Hoe klimaatgezond is jouw tuin?

Om hitte, droogte en wateroverlast te bestrijden, zijn twee maatregelen cruciaal: vergroenen en ontharden. En waar kunnen we beter starten dan in onze eigen (voor)tuin? Door je hof of terras als een stukje natuur in te richten, heb je niet alleen een aangename en originele plek om te relaxen, je draagt ook bij aan een beter klimaat.

De negatieve gevolgen van de klimaatverandering zoals aanhoudende hitte en droogte of wateroverlast, voelen we ook hier steeds meer aan den lijve. Bovendien is zeker (Oost-)Vlaanderen sterk verstedelijkt en is de beschikbare ruimte schaars. Er is dus nood aan meer groene ruimte. Het goede nieuws: jij en je tuin kunnen mee de bakens verzetten. Maar liefst 9% van de grondoppervlakte in Oost-Vlaanderen zijn private tuinen, terwijl amper 5 à 6% van onze provincie bedekt is met bossen. (bron: Provincie Oost-Vlaanderen) Ook de Provincie Oost-Vlaanderen trekt mee aan de kar met tips voor een klimaatgezonde tuin én (voortuin)advies op maat. “Als alle Oost-Vlamingen hun tuin zouden inrichten met inheemse planten en verharding beperken of weren, creëren we zoveel meer kansen voor biodiversiteit en water en krijgen we tuinen vol leven, waar bijen, vlinders, vogels en egels zich thuis voelen”, legt de tuincoach van provincie Oost-Vlaanderen uit.

De bodem als spons

Decennialang werden waterlopen rechtgetrokken en ingedijkt en werd er verkaveld en gebouwd in de directe omgeving van water. Hierdoor verloren de rivieren hun natuurlijke overstromingsgebieden en drong het regenwater niet meer in de bodem. Via allerlei verhardingen zoals gebouwen en bijgebouwen, wegen, terrassen, verharde opritten, zwembaden, enz… kreeg het water ook geen kans om in onze bodem te dringen. “Nochtans moeten én kunnen we met z’n allen een lokale watervoorraad aanleggen door het water ruimte en tijd te gunnen om in onze bodem te dringen”, weet de tuincoach. “Gebruik verharding dus enkel op plekken waar het echt nodig is.”

Onze bodem moet opnieuw een spons worden, die water vasthoudt. Zo kunnen planten en dieren overleven en geraken de ondergrondse grondwaterstanden aangevuld, waaruit we ook drinkwater halen. De tuincoach: “Regenwater valt gratis uit de lucht. Het is logisch om dit regenwater ter plaatse te houden en meteen op te slaan in de bodem via een poeltje, infiltratiegreppel of regenwatervijver. Uit deze watervoorraad in de bodem kan de natuur dan weer putten om periodes van langdurige droogte te overbruggen.”

Verhard niet in de boosheid

Verhardingen zoals stenen, betonklinkers of asfalt houden de warmte vast, waardoor het nog heter lijkt. Vandaar dat ook huizen zonder tuin baat hebben bij bijvoorbeeld gevelgroen of een groendak. En zeg nu zelf: waar loop je liever op blote voeten: op een oververhit plein of door wat verkoelend lang gras vol madeliefjes en klaver?

5 x richting een klimaatgezonde tuin

Beperk de oppervlakte gazon

Beperk de grasoppervlakte in je tuin. Maai minder frequent, laat het gras en madeliefjes wat langer en hou enkel de looppaden kort. Een graslandje met biobloembollen of bloemenweide zijn vrolijke alternatieven voor een klassiek saai gazon. Laat robotmaaiers enkel overdag hun werk doen, zo verminken ze geen egels die ‘s nachts op pad gaan.

Plant eens een boom

Bomen zijn natuurlijke airco’s! Ze koelen dankzij de schaduw van de kruin, maar ze slaan ook water op. Bij warm weer verdampen ze dat water. Zo verkoelen bomen zichzelf. Ook jij, je tuin en je huis genieten mee van de koelere omgeving.

Vergroen je gevel of balkon

Klimplanten tegen de gevel zijn één van de gemakkelijkste oplossingen voor meer groen. Ze zijn interessant voor insecten en vogels. Ze houden gevels droog en helpen isoleren. Bovendien temperen ze de effecten van wind, zon en geluid. Dat klimop de gevel aantast, is een fabeltje. Ook een balkon kan je vergroenen met potplanten en klimplanten die voor schaduw zorgen. Je kan ook kruiden en groenten kweken in potten.

Laat dood hout liggen of staan

Tal van dieren en planten zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van dood hout. Een takkenril met dood hout zorgt voor heel wat leven. Egels en kleine zoogdieren komen er graag schuilen. En met een egel in de tuin krijgen slakken geen kans.

Verwelkom hommels en bijen

Bestuivers zorgen mee voor onze voedselvoorziening. Bijen hebben bloemen nodig met meeldraden en een stamper die goed bereikbaar is. Hommels hebben liever bloemen met een diepe kelk. Plant daarom bij voorkeur verschillende soorten met enkelvoudige bloemen die allemaal op een ander tijdstip bloeien. Zo hebben deze bestuivers het ganse jaar door nectar.

Ontdek de 15 andere tips voor een klimaatgezonde tuin op www.berlare.be/klimaatgezondetuin.

Opgetekend door Sam De Kegel.

VOORTUINADVIEZEN OP MAAT

Provincie Oost-Vlaanderen schonk in Berlare twintig voortuinadviezen op maat aan gezinnen in de Groenstraat, Weidelandstraat en Sint-Pietersstraat. Ze kunnen een voorbeeld zijn voor de hele gemeente. Ook de openbare pleintjes worden door de tuincoach klimaatvriendelijk ingericht.

TOT 750 EURO SUBSIDIE EN GRATIS ADVIES

Als je er bij de heraanleg van je tuin vrijwillig voor zorgt dat afval- en regenwater apart worden afgevoerd, kan je daarvoor een gemeentelijke subsidie aanvragen. Ook als je door rioleringswerken in jouw straat verplicht wordt om aan te sluiten op de nieuwe riolering, maak je aanspraak op een tegemoetkoming.

Je kan in beide gevallen ook gratis beroep doen op de afkoppelingsspecialist van Aquafin. Dan komt er iemand ter plaatse bekijken wat de mogelijkheden zijn.

Meer info: www.berlare.be/afkoppeling

Voer jij in jouw tuin klimaatgezonde ingrepen uit? Laat het ons weten! Stuur een e-mail naar vergunningen@berlare.be of post een foto op sociale media met #klimaatgezondberlare.