LIBERTA numer 34
listopad 2018
Pismo uczniów Zespołu Szkół Sióstr Urszulanek SJK w Pniewach
Wolność. Równość. Niepodległość. Śladami Powstania Wielkopolskiego.
fot. Nicole Manyś: Powstańczy symbol
Spis treści
Ukryte bohaterki Powstania Wielkopolskiego ...3 Zdjęcia konkursowe ........................................ 4
Redakcj@: s. Monika Sztamborska
Autorzy zdjęć: Sara Dobosz, Martyna Chojnacka (SP Chełmno), Wanesa Hermann, Melania Kaczmarek, Wiktoria Kokoszanek, Nicole Manyś (SP Nojewo), Filip Mitoraj, Łukasz Nowak (SP Nojewo), Jagienka Paluszkiewicz, Anna Prętkiewicz, Dominika Twarowska, Mieszko Wiśniewski.
Redaktor naczelna: Ewa Genge-Korpik
Skład: p. Kamil Kiereta Wydawca: Zespół Szkół Sióstr Urszulanek SJK w Pniewach Pismo wydawane jest w wersji elektronicznej: issuu.com/gazetka.liberta
2
LIBERTA listopad 2018
Drodzy Czytelnicy!
Śladami historii
Ukryte bohaterki Powstania Wielkopolskiego
Chciałabym zachęcić Was do odkrywania powstania wielkopolskiego przez pryzmat udziału w nim kobiet. Zachęcam do przeczytania książki Anny Barłóg pt.: Rola kobiet w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. To dzięki kobietom przez 123 lata zaborów była pielęgnowana w rodzinach polska tradycja oraz świętowanie uroczystości narodowych i religijnych. Kobiety jakby intuicyjnie przewidziały powstanie, bo przed jego wybuchem organizowane były (m.in. przez poznański skauting Sokół) liczne szkolenie sanitarne. Dzięki temu na terenie Poznania do końca 1918 r. wyszkolono około 300 pielęgniarek. Służby sanitarne i szpitalne były tymi, w których udział kobiet był najliczniejszy. Kobiety opatrywały rannych, pracowały przy produkcji leków i opatrunków oraz zaopatrywały szpitale w leki. Pracowały dzielnie jako łączniczki pomiędzy ukrytymi oddziałami a dowództwem oraz jako telegrafistki. Myślę, że warto w tym miejscu wspomnieć o krewnej naszej nauczycielki p. Agnieszki Raczkowskiej. Otóż Leokadia Degórska z domu Raczkowska pracowała jako telegrafistka na pniewskiej poczcie. Jej powstańczym zadaniem było uniemożliwienie prac łącznościowych przez urzędników niemieckich, a także utrzymywanie kontaktu ze sztabem i oddziałami powstańczymi walczącymi na froncie koło Międzychodu. Kobiety odegrały doniosłą rolę w powstaniu także poprzez dostarczanie żywności oraz organizowanie w różnych miejscach wielu kuchni polowych. Brały również udział w organizowaniu oddziałów. Inicjowały m. in. powoływanie nowych drużyn powstańczych, pracowały w punktach rekrutacji ochotników, a także zajmowały się wyposażeniem oddziałów w broń i amunicję. Kolejnym zadaniem, którego się podejmowały było wyposażenie powstańców w odzież. Panie przerabiały znienawidzone pruskie mundury na mundury powstańcze oraz szyły liczne biało-czerwone rozetki, kokardy i tak bardzo upragnione flagi. Myślę, że wciąż jest niedoceniania działalność kobiet na rzecz uzyskania niepodległości przez Polskę oraz odniesienia sukcesu podczas Powstania Wielkopolskiego. A sam kanclerz Niemiec Otto von Bismarck, widząc zagrożenie procesu germanizacji Wielkopolan w kobietach – matkach mawiał: Dopóki będzie istnieć polska kobieta, istnieć będzie problem Polski. Raz jeszcze zachęcam do zagłębienia się w książkę Anny Barłóg i poszerzenia wiedzy na temat działalności kobiet podczas Powstania Wielkopolskiego. Naszego Powstania. Zwycięskiego Powstania. S. MONIKA SZTAMBORSKA
LIBERTA listopad 2018
3
fot. Nicole Manyś: Powstańczy symbol II
fot. Sara Dobosz: Historia wciąż żywa
fot. Sara Dobosz: Wspomnienia o ojcu
fot. Jagienka Paluszkiewicz: Mural Ku chwale Powstańcom
fot. Łukasz Nowak: Tablica
fot. Anna Prętkiewicz: Sieraków pamięta
fot. Wanesa Hermann: Pomnik
fot. Martyna Chojnacka: Muzeum w Lusowie 6
LIBERTA listopad 2018
fot. Mieszko Wiśniewski: Pomnik Powstańców – leśniczówka Pławiska
fot. Wiktoria Kokoszanek: Pamięć i serc naszych bicie
fot. Filip Mitoraj: Pamiętamy – wspominamy
LIBERTA listopad 2018
7
fot. Melania Kaczmarek: Pomnik dobosza w Zielonej Gรณrze
8
LIBERTA listopad 2018
fot. Łukasz Nowak: Grób Powstańców Wielkopolskich w Pniewach
LIBERTA listopad 9 fot. Jagienka Paluszkiewicz: Chwała powstańcom – pomnik poległych w 2018 Poznaniu
10
LIBERTA listopad 2018
fot. Dominika Twarowska: Pomnik poległych w Drawsku