Zieleń #innadroga

zieleń przydrożna

9

1

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

Realizatorzy projektu

Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

Zieleń przydrożna

WSTĘPNIAK W cyklu naszych wydawnictw poruszamy szereg zagadnień z tematyki bezpieczeństwa ruchu drogowego. Tym razem opisujemy temat, który z pozoru kompletnie nie wiąże się z ruchem drogowym. Zaś jedynym skojarzeniem mogą być publiczne wypowiedzi rajdowców samochodowych o “zabijających przydrożnych drzewach”

ZIELEŃ PRZYDROŻNA Zapraszam do lektury kolejnego odcinka „bezpiecznej drogi”. Tym razem opisujemy jak traktuje się zieleń przydrożną, a jak można ją wykorzystywać w celach poprawy bezpieczeństwa na drogach. Znowu padają przykłady miast Zachodniej Europy, w których zieleń jest integralną częścią drogi, o którą się dba i właściwie stosuje.

POLSKA VS. FRANCJA

2

Podczas gdy w Polsce raczej dąży się do odsuwania drzew od krawędzi jezdni, to projektanci francuskich stref uspokojonych często celowo sadzą szpalery blisko ulicy. Dlaczego? Badania pokazały, że taka ulica wydaje się nam węższa, a ograniczona drzewami widoczność zmniejsza pewność siebie kierowców. W Polsce wycina się drzewa w myśl zasady “bo zza drzewa może wybiec dziecko”. Co ciekawe, we Francji kierują się dokładnie tą samą zasadą, z tą różnicą, że tam wiedzą, iż kluczem jest obniżenie pewności kierowcy, która przekłada się na niższą prędkość i uważniejszą jazdę.

Drzewa i krzewy mogą także stanowić element większości urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. Z pewnością będą wyglądać bardziej estetycznie niż plastikowe słupki i betonowe przegrody. Można je stosować jako wygrodzenia torowisk, ewentualnie jako estetyczne bariery przy skarpach.

JAK SAMI MOŻEMY ZAZIELENIĆ ŁÓDŻ W drugiej części wydawnictwa prezentujemy sposób, w jaki my sami - mieszkańcy miasta, możemy wpłynąć na zazielenienie Łodzi. Podajemy szczegółowo metody, jakie można wykorzystywać przy staraniu się o finansowanie z magistratu.

Nieustająco zachęcamy do czerpania z prezentowanych przykładów. Mając na względzie bezpieczeństwo ruchu na naszych ulicach.

Hubert Barański Fundacja Normalne Miasto-Fenomen

zieleń przydrożna

ZIELEŃ PRZYDROŻNA

Zieleń a bezpieczeństwo ruchu drogowego Drzewa znikają z polskich ulic w zastraszającym tempie. Poszerzanie jezdni, budowa chodników i dróg rowerowych, urządzanie miejsc postojowych, a nawet zwykłe remonty często odbywają się kosztem zieleni przyulicznej. Długo można wyliczać bezpośrednie przyczyny – od napiętych terminów inwestycji „unijnych” po domniemane kolizje z instalacjami podziemnymi. U ich podstaw leży jednak przeważnie brak woli zachowania już istniejących bądź sadzenia nowych drzew i krzewów, wynikający z bagatelizowania ich roli Na zadrzewionej ulicy latem może być nawet o 10 stopni chłodniej niż na takiej pozbawionej drzew, wilgotność może być o kilka procent wyższa, a liczba zanieczyszczeń pyłowych – trzykrotnie mniejsza. Badacze są zgodni, że koszty utrzymania w miastach zieleni pozostają niższe niż kwoty, jakie przyjdzie nam zapłacić, gdy jej zabraknie. Jednym tchem wymieniane są tu koszty leczenia chorób (zwłaszcza dróg oddechowych i układu krążenia), spadek wartości nieruchomości i ucieczka mieszkańców z pozbawionych zieleni centrów i dzielnic.

Tymczasem umiejętnie urządzona zieleń nie tylko nie koliduje z infrastrukturą drogową, ale wręcz stanowi jej ważny element.

Zieleń jako składnik wyposażenia bezpieczeństwa ruchu dogowego WIEDEŃ (Austria) Murowane donice z krzewami i drzewami wpływają na uspokojenie ruchu, wymuszając jazdę zygzakiem z niewielką prędkością. foto. T. Bużałek

O ile rola zieleni dla warunków życia i mieszkania na danej ulicy wydaje się dość oczywista, to dla wielu zaskoczeniem może być fakt, że zieleń AUTOR

TOMASZ BUŻAŁEK Członek-założyciel stowarzyszenia Łódzka Inicjatywa na Rzecz Przyjaznego Transportu. Geograf. Współautor pierwszego w Polsce akademickiego podręcznika zrównoważonego rozwoju w części poświęconej transportowi i w latach 2010-2011 prelegent w ramach akademii letniej Wyzwania Zrównoważonego Rozwoju w Polsce. Współautor prac studialnych poświęconych Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej oraz publikacji naukowych z zakresu transportu szynowego.

3

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

Tymczasem nawet pojedyncze, dorodne drzewo rosnące przy ulicy jest w stanie wyłapywać zanieczyszczenia, produkować tlen (ilość potrzebną do oddychania dla 2 osób) i poprawiać mikroklimat.

świetnie sprawdza się jako element… infrastruktury bezpieczeństwa ruchu drogowego. Drzewa albo gazony z powodzeniem mogą służyć jako szykany zwężające jezdnię lub rozdzielające pasy ruchu.

Mogą też podkreślać występowanie progów zwalniających i zapobiegać ich omijaniu. Można nawet stosować drzewa jako barierę rozdzielającą pasy ruchu wszędzie tam, gdzie wyprzedzanie bądź omijanie pojazdów mogłoby być niebezpieczne (np. w rejonie przystanków komunikacji miejskiej).

Wyspy z zielenią doskonale sprawdzają się tam, gdzie chcemy ograniczyć prędkość, wymuszając zmianę kierunku jazdy. Powszechnie kojarzonym elementem są wyspy centralne rond, ale mogą być to także różnej wielkości trawniki i skwery, które będą zmieniać geometrię pasów ruchu.

W nieco większej skali działania takie mogą dotyczyć placów –urządzając na nich zielony skwer, wymusimy jazdę naokoło zamiast na wprost.

4

Drzewa mogą też służyć jako trwały element uniemożliwiający parkowanie w sąsiedztwie przejść dla pieszych, stosowany zamiast popularnych słupków. W tej roli nie sprawdzą się natomiast krzewy ani niskopienne drzewa. Ważne jest bowiem, aby rośliny nie ograniczały widoczności – ich korona nie może zaczynać się nisko nad ziemią, bo mogłaby zasłaniać osoby zbliżające się do przejścia.

Drzewa i krzewy mogą stanowić element większo-

HELSINKI (Finlandia) Wysepka rozdzielająca pasy ruchu pełni jednocześnie rolę kwietnika. foto. T. Bużałek

ści urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Z pewnością będą wyglądać bardziej estetycznie niż plastikowe słupki i betonowe przegrody. Będą też z powodzeniem spełniać swoją rolę ekologiczną. Co ważne, mogą być też bardziej skuteczne – dając poczucie, że stanowią trwały element przestrzeni, będą budzić większy respekt niż znaki, które kierowcy uczą się ignorować.

Oddziaływanie zieleni na zachowania kierowców Odpowiednio urządzając zieleń, możemy wpływać na zachowania kierowców także w mniej bezpośredni sposób niż poprzez fizyczne bariery. Pod-

Duesseldorf (NIemcy) Drzewo rosnące w pobliżu przejścia dla pieszych eliminuje parkowanie w jego pobliżu. foto. T. Bużałek

zieleń przydrożna

Pusta ulica, na której widoczność jest zapewniona „od ściany do ściany”, daje – często złudne – poczucie, że doskonale kontrolujemy sytuację i możemy jechać szybciej.

ul. Żeligowskiego (Łódź, Polska) około 10 metrowa jezdnia z dwoma pasami ruchu dla samochodów, pasami ruchu dla rowerów i parkowaniem na chodniku, foto. Zorro2212

Na ulicach i drogach, na których dopuszczamy jazdę z wyższą prędkością, odległość drzew od krawędzi jezdni powinna być odpowiednio dopasowana (na drogach poza terenem zabudowanym raczej sugeruje się sadzić drzewa np. za rowem odwadniającym, a nie bezpośrednio na poboczu), ale z pewnością eliminacja drzew przydrożnych nie jest rozwiązaniem problemu wpadających na nie piratów drogowych.

Jeśli nawet nie jesteśmy w stanie wyeliminować wypadków na zadrzewionym odcinku, to raczej dąży się do minimalizacji skutków zderzenia – np.

montując przed drzewami bariery energochłonne albo wprowadzając nasadzenia krzewów, które pochłoną część energii zderzenia. W warunkach miejskich podobne osłony mają chronić drzewa przed uszkodzeniem w czasie parkowania i wykonywania manewrów.

Także uniwersalne funkcje drzew będą miały wpływ na zachowania kierowców. Osłaniając przed słońcem, obniżają temperaturę jezdni, powietrza na ulicy i stojących na niej pojazdów. Wpływają w ten sposób zarówno na samopoczucie kierowców (a więc pośrednio – na bezpieczeństwo), jak i na stan nawierzchni, która będzie mniej podatna na odkształcanie się i zużycie.

Drzewa mogą też osłaniać przed jaskrawym światłem – zarówno tym słonecznym, jak i światłem pojazdów nadjeżdżających z naprzeciwka (jeśli posadzone są w pasie rozdzielczym). Na odcinkach poza terenem zabudowanym, urozmaicając krajobraz, mogą też zapewniać bodźce zmniejszające senność i przykuwające uwagę kierowcy do pokonywanej drogi, w zimie zaś – ograniczać nawiewanie śniegu z pól na drogę i w ten sposób poprawiać warunki jazdy.

Poza specyficznymi metodami oddziaływania na zachowania kierowców warto dodać jeszcze jeden aspekt. Wiele badań dowodzi, że obecność zieleni ma generalny wpływ na obniżenie poziomu agresji i poprawę samopoczucia. Nie trzeba chyba przekonywać, jak bardzo przydatne może być takie oddziaływanie na uczestników ruchu drogowego.

Zielone bariery

Strasburg (Francja) Gęste szpalery drzew zwężają optycznie jezdnię i skłaniają kierowców do wolniejszej jazdy. Metalowe osłony chronią pnie drzew przed uszkodzeniem. foto. T. Bużałek

5

Hałas komunikacyjny, ze względu na szeroki, negatywny wpływ na zdrowie człowieka, coraz częściej zaczyna być wprost nazywany „zanieczyszczeniem”. Jego minimalizowanie wcale nie musi oznaczać stawiania skompromitowanych przez

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

czas gdy w Polsce raczej dążymy do odsuwania drzew od krawędzi jezdni, to projektanci francuskich stref tempo-30 często celowo sadzą szpalery blisko ulicy. Dlaczego? Badania pokazały, że taka ulica wydaje się nam węższa, a ograniczona drzewami widoczność zmniejsza pewność siebie kierowców. Skutek jest taki, że odruchowo zdejmują oni nogę z gazu. Pusta ulica, na której widoczność jest zapewniona „od ściany do ściany”, daje – często złudne – poczucie, że doskonale kontrolujemy sytuację i możemy jechać szybciej.

Monachium (Niemcy) Miejsca parkingowe rozdzielone drzewami. foto. T. Bużałek

6

media ekranów akustycznych, często można je zastąpić lub uzupełnić roślinnością. Liście i gałęzie roślin pochłaniają i rozpraszają fale dźwiękowe. Tylko sadząc wzdłuż ulicy żywopłot, jesteśmy w stanie zmniejszyć hałas o 1–2 decybele, a kilkumetrowej szerokości pas drzew i krzewów posadzonych wzdłuż jezdni to już hałas mniejszy o nawet kilkanaście decybeli. Nawet rośliny nietworzące zwartych barier, przez pochłanianie i rozbijanie fal dźwiękowych, będą miały pozytywny wpływ na warunki akustyczne, łagodząc skoki natężenia hałasu.

Ekrany dźwiękochłonne, nawet jeśli mają formę trwałej konstrukcji, mogą być maskowane lub uzupełniane zielenią. W wielu przypadkach zamiast szpetną przegrodą mogą się stać wręcz elementem ozdobnym, a będą też znacznie lepiej pełnić swoją funkcję. Najprostszą metodą maskowania ekranów dźwiękochłonnych jest obsadzanie ich pnączami, najlepiej zimozielonymi. Można też konstruować ściany tak, aby znajdowały się w nich „kieszenie”, w których rozwijać się będą rośliny, albo formować obsadzone roślinnością skarpy. Uformowane w ten sposób ogrody pionowe i skalne mogą mieć bardzo duże walory krajobrazowe.

Porządkowanie przestrzeni Urządzona zieleń może też pełnić ważną rolę informacyjną, pokazując użytkownikom, w jaki sposób mają korzystać z przestrzeni ulicy. Urządzony trawnik wzdłuż jezdni jednoznacznie będzie rozgraniczał część przeznaczoną do jazdy i parkowania od części przeznaczonej dla pieszych, nawet jeśli niekiedy trzeba go będzie ochronić dodatkowymi barierami.

Strasburg (Francja) Zielone torowisko wygląda przyjaźnie, uniemożliwia jazdę samochodem, dodatkowo drzewa dają cień zarówno pasażerom jak i pieszym, foto. H. Barański

Z kolei zielone torowisko tramwajowe wskazywać będzie dużo skuteczniej niż wydzielony na jezdni pas tramwajowy, że jest to obszar przewidziany wyłącznie do ruchu pojazdów szynowych. Przy

Gęsto rosnące krzewy tworzące zwarte zakrzaczenia mogą być też stosowane do wygradzania przestrzeni nieprzeznaczonych do ruchu pieszych – np. linii kolejowych, metra, dróg szybkiego ruchu, odcinków linii szybkiego tramwaju. Poza tradycyjnymi żywopłotami rolę tę mogą pełnić kolczaste i gęsto rosnące krzewy zdolne stworzyć barierę nie do przejścia. Nasadzenia takie można też uzupełniać drzewami pod warunkiem, że nie będą one tworzyć rozłożystych koron, które mogłyby zmniejszyć gęstość rosnących poniżej krzewów.

Humanizacja przestrzeni Wszystkie nasadzenia, poza przypisanymi im podstawowymi rolami, pełnią też swoją rolę ekologiczną – zatrzymują wodę, przeciwdziałają erozji, poprawiają jakość powietrza i stanowią ważne środowisko życia dla zwierząt.

Odgrywają też niezwykle istotną rolę krajobrazową – podnoszą atrakcyjność ulic, harmonizują krajobraz, wpływają na pozytywny odbiór miejsca i samopoczucie użytkowników. Stanowią nieoceniony walor przestrzeni publicznych i niemal niewyczerpane źródło aranżacji oryginalnych przestrzeni miejskich.

zieleń przydrożna

okazji zwęzi też optycznie jezdnię, skłaniając do wolniejszej jazdy. Zielonych torowisk można też używać do podkreślenia nietypowego przebiegu torów przez układ drogowy. Odpowiednio zaaranżowaną roślinnością można również porządkować parkowanie. Typowym rozwiązaniem jest rozdzielanie miejsc parkingowych drzewami sadzonymi co 1–2 miejsca postojowe. Do rozdzielania miejsc postojowych można też używać żywopłotów.

Od lat rośliny wykorzystywane są jako element, który ma przyciągać na ulice niezmotoryzowanych użytkowników. Chętniej pokonamy jakiś dystans pieszo, jeśli droga przebiegać będzie w otoczeniu zieleni. Jesteśmy bardziej skłonni do jazdy rowerem wzdłuż szpaleru drzew niż po betonowej arterii pozbawionej roślinności.

Ulice i place z atrakcyjnie zaaranżowaną zielenią będą się stawać także miejscami rekreacji, dzięki czemu wzrośnie poczucie bezpieczeństwa wszystkich użytkowników. Jeśli chcemy mieć mniej samochodów na ulicach, to musimy zadbać także o jakość przestrzeni publicznych. Jakości tej nie definiują wyłącznie granitowe nawierzchnie i kosze na śmieci w stylu retro, ale także kwiaty, krzewy i drzewa, które dają cień, cieszą oczy kolorami i nasycają powietrze miłym zapachem.

7

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

Helsinki (Finlandia) Gęste krzewy użyte zostały do wygrodzenia torowiska metra, foto. T. Bużałek

Grenada (Hiszpania) Zieleń to nieodłączny element atrakcyjnych przestrzeni publicznych, foto. T. Bużałek

Kompendium

O inicjatywie lokalnej Zaniedbany zieleniec czy trawnik rozjechany przez parkujące samochody to dość częste problemy, z którymi zmagają się mieszkańcy różnych części Łodzi. Jednym ze sposobów zaradzenia temu problemowi może być bezpośrednie działanie mieszkańców (we współpracy z lokalnym samorządem) w formie inicjatywy lokalnej

co to jest inicjatywa lokalna 8

Inicjatywa lokalna – jak wskazuje ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (UoDPPiW) – to forma współpracy lokalnych władz z mieszkańcami w celu wspólnego działania na rzecz społeczności lokalnej (art. 2 pkt 4). Tej formie współpracy poświęcony jest cały rozdział 2a ustawy.

Zakres zadań, jakie mogą być zrealizowane przez inicjatywę lokalną, jest bardzo szeroki. Obejmuje nie tylko kwestie przyrody (w tym zieleni w miastach), ale także edukacji, oświaty i wychowania, remonty dróg oraz budynków, działań w sferze kultury fizycznej i turystyki czy działalności charytatywnej (zakres zadań określa art. 19b ust. 1 UoDPPiW) W ramach inicjatywy lokalnej mieszkańcy (bezpośrednio bądź za pośrednictwem organizacji pozarządowej) mogą złożyć wniosek o realizację zadania do lokalnych władz – gminy, powiatu lub samorządu województwa. Wybierając urząd, należy wziąć pod uwagę miejsce zamieszkania (nie zameldowania) mieszkańców lub siedzibę organizacji (art. 19b ust. 1 UoDPPiW) Tryb oraz szczegółowe kryteria oceny wniosków określa organ stanowiący danej jednostki (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta powiatu

bądź marszałek województwa). Ustawodawca zobligował go jednak do tego, aby przy ustalaniu szczegółowych kryteriów oceny wniosków uwzględnić przede wszystkich wkład pracy społecznej w realizację inicjatywy lokalnej. Przy ocenie składanego wniosku – poza szczegółowymi kryteriami – bierze się pod uwagę również celowość realizacji zadania z punktu widzenia potrzeb społeczności lokalnej (art. 19c UoDPPiW).

Wniosek o inicjatywę lokalną traktowany jest jak wniosek w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego (czas odpowiedzi powinien nastąpić bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca) – jednak już po uwzględnieniu wniosku organ administracji zobowiązany jest do podpisania z wnioskodawcą umowy cywilnej o wykonanie inicjatywy lokalnej. Umowa podpisywana jest na czas określony (art. 19d UoDPPiW).

W 2013 roku złożono 8 wniosków o wsparcie inicjatywy lokalnej przez Urząd Miasta Łodzi, z czego 5 wniosków przyjęto do dofinansowania, natomiast 3 odrzucono

mi w celu wspólnego działania na rzecz społeczności lokalnej; • realizowana bez przepływu finansowego; • wniosek mogą złożyć mieszkańcy lub reprezentująca ich organizacja; • mieszkańcy biorą czynny udział w realizacji zadania.

Szczegółowe kryteria w Łodzi Podstawowym aktem prawnym dla inicjatywy lokalnej w Łodzi jest Uchwała nr XCIV/1986/14 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 8 października 2014 r. w sprawie określenia trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej.

Istotnym jej zapisem jest doprecyzowanie kryteriów, według których zespół ocenia złożone wnioski o inicjatywę lokalną. Zgodnie z uchwałą (§ 4 ust. 3) przy ocenie wniosku uwzględnia się następujące kryteria: • potrzebę mieszkańców w zakresie realizacji zadania publicznego w ramach inicjatywy; • zgodność zadania z kierunkami rozwoju miasta, zawartymi w strategiach i programach miejskich; • udział finansowy wnioskodawcy w łącznych szacunkowych kosztach realizacji inicjatywy; • wkład rzeczowy wnioskodawcy w realizację inicjatywy lokalnej; • wkład pracy społecznej zadeklarowany przez wnioskodawcę; • zaawansowanie przygotowań do realizacji inicjatywy lokalnej (np. dokumentacja, zezwolenia itp.).

Dodatkowo przy ocenie wniosku zespół może brać pod uwagę:

• •

liczbę osób lub podmiotów zgłaszających inicjatywę lokalną; wydatki po stronie budżetu miasta oraz koszty eksploatacji inicjatywy lokalnej, jeśli wystąpią, ponoszone przez miasto po jej zrealizowaniu.

Jeśli wniosek przekracza wartość 15 tys. euro, powinien być zgłoszony do 30 czerwca roku poprzedzającego czas realizacji inicjatywy lokalnej (§ 3. ust. 3).

Zarządzenie Nr 195/VII/14 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia z dnia 31 grudnia 2014 r. reguluje „techniczne” kwestie składania wniosków, określając jednocześnie odpowiedni wzór formularza. Do wniosku można dołączyć załączniki, które są związane z realizacją zadania (w szczególności kosztorys, który będzie następnie weryfikowany, projekty budowlane, decyzję o pozwoleniu na budowę). Złożony wniosek weryfikuje pod względem formalnym Biuro ds. Partycypacji Społecznej (wnioskodawca może zostać wezwany do poprawienia lub uzupełnienia złożonego wniosku). Po pozytywnej weryfikacji wniosku pod względem formalnym trafia on na obrady komisji (powołanej na podstawie zarządzenia nr Nr 194/VII/14 z 31 grudnia), która ocenia go na podstawie wskazanych wyżej kryteriów.

W przypadku podjęcia decyzji o realizacji projektu właściwa (merytorycznie) dla danego projektu komórka urzędu wraz z wnioskodawcą niezwłocznie przystępują do sporządzenia dokumentacji niezbędnej do jej przeprowadzenia (w tym harmonogramu prac oraz kosztorysu zadania). Na podstawie tej dokumentacji komórka zawiera z wnioskodawcą umowę o wykonanie inicjatywy lokalnej i występuje do Skarbnika Miasta z wnioskiem o środki na jej realizację.

Zbiorczą informację na temat realizacji inicjatyw lokalnych w danym roku Biuro ds. Partycypacji Społecznej publikuje na portalu Łódź Aktywnych Obywateli www.aktywniobywatele.uml.lodz.pl.

Biuro to prowadzi także rejestr złożonych wniosków o realizację inicjatyw lokalnych.

9

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

Wnioskodawca (grupa mieszkańców – bezpośrednio lub przez organizację pozarządową) w ramach inicjatywy lokalnej zobowiązuje się do świadczenia pracy społecznej, wniesienia wkładu finansowego lub rzeczowego (często są to te trzy elementy w różnych proporcjach). Istnieje także możliwość otrzymania od lokalnych władz (na czas trwania umowy) rzeczy koniecznych do wykonania zgłoszonej inicjatywy. Dokumenty niezbędne do przeprowadzenia inicjatywy lokalnej, w tym harmonogram i kosztorys, przygotowują wspólnie wnioskodawcy oraz władze (art. 19e-19g UoDPPiW).

zieleń przydrożna

• inicjatywa lokalna to forma współpracy lokalnych władz z mieszkańca-

Ważne akty prawne W Łodzi kwestię realizacji inicjatywy lokalnej regulują dwa dokumenty: • Uchwała Nr XCIV/1986/14 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 8 października 2014 r. w sprawie określenia trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej; • Zarządzenie Nr 195/VII/14 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie określenia szczegółowego trybu realizacji zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej oraz wzoru formularza wniosku o realizacje zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej.

• Dla procesu oceny wniosków istotna jest także treść zarządzenia nr 194/VII/14 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie powołania Zespołu ds. rozpatrywania wniosków o wsparcie inicjatyw lokalnych, określające skład zespołu oceniającego oraz jego regulamin pracy.

Program „Zielone podwórka” 10

Charakterystycznym dla Łodzi rodzajem inicjatywy lokalnej, w ramach której można starać się o poprawę stanu zieleni, jest program „Zielone podwórka”.

Program skierowany jest do wspólnot mieszkaniowych, które mogą w ten sposób zdobyć dofinansowanie na budowę, naprawę i modernizację chodników, zieleńców i placów zabaw oraz zakup i montaż urządzeń małej architektury (np. ławki czy kosze) – z wyłączeniem urządzania parkingów i miejsc parkingowych oraz urządzania i wyposażania miejsc do składowania odpadów w innej formie niż parkowe kosze na śmieci.

Programem „Zielone Podwórka” objęte mogą być tereny należące do miasta, które są użyczone bądź dzierżawione przez wspólnotę mieszkaniową lub właścicieli lokali tej wspólnoty. Ważne jest, aby teren będący własnością miasta przylegał do nieruchomości wspólnoty mieszkaniowej.

Maksymalna kwota dofinansowania, o jaką mogą ubiegać się wspólnoty mieszkaniowe, wynosi 35.000 zł brutto. Maksymalny wkład miasta nie może przekroczyć 75% ceny określonej w kosztorysie projektu. Istotnym zastrzeżeniem jest to, że danego projektu nie można dzielić na części, zaś o kolejną realizację można ubiegać się dopiero po 5 latach od daty rozliczenia poprzedniego projektu.

Wnioski do projektu należy złożyć do 30 kwietnia danego roku na tym samym formularzu, na którym wnioskuje się w sprawie inicjatywy lokalnej. Wniosek w formie edytowalnej można pobrać ze strony Łódź Aktywnych Obywateli: www.aktywniobywatele.uml.lodz.pl.

Do wniosku należy dołączyć także załączniki wyszczególnione w § 10 zarządzenia nr 1728/VI/12 z 25 stycznia 2012 r. (uwzględniając przy tym zmianę z zarządzeń nr 3816/VI/13 z dnia 20 lutego 2013 r. oraz nr 5702/VI/14 z dnia 4 lutego 2014 r.).

Wnioski niekompletne można uzupełnić w ciągu 7 dni – w przypadku nieuzupełnienia wniosek zostaje odrzucony.

Wybór projektów podlegających współfinansowaniu w ramach programu “Zielone podwórka” następuje według następujących kryteriów (kolejność zgodna z hierarchią ważności): • Celowość projektu z punktu widzenia potrzeb społeczności lokalnej.

• Udział finansowy wnioskodawcy w łącznych szacunkowych kosztach realizacji projektu.

• Wkład rzeczowy wnioskodawcy.

• Wkład pracy społecznej zadeklarowany przez wnioskodawcę.

• Zaawansowanie w przygotowaniach do realizacji projektu.

• Udział środków z budżetu miasta potrzebnych do realizacji projektu.

Lista wybranych projektów ogłaszana jest do 31 maja danego roku.

AUTOR JAROSŁAW GÓRALCZYK Członek Zarządu i Rady Programowej Fundacji Normalne Miasto – Fenomen. Administratywista. Pracował w zespołach roboczych przygotowujących łódzki regulamin konsultacji społecznych oraz wytyczne do pierwszego, łódzkiego budżetu obywatelskiego.

Interesuje się partycypacją społeczną, planowaniem przestrzeni, system transportowym miast, religioznawstwem i prawem.

BEZPIECZNE OŚWIETLENIE zieleń przydrożna

• •

• •

poparcie w budżecie obywatelskim poparcie w Internecie 11 15

European Cycling Challenge

BEZPIECZNE BEZPIECZNE MIASTO MIASTO INNA INNA DROGA DROGA

wolontariusze

W NASTĘPNEJ CZĘŚCI... „Uspokajanie ruchu” – to zwrot, który budzi emocje. To także kolejny temat, który jest „kontr-intuicyjny”. Na przykład? Zamiast stawiać znaki ograniczające prędkość – zgodnie z ideą „uspokajania ruchu”: znaki się zdejmuje. Dlatego zapraszamy do spokojnej lektury, udziału w spotkaniach z ekspertami i umożliwienia nam merytorycznego wyjaśnienia o co chodzi Kiedy jako Fundacja Fenomen rozpoczęliśmy w 2011 roku kampanię społeczną „tempo-30 dla Łodzi” (http://tempo30.dlalodzi.info) spotkaliśmy się z dość dużym sprzeciwem zarówno mieszkańców, władz jak i mediów. Podnoszono głosy, że już teraz – przy znakach ograniczających prędkość do 50 km/h - po Łodzi jeździ się wolniej, zupełnie nie zastanawiając się nad przyczynami korków i czasowych zatorów na drogach.

Dopiero nasz ogromny wysiłek włożony w wyjaśnienie co się kryje pod pojęciem „tempo-30”, godziny rozmów i wyjaśniania jaki cel można osią-

gnąć za pomocą uspokajania ruchu zaowocował pierwszymi pozytywnymi komentarzami i niewielkimi zmianami w mieście. Liczymy na więcej, dlatego przekażemy w kolejnym zeszycie pakiet informacji, z którymi będzie można odwiedzić swoją Radę Osiedla czy spółdzielnię mieszkaniową).

W kolejnym odcinku naszej publikacji przedstawimy polskie przykłady uspokajania ruchu, pokażemy korzyści – nie tylko dla mieszkańców (także tych zmotoryzowanych), ale także dla zarządców dróg (miasta, gminy, spółdzielni mieszkaniowych).

Szczegóły na www.innadroga.dlalodzi.info Katarzyna Mikołajczyk Fundacja Normalne Miasto-Fenomen

12

AUTORZY Tomasz Bużałek, Jarosław Góralczyk, REDAKCJA JĘZYKOWA Magdalena Kokosińska FOTOGRAFIA na okładce Hubert Barański FOTOGRAFIE str 3 (Hubert Barański), str 5 (commons.wikimedia.org) SKŁAD Paulina Milewska, UTWÓR OPUBLIKOWANY

na licencji niewyłącznej Creative Commons - Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 4.0

http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0