Łódź organizacji pozarządowych by Fundacja Fenomen

Łódź organizacji pozarządowych dla radnych Rady Miejskiej w Łodzi VII kadencji - 2014-2018 14 stycznia 2015

Wstęp Szanowne Radne, Szanowni Radni! Serdecznie gratulujemy uzyskania zaufania łodzian w wyborach! Zwracamy się do Państwa w imieniu organizacji pozarządowych działających w Łodzi. Działamy, bo chcemy budować Łódź przyjazną dla mieszkanek i mieszkańców, sami chcemy się w niej dobrze czuć. Liczymy na to, że zbieżność celów naszych organizacji i zadań lokalnego samorządu pozwoli na inspirującą i korzystną dla miasta współpracę. Na dobry początek oddajemy w Państwa ręce krótką broszurę przygotowaną przez środowisko łódzkich organizacji pozarządowych. To tylko zarys problemów, o których m.in. chcielibyśmy z Państwem w tej kadencji rozmawiać. Nie jest to oczywiście kompletne kompendium wiedzy o mieście, a jedynie skrótowe wskazanie kliku istotnych z naszego punktu widzenia kwestii. Tych obszarów jest znacznie więcej. Mamy nadzieję wspólnie z Państwem o nich dyskutować, diagnozować problemy i znajdować dla nich rozwiązania. Tematy poruszone w opracowaniu to: • partycypacja społeczna • transport • edukacja – profilaktyka przemocy wobec dzieci i młodzieży • przyroda i zieleń • osoby z niepełnosprawnościami Realizacja polityki miasta w każdym z tych działów powinna być zgodna z założeniami przyjętymi w Strategii Zintegrowanego Rozwoju Łodzi 2020+ (www.uml.lodz.pl/miasto/strategia/). Na końcu każdego z opisów znajdą Państwo dane kontaktowe organizacji, którym te obszary są bliskie. Mamy nadzieję, że będą chcieli Państwo korzystać z wiedzy i zaangażowania organizacji pozarządowych. W razie pytań służymy radą i pomocą.

Pomysł: Fundacja Normalne Miasto - Fenomen

ABC pozarządówki

Dosyć często przy naszych działaniach spotykamy się z pytaniami o kwestie dotyczące zasad współpracy samorządu z NGO (z ang. non-governmental organizations).

Kim jesteśmy? Organizacje pozarządowe to stowarzyszenia (zwykłe oraz rejestrowe) i fundacje, które nie działają dla osiągania zysku, ale dla pożytku publicznego. Do tego grona zalicza się również kluby sportowe, organizacje powołane przez związki wyznaniowe, a także spółki non-profit. Realizujemy cele wskazane w swoich statutach. Pokrywają się one często z kompetencjami gminy i powiatu.

Jakie formy współpracy istnieją w Łodzi? Współdziałanie władz miasta z trzecim sektorem opiera się o tzw. Program współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi dokument przyjmowany przez Radę Miejską każdego roku. To w nim wskazane są priorytety współpracy urzędników i społeczników na nadchodzący rok oraz jej formy. In-

formacja o realizacji Programu jest przedstawiana radnym przez władze wykonawcze zawsze do końca kwietnia kolejnego roku. W Łodzi mamy programy roczne, ale trwają też prace nad przygotowaniem dodatkowo programu wieloletniego. Jeśli idzie o współpracę finansową to organizacje mogą realizować zadania zlecone przez miasto jeśli ich projekt wygra otwarty konkurs ofert lub otrzyma środki na tzw. “małe projekty” w trybie pozakonkursowym (warunki i ograniczenia co do przekazywania takich małych grantów wyznacza Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie). Wartość ogólna zadań zlecanych organizacjom uchwalana jest przez radnych podczas przyjmowania budżetu miasta. Aby organizacje sprawniej mogły komunikować się z samorządem mamy w Łodzi powołaną Łódzką Radę Działalności Pożytku Publicznego (ŁRDPP). W jej skład wchodzą: przedstawiciele Rady Miejskiej w Łodzi, osoby wybrane w powszechnych wyborach przez środowisko organizacji pozarządowych oraz urzędnicy. ŁRDPP opiniuje lokalne prawo

i podejmowane projekty i działania ze sfery zadań publicznych. Jako organ powierniczy udziela pomocy i wyraża opinie w przypadku sporów między organami administracji publicznej a organizacjami pozarządowymi. Warto sprawdzać/pytać, czy akty prawa przedstawiane Radzie Miejskiej były wcześniej opiniowane przez ŁRDPP i jakie były uwagi społeczników do danej propozycji. Ponadto sprawnie działają w Łodzi także Komisje Dialogu Obywatelskiego. Są to zespoły robocze o charakterze inicjatywni - doradczym, zajmujące się określonym tematem (np. niepełnosprawnością, partycypacją, kulturą), stale monitorujące i podpowiadające urzędowi jakie problemy oraz rozwiązania dostrzegają z perspektywy oddolnej w swojej “branży”. Podobnie jak w przypadku ŁRDPP dobrze wiedzieć, czy uchwalne przez Państwa prawo było wcześniej konsultowane z odpowiednią merytorycznie KDO. Więcej o formach współpracy łódzkiego samorządu z organizacjami można przeczytać na stronie: www.aktywniobywatele.uml.lodz.pl

Dziedzina: partycypacja Diagnoza W ciągu ostatnich kilku lat podejście do konsultacji społecznych w Łodzi znacznie się zmieniło. W 2012 roku siłami urzędu, radnych rady miejskiej oraz trzeciego sektora opracowany został regulamin konsultacji społecznych, normą stało się wykorzystywanie w konsultacjach społecznych metody pracy warsztatowej. Mimo tych zmian - oraz znacznemu zmniejszeniu liczby mieszkańców mogących wnioskować o konsultacje (z 1000 osób do 200 osób) - wyzwaniem nadal pozostaje brak konsultacji społecznych zwoływanych z inicjatywy mieszkańców, co świadczyłoby nie tylko o niewielkiej popularności tego narzędzia, ale także o braku wiary w jego skuteczność /efektywność. Zdarza się również, że mimo przyjętych standardów (poziomu minimum) konsultacje społeczne prowadzone są z ich naruszeniem (konsultacje ul. Sienkiewicza - brak materiału informacyjnego dla mieszkańców, wyjaśniającego istotę sprawy; konsultacje rozwoju sieci dróg rowerowych - brak raportu z konsultacji mimo upłynięcia 30 dniowego terminu na jego publikację). Najważniejsze decyzje czy też największe inwestycje powinny być konsultowane na jak najwcześniejszym etapie, stąd też wynika potrzeba przyjęcia planowania krótko, średnio i długookresowego w kontekście konsultacji poszczególnych projektów. Postulujemy, aby przy realizacji każdego ważnego projektu inwestycyjnego, przy jego planowaniu, były wydzielone środki finansowe na związane z nim konsultacje społeczne. Powinno to być uwzględniane w kosztorysie już na etapie projek-

towania danego działania inwestycyjnego. Konieczne jest zwiększenie puli środków na prowadzenie konsultacji społecznych (również dla projektów nieinwestycyjnych), w tym na testowanie innowacyjnych form dialogu z obywatelami (np. sąd obywatelski czy narada obywatelska). Dobór metod konsultacyjnych powinien uwzględniać każdorazowo temat, potrzeby oraz możliwości organizacyjne. Dwie edycje budżetu obywatelskiego zakończyły się olbrzymim sukcesem frekwencyjnym. Coraz wyraźniej zauważalne są jednak różne problemy związane z jego dotychczasowymi regułami. Mieszkańcy, dziennikarze oraz członkowie organizacji pozarządowych zwracali uwagę na konieczność uszczelnienia zasad głosowania oraz wprowadzenia rozwiązań, dzięki którym środki znajdujące się w budżecie obywatelskim mogłyby być bardziej przejrzyście dzielone zarówno w wymiarze terytorialnym, jak i tematycznym. Podejmowane działania każdorazowo powinny wynikać z podjętej pracy ewaluacyjnej (obejmującej etapy promocji budżetu, zgłaszania i weryfikacji projektów, głosowania oraz realizacji) dla danej edycji budżetu obywatelskiego. Budżet obywatelski nie może być plebiscytem ani konkursem grantowym, nie można także pozwolić na wpisywanie go (nawet nieoficjalnie) do planów jednostek publicznych jako potencjalnego źródła finansowania potrzebnych zadań. Wybór zadań do realizacji powinna poprzedzać rzetelna i szczera dyskusja pomiędzy mieszkańcami nt. najważniejszych potrzeb w ich okolicy ale także w całym mieście. Inną niewykorzystaną w Łodzi szansą na aktywne włączenie obywateli w życie miasta jest inicjatywa lokalna (po części wynika to z niewielkich

środków na realizację takich inicjatyw - w 2014 roku tylko 300.000 zł, co pozwoliło zrealizować tylko 3 z 5 zgłoszonych propozycji; po części zaś z braku promocji tego narzędzia). Jest to narzędzie zakładające bezpośrednią współpracę mieszkańców z samorządem przy realizacji zadań publicznych. Realizowane dotychczas programy jak np. Zielone podwórka wymagają większej promocji i rozszerzenia na całe miasto, tak by faktycznie włączyć mieszkańców w działania na rzecz swojej wspólnoty. Za niezbędne uważamy podjęcie edukacji w zakresie obywatelskim mamy w Łodzi dobre mechanizmy, teraz musimy nauczyć się (jako obywatele) z nich odpowiedzialnie korzystać.

Ważne dokumenty •

•

Regulamin Konsultacji Społecznych (uchwała Rady Miejskiej w Łodzi nr XXXVIII/695/12 z dnia 25 kwietnia 2012 r.; tekst jednolity: uchwała nr LXIV/1357/13 w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego Regulaminu Konsultacji Społecznych, http://bip.uml.lodz.pl/ index.php?str=183&id=32016); Model dobrych konsultacji społecznych (rezultat projektu “Aktywni w konsultacjach”, realizowanego przez Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS we współpracy z Urzędem Miasta Łodzi - dokument będzie dostępny w ostatecznej wersji od połowy stycznia 2015 r. http://uml.lodz. pl/miasto/projekty_unijne_/fundusze_strukturalne_20072013/ projekty_spoleczne_/aktywni_w_konsultacjach/). Inicjatywa lokalna (uchwała Rady Miejskiej w Łodzi nr XCIV/1986/14 z dnia 8 paź-

dziernika 2014 r. w sprawie określenia trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej, http://bip.uml.lodz.pl/index. php?str=83&id=35521).

•

Kompetencje radnych Rady Miejskiej w Łodzi •

•

radni jako przyjmujący Regulamin konsultacji społecznych powinni pełnić rolę “strażników dobrych konsultacji”, rozliczając Prezydenta Miasta z realizacji założeń w/w Regulaminu; radni przed przyjmowaniem przedkładanych im dokumentów (projektów uchwał, dokumentów strategicznych) powinni zwracać szczególną uwagę na konsul-

•

tacji społecznych w ich przygotowaniu; przebieg oraz wyniki przeprowadzonych konsultacji społecznych powinny stać się jednym ze stałych elementów do omówienia w ramach prezentowanego projektu dokumentu; radni mogą z własnej inicjatywy wprowadzać do porządku obrad punkty dotyczące informacji Prezydenta Miasta na temat przeprowadzonych konsultacji społecznych także w innych kwestiach niż projekty uchwał / dokumentów strategicznych, ich przebiegu oraz wyników; radni powinni podejmować aktywną rolę na rzecz edukacji mieszkańców w zakresie ich praw związanych z mechanizmami partycypacyjnymi; radni mają możliwość wniosko-

Organizacje pozarządowe aktywne w dziedzinie Fundacja Normalne Miasto Fenomen www.fundacjafenomen.pl; e-mail: kontakt@fundacjafenomen.pl tel: +48 531-157-000 adres korespondencyjny: skrytka pocztowa 14, 90-435, Łódź 36 biuro: ul. Sienkiewicza 61A pokój U-11, 90-009 Łódź Łódzkie Stowarzyszenie Inicjatyw Miejskich Topografie www.topografie.pl; e-mail: stowarzyszenie@topografie.pl tel: +48 504-550-875 adres korespondencyjny: ul. Pomorska 39; 90-203 Łódź Fundacja Miejski Kolektyw tel.: +48 606-237-202 ul. Piotrkowska 172/180 lok. 21; 90-368 Łódź e-mail: miejskikolektyw@gmail.com Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich „OPUS” w Łodzi www.opus.org.pl; e-mail: opus@opus.org.pl tel. 42 231-31-01, 42 632-22-18 / fax 42 231-31-02 biuro: pl. Wolności 2 (lewa oficyna), 91-415 Łódź Fundacja Edukacji i Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego www.ferso.org; e-mail: fundacja.ferso@gmail.com tel. 42 632 79 77 / fax: 42 632 79 77 biuro: ul. 28 Pułku Strzelców Kaniowskich 71/73; 90-558 Łódź

•

wania o przeprowadzenie konsultacji społecznych z mieszkańcami Łodzi na dowolny, istotny z punktu widzenia wspólnoty samorządowej temat. Ważne jest jednak to, aby za wnioskiem o konsultacje społeczne szła realna możliwość wprowadzenia zmiany, która będzie wynikiem przeprowadzonych konsultacji społecznych; radni w trakcie prac nad budżetem miasta powinni zwrócić uwagę na uwzględnienie w nim środków na współpracę z mieszkańcami, w tym przeprowadzanie konsultacji społecznych oraz realizacji programów edukacji obywatelskiej z uwzględnieniem tych skierowanych do dzieci i młodzieży.

Dziedzina: transport Diagnoza Choć największa część budżetu miasta przeznaczana jest rok rocznie na inwestycje związane z transportem (w 2014 roku wydatki na transport i łączność stanowiły aż 30% wszystkich wydatków miasta), wciąż nie stosuje się spójnej strategii rozwoju transportu, zaś przyjęta przez radnych w styczniu 1997 roku polityka transportowa dla miasta Łodzi pozostaje martwym dokumentem. Powoduje to nieefektywnie wydawanie środków - w sposób punktowy, bez spójnego planu, wizji oraz wbrew przyjętym w 1997 r. priorytetom. Widoczny jest także brak polityki związanej z bezpieczeństwem ruchu drogowego, szczególnie w odniesieniu do niechronionych uczestników ruchu. Tragiczny pod tym względem 2014 rok (41 zabitych, w tym 20 pieszych) powinien być dla Łodzi ostatnim znakiem ostrzegawczym, że poza wciąż składanymi deklaracjami, niezbędne jest podjęcie realnych oraz skutecznych działań, oraz konieczne jest monitorowanie ich efektów. Niezmiennym problemem jest także malejąca atrakcyjność transportu publicznego (ograniczanie liczby kursów, brak możliwości szybkiej przesiadki, wydłużający się czas jazdy), który w każdym dobrze funkcjonującym mieście stanowi jego “kręgosłup transportowy”, decydując o sprawności przemieszczania się zdecydowanej większości mieszkańców. Aby tak się stało transport zbiorowy musi być punktualny, kursować z dużą częstotliwością w równym takcie (odstępach), zaś infrastruktura towarzysząca (perony, przystanki) powinna być rozmieszczona w atrakcyjnych lokalizacjach z dogodnym dojściem oraz być dostosowana do osób o ograniczonej mobilności (osoby starsze, rodzice z małymi dziećmi, osoby z niepeł-

nosprawnościami). Pogarszający się z roku na rok stan wielu łódzkich torowisk - poza bezpośrednim zagrożeniem dla dalszego rozrzedzania siatki połączeń - skutkuje także brakiem możliwości zwiększenia liczby taboru wagonów niskopodłogowych. W 2014 roku pierwszy raz od wielu lat widoczne stały się zorganizowane działania związane z usprawnieniem ruchu pieszego. Aby działania te były rzeczywiście skuteczne niezbędne jest również wprowadzanie dobrej organizacji parkowania - m.in poprzez separację przestrzeni parkingowej (np. przez elementy zieleni, takie jak drzewa, klomby, gazony, ale także przez inne rodzaje separatorów). Nie można dopuszczać do tego, aby mocno ograniczona w wielu miejscach przestrzeń przeznaczona dla ruchu pieszego była dodatkowo zajmowana i stopniowo niszczona przez parkujące na niej samochody. O potrzebach związanych z transportem świadczą projekty zgłaszane przez mieszkańców Łodzi do budżetu obywatelskiego. Aż 20% wszystkich projektów - 174 wnioski zgłoszone i pozytywnie zweryfikowane przez doraźną komisję Rady Miejskiej ds. budżetu obywatelskiego w drugiej edycji budżetu obywatelskiego - były związane z transportem. Wśród nich przeważały zadania dotyczące remontów chodników i ulic, poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego - w tym wyznaczania bezpiecznych przejść dla pieszych czy tworzenia spójnej infrastruktury dla rowerzystów. Realizacja założeń Karty Brukselskiej, podpisanej przez władze Łodzi 7 stycznia 2011 roku, zakłada m.in. zwiększenie udziału ruchu rowerowego w ruchu miejskim do 15% oraz zmniejszenie o 50% ryzyka wypadków rowerowych do 2020 roku. Aby zbliżyć się do zakłada-

nych wskaźników niezbędna jest budowa spójnej oraz bezpiecznej infrastruktury rowerowej, zaś w obszarze ścisłego śródmieścia przekształcenie istniejącej infrastruktury w bezpieczną dla niezmotoryzowanych uczestników ruchu (pieszych oraz rowerzystów). Dla realizacji tych celów niezbędne są także edukacja wszystkich uczestników ruchu w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego, stworzenie możliwości dojazdu rowerem do szkół dla dzieci i młodzieży (bezpieczna infrastruktura drogowa w rejonie szkół, tworzenie bezpiecznych miejsc parkingowych dla rowerów) oraz odpowiedzialne, nastawione na rzeczywistą poprawę bezpieczeństwa działania służb strzegących bezpieczeństwa i porządku publicznego (Straży Miejskiej we współpracy z Policją). Od wielu lat nierozwiązanym problemem jest także brak konsekwentnej polityki parkingowej, która powinna być elementem planowania całości transportu w mieście. W sytuacji ograniczonej dostępności przestrzeni, z jednej strony stwarza sytuacje zachęcające do dojazdów prywatnym samochodem do dowolnego punktu w mieście (brak przeciwdziałania powstawaniu nielegalnych, “dzikich” parkingów, nieskuteczna egzekucja łamania zakazu parkowania), z drugiej zaś strony nie daje się realnej alternatywy dla tego typu zachowań (brak priorytetu oraz niewydolność komunikacji publicznej, zły stan infrastruktury pieszej, brak bezpiecznej infrastruktury sprzyjającej ruchowi rowerowemu w centrum). Zarówno lokalizacja infrastruktury parkingowej, jak i parkingowa “polityka cenowa” powinny dawać możliwość dojazdu prywatnym samochodem gdy istnieje taka potrzeba, ale także bardziej zachęcać do wyboru transportu publicznego (punktualnego, kursującego z dużą częstotliwością, czystego oraz dostępnego), zastępującego prywatny samochód.

Ważne dokumenty •

•

Uchwała nr LI/528/97 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 29 stycznia 1997 r. w sprawie przyjęcia polityki transportowej dla miasta Łodzi http://bip.uml.lodz.pl/index. php?str=83&id=2523 Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego na lata 2014-2025 (do przyjęcia w 2015 r.). Karta Brukselska (założenia Karty Brukselskiej oraz treść dokumentu dostępne na stronie wortalu Rowerowa Łódź http://www. rowerowalodz.pl/pomysly-projekty/karta-brukselska) “Dostępna przestrzeń publiczna” oraz “Dostępna komunikacja publiczna”, publikacje Fundacji Instytutu Rozwoju Regionalnego, Kraków 2009. (raporty dostępne

•

są na stronie niepelnosprawni.gov.pl http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dostepnosc-projektowanie-uniwer/) Studium systemu transportowego dla Miasta Łodzi

Kompetencje radnych Rady Miejskiej w Łodzi •

•

radni uchwalając budżet decydują o przekazaniu funduszy na poszczególne inwestycje infrastrukturalne tak w zakresie transportu zbiorowego jak i indywidualnego; obecnie radni uchwalają wysokość i rodzaje opłat za przejazdy środkami komunikacji publicznej. Mogą oni jednak - na podstawie zapisów ustawy o transporcie publicznym - zrzec się tych uprawnień na rzecz stosow-

•

• • •

nej instytucji wykonawczej; radni decydują o wysokości dopłaty do transportu publicznego od której zależeć będzie jakość i liczba połączeń na terenie miasta; radni decydują o przyjęciu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania miasta; radni uchwalają politykę transportową, którą następnie realizuje prezydent miasta; radni mogą przyjmować stanowiska w sprawie konkretnych działań prezydenta a także realizowanych przez niego działań i inwestycji, ich formy i sposobu ich realizacji.

Dziedzina: edukacja – profilaktyka przemocy wobec dzieci i młodzieży Diagnoza W codziennej rzeczywistości bardzo często zaobserwować można jak dzieci i młodzież stają się ofiarami oraz świadkami szeroko rozumianej przemocy: psychicznej, fizycznej, seksualnej, a także coraz częściej również internetowej. Ostatni z wymienionych rodzajów przemocy w ostatnim czasie przybrał na sile, co potwierdza tegoroczny raport Najwyższej Izby Kontroli „Przeciwdziałanie zjawiskom patologii wśród dzieci i młodzieży szkolnej”. Na potrzeby raportu „patologię społeczną” zdefiniowano jako zachowanie jednostek lub grup społecznych, niezgodne z powszechnie obowiązującymi wartościami kulturowym. Za zachowania patologiczne dzieci i młodzieży NIK przyjął agresję, przemoc, różnego rodzaju zachowania przestępcze, a także m.in. ucieczki z domu, wagary, picie alkoholu, nikotynizm, zażywanie narkotyków oraz udział w życiu grup działających według odrębnych wzorców i zasad postępowania, nieprzestrzegających zwyczajowo przyjętych w społeczeństwie norm. Wg. NIK problemy występują we wszystkich typach szkół. Kontrolę przeprowadzono w ośmiu miastach (w tym także w Łodzi) a jej przedmiotem były Jednostki Samorządu Terytorialnego (Urząd Miasta Łodzi) oraz szkoły publiczne różnych typów. Najbardziej rozpowszechnionym zjawiskiem patologicznym w szkołach jest agresja słowna i fizyczna. Przemoc słowną, jako dominującą wymieniają zarówno uczniowie (74 proc. spośród 2359 przebadanych ankietowo przez NIK), jak i nauczyciele (43 proc. z prawie 1000). O agresji fizycznej mówi 58 proc. uczniów i 15 proc. nauczycieli. Wśród wszystkich przypadków patologii odnotowywanych w dokumentacji szkolnej naj-

więcej jest właśnie przejawów agresji (51 proc.). Co więcej, NIK zwraca uwagę, że zjawisko to narasta i przybiera na sile. W ostatnich latach coraz więcej problemów wiąże się z cyberprzemocą, czyli agresją z wykorzystaniem nowoczesnych technologii (Internet, telefony komórkowe, komputery). Może ona przybierać różne formy: od nieprzyjemnych SMS-ów lub e-maili, przez zamieszczanie w sieci, np. na portalach społecznościowych, ośmieszających zdjęć lub filmów (tzw. happy slapping), aż po upublicznianie prywatnych materiałów, np. listów lub zdjęć ofiary (tzw. outing). NIK szacuje, że cyberprzemocy doświadcza ponad połowa dzieci w Polsce. Kolejnym istotnym, choć nieczęsto poruszanym rodzajem przemocy jest zjawisko „łagodnej przemocy”. To wszelkiego rodzaju komentarze, uwagi i zwroty do zachowania dziecka nieokreślające jego zachowania, lecz tworzące etykietę, które bagatelizują uczucia przeżywane w danej chwili przez dziecko. Wszystkie te czynniki mają znaczący wpływ na poczucie bezpieczeństwa u dziecka. Jest to bagatelizowane przez wiele osób i zbywane stwierdzeniem „zawsze tak się robiło/ mówiło”, a jest to poparty opiniami specjalistów czynnik krzywdzący. Poza wyżej wymienionymi rodzajami przemocy, dzieci i młodzież coraz częściej spotyka się ze zjawiskami nacechowanymi brakiem tolerancji. Niestety, pomimo iż w Łodzi problemy te pojawiają się często i są nagłaśniane przez media, nie ma w zasadzie żadnej profilaktyki, a osoby pracujące z dziećmi nie mają dostępu do odpowiednich szkoleń lub muszą ją zdobywać poza granicami województwa łódzkiego – a to generuje dodatkowe koszta, na które niewielu nauczycieli może sobie pozwolić.

Trudno także winić środowisko osób pracujących z dziećmi i młodzieżą, że nie potrafią ochronić ich przed zagrożeniem, jakim jest np. język nienawiści w sieci, skoro sami nie zdają sobie sprawy z wagi tego problemu. Polacy wciąż nie widzą nic złego w „klapsie”. Aprobatę takiego wychowywania deklaruje 61% polskiego społeczeństwa, a prawie 33% dorosłych uważa, że bicie jeszcze nikomu nie zaszkodziło. Badania pokazują także, że zaledwie jedna trzecia Polaków wie o istnieniu w Polsce zakazu kar cielesnych w wychowaniu (badanie TNS OBOP z 2014 roku na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka). Dlatego tak ważne jest kształtowanie w rodzicach umiejętności wyznaczania dziecku granic z zachowaniem szacunku dla małego człowieka. Ze wszystkimi wymienionymi formami przemocy łodzianie spotykają się każdego dnia. O konsekwencjach przemocy słyszą przy okazji głośnych tragedii. Kolejne doniesienia medialne coraz częściej informują społeczeństwo o skutkach przemocy, także internetowej, lecz niewiele mówią o działaniach profilaktycznych lub innych działaniach podjętych w tym temacie. Raport NIK potwierdza, że dotychczas stosowane rozwiązania nie spełniają swej roli. Nawet jeśli są podejmowane, to zdecydowanie nie są wystarczające. Konieczne jest by nad problemem pochyliły się władze, które odłożą na bok różnice polityczne i skupią się na dzieciach i młodzieży, które, wprawdzie dziś nie mają możliwości oddania głosu, ale jutro tworzyć będą to miasto i od tego jak zostaną wychowani i ukształtowani, zależeć będzie przyszłość Łodzi.

Ważne dokumenty •

•

Raport Najwyższej Izby Kontroli „Przeciwdziałanie zjawiskom patologii wśród dzieci i młodzieży szkolnej” (plik http://www.nik. gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/kontrole,12934.html) Strategia rozwiązywania problemów społecznych w mieście Łodzi na lata 2011-2015; Uchwała Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie przyjęcia „Strategii rozwiązywania problemów społecznych w mieście Łodzi na lata 2011-2015” http://bip.uml.lodz.pl/index. php?str=183&id=28398; Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (Uchwała nr LXXIX/1659/14 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie

•

przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2014; dokument: http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=83&id=33535); Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii (Uchwała nr LXXIX/1660/14 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2014 oraz Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014.; http://bip.uml.lodz. pl/index.php?str=183&id=33536) Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (Uchwała nr LXXIX/1660/14 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Profilaktyki

Organizacje pozarządowe aktywne w dziedzinie EduKABE Fundacja Kreatywnych Rozwiązań www.edukabe.pl tel.: 668-315-306 ul. Armii Krajowej 62 lok. 96, 94-046 Łódź email: kontakt@edukabe.pl

i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2014 oraz Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014.; http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=183&id=33536).

Kompetencje radnych Rady Miejskiej w Łodzi •

• •

radni uchwalają programy przeciwdziałania narkomanii oraz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na kolejne lata; radni monitorują terminowego przekazywania rocznych sprawozdań z realizacji programów; radni przyjęli oraz stoją na straży realizacji Strategii rozwiązywania problemów społecznych na lata 2015+.

Dziedzina: edukacja seksualna Diagnoza W Polsce od wielu lat trwa dyskusja, czy rozmawiać z młodymi ludźmi o seksualności, która jest naturalną funkcją organizmu ludzkiego i ważną częścią życia każdego człowieka, bo dotyczy emocji, uczuć, wchodzenia w bliskie relacje z innymi, tworzenia rodziny. Kwestia ta została rozstrzygnięta „twierdząco” na szczeblu międzynarodowym m.in.: w Konwencji o prawach dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ (1989 r.), na Światowej Konferencji na rzecz Ludności i Rozwoju (Kair 1994 r.), IV Światowej Konferencji na Rzecz Kobiet (Pekin, 1995). Polska uczestniczyła w obu konferencjach i zobowiązała się do realizowania ich postanowień. Zagadnienia związane z edukacją seksualną w Polsce stały się przedmiotem troski powstałego w styczniu 2009 r. „Porozumienia na rzecz upowszechnienia edukacji seksualnej dzieci i młodzieży w polskiej szkole” podpisanego przez kilkanaście organizacji i takie autorytety jak seksuolodzy prof. Zbigniew Izdebski, prof. Zbigniew Lew-Starowicz. Apelują oni, by szkolna edukacja seksualna dzieci i młodzieży była obowiązkowa. Przy czym, treści powinny być dostosowane do wieku i poziomu rozwoju uczestników zajęć. Mimo to, w przestrzeni publicznej oraz w mediach nadal toczy się burzliwa debata na ten temat. Jak powinny wyglądać zajęcia? Jakie tematy powinno się poruszać? Przez kogo powinna być prowadzona? Wg. opracowania „Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem” stworzonego przez Biuro Regionalne Światowej

Organizacji Zdrowia dla Europy i Federalne Biura ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA), edukacja seksualna powinna zapewnić „dzieciom i młodym osobom bezstronne, zgodne pod względem naukowym informacje dotyczące wszystkich aspektów seksualności, a równocześnie pomagać im rozwinąć umiejętności radzenia sobie z tymi informacjami. W ten sposób przyczynia się ona do rozwoju postaw pozbawionych uprzedzeń, pełnych szacunku, pomagając zbudować społeczeństwa, w których brane są pod uwagę racje różnych stron.” A jednak w polskich szkołach brak jest rzetelnej, zgodnej z najnowszą wiedzą i wolnej światopoglądowo edukacji seksualnej. A cena jaką płacą młodzi ludzie za brak wiedzy na temat seksualności człowieka i zdrowia reprodukcyjnego, jest tak wysoka, ze nie można pozwolić na niepodejmowanie tego tematu. Najbardziej widocznymi skutkami braku rzetelnej profilaktyki w tym zakresie lub jej niewłaściwej jakości, są: • wczesne i nieplanowane ciąże dziewcząt i młodych kobiet; • przypadki zakażeń wirusem HIV i innymi chorobami przenoszonymi droga płciową; • oraz podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych (gry erotyczne, erotyczne znajomości zawierane przez Internet, korzystanie z portali pornograficznych itp.). Czy sytuacja jest poważna? Co mówią statystki? • W 2013 r. w Polsce 14.552 dziewczyny w wieku 14 - 19 lat zostało matkami, w tym w Łodzi 201 os., • W 2012 r., w Polsce 15.791 dziewczyn w wieku 14 - 19 lat zostało matkami, w tym w Łodzi 192 os. • W 2011 r. w Polsce 16.237 dziewczyny w wieku 14 - 19 lat zostało matkami, w tym w Łodzi 214 os.,

źródło: http://demografia.stat.gov.pl/ bazademografia/Tables.aspx • Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 października 2014 r. w Polsce stwierdzono zakażenie HIV u 18.425 osób • W 2013 r. w Polsce wykryto ponad 1100 nowo zakażeń wirusem HIV • W woj. łódzkim liczba zakażeń na 100 000 ludności wynosi 1,9 źródło: www.pzh.gov.pl Rzetelnie przygotowana i prowadzona edukacja seksualna ma za zadanie: przekazać młodym ludziom wiedzę, jak dbać o swoje zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, jak podejmować odpowiedzialne decyzje, jak wchodzić w mądre relacje z innymi, jak wyznaczać granice, w których czujemy się bezpiecznie, w tym, jak i gdzie szukać wiedzy dotyczącej dojrzewania, metod planowania ciąży, zagrożeń związanych z chorobami przenoszonym drogą płciowej, aspektów prawnych związanych z zachowania seksualnymi. Ważnym elementem tak prowadzonej edukacji powinny być: pobudzanie do samodzielnego, niezależnego myślenia, nauka asertywności, krytyczne podejście do współczesnych mediów, w szczególności do produktów kultury popularnej. W Łodzi od 2012 r. realizowane jest zadanie „Profilaktyka ciąż wśród nastolatek, chorób przenoszonych drogą płciową, w tym profilaktyka HIV” zlecone przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Łodzi. Realizacja programu spotyka się z bardzo dobrymi opiniami ze strony uczniów gimnazjalnych, do których jest skierowany, a także pedagogów, psychologów i rodziców. Łódź jest jedynym miastem w Polsce realizującym takie zadanie. Dobrze świadczy to o władzach miasta, po-

nieważ mądrze prowadzona edukacja seksualna wspiera rozwiązywanie takich problemów jak: przedwczesne ciąże wśród nastolatek, zjawisko „wypadania” z systemu edukacji, podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych czy dziedziczenie biedy. Szczególnie to ostatnie jest ważne w perspektywie społecznych problemów naszego miasta.

Ważne dokumenty •

•

„Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem” Biuro Regionalne WHO dla Europy i BZgA http:// spunk.rownasie.pl/wp-content/ uploads/2013/03/WHO_BZgA_ Standardy_edukacji_seksualnej. pdf Porozumienie na rzecz upowszechniania edukacji seksualnej dzieci i młodzieży w polskiej szkole http://spunk.rownasie.pl/

wp-content/uploads/2013/01/ Porozumienie-na-rzecz-upowszechniania-edukacji-seksualnej-d zieci-i-m%C5%82odzie%C5% BCy-w-polskiej-szkole.pdf Deklaracja Praw Seksualnych, Światowa Organizacja Zdrowia WHO http://spunk.rownasie.pl/ wp-content/uploads/2013/03/ Deklaracja-Praw-Seksualnych. pdf Program współpracy Miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na rok 2014 (Uchwała nr LXXVI/1568/13 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 27 listopada 2013 r., dokument: http://bip.uml.lodz. pl/index.php?str=83&id=33277

Organizacje pozarządowe aktywne w dziedzinie SPUNK Fundacja Nowoczesnej Edukacji www.spunk.pl, tel. 510 143 076, 661 143 076 ul. Zbocze 2/9, 92-003 Łódź e-mail: fundacja@spunk.pl

Kompetencje radnych Rady Miejskiej w Łodzi •

•

radni decydują o ostatecznym kształcie Programu współpracy Miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w tym o programach profilaktycznych realizowanych przez miasto, radni podejmują decyzje odnośnie wielkości środków finansowych przeznaczonych na działania profilaktyczne w ramach uchwalenia budżetu Miasta Łodzi na dany rok oraz w ramach uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej miasta Łodzi na lata 2015 – 2040, radni zdecydują o ostatecznym kształcie Polityki Społecznej 2020+ dla Miasta Łodzi – Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych.

Dziedzina: przyroda i zieleń Diagnoza Na miejską zieleń składają się nie tylko parki, skwery, aleje drzew przyulicznych, ale też pojedyncze drzewa i krzewy pomiędzy budynkami, trawniki, zieleń balkonowa czy tzw. zielone ściany i dachy. Wszystkie te elementy pełnią ważne funkcje w miejskim ekosystemie – produkują tlen, oczyszczają powietrze, chronią przed hałasem czy zapewniają bioróżnorodność. Przyroda tworzy też miejsce do odpoczynku, rekreacji czy działań społecznych. Co więcej, dobrze utrzymana zieleń miejska podnosi wartość nieruchomości oraz zyski punktów usługowych i gastronomicznych zlokalizowanych w jej otoczeniu. Dlatego tak ważne jest wspólnie działanie różnych jednostek UMŁ, instytucji publicznych, naukowych oraz organizacji pozarządowych w celu dbania o rozwój zieleni w Łodzi. Do najważniejszych wyzwań w obszarze przyrody i zieleni w Łodzi należy zaliczyć niewystarczającą ilość zieleni w śródmieściu (szczególnie w sąsiedztwie ul. Piotrkowskiej) oraz wzdłuż ulic – głównych arterii miasta. Odczuwalny przez mieszkańców brak zieleni można powiązać z odbywającymi się na tych obszarach dużymi inwestycjami drogowymi i infrastrukturalnymi. Kwestia ochrony drzew podczas przebudowy miasta była już przedmiotem zainteresowania łódzkich instytucji (m.in. Zarządu Zieleni Miejskiej oraz Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi). Gdyby udało się wdrożyć wypracowane w tych instytucjach standardy ochrony przyrody w procesach inwestycyjnych (np. w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w zamówieniach publicznych), Łódź mogłaby się stać jednym z pierwszych miast w Polsce, które wdraża tak kompleksowe rozwiązania i tym samym – skutecznie dba o ilość i

jakość zieleni w mieście. Wzorcowym projektem pod tym względem mogłoby być Nowe Centrum Łodzi, gdyby np. przyjąć, że wszystkie tworzone tam budynki mają posiadać zielone dachy (podobnie jak np. w centrum Berlina). Rozwój zieleni powinien być też ważnym priorytetem rewitalizacji miasta – potwierdzają to wnioski z konsultacji społecznych (realizowanych przez Biuro ds. Rewitalizacji i Rozwoju Zabudowy Miasta), jak również zagraniczne dobre praktyki rewitalizacji terenów poprzemysłowych (np. stworzenie parku „High line” w Nowym Jorku lub trasy pieszo-rowerowej „Baana” w Helsinkach). Znaczenie zieleni dla mieszkańców potwierdzają również badania przeprowadzone przez Fundację Sendzimira, w tym zamieszczone na stronie www.licznazielen.pl wyniki badań prowadzonych metodą partycypacyjnego GISu. Koncepcją, którą warto wspierać jest idea stworzenia w Łodzi tzw. Błękitno-Zielonej Sieci, czyli połączonych ze sobą miejskich obszarów zieleni i ekosystemów wodnych (istniejących i zrehabilitowanych), które mogą pełnić zarówno ważną funkcję rekreacyjną, jak i przyrodniczą.

Ważne dokumenty •

•

Polityka komunalna i ochrona środowiska Miasta Łodzi 2020+ (Uchwała nr LV/1151/13 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 16 stycznia 2013 r. w sprawie przyjęcia Polityki komunalnej i ochrony środowiska Miasta Łodzi 2020+; http://bip.uml.lodz.pl/index. php?str=83&id=31095) Program ochrony środowiska dla miasta Łodzi na lata 2011–2014 z perspektywą na lata 2015– 2018 (Uchwała Nr XI/139/11 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 30

•

marca 2011 r. w sprawie przyjęcia „Programu ochrony środowiska dla miasta Łodzi na lata 2011–2014 z perspektywą na lata 2015-2018”; http://bip.uml.lodz. pl/index.php?str=183&id=26813) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi z 2010 r. – dokument o kluczowym znaczeniu z punktu widzenia ochrony i kształtowania systemu przyrodniczego miasta – uwaga: trwają prace nad nowym studium, w które radni powinni być aktywnie włączeni Przyroda w mieście. Rozwiązania – poradnik wydany przez Fundację Sendzimira zawierający praktyczne sugestie nt. zarządzania zielenią miejską: www. sendzimir.org.pl/magazyn4

Kompetencje radnych Rady Miejskiej w Łodzi •

•

dbanie o szerszy interes społeczny w trakcie podejmowania decyzji dotyczących zieleni/ przyrody w mieście - z uwzględnieniem znaczenia systemu przyrodniczego miasta dla jakości życia mieszkańców; wymóg odtwarzania terenów zieleni zajmowanych pod inne cele w bezpośrednim sąsiedztwie,

• •

•

tak by pełniły swe funkcje w poszczególnych lokalizacjach; nadanie priorytetu dbałości o istniejące zasoby przyrodnicze; uwzględnianie tematyki zieleni w decyzjach dotyczących innych tematów, m.in.: zdrowia publicznego, spraw społecznych, estetyki przestrzeni publicznej; stworzenie mechanizmów umożliwiających wypowiadanie się na temat zieleni w mieście szerokiemu gronu mieszkańców; wprowadzanie wątków dotyczą-

• •

cych ochrony środowiska przyrodniczego do porządku obrad dotyczących również innych zagadnień, które pozostają jednak ze stanem środowiska ściśle powiązane; uchwalanie miejscowych planów zagospodarowanie przestrzennego; uchwalenie nowego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Organizacje pozarządowe aktywne w dziedzinie Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii pod auspicjami UNESCO (realizacja działań wpisujących się w koncepcję Błękitno-Zielonej Sieci) www.erce.unesco.lodz.pl tel.: +48 42 681 70 07 / fax: +48 42 681 30 69 ul. Tylna 3, 90-364 Łódź, Polska e-mail: erce@erce.unesco.lodz.pl Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła” www.zrodla.org biuro i koordynatorzy projektów: 42 632 81 18 ośrodek edukacji ekologicznej: 42 632 03 11 kom. 507 575 535 / fax: 42 291 14 50 adres: ul. Zielona 27, 90-602 Łódź email: office@zrodla.org.pl Fundacja Sendzimira (realizacja projektów współpracy międzysektorowej na rzecz zieleni w Łodzi) www.sendzimir.org.pl tel. (+48) 22 350 67 68 / fax (+48) 22 350 67 58 adres: ul. Kielecka 16/4, 02-550 Warszawa email: office@sendzimir.org.pl Fundacja Transformacja (promocja tzw. permakultury i ogrodnictwa miejskiego) www.transformacja.org adres: ul. Milionowa 257/11, 92-335 Łódź email: info@transformacja.org

Dziedzina: osoby z niepełnosprawnościami Diagnoza sytuacji Miasto Łódź współpracuje z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób z niepełnosprawnościami na bardzo wielu płaszczyznach. Jest to zarówno współpraca finansowa jak i pozafinansowa. Działa również Komisja Dialogu Obywatelskiego ds. wdrażania zapisów Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. W dużej mierze jednak współpraca z trzecim sektorem ma charakter incydentalny a nie systemowy. Oczywiście np. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje swoje zadania, na miarę posiadanych środków; ale brakuje w Łodzi nowoczesnych rozwiązań stosowanych z powodzeniem w wielu miastach. Przede wszystkim chodzi o mieszkania chronione (w Łodzi prowadzony jest jeden, niewielki program w tym zakresie) oraz rozpowszechnienie usług asystenckich. MOPS zatrudnia kilkoro asystentów osób z niepełnosprawnościami ale nie promuje ich usług i w 2014 roku zmniejszył zatrudnienie twierdząc, że „nie ma zainteresowania”. W Polsce problem usług asystenckich rozwiązuje się na różne sposoby. Istotne jest wybranie jednego modelu i jego konsekwentne wdrażanie. W zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi bardzo dobrze wygląda obsługa osób głuchych – Urząd Miasta Łodzi jest jednym z najlepiej przygotowanych do kontaktu z osobami głuchymi urzędów w Polsce. To co należy w tym zakresie jeszcze poprawić to udostępnianie informacji w polskim języku migowym. Generalnie wyzwaniem przed którym stoi UMŁ jest wejście w życie, w maju 2015 roku, rozporządzenia o Krajowych Ramach Interoperacyjności, które zobowiązuje wszystkie organy administracji publicznej do zapewnienia dostępności stron internetowych i systemów teleinformatycznych na poziomie AA.

Trudno w tej chwili powiedzieć na jakim etapie jest ta sprawa w UMŁ. Jest to zadanie wymagające nakładów finansowych. W konkursach, które przeznaczone są specjalnie dla osób niepełnosprawnych wciąż największe pozycje dotyczą dofinansowywania imprez i wydarzeń. Nie są to niestety rozwiązania systemowe i realnie poprawiające sytuację zawodową i społeczną osób z niepełnosprawnościami. Problemem jest też dostępność architektoniczna i dostępność usług powstających za pieniądze Miasta. Wydarzenia kulturalne, sportowe i inne nie są dostępne – odbywają się w salach i halach z barierami, nie mają audiodeskrypcji, tłumacza języka migowego lub napisów. Oczywiście nie chodzi o to żeby zapewniać usługi dostępowe wszędzie gdzie się da, ale ważne jest żeby udostępniać informacje o możliwości skorzystania z usług i w sytuacji gdy będą osoby chętne zapewniać dostępność. Ważną kwestią jest też wprowadzenie na znacznie szerszą skalę idei „uniwersalnego projektowania” budynków i inwestycji powstających z pieniędzy publicznych – czyli takie projektowanie, które nie będzie następnie wymagało „likwidowania barier”.

Ważne dokumenty •

•

Powiatowy Program Działań na rzecz osób z niepełnosprawnością 2014 - 2020 (Uchwała nr LXXXIII/1747/14 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 9 kwietnia 2014 r. w sprawie przyjęcia „Powiatowego programu działań na rzecz osób z niepełnosprawnościami w Mieście Łodzi w latach 20142020”, http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=83&id=34114); Konwencja ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami (http:// www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnospraw-

•

nych); Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (i rozporządzenia wydawane na jej podstawie), http://isap.sejm. gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19971230776 Krajowe Ramy Interoperacyjności – rozporządzenie MAiC (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych; http:// w w w. d z i e n n i k u s t a w. g o v. p l / du/2012/526/1)

Kompetencje radnych Rady Miejskiej w Łodzi •

•

radni uchwalają oraz zatwierdzają aktualizacje powiatowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych, jak również czuwają nad jego realizacją; radni przyjmując budżet miasta oraz wieloletnią prognozę finansową mają możliwość uwzględnienia w nim środków przeznaczonych na wsparcie osób niepełnosprawnościami, w tym wspieranie mieszkalnictwa chronionego, zakup usług dostępowych (wideotlumaczenie, usługi asystenckie itp) czy dostosowanie infrastruktury transportowej do potrzeb osób z niepełnosprawnością lub ograniczoną mobilnością.

Organizacje pozarządowe aktywne w dziedzinie Komisja Dialogu Obywatelskiego ds. wdrażania Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych i rozwiązywania problemów osób z niepełnosprawnościami Przewodniczący KDO: Piotr Kowalski (Fundacja SUBSIDIUM) e-mail: piotr.kowalski@pzg.lodz.pl / tel. kom.: 784 020 521 Zastępca Przewodniczącego KDO: Adam Zawisny (Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Osób Zagrożonych Wykluczeniem Społecznym „KOLOMOTYWA”) e-mail: adam.zawisny@kolomotywa.org / tel. kom.: 504 917 623 Organizacje tworzące KDO: 1) Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki; 2) Stow. na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Osób Zagrożonych Wykluczeniem Społeczny „KOLOMOTYWA”; 3) Fundacja SUBSIDIUM; 4) Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym; 5) Towarzystwo Przyjaciół „Domu na Osiedlu”; 6) Fundacja „Droga do Domu”; 7) Fundacja Aktywizacja; 8) Międzynarodowe Stowarzyszenie Pomocy „Słyszę Serce”; 9) Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Łodzi; 10) Polskie Stowarzyszenie Diabetyków Zarząd Miejski w Łodzi; 11) Łódzki Klub Amazonka; 12) Społeczna Krajowa Sieć Ratunkowa; 13) Polskie Radio Obywatelskie PL-CB RADIO; 14) Polski Związek Niewidomych Okręg Łódzki; 15) Fundacja Normalna Przyszłość; 16) Fundacja „Magnificat”; 17) Fundacja „Niepełnosprawni Pracują”; 18) Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego Oddział Łódzki; 19) Stowarzyszenie Niepełnosprawnych Studentów i Absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego; 20) Fundacja Aktywnej Rehabilitacji.