Belevenissen op Sint Maarten 2013-2015

BELEVENISSEN OP SINT MAARTEN Periode 2013 tot en met 2015

Ik woon en werk sinds december 2012 op Sint Maarten. Een tropisch eiland in de Cariben. Onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden. Dingen die ik mee maak of bepaalde bijzonderheden of observaties kun je lezen in dit document.

Geert van der Leest

1

Op reis………..

Hoe voelt het om alles achter te laten in Nederland? Dozen in te pakken. Te selecteren wat nog beslist wel en niet de moeite waard is. Je koffers in te pakken.

Afscheid te nemen van je ouders, je kinderen en iedereen die je verder nog lief is.

Ingegeven door omstandigheden is het een bewuste keuze..

Waarom Sint Maarten?

Ik wilde weg, afstand nemen. Letterlijk en figuurlijk. Wonen en werken in een totaal andere setting. Dat wilde ik ook al wel toen ik een jaar of 25-30 was (ik ben van 1963). Toen al heb ik gesolliciteerd op Sint Maarten, maar financieel en logistiek lukte dat toen – met een jong gezin – niet. Vijf-en-twintig jaar later alsnog in de herkansing. Waarom Sint Maarten? Tja, het had ook 1 van de andere Caribische eilanden kunnen zijn. Maar op Sint Maarten stonden enkele vacatures open.

Ik ben een mens van water, vergezichten, zon en warmte. En als je dan met de kennis en ervaring die je hebt nog wat centjes kan verdienen in zo‘n setting is dat helemaal mooi!

Ik nam afscheid op mijn werk in Nederland op 29 november 2012. Op 30 november 2012 zat ik in het vliegtuig. En op 1 december 2012 startte mijn nieuwe werk. Ik werk voor de regering van Sint Maarten. Op mijn kaartje staat: senior policy advisor.

De eerste 5 weken zat ik in een hotel en had zodoende even de tijd om zelf huisvesting te zoeken. Daarna woonde ik op Cay Bay Hill en na een jaartje verhuisd naar Beacon Hill.

Hieronder volgen bijzondere dingen die ik heb meegemaakt en opgeschreven. Ze komen van mijn Blog. De meest recente artikelen staan vooraan en de oudere verdwijnen langzaam naar de achtergrond. Zo is ook de volgorde in dit document; van recent naar minder recent.

2

Kijk door mijn ogen ALS JIJ dit land zou kunnen zien zoals mijn ogen dat doen dan hield je vast je adem in en sprak je uit fatsoen.....

Niet over jouw waarden.

Het hier moeilijk aarden.

Niet over wat moet en wat hoort.

Niet over de straten met kraters van gaten.

Niet over die gloeiende zon, Jouw panisch op tijd zijn, en manische deadline, wat beter zou kunnen als ‗t kon.

Jij zou dan mijn mensen niet zomaar verwensen, omdat hun muziek jou zo stoort Als jij dit land wilt kunnen zien Zoals mijn ogen dat doen Laat je adem langzaam los en leer ons landsfatsoen...

3

Het eilandgebeuren, die fraai felle kleuren, verzachten jouw kijk op dit land.

Je maalt minder nukkig, ziet zomers gelukkig, je zorgen verzanden op ‗t strand.

De tijd tikt iets trager.

De lat ligt wat lager,

zodat je jezelf meer mag zijn.

Gewoon wordt wat anders, vreemd onverwachts anders.

Zo anders zijn voelt gewoon fijn.

JACINTA SNOEREN, Curaçao http://amigoe.com/ingezonden/30-ingezonden/219669-kijk-door-mijn-ogen

Dinsdag, 22 december 2015 10:46

4

Kerst Toen en Nu "Koud dat we het hadden!

De slechtste tijd van het jaar om op reis te gaan, en zo'n lange reis: de wegen één modderpoel en het weer guur.

Hartje winter."

En de kampvuren gingen uit, geen onderdak, en de steden vijandig en de stadjes stug en de dorpen smerig en krankzinnige prijzen: zwaar dat we het hadden.

Tenslotte reden we het liefst 's nachts, met hazenslaapjes, met de zingende stemmen in onze oren, die zeiden dat dit compleet gekkenwerk was.

Aldus het relaas van 1 van de drie reizigers rond het begin van de jaartelling.

Reizigers die honderden kilometers per kameel door het Midden Oosten trokken. In weer en wind. In hun zoektocht naar………..Ja, naar wat eigenlijk? Een licht, een ster, een teken, een ‗verlosser‘? Toen.

Meer dan een miljoen vluchtelingen zijn nu, dit jaar 2015, naar Europa gekomen. Dit is vier maal zoveel als in 2014. Dat heeft de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) dinsdag verklaard. De mijlpaal werd afgelopen maandag bereikt. © www.nu.nl, 22 december 2015. Voor het eerst sinds de Tweede Oorlog zijn er wereldwijd meer dan 50 miljoenvluchtelingen, asielzoekers en binnenlands ontheemden. © http://www.unhcr.nl/ 5

Zoveel mensen - ruim 2000 jaar geleden en nu - verlaten huis en haard vurig verlangend naar het Licht van Barmhartigheid.

Toen en nu.

Š. het 'gedicht' komt uit: de Reis van de Drie Koningen, (The Journey of the Magi) van Thomas Stearns Eliot (1888-1965), Vertaling Martinus Nijhoff.

Ook SXM kent vluchtelingen. Mensen uit andere delen van de wereld die zich hier willen vestigen. Logisch, want het is hier relatief veilig met een redelijk welvaartsniveau. Maar het betreft dus in bijna alle gevallen economische vluchtelingen. Velen daarvan verdwijnen in de illegaliteit. Met name mensen uit Haiti.

SXM, 24 December 2015

6

Criminaliteit Er is criminaliteit op Sint Maarten. Het gaat met name om berovingen van toeristen of winkels, tankstations en banken. Soms is er sprake van ordinaire onderlinge ruzies of een afrekening . Het lijkt wel of steeds vaker een vuurwapen wordt gebruikt. En niet alleen als dreiging. Er wordt ook echt mee geschoten. Recentelijk nog werd een pompbediende gewoon doodgeschoten toen hij niet onmiddellijk zijn cashgeld afgaf.

Toch is er nog geen sprake van een algeheel gevoel van onveiligheid. Het hangt er een beetje vanaf in welk gebied je bent en hoe laat. Zo vinden veel gewapende berovingen plaats als het donker is en gebeurt dat in sommige gebieden sneller dan in andere gebieden.

Op Curacao is die ontwikkeling ook te zien, maar dan nog wel ietsje erger. Daar is al in oktober 2013 door het onderzoeksteam criminaliteitsbeeld analyse (CBA) aan het Driehoeksoverleg (politie-openbaar ministerie-minister) een alarm afgegeven. ―De grenzen van het vermogen van het land Curaçao om nog langer een zo hoge criminaliteit het hoofd te bieden, zijn bereikt‖, zo stelde Wytze Faber, de leider van het onderzoeksteam, belast met de criminaliteitsbeeldanalyse (CBA) naar de problematiek op Curaçao, destijds. De onverminderde (record)hoogte van het aantal atrako‘s (overvallen), het geweldgebruik, het lage oplossingspercentage, de beperkte instroom van verdachten aan het OM, en de geringe aandacht voor preventie, lagen aan dit alarm ten grondslag. Het aantal overvallen bleek tot ongekende hoogte te zijn gestegen.

Een berichtje in de krant van vandaag is exemplarisch denk ik. Ik geloof dat het dit jaar al de vierde of vijfde keer is dat dit is gebeurd. Ik moest toch even glimlachen, met name om het commentaar erop. Maar er zit natuurlijk ook een trieste oorzaak achter. Ik kom daar in een volgend bericht op terug. Hier komt het krantenartikeltje.

Weer overval op opslagplaats auto‘s en motoren van de verkeerspolitie Opnieuw was de Kurá van de verkeerspolitie doelwit van een gewelddadige overval.

Vijf mannen overmeesterden de bewakers en stalen scooters van het terrein. De politie kwam ze op het spoor en wist na een achtervolging één van de daders aan te houden. Twee anderen hadden hun scooter op straat achtergelaten en waren te voet gevlucht.

Reactie: Bartje | 17 december 2015 om 14:35 | Eigenlijk moet je respect hebben voor de arbeidsethos van deze zzp-ers; deze ―aktie‘ vergt organisatietalent, toekomstgerichtheid, doorzettingsvermogen, psychologisch inzicht, onderhandelingsbekwaamheden met de bewaking, juiste afwikkeling…..alleen de logistiek van de aftocht vergt nog ietsje meer training. We gaan de goeie kant op….!

© Bron: ParadiseFM, Geplaatst op 17 december 2015door redactie kkcuracao | 3 reacties

7

Stoplichten aan beide kanten op groen

Ik heb hartelijk moeten lachen bij het lezen van onderstaand berichtje in de krant. Op Sint Maarten kan zich dit op dit moment niet voordoen want het enige stoplicht dat we kennen (kruising Bernhardbrug) is al maanden buiten dienst. Eerst omdat er een onderdeel kapot was in de schakelkast dat opnieuw moest worden besteld. Maar daarna bleek dat het specialistisch werk was om dat goed te installeren. Daar moet nu iemand speciaal voor vanuit Aruba komen. Hier komt het krantenartikeltje.

WILLEMSTAD – Het was even schrikken, maandagavond op de Nieuwe Havenweg, ter hoogte van Maduro Plasa. De stoplichten stonden in beide richtingen tegelijk op groen. Chaotische situaties, maar gelukkig geen botsingen.

Verschillende chauffeurs verstuurden een Whatsapp met informatie rond, dat ook op sociale media werd geplaatst. Het is niet voor het eerst dat chauffeurs meldden dat stoplichten allebei op groen staan. Ook op de kruising van de Arubastraat in Otrobanda is dat gebeurd. Reginald Christina van Vereniging Veilig Verkeer gaat zich er nu mee bemoeien.

Bron: persbureau Curacao, geplaatst op 8 december 2015door redactie curacao | 1 Comment Reactie Harold Geenen | 8 december 2015 om 16:10 | Beantwoorden De Yu Korsow rijdt massaal door bij groen en rood, dus het zal enige tijd geduurd hebben voordat deze fout werd opgemerkt.

SXM, 9 december 2015

8

Rustig aan Ik dacht altijd dat het typisch relaxte iets Caribisch was of in ieder geval iets voor de meer zuidelijke landen. Maar ik las zojuist een klein artikeltje waaruit blijkt dat dit relaxte gedrag zich toch ook bij sommige Nederlanders voordoet. Niet iedereen in Nederland geeft zich blijkbaar over aan die stress-haast. Alhoewel, erg veel mensen lijken me dat niet zijn.

In Sint Maarten zijn er juist behoorlijk veel mensen die een relaxte houding hebben, maar je ziet hier een trend dat door de economische vooruitgang en groei en de toenemende internationalisering (internet, buitenlandse toeristen), een aantal mensen hier langzamerhand dat relaxte soms toch een beetje uit het oog verliest.

Met name het heen en weer rijden van de kinderen van en naar school hier geeft een hoop files en stress. Men kan immers best ietsje te laat komen op het werk maar niet structureel veel te laat. Er zijn ook hier toch wel een paar grenzen aan relaxed zijn.

Het verhaal uit Nederland dateert alweer van ruim 40 jaar geleden, dus geeft geen goed beeld van hoe het nu is, maar toch wil ik het u niet onthouden. Hier komt het.

'Mijn vader bewoog zich door Haarlem met de ontspannen tred, die men anders alleen in Zandvoort waarneemt, sigaar in het hoofd, wandelstok in de hand en glimlachend rondziende naar de kleine gebeurlijkheden des levens. Wie hem zo zag gaan, zou vermoed hebben dat hij op weg was naar een poffertjestent. Toch begaf hij zich naar de Provinciale Griffie, waar hij gedeputeerde was.

Mijn vader zag hierin geen enkele reden zich te haasten. Een vol kwartier kon men hem zien staan, het kappen van een boom of de aanleg van een riool beschouwend.

Maar kwam hij dan niet te laat? Neen. Hij vertrok alleen een halfuur te vroeg.' ‗Dit is het eerste principe van een genoeglijk leven. De typisch Nederlandse gedachte: ik moet om negen uur ergens zijn, als ik nu op een drafje lijn vijf haal, dan kan ik kwart voor negen het huis uit, was hem een gruwel geweest. Dit idee gaat uit van de calvinistische opvatting dat tijd kostbaar is. Het resultaat hiervan is dat men nooit tijd heeft. Niet de tijd is kostbaar. U bent het.‘ Godfried Bomans, Vakantie is voor de dommen, Panorama 20 en 26 juni 1970.

SXM, 3 December 2015

9

Marigot Bay At dawn, frigates and boobies up in flight Over calm turquoise waters dizzy height A passing cloud drizzles as sun light rein Pelicans splash oodles of sprats again.

Fish pot melee; lobster, old-wife and crab To market-place stalls clatter; kilos per grab Straw hats, gems stones, paintings, woodwork and rum Stew goat aroma valse with beating drum

Ground lizards, guanas rest on sun hot rocks Gazing cargo ships tied up at the docks Frenzied Anguilla ferries race to port Ball-less rusty guns aim from Louis Fort

Eye catching sky art spread by sun to moon On sea of trembling glass bed stilled masts loom City lights awake to watch until dawn As the bay side cools till tomorrow morn

Š Leon Noel, May 27, 2015 Published: www.stmartinweek.com, November 24, 2015.

10

Onvindbare straten Ik plaats onderstaand artikel om twee redenen; de onvindbaarheid van straten en huisnummers en de ‗angst‘ om je mening te geven over politiek-bestuurlijke zaken.

Beiden zijn zaken die in meer of mindere mate op veel Caribische eilanden. Hier komt het.

Maandag, 16 november 2015 15:04, www.Amigoe.com ORANJESTAD — Het grootschalige wetenschappelijke koninkrijksonderzoek dat in september startte, loopt vooral op Aruba opvallend moeizaam. Van de 1250 door een steekproef gekozen huishoudens, is nog maar 35 procent bezocht voor een interview. Adressen zijn moeilijk te vinden en een groot aantal mensen wil, mogelijk door sterke polarisatie, niet praten over politiek. Het onderzoek loopt hierdoor een maand vertraging op.

Door onze verslaggever Bobby Spier De Nederlandse onderzoeker van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land en Volkenkunde (KITLV), Wouter Veenendaal, is verbaasd, maar ook een beetje teleurgesteld over de tot nu toe behaalde resultaten op Aruba. Het onderzoek, dat sinds september koninkrijk breed wordt uitgevoerd op de boven- en benedenwindse eilanden, richt zich op de opinie van eilandbewoners over zowel de relaties binnen het Koninkrijk als de kijk op de lokale regering en de mate van bestuur. Hierbij wordt specifiek aandacht geschonken aan de invloed van het jaar 2010 - het jaar dat de Nederlandse Antillen uiteenvielen - op de huidige koninkrijksrelaties.

Volgens hem spelen ‗de grootste problemen op Aruba en Curaçao‘ en dan met name Aruba. Veenendaal denkt dat er mogelijk meerdere oorzaken ten grondslag liggen aan het grote verschil in respons tussen Aruba en de rest van de eilanden. ―Wat ik van de coördinator van Aruba en Curaçao hoor, is dat de adressen heel erg moeilijk te vinden zijn, de straat en het goede nummer zijn soms onvindbaar.‖ Hij vindt dit opvallend. ―Je hoort vooral over Aruba dat het daar meer ontwikkeld is, beter, sneller en efficiënter is dan bijvoorbeeld Curaçao. Maar nu blijkt het eigenlijk andersom en komen ze er slechter vanaf.‖ Een ander belangrijk punt heeft volgens hem te maken met de lokale politieke situatie. ―We merken dat op Aruba ontzettende politieke spanningen bestaan. Er is een sterke polarisatie wat betreft AVP en MEP. Mensen denken al snel dat het onderzoek van één van die kanten komt, of willen er niet over praten omdat zij van de andere kant zijn. Of mensen willen gewoon helemaal niet meewerken, omdat het over de politiek gaat, ze willen daar geen uitspraken over te doen omdat het gevoelig ligt.‖ Op de vraag of het onderzoeksteam hier niet op voorbereid was, reageert hij: ―Ik wist wel dat het zo was, en we ervaren het ook op de andere eilanden.

11

Aldus het artikeltje. ―De straat is soms onvindbaar‖ zo valt te lezen. Huh………..?? Ja, dat staat er echt!

Vanuit Nederlandse optiek – waar alles goed is geregeld - is dat onbegrijpelijk. Maar bijvoorbeeld op Sint Maarten zijn er wat wijkjes waar de huizen en de straten min of meer organisch zijn gegroeid. Sommigen noemen dat Shanty Towns, of in goed Nederlands een ‗achteraf buurtje‘. Het zijn wijkjes die veelal uit een semi-illegale situatie zijn ontstaan en gedurende vele jaren zijn gegroeid. Soms zijn er gewoon geen officiële straatnamen toegekend, maar meestal is dat toch wel het geval.

Alleen……als er geen bordjes zijn met de straatnamen, en ze staan ook niet op een kaart, dan is het lastig. Dingen als TomTom of routeplanner kennen we nog niet op Sint Maarten. Maar Google Maps wel, waarop de officiële straatnamen op staan. Dus als je een IPhone hebt en je hebt bereik dan ben je al weer een stap verder. De volgende hobbel is om dan het huisnummer te vinden. Dat is vaak niet goed geregeld. Op Sint Maarten worden straten en huisnummers nu in een GIS-systeem gezet. GIS staat voor Geografisch Informatie Systeem. Daarmee wordt alles digitaal beschikbaar. Alleen nog even een paar straatnaamborden plaatsen en de huisnummerbordjes en als die dan niet onmiddellijk op 1 of andere manier verdwijnen dan is ook dat weer opgelost.

Over de angst om te praten heb ik al eens eerder geschreven. In een kleinschalige gemeenschap met behoorlijk wat sociale controle, wederzijdse belangen en soms heftige temperamenten is het niet altijd verstandig al te direct en openhartig te zijn.

Dat is hier echt wel anders dat in Nederland. Hoewel…… ook in de kleine buurtgemeenschappen in Nederland was dit nog niet zo lang geleden ook geen onbekend verschijnsel en wellicht is het nog wel een beetje zo..

SXM November 2015

12

Doe toch rustig aan man!

Soms lees je iets en dan speelt het verhaal zich al lezend voor je ogen af. Soms zie je dan ook de context voor je waar het verhaal uit voortkomt en waardoor er achter een simpel krantenberichtje ineens eigenlijk een heroïsch drama schuilt. Hier komt het berichtje (cursief) met daarna een kleine toelichting van mijn kant.

Maandag, 16 november 2015 14:14 www.amigoe.com WILLEMSTAD — De Inspectie van de Volksgezondheid heeft onderzoek verricht naar de bereikbaarheid van huisartsenpraktijken. Twee praktijken zijn daarbij op het matje geroepen omdat één huisarts 24 uur per dag, gedurende zeven dagen in de week zorg leverde.

Inspecteur Gersji Pereira laat desgevraagd weten dat dit conform de gedragsregels voor huisartsen een onacceptabele manier van werken is. ―Er kan zo niet worden gegarandeerd dat er goede zorg wordt geleverd. Goede zorg betekent namelijk ook genoeg rust nemen‖, aldus Pereira.

De huisarts die 24 uur per dag zorg leverde, heeft te horen gekregen een eind te moeten maken aan de solistische praktijken.

Aldus een berichtje in de krant.

Niet overal op het eiland is de zorg goed geregeld. Zo zijn er regelmatig klachten over de bereikbaarheid van huisartsposten in bepaalde buurten van Curaçao. Dat resulteert er dan in dat de huisartsen die er wel zijn in toerbuurten werken of elkaar waarnemen. Nu is er 1 huisarts zo menslievend om zijn volledige leven 24 uur per dag beschikbaar te stellen om te voorzien in de ontbrekende goede gezondheidszorg in de buurt en dan komt de inspectie langs en die zegt als beloning ―u moet wel genoeg rust hebben, dus als u dit blijft doen dan zwaait er wat.‖ Nu komt die huisarts echt wel aan een paar uurtjes slaap per nacht want er is ‘s nachts heus ook wel eens een paar uurtjes geen patiënt.

Natuurlijk is de zorg van de inspectie voor de nachtrust van de dokter ontroerend en misschien ook wel een beetje terecht, maar ik vind de inzet en zorg van de dokter voor zijn patiënten ook roerend. Ja, het wordt de arme drommel niet gemakkelijk gemaakt: ―dokter, wij waarderen uw inzet, maar doet u in hemelsnaam toch een beetje rustig aan!‖

13

Op Sint Maarten is de dekkingsgraad van huisartsen(posten) behoorlijk geregeld. De schaal is natuurlijk ook veel kleiner hier. Iedereen woont hier redelijk dicht op elkaar, in tegenstelling tot het uitgestrekte Curaรงao. In de avond en nacht mag iedereen hier op St. Maarten naar de eerste hulp post in het ziekenhuis, mits verzekert voor ziektekosten of anders direct cash betalen. Daar zijn ze (terecht) wel scherp op tegenwoordig. Ik weet echter van verhalen dat als er toevallig meerder ongelukken of zieken zijn die avond/nacht de wachttijd soms niet meevalt. In urgente gevallen wordt echter versterking opgeroepen.

SXM, November 2015

14

Doodlopend spoor Er zijn niet zo heel veel echte wandelpaden op Sint Maarten. Het zijn er maar een paar. Die lopen voornamelijk naar en over de toppen van heuvels. Sommigen gaan van A naar B, maar sommigen gaan ook gewoon helemaal nergens heen. Ze lopen dood. Dat is soms wel eens wat frustrerend want dan moet je weer terug. Dat is even balen, maar daarna volg je gewoon weer een ander pad en uiteindelijk kom je dan wel ‗ergens‘ terecht.

Dat is mij ook wel eens overkomen. Dat zette me wel aan het denken. Is een wandelpad niet net als het leven zelf? Wat zou ik er van vinden als mijn leven een doodlopende weg zou zijn? Een dood spoor dat leidt tot niets. Wat zou ik er van vinden wanneer geen enkele van mijn ‗geniale‘ ideeën overgenomen zijn door anderen; stel dat ik geen boeken heb geschreven, geen kinderen heb gekregen, geen bedrijf heb opgericht, of op geen enkele manier een voorbeeld ben geweest voor anderen. Als ik niet ben terug te vinden in een ‗hall of fame‘ of zelfs maar in iemands herinnering. Wat zou ik daar van vinden? Is dat erg?

Ik vertelde net over dat doodlopende pad. Sommige doodlopende paden komen op de mooiste plekken met de mooiste vergezichten. Okee, daarna moet ik wel weer terug. Maar dat is geen straf als ik over dat pad met dat mooie vergezicht loop. Dan ga ik maar even niet van A naar B. Dat komt een andere keer wel. De mooiste dingen kunnen doodlopende sporen zijn!

SXM, 15 November 2015.

15

Bespiegelingen tijdens het zeilen Af en toe ga ik een dagje zeilen, als ik een gast op bezoek heb. Meestal vanuit Simpson Bay met zo'n grote catamaran voor 12-30 personen naar 1 van de stranden van Anguilla of naar 1 van de eilandjes aan de westkant (Prickley pear of Dog island).

Om niet zomaar doelloos te zeilen varen we dus altijd ergens naar toe. En we richten ons op een baken om koers te houden. Meestal is dat een lange vlaggenmast of een heuveltop of een hoog gebouw. We hoeven natuurlijk meestal helemaal niet echt naar dat baken toe. Sterker nog; je kan er vaak niet eens komen . Maar zo‘n baken zeilt lekker. In de buurt van dat baken gekomen draaien we een stukje en kiezen we een nieuw baken. Soms niet eens omdat we daar wel naar toe moeten maar omdat het ons helpt plezier te hebben bij het zeilen.

Eigenlijk zit daar ook wel een wijze levensles in, zo bedacht ik me laatst al zeilend; bij het zeilen is het prettig om je te richten op heldere concrete doelen, niet om daar uiteindelijk aan te komen, maar om lekker onderweg te zijn.

Volgens mij is dat wel vaker zo. We richten ons op concrete doelstellingen, resultaten. En daardoor lijkt het alsof het ook echt om die resultaten gaat. Maar gaat het daar echt om?

Doelen hebben we nodig. Om lekker op weg te zijn. De meeste dingen die we doen, doen we met een zeker doel. Maar soms overdrijven we een beetje in het herkennen van doelgerichtheid. Van het water in de rivier zeggen we dat het onderweg is naar zee, alsof het de eindbestemming is van het water, het doel. En van willekeurige ontwikkelingen in de natuur accepteren we maar moeilijk dat ze willekeurig zijn; we hebben liever dat de natuur ergens naar toe is.

Misschien overdrijven we op dezelfde manier wanneer we ons leven beschouwen.

Alsof ons leven altijd ergens naar toe gericht moet zijn om een doel te halen. Alsof we het leven leiden ergens om. Iets anders dan gewoon lekker onderweg zijn en om je heen kijken; kortom het leven zelf.

SXM, 14 November 2015

16

De straatkunstenaar Je ziet ze hier niet vaak; straatkunstenaars. Mensen die op straat 'zomaar' een kunstje doen. een lied zingen, op een instrument spelen, een gymnastiekkunstje doen of een gedicht voordragen. Ze zijn er gewoon niet. Dat zegt iets over de openbare kunst en cultuur. Graffiti-schilderingen op wanden van huizen of schuttingen zijn er ook vrijwel niet. Maar het ontbreken van die 'kunst' zal niet iedereen spijten. Waarom er (vrijwel) geen graffiti-kunst is? Verf en spuitbussen zijn behoorlijk duur hier en de meeste 'kunstenaars' behoorlijk arm.

Maar waarom zijn er dan ook weinig schilderingen/tekeningen op de openbare straat? Iedereen kan toch wel wat tekenen met wat stoepkrijt? Ook hier echter is het antwoord weinig romantisch; er is gewoon weinig ongebruikt verhard openbaar gebied in de centrumzones. Gewoon omdat dat wat wel verhard is ook 100% wordt gebruikt. Dat wat minder frequent wordt gebruikt is onverhard.

Onlangs kwam ik er toch 1 tegen, een straatkunstenaar. In Marigot, wat op zich dan wel weer logisch is omdat er daar iets meer verhard oppervlak is dat niet 100% wordt gebruikt. Het is nu eenmaal iets minder hectisch op het Franse deel.

De jongeman was met krijt een tekening aan het maken - op straat dus. Niet een replica van een of ander bekend werk, maar een eigen tekening. En ook niet in een toeristisch gebied met allerlei voorbijgangers, maar op een klein verloren plekje achteraf.

Hij was geconcentreerd bezig de laatste hand aan zijn werk te leggen en ik bleef even staan kijken. Dat stoorde hem niet, maar hij had duidelijk niet gerekend op publiek.

En toen ging het regenen. Best wel hard. En de tekening dreigde langzaam weg te spoelen. ―Leg er iets overheen‖ zei ik tegen de kunstenaar in mijn beste Frans. ‖Of maak er snel een foto van‖. ―Ach‖, zei de kunstenaar, ‖hij was toch al bijna af en bovendien heb ik heerlijk geschilderd. Het was een fijne ochtend en ik vond het een mooie tekening. Hij wordt er echt niet minder om als niemand hem heeft gezien.‖ Daar had ie wel een punt, maar ik moest er toch aan wennen. Hij was verdorie de hele ochtend bezig geweest. voor niets!

Ik troostte me met de gedachte dat ik de tekening onthouden kon - min of meer. En anders kon de kunstenaar dat wel. Maar ook dat sprak ie tegen. ―Ben je gek man, dat onthoud ik allemaal niet. Ik ben morgen weer vergeten wat ik vandaag getekend heb.‖.

17

Ik vond het een mooie levenshouding van die man. Het zette me aan het denken.

Hoe komt het toch dat we vaak de neiging hebben om iets wat mooi is te willen bewaren of vast te leggen. Het hoeft immers niet. Het kan ook anders. Afhankelijk van je eigen levenshouding.

Een mooie ‗Caribische les‘ op die ochtend op dat verlaten plekje in Marigot.

SXM, 11 November 2015 (landelijke feestdag op SXM/St. Martin vanwege sterfdag van de heilige Sint Maarten).

18

Hoe gaat ‘t met Sint Maarten?

Zo af en toe stel ik die vraag om even stil te staan bij de actualiteit.

De politieke meerderheid in het 15 leden tellende parlement heeft onlangs haar meerderheid verloren doordat 3 leden hun steun introkken en steun verleenden aan de oppositiepartijen, waardoor die nu een meerderheid hebben in het parlement. Die hebben onmiddellijk een motie van wantrouwen ingediend tegen de huidige regering en dat betekent dus dat die moet aftreden. Een nieuwe regeringsploeg stond de volgende dag al klaar met een regeringsprogramma en al. Maar die huidige regeringsploeg vond dat wel een beetje erg snel en bedacht een slimme tegenzet. Zij besloten nog even snel om gebruik te maken van hun eigen bevoegdheid als regering om het parlement te ontbinden en verkiezingen uit te schrijven. ―Dat zal ze leren‖, zo zullen ze gedacht hebben.

En dus gaan we nu opnieuw verkiezingen krijgen in februari 2016, anderhalf jaar na de laatste verkiezingen. En tot die tijd neemt een interim regering de zaken een beetje waar. Dat wordt dan de vijfde regering sinds 10-10-2010 (datum dat SXM zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden). Die wisselingen ontstaan met name doordat telkens enkele parlementsleden ‗Ship-Jumpen‘, dus hun steun intrekken aan de meerderheid en vaak ook nog overlopen naar de tegenpartij. Dat kan omdat in de grondwet staat dat parlementsleden hun zetel in het parlement hebben zonder ‗last of ruggenspraak‘. Dat betekent dat iemand in zelfstandigheid een zetel moet kunnen bezetten. Een zetel is dus niet partijgebonden, maar persoonsgebonden. Ook in Nederland trouwens.

Maar dat geeft hier op de Cariben dus een hoop gedoe. Niet allen op Sint Maarten, maar ook op Curacao. Ship Jumpen is een hele attractie en sport hier. Maar het geeft veel politiek-bestuurlijke instabiliteit. En dus ook de vraag of en wat we daar aan kunnen of moeten doen.

Er is een suggestie gedaan om de zetels voortaan toe te wijzen aan de partij die dan alleen voordracht mag doen van een lid op de kieslijst die de meeste stemmen heeft.

Op die manier wordt getracht het democratisch gevoel iets te vergroten. Want nu komen er soms leden in het parlement zonder dat er op hen is gestemd, maar simpelweg omdat ze hoog op de lijst staan.

Op Curacao gingen er laatst stemmen op (van enkele juristen) die voorstelden om een soort verlichte dictatuur in te voeren (1 leiderschap) naar een voorbeeld ergens in Azie (even vergeten welk land).

En hier op SXM recentelijk enkel suggesties om een presidentieel systeem te overwegen. De laatste suggestie heb ik integraal hieronder geplaatst omdat het in mijn beleving een goed en helder verhaal is.

19

Misschien is dat laatste nog niet zo‘n gek idee. Alleen vraagt dat nogal wat moed en doorzettingsvermogen om dat te regelen. Immers de grondwet moet dan waarschijnlijk worden aangepast. En is de bestaande politiek bereid afstand te doen van een voor hen lucratief politiek machtssysteem?

Maar zojuist vernam ik dat er zich naast de bestaande partijen (ik meen zes) nog zes nieuwe partijen zich hebben ingeschreven om deel te nemen aan de verkiezingen.

Positief is dat dit voortkomt uit de wens om via democratische weg het beter proberen te doen dat de huidige generatie politici, maar anderzijds betekent het ook een mogelijke toename van de versplintering en daarmee mogelijk samenhangende nieuwe onstabiliteit.

SXM, 10 November 2015.

20

New Political System Regardless of your politics, I think most people on Sint Maarten can agree that our political system is flawed and inherently unstable. And why wouldn‘t it be? It was adopted uncritically from The Netherlands by our leaders prior to 2010, without regard to local realities; a sort of one-size-fits-all approach.

The Dutch system, however, evolved over a long period of time under historical and cultural circumstances unique to The Netherlands and its national character. They have certain unspoken rules and taboos, which once broken, can mean the death of a political career. And it works for them. That doesn‘t mean it will work for us, as has been painfully demonstrated.

We shouldn‘t be afraid, though, to get politically creative and craft a homegrown democratic system that is tailored to our own needs and circumstances; one that is deliberately designed to offer what is needed most: political stability and predictability. It doesn‘t have to be a carbon copy of the Dutch model; it need only be democratic, accountable and functional. Right now, Sint Maarten is arguably one of the most absurdly over-governed little societies I can think of, with more high councils of state and quasi-government agencies than even The Netherlands has.

All of this costs money. And has it really made the process more accessible or responsive to the average citizen? Seems to me things are both more confusing and less democratic now, and that shouldn‘t be the purpose.

The American Founding Fathers provided the world with a brilliant historical example that we can borrow from. Perhaps Sint Maarten should adopt a completely separate executive branch directly elected by the people, much like a president, and not appointed by a wobbly alliance of MPs in parliament that could fall apart at any time.

An island this small does not need a cumbersome and expensive executive of seven separately powerful ministers, each with a budget and cabinet, but could rather use something like an Office of the Premier, or whatever we decide to call it, as a single political focal point.

The premier, directly elected by the people, can then appoint (or dismiss) a single cabinet to govern, much like an American president does, with secretaries of state, finance, etc. In that way, the office of the premier is streamlined and efficient, and can be held directly accountable to the people. We know whom to hold accountable or to praise if need be. Would it be perfect? No. But point me to one on earth that is.

Our parliament would then assume its role as a purely legislative body, focusing on legislation and the budget. If the premier is directly elected, then it won‘t matter how many times MPs shift allegiances in parliament, because the premier‘s legitimacy comes from the consent of the people, not a small pool of unpredictable MPs, some of whom with barely enough votes to justify their current power. The system we have now is too dysfunctional to be merely modified. It must be overhauled.

21

We can adopt an impeachment system that gives parliament a final check on the executive in the event of a gross violation of the Constitution, but safeguarding its abuse by requiring a supermajority in parliament to impeach the premier, and then ratified by the governor. We can even impose term limits on the office of the premier, like in the US. The possibilities are endless if there is genuine political will for meaningful reform. But is there?

Jason Lista The daily herald, 10 november 2015.

SXM, 10 November 2015.

22

Onderhoud bomen Juist door te kijken hoe het op de buureilanden gaat kan je zien wat de verschillen en overeenkomsten zijn op de eilanden. Ik kwam weer een mooi berichtje tegen in dat verband. Al eerder heb ik er al wat over gezegd in dit blog 2 maanden geleden. Ook toen ging het over het beheer en onderhoud van (palm)bomen op Curacao. Of liever gezegd; het ontbreken ervan. Op klachten hierover door Parlementsleden (in het kader van 'besturen op hoofdlijnen') zegde de verantwordelijk minister toe een onderzoekscommissie in te zullen stellen. Hopelijk zijn de uitspraken van de minister president ook gehoord door de leden van deze commissie en kunnen ze deze betrekken bij hun advies. Hier komt het artikel.

Willemstad – De minister van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN), Ben Whiteman (PS), is bezig met een proces om de aanplant, de bewatering en de schoonmaak van openbare ruimtes, zoals de palmbomen langs de kant van de weg en de rotondes, bij één organisatie onder te brengen.

Nu wordt beplanting gedaan door de Dienst Openbare Werken (DOW), bewatering door het ministerie van GMN en de schoonmaak door Selikor. ,,Dat werkt niet‖, aldus Whiteman in de Statenvergadering over de begroting 2016.

Hij geeft overigens toe dat GMN ook niet voldoet aan de bewatering waardoor vele bomen dood gaan. Zijn uitleg: ,,Er is maar één watertruck, die stuk is. In het buitenland is een nieuwe motor besteld. Het is een ‗kaminda di krus‘ (een kruisweg) om twee nieuwe trucks te kopen.‖ Overigens heeft ook Selikor nieuwe wagens nodig. Reden waarom de dienstverlening de laatste tijd zo te wensen overlaat, erkent Whiteman. © http://www.kkcuracao.info/?p=134467#more-134467, uit Antilliaans Dagblad, 4 November 2015.

Op Sint Maarten is het - wat dit betreft - gelukkig beter geregeld. Beheer en onderhoud zitten bij 1 Ministerie en 1 afdeling binnen dat ministerie. Die besteed een deel van het werk uit. Dit wordt vanuit de overheid gemonitord door contractmanagers. Dat loopt gelukkig heel behoorlijk.

SXM, 5 November 2015.

23

Pech Soms zit het mee en soms zit het tegen. Het vliegtuig van mijn jongste dochter, die een weekje hier op SXM was bij mij, heeft op de terugvlucht naar Nederland 30 uur vertraging opgelopen op Hato Curacao vanwege een defect. Het is niet de eerste keer dat er iets mis is. Nu zijn die 747-400 mooie vliegtuigen, maar het ontwerp is al van begin jaren 70. Veel van deze vliegtuigen zijn al best op leeftijd en hebben al erg veel kilometers gemaakt. Tja, dan ontstaat er ook wel eens een defect. Wel erg jammer voor mijn dochter, maar uiteindelijk is ze nu dan toch veilig geland op Schiphol.

Ik kwam op internet een berichtje tegen van de vorige grote vertraging hier op SXM. Toen ik de commentaren las moest ik glimlachen.

Hoe een beetje pech toch ook weer een glimlach kan oproepen..

De KLM heeft een leeg vliegtuig naar Sint-Maarten gestuurd om daar 380 reizigers op te halen, die al sinds vrijdag op hun vlucht wachten. Dat toestel vliegt met 380 passagiers van Sint-Maarten naar Curaรงao.

Een deel van de passagiers stapt uit op Curaรงao. Andere reizigers stappen in, waarna het toestel met opnieuw 380 reizigers naar Schiphol vliegt. Vlucht KL9865 landt naar verwachting maandagmorgen (Nederlandse tijd) op Schiphol.

Een KLM-woordvoerster laat weten dat de reizigers vrijdag door technische problemen niet konden vertrekken vanaf het vliegveld van Sint-Maarten. Voor reparatiewerkzaamheden is materiaal vanuit Europa overgevlogen. De reparatie duurt langer dan was voorzien. De KLM besloot daarom een leeg vliegtuig naar de Antillen te sturen. (ANP)

ingezonde commentaar Lekker belangrijk. Ik heb met mijn kids vastgezeten op de Dominikaanse Republiek, omdat de bliksem in het vliegtuig was geslagen. Toen is er ook een leeg vliegtuig vanuit Nederland ingevlogen.

Gebeurt dus vaker.

Nieuw beleid, leeg vliegtuig. Lekker bezig.

Weliswaar mogelijk sluikreclame, maar -niet alle maatschappijen- zullen dit doen. Ik hou weer een beetje meer van KLM Ook lullig voor die 380 Antillianen. Nu moeten ze wachten tot volgend jaar om in Nederland Sinterklaas te kunnen vieren.

Ik kan mij ergere dingen voorstellen dan ingesloten zitten op Sint Maarten.

24

Zo zijn er bijvoorbeeld mensen die hun hele leven in Hoogeveen moeten wonen.

Een leeg vliegtuig? Geen stoelen, geen bemanning, helemaal niets?

KLM mist kans om 280 passagiers een gratis enkeltje CraĂŻben te geven, rond Kerst. het is niet een leeg vliegtuig, maar een vervangend vliegtuig.

Gratis?? Jij beseft blijkbaar niet wat het aan extra brandstof kost als je een vol vliegtuig hebt. Daarbij moet er dan ook een voltallige bemanning mee met al het bijbehorende eten en drinken. Neem daarbij ook de kosten voor de afhandeling en transport van de bagage. Dan is het opeens niet meer zo gratis meer.

Uiteraard had KLM beter gewoon tickets kunnen verkopen en betalende passagiers mee kunnen nemen om de kosten van de vlucht terug te verdienen, maar daar zullen ze bij KLM ook wel aan gedacht hebben. http://www.powned.tv/nieuws/buitenland/2014/12/klm_stuurt_leeg_vliegtuig_naar.html SXM, 27 oktober 2015

25

Island poem Give me the pulse of the tide again and the slow lapse of the leaves, the rustling gold of a field of grain and a bird in the nested eaves;

and a fishing-smack in the old harbor where all was happy and young; and an echo or two of the song I knew when songs could still be sung.

For I would empty my heart of all this world's implacable roar, and I would turn to my home, and fall asleep in my home once more;

and I would forget what the cities say, and the folly of all the wise, and turn to the friendly island people this day, and their laughter and happiness and sparkling eyes.

There is peace, peace, where the sea-birds wheel, and peace in the breaking wave; medicine for a broken heart to heal, and an broken soul to save.

(C) Alfred Noyes, in the Daily Herald (weekender), 10 oktober 2015 (regels 15, 16 en 19 enigszins bewerkt).

26

Vijf jaar zelfstandigheid Vandaag is het zo ver. Precies vijf jaar geleden werd St. Maarten een zelfstandig land.

Daarvoor maakte het onderdeel uitmaakte van het staatkundig verband Nederlandse Antillen, dat sinds 1954 bestond, aar op 10 oktober 2010 is opgeheven. Aruba was toen al zelfstandig land, Curacao en St. Maarten werden dat nu ook, en Bonaire, St. Eustatius en Saba werden ‗gemeenten‘ van Nederland. Dit alles nog wel als onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden.

Zoals altijd al je een nieuwe relatie aangaat, is het in de eerste tijd een beetje zoeken naar de balans in de nieuwe verhouding. Zo ook hier. Meer precies: tussen Nederland en de overzeesche rijksdelen, maar ook intern, tussen bevolking, parlementen en regeringen van de betreffende eilanden.

Laat ik me in de bespiegeling vooral beperken tot mijn eigen ervaring op St. Maarten.

Het democratische model zoals dat in Nederland werkt is vrijwel 1 op 1 gekopieerd in de constitutie van St. Maarten. Over het functioneren van parlement en regering en politieke partijen. Maar wat in Nederland sinds begin 19e eeuw langzaam is gegroeid is hier min of meer ‗uit de grond gestampt‘ . De democratie in deze staatkundige verhouding is pas vijf jaar jong en de balans is bepaald nog niet gevonden. Op vele vlakken zijn er nog flinke stappen te zetten op weg naar een stabiele democratische traditie.

Nederland is echter geneigd om voor het kleine jongetje St. Maarten dezelfde meetlat te hanteren als voor volwassenen.

Maar waarden, normen en cultuur hier op de Cariben zijn echt anders dan bijvoorbeeld in de westerse wereld. Om het enigszins te kunnen bevatten zeg ik wel eens dat het qua bestuurscultuur een beetje lijkt op het functioneren van gemeentebesturen in de kleinere dorpen, vooral in de Brabantse en Limburgse gebiedsdelen van Nederland van circa 20 of 30 jaar geleden. Een zekere verwevenheid van een kleinschalige gemeenschap tussen mensen, gezinnen, zaken en belangen.

Weliswaar heeft de bevolking van St. Maarten de politici zelf gekozen, maar na vijf jaar politiek gedoe en vier wisselende regeringen in vijf jaar tijd is er nu toch iets van ergernis bij de inwoners zo lijkt het. Men voelt wel dat het niet lekker loopt.

Hoe nu verder? Dat is inderdaad de vraag. Ik weet het eigenlijk ook niet goed, moet ik eerlijk zeggen. Maar ik liep deze week wel tegen het onderstaande aan: een paar waardevolle richtlijnen uit een historisch document. Laten we daar dan maar eens mee beginnen, zo zou ik zeggen. Misschien dat uit de geschiedenis enkele wijze lessen geleerd kunnen worden.

27

1) Het document begint met een dankwoord. De schrijver bewijst uitgebreid eer aan de leermeesters, vrienden en familieleden die hem hebben gevormd. Hij geloofde dat hij alle goede eigenschappen te danken had aan anderen.

2) De schrijver wilde zich – net zoals de stoicijnse filosofen - niet laten leiden door wisselende emoties en de hang naar bezit. "Kijk dan verder eens naar de materiÍle dingen, hoe vergankelijk ze zijn, hoe waardeloos, dat ze bezit kunnen zijn van een hoerenjongen, een snol, een bandiet..." Misdadigers streven naar vergankelijke zaken als rijkdom, vond de schrijver, als leider wil je je toch niet verlagen tot dat niveau?

3) Het streven naar roem is zo mogelijk nog onzinniger. Goed leven is in zichzelf al een beloning. De schrijver schrijft: "Wanneer jij een goede daad hebt gedaan en een ander daar baat bij gehad heeft, waarom ben je dan, als een dwaas, bovendien nog op een derde resultaat uit, namelijk dat je bekend wordt als weldoener of een tegenprestatie ontvangt?"

4) Blijf onder alle omstandigheden bescheiden. Leiderschap draait niet om jou. Als leider is je doel het streven naar rechtvaardigheid en het dienen van de gemeenschap. Bovendien: alles gaat voorbij. Wij zijn sterfelijk en ook de herinnering aan ons zal snel vergeten zijn.

5) De schrijver gaf zijn studie van de retorica op voor de filosofie. Als leider moet je je niet teveel bezighouden met de vraag hoe je het beste je verhaal kunt verwoorden, vond hij. Het gaat allereerst om de vraag of hetgeen je te melden hebt waar en waardevol is. Communiceer daarna in heldere, duidelijke taal, zonder ijdelheid en omhaal van woorden.

6) De schrijver schreef: "Wanneer je aanstoot neemt aan iemands onbeschaamdheid, stel je dan onmiddellijk de vraag: Is het mogelijk dat er geen onbeschaamde mensen op de wereld zouden zijn? Dat is niet mogelijk. Vraag dan ook het onmogelijke niet." Maak je niet druk om wat je niet kunt veranderen. Richt je op waar je wel invloed op hebt.

7) Het belangrijkste is dat je je 'innerlijke richtsnoer' op orde hebt. Bedenk wat je echt belangrijk acht in je leven en in je werk. Dat geeft namelijk rust te midden van verandering, tegenslag en chaos. De schrijver schreef: "Nergens kan een mens zich immers rustiger en ongestoorder terugtrekken dan in zijn eigen ziel, vooral als hij in zijn binnenste zulke vaste overtuigingen heeft dat hij, zodra hij zich daarin verdiept, zich meteen volkomen gerust voelt."

Het lezen van andermans levenslessen is nuttig, maar vaak niet voldoende in de strijd tegen de waan van de dag. De schrijver groeide in leiderschap door zijn visie steeds opnieuw op te schrijven in telkens andere woorden. Het dagelijks werken aan

28

je eigen 'persoonlijke notities' is een eenvoudige gewoonte die ook leiders van nu kan helpen.

Wie die schrijver is?

De richtlijnen komen uit 'Persoonlijke notities' van de ‗schrijver‗ Marcus Aurelius‘.

Marcus regeerde het Romeinse Rijk van 161 tot 180 n. Chr. en wordt de 'keizerfilosoof' genoemd. Om zijn gedachten te ordenen maakte hij notities die na zijn dood werden gebundeld. Dit boek stond september 2015 op de 1ste plaatse van ‗de 25 meest aanbevolen leiderschapsboeken' van dit moment in Nederland.

SXM, 10 Oktober 2015

29

Democratisch deficiet Hieronder volgt een deel van spreektekst van VVD-Tweede kamerlid Andre Bosman tijdens begrotingsbehandeling Koninkrijksrelaties van 7 Oktober 2015 in Den Haag.

Het geeft een herkenbare indruk van de stand van zaken momenteel.

"Als ik naar de landen Aruba, Curacao en St. Maarten kijk zie ik daar enorme overeenkomsten. Een paar positieve maar zeker ook negatieve. De positieve overeenkomsten zijn dat er steeds meer onafhankelijke instituties zijn in de landen die kritisch durven te kijken naar het optreden van de overheid. Of die overheid nu de regering is of de staten. En dat is goed. Dat geeft ruimte aan debat en kritische reflectie. Helaas gaat die kritische reflectie vaak niet verder dan de uitspraak van de instituties. De staten van de verschillende landen zijn op dit moment het minst kritisch, als ze al bij elkaar komen. Regeringen worden niet bevraagd, of ministers verschijnen gewoon niet, vragen van de oppositie worden niet of nauwelijks beantwoord en het onderling moddergooien is op de eilanden tot een kunst verheven met de hoofdletter K. Maar waar blijven de kritische vragen [van de pers] naar de eigen regering? Naar de eigen Statenfractie, naar onbehoorlijk bestuur? Naar niet goed te praten gedrag?

Geen onderzoek naar de begroting om te kijken wat er nu aan de hand is? Waarom vragen journalisten op de landen niet door? De pers en dan vooral de onafhankelijke pers is net zo‘n belangrijk instituut voor de democratie als dat de staten zijn.

Bestuurlijke stabiliteit blijft een zorg. Sint Maarten is aan haar vijfde kabinet in vijf jaar toe. Nu kunnen we er in Nederland wat van, maar dit is bij de beesten af. Ik krijg de indruk dat iedereen op Sint Maarten een keer Statenlid, minister of minister president moet worden. Is natuurlijk ook een manier om iedereen aan een goed pensioen te helpen. Op Curaçao is een Minister President vertrokken en niemand heeft enig idee waarom en door wie hij is weggestuurd en een debat in de Staten wordt er al helemaal niet over gehouden.

Financiën blijven een groot punt van zorg. Het positivisme van het CFT deel ik niet.

Zeker als ik kijk naar Rekenkamers en Raden van Advies van de verschillende landen. Zij concluderen dat Staten niet in de gelegenheid worden gesteld om inzicht te krijgen in de begrotingen, en dat Staten er daarna ook niets mee doen. Daar ligt het probleem. Het democratisch deficiet op de eilanden." http://www.kkcuracao.info/?p=132046#more-132046

30

Foto van een mooi ochtendgloren Het is vlak voor 6 uur 's ochtends.

De lucht begint te verkleuren.

De zon maakt zich op om op te staan.

Het is -zoals zo vaak - een kwestie van goed kijken en momentum.

Want het is een kwestie van seconden.

Op het moment dat de zon bijna boven de evenaar uitklimt

weerspiegelt zijn zonneschijn zich in de verste luchten

en werpt kleurschakeringen

van geel tot oranje-rood

De kunst ligt hier gewoon op straat

of beter gezegd; hangt boven zee!

St.Maarten op 5 Oktober 2015

31

Bommelding om vlucht niet te missen De afgelopen twee jaar is er al twee keer een bommelding geweest hier op St. Maarten. In beide gevallen betrof het een telefoontje dat werd gepleegd zo rond de tijd dat het KLM-toestel uit Nederland net aan de gate staat. Er werd ook bij gezegd dat de bom in dat toestel zat.

Tja, wat er gebeurt er dan?

Dan treedt het rampenplan van het vliegveld in werking. Dat betekent dat de aankomsthal en vertrekhal moeten worden ontruimd. Honderden mensen staan dan ineens buiten. Vliegtuigen kunnen niet meer landen of vertrekken. Erg vervelend allemaal.

Uiteindelijk is er gelukkig niks gevonden en kon iedereen uren later weer verder.

Maar vervelend is het wel. Degene die de telefoontjes pleegde is – voor zover mij bekend – nooit gepakt. Gisteren las ik een krantenartikeltje dat een mogelijke oplossingsrichting aangeeft. Ik geef het hieronder weer als tip voor het geval de Politie van St. Maarten nog op zoek is naar de dader.

Een 46-jarige zakenman [...] wilde zo graag zijn vlucht [...] halen dat hij een bommelding doorgaf om het vliegtuig te vertragen.

De vlucht stond zaterdagavond op het punt van vertrekken toen de telefonische waarschuwing binnen kwam. De luchtvaart autoriteiten namen de anonieme beller, die meldde dat hij twee Arabieren had gesproken die een bom aan boord van het vliegtuig zouden hebben gestopt, serieus en evacueerde meteen het toestel.

Alle bagage werd doorzocht, maar toen geen concrete bevestiging van de dreiging werd gevonden, mocht het vliegtuig alsnog vertrekken.

De melder zelf zat overigens niet aan boord: het kostte de politie weinig moeite om te achterhalen dat hij de bommelding had doorgegeven. Zodra de 46-jarige zakenman op het vliegveld arriveerde, werd hij gearresteerd en meegenomen naar het bureau.

Gepubliceerd: 04 oktober 2015 12:25 04-10-15. www.nu.nl De bommelder op Sint maarten uit dit artikel is uiteindelijk maanden later wel gepakt; een 42 jarige Engelsman met papieren om op Sint Maarten te wonen. Motief: onbekend.

32

Wantrouwen "Dit is niet iets van de laatste jaren. Wantrouwen jegens de instanties en de angst om te praten is diepgeworteld in de maatschappij", zegt Nelly Schotborgh, directeur van SRA-Caribbean, een bureau dat zich bezig houdt met corruptie-onderzoek.

Al in de tijd van de West Indische Compagnie, toen het eiland nog dienst deed als doorvoerhaven van slaven, werden mensen tegen elkaar opgezet. Men heeft geleerd zijn mond te houden. En dat geldt nu nog steeds. Bovendien is kritiek uiten lastig: op het kleine eiland kent iedereen elkaar. Er gaan verhalen rond over klokkenluiders en represailles. Als jij hier morgen je baan verliest hier, heb je morgen niet zo maar een nieuwe. Schotborgh: "Bovendien kan jouw verklaring ook gevolgen hebben voor jouw familie. Je kunt zeggen mensen kijken weg voor vriendjespolitiek en corruptie. Maar nee, het is lijfsbehoud. We zitten op dit eiland in een lastig parket."

"En dus kon het gebeuren dat de politiek van de jonge rechtsstaat – sinds 2010 in Curaçao een apart land binnen het koninkrijk – steeds meer in de greep is geraakt van drugmaffia en lotterijbazen", voegt Jeanne de Bruijn toe. De sociologe was jarenlang rector van de Universiteit van Curaçao.

"Het zijn een soort Japanse Yakuza gang geworden, met veel politiek en sociaal kapitaal. Ze opereren deels legaal, deels illegaal bezig."

En hun winsten werden deels geïnvesteerd in politieke campagnes. Schotborgh: "We stonden erbij en kijken ernaar in het Koninkrijk der Nederlanden, alle signalen aan en van de veiligheids – en opsporingsdiensten in de afgelopen 15 jaar ten spijt.´

Bron: Volkskrant 2014, Elsbeth Stoker (tekst) http://www.kkcuracao.info/?p=74753

Het artikel is geschreven vanuit de ervaringen op Curacao, maar de beschreven cultuur is ook op St. Maarten wel herkenbaar

.

33

Humor in de Cariben Afgelopen week is de regering van Sint Maarten naar huis gestuurd door een kleine meerderheid van het Parlement. Het betekent in ieder geval dat dit het einde is van de vierde regeringsploeg in vijf jaar tijd. Verbazing (want onverwacht), opluchting, woede, frustratie en gelatenheid zijn de verschillende geluiden die vallen waar te nemen zo hier en daar op SXM. Juist dan springt er 1 reactie voor mij uit. Een reactie vanuit humor. Dat spreekt mij het meeste aan om naar de wereld te kijken.

Hier komt het……

Bericht 1: Sander | 30 september 2015 om 23:05 | Beantwoorden wat een stupiditeit. ze zijn een dorp inderdaad niets meer dan dat…. die paar vierkante kilometer zou zichzelf geen land mogen noemen. de maffia regeert daar en dat blijft nog lang duren. curaçao is ook niet veel meer, ook een grote bestuurlijke komedie.

Bericht 2: Sonny | 30 september 2015 om 23:41 | Beantwoorden @Sander, Uw komt waarschijnlijk van Texel, Terschelling of Schiermonnikoog.

Ja daar hebben ze een burgemeester en wethouders en géén Maffia.

U bent gewoon jaloers! Uw reactie is pure kinnesinne.

Op Curaçao en Sint Maarten hebben we tenminste Minister Presidenten, Ministers.en… Maffia.

Dat steekt hé Bovendien zijn wij zéér belangrijk.

34

Ook al is het buiten 34 graden, wij houden altijd ons kostuums aan.

Niet omdat het moet, dat niet, maar wij zijn excellenties.

Wij hebben ook allemaal persoonlijke adviseurs. CoĂśrdinatoren noemen wij dat.

Die zijn ook belangrijk, al is het alleen maar om de loonlijsten lang en duur te maken.

Zo hebben wij nog veel meer zaken die jullie niet hebben.

Veel schuld bijvoorbeeld, die jullie straks lekker voor ons gaan betalen.

Dat moet want jullie spelen ons steeds de zwarte Piet toe. Al honderden jaren.

Daar kunnen jullie niet tegenop hĂŠ, sukkelaars.

Ga maar lekker werken als wij onder de boom een biertje en een neukje doen, haha.

http://www.kkcuracao.info/?p=131276#more-131276

SXM, 3 oktober 2015

35

Sunrise and Sunset Na maanden van een beetje stoffige lucht is het sinds een paar dagen nu eindelijk weer mooi helder weer. Die stoffige lucht wordt vanuit de Sahara in Africa in de hogere luchtlagen met de westelijke luchtstroming meegevoerd tot in de Cariben.

Maar nu kunnen we weer ver kijken en hebben we eindelijk weer die mooie ochtenden avondluchten!

Overdag kunnen we nu in de verte de zuidelijker eilanden St. Kits en St. Nevis weer zien en - als je goed kijkt - zelfs het eiland Montserrat, op zo'n 65 kilometer verderop.

De ochtend- en avondluchten hebben nu soms weer zo'n mooie turquoise kleur. Die geeft een enorme diepte aan de luchten en aan het heelal. Als kind dacht ik altijd dit de tijd en de plaats is waar de engelen tussen hemel en aarde reizen En nog steeds beeld ik me dat wel eens in na een paar glaasjes wijn.

Amerikanen sparen een heel jaar om hun spaarzame vakantiedagen op te mogen offeren aan een verblijf van 2 weekjes hier in het paradijs van de Cariben En wij - de bewoners van St Maarten - zitten er gewoon dagelijk middenin! Maar veel bewoners zijn druk met hun dagelijkse beslommeringen en velen van hen komen vrijwel niet aan de kust. De strandcultuur zit niet echt in de genen hier. En de dagelijkse beslommeringen doen ons soms niet beseffen dat we gezegend zijn met een 'goddelijke' omgeving!

SXM, 23 September 2015.

36

Hoe gaat ’t op Sint Maarten?

Met mij gaat alles goed, dank u! Maar de kop van het artikeltje doelt er eigenlijk meer op hoe het op Sint Maarten zelf gaat. Ik plaats hieronder een stukje van de toespraak van de president van het Gerechtshof van Caribisch Nederland tijdens de installatieplechtigheid van een nieuwe rechter aan het Hof. Het verhaal vertelt zich zelf denk ik……… ―Op dit moment hebben drie rechters standplaats in Sint Maarten. Het zouden er vier moeten zijn, maar de vierde rechter (mr. Paulides) heeft recent besloten om overplaatsing naar een andere standplaats van dit Hof te vragen. Zij heeft inmiddels Sint Maarten verlaten en zal als rechter in Aruba of Curaçao gaan werken.

Daarvoor heeft haar voorganger zijn termijn verkort en is vroegtijdig naar Nederland teruggekeerd. Beiden waren hier strafrechter.

Gelet op de omvang en aard van de strafzaken is de werkbelasting van de alleen recht sprekende strafrechter in Sint Maarten groot. Waar in andere vestigingen meerdere strafrechters werken en zaken van elkaar kunnen worden overgenomen en collegiaal overleg mogelijk is, zijn die mogelijkheden in Sint Maarten beperkt.

Er zijn hier wekelijks zittingen en de strafrechter vormt letterlijk het gezicht van de strafrechtspleging, zowel in als buiten dit Courthouse.

Emoties in de rechtszaal zijn begrijpelijk en een rechter is ervaren genoeg om met die emoties om te gaan. Zodra het echter persoonlijk wordt en uitlatingen worden gedaan die direct op de persoon van de rechter zijn gericht, dan is dat ernstig en dan moet daartegen worden opgetreden. Ook in de organisatie van het Hof moet dan worden bekeken wat hiermee moet worden gedaan.

Het bestuur van het Hof heeft zich afgelopen week beraden over de strafrechtpleging in Sint Maarten en voor dit zittingsjaar een aantal beslissingen genomen die er op zijn gericht om op korte termijn die strafrechtpleging te versterken en te verbreden.

Rechters van Aruba en Curacao zullen bij toerbeurt de strafzittingen op Sint Maarten komen doen. Er zullen niet meer strafzittingen worden gehouden, maar wel meer rechters worden ingezet en die wisselen elkaar af.‖ http://www.kkcuracao.info/?p=129597#more-129597 Installatie-speech Hofpresident Evert-Jan van der Poel Geplaatst op 13 september 2015

37

Een stuurloos schip Ik houd van verhalen die iets visualiseren. Zo ook dit onderstaande verhaal dat geplaatste werd in de Knipsel Krant van Curaçao. Ik geef het integraal, maar iets ingekort, weer. Het gaat over Curaçao waar begin september 2015 net de minister president is teruggetreden en men onzeker is hoe het nu verder moet. Ik denk overigens dat sommigen vinden dat dit verhaal ook wel een klein beetje geldt voor de situatie op Sint Maarten, ook al is de regeringsploeg hier wel volledig nu. ―In het zuiden van het Caribisch gebied vaart een stuurloos passagiersschip. [….].De machinist-stoker heeft zich voorgenomen tijdelijk het roer over te nemen [van de kapitein]. Hij heeft bewezen goed te kunnen stoken en daar heeft het schip op het moment behoefte aan. Te blijven varen. Wat er ook gebeurt.

Het schip vaart in rondjes. Dit vanwege de sterke stromingen veroorzaakt door de onderwereld en gecontrasteerd door de reguliere stromingen in de regio. Het schip wordt op deze wijze op miraculeuze wijze behoed van kapotslaan tegen de woeste kust van Venezuela. Waar ook een sterke stroming woedt.

Op het bovendek spelen een aantal jazzbands voor de gefortuneerde passagiers. De pantry chef heeft na ervaringen te hebben opgedaan op verschillende wereldschepen, eindelijk zijn kans om zijn eigen ding te doen. Wat hij nu met trots aanprijst.

In de hutten beneden moet de rest van de passagiers het doen met weerklanken van het muziekgezelschap boven. En hoewel ontzien van de gezelligheid op de bovenverdieping protesteert niemand. Deze passagiers die de meerderheid vormen aan boord, gaan ongestoord door met hun dagelijkse routine: slapen, eten, drinken, bidden en weer slapen.‖

ORLANDO MEULENS

Geplaatst op 3 september 2015 door Redactie KKCuraçao

__________________

38

Besturen op hoofdlijnen Soms lees je pareltjes van berichten waarin het verhaal inzicht geeft in de wijze van besturen.

Het bericht ontlokte mij een brede glimlach.

―About fifteen dead palm trees had to be removed from along the renovated part of Caracasbaaiweg in Curacao. The imported trees were obviously not getting enough water during the current drought. Minister of Transport, Communication and Spatial Planning Suzy Camela-Romer said she would have to look into the matter, but that there have already been talks with the other ministries and it was decided to form a work group to address the apparent lack of care.‖

© the Daily Herald, vrijdag 28 augustus 2015, p.21.

39

Sleepy from storm De afgelopen week is er twee keer een stormgebied langs Sint Maarten getrokken.

Niet er overheen, zoals weermannen eerst dachten, maar in beide gevallen een 100 kilometer zuidelijker. En gelukkig maar. Want op het eiland Dominica (dat zuidelijk van Sint Maarten ligt) zijn door watermassa‘s en aardverschuivingen vier doden gevallen. Het is hurricane-seizoen en dan is het in de periode juli tot november niet ongebruikelijk dat er soms wat extreem weer voorbij komt. Maar lastig, vervelend en soms ronduit gevaarlijk kan dat wel zijn.

De overheid van Sint Maarten had bij voorbaat voor de zekerheid deze twee keer een algemeen gesloten-gebod uitgevaardigd. Het gevolg was dat er niet veel te doen was. De meeste mensen bleven in en om het huis hangen.

Ik vroeg de volgende dag wat iedereen had gedaan. Het was werkelijk opmerkelijk.

Zo‘n 60% van de mensen gaf toe een deel of groot deel van de dag in bed te hebben gelegen en lekker veel te hebben geslapen! En dat gold ook voor mezelf moet ik eerlijk bekennen. Maar hoe kan het nu dat zo veel mensen blijkbaar slaperig worden ……………..? Ik heb even zitten googelen en vond het volgende. ―Some might think rain reduces barometric pressure, prompting people to snooze.

Indeed, one study conducted by the Boeing Co. in 2008 - on how pilots are affected by hypoxia - found that lower pressure means less oxygen in the atmosphere, which results in less oxygen in your body, which translates to sluggishness. Kronheim, who was once a flight medic for the Sheriff's Office, said he thinks the study probably is right. "One of first signs of a lack of oxygen is drowsiness and fatigue," he said‖ Ik moet er wel bij zeggen dat ik mijn peiling alleen heb gedaan onder overheidsambtenaren. Dus geheel objectief is dat niet. Misschien dat daarom het percentage ook zo hoog is uitgevallen?

SXM, 29 Augustus 2015

40

Moving on Ik stelde 2 blogberichten geleden (hieronder) een vraag. Die luidde: "De grote vraag is op welke wijze de regering de (onderliggende) emoties en gevoelens in de maatschappij kan en wil kanaliseren en een plekje geven." Het antwoord kwam al spoedig; in een ingezonden bericht van de Ombudsman. Ik plaats het hieronder vrijwel in z'n geheel.

The same awareness of what hit us, and a sense that we are in the mess together in the days after hurricane Luis, should guide us to collectively contribute towards swift restoration of the devastation caused by the event of August 5th 2015. The awareness that the shooting of a Law enforcement Officer at close range in broad daylight in the middle of the capital, a stone‘s throw away from the Court House and the Parliament House, is a form of anarchy at its highest level, should awaken us all.

There is no time to pick and choose, or point fingers, but time to act swiftly and collectively. Government is expected to lead by example, just like Officer Benjamin did. Taking care of the people‘s business unbiased, impartial, with understanding, transparency and utmost respect is a budget neutral first step. Acknowledging that behind each decision and action or non-action of Government are the interests of real people, does not require additional monetary investment.

As Ombudsman listening to and investigating the complaints of the people against Government‘s behavior, established that the primary needs of the citizens are that Government is open and clear, transparent, cooperative and involved, serving the general interest of the people. Lack of transparency and decision making by Government stagnates development, freezes the wellbeing of the people, increases frustration and anarchy.

Applying propriety, standards of proper conduct, is a simple first step in rebuilding and restoring trust in Government and by extension our community. Reading and implementing the many cost effective recommendations offered in the reports of our own High Councils of State and Advisory bodies, as well as the many reports paid for and produced by the various Integrity Committees is another step in the right direction.

If government leads as stated above, and this includes Ministers, civil servants and Parliament, the Board of Trustees elected by the people to supervise Government, the people will follow and understand if measures need to be taken [...]. © the daily herald, Saturday August 15, 2015, Dr. Nilda Arduin, Ombudsman SXM, 16 augustus 2015

41

Pizza's per vliegtuig bezorgd op CaraĂŻbische eilanden Sint Maarten heft een belangrijke haven. Groot genoeg om cruise schepen te ontvangen. Tevens heft Sint marten een grote luchthaven. Groot genoeg om grote vliegtuigen (grootste momenteel Boeing 747-400) te ontvangen en ook in aanzienlijke aantallen. Dat is belangrijk omdat de luchthaven behoorlijk central ligt in de Cariben en dus veel verbindingen kent naar alle kleinere vliegvelden in de (vrijwel)n de gehele Cariben. In de praktijk zie je dus dat dit vliegveld, dat direct wordt aangevlogen vanuit Noord- en Zuid Amerika door toeristen wordt gebruikt als 'hub' om vanuit Sint marten door te reizen naar andere (kleinere) eilanden. Die hub-functie is niet alleen voor mensen, maar ook voor goederen. Nog niet zo heel belangrijk in omvang en omzet, maar dat is wel groeiende. Een exreem voorbeeld is hieronder te lezen. Ik plaats het bericht integraal.

"Inwoners en vakantiegangers op de eilanden Saba en Sint Eustatius kunnen vanaf deze maand pizza's laten bezorgen per vliegtuig. Nadat een 1 aprilgrap met een helikopter die pizza's bezorgden op de eilanden heel succesvol bleek, is pizzabedrijf Domino's in St. Maarten een samenwerking gestart met vluchtmaatschappij Winair om permanent pizza's te kunnen bezorgen via vluchten. Op Saba en Sint Eustatius kan men telefonisch een pizza bestellen in het restaurant op St. Maarten. Hier wordt de pizza bereid en vervolgens per vliegtuig bezorgd naar de kleinere eilanden. De vlucht duurt tussen de 15 en 20 minuten. De bezorgdienst maakt gebruik van de al bestaande vluchten tussen de eilanden. Als een klant een pizza bestelt, kunnen ze een aankomsttijd van een van de vluchten uitkiezen en wordt de pizza nĂŠt voor vertrek gebakken. De bezorgkosten zijn ongeveer 2.50 euro. De pizza's moeten echter wel na afloop van de vlucht zelf op het vliegveld van Saba of Sint Eustatius opgehaald worden. Volgens een woordvoerder van Domino's komen er iedere dag enkele bestellingen binnen."

Door: www.NU.nl ,Gepubliceerd: 16 augustus 2015 14:29

42

Hoe gaat het met Sint Maarten Trouwe lezers weten het al wel. Zo af en toe stel ik me die vraag. Als er een aanleiding voor is of soms gewoon zomaar. Deze keer is er een aanleiding. Vorige week is een plaatselijke agent neergeschoten hier in Philipsburg door een overvaller.

Twee dagen later overleed die agent in het ziekenhuis aan z‘n verwondingen. Dat bracht grote commotie teweeg bij veel mensen op Sint Maarten. Ik heb er al eerder iets over gemeld in mijn Blog. Er is met deze gebeurtenis emotie losgekomen in de maatschappij. Ik zelf voel het als een uiting van woede, onvrede en onmacht over de situatie waarin mensen zich bevinden.

De maatschappij draait wel, maar op de achtergrond lijkt er bij veel mensen een onderliggend gevoel van onzekerheid en irritaties. Is er adequate educatie? Zijn er voldoende sociale verbanden? Wordt er wel goed bestuurd? Wordt er eerlijk en verstandig omgegaan met het gemeenschapsgeld? Draagt iedereen financieel wel bij zoals dat wettelijk moet? Wat doen we aan de alhier vestigende en blijvende illegalen? Gewoon zomaar een paar vragen die steeds weer opkomen bij veel mensen op straat.

Deze week was er voor het eerst sinds December 2015 weer eens een bijeenkomst tussen de regering en de pers. De nieuwe regering heeft er voor gekozen om terughoudend te zijn met rechtstreekse contacten met de pers, maar nu voelde men toch aanleiding om de pers bijeen te roepen.

Om eerlijk te zijn was het aan de uitingen te merken dat de regeerders bloot lijken te staan aan veel spanningen en emoties de laatste tijd. Hieronder plaats ik integraal de verklaringen van de prime minister en minister van Financien op die bijeenkomst zoals die door de verslaggever van SMN-news zijn opgetekend (en door Daily Herald en Today-news in ogeveer dezelfde bewoordingen zijn weergegeven).

Hier komt het.

"Prime Minister Gumbs said since his government took office on December 10th 2014 they were busy putting out fires they did not start, cleaning of mess they did not create and dealing with the Dutch that they met that has a problem.

He said about six to eight weeks ago government was confronted with the matters of insurance which he described as confusion within the various ministries. ―Basically what we discover is everyone in each Ministry was doing their own thing and his government have decided that they would have to coordinate things better and they have decided to establish an insurance work group. This group he said has to be established by Landsbesluit whose core duties will be to review all matters and or policies that involves insurance. Prime Minister Gumbs said at this moment St. Maarten does not have any structured insurance in place to deal with liabilities in the event of an accident. He said his government is busy working on these matters but 43

made clear that there is no policy or guidelines in place for government buildings and even schools.

Prime Minister Gumbs felt that everyone in society including the media should ask themselves what is it they want to do for St. Maarten. He said why is the Dutch is on the backs of St. Maarten. He said that everything that is printed and a particular radio program that is held every Tuesday night is only destroying the country. He asked if the people of St. Maarten is on a track of self-destruction. He said those people that wants to do that should ‗tie a block‖ around their necks and jump off the pier, but they should not be destroying the country.

Further to that Prime Minister Gumbs said that if people are suicidal or have physiological problem‘s they need to seek help or destroy themselves but not the country the way they are doing at the moment. Gumbs said the last term there were three governments in place and each time government falls it creates instability. He asked who wants to invest in a country that is unstable and wants to know how St. Maarten can move forward. He said this kind of thing destabilize everyone including civil servants. ―It‘s time for the people to get serious because his cabinet has done their best. Right now they are busy making changes that will be in the best interest of the country.‖ He suddenly everyone has a solution to the problems St. Maarten is facing but they forgot who was there for the last four years. ―Those persons that has good solutions should stay quiet and make those contributions to further develop the country instead of continuing to make the country and its people look like fools in the outer world.‖

Een dag later heeft de prime minister zijn excuses aangeboden voor de manierw aarop hij met name depressiviteit en de wijze van zelfdoding omschreef, maar daarbij ook aangaf niets af te willen doen aan achter de kern van de boodschap. Na de prime minister was het de beurt aan de minister van Financien.

"Minister Richardson said when he took office he met a lot of ‗backlog‖ which he had to deal with, one being the promotions and salary adjustments for police officers, some being retroactive payments, house rent allowances and salary scales. He said the Ministry worked very hard in trying to regulate the backlogs and such he did sign off on a decision to the tune of Naf.3M to compensate the officers but that decision could not be executed because it was not budgeted and St. Maarten is subjected to the Kingdom Laws on financial supervision, therefore he would have to curtail other expenditures within his Ministry or St. Maarten would have to come to the point and do what they need to do and then see what will happen as far as the financial supervision is concern. Minister Richardson said that one of the things that has to be looked at is some of the vacant positions within the police force that were budgeted for but were not filled, these monies he said might have to be uses to cover the monies owed to police officers. Minister Richardson further explained that St. 44

Maarten did not start off on a solid financial position in 2010 when St. Maarten became a country. He said St. Maarten inherited a debt from the former Netherlands Antilles while Curacao benefitted the most when it came to division of assets and while St. Maarten had to receive Naf.180M which they did not get. So far he said St. Maarten only got Naf.60M while the balance (NAF.120M) was withheld because St. Maarten did not meet a deadline. Minister Richardson said despite the constraints St. Maarten is placed under the microscope to meet certain obligations that the Dutch wants to see done. He said St. Maarten is suffering all the financial debts they inherited and were not compensated for, yet the Dutch wants to impose on St. Maarten how they should settle the debts they have with APS and SZV and placing a deadline on government. Minister Richardson said government asked the CFT not to make the information on APS and SZV public since they were busy negotiating but the CFT ignored their request which in turn gave APS and SZV more power to come down on government and making the negotiations more difficult for government. ―I kept asking myself what does the Dutch wants St. Maarten to do in these regards, however personally I have drawn the line in the sand because this country has the right to protect, defend, and do what is right in the interest of its people and if that means I am transgressing on the norms of the CFT then so be it. They would have to sit around the table and let us deal with the real issues of the country or they could come and take me to prison for my actions. If that is what they have to do then so be it. Officer Benjamin gave his life for his country, well I am also prepared to take a few years in prison for my country.‖ Š beide statements Wednesday, 12 August 2015 15:21 SMN NEWS TEAM

Het bovenstaande schildert een klankkleur die iets zegt over hoe het met Sint Maarten gaat. Achter die prachtige tropische facade zijn er dus toch ook zorgen. De grote vraag is op welke wijze de regering de (onderliggende) emoties en gevoelens in de maatschappij kan en wil kanaliseren en een plekje geven.

SXM,15 augustus 2015.

45

Vooruit kijken De afgelopen week zag ik het reisprogramma van Michael Palin op tv. Hij reisde rond in de noordoost streek van Brazilië. Dat is de streek die door de Portugezen is gekolonialiseerd begin 17e eeuw en daarna zelf voor 20 jaar in Nederlandse handen is geweest. ―Die stijve calvinistische Nederlanders; dat vond de bevolking destijds maar niks‖, aldus Palin. Gelukkig voor hen, veroverden de Portugezen binnen 20 jaar de streek weer terug op de Hollanders.

Palin was in gesprek met de eigenaar van een sigarenfabriek (een Nederlander!) waar in een grote ruimte de vrouwen zittend aan tafels de tabaksbladeren tot sigaar rollen. Palin stelde hem de vraag hoe het komt dat er zo‘n verschil is tussen de cultuur van de mensen in deze streek (Bahia) en bijvoorbeeld de stad Sao Paulo. Die mensen in Sao Paulo jagen en jachten maar door (volgens de mensen uit deze streek), terwijl de mensen uit de grote stad de bevolking uit deze streek maar lui vinden. De Nederlander moest hartelijk lachen en zei dat de mensen in deze streek niet lui zijn, maar wel een meer relaxte instelling hebben. Wat vandaag niet kan komt morgen wel. Volgens hem kwam dat omdat deze streek dichter bij de evenaar ligt, dichter bij de felle tropische zon. ―Hier beginnen de mensen al op woensdag na te denken wat ze van het weekend zullen gaan doen.‖ Maar hij wist dat toch op waarde te schatten. ―Hier weet men meer wat leven is‖, aldus de man. En ook een andere geïnterviewde bevestigde dit. ―Wij zien werk meer als noodzakelijke kwaad, om wat geld te verdienen, als onderbreking van de periodes van prettig samenzijn.‖, aldus de man.

Het bovenstaande is zeer herkenbaar. Ook in Sint Maarten. Oké, Sint Maarten ligt zeker niet op dezelfde breedtegraad als Brazilië (deze noordoost-streek ligt ter hoogte van de evenaar), maar wel nog zo dicht bij die evenaar dat ook het Caribisch gebied gerust ‗tropisch‘ genoemd kan worden. Ook hier maakt men graag ruim van tevoren al plannen voor een aankomend feest. De werkdagen zijn in zeker zin een soort tussenschakel van het ene feest naar het andere.

SXM 15 Augustus 2015.

46

De ezel Op Sint Maarten zijn niet veel ezels. Maar op buureiland Saba zijn er wel veel ezels.

Ze staan gewoon bij mensen op het erf. In de voortuin of in de achtertuin. Of langs de weg aan een lang touw, dat ergens aan een boom is gebonden. En als je ze niet ziet dan hoor je ze wel. Op Saba draagt het geluid van hun gebalk ver. Hieronder iets over de geschiedenis van de ezels op Saba en de lessen die we van hen kunnen leren..

Steil rijst op Saba de vulkaan Mount Scenery (867 meter) uit de zee omhoog. Zo steil, dat het eeuwenlang een hele onderneming was om op het piepkleine eiland van het ene dorp naar het andere te komen. Pas zestig jaar geleden kreeg Saba voor het eerst een weg. De eerste kolonisten hadden rond 1640 al wel voetpaden aangelegd op de hellingen van de vulkaanberg. Ze kapten een route door het regenwoud, en hakten trappen uit de rotsen. Het pad verbond de vier dorpjes op de vulkaanhelling.

Maar de route was moeilijk begaanbaar. Door hun geĂŻsoleerde ligging leefden die gemeenschappen zo op zichzelf, dat elk dorp een eigen variant sprak van het Engels, de taal die vrijwel van meet af aan de voertaal was van dit Bovenwindse eiland.

Voor veel goederen waren en zijn de eilandbewoners aangewezen op import. Bij gebrek aan een haven -die kwam er pas in 1972- zat er eeuwenlang voor de vrachtschepen niets anders op dan voor anker te gaan voor de kust. De schepen lagen in Fort Bay in het zuiden of Ladder Bay in het westen. Passagiers, dieren en handelswaren werden vervolgens met roeibootjes aan wal gebracht. Daarna ging het vanaf Fort Bay tweehonderd grillig gevormde treden omhoog naar The Bottom, de 'hoofdstad' van Saba. De aanvoer via Ladder Bay was al net zo omslachtig. Waren de goederen eenmaal in het 220 meter hoge The Bottom aangekomen, dan leidde een pad met daarin negenhonderd traptreden via St. John's naar het 400 meter hooggelegen Windwardside. De laatste trappen en paden liepen tot aan het nog hogere Hell's Gate in het noorden.Al het transport naar de diverse dorpjes ging dus te voet via paden en trappen -of er nu balen meel aan land gebracht werden, geprefabriceerde bouwelementen voor de typisch Sabaanse cottages of een piano.

Het was al een hele vooruitgang dat in 1934 de eerste ezel op het eiland arriveerde onder luid protest van de sjouwers, die zich echter uiteindelijk tot ezeldrijver omschoolden. Paarden waren er voor de rijken. En wie geen ezel of paard kon of wilde rijden en de klim te zwaar vond, die liet zich door een viertal Sabanen naar The Bottom dragen op een soort draagstoel.

Aan auto's dacht destijds nog niemand, zeker niet op het steile Saba. Maar in 1944 meende een bezoekende deskundige dat een jeep deze bijzondere weg wel aan zou kunnen. Het duurde tot 1947 voor die jeep - vastgesjord op twee roeibootjes - op Saba landde. Daar bleek dat de auto het niet deed - ze waren op Curaçao vergeten hem na te kijken - en het kostte de Sabanen de nodige moeite om de jeep aan de 47

praat te krijgen. Maar toen volbracht het vehikel ook in zeven minuten de 1150 meter naar The Bottom, waar de 'ezel op wielen' onder gejuich werd binnengehaald.

Maar daarna is er stukje bij beetje uiteindelijk toch een echte weg gekomen van circa 10 kilometer lang die de dorpjes en het vliegveld en de haven met elkaar verbindt.

Het einde van de functie van de ezel.

Toen ik vorig jaar op Saba was voor een kort toeristentripje raakte ik in gesprek met iemand van het eiland over die ezels en die vroeg me of ik het verhaal kende van de ezel en het touw. Dat kende ik niet, waarop hij mij het volgende verhaal vertelde.

Er was eens een ezel. Hij had heen touw om zijn nek. Dat touw was vastgebonden aan een stoel. Er kwam een hond langsgelopen. Die hoorde de ezel klagen. ―Ik heb honger want ik heb helemaal niks meer te eten.‖ ―Hoe kan dat nou‖ zei de hond, ―ietsje verderop zie ik gras en verse takjes met groen‖ ―Ja, maar daar kan ik niet bij‖ zei de ezel. ―Ik zit vast met dat touw aan de stoel en het touw is niet lang genoeg.‖ ―Maar lieven ezel, wat ben jij toch een ezel‖, zei de hond. ―Heb je wel eens hard aan dat touw getrokken? Je zit wel vast aan dat touw, maar die stoel is maar een licht plastic stoeltje. Ik denk dat jet het touw al gauw los trekt als je het probeert, of als dat touw vast blijft zitten dan verplaats je je desnoods met stoel en al een stukje naar de plek waar dat gras nog wel is.‖ En zo bleek tot grote opluchting van de ezel dat hij inderdaad weliswaar een touw om zijn nek had dat vast zat aan de stoel, maar dat hij toch met een beetje trekken zich zonder al te veel moeite kon verplaatsen naar een stukje grond met vers gras.

SXM, 15 augustus 2015

48

De Verdwenen Auto Ik luisterde enige tijd geleden een gesprek af in een restaurant dat twee mensen aan een tafel naast me aan elkaar vertelden. Ik zat daar aan mijn eigen tafeltje wat te mijmeren, maar ik zat toch een beetje mee te luisteren en al luisterend vormden zich allerlei beelden van de gebeurtenis die werd verteld in mijn hoofd. Misschien niet heel erg netjes, maar toch leuk om te horen en nog leuker om niet zelf te hoeven meemaken. De man vertelde het verhaal ongeveer als volgt.

Na een dag op zee te zijn geweest met een partyboat kwamen we rond 10 uur 's avonds moe, nat, misselijk en een beetje dronken terug in Philipsburg. De golven waren behoorlijk hoog op zee, dus helemaal lekker voelden we ons niet. Op de plek waar we onze auto hadden geparkeerd die ochtend was nu een lege plek. Huh, we hadden daar op die lege plek die ochtend toch onze auto neergezet? We keken een beetje verdwaasd om ons heen. ―Onze auto is gestolen‖ dacht ik onmiddellijk. Maar mijn maat was helderder: ―misschien is die weggesleept‖.

Het was donker en laat op de avond. Op het plein stonden enkele taxi‘s te wachten op klanten. We liepen naar hen toe in de hoop dat zij wellicht iets hadden gezien deze dag. En ja hoor, dat was gelukkig inderdaad het geval. ―Ja, die auto is weggesleept meneer, want u mag daar niet parkeren‖, aldus een taxichauffeur.

Welnu, wij hadden geen verbodsbord gezien, maar goed, dat was van latere zorg. ―Hoe krijgen we nu onze auto terug‖ vroegen we aan de taxichauffeur. ―Ooh, simpel man‖, ik kan jullie wel even brengen voor 15 dollar, ik weet waar het is‖. Okee dan, veel andere alternatieven waren er ook niet, dus prima.

Na een ritje van 15 minuten kwamen we in een buurtje waar geen straatverlichting was en nauwelijks verharding. We kenden dat buurtje wel, maar komen er nooit omdat het een beetje onveilig voelt. De taxi stopte voor een hek. Op het erf daarachter konden we, toen we goed keken, allemaal auto‘s zien die daar gestald waren. De weg was donker, het terrein was donker en er was geen naambordje of bel of iets dergelijks. De taxichauffeur wilde vertrekken ―ik word niet betaald voor het wachten‖ aldus de man. Hij drukte nog een paar keer op de claxon en reed toen weg.

Daar sta je dan om 10.30 uur 's avonds; moe, nat, misselijk. In een buurtje wat echt niet veilig voelde. Wat nu? Gelukkig kwam er op het lawaai van de claxon uiteindelijk toch iemand aanlopen. Het bleek de eigenaar. Een grote forse man, die het hek openmaakte en ging zoeken waar zijn bewaker was die eigenlijk stand by had moeten staan. Die kwam – door al het lawaai wakker geworden –uit een op dat terrein geparkeerd autowrak geklommen. Ook al een grote forse man. ―Sorry baas, ik was in slaap gevallen‖, aldus de man.

49

―Okee, uw auto staat inderdaad hier en u kunt de auto meekrijgen als u mij 85 dollar betaald‖, zei de eigenaar. ―Dat is goed, als u mij een betalingsbewijs geeft‖, zeiden wij. ―Ooh nee, daar doe ik niet aan‖, zei de eigenaar. ―Dan moeten we naar het politiebureau om eerst zo‘n opslag-opdracht te halen. Dat kan wel, dan zal ik u brengen. Maar u kunt nu ook gewoon betalen en wegrijden‖. Het was inmiddels 11 uur ‘s avonds, we voelden ons niet erg fit meer en wat nu als ze op het politiebureau onze dranklucht zouden ruiken? ―Zullen we gewoon in de auto springen en wegrijden zonder te betalen?‖, suggereerde mijn maat nog. Maar ik zag die zware jongens van dit bedrijf ons met hun auto al achtervolgen in het donker van deze wijk die we niet goed kenden en zag dat absoluut niet zitten. We hebben dus betaald en zijn weggereden.

Toen we de volgende ochtend nog eens goed de auto inspecteerden misten we enkele spullen die wel in de auto hadden gelegen voordat die werd afgesleept. Het verbodsbord op het plein hebben we uiteindelijk na goed zoeken wel gevonden, maar dat stond er al 20 jaar en was door weer en wind volledig onleesbaar geworden. Maar zou het takelbedrijf ons echt hebben weggesleept op verzoek van de politie? Je hoort soms verhalen dat er initiatiefrijke lui zijn die op deze manier een beetje proberen bij te verdienen. We zijn dat nog even gaan vragen op het politiebureau. De agent die dienst had de vorige dag bevestigde dat hij degene was die de order had gegeven. Maar nee, op papier stond er verder niets. ―Tja, wat doe je dan‖: aldus de man die het verhaal vertelde aan zijn tafelpartner. ―Ik heb de agent vriendelijk bedankt en laat het verder maar zo. Ik ben in ieder geval weer een ervaring rijker!‖ Ja, en wellicht een illusie armer dacht ik zelf, toen ik het hoorde.

SXM, 9 augustus 2015.

50

Kleinschalige gemeenschap Gisteren was er een behoorlijke commotie onder alle omstanders toen een beroving van een winkel in de Hoofdstraat eindigde in een vuurgevecht met de politie. Hoe vervelend ook, het gaat me me niet om het feit zelf maar om de ‗kleine lettertjes‘. Ik zal dat onderstrepen in het bericht uit de krant hieronder. Hier komt het.

PHILIPSBURG:--- Members of Parliament ran for their lives on Wednesday when a bicycle patrol identified as officer Gamali Benjamin was shot in the vicinity of the Parliament Building in Philipsburg on Wednesday morning. Bystanders said some MP's tried to find cover as they believe that the gunmen were coming after Members of Parliament. MP Sarah Wescot Williams, MP Theodore Heyliger, MP Franklin Meyers and MP Lloyd Richardson ran for cover in one of the private rooms of parliament SMN News was told. However, the MPs later learnt that officer Benjamin (aka Gambly or Benjy) of Middle Region area was shot in the head or neck area and was in critical condition. The shooting took place in the area of Caribbean Palm which is in the alley where the House of Parliament is located.

SMN News learnt that the victim (police officer) is in critical condition and doctors at the St. Maarten Medical Center (SMMC) had to conduct and emergency operation in order to save the officer's life. Further information states that doctors at SMMC are busy trying to control the bleeding as they try to remove a bullet that is lodged in the officer's brain. "If the bleeding is not contained then the medical condition of Officer Benjamin will further deterioate." Minister of Justice Dennis Richardson, Chief Commissioner of Police Peter De Witte were among those that were at the St. Maarten Medical Center while officer Benjamin was in surgery. According to information SMN News received the bullet lodged in the officer's brain which led him to be in a comatose state. Doctors it is understood worked tirelessly to revive the officer several times. By late afternoon on Wednesday SMN News understands that the doctors could not remove the bullet that is lodged in the officers brain but they managed to contain the bleeding as they work round the clock to stablize officer Benjamin in order to fly him out of St. Maarten for further treatment.

Prime Minister Marcel Gumbs on Wednesday said the nation was shocked with the callous act carried out by an individual resulting in law enforcement Officer G. Benjamin being shot while performing his duty to protect and serve the people of Sint Maarten. On behalf of the Council of Ministers, our thoughts and prayers are with the family of Officer G. Benjamin, friends and colleagues at the Sint Maarten Police Force. ―We pray that Officer Benjamin will pull through this very difficult time, and we pray for his family for the Almighty to give them the strength during this very trying moment.

51

Wednesday, 05 August 2015 13:23 SMN NEWS TEAM, http://www.smnnews.com/st-maarten-st-martin-news/19437-breaking-news-breaking-news-bicyclepatrol-shot-by-parliament-building.html

Het onderstreepte deel en de laatste alinea van het bericht geeft mooi aan dat Sint Maarten ondanks de 40.000 inwoners toch nog altijd een kleinschalige gemeenschap is. Als je iets overkomt en je ligt in een ziekenhuisbed en je doet je ogen open dan zit aan je bed je baas en diens baas die je van harte welkom heten in de wereld van de levenden. Niet iedereen zal daar misschien blij mee zijn, maar toch vind ik het mooi.

Het geeft aan dat dit toch nog altijd een gemeenschap is waar het gaat om mensen, individuen, om personen, gezinnen, families.

SXM, 6 augustus 2015

52

Christendom – Islam Op Sint Maarten is het merendeel van de bevolking gelovig. En een merendeel van de gelovigen is katholiek. Het aantal bekeerlingen tot de Islam is hier op Sint Maarten gering. Ik schat ergens tussen de 500 en 2000 mensen. Ja, ook hier lopen sommigen er traditioneel bij. Met lange gewaden, een reuze baard en een tulband bij de mannen of – in het geval van de vrouwen – met een hoofddoek en soms zelfs gedeeltelijke gezichtsbedekking. Er is in ieder geval 1 moskeegebouw (Cay Hill) dat als zodanig is te herkennen (minaret). Ik weet van uitlatingen zo hier en daar dat de ‗oorspronkelijke‘ bevolking het eigenlijk maar niks vindt. Die vreemde snoeshanen hier op Sint Maarten. Ze worden gedoogd, maar meer ook niet. Om nu te zeggen dat er erg liefdevol over en weer met elkaar wordt omgegaan, nee dat zeker niet. En ik betrapte me er zelf op dat in mijn beeld dat op vele plekken op de wereld het geval is. In het beste geval worden de verschillende groeperingen door elkaar gedoogd.

Maar ik hoorde laatst een opmerkelijk verhaal dat het ook anders is geweest. En dat men zich er van bewust was (of werd) dat er verschillen zijn, maar ook overeenkomsten. Vroeger………….....

Lees maar. Hier komt het.... (gedateerd 616 na Chr.)

Jafar ibn Abi Talib was a cousin of Prophet Muhammad, peace be upon him, and brother of Ali, the fourth caliph of Islam. He was among the first people to convert to Islam and experienced firsthand the persecution that the pagan Meccans doled out to the tiny community of Muslims.

Hence, when the opportunity arose to migrate to Abyssinia, present-day Ethiopia, he accompanied his wife and a small band of believers. Soon they settled down in the new land under the care and protection of the Negus, the just and righteous ruler of Abyssinia. For the first time since they became Muslims, they savored the taste of freedom and security and enjoyed the sweetness of worship undisturbed.

When their fellow Meccans learned of the departure of these Muslims, they made plans to secure their return. They sent two of their most formidable men, Amr ibn alAas and Abdullah ibn Abi Rabiah, to accomplish this task and provided them with valuable gifts for the Negus and his bishops. In Abyssinia, the two Meccan emissaries first presented their gifts to the bishops and asked for their support when they approach the King.

Amr and Abdullah then went to the Negus himself and presented him with gifts which he greatly admired. They said to him, ―O King, there is a group of evil persons from among our youth who have escaped to your kingdom. They practice a religion which neither we nor you know. They have forsaken our religion and have not entered into your religion. The respected leaders of their people – from among their own parents 53

and uncles and from their own clans – have sent us to you to request you to return them. They know best what trouble they have caused.‖ The Negus looked towards his bishops who said, ―They speak the truth, O King. Their own people know them better and are better acquainted with what they have done. Send them back so that they themselves might judge them.‖ The Negus was not pleased with this suggestion and said, ―No. By God, I won‘t surrender them to anyone until I myself call them and question them about what they have been accused. If what these two men have said is true, then I will hand them over to you. If however it is not so, then I shall protect them so long as they desire to remain under my protection.‖ The Negus then summoned the Muslims to meet him.

Before going, they consulted with one another as a group and agreed that Jafar ibn Abi Talib will speak on their behalf.

In the court, the Negus turned to them and asked, ―What is this religion which you have taken for yourselves and which has served to cut you off from the religion of your people? You also did not enter my religion or the religion of any other community.‖ Jafar ibn Abi Talib then advanced and made a speech that was moving and eloquent and which is still one of the most compelling descriptions of Islam, the appeal of the noble Prophet, and the depravity of Meccan society at the time. He said, ―O King, we were a people in a state of ignorance and immorality, worshipping idols and eating the flesh of dead animals, committing all sorts of abomination and shameful deeds, breaking the ties of kinship, treating guests badly, and the strong among us exploited the weak. We remained in this state until God sent us a Prophet, one of our own people whose lineage, truthfulness, trustworthiness, and integrity were well-known to us. He called us to worship God alone and to renounce the stones and the idols which we and our ancestors used to worship besides God.‖ Jafar continued, ―He commanded us to speak the truth, to honor our promises, to be kind to our relations, to be helpful to our neighbors; to cease all forbidden acts, to abstain from bloodshed, to avoid obscenities and false witness; to not appropriate an orphan‘s property nor slander chaste women. He ordered us to worship God alone and not to associate anything with Him, to uphold prayer, to give charity and to fast in the month of Ramadan. We believed in him and what he brought to us from God and we follow him in what he has asked us to do and we keep away from what he forbade us from doing. Thereupon, O King, our people attacked us, visited the severest punishment on us to make us renounce our religion and take us back to the old immorality and the worship of idols. They oppressed us, made life intolerable for us and obstructed us from observing our religion. So we left for your country, choosing you before anyone else, desiring your protection and hoping to live in Justice and peace in your midst.‖ The Negus was impressed and was eager to hear more. He asked Jafar, ―Do you have with you something of what your Prophet brought concerning God?‖ Jafar 54

replied that he did. ―Then read it to me,‖ requested the Negus. In his rich, melodious voice, Jafar recited the first portion of the Quranic chapter titled Mary, which deals with the story of Jesus and his mother Mary. On hearing the words of the Quran, the Negus was moved to tears. To the Muslims, he said, ―The message of your Prophet and that of Jesus came from the same source…‖ To Amr and his companion, he said, ―Go. For, by God, I will never surrender them to you.‖ That, however, was not the end of the matter. The wily Amr made up his mind to go to the King the following day ―to mention something about the Muslims‘ belief which will certainly fill his heart with anger and make him detest them.‖ The next day, Amr went to the Negus and said, ―O King, these people to whom you have given refuge and whom you protect say something terrible about Jesus the son of Mary. Send for them and ask them what they say about him.‖ The Negus summoned the Muslims and Jafar acted as their spokesman once more.

The Negus asked, ―What do you say about Jesus, the son of Mary?‖ Jafar replied, ―Regarding him, we only say what has been revealed to our Prophet.‖ ―And what is that?‖ enquired the Negus. ―Our Prophet says that Jesus is the servant of God and His Prophet, His spirit and His word which He cast into Mary the Virgin.‖ The Negus exclaimed, ―By God, Jesus the son of Mary was exactly as your Prophet has described him.‖ The Negus told the Muslims to continue to live in security and instructed his attendants to return the gifts the Meccans had brought, who then departed, having failed in their mission.

The Muslims stayed on in the land of the Negus who proved to be most generous and kind to his guests. Jafar and his wife Asma spent about ten years in Abyssinia before migrating to Medina with their three children, where Prophet Muhammad and his community of Muslims had found a safe haven.

SXM, 1 augustus 2015 © Excerpted and edited from ―Companions of the Prophet‖ by AbdulWahid Hamid. (stories based on original Arabic sources) http://www.whyislam.org/comparative-religion-2/jafar-ibn-abi-talib-exemplaryinterfaith-leader/ AbdulWahid Hamid, writer, editor, educationalist, teacher and community activist, was born in Trinidad in 1943. His paternal grandfather had migrated to the Caribbean from Kanpur (Cawnpore) in India while his grandmother as a young Hindu girl of 14 was kidnapped off the streets by British agents in India and taken to Trinidad as an ‗indentured labourer‘. AbdulWahid studied history and Arabic at the School of Oriental & African Studies. A life-long activist and mentor, he has been president of the London Islamic Circle, general secretary of the Federation of Students‘ Islamic Societies, editor of ‗The Muslim‘, a member of the team that launched ‗Impact International‘ in 1970, and a mainstay of community initiatives both in Trinidad and Britain, in particular the founding and development of The Muslim Council of Britain (MCB). He was a member of the MCB panel that presented evidence to the House of Lords Select Committee on Religious Offences in October 2002.

55

SXM; State of Affairs Ik moest wel een beetje glimlachen toen ik de hoofdconclusie last van een clubje dat een onderzoek heeft gedaan naar transparantie op Sint Maarten. Want die conclusie spoort goed met eigen ervaring. Vaak wordt er geroepen dat er over een bepaald onderwerp beleid moet komen of regelgeving, terwijl er voor dat onderwerp gewoon al lang beleid en/of regelgeving is. Kortom, men is zich vaak niet bewust van de reeds bestaande wet- en regelgeving. En als men dat al wel is, is de volgende stap dat dan ook daadwerkelijk iets wordt gedaan (gehandhaafd).

Ik geeft hieronder de samenvatting weer. Het is herkenbaar en geeft tegelijkertijd aan dat er nog veel uitdagingen zijn.

Berlin/PHILIPSBURG:---- There is a general gap between law and practice in St. Maarten‘s key institutions, the global anti-corruption organization Transparency International said in a report published today. This is a major obstacle for consolidating the democratic foundation of this new country and weakens its accountability mechanisms. It will limit the success of any future program promoting good governance and countering corruption, if not addressed.

To increase people‘s trust in institutions and public officials, it is necessary to ensure proper integrity procedures do not only exist in the books, but are also implemented and enforced in practice. St. Maarten needs to dedicate further resources and efforts to this with urgency. To enable citizens to hold officials to account when this does not happen, transparency across all sectors of society needs to be enhanced.

In the public sector, legal provisions concerning transparency are limited, while provisions to ensure accountability are to a large extent in place, yet largely ineffective in practice. Also, the legal framework for public procurement is weak, with opacity around the decision-making process being especially prevalent in regards to state owned companies.

The study illustrates broad concerns about some sectors that are vital for promoting integrity and good governance. An example of this are political parties which do not function well in many aspects. In particular, they are not transparent in their internal procedures, lack party programs or platforms, and are weak in their ability to represent social interests. Effective political competition is limited due to opaque and unequal access to financing and the tendency of ―jumping‖ from one party to another which undermines a stable political environment. In addition, the legislature does not make full use of the oversight instruments at its disposal to hold the executive to account. bron: http://www.smn-news.com/st-maarten-st-martin-news/19382-transparency-international-s-st-maarten-study-highlightslack-of-enforcement-of-laws-in-practice.html SXM, 29 juli 2015.

56

Zachte krachten Verhalen vertellen is iets wat hier op Sint Maarten een deel van de cultuur is. Men vertelt ook liever een verhaal dan dat men een brief schrijft. Men kan heel beeldend en verhalend vertellen als men iets wil overbrengen. Vaak gaat dat aan de hand van eerdere gebeurtenissen en ervaringen, die men dan ook chronologisch en beeldend vertelt. Dat is een beetje beschrijvend en voor onze huidige begrippen vrij traag.

Maar men vertelt niet alleen woorden, maar ook beelden, geluiden, klankkleur, emoties. Het hele spectrum wordt bestreken. Verbaal en non verbaal. Dat is best mooi als je er de tijd voor neemt, er even voor gaat zitten en je er voor open stelt. Dat is iets wat in de moderne (westerse) cultuur steeds meer op de achtergrond raakt.

Dat vertellen van verhalen aan elkaar.

Laatst vertelde iemand mij weer zo‘n mooi (ver)beeldend verhaal dat ik het hier weergeef als voorbeeld.

Die persoon vroeg mij of ik zachte krachten kende of wist wat ermee bedoeld wordt.

Welnu, ik had geen flauw idee. Hij verteld me het verhaal van de steen en de waterdruppel. Hij zei: ‖een waterdruppel voelt zacht, toch? Als die zo druppelt op je hand, vallend uit de dakgoot. Drup na drup na drup. Je zou denken: zachter kan toch haast niet, toch?‖ Ik beaamde dat. Inderdaad, een waterdruppel is zacht als die zo vanuit de dakgoot op je hand druppelt. ―Maar‖, zo ging hij verder,‖ geef die druppel nu eens de tijd. Laat hem vallen op de platte steen die op de grond ligt. Na elke regenbui vallen er weer druppels naar beneden op die steen. Niks aan de hand, zou je zeggen. Maar kijk van tijd tot tijd nog eens goed, naar die steen. Hoe ziet die steen er uit na een maand of een half jaar of een jaar? Heel langzaam zie je op de plek waar die waterdruppel elke keer neerkomt een heel kleine oneffenheid ontstaan. Een die oneffenheid wordt langzamerhand groter. Er ontstaat een heel klein kuiltje. En langzaam aan, na vele maanden, wordt het kuiltje groter. En na een jaar of meerdere jaren zal je tot je verbazing zien dat er in die grote platte steen een klein gat is ontstaan op de plek waar de regendruppel neerkomt. Een gat dat, na elke regenbui door de regendruppels uit de regengoot, heel langzaam aan steeds groter en groter groeit. Kijk dat kan zo‘n klein zacht lief regendruppeltje doen. Mooi toch!?‖ De man keek mij met een stralende blik aan. Een blik die zei: was dat geen mooi verhaal? En hij had gelijk natuurlijk. Een mooi beeldend verhaal, nog versterkt met de expressie van de man, de beweging van zijn armen, het kijken van zijn ogen en de klankkleur van zijn woorden. Een verhaal dat wordt verteld als het gaat over de politieke situatie of als er onenigheid is binnen de familie of als er ruzies zijn tussen verschillende families. Eigenlijk voor elke situatie die vraagt om een ‗doorbraak‘. Mooi toch?!

SXM, 28 juli 2015

57

Poepende wielrenner veroorzaakt bosbrand Op dit moment is het woord ‗duurzaam‘ (sustainable) een veel voorkomend woord in het land van beleidsmakers. Duurzame ontwikkeling, duurzaam transport, duurzame economische groei, duurzame energie etc……

De zorg voor het milieu is ook zoiets. Tot voor kort was dat niet zo in beeld. Maar nu wordt men – ook op Sint Maarten – langzamerhand bewuster van de gevolgen van bijvoorbeeld zomaar overal afval neergooien of dumpen. Maar zoals overal zijn er toch ook hier weer uitersten. Het is zaak hierin een beetje het goede midden te vinden denk ik. Men kan ook doorslaan naar het andere uiterste, met alle consequenties van dien, zoals onderstaand artikeltje laat zien. ―Een wielrenner heeft een bosbrand veroorzaakt. Tijdens een ritje deed hij zijn behoefte langs de kant van de weg. Om milieuvervuiling te voorkomen stak hij het wc-papier in brand. De vlammen sloegen over naar het droge gras en uiteindelijk ging 30 hectare natuur, ongeveer zestig voetbalvelden, in vlammen op. Volgens de media was de man afgelopen week aan het fietsen in een heuvelachtig natuurgebied [..]. Na ongeveer zeven uur blussen was het vuur onder controle. De fietser meldde zich later zelf bij de autoriteiten. Volgens een woordvoerder kwam zijn verhaal overeen met ''bewijsmateriaal'' op de plek zelf.‖ © www.nu.nl, Gepubliceerd: 26 juli 2015 13:3926-07-15 13:39Laatste update: 26 juli 2015 13:3926-07-15 13:39.

58

Dialogue and budget resolution De financiele problemen in Griekenland kunnen een mooie spiegel zijn voor andere landen. "Zou ons dat ook kunnen overkomen", is een vraag die dan al snel opkomt.

En een vraag die ook wordt gesteld, gelukkig. Ook hier. Ik plaats onderstaand berichtje vrijwel integraal hieronder.

Lezers van mijn eerdere stukje over Griekenland zullen zich niet verbazen dat ik een middenweg zou kiezen in de benaderingswijze; dialogue and budgetresolution. Hier komt het stukje.

This is in response to the letter titled ―Why Greece should matter to us in on St. Maarten.‖ When I first saw the title I was enthused that someone had seen the connection between the Greek membership of the Eurozone and ourselves. I assumed that they had seen the obvious similarity in that we in St. Maarten are partnered in a monetary union with another country (Curaçao) and just like the Eurozone, every partner in such a monetary union is vulnerable to the consequences of the other partner through that union.

Instead the letter seems to assume that budgeting can be effectively managed by a better dialogue and a broader vision of human development, an assumption that I believe to be misleading.

Balancing a budget is a numbers game and one that requires a discipline that does not mix well with excuses. Development visions require to be defined before a budget is created, not after defaults have occurred.

If there would have been a hard-nosed CFT [commissie financieel toezicht] in Greece, the situation would certainly not have been as bad as it now is. The Greek people will have to suffer regardless due to the lack of discipline in the past, not because a warm humanitarian dialogue was eliminated from the financial resolution discussions.

(C) The Daily Herald, opinion, Wednesday, 15 July 2015, Robbie Ferron

59

Verkeerd bezuinigen Nee, de kop van dit artikel slaat dit keer niet op de politiek maar wel op het menselijk gedrag. Mensen die wat vaker met een vliegtuig reizen herkennen dit onderstaande artikeltje wel. De eeuwige discussie over het aantal koffers of de te zware bagage en dan de afweging om wel of niet bij te betalen. Sommige mensen kan het niks schelen om bij te betalen. Maar je ziet toch ook vaak mensen wanhopig proberen om de inhoud van 2 koffers te persen in 1 koffer. Of, in het geval van te veel gewicht, een andere oplossing zoeken. Zoals in dit onderstaande artikeltje is gebeurd. Soms met succes. Maar men kan ook overdrijven!

Man onwel in vliegtuig na dragen van vijf lagen kleding Gepubliceerd: 10 juli 2015 15:03 Een man is vrijdag onwel geworden in het vliegtuig, nadat hij zoveel mogelijk kleding had aangetrokken om te voorkomen dat hij extra moest betalen voor zijn bagage. Dat meldt het dagblad The Sun. Volgens de Britse krant droeg de man zeker vijf lagen kleding over elkaar.

Voordat de man aan boord stapte van de Easyjet-vlucht had hij een conflict met het grondpersoneel op de luchthaven. Een stewardes meldde hem dat hij moest bijbetalen voor zijn tweede koffer, de bagage achter moest laten of de inhoud van zijn koffer dan maar aan moest trekken. De man besloot het laatste te doen.

Eenmaal aan boord van het vliegtuig trok hij de kleren uit, maar dat kon niet voorkomen dat hij oververhit raakte. "Ik dacht dat ik er geweest was en dat ik een hartaanval kreeg," zei hij na afloop.

De man werd geholpen door medisch personeel dat toevallig in het vliegtuig zat en een aantal medepassagiers, waarna het beter met hem ging. Inmiddels maakt hij het goed. De man droeg in totaal zes T-shirts, vijf truien, drie spijkerbroeken, twee joggingbroeken, twee jassen en twee hoeden. http://www.nu.nl/reizen/4085871/boybandzanger-onwel-in-vliegtuig-dragen-van-vijflagen-kleding.html

60

Griekenland Gisterenavond keek ik naar het televisieprogramma Nieuwsuur. Dat doe ik normaal nooit. Maar mijn een-na-oudste dochter werkt drie maanden in Griekenland. De ontwikkelingen aldaar zijn normaal gesproken een ver van mijn bed show. Maar nu is dat toch anders. Want de discussie tussen Griekenland en Europa (en ECB en IMF) over de oplossing van het Griekse schuldenprobleem en de benodigde structurele maatregelen veroorzaakt veel emoties in Griekenland. En het sluiten van de banken aldaar vanwege de precaire financiele situatie helpt daar niet echt bij. En dit alles raakt natuurlijk mogelijk ook mijn dochter die daar 3 maanden is. Vandaar dus mijn extra attentie.

Ik zie, hoor en lees veel over de enorme tegenstellingen tussen de taal van Europa (en IMF) aan de ene kant en de taal van de Griekse regering en de taal van het Griekse volk aan de andere kant. Van de Griekse regering kan dat strategie zijn, maar de gevoelens van het volk zijn echt. Wat een enorme kloof tussen de bureaucratentaal van de instituties (Europa/IMF) en de gevoelens van het volk.

Degene die hierover iets opmerkte wat mij raakte was de Nederlandse filosoof Ad Verbrugge gisterenavond, die werd geinterviewd in Nieuwsuur. De kernvraag was of de huidige Griekse crisis op zichzelf staat of dat het een symptoom is van een veel fundamenteler Europees probleem.

Volgens filosoof Ad Verbrugge is er een les te trekken uit de crisis met Griekenland.

"Wat altijd al mijn bezwaar is geweest tegen het Europese project: dat het te veel in termen van financiële en economische belangen is gedefinieerd. De argumentatie bij de introductie van de euro was dat iedereen er beter van zou worden. Dat is nog maar de vraag. Het is in ieder geval geen solide basis om je te verbinden, zo blijkt wel. Daar waar we nooit bereid zouden zijn Limburg te laten vallen als dat een groot tekort zou hebben, zo zijn we dat wel bij een ander land."

Volgens Verbrugge kan Europa eigenlijk niet zonder culturele integratie. "Die had eerst gemoeten, voor zover al mogelijk. Want het hoort bij het Europese beestje dat er een enorm divers waardenpatroon is, het meest divers ter wereld, dat is ook officieel gemeten."

Griekenland is nu het eerste ontwikkelde land dat een lening aan het IMF niet op tijd afbetaalt. Eerder kwamen Zimbabwe, Sudan en Cuba hun verplichtingen niet na, maar bij hen ging het om veel kleinere bedragen. Griekenland kan het geld aan het IMF niet terug betalen, omdat de andere eurolanden een beloofde lening van 7,5 miljard niet vrijgeven als Griekenland niet verder bezuinigt en hervormt. ―Griekenland heeft door alle eerdere bezuinigingen erg geleden‖, zegt Verbrugge.

"De maatregelen zetten het Griekse volk ongelooflijk onder druk. De bezuinigingen slaan heel diepe wonden in de sociale structuur, niet voor niets heeft een meerderheid op Syriza gestemd. Griekenland is dus eerst heel rijk geworden dankzij 61

de euro, zij het kortstondig, en na het knappen van de eurobubbel leggen we nu de rekening bij hen."

"Als de Grieken zondag [in hun referendum] kiezen voor Europa, gebeurt dat vooral vanuit een enorme angst over wat er gebeurt als ze er niet meer bijzitten, angst over de enorme gevolgen die dat heeft. Dat is een veeg teken, dat het zo angstgedreven is. Daaruit blijkt dat we allemaal een heel sterke economische horizon hebben", aldus Verbrugge.

Verbrugge vroeg aandacht voor het creeren door Europa/ECB/IMF van draagvlak van eventuele maatregelen bij de bevolking. Hij gaf als voorbeeld hoe Nederlanders het zouden voelen als wij als ‗autonoom‘ land door Europa zouden worden verordonneerd/gedwongen om een BTW maatregel door te voeren of welke andere structurele maatregel dan ook om eventuele tekorten in te lopen. ―Hoe voelt het als iemand van buiten, jou vertelt wat jij moet doen? Dat zijn dingen die vragen om een helder verhaal en verbindende houding van instituties naar ‗het volk‘ toe‖, aldus Verbrugge. ―Het gaat niet alleen om een technisch bureaucratisch verhaal, maar om een verhaal dat moet aansluiten bij de cultuur van het volk om te streven naar draagvlak. Vanuit de instituties naar de burgers toe. Nu vandaag is het Griekenland, maar straks kan het 1 van de andere lidstaten zijn. Dit vraagt dus om een veel betere inbedding van dit soort situatie dan alleen vanuit finaniceel/economisch perspectief.‖ En inderdaad, zo vroeg ik me zelf ook af deze week, wie nu eigenlijk het gezicht is van Europa. Mensen kunnen zich namelijk gemakkelijker verenigen met mensen dan met anonieme instituties. Ik ben dus geneigd om de kernvraag waar dit artikel mee begon (staat de huidige Griekse crisis op zichzelf of is het een symptoom van een veel fundamenteler Europees probleem) met ja te beantwoorden..

Uitzending woensdagavond 1 juli 2015 http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2044551-artikel.html?title=de-kloof-tussen-griekenlanden-europa

62

Nationaal Hitteplan dinsdag van kracht Gepubliceerd: 29 juni 2015 11:19 Het Nationaal Hitteplan, dat gezondheidsproblemen bij kwetsbare groepen moet beperken als het erg warm wordt, treedt dinsdag in werking. Dat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maandagochtend laten weten.

Eerder ging het instituut nog uit van op zijn vroegst woensdag. Het hitteplan van het RIVM wordt in werking gesteld zodra voor ten minste vier achtereenvolgende dagen een maximumtemperatuur boven de 27 graden wordt verwacht. Dat is nu het geval.

(C) www.nu.nl).

Ik moest wel lachten toen ik dit berichtje las. Het wordt eindelijk weer eens een beetje lekker weer in Nederland en dan komt er weer een plan met regels tevoorschijn.

Waarschijnlijk zal dat zijn op basis van het van kracht zijnde preventiebeleid voor dit soort zaken. Net zoals er ook al preventiebeleid bestaat voor 'wat te doen als de wolf in Nederland terugkomt' . En 'hoe om te gaan met aangespoelde walvissen' . Ja echt, ik maak geen grapje! Dat alles is allemaal al keurig geregeld. Voor Sint Maarten zou het Nationaal Hitteplan vrijwel het gehele jaar van kracht zijn, met uitzondering van de periode tussen 12 uur 's nachts en 6 uur 's ochtends, want dan is het slechts 24 of 25 graden.

SXM. 29 juni 2015

_

63

Media en journalistiek in gedrang in kleine gemeenschap In het kader van de verschillen en overeenkomsten tussen Caribische eilanden las ik dit weekend aan artikeltje met een overeenkomst. In ieder geval is het (groten)deels ook op Sint Maarten van toepassing. Hier komt het berichtje....... zaterdag, 20 juni 2015 12:42 ORANJESTAD — ―Een cameraman vertelde mij dat hij bijna dagelijks klappen kreeg.

Hij vond dat heel normaal. Ik dacht bij mezelf: Ik vind dat helemaal niet normaal.‖ Het blijkt droevig gesteld met de omstandigheden waaronder de pers, de vierde pijler van de democratie, haar werk moet doen. Bovendien laat de media kansen onbenut om een bijdrage te leveren aan de lokale democratie. door onze verslaggever Alex Laclé Dat blijkt tijdens de lezing ‗Media en Journalistiek in Small Island Developing States: De Curaçaose casus‘ op de Universiteit van Aruba donderdagavond. Spreker Renske Pin, communicatiewetenschapper en gepromoveerd in de gedragswetenschappen, vertelt over haar Unesco-onderzoek naar het medialandschap op Curaçao en gaat in gesprek met aanwezigen over de media op Aruba.

Wie zijn eigenlijk de eigenaren van de mediabedrijven? Spelen er bij deze bedrijven bepaalde belangen om nieuws wel of niet te brengen en zo ja, welke belangen zijn dat? Zijn de mediaconsument en de journalist zich bewust van de cruciale rol die de pers in een democratie behoort te hebben? Het medialandschap in Aruba is, net als op Curaçao, drukbevolkt. Op ruim 100.000 inwoners zijn er in Aruba ongeveer drie tv-stations, ruim twintig radiozenders, een stuk of acht kranten en diverse online nieuwssites. Hoewel Curaçao qua hoeveelheid media vergelijkbaar is, is volgens het onderzoek de pers daar niet in staat om adequaat de rol van waakhond in de maatschappij te vervullen. De voorbeelden die spreker Pin geeft, krijgen weerklank in de collegezaal van de universiteit. De situatie in Aruba lijkt niet veel beter dan op het zustereiland. De reden voor het onvoldoende functioneren van de pers in Curaçao ligt volgens het onderzoek enerzijds aan een gebrek aan educatie, zowel van de journalisten als de mediaconsument, en anderzijds aan een gebrek aan randvoorwaarden. Zo worden journalisten, onder meer vanwege een gebrek aan educatie, maar ook door de relatief pittige concurrentie, slecht betaald. ―En een slecht betaalde journalist is kwetsbaar‖, legt Pin uit. Vaak hebben journalisten extra bijverdiensten om rond te kunnen komen. Ook giften in ruil voor gunstige publicaties of het niet brengen van informatie waar de gemeenschap recht op heeft, is één van de risico‘s van onderbetaalde journalisten. Onderzoek is nodig om precies te achterhalen hoe dat in Aruba is gesteld, maar een parallel is zeker te trekken.

64

Bij de lezing is een aantal andere lokale journalisten aanwezig. Zij krijgen diverse vragen voorgelegd: ―Is er een landelijke gedragscode voor journalisten? Is er een vakbond voor journalisten? Is er een Raad voor de journalistiek, waar mediaconsumenten hun klachten kunnen neerleggen in plaats van naar de rechter te moeten stappen? Zijn er maatschappelijke organisaties gericht op media? Is er een mediawet? Is er regelgeving voor advertenties? Is er toezicht op de inhoud van media en de concentratie van eigenaarschap, vergelijkbaar met het Nederlandse Commissariaat voor de Media? Zijn er redactiestatuten, advertentierichtlijnen, ethische codes, openbare jaarverslagen?‖ Vrijwel alle vragen worden door de zaal ontkennend beantwoord. http://www.amigoe.com/aruba/208533-media-en-journalistiek-in-gedrang-in-kleinegemeenschap

65

Outlook bleak for solving juvenile delinquency in St. Martin Wednesday, 17 June 2015 00:56 MARIGOT--Commandant of the Gendarmerie in St. Martin and St. Barths Paul Betaille said Tuesday that French St. Martin is blighted by delinquency despite a number of CollectivitĂŠ training programmes and incentive schemes aimed at the youth. He noted the situation could only improve with dedicated political will and deep analysis of the situation.

Speaking at a gathering and cocktail party in La Savane to mark his departure in August for a new posting, Betaille remarked that "delinquency is ingrained in the local culture," adding young St. Martiners susceptible to delinquency are "a lost generation" and the situation of minors is "worrisome."

His candid remarks told it like it is but were also backed up by a quote from Commandant of the Gendarmerie for the Overseas Territories General Soubelet who on a visit to St. Martin in January of this year said "nothing more can be done by the Gendarmerie to improve the situation. The Gendarmerie does everything it can but it needs the assistance of other services."

"I'm neither an optimist nor a pessimist, but just a realist," Betaille said.

His comments were echoed earlier by his second-in-command Capitaine Sylvain Jouault who at his leaving party more or less described delinquency as a no-win situation. Š http://thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=article&id=56295:bet aille-outlook-bleak-for-solving-juvenile-delinquency-in-st-martin&catid=1:islandsnews&Itemid=54 Oeps, dat ziet er toch niet zo zonig uit. De vertrekkende politiecommandant hoeft niet meer zo diplomatiek te zijn en zegt wat zijn observaties zijn. En dat valt niet mee.

Nieuw? Nee, dat niet. We weten het al wel. De opvoeding en begeleiding van de jeugd is een punt van zorg. Niet alleen op Saint Martin, maar ook op Sint Maarten.

Veel drop-outs in het onderwijs. Tienermeisjes die zwanger zijn. Ouders die letterlijk en figuurlijk niet thuis zijn. Kinderen die geen eigen plek hebben omdat hun huisje simpelweg maar 1 of 2 kamers heeft. Omdat ze allebei dubbele banen hebben om rond te komen. Of omdat de moeder er alleen voor staat. Er zijn erg veel 1 ouder gezinnen. De vaders zijn meestal de grote afwezigen (ik schreef daar al eerder over in mijn blog). Drugs- en drankgebruik. Tot laat op de avond op. Een combinatie van ongunstige factoren.

66

In het algemeen kan je stellen dat de kinderen om zich geen goede voorbeelden zien van hoe het ook kan. Ze bevinden zich onder elkaar vaak in soortgelijke omstandigheden. Als de kinderen jong zijn dat is er vaak nog wel een sociaal verband dat er toe leidt dat de kids nog niet aan hun lot worden overgelaten. Vaak is er nog wel een oma of opa of ander familielid dat de kids een beetje in de gaten houdt. Maar als de kinderen ouder worden (12+) verliezen deze mensen de grip op deze kinderen. Probeer puberende kids maar eens te sturen in gedrag. Vaak hoor je de klacht van de ouders dat ze geen tijd hebben voor de opvoeding omdat ze allebei moeten werken en of twee banen hebben om rond te komen. Maar als je goed kijkt dan zie je vaak wel dat deze ouders er goed verzorgd bijlopen. Er wordt veel geld besteed aan uiterlijk, kleding, auto, televisie, computer etc. De keuze daarvoor is dan dus dat er geen tijd meer is voor de kids omdat men geld moet verdienen. Maar ook hier weer, zijn er nauwelijks voorbeelden om hen heen die hen bewust maken van de mogelijkheid om hierin keuzes te maken. Je hoeft niet al je geld uit te geven aan consumeren. Maar dat is hier (en elders op de Cariben) wel een diep ingesleten gebruik. Ik schreef daar al eerder over op mijn Blog. Overigens niet alleen in de Cariben hoor. Ook in Nederland weet ik van situaties in bepaalde wijken waar precies dezelfde gebruiken gelden. Men heeft nauwelijks geld voor eten, maar rijdt wel in een hele mooie luxe auto. Of in Mongolie op de steppen, waar een journalist werd uitgenodigd in zo‘n grote tent waarin men woont (een jak of zoiets). De mensen hadden vrijwel niets en woonden in een verlaten landschap. Maar binnen wel een breedbeeld TV met satelliet ontvangst!

Is het alleen maar kommer en kwel? Nee, zoals altijd is enige nuancering op zijn plaats. Er zijn gelukkig wel degelijk gezinnen met ouders of grootouders in goede voorbeeldrollen. Maar, het moet gezegd, als je als kind wordt geboren in een zogenaamd kansarm gezin (en die kans is op SXM groter dan bijvoorbeeld in Nederland) dan is de kans behoorlijk groot dat de opmerkingen van de politiecommandant op jou van toepassing zijn.

SXM, 20 juni 2015.

67

De piano lerares Aan de doorgaande weg in het kleine dorp stond de oude dorpsschool. Je zag aan het gebouw zelf en aan de letters op het gebouw dat het een school was. Van buiten veel baksteen, grote hoge raamkozijnen en een schuin dak met dakpannen. Van binnen een grote gang in het midden met aan weerszijden grote hoge klaslokalen.

Uit die klaslokalen kwamen geen kinderstemmen, maar muziek. Uit het ene lokaal kwam pianomuziek. Uit een ander lokaal orgelmuziek en uit weer een ander lokaal werd met tamboerijnen en triangels de maat geslagen. De school was nog steeds een school…………., maar nu een muziekschool.

In 1 van die grote hoge en kale klaslokalenl stond een piano. Daaraan zat een jongetje van een jaar of 12 naar de muzieknoten op zijn blad te turen om te proberen het pianostuk zo goed mogelijk te spelen.

Naast hem zat zijn pianolerares.

De jongen vond haar een lieve lerares. Waarom? Dat was hem eigenlijk niet eens precies duidelijk. Het was meer een gevoel. Ze was jong. Ze lachte veel en had een lekker luchtje op. Ze rook lekker. Ze had mooie grote bruine ogen, lange wimpers, mooie lange verzorgde nagels met nagellak, smalle handen met lange vingers, mooie witte tanden en een grote glimlach met haar gestifte lippen en mooie sieraden aan haar arm en haar oren. Ze had een gulle schaterende lach. En lang stijl en sluik zwart-bruin haar.

Het turen naar die muzieknoten lukte niet goed. De jongen had een bril op. Zijn brilglazen waren op de juiste scherpte. En de brilglazen waren zojuist gepoetst. En toch lukte dat kijken niet goed want ………..zijn ogen vulden zich met tranen. Grote druppels drupten langs zijn neus naar beneden. Hij stopte met pianospelen. Het ging gewoon niet. Hij barste in snikken uit.

De juffrouw had tot die tijd gedaan als altijd. Vrolijk, lachend, vol grapjes. Maar nu werd ze serieus. Ze sloeg haar arm over zijn schouder, trok hem naar zich toe en zij: ―Ik ben ook erg verdrietig hoor, dat moet je wel weten. Afscheid nemen is niet leuk. Ik begrijp goed dat je verdrietig bent, maar we moeten toch verder. Laten we dat nu maar proberen want als jij verdrietig bent maak je mij ook verdrietig‖. Ze gaf de jongen een glas water en probeerde hem weer wat tot bedaren te brengen. Dat lukte, want de jongen wilde in ieder geval niet dat zijn juf ook verdrietig zou worden.

Maar de jongen was een gevoelige jongen. En hoewel hij tot bedaren kwam, werd het met de pianoles niks meer. Zijn ogen en hersens verdronken in een mist van verdriet……….

En zo verliep mijn allerlaatste uurtje pianoles met mijn pianoleslerares. Want zij ging pianoles geven in de grote stad. En ik voorvoelde hoe ik deze stralende engel zou gaan missen. Haar lach, haar geur haar…. ……alles……. Mijn…….alles….

68

Zonder dat ik het toen goed besefte nam ik afscheid van mijn eerste echte liefde. Ik heb haar nooit meer gezien. Tot ………gisteren………..!

Gisteren keek ik naar een televisieprogramma ‗het mooiste meisje van de klas‘ en zag daar ………..mijn pianojuf! Althans iemand die nu fotomodel was in Amerika en sprekend leek op mijn pianolerares van toen. En toen pas besefte ik mijn onbewuste gevoelens van ruim 40 jaar geleden. Ik was toen onbewust gewoon harstikke verliefd op mijn pianojuf geweest. En terecht. Het was – achteraf bezien – een hartstikke knappe jonge vrouw. Nu ja, meer een meisje nog, van rond de 20 jaar. En dat voelde ik op 1 of andere manier toen als jongetje van 12 jaar al goed aan. En dat terwijl ik toen helemaal niet zo bezig was met het onderscheid 'knap' en 'lelijk'. Ik wist eigenlijk nauwelijks hoe je dat moest definieren. Want wat is 'knap' en wat is 'lelijk'.

Voor mij was het simpel. Iemand was gewoon ‗leuk‘ of ‗niet leuk‘. Deze juffrouw was heel ‗leuk‘, dat wist ik wel. En ‗toevallig‘ was ze - achteraf bezien - harstikke 'knap.'

En als ik terugdenk aan andere meisje die ik later ‗leuk‘ vond, dan gold dat eigenlijk voor hen allemaal. Misschien niet zo fotomodelknap als mijn pianolerares, maar toch……. hartstikke ‗leuk‘.

SXM 14 juni 2015

69

De Gouden Navelstreng Dit land is van mijn eigen God. ‘t Vloeit uit Zijn hand, zonder verbod, in milde golven, vlindervol van licht en geluk, en heimelijk vleugelbloesemen. Ik pluk herinneringen van onbekende struiken, waaraan vergeten woorden neuriënd ontluiken.

Het geurt daar zacht naar diep roze verdriet dat is geadeld - tranen vind ik niet.

En al-alom de glimlach en de goedheid, die als een kleurrijk rag zich om mijn bloed vlijt, en fluistert: ‗God is hier!

Voorzichtig, raar mensendier!

Hij streelt je met heel donkre, zachte handen – Zijn glimlach straalt langs hemelhoge wanden en uit valleien waar de nevel klaar is: een kristallijnen kleurverschiet dat waar is in twee-drievoudig spiegelen van dingen, waarvan voorbij en toekomst samenzingen.

God rust hier uit! En jij bent hier geboren.‘

70

Krekels en brongefluister doen zich horen – Allah sluimert in muziek. En met doorschenen hand beschut Hij levens-spel en parelmoeren land.

Ik sta heel stil en drink het wijd moment; en heb de gouden navelstreng herkend.

Š Olaf J. de Landell, De Gouden Navelstreng, 1982 SXM 14 juni 2015

71

Hele dag stroomuitval zorgt voor irritaties bij bewoners Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen de eilanden in de Cariben? Dat is 1 van de thema's in mijn blog. Hieronder een artikeltje dat een overeenkomst en een verschil laat zien. Qua houding van de mensen is er overeenkomst tussen Curacao en Sint Maarten. Men accepteert in eerste instantie gelaten dat wat er gebeurt. Het verschil is dat dit soort dingen op Sint Maarten toch bijna niet meer voorkomen. Ik bedoel dan 'foute inschattingen' (zoals in dit artikel aan de orde) waardoor de verwachte tijd 100 % uitloopt. En anderzijds omdat Sint Maarten in tegenstelling tot Curacao bijna geen bovengrondse electriciteitspalen kent. Hier komt het artikeltje.

WILLEMSTAD — Uitgelopen werkzaamheden hebben ertoe geleid dat bewoners van Boca Samí gisteren bijna de hele dag geen stroom hadden.

De onderhoudswerkzaamheden bij Boca Samí begonnen in de ochtend. ―Er moesten masten worden vervangen‖, vertelt Aqualectra-woordvoerster Sharo Bikker. Gedacht werd dat die werkzaamheden tot in de middag zouden duren. De onderhoudsmonteurs dachten om drie uur klaar te zijn. ―Maar ze kregen te maken met veel meer draden. Hierdoor moesten ze veel meer werk verrichten. Dat liep uit.‖ Bewoners van de wijk gingen steeds informeren bij de onderhoudsmonteurs hoe lang de stroomuitval nog zou duren. Eerst werd aan de bewoners verteld dat ze weer om drie uur over elektriciteit zouden beschikken. Daarna werd het vier uur, toen vijf uur, toen zes uur. Uiteindelijk kregen ze pas tegen half negen ‗s avonds weer stroom in de wijk, terwijl die al om 9 uur in de ochtend was uitgeschakeld.

(C) 10 juni 2015, http://www.amigoe.com/curacao/207946-hele-dag-stroomuitvalzorgt-voor-irritaties-bij-bewoners-boca

__________________________________________

72

What is in a name Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het handig is om even goed op te letten bij het invullen van je naam als je een vliegticket koopt. Ik heb onlangs bij het invullen niet goed opgelet en mijn volledige naam in het eerste vakje ingevuld dat alleen was voor de voornaam. Het gevolg was dat het systeem mijn naam op het ingescande paspoort niet herkende en de mevrouw van de balie in eerste instantie behoorlijk boos werd over zoveel knulligheid. Ik ben toen maar in mijn ‗sukkel-modus‘ gegaan (niet zo heel moeilijk) en excuses aangeboden en blijkbaar erg ongelukkig gekeken.

De mevrouw kwam weer tot haarzelf en heeft alsnog de hele naamswijziging doorgevoerd in het systeem. Ze zei: ‖dat had u een hoop last kunnen zorgen meneer, en ik kan ook nog 80 dollar aan boete rekenen, maar we zijn mensen en geen robots dus feilbaar. Ik zal het u daarom deze keer niet aanrekenen‖. Kijk, dat was dan weer positief. Ik heb de mevrouw hartelijk bedankt. De mensen achter mij vonden het wat minder positief want zo‘n omzetting kost tijd. De rij was lekker gegroeid.

Ik kom erop na het lezen van onderstaand artikeltje dat ik u als tip niet wil onthouden.

Ik had er zelf nog niet aan gedacht, maar inderdaad, soms zijn de boetes dermate hoog dat andere opties te overwegen zijn. Hier komt de tip (maar denk wel twee keer na voor dit ook echt te gaan doen!). ―Student verandert naam vanwege kosten aanpassen vliegticket Een Engelse student heeft zijn naam officieel laten veranderen om 117 pond (160 euro) te besparen op een vliegticket. Dit melden Britse media vrijdag.

De 19-jarige Adam Armstrong uit Manchester zou met zijn vriendin naar Ibiza vliegen, maar ontdekte dat op zijn vliegticket de verkeerde naam stond vermeld.

Vliegmaatschappij Ryanair liet hem weten dat het 220 pond (300 euro) zou kosten om het ticket aan te passen: twee keer de vluchtprijs. De student liet gratis zijn naam veranderen bij de gemeente en betaalde omgerekend 140 euro voor een nieuw paspoort. Volgende week vliegen hij en zijn vriendin volgens plan naar Ibiza. De stiefvader van zijn vriendin had de vliegtickets geboekt, maar gebruikte daarbij een verkeerde naam. ―Hij haalde mijn naam van mijn Facebookprofiel, maar daar had ik voor de grap Adam West neergezet, omdat hij de acteur is die Batman speelde in een tv-serie", zei de student tegen de Engelse krant The Sun. Volgens Ryanair zijn de hoge kosten voor het aanpassen van vliegtickets bedoeld om te voorkomen dat ze voor winst worden doorverkocht.‖ Gepubliceerd: 05 juni 2015 11:55 door: NU.nl http://www.nu.nl/reizen/4062766/engelse-student-verandert-naam-vanwege-kostenaanpassen-vliegticket.html 73

Typisch Caribisch (2) Bij ‗typisch Carbisch‘ denk je aan stranden, cocospalmen, de muziek. Maar is dat echt specifiek typisch voor de Cariben? De komende tijd hierover af en toe wat gedachten in deze blog. Hier volgt een verkenning.

St. Maarten – The Caribbean and Latin America together are the murder capital of the world. About one third of all murders worldwide take place in Latin America and the Caribbean, while representing only 8 percent of the world population.

The murder rate is expressed in the number of homicides per 100,000 inhabitants.

This is how Anguilla [neighbor of Sint Maarten] ends up high in the global top ten with a murder rate of 35.4 in 2012, even though the country experienced that year only five murders.

Where does St. Maarten stand in this respect? Because we do not know the exact number of inhabitants, we put that for argument‘s sake at around 40,000. With the 18 murders the country experienced in 2011 (when there was a gang war raging), St. Maarten would also have skyrocketed in the rankings with (2.5 x 18) a rate of 45 per 100,000 inhabitants. For 2014, when there were 10 homicides on the island, the rate is a sturdy 25. For the Netherlands, the rate is just 0.9.

So how does St. Maarten‘s 2014 murder rate of 25 hold up in the region? It is high, for sure. Top of the list is Jamaica with a rate of 44 (1,200 murders in 2013), followed

by Belize – at times promoted as an ideal country for investment by St. Maarteners – with 36.2 (123 murders in 2013), Colombia – where quite some locals go for medical treatment – with 33.8 (15,733 murders in 2013) and St. Kitts and Nevis [nearby SXM] with 33.6 (18 murders in 2012).

Here are the rates for some of the countries from which immigrants to St. Maarten hail: Trinidad and Tobago: 30 (403 murders in 2014), Anguilla 27.7 (4 murders in 2014), Dominican Republic: 20.3 (1,984 murders in 2013), Guyana: 19.4 (155 murders in 2013), Dominica: 16.7 (12 murders in 2013) and Suriname: 5.7 (31 murders in 2014).

For more information about global homicide rates go to homicide.igapare.org POSTED: 06/1/15 10:50 PM © http://www.todaysxm.com/2015/06/01/st-maartenranks-high-with-relatively-few-homicides/

74

Oeps, dat is even schrikken. Een heel ander plaatje dan mooie stranden en wuivende palmbomen. Maar zoals met alles is het ook een kwestie van nuance. Sint Maarten voelt redelijk safe, mits je hier op Sint Maarten je niet in drugskringen begeeft, niet ‘s avonds in bepaalde locale barretjes gaat zitten tot diep in de nacht, en niet ‘s nachts in bepaalde buurten gaat wandelen of rondrijden. Maar dit soort dingen kan je in Nederland beter ook niet doen. Hoewel, het moet gezegd, de statistische kans dat het misgaat in Sint Maarten is 25 keer groter (als je het nederlandse cijfer 0,9 naast dat van Sint Maarten 25 zet).

SXM, 6 juni 2015 ___________

75

Typisch Caribisch (1) Bij ‗typisch Carbisch‘ denk je aan stranden, cocospalmen, de muziek. Maar is dat echt specifiek typisch voor de Cariben? De komende tijd hierover af en toe wat gedachten in deze blog. Hier volgt een eerste verkenning. ―Het antwoord op de vraag wat men […] onder de term ‗het Caribisch gebied‘ moet verstaan, is alles behalve gemakkelijk te geven. De reden zou om te beginnen kunnen worden gezocht in het feit dat het woord ‗Caribisch‘ een wisselende betekenis heeft.

De onderzoeker, die zich in het bijzonder voor de pre-columbiaanse periode interesseert, zal in de eerste plaats denken aan de woeste Indianenstam, in de Nederlandse spreektaal als Cariben bekend, maar in de Nederlandse schrijftaal om een of andere wonderlijke reden, waarschijnlijk onder Franse invloed, onder de naam van Caraiben, dus met een ai, binnengedrongen.

De geograaf denkt aan de eilanden en landen in en rondom de Caribische Zee; De politicus denkt aan de voormalige koloniën, nog voor kort door haar moederlanden in de ‗Caribische Commissie‘ vertegenwoordigd.

Het zijn de sociologen die het woord in de ruimste zin bezigen, en wel in de zin van een maatschappij waarvan de infrastructuur (de onderbouw) op de arbeid van uit Westafrika geïmporteerde slaven berustte.

De namen ‗Cuba‘, ‗Martinique‘ en ‗Curaçao‘ wijzen in de richting van de specifieke sfeer, eigen aan geïsoleerde entiteiten; Caribië in de richting van de gemeenschappelijke sfeer van entiteiten die goed- of kwaadschiks aan het isolement dat met ‗Caribisch‘ zowel een gemeenschappelijke cultuur als een verscheidenheid van cultuur of, nog juister, een convergentie dan wel een divergentie van bepaalde culturen wordt aangeduid. Het gemeenschappelijke berust op bepaalde fundamentele ervaringen (‗grondervaringen‘), bepaald door de sociale infrastructuur, de koloniale bestuursvorm en het tropische klimaat, terwijl de verscheidenheid ervan een gevolg is van historische betrekkingen (in het Nederlands bij voorkeur met de term ‗verbondenheden‘ aangeduid), die tot de jaren van de ontdekking reiken, van perspectieven die in de actuele situatie wortelen en van klimatologische verschillen die zich ook in de tropische zone voordoen.

Wij hoeven niet ver te reizen om deze ‗eenheid in verscheidenheid‘ op het spoor te komen. Wij kunnen haar aantonen door een vergelijking van de Westindische Rijksdelen van het Koninkrijk, die in dit verband ook ‗Caribische rijksdelen‘ zouden kunnen worden genoemd. Landen als Suriname en de Nederlandse Antillen, 76

enerzijds een regengebied met een agrarische bevolking en anderzijds een semiaride gebied van handeldrijvers, vertonen zonder twijfel punten van overeenkomst maar even zeker ook ten minste een even groot aantal punten van verschil.

De grenzen dijen uit of krimpen in al naar gelang het bindende of het scheidende, de convergentie of de divergentie wordt geaccentueerd. In de ruimste zin omvat het Caribisch gebied de zuidelijke staten van Noord-Amerika (het specifieke land van de ‗Southerners‘ met hun uitgesproken ‗colour-line‘ en, als gevolg daarvan, ook hun vrijheidrijders en vrijheidwaders), de Antilliaanse eilanden, die zich onschuldiger voordoen dan zij zijn, de Guyana's die schuilgaan in het oerwoud, en Noord-Brazilië (het specifieke land van de ‗Black Orpheus‘), terwijl bepaalde nucleï van Zuiden Midden-Amerika daar eveneens toe worden gerekend. In engere zin omvat deze benaming het gebied in en rondom de Caribische Zee, terwijl men daar ten minste nog toe rekent de Guyana's op het vasteland van Zuid-Amerika en het eiland Barbados, dat net niet meer in de Caribische Zee ligt maar alleen door de Atlantische Oceaan wordt omspoeld. Ter verduidelijking spreekt men dan wel van het Caribisch gebied en zijn omgeving, maar het is een verduidelijking waardoor de wazigheid eerder toe- dan afneemt, want men wacht er zich wel voor de grenzen van de toegevoegde omgeving nader te bepalen.‖ bron: Cola Debrot, Verzameld werk 1. Over Antilliaanse cultuur (ed. Jules de Palm).

Meulenhoff, Amsterdam 1985 p. 92, 93 Nicolaas (Cola) Debrot (Kralendijk, 4 mei 1902 – Amsterdam, 3 december 1981) was een Antilliaans schrijver, dichter, arts, diplomaat, jurist, minister, filosoof en balletcriticus. Hij wordt als de grondlegger van de Antilliaans-Nederlandse literatuur beschouwd.

SXM, 6 juni 2015 _______________________

77

How Gross National Product fails Sint Maarten krijgt een nieuw economisch beleidsplan. Waar staan we en waar willen we heen. Dat is een eenvoudige vraag, maar het antwoord is niet zo heel simpel.

Want hoe weet je nu waar je economisch gezien staat? Hoe meet je dat? En kan je dat eigenlijk wel meten?

Vaak wordt dan het begrip Bruto Nationaal Product gebruikt. Dat zegt iets over hoeveel er wordt verdiend. Maar zegt dat ook iets over onze welvaart? Die vraag speelde in 1968 ook al, waarover de broer van John F. Kennedy, Robert, toen het volgende zei. ―Even if we act to erase material poverty, there is another greater task, it is to confront the poverty of satisfaction - purpose and dignity - that afflicts us all. Too much and for too long, we seemed to have surrendered personal excellence and community values in the mere accumulation of material things. Our Gross National Product, now, is over $800 billion dollars a year, but that Gross National Product - if we judge the United States of America by that - that Gross National Product counts air pollution and cigarette advertising, and ambulances to clear our highways of carnage. It counts special locks for our doors and the jails for the people who break them. It counts the destruction of the redwood and the loss of our natural wonder in chaotic sprawl. It counts napalm and counts nuclear warheads and armored cars for the police to fight the riots in our cities. It counts Whitman's rifle and Speck's knife, and the television programs which glorify violence in order to sell toys to our children.

Yet the gross national product does not allow for the health of our children, the quality of their education or the joy of their play. It does not include the beauty of our poetry or the strength of our marriages, the intelligence of our public debate or the integrity of our public officials. It measures neither our wit nor our courage, neither our wisdom nor our learning, neither our compassion nor our devotion to our country, it measures everything in short, except that which makes life worthwhile. I want the next generation of Americans to look back upon this period and say as they said of Plato: "Joy was in those days, but to live.‖ © speech, University of Kansas, March 18, 1968, Robert Kennedy*.

En hij heeft gelijk met zijn observering. We zijn inmiddels al wel zo ver dat we beseffen dat geluk, welvaart, welzijn en rijkdom niet altijd op 1 lijn met elkaar zitten en dat er vele factoren zijn die uiteindelijk bepalen of iemand een beetje happy op de wereld staat. Leuk is om te zien dat die onderlinge verbondendheid tussen verschillende elementen nu ook daadwerkelijk wordt herkend en beschreven in de aankomende beleidsnota‘s die ik in concept heb kunnen lezen. Wat niet wegneemt dat er nog geen goede maatstaf is gevonden om iets als 'welvaart' eenduidig te meten.

78

*Robert Francis (Bobby) Kennedy (Brookline (Massachusetts), 20 november 1925 – Los Angeles (CaliforniÍ), 6 juni 1968) was een Amerikaans politicus van de Democratische Partij. Een jurist, advocaat, auteur en activist van beroep. Hij was het zevende van de negen kinderen van Rose Fitzgerald en Joseph P. Kennedy sr. en een broer van de Amerikaanse president John F. Kennedy. Deze benoemde hem in januari 1961 tot minister van Justitie in zijn kabinet, waar hij daadkrachtig optrad tegen de Amerikaanse maffia. Hij werkte nauw samen met zijn broer tijdens de invasie in de Varkensbaai en de Cubacrisis. Robert Kennedy bleek als naaste adviseur een krachtig en loyaal politicus in verscheidene campagnes van zijn broer.

Op 5 juni 1968, tijdens een campagnebijeenkomst in Hotel Ambassador in Los Angeles.

SXM, 6 juni 2015 _______________________

79

Het verhaal van de schilpadjes en de zee Hoe gaat het met Sint Maarten? Zo af en toe stel ik die vraag hier aan de orde. Niet te vaak, maar zo af en toe.

Politiek-bestuurlijk moet ik eerlijk zeggen: ―ik weet het niet‖. Ik lees elke dag echt wel de krant op zoek naar ‗nieuws‘, maar de voorpagina van de krant vandaag wordt gevuld met een artikel dat auto‘s op de stoep staan geparkeerd en dat dit niet mag.

En dat is dus tekenend voor de gang van zaken op dit moment politiek-bestuurlijk gezien; volledige ‗windstilte‘. Het is eigenlijk niet duidelijk waar we staan en waar we heen gaan. Ik denk dat er een (nieuwe) aanwijzing op financieel gebied van de Koninkrijksregering zit aan te komen omdat nog immer de schulden van government aan het ziekenfonds en het pensioenfonds niet zijn geregeld. Er is nog immer geen minister van VROMI (nog steeds ‗tijdelijk‘ waargenomen door de prime-minister). Er is (nog steeds) geen regeerakkoord of plan voor koers en richting.

De vraag ‗hoe gaat het met Sint Maarten‘ gaat natuurlijk niet alleen over politiek en bestuur, maar vooral over: ‗hoe gaat het met de mensen‘? Ik zou zeggen: een beetje onzeker en koersloos. De ene dag gaan we linksom, de volgende dag gaan we rechtsom. Heel Caribisch. Maar ik merk ook ontevredenheid bij mensen over de koers en richting van hun land. Ontevredenheid die – zo heb ik de indruk - met name voortkomt uit onduidelijkheid.

Onduidelijkheid die mede ook in de hand wordt gewerkt door de manier van berichtgeving hier op Sint Maarten. De pers doet weinig aan hoor en wederhoor of het checken van feiten. Dat betekent dat als vandaag iemand iets roept over ‗een schandalige ontwikkeling‘, dit onmiddellijk op de voorpagina in de krant staat. En als de dag daarna de tegenpartij over diezelfde ontwikkeling weer iets totaal anders roept, dan staat dat ook meteen op de voorpagina in de krant. Tja, wat is het nu?

Ik las vandaag een artikeltje van iemand van hier die manmoedig probeert de stemming van de dag te keren. Het sprak me aan omdat er een leuke beeldspraak in zit over het gedrag van de jonge schildpadjes en de zee. Ik houd erg van beeldspraak, dus vandaar. Ik publiceer het hieronder vrijwel integraal. ―I am one who believes that the country is a reflection of the condition and mind state of the people. Thus, if our country is productive morally, politically, educationally and socially, it is because a greater percent of our population are so. Unfortunately, since we don't have such a population that is fortified in their innate capabilities, our gem of an island has been robbed of the element that made it home to over 100 nationalities.

80

There seems to be a general feeling on the island that we are headed downhill with no means of getting back up. Confucius says, "The strength of a nation derives from the integrity of the home." Had we remembered and embraced our heritage, we would never be so pessimistic.

Our problem lies in the lack of confidence and low expectations we have for our own people.

But look at what nature and history has taught us. I really admire the courage of baby sea turtles. If one observes them carefully, you would see how great these little creatures are. They are laid in the sand and covered by their mother who then abandons them. Left alone with no guardian and as they hatch, they scramble across the shore to get to their God-given destiny which is the sea. As simple as it may be, they can die in the process either by humans, huge crashing waves or predators. But that doesn't stop them from trying. They don't remain in their eggs praying that God would pick them up and gently place them in the sea. Along with faith must come work! Our innate power to achieve is one of the headlines of our history. How else could our ancestors have survived the death strokes of the whip, the mutilations and degradation?

Wasn't it an aspiration of theirs and their hopefulness that made them believe one day their offspring would be free from the whip, tyranny, and subjugation? Did it not come to existence (although partially)? But where are we now? All the secret meetings, running away and fighting weren't for us to be at the whim of another man or nation, but to be independent and free.

I believe that despite political standstill we will achieve only if we direct our energies towards making a positive impact. While we remain hopeful, let's get to work.

The saga of the nation is the saga of its families written large." The home and families are made up of individuals who each have a responsibility to make a conscious decision to become hopeful or remain hopeless.‖ Š Ralph Cantave, June 1, 2015, The Daily Herald, letter to the editor. http://thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=article&id=55948:the -audacity-to-hope-and-work&catid=9:letters-to-the-editor&Itemid=18 SXM, 2 juni 2015 ______________________

81

Smeergeld is niet (meer) aftrekbaar voor de belasting!

Deze week is het weer zo ver; de aangiften voor de inkomstenbelasting over 2014 moeten worden ingediend. Dat betekent dat eerst tijdig een formulier moet worden opgehaald bij de Belastingdienst om dat daarna dan met pen te kunnen invullen. Er bestaat sinds vorig jaar nu ook de mogelijkheid om een formulier te downloaden, maar dan moet je je eerst registeren via een applicatie op de government website met een password en inlognaam. Electronische/digitale aangifte kan geloof ik nog niet. Dat hele registratieproces van die webapplicatie ziet er zo ingewikkeld uit dat ik al afgehaakt ben voordat ik klaar ben met lezen hoe het allemaal zit en moet.

Dus gewoon lekker ouderwets invullen met potlood en daarna met pen als je zeker weet dat de cijfertjes goed zijn. De belastingdienst schijnt bijnal klaar te zijn met de beoordeling van de aangiften over 2012. Dat betekent dat ze binnekort gaan beginnen met 2013. Ik ben benieuwd wat daar uitkomt, want dat was voor mij het eerste jaar waarover ik aangifte heb gedaan. Maar goed, dat is dus nog even wachten.

Nu is het niet eenvoudig om een toelichting op het belastingformulier te vinden. En dat is toch wel nodig, want het formulier op Sint maarten is in het Engels en toch wel behoorlijk anders dan in Nederland. Op Sint Maarten heb ik geen toelichting kunnen vinden. Maar gelukkig blijkt de belastingdienst van Curacao digitaal al ietsje verder en staat er op hun website een downloadbare toelichting. En omdat hun aangifteformulier vrijwel exact gelijk is aan dat van Sint Maarten kan ik de toelichting op dat formuluier (in het Nederlands, want dat is samen met Papiaments in Curcao de hoofdtaal) dus gebruiken voor mijn aangifte op Sint Maarten. Kijk, dat is pas cross-border afstemming! Fijn, dat geeft in ieder geval duidelijkheid !

Nu is er de laatste tijd een behoorlijke discussie in de Landen van het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden (lees: Aruba, Curacao en Sint Maarten) hoe integriteit van handelen en besturen moet worden geborgd. Er worden allerlei initiatieven bedacht. Sommigen daarvan zijn al in uitvoering, en dat is goed. Maar er moet ook nog wel behoorlijk wat gebeuren. Maar, zoals gezegd, we zijn op de goede weg! Hoe ik dat weet?

Welnu, tijdens het lezen van de toelichting op het aangifteformulier 2014 kwam ik toch iets tegen wat ik u niet wil onthouden. Het betrof een tabel met een overzicht van aftrekbare beroepskosten. Enkele - door mij onderstreepte - elementen daarvan springen in het oog. Ik heb er hartelijk om gelachen! Het staat hieronder. Kijkt u even mee?

82

Overzicht aftrekbare kosten Toelichting aangiftebiljet inkomstenbelasting 2014, p. 15 Kosten werknemer Ondernemer IB Werkruimte in de woning van de belastingplichtige voorwaarden Aftrek onder voorwaarden

Aftrek onder

Woon-werkverkeer Geen aftrek

Geen aftrek

Vaartuigen Geen aftrek

Geen aftrek

Werkkleding

Aftrek Aftrek

Gewone kleding Geen aftrek

Geen aftrek

Vakliteratuur Aftrek

Aftrek

Telefoonabonnement Geen aftrek

Geen aftrek

Kosten criminele activiteiten Geen aftrek

Geen aftrek

Steekpenningen Geen aftrek

Geen aftrek

Geluid- beeld- computer- en telecommunicatie-apparatuur Aftrek, kosten verdelen over 3 jaar en drempel van NAf 750 Volledige aftrek Cursussen, congressen, seminars, symposia 2.500 Aftrek 80%

Aftrek 75%, maximaal NAf

Persoonlijke verzorging Geen aftrek

Geen aftrek

Voedsel, drank en genotmiddelen Aftrek 80%

Geen aftrek

83

Giften en relatiegeschenken Aftrek 80%

Geen aftrek

Representatie (recepties, feestelijke bijeenkomsten en vermaak) Geen aftrek Aftrek 80% Excursies, studiereizen Aftrek 80%

Geen aftrek

Zakelijke ritten NAf 0,35 per kilometer. Voor privĂŠ auto: NAf 0,35 per kilometer.

Voor zakelijke auto: onbeperkt.

Kosten ter beschikking gestelde auto n.v.

Alleen kosten brandstof (benzine of diesel)

Ik heb deze tabel niet verzonnen. Deze is integraal overgenomen van: (C) http://belastingdienst.an/Formulieren/Formulieren/Inkomstenbelasting/Aangifte_A/To elichting-IB-A-2014-NL-uitgebreid.pdf

Het feit dat deze onderstreepte 'dingen' er staan triggert me. Want wat betekent dat nu?

Waren deze dingen vroeger dus wel aftrekbaar en nu niet meer?

Of waren ze vroeger voor ondernemers vroeger wel aftrekbaar en voor gewone werknemers niet?

Of waren ze vroeger ook al niet aftrekbaar maar werden ze bij de Belastingdienst elke jaar weer opgescheept met vele tientallen aanvragen om aftrek van deze beroepskosten en heeft men daarom maar besloten om het op dit formulier helder en duidelijk te zetten dat dit in een beschaafd land echt niet kan?

In ieder geval zie ik het maar als vooruitgang, want het kan geen kwaad om helder en duidelijk te zijn; kosten van criminele activiteiten, steekpenningen en 'vermaak' mogen dus gewoon niet (meer) worden afgetrokken! Helder en duidelijk! Bent u op zoek naar een land waar dit (nog) wel kan, dan verwijs ik u naar menig bananenrepubliek. Maar ik moet er wel bijzeggen dat in deze wereld met immer groeiende beschaving het aantal daarvan wel snel afneemt, dus haast U !

Bent u op zoek naar Caribische coleur locale in belastingzaken? Dan is dit bovenstaande toch een mooi voorbeeld anno 2015! Kijk, zo is belastingaangifte doen toch onverwacht wel weer erg leuk om te doen.

SXM, 30 mei 2015

84

Volkslied Vorige week mocht ik een conferentie bijwonen op Sint Maarten over nationaal economisch beleid. Dat soort dingen zijn altijd een hele happening. Zulke meetings gaan volgens een officieel (vast) protocol.

Meestal komt eerst een hooggeplaatst iemand binnenlopen en gaan alle mensen staan (all rise). Dan start een muziekje met het volkslied. De melodie is niet zo bijzonder, maar de tekst is dat wel. Ik geef de tekst daarom hieronder weer. Daarna gaat er vaak iemand voor in gebed. Aan God wordt de zegening gevraagd van de betreffende meeting. Het gebed eindigt met een collectief 'amen'. Daarna gaan we zitten.

Ik moest in het begin even wennen aan zo iets officieels, maar ik moet toegeven, het heeft ook wel wat. Even zo een moment van 'bezinning' voorafgaand aan een meeting. Even loslaten om daarna te focussen.

O SWEET SAINT MARTIN’S LAND

Where over the world, say where: You find an Island there, So lovely small with nations free, With people French and Dutch, Though talking English much, As thee Saint Martin in the sea?

Chorus: O, sweet Saint Martin's Land So bright by beach and strand With sailors on the sea and harbours free; Where the chains of mountains green 85

Variously in sunlight sheen; O, I love thy paradise, Nature's beauty fairly nice! (twice)

How pretty between all green Flamboyants beaming gleam Of flowers red by sunlight set!

Thy cows and sheep and goats In meadows or on roads, Thy donkeys keen can't I forget

Chorus

Saint Martin, I love thy name, In which Columbus fame, And memories of old are closed.

For me a great delight: Thy Southern Cross the night.

May God the Lord protect thy coast!

Dit is het voljkslied van Sint Maarten en het lokale volkslied voor Saint Martin (nationakle voljkslied is het franse volkslied La Marseillaise). Het stuk is in 1958 geschreven in de Engelse taal en gecomponeerd door dominee Gerard Kemps die toen werkte op het franse deel van het eiland. De franse vertaling/versie wijkt ietsje af van de Engelse versie en is misschien nog wel mooier.

86

Trouvez-moi une perle si chère, comme l'île Saint-Martin en mer, chaîne de mornes et vallées; riche de plages bien dorées qui donnent la paix, donnent le repos dans ses mornes et toutes ses eaux.

Chœur (refrain) : Saint-Martin, Saint-Martin, Si jolie en tous ses coins. (bis)

Quel charme ses flamboyants, leur fleurs un enchantement, tout un bouquet de flammes vives.

Quand le soleil ici arrive, donnant splendeur, montrant beauté, Quel éclat de tous cotés.

Sa cime "le Pic Paradis", ravit les touristes ici, d'où sa verdure fait merveille; un panorama sans pareil, voyant les plaines, voyant la mer, colorées en bleu et vert.

Le vol de ses pélicans, gracieux et si élégants 87

quand ils plannent haut en l'air, quand ils plongent dans la mer; Dites-moi l'endroit, où on les voit, lorsqu'ils fondent sur leur proies

Son nom toujours Saint-Martin rest'ra dans l'histoire sans fin, Christophe Colomb l'a découverte, lui a donné son nom si cher, Dieu protecteur, Dieu de bonté, garde-la bien en prospérité !

SXM, geplaatst op 24 mei 2015 ______________________________

88

Tandarts perikelen Een collega vertelde me het volgende verhaal (echt gebeurd).

"Tja", zei de tandartsmevrouw na de controle. "Dat zijn dat vier gaatjes en een gebitsreiniging. Ik stel voor dat u een afspraak maat voor drie sessies. Dan maken we het weer mooi in orde."

"Wat?? Drie sessies?? In Nederland deed mijn tandarts dat in 1 of twee sessies," antwoordde mijn collega, die dacht aan al dat heen en weer rijden, verkoren arbeidstijd en ultrahoge rekening..

"Dat kan wel zijn, maar dat is hier niet gerbruikelijk", antwoordde de tandarts. "Mijn ervaring is dat veel patienten veel last en hinder hebben van de benodigde werkzaamheden en dat het daarom voor hen fijner is om dat niet alles tegelijk te doen."

Tja, wat doe je in zo'n situatie. Natuurlijk kan je onmiddelijk opstappen, maar dan begint de hele discussie opnieuw bij de volgende tandarts. Dus nu toch maar deze sessies afmaken en dan zo snel mogelijk een andere tandarts zoeken.

Maar de eerste sessie maakt het nog een hele uitdaging om dat voornemen ook echt te doen.

De tandartsmevrouw blijkt een communicatief type. Tijdens de behandeling wordt ze diverse keren gebeld op haar mobieltje en ze staat die bellers ook rustig te woord al ´werkend´ aan mijn gebit. Nu weet ik wel dat vrouwen multitaskers zijn, en zijn de gesprekken ook best interessant om mee te luisteren, maar toch...... gaat dat met die gaatjes nu echt wel goed?

Als er weer wordt gebeld blijkt dat een belangrijk bericht. Haar zoontje staat aan het hek van de school en er is niemand om hem op te halen. De vader die dat eigenlijk zou moeten doen is niet op komen dagen. Tja, wat nu? De tandartsmevrouw neemt kordaat een beslissing. "Luister meneer, blijft u even rustig liggen zo, ik moet heel even weg en ben met een paar minuten weer terug, ja." Tja, wat kan ik doen met een reuzengat wat nog gevuld moet worden, een metalen frame om mijn kies geschroefd en een afzuigslangetje in mijn mond. Ik knik verward van ja. Dat 'eventjes' blijkt in het Caribisch gebied een andere betekenis te hebben dan in Europa, zo blijkt al gauw.

Want na 15 minuten haal ik zelf dan afzuigslangetje maar uit m'n mond, want dat zorg voor een complete droge mond. Maar als ik na 25 minuten toch maar denk aan opstappen, stapt de tandartsmevrouw weer binnenstapt en met een brede lach verklaart dat ze me erg dankbaar is dat ik zo goed heb meegewerkt.

SXM, 24 mei 2015.

89

Are we getting the best government structure?

In Nederland zie je een ontwikkeling waarbij uit diverse bestuurskrachtonderzoeken blijkt dat kleinere gemeenten niet voldoende kracht kunnen bundelen om die gemeenten goed te besturen. Die grens schuift al jaren op. Eerst gold dat alleen voor de kleinste gemeenten (tot 10.000 inwoners), daarna bleek dat ook gemeenten tot 20.000 inwoners het steeds moeilijker kregen. En nu zijn gemeenten van rond de 30.000 inwoners aan de beurt. De oorzaak ligt in de steeds complexere (wetgevings)structuren en een complexere maatschappij waar ontwikkelingen steeds sneller lijken te gaan. Dat is voor een burgemeester met slechts enkele dienaren gewoon niet meer adequaat te besturen allemaal.

Sint Maarten heeft rond de 40.000 inwoners, maar een overheidsapparaat wat vele malen omvangrijker is dan een Nederlandse gemeente van die omvang. Maar die vergelijking is niet helemaal eerlijk. Want als zelfstandig land heb je ook veel meer taken en verplichtingen die een gemeente niet heeft. Immigratiediensten, douane, buitenlandse betrekkingen, belastinginning, om maar wat te noemen. Maar de vraag komt wel op hoe groot een zelfstandig land eigenlijk kan (moet) zijn om de kosten van de daaruit voortvloeiende bestuurslasten te dragen. En hoe werkbaar dat allemaal is. Ik denk persoonlijk dat Sint Maarten de komende periode een hele uitdaging heeft om een goede balans te vinden.

Onderstaand artikeltje geeft de uitdaging aardig weer denk ik. Hier komt het. ―St. Maarten is witnessing a watershed moment where the excessive expectations of citizens of the public sector […] are overlaid with the expanding of government structures from a local government structure to a country government structure.

In a modern democracy, […] short and immediate line of communication and command is not highly regarded. To meet the democratic standards decisions need to pass through many processes and quick execution is unlikely. The "country" structure is a long process with many advisors, senior policy advisors, Councils of Advice, Councils of all sorts and right at the top is the head being Parliament (also with advisors).

We have moved from being successful because of a very short line of communication and rapid economic growth in a micro state to having a very very long line of communication and decision-making, in what still remains a micro state.

The citizenry still believe that the Parliamentarians have the real potential for "making things happen" but in practice they are confronted with very cumbersome processes and their own inevitable lack of experience in running a "country".

This highly democratic process is also very expensive, ensuring that those persons who would like to execute government action do not have the funds that are required

90

to execute because the little amount of funds that are available, goes mainly into salaries for the many persons in the long democratic process.

What is not clear is why there is so little questioning of the many (expensive) complex government institutions that are being created in this micro state that are based on the conditions of a much larger one. Why is this being accepted without resistance or criticism?‖ Š Opinion, Wednesday, 20 May 2015 20:30, Robbie Ferron. http://thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=article&id=55653:are -we-getting-the-best-government-structure&catid=9:letters-to-the-editor&Itemid=18 SXM, 24 mei 2015. ____________________

91

Verlies van afhankelijkheid en herkolonisatie van Puerto Rico vanwege de onafhankelijkheid van Cuba, door een strijdvaardige USA In 1897 kreeg Puerto Rico zelfbestuur van Spanje, dat het eiland eeuwen lang als koloniale macht had bestuurd. Een jaar later echter bezetten de Verenigde Staten Puerto Rico tijdens de Spaans-Amerikaanse oorlog en verklaarde het land tot Kolonie! Het verhaal van een kolonisatie op de rand van de twintigste eeuw door een volk dat het streven naar vrijheid en zelfbeschikking als 1 van haar grondrechten had en heeft.

De Verenigde Staten steunden de Cubaanse opstandelingen tegen de Spaanse kolonisator en grepen de ontploffing van het Amerikaanse slagschip Maine in de haven van Havana in 1898 aan om militair te interveniĂŤren. Ook veroverden de VS tegelijkertijd de Filipijnen op de Spanjaarden, evenals Guam en Puerto Rico. De Spaans-Amerikaanse oorlog ruimde de laatste resten op van het eens zo machtige Spaanse imperium en markeerde het begin van de imperialistische politiek van de Verenigde Staten in Latijns-Amerika.

Uit onvrede over het Spaanse koloniale bewind waren Cubaanse opstandelingen in de jaren negentig een guerrillastrijd begonnen tegen de Spanjaarden, met als inzet een onafhankelijk Cuba. Spanje was echter niet van plan de winstgevende kolonie op te geven en sloeg de opstand met harde hand neer. Geen van de strijdende partijen wist een beslissende overwinning te behalen, met als gevolg een slepende guerrillastrijd.

De Gouverneur van Cuba besloot daarom in 1896 de opstandelingen in Cuba de duimschroeven aan te draaien: hij lanceerde een reconcentratiepolitiek, waarbij de plattelandsbevolking massaal naar de grotere dorpen en steden werd gedreven, om daar in afgegrendelde concentratiekampen te leven. Wie zich verzette kreeg de kogel. Het doel was de rebellen alle middelen van bestaan uit handen te slaan, omdat ze de strijd alleen konden voortzetten dankzij systematische afpersing van de boerenbevolking. Als de akkers echter braak bleven liggen, zo redeneerde de Gouverneur, zouden de uitgehongerde guerrilla‘s hun strijd snel opgeven. Zijn plannen werden echter al gauw een nachtmerrie voor de reconcentrados, die in de kampen bezweken aan honger en ziekte. De gedwongen volksverhuizing was immers de nekslag voor de agrarische productie, zodat de voedselvoorraad zienderogen slonk. Op een bevolking van 1,6 miljoen zielen stierven uiteindelijk 20.000 burgers.

De strijd op Cuba haalde in de Verenigde Staten al gauw de voorpagina's van de sensationele press, die met schreeuwende, vette koppen steevast aandacht aan misdaad, schandalen en ongelukken schonk, en dezelfde methode hanteerde om de wantoestanden op Cuba aan de kaak te stellen. Berichten over de rampzalige 92

concentratiekampen wekten alom afschuw en sterkten veel Amerikanen in hun overtuiging dat het kolonialisme had afgedaan: de opstandelingen hadden recht op een onafhankelijk Cuba. Maar terwijl de press Spanje als de boeman afschilderde, was de opinie blind voor de misdaden die de rebellen begingen. Het rooskleurige beeld van heldhaftige guerrilla‘s liet geen berichten toe over afpersing van de boerenbevolking, noch het platbranden van akkers en het plegen van aanslagen.

Het Witte Huis was aanvankelijk niet geneigd tot interventie, maar toen de Cubaanse crisis in 1898 escaleerde (met name USA evacuatieschip ontplofte in de haven van Havanna door een – naar verluidt -Spaanse mijn), zag de Republikeinse president William McKinley zich genoodzaakt tot ingrijpen. Onder druk van de pers, de publieke opinie en de Senaat besloot McKinley uiteindelijk om Spanje tot de orde te roepen.

Op 27 maart eiste de president in een ultimatum aan Madrid een wapenstilstand, het opheffen van de concentratiekampen en wierp hij zichzelf op als bemiddelaar tussen Spanje en de guerrilla‘s. In de hoop een oorlog te vermijden accepteerden de Spanjaarden een staakt-het-vuren en stonden ze de reconcentrados toe naar hun huizen terug te keren, maar onderhandelingen gingen hun te ver, omdat deze onder Amerikaanse auspiciën onvermijdelijk zouden uitdraaien op onafhankelijkheid.

Washington nam geen genoegen met de Spaanse concessies, omdat de weg naar Cubaanse onafhankelijkheid op voorhand was afgesneden. President McKinley zag daarom geen andere mogelijkheid dan het Congres om een oorlogsverklaring te vragen. Op 20 april erkende het Congres de onafhankelijkheid van Cuba en verleende de president toestemming om met geweld te interveniëren indien Spanje zijn troepen niet zou terugtrekken. Bovendien werd in het Teller-amendement vastgelegd dat de Amerikaanse interventie niet mocht uitdraaien op annexatie van Cuba.

Historici vinden de humanitaire claim die Washington aanvoerde voor de interventie niet altijd geloofwaardig; andere motieven speelden zeker een rol. Om te beginnen was de Republikeinse partij eind 19e eeuw in de ban geraakt van het Manifest Destiny, een stroming die volhield dat het lot de Verenigde Staten had voorbeschikt tot een grote mogendheid uit te groeien, die zich kon meten met de Europese imperia. Daarnaast hadden de ideeën van vlootgeneraal Mahan aan invloed gewonnen, die naar voorbeeld van het Britse imperium pleitte voor een grote vloot met zowel koopvaardijschepen als slagschepen, en havens in het Caribisch en Pacific gebied nastreefde die een handelsimperium moesten samenbinden. Tot slot had een economische crisis in de VS begin jaren negentig geleerd dat een overschot aan goederen op de binnenlandse markt desastreus was, dus zagen zakenlieden in de oorlog een middel om Spaanse kolonies over te nemen, die vervolgens als goedkope afzetmarkten voor Amerikaanse producten konden dienen.

Het eerste oorlogsnieuws kwam echter uit de Filipijnen, een kolonie die evenals Cuba in handen was van de Spanjaarden. Op 1 mei slaagden Amerikaanse slagschepen onder leiding van commandant Dewey erin de Spaanse vloot in de 93

haven van de hoofdstad Manilla tot zinken te brengen. Vervolgens barstte de strijd op Cuba los. Het Spaanse debacle was compleet toen de Verenigde Staten van de situatie profiteerden door ook de Spaanse eilanden Guam en Puerto Rico te bezetten. Binnen drie maanden was de strijd beslecht. Na bemiddeling van Frankrijk werd op 12 augustus een staakt-het-vuren gesloten.

President McKinley stond voor een dilemma. Moesten de Amerikanen de zwaarbevochten Spaanse kolonies weer uit handen geven of als oorlogsbuit behouden? Het Teller-amendement maakte annexatie van Cuba onmogelijk, maar de Amerikanen kwamen tijdens de vredesonderhandelingen in Parijs, die in oktober van start gingen, toch met harde eisen aanzetten: Puerto Rico en de Filipijnen moesten in ruil voor een afkoopsom Amerikaanse kolonies worden. De Spanjaarden zagen geen andere mogelijkheid dan de twee gebieden uit handen te geven, terwijl Cuba een onafhankelijke staat werd. Spanje was als de grote verliezer uit de strijd gekomen, maar de wereldhistorische betekenis is vooral dat de Verenigde Staten als nieuwe imperiale mogendheid ten tonele waren verschenen.

Kortom, met dit verhaal is wel duidelijk waarom de Puerto Ricanen er de voorkeur aan geven om – afwijkend van de officiÍle benaming - te spreken van de Amerikaans-Spaanse oorlog. Een opmerkelijk verhaal !

Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Spaans-Amerikaanse_Oorlog, 23 mei 2015

_______________________

94

Op visite op buureiland Puerto Rico (San Juan) Ik was afgelopen dagen even op stap naar de hoofdstad van Puerto Rico; San Juan.

Het klinkt ver, maar ligt maar op 1 uurtje vliegen van Sint Maarten in de Cariben. Met maar een paar eilandjes ertussen.

Wat een groot eiland is dat zeg. We vliegen er in een grote bocht overheen voordat het vliegtuig (airbus van Jet Blue) de landing inzet. Ik zit aan het raampje en dat is handig, want op deze manier zie ik nog wat van het landschap. Eerst vliegen we langs Isla de Vieques. Dat is maar een klein eilandje vergeleken met Puerto Rico. ‗Rijke haven‘ zoals Columbus het eiland noemde. Wat een enorme voorsteden heeft San Juan zeg. Nu ja, het is meer een aaneenschakeling van bouwsels van diverse kwaliteit. Een huizenzee. Wat een enorm vliegveld is dat zeg, waar we landen. Nog erg nieuw en duidelijk gebouwd op ‗de vooruitgang‘, wat betekent dat nu 70 % buiten gebruik lijkt.

Met de taxi naar de oude stad. Een goed tariefsysteem kennen ze hier. Gewoon vaste taxiprijzen voor de verschillende zones. De oude stad is duidelijk flink opgeknapt. Er zijn heel veel liters verf aan te pas gekomen want bijna alle huizen lijken vrij recent geverfd. Basiskleuren; geel, rood, blauw, groen en alles wat daar tussen zit. Ook de openbare ruimte ligt er prima onderhouden bij. En veilig; zo‘n beetje elke hoek van de straat staat wel een politieman (inderdaad: geen politievrouwen). Het nachtleven stelt niet veel voor. Veel straten zijn wat leeg en verlaten (met uitzondering dan van wat veiligheidsmensen). Alleen de typische toeristenlocaties zijn wel redelijk druk, maar dan vooral met toeristen. De oude stad is niet groot; grofweg 1 vierkante kilometer. Goed te belopen. De stad heeft typisch Spaanse invloeden in de architectuur, maar ook in de mensen. Je ziet hier vooral toch de Spaanse afkomst van families. Net zulke types als je in Spanje zelf ziet; van mensen met een lichte huid tint (noordelijke regionen van Spanje) tot mensen met een behoorlijk donkere tint (meer zuidelijke regionen van Spanje). De naam van degene die een rondleiding deed zegt eigenlijk al genoeg: Franchesca de Riviera de Toledo.

De architectuur is vaak een neo classicistische stijl, voornamelijk daterend uit en de periode tussen 1800 en 1930. Er is duidelijk geïnvesteerd in kunstvoorwerpen in de openbare ruimte en de aankleding van pleinen en andere openbare ruimten rondom de kunstobjecten. Het bedrag per m2 wat daarvoor is uitgegeven nadert het prijs/kwaliteitsniveau van Parijs! Dat geldt gelukkig niet voor de prijs van de supermarkt. Voorbeeld: 1 fles Cola is 1 dollar ( op SXM 2 dollar), 1 fles water is 1,29 dollar. Dus Cola is goedkoper dan water!

De stad kent een oorlogszuchtig verleden. Diverse grootmachten vochten in de periode 1492 tot 1898 (!) er om. Ja, ook de Hollanders. Gewoon simpel platbranden was hun methode. De Engelsen werden – zo gaat het verhaal - afgeslagen door een processie (!?). Zij lagen met hun schepen voor de kust voor anker, klaar om aan 95

te vallen. Maar de plaatselijke bevolking hield die avond een processie onder leiding van de bisschop, in een poging het onheil af te wenden. De Engelsen zagen vanuit hun boten in de verte een grote hoeveelheid fakkels opdoemen aan de stadsmuren en dachten dat de versterking van het Spaans Garnizoen was gearriveerd. De volgende dag waren de Engelse schepen verdwenen.

Hoogtepunt van deze trip? Mijn kennismaking met de gouverneur van Puerto Rico!

Tijdens een rondleiding door een gids van een klein gezelschap in de tuinen van Fortaleza (de Gouverneurswoning en werkvertrekken) kwam een keurig man in degelijke kleding naar ons toegelopen. De gids verstijfde, deed 3 stappen achteruit, en siste ‗de gouverneur‘. De man begon aan onze handen te schudden en zei: Good morning, how are you? Where are you coming from? Do you like your stay? Zoef.... en weg was die alweer. Jeetje, kennismaken met de gouverneur in onze toeristenoutfit (!), dat is niet zo chique. En…. het moet toch geen gewoonte worden. Drie weken geleden overkwam me dit ook al tijden een lunchsessie op Sint Maarten met mijn werk waarbij ik in T-shirt en short was aangeschoven (omdat ik die week vrij was) . Wist ik veel dat de Minister President van Sint Maarten daar ook was en kwam kennismaken en aan mijn hand stond te schudden!

De mensen van San Juan zijn duidelijk trots op hun Spaanse afkomst. Spaans is ook hun eerste taal. Maar Amerikaans-Engels spreken ze wel maar niet vloeiend. En daarom zijn ze er ook terughoudend mee. Eigenlijk net zoals men op Sint Maarten ook wel Nederlands kan maar om diezelfde reden de voorkeur geeft aan Engels. En als de mensen het hebben over de overname van Puerto Rico door de USA in 1898(!) dan noemen ze dit een uitvloeisel van de Amerikaans-Spaanse oorlog, terwijl in de geschiedenis meestal staat:‘ de Spaans-Amerikaanse oorlog‘. Een klein verschil dat alles zegt. Ik kom daar nog apart op terug want het is een onthutsend verhaal!

Gaat het goed met Puerto Rico? Nou nee. De economie is al jaren gestagneerd. De omvang van de bevolking loopt terug (van 3,5 naar 3,4 miljoen inwoners in de periode 2010-2013). Immers het Amerikaans Congres heeft de uiteindelijke soevereiniteit over Puerto Rico, hoewel Puerto Rico wel zelfbestuur heeft. Puerto Rico een vrijstaat (en: Commonwealth), die is verbonden met de Verenigde Staten.

Inwoners mogen vrijelijk zich vestigen in de USA. Het land stevent, uitgaande van de huidige oplopende tekorten, af op een faillissement najaar 2015, zo is de algemene verwachting. Tenminste, als er geen drastische maatregelen worden genomen.

Maar voor nu was het een mooie ervaring om zo‘n prachtige plaats te kunnen bezoeken! foto's zie: http://www.mijnalbum.nl/Album-LM4JFCOK-Foto's-van-VakantieCaribbean_Antillen.html SXM, 17 mei 2015

96

Dit Eiland Voor de zachtmoedigen, verdrukten, Tot geregelde arbeid onwilligen, Voor de met moedwil mislukten En de groots onverschilligen,

De reine roekelozen, Door het kalm leven verworpen, Die boven steden en dorpen De woestenijen verkozen,

Die zonder een zegekrans Streden verloren slagen En 't liefst met hun fiere lans De wankelste tronen schragen;

Voor allen, omgekomen Door hun dĂŠdain voor profijt, Slechts beheerst door hun dromen, De spot der bezitters ten spijt,

Neem ik bezit van dit eiland, Plant ik de zwarte vlag, Neem iedere natie tot vijand, Erken slechts 't azuur als gezag.

97

Wie nadert met goede bedoeling: Handel, lust of bekering, Wordt geweerd aan 't rif door bezwering Of in ‘t atol* door onderspoeling.

Al heerst er overal op aarde orde, Men late mijn eiland met rust; ‗t Blijft woest, zal niet anders worden Zolang ik woon op zijn kust.

*ringvormig eiland Bewerkt G.B. van der Leest, mei 2015, bron: J.J. Slauerhoff, Verzamelde gedichten. Deel 2. A.A.M. Stols, Den Haag 1947 (tweede druk), p.128 SXM, 14 mei 2015

____________________

98

Innerview Human contact means everything to me. But I think this essential activity is diminishing because the new electronic culture has taken over society as we know it.

We see it happening all around us and like me, you're probably also noticing a disintegration of face to face relationships.

In fact, I'm seeing more people 'face' signposts, streetlamps or potholes they've walked into while connected to their cell phones. Bringing this electronic culture to the Caribbean is fine, but there may be a price to pay, if you look at the number of uneven walking surfaces.

But.... that may be a good thing if they make you look away from your phone to focus on the here and now!

My point is that I believe that people come to SXM to disconnect, literally and totally.

Because here in the Caribbean our culture will slow you down and provide more handshakes, smiles and hello's than you're normally used to. And that's just how we like it. Making human contact with people and sharing warm and gentle tropical experience is the passion of our Island.

After all, while you're here it's our resonsability to protect you from the potholes of stressful life!

(C) SXM Magazine Night, 2015, Douglass Marku, publisher SXM, 11 mei 2015 _______________________________________

99

Cultuur Ik las laatst een rapport dat geschreven is in 2011 vanwege de situatie op Curacao, maar het geeft in mijn beleving een, ook voor SXM, wel herkenbare sfeertekening.

Ik citeer hierna enkele delen van het rapport.

"Veel gesprekspartners hebben benadrukt dat de politiek op een eiland met nog geen 150.000 inwoners dicht op de mensen zit. De afstand is klein en de beslissingen die genomen worden, of deze nu positief of negatief zijn, hebben altijd gevolgen voor de directe omgeving van de beslissers. Te denken valt aan familie, vrienden, kennissen, buurt- of partijgenoten. Elke band kent zijn loyaliteiten. En hoewel het land klein is, bestaan er meerdere subgemeenschappen die zijn gebaseerd op religie of etniciteit. Er bestaat vanzelfsprekend overlap tussen deze gemeenschappen en ze zijn grotendeels goed geïntegreerd. Toch is er in veel gevallen ook sprake van een eigen cultuur, omgangsvorm of loyaliteit.

De afstand tussen loyaliteit en afhankelijkheid is maar klein. Voor zover dit tijdens de gesprekken aan de orde kwam, zeiden nagenoeg alle mensen dat een bepaalde vorm van vriendjespolitiek of patronage van alledag is. ‘Sommige dingen regelen we gewoon onder elkaar‘ is de vaak uitgesproken en naar de waarneming van de Commissie ook een breed geaccepteerde vorm van met elkaar omgaan. Niet altijd, niet overal, maar al wel gedurende een lange periode.

Het 'voor wat, hoort wat'-principe ligt hier voortdurend op de loer, aldus deskundige drs. Elly Schotborgh-Van de Ven. Zij stelt dat de kapitaalkrachtigen invloed hebben op het besluitvormingsproces van het bestuur. ‘Vaststaat dat kiezers die afhankelijk zijn van gunsten van bestuurders, hen niet ter verantwoording roepen en de bestuurlijke arrogantie over zich heen laten komen‘.(noot 1).

Omdat de zorg voor de familie in de breedste zin van het woord een dominant onderdeel van de cultuur is werd hier vaak naar verwezen [als oorzaak voor non interventie]. Ook vanwege partijpolitieke banden zijn mensen vaak aan functies geholpen waarbij de vraag of iemand daadwerkelijk geschikt voor de functie was niet het eerste en overwegende criterium lijkt te zijn geweest. Deze gewoonte kent inmiddels een (te) lange traditie en heeft gevolgen gehad voor de kwaliteit van het bestuur [...]. Naast de gevolgen voor de bestuurskracht heeft deze cultuur gevolgen voor de noodzakelijke checks and balances die wezenlijk zijn voor een goed functionerende democratie.

De door de Commissie veel gestelde vraag naar het waarom van het klaarblijkelijk onvoldoende functioneren van de checks and balances werd vaak beantwoord met het woord angst. De eerder genoemde cultuur van afhankelijkheid leidt al snel tot een cultuur van angst. De Commissie vindt het zorgelijk dat angst blijkbaar zo vaak de raadgever is om te zwijgen en om niet de stem te verheffen tegen misstanden van welke aard dan ook. Het lijkt dan vaak te gaan om vrees voor represailles, maar 100

wellicht ook om angst voor het bekend worden van feiten of omstandigheden die vanuit het oogpunt van betrokkene beter niet bekend kunnen worden. Veel mensen weten wel iets van elkaar en in de politieke arena wordt openlijk gedreigd met ‗een boekje open doen‘ mocht de politieke loyaliteit worden doorbroken. De communicatie is vaak indirect, kortom niet gericht tot de persoon voor wie deze werkelijk is bedoeld.

Dat wil overigens nog niet zeggen dat de verhalen die mensen over anderen te vertellen hebben ook zo maar 'voor waar' kunnen worden aangenomen.

De Commissie vindt het verheugend dat er vanuit de hele samenleving [...] steeds meer gevraagd wordt om een bestuurscultuur die meer is gericht op het bevorderen en hooghouden van de integriteit van bestuurders, ambtenaren en andere dienaren in de publieke sector. [..] de Commissie constateert dat veel van haar gesprekspartners buitengewoon kritisch zijn over de wijze waarop het debat gevoerd wordt. Inhoud en respect leggen het te vaak af tegen verbaal geweld en het spelen op de man.

De Commissie vindt het opvallend dat de[..] verdeeldheid in de politiek nauwelijks terug te vinden is bij de vele maatschappelijke organisaties. Zij, maar ook zeer vooraanstaande oud-politici van verschillende politieke signatuur, maken zich grote zorgen over de ontwikkelingen in het jonge land [...].

Die snel groeiende zorgen gaan voornamelijk over de toenemende invloed van het politieke bestuur op vitale (nuts)functies van het land, zoals energie, bankwezen, haven, veiligheidsdienst en, zonder compleet te willen zijn, bevolkingsregister. Velen spreken daarbij uit dat die invloed wordt ingegeven door en aanwend voor zakelijk eigenbelang van politieke bestuurders en functionarissen. Die zorgen betreffen ook het benoemingenbeleid. Sinds jaar en dag is er na verkiezingen sprake van nieuw te benoemen commissarissen in overheids-nv‘s. Terecht worden commissarissen die onvoldoende gekwalificeerd zijn voor de functie vervangen. Maar volgens veel van onze gesprekspartners lijkt het criterium voor vervanging niet 'goede toezichthouders voor slechte' te zijn, maar 'goed en slechte voor vertrouwelingen'." noot 1; P.C.M. Schotborgh-van de Ven, ‗De verwijtenroute‘ Justitiële Verkenningen 2009, nr. 5, p. 93.

(C) DOE HET ZELF, Rapport van de Commissie Onderzoek Curaçao, 30 september 2011 http://www.antilliaansdagblad.com/images/stories/adnieuws/Doe%20het%20zelfRapport%20Rosenmoller-30SEP11.pdf SXM, 25 april 2015

___________________________ 101

Bier en Spelen Een paar dagen geleden luisterde ik zonder opzet een gesprek af tussen twee Europese Nederlanders. Niet netjes, maar ja, gebeurd is gebeurd. ―Ha, kijk eens wie we daar hebben. Ha, die Kees, hoe gaat ie? Met vakantie?‖ ―Hé, Jan. Nee hoor, voor het werk. Ik adviseer de regering hoe zij kan regeren.‖ ―Helemaal gaaf, zeg. Een meerjarenplan. Ik woon hier nu al twee jaar. Ik voel mij prima, ik ga nooit meer weg.‖ ―Ja, ik zie het. Je bent helemaal geacclimatiseerd..[..].‖ ―Dit is een prachtig eiland, geweldig goed gewoon. Je ziet de leukste dingen. Je rijdt bijvoorbeeld op de [...]weg en daar lees je alle informatie die je nodig hebt. Al die borden langs de weg, daar staat van alles op: waar je lekker kunt eten, waar je leuk kunt dansen en nog meer van die belangrijke zaken, je hoeft helemaal geen krant te kopen voor de aankondigingen.‖ ―Ja, maar Jan, kan dat zomaar? Zijn er geen regels?‖ ―Luister Kees, je snapt er niks van. Of er zijn geen regels, of de regels worden ingevoerd, maar worden nooit uitgevoerd.‖ ―Een hele klus dus. Ik bedoel dat adviseren.‖ ―Heerlijk is het hier. Neem het verkeer. Iedereen is een heer in het verkeer. Waar zij voorrang hebben, stoppen ze en laten je voorgaan.‖ ―Ik hoor de laatste tijd allerlei nare dingen.‖ ―Dat is waar, Kees. Overal zijn er mensen die de boel verpesten. Hier, in Amsterdam, overal. Het verschil is dat wij hier alles weer snel vergeten. Morgen is weer een dag.

Morgen is er weer een muziekfestival, een carnavalsoptocht, een seú-feest, een missverkiezing, een eetfestijn, een dansfeest. Morgen schijnt de zon weer. Bier en spelen.‖ (C) ROY EVERS, Curaçao, 22 april 2015 http://www.amigoe.com/ingezonden/30-ingezonden/205244-bier-en-spelen

___________________

102

Rijke armoede Ik plaats onderstaand artikeltje omdat het in z‘n sfeertekening – hoewel wat erg zwart wit is - ook wel raakvlakken heeft met Sint Maarten. Gelukkig niet wat betreft het aantal werklozen (de laatste jaren op SXM tussen de 10-18%).

"Je kunt het je nauwelijks meer indenken, maar tot 1970 sliepen we op dit eiland met onze deuren en ramen wijd open en deden we onze auto‘s niet op slot. Nu leven we achter tralies, omringd door attack-dogs en alarmsystemen. In de jaren vijftig kregen we autonomie. In slechts enkele decennia …[..].. is onze mentaliteit verziekt, onze normen liggen in het slijk. De oorzaak van ons verval ligt in het verlies van onze normen. We slaken onafgebroken kreten, alsof ze een bezwerende kracht hebben.

Woorden betekenen niets: het volk wil normen gehandhaafd zien in voorbeelden.

Slechts het voorbeeld overtuigt!

We vluchten hijgend naar voren, in plaats van stelling te nemen en ons schrap te zetten, teneinde de waarheid onder ogen te zien. Wat is de bittere waarheid?

Vijfentwintig procent van het volk is werkloos (vijftig procent van de jongeren); vijftig procent van alle kinderen wordt buiten de echt geboren (in 1970 was dit nog vijfentwintig procent). Tien tot vijftien procent van de mensen is voor een woning ingeschreven bij de woningcorporatie. Dit alles op een eiland, rijk genoeg om een ieder een menswaardig bestaan te bieden.

En onze armoede is bedrieglijk: confetti en klatergoud dwarrelen vrolijk onder een kobaltblauwe hemel. Grote auto‘s staan voor krotten in glanzende pracht.

Kleurentelevisie maar geen wc. Hongerige kinderen in zijden hemden . Armoe op z‘n Curaçaos.

Het is een enthousiaste participant aan miss verkiezingen, tumba-festivals, carnavalsoptochten en feesten. Als een klipgeit springt hij van een afbrokkelende rots naar een andere , die op het punt staat in te storten. Hierbij wordt hij aan onzichtbare draden tijdelijk overeind gehouden door een puppetmaster; als een marionet danst hij zijn […] dans.

Bij ons wordt de armoede omgeven door klatergoud, zilveren sterretjes en guirlanders." © Boeli van Leeuwen, Geniale anarchie, 1990, excerpt p. 175-178.

SXM, 11 april 2015 __________________________

103

Onafhankelijkheid (2) Wat zijn factoren en voorwaarden om tot een succesvolle onafhankelijkheid te komen? Succesvol in de zin dat er een stabiele situatie ontstaat waarbij de mensen uiteindelijk beter af zijn. Vooral beter af in sociaal-economische zin.

Die vraag komt op na discussies hier en elders in de Cariben over de vraag of en in welke mate onafhankelijkheid kan/moet worden nagestreefd.

Ik las daar een interessant artikeltje over geschreven door Jan Pronk, oud minister van Ontwikkelingssamenwerking in Nederland. Dat ging over zijn ervaringen met de onafhankelijkheid van Suriname (toen in 1975, 400.00 inwoners). Het verhaal is natuurlijk gekleurd door de visie en betrokkenheid van Jan Pronk zelf, maar bevat impliciet toch enkele nuttige tips voor andere landen die in zo‘n proces terecht komen. Ik plaats de stukken die mij aanspraken uit zijn lezing hieronder.

―…. een kleine schaal zowel politieke als economische problemen met zich mee kan brengen. Politieke, zoals het gemakkelijk door elkaar heen lopen van verantwoordelijkheden van personen met onderscheiden functies in de samenleving, minder anonimiteit in het bestuur en dus meer kans op nepotisme en clientalisme.

Economische, zoals een eenzijdige productiestructuur en een grote importafhankelijkheid. Dat is het beeld in tal van ontwikkelingslanden, zowel in kleine als in middelgrote landen met een desondanks kleinschalige economie, een bestuurlijke elite van beperkte omvang en zonder een sociale middenklasse. Dat zijn structurele ontwikkelingsproblemen waarmee ook Suriname te kampen had, maar in tegenstelling tot tal van andere landen leidden ze er destijds niet tot stagnatie in de ontwikkeling.

Twee andere problemen deden dat wel. Die hadden minder te maken met de schaal van het land en met de interne ontwikkelingen dan met de nog steeds bestaande afhankelijkheid ten opzichte van Nederland.

Een ervan noemde ik reeds: de belangrijke structurele economische beslissingen werden niet in, maar buiten Suriname genomen. Formeel was er autonomie, materieel niet. Niet dat de Nederlandse regering alle beslissingen nam op sociaaleconomisch gebied. Het waren vooral buitenlandse ondernemingen die invloed uitoefenden. [….…]. Bovendien was de Nederlandse ontwikkelingshulp in de jaren vijftig en zestig weinig gericht geweest op economische differentiatie en verzelfstandiging en evenmin op structurele armoedebestrijding. Het was een weinig programmatisch ingekaderde projecthulp, waarbij gedetailleerde beslissingen in Den Haag in plaats van in Paramaribo werden genomen. Daarnaast was er veel institutionele steun en technische bijstand, noodzakelijk, doch de afhankelijkheid van Nederland nam er niet door af.

104

Het tweede probleem had hier sterk mee te maken. Men kon niet alleen bij Nederland terecht, maar ook in Nederland zelf terecht. Rijksgenoten zijn Nederlanders, en hebben, eenmaal in Nederland, dezelfde rechten als alle andere Nederlanders. Daar mag niet geringschattend over worden gedaan. Het was een uitdrukking van de met het Statuut toegezegde gelijkwaardigheid. Het was oprecht bedoeld: ‗we hebben allemaal een Nederlands paspoort en, op Nederlands grondgebied, dezelfde politieke en sociale rechten, zonder onderscheid.‘. Het Statuut bleek een neo-koloniale werking te hebben. Het versterkte de brain drain. Het wakkerde de neiging aan tot het sublimeren van problemen: er was voor elk probleem een personele uitweg naar Nederland. Dat voorkomt dat problemen uitbarsten, wentelt deze af, bevordert weliswaar de stabiliteit, maar ook de afhankelijkheid. Het versterkte ook de neiging zich alleen op het moederland te richten, sociaal en cultureel, in plaats van zich ook te orienteren op landen in de regio, op andere Europese naties of op Amerika. Men kon immers voor alles in Nederland terecht Te Willemstad worden heden ten dage nog exact dezelfde argumenten tegen die autonomie gehoord als gedurende de onderhandelingen in de jaren veertig en zeventig. Het argument is er zelfs nog sterker geworden. Er zijn nieuwe afhankelijkheidsrelaties bijgekomen: de invloed van de Zuidamerikaanse maffia, het drugsverkeer. De eilanden vertrouwen elkaar nog minder dan voorheen en daarom worden ook diverse verdelingsbeslissingen gaarne aan Nederland overgelaten. Het is altijd gemakkelijker Nederland verwijten te doen, en zich er dan verder bij neer te leggen, dan onderling te proberen een oplossing te vinden voor geschillen. Hoe langer dat doorgaat hoe meer permanent zo‘n constructie wordt en hoe verder weg de autonomie, de wil tot autonomie en ook de mogelijkheid om die wil, wanneer zij zich zou manifesteren, zonder conflicten te verwezenlijken. …….het [had] vanuit het vermeende Nederlandse belang zelfs voor de hand gelegen juist van de Antillen afscheid te nemen. Dat is niet gebeurd. Van Nederlandse kant werd dat geprefereerd, maar de Antillen wilden niet onafhankelijk worden - met name premier Everts toonde zich onwrikbaar - en dat werd gerespecteerd. De Antillen hadden immers het in het Statuut vastgelegde recht de status quo niet te veranderen. Dat was ook een vorm van zelfbeschikking Veel nieuwe natievorming is inmiddels stukgelopen op interne conflicten, niet alleen sociaal-economische tegenstellingen, maar ook etnische, religieuze, culturele of louter machtspolitieke. Inmiddels heeft de internationale gemeenschap het verschijnsel leren kennen van ‘failed state‘, die door haar falen niet alleen een bedreiging vormt voor de eigen burgers, maar ook een risicofactor is geworden voor de internationale veiligheid. Dat had ook voor Suriname kunnen gelden. De internationale gemeenschap is sterker gaan letten op mogelijkheden tot conflictpreventie middels voorwaardenstelling van buitenaf, bijvoorbeeld aangaande mensenrechten en goed bestuur.

105

Bezien vanuit de invalshoek van de mogelijke interne conflicten en de ‗failed state‘ kwam de onafhankelijkheid van bijna alle ontwikkelingslanden niet te laat, maar te vroeg. Dus ook die van Suriname. Maar dat is een niet ter zake doende constatering achteraf.. …..maar geen enkel ontwikkelingsland dat na 1945 staatkundig onafhankelijk is geworden is in staat gebleken een dergelijke gang van zaken te vermijden. Maar veel van deze landen zijn ook periodes van herstel ingegaan, op eigen kracht, omdat door de bevolking zelf beseft werd dat het proces uiteindelijk van binnen uit in betere banen moet worden geleid.

De eerste stap daartoe werd gezet toen Suriname een etnisch conflict wist te vermijden.

De terugkeer van de parlementaire democratie, een tiental jaren geleden, was een tweede voorbeeld van dat besef.

De geleidelijke opbouw van een maatschappelijk middenveld dat zelfbewustheid uitstraalt kan een derde stap worden.

Wanner dat middenveld er in slaagt politieke leiders te doordringen van de urgentie van het herstel van maatschappelijke instituties die sociale en rechtszekerheid garanderen, is een vierde stap gezet.

Wanneer dat gepaard gaat met een economisch beleid dat er in slaagt voor een langere periode monetaire stabiliteit te bewerkstelligen, armoede te bestrijden, de rijken te belasten en voldoende eigen middelen op te brengen om ieder jaar een beetje vooruitgang te financieren, dan is voldaan aan de basisvoorwaarden voor een verduurzaming van de onafhankelijkheid, in meer dan louter staatkundige zin.

Autonomie wordt niet verleend. Zij moet toch bevochten worden, voortdurend, maar dan vooral van binnen uit.‖ © Jan Pronk, De Autonomie van Suriname, Multatuli lezing, Breda, 1 November 2002.

In mei 1973 trad hij als minister voor Ontwikkelingssamenwerking toe tot het kabinetDen Uyl. In 1978 keerde Pronk terug in de Tweede Kamer. Twee jaar later verliet hij de Nederlandse politiek om adjunct-secretaris-generaal bij de UNCTAD, de conferentie van de Verenigde Naties inzake handel en ontwikkeling, te worden. In 1986 keerde hij terug in de Kamer en in 1989 werd hij opnieuw minister voor Ontwikkelingssamenwerking, nu in het CDA/PvdA-kabinet Lubbers III. Pronk behield de functie in het daaropvolgende kabinet-Kok I (tot aan 1998).

SXM, 12 april 2015 \______________________

106

Onafhankelijkheid Sint Maarten is sinds 10-10-2010 een land. Het heeft eigen bevoegdheden wat betreft de interne aangelegenheden, maar buitenlandse zaken, defensie en koninkrijksaangelegenheden zijn geen eigen bevoegdheid maar een Koninkrijksaangelegenheid. Samen met het land Aruba en het land Curacao (die dezelfde status hebben) maken ze samen met het land Nederland onderdeel uit van het Koninkrijk der Nederlanden.

Maar van tijd tot tijd ontstaan er op deze eilanden discussies over de eigen status. In het verleden ging dat er soms emotioneel aan toe. Suriname is 1975 zelfs volledig uit het Konikrijksverband gestapt. Dit jaar wordt de huidige structuur binnen het Koninkrijk geevalueerd. Ik las over dit thema een aardig artikeltje, weliswaar geschreven in 1989, maar het geschetste dilemma geldt eigenlijk nog steeds. Ik plaats het daarom hieronder integraal.

"Nederland is de enige koloniale mogendheid die zijn koloniën wingewesten heft genoemd. Dat ging voor Oost-Indië prachtig op. Maar op de eilanden in de Caribische Zee hebben de gewiekste handelaren uit het hoge noorden zich long-term vies verkeken. Op dit ogenblik moet het voor de Nederlandse bewindslieden een akelige situatie zijn: je kunt die roteilanden eenvoudigweg niet meer kwijt.

Je kunt de onafhankelijkheid mooi verpakt aanbieden, dan wel dreigen haar met luchtpost te sturen, ja zelfs, pour le moment, meewerken aan een opsplitsing van de eilanden: Als je met onafhankelijkheid komt aankakken, zeggen die grappenmakers op de Cariben: ‘Dank u vriendelijk. We hebben de onafhankelijkheid gezien op Haïti, wij krijgen dagelijks onafhankelijke hoeren uit Santo Domingo, die daar van de honger creperen, dank u zeer, wij zijn blij dat u zo vooruitstrevend bent, maar voorlopig houden wij u stevig omarmd.‘ Ik heb eens, tegen een bar van het Avila Beach Hotel geleund, een verhelderend gesprek afgeluisterd tussen de Nederlandse Minister van Antilliaanse Zaken Jan de Koning (1982-1989) en vakbondsleider Errol Cova. Ze hadden allebei een stevige borrel op, hetgeen bijdroeg tot een ouwe-jongens-onder-mekaar-sfeer. Minister De Koning verklaarde dat hij de bevolking een warm hart toedroeg, ten bewijze waarvan hij meedeelde met een Surinaamse te zijn getrouwd. Cova verklaarde dat hij ook de bevolking een warm hart toedroeg en eveneens met een Surinaamse was getrouwd, hoewel dit laatste niet verband hield met het vakbondswezen as such. Beide heren waren het overigens eens over de voortreffelijke kwaliteiten van de Surinaamse vrouw.

107

Toen de heer De Koning enige borrels later, op de vooruitstrevende toer ging, gaf de heer Cova, die steeds meer begon te lijken op de leider van een obscure sekte uit Libanon, hem de volgende klemmende redenering ter overweging. ‗Jan, luister: als Nederland ons de vrijheid, waar ieder volk recht op heeft, wil onthouden, dan zullen wij met kracht hiertegen protesteren. Ieder volk heeft er recht op zijn eigen toekomst te bepalen. Als vakbond zullen wij dit standpunt te allen tijde met kracht verdedigen.‘ De Koning tuurde vergenoegd in zijn borrelglaasje: dat ging de goede kant op!

Daarop keerde Cova zich met een ruk om, fixeerde De Koning met zijn felle ogen en zei:‘ Maar laten we elkaar goed begrijpen: mocht Nederland ons de onafhankelijkheid willen opdringen, dan zullen we dat beschouwen als een daad van kolonialisme, van pure agressie. Nederland kan ons niet eenzijdig de onafhankelijkheid opleggen. Dat tijdstip bepalen we zelf.‘ Errol sloeg daarop zijn borrel achterover en vatte het dilemma van De Koning kort en krachtig samen:‘You are damned if you do and you are damned if you don‘t Jan!‘." © 1990, Boeli van Leeuwen, Geniale Anarchie, p. 45.

SXM, 4 april 2015 _________________________________

108

Tijdsverschil Het woord ‗tijdsverschil‘ kan je letterlijk OF figuurlijk nemen. Maar ook letterlijk EN figuurlijk. Zo blijkt uit onderstaand artikeltje.

―De Curaçaose schrijver Boeli van Leeuwen werd tegen zijn zin een levend monument. Met flamboyante hoed, sjaaltje en broze handen, leek hij zo weggelopen uit een van zijn eigen rijk versierde, maar o zo scherpe verhalen.

‘Ik moet je even melden dat Boeli vanavond 11 uur Curaçaose tijd na een kort ziekbed is overleden in de Taamskliniek‘. .

De e-mail van woensdagavond vanuit Curacao kwam bij ons (Nederland) donderdagochtend 29 november binnen. Dan klinkt 'vanavond' een beetje raar. Boeli had er zeker om kunnen glimlachen: ‘Het tijdsverschil, dat is een factor waar je rekening mee moet houden‘, zou hij zeggen. Meteen schoot me een ontmoeting met hem te binnen Bij de zoveelste conferentie over de toekomst van de Nederlandse Antillen waarschuwde Den Haag dat het ‘vijf voor twaalf‘ was. Boeli‘s oogjes glommen: ,,Als Nederland zegt dat het daar vijf voor twaalf is, is het bij ons pas vijf voor zes‖. .

© artikel Boeli van Leeuwen 1922 – 2007 van Louis Cornelisse − 05/12/07 in: http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1371419/2007/12/05/Boeli-vanLeeuwen-1922---2007.dhtml SXM, 3 april 2015 ________________________________

109

Naar de bliksem Ik las onlangs een boekje van Boeli van Leeuwen. Een bundeling van columns met beschouwingen over Curacao. Verhalen met herkenbare, maar soms wel erg zwaarmoedige, observaties. Maar Ik herken er wel iets van zoals het ook op Sint Maarten wel gaat (of niet gaat). Daarom plaats ik de meest aansprekende verhalen hier in dit blog de komende tijd.

"k ben vijfentwintig jaar ambtenaar geweest. Vanaf het moment dat ik in dienst trad, heb ik nooit anders gehoord dan dat we op het punt stonden naar de bliksem te gaan. Tijdens de voorbereidende vergaderingen waarin de begroting in elkaar werd geflanst, heerste ieder jaar weer een ondergangsstemming. De opeenvolgende gedeputeerden van Financiën verzekerden hun collega‘s dat de begroting voor het komende jaar met kunst- en vliegwerk min of meer sluitend was gemaakt, maar dat in de begroting van het daarop volgende jaar de naakte werkelijkheid zich in al zijn afschuwelijke gedaanten zou manifesteren.

Men zong altijd hetzelfde deuntje: de inkomsten liepen terug, de werkloosheid groeide, de Shell stond op het punt om af te haken, de schuldenlast nam toe. In werkelijkheid was iedere Eilandsbegroting een raming van onbekende grootheden.

Alle buitenlandse deskundigen die ik ambtshalve he ontmoet waren steevast verbijsterd door het volkomen ontbreken van betrouwbare cijfers Ik weet nog hoe wij ieder jaar, tijdens het bestedingsoverleg, een peptalk kregen van een grote Nederlandse financiële deskundige. Hij ging er altijd op zijn gemak voor zitten, omringd door spitse doctorandussen en stapels rapporten, waarna hij iedere keer opnieuw de acute ondergang voorspelde. Het Bestuurscollege zat altijd beteuterd te luisteren naar de professor, die in droge termen zijn scenario afdraaide.

En je kon er niets tegenin brengen.

Het was inderdaad een rotzooi; ieder beleid ontbrak, vriendjespolitiek doorkruiste alle planning, de corruptie groeide, het werkloosheidscijfer steeg, de misdaad nam toe, kortom: geen licht aan de horizon.

Deze geluiden zijn overigens niet met de komst van de autonomie van onze dorre bodem omhoog gestegen. Volgens mij is Curaçao sinds 1634, toen Johan van Wales met merkbare tegenzin aan wal stapte, onafgebroken bezig met ten onder te gaan. In vergeelde historische documenten kun je dezelfde jammerklachten terugvinden. De West-Indische Compagnie zag het niet zitten, de minister van Koloniën verklaarde ieder jaar opnieuw dat de financiële toestand van ―onze kolonie in de West de 110

regering een voorwerp van aanhoudende zorg is‖. Waarna hij met bezwaard hart voorstelde de bijdrage van het moederland opnieuw met twintigduizend gulden te verhogen.

Het is waar, oh me little brothers: ondanks de vermaningen van alle onheilsprofeten blijven we onverantwoordelijk, verkwistend, happy-go-lucky en belust op ons carnavalsfestijn en onze miss-verkiezingen. Wij zweven boven huiveringwekkende afgronden en spotten met de wetten van de zwaartekracht. Niemand begrijpt hoe die rotzooi bij ons in elkaar zit. Niemand kan verklaren hoe wij een dergelijke incompetentie en slabakkerij overleven. Het geheim van Curaçao is ondoorgrondelijk.

Curaçao zal, tot in alle eeuwigheid, een groot mysterie blijven."

© 1990, Boeli van Leeuwen, Geniale Anarchie; een bundeling verhalen uit de periode 1989 als column in de Curaçaosche Courant, .p. 42-47 selectie.

Boeli van Leeuwenj (1922-2007) was een zoon van Pieter Hendrik van Leeuwen, districtsmeester op Curaçao, daarna gezaghebber van Bonaire en later gezaghebber van de Bovenwindse Eilanden. Van Leeuwen studeerde rechten in Leiden en promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. Op Curaçao vervulde hij verschillende publieke functies waaronder die van bestuurssecretaris van de Antillen.

SXM, 3 april 2015 ________________________

111

Nine Definitive Reasons Why You Should NOT Move to the Caribbean Living on an island in the Caribbean, surrounded by jungle-covered hills and pictureperfect beaches sounds like a dream. Wake up, enjoy a cup of coffee and fresh fruit picked from the trees around your house, walk along the beach and maybe go for a swim to cool off from the sun's warmth. This is paradise. This is a dream come true.

But this might not really be the dream life for everyone. Here are 9 reasons why you shouldn't pick up and move to a Caribbean island.

1.

The heat can be unbearable. Of course, you realize that the temperatures in the Caribbean stay high year-round. Your sweat will sweat. There truly is no way to adequately prepare your body for the onslaught of late summer heat in the Caribbean.

2.

The bugs in the Caribbean are literally everywhere. You can kill millions of mosquitos, and you know what? There are still millions more. There are sand fleas and cockroaches, spiders and ants. 3. The infrastructure may be lacking.

3. The infrastructure maybe lacking. Potholes as big as canyons, constant power outages, slow internet when the power is actually on.....the list goes on. Let's not even discuss the red tape you'll encounter for legal, judicial and financial matters!

There's a reason everything runs on "island time" in the Caribbean: You need an excuse for what seems like purely insane waiting and running around for such simple tasks as cashing a check.

4.

Island life is like small-town living. Everyone knows everyone and everything; If you haven't lived in a small town before, beware. Islands are small communities and in small communities there are no secrets. The only reliably efficient system on an island is the rumor mill, constantly feeding through fabricated lies and gossip.

5.

Acquiring things can be difficult on an island; Sometimes boats get delayed so the grocery store looks post-apocalyptic. Sometimes you pay an exorbitant fee to ship large items from the States, yet they still don't arrive for months on end.

6.

There are stray dogs and cats everywhere. The islands have a serious problem with stray animals -- there is no denying that. They will be in the road, they will beg for food at the restaurants and they will relieve themselves wherever the mood strikes. Sometimes they're aggressive, other times they're skittish, but you can't really tell until you're up close and personal.

7.

Tourists everywhere! They come in droves, they take over your beautiful beaches and your favorite bars. They ask inane questions and you will become convinced that they actually check their intelligence at the door when they leave home. You cannot escape them.

112

8.

Storms happen, and they can be gravely serious. Hurricane season is no joke in the Caribbean, with many home-owners and business-owners holding their breath for months each summer. If you move to an island prone to being hit by hurricanes and tropical storms, don't try to pretend you're smarter than the local construction workers who are building your home to withstand those storms.

9.

Island life can be isolating. You Americans and Canadians are used to space.

Sprawling space. You can drive for hours and days and still never run out of road.

Islands are small and your options become much more limited. You might feel trapped and separated from the rest of the world. You certainly won't know what's happening in the news because nobody watches it. You won't have the latest gadgets everyone back home is talking about. You won't see the newest films in theaters, nor catch the new TV series as it actually airs. You will be behind in everything. And you will look out into the never-ending sea and realize how small you truly are.

If you've read all these reasons and think that island life sounds horrible, you most certainly should not move to the Caribbean. Take a vacation and then go back. If, however, you've read these reasons and found a positive aspect to each and every one of them, then you do truly belong here. After all...

"Island time" forces you to reflect and relax, an idea that could benefit many North Americans these days.

"Small town life" means you stop and chat with everyone on the street, everyone is looking out for each other, and sometimes, you do just want to go where everybody knows your name.

"Making things difficult to acquire" means you question how much you really need them. And usually the answer is that you simply don't.

"Tourists" bring income into the local economy. And besides, they provide constant entertainment!

"Stormy island weather" is incredible to watch, as long as you're safe.

"Isolation" can be liberating. You have time and space to reconnect with yourself and loved ones.

If you -- like me -- can see the positives hidden in challenges and difficulties, then you will absolutely love life in the Caribbean. If you can laugh at yourself and embrace change, you will find paradise. Just be honest with yourself before taking the leap! Š Amanda Walkins; freelance writer currently based in Roatan, Honduras. www.awalkontherun.com posted 01/23/2015 SXM 29 maart 2015

113

Op Koers ......(2) Nou moe, ook toevallig. Gisteren heb ik iets gepubliceerd over het op koers zijn van het Land Sint Maarten. En vandaag lees ik weer een gebeurtenis over het op koers zijn. Nu van een schip. Of nee......., toch eigenlijk ook over politiek en bestuur (see comment).

Fire Trucks Responded to Cruise Ship – Fire or Smoke on Board Cruise Ship.

Friday, 27 March 2015 08:39 SMN NEWS TEAM 1 Comment Pointe Blanche:---At least three fire trucks responded to the A. C Wathey Cruise Facility early Friday morning as the Harbor called for assistance when they learned that the Carnival Cruise ship had severe smoke coming from its engine room.

Passengers that existed the ship were overheard saying that the smoke was severe.

SMN News learnt that the smoking began shortly before the ship came in to dock and as soon as they docked they got the passengers off as they continue the source the cause of their mechanical problems.

Police Spokesman Ricardo Henson confirmed that there was some sort of smoking or small fire on board the Carnival Cruise Ship and that the fire department is busy dealing with the problem. SMN News will bring you more information on this latest development as soon as it becomes available. comment: star • 3 hours ago In Sint Maarten we are familiar with the sayings: "jump ship" *; "the ship is smoking"; and "the ship is sinking".

So don't worry Carnival Cruise, Sint Maarten is an expert in these areas.....

* een uitdrukking die hier wordt gebruikt om van de ene politieke partij naar de andere over te stappen, of om de ene partij vaarwel te zeggen ten gunste van een eigen onafhankelijke zetel, of om de eerder beloofde steun aan de betreffende coalitie in te trekken.

SXM, 28 maart 2015 114

Op koers……..(maar welke?)

Ik ben niet zo van de politiek op mijn weblog. Af en toe zeg ik er wat over maar ik vind het leuker om op een meer ludieke wijze het landschap van Sint Maarten te schilderen. Maar het is alweer even geleden dat ik wat heb geschreven over de politiek en het bestuur. En nu lees ik iets dat dan toch weer eens aanleiding vormt voor een politiek-bestuurlijk stukje.

In augustus 2014 zijn verkiezingen geweest hier op Sint Maarten.Daarna is een nieuw parlement beedigd. En – na veel gedoe tussen Nederland en Sint Maarten over de integrity-screening - sinds 19 december 2014 hebben we een nieuwe regering. Maar een minister van VROMI is er nog steeds niet. Ja, de prime-minister neemt nu waar, maar die heeft het in de praktijk al druk genoeg met alle niet VROMI zaken. Een regeringsprogramma (gebruikelijk op Sint Maarten) is er tot op heden nog steeds niet.

Vandaag in The Daily Herald lees ik nu twee artikelen die in mijn beleving iets zeggen over de gang van zaken. Ik plaats ze hieronder. Ze geven de beleving weer vanuit Nederlands perspectief. artikel 1 ―Hy hopes that the Gumbs-cabinet and the Netherlands might yet agree on an Integrity Chamber for St. Maarten appear to have been dashed with the submission of a draft General Measure of Kingdom Governance establishing such to the Council of State for advice. Home Affairs and Kingdom Relations Minister Ronald Plasterk told the Dutch Parliament's Second Chamber that consultations so far hadn't yielded any results. He spoke of Philipsburg's "insufficient willingness to reshape its plans ... and move to a vigorous execution ... in a way that safeguards the effective approach to the problem at hand."

The minister did say reaching a consensus in the meantime remained possible, but judging by his other comments it seems pretty unlikely at this point. The Hague is insisting on a body that is in no way under the influence of the local government, as the "existing system of mutual support and dependencies, which exists in all layers of society and the public administration of St. Maarten, with all secondary integrity issues, requires an accurate and independent approach with sufficient capacity and means." artikel 2.

"I am deeply concerned about the developments in St. Maarten," said Bosman [member of the Second Chamber of the Dutch Parliament, the liberal democratic VVD party, and member of the Second Chamber's Permanent Committee for 115

Kingdom Relations]. The March 16, 2015, letter of the CFT [Commissie Financieel Toezicht], published on the committee's website last week, was the main reason for Bosman's worries. "There is a lack of progress in budgetary discipline and agreements are not lived up to," he told The Daily Herald. St. Maarten still owes the St. Maarten General Pension Fund APS and the Social and Health Insurance SZV NAf. 70 million and NAf. 87 million respectively. The CFT urged St. Maarten to settle these arrears before the end of May. Only when that deadline has been met, the CFT is prepared to advise the Kingdom Council of Ministers to allow St. Maarten to compensate the deficits of previous years, NAf. 52 million in total, until 2018, instead of having to make up for these shortages in 2015. Bosman said he found that extension until 2018 "unacceptable." He said it concerned a clear agreement and St. Maarten needed to stick to that. "Instead of working on plausible solution and paying off old debts, St. Maarten creates new debts," he said. "What St. Maarten needs to do is collect its taxes, reduce cost and get its finances in order. The CFT has to strictly keep to the contours of financial supervision law and the balanced budget principle," said Bosman, who was also concerned about the public finances of Aruba and Curaçao.‖

Tot zover de artikelen in The Daily Herald van donderdag 26 maart 2015. Ikzelf probeer de zaak altijd genuanceerd, van meerdere kanten, te bekijken voordat ik een eigen oordeel heb. Wat ik wel constateer is dat de beleving in Nederland en de beleving op Sint Maarten behoorlijk uit elkaar ligt op dit moment. Kijken hoe dat zal gaan de komende maanden………

SXM, 28 maart 2015. ____________________________

116

Mohoo strand "Om vliegtuigen niet te hinderen, wordt toeristen op het strand van Sint Maarten verzocht vooral rustig te blijven liggen en niet te gaan staan....!" [ergens gelezen op een vakantiewebsite]

117

Vaderdag ―Toch had Suriname moeite met het idee van vaderschap, al was Vaderdag een grote happening in Paramaribo. Moederdag misschien ook, maar dat was me ontgaan. Misschien omdat moeders hier vanzelfsprekender waren dan vaders. En als je er nog dieper over nadacht, waren eigenlijk alleen grootmoeders vanzelfsprekend.

Drie van de vijf mannen die ik sprak, waren opgevoegd door een grootmoeder.

Maar Vaderdag, dat werd pas groots gevierd. Het was nu twee uur in de middag en ik was al drie keer gebeld door vrienden die mij een prettige Vaderdag toewensten.

Om negen uur in de ochtend kreeg ik het eerste telefoontje, en ik zei: pardon? Maar de man aan de andere kant van de lijn bleef stug volhouden dat mij een prettige Vaderdag moest worden toegewenst. Hoe zeldzamer een verschijnsel, des te grootser het moest worden gevierd.

Soms vroeg ik me af hoe het een heel volk lukte om zich te verliezen in details. De grote lijn was men volstrekt kwijt.‖ © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007,5e druk, p. 169 Tot zover enkele verhalen van Anil Ramdas. Schilderijen van een landschap. Kleuren die in zekere mate ook het landschap van Sint Maarten schilderen.

_______________________________

118

Thuisgevoel ―Ik zat in een horecagelegenheid te praten met mensen over de vraag of ik me in Paramaribo na zo veel maanden nu eindelijk thuis voelde. Ik probeerde er iets leuks van te maken en zei: ja, maar het huis was wel aan flinke verbouwing toe. Het was valse leukigheid natuurlijk. De vraag was ernstig en ik had hem al een paar keer in alle eerlijkheid proberen te beantwoorden, zonder al teveel succes. Het was ook zo‘n moeilijke vraag, want wat is dat nou, een thuisgevoel? Thuis is waar je geliefde is, waar je kinderen zijn, waar je je boeken hebt en vrienden naar wie je in maximaal twintig minuten toe kunt rijden. Thuis is de onverzorgde tuin waar je goede voornemens over hebt en de supermarkt waar je de caissiere kent. Thuis, dat zijn de kasten in de keuken die je blindelings open doet op de juiste pan te vinden. Thuis is waar je weet hoe laat de krant door het gleufje in de voordeur op de mat valt. Thuis is routine en een eigen plek op de bank.

Het gekke was: thuis was ook dat verleden waarin je je jeugd doorbracht. Het huis van je ouders. Ik was helemaal niet op zoek naar jeugd- of thuisgevoel, maar je kon er zo gemakkelijk in verdwalen.

Maar gewenning was er wel. Ik betrapte mezelf op het gebruik van een zangerige toon, ik kreeg behoefte aan een middagdutje, en, hemeltjelief, ik wilde niet meer op een terrasje komen waar allen echte vreemdelingen zaten. Als onechte vreemdeling ging je naar cafe‘s waar andere onechte vreemdelingen zaten. Onechte vreemdelingen leek ik overigens aardiger te vinden dan echte autochtonen. Dat onechte zijn was als een hallucinatie ergens bij te horen, hoe onecht ook. Je hoorde jezelf dingen verdedigen of vergoeilijken die je anders verwerpelijk zou hebben gevonden. ‗Al die corrupte ambtenaren,‘ zei iemand naar aanleiding van het nieuws dat twee ambtenaren waren betrapt op fraude. Ik: ‗Als het er maar twee zijn op al die duizenden zit je op winst‘ . Tegen een blank Nederlands meisje dat op een terras appelsap wilde bestellen zei ik op berispende toon: hier kun je kiezen uit Markoesaen Mopee sap.‖ © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007,5e druk, p. 163 en 168 (fragment)

_______________________

119

Bereikbaarheid (5) ―Het zal inmiddels duidelijk zijn: de telefoongids was een zinloos drukwerk. Je moest de nummers van de mobiele telefoons zien te verzamelen en wie de langste ‗contactlist‘ op zijn cellulair had, was de machtigste. Ik ontmoette een keer een man die bekendstond als de beste cappuccinomaker. Hij had vroeger een cafeetje in een ‗mall‘ in het zuiden van het de stad waar iedereen die iets voorstelde, en dan vooral academisch geschoolden, op de zaterdagochtend zijn cappuccino kwam drinken.

De cappuccinomaker had bijzondere contactuele eigenschappen, en alle mobiele telefoonnummers van alle academici had hij zomaar in de contactlist van zijn mobieltje. De machtigste man van dit land was een mannelijke koffiejuffrouw.

Hij was zuinig op zijn contactlist. Hij gaf de nummers heus niet zomaar weg. Maar hij demonstreerde graag hoe machtig hij was. Wij zaten bij ‘t Vat, en helemaal aan de andere kant van de tent die ons moest beschermen tegen regen en zon ontdekte hij een oudere heer die hij kende: de directeur van Telesur, het telefoon- en internetbedrijf. De cappuccinomaker nam zijn mobiele telefoon uit zijn zak en belde hem op. De Telesur-directeur nam op en klaagde over de telefoon dat hij al tien minuten zat te wachten op zijn drankje. De cappuccinomaker stond op en ging naar de bar om dat onmiddellijk recht te zetten.‖ © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007,5e druk, p. 161 SXM 28 maart 2015 __________________________

120

Bereikbaarheid (4); afspraak met de vuilnisverantwoordelijke De secretaresse van de hoogste verantwoordelijke voor de vuilnisdiensten had – zoals eerder al aangegeven - me nooit teruggebeld, dus ging ik een keer om tien uur naar het kantoor, gewapend met de naam, een doorkiesnummer, en een dreigend gezicht. Dat laatste maakte volgens mij geen indruk. Ik mocht plaatsnemen op een stoel in de gang, de wachtkamer, zonder dat er verklapt werd of de hoogste vuilnisman, zoals ik hem in mijn hoofd was gaan noemen, aanwezig was of niet.

Maar ik had geluk: hij was er en na een half uurtje mocht ik zijn kantoor betreden.

Hij had een groot en tamelijk opgeruimd bureau in een grote kamer. Drie vrouwen zaten aan kleine bureautjes aan het andere eind. Hij had drie telefoontoestellen op zijn bureau: hier zat een man met macht en gezag. Vreemd genoeg zat hij aldoor te telefoneren met zijn mobieltje. Kijk, dat nummer had ik moeten hebben. Die gewone toestellen werden domweg niet gebruikt.

Ik moest hem eerst overtuigen dat ik geen kwade bedoelingen had, geen spion was van een buitenlandse mogendheid die alles over de vuilophaal wilde weten, noch een brutale journalist die ondanks de heilige belofte toch zijn naam noemde. Want als ik dat wilde doen, moest ik eerst toestemming hebben van zijn baas, en dat ging zo verder tot de minister, of misschien wel de president.

Hoe de vuilophaal was geregeld, vroeg ik. De rugleuning van zijn bureaustoel stond op de wipstand, waar hij gretig gebruik van maakte. ‗Alle huisvuil wordt twee keer per week opgehaald. In het centrum zelfs dagelijks.‘ Daar was anders niet veel van te merken, zei ik, en ik wist op dat moment dat ik het risico nam eruit te worden gegooid. Maar hij bleef maar schommelen op zijn bureaustoel: ‘Het zijn de mensen, moet u weten. We plaatsen vuilnisbakken, en ze kieperen hun bekers en papiertjes gewoon op de grond, soms vlak ernaast. Niemand die zich verantwoordelijk voelt.‘ ‗Wat moet ik doen?‘ vervolgde hij, ‗ik heb geen milieupolitie, daar heeft het ministerie geen budget voor. Ik kan zelfs geen voorlichtingscampagne beginnen. Geen budget.‘ Doet het ministerie van Openbare Werken het ophalen zelf? ‗Nee‘, gaf hij toe ‗we besteden alles uit. Zeker 95 procent. Particulieren met een vuilniswagen en vuilophalers mogen een openbare aanbesteding doen. We hebben nu tweeëntwintig particulieren die voor ons werken. Sommigen hebben maar een wagen, anderen wel vier of vijf. We stellen wel eisen: de ophalers moeten goed schoeisel hebben, handschoenen en een neuskap. Maar die handschoenen neuskap gebruiken ze niet‘.

121

En dat goede schoeisel ook niet, was mij opgevallen, ze droegen soms gewoon badslippers. Wie die particulieren betaalde wilde ik weten. ‗De regering natuurlijk. We hebben geen speciale belastingen voor het milieu. Er is ook geen rioolbelasting. Zelfs de wegenbelasting stelt niks voor.‘ Het klonk kostbaar. Om hoeveel geld het ging, dat ophalen van huisvuil, wist hij niet precies. Hij nam een van de hoorns van een van de telefoontoestellen op zijn bureau op, om de dames aan het einde van de kamer op te roepen. Zo, daar waren deze toestellen dus voor bedoeld!. Hij vroeg de totaalcijfers van vorig jaar voor de aanbestedingen. Ze liep weg, en hij kwam weer in een klaagstemming. ‗We hebben een paar officiële vuilnisbelten. Maar zelfs daar houdt niemand zich aan.

Daar is milieupolitie voor nodig, mensen die onder dit departement vallen. En dat vuil op die vuilnisbelten wordt niet verwerkt. Daar heb je fabrieken voor nodig. Niet wordt gerecycled.‘ De dame met de cijfers kwam terug en zei: ‘Tienduizend per jaar‘.

De hoogst verantwoordelijke voor de vuilnisdienst keek ongelovig: ‖Laat een kijken‘, en hij nam de papieren van de dame. En na enige studie: ‗juist ja, dat is tienmiljoen per jaar meneer, wat we uitgeven aan het ophalen van het vuil‘. © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007,5e druk, p. 156-160 (fragment) SXM 22 maart 2015 __________________________

122

Bereikbaarheid (3) ―Ik probeerde een afspraak te maken met een belangrijk wetenschappelijk onderzoeker, met wiens vrouw ik ooit op de lagere en zelfs middelbare school had gezeten, indertijd een mooi meisje, op wie ik verliefd was, zoals vele andere jongens.

Het was de eerste week van december en ik kreeg van zijn vrouw, op wie ik ooit verliefd was, te horen dat ik beter na de feestdagen kon bellen voor een afspraak, zo ongeveer de eerste helft van januari. In januari bleken ze in het buitenland te zijn (wat ze begin december kennelijk niet hadden voorzien), en eind januari werd mij verteld dat er heel veel bezoek uit Nederland was en of ik het over vier weken weer wilde proberen.

Ik gaf het op en ik kwam deze wetenschappelijk onderzoeker daarna later zomaar tegen in een horecagelegenheid. Maar van een serieus gesprek is het niet meer gekomen.‖ © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007, 5e druk, p. 152 SXM, 22 maart 2015 __________________________

123

Bereikbaarheid (2) ―Gingen afspraken altijd zo moeizaam? Ja, altijd. Je kon beter binnenvallen en hopen op geluk dan opbellen om een dag en tijd af te spreken. Want een secretaresse was er voor de afscherming. Ik probeerde een belangrijke omroepman een keer te bereiken, iemand die ging over een radiostation, een tv-station en een krant. In de telefoongids stonden zes nummers, maar geen van de eerste vijf vrouwen (altijd vrouwen) die ik aan de lijn kreeg wist hoe ik de directeur kon bereiken. De zesde wist dat kennelijk wel en vroeg mij waar het om ging. Ik vertelde dat ik een journalist was en een gesprek met hem wilde hebben. ‗Er zijn op dit moment geen vacatures‘ , zei ze. Ik legde uit dat ik niet op zoek was naar een baan, maar een interview wilde maken. En dat ik deze directeur al sinds mijn jeugd kende, dat zijn vader en mijn moeder samenwerkten bij een radiostation en dat we op elkaars verjaardagen kwamen. De secretaresse begreep het nu helemaal en klonk welwillend: of ik mijn telefoonnummer wilde geven, ze zou me terugbellen.

Ze belde nooit terug. Ik belde daarop mijn moeder in Den Haag, die de moeder van de directeur belde, en de volgende dag had ik deze directeur aan de telefoon, in hoogsteigen persoon.― © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007, 5e druk, p. 151 SXM, 22 maart 2015 _______________________

124

Bereikbaarheid (1) ―De man die verantwoordelijk was voor de vuilophaal was niet gemakkelijk te bereiken. Na veel omwegen had ik hem weten te traceren, want aan de vuilophalers zelf kon je het niet vragen. Die wisten niet wie hun ‗ echte‘ baas was, baas was de voorman, meestal ook de bestuurder van de vuilniswagen. Ik belde naar het ministerie van Openbare Werken en de telefoniste begreep mijn vraag niet helemaa: ‗wie is er verantwoordelijk voor de vuilophaal?‘. Dat leek me een heldere vraag.

Zei ze: ‗wie moet u spreken?‘. ‗De hoogst verantwoordelijke voor de vuilophaal‘. ‗Heeft u een doorkiesnummer?‘ ‗Nee.‘ ‗Een naam?‘ ‗Nee, ik zoek juist de ambtenaar die verantwoordelijk is..….‘ ‗Ogenblikje.‘ Ik kreeg hoop. Er kwam een andere mevrouw aan de lijn, die wilde weten met wie ze sprak en wat ik wilde weten. ‗Bent u verantwoordelijk voor de vuilophaal?‘, vroeg ik. ‗Ik ben hoofd telefonie‘, zei ze, ‗heeft u klachten?‘ ‗Nee, ik wil een interview met de ambtenaar die gaat over de vuilophaal. Iemand die weet hoe het allemaal georganiseerd is, wat het kost, dat soort dingen.‘ ‗O, maar dan moet u bij Voorlichting zijn,‘ zei de dame.

Mij best, of ik doorverbonden kon worden. ‗Nee, er is niemand meer aanwezig‘ Het was elf uur in de ochtend! Hoe laat moest ik dan bellen om iemand van voorlichting te pakken te krijgen? ‗Probeert u het straks anders nog eens.‘ Na een uur probeerde ik het weer en het ritueel herhaalde zich min of meer. Wat deed je in zo‘n geval dan. Je gaf het op, en belde een vriend. Hij was ingenieur en werkte bij het ministerie van Planning en Ontwikkeling, die hoegenaamd niets te maken had met de vuilnisdiensten. Hij sprak het hoofd van zijn afdeling, die weer zijn 125

hoofd sprak, die het hoofd kende van Openbare Werken en die op zijn beurt weer wist wie het hoofd van de vuilnisdiensten was.

Ik had nu een naam en een doorkiesnummer, waar de telefoniste erg blij mee was, maar de man zelf was altijd even de deur uit en anders in bespreking. Hij had een secretaresse, aan wie ik mijn telefoonnummer gaf met het nederige verzoek of ze mij een seintje kon geven als hij achter zijn bureau zat en ik hem kon opbellen. De secretaresse heeft nooit teruggebeld.― Wordt vervolgd….! © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007, 5e druk, p. 150 SXM, 21 maart 2015 _____________________

126

Gespreksstof ; buitenlanders Onlangs las ik een boek met verhalen over hoe dingen gaan in Suriname. Ik moest vaak hartelijk lachen om de herkenbare situaties die werden geschetst . Ik zal er hier in mijn weblog de komende tijd enkele weergeven omdat ze in mijn beleving ook een goede afspiegelen geven hoe het hier op Sint Maarten vaak ook gaat. Het verhaal hierna gaat over ‗buitenlanders‘. Ook op Sint Maarten – zoals eerder al eens gemeld in mijn eerdere blogartikelen - een geliefd gespreksthema. Hier komt het.

"Een keer ging ik, in de nog altijd tropische warmte van twee uur ‘s nachts, na een bezoek aan kennissen terug naar mijn appartement. Er waren te veel gemengde drankjes geweest en te weinig onderwerpen van gesprek. Er waren eigenlijk maar twee onderwerpen: de regering en de buitenlanders. Nooit had men het over films, boeken of voor mijn part de oorlog in Irak. Men had het zelfs niet zeer vaak over relaties, liefde of overspel, hoewel dat laatste zo nu en dan ter sprake kwam, op zachte, roddelige toon.

De regering en de buitenlanders, eeuwig terugkerende thema‘s. De regering deed niks goeds, de buitenlanders deden al het kwaads. Bij zoveel eensgezindheid wilde je wel eens een cocktail te veel bestellen.

Ik vertelde over een hoogleraar die recentelijk had gewezen op een krantenartikel van exact een eeuw geleden, waarin werd geklaagd over de komst van buitenlanders. Dat waren in 1907 Hindoestanen, Javanen, Chinezen, Europeanen en Libanezen. ‗De eigenlijke bevolking sterft uit‘, was de eindkreet in de Nieuwe Surinaamsche Courant van mei 1907, en de eigenlijke bevolking, dat waren dan de stadscreolen.

Het gezelschap waarin ik verkeerde, was eerst met stomheid geslagen, maar kwam snel weer tot eensgezindheid: de eigenlijke bevolking van Suriname bestond uit de mensen die hier waren op de dag van de Onafhankelijkheid, 25 november 1975.

Mooi, zeg ik, in die zin behoorde ik dan tot de eigenlijke bevolking want ik was er immers, op die bewuste 25 november. Maar je bent daarna weggegaan, klonk de verwijtende voorwaarde, ik had de kleine lettertjes van de ongeschreven wet niet goed gelezen. Tja, dan nog maar een cocktail. Deze dag [Onafhankelijkheidsdag; red] was immers een feest van saamhorigheid en broederschap: de eigenlijke bevolking van Suriname feliciteerde zichzelf met het feit ‗eigenlijk‘ te zijn. Men was, sinds de Nieuwe Surinaamsche Courant van 1907, eigenlijk niks opgeschoten.

Na de onafhankelijkheid in 1975 waren de Haïtianen gekomen, die werden verguisd.

Toen de Brazilianen: schurken boeven, onbetrouwbaar volk. En laatstelijk de Chinezen: alleen uit op eigen gewin en smerig tot op het bot. Volgens de kranten 127

was het aantal recente migranten uit China, de zogeheten ‗nieuwe Chinezen‘, opgelopen tot 30.000. loonarbeiders, handelaren, opkopers van hout en goud.

Suriname was voor hen geen land waar ze zich zouden willen vestigen, maar een wingewest, waar je snel even wat geld kon verdienen. Dat zette kwaad bloed bij Surinamers. De Chinezen werden gezien als ‗ passanten‘ die het land ‗ beroofden‘ van zijn rijkdommen. Ze kwamen hier, sloegen hun slag, en verdwenen weer.

Maar dat deden we toch allemaal? Al was voor sommigen weggaan enkel sterven op de plaats van geboorte. We waren allemaal passanten: het idee van het lange verblijf was vals. Iedereen op aarde was per definitie gastarbeider, het leven was per definitie een ‗short stay‘." © Anil Ramdas, Paramaribo, 2007, 5e druk, p. 145 en 147 SXM, 20 maart 2015 ________________________________

128

Geen controles door ontbreken nieuwe kentekens politie Een tijdje geleden plaatste ik in deze weblog een artikeltje over het feit dat de politieauto's van Sint Maarten bijna inbeslag werden genomen door de leasemaatschappij vanwege langdurige achterstallige betalingen. Uiteindelijjk is het op het laatste moment nog goed gekomen, maar die gang van zaken sluit bepaald niet uit dat iets wat op een ander Carbisch eiland (Aruba) is gebeurd (zie hieronder) ook hier kan gebeuren. Welkom op de Cariben!

dinsdag, 17 maart 2015 14:24 door onze verslaggever Franciska Groen ORANJESTAD — Korps Politie Aruba (KPA) ontving maandag 9 maart de brief van de belastingdienst met daarin het verzoek om te starten met controles op ongeldige kentekenplaten. Maar tot op heden vindt er geen controle plaats. De reden volgens de belastingdienst is dat de motorrijtuigenbelasting voor een aantal voertuigen van het korps nog niet betaald is.

De streefdatum voor de start van de controle is aanstaande vrijdag, laat KPAwoordvoerder Lito Lacle vanochtend aan Amigoe weten. Maar het wachten is nog op kentekenplaten voor de dienstvoertuigen, eerder wordt er niet gecontroleerd. Dat is de opdracht van korpschef Dolfi Richardson, maakt hij duidelijk. Die heeft volgens de woordvoerder, om de geloofwaardigheid van het korps kracht bij te zetten, het standpunt ‗practice what you preach‘ ingenomen. De politie heeft zelf de zaken niet op orde en kan dit dus ook niet opdragen aan anderen.

Angel Bermudez, minister van Financiën, geeft aan dat de verantwoordelijkheid voor het voldoen aan de financiële verplichtingen bij het korps zelf ligt. ―Er moet op tijd begonnen worden‖.

Maar de korpschef benadrukt vanochtend dat KPA wel degelijk aan alle verplichtingen heeft voldaan. ―Onze dienst kan alleen niet zelf betalingen verrichten.

Als dat zou kunnen, hadden we deze discussie nu niet gevoerd.‖ Hij bedoelt hiermee dat het korps afhankelijk is van het ministerie van Financiën als het gaat om het verrichten van betalingen, waaronder die aan de belastingdienst. En volgens hem loopt het daar spaak.

Als Amigoe hierop Bermudez benadert, geeft hij aan dit direct intern te gaan ‗checken‘. Het antwoord was voor het ter perse gaan van deze krant nog niet binnen.

Voorlopig vinden er dus geen controles plaats, beaamt Richardson. (c) www.amigoe.com SXM, 19 maart 2015 129

Kentekenplaat Elk jaar is het zaak om aan nieuwe kentekenplaten te komen. Dat moet, omdat ze elk jaar een andere kleur hebben en de politie dan aan de kleur kan zien of je de wegenbelasting voor dat jaar hebt betaald. In 2013 was de kleur geel, in 2014 was dat paars en nu in 2015 is het oranje. Vorig jaar liep het wel redelijk soepel. Ik had toen alleen een discussie met de loketmevrouw over de hoogte van het te betalen bedrag. Ik heb daar toe al iets over verteld in mijn blog.

Dus vol goede moed naar de receivers office in Simpson Bay. Het is daar wat minder druk dan bij de receivers office in Philipsburg. De mevrouw van het loket vond dat mijn papieren niet in orde waren. Ik kon geen origineel keuringsbewijs tonen. Ik vertelde haar dat ik dat kwijt was geraakt in de verhuizing maar wel een goede kleurenkopie had. Maar nee, het moest het origineel zijn en dat moet ik dan maar gaan halen bij de Inspection. Okee, de volgende dag reed ik daar even langs tussen de middag rond 13.15 uur. Er zaten zo‘n 20 mensen te wachten voor de deur van het kantoor dat gesloten was omdat het personeel lunchpauze had. Dat schiet niet op dacht ik. Maar ik zag wel een ticket-automaat. Die was er 2 jaar geleden nog niet.

Handig! Want dan kon je een nummertje trekken en eerst nog wat andere boodschappen doen. De volgende ochtend reed ik om 7.30 uur langs. Om 8.00 uur gaat het kantoor open en ik dacht slim te zijn door dan alvast een nummertje te halen. Maar dat ging niet door. Het nummertjes apparaat blijkt immers pas buiten gezet als het kantoor open gaat (en er al 15 man staat te wachten).

Nu wist ik zeker dat ik onlangs ergens in een officiele publicatie had gelezen dat kopieen van originele ook worden geaccepteerd. Maar ik kon de informatie nergens meer vinden. Maar een collega had het bewaard. En inderdaad; kopieen worden ook geaccepteerd, zo stond daar te lezen in een document met stempels en handtekeningen. Dus ik rond 4 uur pm opnieuw naar de Receivers office, maar nu in Philipsburg. Helaas, dat was net dicht gegaan. Dan maar even kijken bij de receiversoffice in Simpson Bay (ik kom daar toch langs op mijn weg terug naar huis).

En ja hoor. Dat was nog open. Wat een mazzel. ―Ja,zeker kunt u bij mij nog een nummerplaat komen halen‖ aldus de allervriendelijkste lady. ―Dat kan tot 4.30 uur pm. ‖Okee, maar eerst zal ik ‗m nog even moeten betalen‖ zei ik tegen haar. Haar gezicht berok. ―Helaas meneer, dat kan nu niet. Dat kan alleen tot 3.30 uur pm‖. Ik heb haar vriendelijk een fijn weekend gewenst en gezegd dat het niet erg was. Zij kon immers ook niks doen aan die regeltjes. Volgende week beter. Maar soms is het toch om een beetje moedeloos van te worden hoor. Het leven zou al een stukje gemakkelijker zijn als ergens op internet helder was te zien wat de openingstijden van de instanties zijn en wat de vereisten zijn voor indiening. Ik heb wel zitten zoeken, maar kon het nergens vinden.

SXM , 8 februari 2015 130

Op de volgende maandag om 12 uur even langs geweest op het hoofdkantoor in Philipsburg. Eerst even 40 minuten in de rij staan. Medewerkers gaan nu eenmaal met luchpauze tussen 12-2, net als alle andere mensen in hun luchbreak even langskomebn om zaken af te handelen. Niet alleen bij government maar ook bij de banken. Mijn kopieen van stukken werden zonder discussie geaccepteerd en verwerkt. Na betaling kon ik onmiddelijk de nummerplaat ophalen bij het loket ernaast. Ziezo, dat is weer klaar voorlopig. _________________________

131

Flitspalen Ik lees in de kranten dat men nou op de grote kruispunten camera‘s gaan instaleren om de roodrijders en doodrijders te flitsen. Op zich geen slecht idee…[…]…

Maar het idee van die flitspalen is niet nieuw, want ik weet nog dat een jaar of 20 geleden, ik zie die foto nog voor me, mijn goede vriend de heer Angel Salsbach, die toentertijd minister was, bij de Joodse begraafplaats op Berg Altena stond, bij de onthulling van de eerste flitspaal. De bedoeling was dat er een camera geplaatst zou worden die, om de zoveel tijd op een ander kruispunt geplaatst zou worden, zodat men nooit wist of men geflitst zou worden.

Pracht idee en iedereen was er natuurlijk blij mee want dan hoefde je niet steeds je leven op het spel te zetten telkens als je door groen reed. Waarom is het toen niet door gegaan? Men kwam daarna pas tot de ontdekking dat er niemand op het eiland was die de film kon ontwikkelen, dus ging het niet door en staan die palen nu nog bij de stoplichten op de grote kruispunten.

Maar buiten dat, er zijn maar weinig mensen hier die de deur van het Openbare Ministerie plat lopen om hun boete te betalen als ze door rood rijden en ligt er voor miljoenen op straat wat nooit geïnd wordt omdat hier, zoals met de meeste dingen, geen controle is. Je kunt wel een wet maken en implementeren maar uitvoeren en ‗follow up‘ is er bijna nooit.

Maar ik ben blij dat ze nou weer met camera‘s gaan komen ..[..].. Proficiat Curaçao met onze ‗nieuwe‘ flitspalen! © Arthur Donker, Curaçao, 8 februari 2015 http://www.antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/lezers/10330-geschiedenisherhaalt-zich Sint Maarten heeft 1 kruising met een stoplicht wat momenteel sinds de laatste storm van november 2014 buiten gebruik is. Er is een onderdeel stuk en omdat het oude palen en lichten zijn is het onderdeel niet of zeer moeizaam te krijgen, vandaar.

Verder heeft Sint Maarten (nog) geen flitspalen. En toch is dit er iets herkenbaars in dit artikeltje en daarom plaats ik het. Herkenbaar is namelijk dat: 1.

Niet altijd de invoering van maatregelen wordt doordacht op de uitvoeringaspecten.

2.

De regels die er wel zijn worden ook hier niet of nauwelijks gehandhaafd.

3.

Als ze wel worden gehandhaafd, worden de daaruit voortvloeiende boetes niet of nauwelijks ingevorderd.

132

Overigens rijden op Sint Maarten de grootste snelheidsovertreders (scooters/motoren) zonder kenteken dus zou een flistpaal uberhaupt weinig zin hebben.

SXM, 9 februari 2015 ___________________________

133

Post 2 Laats vertelde ik hier in een eerder berichtje mijn belevenissen met de post. Ik probeer al een tijdje te checken of een pakje uit Nederland is aangekomen. Toen ik vanuit Nederland onlangs een mailtje kreeg met een leveringsbrief van Amazon.com heb ik die uitgeprint en er (opnieuw) mee naar het postkantoor gegaan. Op het leveringsbericht stond immers dat de verwachte aankomsttijd van het pakje 6 januari 2015 zou zijn. En nu zijn we inmiddels een maand verder. Dus vol goede moed stapte ik het postkantoor binnen. Immers nu had ik een geprinte leveringsbon in kleur van een officiele instantie en dat wil nog wel eens helpen bij de zoektocht. Men ziet hier namelijk graag officiele documenten met stempels en handtekeningen.

Overigens niet alleen bij de post. Dat geldt eigenlijk overal.

Bij loket 1 werd ik vriendelijk geholpen. De meneer ging zelfs met het document naar achteren om de postbezorger te zoeken van mijn wijk (die had vandaag een kantoordag, want men bezorgt maar 2 x per week de post (dinsdag en donderdag).

En de mailman is de spin in het web in de zoektocht naar post. Toen hij ‗m niet kon vinden verwees hij me door naar loket 3.

Daar vertelde een allervriendelijkste meneer mij dat ik toch echt de mailman moest hebben en dat de mevrouw van loket 5 er meer van zou weten.

De mevrouw van loket 5 was druk aan het telefoneren en vertelde me tussendoor dat de mailman met pauze was. Hoe lang dat zou duren wist ze niet. Ze adviseerde mij op woensdag terug te komen (het was nu maandag). Dan had de mailman immers weer een kantoordag. Ik kon me dan melden bij de security guard die daar in de hal rondloopt, die mij dan zou helpen om de mailman te zoeken.

Okee, dus op woensdag de securty guard aangeklampt. Ook deze meneer stond me vriendelijk te woord. Nee, de mailman was er niet op dit moment, maar hij zou voor de zekerheid checken. Hij maakte een kopietje van mij mooie officiele document van Amazon.com en ging naar achteren om na 5 minuten terug te komen. ―Helaas meneer, de mailman is er inderdaad niet, maar ik zal hem de kopie geven en als hij het pakje toch heeft zal hij u even opbellen.‖ Ik heb de man hartelijk bedankt voor alle moeite.

Er is die middag niet meer gebeld…….

SXM, 2 februari 2015 __________________________

134

Cruisetrip Ik ben een weekje met de boot gaan varen op de Caribische Zee en gaan eilandhoppen. Het was een last minute-aanbieding en dat is altijd fijn met de prijs. De foto‘s van de trip kun je bekijken via de link: http://www.mijnalbum.nl/Album4VWJM4LQ-Foto's-van-Vakantie-Caribbean_Antillen.html Hieronder volgen wat indrukken en belevenissen.

Het welkomst comitee bestond uit een lieftallige dame die hielp met het inchecken aan boord. De voertaal van de bemanning was Frans en dat is dan ook te merken in de Engelse uitspraak. Op een gegeven moment vroeg ze ―where are you lieving‖?

Huh, leaving? ―I just arrived! I will only leave after 7 days cruising here again in Sint Maarten.‖ Maar dat wilde ze niet horen. Ze herhaalde haar vraag nog twee keer.

Toen werd het me helder. Ze bedoelt natuurlijk: 'where are you living!'. Ze wil gewoon mijn adres weten. Okee, duidelijk.

Zo‘n boottocht geeft weer hele nieuwe ervaringen. Zo zat ik eens op het dek – in de lengteas van het schip - naar de wolkenluchten te kijken. En tot mijn stomme verbazing zag die wolken verticaal bewegen (!) in relatie tot de dek railing van de boot. Huh?? Hoe kan dat nou? Toen keek ik nog eens goed en werd het me duidelijk. Er was een lekker briesje en ook behoorlijke golven. Nu heeft het schip interne stabilatoren die voorkomen dat de boot te veel gaat schommelen. Maar toch was er een lichte beweging van het schip waar ik me niet eens van bewust was. Niet de wolken bewogen, maar het schip. Okee, ik geef toe, dat was na een paar gratis drankjes.

Je kan kiezen om formeel te eten met bediening en tafelschikking en bediening of informeel in een zelfbedieningsrestaurant. Ik deed dat laatste. En dat is leuk want dat ben je vrij om te kiezen en te doen wat je wilt. Soms leidt dat tot uitwassen. Zo betrapte ik mezelf erop dat ik soms de volgorde omdraaide. Ik begon met het toetje, daarna het hoofdgerecht en als er nog plaats in mijn maag nog een voorgerecht om het af te ronden.

Goudeloupe (Point-a Pitre) Als ik vroeg in de ochtend het dek op loop van het schip is het nog schemerdonker.

Vaag zie aan de oostkant (dacht ik) de contouren van een groot eiland en in de verte aan de noord-westkant een ander kleinere eilandje. Nu kon ik me niet herinneren dat dat laatste ik op de kaart had gezien dat die er was, maar okee, geen probleem.

Maar vreemder nog was het feit dat daarna de zon in westen opkwam(!). Ik begreep er helemaal niets van. Totdat ik naar de andere zijde van boot keek (westzijde, dacht ik). Daar zag ik ook een groot eiland. En aan de voorzijde van de boot ook. Maar die staan zo helemaal niet opde kaart! Enkele minuten later realiseerde ik me dat Guadeloupe eigenlijk in een soort hoefijzer-vorm ligt. Ik dacht eerst dat we nog aan de westzijde van die hoefijzer voeren in zuidelijke richting; vandaar dat het logisch 135

was dat aan ik de oostzijde al land zag. Maar het bleek dus dat we al verder waren en dat het schip 180 graden was gedraaid en inmiddels in noordelijke richting voer binnen in het hoefijzer, recht op Point a Pitre aan. Vandaar land aan oost en westzijde! Goede morgen ! Okee, misschien was ik nog niet helemaal wakker of lag het toch lag aan de free-drinks van de avond daarvoor. Dat kan ik me niet meer goed herinneren.

Ik was eerst van plan om in de ochtend met de publieke bus naar de officiele hoofdstad Basse Terre te gaan. Maar nadat ik het busstation (Bergevin) had gevonden (op 1 km van de havenkade) waren er verder geen timetables of informatiekiosk. De buschauffeur van de enige bus die er stond had geen idee wanneer de bus naar Basse Terre zou gaan. De mevrouw van het eettentje naast het busstation wist het wel; ―die gaat over 70 minuten meneer‖. En dat alles in het frans.

Men spreekt niet of nauwelijks Engels. Dat heeft ook voordelen, want toen een zwerver mij benaderde en een heel verhaal begon zei ik hem dat ik alleen Engels kon en toen droop hij teleurgesteld af. Ik vroeg een studente die daar bij dat eettentje wat kocht of Basse Terre een leuke plaats was op te bezoeken. Maar ze keek met een blik van ‗wat moet je daar nou doen‘ en zei ―het is maar een klein plaatsje, eigenlijk niet zo bijzonder‖. Welnu, toen wist ik het wel. Ik heb maar afgezien van het plan en gewoon lekker de oude binnenstad van Pointe a Pitre verkennen.

Point a Pitre heeft een klein en aardig centrum. Een diverse architectuur. Veel houtwerk en balkonnetjes. De kade waar de boot aanlegt bevindt zich juist aan de rand van het oude stadscentrum, dus het is gemakkelijk lopen.

Martinique (Fort de France) Vanaf het schip loop je in 20 minuten naar het centrum. Het historische centrum van Fort de France is ietsje groter dan dat van Pointe a Pitre. Het karakter van deze plaats, hoewel ook frans, is toch weer heel anders dan dat van Pointe a Pitre. Het is wat geordender, wat gestructureerder. En de architectuur is ook iets afwijkend (iets strakker, wat minder speels). Ik had soms de indruk in een Franse kustplaats (westkust) te lopen.

Venezuela (Isla Margerita) De haven ligt in the middle of nowhere. Dus je moet wel iets van een tour regelen. De tours die je boekt aan boord van het schip zijn altijd duur. Soms kan je het goedkoper buiten het schip regelen. En inderdaad werden er binnen de gate op het haventerrein ook tours aangeboden die 40% goedkoper waren. Kijk dat scheelt weer!

Er waren veel militairen in de haven rondom het opstappunt van alle tours. De bus kreeg 2 militairen op een motor toegewezen. Zij vergezelden de bus. Eentje voor de bus en eentje achter de bus. Bij wegkruisingen of verkeersblokkades snelden ze naar voren om de weg vrij te maken van het overige verkeer en de bus vrije doorgang te verlenen opdat deze niet tot stilstand zou hoeven komen. Op de 136

plaatsen waar we stopten vergezelden ze ons. Zelfs aan het strand hielden zij, gezeten aan een tafeltje op de boulevard, de boel in de gaten. Enerzijds geeft het een veilig gevoel. Anderzijds doet het je beseffen dat deze maatregel toch blijkbaar niet zomaar is genomen. Het land oogt arm en schraal. Letterlijk en figuurlijk. De begroeiing van de heuvels is voornamelijk lage doornachtige struiken. De stranden zijn mooi, maar de entourage er omheen doet denken aan Spanje in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Overal ligt veel rommel en vuil. De boottocht door dichte mangrovebegroeiing was aardig en deed een beetje denken aan de Biesbosch in Nederland. We hebben daar zelfs zeepaardjes gezien die daar vrijelijk ‘zwemmen‘!

En ook de baaien zijn mooi. Maar voor de rest heeft het geen grote enthousiasme losgemaakt moet ik zeggen. Ik weet dat veel mensen van elders er wel enthousiast over zijn, maar misschien het bij mij ook omdat ik het vergelijk met Sint Maarten en andere Caribische eilanden het in dat opzicht echt een flink stuk minder is.

Dominicaanse republiek (Santo Domingo en La Romana) De volgende dag schuift de stad Santo Domingo in mijn beeld als ik mijn gordijntje open doe. Er tovert zich weer een nieuwe stad voor mijn ogen bij het ontwaken. Mijn neus ruikt als ik buiten kom een geur die herinneringen oproept aan de geur van de grote Zuid-Europese steden in de zomer. Een mengsel van zuurstof en allerlei uitlaatgassen. De beelden van een bezoek lang geleden aan de stad Boedapest kwamen onmiddellijk bij me boven. Opmerkelijk wat de kracht van geuren kan zijn op de beelden die het oproept uit je geheugen!

Buiten de gate gewandeld en aangesproken door diverse taxichauffeurs. Ik wilde naar grote de paleisgebouwen buiten het centrum (Nationaal Theater, Museum moderne kunst en Bibliotheek). Ik wist waar ze waren en wist ook wat ik de voor de taxirit wilde betalen (max 5 dollar). Dat vertelde ik ook. En na enig onderling overleg werd de rit doorgeschoven/aangeboden door de ‗leider‘ aan iemand die wat lager in de pikorde stond. Maar kiezen tussen geen rit (hij was pas nummer 10 of zo) of 5 dollar was geen discussie voor hem. Hij nam hem graag aan.

Daarna teruggelopen naar het centrum via allerlei weggetjes. Santo Domingo is een grote stad met ook een criminaliteitsniveau wat daarbij hoort. Je moet dus een beetje oppassen. In het oude centrum valt dat wel mee. Daar staat op elke straathoek een guard/guide. Maar buiten het oude centrum moet je zorgen dat je mensen om je heen hebt (dus geen achteraf steegjes enzo). Ik liep ergens in een wijk van de bevolking zelf waar het markt was voor de bewoners zelf. Het vuilwater stroomde vrijelijk over de straat. Er hing een lucht van poep en pies want behalve de sewage water was er ook de lucht van dieren (hanen, kippen en hun afval). Ik was de enige blanke in een kleurlingen gemeenschap. Maar ik had geen onveilig gevoel. Iemand kwam zelf naar me toe om me er op te wijzen dat ik niet door het sewage water moest lopen omdat het niet hygienisch was.

Na alles wat ik gehoord en gelezen had viel het oude centrum eigenlijk een klein beetje tegen. Ik had grotere verwachtingen blijkbaar. Want het centrum is klein (1 137

vierkante kilometer) en er is maar 1 straat met echt wat grotere stadse gebouwen (Calle el Conde). Maar wat er staat in het oude stadscentrum is zeker wel de moeite waard. Ik heb prachtige foto‘s gemaakt. Met name de art-deco-architectuur en de oude spaans-koloniale architectuur die je her en der kan zien was een leuke ervaring en heeft prachtige foto‘s opgeleverd.

De volgende dag in La Romana voor 30 dollar (retourrit)een taxi gepakt naar Altos de Chavon. Een ritje van 10 kilometer. Dat is dus niet erg goedkoop. Maar een ander alternatief heb ik wel gezocht (onderhandeld met taxichauffeurs buiten de havengate), maar lager dan 25 dollar ging men niet. Dat kwam ook omdat men er het gebruik heeft dat men ter plaatse van de bestemming op je wacht om je weer mee terug te nemen. Deze chauffeur was enthousiast en sprak wat Engels en ik koos dus voor hem. Hij bood zelfs aan om ter plaatse als gids te fungeren (zonder extra geld te rekenen).

Altos de Chavon een klein gehuchtje dat pas in 1975 is gebouwd als reconstructie van een middeleeuws plaatsje aan de franse/spaanse kusten aan de middellandse zee. Het heeft een beetje Efteling gehalte, maar is toch bijzonder aardig om te bezoeken (architectuur, ligging, sfeer en landschap). Zeker ook omdat de plaats La Romana zelf niet erg de moeite waard is. En……….. Michael Jackson is destijds getrouwd in het kerkje aldaar, dus ik heb nu in zijn voetstappen gestaan!

Conclusie: Het was een leuke trip en een bijzondere ervaring. Elke ochtend als je je gordijntje van je hut open schuift ligt er alweer een nieuwe stad klaar om ontdekt te worden. Regelmatig moest ik me even afvragen waar ik was en welke dag het was.

Eigenlijk geen tegenvallers gehad. De trip voldeed prima aan mijn verwachtingen.

Wel zitten er 1900 gasten en 600 personeelsleden aan boord van zo‘n schip en is het dus soms behoorlijk druk aan boord. Ik heb dat een beetje ontlopen door vooral ‘s ochtends vroeg vanaf 8 uur op pad te gaan. Meestal kwam ik dan rond 1 uur pm weer terug en kon dan nog aanschuiven voor het middageten en daarna lekker in alle rust een tukje doen op het dek omdat de meeste gasten namelijk pas vanaf 11 uur van boord gaan en pas laat in de middag terugkomen.

SXM, 28 januari 2015. ________________________

138

Drukte op zee De cruise-industrie is erg belangrijk voor de economie van Sint Maarten. Er komen dagelijks gemiddeld 3 schepen binnen in Philipsburg, die gemiddeld zo‘n 2500 toeristen uitspuwen per schip, die zich gaan vermaken op Sint Maarten. En ook nog eens ongeveer 800 bemanningsleden per schip.

Men heeft wel eens berekend dat die dagjesmensen gemiddeld ongeveer 100 dollar per persoon uitgeven. Soms is het heel druk, zoals afgelopen zaterdag. Het is hoogseizoen nu. Toen lagen er 8 schepen in de haven. Voor zes is er plaats aan de kade. Twee moeten dan in zee blijven liggen. Die passagiers worden dan met grote water taxis van boord gehaald. Met zo‘ acht schepen komen er ongeveer 30.000 mensen aan wal. Dat is wel heel erg veel voor Philipsburg. De max is dan echt wel bereikt in wat een eiland logistiek kan hebben. Niet zozeer wat het strand betreft. Dat is lang zat. Maar wel wat betreft de weginfrastructuur. Het is niet leuk als de gasten 2 x 1 uur in de file moeten staan naar en van op weg naar hun dagjestrip.

Dus soms is het wel een beetje veel. Al die schepen. Maar het kan ook wel handig zijn. Al die schepen die rondvaren in de Caribische zee. Op weg van de ene bestemming naar de andere. Zoals vorige week een opvarend kan navertellen die van de cruiseboot viel ergens onderweg in zee zonder dat iemand dat had gezien. Hij zwom een tijdje rond in zee, maar na een tijdje werd hij moe en beperkte zich tot drijven. De zee was gelukkig kalm. En geen haai in de buurt. Dat scheelt ook.

Na een paar uurtjes werd het wel een beetje eentonig allemaal; dat gedobber. Totdat in de verte………….hij weer een cruiseschip zag aankomen die vrijwel dezelfde koers volgde als zijn voorganger. De man schreeuwde en zwaaide, maar een mens in zo‘n grote zee, dat valt natuurlijk niet erg op. Todat………… iemand stond aan de railing van het schip en hoorde ergens iets van geschreeuw op zee. Hij keek nog eens goed en zag toen in de verte iemand zwaaien. Daarop werd de reddingsactie in gang gezet. Het schip ging in de achteruit en de man werd uit het water gevist zonder noemenswaardige medische problemen. Kijk, dat is toch handig van zo‘n druk vaarseizoen!

SXM, 19 januari 2015. ______________________________

139

Snorkelen in de Cariben Op de begane grond staan wij grond van onze wandel en de Januari Winden waaien en weer verandert het Getij...

onder het grote Wateroppervlak achter machtige Watermuren een ander bestaan!

hoe hebben zij kunnen ontstaan? zo verzorgd, zo verborgen die duizend en één Wereldwonderen...

Krankzinnigheid zonder grenzen: waar een soort slak met een zak in één hap prooi vangt, waar een reuze krab wandelt op spinnenpoten!

rag fijne draden in goud en zilver die openzwaaien, Fantasie ontwaren en weer waaien de Januari Winden en steeds verandert het Getij.

© Wereldwonderen, maandag, 12 januari 2015, ILSE RISSEEUW-WINKEL, Curaçao www.amigoe.com 140

Post!

Het is bekend dat de post er enige tijd over doet om vanuit de Cariben de Oceaan over te steken naar Europa. En dat geldt ook andersom. Meestal is dat zo'n twee tot drie weken. Dat is ongeveer de tijd dat een containerschip er over doet om deze afstand te overbruggen.

Maar ……….de post schijnt toch echt per vliegtuig te gaan. Hoe die vertraging dan ontstaat is onduidelijk. Wel vertelde de postmedewerker dat de distributie verloopt via het distributiekantoor op Curacao, dus de post gaat niet rechtstreeks.

Gisteren stond ik de rij in het postkantoor om eens te checken waar mijn post toch blijft die is verzonden eind November vanuit Nederland. Het was 13.30 uur. Ik was een paar dagen daarvoor ook al eens langsgereden maar toen stonden de mensen tot buiten in verband met alle kerspakketten die heen en weer worden verstuurd.

Nu was het lekker rustig. Maar 10 mensen. In de rij stonden verschillende mensen met allemaal verschillende verhalen. Want dat is altijd wel leuk. De mensen zijn over het algemeen vriendelijk en zo raak je nog eens aan de praat.

Een prachtige jonge vrouw, die voor me in de rij stond, duwde haar handtas in mijn hand met de mededeling; " houdt u dit alstublieft even vast want dan ga ik proberen mijn losse post er in te doen". Ze had inderdaad veel losse brieven en tijdschriften onder haar arm. Ze maakte een wat gestresste indruk. 'Ja, sorry hoor, maar ik sta nu al vanaf 11 uur overal in de rij. Eerst bij het government-kantoor op Simpson Bay voor nieuwe nummerplaat en daarna nog bij GEBE om de rekening te betalen."

Dat betalen van de water- en elektra rekening gaat allemaal nog gewoon cash of via pinnen op het kantoor van GEBE. Niks automatische overschrijvingen. Gewoon elke maand er even heen.

En ook de betaling van de jaarlijkse wisseling van nummerplaten (dat is de wijze van innen van de jaarlijkse wegenbelasting op Sint Maarten) dat wordt gewoon per cash gedaan of gepint op het kantoor.

Ik stond daar wat onhandig met zo'n damestasje in mijn hand. En na wat gewurm met de poststukken was mijn conclusie duidelijk: dit gaat niet lukken. Daarop heb ik de tas op de grond gelegd en toen schoof de lieftallige dame de post er in nadat ze mij haar bos met autosleutels en mobile telefoon had gegeven om haar handen vrij te krijgen. Kijk, zo levert goed gedrag toch ook nog wat op!

Helaas, mijn post was nog steeds niet binnen. De medewerker adviseerde me om 4 uur terug te komen. Dan komen de postbodes uit hun wijken terug naar kantoor.

Misschien kon de postbode van mijn wijk nog even achter gaan kijken en me meer melden. Dus 2 uur later stond ik er weer. Nu was er nog maar 2 klanten. Kijk, dat 141

scheelt weer. De postbode van mijn wijk was net binnen. En na enig zoeken achter kon ook hij niks vinden. Hij stond me vriendelijk te woord. "Helaas meneer, het spijt me zeer, maar er zit niets anders op dat gewoon af te wachten en over een paar weken anders nog even terugkomen."

Welnu, dat ga ik dan maar doen. Rustig aan. Haast je langzaam..........

SXM, 8 januari 2015. ________________________

142

Goede voornemens 2015 Zo op de grens van het oude en nieuwe jaar maken veel mensen de balans op en komen met allerlei goede voornemen voor het nieuwe jaar. Vaak uiten politici dan vele mooie woorden. Sommige critici zien dat als lege woorden en window-dressing.

De redactie van het Antilliaans Dagblad schreef een helder stukje met goede voornemens. Geen lege woorden maar concreet en duidelijk, en mijns inziens to the point. Het gaat over Curacao, maar kan vrijwel evenzeer voor Sint Maarten gelden.

Opnieuw; er is wat dat betreft weinig verschil tussen de eilanden. Hoogstens dat het algemeen welvaartspeil op Sint Maarten iets hoger is en er een meer open blik naar buiten is. De situatie ten aanzien van scholen en achterstandswijken is iets minder slecht dan op Curacao. Ik plaats een deel ervan hieronder. Omdat het (toch ook) iets zegt over Sint Maarten. ―Als er […] één ding is waar Curaçao grote behoefte aan heeft, is dat wel het opkrikken van sociale zorg en algehele ontwikkelingsniveau. De sociale nood is in vele tientallen buurten vaak schrijnend. Achtergebleven wijken en gebroken gezinnen zijn funest voor de opgroeiende jeugd en daarmee de burger (vaders en moeders) van de toekomst. Normen vervagen, onderwijs wordt verwaarloosd en de samenleving raakt uit balans. Nog grotere materiële maar met name geestelijke armoede en toegenomen isolement van grote groepen mensen en daarmee per saldo van het eiland zijn het resultaat. Waarmee het fundament om de economie en het levenspeil op te krikken kleiner wordt. Enzovoort.

Deze redactionele analyse eindigt waarmee het begon: dat er ondanks achterstanden wel degelijk reden is voor een positieve kijk op 2015 en de jaren daarna. Maar voor niets gaat de zon op. Wil de economie en daarmee de (financiële) ruimte voor gezondheidszorg en sociale zorg voor jongeren, ouderen en andere hulpbehoevenden echt groeien, dan moet er weer duurzaam worden geïnvesteerd.

Minder consumptieve investeringen, meer productieve investeringen. Minder angst en aarzeling van financiers en entrepreneurs, meer durf. Minder klagen, harder werken. Minder in zichzelf gekeerdheid, meer de blik op de buitenwereld en (internationale) samenwerkingsverbanden (zoals met regio en overige koninkrijkspartners). Minder wantrouwen jegens de ander, meer vertrouwen. Minder uitsluiten en discrimineren, meer participatie en tolerantie. Minder gemakzuchtig door de vingers kijken, meer orde en discipline. Minder verkwisting van gemeenschapsgeld, een meer effectieve en efficiënte publieke sector. Minder individualisme, (veel) meer collectivisme. Minder verdeeldheid, meer eenheid. Minder solistisch gedrag van regering, bedrijfsleven en bonden, meer continue sociale en nationale dialoog. Niet alleen een juiste mindset is vereist, maar bovenal gewoon méér de handen uit de mouwen steken en keihard aan de slag.‖

143

Dat laatste klinkt helemaal niet Caribisch en het is misschien daarom wel opmerkelijk dat er zo‘n helder signaal vanuit het eigen eiland zelf wordt afgegeven. Š Keihard aan de slag, 03jan2015, http://antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/commentaar-93/10129-keihard-aande-slag __________________

144

Terugblik 2014 Het is een cliché, maar dit jaar 2014 lijkt sneller voorbij te zijn gegaan dan vorig jaar 2013. Is dat altijd zo, zo vraag ik me af. Gaat het recentste jaar voor je gevoel altijd sneller voorbij dan het jaar daarvoor?

Ik weet ‘t niet zeker. Ik heb er eigenlijk nooit zo goed op gelet. In ieder geval geldt het in ieder geval zeker voor dit jaar 2014. Hoe dat komt? Ik denk doordat ik lekkerder in mijn vel zat dan het jaar daarvoor. M‘n draai gevonden op het werk. Begin 2014 verhuisd naar een leuke nieuwe woning en woonomgeving (Beacon Hill). Een behoorlijke balans in de relatie met mijn kids. Ik bedoel; het gaat goed met ze. Geen al te grote problemen. Dat maakt het leven wat soepeler.

Geen spectaculair jaar in de zin van dingen met grote persoonlijke impact. De vakantie met mijn kids naar Zuid Limburg en Lago Maggiore was natuurlijk een mooie ervaring. Evenals mijn uitstapjes naar St. Barth en Saba. Een paar gezellige tennistoernooitjesop Sint Maarten en wat uitjes hier en daar. Helemaal prima.

Hoe zal 2015 gaan? Mijn arbeidscontract hier op Sint Maarten loopt november 2015 af. Ik moet eerlijk zeggen dat ik zelf nog geen goed beeld heb wat ik dan verder zal gaan doen. Mogelijk wordt het contract verlengd. Of wellicht dat ik toch iets anders ga doen. We zullen het zien. Ik wil niet te veel plannen en zeker geen zorgen maken.

Wat dat betreft heeft de Caribische cultuur toch wel z‘n impact op me gehad. In de planning zitten in ieder geval 2 bezoekjes aan Nederland en ik wil graag een bezoekje brengen aan de hoofdstad San Juan van het Caribische eiland Puerto Rico (500 km westelijk van Sint Maarten). En ook nog even 1 of 2 daagjes naar St. Eustatius.

SXM, 31 December 2014 ___________________________

145

EHBO (Eerste Hulp Bij Ongelukken) Ik zag afgelopen weekend een filmpje op internet over scooterongelukken in grote steden in Rusland. Opvallend was dat als er daar dan zo‘n scooterrijder op de grond ligt, de omstanders niets doen. De mensen en het verkeer er omheen rijden er gewoon doorrijden en gaan gewoon hun weg. Alsof er niks aan de hand is.

Schokkend hoor.

Hoe anders is dat in Sint Maarten!

Als er hier op Sint Maarten een ongeluk gebeurt met een auto of een scooter staat onmiddellijk het volledige verkeer er omheen stil. Mensen stappen uit om eerste hulp te bieden. De betrokkenen gaan onmiddellijk met elkaar in discussie. En dat gaat dan niet meteen over de schuldvraag, maar over de vraag wat er is gebeurd en wat er nu moet gebeuren. Zijn er gewonden? Moet de ziekenauto worden gebeld? Moet de politie worden gebeld? Moet de schadebeoordelaar worden gebeld? Ook in die volgorde.

Ikzelf ben al eens betrokken geweest bij een scooterongeval (tijdens inhalen in botsing met linksaf slaande auto) op een hoofdweg en spreek uit ervaring. Het volledige verkeer kwam tot stilstand. De mensen stonden om me heen en zagen bloed (flinke schaafwonden) en vroegen bezorgd of ze de ambulance moesten bellen. Of, toen ik zei dat dat niet nodig was, wilden ze me naar de dokter brengen.

De automobilist zelf was zo geschrokken dat die zelf bijna flauw viel. De auto en scooter werden daarna aan de kant gezet door omstanders. De boodschappen die over straat lagen werden keurig weer bij elkaar gezocht, in een zak gedaan en bij de scooter gezet. De weg was weer vrij en daarna kon het verkeer er weer door. Pas toen we aan de kant zaten gingen we eens kijken wat de materiele schade was bij de scooter en de auto. Mailadressen werden uitgewisseld, want de automobilist wilde per se van mij horen hoe het herstel ding.

Vandaag gebeurde er een kop-staart-aanrijding hier voor de deur van het kantoor.

De vijf betrokken auto‘s werden aan de kant gezet, de politie werd gebeld, en daarna gingen de betrokkenen in discussie hoe het allemaal zo had kunnen gebeuren en hoe het nu verder moest.

Ja, dat is dus wel wat anders dan het filmpje dat ik zag over hoe de bevolking van een grote stad in Rusland reageert op een ongeluk. Nee, als je dan een ongeluk moet meemaken, dan kan je dat beter op Sint Maarten overkomen. Maar dan moeten er geen ernstige lichamelijke gevolgen zijn, want het kleine ziekenhuis op Sint Maarten heeft helaas niet alle medische expertises in huis. Dan moet je worden overgevlogen naar elders. Dat is natuurlijk ook een happening, maar dat kan je beter toch maar niet meemaken.

SXM, 31 december 2014.

146

Interessant alternatief Ik las dit afgelopen weekend een interessant artikeltje met gratis tip op welke wijze goed bestuur op de Caribische eilanden simpelweg kan worden gestimuleerd. Ik plaats het integraal hieronder. " In het Nederlands Juristenblad van oktober dit jaar, doet dr. Oberon Nauta een belangwekkend pleidooi voor de alternatieve rol van de gouverneur in de relatie tussen moederland en autonoom overzees gebiedsdeel. Nauta is bestuurskundige en promoveerde aan de Universiteit van Utrecht op het onderwerp goed bestuur in de Caribische rijksdelen. Hij kijkt daarbij naar het alternatief waarvan de Britten hebben aangetoond hoe op een relatief eenvoudige manier effectief invulling gegeven kan worden aan de waarborgfunctie.

De Gouverneur in de British Overseas Territories (BOT‘s) vertegenwoordigt net als op de Nederlandse eilanden, de Kroon en is hoofd van de regering. Het cruciale verschil is dat de Gouverneur in het Britse model daadwerkelijk die rol uitoefent en iedere vergadering van de besloten ministerraad aanwezig is. En dat is doorslaggevend volgens de Britten voor een relatief soepele relatie met de overzeese eilanden en het hoge niveau van goed bestuur aldaar.

Zijn aanwezigheid creëert, volgens Nauta, een situatie waarin op een laagdrempelige manier en onder de radar van de media op het hoogste bestuurlijke niveau kan worden afgestemd. In lokale aangelegenheden houdt hij zich afzijdig, maar wordt er naar het oordeel van de kroonvertegenwoordiger gesjoemeld met goed bestuur, dan mengt hij zich in de discussie. Nauta stelt dat de Britten hierdoor praktisch nooit gebruik maken van hun formele bevoegdheden en kunnen volstaan met de informele invulling van de waarborgfunctie.

Juridisch kan het, want de formele rol van de Gouverneur zoals vastgelegd in het Statuut, de afzonderlijke Staatregelingen en de Reglementen voor de Gouverneur staat hem al toe bij de vergaderingen aanwezig te zijn en ‗toezicht te houden op de naleving van de rijkswetten en algemene maatregelen van rijksbestuur en van de verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties‘, aldus Nauta.

De uitdaging is niet om, zoals Bosman en Van Raak bepleiten, weer een nieuw staatkundig verband te verzinnen. Zeker niet als die alleen maar uitgaat van het schoonvegen van het Nederlandse straatje. De uitdaging is om af te rekenen met de politieke traditie van 60 jaar Statuut. Een periode waarin Nederland koste wat kost wilde voorkomen neokoloniaal gedrag te worden verweten. Een periode waarin Nederland zich 60 jaar lang afzijdig hield van echte opbouwende bemoeienis met een democratie in wording." © woensdag 3 december 2014, Goed Bestuur op de eilanden kan wél worden afgedwongen, http://deachterkantvancuracao.blogspot.com/ 147

De beste wensen; Civil servants to report to work on January 2 Soms vertellen krantenberichtjes iets over de cultuur op Sint Maarten. Ik plaats daarom onderstaand berichtje integraal. ―PHILIPSBURG--The new Council of Ministers decided last week not to give government workers an extra day off on January 2, the day after New Year's Day. As a result, all civil servants are expected to report to work on Friday, January 2, a press release stated. January 2, the release added, is not a public holiday. New Prime Minister Marcel Gumbs urged civil servants who would like an extra day off to enjoy a long weekend to seek and request approval for a vacation day via their department heads.

He said 2015, from day one, is "a crucial year for St. Maarten" and "every facet of the public sector, as often that is legally required, is needed to address priority areas."

Gumbs, on behalf of his Cabinet, wished civil servants a happy, safe and productive New Year.‖ © The Daily Herald, Civil servants to report to work on January 2, Sunday, 28 December 2014, http://www.thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=article&id=5243 1:civil-servants-to-report-to-work-on-january-2&catid=1:islands-news&Itemid=54 Tsja, wat moet een mens hier van denken. Is men soms bang dat de kantoren zonder dit berichtje ongeoorloofd leeg blijven? Maar ..........het is toch vanzelfsprekend dat als er geen publieke feestdag is medewerkers gewoon verlof moeten vragen bij hun baas als ze dan toch een vrije dag willen? Of gaat dat bij de overheid soms anders? Voor zover ik er zicht op heb dacht ik van niet. Of is het berichtje meer bedoeld als signaal naar alle burgers dat het de nieuwe regering nu menens is om daadkracht te tonen? Maar een beetje raar blijft het. De civil servant moet deze (rare) boodschap van zijn of haar eigen werkgever uit de krant lezen. En het het blijkt dat - volgens het bericht - het jaar 2015 blijkbaar crucialer wordt dan 2014. Een interessante zienswijze, maar hoe dat dan zit kunnen we niet in dit artikeltje lezen. Ach, misschien komt dat dan weer in een volgend artikeltje ergens de komende dagen? We zullen het wel zien. Of niet.......

SXM, 30 December 2014 -----------------------------------

148

The friendly Island Elke dag zie ik haar weer. Vanuit de verte lacht ze me toe. Soms kan ik haar helder zien, soms verbergt ze zich in een sluier. Soms straalt ze, soms oogt ze somber.

Maar is wel altijd iets van afstand. In de twee jaar dat ik nu op Sint Maarten woon en werk heb ik nog steeds geen kennis met haar gemaakt. Maar afgelopen weekend was het zo ver en hebben zij en ik kennis gemaakt met elkaar. Saba en ik. Hieronder beschrijf ik mijn indrukken.

Drie meisjes uit de USA wilden ook mee naar Saba. Ze hadden zich niet erg goed op de reis voorbereid. Bij de incheckbalie vroegen ze aan de baliemedewerker of dit een rechtstreekse vlucht was van Sint Maarten naar Saba, of dat er nog een tussenstop was. De medewerker moest lachen en zei: ‖ik hoop voor u van niet dames, want tussen Sint Maarten en Saba is alleen maar zee!‖.

Daarna met 18 mensen in een Cesna-achtige vliegtuigje van de lokale vliegmaatschappij Winair. Op weg naar de kortste landsbaan in de gehele regio. Na 15 minuutjes vliegen komt het vliegtuig zo‘n 40 meter voor het einde van de baan (waarna de steile klip zich in zee stort) tot stilstand. We hebben het (weer) gered.

Veilig en wel geland op Saba.

Maar vijftien minuten in een kleine volle ruimte vrijwel zonder verse lucht is ook meer dan genoeg. Nee, het vliegtuig heeft geen airco of echte luchtkoeling. Maar daar heeft men wat op bedacht. In het vakje in de stoel voor ons zit een handwaaier waarmee je zelf met de hand wat lucht in beweging kan zetten.

Maar het moet gezegd; de landing en het stijgen is spectaculair, want we er is geen deur tussen passagiers en de 2 piloten zodat we rechtstreeks kunnen kijken hoe alles gaat.

De piloten zijn aardig. Ik zag dat de bandenspanning van de banden van het vliegtuig een beetje laag was. Dat is overigens een gewoonte die veel automobilisten op Sint Maarten ook hebben; men vindt zachte banden juist lekker soepel rijden op de wegen waar hobbels en kuilen zitten (en dat zijn er behoorlijk wat). Ik wees de piloot op de zachte banden van het vliegtuig, maar die gaf goedmoedig een geruststellend antwoord: ―ach meneer, dat is niet erg hoor, het is juist goed voor een soepele wegligging‖. Geheel gerust gesteld was ik niet, maar bedacht me wel dat deze maatschappij al 50 jaar vliegt zonder dat er – ondanks zachte banden en een ultra korte landingsstrip – al die jaren een ongeluk van betekenis is geweest.

Hoe voelt Saba? Welnu, anders.

Hoezo anders? Het begint al als je om je heen kijkt op het vliegveld. Omringd door behoorlijk steile en majestueuze bergketens (nu ja, ‗bergen‘ tot 870 meter dan). In de 149

verte het geblaat van geiten. Hoog op de heuvels ligt een ‗berg‘dorpje. Sprankelend witte huisjes met een rood dak. Het voelt een beetje alsof je in de (lage) Alpen bent.

Op Saba wonen ongeveer 1800 mensen. Een kleinschalige gemeenschap. Vooral gevestigd in de dorpjes The Bottom en Windwardside. De mensen zijn vriendelijk. Ik wordt vaak gegroet als ik over de enige (hoofd)weg loop. Ook is men niet te beroerd om een lift te geven als ik mijn hand opsteek. En het is stil op Saba. Geen geluid van vliegtuigen, motoren of wat dan ook. Jawel, wel af en toe dat van een haan, geit of Ezel. Dat wel. De bevolking bestaat uit een mix van blanken en kleurlingen. De blanken zijn te onderscheiden in degenen die hier reeds al vele generaties wonen (van oorsprong Ierse en Engelse vissers) en import van meer recente datum. Aan de prijzen van het onroerend goed te zien in de etalage van de makelaar in Windwarside is Saba een gewilde locatie om te verblijven.

Saba is behoorlijk groen. Over het algemeen begint vanaf de 400 meter hoogtelijn de bosachtige beplanting. Behalve dan aan de windzijde (noord-oost). Die is op de lagere delen wat kaler. Het verschil met Sint Maarten is dat zich ergens boven de 700 meter hoogte er een tropische bosvegetatie begint tot aan de top van Mount Scenery. Dat is wel een aparte ervaring. Onderweg hoor je echter weinig vogelgeluiden of oerwoudgeluiden. Blijkbaar zijn er niet zo veel vogels, of anders zijn het gewoon ‗stille types‘. Ik heb op zaterdag Sandy Cruz trail gedaan en zondag trail Mount Scenery. Beiden hebben soms een steile klim. Het was soms flink zweten en hijgen. De luchtvochtigheid is er wat hoger dan op Sint Maarten. Ik had 4 liter water bij me en het was na afloop van de hike volledig op. Maar ik ben er nu geweest: het hoogste punt van het Koninkrijk der Nederlanden!

Ik eindigde mijn tochtje op Saba in alle vriendelijkheid op het vliegveld. Ik was te vroeg, maar mocht van de vriendelijke meneer van het vliegveld mee op een eerdere terugvlucht omdat er nog een plekje vrij was. Friendly people. Sint Maarten noemt zich the friendly island, maar Saba mag dat van zichzelf ook best zeggen, zo heb ik ontdekt.

De foto‘s van het weekendje Saba heb ik geplaatst op www.mijnalbum.nl. Hier volgt de link: http://www.mijnalbum.nl/Album-QPYXTXB3-Foto's-van-VakantieCaribbean_Antillen.html SXM, 30 december 2014 _______

150

Steunend op eigen kracht Waar zitten verschillen en overeenkomsten tussen de landen binnen Caribisch Nederland? Dat is 1 van de steeds terugkerende vragen die mij interesseren en waar ik (soms) wat over schrijf hier op mijn blog. Met als doel om te zien op welke wijze Sint maarten zich onderscheidt van de andere eilanden. Elke keer als ik daarover wat lees, zie of hoor, dan vermeld ik dat. Vandaag weer een interessant berichtje waarin (opnieuw) de overeenkomsten groter zijn dan de verschillen. Ik plaats het hieronder integraal. ―Wat is eigenlijk het fundament van ons Statuut*? Dat staat in de preambule en op het monument: steunend op eigen kracht en de landen van het Koninkrijk der Nederlanden hebben een rechtsorde aanvaard, waarin zij de eigen belangen zelfstandig behartigen. Waar zou de discussie en evaluatie van deze 60 jaar over moeten gaan: hoe heeft Curaçao in de Nederlandse Antillen en sinds 2010 invulling gegeven aan het fundament, namelijk zelfstandig behartigen. Daarvoor hoeven we alleen bij onszelf te rade te gaan en hebben niet enig ander land binnen dit Koninkrijk voor nodig. Relatie met Nederland en consensus-Rijkswetten, maatregelen van Rijksbestuur in het verleden zijn daarin niet relevant, maar daar gaat alle aandacht over en niet over het fundament. Hoe ziet het fundament van het land [..] er nu uit na vier jaar eigen zelfstandigheid? Hoe functioneren onze politiek en de overheid?

Oftewel, hoe integer en kwalitatief is ons fundament? Om dit te weten hebben we opdracht gegeven aan Transparency International en dat bedrijf heeft dit een jaar lang uitgezocht en in een rapport vastgelegd in juni 2013.

In het Statuut hebben we afgesproken dat Nederland over de schouders zal meekijken in de waarborgfunctie van het functioneren van onder andere de deugdelijkheid van bestuur. Volgens dit rapport van TI moet er het een en ander gebeuren aan ons fundament. Zelf hebben we al geconstateerd dat er het een en ander moet gebeuren aan het functioneren van de secretarissen-generaal en de ambtenaren. Waar hadden we het dus over moeten hebben na 60 jaar: hoe staat het met de implementatie van het TI integriteitsrapport. Hoe staat het met de kwaliteit van ons ambtenarenapparaat? Als dat allemaal goed functioneert komt er geen algemene maatregel meer van Rijksbestuur. Maar wat doen we: niets aan het TI rapport. Nederland vraagt niet in zijn waarborgfunctie: hoe het staat met dit rapport.** Dus kan je al voorspellen dat ergens in de toekomst er [red:vanuit Nederland] wel weer een algemene maatregel zal komen. Wiens schuld is dat dan? Al jaren is iedereen het er over eens dat goed onderwijs nodig is om dit fundament te kunnen onderhouden. Maar functioneert ons onderwijs en is onderwijs echt prioriteit nummer één? Het antwoord op al deze vragen is dat wij zelf als land niet goed functioneren en dat kunnen we alleen maar zelf oplossen. Doe dat dan ook! © Dinsdag, 23 december 2014, HENK PASMAN, Curaçao, http://www.amigoe.com/ingezonden/30-ingezonden/198393-steunend-op-eigenkracht 151

*het Statuur is de gezamenlijke Grondwet voor alle landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. ** Hier is een verschil met SXM waar Nederland najaar 2013 een instructie heeft gegeven voor onderzoek naar de integriteit en het functioneren van de overheid naar aanleiding van een aantal kwesties op SXM. Ook wat de follow-up betreft zit Nederland er bij SXM wel achteraan dat er wat gebeurt.

SXM 25 December 2014 __________________________

152

Only under pressure......

In The Daily Herald van vandaag staat een berichtje dat eigenlijk veel zegt over de situatie op SXM en Curacao. Op mijn blog ben ik vaak op zoek naar de verschillen en overeenkomsten tussen de eilanden binnen Caribisch Nederland. Kijk, dit krantenartikeltje geeft hier een punt waarin de eilanden niet erg van elkaar verschillen. Ik plaats het bericht daarom integraal hieronder. ―Former Antillean Prime Minister Etienne Ys said during a presentation as part of a lecture series by the Association of Dutch Caribbean Economists that if it were up to him the Committee for Financial Supervision CFT would remain in existence forever.

The series focuses on public finances.

Ys emphasised that tacking financial problems in Curaçao seems to take place only under great pressure. He used as examples the involvement of the International Monetary Fund (IMF) in the past and more recently austerity measures taken at the insistence of the Netherlands.

The ex-PAR leader does not believe in the plans for a local budget chamber to replace CFT. He fears it won't be effective and said one can adjust whatever laws, but the fact remains that without external pressure no real attempt is made to put the country's household in order. ― In de Nederlandstalige digitale nieuwskrant Amigoe wordt dit (gelijkluidende) bericht vervolgd met: ―De Staten zijn volgens de voormalige premier de ultieme toezichthouder op de financiën van het land. Maar hij constateert dat hier in de praktijk weinig van terechtkomt. ―De Algemene Rekenkamer Curaçao (ARC) en overheidsaccountant Soab stellen kritische rapporten op, maar wat doen de Staten hiermee? Er is in het recente verleden zelfs een motie van afkeuring tegen een Financiën-minister aangenomen. Deze minister bleef gewoon zitten en doorregeren.‖ Het bericht in The Daily Herald gaat verder als volgt. ―Sound familiar? It was argued in this column before that maintaining the CFT at least for the time being might not be such a bad idea for St. Maarten. After all, the adjusted 2014 budget was passed only recently and there are still issues with the draft 2015 version. For the average citizens of both Dutch Caribbean counties, the continuation of CFT and the Kingdom Law on which it is based in any case could provide a certain level of guarantee that the local political establishment won't easily be able to drive the monetary union into ruin. Most people probably will agree that would not be the end of the world.‖

153

© Editorial - Not the end of the world, the Daily Herald, 12/24/2014. http://www.thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=article&id=5236 0:editorial-not-the-end-of-the-world&catid=32:editorial&Itemid=68 © http://www.amigoe.com/curacao/198414-oud-premier-ys-cft-mag-voor-altijd-blijven‖ SXM, 24 December 2014 _____________________

154

Niet vliegen zonder piloot Nee, natuurlijk moet je niet gaan vliegen zonder piloot. Maar het is ook niet onbelangrijk welke piloot er achter de stuurknuppel zit. Eigenlijk gaat daar het onderstaande artikeltje over. Niet letterlijk over het besturen van een vliegtuig, maar over de staatsinrichting en het besturen van de Caribische landen van het Koninkrijk Nederland.

De staatsrechtelijke structuur in Caribisch Nederland wordt namelijk in 2015 geëvalueerd door de leden van het Koninkrijk. Zo is destijds met de instelling van een nieuwe staatsrechtelijke structuur op 10-10-2010 afgesproken. Hoewel het eigenlijk is bedoeld als alleen een evaluatie van die gekozen structuur, wordt nu reeds door diverse mensen en organisaties de gelegenheid ook aangegrepen om opnieuw te kijken welke staats- en bestuursrechtelijke jas nu eigenlijk het beste past.

Niet alleen vanuit de Cariben zelf, maar ook door Nederland. Nu reeds gaan er vanuit de Tweede Kamer stemmen op om te gaan naar een soort (vrijblijvender) Gemene Best structuur, zoals Engeland die heeft met haar voormalige kolonien.

Niet alle uitingen hierover zijn echter even genuanceerd. Ik plaats daarom hier vrijwel integraal een artikeltje dat ik afgelopen zaterdag las. ―Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte de koningin van Nederland in een radiouitzending in Engeland, waar zij in ballingschap verbleef, bekend dat na de oorlog alle Nederlandse koloniën hun autonomie zouden krijgen. De Verenigde Naties oefenden na de oorlog druk uit op alle landen die koloniën hadden om een begin te maken met het dekolonisatieproces. Het [red:Engelse] Gemenebest omvat 53 landen en bestaat voornamelijk uit het Verenigd Koninkrijk en de meeste van zijn voormalige koloniën en mandaatgebieden. In de praktijk hebben de meeste burgers van Commonwealth-landen geen enkel idee waarom ze nog tot het Gemenebest behoren. Met de onafhankelijkheid van hun moederland, waren de problemen in de koloniën niet opgelost. Gebrek aan leiderservaring zorgde voor chaos. Verder waren de landen arm. Dit betekent dat de landen meteen leningen moesten sluiten met bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Ook was aan hen geleerd dat Europese waarden en normen goed waren. Deze wilden zij ook hebben, daarom probeerden ze Europa na te volgen. Echter, dit betekende dat ze altijd stappen achter liepen. …[…] in ons geval is [red: er] de zekerheid die het Statuut ons biedt in verband met onze banden met Nederland. Het Statuut kan niet eenzijdig door Nederland worden beëindigd.

Na de onafhankelijkheid [red:in een Gemenebestconstructie] (in een Gemenebest wordt het land dat vroeger een kolonie was onafhankelijk) kan de band eenzijdig door Nederland worden verbroken.

Maar welke nieuwe status en staatkundige structuur er ook gevormd wordt: het is de mens die regeert, het is de mens die wetten maakt, het is de mens die beslist over de 155

rijkdom van het land. Indien er geen ervaren en integere mensen beschikbaar zijn om te regeren zal een land met de beste staatkundige structuur ter wereld eindigen in een humanitaire ramp […]. De invloed van de financiële sterken die politieke partijen […] steunen kunnen ervoor verantwoordelijk zijn dat wij een goede of slechte politieke leider hebben. […] het... [zijn] ..niet de ervaring en integriteit van een persoon die meetellen[..]. Dit is ons grootste probleem, een gebrek aan meer ervaren en integere mensen (politici) om zich met de reeds aanwezige te verenigen. Niet onze staatkundige structuur.‖ Tot zover het artikeltje. Het is geschreven met het oog op Curacao, maar de visie/constatering is misschien ook wel een beetje van toepassing wat betreft SXM. © zaterdag, 20 december 2014; http://www.amigoe.com/ingezonden/30ingezonden/198231-niet-vliegen-zonder-piloot SXM, 21 December 2014 ____________________

156

Tijgermug Er lijkt –door wat ongenuanceerde berichtgeving in de Nederlandse media - de afgelopen week in Nederland enige paniek te zijn uitgebroken omtrent de tijgermug.

Het beestje wijkt uiterlijk bezien niet erg af van een gewone mug, maar kan een bacterie bij zich hebben die ziekten als chikungunya en knokkelkoorts (dengue) overbrengt. Die mug zit (nog) niet in Nederland zelf maar wel op Curarcao en de overige Caribische eilanden waaronder Sint Maarten.

De paniek leidde er zelfs toe dat onbekende en bekende Nederlanders (de zanger Jan Smit) niet meer naar Curacao durven. Nu is die paniek niet helemaal terecht. De symptomen zijn - als men ziek wordt - niet levensbedreigend. Maar je bent er toch echt wel minstens een week goed ziek van (vaak enorme spierpijn). En dat is toch vervelend. Nu is het aantal besmette muggen op Curacao wel behoorlijk hoog. Er schijnen nu al ruim 20.000 mensen besmet te zijn (geweest) op de 120.000 inwoners.

De eerlijkheid gebied te zeggen dat de besmetting is begonnen en verspreid via Sint Maarten. Dit is het eerste land in de Cariben dat er op enige schaal last van kreeg.

Dat is inmiddels al wel ruim een jaar geleden. Op Sint Maarten zijn uiteindelijk enkele honderden mensen besmet.

Het verschil is dat de overheid van Sint Maarten op tijd heeft gereageerd met voorlichtingscampagnes (voorkom stilstaand water want daarin broeden de muggen graag) en fogging (chemische bestrijding, zoals bijvoorbeeld ook structureel in Italie gebeurt tegen muggen). In Curacao lijkt men te lang te hebben gewacht met maatregelen.

Het is verstandig om te voorkomen dat muggen je kunnen prikken. Dat kan door je goed in te smeren met anti-muggenspul en een lange broek en een blouse met lange mouwen te dragen. En alert te blijven op de onbeschermde lichaamsdelen.

Een extreem voorbeeld van alertheid maakte ik echter vorige week mee op een terras ergens aan het water van de Simpson Bay Lagoon hier op Sint Maarten. Ik was in gesprek met een allervriendelijkste serveerster. Maar op enig moment verstarde haar blik en keek met afgrijzen naar mijn gezicht om onmiddellijk daarop met haar hand uit te halen naar mijn wang en een pets op mijn wang te geven.

Daarna gaf ze onmiddellijk zichzelf ook een klap op haar eigen wang. Ik was stomverbaasd over wat er gebeurde. De serveerster zag mijn verbaasde gezicht en verontschuldigde zich en zei: ‖sorry hoor, maar ik moest dit doen want er zat een mug op uw wang en zodra ik die bij u wegsloeg belande die door de luchtwerveling van die beweging op mijn eigen gezicht en toen heb ik ‗m doodgeslagen.‖ Goeie help, de lieve mevrouw had – zo realiseerde ik me nu - dus een heldendaad verricht door met deze actie in 2 klappen 2 levens te redden. Nu is alertheid prima maar of die alertheid zo ver moet gaan betwijfel ik. Ik heb de mevrouw hartelijk 157

bedankt voor de klap, maar dacht bij mezelf dat hier de grens tussen alertheid en paniek toch een beetje overschreden lijkt. Het moet toch niet gekker worden. Dat wij als gebaar van alertheid onze medemens klappen gaan verkopen!

SXM, 21 december 2014 __________________________

158

Fiets Fietsen op Sint Maarten is nog niet erg populair. Af en toe zie je iemand fietsen. Dat is dan een optimistische onwetende toerist of iemand die geen geld heeft om een auto te kopen of een taxi of een buskaartje te betalen. Met dat woordje ‗onwetend‘ bedoel ik dan dat de betreffende persoon blijkbaar niet weet in welk verkeergewoel hij/zij zich dan gaat storten (er zijn geen fietspaden) en de wegen zijn bepaald niet allemaal kuil- en scheurvrij. Ook valt het vaak tegen dat er op Sint Maarten veel redelijk steile hellingen zijn. Met name op zaterdag- en zondagochtend zie je in de vroege ochtenduren –zo tussen 6 en 7 uur – wel een behoorlijk aantal racefietsers.

Vaak in kleine groepjes. Die dan een bepaalde route rijden. Lekker een beetje de conditie op peil houden. Het is dan nog lekker rustig op de weg en ook nog niet zo warm. De meest gereden routes zijn het rondje rondom het eiland en het (kortere) rondje rondom de Simpson Bay Lagoon (via Lowlands). Als je er frequent rijdt dan weet je precies waar de kuilen en scheuren zijn. Dat is wel belangrijk om ongelukken te voorkomen.

Op Curacao is er wat fietsen betreft sprake van een ongeveer gelijke situatie, behalve dan dat het wat vlakker is. Toch voelde een bewoner zich geinspireerd om een loflied op de fiets te dichten. Omdat dit in de Cariben echt iets zeldzaams is (ik bedoel dus de fiets zelf en een gedicht over een fiets) geef ik het hier integraal weer.

Voor mij ben jij het symbool van vrijheid met jou kan ik mij voortbewegen over landpaden, stegen en bredere wegen, vakantieritten naar andere wijken en steden dat ik mijn kennis en wereldvisie mag verbreden ik hoef niet eens diep te tasten in mijn portemonnee want al zou ik bijna geen rooie cent meer bezitten ik zou me niettemin kunnen voortbewegen want je gebruikt brandstof noch benzine: je bent gewoon schoon van origine

Je vervuilt land, noch hemel, noch zeeën, 159

ik wilde dat alle kinderen er een konden bezitten om te fietsen over onze Curaçaose zandpaden, smallere stegen, bredere lanen of straten, in een cirkel over de wereld heen, zouden ze zich nimmer vervelen!

© HILDA DE WINDT AYOUBI, vrijdag, 12 december 2014 12:02, Curaçao, http://www.amigoe.com/ingezonden/30-ingezonden/197719-fiets SXM, 14 December 2014. _________________________

160

Sinterklaas en zwarte piet Zo, het Sinterklaasgebeuren is weer voorbij.

Ik weet dat er in Nederland sinds vorig jaar een hele discussie is over de vraag of zwarte pieten wel of niet zwart mogen zijn. En elke keer als dat kinderfeest er aan zit te komen dan zal die discussie wel weer opborrelen.

Op Sint Maarten speelt dat helemaal niet. Simpelweg omdat dit feest hier niet wordt gevierd. Maar op Curacao wordt het sinterklaasfeest wel gevierd.

Het is interessant om te zien hoe er vanuit de Cariben wordt aangekeken tegen deze discussie. Het komt er – als ik het goed zie - eigenlijk op neer dat men het geen discussie waard vindt. Wat er over wordt gezegd geef ik hieronder integraal weer.

Dat spoort ook behoorlijk met wat ik zoal hoor van mensen die ik hierover op Sint maarten spreek.

1. ―Sinterklaas kwam, de Zwarte Pieten deden hun Zwarte Pieten-ding en de kinderen waren blij en vol verwachting van wat er komen zou. Nou daar kwam ene Hollandse troel die in het kader van de Nederlandse ontwikkelingshulp ook hier de Zwarte Piet-knuppel in het hoenderhok meende te moeten gooien. Wat denken die lieden nou eigenlijk? Als wij er niet over praten hebben wij er geen problemen mee.

Maar dat vinden zij niet goed. Volgens hen moeten wij hier een enorm probleem mee hebben. Niet dus. Professor, hou je mening voor jezelf totdat je uitgezocht hebt hoe het hier beleefd wordt. Dat neemt meer dan een paar jaar en niet een paar weken.‖ © vrijdag, 12 december 2014,WIM DE BAERDEMAEKER, http://www.amigoe.com/ingezonden/30-ingezonden/197717-zwarte-piet

2. ―Men spreekt over racisme maar gelukkig, het grote merendeel ziet het zo niet. Is volgend jaar Sinterklaas aan zet waar eenieder dan over zeurt? Sinterklaas was van oorsprong bisschop en velen van hen deden dingen die niet kunnen worden goedgekeurd. Zal het volgend jaar verboden worden dat kinderen nog mogen zitten op Sinterklaas zijn schoot. Ik vraag mij af of het Sinterklaasfeest de aankomende jaren zal overleven of nadert het zijn dood.‖ © HENRI BEKMAN, Curaçao, dinsdag 02 december 2014, http://www.amigoe.com/ingezonden/30-ingezonden/196167-sinterklaas

3. "De Sint heeft u iets meer gegund dan enkel komma en dubbele punt.

Hij zocht in een bepaling van gesteldheid 161

wat moois, daar sta je van versteld meid.

Hij klom over vergelijkende en overtreffende trappen, zonder één keer mis te stappen.

Aangekomen bij collega Augustinus kocht hij wat in de prijs tussen plus en minus.

De Sint, zelf moe van het vele minnen, geeft jou iets dat streelt, je neven- en ondergeschikte zinnen.

Een kwartet, een spel dat heet ‗Zwarte Pieten‘ waarbij Jan, ook Piet en zelfs Klaas, iene-miene-mutte genieten en niemand is de baas.

De Sint, die altijd aardiger is dan hij eruit ziet." © MARTIE GENGER, Curaçao, http://www.amigoe.com/ingezonden/30ingezonden/197038-onderwijs-reflecteert-op-sint-en-zijn-peerd_ SXM, 14 December 2014 _______________

162

Zonbelasting; Kip zonder kop Ja, u leest het goed; ZONBELASTING. Het is een bekend feit dat de zon in de Cariben veelvuldig schijnt. Gratis en wel. Maar binnenkort niet meer op Curacao.

Daar moeten mensen ‗zonbelasting‘ gaan betalen!

Door de Raad van Ministers van Curacao (RvM) is namelijk op 5 november 2014 de beslissing genomen om per 1 januari de tarieven voor teruglevering van elektriciteit te wijzigen. Ook is besloten tot wijziging van de tariefrichtlijnen voor particulieren.

Daarnaast zullen particuliere en zakelijke klanten voortaan een vast maandelijks bedrag moeten betalen aan Aqualectra, ter dekking van de kosten voor het gebruikmaken van het netwerk. Dit alles, naar verluidt, vanwege het (te) grote succes van alternatieve energiebronnen en de moeizame financiële toestand van het staatsenergiebedrijf. In de volksmond wordt deze maatregel ‗de zonbelasting‘ genoemd. Door deze handelwijze wordt de terugverdientijd van eerdere investeringen in zonnepanelen door burgers en bedrijven verdubbeld. Voor bedrijven gaat het dan om investeringen van vele miljoenen dollars. Dat heeft inmiddels al behoorlijk wat commotie veroorzaakt op Curacao. Tot aan rechtszaken toe!

Ik plaatst dit omdat Sint Maarten eveneens zon-energie wil gaan stimuleren. In de plaatselijke krant is al aangegeven dat deze gang van zaken op Curacao een waarschuwing moet zijn voor de overheid en het energiebedrijf om van tevoren goed de gevolgen te overdenken zodat mensen later niet alsnog voor verrassingen komen te staan.

Ik plaats dit ook omdat iemand zo mooi op Caribische wijze zijn of haar gevoelens over deze zaak verwoordde.

Dat volgt hieronder nu integraal. ―Er was eens een kip die op het erf van de boerderij rondscharrelde tot ze enkele korrels tarwe vond. Ze riep haar buren erbij en zei: ,,Als we dit graan zaaien, hebben we later brood om te eten. Wie wil me helpen zaaien?‖ ,,Ik niet‖, zei de koe. ,,Ik niet‖, zei de eend. ,,Ik niet‖, zei het varken. ,,Ik niet‖, zei de gans. ,,Dan zal ik het alleen doen‖, zei de kip. En ze voegde de daad bij het woord.

Het koren groeide hoog en rijpte tot gouden graankorrels. ,,Wie wil me helpen oogsten?‖ vroeg de kip. ,,Ik niet‖, zei de eend. ,,Dat behoort niet tot mijn bevoegdheden‖, zei het varken. ,,Ik zou mijn anciënniteit verliezen‖, zei de koe. ,,Ik zou mijn werkloosheidsvergoeding verliezen‖, zei de gans. ,,Dan zal ik het maar alleen doen‖, zei de kip. En ze voegde de daad bij het woord.

Er was ruim voldoende tarwe om brood te bakken. ,,Wie wil me helpen bakken?‖ vroeg de kip. ,,Dan zou ik overuren moeten doen‖, zei de koe. ,,Ik ben met brugpensioen‖, zei de eend. ,,Ik heb daarvoor geen opleiding gekregen‖, zei het

163

varken. ,,Als ik als enige moet helpen, is dat discriminatie‖, zei de gans. ,,Dan zal ik het alleen doen‖, zei de kip. Ze bakte vijf broden en toonde ze trots aan haar buren.

Die wilden allemaal ook brood. Meer zelfs: ze eisten hun deel op. Maar de kip zei dat ze de vijf zelfgebakken broden zelf wou opeten. ,,Buitensporige winsten‖, loeide de koe. ,,Kapitalistische uitzuiger‖, kwaakte de eend. ,,Ik eis gelijke rechten‖, snaterde de gans. ,,Dat is niet rechtvaardig en niet solidair‖, knorde het varken.

Met z‘n vieren maakten ze spandoeken met de tekst ‗ONEERLIJK‘. Ze betoogden, eisten solidariteit, ze omsingelden de kip en ze scholden haar uit met allerhande protestleuzen. De erbij geroepen bevoegd ambtenaar zei tegen de kip dat ze niet zo gulzig mocht zijn. ,,Maar ik heb het graan alleen gezaaid, de tarwe alleen geoogst en het brood alleen gebakken‖, zei de kip. ,,Precies‖, zei de ambtenaar. ,,Dat is de wonderlijke vrijemarkteconomie. Iedereen op het erf mag zo veel verdienen als hij wil. Maar volgens onze moderne wetten moeten productieve mensen solidair zijn en via rechtvaardige en eerlijke belastingen hun winst delen met de niet-productieve, dus, geef aan iedereen een brood en houd er een voor u.‖ En…ze leefden nog lang en gelukkig. Ook de kip, ze glimlachte en ze kakelde ,,Ik ben dankbaar, ik ben dankbaar.‖ Maar haar buren vroegen zich af waarom de kip nooit nog een brood bakte…….Zoals hier niemand meer zonne-energie zal kopen.‖ L.van G., Curaçao, gegevens 05 dec 2014. Gepubliceerd op 29 november 2014. © http://www.antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/lezers/9987-kip-zonder-kop SXM, 5 December 2014 ____________________

164

Politie zonder politie auto’s Het scheelde niet veel of het politiekorps van Sint Maarten had geen politie-auto‘s meer gehad vanwege wanbetalingen van de overheid. Veel mensen hier hebben even hartelijk gelachen toen ze dit bericht lazen in de krant. De aanleiding is wel erg herkenbaar. De overheid staat immers niet bekend als snelle betaler. Niet in Nederland en zeker niet op Sint Maarten. Het is zelfs zo dat een aantal bedrijven geen diensten of goederen meer willen leveren aan de overheid vanwege de achterblijvende betalingen. En een groot aantal dat nog wel levert heeft een bypassmaatregel genomen. Die komt erop neer dat de vordering wordt overgedragen aan een soort incasso-bureau die zich verder bezig houdt met de inning van gelden.

Intussen is de begroting van de overheid voor het jaar 2015 nog steeds niet vastgesteld, en heeft de CFT (extern financieel toezichthouder) al aangegeven dat het goedkeuring zal onthouden als de begrote uitgaven niet naar beneden worden bijgesteld. De Minister van Financiën heeft echter al aangegeven redenen te hebben om dit niet te zullen doen. Een nieuwe aanwijzing van de Rijksregering van het Koninkrijk der Nederlanden ligt (alweer) op de loer.

Hieronder een gedeelte van het krantenartikel over de politie-auto‘s. Keep on smiling! ― PHILIPSBURG--A number of vehicles leased to the Ministry of Justice were taken back by Motorworld, formerly known as Marshall Motors, on Monday because the ministry had failed to pay its bills in relation to the vehicles. The […..] outstanding bills for the prison service alone exceeded US $50,000. The outstanding bill for the Police Force is believed to be even higher.

Motorworld, which leased the vehicles to the Ministry, had approached the Prison Service and the Police force for payment. The Prison Service told the company to take back the vehicles, as apparently it too had been requesting that the ministry arrange payments. ―They said they were sick and tired of the situation, and said just to take the vehicles back,‖ said a source.

The police now have a week to arrange payments; otherwise, Motorworld will be entitled to take back the vehicles, which include the Ford Explorer Interceptors the police acquired earlier this year. […]no payments had been received for a long period of time. ―We are trying to resolve this with the Ministry now. Of course we don‘t want to disrupt the operations of the Ministry of Justice, but there are several back payments. I don‘t want to give too much information because I don‘t want to embarrass the government.‖ Minister of Justice Dennis Richardson said: ―Unfortunately, this situation happens sometimes with government payments. […]‖ .

165

Chief of Police Peter de Witte said: ―[….]I do not think it is right that bills are not paid on time and I would find it an embarrassment to the Police Force if vehicles would be taken away in this manner.[…].‖ Tot zover een gedeelte van het artikel in de The Daily Herald, Tuesday, 02 December 2014. Keep on smiling!

Sint Maarten, 3 December 2014. ________________________

166

Overheidspersoneel Ik lees vandaag een artikeltje dat een item belicht waarover ik nog niet heb geschreven in mijn blog als het gaat om de verschillen en overeenkomsten tussen Sint Maarten en Curacao. Ik wil het je niet onthouden want het geeft een situatie weer die – hoewel een beetje zwart-wit – toch ook wel een beetje herkenbaar is voor Sint Maarten. Ik plaats het hieronder gedeeltelijk.

Willemstad - ,,Ik doe niet aan inteelt‖, zo reageert de minister van Bestuur, Planning en Dienstverlening (BPD), Etienne van der Horst (PAIS), op opmerkingen in de Staten over het lage niveau van het ambtenarenapparaat.

Van der Horst was gisteren in de Staten niet te spreken over het wervings-en selectieproces dat plaatsvindt voor het aantrekken van overheidspersoneel en heeft geconstateerd dat zelfs de assessmentbureaus zich niet houden aan de normen, en de eisen aan het niveau verlagen om zo intern mensen te kunnen plaatsen. Dat noemt Van der Horst ‗inteelt‘. ,,We zoeken de besten van de minst goeden voor functies bij de overheid‖, aldus de minister die er daarom aan toevoegt: ,,We gaan het anders doen.‖ In reactie op een opmerking van een van de Statenleden die gesteld heeft dat sommige beleidsmedewerkers niet eens een opstel kunnen schrijven, zegt Van der Horst: ,,Er zijn beleidsmedewerkers die niet eens een opstel kunnen lezen.‖ ―Hoewel het ambtenarenberoep inherent is aan enige politieke inmenging, moeten we dit tot een minimum beperken.‖ Aldus het artikel in © Antilliaans Dagblad, dinsdag 25 november 2014, titel: Minister Van der Horst wil orde op zaken.

Dat is wel een beetje erg negatief over beleidsambtenaren. Ik weet uit eigen ervaring dat dit op Sint Maarten in ieder geval niet zo is. Maar er zijn wel beleidsambtenaren die het moeilijk vinden om een strategisch beleidsverhaal te schrijven. Maar goed dat komt wel vaker voor, ook in Nederland. Kern van de achterliggende vraag is of er voldoende opgeleid (midden)kader is en of de beste persoon wel op juiste plek terecht komt bij het openstellen van de vacature.

Niet altijd solliciteren er voldoende gekwalificeerde personen op vacatures. Gewoon omdat ze er niet zijn op Sint Maarten en omdat wel gekwalificeerden van elders niet snel komen. En het is inderdaad zo dat men in het algemeen bij voorkeur graag 'mensen van hier' de kans geeft om de vacatures in te vullen. En dat is prima als er 167

geschikte kandidaten zijn. Maar wat doe je in een kleinschalige gemeenschap als je weet dat sommige mensen in de gemeenschap dringend een job nodig hebben, ook al zijn ze misschien niet helemaal geschikt voor de functie? Dan kunnen er soms situaties ontstaan waar het bovenstaande artikel over gaat.

Ja, daar zit wel enige overeenkomst tussen Curacao en Sint Maarten.

SXM, 26 november 2014 _____________________

168

Zwaarwichtige prioriteiten Nog niet zo lang geleden schreef ik in mijn blog een artikeltje over de verschillen en overeenstemmingen tussen de culturen in Curacao en Sint Maarten.

Ik weet het niet meer zeker maar ik meen dat ik toen 1 ding nog niet heb genoemd en dat is het onderwerp politiek en bestuur. Vandaag las ik een artikeltje dat de situatie op Curacao beschrijft. Ik plaats het vrijwel volledig hieronder omdat deze situatie zoals die wordt beschreven ook zeer herkenbaar is voor Sint Maarten. In dat opzicht is er een behoorlijke overeenkomst tussen de gang van zaken op beide eilanden. Je kan het woordje Curacao als het ware wijzigen in Sint maarten en dan klopt het artikel nog steeds. Hier komt het. ―Succesvolle landen zijn landen met een scherpe visie op de toekomst van hun natie en een daadkrachtige uitvoering van die visie en andere regeringsbeslissingen. Het is immers ‗Regeren is vooruitzien‘. Hoe staat het nu met onze regering op Curaçao?

Hebben wij een goede en gedeelde visie? Hebben wij gedeelde en gezamenlijke focus op de juiste prioriteiten? Het antwoord is helaas nee, of onvoldoende.

Geconstateerd moet worden dat het op Curaçao bedroevend is gesteld als het gaat om bestuurlijke prioriteiten.

Te veel nog gaat het over zaken van secundair of tertiair belang: daar zijn voorbeelden genoeg van als het gaat over de regering en het parlement. Zo kan worden verwezen naar de ridicule oeverloze discussies en debatten over het wel of niet benoemen van ex-premier Suzy Camelia-Römer als lid namens Curaçao van de Evaluatiecommissie Justitierijkswetten. Daar fietst dan de discussie over de carnavalsroute even tussendoor, waarbij een groep Statenleden, gepantserd en geflankeerd door bodyguards de route lopen en als deskundigen hebben geconcludeerd dat de beslissing van de regering moet worden teruggedraaid. Zo is de politiek weer in de greep van ‗zwaarwichtige‘ punten op de agenda van de ministerraad. Het gaat niet om sociaaleconomische vraagstukken, het gaat niet over verloederde wijken, het gaat niet over een al jaren tekortschietend onderwijssysteem, ook niet over de jeugd die veelvuldig tussen wal en schip valt, evenmin over de veiligheid op het eiland en ten slotte ook niet over een duur en ondermaats functionerend ambtelijk apparaat. Nee, het gaat alweer over de benoeming van een persoon, die overigens op alle terreinen haar strepen al ruimschoots heeft verdiend, en over de carnavalsroute. Deze punten zijn kennelijk dermate ‗zwaarwichtig‘ dat zelfs gespeculeerd wordt dat de regering vroegtijdig ten val kan komen.

Als dit ‗vooruitzien‘ is, dan is het bar en boos gesteld met de toekomst.

Er is al een tijd een machtsspel aan de gang, dat goed bedekt wordt met vage en semantische discussies en retorische toespraken. Het betreft niet alleen de strijd tussen parlement en regering; coalitie vs. oppositie; maar ook binnen de coalitie; 169

binnen de (grootste) regeringspartij; en zelfs binnen (grootste) fractie. [………..]

Curaçao kampt al jaren met een inmiddels bijna duurzaam gefragmenteerd parlement en bestuur. In de Staten heeft niet een politieke partij echt gezag en kracht. De coalitie, noch de oppositie. We hebben te maken met een parlement bestaande uit individualisten en splinters, dat ook nog eens half op de stoel van de regering gaat zitten; zie de discussie over Camelia-Römer en de carnavalsroute.

Het wordt nu echt tijd voor een koerswijziging. Het [………].kabinet moet weer op retraite gaan en daar samen met de andere coalitiegenoten een stevige koers uitstippelen voor de ontwikkeling en het welzijn van Curaçao [………] Kortom, Curaçao is toe aan positieve energie en inspiratie. Dit kan alleen als ‗de politiek‘ orde op zaken stelt en alle partners betrekt bij de ontwikkeling van dit dushi eiland.‖ Tot zover het artikel.

Antilliaans Dagblad , 20 nov 2014 http://www.antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/commentaar-93/9902zwaarwichtige-prioriteiten-regering-asjes SXM, 20 november 2014 ---------------------------------------

170

Island Love I feel so safe, surrounded by love You protect me; cast your shadow from above I gaze on your countenance every day The beauty I see tells me that here I will stay.

When you are in your glory, you are green Your stature makes sure that you are always seen Your shapes vary and your colours as well Brown after a hurricane reminds me of hell

How can you be so strong yet seem gentle Trees and bush, the lushness is your mantle I know no matter what happens in my day You are a constant, the very rock on which we lay

My windows are always open, your grace to see You centre my physical world, while every bird and every bee These fly over your flanks, while I look on and smile As I gaze at you for mile after sweet mile

In the many places that I have been Flat lands, meadows, each a very nice scene But, my heart longs for Souliga hills, for my home You comfort me; give me strength from your magnificent dome.

Š Anthea Guy, published at November 12, 2014, the Daily Herald of SXM 171

Van dag tot dag Door de sneeuw de regen, door de wind, en door het vuur, het water, door de storm; Ik zal op zoek zijn Door de woestijn, de zee, door de rivier, en door het dal langs de afgrond, over de berg; Ik zal op zoek zijn Door de woede, door de bewondering, door het succes, de mislukking, door de schaamte; Ik zal op zoek zijn Door het verlies, het verdriet, de overwinning, door het donker naar het licht, naar het eind; Ik zal op zoek zijn Door de massa, door de eenzaamheid, door het gevoel wat ik bezit, ik raak het niet kwijt; Ik zal op zoek zijn Op zoek naar de verloren tijd. Dat was de titel van het lied. Door de prachtige muziek van Frank Boeijen ging deze tekst van dit lied leven. Kreeg deze tekst kleur en inhoud. Een beetje triest misschien. Maar ook erg aansprekend. Althans het sprak mij destijds (dat was ergens eind jaren 80) erg aan. Waarom? Omdat ikzelf op dat moment ook een zoeker was. Ik was toen ongeveer 23-24 jaar. Een zoeker naar zingeving, naar waarheid. En dat ben ik altijd wel gebleven. Soms jarenlang op een laag pitje. En soms weer opvlammend.

De laatste opvlamming was ergens in de periode 2006-2010. Het was een wat turbulente periode in mijn leven zowel qua prive als qua werk en blijkbaar had ik behoefte aan wat houvast en inspiratie. Dat begon met de management goeroe Stephen Covey (7 eigenschappen voor succes) en al zoekende begaf ik me op het ‗spirituele pad‘. Ik las alles wat los en vast zat, totdat mijn kast vol stond met dit soort boeken en ik ‗alles wist‘. Toen had ik er schoon genoeg van en kon geen boek over spiritualiteit meer zien. En toen kwam de tijd dat ik Nederland achter me liet en vertrok naar Sint Maarten.

Nog steeds kon ik geen spiritueel boek meer zien. Maar na een jaar leven op Sint Maarten merkte ik dat ik gewoon door het leven zelf, de spirituele dingen die ik eerder had gelezen, op 1 of andere wijze nu ook daadwerkelijk verwerkte en tot me 172

nam om het ergens diep in mijn hart een plekje te geven. Vanuit het Caribische leven keek ik nu opnieuw –en met andere ogen - naar alle ‗wijsheden‘ en ‗wijsheidstheorieen‘. En ik kwam tot de schokkend gewone conclusie dat elke dag aan zichzelf genoeg heeft en de moeite is om bewust te (be)leven. Het is goed zoals het is en morgen kijken we weer verder. Ja, duidelijk invloeden van het Caribische leven. Leven in het moment. Geen zorgen over te stellen en te behalen doelen. Geen persoonlijk verbeterplan om nog beter je ware potentieel te volgen. Want zijn al die plannen eigenlijk niet een erkenning van een vage onrust in jezelf dat je het niet goed genoeg doet, of niet genoeg aan jezelf werkt? Is het eigenlijk niet een gevolg van het feit dat je het wezen van je zijn niet accepteert? Dat je er geen vrede mee hebt?

En zo is het leven zelf mijn gratis leerschool. Gewoon lekker leven in het nu. Niks geen dure cursussen over doelen of mindfull leven. Het leven zelf heeft genoeg aan zichzelf. Dat is het waardevolle van het leven hier in de Cariben.

En dat is helaas iets wat vanuit de immer globaliserende wereld onder druk komt.

Want ook als Caribisch land moet je natuurlijk wel gaan voldoen aan allerlei regels, processen en procedures die de 'ontwikkelde' wereld al met veel ‗succes‘ tot stand heeft gebracht. Regels, plannen en procedures die allemaal stuk voor stuk nuttig en nodig lijken. Over begrotingsdiscipline, integriteit, handhavingsprotocollen, verantwoordingsprotocollen, managmentcyclussen, SMART-doelen stellen etc. Een reuze bijdrage aan efficiency en welvaart.

Maar……welke gevolgen hebben al die individueel nuttig lijkende regels en protocollen als je die allemaal bij elkaar optelt? En ..….. zijn dit niet allemaal ook dingen die de manouvreerruimte en het spontane leven uiteindelijk inkapselen en de eigenheid van dit Caribische leven uiteindelijk bedreigen. En….. is het echt wel efficienter en levert het echt meer welvaart?

Het is maar hoe je er tegenaan kijkt. Nu leeft men –ondanks soms toch echt geen gemakkelijke omstandigheden - vaak met een bepaalde zorgeloosheid en gemak waar mensen uit de 'ontwikkelde' wereld jaloers op zijn. Pluk de dag. ―Enjoy your day‖, wensen de mensen me vaak toe.

Ooh ja, ook hier zijn de yogacentra in opkomst. Maar als je goed kijkt worden die vooral bemenst door mensen vanuit de 'ontwikkelde' wereld. De echte Sint Maartenaar zal je er maar weinig vinden. Die immers heeft aan het Caribisch leven zelf al genoeg. Ik vroeg eens aan mensen van hier of zij wisten wat de weersverwachting voor de rest van de week was. Ze keken me stomverbaasd aan. ‖Ooh, dat zien we morgen wel‖ zeiden ze. ―Bovendien heeft het geen zin om je druk te maken, er klopt namelijk meestal toch niks van die voorspellingen‖ 'Op zoek naar de verloren tijd' is nog steeds een prachtig nummer. Maar nu wat minder vanwege de tekst.

SXM, 13 november 2014 173

Klantvriendelijkheid Een van de dingen waar veel mensen die nieuw zijn op Sint Maarten en van elders komen aan moeten wennen is de klantvriendelijkheid. Of beter gezegd, het ontbreken daaraan. Het is heel gebruikelijk om bij de bank voor het ophalen of brengen van geld minstens een halfuur tot een uur in de rij te moeten staan. Dat geldt ook voor de ziekenfondsverzekeraar of de office voor paspoorten en rijbewijzen.

Voorbeeld: veel mensen willen tijdens hun middagpauze bankzaken regelen. De wachtrijen zijn dan het langste. Niet alleen omdat er dan wat meer mensen in die periode tussen 12 en 2 komen, maar vooral omdat van de 3 reguliere loketten er 2 dichtgaan omdat de medewerkers ook in die periode lunchpauze hebben.

Dit onderstaande verhaal is van een klantervaring bij een telefoon/internetbedrijf op Curacao, dat overigens ook op Sint Maarten kantoor houdt. De situatie is – ook voor Sint Maarten - zeer herkenbaar.

Minder dan een maand geleden werkte opeens noch telefoon noch internet. Na twee keer een uur op de Caracasbaaiweg gezeten te hebben, bleek de fout bij het bedrijf te liggen. Punt is om dit maar eens telefonisch aan de helpdesk duidelijk te maken.

Men boekt iets [red: maakt een notitie], maar wel zodanig dat het ergens verkeerd loopt, tot gevolg algehele afsluiting. De ‗waiting room‘ zat vol logisch gefrustreerde mensen met hetzelfde probleem. Het systeem zou binnen 48 uur weer operationeel zijn. Wat schetst onze verbazing, telefoon werd dezelfde dag nog gefikst, internet duurde een hele week. Afgelopen maandag was het weer raak. Geen internet deze keer. Na met het bekende [red:modem] kastje naar Brievengat te zijn getogen (kostte me 1,5 uur), bleek het kastje oké, maar lag het aan de lijn. Er zou binnen 48 uur werk van worden gemaakt en de afdeling storingen zou contact opnemen om langs te komen. Inmiddels zijn we - mind you - een week verder en horen en zien we niets.

Bellen zou moeten lukken, maar je hangt als cliënt vaak meer dan een uur aan de lijn en je bent verplicht, overigens al jarenlang, naar hetzelfde wanstaltige deuntje te luisteren. Het hoeft natuurlijk geen betoog dat dit bedrijf ongetwijfeld tot een van de meest schandalige bedrijven gerekend mag worden waar je als cliënt als een hond wordt behandeld. Te gek voor woorden allemaal, want laten we wel wezen, wie betaalt je misgelopen opdrachten en je tijd om naar internetcafés te gaan? © http://www.antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/lezers/9801-uts-ellende, gepubliceerd 3 november 2014.

Okee, ik wil positief eindigen. Nadat we eergisteren gebeld hadden met electriciteitsmaatschappij GEBE dat er problemen waren met de stroomtoevoer in ons huis, stond er diezelfde avond om 20.30 uur (!) een medewerker aan de deur om te kijken wat er aan de hand was! Er bleek kortsluiting rondom de externe electriciteitsmeter. Hij heeft een tijdelijke noodmaatregel gedaan en kwam de volgende dag terug om een nieuwe meter te installeren. Ik was stomverbaasd over 174

deze super snelheid. Maar iemand anders vertelde me dat we gewoon mazzel hadden. Na de orkaan Gonzalo van enkele weken geleden hier op SXM zijn er door GEBE tijdelijk extra mensen ingehuurd vanuit Curacao. De noodklussen waren nu – na 3 weken- vrijwel klaar, dus nu waren er genoeg mensen beschikbaar om onmiddellijk aandacht te besteden aan ‗andere‘ problemen. Welnu, of dat zo is weet ik niet, maar snel is het wel !

SXM, 8 november 2014 ___________________

175

Toekomst voorspellen; de beste wensen voor 2015!

Ik hou niet zo van toekomst voorspellen. Want ik ben een beetje bang dat het van invloed kan zijn op mijn gevoel van vrijheid van keuzes en handelen. Een keer heb ik toegegeven aan toekomstvoorspellers en op de boulevard van Malaga (Zuid Spanje) na enige aarzeling een knappe zigeunermevrouw de gelegenheid geboden mijn hand te lezen. Ik moet zeggen dat haar voorspelling uitkwam: ―u bent een gezegend mens want u zult binnenkort vader worden van een dochter‖. ―Ja logisch‖ zei mijn wantrouwige vrouw destijds. ―Ze heeft natuurlijk mijn dikke buik gezien‖. Maar toch…… dat het een meisje zou zijn had de waarzegster wel goed. Alhoewel die kans natuurlijk rond de 50% is.

Nee, dus geen toekomstvoorspellingen meer. Niks voor mij. Wat zich daar wel een beetje in de buurt begeeft, maar waar ik wel wat mee heb, dat zijn de trendwatchers.

Mensen die vanuit een overall scope kijken naar de ontwikkelingen in de wereld en vanuit een overall-scope die lijn doortrekken naar de toekomst. Ik houd van dat even afstand nemen van de waan van de dag en van enige reflectie om de koers te bepalen. Dus vandaar. Ik las deze week een interessant en aansprekend artikel daarover waarvan ik iets hieronder wil delen. ―De vorige TrendRede 2014 sloot af met de volgende observatie: Iedereen staat met iedereen in verbinding en alle verbindingen geven betekenis aan, en vormen de ecosfeer waarin we ons bewegen. Wie door die bril kijkt, ziet een sterk weefsel dat dankzij vele dwarsverbindingen beschikt over een krachtig en inventief vermogen. Zo maken we de weg vrij voor niet alleen een frisse blik op de problemen van vandaag, maar vooral ook op de kansen van morgen.‖ Die lijn wordt doorgetrokken aldus de TrendRede 2015. Enkele highlights. ―Waarheid lijkt niet meer dan een mening te zijn die mensen over de gehele wereld met hun eigen verve verkondigen. De constatering dat we vast lopen in onze efficiency en verantwoordingsdrang wordt breed gedeeld en men zoekt naar een uitweg uit de patstellingen die zijn ontstaan. De zucht naar veiligheid en controle bijt ons in de staart - we komen erachter dat we onszelf, de anderen en onze vooruitgang er steeds meer mee inperken. Er is een rusteloze vorm van ontdekken op gang gekomen, een zoektocht naar barstjes in de gesloten systemen. Maar vinden we die opening, dan slaat de twijfel weer toe. Durven we door te pakken, het oude werkelijk achter ons te laten? We noemen dit ‗bewuste onbekwaamheid‘: men weet dat het anders moet maar nog niet altijd wat nu het juiste andere is.‖ ―Waar het zoeken naar vernieuwing met onrust gepaard gaat, is dat vaak het gevolg van het sturen op zelfstandigheid zonder sturing op betekenis. Zelfstandigheid geven zonder de controlesystemen aan te passen werkt niet. De uitkomst is dan louter stress, frustratie en verzet. [Mensen] .. zien betekenisvelden verschuiven, maar 176

kunnen zichzelf daarin niet plaatsen. Veel jongeren weten niet meer wie ze zelf moeten zijn. Betekenis zoeken in de ‗ondertussenheid‘ [red: de periode van een veranderende samenleving] kan dan uitmonden in het omarmen van extreme idealen. Het nieuwe denken en doen vraagt om reflectie en realiteitszin. Maar de ‗ondertussenheid‘ vraagt ook om waakzaamheid en reflectie. Treffen het voortschrijdende inzicht en het waakzame oog elkaar, dan vormt die verbinding een enorm synergetisch vernieuwingspotentieel.‖ ―Wat wij zien ontwikkelen is de maatschappij brede zoektocht naar nieuwe betekenis.

We gaan de komende jaren herijken, actualiseren en onze essentie als mens en als organisatie opnieuw dynamisch van inhoud voorzien.‖ ―De basale bouwsteen voor de toekomst is het individu, dat zichzelf op een andere, dynamische en meerdimensionale manier verbindt. Er ontstaan zelforganiserende dwarsverbindingen die wijzen naar nieuwe methoden van werken, van burgerschap, van leven. Het individu wil meer dan respect en zelfontplooiing: het wil wezenlijke betekenis geven aan het bestaan. Daar vinden we het kantelpunt in de tijd. ‗Betekenis‘ vormt het DNA voor de nieuwe tijd. We willen weten wat de relevantie is van wat we doen binnen de context, het grotere geheel. Immers: werken aan onze eigen betekenis kunnen we alleen in relatie tot de anderen. We bewegen van tweedimensionale monetaire waarde naar driedimensionale menselijke waarde.‖ ―Het gevolg van de zoektocht naar betekenis is een herschikking van aandachtspunten en prioriteiten. Met een holistische [red: uitgaande van de samenhang van ‗alles‘] blik stijgen we boven de eisen van het moment uit en nemen de eigen positie binnen een grotere context in ogenschouw. Het draait even niet over de snelheid van bewegen maar de richting die ingeslagen wordt‖ ―Een politiek stelsel dat steeds opnieuw inzoomt op effecten zonder oorzaken te onderzoeken en niet regelmatig uitzoomt om de grotere cyclus en de eigen rol daarbinnen in ogenschouw te nemen, verliest terrein. De nieuwe mens zoekt een overheid die niet regisseert maar faciliteert en durft aan te haken bij de kracht van verbonden individuen. Die overheid herdefinieert de eigen rol: de hoofdlijnen neerleggen en bewaken op terreinen als veiligheid, infrastructuur, water en energie.

Andere onderwerpen worden ofwel overgelaten aan multinationals en multinationale instellingen, ofwel doorgeschoven richting steden, wijken en andere verbonden gemeenschappen. Organiseren op het niveau waarop een probleem zich voordoet, blijkt een praktisch uitgangspunt. Door hun persoonlijke expertise te koppelen binnen een alliantie van gelijkgestemden, voegen individuen zich samen tot een zwerm, met een even afgebakend als tijdelijk doel. De connectiviteit bepaalt de slagkracht en wendbaarheid en dus het succes.‖ ―Er is geen alomvattende waarheid waar we ons met zijn allen achter kunnen en willen scharen. En dus bewegen we richting een samenleving die zich organisch en flexibel verbindt en organiseert. Ontkoppeld van absolute waarheid zoeken we naar nieuwe verankering in menselijke waardigheid. We gaan het komende jaar inzoomen 177

en uitzoomen, maken en loslaten, vallen en opstaan. 2015 is het jaar waarin we onszelf bevragen op onze betekenis. De vragen die we durven te formuleren zetten de toon voor wat we nog gaan ontdekken.‖© gedeelten uit de publicatie ‗TrendRede 2015‘, november 2014 Ik wil je de observatie van Trendwatcher Bakal overigens ook niet onthouden ―2015 is volgens de Chinezen het Jaar van de Geit, wat staat voor verantwoordelijkheidsbesef, mededogen en creativiteit. Dit is ..[een] jaar …. voor nadenken en koers bepalen. Die herbezinning is ook nodig want de oude wereld kraakt intussen in haar voegen. Overal wordt de macht van bestaande structuren en monopolies omzeild en ondergraven. Als consumenten nemen we in het doe-het-zelf kapitalisme het heft steeds meer in eigen hand. We zijn immers beter geïnformeerd en geëquipeerd dan ooit tevoren. Als burgers zoeken we elkaar steeds meer op , want ‗wij‘ is het nieuwe ‗ik‘. Connect & collaborate is troef in 2015. Shift Happens.‖ Meer hierover is te zien op http://www.youtube.com/watch?v=4pLfyDz41jE&feature=youtu.be © www.bakas.nl, November 2015

Kortom lieve mensen, hierbij alvast de beste wensen voor 2015. Het is misschien wat vroeg, maar aan de andere kant is het toch over 6 weken alweer 1 januari 2015! sxm, 8 november 2014 _________________

178

De vrachtwagen en de brug Iemand vertelde me vandaag het volgende verhaal.

Er was eens een vrachtwagen die op een lange smalle brug reed. Hij kreeg midden op die smalle brug pech en was niet meer voor of achteruit te krijgen. Aan een wereldreiziger werd gevraagd hoe hij dacht dat dit nu verder zou worden opgelost.

De man zei: "Het hang er helemaal vanaf waar ter wereld deze situatie zich voordoet.‖ Hij vervolgde: ―Is dat in Noord-Amerika dan zullende omstanders uitstappen en aan elkaar en de chauffeur vragen wie de baas is, wie verantwoordelijk is (―who is in charge?‖). Maar ben ik in Europa dan stappen ze uit en willen ze eerst afspraken over de procedures hoe tot een oplossing te komen (―aan de hand van welk plan zetten we welke stappen?‖). Als ik in Zuid America ben dan zullen de omstanders uitstappen, naar de chauffeur toe gaan, en dan aan hem vragen wie hij is en van wie hij familie is en wie zijn baas is en van wie die baas familie is. En ben ik in Afrika dan blijven de mensen in hun auto zitten en zullen constateren: ‗helaas, de brug is gesloten, niks aan te doen‘.‖ Ik herken daar voor Sint Maarten wel iets in van de Zuid-Amerikaanse mentaliteit. En dat kan ook wel kloppen want de oorspronkelijke bevolking van Sint Maarten kwam eeuwen geleden ook uit Zuid Amerika. Familiebanden zijn erg belangrijk hier op Sint Maarten. ―Vanuit welke familie ben jij er een‖, is inderdaad vaak een van de eerste vragen die men elkaar stelt. Simpelweg om in te schatten wie je bent en wat je achtergrond is.

Nu kan ik me herinneren dat vroeger in mijn kleine geboortedorp in Nederland dat ook wel zo ging. Maar dan spreek ik wel over zo‘n veertig jaar geleden.

SXM, 5 november 2014 ____________

179

Demonstratie Afgelopen weekend was het zo ver. Er was een demonstratie georganiseerd tegen het recentelijk ingrijpen van Nederland, door de Gouverneur van Sint Maarten een aanwijzing te geven om geen benoeming van een regering te ondertekenen dan nadat er een uitgebreide screening zou hebben plaatsgevonden en deze screening zou zijn doorstaan. Ik schreef daar al eerder over in mijn blog.

De demonstratie was op tijd aangekondigd in de diverse kranten en nieuwsmedia en er waren zelfs bussen geregeld om de mensen vanuit de verschillende wijken naar de locatie te brengen. Ik was erg benieuwd wat er zou gebeuren. Immers, eerder schreef ik al dat een deel van de bevolking van Sint Maarten deze ingreep ervaart als een ongerechtvaardigde inmenging in de binnenlandse aangelegenheden. Het parlement heeft vorige week zelfs unaniem (dus gesteund door alle in het parlement vertegenwoordigde politieke partijen) een motie aangenomen tegen deze aanwijzing.

Maar tot mijn verbazing kwamen er uiteindelijk maar 200 (!) mensen om te demonstreren. Dat kan zijn omdat het heet was op die zonnige zondagmiddag. Het kan ook zijn omdat er toch veel mensen op SXM die aanwijzing vanuit Nederland wel steunen (er is een internetpoll waar dat 80% zou zijn). Het kan ook zijn omdat de organisatie vooral (informeel) gelinked was aan 1 grote politieke partij. Het kan ook zijn dat de statements (o.a.‘Nederland kolonisator‘) mensen hebben doen aarzelen.

Maar de belangrijkste reden lijkt me een zekere angst/terughoudendheid om je gezicht te laten zien en daardoor openlijk verbonden te worden met mensen of (politieke) partijen of organisaties waarmee je niet openlijk verbonden wilt zijn naar buiten toe. Waarom dat is? Dat is weer iets van die cultuur uit de Cariben waarover ik eerder al eens een blog artikel heb geschreven.

En dat is dan ook de reden dat er nogal eens publieke besluiten worden genomen of juist niet genomen waartegen niet of nauwelijks bezwaar wordt gemaakt vanuit de maatschappij. Ikzelf maakt het een keer mee dat er bij het wachten in de rij voor een loket iemand aan het voordringen was. Nu is dat punt 1 iets wat niet of nauwelijks gebeurt. De mensen zijn erg correct. Maar in dit geval gebeurde dat toch. Ik was benieuwd wat er zou gebeuren, maar er was tot mijn verbazing helemaal niemand in de rij van vele mensen die de betreffende persoon erop aansprak.

En ook in een recentelijk artikeltje in de Volkskrant stond er weer iets over. Over de cultuur van angst of terughoudendheid om zich te uiten in het publiek. Het artikel gaat over Curacao, maar geldt eigenlijk ook voor Sint Maarten. Ik plaats dat artikel gedeeltelijk hieronder. ―Wantrouwen jegens de instanties en de angst om te praten is diepgeworteld in de maatschappij, zegt Nelly Schotborgh, directeur van SRA-Caribbean, een bureau dat zich bezig houdt met corruptie-onderzoek. ‗Al in de tijd van de West Indische Compagnie, toen het eiland nog dienst deed als doorvoerhaven van slaven, werden 180

mensen tegen elkaar opgezet. Men heeft geleerd zijn mond te houden. En dat geldt nu nog steeds. Bovendien is kritiek uiten lastig: op het kleine eiland kent iedereen elkaar. Er gaan verhalen rond over klokkenluiders en represailles. Als jij hier morgen je baan verliest hier, heb je morgen niet zo maar een nieuwe.

Schotborgh:´Bovendien kan jouw verklaring ook gevolgen hebben voor jouw familie.

Je kunt zeggen mensen kijken weg voor vriendjespolitiek en corruptie. Maar nee, het is lijfsbehoud. We zitten op dit eiland in een lastig parket.‘ En dus kon het gebeuren dat de politiek van de jonge rechtsstaat – sinds 2010 in Curacao een apart land binnen het koninkrijk – steeds meer in de greep is geraakt van drugmaffia en lotterijbazen, voegt Jeanne de Bruijn toe. De sociologe was jarenlang rector van de Universiteit van Curacao. ´[…] Schotborgh:´We stonden erbij en kijken ernaar in het Koninkrijk der Nederlanden, alle signalen aan en van de veiligheids – en opsporingsdiensten in de afgelopen 15 jaar ten spijt.‘‖ Tot zover dat artikel. We zullen zien wat er de komende weken gaat gebeuren wat betreft de screening en de benoeming van ministers. © http://www.kkcuracao.net/?p=74753, ‗Curaçaoënaars zwijgen uit angst‘, Posted on 2 augustus 2014 by Redactie Curacao, Artikel Volkskrant, door Elsbeth Stoker SXM, 29 oktober 2014 ________________

181

Turbulentie in de politiek 2 Ik schreef op 12 oktober 2014 in mijn blog ‗trubulentie in de politiek‘: ―Kortom, we zullen zien hoe het loopt de komende weken. Politiek saai? Welnee, niet op Sint Maarten in ieder geval !‖ Welnu een week later was er een aanwijzing van de Rijks Minister Raad (RMR; Nederlandse regering, aangevuld met de vertegenwoordigers van Aruba, Curacao en St Maarten) aan de gouverneur van Sint Maarten om alleen de voorgestelde benoemingen van ministers alleen te accorderen als uit een extra screening zou blijken dat men van onbesproken gedrag is.

Dat gaf in Sint Maarten nogal wat discussie want Sint Maarten heeft al eigen wettelijke (maar minder vergaande) screeningsregels en is de RMR formeel juridisch wel bevoegd om dit aan de gouverneur op te leggen? En ook indien men wel bevoegd is, waarom dan niet het Land Sint Maarten zelf de tijd en gelegenheid geven de regels aan te scherpen?

En ook in Curacao gaf dit discussie, want een dergelijke maatregel raakt aan de autonomie van het Land en wat in St. Maarten gebeurd kan ook Curacao overkomen.

Een parlementslid raakte zo over z‘n toeren dat die riep dat er bloed door de straten van Curacao zou vloeien als Nederland dit bij Curacao zou doen. De man heeft na een nachtje slapen overigens zijn excuses aangeboden voor deze wel erg drastische uitspraak. Maar de toon was gezet. Zowel in St Maarten als in Curacao.

Juridisch gezien kan de aanwijzing niet worden aangevochten bij de rechter. Maar van de kant van de regering en parlement van Sint Maarten is deze week al aangekondigd deze aanwijzing niet te accepteren. Wat dat gaat betekenen voor het vervolg is nog ongewis, maar spannend is het wel.

En de bevolking van St. Maarten zelf? Hoe staat die in deze kwestie? Ik heb de indruk uit gesprekken her en der dat een kleine meerderheid het wel een goede zaak vindt, die aanwijzing. Maar anderzijds is men zeer gevoelig over de inmenging in de autonomie van het Land. Degenen die meer hechten aan het belang van een onmiddellijke volledige transparantie en integriteit (en daarom accepteren dat eenmalig de autonomie op dit punt van de screening tijdelijk opzij wordt gezet) vormen, zo is mijn indruk, een kleine meerderheid ten opzichte van de mensen die een groot belang hechten aan bescherming van de eigen autonomie (en daarom niet bereid zijn tijdelijk de autonomie op dit punt opzij te zetten). Maar, zoals gezegd, de meningen zijn toch wel behoorlijk verdeeld.

Onderstaand (gedeelte van een) artikel over de gebeurtenissen van de afgelopen dagen geeft het dilemma in mijn beleving goed weer en plaats ik hieronder. ―Drie dagen van fel debat in Philipsburg, Willemstad en opnieuw Philipsburg over de gewraakte aanwijzing van de Rijksministerraad (RMR) aan de gouverneur van Sint 182

Maarten om een verscherpte screening van de kandidaat-ministers uit te voeren, hebben verwerping, afkeuring en moties, vergezeld van boosheid, richting Den Haag opgeleverd. Maar nauwelijks of in elk geval veel te weinig was er sprake van zelfreflectie.

Binnen het Koninkrijk der Nederlanden, waar nog altijd de meerderheid van de eilandelijke bevolkingen bij wil behoren, gelden regels. Het Statuut en dergelijke, waaraan getoetst moet worden of de RMR zich er met de aanwijzingen wel aan heeft gehouden; maar vooral en steeds meer ook de deels ongeschreven regels van fatsoenlijk, deugdelijk en betrouwbaar bestuur. Nederland, het Europese deel van het Koninkrijk, is hier bijzonder gevoelig voor omdat het rechtstreeks het imago in de wereld bepaalt. Terecht of niet, de realiteit is dat het overgrote deel van politiek Den Haag - van links tot rechts - onvoldoende vertrouwen heeft in een aantal prominente bestuurders in de Caribische landen. En niet ongefundeerd. Met die werkelijkheid moeten Willemstad, Oranjestad en Philipsburg ‗dealen‘ en wel zodanig dat het vertrouwen wordt hersteld. Dat kan alleen met zelfreiniging, door zélf maatregelen te nemen met integer bestuur als enig hoofddoel. Niet om de RMR blij te maken en tevreden te houden, maar primair en eigenlijk alleen ten behoeve van de eigen burgers en bedrijven van de betreffende landen. Dan blijven de aanwijzingen vanzelf uit. Het alternatief is een horrorverhaal met een slecht einde. Niet voor Den Haag, maar voor hier.‖ © http://www.antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/commentaar-93/9745-deandere-kant-van-de-medaille , 24 oktober 2014 SXM, 26 oktober 2014 __________________

183

Lekker buitje!

Tegelijkertijd met dat briesje waar ik in een vorig blogbericht over schreef kwam er ook nogal wat regenwater naar beneden.

In Nederland zouden we zeggen: ‖we doen de pompgemalen even aan op de hoogste stand en dan gaat het meestal wel goed, want die pompen het water wel tijdig weg voordat de dijk overstroomt.‖ En dat klopt. Voor Nederland dan, wonend boven Zuid Limburg.

Maar hier op Sint Maarten hebben we geen vlakke polders, maar alleen maar bergen. Nu ja, meer heuvels eigenlijk (tussen de 200-440 meter hoogte). Maar tijdens zo‘n buitje dan komt het water van die heuvels naar beneden, al vrij snel zich concentrerend in enkele gutters (stroomgeulen). En dat water zoekt de kortste weg naar beneden. Dat heeft simpel iets met zwaartekracht te maken. Maar omdat er op Sint Maarten op sommige plekken veel gebouwd is in de heuvels en er aldaar dus veel verharding is en nog maar weinig bomen meer, is er geen blokkade meer voor dat water en kan dat zich vrij naar beneden storten. Kortom op het ene moment loop je nog beneden in het dal langs een vriendelijk klein stroompje te wandelen. Maar binnen 15 minuten is dat ineens gegroeid tot een krachtige dodelijke stroom, alles meesleurend wat in de weg staat.

Een opmerkelijke gebeurtenis vond in dat verband nu plaats de wijk Mary‘s Fancy. Er ontstaan met die waterstromen allerlei krachten. En in dit geval hadden waterstromen die in de heuvels langs de weg liepen, de grond (fundering!)onder een grote metershoge keermuur weggespoeld. En achter/boven die keermuur bevond zich heuvelopwaarts een mooie grote tuin met een behoorlijk zwembad erin, behorende bij een villa. Kortom, achter die grote keermuur bevindt zich een heleboel aarde en dat geeft een bepaalde druk. Zeker als de grond nat en verzadigd is. En zo kwam het dat op dat moment de keermuur, door de door waterstromen ondermijnde fundering, in elkaar stortte. De aarde van de tuin begon te glijden. Het gehele zwembad gleed als 1 constructie mee naar beneden, toegevend aan de zwaartekracht. Pas vele tientallen meters lager kwam de modderstroom en het zwembad tot stilstand, na een aanzienlijk schade onderweg te hebben aangericht aan wegen, auto‘s en opstallen.

Ik moest zo lachen toen ik dat verhaal hoorde. Want ik zag het helemaal voor me. De eigenaar van die villa die net lekker zat te badderen in zijn zwembad en dan met zwembad en al, al vriendelijk zwaaiend naar de verbaasd kijkende omstanders een glijvlucht naar beneden inzette. Een prachtig plaatje! Wat een top-attractie! Maar niet voor de omwonenden, helaas. Zoals gezegd leverde de ‗move‘ een flinke schade op.

Maar toch ook een hilarisch verhaal………..

SXM, 3 november 2014 ________________ 184

Dagtrip St Barth Afgelopen zaterdag heb ik een dagtripje gedaan met de ferry van Sint Maarten naar Saint Barthélemy, oftewel St. Barth in de volksmond.

Even wat gegevens. Het ligt op 40 minuten varen ten zuidoosten van Sint Maarten.

Het is een onderdeel van de overzeese gebiedsdelen van Frankrijk. De hoofdstad heet Gustavia en dat klinkt erg Zweeds. En dat klopt ook want onder Lodewijk XVI werd het eiland Saint Barthélemy op 1 juli 1784 aan Zweden verkocht, in ruil voor handelsrechten in Göteborg. De Zweden noemden de hoofdstad Gustavia, naar hun koning Gustaaf III. Op 10 augustus 1878 kochten de Fransen het terug, nadat de plaatselijke bevolking voor aansluiting bij Frankrijk had gestemd. Het eiland is slechts 21 km² groot, en telt 8.450 inwoners (2007), die voornamelijk afstammen van kolonisten uit Normandië, Bretagne en Poitou.

Het is een eiland waar over het algemeen wat rijkere blanken wonen. Er is verder geen handel of industrie. Men moet het van de toeristen hebben. En dat gaat goed.

In de toeristenperiode komt de jetset van de wereld er graag bivakkeren. Er liggen dan hele dure jachten in de haven.

De naam van het eiland is sinds kort zelfs in Nederland bekend omdat het op 28 september 2014 geboren zoontje van Lieke van Lexmond en Bas van Veggel de naam Vik Barthélemy draagt. De 32-jarige presentatrice/actrice en haar vriend Bas van Veggel kozen voor de tweede naam Barthélemy omdat ze samen op een bijzondere vakantie naar Barthélemy zijn geweest en toen daar tegen elkaar zeiden dat ze graag samen een kindje wilden. En voilà, aldus geschiedde!

Voor zonsopgang was ik al op pad naar Bobby‘s Marina in Philipsburg om met de Great Bay Express op pad te gaan. Die vertrekt om 7.15 uur en een halfuur voor vertrek moet je hebben ingecheckt. Met de eerste ochtend-zonnestralen vertrok de boot en koos het ruime sop. Het was een zonnige en heldere ochtend. De opmaat voor een mooie dag!

Ik huurde een scooter bij BarthLoc in Gustavia voor 25 euro en kon om 8.15 uur lekker op pad om het eiland te gaan verkennen. Toen ik vertelde dat ik geen creditcard heb voor een deposit, moest er eigenlijk een borg cash worden betaald.

Maar ik kreeg de sleutels in mijn handen en de verhuurder wenste me een fijne dag. ―Moet ik niets betalen vooraf?‖ vroeg ik nog. ―Ach nee‖, zei hij.‖ Ga maar lekker rijden en dan betaalt u na afloop gewoon die 25 euro.‖ Kijk, dat is toch een mooi begin van de dag!

St Barth is een klein, groen en heuvelachtig eilandje. Landschappelijk mooi met prachtige vergezichten op de diverse baaien en omliggende eilanden. Je kunt er een paar uurtjes alle wegen hebben gereden. Het is ietsje netter dan Sint Maarten.

Gustavia is in de architectuur van de huizen een mengeling van Zweedse en Franse sfeer. Enkele Amerikanen hoorde ik tegen elkaar zeggen: ―Ooh wat is het toch 185

typisch Europees hier‖. Maar dat ben ik niet met hen eens. De architectuur van de huizen op het eiland verschilt niet heel veel van de Caribische architectuur van huizen op andere naburige eilanden die ik heb gezien. Misschien zit dat Europese ‗m meer in de taal. Het is een bevolking die Frans spreekt en vrijwel 100% blank is. Het eiland heeft nooit plantages gekend waardoor er destijds nooit slaven vanuit Afrika zijn gekomen.

Het eiland is groen, maar bossen en parken zal je er tevergeefs zoeken. Het stadje Gustavia vond ik te rustig om gezellig te zijn(ik was er buiten het hoogseizoen).

Hoewel de mensen over het algemeen netjes zijn, is er van een mondaine sfeer geen sprake. Langs de fraaie zandstranden van de diverse baaien waren er nauwelijks beach-tenten waar sprake was van een mondain strandleven. Ook het aantal resorts is beperkt. Opmerkelijk is dat de Fransen ook op dit kleine eilandje rijden als de Fransen in Frankrijk. Er wordt behoorlijk hard gereden. Automobilisten die de tijd willen nemen om rustig te rijden en rond te kijken worden gezien als lastige obstakels. Opvallen is dat de helft van de mobiliteit op het eiland wordt gevormd door scooters of motors.

Maar, zoals gezegd, de zandstranden zijn prima, het klimaat is mild, de landshappen zijn groen en afwisselend, met schitterende vergezichten. En met de boot ben je er echt een dagje lekker uit. We voeren aan het einde van de dag op de tonen van een dweilorkestje de haven uit. De schemering was al ingevallen. Het dweilorkestje speelde eigenlijk om een hele groep jongeren die met onze boot vanaf Sint Maarten waren overgekomen welkom te heden. Dat gaf een gezellige sfeer zo in het schemerdonker aan de haven, waar de lichtjes juist waren aan gegaan. Maar ik vroeg me al eerder die dag echter meerdere keren af of en zo ja wat er eigenlijk te doen is op St. Barth voor de wat meer ondernemende mensen. Cinema, casino, speelhal of disco heb ik niet kunnen ontdekken. Maar voor degenen die tevreden zijn met een kroegje, restaurant of beach-lounge is het goed toeven op St. Barth!

In het laatste avondlicht voeren we rond 18.45 uur de haven uit, de lichtjes van Sint Maarten in de verte tegemoet. Het was een mooie dag. Foto's? Zie: http://www.mijnalbum.nl/Album-7XWDM7XG-Foto's-van-VakantieCaribbean_Antillen.html SXM, 25 oktober 2014. _____________

186

Lekker Briesje ! (2) Hieronder het verhaal van de belevenissen van Dudley Campling op Sint Maarten tijdens de hurricane waarover is schreef in mijn vorige blogbericht. Het geeft goed weer hoe onstuimig de situatie was. Ik las het in The Daily Herald en geef het hieronder integraal weer.

By all accounts, Dudley should be dead. He was watching a movie to pass the time during the expected tropical storm when suddenly his 30-ton steel boat heeled over as though it was under full sail. A trip on deck found his toe rails underwater and brought the immediate realization that the forecast tropical storm had changed into another animal. A quick look around in the lagoon also revealed that S/V Linde was no longer anchored nearby. Her ever cautious owner had taken her to Mullet Pond and the mangroves; the traditional Simpson Bay Lagoon hurricane hole. Mullet Bay had given protection to many vessels during storms and is exactly where Dudley would have been had the forecasters got their facts right.

Dudley shot down below and grabbed a hand held wind measuring device. He recorded winds of 90mph – a good 40mph over the projected tropical storm wind speed. Dudley felt his boat lurch sideways without warning towards Explorer Island.

She was dragging on her 65lb anchor and 150feet of heavy half-inch chain.

To combat the powerful winds which seemed to be increasing exponentially, he started the boat‘s engine; but nothing was slowing his sideways drag. The massive northerly wind was determined to blow S/V Folkloric onto Explorer Island. ―Well, at least I‘ll be stuck aground and stop my free sail towards the shore.‖ Folkloric came to a rather undignified, bumpy stop; she was caught on the rocky shore of Explorer Island. But then, as is the habit of hurricanes, the wind direction shifted. Folkloric was no longer firmly stuck. She had been blown off Explorer Island and was now heading down the new wind direction and gathering speed at an alarming rate.

With the hurricane winds and rain now firmly entrenched, Folkloric was being pushed rapidly downwind. Eyes stinging, Dudley searched through the flying spray for a safe haven. He saw a dingy secured to a mooring ball. He calculated that if he could secure his boat to the mooring, he‘d be better-off than dragging and being pounded against the next shore or possibly smashing into another vessel. He put Folkloric‘s diesel engine into full astern to attempt to wield better control of her in the treacherous winds. His plan was to ―wedge her large steel hull between the dingy and the mooring ball and then attach her to the mooring. (He would then relax a little while the storm passed knowing Folkloric would stay well afloat and secure in one place.)

His plan worked. Folkloric came to a dead halt. All that was required was to secure her to the mooring. Dudley figured he could hop into the dingy with a stout line,

187

secure her to the mooring, and quickly get back on board. But the weather had other ideas.

Before he‘d had time to complete the bowline he was tying around the mooring, the hurricane force winds once again took Folkloric. She sailed away and before he could grab the line again, she was 10m downwind. Instinctively, Dudley dived into the storm waters and swam frantically towards her. Within seconds, Folkloric was moving at a rate of knots and was impossible to catch. The fact that her engine was still full astern, made no difference and she gathered speed towards the southern shore.

The storm was getting worse. The waves, yes waves in the lagoon, were relentless and breaking on top of Dudley. He was without a boat, exposed and vulnerable to the elements.

In the 30seconds Dudley had decided he could secure his boat, he‘d changed the course of his life. For the next few hours, he battled the hurricane force winds, the deadly short chop, the relentless spray and the constant force trying to suck him down further into the salt. He‘s usually an excellent swimmer, whose chosen stroke is backstroke. But he kept being churned by the waves. This was too tiring. He was swallowing water – like a scuba diver with water in his snorkel – and needed to change stroke. His mind was in over-drive. He knew he needed to conserve his strength. But equally he needed to keep afloat and to keep moving south in order to make dry land. He adopted an old lady style breaststroke on his side and focused on the southern shore.

The water started to feel like a warm bath after what must have been two hours later.

And looming out of the spray about 20m away was Boca Marina. The lagoon bath was more and more appealing. (What Dudley didn‘t know was that he had severe hypothermia; the lagoon water was only like a bath tub because his own body temperature was so low.) He could now recognize people he knew were on the dock – Johness and Dom, Tony and Julian. They were carrying animals in cages and seemed very frantic and eager to get out of there. Dudley called out but they were too far away. His cries were drowned by the wind as it tore away at the metal and smashed the boats into each other in Boca Marina.

It was like he was hallucinating. Dudley considered giving up. Another glug of seawater and the warm bath water was so relaxing… But something snapped through his soporific daze. He knew he had everything to live for.

Dudley is the ultimate optimist. His glass is always half full. He‘s the positive guru. He believed sincerely that his life was just starting… and had endless possibilities; one of which was making a concerted effort to get through the now violent, confused waves to reach the dock. It was now or never; and Dudley had voted for now and all that this would mean in his life.

188

He watched Julian and Tony hop over boats to reach others. It had to be now. One concerted surge… and he had the swim ladder of S/V Celine, the charter Catamaran tucked firmly under his arm. Although M/V Jasmine C was being evacuated, she was still floating; even though she‘d broken her cleats and was free in the ―pool‖ of the boat yard. The yacht Don‘t Panic was starting to head across the marina and was soon to be thrown against the inside dock. M/V Odyssey would go down under her, taking her skipper with her.

As a teenager took one last glance at the water, Dudley cried out! ―Help!‖ ―Help!‖ He‘d been spotted. Someone and the youth grabbed his shoulders and tried to lift him off the swim-ladder and onto the dock. But he was stuck! After all that effort!

Wanting life soo desperately! Suddenly, the fog in his brain cleared. The elastic of his underpants was caught on Celine‘s ladder! He asked his rescuers to ―hold on a mo‖ and unhooked it.

Next instant, he was being held by the shoulders and carried between two people; his feet dragged against the dock. Nobody recognised him. A flash blinded him as Tony Brewer took a photograph (I wonder what it shows). In a few minutes, they‘d bundled Dudley into the back of the car. Celine was pounded once more by the waves and went under the dock; but Dudley was on terra ferma – safe – for at least a few hours. Unfortunately, he‘d been forced to abandon his boat and his pets to the storm.

After a real warm shower and plenty of sweet coffee at Julian and Tanya‘s house, his hosts made up a camp bed. The storm was still raging; and in a few hours, Dudley was awake and baling out the living room! Gonzalo was not going easy on St. Maarten. Folkloric had finally been pushed aground outside Francine‘s Car Rental.

Dudley‘s old senile dog Lilly was rescued by a passer-by on Tuesday and given safe passage and refuge at Time Out Boat Yard. Dudley collected his skittish cats and together with Lilly they all made their way to Ozzi John‘s apartment in Marigot.

S/V Folkloric may be floated on Saturday. To date, Dudley has lost 10 pounds in three days. He‘s thinking of patenting the Gonzalo diet! ―He‘s determined it‘ll make sufficient funds to start his next adventure.‖ I told you Dudley is a Positive Guru; and I‘m very pleased he‘s very much alive and quick. (c) Dudley dodges death, Friday, 24 October 2014 19:48, supplement The Daily Herald, A true story of how boat dweller Dudley Campling survived Hurricane Gonzolo, link: http://www.thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=article&id=5101 7:dudley-dodges-death&catid=24:weekender&Itemid=37 SXM, 25 oktober 2014 ---------------------------------

189

Lekker briesje!

De meeste dagen van het jaar staat er hier een lekker verkoelend briesje.

Enkele dagen in het jaar is het (vrijwel) windstil. Dan is het al gauw een beetje te warm.

En af en toe staat er een beetje veel wind. Meestal beperkt dat zich tot 30-35 km per uur. Maar soms is het mis. Met name in het huricane season, dat loopt van grofweg augustus-november. Vooral in combinatie met (onweers)buien. Dan is het even heftig. Een heel soms, om de paar jaar komt er een huricane voorbij. De windsnelheden hangen dan af van de zwaarte van de huricane.

Afgelopen maandag had ik het ‗genoegen‘ kennis te maken met Gonzalo. Een storm die snel sterker en sterker werd en met windsnelheden tussen de 120-165 km per uur over Sint Maarten trok. We wisten zondag al dat het behoorlijk zou gaan waaien, dus hebben toen al voorzorgsmaatregelen genomen. Twijfelachtige bomen in de tuin omgehakt. Auto‘s binnen op het erf gezet. Alle losse dingen uit de tuin gehaald.

Maandagochtend gauw nog wat extra water en voedselvoorraad gehaald in de supermarkt. De huricane shutters voor de ramen en dan maar afwachten.

Laat in de middag was het zo ver en begon het flink te waaien. En al gauw werd de wind sterker en sterker. Daarna kwam er ook nog regen en onweer bij. Rond 18.30 uur viel de stroom uit. Dan is het volledig donker en wordt je gedurende een aantal uren omringd door het gehuil van de wind, het gedonder van het onweer, het ruisen van het regenwater, en het razen van de zee, beukend op de golfbrekers. En misschien nog ergere; de onzekerheid. Hebben we de zwaarste windvlagen gehad of wordt het nog erger? Hoor ik de zee de straat al inkomen (vorige keer gebeurd omdat Beacon Hill op een schiereiland ligt met delen die op maar 2 meter boven normaal zee peil liggen, slechts gescheiden door een barier van 3,5 meter). Okee, ons huis ligt ietsje verder weg van de zee (150 meter) en ietsje hoger, maar was vorige keer toch omringd door het zeewater tot enkele decimeters onder het peil van de begane grondvloer. Maar het huis hield zich goed. Geen wateroverlast inpandig, gelukkig.

Na 22.00 uur werd het rustiger buiten en ben ik in slaap gevallen. De stroom was nog steeds uitgevallen. Het was donker en werd langzaam stil.

De volgende morgen bij het eerste ochtendgloren (6 uur) naar buiten om de situatie te bekijken. De stroom deed het weer, gelukkig. Maar oeps, wat was dat schrikken buiten. Het huis was onbeschadigd gelukkig, maar de resterende bomen in de tuin waren grotendeels geknakt. En 1 boom koos de auto van de huiseigenaresse uit om er boven op te vallen. Op straat was er eenzelfde beeld veel takken van bomen, sommige bomen omgewaaid. Een enkele boven op een geparkeerde auto. Een enorme rommel. Omgewaaide bomen, palen, planten, stukken van daken, hekken, boten waren uit het water geblazen. Wegen waren deels onbegaanbaar. Internet, 190

telefoon en kabel werkten allen niet. Dus de informatievoorziening was gebrekkig (alleen radio). Hoe het op de rest van het eiland was, was lang onduidelijk.

Maar opmerkelijk was wat er die ochtend gebeurde. Iedereen begon met opruimen van de rommel. De particulieren begonnen die ochtend hun tuinen te schonen en het afval langs de straten te leggen. En de medewerkers van publieke werken (beheersdienst) en de diverse contracters in hun dienst begonnen aan het schonen van de hoofdwegen. De volgende dag konden de eerste vuilniswagens hun vaste route alweer rijden. Binnen een paar dagen was het ergste alweer opgeruimd. Het openbare leven kon twee dagen later alweer zijn gang gaan. Althans dat gold voor de rijkere wijken waar solide was gebouwd. De huizen van de armere mensen zijn vaak van hout en platen en dus minder solide. De schade in die wijken was dan ook groot.

Kortom; het was zondermeer een bijzondere gebeurtenis, maar ik hoop toch dat het de komende tijd blijft bij gewoon een lekker prettig briesje. Ik laat de volgende keer dit soort stormen liever aan me voorbijgaan.

SXM, 18 oktober 2014 ______________________

191

Turbulentie in de politiek De afgelopen weken waren politiek gezien hier behoorlijk turbulent na de verkiezingsuitslag.

Er leek een meerderheid te zijn voor het vormen van een regering van die partijen die dan 8 van de 15 zetels in het parlement zouden hebben.

Toen besloot echter 1 van deze 8 leden zijn steun te geen aan de partij die niet in deze coalitie zit maar wel 7 parlementszetels heeft.

Zoals bekend zijn - net als in Nederland - parlementszetels niet gebonden aan de politieke partij, maar aan de gekozen persoon.

Toen was de coaltiegroep zijn meerderheid kwijt en de oppositiegroep had ineens de meerderheid en heeft daarop alsnog een regering gevormd.

Toen dat bekend werd zijn er uit het andere kamp nog 2 leden overgelopen naar de regeringspartij. Deze drie hebben inmiddels allen een 'beloning' gehad voor hun stap.

Twee van hen zijn 1 dag later (!) benoemd als voorzitter en vice voorzitter van het parlement. De derde is benoemd als vervanger van de vice voorzitter.

De lijsttrekker van de grootste partij (die nu dus de regering zal gaan vormen) heft aangegeven zelf graag prime minister te willen worden.

Tot zover de feiten.

Hoe kijkt men er vanuit Nederland er naar?

Als je de feiten bekijkt met een Nederlandse bril op dan is het een wonderlijk en rommelig gebeuren de afgelopen weken. Gekozen leden die ineens hun eigen partijlijn niet meer steunen (coalitie met 3 partijen; 4+2+2 zetels) maar hun steun aslnog geven aan een voorgenomen regering van de 'tegenpartij' die 7 zetels heeft (plus 3 extra van de 'overgelopen' leden van de andere partijen). En dan ook nog een aankomend prime minister die wordt verdacht van strafbare zaken (omkoping stemmen).

Hoe kijken de Sint Maartenaars er zefl naar?

Natuurlijk hoor je hierover geruchten. Er zou bij de overstap sprake zijn van geldelijk gewin zo wordt gezegd. Het geeft dus even emotie en commotie. Maar zoals zo veel hier in de Cariben is het ook niet meer dan een moment opname. De mensen leven in de Cariben veel meer van dag tot dag. Van week tot week. Wat vandaag commotie 192

geeft is volgende week alweer achter de horizon verdwenen. Daarbij speelt mee dat hier van oudsher veel meer wordt gestemd op een persoon en niet op een partij. Het is de persoon waar jij of een direct familielid een band mee hebt. Het is die persoon die iets voor jou of jouw familie heeft gedaan in het verleden of heeft beloofd te doen in de toekomst. Dat verklaart ook waarom er ondanks gemopper over de politiek op Sint Maarten het opkomstpercentage wederom ruim boven de 80% is.

Sommigen zien zelfs wel iets positiefs in die 'move'. Met deze 'move' ontstaat er mogelijk een bredere basis van draagvlak voor de nieuwe regering (10 zetels in plaats van 8). Zolang deze overstappers doen wat ze beloven is dat juist.

En de aankomend prime minister? Ja, hij wordt wel verdacht van enkele onregelmatigheden, maar er is - als ik het goed heb - door het openbaar ministerie geen aanklacht bij de rechter ingediend tot nu toe. En zelfs als dat wel wordt gedaan dan nog is men in beginsel onschuldig totdat schuld is bewezen.

Kortom, we zullen zien hoe het loopt de komende weken. Politiek saai? Welnee, niet op Sint Maarten in ieder geval !

SXM, 12 oktober 2014.

193

Sint Maartenaar Onlangs las ik een interessant artikeltje over de mens achter de Sint Maartenaar.

Hoewel het is geschreven over Curaçaoënaars is - in mijn beleving - het onderstaande evengoed van toepassing op de Sint Maartenaar. ―Wil de echte Curaçaoënaar opstaan? Wie is nu de Curaçaoënaar en wat is zijn cultuur? Het zijn vragen die Valdemar Marcha al lange tijd fascineren en waar hij cultureel antropologisch onderzoek naar doet.‘ De waarheid van Curaçao is dat er zoveel waarheden zijn‘, zegt hij. ‗Er is niet 1 bepaald objectief kenmerk zoals ras, kleur, taal of religie dat de echte Curaçaoënaar onderscheidt.

Live and let live is het adagium van ons volk dat zich kenmerkt door een grote diversiteit aan gemeenschappen en ethniciteiten die vaak al eeuwen op het eiland bestaan.‘ Marcha onderkent wel een interessant fenomeen. ‗Of je Curaçaoënaar bent of niet is vaak situatie afhankelijk.

Wij zijn een eiland waar nieuwkomers welkom zijn. Maar wee je gebeente als je iets fout doet in de ogen van de gemeenschap. Dan ben je opeens ‗die Makamba‘, ‗die Portugees‘ of ‗die Surinamer‘ en hoor je er niet meer bij.‘ Curaçaoënaars lijken op Belgen. Marcha deed onderzoek naar de cultuurverschillen tussen Nederlanders en Belgen en was verrast door de overeenkomsten tussen de Vlamingen en Curaçaoënaars. ‗Vlamingen kunnen chaotisch overkomen en kennen korte lijnen naar de politiek. Ze houden van hun huis, en het zijn, net als Curaçaoënaars, echte levensgenieters, die leven vanuit het hart. Bovendien zijn ze intuïtief aangelegd, en regelen dingen vaak op het laatste moment. Nederlanders echter zijn degelijker en planmatiger. Ze bereiden zaken voor, zetten het liefst alles op papier en leven vanuit het hoofd. Vlamingen vinden de Nederlander vaak te serieus, te droog, te pietje precies en te belerend, maar ze kijken tegelijkertijd ook met respect op tegen zijn prestaties.

Die dubbelheid in de relatie met Nederlanders ziet Marcha ook bij Curaçaoënaars terug. ‗Ondanks de grote sociale- en economische druk waaronder veel Curaçaoënaars leven, zijn we een zeer vitaal en positief ingesteld volk‘, meent Marcha. ‗We laten het leven niet te zwaar op ons drukken en vertrouwen bij problemen op ons improvisatietalent. We zijn tolerant en vriendelijk, maar dat is tegelijkertijd verraderlijk. Onze ‗wall of friendliness‘ gebruiken we ook om de ander op afstand te houden. De Nederlander legt alles op tafel, wat betreft zijn eigenschappen, complimenten en kritiek. De Curaçaoënaar spreekt zich veel minder snel uit, zeker niet publiekelijk, waardoor je hem niet echt leert kennen.‘ In het bedrijfsleven, vooral in de traditionele sectoren, uit dit cultuurmechanisme zich vaak in een overdreven ontzag voor de chef, die vaak ook een andere taal spreekt.

194

Er is ook weinig eigen initiatief van werknemers. Men wacht liever op toestemming of aansturing van de baas. Ook binnen teams verlangt men dat iemand toch de baas moet zijn. Werknemers meten zich op hun werk ook een andere formelere houding aan dan thuis. Dit kost energie en gaat ten koste van de spontaniteit. Men voelt zich niet vrij om te zeggen wat men denkt en zijn eigen principes en werkwijze te beargumenteren, zeker niet wanneer de voertaal op het werk een andere is dan thuis. De communicatie kent veel ongeschreven regels en het luistert nauw wat ‗the right time‘en ‗the right place‘ Is om iets te zeggen. Nederlanders die er erom bekend staan te pas en onpas hun mening uiten, worden hierdoor vaak als disrespectvol en aanvallend ervaren.‖ Tot zover het artikel uit het blad © Coaching 4 | 2005, tekst Maya Mathias. ―Marscha en Verweel (2005) hebben interviews gehouden met vrouwen uit verschillende bevolkingsgroepen op Curaçao over ‗de Curaçaose man‘. Uit deze interviews blijkt dat de Curaçaose man-vrouwverhouding vooral wordt bepaald door de afwezigheid van de man binnen een relatie. De man is zowel fysiek, mentaal als spiritueel afwezig in een relatie en is afwezig als man, vriend of vader. Daarnaast blijkt uit de interviews dat Curaçaose mannen zich vaak stoer, onweerstaanbaar, belangrijk en trots voelen. Ze zijn echter ook onzeker, niet in staat om hun emoties te tonen en hebben weinig ambities. Bovendien heeft de Curaçaose man, volgens de Curaçaose vrouw, vaak een fysieke overheersing over de vrouw en scheldt snel of geeft anderen de schuld (Marscha en Verweel, 2005). De man levert dus weinig bijdrage aan het gezin, maar wordt tevens bewust buitengehouden door de vrouw.

Vrouwen hebben een belangrijke bijdrage in het stimuleren en oproepen van het afwezige gedrag van de mannen. Ze dragen er, als opvoeders, toe bij dat mannen niet leren verantwoordelijkheid te nemen en emoties te delen. Het verwachtingspatroon van vrouwen staat ook in verband met de wijze waarop de man zijn rol als echtgenoot of partner vervult. De Curaçaose vrouwen zijn – al dan niet noodgedwongen – gewend zelfstandig te zijn (Marscha en Verweel, 2005).

Volgens Vedder (1995) bestaat naast het Westerse nucleaire gezin (getrouwd met erkende kinderen) ook het matrifokale gezin. Het matrifokale gezin komt veel voor op de Nederlandse Antillen. In het matrifokale gezin speelt de moeder de centrale en dominerende rol en is de vader een randfiguur. De vader is vaak niet aanwezig in het gezin en onderhoudt seksuele relaties met andere vrouwen. De relatie tussen man en vrouw is weinig stabiel. Daarbij is de opvoeding de primaire verantwoordelijkheid van de vrouw. Omdat de man veelal niet veel geld in het laatje brengt, moet de vrouw naast de opvoeding van de kinderen zelf een inkomen verwerven. Zo blijft minder tijd over voor het opvoedend handelen van de moeder. De man heeft een marginale rol in de opvoeding, hij hecht echter wel belang aan de kinderen. Door het hebben van kinderen wordt de vruchtbaarheid en daarbij de mannelijkheid bij vrouwen bewezen (Vedder, 1995).‖

195

Tot zover dit artikel in © http://www.abcadvies.org/PSscriptieprijs/Masterscriptie%20Lianne%20Ruckert.pdf van Lianne Rückert, Masterscriptie Criminologie, November 2008.

Niet in alles is overigens de Sint Maartenaar gelijk aan iemand van Curaçao. Ja, ook veel Sint Maartenaars komen van elders. Maar volgens veel mensen zijn Sint Maartenaars iets toegankelijker dan Curaçaoënaars. Dat komt enerzijds door de taal.

Mensen van Curaçao spreken minder goed Engels of willen dat niet; Nederlands en Papiamento zijn daar de hoofdtalen, terwijl Engels op Sint Maarten de hoofdtaal is.

Dat vergemakkelijkt de communicatie met mensen van ‗buiten‘. Curaçaoënaars zijn over het algemeen wat meer op zichzelf. Sommigen zeggen dat dit komt vanuit een bepaalde trots; Curaçao was decennia lang het leidende land in de Nederlandse Antillen.

Dus ja, er zijn wel wat verschillen, maar er zijn toch ook veel overeenkomsten.

SXM, 12 oktober 2014. __________________________

196

Groeipijn II Ik las onlangs een interessant artikeltje dat ik hieronder vrijwel integraal overneem. ―Nederland maakt zich sterk als het gaat om mensenrechten en democratie. Binnen het koninkrijk heeft het die terreinen zelfs zich toegeëigend, onder andere via het Statuut. Dit belangrijke document regelt de onderlinge relaties tussen de eilanden in de West en het moederland in Europa. Hoewel elk land zorg draagt voor de verwezenlijking van de fundamentele menselijke rechten en vrijheden, de rechtszekerheid en de deugdelijkheid van het bestuur, wordt die gewaarborgd door het koninkrijk.

In de officiële toelichting op het Statuut wordt duidelijk gemaakt hoe deze bepaling in de praktijk werkt. Kort gezegd, wordt daar gesteld: ‗dat het in het belang van het Koninkrijk is, dat goed bestuur inderdaad wordt vervuld. Het Koninkrijk moet de daarvoor geëigende maatregelen kunnen nemen, indien in een land deze rechten en vrijheden, deze rechtszekerheid en dit behoorlijk bestuur niet bestaan. Uiteraard moet bij de beoordeling van de deugdelijkheid van het bestuur volledig rekening worden gehouden met de middelen, waarover het land beschikt. Het spreekt voorts vanzelf, dat niet het te kort schieten van enig landsorgaan alleen zulk een maatregel kan medebrengen. Slechts wanneer in het land zelf geen redres van een ontoelaatbare toestand mogelijk zou blijken te zijn, kan het nemen van een maatregel in overweging komen.‘ Met deze connotatie in het achterhoofd las ik het PWC-rapport ‗Integrity Inquiry into the functioning of the Government of Sint Maarten‗. Daarin wordt een onthutsend beeld neergezet van de functie van de overheid op het Bovenwindse eiland, dat sinds 1954 onderdeel is van de Nederlandse Antillen en daarna, sinds 2010 autonoom is binnen het koninkrijk. Een land dus, dat ontworpen is door Nederland en dat sinds 1954 min of meer zelf verantwoordelijk is voor zijn bestuur. Eerst onder Antilliaanse hoede en later onder eigen vlag.

De onderzoekers concluderen dat essentiële functies van de overheid, die de fundamentele menselijke rechten en vrijheden, de rechtszekerheid en de deugdelijkheid van het bestuur aangaan niet of nauwelijks functioneren. Checks en balances zijn er niet of worden met voeten getreden. Minister hebben ongebreidelde macht en worden niet belemmerd in hun persoonlijke verrijkingspogingen door parlement en ambtelijke top. Een goedwillende minister bekende tegenover de onderzoekers: ―I scare myself every day when I realize the power I have – it‘s not normal and it‘s not good.‖ Met deze zin op pagina 46 van het rapport wordt pijnlijk duidelijk waar het probleem en ook de oplossing ligt van corruptie op de Caribische eilanden; waarbij zij opgemerkt dat de observaties van PWC mutatis mutandis inwisselbaar zijn voor alle eilanden in het koninkrijk en zeker voor Curaçao.

197

De Nederlandse regering en de Tweede Kamer hebben sinds 1954 min of meer gekozen voor een hands-off approach, wanneer het aankomt op goed bestuur. Of in gewoon Nederlands: ‗je niet bemoeien met interne aangelegenheden van de eilanden‘." Tot zover (een deel van) het artikel.

De vraag die mij opkomt bij het lezen van het vorenstaande artikel en die ook door Nederlandse parlementariërs is gesteld aan de Nederlandse minister voor Koninkrijksaangelegenheden is welke rol Nederland zelf heeft gespeeld bij het ontstaan van deze hiervoor geschetste situatie. Zoals hiervoor aangegeven was Nederland altijd zeer terughoudend met bemoeienis. Dat was wellicht nog logisch en begrijpelijk in de situatie van het staatsverband Nederlandse Antillen. Maar de vraag die opkomt, is of er bij de voorbereiding van Sint Maarten op de situatie als zelfstandig Land sinds 10 oktober 2010 voldoende maatregelen genomen zijn. Is Sint Maarten door het moederland Nederland wel voorzien van een institutionele framework van voldoende body? Ik ben – de situatie een beetje kennende op Sint Maarten - geneigd deze vraag ontkennend te beantwoorden.

SXM, 12 oktober 2014 Het geciteerde artikel is van maandag 29 september 2014, titel Corruptie St. Maarten: volgende stap dringend gewenst via http://deachterkantvancuracao.blogspot.com/ ___________________

198

Groeipijn I De afgelopen maanden zijn er twee belangrijke rapporten verschenen over de integriteit van het besturen op Sint Maarten. Het eerste was door commissie De Wit enkele maanden geleden. Daarover schreef ik al eerder in een eerder blog-bericht.

Nu is er een rapport van bureau Price Waterhouse Coopers. Wat we eigenlijk al wel vermoeden staat daar zwart op wit. Hieronder een kleine oogst van berichtjes erover in het engels of het Nederlands.

When asked about the country's instability since obtaining its country status, Marlin described it growing pains because persons that are elected are using their seat In Parliament by peddling it off to the highest bidder. He explained that most of the time the elected Members of Parliament are looking to set themselves up strategically. He said instead of being loyal to the party that they ran on and got elected, after elections it's not about the political parties but about the elected individuals. www.smnnews.com, sunday sept 28, William marlin

Een onderzoek van adviesbureau PWC toonde onlangs aan dat er op het eiland grote problemen zijn met corruptie en fraude en dat het openbaar bestuur aan elkaar hangt van vriendjespolitiek www.nu.nl, 29 sept.2014

Ministers en andere bestuurders op Sint-Maarten hebben vrij spel om hun eigen zaakjes te regelen. Het eiland heeft nauwelijks instituties die dat kunnen voorkomen of die de toch al gebrekkige wetgeving kunnen handhaven. Dat staat in een rapport van accountant PwC dat in opdracht van minister Plasterk van Koninkrijksrelaties is uitgevoerd. PwC onderzocht de integriteit binnen de overheid van Sint-Maarten en een aantal overheidsbedrijven op dat eiland. Telegraaf, 29 sept 2014

Het rapport schets een beeld van ministers en hoge ambtenaren die zich bemoeien met werk- en verblijfsvergunningen, vestigingsvergunningen en allerhande zaken ten behoeve van vriendjes en familie. Ministers hebben een bijna ongecontroleerde macht op hun ministeries, waarbij ambtelijke adviezen ongemotiveerd in de prullenbak verdwijnen of eigenhandig worden gewijzigd. Een van de ministers zegt

199

tegen het onderzoeksteam dat hij elke dag opnieuw schrikt als hij beseft hoeveel macht hij heeft. http://nos.nl/artikel/704070-ministers-st-maarten-veel-te-machtig.html

PWC concludeert dat het bestuur van Sint Maarten nog ‗onvolwassen‘ is en dat het verhelpen van ‗de institutionele zwakte‘ van het eiland jaren kan duren. Corrupte praktijken duren voort omdat integriteitsregels niet worden gehandhaafd. Ook ontbreken preventieve maatregelen om machtsmisbruik en corruptie tegen te gaan, schrijft PWC. De minister noemt de resultaten van het rapport ‗ontluisterend‘. Uit het onderzoek blijkt dat er sprake is van belangenverstrengeling en machtsmisbruik in het kleinste land van het koninkrijk. ‗Dit kan zo niet verder‘, stelt de minister. www.sxmgovernment.org, 1 okt 2014

Open source reports appear to suggest that there is significant public concern about the Government‘s capacity and/or commitment to promote the rule of law and equitably uphold justice. Some, distrusting of the GoSM, believe that it does not seek to protect and serve its citizens, but rather enrich and empower a small minority of the country‘s population. This perception is Government-wide and also includes the Government‘s major SoCs which are main contributors to the local economy and infrastructure. On the ground in Sint Maarten, rumors are extensive as the high perception or corruption appears to lead the public to believe that there is a lack of integrity surrounding the majority of the Government‘s decision-making processes and activities. A theme that frequently appears in press reports is the perceived lack of and delayed prosecution of high ranking officials. p 220 integrity rapport pwc

Hierboven staat nu eens zwart op wit wat veel mensen in Sint Maarten wel voelen en wat mensen soms (vaak?) daadwerkelijk hebben meegemaakt. Is het schokkend?

Wat doet het met het vertrouwen in de overheid?

Is het schokkend? Ja en nee.

In eerdere artikelen in mijn blog heb ik al eerder aangegeven dat het iets te maken heeft met schaalgrootte, familiebanden en een stukje cultuur.

Het is niet iets van vandaag. Het is haast een manier van doen, een way of life.

En het is niet iets van alleen Sint Maarten. Ook op andere eilanden in de Cariben spelen wel dit sort situaties.

200

Maar het is bijvoorbeeld wel frustrerend als je buurman (in een gelijke situatie) wel iets voor elkaar krijgt en jijzelf niet. Ook is het frustrerend als jij als kleine middenstander of gewoon burger trouw elk jaar je belastingen betaalt maar weet dat niet iedereen dat doet en daarop geen actie wordt ondernomen.

Ja, de overheid is nauwelijks te vertrouwen aldus velen op Sint Maarten. Maar dat gevoel is niet nieuw. Dat bestaat al erg lang. De cohesie in de samenleving moet daar dan ook niet van worden verwacht. Die komt voornamelijk van instituties als de kerken, scholen, de sportverenigingen, het buurt- en vrijwilligerswerk en de nationale ombodsman. En een belangrijke taak van de overheid (openbare orde en veiligheid) wordt door die overhead gelukkig wel redelijk uitgevoerd.

Er wordt vanuit de regering beterschap beloofd. De aanbevelingen worden over het algemeen onderschreven. Maar wanneer de implementatie daarvan zal plaatsvinden en op welk moment we kunnen zeggen dat deze daadwerkelijk tot resultaat leiden?

Mijns inziens kom je er niet alleen met het invoeren van allerlei instrumenten. Het is tevens een kwestie ook daadwerkelijk uitvoeren en van 'tussen-de-oren' van mensen.

Dat is geen korte-termijn zaak. In het gunstigste geval zullen de vruchten pas op termijn worden geplukt.

Laten we het voorlopig maar houden op 'groeipijnen'.

Sint Maarten, 5 oktober 2014 ________________

201

Not from here Wat nog wel eens terugkomt in gesprekken en discussies over politiek hier op Sint Maarten is de opmerking ‗not from here‘. Soms is dat persoonlijk en rechtstreeks omdat het gaat over iets waar ik dan niks van afweet of niet goed kan inschatten omdat ik ‗niet van hier ben‘. Soms klopt dat ook en is dat terecht en soms ook niet.

Het wordt vaak ook gebruikt om iedereen aan te duiden die hier de laatste jaren naar toe is geëmigreerd. Mensen uit Haïti of de Dominicaanse Republiek (veelal illegaal).

Of Chinezen of Indiërs (veelal legaal). Deze Chinezen en Indiërs doen het goed. Het zijn ondernemende mensen met supermarktjes (Chinezen) en winkels met juwelen, kleding, witgoed en financiële diensten (Indiërs). Ook op de scholen doen de kinderen van deze ouders het goed (vaak tot de besten van de klas). En dat geeft dan weer een beetje scheve gezichten bij de oorspronkelijke inwoners van Sint Maarten. Maar het is logisch dat deze mensen het beter doen. Hun drive om wat te ondernemen, wat te bereiken, is gewoon groter. En ja, hoe definieer je eigenlijk ‗not from here‘. Een deel van de zogenaamde ‗echte‘ Sint Maartense families komt van oorsprong ook niet van hier, maar bijvoorbeeld van Saba of Aruba.

Laatst had iemand een leuk alternatief bedacht als tegenhanger voor de kreten ‗not from here‘ of ‗not born here‘. Hij had als nickname gekozen: ‗born to be here‘. Mooi!

Hoe tolerant zijn de bewoners van Sint Maarten ten opzichte van elkaar zul je misschien denken naar aanleiding van het bovenstaande. In mijn beleving is er een soort gedoogd-gedrag. De verschillende bevolkingsgroepen leven in mijn beleving grotendeels in hun eigen verbanden en eigen gebieden. Naast elkaar en langs elkaar heen. Er zijn wel mix-zones. Vooral in het uitgaangscircuit. Maar zelfs daar is het soms toch vaak meer naast elkaar dan met elkaar. Is dat erg? Nee, er is een soort status quo. Een balans. En dat gaat goed zolang die niet wordt verstoord. Begrijp me niet verkeerd; natuurlijk is er over en weer communicatie en is de sfeer tussen de verschillende mensen over het algemeen positief. Maar oppervlakkig. Je komt niet gauw ‗in‘ een familie. Men lijkt wat dat betreft toch behoorlijk ‗op zichzelf‘.

Sint Maarten, 28 september 2014. ______________

202

Hoe gaat het op…… Sint Maarten?

Met mij gaat het prima. Dank u. Maar in dit geval bedoel ik eigenlijk hoe het politiek/bestuurlijk op Sint Maarten gaat. Ik heb hieronder 2 artikeltjes geplaatst die ik tegenkwam in de krant en die daarover gaan. Je kan het woordje ‗Curacao‘ vervangen door ‗Sint Maarten‘ zonder geweld te doen aan de inhoud en conclusie ervan, hoewel er wel moet worden bij gezegd dat de economie van Sint Maarten beter draait dan op Curacao dankzij met name de sterkere toeristenbranche en het liberalere regime dat geld voor werk en investeringen. ―Een moderne democratie is meer dan het hebben van vrije verkiezingen en een regering die door een volksvertegenwoordiging wordt gecontroleerd. In de moderne democratie draagt ook de civil society bij aan het bestuur van het land. Dat houdt in dat bijdragen van ngo‘s, elk op eigen gebied, met ernst op hun merites worden beschouwd en beantwoord. Het betekent dat regering en parlement niet alleen luisteren naar ouderen maar daar ook zakelijk op reageren. En bij overleg met de civil society wordt ook serieuze aandacht geschonken aan aanbevelingen uit dat overleg. Een moderne democratie betekent immers méér dan het op Curaçao zo vaak gehoorde ‗Ik ben door het volk gekozen, dus ik maak de dienst uit, niet jij‘. Het is ….. kwalijk als [red: door de politiek] jegens de civil society oneigenlijke argumentatie wordt gebruikt in plaats van zakelijke redenen om beleid of de uitvoering daarvan toe te lichten of te rechtvaardigen. Een moderne democratische samenleving heeft recht op openbare bestuurlijke besluitvorming, en vooral ook op de beschouwingen en argumenten die leiden tot die besluitvorming. Die moeten zakelijk en onderbouwd zijn, niet oneigenlijk en emotioneel. Onze samenleving neemt geen genoegen meer met elke oneigenlijke argumentatie, kreet of slagzin. De civil society vertegenwoordigt kennis, expertise en ervaring die niet of onvoldoende binnen het overheidsapparaat aanwezig zijn en verdient dat hun bijdrage aan de beleidsvorming met ernst in beschouwing wordt genomen en dat en dat reacties daarop zakelijk en doordacht zijn.‖ (note 1) ―A major concern highlighted by the study and shared by most stakeholders in Curacao is the lack of continuity in development plans and the inability to implement them. Indeed, a significant part of this study is based on previous analyses and plans that were most often well crafted, providing solid and sound advice and being almost systematically shelved. We find that this critical concern is related to the regular changing of Governments in the country, as well as to an insufficient dialogue and consensus between key stakeholders, namely the Government, the private sector and the labor unions. In parallel, the inability to implement required reforms, the Government instability and the lack of dialogue increase the divisions within society and fuel a feeling of fear among the population afraid of facing a difficult transition phase. In turn, this induces larger out-migration, lower investment, lower economic growth and fewer job opportunities. ― Note 2

203

Ja, aan analyses en rapporten is geen gebrek. Eigenlijk is het wel duidelijk hoe het ongeveer moet. Maar die koers bepalen, echt doen, vasthouden, doorzetten en handhaven? Tja, op 1 of andere manier komt dat niet goed van de grond. Waarom lukt dat dan niet? Ik denk dat het wellicht iets heeft te maken met: - schaalniveau; nog geen 45 jaar geleden waren er maar weinig huizen en inwoners op Sint Maarten. Daarna is het snel gegaan. Maar een deel van de beslissers komt uit die periode van kleinschaligheid en ons-kent-ons-sfeer.

- opleidingsniveau; de toenemende complexiteit van de maatschappij en dus van het organiseren en besturen van het land doet een beroep op het vermogen om hierop in te spelen en adequaat mee om te gaan.

- ervaringsniveau; de maatschappij is met alle ontwikkelingen en schaalvergroting de laatste 30 jaar snel complexer geworden. Niet iedereen heeft - naast de benodigde kennis - de ervaring om complexe situaties te doorzien en hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden.

- relatie-niveau: rationaliteit kan worden doorkruist als jouw besluit en jouw gedrag belangen schaadt van mensen in jouw directe eigen omgeving. Steeds weer merk ik dat het geringe aantal mensen hier (40.000) er voor zorgt dat er ontzettend veel relatie verbanden zijn in de diverse families, maar ook zakelijk.

- cultuur; de bewoners van de Caribische eilanden hebben altijd geleefd bij de dag.

Van dat wat de dag hun brengt. Iets waar in Europa dure cursussen over worden gegeven :‘mindfull leven in het nu‘. Dat doen ze op de Cariben gewoon altijd al als vanzelf. Strategisch nadenken, lange termijn doelen stellen, een planning maken, dat niet alleen zeggen (mondeling) maar ook nog allemaal opschrijven, je daar op vastleggen, en dan ook nog echt allemaal gaan bewaken en doen. Dat zijn allemaal dingen die in erg ver af staan van de cultuur, de wijze van in het leven staan en de wijze van het benaderen van leven van de mensen uit de Cariben.

Is het erg dat er geen beleid is? Dat er niet altijd regels zijn of als ze er wel zijn dat ze niet altijd even adequaat zijn? Dat de handhaving van de regels die er wel zijn bepaald niet optimaal is? Desondanks gaat er veel goed! Het heeft de charme en het voordeel van flexibiliteit. Er kan snel worden geschakeld. Gisteren was de koers noord. Vandaag is de koers zuid. Soms is dat goed.

Maar niet altijd is ad-hoc ook daadwerkelijk ‗beter‘. Worden mensen in gelijke omstandigheden gelijk behandeld of ervaren mensen soms willekeur? Wordt er op deze wijze efficient omgegaan met de schaarse (financiele)middelen?

Zoals zo vaak is het denk ik zaak om een middenweg daarin te vinden. Flexibel als het kan maar gestructureerd als het moet. note 1. Artikel ‗Oneigenlijke argumentatie‘, door Ron Gomes Casseres; 17 september 2014, 204

http://www.antilliaansdagblad.com/index.php/curacao/opinie/9539-oneigenlijkeargumentatie note 2. p. 6 en 7, Strategies for sustainable economic development in Curacao, MAY 2013 http://www.tac-financial.com/tacie/2013.05.14_Curacao-Report.pdf Sint Maarten, 27 september 2014 __________________

205

La Belle Creole Those who know St. Maarten know the long running drama behind the closing of Mullet Bay Beach Hotel after Hurricane Luis in 1995. But many do not know about the long running drama behind the closing of La Belle Creole on Nettle Bay on the French side of the island. What I could find about it on internet I did put below.

Comment 1 (English) It's difficult to have direct access to the area because the property is closed off to visitors. Sadly the hotel is in ruins now. When I first arrived on the island in the seventies, the hotel was only half built. Claude Philippe from the Waldorf Astoria began building the hotel in the sixties in a replica of a Mediterranean village. He ran out of money and the resort lay half finished for many years. Then after a long time, construction was completed by another owner and the resort was opened in 1988, I believe. After the hurricane in 1995 the resort closed and has remained closed ever since. I guess there have been many issues complicating the situation, but I know originally after the resort closed there were big issues with french labour unions.

Local legends is that the resort was built on an Arawak Indian grave site and that is the reason the place is jinxed and will never succeed. Some people say the site is haunted!

Comment 2. (Dutch) De bouw is gestart in de jaren 60 en pas afgerond in '88. Dit kwam door verschillende problemen met vakbonden, constructie bedrijven die failliet gingen en de overheid. in '95 kwam orkaan Luis aan land. Luis heeft flink huis gehouden op het eiland. Zo ook bij La Belle Creole. Het is me niet geheel duidelijk waarom maar na Luis is het Hotel nooit meer open gegaan. Wat ik weet is dat er wel geprobeerd het hotel weer te openen. Zo waren er al containers vol met nieuwe meubels gearriveerd.

Toen bleek dat het hotel niet meer open ging zijn deze containers leeg geroofd. Er wordt gezegd dat ongeveer elk huishouden op Sint Maarten wel een meubel heeft van het hotel. Wat zeker is dat het hotel sinds 1996 is overgeleverd aan de natuur.

Comment 3 (English) La Belle Creole is the brainchild of Claudius Charles Philippe, a man obsessed with creating the Caribbean`s most lavish hideaway. For 25 years, the resort was tangled in a complex web of financial failure, personal abandonment and even public pillaging before it was finally brought to life last year. (Since 1988, La Belle has been owned by a French bank and managed by Conrad Hotels, a subsidiary of Hilton Hotels.)

Now, sunbathers populate beaches once filled with decaying Provencal furniture and aristocrats dine on outdoor patios no longer clogged with thick weeds and rusted machinery. Birds sit in fountains and lizards dart through plazas once inhabited by 206

local squatters. ``He (Philippe) had this incredible idea of creating a little France, a world unto itself,`` reflects Bernie Gassenbauer, the current general manager of La Belle Creole. ``He talked about strolling musicians, an octagonal pool with palm tree gardens, cappuccino served until 5 a.m.`` Surely unimaginable to Philippe were the peculiar cast of characters and set of circumstances that, for more than two decades, would plague his dream. Financiers such as Aristotle Onassis and hotel chains such as Marriott and Club Med toyed with the idea of rescuing the neglected resort.

The saga goes back to the early `60s. Philippe was in his third decade as maitre d` and banquets manager at the Waldorf Astoria in New York City. Known internationally as ``Philippe of the Waldorf,`` the refined Frenchman was host to charity balls and elegant business affairs for an affluent crowd -- the very people he dreamed of attracting to his own island retreat. By 1964, Philippe and partner Alexis Lichine, a well-known wine critic, had purchased an expansive tract of scrublands -some say as large as 300 acres -- on the French side of St. Martin. The island was virtually undeveloped, and Philippe`s resort idea so excited the government of France that it paved a road to the property and constructed a desalting plant to provide fresh water.

It was Philippe`s exquisite sense of style and luxury that drove him from the very beginning to insist on every extravagance possible for his new resort. The rooms would be fashioned with furniture reflecting the periods from Louis XIII through Louis XVI, and each would command its own spectacular view. A lavish casino would be included, as well as a nightclub and boutiques. Renowned New York architects and designers were hired for the job. Though architects estimated a cost close to $5.5 million, Philippe broke ground with an investment of about $2.5 million. Buildings went up and the resort took shape. Then, in 1969, funds ran out and work was halted.

What followed during the next two years was a confusing maze of stumbling blocks.

First, a Beirut company was persuaded to provide an emergency loan of $250,000.

But it proved insufficient. Shortly thereafter, Wall Street financier J. Jay Frankel stepped in and helped Philippe draw up a new budget of $2.4 million, including a $500,000 loan from a major bank in Paris. Investors were certain this new infusion of capital would open at least 150 rooms, or half the hotel, by the spring of 1970. Yet Philippe`s extravagances continued to drain the budget. He insisted on serving his construction workers champagne. He changed architectural plans in midstream, adding more space and windows, or changing the floor plan to allow his future guests a more stunning view. ``Luxury,`` Philippe told his partners, ``depends on waste and choice. You can give a cocktail party for 200 in some of our suites or have 50 to dinner in some of the rooms.

And the guest must have a choice at every minute of the day, from breakfast in bed until midday, to supper at 2 a.m. on his way home from the casino.`` When it became 207

apparent that La Belle might again run out of money, one investor agreed to find an additional $750,000 if Philippe would cut corners and open a more modest hotel.

Outraged, Philippe refused. According to legend, he replied to the offer: ``I have created a Cadillac. You want to put into it a Chevrolet engine.`` By the summer of 1970, with no money for the workers, construction stopped again.

It would prove to be Philippe`s final effort on the hotel. Sadly, this man with a soul for the exquisite had no practical sense of business. This lack would be his ultimate undoing.

Comment 4 (English) The owners tried to re open La Belle Creole following the hurricane, but the Union blockaded the property and the first guests were evacuated to another hotel. The Union demanded full pay for the period it was closed and all employees to be rehired even though only 25 rooms were opened. The owners could not meet the demands of the union and it remained closed. The hotel was destroyed by the unions .... not the hurricane ! final remarks The property is official private and forbidden but in the weekends people with small boats are entering the area to have a pick nick. By foot it can be reached following the seaside/beach from the beachbar SAND and DREAMS to Belle Creole. Another possibility by foot is via the old entrance road (a bit hidden into the bushes). It is a completely deserted area with all the buildings still standing. The area has beautiful sight to different sides. But there is some creepy overall atmosphere. Behind every corner you can possibly meet a crook or drug addict or anything else scary. Although this is in reality not the case at all it is a little scary somehow. I did go on my own alone. But I advise you if possible to do the trip at least with two people. Just in case.

Sint Maarten, September 27, 2014. _____________________

208

Bouwpakket voor starters In Nederland heb je al sinds tijden een discussie hoe je starters op de woningmarkt kan helpen om een woning te krijgen. In dat verband is het wellicht leuk om de praktijk op Sint Maarten te vertellen.

Als je hier over de wegen rijdt zie je veel betonnen gebouwen met een plat dak waar nog allerlei stalen betonvlechtwerk verticaal uitsteekt. Dat is niet mooi, maar heeft toch een doel. Als mensen hun ‗wooncarriere‘ beginnen zijn ze jong en hebben ze weinig geld. Lenen bij de banken is op Sint Maarten relatief duur. De rente hier is minstens 2-3% hoger dan in Europa bijvoorbeeld. Een uitgebreid stelsel van hypotheken bestaat hier eigenlijk niet. Het is ook niet erg gebruikelijk. Het kan namelijk veel simpeler.

Je probeert van iemand een stuk grond in long lease te krijgen (erfpacht). Daarvoor betaal je een klein maandelijks bedrag. En dan ga je bouwen naar de omvang van je portemonnee. De meeste mensen bouwen dus eerst alleen de begane grond met een woonkamer, slaapkamer, keuken en toilet en douche. Later als ze wat meer geld hebben en het gezin vaak groter is gegroeid bouwen ze er dan een verdieping op voor de (extra) slaapkamers. En soms als het financieel goed gaat daarna later nog een verdieping. Voor henzelf of om te verhuren aan anderen.

Dus dat is de reden van dat uitstekende betonnen vlechtwerk op het dak. Een meerfasen huis. Een bouwpakket dat afhankelijk van de beschikbaarheid van geld kan worden uitgebreid. Handig toch!

Sint Maarten, 27 september 2014 ____________________

209

De cyclus van het leven; in memoriam Erik van der Wurff In deze blog schrijf ik vaak stukjes over wat ik meemaak op Sint Maarten. Maar vandaag even een stukje over iets wat me geraakt heeft vanuit Nederland.

Vorige week zat Herman van Veen bij het televisieprogramma 'De Wereld Draait Door' (ja, dat ontvangen we ook hier op Sint Maarten op televisie via BVN of via internet op 'uitzending gemist'). Hij vertelde over zijn nieuwe CD. Hij speelde een liedje van die CD live in het programma. Zijn vaste gitariste Edith Leerkens was ook op het podium. Maar ik miste zijn vaste pianist Erik van der Wurff. Die was er niet. ―Er zal toch niks met Erik zijn‖, dacht ik toen nog. Voor het laatst zag ik Herman en Erik samen ongeveer een jaar geleden ook in het programma 'De Wereld Draait Door'. De presentator vroeg toen nog aan Erik hoe het met hem ging. Uit de reactie van Erik begreep ik dat het maar zo-zo ging. Ik dacht toen nog dat Erik een beetje in een – geestelijke - dip zat, niet wetende dat hij in die periode al ziek was (Leukemie).

Maar het bleek de laatste keer dat ik ‗m zag. Gisteren maakte Herman van Veen bekend dat zijn maatje er niet meer is. ―Soms denk ik wel eens: Wie is het schip, wie is de wind, welke stroom voert ons, hoe is het mogelijk dat je zo lang met elkaar eenzelfde koers kunt varen? Nergens heen, nergens vandaan, zonder enkel doel dan op wat planken te staan en te luisteren naar elkaar. Tweeënvijftig jaar waarin ik zijn zanger was hij mijn pianist.‖ De tonenkunstenaar is niet meer. Het raakt me, zo merk ik. Veel van de prachtige melodieën en klankkleur van liederen van Herman van Veen zijn van de hand van Erik van der Wurff. Melodieën en klankkleur die toen en nu emoties losmaakten bij me. Die horen bij een tijdbeeld. Vooral de periode 1970 -1975 vind ik muzikaal het interessantst. Weinig mensen beseffen dit denk ik want Erik was zeer rustige man, altijd in een dienende rol. Een stille kracht.

De cyclus van het leven heeft weer toegeslagen. Maar als ik zijn prachtige melodieën en klankkleur hoor zal ik soms toch even denken aan deze man die in al zijn bescheidenheid zulke prachtige pareltjes heeft gemaakt.

Sint Maarten, 23 september 2014 _________________

210

Het Koninkrijk kraakt Hieronder plaats ik een tekst die een mooi overzicht geeft van de politiek-bestuurlijke situatie momenteel binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Een koninkrijk dat bestaat uit de landen Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten, en de ‗bijzondere gemeenten‘ Bonaire, Eustatius en Saba. Ik denk dat zo'n overzicht belangrijk is omdat de gebeurtenissen nu in feite de opmaat zijn van een evaluatie van de Koninkrijksstructuur die is gepland ergens volgend jaar tussen alle betrokken landen en ‗gemeenten‘ (na de vaststelling op 10-10-2010). Met name Bonaire en Eustatius waren te klein voor een structuur als zelfstand land. Maar het gecreëerde alternatief voor hen – status bijzondere gemeente –wordt echter over het algemeen door hen als (te) knellend ervaren. Op Sint Maarten lijkt – zo is mijn observatie - de structuur als zelfstandig land over het algemeen wel positief te worden ervaren, mits de inmenging van de rijksministerraad volgens de vastgestelde spelregels loopt. En daar wrikt het ‗m een beetje zo blijkt uit onderstaand artikel. ―In de ogen van de Tweede Kamer kan minister Ronald Plasterk (PvdA) op het terrein van Binnenlandse Zaken weinig goed doen. Ten aanzien van het tweede deel van zijn portefeuille - de Koninkrijksrelaties - heeft hij echter iets voor elkaar weten te boksen wat maar weinig van zijn voorgangers in de afgelopen 60 jaar is gelukt: eensgezindheid bewerkstelligen tussen de landen in het Caribisch deel van het Koninkrijk, Curaçao, Aruba en Sint Maarten. Voorwaar geen geringe prestatie want de eilanden gunnen elkaar doorgaans het toch overdadig aanwezige zonlicht niet in de ogen. Dat het land Nederlandse Antillen in 2010 uiteenviel, kwam immers vooral omdat de andere eilanden per se van de centrale regering op Curaçao verlost wilden worden. En nu sluiten diezelfde ‗rivalen‘ de rijen. Succes dus voor de in eigen land zo geplaagde Plasterk.

Maar daarom nog geen reden tot blijdschap en nog minder aanleiding om uit te kijken naar de ‗viering‘ dat het op 15 december 60 jaar geleden is dat het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden door koningin Juliana werd afgekondigd. Want anno 2014 staat het Koninkrijk meer dan ooit onder druk.

Vandaag is de eerste Rijksministerraad sinds Nederland hard in botsing kwam met de Arubaanse regering over het begrotingsbeleid. Hoewel in het Statuut (dat in rangorde boven de Nederlandse Grondwet staat) is geregeld dat de vier landen die het Koninkrijk der Nederlanden vormen autonoom zijn in hun budgetrecht, gebruikte het kabinet Rutte zijn getalsmatige meerderheid in de RMR (die uit de Nederlandse ministers en namens de andere landen drie Gevolmachtigde ministers bestaat) om het parlement van Aruba buitenspel te zetten door de gouverneur te verbieden de goedgekeurde begroting te bekrachtigen. Nederland paste die - volgens staatsrechtgeleerden onrechtmatige - machtsgreep vorig jaar ook al toe om de regering van Sint Maarten te overrulen bij het instellen van een onderzoek naar vermeende integriteitsschendingen. Daarvoor werd handig gebruikgemaakt van de twee petten die de Koninkrijkswetgeving (per abuis?) heeft toebedeeld aan de 211

gouverneurs. Zij zijn niet alleen - zoals de koning in Nederland - hoofd van de regering, maar ook zogeheten Koninkrijksorgaan. Voor de tweede keer in een jaar tijd heeft Nederland via de RMR de gouverneur ingezet om zijn zin door te drijven.

Beide voorvallen hebben de drie eilanden doen beseffen dat er in politiek Den Haag met de VVD en PVV voorop - een kille wind is opgestoken richting de Cariben.

Premier Mark Rutte (VVD) heeft er geen misverstand over laten bestaan dat Nederland de dienst uitmaakt en dat hij graag bereid is degene die dat niet zint naar de uitgang van het Koninkrijk te helpen. Dat laatste willen de eilanden (vooralsnog) niet. Om zich tegen de Haagse overmacht te beschermen, zullen zij vandaag in de RMR de Nederlandse ministers indringend herinneren aan een op weg naar de staatkundige hervorming van 2010 gemaakte afspraak om een onafhankelijke geschillenregeling voor het Koninkrijk in het leven te roepen. Vier jaar nadat ook de Tweede Kamer zich daar via een motie in overgrote meerderheid voor uitsprak, is die regeling er nog altijd niet. De gezamenlijke werkgroep die het plan had moeten uitwerken, is volgens de andere landen door Nederland vakkundig gefrustreerd.

Dat is vermoedelijk om dezelfde reden gebeurd als waarom Nederland met alle macht probeert te voorkomen dat de Raad van State wordt gevraagd te oordelen over de recente ingrepen van Nederland in de autonomie van Sint Maarten en Aruba.

Kennelijk is de angst bij het kabinet groot dat het op de vingers wordt getikt dat het als oud-kolonisator maar niet wil afleren de baas te spelen. De Tweede Kamerfracties van D66, CDA en SP willen wel dat de Raad van State wordt ingeschakeld, maar zij hebben tot hun verbazing moeten constateren dat de PvdA in dit dossier toch een voor de hand liggend bondgenoot - dit blokkeert. Er lijkt geen andere verklaring te zijn dan dat de sociaaldemocraten coalitiegenoot VVD ter wille willen zijn zoals ook Plasterk de indruk geeft nogal toegewijd de agenda van Rutte uit te voeren om de andere landen rijp te maken voor het opbreken van het Statuut in ruil voor een veel vrijblijvender gemenebestmodel.

Het is dus maar de vraag of 60 jaar Statuut aanleiding is voor een feestje. Vast staat dat het in de huidige vorm zijn langste tijd heeft gehad nu Nederland de Rijksministerraad heeft gedegradeerd tot een koloniale schaamlap. De andere landen zijn weliswaar vertegenwoordigd, maar hun Gevolmachtigden zitten er, zo is gebleken, voor spek en bonen bij. Daarnaast is de positie van de gouverneurs (toch afgezanten van de koning) ten opzichte van de regeringen en parlementen in hun landen onmogelijk gemaakt. Daaraan kan zelfs een gesloten front van Curaçao, Aruba en Sint Maarten niets veranderen.

In Willemstad blijken de parkeerautomaten de nieuwe Antilliaanse gulden met de beeltenis van Willem-Alexander niet te slikken. De symbolische voorbode van het einde van een in zijn voegen krakend Koninkrijk?‖ (note 1) ―De mogelijkheden voor de Caribische landen om de gewenste onafhankelijke geschillencommissie te krijgen zijn beperkt, denkt ook staatsrechtgeleerde Hoogers: ―Nederland houdt niet van controle door een onafhankelijke instantie, zoals een 212

rechter. De politiek moet zijn beloop krijgen, is het idee in Nederland. Daar zijn geen pottenkijkers bij nodig.‖ Hoogers denkt dat de wens van de landen alleen kans van slagen heeft als de Tweede Kamer zich hier hard voor gaat maken: ―Daar moet de politieke druk vandaan komen.‖ Wat zou een alternatief zijn voor een onafhankelijke geschillencommissie? Hoogers heeft daar wel ideeën over: ―In Denemarken, ook een Koninkrijk met autonome landen, hebben ze een elegante oplossing. Daar hebben ze voor Koninkrijksgeschillen een commissie met 2 vertegenwoordigers uit elk land, aangevuld met drie leden van de Hoge Raad. Als de vertegenwoordigers er onderling niet uitkomen, beslissen de drie overige leden.‖(note 2) 1. © Gegevens 05 sept 2014, Analyse door René Zwart, parlementair correspondent in Den Haag voor het Antilliaans Dagblad.

2. © Jamila Baaziz, 4 september 2014, Caribischnetwerk. http://caribischnetwerk.ntr.nl/2014/09/04/nederland-gaat-machtpositie-bijkoninkrijksgeschillen-niet-inleveren/ Sint Maarten, 13 september 2014. ______________________________________

213

Senioriteit Vorig weekend ben ik naar de bioscoop geweest hier op Sint Maarten. Nee, dat is geen achteraf zaaltje van 30 jaar geleden, maar een harstikke mooi, groot en modern complex met 7 behoorlijk grote zalen. Het heet dan ook Megaplex 7. Hier draaien de films die in USA net uit zijn gebracht. Dat is dus vaak nog 8 weken voordat ze in Europa worden uitgebracht! De doorlooptijd van de films is snel, want er worden behoorlijk wat nieuwe films elke maand uitgebracht en er zijn maar 7 zalen. Dus na 4 weken draaien zijn de volgende nieuwe films aan de beurt. Ik kocht vorig weekend een kaartje voor de film ‗If I stay‘. Een prachtige film overigens over het leven tussen dood en leven. Als genre staat vermeld: ‗drama‘. Welnu, dat is het ook. Ontroerend mooi. Ik was blij dat ik mijn zakdoek bij me had.

Ik gaf de mevrouw van de kassa een 10-dollar-biljet om mijn ticket te kopen. Meestal krijg ik dan USD 2,50 terug. Maar deze keer kreeg ik USD 4,50 terug!? Hoe zo dat?

Normaal is een kaartje USD 7,50 en geen USD 5,50. Ik bekeek mijn kaartje nog eens goed, en daar stond toch echt USD 5,50 op.

Maar toen zag ik het; tarief: ‗adult-senior‘. Good heavens!! Ik val onder het seniorentarief!!! Voor het eerst ervaar ik op deze manier hoe het voelt om een dagje ouder te worden. Maar dat wil ik helemaal niet! Ik ben toch nog lang geen 60! Nu is er op Sint Maarten geen 1 uniforme leeftijd voor senior. Bij veel loketten hier op Sint Maarten is dat de leeftijd van 60 jaar, maar bij de bioscoop op Sint Maarten is dat 55 jaar, zo blijkt. Okee, gelukkig is de psychische klap dan iets minder hard. Maar ook 55 jaar ben ik nog niet, dus pijnlijk blijft het. Tja, om met Peter Koelewijn* te spreken: ―je wordt ouder pappa‖. *tekstschrijver en zanger van het lied ‗Je wordt ouder pappa‘ uit 1977.

Sint Maarten, 13 september 2014 ____________________

214

Verkiezingen op Sint Maarten (2) Vorige week vrijdag 29 augustus 2014 waren er verkiezingen voor een nieuw parlement (en regering) hier op Sint Maarten. Eerder vertelde ik al over de uitbundige vlaggen overal. En ook op de dag zelf was het gezellig. Althans bij mijn stembureau.

Het is gewoonte dat bij elk stembureau de aanhangers van de verschillende partijen de kiezers verwelkomen en nog een laatste poging doen de twijfelende kiezer op hun partij te laten stemmen. Dit jaar is er wel een afzetting geplaatst om de kiezers vrije doortocht te garanderen, zonder dat ze door een mensenmassa van supporters van de verschillende partijen heen moeten. En dat werkt op zich goed. Aan beide kanten staan verschillende supporters. Een van de supportersgroepen heeft zelfs een eigen bandje en speelt caribische muziek. Gezellig!

Maar achter die gezelligheid zit ook nog wel een ‗onderhuidse‘ keerzijde die ik toch wil noemen. Lisa schreef er over in de krant (The Daily Herald, Weekender, September 6, 2014), precies zoals ik dat ook voelde. Dat stukje volgt nu integraal. ―Is it my imagination or is the whole island sort of breathing one big communal sigh of relief? Since the election last weekend, I noticed an immediate shift. Right away, everyone was in such a more relaxed state of mind, just chilling with friends and family. You could see it in their body language; subtle, but clearly there. The smiles were easy and the music was playing for pleasure and joy rather than with the intent of drawing in the crowds. The pressure was off and no more ‗eyes‘ following us at every turn. And while at first, we didn‘t know exactly how the seats would shake out; for most of us [….] the horizon was suddenly cleared ..[..]. Now we can set our sights on the next thing or, better yet, just take a breather. Let‘s find the time to read a book, learn a new hobby, or relearn an old one. Celebrate the ordinary. Surprise your family with a special meal for no reason. Remember that life is meant to be lived and enjoyed..[...]. Each day, each moment is a gift. Use it well and be grateful.‖ En ook een recent onderzoeksrapport maakt melding van die ‗onderhuidse‘ keerzijde. Ik vermeld een alinea daarover hieronder integraal. ―Om stemmen te kunnen kopen – met geld of anderszins – heeft een aspirantpoliticus middelen nodig. Ondernemers en welgestelde burgers werden – ook in 2010 – actief benaderd met de vraag om een bijdrage aan de campagnekas te willen doen. Daarbij was contant geld welkom, of werden rekeningen (bijv. voor T-shirts) niet betaald. Sommigen droegen enthousiast bij – vaak aan meerdere partijen bij wijze van risicospreiding – en anderen voelden zich eigenlijk gechanteerd, maar durfden geen nee te zeggen.‖ * Maar nu zijn de verkiezingen voorbij. We gaan weer over tot de orde van de dag. Of om af te sluiten met de woorden van Lisa: ―Let‘s find the time to read a book, learn a new hobby, or relearn an old one. Celebrate the ordinary. Surprise your family with a

215

special meal for no reason. Remember that life is meant to be lived and enjoyed..[...].

Each day, each moment is a gift. Use it well and be grateful.‖ * Š Doing the right things right. Eindrapport van de commissie Integer openbaar bestuur Philipsburg, Sint Maarten, 12 juli 2014] Sint Maarten, 7 september 2014 ----------------------------

216

Een taxirit over het water naar Saba Binnenkort wil ik eventjes van mijn eigen eiland Sint Maarten af en een beetje de omgeving verkennen. In de buurt liggen de eilanden Anguilla (Engels), Saba (Nederlands), Sint Eustatius (Nederlands) en Saint Bartholomy (Frans, voorheen Zweeds).

Anguilla heb ik vorig jaar al eens gedaan. Ik ging toen met mijn mountainbike fietsen vanuit mijn huisje naar de ferry in Marigot, de fiets op de boot (15 euro enkeltje, 20 minuten varen) en dan daarna fietsen op Anguilla. Anguilla is vrij vlak, dus dat fietsen lukt wel aardig. Het heeft prachtige kusten en zandstranden. Maar het landschap is verder vrij vlak, kaal en droog. Dus niet heel spannend. En even opletten dat je links rijdt (Engels!).

Het volgende doel wordt Saba. Behoorlijk dichtbij (1,5 uur varen voor 60 euro) of 15 minuten vliegen voor 70 euro).

Het leuke van varen is dat je echt ‗weg‘ bent. Zo voelt dat tenminste bij mij als je van het land af vaart. Bovendien kan je onderweg dolfijnen en vliegende vissen zien.

Het leuke van vliegen is dat je er snel bent voor bijna dezelfde prijs.

Beide opties hebben ook nadelen.

Het vliegtuig is klein (6-8 personen) en lawaaiig en je moet niet al te bang zijn. Het is een kleine landingsbaan en als die stopt gaapt de zee als een gat van 100 meter diep. Positivisten zeggen dan; ―als de motor niet genoeg power heeft om op te stijgen dan kan dat in de duikvlucht richting het zeewater die dan volgt alsnog worden gecorrigeerd. Je hebt immers nog enige meters voordat je op het water klapt‖. Ja, dat klopt, en in de praktijk zijn er ook nog nooit fatale ongelukken gebeurt. Maar toch……

Ook de boot heeft nadelen helaas. De zee tussen Sint Maarten en Saba kan behoorlijk ruig zijn. Het schijnt dat dit iets te maken heeft met de verschillende zeestromen ter plaatse (Oceaan en Caribische zee). Vooral de terugreis is berucht.

Dat is namelijk in oostelijke richting, terwijl de wind (en de golven) ook uit oostelijke richting komen aanrollen. Ik las laatst op Tripadvisor enkele berichten waarin van passagiers van die ferry hun reis-ervaringen vertelden. Na het lezen daarvan was mijn keuze wel duidelijk. Ik wil dit jullie niet onthouden want het heeft naast een portie horror toch ook wel enige humor in zich vind ik. Hier komt ie. ―We took the daytrip from St. Martin to Saba aboard Edge II with Aquamania. We had booked it through the Royal Palm Resort in Simpson Bay. The first problem I had with the trip is that their brochure states it is a one hour trip when it took over 90 minutes each way. They also gave us absolutely no warning about how rough the ride is on the way back. To begin with, the crew of the boat was very rude during the check in process. I felt like we were being herded like cattle aboard the boat. The trip 217

on the way back was so violent that I was convinced my family and I were not going to survive. The seas between Saba and St. Martin are very turbulent and no one gave us any warning that it might not be appropriate for small children. The waves were over 10 feet high on our return trip and the boat kept going airborne before crashing into the trough of the wave. The passengers were falling and hitting their heads because there were no seatbelts or even padding. When a wave would hit people were being thrown from their seats so violently that they would almost hit the ceiling of the boat. People were screaming and throwing up during the entire 90 minute voyage. The crew just kept saying not to worry because it is always like this. If it is always like this then they should have warned us not to bring a 3 year old child on the boat. The Captain just kept turning up the volume on the reggae music he had playing on the stereo to drown out the sound of the passengers screaming and vomiting in the back. When we asked him if we are going to be ok, he responded, "I am. I don't know about the rest of you people".‖ Sint Maarten, 6 september 2014.

----------------------------

218

De Politie is je beste vriend Op Sint Maarten wonen naar schatting ongeveer 3000 inwoners, oorspronkelijk vanuit Nederland, die hier pas kort of al heel lang wonen. Maar voor hen allen geldt dat ze nogal wat familie hebben in Nederland of elders in de wereld. Dat geldt trouwens ook voor veel andere inwoners van het eiland. Nogal wat mensen van de Antillen hebben familie in Nederland. Maar weten al die familieleden in Nederland ook hoe en waar ze hun eigen familie op Sint Maarten moeten bereiken?

Nu vertelde iemand mij daar onlangs een mooi verhaal over.

Een familielid in Nederland was erg ongerust over een ander familielid dat op Sint Maarten woont. Er waren geruchten over een bedreigende situatie voor dat familielid op Sint Maarten. Maar dat familielid in Nederland kreeg dit familielid op Sint Maarten maar niet te pakken. Niet telefonisch en niet per mail. Ten einde raad belde dat familielid de politie in de eigen woonplaats in Nederland en legde de situatie uit. Het familielid wist niet precies de straat waar dat familielid op Sint Maarten woonde, maar wel de wijk. Er werd door de lokale politie in Nederland bereidwillig geluisterd en er werd hierover een telefoontje gepleegd naar de politie op Sint Maarten. Binnen een uur (!) reed op Sint Maarten een politiewagen voor het betreffende adres van dat familielid om te bezien of alles goed was. Het betreffende familielid deed verbaast de deur open. Nee, hij voelde zich prima, was niet ziek zwak of misselijk en werd ook niet bedreigd of was anderszins angstig. De politiemannen werden hartelijk bedankt voor de moeite.

Kijk, zo gaat dat soms met geruchten. Soms zijn ze waar en soms (in dit geval gelukkig) niet. Maar het is goed om te weten dat dankzij de inspanningen van de politie je familie uit Nederland toch dichtbij is, wanneer de reguliere communicatiemiddelen niet lukken.

Nu zullen sommigen van u zeggen:‖ ja leuk zo‘n verhaal uit 1950, toen iedereen elkaar op het eiland nog kende‖. Maar nee, dit verhaal is echt gebeurd en van vrij recente datum.

Sint Maarten, 31 augustus 2014. ___________

219

Wat is kunst?

Op Sint Maarten zijn er enkele winkels/galeries die in kunst ‗doen‘. Op het Franse deel (Saint Martin) leeft het iets meer. Daar zijn wat meer activiteiten op het gebied van kunst. Over het algemeen betreft het Caribische kunst. Dus beelden en schilderijen gebaseerd/geïnspireerd op de kleuren, landschappen en mensen die hier in de Cariben zijn. Over het algemeen impressionistisch of expressionistisch qua stijl, in kleurrijke kleuren. Gemaakt door een diversiteit van mensen. Soms door de bewoners van hier. Maar vaak ook door immigranten die vanuit andere werelddelen zijn neergestreken (over het algemeen mensen vanuit Europa, omliggende eilanden en Noord- en Zuid Amerika). Getalenteerden en minder getalenteerden. Maar – voor zover ik er kijk op heb – de echte talentvolle Van Gogh of Picasso heb ik er nog niet tussen gezien.

Nu was ik laatst in een kunstgalerie en raakte aan de praat met de mevrouw die de galerie beheerde (oorspronkelijk uit Zuid Amerika, maar nu al bijna 2 generaties op het eiland). Uiteindelijk kwamen in ons gesprek we op de vraag wat kunt eigenlijk kunst maakt. Waarom heet de schildering van een kind van 3 jaar geen kunst en het gekrabbel van een 20 jarige wel kunst?

De mevrouw pakte een vel papier en tekende voor mij drie poppetjes die een mens voorstellen. Een poppetje zoals een klein kind dat tekent. Een poppetje dat ook echt op een mens lijkt, zoals die werkelijk is. En een poppetje met bepaalde extra accenten/eigenschappen (sprekende ogen, een lachende mond, dikke billen). Dus de kinderlijke, de realistische en de abstracte. Drie manieren om hetzelfde object te zien en weer te geven. Ze vroeg me: ―Maar wat is nu de meest echte, de meest ware tekening? Wat is nu het verschil tussen de realistische tweede tekening en de derde, meer abstracte, weergave?‖ Ik moest even denken. ―De tweede tekening is het meest echt. Natuurgetrouw. De derde is meer een vertaling of interpretatie die de tekenaar aan die mens geeft.‖, zei ik. ―Precies‖, zei ze. ―Kunst begint als iemand die kan tekenen van de tweede tekening (realistisch) naar de derde tekening gaat (abstract). Als iemand interpreteert, als iemand de wereld ziet door zijn eigen ogen en dat weergeeft. Er is kunst, als datgenen wat wordt gezien, vermengd wordt met het innerlijk van degene die het ziet. Als daar een opwindende, nieuwe manier om een oud object te zien uit voortkomt, nou, dan is dat interessant. Dat is het begin van serieuze kunst. Drie verschillende manieren om een en dezelfde persoon te zien. Het leven wordt rijker, als je in staat bent om op zoveel verschillende manieren te kijken.‖ Kijk dat sprak me aan. Misschien kwam dat omdat ze het in beeldtaal uitlegde, dus met voorbeeld tekeningetjes die ze voor me maakte om het te laten zien. Nog nooit heb ik zo‘n heldere uitleg over kunst gehoord. En nog een stukje wijsheid erbij ook: 220

―het leven wordt rijker, als je in staat bent om op zoveel verschillende manieren te kijken.‖ Mooi, om dat zo te ervaren tijdens zo‘n kort gesprekje in de galerie hier in de Cariben!

Sint Maarten, 31 augustus 2014 __________

221

Verkiezingen op Sint Maarten Over een paar dagen is het zover. Dan zijn er verkiezingen voor het parlement. Nu is Sint Maarten eigenlijk een piepjonge democratie. Want in deze vorm is het pas 4 jaar oud. Met de staatkundige hervormingen van het Koninkrijk der Nederlanden op 10 oktober 2010, werden de Nederlandse Antillen opgedoekt en werden Aruba, Curaçao en Sint Maarten binnen het Koninkrijk der Nederlanden vrijwel zelfstandig (alleen financiële supervisie, defensie en buitenlandse betrekkingen zijn nog een zaak van Nederland). Toen werd dus voor het eerst voor alleen Sint Maarten zelf een parlement en regering geïnstalleerd. Gedurende die 4 jaar kende Sint Maarten drie verschillende regeringen met name door tussentijdse afbrokkelende steun in het parlement doordat sommige leden in het parlement tussentijds niet meer onder de vlag van hun eigen partij wilden fungeren.

Over het functioneren van het parlement zijn veel opmerkingen gemaakt. Uit vele voorbeelden blijkt dat het kwalitatief nog niet is wat het moet zijn. Dat uit zich in onvrede onder de mensen. Woorden als graaiers, zakkenvullers en 1 pot nat worden veel gehoord. Maar –hoewel er wel pogingen zijn gedaan – zijn er vrijwel geen nieuwe politieke partijen opgericht die nu een alternatief kunnen vormen. Even dacht ik dat er volledige apathie zou ontstaan bij de inwoners van Sint Maarten. Een parlement en regering slechts gedragen door een zeer beperkt deel van de samenleving. Een onwenselijke situatie in een democratie. Maar die angst lijkt gelukkig niet terecht.

Sinds twee weken is Sint Maarten een oceaan van vlaggen van politieke partijen.

Heel veel grote groene vlaggen en borden. Ook redelijk veel rode vlaggen en borden erop. En hier en daar nog wat borden in blauwe en andersoortige kleuren. Ze staan werkelijk echt overal op het eiland. Het werd zo gezellig dat er vanuit Justitie onlangs richtlijnen zijn opgesteld. Want als je het verkeer van rechts niet meer kunt zien vanwege als die vlaggen, of de rotondes gewoon volledig zijn volgepland met vlaggen dan wordt de verkeerssituatie wel erg onoverzichtelijk. Dus daar staan ze nu niet meer. Maar voor de rest is het gezellig. Veel auto‘s rijden ook rond met vlaggetjes van de verschillende partijen. Ook zie je verschillende mensen met Tshirts aan of petjes op van hun politieke partij. In de bioscoop spreken de huidige minister president en de voorzitter van een andere partij mij toe vanaf het beeldscherm in de door hun gekochte reclametijd. Zij spreken over daadkracht, transparantie en kansen voor iedereen. In het restaurant staan ineens (partij)mensen naast je die informeren of je stemt en wat je gaat stemmen. Er worden bijeenkomsten gehouden door de verschillende partijen waar bij de grote gevestigde partijen over het algemeen echt veel mensen op af komen. Telkens weer merk ik het hier. De mensen hier zijn veel meer verbaal in gesteld dan schriftelijk. Tot voor kort waren partijprogramma‘s op internet nauwelijks te vinden bijvoorbeeld. Hoewel, van 1 verkiesbare kandidaat krijgen de uit Nederland afkomstige werknemers een brief waarin hij uitlegt waarom het goed is dat Nederlanders op hem stemmen. Weer een 222

andere kandidate (met een Chinese achtergrond) plaatst een advertentie in het chinees in de krant om op haar te stemmen.

En zo zijn toch heel veel mensen bezig om zich druk te maken voor dit evenement.

Want zo mag je het haast wel noemen. Het lijkt haast wel een circus. De mensen krijgen er ook vrij voor om op de verkiezingsdag te gaan stemmen. Vorige keer was dat 4 uur. Nu deze keer waarschijnlijk 2 uur.

Ik ben blij dat het leeft. Want in een democratie moeten de mensen wel vertrouwen hebben in het systeem en in de mensen die hun belangen vertegenwoordigen. Maar, zoals eerder gezegd, op het functioneren van het huidige parlement was en is er nogal wat kritiek. Recentelijk deed een onderzoekscommissie (note 1) nogal wat aanbevelingen die het functioneren van het parlement ten goede moet komen.

Hopelijk nemen straks de nieuw gekozenen die aanbevelingen ter harte.

1. Doing the right things right; eindrapport commissie integer openbaar bestuur, Philipsburg, Sint Maarten, 12 juli 2014 Sint Maarten, 25 augustus 2014 _________________________

223

Politiek op Sint Maarten Mensen vragen mij wel eens hoe ik de politieke en het bestuurlijke cultuur ervaar op Sint Maarten. Ze lezen af en toe wat over enkele incidenten op Sint Maarten in de Nederlandse kranten, dus vandaar hun interesse. Ik las onlangs een mooie schets van die cultuur in een recent onderzoek. Ik vermeld het hieronder integraal. Voortaan verwijs ik iedereen naar dit artikel omdat het zo'n raak beeld schetst. ―Gedurende vele eeuwen was Sint Maarten een dunbevolkt, arm en geïsoleerd eiland, ver weg van de bestuurscentra Willemstad en Den Haag. De bevolking bestond uit enkele duizenden zielen en men was volstrekt op zichzelf en elkaar aangewezen. Als er al contact was met de buitenwereld, dan was dat met bewoners van omliggende eilanden als Anguilla, Sint Barths, Sint Kitts, Saba en Sint Eustatius.

Nog steeds zijn er tussen deze eilanden hechte familiebanden.

Een effectieve overheid bestond op geen van deze kleine Caribische eilanden. Er ontstond een cultuur van elkaar helpen, vooral in familieverband. Daarbij ontwikkelden zich onmiskenbaar feodale kenmerken: rijkere families wisten minder welvarende families en individuen structureel aan zich te binden door het verlenen van vriendendiensten en andere gunsten. Dit systeem van patronage (‗voor wat hoort wat‘) verving tot ver in de jaren tachtig de overheid zoals wij die nu kennen. Geld voor artsenbezoek kwam van de rijkere buren, die ook de schoolboeken voor de kinderen hielpen betalen en ervoor zorgden dat er met een verjaardag een mooi cadeau werd bezorgd. Vanzelfsprekend werden dan vervolgens die buren geholpen met betaalde en onbetaalde klusjes als dat zo uitkwam. Mocht die buurman de politiek in willen, dan werd vanzelfsprekend op hem gestemd. Er is aldus een subtiel systeem van jarenlange onderlinge steun, loyaliteit en afhankelijkheden geschapen, waaraan het ook vandaag de dag voor sommige betrokkenen lastig ontsnappen lijkt te zijn.

Bovenstaand beeld van een geïsoleerd en zelfvoorzienend eiland veranderde vrij plotseling eind jaren zestig. Door de succesvolle ontwikkeling van het toerisme groeide de economie en ook de bevolking met voorheen ongekende cijfers. Die stormachtige groei van de private sector leidde niet automatisch tot een navenante ontwikkeling van de publieke sector. Investeringen in de overheid en de publieke dienstverlening bleven uit. Lokaal was er geen structurele en lange termijn belangstelling voor de opbouw van een overheidsapparaat – eilandelijke bestuurders bestuurden het liefst zoals ze dat gewend waren: via diensten en wederdiensten – en vanuit Willemstad en Den Haag kwamen geen serieuze aansporingen dat anders te doen. …de centrale Nederlands-Antilliaanse regering [was] traditioneel vooral op en met Curaçao bezig. De andere eilanden moesten het in de praktijk vooral zelf uitzoeken en deden dat ook. In Den Haag was tot eind jaren tachtig de koers gericht op staatkundige onafhankelijkheid van de eilanden op termijn. Daarbij paste een afstandelijke benadering. Nederlandse bewindslieden, de Minister voor NederlandsAntilliaanse en Arubaanse Zaken voorop, wilden liever niet weten wat er allemaal 224

precies mis was: kennis vermeerdert smart. Ook vanuit de Staten-Generaal bleef het in de regel stil en als er al Haagse aandacht was dan ging die uit naar Curaçao en – tot aan de onafhankelijkheid van dat land eind 1975 – Suriname.

Dit veranderde eind jaren tachtig. Op Sint Maarten zelf kregen veranderingsgezinde partijen en politici de wind in de zeilen en in Nederland werd minister Hirsch Ballin het gezicht van een nieuwe en meer kritische aanpak: blijvende banden tussen de autonome landen van het Koninkrijk akkoord, maar wel met meer nadruk op goed bestuur, gezonde overheidsfinanciën en een deugdelijke rechtshandhaving.

De ontwikkeling van de publieke sector verliep op Sint Maarten aldus beduidend moeizamer dan die van de private, maar mede dankzij ingrepen van buitenaf (‗hoger toezicht‘) in de jaren negentig kreeg een meer professionele overheid vorm.

Waarnemers die het eiland al langere tijd volgen zijn unaniem in het oordeel dat de overheid nu beduidend beter functioneert dan twintig jaar terug.

Hoewel de huidige overheid dus onmiskenbaar effectiever en efficiënter is dan die van enkele decennia geleden, moet ook worden geconstateerd dat de oude politieke cultuur nog in aanzienlijke mate tot op de dag van vandaag voortleeft. Het vanzelfsprekende ‗voor wat hoort wat‘ beïnvloedt nog steeds het gedrag van politici, bestuurders, ambtenaren én burgers, met name maar niet alleen in verkiezingstijd.

Kiezers laten zich deze cultuur welgevallen en stemmen nog steeds vaak op politici van wie ze weten of vermoeden dat die hen rechtstreeks zullen helpen. Of ze stemmen – bij wijze van dank – op mensen die dat in het verleden al eens hebben gedaan. Dat ‗helpen‘ kan meerdere vormen aannemen. Vaak is het een bepaald soort ombudsmanfunctie, waarbij politici kiezers de weg wijzen in de Sint Maartense bureaucratie. Maar soms is het ook meer dan dat en wordt er afgerekend in geld of in natura. Meerdere (kandidaat-)politici hebben de commissie gemeld actief te worden benaderd met de vraag: wat levert het mij op als ik op jou stem? Het democratisch proces wordt op deze manier misvormd door een subtiel (en soms minder subtiel) proces van ‗vote buying‘.‖ Tot zover het geciteerde stuk uit dat rapport.

Door sommigen in Nederland wordt wel eens wat denigrerend gedaan over de situatie zoals hiervoor aangegeven, maar bedacht moet worden dat dit soort situaties nog niet zo heel lang geleden zich ook in de politieke en bestuurlijke cultuur in gemeenten in delen van Nederland voor kwamen. Sint Maarten is pas sinds 10 oktober 2010 politiek en bestuurlijk zelfstandig (opheffing bestuursstructuur van Nederlandse Antillen). Geef het alsjeblieft even tijd om te groeien naar een evenwichtige transparante en integere politieke en bestuurlijke cultuur. In Nederland heeft die omslag in de verschillende gemeenten immers ook (vele) jaren gekost. © Doing the right things right; eindrapport commissie integer openbaar bestuur, Philipsburg, Sint Maarten, 12 juli 2014.

225

Dutch West Indies Op een aantal adresgegevens die ik hier op Sint Maarten zie staat: "Philipsburg, Sint Maarten, Dutch West Indies‖. Ook op ons officiele mailadres van kantoor! Ik had wel eens gehoord van de VOC; de Verenigde Oost Indische Compagnie. Een clubje avonturiers die ergens rond 1600 voet aan wal zette in gebieden in en om Indonesie en daar met zachte drang handel organiseerden tussen Azie en Nederland. Maar het begrip West-Indie kende ik niet.

Ik heb nu geleerd dat dit iets te maken heeft met het feit dat er ook een WestIndische Compagnie (WIC) bestond. Die werd in 1621 opgericht om handel te drijven in het wereldgebied ten westen van Kaap de Goede Hoop. Deze compagnie werd gemodelleerd naar de VOC en kreeg de doelstelling mee om de positie van Spanje en Portugal in Afrika en Zuid-Amerika aan te tasten (militair en qua handel) . De WIC haalde in de eerste decennia van haar bestaan grote winsten binnen met de kaapvaart (oorlog) en de handel in tabak, suiker en slaven. In de 18e eeuw ging het echter een stuk minder met de compagnie en de afschaffing van de slavenhandel vormde de definitieve nekslag. De WIC werd in 1792 opgeheven.

In de Cariben was de WIC op zoek was naar een uitvalsbasis voor handel en kaapvaart. Curaçao lag gunstig ten opzichte van het vasteland van (Zuid) Amerika.

Ook had het de beste (binnen)haven tot dan toe bekend in het Caraïbisch gebied.

Daarnaast zocht de WIC naar een goede bron van zout. Zowel op de kust van Venezuela als op Bonaire waren goede zoutpannen te vinden. Op Curaçao zelf was campêchehout (een grondstof voor een natuurlijke verf), vee, kalk en brandstof te vinden.

De slaven werden opgepikt uit West Afrika en verkocht aan tussenhandelaren en deze brachten ze onder andere naar Suriname, Berbice, Essequibo of Sint Maarten, waar ze aan plantage-eigenaren verkocht werden.De WIC nam suiker zout en tabac mee terug naar Nederland, waarna ze weer naar West-Afrika gingen..

De West Indische Compagnie was verdeeld over het aanhouden van Curacao omdat het veel geld kostte en weinig opbracht. Na het verlies van de door Nederlanders bezette landsgebieden in Brazilië werd het nut echter aangetoond omdat het een veilige ligplaats en een veilige route voor de Spanjaarden aan de noordkust van Zuid Amerika betekende. Vanaf 1665 waren de eerste slaven op de door Nederlanders bezette gebieden in de Cariben te vinden toen de West Indische Compagnie met de slavenhandel begon. Al snel waren slaven verantwoordelijk voor de grootste bron van inkomsten doordat ze op de eerste plantages van een kleine vijftien jaar eerder konden werken en de slaven er verhandeld werden. Toen de West Indische compagnie in 1674 van Curacao een vrijhaven maakte, werd Curacao een van de meest welvarende eilanden uit het Caribische gebied. Het eiland St. Maarten werd in 1703 door de WIC-commandeur van St. Eustatius in bezit genomen. En zodoende kwam het ook aan de WIC. 226

En zo komt het dat de eilanden in de Cariben die onderdeel zijn van het Koninkrijk der Nederlanden nu nog steeds soms worden aangeduid als 'Dutch West Indies'.

Sint Maarten, 24 augustus 2014 __________________

227

Pokopoko Dat de Cariben een bijzonder gebied is blijkt uit vele dingen die ik hiervoor reeds eerder in mijn blog vermelde. En hier komt nog een voorbeeld. Misschien een beetje ingewikkeld. Maar het komt er op neer dat de (Nederlandse) rechters in hun beoordelingen bij de rechtspraak in de Cariben rekening houden met de specifiek Caribische situatie. Concreet: een toezegging of handtekening van een bevoegde bestuurder leidt in Nederland vaak sneller tot gebondenheid dan in eenzelfde situatie in de Cariben. Maar hier zegt de rechter nogal eens: ‖ik ben niet alleen hoeder van de wet, maar ik ben ook aangewezen als hoeder van het publieke fatsoen en ontleen daaraan ook mijn gezag, zowel bij de burger als bij het bestuur.‖ Het is mooi verwoord in een artikel in het Nederlands Juristenblad. Enkele delen hierover heb ik hieronder integraal weergegeven.

Dus ook op het gebied van juridische zaken hier een unieke Caribische situatie!

De eilanden in de Cariben die onderdeel zijn van het Koninkrijk der Nederlanden hebben een wetgeving die zo veel mogelijk gelijk is aan de wetgeving in Nederland.

Maar ….‖Tegelijkertijd dient in de rechtspraak het eigene van de kleinschalige eilandgemeenschappen van Aruba, Curaçao, Sint-Maarten, Bonaire, Saba en SintEustatius scherp voor ogen te worden gehouden. De wetgever stelt de rechter daartoe in staat door..[…] .. op grond van lokale omstandigheden en maatschappelijke opvattingen in het Caribisch deel van het Koninkrijk een afwijkende wettekst tot stand te brengen. Voorts kan daaraan recht worden gedaan door de invulling van open wettelijke normen, zoals de maatschappelijke betamelijkheid ten aanzien van de onrechtmatige overheidsdaad. (zie note 18) Uit de literatuur over de sociale gevolgen van kleinschaligheid van een samenleving komt naar voren dat er bij de invulling van die norm van maatschappelijke betamelijkheid rekening mee moet worden gehouden dat er sprake is van wederzijdse afhankelijkheidsrelaties tussen het openbaar bestuur, dat wil zeggen individuele bestuurders en ambtenaren, enerzijds en de bestuurden, individuele burgers, anderzijds.

Verton heeft het in het Caribisch deel van het Koninkrijk ontwikkelde gedachtegoed over patronage en politieke patronage geactualiseerd in 2006. (zie note 19) Patronage duidt hij aan als een mechanisme dat sociaal ongelijke partijen – rijk en arm, machtig en machteloos, met status en zonder status – aan elkaar bindt.

Politieke patronage definieert hij als het verlenen van gunsten door bestuurders aan kiezers en/of bestuurden ten koste van het algemeen belang. Hij beschrijft het mechanisme van politieke patronage en het gedrag van kiezers die in armoede leven en zich door de beloften van politici als het ware afhankelijk van hen hebben gemaakt. Verton concludeert dat politieke patronage zich nog steeds voordoet op Curaçao. Waar politiek patronage het mechanisme is waarmee politici kiezers van zich afhankelijk maken, is ‗sociale beheersing‘ zoals Munneke het noemt (zie note 228

20) het verschijnsel dat burgers door middel van hun relaties met bestuurders en ambtenaren invloed uitoefenen op het handelen van deze bestuurders en ambtenaren. In een kleinschalige samenleving kunnen immers allerlei familie- en vriendschapsbanden tussen bestuurders en ambtenaren enerzijds en burgers anderzijds bestaan. Ook kunnen zakelijke belangen worden gebruikt met bestuurders en ambtenaren of hun familie of vrienden om gunsten te verkrijgen ten koste van het algemeen belang. Bovendien zijn de burgers ook stemmers van wie politici voor het behoud van hun machtspositie afhankelijk zijn.

Op basis van zijn studie komt Munneke tot de opvatting dat de rechter zeer terughoudend moet zijn met het honoreren van toezeggingen van bestuurders aan burgers. De rechter kent namelijk de voorgeschiedenis daarvan niet en kan niet controleren of er sprake is van sociale beheersing. De rechter moet dit verschijnsel met een zogeheten contra-expectationem houding tegengaan. Munneke stelt dat ‗[g]ewekte verwachtingen [...] een veel te wijdse en daarom irrelevante categorie [blijken] te vormen. Men kan zich slechts beroepen op inhoudelijke uitspraken afkomstig van het bevoegd gezag dan wel op de afwezigheid van zulke uitspraken‘. (zie note 21) Het punt is dus niet slechts dat de rechter het beroep op het vertrouwensbeginsel niet honoreert als hij tot het oordeel komt op grond van hetgeen door partijen naar voren is gebracht dat er sprake is van politieke patronage of sociale beheersing, maar dat door het systeem van wederzijdse afhankelijkheidsrelaties een gerechtvaardigd vertrouwen minder gemakkelijk aanwezig worden geacht omdat diffuus is of er sprake is van politieke patronage of sociale beheersing. Daarom dient aan het belang dat in een kleinschalige samenleving regels inzake bevoegdheid en formele besluitvorming strikt in acht worden genomen veel (en nooit genoeg?) gewicht te worden gehecht.

Loth beschrijft in zijn artikel uit 1998 over de verschillende rollen van de rechter in deze samenlevingen de rol van de rechter ten opzichte van het bestuur als die van de hoeder van het publiek fatsoen. (zie note 22) Naast de klassieke taak van de rechter om het bestuur te controleren en, waar nodig, te corrigeren, is er een verder reikende taak voor de rechter wanneer de rechtsstatelijke grondslagen van de samenleving worden ondermijnd als gevolg van corrupt bestuurshandelen waartegen de samenleving onvoldoende weerbaar is, te weten bescherming van die samenleving zelf. De rechter is in de visie van Loth aangewezen als hoeder van het publieke fatsoen en ontleent daaraan ook zijn gezag, zowel bij de burger als bij het bestuur. In dit verband merkte Loth reeds in 1998 op dat de Antilliaanse rechter terecht terughoudender is met het honoreren van toezeggingen dan de Hoge Raad [in Nederland].(zie note 23) Die rol van hoeder van het publieke fatsoen, althans van de schaarse openbare goederen en middelen, komt ook tot uitdrukking bij de jurisprudentie van het GerechtsHof over het zogeheten ‗afscheidsbeleid‘. Zoals het Hof het formuleerde, 229

houdt deze misstand in ‗dat vlak vóór een bestuurswisseling inhoudelijk twijfelachtige of onvoldoende voorbereide besluiten worden genomen of toezeggingen worden gedaan, met als kenbaar motief het volgende bestuur, waarvan men aanneemt dat dit anders zou beslissen, voor een fait accompli te stellen, met de consequenties van dien voor de schaarse openbare goederen en middelen‘. Het Hof formuleerde dit zo in de zaak van Court Yard Terrace Development Corporation tegen het eilandgebied Sint-Maarten. Daarin oordeelde het Hof de erfpachtsuitgifte van een stuk grond in de binnenstad van Philipsburg door het Bestuurscollege van Sint-Maarten nietig wegens strijd met de openbare orde.(zie note 24) Wit ziet een nog actievere taak voor de rechter in het Caribisch deel van het Koninkrijk weggelegd dan Loth als beschermer van de democratische rechtsstaat. (zie note 25) Wit maakt een onderscheid tussen de uit de samenleving voortkomende althans in de samenleving gewortelde rechter en de van buiten (de samenleving) komende rechter waaruit het Hof in meerderheid bestaat. Volgens hem gaat Loth bij zijn beschrijving van de rechter als hoeder van het publieke fatsoen uit van de uitgezonden rechter van Europese herkomst, die zich kwetsbaar maakt als hij zich intensief bemoeit met het bestuurshandelen en zich vatbaar maakt voor het verwijt van politieke partijdigheid.

Wit meent dat de rechter niet terughoudend hoeft te zijn.(zie note 26) Dat de rechter in het Caribisch deel van het Koninkrijk een grotere rol in de samenleving speelt dan in het Europese deel blijkt ook op een aantal plaatsen uit de wetgeving. Zo mag in het Caribisch deel van het Koninkrijk de rechter partijen in een civiele zaak ambtshalve wijzen op mogelijkheden om hun vordering, verzoek, verweer of de gronden daarvan aan te vullen op een door de rechter geopperde manier. Dit is geregeld in art. 118 Rv. In het Europese deel ontbreekt een soortgelijke wetsbepaling.

Voorts kan het Hof in hoger beroep op grond van art. 281a Rv in het Caribisch deel van het Koninkrijk, indien ter zake geen middel is voorgesteld, ambtshalve recht doen. De appelrechter is derhalve niet gebonden aan de grieven, dat wil zeggen aan de bezwaren van appellant tegen het vonnis of de beschikking waartegen hij hoger beroep heeft ingesteld. De appelrechter heeft dus meer ambtshalve mogelijkheden om een bestreden beslissing te vernietigen dan in het Europese deel van het Koninkrijk.

Tot slot is de rechter in het Caribisch deel van het Koninkrijk als persoon herkenbaarder in de samenleving. Niemand heeft dit beter onder woorden gebracht dan de vorige president van het Hof, mr. L.A.J. De Lannoy: ‗[d]e maatschappij is ongelofelijk dichtbij. Waar hij [de rechter] ook gaat en staat, hij wordt onbeschroomd aangesproken of bejubeld over zijn uitspraken. Zijn uitspraken, niet die van het Gerecht of de Rechter. Dat zijn abstracties die onder de hete zon niet gelden.

Rechter zo en zo, met voornaam en al. Er wordt zonder gêne en zonder erbarmen door de toga‘s heengekeken. Het vlees in de kuip, daar gaat het om. De 230

zwakkelingen, de wankelmoedigen, de aarzelaars, de neuzelaars, de rommelaars, enz., zij zullen door de mand vallen. Alleen de sterken blijven over, zij die ook door de natuurlijke selectie van het zich durven aanmelden [als kandidaat-lid van het Hof; JH] zijn gekomen‘.(zie note 27) Het gerechtsHof (van het gemeenschappelijke hof van Justitie) is in zijn vonnissen duidelijker gaan maken dat en hoe het in het Caribisch deel van het Koninkrijk anders is dan in het Europese deel van het Koninkrijk. Het Hof heeft een aantal malen vooropgesteld dat aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur een andere invulling wordt gegeven rekening houdend met de lokale omstandigheden en maatschappelijke opvattingen in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Ook heeft het Hof relevante gezichtspunten geformuleerd, namelijk: - dat verzoeken aan de overheid minder snel worden afgehandeld, - dat een gerechtvaardigd vertrouwen minder gemakkelijk aanwezig kan worden geacht, - dat het van verhoogd belang is in een kleinschalige samenleving dat de regels inzake bevoegdheid en formele besluitvorming strikt in acht worden genomen en - dat beslissingen genomen in het kader van een ‗afscheidsbeleid‘ in strijd met de openbare orde zijn."

Tot zover het stuk uit het artikel. Nog even de vraag naar de titel. Vanwaar Pokopoko? Over het algemeen gaat er soms geruime tijd heen voordat door de overheid wordt beslist op een verzoek. Pokopoko betekent: langzaam aan. In de Nederlandse situatie wordt eerder aangenomen dat als iets lang duurt, dit strijdig is met beginselen van behoorlijk bestuur. In de Dutch West Indies wordt door de rechter dit minder snel geoordeeld omdat de cultuur nu eenmaal wat langzamer is. Over Dutch West Indies meer in een volgende blog. © Nederlands Juristen Blad (NJB) 18 januari 2013, auteur: mr.dr. J.P. de Haan, lid van het gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curacao Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

18. Zie de uiteenzetting daarover in De Boer, 2001, p. 290-291.

19. P.C. Verton, ‗Deugdelijk bestuur en politieke patronage. Burgerschap vereist voorlichting en vorming‘, in: René Römer als inspirator. Actualiseringen van zijn gedachtegoed, red. R.M. Allen, J.P. de Haan, C.M.G.M. Narain en A. M-L. Rodriguez, Universiteit van de Nederlandse Antillen, 2006, p. 203-218.

20. Zie H.F. Munneke, Ambtsuitoefening en onafhankelijke controle in de Nederlandse Antillen en Aruba, Nijmegen: Ars Aequi Libri 1994, p. 88-92.

21. Munneke, 1994, p. 138-139.

231

22. M.A. Loth, ‗Een eigentijds Nanzi-verhaal? Over de rol van de rechter in de Antilliaanse samenleving‘, TAR-Justicia 1998 nr. 3, p. 141-159.

23. Loth, 1998, p. 152.

24. GHvJ 1 maart 2002, NJ 2002, 367. Zie ook GHvJ 17 januari 2012, LJN BY0947.

25. J. Th. Wit, ‗Oordelen en vooroordelen rechtspreken in kleinschalige samenlevingen‘, Diesrede van de Universiteit van de Nederlandse Antillen 20052006, in: UNApublicaties 2005, red. C. van der Sande, M. Goede en A. Rodriguez, 2006, p. 31-43.

26. Wit, 2006, p. 39.

27. L.A.J. de Lannoy, ‗Bestaat er in Nederland een Antilliaanse Maffia?‘, Trema 2000, nr. 10A (Antillenspecial), herdrukt in: Een man met lef, Feestbundel aangeboden aan mr. ing. L.A.J. de Lannoy ter gelegenheid van zijn defungeren als President van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van de Nederlandse Antillen en Aruba, Curaçao 1 juni 2007, De Curaçaosche Courant, p. 87-89 op p. 89.

Sint Maarten, Philipsburg, 24 augustus 2014 _______________________

232

Welkom in de Cariben Afgelopen maandag viel om 8.15 in de ochtend de stroom weg aan de Weg naar Westpunt, omgeving Martha Koosje, waardoor een aantal bedrijven en particuliere huizen werden getroffen. Na melding bij Aqualectra werd eerst gezegd dat er geen storing was, maar na aandringen werd er toch gezegd dat iemand zou gaan kijken.

Enige feedback hebben we niet gekregen, dus na een paar uur maar weer bellen.

Toen kregen we te horen dat de koperleidingen waren gestolen en Aqualectra geen kabels meer heeft. Er werd simpelweg gezegd dat dit minimaal een week, maar ook weken kon gaan duren.

Op de vraag of voor de bedrijven een generator kon worden geplaatst als oplossing werd bij de storingsdienst gezegd: ,,Voor klachten kunt u in Otrobanda terecht.‖ Bij de klantenservice werden we afgesnauwd, na eerst 45 minuten in de wacht te hebben gestaan. ,,Bel Public Relations maar‖, en de telefoon werd neergegooid (Klantenservice, ik begrijp dat u veel vervelende telefoontjes krijgt, dat is nu eenmaal zo in uw lijn van werk. Mensen bellen niet om te zeggen dat de koelkast zo lekker draait).

De mevrouw van Public Relations was erg vriendelijk, en beloofde te gaan overleggen en terug te bellen. Natuurlijk wachten we ook daar nog op. Inmiddels hebben de huizen en bedrijven zelf maar generators gehuurd, tot grote verbazing van het verhuurbedrijf dat ook niet snapt dat Aqualectra niet meteen zelf met deze oplossing is gekomen.

Het is natuurlijk belachelijk dat deze situatie überhaupt kan ontstaan, maar ook dat er dan totaal geen service word verleend. Alleen de bedrijven in dit gebied betalen maandelijks al zo‘n 7.000 gulden aan Aqualectra, je zou toch denken dat je dan nu ook wel iets van Aqualectra mag verwachten. Nee hoor, er wordt gezegd: „Dan hoeft u deze maand toch ook niet te betalen.‖ Overigens bedanken wij ook MNO. Bij de verstelwerkzaamheden aan de Weg naar Westpunt hebben zij een prachtige tijdelijke weg aangelegd. De werkzaamheden aan dit gedeelte van de weg zijn allang klaar, maar word de tijdelijke weg opgeruimd?

Natuurlijk niet. Een verstopte manier van illegaal afval lozen en voor de koperdieven ideaal! Zij kunnen nu nog gemakkelijker hun slag slaan, want ze hoeven zich niet door de mondi te vechten om bij de elektriciteitspalen te komen.

O ja, de kosten mogen we volgens PR niet op Aqualectra verhalen, daarvoor moeten we bij de dieven zijn. Willen die zich even melden? Kan vast bij deze krant, dan horen we het wel.

Rob en Petricia Botbijl, Curaçao (c) Antilliaans Dagblad, 16 augustus 2014 233

Willemstad Curacao De taxirit van het vliegveld HATO naar de hoofdstaf van Curacao, Willemstad, kost 35 dollar (vaste prijs). De bus kost 3,50 gulden (= 2 dollar). Kijk dan is mijn keuze snel gemaakt.

Maar waar is de bushalte? Welke bus moet je hebben? En wanneer gaat die bus?

Gelukkig wijzen de meeste mensen die ik het vraag allemaal naar dezelfde richting.

Daar rechts om de hoek, waar een bankje staat. Daar stoppen de bussen.

Ter plekke staat wel een bankje, maar geen wachtruimte of een paal met een bord van de bushalte en de dienstregeling erop. ―Ja, nee, hier is het echt‖, aldus een passant. Okee. Dit is het vertrekpunt van de 3 buslijnen die het vliegveld aandoen, maar er is verder helemaal niets te zien. Nu weet ik dat die bussen overdag elke uur wel gaan. Dat had ik eens gezien op internet. Dus dan gewoon maar even wachten.

Welnu, na 20 minuutjes kan ik mee met een bus die komt waar ik wil wezen; Punda centrum van Willemstad.

De bus gaat niet rechtstreeks naar Willemstad. Je krijgt eigenlijk een soort rondleiding door alle buurten die enigszins op de weg naar Willemstad liggen.

Handig! Dan weten we dat ook. Na driekwartier rijden zijn we bij het eindpunt in Punda, het centrum van Willemstad en na nog 10 minuutjes lopen ben ik in mijn StayOkay (genaamd Ritzlodges). Een mooi uitvalspunt voor uitstapjes in het centrum te voet.

De eerste dag wandel ik rond in Punda zelf. De tweede dag wandel ik door de andere centrumbuurt Otrabanda. Het is niet zo druk. Het is ook geen hoogseizoen.

Dat is van november tot april. Maar de man van de ferry vertelt me wel dat er deze zomer weer minder bezoekers zijn dan vorige jaar zomer. En ook in Willemstad kan je zien dat de tijden van economische voorspoed al even een tijdje geleden zijn. De centrumstraten zien er goed uit, evenals de huizen die er staan. Maar al in de zijstraten iets verderop staan er gebouwen leeg of soms bijna op instorten. Toch oogt de stad overdag vriendelijk. De mensen zijn aardig. De sfeer voelt goed. Criminaliteit heb ik niet gezien. Ook geen bedreigende situaties. ‘s Avonds schijnt dat wel anders te zijn, maar rond de tijd dat het donker was, zat ik alweer in mijn StayOkay.

Ik was prettig verrast door het centrum van Willemstad. Het weerspiegelt in z‘n gebouwen een rijke geschiedenis uit de periode van de West Indische Companie.

Nederlandse architectuur, aangepast aan de Caribische situatie. Wat er anders is?

1.

Materiaal gebruik. Bakstenen (gemaakt van klei) zijn er niet. De wanden zijn opgebouwd uit kalksteen, afgewerkt met stucwerk.

2.

Kleurgebruik. Kleurrijke gevels in de hoofdkleuren geel, wit, rood, blauw en groen.

234

3.

Veranda‘s en houten luiken met horizontale houten lamllen om de zon tegen te gaan.

Sommige gebouwen zijn misschien een beetje erg opgepoets. Maar toch draagt het bij aan een overall positieve indruk. Ik heb het dan uitdrukkelijk dus niet over de overige stadsdelen. Zoals eerder aangegeven is de stad vanuit het centrum langzaam organisch naar alle kanten toe uitgebreid. Een lappendeken van een ongeordende huizenzee.

Eindconclusie: wel/niet Curacao? Ja! Ik vond mijn 3 dagen het eiland zelf en 2 dagen Willemstad precies goed. Ik heb de foto's gezet op www.mijnalbum.nl onder vakantie/Cariben. Het is openbaar en kan door iedereen worden bekeken.

Sint Maarten, augustus 2014 _________________________

235

Curacao Je leest af en toe best wel wat in de krant over Curacao. Dat zijn vaak berichten over de dingen die niet goed gaan daar. Om maar eens wat te noemen: criminaliteit, financiele situatie, werkloosheid, vervuiling, turbulente politiek.

Ik kende Curacao nog niet en was deze zomer in de gelegenheid om dit te combineren met mijn tripje naar Europa. Ik wilde nu wel eens met eigen ogen zien en ervaren hoe Curacao is.

Mijn ervaringen zijn divers, maar - ik zal het hier alvast verklappen - de balans slaat uiteindelijk toch door in positieve zin.

Het eerste wat mij opvalt is het droge landschap. Door de geringe regenval de laatste tijd is het niet groen maar dor. Er zijn verder ook geen bossen. Het landschap is heuvelachtig met her en der verspreide bebouwing en (sub)urbanisaties. Langs de wegen is veelvuldig afval te zien dat zomaar is achtergelaten. De staat van de huizen is wisselend. Soms goed onderhouden, vaak matig onderhouden en ook veelvuldig niet onderhouden. Ik kreeg van de autoverhuurder een kaartje mee met plekken waar ik zelfs overdag mijn auto niet onbeheerd mocht achterlaten. Dat alles stemt niet zeer vrolijk.

Maar er is ook een andere kant.

De mensen zijn over het algemeen vriendelijk.

En het landschap aan de westkant van Curacao tussen Jan Kok en Westpunt is ondanks de dorheid toch landschappelijk fraai.

Fraai zijn ook de baaien en strandjes in datzelfde gebied.

Ook fraai zijn de vele oude landhuizen op het eiland die bewaard zijn gebleven en die nog dateren uit de koloniale periode (meestal gebouwd tussen 1650 en 1850).

Van de ruim 100 huizen zijn er nog steeds zo‘n 60 bewaard gebleven en veelal in redelijke of goede staat. Opvallend is dat deze landhuizen eigenlijk vrijwel allemaal op de top van heuvels staan. Dat is niet toevallig. Destijds was er een regel dat elk landhuis tenminste zicht moest hebben op 2 andere landhuizen. Dat was niet zomaar, maar om elkaar te seinen als er onraad was op de betreffende plantage (bijvoorbeeld opstand of brand). Op die manier kon er destijds snel hulp worden geboden aan de buurman.

Ook opmerkelijk zijn de kerkgebouwen. Deze zijn over het algemeen gebouwd in de periode 1880 – 1950 en vaak ontworpen door Nederlandse architecten. Welnu, dat is te zien ook. Veel gebouwen lijken op de protestantse kerken zoals die in diezelfde periode in Nederland zijn neergezet. Maar op Curacao vaak dan wel in opdracht van de katholieke kerkgemeente (want het merendeel van de inwoners is/was katholiek).

236

Kortom; katholieken die hun kerkdienst houden in protestants aandoende kerkgebouwen.

Veel mensen van Curacao spreken –ook onder elkaar – Nederlands als voertaal. Als tweede taal hoor je veel Papiamentu en ook Spaans. Dat is echt wel verschillend met Sint Maarten, waar Engels de primaire voertaal is.

Ook is er verschil in de wijze van betalen. Op Sint Maarten wordt veel in dollars betaald en in iets mindere mate in de Antilliaanse Gulden. Op Curacao is dat net andersom.

Op Curacao is het gemiddeld 1 to 2 graden warmer dan op Sint Maarten en er valt minder regen.

In het volgende blogbericht schrijf ik iets over de hoofdstad van Curacao; Willemstad.

Sint Maarten, augustus 2014 ________________

237

Keppeltje - Petje In Willemstad (op Curacao) is 1 van de oudste Synagoges van het westelijk halfrond te vinden. Deze dateert ergens uit 1650 meen ik en is opgericht door Joden die in dienst van de West Indische Compagnie meekwamen naar Curacao om handel te drijven. Dat waren over het algemeen Joden die daarvoor uit Spanje en Portugal waren verdreven en in Nederland een onderdak hadden gevonden.

Het gebouw staat er nog steeds en de Joodse gemeenschap bestaat ook nog steeds maar neemt wel langzaam aan af. Op dit moment heeft men nog ongeveer 200 leden. In de Synagoge staat een prachtig kerkorgel dat ergens eind 19e eeuw is geleverd vanuit Nederland. Onlangs is het volledig gerestaureerd zodat het weer bespeelbaar is, na een stille periode van bijna 50 jaar.

De Synagoge mag worden bezocht en zodoende stapte ik even naar binnen. Voor de heren is een keppeltje* verplicht als voor het bedekken van het hoofd. Nu liep ik door de straten van Willemstad natuurlijk al wel met mijn vertrouwde petje op tegen de zon. En om nu zo‘n keppeltje op te doen dat ook op het hoofd van honderden andere mensen was geweest (bah). Nee, dan liever mijn eigen vertrouwde petje. Ik vroeg aan de bewaker of dat mocht en die vondt het prima. En zo kwam het dat er tussen al de toeristen met keppeltjes 1 toerist liep die als enige gewoon zijn petje op had.

Natuurlijk weer die eigenwijze Van der Leest ! *een soort klein rond petje dat je op je kruin van je hoofd legt Sint Maarten, augustus 2014

________________________________

238

Ik – Antilliaan !!

Afgelopen weken ben ik even off-Island geweest. Onder andere een paar dagen naar Curacao. Ik vloog met Insel Air heen en terug vanaf Sint Maarten.

Op de heenreis kwam de steward langs met kaartjes die niet ingezetenen van Curacao moeten invullen (voornamelijk toeristen) voor de douane. ―Maar ik woon en werk hier op Sint Maarten, dan hoeft dat toch niet‖ zei ik.

De steward antwoordde: nee, inderdaad want dan bent u Antilliaan en Antillianen hoeven dat niet in te vullen‖.

Huh? Ik? Antilliaan?! Wauw. Klinkt eigenlijk best okay!

Sint Maarten, augustus 2014

_____________________________________

239

Paspoort issues (vervolg) Ik beschreef ongeveer 4 weken geleden in een blog-artikeltje hier op mijn website mijn ervaringen met het vernieuwen van mijn paspoort. Ik schreef toen: "Nog wel even over 4 weken minstens anderhalf uurt opnieuw in de rij staan om het paspoort op te halen. Voor die rij zijn er helaas (nog) geen stoeltjes, alleen staanplaatsen. dat onderdeel is in het verbeterplan nog een uitdaging."

Maar in dit geval was de werkelijkheid uiteindelijk toch weer anders.

Als je paspoort eerder gereed is dan gedacht (dus geen 4 weken, maar korter), dan belt iemand van de afdeling paspoorten je persoonlijk op om te melden dat je het eerder kan afhalen.

In dit geval gebeurde dat vier weken gelden ook..............bij een collega.

Die had ook een nieuw paspoort moeten aanvragen 2 weken later dan ik. Die collega vertelde me dus dat hij gebeld was en diezelfde middag dus na 5 uur het paspoort kon ophalen. Dat leek me vreemd want om 4 uur sluit het loket normaal gesproken altijd. Maar goed, ik was toch in de buurt rond 5 uur en ben toen ook even langsgereden. Want als zijn paspoort klaar is, dan is het mijn zeker ook klaar want ik was 2 weken eerder met de aanvraag.

Het kantoor ziet er wel donker uit als ik naar binnen wil. Er is geen verlichting meer aan. De employees komen er net 1 voor 1 naar buiten lopen. Aan hun houding is het duidelijk te zien; hun werkdag zit erop. 1 van de employees vraagt me wat ik kom doen. "I come to pick up my new passport" zeg ik. "They called me that I can pick it up at 5 pm". "At 5 pm?, are you sure? May be you mean 5 am in the morning?" zegt de employee. Misschien is de man serieus, misschien maakt hij een grapje. Ik weet 't niet.

Maar de man wil het wel even binnen gaan checken en loopt weer terug naar binnen.

Twee minuten later komt hij weer naar buiten en zegt een beetje verbaasd. "Yes, you are right Sir, you are indeed allowed to come inside and pick up your passport inmediately."

240

En zo komt het dat ik toch naar binnen mag, kan aankloppen bij het loket dat speciaal voor mij even open gaat om mij mijn paspoort af te geven.

Met dank aan mijn collega die me dit die ochtend vertelde! Die komt net binnen als ik klaar ben. Ik heb de man vriendelijk bedankt. Dat scheelt me weer 1 to 1,5 uur in de rij staan in de reguliere werktijd.

Kijk zo kan het ook!

De werkelijkheid is toch weer anders dan eerder gedacht.

Kijk, dat maakt het zo aardig hier.

Sint Maarten, June 2014

______________________________

241

Coffee on Sint Maarten In Nederland wordt behoorlijk veel koffie gedronken. Is het gewoonte? Onderdeel van een cultuur? Vader en moeder dronken immers ook koffie.

In de tijd dat ik kind was woonden wij letterlijk onder de rook van 1 van de grootste koffiefabrieken van het land; Douwe Egberts in Utrecht. Als de wind uit noordoostelijke richting waaide (met name in de winter gebeurde dat nog wel eens), dan kon je de geur van de vers gebrande koffie ruiken. Die kwam gewoon over de weilanden aanwaaien.

Mijn schoonfamilie woonde jaren zelfs in de wijk naast de koffiefabriek (ten noorden van de naastliggende spoorlijn) en konden dus zelfs dagelijk 'genieten' van de koffiegeur.

In ons gezin werd/wordt ‗gewoon‘ koffie gedronken, maar zij dronken echt veel koffie.

Bij het opstaan, het ontbijt, koffietijd, lunch, middagdrinken, avondeten en de nazit.

Of het toeval is of niet, maar het feit is dat zij echt (vrijwel) nooit ziek zijn en lang leven. Tachtig jaar is echt de ondergrens in die familie.

Dus misschien is koffie nog niet zo gek.

Op Sint Maarten wordt wel koffie gedronken, maar dan toch vooral door de mensen die ‗niet-van-hier‘ zijn. Het is bij de ‗echte‘ Sint Maartenaren zelf niet gebruikelijk. In ons kantoor zijn het dan ook vooral de medewerkers uit Nederland die koffie zetten en koffie drinken. Het is ook opmerkelijk dat ook de mensen die van oorsprong van 1 van de Antillen-eilanden zijn, maar jaren hebben gestudeerd en gewerkt in Nederland, nu vaak toch ook tot de categorie koffiedrinkers behoren.

Het koffiemerk dat hier veel wordt gedronken is ‗Santo Domingo‘ en komt uit de stad …..…… Santo Domingo van de Dominicaanse Republiek. Dat ligt hier nog redelijk dicht in de buurt. Soms importeren supermarkten hier zoaals de Grand Marche of Fresh Market producten uit Nederland en dan staat er in de supermarkt ineens een pallet pakken koffie van ..…… Douwe Egberts! Maar de koffie van Santo Domingo is al niet heel goedkoop en de importkoffie zoals Douw Egberts is nog duurder. En die van Santo Domingo is gelukkig best redelijke kwaliteit.

Ik las afgelopen zaterdag dit onderstaande ‗gedicht‘ over koffie in de bijlage The Weekender van The Daily Herald (de plaatselijk krant op Sint Maarten). Gepubliceerd door Lisa die hier al jaren woont maar ‗niet-van-hier‘ is. Het sprak me aan, vandaar dat ik het hieronder weergeef.

Once I taste your bitter razor, the night is sliced vertically like a cellophane sheet 242

and I step through the slit and enter into the mundane, the routine, the everyday is the same – you know the places, we call it reality.

Ah, but what happens to that world left behind, where oceans of images rear up like tsunamis to dwarf our puny understandings: where details are distorted into a different dance of the senses, a sharp-edged artwork, an echoing, bent sky?

What happens to that place?

Is it out there waiting until the beloved pillow is once again embraces?

Or is it gone never to return, flying south for the winter, vanquished into oblivion?

Will another world materialize, snag on the splinters of my mind for a time before blowing away with another day‘s early efforts to crystallize?

Grind the beans for another day‘s dream-killing potion, tear away the prize once again; forget what was learned so gracefully.

Sint Maarten, Saturday June 28, 2014

____________________________________

243

Naked Boy Aan de oostkant van Sint Maarten is een vrij hoge heuvel met een bijzondere naam.

Niet alleen de naam is overigens bijzonder. Ook het uitzicht als je die heuvel hebt beklommen. Er loopt een onderhoudspad vanuit Guana Bay naar de top omdat bovenop er verschillende masten staan. Het pad is slecht onderhouden maar wel redelijk goed te lopen. Voor mountainbikers is het waarschijnlijk te steil. Verder is het oppassen voor veel losliggend gesteente waardoor je gemakkelijk wegglijdt. Het is geen lange wandeltocht. Na 30 minuten ben je wel boven. En voor het grootste gedeelte ligt het pad in de wind. De beloning is een bijzonder fraai uitzicht zo'n beetje alle kanten op.

We bevinden ons dan op de top van de Naked Boy Hill. Op oude landkaarten kan je zien dat de naam vroeger anders was. Die heette toen nog Oostenberg. Logisch, de heuvel ligt in het oosten van het eiland. Maar wat betekent Naked Boy Hill eigenlijk?

Een heuvel met naakte slaven?

Enig speurwerk leverde geen direct resultaat helaas. Er was in eerste instantie niets over te vinden. Na enig speurwerk echter achterhaalt mijn collega en archeoloog Jay Haviser via Elsje Bosch de waarschijnlijke herkomst. Elsje Bosch is van het oudheidkundig museum Sint Maarten en weet veel van de geschiedenis van het eiland. Zij vertelt dat een oude inwoner haar vroeger eens de betekenis vertelde. Op de betreffende heuvel groeiden vroeger rubberbomen (Gumtrees). Als de bast van de boom werd afgepeld bleef de kale zwarte stam over. Daar zou de naam Naked Boy Hill van afkomstig zijn.

Een plausibele uitleg zo lijkt het. Ik heb het gauw opgeschreven. Opdat wij niet vergeten.

Juni 2014.

_____________________________________

244

In vuur en vlam Dat zeggen ze wel als je helemaal enthousiast bent van iets. "Hij staat in vuur en vlam", zeggen ze dan.

Vooral als iemand verliefd is wordt het wel gezegd. "Hij is helemaal gek van dat meisje, hij staat in vuur en vlam".

Om misverstanden te vermijden: nee, ik ben niet verliefd of iets van dien aard.

Ik moest aan deze uitdrukking denken omdat het gisteren 'het Feest van de Geest' was.

Nee, geen plaatselijk gebruik of folklore hier op Sint Maarten. Ik heb het over het Pinksterfeest. In de kerk zeiden ze dan:"de uitstorting van de Heilige Geest".

De volgelingen van de profeet Jezus van Nazareth kwamen vlak nadat mensen hem volgens het verhaal uit de Bijbel naar de hemel hadden zien opstijgen ('Hemelvaart') bij elkaar in een huis en op 1 of andere manier raakten ze helemaal geinspireerd (begeesterd) om over deze profeet Jezus van Nazareth te praten. Niet in hun eigen taal, maar iedere volgeling sprak in een andere taal. En terwijl zij spraken waren er rondom hun hoofd lichtcirkels te zien van vlammetjes licht.

Ik vond dat als kind altijd een prachtig maar volledig onbegrijpelijk verhaal.

Pas later is er bij mij wel iets van begrip en waardering voor gekomen.

Het is een paar jaar geleden tijdens een bepaalde bijeenkomst waarin ik kennis maakte met iemand waar ik mee zou gaan samenwerken. We kenden elkaar niet en in achtergrond en persoonlijkheid verschilden wel nogal van elkaar. De man was nogal direct en was er echt op uit om mij binnen 10 minuten persoonlijk goed te leren kennen.

Ikzelf ben altijd wat voorzichtiger met het aftasten. Ik houd er niet zo van als iemand direct met persoonlijke zielle roerselen wil kennen. Ik stelde me dus een beetje afhoudend op. Dat maakte de kennismaking natuurlijk niet gemakkelijker.

We draaiden dus enige tijd om elkaar heen. Zoals honden elkaar besnuffelen in het park.

De kernvraag die we elkaar uiteindelijk stelden was: "was hebben wij gemeenschappellijk, wat verbindt ons". Dat was, zoals gezegd, nog niet zo eenvoudig . Maar na lang snuffelen, terwijl we bijna op het punt stonden om het op te 245

geven, stelde die persoon aan mij de vraag: "wat vind je de belangrijkste christelijke feestdag".

Ik hoefde niet lang na te denken.

Niet het Kerstfeest, hoewel het goed en fijn is om te gedenken dat er een wijs man is geboren in die kerstnacht, die later met zijn aansprekende opvattingen en leer de wegwijzer voor velen zou zijn.

Niet het Paasfeest, hoewel (het gedenken van) de opstanding van een wijs man die net drie dagen daarvoor is gestorven een zeer bijzondere zaak is en grote betekenis heeft (zowel voor hen die het letterlijk nemen als degenen die een meer figuurlijke betekenis ernaan toekennen).

Nee, het Pinksterfeest is voor mij de belangrijkste christelijke feestdag van het jaar.

Niet zozeer als gebeurtenis die zich afspeelde rondom de volgelingen van Jezus.

Maar meer vanwege de meer algemene betekenis van de kracht van de Geest. Een kracht of energie die op een of andere wijze los kan komen en mensen kan inspireren. Inspireren om buiten de reguliere werkelijkheid te treden, inzichten te verschaffen en krachten los te maken. Mensen te begeesteren, enthousiast te maken. Met een duur woord: een "spiritueele kracht".

Dat is iets van buiten onze eigen 'echte' werkelijkheid. Een 'echte' werkelijkheid die bestaat aan de hand van wat men kan meten en weten. Hoewel wel bij steeds meer mensen een gevoel/besef lijkt te ontstaan dat er meer is tussen hemel en aarde.

De man tegen wie ik dit zei, als antwoord op zijn vraag, begon te stralen terwijl ik dit vertelde. En aan het einde van mijn laatste zin stak hij enthousiast zijn hand uit. We hadden elkaar gevonden. Ook voor hem was het Pinksterfeest het belangrijkste feest om ongeveer diezelfde reden. Onze zoektocht was afgelopen. We hadden in ieder geval 1 ding gemeenschappelijk.

Juni 2014

________________________________________

246

Verwarring Ik zag onlangs na bijna 30 jaar iemand terug waarop ik destijds echt behoorlijk verliefd was.

We gingen destijds samen een paar keer op pad. Er was wel een klik, maar geen superklik.

En al snel bleek dat zij al een vast vriendje had en ik wilde eigenlijk meer dan alleen maar gewoon vriendschap.

Tja zo gaat dat dan.

Onze levens scheidden zich ergens in die periode letterlijk en figuurlijk in onze studententijd.

Maar in de verte bleef het altijd een prachtig sluimerend beeld.

Ik zag haar nu dus terug. Niet in real life, maar op televisie.

En het deed wat met me merkte ik.

Ik was in verwarring door de gevoelens die dat opriep.

Enerzijds herkenning. Ze was eigenlijk niet zo heel veel veranderd.

De ogen, haar neus, haar mond, haar lichaam, haar lach en haar manier van praten.

Maar anderzijds kon je toch wel zien dat de jaren niet ongemerkt voorbij waren gegaan.

De huid die niet helemaal zo strak meer is in het gezicht, de handen waarop een hoop rimpels zijn te zien.

Maar okee, dat zijn eigenlijk peanuts. Ze mag er eigenlijk nog best wezen!

En toch........ is er iets waardoor ik niet meer in vuur en vlam sta. Hoe komt dat nou?

Komt het door haar manier van praten (soms een beetje plat Utrechts en Amsterdams er tussendoor)?

Of doordat haar haar anders (minder vlot) zit? Of dat de kleur haar iets anders is (niet meer mooi blond).

247

Of haar relatief kleine tanden die niet helemaal recht staan (valt me nu pas op).

Of haar wat verlegen, introverte lach?

Toch straalde ze wel. Daar ligt het niet aan.

Ze is op haar plek en leeft in vrede met zichzelf. Dat kan ik zien en voelen. Mooi!

Misschien wel iets om jaloers op te zijn.

Maar wat zegt dit eigenlijk over mezelf, zo vroeg ik me af.

Ben ik eigenlijk niet een beetje jaloers op haar 'op haar plek zijn' en haar in 'vrede' leven?

En wat zegt dat dan over mijn eigen 'op mijn plek zijn' en mijn eigen 'in vrede' leven?

Is het gras bij de buren toch weer groener, zoals ik zo vaak heb gedacht in het verleden?

Of is mijn smaak voor het type vrouw inmiddels in de loop der tijd veranderd?

Poeh, verwarrend en lasting hoor.

Ik weet de antwoorden nog niet zo goed allemaal.

Misschien over een paar dagen?

Juni 2014

_____________________________________

248

Regelzucht Ik keek onlangs naar de laatste cabaretshow van caberetier Pieter Derks via uitzendinggemist. Pieter Derks ken ik van zijn wekelijkse verschijning als afsluiting van de week op vrijdagavond in De Wereld Draait Door. Humor is natuurlijk altijd een beetje persoonlijk. Maar veel van zijn scherpe humor kan ik wel waarderen.

Het ging onder andere over de regelzucht in Nederland. Als bewijs liet hij een protocol zien van de overheid dat heette: "protocol voor aangespoelde walvissen".

De aanleiding vormde de problemen die waren ontstaan toen nog niet zo lang geleden een walvis aanspoelde op het strand. Er stonden veel mensen omheen die fel met elkaar in discussie waren geraakt over de vraag:"wat te doen". Het ene kamp wilde de walvis nat houden en terugslepen naar de zee. Het andere kamp wilde het beest maar afmaken om verder lijden te beparen. Om dit voortaan te voorkomen is nu dit protocol opgesteld dat overigens diverse richtlijnen bevat die onderling tegenstrijdig zijn.

Ik heb hartelijk gelachten om het verhaal. Wie verzint nu zoiets? Totdat ik voor de zekerheid de dag daarna even zocht op internet. Potverdorie, inderdaad er bestaat echt een prorocol voor aangespelde walvissen! Die Pieter Derks heeft het niet verzonnen. De fantasie is werkelijkheid geworden! Ooh my God. Ik was stomverbaasd.

En ook voor de wolf, die een tijdje geleden ergens in Nederlands is gesignaleerd, bestaat sinds kort een beleidslijn, ontstaan na kamervragen in het parlement (ja besturen op hoofdlijnen!) hierover. Het beest is inmiddels dood en er zijn verder geen andere 'wolven' meer gesignaleerd, maar het is natuurlijk altijd handig om alvast beleid te hebben voor iets wat nog eens kan gebeuren in de toekomst!

Wat een prachtig land. Maar het moet toch niet gekker worden!

Mei, 2014

_______________________________

249

Altijd Vooruitgang II Ik schreef onlangs in mijn blog hier iets over de vooruitgang. Over het motto in het wapen van Sint Maarten dat luidt "altijd vooruitgang". En ook in mijn blog-artikel over 'wheel of recurring patterns' is de ontwikkeldrang van ondernemende types te voelen.

Dat is mooi, maar heeft soms ook zo z'n keerzijde. Dat is het spanningsveld tussen nieuwe dingen ondernemen en het goede behouden. In een publicatie op www.issuu.com/geertvanderleest genaamd 'transformation' kan je de foto's zien die dat verhaal mooi weergeven. Een eeuwig durende zoektocht naar balans. De zorg voor behoud van het goede is niet alleen van nu, maar ook al van lang geleden. Ik vond dit onderstaande gedicht over Sint Maarten onlangs ergens op internet.

Why must machines and heartless men Your scenic wealth so quick consume?

Oh, can't they spare the flowered glen And tamper not where lilies bloom.

Why must their trucks and giant cranes Your placid countryside destroy?

Pray, can't they save the winding lanes Where oft I wandered as a boy?

Should I not join the cheering crowd And drink to progress and its cash?

While grounding round me, brisk and loud, The ugly tractors wreck and smash.

And while machines your innards grind, I'll glare with unconcealed disgust, At those who dared be so unkind To smite your crown into the dust.

250

Perhaps we dreamers, all too true, Are doting fools of sentiment, But all my joys, however few Were from your sunny bosom lent.

Sint Maarten, 1961 (c) Charles Borromeo Hodge

_______________________________________

251

Europese verkiezingen op Sint Maarten Het is 22 mei 2014. Hoera, we mogen stemmen! Ja, ook in Sint Maarten. Want Sint Maarten is immers onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden. In Europa zelf is het animo al niet zo hoog, maar hier op Sint Maarten leeft het helemaal niet. Europa is heeeel ver weg. En Sint Maarten heeft er niet zo veel mee te maken. Ja, onlangs is er in het kader van het bevorderen van samenwerking geld vanuit Europa beschikbaar gesteld voor een gezamenlijk project met het Franse deel van Sint Maarten (Saint Martin). En het is met name aan het franse deel te danken dat het is gelukt, want het franse deel is staatkundig rechtstreeks verbonden via Guadeloupe aan Frankrijk, en dus aan Europa. Sint Maarten heeft een andere staatkundige relatie; meer op afstand van Nederland en Europa.

Om deel te mogen nemen aan de verkiezingen moet je je als houder van een Nederlands paspoort van tevoren wel laten registreren als kiezer. Dat had ik maanden geleden al gedaan. Maar nooit meer wat gehoord of gezien. Tot op de dag voorafgaand aan de verkiezingen.

Er komt een telefoontje bij mij binnen op het werk. "U spreekt met de Nederlandse Vertegenwoordiging in Philipsburg" zegt een vriendelijke vrouwenstem. In een flits dacht ik "waar bellen die nu voor?" Maar de mevrouw gaf als snel het antwoord. "U heeft een paar maanden geleden toch een registratieformulier ingevuld", zegt ze. "Ja, dat klopt": zeg ik. "Welnu, ik bel u even op om te melden dat de stukken alo een tijdje hier gereed liggen maar nog niet door u zijn opgehaald. Ik heb u geprobeerd te mailen maar blijkbaar heeft u geen bericht ontvangen, daarom bel ik nu even op om het u te laten weten." "Okee, dat is vriendelijk van u", zeg ik. "Ik kom morgen wel even langs om te stemmen."

Stemmen kan alleen ter plekke op de Nederlandse Vertegenwoordiging in Philipsburg aan de Frontstreet, die vroeger gewoon Voorstraat heette (vlakbij mijn kantoor), of door het opsturen vanm het stembiljet in een enveloppe. Maar vanwege de soms wat onbetrouwbare circulatietijd van de post heb ik gekozen om ter plaatse te stemmen. Wel vroeg ik me af hoe die mevrouw eigenlijk weet waar ik telefonisch bereikbaar ben. Ik had dat toch niet op dat formulier ingevuld?

De volgende morgen ga ik even langs om te stemmen. Paspoort en ID mee. Ik stap naar binnen en een vriendelijke mevrouw heet mij welkom. Het is dezelfde mevrouw als gisteren door de telefoon. "U bent meneer Van der Leest", vraagt ze? "Ja, dat klopt", zeg ik verrast. Ze geeft me de enveloppe met inhoud. "Wilt u mijn paspoort of ID nog zien", vraag ik. "Nee, hoor dat is niet nodig", zegt ze.

Ik zie geen stemhokje. De mevrouw ziet mij rondkijken. Ik zie alleen een zithoekje met een ronde tafel en wat stoelen erom heen. "Ja, gaat u daar maar zitten hoor", zegt ze. "Wilt u wat drinken misschien?" Goeie hemel. Zo vriendelijk ben ik nooit ontvangen in een stemlokaal. Ik voel me langzamerhand wel een beetje bijzonder.

252

De mevrouw ziet mij wanhopig naar de enveloppen en formulieren kijken en helpt me door te laten zien welk formulier in welke enveloppe moet. Aardig hoor! Dus zo zit ik dat het stemformulier in te vullen aan de ronde tafel. Wat een bijzondere evaring. Ik vraag hoeveel stemgerechtigden er zijn op het eiland. Dat blijken circa 14.000 mensen te zijn, waarvan er 200 (!) zich hebben laten registreren. En van die 200 mensen komen er uiteindelijk zo'n 180 ook daadwerkelijk stemmen. Nee, het leeft niet echt hier. Maar de stem-ervaring is wel zo bijzonder dat ik 'm niet snel zal vergeten.

"Hoe heeft u mij eigenlijk weten te bereiken", vraag ik als ik op het punt sta de Nederlandse Vertegenwoordiging te verlaten. "Hoe wist u waar ik werkte en wat mijn telefoonnummer was?" "Ooh, ik heb gewoon even gegoogeld op uw naam via Linkedin en zag dat u voor de government werkt bij VROMI. Ik heb toen gewoon VROMI gebeld en zij hebben me met u doorverbonden."

Kijk, is dat bijzonder of niet?!

22 mei 2014

____________________________

253

Cursus-ervaring De werkgever heeft me op cursus gestuurd in de hoop dat daarmee mijn Engels wat verbeterd. Zowel de schrijfvaardigheid als de spreekvaardigheid. En ik moet zeggen dat mijn werkgever daarin wel een beetje gelijk heeft. Er zijn zeker mogelijkheden tot verbetering.

Het is altijd leuk om te zien hoe zo'n groepsproces gaat op zo'n cursus. De eerste bijeenkomst is altijd een aftasten. Hoe is de cursusleider, hoe zijn de medecursisten, wat zal het cursusprogramma zijn, hoe is de cursusruimte.

De medecursisten zijn de eerste bijeenkomst afwachtend en wat teruggetrokken.

Het is leuk om te zien dat mensen na een paar bijeenkomsten meer en meer los komen. Men is een beetje gewend. Men kent elkaar nu een beetje. Dat scheelt.

Elke bijeenkomst leest 1 van de cursisten bij aanvang van de cursus iets voor uit een boek wat hem of haar inspireert in leven en werken. Dat levert hele persoonlijke en inspirerende verhalen. De cursisten durven zich daarin kwetsbaar op te stellen. En de groep gaat daar in respect mee om.

Gisteren maakte ik iets mee wat ik zeer bijzonder vond. Mijn hele leven had ik dat nog nooit meegemaakt. Iemand las een gedicht voor maar barste bij de eerste regels al in tranen uit. Het bleek een gedicht te zijn waar veel persoonlijke herinneringen aan waren, zo vertelde ze al snikkend. Nadat ze klaar was met het gedicht stond een collega-mede cursist op en vertelde dat ze geraakt was door het verhaal en de emoties en steun wilde geven. Niet in woorden, maar door het zingen van een lied.

En ze startte met het zingen van een lied van troost. Over licht aan het einde van de tunnel en de kracht van geloof en hoop. Wat prachtig! Wat mooi!

Kijk, dat is ook het leven in een cultuur die gewoon echt anders is dan bijvoorbeeld in Nederland. Dit soort ervaringen maakt het bijzonder!

Mei 2014 --------------------------------------------

254

Schoon, heel, veilig Schoon, heel en veilig zijn kreten die circuleren in beleidsnota's in Nederland over de kwaliteit van de openbare ruimte en de leefbaarheid van wijken. Je kan dat niet 1 op 1 in de rest van de wereld ook toepassen, maar een zekere algemene gelding heeft het toch wel denk ik. Ik kom erop omdat een toerist er laatst over begon tegen mij. Ik vroeg hem wat hem zo bevalt aan Sint Maarten. Hij zij me zonder aarzelen; het is schoon, ik voel me veilig en de mensen zijn aardig.

Inderdaad is het zo dat in de toeristenzone's diverse schoonmakers de gehele dag in de gebieden rondgaan om de straten schoon te houden. De particuliere vuilnisbakken worden bijna elke dag geleegd door de rondrijdende vuilnisauto. En geen zwerfvuil of autowrakken langs de weg.

En inderdaad, in de toeristenzones is het behoorlijk veilig. Er zijn eigenlijk maar weinig berovingen en overvallen. Ja, je moet niet in sommige andere buurten gaan rondneuzen en zeker niet als het donker is. Maar zelfs overall-bezien is het criminaliteitscijfer aan de nederlandse kant niet hoog. Ja, de franse kant is minder.

Veel werkloosheid. De criminaliteit is daar wat hoger.

Maar om nu te zeggen dat alles heel is, dat is gewoon niet zo. We zijn hier natuurlijk wel in de Cariben, op 900 kilometer van Zuid Amerika! Alles is wat losser en minder regeltjes. En dat is juist ook een deel van de charme! Maar het moet gezegd, de hoeveelheid gaten in de (hoofd)wegen op het eiland is aanzienlijk teruggebracht.

Maar zoals die toerist me vertelde. Hij ervaart de mensen als vriendelijk. Welnu, dat is natuurlijk een belangrijk iets. Niet voor niks staat op al onze nummerplaten "the friendly island"! Dus voor Sint Maarten geldt: "schoon, vriendelijk en veilig". mei 2014

________________________

255

Klantvriendelijk II Ik vertelde laatst in deze blog over mijn poging om een cheque op te halen en dat dat het kantoor wel open was, maar dat men de cheque niet kon afgeven omdat het systeem tussen 12 en 2 niet kon worden gebruikt vanwege pauze. "Okee, geeft niet, dan kom ik nog wel een keertje terug", zei ik toen. Ik moest toch in de buurt zijn, dus ben 2 weken later nog maar eens langs geregden. Het was nu 11 uur. Nu zal het dan toch wel lukken.

Maar helaas. De juffrouw achter het loket vertelde me dat het systeem helaas niet functioneerde omdat de mensen van de afdeling Financien waarschijnlijk in vergadering waren [!???]. De werking van het systeem blijkt dus afhankelijk van het al dan niet in vergadering zijn van medewerkers?! Ik was stomverbaasd. Tja, deze uitleg was compleet nieuw voor me. Ach, ik lach er maar om. Geeft niks. Ik kom de volgende keer wel weer een keertje langs. Don't wory, be happy!

Mei 2014

___________________________________________

256

Altijd vooruitgang !

In het wapen van Sint Maarten staat het; ‗semper pro grediens‘, altijd vooruitgang.

Je kan zeggen dat dit in de jaren 1950- nu zeer letterlijk is genomen. Sint Maarten kende in 1950 om precies te zijn 1484 inwoners. Er waren weinig economische activiteiten. Een klein beetje zoutwinning nog, een beetje visvangst, wat agrarische activiteiten, nog een beetje handel en nijverheid en dat was het wel. Ook in 1960 waren er nog niet veel activiteiten. Ja, de eerste toeristen kwamen zo langzamerhand. En die moeten toch ergens slapen en eten. In de jaren zeventig gaat het steeds voorspoediger met de komst van toeristen en de daarmee gepaard gaande groei van het aantal huizen, wegen en voorzieningen. Je kan het zien aan de hand van de foto‘s uit die periode en de cijfers uit de loop der tijd. 1981: 19.065, 1992: 32.221, 2000 – 41.781 (dit volgens © cbs 2001). Er circuleren verschillende cijfers. Wellicht schattingen of andere bronnen, dat is niet helemaal duidelijk. Laatste volkstelling 2001: 30.598, estimation 2010:37.492, wikipedia 2014: 39.689.

Maar de lijn lijkt me wel helder: vooruitgang! De bevolking lijkt zich wel wat te stabiliseren de laatste jaren. En gelukkig maar. Meer en meer komt de vraag op wat de draagkracht is van het eiland. Hoeveel huizen kunnen er nog worden gebouwd, hoeveel werk is er, hoeveel scholen en medische zorg is er beschikbaar. Hoeveel natuur blijft er nog over?

Zorgen genoeg. Instroom vanuit het armere franse deel van het eiland. Instroom vanuit omliggende eilanden. Soms legaal. Meestal illegaal.

Maar goed. Zoals gezegd. Foto‘s vertellen in beelden het verhaal van hiervoor. Kijk maar op : http://vimeo.com/4943920 en www.issue.com/geertvanderleest onder (link)Transformations Sint Maarten sxm 1950-2009

_____________________________________________

257

wheel of recurring patterns The West Indian is not exactly hostile to change, but he is not much inclined to believe in it. This comes from a piece of wisdom that his climate of eternal summer teaches him. It is that, under all the parade of human effort and noise, today is like yesterday, and tomorrow will be like today; that existence is a wheel of recurring patterns from which no one escapes; that all anybody does in his life is live for a while and then die for good, without finding out much; and that therefore the idea is to take things easy and enjoy the passing time under the sun. The white people charging hopefully around the island these days in the noon glare, making deals, bulldozing airstrips, hammering up hotels, laying out marina‘s, opening new banks, night clubs and gift shops, are to him merely a passing plague. They have come before and gone before. [the white man came in to explore the island, plantations with sugar, than the sugar beet came, the black slavery went out and made the (sugar) plantations less profitable, so many white people left] Š 1965, Don‘t stop the carnival, Herman Wouk (p.4) Het verhaal in het boek is, ondanks dat het verhaal stamt uit 1964, nog altijd (50 jaar later!) erg herkenbaar. Ik heb erg moeten lachen om de gebeurtenissen die erin beschreven staan.

Mei 2014

---------------------------------------

258

Quite well Mijn collega is een echte Engelsman. Die Engelsen praten soms een beetje met ironie en understatement. Maar daar moet je toch een beetje mee oppassen soms.

Op Sint Maarten is de voertaal veelal Engels, maar velen beheersen het Engels maar vrij matig. Gewoon op basisniveau.

Acht jaar geleden viel de man ongelukkig en had daarna een onwijze pijn aan z'n rug. Op de eerste-hulp-afdeling van het ziekenhuis werd onmiddelijk een scan gemaakt. De uitslag was al snel duidelijk. "How do you feel sir", vraagt de dienstdoende ziekenhuisemployee. "Ooh quite well, thank you," antwoordt mijn collega, die tot dan toe vooral op de brancard heeft gelegen en verrekt van de pijn.

"Okee, good to hear that", antwoord de employee. "In that case I ask you to come here and watch the scan." Mijn collega staat moeizaam op en schuifelt heel voorzichtig naar de foto. "Do you see here a small line in your back", vraagt de employee. "Yes, I see it. What does it meen?", zegt mijn collega. "You have to be very carefull sir, because it means that your back had been broken" antwoordt de employee. [echt gebeurd!] mei 2014

______________________

259

Klantvriendelijk Het is 12.45 uur. Nadat ik twee uur ben bezig geweest in dit gebouw om een nieuw paspoort aan te vragen (ondanks het handige nieuwe nummertjessysteem) loop ik nog even naar de andere kant van de Census office. Daar kan je betalingen doen en cheques ophalen. In mijn geval kan ik een cheque ophalen waarmee de door mij betaalde dokterskosten voor een medische keuring voor het werk worden vergoed.

Kan ik het mooi even combineren.

De juffrouw achter het loket is allervriendelijkst. "Can I help you sir?" "Yes, please, I like to get my cheque if possible", zeg ik. De juffrouw kijkt in de computer en zegt: "Yes, indeed. I see that the cheque is ready and in the system, but there is a small problem. You can't pick it up now". "Why not?", vraag ik.

"Look the system did not allow to give out any cheques between 12 and 2", zegt ze.

You are always welcome but not to pick up cheques between 12-2. May be you can come back later", suggereert ze.

Okee, dus met dat paspoort is het gelukt, maar hier is nu toch een probleempje. Ach, aan de vriendelijkheid van de juffrouw ligt het niet. Ik krijg een vriendelijke lach. Zij kan er ook niks aan doen dat het systeem blijkbaar ook pauze houdt. You win some and loose some.

Mei 2014

______________________________________

260

passport issues Twee jaar geleden zei de meneer achter de balie in het gemeentehuis van Baarn het al tegen mij voordat ik naar Sint maarten verhuisde: `uw paspoort verloopt over anderhalf jaar, misschien kunt u beter uw paspoort nu hier in Nederland nog verlengen´. Maar toen was het al de laatste dag van mijn verblijf in Nederland.

Hij had toen, gelet op mijn ervaringen op Sint Maarten nu, misschien eigenlijk wel een beetje gelijk.

In juli ga ik naar Nederland en precies als ik er dan ben verloopt de geldigheidsdatum. Dus kan ik dan niet terug meer naar Sint Maarten. Dus keek ik onlangs (eind april 2014) op de government-website om te zien hoe je dat moet doen; een paspoort aanvragen.

Vorig jaar was er nog niks over op de website en nu zag ik toch al een hele pagina met informatie in het Engels. Prima!

Alleen.......... wat betekent het vereiste van een Kingdom Decree?

En moet ik echt een origineel van een birthcertificate meenemen, zoals daar staat?

Op de website staat dat ik vragen per mail kan stellen en dat er binnen 5 werkdagen antwoord komt.

Ook dat is nieuw en positief!

Dus ik heb keurig mijn vragen ingediend.

Helaas.................... ik heb tot op heden nog geen antwoord ontvangen.

Ik ben toen maar zelf naar het kantoor gegaan, 's middags. Het kantoor is immers open tot 16.00, zo weet ik nog van vorig jaar (op de website staan geen openingstijden).

Ja, open zijn ze wel zo blijkt op vrijdagmiddag als ik er ben. Maar een vriendelijke employee wijst me op een briefje waarop staat: "after 10 a.m. only appointments for passport".

Okee, dus of een afspraak maken of een keertje 's ochtends voor 10 uur terugkomen.

261

De eerste afspraak kan over ongeveer 5 weken, zo blijkt. Dat wordt een beetje laat, ben ik bang. Dus dan maar een keer 's ochtends terug.

De volgende dinsdagochtend om 9.30 a.m. een ticket with number opgehaald. Ze hebben een nummertjes system tegenwoordig. Handig! Tot voor kort was het gewoon in een rij gaan staan en dan op je beurt wachten (wachttijd circa 1-3 uur).

Nu kan je aan de hand van het nummertje een inschatting maken hoe laat je ongeveer aan de beurt bent. Dan kan je tussentijds nog even boodschappen doen,. of aan hetw werk. En ze hebben nu ook gewoon stoeltjes om te zitten in plaats van te staan. Weer een verbetering!

Ik was iets te optimistisch wat de inschatting van de tijd betreft. Dus toch nog even moeten wachten, maar daarna toch aan de beurt. Helaas, de foto's die vorig jaar goed waren om te gebruiken voor mijn Identieteitskaart zijn nu niet akkoord om te gebruiken in het paspoort. De eisen voor het paspoort zijn scherper. Dus helaas, onverrichterzake terug en toen nieuwe foto's laten nemen bij de fotozaak.

Een paar dagen later opnieuw een nummertje gehaald. Toen ik bijna aan de beurt was deed de juffrouw helaas het luikje dicht en ging lunchen. Ja, het was 12 uur, dus lunchtijd.

Maar toen iets na 12 uur de eerste mensen met appointments binnen druppelden (die worden in de middag geholpen) toen werd ik al wat ongerust. Na een half uurtje heb ik toch eens gevraagd aan de andere balie of wij (de laatste nummers van die ochtend) ook nog geholpen zouden worden. En dat is daarna gebeurd. Ze dachten namelijk dat alle nummers al klaar waren voor 12 uur.

Okee, alsnog aan de beurt dus rond 12.30 uur. Mijn pasfoto was nu goed. "U kijkt wel erg boos, hoor" zegt de baliemevrouw lachend tegen me. "Ja, dat klopt", zeg ik. "Ik was een beetje moe en teleurgesteld na de voprige keer". Maar als altijd hier; je wordt vriendelijk geholpen met een big smile en dat vergoedt veel. "U woont nog op de Beethovenroad", vraagt ze. "Nee, ik ben verhuisd en zit tegenwoordig aan de Beachcomberdrive", zeg ik. "Heeft u daar een bewijs van of een GEBE-rekening die bewijst dat u daar huurt?" "Nee dat heb ik niet bij me," zeg ik. Ze kijkt erg moeilijk. "Ik kan dat zo niet doen" zegt ze.

Nee, toch???!!

In het zicht van de haven!

Gaat het nu weer niet lukken?

Ik keek blijkbaar erg sip.

262

"Weet u wat, ik laat u nog even op het oude adres staan, het nieuwe adres moet u dan later maar regelen, u kunt het nieuwe pasooort ophalen over 4 weken en het is sinds kort 10 jaar geldig in plaats van 5 jaar".

Kijk, dat is pas meedenken en klantvriendelijk!

Helemaal gelukkig loop ik het pand uit.

Nog wel even over 4 weken minstens anderhalf uurt opnieuw in de rij staan om het paspoort op te halen. Voor die rij zijn er helaas (nog) geen stoeltjes, alleen staanplaatsen. dat onderdeel is in het verbeterplan nog een uitdaging.

mei 2014

______________________________________

263

Beverig "Nog eens schreeuwde Jezus het uit, toen gaf hij de geest. Op dat moment scheurde in de tempel het voorhangsel van boven tot onder in tweeĂŤn, en de aarde beefde en de rotsen spleten." (bijbelboek Mattheus 27: 50-51).

Eergisteren plaatste ik nog een berichtje op mijn blog over de tijd tussen Goede Vrijdag en Pasen. De periode van herdenking van de dood en opstanding van Jezus.

Herdenken is vooral een geestelijke bezigheid dacht ik altijd. Hoewel, sommige heiligen zijn zo heilig, dat wil zeggen, zo na aan Jezus, dat zij de zogenaamde stigmata hadden. Dat zijn de kruisigingstekenen (kruisigingswonden) van Jezus. Dus de wonden van de spijkers in zijn handen en de steekplek in zijn zijde.

Ik wist toen echter nog niet dat dit jaar de planeet aarde de herdenkingsgebeurtenissen deze keer ook fysiek nog eens kracht ging bijzetten nabij Sint Maarten!

Ik zat zaterdagmiddag rond 3 uur op mijn bed wat te lezen toen ik opeens een vreemd soort rommelend geluid hoorde. Nu is dat niets ongewoons want ik woon vlak naast het vliegveld. Geluidzones kent men hier niet en dus is het in de spitstijd op het vliegveld soms best een beetje lawaaiig in de directe omgeving. Vooral als de vliegtuigen op de motor remmen (in reverse) of bij het opstijgen van de grote vliegtuigen. Toch was het iets wat ik wel waarnam want het was blijkbaar net ietsje anders dan anders.

Vlak daarna begon mijn bed heen en weer te schudden. Of was ik het toch zelf die een beweging in bed maakte? Ik wist het eigenlijk niet goed. Snel ging ik buiten kijken of er iets aan de hand was. Maar buiten was verder alles normaal. En nergens gingen er sirenes of alarm af. Ik had dat de vorige keer ook al. Dat was ergens in 2012 op Sint Maarten. Dat vreemde gevoel dat ik dacht dat iemand aan mijn bed stond te schudden. Ik schrok er wakker van. Maar dat was midden in de nacht na een paar drankjes.

Maar vanochtend las ik het dan toch in de krant: Earthquake rocks Island on Saturday Tuesday, 22 April 2014 00:32; the Daily Herald.

PHILIPSBURG--"I heard it coming and told my children that's an earthquake," said a Pointe Blanche resident about Saturday afternoon's earthquake. Some shoppers, who felt the quake, ran out of stores and other buildings. The earthquake occurred at 3:15pm and took place at 36 kilometres (22 miles) east- north-east of Gustavia, Saint Barthelemy, or 53 km east of Stoney Ground, Anguilla, with a magnitude of 5.0 on the Richter scale. The quake was at a depth of 32.4 miles, according to the United States Geological Survey.

264

Dus toch! Nu klinkt het best wel eng. Maar Sint Maarten heeft gelukkig geen geschiedenis van grote aardbevingen. Simpelweg omdat het niet in/op een breuklijn van de aarde ligt. Het heeft dan ook geen vulkanische activiteit. Het Caribische eiland Barbados (zo'n 300 km ten zuiden van Sint Maarten) had vrij recent nog wel een werkende vulkaan. En ook Haiti dat 800 km noord-oostelijker ligt is er in het recente verkleden niet goed vanaf gekomen.

Maar niet hier op Sint Maarten dus. Het blijft bij wat gerommeld en gebibber en dat is het dan wel. Gelukkig!

Dinsdag 22 april 2014.

___________________________________________

265

Van Goede Vrijdag naar Pasen op Sint Maarten Deze dagen zitten we in de dagen van Goede Vijdag naar Pasen.

Met de 'wegwijzer' op pad van donker naar licht; van dood naar opstanding.

Transformatie.

Daarvoor hoeven we gelukkig niet te wachten tot een volgend leven.

Opnieuw tot leven komen kunnen we elk moment weer, ‗weder opstaan‘ doen we vaak ook in dit leven zelf.

Door weer op te staan als we vallen.

Door steeds weer opnieuw te kiezen voor het leven als we teleurgesteld worden.

En door ons hart steeds weer opnieuw te openen na periodes van verlies en pijn.

Ook op Sint Maarten worden deze christelijke hoogtijdagen gevierd. Misschien zelfs wel iets intenser zelfs dan in Nederland. Ook Goede vrijdag is hier een officiele feestdag. Alle winkels zijn gesloten. De bevolking is 'geloviger' dan in Nederland.

Protestants, katholiek, evangelisch, rasta, hindoe. Van alles en nog wat. Maar ook hier zijn de moderne 'ontwikkelingen' doorgedrongen. Eerste paasdag kunnen we gaan duiken, verkleed als konijn, om in de bodem van de zee eieren te gaan zoeken!

18 april 2014

___________________________________________________

266

Into the race Het is zaterdagmiddag. Ik fiets terug van het strand Plum Bay (Baie des Prunes), gelegen in het Franse deel van Lowlands op Sint Maarten . Overigens is dit 1 van de mooiste stranden/baaien van het eiland vind ik zelf. Alleen, en dat geldt voor alle stranden aan de westkant van het eiland, omdat de wind uit oostelijke richting komt, liggen alle westelijke stranden behoorlijk ‗ uit de wind‘. In Nederland zou dat fijn zijn (lekkere temperatuur), maar hier op Sint Maarten is het juist uit de wind al gauw te warm.

Ik fietste dus via de hoofdweg in het Franse deel van Lowlands terug richting Mahoo/Beacon Hill. Het viel me al snel op dat er veel racefietsers mij voorbij kwamen. En ook nog met behoorlijke snelheid. Nu is fietsen zowel op het Franse als het Nederlandse deel van Sint Maarten behoorlijk populair. Ik heb het dan over tour/recreatiefietsen met mountainbikes of echte racefietsen. Individueel en in groepsverband. En dan zijn dat geen fietsen van de Aldi markt, maar behoorlijk duur merkspul. Meestal gebeurt dat in de vroege ochtenduren want dan is er nog weinig verkeer (er zijn geen fietspaden) en is het nog redelijk koel (24 graden). Maar nu was het 3 uur ‘s middags. En er kwamen veel racefietsers voorbij. Echt veel meer dan anders. Totdat ik op het hoogste punt in Lowlands aanbeland, zag wat er aan de hand was. Er stond politie en veiligheidsmensen en veel publiek langs de kant van de weg, dat de fietsers, ook mij, enthousiast aanmoedigde en in de verte een spandoek met het woord FINISH. Verhip, zo besefte ik me, ik ben in een wielerwedstrijd belandt………..!!

Na de finish was het een drukte van belang. Er stond een Franse cameraploeg met interviewer die de finishers een microfoon onder de neus duwde. Zo ook bij mij. ―Quel est votre commentaire sur le concours? Tout s'est bien passé?‖, zo vroeg men mij. ―Sorry, I don‘t speak French. I‘ m just by accident into this match, zo vertelde ik hen in mijn beste Engels en sprintte weg.

Zaterdag, 29 maart 2014.

______________________________________________

267

Just like a kid Het was afgelopen woensdag, donderdag en vrijdag behoorlijk winderig geweest. Dat resulteert dan op zee in hoge golven. Nu ik op Beacon Hill woon ervaar ik dat meer dan toen ik nog hoog op Cay Bay Hill woonde. De wijk Beacon Hill kent maar 1 ontsluitingsweg. Dat is de weg langs het strand van Mahoo beach (waar de vliegtuigen altijd laag overkomen om te gaan landen). Die weg heeft twee rijbanen en grenst pal aan het strand. Er staat een keermuurtje van 50 cm langs de weg als scheiding tussen weg en strand. Maar dat blijkt bij hoge golven toch echt te weinig.

Vrijdagmiddag kwam ik terug van het werk en zag voor me rijbaan aan de strandzijde al helemaal vol staan met zand en water. Elke keer spoelde er weer nieuw golven met zand over de keermuur heen. Niet veel, maar toch genoeg om inmiddels de auto‘s te laten vastzitten in het diepe zand. Toen ik dat zag heb ik de andere rijbaan genomen (de enige die nog enigszins begaanbaar was).

De volgende morgen ben ik golven gaan kijken. Het leuke daarvan is dat de vele toeristen er niet bekend mee zijn. En dat zie je in hun onderschatting van de kracht van de golven. Nietsvermoedend staan ze te dicht bij de zee en worden ze door de golven meegesleurd en op het strand geworpen. Het is een strand met fijn zand, dus echt pijn doet men zich over het algemeen niet. En het leuke is dat als ze 1 keer zijn meegesleurd, het kind in het wakker wordt en men er een spelletje van maakt. Zo zag ik een vader aan zijn zoontje van 7 jaar aanwijzingen geven hoe die het moest doen. Totdat de vader zelf door zo‘n golf werd gegrepen en werd meegesleurd het strand op. Daarna ging hij samen met zijn zoontje dit meerdere keren zelf doen.

Vader en zoon, hand in hand. Vol plezier. Mooi om te zien hoe de volwassen mens dan uit z‘n rol als volwassene komt en het kind hemzelf weer toelaat. Daar kan ik uren naar kijken. Prachtig!

Zaterdag 29 maart 2014

-------------------------------------------------------------

268

By accident Ik reed onlangs met mijn scooter op Sint Maarten door de Welgelegen Road. Nu is het zalig om scooter te rijden op het eiland. Lekker de wind om je heen. Geen last van de files. Maar alleen als het regent is scooterrijden even wat minder. Want de scooterbandjes zijn vrij glad, en met water op de weg wordt het al gauw oppassen geblazen. Tijdens het rijden kwam er opeens een buitje naar beneden. Dat gebeurt wel vaker. Kort en fel. Zo ook op die bewuste dag. Ik reed net langs het ziekenhuis toen het begon te regenen. Aan de overkant was een mooi groot afdak om even onder te schuilen. Dus ik rem om snel af te slaan naar dat afdak, maar ik rem iets te hard op de voor-rem en de scooter begint te slippen en ik glij onderuit en land op mijn billen. Ik had geen grote snelheid meer gelukkig, maar de scooter glijdt nog wel een paar meter door.

Ik krabbelde weer op en liep naar de scooter toe. De motor liep gelukkig nog en behalve wat schaafsporen was er verder niks kapot. Dat gold gelukkig ook voor mezelf. Dus ik krabbel weer op en kijk om me heen naar dat afdak om alsnog te gaan schuilen. Met grote letters staat er op dat afdak ―Funeral home, welcome‖. De begrafenisondernemer staat achter de glazen deur en komt naar buiten om me overeind te helpen. Ik bedankte hem hartelijk: ―no thanks, no need for help, I‘m not ready to stay into the funeral home already‖ grapte ik. Ik geloof niet dat hij het grapje begreep. Begrafenisondernemer zijn is immers een serieuze taak.

Wat een plek om een smak te maken, bedacht ik me. Aan de ene kant het ziekenhuis en aan de andere kant de begrafenisonderneming. Ze konden me bij wijze van spreken zo naar binnen dragen als het nodig was geweest. Dead (funeral home) or alive (hospital). Voortaan toch maar wat voorzichtiger rijden en remmen. Men moet het lot immers niet te veel tarten.

16 Maart 2014

_________________________________________

269

The Difference Between Holland, the Netherlands (and a whole lot more) It is just because I'm living and working on Sint Maarten that I realized the complexity of the structure of the Netherlands for foreigners. On Youtube there is a nice elucidation about it. See: http://www.youtube.com/watch?v=eE_IUPInEuc A picture makes it more visible. The elucidation of it is below.

The correct name for this tulip growing, windmill building, patato eating, container ship moving, ocean conquering nation is the Netherlands, not Holland! But it's not just history that makes this country's name confusing because the Netherlands is divided into twelve provinces: Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Limburg, Noord (north) Brabant, Zeeland (Which, by the way, is the Zeeland that makes this Zeeland, new), Friesland (With adorable little hearts on its flag), Flevoland, Utrecht, and here's the confusion: Noord (North) Holland and Zuid (South) Holland.

So ‗Holland‘ is no country but a province! But even the government's travel website for the country is Holland.com -- officially because it sounds friendlier, but unofficially it's probably what people are actually searching for.

Confusion continues because: People who live in the Hollands are called Hollanders, but all citizens of the Netherlands are called Dutch as is their language. But in Dutch they say: Nederlands sprekende Nederlanders in Nederland which sounds like they'd rather we call them Netherlanders speaking Netherlandish. Confusing!

To review: this country is the Netherlands, its people are Dutch, they speak Dutch.

There is no country called Holland, but there are provinces of North and South Holland.

The Netherlands is part of a Kingdom with the same name: The Kingdom of the Netherlands -- which is headed by the Dutch Royal Family. The Kingdom of the Netherlands contains three more countries and to find them we must sail from the icy North Sea to the Caribbean and Aruba, Curaçao, Sint Maarten. These are no territories, but self-governing countries within the Kingdom of the Netherlands and as such they have their own governments, and their own currencies. While Aruba and Curaçao are islands, Sint Maarten is just the Southern Half of a tiny island also named Saint Martin the other half of which is occupied by France and also named Saint Martin. So despite being separated by Belgium on the European map, The

270

Kingdom of the Netherlands and the French Republic share a border on the other side of the world on an island.

But why does the Kingdom of the Netherlands reach to the Caribbean anyway?

Because, Empire.

In the 1600s the Dutch, always looking to expand business, laid their hands on every valuable port they could. For a time, America's East Coast was 'New Netherland' with its capital city of New Amsterdam. There was New Zealand, as mentioned previously, and nearby, the king of the islands, New Holland. Though the empire is gone, these three Caribbean nations remain.

And while four countries in one kingdom, isn't unheard of, it doesn't stop there, because the country of the Netherlands, also extends its borders to the Caribbean and three more islands: Bonaire, Sint Eustatius and Saba.These are not countries in a Kingdom, but are cities of the Country of the Netherlands and they look the part.

Residents of these far-flung cities vote in elections for the Dutch government just as any Hollander would. Though, weirdly, they don't belong to any province and they don't use the Dutch currency of Euros, they use Dollars instead. For Americans it's kind of like if Hawaii wasn't a state, but technically part of the District of Columbia, all the while using the Yen. These cities of the Country of the Netherlands and these countries in the Kingdom of the Netherlands, are together are known as the Dutch Caribbean. And their citizens are Dutch citizens. Which, because the Kingdom of the Netherlands is a member of the European Union, means these Dutch Caribbeans are also Europeans.

So in the end, there are 6 Caribbean islands, four countries, twelve provinces, two Hollands, two Netherlands and one kingdom, all Dutch! Got it?

March 2014 __________________________________________

271

Taalgevoel Het was zaterdagochtend 10 uur ‘s ochtend. Ik had net een rondje rondom de Simpson Bay Lagoon gefietst. ‘s Ochtends vroeg is de beste tijd om wat te sporten hier op Sint Maarten. Dan is de temperatuur nog zo tussen de 24 en 27 graden. Dat is nog redelijk te doen.

Maar het was toch al best warm en ik was een beetje moe en dorstig en had enorme trek in een ijsje en een Coke. Gelukkig was daar er onderweg een Burger King die open was op zaterdagochtend.

"Een Coke and an ice cream please" zei ik. Het meisje achter de balie vroeg: ―Cup of Corn?‖. ―No, just Ice cream please‖ zei ik. Opnieuw, maar nu dringender vroeg zei: ― cup of corn?‖.

Ik had werkelijk geen flauw idee wat ze bedoelde. Mijn Engels is al niet helemaal super en hier op Sint Maarten praten ze een Caribisch Engels. Dat is een soort Engels zoals Bob Marley dat spreekt/sprak. Dus dat maakt het allemaal niet eenvoudiger. Een patstelling dreigde. Tja, wat nu. Een collega van het meisje was assertief en pakte de objecten om als voorbeeld te laten zien. Een bakje en een hoorntje……….. Aaah, maar nu viel het kwartje bij me. Ze bedoelde: ―Do you want ice cream in a cup or in a horn!! Tja, zeg dat dan eerder……!

Maart 2014.

__________________________________________

272

Naar huis……..

Na 15 maanden wonen en werken op Sint Maarten ben ik onlangs voor het eerst voor 2 weekjes terug gegaan naar Nederland. Mijn kinderen, kennissen, ouders en overige familie zien. Mijn kinderen had in zomer 2013 nog 2 weken op Sint Maarten bij me gehad en natuurlijk had ik met kennissen contact gehouden via mail en skype.

Maar ik was zelf toch benieuwd. Hoe zou dat voelen? Wat doet het met je als je weer landt op Schiphol? Hoe ervaar je de totaal verschillende landschappen en klimaat?

Het antwoord voor mij was ontnuchterend simpel; alsof ik pas eergisteren weg was gegaan! Alles was nog zeer vertrouwd. Sommige kennissen waren wat grijzer geworden of wat dikker, maar verder toch eigenlijk weinig veranderd. Zo ook het landschap en de wegen. Hoewel…. Ik zag wel dat veel wegwerkzaamheden nu dan toch klaar zijn. En inderdaad kon op ‘s lands wegen over het algemeen goed worden doorgereden. Alleen in de regio Eindhoven heb ik ondanks al die nieuwe wegen toch nog vastgestaan tussen Tilburg en Eindhoven. Maar goed; het regende toen en het was de vrijdagavondspits. Die blijft blijkbaar druk.

Ikzelf ben wel iets veranderd merkte ik. Waar menig Nederlander zich ergens hartstikke druk over maakt, zie ik de urgentie er niet meer van in. Relax man, beetje happy wezen! Pas ik ooit nog wel in het Nederlandse systeem, zo komt de vraag nu bij mij op.

Ooh ja, er is nog iets veranderd. Aan het einde van de 2 weekjes zei ik tegen de kinderen: ‖helaas, kinderen, het is weer voorbij, pappa gaat over 3 daagjes naar huis.‖ Onmiddellijk terwijl ik dat zei, besefte ik WAT ik zei. Ik ga terug naar huis, naar mijn eiland Sint Maarten!!? Dat had ik een jaar geleden zeker nog niet zo gezegd.

Dat zegt toch iets over hoe ik me nu voel en in mijn vel zit, denk ik.

Maart 2014

__________________

273

Ski-schoenen Laatst was een weekje skieen. Nee, niet op Sint Maarten, maar in Zwitserland. Met de bus naar de lift die ons in gezwinde spoed naar grote hoogten brengt. Allemaal prettig en snel. Maar dan moet je de bus natuurlijk wel even halen. Want de volgende gaat pas een half uurtje later.

Dus snel spullen bij elkaar graaien, skipak aan, schoenen aan, skies pakken en gaan. Vorig jaar zaten die schoenen veel lekkerder meen ik me te herinneren. Nu knellen ze en schuren. Vreemd. Mijn voeten zijn toch niet dikker geworden?

Boven op de piste aangekomen ga ik mijn schoenen echt goed vastgespen. Vreemd dat alle gespen tegendraads lijken. Echt niet handig. Totdat ik naar de vorm van de schoenen kijk‌‌.... Ik zie mijn linkerschoen met de afronding van de neus naar binnen en bij mijn rechter schoen is dat al net zo. Ja hoor, nu zie ik het..........Mijn linker skischoen zit aan mijn rechtervoet en mijn rechter skischoen zit aan mijn linkervoet! Handig!!

Maart 2014

__________________________

274

Ingehaald en omspannen door een regenboog!

Normaal onthoud ik niet elke dag want hoewel elke dag een beetje bijzonder is, is niet alles natuurlijk vermeldenswaardig. Maar dat is nu toch anders voor de afgelopen vrijdag 31 januari 2014.

Ik zat rond 17.00 uur op mijn vaste uitkijk-rots in Beacon Hill en keek naar de vliegtuigen en Simpson Bay. Ik zag echter ook een bui recht op mij af komen vanuit oostelijke richting Simpson Bay. De late middagzon stond erop vanuit het westen.

Regen en zon levert over het algemeen ergens een regenboog, zo is ooit in de bijbel beloofd in het verhaal over Noach en de zondvloed. En zowaar, ook in dit geval was dat zo.

Een fraaie regenboog was er volledig te zien. Van de grond tot de top, zelfs in een dubbele ring. En die kwam gelijktijdig met de regenbui, in volledige verschijning op mij af.

Wat doe je als je een regengordijn op je af ziet komen? Natuurlijk, dan loop je gauw weg en zoekt dekking. Maar in dit geval zag ik die volledige dubbele regenboog op mij afkomen en ik wilde wel eens meemaken dat zo‘n regenboog mij passeert. Dus dat ik me in feite onder de regenboog bevind. Dus voor het eerst heb ik meegemaakt dat een regenboog zich mij omspande en verder trok. Dat voelt wel even groots!

Maar de ontknoping is ook ontnuchterend. Zodra die fantastische regenboog boven je is kan je ‗m niet meer zien. De weerspiegeling van het zonlicht in de regendruppels is immers niet meer waarneembaar. En dan daarna dendert de regenbui in volle hevigheid op je neer. Dat is eventjes nat en koud. Maar gelukkig was het een buitje van 3 minuten en doen zon en wind je snel opdrogen.

2 februari 2014.

_____________________________________________________

275

Bestaat toeval wel of niet We zitten gezellig om de tafel buiten onder het afdak van de patio van het huis waar.

Het is ongeveer 6 uur ‘s avonds. Het wordt al donker.

Er verblijven ook twee goede vrienden van de eigenaren van het huis in de gastenkamer van het huis. Ook zij zitten aan tafel.

We raken in gesprek over wie we zijn en waar we vandaan komen. Zij komen uit Nieuwkerk. Nee, niet Nieuwerkerk (bij Rotterdam), maar Nieuwkerk (iets boven Zierikzee). Daar wonen ze nu toch alweer 18 jaar.

Daarvoor woonden ze zo‘n 9 jaar in het plaatsje Dreischor (ook iets boven Zierikzee), vertellen ze.

Welnu, dat ken ik wel van vroeger. Mijn oom en tante woonden daar. Ik weet nog dat ik daar voor het laatst op bezoek was toen ik een jaar of 20 was of zo. Zij woonden aan de brink, waar in het midden de kerk stond en nog steeds staat.

Dat is dus ongeveer 30 jaar geleden.

Het is maar een klein dorpje. Ik denk ongeveer 100 huisjes en dat zal ‘t wel zijn ongeveer. Een kleine gemeenschap dus.

Ik vraag of ze toevallig misschien de familie Schoonhoven kennen die in die periode ook in Dreischor woonden.

Ze moeten even nadenken.

Ik probeer hun te helpen. ―Die van het antiek.‖ ―Deed die soms ook in klokken?‖ vraagt de gast. ―Jazeker‖, zeg ik. ―Oooh, maar dan kennen we hen. Mijn zoon is nog altijd goed bevriend met hun beide zoons. Hun moeder is 2 weken geleden 80 jaar geworden. En haar zoons waren speciaal uit Engeland overgekomen om dat te vieren.‖ Ik ben stomverbaasd. ―Maar dat zijn mijn beide neven van mij‖, zeg ik. ―Hun moeder is de zuster van mijn vader!‖ Hoe is het mogelijk dat we op 8000 kilometer afstand van Nederland, aan de andere kant van de wereld, deze conclusie kunnen trekken !!

28 Januari 2014

276

Stalker De omgeving van mijn nieuwe huisje leent zich erg goed voor allerlei uitjes. Als ik terugkom van het werk ga ik meestal eerst even gemakkelijke kleren aandoen en dan uitwaaien op de klifkust aan de oostzijde van Beacon Hill (aan de Simpson Bay zijde). Je hebt dan een lekker briesje om je oren en een prachtig zicht vanuit de Lowlands op de hele bergketen van Sint Maarten die zuid (Cay Bay Hill) naar noord (tot voorbij Marigot) loopt. En natuurlijk ook op Simpson Bay en Pelican. Vooral leuk met al die lichtjes als het donker wordt. Na een kwartiertje ga ik meestal daarna naar de andere kant van Beacon Hill (westzijde) waar je de zon in de zee kunt zien zakken. Het mooiste is als de zon zich gedeeltelijk of bijna geheel verstopt achter enkele wolken, want dan krijg je van die mooie lichteffecten en stralenbundels in de lucht. De laatste 10 minuten voordat de zon achter de horizon verdwijnt kleurt de lucht dan naar diep turquoise blauw. Erg mooi!

Je kan ook leuk een rondje fietsen via de Lowlands, Sandy Ground en Marigot, terug naar de nieuwe Causewaybridge over de Simpson bay lagoon en dan via het strand langs Karakter terug naar Beacon Hill. Laatst haalde ik in Mahoo twee jogsters in.

Twee schattig rennende meisjes (ahum.... dames van rond de 30 jaar denk ik) met blonde paardestaarten en een zonnebril op, in een hip jogging outfit. Die halen nog geen 2 kilometer en stoppen er dan hijgend mee, dacht ik bij mijzelf met enige vooringenomenheid. Ikzelf reed na 4 kilometer een verkeerde weg in, en eenmaal terug op de hoofdweg haalde ik die meisjes tot mijn verassing weer in. En datzelfde gebeurde nog een keer op 6 kilometer, nadat ik was gestopt voor een foto, en (echt toevallig!) nog een keer na 10 kilometer nadat ik in Marigot een ommetje had gemaakt. De dames zullen wel gedacht hebben: "wat een vieze stalker!".

---------------------------------------------------------

277

Verhuizen Op woensdagochtend (nieuwjaarsochtend 1 januari 2014) reden rond 9 uur 2 auto's het erf op (2 tennisvrienden). Ik had de avond ervoor alles al klaar gezet buiten en onder een groot zeil gedaan voor het geval het 's nachts zou gaan regenen. Inladen en wegwezen. Ik reed met mijn scooter voorop en de 2 auto's er achteraan. Het was 's ochtends lekker rustig op de weg (want iedereen sliep uit) en zodoende waren we 10.30 uur klaar met uitladen op het nieuwe adres en met 1 van de auto's mee teruggereden en zijn we daarna rond 11 uur op het terras van mijn oude woning nog even lekker een bakje koffie gaan drinken.

Dat was wat je noemt 'een strakke planning'.

Daarna het oude honk schoongemaakt en met de fiets deels via het strand langs Simpson bay beach terug gereden naar mijn nieuwe adres.

Daarna alle dozen zo goed mogelijk even snel een plekje gegeven.

Als je gaat verhuizen krijg je hier er 2 verlofdagen voor. Die heb ik afgelopen maandag en dinsdag opgenomen. Kon ik maandag/dinsdag in alle rust inruimen. Is nog best even puzzelen om 12 verhuisdozen en 2 koffers in een kamer van 5 x 6 meter te krijgen en toch ruimte te houden, maar het is gelukt. Alles wat ik direct gebruik heb ik uitgepakt en alles wat ik niet direct gebruik heb ik ingepakt gelaten en weggezet.

Ik heb zaterdagochtend om 7 uur eerst een rondje fietsen (kan nu nog beter op mijn nieuwe plek!) en daarna langs de balie van het vliegveld geweest (kan ik nu heen lopen want op 1 km afstand) en een klm-ticket gekocht voor mijn tripje naar Nederland in februari. Dinsdag 11 februari vertrekken (woensdagochtend op Schiphol) en zondag 2 maart terug.

Op dinsdag een prachtige wandeling (en foto's!) langs de kust gemaakt.

Ik heb ook foto's gemaakt van mijn nieuwe optrekje. Iedereen kan ze zien in het openbare album dat ik op www.mijnalbum.nl heb staan. Even zoeken onder het kopje 'vakantie' en dan kijken bij 'cariben-antillen' en het album heeft de titel: Sint Maarten 2014.

8 januari 2014

278

Kerstfeest op Sint Maarten Wie midden in de winter van een guur en verregend Schiphol opstijgt en 9 uur later in Sint Maarten uit de lucht naar beneden komt staat een ogenblik raar te kijken. Op zijn horloge is het half 4 ‘s nachts, maar de mensen die hem afhalen verkeren in de zonderlinge mening, dat het half elf ‘s avond is. Ook schijnen zij niet te weten, dat het hartje winter is en snellen mij in hun ondergoed -zo lijt het-roekeloos tegemoet. Zelfs de majoor der mariniers, die mij namens het korps officieel begroet, deelt in het algemeen misverstand. Hij is in een wit pak gestoken en drijft de vergissing zover, dat de druppels hem op het voorhoofd staan. Ik kijk hem in mijn dikke winterjas verbijsterd aan en begin het waarachtig ook warm te krijgen. Op zijn gezicht verschijnt een zachte glimlach van een psychiater, die het goed met zijn patienten meent. ‗Zullen we dat maar uittrekken?‘ zegt hij opgewekt. Hij geeft een wenk aan een aantal mariniers, die hij voor zulke ernstige gevallen bij zich heeft en het volgende ogenblik is mijn jas verdwenen. Veel helpt het niet, want het blijft smoorheet, de hitte staat als een wolken deken om ons heen. ‗ Frisjes voor de tijd van het jaar‘, merkt de majoor op, ‗gisteren was het echt warm. Hierheen alstublieft.‘ Een vreemde ervaring had ik in de nieuw gebouwde kerk van Sint Maarten. Ik las daar een paar kerstsprookjes voor. Het was ‘s avonds en bij vol daglicht. In de gloeiend hete passaat, die door de wijd open ramen naar binnen woei, stonden de twee kerstbomen ter weerzijden van de spreker in de wind te wiegen. Ze waren bestrooid met sneeuw, die niet smelten kon. Maria en Jozef keken elkaar tevreden aan. Ook de herders rond de stal stonden er ontspannen bij. Het was er heet en zo is waarschijnlijk ook het eerst kersfeest in Palestina gevierd. Wij in Holland doen het, strikt genomen, verkeerd. OP Sint maarten wordt de historische werkelijkheid het dichtst benaderd. gelezen in: Godfried Bomans; kerstfeest op Curacao opgenomen in de bundel verzamelde verhalen van Godfried Bomans genaamd ‗Pokkenvrij de lucht in‘ uit 1988 (het woord Curacao iheb ik vervangen door Sint Maarten).

__________________________

279

Een jaar later.....

Ik ben al weer ruim een jaar op Sint Maarten. En ik mag blijven van mijn werkgever want mijn functioneringsgesprek was verder wel goed. Tijd voor mij om even de balans op te maken.

Ik ben na de fysieke scheiding van mijn kids en vrouw augustus 2011 en de juridische scheiding augustus 2012 vooral bezig geweest zaken te regelen en emoties te verwerken. Daar was deze stap erg goed voor. Letterlijk en figuurlijk een andere setting en op afstand staan van allerlei gedoe. Ja, hoe leuk het werk en de collega‘s bij mijn toenmalige werkgever op zich ook waren. Voor mijn gevoel was het toch een noodzakelijke stap.

Ik heb er geen spijt van. Maar soms, zeker de eerste maanden in 2013, was het best moeilijk. Vooral het niet-dicht-bij- de kinderen zijn. Maar –zoals ze zeggen- heelt de tijd wonden. En de fijne zomervakantie met mijn dochters hier op Sint Maarten heeft er ook aan bijgedragen denk ik; om dingen een plekje te geven.

De houding hier op Sint Maarten van nemen-zoals-het-komt en doen-zoals-het-gaat is een prima houding om de regeltjesmaatschappij uit het oude leven gedag te zeggen. Want dat was ook een reden om te gaan; al die regeltjes, procedures, evaluaties en controles etc. Gewoon ‗lekker werken‘ wordt dan steeds moeilijker.

Welnu, hier op Sint Maarten is het dan weer het andere uiterste; vrijwel geen regels te bekennen. En als ze er al zijn, zijn ze onbekend of is handhaving een lastige zaak.

Voldoende uitdaging? Is ook hoe ik er zelf in zit. Meegaan met de flow, meer genieten van het moment. Misschien niet altijd spannend. Maar dat is ook wat ik er zelf van maak. Mijn fietsrondje Simpson Bay Lagoon, af en toe een wandeling of joggen, het wekelijkse tennisochtendje in het weekend, en last but not least zon en strand, zijn leuke dingen om naast het werk te doen.

Ik verheug me erop om eind dit jaar te verhuizen. Van de stilte op de berg Cay Bay Hill naar de wat drukkere toeristische strip Mahoo beach (in de daar achterliggende rustige wijk Beacon Hill). Ik zal het formidabele uitzicht op Fort Amsterdam/Great Bay vanaf de Cay Bay Hill missen, maar krijg er 2 stranden (Mahoo/Simpson Bay) op 2 minuten afstand voor terug!

En in de planning 2 x naar Europa in 2014 om de kids te zien en met hun op stap te gaan. Is ook leuk!

12 december 2013

.

280

Televisie op bezoek ―Samen met Schooltv heb ik verschillende opnames gemaakt, in mijn nieuwe en oude huis en in de studio. Ik moest met mijn fiets en de cameraman naar mijn oude huis fietsen en vertellen waarom ik verhuisd ben en hoe dat voelde. Ik vertelde hoe ik samen met mijn drie zussen en mijn moeder ben verhuisd naar een veel kleiner huis in een mindere leuke en goede buurt. Door de scheiding kon mijn moeder het grote huis niet meer betalen. Ze werkt nu erg veel om de kleinere flat te kunnen betalen. Ik vond het heel jammer dat we moesten verhuizen! Vroeger had ik een grote kamer met een grote trampoline in de tuin waar ik mijn salto‘s en schroeven voor turnen op kon oefenen. Bovendien kon ik zo naar mijn vriendinnen om buiten te spelen. Ook de katten lijden eronder, want die gingen in de polder achter ons oude huis altijd lekker op jacht en dat kan nu niet meer.

Tijdens de opnames in onze nieuwe flat moest ik oude familiefoto‘s laten zien en vertellen hoe het vroeger was en hoe het nu is. Dat vond ik best lastig, omdat dan alles naar boven komt en dat me weer aan het denken zet. Ondanks dat vind ik het wel goed om erover te praten. Het lastigste van de scheiding is dat mijn vader naar een ander werelddeel is gegaan en ik hem daarom maar een keer per jaar twee weken zie. Soms skype ik, maar door het tijdverschil is dat best lastig!‖

Mijn dochter Jessica (12 jaar), Schooltv, 22 november 2013, Nederland 3. Het blijft een beetje raar gevoel om op televisie iets van je eigen oude leven voorbij te zien komen. Maar ze heeft het goed gedaan, mijn dochter. Knap hoor, om zo je verhaal te vertellen. http://www.villapinedo.nl/jessica-bij-schooltv/ http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1380500 vanaf minuut:14.30

-----------------------------------

281

De vlinder en de lamp Er was eens een vlinder. Op een gegeven moment was de vlinder geen kind-vlinder meer, maar een volwassen vlinder, en trok de wijde wereld in.

Vlinders vinden het fijn om omringd te zijn door licht en warmte. Ook deze vlinder. Op een dag kwam een lamp naar de vlinder toe en zei: ―ik vind jou leuk. Jij mag voortaan altijd wandelen in mijn licht en warmte‖. De vlinder was blij dat iemand zo positief was, want het was niet zo‘n heel mooie vlinder en daarom had die nog niet zo vaak meegemaakt dat iemand positief reageerde. "Je mag in mijn licht en warmte zijn, maar dan moet je beloven dat ik de enige ware lamp voor je ben", zei de lamp.

Welnu, dat wilde de vlinder na enig nadenken wel. Immers, er was verder toch niemand anders waar hij naar toe wilde gaan.

De vlinder koesterde zich in het licht en de warmte van de lamp. En raakte meer en meer gesteld op de lamp. Dat ging jaren zo goed. Maar op een gegeven moment verloor de lamp haar glans. Het licht werd minder, de warmte nam af. "Hoe komt dat nu?" vroeg de vlinder bezorgd aan de lamp. De lamp zei: ―dat komt omdat ik aan zo veel mensen licht en warmte moet geven. Ik kan dat niet goed 100% voor iedereen.‖ ―Denk ook eens aan jezelf‖, zei de vlinder. ―Want straks ben je zo uitgeput dat jijzelf en alle anderen om je heen zich niet meer kunnen voeden met jouw licht en warmte‖.

Maar waar de vlinder voor had gewaarschuwd gebeurde toch. De lamp voelde dat het einde van haar krachten naderden. Het was tijd om keuzes te maken. ―Welke dingen om me heen voeden mij met energie en welke kosten energie‖, dacht de lamp. De lamp dacht aan haar vriendinnenlampjes, haar kinderlampjes, en aan de vlinder. Ze vond de vlinder niet meer zo aardig en leuk als vroeger. Niet dat de vlinder nu onaardig tegen haar deed, maar ‗de klik‘ van vroeger was toch minder op één of andere manier. Er sprankelde geen magie meer. Iets wat voor de periode van de kinderlampjes er wel was geweest.

In de afweging waar ze de komende tijd haar tijd, licht en warmte aan wilde geven was de keuze door de lamp eigenlijk al vrij snel bepaald. "De vlinder kost me tijd en energie en levert geen energie op. En die energie zet ik liever in voor mijn kinderlampjes of vriendinnenlampjes. En wie weet kom ik wel weer een andere vlinder tegen die me meer inspireert en energie oplevert",dacht de lamp. De lamp durfde haar keuze echter niet definitief te maken en te communiceren aan de vlinder en dus stelde ze die nog maar uit. Maar het gevolg was dat ze steeds vermoeider en slecht gehumeurd werd. De vlinder voelde wel dat er iets was, maar wat het nu precies was werd de vlinder niet duidelijk. ―Ben je niet gelukkig?‖ vroeg de vlinder.

Maar de lamp zei op een vermoeide toon: ―jawel hoor‖. De vlinder voelde wel dat er ‗iets‘ niet goed zat, maar dacht eerst nog dat de lamp gewoon een beetje teveel had gewerkt of een tijdelijke dip had. Maar op een dag hoorde de vlinder van zijn moeder dat er iets ergs was gebeurd. De lamp was naar de moeder van de vlinder gegaan

282

en had tegen haar gezegd dat ze een einde wilde maken aan de jarenlange relatie tussen de lamp en de vlinder.

De lamp wilde daarover niet met de vlinder praten. Haar keuze was gemaakt. Ze moest kiezen voor haarzelf en haar energie. En deze keuze was voor haar DE oplossing om voldoende licht en warmte naar anderen om haar heen te kunnen blijven geven.

De vlinder was ontroostbaar. De vlinder besefte dat hij eerder hulp van buiten had moeten inroepen. Nu was het te laat. De vlinder had daar wel eens over gedacht, want het licht en de warmte van de lamp was eerder ook al eens bijna uitgevallen.

Maar toen durfde de vlinder dat niet goed te benoemen, want de vlinder was bang.

Bang voor het benoemen van de oorzaak van het bijna uitvallen van het licht en de warmte van de lamp. Want misschien was de vlinder zelf wel (mede) de oorzaak.

Bang voor de offers die gevraagd zouden worden van de vlinder om te zorgen voor het brandend houden van de lamp. Bang voor de keuze die de lamp misschien dan al zou hebben gemaakt; aan de vlinder vragen om weg te gaan.

En zo gebeurde uiteindelijk toch waar de vlinder onbewust vele jaren eerder al bang voor was geweest. De vlinder moest nu dan toch afscheid nemen van het samen leven met de lamp. En ook afscheid nemen van de kinderlampjes. Want die wilden zo veel mogelijk bij de lamp zelf blijven. Gelukkig wilden ze wel contact blijven houden met vlinder.

En zo kwam het dat vlinder opnieuw de wijde wereld in trok. Bijzonder verdrietig over het min of meer gedwongen afscheid van de lamp en de kinderlampjes. In het begin zat de vlinder bibberend van verdriet en koude in een donker hoekje verstopt. Maar gelukkig kwamen er af en toe lieve kleine vriendenlampjes langs die de vlinder iets van licht en warmte gaven.

Maar toen de vlinder na bijna een jaar als verdoofd nog steeds zat de bibberen in zijn donkere en koude hoekje besefte de vlinder dat als hij nu niet zelf ervoor zorgde om weer omringd te worden door voldoende licht en warmte, hij misschien wel dood zou gaan.

Hij herinnerde zich, ook al was het lang geleden, gelukkig nog wanneer hij zich ooit prettig had gevoeld voordat hij in contact kwam met de lamp. Dat waren andere lampjes geweest. En dat was DE ZON. En zo kwam het dat de vlinder vertrok naar het land van De ZON, het land van licht en warmte. ―Ook daar zijn lampjes voor licht en warmte‖ dacht de vlinder. ―Misschien niet zo fantastisch als mijn eerdere lamp, maar ach, is dat erg?. Misschien is dat ook niet de essentie van gelukkig zijn. Ik heb voortaan immers altijd DE ZON! 15 februari 2013‖

283

Een leuke dag ―Sinds anderhalf jaar woon ik samen met mijn drie grote zussen bij mijn moeder. In het begin van dat jaar hoorden wij dat onze ouders gingen scheiden. Nu bijna twee jaar later is er veel gebeurd. In de herfstvakantie vertelde onze vader dat hij ging verhuizen naar het buitenland….helemaal naar Sint Maarten. Wist niet eens dat het bestond en waar het lag! We waren allemaal heel erg verdrietig en geschrokken. Zo konden we hem helemaal niet meer zien en ‗voor wie moet ik nu een vaderdagkado maken?‘ dacht ik. ‗En mijn afscheid van groep acht ? En mijn musical ? Is hij daar dan niet bij?‘. Was allemaal echt balen….

Het was wel fijn dat mijn grote zus toen stage liep bij Villa Pinedo, waardoor we veel verhalen hoorden van haar over andere kinderen die ook hetzelfde hadden meegemaakt. Maar wat echt tof was, was dat ik door mijn zus voor Villa Pinedo op tv kwam bij Editie .nl. Daar mocht ik de open brief voorlezen. Eerst kwamen ze bij ons thuis met heel veel opnamespullen. Van mijn moeder hadden we onze kamers moeten opruimen, omdat ze wilde dat we netjes op tv kwamen. Maar de tv-ploeg vond dat harstikke stom en toen mochten we lekker rommel maken! Later gingen we ook nog een kinderrechter opzoeken. Eerst leek mij dat eng maar hij was heel lief. En we mochten ook nog lekkere broodjes en een grote zak snoep …dus. Het was echt een hele leuke dag die ik anders niet had meegemaakt!‖ Mijn dochter Jessica (11) Mijn eigen privéleven vanuit het gezichtspunt van mijn jongste dochter Jessica op televisie en op webiste. Ik had er al wel iets over gehoord. Maar nu zie ik het zelf.

Bron: http://www.villapinedo.nl/2013/01/28/een-hele-leuke-dag/ Programma: huisje boompje beestje, aflevering: ik woon bij mamma. Zie vooral de opname van minuut 4 - 7. http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1321198#0 En Jessica ook nog bij rtl op televisie; http://www.rtl.nl/xl/#/u/4fbac148-5a3a-46528284-d43b43b368e7/ Ik voel trots; mijn dochter is op televisie! Maar ook..... schuld en spijt; de aanleiding voor dat televisie-gebeuren is natuurlijk geen beste; wat een ontzettend slechte ‗finale‘ van onze relatie als ouders. Het is bijzonder spijtig dat ons falen als ouders (want zo voel ik het in ieder geval) mede bron van inspiratie moest zijn voor deze bijdragen van Jessica (en ook Danielle, want die liep toen stage bij Villa Pinedo).

Anderzijds; als de verbeelding/verwoording van hun ervaringen kan helpen bij mijn eigen dochter (verwerking), andere kinderen, en wellicht andere ouders die voornemens zijn om te gaan scheiden, dan is dat in ieder geval nog iets positiefs. februari 2013.

284

Enjoy Enjoy the little things in life because one day you will look back and realize they where the big things

Nu ik terugkijk op bijna 20 jaar gezinsleven en zit te bladeren in de foto's daarvan, vraag ik me af of ik het wel voldoende bewust heb beleefd. Ja, natuurlijk was ik er bij (hoewel, toch ook wel vaak niet). Maar nu denk ik: "heb ik die momenten wel voldoende gekoesterd". Was ik niet teveel bezig met andere dingen? Was ik wel voldoende bewust in het nu? Of (te) veel bezig met straks en later? februari 2013.

-------------------------------------------------------------

285

Einde en begin Hoe voelt het als je afscheid neemt van iedereen die je lief is in Nederland en je op een donkere ochtend eind november 2012 letterlijk je koffers pakt en vertrekt naar een World-of-no-return?

Op z‘n minst is dat gevoel tweeslachtig, moet ik je zeggen. In een vliegtuig vol met mensen van Sint Maarten en Curacao vlieg je een wereld tegemoet van verlangen, hoop en licht, maar laat je je oude wereld achter je, en iedereen die je lief is. Althans zo voelt dat. Vooral het afscheid van mijn kinderen vond ik heel erg moeilijk. Mijn kernboodschap was dat pappa echt niet voor altijd weg is, maar dat we elkaar minsten 2 x per jaar kunnen bezoeken en altijd kunnen skypen. Bij die boodschap passen natuurlijk geen emotionele tranen van mijn kant. Welnu, dat is gelukt (met moeite). Eén van mijn dochters zei het zo mooi: ‗pappa, ik vind het niet leuk dat je weggaat, maar als het jou gelukkig maakt, dan ben ik dat ook.‘ Je stapt zo op het eerste gevoel een totaal nieuwe wereld binnen. Je kan daar niet ‗even‘ je positie in bepalen of herdefiniëren. Dat heeft tijd nodig merk ik. En dat is ook niet erg. Want er is tijd.

Zo‘n vraag of opmerking over ‗geluk‘ of ‗gelukkig-zijn‘ doet natuurlijk wel de vraag rijzen wat geluk eigenlijk is. Hoe voelt dat? Welnu, positief natuurlijk. Of, zoals mijn schoolvriendje vroeger altijd zei, ‗gelukkig‘ is het tegenovergestelde van ‗ongelukkig‘.

Ik voel me nu (31-12-2012) zeker niet ongelukkig, maar ben ook nog niet in de hoogste gradatie van ‗gelukkig‘. Ik zit nog in de fase van onthechting geloof ik. ‘s Nachts hoor ik soms de kerkklok van de RK-kerk in De Meern, of een koe loeien ergens in de weide (zijn niet op Nederlandse deel van Sint Maarten), of het geluid van de Snelweg A9 langs onze flatwoning Kralenbeek in Amsterdam Zuid-Oost (in werkelijkheid mijn airco). En nog steeds droom ik veel over mijn kids en ex vrouw.

Blijkbaar dus nog druk bezig om dingen van afgelopen jaren te verwerken.

Gelukkig? Laten we het houden op een groeibriljant!

31 december 2012

------------------

286

Zin in het leven !?

Mijn kapper vertelde me eens wat hij weer van een klant gehoord had; ―je trouwt in je leven drie keer. De eerste keer trouw je met jouw vrouw, jouw grote liefde. De tweede keer trouw je met jouw vrouw, moeder van kinderen. De derde keer trouw jouw vrouw, empty-nest en oma van je kleinkinderen.‖ Ik denk dat daar wel iets van waarheid in zit. In ieder geval symboliseert het de cyclus van het leven. En dat is altijd fascinerend. Geboren worden, je leven leven in de verschillende levensstadia en sterven. Met de vragen die daarbij horen als je terugkijkt. Heb ik het goed gedaan? Ben ik gelukkig geweest? Heb ik anderen kunnen helpen in hun leven?

Het is fijn als je dan van je ouders de liefde voor het leven meekrijgt, het besef dat er meer is dan de tastbare werkelijkheid, de verwondering voor het kleine en het grote en de waardering voor de schoonheid.

Iemand zei eens tegen mij: de zin van het leven is het leven (voor)leven, en dat weer doorgeven.

Iemand anders zei eens tegen mij: ―de zin van het leven, is de zin IN het leven‖.

En weer iemand anders zei: ‗het leven van reptielen heeeeel lang geleden leek op zichzelf, als je toen had geleefd en het vanuit die positie had bekeken, vrij zinloos.

Toch heeft het leven van sommige reptielen geleid tot evolutie naar de mensachtigen. Kortom, sommige dingen lijken, op dat specifieke moment beschouwd, vrij zinloos/doelloos. Maar pas over generaties en wellicht millennia kunnen we, dan terugkijkend, pas aanduiden welke rol die mens, levend in 2000 n. Chr, heeft gespeeld in het creatieproces.‘ Tja, wie zal het zeggen? Wat is waar?

Ik denk dat alle bovenstaande citaten wel iets van waarheid in zich hebben. Niks navelstaren dus, maar (buiten)gewoon leven. Of, zoals Ben Tiggelaar het schrijft in 1 van zijn boeken: Dromen, durven, denken, DOEN !

Januari 2013

© 2012 - 2015 Geertvanderleest.jouwweb.nl

287

De eerste observaties Ik ben geland. Nu ja, fysiek dan. Geestelijk ben ik nog een beetje achtergebleven en loopt alles door elkaar. Het vliegveld is schattig kleinschalig (een beetje zoals Zestienhoven of Eindhoven). Warm, zonnig, rommelig, kleuren, mooi, lelijk, druk, stil.

Dat zijn de indrukken het eerste uur, rijdend vanaf het vliegveld naar mijn tijdelijke verblijf in Tamarind Hotel in de wijk Point Blanche.

Het is de week van 9-16 december 2012. Ik ben deze week even wat wezen rondkijken naar een permanent huurappartementje. De prijs/kwaliteitsverhouding is niet altijd even in orde. Zo moest ik voor een appartementje ergens in een achtertuin nog 900 USD betalen, plus dan nog 150 USD aan gas/water/electra. Of soms is de prijs wel vriendelijk (600 USD) maar dan is het een soort veredelde gevangeniswoning of ligt het behoorlijk ver weg van mijn werk of ligt het in een buurt waarvan men zegt dat wij blanken daar niet prettig wonen. Gelukkig liep ik ook tegen iets aan in Point Blanche wat wel prima in orde is.

Nu ik zeg ‗wij blanken‘ is natuurlijk de vraag hoe de verschillende bevolkingstypen met elkaar omgaan. Zijn er spanningen? Is er cohesie?

Welnu, allereerst is de bevolking van Sint Maarten ontzettend gemêleerd. Want afkomstig vanuit alle windstreken. Oorspronkelijke indiaan-achtige stammen, spaanse, franse, engelse en Nederlandse kolonisten, slaven uit Afrika, immigranten van de omliggende eilanden, maar ook vrij veel Indiers, en ook wel chinezen en natuurlijk expats en toeristen (voornamelijk vanuit Noord-Amerika).

Maar wat je in Nederland ziet, gebeurt hier ook. De verschillende bevolkingsgroepen mixen niet goed. Men leeft een beetje zo half langs elkaar heen in de eigen verbanden, zo heb ik de indruk. Dat kan je alleen al fysiek zien in de verschillende plekken waar die verschillende bevolkingsgroepen wonen. Je hoort nog wel eens zeggen dat de blanken worden gediscrimineerd. Maar ikzelf heb het gelukkig nog niet echt meegemaakt, moet ik zeggen. Op straat komt het soms spontaan tot een praatje met autochtonen. Voornamelijk met degenen die vroeger in Nederland hebben gewoond of om wat voor reden dan ook reeds omgaan met blanken.

Voertaal is over het algemeen Engels, maar de mensen van Sint Maarten van mijn generatie kunnen allemaal ook wel wat Nederlands. Het aantal blanken dat werkzaam is voor de overheid is denk ik circa 15%. Dat verschilt een beetje per afdeling of beroepsgroep. Zo is dat op onze afdeling VROM 50%, maar op het ministerie VROMI in z‘n geheel circa 15%. Maar op een bijeenkomst van alle juristen van alle ministeries waar ik deze week ook bij mocht zijn was dat circa 40%. Daar was de voertaal dan weer Nederlands omdat de 60% niet blanke juristen over het algemeen wel opgeleid is in Nederland.

288

Die interdepartementale bijeenkomst is overigens een zeldzaamheid. Alles is namelijk per ministerie georganiseerd. Een binnen het ministerie weer erg per afdeling. Tot voor kort moest je voordat je naar een collega van een andere afdeling ging om zaken te bespreken dat eerst via je eigen hoofd laten lopen, die dat dan weer opnam met het hoofd van die betreffende andere afdeling. Gelukkig is dat in de week dat ik kwam binnen VROMI in ieder geval net aangepast; de hoofden moeten alleen nog via een cctje op de hoogte worden gehouden. Maar ten opzichte van contacten buiten je eigen ministerie geldt de ‗oude‘ regeling gewoon. Dat moet via hoofd en secretaris generaal. Kortom; een hele uitdaging om tot efficiente output te komen.

De huisvestingssituatie van de ministeries is een weerspiegeling van de vaak – in de ogen van een buitenstaander – wat rommelige wijze van werken. Alles is verspreid over diverse gebouwen. En ook de fysieke inrichting is niet optimaal. Ordners en archieven op de gang of in trapportalen. Bureau‘s met grote stapels papier erop.

Kortom; er is nog een wereld te winnen. Ik kom later nog wel terug op de vraag waarom dat dan (nog) niet gebeurd of – in de ogen van een buitenstaander - zo langzaam gebeurd.

Vorige week was ik er even klaar mee. Mijn telefoon werkte niet, mijn computer al dagen niet, er klopte iets niet aan het arbeidscontract wat dus nog steeds niet getekend kon worden. Ben toen maar wat vroeger in de middag naar huis gegaan.

Een paar dagen later was alles wel weer okee overigens. Dat dan ook wel weer.

Kortom; een enerverend nieuw bestaan met talloze uitdagingen. Eind volgende week hebben we een feestje voor het hele ministerie VROMI. Een soort afsluiting van het jaar. Veel mensen zijn vrij in de periode van 23-30 december.

289

Liftend over het eiland……..1 Ik heb geen auto. Bewust. Het eiland is niet zo groot. Er zijn weinig wegen en veel auto‘s. Dus veel files. Auto‘s zijn ook nogal eens onderwerp van aandacht van het boevengilde. Er zitten echte profies bij. Als ‘s ochtends jouw auto wordt gestolen, kan je ‗m laat in de middag volledig gestript terugvinden op een ergens achteraf plek. Dat is gelukkig geen dagelijkse gang van zaken, maar toch 1 a 2 x per week mag iemand dat hier toch ervaren.

Daarom sta ik elke ochtend vroeg langs de kant van de weg met mijn duim omhoog.

Niet iedereen heeft helaas de bedoeling daarvan door. Sommige automobilisten toeteren vriendelijk en zwaaien terug. Anderen is het volkomen onduidelijk waarom ik daar zo sta en rijden gewoon door. Weer anderen hebben te veel haast (ja, ook op Sint Maarten!) of hebben al een auto vol met mensen (vooral kinderen, want die worden met de auto naar school gebracht) en/of spullen. Maar toch na zo‘n 5 of 6 auto‘s stopt er altijd wel 1 gelukkig. Het is elke keer weer een verrassing wie de bestuurder is.

Soms een echte local. Hoe ik dat weet? Welnu, de man toetert en zwaait zo‘n beetje elke 10 meter naar een bekende. Zijn naam ben ik vergeten, maar werkt op de luchthaven. Een redelijk betaalde baan als de auto een afspiegeling is van zijn salaris. Wel aardig trouwens!

Maar vaker zijn het mensen die net als ik niet van het eiland zijn maar hier om verschillende redenen zijn gekomen. Ze herkennen iets van hun eigen start-tijd in die lifter langs de weg en stoppen daarom denk ik.

De eerste persoon is een Indier. Hij werkt als in de juwelierszaak aan de Frontstreet.

Welke is me niet helemaal duidelijk want er zijn wel 20 van die zaken in die straat.

Hij is maar matig tevreden over hoe zijn zaak loopt. Weliswaar is het toeristenseizoen nu begonnen (tot 8 boten per dag, = 8 x 3000 passagiers) maar hij merkt toch dat de cruise-toeristen (waar Philipsburg het van moet hebben) minder uitgeven dan tot een tijdje geleden. In plaats van gemiddeld 180 USD wordt er nu nog maar 90 USD uitgegeven. Dat is een behoorlijke teruggang, maar overigens nog erg mooi als je het vergelijkt met wat een dagjestoerist in Nederland per dag besteed (ik meen 20 euro).

Maar eerlijk is eerlijk, die teruggang treft met name de wat duurdere artikelen. En dus hem in zijn omzet. Een paar dagen later kom ik net mijn hotel uitlopen als hij net komt aanrijden. We kennen elkaar nu; hij stopt zelfs zonder dat ik mijn duim omhoog hoef te doen.

Er stopt een mooie grote pick-uptruck. De man, een vijftiger, zegt me keurig ‗goedemorgen‘ in het Nederlands. Maar hij ziet zo bruin dat ik toch twijfel en vraag of hij ‗vanhier‘ is of niet. Dan zegt hij: ―kan je dat niet horen dan? Ik ben geboren in Amsterdam‖ Hij vertelt dat hij al ruim 25 jaar op het eiland woont en werkt als

290

hovenier voor de firma Greenfingers. Het werd hem in Amsterdam allemaal te druk en teveel regeltjes.

De volgende dag stopt er een oude kleine Suzuki Alto waarin een al wat oudere vrouw zit. Ze vertelt dat ze al 35 jaar met genoegen op het eiland woont, maar dat ze eigenlijk geboren en opgegroeid is in Zweden. Tja, wat doe je als de liefde in het spel is en je vriendje op Sint Maarten woont; dan ga je op pad natuurlijk. En dat is wat zij deed. De relatie liep enkele jaren daarna stuk, maar de mevrouw is altijd met veel plezier op Sint Maarten blijven wonen, zo vertelt ze. Ze werkt voor de plaatselijke notaris en doet veel transacties voor de overheid van Sint Maarten, dus het blijkt dat wij gemeenschappelijke kennissen hebben op de afdeling Domeinen die ook onder VROMI resulteert en in hetzelfde gebouw zit als mijn afdeling! Zij vertelt van het contrast tussen het georganiseerde Zweden en de rommelige gang van zaken hier op Sint Maarten. Daar heeft ze in het begin erg aan moeten wennen, zegt ze. Maar het is nu eenmaal zo dat men op Sint Maarten niet snel iets zal aannemen en overnemen als het komt van het blanke koloniale Europa.

291

Rijgedrag Je hoort nog wel eens dat die lui van Sint Maarten niet kunnen rijden, dat het verkeer een puinhoop is en dat het levensgevaarlijk is om je als fietser of scooter in het verkeer te begeven. Welnu, ik heb door mijn liftpraktijken de eerste weken de gelegenheid gehad om live te ervaren of dat allemaal echt zo is. En het moet gezegd; ja, het is zo. Ik bedoel dan vooral dat rommelige verkeersbeeld. Men rijdt wat slordig. Let niet altijd even goed op (want druk te praten met medepassagiers of mobieltje). Er wordt soms wat laat geremd. Men zit graag pal op de voorganger.

Maar ach, in zekere zin in het redelijk vergelijkbaar met stadsverkeer in een italiaanse of spaanse stad. Je moet gewoon even nog net wat beter uitkijken dan in Nederland.

Er gaat wel verbetering in komen, want ik mag als nieuw klusje gaan werken aan een verkeers- en vervoersbeleid. Uit de consultaties van alle wijken (in het kader van het maken van landsdekkende bestemmingsplannen de komende periode) komt keer op keer vanuit de bevolking de wens om ook fietsverkeer te faciliteren. Kinderen kunnen nu vaak niet veilig van en naar school komen, wat resulteert in een enorme file aan busjes en privĂŠ-auto‘s van ouders die hun kinderen dus maar met de auto brengen over die paar hoofdwegen die het eiland rijk is. De reistijd van het vliegveld bijvoorbeeld naar de hoofdstad Philipsburg (8 km) kan daardoor wel een uur bedragen.

Januari 2013

292

Liftend over het eiland ‌‌..2.

Het is maandag, zo rond 7.05 uur in de ochtend. Er stopt na enkele vergeefse pogingen een witte hoog op z'n poten staande SUV. Een fraaie en vriendelijke jongedame doet de portierdeur open. Ze is ongeveer 35 jaar oud en van het eiland zelf. Ze is laat want ze moet om 7.30 uur op school zijn. Ze geeft namelijk les aan de de school in St Peter, aan kinderen tussen de 12 en 14 jaar, zo vertelt ze. Ze geeft het vak 'biologie' en het vak 'verpleging/verzorging' op VMBO niveau. Dat gaat in de voertaal Engels. Het vak Nederlands wordt wel onderwezen, maar de voertaal/spreektaal is Engels. Dat moet haast ook wel, zegt ze, want Engels is de enige taal die samenbindend is voor al die mensen van verschillende herkomst. Wel vindt ze het een beetje raar dat de prime-minister zelf geen Nederlands spreekt. Sint Maarten is toch onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden en dat moeten de beslissers eigenlijk toch wel die taal een beetje beheersen, zo zegt ze.

Gelukkig is het verkeer nog niet zo druk. Mijn kantoor ligt op haar route. Ze wenst me: ' have a nice day' . Ze zal het waarschijnlijk net wel halen denk ik. Toch lief dat ze toch voor mij stopte ondanks dat ze laat was.

Dindagochtend; het is nog vroeg. Er is nog weinig verkeer op de weg zo rond 6.50 uur. De eerste auto die aan komt rijden stopt onmiddelijk. Wat een mazzel! Een Indier van circa 40 jaar oud vertelt dat hij al lang op het eiland woont. Hij werkt - hoe kan het ook anders - in de juweliersbusiness. Hij is nog vroeg want hij moet eerst nog een andere collega van de andere kant van het eiland ophalen. Mijn kantoor ligt helaas niet op zijn route, dus ik stap op de kkop van Philipsburg (casino Emmaplein) al uit. Nog een ochtendwandelingetje van 15 min uutjes en dan ben ik er. Ach, dat ik vandaag geen straf. Er waait een verkoelende wind. Het is niet zo warm vanochtend.

De stad ontwaakt net. De schoonmakers zijn al druk bezig om de straten schoon te maken. Philipsburg, klaar om de nieuwe stroom toeristen te ontvangen. Ik zag zojuist dat de er al twee boten net in de havenm waren aangelegd, en een derde kwam net binnevaren. Het wordt dus gezellig druk vandaag. In ieder geval goed voor de middenstand.

Op hoeken van straten zitten krantenverkopers. Zij verkopen Today en The Daily Herald voor US 50 ct per stuk. Vandaag wel groot nieuws. De voormalige minister van Financien is opgepakt door justitie om te worden verhoord. Oeps, straks even lezen op kantoor.........

Er stopt een grote zwarte landrover met drie volwassenen en een kind van een jaar of 3 erin. Het kind wordt bij mamma op schoot gehesen en daarmee is er een plekje vrij voor mij om er bij te komen zitten. Voorin zitten de man van de de vrouw en haar grootvader. Inderdaad al een heel oud baasje. Die wordt afgezet bij het centrum. Zelf wordt de vrouw afgezet bij het nieuwe regeringsgebouw op Pond-Island. Zij werkt bij 293

de telefooncompany die daar kantoor heeft. Ze vraagt waar ik vandaan kom uit Nederland. Ze heeft ooit voor haar opleiding 4 jaar in Nederland gewoond, vertelt ze.

Ik vertel dat ik in baarn heb gewoon, vlakbij Amersfoort. Zij kent Amersfoort wel zegt ze, omdat ze ooit met de trein van Den Haag naar Zwolle reed en dan langs Amersfoort. Nadat ze is uitgestapt, rijdt haar man me naar mijn kantoor, dat ietsje verderop ligt, en keert dan om. Waarschijnlijk om het zoontje naar oma te brengen zodat hij daarna ook naar zijn werk kan.

Het is rustig vanochtend. Ik ben inmiddels al bijna een kilometer aan het lopen en er is nog bijna niemand langsgerenden. Er komt een oude auto aanracen. En zowaar, die stopt. Een man van middelbare leeftijd gooit de deurt open en ik mag mee. Hij praat bijzonder slecht Engels en pikt onderweg nog een collega op. Samen gaan ze op weg naar hun werk. Wat dat precies is wordt me niet duidelijk. Maar als ik vertel dat ik werk voor de government zet hij me speciaal af voor het regeringsgebouw. en dat terwijl hij er helemaal niet hoeft te wezen, want daarna rijdt hij weg in tegengestelde richting. Hij is vrijwel conitnu aan het bellen en spreekt een taal die ik absoluut niet kan thuisbrengen. Kortom, gezellgi nee. Ook niet veel wijzer geworden.

Maar goed, toch weer snel en gemakkelijk op m'n werk zo.

Het heeft vannacht geregend. Ik heb het vannacht niet gehoord, maar het is nog te zien aan de grote plassen op de weg. Welnu, dat wordt tijd ook. Het heeft al minstens een week niet geregend en je ziet de natuur nu toch wel wat droog worden.

Na 500 meter wandelen langs de weg stopt er een keurige witte SUV, met een keurige mevrouw erin. 'Ik kom ook uit Tamarind hotel', zegt ze. Het blijkt dat zij daar permanent woont. op nummer 34 (op de beganegrond). Ikzelf vertel dat ik op nr. 43 woon. Ze komt van oorsprong niet van het eiland maar van Guiana, maar ze woont nu al wel heel lang hier. Ze heeft 2 kinderen. Ze werkt bij de Marina richting Maho. Ze zegt dat ze naar dit eiland kwam omdat het zo'n mooi eiland is. Elk jaar gaat ze nog wel terug naar Guiana om haar ouders te bezoeken. Ze is vorig jaar naar Nederland op vakantie geweest. In de maand juli, maar het was slecht weer. Veel regen.

294

Werken………….?

Iemand las onlangs mijn verhalen op facebook en vroeg of er door mij ook nog wat wordt gewerkt daar op Sint Maarten. Het antwoord luidt volmondig: JA! Er is welzeker meer dan genoeg te doen zo blijkt uit mijn eigen werklijstje dat ik vorige week heb opgesteld. Een soort ‗goede voornemens voor 2013‘. Voor de echt geïnteresseerden hier het lijstje met de hoofdzaken: Structuurvisie: start 01-01-2013, proces en inhoud zelf doen, vaststelling december 2013.

Verkeer en vervoersplan: plan van aanpak opstellen januari 2013; uitkomsten van belang voor structuurvisie en bestemmingsplannen.

Bestemmingsplannen (13); nu fase voorontwerp (inhoud Haskoning/DHV) , gereed op vast te stellen december 2013.

Update law/policy (o.a. VROMI: in kaart hebben/brengen what had to be done, waaronder ordinance Landsverordening).

Projectmatig werken: namens afdeling VROMI in samenspraak met derden vormgeven binnen organisatie.

Public housing: woonvisie vaststellen 2013 (proces/inhoud door externe) Alle overige hand en spandiensten.

Er lijkt – in vergelijking met mijn vorige werkgever - enig verschil in de mate waarin er targets zijn en hoe hard die targets zijn. En – zoals eerder gemeld – zitten er ook nog wel wat hobbels in het besluitvormingstraject (erg verticaal en hierarchies georganiseerd) zodat afstemmen behoorlijk stroperig gaat. Maar goed, dat zijn dan ook meteen de uitdagingen voor 2013!

En ook in Sint Maarten geldt: het is je eigen instelling en mindset die bepalen of je:

- je over-de-kop-werkt (ja, dat kan hier ook!), - een beetje balans weet te vinden tussen werk-privé.

- vooral blijft hangen in een ‗pluk-de-dagsfeer‘ van happy-wezen-man.

Kijk……., wat dat betreft: niks nieuws onder de zon! Kortom; hier hebben jullie alvast mijn goede voornemens voor het jaar 2013!

295

Honky Tonky Tijdens de pauze zitten we ergens begin januari 2013 in eetbar Honky Tonky langs het strand. Voor 10 USD een lekker bord vol bonen ingepakt in wraps (soort pannekoekjes), plus nog een biertje voor 2 USD en je bent verder klaar met warm eten voor die dag.

Er zijn vandaag, zoals wel vaker in het hoogseizoen december-maart, minstens 4 cruiseschepen binnengelopen. Dat is te merken want in de eetbar zitten vooral blanke toeristen zo te zien. Wel over het algemeen allemaal jong volk, in een leeftijd tussen de 18 en 28 jaar. Naast ons schuift een blondmeisje aan de tafel aan. Ze is alleen, maar heeft haar laptop bij zich, waar ze driftig mee aand e slag gaat. Nu ik goed kijk, doen meerdere jongeren dat hier. Ze komen aan, pluggen hun stekker in voor de stroom. Elke tafel heeft een stekkerpunt, zie ik nu.

Ik vraag haar of ze van 1 van de boten komt. 'Ja, dat klopt', zegt ze, 'ik werk op het cruiseschip, evenals de meeste van de andere mensen hier in deze eetbar'. Ze vertelt dat er per boot ongeveer 3000 gasten zijn en dat zij 1 van de 1200 personeelsleden is die op zo'n boot werken. Dus iets meer dan 1 personeelslid op de 3 gasten. Zij werkt er al 9 maanden op het schip, dat meestal een min of meer vaste route heeft. Ik vraag haar wat de gasten van haar schip vinden van Sint Maarten als ze na zo'n dagje terugkeren naar het schip. Zij zegt dat de gasten tevreden zijn. De gasten die willen slenteren in de winkelstraat en luieren aan een rustige baai/strand of in de bar kunnen dat in Philipsburg en degenen die een wat wildere zee willen rijden met de bus naar Oysterbaai (op het franse deel) of de Pic Paradis (ook op het franse deel) waar een soort jungle-survibalpark is. Kortom, no complaints. Verder is ze niet zo spraakzaam, want ze is druk met haar laptop. Zeker aan het chatten met haar vriendje......?

296

Liftend over Sint Maarten ……..(3) Er stopt een klein autootje van Lievense met twee fraaie blonde meisjes er in. Welnu, mijn dag kan dan natuurlijk al niet meer stuk! Ik begin op de gok in het Nederlands en ja hoor het blijken Nederlandse meisjes te zijn die voor Lievense werken als civieltechnisch ingenieur. Lievense is hier een ingenieursbureau dat veel civiel werk doet voor de overheid van Sint Maarten. Misschien weet je al wel dat ik iedereen die jonger is dan ikzelf meisje noem, maar eigenlijk waren het natuurlijk Dames in een leeftijd ergens tussen de 25 en 40 denk ik. Zij deden de werkvoorbereiding en het bestekschrijven en werkten al 2 jaar op Sint Maarten. We hebben gezellig gebabbeld en ze waren zo vriendelijk om even om te rijden om me voor kantoor af te zetten.

De volgende dag stopt er een wat ouder auto met een keurig indies meisje/vrouw. Ik schat haar zo‘n 30 jaar. Ze is ook in dienst van de overheid zegt ze want ze werkt in de openbare kinderopvang richting Belair/Dutch Cul de Sac. De volgende dag rijdt er net een auto van de parkeerplaats van mijn hotel af, die voor mij stopt. Een moeder die haar kind naar school in Middle Region brengt. De wijk waarin mijn hotel staat (Point Blanche) heeft geen scholen dus moest ze op zoek naar een lagere school in een andere wijk (= 5 km verderop). Zij werkt daar zelf ook als lerares Nederlands op die school, vertelt ze me in het Nederlands. Maar aan haar accent kan ik horen dat ze toch ook ‗over de grens van Nederland is geweest‘. Ik vraag haar naar haar achtergrond en ze vertelt dat ze wel in Nederland is geboren en opgegroeid en later ook heeft gestudeerd,maar dat haar familie in haar jeugd naar Statia (een afkorting van het 25 km verderop gelegen eiland Sint Eustatius) is verhuisd. Vader kreeg een baan als officier van justitie. Het gezin is er daarna altijd blijven wonen. Ze woont met haar gezin als vaste bewoner in Tamarind Hotel. Er zijn er nog enkelen die dat ook doen. Sommige studio‘s kan je namelijk kopen. Zij hebben er twee boven elkaar gekocht en doorgebroken zodat er toch voldoende ruimte is. Het is moeilijk voor kinderen om Nederlands als spreektaal te oefenen.

Zeker onder de kinderen is de spreektaal Engels. Nederlands wordt op school wel gegeven, maar voelt voor de kinderen gewoon als een ‗vreemde‘ taal. Haar eigen zoon bijvoorbeeld praat, terwijl zij nota bene lerares Nederlands is, nauwelijks Nederlands. Ze is zo vriendelijk om voor mij even 1 km om te rijden.

De volgende dag stopt er een grote zwarte SUV met twee bijzonder knappe chinese dames (ik denk tussen de 30-40 jaar) er in. Ze verontschuldigen zich dat ze me wel een lift willen geven, maar dat ze maar rijden tot Sang supermarket, want daar werken ze. Dat is wel jammer voor mijn benen, want die moeten dan daarna nog 15 minuten lopen, maar ik laat me deze kans toch niet ontgaan om met deze knappe vrouwen contact te hebben. Nee, er is helaas geen romance uit voortgevloeid. Zo‘n 297

gesprek gaat op z‘n Chinees. Vriendelijk, beleefd, maar oppervlakkig en afstandelijk.

Jammer…….

Ik ga per zaterdag 5 januari 2013 verhuizen. Van mijn hotel naar een een guesthouse onder een grote villa hoog op de heuvels van Cay Hill. Het uitzicht is werkelijk formidabel. En niet al te ver van mijn werk. Maar wel stijl en hoog, dus met de fiets lukt dat echt niet. Zelfs niet met 24 versnellingen. Ik heb het gisteren nog geprobeerd. Maar helaas…….. Ik mag trouwens blij zijn dat ik die expeditie heelhuids tot een einde heb gebracht. De ontzettend drukke wegen en het weggedrag van sommigen bieden eigenlijk geen hoop op veilig fietsen, zo heb ik ondervonden. Nu moet daar als verzachtende omstandigheid wel bij worden gezegd dat het echt de allerdrukste dag op het eiland was van het jaar (de dag van kerstavond). Zo‘n beetje overal stond file.

Ik heb dus een nieuwe scooter gekocht om voortaan met gezwinde spoed me in ieder geval als automobilist te gedragen (en in ieder geval die files voorbij te kunnen zoeven). Voor kenners: het is een Kymco Agility. Nieuw, 2 jaar service en garantie.

En dat voor ongeveer 1200 euro; ja, gekocht in Marigot (franse zijde) dus betalen in euro‘s. Levering op de dag van de verhuizing.

Hieronder staat ie. Ik voel me net weer als jongetje van 18-26 jaar, toen ik brommer reed.

298

Welkom op Sint Maarten Het is eind januari 2013. Ik heb nu zo'n 3 weken mijn scooter. De wegenbelasting wordt betaald per jaar via de aanschaf van een kentekenplaat. Elk jaar weer opnieuw. Er is een juffrouw bij burgerzaken die daar een heel winkeltje in heeft. Want er zijn wel 10 verschillende soorten platen. Voor taxi's, leaseauto's, bussen, gewone auto's, motorfietsen, scooters, brommobielen, regeringsauto's, vrachtauto‘s. Ik wil ook zo‘n plaat want anders haalt met name de franse politie mij van de weg. Maar dat lukt niet met die plaat, want de kentekenplaten zijn op. En men weet niet wanneer ze komen en of ze überhaupt wel komen. En je moet ook eerst een verzekering afsluiten voor de scooter. Maar niet iedere verzekeraar wil die dingen verzekeren. Maar ook als je ‗m wel hebt dan geldt die dan weer niet als je geen rijbewijs hebt voor een scooter. Want dat moet je ook hebben. Ook al heb je al een rijbewijs voor een auto. Dan moet je 150 dollar betalen bij een loket van burgerzaken en krijg je een oproep om ergens een paar rondjes te komen rijden. En als dan de dokter verklaart dat je goed kan zien…….. dan krijg je het rijbewijs. Maar voorlopig durf ik nu zonder kentekenplaat niet zo goed naar de franse kant, want de politie is redelijk streng daar en heeft geen boodschap aan het feit dat het systeem hier niet helemaal soepel is.

Desondanks een zonnige groet aan iedereen!

299

Het beleid is veranderd Het is maart 2013. Het beleid is veranderd. Ik bedoel het beleid van de verzekeraars ten opzichte van scooters. Voordat ze bereid zijn jouw vehicel te verzekeren willen ze je rijvaardigheidsbewijs zien. Ja, ook voor een scooter van 49 cc. Dat vertelden ze me ongeveer 3 weken geleden. Dus dat betekent dat ik eerst een rijbewijs moet zien te regelen.

Nu was ik was vorige week bij ‗burgerzaken‘ om daar een cheque op t halen. Een deel van de extra salarisvergoedingen gaat namelijk niet rechtstreeks van werkgever naar mijn bankrekening, maar moet via een cheque worden opgehaald en uitbetaald bij de bank. Ik was daar toch, dus toen vroeg ik of ik zo‘n keuringsformulier kon krijgen. Daarmee moet je naar de dokter en die vult dan die verklaring in. Ik stond bij loket 6 (ophalen cheque). Dus ik vroeg die mevrouw of zij mij dat formulier wilde meegeven. Dat wilde ze wel, maar dat kon helaas niet. Die moest ik halen bij loket 15. Maar het was inmiddels 16.00 uur en dan gaan die loketten dicht.

Geeft niet. Ik kom gewoon een andere keer terug. Dus afgelopen maandag opnieuw rond 15.00 uur in de rij gaan staan. Toen kreeg ik – na ongeveer een uurtje in de rij staan - het formulier mee, door de allervriendelijkste loketmevrouw voorzien van 2 postzegels en een stempel, nadat ik 11 dollar had betaald. Ik had ook mijn formulier bij me (dat ik 2 weken daarvoor van de immigratiedienst had opgehaald) dat ik toegelaten was om te wonen en werken op Sint Maarten. Iemand had gezegd dat ik dat ook bij ‗burgerzaken‘ moest inleveren. Maar de loketiste wist niet wat ze daar mee moest, en ik eigenlijk ook niet, dus dat heb ik maar weer terug genomen.

Met dat keuringsformulier de volgende dag naar de dokter gebeld. Ik mocht gelukkig meteen die middag langskomen. Ik moest eerst 30 dollar betalen en toen werd een lijstje met 10 vragen ingevuld (of ik goed kon lopen, zien, nadenken, mijn handen en voeten bewegen) en toe stond ik na 15 minuten weer buiten met een formulier MET stempels en handtekening. Hoera! Ik was goedgekeurd.

De volgende dag weer naar burgerzaken. Maar nu in het pand niet linksaf (loket 1-6), maar rechtsaf loket 7-12 (dat had iemand mij gelukkig al eens verteld). Ook daar na ongeveer 1 uur in de rij staan aan de beurt. Ik liet die mevrouw eerst maar dat formulier van de immigratiedienst zien. Daarmee bleek ik mij bij haar te kunnen registreren als ingezeten van Sint Maarten. Alleen…….., ik had het daarvoor benodigde formulier niet ingevuld. Het was inmiddels 16.00 uur. Sluitingstijd. De allervriendelijkste mevrouw gaf me dat formulier mee en vroeg me om dat in te vullen en de volgende morgen mij om 8.00 uur te melden aan de achterzijde van het kantoor. Daar was ergens een ‗witte-deur‘ voor dit soort zaken. Rijbewijs aanvragen? ―Nee, dat zal moeten wachten totdat u officieel bent geregistreerd en ingeschreven.‖ Okee, helder.

300

Ach dat wachten valt op zich nog wel mee als je rond 15.00 uur gaat. De mensen in de rijen zijn gediciplineerd (geen geduw of voordringen) en, belangrijker nog, gewoon goed gehumeurd en relaxed. Ook de loket-dames geven je een brede lach. Kijk, dat is dan toch weer prettig. Een Nederlander in de rij verzuchtte: ―ik woon hier nu al 25 jaar, maar het gaat nu al 25 jaar op deze manier.‖ ―Neen‖, zei ik; ―er is toch enige verbetering nu, want sinds dit jaar kunnen sommige dingen zoals de motorrijtuigenbelasting rechtstreeks via netbanking worden betaald.‖ Okee, de volgende ochtend weer terug, maar nu op zoek naar ‗de witte-deur‘. Voor opening van het kantoor staan er voor beide kanten van het kantoor (loketten links en loketten rechts) al zo‘n 40 mensen per rij te wachten. Ook hier weer heel gediciplineerd en relaxed. Maar ik wist dat ik naar achteren moest in het gebouw. De safety-guy wees me de weg en toen daar na 15 minuten al aan de beurt. Mijn formulieren ingeleverd aan een bureau wederom met een allervriendelijkste dame, die verklaarde na enige controles dat alles akkoord was en dat ik over 2 weken ben geregistreerd en mijn ID-pas kan ophalen. Hiep, hiep, hoera! Ik was echt opgelucht.

Nog even wachten en dan kan ik ID-halen en meteen mijn rijbewijs proberen te regelen. Ik ben in ieder geval al goedgekeurd. Dat scheelt. Dan nog even betalen en 2 rondjes rondom de rotonde rijden en daarna me melden bij de verzekeraar en daarna bij de inspectie (keuringsstation) en daarna weer bij loket 1-6 om een registratienummer voor een voertuig te halen en daarna kan ik dat met netbanking betalen en is het klaar. Een nummerplaat? Nee, die krijgt u niet. Dit jaar worden er geen nummerplaten uitgegeven. De lokale politie weet er van. Tja, wat de politie er aan de franse kant van zal vinden?........

Gelukkig heeft de werkgever een regeling dat voor dit soort zaken 5 uur (extra) verlof op maandbasis mag worden opgenomen. Het formulieren- en lokettensysteem zit dus in het verlofsysteem ingebouwd. Gelukkig maar! n.b. hoewel hier en daar misschien een beetje cynisch, is dit OOK Sint Maarten. De gang van zaken hoort bij wat het eiland is. Niet efficiënt misschien, maar juist dat rommelige heeft ook z‘n charme. Mits……. Ik niet elke week voor loketten hoef te staan.

301

DE GROOTSTE ATTRACTIE VAN SINT MAARTEN

Natuurlijk kennen toeristen Sint Maarten van de stranden en het tropische (nacht)leven. Maar veel andere attracties zijn er niet. Ja, alle watersporten natuurlijk en een paar wandelroutes door de natuur. En natuurlijk lottery-farm (van boom tot boom met touwen en kabels) en butterfly-farm (vlindertuin). Maar de meest spectaculaire attractie bevindt zich op het strand van Mahoo, vlak voor de landingsbaan van het vliegveld. Dit is een van de weinige vliegvelden in de wereld waar pal voor de landingsbaan een openbaar toegankelijk gebied is (ontsluitingsweg en strand). Dat levert een giga-ervaring op, als je daar gaat staan!

Drie keer per week landt daar de Boeing 747 van KLM, de grootste van alle vliegtuigen die daar landen. Dat levert bijgaand plaatje op. Aanrader! Kleine kinderen of mensen van 60 kg of minder moeten wel oppassen. Sommigen worden gewoon omvergeblazen. Mensen met contactlenzen moeten even oppassen voor het opwaaiende zand. Kijk even op de website van het vliegveld voor de aankomsttijden van de KLM (juliana-airport, sint Maarten).

302

303

WANDELEN OP SINT MAARTEN Sint Maarten is een druk bevolkt eiland. Ook de wegen zijn over het algemeen druk.

Wandelen is alleen een leuke bezigheid buiten de drukke gebieden. Die zijn er gelukkig (nog) wel. Maar het is soms even zoeken en puzzelen. Waar zijn mooie wandelmogelijkheden en hoe kom je er?

Hieronder vertelt ik iets van mijn ervaringen.

Kustwandeling Point Blanche-Guana Bay Een mooie route is een wandeling langs de oostkust van Point Blanche naar Guana Bay of andersom. Ik startte de wandeling op zaterdag om 8 uur in de ochtend vanuit Philipsburg en dan via Point Blanche van zuid naar noord. Dan heb je de zon een beetje schuin achter je. De ochtendzon geeft vaak een mooie weerspiegeling op het water. Je kan meteen beginnen aan het einde van de Goldfinchroad (is wel steil) of voor het einde van de Goldfinchroad even linksaf heuvelopwaarts (Pigeon road) en dan na 50 meter rechts (Peacock road) en dan na 50 meter weer recht (Pelican Road) en daarna weer recht (Gullin Road) en dan naar beneden lopen richting de zee en dan via de speelplaats schuin links aanhouden.

Het is een smal looppad langs de kustlijn, stijgend en dalend tussen de zeespiegel en 100 meter hoogte. Onderweg (met name tussen Point Blanche en Geneve Bay zitten een paar erg steile stukken. Voorzichtig aan. Kijk goed waar je loopt en heb goede (sport)schoenen aan. Geen slippers. Even niet opletten en je ligt beneden.

Voor mensen met hoogtevrees is het geen aanrader. Neem genoeg water mee (minsten 1,5 liter), wat te eten en een petje of hoed tegen de zon. De wandeling is te doen in 2 uur. Terug via de weg van Guana Bay naar Philipsburg.

De rust en weidse ongereptheid is de belangrijkste trekker voor deze tocht. Het pad is theoretisch ook te doen met een mountain bike, maar ik – die ook moutainbike doe - ontraad het ten zeerste. Soms moet je even afstappen vanwege te hoge rotsen, maar gevaarlijker zijn de steile punten. Een stuurfout en je ligt beneden! [foto‘s via www.mijnalbum.nl en dan even zoeken onder vakantie, cariben, sint maarten]

Wandeling over de toppen van Emilio Wilson Estate – Sentry Hill – St Peter Hill – Concordia Hill- Marigot Hill Vanaf Emilio Wilson estate loopt ere en pad omhoog richting de Sentry Hill. Het is een forse klim naar 340 meter hoogte. Het is een steile klim. Je hebt een behoorlijke 304

conditie nodig en geen hoogte vrees. Goede schoenen, voldoende water en wat te eten zijn vereist. Na ongeveer 1 uur ben je boven. Het pad is niet heel goed gemarkeerd. Gelukkig had iemand op de belangrijkste punten een lintje aan takken geknoopt. Het pad kent met name boven behoorlijk wat losse rotsstenen en gruis.

Het is echt dan even opletten. Om die reden is het pad beter te klimmen dat te dalen.

Het pad loopt, als je bijna boven bent (dat is na 50 minuten) via de noordkant om de rotspunt heen naar de westzijde van de ridge. Daarna kan je kiezen; linksaf over de rotskam richting de oude Cole Bay Road of rechtsaf over de ridge richting St Peter Hill (284 m) en Concordia Hill (317 m). Links af gaat het pad eerst nog hoger tot over de hoogste rots van Sentry Hill. Je moet dan nog fit genoeg voelen om dat te doen.

Een misstap en je ligt zo 10 meter lager. Voor mensen met enige hoogtevrees is het geen aanrader. Het uitzicht is overigens wel formidabel.

Rechtsaf is eenvoudiger lopen, want je loopt al stijgend en dalen over top van de heuvels in noordelijke richting. Als het heeft geregend zijn de rotsen glad en kan je gemakkelijk uitglijden. Oppassen dus! Er zijn tussentijds geen paden naar beneden.

Pas vanaf de top van Concordia Hill (weerstation/radartoren) loopt een goede verharde weg naar beneden richting de wijk St Peters. (looptijd Sentry Hill Concordia Hill circa 40 minuten, Concordia Hill- St Peters dal = 30 minuten). Je kan – als je vanaf de top 50 meter bent gedaald – het wandelpad vervolgen over de ridge in noordelijke richting. Je komt dan uit bij Marigot Hill. Vanaf dat punt kun je kiezen om naar Marigot te wandelen via een woest bergpad naar beneden (niet geschikt voor mountainbikes). Je kan er ook voor kiezen om rechtsaf te gaan via Marigot Hill Road naar beneden naar St Peters.

De flora en fauna is niet erg divers. Veel dieren zie je niet. Wel loop je delen in de schaduw omdat de bomen en ander opkomend groen voldoende hoog zijn. Het pad is absoluut niet geschikt voor mountainbikes.

Giga stijgen en dalen. Alleen met goede conditie + voldoende water en eten. [foto‘s via www.mijnalbum.nl en dan onder vakantie, cariben, sint maarten]

Wandeling rondom Red Rock (noordpunt Saint Martin) Je kan de wandeling met de klok mee doen of tegen de klok in. Route: Anse Marcel – Baie de petite Cayes – oostkust (route de grande Cayes en dan terug via Anse Marcel. Het eerste deel van Anse Marcel naar Baie de petite Cayes is circa 45 minuten lopen en loopt door groen gebied en is eventueel ook met de mountainbike te doen. Vanaf Baie de petitie Cayes in oostelijke richting wordt de kust en het pad woest en ruig en is het niet te doen met een mountainbike. Na circa 60 minuten lopen kom je langs Etang de la Bariere en loop je langs de weg weer terug richting het beginpunt Anse Marcel. In totaal ongeveer 8 km lengte. Gering stijgingspercentage. Circa 2 uur wandelen.

305

Biken op Sint Maarten Fietsen op Sint Maarten is geen pretje. De automobilisten rijden over het algemeen niet bijzonder gevaarlijk. Maar de wegen zijn vaak smal en druk. Bovendien kent menig weg een stijgingspercentage > 15% en dat is toch behoorlijk klimmen. En dan zijn zelfs 24 versnellingen een beetje te weinig. Het rondje rondom de Simpson Bay Lagoon (via vliegveld, Sandy Grounds en Marigot en weer terug) is het in mijn beleving enige leuke rondje maar eigenlijk alleen prettig op zaterdag en vooral zondag tussen 6 en 9 uur ‘s ochtend (lekker rustig). Dat kan je in 1,5 uur fietsen.

Voor de meer ervaren professional is een rondje eiland ook te overwegen (dus via Grand Casse en Orient Bay). Maar aan de westzijde (tussen Grand Casse en Marigot) zitten 2 venijnige klimmetjes) en ook aan de oostzijde (Middel region en Orient Bay) zijn twee heuveltjes die ik niet fietsend (route tegen de klok in) heb kunnen nemen.

Biken op Anguilla Nee, dan is een rondje op buureiland Anguilla een leuk alternatief ! Het eiland ligt op 10 km ten westen van Sint Maarten en kan je er komen met de ferry vanaf Marigot (enkeltje 15 usd + 5 usd belasting) via circa 20 minuten varen. Even uitwaaien en dan bij de aankomsthaven Blowing Point op de fiets (mag gratis mee met de ferry).

Neem wel een wegenkaartje mee, want bebording is er nauwelijks op het eiland. Het landschap stelt niet veel voor. Vrij vlak en kaal. Ook de huizen zijn vaak armoedige en rommelig, behalve in de resorts en yet-set buurten. Maar de stranden, baaien en het uitzicht op Sint Maarten zijn formidabel. Let op: links fietsen!

Hoewel vrij vlak, zitten er hier en daar (vooral als je van de hoofdweg af gaat) toch nog wel wat heuveltjes. Ik fietste er in mijn eentje op een zondagmorgen. En hoewel de kerken dan vol zitten loopt er hier en daar ook volk langs de weg dat niet altijd even vriendelijk is. Of dat alleen tegen blanken is weet ik niet. Maar ik schrok daar een beetje van (op Sint Maarten niet zo meegemaakt tot nu toe) en durfde daarna niet goed meer van de hoofdweg af. Ik heb zelf ongeveer 3,5 uur op het eiland gefietst. Je kan in ieder geval niet het hele eiland in 1 keer doen als je hele kustlijn wilt zien. De eerste keer heb ik in oostelijke richting tot The Valley gereden en daar ergens de weg kwijt geraakt (er staat helemaal niets aangegeven). Daarna terug gereden naar de westpunt. De hoofdweg zelf is niet bijzonder. De uitzichten op de kustlijn wel (moet je soms wel even van de hoofdweg af). Volgende keer dus vanaf The Valley het rondje in oostelijke richting.

306

Island-hoppen; SABA Voor 70 usdollar heb je een retourtje met de boot vanaf Sint Maarten. Maar kies dan wel dagen uit dat de zee niet te onrustig is. Er zijn echt al veel mensen zeeziek geworden. Met name de boottocht Saba- Sint maarten is berucht. Het is circa 45 minuten varen. Alternatief is vliegen. Comfortabeler en sneller, maar ook 2 x zo duur.

Eén overnachting is minimaal noodzakelijk om het eiland een beetje te hebben gezien. Een mooi groen eiland met steile bergketens. Wel schattig klein. In 2 -3 dagen heb je echt ‗alles‘ wel gehad.

De must-do is de klim naar de top van de vulkaan. Maar ook hiervoor geldt; let vooraf even op het weer. Zodra er wolken zijn, zitten die ‗altijd‘ (zo lijkt het) rondom de top van de berg. En dan zie je gewoon niks.

Het wandelpad rondom de vuilkaan is overigens ook de moeite waard om te doen.

Island Hoppen; St. Barth Voor 60 usd (locals) kan je vanaf Sint Maarten (Great Bay harbour) retourtje boottocht naar St. Barth doen. Circa 30 minuten varen, maar let even op de wind en golven. Mensen kunnen er bij wat wind behoorlijk zeeziek van worden (vooral terugweg).

St. Barth klinkt Engels, maar is een afkorting van Saint Bartholomy; Frans, dus! Een klein, mooi, groen en behoorlijk heuvel/bergachtig. Aan alles op dit eiland is te merken dat vooral de gegoede burgers van elders hier hun woonplekje hebben gevonden. Het is er vrij duur en de wegen en bebouwing zien er netjes uit. Ik moet eerlijk zeggen, voor iemand vanuit Europa is dat wel een verademing in vergelijking met sommige andere caribische eilanden.

Voor 30 usd heb je ter plekke een huurautootje. Een must als je eiland wilt zien.

Overigens ben je dan in 1 dag echt wel klaar. Gelet op de vele en soms ook steile heuvels is biken hier niet echt aan te raden.

Landschap, baaien en stranden zijn formidabel mooi.

Einde van de artikelen

307