L O S B A B O S закапайце свае грош ы
“Асудж аная за тое, ш то заявіла 5 3 чалавекам : грош ы гэта яш чэ ня ўсё”. Ікарцінка: зьвязаная дзеўка з пры стаўленай да галавы аўтам атнай руляй… Звы чайны беларускіu n d e r 2 5 наўрад ціпранікнецца новай рэклям най стратэгіяй дж ы нсавага брэнду B a u h a u s . Чам у? Каліў 1 9 3 2 годзе Ф ранклін Рузвэльт кінуў лёзунг “Узбагачайцеся”, Вялікай дэпрэсіінады ш оў гам он. Ам эры канцы пачалівы рош чваць на бальконах кветкі, адкры ваць кінатэатры ігандляваць пам ідорам і. Тое сам ае робяць яны іцяпер але ў больш ы х м аш табах. Ты м часам беларускія рузвэльты ўсё яш чэ ня м огуць даперці, ш то пры нцы п “усе роўны я” гэта толькібанальная вары яцы я на наш а нацы янальнае “затое ў суседа карова здохла”. Іпакуль яны дапруць, бізнэсоўцы будуць звальваць у М аскву, вы пускнікіРТІпаранейш ам у ш чам іцца ў Каліф орнію , а сусьветна пры знаны я балеры ны будуць у стане зарабіць хіба ш то на новы я тапкі. Белы я. Канечне, грош ы гэта яш чэ ня ўсё. Асабліва гэта адчуваеш , калііх ням а. L O S B A B O S будзь у тэм е 1 2 1 4 “Больш ідэальны х ум оваў для вы насу тавару без аплаты , чы м у гіпэрм аркетах, пэўна, ібы ць ня м ож а”. Аркадзь Гвер ты ры ць ш м откіў гіпэры . 1 5 1 6 “Н екаторы я м ае зем лякітут на м аш ы нах катаю цца, хаты ў цэнтры найм аю ць іў казы но ходзяць, ”каж а кітаец Д зін”. Кантры бутары СD падлічы лібабкізам еж ны х студэнтаў “тут” інаш ы х “там ”. 1 7 1 9 “Бы ў у нас адзін вы кладчы к: пры нцы пова ня браў хабару, ігэтак ж а пры нцы пова зразаў на іспы тах лайдакоў. П ры ходзіць ён пасьля іспы ту ў сваю м аласям ейку, а там у калідорчы ку стаіць пакет. Тут яго іпавязалі… ” Ш ура Л епель качагары ць тэм у хабару ў ВН У. 2 0 2 1 “А яш чэ даводзілася пабачы ць, як вы глядае чалавечы тлуш ч. Адной цётачцы вы разалі8 кэгэ гэнага дабра. Ім ы з адны м студы кам , якітаксам а “санітары ў”, перлітазік з гэтай гідотай на другіканец бальнічкі. . . ” Хто на ш то вучы ўся, той на ты м ізарабляе. 2 2 2 3 “Засратая, але ж ы ць м ож на”. Аркадзь Гвер ш ары цца па “хазаф аках”, дзе ж ы вуць м енскія студэнты . 2 4 2 6 “У 1 3 год ён прадаваў па электры чках апазы цы йны я газэты ; у1 7 ён перш ы м у Беларусівы даў ты сячны м накладам кам пактды ск з айчы нны м м узлом , аў1 8 пра яго пачаліраспускаць чуткі: м аўляў, уж о зарабіў сабе на кватэру”. Адэліна Зянковіч разьведала, адкуль зелень у “пузатай зелені”.
БЯРЫ C D / “СТУД ЭНЦКУЮ Д УМ КУ” Ш ТОМ ЕСЯЦ БЯС П Л АТН А Ў ГЭТЫ Х М ЕСЦАХ: М енск: крам а “T O M T A Y L O R ”, прт С кары ны , 3 7 , т. 2 8 8 1 2 4 4 крам а “L E V I ' S ”, прт С кары ны , 4 8 , т. 2 8 8 2 5 6 2 крам а “БУ Н К ЕР”, вул. Казлова, 1 4 , т. 2 8 4 9 3 9 9 крам а “T R A F F I C ”, прт С кары ны , 4 4 , т. 2 8 4 3 0 1 4 крам ы “М И С ТЕРИ Я ЗВ У К А ”, вул. Н ям i га, 1 2 , т. 2 8 9 3 9 3 0 ; пр. С кары ны , 5 2 А, т. 2 8 3 2 3 0 6 ГЦ “П А РК И Н Г”, вул. Куйбы ш ава, 4 0 , крам а “F U J I f i l m ”, т. 2 3 7 3 0 3 3 аўтобусы “I N T E R C A R S ”i оф i с “I N T E R C A R S ”вул. Гi калы , 3 , т. 2 8 4 6 0 3 7 , 2 8 4 6 0 8 5 крам а “П ЕРЕХО Д ”, падзем ны пераход каля ГУМ у, т. 2 2 7 4 1 1 4 крам а “КО М П ЬЮ ТЕРН Ы Й М И Р”, вул. К. Ч орнага, 3 1 , т. 2 8 4 0 0 3 5 i нтэрнэтцэнтар “П Л О Щ @ Д К А ”, прт С кары ны , 5 8 4 , т. 2 3 9 3 8 7 4 “Ц ЕН ТР М О Л О Д ЕЖ Н Ы Х П У ТЕШ ЕС ТВ И Й ”, вул. В арваш энi , 1 7 1 0 1 , т. 2 3 9 1 7 4 9 S T A R T R A V E L , вул. С урганава, 4 7 , оф . 8 , т. 2 3 2 5 0 2 8 крам а “П О Д ЗЕМ К А ”, прт С кары ны , 4 3 , т. 2 8 8 2 0 3 6 I Н ТЭ РН Э ТК А В Я РН Я “С А Ю ЗO N L I N E ”Ц энтральны Д ом аф i цэраў, вул. Ч ы рвонаарм ейская, 3 , т. 2 2 6 0 2 7 9 кам путарны клю б “О К ”, вул. Інтэрнацы янальная, 9 крам а вопраткі“М У С ТА Н Г”, вул. Кам сам ольская, 1 4 крам а " ВI Д ЭАНЯВI ДЭА" , пл. Н езалеж насьцi , падзем ны пераход, спуск па эскалятарах
C O V E R S T A R : L e n a P H O T O G R A P H Y B Y A n t o n S n t S T Y L I N G A N D D E S I G N B Y a n a n g e l i c o
Баранавічы : клю б N E W S O U N D L A N D , вул. Ц арука, 6 4 Берасьце: начны клю б “M A T R I X ”, вул. С авецкая, 7 3 Гом ель: И Н ТЕРН ЕТ@ К А Ф Е, вул. С авецкая, 9 7 ( корпус 4 ) м узы чная крам а “Д И Н А М И К ”, вул. Рагачоўская, 5 а крам а м однага адзеньня “Н Э П ТУ Н ”, вул. П ерш ам айская, 8 крам а “C D Л энд”, вул. С авецкая, 2 1 Гародня: “S H O W T I M E ”, вул. Горкага, 6 4 ( 2 гіпаверх) кавярня “КУ Ф Э РА К ”, вул. В іленская, 6 салон сотавай сувязi М ТС , вул. Будзённага, 2 3 а В іцебск: крам а “М У ЗЫ ЧН Ы П РА С П Э К Т”, прт Будаўнікоў, 4 М агілеў: крам а “БУ Н К ЕР”, пртМ i ру, 3 9
F e e d b a c k * [ a n d r e i k ] как он тут доф ига ( и девуш ка в кож анке и потны е прапаную вам справаздачу пра канцэрт Н РМ у Гом елі: м альцы это « ихние» , которы е прош ли на вечеруху на халяву) . Канцэрт Н РМ / 2 1 . 1 0 . 2 0 0 5 Вы вод: Гом ель/ Д К “Віпра” Будучи обы чны м потребителем , я повелась на бренд. Не давераю чы апош нім вы сновам адм ы словай А стоило м не бы ть ум нее. И обратить некоторое спэцкам ісііААН, наш кантры бутар вы правіўся ў вним ание на м елочи и детали. Хотя бы на то, какой Гом ель, каб на м есцы вы святліць: ўздзейнічае уж асны й дизайн ф лаера, как м не сильно долбанули рады яцы я на чалавека, ціне? чернильны м ш там пом по руке на входе ( которы й до Н аш вы вад: уздзейнічае, ды яш чэ як! Бо, чы м тады сих пор не см ы вается) , на то, что там не бы ло вообщ е патлум ачы ць тое, ш то Н РМ , якіўлады ш чэм яць па знаком ы х лиц. И так м ного бы чар из БРСМ а. ўсёй блакітнавокай, у Гом елі, спачатку спакойна раздае інтэрвью м ясцовы м F M станцы ям , а поты м дае [ C D ] такого ды хту на канцэрце, аж но са столім ясцовага Відаць ш то на зьніж кіў A d i d a s ціў “Том Тэйлар” Д К, ш то м усіць пам ятаць яш чэ граф а Рум янцава, БРСМ ' аўцы яш чэ не напрацаваліхапае толькіна ледзьве не абсы палася апош няя гіпсавая ляпніна. “Сьвітанак” і“Кам інтэрн”. Там у на пах поту наракаць Татальная адсутнасць рэклям ы ў горадзе іпіва на ня трэба ня ўсё ў нас у краіне яш чэ добра з м есцы не пераш кодзіла чаты ром сотням ф энаў прам ы словасьцю . сабрацца іўтвары ць сапраўдны вэрхал на танцполе. А каліВаш “сэк' ю р” рэальна ня гнаў, казаўш ы пра Акрам я ўласна гам ельчукоў на канцэрт завіталіколькі тое, ш то іх запусьціліна вечаруху K E N T як “членаў”, чалавек з М азы ру, Кіеву іМ енску. А дзьве сталічны я то прам оўтарам дадзенага брэнду м ож на параіць на гёрлы так “заж ы галі” у перш ы х ш эрагах, ш то далейш ае раскручваць лепей айчы нны х вы творцаў напры канцы расчулены П іт запрасіў пры гаж унь на цы гарэт “Гродна” там , “Пуш ча”. сцэну для ганаровы х абды м каўпацалункаў. Таргет ж а відавочны прападае “патры ёты ”, м ля. . .
И потом я узнала, что через там ож ню всётаки пробили. « Так, что м олодец, сказал зам декана, П равильно поступила. Заодно и врем я сэконом иш ь! Тебе ж е только лучш е от этого» . М нето оно лучш е, но за родину просто обидно… [ C D ] J e n n y , ды к а ф ігліс “абідна”? Пайш ла яна лесам , такая “родзіна”, якая вы рош чвае лю дзей, ш то ніколі інш ага ж ы цьця ня бачы лііякім ням а з чы м параўноўваць сваю ж ы туху. . . Тое, ш то зваліліз вочнага іперавяліся на завочку гэта райт. У сэнсе, і“правільна”, іваш а “права”. М інадук ірэктараты беларускіх ВНУ прайш літую стады ю , калібудуць тры м ацца за кож нага платніка: у іх такіх, як вы недзе палова ад усіх студэнтаў ( !!!) . Там у м огуць сабе дазволіць раскош у вы ганяць “неблаганадзейны х” ( дарэчы , незаконна) . Усім чы тачам C D на будучы ню : каліз вам і нам ячаецца падобны трабл, піш ы це ў рэдакцы ю паспрабуем дапам агчы грам атнай парадай. Бо яны запары лі: пры дум аю ць якую херню , а студэнты м аўчаць. . .
[ М ікіта] П аспрабую пісаць пабеларуску: ім кненне добрае, аднак ведаю наперад, ш то атры м аецца раж но. А ш то [ J e n n y ] рабіць? М ову бачы ш толькіў ваш ы м вы данніды й сям Хочу вам рассказать идиотскую историю о том , как там у рэклям ах сам сунга. м еня вы гнали с пятого курса за то, что я поехала Але я піш у не дзеля таго, каб распавесцівам аб ты м поучиться в летню ю ш колу. якія вы добры я, сам іуж о павінны ведаць. П іш у " з Вся проблем а в том , что « летняя» ш кола им ела м есто сур' ёзны м інам ерам і" . бы ть в начале сентября. И к том у ж е за пределам и Час ад часу чуеш ад сяброў цізнаём ы х ш то ням а чаго наш ей родины . рабіць ў гэты м М енску, на нарм алёвы адпачы нак Узнав о том , что я вы играла грант на двухнедельны й патрэбна куча грош ай, вось там у м ы , простая м оладзь, курс по расш ирению Евросою за, я, как честны й П етя, іп' ем гарэлку па пад' ездах. Д ы к вось хрэна. Н я так [ k o n t r a ] пош ла в деканат за благословением . Зам декана гэта. Іў м яне ёсць там у сведка, якая, дарэчы , м ож а K E N T – ЭКСП ЕРИ М ЕН Т БРСМ . посм отрел на м еня, как на ум алиш енную , и бы ць для вас тэм ай для напісання. Н еслы ханны й облом ж дал м еня 2 9 октября на заводе посоветовал м не забы ть о такой перспективе. « Ф иг с Год там у, некалькім рам анты кам аваньцю ры стам бяз Вавилова. П рикол в том , что проходило все под два!» подум ала я, и направила стопы в 3 3 ю к грош ай ісувязей, нават бяз м інскай прапіскі, брендом K E N T . Увидев белоголубой ф лаер с знаком ом у травм атологу… П олучив заветную студэнтам БД УІРа, пры йш ла да галавы ідэя зрабіць зам анчивы м и обещ аниям и тю нингш оу и справку, я отправилась в путь за знаниям и и студэнцкую кавярню . Іш то вы сабе дум аеце? Зрабілі! внуш ительны м списком дидж еев, я твердо реш ила - впечатлениям и. М ы працуем уж о цэлы год. Н ават пачаліправодзіць « И ду!» . Специальность у м еня м еж дународны е вечары нкііф есты . Н у чы м ня андэрграунд паТам на сам ом деле бы ло всё обещ анное. В здание эконом ические отнош ения. И соответственно, я бы ла беларуску? Галоўнае, ш то ам аль ніхто ж аб гэты м действительно загнали пару затю нины х тачек, 3 просто счастлива увидеть в реальности м ногое из нічога ня ведае! танцпола, очень качественны й звук, свет, отличное того, что м ы учили по книж кам . Я, как губка А зараз па справе: недзе з год там у вы больш пісалі м узло, несколько прикольны х проекций на стенах. впиты вала в себя всю новую инф орм ацию , ф анатично пра м есцы , дзе м ож на ф айна правесцічас, пра розны я Видно, что бабла вбито прилично. Сначала лю дей собирая буклеты и записы вая контакты проф ессоров. накірункіу м аладзёвай двіж ухе. бы ло не м ного, и я уж е бы ло расслабилась и начала И уж е представляла, как я буду рассказы вать наш им Зараз уж о неяк сур' ёзней сталі, ды й м еньш сарказм у вливаться в атм осф еру. Н о чтото бы ло не то… на сем инарах о том , как ж е все на сам ом деле там уж ы ваеце. Сталееце ( = взрослеете, каб не пам ы ліцца) О ткуда ни возьм ись стали появляться престранны е происходит. ціш то? личности. Я бы ла в хорош ем настроении, и сначала Когда я вернулась в родной универ, в деканате м не Д ы к вось. . . м ож а пра нас напіш аце? м еня всё это забавляло. Увидев девуш ку м ассой 9 0 кг сообщ или о новом распоряж ении ректора о том , что с в стеганом пальто аля « продавщ ица с лотка» , я [ C D ] этого года, все, кто опоздал на первы х 2 недели пож алела о том , что у м еня нет ф отика. П отом народ ОК, чакайце з інспэкцы яй! А наконт “взрослеете” ды учебы , кром е справки, долж ны ещ е предоставить стал подходить группкам и в сереньких костю м чиках, паспорт. не, м ы паранейш ам у сікаем у пялю ш кі. Толькіз Тогда м не приш лось сказать, что паспорт я вы страиваться в круж ок и ставить посерединке больш асэнсаваны м вы разам твару. потеряла. Н у м ало ли, с кем не бы вает. М еня сум ки. С каж дой м инутой становилось всё хуж е. попросили подтвердить это в письм енной ф орм е, дав « I t ' s g e t t i n g h o t i t h e r e . . » подум ала я, увидев, как эти ещ е гарантию в том , что в данны й период врем ени, я ю нош и начинаю т сним ать с себя все эти пинж ачки- не покидала территорию РБ. М еня предупредили, что свитеркиф уф аечки производства « Свитанак» и м еня пробью т через там ож енны й ком итет. И если разм ахивать им и в поры вах страстного танца. М не вы яснится, что я пересекала границу, то м еня стало слиш ком м ало м еста на танцполе, запахло * АЎТАРСКІЯ СТЫ Л Ь, М О ВА ІП УН КТУАЦ Ы Я отчислят за подлог докум ентов. потом , и я реш ила, что пора спасаться бегством . ЗАХАВАН Ы Я Н а следую щ ем листе бум аги я уж е писала « П рош у Н а танцполе r ' n ' b бы ло спокойно и скучно, и герои отчислить м еня из университета по собственном у наш его врем ени чувствовали себя видим о в ж еланию » . Руки дрож али, я поним ала, что м не полнейш ей безопасности, т. к там собралось скопищ е поставили ш ах. Единственны й ш анс не проиграть м олоды х лю дей не обезображ енны х интеллектом , но партию ( читай получить корку) это уйти, чтобы зато обезображ енны х кож аны м и пидж акам и и восстановится на заочку и не потерять тупо все каким ито бэдж икам и. « П овидим ом у, это деньги, которы е платили м ои родители 4 года. Д а, они секью рити» , подум ала я, но зачем так м ного на 1 вы щ ем или м еня с пятого курса, несм отря на хорош ие кв. м? » В процессе разговора с одним таким оценки, норм альны е отнош ения с преподам и и « секью ром » вы яснилось, что он… член БРСМ и таких дисциплину. [ C D ] A n d r e i k , данке ш ён за допіс. Не забудзьцеся зьвязацца з рэдакцы яй наконт ганарару іпіш ы це нам часьцей іпаболей. Нам патрэбны я рэгіянальны я кантры бутары іпаболей, паболей!!! Калівам ня ў падлу напісаць, ш то вы дум аеце пра тое, ш то м ы робім ,y o u ' r e w e l c o m e ! Адкаж ам інадрукуем з задавальненьнем . А так піш ы це пра ўсё, ш то, на ваш погляд, адпавядае ф арм ату C D .
C D 0 0 2
ЯК АТРЫ М АЦЬ ПАШ ТОЎКУ Адпраўце S M S запы т віду < васьм ізначны код вы бранай вам іпаш тоўкі> на нум ар 3 3 5 5 . Атры м аўш ы паведам леньне ў адказ, захавайце яго ў пам яцітэлеф она іўсталю йце атры м аную паш тоўку ¢ якасьцілягаты пу аператара.
ЯК АД ПРАВІЦЬ СЯБРУ ( СЯБРОЎЦЫ ) ПАШ ТОЎКУ Адпраўце S M S запы т віду < васьм ізначны нум ар вы бранай вам іпаш тоўкі> < прабел> < сем ізначны нум ар тэлеф она сябра ( сяброўкі) > на нум ар 3 3 5 5 . Ваш сябар ( сяброўка) , атры м аўш ы паведам леньне ў адказ, павінен ( павінна) захаваць яго ў пам яцітэлеф она іўсталяваць атры м аную паш тоўку ¢ якасьцілягаты пу аператара.
Поўны сьпіс м адэляў тэлеф онаў глядзіце на w w w . 3 3 3 . b y
КО Ш Т аднаго S M S запы ту на нум ар 3 3 5 5 1 8 0 0 рублёў без уліку П Д В іпадатку з продаж аў. Кош т аднаго S M S запы ту на 3 3 5 5 для абанентаў P R I V E T 1 1 3 ю нітаў. Каліў тэксце S M S запы ту бы ла дапуш чаная пам ы лка ( няправільна пазначаны лічбавы код альбо ўтры м ліваліся ліш нія сім валы ) , сістэм а паведам іць пра пам ы лку, але паслуга па адпраўцы S M S паведам леньня будзе лічы цца аказанай, ікош т запы ту будзе сьпісаны з рахунку абанента. Калівы ня ведаеце, як усталяваць паш тоўку, чы тайце інструкцы ю па эксплёатацы ітэлеф она.
ПАШТОЎКI NOKIA, SAMSUNG, LG 18011225
18011280
18011289
18011296
18011341
18011650
18011620
18011625
18011626
18011446
18010644
18011678
18010280
18010217
18010990
18010209
18010978
18010976
18010286
18010758
18010195
18010650
18010321
18011605
18011639
18041862
18042052
ПАШТОЎКI SIEMENS
18041814
18041859
18041867
18041920
18041922
18042009
18042555
18042556
18042551
18042079
18041390
18042696
18041405
18041114
18041096
18040990
18042334
18040954
18042422
18042325
18041596
18041619
18042337
18041054
18041639
18042051
18041851
Часопіс C D / " СТУД ЭНЦКАЯ Д УМ КА" ЗАПРАШ АЕ Д А СТАЛ АГА СУПРАЦОЎНІЦТВА: КАНТРЫ БУТАРАЎ. Патрабаваньні: 1 6 2 5 год, ж урналісцкая ( гум анітарная) адукацы я вітаецца; крэаты ўнасьць; ум еньне працаваць з інтэрнэтрэсурсам і, з гарадзкім інавінам і( у ты м ліку з чуткам і, плёткам ііінш . ) абавязковае. Кантакты / знаём ствы / туса ў м енскіх кам ' ю ніцівітаецца вельм ім оцна. РЭГІЯНАЛ ЬНЫ Х Ж УРНАЛ ІСТАЎ. Патрабаваньні: 1 6 2 5 год, ж урналісцкая ( гум анітарная) адукацы я вітаецца, але не абавязковаа галоўнае, каб вы ўм елівы кладаць свае дум кілягічна іцікава для чы тачоў; крэаты ўнасьць. Абавязкова вы ў курсах пра ўсё ( ціам аль ўсё) , ш то адбы ваецца ў м оладзевы х тусах ваш ага гораду/ рэгіёну.
ЯК ПАД ПІСАЦЦА НА C D / “СТУД ЭНЦКАЯ Д УМ КА”? СКІНЬЦЕ СВАЁ М Ы Л А НА S T U D U M K A @ T U T . B Y ( ТЭМ А “ПАД ПІСКА”) , КАБ ПЕРШ Ы М ІАТРЫ М АЦЬ АНОНС НОВАГА НУМ АРУ ІПЕРШ Ы М І Д АВЕД АЦЦА,Д ЗЕ ЎЗЯЦЬ СВОЙ ЧАСОПІС. М Ы РАСПАЎСЮ Д Ж ВАЕМ СЯ F R E E .
АГЛ ЯД АЛ ЬНІКАЎ РУБРЫ К: " М АПА" ( вы лю біце, ум ееце іведаеце, дзе м ож на культурна адпачы ць у М енску ірэгіёнах вы ставы , канцэрты , рэйвы , паказы іінш . ) " М ОД Ы " ( вы някепска ш ары це ў альтэрнаты ўнай м одзе М енску ісьвету, у курсах адносна трэндаў c a s u a l & D I Y f a s h i o n ) . C D 4 КА ( электронная м узы ка, хіпхоп, r ' n ' b ) . М АСТАКОЎ/ РАЙТЭРАЎ. якія робяць граф іці, траф арэты іпроста цікавы я м алю нкі/ каляж ы / анім ацы ю іінш . Патрабаваньнікрэаты ўнасьць іж аданьне супрацоўнічаць. Скіньце сваё невялікае рэзю м е ў адвольнай ф орм е на s t u d u m k a @ t u t . b y , па м агчы м асьціпры клады тэкстаў/ работ, а таксам а ( для патэнцы йны х кантры бутараў, рэгіянальны х ж урналістаў іаглядальнікаў рубры к) ня м енш за 3 тэм ы , якія, на ваш погляд, м агліб легчы ў аснову м атэры ялу для C D .
C D 0 0 3
Інф арм ацы ю ізапраш эньніна івэнты , вечары нкі, вы ставы іінш ы я тусы скідайце на s t u d u m k a @ t u t . b y ( тэм а: м апа)
0 8 . 1 0 . 0 5 / “B A T T L E B E L A R U S ” К/ З “М ЕН СК”
0 8 . 1 0 . 0 5 / L J S N U F F S E S S I O N H T T P : / / W W W . L I V E J O U R N A L . C O M / U S E R S / S N U F F _ B Y / См актаць півас на лаўках іў барах дастала. Там у сам ы я “прасунуты я” м енчукіспрабую ць тусіць пад снаф . Ікаліперш ы я м енскія снаф сэйш ны адбы валіся ў сьціплай кам паніізь пяці чэлаў, то на чацьверты зьявіліся ўсе дваццаць. Сярод іх апы нулася наш кантры бутар Аліна КРУШ Ы НСКАЯ. Снаф культура зацягвае. М алады я ню хачы яш чэ пам ятаю ць час, калітабаку даводзілася пры возіць з П ольш чы . . . Ц япер у М енску чаты ры тэм аты чны я кропкі: крам а “П аўлінка” на плош чы Н езалеж насьці( пр. Скары ны , 6 ) у наяўнасьці4 5 гатункаў табакі; гіпэрм аркет “Гіппа” ў Серабранцы ( пр. Ракасоўскага, 2 ) ; м есца ў старчаку “П аркінг”; крам а “Андэрграўнд” у пераходзе ст. м этро Кастры чніцкая тут найбольш гатункаў табакіікаш туе яна хоць кры ху, але таньней. У апош няй звы чайна іатаварваю цца перад сустрэчай. “Але вы бар у М енску ніякі, скардзяцца снаф эры на ж абрацкасьць наш ага снаф ры нку, ва ўсіх кропках табака аднолькавая, 5 гатункаў”. Так бы м овіць, “разнатраўя” сапраўды ням а: пакаш таваць даводзіцца толькідва лайты o z o n a c h e r r y s n u f f іo z o n a r a s p b e r r y s n u f f ды тры ф рэш ы g a w i t h a p r i c o t s n u f f , g l e t s c h e r p r i s e s n u f f іo z o n a p r e s i d e n t s n u f f . Кош т не перавы ш ае 5 бэрэ за “пуш ачку” ( 1 0 грам аў) . А попы т ты м часам расьце. “Ш тоты дзень я бы ваю ў “Андэрграўндзе”, ітам заўсёды чарга”, распавядае адзін з арганізатараў L J S N U F F S E S S I O N T a a v i . Іня варта зьдзіўляцца гэтам у лепей м яняць цы гарэты на ню хальны ты тунь. Ты м больш навукоўцы сьцьвярдж аю ць, ш то агулам табака нясе куды м енш ш коды арганізм у. П раўда, ёсьць і цалкам супрацьлеглы я м еркаваньні. Але як бы там нібы ло, снаф зручнейш ы за цы гарэты , каву ды інш ы я падбадзёрваю чы я вы чварэнствы . Ш то да івэнту, то як адпісаўся той ж а T a a v i ў сваім Ж Ж : “Схадзіў на снаф сэйш н, паню хаў табакі, пазнаём іўся з чувакам і, усе вельм ім ілы я іпры язны я”. Снаф гэты м вечарам уж ы ваўся ўсім і м агчы м ы м іспосабам і: яго ню халіз рукі, плы так інават П аланіка, круцілісам акруткііпускаліпа коле лю льку м іру. . . У будучы нім енскія снаф эры пляную ць сустракацца раз на два ты днііў м этах аховы здароўя перанесьцісэйш ны пад дах. Н ю хачы ў сілу свайго захапленьня усе чэлы лагодны я ды лёгкія да кантакту, там у на пы таньне “Ш то рабіць, калім не не падабаецца нават адзіная дум ка пра тое, ш то давядзецца ўцягваць у сябе гэтую бурую бры доту? ” яны нязьм енна дэклям ую ць: “Усё роўна пры ходзьце! Снаф сэйш н гэта не нагода заню хаць ш м ат табакі, але нагода пазнаём іцца з новы м і лю дзьм і, пабачы ць сяброў, пагутары ць. . . проста добра пабавіць час, нарэш це!”
Такога наплы ву неабсяж ны х ш таноў, ш м отак ікросаў ольдскул, кепак набакір, дрэдаў ітанэляў, а таксам а дзяўчат, якія пры йш ліна ўсё гэта паглядзець, к/ з “М інск” ня бачы ў, пэўна, ніколі. П ры бібоены я хлопцы іабглям ураны я дзяўчаткіпры йш ліна галоўны брэйкчэм піянат году “B a t t l e B e l a r u s ”, якіпраходзіць уж о трэцігод запар. Арганізатар чэм піянату Ягор М арозаў, ён ж а прадусар зорны х ікры ху апапсеўш ы х S t r e e t M a s t e r s . Судзьдзіукраінская кам анда S o u t h H e a d s * . У гэты м годзе на “Батл” зьехалася больш за 1 6 кам андаў з усёй Беларусі. Ад ам аль нем аўлятаў да м ацёры х брэйкераў, ад гурткоўцаў да сам авукаў. Кож ная з кам андаў прадстаўляла 8 хвіліннае ш оў. У асноўны м проста дэм анстравалі танцавальны я кам пазы цы і. Н екаторы я ж вы ступы нагадвалітэатральны я пастаноўкі. Вось каты вядуць на эш аф от трох зм арнелы х вязьняў. Д зяўчы нкаанёльчы к у аж урнай пачачцы абудж ае ад сну брэйкераў. W o r m S t y l e , апрануты я як бом ж ы кінебаракі, вы перліна сцэну кардонную скры ню зпад лядоўні, “водзяць вакол яе карагоды ” ды м ерзнуць ам аль пасапраўднам у. Але сам ае яркае ш оў прадэм анстраваліH u n t e r s . Хлопцы бы ліапрануты я ў нейкія лахм аны ды разм аляваны я пад ваўкалакаў. Зьвяры загнаны я аблавай. Гучаць ж удасны я стрэлы , іты я пачвары разью ш ана курчацца ад сотняў куль, ш то разры ваю ць іх. Зграя ператвараецца ў м есіва, якое б' ецца ў ш алёнай агонііізаціхае. Але ваўкалакам куліня страш ны я “скры ваўлены я”, але ж ы вы я, яны зноў пады м аю цца іпачы наю ць сваё паляваньне. Жжж ах! Апош нім івы ступаліS t r e e t M a s t e r s . Яны , асабліва не зам арочваю чы ся, апранулічы рвоненькія касьцю м чы кіад T r i b a l * * ды прадэм анстраваліідэальна пастаўлены танец у клясы чны х трады цы ях беларускага брэйку. П асьля ш оў бы ліабраны я чаты ры лепш ы я кам анды , якія іспаборнічаліза пры завы я м есцы . 4 е м есца занялі“Сиам ские белки”, якія ў гэты м годзе падкачаліса складам , затое затусаваліся ў падтанцоўцы да пявуляў Гю нэш іКары яны . 3 е м есца L i n e C i t y м аладая кам анда з М агілёву. ( Рабяткірэальна “ж глі”. Асаблівы каляры т кам андзе надавала плясты лінападобная N a d i n , якая, дарэчы , стала лепш ай b g i r l чэм піянату. ) Калібарацьба за 3 4 е м есцы прайш ла сьціпла іпа правілах, то батл за 1 2 е нагадваў бітву пеўняў. Н ястры м аны я “Стры ты ” іH u n t e r s ня столькідэм анстравалісваё м айстэрства, колькі бязбож на лахаліадзін аднаго. Узнагародж аньне перам ож цаў таксам а адбы лося нейкім зм азаны м інецікавы м . Д ы ім есцы падзялілідзіўна. Узнагароду за лепш ае ш оў даліпры м іты ўначы рвоненькім “Стры там ”, ім ж а дасталося і2 е м есца. А сапраўды ары гінальны я H u n t e r s атры м аліткіперш ае м есца, толькі неяк за задум у іпастаноўку ш оў кры ўдна. * S o u t h H e a d s брэйккам анда, арганізатары сам ага культавага ф эсту на постсавецкай прасторы “БИ ТВА ГО Д А” ў Ялце, а таксам а адны зь перам ож цаў сочы нскага “B O T Y R u s s i a 2 0 0 4 ” і“БИ ТВЫ ГО Д А 2 0 0 5 ”. * * T r i b a l ам эры канская ф ірм а па вы пуску адзеньня для брэйкераў. Ю ля П апова C D 0 0 4
8 . 1 0 . 0 5 /
Ш АНСОН З ЧАЛ АВЕЧЫ М ТВАРАМ КАНФ ЭРЭНЦЗАЛ Я М ЕНСКАГА ПАЛ АЦА М АСТАЦТВАЎ
Па наш ы х адчуваньнях, галоўнам у нагуальцу Л ёню Паўлёнку іягоны м тавары ш ам удалося зладзіць сам ую настраёвую ім прэзу м інулага м есяца. Антураж панаваў ва ўсім : ад квіткоў, наклеены х на нацы янальны я грош знакі, якія восеньсківецер разносіў па горадзе напярэдадні, да ф інальнага закідваньня адурэлай ад ш часьця публікіпапяровы м іціто ж ураўлікам і, ціто гадзілкам і. Канцэптуальнай пры чы наю сьвята стала тое, ш то гурты “П ереходник” ( рэінкарнацы я “Н агуаля”) , “Серебряная Свадьба” ды “Рэха” нарэш це вы раш ы лі рэабілітаваць такую рэтрасты хію , як ш ансон, якая ў сярэднестаты сты чнага м енскага эстэта ніз чы м , апроч расейскага блатняку, не асацы ю ецца. Ты м сам ы м м узы кіакрэсьліліновы дакладней, даўно забы ты стары м узы чны ф арм ат, у якім усім тром гуртам цікава каўбасіцца на сцэне. “Рэха”: Я зразум еў, ты Чэ Гевара П ы таньне, руліць ціня руліць “Рэха”, неадкладна вы вела м енскіх м элям анаў на бары кады , іўж о гэта сьведчы ць пра o r i g i n a l s t r o n g t a s t e праекту. “Беларускам оўны м уры н з бандж а сам о па сабе гаты чна!” захаплялася Андрэем Такіндангам пам яркоўная больш асьць. “Граю ць лаж у, а ф ронтм эн косіць пад Вольскага”, рэзала праўдум атку аўтары тэтная м енш асьць. “Рэха” гэта тое, чы м спрабуе бы ць Вайцю ш кевіч са сваім “W Z аркестрам ”, толькібольш гітовае”, абараняў таленавітую м оладзь “аўтар м ульцікаў”* м астак ш ансонпраекту М аксім Восіпаў. Ц еш ы ць тое, ш то м ам анцяня нарэш це адш укала м ам у: аўтсайдэры апош няга “Басовіш ча” гэты м разам апы нуліся ў сваёй талерцы . “Серебряная Свадьба”: J e m ' a p p e l l e l ' a m o u r Кры ху ж ы цьцесьцьвярдж альнай м узы кі, кры ху добрай паэзіі, кры ху кабарэ, кры ху здаровага сьцёбу ім нога Сьвятланы Бень ( гл. F E J C Y ) . Ф урор СС бы ў заканам ерны , бо ўсе астатнія вы ступоўцы толькігуляліся ў ш ансон, Бенька ж сам а бы ла яго ўвасабленьнем : яна не сьпявала песьні, а ж ы ла ў іх. Д обра плач па гаротнай ж аночай долі( “я виж у, ты вы делы ваеш ься, ты скоро Д АРАГАЯ РЭД АКЦ Ы Я! довы делы ваеш ься. . . ”) , добра гіт аб “природе чем одана”. . . Акапэльны сьпеў у Наш кантры бутар Яўген Увядзенскі, якітаксам а пры сутнічаў на цем ры ў суправадж эньнічорнабелага м ульціка пра касм анаўтаў катарсы с, “Ш ансоне”, даслаў нам свае рэф лексііз нагоды назвы і якога м ы не пераж ы вем яш чэ доўга. канцэпцы ім ерапры ем ства* . “Переходник”: I ( a m ) l i k e I g g i e P o p Н азвание ф естиваля представляет собой периф раз лозунга “Л епш бы “Н агуаль” працягваў сьпяваць на незразум елай м ове”, зласьлівілі « ком м унизм с человеческим лицом » , появивш егося в ходе ад тэкстаў, м якка каж учы , ня перла. Ш то да м узы кі, то гэты ш ансон бы ў П раж ской весны 1 9 6 8 года и ставш его вы раж ением надеж д чехов навокал: сам ы м альтэрнаты ўны м з усіх. Н апам ін пра стары я м енскія дворы кіігітарны я на возм ож ность сделать более цивилизованны м облик советской пасядзелкіў пад' езьдзе неш та з гэтай опэры . У вы ніку П . бы ў l i k e м нога хто, им перии. асабліва ён бы ў l i k e раньнія “Л япісы ”, толькіж вавейш ы ісьцябнейш ы . Карацей, « Ш ансон с человеческим лицом » , как м не показалось это песни хто пры йш оў уволю патанчы ць, уволю патанчы лі. о еж едневны х проблем ах и переж иваниях « обы чного» человека, в ты я, которы е добавлена изрядная доля иронии и абсурда что соверш енно отсутствует в блатной лирике. Узяўш ы два ды япраектары ім аток прадрапанай кінаплёнкі, ды зайнэр М аксім Судя по бурном у успеху концерта, продолж ение не просто следует * оно неизбеж но. Вы водов отсю да м ож но сделать два. П ервы й: не Восіпаў спраектаваў на заднік сцэны тры кліпы на тры розны я песьнівечару. « блатняком » едины м ж ив белорус. Второй больш е напом инает лозунг: « альтернативны й» ш ансон в каж дую хату! В сам ом деле, М ары йка М арты севіч неплохо бы . C D * Аўтарскія сты ль, м ова іпунктуацы я захаваны я. 0 0 5
D A I L Y / 1 8 . 0 0 2 3 . 0 0 БАР “ТРЫ КЛ ІНІЙ” ( ВУЛ . К. М АРКСА, 1 4 ) М енскія тусоўш чы кі, якія зараз пераж ы ваю ць кры зы с сярэдняга ўзросту, напэўна, пам ятаю ць, якім бы ў бар “Тры кліній” напры канцы 9 0 хc l o s e p a r t y для “асаблівы х”. Пасьля м есца ператвары лася ў звы чайны барчы кb u l l ' чы к, дзе наведніка м аглі папрасіць наф іг, каліён зьбіраўся бясплатна зайсьціівы піць кавы за 1 0 хвілін да пачатку платнага прагляду ф утболу. Зараз зьявіліся лю дзі, якія хочуць спазы цы янаваць “Тры кліній” як м есца, “дзе ўсё пачы наецца”. Культавы некалібар дагэтуль застаецца дзіўнаваты м м есцам . Інтэр' ер цяпераш няга “Тры клінія” вы тры м аны ў псэўдаэгіпэцкім сты лі: плітка з наскальны м ім алю нкам і, на сьценах м аскі, у глы біні заліім правізаваны алтар. М эбля з м эталу іплясты ку пакры тая “скурам ібеш аны х м едзьвядзёў” зь ненатуральнага ф утра. Зрэш ты , пры глуш анае сьвятло надае атм асф эры нейкую інты м насьць іхоць неяк згладж вае інтэр' ерны я траблы . Ім ідж м эйкеры новага “Тры клінія” агенцы я “Эскалясты ка” сьцьвярдж аю ць, ш то ўзяліся за бар усур' ёз. П ры ўсім скепсы се, будзем спадзявацца, ш то сам канцэпт p r e p a r t y , якідагэтуль ня вельм іпапулярны ў М енску, надасьць “Тры клінію ” новага ж ы цьця. П а чацьверках, пятніцах ісуботах тут p r e p a r t y s e r i e s . Ад 1 8 : 0 0 да 2 3 : 0 0 валяць ды дж эі( таксам а пакуль ноў кам энтс, толькіім ёны : D J Y a v o r s k i , D J M i x e l l , D J M i t y a , D J K o s t o f e y , D J S a b i n a іінш . ) . П а аўторках ісерадах спарты ўны я трансьляцы і, а ў нядзелю кінасэансы . Як каж уць “новы я гаспадары ”, “Тры кліній” пры гож ае м есца для пры гож ы х лю дзей”. П эўны гарант слогану сэк' ю ры ці, для якіх дрэскод і“ноў булз” сьвятое. Уваход вольны . Ю ля П апова
2 7 . 0 9 0 2 . 1 0 . 0 5 / I I М ІЖ НАРОД НЫ Ф ЭСТЫ ВАЛ Ь “ТЭАТРАЛ ЬНЫ КУФ АР” “Паровозик Солны ш ко вдаль беж ит, качается… ” Ж ы вое ўяўленьне кантры бутаркіСD ОліЧэ вы дала цэлы стос асацы яцы яў са ш часьлівага савецкага дзяцінства, як толькіяна ўбачы ла гэты трам вай. “Трам вай ж аданьняў” ( хто, кам у ічаго ж адаў невядом а) з удзельнi кам іф эсту на борце бег i гойдаўся ад Зялёнага Л угу да буды нка лi цэю БД У. Д зякую чы цінасуперак гэткам у пром а, але ам аль усе 1 4 спэктакляў праходзi лi пры анш лягу. Ды i публi ка бы ла неф арм атная ( не такая, канечне, як на спэктаклi Бабкi на, але блізу таго) . Іпоф i г, ш то гіш панцы паказвалi спэктакаль на гіш панскай м ове ( за ш то i м дзякуй ад ты х, хто яе ня ведае) . Затое вялi кi рэспэкт трупе N K S A са Ш вэйцары i : у іх пастаноўцы “Беласьнеж ка едзе ў М енск” наагул не бы ло нi воднага слова. Н ягледзячы на кандаватую назву, больш за ўсё спадабаўся спэктакаль наваполацкага тэатру АРТ “Я хачу ж ы ць!” пра простага беспрацоўнага, якога задзяўбло ж ы цьцё іяківы раш ы ў зь ім паквітацца. Аднак м енавi та тут ж ы цьцё i пачы наецца: да яго пры ходзяць усе, кам у ня ў лом прадпры м альнi кi , ф эм іністкі, дзеячы культуры , інтэлi генцы я ( куды ж без інтэлігенцы і) іпачы наю ць прасіць, каб ён пам ёр за i хi дэю . Сярод пэрлаў спэктаклю рэплікірудога, чы м сьцi падобнага да м аладога Ясенi на “i нтэлi гента” ( дарэчы , ён узяў “Л епш ую м уж чы нскую ролю ”) , накш талт: “Інтэлігенцы я як куры ца: ляцець ня м ож а, плы сьцітаксам а, там у сядзіць”. Бальзам ам для душ аў, апантаны х настальгіяй па U R S S , стаў спэктакаль “Хор” ад тэатру “Н а ф ілф аку”. Хору савецкіх піянэраў загры м аваны х у сты лі тэлеперадачы “Калям бур” паш анцавала вы ступаць у Аўстры йскай ам басадзе. Апош нія загады ды рэктара падарункаў ня браць, не разм аўляць, на пы таньнi не адказваць… Іхто б м ог падум аць, ш то ў сам ы адказны м ом ант аднаго м аленькага “астапа” літаральна “панясе”. Вядом а, усе спэктакліпабачы ць бы ло нем агчы м а, але сьвятая справа! яб абавязкова знайш ла час ісхадзi ла на вы ступ студэнцкага тэатру зь Н i геры і. Але той банальна не даехаў да “тэатральнага пупа Эўропы ”. П а той ж а пры чы не не бы ло спэктаклю i з адносна недалёкай Славенi i . Ш када i х, бо ўж о даўно б распавядалісваi м сябрам , якi чы сты , пры гож ы i вы сокакультурны горад М енск. О ля Чэ C D 0 0 6
2 8 2 9 . 1 0 . 0 5 / H A L L O W E E N R A C I N G P A R T Y ( ЗАКРЫ ЦЬЦЁ СЭЗОНУ) * БАНКЕТНЫ КОМ ПЛ ЕКС ЗАВОД А ІМ Я ВАВІЛ АВА Вечары на, як іпапярэдж валіарганізатары , атры м алася на дзіва неарды нарная. Д акладней, наогул супярэчы ла ўсім пры нцы пам арганізацы іаналягічны х м ерапры ем стваў. Заяўлены t u n i n g c h i l l o u t зь лепш ы м ізабацаны м іаўто Беларусіаказаўся м ініпаркоўкай сім потнага “цы віка” і нічога так “O p e l ` я”. ( Зь якіх гэта часоў, цікава, спойлер зьяўляецца апош няй ступеньню цю нінга? ) Трансьліруем ую па экранах r a c i n g кінош ку м ож на бы ло спакойна пазы ры ць з вуліцы , седзячы ў прагрэты м салёне. А каб патаптаць салат з водкай пад гукітаго ж B e r g a m o , не абавязкова ірваць ў такую пердзь, як М акаёнка. Каліуж о ёсьць нейкая культурная праграм а, ня трэ цягнуць да апош няга, бо народ паддасьць іям у на ўсё наогул накласьці. Кам у пакоціць ш оў пад раніцу? Гэта тупа, як стры пты з пасьля сэксу. Карацей, за ш то тут аддаваць кроўны я B r 2 0 . 0 0 0 , бы ло незразум ела. Сапраўднам у рэйсьлеру пасьля гэткіх арэлей сум на зробіцца: сэзон так сябе, вечары на . . . . А тут яш чэ ібэнзін падараж эў! * H a r d c o r e v e r s i o n гэтага м ерапры ем ства чы тайце ў разьдзеле “Ф ідбэк”( старонка 2 ) .
1 5 . 1 0 . 0 5 /
Бары с Н ікалайчы к
ГАЛ ЕРЭЯ “П АД ЗЕМ КА” АД КРЫ Ц ЬЦ Ё ВЫ СТАВЫ АЛ ЯКСЕЯ ХАЦ КЕВІЧА ( A K A САШ А З САСІР' А)
“Алё, алё! Хутка гэта ўсё скончы цца. Сказалі, пры кладна а восьм ай гадзіне”, ш эпча Хацон у тэлеф он, сіратліва пры туліўш ы ся да паліцы з ды скам іў “Падзем цы ”. Зм ы цца ён хоча з прэзэнтацы ісваёй ж а вы ставы . Адкры цьцё вы ставы ком іксаў Аляксея Хацкевіча ( Хацона) , больш вядом ага як удзельніка праекту “Саш а іСірож а”, не сказаць каб бы ло неф арм атны м . Звы чайны м : Хацон даваў інтэрвію для тэлебачаньня, вітаўся зь сябрам іі знаём ы м і, якія завіталіна прэзэнтацы ю , разм аўляў з ж урналістам і. Госьці зь цікаўнасьцю разглядаліработы м астака. Хацон м ае м астацкую адукацы ю . Ікарціны піш а, іпа баціку вы м алёўвае, і на м аш ы нцы ш вейнай, таксам а, пэўна. . . Ком іксам ізацікавіўся ў 8 6 м. Езьдзіў за м еж ы БССР у крам у “Д руж ба”, набы ваў там часопіс “Экстры м ” з чэскім іком іксам ііпраглядаў ад “коркіда коркі”. П оты м сам пачаў м аляваць. Так у ком іксах ізьявіліся Саш а зь Сірож ам , якія чы м сьці няўлоўна нагадваю ць Сы м саў. У бліж эйш ы час Хацон хоча паехаць ва Ўкраіну, каб зрабіць сум есны праект з Георгіем Д зяліевы м ( М аскіш оў) разам ком іксы будуць м аляваць. Але гэта пасьля. П акуль ж а Хацон у “П адзем цы ” разьвесіў ком іксы ў рам ках ды запрасіў гасьцей. Ты я пры йш лі, павінш аваліяго, пахапаліхаляўнае бухло ў плясты кавы х чарачках ды разы ш ліся па кучках свае пы таньнівы раш аць. Д арэчы , завітаў на вечары ну абсалю тна ж ы вы іздаровы , аказваецца, паэт Зьм іцер Віш нёў ( ям у, падаецца, поф іг, ш то адбы ваецца ў “П адзем цы ” толькіб пры йсьці) . Бы ў Ф іліп Чм ы р ( “Д рам Экстазі”) , Аляксандар П угач з “J М орс” ды сёйтой зь м енскай тусы . Андрэй Савіцкі, “зорка беларускай электроннай м узы кі”, здаецца, пры йш оў, каб зьняць якую кралю . Але ж тольківейкам і, доўгім і аксам ітны м і, паляпаў, ды нікога не знайш оў. Н апры канцы пад' ехаў да кантры бутаркіC D , але ітам не паш энціла: хацеў “пообщ аться как м уж чина с ж енщ иной”, але наты кнуўся на безнадзейнае “Калічарговы канцэрт? А дзе? ” Іпайш ла тая адзінота адзначаць свой дзень народзінаў без пры гаж уні. . . Але галоўны м козы рам вечары ны стаў Васіль П ачы цкі( той, ш то зайцоў у БГ м алю е) . Н я м оцна тры м аю чы ся на нагах, ён м оцна тры м аў гітару. Н азьбіраў вакол сябе гледачоў у той ж а канды цы іідавай сьпяваць “Гена, дай м не автогена”. Ітолькісьціплы Хацон, зьм яніўш ы свой ары гінальны пры кід на сьціплую сіненькую баечку, стаяў паблізу іса зьбянтэж анай усьм еш кай чакаў заканчэньня банкету. М енш цярплівая кантры бутарка C D канца вечары ны так іне дачакалася, ш чы ра паспачуваўш ы м астаку. Ю ля П апова C D 0 0 7
ХОЧАШ ПРАЦАВАЦЬ УC D / СТУД ЭНЦКАЯ Д УМ КА? глядзi старонку 3 Інф арм ацы ю ізапраш эньніна івэнты , вечары нкі, вы ставы іінш ы я тусы скідайце на s t u d u m k a @ t u t . b y ( тэм а: м апа)
Ф ЭЙ С Н УМ АРУ: СЬВЯТЛ АНА БЕНЬ A K A БЕНЬКА
“… ЛЕД ЗЬ НЕ ПАБІЛАСЯ З САЛІСТАМ T I G E R L I L I E S ”
Тэкст: М ары йка М арты севіч
C D 0 0 8
З ЧАСОЎ A R I Z O N A D R E A M КУСТУРЫ ЦЫ М Ы ВЕД АЕМ : Ж АНЧЫ НА З ГАРМ ОНІКАМ ГЭТА Ф ЭЕРЫ ЧНА. ВЯД ОМ АЯ Ў ТЭАТРАЛ ЬНЫ Х КОЛ АХ СЬВЯТЛ АНА БЕНЬ ПРАЦЯГВАЕ СТАВІЦЬ НА ВУШ Ы БАГЕМ У, ЦЯПЕР УЖ О НЯ ТОЛ ЬКІВІЦЕБСКУЮ І ЦЯПЕР УЖ О Ў ЯКАСЬЦІФ РОНТВУМ ЭН Ш АНСОНБЭНД У “СЕРЕБРЯНАЯ СВАД ЬБА”. … КАЛ ІЯ ЎЖ О Д АЗВАНІЛ АСЯ Д А ВІЦЕБСКУ, У Д Ы КТАФ ОНЕ СЕЛІБАТАРЭЙКІ, ІЯ ТЭРМ ІНОВА ВЫ ТРЫ БУШ Ы Л А НАСЬЦЕННЫ ГАД ЗІНЬНІК. НЯ ВЕД АЮ , Ш ТО БЫ Л О НА ІНШ Ы М КАНЦЫ Д РОТУ: СТАЛ ІНСКАЯ КАМ УНАЛ КА, ХАЛ АЦІК ІПАПІЛ ЬЁТКІЦІ САЛ ЁН У СТЫ Л ІМ АД ЭРН, БОА ІПАХІТОСКА БЕНЬЦЫ ПАСУЕ ІТОЕ, ІД РУГОЕ.
“. . И ПОЛ БОБРА, И УНЦИЯ СОВЫ . . . ” Я вучуся ў БАМ е па спэцы яльнасьці“рэж ы сэр лялечнага тэатру” на пяты м , ды плём ны м курсе. Стаўлю вы пускны спэктакаль у Віцебску добры , пазы ты ўны спэктакаль пра сабачку Соню для сам ы х карапузаў. Ты лю біла гуляцца ў лялькіў дзяцінстве? Н я больш , чы м усе дзяўчаты .
“. . . Я ЧУТКАЯ, А ТЫ КАКОЙТО ПРАГМ АТИЧНЫ Й. . . ” Ш то робіць СС, каб раскруціцца? Я нічога ня цям лю ў ш оўбізе, нават у яго альтэрнаты ўны м вары янце. Іне ўяўляю , як гэта м ож на зрабіць. М аксы м ум , чаго я хацела б па ж ы цьцігэта граць, сьпяваць. . . Іпавандраваць з гэтай м узы кай. Там у м ы прадастаўляем сваё “. . . А ПОСЛ Е ПОЕД У ПО СИНЕМ У СВЕТУ. . . ” пром а ў розны я гарады іклю бы . У нас За чаты ры гады , пакуль вучы лася, зрабіла толькінядаўна зьявіўся студы йны запіс м аленькіспэктакаль са сваім іпэдагогам і: м она, чаты рох песень, яго ібудзем дзе я граю адна, са сваім гарм онікам , зь распаўсю дж ваць сярод зацікаўлены х. лялькам івож ы ка ікоткі. “Хатнівож ы к” па “НА ВАШ ЕЙ СОВЕСТИ М ОИ ПРЫ Щ И. . . ” казцы м іцька У. Ш ы нкарова. Гэты спэктакаль “. . . ОНА В ТРУСИКАХ КРАСНЫ Х СИД ЕЛА. . . ” Адкуль зьявілася СС іпры чы м тут Ты вельм іваж ны для м яне, я зь ім ш м ат вандрую - Наконт твайго сцэнічнага вобразу. “Нагуаль”? насам рэч вы ступаеш у чы рвоны х там толькія ім ой гарм онік, я ніда чаго ініда “Н агуаль” м ае непасрэднае дачы неньне да м айтках? М інулай зім ою м ы рабілі ўзьнікненьня СС. Л ёня П аўлёнак ведаў м яне, каго не пры вязаная. Так, абавязкова. У м яне ёсьць адм ы словы я батлейку з “Н агуалем ”, м ы агучваліяе, а наш ы м ае песьнііпрапанаваў паказаць іх у сябе на Яны лялечнікігралі. Ісам ы галоўны спэктакаль - чы рвоны я м айткіў белы гарош ак. днінародзінаў год там у. Д а таго я іх сьпявала абсалю тна гранды ёзны я. М не іх пры везла “Ц уд Сьвятога Антонія” па М этэрлінку. Ён для сяброў пад гарм онік, сам ы м банды цкім з Бэрліну рэж ы сэрка Аляксандра П ацэй, цалкам пабудаваны на электры ф ікацы і: каб чы нам . Так, уласна, усё ізакруцілася: м не якая, пабачы ўш ы іх, зразум ела, ш то яны зрабіць яго, я навучы лася паяць, пасябравала з пады граліхлопцы з “Н агуалю ”, пасьля м ы для м яне. Я апранула іх ібольш бязь іх не электры чнасьцю . вы ліліся ў асобны калекты ў, поты м у нас вы ступаю . Яш чэ здары ўся ш часьлівы вы падак: наш зьявіўся свой бубнач. . . Н еяк вось так вось. А ўсё інш ае? м айстар паставіў з рэж ы сэрскай групай цікавы “Серебряная Свадьба” у чы м вы ш эйш ы Усё сабралося сам о па сабе. Знаём ая спэктакаль адвольную ім правізацы ю па сэнс назвы ? ды зайнэрка прэзэнтавала коф тачку са м аты вах “Адвечнай песьні” ЯнкіКупалы . М ы зь Н азву прапанаваў м астак М аксім Кароль, калі сваёй калекцы із каўнеры кам у гарош ак і ім усю Эўропу аб' езьдзілі. пачуў м ае песьнігэта бы ліпароды іна чы рвоны м ірукаўчы кам і. Капялю ш такі, бо Н адзею Кады ш аву зь ейны м “Золоты м я лю блю ўсё напалеонаўскае ізаўсёды “. . . C ' E S T L ' A M O U R . . . C A L V A D O S . . . B L A N C Кольцом ”. П а аналёгіізьявілася насіла капелю ш ы аля Банапарт. Я вы йш ла M A N G E R . . . ” словазлучэньне “Серебряная Свадьба”. на сцэну ў ты м , у чы м м не бы ло Ты бы ла ў Ф ранцы і? кам ф ортна. Ідагэтуль вы ходж у. Н е, не бы ла. Н я дум аю , ш то гэта пры нцы пова. “СТОЮ ВОЗЛ Е P A T I O P I Z Z A . . . НУ КАК ТУТ НЕ “Пальто из ваты ”, пра якое ты сьпяваеш , Тады адкуль гэтая ф ранцуская эстэты ка? САМ ОУБИТЬСЯ. . . ” таксам а існуе? Калім не бы ло 1 6 , я пачула ў тэлевізары адну Ты назы ваеш сваю м узы ку пры гарадны м песьню на ф ранцускай м ове. Я запом ніла гурт, У м яне бы ла бабульчы на плю ш авая ш ансонам . Пры гарад якога гораду? ватоўка. Я хадзіла ў ёй узім ку, калім не ш м ат год гэтую песьню ш укала, але ніяк не Н ейкага абстрактнага гораду. М не пры йш ло бы ло 1 6 , ім яне пры м аліза вясковага м агла знайсьці. Там у я стала пісаць песьні, якія да галавы м енавіта слова “пры гарадны ”, бо я ж ы хара. М яне нават аш укаліцы ганы б запаўнялінедахоп упадабанай м узы кі. Так лю блю кнігу Саш ы Сакалова “Ш кола для адабралізалаты я завуш ніцы : я бы ла ярка нарадзілася некалькім аіх перш ы х ф ранцускіх дурняў”, дзе вельм іш м ат напісана аб вы раж аны м сялянскім дзіцёнкам . Івось нарэш це зусім нядаўна я пры гарадзе, дачны х пасёлках, электры чках. . . песенек. Акторка, рэж ы сэрка, паэтка, сьпявачка. знайш ла той гурт. Гэта бы ў M a n o N e g r a праект М не падаецца, наш а м узы ка м агла б гучаць у Бенька праф эсійная хто? М ану Чаў. пры гараднай піўнусе, у цягніку, на закінуты м Я яш чэ ніхто не праф эсійная, бо нічы м не леціш чы . зарабляю грош ай. П акуль я нейкі “. . . ОН СРАВНИЛ БЫ ЕЕ С ПИСТОЛ ЕТОМ ЗА СС грае ў электры чках? нязьдзейсьнены балван. ХАРАКТЕР И ТОЧНЫ Й ПРИЦЕЛ. . . ” Н а ж аль, не. Гэта толькім ая праблем а, бо ў Іяк, падабаецца? У водгуку на канцэрт “Ш ансон з чалавечы м м яне ціхіголас, ія не зм агла б сьпяваць, тварам ” м астак Андрэй Пакроўскісказаў, ш то Н е, не падабаецца. Я хачу бы ць багатай і перакры кваю чы цягнік. Але нам вельм і “Серебряная Свадьба” гэта T i g e r L i l i e s , толькі тоўстай. спадабалася граць на вуліцы для м інакоў на больш гаты чная, а Бенька гэта Ум ка, толькіз “Славянскім базары ”. гарм онікам . З кім цябе яш чэ параўноўвалі? Рэакцы я публіківаж ная для цябе? М яне заўсёды з кім небудзь параўноўваю ць. Я чалавек вельм ісарам лівы , ітам у залеж у ад Гэта вельм ікранальна. Каж уць, ш то я гэта рэакцы іпублікі. Калія бачу, ш то на м яне Н адзея Кады ш ава, толькіў м яне грудзі глядзяць падобрам у, м яне пачы нае м енш ы я. Альбо ш то я Эды т П іяф , толькіў расьпіраць, я м агу ў скокіпусьціцца тады я м яне голас горш ы . А бабуля каж а, ш то я ш часьлівая. А калія бачу напруж анасьць ці " нейкічорт" . А адзін хлопчы к сказаў, ш то я насьцярож анасьць, то пачуваю ся скавана і падобная да Чы рвонага Капялю ш ы ка з кіно. пяю куды сьціў сябе. А насам рэч я падобная да ф ранцускага бульдога. Яны сур' ёзны я, невялічкія іцеш аць “. . . Я ПТИЧКА Д Л Я ВАС, Я ВАС Ж Д У ЧЕРЕЗ вока. А гэты х T i g e r L i l i e s я вельм ідобра ведаю . ЧАС У ВХОД А. . . ” М ы вы ступалілетам 2 0 0 4 году на тэатральны м Колькіканцэртаў СС ады грала за год ф эсты валіў П атсдам е, дзе яны паказвалісвой існаваньня, іякізь іх ты м ож аш назваць праект. Я ледзь не пабілася з салістам . Ён там сам ы м незвы чайны м ? таптаў ляльку на сцэне. Я стала кры чаць з залі: Ш ТО БУХАЮ ЦЬ СС? Канцэртаў м ы далібольш за 1 5 . А сам ы м і " Казёл!" , а ён м не: " Ф акін гіпі" . Я раззлавалася, Падчас вы ступу на “Ш ансоне з запам інальны м ібы лі“Ш ансон з чалавечы м чалавечы м тварам ” м узы кіСС чэрпалі там у ш то я ня гіпі, івельм ілю блю тварам ” ( гл. рубры ку “М АП А”) натхненьне ў пляш ачках, куды бы ла палупцавацца з кім небудзь. П асьля канцэрту 8 га кастры чніка іканцэрт у Акадэм іі наліта загадкавая цём ная вадкасьць. я пады ш ла ісказала на кепскай ангельскай, м астацтваў 3 1 траўня. У БАМ е нам Бенька: “У бутэльках бы ў эліксір з ш то наагул я граю на гарм оніку, але ў дапам агаліакторы лялечнікі, якія цудоўна пры см акам чарнасьліву. Гэта настойка, дадзены м ом ант м агу злам аць ям у нос. танчы лііладзіліневялікія інтэрм эды і. якую вы датна вары ць м ая бабуляА ён заўсьм іхаўся. Карацей, м ы разьвіталіся П ры гож ае аф арм леньне, сьвятло гэта бы ло ф ранцуж анка”. пасяброўску. ш оў, вельм іцёплае івар' яцкае. C D 0 0 9
Трэндзец! Z A R A КАМ УНІЗМ У Зам ест чорны х пакетаў з надпісам “Хуга Бос” прасунуты я беларусы ўсё часьцей цягаю ць свае клункіў беленькіх зь дзьвю м а чы рвоны м ілітаркам іH & M пакеціках. М одны ф астф уд, якім суайчы ньнікіня м огуць наесьціся ў зам еж ны х ш опкам анды роўках, м атэры ялізаваўся ў М енску ня толькіў полістэроідзе. Ш вэдзкая карпарацы я H e n n e s & M a u r i t z , а разам зь ёй гіш панская Z A R A , пазы цы яную цца як “хуткая” ітанная м ода ідэальная для нас кам бінацы я. Асноўны напрам ак іх распрацовак l i f e s t y l e : адзеньне на ўсе вы падкіж ы цьця розны х сты ляў. Сам ой не аднойчы даводзілася задавацца пы таньнем : чы м крам ы гэты х м арак м яне “бяруць”? Ілю бы каляпаўналетнібеларус, ш то дарваўся да якойнебудзь “заграніцы ”, адкаж а на пы таньне проста: прасторны м сьветлы м геш эф там , даверху набіты м ш м откам із пры км етам іапош ніх поды ю м ны х трэндаў па ( увага!) сапраўды дасягальны х кош тах. Толькідагэтуль не зусім зразум ела: ганары цца нам набы ты м багацьцем перед непрасунуты м ісябрам іцісьпярш а адрэзаць ярлы к з надпісам “м эйд ін Бангладэш ” ды вы кінуць чэк? Бо ў м азгу наш ага чалавека навечна ўсталяваўся стэрэаты п: м одна = дорага = крута. Блін, ну не бы вае м однае такім танны м ! А сапраўды , дзе нас кідае H & M з кам паніяй? Д а словаў “м одна” і“хутка” прэтэнзіяў бы ць ня м ож а. У крам ах новы я м адэліапы наю цца такім чы нам : на куцю рны х паказах у Эўропе сядзяць у перш ы м ш эрагу некалькічалавек іліхам анкава занатоўваю ць вары янты м адэляў, якія ім спадабаліся. П оты м , ледзь дачакаўш ы ся перапы нку, ляцяць адпраўляць ф акс у цэнтральны оф іс роднай кам паніі. Канструктары ў той ж а дзень праектую ць новы я м адэлі, іпразь якія тры ты дніновая калекцы я апы наецца ў крам ах у ф арм аце ад М да X X L * . Суадносіны хуткасьцііякасьцісправа больш складаная. Z A R A , дзе сярэднікош т адной пакупкі8 0 бэ, вы кары стоўвае надом ную працу італьянцаў. М адэлі звы чайна адш ы ваю цца невялікім іпарты ям іатры м ліваецца нават “эксклю зіў”. Асарты м энт ва ўсіх крам ах абнаўляецца два разы на ты дзень, там у ў Z A R A ням а вы даткаў на склады , усё ім гненна падвозяць іразьбіраю ць. Таньнейш ы H & M падтры м лівае вы творцаў Кітая, Баўгары ііда т. п. Галоўнае адрозьненьне ад дараж эйш ы х брэндаў кш талту M a n g o якасьць сам ой тканіны . Але тут наш спаж ы вец зам еж нікам не тавары ш . М ая ням ецкая сяброўка каж а: “Гэта ш м откіна адзін сэзон, практы чна пару разоў апрануў івы кінуў!” П агадзіцца зь ёй не м агу, бо сам а нічога вы кідаць не сьпяш аю ся. П роста падчас набы цьця трэба ня толькірадасна зірнуць на кош т, але іна працэнт сы нтэты кі. Іпры кінуць, як будзе вы глядаць акры лавы ш вэдар праз год. Д арэчы , апранацца ў H & M , каліж ы веш , напры клад, у Н ям еччы не тое сам ае, ш то ў нас на Ж данах ціў “Ім пульсе”: “блізьняты ” па ўсім горадзе гарантаваны я. Іпакуль наш ы тонам ізакупляю цца H & M у Варш аве, Бэрліне ціСтакгольм е, эўрапэоіды купляю ць м еней іў розны х крам ах. Але каж уць, хутка інаш а халяўная “эксклю зіўнасьць” накры ецца. У Расеіўж о ёсьць некалькікрам аў Z A R A , івядуцца перам овы аб ф ранчайзы нгу з H e n n e s & M o u r i t z . . . * А вось гэтага H & M не дараваў Карл Л ягерф эльд, якісупрацоўнічаў зь ф ірм ай у 2 0 0 4 годзе. Н я вы тры м ала сэрца м астака: я, м аўляў, ствараў рэчы для “вы танчаны х іхуды х лю дзей”, а іх наш там паваліда 5 6 пам еру.
м одаглядальнік:
ТАН Я КЕЛ ЬЛ І C D 0 1 0
ДА РЭЧ Ы
“М О Ш ЧН АЯ” РЭКЛ ЯМ А З усіх рэклям ны х плякатаў у Беларусіпасьм іхаю цца 1 0 0 % беларускія ф эйсы ірадую ць м інакоў чы есьці брудны я ж м еніса збож ж ам . Але апы наецца, ш то слоган “Рэклям а для / пра звы чайны народ” актуалізаваўся ня толькіў нас. . . Як заўсёды , захад патаем на паглядае ў наш бок. Бры танскія навукоўцы правяліэкспэры м энт: узялідва плякаты з рэклям ай гелю для душ у. Н а адны м бы ла звы чайная “веш алка” 9 0 6 0 9 0 , на другім такая ж звы чайная “ж энш чы нка з вуліцы ”. Вы сьветлілася, ш то куды лепш патэнцы йны я пакупнікірэагую ць на “натурпрадукт”: ідам ам пра ўласны я заганы не нагадвае, ім уж ы кам ёсьць на ш то паглядзець. Вось іш ам пуніD o v e апош нім часам прадстаўляю ць вы клю чна сівы я бабулькіды паўнаваты я руды я ж анчы ны . Ты м часам ты сячу разоў пам янёны ў гэтай рубры цы H & M адм овіўся ад паслугаў багем най Кейт М ос пасьля таго, як тую напачатку верасьня застукаліза ўж ы ваньнем параш ку, “якінагадвае какаін”. Ітолькінекаторы я сам отны я ры цары глям уру адваж ваю цца на “рэбрэнды нг наадварот”. Кам панія M A N G O вы раш ы ла пазбавіцца ім ідж у м оладзевага брэнду ізапрасіла Кляўды ю Ш ы ф эр зь яе ф лёрам “усім вядом ай зоркіподы ю м у” стаць увасабленьнем іх новага канцэпту “паболей элітарнасьці!” Атры м алася даволіпры стойна ( пры нам сі, рукіў яе чы сты я, я глядзела) . W R A N G L E R B Y . Гэта ў паліты цы Ўкраіна зь Беларусьсю гы рчаць адна на адну. А перад такім культам , як “дж ы нсы ”, усе роўны я. Д аказаць гэта ўзялася кам панія W r a n g l e r са сваёй калекцы яй м уж чы нскага дэнім у W r a n g l e r B . Y . ( ад “b l u e & y e l l o w ”) . Усё там “ж овтоблакітне” іспалучэньне клясы чнай блакітнай тканіны з падкладкай кіш эняў, і абм ётка па краях, іновая вары яцы я лэйблу ( каб больш кідкібы ў) .
Глэм дасье M A R C J A C O B S / М АРК Д Ж ЭЙКАБС ( ініякіх “якабсаў”!) З1 9 9 6 разам з партнэрам Робэртам Д аф іпрадае частку акцы яў уласнай M a r c J a c o b s H o l d i n g C o m p a n y кам панііL o u i s V u i t t o n іпачы нае працаваць на апош ню ю ў якасьцігалоўнага ды зайнэра. Наствараў столькі, ш то трапіў на спэц“алею славы ” краўцоў істаў героем кнігі. Упарта адм аўляецца пры ладж вацца да тэндэнцы і“спраш чэньня” м оды . СТЫ Л Ь інтэлектуальная раскош а Н ью Ёрку: “М ода ніколіне бы ла пры значана для вы раш эньня сусьветны х праблем аў”. М ож а там у, каб купіць пару ботаў зь яго апош няй калекцы і, сярэдням у вы кладчы ку беларускай ВН У трэба працаваць 2 м есяцы . . . Ф ЭЙСЫ Л ЭЙБЛ У Саф ія Копала, Л іза М ары я П рэсьлі; найбольш вядом ая Вайнона Райдэр. Апош няя пару гадоў там у з ш ум ам скрала з унівэрм агу “Сакс” пару ш вэдраў “ад Д ж эйкабса”, вось той івы раш ы ў скары стацца халяўны м P R . КУЛ ЬТАВЫ Я ТВОРЫ вельм ідарагіабутак ісум кі( прадм еты калекцы іізайздрасьці) . СУЧАСНЫ Я НАПРАМ КІРАЗЬВІЦЬЦЯ ш ы коўны я аксэсуары . М енавіта за ды зайн такіх вось дробны х пры бам басаў ён трэціраз атры м аў гэты м летам узнагароду C o u n c i l o f F a s h i o n D e s i g n e r s o f A m e r i c a ; p r e t a p o r t e r , ды зайн рэчаў для інтэр' еру, дзіцячая лінія “L i t t l e M a r c ” ( адна ш м оціна каш туе ад 4 0 0 бэ на такім ф оне іT o m T a i l o r “Сьвітанкам ” вы глядае) . “М АРКО”, АБУТКОВАЕ ПРАД ПРЫ ЕМ СТВА, Г. ВІЦЕБСК “Крупнейш ее и отлаж енно работаю щ ее обувное предприятие Республики Беларусь”, “м ы робім абутак цікавы м іж аданы м для розны х узроставы х ісацы яльны х групаў” ( цы таты з сайту кам паніі) . 1 9 9 3 год стварэньня прадпры ем ства. СТЫ Л Ь кам ф орт ізручнасьць, “спалучэньне доўгага часу эксплёатацы іса зьнеш няй пры вабнасьцю ” ( ? ) інізкім кош там . А ш то, бяруць іхваляць. Таківары янт H & M “ад белабутку”: танны перапеў апош ніх тэндэнцы яў. СУЧАСНЫ Я НАПРАМ КІРАЗЬВІЦЬЦЯ у2 0 0 0 годзе засвоены “новы я м этады поліўры танавы х кам пазы цы яў”, а зь 2 0 0 2 запуш чана лінія хатняга абутку ( тактак, звы чайны х “тапачак”) . Карацей, босы м іне пам рэм . . . C D 0 1 1
Д ЗЕ СЬПІС Д ЗЕЎ? тэкст:
АРКАД ЗЬ ГВЕР У ГЭТЫ М ГОД ЗЕ Ў М ЕНСКУ ЯК ГРЫ БЫ ПАСЬЛ Я Д АЖ Д Ж У ПАЧАЛ ІЗЬЯЎЛ ЯЦЦА ГІПЭРМ АРКЕТЫ . ГЭТА САПРАЎД Ы Д ОБРАЯ ТЭНД ЭНЦЫ Я НЯ ТОЛ ЬКІД Л Я “ЧЭСНЫ Х” СПАЖ Ы ЎЦОЎ, АЛ Е ІД Л Я ТЫ Х, ХТО ЎСПРЫ М АЕ АД Ш Л ІХАВАНУЮ ЧАСАМ НАРОД НУЮ М УД РАСЬЦЬ “КАБ Ж Ы ЦЬ У Ш ЧАСЬЦІ, ТРЭБА КРАСЬЦІ, КРАСЬЦІ” ЗА АСНОЎНЫ Ж Ы ЦЬЦЁВЫ ПРЫ НЦЫ П. ІХАЦЯ АСКОМ ІНУ НАБІЛ І Ж АРТАЧКІІR E A L S T O R I E S ПРА СТЫ БРАНАЕ ВЯД ЗЕРЦА З ЦЭМ ЭНТАМ , Ш М АТ ХТО ЎСЁ АД НО З ГОНАРАМ РЭЗЮ М УЕ: “Ж АД АНЬНЕ П* ЗЬД ЗІЦЬ У НАШ Ы Х ГЕНАХ! ТЫ М БОЛ ЬШ У БАГАТЫ Х!” НАВАТ БІБЛ ЕЙСКАЕ “ТЫ РЫ ЦЬ ГРЭХ” ТАКІЯ ЎСПРЫ М АЮ ЦЬ ЯК ЗАГОН. . .
C D 0 1 2
ГІПЭРТЫ Р! За 2 0 0 5 год адкры ліся тры “кропкі”, якія гандлю ю ць пабуйном у: B i g z z , M a x i m u s і“Гиппо”. Гэта толькіпачатак. Н а працягу бліж эйш ы х трохчаты рох гадоў у Беларусіпавінны зьявіцца каля 4 0 вялізны х гандлёвы х аб' ектаў. Толькікантора B i g z z да 1 студзеня 2 0 0 8 году плянуе адкры ць у сталіцы іабласны х цэнтрах 9 сваіх гіпэркрам аў. Карацей, поле дзейнасьціам атараў ры зы коўнай халявы рэзка паш ы раецца. 9 верасьня “Гиппо” наведаў АГЛ . П асоўгаўся туды сю ды , патры ндзеў з народам і адназначна заявіў: “Сіе ёсьць гуд добры м агзік!” Н асам рэч звы чайны я спаж ы ўцы ад новай тэм ы ісам ідаўно паперліся. Але каб ведаў АГЛ , ш то больш ідэальны х ум оваў для вы насу тавару без аплаты , чы м у гіпэрм аркетах, пэўна, і бы ць ня м ож а не сьпяш аўся б з вы сновам і. Усё ж такіколькібабосу ў вы глядзе падаткаў не даатры м лівае дзярж ава!. . Д ля таго каб вы ведаць, як пупэрм аркеты забясьпечваю ць сваю бясьпеку, я вы праўляю ся не па м арш руце Сам ога, а збочваю ў інш ы канец гораду. Ад м этро “Ўсход” на траліку нум ар 1 а да канечнай івы ў гіпэрм арку B i g z z . Агледзеўш ы ся, пады ходж у да больш м енш адэкватнага з вы гляду сэк' ю ра, каб задаць некалькіпы таньняў. Ахоўнік Віктар ( калі“на слова” паверы ць бэдж у) і сам ня супраць паразм аўляць. Віктар, а якім чы нам B i g z z абараняе сябе ад несуноў? У нас ёсьць сы стэм а відэаназіраньня, распавядае Віктар. Чалавек за пультам бачы ць падазронага пакупніка, перадае інф у аднам у з ахоўнікаў у залі. Мы пры глядаем ся да падазронага. Н а вы хадзе просім прадэм анстраваць чэк і пакупкі. Ізьвяраем па сьпісе, калітой яго нікуды не падзеў. А там уж о справа тэхнікі. Каліпатрэбна адводзім у адм ы словы пакойчы к іабш укваем . А хіба вы м аеце права абш укваць пакупнікоў? Гэта ж прэрагаты ва м іліцы янтаў! Якія там правы ! пасьм іхаецца Віктар. М ы ж у Беларусі! Калінічога не знаходзім , просім прабачэньня іж адаем усяго найлепш ага. П а словах Віктара, больш асьць несуноў гэта ўж о дарослы я лю дзі“за тры ццаць”. Крадуць усялякую дробязь: парф ум у, сувэніры , ш карпэткі. Карацей, ш то м енш па пам ерах і, паж адана, дараж эй. Іколькікрадзяж оў на дзень вы прадухіляеце? працягваю распы тваць сэк' ю ра. Каліяк, адказвае той. У сярэднім ад пяціда дзесяці. П раца ў нас ёсьць. Зладзю ж кам тут бы ццам м ёдам нам азана. Але колькіяш чэ ня ловім лепш ня дум аць. Іш то вы з ты м ікіш энялю бцам і, якіх злавілі, робіце поты м ? Калізнаходзім у іх якіянебудзь ш карпэткі, то проста просім аплаціць. А каліш то дараж эй перадаем у рукізакону. Ёсьць у нас такое ўказаньне. У адрозьненьне ад ахоўніка, у адм іністрацы іB i g z z сядзяць лю дзібольш сур' ёзны я яны пра крадзяж ы не распаўсю дж ваю цца, спасы лаю чы ся на “кам эрцы йную таям ніцу”. Ты м ня м енш ізь іх удаецца вы цягнуць, ш то крадзяж оў адбы ваецца дахалеры . Д ахалеры гэта дзесьці5 % ад пры бы тку за год. М енавіта столькіў гіпэрм аркетах сьпісваецца на страты ад крадзяж оў. Гэта сусьветная практы ка. У ты м ж а “Гиппо”, па дадзены х айчы нны х СМ І, пры бы так ад рэалізацы іза два м есяцы склаў каля 4 4 0 ш тук бэ. Калідля падлікаў узяць гэтую сум у, то атры м ліваецца, ш то за год адзін гіпэр зь беларускай прапіскай страчвае зза нячы сты х на руку зем лякоў 1 3 2 ты сячы даляраў. Д ля параўнаньня: згодна з апош нім іпадлікам ібры танскага цэнтру дасьледаваньняў розьнічнага гандлю , эўрапейскія гіпэркрам ы ад крадзяж оў ш тогод страчваю ць 3 0 , 3 м лрд. эўра. Ц ікава, ш то на перш ы м м есцы ў чорны м сьпісе ідзе Вялікабры танія, за ёй Н арвэгія іТурцы я. Але пакуль гіпэрм аркетаў у М енску зусім не як сабак нярэзаны х. У якойнебудзь Адэсе, адкуль кантры бутар C D нядаўна вярнуўся, такіх м агазаў каля дзясятку. Там у скіруем свой позірк на крам ы падрабней. Д Ы САЧКІД Ы КНІЖ АЧКІ П ра Вадзім а я даведаўся ад кагосьцізь сяброў. Гісторы я яго простая, як два пальцы : ты ры ў хлопчы к з м узы чны х крам аў ды скі, даволідоўга іпасьпяхова. Але поты м яго ўсё ж злавілі. Адтры ндзецца не атры м алася, уцячы таксам а. Справа набрала абароты , іў вы ніку Вадзім а пагналізь ягонай ВН У. П ры бліж эйш ы м разглядзе Вадзім падаўся хлапаном інтэлігентны м , на м агазы ннага злодзея зь няпросты м лёсам дакладна не дацягваў. Але ф іг ведае, як яны , злодзеізь няпросты м лёсам , вы глядаю ць. . . Н у ш то табе расказаць, гаворы ць Вадзім . М узы ку лю біў вельм і. А бабла на ды скі, скаж ам так, не заўсёды хапала. Тады я падум аў: а наф іга баш ляць? Тэхналёгія бы ла такая. Бярэш ды ск, знаходзіш ш тры хкод, якіпікае на вы хадзе, іаддзіраеш яго. П аклаў ды ск у кіш эню пайш оў. Вось іўсё. Раней ш тры хкоды на вокладку пры клейвалі, зараз куды небудзь унутр пры ш пандорваю ць. Там у стала трохіскладаней. Н я будзеш ж а пасярод крам ы ды ск разьбіраць падазрона. C D 0 1 3
А нейкіспарты ўны азарт у гэты м бы ў? Ц іпроста вельм іхацелася аўды ёнавінкам ісябе пацеш ы ць? У м еня даволіспакойны характар. Я хваляваўся, канечне, калівы ходзіў з м агаза зь неаплачаны м ды скам у кіш эні, але ў ш таны не накладаў. Каліперш ы я пару разоў усё прайш ло нарм альна, далей стала яш чэ прасьцей. Часам па некалькіды скаў вы носіў. Але браў толькітое, ш то м яне цікавіла “П есню года” ціХлястова ня браў. Я ж не на продаж вы носіў, а для сябе. А як папаўся? Усё бы ло як звы чайна. Вы ходж у, м яне стопіць сэк' ю р, гаворы ць: “Кіш энькіпакаж ы ”. А ў м яне з сабой тры плы ткі. Я дум аў, проста пры м усяць заплаціць. Каліб ды ск адзін бы ў, відаць, усё абы ш лося б. А так супрацоўнікаў крам ы , напэўна, дасталітакія сволачы , як я, вось яны і вы раш ы ліна м яне ўсю сваю кры ўду вы ліць. . . Карацей, гісторы я дайш ла да дэканату, іпагналі м яне з інсьціку. А колькіды скаў ты пасьпеў вы несьціз крам аў? Н е лічы ў дакладна, але ням ала. М ож а, паўсотні. А пасьля таго як цябе злавілі, ты краў калінебудзь? Н е. Вы раш ы ў, ш то хопіць. М яне ж злавілі, лічы , ад заліш няй прагнасьці. У такіх справах трэба ў патрэбны м ом ант спы ніцца. А я не спы ніўся. Вось ж ы цьцё інавучы ла. Кнігі, як іды скі, зза сваёй кам пактнасьціж аданы аб' ект для злодзеяўінтэлектуалаў. Гэта пацьвярдж аю ць ігандляры з кніж ны х развалаў к/ з “М енск”. Н апры клад, М ары я трош кі сарам лівая ж анчы нка забальзакаўскага ўзросту. “Бы ло ў м яне колькіцікавы х вы падкаў, узгадвае яна. Аднойчы да нас пры йш оў хлопец і вярнуў цэлы стос кніг. Сказаў, ш то ўсе гэты я кніж кіён скраў у наш ы м аддзельчы ку. А вярнуў іх там у, ш то пайш оў у рэлігію . Ц ікава, ш то пайсьціў рэлігію ён вы раш ы ў, начы таўш ы ся ты х сам ы х кніг, ш то скраў”. М ары я накры вае кнігівялізны м кавалкам тканіны ( бо час закры цьця кнігарні) іпрацягвае: “Калія працавала на кропцы ў Д К Трактарнага, там бы ў адзін вы падак. П ры ходзіў да нас м уж чы нка даволіпры вабнай зьнеш насьцідасьведчанага бібліяф іла. Хадзіў м іж радоў, доўга вы ведваў, якая кніга колькікаш туе. А поты м раптам зьнікаў разам зь якойнебудзь дараж эзнай кнігай. Ям у хапала нахабнасьціпры ходзіць да нас кож ны ты дзень. Хутка яго ўсё ж злавіліза руку”. П а словах М ары і, студэнты злодзеігэта рэдкасьць. Крадуць ціспрабую ць скрасьціў асноўны м лю дзідарослы я, часьцей за ўсё ня вельм іахайнага вы гляду. “БОЛ ЬШ Е БЕНА”. НАШ А V E R S I O N Н екалькігод там у, каліC D у адны м са сваіх нум ароў пады м аў тэм у ш опінгты ры нгу, адзін з заклапочаны х чы тачоў абвінаваціў рэдакцы ю ў нездаровай прапагандзе крадзёж ы нгу. Тады м ы тэм ай не пранікліся іпаслалізануду падалей. Як вы сьветлілася кры ху пазьней, праблем ай таго, як грам атна адм азацца ад нападаў на тэзу “п* зьдзіць гэта ж пры кольна!”, займ аліся не адны м ы . П ры хільніца Сярож ы Сакіна* , адэсітка і лякальна вядом ая інтэрнэтпаэтка S h a V i c i o u s ( яна ж Ум ка* * ) уi c q гутарцы сф арм улявала адну вы датненькую тэоры ю : “У бабуш ки которайа прадаёт сем ечки пи* дить * уйово. В суперм аркете просто прекрасно) ) ) граж данскайа позиция, протест и все дела) ) ) а главное весело”. У пры нцы пе, нават калітэоры я кандовага анты глябалізм у як апраўданьне сваёй прагіш тонебудзь зьнесьціне зусім ваш проф іль, м ож на параіць ю заць інш ую тэоры йку, якой падзяліўся са м ной адзін знаём ы . Згодна зь ёй, ты ры ць у сябе дом а, у сваёй краіне грэх. А вось красьціза м яж ой наадварот, ам аль ш то кары сная справа. Тэоры я гэтая нарадзілася не на пусты м м есцы . Той знаём ы на пару з родны м бацькам прадпры м альнікам падчас візы таў у суседню ю П ольш чу “за таварчы кам ” наты рваў у гіпэрм аркетах столькісонечны х акуляраў, ш то ў М енску на сваёй гандлёвай кропцы яны нават адкры лістэнд з гэты м ісам ы м іакулярам і. Трапіліся толькіаднойчы , калівы носіліз аўтам абільнай крам ы пом пу. . . М атуля гэтага м айго знаём ца, ня надта саром ею чы ся, пры возіла з П ольш чы па пары залаты х упры гож аньняў за адзін раз. Заходзіла ў ю вэлірную крам ку, доўга неш та пры м ярала. Івы ходзіла. Зь якім небудзь пярсьцёнкам у патаем най кіш эньцы . Спры тнасьць рук іам аль ш то ніякага м ахлярства. П ра ўсё гэта яны расказалім не спакойна ірадасна, бы ццам пра наведваньне Д ы снэйлэнду. Н аагул ж а, псы холягівы значаю ць толькітры пры чы ны , якія ш турхаю ць пам яркоўны х лю дзей на крадзяж ы : ням а грош ай; ням а экстры м у; ням а м азгоў. Ясная справа, ш то кож ны вы раш ае сам ты ры ць ціне. Адно ш то някепска бы ло б пам ятаць: нават калікіравацца пры нцы пам клясавай нянавісьці, то тую ж бабку, якая зарабіла на сем ках не адзін лім он беларускіх рублёў, м ож на разглядаць як зм агара дробнага бізнэсу. І, адпаведна, ты ры ць у яе, гейш ы клятай глябалізацы і, таксам а ня грэх. Карацей, загонаў м ож на напры дум ляць дахалеры галоўнае, не заблы тацца ў іх, калібудзеш сядзець перад складаю чы м пратакол м янтом . . . * Сяргей Сакін м алады расейскіпісьм еньнік. Стаў знакам іты м пасьля таго, як яго рам ан “Больш е Бена” вы йграў прэм ію “Д эбю т”. У рам ане апісаны рэальны я падзеіз бам ж ацкага ж ы цьця Сакіна іяго тавары ш а ў Л ёндане. П адрабязна апісаны я спосабы крадзяж оў з бры танскіх ш опаў. “Красьціпа Сакіну” стала дэвізам часткіпрасунутай ( ? ) м аскоўскай м оладзі. * * П рачы таць тэксты Ум кім ож на тут: w w w . p r o z a . r u / a u t h o r . h t m l ? y m k a . C D 0 1 4
П АЛ ОЖ Д ЗЕ ЎЗЯЎ! Псы холягіпадзялілім агазы нны х злодзеяў на тры групы . 1 ) П раф эсіяналы . Крадзяж ы для такіх сродак здабы ваць грош ы сабе на ж ы цьцё. 2 ) Ілж эклептам аны . Яны ты раць дзеля спарты ўнага інтарэсу. 3 ) Н айм енш ая па колькасьцігрупа сапраўдны я клептам аны . Гэта псы хічна нездаровы я лю дзі. Яны зьдзяйсьняю ць крадзяж ы заўсёды зьнянацку ібез саўдзельнікаў. Але такіх пара адсоткаў ад агульнай м асы злодзеяў. Свае клептам аны іілж эклептам аны ёсьць ісярод “віпаў”. З сам ы х вядом ы х Вайнона Райдэр. Ам эры канская акторка 1 2 сьнеж ня 2 0 0 1 году няўдала паспрабавала сты бры ць з м агазы на S a k s F i f t h A v e n u e , ш то ў БэвэрліХілз, адзеньне на сум у $ 5 5 6 0 . Вы нік 3 гады ўм оўна, дзесяць ш тук бэ ш траф у і4 8 0 гадзін “грам адзка кары снай працы ”. М енш сур' ёзны я запы ты ў чаты рохразовай алім пійскай чэм піёнкі беларускіВольгіКорбут. 3 1 студзеня 2 0 0 2 году яе затры м аліахоўнікі супэрм аркета P u b l i x у Атлянце ( ЗШ А) , каліцётачка вы носіла без аплаты кавалак сы ру, ш акалядны сы роп, пачак гарбаты іспэцы іна сум у $ 1 9 .
L O S B A B O S ІНЕЗВЫ ЧАЙНЫ КРОС М ЕНСКПЭКІНБАРСЭЛ ЁНА тэкст:
АД ЭЛ ІН А ЗЯН ЬКО ВІЧ, АРКАД ЗЬ ГВЕР
Л ІЧЫ ЦЬ ЧУЖ Ы БАБОС ГЭТА НЕ М АВЭТОН, А Д ОБРАЯ НАГОД А ПРАНІКНУЦЦА Л АЙФ СТАЙЛ АМ Л Ю БОГА ЧАЛ АВЕКА. М Ы ЗАБРАЛ ІСЯ Ў ГАМ АНЦЫ КІТАЙСКАГА І КАТАЛ ЁНСКАГА СТУД ЭНТАЎ, ЯКІЯ Ж Ы ВУЦЬ ІВУЧАЦЦА Ў М ЕНСКУ, ІАД ПРАВІЛ ІД ЗЬВЮ Х СВАІХ ЗНАЁМ Ы Х Д ЗЯЎЧЫ Н У КІТАЙ ІГІШ ПАНІЮ АД ПАВЕД НА, КАБ ЗРАЗУМ ЕЦЬ: КОЛ ЬКІ НАШ Ы ТРАЦЯЦЬ У ІХ, А ЯНЫ У НАС. C D 0 1 5
C H I N A B E L A R U S “Хочаш голас Вялікага М ао пачуць? ”пы таецца Чао Д зін, студэнт 5 га курсу ж урф аку БД У. М ы ў яго інтэрнацкім пакоі спрабуем пагавары ць пра ж ы цьцёбы цьцё кітайскіх студэнтаў у сінявокай. “Валяй, каж у. А ш то, вы М ао вельм іпаваж аеце? ” Д зін кры віцца, уперы ўш ы ся позіркам у свой лэптоп, а поты м нечакана ж артуе: “У вас тут свой М ао ёсьць”. З калёнак пачы нае балбатаць ВялікіКорм чы . Чао Д зін ж ы ве ў М енску ўж о пяты год. Яго дзед у свой час вучы ўся ў піцерскім унівэры . М енавіта ён параіў бацькам Д зіна паслаць сы нка “па навуку” ў Расею . Бацькііпаслалі, ды так, ш то дзіця апы нулася ў М енску тут вучы цца таньней. Усе гэты я гады роднай хатай для Д зіна зрабілася бэдэуш ная “дзясятка”. Трэціпаверх корпуса “Г” гэта “чайнатаўн”. Вонкава поўны адэкват Кітая: у пакоях чы сьценька, але ш ум на. Гудзяць кам пы , чам усьцібяз гуку працую ць тэлекі, пікаю ць м ікрахвалёўкі. Н ягледзячы на ўсе ж арты пра см аж аную сялёдку, Д зін пры знаецца, ш то лю біць беларускія дранікі. “Н я ты я, ш то ў сталоўцы прадаю цца, а хатнія. Я аднойчы да свайго сябрабеларуса ў госьці хадзіў, м яне там . . . блін. . . пачаставалі”. Д зін добра разм аўляе парасейску, але калізабы вае слова, каж а “блін”. Беларусь краіна адносна танная для навучаньня зам еж ны х студэнтаў: м аксы м ум не перавы ш ае 3 5 0 0 даляраў. Але без сты пэнды іяна не прадугледж аная. “У м яне ня бедны я бацькі, але іня вельм ібагаты я, гаворы ць Д зін. Н екаторы я м ае зем лякітут на м аш ы нах катаю цца, хаты ў цэнтры найм аю ць, у казы но ходзяць. Я не ш ы кую ”. За год навучаньня бацькіД зіна баш ляю ць 1 8 0 0 у. а. , у гэтую ж сум у ўваходзіць і аплата м есца ў інтэрнаце. Грош ы на вучобу бацькіпераводзяць праз банк, калісум а не перавы ш ае 2 0 0 0 бэ, нават рэгістрацы я не патрэбная. П рацаваць ён ня дум аў, бо таго, ш то дасы лаю ць бацькі, у пры нцы пе хапае. М ож а, гэта тлум ачы цца асаблівасьцю м энталітэту, бо Д зін ш чы ра пры знаўся, ш то з пры ездам у Беларусь яго l i f e s t y l e зьм яніўся на ўсе 1 0 0 % . Вельм ідоўга ня м ог пры звы чаіцца да лю дзей, да ладу ж ы цьця, да ўсяго. “Вы інш ы я, я не м агу патлум ачы ць, у чы м ічам у адрозьненьне, але вы зусім інш ы я. Іда гэтага складана пры звы чаіцца”, каж а ён. Н а еж у ў Д зіна ідзе каля 7 0 8 0 даляраў, на піва ды ўсялякія дробязі яш чэ столькіж . Д зін пры знаецца, ш то лю біць піва, асабліва “Кры ніцу1 ” і“Балты ку № 7 ”. Эканом ячы , купляе яго скры нкам іна Ж данах. А гарэлку ня п' е: “Яна едкая”. Раздругіна м есяц зь сябрам іцісваёй кітайскай дзяўчы най ходзi ць у рэстарацы ю . “У клю бы не хадж у. Адзеньне час ад часу купляю на Ж данах. Каліўсё падлічы ць, то ў м есяц я баксаў 2 0 0 2 5 0 трачу”. Квіток на рэйс “М асква П экін” каш туе 7 0 0 баксаў у два бакігэта добра ахалодж вае настальгію па родны х: двух “вакацы яў” на год Д зіну хапае. Затое за чаты ры гады ён ш м ат паезьдзіў па Беларусі. Але, нягледзячы на ўсё хараство, заставацца тут не плянуе. “Скончу ж урф ак, дахаты паеду. З м аіх суседзяў наагул ніхто не плянуе заставацца. Д ум аю , працу на радзім е знайду без асаблівы х клопатаў, м ож а, ж урналістам ціперакладчы кам ”. “П эўна, нам тут вучы цца прасьцей, чы м вам , беларусам ”, усьм іхаецца Д зін, бо да “кітайскіх братоў” вельм ідобра ставяцца івы кладчы кі, ідэканат.
каго трэба з начальства, так бы ібаш ляліневядом а за ш то. За гэта Кітай лю блю страш наю лю боўю !” каж а Алеся. Як м ож на зразум ець з Алесіны х лістоў, сам інтэрнат яўна не пэнтхаўз. Каля 2 0 0 5 0 0 ю аняў яна плянуе кінуць на тое, каб пры весьціда ладу “гэты клапоўнік” закупіцца бы тавы м ісродкам іды “заклеіць хоць чы м слой дзярм іш ча на сьценах”. “Аф іцы йна м не зарабляць забаронена, піш а Алеся, паколькіёсьць сты пуха. Хаця неаф іцы йна м ож на за p a r t t i m e адгрэбці1 0 0 0 4 0 0 0 ю аняў, ня вельм інадры ваю чы дупу. Толькісьпярш а трэба навучы цца грош ы зарабляць, а інакш так іпракукуеш у кам пусе ўвесь год”. П а яе словах, 1 0 1 5 % студэнтаў, асабліва постсавецкіх, больш ы х бабак іня хочуць. П ераклю чаю чы ся на тэм у харчу, трэба аддаць належ нае кітайцам , якія корм яць сваіх іня вельм і“на ўбой”: “Тут кітайцы м алайцы ”. Харчаваньне ў сталоўцы цягне на 4 0 0 5 0 0 ю аняў зь яе м есячнага бю дж эту. П а словах Алесі, добры івялікіабед у сталоўцы пацягне ўсяго на 3 7 ю аняў. П айсьціў сярэдняй парш ы васьціклю б на піва 2 0 5 0 , столік у добрай рэстарацы і( каліз кам паніяй) , канцэрт цітуса з D J 2 0 3 0 ( супэрзорка 5 0 1 5 0 ) , а паехаць паглядзець на гістары чны я м есцы 5 0 1 0 0 . “П а перш ы м часе я аддавала 3 0 0 4 0 0 на ш м откіу Кітай ж а пры ехалі, м ля, на галоўную барахолку плянэты ! дзеліцца Алеся. Д ы к вось, бачы ла я тую барахолку ў адны м м есцы ! Н е, канечне, хто не за 1 1 0 0 ж ы ве, ходзіць ісьвеціцца: “А я купіў сапраўдную кантрабандную M i u M i u за 3 0 !” Але на барахолках якасьць гаўняная, а добры я рэчы каш тую ць дараж эй, чы м такія ж на барахолцы ў Варш аве. Н ават калізьбіваць кош т у тры разы , ш то зьяўляецца ў Кітаінорм ай свабоднага ры нку”. “М яне больш за ўсё забівае ж удасная срань навокал інатуральная кітайская звы чка дуры ць усіх пры еж дж ы х”, каж а Алеся. Але і зам еж нікі, атабары ўш ы ся, пачы наю ць рабіць на кітайцах бабкі. Каліна навічкоў м ясцовы я глядзяць як на дурны х дзяцей, то ты х, хто іх сам іх дуры ць, пачы наю ць патроху паваж аць. “Так ш то такія зам еж нікі апранаю цца вельм ідобра ідадом у больш ня хочуць; ва ўнівэры аф іцы йна лічацца, але на пары ня ходзяць іна вы клю чэньне глядзяць як на “досадное недоразум ение”. Карацей, каліў чалавека ляж ы ць душ а да акты ўнай бізнэсдзейнасьціці “дольчэвітаблядзтваавантуры зм у”, Кітай поле неаранае. “У м яне вось не ляж ы ць… рэзю м уе Алеся ідадае: Н а ўзроўнісэксбабоспантос усе робяцца аднолькавы м і, ш то м ы , ш то Кітай, ш то Ам эры ка”.
Аглядальніца “C D чкі” Алеся Серада вы вучае ўсходню ю ф ілялёгію ( o r іe n t a l p h i l o l o g y ) у кітайскім B e i j i n g L a n g u a g e & C u l t u r e U n i v e r s i t y . Гэта адзін з найдараж эйш ы х унівэраў Пэкіну зь ня сам ай чы стай o рэпутацы яй. Яго назы ваю ць B e i j i n g L a n g u a g e & C u l t u r e C бабак на студэнтах тут зарабляю ць дахалеры . Алеся бясплатна ж ы ве зь інш ы м ізам еж нікам іў кам пусе, там у перасоўваньніпа горадзе ў яе здараю цца рэдка. Д ля бю дж этнікаў кш талту яе ( Алеська атры м лівае сты пуху 1 1 0 0 ю аняў, 1 бакс = 7 ю аняў) інтэрнат бясплатны , у адрозьненьне ад платнікаў. Ты я аддаю ць за яго ў паўтарадва разы болей, чы м за зды м нае ж ы тло ( каля 1 5 0 0 ю аняў “абш чага”, 8 0 0 2 0 0 0 кватэра) . П раўда, нядаўна студэнтаў сабраліся вы сяляць: напачатку зім ы адм іністрацы я вы раш ы ла бам бануць рам онт “абш чака”. Зам еж нікам прапанавалічасова зьехаць у “інш ае м есца”, якое каш тавала 2 2 0 ю аняў на дзень. Студэнцікікрута разбухнулікітайцы тут ж а са сваім інепры стойны м іпрапановам ісьціхлі. “Гэта аказалася звы чайная кітайская разводка на тупы х, м аўляў, “м ы пам ы ліліся, вы нам нічога ня вінны я”. Але каліб не спы таліў
S P A I N B E L A R U S Каталёнец М арк вы вучае эканом іку ікіраваньне туры зм ам на 4 м курсе м енскага наргасу, зьбіраецца заставацца ў М енску іраспачы наць тут свой бізнэс. Хаця каліМ арк пры ехаў, дум аў, ш то будзе піпец: “Як толькі я паступіў, перш ай бы ла лекцы я па ф ілязоф іі. Я дум аў, давядзецца ехаць дахаты . Каж у сябру: “Нічога не разум ею ”. “Тут ніхто нічога не разум ее”, супакоіў ён м яне”. У Беларусь М арк трапіў праз хросны х бацькоў, якія спачатку прапанавалі некам у зь яго сям ' іпавучы ць на працягу году русм ову.“М ае старэйш ы я браты адм овіліся, а я захацеў неш та новае пасьля ш колы паспы таць. Вучы ў рускую м ову на падры хтоўчы х курсах пры лінгвісты чны м . П оты м вы раш ы ў вувучаць тут туры зм . Іпалю біў ціто горад, ціто яго ж ы хароў ня ведаю ”. М арк адзіны зам еж нік на ф аку, але гэта не дае ям у ніякіх зьніж ак. Са сьм ехам узгадвае, як здаваў залік па “Статы сты цы ” аж но паўгода. Яго наагул м оцна ўраж вае, як беларусы вучацца: “Студэнты адказваю ць ты м іж словам і, ш то ў падручніку на пам яць! А я, як іўсе на радзім е, чы таю , неш та поты м узгадваю , тлум ачу інш ы м ісловам і. М не нават сорам на часам становіцца: усе так карэктна адказваю ць, усё па правілах, а я проста чы таю ірасказваю тое, ш то пам ятаю ”. “У вас вельм ідобра ры хтую ць студэнтаў па ф ізкультуры . А вось ангельскую сваю я тут згубіў”, каж а ён пра асаблівасьці беларускай в/ а. За навучаньне М арк плаціць 1 7 0 0 даляраў разам з інтэрнатам . На кіш энькавы я бацькідасы лаю ць баксаў 3 5 0 на м есяц. “Я асабліва не ш ы кую , бо на ўсё патрэбны я грош ы . Тут ж ы цьцё таньней, чы м у Гіш паніі, але не настолькі, як вам здаецца, качагары ць М арк тэм у ф інансаў. Калія бы ў на 1 м курсе, то “таннасьць” адчувалася. Зараз, праз 4 гады , розьніцы ам аль ням а. З ты м ісам ы м іграш ы м а зараз я не м агу сабе дазволіць тое, ш то дазваляў на 1 м курсе”. М арк каж а, ш то ж ы ве папростам у, як іўсе студэнты . “Я б кож ны дзень хадзіў са сваёй дзяўчы най па розны х культурны х м есцах, а так гэта толькічас ад часу”. П рацаваць ён не спрабаваў, хадзіў толькіна курсы ж англёраў у цы рк. “М аё хобіж англіраваць. У Гіш панііканцэрты праходзяць, дзе ш м ат
C D 0 1 6
ж англёраў. У нас такая трупа бы ла, ім узы ка адпаведная; робім неш та кш талту спэктакляў”. А зараз здае на правы . “У вас гэта складана, я пакуль ніводнага заліку ня здаў, расказвае М арк са сьм ехам . У Гіш паніім ож на не хадзіць на заняткі, калівучы ш дом а. Я там тры гады там у адразу, без напруж аньня, здаў”. Н эгаты ўны м ом ант, якіадразу кінуўся М арку ў вочы , студэнты не цікавяцца беларускай м овай. “Я ж ы ву ў Каталёніі* . Там разм аўляю ць на каталёнскай м ове, а на гіш панскай не гавораць, узруш ана распавядае ён. А сю ды пры ехаў ібачу: практы чна ніхто на беларускай не разм аўляе. Ігубляецца м ова, культура, гісторы я. У м яне сябар у групе чы ста на белм ове разм аўляе я яго вельм іпаваж аю за гэта”. Бачна, ш то хлопец пранікся тэм ай нават сваю будучы ню ён бачы ць тут. “М не падабаецца Беларусь, яе культура, гісторы я. Тут м ож на нядрэнна разьвіваць туры зм . Але я б рэкам эндаваў зьяж дж аць ж ы ць за м яж у ўвогуле ўсім : трэба зьведаць цяж касьціж ы цьця, гэта добры досьвед”. . . . У перш ы дзень, каліпойдзе сьнег, М арк ня вы йдзе на вуліцу у такія м ом анты вельм ікепска пачуваецца. Н а м аё пы таньне, ціне баіцца Чарнобы лю , патасна, але на дзіва ш чы ра адказвае “Н е, не баю ся”, і, кры ху падум аўш ы , дадае: “Затое ў народу чы стая душ а”. “Тут разум ееш , ш то сьвет зусім не такі, якім яго ўяўляеш , седзячы дом а. У Гіш панііінш ае ўспры няцьце рэальнасьці, інш ае стаўленьне да ж ы цьця, інш ы я адносіны пам іж лю дзьм і”, піш а Ю ля, сты пэнды ятка М іністэрства зам еж ны х справаў Гіш паніііАгенцы іпа м іж народны х супрацоўніцтвах Гіш паніі. Зараз яна ў М адры дзе, у м ясцовы м палітэху на катэдры лінгвісты кізайм аецца ў дактарантуры па праграм е “A p p l i e d L i n g u i s t i c s N e w T e c n o l o g i e s i n T e a c h i n g F o r e i g n L a n g u a g e s ”. Ю лю занесла ў сам ы дарагі( разам з Барсэлёнай) горад, хаця на ф оне астатняй Эўропы Гіш панія параўнальна танная. Ю ля ж ы ве ў студэнцкім інтэрнаце, кош т якога пакры вае сты пуха. “Каліб плаціла сам а, то атры м алася б неш та кш талту 8 2 0 эўра. Сю ды таксам а ўклю чана трохразовае харчаваньне, іеж ы не проста “хапае” яе даф іга”. Ю ля каж а, ш то ў пакоіна аднаго чалавека ёсьць, акрам я ўсяго неабходнага, вялізнае акно зь відам на М адры дзкую Сы еру. Н а гэты год 5 прадм етаў каш тую ць 9 3 0 эўра. Звы чайнае навучаньне каш туе пры блізна 5 0 0 эўра. У Гіш паніів/ а платная, аплачваецца за кож ны прадм ет у залеж насьціад колькасьцігадзін, якія яго складаю ць. Каліне здаеш якінебудзь прадм ет зь перш ага разу, то паўтараеш яго на наступны год іплаціш кры ху болей. Сты пуха пакры вае ўсё, ісам ае пры ем нае з гэтага “кіш энькавы я” 6 0 0 эўра на м есяц. Але Ю ля пары цца, ш то гэты х грош ай ёй не хапае: “Колькідурню нідай, а ям у ўсё м ала”. Вось м ы іспрабуем вы сьветліць, колькідурню трэба. “П аабедаць звы чайны м днём м ож на ад 4 5 эўра ( у студэнцкай сталоўцы ) івы ш эй. Вячэра дараж эй, хаця залеж ы ць ад таго, куды пайсьці, куды падацца”, каж а Ю ля іўзгадвае, ш то М акдон тут, напры клад, дараж эй, чы м у Беларусі. “Ш то даты чы цца адзеньня іабутку, то гэта ўсе ім кнуцца купляць падчас распродаж у ( студзеньлю ты , ліпеньж нівень) . Тады кош ты ніж эй на 3 0 7 0 % , пры чы м 7 0 гэта вельм ірэальная лічба. Ш таны , ш вэдры па 5 эўра, пры кіньце. Я на ты м ты днікупіла коф тукарды ган за 3 7 эўра ( M a n g o ) , хацела набы ць там ж а дж ы нсы ( 4 0 эўра) , але м ой пам ерчы к аказаўся бяз гузіка”. Ю ля ў захапленьніад колькасьцібараў, кавярняў іды скатэк, якіх у М адры дзе вельм ім нога. “Н ачны тусіч у м яне вы ліваецца як м інім ум у 3 0 эўра: пару бараў, пару кактэйляў ( пры блізна 6 эўра кож ны віскі, ром , гарэлка усё роўна; у наш ай кам паніігэта звы чайна віскіз колай) , ды скатэка 1 0 эўра ўваход ( уклю чае 1 кактэйль) , таксоўка дадом у. М ож на ж ы ць больш эканом на, гэта ўсю ды ізаўсёды , але м не пакуль нарм альна”. “Я калізаходж у ў якінебудзь бар вы піць кавы ціпіва адна, адчуваю на сабе дапы тлівы я позіркі”, Ю ля распавядае яш чэ пра адну ф іш ку гіш панскіх узаем аадносінаў. Бы ць аднам у тут не пры нята, як іплакацца на ж ы цьцё. Там у м ож на бы ць спакойны м зам еж нага студэнта ў Гіш панііня кінуць, толькікаліён сам гэтага не захоча іня будзе настойліва супраціўляцца прапановам . “У нас, напры клад, пры йдзеш у сталоўку ібудзеш ш укаць м есца, каб сесьціаднам у. А тут гэта лічы цца кры ху ненарм альны м . Н ават каліня ведаеш лю дзей, усё роўна сядаеш да іх”. * Каталёнія аўтаном ная вобласьць Гіш паніі, ж ы хары якой карэш ацца з баскам ііпаказваю ць ф акігіш панцам акупантам . М аўляў, “Хуан, гоў хоўм !” C D 0 1 7
ХАБАХАБА
кам у даць, кам у даць, кам у голаву злам аць? тэкст:
Ш УРА Л ЕП ЕЛ Ь, B F D @ T U T . B Y
“Ш АЙЗЭ, ХІБА Я ПАД ОБНЫ Д А ВЫ КЛ АД ЧЫ КА НЯМ ЕЦКАЙ Л ІТАРАТУРЫ , У ЯКОГА Д ОМ А НЯМ А ЗБОРУ ТВОРАЎ РЭМ АРКА? СКАРД ЗІЦЦА ЗНАЁМ Ы КАНД Ы Д АТ НАВУК. НУ НАВОШ ТА ЯНЫ ЎЦЮ ХВАЮ ЦЬ М НЕ ГЭТЫ Я КІШ ЭННЫ Я СЭРЫ ІЎ М ЯККАЙ ВОКЛ АД ЦЫ ? ” ЗЬ НЯД АЎНЯГА ЧАСУ АНД РЭЙ ПЯТРОВІЧ* РЫ ЗЫ КУЕ ЗД АЦЬ М АКУЛ ЯТУРУ АД РАЗУ Ў ТУРЭМ НУЮ БІБЛ ІЯТЭКУ: АПОШ НІЯ ПАРУ СЭМ ЭСТРАЎ Д ЗЯРЖ АВА ПІЛ ЬНА КАНТРАЛ Ю Е ХАБАРНІЦТВА, У ТЫ М Л ІКУ СЯРОД СУПРАЦОЎНІКАЎ ВНУ.
C D 0 1 8
з правай рукі 2 3 верасьня на зьезьдзе сам ай правільнай ісам ай м оладзевай арганізацы іРБ АГЛ аш часьлівіў сваіх верны х сы ноў навіною , ш то карупцы я ў беларускіх ВН У сталася такім ж а пераж ы ткам м інулага, як курны я хаты ідраўляны я цацкі, пры біты я цьвікам іда падлогі. Інапраўду, у лета 2 0 0 5 за “чэснасьць” уступнай кам паніі адказваў Кам ітэт дзярж кантролю іасабіста яго ш эф Анатоль Тозік, якіпарадаваў аф іцы йны я СМ Іэф эктны м ізьм енам іўступны х кам ісіяў за 1 5 хвілін да іспы таў ды бры гадам ім іліцы іў дэканатах. Здавалася б, ад такога ш ухеру нават сам ы я прапалены я хабарнікіпавінны залегчы ў бульбу. Ты м ня м енш , падчас уступнай кам панііам аль ш тодня ўсплы валінавіны то пра 5 0 0 1 0 0 0 даляравы я хабары ў Горадні, то пра “зьліты я клю чы ” ад тэстаў у Баранках. Апош нівы падак гэта наагул цы рк: нехта з адм іністрацы іБарД У ўзяў і… прадаў засакрэчаны я адказы ўступны х тэстаў. Н ядорага па 1 5 0 бэ ш тука. П асьля чаго ш пора распаўзлася па законах пірам іды , іам аль увесь завочны набор аднаго з ф акультэтаў апы нуўся ліпавы м . Рэгулярна на хабары лавілісупрацоўнікаў Гом ельскіх ВН У, а ў М агілёве накры лі нават цэлую ф абры ку ліпавы х ды плём аў: “праведзеная” праз дакум энтацы ю корка ф ілф аку м ясцовага пэдуну каш тавала зам оўцу ад 5 да 2 0 “лістоў”. зь левай рукі Н ягледзячы на аблавы рэспубліканскага м аш табу, абітуры енты , студы кіііх бацькі ведаю ць: вэнэуш ны я ш таты ўкам плектаваны я “наш ы м ілю дзьм і”, а наш ы лю дзі бралі, бяруць ібудуць браць. Гэтаксам а, як колькінізабараняй паліць ва ўнівэрсы тэцкіх пры біральнях, ва ўнітазах будуць плаваць недапалкi . … У пачатку верасьня м ірны сход ангельскага ф акультэту Л інгвісты чнага бы ў сарваны зьяўленьнем неапазнанага “м альца ў м асцы ”. П роста пасярод паседж аньня хлопчы к ускочы ў зь м есца іпачаў “рубіць праўдум атку”: пра ф іговы ўзровень адукацы і, пра непраф эсійнасьць вы кладчы каў іг. д. Адно з абвінавачаньняў, якое агучы ў наноўсьпечаны нарадаволец хабарніцтва. Аўды торы я вы бухнула авацы ям і. У м інулы м навучальны м годзе па падобнай схем е студэнты БН ТУ ф лэш м обілі аднаго з вы кладчы каў, патрабую чы пры лю дна пакаяцца ва ўзяцьціхабару. П раўдарубы з БН ТУ іБД У таксам а ня сьпяць у ш апку: “Сцэнар звы чайна такі: у аўды торы ю падчас заняткаў забягаю ць некалькічалавек, адзін пачы нае прам аўляць, астатнія носяцца па аўды торы і, ствараю чы атм асф эру хаосу. П адчас гэтага м агчы м ае раскідваньне ўлётак з поўнай вэрсіяй прам овы ”* * . Асноўны пункт студэнцкіх абвінавачаньняў вы м аганьне хабару за станоўчы я адзнакі. … Н асуперак паш ы ранам у сярод просты х беларусаў м еркаваньню , тэрм ін адседкі за хабар апош нім часам ніхто не павялічваў. П роста ўлады “ўдакладніліпаняцьці” і падкруцілігайкі. У пры ватнасьці, пасьля знакам ітай ды рэкты вы № 1 , якая звалілася на ш часьлівы х клеркаў у сакавіку 2 0 0 4 г. , вы кладчы ківы ш эйш ы х навучальны х установаў падпісаліпаперы , м аўляў, “больш ніякага хабару ніпад якім вы глядам ”. Каж уць, на Рагнеду Восіпаўну* , заслуж аную праф эсарку гісторы і, глядзець пасьля гэтага бы ло страш на: “Гэта як пры стойную ж анчы ну ў бляд* тве абвінаваціць!” ня вы тры м ала інтэлігентка ў пяты м пакаленьні. Д а таго ж , хабарам цяпер лічы цца і сам ы нязначны падарунак студэнта лю бім ам у праф эсару, ілю бая ікебана з ф энш уем , безь якой раней не абы ходзілася ніводная абарона ды плём у цідзярж іспы т.
“Іннах ( адсю ль) ”, заўсёды ведала м этад і, м агчы м а, там у адразу пасьля ды плём у засталася на родны м ф акультэце нечы м накш талт пам очніцы м этады сткі. Такія кар' еры сьведчаць: унівэрсы тэт пабеларуску гэта ўсё яш чэ бю ракраты чная м аш ы на. рука заграбучая “Я разьбіў свой “Ж ы гуль”, іпакуль не адрам антую іне прадам , ніхто залік ня здасьць!” гэта рэальны я словы рэальнага вы кладчы ка “вы ш кі”. … П ракты ка паказвае: злосны х “хабарды стаў” ня так іш м ат. Але на кож ны м ф акультэце водзіцца адна сука ( тэрм ін я пачуў ад другакурсьніцы наргасу Ксю ш ы * ) , якая, не асабліва тоячы ся ад сум ленны х калегаў, вы м агае ў студэнтаў дарагія падзякіза аўтограф у ведам асьці. П райслісты “гэты х уродаў” перадаю цца ад курсу да курсу, а да завочнікаў правілы гульні хабарды ст даносіць сам : “Тупь завочная, вы ж ня дум аеце, ш то я з вам ідарм а буду вож кацца? ” П радм еты сук звы чайна другасны я цівы кладаю цца на старэйш ы х курсах, дзе нават сам ы м пры нцы повы м студэнтам прасьцей адкупіцца, чы м пам іраць на бары кадах. Губа ў сук ня дура. Вы кладчы к эканом ікіаднаго з тэхунівэраў Апанас П ятровіч* , чалавек постпэнсійнага ўзросту, аддае перавагу пакетам , зьм есьціва якіх аддалена нагадвае савецкія “сьвяточны я наборы ”: каньячок, сэрвэлят, цукеркізь лікёрам , чы рвоная ікорачка. . . Соф ' я Ф эліксаўна* , чы й прадм ет м ае на адны м зь беларускіх ф ілф акаў гэткае ж значэньне, якое м ела б анатом ія левай пяты ў м эды цы нскіх ВН У, бярэ ў двух рэж ы м ах: ад прасунуты х дарагім ікнігам і, ад плебсу садавіной ітонкім іцы гарэтам і. Па ш м атгадовай трады цы і, залік па гэты м прадм еце яш чэ нядаўна абстаўляўся пасьвяточнам у, у духу інтэлектуальнага абм ену пам іж двум а пакаленьням і: вы нам допуск да сэсіі, м ы вам ф аліянты іш ам пусік на падносіку. Зь нядаўняга часу інтэлектуальны абм ен з Соф ' яй Ф эліксаўнай пачаў адбы вацца ў цём ны час сутак, каля ўскраінны х унівэрсам аў гораду. ф ізрукі “Н у, іф ізрукізаўсёды бралі”, згадвае знаём ы м астак, бы лы студэнт м астацкага каледж у. Інапраўду каньяк, ракеткідля пінгпонгу, баскетбольны я м ячы м ала хто не адпрацоўваў прагулы па ф ізры м енавіта такім чы нам . Хіба ш то ў каледж ы м айго сябрам астака ф ізрукі вы пендры валіся іпрасілікарціны : “Сьцены катэдры аздабляліпадабаўся ім ж ы вапіс”. Ахвотней за ўсё пры м аліпэйзаж ы . То бок, каліты зацяты абстракцы яніст, м аеш м аральны вы бар: цікрос на стады ёне, цібярозкіў тум ане. “Калібачы ш , як на нас наж ы ваю цца гэты я сукі, проста злосьць бярэ, ш чы ра пры знаецца Ксю ш а з наргасу. Але даводзіцца баш ляць, іпасьля ты м аўчы ш , бо таксам а вінаваты * * * . Там у сукіцьвітуць іпахнуць”.
рука бяручая Як паказвае практы ка, больш асьць экзам энатараў цяпер панічна скорм ліваю ць салодкія хабары сам ім студэнтам , а кветкіпрэпады м уж чы нскага полу адразу перадорваю ць кам унебудзь са знаём ы х ж анчы н. Каліразабрацца, то ў 9 0 % вы падкаў ініцы яты ва хабару ў ВН У зы ходзіць ад навучэнцаў, а сам і“падзякі” м аю ць ры туальны характар. Л іхам анкавы я паборы на падхалім скія дарункіперад сэсіяй гэта страх м аленькага плем еністудэнтаў перад невядом ай сты хіяй якойнебудзь м акраэканом ікі, спроба залагодзіць ж ахлівага П еруна дарам і. Увесь іды яты зм гэты х ахвяраваньняў зразум елы толькісам ім вы кладчы кам . Калі, скончы ўш ы ўнівэр, ты стусоўваесься са сваім ібы лы м іпрэпадам і, то даведваесься: у больш асьцізь іх ням а часу іахвоты пры м аць пераздачы , ітвае кветкіцукеркінічога не вы раш аю ць. Н у інаф іг тады яны ўпалі? ! Інш ая справа, ш то, як зноў ж а пры знаю цца сам івы кладчы кі, адм овіцца ад пры ем ны х дробязяў пачалавечы цяж ка. Н едзе ў глы бінідуш ы прэпад наіўна веры ць, ш то кож ны букетвенік гэта ня ш ы рм а, за якой хаваю цца ш паргалачнікі, а знак таго, ш то ты ф айны пэдагог ізаш ы бенны лектар.
пад белы я ручкі “Бы ў адзін пры нцы повы вы кладчы к. П радм ет свой не лю біў, а проста кахаў. П ры нцы пова ня браў хабару, ігэтак ж а пры нцы пова зразаў на іспы тах лайдакоў. Івось пры ходзіць гэты Хвядос Хвядосавіч* на іспы т, а ям у каля дзьвярэй пхаю ць пакет. Н я ўзяў. П ры няў іспы т той ж а пакет пхаю ць. Ізноў ня ўзяў. П ры ходзіць ён пасьля іспы ту ў сваю м аласям ейку, а там у калідорчы ку стаіць той ж а пакет. Тут яго іпавязалі”. Гэта толькіадна са ш м атлікіх ж ахалак, якія апавядаю ць адзін аднам у м алады я навукоўцы . Івось тут пачы наецца вэндэта. Ц япер, каб адпом сьціць вы кладчы ку, вам спатрэбіцца якаянебудзь пляш ка каньяку ды кры ху грош ай на м абіле каб стукануць куды трэба* * * * . Сум на, але найперш гэта адбіваецца на нарм альны х чалавечы х стасунках. Студэнт ф ізф аку Алесь купіў у Н ью Ёрку кніж ку ам эры канскага клясы ка, якую вёз праз Атлянты ку ў падарунак сваёй вы кладчы цы інгліш у. Тая спуж ана адм овілася ад падарунка. Такая вось h a p p y p a r a n o i a . Каж уць, падставай для ары ш ту м ож а стаць уж о той ф акт, ш то “ш урачка” лётала ізьбірала “па ты ш чы ”. Ц іня надта драконавы я м еры , каб перарабіць дэбільны савецкім энталітэт, як ты х, хто бярэ, так іты х, хто дае? “Н е, ня надта, каж а наргасаўка Ксю ш а. Гэта справядлівая кара для ўродаў сярод прэпадаў. Спадзяю ся, інаш ага суку неўзабаве пасодзяць. А тое, ш то падстаўляю ць невінаваты х, ну ды к уроды яны ж паўсю ль. Сярод студэнтаў таксам а бы ваю ць”.
рука даю чая Трэба аддаць належ нае студэнтам , больш асьць зь іх ніколіб не паваруш ы ліся “скінуцца па ты ш чы ” сам астойна. Гэтаксам а, як у родаплем янны я часы ваду м уціліж рацы , сэсійны я “прэзэнты ” арганізоўваю ць вечны я акты вісткіш урачкі, у якіх ш ы ла ў адны м м есцы іякіх апаты чная больш асьць на перш ы м курсе “вы сунула”, а цяпер ніяк ня м ож а засунуць назад. Стараста м айго курсу Іна* бы ла акурат такою . Яна заўсёды ведала, яком у “вы клу” варта засьпяваць песеньку па м аты вах гісторы іВАВ, яком у нам аляваць сьцёбную насьценгазэту, а на якііспы т лепш “па ты ш чы ”. Інш ы м ісловам і, Іна, якую за сьпінай не назы валіінакш , як
* Усе ім ёны ў м атэры яле прадукт крэаты ўнага м ы сьленьня аўтара. * * Распаўсю дж вае гэты я чуткіc i t y p a p e r “Вечерний М инск”. * * * П аводле заўвагіда арт. 4 3 1 КК РБ “Д ача хабару”, асоба, якая давала хабар, вы зваляецца ад кры м інальнай адказнасьці, калідзейнічала пад пры м усам альбо добраахвотна заявіла пра зробленае. * * * * Хаця калісуд вы значы ць, ш то прэпад белы іпухнаты іне пагадж аўся браць ваш ы я цукеркі, табе, паводле арт. 3 9 6 Кры м інальнага кодэксу РБ, сьвеціць сам ае м енш ае ш траф , а сам ае больш ае 5 гадоў зьняволеньня.
C D 0 1 9
тэкст:
Ю Л Я КЛ ЯШ Н ЯЎСКАС, О Л Я ЎЛ АСАВЕЦ , АН ТОН КАШ Л ІКАЎ, М АКС АГЕЕЎ
ПРАЦОЎНЫ Я РЭЗЭРВЫ ручкам і, ручкам і…
“У КАНТОРУ НЕ БЯРУЦЬ, А Ш Ы БЫ М Ы ЦЬ УЖ О Л АМ АЕ”. ВЫ М УШ АНАЕ БЕСПРАЦОЎЕ ( ЧЫ ТАЙ: БЕЗГРАШ ОЎЕ) , ЯКОЕ ЗД АРАЕЦЦА З БОЛ ЬШ АСЬЦЮ СТУД ЭНТАЎ У РАЁНЕ М ІЛ ЕНІЮ М У, М ОЖ НА ВЫ РАШ Ы ЦЬ НЕ БАНАЛ ЬНА. ПРЫ НАМ СІ, БУД ЗЕ Ш ТО ПАСЬЛ Я РАСКАЗАЦЬ ЗНАЁМ Ы М . C D 0 2 0
У ВАР' ЯТНІСЬЦЕНЫ НЯ Ж ОЎТЫ Я Спачатку яна зды м алася ў сэры яле “Н ядзеля ў ж аночай лазьні” ў Кіры л працаваў санітарам 2 1 га агульнапсы хіятры чнага м уж чы нскага эпізодзе на вакзале, дзе хлопец свары цца са сваёй дзяўчы най. аддзяленьня ў Н авінках, калівучы ўся на 1 v курсе ф ілязоф скага ф аку БД У. Ён зьяж дж ае, а яна псы хуе: “Н у іедзь, валі!” “Яны разоў тры ццаць Спачатку бы ло цікава івесела. П рацаваў начам ііпа вы ходны х. Атры м ліваў свары ліся, успам інае Валя. А м ы павінны бы ліпавярнуцца і на той час ( 2 0 0 0 год) нядрэнна, 1 2 0 0 0 0 . Н аглядаў за дзьвю м а зьдзіўлена паглядзець. Д ы к м ы паварочваліся туды сю ды з 1 1 й спэцпалатам ііпры біраўся. У палатах не бы ло дзьвярэй, стаялікраты на вечару да 4 й гадзіны раніцы ”. Тады Валізаплацілінедзе 1 5 0 0 0 . вокнах іж алезны я лож кі, ш то нельга аддзерціад падлогі. П рацоўнае м есца “А вось за Кам енскую больш даляраў 1 0 ”, пры гадвае Валя, у якой Кіры ла ўяўляла сабой крэсла ў калідоры , зь якога нельга бы ло сы ходзіць. так іне атры м алася ўзьняцца вы ш эй па служ бовай лесьвіцы “Бы ў у м яне хворы , 3 2 гады , палкоўнікам сябе лічы ў. Бы ў падобны да зьняцца ў эпізады чнай ролі. гідрацэф ала галава дуж а вялікая, ж удасны вы раз твару. Казаў, ш то ў яго НЯ М ЕСНЫ Я 5 дзяцей, ш то ваяваў у Аўганістане іСэрбіі. П ры чы м яго нельга бы ло Д аперш ы , ш то роднам у ЭГУ ўж о нічога ня сьвеціць, м янчук П аш а падлавіць, ён назы ваў гарады ім ястэчкі, дзе праводзіліся ваенны я м інулай восеньню апы нуўся ў М аскве. “Ш чы ра каж учы , уперш ы ню дзеяньні, ведаў розны я дробязі. Адзінае ня ведаў час, калігэта зь ім сеў на ўласную дупу ізразум еў, ш то зарабляць на ж ы цьцё я пакуль ня адбы валася. Аднойчы , калігрош ай не засталося нават на пачак сам ы х Я неяк сказаў ям у, ш то я генэрал. П асьля ён заўсёды аддаваў м не чэсьць. ўм ею ”. танны х цы гарэтаў, П аш а зам атаўся ш алікам іпры сеў у пераходзе на Часам я даваў адказны я заданьні: пам ы ць палату, напры клад. Але бяз Ц ьвярской. “Я б ім неш та засьпяваў, але нават слы ху ў м яне ням а”, злосьці, ён ж а м уж ы к здаровы . Н еяк ён іш оў па калідоры , да сьцяны пры знаю чы ся, ш то зрабіў гэта “дзеля пры колу”. нахіліўся іплакаць пачаў. П ы таю , чаго ты ? Ён: “Ш када тавары ш аў забіты х”. скардзіцца П аш а, “Усё бы ло пачасны ку, я нават на кардонцы напісаў: “Студэнт. Д арэчы , у вар' ятнісьцены ня ж оўты я. Яны зялёны я”. Хачу есьці”. За паўтары гадзіны П аш аў бю дж эт папоўніўся на 6 0 0 Яш чэ ў Кіры лавай палаце бы ў нейкі“чэм піён сьвету” зпад Бары сава. дзьвю хгаловы х рублёў. Аднак прадпры м альны м янчук больш ніколі А3 й гадзіне ночы падры ваўся іпачы наў ры хтавацца да Алім пійскіх не спрабаваў паўтары ць экспэры м энт, спасы лаю чы ся на спрадвечнае гульняў: падцягваўся, адціскаўся… Звольніўся Кіры л праз паўгода: “Ш када бы ло глядзець на гэты х лю дзей. беларускае “сты дна”. Родны я іх здаю ць, каб далей з вачэй. А ў вар' ятніхворы х ня лечаць, а ЧАЛ АВЕЧЫ ТЛ УШ Ч ЦІМ АМ ЧЫ НА КАТЛ ЕТКА толькінакачваю ць наркоты кам і”. Студэнт 3 га курсу ж урф аку БД У Сяргей таксам а бы ў падсеў на м эды цы нскую тэм у: м інулы м летам ён цягаў трупы іначоўкi з D O G G Y S T Y L E чалавечы м тлуш чам . Д ва м есяцы працы санітарам у бальніцы хуткай “Хацела б я сам а ў сорак бы ць такой цёткай”, 1 9 гадовая Вэраніка зь дапам огіў Гародністалідля яго сапраўднай ш колай ж ы цьця. відавочнай зайздрасьцю згадвае супэрпупэр бізнэсвум эн, у якой яна “Ж уры ку патрэбны ўсялякідосьвед, пацягваю чы “Кры ніцу м оцную ”, працавала… вы гульш чы цай сабак. разваж ае Сяргей. А я за два м есяцы такого наглядзеўся, ш то ніякі Вера стаяла на пры пы нку траліка № 1 ля ўнівэрсам у “П аўночны ”. Н а вочы Галівуд ня зды м е. . . ” ёй трапіла цы дулка: “П атрабуецца дапам ога ў доглядзе сабак”. П адпрацаваць санітарам Сяргей уладкаваўся “па блаце”, праз … Як апы нулася, дабірацца бы ло зусім не далёка катэдж стаяў на беразе знаём ага. Хаця насам рэч асаблівага блату іня трэба: м эды цы нскія Ц нянскага вадасховіш ча 1 0 хвілін пеш ш у ад Веры нага панэльніка. ўстановы м аю ць патрэбу ў студэнцкай рабсіле. “У м ае абавязкіўваходзіла зьявіцца раз на дзень, у абед, іпрагуляць трох “Суткіпрацуеш , двое сутак дом а, расказвае Сяргей. У асноўны м я беленькіх скотчтэр' ерчы каў”. За гэта гаспады ня плаціла Веры 4 0 бэ езьдзіў па вы кліках у бры гадзе хуткай дапам огі. Разам з доктарам , ш том есяц. канечне. Д нём вы клікаю ць рэгулярна, а ўначы каліяк. Бы вае так, “П ры кольная праца, каж а Вера. П рагулка па беразе возера ў сярэдзіне ш то іпаспаць м ож на нядрэнна. . . Ц ікавы х вы падкаў бы ло столькі, ш то дня настройвае на буды сцкілад. А ўвосені, у цёплай ш апачцы із тры м а Н у вось, напры клад, ты пова цуцы кам іна павадку я вы глядала ам аль як гэны хлопчы к з рэклям ы L e e * ”. сам П аланік бы пазайздросьціў. “паланікаўскае”: акрам я разьездаў па вы кліках, пры ходзілася тоесёе рабіць іў сам ой бальнічцы . Каліпраходзіць апэрацы я, орган, якіў ТРЫ РАЗЫ НА Д ЗЕНЬ ПАСЬЛ Я ЕЖ Ы чалавека вы разаю ць, заўсёды нясуць на аналіз. Вось іцягаў ны ркіў Іван, студэнт 4 га курсу м эдунівэру, згадвае, ш то ягоны я сябры час ад часу ш кляначках. А ш клянкізвы чайны я, у такіх гаспадары нісьм ятану ў ўдзельнічаю ць у вы прабаваньнях новы х прэпаратаў: “М ы ўвесь дзень лядоўнізахоўваю ць. . . А яш чэ даводзілася пабачы ць, як вы глядае трэм ся ў ш піталях. П ра гэта даведаліся ад дактароў”. чалавечы тлуш ч. Адной цётачцы вы разалі8 кэгэ гэнага дабра. Ім ы з Д осьледы , па словах Вані, абсалю тна легальны я, іх праводзіць адны м студы кам , якітаксам а “санітары ў”, перліначоўкi з гэтай Бары саўскізавод ф арм прэпаратаў. Звы чайна вы прабаваньніпраходзяць у гідотай на другіканец бальнічкі. . . Н у а колькінябож чы каў на каталках тры этапы : на лябараторны х ж ы вёлках, на здаровы х валянтэрах іна перакатаў іне зьлічы ць. За м есяц такой стром най працы вы ходзіць хворы х у клініцы . дзесьцікаля 9 0 у. а. Н я тое каб ш м ат, але ўсё ж лепей, чы м м ам чы ну “То бок нам прапанавалістаць валянтэрам і. Д асьледую ць сам ы я розны я катлетку бяздум на ж аваць”. вітам інны я ком плексы , ім унам адулятары іг. д. П равяраю ць іх эф экты ўнасьць іпабочны я дзеяньні. Валянтэры пастаянна назіраю цца ў “БРЭСЦКІКУР' ЕР” клініцы , праходзяць розны я тэсты іздаю ць аналізы . Усё строга Славік, супрацоўнік адной м енскай крэаты ўнай канторы , лічы ць, кантралю ецца. Аплата м ож а бы ць абсалю тна рознай у залеж насьціад дастаткова м агчы м ай ш коды ”, паф ілязоф ску заўваж ае Іван, які, дарэчы , адм овіўся: ш то падпрацоўку даволіпроста знайсьціў нэце пакорпацца ў ф орум ах. Гэты вы падак адбы ўся са Славам пару год здароўе дараж эй. там у: “Н а адны м вядом ы м ф орум е ( тады ў яго бы ла кам ' ю ніцідаволі КУЛ ЬТУРУ Ў М АСЫ ш чы льная іўсе адно аднаго больш м енш ведаліO n l i n e r , карацей) Вунь, глядзіце, я на скейце праехаў! адзін чэл прапанаваў кры ху падзарабіць студэнту. Гэта не вы глядала Д зе? ! як на* балава, там у я пагрукаўся ям у ў аську. Чэл папрасіў дапам агчы : Д ы вунь! Усё, уж о позна… зьезьдзіць у Берасьце іперадаць пасы лку ( зьм есьціва пасы лкіён не П ра тое, ш то за ўдзел у м асоўках яш чэ іплацяць, кантры бутар C D О ля хаваў) . П ерац бы ў знаём ы м аіх знаём ы х карацей, я не страм ануўся. Ўласавец даведалася пару год там у, каліў яе роднай М аладэчнізды м алі За гэта м не вы падаў кош т квіткоў на цягнік у абодва бакіплю с расейскіф утбольны сэры ял “Кам анда”. Асноўнай зоркай бы ў Д зю ж аў ака 2 0 альбо 3 0 гры ноў я ўж о ня пам ятаю . Таківось у м яне бы ў тры п”, Косм ас з “Бры гады ”. М асоўкізды м аліся на м аладэчанскім ф утбольны м лы біцца Слава. стады ёне. Балельш чы кам , якія пры ходзіліна стады ён “паравець, дзе У адказ на пы таньне “Н аконт зьм есьціва пасы лкія цябе трэба”, баш лялінеш та каля 8 0 0 0 беларускіх. ” Слава расчароўвае: “У пасы лцы бы лісродкі “Зараз па Н ТВ ідзе “Н ядзеля ў ж аночай лазьні”, а па РТР “Кам енская 4 ”, - правільна зразум еў? гігіены для дарослы х ( нібы та дэф іцы т для Берасьця) істо даляраў. распавядае О ліна знаём ая Валя, якая пазам інулы м летам зды м алася ў Н ічога больш ”. м асоўках. Д ы к я глядж у іх час ад часу. М ож а, сябе пабачу”. У Валіўсё пачалося з катастраф ічнага недахопу грош ай. Сябар распавёў ёй, ш то м ож на зды м ацца ў ф ільм ах. “Час ад часу трэба бы ло тэлеф анаваць і * Героем аднаго постэра з сэры і“L e e . B e h i n d t h e s c e n e s ” стаў Чэд пы тацца: а вам патрэбны я дзяўчы нкі? А яны : якія ў вас валасы ? ”згадвае Такер. Аф іцы йна ягоная праца завецца “p e t c a r e d i r e c t o r ” у Кайлi М іноўг. Валя, заслуж аная акторка запасу. C D 0 2 1
ХАЗА Ф АКА
“засратая, але ж ы ць м ож на” КОЛ ЬКІТЫ Д НЯЎ ТАМ У БЕЛАРУСКІЯ СМ І РАЗРАД ЗІЛ ІСЯ НАВІНОЙ: У М ЕНСКУ ПЛ ЯНУЮ ЦЬ ПАБУД АВАЦЬ СТУД ЭНЦКУЮ ВЁСКУ. КАЛ ІЎЛ ІЧЫ ЦЬ, Ш ТО ТУТ БЕЗ ІНТЭРНАТУ БАД ЗЯЕЦЦА КАЛ Я 2 8 ТЫ СЯЧ СТУД ЭНТАЎ РОЗНЫ Х ВНУ, РАШ ЭНЬНЕ БОЛ ЬШ ЧЫ М СВОЕЧАСОВАЕ. ПАКУЛ Ь ПЫ ТАНЬНЕ, Д ЗЕ СТВОРАЦЬ ЗОНУ АСЕД Л АСЬЦІД Л Я СТУД Ы ЁЗУСАЎ ЦІТО ВА ЎРУЧЧЫ , ЦІТО НЕД ЗЕ Ў РАЁНЕ М ЭД УНІВЭРУ, ЗАСТАЕЦЦА АД КРЫ ТЫ М . ТЫ М ЧАСАМ НАШ КАРЭСПАНД ЭНТ АРКАД ЗЬ ГВЕР ВЫ РАШ Ы Ў ПРАМ АЦАЦЬ ГЛ ЕБУ НА ПРАД М ЕТ ТАГО, Д ЗЕ, ЯК І ПАЧЫ М Ж Ы ВУЦЬ М ЕНСКІЯ СТУД ЭНТЫ ЗАРАЗ, КАЛ І ГІПЭРКАМ ПУСАМ НАВАТ ІНЯ ПАХНЕ.
М енскія экспэрты ры элтары сьцьвярдж аю ць, ш то за пэры яд восень 2 0 0 4 восень 2 0 0 5 кош т на ж ы тло ў М енску вы рас у сярэднім у 1 , 5 разы . “Д зесьцігод там у двухпакаёвая кватэра ў новы х дам ах, напры клад, у раёне вуліцы П ры ты цкага каш тавала каля 3 0 3 5 ты с. бакаў, падзяліўся з нам іэкспэрт. Сёньня 4 5 5 0 ты с”. Калівас супакоіць такая інф а, у Кіеве падобнага кш талту кватэра каш туе каля 1 0 0 ты с. Інічога лю дзікупляю ць. Але паколькім ы з вам іда статусу “лю дзей” пакуль яўна не дацягваем , сам ы верны ш лях знайсьцідах над галавой зьняць кватэру ці пакой. Хаця ітут ры нак азьвярэў: без знаём ы х цінейкіх ш часьлівы х вы падкаў аднапакаёўку на ўскраіне м ож на ш укаць, м аю чы ў кіш эніня м енш за 1 5 0 даляраў. Больш утульная хаза каля м этрош кіпацягне на 1 8 0 2 0 0 . “М інулы м годам м ы зь сябрам іж ы ліў трохпакаёвай кватэры ў Серабранцы , у1 5 ці хвілінах ад м этро, расказвае студэнтка 2 га курсу БД У Каця. Баш ляліўсяго 1 6 0 бакаў. Хатка бы ла даволізасратая, але ж ы ць бы ло м ож на. У гэты м годзе гаспадар нас “папрасіў”, там у м ы з хлопцам пачалі ш укаць новы пры тулак. Н ічога таньней 1 8 0 ці за сраную двухпакаёўку знайсьціне атры м алася. Н а ш часьце, м не ўсё ж такі далім есца ў інтэрнаце. . . ” П ра цы клічнасьць кош таўтварэньняў на арэнду кватэры ня ведае толькі C D 0 2 2
перш акурсьнік. Але наўрад цігэты перш акурсьнік здагадваецца, ш то ў вы сокім кош це за кватэру вінаваты . . . ён сам . Ры элтары , якім даводзіцца тлум ачы ць тупары лы м кліентам , зь якой гэта радасьцікватэры так дараж эю ць напачатку восені, спасы лаю цца якраз на “студэнцкіф актар”. Рост кош таў пачы наецца летам ( “абітуры енты пры ехалі!”) і працягваецца дзесьціда кастры чніка ( “абітуры енты зрабіліся студэнтам і, а зам ест інтэрнату пабачы лідулю ”) . Д алей кош т паступова паніж аецца ( “тут “не студэнтам ” і трэба лавіць м азу”) , каб з пры ходам наступнага m a g i c s u m m e r зноў скокнуць увы ш ы ню . Ясны корань, баш ляць 1 5 0 2 0 0 у. а. за асобны я душ ы к, пры біральню іастатнія 2 0 м2 ж ы лплош чы зм ож а ня кож ны хлопчы к з Л оева. Але ёсьць інш ы я вары янты . . . НЯ ПУКАЙ У ПРЫ БІРАЛ ЬНІ! Бы валы я студэнты бом ж ы кігавораць, ш то нават калім есца ў інтэрнаце не даліадразу, трэба больш акты ўна прэсы нгаваць дэканат. Д ля падстрахоўкіпры цягніце з сабою стос даведак ( ахвяра аборту, туш ы ў Чарнобы ль іг. д. ) . Каліпрабіць бэтонную сьцяну непаразум еньня не атры м ліваецца, валіце непасрэдна ў інтэрнаты . Весьціперам овы з загадчы кам і “кам пусаў” лепш не ў пачатку верасьня, калі інтэрнаты нагадваю ць растры вож аны я вульлі, трохіпазьней.
Іто: ж ы вем не ў М асковіі, інаш ы я загадчы кічаста сцуць, бо над іх галовам і вісіць партрэт з вокам , якое ўсё бачы ць. . . Д ругівары янт: зьбівацца ў зграіі найм аць хату кагалам . П лю сы : весела іня вельм ідорага. М інус: лю дзі, ш то здаю ць хаты , надта ня лю бяць аддаваць сваё ж ы тло на разарваньне ( як ім падаецца) кам панііпадазроны х студы каў. Л ёгіка гаспадароў: яны будуць бухаць бухло, паліць наркоты к ізайм ацца групавы м сэксам на м аёй лю бім ай канапе! Л ёгіка ў гэты х словах, м іж інш ы м , ёсьць. . “Н ам рэальна паш анцавала з той хатай у Серабранцы ( гл. вы ш эй) , гаворы ць студэнтка БД У Каця. М ы ж ы лі ўчацьвярох. Вясёлая кам панія: я ітры хлопцы ( адзін з іх м ой b o y f r i e n d ) . Гаспадар пры ходзіў да нас ам аль празь дзень. Але поты м , пабачы ўш ы , ш то м ы нічога кепскага ня робім , супакоіўся. П раўда, пад нам іж ы ла крэйзанутая бабулька, якая, пачуўш ы м узы ку пасьля 9 й вечару, адразу ж бегла званіць наш ам у гаспадару. А дом стары , панэльны . Ты пукнеш у пры біральні, а бабка ўж о за слухаўку хапаецца. . . ” Д арэчы , пра бабак яны таксам а здаю ць пакоіз м этай зарабіць капеечку і пазбавіцца адзіноты . Бонусм эта каварнай бабкі: знайсьцібясплатную рабсілу. П авінен ж а нехта м ы ць яе сьм ярдзю чы я панчохі, вары ць рэдзенькі м алочны супчы к ідраіць падлогу. З вуснаў у вусны сярод студэнтаў перадаю цца легенды пра тое, як адзінокія бабкіаддаваліхаты ў спадчы ну студэнтам , якія паж ы лі( у нарм альны м сэнсе гэтага слова) зь ім інейкітэрм ін. Н е за проста так, канечне, а за тое, ш то студы к дапам агаў зьнясілены м бабкам па гаспадарцы . П раўда, ф акты сьведчаць пра інш ае. . . “Я на такую херню купілася, калі пры ехала вучы цца ў м енскіпэд з М аладэчніізьняла пакойчы к у бабціна Трактарны м , расказвае пяцікурсьніца Алена. Бабка цэлы год пары ла м ой м озаг байкам іпра тое, як я ш часьліва заж ы ву ў яе хруш чобе, каліяна “адправіцца ў далёкае падарож ж а да Бога” ( старая курва з такой патэты кай і казала!) . Як дура я ш тодня драіла кватэру, бабцівары ла есьці, бегала для яе ў аптэку ігастраном , па дарозе пры глядаю чы ш палеры для “ам аль сваёй” хаты ў бліж эйш ы м “Хозм аге”. . . Колькідзяўчо патраціла сваіх кроўны х грош ы каў ічасу на бабулю , сказаць цяж ка. Д ы іняваж на: у вы ніку Л еначку аблам алі“стры ечны я ўнучаты я плям еньнікі” бабы Тоні. Якія патлум ачы лі “лім іце”, ш то кватэра пры ваты заваная на іх ім я: “А для бабулітут ісапраўды перавалачны пункт па дарозе да Бога”. П анарм альнам у наняць пакой у
адзінокай “старуш энцы і” каш туе 2 0 “У цябе ёсьць койка, дзе м ож на спаць, 3 0 у. а. Заплаціў раз на м есяц іж ы ві а табе яш чэ за гэта ігрош ы плацяць, сабе. Але бабулітрапляю цца розны я. разваж ае Алег. П ерад сном м ож на Кам усьціпаш часьціць натрапіць на бы лую яш чэ іпадручнікіпачы таць, да вучобы акторку “рускага” тэатру на пэнсіі, а падры хтавацца”. хтосьціпаселіцца пад адны м дахам з Н ачаваць на м есцы працы бабкай, дах якой уж о даўно не на м есцы . экстрэм альны іня вельм інадзейны “Я зды м аю пакой у бабкіўж о другігод спосаб, але таксам а спосаб. У Алега запар, гаворы ць студэнтка ж урф аку БД У ўсё атры м алася вы падкова. Ш укаю чы П аліна. Н арм альная такая, спакойная падпрацоўку, ён знайш оў м есца “старуш энцы я”. Н я п' е, ня паліць, дзядкоў вартаўніка на адной аўтабазе. Якраз ня водзіць. М інус адзіны : лю біць праз ты дзень яго паперліз інтэрнату. літаратуру. П ры чы м даволідзіўнаю “За ш то паперлі? За дабры ню ! Я ж ы ў лю боўю . У яе вялікая бібліятэка, із гэтай на перш ы м паверсе ідапам агаў аднам у нагоды яна не купляе туалетную паперу. знаём ам у ягоную дзеўку ноччу Спачатку кары сталася нейкім ідаведнікам і зацягнуць у “абш чак”. А, відаць ш то, па хім іі6 0 х гадоў. Але каліў пры біральні нейкая падла стуканула кам эндзе, а я ўбачы ла “Вайну ім ір” з вы дзерты м і м ож а, яно ісапраўды вы падкова старонкам і, м не стала м лосна. . . ” атры м алася. Карацей, пры валіліся Ц ікава, ш то бабкі, зьвяртаю чы ся ў “апэра”* з праверкай. А ў м яне бухая агенцы і, часта просяць, каб ім падш укалі дзеўка ў акне ты рчы ць. . . ” дзяўчы нку. Хлапцоў, відаць, наш а Алег праводзіць у сваёй “старож цы ” “стары на” не ш ануе. Ігэта зразум ела! пяць начэй на ты дні. Н а вы ходны я Аднам у хлопцу з м эдунівэру ( назавем яго, езьдзіць да бацькоў у родны для пры кладу, Сярож ам ) паш часьціла Сьветлагорск. Езьдзіць, ш то цікава, найм аць пакойчы к у адной састарэлай стопам . . . ж анчы ны . Ж анчы на бы ла м ілая і “Спадзяю ся, ш то праз пару м есяцаў даверлівая. Д авярала хлопцу настолькі, м яне зноў заселяць, гаворы ць Алег. ш то з раніцы пятніцы да вечару Там у ш то, дупай адчуваю , хутка гэтая панядзелка часта звальвала на ф азэнду, “лаф а” скончы цца. . . ” аддаю чы хазу ў поўнае распарадж эньне А м ож а, Алегу іням а чаго хвалявацца. кватаранта. Вольга, інш агародняя студэнтка Н а радасьцях Сярож а спачатку аднаго зь м ясцовы х каледж аў, арганізоўваў зацяж ны я ф лэты . Але хутка “ж ы ве іпрацуе” пры адной з бальніц яго запары ла пры бірацца пасьля тусы , і уж о трэцігод. Сярож а нарадзіў геніяльную схем ку: пачаў “М не з Коласава да М енску іназад здаваць бабчы ну хазу пасуткава ( 1 5кож ны дзень езьдзіць ніколіне бэ суткі) . Ц яж ка паверы ць, але схем а падабалася, расказвае яна, пасьпяхова дзейнічала некалькім есяцаў, уладкаваўш ы ся на сваёй бальнічнай пакуль аднойчы бабуля не вярнулася канапцы пазручней. Там у івы раш ы ла раней абяцанага тэрм іну. Рэакцы я яе паш укаць вары янт з ж ы тлом у сталіцы . невядом ая, але спадзяем ся, ш то ўсё Н уль: кош ты такія, ш то нават з абы ш лося карвалолам . Гавораць, і дапам огай бацькоў ( яны ў м яне Сярож а пачуваецца няхіла: з зароблены х “інтэлігенцы я” настаўніца іінж ы нэр) грош ай купіў сабе стэрэасы стэм у. . . ня справісься. Там у пачала ш укаць Сярож ы ну схем у ў больш ы х м аш табах ж ы тло іпрацу”. някепска рэалізуе адна м аладая сям ' я. О ліна сяброўка, якая тады ляж ала ў Яны папрасіліне назы ваць іх прозьвіш ча, бальніцы , іпадагнала ёй гэтае ды іна кой ляд гэтае прозьвіш ча кам у вы гаднае м есца такіпрацадом . патрэбна. . . “Вы гаднае” каля 1 0 0 ты с. на “М ы з ж онкай зды м аем на доўгітэрм ін м есяц “чы сты м і”. тры кватэры ў розны х раёнах М енску, - “Ш то значы ць як я на такія грош ы сказаў галава сям ' іВадзім . Іздаем іх ж ы ву? Я на іх тут не ж ы ву я тут на іх пасуткава. Гэта даволітурботна, але пару-эканом лю . Д ам овілася з загадчы цай тройку сотак гры ноў у добры м есяц аддзяленьня, ш то буду ў бальніцы вы ходзіць. Так ш то м ае сэнс гэты м начаваць. Ёй поф іг, а м не ўдаецца яш чэ займ ацца. Гаспадары , дарэчы , ведаю ць, ібацькам дапам агаць. Ія нават ня ш то м ы так робім , але ім поф іг. ведаю , ціперасялілася б у інтэрнат ж ы ць. М не ітут някепска. . . ” ПРАЦАД ОМ Яш чэ адзін спосаб студэнцкага праж ы ваньня ў М енску знайсьці * “Апэра” апэраты ўны атрад, ш то сабе працу. П аж адана, у начную зьм ену. ф арм уецца са студэнтаў. Існуе ам аль у М эдсястры чкай там ці, як наш кож ны м інтэрнаце. П ры значэньне: наступны герой Алег, начны м гарантаваньне бясьпекіпры стойны м вартаўніком гэта кул! ж ы харам . C D 0 2 3
“ЗЕЛЕНЬ” ПУЗАТАЯ m o n e y якальная прага Ш ТО ТРЭБА ЗРАБІЦЬ, КАБ АБАГАЦІЦЦА АД РАЗУ ІНА ХАЛ ЯВУ? М ОЖ НА, НАПРЫ КЛ АД , ПЭРЫ ЯД Ы ЧНА КУПЛ ЯЦЬ Л ЯТАРЭЙКІ“СУПЭР Л АТО”. БАБЛ А БУД ЗЕ М ЕНЕЦЬ, АЛ Е ГОД ПРАЗЬ 1 0 2 0 , М АГЧЫ М А, ВАМ ПАШ ЧАСЬЦІЦЬ, ЯК ЦЁЦІ ТАНІ, ПРА ЯКУЮ ПІШ УЦЬ УСЕ ГАЗЭТЫ . А М ОЖ А ІНЕ ПАШ ЧАСЬЦІЦЬ, ІВЫ ЎСЁ Ж ТАКІПАЧНЕЦЕ ВАРУШ Ы ЦЦА Ў ПОШ УКАХ АД КАЗУ НА ПЫ ТАНЬНЕ: ЯК Ж А ХУТЧЭЙ СПАТОЛ ІЦЬ СВАЮ ПРАГУ Д А ГРОШ АЙ? ЧАТЫ РЫ ГЕРОІ НАСТУПНАГА АРТЫ КУЛ А, Ш ТО ЗГАД ЗІЛ ІСЯ РАСКАЗАЦЬ АД ЭЛ ІНЕ ЗЯНКОВІЧ ПРА СВОЙ БІЗНЭС, ЗАД АЛ ІСЯ ТАКОЙ Д УМ КАЙ У НЕПАЎНАЛ ЕТНІМ УЗРОСЬЦЕ. ЧЫ М УЖ О ЗАСЛ УЖ Ы Л ІПАВАГУ: ЗАЙМ АЦЦА ТАКОЙ НЕБЯСЬПЕЧНАЙ СПРАВАЙ, ЯК БІЗНЭС ПАБЕЛАРУСКУ, У ТАКІМ УЗРОСЬЦЕ? НУ НАФ ІГ!. .
СУПЭРПУПЭР РЫ НКІШ АПІКІПРЫ ПЫ НКІ 2 гады . У параўнаньнізь м інулы м годам , калім ы апош ні У1 3 год ён прадаваў па электры чках апазы цы йны я газэты ; у1 7 М іцьку 2 раз бачы ліся, ён м оцна пасталеў. Іяш чэ больш заграз у бізнэсе: ён перш ы м у Беларусівы даў ты сячны м накладам кам пактды ск з яго складана вы званіць іам аль нерэальна куды небудзь айчы нны м м узлом , аў1 8 пра яго пачаліраспускаць чуткі: м аўляў, вы цягнуць. Каж а, ш то ад 7 й раніцы да 1 0 й вечару на нагах, Супэр уж о зарабіў сабе на кватэру. Хто яго ведае, м ож а, ізарабіў. скардзіцца, ш то часам нават вы ходны х ням а. Але ледзь ня Д акладна вядом а толькіадно: вось уж о 1 0 год Віталь Супрановіч сьвеціцца, калікаж а “м ой бізнэс”. ам аль адзіны ў краіне займ аецца “айчы нны м ”, белм оўны м м узы чны м бізнэсам . “Яго бізнэс” зараз два ш апікііпрадуктовая крам а ў недалёкім ад Віталь узяўся за тое, на ш то адны не глядзелі, а інш ы я баяліся М енску гарадзкім пасёлку. П ачы наў ж а М іця ў 1 6 год: пасьля 1 1 й зьвязвацца, у1 5 гадовы м узросьце. “Гэта зараз м ож на казаць пра клясы пайш оў дапам агаць суседу гандляваць бы тавой хім іяй бізнэс. 1 0 год там у, калім ы пачы налі, я ня ставіў за м эту стаяў на ры нку каля 8 м есяцаў. Бізнэсам тут спачатку ня пахла. . . атры м аньне пры бы тку. Гэта бы ла перш за ўсё спроба задаволіць Ты м часам М іця паступіў у наргас. “Гэта ўвогуле бы ў касяк. Вельм і нейкія свае патрэбы ”. цяж ка бы ло сум яш чаць ітое, ітое. Трэба бы ло івучы цца а я на П ачалося з элем энтарнага: “Я хацеў набы ць, напры клад, касэту дзённае паступіў, на платнае, ісуседу дапам агаць”. Але гурта “Кам элот”, а іх прадавала ф ірм а “Тонрэкардс”. У крам ах ні перш апачатковы капітал М іцька скалаціў 2 0 0 баксаў. Н а ўсе халеры не бы ло, а там у я іш оў на іх гуртовы склад ітам набы ваў панакупляў пральны х параш коў ( а чаго вы м удрацца, калідосьвед м інім альную парты ю некалькідзясяткаў ш тук, а поты м уж о ёсць) , іў вольны да вучобы час, па суботах інядзелях, распаўсю дж ваў сярод знаём ы х. Атры м лівалася, акупляў свае пры гандлёўваў. “Аднакурсьнікітолькіна пяты м іраскачаліся, вы даткііатры м ліваў невялікіпры бы так з прададзенага”. пачаліпатроху варуш ы цца. Ітое, толькіты я, кам у бацькім аглі Супрановіч узгадвае, ш то яш чэ да справаў з касэтам ігандляваў дапам агчы са стартавы м капіталам . А я ў гэты час бы ў уж о газэтам і. “Бы ў час, калітакія газэты , як, напры клад, “Свабода”, “круты м перцам ”. забараняліся я іх прадаваў у электры чках, праз знаём ы х. З аднаго Д зесьціпасярэдзіне 1 га курсу М іця зарэгістраваў свайго ІП * боку, я даваў м агчы м асьць лю дзям набы ць гэты я газэты , а зь іпачаў “пахаць” на сябе. Д уш а патрабавала больш ага, чы м інш ага я таксам а м еў з гэтага пры бы так. Ц ісапраўды гэта бізнэс? ” пральны я параш кі, там у М іцёк “даўгануў бабак” ікупіў ш апік. Каліпроста “купляць іпрадаваць” стала нецікава, Віталь разам з У ш таце яго ІП зьявіўся перш ы супрацоўнік прадавец. калегам ізь Беларускай м узы чнай альтэрнаты вы зрабіў складанку “Ш апік стары абняць іплакаць. Бабак асабліва не бы ло: усе беларускам оўнай м узы кіівы даў перш ы ды ск “Вольны я танцы . грош ы іш ліна тавар. Я пазы чаў, купляў, адбіваў ізноў пазы чаў і Слухай сваё”. Ён таксам а не разглядаўся як бізнэспраект, але купляў. Тавару бы ло ўсё больш ібольш , а яш чэ патрэбна бы ло ж і добра распрадаўся іпры нёс нейкіпры бы так, на якіСупрановіч і ва ўнівэры неш та рабіць”, расказвае М іця. кам панія вы даліяш чэ некалькіды скаў. П аралельна пад патранаж ам П раз паўгода “справа” разраслася да “пры пы нку” ш апіку, які БМ Аg r o u p праходзілірокканцэрты таксам а някепскія грош ы кі. стаіць на пры пы нку грам адзкага транспарту. Тут, праўда, бы ло П ра тое, як акупілася складанка, Віталь сьціпла м аўчы ць. Але, больш складана: на дакум энты зам ест 2 0 0 3 0 0 баксаў вы кінуў ўзгадваю чы посьпех канцэртаў, м ож на м еркаваць, ш то па бабках ам аль 2 ты сячы . П лю с зям ля, якую купіў пад “пры пы нак”, бы ла усё бы ло зэр гут. Зараз Супрановіч вы дае і“П алац”, і“Кры ві”, і зарослая пустазельлем . “Д авялося “аблагародзіць”, клум бы нейкую хэвім эталічную лухцень, ш то някепска прадаецца. Іуж о насадзіць, столікіпаставіць, расказвае хлопец, іне бяз гонару зусім ня бізнэсход вы дае архіўны я запісы : ЗабэйдаСум іцкі, дадае: Я ісам не чакаў, ш то будзе такіэф экт: зараз столькі Равенскі, Агінскі, М аню ш ка. “Гэта не кам эрцы йны я праекты , м оладзізьбіраецца на ты м пры пы нку! А ш то? Усё побач, усё упэўнены Супрановіч. Але м ы вы даем іх, бо ёсьць вялікая ры зы ка, м ож на купіць. Раней ж а ў М енск езьдзілі”. ш то яны м огуць зьнікнуць”. “П ры пы нак” М іцёк нады баў у долізь сябруком . “Удвух больш Івось якіпарадокс: за ўсе 1 0 год на бізнэс Супрановіча ніхто нават зручна: я м ог паехаць на вучобу, а ён па дакум энты ціпа тавар. не спакуш аўся: ні“м аф ія”, ніканкурэнты . Ясна, не абы ходзілася Ясна, уж о ня той пры бы так. Але ў гэты м годзе зь сябрам , інш ы м без засадаў, але асаблівы х глябальны х траблаў не бы ло. Да уж о, я адкры ў прадуктовую крам у. П рацэс ідзе”. апош няга годупаўтара. Д зякую чы нейкам у казлуневідзім ку, які У М іціням а бухгальтара: каж а, працаваць у дробны м бізнэсе ў тэлеф ануе ў клю бы іадм яняе канцэрты , у Супэра зьлятае цэлая Беларусім ож на, галоўнае, ва ўсім разабрацца сам ом у. куча бабла іім пэт, у м узы каў ганарар, у ф энаў настрой. М ала У планах “перца” як м інім ум , м аш ы на, пара грузчы каў, свая таго ш то забараняю цца сам ы я “пры бы тковы я” м узы кі: Супрановічу кам панія. Усё астатняе сакрэт, бо суроку бізнэсоўцы , як вядом а, іяго калегам не вяртаецца сум а за гастрольнае пасьведчаньне вельм ібаяцца. Але, відаць, наступны М іцеў бізнэс будзе інш ы м : абавязковы дакум энт для правядзеньня канцэрту. Каш туе паперка “Хочацца нарм альнай працы , а гэтая каб паралельна іш ла. Ёсьць ад 2 0 0 да 2 0 0 0 бэ ў залеж насьціад пам яш каньня. “Здараліся ш м ат ідэяў, якія м ож на рэалізаваць”. Ш то за “нарм альная праца” вы падкі, калігастролька каш тавала столькіж , колькіскладаліўсе засакрэчана. А будучы ня у сэнсе, рахунак у банку, кватэра іўсё інш ы я вы даткіна арганізацы ю канцэрту”, каж а Віталь. такое таксам а яш чэ вельм ідалёка. Вось іразьбяры ся: кам у паліты ка, а кам у бізнэс. За апош нічас Усё астатняе як у сапраўднага бізнэсоўца: адпачы нак рэдка, але сам ы м пасьпяховы м у ф інансавы м пляне атры м аўся канцэрт ў Турцы і, ш м откіадтуль ж а, працоўны дзень ненарм аваны . “Кукол” ідля Супэра, ідля сам іх м узы каў. “Здаецца, ш то там складанага ш апікі… Але я пады м аю ся а 7 й Супэр пакуль не зьбіраецца зьм яняць род дзейнасьці. Скончы ўш ы раніцы , пры яж дж аю дахаты гадзіне а 1 0 1 1 й ночы , нібы Вы ш эйш ую тэхнічную вучэльню па спэцы яльнасьці“станочнік абураецца М іця, які, дарэчы , уж о абзавёўся сям ' ёю . Складана, ш ы рокага проф ілю ”, “кулёк” па спэцы яльнасьці“м энэдж м энт але калізацікаўлены , то ўсё лёгка”. сацы якультурнай сф эры ”, ён вучы ўся бізнэсу сам астойна, там у з упэўненасьцю каж а: “Галоўнае м ець ж аданьне займ ацца КУПІ“КЕФ ІР” Пасьля ш ы ф раваны х тэлеф анаваньняў забіваю стралу яш чэ з сам астойнай працай”. І, падум аўш ы , усё ж такідадае: “Складана двум а бізнэсоўцам із разраду “n e x t g e n e r a t i o n ”: К. 2 2 гады , В. весьцінейкібізнэс у краіне, дзе ня дзейнічаю ць законы , дзе кож ны 2 3 . Закансьпіравана сустракаем ся ля нейкай аўтобуснай станцы і, закон м ож на трактаваць пасвойм у. Я ўж о ня ведаю , ш то ў нас разм аўляем у м аш ы не. Пры чы ны зразум елы я: хлопцы м ож а бы ць пасьпяховы м , настолькіўсё абсурдна. Калітолькіне займ аю цца м абілам іірознай кам путарнай тэхнікай. Усё законна, знайсьцісабе “дах” у нейкіх дзярж аўны х структурах. А так, м не “пабелам у”, але ў сувязіз апош нім іператрусам ім абільнага здаецца, тут бессэнсоўна неш та рабіць”. C D 0 2 5
ры нку на ўсяляківы падак. Там у, м абы ць, у разм ове атры м алася больш тэоры і, чы м практы кі. “Расказаць, як м ы кралібалванкіна трактарны м заводзе? распачы наю ць разм ову з ж артаў ( ? ) K іВ. М алады я бізнэсоўцы лю дзі, якія дзесьціш тосьцізм ахіначы лі, нады баліз гэтага стартавы капітал іадкры лібізнэс загон”. Калікіравацца толькі гэты м загонам , на ўсіх м алады х беларускіх бізнэсоўцаў на Трактарны м балванак яўна б не хапіла. Такіх, як К. ІВ. , даф іга: “У нас у Ж одзіна нават адзінаццаціклясьнікіпрацую ць на сябе”. “У бізнэсе ш то галоўнае? П аперш ае, вы раш ы ць, ш то ты хочаш рабіць інавош та, пачы нае гаворку В. Адразу м ногае не атры м аецца. Каб пайсьціадкры ць ІП іпачаць аф іцы йна працаваць, трэба м ець нем аленькістартавы капітал гэта падругое”. З капіталам наш ы м героям дапам ог старэйш ы кам паньён, яком у зараз 3 0 год ( наагул у канторы К. іВ. ляж ы ць капітал ш асьці чалавек. П ры ты м у кож нага свая галіна дзейнасьці) . П рацаваць хаця б у нуль, а ня ў м інус, м ож на толькіпразь м есяцы тры , а вярнуць укладзеную сум у ( ад ш тукіда дзесяціш тук баксаў) нем агчы м а ўвогуле усё зьядае абарот. П лю с вы платы дзярж аве ў вы глядзе розны х падаткаў, збораў і інш ай неф іговай ф ігні. Іпадатковая ня сам ае паскуднае, з чы м суты каецца бізнэсовец. “Безь яе ў гэтай краіне ш м ат ты х, хто дуры ць галаву. Усё залеж ы ць ад таго, чы м займ ацца, тлум ачы ць К. Калі, напры клад, займ аесься прадуктам і, то пры ходзяць санстанцы я, паж арнікіі падатковая. Ікантроль, які“назірае”, ш то вы там зь безнаяўкай круціце. Н у, і“кеф ір” кам ітэт ф інансавы х расьсьледаваньняў сіла зусім не зразум елая із ш ы рокім ім агчы м асьцям і. Увогуле, лепш зь ім іня зьвязвацца”. Там у іпы таньне, якім пары ўся беларускібізнэс яш чэ дзесяць год там у “дах” зараз яўна не актуальны . “Сам ы вялікі“дах” у нас увесь у пагонах, распавядае В. У нас ням а відавочны х банды таў. П ры нам сі, ніхто з наш ы х знаём ы х не суты каўся з гэты м . М ож а, на ры нках яны іёсьць. Але збольш ага да вас пры ходзяць лю дзізь дзярж служ бы ”. “Стала ціха іспакойна, пагадж аецца К. Але сы туацы я ад гэтага не зьм янілася. Н я хочаш плаціць цябе задуш аць. Іня трэба разборак, страляніны , кры вііг. д. Ц ябе проста элем энтарна задуш аць санкцы ям і, ш траф ам ііўсё, цябе ня будзе”. Вы слухаўш ы ты раду пра дзярж рэкет, вы раш аю перавесьцігаворку ў інш ае рэчы ш ча іпрапаную расказаць ш тонебудзь аб пры ватны м ж ы цьці. Ітут ж а зм аўкаю : просьба вы клікае ш квал эм оцы яў. “П ра ш то ты каж аш ? Каліпрацоўны дзень ад 7 й да 2 3 й!? ” В. зь лёгкай іроніяй узгадвае, ш то апош няя дзяўчы на вельм і неадэкватна ставілся да яго “працоўнага граф іку”, там у яна “бы ла”. Н ягледзячы на ўсе траблы іцяж касьці, колькасьць м алады х бізнэсбояў ібізнэсгёрлаў у Беларусіпавялічваецца. М ае суразм оўцы ўпэўнены я, ш то галоўны сты м ул гэта сам астойнасьць інезалеж насьць. “Н а завод, на дзярж прадпры ем ства, пад чы ёсьцікам андаваньне іна 3 0 0 тон заўсёды пасьпеем пайсьці”. “Круцісься” вось клю чавое слова для такіх, як К. іВ. “А ш то рабіць, калідзярж ава не разум ее, ш то м ож на ж ы ць ізарабляць з м алога бізнэсу? Але калічалавек з галавой, заўсёды нейкіарты кульчы к знойдзе, закон, запы таецца ў некага, хто ведае, у галаве ўсё пракруціць ізробіць пасвойм у”. Будучы ня сяброўкам паньёнаў К. іВ. пакуль м алаўцям ная. Але ўсё паказвае на тое, ш то хлопцы не прападуць. За м яж у звальваць не зьбіраю цца, хаця м ногія знаём ы я ўж о там . “Н е даю ць тут нарм альна працаваць, вось ізвальваю ць. А хто нас там чакае? Са сваім эртэіш ны м ды плём ам нам там толькігам бургеры прадаваць. Інш ая справа, ш то за гам бургеры м ож на атры м ліваць столькі, колькітут ня ведаю чы нівы ходны х, нісьвятаў”.
2 1 ГАД ОВЫ БРЫ ТАНЕЦ АЛ ЕКС ЦЬЮ ( A L E X T E W ) УЖ О ЗАРАБІЎ СВОЙ ПЕРШ Ы М ІЛ ЬЁН “З ПАВЕТРА”. У хлопца не бы ло бабак, каб вучы цца ва ўнівэры 7 0 0 0 ф унтаў на год. Чэл троху папары ўся, як зрабіць бабло, іхто б сум няваўся пры дум аў. “Я вы раш ы ў правесьцім азгавы ш турм , я напруж ана дум аў, як м не стаць м ільянэрам перад ты м , як паступіць у каледж , а не пасьля, як гэта звы чайна бы вае”, скаж а ён пасьля ў інтэрвію газэце T i m e s . Спачатку Алекс вы значы ў кам панэнты сваёй ідэі: яна павінна бы ць простай для разум еньня, пры цягнуць як м ага больш СМ І іпры гож а назы вацца. Так узьнік вэбсайт M i l l i o n D o l l a r H o m e p a g e , дзе зьм яш чаўся м ільён піксэляў. Кож ны піксэль прадаваўся пад рэклям у за 1 даляр. За перш ы я 4 ты дні Алекс прадаў 3 0 0 0 0 0 піксэляў.
* ІП інды відуальны прадпры м альнік. C D 0 2 6
экспэртаў працуе на тое, каб той ціінш ы ф ільм сабраў у М енску касу. Але сам працэс зьяўленьня на ш ы рокіх экранах блёкбастэраў яш чэ тое кіно, на зды м ачную пляцоўку якога зрэдку пускаю ць чуж ы х. Такім чы нам , усё пачы наецца з таго, ш то супрацоўнікі“Кінавідэапракату” на чале са сп. Кокты ш ам зь перш ага ( !) зды м ачнага дня адсочваю ць чарговы галівудзкіблёкбастэр на прадм ет патэнцы йнай пасьпяховасьціяго пракату ў М енску. Каб у М енску адбы лася сусьветная прэм ' ера, копія ф ільм у м усіць бы ць зам оўленая ў правакары стальніка ня м енш чы м за паўгода. Ітут м ож на злавіць як птуш ку ш часьця, так ітраблы сабе на адно м есца. Н яўдала абраў ф ільм КАЛ ІЎЛ ІЧЫ ЦЬ, Ш ТО Ў ГЭТЫ М ГОД ЗЕ Ў САВУД АЎСКАЙ АРАВІІАД КРЫ ЎСЯ ПЕРШ Ы трапляеш на бабкі, а не купіў неш та атры м лівай колькіпістонаў ад гледача ПАСЬЛ Я 2 0 ГАД ОВАЙ ЗАБАРОНЫ КІНАТЭАТАР, ТО САМ А НАЯЎНАСЬЦЬ ( ш то, зрэш ты , ня так страш на) . КІНАПРАКАТУ Ў БЕЛАРУСІЗЬЯВА СТАНОЎЧАЯ. АЛ Е ПРЫ ЎСЁЙ ПАВАЗЕ Д А ТАГО, У якасьцігалоўнага свайго дапам ож ніка ў справе абраньня стуж ак м енская Ш ТО М ЕНСКІЯ ПРАКАТЧЫ КІЗРАБІЛ ІЗ НАШ Ы М КІНАГУСТАМ ЗА АПОШ НІЯ 4 5 ГОД , кінам анаполія акты ўна ю зае “Кинобизнес сегодня” даволікан' ю нктурны , як да ПЫ ТАНЬНЯЎ Д А ІХ ПРАЦЫ М ЕНШ НЕ СТАНОВІЦЦА. ХТО ВЫ РАШ АЕ, Ш ТО НАМ альтэрнаты ўны х пракатчы каў, м аскоўскічасопіс. ГЛ ЯД ЗЕЦЬ? ЯК У М ЕНСКУ АПЫ НУЎСЯ “4 0 ГАД ОВЫ ЦНАТЛ ІЎЦА”, А НЕ ЧАРАЎНІК З Абраць справа адна. Інш ая набы ць правы ды копіідля пракату. Галоўны я “Ш АКАЛ ЯД НАЙ Ф АБРЫ КІ”? ЦІЗАГОНІШ М ЕНЧУКОЎ У АРТХАЎЗ КІНАТЭАТРЫ ? - ды стры бутары , ш то забясьпечваю ць кінапрадукцы яй пракатчы каў з краін СН Д , АЗАД АЧЫ Л АСЯ АЛ ІНА КРУШ Ы НСКАЯ. буяю ць у М аскве. Каля 2 5 там тэйш ы х кам паніяў супрацоўнічаю ць зь беларусам і, а буйнейш ая “Ц энтрал партнэрш ы п” м ае сваё прадстаўніцтва ў М енску. Збольш ага будучы я блёкбастэры купляю цца праграм ам іціпакетам і. Гэта значы ць, у кам плекце з сапраўды касавы м іф ільм ам іідзе кінасьм ецьце, ш то 1 9 9 7 год стаўся сам ы м складаны м для беларускіх к/ т, якія дагэтуль вы кары стоўваліся пад крам кі, салёны іінш ую ф ігню бабкітрэба бы ло зарабляць. поты м будзе ціхенька катацца недзе на пэры ф эры і. Ф ільм закупіліпачы наецца яго рэклям ная кам панія: аф іш ы , тэле, Вы ратаваў кінапракат іўсіх нас ад татальнага кінатрэш у, як ніпарадаксальна, ф ільм рады ёрэклям а, публікацы іў прэсе іінш . Тут пракатчы кім аю ць раздольле для “Ты танік”. Ён дазволіў хоць неяк акупіць працу стратны х кінатэатраў, усталяваць у целарухаў. П раўда, бы ваю ць івы клю чэньні: “Д ы стры бутары “М атры цы ” пільна некаторы х зь іх сы стэм у D o l b y іўвогуле павярнуць піпл тварам да кіно. сачы лі, каб у час прам оцы іф ільм у м ы не зьм яняліслоган іаф арм леньне П рары ў, аднак, адбы ўся не адразу: перш ая частка “Зорны х войнаў” праходзіла ў аф іш ы ”, распавяла загадчы ца аддзелу рэклям ы “Кінавідэапракату” Н аталя напаўпусты х залях, а рэпэртуар, як іраней, пакідаў ж адаць лепш ага. Кіраўнік Гэта зразум ела: калівы падпісаліся пад ты м , ш то хочаце бы ць такім і, м енскага “Кінавідэапракату” Васіль Кокты ш узгадвае: “У нейкім ом ант м ы зразум елі, П атапенка. як увесь сьвет, каліласка, вы конвайце агульнапры няты я правілы гульні. ш то альбо м ы неш та зьм енім , альбо “кіна ня будзе”, іпачалізьбіраць кам яні”. Глябалізм іпрага наж ы вы , як сказаліб клясы кілеварады калізм у, спраўляю ць Так сабралася ня проста груда кам еньня, а даволіцэльная структура м енскага свой баль уж о іў нас. М агчы м а, па гэтай пры чы не апош нім часам м енскія “Кінавідэапракату”, якой сёньня належ аць усе кінатэатры сталіцы . кінагурм аны вы соўваю ць усё больш ібольш прэтэнзіяў да “Кінавідэапракату”, П акінем убаку пы таньне пра тое, кольківы сілкаў ігрош ай пайш ло на тое, каб 0 0 працэнтняк”. Ф ільм ы ж , якія здаю цца вярнуць гледачоў у залііпакінуць іх там глядзець сапраўды варты я ўвагіф ільм ы . якіпры возіць у Беларусь толькі“1 на ўсяляківы падак Але, напэўна, сам ы м вялікім набы ткам “Кінавідэапракату” стала тое, ш то ў беларусаў чы ноўнікам ад кіно не такім інадзейны м іў пляне збораў, адсоўваю цца ўбок. Л ю бім чы к ж урналістаў, гаваркі, ш чы ры іяўна не такі нарэш це нарадзілася адчуваньне пры належ насьціда агульнасусьветнага кінапрасьцяцкі, як падаецца на перш ы погляд, Васіль Кокты ш іня дум ае хаваць той кам ' ю ніці. Ізараз м ож на з упэўненасьцю сказаць, ш то м ы глядзім ты я ж ітады ж ф акт, ш то падчас кінаш опінгу апрача вы вучэньня b o x o f f i c e іпракатнага лёсу ф ільм ы , ш то ўвесь сьвет. ф ільм аў на “постсаўку” ён ары ентуецца ў перш ую чаргу на свой густ. У гэты м ж а ўпэўнены ілегендарны кінакры ты к М аксім Ж банкоў: “М енскі Я ПРЫ НЁС ВАМ КІНО! рэпэртуар абм еж аваны асабісты м іпрэф эрэнцы ям і, нам якае сп. Ж банкоў на Беларусь стала адны м з раёнаў плянэты Зям ля, дзякую чы яком у звы чайны я кіраўніка “Кінавідэапракату” ідалей тлум ачы ць: Н арм альнага ўяўленьня пра вы сокабю дж этны я галівудзкія ф ільм ы ператвараю цца ў кінабэстсэлеры . Бо м ы Ёсьць галоўнае гэта ж аданьне не ры зы каваць і таксам а робім касу блёкбастэрам : лю бы м янчук, якісхадзіў на прэм ' еру “S i n C i t y ”, агульны кінапрацэс тут ням а. падтры м ліваць кам эрцы йны посьпех. Усё астатняе пы таньне інтуіцы і”. м ож а з гордасьцю сказаць, ш то яго кроўны я B r 5 0 0 0 лягліў кіш эню Брусу Ўілісу ў М агчы м а, м енавіта інтуіцы я ўсё ж такіпадказала кіраўніку якасьціганарару. “Кінавідэапракату” паш ы ры ць свой кругагляд адносна кіно кам эрцы йнага іня Гэткім П рам этэем Галівуду ў Беларусівы ступае м енскі“Кінавідэапракат”. вельм іізрабіць у сталіцы ш том есячны ф эсты валь “4 х4 ”. Гэты ф эст хоць і Усім , ш то м ы бачы м іня бачы м на вялікіх экранах сталіцы , м ы абавязаны я невялікі, але ўсё ж такікрок да разум еньня: блёкбастэрам івялікую частку “Кінавідэапракату” іпэрсанальна яго кіраўніку Васілю Кокты ш у. Бо м енавіта пад яго м енскай публікіяўна перакарм ілі. кіраўніцтвам цэлая арм ія рэклям ш чы каў, ды рэктараў кінатэатраў ды інш ы х
Мпакаталі ЕНСКІ Я КІ НХЭДЫ іадпусьцілі
C D 0 2 7
C D 0 2 8
ЗНАЁМ Ы Я ЎСЁ ТВАРІ! лепей ня будзе тэкст:
М АРЫ Й КА М АРТЫ СЕВІЧ
Ням а сум неву, м енскія аф іш ы гэта сам ы сапраўдны s t r e e t a r t . Які, на ж аль, восьвось адам рэ: як стала вядом а ад супрацоўнікаў к/ т “М ір”, “Кінавідэапракат” плянуе забесьпячэньне ўсіх к/ т стандартны м і ф оташ чы там із анонсам і ф ільм аў. Пакуль падпісваю цца адпаведны я паперы , лічбавы я кам эры ам атараў м аляванага кінатрэш у ф іксую ць ш эдэўры для наш чадкаў. Д зявочую сьвядом асьць аўтаркігэты х радкоў колісь скалануў анонс ф ільм у “Наты нг Хіл”, вы веш аны каля к/ т “Цэнтральны ”. Невядом ы м астак нам аляваў ( ? ) Д ж улію Робэртс з блізка пасадж аны м івачы м а, неймаверна, нават як на яе, ш ы рокім ротам іш эры м колерам твару. З таго часу ў м аю пам яць пачалі ўразацца касавокая Кэтры н ЗэтаД ж онс, “ліловы нэгр” ЭдзіМ эрф і, Одры Тату, на грудзях якой м астак к/ т “Зьм ена” м этровы м і літарам івы веў “АМ ЯЛ І”. “У М енску ш то, паказваю ць ф ільм ы вы клю чна пра ж ы цьцё даўнаў? ”пы таю цца снобы . Але пры ўсім непадабенстве да карцінкіна экранах, м аляваны я аф іш ы м аю ць сваю неперадавальную чароўнасьць. Як бы яго ні закатваліў м арм ур і тратуарную плітку, М енск цеш ы ць ж ы хароў ігасьцей гораду сваёй такой савецкай правінцы йнасьцю датуль, пакуль ш татны я м астакім енскіх к/ т тры м аю ць у руках пэндзлі. Бо яны займ аю цца новы м іканапісам са сваім і канонам і. Брэд Піт ціСкарлет Ёхансан спачатку не пазналіб сябе на наш ы х аф іш ах, а пасьля аддаліб ш алёны я бабкіза рары тэтны я вы явы . Рары тэтны я іэф эм эрны я: каж уць, м астакаф арм ляльнік кож нага к/ т м еў для працы 4 5 ш чы тоў. Іпасьля заканчэньня пракату папярэдню ю вы яву зм ы ваў, каб напісаць новы ш эдэўр. . .
АРТІФ АКТ кіраўніка “Студы іX X I ”, стаць Н екам эрцы йнае кіно тое, ш то ў нас артды рэктарам ( якіадбірае карціны ) пры нята назы ваць артхаўзам зараз, як ф эсту аднаго ф ільм у. 1 5 год там у, паступае на м енскія экраны П ерш ай ластаўкай стаўся паказ у вельм ідазіявана. Іпы таньне пра адкры цьцё кінатэатры “Кастры чнік” стуж кі“Ўсё пра артхаўзкінатэатру так івісіць у паветры . м аю м аці”. П асьля бы ліяш чэ тры гучны я Стандартны я адм азкіням а грош ай ( на паказы : “Танцую чая ў цем ры ” ф он закуп, на пабудову к/ т іінш . ) ады ш ліў Тры ера, “Л ю боўны настрой” Вонг Карнябы т. Зараз галоўны х адм азак дзьве: Вая і“М улен Руж ” База Л урм ана. 1 ) м ы не акупім пракат некам эрцы йны х П ры чы м з апош няга забам білі ф ільм аў, бо 2 ) у нас падры хтаванай сапраўднае ш оў: з ім ітаванай лесьвіцай і публіківельм ім ала. ж ы вы м канём . А ты м часам чалавек, абазнаны ў кіно за “М ы пры цягваліўвагу за кош т траіх, М аксім Ж банкоў, не бяз гонару прэзэнтацы яў: запраш аліv i p s , запускалі ўспам інае, як падчас паказу, арганізаванага ф эервэркіствараліш оў. М ы ім кнуліся “М енскім кінаклю бам ”, ф ільм у Труф о задаць тон, сказаць, ш то гэта м одна “Апош няе м этро” адна з кіназаляў тры разы глядзець такое кіно, расказвае бы ла літаральна набітая прагны м іда арт- сп. Сукм анаў. Аднак ітут м ы суты каліся кіно. “Гэта бы ў у пэўны м сэнсе адбітак таго зь непаразум еньнем : я сам даводзіў рам анты зм у, якіў той час узьнікаў на ўзроўні бізнэсоўцам , якія ж ахаліся творчасьці адбудовы нацы янальнай сам асьвядом асьці”, Вонг КарВая, ш то праз колькігод ім разваж ае ён. будзе сорам на за свае словы ”. М енскія сінэм аф ілы заўсёды лю білі “Студы я ХХІ” сум есна з пацацкацца з экспэры м энтальны м кіно - “Кінавідэапракатам ” пачала стала ладзіць там у іўзьнік м ясцовы “Кінаклю б”. Яго ф эст адной стуж кі“Кінаспробы ” ўсё ў адкры цьцё ў 1 9 9 2 м стала м агчы м ы м ты м ж а “Кастры чніку”. П аказы дзякую чы акты ўнай падтры м цы аддзелаў “Італьянскай для пачаткоўцаў”, культуры зам еж ны х ам басадаў, ш то “Каралеўскай бітвы ”, “Сукілю бові” і забясьпечвалі“Кінаклю б” некаторы м і “М алхоланд Д райв”, па квіткіна які сродкам іікопіям істуж ак для пракату, якія вы стройваліся бясконцы я чэргіля касаў, павінны бы ліхоць як прапагандаваць м усіліб паказаць, ш то ам атары інш ага культуру ты х краін, дзе бы ліствораны я. кіно ў М енску ў наяўнасьці. Ііх нават не “У наш ы х партнэраў бы ла пэўная дзясяткілік ідзе на ты сячы . Але ўсё, на зацікаўленасьць у беларускім культурны м ш то пайш оў “Кінавідэапракат” пасьля кантэксьце. Яны хацелінеяк эф экты ўна такой вы сновы , ствары ў уласны пазначы ць сваю пры сутнасьць тут, артхаўз праект “4 х4 ”, пры м усіўш ы расказвае сп. Ж банкоў, якога ш м ат хто “Студы ю ХХІ” ады сьціад касы . . . пам ятае па вы ступах перад пачаткам паказу Ф арм ат “4 х4 ” сёньня таксам а не ф ільм аў Хічкока, Гры нуэя, Гадара іВэндэрса.задавальняе м ногіх “хараш о ды м ала”. Н ам ж а ў перш ы я постсаўковы я гады А м анапалісты чны “Кінавідэапракат” усё вельм іне ставала новай інф арм ацы і, якой працягвае лічы ць “Ф арм ат” зараз, напры клад, аж заш м ат на відэа іD V D . некам эрцы йны м праектам . Каж а М аксім Так, склаўш ы акты ўнасьць зам еж нікаў і Ж банкоў: “Н а артхаўзе ў нас сапраўды наш ы ўласны я ам біцы і, м ы ствары лі не зарабляю ць. Але чам у б на ім не “Кінаклю б”. зарабіць? Д ля гэтага ўсяго толькітрэба Клю б кіно для вы сакалобікаў ладзіў разглядаць “4 х4 ” не як нейкую рэтраспэкты вы ды знакам іты я “пасольскія культурную рэзэрвацы ю для батанаў. паказы ”. Н ягледзячы на папулярнасьць, Артхаўзавай публікіна сам ой справе туліўся ён то пры П алацы культуры ш м ат, іў яе ням ала грош ай”. праф саю заў, то пры П алацы вэтэранаў. П адобна разваж ае іІгар Сукм анаў, уж о П акуль канчаткова не асеў у кінатэатры абазнаны ў справе збору касы з “П ерам ога”, ды рэктарам якога хутка стала экспэры м энтальнага кіно: “Варта толькі адна з акты вістак “Кінаклю бу” Сьвятлана правільна пабудаваць рэклям ную Саўчы к. Д арэчы , “П ерам ога” часьцяком кам панію , бераж ліва ім этанакіравана разглядалася як вы датнае м есца для працаваць з кож най стуж кай, арганізацы іартхаўзавага кінатэатру. кантактаваць з гледачом . Л ю дзіідуць у Аднак м інула дзесяць год, іцікаўнасьці “П ерам огу” і“Ц энтральны ”, там у ш то зам еж нікаў значна пам енела. Сп. Ж банкоў ведаю ць: побач з сабой яны сустрэнуць ам аль без ш кадаваньня каж а пра закры цьцё чалавека, якіадэкватна ўспры м е ф ільм і “Кінаклю бу”: “М ы да апош няга бы ліадзінай ня будзе цягам сэансу ляпаць дзьвяры м а кры ніцай падобнай інф арм ацы ііпэўны м іпсаваць акаляю чы м нэрвы ”. чы нам навязвалігледачу свае асабісты я “Д айце артхаўзу асобны кінатэатар!” густы , ш то ня ёсьць нарм альны м . Л епш ы ледзь не скандую ць галоўны я абаронцы глядач “Кінаклю бу” той, хто зь яго “неф арм атнага” кіно ў М енску. сы ходзіць іпачы нае сам астойна глядзець Н ам якаю чы іна тое, ш то яго ўласьнікам і альбо рабіць уласнае кіно”. м агліб стаць пры ватны я асобы , а не Ігара Сукм анава, эксвядучага праграм аў на дзярж ава. Але пакуль ціш ы ня. Істары м “Радио ВА”, а зараз праграм нага ды рэктара сінэм аф ілам толькіідаводзіцца, ш то U n i s t a r , у пэўны м сэнсе м ож на назваць нагадваць, як яш чэ за савецкім часам у “гадаванцам “Кінаклю бу”. Ён заўсёды ведаў, м алой заліКупалаўскага тэатру бы ў ш то добрае ва ўсіх сэнсах кіно трэба стары кінатэатар на сто м есцаў. У ім абавязкова глядзець на вялікім экране. паўгода з анш лягам іпаказвалі Там у напачатку 2 0 0 0 х сп. Сукм анаў пры няў “Н яскончаную п' есу для м эханічнага прапанову Сяргея Арцім овіча, на тот м ом ант піяніна”. C D 0 2 9
A U T O E G O Канечне, дзярж аўны м анапаліст “Кінавідэапракат” наш а ўсё. Аднак ёсьць у Беларусіколькіальтэрнаты ўны х ш чы лінаў для пры нцы повы х контравэртаў “м эйнстры м у”. Уж о трэцігод за М КД працуе “Аўтакіно” адзіны пры ватны кінатэатар у Беларусі іадзіны паўнавартасны d r i v e i n m o v i e s на тэры торы іСН Д . П адобны я праекты ў П іцеры іМ аскве кары стаю цца значна м енш ай папулярнасьцю аўтагледачоў. Ц яж ка дагнаць, чам у сам ае ам эры канскае вы находніцтва Ам эры кi , дзе на ўласны м аўто катаецца ам аль кож ны паўнагадовы , так добра пры ж ы лося м енавіта ў нас. Відаць, гэта ім кненьне вы правіць дэм аграф ічны стан краіны . Статы сты ка сьведчы ць, ш то з ты х часоў, як м анагер Ры чард Холінгсхэд адкры ў у 1 9 3 3 м перш ы кінатэатар для кіроўцаў аўтам абіляў, траціна ам эры канак губляла цнатлівасьць у яго, так бы м овіць, культурнаграм адзкай установе. Хаця сярэдніўзрост гледачоў м енскага “Аўтакіно” 2 5 год. “Я дум аю , справа ў ты м , ш то м енчукі небеспадстаўна разглядаю ць наш кінатэатар як альтэрнаты ўны , незвы чайны від адпачы нку, м яркуе ды рэктар “Аўтакіно” Ала Куркуль. У нас усё незвы чайнае: пляцоўка на 5 0 0 м аш ы нам есцаў, вялікіэкран пад адкры ты м небам , паказ ф ільм у з D V D ігук праз F M ”. Рэпэртуар “Аўтакіно” таксам а адрозьніваецца ад рэпэртуару М енску. “П ры чы на ў ты м , ш то м ы паказваем ф ільм ы з D V D , іправа на такіпаказ таксам а трэба набы ваць. Н е на ўсе ф ільм ы ёсьць такія правы , часта іх даводзіцца набы ваць наўпрост у прадусара стуж кі, тлум ачы ць спн. Ала. Ты м больш м ы стараем ся паказаць ты я эўрапейскія ф ільм ы ірасейскія стуж кі, якія не i ш ліў горадзе. Н аш рэпэртуар гэта 4 0 % Галівуду і6 0 % Эўропа і Расея”. У “Аўтакіно” езьдзяць сам ы я розны я лю дзі. Хто на вялікагабары тны х танках з таніраваны м ш клом , якія часам не праціскаю цца праз касу на заезьдзе; хто на стары х “ж ы гулёнках”, якія сам тайм з даводзіцца проста вы піхваць з “глядацкай залі” пасьля сэансу. “Але ў нас ням а v i p м еc цаў, пры вілей глядзець кіно са свайго аўтам абілю ёсьць ва ўсіх”, каж а спн. Куркуль. Д а слова, на пэры ф эры іальтэрнаты ву дзярж кінапракату, якога там , лічы , ням а, ствараю ць арандаваны я “М ір” у Віцебску івялікая заля ( “B o l s h o j ”) кінатэатру “Беларусь” у Берасьці. Апош ніўж о даўно вы клікае сьлінку зайздрасьціў м енчукоў ня толькі м яккім ікрэслам і, але івы датны м рэпэртуарам : некаторы я гучны я ф ільм ы ціхенька катаю цца толькітам . У М енску пакуль нікаяй паўнавартаснай альтэрнаты вай ні“Кінавідэапракату”, ні паўсю днам у м эйнстры м у ня пахне. Іадказаць на пы таньне, добра гэта ці кепска, на сёньняш нідзень адэкватна ня зм ож а ніхто. . .
R E M I X 6 8 ХТО: Ш тоты днёвае студэнцкае вы даньне “S a l i e n t ” Унівэрсы тэту Вікторы я ( Вэлінгтан, Н овая Зэлянды я) . Вы даецца на грош ы студэнтаў. КАЛ І: Верасенькастры чнік, 2 0 0 5 . ПРАБЛ ЕМ А: П авы ш эньне платы за навучаньне ва ўнівэры на 1 0 % , ш то плянуецца ў 2 0 0 6 годзе. Ш ТО ЗРАБІЛ І: Вы даўцам газэты трапіла канф ідэнцы йная інф а пра павы ш эньне аплаты навучаньня, якую ты я адразу надрукавалі. Кіраўніцтва ўнівэру зьвярнулася ў Вярхоўны суд краіны , якіпры няў раш эньне пры пы ніць распаўсю д накладу. Гэта здары лася ўперш ы ню за 6 7 гадовую гісторы ю існаваньня вы даньня. У адказ “S a l i e n t ” даў наступны кам энтар: “Кіраўніцтва ўнівэрсы тэту, якое атры м лівае заробак са сродкаў, ш то м ы плацім за навучаньне, найм ае за наш ы я грош ы ю ры стаў, каб забараніць газэце, ш то таксам а вы ходзіць на наш ы я грош ы , паведам іць пра хуткае павы ш эньне платы за навучаньне”. ВЫ НІК: Зьвесткіпра скандал хутка зьявіліся ў інтэрнэце, а таксам а бы ліпадхоплены я інш ы м істудэнцкім івы даньням і. П асьля “пры м іральнай” разм овы кіраўніцтва ўнівэру з вы даўцам і “S a l i e n t ” працягнуў вы хад. C D 0 3 0
V O O D O O P U P I L У Новай Зэлянды іў якасьціаф іцы йнага вучэбнага курсу пры знаны м істы цы зм . Д ля Н овай Зэлянды ідадзены ф акт не навіна: у краіне існуе асабліва не аф іш аваная ш кола м істы цы зм у. Таксам а тут м ож на спакойна атры м аць ліцэнзію на права займ ацца дзейнасьцю , заснаванай на парапсы халёгііі м істы цы зм е. Тайваньская чараўніца Чы нг Ш уань ( C h i n g H s u a n ) назвала Н овую Зэлянды ю найлепш ы м м есцам для вы вучэньня акультны х навук. Вядзьм арка з вы ш эйш ай адукацы яй вучы лася ў Аўстралійскім каледж ы пры роднай м эды цы ны , дзе спасьцігала чорную м агію інатурапаты ю . У Н овай ж а Зэлянды іяна атры м ала ліцэнзію іправа займ ацца сваёй дзейнасьцю . Д арэчы , у Тайванім істы цы зм законам не вітаецца, як іінш ы я забабоны . Яш чэ ў сакавіку 2 0 0 5 году ў Бураціі ( Расея) адкры ліперш ы Буды йскі ўнівэрсы тэт Івалгінскідацан. Тут студэнты зм огуць атры м аць ступені бакаляра, м агістра ідоктара буды йскіх навук, а вы пускнікім огуць стаць буды йскім ілам ам і, дактарам іты бэцкай м эды цы ны іастролягам і.
ЗА КАЗЛ А АД КАЖ АШ ! У апош нія паўгода ф ранцускія ш кольнікіпэры яды чна атры м ліваю ць папярэдж аньні, часова ціназаўсёды вы клю чаю цца са ш кол за тое, ш то лю бяць папісаць у сваіх блогах усялякую лухту. Настаўнікііды рэктары вы раш ы лі паставіць сы туацы ю пад татальны кантроль іпаехала. . . Д зіры кіш колаў Ф ранцы і заклапочаны я распаўсю дам пэрсанальны х вэблогаў ікаж уць, ш то неабходна спы ніць тайную атаку на іх установы . “Ш кола ў перш ую чаргу вінаватая ў ты м , ш то наш ы я дзеціпіш уць м ацю кі, абраж аю ць адзін аднаго ўж о не пры ватны м чы нам , а праз сусьветнае павуціньне. Гэта нарэш це трэба спы ніць!” каж уць пэдкалекты вы ўсёй краіны . П а падліках інтэрнэтспэцы ялістаў, зараз онлайндзёньніківядуць каля трох м ільёнаў ф ранцускіх ш кольнікаў. Іш тодня ў нэце зьяўляецца 6 0 0 0 новы х блогаў. Ясная справа, усё тое, ш то піш уць дзеткі, м ож а ўбачы ць лю бы дарослы . А дзеткіяк заўсёды : то пра душ эўны я пакуты зза няш часнага каханьня, то пра попідалаў, то пра апош ню ю бухалаўку, то проста пра адм арозкаўнастаўнікаў напіш уць дрэнны я пош лы я ж арты , м ацю кіі абразы . Д арослы я ўпэўнены я: м алы я праз свае блогіпадры ваю ць прэсты ж ш кольнай адукацы і Ф ранцы і. Н екаторы я рады кальна настроены я настаўнікіўж о гатовы я падаваць судовы я іскісупраць м алалетак ііх бацькоў. Н агоды , каб зрабіць гэта, ляж аць на паверхні: ш кольнікі лю бяць вы стаўляць у блогах ф откіі абразьлівы я вы казваньніў адрас настаўнікаў. Там у калінастаўнік вы йграе справу, атры м ае някепскую надбаўку да заробку ня м енш за 4 5 0 0 0 эўра. П акуль ж а да адм іністрацы йнай ціды сцы плінарнай адказнасьціўдалося пры цягнуць толькі8 ф ранцускіх ш кольнікаў.
Ш ТО М АД НЕЙ? Па паведам леньнях уплы вовай “М Ы ПЛ АХОМ У НАВУЧЫ М ” бры танскай агенцы іH i g h e r E d u c a t i o n Каліхто дум ае, ш то сёньняш нім S t a t i s t i c s A g e n c y найбольш папулярны м і беларускім студэнтам добра прадм етам ісярод перш акурсьнікаў ж ы вецца за кош т вы сокай сты пухі, 2 0 0 3 2 0 0 4 гг. бы лібізнэс і той ня ведае ж ы цьця. Хто абурэў, адм іністрацы йны я навукі. ды к гэта зэляндцы . За апош нігод 1 2 , 5 % студэнтаў абраліпраграм ы м ясцовы я ўнівэры вы плацілісотні навучаньня з гэты х групаў. ты сяч бакаў студэнтам у якасьці Біялягічны я ісацы яльны я навукібы лі кам пэнсацы іза ф ігова дадзены я другім іпа папулярнасьціз веды . паказчы кам 9 , 2 % . Н езадаволены я якасьцю курсаў Н айм енш папулярны м іаказаліся студэнты ледзь не пагалоўна кінуліся м атэм аты чны я навукі( 1 , 9 % ) , сельская падаваць у суд заявы з гаспадарка іблізкія да яе навукі( 0 , 6 % ) , патрабаваньнем кам пэнсаваць а таксам а вэтэры нары я ( 0 , 3 % ) . недахоп таго, чы м абяцалі У2 0 0 2 2 0 0 3 перш ае м есца бы ло таксам а забясьпечы ць унівэры ў іх за бізнэсіадм іністрацы йны м інавукам і- абітуры енцкую м аладосьць. 1 3 , 5 % . Д ругое м есца займ алі Так, напры клад, адм іністрацы і8 зь крэаты ўны я м астацтвы іды зайн 1 9 новазэляндзкіх палітэхнічны х ВН У 9 , 2 % , ітолькіпасьля сацы яльны я пры зналіся, ш то вы плаціліў якасьці навукі9 , 0 % . кам пэнсацы іам аль 2 2 0 0 0 0 C D 0 3 1
м ясцовы х баксаў. У дадзены м ом ант двое студэнтаў спрабую ць дам агчы ся 1 0 0 0 0 0 зC h r i s t c h u r c h P o l y t e c h n i c I n s t i t u t e o f T e c h n o l o g y . Унівэры па зразум елы х пры чы нах ш ы ф рую цца іспрабую ць сам астойна, м ірны м ш ляхам вы раш ы ць пы таньні зь незадаволены м істудэнтам і. Ты м часам м ясцовая адукацы йная кам ісія зьбіраецца зараз адсочваць падобны я зьявы . ВН У з найгорш ы м паказчы кам па якасьцінавучаньня і найвы ш эйш ай колькасьцю скаргаў ры зы кую ць пазбавіцца дзярж аўнай падтры м кі. О Д ААД , Я ХАЧУ ВУЧЫ ЦЦА Ў НЯМ ЕЧЧЫ НЕ! 8 1 беларускістудэнт м ае рэальны я ш анцы трапіць на вучобу ў Ням еччы ну, калітрохіпаваруш ы ць сваёй пятай кропкай. Герм анская служ ба акадэм ічны х абменаў Д ААД пачала пры ём дакум энтаў ад студэнтаў, асьпірантаў ім алады х спэцы ялістаў, якія ж адаю ць паўдзельнічаць у конкурсе на атры м аньне сты пэнды ідля навучаньня цістаж ы роўкіў Ням еччы не на 2 0 0 6 2 0 0 7 год. Сты пэнды ідля асьпірантаў беларускіх ВН У гэта м агчы м асьць напісаць канды дацкую ў Н ям еччы не ціпроста сабраць там м атэры ял. Тэарэты чна гадавую сты пуху поты м м ож на будзе працягнуць на ўвесь час працы над канды дацкай. Як каж уць сьведкі, іпракты чны бок звы чайна праблем аў не вы клікае. Сты пухідля студэнтаў даю ць тэрм інам ад году да двух. Яны сам ы я папулярны я, бо за гэты час м ож на пасьпець прайсьціпачатковы курс альбо скончы ць м агістарскае навучаньне у каго як атры м аецца. Д арэчы , м інулагодніконкурс на гэтую праграм у склаў усяго 5 чэлаў на м есца. Асобны я гадавы я сты пэнды і вы даю цца таксам а студэнтам старэйш ы х курсаў, якія вы вучаю ць эканам ічны я навукііням ецкую м ову. Гэты я ўвогуле м огуць скончы ць сваю адукацы ю ў Н ям еччы не ітам ж а атры м аць ням ецкіды плём . Ад вас усяго іпатрэбна, ш то заява, добрая пасьпяховасьць ва ўнівэры і вы датны я характары сты кіад навуковы х кіраўнікоў ( паж адана, дацэнтаў) . Н у івалоданьне ням ецкай, зразум ела. Н евялічкае ( ? ) западло: патрабуецца таксам а дазвол на вы зд за м яж у ад роднай ВН У іМ інадуку. Але Д ААД абяцае з гэты м дапам агчы . Сьпяш айцеся! Д акум энты на ўдзел у конкурсе пры м аю цца Інф арм ацы йны м бю ро Д ААД у М енску пры БН ТУ да 3 0 лістапада гэтага году. Д ата на лістах правяраецца па ш тэм пэлі. Д адатковая інф а: h t t p : / / w w w . i c d a a d . b n t u . b y d a a d i c m i n s k @ b n t u . b y
A D ЦКІ СОТОНА ціпра гэта павінны м ары ць дзеці? У АНГЛ ІІБАЦЬКІШ ТОД НЯ ГЛ ЯД ЗЕЛІПА ТЭЛ ЕКУ РОЛ ІК, Д ЗЕ ІХ СЫ НА ЗЬБІВАЕ М АШ Ы НА. У ІТАЛ ІІ“Д АВІД У” М ІКЕЛЯНД Ж ЭЛ А АД РЭЗАЛ ІЛ ЕВУЮ НАГУ. А КАМ ПАНІЯ B A U H A U S ПАСЬЛ Я ЗАБОЙСТВА ЧАТЫ РОХ ЧАЛ АВЕК ЗНАЧНА ЎЗЬНЯЛ А ПРОД АЖ Ы СВАІХ Ш ТАНОЎ. ЗА АПОШ НІЯ НЕКАЛ ЬКІМ ЕСЯЦАЎ A D V E R T I S I N G ІНД УСТРЫ Ю Л ІТАРАЛ ЬНА ПЕРАКЛ ІНІЛ А НА Ш ОКУ, ГВАЛ ЦЕ ІКРЫ ВІШ ЧЫ . C D 0 3 2
тэкст:
Ю Л Я КЛ ЯШ Н ЯЎСКАС
Адразу ў A D Гэтая сацы яльная ш окрэклям а за бясьпеку на дарогах трансьлявалася ў ж ніўніверасьніў Бры таніі. Зроблена яна з рэальнага м увіку, зьнятага падлеткам іна м абілу. Вясёленькія дзеткіідуць са ш колкідадом у, і аднаго зь іх раптам зьбівае на вялікай хуткасьцітачка. “Ах. . . ”перапы няю цца сьм ех іпесенькі. Вы снова напры канцы : “5 5 падлеткаў у дзень ш кадую ць, ш то ня вы кары сталіўсю сваю ўвагу на дарозе”. Якая праблем а такое івы раш эньне. Бры танскае аддзяленьне рэклям най агенцы іL e o B u r n e t , прадусар споту, пакінула дакум энтальны м кадрам іх ф іговую якасьць: натуралізм карцінкі прабірае да костак. Ролік трансьляваўся па ўсіх каналах Англіі, аў гісторы ю ён увайш оў як перш ы вы падак эф экты ўнага вы кары станьня зды м каў з м абілы ў A D . М ы за цаной не пастаім Д ж ы нсавы брэнд B a u h a u s зрабіў сабе рэклям у тры м а зды м кам і, у якіх эксплёатую цца актуальны я зараз таталітарны я м аты вы . У гэты м вы падку ўсе зды м кіпастановачны я. Н а адны м постэры боўтаецца ў пятліпавеш аны хлопец: “Асудж аны за тое, ш то ня здаў свайго ВІЧпазы ты ўнага сябра”. Н а другім вайсковец пры ставіў “пуш ку” да паты ліцы ж анчы ны , якая стаіць на каленях, зьвязаная па руках інагах: “Асудж аная за тое, ш то заявіла 5 3 чалавекам : грош ы гэта яш чэ ня ўсё”. Н а трэцім хлопец ідзеўка зь неверагодна гераічны м ітварам і восьвось павінны згарэць на вогніш чы . Гэты м прам ая дарога ў пекла: яны папаліліся на ты м , ш то “бы ліадзіны м ісэксуальны м іпартнэрам і адно аднаго за апош нія 5 год”. АD лукавага Зза некарэктнага ўж ы ваньня вобразу Хры ста рэклям а S o n y P l a y S t a t i o n вы клікала праклёны Ваты кану. Ж арсьціпа ёй разгарнуліся ў верасьні: рэклям ка бы ла скляпаная да 1 0 годзьдзя зьяўленьня P S . Н а плякаце зьм еш чаны твар м аладога м уж чы ны зь цярновы м вянком на галаве. Але, каліпры гледзецца, вянок не зусім цярновы у яго ўплецены чы рвоны я квадрацікі, круж очкіітрохкутнічкі. Слоган “1 0 год ж арсьцяў” прам ая алю зія на ф ільм М эла Гібсана “Ж арсьціХры стовы ”. “Ц япер дзецім огуць падум аць, ш то ж арсьціХры стовы толькігулька”, гняўліва трасе пальцам адзін з ваты канскіх карды налаў. S o n y іраней не хавала д' ябальскую пры роду P S . П аказвала ў рэклям ны х м этах адсечаны я рукізьнясілены х віртуальны м івайнуш кам і дзетаквэтэранаў іўзводзіла ў квадрат бяссонны я ночы ( s l e e p l e s s 2 n i g h t s ) пасьля вы хаду P S 2 . “Кры ж ачок” танец сьм ерці Н а ш осты дзень пасьля ўрагану “Катры на” два спры тны я ж ы хары Н овага Арлеану падалізаяву на рэгістрацы ю новага лягаты пу для алькагольнага напою . Бухло будзе назы вацца “Катры на”, а пад назвай разьм есьціцца слоган: “Ц ябе зьдзьм е”. Візуалка просьценькая із густам . Усяго толькіневялікізды м ак “Катры ны ” са спадарож ніка. Абодва вясёлы я сябры ю ры сты , 1 9 7 4 і1 9 5 8 гадоў нарадж эньня, сярэдняга росту, асаблівы х пры км етаў ня м аю ць, да катастроф ы тры м аліпры ватную кантору ў пры гарадзе Н овага Арлеану. Удакладняць, ш то за бы рлец будзе насіць такое гучнае ім я, пакуль адм аўляю цца. Кры вавы перагон Сьледам за анты глябалістам ігвалціць лягаты п Соса Соl а ўзяліся і добры я “сацы яльш чы кі”. У Алм аАты ш ляхам спам м аркеты нгу распаўсю дж ваецца рэклям ны плякат сацы яльная зам ова на кроў. На м акеце ф ура, сты лізаваная пад вядом ую вы яву брэнду C o c a C o l a , але надпіс C o c a C o l a зам енены на “Кроў”. М эта постэра заахвоціць грам адзянаў здаваць кроў для дзяцей з кры вяны м ізахворваньням і. Але той слоган, якізьм ясьціліпад м аш ы най “Ц іпра гэта павінна м ары ць дзіця? ”не зусім упісаўся ў задачы кам паніі. Відавочна, сам і рэклям істы адчулі“ш ота ня тое” ідам алявалі, значна драбней ініж эй: “Сьпяш айцеся, іВы пасьпееце вы ратаваць нечае ж ы цьцё”. C D 0 3 3
Д авідінвалід? А італьянскіўрад з дапам огай ш окрэклям ы стры ж э капустку на догляд культурнай спадчы ны . Рэклям ная кам панія абы гры вае дум ку: ш то бы ло б з Італіяй безь яе ж ы вапісу, скульптуры іархітэктуры ? Н а адной з вы яваў у М ікеляндж элаўскага “Д авіда” зам ест левай нагім эталічная канструкцы я. Н а другой “Таем ная вячэра” Л еанарда да Вінчы праходзіць без Хры ста ён вы драпаны з палатна. П а тэлевізіі круцяцца ролікі, дзе італьянскія краявіды паказваю ць без італьянскіх славутасьцяў: П ізу бяз П адаю чай веж ы альбо Ры м без Калізэю . Н асам рэч краіне катастраф ічна не хапае сродкаў на культурны я пом нікі. Разбурэньне, забрудж аньне ды банальны вандалізм пры м усіліМ іністэрства культуры ідзярж аўны канал R A I зьвярнуцца да насельніцтва. “Без тваёй дапам огіІталія м ож а ш тонебудзь згубіць”, кам панія пад такім слоганам пачалася ў м інулы м годзе. П ры балдзелы я італьянцы ўж о вы клалікаля 3 0 0 0 0 0 эўра на рэстаўрацы ю аргана 1 8 стагодзьдзя ў Туры нскай царкве. А задаволены я арганізатары кам панііў верасьнізгадаліпра ры м скую ф артэцы ю C a s t e l S a n t ' A n g e l o пяты па наведвальнасьціпом нік у Італіі. Толькіна касм эты чны рам онт пом ніка патрэбна 1 1 0 0 0 0 эўра. Кам у яш чэ адпілуем нагу? Д ля М іністра культуры Рока Буты гліёнэ гэта, напэўна, сам ае актуальнае зараз пы таньне. Л АМ АЦЬ НЕ БУД АВАЦЬ Уперш ы ню вясёлая банда пад назвай “C a s s e u r s d e p u b ”( “Л ам альнікі рэклям ы ”) заявіла пра сябе ў Пары ж ы некалькі год там у. … “Д зьвіж ло” пачалося звы чайнай вясновай раніцай. Просты ф ранцускіхлопец прачнуўся іўбачы ў праз акно рэклям ны плякат, якідаўно яго раздраж няў. Пэрспэкты ва глядзець на гэтае г* ш тораніцы пры біла яго канчаткова. Тады ён вы йш аў ісадраў постэр, пасьля чаго спакойна адсьнедаў кавай з м арцы панам і. Неўзабаве адэпты руху АD B r e a k e r s зьявіліся ў Нарвэгіі, Ш вэцы і, Канадзе іЯпоніі. Яны кож ны пасвойм у распраўляю цца з надакучлівай рэклям ай на вуліцах. “9 5 % публічнай прасторы належ ы ць кам эрцы йнай рэклям е. Грам адзкія м есцы папросту акупаваны я”, заяўляе адзін з ф ранцускіх “лам эраў”акты вістаў. М енавіта там у ён ш тодня лепіць у пары скім м этро сты керы “Вы звалім публічную прастору”. Д ругіпасьлядоўнік ідэізам алёўвае рэклям у ж ы вапісам уласнага аўтарства. Ён ня лічы ць гэта вандалізм ам : “Уяўленьне чалавека не павінна знаходзіцца ў руках кам паніяўуласьнікаў рэклям ны х білбордаў. Я ня супраць капіталізм у. Але супраць велізарны х м ульты нацы янальны х кам паніяў, якія існую ць толькікаб спустош ы ць плянэту. Хто даў права кам панііB e n e t t o n ствараць свае ф ілянтрапічны я плякаты ідум аць, ш то іх адзеньне носяць паўсю ль? Гэта верх цы нізм у!” Бліж эйш ая эўрапейская акцы я “лам эраў” “Д зень без пакупак”, пры значаны на 2 6 лістапада. Каб падтры м аць “дзьвіж уху”, трэба проста скачаць на w w w . c a s s e u r s d e p u b . n e t плякацік, раздрукаваць і разьвеш аць паўсю ль, куды дацягнуцца ручкі. І, канечне, нават носу ня соваць у крам у 2 6 . 1 1 . 2 0 0 5 .
ДУГІБРЫ М САН: “СОКЕР? НЯМ А ТАКОЙ ГУЛ ЬНІ!!!” КОЖ НЫ ПАВАЖ АЮ ЧЫ СЯБЕ Ф УТБОЛ ЬНЫ Ф АНАТ ( ІД АЛ ЁКА НЯ ТОЛ ЬКІ) ВЕД АЕ ГЭТАЕ ІМ Я. Д УГІБРЫ М САН, АЎТАР РАМ АНАЎ “М Ы ІД ЗЕМ ”, “КАМ АНД А”, “T O P D O G ”, “Ш АЛ ЁНАЕ ВОЙСКА” E T С. , САМ Ы ХУЛ ІГАНСКІВА ЎСІХ СЭНСАХ СЛ ОВА ПІСЬМ ЕНЬНІК СУЧАСНАСЬЦІ, ЗУСІМ НЯД АЎНА СКОНЧЫ Ў ПРАЦУ НАД СВАЁЙ НОВАЙ, АД ЗІНАЦЦАТАЙ ПА Л ІКУ КНІГАЙ.
тэкст:
КІРЫ Л ІВАШ ЧАН КА
C D 0 3 4
Калія напісаў Бры м сану ліст з просьбай пра інтэрвію , ён адказаў: “Д авай сустрэнем ся сёньня а сём ай”, іназваў нейкіпаб у Л ёндане. “S o r r y , але я ж ы ву ў Беларусіізараз у м яне ну ніяк не атры м ліваецца пры ехаць у Л ёндан… ” Хвілін празь сем пры йш оў адказ: “Без праблем . Д авай, задавай свае пы таньніпа м ы ле”. Н ягледзячы на вядом асьць Бры м сана, разм аўляць зь ім вельм і лёгка. Кож ны дзень ям у пры ходзяць лісты ад пры хільнікаў, іён стараецца ўсім адказваць. Гэтаксам а ён цярпліва адказвае іна м ае пы таньні, ж артуе інават задае сустрэчны я. Д угіБры м сан ведае пра ф утбольны х ф анатаў усё ціам аль усё ён сам ім бы ў. Сам м атляўся па вы ездах, сам ты ры ўся з ф анатам і інш ы х клю баў. Ён ж ы вы доказ таго, ш то ф утбольны я ф анаты не тупы статак, як іх лю бяць м аляваць газэты іT V . Д угіголіць галаву іслухае м узы ку 7 0 х. Ён ніколіня м ары ў стаць вядом ы м пісьм еньнікам . Усё, ш то яго цікавіла, гэта ф утбол. Д арэчы , Бры м сан ненавідзіць слова s o c c e r . Н ям а такой гульнісокер!!! іпа колькасьціклічнікаў я разум ею , як ям у абры дла гэтае слова. Ёсьць вялікая гульня пад назвай ф утбол! ЯШ ЧЭ КРЫ ХУ ІБАЦЬКІЗЬЕХАЛ ІБ З ГЛ УЗД У Ш м ат гадоў там у, у пачатку 7 0 х, тры наццацігадовы Д угіадзін вы правіўся на “Стэм ф ард Бры дж ”* , каб пабачы ць гульню П ітэра О сгуда, чалавека, якібы ў ягоны м кум ірам . Д а гэтага Д угібачы ў яго толькіна ф отках у ф утбольны х часопісах. Я проста хацеў зірнуць на яго гульню , нібы апраўдваю чы ся, каж а Бры м сан. Іпа дарозе на м атч, на станцы ім этро “Ф улхэм Бродуэй” адбы лося тое, ш то ізрабіла вы значальны ўплы ў на м аё ж ы цьцё на доўгія гады . Там іш ла бойка. Н я проста бойка: у ты я гады блакітны я колеры “Чэлсі” сам іпа сабе атаясам ліваліся зь беспарадкам і. М аленькіД угістаяў як укапаны , назіраю чы за ты м , як хваля за хваляй ф анаты “Чэлсі” прабягалі м ім а інакідваліся на сваіх “апанэнтаў”, якія апы нуліся ня ў ты м м есцы іня ў той час. Н аступны я некалькім есяцаў я распавядаў гэтую гісторы ю ўсім запар. Ічы м болей я гэта рабіў, ты м болей гісторы я абрастала новы м іф актам і. Урэш це м яне ўж о ніхто ня слухаў. Але сам я ўж о ня м ог проста глядзець ф утбол, як раней. Д угікінуў езьдзіць на м атчы “Чэлсі” пры кладна праз год, каліям у бы ло чаты рнаццаць. Н е там у, ш то разьлю біў гэты клю б ён сам лю біць паўтараць: “Клю бны я пры хільнасьціж ы вуць доўга”. Іне там у, ш то не лю біў ты ры лкі. Н асам рэч падтры м ка “Чэлсі” станавілася ўсё больш небясьпечны м заняткам . Н іхто зь ягоны х аднагодкаў не хацеў езьдзіць на м атчы разам зь ім : м аўляў, лепей м ы паглядзім па тэлеку. Кож ны раз па дарозе на м атч Д угідум аў толькіпра тое, як бы не сустрэцца з ф анатам іінш ага клю бу. І кож ны раз, каліён вяртаўся дадом у цэлы м , м аціпры ціскала яго да сябе ідоўга не адпускала. Д ум аю , яш чэ кры ху ібацькізьехаліб з глузду. Я не хацеў гэтага, там у іперастаў езьдзіць на “Стэм ф ард Бры дж ”. Але хутка знайш оў сабе м есца на “Вікарэйдж Роўд”* * . Гэта бы ло яш чэ да Элтана Д ж она, якізараз зьяўляецца ўладальнікам ф утбольнага клю бу “Ўотф ард”. “Ш эрш ані” неаф іцы йная назва “Ўотф арду” бы ліізастаю цца “перш ай лю боўю ” Бры м сана. Ён сам рэгулярна ўдзельнічаў у бойках на стады ёне іпобач зь ім “абараняў гонар свайго клю бу”. Інават служ ба ў войску ня вы лечы ла яго ад гэтай хваробы . ТОЛ ЬКІНЕ ПРЫ М АЙ У СВОЙ АД РАС Адзіная закры тая для ж урналістаў тэм а гэта той пэры яд, калі Бры м сан служ ы ў у авіяцы іЯе Вялікасьці. Я лётаў над Ф алклэндзкім івы спам і. Ваяваў у П эрсы дзкай затоцы . Але гэта тая тэм а, на якую я не хацеў бы разм аўляць. Н е пры м ай у свой адрас я наагул м ала з кім разм аўляю пра гэта. У Бры танііням а абавязковай вайсковай служ бы , але Бры м сан лічы ць, ш то гэта бы ло б няблага.
Н а ж аль, наш ы х хлопцаў не пры м уш аю ць служ ы ць. Але я хацеў бы , каб м ой сы н пайш оў па м аіх сьлядах істаў, як ія, ваенны м лётчы кам . Д арэчы , Бры м сан падтры м лівае падзеіў Іраку: М ы пады ш ліда той ры сы , м інуўш ы якую ўж о нічога ня здолеліб пам яняць. Адтуль неабходна бы ло вы куры ць злачы нцаў, каб не адбы лося катастроф ы . Я НАСАМ РЭЧ Л Ю БЛ Ю БІЛ І Кож ны раз, пачы наю чы новы рам ан, Д угіБры м сан вы бірае нейкі адзін гурт, запускае свой C D прайгравальнік у рэж ы м е r e p e a t a l l і слухае да таго часу, пакуль ня скончы ць кнігу. Н яцяж ка здагадацца, ш то да таго часу Бры м сан пачы нае ціха ненавідзець творчасьць таго ціінш ага калекты ву. Адзіны гурт, якіён гатовы слухаць паўсю ль і заўсёды C o l d p l a y . Сам Д угілічы ць сябе чалавекам старам одны м , асабліва ш то даты чы цца “вопраткіісям ' і”. Там у ням а нічога дзіўнага, ш то ён аддае перавагу м узы цы 7 0 х і8 0 х. Ам аль усе кнігіД угіБры м сана пра ф утбольны гвалт. За апош нія восем год ён напісаў івы даў дзесяць кніг, ітолькіадна зь іх не пра ф утбол “Ш тосьціпра Білі” ( 1 9 9 8 ) . Каліў Бры м сана спы талі, чам у ён заўсёды пісаў пра ф анатаў, а тут раптам вы раш ы ў напісаць пра нейкага Білі, Д угіадказаў, ш то ёсьць ш м ат падобны х кніг пра ж анчы н, ісам ая вядом ая зь іх “Д зёньнік Бры дж ы т Д ж онс”. А пра м уж ы коў нічога такога ням а. Вось ён івы раш ы ў запоўніць прабел. Трэба сказаць, Біліулю бёны пэрсанаж Бры м сана. Я насам рэч лю блю Білі, каж а ён, там у ш то я сам бы ў такім сам ы м у м аладосьці. Д ы ш то хаваць, я ізараз такі! Я ня вельм і пры гож ы , сарам лівы іпастаянна трапляю ў іды ёцкія сы туацы і! П а м еркаваньнісам ога Бры м сана, ягоная лепш ая кніга “T o p D o g ”, гэткім ікс з ф утбольнага гвалту ічалавечы х лёсаў. Кніга атры м алася ж орсткай інатуралісты чнай, як іам аль усе рам аны Д угі. ЗД АВАЛ АСЯ, ЯШ ЧЭ КРЫ ХУ ІЁН НАКЛ АД ЗЕ Ў Ш ТАНЫ А сам ая перш ая кніга Д угіБры м сана, сапраўдная біблія для м ногіх ф утбольны х ф анатаў, вы йш ла ў 1 9 9 6 годзе іназы валася “М ы ідзем ”. Н апісаў яе Д угіў суаўтарстве з братам Эдзі, якііцяпер працягвае пісаць, толькіне пра ф утбольны гвалт. Гэта бы ла перш ая кніга, якая паказала рух ф утбольны х ф анатаў знутры . П ерш ая рэцэнзія, якую м ы атры м алі, бы ла ня сам ай добразы члівай. Тады м ы з братам сабраліся, паехаліў рэдакцы ю спартовага часопіса, якіяе надрукаваў, ізаявілі, ш то хацеліб зірнуць у вочы там у, хто гэта напісаў. Н ам адказалі, ш то таго ж урналіста зараз ням а. Тады м ы сказалі, ш то не сьпяш аем ся і пачакаем яго, іпры селіў ф ае. У рэдакцы іўсе перапуж аліся. Вы клікаліахову, якая паспрабавала вы весьцінас з буды нка, але ў іх нічога не атры м алася. Тады нам перадалізапіску ад таго чалавека, якінапісаў тую бры доту пра наш у кнігу. Але нас ігэта не задаволіла. Н арэш це да нас спусьціўся напуж аны ж урналіст іняўцям на прам арм ы таў, ш то яго пры м усіў гэта зрабіць рэдактар. Здавалася, яш чэ кры ху іён накладзе ў ш таны . Тады м ы паціснуліям у руку, сказалінеш та накш талт “ням а праблем аў!” ізадаволены я сабой сы ш лі. Рэцэнзія на наступную кнігу ў гэты м часопісе бы ла станоўчая. ТАМ У Ш ТО ЯНЫ Л Ю БЯЦЬ ТАТАЧКУ! Д угіБры м сан пры знаецца, ш то не зусім лю біць чы таць: “Н у, хіба ш то аўтабіяграф ііікнігіпра ф анатаў… ” Н еяк, чы таю чы кнігу Н іка Хорнбі“Ф утбольная ліхам анка”, Д угі раптам са злосьцю ш пурнуў яе на паліцу, там у ш то там бы ло м есца, пры сьвечанае клю бу “Л ю тан Таўн”. Бры м сан так ненавідзіць гэты клю б, ш то ў сваіх кнігах, згадваю чы яго, нават ня піш а назву цалкам зам яняе галосны я зорачкам і. Рам ан “М ы ідзем ” пачы наецца ф разай “М ы ненавідзім Л * т* н”, якая паўтараецца сем разоў. … У Бры м сана дзьве дачкі. Старэйш ай дваццаць адзін, іяна ўж о пабралася ш лю бам . М алодш ай васям наццаць. Каліяны пачалі сустракацца з хлопчы кам і, бацька адразу пры м усіў іх вы вучы ць
C D 0 3 5
адно ж алезнае правіла: перад ты м як пры весьціхлопчы ка ў дом , даведайся, за якіклю б ён хварэе. Каб тата не сапсаваў настрой сабе і гэтам у хлопцу. Яны ніколіне паруш алігэтае правіла, каж а Бры м сан. Там у ш то яны лю бяць татачку! Бры м сан уж о ня ўдзельнічае ў м ахачах іф анацкіх разборках. Але гэта ня значы ць, ш то ён зусім ня ты ры цца. Н апры канцы м інулага ф утбольнага сэзону я гуляў са сваёй сям ' ёй па горадзе, ітак атры м алася, ш то адстаў ад іх на некалькім этраў. У гэты час з крам ы вы йш ла групка ф утбольны х ф анатаў. Яны пры строіліся якраз пам іж м ной ім аёй сям ' ёй. Адзін з ф анатаў сказаў неш та непры стойнае пра м аю м алодш ую дачку, якой тады бы ло сям наццаць. Я не стры м аўся, пады ш оў ззаду іпакараў кры ўдніка. П а чутках, Д угіБры м сан “пакараў” яго так, ш то каліб не ўм яш алася ягоная ж онка, то небараку давялося б адвозіць на “хуткай”. М Ы НЕ АПРАНАЛ ІСЯ, ЯК У ТУРМ Е Зараз ф анаты ўж о ня ты я, згадвае Бры м сан. Раней м ы больш паваж аліадно аднаго. М ы больш паваж алісам ф утбол. Іў нас не бы ло гэтага “аднаго сты лю ”! Я м аю на ўвазе, м ы не апраналіся як у войску альбо ў турм е усе ў адно ітое ж . У нас наагул не бы ло панятку “ф утбольная м ода”, м ы насіліш то хацелі. Н ас аб' ядноўваліне аднолькавы я клятчасты я кепкіціш то там яш чэ нас аб' ядноўваў ф утбол. Д угіБры м сан не разум ее, як м огуць сучасны я супортэры , напры клад, сы ходзіць са стады ёна, не дачакаўш ы ся ф інальнага сьвістка. Я ніколітак не рабіў. Іўпэўнены , ш то калікам анда гуляе дрэнна, то толькісупортэры м огуць даць ёй сілы згуляць лепей. А каліф анаты сы ходзяць з м атчу да заканчэньня, м аты вую чы ты м , ш то ф утбалісты нічога ня м огуць паказаць на полі, альбо проста каб ня ціскацца ў транспарце іраней пры ехаць дадом у… Тады навош та наагул пры ходзіць на м атч? Д аволічаста Бры м сан пры ходзіць на “Вікарэйдж Роўд”, сядае на тры буне ідоўга глядзіць не поле. П ам ятяю , як “Уотф ард” абы граў “Л ю тан” 4 : 0 на іхны м стады ёне. Уяўляеш ? 4 : 0 ! Д а гэтага м ы дзесяць год іх не абы гры валі! Н еяк у 1 9 8 3 м Д угізь сябрам іпаехаў на сваім старэнькім “ф ордзе” на м атч супраць “Н отс Каўнты ”. Каліяны вы ехаліна ш аш у, то ўбачы ліна ўзбочы не галасую чага ф аната “Л ю тан Таўн” у ш аліку. Яны спы ніліся і падабраліяго, пры кінуўш ы ся ф анатам і“Л ю тана”. Усю дарогу Бры м сан і ягоны я сябры слухалірасповеды пры хільніка клю бу, якісам іненавідзелі больш за ўсё ў сьвеце. Ітолькікаліяны праскочы ліпаварот на Л ю тан, да пацана дайш ло, як ён уляпаўся. Яны вы садзіліяго далёка ад Л ю тана, забраўш ы ш алік на пам яць. Д агэтуль усьм іхаю ся, калізгадваю твар таго хлопца, піш а Бры м сан. … ТО ГЭТА НАД ОЎГА Бры м сан лю біць кіно. Ям у падабаю цца стары я ф ільм ы пра вайну і ангельскія кам эды і. Але сам ы я ўлю бёны я яго ф ільм ы “Ам эры канская гісторы я Х”, “Уцёкi з Ш аўш энку” і“Ваш а пош та”. 2 6 ж ніўня ў Л ёндане вы йш аў у пракат ф ільм , зьняты па ягоны м сцэнары , якізавецца “H o o l i g a n s G r e e n S t r e e t ”. Гэта кіно пра ам эры канскага студэнта, адлічанага з каледж у. Ён едзе ў Л ёндан іўваходзіць у групу ф анатаў, якія падтры м ліваю ць “Вэст Хэм Ю найтэд”. П а словах Бры м сана, лепей за ўсё ў гэты м ф ільм е атры м аліся бойкі. Ям у м ож на веры ць хтохто, а ён у гэты м разьбіраецца. Апроч таго, нядаўна Д угіБры м сан скончы ў новую , адзінаццатую па ліку кнігу, якая вы йдзе ў Бры танііў траўні2 0 0 6 году. Ары гінальная назва “K i c k i n g O f f ”. Рам ан пры сьвечаны расізм у ў ф утболе ісярод ф анатаў. Ф утбольны гвалт гэта як паленьне: калівы пакаш таваліівам не спадабалася, вы ніколіня будзеце рабіць гэта зноў. Але каліспадабалася, то ён увойдзе ў ваш ае ж ы цьцё надоўга. * “Стэм ф ард Бры дж ” “хатні” стады ён “Чэлсі”. * * “Вікарэйдж Роўд” стады ён клю бу “Ўотф ард”. C D 0 3 6
Ц энтравы я F R A N Z F E R D I N A N D / Y O U C O U L D H A V E I T S O M U C H B E T T E R D o m i n o B I N G O !!!
Гэты тэкст ствараўся Хведарам іМ ары яй ХЕf f АЛ АМ ПАВЫ М Із асаблівы м см акам . У красавіку 2 0 0 4 C D бы ў перш ы м беларускім вы даньнем , якое палічы ла неабходны м зьвярнуць увагу на галоўны аб' ект хайпу заходняй м узы чнай прэсы . Наагул цяж ка бы ло не заўваж ы ць гэты каляры тны ф эш нтрэнд! Чацьвёра хлопцаў, апрануты я ў постпостпанк ры тм ы , у сты лёвы х вязаны х ш аліках бры тпопу ды ў бігбіт ботах. Акуляры ад М оры сі, каш уліад Д эвіда Бірна іпры чоскіад балды . За паўтара гады яны , як ічакалася, вы ратавалірокнрол іразам з ты м абзавяліся м ільёнам іпры хільнікаў іты сячам і “адхільнікаў”. Калівы яш чэ ня вы значы ліся тэрм інова ў крам ы ! За чарговы м катарсы сам ад F r a n z F e r d i n a n d . Д Ы СКАГРАФ ІЯ: “F r a n z F e r d i n a n d ”( 2 0 0 4 ) “Y o u C o u l d H a v e I t S o M u c h B e t t e r ”( 2 0 0 5 ) “R e g g a e n e r a t i o n ”( 2 0 0 7 ) ( пры нам сі, добра бы ло б, каб ён так назы ваўся!) ІНСТРУКЦЫ Я ПА ЎЖ Ы ВАНЬНІ: 1 . Вы значы цеся, яківаш улю бёны гітарны гурт. За вы клю чэньнем крайніх вы падкаў ( кш талту L i n k i n P a r k ціC a рt a i n B e e f h e a r t ) будзьце падры хтаваны я вы явіць, ш то F r a n z F e r d i n a n d да яго падобны . 2 . П аслухайце “D o Y o u W a n t T o ? ”( перш ы сы нгл з альбом а) . Зразум ейце, чаго вам хочацца, ізрабіце гэта. 3 . П азнаём цеся з “E l e a n o r P u t Y o u r B o o t s O n ” і“F a d e T o g e t h e r ”. П аспрабуйце не атры м аць м оцнага культурнага ш оку ад таго, ш то гэта ня кавэрвэрсііT h e B e a t l e s . Зараз у арсэнале F r a n z F e r d i n a n d ёсьць іпсы хадэлічны я баляды ! 4 . Урубіце “I ' m Y o u r V i l l a i n ”. П агадзіцеся з ты м , ш то словы F r a n z F e r d i n a n d “М ы ствараем рокм узы ку, пад якую м агліб танчы ць дзяўчаты ” справядлівы я. Танчы це на здароўе! Н ават калівы хлопец. 5 . П аспрабуйце вы раш ы ць для сябе, ш то ў песьні“W a l k A w a y ” вам падабаецца больш : рэтраўступ, пяш чотнасьць куплетаў ці халеры чнасьць пры певаў. М айце на ўвазе: гэта будзе цяж ка. 6 . Каліраптам адчуеце ж аданьне пайсьціў гры бы , вазьм іце гэты ды ск з сабою . П аназірайце за ты м , як лясны я ж ы хары водзяць карагод пад “O u t s i d e r s ”. 7 . Апіш ы це плы тку ў пяціпры м етніках. У вас павінна атры м ацца ш тосьціпадобнае: канструкты ўны , крэаты ўны , іскры сты , асьвятляльны , мм. . . неапісальны . 8 . П астаўце альбом на r e p e a t . П ераканайцеся, ш то ён ф айны . ВАКОЛ РЭЛ ІЗУ: 1 . F r a n z F e r d i n a n d пачалізапісваць ды ск у хатніх ум овах у ш атляндзкай вёсачцы М оніаў, а скончы ліў рэспэктабэльнай нью ёрскай студы і“A v a t a r ”. 2 . Вы ява дзяўчы ны на вокладцы бы ла створана па пры кладзе ( а таксам а дзеля пры колу) пляката савецкага м астака дваццаты х гадоў Аляксандра Родчанкі“Л енгиз: книги по всем отраслям знания» . 3 . Спачатку гэты ды ск, як іўсе наступны я рэлізы гурта, павінен бы ў назы вацца “F r a n z F e r d i n a n d ”. М узы кіплянавалі, ш то іх альбом ы будуць адрозьнівацца толькіколерам вокладкіінават ня будуць м ець парадкавы х нум ароў. Аднак гэтая ары гінальная задум а чам усьцізасталася нерэалізаванай.
C D 0 3 7
Y O N D E R B O I / S P L E N D I D I S O L A T I O N M o l e L i s t e n i n g P e a r l s
B O A R D S O F C A N A D A / T H E C A M F I R E H E A D P H A S E
D E P E C H E M O D E / P L A Y I N G T H E A N G E L M u t e
W a r p r e c .
B I N G O !!! П яць гадоў там у 1 9 гадовы вугорац L a s z l o F o g a r a s i J r . , a k a Y o n d e r b o i , вы пусьціў свой перш ы альбом “S h a l l o w a n d P r o f o u n d ”, запісаны ў хатняй студы і. Н ічога звы ш ары гінальнага проста добрая м узы ка: без вы кары станьня наварочаны х дэвайсаў, пад ураж аньнем ад ф ранцускага хіпхопу старой хвалііE a s t E u r o p e м ульцікаў. У вы ніку альбом пры зналілепш ы м у 2 0 0 0 годзе, а ім я правінцы йнага вугорскага вундэркінда ў адну хвілю стала вядом ы м усім ф энам l o u n g e іe a s y l i s t e n i n g . Звы чайна вы пуск рэлізу пасьля перапы нку суправадж аецца друж ны м харавы м “ф і”: “О т ж а чалавек! Вы лез, абы бабос рубануць!!!” Н апэўна, зь Y o n d e r b o i сы туацы я будзе адрозная: пасталелы наш чадак вы творцаў I k a r u s вярнуўся з ф эервэркам і, хлапуш кам іі перш ы м ім есцам іў розны х рэйты нгах. Л эйблу M o l e L i s t e n i n g P e a r l s нарэш це паш энціла: яны зноў вы далірэліз, якістрасяне эўрапейскія чарты , гам анцы м однікаў іастатніх ф энаў якаснай s o f t электронікі. Як ічакалася, Y o n d e r b o i знайш оў залатую сярэдзіну, ш то парадуе танцпольны х м аньякаў іадначасова вуш ы м узы чны х эстэтаў, якія знойдуць тут м эляды чны іразам з ты м драйвавы t r i p h o p , a c i d j a z z іd o w n t e m p o з усходнеэўрапейскім каляры там . Атры м аўся, як гэта нідзіўна гучы ць, h a r d e a s y l i s t e n i n g : з гітарам і, добра прапісаны м ітанцавальны м ігрувам іінейкім дарослы м саўндам . Ды i сам L a s z l o яўна пасталеў: гэта вы нікае ізь яго тэкстаў, із голасу, у якім м ускуліннасьціяўна паболела. А каліэлектраклэш усёткіздохне, у якасьці яго пахавальнага саўндтрэку м ож на вы кары стоўваць м енавіта гэтую плы тку саю з якасьцііпрэтэнзіі. * * * КРЫ Ж Н А КАР' ЕРЫ Пасьля вы хаду яго перш ага альбома 1 9 гадовы ш чаўлік Y o n d e r b o i стаў у Вугорш чы не сапраўдны м нацы янальны м героем . Хлопчы ку заслуж ана далісам ую прэсты ж ную вугорскую м узы чную прэм ію “Залаты Ж ы раф ”, іяго альбом атры м аў “нам ба ўан” у м ясцовы м Тор 5 0 усіх часоў інародаў. Д а таго ж, L a s z l o F o g a r a s i стаў сам ы м м алады м у гісторы іВугорш чы ны чалавекам , якіатры м аў Срэбны кры ж вы ш эйш ую ўзнагароду краіны за асаблівы ўнёсак у культуру. A нтон Сарокін
Д ва абдзяўбаны я анты глябалісты ж ы вуць у П асьля папярэдняга прахаднога, як на дум ку м аленькім вагончы ку ў пры гарадзе Эды нбургу, ф энаў D M , альбом а “E x c i t e r ” іслабы х сольнікаў запісваю ць м узы ку, ад якой прэцца палова м азгавы х цэнтраў дэпэш аў, больш асьць электронш чы каў, плю ю ць на сусьветную славу і падры хтаванай публікінаагул згубіла надзею . грам адзкую дум ку, байкатую ць ж урналістаў і Каліне на тое, ш то яны ўсё ж такізьдзейсьняць вы пускаю ць культавы я запісы . м узы чную рэвалю цы ю , то хаця б на тое, ш то Д ва перш ы я альбом ы B o a r d s o f C a n a d a “M u s i c нагадаю ць сьвету: сам у рэвалю цы ю D M аднойчы H a s t h e R i g h t t o C h i l d r e n ” і“G e o g a d d i ”гэта ўж о зьдзейсьнілі. П альцы кры ж ы кам м ы тры м алі клясы ка атм асф эрнага i d m , роля якіх дагэтуль не дарэм на. ды скутуецца іацэньваецца. П роста м узы кі Канечне, нікога зьдзівіць гэты м альбом ам у ствары лісвой сты ль, якіспрабую ць ім ітаваць пляне м узы чны х інавацы яў у D M не атры м аецца дзясяткіклонаў кам анды . Н екаторы м зь іх так яны ўж о ітак усіх назьдзіўлялічы м толькім аглі. карцела паслухаць трэціальбом B o f C , ш то яны ня Ім ня трэба ніком у нічога даказваць усе проста вы тры м аліівы раш ы лісам астойна запісаць яго. чакаю ць ад іх якаснага рэлізу. Бяда толькіў ты м , П анавеш валі, сволачы , такіх альбом аў “ціпа ад ш то D M настолькіэпахальная ізначная кам анда, B o f C ” у нэце у вы ніку P R акцы інесьвядом ы я ш то яе слухаю ць і1 6 гадовы я дзяўчаткі, ам атары ш атляндзкага праекту засталіся ў дурнях. пускаю чы сопліпад “F r e e l o v e ”, і4 5 гадовы я Н асам рэч B o f C гэта два родны я браты , М айкл і дзядзькі, вы ціскаю чы зь сябе сьлязу, калі М аркус Сэнды нсы , хоць сам іяны іня лю бяць, калі ўзгадваю ць м аты ўчы к “P e o p l e a r e P e o p l e ”, пад іх роднасны я сувязіаф іш ую цца ( М аркус нават узяў якіціскаліся са сваёй сёньняш няй ж онкай на прозьвіш ча ж онкі) . Н я хочуць, каб у лю дзей бы лі “ды ске”. Д агадзіць усім не дагодзіш . асацы яцы іяш чэ з адны м іэлектронны м ібратам іАле, відаць ш то, альбом больш за ўсіх ня “хім ікам і”, ясна, аO r b i t a l . Хаця, падаецца, спадабаецца ты м , для каго D M гэта ў перш ую хлопцы дарм а так заганяю цца. чаргу “V i o l a t o r ”( ' 9 0 ) , “S o n g s o f F a i t h a n d B o f C разум ная іінтэлігентная электроніка, D e v o t i o n ”( ' 9 3 ) і“U l t r a ”( ' 9 7 ) як паказала гавары ць пра якую “Адвяньце, пж алста, я праверка часам , сам ы я м оцны я рэлізы ф ты каю ”, адлю страваўш ы на твары гры м асу, у ангельцаў. Зь інш ага боку, м узы канты , чы іх ідэале закліканую пазначы ць экзы стэнцы йны я запісаў за апош нія 2 5 год бы ло прададзена пераж ы ваньні, гэта будзе правільна на ўсе 1 0 0 . 5 0 м лн. , не зьбіраю цца на гэты м спы няцца. Так расьпераж ы ваўш ы ся пасьля праслухоўваньня У “P l a y i n g t h e A n g e l ” ёсьць усе ш анцы пабіць ды ску ш атляндзцаў “M u s i c H a s t h e R i g h t t o посьпех сам ага кам эрцы йна пасьпяховага C h i l d r e n ”, Том Ёрк вы раш ы ў пайсьціна альбом а кам анды “V i o l a t o r ”. Танцавальны я экспэры м энт са сты лем ігукам так зьявіўся s y n t h p o p гіты з запам інальны м ім элёды ям іі “K i d A ”. ф артэпіянны м іпройгры ш ам іў духу “E n j o y t h e “T h e C a m p f i r e H e a d p h a s e ”напэўна, сам ы S i l e n c e ” суседнічаю ць на альбом е з агрэсіўны м і акусты чны альбом хлопцаў з тум аннага Альбіёну. вакалам і, індустры яльнай атм асф эрай, ж орсткi мi Д а ф ірм овага аналягавага гучаньня праекту гітарам i ( “A P a i n T h a t I ' m U s e d t o ”) іліры чны м і дам яш аліся інструм энтальны я ісы нтэты чны я гукі, балядам іa l a “T h e B o t t o m L i n e ”( “T h e D a m a g e d ды стары раваны я сэм плы , м яккія лам аны я тры пp e o p l e ”) . Ш эдэўр яш чэ адзін. . . хопавы я структуры іатм асф эрны я м элёды і. П лю с м эляды чны я гітарны я пераборы ў духу K o m e i t усё * * * разам як заўсёды гучы ць надзіва пры гож а і УД АЛ АЯ РАКІРО ЎКА D a v e G a h a n вы раш ы ў кры ху зьм яніць сваю эм ацы йна. праф дзейнасьць ізьм яніў пэрспэкты ўную Так ціінакш , м ы б параіліпэрспэкты ўны м слухачам кар' еру ф эйсу вясновалетняй калекцы і падры хтавацца да таго, ш то альбом зойдзе толькіз . L i n d e b e r g на статусную трэцяга разу. Узгадайце правіла J a c k D a n g e r s ( M e a t вядом ага брэнду J кар' еру кам пазы тара D M . B e a t M a n i f e s t o ) : “P l a y T w i c e B e f o r e L i s t e n i n g ”. Уперш ы ню за ўсю гісторы ю гурта Д эйв вы ступіў ня толькіў якасьцісаліста, але іяк кам пазы тар * * * D M , напісаўш ы для альбом а “P l a y i n g t h e A n g e l ” H O W M U C H I S I T C L O C K ? тры кам пазы цы і: “S u f f e r W e l l ”( клясы чны Баю ся, ты м , хто захоча разгадаць загадку назвы D M трэк з гітарны м іпройгры ш ам ііхаравы м і праекту B o a r d s o f C a n a d a , ангельская м ова ўж о не эф эктам і) , “I W a n t I t A l l ”( м эляды чная баляда, дапам ож а. a i t i n g f o r t h e n i g h t t o f a l l ”) і “B o f C ”гэта ня “дош кіКанады ” іне яе “падм осткі”. якая нагадвае “W “N o t h i n g ' s I m p o s s i b l e ”( чы стай вады s y n t h p o p ) . Таксам а гэта не яе “кіраўніцтва” інават не Так тры м аць, Д эйві! “драўляны я паліцы Канады ”. П роста м аленькім і Усе астатнія песьнідля альбом а напісаў M a r t i n браты Сэнды саны акты ўна глядзелі G o r e , які, у сваю чаргу, “падм яніў” асноўнага дакум энтальны я ф ільм ы са збору кінаф ондаў рады саліста D M івы канаў дзьве кам пазы цы і: кінэм атаграф істаў Канады усё гэта назы валася “M a c r o v i s i o n ” і“D a m a g e d P e o p l e ”. N a t i o n a l F i l m B o a r d o f C a n a d a . A нтон Сарокін
A нтон Сарокін
C D 0 3 8
ПАЛ АЦ / ПАЛ АЦ. F O L K M O D E R N
АПОШ НІЯ Д НІ
Ж Ы ЦЬЦЁ ІСЬМ ЕРЦЬ ПІТЭРА СЭЛ ЕРЗА
БМ Аg r o u p
Рэж ы сэр: Гас Ван Сэнт У ролях: М айкл П іт, Л укас Хаас, Азія Ардж энта 2 0 0 5
Рэж ы сэр: Сты вэн Хопкінс У галоўны х ролях: Д ж эф ры Раш , Эм іліЎотсан, Ш арліз Тэрон 2 0 0 4
Д а геніяльнай ідэі“затачы ць” аўтарскія песьніпад творчую спадчы ну наш ы х далёкіх продкаў перш ы м ідаперлі“П есьняры ”. У1 9 7 1 м альбом айчы ннага кантры “Ты м не вясною пры сьнілася” агром ністы м накладам разы ш оўся па агром ністай краіне і справакаваў атаку клонаўпесьняроў на савецкую культурную рэчаіснасьць. Н а тое, каб паўтары ць подзьвіг “м улявінцаў” з дакладнасьцю да наадварот, наш ы м м узы кам спатрэбілася кры ху больш за 2 0 гадоў. У1 9 9 4 м гурт “П алац” запісаў альбом “П алац. F o l k m o d e r n ”, паклаўш ы пачатак аранж ы раваньню аўтэнты чнага м узы чнага м атэры ялу на сучасны лад. Н а падм урку гартаванай ты сячагодзьдзям іадвечнай нацы янальнай м элёды кім узы кі“П алаца” з кож най сваёй песьні адбудаваліпа сапраўдны м палацы . П аверх за паверхам з аб' ём ны х s y m p h o аранж ы ровак Ю ры я Вы дронка ўтвараю цца прасторны я залі, прам яністая труба Ю ры я Белякова залівае сьвятлом даўгія калідоры , а з патаем ны х пакойчы каў ісакрэтны х праходаў, безь якіх палац не “П алац”, глуха гучы ць клярнэт Зьм іцера Вайцю ш кевіча. Зазірнем іў пэнтхаўс там сы рое, несапсаванае аўды ёкіслатой студы йны х эф эктаў ш м атгалосьсе: у “залаты м ” складзе “П алаца” сьпяваю ць усе! Ітолькіна “П алац. F o l k m o d e r n ” англам оўная рэпчы танка ад Тодара для інш азем ны х ам атараў беларускай аўтэнты кі. “M e r r y C h r i s t m a s t o y o u !” Д ля ф анатаў беларускага м узла “ф олкм адэрн” стаўся сапраўдны м p l a c e b o : перш ы альбом “П алаца” зразум елііз захапленьнем праглы нуліня толькіхайраты я неф ары , але і ам атары якаснай папсы . Вы дронак іВайцю ш кевіч хутка зразум елі, ш то ніву ф олькм адэрну яны ў стане абганяць сам астойна, там у ўтвары лісайдпраекты “U R ' I A ” і“K r i w i ”. П ад кіраўніцтвам Алега Хам енкі“П алац”, да ж алю , адм овіўся ад сваёй ры зы нкіды скатэчнай лёгкасьціна кары сьць важ кіх псэўдаф олькавы х балядаў. Каліапош нікрэаты ў гурта пачы сьціць ад сэм плаў іінш ай сы нтэты кі, кры ху спрасьціць іпазбавіць ж орсткага ры тм у, атры м аецца “Этнатры ё “Тройца”. Касэты “П алац. F o l k m o d e r n ” вандраваліз м аф она ў м аф он і, нарэш це, ледзь не праз тузін гадоў пасьля перш ага вы даньня “П алацкага сш ы тку”, “бум агруп” айчы ннага ш оўбізу Віталь Супрановіч вы раш ы ў перавы даць культавы альбом на C D . Кандовы х ф арбаў перавы даньню надаў d j Рэй, якіяш чэ пры канцы 1 9 9 0 х ствары ў колькібадзёры х рэм іксаў на песьні “П алаца”. Але сам альбом ад гэтага не пацярпеў клясы ка, разум ееце. . .
П адобна, Гас Ван Сэнт канчаткова дайш оў да ручкіі спрабуе тое сам ае зрабіць з богу душ ой невінаваты м і гледачам і. Суцэльная бесьсю ж эціца, запоўненая вобразам ііідэям і, скрозь якія толькіВан Сэнт і ім кнецца прадрацца. Н а астатніх ям у з вы сокай царкоўкіна м акоўку: ніякіх акторскіх ім правізацы яў, ніякіх адступленьняў ад сцэнару тольківялікіі м агутны сп. Гас. . . Хоць ф ільм інатхнёны творчасьцю такой неарды нарнай асобы , як Курт Кабэйн, М айкл П іт ( ён граў М эцью ў “Л етуценьніках” Берталучы ) ам аль нічога ня робіць у накірунку “бы ць падобны м да Чалавека зь вялікай літары Ч”. Н а працягу паўтары гадзіны ён неш та м арм ы ча сабе пад нос, ходзіць туды сю ды , гатуе падазроную паводле гастранам ічны х якасьцяў еж у. Астатнія ж пэрсанаж ы наагул існую ць у нейкай асобнай, вузка інды відуальнай прасторы . Карацей, ніякага ўзаем адзеяньня пам іж Блэйкам ( галоўны м пэрсанаж ам ) іастатнім ігероям і, якое м агло б аж ы віць сю ж эцец, наагул не адбы ваецца. Блэйк нават не абцяж арвае гледача розны м ібазарам іпроста рэж ы сэру гэта ня ўпала. У вы ніку іды яты чнай сы туацы і, закладнікам якой апы наецца невінаваты глядач, “ціпа Курт Кабэйн” ( a k a Блэйк) больш нагадвае Бівіса іБатхэда ў адной асобе. А Гас Ван Сэнт ты м часам наагул складае зь сябе абавязкізабаўляльніка гледача: ям у больш цікава, як будуць глядзець яго ф ільм ы . Там у “Апош нія дні” м ож на разглядаць як клясы чнае “аўтарскае кіно”: у адрозьненьне ад забаўляльнага, яно скіравана ў перш ую чаргу на стваральніка іна тое, ш то ён зды м ае. У гэты м пляне дадзенае м увіварта разглядаць як апош ню ю частку вансэнтаўскага тры пціху ( перш ы я два ф ільм ы “Д ж эры ” і“Слон”) кам эрнага кіно, дзе рэж ы сэр лепіць ты я вобразы , якія ям у больш даспадобы . “Апош нія дні” рэкам эндую цца да прагляду ўсім , хто заблукаў у сваіх трох экзы стэнцы йны х соснах, ш то раскінуліся ў сквэры ку пры “Ф абры цы зорак”. П апулярнасьць, на ж аль, зь цягам часу сканчваецца, і лепей ум ець рабіць неш та яш чэ, акрам я як скакаць, нібы ўхезаўш ы ся, зь м ікраф онам .
У апош нічас усё больш распаўсю дж аны м кінаж анрам становіцца баяпік* ( ня блы таць з баевіком !) . Толькіў м інулы м годзе галоўны м і героям ірознакалібэрны х ж ы цьцяпісаў сталі “Аляксандар” ( М акедонскі) і“Рэй” ( Чарльз) , Говард Х' юз( “Авіятар”) іБобіД ары н ( “Л я м ора”) . П ад пільны позірк кінакам эры трапіла таксам а іпэрсона знакам ітага бры танскага актора П ітэра Сэлерза. У вы ніку атры м алася “кіно пра кіно”. Н ават ты я, хто ня бачы ў ніводнага ф ільм у з удзелам Сэлерза, будуць зь цікавасьцю назіраць за перапеты ям іяго творчай біяграф іі. А яна ў актора надзвы чай разнастайная: тут істоадсоткава галівудзкіцы кль ф ільм аў пра “Руж овую пантэру”, і ш эдэўр СтэнліКубры ка “Д октар Стрэндж лав, альбо як я навучы ўся не баяцца іпалю біў бом бу”, у якім Сэлерз вы канаў адразу тры ролі. Д ж эф ры Раш у, які грае Сэлерза, нічога не заставалася, як вы канаць таксам а іўсе ягоны я ролі. Трэба адзначы ць, ш то з гэтай задачай аўстралійскіактор справіўся на вы датна, пасьпеўш ы ў асобны я м ом анты пераўвасобіцца яш чэ іў бацькоў, ж онак ікалег П ітэра. Д акладны час дзеяньня абазначаецца толькі напачатку інапры канцы ф ільм у, але іасаблівай патрэбы ў гэты м ням а: атм асф эра эпохі ( 1 9 5 0 1 9 7 0 я) пры сутнічае тут у кож ны м кадры . Асабліва сьцёбна вы глядае “Л ета каханьня 1 9 6 7 ” зь нязьм енны м іатры бутам іў вы глядзе м аляўнічы х Л СД тры паў ігіпоўскіх пры чосак галоўны х герояў. Гісторы яй пра творчую асобу, талент якой кам пэнсаваны складаны м характарам , уж о даўно нікога ня зьдзівіш . Аднак біяграф ія Сэлерза гэта ня проста апісаньне ж ы цьцябы цьця “сум нага клоўна”, гэта павучальны аповед пра ўзьдзеяньне зды м ачнай пляцоўкіна душ у пры творш чы ка. За кадрам : Як сьцьвярдж аю ць заакіянскія м эды і, Д ж эф ры Раш не атры м аў у гэты м годзе “О скар” у нам інацы і“Л епш ая м уж чы нская роля” вы клю чна па тэхнічны х пры чы нах. Справа ў ты м , ш то прэм ' ера стуж кіадбы лася не ў кінатэатрах, а на ам эры канскім кабэльны м тэлеканале H B O , па зам ове якога, уласна, ібы ў створаны ф ільм . Там у ў сьпіс прэтэндэнтаў на “О скар” Раш уклю чаны ня бы ў, затое бы ў ганараваны тэлепрэм іяй “Эм і” Сэлерз, дарэчы , у свой час ён таксам а “праляцеў” м ім а “О скара”, хоць яго аднойчы інам інавалі. * ад анг. b i o p i c ф ільм біяграф ія.
ГЭТА П АД СТАВА! Гісторы я пра тое, як Алег Хам енка “накаркаў” забарону “Палаца”. 1 1 ліпеня 2 0 0 4 году гурт “П алац” вы йш аў на сцэну вялікага кіеўскага этнаф эсту “Краіна М рій”. Скары стаўш ы ся вы падкам , Алег Хам енка пачаў скардзіцца на ж ы цьцё ж урналістам газэты “Україна м олода”: “Я сам бачив, як найталановитіш ібілоруські м узиканти збираю ться у підворіттях ітам даю ть своїконцерти, бо їм влада заж лобила прим іщ ення. Том у велике щ астя для нас було, нам дозволили виїхати з М інська до Києва, почути всю цю м узичну розкіш , порівняти себе з інш им и, сказати, щ о ів Білорусі є гарна м узика”. Н евядом а, якіх “таленавіны х беларускіх м узы каў” м еў на ўвазе сьпявак, але роўна празь 1 0 дзён “П алац” апы нуўся ў іх становіш чы , вы ступіўш ы падчас апазы цы йнага м іты нгу на плош чы Бангалёр. Гурт трапіў у “чорны сьпіс”, у поўны м складзе бы ў звольнены зь “Белканцэрту” іўж о больш за год не вы ступае ў Беларусі. М ікалай Карнейчукоў
D V D П РАД АСТАЎЛ ЕН Ы КРАМ АЙ “П АД ЗЕМ КА” ( П РАСП ЭКТ СКАРЫ Н Ы , 4 3 ) Сяргей Трунін
Хведар Хеф ф алам паў D V D П РАД АСТАЎЛ ЕН Ы КРАМ АЙ “ВІД ЭАН ЯВІД ЭА” ( П Л О Ш ЧА Н ЕЗАЛ ЕЖ Н АСЬЦ І, П АД ЗЕМ Н Ы П ЕРАХО Д , СП УСК П А ЭСКАЛ ЯТАРАХ) .
УD V D ІЦЕЛ ЬНЫ СЬВЕТ КІНО C D 0 3 9
АКЦЫЯ ад
9 ПЕСЕНЬ Рэж ы сэр М айкл Вінтэрботам У галоўны х ролях: Кіран О ' Браян, М арго Сты льлі 2 0 0 4 Калівам яш чэ сапраўды важ на адш укаць агульны я тэм ы для разм овы з бацькам і, раім паглядзець “9 песень”. Бацькі, якія наўрад ціпам ятаю ць інш ы я пазы цы і, акрам я м ісіянэрскай, наваляцца на вас з пы таньням ікш талту “О й, ітак м ож на займ ацца каханьнем ? ” “Тактак. . . ”, зьбянтэж ана пацьвердзіце вы . А мы дадам о: ня толькітак! Ф ільм , яківы клікаў ш ок у гледачоў на апош нім Канскім ф эсты валі, гэта 6 6 хвілін відэа, зам яш анага на клясы чны м “сэкс, драгз, блаблабла”. Хаця чам усьці складаецца ўраж аньне, ш то ісам іх аўтараў такое ольдскульнае тры адзінства яўна не пры колвае. Там у яны іспрабую ць інтэрпрэтаваць клясы ку пановам у. . . . Л ёндан, 2 0 0 4 год. Асноўнае м есца падзеяў канцэртная заля “B r i x t o n A c a d e m y ”, у якой вы ступаю ць легендарны я кам анды ад T h e V o n B o n d i e s іE l b o w да S u p e r F u r r y A n i m a l s іF r a n z F e r d i n a n d ( спадзяю ся, усе яны глядзеліф ільм , у якім зды м аліся. Д арэчы , напры канцы гэтай “П есьнігоду” a l a i n g l e s a * зьяўляецца нават 6 0 гадовы М айкл Н айм ан* * ) . Сю ж этная лінія разгортваецца вакол узаем аадносінаў галоўны х герояў хлопца і дзяўчы ны , якія цягам усяго ф ільм у займ аю цца ты м , ш то назы ваецца “каханьне”. М узы чны я нум ары вы ш эйназваны х гуртоў, з аднаго боку, цэм энтую ць сю ж эт і вы даю ць на саўндтрэк, а зь інш ага патупом у задаю ць ры тм сэксу. Хаця ў кантэксьце “9 песень” на м есцы нэўтральнага “сэкс” варта ўж ы ваць больш брутальнае слова “трах”. Бо сэкс, па вялікім рахунку, усё ж такі прадугледж вае хоць нейкую духоўную сувязь партнэраў. Тут ж а такой сувязі ф акты чна ням а ( не лічы ць ж а за апош ню ю пры язнае стаўленьне да F r a n z F e r d i n a n d !) . Героітак ізастаю цца сам отны м і: “П яць ты сяч чалавек у адной залі, каж а галоўны пэрсанаж , а табе ўсё адно сам отна”. У вы ніку трах ды скрэды туе сябе ў вачах герояў канчаткова, іім хочацца нечага інш ага. П азы цы я аўтараў ф ільм у больш чы м паліткарэктная: героізаўсёды кары стаю цца прэзікам і. Але сказаць, ш то гэта бы ло зроблена з задзелам на будучы пракат ( а ф ільм усё ж таківы йш аў на ш ы рокія экраны ) , значы ць, зьбіёдаць галоўны м эсэдж ф ільм у: бясьпечны сэкс толькідля ты х, хто сапраўды ня хоча ніякага працягу ніў чы м . У такім сэнсе больш ш чы ра бы ло заперціся ў пры біральніі паананіраваць эф экт пры кладна той ж а. . . Больш за тое: героідвойчы ( s i c !) за ф ільм уж ы ваю ць какаін ( “по дорож ке на дорож ку”) , але ітут аўтары вы раш ы ліне культы ваваць лю боў да “беленькага” гэтая тэм а ўж о ўсім абры дла. Вось ізастаецца героям адна радасьць слухаць F r a n z F e r d i n a n d . М узы ка, так бы м овіць, іх усёткізьвязала. . . Бліж эй да канца ф ільм у дзесьцім ім аходзь усё ж пачы нае прасьвечвацца тэм а каханьня, аднак вы снова, якую м ож на зрабіць, адназначная: каханьне гэта “лёд, якірастае”. Адкры ліАм эры ку. . . * A l a i n g l e s a на ангельскім анэр ( гіш п. ) * * М айкл Н айм ан інструм энталіст, якінапісаў процьм у саўндтрэкаў да культавы х кінаф ільм аў, у ты м ліку да больш асьціф ільм аў П ітэра Гры нуэя. D V D П РАД АСТАЎЛ ЕН Ы КРАМ АЙ “П АД ЗЕМ КА” ( П РАСП ЭКТ СКАРЫ Н Ы , 4 3 ) Сяргей Трунін
П А Д А Р У Н А К !!! Н А В ІН К А + УВАГА! Ангельская м арка R i m m e l гэтай восеньню прадстаўляе новую туш V o l u m e F l a s h , якая павялічвае аб' ём веяў у пяць разоў. Унікальная ф орм ула “L o c k & L o a d ” пакры вае веі адны м узм ахам пэндзля, ад каранёў да сам ы х кончы каў, насы чаю чы іх аб' ём ам іколерам . Так хутка, як ніколіраней!!! Н овая туш V o l u m e F l a s h ня склейвае веі, не зьбіраецца ў кам ячкііне абсы паецца на працягу дня. Д зякую чы пяш чотнай ф орм уле, яна пады ходзіць нават для сам ы х адчувальны х вачэй. V o l u m e F l a s h прайш ла аф тальм алягічны кантроль і м ож а вы кары стоўвацца пры наш эньнікантактны х лінзаў. Але гэта яш чэ ня ўсё: кож ную пакупніцу новай туш ы V o l u m e F l a s h чакае пры ем ны сю рпры з! П ры набы цьціаб' ём най туш ы V o l u m e F l a s h Вы атры м ліваеце ў падарунак яш чэ адну туш E x t r e m e D e f i n i t i o n ад R i m m e l !!! Такога яш чэ не бы ло дзьве туш ы па кош це адной!!! Акцы я пройдзе з 2 6 кастры чніка па 3 1 лістапада 2 0 0 5 у наступны х гандлёвы х кропках г. М енску: ГД “Н а Н ям ізе”, ГУМ , Ц УМ , унівэрм аг “Беларусь”, гіпэрм аркет “Гиппо”, сетка крам аў парф ум эры іі касм эты кі“П арадокс” ( прт Н езалеж насьці, 5 6 і1 2 ) . Сьпяш айся!!! Колькасьць падарункавы х набораў абм еж аваная!!! Паскарайся ізарадж айся з новай V o l u m e F l a s h M a s c a r a !!! Твой позірк каж а сам за сябе!!! R i m m e l , L o n d o n ! Непаўторны сты ль! C D 0 4 0