Kjersti Fremstad Carl Kristian Kjølseth
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM PL AR
A
TAL
GAN Aschehoug
Til læraren Tema A tal består av ni kapittel. Kvart kapittel gir ei oversikt over kva mål eleven jobbar med.
EM PL AR
Innanfor kvart kapittel får elevane mogelegheit til å arbeide med lærestoffet gjennom spel og ulike praktiske aktivitetar i tillegg til tradisjonelle oppgåver. Gjennom spel, matematiske samtalar og leikprega aktivitet kan læraren lettare legge opp til differensiering og varierte innfallsvinklar til temaa.
Tekst som er knytt til spel, praktiske aktivitetar og lytteoppgåver bør læraren lese og gå gjennom i forkant. Fleire av oppgåvene og aktivitetane kan med fordel knyttast til ei samtale med elevane i forkant, undervegs og i etterkant av gjennomføringa.
KS
Kvart kapittel sluttar med ei vurderingsrute der læraren saman med eleven kan gjere ei vurdering på måloppnåing. De kan markere sirklane med grøn, gul eller raud farge, smilefjes, klistremerke eller eit kryss ut frå elevens føresetnader.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
Tema idéhefte som høyrer til Tema Start og Tema A tal inneheld mange gode tips til korleis læraren lett kan konkretisere og utvide ulike oppgåver til spel eller praktisk aktivitetar.
Innhald
EM PL AR
A
TALL
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
2 • Einarplass og tiarplass 8 • Mengder opp til 20 • Tallinje 16 22 • Doble og halvere 28 • Addisjon og subtraksjon 34 • Mengder opp til 100 40 • Vi reknar meir • Overslag 46 • Talmønster 50
Einarplass og tiarplass Dette skal du øve på: • • • •
Kor mange?
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM PL AR
1
Forskjellen på einar- og tiarplass. Forskjellen på siffer og tal. Den bakarste plassen i eit heilt tal er einarplassen. Plassen til venstre for einarplassen er tiarplassen.
2
I idéheftet finn du tips til korleis ein kan introdusere tiarar og einarar.
2
Talet for i dag er 10. Jobb to og to saman. • Forklar kvarandre korleis talet 10 ser ut. • Korleis er 10-talet forskjellig frå dei andre tala? • Kor mange kronestykke er det i ein 10-krone?
KS
Set ring rundt ti.
tiar
einar
VU
R
D
ER
IN
G
SE
3
Lag 10 kroner på tre forskjellige måtar. Bruk myntar og teikn i rutene.
EM PL AR
3
Det er to siffer i dette talet.
Einarplassen er alltid det bakarste talet.
34 Tiarplass
Tal
27
Einarplass
6
20
KS
19
34
60
34
60
Set ring rundt sifferet pĂĽ einarplassen.
16
18
25
SE
14
18
29
G
5
15
Teikn kor mange tiarar det er i talet.
IN
12
Set ring rundt sifferet pĂĽ tiarplassen.
ER
4
Siffer
EM PL AR
Siffer
27
VU
19
R
D
36
7
4
46
Teikn kor mange einarar det er i talet.
36
27
19
46 I idĂŠheftet er det tips om korleis ein kan introdusere siffer og tal.
Tel tiarar og einarar.
9
Fargelegg tiarar og einarar.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM PL AR
8
13
10
10
7
15
20
Kor mange siffer er det i tala?
5
9
51
16
20
134 5
11 Fargelegg biletet.
92 99 85
EM PL AR
95
41
59
28
63 82
72
SE
KS
64
46
1 eller 3 tiarar =
2 eller 5 einarar = 7 eller 9 einarar =
ER
IN
4 eller 6 tiarar =
G
88
D
12 Del tala i tiarar og einarar.
VU
R
18
10
13
12
6
16
10
11
8
Teikn som pengar.
17
9
Slå to terningar. Skriv opp kva for to tal du kan lage.
3
35 53
5
Spel to saman. Kast to terningar og lag tosifra tal. Kven fekk det største talet?
KS
15
EM PL AR
14
G
SE
Namn
ER
IN
16 Teikn eller skriv reknestykket i rutene. Jens har 15 kroner. Han kjøper ein muffin for 3 kroner. Kor mykje handa Jens for?
Kor mange pengar hadde Jens igjen?
VU
R
D
Kor mange penger hadde Jens før han handla?
Dette har eg øvd på: • Forskjellen på einar- og tiarplass. • Forskjellen på siffer og tal. • Den bakarste plassen i eit heilt tal er einarplassen. • Plassen til venstre for einarplassen er tiarplassen. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
7
Mengder opp til 20 Dette skal du øve på: • • • •
yggje mengder opp til 20. B Byggje mengder med 2 og 2 om gongen. Byggje mengder med 5 og 5 om gongen. Partal og oddetal opp til 20.
Talet for i dag er 20.
EM PL AR
1
Jobb to og to saman. • Forklar kvarandre korleis talet 20 ser ut. • Korleis er 20-talet forskjellig frå 10-talet? • Kor mange tiarar og einarar er det i 20?
Trekk strek mellom tala. Start på 0.
IN
2
G
SE
KS
Lag 20 kroner på tre forskjellige måtar. Bruk myntar og teikn i rutene.
0
ER
1
20
D
2
VU
R
19
3
18 4 17 16
5
13 12
9 8
8
15
14
11
10
7
6
3
Kor mange kuler gøymer seg bak tannhjulet?
20
20
20
20
EM PL AR
8
20
Set kryss over talet som er ...
ER
4
IN
G
SE
KS
20
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
R
1
D
2 større enn 12
VU
4 større enn 13 1
2
3
4
5
1 mindre enn 12
1
2
3
4
5
4 mindre enn 14 1
2
3
4
5
6 mindre enn 16. 1
2
3
4
5
6
9
5
Set ring rundt 2 og 2. Skriv kor mange det er.
=
6
EM PL AR
= Set ring rundt 5 og 5.
=
3
ER
2
1
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
0
VU
R
0
Hopp med 2 og 2.
D
7
IN
G
SE
KS
=
20
8
10
2
1
3
4
Hopp med 5 og 5.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
9
Vel hoppa dine sjølv. Skriv tala der du hoppar.
20
0
20
0
4
5
7
8
7
8
9
3
4
6
3
4
11 12 13
15
17 18 19 20
10
12 13 14 15 16
18 19 20
G
1
3
KS
1
SE
0
Skriv tala som manglar.
IN
10
EM PL AR
0
1
2
6
7
8
9
11 12 13 14
16 17 18 19
ER
0
R
3
5
7
9
11
8
10
12
14
16
11 12
14
16
18 19
VU
1
D
11 Skriv tala som manglar.
6 8
9 6
10
18
20
14 11
14
10
13
16
9
11
15
Skriv nabotal.
8
10
14
16
EM PL AR
13
Skriv nabotal.
Set strek til rett plass på tallinja.
3
19
14
16
SE
2
9 20
10
ER
IN
G
0
8
17
KS
12
12
18
19
VU
0
R
D
13
15
Trolltal
10 1-2-3-4-TROLL! -6-7-8-9-TROLL! -11-12-13- ...
Stå saman i ein ring. Kast ein ball til kvarandre mens de tel frå 1 til 20 i kor. Sei «TROLL!» for annakvart tal eller kvart 5. tal i talrekka.
12
20
12
Frå 20 til 0
19
18
Spel to saman.
START START
17
De treng • ei spelebrikke kvar • ein terning • 20 klossar kvar
16
Kast terningen annakvar gong. Flytt spelebrikka så mange som terningen viser. Ta bort like mange klossar.
15
12
7
8
6
SE
5
14 13
9
10 11
KS
Først til 0 vinn. Spel fleire gongar.
20
EM PL AR
16
3
2
1
MÅL MÅL
17
ER
IN
G
4
0
Kor mange blomstrar er det i vasen?
D
A I ein vase er det mindre enn 20 blomstrar, men det er meir enn 15.
VU
R
Kor mange blomstrar kan det vere? Skriv tala i rutene.
B
C
Det er eit partal. Kor mange blomstrar kan det vere då? Skriv tala i rutene.
?
Om du legg saman siffera, blir summen 9. Kor mange blomstrar er det i vasen? «Kor mange blomstrar er det i vasen?» kan gjerast som ei lytteoppgåve der læraren les og gjennomgår dei ulike delane av oppgåva. Snakk med elevane om korleis ein kom fram til eit svar.
13
18
Bruk tala.
Oddetal er tal vi ikkje kan dele i to like, heile delar.
Lag eit oddetal.
19
EM PL AR
Partall er tal vi kan dele i to like, heile delar.
Lag eit partal.
Kan du dele likt?
SE
KS
4
IN
G
5
Skriv partala mellom 10 og 20.
21
Skriv oddetala mellom 11 og 20.
VU
R
D
ER
20
22
Is med partall skal vere raude. Is med oddetal skal vere grøne.
2
14
8
13
19
21
26
31
54
63
Dino kan berre hoppe på partal. Fargelegg vegen raud.
4 2 17
15
SE
14
G
5
18
20
KS
11 12
10
19
9
6
16
8
13
7
EM PL AR
23
Dino hoppar på oddetal heim igjen. Fargelegg vegen grøn.
D
ER
IN
1
3
Kva for dato har du bursdag?
Kor mange i klassen har bursdag på ein oddetalsdato? Kor mange i klassen har bursdag på ein partalsdato? Lag ei liste.
all oddet
ll
parta
VU
R
24
Dette har eg øvd på: • Byggje mengder opp til 20. • Byggje mengder med 2 og 2 om gongen. • Byggje mengder med 5 og 5 om gongen. • Partal og oddetal opp til 20. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
15
Tallinje Dette skal du øve på: • Plassere tal og mengder mellom 0 og 20 på tallinja. • Bruke tallinja i arbeid med tala frå 0-20.
1
2
2
4
5
6
8
9
10
Set strek til riktig plass på tallinja.
12 13
12
10
4
15
17 18 19 20
17
0
1
15
ER
18
20
D
Hopp på tallinja. Jobb to og to saman. Legg ut talkort. Bytt på å hoppe og telje.
R
3
IN
3
G
SE
8
EM PL AR
0
Skriv tala som manglar.
KS
1
VU
• Hopp alle tala frå 0 til 20. Sei tala tala de hoppar på. • Hopp alle tala nedover frå 20 til 0. Sei tala mens de hoppar.
14 Tal på tallinja: Partal:
Oddetal:
• Kor mange tal hoppa de på? • Hopp alle partala. Kor mange partal er det? • Hopp alle oddetal. Kor mange oddetal er det? 0 16
20
4 Kva for tal peiker pilene p책? 5
10
0
5
10
0
5
10
15
15
Kor mange pengar? Set strek til tallinja.
20
20
2
3
4
5
6
7
8
IN
1
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
R
D
ER
0
G
SE
KS
5
20
EM PL AR
0
Talet er 2 mindre enn 12.
Bruk tallinja og finn talet eg tenkjer p책.
VU
6
Talet er 3 mindre enn 17. 0 1 2 Talet er 5 mindre enn 15.
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 Talet er 10!
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Talet er 3 mindre enn 7. Talet er 5 mindre enn 5.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
17
7
Hopp på tallinja.
1
0
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Start på talet 8. Finn talet som er 4 mindre.
EM PL AR
Start på talet 18. Finn talet som er 5 mindre
Start på talet 16. Finn talet som er 2 mindre.
1
0
2
3
4
5
6
7
8
9
KS
Hopp på tallinja.
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
SE
8
G
Start på talet 15. Finn talet som er 5 større.
IN
Start på talet 10. Finn talet som er 4 større.
D
ER
Start på talet 7. Finn talet som er 7større. Bruk tallinja og finn talet eg tenkjer på.
VU
R
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Talet er 5 større enn 10. Talet er 2 større enn 12.
Talet er 4 større enn 4. Talet er 4 større enn 14. 0 1 2 3 4 5 Talet er 6 større enn 12. 18
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Talet er 14!
10
Nærmast 10! Spel to og to saman. Kast terningen annankvar gong. Start på 10 på tallinja. Gjer like mange hopp på tallinja som terningen viser. Du vel sjølv om du vil hoppe oppover eller nedover. Kvem hamnar nærmast 10 igjen etter 5 kast?
0
1
EM PL AR
Namn
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
0
1
Kor mange auge viser terningane? Set strek.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
VU
R
D
0
ER
IN
G
SE
11
KS
Namn
12
Du skal ...
Du skal ... starte på 15. Finn talet som er 7 mindre.
Bruk talkort og lag ei tallinje på golvet. Skriv «hoppeoppgåver» på små lappar. Legg lappane i ein haug. Trekk etter tur og gjer det som står på lappen.
Differensier aktivitetane ved å bruke større eller mindre talområde.
19 19
13
Bruk tallinja til å finne svaret. 7 hopp = 7 fotballkort
Omar hadde 16 fotballkort. Han gav bort 7 kort.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
EM PL AR
• Kor mange kort hadde Omar? • Kor mange kort gav han bort? • Kor mange kort har han igjen? Bruk tallinja til å finne svaret.
2
3
4
5
6
7
8
9
G
1
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
IN
0
SE
Jens har 20 kroner. Han bruker 12 kroner i butikken.
Kor mange hopp?
KS
14
ER
• Kor mange pengar har Jens?
• Kor mange pengar bruker han?
Set strek til riktig sted på tallinja.
VU
15
R
D
• Kor mange pengar har han igjen?
0
9
10
6
19
16
10
0
4 20
20
14
20
7
17
Plasser tala på den tomme tallinja. Jobb to og to saman. Finn ut saman kor tala skal plasserast. Snakk saman om korfor de plasserer tala slik de gjer.
1
3
9 10
0
10
10
15
20
0
12
13
KS
11
18
SE
1
2
3
4
5
6
7
D
1
ER
IN
Kva for eit tal er det?
20
G
0
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 • Start på talet 19. • Hopp 7 nedover på tallinja. • Hopp 5 til nedover på tallinja.
Kva for eit tal landa du på?
Kva for eit tal landa du på?
R
• Start på talet 8. • Hopp 2 oppover på tallinja. • Hopp 5 nedover på tallinja
VU
0
8
0
5
17
5
EM PL AR
16
Dette har eg øvd på:
• Bruke tallinja i arbeid med tala frå 0 til 20.
• Plassere tal mellom 0 og 20 på tallinja.
• Tala til venstre på tallinja er mindre enn tala til høgre. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
21
Doble og halvere Dette skal du øve på: • Finne det doble og halvparten av heile tal. • Finne det doble av tala mellom 1 og 50. • Finne halvparten av tala mellom 2 og 100.
Kor mange auge, fingrar og tær? Kor mange auge har Kaja? Kor mange auge har Jens?
EM PL AR
1
Kor mange auge har Jens og Kaja til saman? Kor mange fingrar har Kaja?
KS
Kor mange fingrar har Jens?
SE
Kor mange fingrar har Jens og Kaja til saman?
G
Kor mange tær har Jens og Kaja til saman?
ER
Teikn det doble og skriv talet.
VU
R
D
2
IN
Kor mange fingrar og tær har Jens og Kaja til saman?
4
22
8
Oppgåva «Kor mange auge, fingrar og tær?» kan vere eit godt utgangspunkt for å forklare omgrepet dobling. Gjer aktiviteten praktisk ved å ta utgangspunkt i elevane i gruppa.
3
Teikn halvparten i kvar rute. Skriv kor mange det er.
4
2
KS
EM PL AR
2
Kor mange hopp oppover p책 tallinja?
SE
4
2
3
4
5
3
4
5
D
2
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
R
1
0
7
ER
Finn det doble av 8.
6
IN
1
0
G
Finn det doble av 6.
Kor mange hopp nedover p책 tallinja?
VU
5
Finn halvparten av 12. 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Finn halvparten av 8. 0
1
2
3
4
5
23
6
Kva er det doble? Tel auga på terningene. Finn det doble.
=
2
=
4
=
=
EM PL AR
=
=
=
=
=
KS
=
SE
7 Doble!
=
IN
G
Spel to og to saman. De treng to terningar og 11 centikubar i ein farge kvar. Skriv partala frå 2 til 24 på ark.
D
ER
Trill terningane. Legg saman tala. Legg ein centikube på talet som viser det doble av terningane.
VU
R
Førstemann som har kvitta seg med alle centikubane, har vunne.
8
Doble talet for kvar gang.
2 3 24
9
Ta halvparten.
Spel to og to saman. De treng partalskorta frå ein kortstokk. De treng også 100 centikubar.
EM PL AR
Trekk eit kort annankvar gong. Ta halvparten så mange centikubar som kortet viser. Førstemann som har laga 5 tiarstavar har vunne. F.eks. Trekker du 8 frå kortstokken, kan du ta 4 centikubar.
Teikn halvparten av pengane.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
10
11
Halvér talet for kvar gong.
32 48 25
Del likt mellom barna. Teikn eller skriv tal.
13
Dobling
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM PL AR
12
Spel to saman. Bruk alle korta i kortstokken. Legg korta i ein bunke mellom dykk. Trekk eit kort. Sei talet som er dobbelt s책 stort. Den som seier rett tal, f책r behalde kortet.
14
Halvering Spel to saman. Bruk korta 2, 4, 6, 8, 10 og 12. Legg korta i ein bunke mellom dykk. Trekk eit kort. Sei talet som er halvparten s책 stort. Den som seier rett tal, f책r behalde kortet.
26
15
Kva for farge har ballongane?
GULE
EM PL AR
BLÅ
Pooja har 10 ballongar. 3 ballongar er gule. Like mange er blå.
RAUDE
Av resten av ballongane er halvparten raude og halvparten grøne.
KS
SE
Blomsteren som viser det doble, skal fargeleggjast raud. Blomsteren som viser halvparten, skal fargeleggjast grøn.
22
G
16
GRØNE
44
70
21
11
9
12
30
8
32
40
50
15
9
5
13
ER
IN
20
16
VU
18
R
D
23
36
Dette har eg øvd på:
• Doble og halvere med heile tal.
• Finne det doble av tala mellom 1 og 50. • Finne halvparten av tala mellom 2 og 100. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåter.
27
Addisjon og subtraksjon Dette skal du øve på: • Leggje saman to tal. • Finne forskjellen på to tal. • Bruke tallinja som hjelp når du adderer og subtraherer.
=
e mykje betyr lik ide på kvar s
+
+
=
+
=
=
+
=
=
+
=
+
=
1 + 2 = 3
+
=
SE +
G
=
IN
+
+
ER
Kor mykje er det til saman?
VU
R
D
2
=
KS
= 3
+
EM PL AR
1 Tel auga på terningane. Skriv reknestykket som tal.
28
4 + 1 = 5
4 + 1 = 5
4 + 1 = 5
4 + 1 = 5
4 + 1 = 5
4 + 1 = 5
3 Kor mange la eg til? Spel to og to saman. De treng perler eller centikubar. • Spelar 1 legg nokre centikubar framfor seg og snur ryggen til. • Spelar 2 legg til fleire centikubar.
4 Kor mange perler blir det i posen?
KS
2 1 + 1 = ____
EM PL AR
No skal spelar 1 snu seg igjen og finne ut kor mange som er lagde til.
4 + 1 = ____
3 + ___ = ___
3 + ___ = ___
ER
3 + ___ = ___
IN
G
SE
1 + 3 = ____
VU
R
D
5 Det skal vere like mange perlar pĂĽ kvar side. Teikn og rekn.
4 = 2 + ___
6 = 4 + ___
5 = 1 + ___
3 = 1 + ___
7 = ___ + ___
8 = ___ + ___ 29
6
Kor mange perler blir lagde til?
____ + ____ = ____
____ + ____ = ____
____ + ____ = ____
7
Kor mange perler er igjen?
4 – ____ = ____
Set kryss.
Set kryss.
SE
KS
2 = ____ 5 – ____
5 – 3 = ____
____ + ____ = ____
4 – ____ = ____ Set kryss.
5 – 4 = ____
IN
G
5 – 2 = ____
____ + ____ = ____
EM PL AR
4 + ___ 1 = ____ ____
VU
R
D
ER
8 Kor mykje blir borte?
7 – 3 = 4
4 – 2 =
4 –
=
Lag eit reknestykke sjølv.
7 – 3 = 4 30
7 – 3 = 4
7 – 3 = 4
9 Kor mange tok eg bort? Spel to og to saman. De treng perler eller centikubar. • Spelar 1 legg nokre centikubar framfor seg og snur ryggen til. • Spelar 2 tar bort nokre centikubar.
1
2
3
3
4
5
5
4
5
3
4
57 – 23 = 4 57 – 33 = 4 57 – 43 = 4
Bruk tallinja og rekn ut.
VU
11
5
57 – 13 = 4
R
D
2
3
4
IN
2
1
4
ER
1
0
3
KS
2
SE
1
Bruk tallinja og rekn ut.
G
10
EM PL AR
No skal spelar 1 snu seg igjen og finne ut kor mange som er blitt vekk.
1
2
5
4 - 1 = ____
3 - 1 = ____
2 - 1 = ____
4 - 2 = ____
3 - 2 = ____
2 - 2 = ____
4 - 3 = ____
3 - 3 = ____
4 - 4 = ____ 31
12
Før og no med PLUSS Før
Legg til +
No
Reknestykke
Før og nå med MINUS Ta vekk –
No
Reknestykke
3 – 1= 2
kap 4, kap 16
kap 4, kap 16
kap 4, kap 16
ka
p4
, ka
D
kap 4, kap 16
p1
kap 4, kap 16
ka
p4
ka
, ka
p4
p1
6
ka
, ka
p4
p1
6
ka
, ka
p4
p1
6
ka
, ka
p4
p1
6
, ka
p1
6
R
6
14 Teikn eller skriv reknestykket i rutene. Pooja har 10 kroner. Ho kjøper eit eple for 3 kroner og druer for 4 kr.
VU
kap 4, kap 16
ER
IN
G
SE
Før
KS
13
EM PL AR
3+2=5
Kor mykje pengar hadde Pooja før ho handla?
32
Kor mykje handla Pooja for?
Kor mykje pengar hadde Pooja igjen?
15
Bruk tallinja til å finne svaret.
0
1
2
3
4
5
3 + 0 = ____
3 = 2 + ____
2 + 1 = ____
3 + 1 = ____
3 = 1 + ____
2 + 2 = ____
1 + 3 = ____
4 = 2 + ____
3 = 3 + ____
4 – 1 = ____
4 = 1 + ____
3 – 1 = ____
4 = 3 + ____
5 – 1 = ____
EM PL AR
1 + 2 = ____
1 – 1 = ____ 2 – 1 = ____
KS
4 – 2 = ____
Bowling
Spel to eller fleire saman. De treng ein ball og 6 plastflasker med vatn. Set nummer på flaskene frå 1 til 6.
IN
G
SE
16
ER
Kast ballen etter tur. Legg saman tala på flaskene som veltar. Set ring rundt den største summen for kvar omgong. Prøv med 10 flasker også.
VU
R
D
6 5
4 1
2
3
Dette har eg øvd på: • Leggje saman to tal. • Finne forskjellen på to tal. • Å bruke tallinja når eg adderer og subtraherer.
I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
33
Mengder opp til 100 Dette skal du øve på:
1
Tel for ein ven. Kor langt klarte du å telje? Tell både oppover og nedover. Skriv opp talet.
Kan du telje med 10 og 10 til 100? Tel både oppover og nedover.
2
Set kryss over det største talet. Set ring rundt det minste talet.
KS
... 78, 79, 80, 81 ...
33
SE
19 14 60 16 91
3
ER
IN
G
41
EM PL AR
• Telje til 100 på ulike måtar. • Hundrarplassen står til venstre for tiarplassen. • Sammenlikne mengder opp til 100.
50 46 13 3 66
23 34 43 56 65 83
Skriv tala i rett rekkjefølgje.
23
53
13
63
33
34
VU
R
D
43
45
72
83
68
37
54
31
35
72
27
52
25
20
30
60
10
40
50
4 Set strek mellom tala i rett rekkjefølgje og fargelegg. 3 11
99
85
13
84
EM PL AR
94 14
19
78 16
25
24
67
55
31
40
42
49
44
IN
G
59
51
SE
63 53
KS
15
ER
5 Skriv tala i rett rekkjefølgje og finn ordet.
35
9
42
86
99
23
40
I
O
D
A
U
R
N
S
R
VU
9
D
21
D
6
Kor lenge er 100 sekund? Dans i 100 sekund mens læraren din tek tida. Hopp i 100 sekund mens læraren din tek tida.
35
134 Tiarplass
7 Set ring rundt ... sifferet på einarplassen
Einarplass
sifferet på tiarplassen
34
126 46 218
63 13 76 Kva for tal viser pilane?
1 4 8
IN
= tiarplass
G
= einarplass
KS
99
SE
8
VU
R
D
ER
= hundrarplass
9
Spel to og to saman. Kast to terningar og lag eit tosifra tal. Kven laga det største talet? Namn
Utfordring: Spel med tre terningar. Kven lagar det største talet med tre siffer? 36
EM PL AR
Hundrarplass
Hundrarplassen er framfor tiarplassen.
sifferet på hundrarplassen
106 346
243 99
5 7
2
10
Fyll ut hundrarhuset og fargelegg.
2
4
Fargelegg slik:
9
= nedste rekkje
11 12 13 27
32 41
38 43
48 57
62
68
= tal med 2, 4 og 6 på einarplass = tala 1, 45, 56 og 3 + 10 og 1 + 10
SE
KS
73
40
EM PL AR
25
= tal med 7 på tiarplass
IN
G
98 99
D
ER
11 Skriv tre tal som er større enn 35, men mindre enn 45.
VU
R
12 Skriv tre tal som er større enn 78, men mindre enn 85.
13 Skriv tre tal som er større enn 45, men mindre enn 63.
14 Skriv tre tal som er større enn 13, men mindre enn 25.
37
15 Plukk siffer i perlesnora. Lag eit tall som er ...
1 2 3 4 5 6 7 8 Sammenlikn tala du laga med ein annan. Hadde de nokre like tal?
partal
mindre enn 50
mindre enn 70
EM PL AR
større enn 60
49
84
88
90
53
93
32
56
97
99
R
D
17 Talgåter
28
SE
45
26
G
23
IN
19
KS
Skriv inn tala som manglar.
ER
16
oddetal
Jobb to saman. Lag talgåter til kvarandre.
Du skal tenkje på eit tal. Fortell om talet utan å seie talet. Bruk ein 100-perlesnor eller tallinje til 100 for å finne svaret.
VU
Talet mitt er eit oddetal. Det har 6 tiarar. Det har mindre enn 7 einarar, men meir enn 3 einarar ...
38
65!
18
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
• Start på talet 80. • Hopp 2 tiarar oppover på tallinja. • Hopp 5 tiarar nedover på tallinja.
• Start på talet 40. • Hopp 3 tiarar nedover på tallinja. • Hopp 7 tiarar oppover på tallinja.
Kva for eit tal landa du på?
Kva for eit tal landa du på?
EM PL AR
0
Kva for tal er det?
ER
IN
G
SE
KS
19 Teikn eller skriv reknestykkjet i rutene. Pooja har 50 kroner. Omar har 40 kroner mindre. Kor mykje pengar Kor mykje pengar Kor mykje pengar har Pooja? har Omar? har Pooja og Omar til saman?
VU
R
D
Pooja og Omar deler alle pengane likt. Kor mykje blir det til kvar?
Dette har eg øvd på: • Telje til 100 på ulike måtar. • Einar, tiar og hundrarplass. • Byggje opp og dele opp med heile tiarar. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
39
Vi reknar meir Dette skal du øve på: • å rekne med tal opp til hundre.
20 kr
13 kr
18 kr
EM PL AR
17 kr
11 kr
KS
SE
Pooja, Kaja og Omar handlar i kiosken. Kva må dei betale?
R
D
ER
IN
G
1
16 kr
VU
2 Tilbod i kiosken! Kvar vare er 10 kroner billigare? Kva kostar varene no?
3 Kva kan Jens kjøpe? Jens har 30 kroner. Han handlar på tilbod.
Teikn og rekn i ruta. 40
I idéheftet finn du tips til praktiske aktivitetar knytte til kjøp og sal.
4
Rekn ut. Bruk perlesnor eller centikubar.
53 + 6 =
69 – 5 =
53 + 16 =
69 – 15 =
53 + 26 =
86 – 6 =
EM PL AR
75 + 5 = 75 +15 =
86 – 16 =
75 + 25 =
KS
86 – 26 =
29
38 + 10
38
50 + 27
46
45
48
IN
G
31
40
57
77
67
38
40
42
50
60
26
VU
R
49 + 1
39
SE
26 + 3
ER
Kva for eit svar passar til reknestykket? Set ring. Bruk perlesnor eller centikubar.
D
5
69 – 25 =
Kan du forklare meg korleis du tenkte?
6
Kva for reknestykker passar til svaret? Set ring. Bruk perlesnor eller centikubar.
20
+
+ 3
16
36
26 – 10
20 + 16
33 + 3
6 + 30
36 – 6
68
50 + 18
65 – 3
60 + 8
80 + 2
62 + 6
29
19 – 10
20 + 9
26 + 3
29 – 9
10 + 19
82
2 + 80
80 – 7
20 + 7
60 + 22
80 + 20 41
Hurra! Kaja finn 50 kroner!
40
39
41
42
43
Kaja kjøper sjokolade for 33 kron
36
Det kostar 4 kroner for eit eple. Kaja kjøper tre eple.
35
KS
34
SE
33 31
30
29
26
27
28
IN
G
32
25
Laurdagsgodteriet kostar 25 kroner.
VU
R
D
ER
Kaja betaler 15 kroner for eit blad.
Kaja kjøper hoppetau. Det kostar 17 kroner.
1
2
3
4
5
Kaja begynner med 100 kroner. 42
4
EM PL AR
37
38
Elevane kan spele med ein eller to terningar. Det kan vere nyttig å spele fleire gonger slik at elevane får prøvd ulike utrekningar undervegs.
6
2
Tante kjem! Kaja får 15 kroner.
45
46
48
47
50
23
22
21
19
17
ER
et
Kaja betaler 8 kroner for ein bussbillett.
18
IN
Kaja får 50 kroner i vekepengar.
20
G
24
SE
KS
33 kroner!
5
Kor mange pengar kan Kaja leggje på grisen?
EM PL AR
44
49
Kaja kjøper en jus til 8 kroner.
R
D
16
VU
15 14
Kaja kjøper fargestiftar. Dei kostar 20 kroner
7
8
9
13 10
11
12 Pooja låner 5 kroner av Kaja.
I idéheftet finn du tips til praktiske aktivitetar knytte til kjøp og sal.
43
Lotteri!
Legg saman tala på boksane. Set ring rundt dei som gir gevinst.
72 6
33
44
55
11 11
32 5
82 6
22
21 5
EM PL AR
7
41 5
66
77
88
99
95 4
D
Finn forskjellen på tala på boksane. Kva for boksar gir gevinst? Set ring.
R
8
ER
IN
42 2
G
51 5
SE
KS
Gevinst på tallene over!
81 2
65 5
44 3
48 4
28 6
35 2
69 3
VU
57 2
9
44
Skriv tal på boksane slik at dei gir gevinst.
Teikn og rekn. Pooja har 25 kyllingar. 8 kyllingar er i hønsehuset. Kor mange kyllingar er i hagen?
Teikn og rekn. Omar har 63 fotballkort. Han får 15 nye kort av Dino. Kor mange fotballkort har han no?
Bussturen
IN
12
G
SE
KS
11
EM PL AR
10
D
ER
Det sat 18 personar på ein buss. På første haldeplass gjekk 4 vaksne og 3 barn av bussen. Ingen gjekk på.
R
• Kor mange personar var på bussen?
VU
• Kor mange gjekk av bussen? • Kor mange sat igjen på bussen? Jobb saman. Lag fleire bussforteljingar.
Dette har jeg øvd på:
• Rekne med tal opp til hundre.
I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
45
Overslag Dette skal du øve på:
EM PL AR
• Gjere overslag av mengder opp til 100. • Runde av til nærmaste tiar.
29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 Rund NED dersom sifferet på einarplass er 1, 2, 3 eller 4.
1 Rund NED til nærmaste tiar.
Rund OPP dersom sifferet på einarplass er 5, 6, 7, 8 eller 9.
KS
2 Rund OPP til nærmaste tiar.
16 ≈
62 ≈
18 ≈
23 ≈
26 ≈
44 ≈
28 ≈
57 ≈
35 ≈
71 ≈
87 ≈
89 ≈
G
SE
64 ≈
IN
54 ≈
VU
R
42 ≈
D
44 ≈
ER
52 ≈
4
Førstemann til 100!
Bruk 1-10 frå kortstokken. Trekk to kort, legg saman. Rund opp eller ned til nærmaste tiar. Skriv ned på ark etter kvart og legg saman. Førstemann som kjem til 100, har vunne. Spel fleire gonger.
46
3 Skal du runde opp eller ned her?
15 ≈
Jeg fekk 7 og 9. Det blir 16. Då rundar eg opp til 20!
Min tur!
5 Kva kan Omar og Kaja kjøpe? Rund av til nærmaste tiar.
kr
76 kr
38
kr
k 33
r
EM PL AR
r
kr
89 k
r
45
2
KS
25
SE
kr
G
Teikn eller skriv. Hva kan Kaja kjøpe for 50 kroner?
Teikn eller skriv. Hva kan Omar kjøpe for 100 kroner?
VU
R
D
ER
IN
r
14
Teikn eller skriv. Kva kostar omtrent 20 kroner?
46 k
kr
kr 6
99
22 k
24 kr
9k r
59 kr
23 kr
Omar kjøper lego, fargestiftar og ein raud bil. Omtrent kor mykje må han betale? Rund av til nærmaste tiar.
≈ I idéheftet finn du tips til praktiske aktivitetar knyttet til kjøp og sal.
47
6
Klipp ut fr책 reklameblad. Du treng saks, lim og nokre reklameblad fr책 matbutikkar.
TILB
OD!
IN
G
SE
KS
EM PL AR
Finn ting i blada som kostar omtrent 20 kroner. Klipp ut og lim inn.
VU
R
D
ER
Du har 100 kroner. Gjer overslag. Lim inn det du har r책d til.
48
7
Omar går på butikken.
iste
l Handle
ød • 2 br jølk • 2 m t • 1 os
24 kr
tøy
EM PL AR
lte • 1 sy
13 kr
46 kr
11 kr
IN
G
SE
KS
Omar har 100 kroner. Har Omar råd til det som står på handlelista? Gjer overslag.
VU
R
D
ER
Har Omar råd dersom han kjøper ein av kvar? Gjer overslag.
Dette har eg øvd på: • Gjere overslag på mengder opp til 100. • Runde av til nærmaste tiar. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
49
Talmønster Dette skal du øve på: • Kjenne igjen talmønster. • Byggje vidare på talmønster. • Lage eigne talmønster.
... 25, 30, 35, 40, 45, 50, ...
Tel for kvarandre på ulike måtar. • • • •
10 og 10 om gongen opp til 100 10 og 10 om gongen ned fra 100 2 og 2 om gongen opp til 100 5 og 5 om gongen opp til 100
0
KS
Gjer hoppa ferdig. Skriv tala.
10
G
Jens hoppar 10 og 10 på tallinja.
VU
3
R
D
ER
IN
15
16
SE
2
EM PL AR
1
0
10
20
30
Jens begynner på 1.
1
40
50
Jens begynner på 11. 50
70
80
11 53
Jens begynner på 3. Jens begynner på 5.
60
15 71
I idéheftet finn du tips til ulike praktiske aktivitetar knytte til temaet.
90
100
4
Oppdagar du mønsteret? Fargelegg kvar 2. rute. 3
4
5
6
7
8
9
11 12 13 14 15 16 17
18
21 22 23 24 25 26 27
10
7
8
9
19 20
11 12 13 14 15 16 17
18
19 20
28
29 30
21 22 23 24 25 26 27
28
29 30
31 32 33 34 35 36 37
38
39 40
31 32 33 34 35 36 37
38
39 40
41 42 43 44 45 46 47
48
49 50
41 42 43 44 45 46 47
48
49 50
51 52 53 54 55 56 57
58
59 60
51 52 53 54 55 56 57
58
59 60
61 62 63 64 65 66 67
68
69 70
61 62 63 64 65 66 67
68
69 70
71 72 73 74 75 76 77
78
79 80
71 72 73 74 75 76 77
78
79 80
81 82 83 84 85 86 87
88
89 90
81 82 83 84 85 86 87
88
89 90
91 92 93 94 95 96 97
98
99
91 92 93 94 95 96 97
98
99
100
Fargelegg kvar 4. rute. 4
5
6
3
4
5
6
7
8
9
10
11 12 13 14 15 16 17
18
19 20
21 22 23 24 25 26 27
28
31 32 33 34 35 36 37
38
41 42 43 44 45 46 47
48
51 52 53 54 55 56 57
58
1
2
3
4
5
6
ER
10
100
7
8
9
11 12 13 14 15 16 17
18
19 20
29 30
21 22 23 24 25 26 27
28
29 30
39 40
31 32 33 34 35 36 37
38
39 40
49 50
41 42 43 44 45 46 47
48
49 50
59 60
51 52 53 54 55 56 57
58
59 60
SE
3
G
2
2
Fargelegg kvar 5. rute.
IN
1
1
EM PL AR
2
KS
1
Fargelegg kvar 3. rute.
10
68
69 70
61 62 63 64 65 66 67
68
69 70
71 72 73 74 75 76 77
78
79 80
71 72 73 74 75 76 77
78
79 80
81 82 83 84 85 86 87
88
89 90
81 82 83 84 85 86 87
88
89 90
91 92 93 94 95 96 97
98
99
91 92 93 94 95 96 97
98
99
100
100
VU
R
D
61 62 63 64 65 66 67
5
3 6
4
Hald fram med talmønsteret. Det aukar med 3 for kvar gong.
6 Half fram med talmønsteret. Det aukar med 4 for kvar gong.
8 51
Hald fram med talmønsteret.
10
11
12
3
6
9
22
24
26
5
10
15
71
72
73
Kva for eit tal legg Dino i reknemaskinen?
?
UT
KS
INN
7
3
8
10
7
12
14
G
5
?
7
16
26
11
4
14
19
76
86
ER
IN
15
Kva for eit tal legg Dino i reknemaskinen?
R
D
9
VU
?
?
?
8
4
10
8
13
3
5
1
45
43
95
85
20
16
31
29
36
26
Her blir det mindre ...
52
?
?
SE
8
EM PL AR
7
10 Teikn eller skriv reknestykket. Jens får 15 kroner i vekepengar. Han ønsker seg ein ball som kostar 80 kroner. Kor mange veker må Jens spare for å kjøpe ballen?
KS
EM PL AR
80 kr
21
D
12
G
46
97
36
86
75
48
77
25
27
VU
R
10
IN
32
ER
30
SE
11 Fyll ut talplatene.
34
23
25 14
13
84
24
75 64
16
66
35
53
12
Hald fram med mønsteret.
1
2
3
6
2
3
4
D
Kva for postkasse skal breva i? Set strek. Forklar ein venn kva for mønster du fann.
R
14
ER
IN
G
1
KS
Korleis blir neste figur?
SE
13
7
EM PL AR
5
4
8
VU
4
6
1 54
2
3
18
4
5
20
10
12
2
14
16
6
7
8
I idĂŠheftet finn du tips til ulike praktiske aktivitetar knytt til temaet.
9
10
Lag dine eigne talmønster.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM PL AR
15
La ein venn forklare kva for talmønster du har laga.
Dette har jeg øvd på: • Kjenne igjen talmønster. • Byggje vidare på talmønster. • Lage eigne talmønster. I idéheftet finn du tips til fleire aktivitetar og arbeidsmåtar.
55
Bingo! Lag rekneoppgåver som får disse svara:
4 11 77 92 10
Skriv rekneoppgåvene på små lappar. Læraren din samlar inn. Skriv 9 av svara i eitt av bingobretta. Eitt tal i kvar rute.
22 6 72 80 65
EM PL AR
13 25 43 18 9
Lag rekneoppgåver til svara i ruta.
Læraren les opp rekneoppgåvene. Dersom du har rett svar på bingobrettet, kan du setje kryss over talet. Førstemann med 3 på rad har BINGO!
2. BINGOBRETT
D
ER
IN
G
SE
KS
1. BINGOBRETT
4. BINGOBRETT
VU
R
3. BINGOBRETT
56
Elevane kan lage vanlege rekneoppgåver eller rekneforteljinger som læraren les opp. Teikn eventuelt fleire bingobrett på eigne ark.