André vertelt over zijn stemproblemen

André vertelt over zijn stemproblemen

Een operatie was gelukkig niet nodig

André van Aperen kneep hem wel toen hij merkte dat er iets mis was met zijn zangstem. Wat als het concert van zijn familiegroep Jun niet doorgaat? Op het stemspreekuur van Franciscus Willemsplein zagen ze direct wat de oorzaak was. Dankzij stemoefeningen kwam het op tijd goed met de tenor.

André van Aperen (70) woont in Vlaardingen. Voor zijn pensionering werkte hij 42 jaar bij Shell in diverse functies. Hij vormt met zijn vrouw Marja, 3 dochters, zoon, schoonzoon en zwager de familiegroep Jun. Ze zingen meerstemmige songs en begeleiden zichzelf op snaar-, slag- en blaasinstrumenten. Elke 2 weken repeteert de groep bij André thuis. Jun treedt regelmatig op, met als hoogtepunt een tweejaarlijks concert in de Stadsgehoorzaal in Vlaardingen.

Na een milde corona-infectie voorjaar 2022 merkte André dat zijn stem onstabiel was geworden. ‘Alsof er een kraakje in zat’, vertelt hij. ‘Bij het zingen sloeg mijn stem over en raakte ik buiten adem.’ Hij vreesde dat zijn stem niet op tijd hersteld zou zijn voor het concert van zijn familiegroep Jun. André: ‘Wij zingen en maken muziek in de Keltische sfeer. Ik had voor 17 december de Stadsgehoorzaal in Vlaardingen afgehuurd voor ons tweejaarlijkse concert. Dat wilde ik liever niet annuleren.’

André werd doorverwezen naar KNO-arts Schalekamp in Franciscus Vlietland. Die constateerde een afwijking aan 1 van de stembanden, maar kon niet precies vaststellen wat het was. Om de diagnose te verfijnen, werd André aangemeld bij het stemspreekuur van Franciscus Willemsplein in Rotterdam. Op deze polikliniek werken in stemproblemen gespecialiseerde KNO-artsen en logopedisten samen.

Flexibele scoop

Op het stemspreekuur van KNO-arts Rothuizen en logopedist De Roos onderging André een stroboscopisch onderzoek. Door stroboscopie (lichtflitsen) wordt de trilling van de stemband zichtbaar gemaakt. Minder trilling kan duiden op een afwijking. Bij André werd een flexibele scoop (kijkapparaat) ingebracht. André: ‘Het slangetje kwam zo hop, door mijn neus in mijn keel terecht. Dat ging heel gemakkelijk. De arts vroeg mij klanken te maken. Ik kon op het beeldscherm meekijken hoe mijn stembanden zich openden en sloten.’

Ik kan weer een hele avond zingen

Op de beelden was op 1 stemband een granuloom te zien. André: ‘Het lijkt een soort puist. Als de stembanden dichtklappen heb je daar last van. Van de KNO-arts en de logopedist kreeg ik het advies om logopedie te volgen. Met gerichte stemtraining zou het bultje weggemasseerd worden. Een operatie was gelukkig niet nodig.’

Goede zet

Logopedist De Roos behandelt patiënten op het stemspreek-uur niet zelf. Het beleid van het ziekenhuis is om paramedische poliklinische behandelingen door te sturen naar eerstelijns zorgverleners, zoals een logopediepraktijk. Nu had André voorafgaand aan het onderzoek zelf al een praktijk in Vlaardingen gevonden. ‘Dat was dus een goede zet geweest’, merkt hij op. ‘Logopedist De Roos heeft wel contact opgenomen met de logopediste om de diagnose te bespreken en de aanpak te preciseren.’

Als vanouds

André deed dagelijks stemoefeningen en volgde op advies van de logopediste, enkele zanglessen voor verbetering van houding en ademhaling. In totaal heeft hij er zo’n 25 logopediesessies op zitten. Dankzij zijn eigen inspanningen, onderzoek van de KNO-artsen, een prima samenwerking tussen logopedisten en een zangpedagoge, is het granuloom helemaal verdwenen. André’s zangstem klinkt weer als vanouds. In december stond hij met Jun voor een zaal van 500 mensen te zingen en te spelen. ‘Het is gelukkig goed gegaan’, zegt hij terugkijkend. ‘Ik kan weer met volume de hoogte in en een hele avond zingen.’