Arboretum Wirty - Modrzewie

MODRZEWIE Rodzina: Sosnowate (Pinaceae) Rodzaj: Modrzew (Larix)

Kolekcja modrzewi

Do rodzaju (Larix) należy 10 gatunków drzew rosnących w strefie umiarkowanej i chłodnej, półkuli północnej. W Polsce na naturalnych stanowiskach występuje tylko jeden gatunek - modrzew europejski (Larix decidua Mill. 1768) i jego podgatunek - modrzew polski (L. polonica (Rac.) Szaf.). Ciekawostką jest, że w Tatrach modrzew europejski rośnie tworząc miejscami górną granicę lasu. Modrzewie to drzewa osiągające do 80. metrów wysokości. W Polsce są jednymi z najwyższych drzew, dorastającymi do 50. metrów. Różne gatunki modrzewi są uprawiane w parkach i ogrodach. Poszczególne gatunki z tego rodzaju łatwo się krzyżują między sobą, tworząc mieszańce. Znanych jest też wiele odmian hodowlanych. W kulturze chińskiej modrzew jest postrzegany jako drzewo oddziaływujące na człowieka, tak jak miłorząb. Podobno stymuluje układ oddechowy i przypomina o jedności całego życia. Ma też działać korzystnie na układ odpornościowy. Wspomaga gojenie się stłuczeń mięśni, ścięgien, kości i nerwów, a w jego obecności ciało staje się bardziej sprężyste. Drewno modrzewia ma wiele zastosowań, ale najczęściej są z niego wytwarzane elementy ozdobne, np. panele boazeryjne. Jest twarde i sprężyste do tego stopnia, że bale modrzewiowe mogą przez wiele lat po wbudowaniu, „pracować” tj. skręcać się i wyginać. W kolekcji Arboretum Wirty rosną także m.in. modrzewie z Dalekiego Wschodu: Modrzew daurski (L. gmelinii Ledeb.) jest rzadkim gatunkiem modrzewia, o różnym wzroście, zależnym od ekotypu. Wewnątrzgatunkowo jest bardzo zmienny, a na granicy zasięgu występują formy pośrednie. Modrzew ten posiada charakterystyczne skrzywienia pni, a na granicy tajgi z tundrą występują jego karłowate formy. Na Półwyspie Tajmyr rośnie karłowaty las, gdzie kilkusetletnie modrzewie mają po kilka metrów wysokości. Jest gatunkiem wcześnie rozwijającym igły na wiosnę, podobnym do modrzewia japońskiego, lecz z drobniejszymi szyszkami. W naszej kolekcji znajdują się egzemplarze modrzewia daurskiego wyhodowane z nasion pochodzących z naturalnych stanowisk na Syberii. Modrzew japoński (L. kaempferi Sarg.), którego stare drzewo rosnące w Wirtach, ma szeroką koronę z długimi, poziomo rozpostartymi konarami, co jest charakterystyczną cechą pokrojową dla tego gatunku. Charakterystyczne cechy M. japońskiego to czerwonawe pędy i szyszki z wygiętymi na zewnątrz łuskami. Szyszki od góry mają wygląd różyczkowaty, przypominają kwiat róży. Ten modrzew pochodzi z gór Japonii i jest najczęściej spotykanym w naszych parkach obcym gatunkiem. Był również wprowadzany do lasów. Jak wszystkie modrzewie łatwo się krzyżuje i daje mieszańce z modrzewiem europejskim. W części leśnej arboretum jest powierzchnia doświadczalna tego modrzewia, założona przez Schwappacha. W naszej kolekcji posiadamy M. japoński ‘Pendula’ o wymiarach: 25 m wysokości i 317 cm obwodu.

MODRZEW JAPOŃSKI, Larix kaempferi Sarg.

Modrzew syberyjski (L. sibirica Ledeb.), którego egzemplarz znajdujący się w kolekcji Arboretum Wirty należy do największych w Polsce, jest rzadko spotykanym gatunkiem wśród modrzewi o przesuniętym okresie wegetacji - wcześniej rozwija się na wiosnę (o ok. 2 tygodnie), a jesienią jego igły wcześniej żółkną. Ten modrzew ma większe od M. japońskiego szyszki o jajowatym kształcie, z wypukłymi łuskami o zagiętym do wewnątrz brzegu. Jest gatunkiem bez znaczenia gospodarczego dla naszego leśnictwa, rośnie gorzej od modrzewia europejskiego. Kolekcję modrzewi uzupełnia pochodzący z Ameryki Północnej Modrzew amerykański (L. laricina K. Koch), który należy do mniejszych gatunków modrzewia (słabiej rosnące) z wąską koroną i cienkimi konarami. Ma bardzo małe szyszki z przylegającymi nieotwierającymi się szeroko łuskami. Na naturalnych stanowiskach rośnie na glebach bagiennych w Kanadzie. W Polsce, poza kolekcjami, jest bardzo rzadko spotykany. Jest gatunkiem rosnącym powoli, a jako drzewo ozdobne nie ma większego znaczenia.

MODRZEW EUROPEJSKI, Larix decidua Mill.

MODRZEW EUROPEJSKI odm. Kórnik, Larix decidua ‘Kórnik’

MODRZEW JAPOŃSKI, Larix kaempferi Sarg.

MODRZEW JAPOŃSKI odm. Diana, Larix kaempferi ‘Diana’

MODRZEW JAPOŃSKI odm. kolumnowa, Larix kaempferi ‘Stricta’

MODRZEW JAPOŃSKI odm. Pendula, Larix kaempferi ‘Pendula’

MODRZEW DAURSKI, Larix gmelinii Ledeb.

MODRZEW SYBERYJSKI, Larix sibirica Ledeb.

MODRZEW AMERYKAŃSKI, Larix laricina K. Koch

ARBORETUM WIRTY - KOLEKCJA: MODRZEWI Teksty - Krzysztof Frydel, Włodzimierz Wałaszewski Fotografie - Krzysztof Frydel, Lech J. Zdrojewski Projekt - Lech J. Zdrojewski Redakcja - Krzysztof Frydel, Lech J. Zdrojewski Skład - Katarzyna Stosik, Wanda Krzywicka Wydanie elektroniczne Zrealizowano na zlecenie Nadleśnictwa Kaliska

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook