Nieuws aan de Waal

Nieuws Waal aan de

Typisch Nijmegen: Marktlui Democratie en donker bier Is plastic echt fantastic?

Wat stemt Nijmegen?

Onder het volk is het harstikke gezellig

Hallo lieve lezers,

V

oor je ligt de allereerste tijdschriftuitgave van Nieuws aan de Waal. Na wekenlang op props, Facebook en natuurlijk onze eigen website gepost te hebben, zijn we nu dan eindelijk ook offline te vinden. We hopen jullie, net als dat we online deden, weer te kunnen vermaken met een hoop interessante artikelen.

Hoewel het er voor jullie misschien simpel uitziet, was het voor ons een hele klus om dit tijdschrift in elkaar te zetten. Want: wat komt er in zon tijdschrift? Wie moeten we interviewen?

Wat willen we uitstralen? + nog 100 andere vragen vlogen ons bijna constant om de oren. Onze redacteuren Nathalie en Marit waren deze periode naast journalisten ook vormgevers. Speciaal voor de eerste uitgave van Nieuws aan de Waal volgden zij extra vormgevingscolleges op school. Alle creatieve uitingen en kleurtjes die je tegenkomt heb je dan ook aan hen te danken.

We hebben ons best gedaan om zoveel mogelijk diversiteit in ons tijdschrift te brengen. De Nijmegenaar van het jaar en een plaatselijke politicus zijn enkele personen waarmee we gesproken hebben om de paginas te vullen. Ook schreef een van onze redacteuren een interview met een Iraanse vluchteling die in Nijmegen verblijft.

Wat heeft Nederland wat Iran niet heeft, en andersom? De man sprak amper Nederlands en toch heeft onze redactrice Farah er een leuk artikel over weten te schrijven, in perfect Nederlands uiteraard.

2

Houd je je veel bezig met mens & milieu en draag je graag bij aan een duurzamere wereld? Dan vind je in ons tijdschrift meer informatie over de European Green Capital, een titel die Nijmegen in 2018 zal waarmaken. Er worden maandelijks groene challengesgeorganiseerd waaraan ook jij mee kan doen.

Veel van onze redacteuren bezochten lezingen, politieke avonden en andere boeiende evenementen om voor jullie de leukste stukken te schrijven. Politieke avonden? Maar dat is toch hartstikke saai? Ja, ik hoor het je al denken. Maar we hebben ons uiterste best gedaan om hier iets leuks van te maken.

Ook een aantal van onze wekelijkse blogs die je online kon lezen vind je terug in deze uitgave. De leukste hebben we voor jullie uitgezocht. En hoewel je ze misschien al eens gelezen hebt, zijn ze vast nog een leesbeurt waard.

Stiekem heb ik nu al best veel verklapt over de inhoud van ons tijdschrift. De rest mag je dan ook lekker zelf ontdekken. Veel leesplezier toegewenst!

Amy van de Wiel, Hoofdredactrice Nieuws aan de Waal

Inhoud Duurzaamheid & milieu 4 Nijmegen wordt duurzaamste stad van Europa 6 Is plastic echt fantastic?

8 Een bijzonder wooncomplex Politiek 10 Democratie en donker bier 12 Politiek in de moskee 14 Wat stemt Nijmegen?

16 Op wie stemt de Nijmeegse student?

18 ‘‘De vrijheid die ik zocht, vond ik een een ander land’’ Typisch Nijmegen 22 ‘‘We hadden vroeger geen piek’’ 24 ‘‘We moeten meer naar onszelf kijken en niet zo naar anderen wijzen’’ 26 Het Goffert mist zijn stoomtreintje 27 Onder het volk is het hartstikke gezellig 28 Marktlui 32 ‘‘Ik ben mantelzorger van mijn man...’’

33 Voedselbank Nijmegen wordt groter, gerichter en gezonder

10

16 28

Nijmegen wordt duurzaamste stad van Europa in 2018 TEKST AMY VAN DE WIEL

Het initiatief European Green Capital bestaat al zeven jaar, sinds Nijmegen kunnen deelnemen. Iedere maand is hierbij een speciaal 2010. Ieder jaar wordt een andere Europese stad uitgeroepen tot thema aan de orde en de resultaten hiervan worden begin 2018 duurzaamste stad van Europa. Steden als Stockholm, Hamburg en in het Duurzaamheidscafé (LUX) van Nijmegen gepresenteerd.

Kopenhagen gingen Nijmegen al voor. De naam wordt toegekend aan de stad die de meeste duurzame kilometers aflegt naar en in Zo was het thema in januari bijvoorbeeld een circulaire economie. de Sloveense hoofdstad Ljubljana. Na eerdere pogingen in 2014 Eén van de challenges hierbij was de “Van kopen naar gebruiken”en 2015, had Nijmegen in 2016 dan eindelijk succes en wonnen challenge. Hierbij werden bewoners uitgedaagd om rond te kijken zij de titel voor 2018. Eén in hun eigen huis en te beseffen Nijmegenaar legde de kilowelke spullen ze onnodig in bezit meters fietsend af, vier deden hebben en hier mogelijk verandering Nijmegen wordt in 2018 het hardlopend, en een groep in te brengen. Wat zou je bijvoorde ‘European Green Cavan 25 Nijmegenaren ging beeld ook kunnen huren, lenen of pital’, oftewel: de duurmet de bus naar de Sloveense leasen? Moet je echt een wasmachine zaamste stad van Europa. hoofdstad. In totaal legde de kopen om te kunnen wassen? De De titel heeft de stad Nijmeegse burgers een afstand themagroep stelde hier een modelalvast te pakken, nu het van wel 1200 kilometer af. woning voor beschikbaar, waarin karakter nog. Door het Nijmegenaren konden binnenlopen organiseren van Green De Stichting Duurzame om duurzame inspiratie op te doen.

Capital Challenges proEstafette heeft Nijmegen van Momenteel probeert Stichting Duurbeert Nijmegen haar begin af aan gesteund in hun zame Estafette de buurtbewoners te stadse karakter een duurpogingen om de duurzaamste motiveren door verschillende evezamere vorm te geven. stad van Europa te worden. nementen te organiseren. Zo neemt Nu het dan eindelijk gelukt Bert Lagerweij, programmaregisseur is, gaf de stichting Nijmegen een symbolisch estafettestokje. Het van de Green Capital Challenges, regelmatig deel aan debatstokje is inmiddels al op bijna veertig plekken in Nijmegen geten over duurzame onderwerpen namens de ‘European Green weest, en het blijft maar rondgaan. Denk hierbij aan basisscholen, Capital’, willen ze een bingo organiseren en ook een duurzaam organisaties en bedrijven. Met het stokje wil gemeente Nijmegen festival in het Hunnerpark ziet Lagerweij wel zitten. Binnen een meer bekendheid van de European Green Capital 2018 creëren aantal weken zal er ook wekelijks een stuk in De Brug Nijmegen onder de inwoners van Nijmegen. Want een duurzame stad, daar staan over de European Green Capital Challenges. De gemeente draagt elke inwoner natuurlijk aan bij. Op dit moment is het Nijmegen heeft meer dan 1 miljoen euro vrijgesteld voor Stichting estafettestokje bij basisschool de Muze. Het stokje blijft gemidDuurzame Estafette. Dit bedrag mag zij gebruiken om de green deld 1 tot 3 weken op dezelfde locatie en degene die het stokje challenges en de naamsbekendheid hiervan te realiseren, en dit heeft ontvangen, bepaalt aan wie het stokje wordt doorgegeven. geldbedrag pakt de stichting dan ook met beide handen aan.

Stichting Duurzame Estafette wil het niet enkel laten bij een groene titel. Zij willen Nijmegen ook écht een duurzame stad maken. Om dit doel te verwezenlijken, worden elke maand in 2017 zogenoemde green challenges georganiseerd waaraan inwoners van

4

Er zijn al 9 winnende steden

Na drie pogingen won Nijmegen eindelijk de titel

Hiervoor fietste Henk Horstink 1200 kilometer

Nijmegen heeft meer dan 170.000 inwoners Er worden 4 windmolens gebouwd

Deze zullen 10% van Nijmegen van energie voorzien Er zijn dit jaar al 7 green challenges georganiseerd

Een gemidddeld huishouden produceert 550 kilo afval per jaar

1meistartdeNijmeegseAfvalChallenge

Elke maand heeft zijn eigen challenge met bijpassend thema 5

Is plastic echt R fantastic? adboud Universiteit Nijmegen organiseert eens in de zoveel tijd ‘Radboud Reflects’. Dit zijn verdiepende lezingen voor iedereen vrij om bij te wonen.

Donderdag 16 februari presenteerde ze ‘Plastic Fantastic?’ in museum Het Valkhof waarvoor de tentoonstelling Dossier plastic de aanleiding was. Er wordt geëxposeerd door vier kunstenaars en in de tentoonstelling staan de ‘plastic soups’ centraal.

TEKST NATHALIE KOBUS | BEELD DAVID VAN HAREN

‘’In de jaren ‘50 werd plastic met veel enthousiasme in gebruik genomen. Sindsdien heeft plastic in hoog tempo andere materialen vervangen. Naast het groeiende aantal toepassingen van plastic, is er de laatste decennia veel aandacht voor de schadelijke effecten.’’ Aldus de informatie over de expositie op de website van Het Valkhof. Uiteindelijk zullen de fossiele brandstoffen waarvan de plastic gemaakt wordt opraken.

Ook kan plastic zorgen voor schadelijke stoffen in de natuur.

Er werden verschillende lezingen en rondleidingen gehouden van 19:30 tot 23:00 en een van de eerste lezingen van de avond was door milieukundige Ad Ragas. Hieraan vooraf ging een stuk van Helena Hoogenkamp. ‘’Ik eet een condoom. Dat zit om de penis van een jongen en smaakt naar banaan.’’ (…) ‘’Op de basisschool heb ik geleerd dat plastic wordt gecreëerd uit fossiele brandstoffen. Ik eet een dinosaurus. De eigenaar van de penis vraagt of ik het lekker vind. Ik raak in de war van de vraag. Vind ik het condoom lekker smaken, of de bananengelei die uit het opengescheurde pakje kwam geblubberd, of hem? Hem kan ik niet proeven, daar hebben we net vakkundig voor gezorgd.’’ ‘’Mensen gebruiken beelden om het complexe inzichtelijk te maken. Door aan verbrande dinosaurusbotten te denken begrijp ik plastic. Zo wordt plastic zelfs spannend. Oprakende grondstoffen zijn niet sexy, slinkende voedselvoorraden al evenmin. De website van Earth Overshoot Day roept de consument op om vegan dinner parties te organiseren en feminisme te bevorderden, want vrouwen met gelijke rechten krijgen minder kinderen. Minder verbruikers = meer milieu. Earth Overshoot Day is symboolpolitiek om het milieu overzichtelijk te maken. Overbevolking en voedseltekort worden teruggebracht tot een tafel vol vrienden en 1,6 kind, want zodra een crisis te complex wordt kijken mensen liever weg.

Daarom is er een handige datum die zegt: op 8 augustus 2016 hebben we alles opgeconsumeerd wat we dit jaar mochten aanbreken.

De rest van het jaar kunnen we niet veilig vrijen, daar is eenvoudigweg geen plastic meer voor. Dit product is helaas uitverkocht.

We hebben seks terwijl buiten de grondstoffen opraken. Het idee dat er straks geen eten meer is, los ik in mijn hoofd op door te dromen van de schouders van mijn geliefde, en hoe die zullen smaken als je ze paneert. ‘Vind je het lekker?’ vraagt hij. Met zijn penis in mijn mond denk ik aan kipnuggets.’’

6

Hierna begon Ad Ragas zijn lezing. Deze ging over microplastics en plastic soups. Hij vertelde onder andere over wat deze plastic soups en microplastics nou eigenlijk zijn en wat voor gevolgen ze hebben. Microplastics zijn hele kleine deeltjes plastic die in het milieu terechtkomen. ‘’De hoeveelheid plastic die geproduceerd wordt is echt enorm toegenomen. Per jaar produceren we zo’n 270 miljoen ton op de wereld waarvan iets meer zelfs als afval verdwijnt.

Uiteindelijk verdwijnt dat natuurlijk voor een deel in het milieu.

Ongeveer acht miljoen ton, schat men. Op dit moment is de beste schatting wat er in de zee zit zo’n tachtig miljoen ton. En wat misschien nog wel belangrijker is dan het grote plastic is het kleine plastic, dat noemen wij de microplastics. ’’ Veel mensen denken hierbij gelijk aan cosmeticaproducten zoals de scrub crèmes, maar weinig mensen denken aan autobanden. Deze zijn een van de grootste bronnen van plastics in het milieu.

“We hebben seks terwijl buiten de grondstoffen opraken” ‘’Het is natuurlijk niet alleen een lokaal probleem. Het is een probleem wereldwijd. Omdat het zo lastig afbreekbaar is blijft het in die zee hangen en gaat het ronddraaien en rondcirculeren.

De draaikolk eigenlijk. De rondstromingen van de zee waardoor dat plastic zich op bepaalde plekken concentreert. Daar komt eigenlijk de term plastic soups vandaan. ’’Het afbreken van die plastics kan tussen de vijf en vijfhonderd jaar duren. Het verdwijnt niet, maar het worden hele kleine deeltjes. Maar is het erg dat al die plastics in het water liggen? Dieren kunnen het binnen krijgen en er aan overlijden. Maar dat is niet het enige nadeel. Ook economisch is het echt heel schadelijk dat die plastics er zijn. Voorbeelden hiervan zijn vervuilde rivieren waar niet meer in gevist kan worden of minder toerisme door vervuiling.

goed is. Maar het verbieden van plastic is een illusie. Vermijden is een andere oplossing. Marktwerking vind ik ook wel mooi. En de meest gehoorde oplossing’’ dat is afbreekbaar plastic. ‘’Geloof niet in afbreekbaar plastics. Het is een prachtige technische oplossing, maar waarschijnlijk maakt dat het in bepaalde omstandigheden alleen maar erger. Bewustwording is naar mijn idee de enige oplossing die echt werkt.’’ Uiteindelijk is er niet een oplossing voor iedereen. ‘’Elke plek in de wereld vraagt om zijn eigen oplossing.’’

Naast deze lezing en voordracht waren er nog veel meer verschillende lezingen over bijvoorbeeld wat plastic nou precies is, de Nijmeegse afval challenge, het effect van kunst en zo nog veel meer. Ook was er een expositie te zien. Als je de kelder van Het Valkhof in liep kon je er niet om heen. Twee enorme bergen met afval. Het welkom van de expositie ‘Dossier Plastic’. Hoe gebruiken we plastic in ons dagelijks leven?

Wat is het gevolg van plastic in de zee? Verschillende foto’s, tekeningen en allerlei plastic voorwerpen met bijpassende uitleg vulde de ruimte en gaven antwoord op deze vragen.

De tentoonstelling liep tot en met 19 februari.

‘’Wat kunnen we ertegen doen? Recyclen?’’

Op verschillende plekken in de wereld hebben ze er gewoon een bron van inkomsten van gemaakt. ‘’Verbieden? Ik denk zeker dat dat voor een aantal dingen

7

L

Een bijzonder wooncomplex

isa Petersen is vijfentwintig jaar en ze komt uit Mönchengladbach (Duitsland). Ze is naar Nijmegen gekomen om Fysiotherapie aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen te studeren. Ze woont in Nijmegen-Lent op een zeer bijzonder wooncomplex van Initiatiefgroep Ecologisch Wonen Nijmegen (Iewan). Dit complex kenmerkt zich door op alle gebieden zeer ecologisch te zijn: van waterzuivering tot de woningbouw.

TEKST JOEP OELEMANS | BEELD DAVID VAN HAREN

Wat heeft jou doen besluiten om op wooncomplex Iewan te wonen?

Als ik zie wat er in de wereld gaande is rondom het milieu maak ik mij zorgen. We maken de wereld kapot met bruin- en steenkool. Door zo ecologisch mogelijke te wonen, lever ik een bijdrage aan een beter milieu.

Heb je dit ook vanuit thuis meegekregen?

Ja, thuis hebben we ecostroom en ik ben net als hier in een woongemeenschap opgegroeid. In die woongemeenschap deelden we ook alles met elkaar, ook daar probeerde we zo duurzaam mogelijk te leven. Ook komt het door de beroepen van mijn ouders: mijn moeder is aardrijkskundelerares, zij is betrokken bij de natuur. Mijn vader is boswachter, dus hij is elke dag in de natuur én met de natuur bezig. Vroeger ging ik vaak met hem mee het bos in.

Iewan zit samen op een terrein met Eijkpunt (meer generatie wonen). Doen jullie bepaalde dingen samen? En wat dan?

Alles is eigenlijk nog in de groei. Wij bestaan nu ongeveer twee jaar en Eijkpunt nog niet eens een jaar.

Wij tasten elkaar eigenlijk nog af, maar er zijn wel bepaalde projecten die we samendoen. Zoals het onderhouden van het openbaar groen rond de gebouwen wat niet van de gemeente is, maar van onszelf.

Toen ik hier aankwam, zag ik een gebouw met veel hout en overal zonnepanelen staan. Kun je wat voorbeelden noemen wat hier nog meer ecologisch is?

Echt heel veel hier is ecologisch. Bij de bouw van dit gebouw is alles gemaakt van stro, hout en leem. Als dit gebouw ooit afgebroken zou worden, dan kunnen deze materialen gewoon terug de natuur in en is er geen afval. Duurzame materialen dus. Het enige wat niet duurzaam is, is de fundering. Die is van beton gemaakt, dat kon helaas niet op een andere manier. Anders was de bouw van het huis niet mogelijk geweest.

Wij hebben zonnepanelen waarmee we meer dan 90% van onze stroom opwekken.

En we zuiveren ons water ook zelf, dat doen we door middel van een rietfilter in onze tuin. Dus al het water uit

8

de douche, badkamer, keuken en wasmachine wordt gezuiverd en gebruiken wij voor het doorspoelen van het toilet. Dit water zou gedronken kunnen worden, maar officieel mag dat niet, dus drinken we het water niet.

Kweken jullie ook je eigen voedsel?

We hebben hier wel een moestuin, maar daar maken we nog niet zo veel gebruik van. Er groeien wel tomaten of paprika die we eten. De tuin heeft nog niet genoeg capaciteit om ons allemaal volledig te voeden.

In dit gebouw is een centraal trappenhuis waar alle appartementen op uitkomen, een soort verbinding, doen jullie veel met elkaar?

Dat klopt, alle appartementen zijn wat kleiner gemaakt om zo de gemeenschappelijke ruimtes groter te maken om (deels) gezamenlijk te leven. Zo is er een gemeenschappelijke woonkamer en hebben we de ‘kleine Wiel’: dat is een zaal waar wij met alle bewoners vergaderen, maar waar ook feesten worden gehouden. De zaal is zowel te gebruiken door ons als mensen van buitenaf. Er repeteert bijvoorbeeld wekelijks een koor in onze zaal.

Je gaf net aan dat jullie ook vergaderen, waar vergaderen jullie dan over?

We wonen hier met vijftig mensen in een gebouw, waarvan bijna iedereen student is. Er zijn bepaalde dingen waar we gezamenlijk over moeten beslissen. Om de zes weken hebben we een algemene ledenvergadering. Als je iets wil veranderen kun je voor die vergadering een voorstel schrijven met alle voor- en nadelen erbij. Dat breng je dan in en dan vindt er een discussie plaats. Pas als iedereen het er mee eens is, wordt het voorstel aangenomen.

Dien je zelf ook weleens een voorstel in?

Ik heb zelf weleens een voorstel gedaan, toen waren we net hier ingetrokken. De vloer moest nog betaald worden en de verf wilden we natuurlijk ecologisch hebben, maar dat zou hoge kosten opleveren. En omdat bijna iedereen student is hier, hebben we het financieel niet zo breed.

Ik heb toen het voorstel gedaan om geld van Iewan te lenen om zo de verf en vloer te kunnen betalen.

Mijn voorstel heeft groen licht gekregen en nu betalen we onze schuld in maandelijkse termijnen af.

Zou je hier altijd willen blijven wonen?

Als het alleen om de woonvorm zou gaan, dan heel graag.

Maar ik heb mijn bachelor bijna afgerond en wil daarna graag een master doen. Die master wil ik heel graag in Duitsland doen. Dat is de reden dat ik helaas wel weer uit Nijmegen wegga. Als er andere omstandigheden waren geweest, zou ik hier zeker voor altijd willen wonen.

Democratie en donker bier Normaalgesproken is de Ierse pub The Shamrock een plek waar men, onder het genot van een pint donker bier, rugby- en voetbalwedstrijden kijkt. Vanavond ligt dat wat anders. De pub biedt vanavond namelijk een podium aan het Science Café Nijmegen; een stichting die regelmatig interactieve avonden over de wetenschap organiseert. Vanavond in The Shamrock: een lezing over ‘de nieuwe democratie’. De Guinness is zoals gewoonlijk aanwezig, maar de sport heeft plaats moeten maken voor wetenschap en politiek.

TEKST YORAM KREMERS | BEELD YORAM KREMERS

10

Het is tien voor acht, en het voorste deel van de pub is nagenoeg verlaten. De grote televisieschermen staan op zwart. Van achter uit de kroeg is een aangename mix van gepraat, gelach en jazzmuziek te horen. De pooltafel die daar normaal gesproken staat is aan de kant geschoven en heeft plaats gemaakt voor ongeveer zes rijen met eenvoudige houten bankjes. Ze zijn goed gevuld met voornamelijk vijftigplussers die onder het genot van een kopje koffie geduldig wachten op de aanvang van de avond.

“Verkeert onze democratie in een legitimiteitscrisis?’’

Nadat de Gooners hun milde jazzgeluid onderbroken hebben, opent Cees Leijenhorst van het Science Café de avond. ‘’Fijn dat u allemaal gekomen bent’’, begint hij aarzelend. Het geroezemoes in het café smelt geleidelijk weg. Leijenhorst gaat verder met zijn welkomstwoordje en neemt vervolgens vluchtig het programma van de avond door. Ook introduceert hij de gastsprekers van die avond: Jacques Thomassen (Emeritus hoogleraar politicologie aan de Universiteit Twente) en Arthur Edwards (politicoloog en e-democracy onderzoeker van de Erasmus Universiteit). ‘’En vergeet niet om wat drankjes te nuttigen vanavond. We mogen hier immers gratis verblijven’’, rondt Leijenhorst jolig af waarna hij het stokje doorgeeft aan Jacques Thomassen.

Na wat ongemakkelijk aan de microfoon op zijn wang te hebben geprutst, begint Thomassen zijn verhaal. ‘’Verkeert onze democratie in een legitimiteitscrisis?’’, zo opent hij luidkeels. De hypothetische vraag wordt al snel door een aantal aanwezigen mompelend beantwoord. Volgens Thomassen wordt deze kritische vraag vaak met drie argumenten onderbouwd. Eén, de opkomst van het populisme.

Twee, de toenemende volatiliteit. En drie, de afname van het vertrouwen in de politiek. ‘’Laten we deze argumenten eens onder de loep nemen, zodat we de vraag die ik zojuist stelde kunnen beantwoorden.’’

Thomassen loopt de argumenten één voor één langs en weet doormiddel van onderzoeksresultaten en grafieken elk argument op simpele wijze te weerleggen. Hij besteedt met name aandacht aan het zogenaamd ‘gevaarlijke, oprukkende populisme’. Op het scherm achter hem is de tekst: ‘Ein Gespenst geht um in Europa, das Gespenst des Populismus’ te zien. De aanwezigen die de referentie naar de naar Karl Marx snappen, grinniken. ‘’Er zijn altijd mensen geweest die zich niet gehoord voelen door politici’’, gaat Thomassen verder. ‘’Uit onderzoek is zelfs gebleken

dat dat aantal de afgelopen decennia helemaal niet gestegen is. Het verschil is echter, dat we tegenwoordig mensen als Trump of Wilders hebben die deze ongehoorde groep een stem geven.’’ Thomassen sluit uiteindelijk af met het antwoord op de vraag waarmee hij zijn presentatie begon. ‘’Verkeerd onze democratie in een legitimiteitscrisis? Nee!’’ Onder luidt applaus doet Thomassen een stapje opzij en geeft hij het woord aan zijn collega Arthur Edwards.

‘Hoe kunnen media helpen onze democratie toekomstbestendiger te maken?’, staat er in chocoladeletters op de eerste dia van Edwards’ presentatie. ‘’De media spelen een enorme rol in de politiek van vandaag’’, begint Edwards. Met name de nieuwe media, zo zegt Edwards, hebben een grote invloed op bijvoorbeeld onze verkiezingen. Deze invloed wordt volgens hem op twee manieren uitgeoefend: ‘’Ten eerste versterken de nieuwe media het fenomeen ‘political marketing’.

Oftewel, nieuwe media kunnen op enorme schaal reclame maken voor politici en hun partijen.

Ten tweede doen veel sociale media aan ‘narrow casting’; het doorspelen van gebruikersinformatie aan politieke partijen.’’ Naast het beïnvloeden van kiezers, bieden de nieuwe media volgens Edwards ook een platform voor discussie tussen politieke partijen en hun achterban. Deze taak zal volgens hem in de toekomst nog veel groter worden, en uiteindelijk zal het zorgen voor een ‘wisdom of the crowds’ scenario in de politiek.

Het is ondertussen al kwart over negen, en het publiek lijkt toe aan een pauze. Edwards, die eigenlijk al ruim door zijn spreektijd heen is, krijgt van Leijenhorst te horen dat hij twee minuten heeft om af te ronden. ‘’Misschien worden het er drie’’, lacht Edwards wat verlegen. Hij vervolgt zijn verhaal en praat nog een kwartier lang door. ‘’Die kan een hoop vertellen in twee minuten’’, zegt een man uit het publiek lachend tegen zijn vriend die naast hem zit. Als Edwards uiteindelijk is uitgepraat, volgt er een kortstondig applausje waarna het publiek zich als de bliksem naar het voorste vertrek van de kroeg beweegt. De menigte mengt zich met een handjevol voetbalfans die ondertussen de kroeg in zijn geglipt om Chelsea - Manchester te kijken. Na vijf minuten wat ongeduldig aan de bar te hebben gehangen, heeft iedereen – op een enkele coladrinker na – wel een Guinness of Murphy’s weten te bemachtigen. Terwijl de meesten, onder de warme klanken van de Gooners, nog wat napraten, kan een enkeling zich toch niet bedwingen... Is voetbal dan toch boeiender dan onze democratie?

11

Politiek in de moskee De Tweede Kamerverkiezingen van 2017 stonden vooraf in het teken van de nieuwe partijen. Er ontstonden veel kleine politieke bewegingen, inclusief twee partijen die zich opwierpen voor de Nederlanders met een migratieachtergrond: DENK en Art1kel. Uit onderzoek van EtnoBarometer blijkt dat DENK onder deze groep op de meeste stemmen kan rekenen. Jesse Klaver is verreweg de populairste lijsttrekker. Aaya Darai (18), lid van het jongerencomitĂŠ van de Abi Bakr moskee en studente in Nijmegen, staat middenin deze groep Nederlanders. Hoe ervaart zij dit in de gemeenschap van Nijmeegse moslims en anderen met migratieachtergrond?

TEKST MART MEIJER

12

“D

e afgelopen weken vroegen we elkaar constant wat we gingen stemmen.

Er komen vooral jongeren naar de lessen die ik bijwoon, die vooral GroenLinks stemmen, net zoals ikzelf ”, vertelt ze. Ze komt wekelijks in de moskee voor lessen in de islamologie en is actief betrokken bij het gebedshuis vanuit het jongerencomité. “En ik ken ook zeker mensen die DENK hebben gestemd.

In Amsterdam-West en Rotterdam zijn die heel groot, maar ik ken hier ook zeker mensen die erop hebben gestemd.”

Heb je zelf ook overwogen om op DENK of Art1kel te stemmen, als Nederlandse met een migratieachtergrond?

“Ik vind het zelf niet nodig. Als je kiest voor een partij die gaat voor gelijkheid hoef je niet voor een speciale groep op te komen. GroenLinks wil gelijkheid voor iedereen. Dan is er ook geen positieve discriminatie nodig voor mensen met migratieachtergrond. Ik vind trouwens niet dat ik mezelf nog iemand moet noemen met migratieachtergrond. Mijn grootouders zijn hier meer dan een halve eeuw geleden naartoe gekomen, ik zie niet waarom ik extra punten moet krijgen omdat ooit iemand uit mijn familie uit Marokko hier naartoe is gekomen.”

Wat maakt GroenLinks dan precies een aantrekkelijke partij?

“Ik wilde sowieso links stemmen. Met het liberalisme van de VVD heb ik bijvoorbeeld niks. Dan heb je D66 die een beetje in het midden zitten, maar dan komen er ook standpunten als zorg en euthanasie naar boven waar zij best extreme standpunten in hebben. Ik studeer geneeskunde, dus als het over zorg gaat vind ik dat heel belangrijk. GroenLinks is bijvoorbeeld voor het afschaffen van het eigen risico. Daar ben ik natuurlijk voorstander van. Ik zie mensen om mij heen die chronisch ziek zijn. Het eerste wat ik dan denk is: Dat eigen risico moet de deur uit. Zo gaat het met onderwijs ook. Het leenstelsel moet blijven, maar de aanvullende beurs kan omhoog voor mensen die het niet kunnen betalen. Dat

is een stukje gelijkheid waar ik wel achter sta. En ze hebben een fris gezicht. Ik heb dan ook op Jesse Klaver gestemd.”

Niet iedereen om jou heen is natuurlijk arts. Waarom stemmen zij dan GroenLinks?

“Als ik kijk naar de jongeren om mij heen, dan is het ook echt Klaver, denk ik.

Ook op de campus waren bij peilingen D66 en GroenLinks de grootste partijen.

D66 wordt eigenlijk altijd al een van de grotere partijen, maar Klaver maakt voor GroenLinks het verschil. Pechtold zit er al zo lang, hij begint ook dingen te herhalen. Het is voor veel mensen niet spannend, niet aantrekkelijk meer.

Ze noemen Klaver niet voor niets ‘de Obama van Nederland’. Een leider moet je ook kiezen om charisma. In Nederland kiezen we vaak een leider omdat ze voor bepaalde standpunten staan, terwijl het in de buitenlandse politiek echt gaat om de persoon zelf. Klaver stond er echt als persoon. Dat is mooi om te zien, want we hebben dat hier niet. Deze verkiezingen waren niet niet zo nuchter als ze vroeger zijn geweest. Het was spannend, het was belangrijk. Er waren al zoveel zwevende kiezers, het was gewoon heel anders.”

Toch is er ook kritiek op onze Nederlandse Obama. Hij zou te gemaakt zijn.

“Dat is omdat Asscher hem arrogant noemde in een debat. Dat kan voor een deel van de mensen tegenwerken, maar ik denk dat dat minimaal is. Als je een sensatiepoliticus als Wilders de afgelopen jaren ziet stijgen is het niet meer dan logisch dat iemand als Klaver, die juist het tegendeel predikt, ook groot wordt.”

In het slotdebat heeft die ‘sensatiepoliticus’ een statistiek genoemd: van de 1 miljoen moslims in Nederland zouden er 700.000 hun geloof belangrijker vinden dan de Nederlandse staat. 100.000 mensen zouden bereid zijn hun geloof te verdedigen met geweld. Hoe kijk jij naar die statistiek?

“Ik kan best in die statistiek geloven, maar laten we nadenken over wat die statistieken zeggen. Statistieken zijn maar getallen. Hij zegt dat er mensen zijn die het geloof boven de staat kiezen, maar dat betekent niet dat dat in strijd is met elkaar. Dat zijn namelijk twee verschillende dingen. De grondwet is bijvoorbeeld niet geschreven uit het hart.

Het geloof wel, daar geloof je oprecht in. Dat dat boven de staat staat voor jou betekent niet dat jij de wetten van de staat verwaarloost. Want als jij het geloof goed volgt zal je nooit de wetten van de staat verwaarlozen. De regels van het geloof – als ik uitga van de islam – zeggen dat je je altijd moet houden aan de wetten van het land waarin je woont.

Je kan niet zomaar iets doen wat tegen de wet in gaat, en dan zeggen dat dat mag van je geloof. Dat is krom, dat kan niet.

Daarbij is geweld gebruiken om je geloof te beschermen ook alleen van toepassing in een situatie waarin je dus blijkbaar aangevallen wordt, in een oorlog of zoiets.

Anders hoef je het niet te beschermen.

Vraag maar eens hoeveel mensen in een oorlog willen vechten als ze worden aangevallen. Dat is een heel andere vraag.

Hij doet alsof moslims geweld willen gebruiken omdat hun geloof voor de staat komt. En dat is gewoon niet zo.”

“ Ze noemen Klaver niet voor niets ‘de Obama van Nederland’ ” 13

Wat stemt

Ricardo stemt PVV 19 jaar Zoon van André Afgestudeerd, werkt in de beveiliging Woont in Brakkestijn

André stemt SP 48 jaar Vader van Ricardo Werkt als Machine operator Woont in Brakkestijn

“Ik vind dat meneer Wilders het goed doet en aan de macht moet komen.

Ook kwam in de stemwijzer de PVV als eerste partij eruit met 71%”

78,5%

van de stemgerechtigden heeft dit jaar gestemd

14

“Ik dacht eerst aan Groenlinks of CDA. Maar het beste gevoel heb ik bij de SP.”

Ivan stemt PiratenPartij 42 jaar Werk in ICT Woont in de Waalsprong (Lent) Dat hij ging stemmen wist hij zeker. Alleen op welke partij nog niet. Dat werd Ivan in de dagen voor de verkiezingen duidelijk.

Groen links en D66 konden het voor hem niet winnen van de Piraten Partij. Waarom?

‘Omdat zij vooruitstrevend zijn in wat betreft de digitale burgerrechten en privacy’.

Groenlinks heeft met 22,303 duizend stemmen gewonnen

Nijmegen?

Angelique stemt VVD 46 jaar Werkt als receptioniste Woont in Lent “Ik stem al jaren op de VVD, maar heb nog wel even getwijfeld om op de PVV te stemmen.

Maar toch niet gedaan.”

Rinke stemt GroenLinks 61 jaar Woont in Lent Hulpverlening, vroeg gepensioneerd

Hilde stemt Partij van de Arbeid 74 jaar Gepensioneerd Woont in Brakkenstein.

Het opkomstpercentage van 15 “Ze gaan voor gelijkheid in de maart zal onder Hilde niet geleden samenleving. Dat spreekt me wel hebben. Ze stemt namelijk altijd. aan. GL zegt geen dingen omdat het Dit jaar was dat op de Partij voor campagnetijd is, maar constant bezig de Arbeid. Waarom? ‘’Ik heb er is met de dingen die ze zeggen.” eigenlijk altijd op gestemd, meestal.

Twijfel? “Ik ben voorheen wel Ik zit dus altijd bij links. Ik zit een eens afgeweken naar de PvdA, beetje tussen GroenLinks en de Partij maar die waren de afgelopen van de Arbeid in en dacht: de Partij jaren zo teleurstellend dat ik van de Arbeid heeft het nu moeilijk.’’ terug ben bij GroenLinks.”

D66 volgde met 21,637 duizend stemmen

26%

is de PvdA in stemmen gezakt sinds 2012

TEKST NATHALIE KOBUS | YORAM KREMERS | DAVID VAN HAREN TIM VAN DE LOGT | MART MEIJER | BEELD DAVID VAN HAREN

Het wemelt van de jongeren in sociëteitspakken met Carolus Magnus stopdas-sen, netjes naar achter gekamd haar en leren schoenen die niet meer zijn wat ze ooit geweest zijn. De zaal waar vanavond het Nijmeegs Studenten Verkiezingsdebat gehouden wordt is dubbel en dwars uitverkocht en het bier vloeit rijkelijk, maar dat mag: de avond is immers georganiseerd voor studenten. Vóór studenten en deels dóór studenten.

De organisatie van deze avond is in handen van het Algemeen Nijmeegs Studentenblad dat het samen met studentenvereniging Carolus Magnus en LUX voor elkaar heeft gekregen om vijf kandidaat-Kamerleden een avondje te claimen.

TEKST FLORENTINE WALLER | BEELD DAVID VAN HAREN

Op wie stemt de Nijmeegse student?

De genodigden vanavond zijn Frank Futselaar van de SP, die voor de gelegenheid een wijde, zwarte pantalon met bruine, strakgestrikte wandelschoenen aan heeft getrokken, Lisa Westerveld van GroenLinks, gehesen in een rode jurk met daaronder hoge laarzen en Giselle Schellekens van de PvdA, die vanavond voor casual grijs is gegaan. Verder was ook Rob Jetten van D66 aanwezig en schoof op het laatste moment Zohair el Yassini van de VVD aan, op de plek die eigenlijk gereserveerd was voor Hayke Veldman, die plotseling had afgezegd wegens kamerverplichtingen. De vijf politici zullen vanavond over drie werk- en studiegerelateerde stellingen debatteren.

Zodra iedereen op zijn plaats zit, wordt er door middel van een programmaatje op de smartphone geïnventariseerd op welke partij het publiek op dat moment denkt te gaan stemmen op 15 maart. Uit deze peiling blijkt dat de meeste jongeren voor D66 gaan. Vervolgens gaat het licht uit en de spots aan, en dan zullen we gaan zien of D66 het waar gaat maken.

Giselle Schellekens in discussie met Zohair el Yassini.

16

Het debat wordt geopend door Giselle Schellekens en Zohair el Yassini: PvdA tegenover de VVD. Ze hebben het over onderbetaalde stageplekken waar jongeren nadat ze afgestudeerd zijn tegen dezelfde vergoeding door blijven werken. Beiden vinden dat dit niet de bedoeling is, en dat je als afgestudeerde specialist recht hebt op een normaal salaris. Het standpunt dat Giselle als PvdA’er inneemt wordt door Rob Jetten als opmerkelijk gezien, omdat minister Asscher van Sociale Zaken (ook PvdA) de afgelopen jaren op de Arbeidsinspectie heeft bezuinigd. Daarop reageert zij door uit te leggen dat het in een coalitie nou eenmaal een kwestie van geven en nemen is, en dat je dus niet altijd al je punten kunt waarmaken.

Tussen stelling één en twee door is er een kort intermezzo, waarin alle politici een korte pitch houden over hun mening wat betreft studentenverenigingen. Allemaal zijn ze erg enthousiast over wat studentenverenigingen studenten te bieden hebben: termen als ’vrienden voor het leven’ en ’persoonlijke ontwikkeling’ vliegen het publiek om de oren.

Frank Futselaar aan het woord.

Vervolgens gaan in de tweede ronde Frank Futselaar en Zohair el Yassini de strijd met elkaar aan; ze hebben het over de verhoging van de AOW-leeftijd.

Futselaar vindt dat we terug moeten naar 65 jaar, terwijl El Yassini vindt dat we de AOW-leeftijd hoog moeten houden, tenminste 67. ”En als mensen dat willen zouden ze door moeten kunnen werken tot hun 70e.”

De drie overige politici geven aan vooral voorstander te zijn van een flexibele AOW-grens, die ook zou moeten gelden voor mensen die eerder dan op hun 67ste willen stoppen met werken.

Zodra de eerste twee stellingen behandeld zijn, is het hoog tijd om de glazen bij te vullen en even met de politici op de foto te gaan. Na een pauze van zo’n tien minuten mogen alle politici weer een korte pitch houden waarin ze vertellen wat zij vinden van de democratisering in het hoger onderwijs.

Ook tijdens deze pitchronde zijn de politici het redelijk met elkaar eens: studenten en medewerkers zouden meer te zeggen moeten hebben in het hoger onder-wijs. Zij weten immers het best hoe het er dagelijks aan toe gaat, en zouden daarom ook de beste kijk op eventuele veranderingen hebben.

Tot slot is het tijd voor stelling nummer drie, waarin flexibel studeren in het hoger onderwijs wordt behandeld. Met flexibeler studeren wordt bedoeld dat studenten meer ruimte zouden moeten krijgen om hun collegejaar zelf in te delen en dat zij collegegeld zouden moeten kunnen betalen per vak in plaats van per jaar. De discussie wordt geopend door Lisa Westerveld en Rob Jetten, die beide vóór deze stelling zijn.

Vervolgens geven Giselle Schellekens en Zo-hair el Yassini aan ook vóór flexibel studeren in het hoger onderwijs zijn, en dat betekent dat alleen Frank Futselaar achterblijft, die in deze meer flexibele vorm van hoger onderwijs geen toekomst ziet.

Nadat er volop gediscussieerd is over de drie stellingen, én het publiek de tijd heeft gehad om vragen te stellen, is het aan de jongeren in de zaal om te be-palen wie het debat gewonnen heeft.

Weer kunnen ze dit aangeven door mid-del van het programma op hun smartphone. Lisa Westerveld lijkt de meeste stemmen behaald te hebben en wordt door de presentatoren uitgebreid gefeliciteerd.

Totdat een aantal late stemmers hun stem onverwacht nog invoeren, en el Yassini plotseling met de meeste stemmen eindigt. Er klinkt hard gelach vanuit de zaal. Zohair el Yassini is de winnaar van het debat: dus toch de VVD en niet D66, een voorbode voor 15 maart?.

Nadat de winnaar bekend was gemaakt, werd in de altijd gezellige bar bij LUX nagepraat over de avond en voorbeschouwd op de aankomende verkiezingen. De politici beleven ook nog even plakken om met met de studenten in discussie te gaan en er nog een paar te nemen. Om twaalf uur was nog niet iedereen weg, waaruit we kunnen concluderen dat het een geslaagde avond was.

17

“De vrijheid die ik zocht, vond ik in dit land” Veel Iraniërs ontvluchtten het bewind in hun vaderland en kwamen naar Nederland waar de macht totaal anders gestructureerd is. “Ik voelde me niet meer thuis in mijn eigen land. Ik wil in een land wonen waar ik vrij kan denken, vrij kan zijn en vrij kan handelen.” Majid Aladoosti afkomstig uit Iran heeft de vrijheid die hij zocht bijna anderhalf jaar geleden in Nederland gevonden.

TEKST FARAH EL YAHYAOUI

18

Iran is een redelijk welvarend land, toch zijn veel Iraniërs vanaf de Islamitische Revolutie in 1979 gevlucht. Zij zijn gevlucht voor de machthebbers, op zoek naar vrijheid en democratie. Iran is ondemocratisch omdat machthebbers de burgers proberen te onderdrukken. Het is er ook onveilig omdat iedereen die wil dat Iran een democratisch land wordt of vrij wil kunnen leven, het risico loopt op problemen met de regering. Het waren voornamelijk rijke Iraniërs die naar het Westen vertrokken om te studeren of te werken. Er ontstond na de revolutie een grote migratiegolf van vooral politieke vluchtelingen. Veel van hen kwamen naar Nederland. In de jaren negentig van de vorige eeuw werd het de op één na populairste bestemming. Sinds de revolutie en het afzetten van de koning ‘sjah’ is Iran een Islamitische Republiek.

Rohani werd in 2013 verkozen tot president met een boodschap van gematigde hervormingen. Maar de mensenrechtensituatie is onverminderd slecht.

De geschiedenis van Iran kenmerkt zich door wisselende verhoudingen met het buitenland, revoluties en hevige conflicten in zowel het binnen- als buitenland. Ongeveer drie miljoen Iraniërs hebben sinds de Islamitische Revolutie hun land verlaten. Er heerste een politieke machtsstrijd die vluchtstromen voorbracht naar vooral Noord-Amerika en Europa. Vanaf de jaren tachtig kwamen groepen die voornamelijk bestonden uit personen die een betere toekomst in een meer westerse leefstijl wilden opbouwen met meer vrijheid.

Majid Aladoosti* (29) is een van hen.

Er zijn wereldwijd ruim 83.000 Iraanse vluchtelingen geregistreerd (bron: UNHCR, 2015). Meer dan 28.000 Iraniërs doen ergens in Europa een asielaanvraag in 2015 (Eurostat), onder wie Aladoosti in Nederland.

Hij werkte in de zakenwereld en had een goede baan. Aladoosti heeft voor paar maanden in Armenië gestudeerd en voor vier maanden in China gewerkt.

Iran heeft 20 jaar geleden hevige oorlog

gevoerd met Irak. Hierbij heeft hij na acht jaar oorlog zijn zus verloren die geraakt werd door een bom uit Irak. Als hij deed wat hij wilde doen en als hij zei wat hij wilde zeggen, dan zat hij nu in de gevangenis. Als andersdenkende is het leven daar zwaar. Waar hij het precies niet mee eens is en waarom hij opgepakt werd, wil hij uit veiligheidsredenen niet zeggen.

Majid Aladoosti komt uit een familie met een hoge status uit Ahvaz, een stad in het zuidwesten van het land. Hij komt uit een hoogopgeleid gezin met vier zussen en twee broers. Allen zijn in Iran gebleven.

Over de reis naar Nederland en hoe hij in Nijmegen terecht is gekomen, wil hij ook niets kwijt. Majid Alasdoosti verblijft sinds 2015 als vluchteling in het AZC te Nijmegen.

Waarom ben je gevlucht uit Iran?

“Het regime in Iran doet aan mensenrechtenschendingen, bijvoorbeeld mishandelingen en verdwijningen. Ik ben vier keer opgepakt en veroordeeld na oneerlijke processen. Het regime maakt zich hieraan ook schuldig. Het grootste probleem waar ik mee zat was de beperkte vrijheid van meningsuiting. Niemand mag de regering openlijk of privé bekritiseren.

Dat is simpelweg niet toegestaan, terwijl ik kritiek had op haar functioneren. Doe je dat wel, dan wordt er met vergeldingsmaatregelen op gereageerd. Iran is ook een land waar er geen sprake is van het recht om te kiezen waar je echt voor staat en hoe je over bepaalde dingen denkt, bijvoorbeeld over politieke en religieuze kwesties. Dat is een zwaar gevoel.”

Zijn er andere (groepen) mensen voor wie gevaar dreigt?

“Ja. Journalisten en vrouwen- en mensenrechtactivisten lopen bijvoorbeeld ook risico op vervolging, marteling, verdwijning of arrestatie. En etnische en religieuze minderheden, waaronder christenen, worden ook niet altijd geaccepteerd in de gemeenschap. Ik behoorde ook tot een minderheidsgroep, want ik ben een Arabische Iraniër terwijl de

meesten Iraniërs Perzen zijn. LHBT’s (lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, en transgenders) lopen het risico slachtoffer te worden van marteling en willekeurige arrestaties. Al deze groepen kunnen het slachtoffer worden van geweld, gevangenisstraffen, arrestaties op basis van hun cultuur of religieuze overtuiging.”

“De ruimte en vrijheid om anders te denken of te praten krijg je niet” Wat is het grote politieke probleem in Iran volgens jou?

“Iran respecteert de mensenrechten niet. Je kan zomaar in de gevangenis terechtkomen omdat je je mening uit die in strijd is met de tradities en waarden en normen van het land. De ruimte en vrijheid om anders te denken of te praten krijg je niet. Ook als je niet gelovig bent of een verkeerde godsdienst hebt omdat je geen moslim bent, heb je het zwaar. Mensen die niet doen wat de machthebbers willen of mensen dien kritiek hebben op ze, verdwijnen spoorloos of komen in de gevangenis terecht, zonder enige vorm van aanklacht.

Dat laatste overkwam mij vier keer.”

Wat heb je gedaan wat niet is toegestaan?

“Laten we zeggen dat ik iets deed wat het Iraanse regime niet wil dat iemand het ooit zou doen. Ik kon het niet goed vinden met de inrichting van het politieke systeem daar. Iran is een dictatuur en ik vond het vreselijk dat wij als burgers allen naar één kant moesten kijken. De politiek manipuleert namelijk het volk met propaganda.”

Wat trekt je aan Nederland?

“Het beeld van de succesvolle Iraanse gemeenschap in landen in het westen was voor mij leidend om daar naar toe te gaan.

19

Er wordt in Iran vaak gezegd dat het beeld dat van Europa geschetst wordt, vertekend is. Daar ben ik het niet mee eens. Ik ben hier gekomen omdat ik iets zocht wat ik niet in mijn eigen land vond. De vrijheid. Hier hecht ik veel waarde aan. Nederland is een goed voorbeeld van een vrij en democratisch land. Ik ontdekte een tolerantie die ik van Nederlanders heb geleerd.”

Was je opgelucht toen je in Nederland aankwam?

“Ja, heel erg. Ik sloeg anderhalf jaar geleden op de vlucht vanwege de onvrijheid in Iran. Ik liet mijn familie en vrienden achter. Natuurlijk mis ik alles wat ik daar fijn had, maar tegelijkertijd biedt Nederland me hoop en kansen.”

Mis je Iran?

“Ja, natuurlijk. Ik mis mijn familie, vrienden, mijn identiteit. De herinneringen aan vroeger draag ik voor altijd bij me. Ik houd nog steeds van Iran, maar mijn leven daar is voorbij. Ik wil hier graag blijven. De manier waarop ik denk, wijkt te veel af van de Iraanse cultuur.

Uiteraard zou ik wel eens terug willen naar Iran om mijn familie en vrienden te zien. Maar ik word daar niet meer binnen gelaten, vrees ik. Er is wel iets belangrijkers dan de liefde voor mijn land en dat is de vrijheid van meningsuiting.”

Wat is een groot verschil tussen Nederlanders en Iraniërs?

“Een belangrijk aspect in Iran is het gevoel van verbondenheid en verplichtingen aan familieleden. Dit is richtinggevend in hoe Iraniërs denken en handelen. Ik vind dat dit ontbreekt in Nederland.

De verwantschapsstructuur verbrokkelt wel een beetje door de ontwikkelingen van de laatste decennia: onder andere door modernisering en emigratie.”

Ben je bang dat je op den duur moet terugkeren naar Iran omdat het geen onveilig land meer is?

“Ik denk het niet. Ik ben nu bijna anderhalf jaar in Nederland en heb asiel aangevraagd. Het zal uiteraard een

beetje afhangen van de economische en politieke vooruitzichten in Iran. Ik hoop dat ik hier mag blijven en een verblijfsvergunning krijg. Ik denk dat het steeds moeilijker wordt om de vrijheid van meningsuiting en de Europese inrichting van het leven op te geven waarmee ik en andere politieke vluchtelingen vertrouwd mee zijn geraakt, weer op te geven.”

Wat vond je eigen omgeving ervan dat je vluchtte?

“Niet mijn hele familie keurde goed hoe ik dacht en wat ik zei. Sommigen waarschuwde mij voor wat ik zou doen omdat ze bang waren dat ik met mensen in problemen zou kunnen komen.

Hoe bevalt Nijmegen je?

“Ik vind Nijmegen superleuk. Het is een historische en culturele stad met ontzettend veel leuke plekken met allerlei koffietentjes. In de binnenstad staan er schitterende monumenten uit de geschiedenis. Niet alleen in het centrum, ook in Nijmegen-Oost is er genoeg te doen op cultureel gebied. Bijvoorbeeld het Honigcomplex. Ik vind het hier echt gezellig, net als bij Gezellig Nijmegen op Ganzenheuvel 56 waar ik veel lieve mensen heb leren kennen.” *Aladoosti is een pseudoniem

‘‘Ik voelde me niet meer thuis in mijn eigen land’’

“We hadden vroeger geen piek” Jo Janssen is een succesvolle horecaondernemer en zit met zijn partij, Gewoon Nijmegen, met twee zetels in de gemeenteraad. De 75-jarige Nijmegenaar staat bekend om zijn directheid en heeft al menig wethouder het vuur aan de schenen gelegd. In Het Lemke, zijn restaurant in de Lange Hezelstraat, bespreken we zijn leven en kijken we naar de toekomst.

TEKST DAVID VAN HAREN | BEELD DAVID VAN HAREN

‘’Ik heb Het Lemke in 2000 gekocht. Daarvoor was het een frietzaak. Tijdens de restauratie hebben we drie lagen plafond verwijderd en kwamen uiteindelijk de originele balken tevoorschijn. Het bleek dat die balken uit het jaar 1390 komen, dat was te zien aan de ringen’’, vertelt Janssen trots.

Ondanks dat hij nu een succesvol zakenman is, begon ook hij onderaan de ladder. ‘’Mijn vader heeft na de oorlog een winkeltje gehuurd, we konden het niet kopen want het was geen vetpot na de oorlog. Later kwam Albert Heijn als concurrent en die was één cent goedkoper met de melk.

Toen moest hij stoppen met zijn kruidenierszaak.

Die man ging naar de kloten. Daarom zijn al die kleine zaakjes allemaal verdwenen. Door de grote bedrijven.’’

Eind jaren zestig begon Janssen voor zichzelf. ‘’Ik ben toen een melkzaak begonnen in de Berberisstraat, in Heseveld. Daarmee heb ik veel risico’s genomen. We hadden niet eens meer geld om fatsoenlijke gordijnen te koop voor in ons huis.’’ Naderhand bezat Jo nog vele panden in Nijmegen, waaronder de beroemde Calypsobar in de Burghardt van de Berghstraat.

Maar de laatste jaren is hij voornamelijk actief in de lokale politiek met zijn partij Gewoon Nijmegen. ‘’Ik ben in 2006 begonnen. Een goede vriend van ons had een huisje in de buurt van het station, bij de Dobbelmanfabriek. Het lag naast een klein kerkje. Er zou toen een groot complex gaan gebouwd worden. Toen kwam Paul Depla om de hoek kijken, de toenmalige wethouder.

Hij wilde dat pand kopen want er moest gebouwd worden. Mijn vriend zei tegen Depla dat hij wel de juiste prijs moest betalen.

Het pand was geschat op 245.000 duizend euro, maar Depla wilde slechts 130.000 euro ervoor neerleggen. Ik heb toen tegen Paul gezegd dat hij dat niet kon maken. Die man had daar nog veel schuld op zitten. Maar hij gaf er niet meer voor.’’ ‘’Uiteindelijk kwam het voor de rechter.

Want mijn vriend hield voet bij stuk en wilde het niet verkopen. Ik vond het schandalig van de gemeente. Maar wat gebeurde er, de gemeente verloor de zaak. Wel ging de gemeente tot twee keer toe ik hoger beroep. In de tussentijd hadden ze al een mondeling akkoord een projectontwikkelaar.’’ Tot overmaat van ramp heeft de gemeente ruim zeshonderdduizend euro moeten neerleggen voor pand. ‘’Ik was echt laaiend op ze. Ik zei ‘vuile vieze schooier dat je bent’ tegen Depla. Wie moet dit allemaal betalen, de gemeenschap. Met als gevolg dat ik een politieke partij heb opgericht.’’ ‘’We proberen met de partij een wig in de politiek te drijven, geen achterkamertjespolitiek meer en willen ervoor zorgen dat ze gewone woorden gebruiken. Het volk begrijpt er niks meer van. We kijken waar alle poen blijft en ik scheld ze verrot. Als je ziet wat de SP hier heeft geflikt, met Hilckmann. Die moeten een klets om de oren krijgen. Dat heeft de gemeente eenentwintig miljoen gekost. Geld van iedereen wordt weggegooid.’’

Volgens de Nijmegenaar moet je eerst armoede hebben gehad voordat je er een mening over mag hebben. ‘’We hadden vroeger geen piek. Dus ik weet wat armoede is. Je moet het eerst meemaken voordat je wat mag zeggen. De PvdA kan wel lekker lullen, maar je moet iemand hebben die uit het hart praat. Niet uit de kontzak. Je moet aan de politicus voelen of ze het menen of niet.

Want daar draait het om. Je moet de ellende benoemen en niet erom heen draaien.’’

Janssen hoopt met zijn partij volgend jaar tien zetels in de gemeenteraad te behalen. ‘’Ik weet niet of het gaat gebeuren, maar ik hoop het. Dan kan ik een keer wat aanrichten. Voor mij hoeft het allemaal niet meer, maar wel voor de gemeenschap. Onze Nij-

megenaren, iedereen uit onze stad. Er is nog zoveel armoede en ze gooien de miljoenen over de straat. Wanneer het hun eigen geld is gaan ze er wat zorgvuldiger mee om.’’

‘’We moeten mensen naar de stad lokken en alles wat oud is behouden. Hier onder de Lange Hezelstraat ligt een heel gangenstelsel. Middeleeuwse kelders waar je dingen van de zestiende en zeventiende eeuw kan zien. Het zit al jaren dicht omdat de gemeente er niks mee doet. Ik wil er wel iets mee doen, maar ze houden het tegen. Ik kan het niet alleen, ik heb mensen nodig. Toch hoop ik nog iets voor de mensen te kunnen betekenen. Dat ze zeggen ‘die halve gek is de pijp uit, maar heeft toch dit gedaan’.’’

Over de komst van de Donjon is hij ook niet te spreken. ‘’Wat mot ik met die Donjon. Wie gaat hem bouwen en onderhouden? Zeg het maar. Wat denk je dat er in die grond zit. Je kunt beter die gebouwen laten zien en niet zo’n nieuw ding gaan bouwen. Je kunt er dan net zo goed een reuzengat neerzetten.

Zorg dat mensen de resten van vroeger kunnen zien. Wat zijn nu de voordelen van die Donjon? Vertel mij het maar. Ik zie ze niet. Er liggen Romeinse muren onder, leg die maar bloot. Maar die laten ze links leggen ,die mutsen die er zitten.’’

Wanneer ik over de Waalkade begin slaat Jo hard met zijn vuist op tafel. ‘’Het ligt er schandalig bij. Als Nijmegenaar schaam ik me kapot. Je moet er een groot terras van maken. Dan kan niemand er meer hard rijden en kan je de terrassen doortrekken tot aan de Waal zelf.’’ Ook is hij niet enthousiast over de pas aangelegde zentuin. ‘’Die tuin hadden ze in de Waal moeten gooien. Had het geld maar aan de mensen gegeven. Ik had liever gehad, want je weet dat je de trapjes op moet voordat je bij de terrassen bent. Dat je die hoogte door zou trekken tot aan de Waal. Dan kun je de bussen eronder door laten rijden en had je een prachtig gebied gehad. Dat heb ik ook geopperd in de raad. Misschien nemen ze dat ook nog weleens over. Het kost wel een paar centen, maar nu gooien ze alles weg.’’

23

“We moeten meer naar onszelf kijken en niet zo naar anderen wijzen”

Nijmegenaar van het jaar 2015, vader, maatschappelijk werker, dj, programmeur en vooral wereldverbeteraar. Hendrik-Jan Derksen (44) is het allemaal. Onlangs is hij anoniem genomineerd voor ‘De Uitdagers’ van Tegenlicht. Weer een erkeninning voor zijn werk, maar de velen veren in zijn achterste veranderen hem niet als mens.

TEKST ANDREIA DA SILVA | BEELD DAVID VAN HAREN

naam

Op het moment dat ik Hendrik-Jan spreek, eind februari, is hij bezig met het organiseren van Stembangen! Een muzikale debatavond in DB’s Utrecht. Metal/ Hardcore gecombineerd met politiek. Het wekt een glimlach op, maar het is geen grapje. Samen met Huub Bellemakers - nummer 33 op de lijst van Groenlinksverzorgt hij deze avond. Peter Quint(SP), Esther Ouwehand (PvdD) en Huub Bellemakers (GL) gaan het debat aan. Op het evenement op Facebook staan een kleine 200 als geïnteresseerd aangemeld, met een begeleidende quote van Hendrik-Jan zelf: “Het is gewoon goed om te laten zien dat politici ook gewoon van muziek houden, van hele stevige muziek zelfs.

Vaak gaan we er vanuit dat politici saaie mensen zijn en dat politiek ook saai is.

Maar dat is onzin. Biertje erbij, herrie erbij en praten over politiek, dat doet iedereen rond concerten en nu hier dus ook. Politiek is belangrijk, ook voor liefhebbers van lomp gitaargeweld.”

Hendrik-Jan: ,,Ik wil mensen altijd graag verbinden door middel van hun passies, achtergrond of studie. Dat doe ik met dit evenement. Daarnaast wordt de vraagstelling heel anders dan tijdens andere debatten.’’

de vloer kwamen.’’ Dat hun project veel zoden aan de dijk heeft gezet blijkt uit de aanvraag van de VU Amsterdam. Marinka en Yunus zijn bezig met een project waarbij het ministerie en de provincie geadviseerd worden met hun bevinden vanuit Heumensoord. Voor Hendrik-Jan is in de stichting een rol als adviseur weggelegd. Met het oog op alle debatten en verkiezingen ergert hij zich onwijs aan al het vingerwijzen. ,,Er wordt gewezen naar Trump en zijn migratieverboden, en de muur. Maar wij zitten hier maar een paar duizend kilometers van Griekenland af waar nog steeds duizenden vluchtelingen in nood leven en er minstens 80.000 een verschrikkelijk dood gestorven zijn. Daar hoor je dan verder niemand over. Het is ook veel makkelijker om schuld verderop te zoeken in plaats van bij jezelf. Het is structureel natuurlijk lastig om een oplossing te verzinnen voor dit soort drama.’’

Dat organiseren in zijn bloed zit is voor wie hem kent geen verrassing. Al jaren achtereen programmeert hij een gedeelte van de Zwarte Cross in Lichtenvoorden en doet hij dingen op Paaspop in Schijndel. Met de komst van de velen vluchtelingen in Nijmegen, stonden hij en zijn vrouw Marinka vooraan. Niet thuiszitten maar die handen uit de mouwen. Eerst kwam een besloten groep op Facebook genaamd Refugees Heumensoord, hierna een welkomspagina Welcome to Nijmegen en uiteindelijk een foundation Yalla.

Doel van dit alles? Het welkom heten van onze nieuwe buren en ze informeren waar ze het nodig hebben. Mooie vriendschappen zijn hieruit ontstaan, al geeft Hendrik-Jan aan dat zijn kinderen (Donna en Loïs) er soms ook wel klaar mee waren. ,,Soms vroegen ze, papa komen er nou alwéér vluchtelingen? Maar eigenlijk viel het mee en hebben we gewaakt dat er niet te veel verschillende gezichten over

“Ik wil mensen altijd graag verbinden door middel van hun passies, achtergrond of studie”

Voor Hendrik-Jan staat de ‘doelgroep’ altijd voorop, of dat nou de festivalbezoekers zijn of zijn cliënten maakt weinig uit. Hij staat overal middenin en hoopt op het samenbrengen van mensen. Binnenkort gaat hij aan de

slag bij Tandem Welzijnswerk. Als we teruggaan naar het onderwerp politiek heeft hij daar ook nog wel het een en het ander over te melden. ,,Nijmegen is vastgeroest in het Havana aan de Waal, daar moeten we echt een keer

van af. Net zoals de burgemeester eens moet gaan toegeven dat er wel degelijk polarisatie plaatsvindt in Nijmegen. Ga de wijken eens in en zie hoe groot de veranderingen zijn. Mensen kennen elkaar niet meer zoals voorheen. Mensen zijn bang voor hun onbekende buren en laten hun kind ook niet meer alleen ergens naartoe fietsen. Dat was in mijn tijd wel anders.’’ Een rol in de politiek ambieert Hendrik-Jan overigens niet, al zou hij daar volgens menigeen wel goed in zijn. ,,Ik ben harstikke druk met wat ik nu doe, en ik vind het leuk wat ik nu doe.

Een beetje dj’en, programmeren, af en toe ergens spreken. Gisteren nog speelde ik nog voor een honderdtal vrouwen tijdens de première van 50 shades of Grey.

We zien overigens wel wat er uitkomt met Tegenlicht, het wordt vooral een promotie voor onze foundation.’’

Het Goffert mist zijn stoomtreintje Ruim twintig jaar lang reed de ‘Rollecate’ rond in het Goffertpark. Een toffe naam voor de locomotief die veel mensen mooie herinneringen heeft opgeleverd. In 2012 is ze met tegenzin verkocht aan een nieuwe eigenaar, omdat het teveel geld koste. Het Goffertpark is echter niet meer dezelfde zonder zijn locomotiefje, dus is er door een aantal fanatiekelingen een stichting opgezet om hem terug te kopen. En raad eens? Hij staat te koop!

De trein reed in 1985 voor het eerst in Nijmegen rond, maar bestond toen al veel langer. In 1962 is hij gebouwd door Kees Neve, dé Nederlandse modelbouwer van stoomtreinen. Hier deed hij vijf jaar over, want alles moest met de hand gemaakt worden. Daarna wilde De Linnaeushof hem wel in de speeltuin laten rondrijden, maar dan moest hij wel een beetje aangepast worden. Er kwam een wagon bij voor de kolen, een felrode koeienvanger, een flinke schoorsteen, een bel en een gaslamp voorop. Toen kreeg hij ook de naam waar hij nu mee bekend is. Toen de Linnaeushof hem beu was, mocht Gerrit Hoffs haar overkopen. Van 1985 tot 2005 reed ze rond de Goffertboerderij. Daarna heeft ze van 2005 tot 2009 nog stilgestaan vanwege technische problemen. Nadat ze hersteld was, is hij in 2012 toch verkocht en verdween ze definitief uit het land.

Het was simpelweg te duur om haar te houden. Vóór Rollecate, reed er ook al een stoomtrein. Vanaf 1971 reed de ‘Goffert-Expres’ door het park, tot het in 1985 inclusief rails verkocht werd. In het park kan je zelfs nog restanten van die eerste treinrails vinden.

Nijmegenaren vonden het maar niks dat de Rollecate verkocht werd, want in het Goffertpark hoort gewoon een stoomtrein!

Eind vorig jaar is door drie oud-machinisten de stichting ‘Stoomgroep de Goffert’ opgericht. Vele honderden uren hebben zij op het Nijmeegse treintje doorgebracht en ze weten er dan ook alles vanaf. De machinisten zitten boordevol ideeën om er dit keer een winstgevende attractie van te maken, maar dan moeten ze eerst een trein hebben. Om deze droom waar te maken, hebben zij geld nodig. Veel geld. De huidige eigenaar bevindt zich in Zweden

TEKST MARIT HOLLANDER | BEELD *

en met hem hebben ze al regelmatig contact. Ook heeft hij een verkoopintentie uitgesproken. Om de trein terug te kopen, naar Nederland te verschepen én de rails terug te bouwen hebben zij honderdduizend euro nodig. Om dit te kunnen realiseren, hebben ze al flinke stappen ondernomen: ze zijn een petitie gestart, een crowdfundactie, er worden collectes gedaan, studenten helpen mee.. Noem maar op. Inmiddels hebben zij meer dan 5400 euro verzameld en hebben ze dus nog een lange weg te gaan. Toch zijn ze er zeker van dat het ze gaat lukken en wel voor 2018.

Stel dat het nou eens gaat lukken, wat dan? Welk plan gaat ervoor zorgen dat de geschiedenis zich niet wéér herhaalt? Daar hebben ze al een ‘gameplan’ voor bedacht. De bedoeling is dat hij in de zomer van 2018 zijn eerste ronde maakt. Elk weekend, als het weer het toelaat, kunnen kinderen genieten van een ritje. Bij een kleine verkoopcabine kunnen er voor één euro kaartjes gekocht worden en voor wie trek heeft ook wat lekkers. Twee vrijwilligers gaan de trein bemannen. Op dit vlak worden ze ook door de gemeente geholpen: ze kunnen gebruik maken van een groot netwerk aan enthousiaste vrijwilligers.

Misschien woon je vlakbij het Goffertpark en heb je kinderen die dit geweldig zullen vinden. Of heb je zelf mooie herinneringen aan het stoomtreintje? Dan kan je die, als alles goed gaat, volgend jaar weer ophalen! En mocht het onverhoops níet lukken, dan gaan de donaties naar Kinderboerderij De Goffert. Maar daar gaan we natuurlijk niet vanuit. *www.stoomgroepdegoffert.nl

ONDER HET VOLK IS HET HARTSTIKKE GEZELLIG Of je me een geboren en getogen Nijmegenaar mag noemen weet ik niet. Officieel gezien wel – ik heb nooit ergens anders gewoond – maar ik ben nooit echt met de cultuur van de stad opgevoed. Ik woon niet in één van de ‘volkswijken’ en ik ben nooit fanatiek Eniesee-supporter geweest. Ik praat als iemand die zijn leven lang in het Gooi heeft gewoond en ken eigenlijk alleen het Nijmeegse ammehoela. De afgelopen weken heb ik pas ontdekt wat ik precies miste.

TEKST MART MEIJER | BEELD MART MEIJER

Na een mislukte poging om naar Tilburg af te reizen besloten we met een aantal groepsgenoten ergens te gaan drinken.

Na een paar hippe koffietentjes te hebben overwogen bleek de bar van onze keuze gesloten en stapten we het eerste café in de buurt binnen. De Derde Kamer heet het – toevallig ook de thuisbasis van de Nijmeegse Prins Carnaval, Bart d’n Urste. Aan onze onwennige binnenkomst merkte de barman al vrij snel dat we hier nooit eerder geweest waren, hoewel hij zijn vaste gasten ongetwijfeld allemaal van gezicht kent.

Het café ademt Nijmegen: de tekst van NEC-clublied ‘Al mot ik krupe’ staat geschreven in de dwarsbalken onder het plafond, ballonnen in de carnavalskleuren hangen aan de bruine hanglampen en het wapen van Prins Bart prijkt op verschillende plekken aan de muur. We krijgen – voor niks, Nijmeegse gastvrijheid – een stuk Marikenbrood bij ons drinken. Als goedmakertje voor het ontbreken van de appeltaart (‘appels? Die plukken we pas na de carnaval, gek!’). Ook al zijn we geen van allen ‘echte’ Nijmegenaren, de andere cafégangers kletsen gezellig met ons, maakten een gebbetje en vragen hoe het Marikenbrood bevalt. Ik kan zeggen: ontzettend goed. Mocht je nog een leuke plek zoeken voor je vrimibo, verlate carnavalsfeestje of een leuke avond uit, loop dan zeker eens zo’n echte Nijmeegse kroeg binnen. Als je die gezelligheid niet allang ontdekt had natuurlijk.

27

Marktlui

Op de Grote Markt staan elke maandag een handjevol mannen achter hun kraam met spullen.

Deze ‘lusemert’ was vroeger veel groter en levendiger. Een rondje langs de kramen gaf mij een duidelijker beeld over deze oude luizenmarkt.

TEKST SANNE PETERS | BEELD DAVID VAN HAREN

Prudon (48 jaar) staat nog het dichts bij de Stevenskerk.

En kijkt uit over de Grote Markt. “Het is nu een hele andere tijd. Het oude spul wat hier ligt is allemaal over. Vroeger hadden de mensen veel meer dingen in hun huis dan vandaag de dag. Nu is het allemaal moderner, je werkt met z’n tweeën en hebt dan minder om schoon te maken.”

Al sinds 1970 staat Adje van de Wal (83) met een kraam elke maandag in Nijmegen. Hij vult aan: “Er is overal markt en dan zijn er ook opeens allemaal kringloopwinkels. Daardoor wordt het hier minder. Mensen hebben geen tijd meer, nu ook door de regen. Maar als het met mooi weer druk is, lopen ze je ook voorbij. Toen we bij de kerk stonden, zag je dat de mensen nadat ze in de kerk waren geweest, langs de kramen liepen. Dat bleef de hele tijd doorlopen.”

“Sommige mensen hebben niet door dat dit een luizenmarkt is en dus geen antiekmarkt. De prijzen zijn dan veel te hoog en mensen kopen bij zulke kramen niks” vertelt Henk Peters (76).

Henk staat dit jaar 37 jaar op de markt heeft alles wat hij verkoopt gekregen. “Het is de kunst dat je oud spul hebt” zegt hij en wijst naar iets paars gekleurds “twee venetiaanse, mondgeblazen kopjes. Probeer het maar eens te vinden”.

“Een deel van Henk zijn spullen is gratis en ik mag meestal iets meenemen daarvan. Het leukste wat ik ooit heb gekregen? Dat is mijn theekopje waaruit ik altijd mijn thee drink.

Het is mijn favoriete kopje geworden thuis.” - Blackrice Prudon: “Er zijn mensen die naar mijn kraam komen om echt specifiek naar dingen te zoeken. Zoals porselein, tegels dat soort dingen. Maar schilderijen en klokken, dat is allemaal over.’’

Henk: ‘’Ik verkocht ooit een potje voor 50 eurocent, maar dat bleek 750 euro waard te zijn. Ik kwam daar achter toen ik thuis ‘Tussen Kunst en Kitsch zat te kijken op televisie. Ik herkende de vrouw die het kocht. Voordat ik het verkocht zag ik wel dat er een naam op het potje stond, maar wist ik veel. Ik kan er wel om lachen. Ik heb het goed, ben gezond. Als je gezond bent, ben je rijk. ‘’

30

Ondanks dat ze er elke week staan met hun kraam, krijgen ze er soms niet veel geld voor terug.

Adje: ‘’Het is leuk, die paar centen die je overhoudt, maar je moet al twintig euro voor de kraam betalen en dan van wat je overhoudt kun je een doosje sigaren kopen. Het is voor mij maar een hobby en doe verder ook geen inkopen. Het zou aantrekkelijk zijn als er telkens nieuwe mensen staan met nieuwe spullen. Vroeger was het zo dat er soms een auto kwam aanrijden en dan doorzocht werd door iemand met interesse. Dan kreeg hij vijf tientjes aangeboden en was hij klaar. Nu is het niks meer. Er is niks te verdienen. We moeten per kwartaal betalen, maar soms regent het en komt niemand. Ook valt de 2e paasdag weg, alleen moet je dat wel betalen. Vroeger kwamen ze met een kaartje langs. Als het slecht weer was hoefde je minder te betalen dan bij mooi weer.’’

Ondanks dat het er vroeger rooskleuriger uitzag dan tegenwoordig zullen deze heren hun kraam niet snel verlaten.

Prudon: ‘’Hier staan zit er helemaal ingeworteld, dat gaat er nooit meer uit. Net zo lang doorgaan tot je erbij neervalt, laat ik het zo zeggen.’’

“Ik verkocht ooit een potje voor 50 eurocent, maar dat bleek 750 euro waard te zijn”

“ALS JE ZEGT: ’IK BEN MANTELZORGER VAN MIJN MAN’, BEN JE DAN OOK NOG GEWOON PARTNERS VAN ELKAAR?” Marie Louise van der Ploeg aan het woord, een van de twee mantelzorgconsulenten die Mantelzorg Nijmegen kent.

Een mantelzorgconsulent is er om vragen van mantelzorgers te beantwoorden, maar biedt ook een luisterend oor als mantelzorgers hun verhaal willen doen. De zorg voor iemand op je nemen vergt heel veel van iemand, veel meer dan mensen vaak denken. Mocht het een mantelzorger even teveel worden, dan kijkt Marie Louise of er een manier is waarop de desbetreffende mantelzorger meer vrije tijd kan krijgen, want deze mensen zijn vaak zo druk met het zorgen voor anderen, dat er bijna geen tijd voor henzelf overblijft. ”Op lange termijn vraagt het zijn van mantelzorger gewoon heel veel van een mens. Er wordt vaak over een bepaalde grens heengegaan.”

Mantelzorger ben je als je langer dan drie maanden meer dan acht uur per week vrijwillig en onbetaald voor iemand zorgt, die anders betaalde zorg zou krijgen. Veel mensen realiseren zich niet dat ze mantelzorger zijn. ”Als je man zich niet meer kan aankleden, en je helpt hem iedere dag, dan ben je ook mantelzorger. Veel mensen beseffen vaak niet dat ze mantelzorger zijn of zien zichzelf niet zo.”

”Het is soms lastig om de realiteit onder ogen te zien.

Mensen weten vaak eigenlijk wel dat ze mantelzorger zijn, maar vinden het lastig om dit hardop te zeggen. Als je zegt: ’ik ben mantelzorger van mijn man’, ben je dan ook nog gewoon partners van elkaar? Dat kan een zorg zijn.

Marie Louise is op maandag te vinden bij STIP in Nijmegen-Oost en op woensdag in STIP Midden, ’de’ helpcentra waar mantelzorgers met problemen terecht kunnen.

Voor jongere mantelzorgers is er een speciaal spreekuur bij Jimmy’s (een ontmoetingsplek voor jongeren) waar haar collega op dinsdag spreekuur heeft. Samen runnen zij de hele helpdesk voor mantelzorgers in Nijmegen. De hulp die zij bieden is hard nodig. ”Een op de vijf Nijmegenaren is mantelzorger, dat is veel. In het huidige systeem wordt er nog onvoldoende rekening gehouden met de impact het op je leven heeft als je meer dan drie maanden aaneengesloten meer dan acht uur per week voor iemand zorgt.”

Voedselbank Nijmegen wordt groter, gerichter en gezonder Zo’n 550 gezinnen worden door de voedselbank geholpen met voedselpakketten. Dit is een groei van 300 gezinnen in vier jaar. Deze gezinnen kunnen hun voedselpakket gratis afhalen bij één van de vijf afhaalpunten. De Voedselbank heeft dan ook plannen om de komende jaren nog flink uit te breiden en te verbeteren.

TEKST MARIT HOLLANDER | NATHALIE KOBUS

Door de flinke groei zijn ze in oktober 2015 verhuisd naar een grotere loods.

“We hadden op gegeven moment zoveel voedsel nodig dat de ruimte niet voldoende was”, aldus meneer Van der Westen, voorlichter van De Voedselbank. De oude loods was te klein, waardoor ze geen nieuwe mensen meer konden helpen. De nieuwe locatie moest wel compleet verbouwd worden. Dit kostte zo’n 95.000 euro en is compleet gefinancierd door Volkskracht, een vermogensfonds. Nu kunnen ze veel meer gezinnen helpen. Ze streven ernaar om over 5 jaar zo’n 800 tot 1000 gezinnen te ondersteunen.

De Voedselbank heeft drie hoofdpunten op het gebied van uitbreiding en verbetering voor de komende 3 tot 5 jaar.

zouden ze bijvoorbeeld drie stuks op de groenteafdeling uitzoeken. “Hier willen wij mee experimenteren, want dit vinden wij veel vriendelijker.”

Als deze eerste twee punten behaald zijn, willen ze ernaar kijken hoe ze de pakketten gezonder kunnen maken.

Nu doen ze veel met houdbaar voedsel, uit blikken en potten, dat is namelijk heel handig in verband met de uiterste houdbaarheidsdatum en logistiek gezien.

Omdat mensen die een laag inkomen hebben al sneller ongezond eten, wil de Voedselbank meer met verse producten werken. Dat is wel ingewikkeld, omdat ze dan heel gericht moeten zoeken.

Op het moment heeft de organisatie wel voldoende vrijwilligers, maar ze zijn altijd op zoek naar meer behulpzame mensen.

Dat zijn: 1. Groeien 2. Winkelformule toepassen 3. Gezondere pakketten samenstellen

Op diverse locaties in Nederland wordt al geëxperimenteerd met nieuwe ‘winkelformules’. Nu krijgt iedereen een pakket en daar moeten ze het mee doen. Bij de winkelformule

33

Waalbrug by night

Hoofdredactrice Amy van de Wiel Vormgeving Marit Hollander & Nathalie Kobus Fotograaf David van Haren Redactie Mart Meijer Yoram Kremers Tim van de Logt Sanne Peters Andreia Da Silva Farah Yahyaoui Florentine Waller Jacob Lieverse Joep Oelemans Amy van de Wiel David van Haren Nathalie Kobus Marit Hollander Uitgever Fontys hogeschool voor journalistiek Website www.NieuwsaandeWaal.wordpress.com Sociale media www.facebook.com/NieuwsaandeWaal https://www.youtube.com/channel/UCRsVtSqG2Tn3wVTXBcZbfQ