2008
RAPPORT ANNUEL JAARVERSLAG ANNUAL REPORT
2-3 6-7 8-9 11-23 25-27 28-35 37 38-39
TABLE DES MATIERES
INHOUDSOPGAVE
CONTENTS
Le mot du Conseil d’Administration Le conseil d’Administration Actionnariat Commentaires exercice 2008 Communication - Prospection Commentaires sur les comptes annuels Résultats Bilan
Woord van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur Aandeelhouders Commentaar boekjaar 2008 Communicatie - Prospectie Toelichting op de jaarrekening Resultaten Balans
The word of the Board Board of directors Shareholders Comments on events during 2008 Communication - Marketing Comments on the annual accounts Results Balance
2
LE MOT DU CONSEIL D’ADMINISTRATION
WOORD VAN DE RAAD VAN BESTUUR
THE WORD OF THE BOARD
Il y a 10 ans, il aurait été impensable pour l’aéroport régional de Charleroi de clôturer l’année financière avec des chiffres aussi impressionnants. Il y a 10 ans, moins de 200.000 passagers partaient de l’aéroport de Bruxelles Sud Charleroi (BSCA). En 2008, nous avons presqu’atteint les 3 millions de passagers. Ce chiffre ne cesse de croître et cela en dépit de la tristesse économique. Tout le personnel de l’aéroport a participé activement dans toutes les étapes du processus, en commençant en janvier avec le remarquable déménagement en douceur vers notre nouveau terminal, à la grande satisfaction de nos passagers et de nos clients compagnies aériennes. Cette opération à grande échelle, baptisée “Opération Iceberg” rigoureusement planifiée de longue date, a été couronnée de succès pour l’aéroport qui, à l’occasion de sa très festive et spectaculaire inauguration, a eu l’immense honneur d’accueillir S.A.R. le Prince Philippe de Belgique parmi de nombreux invités de prestige.
10 jaar geleden het was ondenkbaar dat de regionale luchthaven van Charleroi het financiële jaar met zulke impressionante cijfers zou afsluiten. 10 jaar geleden vertrokken er minder dan 200.000 passagiers van Brussel Zuid Charleroi Airport (BSCA). In 2008 hebben we bijna de 3 miljoen passagiers gehaald. Dit cijfer houdt niet op te groeien ondanks de verslechterde economische omstandigheden. Het gehele personeel van de luchthaven heeft actief deelgenomen aan alle etapes van de ontwikkeling, te beginnen in januari met de opmerkelijk vloeiende verhuizing naar de nieuwe terminal tot grote tevredenheid van onze passagiers en onze klanten de luchtvaartmaatschappijen. Deze zeer omvangrijke operatie, genoemd ‘operatie Ijsberg’ en uiterst zorgvuldig voorbereid, is de kroon op het succes van de luchthaven geworden, die, tijdens de feestelijke en spectaculaire opening het genoegen heeft gehad om zijne koninklijke hoogheid Prins Philippe van België onder haar talrijke prominente genodigden te mogen verwelkomen.
10 years ago, it was unthinkable that the regional airport of Charleroi would close its financial year with so many impressive figures. 10 years ago, less than 200,000 passengers departed from Brussels South Charleroi Airport (BSCA). In 2008, we catered for almost 3 million passengers. Figures are continuing to increase, despite deteriorating economic circumstances.
L’aéroport le moins cher et le plus accessible de Belgique a annoncé tout au long de l’année 2008 record après record. Pendant le 1er trimestre de cette même année, l’aéroport enregistrait une croissance de 14 % de son nombre de passagers et accueillait 6 nouvelles destinations. Wizzair ouvrait Bucarest; Ryanair ajoutait Limoges, Bergerac, Perpignan, Porto et Saragosse. Le 5 mars 2008, la compagnie low cost irlandaise basait à l’aéroport de Bruxelles Sud Charleroi son 5e avion. Avril battait tous les records de l’histoire de l’aéroport en ce qui concerne le nombre de passagers, suivi par mai qui enregistrait une augmentation de 36 % par rapport au même mois de l’année précédente! L’été 2008 affichait un autre record : un total de 815.894 passagers pour le cumul des mois de
De goedkoopste en bestbereikbare luchthaven van België heeft gedurende het hele jaar record na record aangekondigd. In het eerste kwartaal is het aantal passagiers van de luchthaven met 14% gestegen en zijn 6 nieuwe bestemmingen aan het aanbod toegevoegd. Wizzair startte Boekarest; Ryanair voegde Limoges, Bergerac, Perpignan, Porto en Zaragoza toe. Op 5 maart 2008 baseerde de Ierse maatschappij haar vijfde vliegtuig op de luchthaven van Brussel Zuid Charleroi. In april werden alle passagiersrecords van de luchthaven gebroken, gevolgd door mei waarin een stijging van 36% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar werd geregistreerd. De zomer van 2008 liet een nieuw record zien in
The entire airport’s staff has actively participated in all stages of the transition, starting with the remarkably smooth move to the new terminal. This engendered great satisfaction for all our passengers and for our customers, the airline companies. This very large operation, named operation Iceberg, had very carefully been prepared and is considered the crown on the airport’s success. During the festive and spectacular opening, the airport had the pleasure of welcoming his Royal Highness Prince Philippe of Belgium, among many other prominent guests. The cheapest and most accessible airport of Belgium, has during the entire year announced record after record. In the first six months of the year, the number of passengers increased by 14%. The airport added 6 new destinations to its array of flights on offer. Wizzair started with Bucharest; Ryanair added Limoges, Bergerac, Perpignan, Porto and Zaragoza. On 5 March 2008, the Irish airline company based her fifth aircraft in the airport of Brussels South Charleroi. In April, all passenger records of the airport were beaten, followed by a 36% increase in May, compared to the same period the same period last year. The summer of 2008 showed a new record in the number of passengers. In June, July and August, 815,894 passengers were registered compared to 3
juin, juillet et août comparé à 663.009 passagers pour la même période de l’année précédente; soit une augmentation de 23 % ! En 2008, le Brussels South Charleroi Airport a mené à bien les travaux d’installation du système ILS, système permettant aux avions d’atterrir dans presque toutes les situations de mauvaises conditions météorologiques. Fin septembre, BSCA et Belgocontrol ont annoncé avoir terminé avec succès la période de calibration du “Instrument Landing System” (ILS) (instrument d’aide à l’atterrissage). L’aéroport obtiendra définitivement la catégorie 3 au début du printemps 2009. Un des événements majeurs de l’année a été l’arrivée en octobre de la compagnie Jetairfly, membre de TUI le plus grand groupe touristique d’Europe, avec un Boeing 737-800 next génération basé à Bruxelles Sud, l’ouverture d’un Jetaircenter dans le hall des arrivées de notre terminal et de 4 nouvelles routes : Tenerife, Gran Canaria, Oujda et Nador. A cela, il faut ajouter les 8 nouvelles destinations lancées par Ryanair au cours du même mois : Riga, Gdansk, Wroclaw, Marrakech, Tanger, Fez, Montpellier et Manchester. Enfin, FlyOnAir annonçait qu’ils opèreraient dès l’été 2009 deux nouvelles destinations. Au cours du dernier trimestre 2008, le processus de privatisation de BSCA (48,89 %) entrait dans sa phase finale. Le consortium SAVE et le Holding Communal étaient retenus comme meilleur partenaire potentiel pour un partenariat stratégique. La fin des négociations est programmée pour l’automne 2009. 2008 s’est clôturé avec une augmentation moyenne du nombre de passagers de 20 %. Croissance qui nous a donné encore plus de raisons de continuer à développer l’aéroport de Bruxelles Sud Charleroi en 2009. Les travaux de construction d’un nouveau taxiway et l’extension de parkings avions et voitures débuteront en 2009 de même que l'infrastructure et les services poursuivront leur développement afin d’accueillir plus de passagers toujours satisfaits au Friendly Airport! Le Conseil d’Administration 4
aantal passagiers. In juni, juli en augustus werden er 815.894 passagiers geregistreerd vergeleken met 663.009 passagiers een jaar eerder; een stijding van 23% ! In 2008 is de installatie van het ILS systeem afgerond. Het ILS systeem zorgt ervoor dat vliegtuigen in nagenoeg alle weersomstandigheden op de luchthaven kunnen landen. Eind september hebben BSCA en Belgocontrol aangekondigd dat de calibratieperiode voor het ILS systeem met succes is afgerond. Vanaf het voorjaar van 2009 zal de luchthaven worden opgewaardeerd tot een categorie 3 luchthaven. Een andere heel belangrijk evenement was de komst van Jetairfly in oktober. Jetairfly is onderdeel van TUI; de grootste touroperator van Europa. Jetairfly stationeert een Boeing 737-800 next generation op de luchthaven, opent een Jetaircenter in de aankomsthal en start met 4 routes naar Tenerife, Gran Canaria, Oujda en Nador. Eveneens in oktober heeft Ryanair 8 nieuwe bestemmingen aan haar aanbod toegevoegd. De bestemmingen zijn Riga, Gdansk, Wroclaw, Marrakech, Tangiers, Fez, Montpellier en Manchester. Bovendien heeft Flyonair aangekondigd in de zomer van 2009 twee nieuwe bestemmingen uit te voeren. In de loop van het derde kwartaal van 2008 komt de privatisering van BSCA (48,89%) in haar eindfase. Het consortium SAVE en de Gemeentelijke Holding zijn verkozen tot de beste partij voor een stategisch partnerschap. Het einde van de onderhandelingen is voorzien voor het herfst van 2009. 2008 is afgesloten met een gemiddelde groei van 20% in aantal passagiers. Cijfers die ons verder hebben gesterkt om de groei van de luchthaven van Brussel Zuid Charleroi in 2009 te blijven doorzetten. De aanleg van een nieuwe taxiway en de uitbreiding van de vliegtuig- en autoparking worden in 2009 opgestart. Eveneens blijft de infrastructuur en de diensten van de luchthaven zich verder ontwikkelen zodat we steeds meer passagiers kunnen ontvangen die zeer tevreden zijn over onze Friendly Airport ! De Raad van Bestuur
663,009 passengers in the previous year, an increase of 23%! In 2008, a new ILS system was installed. An ILS system ensures that aircrafts are able to land in the airport in almost all weather conditions. At the end of September, BSCA and Belgocontrol announced that the calibration period for the ILS system had successfully been completed. Consequently, from spring 2009 onwards, the airport will be upgraded to a category 3 airport. Another very important event was the arrival of Jetairfly in October. Jetairfly is a subsidiary of TUI; the biggest tour operator in Europe. Jetairfly stationed a Boeing 737-800 next generation on the airport; opened a “Jetaircenter” in the arrivals hall and started with 4 routes to Tenerife, Gran Canaries, Oujda and Nadir. Also, in October, Ryanair added 8 new destinations to her routes on offer. These destinations are: Riga, Gdansk, Wroclaw, Marrakech, Tangiers, Fez, Montpellier and Manchester. Moreover, Flyonair has announced that it will add two new destinations in the summer of 2009. In the course of the third quarter of 2008, the privatisation of BSCA (48,89%) will come to its final stages. The consortium SAVE and the Local Authority Holding have been chosen as the best partners for a strategic partnership. The end of the negotiations is planned for autumn 2009. 2008 has closed with an average growth of 20% for the number of passengers. These are figures that have encouraged us even more to further the growth of the airport Brussels South Charleroi in 2009. The construction of a new taxiway and the extension of aircraft and car parking will be started up again in 2009. Equally, the infrastructure and the services of the airport will continue to develop so that we will be able to welcome more and more passengers, and satisfy them with our Friendly Airport! The Board of Directors
5
errrt
6
eeeeee
LE CONSEIL D’ADMINISTRATION
DE RAAD VAN BESTUUR
BOARD OF DIRECTORS
Depuis l’Assemblée Générale Extraordinaire du 11 mai 2007, le Conseil d’Administration de BSCA se compose comme suit :
Sinds de Buitengewone Algemene Vergadering van 11 mei 2007 is de Raad van Bestuur van BSCA als volgt samengesteld:
After the Extraordinary General Assembly of 11 May 2007, the BSCA board of directors is constituted as follows:
Edmée DE GROEVE Dominique HAUSMAN Marcel BUELENS
Présidente • Voorzitster • Chairman* Vice-Président • Ondervoorzitter • Vice President* Administrateur délégué • Gedelegeerd bestuurder • Managing Director*
Alain BELOT
Administrateur • Bestuurder • Director
Marc DENEVE
Administrateur • Bestuurder • Director
Antonio DI SANTO
Administrateur • Bestuurder • Director
Jean-Pol FONTAINE
Administrateur • Bestuurder • Director
Jean-Marie HOSSELET
Administrateur • Bestuurder • Director
Laurent LEVEQUE
Administrateur • Bestuurder • Director
Pierre ROMBAUX
Administrateur • Bestuurder • Director
Philippe SUINEN
Administrateur • Bestuurder • Director
Luc VUYLSTEKE
Administrateur • Bestuurder • Director
* Membre du Comité de Direction • Lid van het Directiecomité • Member of the Executive Committee
7
ACTIONNARIAT AANDEELHOUDERS SHAREHOLDERS
8
ACTIONNAIRES AANDEELHOUDERS SHAREHOLDERS
NOMBRE D’ACTIONS DETENUES AANTAL AANDELEN NUMBER OF SHARES HELD
REGION WALLONNE loco SOGEPA WAALS GEWEST loco SOGEPA WALLOON REGION through SOGEPA
3.450
SOWAER
6.100
SAMBRINVEST S.A.
2.390
IGRETEC S.C./CV
289
KOECKELBERG S.A./NV
40
SABCA S.A./NV
83
SONACA S.A./NV
83
CITY PARKING S.A./NV
42
Nombre d’actions nominatives Aantal aandelen op naam Number of shares
12.477
9
Nombre de passagers • Aantal passagiers • Number of passengers Nombre total de Mouvements • Totaal aantal vluchten • Number of aircraft movements
10
2003
2004
2005
2006
2007
2008
1 803 587 62 811
2 034 797 65 952
1 873 349 61 182
2 166 360 66 404
2.458 980 70 724
3 000 000 75 000
COMMENTAIRES DES ÉVÈNEMENTS DE L’EXERCICE 2008
COMMENTAAR BIJ DE GEBEURTENISSEN VAN HET BOEK JAAR 2008
COMMENTS ON EVENTS DURING 2008
Activités aéronautiques
Luchtvaartactiviteiten
Aeronautical activities
L’année 2008 a été marquée par le lancement de 20 nouvelles destinations. Ryanair et Wizz Air ont poursuivi leur développement en intensifiant leur présence sur l’aéroport de Bruxelles Sud Charleroi. Un nouveau client, belge, s’est installé à l’aéroport : Jetairfly. Dès le mois d’octobre, Jetairfly basait un Boeing 737-800 next generation et lançait 4 nouvelles destinations. A la même période, une agence de voyages, Jetaircenter a ouvert ses portes dans le hall des départs.
Het jaar 2008 wordt gekenmerkt door de start van 20 nieuwe bestemmingen. Ryanair en Wizz Air hebben hun ontwikkeling doorgezet en hun aanwezigheid op de luchthaven van Brussel Zuid Charleroi uitgebreid. Een nieuwe belgische klant, Jetairfly, heeft zich op de luchthaven geinstalleerd. Sinds de maand oktober heeft Jetairfly een Boeing 737-800 next generation gestationeerd en 4 nieuwe bestemmingen gelanceerd. In dezelfde periode heeft een reisbureau Jetaircenter haar deuren geopend in de vertrekhal.
2008 is marked by the start of 20 new destinations. Ryanair and Wizz Air continued their development and extended their presence at the airport of Brussels South Charleroi. A new Belgian customer, Jetairfly established at the airport. In October, Jetairfly stationed a Boeing 737-800 next generation at the airport and proceeded by launching 4 new destinations. In the same period, the travel agency, “Jetaircenter”opened its doors in the arrivals hall.
Le 28 février, Wizz Air a lancé Bucarest, première nouvelle destination de l’année. Dès le 5 mars, Ryanair a basé un cinquième avion et lancé quatre nouvelles destinations : Porto, Bergerac, Limoges et Zaragosse, suivi le premier avril par Perpignan. Le premier semestre s’annonçait bien aussi au niveau du nombre de passagers pour BSCA : une augmentation de 14% par rapport à l’année précédente a été enregistrée, non seulement avril mais surtout mai ont été des mois records. En mai, BSCA a connu une augmentation de 23% de ses passagers. En juillet, la compagnie hongroise Wizz Air, présente à Charleroi depuis juillet 2004, a lancé Sofia, capitale de la Bulgarie. La ligne a été officiellement inaugurée, le 24 juillet, sous un soleil radieux, par l’ambassadeur bulgare, M. Hristo Georgiev. L’arrivée de Jetairfly comme nouveau client de l’aéroport a été fêtée, le 24 septembre, soit un mois avant le début des opérations, par un événement dédié à une centaine d’agents de voyages : une Jetair night. Cette soirée festive dans le terminal a permis la promotion des infrastructures et services
Op 28 februari heeft Wizz Air Boekarest gelanceerd; de eerste nieuwe bestemming van het jaar. Vanaf 5 maart heeft Ryanair een vijfde vliegtuig gebaseerd en lanceert de maatschappij 4 nieuwe bestemmingen: Porto, Bergerac, Limoges en Zaragoza. Op 1 april wordt hier Perpignan aan toegevoegd. Het eerste semester begint voor BSCA ook goed met betrekking tot het aantal passagiers; een stijging van 14% in vergelijking met vorig jaar is geregistreerd. Niet alleen april maar vooral mei zijn record maanden. In mei heeft BSCA een stijging van 23% in aantal passagiers gekend. In juli heeft het Hongaarse Wizz Air, actief in Charleroi sinds juli 2004, een route naar Sofia, de hoofdstad van Bulgarije, gelanceerd. Deze route is op 24 juli op een stralende dag officieel geopend door de Bulgaarse ambassadeur M. Hristo Georgiev. De komst van Jetairfly als nieuwe klant van de luchthaven is op 24 september, één maand voor de start van de vluchten, gevierd met een Jetair night; een specifiek evenement voor een honderdtal reisa-
On 28 February, Wizz Air launched its first new destination of the year, Bucharest. On 5 March, Ryanair based its fifth aircraft in the airport and launched 4 new destinations: Porto, Bergerac, Limoges and Zaragoza. On 1 April, Perpignan was added to the list. BSCA registered in the first six months a 14% increase in the number of passengers. Not only April, but also May is a record month. In May, BSCA saw the number of passengers increase with 23%. In July, Hungarian Wizz Air, active in Charleroi since July 2004, launched its route to Sofia, the capital of Bulgaria. The official opening by Ambassador Mr. Hristo Georgiev took place on a beautifully sunny day on 24 July. The arrival of Jetairfly as a new customer of the airport on 25 September, the month in which their new flights took effect, was celebrated with a Jetair night; a specific event for about one hundred travel agencies. This festive evening equally presented an ideal opportunity for the airport to present its new infrastructure and services to professionals in the travel sector. Travel agencies do not avail enough 11
genstschappen. Deze feestelijke avond in de terminal was tegelijk een mooie gelegenheid om de nieuwe infrastructuur en diensten van de luchthaven bij de profesionals van de sector onder de aandacht te brengen die in het algemeen nog niet genoeg de reflex hebben om vluchten met vertrek vanaf Charleroi aan te bieden. De avond was een groot succes en de verkoop van de producten van Jetairfly vanaf Charleroi eveneens.
de BSCA auprès des professionnels du secteur qui, en règle générale, n’ont pas assez le réflexe de proposer des vols au départ de Charleroi. La soirée a remporté un vif succès et la vente des produits Jetairfly depuis Charleroi aussi. A la fin du mois de septembre, BSCA et Belgocontrol avaient le plaisir d’annoncer la fin de la période de calibration du système ILS catégorie 3. Ce système qui permettra aux avions d’utiliser la piste par tous les temps, devrait être opérationnel au début du printemps prochain.
Eind september hebben BSCA en Belgocontrol het einde van de calibratieperiode voor het ILS categorie 3 kunnen aankondigen. Dit systeem, waardoor het voor vliegtuigen mogelijk wordt om de landingsbaan in nagenoeg alle weersomstandigheden te gebruiken, zal vanaf komende lente operationeel zijn.
Quelques jours après le début des vols de Jetairfly, Ryanair, le plus ancien client de l’aéroport, ouvrait 8 nouvelles destinations : le 27 octobre Wroclaw, Riga et Manchester, suivi le lendemain de Bologne, Marrakech, Montpellier et Tanger et enfin, le 29 octobre par Fez, ville impériale au Maroc.
Enkele dagen na de start van de vluchten van Jetairfly opent Ryanair, de oudste klant van de luchthaven, 8 nieuwe lijndiensten. Op 27 oktober starten vluchten naar Wroclaw, Riga en Manchester. Op 28 oktober start Bologna, Marrakech, Montpellier en Tangiers. Op 29 oktober is de eerste vlucht naar Fez, de keizerstad van Marokko.
Lors d’une conférence de presse le 20 novembre à Bruxelles, le vice-CEO de Ryanair, Michael Cawley, a annoncé un 6ième avion basé pour l’aéroport de Bruxelles Sud Charleroi et 3 nouvelles destinations à partir de mars 2009.
Tijdens een persconferentie op 20 november in Brussel kondigt vice-CEO van Ryanair, Michael Cawley aan met ingang van maart 2009 een zesde vliegtuig op de luchthaven van Brussel Zuid Charleroi te stationeren en 3 nieuwe routes te openen.
FlyOnair qui propose des vols estivaux à destination de Pescara depuis 2004, a annoncé le 5 décembre l’ajout de 2 destinations supplémentaires : Catane et Salerne (finalement remplacé par Naples) et l’augmentation de la capacité sur Pescara à partir de l’été 2009 en sous-traitant les vols à un ancien client de BSCA : Blue Air.
FlyOnair, die sinds 2004 tijdens het zomerseizoen vluchten naar Pescara aanbiedt, heeft op 5 december aangekondigd om 2 additionele bestemmingen toe te voegen: Catania en Salerno (uiteindelijk
Le top 3 des destinations enregistrant le plus grand nombre de passagers a été le suivant :
2 MILAN BERGAME 234 140 12
1 ROME 241 246
3 BARCELONE GERONE 228 775
of the opportunity to sell flights departing from Charleroi. The evening was a big success. The sale of Jetairfly products was a big success too. At the end of September, BSCA and Belgocontrol were able to announce the end of the calibration period for the ILS category 3. This system, which ensures that aircrafts can land in the airport in almost all weather conditions, will be operational as off spring next year. A few days after Jetairfly opens its new flights, Ryanair, the oldest customer, is opening 8 new scheduled flight routes. On 27 October, flights will be scheduled to Wroclaw, Riga and Manchester; on 28 October, to Bologna, Marrakech, Montpellier and Tangiers; on 29 October, the first flight to Fez, imperial city of Morocco. During a press conference on 20 November in Brussels, vice-CEO of Ryanair, Michael Cawley announced that Ryanair will base a sixth aircraft on the airport of Brussels South Charleroi and that it will launch 3 new routes. FlyOnair, offering flights to Pescara since 2004, announced on 5 December that it would add 2 additional flights: Catania and Salerno (later changed to Naples). Moreover, the capacity for Pescara will be increased. The flights were subcontracted to Blue Air, a former customer of BSCA. The top 3 destinations with most passengers are the following: Rome with 241,246 passengers, Milan Bergamo with 234,140 passengers and Barcelona Gerona with 228,775 passengers. 2008 will close with a total of 2,957,026 passengers, a new absolute record for the airport of Brussels South Charleroi. This is a growth of 20% compare to 2,458,980 passengers in 2007. In total, 79,487 flights have been registered at the airport, a growth of 12,39% compared to 70, 725 flights in 2007. 13
L’année 2008 s’est clôturée avec un total de 2.957.026 passagers, ce qui constitue le record absolu jamais enregistré à Bruxelles Sud Charleroi et correspond à une croissance de 20% par rapport à l’année 2007 qui avait enregistré 2.458.980 passagers. Au niveau des mouvements enregistrés sur l’aéroport, ils se sont inscrits à 79.487 unités soit une augmentation de 12,39 % par rapport à 2007 (70.725).
verandert in Napels). Eveneens wordt de capaciteit naar Pescara vanaf de zomer van 2009 verhoogd. De vluchten worden in onderaanneming uitgevoerd door Blue Air, een voormalige klant van BSCA. De top 3 bestemmingen met de meeste passagiers zijn de volgende: Rome met 241.246 passagiers, Milaan Bergamo met 234.140 passagiers en Barcelona Girona met 228.775 passagiers. Het jaar 2008 wordt afgesloten met in totaal 2.957.026 passagiers, een nieuwe absoluut record voor de luchthaven van Brussel Zuid Charleroi. Dit is een groei met 20% ten opzichte van de 2.458.980 passagiers in 2007. Het totaal zijn er 79.487 vliegbewegingen geregistreerd op de luchthaven, een groei van 12.39% ten opzichte van de 70.725 vliegbewegingen in 2007.
14
Activités commerciales
Commerciële activiteiten
Commercial Activities
Les concessions commerciales
Handelsconcessies
Commercial concessions
Le nouveau terminal a entraîné une transformation complète de nos concessions permettant, d’une part, d’offrir des services de meilleure qualité à nos passagers et, d’autre part, d’accroître les revenus commerciaux Non-Aviation (augmentation de 56 % des recettes par rapport à 2007).
De nieuwe terminal heeft voor een algehele transformatie van onze concessiehouders gezorgd en het mogelijk gemaakt om enerzijds onze passagiers een betere dienstverlening te kunnen bieden en anderzijds de opbrengsten uit niet-luchtvaartactiviteiten te verhogen (een stijging van 56% van de opbrengst ten opzichte van 2007).
The new terminal engendered a complete transformation of our concessionaries, which has made it possible to offer our passengers a better service on the one hand, while increasing profits on non-airport activities on the other hand (an increase in profits of 56% in comparison with 2007.
Nos parkings, d’une capacité de plus de 4.000 places, sont facilement accessibles et situés à proximité du terminal. L’intégration de notre zone dépose-minute dans le parking express a permis d’améliorer la fluidité devant le terminal ainsi que la sécurité des passagers. Afin d’offrir différentes gammes de prix, un parking low cost a été mis en service.
Onze parking met een capaciteit van meer dan 4.000 plaatsen zijn gemakkelijk toegankelijk en zijn dichtbij de terminal gesitueerd. De integratie van de droppingszone in de expressparking zorgt voor een betere doorstroming van het verkeer voor de terminal en verhoogt de veiligheid van de passagiers. Om een breed gamma aan tarieven aan te bieden is eveneens een low cost parking in gebruik genomen.
Our parking, with a capacity of more than 4,000 places is easily accessible and is located close to the terminal. The integration of the dropping zone in the express parking ensures a better flow of traffic to the terminal and increases the safety for passengers. In order to offer a wide variety of prices, a low cost parking has also been put in place. With regard to retail, in the spacious premises
15
En ce qui concerne le retail, nous pouvons à présent proposer, dans notre zone située après les contrôles sûreté, un Duty Free spacieux et agréable. La navette de bus sur Bruxelles rencontre toujours autant de succès. Le nombre de personnes ayant recours à ce service a augmenté de 18 % par rapport à l’année précédente. L’aéroport a lancé depuis le 1er novembre en collaboration avec plusieurs partenaires une navette door-to-door. En ce qui concerne le transport des personnes à mobilité réduite, un shuttle door-todoor spécifique pour ce type de transport sera mis en place pour l’année 2009 en collaboration avec une société partenaire. Les revenus engendrés par notre régie publicitaire sont 3 fois plus importants qu’en 2007, ce qui démontre que notre aéroport devient une référence pour une multitude d’annonceurs. L’année 2008 est également le théâtre du développement de nos activités dans le domaine de la location de voitures. 2 nouveaux opérateurs (Sixt et National Car) nous ont rejoints, portant le nombre de sociétés de location à 6. Malgré cette concurrence accrue, nous constatons que le nombre de voitures louées ainsi que le chiffre d’affaires ont progressé respectivement de 27 % et 22 %. Trois concessions sont regroupées en ce qui concerne le point internet. Il s’agit des bornes internet, du système WIFI et du corner internet situés en zone airside. Elles contribuent à améliorer notre image de Friendly Airport mais surtout de répondre à une demande sans cesse croissante : disposer d'un accès à la communication à tout moment. En ce qui concerne l’Horeca, plusieurs points de vente sont à la disposition de nos passagers : la réputée boulangerie Paul et le bar irlandais en zone publique ainsi qu’un restaurant self-service et un sandwich bar en zone passager. Les bars et res16
Met betrekking tot de retail kunnen we momenteel in de zone na de veiligheidscontrole een ruime en aangename tax free aanbieden. De busdienst naar Brussel blijft succesvol. Het aantal passagiers die gebruik hebben gemaakt van deze service is met 18% gestegen ten opzichte van vorig jaar. De luchthaven heeft met ingang van 1 november, in samenwerking met verschillende partners, een ‘door to door’ service opgestart. Met de betrekking tot het vervoer van minder valide personen zal met ingang van 2009 in samenwerking met een partner een ‘door to door’ service worden opgestart. De opbrengsten gegenereerd door onze advertentieverkopers is ten opzichte van 2007 verdrievoudigd waardoor wordt aangetoond dat onze luchthaven een referentie wordt voor een groot aantal adverteerders. 2008 laat eveneens een grote ontwikkeling zien met betrekking tot de autoverhuur. 2 nieuwe verhuurders (Sixt en National Car) hebben zich bij ons gevestigd waardoor het totaal aantal autoverhuurders komt op 6. Ondanks deze toegenomen concurrentie hebben we kunnen constateren dat het aantal verhuurde auto’s alsook de omzet zijn gestegen met respectievelijk 27% en 22%. Drie concessies op het gebied van internet zijn samengevoegd. Het betreft de internetpilaren, het WIFI systeem en de internetcorner aan airside. Zij dragen bij aan het verbeteren van ons imago van ‘friendly airport’ maar bovenal bieden ze een antwoord op de stijgende vraag naar internettoegang te allen tijde. Meerdere horeca verkooppunten staan ter beschikking aan onze passagiers. De gerespecteerde bakkerij Paul en de Ierse pub aan de publieke kant alsmede een zelfservice restaurant en een broodjeszaak aan airside. De cafes en restaurants herbevestigen goede zaken in 2008.
behind the safety checkpoints, a pleasant tax free zone has been made available. The coach service to Brussels continues to be successful. The number of passengers using this service has increased with 18% in comparison to last year. From 1 November, the airport has established a “door to door” service with various different partners. With regard to the transport of less ablebodied people, a “door to door” service will be established with a partner at the beginning of 2009. The profits generated by advertising sales have tripled in comparison with 2007, which proves that our airport is becoming a reference point for a large number of advertisers. 2008 equally shows a big development with regard to car rentals. 2 new car rental companies (Sixt and National Car) have joined us, which brings the number of car rental companies to a total of 6. Despite an increase in competition, we have found that the total number of rented cars as well as the turnover has increased with a respective 27% and 22%. Three concessions in the field of internet have been joined. This concerns internet towers, the WIFI system and the internet corner on the airside. They contribute to improving our image as a Friendly Airport, but most of all they offer an answer to the increasing demand for internet connection at all times. More retail points are available to our passengers. The reputable bakery “Paul” and the Irish pub on the public side as well as a self service restaurant and a sandwich bar on the airside. The cafés and restaurants have reaffirmed they did good business in 2008. The new travel agency, the pharmacy as well as the bookstore complement the total amount of retail
taurants confirment leur bonne tenue sur l'année 2008. La nouvelle agence de voyage, la pharmacie ainsi que la librairie viennent compléter le panel de nos concessions afin d’offrir un service le plus complet possible à nos passagers.
Les recettes commerciales Les recettes, provenant des différentes concessions, représentent pour l’aéroport un revenu total de EUR 14.021 soit EUR 9,43 par passager. Les recettes les plus importantes sont générées par les activités du parking, les navettes – autocars vers Bruxelles, les commissions perçues de Ryanair sur les excédents de bagages, les ventes de billets et la mise à bord du carburant.
Het nieuwe reisbureau, de apotheek alsmede de boekwinkel completeren het aanbod van concessies waardoor een zo compleet mogelijke service aan onze passagiers wordt aangeboden.
products and services made available from concessionaries to our passengers; offering a complete service that could possibly be offered.
Commerciële ontvangsten
Commercial revenues
De opbrengsten uit de verschillende concessies vertegenwoordigen voor de luchthaven een totaal inkomen van EUR 14.021, hetgeen neerkomt op EUR 9,43 per passagier.
The profits from the different concessionaries represent a total revenue of EUR 14,021 for the airport, which works out as EUR 9.43 per passenger.
De voornaamste opbrengsten zijn respectievelijk afkomstig van de parking, de busdiensten naar Brussel, de commissies van Ryanair voor overgewicht van bagage en de verkoop van tickets en het leveren van brandstof.
The main profits are respectively from: the parking, the bus services to Brussels, the commissions of Ryanair for surplus baggage, the sales of tickets and the delivery of fuel.
17
OUVRIERS 65%
18
EMPLOYES 32%
DIRECTION 3%
Emplois
Tewerkstelling
Jobs
Sur l’année 2008, le volume de l’emploi au sein de BSCA s’est accru pour atteindre 364 travailleurs au 31/12/08 contre 319 travailleurs au 31/12/07.
In het jaar 2008 is de werkgelegenheid bij BSCA gestegen tot 364 werknemers per 31/12/08 ten opzichte van 319 werknemers per 31/12/07.
In 2008, the employment in BSCA increased to 364 employees in 31 December 2008, compared to 319 employees on 31 December in 2007.
La majorité de ces emplois reposent sur des contrats à durée indéterminée. Ces derniers se concentrent principalement au niveau du département d’assistance en escale.
Het meerendeel van de banen hebben een contract van onbepaalde tijd. Deze laatsten zijn met name geconcentreerd in het departement handling.
Most of the jobs are on the basis of contracts of unlimited duration. The latter are concentrated in particular in the handling department.
BSCA compte actuellement une majorité d’ouvriers.
BSCA stelt momenteel een meerderheid aan arbeiders te werk.
The majority of BSCA employees are labourers.
La répartition homme/femme est la suivante: 34 % de femmes par rapport à 66 % d’hommes. Le personnel féminin se situe essentiellement dans les fonctions d’assistance en escale passager (checkin, ticketing, information, lost & found) et dans les métiers administratifs (assistantes de direction, comptables,…).
De verhouding mannen/vrouwen is de volgende: 34% vrouwen ten opzichte van 66% mannen. Het vrouwelijk personeel werkt met name in de handling (check-in, ticketing, informatie, lost&found) en in administratie (directie-assistentes, boekhouders,...).
BSCA a une population très jeune. La majorité du personnel se situe dans la tranche d’âge « 20-30 ans ». Pour les fonctions à grande population, telles que l’assistance en escale, la cible du recrutement est concentrée sur des demandeurs d’emplois à former, qui sont soit jeunes, soit disponibles sur le marché de l’emploi. BSCA est une entreprise caractérisée par une croissance exponentielle. Il suffit de regarder l’évolution de l’effectif (50 personnes en 2001– 364 effectifs fin déc. 2008) pour comprendre que l’entreprise ne cesse d’évoluer. BSCA accorde une importance particulière aux formations. Elles sont axées principalement sur des domaines opérationnels et de sécurité. Les formations techniques pour le personnel en 2008 se sont élevées à 1.640,8 jours, soit 11.486 heures. Depuis 2003, BSCA est très attentif à l’absentéisme et a lancé divers programmes visant à le réduire et à sensibiliser le personnel. Ces programmes concernent la motivation des travailleurs et la compréhension des causes d’absence.
Bij BSCA werken veel jonge mensen. De meerderheid van het personeel valt in de groep 20-30 jarigen. Voor de grote departementen zoals handling concentreert de aanwerving zich met name op werkzoekenden zonder ervaring, die zijn hetzij jong of beschikbaar op de arbeidsmarkt. BSCA wordt gekenmerkt door een exponentiële groei. Het is voldoende om de personeelsontwikkeling (20 personen in 2001 – 364 personen in 2008) te bekijken om te beseffen dat het bedrijf zijn groei blijft doorzetten. BSCA hecht veel waarde aan opleiding. Deze zijn met name bestemd op de departementen operaties en veiligheid. In 2008 zijn de technische opleidingen voor het personeel toegenomen tot 1.640,8 dagen, ofwel 11.486 uren. Sinds 2003 schenkt BSCA bijzonder veel aandacht aan ziekteverzuim en heeft ze verschillende programma’s gelanceerd om het terug te dringen en het personeel te sensibiliseren. Deze programma’s betreffen ‘motivering van de werknemers’ en ‘inzicht in de oorzaken van afwezigheid’.
The male/female ratio is the following: 34% women compared to 66% men. Female staff works primarily in handling (check-in, ticketing, information, lost&found) and in administration (Personal Assistants to Directors, accountants….) BSCA employs a lot of young people. The majority of staff is in the 20-30 years bracket. For the big departments, such as handling, the recruitment policy focuses on job seekers without experience, who are either young or available on the labour market. BSCA has shown exponential growth. It is evident when looking at its personnel development (20 people in 2001 – 364 people in 2008), that the company will continue this tendency. BSCA places a high value on training. This is particularly meant for the departments operations and security. In 2008, technical trainings for staff have increased to 1, 640,8 days, which translates into 11, 486 hours. Since 2003, BSCA focuses a lot on sick leave. BSCA has launched various programmes to reduce it and to awareness raising among staff. These programmes concern: “motivating staff” and “insights into the causes of sick leave”.
19
20
Valeurs & attitudes
Waarden & attitude
Values and attitude
Dans le cadre du projet « Valeurs & attitudes » lancé en 2004, la phase finale a été lancée. La partie intégrante de cette phase se compose de formation pour le personnel et la réalisation d’une campagne de communication interne, prévue pour le printemps 2009, qui appuiera ce projet à travers toute la société.
Het project “waarden & attitude” dat in 2004 is opgestart, is in de laatste fase gekomen. Deze fase bestaat uit het opzetten van trainingen voor het personeel en het creëren van een interne communicatiecampagne voor de lente van 2009 die ervoor zorgt dat het project door heel het bedrijf wordt gedragen.
The project “values & attitude”, which was started in 2004, has entered its last phase. This phase consists of setting up training programmes for staff and of the creation of an internal communication campaign for spring 2009. The campaign will ensure that the project will be followed up throughout the company.
Sondages
Peilingen
Surveys
Depuis plusieurs années, BSCA s’efforce de sonder les passagers de l’aéroport afin, d’une part, de connaître précisément le profil des utilisateurs de l’aéroport, et, d’autre part, de mesurer la satisfaction de nos clients.
Sinds enkele jaren voert BSCA een onderzoek uit onder de passagiers van de luchthaven met als doel enerzijds om een exact profiel van de gebruikers van de luchthaven te kunnen opstellen en anderzijds de tevredenheid van onze klanten te kunnen meten.
For several years, BSCA has carried out research among passengers of the airport. The target is on the one hand to obtain an exact profile of airport users and on the other hand to measure customer satisfaction.
Les enseignements tirés de ces sondages se révèlent très utiles lors de nos contacts avec les compagnies aériennes et les interlocuteurs commerciaux. Le sondage réalisé par la société IPSOS en avril 2008 sur un échantillon représentatif de 2.700 passagers a révélé les enseignements suivants : - 43% des passagers résident en Belgique, 12% en Italie, 12% en France, 10% en Espagne et 5% aux Pays-Bas… - Parmi les nationalités représentées, 32% sont Belges, 14% Italiens, 12% Français, 12% Espagnols, 5% Néerlandais…; - 45% des passagers utilisent l’aéroport pour la première fois, 18% l’ont déjà utilisé deux fois, 18% de trois à cinq fois, 8% de six à dix fois, et 12% plus de dix fois; - La catégorie d’âge la plus représentée est celle des 18-34 ans avec 45% des passagers, suivie des 35-44 ans (19%), la catégorie +54 ans (17%) devrait encore augmenter plus dans le futur;
De conclusies uit deze onderzoeken komen goed van pas tijdens onze contacten met de luchtvaartmaatschappijen en de concessiehouders. De enquête, uitgevoerd door IPSOS in april 2008 uit een steekproef van 2.700 passagiers, heeft de volgende aanbevelingen opgeleverd: - 43% van de passagiers woont in België, 12% in Italië, 12% in Frankrijk, 10% in Spanje en 5% in Nederland…; - Van de vertegenwoordigde nationaliteiten was 32% Belg, 14% Italiaan, 12% Fransman, 12% Spanjaard, 5% Nederlander,…; - 45% van de passagiers gebruikte de luchthaven voor de eerste keer, 18% voor de tweede keer, 18% voor de derde tot vijfde keer, 8% voor de zesde tot tiende keer en 12% meer dan tien keer; - Met 45% is de leeftijdscategorie van 18-34 jaar het best vertegenwoordigd, gevolgd door 35-44 jaar (19%). De categorie 54+ (17%) zal in de toekomst aan belang toenemen;
The conclusions following this research provide useful background to our contacts with airline companies and concessionaries. The questionnaire, carried out by IPSOS in April 2008 from a sample survey of 2,700 passengers, issues the following recommendations: - 43% of passengers live in Belgium, 12% in Italy, 12% in France, 10% in Spain and 5 % in The Netherlands …; - Of the nationalities represented, 32% was Belgian, 14% Italian, 12% French, 12 % Spanish, 5% Dutch…; - 45% of the passengers used the airport for the first time, 18% for the second time, 18% for the third to fifth time, 8% for the sixth to tenth time and 12% more than ten times; - With 45%, the age category of 18 to 34 years is best represented, followed by 35-44 years (19%). The category 54+ (17%) will increase in importance in future. 21
- Le profil du passager en terme d’études est élevé. En effet, 46% des passagers ont obtenu un diplôme universitaire ou supérieur de type universitaire; - Au niveau de la satisfaction, 98% des passagers se déclarent globalement satisfaits des services de l’aéroport, chose compréhensible notamment grâce au nouveau terminal.
Gestion des mesures environnementales par la SOWAER Confortée par la détermination du Gouvernement wallon et de son Ministre de tutelle Monsieur André Antoine, mais aussi par une stabilité juridique acquise en 2005, la Société Wallonne des Aéroports a poursuivi et amélioré le traitement des dossiers de riverains dans le cadre de la gestion des mesures environnementales autour des deux aéroports wallons. Enfin, la surveillance permanente des niveaux sonores, du respect des procédures de moindre bruit et l’information aux riverains restent des actions permanentes essentielles de la Sowaer
22
- 46% van de passagiers heeft een universitaire of hogere opleiding;
- 46% of passengers has a university degree or a diploma in higher education;
- 98% van de passagiers verklaart tevreden tot zeer tevreden te zijn met de diensten van de luchthaven. Dit wordt met name verklaart door de ingebruikname van de nieuwe terminal.
- 98% of passengers declared to be satisfied-to very satisfied with the services of the airport. This can specifically be explained by the introduction of the new terminal.
Beheer van de milieumaatregelen door SOWAER
Environmental measures management by SOWAER
Gesterkt door de toewijding van het Waals Gewest en haar voogdij Minister de heer André Antoine, maar ook door de bereikte juridische stabiliteit in 2005, kan de Société Wallonne des Aéroports de behandeling van de dossiers van omwonenden in het kader van het beheer van milieumaatregelen rondom de twee Waalse luchthavens doorzetten en verbeteren.
Strengthened by the dedication of the Walloon Region and its custodian Minister André Antoine, but also the judicial stability reached in 2005, the “Société Wallonne des Aéroports” is able to take care of implementing and improving the issues for local residents in the framework of environmental measures concerning the two Walloon airports.
Kortom, het continue monitoren van de geluidsnormen, de naleving van de procedures voor het verminderen van het lawaai en het informeren van de omwonenden blijven de belangrijkste activiteiten van Sowaer.
In short, the continuous monitoring of noise levels, the compliance with the procedures for diminishing noise and the provision of information to local residents remain the most important activities of Sowaer.
23
24
COMMUNICATION
COMMUNICATIE
COMMUNICATION
En avril, la communication de l’aéroport a été modifiée afin d’attirer l’attention de la presse en général et plus spécifiquement en dehors de la Belgique francophone. Parmi les mesures installées, on soulignera une communication systématiquement multilingue, la publication de deux communiqués de presse au minimum par mois, la préparation d’un tout nouveau site internet qui répondra mieux aux attentes des passagers, les agences de voyages, aux compagnies aériennes et aussi à la presse. La réalisation de la première phase de ce projet d’envergure est prévue pour l’automne 2009.
Sinds april is de communicatie van de luchthaven anders georganiseerd met als doel om meer persaandacht, met name buiten franstalig België, te kunnen genereren. Maatregelen die genomen zijn, zijn onder andere het verzorgen van de communicatie in meerdere talen, minimaal twee persberichten per maand en de voorbereidingen voor de ontwikkeling van een nieuwe website die beter voldoet aan de verwachtingen van passagiers, reisagenstschappen, luchtvaartmaatschappijen en de pers. De oplevering van de eerste fase van dit omvangrijk project is voorzien voor de herfst van 2009.
From April onwards, communication activities of the airport have been organised differently, with the aim of generating more exposure to the press, particularly outside of French speaking Belgium. Measures that have been taken are among others looking after communications in more languages; a minimum of two press releases a month and preparations for the development of a new website that is better equipped to fulfil the expectations of passengers, travel agencies, airline companies and the press. The completion of the first phase of this important project is planned for autumn 2009.
La communication interne a également été améliorée par la relance d’un magazine trimestriel de société « Entre Nous » complètement re-looké et adapté aux besoins et souhaits d’une S.A. internationale en pleine expansion.
De interne communicatie is eveneens verbeterd door de herlancering van het driemaandelijkse bedrijfsblad “Entre Nous”, compleet gerestyled en aangepast aan de behoefte en wensen van een internationale SA in volle expansie.
PROSPECTION ET ACTIVITÉS COMMERCIALES
PROSPECTIE EN COMMERCIËLE ACTIVITEITEN
PROSPECTS AND COMMERCIAL ACTIVITIES
Pendant une période de crise dans l’aéronautique et le début d’une crise économique mondiale, de nombreux contacts et des démarches soutenues ont été entrepris auprès des compagnies aériennes en 2008. Ces nombreuses démarches et contacts ont été pris non seulement pour attirer de nouvelles compagnies à l’aéroport, mais également pour développer les activités de nos clients existants.
2008 wordt gekenmerkt door een crisis in de luchtvaart en het begin van een wereldwijde economische crisis. Desondanks zijn vele contacten geweest en stappen ondernomen richting luchtvaartmaatschappijen. De vele stappen en contacten zijn niet alleen ondernomen om nieuwe maatschappijen aan te trekken, maar waren ook gericht op het ontwikkelen van de activiteiten van onze bestaande klanten.
2008 was marked by a crisis in the airline sector and the start of an economic crisis worldwide. Despite this, many contacts have been established and steps have been taken towards enhancing our relations with airline companies. The many steps and contacts have not only been taken to attract new companies, but also to develop activities of our existing customers.
Sales Executives BSCA a été activement impliqué dans les Jetair Roadshows à Bruxelles et Gand, et a participé aux
Sales Executives BSCA is actief betrokken geweest bij de Jetair
Internal communications has also been enhanced through a re-launch of our three-monthly magazine “Entre Nous”, which has been completely restyled and adapted to the needs and wishes of an international company in full expansion.
Sales Executives BSCA has actively been involved with Jetair Road shows in Brussels and Gent and has taken part in 25
26
plus importantes foires du tourisme en Belgique, à savoir à Bruxelles et Charleroi. Ainsi, l’aéroport et ses partenaires ont été représentés auprès des professionnels et non-professionnels du monde du voyage. Les marchés de « niche » tel que celui des expats de la région de Bruxelles ou les chambres du commerce extérieure ont été approchées lors de nombreux événements comme par exemple les « Welcome Days ».
Roadshows in Brussel en Gent en heeft deelgenomen aan de belangrijkste toeristische beurzen van België in Brussel en Charleroi. Daarnaast heeft de luchthaven en haar partners zich voorgesteld aan de vakmensen en niet-vakmensen van de reiswereld. De niche markten zoals de expats van het Brussels Gewest of de buitenlandse kamer van koophandels zijn via vele evenementen, zoals bijvoorbeeld de ‘Welcome Days’ benaderd.
the most prominent touristic exhibitions of Belgium in Brussels and Charleroi. Besides, the airport and its partners have introduced themselves to professionals and non-professionals in the airline sector. The niche markets such as the expats in the Brussels region and the foreign chambers of commerce were approached at various events, such as for example at the ‘Welcome Days’.
Marketing Analyst
Marketing Analyst
Marketing Analyst
Plusieurs études de rentabilité de routes ont été envoyées à de nombreux clients potentiels alors que des projets de nouvelles destinations ont été soumis aux compagnies opérant déjà à Charleroi afin de les aider dans le choix de nouvelles destinations depuis Bruxelles Sud Charleroi. L’ouverture de 20 nouvelles destinations au cours de l’année 2008 est une preuve de l’efficacité de ces études.
Diverse haalbaarheidsonderzoeken van routes zijn uitgevoerd en doorgestuurd naar verschillende potentiële klanten en zijn voorgelegd aan onze huidige klanten om hen te helpen bij hun keuze voor nieuwe bestemmingen vanaf de luchthaven van Brussel Zuid Charleroi. De 20 nieuwe routes in 2008 zijn een bewijs voor de effectiviteit van de haalbaarheidsonderzoeken.
Various feasibility studies of routes have been carried out and sent on to different potential customers and have been shared with our existing customers, in order to help them with their choice for new destinations from the airport of Brussels South Charleroi. The effectiveness of this activity has been proved by the launch of 20 new routes in 2008.
NOUVEAU TERMINAL
NIEUWE TERMINAL
NEW TERMINAL
Le nouveau terminal, fondamental pour les développements futurs de l’aéroport, a été mis en service, en grande pompe, le 29 janvier 2008. Un agrandissement futur du terminal est d’ores et déjà à l’étude au vu du développement de l’aéroport et de ses activités. Ce projet fera partie des éléments de discussion avec le futur partenaire privé.
De nieuwe terminal, essentieel voor de verder ontwikkeling van de luchthaven, is op 29 januari 2008 op een spectaculaire manier in gebruik genomen. Een toekomstige uitbreiding van de terminal wordt momenteel onderzocht gezien de huidige ontwikkeling van de luchthaven en haar activiteiten. Dit project zal onderdeel uitmaken van de besprekingen van de toekomstige privé partner.
The new terminal, essential for the further development of the airport, was spectacularly launched on 29 January 2008. The future expansion of the terminal is being looked at, taking into account the current development of the airport and its activities. This project will form part of future discussions with a private partner to be identified.
27
COMMENTAIRES SUR LES COMPTES ANNUELS Tous les montants mentionnés dans ce paragraphe sont en MILLIERS D’EUROS, sauf mention contraire.
Les comptes de résultats Ventes et prestations Les ventes 2008 sont évidemment liées directement à l’augmentation de passagers enregistrée au cours de cet exercice ( + 24 % ). Certains postes présentent des résultats par passager en constante progression et de nouveau supérieurs à ceux observés l’année dernière, dont notamment : • Les revenus commerciaux (issus des concessions) : + 75% A ce niveau, le résultat des parkings est en constante croissance. • La mise à bord de carburant : + 41% Le total des ventes et prestations s’élève à EUR 55.247 pour l’exercice 2008 contre EUR 36.887 en 2007.
Coût des ventes et des prestations Le poste « Services et biens divers » est en hausse à EUR 33.281 contre EUR 19.974 en 2007, conséquence de l’augmentation de postes de frais directement corrélés au nombre de passagers et de certains frais dus à l’entretien et l’installation du nouveau terminal.
TOELICHTING OP DE JAARREKENING
COMMENTS ON THE ANNUAL ACCOUNTS
Alle bedragen in deze paragraaf zijn in DUIZENDEN EURO, tenzij anders vermeld.
All amounts shown in this section are in thousands of Euros, unless indicated otherwise.
De resultatenrekening
Financial results
ď ˛ Bedrijfsopbrengsten
ď ˛ Sales and services
De opbrengsten van 2008 zijn uiteraard rechtstreeks beĂŻnvloed door de toename van het aantal passagiers tijdens dit boekjaar (+ 24 %).
Sales in 2008 were obviously impacted directly by the increase in passengers which were recorded during the year (+24%).
Voor bepaalde posten stijgen de resultaten per passagier constant. Dit jaar zijn ze dus opnieuw hoger dan vorig jaar. Dit geldt voor:
Some items show continuous increase in the results per passenger, a tendency repeated in the results recorded last year, particularly:
• De handelsopbrengsten (voortkomend uit de concessies): + 75% Op dit niveau, de parkeeropbrengsten groeien constant. • De verkoop van brandstof: + 41%
• Commercial revenues from concessions: + 75% At this level, parking revenues show continuous growth. • Aircraft fuel sales: + 41%
De totale bedrijfsopbrengsten bedragen EUR 55.247 voor het boekjaar 2008 tegenover EUR 36.887 in 2007.
In total, sales and services amounted to EUR 55,247 during 2008, against EUR 36,887 in 2007.
ď ˛ Bedrijfskosten
ď ˛ Cost of sales and services
De post ‘Diensten en diverse goederen’ is gestegen naar EUR 33.281 tegenover EUR 19.974 in 2007. Dit is een gevolg van enerzijds een stijging van de uitgaven die rechtstreeks samen hangen met het aantal passagiers en anderzijds met bepaalde kosten voor onderhoud en installatie van de nieuwe terminal. Om de groei van het aantal passagiers goed te
The post “Services and diverse products’ has increased to EUR 33,281 compared to EUR 19,974 in 2007. This is a consequence of, on the one hand an increase in the expenditure that is directly related with the number of passengers and on the other hand of the specific costs for maintenance and installation of the new terminal. More staff was employed to cater for the growth 29
30
Afin de faire face à l’augmentation du nombre de passagers, du personnel supplÊmentaire a ÊtÊ engagÊ. Ceci s’est traduit par une augmentation des frais de personnel de 26 %, qui se sont ÊlevÊs à EUR 15.604 contre EUR 12.379 en 2007. La dotation aux amortissements s’Êtablit à EUR 1.296 pour l’exercice 2008 au lieu de EUR 991 en 2007. Cette augmentation s’explique par l’acquisition des nouveaux Êquipements du nouveau terminal et par le matÊriel nÊcessaire à pouvoir organiser le handling des avions supplÊmentaires basÊs à l’aÊroport. Le total de la rubrique  CoÝt des ventes et des prestations  s’Êlève à EUR 52.796 contre EUR 34.871 en 2007.
ď ˛ RĂŠsultat financier Les charges financières ont ĂŠvoluĂŠ de manière significative. Le poste ÂŤ charges financières Âť est en hausse de 650 %, consĂŠquence des intĂŠrĂŞts sur le financement du nouveau parc pĂŠtrolier mis en service le 01/10/2008. Les produits financiers sont quant Ă eux en lĂŠgère diminution (-6%), consĂŠquence de la baisse de notre trĂŠsorerie.
ď ˛ RĂŠsultat de l’exercice avant impĂ´ts Le bĂŠnĂŠfice de l’exercice avant impĂ´ts est de EUR 2.695 contre un bĂŠnĂŠfice de EUR 2.784 en 2007. Les impĂ´ts sur le rĂŠsultat s’Êlèvent Ă EUR 866.
kunnen opvangen werd extra personeel aangetrokken. Dit verklaart de toename van de personeelskosten met 26% die EUR 15.604 bedragen tegenover EUR 12.379 in 2007. De toevoeging aan de afschrijvingen bedraagt EUR 1.296 voor het boekjaar 2008 tegenover EUR 991 in 2007. Deze stijging wordt verklaard door de inrichting van de nieuwe terminal en de aankoop van het nodige materiaal om de handling van de additioneel gebaseerde vliegtuigen te kunnen verzorgen. Het totaal van de rubriek ‘Bedrijfskosten’ bedraagt EUR 52.796 tegenover EUR 34.871 in 2007.
ď ˛ Financieel resultaat De financiĂŤle lasten zijn significant geĂŤvolueerd. De post ‘FinanciĂŤle kosten’ is met 650% gestegen als gevolg van de interesten voor de financiering van het nieuwe fuel park dat op 01/10/2008 in gebruik is genomen. De financiĂŤle opbrengsten zijn, zonder bovenstaande interesten, ligt gedaald (-6%) als gevolg van een verlaging van onze kaspositie.
ď ˛ Resultaat van het boekjaar vóór belasting De winst van het boekjaar vóór belasting bedraagt EUR 2.695 in vergelijking tot een winst van EUR 2.784 in 2007. De belastingen op het resultaat bedragen EUR 866.
ď ˛ RĂŠsultat de l’exercice Ă affecter
ď ˛ Te bestemmen resultaat van het boekjaar
Le bÊnÊfice de l’exercice à affecter est de EUR 1.915 contre un bÊnÊfice de EUR 1.968 en 2007. Le Conseil d’Administration propose à l’assemblÊe gÊnÊrale la distribution d’un dividende de EUR 387. Le rÊsultat à reporter au terme de l’exercice est de EUR 8.135.
De te bestemmen winst van het boekjaar is EUR 1.915 tegenover een winst van EUR 1.968 in 2007. De Raad van Bestuur stelt de algemene vergadering voor een dividend van EUR 387 uit te keren. Het over te dragen resultaat op het einde van het boekjaar is EUR 8.135.
in the number of passengers. This explains the increase in personnel costs with 26%, an amount of EUR 15,604 against EUR 12,349 in 2007. The addition of annual depreciations amounts to EUR 1,296 for the year 2008 against EUR 991 in 2007. This increase is explained by the decoration of the new terminal and the purchase of all necessary material needed for more aircrafts now based at BSCA. The total of the budget heading “running costs� amounts to EUR 52,796 against EUR 34,871 in 2007.
ď ˛ Financial results The costs have been evaluated thoroughly. The budget heading “Financial costsâ€? has risen with 650% as a result of the interest for the financing of the new fuel park which was launched on 1 October 2008. The financial revenues have, without the above interests, diminished slightly (-6%), as a result of a decrease of our cash flow.
ď ˛ Financial results for the period before taxes Profits for the year before taxes amounted to EUR 2,695 against profits for an amount of EUR 2,784 in 2007. Taxes on income amounted to EUR 866.
ď ˛ Result of the year to be allocated Profits to be allocated amounted to EUR 1,915 against profits for the amount of EUR 1,968 in 2007. The Board of Directors proposed to the shareholders meeting to distribute a dividend for the amount of EUR 387. The result to be carried forward at the end of the year amounts to EUR 8,135. 31
Les comptes de bilan
Balans
Accounts
Actif
Activa
Assets
Les immobilisations corporelles sont en augmentation, passant de EUR 3.302 en 2007 à EUR 18.182 en 2008. Cette augmentation s’explique principalement par la comptabilisation du parc pétrolier pour EUR 12.279. De plus, dans le contexte de l’installation dans le nouveau terminal, des équipements supplémentaires ont été acquis dans le courant de l’année 2008. De l’équipement handling supplémentaire a également été acquis en vue de traiter les avions basés supplémentaires.
De materiële vaste activa nemen toe van EUR 3.302 in 2007 tot EUR 18.182 in 2008. Deze toename wordt met name verklaard door het in de boeken opnemen van het fuel park voor EUR 12.279. Bovendien is voor de inrichting van de nieuwe terminal aanvullend materiaal aangekocht gedurende heel 2008. Verder is extra handling materiaal aangekocht om de additioneel gebaseerde vliegtuigen te kunnen verwerken.
Tangible assets are on the increase, from EUR 3,302 in 2007 to EUR 18,182 in 2008. This increase can be explained by accounting in the books for the fuel park for an amount of EUR 12,279. In addition, additional materials were bought for the decoration of the new terminal during all of 2008. Furthermore, extra handling material was purchased to cater for additionally stationed aircrafts.
Les créances commerciales sont en augmentation de EUR 2.971 à EUR 6.242. Le niveau de stock est également sensiblement plus bas qu’en 2007. Ceci s’explique par la vente de notre stock de jet aux pétroliers actifs sur le site.
32
De handelsvorderingen zijn gestegen van EUR 2.971 tot EUR 6.242. De voorraad is eveneens aanzienlijk lager dan in 2007. Dit wordt verklaard door de verkoop van onze voorraad kerosine aan oliehandelaars actief op de luchthaven.
Trade revenues have risen from EUR 2,971 to EUR 6,242. The stock is remarkably lower than in 2007. This is explained by the sale of our stock of kerosene to oil traders active at the airport. Investments and liquid assets decreased from EUR 17,397 in 2007 to EUR 12,972 in 2008.
Les placements de trésorerie et les valeurs disponibles sont en diminution passant de EUR 17.397 en 2007 à EUR 12.972 en 2008.
De geldbeleggingen en liquide middelen dalen van EUR 17.397 in 2007 tot EUR 12.972 in 2008.
Passif
Passiva
Liabilities
Les capitaux propres s’élèvent à EUR 17.069 au lieu de EUR 15.321 en 2007.
Het eigen vermogen bedraagt EUR 17.069 tegenover EUR 15.321 in 2007.
Equity reached EUR 17,069 against EUR 15,321 in 2007.
Les dettes à plus d’un an représentent le financement du nouveau parc pétrolier.
De schulden langer dan één jaar betreffen de financiering van het nieuwe fuel park.
Debts spread out over more than one year concern the financing of the new fuel park.
33
EVENEMENTS IMPORTANTS SUBSEQUENTS A LA CLOTURE DE L’EXERCICE Divers Allongement de piste et taxiway nord Ce projet d’allongement de 2.550 à 2.950 mètres datant de 20 ans est indispensable pour l’aéroport ! Ce nouveau projet offrira de nouvelles perspectives de développement vers des destinations plus lointaines! Par ailleurs, le projet de taxiway nord devenu nécessaire suite au trafic croissant a poursuivi sa progression afin qu’il soit concrétisé dans les meilleurs délais, à l’horizon de 2009.
Installation ILS cat 3 A la fin 2008 Brussels South Charleroi Airport a mené à bien les travaux d’installation du système ILS, système permettant aux avions d’atterrir dans presque toutes les conditions météorologiques. Fin septembre, BSCA et Belgocontrol ont annoncé avoir terminé avec succès la période de calibration du “Instrument Landing System” (ILS) (instrument d’aide à l’atterrissage). L’aéroport obtiendra définitivement la catégorie 3 au début du printemps 2009.
34
BELANGRIJKE GEBEURTENISSEN NA DE AFSLUITING VAN HET BOEKJAAR
SIGNIFICANT EVENTS AFTER THE CLOSING OF THE REPORTING PERIOD
Diversen
Diverse
Verlenning van de piste en de taxiway noord
Enlargement of the runway and taxiway north
Het project voor de verlening van de piste van 2.550 tot 2.950 meter is absoluut noodzakelijk voor de luchthaven. De verlening biedt nieuwe perspectieven voor het ontwikkelen van nieuwe, verder gelegen bestemmingen!
The project for the enlargement of the runway by 2,550 meters to 2,950 meters was absolutely necessary for the airport. The enlargement offers new perspectives for the development of new destinations at greater distances!
Bovendien is het project van taxiway noord, noodzakelijk door de stijging van het vliegverkeer, goed opgeschoten zodat het binnen de korst mogelijke tijd kan worden geconcretiseerd.
Moreover, the project of taxiway north, necessary for the increase in air traffic, has progressed so well to the extent that expectations are it will become operational within the foreseeable future.
Installatie ILS cat 3
Installation ILS cat 3
Aan het eind van 2008 heeft Brussel Zuid Charleroi Airport de werken voor de installatie van een systeem ILS cat 3 uitgevoerd. De ILS cat 3 zorgt ervoor dat vliegtuigen in nagenoeg alle weersomstandigheden kunnen landen en opstijgen. Eind september hebben BSCA en Belgacontrol aangekondigd dat de calibratieperiode voor de ILS met succes is afgerond. De luchthaven verkrijgt in het voorjaar van 2009 definitief de status ILS categorie 3.
At the end of 2008, Brussels South Charleroi Airport has carried out the installation of a system ILS cat 3. The ILS cat 3 ensures that aircrafts can land and take off in nearly all weather conditions. At the end of September, BSCA and Belgacontrol announced that the calibration period for ILS had successfully been completed. The airport will therefore obtain the definitive status of ILS category 3 in spring 2009.
35
36
COMPTES DE RESULTATS RESULTATENREKENINGEN ACCOUNTS
2008
2007
2006
2005
PRODUITS D'EXPLOITATION - BEDRIJFSOPBRENGSTEN - OPERATING INCOME
34 811 436
26 626 408
23 243 439
21 398 020
Redevances atterrissages - Landingsvergoedingen - Landing charges Redevances passagers - Passagiersvergoedingen - Passenger taxes Redevances stationnement - Stationeervergoedingen - Aircraft parking charges TOTAL DES REDEVANCES - TOTAAL VERGOEDINGEN LUCHTVAARTUIGEN TOTAL OF AERONAUTICAL CHARGES AND TAXES Prestations de Handling - Handlingprestaties - Ground handling
2 447 908 0 39 020
1 665 085 0 60 861
1 425 058 6 488 227 54 053
1 053 231 7 058 508 94 453
2 486 928 7 934 908
1 725 946 6 202 773
2 914 752 4 687 599
7 635 911 1 246 461
970 766
1 394 778
908 984
773 123
1 060 678 14 084 395
1 004 155 9 411 543
1 032 302 7 312 598
993 203 5 823 078
Services Incendies et entretien - Diensten brand en onderhoud Fire prevention and maintenance services
6 310 070
5 869 973
5 774 000
4 460 831
Autres produits d'exploitation - Overige bedrijfsopbrengsten - Other operating revenues
1 963 691
1 016 241
613 204
465 413
CHARGES D'EXPLOITATION - BEDRIJFSKOSTEN - OPERATING EXPENSES
32 360 773
24 608 772
19 744 798
20 253 017
904 870 83 820 988 690
1 170 534 48 502 1 219 035
788 570 47 760 836 330
667 020 65 814 732 835
Biens et Services divers - Diverse goederen en diensten - Various goods and services
10 768 244
7 009 342
6 855 209
8 791 893
Rémunérations et charges sociales - Bezoldigingen en sociale lasten Remuneration and social security costs
15 601 160
12 376 484
9 555 736
8 372 297
Amortissements - Afschrijvingen - Depreciation Réductions de valeur - Waardeverminderingen - Decreases in value
1 295 550 33 557
990 940 94 171
1 064 541 20 157
1 100 523 4 908
Redevance SOWAER - SOWAER vergoedingen - SOWAER fees
2 704 088
2 651 067
956 533
937 778
59 762
51 395
48 843
163 653
Autres Charges d'exploitation - Overige bedrijfskosten - Other operating costs
909 722
216 339
407 449
149 130
RESULTAT OPERATIONNEL - BEDRIJFSRESULTATEN - OPERATING RESULTS
2 450 663
2 018 636
3 498 641
1 145 003
Produits financier - Financiële opbrengsten - Financial income Charges financières - Financiële kosten - Financial costs Subsides en capital - Kapitaalsubsidies - Capital subsidation
508 648 431 206 252 861
542 305 63 019 435 797
360 048 64 795 587 617
259 584 53 942 667 589
RESULTAT FINANCIER - FINANCIEEL RESULTAAT - FINANCIAL RESULTS
330 303
915 083
882 870
873 231
0
500
3 411
-1 374
2 780 966
2 931 218
4 384 922
2 016 860
-866 043
-963 319
-1 503 618
-767 113
1 914 923
1 967 900
2 881 304
1 249 746
Vente de Carburant - Verkoop brandstof - Aircraft fuel sales Concessions Bureaux - Concessie kantoren - Office space concessions Concessions Commerciales - Handelsconcessies - Commercial concessions
Achats de carburants - Aankoop brandstof - Fuel purchases Achats divers - Diverse aankopen - Various purchases TOTAL DES ACHATS - TOTAAL AANKOPEN - TOTAL PURCHASES
Frais de Lancement - lanceringkosten - Launch costs
RESULTAT EXCEPTIONNEL - UITZONDERLIJK RESULTAAT - EXTRAORDINARY INCOME RESULTAT AVANT IMPOTS - RESULTAAT VOOR BELASTINGEN - PROFIT (LOSS) BEFORE TAXES Impôts - Belastingen - Taxes RESULTAT NET - NETTO RESULTAAT - NET RESULT
37
BILAN APRES AFFECTATION DES RESULTATS (en milliers d'EUR) BALANS NA BESTEMMING VAN DE RESULTATEN (in duizenden EUR) BALANCE SHEET AFTER DISTRIBUTION (in thousands of EUR)
ACTIF - ACTIVA - ASSETS
2008
2007
2006
2005
ACTIFS IMMOBILISES - VASTE ACTIVA - FIXED ASSETS
18 309
3 396
1 851
2 061
32
34
47
69
18 182
3 303
1 750
1 940
3 056 2 776
854 1 685
631 718
744 796
IMMOBILISATIONS INCORPORELLES IMMATERIELE VASTE ACTIVA - INTANGIBLE FIXED ASSETS IMMOBILISATIONS CORPORELLES MATERIELE VASTE ACTIVA - TANGIBLE FIXED ASSETS Installations, machines et outillages - Installaties, machines en uitrusting Installations, machinery and tools Mobilier & matériel roulant - Meubilair & rollend materieel - Furniture and vehicles Location - financement et droits similaires
12 279 Autres immobilisations corporelles - Overige materiële vaste activa Other tangible fixed assets Immobilisations en cours - Activa in aanbouw - Fixed assets in process
71 0
157 607
284 117
400 0
IMMOBILISATIONS FINANCIERES - FINANCIELE VASTE ACTIVA FINANCIAL FIXED ASSETS
95
59
54
52
Entreprises liées Participations Autres immobilisations financières Créances et cautionnements en numéraire
61 61 34 34
31 31 28 28
31 31 23 23
26 400
23 117
21 475
17 868
68
424
176
223
13 075
4 809
5 406
3 765
6 241 6 834
2 970 1 839
2 831 2 575
2 439 1 326
10 400 2 572
16 059 1 338
15 120 446
11 400 2 365
285
487
327
115
44 709
26 513
23 326
19 929
ACTIFS CIRCULANTS - VLOTTENDE ACTIVA - MOBILE ASSETS STOCKS ET COMMANDES EN COURS D’EXECUTION CREANCES A UN AN AU PLUS SCHULDVORDERING OP HOOGSTENS EEN JAAR RECEIVABLES UP TO ONE YEAR Créances commerciales - Handelsvorderingen - Commercial receivables Autres créances - Overige schuldvorderingen - Other receivables
PLACEMENTS DE TRESORERIE - GELDBELEGGINGEN - CASH INVESTMENTS VALEURS DISPONIBLES - LIQUIDE MIDDELEN - AVAILABLE CASH COMPTES DE REGULARISATION - OVERLOPENDE REKENINGEN ACCRUALS AND DEFERRED CHARGES
TOTAL ACTIFS - TOTAAL ACTIVA - TOTAL ASSETS 38
PASSIF - PASSIEF - LIABILITIES
2008
2007
2006
2005
16 682
15 321
14 028
11 534
7 736 773 8 135
7 736 773 6 607
7 736 773 5 026
7 736 773 2 145
Subsides en capital - Kapitaalsubsidies - Capital subsidation
38
205
493
880
PROVISIONS ET IMPOTS DIFFERES UITGESTELDE VOORZIENINGEN EN BELASTINGEN PROVISIONS AND DEFERRED TAXES
129
217
380
454
109
112
126
13
16
18
0
96 0
96 0
96 12
0 0
20
105
254
454
11 815
17
17
17
17
17
17
17
16 000
10 894
8 873
7 904
12 177
8 261
6 152
5 930
12
12
26
0
3 267 1 012 2 255 544
2 053 280 1 773 568
2 522 1 156 1 366 173
1 764
83
64
28
20
44 709
26 513
23 326
19 928
CAPITAUX PROPRES - EIGEN VERMOGEN SHAREHOLDER’S FUNDS CAPITAL SOUSCRIT - GEPLAATST KAPITAAL - ISSUED CAPITAL Réserve - Reserve Bénéfice/perte reporté - Overgedragen winst/verlies - Proft/loss carried forward
Provisions pour risques & charges Provisions pour Pensions & obligations similaires Voorzieningen voor pensioenen & soortgelijke verplichtingen Provisions for pensions and similar obligations Provisions pour charges fiscales - Voorzieningen voor belastingen Provisions for taxes Autres risques et charges - Andere risico's en lasten - Other risks and charges Impôts différés - Latente belastingen - Deferred taxes
DETTES A PLUS D'UN AN - SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR LIABILITIES OVER ONE YEAR Dettes de location - financement et assimilées
11 798 Autres dettes - Andere schulden - Other liabilities
DETTES A UN AN AU PLUS - SCHULDEN OP HOOGSTENS EEN JAAR - LIABILITIES UP TO ONE YEAR Dettes commerciales - Handelsschulden - Commercial liabilities Acomptes reçus sur commandes - Ontvangen voorschotten op bestellingen Deposits received against orders Dettes fiscales, salariales et sociales - Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten - Tax, remuneration and social security liabilities Impôts Rémunérations et charges sociales Autres dettes - Andere schulden - Other liabilities
COMPTES DE REGULARISATION - OVERLOPENDE REKENINGEN ACCRUALS AND DEFERRED CHARGES
TOTAL PASSIF - TOTAAL PASSIEF - TOTAL LIABILITIES
210
39
BSCA SA RUE DES FRÈRES WRIGHT 8 - 6041 CHARLEROI
bsca@charleroi-airport.com
w w w. c h a r l e r o i - a i r p o r t . c o m