na przewodnika PODSUMOWANIE po Warszawie 101
Podsumowanie Od 2017 roku Muzeum Warszawy współpracuje z Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców POLONICUM UW, tworząc językowe projekty dla dorosłych obcokrajowców, którzy na stałe lub czasowo związali swoje losy z naszym miastem. Wspólnie poznajemy historię i kulturę stolicy, a przy okazji uczymy się języka polskiego. W 2020 roku powstał nowy projekt „Warszawa dla początkujących”, skierowany do uczniów stołecznych szkół z doświadczeniem imigracyjnym, który Muzeum Warszawy rozpoczęło razem z Fundacją Ocalenie. Jeszcze w tym samym roku koncepcja projektu otrzymała prestiżowe wyróżnienie krajowego jury European Language Label 2020. Skąd wziął się pomysł na varsavianistyczny projekt językowy skierowany do młodych obcokrajowców? Według Rocznika Statystycznego GUS w 2019 roku w Polsce przebywało 8223 imigrantów poniżej 18 roku życia7. Największe skupisko imigrantów w Polsce stanowi Warszawa i jej okolice. Stolica to łatwy dostęp do administracji i ambasad, duży rynek pracy, lotniska, ośrodki uniwersyteckie i centra biznesowe. Cudzoziemcy osiedlają się tu z całymi rodzinami. Dobrze wiemy, jak nam, dorosłym, trudno się czasem odnaleźć w nowej życiowej sytuacji czy w obcym środowisku. Mamy jednak świadomość, jak ważne jest dojście do porozumienia z otoczeniem. Czasem po prostu uruchamiamy pewne mechanizmy obronne, które zapewniają nam kruchą stabilizację. Inaczej jest z młodzieżą, która z powodu obowiązku edukacyjnego oraz potrzeby nawiązania kontaktów z rówieśnikami z impetem „wskakuje na główkę” do szkolnej, obcojęzycznej przestrzeni, nierzadko całkowicie odmiennej kulturowo. Dla tych młodych ludzi najważniejsza jest szybka integracja z kolegami i koleżankami, zrozumienie zasad szkolnego życia, poznanie miasta, w którym przyszło im się osiedlić… Muzeum Warszawy stara się, aby to właśnie miasto dobrze przyjmowało swoich nowych młodych mieszkańców. Dlatego oddaje w ich ręce (oraz ręce ich nauczycieli i rodziców) niniejszą publikację. Najkreatywniejszym wytworem ludzi jest język. To on nadaje wszystkiemu znaczenie i określa wspólnotę. Jest narzędziem, które pozwala nawiązywać relacje, współpracować, rozwiązywać problemy, tworzyć nowe idee, a także – bardziej prozaicznie – robić zakupy, czytać książki czy pisać wypracowania na lekcji języka polskiego. Dlatego, mając w pamięci definicję języka sformułowaną przez Daniela L. Everetta, według którego jest to „suma poznania, kultury i komunikacji”8, czyli to wszystko, z czym młodzi migranci stykają się na co dzień w szkole i w domu, zachęcamy do wspólnego odkrywania Warszawy, jej kultury, historii i języka polskiego. Publikacja Warszawa dla początkujących, czyli sensoryczny kurs dla młodych przewodników z elementami historii, kultury i języka polskiego jako obcego jest oparta na idei całkowitego zanurzenia w języku, czyli immersji, oraz na założeniach dydaktyki działaniowej i dydaktyki twórczości.
Immersja językowa
Młodzież z doświadczeniem imigracyjnym bardzo szybko jest poddawana częściowej immersji, którą szczególnie mocno odczuwa w warunkach szkolnych. Zanurzenie w języku polskim następuje nie tylko w czasie 7 GUS, Migracje zagraniczne ludności na okres 12 miesięcy i więcej (długookresowe) według płci i wieku migrantów (dok.), [w:] „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej”, Warszawa 2020, s. 226. 8 Daniel I. Everett, Język. Narzędzie kultury, Kraków 2021, s. 52.
Home