SeniorenOverijssel K WA RTA A L K R A N T V O O R E N D O O R S E N I O R E N VA N A F 5 0 J A A R
AUGUSTUS 2013
Preventief ouderenbeleid? Is Noaberschap de oplossing? In het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning hebben gemeenten de taak om ouderen in staat te stellen optimaal maatschappelijk actief te zijn. Ook zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de ouderengezondheidszorg (inclusief preventie). Lees verder op pagina 3
Conferentie 23 mei Ruim 100 deelnemers, bestaande uit politici, beleidsmakers, afgevaardigden van lokale ouderenorganisaties en zorginstellingen spraken donderdag 23 mei over het thema ‘Preventief ouderenbeleid. Is Noaberschap de oplossing?’ Wil Jaegers: “Verschuiving van taken niet alleen bedreiging maar biedt ook nieuwe kansen.” Actieve ouderen op lokaal niveau van groot belang.
Kansen voor dorpshuizen door uitvoering Wmo
Na 37 jaar bij één baas opeens werkloos
Dokter of buurman…wie komt er helpen?
In het kader van de Wet Maatschappelijke ondersteuning (Wmo) liggen er volgens Tom Jannink kansen. De functie van het dorpshuis zou dan meer gericht moeten zijn op dagbesteding en ontmoeting. Aanbodgericht werken waarbij het dorpshuis mede een invulling kan geven aan de uitvoering van de Wmo. Een mooi voorbeeld ziet hij in Gaasterland (Friesland) in het project. In Garsterlan doet iedereen mee.
Jan Sissing uit Ommen werkte heel zijn leven bij Pacton. Toen hij 59 jaar was, ging Pacton failliet en stond hij van de ene op de andere dag op straat samen met tweehonderd lotgenoten. Buitengesloten, niet meer meetellen, je schamen omdat je in de WW zit, willen werken maar dat niet kunnen. Jan Sissing wilde werken, hij voelde zich te jong om thuis te zitten. Via het UWV kwam hij terecht bij het re-integratiebureau USG Restart in Hardenberg.
De huidige generatie ouderen heeft veel ontwikkelingen meegemaakt. De alleroudsten kennen de tijd van de armenzorg nog, de meeste ouderen groeiden op in de opkomende verzorgingsstaat, dat werd vervolgens de welvaartstaat, en we leefden een tijdje in wat we ‘welzijnsstaat’ noemden. Maar… de bomen kunnen niet alsmaar doorgroeien, dus we moeten terug en nog verder terug. Noaberhölp als redmiddel voor de toekomst?
Lees verder op pagina 3 Lees verder op pagina 6 SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
Lees verder op pagina 10
Lees verder op pagina 11
Advertorial
Inspelen op de veranderende zorgvraag van de toekomst
Zelf- en samenredzaamheid De komende jaren staan ons grote veranderingen te wachten op het gebied van de thuiszorg. De overheid trekt zich terug, de burger betaalt meer eigen bijdragen voor de hulp. Mensen zullen langer thuis wonen en hebben daardoor vaker hulp nodig. Toch is hulp niet meer zo vanzelfsprekend als voorheen. Wijkverpleegkundige De vraag naar zorg zal door de vergrijzing toenemen evenals de kosten. Er zal een groter beroep gedaan worden op de zelfredzaamheid van iedere burger. Voor Carinova is de eigen kracht van elke cliënt en zijn omgeving datgene waar het om draait. De coördinerend wijkverpleegkundige speelt daarbij samen met haar wijkteam een belangrijke rol. Als een spin in het web onderhoudt ze
bijvoorbeeld de contacten met de mantelzorger en de familie. Cliënten kunnen vaak meer dan ze denken Annemiek Boot, coördinerend wijkverpleegkundige in Epe en Heerde: “Het is voor ons een uitdaging om na te gaan hoe we de onafhankelijkheid van de cliënt zo groot mogelijk kunnen maken. We proberen de zelfredzaamheid en zelfstandigheid van cliënten te versterken. Cliënten kunnen vaak meer dan ze denken. Met goed advies en begeleiding door mijn team is vaak al veel meer mogelijk. Ik denk dat in die richting samen met aanvullende zorgdiensten vanuit het Carinova Servicepakket heel veel nog mogelijk is. De uitdaging is hoe we de zorgvraag zo goed mogelijk samen invullen. Zelfredzaameid en samenredzaamheid, dat is waar ik samen met mijn team in geloof!”
Carinova Thuiszorgteam Epe-Heerde. Links coördinerend wijkverpleegkundige Annemiek Boot.
Meer weten of heeft u nog vragen? Bel dan 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl. Wij helpen u graag! Het werkgebied van Carinova is zuidwest en noordwest Overijssel en noordoost Gelderland
Met personenalarmering is er altijd iemand in de buurt
Nachtzorg
Duidelijke uitleg Sommige mensen zijn bang voor breekwerk, maar in huis hoeft weinig te gebeuren: “We plaatsen een kastje en sluiten wat draden aan. Dat is alles. Het alarmkastje werkt op alle telefoonlijnen, ook als u via internet belt. Tijdens de installatie leggen we uit hoe alles werkt en testen we samen het apparaat.”
Alarmkastje voor personenalarmering. Een veilig gevoel… als u ’s nachts valt of er iets ander aan de hand is, krijgt u met een druk op de knop direct contact met een verpleegkundige. Deze zorgt dat er iemand bij u langs komt. Dat kan een familielid of een bekende uit de buurt zijn, maar ook een medewerker van Carinova. Medewerker personenalarmering Henri Schröer legt uit hoe eenvoudig het werkt. “Personenalarmering is een uitkomst voor ouderen die alleen wonen, maar ook voor ieder ander die graag snel hulp wil kunnen inschakelen”,
aldus Henri. “Het werkt eenvoudig: u draagt aan een ketting of op een polsbandje een alarmknop, die u indrukt als u hulp nodig hebt. Er is zelfs een heel onopvallende uitvoering beschikbaar, met een knopje op een horloge. We plaatsen in de buurt van de telefoon een klein kastje, waarmee de zender contact met de alarmcentrale kan maken.” Direct iemand waarschuwen “Als u op het alarm drukt, hoort u de verpleegkundige van de alarmcentrale. Die vraagt wat er aan de hand is en zal hulp regelen. Bij de aanmelding kunt u doorgeven wie
2 SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
de centrale moet waarschuwen: de buren, een familielid, of direct een verpleegkundige van Carinova. De computer van de alarmcentrale herkent uw telefoonnummer. Daardoor ziet de medewerker direct uw belangrijkste gegevens, zoals uw adres, welke medicijnen u gebruikt en waar u die bewaart. Ook de telefoonnummers van uw contactpersonen staan op het scherm.”
Duidelijk filmpje “Iedereen kan personenalarmering nemen”, zegt Henri. “Wel verschillen de kosten afhankelijk van uw wensen, uw situatie en uw verzekering. We kunnen ook extra’s leveren, zoals een apparaatje dat de alarmcentrale belt als een dementerende gaat dwalen, of een apparaatje dat automatisch een alarm stuurt als u valt.” Op www.carinova.nl staat een korte film waarop u ziet hoe de alarmering werkt. U vindt er ook een formulier waarmee u zich voor de personenalarmering kunt aanmelden. Maar u kunt natuurlijk ook bellen om het informatiepakket te bestellen, bel dan naar telefoonnummer 0900 86 62.
Bent u lid van het Carinova Servicepakket (à € 13,75/jaar), dan betaalt u tot 31 december 2013 géén aansluitkosten. Dit scheelt u € 60,-!
Carinova biedt 24 uur per dag zorg. Dus ook ’s nachts, zodat u de mogelijkheid krijgt zolang mogelijk in uw vertrouwde omgeving te blijven. Dit kunnen kortdurende zorgmomenten zijn, bijvoorbeeld in verband met hulp bij toiletbezoek maar ook gedurende de hele nacht als er gewaakt moet worden. U kunt rekenen op onze professionele medewerkers, maar zorg om te waken kan ook in nauwe samenwerking met vrijwilligers gegeven worden. Deze zijn hiervoor speciaal opgeleid. Binnen het team Nachtzorg kennen we de Lange Blokken en de Korte Blokken. De Lange Blokken zitten de hele nacht bij één cliënt die erg ziek is, de Korte Blokken rijden ‘s nachts hun route van geplande zorg en ongeplande zorg (denk aan oproepen). Met z’n drieën zijn ze ‘s nachts in het werkgebied van Carinova aan het werk.
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Ouderenbeleid landelijke overheid
Gedeputeerde Boerman: de eigen kracht van ouderen In zijn toespraak bij de opening van de SENtrumconferentie “Preventief Ouderenbeleid. Is Noaberschap de oplossing?” ging gedeputeerde Bert Boerman in op de maatschappelijke veranderingen die momenteel spelen. Bestaande instituties worden afgebroken en nieuwe verrijzen. De overheid trekt zich terug, het initiatief voor nieuwe ontwikkelingen
Preventie dient gericht te zijn op zolang mogelijk zelfredzaam kunnen zijn van ouderen. Daarbij moet niet alleen worden gekeken naar het voorkomen en bestrijden van ziekte, maar ook op het bevorderen van het functioneren. Het ouderenbeleid van de landelijke overheid is erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen en deelnemen aan de samenleving. De nadruk in het onderdeel gezondheid van de nota ouderenbeleid van VWS ligt op het belang van preventie. In het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning hebben gemeenten de taak om ouderen in staat te stellen optimaal maatschappelijk actief te zijn. Ook zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de ouderengezondheidszorg (inclusief preventie). 23 mei jl. hebben ruim 100 mensen met elkaar van gedachten gewisseld hoe preventie en Noaberschap elkaar kunnen versterken.
ligt veel meer bij de burgers. Burgerbetrokkenheid en participatie zijn de termen die opkomen om onze kantelende maatschappelijke stelsels vorm te geven. Of het nu jongeren zijn of ouderen, zaak is dat iedereen participeert in deze veranderingen. Een zelfbewuste oudere gaat ervoor, aldus Boerman. Het bestuursakkoord van de provincie heeft niet voor niets de titel ‘De kracht van Overijssel’, met
als subtitel ‘Inspireren, innoveren en investeren’. Het is een soort van uitnodiging om aan de slag tegaan. En dat geldt niet in het minst voor ouderen. De provincie heeft in feite geen taak meer in het sociale domein maar Boerman gaf aan de belangen van ouderen integraal mee te nemen in alle beleidsvoornemens. De primaire taak voor het sociale domein is overgedragen aan de gemeenten, maar de provincie
blijft dat ondersteunen. De leefbaarheid in de Overijsselse gemeenten blijft een belangrijk aandachtspunt en naoberschap is daarbij een term die de burgerkracht op z’n Overijssels typeert. Dit blijft een belangrijk thema in het provinciebestuur in de komende jaren.Van maatschappelijke organisaties wordt daarbij een krachtige rol verwacht. ■ Door Wil Jaegers
Conferentie: Preventief Ouderenbeleid. Is Noaberschap de oplossing? Ruim honderd deelnemers, bestaande uit politici, beleidsmakers, afgevaardigden van lokale ouderenorganisaties en zorginstellingen spraken 23 mei jongstleden over het thema ‘Preventief ouderenbeleid. Is Noaberschap de oplossing?’ Nadat gedeputeerde, de heer Bert Boerman de bijeenkomst had geopend en in zijn speech duidelijk had gemaakt dat er een verschuiving plaats zal vinden van taken van rijk en provincie naar gemeenten gaf mevrouw Els Hekstra, directeur PCOB, de visie van de landelijke ouderenorganisaties verenigd in het CSO op preventief ouderenbeleid. Juist in deze tijd een speerpunt voor ouderenorganisaties. Wil Jaegers voorzitter van SENtrum zette in zijn inleiding duidelijk op de kaart dat de verschuiving van taken niet alleen bedreiging betekent, maar ook nieuwe kansen biedt, daarvoor zijn actieve ouderen op lokaal niveau van groot belang. Ook samen optrekken in ouderenraden als het gaat om meedenken over nieuwe beleidsvoornemens op lokaal niveau is daarbij van primair
belang. Een Participatie Raad Ouderen Overijssel (PROO) i.o. zal de lokale ouderenorganisaties daarbij ondersteunen. In het tweede gedeelte van de bijeenkomst werden in de deelsessies opdrachten geformuleerd. De Participatieraad Ouderen Overijssel i.o. kreeg uit handen van de dagvoorzitter, Johan Feenstra, directeur/bestuurder Belangen Organisaties Overijssel een groot aantal opdrachten vanuit de deelsessies mee. • In iedere gemeente dienen lokale seniorenraden te worden opgericht, die ondersteund door de PROO, gevraagd en ongevraagd advies kunnen geven aan lokale beleidsmakers. • Er moeten in iedere gemeente vrijwillige ouderen-adviseur teams werkzaam zijn. • De emancipatie van ouderen begint met informatieen communicatietechnologie (ICT), daarom moet ICT speerpunt van beleid worden! • Vervoer is het middel voor het behouden van de eigen regie en daardoor mee kunnen doen in
SENtrum is discussie lokaal ouderenbeleid gestart met conferentie: “Preventief ouderenbeleid . Is Noaberschap de oplossing?!”
en aan de samenleving. Een goede dialoog met beleidsmakers met oog voor de menselijke maat is daarbij van essentieel belang. • Bedrijven dienen leeftijdbewust personeelsbeleid te voeren. Over enige tijd is iedere werknemer nodig op de arbeidsmarkt. Oudere werknemers nu op een zijspoor plaatsen is kapitaalvernietiging.
• Wonen op eigen kracht? Hoe gaat dit in de toekomst vorm krijgen? De grenzen aan Noaberschap en het toekomstig zelfstandig wonen van ouderen en mensen met en beperking verdient nader onderzoek. Met deze en meer opdrachten gaat de PROO i.o. aan het werk en zal binnenkort van zich laten horen. ■ Door Rezina Ramaker
Preventie bij ouderen loont! Een bekende brandweerslogan zegt het al: voorkomen is beter dan blussen. Bij ouderen geldt precies hetzelfde: het voorkomen, preventie, van allerlei gezondheidsklachten is altijd beter. Voor de zorgvrager, maar ook – door kostenbesparingen – voor de maatschappij als geheel. Els Hekstra, directeur van ouderenorganisatie PCOB, is overtuigd van het nut van inzetten op preventie bij ouderen: “Preventie bij ouderen bestaat uit het bevorderen van een goede gezondheid en het tijdig signaleren van gezondheidsproblemen. Bij ziekte komt het erop aan mensen om te leren gaan met verminderd functioneren.” Het is lastig om een eenduidig cijfer te noemen van het effect van preventie bij ouderen. Hekstra: “Kijk je bijvoorbeeld naar val-preventie, dan zie je dat sommige programma’s tot een afname van het aantal valincidenten met bijna 50% leiden. Tegelijkertijd
gaan door het preventieprogramma mensen weer met meer zelfvertrouwen de wereld in. Dat vind ik minstens zo belangrijk.” Ook in het preventiebeleid nemen gemeenten een steeds belangrijker plaats in. In de vrij recente ‘Wet Publieke Gezondheid’ staat dat gemeenten zorg moeten dragen voor het ‘monitoren, signaleren en voorkomen van gezondheidsproblemen van ouderen boven de 65 jaar.’ “Dat klinkt mooi en veelbelovend,” verzucht Hekstra, “Punt is alleen dat aan deze verplichting door de rijksoverheid helaas geen extra financiële middelen zijn gekoppeld. Gemeenten hebben dus wel de plicht, maar niet altijd het geld om preventie serieus op te pakken. Daar komt nog bij dat er een versnipperd aanbod is. Er zijn veel verschillen tussen gemeenten. Betrokken organisaties, zoals GGD, thuiszorgorganisaties, gezondheidscentra en seniorenraden werken
nauwelijks samen. Ook lukt het gemeenten en betrokken organisaties niet altijd om de doelgroep ouderen te bereiken.” Precies daar ligt een mooie rol voor de ouderenorganisaties. Hekstra: “Als ouderenorganisaties pakken wij preventie graag gezamenlijk, vanuit ouderenkoepel CSO, op. Samen hebben wij met honderden lokale afdelingen een sterke decentrale infrastructuur, met een uitgebreid netwerk van honderden vrijwilligers. Daar komt nog bij dat wij veel ervaringsdeskundigheid bezitten op het terrein van preventie en grote kennis van de materie hebben. Samen met gemeenten en welzijnsorganisaties kunnen we echt een vuist maken op het gebied van preventie.” ■
Meer informatie over preventie en de bereikte effecten is te vinden op www.nationaalkompas.nl. Meer informatie over ouderenkoepel CSO is te vinden op www.ouderenorganisaties.nl
Els Hekstra SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
3
VITADIS
Het is eerder
ouderenmishandeling dan je denkt
H E A LT H C A R E
En het gebeurt vaker dan je denkt “Dat mijn zoon mijn bankzaken regelt, wil toch niet zeggen dat hij mijn rekening ook mag plunderen? En hij scheldt altijd zo tegen me. Maar ja, als ik er wat van zeg, dan komt hij misschien wel nooit meer langs.” Als een oudere lichamelijk, geestelijk of financieel schade wordt toegebracht door een familielid, verzorger of andere betrokkene is er sprake van ouderenmishandeling. Ieder jaar zijn naar schatting 200.000 ouderen slachtoffer van ouderenmishandeling!
VOOR EEN GEZOND LEVEN! • Bestel via de webshop • Maandelijks automatisch thuis gestuurd GOEDE WEERSTAND
A A N B EVO LE N DOOR H U M P H R EY FR ID T CO LU MN IST W EE KE ND KR AN T EN SE NI OR EN KR AN T
Praat erover
Er rust een groot taboe op ouderenmishandeling. Erover beginnen is moeilijk, of u nu mantelzorger, familielid of slachtoffer bent. Om die stap makkelijker voor u te maken kunt u voor hulp en advies veilig en anoniem bellen met Kadera Steunpunt Huiselijk Geweld, 0900 1 26 26 26 (IJsselland). In Twente kunt u contact opnemen met het Steunpunt Huiselijk Geweld uit Twente via het zelfde telefoonnummer.
GEZOND HART STERKE BOTTEN NATUURLIJKE VET
Ouderenmishandeling: Lichamelijke mishandeling Geestelijke mishandeling Verwaarlozing Financiële uitbuiting Seksueel misbruik Schending van rechten
TRANSPORTEUR ONTSPANNING SOEPELE GEWRICHTEN
www.dr vital.nl
Vaak begint het klein; stevig beetpakken als iemand niet luistert, of eigen boodschappen doen van de ander zijn/haar huishoudgeld. Maar regelmatig gaat het van kwaad tot erger. Soms worden expres grenzen overschreden, vaak is het onmacht. Slachtoffers praten niet snel over wat hen overkomt en ook voor familie en vrienden is niet altijd duidelijk wat er aan de hand is.
www.s-hg.nl www.kadera.nl www.vooreenveiligthuis.nl
Onderdeel van Vitadis Groep B.V.
Veilig thuis wonen Het kan!
De NBvON gelooft in zelfredzaamheid en het toevoegen van kwaliteit van leven. Daartoe deelt de NBvON kennis en werkt samen met een ieder die belangenbehartiging voor ouderen nastreeft. Dit uit zich in een sterk lokaal netwerk van partners op belangrijke levensgebieden zoals; hulpverlening, bewegen, energie, financiën en mobiliteit.
Heeft u opmerkingen of verbeterpunten? Dan nodig ik u van harte uit mij te e-mailen:
mjhendriksen@nbvon.nl
Martin Hendriksen Voorzitter NBvON
Wilt u meer informatie over de NBvON of wilt u lid worden?
ZorgThuis U redt zich thuis prima, maar u kunt extra hulp goed gebruiken? Dan biedt ZorgThuis uitkomst. Gewoon bij u aan huis en 24 uur per dag. Van ZorgThuis ontvangt u ondersteuning op het gebied van persoonlijke verzorging, verpleging en behandeling, begeleiding en advies.
www.nbvon.nl www.arienszorgpalet.nl | 053 - 482 66 88
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Vrijwillige ouderenadvisering
De waardering van levenskwaliteit De Vrijwillige Ouderen Adviseur (VOA) is een maatschappelijke meerwaarde waar het gaat om het adviseren van ouderen bij het in stand houden en vergroten van hun levenskwaliteit. De komende jaren staan ons grote veranderingen te wachten op het gebied van de zorg, met name die voor de ouderen. Je kunt geen krant openslaan of er staat wel weer nieuws over in. En meestal geen goed nieuws. De overheid trekt zich steeds meer terug en de burger betaalt meer eigen bijdragen. Mensen zullen langer thuis (moeten gaan) wonen en hebben daarvoor vaker meer advies en een andere begeleiding nodig. (De VOA kan hierbij helpen). De vanzelf-
sprekendheid van zorg, het recht op zorg zal er niet meer zijn. De welvaartstaat, van wieg tot graf verzorgd, is er niet meer en de burger zal zelf meer het initiatief moeten nemen. Zorg zal moeten worden ingekocht (en advies hiervoor is nodig VOA). Er zal een groter beroep gedaan worden op de zelfredzaamheid en op de eigen verantwoordelijkheid als het gaat om zorg en gezondheid. Voor de VOA (Vrijwillige Ouderen Adviseur) is het de eigen kracht van de oudere waar het om draait. Het is voor zowel de oudere als de VOA een uitdaging om na te gaan hoe de zelfstandigheid en de onafhankelijkheid van de oudere zo groot mogelijk gehouden kan worden. Met goed advies is vaak al veel meer mogelijk. Soms kunnen
al eenvoudige aanpassingen in de woning leiden tot meer kwaliteit. De VOA heeft naast veel levenservaring de nodige kennis en deskundigheid opgebouwd om samen met de oudere te inventariseren waar en hoe zij de kwaliteit van het leven en hun zingeving kunnen behouden en waar deze waar mogelijk kan worden vergroot. De VOA werkgroepen zoals die nu o.a. in Almelo en Raalte werkzaam zijn worden regelmatig bijgeschoold en begeleid door daartoe opgeleide DOA’s (Docenten Ouderen Adviseurs). Door samen met en in het leven van de oudere te staan kunnen de VOA’s een grote meerwaarde in de zingeving van de ouderen vormen, waar het gaat om het in stand houden en/of verbeteren van hun levenskwaliteit. Zeker
in deze tijd van veranderingen en het moeten maken van keuzes is advies op maat van grote waarde. ■ Door Drs. G.W.A.Bekker
Landstede Welzijn Raalte komt op voor eenzaamheid bij ouderen Vrijwillige ouderenadviseurs (VOA) zijn getrainde vrijwilligers die mensen helpen om lokaal de weg te vinden bij een hulpvraag. Een ouderenadviseur kan u advies geven over de mogelijkheden die er zijn om uw hulpvraag op te lossen, omdat zij de weg en het aanbod weten in uw gemeente. Vrijwillige ouderenadvisering is een onafhankelijke vorm van cliëntondersteuning die de ouderenbonden als service aan hun leden bieden. Het gaat vooral om het helder krijgen van de hulpvraag en om een overzicht te bieden van de mogelijkheden. Mede door de hulp van de ouderenadviseur kunnen ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen en de regie in eigen handen houden. Wilt u in contact komen met een vrijwillige ouderenadviseur of zelf vrijwilliger willen worden, dan kunt u contact opnemen met uw lokale afdeling of een mail sturen naar de provinciale coördinator ouderenadvisering. Overijssel: De heer H. Knijp; knijp@hetnet.nl
Meldpunt eenzaamheid opgericht Ieder mens voelt zich weleens eenzaam of alleen. Dat hoeft geen probleem te zijn, het kan zelfs heel functioneel zijn. Uit landelijke cijfers blijkt dat 30-35% van de bevolking matig tot ernstig eenzaam is. Langdurige eenzaamheid verhoogt het risico op gezondheidsproblemen. Volgens Tamara Noot van Landstede Welzijn Ouderenwerk gelden die cijfers ook voor de gemeente Raalte. Ze start daarom eind september het meldpunt eenzaamheid. Vanuit het ouderenwerk heeft Tamara te maken met eenzaamheid en sociaal isolement van ouderen. Mensen hangen vaak niet aan de grote klok dat ze zich eenzaam voelen of weinig (zinvolle) contacten hebben. De omgeving herkent daarnaast de signalen van eenzaamheid niet altijd en daardoor is het lastiger om goed naar elkaar om te kijken. Zo wordt eenzaamheid in stand gehouden. Het meldpunt eenzaamheid moet daar verandering in brengen. Het is landelijk beleid dat ouderen steeds langer zelfstandig zullen blijven wonen. Voor de jongere ouderen is dat een welkome gedachte. Maar ouderen van boven de 80 zijn opgegroeid met het idee dat ze later naar een verzorgingshuis zouden kunnen. Nu dat gaat veran-
zijn”, aldus Noot. Het meldpunt blijft uiteraard ook na deze week bestaan. Mensen kunnen zichzelf aanmelden of aangemeld worden. Dat kan niet anoniem; familie, buren of hulpverlener doen de melding in samenspraak met de persoon die eenzaam is, zo wordt deze niet zomaar overvallen door de ouderenadviseur. Deze brengt bij een eerste contact samen in kaart welke behoefte er is en maakt een plan.
Tamara Noot
deren voelen sommige ouderen zich onzeker en kwetsbaar. De ouderenadviseur van Landstede Welzijn en vrijwillig ouderenadviseurs bieden hierbij een luisterend oor en waar nodig ondersteuning; wat kan men zelf, met hulp van familie of buren, en waarbij is welke professionele hulp nodig. Ouderenadviseur Tamara Noot wil met het meldpunt eenzaamheid de spil zijn voor alle betrokkenen, zowel ouderenbonden als vrijwillige- en professionele organisaties.
Er wordt namelijk al heel veel georganiseerd, maar het blijkt lastig om adequaat door te verwijzen bij een vermoeden van eenzaamheid. Het meldpunt eenzaamheid wordt in de week van de eenzaamheid gelanceerd. “Het doel van het meldpunt is om eenzaamheid bespreekbaar te maken, het taboe te doorbreken, het samenbrengen van wat er al gebeurt op dit terrein en aan te vullen waar nodig, om uiteindelijk zoveel mogelijk mensen te helpen minder eenzaam te
In de ‘week van de eenzaamheid’, 26 september tot 5 oktober, vinden allerlei activiteiten plaats. Er zijn naast Landstede Welzijn al meerdere organisaties die meedoen, te weten de bibliotheek, Zorggroep Raalte, ouderenbonden, RTVRaalte en de gemeente Raalte. Voor het programma of meer informatie kunt u de lokale pers in de gaten houden of contact opnemen met Tamara Noot via 088-8508276 of tnoot@landstede.nl. Tamara Noot is erg gedreven en zet zich in om eenzaamheid in Raalte te verminderen. Het meldpunt is een start. “Maar eenzaamheid is niet iets wat een individu kan verminderen, daar hebben we iedereen bij nodig”, aldus Noot. ■ Door Gerry Vrielink
Pioniers over ouder worden met een beperking Een lichamelijke handicap en de vijftig gepasseerd? Dat is pionieren, niet eerder werden Nederlanders met een handicap zo oud. In het boek Verder is alles goed vertellen 21 van deze ‘pioniers’ hun verhaal. De mensen in het boek hadden al in de jaren 80 een lichamelijke aandoening, zoals spina bifida, een spierziekte of een dwarslaesie. En ze hadden toen nooit kunnen denken dat ze het jaar 2013 zouden halen. Maar
omdat de gezondheidszorg zo veel verbeterd is, zijn ze er nog. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Mensen met een lichamelijke
handicap krijgen veel eerder last van de kwalen die bij het ouder worden horen, zoals vermoeidheid, stijve spieren en broze botten. Of zoals Heleen van Tilburg in een van de portretten het uitlegt: “Ik ben 50 en heb het lichaam van veen 70-jarige.” Het kost dan ook veel inzet om toch mee te kunnen draaien in de samenleving en op de arbeidsmarkt.
Toch hebben alle geïnterviewden nog volop zin in het leven. Ze gaan niet bij de pakken neerzitten, maar halen plezier uit hun vriendschappen, activiteiten en hun werk. Ze hebben zelf de regie over hun leven in handen genomen. Het zijn mensen die je kunnen vertellen over hun handicap en de problemen die daarbij horen. En vervolgens afsluiten met een vrolijk: “Maar verder is alles goed!” Het boek bevat 21 uitgebreide interviews en fotografie. ■
Titel: Verder is alles goed Ondertitel: Wat betekent ouder worden voor mensen met een lichamelijke handicap? Auteur: Joke Visser Uitgeverij: Pepijn BV ISBN: 978 9078709 190
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
5
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Project Verzoamelstee versterkt platteland activiteiten, op het platteland wil versterken met ICT (Informatieen communicatietechnologie). Contact met elkaar, daar gaat het om. Met als doel de leefbaarheid, sociale samenhang en zelfredzaamheid van ouderen op het platteland te verhogen. De “Verzoamelstee” loopt in drie kleine Groninger dorpen namelijk: in Adorp, Onderdendam en Thesinge.
In de vorige SeniorenOverijssel schreef de heer Ed van Boekel over het beleid in Denemarken met betrekking tot ICT en ouderen in Denemarken. Ook in Nederland zijn er initiatieven. Op 23 mei jl. vertelde Lusette
Brouwer over het project de “Verzoamelstee” in drie Groninger dorpen. De “Verzoamelstee” is een project dat sociale structuren, zoals dorpshuizen, verenigingen, 55+
Jong kookt voor oud(eren) in Radewijk succes
In deze dorpen, met ruim vijfhonderd inwoners waarvan driehonderdertig 65 plussers, is sprake van vergrijzing, ontgroening en gemeentelijke bezuinigingen. Op het platteland zijn straks niet genoeg mensen om de kwetsbare ouderen te verzorgen. Ook is veel dienstverlening uit het dorp verdwenen en zijn de openbaar vervoersvoorzieningen slecht. Desondanks blijkt uit het voor de “Verzoamelstee” uitgevoerde onderzoek dat veel ouderen in de drie dorpen het liefste tot hun dood in hun dorp willen blijven wonen. De vraag is: Hoe kunnen we dat mogelijk maken? Hoe kunnen ouderen nu én in de toekomst plezierig in hun dorpblijven wonen, ook in tijden van vergrijzing, ontgroening en bezuinigingen? Kunnen ICT voorzieningen hierbij helpen?
Contact met elkaar Al is er veel uit de dorpen verdwenen, op een gebied blinken ze uit: sociale samenhang, oftewel contact met elkaar. In de dorpen waar de “ Verzoamelstee” wordt ingevoerd kennen mensen elkaar in de buurt, er zijn veel verenigingen actief. Van de duivenvereniging tot de jeu de boules club, het zangkoor, de toneelvereniging, de vereniging van volksvermaken en noem maar op. De meeste ouderen in de dorpen vinden dit contact met elkaar belangrijk en hopen dat de “Verzoamelstee” deze contacten kan uitbreiden en versterken. Hoe kan ICT zorgen voor meer contact met elkaar? ICT kan een middel zijn om het leggen van contacten gemakkelijker te maken. Maar ook om dien-
sten en service over en weer aan te bieden. ICT kan daarnaast een middel zijn om mensen te informeren, bijvoorbeeld over wat er te doen is in het dorp en wie erbij betrokken zijn. Twee zaken zijn hierbij belangrijk: 1. ouderen kunnen en gaan daadwerkelijk ICT gebruiken 2. de “Verzoamelstee-ICT” past bij de wensen en behoeften van ouderen Tablet training voor ouderen Zijn er vrijwilligers, die ouderen willen trainen in het gebruik van een tablet? Wilt u zich dan aanmelden bij Rezina Ramaker: 0574-2500155 / r.ramaker@belangenorganisatiesoverijssel.nl ■ Door Rezina Ramaker
In gesprek met Tom Jannink In de meeste kernen in Overijssel is een buurt- dorpshuis of Kultuurhus. Tom Jannink is sinds maart dit jaar consulent buurten dorpshuizen. Hem vraag ik naar de betekenis van het dorpshuis in dorpen en kernen en de rol van de Overijsselse Vereniging voor Kleine Kernen (OVKK) hierbij. Het dorpshuis is een ontmoetingspunt. Een ieder, jong tot oud, komt er wel om iets halen.
Het is 9.30 uur als de dames van de kookclub de deur van dorpshuis de Heugte openen om de maaltijd voor deze vrijdag voor te bereiden. Pannen, mixers, en kruiden zijn van huis meegebracht zodat er voldoende attributen zijn om een heerlijke maaltijd op te kunnen dienen. Om 12.00 uur lopen de deelnemers binnen en worden ze ontvangen met een drankje. Eind 2012 zijn 5 dames van de badminton spontaan gestart met het idee. Inmiddels is de groep uitgebreid naar acht vrouwen, aangevuld met mensen uit de doelgroep, die komen aardappelen schillen of thuis de soep bereiden. Enkele mannen zorgen ervoor dat de tafels en stoelen in het dorpshuis klaar staan. De eerste
keer waren er veertig deelnemers. Het stamppotbuffet en de toetjes vielen goed in de smaak. De aanwezigen waren vol lof en wilden graag dat dit samen eten een vervolg zou krijgen. Eén keer in de twee maanden samen eten, waarbij jong kookt voor oud(eren). Inmiddels is er voor de derde keer samen gegeten en is het aantal deelnemers gestegen van 40 naar 54 personen. Argumenten voor de mensen om deel te nemen; gezellig, ik zit altijd al alleen aan tafel, lekker en niet duur, leuk met mensen uit het dorp. De volgende datum is al weer bekend. Veel deelnemers hebben zich al weer opgegeven voor de volgende maaltijd. ■ Door Rezina Ramaker
6 SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
Betrokkenheid De betrokkenheid van het dorp bij het dorpshuis is groot. Ook ouderen zijn een veel geziene gast in het dorpshuis. Ouderen vinden er onderdak voor hun activiteiten, maar zijn ook dikwijls actief als onderhoudsploeg. Financiering dorpshuizen De meeste dorpshuizen kunnen mede dankzij de vrijwillige inzet van de inwoners van een kern of dorp de exploitatie rond krijgen, toch zijn er grote verschillen. De financiering van de dorpshuizen is heel namelijk heel divers. Sommige dorphuizen ontvangen een exploitatiesubsidie, anderen ontvangen subsidie op het programma dat zij de bevolking bieden. Er zijn ook dorpshuizen die geen subsidie ontvangen en dus zelf hun broek moeten ophouden. De OVKK ondersteunt dorpsraden en/of bestuurders van het dorpshuis om de exploitatie op
orde te houden. Toekomst dorpshuizen Tom ziet de toekomst van de dorpshuizen positief. Door de crisis zullen mensen meer op elkaar aangewezen zijn. Hij denkt dat we van een individualistische maatschappij naar een maatschappij gaan waar we elkaar weer meer gaan opzoeken dichtbij huis. Kansen voor dorpshuizen In het kader van de Wet Maatschappelijke ondersteuning (Wmo) liggen er volgens Tom kansen. De functie van het dorpshuis zou dan meer gericht moeten zijn op dag-
besteding en ontmoeting. Aanbod gericht werken waarbij het dorpshuis mede een invulling kan geven aan de uitvoering van de Wmo. Een mooi voorbeeld ziet hij in Gaasterland (Friesland) in het project. In Garsterlan doet iedereen mee. Ouderen(groepen) Ouderen kunnen meedenken en meepraten over welke activiteiten er in het dorpshuis georganiseerd kunnen worden waardoor ouderen langer vitaal en zelfstandig kunnen blijven wonen in de eigen vertrouwde woonomgeving. ■ Door Rezina Ramaker
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Eigen Kracht Korte beschrijving Eigen Kracht is een methode die in Nederland is ontwikkeld door de Eigenkracht Centrale en Stichting Op Kleine Schaal. Het is bedoeld voor cliënten met een probleem die daarbij hun familie willen inschakelen. Een Eigen-kracht conferentie stelt de families in staat om zelf een oplossing te zoeken voor problemen van een gezinslid. De Eigen-kracht conferenties bestaan uit drie fasen. In de eerste fase laat de familie zich informeren door de professional, die zijn visie geeft op de probleemsituatie binnen het gezin en de mogelijkheden van hulpverlening benoemt. De tweede fase is in besloten kring. De familieleden krijgen de gelegenheid om met elkaar te bespreken wat er aan de hand is en gezamenlijk een concreet hulpverleningsplan op te stellen. Ze maken een taakverdeling en denken na over mogelijke hulp van buiten. In de derde fase presenteert de familie het plan aan de coördinator. Als dit plan voldoende veiligheid biedt en niet in strijd is met de wet wordt het plan goedgekeurd. Na drie maanden neemt de coördinator contact op met de familie om te bekijken hoe het met de uitvoering van het plan staat.
Vragen of klachten over de zorg of voorzieningen?
Een gratis advies voor de verbetering van de kwaliteit! Veel burgers in Overijssel hebben te maken met zorg of voorzieningen van bijvoorbeeld een tandarts, huisarts, ziekenhuis, huishoudelijke hulp, woningaanpassing of taxivervoer via de Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Meestal zijn mensen tevreden over de zorg- of dienstverlening, maar soms gaat het niet goed. Of er zijn vragen over bepaalde zaken. Dan is het prettig om dit bij een onafhankelijke organisatie te melden en advies te vragen. Bij Zorgbelang Overijssel kunt u te-
recht met vragen en klachten over de Wmo en over alle zorgsectoren. Bijvoorbeeld: huisarts, huisartsenpost, tandarts, fysiotherapeut, apotheek, ziekenhuis, GGZ-instelling, het CIZ, het CAK, het Zorgkantoor, de zorgverzekeraar, ambulancezorg, gehandicaptenzorg, verpleeg- of verzorgingshuis, thuiszorg. Het gaat om onderwerpen zoals bejegening, informatie, dossier, kwaliteit van zorg, privacy, rekeningen, keuzevrijheid, klachten- en bezwaarprocedures, wetten en regels. Iedereen die gebruik maakt van
zorg of een Wmo-voorziening kan advies en uitleg krijgen over patiëntenrechten en mogelijke klachtwegen. Ook familie of vrienden of anderen die namens zorgvragers vragen of klachten hebben, kunnen contact opnemen met Zorgbelang Overijssel. De dienstverlening is gratis en laagdrempelig. Zorgbelang Overijssel is onafhankelijk van zorgverleners, zorginstellingen, overheid of zorgverzekeraars. De vragen en klachten worden ook geregistreerd door Zorgbelang Overijssel om daarmee te signaleren of er veranderingen nodig zijn bij een
instelling, zorg- of hulpverlener. ■ Door Kitty Bader
Vragen of klachten? Reageer: Bel: 074 – 2913597 of 0900-2437070 (0,10/min.) Per brief: Kievitstraat 9, 7557 AP Hengelo Per e-mail: ikg@zorgbelang-overijssel.nl Websiteformulier: www.zorgbelang-overijssel.nl
Met hulp verder op eigen kracht! Begin maart is mijn vader gevallen. Dat was wel vaker gebeurd en mijn moeder belde dan de buurman. Die hielp hem overeind en dan ging het wel weer. De laatste keer was het echter anders, mijn vader reageerde nergens meer op en werkte ook niet mee om weer in de benen te komen. De huisarts werd erbij gehaald en die achtte het raadzaam om hem naar het ziekenhuis te laten brengen. Na allerlei onderzoeken is de oorzaak van de problemen niet boven water gekomen. Men vermoedt een kleine hersenbloeding, die niet op de scan zichtbaar was. Het bleek echter al snel dat hij er toch een behoorlijke klap van had meegekregen: lopen gaat heel moeilijk en spreken evenzo. Wassen, aankleden en toiletbezoek moeten allemaal onder begeleiding. Gelukkig is een redelijk gesprek nog mogelijk, ook over actuele
onderwerpen en zeker als die spoorgerelateerd zijn, want mijn vader is een spoorman in hart en nieren. Duidelijk was in ieder geval dat terugkeer naar huis niet meer mogelijk was. Wij moesten dus op zoek naar huisvesting in een verzorgingshuis liefst in zijn woonplaats Oldenzaal, zowel voor mijn vader als voor mijn moeder. Maar waar moet je beginnen? In “Met Pensioen” zag ik dat de BGV de Bond van Gepensioneerd Vervoerspersoneel een aantal contactpersonen heeft ook in de regio Twente. Zo ook een contactpersoon voor “Zorg, welzijn en wonen”. Ik heb hem gebeld en het probleem van mijn ouders voorgelegd. Hij heeft me een aantal goede adviezen gegeven: welke stappen ik moet ondernemen, wat ik beslist wel en wat ik beslist niet moet doen. Ook kreeg ik nog een aantal nuttige tips over de
financiële aspecten van de overgang naar een verzorgingshuis. Gewapend met deze adviezen zijn we op stap gegaan om passende huisvesting te zoeken. Die hebben we gevonden in een vrij korte tijd. Mijn ouders hebben een licht en ruim appartement voor twee personen. Mijn vader begint zich al redelijk thuis te voelen. Voor mijn moeder is dat nog wat moeilijker. Maar wat wil je als je tot je 97e en 95e jaar nog zelfstandig hebt gewoond. Ik wil niet zeggen dat het zonder hulp van de BGV niet gelukt was om mijn ouders in een verzorgingshuis geplaatst te krijgen, maar met die hulp zijn we wel direct in de goede richting gestuurd. Aldus het verhaal van de zoon die op 70 kilometer afstand woont van zijn ouders. Inmiddels hebben de ouders een goed en fijn onderkomen gevonden in de Scholtenhof te Oldenzaal.
Bij zijn laatste rit op 1 mei 1978.
Voorheen: Wim Bleumink was ruim 38 jaar werkzaam als Hoofdconducteur op de Internationale treinen zoals de D trein Moskou - Hoek van Holland. Toen hij met pensioen ging had hij meer dan 50 keer rond de aarde getreind. Nu geniet hij al meer dan 35 jaar van zijn Spoorweg pensioen. ■
Gezamenlijk initiatief ouderenbonden en bibliotheek
Cultureel Café groot succes in Heino Door de organisatie van een ouderenmarkt in 2011 kwam Willem Umbach (actief KBO-lid) in contact met Gerda Westinga van de Openbare Bibliotheek in Heino. Zijn gedachte om een cultureel café in Heino op te zetten werd daarmee realiteit. In contacten met ouderen in Heino hoorde hij dat er behoefte was om samen met anderen over allerlei culturele onderwerpen te praten. Ook in Heino kunnen ouderen naar de bingo, samen wandelen of fietsen, maar niet samen over een film of literair boek praten. Daar wilde hij verandering in brengen en in 2011 startte hij het eerste Culturele Café in de bibliotheek. De bibliotheek stelde gratis ruimte beschikbaar op een dag dat deze voor uitleen gesloten is. Elke eerste dinsdag van de maand wordt van september tot mei een afwisselend programma geboden. Dat kan variëren van een boekbespreking,
samen een film kijken, een schilderijen- en poëziequiz, een lezing over Bach of een leider van een jazzband die enthousiast uitleg geeft over jazz muziek. Umbach vertelt over het café: “Er wordt gepraat over: Hoe lees je een gedicht? Hoe beleef jij een goed boek. Wat
gebeurt er bij het kijken naar kunst? Kun je dat proces vergelijken? Het is elke keer weer verrassend wat er besproken wordt en wat dat met mensen doet.” Het seizoen wordt afgesloten met een stadswandeling en/of museumbezoek. Bijna iedereen gaat mee, en men is erg enthou-
siast om dit samen te doen. “Het is toch veel leuker om samen met anderen een museum te bezoeken dan in je eentje”, is een uitspraak van één deelnemers. Er is geen lidmaatschap, en kun je een keer niet dan is dat ook niet erg. De deelnemers betalen alleen hun kopje kof-
fie of thee. De voorbereiding van de onderwerpen wordt volledig door vrijwilligers uitgevoerd. De heer Umbach houdt de deelnemerslijst bij en inventariseert aan het begin van het seizoen wie een inhoudelijke bijdrage kan leveren. Zo wordt een gevarieerd programma samengesteld. De bijeenkomsten verlopen in een ontspannen sfeer waar een ieder zich thuis voelt. Ook Gerda Westinga van de bibliotheek is enthousiast over deze activiteit. Zij vindt het belangrijk dat mensen elkaar in een gezellige en open sfeer kunnen ontmoeten en met elkaar in gesprek zijn over onderwerpen die hen raken. Daarom verzorgt de bibliotheek ook de publiciteit en maakt een folder met het jaarprogramma. Op www.bibliotheekraalte.nl is meer informatie te vinden. De ouderenbonden waarderen deze ondersteuning en prettige samenwerking heel erg. ■ Door Gerry Vrielink
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
7
Stoelendans bij Elzinga!
Stichting Fidelta Wierdensestraat 141 7604 BE Almelo
Bankstellen met bijpassende relax sta-op fauteuil Nu extra showroom korting! Kom kijken!
Omdat bij knotwilgen gebreken met de jaren komen… …hebben wij uw inzet nodig. Word ook vrijwilliger
Voortsweg 31 - Enschede Tel. 053 - 435 84 37 - www.elzingawonen.nl
t 0546 - 832350 www.fidelta.nl info@fidelta.nl
Natuur&landschap laat je groeien; in alle opzichten. Door samen met anderen vrijwillig de handen uit de mouwen te steken, voelt u zich betrokken. Betrokken bij elkaar en bij uw groene omgeving. Een omgeving waar we samen verantwoordelijk voor zijn. Bovendien maakt werken in natuur&landschap dat u zich jong en gezond voelt. Doe mee! www.landschapoverijssel.nl
Als het u uitkomt U houdt graag zelf de touwtjes in
handen. Ook als u thuiszorg nodig hebt. Onze medewerkers weten dat. Samen met u stellen zij vast welke zorg u graag wilt ontvangen. En vooral: wanneer. Onze kleine thuiszorgteams zijn zo ingericht dat wij u dag en nacht zorg kunnen bieden. Dus wilt u dat we ’s nachts om twee uur bij u komen kijken? Dan doen we dat. Dat is de kracht van Carintreggeland thuiszorg. Meer over onze zorg op www.carintreggeland.nl of bel 088 367 70 00 (lokaal tarief en 24 uur bereikbaar)
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Mobiliteit
‘Kom, ik ga even naar de bibliotheek!’ Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar voor veel mensen is dit niet zo maar weggelegd. Veel mensen met een beperking reizen namelijk dagelijks met de taxi; het aangepast vervoer.
Het is van belang dat ouderen zich goed en gemakkelijk kunnen verplaatsen. Afhankelijk van de omstandigheden gebeurt dat met het openbaar vervoer, de taxi, de eigen auto of de fiets. Ouderen zijn de groot gebruikers van Valys, de regiotaxi, van vervoer naar een AWBZ instelling. Zij weten dan ook als geen ander hoe het vervoer in onze provincie voor ouderen is geregeld. Het is van belang dat het openbaar vervoer door ouderen goed te gebruiken is. Dat wil zeggen veilig, fysiek goed toegankelijk, prettige bejegening en goede informatie voor en tijdens de rit. De vertegenwoordigers in de ROCOV praten over al deze zaken en brengen daarbij de belangen van ouderen onder de aandacht van vervoerders en beleidsmakers. Een nieuw project dat in oktober van start gaat zal toetsen of het OV in Overijssel goed geregeld is.
MEE op Weg MEE op Weg laat mensen met een beperking én hun betrokkenen meer mogelijkheden zien om zelfstandig deel te nemen aan het verkeer. Meedoen in het verkeer en mede daardoor sneller contact maken met andere mensen. Meedoen in het verkeer betekent ook meedoen in het maatschappelijk verkeer. Binnen het project MEE op Weg wordt samengewerkt met vrijwilligers als OV-/Fietsmaatjes. Het OV-/Fietsmaatje maakt samen met
u een avonturenplan dat bij u past. Vervolgens gaat u als koppel samen op reis (avontuur) van bijvoorbeeld uw huis naar de bibliotheek of naar de fysiotherapie. Dat kan met de bus, gewoon lopende of met de fiets. U bent tot niets verplicht. Uitproberen en ervaren mag! Met creatieve oplossingen kunnen mooie veranderingen tot stand komen. Inmiddels hebben meer dan 165 koppels meegedaan en meer dan 65% van de deelnemers aangeven meer zelfstandig te kunnen reizen. MEE op Weg zoekt de verbinding en samenwerking met u en uw betrokkenen, gemeenten, zorgaanbieders en chauffeurs. MEE IJsseloevers traint o.a. chauffeurs in de omgang met mensen met een beperking. MEE op Weg geeft u het gevoel terug dat
u erbij hoort en zelfstandig kunt participeren in de maatschappij. En wie wil dat nu niet! Het project is vanuit MEE IJsseloevers gestart in 2010 in de gemeente Zwolle en wordt inmiddels uitgerold in de gemeenten Ommen, Deventer, Kampen en Dronten, Noordoost Polder. Tevens wordt er met ander MEE’s samengewerkt aan een landelijke uitrol. ■
Voor meer informatie over het project kunt u contact opnemen met Just Boeke, projectleider MEE op Weg. U kunt hem bereiken via: T M E I
088 633 0 633 06 3099 8855 j.boeke@meeijsseloevers.nl www.meeijsseloevers.nl
Ffluitje van een cent!
Senioren en het openbaar vervoer Als gepensioneerd Nederlandse spoorweg man, reis ik veel per trein en ander openbaar vervoer. Toch is het voor vele ouderen een moeilijke opgave om voor het eerst per trein te reizen. Daar stonden ze Greet en Zwaan en ze deden pogingen zich de plaatskaarten automaat eigen te maken. Ze gaven duidelijk te kennen dat het ze niet lukte om een kaartje voor de reis te produceren. Ik vroeg ze dan ook of ik ze behulpzaam kon zijn en dat bleek het geval. Ik leg ze uit hoe ze het vervoersbewijs kunnen regelen. Voor mij een fluitje van een cent, maar wanneer ze de kaartjes en het wisselgeld weer in ontvangst hebben genomen, gaat ons gesprek voort, dat het allemaal wel problematisch is voor ouderen om te gaan reizen met het openbaar vervoer. Ik leg ze uit dat
een goede voorbereiding voor het op reis gaan een eerste vereiste is. Ik wijs ze op het gebruik van internet, maar daar hebben ze ook nog geen al te goede relatie mee. Tijdens de reis vertellen ze dat hun leeftijdsgenoten in Hengelo ook
praten over de moeilijkheden die men ondervindt als oudere met het openbaar vervoer. Wij wisselen onze adressen uit en ik zeg ze toe dat ik mogelijk kan regelen dat zij en de leeftijd genoten geïnformeerd zullen gaan worden over het
reizen per trein en het gebruik van de OV chipkaart. Nog diezelfde week heb ik contact gezocht met Marjan Kolbrink medewerkster NS te Enschede. De senioren soos kreeg een informatie middag aangeboden en er werd uitvoerig ingegaan op de OV chipkaart en het opwaarderen van deze kaart. Gelet op de belangstelling en de vele vragen blijkt de informatie middag een succes, zowel voor de voorlichtster van NS Marjan, maar zeker voor de groep senioren die deze middag hebben bezocht. Immers mobiel zijn en blijven is voor senioren heel belangrijk als ze deel willen blijven uitmaken van de heden daagse maatschappij. Het open baar vervoer speelt dan ook een belangrijk rol. Ook in het leven van senioren. ■ Door Martin Meijerink
Provincie en belangenorganisaties samen op weg om mobiliteit OV in Overijssel te verbeteren
Meedoen in het Openbaar Vervoer De provincie Overijssel is niet alleen uitvoerend wegbeheerder maar verleent ook concessies aan vervoersbedrijven. Mobiliteit en een goede bereikbaarheid zijn belangrijke uitgangspunten van de provincie. De belangenorganisaties in Overijssel is gevraagd te helpen om de mobiliteit van burgers nog verder te verbeteren. Burgerparticipatie Het verbeteren van de mobiliteit in Overijssel kan op twee manieren worden uitgevoerd. De kwaliteit van het bestaande openbaar vervoer kan getoetst worden door de reizigers. En burgers kunnen samen oplossingen bedenken om alle inwoners op hun plaats van bestemming te krijgen. Daarbij zal aandacht zijn voor ouderen zonder vervoer, mensen met beperkingen of kinderen die naar school moeten. De belangenorganisaties
hebben van de provincie de opdracht gekregen om drie projecten uit te voeren: 1. Het inzetten om van OV-ambassadeurs die tijdens bijeenkomsten uitleggen wat de kansen, de voordelen maar ook de praktische kanten van het OV zijn. 2. Het bedenken en uitvoeren van nieuwe oplossingen voor mobiliteit in vijf dorpen of buurtschappen in Overijssel 3. Het toetsen van de kwaliteit van de regiotaxi’s. OV-ambassadeurs en voorlichtingsbijeenkomsten Als uw vrijwilligersorganisatie, bijvoorbeeld de afdeling van een ouderenbond, de komende maanden een bijeenkomst heeft gepland waar nog ruimte is voor informatie over het Openbaar Vervoer, dan kunt u gratis gebruik maken van de diensten van een OV-ambassadeur.
plannen worden voorbeelden voor alle dorpen en buurtschappen in Overijssel. Regiotaxi’s De belangenorganisaties gaan reizigers die gebruik maken van de regiotaxi begeleiden bij het toetsen van de kwaliteit van de regiotaxi. Als echte ‘mystery’ reizigers houden zij diverse aspecten van het vervoer scherp in de gaten. Al hun bevindingen zullen leiden tot verdere verbeteringen van de regiotaxi’s.
Mobiliteit in Overijssel Niet in elk dorp of buurschap komt een bus of trein. Inwoners bedenken dan creatieve oplossingen om gezamenlijk alle kinderen, buren, mensen met beperkingen of ouderen naar bijvoorbeeld school, het ziekenhuis, de dagbesteding
of een andere plaats van bestemming te krijgen. De belangenorganisaties gaan samen met de inwoners van vijf dorpen vijf plannen opstellen. Elk plan richt zich op de inzet van de kracht van het dorp om alle buurtbewoners mobiel te krijgen en te houden. Deze vijf
Heeft u goede ideeën over een van de drie projecten of wilt u meedoen, neem dan contact op met Rezina Ramaker van BelangenOrganisatiesOverijssel/SENtrum: r.ramaker@belangenorganisatiesoverijssel.nl ■ Door Johan Feenstra
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
9
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Na 37 jaar bij één baas opeens werkloos Jan Sissing uit Ommen werkte heel zijn leven bij Pacton; de laatste jaren als chef van de montage-afdeling. Toen hij 59 jaar was ging Pacton failliet en stond hij van de ene op de andere dag op straat samen met tweehonderd lotgenoten. Buitengesloten, niet meer meetellen, je schamen omdat je in de WW zit, willen werken maar dat niet kunnen, je buren dagelijks naar hun werk zien gaan en zelf thuis moeten zitten, je wordt dan wel op jezelf teruggeworpen. Jan Sissing wilde werken, hij voelde zich te jong om thuis te zitten. Via het UWV kwam hij terecht bij het re-integratiebureau USG Restart in Hardenberg. Hij kreeg sollicitatietraining, oefening in het schrijven van brieven, in het voeren van gesprekken, nam deel aan gezamenlijke bijeenkomsten die soms heel confronterend waren. Maar het maakte hem sterker. Vijftien maanden lang schreef hij sollicitatiebrieven, maar steeds kreeg hij te horen dat de keus op een ander was gevallen zonder dat overigens over zijn leeftijd werd gerept. Maar hij bleef positief, eens moest het lukken. Door al zijn inzet via het re-integratiebureau deed Jan vele contacten op; zijn netwerk breidde zich uit en dank zij dit netwerk kwam hij
en zo kwam Jan Sissing in beeld. En dat heeft tot dusverre tot volle tevredenheid gewerkt. Natuurlijk was het, aldus Jan Sissing, niet eenvoudig om aan de cultuur in het nieuwe bedrijf te wennen; er wordt veel gevraagd van je aanpassingsvermogen. Je moet wel open staan voor nieuwe ideeën, maar dan krijg je ook alle medewerking. Een tevreden werknemer en een tevreden werkgever, wat wil je nog meer!
Jan Sissing
in aanraking met het bedrijf AEBI Schmidt in Holten en na vijftien maanden werkloosheid werd hij daar als leidinggevende van een serviceafdeling aangesteld. Daar
werkt Jan nu alweer drie jaar naar volle tevredenheid. Een succesverhaal! De chef van Jan bij AEBI Schmidt gaf aan dat ze iemand zochten met leidinggevende kwa-
liteiten, die de afdeling structuur kon geven en kon werken met duidelijke afspraken. Daarvoor dacht het bedrijf meer te kunnen met iemand die al wat ouder was
Nu het aantal ouderen zonder werk sterk toeneemt is het van groot belang ervaringen uit te wisselen. De re-integratiebureaus doen daarbij goed werk. Positief blijven denken is dan het motto. Werkgevers beginnen zich te realiseren dat de ervaring van ouderen soms wel eens belangrijker kan zijn dan de leeftijd alleen. De beeldvorming begint te veranderen. Helaas staat soms ook de regelgeving een vlotte terugkeer naar het arbeidsproces in de weg, bijvoorbeeld het meenemen van pensioenrechten. Daar zou de overheid aan moeten werken. Er is nog veel te doen aan de arbeidsparticipatie van 50-plussers maar de ervaringen van Jan Sissing en zijn bedrijf AEBI Schmidt stemmen tot hoop. ■ Door Wil Jaegers
Ouderen bestaan niet Dr. Cretien van Campen, wetenschappelijk medewerker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en hoofddocent aan de opleiding Toegepaste Gerontologie van de hogeschool Windesheim, bedoelt met deze uitspraak dat het er maar om gaat hoe je zelf je leven inkleedt. Iedereen is anders. Het SCP is een belangrijk adviesorgaan van de regering en Cretien van Campen doet bij de SCP onderzoek naar de kwaliteit van leven van ouderen. In de beeldvorming gaat het dan vaak over de kwetsbare groep die veel zorg vraagt, maar Van Campen richt zich juist op de groeiende groep 50-plussers die zelf het heft in handen neemt, zichzelf organiseert in informele groepen en zelf de verantwoordelijkheid wil dragen voor de inrichting van het eigen leven. Hij constateert wel dat er verschillen zijn tussen de hoger en lager opgeleiden. Het beleid van de overheid richt zich ook op deze ontwikkelingen, de overheid trekt zich meer en meer terug. Groepen ouderen nemen zelf initiatieven om actief te blijven, om te blijven participeren in de samenleving. Ze beslissen zelf over de invulling van hun leven, over hoe ze willen wonen, over de besteding van hun inkomen, over omgaan met vrienden, over reizen, enzovoort. Ze willen niet afhankelijk zijn van de overheid. Studenten van de opleiding Toegepaste Gerontologie
Cretien van Campen
van Windesheim zijn vaak verrast als ze merken dat hun opleiding veel minder gericht is op de begeleiding van kwetsbare, zorgbehoeftige ouderen, maar veel meer op de veranderingen in de levensloop van de 50-plusser. De ouder wordende mens wordt geconfronteerd met fundamentele veranderingen die je steeds voor nieuwe keuzes stelt. Je kan te maken krijgen met het verlies van je partner en met lichamelijke beperkingen, maar dat betekent niet dat je afhankelijk moet worden, wèl dat je je doelen moet bijstellen. De opleiding toegepaste gerontologie richt zich dan ook veel meer op de vitale actieve oudere, die zelf de regie over zijn
10 SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
leven in handen wil houden. Cretien van Campen benadrukt dat deze groep sterk groeit en zowel in zijn wetenschappelijk werk als in zijn werk als docent legt hij de nadruk op deze veranderingen. De overheid speelt daar ook op in en legt steeds meer verantwoordelijkheden bij de mensen zelf. Mensen organiseren zich op eigen initiatief in informele groepen, in sociale netwerken en willen niet afhankelijk zijn van de overheid. Mantelzorg en vrijwilligerswerk. Het SCP heeft al in 2009 aangetoond dat de stijgende arbeidsdeelname, die het kabinet nodig acht omdat de Nederlandse
beroepsbevolking krimpt, een prijs heeft in de vorm van verlies van informele steun. Dit verlies kan leiden tot een groter beroep op professionele hulp, tenzij verlofregelingen worden verbeterd. Er bestaat dus spanning tussen twee beleidsdoelen: “meer mensen langer aan het werk” en “grotere eigen verantwoordelijkheid van burgers voor hun hulpbehoevende netwerkleden”. Cretien van Campen weet dat er een kwetsbare groep is die zich overbelast voelt en het SCP doet daar onderzoek naar. Vooralsnog is uit het onderzoek van Cretien van Campen niet gebleken dat de verhoging van de pensioenleeftijd en langer doorwerken ten koste zal gaan van mantelzorg en vrijwilligerswerk. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de effecten van langer doorwerken, mede als gevolg van de economische crisis, nog niet goed meetbaar zijn. Gezondheid en welbevinden. Het onderzoek van Cretien van Campen heeft aangetoond dat 50-plussers die actief zijn in vrijwilligerswerk en mantelzorg zich gezonder voelen dan hun leeftijdsgenoten die dat niet zijn. Vrijwilligers zijn ook gelukkiger met hun leven dan niet-vrijwilligers, maar bij mantelzorgers ligt dat anders. Het verlenen van mantelzorg is immers geen keuze, je kunt er niet mee stoppen. Volgens Van Campen is het overduidelijk dat actief
blijven, meedoen in de samenleving, anderen helpen, niet alleen goed is voor het eigen welbevinden, maar ook voor dat van anderen. Lang leve kunst. Een mooie manier om actief te blijven is deel te nemen aan het landelijk programma ouderen en kunst. Van Campen promoveerde bij de vakgroep Kunstgeschiedenis in Utrecht op een onderzoek naar waarneming en esthetiek en heeft bijgevolg veel affiniteit met dit onderwerp. Hij wijst uitdrukkelijk op het convenant dat in juni jl. is gesloten tussen de ministeries van OCW en VWS en ouderenfondsen en een kunstfonds dat tot doel heeft de cultuurparticipatie door ouderen te bevorderen. Van Campen ziet hier veel kansen voor de ouderenorganisaties en initiatieven van informele groepen ouderen. Zie voor meer informatie: www.langlevekunst.nl. Geconcludeerd mag worden dat wetenschappelijk onderzoek duidelijk veranderingen constateert in de positie van de ouder wordende burger en dat hierop in de toegepaste gerontologie wordt ingespeeld. Nu is het nog maar de vraag of de overheid deze ontwikkelingen de tijd wil geven of, gestuurd door bezuinigingsdrang, juist wil forceren. ■ Door Wil Jaegers
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Van Noaberschap toen en nu.
Tot ongeveer 1975 kenden we in Twente het Noaberschap in het Nederlands spreken we van nabuurschap. Noabers, gezamenlijke buren, in een kleine sociale, overwegend agrarische gemeenschap. Binnen de noaberschap was je verplicht de noabers bij te staan. Ging men trouwen dan koos je een aantal buren uit. Tenminste zes. Twee werden de noaste (naaste) buren de anderen werden noabers. Er werd geholpen bij huwelijk, geboorte en begrafenis. Maar ook bij ziekte en de oogst hielp men elkaar. Langzamerhand werd de burenplicht steeds minder. Mensen konden zich steeds beter alleen redden door techniek en mobiliteit, ze werden steeds meer individualisten. Anno 2013 zien we dat we veel missen. We moeten op zoek naar modern Noaberschap. Het gaat hierbij om nieuwe netwerken van mensen, waar men elkaar wil helpen om aangenaam te wonen, te werken en te leven. Nieuwe communicatiemiddelen. Verbindingen gebaseerd op een groot aantal kernwaarden van het ‘oude’ noaberschap, zoals gedeelde verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, wederzijds vertrouwen, talenten inzet en wederkerigheid.
Naoberschap kern van provinciebeleid Provinciale Staten van Overijssel zijn de discussie met de Overijsselse samenleving aangegaan over de toekomstige kaders voor het provinciaal beleid. Vier thema’s worden uitgewerkt: Andere overheid, grote burger, waarin de rolverdeling tussen overheden en de samenleving aan een kritische beschouwing wordt onderworpen. De eigen kracht van burgers zal meer worden benut en de overheid maakt een terugtrekkende beweging, zal veel meer faciliterend optreden. Het maken van nieuwe verbin-
dingen, coöperaties, met aandacht voor nieuwe vormen van samenwerking tussen burgers en instanties. De bestuurder en de volksvertegenwoordiger van de toekomst, wie zijn dat? Als de rol van de overheid verandert, verandert ook de rol van de individuele bestuurder en volksvertegenwoordiger Nieuwe vormen van Naoberschap: Naoberschap 3.0. Hierbij gaat het om nieuwe netwerken van mensen waarbij men elkaar helpt om aangenaam te wonen, te werken en te leven. Nieuwe communicatiemiddelen ondersteunen de nieuwe verbindingen.
SENtrum, Zorgbelang en de Provinciale mantelzorgorganisatie, verenigd in de Belangenorganisaties Overijssel (BOO), spelen op deze ontwikkelingen in. Juist deze organisaties vormen de netwerken die nodig zijn en stellen zich tot doel om de eigen kracht van de burgers te mobiliseren, vrijwilligers te werven en vast te houden en buurtnetwerken op te zetten ten behoeve van mensen die het wat moeilijker hebben. Omdat de voornemens van de provincie naadloos passen in de doelstellingen en werkwijze van onze maatschappelijke organisaties
hebben wij het College van Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten aangeboden onze netwerken, onze kennis en ervaring ter beschikking te stellen. Het is immers volstrekt voor de hand liggend dat de provincie bij het voorgenomen beleid gebruik maakt van de bestaande, goed functionerende infrastructuur. Via BOO zullen SENtrum en de andere organisaties concrete voorstellen doen om de doelstelling van de provincie uit te werken. ■ Door Wil Jaegers, voorzitter SENtrum
Dokter of buurman… Wie komt er helpen? De huidige generatie ouderen heeft veel ontwikkelingen meegemaakt. De alleroudsten kennen de tijd van de armenzorg nog, de meeste ouderen groeiden op in de opkomende verzorgingsstaat, dat werd vervolgens de welvaartstaat, en we leefden een tijdje in wat we ‘welzijnsstaat’ noemden. Maar…de bomen kunnen niet alsmaar doorgroeien, dus we moeten terug en nog verder terug. ‘Noaberhölp’ als een redmiddel voor de toekomst?” Europese ontwikkelingen en de crisissituatie, noodzaken tot een aantal landelijk bezuinigingen en heroverwegingen van ons zorgpakket. De voor ouderen belangrijke wet Wmo ligt constant onder een vergrootglas, de AWBZ uitvoering komt bij de gemeenten. Zaken, die voorheen landelijk werden bekostigd worden doorgeschoven naar gemeenten. Er komen steeds meer ouderen en de mensen worden ouder, dus dat telt dubbel op. Met het ouder worden zal de zorgvraag ook toe blijven nemen en de (zorg)kosten stijgen vanzelf mee. Er ligt dus een zware opdracht bij de gemeenten.
Gemeenten zullen een duidelijk preventief ouderenbeleid (moeten) gaan voeren, gericht op bijv. het langer zelfstandig kunnen blijven, dus hoe kan iemand persoonlijke hulp worden geboden. Plaatselijke afdelingen van ouderenbonden zullen in de Wmo raden toezien op de mate van het seniorvriendelijk zijn van de gemeente en of er wel de juiste aandacht is voor iedereen. Belangrijke vraag in deze is of de gemeenten wel genoeg geld hebben om hulp of zorg te kunnen garanderen. Heeft het Rijk niet tegelijk een bezuiniging doorgevoerd? Gemeenten zullen ook geld tekort hebben, dus staat al vast dat mensen zelf een bijdrage moeten betalen, en dat in de toekomstige zorg de familie en buren of andere vrijwilligers te hulp moeten schieten. Ik noem het voor het gemak maar, dat de noaberhölp verplicht wordt ingevoerd. Noaberhölp Ik lees in “Twents in woord en gebruik” over Noaberhölp het volgende :“De noaberhölp koomp vuur mennigeene oet dezölfde huze en van dezölfde families”. Niet voor ieder gelijke mogelijkheden dus, en ook niet in gelijke mate een bijdrage. Dat kon vanzelf ook niet. En zoals dat voor-
Ton van den Berg
heen niet kon, zal dat in de huidige tijd en maatschappij zeker ook niet gemakkelijk zijn. We moeten de noaberhölp zeker niet in de wind slaan, maar het zal moeilijk zijn iedereen er een gelijk “recht” op te geven. En als er al noaberhölp kan worden gegeven of geregeld, dan zal dat m.i. nooit voor professionele hulp mogen gelden. Prima voor huishoudelijke hulp, hand- en spandiensten, maar nooit voor medisch gerelateerde zaken of handelingen. Daarvoor zullen beroepskrachten beschikbaar moeten blijven/komen. Werklozen
inzetten dan? Om werklozen na een gedegen omscholing- op deze wijze opnieuw aan een baan te helpen is wat mij betreft meer dan een overweging waard. Alles gaat er echter om dat er op de werkvloer professionaliteit kan worden geboden. Dat moet gegarandeerd! Ons toekomstige ‘zorglot’ ligt in handen van de centen en het beleid van de gemeente. Hoe seniorvriendelijk zijn onze Overijsselse gemeenten? ■ Door Ton van den Berg, voorzitter KBO Overijssel
Initiatief predikanten W. van der Wel en A.H. Verbree uitgewerkt door diaconieën
Noaberschap in de wijk Baalder te Hardenberg In januari van dit jaar zijn de diaconieën van de Protestantse Kerk en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt gestart met het project Noaberschap. Hans Harlaar (61 jaar) is de coördinator voor het project in de wijk. Met hem heb ik op maandagmorgen 17 juni een gesprek bij hem thuis in de wijk. Succes Een bijeenkomst in de wijk en een enquête heeft circa 200 vrijwilligers opgeleverd. Daarnaast is er een website gelanceerd en heeft de groep zich gepresenteerd bij de burgerlijke gemeente. Het college is enthousiast over het door de kerken genomen initiatief. De projectgroep is dan ook door het college van B&W uitgenodigd om aanwezig te zijn bij het bezoek van de koning en koningin aan Overijssel. Het thema van de bezoe-
ken is Noaberschap en Hans mag het Hardenbergse project vertegenwoordigen op woensdag 19 juni op het provinciehuis in Zwolle. Hoewel het project nog in de kinderschoenen staat heeft het project dus al een eerste succes behaald. Voor wie Het project gestart vanuit de beide kerken is niet alleen bedoeld voor
kerkleden, maar voor alle bewoners van de wijk, die een hulpvraag hebben. Het gaat daarbij om een incidentele hulpvraag, die zorg gerelateerd moet zijn, daarbij kan gedacht worden aan vervoer naar de huisarts, het ziekenhuis, klussen in en om de woning, computerhulp, wandelen met iemand, boodschappen doen et cetera. Inmiddels is er een website gemaakt en is een nieuwsbrief naar
alle inwoners van de wijk gestuurd. Mensen kunnen zich melden als ze een hulpvraag hebben, maar de vraag kan ook via een derde (bijv. de predikant of wijkdiaken) worden ingebracht. Hans is coördinator voor het project en zoekt bij de hulpvraag een vrijwilliger. Hans heeft de telefoon 10 tot 12 uur per dag aan staan. Ook kunnen de mensen een aanvraag doen per mail. Steeds meer mensen weten de coördinator te vinden. Preventie Op mijn vraag of er een preventieve werking van het project uit gaat, knikt Hans bevestigend. Door de hulp van vrijwilligers kunnen mensen eerder geholpen worden. Ook worden er contacten gelegd met andere organisaties als er complexe vragen binnenkomen of vragen die
geen incidenteel karakter hebben, maar waar duidelijk hulp nodig is. Kosten Kosten heeft het project niet veel. Een telefoon (kan ook een oude zijn) een kaart met beltegoed en een website. Af en toe een nieuwsbrief en een vrijwilligers-bijeenkomst. Het werk wordt gedaan door vrijwilligers en kost de hulpvrager niets. Noaberschap, het lijkt er op dat oude tijden herleven, waar buren bij ziekte e.d. elkaar hielpen waar ze dat konden. In Baalder zijn de eerste stappen gezet. Met dank voor het gesprek en een mooie dag met de koning en koningin sluit ik het gesprek af en wens het Baalder Noaberschap heel veel succes. ■ Door Rezina Ramaker
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
11
Een ochtend op stap met de wijkzuster van TMZ “De persoonlijke band maakt het werk zo bijzonder” Annie Timmerhuis werkt inmiddels 6 jaar bij TriviumMeulenbeltZorg. In het begin als ziekenverzorgende en na een opleidingstraject uiteindelijk als wijkzuster. Het werken in een zelfstandig wijkteam bevalt haar erg goed. Annie: “Je bouwt een persoonlijke band op met cliënten en dat maakt het werk bijzonder.” Deze ochtend volgen we Annie om zo een beeld van haar werkzaamheden te geven. De buitenlucht doet Annie goed. Als het weer en de afstand het toelaten dan pakt ze ’s ochtends de fiets om haar cliënten in de wijk te bezoeken. Haar eerste cliënt van de dag is mevrouw Oude Wesselink. Zij krijgt vier keer per dag de thuiszorg op bezoek om haar medicijnen te geven. Ook tijdens de nacht krijgt ze bezoek van de thuiszorg om te kijken of ze rustig slaapt. Mevrouw Oude Wesselink: “Meestal merk ik hier weinig van. vertelt ondertussen: “Ik woon Vannacht heb ik prima geslapen.” al bijna 56 jaar in deze woning en ben erg blij dat ik hier met ondersteuning van de thuiszorg Een vertrouwd gevoel Meneer Bramer doet met een kan blijven wonen.” De dochter grote glimlach de deur open: van meneer Bramer vertelt dat zijn dochter is op bezoek. Annie ze het fijn vindt dat de thuiszorg helpt hem bij het aantrekken van haar moeder heeft gekend. “Mijn zijn steunkousen en controleert vader kan met ze praten over zijn zorgdossier. Meneer Bramer mijn moeder, dit geeft hem een
Annie controleert de huid en bepaalt de juiste hoeveelheid insuline, waarna meneer Pot dit bij zichzelf inspuit. Annie: “Voorheen injecteerde ik hem, maar inmiddels kan hij dit zelf.” Expertise Annie heeft voor een andere cliënt de expertise ingeroepen van Erik Dierink, verpleegkundig specialist wond- en diabeteszorg bij TMZ. Samen hebben ze de cliënt bezocht en Erik heeft de wond gefotografeerd. Erik bespreekt met Annie zijn bevindingen en ze stellen een behandelplan op. Annie: “Het is prettig dat ik gebruik kan maken van de kennis van onze deskundigen die op een zorglocatie werken.”
vertrouwd gevoel. Daarnaast vind ik het fijn dat mijn vader - door de komst van een wijkzuster - iedere dag een vast ritme heeft.” Waardering De fiets wordt verruild voor de auto: op naar de volgende cliënt. Annie vertelt ondertussen: “Het leuke aan dit werk zijn de
bedankjes van tevreden cliënten. Je kunt mensen helpen en je krijgt hier waardering voor, een schouderklopje of een kop koffie. De zorg is heel persoonlijk omdat je werkt in kleine teams. We zoeken nog nieuwe collega’s die hier ook enthousiast van worden.” Meneer en mevrouw Pot en hun hond Pascha zitten er al klaar voor.
Huisarts Annie heeft een afspraak gemaakt bij de huisarts. Ze bespreken samen de casus en het behandelplan dat eerder die ochtend is voorgesteld door Erik Dierink. Uit het gesprek blijkt dat ze allemaal op één lijn zitten. Dokter Taylor: “De thuiszorg zijn onze oren en ogen, zij komen bij mensen thuis en kunnen in de thuissituatie goed observeren hoe het met iemand en diens sociale omgeving gaat. Dit is enorm waardevol.”
Vertrouw op onze wijkzuster Onze professionele en vriendelijke wijkzusters bieden goede en persoonlijke zorg, zodat u op een prettige manier thuis kunt blijven wonen. Wij geloven dat dit alleen kan door u goed te leren kennen en een persoonlijke relatie op te bouwen. Daarom werkt TriviumMeulenbeltZorg (TMZ) vanuit kleine wijkteams, zodat u weet wie u komt helpen. Ook in de nacht en bij specialistische zorg kunt u op onze wijkzusters rekenen. Waar nodig krijgen zij ondersteuning van specialisten ouderen geneeskunde en/of paramedici (zoals fysio en ergotherapeuten) van TMZ. Voor u ongetwijfeld een vertrouwd gevoel.
Neem gerust contact op
Wilt u meer weten over de thuiszorg van TMZ? Bel dan: 085 – 77 38 777 of kijk op www.triviummeulenbeltzorg.nl
Maak kennis met TriviumMeulenbeltZorg Binnen TriviumMeulenbeltZorg (TMZ) zetten ruim 2100 medewerkers en 1100 vrijwilligers zich dagelijks in om ouderen en chronisch zieken goede en persoonlijke zorg te bieden. In onze moderne en duurzame woonzorgcom plexen en bij mensen thuis bieden wij onder andere verpleging, verzorging, begeleiding, personenalarmering en huishoudelijke zorg. We zijn actief in de gemeenten Almelo, Borne, Enschede, Hengelo, Tubbergen en Twenterand. TMZ richt zich nadrukkelijk op de relatie met cliënten, medewerkers en andere betrokkenen. Samen maken wij de zorg persoonlijk.
www.triviummeulenbeltzorg.nl
Samen voor persoonlijke zorg
Vitaal | Ondernemend | Coöperatief
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
SENtrum Doe mee! En win een Boekenbon
De oplossing voor deze puzzel kunt u voor 20 september sturen naar SENtrum, Kievitstraat 9, 7557 AP in Hengelo, onder vermelding van ‘oplossing puzzel 6’. Of u kunt uw oplossing mailen naar info@belangenorganisatiesoverijssel.nl. Onder de goede oplossingen wordt een boekenbon verloot. De winnaar of winnares krijgt persoonlijk bericht en wordt in de volgende uitgave van SeniorenOverijssel bekend gemaakt.
Winnaars gefeliciteerd!
© Ruud Berns / www.puzzelstad.nl
• Op de puzzel van april 2013 zijn veel goede oplossingen ontvangen. De oplossing was ‘Alarmering’. Uit alle goede inzendingen is mevrouw A. Nijhof uit Lonneker geloot als winnaar van de boekenbon. Van harte gefeliciteerd! • De juiste oplossing van de puzzel uit de uitgave ‘SeniorenExtra’ van juli 2013 was ‘Wandelroute’. De winnaars van die puzzel zijn R.E. de Pruyssenaere de la Woestijne uit Zwolle en T. Spiele uit Ootmarsum. Zij krijgen het boek ‘Roots in Twente’ opgestuurd.
1
Workshop ‘Politieke Lobby’
2
3
4
5
6
Deze workshop is bestemd voor vertegenwoordigers van ouderen die lokaal actief zijn in de belangenbehartiging voor ouderen,leden van seniorenraden, ouderenbonden en leden van Wmo-raden. Aan deelname zijn geen kosten verbonden.
De workshop wordt gegeven op: • Dinsdag 8 oktober van 13.30-16.00 uur in Wijkcentrum SIO te Zwolle. • woensdag 9 oktober van 13.30 – 16.00 uur in de Kolk te Almelo. Opgave kan via info@belangenorganisatiesoverijssel.nl, onder vermelding van naam, plaats en organisaties.
8
9
10
PUZZEL Cursus RUST ZONDER ROEST De heer Umbach verzorgt dit najaar weer de cursus RUST ZONDER ROEST. Deze staat open voor KBO-leden uit Overijssel en wordt gegeven op 7 dinsdagen in Raalte van 9.30 - 12.00 uur.
• districtsbestuur Twente • districtsbestuur Salland • algemeen bestuur van KBO Overijssel Wilt u informatie over deze vacatures neem dan contact op met het kantoor van KLBO Overijssel (0572-361177) of via info@kbooverijssel.nl
De data zijn: 15, 22, 29 oktober, 5, 12, 19 november en 3 december 2013 in de Pauluskerk, Wetsdorplaan 122 te Raalte.
BelangenOrganisatiesOverijssel en programma ‘Aandacht voor Iedereen’ organiseren 2 workshops politiek lobby.
7
Aantal deelnemers: Minimaal tien en maximaal vijftien deelnemers. Kosten: €25,- voor zeven bijeen-komsten, inclusief koffie/ thee en cursusmap. Eventuele reiskosten zijn voor eigen rekening. (De kosten hebben we laag kunnen houden door een bijdrage van de Stichting Vrienden KBO Overijssel). Opgave vóór 1 oktober 2013 door een mail te sturen naar info@kbo-overijssel.nl.
Vacatures KBO Overijssel Omdat verschillende commissie en bestuursleden dit najaar hun zittingsperiode erop hebben zitten is KBO Overijssel op zoek naar kandidaten voor • commissie Identiteit en Pastoraal • commissie Scholing & Vorming • commissie PR
Themadag Vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid De commissie I&P organiseert op donderdag 17 oktober voor alle leden van KBO Overijssel de themadag ‘Vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid; over en weer’. Deze dag wordt gehouden van 10.00 - 15.00 uur in de Pauluskerk, Westdorplaan 122 te Raalte. Opgave en informatie Telefoon 0572-361177 of per e-mail op info@kbo-overijssel.nl
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
13
GEEN RIJBEWIJS! 4KM5
Uw partner voor: Nieuw - Gebruikt e Onderhoud - Reparati Textielstraat 4, Oldenzaal. Tel. 0541 - 52 11 66 www.wiegerinckgroep.nl
Mr. Zigher ter Steghestraat 9, 8331 KG Steenwijk T (0521) 53 99 99 E info@zorggroep-onl.nl www.zorggroep-onl.nl Word ook lid van onze ledenvereniging via T (0521) 53 98 93
Buurtzorg Nederland op steeds meer plaatsen in Overijssel! Toen we eind 2006 in Enschede met het eerste Buurtzorgteam begonnen hadden we niet verwacht dat er in april 2013 op 570 plaatsen in Nederland Buurtzorgteams zouden zijn. De wijkzuster is anno 2013 weer duidelijk terug in beeld en wie er gebruik van wil maken kan op een eenvoudige manier contact opnemen met het Buurtzorgteam bij u in de buurt.
klachten gekregen. Integendeel: met een 9,1 voor de tevredenheid zijn we al enkele jaren de best scorende thuiszorgorganisatie in Nederland. Dat ook de medewerkers het een goede manier van werken vinden blijkt uit het feit dat we al drie jaar de beste werkgever van Nederland zijn geworden en dat er maandelijks 200 nieuwe collega’s bijkomen.
U hoeft geen lid te zijn of eerst naar het CIZ voor een indicatie! Als u zorg nodig hebt of een advies hierover kunt u door een eenvoudig telefoontje met de wijkverpleegkundige van het Buurtzorgteam alles regelen (tel. nummers vindt u op de website www.buurtzorgnederland.com). Het is al lang niet meer nodig dat u lid bent van een kruisvereniging! Buurtzorg kan samen met u bepalen wat er nodig is; we hebben laten zien dat zowel de tevredenheid van cliënten als de kosten duidelijk gunstiger zijn dan bij andere thuiszorgorganisaties. Buurtzorg heeft ervoor gekozen om met hoger opgeleide wijkverpleegkundigen en ziekenverzorgenden te werken. Als u of uw ouders/familieleden zorg nodig hebben wil je iemand over de vloer die verstand van zaken heeft, samenwerkt met de huisarts 14 Thema | Thuiszorg
Buurtzorg Nederland heeft al op 570 plaatsen in Nederland buurtzorgteams klaarstaan.
en alles voor u regelt. Ook willen mensen die zorg nodig hebben niet teveel mensen over de vloer. Buurtzorg werkt daarom met kleine teams die verantwoordelijk zijn voor de zorg 24 uur per dag. Gebeurt er iets onverwachts dan krijgt u gewoon u vertrouwde wijkzuster aan de telefoon: geen telefooncentrale!
Zo weinig mogelijk geld naar management! Door het werken met zelfstandige teams die zelf beslissingen kunnen nemen is er geen management nodig. Ook al hebben we inmiddels 7000 medewerkers in dienst: er zijn geen managers. Buurtzorg is een stichting die als doel heeft het geld in de zorg
ook voor de zorg te gebruiken. Daarom besteden we dit liever aan goed opgeleide wijkzusters dan aan (overbodige) managementfuncties. Geen klachten! Tot op heden hebben we van de 250.000 cliënten die we afgelopen jaren geholpen hebben geen
Samen kijken wat er moet gebeuren Als je ziek bent, net geopereerd of te horen hebt gekregen dat je niet meer beter wordt dan wil je zelf kunnen bepalen hoe je geholpen wilt worden en op welke tijdstippen. Goede zorgverlening draait om een goede relatie tussen u en de wijkzuster en een goede samenwerking in de noodzakelijke zorgverlening. Vaak ook willen familieleden bij de zorg betrokken worden of geïnformeerd over wat er aan de hand is. Op deze manier voorkom je onnodig ongemak. Voor veel mensen is het een grote stap wanneer je plotseling afhankelijk bent van anderen. Je geeft je min of meer over aan een vreemde die hopelijk zo snel mogelijk een vertrouwd iemand wordt. Door steeds goed aan te sluiten bij ieders persoonlijke omstandigheden blijft de regie zoveel mogelijk in u handen!
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Column
De stem van ouderen telt
In veel gemeenten zijn de ouderenbonden en seniorenraden over deze punten in gesprek met politieke partijen. Ouderen zijn een grote groep potentiële kiezers, die hun wensen en zorgen terug willen zien in hun verkiezingsprogramma. Veel ouderen zijn lid van een ouderenbond of bond van gepenDe Egyptische president Morsi is door het leger afgezet omdat hij, hoewel democratisch gekozen, niet de president van alle Egyptenaren bleek te zijn. Bovendien speelde hij de leuke baantjes door naar zijn aanhangers. Tja….., is Rutte dan de premier van alle Nederlanders? Mijn hemel, ik moet er niet aan denken! En worden de leuke baantjes dan niet aan de eigen volgelingen gegeven? Wat doen Rutte, Obama, Merkel, Hollande en al die anderen dan? Toch precies hetzelfde! Moet het leger ingrijpen omdat 75% van onze burgers het huidige kabinetsbeleid afwijst? We zijn wel erg selectief in onze verontwaardiging. Willem.
sioneerden. Gezamenlijk zetten zij zich lokaal in (vaak via de COSBO) voor de belangen van ouderen. Het is voor politieke partijen een gemiste kans als ze bij het schrijven van hun partijprogramma’s niet met ouderen in gesprek gaan. Vraag waar ouderen zich zorgen over maken, vraag welke mogelijkheden en kansen ze zien, vraag wat ouderen te bieden hebben en vraag welke noodzakelijke ondersteuning voor kwetsbare ouderen noodzakelijk is. De gezamenlijke landelijke ouderenbonden hebben speerpunten voor een seniorvriendelijk gemeentebeleid op een rijtje gezet. Doe er uw voordeel! ■
Speerpunten voor een seniorvriendelijk gemeentebeleid • Samenleven oud en jong. De gemeente stimuleert burgerinitiatieven en betrekt burgers van alle generaties bij hun gemeente of buurt. Ze speelt daarbij ouderen en jongeren niet tegen elkaar uit. • Seniorvriendelijke en veilig wonen. De gemeente zorgt voor voldoende en betaalbare woningen; maakt werk van een toegankelijk omgeving, met drempelvrije winkels, goed en veilig vervoer en voorzieningen dichtbij. • Gedeelde verantwoordelijkheid voor zorg en welzijn. Ouderen worden gestimuleerd
om ‘mee te blijven doen’ en de gemeente garandeert zorg en ondersteuning daar waar oplossingen van burgers tekort schieten. • Voldoende inkomen voor ouderen. De gemeente biedt financiële ondersteuning (bijzondere bijstand) en bevordert gebruik daarvan en houdt rekening met stapeling van kosten. • Actief in ouderengezondheid. De gemeente zet in op preventieve programma’s voor ouderen; houdt rekening met de wensen van ouderen in haar beleid voor een beweegvriendelijke omgeving.
Door Gerry Vrielink
Van de bestuurstafel
SENtrum biedt politiek oplossing Nederland is in rep en roer, bezuinigingen bedreigen de verzorgingsstaat. De regering wil de zorg voor ouderen van de AWBZ overhevelen naar de gemeenten met een gigantische korting op het budget. Moeten ouderen zich laten helpen door de buurman of een toevallige passant? Het lijkt er op dat je niet meer moet rekenen op de overheid, want zorg wordt onbetaalbaar. Niemand schijnt een oplossing te hebben. Als we niets doen dan wordt de zorg onbetaalbaar, maar gelukkig is er wel iets aan te doen, al vereist dat vooruitdenken en enige moed. SENtrum heeft in het voorjaar een aanzet gegeven voor een adequate aanpak. De nota ‘Preventief Ouderenbeleid’. Met een groot
aantal concrete suggesties toonde SENtrum aan dat een preventieoffensief gericht op participatie, zelfstandigheid, langer thuis blijven wonen en een buurtnetwerk van vrijwilligers grote uitgaven in de zorg kan uitstellen en zelfs voorkomen. Maar dat vraagt dan wel actie van overheid en maatschappelijke organisaties. Het vraagt om organisatie en voorinvesteringen. Zo’n aanpak vraagt om moed. SENtrum wil dat gemeenten: • een coördinerend wethouder aanstellen die specifiek wordt belast met ouderenbeleid. • een seniorenraad in het leven roepen die meedenkt over alle relevante beleidsterreinen. • woonservicegebieden inrichten waarbij extra aandacht wordt geschonken aan levensloop-
•
•
•
•
•
•
bestendig bouwen en de leefbaarheid voor senioren. de inrichting van buurtnetwerken ondersteunen waarin vrijwillige ouderenadviseurs participeren de regionale opleiding van vrijwillige ouderenadviseurs stimuleren. en provincie samen met maatschappelijke organisaties naoberschap concretiseren en activiteiten faciliteren. en provincie zich inzetten om de arbeidsparticipatie van 50-plussers te verbeteren. en provincie zich sterk maken voor betaalbaar en adequaat openbaar vervoer. veel aandacht schenken aan ICT voor ouderen om isolatie te voorkomen.
SENtrum kiest voor een pro-actieve benadering. De nota “Preventief Ouderenbeleid” is naar alle overheidsorganen, gemeenteraden en maatschappelijke organisaties gezonden. Op 23 mei organiseerde SENtrum een conferentie. Deze conferentie was de start voor het preventieoffensief van SENtrum. De politieke partijen zijn nu immers bezig met het maken van hun plannen voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014. Zij zullen duidelijk moeten maken hoe zij in hun gemeente het ouderenbeleid willen vormgeven. Ouderen vormen 40% van de kiezers, dus... ■ Door Wil Jaegers, voorzitter
Van burgers wordt een goede voorbereiding verwacht bij een aanvraag voor zorg of ondersteuning
Keukentafelgesprek toegang tot Wmo Volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) moet iedereen kunnen meedoen. Daarom is in de Wmo de ‘compensatieplicht’ opgenomen. De compensatieplicht regelt dat mensen met een lichamelijke beperking, psychische beperking, verstandelijke beperking, chronisch zieken en ouderen worden ondersteund om zo zelfstandig mogelijk te leven en mee te doen in de samenleving. Tot nu toe kon men voor een aanvraag van een individuele voorziening, (bijvoorbeeld rolstoel, traplift of hulp bij het huishouden) een beroep doen op de Wmo en een aanvraag doen bij het Wmo-loket. De komende jaren gaat er veel veranderen in de zorg en onder-
Wilt u meer weten over de Wmo en welke ondersteuning de gemeente kan bieden ga naar het Wmo-loket van uw gemeente.
steuning van burgers. De extramurale begeleiding, het kortdurend verblijf en een deel van de persoonlijke verzorging worden gaan vanuit de AWBZ naar de gemeente. Dat gaat ondersteuning vanuit de Wmo heten. Om hiervoor in aanmerking te komen gaat de gemeente een keukentafelgesprek voeren met de burger/cliënt. Dat geldt ook als men een aanvraag doet voor een individuele voorziening. De AWBZ kent een recht op zorg met landelijke richtlijnen en een landelijke indicatiestelling. De Wmo daarentegen spreekt van een compensatiebeginsel waarbij eerst gekeken wordt wat iemand zelf kan (eigen kracht) en samen met zijn omgeving (eigen netwerk). In de AWBZ wordt bij een indicatiestelling vooral gekeken naar wat mensen niet kunnen. In de Wmo staat meedoen aan de samenleving, de participatie centraal. Burgers die bij het loket aankloppen, zullen in een keukentafelgesprek duidelijk moeten maken hoe hun leven eruit ziet en wat zij nodig hebben om mee te
kunnen doen en waarbij zij ondersteuning nodig hebben. Zo kunnen zij samen met de gemeente kijken welke belemmeringen uit het dagelijkse leven gecompenseerd moeten worden. Doel van het gesprek is om voor iedere individuele burger tot passende oplossingen te komen (maatwerk). Het gesprek is een wederzijds proces. Het vraagt iets van de gespreksvoerder, maar ook van de burger. Het bepalen van de ondersteuningsbehoefte van de burger is niet een eenzijdige actie van (of namens) de gemeente, vergelijkbaar met het doorlopen van een beslisboom. Het is een dialoog waarbij burger en gemeente in gezamenlijkheid de situatie van de burger in kaart brengen om zo vast te stellen op welke onderdelen ondersteuning nodig is om te participeren. Dit geldt ook voor de volgende stap in het traject: het zoeken naar passende oplossingen. Wat voor de ene burger een goede ondersteuning is bij bijvoorbeeld het voeren van een huishouden kan voor een ander juist niet
handig zijn. Kortom, het keukentafelgesprek is er primair voor bedoeld om te bepalen wat iemand in zijn situatie nodig heeft. Het keukentafelgesprek wordt vaak
uitgevoerd door iemand van het Wmo-loket. Het kan ook zijn dat de gemeente het uitbesteed heeft aan MEE, maatschappelijk werk of een andere organisatie. ■
Tips voor het gesprek • Zet voor u zelf op een rijtje wat uw lichamelijke en/of geestelijke problemen zijn en hoe lang u deze al heeft. • Probeer precies te benoemen wat u niet meer kunt door uw klachten en wat nog wel. Neem daarvoor een aantal dagen van de week in gedachten. Ga dan voor uzelf na van ’s ochtends vroeg bij het opstaan tot ’s avonds laat op welke momenten gedurende de dag u last heeft van uw probleem. • Zet vervolgens op een rijtje (als u dit nog weet) wanneer en hoe vaak u hiervoor naar de huisarts, specialist en in
• •
•
•
het ziekenhuis bent geweest. Noteer ook namen van specialisten. Neem uw medicatieoverzicht mee. Bepaal waar u het gesprek wilt voeren (loket/gemeentehuis of bij u thuis, u kunt uw voorkeur uitspreken). Bedenk dat u een gesprek altijd kunt verplaatsen, bijvoorbeeld wanneer u zich niet zo lekker voelt op de dag van het gesprek. Wees voorbereid op de vraag wie in uw omgeving u kan helpen, bijvoorbeeld familie, vrienden of buren.
Bron: Unie KBO
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
15
Bent u al lid?
Voor slechts € 12,50 (per huishouden) kunt u in 2013 profiteren van kortingen op een veelzijdig dienstenaanbod. Zie www.uwledenvereniging.nl of bel (0521) 53 98 93.
Voor iedere leeftijd verrassend veel voordeel en gemak!
Thuis met Livio Bij Livio kunt u met elke zorgvraag terecht, ook als het gaat om complexe zorg. Met onze 800 thuiszorgspecialisten in Twente en de Oost-Achterhoek zijn wij altijd bij u in de buurt, dag en nacht. Waarbij we rekening houden met uw persoonlijke wensen. Dát noemen wij thuiszorg zonder zorgen.
Hoortoestellen Bezoek aan huis mogelijk
‘De audicien die zijn vak verstaat’ Vitaal Horen • Bornsestraat 24 • 7556 BG Hengelo (Ov) • T 074 75 01 507 • E info@vitaalhoren.com
Vraag thuiszorg aan 0900-9200 (lokaal tarief) www.liviothuiszorg.nl
hattem, de eeuwenoude hanzestad aan de oever van de ijssel De drie samenwerkende musea heten u van harte welkom.
voerman museum hattem
nederlands bakkerijmuseum
anton pieck museum
Museum voor archeologie,
Het leukste Bakkerijmuseum
Verrassend veelzijdig
historie en beeldende kunst
van Nederland in Hattem
Samen met de wisselende tentoon-
Het grootste en meest veelzijdige
Naast de presentatie van het vele
stellingen vormt de vaste collectie
Bakkerijmuseum van ons land. Voor
werk van Anton Pieck zijn er jaarlijks
een veelzijdig museum, toegankelijk
kinderen en groepen hebben wij
wisselende tentoonstellingen; een
voor een breed publiek.
veel mogelijkheden.
aanrader zijn ook de workshops die regelmatig worden georganiseerd.
T 038 - 444 28 97
T 038 - 444 17 15
T 038 - 444 21 92
www.voermanmuseumhattem.nl
www.bakkerijmuseum.nl
www.antonpieckmuseum.nl
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Gedreven voorzitter Cosbo vertelt over belangenbehartiging Gerrit van der Brug (85) is een bekende Zwollenaar. Zijn hele leven heeft hij zich ingezet voor de Zwolse samenleving. Op een zonnige vrijdag vertelt hij over zijn verleden en zijn drijfveren om tot op hoge leeftijd zijn stem te laten horen. Opgegroeid in een arbeidersgezin zat de HBS er niet in. Na de ambachtschool en de handelsavondschool begon hij als hulpbankwerker bij NS. Maar hij wilde meer maar kon na de machinistenschool nog niet beginnen als machinist. Dat werd hij later na terugkeer uit Indië. Een machinist kreeg toen ook al veel voor de trein. Dat maakte dat hij na afkeuring, zich omschoolde tot tekenaar en promotie maakte binnen de NS. Een gedreven man die voor zijn inspanningen bij zijn afscheid, beloond werd met een Koninklijke onderscheiding. Omdat hij bijna z’n hele leven al tegen klasse indeling was heeft hij die geweigerd. Van der Brug doet wat hij zegt en is recht door zee. Opgegroeid als hervormde jongen heeft hij in Indië zowel een levensbeschouwelijke als wereldlijke ommezwaai gemaakt.
Gerrit van der Brug
Na het overlijden van zijn zoon kreeg hij in 1958 te maken met de klasse indeling van de begraafplaats. Dat maakte hem furieus en dat is het begin geweest van zijn pacifistische activiteiten en zijn politieke carrière. In de gemeenteraad zat hij zowat 16 jaar
De NBvON en haar verenigingen De afkorting NBvON staat voor Nieuwe Bond voor Ouderen Nederland en komt als dé belangenbehartiger op voor alle ouderen in Nederland op het gebied van Zorg & Welzijn, Inkomen en Wonen & Mobiliteit. De NBvON is een in 2012 geboren Overijssels initiatief. De inmiddels 18 zelfstandige aangesloten NBvON verenigingen beschikken elk over een eigen bestuur, statuten en huisregelement. Meer informatie over deze verenigingen kunt u vinden op de website: www.nbvon.nl/verenigingen. De NBvON gelooft in zelfredzaamheid en het toevoegen van kwaliteit van leven. Daartoe deelt de NBvON kennis met, en werkt samen met, een ieder die belangenbehartiging voor ouderen nastreeft. De succesfactor van de NBvON is de volledige zelfstandigheid van de lokale verenigingen. Zij zijn het die de sociale activiteiten organiseren voor haar leden binnen de kaders ‘Gastvrije Zorg’ en ‘Hoe verbinden we jong met oud’. Een greep uit deze activiteiten zijn: • Ontmoetingscafe’s • Voorlichting over: openbaar vervoer, verkeersveiligheid, wonen en zorg • Collectiviteitskortingen op de Zorgverzekeringspremie • Opbouwen van netwerken(mantelzorg) rondom de hulpbehoevende • Hulp bij de Belastingaangifte Inkomstenbelasting • Vraagbaak AWBZ / Wmo aangelegenheden • Adviseren over energie besparingen
• Computerhulp en ondersteuning bij het op orde brengen van het huishoudboekje • Voorlichting over E-Health methoden; inzicht in de eigen gezondheid met advies over bewegen en voeding Noaberschap binnen een democratische ouderenvereniging Onze moderne organisatiestructuur en werkwijze geven ouderen de kans om zich te verenigen en blijven daarmee sociaal maatschappelijk betrokken. Onze leden zijn mondig genoeg om te weten wat goed voor hen is en kiezen dan ook bewust voor een democratische ouderenbond waar leden het voor het zeggen hebben. Hoe kunnen ouderen lid worden? Iedereen kan lid worden van de NBvON, we hanteren geen ondergrens van de leeftijd. Wilt u lid worden dan kan dat via de website www.nbvon.nl of via een e-mail naar info@nbvon.nl. Beschikt u niet over een computer dan kunt u uw lidmaatschapaanvraag verzenden naar: NBvON Ledenadministratie, De Hare 42, 8375 AE in Oldemarkt.
Door Martin Hendriksen, Voorzitter NBvON
voor de PSP en later 12 jaar voor de PvdA. Onder zijn voorzitterschap van de raadscommissie, is het klasse-systeem afgeschaft. In Zwolle is hij als bestuurder, ombudsman, sociaal raadman en duvelstoejager actief geweest. En nog steeds zet hij zich in voor kwetsbare
mensen. Als voorzitter van de Bond van Gepensioneerd Spoorwegpersoneel, zorgde hij ervoor dat deze zich kon aansluiten bij het COSBO, zeven Zwolse samenwerkende ouderen organisaties waarvan hij nu al meer dan 10 jaar voorzitter is. Daarnaast zit hij nu
nog namens ouderen in de Wmoadviesraad, de klachtencommissie Wmo-vervoer, de vervoersraad en wordt hij regelmatig door allerlei instellingen om advies gevraagd op het gebied van ouderenbeleid. Van der Brug maakt zich zorgen over de toekomst van ouderen, die met vele bezuinigingen te maken krijgen. Niet alleen op het gebied van pensioenen, maar ook door het scheiden van wonen en zorg, de vele verhoogde eigen bijdragen. Kinderen kunnen niet altijd helpen doordat ze ver weg wonen en soms geen geld hebben voor vervoer. Ouderen raken steeds meer geïsoleerd en vereenzamen. ‘Er is een grens aan zelfstandig kunnen blijven wonen’, aldus van der Brug. ‘De overheid moet meer begrip hebben voor de generatie die na de oorlog deze samenleving heeft helpen opbouwen’ en hij maakt zich kwaad om de discriminatie van ouderen. Zolang hij kan blijft hij in contact met de Zwolse burger, schroomt niet om onrecht aan te kaarten en lobbyt voor oplossingen. Een kleurrijk man! ■ Door Gerry Vrielink
SENtrum stelt participatieraad ouderen in Als volwaardige burgers meedoen in de Overijsselse samenleving, dat is wat SENtrum wil propageren door het instellen van een participatieraad ouderen. Participatie staat niet alleen voor betaald werken maar ook voor verantwoordelijkheid dragen. Meer dan ooit zullen burgers elkaar moeten opzoeken, coalities moeten smeden, zich moeten verenigen om gehoord te worden, om mee te kunnen doen. En dat geldt zeker voor ouderen. Het lijkt er immers op dat inspraak en meedoen ophouden op een bepaalde leeftijd; ouderen lijken niet meer mee te tellen. En dat terwijl binnenkort 25 procent van onze burgers ouder is dan 65 jaar! Tijd dus om te laten zien dat er onder ouderen een enorm potentieel zit aan kennis, ervaring en energie waar de samenleving profijt uit kan en moet trekken. Daarom heeft SENtrum besloten een provinciaal platform voor senioren in het leven te roepen bestaande uit deskundigen op het gebied van ouderenbeleid, gezondheidszorg, woonbeleid, mobiliteit, veiligheid, vrijwilligerswerk, wetenschap, et cetera. In haar vergadering van 9 juli jongstleden, heeft het bestuur van SENtrum de eerste vier leden van de participatieraad geïnstalleerd. De participatieraad zal zich vooral richten op het bevorderen van de ouderenparticipatie in Overijssel. Een eerste doelstelling van de raad zal zijn het tot stand brengen van een krachtige en kwalitatief
hoogwaardige samenwerking van alle ouderengroepen in de 25 Overijsselse gemeenten zodat ouderen in het gemeentelijk beleid zinvol mee kunnen praten. Vervolgens zal de raad concrete aanbevelingen opstellen ten behoeve van de gemeenteraadsverkiezingen
van maart 2014. In de komende tijd zal een plan van aanpak worden uitgewerkt en zullen meer speerpunten worden geformuleerd. De participatieraad wordt ondersteund door de Belangenorganisaties Overijssel (BOO), gevestigd te Hengelo. ■
Secil Arda – Schiffel uit Enschede heeft veel ervaring op het terrein van ouderen en arbeid en wonen, is voorzitter van de Enschedese Vrouwenraad en was actief in diverse cliëntenorganisaties en vervult nog tal van maatschappelijke functies.
Frans Boes uit Almelo is als manager werkzaam geweest op het gebied van marketing en communicatie voor het bedrijfsleven en de overheid. Hij heeft ervaring met en kennis van de organisatie van het openbaar vervoer.
Theo Heesen uit Goor was hoofd van een zorgkantoor en heeft veel kennis van AWBZ, WMO e.d.
Anjo Geluk – Bleumink uit Steenwijk is voorzitter van de Denktank 60+ Noord, socioloog en publicist en betrokken bij mantelzorg-beleid en cliëntenraden in de gezondheidszorg.
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
17
SeniorenOverijssel
KWARTAALKRANT VOOR EN DOOR SENIOREN VANAF 50 JAAR
Column Vitaal met Fridt
Ouderenpanel 12: Participatie in de buurt
De vragenlijst is 256 keer ingevuld. Het merendeel van de respondenten woont in de bebouwde kom van een stad of dorp, vijftien procent woont in het buitengebied. De meeste respondenten hebben contacten met een deel van de straat of
buurt waar zij wonen, slechts twee mensen hebben geen contacten. Bijna 80% van de respondenten geeft aan wel eens iets te doen voor buurtgenoten. Vooral hulp in de tuin, oppassen (o.a.huisdieren) bij vakanties en klusjes in huis worden genoemd. Een kleiner aandeel (53%) maakt wel eens gebruik van hulp. Naast de al eerder genoemde klussen wordt hier ook vaak computer-
hulp genoemd. Bijna de helft van de respondenten neemt deel aan activiteiten in buurt of wijk. Het gaat daarbij vooral om spontane/ incidentele activiteiten zoals buurtfeest, nieuwjaarsborrel. Enkele mensen zitten in het bestuur van een buurt- of bewonersvereniging die regelmatig een activiteit organiseert. Meer lezen over de 12de Ouderenpanel, kijk vanaf 1 september op www.arcon.nl en/of www.sentrum.nl.
Nomineer uw favoriet!
blijk van waardering voor hun inzet, reikt de provincie Overijssel op vrijdag 1 november a.s. voor de vijftiende keer de Overijsselse Vrijwilligersprijs uit. Tot uiterlijk 20 september kunnen alle inwoners van Overijssel hun eigen favoriete vrijwilliger en/of vrijwilligersorganisatie aanmelden voor deze prijs. Er kunnen mensen en organisaties uit Overijssel genomineerd worden die zich met hart en ziel als vrijwilliger(s) inzetten. Zij moeten een voorbeeld zijn voor anderen. Zij kunnen actief zijn voor jongeren, vrouwen, allochtonen of senioren, in de sport, de cultuur, de
rijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van typische ouderdomskwalen als hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Het is bovendien slecht voor onze organen, botten en spieren. Afvallen is daarom belangrijk om gezond oud te kunnen worden, net als genieten en een lolletje op z’n tijd. Wie het gevoel heeft niet echt gezond te leven, hoeft niet te vrezen: je bent nooit te oud om te leren!
Humphrey Fridt (57) geldt als dé inspirator voor een gezonde leefstijl. De Twentse fitnessgoeroe is zowel motivator voor de topper als de recreant.
Gratis: valpreventietips
Overijsselse vrijwilligersprijs Onze samenleving kan niet zonder vrijwilligers. Bijna een derde van de inwoners van Overijssel is actief als vrijwilliger. Gezamenlijk zetten ze zich voor ongeveer anderhalf miljoen uur per week vrijwillig in. Als
Voor een verantwoorde manier van sporten is het aan te raden dit onder begeleiding te doen, bijvoorbeeld met een (personal) trainer. Maar verantwoord eten is minstens zo belangrijk. Het menselijk lichaam heeft niet alleen energie nodig, maar ook verschillende bouwstoffen en vitamines. Het zorgt voor een laag cholesterol-gehalte in ons bloed, waardoor onze slagaders schoon en open blijven. Gezond eten voorkomt tevens dat je te zwaar wordt en voorkomt een hoge bloeddruk: zuinig met zout zijn, maar wel minimaal anderhalve liter vocht drinken per dag. Vervang vette producten door magere en halfvolle. Gebruik bij bakken bijvoorbeeld zonnebloemolie en eet vaker vis. Daar zit onverzadigd vet in en dat is beter voor hart en bloedvaten. Eet vezelrijk, dus bruin brood en zilvervliesrijst. Gebruik minder of geen suiker in je koffie of thee. Drink niet meer dan twee glazen alcohol per dag. Kip (zonder vel) is minder vet dan ander vlees. Overgewicht, is na roken een van de belang-
Fotograaf: Margot oude Wolbers
De vorige enquête van het ouderenpanel Overijssel ging onder andere over participatie en contacten in de buurt wijk.
Nooit te oud
zorg, het milieu of het landschap, de kerk of de moskee, de buurt, de wijk, het dorp, noem maar op, het kan allemaal. Nomineren kan op www.ovp2013.nl. Een deskundige jury beoordeelt alle nominaties en kiest uiteindelijk de vrijwilliger en vrijwilligersorganisatie van het jaar. Overigens kiest ook ‘het publiek’ een eigen winnaar. Op www.ovp2013.nl kan vanaf begin oktober een stem worden uitgebracht op de eigen favoriet uit de complete lijst genomineerden. De Overijsselse Vrijwilligersprijs wordt mede mogelijk gemaakt door de Provincie Overijssel. ■
Valpartijen bij ouderen komen nog steeds (onnodig) veel voor. Een constatering die thuiszorgorganisatie VVT Zorgverleners veel tegenkomt in de dagelijkse praktijk. Om valpreventie meer onder de aandacht te brengen heeft de organisatie een praktische deurhanger ontwikkeld met daarop tips om vallen te voorkomen. De deurhanger geeft tips weer die betrekking hebben op situaties die de thuiszorgorganisatie uit Twente en Salland het meest tegenkomt bij mensen thuis, maar die relatief eenvoudig aangepakt kunnen worden.
Hierbij kan gedacht worden aan het regelmatig laten controleren van de huidige (hoeveelheid) medicijnen, het dragen van schoeisel dat stevig rond de voeten zit of het nemen van tijd om rustig op te staan bij duizeligheid. “Maar ook in de woning kan al veel gedaan worden. Vermijd bijvoorbeeld losliggende snoeren of kleden, voorkom gladde vloeren en zorg voor voldoende licht en loopruimte”, aldus Agnes, cliëntadviseur bij VVT Zorgverleners. De deurhanger met valpreventietips kan kosteloos aangevraagd worden via de website www.vvt-zorg.nl, onder ‘VVT Thuiszorg’ en vervolgens ‘Valpreventie’. ■
Colofon De uitgave SeniorenOverijssel is het kwartaalblad van de ouderenbonden in Overijssel. De krant informeert 50-plussers over gezondheid, werk, zorg, welzijn, financiën, vervoer en wonen in de provincie Overijssel. De krant wordt in een oplage van 40.000 verspreid onder de leden van de ouderenbonden, bibliotheken, gemeenten, stichting welzijn ouderen en organisaties die met of voor 50-plussers werken. Daarnaast is een aantal extra distributiepunten aangebracht door adverterende partijen.
Verantwoordelijkheid voor de inhoud van de krant (zowel voor tekst als beeld), ligt bij de redactie. Uitgever Geen Blad voor de Mond BV Lasondersingel 149, 7514 BR Enschede T 053-460 9002 W www.geenbladvoordemond.nl Redactie SENtrum (Stichting senioren organisaties Overijssel) Kievitstraat 9, 7557 AP Hengelo T 074-250 0155 W www.sentrum.nl
Redactieteam Wil Jaegers Martin Meijerink Peter van der Molen Rezina Ramaker Gerry Vrielink Vormgeving Geen Blad voor de Mond BV Tim Nijhof Niels klein Avink KBO T 0572-361 177 E info@kbo-overijssel.nl W www.kbo-overijssel.nl PCOB T 038-422 5588
E pcob.overijssel@home.nl W www.pcob.nl Advertentieacquisitie Bel naar 053-460 9002.
Meer weten over uitgeverij Geen Blad voor de Mond? Ga naar de website www.geenbladvoordemond.nl
Abonnement € 18,00 per jaar Wilt u reageren of heeft u vragen? Neem dan contact op met de redactie: Rezina Ramaker Kievitstraat 9, 7557 AP Hengelo T 074-250 0155 E R.Ramaker@BelangenOrganisatiesOverijssel.nl
SENtrum Senioren Organisaties Overijssel
19
WT Adv-MAX-ledenwerv 251x377 FC (1):Opmaak 1
16-08-2013
15:16
GRATIS
Pagina 1
Carint
5
€
chts
,72
!
WELKOMSTGESCHENK!
R D O Wvoor sle LID per jaar
Geachte heer/mevrouw, MAX heeft op dit moment een trouwe achterban waar ik enorm trots op ben. Met de bezuinigingen op komst dreigt MAX een aantal programma’s te verliezen. Met meer leden kunnen wij de politiek overtuigen dat MAX haar programma’s op radio en televisie mag blijven uitzenden. Daarom is het belangrijk dat u nu lid wordt van MAX! U kunt MAX al steunen door lid te worden voor slechts € 5,72 per jaar. Als dank hiervoor krijgt u van ons een welkomstgeschenk als de DVD van “Moeder ik wil bij de Revue” of van “Dokter Deen”. Met uw steun hopen we in de toekomst ook dergelijke series voor u te kunnen blijven maken!
Kan ik op uw steun rekenen? Met vriendelijke groeten,
Jan Slagter Directeur MAX
Welkomstgeschenken
( 1 geschenk aankruisen welke u graag ontvangt ):
DVD ‘Moeder ik wil bij de Revue’ DVD ‘Dr. Deen’ DVD ‘Erica op reis’ DVD ‘Oorlogswinter’ CD ‘De onvergetelijke jaren ‘50’
Hierbij machtig ik Omroep MAX per kalenderjaar € 5,72 van mijn rekening af te schrijven, van rekeningnummer: Ik geef de voorkeur aan een acceptgiro. Plaats:____________________________________ Datum:___________________________________ Handtekening: _____________________________ * Het lidmaatschap van Omroepvereniging MAX loopt per kalenderjaar tot wederopzegging.
Achternaam dhr/mw:__________________________________ Voorletters: __________ Geboortedatum:______________________________ Adres:_______________________________________________ Postcode:____________ Woonplaats: _________________________________ Telefoon:______________________________________________ Email:____________________________________________________________
Postzegel niet nodig
www.ikwordlidvanmax.nl
Ik meld mij aan als lid van Omroep MAX:
Omroep MAX Antwoordnummer 10409 2700 WB Zoetermeer
Vul de antwoordkaart in of bel 0900 - 55 55 000Augenklinik (tijdens kantooruren € 0,10 pm) of ga naar
Graag dit ingevulde formulier uitknippen en versturen in een enveloppe zonder postzegel naar: