2014, editie 1
VERZAMEL
"Eindelijk een pieper en mee op uitruk"
1
Jubilarissen BRANDWEER JUBILEUM
Agenda
Frank Geerts Erik Zandbelt Imre Guichelaar Tanja Guyken Jan Bosch Christiaan ten Dam John Damhuis Jolanda Felix-Gerritsen Lex Flamand Steven Grobbink Adriaan Heemskerk Sander Hek Janine Hof Adriaan ter Huurne
11 april 12 april 21 april 27 april 4 mei 17 mei 31 mei 7 juni 13 juni 21 juni
10 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar
Wim Kampman Robert Keuzink Fabian Kuipers Geke Kuipers-Schuurman Bernd Meijer Jasper Maseland Arno Stuurman Bert Tiemersma Bert Timmerman Frans Zanderink Vincent Breukers Pim Krabbe Nick Roelofs Herman Brinks Jan Lammers Hilde Slagers-Baan
Nationale Brandweer Racketdag* Brandweer 10 km loop in Driemond* Paaseieren zoeken op Troned info en aanmelden depaashaas@brandweertwente.nl Marathon van Enschede* OCP-run + NK Survival Open dag kazerne Goor Open dag kazerne Almelo Open dag kazerne Enter Nationale Brandweer golfdag* De Nationale Herdenkingsloop
12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 20 jaar 20 jaar 20 jaar
Bert Leunk Joop Bijkerk René Hamer Dick Peters Gerard Nijhuis Johan Tuitert
20 jaar 25 jaar 25 jaar 25 jaar 30 jaar 30 jaar
AMBTSJUBILEUM Janice Meerenburgh Helga Nooteboom Jouter Feddema Quido Harmsen Tanja Guyken Marcel Kamphuis René Schage
12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 25 jaar 25 jaar
Tweets Dave de Leeuw @Dave_de_Leeuw De Nieuwe tankautospuit 05-1331 van #kazerne #Borne is vanaf vandaag operationeel en inzetgereed! Prachtig voertuig!
* Info over sportactiviteiten: p.peperkamp@brandweertwente.nl
Adriaan ter Huurne @AdriaanterHuurn
Ondertussen op Twitter
Vanavond collega’s brandweer #Dedemsvaart bijscholing theorie #natuurbrand bestrijdingscontainer gegeven. Op naar praktijktrainingen maart!
q
Mark bokdam @MarkBokdam Vanmorgen voorgelezen op de #donboscoschool in #hengelo, blijft een magische aandacht veroorzaken bij de kinderen
Joop Wessels @joopwessels Een spannende morgen op Troned. Onderweg naar de eerste tryout van de #riskfactory #brandweer #twente youtu.be/hrbul_Ws4xg #safetycampus
MAGISCHE AANDACHT
w
HEB JIJ ZE AL?
2
q
VERZAMELSTUK
w
Stephan Wevers @StephanWevers De vraag van deze week: ‘heb jij ze al?’ Antwoord: Uiteraard!
04
Van de redactie
5
Brandweerproat
6
Kuierhook
7
5 vragen aan... Robin Maneschijn
8
Ervaringen van Niels in Opleiding
9
Kazerne uitgelicht: Ootmarsum
10
Talentontwikkeling!
11
De traplooptest
12
Variabele voertuig bezetting
13
Kazerne uitgelicht: Oldenzaal
14
Bumper tot bumper
15
Nieuwe kazerne Goor
16
Brandweervaardigheidstoetsen
18
Risk Factory Twente
20
Kennen jullie Uli al?
22
Langdurige klus boerderijbrand Espelo
24
Start nieuwe oefenseizoen
25
Woningbrand Mezenstraat
VERZAMEL
2014, editie 1
Duitse collega's trainen op Troned 26
Kerkbrand in Overdinkel
28
Boeiend ongeval in Nijverdal
29
Even geen alaaf
Redactie Erik Meijerink Tanja Guyken Hilde Slagers Heidi Oude Rengerink Wendy Franke Irene Mazeland Chris Schrik Eline Boxem
Grip 1 Hoeselderdijk Bornerbroek Heet avontuur in het buitengebied van Losser 30
Poasboakes in Twente… óók tijdens Code Oranje
07
STUK
Inhoudsopgave
10
Postadres redactie Verzamelstuk T.a.v. Irene Mazeland Postbus 1400, 7500 BK Enschede verzamelstuk@brandweertwente.nl Vormgeving en realisatie hardcopy en tabletmagazine
18
30
Geen Blad voor de Mond BV Lasondersingel 149-151 7514 BR Enschede tel. 053 460 9002 info@geenbladvoordemond.nl www.geenbladvoordemond.nl Oplage 2000 exemplaren Overname van artikelen alleen met bronvermelding toegestaan.
3
REDACTIE
De redactieleden
Innovatie & vooruitgang Het lijkt wel of de laatste tijd de ontwikkelingen binnen Brandweer Twente steeds verder en sneller gaan. Deden we het altijd niet goed of hebben we manieren gevonden, om meer
Hilde
effectiviteit te vinden?
Eline
Chris
Erik
Heidi
Tanja
Wendy
Irene
4
VERZAMELSTUK
Vroeger, nog voor het begin van de jaartelling, werd het eerste brandweerkorps opgericht. In het jaar 53 voor Christus om exact te zijn. Eeuwenlang bleef de brandweer de zelfde werkwijze hanteren: kleine brand weinig water en grote brand veel water. Door de motorisatie van de wereld in de negentiende eeuw, werd het wel makkelijker, maar het basisprincipe bleef. We leven nu in een andere tijd. De brandweer organisatie is veranderd. Iedereen kan binnen onze organisatie wel een aantal voorbeelden noemen. Of het nu veranderingen betreft in onze manier van administratie verwerken, de wijze waarop we materialen verplaatsen van kazerne naar kazerne of ICT de informatie naar ons toe laat komen, het lijkt allemaal nieuw, anders, ja zelfs vreemd. Kortom, vernieuwing in de hoogste versnelling. Maar nu, ontkomt zelfs de manier van uitrukken niet aan onze nimmer afzwakkende drang om te innoveren. Het is dit jaar begonnen als een voorzichtige pilot en het breidt het zich alsmaar verder uit binnen Twente. Maar deden we het dan altijd zo slecht? Het antwoord daar op kan kort zijn: NEE! In dit nummer is onder andere een artikel opgenomen, die het fenomeen “variabele voertuigbezetting” belicht. Is dit nu een
bezuinigingsmaatregel of is het een efficiëntie slag? Het antwoord daarop zal wat langer zijn. Echter, efficiënter werken en daarmee het besparen van kosten gaan toch hand in hand? Het is maar net van welke zijde je het bekijkt. In het vorige nummer werd al aangekondigd dat ook Het Verzamelstuk niet aan de vernieuwingsdrift kon ontkomen. En voor jullie ligt het resultaat! En daarmee stopt het niet: we zijn in onderzoek om de inhoud van deze uitgave ook digitaal beschikbaar te stellen, zelfs met aanvullende online multimedia content zoals foto’s, filmpjes, etc. Maar ook de redactie zelf innoveert: zie de selfie’s op deze pagina - hét nieuwste social media fenomeen. Het woord selfie is door Van Dale (ja, die van het woordenboek) zelfs uitgeroepen tot Woord Van Het Jaar 2013. We doen dit ook omdat het lastig is om de hele redactie voor een foto shoot bij elkaar te krijgen, daarom maar gekozen voor deze nieuwe wijze. Maar ondanks dit alles blijft de inhoud vertrouwd. Brandweer nieuws uit Twente voor Twente. Wij als redactie hebben er vertrouwen in dat dit nummer weer voldoende biedt. Wij wensen jullie veel leesplezier. Chris Schrik
COMMANDANT
Brandweer proat!
In ons 'Brandweer Twente, jaarplannen 2014' geven alle sectoren netjes aan waar voor hen de speerpunten liggen naast de dagelijkse routine. Nu is het natuurlijk de kunst om geen papieren tijger creëren... Maar ja, als ik naar enquêtes over jaarplannen kijk dan word ik wel eens wat sceptisch. Het blijkt dat 95% van de bedrijven jaarplannen maken, maar dat slechts bij 51% er ook daadwerkelijk iets mee gebeurt. En zo’n kwart van de mensen in de organisaties ziet of voelt in de praktijk niets terug van alle mooie plannen. Allemaal luchtfietserij en managementtaal vindt men. Johan Cruijff zei ooit eens: “Ik heb nog nooit een zak met geld een goal zien maken”. Wat hij natuurlijk bedoelt te zeggen, is dat het resultaat op het veld moet worden bereikt! En daar heeft hij groot gelijk in. Als ik de vertaling maak naar de brandweer dan is er ook wel zo’n prachtige
uitspraak te maken: “Met papier blus je geen branden”. En ook dit klopt als een bus. Natuurlijk, als je het jaarplan leest dan staan er thema’s in die vooral belangrijk zijn voor de backoffice, om het werk achter de schermen beter te organiseren. Maar er staan ook thema’s in die belangrijk zijn voor de mensen aan de straalpijp, onze frontoffice. Om nu te zorgen dat de papieren tijger een operationele leeuw wordt, hebben we een aantal onderwerpen in de spotlights gezet. En uiteraard ga ik in zo’n Brandweerproat dan ook gebruik maken van de mogelijkheid om ze onder de aandacht te brengen: • Het nieuwe oefenen (cyclus van 1,5 jaar) • Kleding (uniform, kazerne kleding en bluskleding) • Terugdringen OMS meldingen (gevolgen uitruk) • Fitheid (voor al onze mensen, inclusief sport)
• ICT systeem vrijwilligers (content en toegankelijkheid) • Salarissen (VP en meer info op overzicht) • Innovatieve brandbestrijding (meerdere vernieuwingen) • Faciliteren Kazernecoördina toren (ondersteuning). Wat mij betreft belangrijke thema’s die vaak (als ze niet goed geregeld zijn) tot wat ergernis kunnen leiden. Thema’s die jullie zelf ‘min of meer’ hebben aangegeven in de Herfsttour of bij andere bijeenkomsten, dus ‘bottum-up’ onderwerpen die we dit jaar goed op orde willen hebben. Het is mijn overtuiging dat we alleen stappen kunnen zetten als we het met elkaar doen vanuit realiteit en focus. Een operationele leeuw dus in plaats van een papieren tijger! Stephan Wevers Commandant brandweer
5
INTERVIEW
Kuierhook:
Variabele voertuigbezetting Eén van de innovaties binnen Brandweer Twente is het project 'variabele voertuigbezetting'. Hier wordt al jaren over gesproken en sinds 1 januari draait Brandweer Twente een pilot op verschillende kazernes. Een drietal collega’s die met deze pilot te maken hebben, vertellen over hun ervaringen. Harald Aarnink (specialist Brandweerzorg en OvD), Stevin Bruin (manschap), Frank Manden (bevelvoerder) vertellen hun ervaringen. Verderop in het Verzamelstuk verder in het magazine vind je een nadere toelichting op de totstandkoming van de pilot. Vraag 1: Waarom zijn we aan variabele voertuig bezetting begonnen? “Innovatie en denken in nieuwe werkwijzes staat centraal binnen de organisatie. Variabele voertuigbezetting draagt hier aan bij, maar we willen graag eerst ervaring op doen”, opent Harald. Stevin vindt: “Ik denk dat iedereen ervan overtuigd is dat een containerbrand gemakkelijk met twee personen te blussen is. En als er brand is in een bejaardentehuis hebt, kun je niet genoeg personeel voor handen hebben. Dan is het vreemd dat we standaard met zes personen naar elke melding gaan”. Dat een dergelijk project niet ‘zomaar even’ gedraaid kan worden, is duidelijk. Frank is vanuit Opleiden & Oefenen aan de slag gegaan met dit project. “Het jaar 2013 was van voorbereiding en
6
VERZAMELSTUK
oefenen met variabele voertuigbezetting. Middels oefeningen op de kazerne en praktische inzetten op Troned hebben we ons kunnen voorbereiden op de uitvoering”. Stevin belicht ook de praktische kant: “Je kunt nu met hetzelfde aantal mensen, meerdere voertuigen op straat krijgen, waardoor we direct meer slagkracht ter plaatse hebben.” Vraag 2: Hoe loopt de pilot nu, wat zijn de ervaringen? “We zijn jaren uitgerukt volgens een vast stramien, nu zie je dat de bevelvoerder bij brand een keuze maakt uit een uitrukvoorstel en dat is even wennen” begint Stevin. Harald vult aan: “We moeten de pilot stapsgewijs doorvoeren en medewerkers betrekken, waarin veilig werken centraal staat. De eerste ervaringen hebben we in bijeenkomsten uitgewisseld. De verzameling hiervan bespreken we met deelnemende kazernes en passen waar nodig de pilot aan”. Frank vervolgt, “Op 1 januari zijn we met de pilot gestart. De ervaringen zijn tot dusver goed en mensen zijn gemotiveerd. We krijgen
een duidelijk beeld waar uitrukken met TS4 niet voldoet. De ervaringen die ik tot nu heb gehad zijn divers, enkele keren ben ik onderbouwd van de pilot afgestapt om toch met een TS6 uit te rukken”. Vraag 3: Waarvan word jij wakker als je aan variabele voertuigbezetting denkt? Frank start met: “Ik denk zelf dat het in 95% van alle incidenten goed afgedekt is. Echter zijn er incidenten die er echt toe doen (2 tot 3%), waarbij we scherp moeten zijn en aan serieuze gevaren bloot komen te staan. In Enschede kan een tweede TS binnen zes minuten te plaatse zijn, maar dit geldt niet voor alle kazernes, wat me zorgen baart”. Stevin vindt: “Ik kan scenario’s verzinnen waarbij het goed mis kan gaan met een uitruk van vier man. Maar ook als je standaard met zes man uitrukt”.
Op pagina 12 vind je een nadere toelichting op de totstandkoming van de pilot.
INTERVIEW
5 vragen aan... ROBIN MANESCHIJN
Stel je even voor: Ik ben Robin Maneschijn, 27 jaar geleden geboren in Twente en opgegroeid in Vriezenveen. Samen met mijn vriend Vincent woon ik nu met een prima uitzicht op zeven hoog in hartje Enschede. Het is drie jaar geleden dat ik in dienst kwam bij Brandweer Twente en ik heb sindsdien al veel verschillende dingen kunnen doen. Zo heb ik wat betreft communicatie in het vormen van één Brandweer Twente mogen ondersteunen en mee kunnen werken aan de eerste stappen van Brandveilig Leven. Momenteel ben ik werkzaam als beleidsmedewerker binnen het team Beleid & Strategie en draai ik mee in het piket Operationele Voorlichting. Naast de brandweer vind ik het leuk om? Dingen met mijn vrienden te onder nemen. Het liefst op een impulsieve wijze… gewoon doen/gaan. Plannen in het weekend vind ik ook niet zo belangrijk, dan ben ik vrij en daar geniet ik goed van. Qua sport vind ik het heerlijk om met muziek in mijn oren een stuk hard te lopen. Momenteel ben ik aan het trainen voor de 10 km voor de marathon van Enschede, pff best ver! Op welke plek buiten Nederland zou je een jaar willen wonen en waarom? Even getwijfeld tussen Australië en New York, maar dan ga ik nu toch voor New York. Ik ben nog jong en volgens mij kan die stad mij voldoende inspiratie en mooie verhalen geven. Als deze vraag 10
jaar later wordt gesteld, zeg ik waarschijnlijk Australië. Rust, ruimte en een cultuur die veel meer ‘laid back’ is dan hier in Nederland. Hoe heeft jouw afgelopen werkweek eruit gezien? Dan moet ik even terugkijken in mijn agenda, want gelukkig ziet geen enkele week voor mij hetzelfde eruit. Deze week heb ik meerdere dingen gedaan. Ik heb een voorstel en format gemaakt voor de managementrapportage. Dit is een rapportage waarin onze brandweercijfers en brandveiligheidsgegevens staan. Dit wordt elk kwartaal met de Twentse burgemeesters gedeeld. Ook ben ik druk geweest om de laatste puntjes op de i te krijgen van het jaarbericht Veiligheidsregio Twente. Het jaarbericht is bedoeld voor onze partners en burgers om te vertellen wat we het afgelopen jaar hebben gedaan en wat op de planning staat voor 2014. Daarnaast komen er ook allerlei losse flodders tussen door, zoals last-minute de vraag om deze vijf vragen te beantwoorden, bedankt redactie!
1 oktober groots oppakken in samen werking met de media. Op diezelfde middag gaat de pieper en het scenario voor de aftrap heeft in het echt plaatsgevonden: een woningbrand in Hengelo waarbij een kind overlijdt. Verschrikkelijk en bizar. Ons scenario dat we wilden oefenen en meer aandacht voor wilde vragen, werd realiteit! Ik geef het stokje door aan Jarno Mensen omdat... ik samen met Jarno in de werkgroep Brandveilig Leven zat toen het indrukwekkende incident plaatsvond en benieuwd ben of hij dit ook zo heeft ervaren. Ook ben ik benieuwd of hij de werkzaamheden voor Brandveilig Leven mist.
Wat heeft de meeste indruk gemaakt in je brandweervak? Wat op mij de meeste indruk heeft gemaakt is het incident op 1 oktober 2012. We hadden net met de werkgroep Brandveilig Leven de brandpreventie weken helemaal uitgedacht en de eerste voorbereidingen voor de aftrap waren in gang gezet. We zouden deze aftrap op 7
VAKBEKWAAMHEID & KENNIS
Ervaringen van Niels in opleiding Sinds mijn vorige stukje in het Verzamelstuk heb ik het praktijkexamen brand gedaan. Hiervoor moesten we een dag naar het oefencentrum in Wijster waar twee inzetten op het programma stonden. De zenuwen waren duidelijk aanwezig en daardoor liep de eerste inzet naar ons gevoel ook niet al te lekker. We waren ook bekaf daarna terwijl de inzet zelf niet heel veel voorstelde. Het zal ook de spanning wel zijn geweest.
Het is hartstikke mooi werk
Na een goede lunch was de spanning eraf en konden we beginnen aan de tweede inzet. De situatie betrof een autogarage met een autobrand en een paar aangestraalde gasflessen. Mijn maat Jert en ik denderden er doorheen en met een tevreden gevoel ruimden we de spullen weer op. Ik had het gevoel dat we er zo nog wel 100 inzetten achteraan konden doen. Na een verdiende douche was het wachten op de uitslag. Het duurde even en de spanning kwam weer terug. Gelukkig kregen ik en mijn meeste klasgenoten een positieve uitslag! Eerste uitruk... Met een ontzettend blij gevoel kon ik weer terug naar Haaksbergen.
8
VERZAMELSTUK
iteraard meteen mijn leerwerkU plekbegeleider Alwie op de hoogte gebracht, kerntaak 1 was mooi in één keer behaald! Maar het mooiste was dat ik vanaf nu eindelijk mijn pieper mee op zak kreeg en mee mocht op de uitruk. Hier keek ik al lang naar uit en daar doe je het uiteindelijk ook voor. Nadat de pieper de eerste keer ging voor een OMS, ging het met een rotgang in de auto naar de kazerne. Ik kon er zo lekker inkomen en kreeg er ook gevoel bij hoe het er aan toe gaat vanaf het moment dat de pieper gaat. Bij mijn eerste ‘grote’ brand moest er een afvalcontainer aan geloven die vakkundig werd geblust door mijn collega. Daarnaast hebben we nog een kind uit een wildrooster gehaald
en was ik mee op pad toen begin januari een zware onweersbui over Twente trok. Het waren allemaal leuke en interessante inzetten om mee te beginnen. Eindelijk kon ik dingen van de opleiding in de praktijk brengen. Maar ook tijdens de inzetten zelf heb ik weer veel bijgeleerd van mijn collega’s. Het verschil tussen de opleiding en de praktijk is toch wel duidelijk aanwezig. Mooi werk De korte tijd dat ik nu echt mee mag heeft mijn gevoel wat ik vooraf had bij de brandweer al wel grotendeels bevestigd, het is hartstikke mooi werk. Inmiddels zijn we net onderweg met kerntaak 2 van de opleiding, THV!
KAZERNENIEUWS
Kazerne uitgelicht: Ootmarsum Vier vragen aan de kazernecoördinator Harald Schulten 1. Hoeveel uitrukken hebben jullie op jaarbasis en welk incident is je het meest bijgebleven? Ootmarsum heeft gemiddeld zeventig uitrukken per jaar. Mijn eerste uitruk was een ongeval op de Denekamperstraat net buiten Ootmarsum. Het was een ongeval waarbij twee auto’s frontaal op elkaar waren gereden. Het was vlak bij mijn toenmalige werkgever en één van de auto’s was een Volkswagen Passat gelijk aan de auto van één van onze bedrijfsleiders. Hiervan schrok ik wel even, want het was ook aan het einde van de werkdag. Gelukkig voor hem was hij het niet trouwens. Bij aankomst bleek één bestuurder overleden achter het stuur te zitten met één gewond kind achterin, de tegenligger zat zwaargewond bekneld in zijn auto. Hij zat met de bestuurdersstoel, stuur en dashboard bijna op de achterbank. Hij heeft nog geruime tijd geleefd terwijl het ambulancepersoneel met man en macht alles hebben geprobeerd hem in leven te houden. Helaas mocht de reddingspoging niet baten. Nadat hij was overleden hebben
we hem bevrijdt uit de auto en bleek hij beide benen er zo goed als af te hebben; Welkom bij de Brandweer... 2. Als je iets aan de kazerne mocht veranderen, wat zou dat dan zijn en waarom? We hebben sinds september 2011 een prachtige 'nieuwe' kazerne, waar we een gedeeld gebruik hebben met de stichting Damast (veel muziekles). Dit kan prima, maar dan is geluidsisolatie wel erg wenselijk, zo niet een must. Als buren kunnen we het prima vinden met elkaar, maar er is veel geluidshinder over en weer. Dit zouden we graag opgelost zien / horen. Verder zijn we zeer tevreden en blij met onze kazerne. Zoals de naam van de stichting al aangeeft, is het een oude textielfabriek van Twents Damast geweest, welke mooi is gerenoveerd. 3. Hoeveel vrijwilligers/beroepsmensen kent je kazerne en welk soort voertuigen staan er bij jullie? 15 vrijwilligers, incl. 3 beroeps/dagdienst medewerkers (waaronder: 1 Centralist,
1 Medewerker Gebouwonderhoud, 1 Medewerker Vakbekwaamheid en tevens OVD (ikzelf)), 1 TS (2631), 1 Oefen / reserve TS (2031). Daarnaast staat er ook nog een Oldtimer (DAF), een personeelsbus en een dienstauto. 4. Wat maakt de kazerne bijzonder/uniek? Het is een mooie in stijl gerestaureerde textielfabriek met een opvallende glazen gevel en ronde betondaken, maar de kazerne is bijzonder door de prettige sfeer die er heerst door de 15 enthousiaste groep vrijwilligers die de uitruk borgen.
9
STRATEGIE & ONDERSTEUNING
Talentontwikkeling! Lot Heij is sinds 1 april 2013 bij Brandweer Twente aan de slag gegaan als specialist 'MD consultant & Organisatieontwikkeling'. Niet iedereen heeft een beeld bij wie Lot is en wat haar functie precies inhoudt. Het werd tijd om haar hierover wat te vragen…
Wie is Lot? “Ik ben 35 jaar, woonachtig in Hengelo en ik heb thuis twee kipjes Babs en Quinny genaamd”, vertelt Lot. “Ik houd heel erg van lezen, reizen en op stap met vrienden.” Wat doe jij bij Brandweer Twente? “Ik houd mij bezig met de ontwikkeling van leidinggevenden en de organisatie. Dat betekent dat ik gesprekken voer met de leidinggevenden over hun (persoonlijke) ontwikkeling en ik adviseer het management over organisatieontwikkelingen. Ik ontwerp en coördineer hierin het Human Resource (HR) programma voor de organisatie samen met de andere vakspecialisten. Ik ondersteun dus de 10
VERZAMELSTUK
leidinggevende aan de mens kant en de organisatie kant. Twee onderwerpen (Mens & Organisatie) die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.” Waarom hebben we een HR programma nodig? “Een HR programma is bedoeld om richting te geven aan de strategische personeelsplanning van Veiligheidsregio Twente. Strategische personeelsplanning is het geheel van activiteiten rondom de instroom, doorstroom en uitstroom van medewerkers om de doelstellingen van de organisatie te kunnen blijven behalen. Eén van de onderwerpen binnen dit HR programma is bijvoorbeeld het beleid rondom Werving & Selectie. Het HR programma is bedoeld voor alle leidinggevenden binnen de organisa-
tie om hen te ondersteunen in hun rol als leidinggevende. Zij kunnen de 'instrumenten' die hierin ontwikkeld worden gebruiken voor de juiste medewerker, op de juiste plek, op het juiste moment!” Je had het er ook over dat je je bezig houdt met de ontwikkeling van leidinggevenden. Wat is het verschil wat jij doet met leidinggevenden en de club van Talentmanagement? “Eigenlijk niets, want zowel de specialisten van Talentmanagement en ik als MD consultant houden zich bezig met de ontwikkeling van talenten van de medewerkers. Dit maakt dan ook dat we vanaf 1 maart a.s. verder gaan onder één overkoepelend ontwikkelprogramma genaamd 'Talentontwikkeling'. Het doel
STRATEGIE & ONDERSTEUNING
van Talentontwikkeling is het in kaart brengen van talenten van de medewerkers binnen Twente om ze op die wijze te faciliteren in hun (persoonlijke) ontwikkeling. De medewerker is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar carrière. Talentontwikkeling zit als het ware op de bagagedrager van de medewerker als het zijn of haar ontwikkeling betreft.” Wat doe je dan als MD consultant met die leidinggevenden? “Ik voer individuele gesprekken met de leidinggevenden en we zijn gestart met het houden van intervisie net zoals nu ook gebeurt voor medewerkers en specialisten. Specifiek voor de leidinggevenden is een programma bedacht in
het kader van de Brandweer Management Ontwikkeling (BMO). Dit is omdat het management een belangrijke schakel in de zorg voor de doorontwikkeling van de organisatie is. Eén van de opdrachten voor hen is dan ook dat zij hun gezamenlijk visie op leiderschap verder moeten door ontwikkelen (de neuzen dezelfde kant op). Het BMO programma helpt en ondersteunt hierbij.” Als ik nu de ambitie heb om door te groeien naar specialist of leidinggevende, met wie ga ik dan in gesprek? “Als een medewerker de ambitie heeft om door te groeien naar een functie als specialist of leidinggevende, dan ga je allereerst in gesprek met je leiding-
gevende. Met hem of haar kun je vervolgens afspreken om een verkenning te doen van je talenten met Bert Mos of Tanja Guyken.” Wat heb ik als vrijwilliger van de brandweer aan Talentontwikkeling? “Talentontwikkeling is ondersteunend en faciliterend bij het ontdekken en ontwikkelen van de talenten van de medewerker. Alle medewerkers, dus ook voor jou als brandweervrijwilliger. De aanleidingen zijn divers; van ik wil fulltime bij de brandweer werken tot hoe kan ik effectiever met mijn gedrag omgaan. Als je twijfelt of Talentontwikkeling iets voor je is, dan kun je altijd contact opnemen met Tanja of Bert.”
De traplooptest Binnen twee minuten 105 traptreden betreden gekleed in volledig uitruktenue, dat is per 1 januari 2014 het nieuwe onderdeel voor de periodieke PPMO keuring. De periodieke PPMO keuring bestaat uit de volgende vier onderdelen: 1. Vragenlijst 2. Biometrisch onderzoek 3. De brandbestrijdingsbaan met de 12 onderdelen 4. De traplooptest. De traplooptest is een onderdeel dat na de brandbestrijdingsbaan uitgevoerd moet worden. Inhoud test Bij de traplooptest moet de kandidaat 105 treden “beklimmen” binnen twee minuten. Hierbij moet de kandidaat een hogere hartslag halen, dan zijn theoretische leeftijdshartslag. Deze theoretische hartslag wordt berekend. Als voorbeeld moet iemand die 49 is een hartslag halen die hoger ligt dan 146 hartslagen per minuut. Daarnaast moet het aantal treden binnen twee
minuten worden gehaald. Hierbij is men gekleed in volledig uitruktenue, moet men aangekoppelde ademlucht dragen en dient men onder beide armen twee brandweer gerelateerde items dragen van 10 kilo elk. Deze eisen zijn landelijk bepaald en hebben we dus in Twente niet zelf bedacht. Echte trap vs stairmaster Oorspronkelijk was het de bedoeling dat deze test afgelegd wordt op een echte trap. Het bleek echter dat er landelijk en ook in Twente maar weinig trappen zijn die aan de criteria voor de traplooptest voldoen. Daarnaast zijn deze trappen vaak in particulier bezit of te ver van de andere testonderdelen verwijderd. Om deze reden is landelijk een alternatief ontwikkeld: de stairmaster. Deze eindeloze trap is aangepast en uitgebreid getest om als alternatief te dienen voor een echte trap. Eind 2013 is de stairmaster dan ook landelijk vrijgegeven.
1 januari 2014 in Twente is gebleken dat je voordat je de traplooptest doet als periodieke keuring, de stairmaster een keer uitgeprobeerd moet hebben. Je hebt dan ondervonden wat een lekkere loopsnelheid is voor jezelf en hoe je je voelt nadat je 100 treden hebt gelopen. De ervaring leert dat de meeste deelnemers zeggen dat de traplooptest zwaar is, maar hij is te doen!
Zwaar, maar te doen.. Sinds de invoering van het PPMO per
11
REPRESSIE
Variabele voertuig bezetting In de Kuierhook op pagina 6 zijn een drietal collega’s aan het woord over het project Variabele Voertuigbezetting. Sinds 1 januari draait nu op verschillende kazernes deze pilot. Maar hoe is dit project tot stand gekomen.
Keuzes worden gemaakt door de bevelvoerder
Harald Aarnink (specialist Brandweerzorg) legt dit uit. “In de afgelopen jaren is de repressie steeds verder verbeterd: sneller, nieuwe technieken en beter georganiseerd”, vertelt hij. “Toch zijn we voortdurend op zoek naar nieuwe methoden om incidenten te bestrijden. Denk bijvoorbeeld aan het door ontwik kelen van de offensieve buiteninzet en de defensieve binnen inzet, maar ook variabele voertuigbezetting.” Wat is het doel van het project? “Het doel van dit project is om te kijken of we kunnen innoveren op onze inzetwijze en de samenstelling van de tankautospuit. We gaan ervaring opdoen met variabele voertuigbezetting, waarbij we kijken naar veiligheid, doelmatigheid en effectiviteit. Uiteindelijk willen we variabele voertuigbezetting implementeren in
12
VERZAMELSTUK
onze organisatie. Daar gebruiken we dit jaar voor. Ook nemen we deel en volgen we de landelijke ontwikkelen en discussie rondom dit onderwerp.” Hoeveel kazernes doen nu mee? “Op dit moment nemen twaalf kazernes deel aan verschillende vormen van variabele voertuigbezetting. Hierbij moet je denken aan twee persoonsbemanning bij automatische meldingen met prio 2. Een vierpersoonsbemanning bij automatische meldingen met prio 1 en bij buiten- en autobranden tot aan gecombineerde uitrukken bij gebouw- en industriebranden. Met een gecombineerde uitruk wordt bedoeld dat een tankautospuit uitrukt met vierpersoonsbemanning aangevuld met een redvoertuig of een voertuig ten behoeve van de waterwinning. Van de twaalf
kazernes zijn negen kazernes daadwerkelijk gestart met het uitrukken met variabele voertuigbezetting. De resterende drie kazernes zijn met het oefenprogramma gestart.” Geldt variabele voertuigbezetting voor alle brandmeldingen? “We hebben een overzicht gemaakt van het type meldingen waar we naar toe gaan met variabele voertuigbezetting. Denk hierbij bijvoorbeeld aan OMS meldingen, buitenbranden, autobranden etc. Hier mag wel van afgeweken worden. Het kan bijvoorbeeld dat door kennis van een bepaald gebouw of dat bij de eerste melding al blijkt dat de brand dusdanig groot is je met standaard bezetting wil uitrukken. Die keuze wordt gemaakt door de bevelvoerder. Hij bepaalt en geeft aan of er met variabele- of met standaard bezetting wordt uitgerukt.”
KAZERNENIEUWS
Kazerne uitgelicht: Oldenzaal Vier vragen aan de kazernecoördinator Gerard Schasfoort 1. Hoeveel uitrukken hebben jullie op jaarbasis en welk incident is je het meest bijgebleven? Het aantal uitrukken van post Oldenzaal ligt tussen de 260 en 280 incidenten per jaar. Naast de ramp in Enschede is een ongeval op de provinciale rondweg mij het meest bijgebleven, de plek van het ongeval is vanaf de kazerne te zien. Helaas was het slachtoffer al overleden en zo erg bekneld dat we hem bij de kazerne uit het voertuig hebben gehaald. De volgende avond tijdens de oefenavond zagen wij daar een aantal jongeren lopen, deze kwamen even later naar de kazerne en één van de jongeren wilde graag even een woordje tot ons richten; het bleek de zoon van het slachtoffer te zijn. Ondanks dat wij niets meer voor zijn vader hebben kunnen doen, wilde hij ons toch bedanken voor alles wat wij nog hadden gedaan en als
blijk liet hij een roos achter, deze roos heeft nog jaren in de kantine van de kazerne gehangen. 2. Als je iets aan de kazerne mocht veranderen, wat zou dat dan zijn en waarom? Begin 2013 zijn de kleedruimte en de douches aangepast en deze zijn nu optimaal. Er zijn nog wel een aantal wensen; een afdak voor het stallen van de aanhangers, elektrische deuren aan de achterzijde alsmede de klimaat beheersing in het gebouw. 3. Hoeveel vrijwilligers/beroepsmensen kent je kazerne en welk soort voertuigen staan er bij jullie? In Oldenzaal hebben we momenteel 35 repressie medewerkers, waarvan zeven beroeps, maar helaas niet allen in Oldenzaal, wat weer ten koste gaat
van de uitruk overdag. Daarnaast zijn er nog vier in de 24 uurdienst in Enschede en één in de 24 uurdienst op vliegbasis Leeuwarden. De volgende voertuigen staan in Oldenzaal: 2x TAS, één hoogwerker en één haakarmvoertuig waar standaard de HV container op staat. Daarnaast staan er nog een verlichtingscontainer en een WTS 1000. 4. Wat maakt de kazerne bijzonder/uniek? De ligging van de kazerne is uniek want we kunnen snel alle wijken, industrieterreinen en de snelweg bereiken. Een nadeel is dat de infrastructuur de laatste jaren zo veranderd is dat het in de avond/nacht en weekenden langer duurt voordat de vrijwilligers bij een melding op de kazerne zijn, dit gaat dan weer ten koste van de uitruktijden.
13
BEHEER & TECHNIEK
Bumper tot bumper en alles wat daar tussen zit... Hoe komt het dat ons mooie, grote, rode wagenpark er zo goed bij staat? Tenminste… zo op het eerst oog lijkt dit zo. Natuurlijk verkeren alle 330 rijdende voertuigen in Twente niet allemaal in perfecte staat. Maar daar zijn we hard mee aan het werk. Dit doen we onder andere door Bumper tot Bumper keuringen uit te voeren. Wat dit precies is, leggen we je graag uit.
In de werkplaats in de kazerne van Enschede Centrum Spaansland wordt iedere dinsdag tot en met donderdag een Bumper tot Bumper keuring uitgevoegd. Deze keuringen doen we alleen op de grote voertuigen, zoals een tankautospuit of een hulpverleningsvoertuig. Het hele voertuig wordt leeg 14
VERZAMELSTUK
gepakt. Er is inventaris dat wettelijk verplicht gekeurd worden bij een extern keuringspunt (denk hierbij aan hef- of hijsmiddelen). De meeste inventaris kunnen we zelf keuren, hiervoor zijn we gecertificeerd. Dus bij voorbeeld de redvesten, explosiemeters, kettingzagen, ventilatoren... En uiteraard wordt
er ook een APK uitgevoegd. De ‘klant’ brengt het voertuig dinsdag en op donderdag kan het gekeurde voertuig weer opgehaald worden. Het voertuig is dan gewassen en gepoetst door de jongens van De Kapstok. In de tussentijd krijgt de klant de beschikking over een ruilvoertuig, zo hoeft de kazerne niet
BEHEER & TECHNIEK
buiten dienst gezet te worden. Het halen en brengen van het voertuig gebeurt in combinatie met Beheer & Techniek. Kennis De goed opgeleide monteurs van Brandweer Twente beschikken over ruime ervaring. Door het hoge kennisniveau en de continue bijscholing van deze ploeg zijn ze bekend met alle merken en typen voertuigen die binnen Twente rondrijden.
Voordelen Het Bumper tot Bumper concept heeft een aantal voordelen. We kunnen groot inkopen (olie bijvoorbeeld), prijsafspraken maken met leveranciers en dat werkt kostenbesparend. Omdat we alles uit het voertuig halen, kunnen we gelijk alles voorzien van een tag (barcode) en dus registreren. We kunnen langzaam over naar een standaardisatie van de TS. We krijgen een goed overzicht van de staat van onderhoud van
ons materieel en materiaal. We kunnen trends signaleren: als er bijvoorbeeld verkeerd geknipt wordt met een schaar, wordt dit doorgegeven aan de sector Vakbekwaamheid voor het oefenprogramma. En tot slot... we doen het allemaal zelf, met eigen personeel. We hebben de know how en zijn bovendien erg betrokken! Tot nu toe hebben we veel positieve reacties gekregen op dit concept, voor ons een teken dat we goed bezig zijn.
Nieuwe kazerne Goor Vorig jaar rond deze tijd stond er aan de Van Kollaan 19 in Goor alleen nog een stalen karkas, de laatste resten van wat ooit een brandweerkazerne was. In december vorig jaar is de nieuwe kazerne opgeleverd, een functioneel en vooral ook prachtig nieuw gebouw. Enkele jaren geleden werd door de vorige burgemeester van Hof van Twente, de heer Goudt, besloten om de kazerne te laten verbouwen. Samen met de Raad ging hij een kijkje nemen en de constatering was dat dit echt niet meer
kon. De staat van het gebouw was zo slecht dat het niet meer voldeed aan de eisen van de tijd. Samen met het brandweerpersoneel is het nieuwe ontwerp tot stand gekomen. De architect Robert ten Dam heeft de ruimtes zo weten in te delen dat deze maximaal benut worden, flexibel en praktisch. Er is bijna een complete verdieping bovenop gekomen. KazernecoĂśrdinator Erwin van Coeverden is erg tevreden over het resultaat. “Samen met een binnenhuisarchitect hebben we de kazerne prachtige ingericht. Door slim
en vooral tegen lage kosten in te kopen, hebben we alles binnen de begroting kunnen realiseren", aldus Erwin. De kazerne is op vrijdag 14 maart officieel door onze commandant Stephan Wevers en wethouder Ben Eshuis van de gemeente Hof van Twente geopend. Diezelfde dag konden ook de gezinnen van de brandweermensen en de noabers een kijkje nemen. Op zaterdag 17 mei wordt er een open dag georganiseerd. Uiteraard ben je dan ook welkom.
15
VAKBEKWAAMHEID & KENNIS
Brandweervaardigheidstoetsen:
Presteren met plezier! Brandweerwedstrijden zijn een grote onbekende binnen brandweer Nederland. Iedereen heeft er wel eens van gehoord, velen hebben er een mening over, maar slechts weinigen weten precies wat het inhoudt. Zij weten bijvoorbeeld dat ‘brandweerwedstrijden’ inmiddels een achterhaalde term is. Tegenwoordig wordt gesproken over ‘brandweervaardigheidstoetsen’. Toch doen er jaarlijks maar liefst 4800 deelnemers vrijwillig mee aan brandweerwedstrijden. En als we de organisatie en juryleden meetellen dan blijken er jaarlijks circa 7500 personen betrokken te zijn bij de ‘brandweervaardigheidstoetsen’. Dit betekent dat bijna 20% van onze beroepsgroep actief (als deelnemer) is betrokken. Onderzoek van Michel van Haaften (afstudeerder) laat zien dat vaardigheidstoetsen een positieve bijdrage leveren aan de vakbekwaamheid van repressief brandweerpersoneel: • De vaardigheidstoetsen van het ABWC zijn één van de weinige oefenmomenten waarbij kennis, kunde en kwaliteit van de deelnemer in één oefening worden beoordeeld, waarbij het recreatieve karakter van de toets eveneens een belangrijk element vormt. Daarnaast spelen factoren als stress en tijdsdruk een belangrijke rol bij deze vaardigheidstoetsen;
16
VERZAMELSTUK
• 67% van de commandanten met een ‘wedstrijdploeg’ ziet het verschil tussen brandweerlieden die wel of niet deelnemen aan vaardigheidstoetsen en 74% van de commandanten vindt brandweervaardigheidstoetsen noodzakelijk voor korpsen met weinig repressieve ervaring; • 87% van de commandanten merkt dat deelnemers aan vakbekwaamheidstoetsen zich meer bewust worden van hun eigen veiligheid; • De bijdrage van vaardigheidstoetsen uit zich, aldus de commandanten, in effectiever optreden (27%), betere commandovoering (21%) en veiliger optreden (17%). Bovenstaande cijfers waren aanleiding om in gesprek te gaan met een afvaardiging van de Twentse wedstrijdploegen: Borne, Denekamp, Diepenheim, Goor, Hellendoorn en Nijverdal. Wat uit de gesprekken naar boven kwam was een enorme gedrevenheid én de stelling dat het in wedstrijdploegen veel beter mogelijk is om elkaar ‘open en eerlijk’ feedback te geven na optreden. Zijn wedstrijdploegen hierdoor beter in staat om te leren? Voldoende reden om deze ‘grote onbekende’ in de spotlights te
zetten. Wat houden deze wedstrijden (of beter: brandweervaardigheidstoetsen) precies in, wat drijft hen om naast alle tijd die de brandweer al vraagt nog extra energie te stoppen in training en wedstrijden, wat levert het hen op? Dit jaar gaat het Verzamelstuk de Twentse wedstijdploegen volgen. In een aantal ‘nummers’ leren wij de ploegen kennen, komen we erachter in welke klassen en welke typen wedstrijden er gestreden wordt, volgen we de voorbereiding op het wedstrijdseizoen en vernemen we de wedstrijdresultaten van de ploegen? Enkele vragen die mij persoonlijk bezig houden: wat kunnen wij leren van deze brandweerwedstrijden? Welke elementen uit deze brandweervaardigheidstoetsen zijn bruikbaar binnen ons eigen Twentse vakbekwaamheidsprogramma? En misschien wel de belangrijkste: ‘Hoe gaat het streven naar goed of zelfs de beste willen zijn, met daarbij strenge maar rechtvaardige beoordelingen, hand in hand met heel veel plezier, passie en collegialiteit!
VAKBEKWAAMHEID & KENNIS
Diepenheim meer dan 20 enheim heeft al Brandweer Diep rwedstrijden. De et de brandwee jaar ervaring m n die ‘vers’ uit de gesteld uit lede ploeg is samen technieken . Nieuw geleerde opleiding komen gen leren het en de nieuwelin en ag dr ge er ov n de worden or de kennis va beter kennen do brandweervak rps. rest van het ko
Nijver dal Ook Nij verdal doet al jaren mee aa n de wedstr ijden. In aanlo op naa r de wedstr ijden tra in en ze é per we én keer ek om a ll e s weer o nieuwe p te fris technie sen en ken en krijgen de proced . De plo ures on e g is der de ervaren een mix knie te brandw van nie eermen uwe ta lenten sen. en
Hellendoorn rn nam in is Ook Hellendoo rijden. In 1996 el aan de wedst de al de de jaren ’60 in n geworde nds kampioen de ploeg Nederla werd een derde 07 20 lage druk, in lt tweede klasse D. De ploeg spee in de klasse TS-H e” uw plaats behaald ie met de “n de klasse TS-HD momenteel in manschappen.
Goor Goor h eeft in het ver leden regelm atig deelge nomen . De laat ste dee ln ame was in 2009. E r is me in de k egedaa lasse T n S-HD, H wedstr o ofdklas ijden. H se en d et hoog e 112 plaats ste res met de ultaat la n was ee delijke ze met n 7e wedstr een nie ijden. D uwe w van sta it jaar g edstrijd rt . aan ploeg
Denekamp eg van Lage De wedstrijdplo stig deel aan de al in de jaren ze m na p m t ka ze ne ge De ans werden in n waar ordonn de rij st in ed w ee uk m Dr Nu doen zij en portofoons). ge g no en g, ar lin w r el (e val met bekn aar brand, onge tie de klasse 112 w of een combina n vaarlijke stoffe ge et m l va ge on iteiten van deze calam enten wedstrijdelem kunnen zijn.
Borne Borne h eeft al vele de cennia een plo eg die deelne emt aa n brandw eerwed strijden In het v . erleden werden collega nieuwe ’s verpli cht ges de ploe teld lid g , tege te word nwoor en van In 2012 dig is h heeft k e t op vrijw orps Bo gewest illige b rne de asis. elijke w organis edstrijd a t ie van de en 112 op zich genom en.
17
BRANDVEILIGHEID
Risk Factory Twente
In eerdere edities van het Verzamelstuk en in verschillende nieuwsbrieven heb je het afgelopen jaar al regelmatig kunnen lezen over de Risk Factory. Zoals je weet is dit een plek waarin we het veiligheidsbewustzijn en de zelfredzaamheid van mensen willen vergroten. Het afgelopen jaar is er hard gewerkt aan het uitwerken van het concept en het opbouwen van de Risk Factory zelf. Het resultaat daarvan is dat we in 2014 onze deuren kunnen gaan openen.
Meer weten? Kijk dan op www.riskfactorytwente.nl
18
VERZAMELSTUK
BRANDVEILIGHEID
Het concept Jong geleerd is oud gedaan en wat je kunt voorkomen, hoef je niet te bestrijden. Vanuit die gedachte is het Risk Factoryconcept ontwikkeld. De komende jaren zal in de samenleving steeds meer zelfredzaamheid vragen van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De overheid kan niet meer alleen alle veiligheidsissues voor haar rekening nemen. De Risk Factory is een initiatief dat voorziet in deze behoefte. Door op een uitdagende en speelse manier veiligheidservaringen te bieden, zorgen we ervoor dat alle bezoekers veiligheidsambassadeur worden in hun eigen omgeving. Deze olievlekwerking helpt om onze samenleving veiliger te maken. We geloven dat een preventieve aanpak die focust op het beleven van (on)veiligheid grote veiligheidswinst oplevert. Beleef de Risk Factory In eerste instantie gaan proefklassen met basisschoolleerlingen uit groep 7 en 8 dit uitproberen. Wat moet je doen om brand in je huis te voorkomen? Wat zijn de gevaren van alcohol? Hoe neem je veilig deel aan het verkeer? Allemaal scenario’s die kinderen in de Risk Factory kunnen beleven. Door realistische scenario’s aan den lijve te ondervinden en door spelenderwijs te ervaren hoe kinderen veilig kunnen handelen, kunnen ze zelf voor hun eigen veiligheid zorgen in de thuissituatie, op school en in een openbare ruimte. Het gaat dan om allerlei soorten veiligheid, zoals omgaan met alcohol, verkeersveiligheid, vandalisme en brand- en cyberveiligheid. Een bezoek aan de Risk Factory staat niet op zichzelf. We willen graag weten of een bezoek bijdraagt aan het kennisniveau
en het veiligheidsbewustzijn van onze bezoekers. In samenwerking met de Universiteit Twente meten we zowel in het voortraject als na het bezoek het kennisniveau en de houding van deelnemers ten aanzien van de verschillende scenario’s. Dit wordt gedaan aan de hand van een korte vragenlijst die de leerlingen op school invullen; eenmaal voorafgaand aan het bezoek aan de Risk Factory en tweemaal na afloop van het bezoek. De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek en om te kijken op welke wijze we de Risk Factory nog succesvoller kunnen maken. Twente Safety Campus De Risk Factory maakt deel uit van de Twente Safety Campus. In 2010 is dit project opgestart met als doel een campus te ontwikkelen op het terrein van de voormalige luchthaven Twente. Het is een plek waar partners op het gebied van veiligheid elkaar ontmoeten en samenwerken. Alles wordt gebouwd vanuit het denken-doen-beleven concept. Naast de Risk Factory zijn hier ook Trainingscentrum en het Safety Field Lab gevestigd. Ouder kind dag Voordat de eerste basisscholen naar de Risk Factory komen, hebben we de kinderen van onze brandweercollega’s uitgenodigd. Een spannende dag voor zowel het team als voor de kinderen! 30 collega’s zijn met hun kinderen op de ouder kind dag gekomen om zo de Risk Factory te beleven. De reacties waren positief, van zowel de ouders als de kinderen. Het werd als positief ervaren om op een actieve manier bezig te zijn met veiligheid. Uiteraard hebben we ook nog wat verbeterpunten opgehaald; hiermee gaan we de komende periode aan de slag.
Kortom, we kijken terug op een geslaagde dag!
Sam Tiethoff (dochter van collega Sandra) Je mag 112 alleen bij spoedgevallen bellen. Dus niet voor de grap, anders hou je echte oproepen tegen en is het strafbaar.. Wij mochten oefenen en daar 112 bellen. Dat was heel fijn want in het echt weet ik nu wat ik moet zeggen, waar ik ben en wat er gebeurt is. Ook moet ik letten op mijn eigen veiligheid! Het was heel erg leuk met een iPad door een woonkamer te lopen en aan wijzen wat allemaal brandgevaarlijk is. We hebben alle gevaarlijke situaties gevonden! Nikki Wagenvoort (dochter van collega’s Wendy Franke en Mike Wagenvoort) Ik vond het leuk dat je zelf dingen mocht doen, zoals zoeken naar de deur in een ruimte vol rook en voelen hoe het is om dronken te zijn. Het stukje over vandalisme vond ik saai. Op school had ik wel geleerd wat je met brand moet doen, maar nu kon je het zelf voelen en ervaren en dat maakt het veel spannender en leerzamer.
De Risk Factory is een initiatief van de samenwerkende partners uit Veiligheidsregio Twente: Brandweer Twente, Politie Oost Nederland en GHOR Twente. Daarnaast leveren Tactus (Verslavingszorg), de GGD, het Regionaal Orgaan voor de Verkeersveiligheid in Overijssel (ROV Oost Nederland), Universiteit Twente en Saxion een bijdrage in de Risk Factory.
19
INTERVIEW
Kennen jullie Uli al? Sinds begin dit jaar had je binnen Brandweer Twente een collega tegen het lijf kunnen lopen, die gehuld was in Duitse kazernekleding. Wie hij is en wat hij hier gedaan heeft, kun je in dit artikel lezen. Via vnet had hij zich al kort voorgesteld, maar nog lang niet alles verteld. Tijd dus voor een vraaggesprek met Ulrich.
Troned is echt geweldig!
Wie is hij? Ulrich Niehues, 43 jaar, getrouwd en vader van twee dochters in de leeftijd van 8 en 10. Hij woont in Schapen, een klein dorp gelegen in Emsland/Niedersachsen, zo’n 25 kilometer ten noorden van Rheine, de stad waarin hij werkt als beroeps brandweerman. Wat deed hij? Ulrich begon zijn loopbaan als 'Mechaniker' in de mijnbouw van
20
VERZAMELSTUK
Ibbenbühren. In 1996 volgde de overstap naar de brandweer. Eerst bij de Bundeswehr en vanaf 1999 bij de beroeps van Köln in de 24uurs. Na ruim vijf jaar maakt Uli, zoals hij zich liever laat noemen, de overstap naar de beroeps van Rheine, terug naar zijn geboortestreek. Vanuit Rheine volgt hij de opleiding 'Helicopter-EmergencyMedical-Service' bij de ADAC in Bonn om vervolgens ingezet te worden als reddingsassistent op
de reddingshelikopter 'ChristophEuropa2'. Dit is de gele reddingshelikopter die ook regelmatig in Twente ingezet wordt. In 2009 rondde hij zijn opleiding tot bevelvoerder met succes af. Wat doet hij? Uli is, zoals eerder vermeld, beroeps in de 24-uursdienst van de brandweer in Rheine, een stad met bijna 77.000 inwoners en tevens sinds 1983 partnerstad
INTERVIEW
van Borne. Tijdens de 24-uurs zijn ze met een ploeg van twaalf collega’s verantwoordelijk voor het ambulancevervoer en de eerstelijns brandweerzorg. Vier personen vormen de bemanning van twee ambulances (Rettungswagen), één persoon is de
programma gemaakt waarin hij, maar de repressie in Almelo, Enschede en Hengelo, ook veel op Troned is geweest. Alle sectoren binnen Brandweer Twente hebben hun bijdrage geleverd. Sterker nog: via de Twentse contacten zijn ook afspraken gemaakt met o.a.
Het is waar: Nederland ligt technisch voor op Duitsland. chauffeur van de Notartzt en één persoon is reddingsassistent op de helikopter. Blijven zes personen over voor de brandweerzorg op de tank-autospuit en evt. de autoladder. In Rheine werken ze al jaren met het systeem 4+2. Wel met het verschil dat er in dat geval vrijwilligers nakomen met een busje. Wat gaat hij doen? Als plaatsvervangend ploegleider zou Uli graag doorgroeien naar de functie van ploegleider. Hiervoor mag hij nu de opleiding volgen. Het volgen van deze opleiding biedt tevens de mogelijkheid om OvD (Einsatzleiter) te worden, maar dat is niet vanzelfsprekend. De OvD stage gaat hij in Köln lopen, een collega uit Rheine komt daarvoor vanaf half augustus naar Twente. Omdat Uli jonger is dan 45 jaar moet hij eerst een oriëntering-stage volbrengen. Het is de bedoeling dat tijdens deze stage alle facetten van de brandweer belicht worden. Op eigen verzoek van Uli wordt deze stage in Twente georganiseerd. Omdat, zoals hij zelf zegt, de brandweer in Nederland technisch vooruitstrevend is en de steden Almelo, Enschede en Hengelo te vergelijken zijn met Rheine. Uli is tot eind maart bij ons geweest. We hadden een zeer uitgebreid en afwisselend
oefencentrum Wijster, Brandweer Amsterdam en het IFV. Wat is het meest opvallende tot nu toe? Niet een speciale activiteit of een speciaal moment. Nee, wat hem het meest opvalt is de houding van de Twentse collega’s. “Zonder uitzondering is iedereen hier bereid om tijd voor mij te maken en mij op gepassioneerde wijze mee te nemen in hun deel van het vak. Dat had ik niet verwacht.” Wat zou hij willen meenemen vanuit Twente naar Rheine? Zijn vermoeden dat de brandweer in Nederland technisch voor ligt op Duitsland is wel uitgekomen. Vooral op het gebied van materieel en uitrusting. Hij ziet dat de samenwerking en regionalisering in Nederland leidt tot eenheid helderheid en standaardisatie. Iets wat in Duitsland nog onontgonnen terrein is. De hogedruk inzetten fascineren hem. In Duitsland wordt alleen bij kleine overzichtelijke inzetten de haspel afgerold. Bij een woningbrand wordt altijd direct lagedruk gebruikt. Eigenlijk zou hij het liefst compleet Troned onder zijn arm mee willen nemen naar Duitsland. Uli is razend enthousiast over alles wat op Troned plaatsvindt. Met name de 'Heizübung' spreekt
hem aan. Ook voor de formule 'Riskfactory' en het team brandonderzoek ziet hij mogelijkheden over de grens. Wat zou hij willen meegeven vanuit Rheine naar Twente? Uli ervaart het veiligheids bewustzijn van de Duitse brandweer groter dan die van de Nederlandse. Hij probeert dit te verduidelijken met het feit dat zij tijdens een binnenaanval bij brand altijd een 'Sicherheitstrupp' buiten bij de ingang als backup hebben staan. Zij gaan alleen in geval van redding met twee ploegen gelijktijdig naar binnen. Tevens zal bij een binnenaanval op een verdieping altijd de autoladder worden opgesteld voor een (tweede) vluchtweg. Verder denkt Uli dat hun ervaring op de ambulance als groot voordeel geldt bij het brandweeroptreden tijdens technische hulpverlening. Je bent beter op de hoogte van elkaars werkwijze omdat je beide uitvoert. De afwisseling tussen de werkzaamheden op de ambulance en voor de brandweer ziet hij tevens als pluspunt. De hele dag 'werkend wachten' op een uitruk voor brand lijkt hem saai. Hij zit liever op de ambulance dan achter een bureau. Dit laatste valt wel te verklaren als je de verhouding tussen het aantal uitrukken ziet. Gemiddeld tijdens een 24 uursdienst rukken ze twee keer als brandweer uit en ruim twintig keer als reddingsdienst (met twee ambulances, Notartzt en helikopter). Dit is ook de reden waarom ze halverwege de dienst ruilen van positie brandweerambulance.
Uli dankt iedereen voor het mogelijk maken van deze stage.
21
INCIDENTEN
Langdurige klus boerderijbrand Espelo Holten, Markelo en Nijverdal werden op 5 januari tegen 10:30 uur gealarmeerd voor een boerderijbrand in het buitengebied van Holten. Het woonadres was bij de meldkamer in Apeldoorn niet bekend, waardoor aan de Meldkamer Twente de Brummelsteeg werd doorgegeven in plaats van Beumersteeg. De Brummelsteeg ligt ook in het buitengebied aan dezelfde kant van Holten.
Fotografie door: Leo van ‘t Hul Fotografie
22
VERZAMELSTUK
INCIDENTEN
Na alarmering werd contact gezocht met de meldkamer Oost Nederland, omdat het huisnummer niet klopte. Na het juiste adres doorgekregen te hebben kregen de aanrijdende voertuigen voordat ze de kern van Holten uit waren, het juiste adres door. Door snel alarmeren is er geen onnodige tijd verloren gegaan. Niet veel later werd opgeschaald naar grote brand en kwam de derde tankautospuit uit Rijssen. Het vinden van de ondergrondse brandkraan was een probleem. Uiteindelijk werd met behulp van een minikraantje op een halve meter diepte de brandkraan gevonden. De derde tankautospuit heeft op deze brandkraan afgelegd. De eerste twee tankautospuiten werden gevoed vanuit open water. Branduitbreiding Het gebouw was opgebouwd uit twee boerderijen die gedeeltelijk met riet waren gedekt, met aan de voorzijde het woongedeelte en aan de achterzijde de stallen. Deze twee boerderijen waren met elkaar verbonden door een gedeelte laagbouw over bijna de hele lengte. De huurder van de linker boerderij had ’s ochtends wat slijpwerkzaamheden verricht in het inpandige schuurgedeelte. Om 10:30 uur werd er een brandlucht waargenomen door een bewoner en trof vlak daarna een ontwikkelde brand aan. In 13 minuten (eerste tankautospuit ter plaatse) was de brand in het schuurgedeelte uitslaand geworden, via de laagbouw overgeslagen naar de rechter boerderij en in de rieten kap terecht gekomen. De rietenkap was een zogenoemde open of traditionele kap met als kenmerk dat ze aan de onderzijde geen beplanting hebben. Door deze constructie is de brand via de binnenzijde in de rietenkap
gekomen. De beperkte watervoorziening heeft geen invloed gehad op het brandverloop. Sterker nog, er kon vanaf de eerste inzet direct met lage druk geblust worden. De woning was niet voorzien van een rookmelder. De bewoners hebben dan ook geluk gehad dat ze al wakker waren en de brand
en Brandonderzoek werd 9 januari een avond georganiseerd in de kazerne van Holten. Hier waren 28 buurtbewoners aanwezig waaronder zeven gedupeerden. Arjan van Brussel heeft aan de hand van het uitrukrapport uitgelegd en laten zien dat er snel en voldoende water was op de stralen.
Eigenaresse: zeer tevreden over het optreden van de Brandweer. zelf hebben kunnen waarnemen en tijdig de woning te kunnen verlaten. Beide gezinnen zijn door deze brand dakloos geworden. Brandonderzoek Na gesprekken met de eigenaar en huurder zijn de bevindingen van de TBO als volgt: De schuur waar de brand is ontstaan, is die ochtend nog gebruikt door de huurder. Na restanten van de brand uit de schuur te hebben verwijderd, trof men het restant van een haakse slijper aan. Gezien het brandbeeld werkblad van de werkbank, is deze haakse slijper de oorzaak geweest van het ontstaan van deze brand. Niet duidelijk is geworden of het lag aan de nog hete schijf na de werkzaamheden, of dat de haakse slijper welke nog aangesloten was op het lichtnet, kortsluiting heeft veroorzaakt. Dit laatste is meer waarschijnlijk.
Jan Sander heeft uitgebreid met de buurt besproken wat de burger en met name de bewoners van de buurtschap kunnen doen om dergelijke incidenten in de toekomst te voorkomen. Ondanks het feit dat er niets meer te redden viel was de eigenaresse van het pand zeer tevreden over het optreden van de brandweer. Arjan van Brussel , Frans Dekker en Jan Sander
Voorlichting na woningbrand Om te zorgen voor veiligheidsbewuste en zelfredzame Twentse burgers en bedrijven zoekt het team Brandveilig Leven burgers en bedrijven op. Samen werken we hierdoor aan een (brand) veilige samenleving. Onder regie van het team BVL en in samenwerking met Repressie
23
VAKBEKWAAMHEID & KENNIS
Start nieuwe oefenseizoen In januari zijn we gestart met de eerste cyclus van het nieuwe vakbekwaamheidsprogramma. Voor velen was het wennen, daarom zijn we benieuwd naar de reacties vanuit het veld. We hebben een aantal mensen uit verschillen invalshoeken naar hun ervaringen gevraagd. Marc Bus: (teamleider repressie) Oefenen betekent dat je bezig bent met het vak. Daarom heeft het bij vrijwel iedereen ook de aandacht. De “nieuwe” systematiek heeft even tijd nodig om te landen. Deze tijd moet ook gegund worden. Mooi is het om te zien dat iedereen binnen de “nieuwe” systematiek zijn eigen weg zoekt. En deze ruimte is er gelukkig ook. De oefenmomenten zoals die nu vanuit vakbekwaamheid worden uitgezet zijn uniform en overzichtelijk. De vrije momenten kunnen door de kazerne coördinatoren worden gebruikt om lokale oefen- en bijscholingsbehoeften vorm te geven. Volgens mij geeft dit na enige gewenning voldoende ruimte om maatwerk te leveren en flexibel te zijn ten aanzien van de individuele vraag. Erik Eggink: (plaatselijke oefen coördinator) Al met al kunnen we zeggen dat de eerste oefeningen in 2014 na een wat moeilijke opstart toch goed verlopen zijn. Niet alles is gegaan zoals vooraf beschreven in de draaiboeken maar in grote lijnen zijn de oefendoelen gehaald
24
VERZAMELSTUK
en zaten er voor de deelnemers voldoende leermomenten in de oefeningen. In de loop van januari zien we duidelijke verbeteringen, mede doordat we elkaar beter weten te vinden. Wilco Boode: (KC Holten) Wat goed gaat is dat de oefeningen goed worden voorbereid door de oefenleiders en dat de instructeurs deskundig genoeg zijn om deze oefeningen tot een geslaagd oefenmoment laten verlopen. Volgens mij gaat het in Holten redelijk goed en iedereen is gemotiveerd. Ik hoop dat dit doorzet in de toekomst. Mijn ervaring hierin is, dat na een verloop van tijd de motivatie langzaam verloren gaat. Ik hoop dat we de motivatie vast kunnen houden. Martin Jansen: (manschap Den Ham) Mijn ervaringen met het nieuwe oefenprogramma zijn tot nu toe positief. Het is mooi dat er voldoende ruimte is voor extra oefenmomenten om bijvoorbeeld de specialisaties te beoefenen. Wel moet men goed in de gaten houden dat, door praktijkdagen e.d. in te lasten, de tijdsbelasting op de vrijwilligers niet te groot
wordt, zodat de brandweer een mooie hobby blijft voor vrijwilligers. Arno Fokker: (vakspecialist O&O) Wekelijks zitten de vakspecialisten bij elkaar en bespreken de terugkoppeling van de kazerne coördinatoren, koppelofficieren en de plaatselijke oefencoördinatoren. De aandachtspunten worden in beeld gebracht en waar het kan gelijk verbeterpunten doorgevoerd. Deze evaluatie sturen we naar de teamleiders Repressie en het team van Opleiden en Oefenen. Deze wijze van communiceren werkt verhelderend en wordt als zeer prettig ervaren. We proberen zo een kwaliteitsslag te slaan en tevens een mooi en leerzaam oefenseizoen van te maken.
INCIDENTEN
Woningbrand Mezenstraat Maandagavond, net na de oefenavond. We zitten op de kazerne om wat te drinken. Net als we ons blikje open trekken, gaat de pieper. Woningbrand Mezenstraat. Als we in de TS stappen, doet het MDT het (alweer) niet. Collega’s kijken op de plattegrond, terwijl we omhangen en wachten op de bevelvoerder en chauffeur. In record tijd zijn we ter plaatse. Ondanks dat we zo snel zijn, slaan de vlammen al uit het dak. De brand woedt op zolder.
Met de eerste straal gaan we een binnenaanval doen, terwijl de nummers 3 en 4 naar de panden er naast gaan. We komen tot aan de trap naar zolder. Daar komen ons de vlammen en het vallend stucwerk tegemoet. Door steeds wat water in de vlammen te brengen en dan even te wachten, weten we de vlammen mooi terug te drukken en al snel staan we op de zolder de laatste brandende resten onder controle te brengen. We hebben tot dan toe weinig water ge-
bruikt. Gaaf om te zien hoe stoom z’n werk doet! De brand blijkt echter lastig helemaal uit te krijgen. Aan de binnenzijde is de brand uit, maar aan de buitenkant blijft er rook onder de pannen vandaan komen. Met behulp van de hoogwerker worden de pannen van het dak gehaald en de warmtebeeldcamera spoort de laatste hotspots op. Uiteindelijk kunnen we tegen 01.30 uur weer terug naar de kazerne. De volgende ochtend is onze bevelvoerder nog even terug geweest samen met iemand van het team Brandonderzoek. Vermoedelijk is de brand ontstaan door kortsluiting op zolder. Er werden alsnog drie dode goudvissen gevonden op zolder. Eentje van hen was goed geconserveerd: in plastic gesmolten. Blub... Eline Boxem
Duitse collega’s trainen op Troned Vorig jaar heeft Brandweer Twente samen met Brandweer Gildenhaus-Bentheim en Brandweer Gronau-Epe een Euregio-subsidie ontvangen die als doel had om kennis te delen op het gebied van brandbestrijdingstechnieken.
Het resultaat van deze nieuwe samenwerking is dat de Brandweer Gronau-Epe alle brandweermensen in Nordrhein Westfalen onze brainbox gaat aanbieden. De praktijkdag die bij dit programma hoort, zal plaatsvinden
op Troned. Het gaat hier in eerste instantie om 100 personen. Een resultaat waar we trots op zijn! Het is de bedoeling dat we het komend jaar ook met andere Duitse regio’s intensiever gaan samenwerken.
Een mooie mogelijkheid om ons lesprogramma brainbox brandgedrag te vertalen en geschikt te maken voor Duitse brandweercollega’s. Deze subsidie is gebruikt voor een vertaling van het cursusprogramma (train-de-trainer) en de leermiddelen in het Duits, een opleiding voor instructeurs van één week op Troned en een afsluitend symposium.
25
INCIDENTEN
Lees in dit artikel ook de tip van Martin Boers ten aanzien van het ventileren.
26
VERZAMELSTUK
INCIDENTEN
Kerkbrand in Overdinkel Ik zat net in de auto om naar de supermarkt te gaan, toen mijn pieper ging voor een woningbrand in Overdinkel. In plaats van rechtsaf naar de supermarkt, werd het linksaf naar de kazerne Losser. Op dat moment ging ik uit van een woningbrand en het adres was nog niet bekend. In je hoofd ben je onbewust al bezig met je plan en eventueel plan plus. Woning of toch kerk Op de kazerne aangekomen waren we allemaal overtuigd dat het nog steeds om een woningbrand ging, tot ik me in ging melden bij de AC. De centralist gaf door dat het zou gaan om brand in een kerk, welke kerk was nog niet bekend. Weg is je plan en plan plus. Dit wordt toch wel even anders. In mijn achterhoofd speelde even de brand in de Koningkerk in Haarlem. Onderweg ging van alles door me heen als: een veilige opstelplaats, ingangen van de kerk, een oud gebouw met veel hout en enorm hoog. Ondertussen wist ik dat het ging om de St Gerardus Majella kerk. Wat en waar brandt het? Eenmaal ter plaatse konden we vanaf de buitenkant zien dat de tussendeuren in brand stonden en uit plaatselijke bekendheid wist ik dat achter die deuren een tweetal offeraltaren zijn, waar mensen kaarsen kunnen aansteken. Mijn vermoeden op dat moment was dat één van de altaren in brand stond. De aanvalsploeg heb ik naar binnen gestuurd met de opdracht om de brand te lokaliseren. Bij het openen van de klapdeur schrok ik wel. Je zag geen hand voor ogen, de hele kerk was
vol met dikke zwarte rook! Op dat moment kreeg ik door van de aanvalsploeg dat het een kleine brand betrof en afgeblust kon worden met weinig water. Achter in de kerk stonden een aantal kastjes en een houten beeld in brand. Nu kwam de grootste uitdaging; hoe krijg ik de rook uit deze immense ruimte! Ventilatieplan Op dat moment kwam de OvD ter plaatse en samen hebben we de tijd genomen om een goed ventilatieplan te maken met meerdere opties. We hebben allemaal wat geleerd van de praktijk trainingen op Troned, maar ventilatie in zo’n grote ruimte hadden we nog niet gehad. We hebben nog twee extra ventilatoren laten komen om te zorgen dat de zwarte rook zo snel mogelijk uit de kerk ging. Het eerste ventilatieplan had de OvD op een bord uitgetekend met een groene stift en het tweede plan met een rode stift. Dit hebben we met alle manschappen besproken, zodat iedereen wist wat te doen. Ook hadden we een tijd
afgesproken om te kijken of het gekozen traject effect had. Ik moet zeggen dat het eerste ventilatieplan goed uitpakte en na enige tijd zag je de rook minder worden. Tegen 12:45 uur hadden we de rook uit de kerk en bleek dat de rookschade enorm was. De OvD heeft TBO (Brandonderzoek) laten komen om te kijken wat de oorzaak zou kunnen zijn. Op dat moment hebben wij het incident overgedragen en zijn wij teruggekeerd naar de kazerne. Tip Nog een tip ten aanzien van het ventileren; neem je tijd om een goed plan en plan plus te maken. Pak een kaart en teken je plan in, zodat iedereen kan zien wat de bedoeling is en neem de tijd om te zien of het gewenste effect ook bereikt wordt. In zo'n grote ruimte zie je de resultaten niet na een aantal minuten. Al met al is het wat mij betreft een goede en veilige inzet geweest. Martin Boers
27
INCIDENTEN
Boeiend ongeval in Nijverdal 'Aanrijding met letsel' is op 22 januari de melding bij het personeel van de kazerne Hellendoorn. Op naar de kruising Grotestraat / Smidsweg te Nijverdal.
Bekneld en geboeid in het voertuig!
Het zou gaan om een eenzijdig ongeval, auto tegen verkeerszuil waarbij ĂŠĂŠn persoon bekneld zou zijn. Tijdens het aanrijden de benodigde informatie opgevraagd en de groep reeds ingedeeld. Overige informatie was er niet. Geboeid en bekneld Ter plaatse zag ik twee voertuigen met aanzienlijke schade en erg veel politie. Tijdens de schouw bleken er drie personen bekneld te zitten. Dus opgeschaald naar middelongeval en binnen enkele minuten was Nijverdal ter plaatse. Wat
28
VERZAMELSTUK
opviel tijdens de schouw was dat er meerdere personen geboeid waren en zelfs bekneld en geboeid in het voertuig zaten. De ambulance was inmiddels ter plaatse en ging bezig met triage van de gewonden. Zeer hoge snelheid Bij navraag aan de politie bleek dat er een achtervolging had plaatsgevonden na een inbraak in Raalte. De achtervolging, waarbij ook is geschoten door de politie is uiteindelijk gestaakt vanwege de zeer hoge snelheden van het voertuig van de inbrekers. Uitein-
delijk is het mis gegaan en hebben de inbrekers een frontale botsing veroorzaakt in Nijverdal door op de verkeerde weghelft te rijden. Bovenstaande informatie was bij het aanrijden niet bekend bij ons. Wellicht hadden we het ongeval dan toch iets anders benaderd. De klus werd geklaard en na de triage van de ambulancedienst was duidelijk welke personen prioriteit hadden en welke wat minder. De werkverdeling onder de voertuigen verliep prima. Freddy Hendriks
INCIDENTEN
Grip 1 Hoeselderdijk Bornerbroek Net iets over half vijf gaat mijn pieper. De laatste nacht van ons toch wel drukke piket. Aangezien we al vier nachten op pad zijn geweest, kijk ik toch wel ongelovig naar de pieper. Een schuurbrand bij Magna Porta is de melding. Ik ken daar echter geen schuur, omdat het een groot kantoorpand is. Blijkt de brand aan de andere kant van de snelweg te zijn, op het XL park. Een voormalige varkensschuur. En hij staat volop in de brand. De schuur is de achterste van het totale complex en aangezien het op de nominatie staat om gesloopt te worden, is de boel slecht bereikbaar, half afgebroken en overgroeid met rotzooi. Valkuilen De eerste verkenning is lastig. Er staan een aantal schuren bij elkaar en deze zijn op verschillende manieren aan elkaar gekoppeld. Het terrein is een doolhof. Daarbij komt dat we een overslag naar een
andere schuur aantreffen. De enige manier om daar bij te komen is dwars door een andere schuur. Deze schuur zit echter vol valkuilen. Letterlijk, want overal zijn open putten en kelders waar we in het donker omheen moeten zien te komen. Een OvD heeft tijdens zijn verkenning op het terrein een lastig moment: hij struikelt in het gras en komt tot de ontdekking dat het gat waar hij in is gevallen, gevuld is met water en eendenkroos. Gevolg is een nat pak met eendenkroos tot achter zijn oren! Voortaan heet hij dan ook OvD Eendenkroos...
Even geen ALAAF!
Omdat niet duidelijk is of er asbest in de schuur aanwezig is wordt er opgeschaald naar GRIP 1. En omdat we het al verwachtten, hebben we al die tijd zoveel mogelijk bovenwinds gestaan. Een bouwinspecteur van de gemeente kan na een aantal uren uitsluitsel geven. Van het pand bestaat, in verband met de op handen zijnde sloop, een asbestinventarisatie rapport. Het pand bevat geen asbest. Tegen half tien ’s ochtends is de brand uit en kunnen we inpakken en terug naar onze kazerne.
Precies 2,5 week voor carnavalszondag kregen we een alarmering over een schuurbrand aan de Thorbeckestraat in Oldenzaal. We riepen nog: “Het zijn toch niet de carnavalsloodsen?!”. Nog voordat we in het voertuig zaten, kreeg ik vaag iets mee over ‘volledig in brand’. Vanaf dat moment ga je van het ergste uit: brand in een loods, veel mensen, gasflessen, spuitbussen etc. Aanrijdend kregen we het bericht dat acht wagenbouwers rook hadden binnengekregen. Gelukkig had men de brand zelf al geblust en restte voor ons de nacontrole en het ventileren van de hal. Ze hadden geluk gehad, dat beseft iedereen zich maar al te goed! Opzich een kleine brand, maar de impact was enorm. Gelukkig viel de schade mee en met hulp van andere verenigingen konden ze ‘gewoon’ meedoen aan de Grote Twenste carnavalsoptocht.
Eline Boxem
Marius Vastert
Heet avontuur in het buitengebied van Losser We kunnen ons de oorzaak allemaal voorstellen
In de nacht van vrijdag op zaterdag 15 februari 2014 worden de bluseenheden van Enschede en Losser gealarmeerd voor een gebouwbrand in het buitengebied van de gemeente Losser. Aanrijdend krijgen wij van de centralist te horen dat het zou gaan om een stal grenzend aan de woning met daarin een aantal koeien en een hooizolder. De brand
zou ontstaan zijn op de hooizolder en de meldster is behoorlijk in paniek. Ter plaatse gekomen, blijkt het een kleine brand te zijn die met eigen middelen geblust is. Bij navraag over de oorzaak krijgt de boerendochter des huizes samen met haar vriendje een rode kleur op de wangen en begint te stotteren en onduidelijk te praten. Het hoge woord is
er niet uitgekomen, maar we kunnen ons de oorzaak allemaal voorstellen. Gelukkig is de schade beperkt gebleven en waarschijnlijk zal de boerendochter en haar vriendje hier nog regelmatig aan terugdenken. Wij hebben er naderhand in elk geval om kunnen lachen… Harald Aarnink 29
BRANDVEILIGHEID
Poasboakes in Twente… óók tijdens Code Oranje Brandweer Twente introduceert nieuwe werkwijze poasboakes in Twente. Het was een combinatie die in de afgelopen jaren vaak samen viel. Op de doorgang van paasvuren werd dan door de brandweer negatief geadviseerd.
Bartjan Geerling: “We zijn trots op de eenduidige werkwijze die nu gerealiseerd is!”
30
VERZAMELSTUK
BRANDVEILIGHEID
Maar omdat de grote paasvuren in onze regio een eeuwenoude traditie vormen, werd er toch vaak een uitzondering gemaakt. Dit was de aanleiding om de werkwijze over de advisering eens onder de loep te nemen. Het afgelopen jaar zijn o.a. Bartjan Geerling en Maarten Hovenier in de projectgroep hiermee aan de slag gegaan.
verdeeld in twee categorieën, kleine paasvuren tot 1000 m3 en paasvuren groter dan 1000 m3. Bij beide volumes zijn standaard afstanden beschreven die afkomstig zijn van de Wet Milieubeheer en naar onze mening onrealistisch. We hebben nu door onze brandweerbril gekeken en zijn gekomen tot nieuwe standaard afstanden.
“In de afgelopen jaren viel Pasen vaak samen Code Oranje”, vertelt Maarten. “In Twente was er dus verschil per gemeente of locatie of de paasvuren werden ontstoken. Dit zorgde voor een enorme tijdsdruk in de dagen voor Pasen, alle poasboakes moesten tenslotte gecontroleerd worden”. Bartjan vult aan: “Een mooi moment dus om te kijken of het anders kan”.
Ook factoren als locatie, hoogte, windsnelheid en droogte-index spelen mee. Indien een paasvuur niet voldoet aan de standaard afstanden kunnen aanvullende veiligheidsmaatregelen noodzakelijk zijn. Iedere gemeente ontvangt hiervan een voorstel, waardoor zij vroegtijdig een
Vroege start “Direct na Pasen 2013 is het project van start gegaan”, vertelt Bartjan. “Eigenlijk is de droogteindex niet bedoeld voor het verlenen van bijvoorbeeld vergunningen rondom de paasvuren. De index is juist voor ons bedoeld, als terreineigenaren en bezoekers van natuurgebieden om extra alert te zijn op het ontstaan van natuurbranden. Gemeenten hanteerden verschillende beleidsregels. Vanuit Brandweer Twente vonden dat we een eenduidige werkwijze moesten opstellen waarmee wij én alle gemeenten uit de voeten kunnen”. Maarten: “De nieuwe werkwijze is tot stand gekomen aan de hand van de resultaten van een vragenlijst, die is uitgezet bij afdeling Vergunningverlening van de Twentse gemeenten. Ook zijn we in gesprek gegaan met een aantal burgemeesters”. Nieuwe werkwijze: combinatie van locatie, hoogte, windsnelheid en droogte-index Maarten licht de nieuwe werkwijze toe. “De paasvuren worden
Blij met resultaat Zowel Maarten als Bartjan zijn blij met de nieuwe werkwijze. “Omdat er geen officiële testen zijn van de veiligheidsafstanden, vonden we de onderbouwing lastig”, zegt Maarten. Bartjan licht toe: “Door praktijkonderzoeken in Twente (2012) en Saxion Hogescholen (2011) en het verzamelen en analyseren van gegevens zijn we gekomen tot verantwoorde en vooral goed toe te passen veiligheidsafstanden”. Op de vraag of de heren tevreden zijn met de nieuwe werkwijze antwoorden ze beide volmondig ja. “De projectgroep is best trots op de eenduidige werkwijze die
Maarten: “Alleen bij code Rood mogen de paasvuren niet doorgaan“ afweging kan maken over het wel of niet verstrekken van de vergunning. Bij Code Oranje kan een paasvuur doorgaan mits deze voldoet aan de geadviseerde voorwaarden. We verstrekken een negatief advies bij Code Rood vanwege de risico’s. Een ander groot voordeel van de nieuwe werkwijze is dat wanneer locatie en omstandigheden niet wijzigen, de gemeente het jaar erop geen advies meer nodig heeft. Dit is een enorme lastenverlichting”. Veranderingen voor de repressieve dienst Bartjan: “Voor de repressieve dienst verandert weinig. De paasvuurbouwers zijn en blijven zelf verantwoordelijk voor de veiligheid. Zij moeten de risico’s beperken en wij adviseren. Het is geen noodzaak dat we met een tankautospuit aanwezig zijn bij een paasvuur, maar op verzoek van de burgemeester kunnen we hiervan wel afwijken”.
er nu ligt die gericht is op het beperken van risico’s. Hierdoor maken we het toch mogelijk om tradities zoals paasvuren in stand te houden!”.
De projectgroep nieuwe werkwijze paasvuren bestond uit: René Schage, Jean Michael Bellos, Bartjan Geerling en Maarten Hovenier. Het aantal grote paasvuren in Twente in 2011 staat hieronder. In 2013/2014 zal dit ongeveer gelijk zijn. In totaal met alle kleinere paasvuren zijn er in Twente ca 300 stuks. Regio
Aantal Paasvuren
Midden Twente
54
Noord Twente
22
Noordoost Twente
25
Oost Twente
17
West Twente
25
Totaal
143
31
Daadkrachtig Deskundig Behulpzaam www.brandweertwente.nl
32
VERZAMELSTUK