GOLD OLD IS THE NEW GOLD
BUCKETLIST
Jack van Gelder
Zingen met het Metropole Orkest
DE NIEUWE
VIAGRA
Seks op elk gewenst moment
A N N E B O S C H - VA N D E R G R A A F
werd model op haar 60e PELGRIM FRANS KRUITER (70)
“Ik sliep met een zwerver in mijn bed”
12OPTIES
HUREN OF KOPEN?
Nummer 1 - Juni/juli Prijs 5,95
GOUD
COLOFON HOOFDREDACTIE YESSA MEIJS CHEF ONLINE ANNEMARIE JANSEN
40
38
ROBYN VAN GORSEL ART DIRECTORS FLOOR BEENEN KARLIJN VAN MIL BEELDREDACTIE
AMBER GROOTSCHOLTEN EINDREDACTIE
18
32
12
24
ALEXANDRA MEIJER LAURA MENNEN ALLEN HEBBEN OOK BIJGEDRAGEN AAN DE TEKSTEN IN HET TIJDSCHRIFT EN KUNNEN DUS OOK ALS REDACTEUR GEZIEN WORDEN.
REDACTIEADRES PROFESSOR GIMBRÈRELAAN 16 5037 EK TILBURG LOKAAL 1.28
42
LIFESTYLE
4 De dromen van Jack van Gelder 18 84 jaar en een festivallegende 24 Mooi lijf op leeftijd 32 Interieur met een verhaal 40 Eén ingrediënt op 3 manieren
OP DE COVER ANNE BOSCH - VAN DER GRAAF (75) ROLDE IN 2001 PER ONGELUK DE MODELLENWERELD IN. ZE DEED MEE AAN EEN WEDSTRIJD WAARBIJ ER WERD GEZOCHT NAAR HÉT NIEUWE VIJFTIGPLUSMODEL. ZE WON EN IS ER SINDSDIEN NIET MEER MEE GESTOPT. SINDS ANNE 60 JAAR IS, DOET ZE MODEL-
MENSEN 6 Gewichtshefster met spierreuma 12 Voor de vijfde keer naar Santiago de Compostela 22 Succesvolle relatie ligt aan koppel, niet aan leeftijdsverschil 35 Column Marianne van der Pol 42 Verliefd op latere leeftijd
LENWERK SAMEN MET HAAR MAN TON. DE TWEE REISDEN ONLANGS NAAR KAAPSTAD EN CURAÇAO VOOR EEN MODELLENSHOOT. ALS HET AAN ANNE LIGT, WORDT HAAR PORTFOLIO ALLEEN NOG MAAR UITGEBREID.
2 - GOLD
GEZONDHEID 9 Project Pro Muscle 16 Hartfalen bij vrouwen 26 Vaker seks door nieuwe viagra
EIGENTIJDS
22
Aan de bak na je 65ste 8 Aanbevolen apps 45 Hippe woorden 46
FINANCIEEL Woningmarktadvies van hypotheekadviseurs 28 Max Weissglas werkt tot hij omvalt 30
CULTUUR Boeken, films en muziek 36 Overnachten bij ‘De Holtsehoek’ 38 Agenda 39
Als het aankomt op ouderen zijn er veel vooroordelen. Ook onder de ouderen zelf. Ze denken soms dat ze na hun pensioen niets meer kunnen ondernemen en alleen maar thuis kunnen zitten. Tijdens ons doelgroeponderzoek gaf een geïnterviewde (69) aan dat hij geregeld met een scheef hoofd wordt aangekeken: “Alsof ik al met een been in het graf sta”. Met GOLD willen we de ware aard van 65+’ers laten zien: levenslustig, avontuurlijk, durfal, energiek, nieuwsgierig en enthousiast. Door originele en prikkelende onderwerpen aan te snijden hopen we u te inspireren om het tegendeel te bewijzen en vooral te doen waar u zin in heeft. Deze maand variëren de onderwerpen van dé techno opa van Nederland (pag. 18) tot spontane seks terug van weggeweest (pag. 26). Tijdens het maken van dit magazine ben ik overrompeld door de levenslust van de ouderen die hebben bijgedragen aan GOLD. Zij weten als geen ander het leven te appreciëren. Ik hoop dat als ik over tig jaar mijn werk neerleg, ik ook zo positief en energiek in het leven sta. Old is the new Gold!
YESSA MEIJS
HOOFDREDACTEUR GOLD MAGAZINE
SERVICE Colofon 2 Volgende nummer 47 GOLD- 3
de bucketlist van...
Jack van Gelder
In de bucketlist van... vindt u iedere maand een bucketlist van een Bekende Nederlander. In deze rubriek delen de BN’ers hun wensen en dromen voor de toekomst. Deze maand deelt sportverslaggever en televisiepresentator Jack van Gelder (65) zijn bucketlist in GOLD.
1
TEKST KARLIJN VAN MIL FOTO VAN JACK PROSHOTS/ZIGGO SPORT FOTO METROPOLE HANS VAN DER WOERD
1 2 3 4 5 6 4 - GOLD
2
2 3
Zingen onder begeleiding van het Metropole Orkest Een dagelijkse talkshow presenteren met actualiteit, sport en muziek
Naar Vancouver (Island) gaan
2 5
5
5
4
Een te gekke treinreis in het buitenland maken met mijn zoon Michael Jordan, Tiger Woods en Paul McCartney interviewen Mijn vrouw een keer Sting in levenden lijve laten ontmoeten. Sting is haar grootste idool
6
GOLD- 5
Powervrouw
“Alles is mogelijk als je naar je lichaam luistert” Maria Berendsen (65) staat vier keer per week in de sportschool en werd vorig jaar Nederlands kampioen gewichtheffen in haar leeftijdsklasse. Dat deed ze terwijl ze net was hersteld van spierreuma. Dit jaar gaat ze voor het WK in Duitsland. Met haar succesverhaal wil ze leeftijdsgenoten inspireren. TEKST & FOTO ROBYN VAN GORSEL
Hoe bent u begonnen met gewichtheffen? men - wil ik toch weer beginnen met crossfit. Voorlopig “Dat is per ongeluk gebeurd. Vier jaar geleden begon ga ik eerst nog door met gewichtheffen, net als mijn man ik met crossfit, een manier van fitness waarbij kracht- en dochter.” oefeningen, gymnastiek en cardio gecombineerd worden. Toen kreeg Vindt u dat uw leeftijdsgenoten ook “Ik ben het levende beik vorig jaar maart opeens last van moeten sporten? wijs dat je alles kunt spierreuma en moest ik acuut stop“Absoluut. Het is mij opgevallen dat pen met sporten. Ik trainde daarje op oudere leeftijd veel meer kunt bereiken als je het wilt voor al met haltergewichten, want doen dan lopen, wandelen en fietsen én als je lichaam het dat is een onderdeel van crossfit. Ik op een e-bike. Het is heel gezond om ben daarna met mijn trainer Pierre aankan. Ik heb spierreuma te blijven bewegen, ook op latere leefVerkroost om de tafel gaan zittijd. Daarom wil ik ook sport voor ougehad en overwonnen” ten om te kijken hoe ik verder kon deren op de kaart zetten. Ik ben het gaan: ik wilde niet opgeven. De eerlevende bewijs dat je alles kunt bereiste paar maanden kon ik niet trainen, maar na verloop ken als je het wilt én als je lichaam het aankan. Ik heb van tijd ging het gewichtheffen beter. Crossfit moest ik spierreuma gehad en overwonnen. Ze moeten alleen niet laten vallen, dat was te zwaar. In september was het Ne- klakkeloos aan de slag gaan. ” derlands kampioenschap gewichtheffen in mijn leeftijdsklasse en dat won ik.” Hoe zouden ze dat moeten aanpakken? “Het is niet zo dat iedereen meteen moet beginnen met Wat wilt u nog bereiken met het sporten? gewichtheffen. Wat je lichaam kan, ligt aan hoe je ge“In oktober is het wereldkampioenschap gewichtheffen zondheid is. Daarnaast moet je absoluut met een arts en in Duitsland. Daar ben ik voor gekwalificeerd. Daarvoor fysiotherapeut overleggen wat er mogelijk is. En neem train ik drie à vier keer per week en let ik heel goed op een goede trainer. Niet iedereen kan aan zware krachtmijn voeding. Ik heb geen flauw idee hoeveel kans ik training doen en dat is ook zeker niet wat ik mensen wil maak om te winnen. Het ligt echt aan hoe mijn dag is en meegeven. Je moet goed naar je lichaam luisteren en als of ik niet geblesseerd ben. Ik focus me vooral op het WK. je meer kunt dan lopen of fietsen, probeer dan eens een Daar ga ik voor 120 procent voor. Ik ga echt knallen. Als training of bezoek een workshop. Hoe oud je ook bent, mijn gezondheid het toe laat - spierreuma kan terugko- dat maakt niet uit. Blijven bewegen is belangrijk.” 6 - GOLD
GOLD- 7
Nog lang niet uitgewerkt Omdat 65+’ers hard nodig zijn op de arbeidsmarkt
Een baan na uw 65ste is vanwege de verhoogde AOW-leeftijd misschien niet zo vreemd. Maar het kan ook een manier zijn om actief te blijven en uw sociale contacten te behouden. Bart Veltman van Uitzendbureau 65plus beantwoordt een aantal vragen. TEKST ALEXANDRA MEIJER Denkt u op uw pensioengerechtigde leeftijd eindelijk te kunnen stoppen met werken, think twice. Genoeg redenen om door te werken. Heeft u bijvoorbeeld vroeger als docent in het hoger onderwijs gewerkt? Dan kunt u aan de slag als surveillant bij tentamens op hogescholen. Uitzendbureau 65plus kan u daarbij helpen. 65+’ers zijn hard nodig op de arbeidsmarkt. Zij hebben de kundigheid om de jongere generatie te trainen. “Daarnaast is het belangrijk ouderen aan te nemen vanwege de ontgroening van de Nederlandse arbeidsmarkt.” Volgens Veltman zijn
de vacatures voor 65+’ers vaak niet aantrekkelijk voor jongeren. Dat blijkt uit de vergelijkingen die 65plus met zijn dochteronderneming Studentalent maakt. De voornaamste reden die mensen noemen om door te werken, is volgens Bart Veltman dat ze bezig willen blijven. Anderen vinden het belangrijk nog steeds kennis en ervaring over te kunnen dragen. “Het uitzendbureau bestaat nu 41 jaar. Door de jaren heen zijn de motivaties om te werken veranderd. Ik merk dat door de gekorte pensioenen en kleinere AOW meer mensen blijven werken.”
U kunt ook aan de slag bij uitzendbureau Randstad, maar dit is niet specifiek voor 65+’ers. Het kent wel +POWER, een programma waarmee Randstad aandacht vraagt voor de hoge werkeloosheid onder 50+’ers. Het uurloon van de gemiddelde uitzendkracht bij Uitzendbureau 65plus zit tussen de €10,- en €30,-. Dit is afhankelijk van de functie, de cao van de uitzendkracht, de uren die iemand maakt en de inhoud van het werk. Veltman laat weten ongeveer honderd inschrijvingen per week te ontvangen. Bent u gemotiveerd en heeft u de juiste papieren? Dan maakt u kans hier aan de slag te kunnen.
Voldoende eiwitten en krachttraining zorgen ervoor dat u langer stevig in het leven staat.
Langer actief dankzij project ProMuscle
8 - GOLD
GOLD- 9
Begint u de dag met een kommetje kwark of drinkt u een glas melk tijdens de lunch in plaats van een kop thee? Dan bent u goed bezig! Deze voedingsmiddelen in combinatie met voldoende beweging blijken volgens Wageningen UR (University and Research) belangrijk te zijn voor uw gezondheid. TEKST LAURA MENNEN | FOTO INTRO SANNE VAN DER MOOREN Het maakt niet uit of het fietsen, tuinieren of reizen is. Wie wil niet zijn hobby zo lang mogelijk uitoefenen? Hier heeft u onder meer eiwitten voor nodig. Als u ouder wordt, verandert de manier waarop u deze stof opneemt in uw lichaam. De efficiëntie waarop u eiwitten verwerkt in spieren neemt af, terwijl de spierafbraak groter wordt. Vanaf uw dertigste levensjaar verliest u elke tien jaar 3 tot 8 procent spiermassa. Hoe ouder u wordt, hoe sneller dat gebeurt. Als spieren worden afgebroken, kunt u minder goed functioneren. U wordt labieler en de kans op vallen neemt toe, waardoor u nog minder beweegt en onderneemt. Zo komt u in een negatieve spiraal terecht en wordt afhankelijker van anderen. PROMUSCLE
Gelukkig hoeft dit niet snel te gebeuren. Wageningen UR onderzoekt hoe die versnelde achteruitgang van spiermassa voorkomen kan worden. Rond 2007 werd het project ProMuscle geboren. “Een promovendus van de Universiteit Wageningen deed een voedingsproef waarbij een groep 65+’ers twee keer per dag een eiwitsupplement moest innemen bij de maaltijd.
10 - GOLD
Daarnaast gingen de deelnemers naar de universiteit om daar aan krachttraining te doen. Hiervoor werden ze thuis opgehaald en weer teruggebracht. Dit was een vrij gecontroleerde setting”, vertelt Esmee Doets, projectleider. Uit dit onderzoek bleek dat de combinatie van eiwitten en krachttraining zorgt voor een betere spiermassa, een verhoogde spierkracht en een beter functioneren van het lichaam. EIWITTEN
Eiwit, ook wel proteïne genoemd, is net als vet en koolhydraten een voedingsstof. Het zijn de bouwstoffen in onze voeding. Uit het onderzoek in Wageningen bleek dat ouderen tussen de 25 en 30 gram proteïne per hoofdmaaltijd moeten eten. Maar de gemiddelde 65+’er komt daar vaak niet aan. Bij het ontbijt krijgen ze ongeveer 10 gram eiwitten binnen en bij de lunch is het net iets minder dan 25 gram. “65+’ers nemen als ontbijt vaak twee beschuitjes met jam en drinken daarbij een kop thee. Daar zitten nauwelijks eiwitten in”, zegt Doets. Bij het avondeten krijgen ouderen vaak wel genoeg proteïne binnen, bijna 30 gram. Doets: “Dit komt omdat een stuk
vlees of vis veel eiwitten bevat. Daarnaast is zuivel een goede eiwittenbron. In brood en noten zit ook proteïne, maar minder.” IN DE PRAKTIJK
Na de gecontroleerde studie keek een andere promovendus van de Universiteit Wageningen naar hoe de resultaten in de praktijk gebracht kunnen worden. Er werd onder meer onderzocht aan welke eisen de krachttraining moet voldoen en wat voor apparaten de mensen moeten gebruiken. “In plaats van de eiwitsupplementen die tijdens de gecontroleerde studie gebruikt werden, keek ze ook of men extra eiwitten binnenkrijgt die al in reguliere voedingsmiddelen zitten. Het bleek het geval te zijn. Een voorbeeld is zuivel”, zegt Lisette de Groot, hoogleraar voeding van de oudere mens en begeleider van promovendi die het onderzoek doen. DEELNEMERS
Eind van het jaar gaat het praktijkonderzoek van start. “De bedoeling is dat we in november starten met de eerste groep die meedoet aan het onderzoek”, zegt Doets. In totaal doen tweehonderd 65+’ers uit Ede, Putten, Harderwijk, Apeldoorn en Heerde mee. Zij moeten voldoen aan een van de fragiliteitscriteria. “De deelnemers moeten bijvoorbeeld een beperkte eetlust hebben”, vertelt Doets. “We nemen alleen maar fragiele 65+’ers mee in het onderzoek, omdat wij denken dat deze
mensen de meeste baat hebben bij ons onderzoek.” De helft van de deelnemers behoort tot de interventiegroep. Zij krijgen twaalf weken lang krachttraining en advies over hoe ze het eiwitgehalte kunnen verhogen. De andere groep krijgt die begeleiding niet. Wageningen UR maakt deze tweedeling, zodat ze uiteindelijk de interventie kan vergelijken met de gebruikelijke zorg. Na de twaalf weken volgt er een tweede periode van twaalf weken. Hierin krijgen de deelnemers van de interventiegroep tips om de leefstijl die ze de voorafgaande weken hadden vast te houden zonder intensieve begeleiding. “Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar welke lokale sportfaciliteiten er zijn”, zegt Doets. De groep die geen begeleiding kreeg, krijgt aan het eind van de tweede periode tips over hoe ze een eiwitrijk dieet kunnen aanhouden en waar ze aan krachttraining kunnen doen. HULP VAN ZORGGROEPEN
Bij ProMuscle zijn vier zorgorganisaties betrokken: zorggroep Noordwest Veluwe, zorggroep Apeldoorn, zorggroep Viattenz en zorggroep Opella. Zij zorgen dat er fysiotherapeuten komen die krachttraining geven. De Groot voegt hieraan toe: “Voordat de eerste periode begint, wordt per individu afgestemd wat hij of zij aankan qua krachttraining. Twee keer per week gaan de mensen onder persoonlijke
begeleiding sporten. Eerst gaan ze opwarmen, dan gaan ze op apparatuur krachttrainen. Ze trainen verschillende delen van het lichaam, zoals de benen en de borst, op verschillende sportapparatuur, bijvoorbeeld een roeimachine. In eerste instantie met weinig gewicht. Na een tijd wordt dat wat opgevoerd, zodat de spieren gestimuleerd blijven.”
“Twee beschuitjes met jam en een kop thee., Daar zitten nauwelijks eiwitten in" Daarnaast zorgen de zorggroepen voor beschikbare diëtisten die voedingsadviezen geven. “Mensen komen aan het begin van de studie bij de diëtist om te kijken hoe ze hun voedingspatroon kunnen aanpassen zodat het meer eiwitten bevat”, vertelt Doets. Dit is erg belangrijk, omdat eiwitten ook de verzadiging beïnvloeden. “We willen niet dat de deelnemers verzadigd zijn doordat ze te veel eiwitten per maaltijd eten; daardoor eten ze de rest van de dag minder.”
ONTBIJT EN LUNCH
Omdat uit het eerdere onderzoek blijkt dat 65+’ers vooral tijdens het ontbijt en de lunch te weinig proteïne binnenkrijgen, focust Wageningen UR zich vooral op deze maaltijden. “Als je bij deze maaltijden een glas melk drinkt of een plak kaas eet, kun je gemakkelijk het eiwitgehalte omhoog brengen”, zegt Doets. “Daarnaast zijn melk, kwark, chocolademelk en vla alternatieve producten die je bij deze twee maaltijden kunt eten of drinken.” Tijdens het eerste gesprek met de diëtist worden ook productsuggesties gedaan. De deelnemers kunnen kiezen uit een assortiment dat beschikbaar wordt gesteld door Friesland Campina en Innopastry. EN DAARNA
Volgens Doets zullen de onderzoekers volgend jaar nog bezig zijn met het project. “Als blijkt dat het gezondheidswinst oplevert in vergelijking met reguliere zorg, dan is het erg aanlokkelijk om deze methode in de zorg of in het dagelijkse leven in te bouwen.” Tot die tijd adviseert De Groot: “Voldoende blijven bewegen en daarnaast een voeding gebruiken die voldoende proteïne bevat.” “Die combinatie is erg belangrijk”, voegt Doets toe. “Als u alleen aan krachttraining doet of alleen extra eiwitten eet, krijgt u niet de verhoging in spiermassa die ervoor zorgt dat u letterlijk steviger in het leven staat.”
GOLD- 11
‘Ik ben onderweg, maar het voelt als thuiskomen’
Frans Kruter (70) is op dit moment onderweg naar Santiago de Compostela. Voor de vijfde keer loopt hij de wereldberoemde pelgrimstocht. “Na het voltooien van de route zijn al je zonden vergeven. Misschien dat ik daarom de drang heb zo vaak te lopen; ik heb aan vier keer niet genoeg.” TEKST YESSA MEIJS | BEELD SANNE VAN DER MOOREN
12 - GOLD
GOLD- 13
MONTE DO GOZO
SOMPORT
PORTOMARIN MELIDE
CEBREIRO
SANGUESA
ESTELLA
l
SAMOS PONFERRADA
LEON SAHAGÚN
DEL BIERZO
Santiago
ASTORGA
SANTO DOMINGO
CARRIÓN DE
VILLAFRANCA MANSILLA DE
DE LA CALZADA
LOS CONDES
LA REINA
LOGROÑO
JACA
VIANA
CASTROJERIZ
LAS MULAS
PUENTE
BURGOS FRÓMISTA
NÁJERA SAN JUAN DE ORTEGA
de Compostela
“Vroeger was ik een echte hardloper, maar naarmate ik ouder werd, ben ik meer gaan wandelen. Op een dag zag ik een man op de televisie die in Spanje aan het wandelen was met als eindbestemming Santiago de Compostela. Ik dacht meteen: potverdorie dat lijkt me ook wel wat. Na mijn pensioen in 2005 ben ik voor de eerste keer de tocht gaan maken. 2600 kilometer. Mijn vrouw Riek verklaarde me voor gek. Dat doet ze overigens nog steeds. Vooral nu ik de zeventig jaar heb bereikt. Na het voltooien van de route ben je vergeven van al je zonden. Misschien dat ik daarom de drang heb om zo vaak te lopen; ik heb aan vier keer niet genoeg.” ZEGENING VAN PASTOOR BUSSCHOTS
“Mijn eerste pelgrimstocht begon ik zonder plan. Elke dag stond ik weer voor de uitdaging om een slaapplek te regelen voor die nacht. Toen het ‘s avonds donker begon te worden, belde ik na een zeer lange wandeling ten einde raad aan bij een groot huis naast de kerk in Webbekom, België. Een kleine, vriendelijk ogende pastoor deed open en ik vroeg of hij voor een pelgrim een slaapplaats had. In eerste instantie twijfelde hij of ik wel een pelgrim was, maar nadat ik mijn jacobsschelp aan mijn rugzak liet zien, werd ik verwelkomd in zijn pastorie. De jacobsschelp is het teken van pelgrims. Hij stelde zich voor als pastoor Busschots. Het was een knoeperd van een huis. Desondanks was er maar één bed en daar sliep hij in. Ik mocht een plekje in huis zoeken en heb daar op mijn matje geslapen. We hebben de hele avond gepraat en de volgende ochtend smeerde hij mijn boterhammen en kookte hij een eitje voor me. Voordat ik mijn weg vervolgde, kreeg ik een zegening van de beste man. In 2007, tijdens mijn tweede pelgrimstocht, heb ik nog een keer bij hem gelogeerd. Sindsdien hebben we contact 14 - GOLD
gehouden. Op dit moment gaat het niet goed met hem; hij heeft darmkanker. Het is de reden dat ik deze pelgrimstocht aan hem opdraag. Hopelijk helpt het bij de genezing. Meestal bidt een pastoor voor een pelgrim, nu is dat andersom.” GELOOF IN IETS
“Sinds mijn wandelingen naar Santiago de Compostela geloof ik dat er meer is dan alleen de mens. Je maakt onderweg zoveel bijzondere momenten mee dat je beseft dat het geen toeval kan zijn. Ben ik de weg kwijt, kom ik plotseling iemand tegen die me de weg wijst. Ik had tijdens mijn eerste pelgrimstocht geen kaart bij me, waardoor ik bijna verdwaalde. Terwijl ik door Frankrijk liep, vond ik er een op een berg. Laat dat nou de kaart zijn van het gebied waar ik me op dat moment bevond. Dan kan je wel zeggen dat het toeval is, maar dat geloof ik niet. Zo ervoer ik meer van dat soort momenten. Sinds 2005 ga ik elke zaterdag naar de kerk.” COUCHER AVEC TOI?
“Ik heb afgelopen jaren expres gekozen om alleen te reizen. Als je met iemand samen loopt, moet je continu rekening houden met elkaar. Maar als je zoveel dagen op jezelf bent aangewezen, wordt de tocht wel zwaar, emotioneel en soms voel je je een beetje eenzaam. Dat wordt op zijn tijd in evenwicht gebracht dankzij de fantastische mensen die je onderweg ontmoet. De meeste wandelaars van mijn leeftijd hebben veel meegemaakt; de een is gescheiden, de ander heeft iemand verloren. Zo hebben we allemaal een reden om te gaan. Voor verschillende mensen werkt het wandelen als therapie. Ik heb niets te verwerken, ik maak de tocht voor mezelf. Het geeft een kick om zo’n intensieve route te lopen. De een-
zaamheid zorgt ook voor frustraties. Mijn Frans is niet vloeiend, ik moet soms improviseren. Zo belde ik onderweg een non om te vragen of ze een slaapplek voor me had, maar ze hing verontwaardigd op toen ik het vroeg. Wat bleek nou? Ik dacht dat de songtekst ‘voulez vous coucher avec moi ce soir’ iets zei over ergens slapen. Daarom was ik ook kwaad dat ze zonder pardon de hoorn op de haak gooide.” VREEMDE MAN IN BED
“Gedurende mijn tweede tocht sliep ik in een herberg ergens in Frankrijk. Na een gezellige avond liep ik terug naar mijn kamer. Wat zie ik: ligt er verdomme een wildvreemde kerel in mijn bed! Ik wist niet wat ik moest doen. Ondertussen lag de man te snurken en te ronken. Hij had geen tas of andere eigendommen bij zich; hij bleek een zwerver te zijn. Het was laat en ik had slaap, dus ik ben er maar bij gekropen. Om vier uur ‘s nachts is de zwerver naar buiten gegaan om te plassen. Ik volgde hem en deed snel de deur achter hem op slot. Na het urineren wilde de man naar binnen. Hij bonsde op de deur en riep ‘merde, merde, merde’. Na een tijd kreeg ik toch medelijden en heb ik hem naar binnen gelaten. Hij liep rechtstreeks naar het bed en viel meteen in slaap.” RAADSEL VOOR DE DOKTERS
“De pelgrimstocht is als een virus. Die kriebels komen elke keer terug. Je bent onderweg, maar het voelt als thuiskomen. Je ontmoet mensen van over de hele wereld. Drie keer heb ik het aan verschillende maten opgedragen die allemaal kanker hadden. Een keer heb ik de route gelopen voor mijn kleinkinderen en deze vijfde tocht loop ik voor de zieke pastoor Busschots. In Spanje heb je een enorme berg stenen, daarop staat een heel groot ijzeren kruis dat
Cruz del Ferro wordt genoemd. Toen ik voor een van mijn maten liep, legde ik daar een steentje neer dat ik van hem had meegekregen. Vervolgens belde ik hem en vertelde dat ik bij Cruz de Ferro was. Hij zei: “Frans, ik voel dat. Ik heb alle dagen koorts gehad en vanaf vandaag ben ik voor de eerste keer koortsvrij.” Ik kon alleen nog maar huilen. Na die wandeling heeft die maat nog anderhalf jaar geleefd. De dokters stonden voor een raadsel. Ze zeiden tegen mijn vriend: “Je moet aan je buurman vragen of hij nog een keer voor je wil lopen, want het is een wonder dat je nog leeft.” LOPEN MET MIJN ZOON
“Mijn vrouw weet dat ik ontzettend gepassioneerd ben over de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Daarom kreeg ik een paar maanden geleden de keus: een groot feest of ik mocht nog een keer naar Spanje lopen. Deze vijfde editie is extra speciaal voor mij, omdat de eerste twee weken mijn zoon met me meeloopt. Ik hoop dat ik hem kan laten beleven wat ik doormaak tijdens de tocht. Ik loop dit keer maar 1600 kilometer, omdat ik een nieuwe heup heb. Ben ik ook weer eerder thuis, bij Riek.”
GOLD- 15
Hart- en vaatziekten bij vrouwen Waar het hart vol van is, loopt de mond van over. Toch?
Weinig mensen weten dat de gezondheidszorg is gebaseerd op het mannenlichaam. Zelfs in de medische wereld is dat niet algemeen bekend. De gevolgen voor de gezondheid van vrouwen zijn enorm. Zo worden hart- en vaatziektes bij vrouwen nog te vaak niet of te laat herkend door huisartsen. TEKST ANNEMARIE JANSEN
Van oorsprong werd het mannelijk lichaam gebruikt als basis voor experimenten en behandelingsmethodes. Bijna altijd waren artsen en studenten mannen. Voor hen was het onzedelijk om een vrouwenlichaam te gebruiken voor hun onderzoek. Dat heeft nog steeds invloed op hoe de medische wereld vrouwen in onze tijd behandelt. Tegenwoordig zijn vrouwen door de kans op zwangerschappen en hun schommelende hormoonspiegel lastig om mee te nemen in medisch onderzoek. Daardoor kost het meer tijd en geld om degelijke onderzoeksresultaten te verkrijgen. Symptomen die alleen bij vrouwen voorkomen, worden in de medische literatuur gekenmerkt als afwijkend. Hierdoor worden vaker verkeerde diagnoses gesteld of wordt een ziekte of afwijking helemaal niet als zodanig herkend. HARTFALEN
Dat geldt onder andere voor hartfalen. De klassieke symptomen van
16 - GOLD
een hartinfarct bij mannen kent iedereen: pijn op de borst die kan uitstralen naar de linkerarm en benen, zweetdruppels in het gelaat en een bleek gezicht. En nu die van de vrouw. Weet u het? Waarschijnlijk niet. Bij een hartinfarct hebben vrouwen vaak minder last van een drukkend en snoerend gevoel op de borst en in de bovenarmen. Dat terwijl deze klachten bij mannelijke slachtoffers van een hartinfarct juist vaak voorkomen en ook algemeen bekend zijn, zo schrijven hoogleraar Vrouwenstudie Medische Wetenschappen Toine Lagro-Janssen en cardioloog Angela Maas in het Handboek Gynaecardiologie. Vrouwen hebben veel vaker last van pijn in de rug, de linkerkaak, oksels, nek, schouders en de bovenbuik. Ook komt kortademigheid bij vrouwen veelvuldig voor. Daarnaast horen vermoeidheid, klachten die lijken op griep en angst bij de symptomen die vrouwen ervaren voordat zij een hartinfarct krijgen. Toch zijn die klachten vager dan de problemen die
mannen ervaren. Daardoor brengen zowel artsen als vrouwen zelf hun klachten niet in verband met het hart. ADERVERKALKING
Vaak schrijft een arts mogelijke hartklachten toe aan de overgang. Een klassieker en cliché zijn de opvliegers waar vrouwen last van kunnen krijgen. Bijna iedereen wijt de plotselinge uitslaande hitte en extreme zweetoksels aan de overgang, maar die opvliegers kunnen ook het gevolg zijn van een te hoge bloeddruk. En dat is nou net een van de grootste risicofactoren voor hart- en vaatziekten. De oorzaak van een te hoge bloeddruk ligt vaak bij aderverkalking. Vrouwen hebben op jongere leeftijd hormonen die hen daartegen beschermen. Wanneer zij ouder worden, veranderen hun hormonen met hen mee. Daardoor kan aderverkalking toenemen, wat dan weer leidt tot een hogere bloeddruk. Na
de overgang vallen beschermende hormonen vaak zelfs helemaal weg. Daardoor hebben vrouwen van rond de zestig jaar opvallend vaak een te hoge bloeddruk.
Uit onderzoek, gepubliceerd door The Hearth Truth, is gebleken dat veel artsen die cijfers niet kennen. Ook Europese cardiologen testen vrouwen minder vaak dan mannen op hartklachten. Daarnaast krijgen vrouwen minder medicijnen van hen en ondergaan zij veel minder vaak operaties.
Als u nu dacht dat Moeder Natuur maar een paar schoonheidsfoutjes heeft gemaakt, dan heeft u het mis. Helaas is het zo dat aderverkalking bij vrouwen moeilijker is op te sporen dan bij mannen. Bij hen hoopt verkalking bijna altijd op tot een verstopping die goed te vinden is door artsen. Bij de dames gaat het om geleidelijke ophopingen die bijna niet op te sporen zijn.
De kans op hart- en vaatziekten flink verkleinen? Dat doen mannen en vrouwen gelukkig hetzelfde. Stoppen met roken is een goed begin. Last van overtollige kilo’s? Ook die brengen risico’s met zich mee. Regelmatig bewegen en gezond eten is niet alleen verstandig om van overgewicht af te komen, maar verlaagt ook de kans op hart- en vaatziekten. AANDACHT
DOODSOORZAAK NUMMER ÉÉN
Veel vrouwen denken dat kanker doodsoorzaak nummer één is bij vrouwen. Dat is niet waar; jaarlijks sterven ongeveer 26.000 vrouwen aan hart- en vaatziekten. Dat is een iets groter aantal dan bij mannen.
De Nederlandse Hartstichting doet er alles aan om hart- en vaatziekten, bij zowel vrouwen als mannen, op de kaart te zetten. Zo organiseren zij regelmatig zogenoemde Hartstochten en sporen zij mensen aan om te leren reanimeren. Daarnaast kleurt
de stichting jaarlijks op Wereld Hart Dag – de dag waarop wereldwijde aandacht wordt gevraagd voor harten vaatziekten – rood. De Dress Red Day is speciaal bedoeld om vrouwen een hart onder de riem te steken. Maar ook over onze landsgrenzen maken instanties zich hard voor meer bekendheid van hart- en vaatziekten bij vrouwen. Zo schreeuwt The Red Dress Collection Fashion Show tijdens de New York Fashion Week jaarlijks om aandacht.
Wilt u zelf meelopen met de Hartstochten van de hartstichting? Noteer dan de volgende data in uw agenda: 25 juni: Hartstocht Het Groene Woud. Afstand: 5, 12, of 24 kilometer 17 september: Hartstocht De Biesbosch. Afstand: 6, 12 of 24 kilometer 29 oktober: Hartstocht Het Drentse Landschap. Afstanden: nog niet bekend.
GOLD- 17
‘Ik voel me sexy als ik dans’ Johan de Vries (84) is gek op dansen. Iedere zomer swingt hij op de grootste dancefestivals. Op het internet is hij een fenomeen met de bijnaam ‘House-opa’, goed voor zeven miljoen kijkers. Hij is nog lang niet van plan om zijn dansschoenen aan de wilgen te hangen. “Ieder jaar roep ik dat het klaar is, maar stoppen lukt niet.”
TEKST ROBYN VAN GORSEL
Vanuit zijn bruine fauteuil laat Johan de Vries trots foto’s van zichzelf op Dance Valley zien. Hij danst soepel in zijn eentje tussen de massa jongeren. Begin mei werd Johan 84 jaar, maar hij danst meer dan zijn medefestivalbezoekers. Filmpjes waarop hij in actie te zien is, zijn op Youtube en Facebook al meer dan zeven miljoen keer bekeken. “Ik voel me sexy als ik dans. Als ik de muziek hoor dan gaat alles vanzelf. Het is goed voor mijn longen en voor mijn hart. Het kost geen inspanning om zo los te gaan op de dansvloer. Het is louter ontspanning.”
ging kijken hoe de mensen erop zouden reageren, want ik had toen ook al grijs haar. Tot mijn stomme verbazing kwamen er mensen naar me toe om me complimentjes te geven. Sindsdien is het alleen maar mooier en leuker geworden.”
18 - GOLD
FOTO DINGENA MOL
“Ieder jaar roep ik dat het klaar is, maar stoppen lukt niet.”
Zestien jaar geleden ging Johan voor het eerst naar een festival. Vroeger stijldanste hij wel, maar van openluchtfeesten was nog geen sprake. De foxtrot of de rumba werd in een klein zaaltje gedanst samen met een partner. Tot Johan een advertentie in de krant zag staan. “Dat was Wooferland”, grinnikt zijn vrouw Anny. Al is ze er zelf nooit bij, ze onthoudt wel alles. “Ik dacht, ik ga het gewoon proberen”, hervat Johan zijn verhaal. “Ik
De fervent danser gaat altijd alleen op pad. Dat vindt hij niet erg, integendeel, hij geniet er van. “Eerlijk is eerlijk, ik krijg een hoop aandacht op zo’n dag. Complimentjes dat ik zo goed dans en gratis drankjes. Ik ben een unicum. Een oude vent van in de tachtig die danst. Dat is een sensatie. Als er meer volwassenen zouden zijn, was ik niet meer speciaal. Nu trek ik veel bekijks. Op een feestje ben ik echt iemand. Ik word hier in Haarlem soms wel op straat herkend, verder ben ik een onbekende burger. Daar ben ik bijna een beroemdheid. Iedereen die naar festivals gaat, kent mijn filmpjes wel.” Toch vindt Johan het dom dat zijn leeftijdsgenoten voornamelijk thuis zitten en niet meer dansen. “Ze missen zoveel dingen die het leven leuk ma-
GOLD- 19
‘In een relatie met een oudere man voel je je zekerder’ FOTO EMMA VERBRAAK
In de loop der jaren zijn we meer gaan experimenteren op het gebied van relaties. Marianne (42) en Steve (60) Winter verschillen 19 jaar van elkaar. “Het leeftijdsverschil is verkleind met de jaren.” TEKST YESSA MEIJS
ken. Ik weet hoeveel plezier het geeft en hoe goed de sfeer is. Ik juich mensen van mijn leeftijd toe om meer naar dancefestivals te gaan. Op zo’n dag heb ik zo veel contact met jonge mensen. Je voelt je er zelf jonger door. Ik kan het iedereen aanraden.” Johan begrijpt wél waarom veel mensen er niet aan denken om naar een festival te gaan. “Ze denken dat er veel drugs en alcohol worden misbruikt, dat er gevochten wordt en dat ze er ook nog eens een hoop lawaai bij krijgen, maar ze vergissen zich. Iedereen is in een feeststemming en er loopt veel bewaking rond. Ik heb me nog nooit onveilig gevoeld. Het is echt genieten.”
“Ik ben een unicum. Een oude vent van in de tachtig die danst”
Om meteen een druk festival te bezoeken is volgens Johan voor de eerste keer niet de beste manier om in aanraking te komen met de muziek. “Niet iedereen is goed ter been. Ik heb zelf ooit een ernstig ongeluk gehad, waardoor ik mijn linker arm niet meer goed kan gebruiken. Gelukkig heb ik die niet nodig om te dansen. Probeer het plaatselijk cultuurcentrum eens, of een café. Dansen kan overal, maakt niet uit waar. Als je het maar doet!”
20 - GOLD
Hij kijkt altijd vol verwachting uit naar een festivaldag. “Er wordt goede muziek gedraaid om op te dansen. Daar moet je niet naar luisteren vanuit je luie stoel. De sfeer is geweldig. Ik heb nog nooit iets vervelends meegemaakt.” Het liefst wil hij nog jaren dansen, maar hij beseft dat dat niet gaat. “Ik heb twee stokken liggen, je kan nog wel even door,” schatert Anny vanuit haar eigen stoel. Ze is tien jaar jonger dan haar man, maar kan door hartproblemen nooit mee. “Dat hoeft van mij niet. Na vijftig jaar huwelijk vertrouw ik Johan.” Zijn kinderen en kleinkinderen vinden het ook fantastisch dat hij nog vaak danst. Zijn veertienjarige kleindochter heeft al aangegeven dat ze graag meegaat als ze oud genoeg is. “De zoon van mijn dochter ben ik een keer tegengekomen met zijn vrienden. Hij is net negentien. Dat vind ik prachtig. Met de jongste zou ik ook nog graag een keer gaan, maar ik weet dat ik dat niet red. Dat vind ik jammer, dat het eindig is. Voor nu bekijk ik het per half jaar. Wie weet dans ik over tien jaar nog!”
De eerste foto van house-opa Johan de Vries won bij de Zilveren Camera 2015 een 2e prijs in de categorie Cultuur en Entertainment. In diezelfde categorie won Dingena Mol met twee andere foto’s ook de eerste en de derde prijs.
GOLD- 21
ANDERE LEVENSFASE
Waarom valt iemand voor een partner die veel ouder is? Relatietherapeut Klaske de Vries is van mening dat onze partnerkeuze vaak onbewust wordt bepaald door invloeden uit het verleden. “Waar we vroeger met onze ouders niet uitgekomen zijn, zoeken we in onze relaties. Je hoopt alsnog te krijgen wat je toen miste”, aldus Klaske. Marianne Winter herkent zichzelf daarin. Ze komt uit een autoritair gezin, waar haar vader vroeger de baas was. “Mijn vader heeft me nooit kwaad gedaan”, vertelt ze, “maar hij was altijd aanwezig en had voortdurend een mening klaar als ik iets fout deed. Ik denk dat ik daarom onbewust bescherming zocht bij oudere vriendjes, in de hoop dat ze voor me opkwamen.” Uit cijfers van het CBS blijkt dat er in 2013 meer huwelijken werden afgesloten met een groot leeftijdsverschil dan twintig jaar geleden. Bij het grootste deel van de stellen die in 2013 in het huwelijksbootje stapten was de man één tot vijf jaar ouder. 20 procent van de koppels scheelt tussen de tien en vijftien jaar. Een kleine 10 procent verschilt tien jaar of meer. Uit een onderzoek van Facebook Data Science uit 2014 blijkt dat bij mannen die een relatie hebben maar ongetrouwd zijn, de graadmeter 2,4 jaar ouder is. NIET BANG VOOR CONCURRENTIE
Marianne was 21 jaar toen ze haar man Steve, toen 40 jaar, ontmoette in een tram in Amsterdam. “Ik heb oudere mannen altijd al spannend gevonden. Die hadden al veel meegemaakt en waren op veel plekken geweest. Mannen van mijn leeftijd waren in mijn optiek kinderachtig. Ze waren alleen met zichzelf bezig. Ik miste bij hen de diepgang op emotioneel en spiritueel gebied.” Dankzij haar relatie met Steve heeft Marianne meer zelfvertrouwen gekregen: “In een
22 - GOLD
relatie met een oudere man voel je je zekerder. Je hebt een voorsprong, omdat je van zijn levenservaringen meeprofiteert. En dat terwijl je achterloopt qua leeftijd. Omdat ik jonger ben, ben ik ook minder bang voor concurrentie. Als hij voelt dat ik ouder word, moet hij in de spiegel kijken. Ik heb dan nog steeds een voorsprong op hem.” Sinds een aantal jaren merkt Marianne dat haar man ouder wordt. “Hij heeft er altijd ontzettend jong uitgezien en zich jong gedragen, maar dat is nu aan het veranderen. Zijn haar wordt grijs, hij heeft geen zin meer om lange dagen te werken, de behoefte aan middagslaapjes groeit en hij kijkt uit naar het moment waarop de kinderen uit huis zijn”, zegt ze. Volgens Marianne begint haar partner ook interesse te verliezen op sociaal gebied. “Hij heeft niet zoveel behoefte aan contact van buitenaf, hij maakt kunst en leest veel. Wat dat betreft, heeft hij voldoende sociale contacten aan mij. De ondernemingslust en het enthousiasme waar ik 21 jaar geleden voor gevallen ben, zijn minder geworden.” JALOEZIE
Het gegeven dat Steve verlangt naar een tijd dat hun kinderen (14 en 15) uit huis zijn, vindt Marianne lastig. “Het zijn mijn eerste en enige kinderen. Voor hem zijn onze kinderen zijn tweede lichting. Zijn oudste dochter is 35 jaar, dus hij heeft het hele proces al een keer meegemaakt. Voor mij is alles nog nieuw.” Het feit dat Steve een ander leven voor haar had, was ook lastig voor Marianne. “Ik heb altijd jaloezie gevoeld voor de jaren die we niet samen waren. Maar dat wordt in de loop der tijd opgelost. Ik ben inmiddels langer met Steve samen dan zijn ex-partner met hem is geweest.”
De dynamiek van de relatie van het echtpaar is in de loop der jaren veranderd. “Vroeger was ik een jong meisje dat opkeek tegen een man die veel meer van de wereld wist dan ik. Nu ik ondertussen al 42 jaar heb geleefd, ben ik meer mijn eigen persoon geworden en zijn mijn ervaringen net zo breed en belangrijk als die van Steve. Het leeftijdsverschil is verkleind met de jaren en dat heeft veel teweeg gebracht in onze relatie.” Volgens relatietherapeut Klaske de Vries zorgt een groot leeftijdsverschil ervoor dat je elkaar minder goed begrijpt. Leeftijdsverschillen maken volgens haar relaties gecompliceerder, omdat twee mensen zich in andere levensfasen bevinden. “Om het verschil in leeftijd te overbruggen moet er goed gecommuniceerd worden. Ook de acceptatie van het feit dat je partner
“Ik heb altijd jaloezie gevoeld voor de jaren die we niet samen waren. Ik ben inmiddels langer met Steve samen, dan zijn expartner met hem is geweest” in een andere levensfase zit, is heel belangrijk. Het succes van een relatie ligt aan het koppel zelf en niet aan de leeftijd. Als je uit het hart kan communiceren, moet een leeftijdsverschil geen obstakel zijn”, aldus de relatietherapeut. Marianne beaamt dit volledig, ondanks het leeftijds-/faseverschil is de relatie tussen haar en Steve evenwichtiger dan ooit. “Wat ik vroeger mooi en spannend aan hem vond, heeft hij nu misschien niet meer. Maar de eigenschappen en interesses die hij ontwikkelt nu hij ouder wordt, zijn de dingen waar ik nu naar op zoek ben. Dat komt doordat mijn interesses natuurlijk ook veranderen naarmate ik ouder word. Het komt eigenlijk heel goed uit.” EEN VOOR EEN OUD EN GRIJS
Marianne is niet bezig met de toekomst. Ze is op haar achtendertigste erg ziek geweest; na een periode van serieuze oorklachten is ze doof geworden. Uiteindelijk heeft ze weer een gedeelte van haar gehoor teruggekregen, maar nu heeft ze het gehoor van een oudere dame. “En dat terwijl mijn man de marathon rent en fietstochten
maakt van 180 kilometer”, vertelt ze. “Je doet je best om gezond te blijven, maar je weet niet of je op een dag wordt doodgereden of kanker krijgt. Ik ga me niet gek maken met de gedachte dat ik over twintig jaar alleen ben. We gaan gewoon verder totdat we het niet meer leuk vinden.” Volgens Marianne betekent een relatie met een ouder iemand niet dat je bij diegene blijft tot hij of zij oud en zielig is. “Als Steve een lul is, ga ik bij hem weg. Is hij lief dan blijf ik bij hem, maar ik ga me geen zorgen maken over de dag van morgen.”
GOLD- 23
UNDERGOLD
BODY FELINA BLOSSOM €134,95
“Ik voel me sexyer in een body dan in een kanten lingeriesetje”
24 - GOLD
FOTO LIZA VAN DE VEN
- Anne Bosch - Van der Graaf (75)
GOLD- 25
SPONTANE
seks TERUG VAN WEGGEWEEST
Na jarenlang koploper te zijn geweest in de markt van erectiemiddelen, heeft Viagra ruimte moeten maken voor een sterke concurrent. Cialis Once A Day is the new kid on the block. Het erectiemiddel zorgt ervoor dat mannen dagelijks kunnen genieten van spontane seks. TEKST YESSA MEIJS Heeft u last van erectieproblemen? Dan was uw seksleven voorheen afhankelijk van een stimulerend pilletje dat maar vier uur werkte. Nu kunt u het heft in eigen hand nemen met de nieuwste variant van Cialis erectiepillen. Volgens dokteronline. com, een website die informeert over gezondheid, klachten en de bestrijding daarvan, zijn de Once A Day pillen dé revolutie in de behandeling van erectiestoornissen. Viagra en de ‘gewone’ Cialis-pil kennen overeenkomsten, maar de werkingsduur van de pillen verschilt. Als u een Viagra inneemt, krijgt u na een kwartier het gewenste effect en dit houdt vier à vijf uur stand. De werkzame stof van de Cialis erectiepil blijft tot 36 uur in het lichaam actief en daarom wordt dat de ‘weekendpil’ genoemd. Een erectie kan gedurende die anderhalve dag alleen met voldoende seksuele stimulatie worden opgewekt. U kunt dus niet ‘verrast’ worden. SEKS OP ELK MOMENT
De nieuwste variant van Cialis doet daar nog een schepje bovenop. In tegenstelling tot andere erectiepillen heeft Once A Day een continue werking. Door de pil elke dag op een vast tijdstip te slikken, kunt u op elk gewenst moment seks beleven. Volgens dokteronline.com geeft elke tablet een kleine hoeveelheid van de werkzame stof tadalafil af, zodat het middel constant in het bloed aanwezig is. De erectiefunctie wordt hiermee continu hersteld. Dit erectiemiddel werkt alleen in combinatie met seksuele prikkelingen. Op dokteronline.com kunnen gebruikers laten weten hoe een medicijn bevalt. Een gebruiker die anoniem wil blijven schreef:
26 - GOLD
“Hiervoor had ik altijd het gevoel alsof ik een vrijpartij moest inplannen, wat met dit middel niet het geval is. Veruit de beste onder de bestaande erectiemiddelen.” De erectietabletten zijn alleen verkrijgbaar met een recept van de dokter. NIET ZONDER GEVAREN
Ondanks de verbeterde werking is de nieuwe erectiepil geen wondermiddel. Hij is ook niet voor iedereen geschikt. Net als andere erectiemiddelen mag Once A Day niet geslikt worden door mensen die medicatie volgen op basis van nitraten. Voorbeelden hiervan zijn harttabletten tegen pijn op de borst en libido verhogende medicijnen. Cialis is ook niet geschikt voor mensen die in behandeling zijn voor nieren en lever. Bijwerkingen van het middel zijn onder andere hoofdpijn, spierpijn, blozen, duizeligheid, darm- en maagklachten en een verstopte neus. Ook is het mogelijk dat de lippen blauw kleuren. Hier had een andere anonieme gebruiker last van na het gebruiken van het middel, zo schreef hij op dokteronline.com. Voor meer informatie over Cialis Once A Day kunt u terecht bij uw huisarts. GROOT- EN KLEINVERBRUIK
Uit het jaarverslag van Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) uit 2015 blijkt dat het gebruik van erectiepillen in Nederland regionaal flink verschilt. In 2014 zijn er zo’n 300.000 pillen verkocht, verdeeld over ongeveer 120.000 mensen. Mannen in Amsterdam schaffen met 50 procent boven het landelijk gemiddelde de meeste erectiepillen aan. In de regio Amstelveen, ‘t Gooi, Haarlemmermeer, Flevoland en de regio Den Haag is dat ruim 20 procent meer dan het landelijk gemiddelde.
Rotterdam zit er 7 procent boven. In tegenstelling tot steden als Amsterdam en Den Haag, lijkt het grootste gedeelte van de mannen in het noorden en het oosten van Nederland geen behoefte te hebben aan versterking. In Groningen, Friesland en de omgeving van Zwolle ligt het gebruik van erectiemiddelen onder het landelijk gemiddelde met 25 tot 30 procent. De regionale verschillen kunnen niet worden verklaard volgens SFK. De verschillen zijn geregistreerd op basis van verstrekkingsgegevens van apotheken. KINK IN DE KABEL
Erectieproblemen- of stoornissen kunnen lichamelijke of psychische redenen hebben, of een combinatie van die twee. De meest voorkomende oorzaak zijn verouderde en/of defecte bloedvaatjes, zenuwuiteinden of spiercellen in de penis. Wanneer een van deze onderdelen niet naar behoren werkt, ontstaat er een ‘error’, waardoor er geen (stevige) erectie ontstaat. Een penis die helemaal stijf is, bevat acht keer meer bloed dan in slappe toestand. Als mannen ouder worden, maakt het lichaam minder testosteron en andere hormonen aan. Mogelijke gevolgen hiervan zijn dat de penis minder hard wordt en dat de duur en intensiteit van het orgasme afneemt. Hoe ouder u wordt, hoe groter de kans op een erectiestoornis. Het grootste deel van erectiestoornissen op latere leeftijd heeft een lichamelijke oorzaak, zoals ziekte, bijwerkingen van medicijnen en verwondingen. Ook al betekent dit niet dat iedere man problemen gaat krijgen, kan het geen kwaad goed op uw zaak(je) te letten.
GOLD- 27
Van huur naar koop en van koop naar huur. Een verhuizing is doorgaans een grote stap in uw leven. Misschien een die u na uw 65ste niet meer aandurft. Deze gedachte is nergens voor nodig. GOLD laat u zien waarom. TEKST ALEXANDRA MEIJER
VAN HUUR NAAR KOOP
VAN KOOP NAAR HUUR
Gemiddelde verkoopprijs in euro’s
250000
200000
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek/Kadaster 9-6-2016
Van huur naar koop en andersom
300000
150000
100000
50000
0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
U VERDIENT ER GELD MEE. Schaf een vakantiehuis aan om er
U WOONT GRATIS. Verhuis met de overwaarde naar een
zelf van te genieten. U kunt de woning ook verhuren en het geld dat u daarmee verdient, uitgeven aan andere vakanties, uitstapjes en dergelijke.
huurwoning. Het rendement van uw koopwoning gebruikt u voor de huur.
stijgen, maar die kunt u vastzetten. Een deel van de overwaarde gebruikt u bijvoorbeeld voor uw pensioen, zorgkosten enzovoorts.
gelijkvloerse woning. Een huurhuis is al ingericht. U heeft meer keuzevrijheid in het kiezen van een huis dat aansluit op uw woonwensen. GEEN WACHTLIJSTEN. De wachtlijsten om bijvoorbeeld aan-
leunwoningen te huren, zijn vaak lang. Koop een huis, dan heeft u daar geen last van. U BETAALT GEEN BELASTING. Spaargeld wordt belast met
vermogensbelasting. Gebruik dit om een woning te kopen, over de overwaarde betaalt u geen vermogensbelasting. KLEINER GAAN WONEN. Als u uw huidige woonsituatie niet
wilt opgeven door in een appartement te gaan wonen, kunt u ervoor kiezen om naar een kleinere woning te verhuizen.
2009 alleen maar gestegen.
U BESPAART KOSTEN. De zorgkosten zijn toegenomen. Ga goedkoper wonen en verricht aanpassingen in het huis om er langer te kunnen blijven. Een verzorgingstehuis kan duurder uitpakken. U SCHENKT GELD. Geef het rendement met warme hand aan
NAAR EIGEN WENSEN INRICHTEN. Kies bijvoorbeeld voor een
ningen is van 1995 tot
250000
uw kinderen of kleinkinderen. Het is mooi om te zien wat zij er allemaal nog mee kunnen doen.
Aantal verkochte woningen
U SPEELT FAMILIEBANK. Ga kleiner wonen en zet de over-
waarde opzij. Familie kan bij u geld lenen met een lage rente. Of u helpt een familielid dat geen of onvoldoende geld bij de kan bank lenen.
200000
REIZEN OF WONEN IN HET BUITENLAND. Gebruik de overwaarde om in het buitenland te gaan wonen. Of reis met dit geld in uw camper de hele wereld over. U HEEFT GEEN ONDERHOUD. Verhuis naar een huur- of nieuwbouwwoning. Onderhoud wordt in een appartement voor u uitgevoerd. Bij een nieuwbouwwoning bent voor tien jaar vrij van onderhoud.
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek/Kadaster 9-6-2016
DE HUURPRIJS BLIJFT STIJGEN. Een hypotheekrente kan ook
De verkoopprijs van wo-
150000
In 2007 kreeg Nederland te maken met een kredietcrisis, waardoor de
BRON CEES JAN TIMMERMANS, ONAFHANKELIJK HYPOTHEEKADVISEUR BIJ IEZIE FINANCE | DANNY TODTENHAUPT, ONAFHANKELIJK HYPOTHEEKADVISEUR BIJ DANNY ADVIES
prijzen kelderden en het aantal verkochte huizen daalde.
28 - GOLD
100000 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
GOLD- 29
Baas
"Ondernemer zijn is een geboorteafwijking" Max Weissglas (69) is eigenaar van het bedrijf Winst Academy. Samen met zijn zakenpartner Olga van der Lans (64) geeft hij trainingen aan zelfstandigen en franchisers over het runnen van een bedrijf. Jarenlang heeft het duo drie filialen van McDonalds restaurants gerund. Nu leren ze andere zelfstandigen de fijne kneepjes van resultaatgericht ondernemerschap. Stoppen na de gangbare pensioenleeftijd zit er voor deze ondernemers niet in. “Ik werk door tot ik naar het crematiecentrum gebracht word.” TEKST & FOTO AMBER GROOTSCHOLTEN
Max is een geboren ondernemer. In zijn woorden is dat letterlijk zo: “Ondernemer zijn is een geboorteafwijking.” Op jonge leeftijd waren de symptomen al duidelijk te merken. Hij werd geboren in Indonesië en op zijn derde verhandelde hij al allerlei spulletjes. “Dat is ook iets dat nooit meer weg zal gaan.” Toch wil Max het ondernemen niet als passie benoemen. “Dat vind ik zo’n modewoord. Het is geen passie, het is wie wij zijn, Olga en ik. Mijn vrouw heeft dezelfde instelling, zij werkt ook weleens bij de Winst Academy.”
leeftijd dan ervoor.“ Max raadt dan ook iedere zzp’er aan om door te werken na de 65ste verjaardag. Het mag dan een mooie bijkomstigheid zijn, maar geld is niet de hoofdreden om door te werken. “Het ondernemen zit in mijn DNA, dus ik zal ermee doorgaan tot ik naar het crematiecentrum gebracht word.”
"Ondernemen
Minder werken is voor Max en zijn businesspartner niet bespreekbaar. “Wij werken zeven dagen per week. Wanneer onze klanten ons nodig hebben, zijn we beschikbaar.” Dat hoort er volgens Max ook bij: “Ondernemer ben je altijd, niet part- of fulltime. Dat is het verschil tussen een ondernemer en een zelfstandige. Het zit hem in het karakter.” Max heeft dan ook niet de behoefte om rustiger aan te doen: “Ondernemen geeft mij juist rust.”
geeft mij
juist rust "
Max kan slecht tegen autoriteiten, dus werken in loondienst was nooit een optie. “Ik wil zelf bepalen wat ik wel en niet doe.” Daarom heeft hij altijd gewerkt als zelfstandige of manager. Acht jaar lang had hij de leiding over een drogisterij en daarna ging hij met Olga aan de slag bij McDonalds. Daar hebben zij samen 27 jaar lang drie filialen van gerund. Wat betreft de wetgeving zijn er volgens Max alleen maar voordelen aan doorwerken na de gangbare pensioenleeftijd. Dit heeft vooral te maken met belastingtechnische kosten. “Ik hoef bijvoorbeeld geen AOW-premies meer te betalen. Als zzp’er houd je meer over na de pensioen-
30 - GOLD
Max heeft niet het gevoel dat hij er mentaal of fysiek op achteruit gaat naarmate hij ouder wordt. De zakenman gaat elke ochtend hardlopen. Dat doet hij onder andere om goed voor de dag te komen bij zijn klanten. “We willen niet dat ze denken: daar heb je weer zo’n een oude lul. Dat is niet het beeld dat wij naar buiten willen brengen. Ik word niet oud, ik bereik een hogere leeftijd.”
GOLD- 31
Binnenkijker
Briljant met brocante
1 4 2 3 5
Fons (66) en Els (63) de Letter bewijzen dat je stijlvol kunt wonen zonder dure woonwinkels leeg te shoppen. Els is een echte creatieveling en dat is in alle hoekjes van het huis terug te zien. Het stel woont er bijna veertig jaar en is niet van plan weg te gaan. TEKST AMBER GROOTSCHOLTEN | BEELD AMBER GROOTSCHOLTEN
32 - GOLD
1. “Toen zijn zwager overleed, mocht Fons van zijn zus meenemen wat hij wilde. Hij kwam thuis met dit olieblik. Laatst kwam ik het tegen in de schuur. Nu heeft het een mooi plekje in de woonkamer.” 2. Accesoires onder de trap. 3. Een hoekje bij de bank. Ingelijste tekst: ‘Keep Calm and Cross Stitch’. 4. “Toen Fons vijftien jaar geleden nog voetbalde, zag ik deze stoel bij de club staan. Ik was verkocht. We mochten hem gratis meenemen. Fons nam hem achterop de fiets mee naar huis.” 5. Els en Fons
GOLD- 33
2. Marianne van der Pol (64) werkt bij het FNV en heeft eigenzinnige opvattingen over ouderen. Deze maand geeft ze haar mening over 67-jarigen die verplicht worden om te stoppen met werken.
COLUMN
Genieten als levenswerk
8 6 7
Voor de werkende mens ziet het leven er wel anders uit. Je wordt wakker en ziet tot je schrik dat het al half zeven is. Je rent het bed uit, vangt enkele douchedruppels op, slurpt je ontbijtdrankje naar binnen en sprint de deur uit. Ja hoor, het is weer gelukt, je trein van 7.12 uur. Met een kop sterke koffie weet je je door de eindeloze rij e-mails te worstelen. Bijkletsend met collega’s aan je tweede koffie voel je je weer een beetje mens worden. Het nieuwe teamlid blijkt net als jij een liefhebber van het politieke debat. e
“Op je 65
Om 10.00 uur zit je de afdelingsvergadering voor, je weet de grootste schreeuwers stil te krijgen en je sleept er zowaar een besluit over die moeilijke kwestie uit. Aan de lunch komt een collega even bij je uithuilen. Ze knapt er zichtbaar van op. Als je ’s middags dat moeilijke advies gaat schrijven, vallen je zo de juiste zinnen te binnen. Vlak voor je naar huis gaat, laat je baas je weten dat je nu toch echt die leuke, dure schrijfcursus mag volgen waar je al een jaar op zit te azen. Je kunt haar wel zoenen. Jubelend zweef je de trein in.
met pensioen?
Tegen twaalven inspecteer je op je gemakje de tuin. Je plukt hier en daar wat onkruid weg en gaat er eens lekker voor zitten om je pas uitgekomen rozen te bewonderen. Om een uurtje of drie kuier je de stad in en je komt een vriendje tegen. Ook gepensioneerd, da’s fijn. Even later geniet je van je eerste wijntje op een zonnig terras. Heerlijk zo’n glaasje, maar op één been kun je niet staan. Op twee bijna ook niet meer, zo blijkt, als je twee uur later op huis aangaat. Daar zak je lekker voor de TV, maar de nieuwtjes van Boulevard wist je al. En de film die je ’s avonds wilde bekijken, had je al twee keer gezien. Je zapt nog wat, maar er wil maar niets boeiends op het scherm verschijnen. Na je laatste wijntje, je zevende alweer, tuimel je verdwaasd je bed in. Morgen weer lekker in alle vrijheid van het leven genieten.
Mij niet gezien!”
9 6. Slaapkamer 7. “We zijn getrouwd in de tijd van de flowerpower. Een witte trouwjurk was niks voor mij. Ik droeg een zwart exemplaar met witte kanten versiering. Hij heeft een speciaal plekje in de slaapkamer verdiend.” 8. “Vroeger hing op de deur in het toilet een landkaart. Daarop oefenden onze jongens topografie. We hebben die deur eruit gesloopt en het stuk met de kaart eraf gezaagd. Dat deel hangt nu op de overloop.” 9. De kapstok in de gang. “Veel van de accessoires hebben een persoonlijk tintje.”
34 - GOLD
“Ik wil ook weleens van het leven genieten. Als ik 65 ben, wil ik met pensioen, maar liefst eerder.” Dat hoor je nog wel eens om je heen. Vreemd is dat niet. De Haagse besparingsdrift is zo groot dat je voor je welverdiende oude dag steeds ouder moet zijn. Begrijpelijk wel, dat pensioenverlangen. Je wordt wakker en de wekker laat je weten dat het pas half negen is. Gelukzalig draai je je nog eens lekker om. Ruim twee uur later wentel je je in behaaglijke waterstralen om daarna in alle rust van je ontbijt te genieten. Met je krantje vol werkstressberichten waar jij je al niets meer bij kunt voorstellen.
‘s Avonds kijk je nog even Nieuwsuur met vooruit, een wijntje. Je hebt wat te vieren. Aangenaam moe stap je daarna in bed. Morgen hebben baas en collega’s je weer hard nodig. Met pensioen op je 65’ste? Mij niet gezien. Ik wil van het leven blijven genieten.”
GOLD- 35
CUL &CULI
Tentoonstellingen om u aan te vergapen, albums om bij weg te dromen en thrillers waar uw nekharen van overeind gaan staan. De maand juli brengt weer veel moois. Hier een greep uit onze selectie van wat u niet mag missen. TEKST FLOOR BEENEN & ROBYN VAN GORSEL
Documentaire Leonardo Da Vinci - The genius in Milan
Vanaf 19 juli 2016 te zien bij alle Pathé bioscopen Van de Atlantische Codex tot het Laatste Avondmaal. De meesterwerken van Leonardo Da Vinci zijn te bewonderen in de negentig minuten durende documentaire The Genius in Milan. Experts M. Teresa Fiorio en Pietro Marani leiden u rond langs een expositie, verdeeld over twaalf afdelingen, van schilderijen en tekeningen van over de hele wereld. Deze bestaan onder andere uit de basis van tekenen, de rol van de natuur, anatomie en techniek. Daarnaast wordt ook het werk van Da Vinci uit Milaan besproken, waaronder het legendarische Laatste Avondmaal. Ook worden enkele onbekende plekken bezocht zoals zijn wijngaard, die recent ontdekt is door DNA-onderzoek. De film is Italiaans gesproken met Nederlandse ondertiteling.
Exposities Museum De Fundatie, Zwolle – Rob Scholte’s Embroidery Show
28 april tot en met 18 september 2016 In 2005 begon Rob Scholte met het verzamelen van borduursels. Met deze tentoonstelling zet Scholte zich af tegen de huidige samenleving waar traditionele, met de hand gemaakte borduurwerken niet meer worden gewaardeerd. Scholte heeft besloten de werken omgedraaid tentoon te stellen, in te lijsten en verder niet te bewerken.
Rijksmuseum, Amsterdam – Huismuziek
15 januari 2016 tot en met 26 februari 2017 Het Rijksmuseum stelt verschillende muziekinstrumenten ten toon die werden gebruikt voor optredens binnenshuis. Rondom de vitrine waarin de instrumenten worden getoond zijn opnames te horen van muziekstukken die zijn uitgevoerd door studenten Oude Muziek van de conservatoria van Amsterdam en Den Haag.
Muziek
Paul McCartney - Pure McCartney (Deluxe edition)
Release Nederland - 10 juni 2016 Dit album bevat het eerste complete overzicht van de solocarrière van Sir Paul McCartney. U zult op deze cd dus geen Beatles-liedjes horen, maar wel nummers van onder andere zijn tijd met Wings en Fireman. Een verzameling van muziek om van te genieten tijdens een lange autorit, een avondje thuis of op een feestje met vrienden.
Red Hot Chili Pepers - The Getaway
Release Nederland - 17 juni 2016 Rocksensatie Red Hot Chili Peppers zijn, vijf jaar na de release van hun laatste album (I’m With You), terug met dertien gloednieuwe nummers. Deze zijn te beluisteren op hun cd ‘The Getaway’. De liedjes op het nieuwe album zijn typisch Red Hot Chili Peppers. Funky baslijnen, lekkere deuntjes en de vertrouwde zangstem van Anthony.
36 - GOLD
Boeken
Maarten ‘t Hart - De moeder van Ikabod
Vanaf 16 juni 2016 in de winkels Het leven is eigenlijk een klucht die soms jammer genoeg verandert in een tragedie. De normaalste activiteiten zoals een bezoek aan een casino of de verkoop van een huis pakken tragikomisch uit. De absurditeit van het leven komt naar voren in deze autobiografische verhalen.
Ernest Hemingway - Parijs is een feest
Vanaf 21 juni 2016 in de winkels De vertaling van A Moveable Feast vertelt het verhaal van Hemingway die in 1921 naar Parijs verhuisde en zich daar begaf onder schrijvers zoals F. Scott Fitzgerald en Ford Madox. Hij beschrijft in zijn memoires de uitbundige stemming van Parijs na de Eerste Wereldoorlog.
Carina Bergfeldt - Het meisje op de foto
Vanaf 12 juli 2016 in de winkels Het Zweedse Skövde wordt opgeschrikt als Viktor Hyldegaard na een avond stappen niet thuiskomt en er later in een klein meertje een lichaam wordt gevonden. In een wond in de hals is een foto gestoken met daarop een vrouw. Het meer, dat bekend staat als ‘Valdemars graf’, herbergt echter nog een veel erger geheim.
Netflixserie Broadchurch
Deze Britse misdaadserie blijft tot de laatste aflevering bloedstollend spannend. Er zijn twee seizoenen met elk een eigen verhaal. Het eerste seizoen gaat over een rechercheteam dat de dood van een elfjarig jongetje in de kustplaats Broadchurch onderzoekt. De identiteit van de uiteindelijke dader schokt iedereen. In het tweede seizoen volgt de langslepende rechtszaak. Daarnaast pakt een van de rechercheurs een oude onopgeloste moordzaak weer op. De serie Broadchurch is nu te zien op Netflix.
GOLD- 37
RECENSIE
B&B 'De Holtsehoek' De redactie van GOLD bezoekt elke maand een Bed & Breakfast (B&B) in Nederland. Geselecteerd op locatie, om daar heerlijk uit te waaien op de fiets of om te wandelen langs rivieren. Deze maand: ‘De Holtsehoek’ in Balgoij van Ruud (48) en Yvon (49) van Haren. TEKST FLOOR BEENEN & KARLIJN VAN MIL | BEELD KARLIJN VAN MIL Na een verbouwing van drie jaar opende de ruim honderd jaar oude boerderij in 2012 zijn deuren. Het voorhuis is ingericht als Bed & Breakfast. De accommodatie is voorzien van alle moderne gemakken, zoals internet en een kleurentelevisie. Maar door de authentieke elementen zoals de originele balken is het huis een beetje ‘back to basics’’.
BED
BREAKFAST
Het huis heeft zes slaapplekken. Twee in een opkamer, twee in een bedstee en er kunnen nog twee mensen overnachten op een slaapbank. Voldoet de bedstee, die 1.70 meter breed en 1.80 meter lang is, aan onze wensen. Hoewel de deurtjes van de bedstee open kunnen blijven, is het niet de ideale slaapplek als je claustrofobisch bent. Voor lange mensen is dit bed ook verre van ideaal. Maar voor personen met een gemiddelde lengte is dit bed een gezellige overnachtingsplek. Het matras is dik genoeg voor de houten ondergrond van de bedstee. U kunt er heerlijk op slapen.
Yvon zorgt ‘s ochtends voor het ontbijt. De dag van tevoren bespreekt u met haar hoe laat u wilt ontbijten. Dit wordt de volgende ochtend op een karretje de woonkamer ingereden. Het ontbijt is uitgebreid en lekker. De maaltijd bestaat uit, verschillende soorten broodjes, beleg, sapjes, fruit en yoghurt. De eitjes zijn nog warm, net als de broodjes. U proeft de versheid van de producten. OMGEVING
Voor de (klein)kinderen is het heerlijk vertoeven bij ‘De Holtsehoek’. Bij de B&B zit een enorm stuk grond waar Ruud veel op heeft geklust en gebouwd. Zo is de reusachtige tuin voorzien van onder andere een speeltuin voor de kinderen, inclusief trampoline en klimrek. Houdt u van dieren? Dan bent u hier aan het goede adres; in de tuin lopen geitjes, vier katten, kippen, een haan, een hond en fazanten.
Evenementenagenda juli Bent u op zoek naar leuke activiteiten voor de maand juli? Fietsen, wandelen of lekker wat eten in de zon? In deze agenda staat voor ieder wat wils!
TEKST KARLIJN VAN MIL
7 tot en met 10 juli Food Truck Festival TREK - Den Bosch, Noord-Brabant TREK strijkt van 7 tot en met 10 juli neer in het Paleiskwartier in Den Bosch. TREK staat bekend om het lekkere eten, mobiele keukens en live muziek. Van 14 tot en met 17 juli is TREK nog te vinden in Amsterdam, mocht Den Bosch niet om de hoek liggen. 9 juli – Schildersfestival Montmartre Sellingen, Groningen Altijd al gedroomd van de Montmartre in Nederland? Dan is dit uw kans om dit Franse fenomeen te bezoeken. In Sellingen komen zo’n 120 kunstenaars bijeen voor allerlei soorten kunst. Ze hebben zelfs een Place du Tertre waar u een portret kunt laten maken!
‘De Holtsehoek’ ligt dichtbij Wijchen en in een omgeving waar u lekker kunt wandelen en fietsen. Langs de Maas kunt u over de dijken fietsen en in de zomer genieten van de zon. CONCLUSIE
Bij ‘De Holtsehoek’ wordt u vriendelijk ontvangen. Ruud en Yvon zijn gastvrij en weten veel te vertellen over de omgeving en over hun huis. Het matras ligt goed en het ontbijt is uitgebreid en erg lekker.
De Holtsehoek krijgt...
38 - GOLD
17 juli 2016 – Zondag Zomer Boulevard Markt Vlissingen, Zeeland Houdt u van markten afstruinen? Dan is deze zomermarkt echt iets voor u. Meer dan tweehonderd kooplieden bieden hun producten aan. Vlissingen ligt aan het strand, dus u kunt er ook nog een stranddagje achteraan plakken!
18 tot en met 22 juli Elfsteden Fietsvijfdaagse - Leeuwarden, Friesland Bent u meer een fietser? Dan is de Elfsteden Fietsvijfdaagse misschien wel iets voor u. De afstanden zijn maximaal 60 kilometer per dag en de routes brengen u langs de mooiste plekjes en stadjes. Iedere dag vertrekt u rond 9.00 uur.
19 tot en met 22 juli Vierdaagse Nijmegen - Nijmegen, Gelderland De Nijmeegse Vierdaagse wordt dit jaar extra bijzonder! Het wandelfestijn wordt voor de 100e keer georganiseerd. Lopers van dit grote sportevenement kunnen kiezen tussen 30, 40, 50 en 55 kilometer. Natuurlijk is de Vierdaagse niet compleet zonder de Vierdaagse-feesten, die verspreid zijn over 30 podia in de binnenstad. 22 tot en met 31 juli Tilburgse Kermis – Tilburg, Noord-Brabant Een week lang is het centrum van Tilburg omgebouwd tot pretpark. Op de grootste kermis van Nederland staan zo’n 230 attracties. Knabbel aan een lekkere kaneelstok bij een van de vele snoepkramen of bezoek de Roze Maandag die op 25 juli plaatsvindt.
29 juli tot en met 7 augustus Bloem & Tuin - Nuenen, NoordBrabant Brengt u graag tijd door in de tuin? Dan is Bloem & Tuin the place to be! Een groot gebied vol met kleurige bloemen en mooie tuinmeubelen. Bezoek de showtuinen, ze staan er vol mee!
30 juli - Kruidenmarkt Oisterwijk, Noord-Brabant Elk jaar wordt er in Oisterwijk een culinaire kruidenmarkt georganiseerd. Er zijn rondleidingen langs allerlei kruiden, maar u kunt ook heel veel producten proeven, zoals kazen en kruidenbrood. Benieuwd naar wat u kunt doen met kruiden? Neem dan zeker een kijkje op deze kruidenmarkt!
GOLD- 39
Vanavond eten we...
Bieten-chocolade
3x bietjes
cakejes met
vloeibare kern Voor 2 personen Bereidingstijd 20 minuten
De keuken kleurt vanavond roze. Deze maand heeft Hanne Clemens (22) een driegangenmenu met als hoofdingrediënt bietjes samengesteld. TEKST LAURA MENNEN | BEELD HANNE CLEMENS
l
Carpaccio van biet en sinaasappel
Ingrediënten 1 grote gekookte rode biet 2 kleine sinaasappels 2 eetlepels granaatappelpitjes een paar takjes verse dille gedroogd venkelzaad Voor de vinaigrette: 1 theelepel azijn 1 theelepel citroensap 3 theelepels olijfolie 1 theelepel honing een snufje zout en peper Bereiding 1 Schil de sinaasappel, leg hem op zijn kant en snijd er dunne plakken van. 2 Snijd de gekookte bietjes in flinterdunne plakken. 3 Meng de azijn met het citroensap, het zout en de olijfolie. Voeg de honing en peper toe. Roer alles nogmaals. Als de dressing te zuur is, kunt u extra honing toevoegen. 4 Verdeel de plakjes biet en sinaasappel over twee borden. Strooi hierover de granaatappelpitjes en leg de dille erop. Besprenkel de salade met vinaigrette en venkelzaad. Meer recepten van Hanne vindt u op haar blog: misshavermout.wordpress.com
40 - GOLD
l
Voor 2 personen Bereidingstijd 10 minuten
Bietjesrisotto met gebakken kabeljauw Voor 2 personen Bereidingstijd 40 minuten
l
Ingrediënten 150 gram risottorijst 3 gekookte bietjes 1 rode ui 1 teentje knoflook een paar takjes verse tijm 1 liter groentebouillon
2 eetlepels crème fraîche 1 kleine appel een handje gehakte hazelnoten 2 handjes verse spinazie 2 stukken kabeljauw olijfolie peper en zout
Bereiding 1 Breng de groentebouillon aan de kook en houd het warm op laag vuur. 2 Snipper de rode ui en snijd de knoflook fijn. 3 Verhit olijfolie in een pan. Fruit hierin het uitje. Voeg vervolgens de knoflook en tijm toe. Bak deze 1 minuut mee. 4 Doe de risottorijst in de pan en bak deze 3 minuten tot de korrels glazig beginnen te worden. 5 Schep een soeplepel bouillon in de pan. Draai het vuur laag zodat de risotto rustig pruttelt en roer door de pan. Wanneer de bouillon is opgenomen door de rijst voegt u een volgende soeplepel toe. Blijf dit 20 minuten doen. 6 Snijd de bietjes en appel in kleine blokjes. 7 Dep de kabeljauw droog met een stukje keukenpapier en breng hem op smaak met zout en peper. Verhit olijfolie in een koekenpan. Bak de kabeljauw ongeveer 3 minuten aan elke kant. 8 Terwijl de kabeljauw bakt, kunt u de risotto afmaken. Zet de pan terug op het vuur. Als de risotto droog is geworden, voeg dan nog wat bouillon toe. Roer de bietjes en de appel door de risotto. Als deze warm zijn, roert u de crème fraîche er doorheen. 9 Leg een bedje spinazie op een bord. Schep hierop wat bietenrisotto en leg er een kabeljauwfilet op. Garneer het met gehakte hazelnoten.
Ingrediënten Voor de cakejes: 1,5 gekookte biet 50 gram pure chocolade, in stukjes gehakt 15 gram boter + extra om de schaaltjes in te vetten 1 ei 1 eidooier 25 gram suiker 15 gram cacaopoeder een snufje zout 30 gram bloem 1/2 theelepel bakpoeder cacaopoeder om de schaaltjes te bestuiven (dit kan ook met bloem) Voor de topping: frambozen een takje munt poedersuiker Bereiding 1 Verwarm de oven op 200 graden. 2 Vet de schaaltjes in met boter en bestuif ze met cacaopoeder. 3 Pureer de bietjes. 4 Smelt de boter en chocolade au bain-marie. 5 Mix het ei en de eidooier op de hoogste stand luchtig. Voeg de suiker en het zout toe. Mix dit 1 minuut. 6 Meng de bietenpuree met de gesmolten chocolade en de gesmolten boter. 7 Roer met een spatel het chocolade-bietenmengsel door het eimengsel. Meng de bloem, het bakpoeder en cacaopoeder er voorzichtig doorheen. 8 Verdeel het beslag over de schaaltjes en plaats deze in de oven. Bak de cakejes ongeveer 8 minuten. Ze zijn goed wanneer ze aan de zijkanten stevig zijn en iets loskomen van het schaaltje. In het midden mag het cakeje nog vochtig en wiebelig zijn. 9 Laat de cakejes een paar minuutjes afkoelen buiten de oven zodat ze gemakkelijker uit de schaaltjes komen. Garneer de cakejes met frambozen, munt en poedersuiker.
GOLD- 41
“Wij kunnen ook nog knuffelen en dingen uitproberen” Aan een nieuwe relatie beginnen na uw 65ste kan lastig zijn. Nelly de Wit (77) en Jack Geboers (77) laten zien dat het nog kan: na je 65ste levensjaar opnieuw vlinders in je buik krijgen. TEKST LAURA MENNEN | BEELD SANNE VAN MOOREN
“Ik had altijd gezworen dat ik nooit meer een man wilde.” Het was een afspraak die Nelly de Wit uit Weert na het overlijden van haar man maakte met zichzelf en haar vriendinnen. “Ik dacht: dan kom ik dadelijk voor hetzelfde te staan als bij mijn eerste man, Ton. Bijna negen jaar heeft hij gevochten tegen kanker en al die tijd heb ik hem verzorgd. Inmiddels is het elf jaar geleden dat hij overleed. Dat heeft me zoveel verdriet gedaan.” Nelly zocht afleiding bij haar vriendinnen en familie, maar ze vond ook een manier om alleen van haar leven een feest te maken. Ze trok er veel op uit, ging onder meer fietsen en boekte groepsreizen voor singles. Een aantal jaren geleden had ze niet kunnen vermoeden dat de gouden bruiloft van haar vriendin Drina een verandering in haar nieuwe leefstijl teweeg zou brengen. DE VIJFTIGJARIGE BRUILOFT
Op dat feest trof ze voor het eerst Jack Geboers uit Valkenswaard, die daar was omdat zijn overleden vrouw ook een vriendin van Drina was. “Je moest
42 - GOLD
gaan zitten bij je eigen naam. Nelly zat tegenover mij aan tafel. We zeiden eerst weinig tegen elkaar. Toen we na het aperitiefje buiten ons eerste sigaretje samen rookten, begonnen we pas met elkaar te kletsen.” Het klikte tussen de twee, maar beiden waren niet toe aan een relatie. Jack: “Mijn vrouw was zeven maanden daarvoor plotseling overleden aan een hartstilstand. Ik zat nog in een rouwproces en Nelly had die avond verteld dat ze geen relatie meer wilde.”
kop koffie kan altijd. Dat doe je ook met je vrienden.” VAN VRIENDSCHAP NAAR MEER
Het bleef niet bij één afspraakje. Nelly en Jack besloten zelfs oud en nieuw samen te vieren. “Nog steeds zag ik een relatie niet zitten”, vertelt Nelly. “Ik zei tegen Jack: ‘Je mag zoveel drinken als je wilt, maar je blijft hier niet slapen. Dan ga je maar met de fiets naar huis.”’ Uiteindelijk feestten ze door tot half tien in de ochtend.“ We hadden gedanst, gekletst, bier gedronken, maar er gebeurde verder niets. Nog geen kus.” Jack: “Die avond kreeg ik wel hoop.”
DE TELEFOON
De Weertse bleef in Jacks gedachten rondzweven. Anderhalf jaar later vroeg hij Drina toch haar nummer om een afspraak te maken. “Ik vond dat spannend; ik had nooit een afspraak gemaakt met een vrouw via de telefoon. Toen ik jong was, had je die niet. Je ging naar danszalen. Daar ging je eerst met een meisje dansen en daarna aan de bar wat drinken. Daar maakte je de afspraakjes.” “Toen hij zei: ‘Je zult toch wel een kop koffie met me willen drinken?’, begon ik te twijfelen”, zegt Nelly. “Een
Na Nieuwjaar vroeg Jack aan Nelly hoe ze nu samen verder zouden gaan. “Ik had daar een week bedenktijd voor nodig”, zegt Nelly. “Na het overlijden van Ton heb ik een leven alleen opgebouwd. Ik hoefde met niemand anders rekening te houden. Een relatie betekende dat ik weer ergens aan gebonden zou zijn. Toch zei ik ‘ja’. Ik had vlinders in mijn buik. Eerst denk je: bestaat dat nog op mijn leeftijd? Oh, jawel hoor!” Vlinders in de buik betekent niet dat de eerste
“Ik had nooit een afspraak gemaakt met een vrouw via de telefoon” partner uit het hart verdwenen is. “Ik denk nog vaak genoeg aan mijn eerste vrouw en Nelly aan haar man. We zijn daar allebei bijna vijftig jaar mee samen geweest”, zegt Jack. “Nelly weet dat en we praten er vaak samen over.” “Voor ons is het alsof ze erbij horen”, vult Nelly aan. AFSPRAKEN
Inmiddels zijn Jack en Nelly vier jaar samen. Ze hebben een latrelatie. Jack: “Ik wilde dat Nelly twee keer in de week bleef bridgen en ging fietsen met vriendinnen. Bovendien wilde ik mijn vrijwilligerswerk bij de voetbalvereniging in Valkenswaard niet opgeven.” Nelly en Jack zien elkaar daarom vier keer in de week. “Samenwonen zit er voor ons niet in”, zegt Nelly. “Het feit dat je steeds afscheid moet nemen, maakt onze relatie spannend”, beaamt Jack.
GOLD- 43
SEKS
Nelly kan zich nog herinneren dat Jack voor de eerste keer bij haar bleef slapen. “Ik was me aan het omkleden om naar bed te gaan. Ineens pakte hij me vast. Ja, toen was het ijs gebroken. Ik was niet onzeker. Alles gebeurde spontaan. Het was alsof het nooit anders geweest was.” Volgens Jack zijn er genoeg oudere stellen die seksueel niets meer doen. “Die gaan alleen samen naar de film of samen fietsen. Dat kan ik me niet voorstellen. Wij kunnen ook nog knuffelen en dingen uitproberen.”
MAPS for apps Wordfeud uitgespeeld? Krantje gelezen? Dat is geen reden om uw tablet weg te leggen. Dit zijn de leukste applicaties van dit moment. TEKST FLOOR BEENEN
REACTIE
Nelly en Jack vinden het belangrijk dat hun kinderen de relatie accepteren. Ze hebben allebei één dochter uit hun eerste huwelijk. “Die hoeven het niet leuk te vinden. Als ze het ons maar gunnen”, zegt Nelly. Jack vertelt dat zijn dochter en vrouw ‘vijf handen op één buik waren’. “Zij hadden een sterke band en gingen overal samen naartoe. Ik was bang dat mijn dochter de relatie met Nelly niet zou accepteren.” Het tegendeel bleek. “Ze was juist blij voor me.” Bij Nelly ging het anders. “Mijn
“Ik denk nog vaak genoeg aan mijn eerste vrouw en Nelly aan haar eerste man” dochter reageerde in eerste instantie niet spontaan”, zegt Nelly. “Vooral in het begin vergeleek ze Jack met Ton. Dan zei ze: ‘Oh, ga je dat met Jack doen? Dat deed je met pap niet.’ Vergelijkingen maakt ze nu minder. Jack hoort bij de familie.” EN VERDER
Toekomstplannen, daar doen de twee niet aan. “We vinden het leuk erop uit te gaan. We zijn van Groningen tot helemaal in Zuid-Limburg geweest met de trein of de auto. We gaan soms weekendjes weg of bezoeken musicals. We zijn ook naar een concert van Guus Meeuwis in het Philipsstadion geweest”, zegt Nelly. “Wij staan hoe langer hoe korter bij de dood. Iedere dag is mooi meegenomen. Daar moet je van genieten.”
44 - GOLD
Luister Bieb
Einstein™ Brain Trainer HD
Fitstar
Naar de bibliotheek gaan heeft natuurlijk ook zijn charme, maar met deze app hoeft u nooit meer het huis uit. Met de LuisterBieb kunt u elk moment van de dag luisterboeken van de bekendste auteurs aanzetten. Koptelefoon op en lekker wegdromen bij mooie, spannende of romantische verhalen. Gratis en offline.
Met de Einstein Brain Trainer kunt u met verschillende spelletjes het hersengebied in beweging houden. Er zijn vier categorieën: geheugen, rekenen, logica en zicht. De applicatie heeft twee versies. Een gratis versie waarbij u alle opdrachten een keer kunt uitvoeren en een betaalde versie (Android: €2,99, Apple: €4,99).
Heeft u nog behoefte aan wat beweging in het dagelijkse leven? Dan hoeft u niet per se een abonnement bij een sportschool aan te schaffen. Met de Fitstar-app krijgt u een personal trainer aangewezen en bouwt u in stappen uw conditie en/of spiermassa op. De gratis versie biedt twee work-outs per week en met de premium versies (€4,99 of €7,99) kunt u vaker sporten.
LIFE Deze fotografieapp biedt foto’s van verschillende topfotografen wereldwijd. Met meer dan tien miljoen verschillende plaatjes die zijn verdeeld in verschillende categorieën, u uw ogen flink de kost geeft.
GOLD- 45
Het
Gouden Boekje
Kampt u af en toe met de taal van tegenwoordig? Wij houden u op de hoogte van de nieuwste woordspelingen, tongtintelaars en uitlatingen in het Gouden Boekje. TEKST AMBER GROOTSCHOLTEN
“Ik word niet oud, ik bereik een hogere leeftijd” -Max Weissglas (Pag. 30/31)
awesome geweldig * mijn opa en oma zijn Netflix and chill, maar mijn vriendin wil de seecht ~ rie kijken • ~ buddy persoon met wie je een Netflix account deelt bae schatje * volgende week stel ik mijn ~ aan u voor • poep (Deens) pattas schoenen * ik heb nieuwe ~ gekocht catfish iemand die zich online voordoet als ie- skippen overslaan * wanneer uw kleinkind mand anders, ook wel te gebruiken als werk- zegt: “Ik skip die les”, is het tijd om een hartig woord * hij heeft mij gecatfished woordje met hem of haar te hebben fissa feest * een fissa gooien een feest geven
Snapchat applicatie om foto’s naar vrienden te sturen om ze te laten weten wat u bezighoudt
gruwelijk gaaf * ik vind uw tas ~ • afgrijselijk * dat is een ~ gebeurtenis swipen de vinger op het touchscreen van een apparaat leggen en naar links of recht vegen gucci goed • chill • oké over het scherm Insta Instagram • online platform om foto’s te Tinder datingapplicatie * ik heb mijn vriend delen * ik heb gisteren een foto van mijn bae via ~ ontmoet en mij op ~ gepost vloggen een video maken over je dagelijks lekapot heel * dat feest was ~ gaaf • iets dat ven en deze via online platforms verspreiden niet meer heel is • meerdere betekenissen Netflix online platform waarop men films en * voorbeeld series kan kijken • ~ and chill seks met netflix ~ vervanging van het woord op de achtergrond * ik had zin in een avondje
Volgende maand in GOLD Vanaf 1 augustus in de winkels of bij uw thuis
SUMMER IN THE CITY * 3x banaan * 65 + en tattoos, goud of fout? * De bucketlist van acteur Tom Jansen * De leukste festivals voor GOLD Lezers * Binnenkijken bij de omgebouwde Boerderij van Gert en Jannie * Alles over cholesterol
46 - GOLD
GOLD- 47