Ograniczenia

Ograniczenia

Największą barierą w realizacji kolejnego etapu badania okazał się brak możliwości przeprowadzenia go z udziałem wszystkich ankietowanych w pierwszej fazie. Ograniczenie to miało różne przyczyny, m.in. zmiany w zarządzaniu szkołą, zmiany strukturalne w placówkach (np. likwidacja lub łączenie szkół), stałe lub tymczasowe zmiany personalne (np. urlopy macierzyńskie, zwolnienia lekarskie oraz inne okoliczności niezależne od badaczy, respondentów lub szkół wysyłających). Znacznie trudniejsza była sytuacja, gdy takie przeszkody dotyczyły nie tylko byłych uczestników, ale także koordynatorów projektów (jak zdarzyło się również w niektórych instytucjach wysyłających).

Istotne ograniczenie w interpretacji wyników jest także spowodowane przyjętą metodologią badania, którego rezultaty opierają się przede wszystkim na deklaracjach samych uczestników. Jest to szczególnie istotne podczas analizy danych jakościowych pozyskiwanych w badaniach długofalowych, kiedy trudno uniknąć pewnej tendencyjności związanej z upływem czasu. Dlatego też na interpretację danych pozyskanych w ramach wywiadów mogą mieć wpływ również takie kwestie jak pamięć selektywna uczestników, błąd atrybucji, efekt teleskopowy, wreszcie, nadinterpretacja. I chociaż takich ograniczeń trudno uniknąć przy realizacji badań o podobnym charakterze, sposobem na zminimalizowanie trudności związanych z interpretacją wyników było zastosowanie triangulacji danych (wykorzystywanie danych z wywiadów i badania kwestionariuszowego oraz kontrola krzyżowa z danymi kontekstowymi), a także wykorzystanie technik obserwacji podczas realizacji studiów przypadku.