nr 1-3/2014
IFA
201 4,
Więcej
energ ii
Ascend P7, LG G2 mini, 1 -3 - 2 0 1 4
amatorka,
And rzej
-
Energ izer,
N owości
od
I S S N 2 0 8 3 -1 2 1 8
FRITZ! a,
H u awei
J acek Bonecki - Przystanek Dakar, Vivian M aier Batu ro
-
wystawa
retrospektywna,
Anita
And rzej ewska - N iespiesznie, Kacper Kowal ski - Efekty Uboczne, Proj ekt STIGM A , g al eria - z og rod u
Jerzy Lewczyński 1 924 - 201 4
Spis treści I FA 2 0 4 3 od 2 5, -
3,
F RI TZ! a
nr 1-3/2014
Wi ę ce j 1 5,
H u a we i
-
E n e rg i ze r
As ce n d
P7
a m a torka
38,
An d rze j
re tros p e ktywn a
N i e s p e s zn i e
49,
RO K 4 N r 1 -3 /2 0 1 4 ,
e -m a i l :
5 0 1 -3 8 8 -4 7 2 ,
Za wa d ows ka ,
Re d a kcj a
I SSN
43,
Ka cp e r
5 4 , P roj e kt S TI G M A
Wa rs za wa ,
B a tu ro
-
30,
50
An i ta
Kowa l s ki
-
ul.
T.
Ze s p ół:
J an
G2
mini
Vi vi e n M a i e r z
fotog ra fi ą,
An d rze j e ws ka E fe kty
U b oczn e
P e łczyń s ki e g o 2 2 G
J a n kows ki ,
-
67
Re d a ktor N a cze l n y:
re d a kcj a . fotoi n form a tor@g m a i l . com ,
fotowl od a rs ki @g m a i l . com
G en .
N owoś ci
LG
l at
5 9 , g a l e ri a - z og rod u
2 0 8 3 -1 2 1 8 RE D AKC J A:
1 3,
21 ,
J a ce k B on e cki - P rzys ta n e k D a ka r
wys ta wa
j est
e n e rg i i
l ok.
Zb i g n i e w
J e rzy
3,
0 1 -4 7 1
Włod a rs ki ,
Kowa l s ki ,
An n a
WYD AWC A: D e s i g n o-F O TO J a ce k Włod a rs ki , u l . P e tofi e g o 1 /5 3 , 0 1 -9 1 7 Wa rs za wa ,
za s trze g a
równ ozn a czn e
z
s ob i e
p ra wo
wyra Ŝe n i e m
do
s kra ca n i a
zg od y
na
og łos ze ń i re kl a m re d a kcj a n i e od p owi a d a .
i ch
i
re d a g owa n i a
p u b l i ka cj ę
w
n a d e s ła n ych
d ru ku
i
na
m a te ri a łów.
s tron i e
N ad esl an i e
i n te rn e towe j .
Za
m a te ri a łów
tre ś ć
i
te rm i n y
Wystawy, targi, premiery, prezentacje nowości – wszystko niby normalnie, niby jak zwykle – a jakoś inaczej. Czy to życie tak przyspieszyło, czy źródła informacji się zupełnie rozmyły, nie wiadomo. Czas taki, że nie wiadomo też co dla kogo ważne – jedni preferują orzeszki – inni popcorn. W obu przypadkach w kinie zwyczajnie śmierdzi i rozprasza staroświeckiego widza. W galeriach sporo się dzieje – jednak te odwiedzane tłumnie to zwykle wystawy „ludzi z towarzystwa”, inne owszem, są ale jakby ich nie było. Się o nich wspomina półgębkiem, z konieczności bardziej niż z zainteresowania. Pewnie dlatego, że myszą trącą, ogólnie są passé, wszak fotografie powstawały w czasach słusznie minionych, o których współcześni nie mają chęci nic wiedzieć. Zwykle mówi się, że coś, co właśnie się wydarzyło, odbiło się szerokim echem. Taki truizm. Czy wystawa Andrzeja Baturo, jednego z najwybitniejszych polskich fotografów takim echem się odbiła? Czy zainteresowały się tymi fotografiami – pochodzącymi przecież z głębokiego PRLu – ogólnopolskie media? Albo adepci sztuki fotografii? Toż to cenna wiedza, której nie zdobędzie się w szkole. Cenna dla fotografów, socjologów, historyków. Ale czy dla zwykłych ludzi? Znów warto przytoczyć porzekadło – cudze chwalicie – swego nie znacie. Dziś właśnie, gdy kończę pisać ten tekst nadeszla smutna wiadomość – 2 lipca zmarł Jerzy Lewczyński – artysta, który tworzył polską historię fotografii. Naprawdę. Wierzcie mi, poznać Pana Jerzego to zaszczyt, jestem dumny z tego, że wiele lat temu poznałem Go osobiście i mogłem rozmawiać z Nim o fotografii.
Zbigniew Włodarski
Więcej energii - Energizer Najnowsze akumulatorki Energizer nie tylko z łatwością zastępują setki baterii alkalicznych, ale przede wszystkim wskutek swej nadzwyczajnej wydajności i przedłuŜonej Ŝywotności mogą być kilkaset razy doładowywane nie tracąc swojej mocy.
Zastosowane technologie minimalizują między innymi samoistne rozładowywanie i starzenie się akumulatorków, zapewniając ich przedłuŜoną Ŝywotność i wieloletnie działanie przy jednoczesnym zachowaniu tej samej mocy. Natomiast specjalnie zaprojektowana konstrukcja i zoptymalizowany skład elektrody zapewniają zachowanie idealnej równowagi pomiędzy całkowitą dostępną pojemnością, cyklami doładowań a zatrzymaniem ładunku. Wskutek tych zmian i nieznacznemu obniŜeniu pojemności początkowej w celu zwiększenia całkowitej dostępnej pojemności, konstruktorom Energizer udało się stworzyć mocne i wydajne akumulatorki, które zachowują swoje najwyŜsze parametry przez kilkaset doładowań. Na stronie www.wiecejenergii.pl oprócz opisanej technologii zostały takŜe przedstawione wyniki testów prezentujących nowe akumulatorki w działaniu.
FRITZ!Box, FRITZ!Fon, MyFRITZ!, FRITZ!NAS W połowie lutego firma AVM zaprezentowała swoje najnowsze produkty, a wśród nich: routery FRITZ!Box 7272 i FRITZ!Box 7490, inteligentne gniazdko dla Smart Home - FRITZ!DECT 200. FRITZ!Fon MT-F i FRITZ!Fon M2. Marcowy CeBit w H anowerze to kolejne premiery AVM - nowy model routera FRITZ!Box 4080 ze światłowodowym modemem, router FRITZ!Box 3490, FRITZ!WLAN Repeater DVBC,wzmacniacz sygnału FRITZ!WLAN repeater 1750E,karta sieciowa FRITZ!WLAN STICK AC 860 oraz gigabitowy FRITZ!Powerline 1000E z technologią MIMO. W czerwcu zaś na polskim rynku pojawił się najnowszy wzmacniacz sygnału firmy AVM – FRITZ!WLAN repeater 450E. 15
Nowy model FRITZ!Box 7272 obsługuje wszystkie połączenia z liniami ADSL oraz wszelkie połączenia telefoniczne. WyposaŜony jest w zintegrowany system telefoniczny do obsługi telefonii internetowej, analogowej i ISDN. Wbudowana baza DECT zapewnia wykonywanie bezprzewodowych połączeń telefonicznych oraz rejestrację nawet sześciu telefonów DECT. Dzięki swoim jeszcze lepszym parametrom w zakresie prędkości dla sieci przewodowej LAN, jaki i bezprzewodowej WLAN router FRITZ!Box 7272 moŜe stanowić idealne centrum multimedialne dla całej sieci domowej. FRITZ!Box 7272 wyposaŜony jest w port USB 2.0, dzięki któremu róŜne urządzenia - drukarki czy dyski twarde mogą być podłączane do routera i uŜywane w całej sieci. Rozbudowana funkcja NAS pozwala bezproblemowo przechowywać pliki medialne, a zintegrowany serwer mediów sprawia, iŜ filmy, muzyka i zdjęcia są dostępne w całej sieci nawet gdy komputer jest wyłączony. Router FRITZ!Box 7272 umoŜliwia takŜe odtwarzanie dowolnych stacji radia internetowego czy podcastów na dowolnych urządzeniach, które posiadają funkcję UPnP-AV (np. telewizory HD lub systemy kina domowego).
16
Kolejny, nowy router - FRITZ!Box 7490 zapewnia najwyŜszą jakość połączeń telefonicznych w standardzie HD i obsługuje wszystkie rodzaje połączeń z telefonami (analogowymi, DECT, IP, ISDN). WyposaŜony we wszystkie rozbudowane funkcje systemu operacyjnego FRITZ!OS, router jest idealnym centrum do zarządzania aplikacjami dla Smart Home. NaleŜą do nich między innymi: serwer mediów do przechowywania plików muzycznych, zdjęć i filmów, funkcja NAS umoŜliwiająca łatwy dostęp do wszystkich plików w sieci oraz kontrola i sterowanie wszystkimi inteligentnymi gniazdkami FRITZ!DECT. System operacyjny FRITZ!OS nowego routera FRITZ!Box 7490 oferuje równieŜ liczne funkcje pomocnicze, takie jak kontrolę rodzicielską, synchronizację kontaktów, funkcję „Wake on LAN” do zdalnego włączania komputerów przez internet czy wykonywanie rozmów telefonicznych przez smartfony za pośrednictwem WiFi. Dodatkowym rozwiązaniem ułatwiającym sieciowe Ŝycie jest Inteligentne gniazdko FRITZ!DECT 200, które zmienia router FRITZ!Box w inteligentne centrum zarządzające dowolnymi domowymi urządzeniami elektrycznymi. Od dziś miliony gospodarstw domowych posiadających routery FRITZ!Box będą miały takŜe dostęp do podstawowych funkcji automatyki domowej. Gniazdko FRITZ!DECT 200 realizuje bowiem wiele funkcji inteligentnego domu, a jego obsługa za pomocą interfejsu routera FRITZ!Box jest wyjątkowo
17
prosta. FRITZ!DECT 200 umoŜliwia ręczne lub automatyczne włączanie i wyłączanie podłączonych do niego urządzeń. Oferuje indywidualnie definiowane harmonogramy włączania urządzeń np. „jednokrotne, okazjonalne, codzienne, weekendowe" lub według zaplanowanej częstotliwości. Inteligentne gniazdko moŜe być równieŜ zintegrowane z kalendarzem Google, z którego automatycznie pobiera potrzebne dane. Dzięki funkcji synchronizującej dane o wschodach i zachodach słońca z automatycznym trybem włączania
i wyłączania, urządzenia podłączone do FRITZ!DECT 200 dostosowują swój harmonogram pracy w zaleŜności od pory dnia czy roku. Gniazdko mierzy i zapisuje zuŜycie energii podłączonych do niego urządzeń elektrycznych. Wszystkie dane rejestrowane są w interfejsie routera FRITZ!Box, na którym przedstawione jest zuŜycie energii według róŜnych parametrów i przejrzystych wykresów.
18
Dwa nowe, uzupełniajace system FRITZ! urządzenia to inteligentny telefon domowy FRITZ!Fon MT-F oraz FRITZ!Fon M2. FRITZ!Fon MT-F jest czymś więcej niŜ tylko zwykłym telefonem DECT. Ze swymi licznymi funkcjami muzycznymi i internetowymi, duŜym kolorowym wyświetlaczem, technologią HD dla wykonywanych połączeń telefonicznych, polskim menu i wieloma dodatkowymi funkcjonalnościami FRITZ!Fon MT-F jest wyjątkowym telefonem dedykowanym sieciom domowym i idealnym uzupełnieniem routera FRITZ!Box. Dzięki nowym standardom telefonów bezprzewodowych, nawet większe pakiety danych mogą być przez nie przesyłane. Z tego powodu moŜliwe jest nie tylko korzystanie z telefonii w jakości HD, ale takŜe z innych usług internetowych, takich jak wysyłanie i odbieranie poczty e-mail, słuchanie podcastów, kanałów RSS i radia internetowego. DuŜy kolorowy wyświetlacz FRITZ!Fon MT-F pozwala uŜytkownikom odczytywać i odpowiadać na wiadomości e-mail bez konieczności uŜywania komputera. Nowy FRITZ!Fon M2 posiada rozbudowane menu w sześciu wersjach językowych: polskiej, angielskiej, francuskiej, włoskiej, hiszpańskiej i niemieckiej. Urządzenie obsługuje telefonię stacjonarną i internetową zachwycając wyjątkową jakością dźwięku w technologii HD. Oprócz tego oferuje takŜe usługi internetowe, takie jak obsługa poczty e-mail, słuchanie radia internetowego czy podcastów. Srebrno-biały FRITZ!Fon M2 zawiera takŜe liczne funkcje telefoniczne np. tryb głośnomówiący, szybkiego wybierania czy elektronicznej niani. Równie łatwe w obsłudze są pozostałe funkcjonalności FRITZ!Fon
19
M2 takie jak automatyczna sekretarka oraz ksiąŜka telefoniczna. Zastosowany tryb DECT Eco wyłącza bezprzewodowe połączenie DECT między routerem a bazą DECT podczas ich pracy w trybie czuwania, znacznie oszczędzając zuŜycie energii. Dzięki optymalnemu zarządzaniu energią, czas pracy w trybie czuwania wynosi do 240 godzin (1 0 dni). FRITZ!Fon M2 jest chroniony od pierwszych chwil swego działania wykorzystując tylko szyfrowane połączenia. Nowe aktualizacje oprogramowania są całkowicie bezpłatne i mogą być szybko instalowane za pomocą jednego przycisku. Szeroki wachlarz moŜliwości FRITZ!OS: MyFRITZ! i FRITZ!NAS jako prywatna chmura
Dzięki rozbudowanemu oprogramowaniu FRITZ!OS routery FRITZ!Box oferują szeroką gamę funkcji i nowych moŜliwości. Obejmują one import kontaktów internetowych, integrację i przechowywanie online plików multimedialnych, wysyłanie faksów oraz wsparcie inteligentnego domu (Smart Home). Podstawowe funkcje, takie jak kontrola rodzicielska, prywatny hotspot dla gości, nocny tryb czuwania czy WLAN autochannel, który automatycznie wybiera najlepszy kanał bezprzewodowej sieci LAN dla routera FRITZ!Box, dopełniają bogactwa funkcji. Aktualizacje oprogramowania FRITZ!OS są bezpłatne dla uŜytkowników i wymagają jedynie dwóch kliknięć, aby być zainstalowanym. Funkcja MyFRITZ! zapewnia łatwy i bezpieczny dostęp do routera FRITZ!Box i wszystkich przechowywanych w nim danych bez względu na miejsce, w którym znajduje się uŜytkownik. Dostęp do własnej prywatnej chmury moŜna uzyskać z komputera, jak równieŜ z notebooków, smartfonów czy tabletów. Dzięki FRITZ!NAS wszystkie prywatne dane pozostają bezpieczne w domu na dowolnym nośniku pamięci USB lub dysku sieciowym podłączonym do routera FRITZ!Box 7272 czy 7490.
ZW
20
62
LG G2, flagowy smartfon od LG ogłoszony jednym z najciekawszych i najlepszych smartfonów na świecie doczekał się swojej kompaktowej wersji – LG G2 mini Przeprowadzone przez firmę LG badania wykazały, Ŝe większość uŜytkowników odblokowuje swoje urządzenia i sprawdza ich stan od 1 00 do 1 50 razy dziennie. Zainspirowało to LG do udoskonalenia funkcji KnockON, aby zapewnić wyŜszy poziom bezpieczeństwa i wygody. Funkcja KnockON , opatentowana przez LG juŜ w 2008 roku, stanowiła idealny fundament do opracowania najnowszej funkcji Knock Code, zastosowanej po raz pierwszy w smartfonie LG G2 mini. UŜytkownik moŜe stworzyć swój indywidualny wzór składający się z od 2 do 8 stuknięć korzystając z czterech wirtualnych ćwiartek ukrytych w dowolnym miejscu na ekranie. Co najwaŜniejsze, ze względu na ponad 80 000 kombinacji oraz brak smug pozostawianych przez palce, smartfony z Knock Code zapewniają znacznie wyŜszy poziom bezpieczeństwa niŜ inne urządzenia, nawet te wyposaŜone w systemy rozpoznające odcisk palca. Ponadto, dzięki moŜliwości wprowadzenia wzoru Knock Code przy wyłączonym wyświetlaczu ryzyko wykradzenia hasła jest bardzo niewielkie. Dodatkowym atutem autorskiej funkcji LG jest
26
prędkość działania, przewyŜszająca systemy biometryczne, które są znacznie wraŜliwsze na zmiany warunków otoczenia.
„Opracowując funkcję Knock Code inŜynierowie LG połoŜyli duŜy nacisk na wyjątkowy poziom bezpieczeństwa oraz wygody uŜytkowania,” powiedział dr Jong-seok, Prezes oraz Dyrektor Generalny działu Mobile Communications firmy LG Electronics. „Udostępnienie funkcji Knock Code większej grupie uŜytkowników jest zgodne z kierunkiem naszych działań, dzięki którym smartfony LG wyróŜniają się pod względem funkcjonalności i komfortu uŜytkowania.”
Smart Generation – pokaŜ mi swoje zwykłe Ŝycie Zarówno uczestnikiem, jak i obserwatorem tej generacji jest Kuba Dąbrowski, jeden z najzdolniejszych polskich fotografów młodego pokolenia, koneser codzienności. Dlatego to właśnie jego marka LG postanowiła uczynić jednym z pierwszych uŜytkowników smartfona LG G2 mini, przeznaczonego właśnie dla „ młodych kreatywnych”. „W
dzisiejszych czasach, dzięki smartfonom powstaje więcej zdjęć niŜ kiedykolwiek wcześniej. Wydawało by się, Ŝe fotografujemy wszystko, całe nasze Ŝycie. To nie do końca prawda. Zdjęcia, które wrzucamy na portale społecznościowe to przede wszystkim dokumentacja momentów, które jakoś wybijają się z codzienności. Nie fotografujemy jedzonej w pośpiechu kanapki z serem z paczki, tylko odświętne niedzielne śniadanie do łóŜka, wyciskany sok, te sprawy. Ja staram się fotografować te zwyklejsze rzeczy.” – twierdzi Kuba. 27
Stąd pomysł konceptu artystycznego LG Smart Generation, który zarejestruje autentyczną codzienność młodych Polaków. W tym celu, wraz z premierą telefonu G2 mini, marka LG uruchomiła interaktywną platformę Smart Generation. Za jej pomocą LG i fotograf inspirują do celebrowania Ŝycia i zachęcają wszystkich uŜytkowników smartfonów LG do dzielenia się codziennymi, autentycznymi chwilami, które cieszą, bawią i inspirują, niczym motto przewodnie LG – Life’s Good. Pierwszymi uŜytkownikami i bohaterami platformy LG www.smartgeneration.pl jest fotograf Kuba Dąbrowski oraz artystka Marcelina Stoszek. Kuba, na potrzeby konceptu stworzył pierwsze fotoreportaŜe o Ŝyciu osób, wybranych spośród grona młodych, z pomysłem na siebie. „Polubiłem ludzi, których fotografowałem podczas
współpracy z LG. Wszyscy mają własne pasje. Praca z nimi to nie były sesje, to były po prostu spotkania. Efektem nie są zdjęcia, tylko historie.” – mówi Kuba.
63
Pierwszą bohaterką historii Kuby jest Marcelina, 28-letnia artystka uwaŜana za jedną z najciekawszych propozycji muzycznych nie tylko dla młodego pokolenia. Prace Kuby opowiadają m.in. o jej Ŝyciu „ słoika” w Warszawie, pasji muzycznej, talentach rodzinnych i ukochanym filmie. Na platformie LG www.smartgeneration.pl moŜna zobaczyć teŜ opowieść o Arturze Filipowiczu, pasjonacie jogi i właścicielu warszawskiej szkoły „Jogart” oraz Marcie Wajdzie, projektantce i kucharce, właścicielce firmy cateringowej „Made with love”. Do prac Kuby sukcesywnie będą dołączać zdjęcia i historie równieŜ innych twórców młodego pokolenia. Platforma Smart Generation www.smartgeneration.pl w kolejnym etapie stanie się równieŜ otwarta na nowych, kreatywnych uŜytkowników smartfonów LG.
63
Jacek Bonecki opowiada o największym rajdzie świata z punktu widzenia artysty. Zdradza niedostrzegalne często kulisy Dakaru i pochyla się nad jego drugoplanowymi bohaterami. Album „Przystanek Dakar. Rajd okiem fotografa” ukazał się 1 8 czerwca nakładem Wydawnictwa Burda KsiąŜki w wydaniu dwujęzycznym – po polsku i po angielsku. 30
„ Przystanek Dakar. Rajd okiem fotografa ” jest przekazem róŜniącym się od relacji znanych z mediów. Jego siłą są autentyczne emocje ukryte w wypowiedziach polskich zawodników, którym autor towarzyszy na trasach Rajdu Dakar od lat. KsiąŜkę polecają m.in. Etienne Lavigne, Krzysztof Hołowczyc, Jarosław Kazberuk i Rafał Sonik. Jacek, wyjątkowy świadek tego jedynego w swoim rodzaju wydarzenia, pozwala nam w niezwykły sposób odkryć specyficzny „wszechświat” Dakaru, dzięki któremu rajd ten staje się przygodą w rozmiarze XXL – pisze Etienne Lavigne, szef Rajdu Dakar.
Jacek Bonecki opowiada o zapleczu technicznym przedsięwzięcia, o ludziach drugiego planu, bez których rajd nigdy by się nie odbył, o uczuciach towarzyszących zawodnikom i kibicom, o egzotycznym pięknie natury. Zabiera czytelników w nieprawdopodobną podróŜ po wspaniałych krajobrazach Ameryki Południowej i pozwala im odczuć unikalną atmosferę tej imponującej motoryzacyjnej imprezy.
„ Przystanek Dakar” jest takŜe doskonałym podręcznikiem dla wszystkich podglądających rzeczywistość przez wizjer aparatu fotograficznego. Jacek Bonecki, kontynuując cykl, który rozpoczęła jego pierwsza ksiąŜka „Fotograf w podróŜy” , zdradza pasjonatom tajemnice swojego warsztatu i zwraca uwagę na techniczne aspekty fotografii rajdowej.
32
Jacek Bonecki – fotograf uniwersalny i popularyzator fotografii, z wykształcenia operator filmowy, producent telewizyjny, dziennikarz. Ma na swoim koncie nie tylko kilkaset produkcji telewizyjnych, ale takŜe wiele wystaw fotograficznych w kraju i za granicą. Wykładał w wielu szkołach fotograficznych w Polsce. Prowadzi warsztaty fotograficzne, które cieszą się duŜym uznaniem wśród uczestników. Realizując swoją pasję podróŜowania, odwiedził ponad sześćdziesiąt krajów na sześciu kontynentach. Wspomnienia
z
podróŜy
umieścił
w
swoim
portfolio
fotograficznym.
Wydawnictwa Burda KsiąŜki ukazała się jego ksiąŜka „Fotograf w podróŜy”.
37
W
201 3
roku
nakładem
Vivian Maier, Amatorka Zamknięta w sobie, ekscentryczna, dziwna, specyficzna. Tak mówią o Vivian Maier jej byli pracodawcy. Wspaniałe, wstrząsające, perfekcyjne, mistrzowskie to przymiotniki opisujące jej zdjęcia. Od 9 maja do 23 czerwca w Leica Gallery Warszawa moŜna oglądać zdjęcia, za którymi stoi jedna z najbardziej niesamowitych zagadek w historii fotografii.
38
fot. Vivian Maier, Jeffrey Goldstein Collection
Historia zdjęć Vivian wydaje się bajkowa. W 2007 roku John Maloof kupuje na wyprzedaŜy garaŜowej negatywy i skanuje pierwsze z nabytych kilkunastu tysięcy zdjęć. Zdjęcia szybko obiegają cały świat, ludzie są zachwyceni kadrami. Maloof zaczyna prowadzić poszukiwania, a to, czego się dowieduje, okazuje się historią równie fascynującą, jak same kadry Vivian Maier. Od lat 50-tych kobieta fotografowała ludzi na ulicach Nowego Jorku i Chicago, a zdjęć nie pokazywała nawet bliskim. Współcześni kuratorzy, krytycy sztuki i kolekcjonerzy porównują jej fotografie do dzieł takich mistrzów jak Elliot Erwitt, Jacques Lartigue, Diane Arbus czy Garry Winogrand. Jej prace pokazały muzea w ParyŜu, Nowym Jorku i Londynie, a wystawy jej zdjęć w światowych galeriach biją rekordy popularności.
39
Dodatkowo Vivian okazała się niesamowitą postacią: aparat nosiła ze sobą zawsze i podobno dlatego wybrała zawód niani – by móc ciągle robić zdjęcia. Nie pokazała ich nikomu, negatywy przechowywała w pokoju zamkniętym na klucz. Wychowankowie Vivian Maier porównują ją do bajkowej Marry Poppins. Wychodziła z dziećmi na wielogodzinne spacery w nietypowe miejsca, np. do slumsów czy do rzeźni. Aby oswoić dzieci ze strachem, przyniosła im do domu martwego węŜa. Zmieniała swoje nazwisko lub nazywała się „tajemniczą kobietą”. I robiła zdjęcia. Do tej pory odnaleziono ich ponad 1 50 tysięcy – za Ŝycia Maier widziały je wyłącznie osoby z laboratorium fotograficznego, niektórych kadrów nie zobaczyła sama autorka, zostały wywołane juŜ po jej śmierci.
fot. Vivian Maier, Jeffrey Goldstein Collection
69
fot. Vivian Maier, Jeffrey Goldstein Collection
Leica Gallery Warszawa zaprezentuje wybór czterdziestu fotografii z kolekcji Jeffreya Goldsteina, kolekcjonera sztuki, który był jedną z pierwszych osób, jakie rozpoznały artystyczny kunszt zdjęć Vivian Maier. Są to kadry, które razem z filmem „Szukając Vivian Maier”, stworzą najszerszą prezentację prac Vivian w Polsce. Na wystawie zobaczymy ulubione motywy artystki: grę cieniem, autoportrety, zbliŜenia nieznanych jej twarzy. Klucz do spojrzenia na zdjęcia Maier to odniesienie się do pojęcia „amatorstwa” i fotografów-amatorów. Jak zmienia znaczenie tego słowa fotografia o takiej sile wyrazu, tak perfekcyjnie zaplanowane kadry? Czy Vivian Maier była w ogóle amatorką?
41
Vivian Maier, Amatorka 9.05 – 23.06.201 4 Leica Gallery Warszawa, MYSIA 3, II piętro Fotografie pochodzą z kolekcji Jeffrey Goldstein Collection
fot. Vivian Maier, Jeffrey Goldstein Collection
69
Andrzej Baturo
„50 lat z fotografią” wystawa retrospektywna Retrospektywna wystawa waŜnego w historii polskiej fotografii artysty, ukazująca półwiecze jego twórczości fotograficznej, począwszy od debiutu w 1 962 roku aŜ do końca XX wieku. Podzielona na trzy części wystawa w obu salach Galerii Bielskiej BWA ukazywała około 200 fotografii. Są to zdjęciowe cykle, projekty i fotoreportaŜe najbardziej charakterystyczne dla kolejnych etapów twórczości Andrzeja Batury 43
Od pierwszych młodzieńczych fascynacji fotografią artystyczną i prób reportaŜowych w latach 50. i 60., poprzez dojrzałą fotografię prasową, publicystyczną i socjologiczną w latach 70. i 80. – z której zasłynął, zdobywając nagrody w Polsce i za granicą – aŜ po okres bielski, kiedy zajmował się głównie barwną fotografią pejzaŜową. Artysta wypowiada się w wielozdjęciowych tematach – fotograficznych odpowiednikach reportaŜu, felietonu i eseju. Jako fotoreporter publikował zdjęcia w najlepszych polskich pismach ilustrowanych, m.in. „itd”, „Polityce”, „Razem”; za granicą np. w „Der Spiegel”, „National Geographic”, „Voyage” Tworzy głównie fotografię czarno-białą. Uznawany jest za wybitnego przedstawiciela tzw. czarnego reportaŜu; dwukrotny zdobywca tytułu Fotoreportera Roku (1 973, 1 976). z zestawu „plaŜa” lata 60. XX wieku
69
z zestawu „PRL”
69
– Fotografię wymyślono po to, by dokumentowała rzeczywistość społeczną. Z czasem
jednak fotografia socjologiczna została nobilitowana do rangi sztuki, a fotoreportaŜ stał się dziełem sztuki, podobnie jak literaturą są reportaŜe Krallówny czy Kapuścińskiego. Bliskie są mi obie dziedziny. I właściwie nigdy nie byłem pewien, czy bliŜsze jest mi bycie dziennikarzem czy artystą. W kaŜdym razie, w latach 70., jako młodzi ambitni fotoreporterzy skupieni wokół pisma „itd”, nie mieliśmy wątpliwości co do wartości fotoreportaŜu i przebojem wdzieraliśmy się do ZPAF i do galerii sztuki. Sprzyjali nam zaprzyjaźnieni redaktorzy: Krzysztof Mroziewicz i Zdzisław Pietrasik. Byli w naszym gronie fotoreporterzy: Sławek Biegański, Krzysztof Barański z mojego pokolenia i nieco młodsi: Tomek Tomaszewski i Maciek Osiecki – mówi Andrzej Baturo.
z fotoreportaŜu „zostać Ŝołnierzem”
69
Andrzej Baturo urodził się w 1 940 roku w Wilnie. Jest fotografem, członkiem i działaczem Związku Polskich Artystów Fotografików, wydawcą, kuratorem Galerii Fotografii „B&B”, organizatorem polskich i międzynarodowych wydarzeń fotograficznych, by wymienić pionierski Ogólnopolski Przegląd Fotografii Socjologicznej w Bielsku-Białej (pierwsza edycja w 1 980 roku), a takŜe współtwórcą realizowanego od 2005 roku Foto Art Festivalu, którego jest dyrektorem generalnym – festiwal organizuje wespół z Ŝoną Inez, pomysłodawczynią i dyrektorem programowym FAF. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików, członek Rady Artystycznej ZPAF w Warszawie. Rzeczoznawca Ministra Kultury i Sztuki do spraw fotografii artystycznej. Autor wielu referatów na temat fotografii socjologicznej wygłaszanych na róŜnego rodzaju konferencjach fotograficznych i w panelach dyskusyjnych w kraju i zagranicą. Członek honorowy Business Centre Club. W 2005 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Bielska-Białej w dziedzinie Kultury „Ikar”; w 2007 roku Doroczną Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuk plastycznych (obie nagrody wraz z Ŝoną Inez); w 2009 roku otrzymał Brązowy Medal ZasłuŜony Kulturze Gloria Artis. Jego prace zamieszczone są w m.in. w opracowaniach i antologiach: „Mistrzowie polskiego pejzaŜu”, „Antologia Fotografii Polskiej”, „Z kart fotografii polskiej”. Fotografie jego autorstwa znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz Muzeum Historii Fotografii w Krakowie. Jest takŜe autorem pocztówek, plakatów, kalendarzy oraz albumów autorskich: „Beskidy”, „Cieszyn” (wspólnie z Ŝoną Inez) i albumów zbiorowych: „Góry Polskie”, „Bielsko-Biała”, „Mistrzowie krajobrazu”. Album „Beskidy” otrzymał prestiŜowa nagrodę „Bursztynowa Księga” podczas Spotkań Wydawców Dobrej KsiąŜki, Gdańsk (1 995) oraz nagrodę za Najpiękniejszą KsiąŜkę Roku w Konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców KsiąŜek (1 995).
Andrzej Baturo, „50 lat z fotografią” 7.03 – 1 6.04.201 4, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała
47
z fotoreportaŜu „akcja bimber” 1 975
„pierwsze krople” lata 50. XX wieku
Anita Andrzejewska, „Niespiesznie” Anita Andrzejewska wiele podróŜuje, ale jej fotografii nie moŜna nazwać podróŜniczą. To zdjęcia, które przenoszą widza w nieznaną mu czasoprzestrzeń. „Niespiesznie” to projekt nieoczywisty, osobisty, opracowywany przez długie miesiące w ciemni. Zobaczyć go było moŜna w Leica Gallery Warszawa od 8 marca do 4 kwietnia.
49
„90 procent zdjęć zrobiłam w Birmie, reszta pochodzi z sąsiedniego Laosu. Widać tak juŜ jest, Ŝe ciągnie mnie w rejony trudne, konfliktowe, a jednocześnie bogate kulturowo i etnicznie (wcześniej był Iran, Pakistan, Syria, Kaszmir). W kierunku zanikających, głęboko zakorzenionych tradycji”, mówi autorka marcowej wystawy.
Anita Andrzejewska od lat angaŜuje się w projekty artystyczno-społeczne, łączące Europę i Azję. Prowadziła warsztaty plastyczne dla dzieci w indyjskim Ahmedabadzie, kilkakrotnie odwiedziła Iran, gdzie współtworzyła projekty fotograficzno-literackie w Teheranie, Isfahanie, Szirazie, Jazdzie. Zdobyła liczne nagrody krajowe i zagraniczne, m.in. w konkursie na projekt fotograficzny dla amerykańskiego Santa Fe Center for Visual Arts, ale takŜe nagrody za ilustracje do ksiąŜek. Swoje prace wystawiała w Japonii, USA, Iranie, Turcji, Niemczech, Czechach, Francji, Grecji, Hiszpanii, na Węgrzech i Słowacji.
50
Zamiłowanie do tradycji widać nie tylko w obieranych celach podróŜy, ale takŜe w sposobie pracy: Anita fotografuje na czarno-białych negatywach i robi autorskie odbitki w ciemni. Choć zdecydowana większość prac z najnowszej wystawy artystki została wykonane w Birmie, u progu waŜnych społecznych przemian w bardzo burzliwym dla kraju momencie, fotografie te są jednak poza czasem. Widz mógłby nawet sądzić, Ŝe niektóre z nich powstały kilka dekad wcześniej. W serii prac zauwaŜamy motywy ulubione przez Andrzejewską: portrety – zapisy spotkań i rozmów; pejzaŜe – sytuujące w konkretnym miejscu i wreszcie martwe natury i detale – jako części codzienności, idealne dopełnienie historii. Andrzejewska przez lata wykształciła swój unikalny sposób fotografowania. KaŜde zdjęcie w całej historii fotografii jest zatrzymaniem czasu. U Andrzejewskiej jednak te chwile
51
69
wydają się trwać dłuŜej. Nie ma tu spektakularnych akcji, momentów decydujących. Jest za to duŜo spokoju, trwania i ciszy. Kompozycja jest zawsze starannie wypracowana, zapisany moment zdaje się bardziej uniwersalny.
Anita Andrzejewska, „Niespiesznie” 7.03 – 8.04.201 4, Leica Gallery Warszawa, W Leica Gallery zostało zaprezentowanych kilkadziesiąt premierowych zdjęć Anity Andrzejewskiej.
53
Kacper Kowalski
„Efekty Uboczne"
54
Kacper Kowalski, fotograf znany z wysmakowanych estetycznie fotografii z lotu ptaka, długo zwlekał z wydaniem pierwszego autorskiego albumu. Dotychczas jego fotografie moŜna było oglądać głównie w publikacjach prasowych oraz na wystawach, najczęściej zagranicznych. 1 0 stycznia w Leica Gallery Warszawa odbyła się premiera wyczekiwanego albumu, która towarzyszy otwarciu wystawy autora. Album „Efekty Uboczne" to podniebna podróŜ do źródła trudnych relacji pomiędzy człowiekiem i środowiskiem. „Najbardziej interesują mnie punkty styku cywilizacji z naturą - mówi Kowalski - To tam dzieją się ciekawe rzeczy: zaburzenie harmonii, powstawanie nowych form”. Kowalski pokazuje, jak ludzie zmieniają środowisko, w którym Ŝyją i jak ono przed tym się broni. Od idyllicznych wzorów tworzonych przez
łąki, pola i lasy aŜ do kolorowych, fakturowych kadrów bez elementów, które pozwoliłyby zgadnąć, na co patrzymy. AŜ do totalnej destrukcji, a nawet dalej - do zemsty natury. MoŜna teŜ kolejność procesu zamienić i spojrzeć na świat odwrotnie bo album ten ogląda się z dwóch stron. Przez swoją abstrakcyjność i symetryczność, zdjęcia Kowalskiego wyśmienicie sprawdzają się w albumie dwustronnym. Dzięki takiej formie odbiorca sam decyduje, jaki będzie finał wspólnej podróŜy: przewidywalna, naturalna idylla czy piękna, uwodzicielska destrukcja.
Zaproszeniem do refleksji nad tytułowymi efektami ubocznymi działalności człowieka jest teŜ sama okładka: pokryta monochromatyczną ciepłoczułą substancją. Pod wpływem dotyku z ciemnej karty zaczynają wyłaniać się fragmenty fotografii, by po jakimś czasie znowu (bezpowrotnie czy nie?) znowu zniknąć. Przewodnikiem w tej podróŜy jest projekt graficzny autorstwa Edgara Bąka. Prosty i oszczędny, czasem podsuwający podpowiedź w postaci rysunku, czasem zagadkę ukrytą w graficznie przedstawionych współrzędnych, którymi opisane są zdjęcia.
Kacper Kowalski „Efekty Uboczne" 80 zdjęć na 1 32 stronach Kuratorka projektu: Agnieszka Jacobson-Cielecka Projekt graficzny: Edgar Bąk Wydawca: Rafał Łochowski Album moŜna zakupić w Leica Store oraz Leica Gallery Warszawa na II piętrze MYSIA 3. SprzedaŜ internetowa albumu: 6x7art.com. Album wydany został w czterech wersjach, które róŜni okładka. Dostępna takŜe jest edycja kolekcjonerska (nakład 1 00 sztuk), sygnowana przez autora, zapakowana w eleganckie pudełko z dołączoną odbitką kolekcjonerską fotografii Kacpra Kowalskiego.
z ogrodu Fot. Zbigniew WĹ‚odarski
67