Spis treści: 3 – Wstęp: zmieniaj Łódź. Pomóż wydać 20 milionów złotych 4 – Jak to działa, czyli krótki przewodnik po procedurze budżetu obywatelskiego 4 – Krok I: zdobądź informacje 6 – Krok II: wymyśl i zgłoś projekt 9 – Krok III: weryfikacja wniosku 10 – Krok IV: głosowanie 11 – Formularz zgłoszeniowy propozycji zadań (do wyrwania) 15 – Ważne terminy związane z budżetem obywatelskim 16 – Harmonogram spotkań o budżecie obywatelskim 17 – Ważne dane kontaktowe 19 – Zadania gminy i powiatu, czyli na co można przeznaczyć pieniądze 23 – Miejsce na notatki
„Budżet obywatelski dla Łodzi” – kampania informacyjno – edukacyjna strona 2 realizowana przez Fundację Fenomen i Stowarzyszenie Topografie, sfinansowana ze środków Urzędu Miasta Łodzi.
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Budżet obywatelski, zwany również partycypacyjnym, to specjalnie wydzielona kwota z budżetu naszego miasta, o wydaniu której zadecydujemy bezpośrednio my – mieszkańcy i mieszkanki Łodzi. Wpierw będziemy mieli możliwość przygotowania i zgłoszenia propozycji zadań, a potem wskazania w powszechnym głosowaniu tych pomysłów, które zostaną zrealizowane w roku 2014. Podobne rozwiązania, sprzyjające pobudzeniu aktywności obywatelskiej i lepszemu wydawaniu publicznych pieniędzy, stosowane są z powodzeniem na całym świecie. Szacuje się, że obecnie o części środków budżetowych decydują mieszkańcy i mieszkanki blisko półtora tysiąca miast w Ameryce Południowej i Północnej, Europie, Afryce oraz Azji. W Polsce budżet obywatelski jako pierwszy wprowadził Sopot w 2011 roku. Teraz także Łódź dołączyła do grona innowatorów i od razu zaczyna z rozmachem.
Możliwości jest bardzo dużo – do ich wykorzystania wystarczą dobre chęci i garść informacji. By wszystko stało się jasne i klarowne, Fundacja Normalne Miasto - Fenomen oraz Łódzkie Stowarzyszenie Inicjatyw Miejskich Topografie przygotowały serię kilkudziesięciu spotkań informacyjnych, spacerów oraz doradztwo. Na stronach broszury można znaleźć wszystkie informacje, które są potrzebne do tego, by wziąć aktywny udział w przygotowywaniu budżetu obywatelskiego. Powodzenia!
Fenomen
W pierwszym roku działania budżetu obywatelskiego zadecydujemy o wydaniu – bagatela – 20 milionów złotych. To absolutny rekord wśród polskich miast!
Pieniądze można przeznaczyć na zadania, które leżą w kompetencjach gminy i powiatu. Ten bardzo szeroki katalog obejmuje różnorakie kwestie: począwszy od ochrony środowiska, budowy dróg czy polityki społecznej, poprzez edukację, kulturę, sport, a na sprawach związanych z bezpieczeństwem kończąc (pełen katalog zadań dostępny jest na ostatnich stronach broszury).
Fundacja
ZMIENIAJ ŁÓDŹ! POMÓŻ WYDAĆ 20 MILIONÓW ZŁOTYCH
Fenomen Fundacja Normalne Miasto
Powyższa kwota zostanie podzielona na projekty lokalne i ogólnomiejskie. Lokalne to takie, które będą służyły mieszkańcom i mieszkankom jednego z pięciu rejonów miasta (Bałuty, Górna, Polesie, Śródmieście, Widzew). Na każdy rejon przeznaczono 15 procent budżetu obywatelskiego, czyli po 3 miliony złotych. Oprócz tego 25 procent budżetu obywatelskiego (5 milionów złotych) zarezerwowano na projekty, które przyczynią się do podniesienia jakości życia w całym mieście. strona 3
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
JAK TO DZIAŁA, CZYLI KRÓTKI PRZEWODNIK PO PROCEDURZE BUDŻETU OBYWATELSKIEGO – OD POMYSŁU DO REALIZACJI Na spotkaniu informacyjnym opowiedzieliśmy o tym, czym jest budżet obywatelski i jak można się zaangażować w jego realizację. Jeśli mimo to czujesz niedosyt – ten krótki tekst jest właśnie dla Ciebie. Mamy nadzieję, że dzięki znajdującym się poniżej informacjom droga od pomysłu do realizacji Twojego wymarzonego projektu będzie prosta i komfortowa. Całą ścieżkę można podzielić na cztery etapy: I. Zdobycie informacji; II. Wymyślenie projektu i zgłoszenie propozycji zadania do budżetu obywatelskiego; III. Weryfikacja możliwości wykonania propozycji zadania; IV. Głosowanie.
Na kolejnych stronach szczegółowo opiszemy całą procedurę.
kwestie trzeba szczególnie zwrócić uwagę przy zgłaszaniu propozycji zadania do budżetu obywatelskiego? Kto przy jego tworzeniu może być pomocny? I wreszcie – na jakie projekty i jak będzie można głosować? Informacje na temat budżetu obywatelskiego w Łodzi można uzyskać bez wychodzenia z domu, czyli najczęściej w internecie. Będzie jednak również dużo możliwości, aby spotkać się z pracownikami Urzędu Miasta Łodzi lub z nami – przedstawicielami organizacji pozarządowych I. ZDOBĄDŹ INFORMACJE prowadzących kampanię promocyjno-informacyjno-edukacyjną budżetu obywatelskiego. MożSkładanie projektu do realizacji z budżetu oby- na się również kontaktować za pośrednictwem watelskiego może wydawać się trudne. W jaki poczty elektronicznej lub podanych poniżej nusposób należy wypełnić formularz? Na jakie merów telefonów. strona 4
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Najważniejsze źródła informacji w internecie:
warto byłoby coś zmienić. Być może podczas spaceru poznasz inne osoby, z którymi będziesz chciał zrealizować projekt? Więcej informacji dostępnych jest na stronie: • Strona internetowa www.budzet.dlalodzi. www.budzet.dlalodzi.info. info – znajdziesz tu wszystkie informacje o procedurze związanej ze zgłaszaniem • We wrześniu odbędzie się druga tura spotkań. Przedstawimy na nich, na jakie projekty i weryfikacją propozycji zadań do budżetu będzie można zagłosować oraz jak to zrobić. obywatelskiego oraz o tym, jak będzie wygląWszystkie szczegóły będziemy publikować dało głosowanie. Oprócz tego umieszczamy wraz ze zbliżającymi się terminami. na stronie aktualne informacje ułatwiające • W okresie od 30 kwietnia do 28 czerwca przygotowanie formularza propozycji zadadziała punkt informacyjny Urzędu Miasta Łonia, wzór samego formularza, a także wiedzi zlokalizowany przy ul. Piotrkowskiej 110. ści o wszystkich wydarzeniach związanych Każdy zainteresowany, w godzinach praz budżetem obywatelskim. cy urzędu, uzyska tam wszystkie potrzebne • Zapraszamy również do odwiedzenia stron informacje. prowadzonych przez Urząd Miasta Łodzi: h t t p : / / a k t y w n i o b y w a t e l e . u m l . l o d z . p l , • W czerwcu oferujemy doradztwo – jeśli będziesz miał problem z wypełnieniem forhttp://www.uml.lodz.pl, http://bip.uml.lodz.pl. mularza zgłoszenia propozycji zadania, za• W okresie od 30 kwietnia do 28 czerwca praszamy Cię od poniedziałku do piątku 2013 r. (do godz. 16) oraz od 21 do 29 wrze(w godz. 12-18) do Miejskiego Punktu Kulśnia (również do godz. 16) czynne jest forum tury PREXER-UŁ, przy ul. Pomorskiej 39 dyskusyjne prowadzone przez Urząd Miasta w Łodzi. Oprócz tego można z doradcami Łodzi pod adresem: kontaktować się telefonicznie, o czym piszehttp://forum.samorzad.lodz.pl. my poniżej. Kontakt bezpośredni: Kontakt na odległość: • W maju w ramach kampanii promocyjno-informacyjnej zaplanowaliśmy serię otwar- • W broszurze znajdziesz kontakty do przedstawicieli różnych komórek organizacyjnych tych spotkań dotyczących przede wszystkim Urzędu Miasta Łodzi – przez cały czas trwaprocedury zgłaszania i weryfikacji projektów. nia konsultacji w sprawie budżetu obywatelIch głównym celem będzie przedstawienie skiego, można do nich dzwonić lub wysłać wszystkim zainteresowanym możliwości, maila w celu uzyskania dodatkowych inforjakie daje budżet obywatelski oraz udziemacji. Lista kontaktów znajduje się na dallenie informacji, które potrzebne będą przy szych stronach. pisaniu projektów i składaniu wniosków. Jeżeli trzymasz tę broszurę w ręku, to naj- • Przez cały czerwiec możesz też kontaktować się telefonicznie. Pracujemy od poniepewniej spotkaliśmy się na jednym z nich, działku do piątku w godz. 9.00-20.00: bądź ktoś, kto na nim był przekazał ją dalej - w godz. od 9.00 do 17.00 i tak trafiła w Twoje ręce. Niezależnie od tego, pod numerem telefonu: 42 28 86 001. czy zobaczyliśmy się na jednym ze spotkań, - w godz. od 12.00 do 20.00 serdecznie zapraszamy Cię na jeden z pięciu pod numerem telefonu: 42 28 86 002. spacerów badawczych, które odbędą się 25 maja w rejonie Twojego zamieszkania. Razem przejdziemy się po miejscach, w których
strona 5
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Listę podpisów wraz z imieniem i nazwiskiem, adresem zamieszkania i numerem PESEL trzeba będzie dołączyć do formularza wniosku z propozycją zadania. Na co można przeznaczać środki?
II. WYMYŚL I ZGŁOŚ PROJEKT
Pieniądze z budżetu obywatelskiego można przeznaczać zarówno na inwestycje, jak i na tak zwane „działania miękkie”, czyli np. dofinansowanie wydarzeń i projektów edukacyjnych, kulturalnych bądź artystycznych. Ważne, by Twój pomysł na projekt mieścił się w ramach zadań znajdujących się w kompetencjach gminy i powiatu. By dowiedzieć się więcej na ten temat, zajrzyj na dalsze strony broszury, gdzie znajduje się lista zadań gminy i powiatu.
Bez względu na to czy uważasz, że przydałoby się wyremontować chodnik na jednej ulic, stworzyć nowe tereny zielone czy na przykład poszerzyć ofertę spędzania czasu wolnego – budżet obywatelski jest właśnie dla Ciebie. Jeśli wszystko się zgadza, czeka Cię kolejny krok. Musisz określić, czy Twój projekt ma chaNie zamierzamy podpowiadać na co wydać pie- rakter lokalny czy ogólnomiejski. niądze – przecież jako mieszkaniec lub mieszkanka wiesz najlepiej, czego potrzeba w Twojej Zadania lokalne to takie, które odpowiadają na okolicy i w całym mieście. Zatem do dzieła – potrzeby mieszkańców jednego z wydzielonych poniżej znajdziesz podstawowe informacje rejonów pokrywających się granicami z dawnyodnośnie procedury składania wniosków oraz mi dzielnicami: Bałut, Górnej, Polesia, Śródmieharmonogramu planowanych działań. ścia bądź Widzewa. Oznacza to, że muszą być albo zlokalizowane w danym rejonie (jeśli mowa o inwestycji), albo być skierowane przede wszystKto może składać projekt? kim do łodzian i łodzianek zamieszkujących dany rejon. Maksymalna kwota zadania tego typu nie Dlaczego budżet określa się mianem “obywa- może przekraczać 3 milionów złotych. telski”? Przed wszystkim dlatego, że może go współtworzyć każdy mieszkaniec miasta. Przy Jeżeli masz pomysł na zadanie przekraczające składaniu projektów nie ma znaczenia wiek ani finansowo kwotę przeznaczoną dla danego readres zameldowania. Jeśli jesteś łodzianinem jonu, możesz zgłosić swój projekt jako ogólnolub łodzianką, masz prawo do tego, by zgłosić miejski. To taki, który spełnia przynajmniej jeden swój projekt. Nawet jeśli przyjechałeś tu tylko z poniższych warunków: na studia kilka miesięcy temu. Nieistotne też, ile • szacunkowe koszty realizacji zadania przekraczają kwotę środków przeznaczonych na masz lat. Projekty mogą zgłaszać również osobudżet obywatelski dla danego rejonu Łodzi; by niepełnoletni, które zauważają wokół siebie potrzeby, obok których nie powinniśmy przecho- • dotyczą potrzeb mieszkańców więcej niż jednego rejonu Łodzi; dzić obojętnie. • miejsce realizacji zadania nie jest przypisane do jednego rejonu Łodzi. Każdy pomysł na projekt musi poprzeć 15 osób. strona 6
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
By dowiedzieć się więcej na temat różnic między zadaniami lokalnymi i ogólnomiejskimi, odwiedź nasze strony (www.budzet.dlalodzi.info) lub skontaktuj się z naszymi doradcami pod wskazanymi wcześniej numerami telefonów (strona 5). Bez względu na to, czy propozycja zadania ma charakter lokalny czy ogólnomiejski, musi być możliwa do zrealizowania w ciągu 12 miesięcy. W ramach budżetu obywatelskiego decydujemy o środkach, które zostaną wydane do końca 2014 roku.
go uzupełnić. Ma to jednak i dobre strony. Możesz w nim dokładnie opisać, na czym ma polegać Twoja propozycja. Urzędnicy i Radni Rady Miejskiej w Łodzi będą zaś mogli precyzyjnie sprawdzić, czy jest ona możliwa do zrealizowania w 2014 roku.
Oprócz tytułu projektu i określenia rejonu miasta, którego będzie dotyczył, musisz wskazać jego dokładną lokalizację. Oczywiście tylko wtedy, jeśli chcesz zgłosić zadanie inwestycyjne. Nie wystarczy więc na przykład napisać, że w jednym z rejonów przydałoby się więcej terenów zieloJak przygotować nych albo że warto by wyremontować drogi – naformularz wniosku? leży również wskazać, w jakim konkretnie miejPo ustaleniu, czy Twój pomysł ma charakter lo- scu takie działania mają zostać zrealizowane. kalny albo ogólnomiejski, pora na kolejny krok – wypełnienie formularza zgłoszeniowego propo- Zaznaczenie dokładnej lokalizacji jest bardzo zycji zadania. Jest on dostępny w tym folderze ważne i może zadecydować o tym, czy propozy(na środku), na stronie www.budzet.dlalodzi.info, cja będzie poddana pod głosowanie. Ponieważ oraz na stronach Urzędu Miasta Łodzi (zob. dział w budżecie obywatelskim decydujemy o środkach publicznych, nie mogą być one wydawa„zdobądź informację” na stronach 4-5). ne na inwestycje, które mają powstać na tereKwestionariusz jest dosyć szczegółowy i bę- nach prywatnych albo należących do spółdzielni dziesz zapewne potrzebować trochę czasu, by mieszkaniowych. W grę wchodzą jedynie obszastrona 7
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
ry należące do miasta, które mają uregulowany • Kancelarii Urzędu w Wydziale Zarządzania stan prawny i które nie są obciążone na rzecz Kontaktami z Mieszkańcami w Departamenosób trzecich. Istotne jest również to, czy tereny cie Obsługi i Administracji Urzędu Miasta Łoo których mowa nie są przeznaczone na sprzedzi, ul. Piotrkowska 104, budynek B, parter; daż albo czy nie zaplanowano już na nich innych • punktach kancelaryjnych w Oddziale ds. inwestycji. Obsługi Mieszkańców Wydziału Zarządzania Kontaktami z Mieszkańcami w DepartaNa niektóre z tych pytań będziesz w stamencie Obsługi i Administracji Urzędu Mianie znaleźć odpowiedź w Internecie, np. posta Łodzi w lokalizacjach: ul. Zachodnia 47, przez mapę na naszej stronie internetowej al. Politechniki 32, ul. Krzemieniecka 2b, www.budzet.dlalodzi.info, gdzie można sprawal. Piłsudskiego 100, ul. Piotrkowska 110, dzić właścicieli terenu. Konieczny może okazać ul. Piotrkowska 153; się jednak również kontakt z pracownikami merytorycznych komórek Urzędu Miasta Łodzi, któ- Druga możliwość to wysłanie wniosku pocztą na rzy wskażą, gdzie szukać dodatkowych informa- adres: Kancelaria Urzędu w Wydziale Zarządzacji i pomogą rozwiać pozostałe wątpliwości. nia Kontaktami z Mieszkańcami w Departamencie Obsługi i Administracji Urzędu Miasta Łodzi, Oprócz lokalizacji, w formularzu projektu należy: 90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104. • opisać proponowane zadanie w maksymalnie 400 słowach – w tym wskazać poszcze- Oczywiście, nie zostawimy Cię z wnioskiem “sam gólne etapy; na sam”. W czerwcu pracują nasi doradcy. Bę• uzasadnić potrzebę realizacji – wyjaśnić, na dziesz się mógł z nami spotkać bądź zadzwonić jakie potrzeby projekt odpowiada oraz dla- – postaramy się odpowiedzieć na wszystkie wątczego warto go sfinansować z pieniędzy pu- pliwości (więcej w punkcie „zdobądź informacje”). blicznych; • wskazać beneficjentów – czyli mówiąc pro- Zachęcamy również do kontaktu z pracownikaściej, opisać grupy, które skorzystają na tym, mi Urzędu Miasta Łodzi. Listę kontaktów spoże projekt zostanie wprowadzony w życie; rządziliśmy i zamieściliśmy specjalnie dla Cie• przygotować szacunkowy kosztorys – podać, bie – znajdziesz ją w dalszej części materiałów ile będzie kosztowała realizacja zadania; (strona 17). • do wniosku można również dołączyć zdjęcia, mapy lub rysunki/wizualizacje, jeśli będą pomocne. Nie są one jednak obowiązkowe. Pamiętaj, że niezbędna jest również lista z podpisami 15 osób, które popierają Twój projekt! Gdzie i kiedy można złożyć formularz? Wypełniony formularz propozycji zadania musi być złożony w dniach od 30 kwietnia do 28 czerwca 2013 roku do godz. 16.00. Można to zrobić osobiście w jednym z poniższych miejsc (w godzinach pracy urzędu):
strona 8
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
ziom ogólnomiejski (w przypadku zadań ogólnomiejskich). • Propozycja zadania musi być zgłoszona na odpowiednim formularzu, który jest dostępny m.in. na stronie www.budzet.dlalodzi.info.
III. WERYFIKACJA WNIOSKU By Twój projekt mógł zostać pozytywnie zweryfikowany i podlegać głosowaniu musi spełniać warunki poprawności i kompletności. Co to znaczy? Formularz zgłoszeniowy, który dostarczasz do Urzędu Miasta musi być wypełniony w całości – jeżeli pozostawisz puste pola, przedstawiciele komórki merytorycznej Urzędu Miasta Łodzi skontaktują się z Tobą i poproszą Cię o uzupełnienie. Warto jednak sprawdzić wcześniej, czy Twoja propozycja zadania spełnia poniższe warunki: • Zadanie musi mieścić się w zakresie zadań gminy bądź powiatu – by sprawdzić, czy tak faktycznie jest, zajrzyj do przygotowanej przez nas listy zadań gmin i powiatu wraz z przykładami. • W przypadku propozycji zadania inwestycyjnego, teren wskazany do jego zrealizowania musi należeć do miasta i nie być obciążony na rzecz osób trzecich. • Zastanów się nad załączonym kosztorysem swojego zadania. Czy udało Ci się dobrze zorientować się w cenach? Czy są one realne? To ważne z punktu widzenia ustawowych wymogów gospodarności. • Jeżeli projektu nie da się zrealizować w ciągu jednego roku, musisz go przemyśleć. Budżet obywatelski pozwala realizować zadania, które w całości zmieszczą się w roku 2014. • Koszty realizacji Twojej propozycji nie mogą być wyższe niż środki przeznaczone na dany rejon (w przypadku zadań lokalnych) lub po-
Po złożeniu Twój projekt trafia do Biura ds. Partycypacji Społecznej w Departamencie Prezydenta Urzędu Miasta Łodzi, które prowadzi rejestr złożonych formularzy z propozycjami zadań zgłoszonych do budżetu obywatelskiego. Biuro to przekazuje formularze do odpowiednich komórek merytorycznych w celu przeprowadzenia analizy zadań zgłoszonych do budżetu obywatelskiego. Komórki te mają na przeprowadzenie analizy 35 dni, po czym przekazują karty analiz do Biura ds. Partycypacji Społecznej, które z kolei przekazuje je niezwłocznie do Doraźnej Komisji ds. Budżetu Obywatelskiego Rady Miejskiej w Łodzi w celu wskazania przez to ciało tych zadań, które zostaną poddane pod głosowanie oraz tych, które nie zostaną poddane wraz z uzasadnieniem. Wszyscy mamy świadomość, że błędy zdarzają się najlepszym. Co, jeżeli zdarzy się i Tobie? Nie musisz się martwić – komórki merytoryczne mają obowiązek skontaktowania się z Tobą i poproszenia Cię o uzupełnienie Twojego wniosku w ciągu 5 dni. Dopiero gdy odmówisz, Twój projekt zostanie zdyskwalifikowany. O tym, czy Twój wniosek przeszedł weryfikację i znajduje się na liście, dowiesz się na początku września z listy opublikowanej w Biuletynie Informacji Publicznej. Niezależnie od tego, czy jesteś twórcą projektu, czy osobą ciekawą jakie zadania trafiły na listę, już teraz zapraszamy Cię na sześć spotkań podsumowujących ten etap konsultacji. Zostaną one zorganizowane we wrześniu – pięć z nich dotyczyć będzie projektów lokalnych, szóste natomiast poświęcone zostanie projektom ogólnomiejskim. Więcej informacji na temat spotkań pojawi się w sierpniu 2013 roku.
strona 9
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Zagłosować będzie można poprzez: • wypełnienie interaktywnej karty do głosowania dostępnej na stronie internetowej Urzędu Miasta Łodzi; • złożenie wypełnionej karty do głosowania osobiście albo pocztą na adres Kancelarii Urzędu w Wydziale Zarządzania Kontaktami z Mieszkańcami w Departamencie Obsługi i Administracji Urzędu Miasta Łodzi, ul. Piotrkowska 104, budynek B, parter; • złożenie wypełnionej karty do głosowania w innych punktach, których lista zostanie przedstawiona najpóźniej 14 dni przed datą rozpoczęcia głosowania.
IV. GŁOSUJ I POZNAJ WYNIKI Wszystkie zgłoszone projekty – zarówno te, które pozytywnie przejdą weryfikację, jak i odrzucone – pojawią się na naszej stronie internetowej, w Biuletynie Informacji Publicznej (http://bip.uml. lodz.pl) oraz na portalu „Łódź Aktywnych Obywateli” (www.aktywniobywatele.uml.lodz.pl) na początku września bieżącego roku.
Zrealizowane zostaną te inicjatywy, na które zagłosuje najwięcej z nas – jeżeli chcesz, by budżet obywatelski faktycznie był taki, wypełnij formularz i poprzyj maksymalnie pięć najlepszych Twoim zdaniem propozycji w swoim rejonie oraz w skali całego miasta. Tylko wspólnie działając uda nam się faktycznie zmienić Łódź!
Kto może głosować? W przypadku tego etapu istnieje jedno ograniczenie: głosować mogą mieszkańcy i mieszkanki miasta, którzy ukończyli 16 lat. Nie jest istotne, czy ktoś jest w Łodzi zameldowany. Podczas wypełniania karty do głosowania, każdy będzie musiał po prostu oświadczyć, że jest mieszkańcem danego rejonu Łodzi. Przebieg głosowania Głosowanie nad projektami zgłoszonymi do realizacji w 2014 roku odbywać się będzie za sprawą specjalnie do tego celu przygotowanych kart, które zostaną udostępnione na początku września. Samo głosowanie rozpocznie się 21 września i potrwa aż 9 dni, czyli do 29 września (do godz. 16). Każdy mieszkaniec i mieszkanka będzie mógł zagłosować na maksymalnie pięć projektów lokalnych oraz pięć projektów ogólnomiejskich. strona 10
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
4 czerwca – spotkanie informacyjno-konsultacyjne z osobami głuchymi i niedosłyszącymi (więcej informacji na stronie 17). 28 czerwca (do godz. 16) – koniec możliwości zgłaszania przez mieszkańców propozycji zadań do budżetu obywatelskiego. Lipiec/Sierpień
WAŻNE TERMINY ZWIĄZANE Z BUDŻETEM OBYWATELSKIM
Analiza i weryfikacja propozycji zadań zgłoszonych do budżetu obywatelskiego. 6 września będą już dostępne karty do głosowania ze wszystkimi pozytywnie zweryfikowanymi propozycjami zadań, na które mieszkańcy i mieszkanki będą mogli głosować we wrześniu.
Kwiecień 30 kwietnia – początek możliwości zgłaszania przez mieszkańców propozycji zadań do budżetu obywatelskiego.
Wrzesień
6-21 września – cykl 6 spotkań informacyjno-konsultacyjno-edukacyjnych z mieszkańcami Maj i mieszkankami, na których prezentowane będą zasady udziału w głosowaniu i pozytywnie zwe6-29 maja – cykl 36 spotkań informacyjno-konryfikowane propozycje zadań do budżetu obysultacyjnych z mieszkańcami i mieszkankami watelskiego. wszystkich osiedli Łodzi oraz 5 spacerów badawczych (warsztatów terenowych) w każdym 21-29 września (do godz. 16): wybór zarejonie (tj. na Bałutach, Górnej, Polesiu, Widzedań do zrealizowania w drodze głosowania wie oraz w Śródmieściu). Więcej informacji na (także poprzez wypełnienie interaktywnej karty stronie: www.budzet.dlalodzi.info. do głosowania w internecie). Czerwiec
Październik/Listopad
1-28 czerwca – doradztwo prowadzone przez Ogłoszenie wyników głosowania oraz włączenie Stowarzyszenie Inicjatyw Miejskich Topografie wybranych zadań do projektu budżetu miasta oraz Fundację Normalne Miasto - Fenomen dla Łodzi na 2014 r. mieszkańców i mieszkanek chcących zgłosić propozycje zadań do budżetu obywatelskiego. Zapraszamy do kontaktu od poniedziałku do piątku, w godz. 12.00-18.00 w Miejskim Punkcie Kultury PREXER-UŁ, przy ul. Pomorskiej 39 w Łodzi. Oprócz tego, w czerwcu, można kontaktować się z doradcami telefonicznie: • w godz. 9.00-17.00, tel. 42 28 86 001; • w godz. 12.00-20.00, tel. 42 28 86 002. strona 15
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
HARMONOGRAM SPOTKAŃ ETAP I: KWIECIEŃ-CZERWIEC 2013 Poniżej znajdziesz listę wszystkich spotkań dla mieszkańców, które odbędą się w Łodzi. Każde z nich odbywać się będzie w godzinach 17.30 – 19.30. Jeżeli z jakiegoś powodu nie możesz wziąć udziału w spotkaniu organizowanym w Twojej okolicy, nie przejmuj się. Każde ze spotkań ma charakter lokalny, ale niezależnie od tego, na które z nich przyjdziesz, dowiesz się czym jest budżet obywatelski, jak złożyć wniosek oraz gdzie możesz szukać pomocy. Bałuty • 7 maja – os. Łagiewniki, Szkoła Podstawowa nr 61, ul. Okólna 183. • 9 maja – os. Bałuty Zachodnie, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 20, ul. Warecka 41. • 14 maja – os. Julianów-Marysin Rogi, Szkoła Podstawowa nr 120, ul. Centralna 40. • 16 maja – os. Wzniesień Łódzkich, Szkoła Podstawowa nr 142, ul. Łupkowa 6. • 20 maja – os. Radogoszcz, Szkoła Podstawowa nr 122, ul. Jesionowa 38. • 22 maja – os. Teofilów-Wielkopolska, Gimnazjum nr 7, ul. Rojna 33. • 23 maja – os. Bałuty-Doły, Gimnazjum nr 14, al. I Dywizji 16/18. • 24 maja – os. Bałuty Centrum, Szkoła Podstawowa nr 55, ul. Mackiewicza 9.
Górna • 7 maja – os. Rokicie, Szkoła Podstawowa nr 138, ul. św. Franciszka z Asyżu 53. • 9 maja – os. Chojny, Gimnazjum nr 39 w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 5, ul. Królewska 13/15. • 14 maja – os. Wiskitno, Przedszkole Miejskie nr 233, ul. Kolumny 301. • 15 maja – os. Górniak, Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Przybyszewskiego 15/21. • 16 maja – os. Nad Nerem, siedziba Rady Osiedla, ul. Łaskowice 66. • 20 maja – os. Chojny-Dąbrowa, Gimnazjum nr 44, ul. Deotymy 1. • 21 maja – os. Ruda, Gimnazjum nr 38, ul. Municypalna 4. • 28 maja – os. Piastów-Kurak, Gimnazjum nr 37, ul. Jarosławska 29. Polesie • 8 maja – os. Złotno, Szkoła Podstawowa nr 169, ul. Napoleońska 7/17. • 10 maja – os. Koziny, Szkoła Podstawowa nr 91, ul. Kasprzaka 45. • 13 maja – os. Lublinek-Pienista, siedziba Rady Osiedla, ul. Kubusia Puchatka 9. • 17 maja – os. Retkinia Zachód-Smulsko, Gimnazjum nr 22, ul. Kusocińskiego 100. • 23 maja – os. Zdrowie-Mania, siedziba Rady Osiedla, ul. Grzybowa 1. • 27 maja – os. Karolew-Retkinia Wschód, Gimnazjum nr 20, ul. Olimpijska 9. • 28 maja – os. Montwiłła Mireckiego, Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii nr 3, ul. Ksawerego Praussa 2. • 29 maja – os. Stare Polesie, Gimnazjum nr 25, ul. Żwirki 11/ 13. Śródmieście • 6 maja – os. Katedralna, Gimnazjum nr 5, ul. Sienkiewicza 117. • 29 maja – os. Śródmieście Wschód, Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Sterlinga 24.
strona 16
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Widzew • 6 maja – os. Andrzejów, Szkoła Podstawowa nr 204, ul. Gajcego 7/ 11. • 8 maja – os. Zarzew, Gimnazjum nr 31, ul. Grota-Roweckiego 1. • 10 maja – os. Nowosolna, Szkoła Podstawowa nr 202, ul. Jugosłowiańska 2. • 13 maja – os. Olechów-Janów, Gimnazjum nr 36, ul. Dąbrówki 1. • 15 maja – os. Stoki, Szkoła Podstawowa nr 139, ul. Giewont 28. • 17 maja – os. Nr 33, siedziba Rady Osiedla, ul. Dyspozytorska 3. • 21 maja – os. Dolina Łódki, siedziba Rady Osiedla, ul. Beskidzka 172. • 22 maja – os. Mileszki, Szkoła Podstawowa nr 203, ul. Pomorska 437. • 24 maja – os. Widzew Wschód, Szkoła Podstawowa nr 34, ul. Ćwiklińskiej 9. • 27 maja – os. Stary Widzew, Szkoła Podstawowa nr 170, ul. Miedziana 1/3. Ponadto zaplanowano spotkanie (również w godzinach 17.30 – 19.30): 4 czerwca – z osobami głuchymi i niedosłyszącymi – Polski Związek Głuchych Oddział w Łodzi, ul. Nawrot 94/96. ETAP II: WRZESIEŃ 2013 Kolejny cykl spotkań informacyjno-konsultacyjno-edukacyjnych zaplanowano we wrześniu. Zaprezentowane zostaną na nich zasady udziału w głosowaniu i pozytywnie zweryfikowane propozycje zadań zgłoszonych do budżetu obywatelskiego. Więcej informacji na temat tych wydarzeń pojawi się po 15 sierpnia 2013 roku na stronie www.budzet.dlalodzi.info.
WAŻNE DANE KONTAKTOWE W sprawach ogólnych, dotyczących budżetu obywatelskiego, informacji udzielają pracownicy Zespołu ds. Konsultacji Społecznych w Biurze ds. Partycypacji Społecznej: Krzysztof Lechowicz – tel. 42 638-55-96, mail: k.lechowicz@uml.lodz.pl Iwona Dziatlik – tel. 42 638-53-89, mail: i.dziatlik@uml.lodz.pl Marzanna Słomczyńska – tel. 42 638-53-89, mail: m.slomczynska@uml.lodz.pl Jacek Kacprowicz – tel. 42 638-53-89, mail: j.kacprowicz@uml.lodz.pl W sprawach merytorycznych, dotyczących projektów konkretnych zadań zgłaszanych do budżetu obywatelskiego, informacji udzielają: Wydział Budynków i Lokali Karol Nowak – tel. 42 638-40-34, mail: k.nowak@uml.lodz.pl Jarosław Kołodziejczyk – tel. 42 638-40-42, mail: j.kolodziejczyk@uml.lodz.pl Wydział Budżetu Katarzyna Olszowiec – tel. 42 638-45-60, mail: k.olszowiec@uml.lodz.pl Paweł Michalski – tel. 42 638-45-17, mail: p.michalski@uml.lodz.pl Wydział Edukacji Hanna Belke-Markiewicz – tel. 42 638-48-28, mail: h.markiewicz@uml.lodz.pl Julita Hlebowicz-Cieplak – tel. 42 638-48-64, mail j.hlebowicz@uml.lodz.pl
strona 17
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Wydział Gospodarki Komunalnej Elżbieta Wrzos – tel. 42 638-52-38, mail: e.wrzos@uml.lodz.pl Andrzej Szlaski – tel. 42 638-57-65, mail: a.szlaski@uml.lodz.pl Wydział Kultury Monika Ptasińska – tel. 42 638-42-12, mail: m.ptasinska@uml.lodz.pl Bożena Burska – tel. 42 638-43-77, mail: b.burska@uml.lodz.pl Wydział Majątku Miasta Sylwia Janik – tel. 42 638-47-81, mail: sylwiaj@uml.lodz.pl Wydział Sportu Bartłomiej Mielczarek – tel. 42 638-48-75, mail: b.mielczarek@uml.lodz.pl Wydział Spraw Obywatelskich Joanna Mikołajczyk – tel. 42 638-46-08, mail: j.mikolajczyk@uml.lodz.pl Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Małgorzata Sobocińska – tel. 42 638-47-25, mail: zp@uml.lodz.pl Agnieszka Surosz – tel. 42 638-47-94, mail: zp@uml.lodz.pl Biuro Architekta Miasta Natalia Mackiewicz – tel. 42 638-61-42, mail: n.mackiewicz@uml.lodz.pl Martyna Szustorowska – tel. 42 638-57-60, mail: m.szustorowska@uml.pl Biuro ds. Inwestycji Ewa Romanowicz – tel. 42 638-44-46, mail: e.romanowicz@uml.lodz.pl Ludmiła Sokół – tel. 42 638-48-65, mail: l.sokol@uml.lodz.pl Biuro Nadzoru Właścicielskiego Katarzyna Dobrowolska – tel. 42 638-44-89, mail: k.dobrowolska@uml.lodz.pl Biuro Obsługi Inwestora Agnieszka Miazek – tel. 42 638-59-39, mail: ag.miazek@uml.lodz.pl
Liliana Hanuszkiewicz – tel. 42 638-59-23, mail: l.hanuszkiewicz@uml.lodz.pl Biuro Rady Miejskiej Marek Wasielewski – tel. 42 638-41-10, mail: m.wasielewski@uml.lodz.pl Biuro Rozwoju Przedsiębiorczości i Miejsc Pracy Magdalena Jażdżyńska – tel. 42 638-44-64, mail: magda.jazdzynska@uml.lodz.pl Krzysztof Ciesielski – tel. 42 638-53-18, mail: k.ciesielski@uml.lodz.pl Łódzki Ośrodek Geodezji Elżbieta Kaźmierczak-Kośka – tel. 42 637-54-03, mail: e.koska@log.lodz.pl Maria Węgierska – tel. 42 230-67-99, mail: m.wegierska@log.lodz.pl Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Michał Pawlak – tel. 42 632-40-34 wew. 135, mail: organizacja@mops.lodz.pl Eliza Ziółkowska-Lewandowicz – tel. 42 632-40-34 wew. 131, mail: e.lewandowicz@mops.lodz.pl Zarząd Dróg i Transportu Jacek Sarzało – tel. 42 638-58-40, mail: j.sarzalo@zdit.uml.lodz.pl W przypadku, kiedy pracownik komórki merytorycznej nie będzie potrafił udzielić odpowiedzi, prosimy o kontakt z pracownikiem Zespołu ds. Konsultacji Społecznych. Ponadto kontaktować się można z Doraźną Komisją ds. Budżetu Obywatelskiego Rady Miejskiej w Łodzi: Przewodnicząca Komisji Urszula Niziołek - Janiak mail: u.niziolek-janiak@uml.lodz.pl Sekretarz Komisji Magdalena Czerkawska tel. 42 638-41-04, mail: m.czerkawska@uml.lodz.pl a także pod adresami: rada.miejska@uml.lodz.pl lub brm@uml.lodz.pl (w tytule maila należy zaznaczyć, że to mail do Doraźnej Komisji ds. Budżetu Obywatelskiego).
strona 18
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Zadania gminy
ZADANIA GMINY I POWIATU. CZYLI NA CO MOŻNA PRZEZNACZYĆ PIENIĄDZE W RAMACH BUDŻETU OBYWATELSKIEGO? Łódź, jako jedno z nielicznych polskich miast, funkcjonuje jako tzw. miasto na prawach powiatu (inne nazwy to powiat grodzki lub też powiat miejski). Oznacza to, że zadania przypisane w ustawach powiatowi są realizowane w Łodzi na tym samym terenie co zadania gminy. W Polsce obecnie jest tylko 66 takich miast.
1. Sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Przykłady: • remont/przebudowa budynków będących własnością miasta; • budowa nowych obiektów; • budowa, przebudowa, utrzymanie/tworzenie nowych parków, zieleńców, skwerów, trawników; 2. Sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Przykłady: • remonty/przebudowa/budowa nowych placów, chodników, dróg rowerowych, ulic; • organizacja ruchu wraz z instalacją infrastruktury, w tym: przejść dla pieszych, znaków drogowych, elementów uspokajania ruchu, małej architektury (np. ławek, stojaków rowerowych); • wytyczanie miejsc parkingowych.
3. Sprawy wodociągów i zaopatrzenia Zadania gminy oraz zadania powiatu zostały w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania określone w dwóch ustawach: ścieków komunalnych, utrzymania czystości • ustawie o samorządzie gminnym; i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wy• ustawie o samorządzie powiatowym. sypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną W ramach budżetu obywatelskiego w Łodzi moż- i cieplną oraz gaz. na zgłaszać zarówno zadania będące w gestii Przykłady: gminy, jak i powiatu. Należy jednak pamiętać, że: • remonty/budowa nowych instalacji energetycz• zadania inwestycyjne/remontowe, zgłaszane nych, sanitarnych (wodno- kanalizacyjnych); do realizacji w ramach budżetu obywatelskie- • utrzymywanie czystości w mieście (czyli pogo, mogą być realizowane jedynie na terenie pularne sprzątanie); należącym do gminy; • prowadzenie wysypisk śmieci; • zadania muszą być jednoroczne (możliwe do • prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów; zrealizowania w ciągu jednego roku) • kwestie związane z segregacją odpadów – • zadania muszą zamykać się w szacunkowej np. nowe pojemniki do segregacji śmieci. kwocie 3 mln zł (zadania lokalne) i 5 mln zł (zadania ogólnomiejskie). 4. Sprawy działalności w zakresie telekomunikacji. Prezentujemy zestawienie zadań gminy oraz Przykłady: powiatu: • budowa nowych sieci telekomunikacyjnych;
strona 19
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
• działania związane z dostępem do sieci teleinformatycznych (np. tworzenie publicznie dostępnej sieci Wi-Fi).
tów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny wspierające.
9. Sprawy gminnego budownictwa mieszka5. Sprawy lokalnego transportu zbiorowego. niowego. Przykłady: Przykłady: • tworzenie nowych połączeń autobusowych • budowa oraz utrzymanie mieszkań komunali tramwajowych; nych (gminnych); • częstotliwość kursowania pojazdów komuni- • sprawy związane z mieszkalnictwem socjalkacji miejskiej, remonty taboru, ponoszenie nym. innych kosztów związanych z funkcjonowaniem komunikacji publicznej. 10. Sprawy edukacji publicznej. Przykłady: 6. Sprawy ochrony zdrowia. • remonty/budowa nowych/utrzymanie szkół Przykłady: publicznych (w tym szkół specjalnych i inte• prowadzenie profilaktycznej działalności ingracyjnych); formacyjnej i edukacyjnej, w szczególności • środki na organizację zajęć pozalekcyjnych. dla dzieci i młodzieży; • zadania związane realizacją usług opiekuń- 11. Sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych czych dla osób z zaburzeniami psychicznymi; i innych instytucji kultury oraz ochrony za• wspomaganie działalności instytucji, stowa- bytków i opieki nad zabytkami. rzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. Przykłady: • budowa/prowadzenie bibliotek, w tym zakup 7. Sprawy pomocy społecznej, w tym ośrodnowego księgozbioru; ków i zakładów opiekuńczych. • prowadzenie gminnych instytucji kultury, Przykłady: w tym finansowanie ich działalności; • udzielenie schronienia, zapewnienia posiłku • renowacje zabytków; oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozba- • edukacja związana z materialnym dziedzicwionym; twem kulturowym. • dożywianie dzieci; • utworzenie i utrzymywanie ośrodka pomocy 12. Sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym społecznej. terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. Przykłady: 8. Sprawy wspierania rodziny i systemu pie- • remonty/budowa/przebudowa/utrzymanie czy zastępczej. obiektów sportowych; Przykłady: • wsparcie dla rozwoju sportu wśród dzieci • współfinansowanie pobytu dziecka w rodzii młodzieży; nie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, • realizacja zadań związanych z turystyką, np. placówce opiekuńczo-wychowawczej, regiowytyczanie i oznaczanie nowych szlaków tunalnej placówce opiekuńczo – terapeutycznej rystycznych, informacja turystyczna. lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym; • finansowanie kosztów: szkoleń dla rodzin 13. Sprawy targowisk i hal targowych. wspierających, podnoszenia kwalifikacji Przykłady: przez asystentów rodziny, niektórych kosz- • budowa/utrzymanie miejsc związanych
strona 20
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
pewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej. Przykłady: 14. Sprawy zieleni gminnej i zadrzewień. • udzielanie wsparcia socjalnego – okresowePrzykłady: go lub celowego; • utrzymanie terenów zielonych; • prowadzenie miejsc (ośrodków) wspierają• utrzymanie oraz zasadzenia nowego drzecych rodziców z dziećmi; wostanu; • tworzenie dogodnych warunków dla rodzi• tworzenie nowych oraz utrzymanie zieleńców z dziećmi; ców, trawników, parków, skwerów. • realizacja opieki medycznej i prawnej dla kobiet w ciąży. 15. Sprawy cmentarzy gminnych. Przykłady: 19. Sprawy wspierania i upowszechniania • budowa/utrzymanie miejsc związanych z po- idei samorządowej, w tym tworzenia warunchówkiem (cmentarzy komunalnych). ków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych oraz wdrażania programów pobu16. Sprawy porządku publicznego i bezpie- dzania aktywności obywatelskiej. czeństwa obywateli oraz ochrony przeciw- Przykłady: pożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wy- • wspieranie (finansowanie) działań związaposażenia i utrzymania gminnego magazynu nych z inicjatywą lokalną; przeciwpowodziowego. • edukacja w zakresie samorządności; Przykłady: • finansowanie działań realizowanych przez • finansowanie działań Straży Miejskiej, takich jednostki pomocnicze, np. osiedla; jak np. dodatkowe patrole czy zakup/utrzy- • działania na rzecz przejrzystości sprawowamanie wyposażenia Straży Miejskiej; nia władzy. • współpraca z policją, w tym dofinansowywanie działań policji na terenie gminy; 20. Sprawy promocji gminy. • prowadzenie programów informacyjnych, edu- Przykłady: kacyjnych i profilaktycznych w zakresie bezpie- • tworzenie/prowadzenie (realizacja) kampanii czeństwa. promocyjnych gminy. z handlem; • wytyczanie nowych targowisk.
17. Sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych. Przykłady: • tworzenie/prowadzenie/finansowanie obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, np. boisk, sal gimnastycznych oraz innych pomieszczeń użytkowych dla mieszkańców wraz z urządzeniami i wyposażeniem, będących własnością gminy, wykorzystywanych do organizowania imprez lub na inną działalność publiczną.
21. Sprawy współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Przykłady: • finansowanie działań z zakresu działalności pożytku publicznego, przekazywanych organizacjom pozarządowym na zasadach wsparcia realizacji zadania lub jego powierzenia (na podstawie rocznych oraz wieloletnich programów współpracy); • działania na rzecz lepszej współpracy na linii 18. Sprawy polityki prorodzinnej, w tym zasamorząd - organizacje społeczne.
strona 21
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
22. Sprawy współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Przykłady: • nawiązywanie partnerstw oraz współpraca z miastami partnerskimi z innych krajów (realizacja działań wspólnie z miastami partnerskimi).
ciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Przykłady: • zadania związane z ochroną przeciwpowodziową, zabezpieczenia przeciwpowodziowego; • wyposażenie i utrzymanie magazynu przeciwpowodziowego.
Zadania powiatu
5. Sprawy przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy. Powiat na mocy ustawy ma wykonywać zadania Przykłady: „ponadgminne”, jednak w Łodzi – jak już wspo- • programy aktywizujące oraz doszkalające mnieliśmy na początku – obszar działania podla bezrobotnych; wiatu oraz obszar działania gminy są tożsame. • działania na rzecz wyrównywania szans na Oprócz części zadań wymienionych poprzednio, rynku pracy. powiat odpowiada również za: 6. Sprawy ochrony praw konsumenta. 1. Sprawy wspierania osób niepełnosprawnych. Przykłady: Przykłady: • zadania realizowane przez powiatowego • dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnorzecznika praw konsumentów, w tym zapewsprawnych w turnusach rehabilitacyjnych; nienie bezpłatnego poradnictwa konsumenc• likwidacja barier architektonicznych, barier w kiego i informacji prawnej w zakresie ochrokomunikowaniu się i barier technicznych; ny interesów konsumentów; • realizacja programów rehabilitacji zawodo- • edukacja w zakresie praw konsumenckich. wej osób niepełnosprawnych; • dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabi- 7. Sprawy obronności. litacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki po- Przykłady: mocnicze. • działania związane z obroną cywilną, w tym edukacja w zakresie bezpieczeństwa 2. Sprawy geodezji, kartografii i katastru. i obronności cywilnej; • zadania powiatu o charakterze administra- • planowanie i organizowanie szkolenia obroncyjnym. nego oraz ćwiczeń obronnych. 3. Sprawy rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego. Przykłady: • działania związane z ochroną lasów oraz zwierząt leśnych; • promocja/edukacja w zakresie leśnictwa, zwierząt leśnych itp. 4. Sprawy ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, prze-
strona 22
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
strona 23
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info
Fundacja
Fenomen
Fenomen Fundacja Normalne Miasto
„Budżet obywatelski dla Łodzi” – kampania informacyjno – edukacyjna realizowana przez Fundację Fenomen i Stowarzyszenie Topografie, sfinansowana ze środków Urzędu Miasta Łodzi.
więcej informacji na stronie internetowej: www.budzet.dlalodzi.info