O planowaniu lekcji językowej, użyciu tablicy i wydawaniu poleceń uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi AGNIESZKA DZIĘCIOŁ-PĘDICH
Praca z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych jest wyzwaniem dla każdego nauczyciela, nie tylko nauczyciela języków obcych. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, jak poprzez planowanie lekcji, użycie tablicy i wydawanie poleceń można przyczynić się do większego zaangażowania się uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w lekcję, a co za tym idzie – do większej efektywności nauki języka obcego.
T
ermin „specjalne potrzeby edukacyjne” (ang. special educational needs) został wprowadzony przez Mary Warnock w dokumencie The Warnock Report. Special Educational Needs opublikowanym w Londynie w 1978 r. W raporcie tym Warnock argumentowała, że wyrażenie handicap, do tamtego czasu używane do określenia medycznie opisanej jednostki chorobowej, nie spełnia swojej funkcji w kontekście edukacyjnym. Wychodząc z tego założenia, Warnock zaproponowała termin special educational needs jako mniej stygmatyzujące i lepiej uwzględniające złożoność indywidualnych potrzeb w kontekście kształcenia dzieci i młodzieży (Janicka 2017: 27). Specjalne potrzeby edukacyjne – perspektywa polska
W Polsce dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i rozwojowymi to te, „u których stwierdza się spektrum objawów utrudniających lub uniemożliwiających funkcjonowanie: ruchowe, sensoryczne, poznawcze, w zakresie komunikacji, emocjonalno-społeczne i/lub psychiczne, wpływających na jakość życia i pełnienie ról społecznych teraz i/lub w przyszłości” (Zaremba 2014: 15). Definicja ta, opracowana przez Zespół Ekspertów ds. Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych, powołany przez ministra edukacji narodowej, mówi też o dzieciach i młodzieży o wysokim potencjale intelektualnym, uzdolnionych poznawczo lub w dziedzinach kierunkowych (Zaremba 2014: 15). Dzieci i młodzież ze spektrum objawów utrudniających lub uniemożliwiających funkcjonowanie: ruchowe, sensoryczne, poznawcze, w zakresie komunikacji, emocjonalno-społeczne i/lub psychiczne, to m.in. uczniowie z: —— dysleksją, czyli trudnościami w opanowaniu techniki czytania, zwłaszcza w zakresie poprawności i płynności (Łodej i Karoń 2017: 74); —— dyskalkulią, czyli zaburzeniami zdolności matematycznych (Landerl i Kaufmann 2015: 100); 37
