Verzamelstuk editie 2-2017

2017, editie 2

VERZAMEL

"Het was zo'n dag waarvan je later zegt: weet je nog toen..."

1

Jubilarissen BRANDWEER JUBILEUM 10 jaar: Jenny Bolman - Jaspers, David Jansen, Martin Jansen, Michel Plaggenmars, Jonnie Wind, René Withaar, Joost Boers, Eline Bruns - Boxem, Nick Even, Wendy Kroeze, Huub Reekers, Rianne Schutte, Marcel Stegeman, Rob Veldhuis.

12,5 jaar: Robert Asveld, Ronald Fokkink, Erwin van Ritbergen. 15 jaar: Vincent ter Laak, Remco Oude Wolbers, Geesje Drenth, Henrico Jansen, Ralf Veenhuis, Wilfred te Wierik, Hendri van Zon. 20 jaar: Rene Wubbels, Marcel Stegeman, Harald Schulten, Walter Bloemen, Charles Haarman, Roy Hamhuis, Wilfred Mennegat, Tom Scholten, Freddie Voorhorst, Michiel Westerbeek.

25 jaar: Erik Ekkel, Daan Meijerink, Johan Post, Roelof Vos, Bertrand Exterkate, Jan Terhalle, Henk Brouwer, Harry Krabbenbos, Frank Leensen, Rob Lipman, Gerwin Olthof, Marc Scherphof, Ronnie Snijders, Nick Weierink. 30 jaar: Rob Elsweier, Henny Ketelaar, Mike Wagenvoort, Rob Lankhaar, Paul Aarninkhof, Bennie Engbers, André van der Wal. 35 jaar: Gert Bijlstra, Jan Hankamp.

40 jaar: Albert Kamphuis, Hennie Loohuis.

AMBTELIJK JUBILEUM

Agenda

12,5 jaar: Rob Abbenhuis, Robert Asveld, Berno Hospers, Anthony McGarry, Miriam Niele - Sanders.

25 jaar: Rob Stegeman. 40 jaar: Bert Holtmaat.

25 jun Vrouwenloop Universiteit Twente 30 jun 4e ronde Twentse golftour in Wierden, Koepel e 3 week juli Wandelvierdaagse Nijmegen 6 juli Zomerborrel VRT in Enschede, De Jaargetijden 01 sep Waterskiën in Enschede, Rutbeek 01 sep 5e ronde Twentse golftour in Enschede, PW 08 sep Waterskiën in Enschede, Rutbeek 09 sep Twentse kampioenschap Triathlon, Kazerne Vroomshoop 10 sep Singelloop Enschede, Volkspark 14 sep Roeiregatta Deventer 17 sep Dam tot Damloop Amsterdam 20 sep Regionaal tennis toernooi in Hengelo, Weusthag 29 sep 6e ronde Twentse golftour in Delden, Twentse golfclub

Tweets Arjan ten Bloemendal @arjantb · 15 april Training en controle grootwatertransport #Hengelo met #brandweer kazerne Noord #wts2500 #kmslopen #vakwark

Voor informatie: p.peperkamp@brandweertwente.nl

Ondertussen op Twitter

q

Ymko Attema @Ymkoattema · 12 april 3 trends in automotive: greener, connectivity and automotion. In 2025 auto’s zelfrijdend op snelweg en in 2030 in de steden.

q

w

Matthijs Ankone @MatthijsAnkone · 29 maart Mooie week in Zweden @MSBRevinge met enthousiaste collega’s van #BrandweerTwente #oefenenisleuk

NIEUWE AUTOLADDERS

w

OEFENEN IS LEUK 2

Maarten Smelt @MaartenSmelt · 9 mei Functioneel, mooi en binnen budget! Goed product vanuit EU #aanstededing @magirus_group Eerste van 3 nieuwe autoladders #Aanbesteding #BrandweerTwente

VERZAMELSTUK

Twente Safety Campus @SafetyCampusVRT · 26 april Vanmorgen is de overeenkomst samenwerking tussen @IFVtweet en TSC getekend voor de leergang brandonderzoek van de brandweeracademie #samen

04

Van de redactie

5

Brandweerproat

6

Kuierhook: Hoe kunnen wij leren

VERZAMEL

STUK

Inhoudsopgave

om van elkaar te leren?

7

5 vragen aan… Klaas Reuvers

8

Autoladders klaar voor de toekomst

10

OMS code 10, daadwerkelijk brand Het verhaal van...

11

Ook Weerselo en Holten gaan de strijd aan!

12

Schoon Werken: Samen zijn we schoon werken

13

Van brandgerucht naar grote brand

14

Brand in mega frituurpan

16

Materieel uitgelicht: Veetakelinstallaties

17

Chauffeurs opgelet: nieuwe brancherichtlijnen

2017, editie 2

optische en geluidssignalen 18

Redactie Erik Meijerink Tanja Guyken Heidi Oude Rengerink Wendy Franke Irene Mazeland Chris Schrik Gilbert ten Berge

Geslaagde GCO partneravond Primeur voor De Karelskamp

19

Grote brand veroorzaakt veel overlast in omgeving

20

Een week van Oosterse ervaring!

21

Een brand met voorspelbare afloop?

22

Slachtoffer steekincident gered

23

Risk Factory Twente, een update!

24

Ons nieuwe hulpverleningsvoertuig

Vanuit communicatie Loes Hilbrink Marjolein Gosseling

Aanbesteding Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) 25

Geslaagde chauffeursdag

26

De geschiedenis in… 30 april 2017

28

Betrokkenheidsmonitor: thema verbinding Gluren bij de buren

29

Brand bij discotheek Dieka op een zaterdagnacht...

30

Geen tijd om in te dutten

31

Risicogericht oefenen!

32

Aspiranten aan de slag in Hengelo

34

Bronzen rookmelder voor brandweerbingo!

Vormgeving en realisatie

Geen Blad voor de Mond BV Lasondersingel 149-151 7514 BR Enschede tel. 053 460 9002 info@geenbladvoordemond.nl www.geenbladvoordemond.nl

“Daar word je gewoon blij van” 35

Daar zit een luchtje aan

13

Postadres redactie Verzamelstuk T.a.v. Irene Mazeland Postbus 1400, 7500 BK Enschede verzamelstuk@brandweertwente.nl

26

Coverfoto NewsUnited Oplage 1.550 exemplaren Overname van artikelen alleen met bronvermelding toegestaan.

3

REDACTIE

De redactieleden

Zomer

Op naar de vakantie!

Het moment waarop ik dit schrijf lijkt wel op vakantie.

Korte weken, feestdagen en veel collega’s die er even tussenuit zijn. En toch duurt het voor mij nog wel een tijdje voordat de vakantievreugde begint.

Gilbert

Erik

Heidi

Chris

Irene

Tanja

Wendy

4

VERZAMELSTUK

Daarmee is dit ook de laatste uitgave voor de komende vakantieperiode. Ik ben benieuwd hoeveel van jullie deze uitgave in het plastic kunnen laten zitten en lezen op het vakantieadres...

Ik hoor het graag!

Maar zolang willen jullie echt niet wachten, want deze uitgave zit weer bomvol interessante artikelen. Wat het meest opvalt zijn het aantal incidenten. In de afgelopen periode hebben we veel (zeer) grote branden gehad.

Hierbij zijn de natuurbranden in Noordoost Twente wel het meest opvallend. Drie grote branden op een zondagmiddag! Maar ook de industriebranden in Hengelo en Oldenzaal waren op dezelfde dag.

Verder was de brand bij Dieka in Markelo een bijzonder incident.

Door snel optreden van de brandweer is de brand beperkt gebleven tot het dak. Een geruststelling voor de honderden bezoekers.

Verder wordt een incident in Borne uitgelicht aan de hand van de brandweerdoctrine: de voorspelbare afloop.

Naast de vele incidenten besteden we natuurlijk ook aandacht aan onze andere sectoren. Vanuit Vakbekwaamheid & Kennis blikken we terug op de geslaagde chauffeursdag

van 2017. Ook besteden we aandacht aan de brandweer vaardigheidstoetsen waar enkele kazernes uit Twente aan deelnemen. Vanuit de sector Brandveiligheid besteden we aandacht aan diverse onderwerpen. Zo is het project Geen Nood Bij Brand afgerond bij De Karelskamp in Almelo, geven we een update over de Risk Factory Twente en geven we uitleg over risicogericht oefenen. De sector Beheer & Techniek heeft in de afgelopen periode ook de handen vol gehad aan de afnames en begeleiding van de bouw van de nieuwe redvoertuigen en natuurlijk de HV’s. Stuk voor stuk prachtige voertuigen, die klaar zijn voor de klussen in de toekomst!

Daarnaast hebben we ook onze vaste rubrieken opgenomen.

Leren van incidenten staat in de kuierhook centraal, we belichten de nieuw in dienst genomen veetakelinstallaties en de vijf vragen aan…

Voor nu alvast een hele fijne vakantie en veel leesplezier!

Erik Meijerink P.S. Ik zie graag de foto’s van een zonovergoten strand met deze uitgave van het Verzamelstuk.

COMMANDANT

Brandweer proat!

Iedere derde zaterdag in juni herdenken we onze omgekomen brandweer­ collega’s in Nederland. En het is goed dat we dit blijven doen. We staan dan nationaal stil bij het feit dat ons beroep niet zonder risico’s is en dat een aantal van onze collega’s de hoogste tol heeft betaald om anderen te redden.

Op het nationale brandweer­ monument in Arnhem staan 91 namen van brandweercollega’s die sinds 1945 de hoogste prijs hebben betaald voor het bewaken van onze veiligheid. In 72 jaar 91 verhalen die we liever niet met elkaar hadden gedeeld. Een plaats om te herdenken, maar ook om te overdenken en te beseffen dat we een mooi, maar gevaarlijk beroep hebben. Ook in ons eigen korps hebben we aan den lijve ondervonden wat het is om collega’s te verliezen. 13 mei 2000, een dag van pijn, verdriet, onbegrip en verslagenheid. Een dag die zomers begon maar die gitzwart eindigde.

Een dag waarop onze

ergste brandweernachtmerrie zich voltrok. ‘Niet meer met zijn allen terugkomen op de kazerne…’ Paul, Hans, Gerard en Theo, we zullen en mogen ze nooit vergeten.

Een brandweerman is een held die vanaf de eerste melding alles onder controle heeft die handelt uit eergevoel en moed en zich volledig richt op zijn taak

Waarom herdenken we? Die vraag wordt wel eens gesteld. En moeten we blijven herdenken?

Mijn antwoord hierop is volmondig JA! Herdenken zet aan tot denken.

Denken over de risico’s van ons vak, denken over het veiliger maken van ons werk, denken over hoe we ons nog beter kunnen voorbereiden.

Het herdenken gaat altijd gepaard met gemengde gevoelens, verdriet om wat we hebben ‘verloren’ en kracht en hoop om met elkaar door te gaan. Herdenken heeft ook symboliek nodig. Op 17 juni om 14.00 uur geven alle brandweerkorpsen het ereteken aan onze omgekomen collega’s, om hen en de keerzijde van ons vak niet te vergeten.

Een brandweerman is een held die constant het gevaar trotseert en die met risico voor eigen leven er uit gaat om ‘vreemden’ te redden Het is deze moed deze innerlijke kracht die wij in de brandweerman bewonderen hiervoor danken wij hen met hart en ziel omdat zij met veel trots ons land en onze steden beschermen een brandweerman is een held!

Stephan Wevers Commandant brandweer

5

INTERVIEW

Kuierhook: Hoe kunnen wij leren om van elkaar te leren?

Om deze vraag te beantwoorden zijn Mélisande Boernama, specialist Lerend Vermogen, en Jeroen ten Peze, manschap, in de Kuierhook aangeschoven.

“Door niet te delen kan veel kennis en ervaring verloren gaan”

Hoe belangrijk is het om repressieve ervaringen met elkaar te delen?

Iedereen vindt dit superbelangrijk.

Mélisande geeft aan: “Het draagt bij aan onze trots en passie. Maar nog belangrijker: het delen van ervaringen naar aanleiding van incidenten draagt bij aan veilig repressief optreden en maakt je beter in je vak. Het betekent wat mij betreft niet alleen door zelf ervaringen op te doen, maar juist ook van die van anderen te begrijpen.” Jeroen vult haar aan: “Na elk incident praten we met elkaar en delen we ervaringen die we hebben gehad. Want iedereen komt andere dingen tegen en maakt het op zijn eigen manier mee en daar leer je van.”

jouw collega’s moest delen?

Jeroen: “Sommige incidenten maken meer indruk op je dan andere. Zoals bijvoorbeeld een ongeval op de A1 bij Enter waarvoor collegiale opvang is opgestart. Het is dan fijn om je verhaal te doen en er met elkaar over te praten. Als chauffeur/ pompbediende heb ik andere inzichten gekregen in de inzet.

Dit geeft na die tijd ook weer veel gespreksstof.” Mélisande heeft geen repressieve functie, maar vindt dat brandweermensen vaak bescheiden zijn in het delen van hun ervaringen en onderschatten hoe waardevol dit kan zijn. “Door niet te delen kan veel kennis en ervaring verloren gaan. Zeker als mensen met veel ervaring afscheid nemen van de brandweer. Ik pleit

Heb je zelf eens iets meegemaakt waarvan je vond dat je het met

6

VERZAMELSTUK

voor bewuster en vaker delen, juist aan de koffietafels in de kazernes.”

Op welke wijze zou jij het prettig vinden om ervaringen van een ander te krijgen?

“Ik vind het fijn om na een incident met elkaar om de tafel te gaan zitten en het verloop van de inzet te bespreken”, geeft Jeroen aan. “Zo heb je de volle aandacht van ieder­­ een en kan iedereen zich uiten op zijn eigen manier.” Mélisande is het daarmee eens. “Het mooiste vind ik het échte verhaal op de kazerne.Het is mijn uitdaging vanuit team Kenniscentrum om die koffietafelverhalen te 'vangen' en te helpen bij het verspreiden in de regio. Als je echt wat wilt leren en beter wilt worden in je vak: wees nieuwsgierig en stel een vraag! En als je hierbij hulp nodig hebt, je collega's van team Kenniscentrum denken graag met je mee.” Op pagina 10 vind je meer informatie over 'Het verhaal van'.

INTERVIEW

5 vragen aan...

KLAAS REUVERS

Stel je even voor: “Mijn naam is Klaas Reuvers, 44 jaar.

Geboren in Enschede en sinds mijn derde woonachtig in Haaksbergen. Ik ben getrouwd met Gwen en samen hebben we vier kinderen. De oudste (dochter) is bijna 18, daarna komt een zoon van 11, een dochter van 10 en een zoon van 8 jaar. In het dagelijks leven ben ik sinds kort werkzaam als afdelingschef van de afdeling verspaning. Draaien en frezen dus. In 1992 ben ik bij de brandweer in Haaksbergen begonnen. Tussen 2005 en 2010 woonde ik voor het werk op Tenerife. Het duurde niet lang voordat ik me weer bij de brandweer meldde toen ik terugkwam naar Nederland. Op dit moment vervul ik de functies van manschap en chauffeur maar meestal de functie van bevelvoerder. Ook buiten Haaksbergen draai ik nog wel eens een dienst als de nood hoog is. Alle functies vind ik prachtig en ze hebben allemaal zo hun eigen charmes.”

Naast de brandweer vind ik het leuk om?

“Buiten de brandweer en mijn reguliere werk om blijft er heel erg weinig tijd over voor andere dingen, maar uiteraard onderneem ik graag dingen met mijn gezin. Zo verblijven we in de zomerperiode veel op de camping

(ja, in Haaksbergen). De kinderen vinden het er prachtig en ik ben gewoon beschikbaar voor de brandweer. Twee vliegen in één klap.”

ramp en het monstertruckdrama.

Veel hoef ik hier waarschijnlijk niet over te zeggen. Jullie begrijpen vast wel waarom.”

Op welke plek buiten Nederland zou je een jaar willen wonen en waarom?

“Dan kies ik zeker voor Tenerife, dat is me uitstekend bevallen. Het klimaat, de mentaliteit van de mensen, het eiland zelf... Fantastisch! Mocht ik ooit financieel onafhankelijk worden, dan vertrek ik per direct weer naar Tenerife.”

Ik geef het stokje door aan Eduard Hettelder, omdat...

“Ik heb al meerdere malen met hem een dienst gedraaid in Almelo en hij mij vanuit Goor al meerdere malen met de tankwagen bij een incident in Haaksbergen heeft ondersteund. Nu wil ik wel eens iets meer van hem weten.”

Hoe heeft je afgelopen werkweek eruit gezien?

“Overdag ben ik voornamelijk bezig met het plannen en aansturen van de afdeling verspaning. Meestal ben ik daarnaast zeker drie tot vier avonden voor de brandweer bezig. Is het niet als oefenleider, dan is het wel als leerwerkplekbegeleider. Ook heb ik het onderhoud en schoonmaak van onze prachtige nieuwe kazerne een beetje naar me toegetrokken. Meestal doe ik dit op zaterdag.”

Wat heeft de meeste indruk gemaakt in je brandweervak?

“Dat zijn toch wel twee totaal verschillende incidenten, de vuur­werk­ 7

BEHEER & TECHNIEK

Autoladders klaar voor de toekomst "Autoladders moeten de komende vijftien jaar probleem­ loos en veilig functioneren"

8

VERZAMELSTUK

BEHEER & TECHNIEK

De opdracht: nieuwe autoladders die klaar zijn voor de toekomst. Het bouwen van veilige en betrouwbare voertuigen is niet eenvoudig. Mensen met kennis van zaken zijn onontbeerlijk. In de film over redvoertuigen die verschenen is (zie YouTube) kun je zien hoe we het aanbesteden van onder andere de autoladders hebben vormgegeven. Maar dan? Hoe verloopt het proces van ruwbouw naar afname?

Roelof neemt je graag mee in dit traject.

Aan een brandweervoertuig worden hoge eisen gesteld.

Dit is ook logisch, kijken naar de omstandigheden waaraan ze worden blootgesteld. De voertuigen moeten 24 uur per dag, zeven dagen per week paraat staan. Ze moeten soms vijftien jaar lang probleemloos en veilig functioneren. Daarom stelt de brandweer specifieke eisen aan nieuwe voertuigen als het gaat om veiligheid, levensduur/ duurzaamheid, gebruiksgemak, draaicirkels, gewichtsverdeling, doorrijhoogtes en alles wat daarbij komt kijken.

Tussentijdse controles Nadat de opdracht voor het bouwen van een voertuig gegund is, start de bouw van het voertuig.

Dat is het moment om de vinger aan de pols te houden. Om te controleren of de leverancier volgens de specificaties levert en eventuele interpretatieverschillen op tijd te ontdekken, voeren we tussentijds controles uit. Hiervoor

ben ik met een aantal collega’s in april afgereisd naar Ulm, waar de fabriek van Magirus is gehuisvest. De eerste controle van een autoladder betreft de ruwbouw afname. In deze fase van de bouw is heel grofstoffelijk gezien de onderzijde, de basis van het voertuig, gereed. De

ooit nog weer bij komen. Het is dus zaak dat die componenten op de juiste wijze zijn ingebouwd en dat daarvoor duurzame materialen en technieken zijn gebruikt. We controleren het voertuig dus vooral op de manier waarop delen zijn gemonteerd. De nadruk ligt op duurzaamheid.

“We hebben de autoladders het vuur aan de schenen gelegd” onderzijde van het voertuig laat zich het beste vergelijken met de fundering van een gebouw.

Wanneer de fundering niet op orde is betekent dit gevaarlijke situaties, veelal gecombineerd met hoge kosten. In voertuigtechniek laat dit zich vertalen in gevaarlijk en/of onvoorspelbaar rijgedrag en beperkte inzetbaarheid door telkens ophikkende technische gebreken. De ruwbouw afname is in die zin het belangrijkste moment tijdens de bouw.

Nadruk op duurzaamheid Alle zware componenten en constructiedelen die nodig zijn voor de werking van de ladder zijn in en aan het chassis gemonteerd.

Het gaat dan om hulpframe, tanks voor brandstof en hydrauliekolie, elektrische en hydraulische leidingen enzovoort. Delen die straks niet of nauwelijks meer te bereiken zijn als mate de bouw vordert en waarvan het eigenlijk ook niet de bedoeling is dat we er

Acht weken lang testen Na het akkoord van de ruwbouw, volgt de afbouw waarin alle benodigde componenten gemonteerd worden. De acht weken die daarop volgen zijn voor het inregelen en testen van het voertuig, voordat de eindafname begint. Dan meten we zaken als aslastverdeling, kantelhoek en draaicirkels om te checken of het voertuig de specificaties haalt. Uiteraard is de ladder zelf het vuur aan de schenen gelegd als het gaat om veiligheid, stabiliteit en snelheid. Maar ook in deze fase is er nog steeds oog voor eenvoudige zaken zoals de kwaliteit van het lakwerk en of het voertuig vrij is van metaalsplinters en dergelijke. In het project autoladders heb ik deel mogen uit­ maken van een enthousiaste groep mensen met kennis van zaken. Het resultaat zijn drie autoladders die klaar zijn voor de toekomst!

Roelof Vos Projectteam

9

INCIDENTEN

OMS code 10, daadwerkelijk brand Rosenmontag, de laatste piketdag van het carnavalsweekend. Een rustige maandag, tot om 17.30 uur een OMS van woonzorg­centrum De Molenkamp in Oldenzaal binnen komt.

Rond deze tijd zal het wel weer iets met koken zijn, de kans is groot dat we gewoon binnen kunnen blijven. Echter, bij het inmelden volgt al snel het bericht dat er echt brand is: “De gang staat vol rook, mevrouw is uit het appartement.”

Snelle inzet Bij aankomst zijn we opgevangen door het BHV-team. Al gauw zien we dat we

het incident beter kunnen benaderen via het trappenhuis aan de andere zijde van het pand en verplaatsen de tankautospuit. Ondertussen heeft de aanvalsploeg de verkenning gedaan en een succesvolle blusactie uitgevoerd met de brandslanghaspel, die op de gang aanwezig was. Ruim tien minuten later is de brand onder controle. Wel hangt er veel rook op de verdieping en in het bovenliggende appartement. En in de hoogwerker van Oldenzaal en de TS van De Lutte zet ik in om de verdieping te ontruimen.

De Molenkamp samengesteld. Nadat de burgemeester, de directie van het woonzorgcentrum en de Officier van Dienst een toelichting hebben gegeven over de brand en de ontruiming, konden de bewoners terug naar hun appartement. Voor drie mensen is tijdelijk andere woonruimte gezocht.

Crisisteam voor nazorg Voor de nazorg is een crisisteam van

Eddy Willemsen Bevelvoerder

De balans: één uitgebrande keuken, 22 bewoners ontruimd en acht personen ter plekke behandeld door de ambulance: vijf bewoners, twee personeelsleden en een agent.

Het verhaal van...

“He’j ’t al eheurd?” Je bent nog niet terug op de kazerne en de eerste verhalen over jouw inzet doen al de ronde. Op zich natuurlijk harstikke mooi dat we nieuwsgierig zijn naar elkaars incidenten. Maar, wat weet je nu echt van de ervaringen van jouw collega’s op dat moment?

Weet jij bijvoorbeeld welke informatie beschikbaar was en op basis van welke overwegingen welke keuzes zijn gemaakt?

Omdat het delen van ervaringen en het verspreiden van opgedane kennis niet vanzelf gaat helpt team Kenniscentrum je om jouw geleerde lessen ook te delen op andere kazernes.

Incidentverloop reflecteren Van de ongeveer 5.500 incidenten per jaar zijn er zo’n 25 incidenten die op een of andere manier opvallen.

10

VERZAMELSTUK

Wij organiseren voor die incidenten, in samenwerking met de repressief leidinggevende, de nabespreking.

Doel is om in veilige setting naar aanleiding van het incidentverloop te reflecteren. Om ervoor te zorgen dat anderen hier ook van kunnen leren, worden geleerde lessen in een infographic gezet en gedeeld via de V4U app en de tijdlijn van het Kenniscentrum Meer leren?

Sommige verhalen lichten we uit in een kennisevenement, in de vorm van een leertafel ‘Het verhaal van’ of ‘Denken, doen, beleven' sessie. Wie er niet bij kan zijn, kan het volgen via de livestream op de kazerne. Verder is er de openbare website hetverhaalvan.nl en de besloten Facebookgroep hetverhaalvan.nl. Op deze platforms vind je ervaringsverhalen van

brandweermensen binnen en buiten Twente.

Nieuwsbulletin brandonderzoek Na ieder onderzoek komt een nieuwsbulletin van de brandonderzoekers. Daarin staan de oorzaak, preventieve voorzieningen, brandverloop en de inzet weergegeven.

TBO zoekt vaak contact met de eerste bevelvoerder om een en ander te verifiëren. In samenwerking met team Brandveilig Leven willen we de bulletins toegankelijk maken om zo iedereen over het hoe en wat van onze onderzoeken op de hoogte te stellen. Namens TBO hopen we dat de bulletins bij jullie goed worden ontvangen en ook jullie misschien hier lering uit kunnen trekken.

Namens team Kenniscentrum, Mélisande Boernama Specialist Lerend Vermogen

VAKBEKWAAMHEID BRANDVEILIGHEID & KENNIS

Ook Weerselo en Holten gaan de strijd aan!

Verschillende kazernes doen mee aan de brandweervaardigheidstoetsen. En vaak met goede resultaten. In Diepenheim, Hellendoorn, Borne, Nijverdal en Denekamp (twee ploegen) zit het deelnemen aan deze vaardigheidstoetsen in het DNA. Helaas zijn ze in Goor het afgelopen jaar gestopt. Maar gelukkig hebben we twee nieuwe teams: Weerselo en Holten. Een mooi moment om ze te introduceren!

Kazerne Weerselo had in het verleden ook altijd een wedstrijdploeg. En met succes. Ze hebben maar liefst acht keer meegedaan aan het Nederlands kampioenschap. Door de verjonging was er geen animo meer voor de ‘wedstrijdploeg’ en zijn ze er mee gestopt. Gelukkig is daar verandering in gekomen.

Terug van weggeweest Sinds dit seizoen doet de ploeg uit Weerselo weer mee aan de vaardigheids­ toetsen in de klasse 112. Een bewuste keuze. De klasse 112 komt het meest over­een met de werkelijkheid. Op 18 maart deed de ploeg mee aan de vaardig­heidstoetsen in Wijhe. Daar werd een mooie vijfde plek behaald. De ploeg ervaarde de dag als leuk en leerzaam en besloot direct om volgend jaar weer mee te doen.

De eerste ploeg in jaren In Holten werd een tijdje geleden gesproken om deel te gaan nemen aan de vaardigheidstoetsen. Met een aantal belangstellenden zijn ze gaan kijken bij vaardigheidstoetsen in De Krim. Iedereen raakte enthousiast. Ze besloten een team te vormen en schreven zich in voor de TAS HD vaardigheidstoetsen in Borne. Ze zien het als een extra pittige oefening die ze kan helpen in het uitoefenen van het brandweervak. Je weet dat je een kant-en-klare mooi opgezette en uitdagende oefening krijgt. Dus waarom zou je daar geen gebruik van maken.

Aangezien het team geen ervaring had met vaardigheidstoetsen hebben ze de inzet gedraaid zoals ze een oefening zouden draaien in Holten of bijvoorbeeld op Troned. Een topklassering zat er helaas niet in, maar ze kijken zeker terug op een geslaagde en gezellige dag. De

eerste ervaring heeft direct leerpunten opgeleverd. Naast praktische zaken is niet genoeg gerealiseerd hoe belangrijk de redtijd van het slachtoffer is. Hier zijn duidelijk wat punten laten liggen. Verder kijken ze terug op een goede inzet. Op naar volgend jaar!

Het team uit Weerselo bestaat uit: Remco Wiggers (bevelvoerder), Bart Blokhuis (chauffeur), Tim Knikhuis, Aukje Haarman, Martijn Oude Hengel en Ivan Oude Wolcherink (allen manschappen).

Het team uit Holten bestaat uit: Mikel Aanstoot (bevelvoerder), Adriaan Heemskerk (chauffeur), Hendry Oolbekkink, Mark Boode, Sander Hietbrink en Hendri van Zon (allen manschappen). Teamcaptain is Hendriet Schoenmaker.

11

COLUMN

Schoon Werken: Samen zijn we schoon werken In januari 2016 werd de vraag gesteld wie ambassadeur schoon werken wilden worden voor kazerne Vroomshoop. Dit sprak mij aan, op zo’n manier kon ik iets voor de kazerne betekenen.

“Als er vragen zijn, geven we graag uitleg”

Ik vind het belangrijk om hygiënisch en schoon te werken, zowel voor als na de inzet. Samen met Jonnie Wind heb ik me opge­ geven. Ongeveer een maand later keken we in kazerne Delden mee hoe het schoon werken daar in z’n werk ging en wat er moest gebeuren. Vervolgens hebben wij dit laten zien en uitgelegd in onze eigen kazerne.

Cleaning kit Al vrij snel kwam de cleaning kit op de tankautospuiten. Daar zijn we met alle ambassadeurs mee aan het werk gegaan.

Nu, een jaar later, wordt alles ter plaatse op plaats incident in hoezen gedaan om het aan te bieden bij Beheer & Techniek.

Ook kwamen er hoodies om je een beetje warm te houden na een ‘vuile’ inzet bij lage tempera­ turen. Na de zomer gaan we kijken wat de ervaringen met de

12

VERZAMELSTUK

hoodies zijn en of het nog beter kan. En in week 20 hebben alle kazernes twintig handdoeken, een wasmand en twee rode waszakken gekregen. Na een inzet kunnen we ons douchen op de kazerne. De handdoeken gaan na gebruik (droog, om het weer in de hand­­doeken te voorkomen) in de rode waszak om aan te bieden bij Logistiek. Op de witte kaart vermeld je het aantal gebruikte handdoeken. De medewerkers van logistiek laten dan een aantal schone hand­doeken met rode waszak achter.

Dankbaar werk Tot nu toe gaan we met z’n allen goed met schoon werken om.

Daar zijn wij als ambassadeurs trots op. Dat merken de collega’s dan weer in de kazerne. Als er vragen zijn, geven we graag uitleg.

En als we zien dat er iets niet goed gaat, dan spreken we onze

collega’s daar vriendelijk op aan.

Persoonlijk vind ik het dankbaar werk. Niemand houdt er van om smerig terug te gaan naar de kazerne. Schoon weg, schoon terug!

Geke Kuipers Ambassadeur schoon werken kazerne Vroomshoop

INCIDENTEN

Van brandgerucht naar grote brand In de nacht van 1 maart werden wij gealarmeerd voor een brandgerucht in de Kerkstraat in Almelo. Duf vanwege het tijdstip stapten wij in de TS en maakten ons op voor een kort ritje naar het brandadres.

Brandoverslag voorkomen Kazernes Vriezenveen, Wierden, Borne en Tubbergen zijn gealarmeerd bij het opschalen naar grote brand. De eerste tankautospuit heeft de brand met hoge druk van buitenaf bestreden. De op-

dracht die mijn maatje en ik meekregen, was om de aangrenzende panden te verkennen op een mogelijke branddoorslag.

Dit bleek niet het geval te zijn. We kregen een nieuwe opdracht: brandoverslag voorkomen. Wij zijn op het bordes, dat via de noodtrap te bereiken was, aan de achterzijde gaan staan. Het viel ons gelijk op dat aan deze zijde van het pand een deur op een kier stond en dat daarachter een brandhaard zat. Door deze af te blussen konden we een veilige binnenaanval doen om de brand verder te bestrijden.

Verdachte omstandigheden Omdat we verdachte omstandigheden zagen (de deur op de kier), hebben we dit gemeld aan de bevelvoerder. Via de Officier van Dienst werd brandonder-

zoek opgeroepen. Door het adequate optreden is de classificatie na vijftig minuten afgeschaald naar middelbrand.

Na twee uur konden we weer terug naar de kazerne.

Joop van de Vosse Manschap

Brandonderzoek Uit het brand- en sporen­ onderzoek dat het team brandonderzoek heeft uitgevoerd, is gebleken dat hier daadwerkelijk sprake was van brandstichting.

Onderzoek door de politie heeft dit ook bevestigd.

Foto: Patrick Weegink

Van de meldkamer kregen we door dat de politie al vlammen uit de ramen op de eerste verdieping zag komen. In plaats van een brandgerucht kregen wij te maken met een uitslaande brand. Dan zit je wel wat anders in de auto! Bij aankomst bleek het te gaan om het cafĂŠ Stadsbrasserie. Een historisch pand in het centrum. Al jaren doet dit pand dienst als een horecagelegenheid. Dit was zeker niet de eerste brand in de geschiedenis van Stadsbrasserie.

13

INCIDENTEN

Brand in mega frituurpan We komen hier normaal gesproken alleen voor een PAC melding, maar dit keer was er echt brand. En wel in een gigantische frituurpan en dan gaan er allerlei scenario’s door je hoofd.

"We hebben veel geleerd over het productieproces van vegetarische producten"

14

VERZAMELSTUK

INCIDENTEN

Op 21 april werd kazerne Holten om 22.20 uur gealarmeerd voor een industriebrand bij Vivera Holten. Dit is een productiebedrijf waar ze vegatarische, vleesver­ vangende producten bereiden.

Aanrijdend naar de kazerne spookt er van alles door je hoofd. We komen namelijk wel vaker bij dit bedrijf, maar dat zijn altijd PAC meldingen. Nu dus de melding industriebrand, niet gemeld door de PAC maar door medewerkers van het bedrijf. De meldkamer had al voor middelbrand gealarmeerd.

Aandachtspunten tijdens aanrijden In de tankautospuit lees ik al verschillende kladblokregels in de LiveOp: bedrijfsbrand, betreft frituurpan van 12 meter bij 2 meter, ontruiming is gestart.

Mijn eerste aandachtspunt is de ontruiming. Hoeveel personeelsleden zijn er nog in het object aanwezig, is een ambulance noodzakelijk en hoeveel? Mijn tweede aandachtspunt: hoe groot is de brand in de frituurpan?

Mijn derde aandachtspunt: hoe blussen we dit? Gebruik van water heeft niet de voorkeur.

Schuim gebruiken kan, maar we hebben een beperkte voorraad op de TS. Alvast opschalen naar schuimprocedure? CO2-blussing is de beste optie. Maar een blusser van negen kilo op de TS is waarschijnlijk onvoldoende gezien de grootte van de frituurpan.

Zomaar enkele dingen die door je hoofd spoken tijdens het aanrijden. Op dat moment had de meldkamer ook niet meer informatie.

Iedereen is buiten De ploegen hangen in het voertuig de ademlucht om en krijgen de opdracht om de CO2-blusser mee te nemen en te gaan verkennen op slachtoffers en brandhaard.

Gelukkig wisten we door de plaatselijke bekendheid precies in welke hoek van het object we moesten zijn. De ploegen gaan op verkenning en ik ga als

producten op de lopende band doorgaan. De zichtbare vlammen kunnen we snel blussen met de CO2-blusser. Omdat het nog niet duidelijk was of het in de machine nog brandde en of er daardoor uitstroom van het brandende frituurvet kon plaatsvinden, bleef ik bij middelbrand. De machine moet door een operator geopend worden. Om hem niet in de rook te laten staan, zetten we de afzuiginstallatie op maximaal.

Het object is snel rookvrij en ook de CO-waarde is oké.

Er blijkt verder geen brand meer te zijn.

“Met een CO2-blusser van negen kilo gaan we het niet redden” bevelvoerder direct naar het hoofd BHV voor nadere informatie.

Gelukkig kon hij bevestigen dat alle personeelsleden buiten stonden. Dus alleen nog de brandbestrijding bleef over, wel een zorg minder.

Brand snel geblust Binnen hing wel wat lichte rook, maar het zicht was prima. Bij de frituurlijn zijn vlammen zichtbaar in de frituurmachine. Het is een gesloten systeem met een smalle in- en uitgang waar de

Frituurpan?

Tot onze verbazing zat er geen frituurvet is de machine. De machine waarin de brand had gewoed, blijkt een stoomkoker te zijn. Eerst gaan de producten door de frituur en daarna in de stoomkoker. In deze stoomkoker was het afval­residu in brand gevlogen. Dit afval blijft tijdens het proces achter op de lopende band en wordt onderin de machine door borstels van de band geveegd. Ik schaal af naar kleine brand en geef het sein brand meester. De Officier van Dienst doet de overdracht aan de bedrijfsleider en hiermee is onze inzet ten einde. De voer­ tuigen kunnen weer terug richting de kazerne. Al met al toch een enerverende inzet door de aard van de melding. Maar uiteindelijk een kleine brand die beperkt is gebleven tot het residu in de opvangbak.

Arend Jan Aanstoot Bevelvoerder

15

MATERIEEL UITGELICHT

Materieel uitgelicht: Veetakelinstallaties Vanwege de efficiencyroute zijn alle HV2 voertuigen uit de sterkte gehaald.

Doordat in enkele voertuigen een veetakelinstallatie (VTI) aanwezig was, moest er een andere oplossing komen om deze te vervoeren.

“Er zit geen dier zo diep in de mestkelder of wij halen hem met deze VTI weer naar boven. Dat is helder ”

Op negen verschillende locaties in Twente staat een VTI. Deze installaties zijn noodzakelijk om dieren die in stallen door de vloer zijn gezakt of op een andere manier vast zijn komen te zitten te bevrijden. Deze aanhangers zijn geplaatst in de kazernes van Den Ham, Diepenheim, Haaksbergen, Rijssen en Tubbergen. De VTI is bij kazernes Hellendoorn, Holten, Markelo en Wierden geplaatst op de WTS 500.

Nieuwe veetakelinstallaties In 2015 is een projectgroep samengesteld om de overgang naar een ander type vervoersmiddel te onderzoeken en te begeleiden. Na meerdere

16

VERZAMELSTUK

mogelijkheden te hebben onderzocht is gekozen om de VTI’s te plaatsen in een aanhanger. Deze aanhangers worden getrokken door de dienstbussen die hiervoor geschikt zijn gemaakt. Daar waar een WTS 500 voertuig staat is de VTI op dit voertuig geplaatst in plaats van in een aanhanger.

De medewerkers van Beheer & Techniek uit Hengelo hebben de aanhangwagens opgebouwd en ingericht. De aanhangers zijn gewrapped en bestickerd.

Het eindresultaat mag er zijn, een ruim ingerichte aanhanger.

De begeleiding is gedaan door collega’s van de kazernes waar een VTI aanwezig is onder leiding van Bertil Kampherbeek.

Wanneer worden de VTI’s ingezet?

Gemiddeld wordt een VTI twintig keer per jaar gealarmeerd voor een dier in problemen. Naast de VTI komt de tankautospuit ook mee. Dit is gedaan om goed opgeleid en geoefend personeel te hebben bij een inzet. Deze mensen zijn ook gewend om met (grote) dieren om te gaan.

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

Chauffeurs opgelet: nieuwe brancherichtlijnen optische en geluidssignalen Vanaf 1 juni is de nieuwe brancherichtlijn in werking getreden. De nieuwe brancherichtlijn besteedt expliciet aandacht aan de vakbekwaamheid van de brandweerchauffeur. Chauffeurs moeten voldoen aan de landelijke standaard voor blijvende vakbekwaamheid.

Dit is vastgelegd in de ‘Branchestandaard blijvende vakbekwaamheid, functie chauffeur werkzaam bij de brandweer ‘ en aan de regionale afspraken op het gebied van vakbekwaamheid voor de voertuigen waarin wordt gereden. Binnen Brandweer Twente wordt de vak­ bekwaamheid van brandweerchauffeurs opgenomen in het oefenprogramma.

Hoe we dit precies gaan invullen, is op dit moment nog niet bekend. Ook zal een ELO module over dit onderwerp volgen.

Wanneer we hier meer over weten, worden de chauffeurs hierover geïnformeerd. De belangrijkste wijzigingen hebben we alvast voor je op een rijtje gezet:

Er mag geen gebruik worden gemaakt van optische en geluidssignalen of de vrijstelling. Prio 3 voegt niets toe aan de normale verkeersdeelname en is daarom uit de brancherichtlijn gehaald.

snelheid. Voor de brandweer betekent dit dat kleine voertuigen voortaan +40 km mogen rijden in plaats van +20 km. Dit is gelijk aan hoe het bij politie, ambulance en defensie al geregeld was.

2. De snelheid op de vluchtstrook De oude regel was behoorlijk complex.

Bovendien week deze regel af van de multidisciplinaire vastgestelde Richtlijn Incident Management. Daarom is de regel voor de brandweer aangepast en gelijkgetrokken met de politie en ambulance: een maximum van 50 km/uur, ongeacht de snelheid van het overige verkeer.

1. Prioritering meldingen De prioritering van de meldingen is aangepast. Prio 3 is niet langer van toepassing. Dit is gedaan omdat prio 3 in de praktijk nauwelijks wordt toegekend aan meldingen. Bovendien moet men zich gedragen als normale weggebruiker.

3. De snelheidsoverschrijding ten opzichte van reguliere verkeersdeelname In de nieuwe brancherichtlijn is opge­ nomen dat kleine voertuigen (≤5000 kg TMM) +40 km mogen en grotere voertuigen (>5000 kg TMM) +20 km mogen ten opzichte van de geldende

4. Opleiding, herhalingsinstructie en aanwijzing In de nieuwe brancherichtlijn is expliciet opgenomen dat chauffeurs voorbereid dienen te zijn op het rijden met het specifieke voertuig. Het vereiste van minimaal drie jaar rijervaring met een personenvoertuig om als chauffeur van een voorrangsvoertuig te mogen optreden, is niet langer opgenomen in de richtlijn. Daarnaast is het niet meer verplicht om drie jaar uitrukervaring te hebben als manschap. Met betrekking tot de aanwijzing van chauffeurs is in de nieuwe brancherichtlijn expliciet opgenomen dat de aanwijzing per voertuigtype gebeurt. Met een onderscheid tussen personenvoertuigen, tankautospuiten, redvoertuigen en overige specifieke voertuigen. Op basis van de oude brancherichtlijn bestond hierover onduidelijkheid. Ook is opgenomen dat voor het gebruik van aanhangers geen aparte aanwijzing noodzakelijk is.

Meer weten?

De belangrijkste wijzigingen zijn voor je op een rijtje gezet. Wil je precies weten hoe het zit? Kijk dan op de website van het IFV en zoek op brancherichtlijnen.

17

REPRESSIE

Geslaagde GCO partneravond Wat kan ik doen als mijn partner een traumatisch incident meemaakt? Die vraag kreeg ik van enkele dames op de nieuwjaarsreceptie van kazerne Weerselo.

Laat ik net op 2 januari een mail ontvangen hebben waarin het volgende stond omschreven: “Als organisatie komen we er steeds meer achter dat niet alleen de collega’s geïnformeerd moeten worden bij een heftig incident, maar er ook aandacht moet zijn voor het thuisfront. Zij staan immers het dichtst bij en zijn vaak

de eerste opvang thuis. Ook signaleren zij vaak het eerst als iemand zich anders gedraagt of het niet goed gaat”.

Een persoonlijk verhaal Voor mij reden genoeg om met collega’s van het GCO (Gecoördineerd Collegiale Opvang) een avond te plannen en te bespreken hoe we dit konden vormgeven. Het doel was om een informatieve avond te houden die niet te zwaar beladen is. Alleen een presentatie zou niet het gewenste resultaat opleveren. Daarom hebben we

Guido Tijhof en zijn vrouw uitgenodigd om hun verhaal te vertellen. De uitkomst was een geslaagde avond die door de partners als zeer waardevol en nuttig is ervaren. Onder het genot van een hapje en drankje is de avond afgesloten. Er is direct een WhatsApp groep aangemaakt om de partners op de hoogte te houden.

Hier is ook het idee ontstaan om deze avond jaarlijks terug te laten komen of een uitje met elkaar te organiseren. Een mooie opbrengst dus!

Bart Loohuis

Primeur voor De Karelskamp Op 19 april is het traject Geen Nood Bij Brand (GNBB) afgerond bij Penitentiaire Inrichting Almelo locatie De Karelskamp. Dit was het eerste GNBB-traject dat we hebben afgerond.

We zijn zeer tevreden over het proces en het resultaat. Ronald Pellewever overhandigde namens Brandweer Twente een deelnamecertificaat aan de directeur van De Karelskamp, de heer Ton Golstein.

een deel van de inrichting. Het medisch team van De Karelskamp en de repressieve ploeg van kazerne Almelo waren hierbij betrokken.

Het scenario betrof een brandje in de keuken met één slachtoffer in de ruimte waar de brand was ontstaan. Leerpunt voor het BHV-team van De Karelskamp was het belang van het sluiten van deuren, omdat rook zich anders razendsnel verspreidt.

Voorafgaand aan de uitreiking was er een volledige ontruimingsoefening in

Verbeteren van brandveiligheid Het GNBB-traject bestaat uit een

18

VERZAMELSTUK

veiligheidsexpeditie, table-top oefeningen met Lego, een BHV-enquête en oplossingen voor het verhogen van de brandveiligheid. Beide partijen hebben afspraken gemaakt over het verbeteren van de brandveiligheid in het gebouw.

Zo zijn de frituurpannen vervangen door airfryers. We kunnen concluderen dat De Karelskamp de (brand)veiligheid van het pand, de gedetineerden en hun medewerkers zeer serieus neemt en dat de reeds goede samenwerking tussen De Karelskamp en Brandweer Twente nog verder is versterkt.

INCIDENTEN

Grote brand veroorzaakt veel overlast in omgeving Op 1 maart werd melding gemaakt van een brand bij metaal- en recyclehandel Bulters en Ekkel aan de Kanaalweg-Noord in Vriezenveen. Aanrijdend kregen we al te horen dat het kantoorgedeelte volledig zou branden en de brand dus al uitslaand was.

Inzetplan Na een snelle verkenning hadden de eerst aanwezige bevelvoerders, op basis van mijn opdracht, al een gezamenlijk inzetplan opgesteld. Uit mijn eigen rondom verkenning bleek dat de dakbedekking van het opslag gedeelte van het object uit asbest bestond. Na afstemming met de bevelvoerders over de beeldvorming werd er, naast brandoverslag voorkomen, ingezet om te voorkomen

dat er asbest bij de brand betrokken zou raken.

Risico’s tijdens de brandbestrijding Omdat er elektriciteitskabels betrokken waren bij de brand en dit een risico was voor de brandbestrijding, werd besloten om de stroomvoorziening uit te schakelen. Hierdoor kwamen omliggende bedrijven ook tijdelijk zonder stroom te zitten. Ook was er aandacht voor de gevolgen van de rook.

Vanwege de hevige rookontwikkeling die met de brand gepaard ging, werd in ‘benedenwindse gebied’ het advies gegeven ramen en deuren gesloten te houden en ventilatie uit te schakelen.

Om te voorkomen dat vervuild bluswater in het kanaal of omliggende sloten terecht zou komen, werden afspraken gemaakt met het Waterschap.

Brand meester Door de duidelijke afspraken met de bevelvoerders en de goede onderlinge samenwerking werd brandoverslag voorkomen. De asbestbeplatingen werden voldoende nat gehouden, waardoor er van asbestverspreiding geen sprake was. Na het sein brand meester kon worden begonnen met het nablussen. Hierbij is onze drone Argus ook ingezet. In de nazorgfase zijn duidelijke afspraken gemaakt over de overdracht van het incident en de afhandeling door gemeente, Salvage en het Waterschap. Na een korte evaluatie over de brandweerinzet konden wij terug kijken op een goede, efficiënte en veilige inzet.

Marcel Kroeze Officier van Dienst

Foto: EMG Fotografie

Uit de gegevens in de LiveOp bleek dat rondom het object andere panden stonden waardoor er is opgeschaald naar grote brand. Voor de drie gealarmeerde TS-en en hoogwerker was de opdracht om brandoverslag naar de rondom gelegen gebouwen te voorkomen.

19

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

Een week van Oosterse ervaring!

Brandonderzoek heeft onlangs een achttal brandonderzoekers uit Tsjechië op bezoek gehad. Kennis delen en leren van elkaars ervaring stond centraal. Brandweer Twente, brandweer Nederland en brandweer Tsjechië werden naast elkaar gelegd om de overeenkomsten en verschillen in de organisatie en werkwijze te bespreken.

“In Tsjechië doen ze het allemaal net wat anders”

Daar waar we in Twente brandonderzoek gebruiken om te leren, gaat het in Tsjechië vooral om het bepalen van de oorzaak en het verloop. In Tsjechië zijn de politie en verzekeringmaatschappijen dan ook ondergeschikt aan de brand­ onderzoekers als het gaat om brandonderzoek. Brandonderzoek in Tsjechië wordt vooral gedaan voor de burgers en brandpreventie en niet ter lering van repressie, zoals we dat in Nederland vaak wel doen. Overigens is een brand­onderzoeker in Tsjechië vaak een fulltime functie, terwijl het in Nederland vaker een nevenfunctie is.

Activiteiten Naast delen van kennis werden ook een aantal activiteiten georganiseerd. Onder begeleiding van een gids konden de Tsjechen een wandeltocht door de wijk

20

VERZAMELSTUK

Roombeek bijwonen. Hier werd de vuurwerkramp van 2000 toegelicht. Verder konden ze aan de slag met diverse scenario’s in het brandonderzoeksgebouw. Er is een casuïstiek gedeeld met de brandonderzoekers uit Oost5 in Apeldoorn en ze hebben nog een kijkje genomen bij de brandweerorganisatie in Amsterdam.

geslaagd samenkomen van kennis en ervaring. We hebben een goed beeld gekregen hoe brandonderzoek er aan toegaat in een land waar dat al 50 jaar bestaat. Daarnaast hebben wij een goed beeld kunnen geven van onze brandweerorganisatie en de manier waarop wij brandonderzoek doen.

Succes We kijken terug op een zeer

Michael den Ouden Stagiair team Kenniscentrum

Nederland

Tsjechië

17.100.000

10.900.000

400

135

Aantal kazernes

1.040

8.700

Brandweer personeel

30.000

141.000

Aantal vrijwilligers

26.000

100.000

Aantal brandonderzoekers

90

326

Aantal onderzoeken

70

10000

Inwoneraantal Bevolkingsdichtheid (p/km2)

Een brand met voorspelbare afloop?

Foto: Hof van Twente fotografie

INCIDENTEN

Een brand waarbij is ingezet volgens de theorie van de ‘voorspelbare afloop’.

Dit is de inzet geweest van de tankautospuiten uit Borne en Hengelo op maandag 10 april aan de Ambachtstraat in Borne. Er bleek brand te zijn in een bedrijfsverzamelgebouw. Wat betekent deze theorie?

Bij de brandweer kennen we een aantal theorieën en onderzoeken. Wij kennen allemaal de Brandweerdoctrine, de experimenten in Zutphen en de theorie van het brandverloop. Tel de uitkomsten bij elkaar op en er ontstaat een nieuw denkkader voor brandbestrijding: het ‘model van de voorspelbare afloop’.

Hierbij moet nog wel opgemerkt worden dat dit alleen geldt voor ventilatie gecontroleerde branden. Volgens de theorie van de voorspelbare afloop moeten drie vragen met een ‘ja’ worden beantwoord: 1. Is de plaats van de brand bekend?

2. Is de brand (van buiten) bereikbaar?

3. Heb ik voldoende koelend vermogen?

Als het antwoord op deze drie vragen ‘ja’ is, kan de brand worden geblust. Als op één van de drie vragen het antwoord ’nee’ is, dan is er een voorspelbare afloop: het gebouw brandt uit of af.

Inzet Bij de brand in Borne neemt de eerste tankautospuit grijs/bruine rook waar.

Het is nog niet duidelijk waar de brandhaard zich bevindt. Wel worden er hoge temperaturen waargenomen.

Op vraag één en twee is het antwoord ‘nee’. Dus op basis van de theorie zou er een voorspelbare afloop zijn. Ware het niet dat… Op basis van de RSTVsignalen, de combinatie van een gesloten constructie (de doos was nog dicht) en korte inzetdiepte is besloten tot een offensieve binneninzet met lagedruk.

De brandhaard op de begane grond is moeilijk bereikbaar. Omdat de brand dreigde uit te breiden naar de kantine op de eerste verdieping is de binnen aanval tijdelijk gestaakt. Door een gat in de gevel te maken konden wij de brandhaard beter bereiken. Zo bleven de condities van de brand stabiel en hebben wij repressieve ventilatie toegepast. Zo creëerden wij zicht en hadden we de brand snel onder controle.

Ondanks dat twee vragen met ‘nee’ zijn beant­­woord en dat het afbrandscenario van toepassing leek te zijn, hebben we toch de brand weten te blussen met behoud van het pand.

Tips en tops Een gedisciplineerde inzet van de ploegen en het vertrouwen van de Officier van Dienst om het voorgestelde inzetplan uit te voeren, hebben bijgedragen aan een succesvolle inzet. De evaluatie heeft de volgende tips en tops opgeleverd: • Neem voldoende tijd voor de verkenning. Zolang het gebouw gesloten is, is er tijd voor bewuste besluitvorming.

• Pas deurmanagement toe: weet dat extra aanvoer van zuurstof tot snelle ontbranding kan leiden.

• Neem voldoende koelend vermogen mee.

• Houdt inzetdiepten kort.

• Een Adviseur Gevaarlijke Stoffen kan taken van een veiligheidsofficier op zich nemen.

21

INCIDENTEN

Slachtoffer steekincident gered Een hulpverlener ben je 24 uur per dag. Ook als je geen incident hebt, komt het wel eens voor dat er toch een beroep op je gedaan wordt. Dat overkwam de dienstdoende ploeg van Enschede Noord.

“We zagen een enorme snee waar bloed uit kwam”

Onderweg voor een boodschap naar winkelcentrum Deppenbroek met de TS vanuit kazerne Enschede Noord, zag de bevelvoerder bij de parkeerplaats een man op zijn buik op de grond liggen. Bij het slachtoffer stond een jongeman en een auto. Wij dachten dat er een aanrijding was geweest en vroegen de jongeman wat er was gebeurd. “Hij wilde mij oplichten voor 100 euro!”, was zijn reactie en hij controleerde ondertussen de zakken van het slachtoffer. Toen we hem aanspraken sprong hij in zijn auto en reed met hoge snelheid weg.

Gestoken met een mes Ondertussen waren we allemaal uitgestapt en hebben twee collega’s eerste hulp verleend aan het slachtoffer.

Toen we het slachtoffer op zijn rug draaiden, zagen we tot onze grote verbazing een enorme snee in zijn hals waar bloed uit stroomde. We hebben direct geprobeerd het bloeden te stoppen. Gelukkig had een collega nitril handschoenen aan. Het slachtoffer werd onrustig en agressief en probeerde de armen los te trekken. Hierdoor kwam bloed op de onderarmen van een

collega en op de wangen van één van ons terecht.

Slachtoffer heel onrustig Eindelijk hoorden we de ambulance aankomen. Dit leek een eeuwigheid te duren, terwijl dit natuurlijk niet het geval was.

De ambulanceverpleegkundigen namen de zorg voor het slachtoffer over. De politie zette de parkeerplaats af en benoemde de locatie tot plaats delict. We hoorden later dat het om een misgelopen drugsdeal ging. De jongeman die we eerder spraken was waarschijnlijk de dader van het steekincident.

Protocol Omdat een aantal collega’s met bloed in aanraking was geweest, is op de kazerne het prikprotocol in werking gesteld. Na het dakdrama in de Grolsch Veste zijn wij in Enschede ingeënt tegen hepatitis A en B. Navraag bij de laborant in het ziekenhuis leerde ons dat aanvullend bloedonderzoek voor ons gelukkig niet nodig was. Aanraking met bloed roept veel spanning op, gelukkig liep het voor ons goed af. Zo zie je maar weer dat je als hulpverlener altijd paraat moet staan!

Robby, Ronald, Ruud, Theo, Jeroen en Marcel, Bezetting kazerne Enschede Noord

22

VERZAMELSTUK

TWENTE SAFETY CAMPUS

Risk Factory Twente, een update!

Risk Factory is nu iets meer dan drie jaar operationeel. Hoog tijd voor een update. Inmiddels hebben 192 groepen (totaal 5.361 leerlingen groep 8) ons bezocht en dit is een resultaat waar we trots op zijn! Maar we gaan uitbreiden om nog meer basisscholen te kunnen ontvangen.

Om uitbreiding te realiseren moeten we structureel aansluiten op het basisonderwijs. Dit doen we door als Veiligheidsregio Twente intentieverklaringen aan te gaan met de bovenschoolse besturen van Twentse basisscholen. In deze intentieverklaring leggen we een looptijd van drie jaar vast met een financiële bijdrage per leerling. Inmiddels zijn acht van de 32 scholen aangesloten. Hiermee gaat 30% van de Twentse basisscholen naar de Risk Factory. Dit betekent dat we na de meivakantie al vijf tot zes dagdelen open zijn. In het nieuwe schooljaar trekken we deze lijn door met als doel dat we in 2019 90% van alle groepen 8 in Twente ontvangen. Dit zijn ca. 7.200 leerlingen per jaar.

Ben jij onze volgende begeleider?

Bij deze aantallen zijn we afhankelijk van

onze begeleiders. Op dit moment zijn er dertig begeleiders actief. Dit zijn oudpolitiemensen en brandweermannen en -vrouwen (dagdienst, 24-uurs en vrijwilligers). Daarnaast hebben we twee begeleiders die werkzaam zijn bij de Kindertelefoon. Bij uitbreiding hebben we meer begeleiders nodig. Heb je hiervoor belangstelling? Maak dit dan kenbaar via info@riskfactorytwente.nl!

Senioren als tweede doelgroep Naast basisschoolkinderen gaan we ons richten op de zelfstandig wonende senioren (65+). Feit is dat 90% van de senioren langer thuis wil blijven wonen, maar dat velen van hen (60%) niet weten hoe zij zich hierop kunnen voorbereiden.

Ook zijn zij nog actief en kunnen als ambassadeur optreden en dus leeftijdsgenoten helpen. Scenario’s die worden uitgewerkt zijn: brandveiligheid,

verkeersveiligheid, valveiligheid, inbraak en babbeltrucs en een scenario internetveiligheid. We willen het einde van dit jaar een pilot uitvoeren met dit programma.

Tot slot: waarschijnlijk komt er ook een Risk Factory in Nederland. Met veiligheidsregio Limburg-Noord zijn we in vergevorderd stadium om een samenwerking op te zetten. Voordeel is dat we dan samen op kunnen trekken en dit andere veiligheidsregio’s inspireert tot samenwerking.

23

BEHEER & TECHNIEK

Ons nieuwe hulpverleningsvoertuig

Aanbesteding Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) In het voorjaar van 2016 zijn we gestart met de aanbesteding van blushandschoenen, THV handschoenen en brandweerlaarzen. De eisen hiervoor zijn verwerkt in een drietal bestekken, welke zijn aangeboden aan acht aanbieders.

De aangeboden PBM’s zijn tijdens verschillende fases beoordeeld.

Allereerst middels een ‘tafeltest’, waarbij gekeken is of ze voldoen aan de eisen van het bestek volgens de aangeleverde producten met certificaten. Vervolgens hebben we ‘koude’ testen gedaan op Troned. Deze testen zijn uitgevoerd door een groep beroeps en vrijwillige medewerkers. De

24

VERZAMELSTUK

testen bestonden uit enkele onderdelen van de PPMO baan, het aan- en uittrekken onder verschillende omstandigheden en het bedienen van gereedschap.

Tot slot zijn de drie beste PBM’s getest in de ‘warme’ situatie. Hierbij werd er getest door middel van blussing met een lekkende straalpijp en het redden van een slachtoffer. De testgroep kon punten verdelen, waarbij de hoogste score leidde tot de meeste geschikte PBM’s.

Weer een mooi voorbeeld van een succesvolle aanbesteding. Zodra jouw PBM's aan vervanging toe zijn, kun je deze nieuwe bestellen.

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

Geslaagde chauffeursdag Vele lachende gezichten op 29 april op de Twente Safety Campus. De derde chauffeursdag van Brandweer Twente. Op deze dag ging het om bewustwording van eigen rijgedrag in het verkeer.

Bijna 25 collega’s legden verschillende proeven af om hun rijvaardigheid te trainen en te toetsen. Aan drie proeven was een prijs verbonden. Gerard Nijhuis

van kazerne Glanerbrug legde de proef als beste af en ging met de wisselbeker ‘brandweerchauffeur van de dag’ naar huis. De chauffeursdag was een

combinatie van leuk en leerzaam en is opnieuw goed ontvangen. We kijken terug op een geslaagde dag, op naar volgend jaar!

25

INCIDENTEN

De geschiedenis in…

30 april 2017 Het was een bijzondere dag, zondag 30 april. Vier natuurbranden op een rij. De exacte locatie van natuurbranden is lastig te bepalen, zo ook bij deze inzetten. En dan ook niet één brandhaard, maar drie op hetzelfde moment.

"De lokale bekendheid en een grote pelotonsoefening hebben de inzet geholpen"

26

VERZAMELSTUK

INCIDENTEN

Het begon zondag aan de Lutterzandweg in De Lutte.

De bosbrand­bestrijdings­ voertuigen van De Lutte, Denekamp en Ootmarsum rukken uit. Richard als flankcommandant en Vincent als eerste bevelvoerder. Ook gaat de pieper bij de Regionaal Officier van Dienst en Hoofdofficier van Dienst. Een compleet peloton aangevuld door de 4x4 TS van Delden, meerdere tankwagens en een WTS 500.

Vuurzwepen Vincent geeft aan dat zeker acht minuten verloren zijn gegaan aan het achterhalen van de juiste locatie. “De TS is opgewacht door de grondeigenaar die ons naar de

Wat heeft ons geholpen?

We hebben het verschil kunnen maken, doordat we over een goede lokale bekendheid beschikken.

Dit hebben we onder meer verkregen, omdat we een aantal jaren geleden op exact dezelfde locatie een grote pelotonoefening hebben gehouden en toen goede afspraken gemaakt hebben met de grondeigenaar. Verder waren de bereikbaarheidskaarten van de natuurterreinen en de transparante kaart op de iPad van toegevoegde waarde om overzicht te krijgen van het terrein.

Melding twee Rond 16.30 uur konden we retour kazerne. Tenminste… als

Foto: NewsUnited

“Om uitbreiding te voorkomen hebben ook omstanders geholpen met vuurzwepen” locatie leidt en inlichtingen geeft over de omvang van de brand.

Met enige afstand van elkaar zijn drie brandhaarden. We hebben in eerste instantie offensief geblust door rijdend te blussen, het terrein was goed begaanbaar.

Om uitbreiding te voorkomen hebben ook omstanders geholpen met vuurzwepen.” Vanwege de sterke wind is opgeschaald naar zeer grote brand, dus een extra peloton. Uiteindelijk is hiervan alleen kazerne Tubbergen ingezet.

Nadat we de brandhaarden onder controle hadden, hebben alle voertuigen het terrein verlaten en is Handcrew Overijssel het veld ingegaan. Zij hebben de bestaande hotspots geblust. Argus heeft hen ondersteund door aanwezige hotspots door middel van de warmtebeeldcamera op te sporen.

de pager niet opnieuw ging. Dit keer een natuurbrand in het Beuningerveld nabij de Duitse grens. Hemelsbreed was de locatie van deze brand circa 800 meter verderop met een vuurfront van circa vijftig meter heide. Nagenoeg dezelfde eenheden, die net terug waren in de kazerne, werden weer gealarmeerd. Omdat deze natuurbrand in het grensgebied lag, zijn door de meldkamer in Nordhorn ook eenheden vanuit Duitsland gealarmeerd en ingezet. Door de snelle opschaling en inzet hebben we het vuur al rijdend offensief kunnen benaderen en blussen. Na twee uur was ook deze natuurbrand onder controle.

gemeld in Duitsland. De brandweer van Gildehaus snelde zich naar de nieuwe incidentlocatie. Een klein uur later was het voor ons weer raak, brand in Breckelenkamp.

In samenwerking met de eenheden uit De Lutte, Denekamp en Nordhorn kon snel een ‘knock-down’ worden gedaan.

Tijd om uit te rusten Uiteindelijk zijn alle eenheden rond 21.30 uur retour kazerne gegaan. Ondertussen kwam het bericht dat de vermoedelijke brandstichter was aangehouden.

We konden met een gerust hart de avond in gaan. Vier branden achter elkaar eist nogal wat van de mensen. Het is mooi om te zien hoe de media de bericht­ geving heeft opgepakt ten aanzien van het zware werk dat we met z’n allen verzet hebben.

En verdere branduitbreiding weten te voorkomen. Dit geeft een voldaan gevoel en het doet je brandweerhart sneller kloppen.

Je weet weer waar je het voor doet!

Richard Hassink, Flankcommandant Vincent Nijhuis, Bevelvoerder

Het hield nog niet op…

De derde natuurbrand werd

27

BETROKKENHEIDSMONITOR

Betrokkenheidsmonitor: thema verbinding Beste brandweerlieden, Wij zijn Simon Grootewal, een 29-jarige automonteur en Steven Boersma, een projectontwikkelaar van 24 jaar uit Holten. Sinds februari 2015 zijn we in dienst bij Brandweer Twente. In april hebben we allebei het diploma Manschap A behaald.

dag op de V4U app geplaatst, zodat eventueel afwezigen de informatie ook kunnen lezen. Daarnaast maken we binnen de kazerne gebruik van het brandweerrooster en WhatsApp om elkaar op de hoogte te houden van aan- of afwezigheid.

Vanuit de betrokkenheidsmonitor zijn de collega’s van kazerne Holten gevraagd om ervaringen over het thema ‘Verbinding’ binnen de kazerne te delen en met de organisatie.

Aangezien wij nog maar kort bij de organisatie zitten, is onze ervaring beperkt.

Onze ervaring is dat we met omliggende kazernes weinig verbinding hebben. In de korte tijd dat wij erbij zijn, hebben we samen met kazerne Markelo een oefening gedaan. Om de verbinding met andere kazernes te verbeteren, kunnen we vaker met elkaar oefenen.

Dan helpt het om de kazernes samen te voegen, zodat je ook eens een andere bevelvoerder of chauffeur meemaakt.

Omdat wij aan de rand van regio Twente zitten, kunnen wij tijdens incidenten te maken krijgen met regio IJsselland en Noord- en Oost-Gelderland. Het lijkt ons interessant om oefeningen meer samen te doen en ook te kijken buiten onze eigen regio. Door gezamenlijk te oefenen zal de verbinding naar onze

De humor ligt op straat

Wij zijn als nieuwkomers in een warm brandweerbad terecht gekomen! We worden goed op de hoogte gehouden over allerlei zaken.

Belangrijke mededelingen worden elke maandagavond voorafgaand aan de oefening bekend gedaan door onze kazernecoördinator Arend Jan. Deze mededelingen worden de volgende

28

VERZAMELSTUK

Door het gewicht van de lier voorop, hebben we een 7e wiel aan de achterkant.

mening verbeteren en kunnen we nog slagvaardiger optreden!

Groet, Simon en Steven

Gluren bij de buren Brandweer Assen is wel heel goed bezig!

Een brandweerkorps met twaalf dames!

STRATEGIE & ONDERSTEUNING INCIDENTEN

Brand bij discotheek Dieka op een zaterdagnacht...

“Ik schrok rond drie uur ‘s nachts wakker en zat rechtop in bed toen ik in de pager zag dat een middelbrand was uitgebroken bij discotheek Dieka in Markelo.

Zaterdagnacht betekent: veel mensen aanwezig. Dan kan een brand grote gevolgen hebben met veel (media)impact”, vertelt Loes. Bert was bevelvoerder en vroeg zichzelf meteen af wat er zou kunnen branden.

dat de brand onder controle was. Een half uur later konden we het pand weer vrijgeven en kon het publiek hun jassen ophalen.”

Berichtgeving vanuit het bed “Vanuit mijn bed informeer ik de media, die mij vrijwel meteen belt, wat er aan de hand is”, vertelt Loes over haar ervaring met dit incident. “Door een goede SITRAP van de eerste eenheden kon ik al vrij snel communiceren dat de brand onder controle was en dat de aanwezigen het pand op een veilige manier hadden verlaten.

Dit vertel ik niet alleen aan de media, maar deel ik ook via het Twitteraccount van Brandweer Twente. Dit om zelf regie te houden op berichtgeving en hiermee direct geruchten te ontkrachten.”

Complimenten voor adequate inzet BHV Door de Officier van Dienst en de bevelvoerders werd aangegeven dat door de adequate inzet van de BHV'ers de ontruiming goed en rustig was verlopen. “Dit heb ik bewust ook richting media gecommuniceerd”, zegt Loes.

“Ook heb ik namens Brandweer Twente een berichtje op de Facebookpagina van Dieka gezet. Om ze te complimenteren voor hun adequate inzet. Ik begreep dat Dieka dit enorm heeft gewaardeerd. Fijn om te horen.” Bert voegt daaraan toe dat de lokale bekendheid en het geregeld oefenen bij Dieka hebben geholpen bij de bestrijding van dit incident.

Loes Hilbrink, Communicatie Bert Leunk, Bevelvoerder

Foto: Hof van Twente fotografie

Er blijkt brand te zijn op het dak en het personeel van Dieka heeft met eigen middelen geprobeerd de brand te blussen. Ook geven ze aan dat ze begonnen zijn met ontruiming van alle disco­ gangers. “Door mijn hoofd gaat dan de vraag of de ontruiming goed verloopt en hoe de grote hoeveelheid jongeren rea­ geren die dan buiten op de parkeerplaats staan”, vertelt Bert. Ook kinderen van ons waren op dat moment aanwezig in Dieka. De ontruiming verliep soepel en het werd duidelijk dat een smeulbrandje woedde op het dak. Bert: “De beveiliging en de politie hielden het publiek op afstand, zodat wij goed ons werk konden doen. Bij elkaar stond zo’n 500 man buiten. Op het dak hebben we de dakplaten en wat isolatie weggehaald en zagen we

29

Foto: NewsUnited

INCIDENTEN

Geen tijd om in te dutten Het was zo’n dag waar je later van zegt: “Weet je nog toen…”. Koningsdag begon vroeg voor kazerne Oldenzaal. Rond 03.30 uur werden we gealarmeerd voor een zeer grote brand in Hengelo om vervolgens ’s middags uit te rukken voor een (uiteindelijk) zeer grote brand op het industrieterrein in Oldenzaal.

“Het pand zat ingesloten tussen overige bebouwing”

30

VERZAMELSTUK

De vermoeidheid begon een klein beetje z’n intrede te doen. Dat was na horen van het kazerne­ alarm en het zien van de grote, dikke, zwarte rookpluim ineens verdwenen! Vanuit de kazerne is het twee kilometer tot de incidentlocatie en dus waren we als eerste TS snel ter plaatse. Het pand stond al volledig in brand, er was niets te redden. Naast de garagewerkplaats bevond zich een woning waarvan de schutting inmiddels ook brandde. Aan de achterzijde was een bedrijfspand (magazijn van een online kledingshop) aanwezig. Daarvan was in eerste instantie niet duidelijk hoe de twee met elkaar in verbinding stonden.

Er was geen discussie waar we op zouden inzetten. De prioriteit lag op het behouden van belendende objecten.

het object goed ken. Ik wist dat het zat ingesloten tussen overige bebouwing. Het pand was van twee kanten goed benaderbaar en al snel was duidelijk waar de overige voertuigen hun inzet konden doen. Samen met een snelle opschaling heeft dit geresulteerd in een doeltreffende inzet en kon relatief snel het sein ‘brand meester’ worden gegeven.

Objectkennis Voordeel bij deze inzet was dat ik

Marius Vastert Bevelvoerder

Nieuwsbulletin Al snel na het incident kreeg ik een nieuwsbulletin van de brandonderzoekers. Daarin waren kort en overzichtelijk hun bevindingen weergegeven, voorzien van enkele foto’s. Erg leerzaam om te lezen en goed om als ploeg teruggekoppeld te krijgen. Wat mij betreft mag dit vaker!

Brandonderzoek Om de bouten van de draagarm van de auto goed los te krijgen, heeft de eigenaar een slijpschijf gebruikt. De nieuwe bouten moesten uit Hengelo opgehaald worden. De eigenaar heeft dus het pand verlaten. In de tussentijd is de brand ontstaan. Door de slijpwerkzaamheden zijn hoogstwaarschijnlijk vonken in de isolatie van de wielkast terecht gekomen.

Die isolatie is langzaam gaan ontbranden. Omdat er niemand in het bedrijf aanwezig was, is de auto gaan branden en vervolgens de rest van de garage. Op de grond van de garage zijn de doorgeslepen moeren teruggevonden.

BRANDVEILIGHEID

Risicogericht oefenen!

In het oefenprogramma van 2017/ 2018 levert de sector Brandveiligheid ook een bijdrage aan het oefenprogramma. Onder de pilot ‘risicogericht oefenen’ bezoeken we een aantal risicovolle bouwwerken.

Bij risicogericht oefenen kijken we naar de risico’s in een bepaald verzorgingsgebied. Hoe staat het met de kennis van deze risico’s, weet iedereen genoeg over een object? In samenwerking met Vakbekwaamheid heeft de Brandveiligheid een prioritering opgesteld; wat zijn de meest risicovolle objecten waar we onze kennis kunnen verbeteren? Deze prioriteiten zijn onder meer gebaseerd op thema’s als opkomsttijden, brandhistorie, gevaarlijke stoffen en de categorie van het object, zoals bijvoorbeeld industrie.

Ook objecten die formeel buiten de prioritering vallen, maar bijvoorbeeld wel door lokale bekendheid een ‘naar onderbuik-gevoel’ veroorzaken, zijn meegenomen worden in de prioritering.

Voor de pilot die we in Twente draaien hebben we vier verzorgingsgebieden geselecteerd. Omwille van diversiteit in bouwwerken is gekozen voor de verzorgingsgebieden Oldenzaal, Enschede, Tubbergen en Wierden. En daarbij hebben we gekozen voor nieuwe of recentelijk verbouwde objecten. De pilot is al van start gegaan, we hebben met de repressieve ploegen al een aantal objecten bezocht.

Oefeningen In Enschede hebben medewerkers van Brandveiligheid samen met de ploegen het hogedruk laboratorium op Universiteit Twente bezocht. Door het personeel van het hogedruk

laboratorium is uitleg gegeven over de bedrijfshulpverleningsorganisatie en de specifieke processen en experimenten die plaatsvinden in het hogedruk laboratorium. Ook de kazerne Tubbergen heeft al een aantal oefeningen gedraaid bij de nieuwbouw van een zorgboerderij in Langeveen, bij de nieuwbouw Erve Mensman TMZ in Geesteren en bij de watermolen van Bels in Mander.

Afgaand op de reacties vanuit onze eigen organisatie, maar ook vanuit de vier objecten kan geconcludeerd worden dat de eerste sessies van de pilot geslaagd zijn.

Erik Hiddingh Medewerker Toezicht

Risicovolle bouwwerken De pilot is gericht op het thema risicovolle bouwwerken. Om te bepalen wanneer er sprake is van een risicovol bouwwerk wordt gebruik gemaakt van de handreiking ‘classificeren risicovolle bouwwerken’. Deze handreiking is opgesteld in opdracht van Brandweer Nederland en is bedoeld om bouwwerken op grond van een vijftal kenmerken te kwalificeren, namelijk: • Omgevingskenmerken: de ligging van het bouwwerk in relatie tot brandveiligheid.

• Gebouwkenmerken: bouwkundig en installatietechnisch gebouwontwerp.

• Menskenmerken: interactie van de mens op de situatie en de omgeving.

• Brandkenmerken: ontstaan, ontwikkelen en effecten van brand.

• Interventie: inzet brandweer in relatie tot het bouwwerk en de BHVorganisatie.

31

INCIDENTEN

Aspiranten aan de slag in Hengelo

"Even wordt gedacht aan een afbrand scenario"

32

VERZAMELSTUK

INCIDENTEN

Een grote uitslaande brand aan de Binnenhavenstraat in Hengelo verwoest in de nacht van woensdag 26 april een deel van een bedrijfsverzamelgebouw. Een grote brand zoals vele anderen denk je wellicht, maar voor twee manschappen een heel bijzondere.

Aspiranten Ilona de Jonge en Mike Pellewever zijn vrijdag 21 april geslaagd voor kerntaak 1 Brand en draaien vanaf maandag 24 april hun eerste echte dienstweek.

De verse brandwachten vallen met de neus in de boter.

grote brand en zijn we met de ploeg hard aan het werk met de opbouw van de waterwinning en het afleggen van lage druk.

We zetten in om uitbreiding naar de loods ernaast te voorkomen.

Dat lukt dankzij al het ingezette personeel. Super! Wat een

“Wat een eerste inzet, een geweldige ervaring!”

Wat een vuurdoop “Als mijn pager midden in de nacht afgaat, rijd ik als een speer naar de kazerne en spring nog net op tijd de tankautospuit in.

Het is een serieuze melding. Het adrenalinepeil achter in de auto stijgt en de harten gaan sneller kloppen. Aangekomen zien we aan de achterkant van het pand een uitslaande brand, welke tijdens de rondom verkenning ook aan de voorkant uitslaand is. Ondertussen heeft de bevel­ voerder al opgeschaald naar zeer

vuurdoop. Een zeer grote brand…

Dit maken we in de opleiding niet mee!”, aldus Ilona.

Veel slangen uitgooien Mike: “Na vele weken van boven de sterkte meedraaien, mag ik nu eindelijk bij brandmeldingen binnen de sterkte mee. En het begint goed! Als mijn pager gaat stap ik snel in de auto en ben als eerste bij de kazerne. Bij aankomst zien ook wij ergens achterin het pand duidelijk een uitslaande brand. Onze bevelvoerder geeft

opdracht in de auto te blijven terwijl hij een opdracht gaat halen. Hij komt terug met de opdracht om waterwinning gereed te maken om de hoogwerker te voeden. Dat betekent veel, erg veel slangen uitwerpen. Met die vaardigheden zit het in iedere geval wel goed! Wel balen dat we niet een eigen inzetopdracht hebben gekregen. Maar gelukkig, onze kans komt nog. Zodra de waterwinning gereed is, mogen we de stralen van de eerste tankautospuit overnemen Zo kunnen zij ademlucht verwisselen. Via de deur zetten wij in op af­­scherming van de brandscheiding. Na enkele uren hard werken lukt dat. De felle uitslaande brand wordt minder en de brandscheiding heeft het gehouden. Rond half zeven wordt er afgeschaald, kunnen wij opruimen en een broodje gaan eten bij de ver­zorging­scontainer.

Wat een eerste inzet, een geweldige ervaring!”

Ilona de Jonge, Aspirant Mike Pellewever, Aspirant

Foto: NewsUnited

Verloop van het incident In het holst van de nacht, 03.10 uur, zijn de eerste ploegen gealarmeerd voor de brand. Bij aankomst blijkt deze al uitslaand te zijn en er komt veel rook vrij. De bevelvoerder van de eerste tankautospuit schaalt op naar zeer grote brand. De Officier van Dienst zet de eerste

twee tankautospuiten aan de voorzijde in, ter voorkoming van branduitbreiding. De derde en vierde TS verschaffen toegang tot het gebouw vanaf de kanaalzijde en bouwen waterwinning op.

Vanaf het kanaal wordt ook het grootwatertransport afgelegd.

Het pand ligt verscholen tussen belendende percelen, wat

de toegang tot het pand bemoeilijkt. Even wordt gedacht aan een afbrand scenario.

Maar door snel in te zetten en hard te werken, is de brand beperkt gebleven tot één van de vijf gebruikers van het verzamelgebouw. In het pand waar de brand woedde, is een hennepplantage aangetroffen.

33

BRANDVEILIGHEID

Bronzen rookmelder voor brandweerbingo!

Net als voorgaande jaren waren zelfstandig wonende senioren (65+) de doelgroep van de brandpreventieweken in 2016. Samen met brandweer Gelderland Midden organiseerden we brandweerbingo’s.

Doel van deze campagne was het ver­groten van het brandveiligheidsbewustzijn en het bevorderen van de zelfredzaamheid aan de hand van de thema’s voorkomen, melden en vluchten.

De bingo’s waren een groot succes: we hebben op deze manier veel senioren bereikt en informatieve en zeer vermakelijke bijeenkomsten gehad.

Bronzen rookmelder!

De campagne werd afgelopen maand genomineerd door een overgrote meerderheid van de adviescommissie

brandpreventieweken. Op de expert­dag 12 april gaven Brenda Borgers en Jan Sander samen met René Bierman (Gelderland-Midden) een presentatie over de bingo's. Via de bingo's hebben al meer dan 1.400 senioren voorlichting gekregen over brandveiligheid. En dit aantal zal zeker nog oplopen, want we blijven doorgaan met de brandweerbingo's. Ook andere regio’s organiseren inmiddels bingo’s. Al met al een ontzettend mooie prestatie, waarbij team BVL hulp heeft gekregen van zowel vrijwillige als beroepscollega’s. Dank aan iedereen die een bijdrage heeft geleverd!

vraag stellen over brandveiligheid.

Zaanstreek-Waterland won de zilveren rookmelder met de Brandweer VR (Virtual Reality) Experience. Dit concept bestaat uit een voorlichtingscontainer, een VR-game en een app. In drie scenario’s ervaren mensen hoe je brand kunt voorkomen, veilig kunt vluchten en wat te doen bij vlam in de pan.

Scan de QR-code en bekijk de compilatiefilm die gemaakt is over de brandweerbingo.

Prijzen voor...

De gouden rookmelder ging naar Veiligheidsregio Utrecht voor hun WhatsApp-service. Via deze service kunnen mensen 24/7 een

“Daar word je gewoon blij van” De vrijwilligers van kazerne Enter kregen vrijdag 17 maart bezoek van kinderen en begeleiders van de Stichting Tante Lenie.

Deze stichting verzorgt een weekje tussenuit voor gezinnen waarvan een van de kinderen ernstig of langdurig ziek is. ‘s Ochtends hebben we de gezinnen opgehaald met twee brandweer­ voertuigen vanaf een prachtig verblijf Het Rheins in Enter. Tijdens de ontvangst in de kazerne zijn een aantal filmpjes getoond over wat de brandweer precies doet en hoe mensen moeten handelen bij brand of andere calamiteiten. We hadden al in de gaten dat dit niet te lang moest duren omdat de kinderen graag de kazerne met materieel wilden bekijken. In drie groepen hebben ze bij

34

VERZAMELSTUK

toerbeurt de kazerne en de voertuigen bekeken en konden ze een aantal waterspelletjes doen. Na afloop zijn de gezinnen met twee voertuigen teruggebracht naar Het Rheins. Na het opruimen hebben we een korte evaluatie met de zeven collega’s gehouden.

Eén van de opmerkingen was: “Daar

word je toch gewoon blij van!

Dat je kinderen in deze situatie zo ziet lachen en plezier ziet hebben!” Dat wij daar als vrijwilligers van kazerne Enter iets aan bij hebben gedragen, doet ons goed.

Stijn Roetgering

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

Daar zit een luchtje aan Op hemelsbreed nog geen 300 meter afstand van kazerne Enschede Spaansland bevindt zich een meet- en regelstation van de Gasunie. Tijd om eens met elkaar te gaan oefenen! In maart zijn een viertal oefeningen gerealiseerd in samenwerking met de sectoren Brandveiligheid, Vakbekwaamheid & Kennis en de Gasunie. Hoe handelt de brandweer bij een calamiteit op het terrein? En welke procedures dient de Gasunie te volgen? De oefeningen bleken voor iedereen een eye-opener.

Een melding van een aanrijding op het terrein van de Gasunie. Een busje is tegen een opslagtank gebotst. Door de botsing raakt de tetrahydrothiofeen (THT) tank lek, waardoor deze gas zowel geurstof als vloeistof op de grond lekt.

De bestuurder zit bewusteloos in de auto. Bij aankomst blijkt de toegang tot het terrein afge­sloten te zijn en is ook nog niemand van de Gasunie aanwezig. Bij onze oefening is er geen sprake van gasuitstroom.

in hun aard ligt, namelijk geduld hebben.

De procedure in de LiveOp schrijft voor dat het terrein in geen geval mag worden betreden zonder begeleiding van de Technicus van Dienst (TvD) van de Gasunie. Deze heeft in de meeste gevallen een aanrijtijd van een uur. Dit leverde interessante dillema’s en inzichten op. Uiteindelijk konden de ingezette ploegen het terrein op en hun verdere taken succesvol uitvoeren.

Geduld is een schone zaak Wat te doen? Hulpverlenen door toegang te verschaffen, het slachtoffer te redden en het incident te stabiliseren? Of wachten tot de bedrijfsdeskundigen van de Gasunie ter plaatse zijn? Dan moet de brandweer iets doen wat niet

Samenwerking zeer waardevol De Gasunie en de brandweer hebben de oefeningen beiden als zeer waardevol ervaren. De leerpunten zaten met name in de procedures en regels met betrekking tot het betreden van het terrein. De brandweer wil zo snel

mogelijk in actie komen, maar de procedures schrijven niet voor niets iets anders voor. Uit deze oefeningen is gebleken dat dit wellicht niet voor alle incidenten op het Gasunie terrein de juiste procedure is. Zowel de Gasunie als de brandweer nemen deze inzichten mee om nog beter op elkaar aan te sluiten.

Daar zit een luchtje aan De ochtend werd afgesloten met een informatieve rondleiding over het terrein en uitwisseling van enkele praktische tips. Gezamenlijke conclusie van de dag voor beide partijen? Eén van de beste eigenschappen van gas, is dat er een luchtje aan zit.

Ilona de Jonge, Specialist Opleiden en Oefenen

35

www.brandweertwente.nl

36

VERZAMELSTUK