε us ιταλικές ορδές
νους του έτρεχε άλλοτε στον νεκρό στρατιώτη
στη χήρα με τα τρία ορφανά και άλλοτε στην Πανωραία του και τον Άγγε λό του Πώς να είναι άραγε; Πώς να τους βρει; Θα είναι καλά; σκε πτόταν Τον τελευταίο μήνα δεν τους είχε στείλει γράμμα, ούτε εί χε λάβει Αμέλησε να γράψει στην Πανωραία του και γι’ αυτό δεν έλαβε κι εκείνος Η Πανωραία πάν τα απαντούσε στα γράμματά του. Ήταν και η Κατοχή Υπήρχε ο φό βος παραβίασής της αλληλογρα φίας Σκεπτόταν και δεν μπορούσε να ησυχάσει Μαρτύριο οι σκέψεις του που όλο προς το κακό τον πήγαιναν και δεν σκόν ταφταν κάπου να ηρεμήσει ο άν θρωπος. Κάνω ειρήνη με τον χρόνο Να αφήσει να δέσουνε καρπό οι κι τρολεμονιές να φτιάξω γλυκό στις πίκρες· να μπει Θεριστής κι Αλωνάρης να θερίσω, να αλωνί σω, να θηκιάσω τον σπόρο· να μπουκώσω ψωμί τη ζωή να παλέ ψω μαζί της για τις μέρες που δεν θα υπάρχω τότε που κανείς πια δεν θα μ’ αναζητάει Αυτοί που θα υπάρξουν δεν θα δουν, ποτέ, την εικόνα μου Θα έχω φάει τα ψωμιά μου κι οι πί κρες θα ‘χουν ζάχαρο απ’ τα πολ λά σιρόπια…Θα ‘ναι οι δρόμοι μου κλειστοί πνιγμένοι στην ομίχλη Τα μάτια μου ανοικτά μέσα σε άδειες κόγχες θα δροσί ζονται με δάκρυα ουράνια
Θα ’χουν σωπάσει οι κραυγές που άφησα πίσω: βουτηγμένες στη μέριμνα της Αιώνιας Σιωπής θα ημερεύουν Η ψυχή μου ανά λαφρη θ’ ανεβαίνει ψηλότερα απ’ του Γολγοθά την κορφή και θα κοιτάζει πίσω, τα έγκατα της γης να κοχλάζουν, να βγάζουν λάβα· χωρίς να φοβάται τον παφλασμό της Ανάγκης χωρίς να τρέμει το τσάκισμα των κοκάλων μου, μήτε το γαύγισμα του Κέρβερου Θα έχω το στόμα σφαλιστό, τους μαστούς της Εκάτης θηλά ζοντας. Χωρίς νοσταλγία το φως του Ήλιου θα λούζομαι Για να πιάσω την οδό Παραδεί σου, πρέπει πρώτα να περάσω από τη λεωφόρο της Κολάσεως
~ 5 0 ~ Β Ι Β Λ Ι Ο Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Η τ 37
και
μένη χήρα
στρατιώτη
αναπαυθεί στο
φορείου Μα του
κατάκοπος από το πολύωρο ταξίδι
συγκινημένος από την πρό σφατη επίσκεψή του στη χαροκα
του πεσόντα στη μάχη
του, προσπαθούσε να
κάθισμα του λεω
κάκου! Ο
του και
Η Βαγγελιώ Καρακατσάνη δεν συ νηθίζει να ακολουθεί την ποίηση που στοχεύει σε μια ψευδαίσθηση της πραγματικότητας, γιατί η ποί ηση των ψευδαισθήσεων τείνει να αναπαράγει την κυρίαρχη αστική ιδεολογία και ηθική Τ α κ ε ί μ ε ν ά τ η ς π α ρ έ χ ο υ ν μ ι α εναλλακτική πρόταση στην κυρίαρ χη αστική ηθική, ώστε οι αναγνώ σ τ ε ς ν α σ κ ε φ τ ο ύ ν κ α ι ν α ε ξ ε τ ά σουν τον κόσμο μας αυστηρότερα Ε ί ν α ι ε χ θ ρ ό ς τ η ς θ ε σ π ι σ μ έ ν η ς α σ τ ι κ ή ς , σ υ ν τ η ρ η τ ι κ ή ς , κ ο ι ν ω ν ι κής «νομιμότητας» Δ η μ ι ο υ ρ γ ε ί μ ε τ η ν π ο ί η σ ή τ η ς συνιστώσες ενός κοινωνικού περι βάλλοντος και προτρέπει τον ανα γ ν ώ σ τ η ν α σ κ ε φ τ ε ί π α ρ έ χ ο ν τ ά ς του καλύτερη χωρική, ιστορική κα τανόηση και γνώση Χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ε ί τ η ν ν τ ο π ι ο λ α λ ι ά της
τις
στο
του
σα της
του
από την
του Ομήρου
Η
σε ιαμβικό δεκαπεν
με έναν τρό π ο ά μ ε σ ο κ α ι α ξ ι ό π ι σ τ ο , τ ο ή θ ο ς τ ο υ κ ρ η τ ι κ ο ύ λ α ο ύ Ε ν θ α ρ ρ ύ ν ε ι την επαναστατική σκέψη, την ρήξη και την κριτική
Κρήτης, που έχει
ρίζες της στα βάθη των αιώνων Η ομορφιά της διαλέκτου, άντεξε και αντέχει
πέρασμα
χρόνου Η γλώσ
αγάπης, η γλώσσα
Ερω τόκριτου Χρησιμοποιεί τον δεκαπεντασύλ λαβο που χρησιμοποιεί ο λαός στα τραγούδια του, τεχνική, που υπό κειται η δημιουργία της ελληνικής δημοτικής ποίησης
εποχή
μέχρι σήμερα
μαντινάδα
τασύλλαβο, εκφράζει
Προσπερνώντας το Μάη, τ’ αδέλφια του καλού καιρού, μπήκε ο Σεπτέμβρης, στο μπαρ του χρόνου
Σε καρέκλα νύχτας κάθισε, στο τραπέζι στιγμών, σαν σκιά μέσα μου Εκεί που το φως πετρώνει
Μετρώντας τα λάθη, με ακρίβεια σιωπής, ότι έπινα παράγγειλε Ένα ποτήρι λέξεις
Κυκλοφόρησε αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή (ebook, pdf) το βιβλίο "Στον ποιητικό κήπο του Κώστα Ευαγγελάτου” Η παρουσίαση του βιβλίου γίνε ται εκ μέρους του Δρ Ιστορίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, συγγρα φέα και εκπαιδευτικού Ηλία Του μασάτο
Θυμάσαι, τότε που
Μέσα, δυνάστης ονείρων ο χρόνος Με ροές χρησμών, οι στιγμές τα ποτήρια γέμιζαν
Στην πόρτα, τα φώτα τυλίγονται Χυμοί μουσικής, κολυμπούν στο σκοτάδι
Έξω, οι ώρες κρύωναν. Τη σελήνη αγκαλιάσαμε Κι η νύχτα μας έκαιγε
Τα κείμενα του βιβλίου, που δια τρέχουν το σύνολο της λογοτε χνικής παραγωγής του Ευαγγε λάτου, γράφτηκαν με διάφορες αφορμές από το 2005 έως και το 2021 Περιλαμβάνονται επίσης τα φιλοτεχνημένα από τον ίδιο (στην πλειονότητά τους) εξώφυλλα των λογοτεχνικών του βιβλίων, καθώς και αναλυτική σχετική βιβλιογρα φία Μπορείτε να διαβάσετε και να κατεβάσετε δωρεάν το βιβλίο από την ακόλουθη ηλεκτρονική διεύ θυνση https://www researchgate net/publi cation/362861730 Ston poietiko ke po tou Kosta Euangelatou
ο εξανδραποδισμός,
~ 5 1 ~ Β Ι Β Λ Ι Ο Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Η
2022 Το κέρασμα
Η π λ έ ρ ι α α ν α σ τ ά τ ω σ η τ ο υ π λ α νήτη,
η εκ
και ο αφανισμός των λ α ώ ν τ η ς γ η ς α π ό π ε ί ν α , π ο λ έ μους, ανεξέλεγκτα καιρικά
ν ό μ ε ν α , π λ η μ μ ύ ρ ε ς , σ ε ι σ μ ο ύ ς , τυφώνες, τσουνάμια, καταποντι σ μ ο ύ ς , σ υ ν έ π ε ι ε ς τ η ς π ε ρ ι β α λ λοντικής καταστροφής, που επέ φερε η αλόγιστη και εγκληματική κερδοσκοπία των αισχροκερδών τ ρ ω κ τ ι κ ώ ν τ η ς γ η ς , π ρ ο κ α λ ο ύ ν έντονα την αίσθηση μιας απόλυ τ η ς ε γ κ α τ ά λ ε ι ψ η ς τ ο υ κ ό σ μ ο υ από τους θεούς, τους κατ’ εικόνα και
σε μια αφάνταστα φανταστική σφαίρα ή πως ακόμα κι αν κάποτε υπήρξαν, σ ή μ ε ρ α , δ η λ ώ ν ο ν τ α ς α δ υ ν α μ ί α και
να τα
τα θεριά που κατατρώνε τα
χνα των
τοι Κι
οι λαοί
τ ε υ τ ο ι μ ε μ ό ν ε ς τ ι ς δ ι κ έ ς τ ο υ ς ανεξάντλητες
να
Στις 92 σελίδες του βιβλίου πε ριέχονται επτά δοκίμια που ανα φέρονται κυρίως στο ποιητικό έργο του Κώστα Ευαγγελάτου, μία μόνο από τις πολλές πτυχές της καλλιτεχνικής του δράσης, που εκτείνεται, πό τουπαράλληλα με την εικαστική του δημιουργία, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 μέχρι σήμερα τον
μετάλλευση
φαι
ομοίωσή του πλασμένους Αυτή η εικόνα προκαλεί από μό νη της τη βεβαιότητα ότι θεοί και δαίμονες ή συνυπάρχουν,
απροθυμία
βάλουν με
σπλά
ανθρώπων, έγιναν άφαν
απομείναν
απροστά
δυνάμεις
σπρώ χνουν
ήλιο στην Ανατολή
~ 5 2 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ τ 37 Την Πέμπτη 8 Σεπτέμβρη με μεγάλο φοιτητικό συλλα λητήριο συνέχισαν οι Φοιτητικοί Σύλλογοι της Αθήνας τις αλλεπάλληλες δράσεις τους ενάντια στην εγκατά σταση πανεπιστημιακής αστυνομίας στις σχολές Στο συλλαλητήριο συμμετείχαν επίσης οι Σύλλογοι Διοικητικού Προσωπικού ΕΜΠ και ΕΚΠΑ, ο Σύλλογος Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού ΕΜΠ και η Ομοσπονδία Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθ μιας Εκπαίδευσης, καθώς και ο ΣΕΠΕ «Ρόζα Ιμβριώτη» Αρχικά συγκεντρώθηκαν στα Προπύλαια, όπου ήταν π ρ ο κ λ η τ ι κ ή η π α ρ ο υ σ ί α μ ε γ ά λ ο υ αριθμού αστυνομικών δυνάμεων. Οι φ ο ι τ η τ έ ς α π α ί τ η σ α ν ν α α π ο χ ω ρ ή σουν οι αστυνομικοί από τον χώρο και από τις σχολές τους Στη συνέ χ ε ι α π ρ ο χ ώ ρ η σ α ν σ ε π ο ρ ε ί α μ ε τ α σ υ ν θ ή μ α τ ά : « Ο ύ τ ε σ τ ο Ε Κ Π Α ο ύ τ ε π ο υ θ ε ν ά η α σ τ υ ν ο μ ί α π ό δ ι δ ε ν π α τά»,
από το υπ Οικονομικών,
τικα χαρτονομίσματα,
που έλαβαν από τον
δαότι τάχα οι λαϊκές οικογένειες έχουν
Ε π ό μ ε ν ο ς σ τ α θ μ ό ς ή τ α ν σ τ ο Σ ύ ν τ α γ μ α , ό π ο υ τ ο σύνθημα «Εξω η αστυνομία από
σχολές» δόνησε την ατμόσφαιρα. Η μ α ζ ι κ ή π ο ρ ε ί α κ α τ έ λ η ξ ε σ τ η ν π ύ λ η της Πανεπιστημιούπολης του ΕΚΠΑ, στην Ούλοφ Πάλμε, εκεί που οι φοι τητές βρίσκονται καθημερινά κάθε απόγευμα και βράδυ, αποτρέποντας την εισβολή της αστυνομίας «Έξω η πανεπιστημιακή αστυνομία από τις σχολές…»
«30 εκατομμύρια για σύγχρονες σπουδές, όχι για αστυνομία και διαγραφές» Έξω από το υπ Εργασίας σταμάτησαν και έριξαν κόκκινη μπογιά στην είσοδο, βάφοντάς την, όπως τό νισαν, στο χρώμα του αίματος των δολοφονημένων εργατών Έξω
πέταξαν ψεύ
διακωμωδώντας τις απαντήσεις
υπουργό την περασμένη βδομά
χρήματα
τις
~ 5 4 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ τ 37 Την Τρίτη 13 Σεπτέμβρη «Ρεύμα φτηνό για όλο τον λαό» απαιτούν εργατικά σωματεία και φορείς της Ατ τικής με ις ταυτόχρονες κινητοποιήσεις τους έξω από τα κεντρικά γραφεία παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ συμβολικά έκαψαν λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύ ματος εκφράζοντας την οργή και την αγανάκτηση για την ακρίβεια Την απαίτηση σωματείων και φορέων, εργαζομέ νων, ανέργων και συνταξιούχων, αποτύπωσε το πανό του ΠΑΜΕ που ξεδιπλώθηκε έξω από τα κεντρικά γρα φεία της ΔΕΗ στην οδό Χαλκοκον δύλη, στο κέντρο της Αθήνας. Α ν ά λ ο γ ε ς κ ι ν η τ ο π ο ι ή σ ε ι ς π ρ α γ ματοποιήθηκαν ακόμη έξω από τους ε ξ ή ς π α ρ ό χ ο υ ς : « P r o t e r g i a » , N R G , «Watt & Volt», «Volterra», «Elpedison», «Φυσικό Αέριο Αττικής» και «Ήρων» « Δ ε ν θ α ξ ε π α γ ι ά ζ ο υ ν ο ι π ο λ λ ο ί για να ζεσταίνονται τα κέρδη των λίγων» το μήνυμα από τις ταυτόχρονες κινητοποιήσεις σε
Τα
του ΦΠΑ σε πετρέλαιο,
αέριο και ηλεκτρι κή ενέργεια Να σταματήσουν άμεσα οι διακοπές ρεύ ματος σε οικογένειες που αδυνατούν να το πληρώσουν κ α ι ν α ε π α ν α σ υ ν δ ε θ ο ύ ν κ ο μ μ έ ν α ρ ε ύ μ α τ α , μ ε μ ό ν η π ρ ο ϋ π ό θ ε σ η τ η σ υ μ φ ω ν ί α σ ε δ ι α κ α ν ο ν ι σ μ ό , χ ω ρ ί ς προκαταβολή και με πολλές χαμηλές δ ό σ ε ι ς γ ι α α π ο π λ η ρ ω μ ή τ ω ν λ ο γ α ρ ι α σ μ ώ ν Κ α μ ί α δ ι α κ ο π ή π α ρ ο χ ή ς ρ ε ύ μ α τ ο ς κ α ι φ υ σ ι κ ο ύ α ε ρ ί ο υ σ τ ι ς σχολικές μονάδες Σωματεία - Φορείς Αττικής απαίτησαν «Ρεύμα Φθηνό για τον Λαό»
γραφεία πα ρόχων ηλεκτρικής ενέργειας
Συνδικάτα απαιτούν: Τα ψέματα τελείωσαν! Δρα στική μείωση και πλαφόν στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και πετρελαίου θέρμανσης Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και
βενζίνη, φυσικό
~ 5 5 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ 2022 Την Πέμπτη 15 Σεπτέμβρη εργατικά σωματεία, ενώσεις και σύλλογοι αυτοαπασχολούμενων, συνδικαλιστικές οργανώσεις συνταξιούχων, σύλλογοι και ομάδες γυ ναικών, άλλοι μαζικοί φορείς πήραν τη θέση τους μπρο στά από το υπουργείο Οικονομικών με τα πανό και τις πικέτες τους Μαζί τους ενώθηκαν τα μπλοκ των Φοι τητικών Συλλόγων που έφτασαν στο Σύνταγμα με πο ρεία από τα Προπύλαια, διατρανώνοντας: «Φοιτητές εργατιά, μια φωνή και μια γροθιά» Με τη μεγάλη τους διαδήλωση έστειλαν μήνυμα α γ ώ ν α κ α ι α π ε ρ γ ι α κ ή ς κ λ ι μ ά κ ω σ η ς της πάλης για τις ανάγκες του λαού. Τ ο ν ί σ τ η κ ε π ω ς ο λ α ό ς δ ε ν έ χ ε ι ν α περιμένει από κυβερνητικούς «σω τήρες» αλλά η ελπίδα βρίσκεται στο αγώνα του «Χειμώνας δε βγαίνει με voucher και pass, δεν προσαρμοζόμαστε, μην τους προσκυνάς»,
και κάλεσαν κάθε εργα
να
σε
τον
να
και
τον
επιβίωση με τα ελάχιστα «Κουπόνια για το ρεύμα, κουπόνια για φαΐ, σε λίγο θα μας δώσετε κουπόνια για ζωή», κατήγγειλαν οι δια δηλωτές Αντί να σταθούν στην ουρά του πτωχοκο μ ε ί ο υ π ο υ ε τ ο ι μ ά ζ ε ι η κ υ β έ ρ ν η σ η , αντί να πληρώσουν για μια ακόμα φο ρά τα σπασμένα προκειμένου να αυ ξάνονται τα κέρδη των επιχειρημα τικών ομίλων, έστειλαν μήνυμα στον λαό πως έχει κι άλλη επιλογή: Να πά ρει θέση στον αγώνα, στην οργάνω ση της πάλης, στη διεκδίκηση ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
φώναξαν
ζόμενο νέο, συνταξιούχο,
μην δείξει καμία ανοχή
όσους
καταδικάζουν
ξεπαγιάσει χωρίς θέρ μανση
ρεύμα, σε όσους
αναγκάζουν να ζει με την απειλή των πλειστηριασμών, των διακοπών ηλε κτροδότησης, σε όσους τον καλούν να προσαρμοστεί στο κρύο, στην πείνα, στην
~ 5 6 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ τ 37 Τ ο π ρ ω ί τ η ς Τ ε τ ά ρ τ η ς 5 Ο κ τ ώ β ρ η ο ι σ υ ν τ α ξ ι ο ύ χ ο ι πραγματοποίησαν παναττική συγκέντωση, ύστερα από κάλεσμα των Συνεργαζόμενων Συνταξιουχικών Οργα νώσεων ΙΚΑ OAEE Δημοσίου ΠΟΣΕ ΟΑΕΕ ΕΛΤΑ ΟΣΕ ΠΕΣ ΝΑΤ ΠΣΣ Δικηγόρων ΠΟΣΕΑ ΕΤΕΑΠ ΕΣΤΑΜΕΔΕ Το αγωνιστικό ραντεβού είχε οριστεί στο Σύνταγ μα, όπου οι συνταξιούχοι με τα πανό των σωματείων και των Ομοσπονδιών τους έδιναν το στίγμα της κι νητοποίησης: «Η ακρίβεια κλέβει τη σύνταξη και τη ζωή μας», «Επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης. Καταβολή όλων των αναδρομικών», «Κανένα λαϊκό σπίτι χωρίς ρεύμα, θέρμανση, νερό, τηλέ φωνο»! Μέτρα για την Υγεία, στήριξη των δημόσιων νοσοκομείων Σ τ η σ υ ν έ χ ε ι α μ ε τ α σ υ ν θ ή μ α τ ά τους πορεύτηκαν προς το Μαξίμου, όπου έγινε και η συγκέντρωση Ο ι Σ υ ν ε ρ γ α ζ ό μ ε ν ε ς Σ υ ν τ α ξ ι ο υ χ ι κ έ ς Ο ρ γ α ν ώ σ ε ι ς α π ο ρ ρ ί π τ ο υ ν τ η ν κ υ β ε ρ ν η τ ι κ ή κ ο ρ ο ϊ δ ί α π ο υ π α ρ ο υ σίασε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, θυμίζουν τις αιμα τηρές περικοπές που έχουν υποστεί εδώ και 13 χρόνια και απαιτούν μεταξύ άλλων: Αυξήσεις σε όλες τις συντάξεις τώρα Κατώτερη σύνταξη στα 650 ευρώ από τα 384 που είναι σήμερα Να εκδοθούν άμεσα οι συντάξεις, να σταματήσουν οι περικοπές στα εφάπαξ Να δοθούν άμεσα σε όλους τους συνταξιούχους τα αναδρομικά τ ο υ 11 μ η ν ο υ π ο υ π α ρ ά ν ο μ α π α ρ α κρατούνται δίχως προαπαιτούμενα Να αποδοθεί το 0,5% του ΑΕΠ που με νόμο έχει ψηφίσει η σημερινή κυ βέρνηση και επί 3 χρόνια δεν το απο δίδει, ποσό που έχει φτάσει στα 3 δι σεκατομμύρια ΠΑΝΑΤΤΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ
~ 5 7 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ 2022 Την Πέμπτη 20 Οκτώβρη πραγματοποιήθηκε μια από τις μαζικότερες απεργιακές συγκεντρώσεις των υγει ονομικών, που έγιναν το τελευταίο διάστημα σε διά φορες περιοχές και πόλεις της χώρας Στην Αθήνα, στο πλαίσιο της παναττικής στάσης, εργαζόμενοι σχεδόν απ΄ όλα τα δημόσια νοσοκομεία τ η ς Α τ τ ι κ ή ς κ α τ έ κ λ υ σ α ν τ η ν π λ α τ ε ί α Μ α β ί λ η , ό π ο υ ή τ α ν η σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η τ ω ν Ο μ ο σ π ο ν δ ι ώ ν Ο Ε Ν Γ Ε κ α ι ΠΟΕΔΗΝ καθώς και της ΕΙΝΑΠ Αμέσως μετά ξεκίνησε η πορεία τους προς το υπουργείο Υγείας Την ίδια ώρα αλγεινή εντύπωση προκάλεσε η ισχυρή παρουσία δυνά μ ε ω ν τ ω ν Μ Α Τ , τ α ο π ο ί α ν ω ρ ί τ ε ρ α κ ύ κ λ ω σ α ν τ α τ ε λ ε υ τ α ί α μ π λ ο κ τ ω ν διαδηλωτών Κάτω από την αντίδρα ση των συνδικαλιστών, οι αστυνομι κές δυνάμεις οπισθοχώρησαν « Τ α ν ο σ ο κ ο μ ε ί α α ν ή κ ο υ ν σ τ ο ν λαό, σε κάθε εργαζόμενο και ανασφάλιστο», φωνάζουν οι υγειονομικοί «Θέλουμε προσλήψεις μόνιμου προ σωπικού, άμεση χορήγηση βαρέος ανθυγιεινού»
και
προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, μονιμοποίηση των συμβασιούχων Αυξήσεις στους μισθούς, επαναφορά 1 3 ο υ 1 4 ο υ μ ι σ θ ο ύ , ξ ε κ ι ν ώ ν τ α ς μ ε την καταβολή του Δώρου Χριστου γ έ ν ν ω ν Α ν ά κ λ η σ η τ ω ν α ν α σ τ ο λ ώ ν ε ρ γ α σ ί α ς τ ω ν ε ρ γ α ζ ο μ έ ν ω ν σ ε μ ο νάδες Υγείας και Πρόνοιας Επέκτα ση ανθυγιεινού επιδόματος και έν ταξη στα ΒΑΕ όλων όσοι εργάζονται σε αντίστοιχες συνθήκες ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ
και «Αυτοί μιλάνε για κέρδη και ζημιές, εμείς μιλάμε για ανθρώπινες ζωές». Οι υγειονομικοί διαδηλώνουν για την ενίσχυση του δημόσιου συστήματος Υγείας, την υποχρηματοδότη σης
την επίθεση στα δικαιώματά τους Απαιτούν:
~ 5 8 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ τ 37 Απεργιακές συγκεντρώσεις σε νοσοκομεία όλης της χώρας πραγματοποιήθηκαν σήμερα το πρωί από τους εργαζόμενους υγειονομικούς, οι οποίοι διεκδικούν ενίσχυση του δημόσιου συστήματος Υγείας, με μα ζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, ενώ κατήγ γειλαν τη διαχρονική πολιτική που προωθεί την επι χειρηματική δράση στα νοσοκομεία και στις άλλες δομές Υγείας ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΧΑΛΚΙΔΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΘΗΒΑ ΚΕΡΚΥΡΑ ΛΑΡΙΣΑ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ Κέντρα Υγείας Αιγάλεω και Χαϊδαρίου ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ΠΑΤΡΑ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ Ηράκλειο Κρήτης ΠΑΓΝΗ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ Απεργιακές συγκεντρώσεις σε νοσοκομεία της χώρας
~ 5 9 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ 2022 Την Παρασκευή 21 Οκτώβρη οι εργαζόμενοι στο πρό γραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», πραγματοποίησαν συγ κέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος, στο πλαίσιο της πανελλαδικής 24ωρης απεργίας τους και πορεία στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Στο κάλεσμα του Πανελλήνιου Συντονιστικού τους έχουν ανταποκριθεί εργαζόμενοι στο πρόγραμμα από μια σειρά περιοχές της χώρας, από τη Μακεδονία μέχρι την Κρήτη Μαζί τους διαδηλώνουν και Σωματεία Ερ γαζομένων στους δήμους Οι εργαζόμενοι διεκδικούν το δι καίωμα στην εργασία, καθώς τουλά χ ι σ τ ο ν ο ι μ ι σ ο ί α π ' α υ τ ο ύ ς κ ι ν δ υ νεύουν να βρεθούν χωρίς δουλειά μ ε τ ά α π ό π ρ ό σ φ α τ η α π ό φ α σ η τ ο υ Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), που ακυρώνει τμήμα της προκήρυξης 4Κ/2020 για την πρόσληψή τους με μόνιμη σχέση εργασίας Καταγγέλλουν ότι ενώ προσφέρουν τις υπηρεσίες τους αδιάλειπτα εδώ και 20 χρόνια, σε συνθήκες διαρ κούς ομηρίας, με ανανεώσεις συμβάσεων, τώρα που ήρθε η ώρα για
μια απόφαση του ΣτΕ «τινάζει στον
λιση του υπάρχοντος
ενώ η ΚΕΔΕ «σι γοντάρει» τη συνέχιση της ομηρίας τους «Καμία απόλυση, μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους», απαιτεί με το δικό του πανό το Συνδικάτο ΟΤΑ Α τ τ ι κ ή ς Σ τ η ν α ν α κ ο ί ν ω σ ή τ ο υ κ α ταγγέλλει τον κυβερνητικό εμπαιγ μό, πως «δεν αποτελούν λύση οι προ κ η ρ ύ ξ ε ι ς μ ε " ε ι δ ι κ ή μ ο ρ ι ο δ ό τ η σ η " , α π α ι τ ε ί τ α ι μ ο ν ι μ ο π ο ί η σ η ό λ ω ν τ ω ν συμβασιούχων, χωρίς όρους και προ ϋποθέσεις, και κατάργηση των ελα στικών μορφών εργασίας» ΑΠΕΡΓΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟ «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ»
την πρόσληψή τους μέσω του ΑΣΕΠ
αέρα» τη διασφά
προσωπικού,
με αξία» «Ασφάλεια για εμάς δεν είναι η Αστυνομία Θέλουμε υποδομές, κα θηγητές, πτυχία με αξία», έγραφαν τα πανό τους Ενώ με τα συνθήματά τους πρόβαλαν: «Μαθητές φοιτητές, ενωμένοι νικητές», «Η τρομοκρατία δεν θα περάσει»,
~ 6 0 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ τ 37 Τη Δευτέρα 24 Οκτώβρη προχώρησαν σε μαχητικές πορείες και παραστάσεις διαμαρτυρίας μαθητές φοι τητές και γονείς σε πολλές πόλεις της χώρας Μ α χ η τ ι κ ό σ υ λ λ α λ η τ ή ρ ι ο π ρ α γ μ α τ ο π ο ι ή θ η κ ε σ τ ο κέντρο της Αθήνας κι έστειλαν ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Στη συγκέντρωση στα Προπύλαια, οι φοιτητές ανέδει ξαν τα αιτήματά τους που συμπυκνώνονται σε: Δωρεάν σπουδές και πτυχία με αξία Μηνιαίο στεγαστικό επί δομα 300 ευρώ Παιδαγωγική επάρκεια μέσα στο πτυ χίο Οι μαθητές από την πλευρά τους ανέδειξαν την ανάγκη για αύξηση της χρηματοδό τησης ώστε να μην κάνουν μάθημα σε παγωμένες αίθουσες και για μέ τ ρ α α ν α κ ο ύ φ ι σ η ς τ ω ν ο ι κ ο γ ε ν ε ι ώ ν τους από την ακρίβεια Από την πρώτη στιγμή κατήγγει λ α ν τ η ν π α ρ ο υ σ ί α τ η ς α σ τ υ ν ο μ ί α ς που είχε παραταχθεί κατά μήκος της οδού Πανεπιστημίου στα Προπύλαια, την ώρα που ήταν εξέλιξη η συγκέντρωση και ιδιαίτερα για το γεγονός ότι από τις 12 το μεσημέρι κάμερες κατέγραφαν πρό σωπα ανήλικων μαθητών και δυνάμεις των ΜΑΤ φο ρούσαν αντιασφυξιογόνες
«Δωρεάν
«Δώστε λεφτά για την π α ι δ ε ί α ό χ ι γ ι α τ ο υ Ν Α Τ Ο τ α σ φ α γεία», «Η νέα γενιά έχει ιδανικά, ού τε πουλιέται ούτε προσκυνά» Η πορεία κατευθύνθηκε στο Σύν ταγμα και ολοκληρώθηκε στα Προ π ύ λ α ι α ό π ο υ τ ο ρ α ν τ ε β ο ύ α ν α ν ε ώ θηκε σε νέες κινητοποιήσεις ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ
μάσκες.
σπουδές πτυχία
~ 6 1 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ 2022 Την Τετάρτη 9 Νοέμβρη πραγματοποιήθηκαν απεργια κές συγκεντρώσεις σε περισσότερες από 75 πόλεις σε όλη τη χώρα και υπήρξαν από τις μεγαλύτερες και μα ζικότερες κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών Χιλιάδες ήταν οι απεργοί εργαζόμενοι και εργαζό μενες από όλους τους κλάδους του ιδιωτικού και δη μόσιου τομέα, συνταξιούχοι, φοιτητές, σπουδαστές, με τα μαζικά μπλοκ που ήταν ενισχυμένα με νέο αίμα Στην Αθήνα το απεργιακό ποτάμι γέμισε τα προπύ λαια και την Πανεπιστημίου ενώ η πορεία που ακολού θησε κατέκλυσε ολόκληρη την Πλ Σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς κ α ι τ ο υ ς γ ύ ρ ω δ ρ ό μους Πίσω από τα πανό των Συνδι κάτων, των Συλλόγων και των μαζι κών φορέων διατράνωσαν: « Λ α έ π ο υ σ ε τ σ α κ ί ζ ο υ ν ά λ λ α ξ ε πορεία, να σπάσει ο τσαμπουκάς σε κ ά θ ε ε ρ γ ο δ ο σ ί α » « Ό χ ι σ τ η ν α κ ρ ί βεια και την ανεργία, την κρίση να πληρώσει η πλου τοκρατία» και «Αυξήσεις ζητά η εργατιά,
με
και όχι
τα λεωφορεία και τις γραμμές 2 και 3 του Μετρό Οι χώροι δουλειάς νέ κ ρ ω σ α ν Ο ι χ ι λ ι ά δ ε ς α π ε ρ γ ο ί π ο υ συγκρούστηκαν με την εργοδοτική τρομοκρατία, έδειξαν τις δυνατότη τες πάνω στις οποίες θα ξεδιπλωθεί η δράση το επόμενο διάστημα ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΠΕΡΓΙΑΚΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΩΡΑ
ζωή
αξιο πρέπεια
στη ζητιανιά» «Οι μαθητές στους δρό μους ακόμα μια φορά!» «Δεν προσαρμοζόμαστε, αγω νιζόμαστε για τις σπουδές μας». Στη συγκέντρωση παρευρέθηκε σύσσωμη η Γραμ ματεία της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας (ΠΣΟ), με συνδικαλιστές από όλες τις ηπείρους Η προσπάθεια της κυβέρνησης να φρενάρει τη συμ μετοχή στην απεργία, απέτυχε Τα σωματεία αντέδρα σαν συμμετέχοντας, όπως έγινε με
~ 6 2 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ τ 37 Κατερίνη Νάουσα Πέλλα Σέρρες Αλεξανδρούπολη Κομοτινή Ξάνθη Αγρίνιο Αίγιο Ηγουμενίτσα Πρέβεζα Ζάκυνθος Κέρκυρα Κεφαλονιά Λευκάδα ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ Θεσσαλονίκη ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
~ 6 3 ~ Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ι Ε Σ - Α Π Ε Ρ Γ Ι Ε Σ 2022 Βόλος Καρδίτσα Τρίκαλα Άμφισσα Θήβα Λαμία Χαλκίδα Νάξος Σάμος Σαντορίνη Χίος Ηράκλειο Λασίθι Χανιά Άργος Πάτρα Σπάρτη Τρίπολη
Ιστορία διαρκώς μας διδάσκει, για το ποιες δυνάμεις γεννούν το φα σισμό Ποιες υποθάλπουν αυτό που λέγεται, το «αυ γό του φιδιού» Η συμμαχία με το «αδελφικό έθνος των Άγγλων», ήταν το στρατηγικό σχέδιο των να ζίδων Αυτό ήταν το όνειρο του φασίστα Χίτλερ Στο Μάιν Καμπφ («Ο αγώνας μου») έλεγε: «Αν θέ λουμε νέες γαίες στην Ευρώπη, είναι απαραίτητο να τις
των εταιρειών του, έκλεινε συμφωνία πολιτικοοικονομική (Κογκορδάτο) με τον Χίτλερ Η φρίκη του ανατέλλοντος φασισμού κυρί ευε όλη την Ευρώπη Το 1936, γίνονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες Οι φωνές «θαυμασμού» για το «αρχαίο πνεύμα αθάνατο» συνοδεύτηκαν με την κατάληψη της Ρηνανίας (1936) Η Γαλλία το ανέχθηκε Το 1938, δημοσιεύεται στους «Τάιμς» της Αγγλίας ένα ανοι χτό γράμμα υποταγής του Τσόρτσιλ προς τον Χίτλερ: «Αν συνέβαινε στην Αγγλία μια εθνική συμφορά σαν εκείνη που συνέβη στη Γερμανία (1918), θα παρακα λούσα το θεό να μας έστελνε έναν άνδρα με τη δύ ναμη της δικής σας θέλησης του δικού σας πνεύματος!!» Οι στρατηγοί, τραπεζίτες, ήταν αδέρφια του Δεύ τερου Παγκοσμίου Πολέμου Ο Ραϊμόνδος Ντιόρ, Γάλλος ιστορικός του ειδικού τεύχους «Κραπουγιό», «Οι 200 οικογένειες», καταγράφει τη σχέση των ολι γαρχιών Ο Τσάμπερλεν (Βρετανός πρωθυπουργός) ήταν επιχειρηματίας, διευθύνων σύμβουλος μεγά λων εταιρειών: κάτοχος ενός πακέτου μετοχών της «Ιμπέριαλ Χέμικαλ», ενός τραστ χημικών προϊόντων Συνδεόταν με τη γαλλική πολυεθνική
υποστήριζε το αμερικανικό τραστ Ντιπόν Ντε Νε μούρ. Η αγγλική εταιρεία «Βίκερ» (παραγωγή οπλι κών συστημάτων) συνδεόταν με τους Κρουπ της Γερμανίας, την εταιρεία «Σκόντα» της Τσεχοσλοβα κίας Συνεργαζόταν με το γαλλικό όμιλο «Σνάιτερ», που τον καταπολεμούσε ο όμιλος «Βεντέλ» Εκκό λαπταν το κεφαλαιοκρατικό «αυγό του φιδιού» τον πόλεμο. Μια συμμαχία με τη Γερμανία του Χίτλερ, ονει ρευόταν διαρκώς ο Άγγλος πρωθυπουργός Τσάμ περλεν και η διπλωματία του: «Πολλές φορές μιλούσαν για τη δυνατότητα μιας αγγλογερμανικής σύμπραξης» Αυτό ήταν το όνειρό τους!!! Οι δύο Άγ γλοι ιστορικοί Μάρτιν Τζίλμπερτ και Ρίτσαρντ Γκατ στο βιβλίο τους «Οι κατευναστές» (The appeases εκδόσεις «Γουάιτενφιλντ και Νίκολσον», Λονδίνο, α' έκδοση 1962) γράφουν για την αγγλική πολιτική: «Και ο ευρύτατα διαδεδομένος φόβος του κομμου νισμού έριχνε στην πλάστιγγα το βάρος του, υπέρ μιας γερμανόφιλης πολιτικής!!!» Ήθελαν να «κατευ νάσουν» το γερμανικό μιλιταρισμό του Ράιχ! Εργά ζονταν για το πώς η αγγλική διπλωματία, θα συνεννοηθεί με το φασισμό, εις βάρος άλλων κρα τών, έχοντας ως οδηγό την παλαιά συνταγή της στυ γνής αποικιοκρατίας τους Οι «κατευναστές» της αγγλικής διπλωματίας, είχαν μέσω των τότε ΜΜΕ, «επηρεάσει μεγάλα στρώματα της αγγλικής κοινής γνώμης, καπηλευόμενοι τα ειρηνόφιλα αισθήματα». Για τον Τσόρτσιλ, έγραψαν ότι στα παρασκήνια έλε γε ότι «δεν είχε καμιά αμφιβολία, πως το ανερχόμε νο σοβιετικό κομμουνιστικό καθεστώς, ήταν ακόμα χειρότερο από το καθεστώς του Χίτλερ και θα είναι δυστύχημα αν επιζήσει»!!! Οι θαυμαστές των δικτατόρων αποικιοκρατών, Εγγλέζοι δεν αγωνίζονταν για την ειρήνη, αλλά για τους δικούς τους «ζωτικούς χώρους» Ήταν αποδε δειγμένα αντικομμουνιστές, αναφέρουν οι δυο Άγ γλοι συγγραφείς Στο προάστιο του Κλάιβντν (Λονδίνο) ήταν η «σφηκοφωλιά» των Άγγλων «κα τευναστών» γερμανόφιλων (πολιτικών, καπιταλι στών, θρησκευόμενων κλπ.). Ο πύργος του Αστορς, στην κομητεία του Μπάκιγχαμσαϊρ, στην όχθη του Τάμεση, σε μικρή απόσταση από το Λονδίνο, είχε φι λοξενήσει πολλές συσκέψεις τους τις απολυταρχι κές διαθέσεις τους Όλα αυτά τα αναφέρω, γιατί, όλοι αυτοί μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέ μου, προσπάθησαν να μειώσουν εξαφανίσουν τη μεγάλη συμβολή του ηρωικού σοβιετικού λαού στην Αντιφασιστική Νίκη των λαών Τα ίδια ουσιαστικά επι χειρούν σήμερα και οι πολιτικοί απόγονοί του, συγ κροτώντας τη «νέα τάξη» του αίματος, του ΝΑΤΟ ΕΕ ΗΠΑ Και της Ρωσίας του μακιαβελισμού της ολι γαρχικής μιλιταριστικής νεοτσαρικής εξουσίας του Πούτιν. Οι «κατευναστές» του ιμπεριαλιστικού άξο να, του «ζωτικού χώρου», των «προληπτικών πολέ μων» αλά Χίτλερ, τώρα εξοντώνουν λαούς, στο όνομα της «ελευθερίας» «Έχει τα δικά της/ απαίσια χαρακτηριστικά / Ο
«I Γκε Φάρμπεν», που υποστή ριζε ο γαλλικός πολυεθνικός κολοσσός «Κιλμάν», κατά του τσεχοσλοβακικού τραστ «Άουσιγκ», το
~ 6 4 ~ Ο Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Τ Η Σ τ 37 «Μα από όλες τις αμφιβολίες ομορφότερη είναι σαν οι φοβισμένοι
σηκώνουν το κεφάλι και
στων τυράννων
Ε β δ ο μ ή ν τ α ε π τ ά χ ρ ό ν ι α π έ ρ α σ α ν α π ό τ η μ ε γ ά λ η
των
αποκτήσουμε εις βάρος της Ρωσίας».
χόμενος γερμανικός φασισμός ακολούθησε τα χνά ρ ι α τ ω ν Τ ε υ τ ό ν ω ν ι π π ο τ ώ ν τ ο υ ι μ π ε ρ ι α λ ι σ μ ο ύ : «Θα τερματίσουμε, εν ονόματι του "ζωτικού
την παλιά τάση του γερμανισμού προς τη νότια, δυ τ ι κ ή Ε υ ρ ώ π η Θ α σ τ ρ έ ψ ο υ μ ε τ ο β λ έ μ μ α π ρ ο ς τ η χώρα που ξανοίγεται προς ανατολάς. Όταν σήμερα στην Ευρώπη μιλάμε για εδάφη, εμείς οι Γερμανοί δεν μπορούμε παρά να έχουμε υπόψην μας, τη Ρω σία κυρίως » Οι πολυεθνικές μπίζνες είχαν από την άνοδο του ναζισμού στη Γερμανία τη σημειολογία τους Το 1933, το «Άγιο Βατικανό»
ήταν μέτοχος στα οικονομικά μεγαθήρια, χημικών προϊόντων «Μοντεκατίνι» και «Φίατ» «Πιρέλι» (αυτοκινητοβιομηχανίες) στην Ιτα λία Οι Γάλλοι καπιταλιστές Βεντέλ, Σνάιτερ είχαν πρόσβαση στην Κεντρική Ευρώπη Κυρίως στο συγ κρότημα «Σκόντα», «Πίλσεν» Αυτό το πολεμικό ματς μεταξύ των τραστ, της εγγλέζικης «Ιμπέριαλ Χέμι καλ», της γερμανικής
αδύναμοι
παύουν να πιστεύουν
τους τη δύναμη». (Μπέρτολντ Μπρεχτ)
Αντιφασιστική Νίκη
λαών Η
Ο ανερ
χώρου"
«Κιλμάν», τη βελγική «Σολβάι», τη γερμανική «Φαρ Μπενιτου στρί» Ο Χίτλερ ήταν διαπλεκόμενος με γερμανικά τραστ Ο Μουσολίνι
στα
οι
ιμπεριαλιστές απο εδώ και από εκεί Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ»
πό λεμός τους σκοτώνει/ ό,τι άφησε όρθιο η ειρήνη τους»/ (Μπρεχτ) Στήνουν λαούς
αποσπάσματα
φασίστες