Poprawnik czyli mały instruktaz jak rozwiazac konflikt i spór by Fundacja Dom Pokoju

POPRAWNIK czyli

mały instruktaż jak rozwiązać konflikt i spór

alternatywny sposรณb rozwiฤ zywania konfliktรณw i sporรณw

mediacja to pokojowe rozwiązywanie konfliktów za pośrednictwem osoby trzeciej czyli mediatora.

Co to dokładnie znaczy? Strony konfliktu lub sporu, którym trudno porozumieć się samodzielnie, np. ze względu na emocje, które zazwyczaj towarzyszą takiej sytuacji, mogą się spotkać w miejscu przyjaznym, neutralnym i gwarantującym prywatność i rozmawiać z pomocą osoby trzeciej czyli mediatora. Na czym polega pomoc mediatora? Jego rolę można by porównać do skrzyżowania ról przewodnika i instruktora. Dzięki odpowiednio dobranym pytaniom, które stanowią warsztat pracy mediatora prowadzi on nas przez emocje, potrzeby do rozwiązania, jednocześnie pozwalając nam samodzielnie przebyć drogę. Jednocześnie instruuje nas w jaki sposób rozmawiać ze sobą, aby usłyszeć nawzajem swoją historię konfliktu i znaleźć wspólne rozwiązanie.

Mediacja bowiem zakłada istnienie konfliktu Konflikty zdarzają się wszystkim, bo są wpisane w teorię relacji społecznych. Konflikt to droga do zmiany, może być twórczy i rozwijać lub dezorganizować i rujnować. Przedłużający się, nierozwiązany konflikt zwykle eskaluje, a jego skutki bywają niszczące i bardzo kosztowne dla wszystkich zaangażowanych stron. To od nas zależy tak naprawdę, co zrobimy z konfliktem, który się pojawił.

Przypowieść o pomarańczy Przypowieść o pomarańczy jest często przytaczana w podręcznikach opowiadających o warsztacie pracy mediatora. Dwie siostry kłóciły się o pomarańczę. Zniecierpliwiona matka, nie mogąc znieść ich kłótni, przekroiła owoc na pół, dając każdej z sióstr jej część. Jakież było jej zdziwienie, kiedy okazało się, że mimo idealnych połówek siostry nadal nie są zadowolone. Zapytała więc, o co chodzi. Wtedy okazało się, że pierwsza siostra potrzebowała całej skórki pomarańczowej do ciasta, a druga chciała napić się soku i potrzebny był jej sam miąższ.

konflikt Konflikt ma miejsce wtedy, gdy dwie lub więcej zależnych od siebie stron dostrzegają niemożność jednoczesnego zaspokojenia swoich potrzeb (często sprzecznych) i podejmują działanie (na ogół destruktywne) w celu zmiany sytuacji. — Morton Deutsch

cele mediacji

porozumienie stron

współpraca stron

wyzbycie się negatywnych emocji w relacji stron

rodzaje mediacji kryterium:

kryterium:

rodzaj sprawy wg. kategorii prawnej

sposób zlecenia

• P  rowadzone na zlecenie sądu • P  rowadzone na wniosek stron w trakcie postępowania sądowego • Kontraktowe (umowne)

• • • • • • •

Cywilne Rodzinne W zakresie prawa pracy W sporach zbiorowych/społeczne W prawie administracyjnym Gospodarcze Karne

wykluczenie z mediacji

relacja przemocy między stronami

uzależnienie nawet jednej ze stron

choroba psychiczna

W każdym z tych przypadków nie ma relacji równości, która stanowi podstawę mediacji, za każdym razem jedna ze stron jest zależna od drugiej bądź nie jest w stanie świadomie uczestniczyć w rozwiązywaniu konfliktu

Co wyróżnia mediację? • dobrowolność przystąpienia do mediacji • bezstronność mediatora wobec uczestników • neutralność mediatora wobec przedmiotu sporu

• poufność przebiegu mediacji obowiązująca wszystkich uczestników • nieformalność mediacji umożliwiająca prowadzenie swobodnego dialogu między uczestnikami

konflikt [fazy]

żal , złość

ochłonięcie z emocji

współpraca

burza mózgów

zasad

opowiadanie

ugoda

rozwiązanie

ustalenie

co jest ważne ?

komunikat JA komunikat T Y

uczucia , pa jęczyna uczuć

Jak się czujesz w tej sytuacji?

Dlaczego warto korzystać z mediacji?

• Mediacja jest alternatywą dla procesu sądowego – tak naprawdę obie strony są wygrane. • Mediacja jest szybsza - podjęcie mediacji może przynieść rozwiązanie konfliktu podczas jednej sesji, podczas gdy proces sądowy ciągnie się latami. • Mediacja jest tańsza w stosunku do kosztów sądowych – nie potrzeba adwokatów, rzeczoznawców i innych osób czerpiących dodatkowe opłaty. • Mediacja jest dobrowolna – strony decydują o przystąpieniu do mediacji i w każdej chwili mogą z niej zrezygnować. • Mediacja jest poufna - jedną z podstawowych zasad mediacji jest poufność, dlatego przed sesją mediator deklaruje zobowiązanie do zachowania tajemnicy.

Korzyści z mediacji

• Posiedzenia mediacyjne są nieformalne. Strony czują się na nich swobodniej niż na rozprawie sądowej i mogą się otwarcie wypowiadać. • Strony mogą przedstawić okoliczności sporu z własnej perspektywy, wyrazić swoje odczucia. • Mediacja zamienia walkę między uczestnikami sporu na działania mające na celu rozwiązanie wspólnego problemu. • Strony do końca zachowują prawo decydowania o jej wyniku. • Umożliwia poczucie osobistego wpływu na bieg zdarzeń i zapadające decyzje. • Strony mają szanse na dobrowolne, szybkie i tanie porozumienie, zgodne z ich potrzebami i interesami. • Po zatwierdzeniu przez Sąd ugoda zawarta przed mediatorem ma moc prawną ugody sądowej (mediacje cywilne i rodzinne). • Fakty ujawnione podczas postępowania mediacyjnego mediator i strony zachowują w tajemnicy. Mediator nie może być świadkiem, co do okoliczności, o których dowiedział się podczas mediacji. • Mediacja stwarza realną szansę na naprawę i ewentualne utrzymanie w perspektywie dobrych relacji wzajemnych pomiędzy uczestnikami sporu. • Strony mają szansę na zrozumienie wyrządzonej krzywdy, przeproszenie, uzyskanie wybaczenia.

Mediację kończy ugoda mediacyjna, czyli umowa między stronami sporu, zawarta w obecności mediatora, w której strony opisują wzajemne relacje (lub np. prawa i obowiązki). Bardzo ważne — nie zawsze oznacza ona zgodę, ale zawsze jest rozwiązaniem konfliktu wypracowanym przez strony. Czasem decyzja o rozstaniu, rozwiązaniu umowy itp., jeśli została podjęta wspólnie stanowi rozwiązanie sporu, pomimo, że dekonstruuje sytuację zastaną, wyjściową w sporze. Ugoda mediacyjna podlega dobrowolnemu wykonaniu przez strony, jednakże, gdyby jej dobrowolne wykonanie nie było dla którejś strony pewne, może ona, nawet bez porozumienia z drugą stroną, zwrócić się do sądu z pisemnym wnioskiem o jej zatwierdzenie. Po takim zatwierdzeniu, ugoda mediacyjna zyskuje rangę prawną ugody sądowej, co oznacza, że wywołuje ona takie same skutki prawne, jak gdyby strony zawarły ugodę przed sądem.

proces

gotowość podjęcia mediacji

kontakt z pogotowiem :

kontakt

—

z drugą stroną

+48 538 208 660 pogotowie.mediacyjne@wcrs.wroclaw.pl

konfliktu

zgoda

przystąpienie

drugie j strony

do mediacji

na mediacje

Projekt współfinansowany ze środków Miasta Wrocław. Jest to BEZPŁATNA pomoc w rozwiązywaniu sporów metodą mediacji. Dostępna od zaraz dla wszystkich mieszkańców Wrocławia. Mediatorzy to grupa doświadczonych osób z uprawnieniami do prowadzenia mediacji, specjalizujących się w określonym ich typie (rodzinne, cywilne, gospodarcze itp.)

czyli co warto wiedzieć wstępując na drogę sądową?

rodzaje postępowania cywilnego

kryterium:

organ, przed którym toczy się postępowanie • sądowe: postępowanie toczy się przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym • p  ozasądowe: postępowanie toczy się przed innymi organami niż sądy

kryterium:

• rozpoznawcze: żądania stron bądź uczestników postępowania zgłaszane są poprzez pozwy bądź wnioski, o których rozstrzyga sąd • e gzekucyjne: organy egzekucyjne przeprowadzają przymusowe wykonanie prawomocnych orzeczeń sądowych • pomocnicze: ich celem jest zabezpieczenie właściwego przebiegu postępowań głównych • międzynarodowe: ich przedmiotem są sprawy o charakterze pozakrajowym

• główne: postępowanie ma na celu rozstrzygnięcie sprawy, która została zgłoszona • uboczne: ma na celu rozstrzygnięcie kwestii proceduralnej (pomocniczej) związanej z postępowaniem głównym • wpadkowe: ma na celu rozstrzygnięcie kwestii proceduralnych warunkujących możliwość przeprowadzenia postępowania głównego bądź ubocznego

przedmiot postępowania

cel postępowania

niedopuszczalność drogi sądowej brak możliwości rozstrzygnięcia sprawy przez sąd powszechny

pierwotna:

wtórna:

istnieje w momencie wszczęcia postępowania Skutek: odrzucenie pozwu bądź wniosku (roszczenie nie podlega rozpoznaniu)

przeszkoda powstała w toku postępowania Skutek: umorzenie postępowania (sąd odstępuje od wyrokowania)

zasady postępowania cywilnego wytyczne wynikające z przepisów prawa bądź ich interpretacji oraz praktyki sądowej

zasada prawdy materialnej

zasada

oznacza, że fakty (rzeczywisty stan rzeczy) powinny być podstawą decyzji sądu.

oznacza, że przeciwnik procesowy ma prawo ustosunkować się do twierdzeń strony.

zasada równouprawnienia stron

zasada ustności

oznacza, że strony w postępowaniu mają równe prawa procesowe.

przejawia się w ustnym przedstawieniu na rozprawie żądań, wniosków i twierdzeń.

zasada bezpośredniości

zasada swobodnej oceny dowodów

oznacza, że sąd rozstrzygający sprawę powinien bezpośrednio zapoznać się z dowodami.

oznacza, że sąd dokonuje oceny dowodów według własnego rozeznania.

zasada jawności

zasada dyspozytywności

zgodnie z którą rozpoznanie spraw przed sądem odbywa się jawnie, a jej wyłączenie może nastąpić jedynie ze względu na ważny interes prywatny porządek państwowy lub bezpieczeństwo.

oznacza, że co do zasady sąd wszczyna postępowanie na wniosek stron i to strona wpływa na kształt postępowania. Wszczęcie postępowania z urzędu jest możliwe tylko i wyłącznie w sprawach wskazanych w ustawie.

kontradyktoryjności

zasada formalizmu procesowego zgodnie z którą aby czynność procesowa była skuteczna musi być dokonana o określonej formie (patrz: elementy pozwu), miejscu (co do zasady siedziba sądu) i czasie (terminach ustalonych przez przepisy bądź określonych przez sąd)

przesłanki procesowe bezwzględne

względne

Okoliczności, których istnienie/nieistnienie powoduje niedopuszczalność wszczęcia i rozpoznania sprawy. Nie mogą być uzupełnione lub zmienione przez strony ani sąd.

Okoliczności, których istnienie/nieistnienie powoduje niedopuszczalność rozstrzygnięcia sprawy, ale niewykluczające ich uzupełnienie lub zmianę przez strony czy sąd.

• • • • •

• zdolność procesowa stron • prawidłowe zastępstwo strony nieposiadającej zdolności sądowej • niezłożenie kaucji aktorycznej • istnienie ważnego zapisu na sąd polubowny

jurysdykcja krajowa sądów polskich przynależność sprawy do drogi sądowej powaga rzeczy osądzonej zawisłość sporu zdolność sądowa strony, o ile nie można jej uzupełnić

strona w postępowaniu cywilnym Podmioty, na rzecz których i wobec których toczy się postępowanie i ma nastąpić rozstrzygnięcie sądu. Aby dana osoba mogła występować w postępowaniu jako strona musi posiać łącznie:

zdolność sądowa:

zdolność procesowa:

legitymacja procesowa:

zdolność osoby do występowania w postępowaniu jako strona/uczestnik.

zdolność pozwalająca na dokonanie między stronami skutecznych czynności procesowych osobiście lub przez pełnomocników.

uprawnienie osoby do występowania w konkretnym procesie w charakterze strony.

własciwosć sadu Jaki sąd ma orzekać w pierwszej instancji?

źródło przekazanie sprawy do rozpoznania

ustawowa: właściwość określona przepisami

umowna: właściwość określona z umowy stron

podział wynikający z ustawy

delegacyjna: przydzielenie danej sprawy przez inny sąd

rzeczowa

miejscowa

funkcjonalna

WŁAŚCIWOŚĆ RZECZOWA tryb postępowania

sąd właściwy jako pierwsza instancja

procesowy

Sąd Rejonowy

nieprocesowy

Sąd Rejonowy

wyjątki Sąd Okręgowy orzeka w sprawach: • o prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe, oprócz spraw o ustalenie ojcostwa lub macierzyństwa oraz rozwiązania przysposobienia • o ochronę praw autorskich, praw z opatentowania wynalazków, rejestracyjnych wzorów użytkowych i zdobniczych oraz znaków towarowych • o roszczenie wynikające z prawa prasowego; • o prawa majątkowe, których wartość przekracza 30 000 zł, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania i zniesienie współwłasności majątkowej, spraw o uzgodnienia treści księgi wieczystej • o orzeczenie przepadku świadczenia na rzecz Skarbu Państwa, jeżeli wynika z czynu zabronionego

Sąd Okręgowy orzeka w sprawach: • sprawy o ubezwłasnowolnienie • sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych ustawowo dla sądów rejonowych • sprawy gospodarcze, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych ustawowo dla sądów rejonowych • uznanie orzeczeń sądów zagranicznych • stwierdzenie wykonalności orzeczeń sądów zagranicznych

WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA OGÓLNA

Powództwo winno być wytoczone w sądzie pozwanego: • dla osoby fizycznej, będzie to sąd, w okręgu którego ma miejsce zamieszkania • jeżeli nie ma miejsca zamieszkania w Polsce ogólną właściwość wyznacza według miejsca pobytu lub według ostatniego miejsca zamieszkania • jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce i w Polsce nie przebywa to powód może zwrócić się do Sądu Najwyższego o wyznaczenie sądu • jeżeli pozwanym jest osoba prawna wówczas powództwo wytacza się według jej siedziby • powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według siedziby jednostki, z którą

SZCZEGÓLNA

PRZEMIENNA:

WYŁĄCZNA:

Powód ma wybór co do sądu (albo według właściwości ogólnej, albo przed sądem wskazanym w przepisach)

Powództwo musi zostać wytoczone przed sądem wskazanym w przepisach

Przykład: • powództwo o alimenty, o ustalenie ojcostwa i związane z tym roszczenia wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej • powództwo o roszczenie z najmu lub dzierżawy można wytoczyć według miejsca położenia nieruchomości

Przykład: • powództwo o dziedziczenie, zachowek oraz rozporządzeń spadkowych wytacza się przed sądem ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego • powództwo ze stosunku rodzice – dzieci wytacza się przed sądem miejsca zamieszkania powoda

wiąże się dane roszczenie

struktura sądów we Wrocławiu Sąd Apelacyjny

53-330 Wrocław, ul. Energetyczna 4 www.wroclaw.sa.gov.pl

Chcąc przejść do sądu należy najechać kursorem na link oraz nacisnąć przycisk Ctrl

Sąd Okręgowy

11-400 Wrocław, ul. Sądowa 1 www.wroclaw.so.gov.pl

Sądy Rejonowe

Wrocław Krzyki

Wrocław Śródmieście

Wrocław Krzyki

50-040 Wrocław, ul. Podwale 30 www.wroclaw-krzyki.sr.gov.pl

50-040 Wrocław, ul. Podwale 30 www.wroclaw-srodmiescie.sr.gov.pl

50-046 Wrocław, ul. Świebodzka 50 www.wroclaw-fabryczna.sr.gov.pl

elementy pisma procesowego Oznaczenie stron: podanie danych personalnych i adresowych oraz PESEL

Gdy strony reprezentowane są przez pełnomocników należy podać również ich dane Sąd Rejonowy dla Wrocławia Fabrycznej

Powód: Antoni Kowalski, 53-123 Wrocław, ul. Beżowa 1, PESEL: 890301234 Pozwany: Tomasz Nowak, 52-456 Wrocław, ul. Krucza 3, PESEL: 760404345 Wartość przedmiotu sporu: 6000,00 (500,00 zł X 12 m-cy)

Oznaczenie sądu: podanie nazwy i adresu

Gdy pismo jest kolejnym w sprawie Oznaczenie rodzaju pisma Sygnatura akt: III RC 123/16 Osnowa wniosku: podanie treści roszczenia/żądania

POZEW O ALIMENTY

Powód w imieniu własnym wnosi o: 1) Zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda tytułem alimentów kwoty 500,00 zł miesięcznie, płatnej do rąk powoda lub na wskazanego przez niego konto, poczynając od dnia wniesienia powództwa, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za każdy dzień zwłoki; 2) Wydanie wyroku zaocznego w przypadku niestawiennictwa pozwanego na rozprawę; 3) Zasądzenie od pozwanego kosztów procesu; 4) Nadanie wyrokowi klauzuli natychmiastowej wymagalności. Przytoczenie faktów uzasadniających pozew oraz dowodów Uzasadnienie Powód jest dzieckiem pozwanego oraz Krystyny Kowalskiej. Od dwóch lat ojciec nie partycypuje w kosztach jego utrzymania ani też nie interesuje się losem syna. Z uwagi, iż powód nie zarobkuje (uczy się) w kwestiach utrzymania jest całkowicie uzależniony od możliwości zarobkowych matki. Te jednak nie są duże. Powód obliczył, iż koszt jego miesięcznego utrzymania kształtuje się w okolicach 1000, 00 zł. Na tę sumę składają się wydatki egzystencjalne (jedzenie, ubranie), koszty związane z lokalem oraz wyposażenie szkolne oraz dojazd do placówki. Stąd wnosi jak powyżej. Dowód: odpis aktu urodzenia;

Antoni Kowalski

Wymienienie załączników

Załączniki: odpis pozwu i załączników, odpis aktu urodzenia

Pismo i załączniki składa się w tylu egzemplarzach ile jest stron.

Podpis

braki formalne Brak wymaganych elementów pisma procesowego

Niemożność nadania biegu sprawie Wniosek o uzupełnienie braków formalnych Sąd wzywa stronę do: • poprawienia konkretnej części pisma bądź • uzupełnienia konkretnej części pisma W terminie tygodniowym od daty otrzymania wniosku pod rygorem zwrócenia pisma

Brak uzupełnienia pisma lub uzupełnienie wniesione po upływie terminu Zwrot pisma przez sąd

Uzupełnienie pisma dokonane w terminie Pismo wywołuje skutki od chwili jego wniesienia

doreczenia Pisma procesowe oraz orzeczenia doręczane są przez organ procesowy (prokuratura, sąd) albo egzekucyjny (komornik) zazwyczaj za pośrednictwem operatora pocztowego. Pisma procesowe i orzeczenia doręcza się w odpisach. Pisma procesowe inne niż pisma procesowe i orzeczenia (np. zawiadomienia, wezwania itp.) doręcza się w oryginałach.

Operator pocztowy

Odbiór u listonosza

Wystawienie Avizo mamy 14 dni na odebranie przesyłki z poczty

Doręczenie Jeśli w piśmie są terminy np. do zażalenia to zaczyna się ich bieg

Odebranie w terminie

Fikcja Doręczeń Nieodebrane pismo wywołuje skutki tak jak jakby było doręczone

Nieodebranie w terminie

Pismo wraca do adresata

terminy dla czynności procesowych stron

ustawowe

sądowe

umowne

Wynikają z przepisów, np. do złożenia apelacji Nie mogą być zmieniane. Ich upływ powoduje bezskuteczność czynności.

Wyznaczone przez organ procesowy Mogą by zmieniane z ważnych przyczyn.

Wyznaczone przez strony i podlegające zmianom zgodnie z wolą stron.

Obliczanie terminów (przykład) W dniu 01.10 Jan Kowalski odebrał z poczty pismo (odpis wyroku). Chce złożyć apelację, na co ma 14 dni od daty odebrania. dzień 01.10 (odebranie) – liczony jest jako dzień „0” dzień 02.10 – to pierwszy dzień terminu dzień 15.10 – to ostatni dzień terminu; po tym terminie złożenie apelacji nie wywoła skutków prawnych bez względu na argumenty strony Termin liczony jest „za porządkiem”. Jeżeli ostatni dzień wypada w dzień ustawowo wolny to ulega przesunięciu na następny dzień roboczy. W innym przypadku – gdy dni wolne lub świąteczne wypadają w środku terminu – liczy się je normalnie.

Rada: Wyjeżdżając na dłuższy pobyt poza miejsce zamieszkania warto poinformować o tym organ prowadzący sprawę i złożyć wniosek o niedostarczanie korespondencji w terminie naszej nieobecności.

PRZYWRÓCENIE TERMINU Procedura możliwa jest tylko i wyłącznie w sytuacji, w której do niezachowania terminu doszło z przyczyn niezależnych i niezawinionych przez stronę. Wymogi: • Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu; • We wniosku należy wskazać i opisać okoliczności uzasadniające wniosek; • Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności procesowej, co oznacza, że jeśli uchybiliśmy terminowi do złożenia zażalenia to składamy wniosek o przywrócenie terminu + zażalenie; • Po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach wyjątkowych.

formy obrony w procesie cywilnym

zaprzeczenie

powództwo wzajemne

podniesienie zarzutów

Oświadczenie wiedzy pozwanego przeczące okolicznościom podniesionym w pozwie

Pozwany również posiada względem powoda roszczenie.

Wykazanie wadliwości lub przeszkody uniemożliwiającej powództwo, np.

Przykład: Jan dochodzi zapłaty od Tomasza, ale sam jest winien mu pieniądze.

zarzut przedawnienia zarzut niewłaściwości sądu zarzut przedwczesnego roszczenie

Pozew wzajemny można złożyć najpóźniej do końca pierwszej rozprawy.

Pozew jak i odpowiedź pozwanego może być wniesiona jako opisowe pismo bądź na urzędowym formularzu — https://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pismprocesowych-w-postepowaniu-cywilnym/

Pozew należy złożyć na urzędowym formularzu: 1. w sprawach, które podlegają rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, tj. w sprawach, w których powód dochodzi: a) roszczeń wynikających z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dziesięciu tysięcy złotych, b) roszczeń wynikających z rękojmi lub gwarancji jakości, lub z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza dziesięciu tysięcy złotych, c) roszczeń o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej – bez względu na wartość przedmiotu sporu. W sprawach tych również odpowiedź na pozew, pozew wzajemny, sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i pisma zawierające wnioski dowodowe należy złożyć na urzędowych formularzach. W postępowaniu uproszczonym jednym pozwem można dochodzić tylko jednego roszczenia. Połączenie kilku roszczeń w jednym pozwie jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wynikają z tej samej umowy lub umów tego samego rodzaju; 2. w sprawach, w których powód – usługodawca lub sprzedawca dochodzi roszczeń wynikających z umów o: a) świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych, b) przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej, c) dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, d) dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, e) wywóz nieczystości, f) dostarczanie energii cieplnej, również wtedy, gdy sprawy te nie podlegają rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

W powyższych sprawach pozew wzajemny, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oraz sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym również należy złożyć na urzędowych formularzach.

koszty w procesie cywilnym

Jeżeli powód dochodzi kilku roszczeń to kwoty się sumuje

Nie dolicza się odsetek i pożytków

wartość przedmiotu sporu Wartość pieniężna dochodzego roszczenia. Wpływa na koszty sądowe (wpis) oraz właściwość sądu. W sprawach o świadczenia powtarzalne to wartość świadczeń za rok, a jeżeli świadczenia trwają krócej — to za cały okres.

W sprawach dotyczących najmu lub dzierżawy :

• zawartych na okres nieoznaczony: suma czynszu za 3 m-ce; • zawartych na czas oznaczony: suma za czas sporny, nie więcej niż za rok

rodzaje kosztów postępowania

koszty sądowe

koszty zastępstwa

Koszty na rzecz sądu

Koszty na rzecz pełnomocnika

wpis — opłata pobierana za wniesienie pisma

• wynagrodzenie i wydatki profesjonalnego pełnomocnika • zwrot kosztów dojazd i/ lub utraconego zarobku pełnomocnika nie będącego adwokatem czy radcą prawnym

• s tały • stosunkowy • tymczasowy

koszty uczestnika

zwrot kosztów dojazdu i/ lub utraconego zarobku związane z osobistym stawiennictwem uczestnika w sądzie

Opłaty sądowe w sprawach cywilnych uiszcza się: • w formie bezgotówkowej na rachunek bieżący dochodów właściwego sądu; • w formie wpłaty gotówkowej, bezpośrednio w kasie sądu; • w formie znaków o odpowiedniej wartości wykonanych według ustalonego wzoru tzw. znaków opłaty sądowej, przy czym maksymalna wysokość opłaty sądowej, jaką można uiścić przy pomocy znaków opłaty sądowej, wynosi 1500 zł.

Zasady oraz wysokość opłat sądowych regulowana jest ustawą o kosztach sądowych — tekst aktu dostępny jest tu: http://isap.sejm.gov.pl/ DetailsServlet?id=WDU20051671398

zwolnienie z kosztów sądowych

Przysługuje stronie, która:

Wniosek o zwolnienie + Oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym

1. złoży wniosek o zwolnienie; 2. wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny

Formularz dostępny tutaj: https://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pismprocesowych-w-postepowaniu-cywilnym/

Zażalenie Przysługuje w przypadku gdy sąd nie przychylił się (w całości lub częściowo) do wniosku o zwolnienie. Zażalenie składa się do sądu wyższego rzędu w ciągu 7 dni od otrzymania postanowienia.

Postanowienie sądu w zakresie kosztów sądowych

Końcowe koszty procesu są orzekane w momencie wyrokowania. Ogólne zasady ich wymierzania to: • zwrotowi podlegają jedynie koszty niezbędne do dochodzenia praw/ochrony swego słusznego interesu prawnego; • strona, która przegrała proces zobowiązana jest do zwrócenia kosztów przeciwnika; • w uzasadnionych przypadkach strona przegrywająca może zwrócić przeciwnikowi tylko część kosztów lub być zwolniona w całości z kosztów sądowych; • jeżeli pozwany nie dał powodu do wytoczenia powództwa i uznał je może dochodzić zwrotu poniesionych kosztów

Orzeczenie o kosztach może być podstawą do złożenia apelacji nawet wtedy, gdy zgadzamy się z jej merytorycznym rozstrzygnięciem.

rozprawa sadowa wywołanie

sprawdzenie

stanowiska

postępowanie

rozprawy

obecności

stron

dowodowe

zamknięcie rozprawy

wydanie orzeczenia

uznanie

odrzucenie

powództwa

pozwu

apelacja / zażalenie

Nie wymagają dowodu: • • • • •

fakty powszechnie znane; fakty znane sądowi z urzędu; fakty ustalone przez sąd w oparciu o domniemanie faktyczne; fakty przyznane przez stronę przeciwną w toku postępowania; fakty, co do których strona nie wypowie się – nie zaprzeczy.

przebieg postępowania apelacyjnego

wyrok i . instancji

wniosek o uzasadnienie wyroku

• Wniosek można złożyć w ciągu 7 dni od wydania orzeczenia • Sędzia ma 30 dni na sporządzenie uzasadnienia.

dostarczenie stronie orzeczenia

złożenie apelacji

wraz z uzasadnieniem

W ciągu 14 dni odebrania orzeczenia

Pismo może leżeć na poczcie max. 14 dni

posiedzenie apelacyjne

sprawdzenie czy apelacja spełnia warunki formalne

przekazanie apelacji stronie przeciwnej

• czy została wniesiona w terminie; • czy została wniesiona przez stronę uprawnioną; • czy posiada niezbędne elementy pisma procesowego; • czy został wskazany zakres zaskarżenia; • czy określono sposób wnioskowanej zmiany orzeczenia.

uzupełnienie braków w terminie brak

nieuzupełnienie braków

odrzucenie apelacji

Wniosek o uzupełnienie w ciągu tygodnia pod rygorem odrzucenia

linki tu możesz uzyskać wsparcie i pomoc w rozwiązaniu problemu:

Linki do danych instytucji są aktywne. Chcąc przejść na stronę należy najechać kursorem na adres strony internetowej i nacisnąć przycisk Ctrl.

Poradnictwo Prawne — http://npp.wroclaw.pl/ Poradnictwo Obywatelskie — http://wcrs.wroclaw.pl/dzialania/wroclawskie-biura-porad-obywatelskich

Pogotowie Mediacyjne — http://wcrs.wroclaw.pl/node/1365 Mediacje — http://www.mediacja.gov.pl/ Rzecznik Praw Obywatelskich — https://www.rpo.gov.pl/ wzory pism procesowych — http://www.wroclaw.so.gov.pl/?optio-

n=com_content&view=article&id=101:wzo ry-pism-procesowych&catid=65:wzory-i-fo rmularze&Itemid=127

Fundacja Dom Pokoju jest ośrodkiem nowoczesnej myśli o społeczeństwie, którego centrum stanowi Człowiek, świadomy swej tożsamości Obywatel, członek Wspólnoty. Prowadzi w Polsce pionierskie programy z zakresu edukacji pokoju, zarządzania konfliktem i mediacji, w tym mediacji rówieśniczych. Łączy naukę z kreatywnością, rozwojem kompetencji społecznych i aktywizacją uczestników w ich środowisku lokalnym. Fundacja jako jedyna organizacja w Polsce posiada prawa do wprowadzania do polskich szkół licencjonowanych holenderskich programów Zarządzania Konfliktem i Złością oraz Mediacji Rówieśniczych, które zawierają sprawdzone narzędzia profilaktyki antyprzemocowej oraz kształtują kompetencje społeczne dzieci i młodzieży. Od 2014r., we współpracy z Gminą Wrocław, Fundacja prowadzi Pogotowie Mediacyjne. Jego celem jest dostarczenie bezpłatnej pomocy mediacyjnej wszystkim mieszkańcom Wrocławia, którzy chcą rozwiązać swoje spory i konflikty na drodze pozasądowej. Więcej na: www.dompokoju.org Fundacja Dom Pokoju 50-234 Wrocław ul. W. Łokietka 5/1 tel. 507 145 265 Poprawnik: Opracowanie części mediacyjnej — Dorota Whitten Opracowanie części prawnej — Joanna Wajda

Opracowanie powstało w ramach programu Świadomy Obywatel i zostało sfinansowane ze środków Miasta Wrocław