PLT magazine april 2021 by Gemeente Pelt

PLT

april 2021

magazine

Vanuit onze eigenheid een nieuw ruimtelijk beleid uittekenen

Illustrator Benjamin Leroy over zijn jongste boek

Ons erfgoed is in goede handen

Peltorama 2050: mee nadenken over ruimte

Creativiteit kan je niet intomen, ook niet door een virus. Aan de achtergevel van CC Palethe, in ‘t Pelterke, kan je momenteel een kleurrijk schimmenspel zien. Prachtig overdag, maar nog mooier ‘s avonds. Het schimmenspel is een onderdeel van de Toverpelt familietentoonstelling die je nog tot 9 mei met het hele gezin kan bezoeken in en rond Palethe. Meer info vind je op www.palethe.be

In ‘t Pelts gezegd

Wie in’t veurjoar nie zäjt, int nòjoar nie mäjt. Wie in de lente niet zaait, zal niet kunnen oogsten in het najaar.

Voorwoord

Beste Peltenaar, Elk nadeel heeft een voordeel. Door corona moeten we dicht bij huis blijven en daardoor ontdekken we onverwacht mooie plekjes in onze eigen gemeente. Groen, natuur, open ruimte: we ervaren hoe goed het doet om er tot rust te komen. Het is belangrijk om onszelf die ruimte te gunnen. We moeten ze koesteren en bewaren voor de toekomst. Dat willen we doen met Peltorama 2050, een ruimtelijk beleidsplan voor Pelt waarmee we vorm geven aan onze gemeente met een vooruitzicht tot 2050. Het gaat niet alleen over de open ruimte. Ook over de bebouwde ruimte denken we na. Hoe en waar gaan we wonen? Hoe gaan we ons verplaatsen? Welke voorzieningen hebben we nodig en waar planten we die dan best in? We zijn bekommerd om de klimaatverandering en willen ons wapenen tegen de kwalijke gevolgen ervan. Peltorama 2050 is dus een plan voor nu en morgen. Het moet ook een plan van en voor alle Peltenaren worden. Daarom is het belangrijk dat ook jij op een of andere manier meedenkt. In deze PLT geven we alvast het startschot. Frank Smeets, Burgemeester

In dit nummer 4

Kinderboekenillustrator Benjamin Leroy

Erfgoed Pelt in goede handen

Peltorama 2050: visie op ruimte voor toekomstige generaties

Digitaal Europees Muziekfestival voor de Jeugd 3

Made in Pelt

Prachtige tekeningen die niet alleen kinderen raken De liefde volgen en zo Pelt verlaten: het is ook kinderboekenillustrator Benjamin Leroy overkomen. Maar zijn jeugd in Pelt blijft hem inspireren.

Made in Pelt

enjamin is al jaren een van Vlaanderens meest gerenommeerde kinderboekenillustratoren. In zijn jongste boek ‘De blauwen tegen de rooien’ ging hij nog een stap verder. Naast tekeningen over stoere ridders schreef hij ook zelf het verhaal. Het enige wapen dat hij daarvoor gebruikte: een simpele vierkleurenpen. Hoe kom je op zo’n knotsgek idee? “Het is eigenlijk een idee dat al meer dan drie jaar rijpt. Ik denk dat een goed boek dat nodig heeft. Het was een plezier om met zo’n vierkleurenpen te tekenen. Mijn echtgenote Merel, die in dezelfde ruimte werkt, werd soms wel gek van dat geklik telkens ik naar een andere kleur overschakelde. Ik ben dan maar overgestapt naar vier aparte kleurenpennen (lacht).” Is het zelf schrijven van een verhaal een volgende stap in je carrière als kinderboekenillustrator? “Dat is zeker niet toevallig. In mijn vorige boeken bedacht ik het verhaal samen met een andere auteur die dan het verhaal verder uitschreef. Maar ik had zelf al heel goeie ideeën liggen waarvan ik dacht: daar moet ik mee aan de slag. Het is eigenlijk een boek dat ik heb geschreven voor de achtjarige Benjamin. Als ik iets aan het maken ben, denk ik automatisch aan wat hij leuk zou hebben gevonden.” Is tekenen iets wat thuis met de paplepel werd meegegeven? “Dat werd in elk geval wel heel erg gestimuleerd. Zo mochten we per week maar een paar uurtjes tv kijken, maar op creatief vlak mocht wel alles: met krijt op de vloer tekenen, op mijn slaapkamer met stiften op het plafond tekenen, zelfs de wc bekladden met verf. Als vriendjes dan thuis kwamen spelen, keken die raar op van wat er thuis allemaal mocht. Maar het heeft mij ideale ontwikkelingskansen gegeven.” Hebben je tekeningen een bepaalde band met je eigen leven? “Ja absoluut! Naast tekenen speelde ik thuis ook vaak toneel met mijn broers. Ettelijke keren heb ik met mijn jongste broer in de tuin ridderavonturen beleefd. Zelfs onze zwaarden maakten we zelf. Daar heb ik nog altijd heel leuke herinneringen aan. Die heb ik proberen mee te nemen in het verhaal van mijn nieuwe boek.” Wat zijn de recepten voor een goed kinderboek? “Er worden altijd heel strakke scheidingen gemaakt tussen een kinderboek en eentje voor volwassenen, maar ik geloof daar helemaal niet in. Ik zie heel veel kinderboeken waarvan ik denk: dat moeten volwassenen eigenlijk ook lezen. Een goed kinderboek: daar zit zoveel in. Dat gaat dan niet alleen over boodschappen, maar daar zit ook een vleugje filosofie in of hoe je in het leven staat. Een ideale manier om het leven eens langs een andere kant te bekijken.”

Meer info? Het nieuwe boek van Benjamin ‘De Blauwen tegen de Rooien’ kan je uitlenen bij bibliotheek Pelt. Je kan het uiteraard ook vinden in de boekhandel (Uitgegeven bij Gottmer, 15,99€) Volg Benjamin Leroy op Instagram via @benjaminleroyillustrator 5

Ik vraag het aan / Cijfer van de maand

Raf Olijslagers vraagt zich af met welk vaccin hij zal worden ingeënt tegen het coronavirus. En kunnen we dat ook zelf kiezen?

n principe weet je pas in het vaccinatiecentrum met welk vaccin je wordt gevaccineerd. Je kan dus ook niet zelf kiezen. De verschillende vaccins worden aangeboden naargelang hun beschikbaarheid. Alle vaccins tegen COVID-19 die in België beschikbaar zijn, zijn goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) en zijn dus zeer veilig en voldoende werkzaam om in een breed vaccinatieprogramma ingezet te worden. Er is tot nu toe een zeer miniem aantal mogelijke bijwerkingen vastgesteld. Maar die wegen niet op tegen de gevaren als je niet ingeënt bent. Laat je dus zeker vaccineren.

Ik vraag het aan

Met welk coronavaccin word ik gevaccineerd?

Meer info? www.laatjevaccineren.be www.vaccinatie-noord-limburg.be

Zwerfvuil opruimen kost handenvol geld. Ook in onze mooie groene gemeente kom je het nog al te vaak tegen.

iet minder dan 130 ton afval wordt jaarlijks opgeruimd in Pelt. Daar zorgen 106 Mooimakers voor die er hun vrije tijd aan spenderen. Dat verdient een flinke pluim!

Cijfer van de maand

De kost van zwerfvuil 6

Bovendien zijn vier personeelsleden elke week een volledige dag bezig om al het zwerfvuil te verzamelen en af te voeren. Daarvoor betaalt de gemeente Pelt jaarlijks 26 000 euro aan loonkosten. Daarbovenop komt nog een factuur van 23 400 euro voor de afvoer van al dat afval. In totaal dus 49 400 euro, een kost die we makkelijk kunnen vermijden. Laat je afval achter in een vuilbak of nog beter: neem het mee naar huis om het correct te sorteren. Tip: in deze PLT vind je een overzichtelijke sorteergids.

Hippe heemkunde

Erfgoed bewaren met kennis van zaken

Ine en Tine vormen de nieuwe erfgoeddienst van Bosland. Hun opdracht: kennis vergaren en bewaren over onze monumenten, archeologische sites en historische landschappen.

ne: “Onze eerste grote opdracht is de inventaris maken van al het erfgoed, want veel informatie daarover is gedateerd. We checken welke info er nog voorhanden is en wat nog klopt. Dikwijls zijn foto’s verouderd of panden gesloopt. Dat moet leiden tot een kenniscentrum met actuele informatie over erfgoed dat nog bestaat.” Die informatie vormt de leidraad voor een onderbouwde manier van omgaan met het onroerend erfgoed. Tine: “Zo kan het belangrijk zijn te weten dat een boom bij een historisch gebouw evenveel waarde heeft als het gebouw zelf, omwille van zijn geschiedkundige functie." Ine en Tine geven informatie en advies aan alle beleidsmensen in de Boslandgemeenten. Maar eigenlijk kan iedereen daarvoor bij hen terecht. Tine: “Ben je eigenaar van onroerend erfgoed, dan heb je een zogenaamde ‘zorgplicht’. Daar komt heel wat bij kijken, maar wij helpen je daarbij. Dus als je in een pand of op een locatie met erfgoedwaarde woont, kom dan zeker eens langs. Naast advies over je eigendom helpen wij je als particulier ook op weg doorheen het aanbod aan premies en subsidies.”

Meer info? Ine en Tine zoeken vrijwilligers om mee de inventaris op te stellen. Heb je interesse om te helpen? Of een vraag over onroerend erfgoed? Mail naar Ine of Tine.

Wie herkent op deze oude foto de huidige apotheek van Lille?

De oude lindeboom vertelt meer dan je denkt.

Een stukje archeologie op De Roosen

ine.swennen@bosland.be tine.vanmierlo@bosland.be 7

Nieuws

100 000 euro aan Winkelhierbonnen verkocht Jeanne Bex gaf de 100 000ste euro uit aan Winkelhierbonnen. En dat amper drie maanden nadat ze gelanceerd werden!

eanne: “Wij kopen geen cadeaus meer, alleen nog bonnen. Om iemand te bedanken of bij verjaardagen bijvoorbeeld. De mensen kunnen zelf kiezen wat ze kopen en het geld gaat naar de Peltse handelaars. Dat vinden we belangrijk”. Bij de start van de winkelhierbonnen was dat inderdaad het basisidee: het geld dat Peltenaars uitgeven zoveel mogelijk naar de Peltse handelaars te laten gaan. En dat blijkt nu dus overduidelijk een succes, aangezien de kaap van 100 000 euro al gehaald werd en er inmiddels 115 ondernemers in het systeem stapten.

Het succes is ongetwijfeld mee te danken aan de eenvoud van de Winkelhierbon. De handelaar scant de QR-code op je bon en je hebt betaald. Bovendien kan je één bon gebruiken bij verschillende handelaars. Je hoeft het gehele bedrag dus niet in één keer te besteden. Tip: begin mei is het Moederdag. Weet je niet wat kopen? De Peltse Winkelhierbonnen zijn dan een ideaal geschenk. Koop ze bij de vrijetijdsbalie in CC Palethe (Jeugdlaan 2) of online via www.gemeentepelt.be/winkelhier. Je kan de grootte van het bedrag zelf kiezen.

Nieuws

Robots maaien Peltse voetbalvelden Bij de zes Peltse competitievoetbalclubs houden robots voortaan het gras kort.

e gemeente helpt de clubs op die manier om hun pleinen duurzaam en milieuvriendelijk te onderhouden. De robotmaaiers kunnen permanent werken waardoor er minder onkruidverdelging en minder mestgebruik nodig is. Ze maken ook geen lawaai en vervuilen de lucht niet. Ten slotte maken ze ook handen vrij die zich dan op een andere manier kunnen inzetten voor hun vereniging. Een investering waar letterlijk iedereen bij wint.

Troostplekken in Pelt De drie Ferm-afdelingen van Pelt openden onlangs elk een troostplek.

en troostplek is een plek dicht bij de natuur die symbool staat voor troost in moeilijke tijden. De groendienst van de gemeente Pelt en Ferm maakten samen de mooie ontwerpen met als thema’s ‘nest’, ‘wind’ en ‘steen’. Je vindt de troostplekken aan de Lochterdijk 76 (Grote Heide), Hoevenstraat 105 (Lindel-Hoeven) en de hoek Lindestraat-SintHubertusstraat (St.-Huibrechts-Lille). Ga er eens langs, neem je tijd om tot rust te komen, om een babbeltje te slaan, om mekaar te troosten.

Focus

Peltorama 2050: een nieuwe blik op ruimtelijk beleid De gemeente Pelt start met Peltorama 2050 een traject over ruimtelijk beleid. PLT ging hierover in gesprek met drie experten.

“

Met Peltorama 2050 antwoorden we in de eerste plaats op maatschappelijke en dan pas op ruimtelijke vragen.

rofessor Oswald Devisch van UHAsselt begeleidt projecten rond ruimtelijke planning in heel Vlaanderen, Werner Mentens is landschapsarchitect en lid van de Peltse Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening (Gecoro), en Brecht Cuyvers is ex-Peltenaar en werkt als ingenieurarchitect voor het ontwerpbureau OMGEVING. Hoe moeten we in Vlaanderen naar ruimte en ruimtelijk beleid kijken? Oswald: “Vertrek niet vanuit de ruimte maar vanuit de samenleving. Die verandert voortdurend: we verplaatsen ons anders, we wonen en recreëren anders. Maar ons stratenpatroon en onze gebouwen dateren nog steeds van twee- tot driehonderd jaar

geleden, en dat creëert een spanning. Als planner moeten we dat meer op elkaar laten afstemmen. Dat merkte je met corona nog duidelijker: vroeger stapten we in onze auto en gingen op zoek naar een ontmoetingsplek, weg van onze eigen kern. Maar tijdens de lockdown kon dat niet meer en werd onze kern plots heel erg klein. Die vaststelling verplicht ons om dringend over die ruimte na te denken en hoe we daarmee omspringen de komende tien jaar.” Moeten we niet nóg verder kijken? Waar moeten we naar streven tegen 2050? Oswald: “Er zijn twee modellen: het eerste is de ‘compacte stad’ waar je woningen en voorzieningen groepeert rond een kern met betaalbaar openbaar vervoer

Focus

en dito voorzieningen. Het tweede is de ‘horizontale stad’ waar iedereen binnen een straal van tien kilometer bij werken woon- of zorgplekken woont. Vergelijk het met vroeger toen in elk klein dorp nog cafés, bakkers, scholen en dokters waren. Maar geen van beide modellen is vandaag realistisch in Vlaanderen. Ik denk dan ook dat het een combinatie van beide moet worden. En dat betekent in ieder geval dat het beleid op een andere en meer bewuste manier keuzes moet maken binnen die ruimte.” Hoe overtuigen we de Vlaming van de voordelen van een compactere stad? Oswald: “Een overheid zal moeten sturen en haar open ruimte beschermen, het aanbod inperken,

woonuitbreidingsgebieden schrappen. Bovendien dwingt onze portemonnee ons om compacter te wonen. Maar de overheid moet ook in interactie gaan met bewoners die nu al ecologischer met ruimte omgaan en het compacte zoeken. Denk aan mensen die zorgunits plaatsen voor hun ouders, buren die een gezamenlijke werkplek delen, die samen tuinieren.” Hoe moet het beleid dat dan sturen? Werner: “Het beleid moet duidelijke keuzes durven maken: welk soort Pelt willen we zijn, wat is de identiteit van onze woon- en werkomgeving, waar willen we ontwikkelingen toestaan en waar niet? Trouwens, door corona zijn we die eigen omgeving beter aan het ontdekken en dan zie je ook hoe belangrijk het is dat het

beleid investeert in het landschap waarin we wonen, werken en recreëren. Open ruimtes, groen en natuur zijn daarbij heel belangrijk.” Brecht, hoe keek en kijk jij als jongere naar ruimte in Pelt? Brecht: “Wij vonden het altijd een probleem dat Pelt moeilijker te bereiken is als je geen auto hebt. Het is hier niet zoals in een stad met veel openbaar vervoer. Maar op zich vonden we het wel fijn om in een huis met een grote tuin te wonen. Op professioneel vlak ervaar ik nu wel dat er in Pelt nood is aan verschillende typologieën van bebouwing. Maar om de Peltenaar te overtuigen van zo’n transitie heb je goede voorbeelden nodig van kwaliteitsvolle gedeelde woningen met >> 11

Focus

Vlnr: Oswald Devisch, Brecht Cuyvers, Werner Mentens

een gedeelde tuin, of kangoeroewoningen. Daar zet het beleid best op in.” Is ‘samen’ dan het codewoord? Oswald: “In feite doen veel mensen nu al allerlei dingen samen, denk aan het delen van een tuin als de kinderen klein zijn of een garage die veel te groot is. Maar dat moeten we georganiseerder doen. En inderdaad: er is nog geen interessante typologie voor bijvoorbeeld een seniorenwoning. Van zodra we dat cohousing noemen, schrikt dat af. Nochtans waren de vroegere begijnhoven dat ook. En laat dat nu exact zijn wat onze senioren nodig hebben. Of denk aan de vroegere ‘tuinwijken’: collectief groen met kleinere woningen. Ook daar werd veel compacter gebouwd dan vandaag de dag.” Werner: “Je kunt je trouwens afvragen welke behoefte mensen nog hebben aan een eigen tuin? Je ziet steeds meer mensen die hun tuin vol stenen leggen omdat ze de tijd of de kennis niet meer hebben, maar ze hebben wel nog die behoefte. Een gezamenlijke tuin is dan een oplossing.”

Hoe overtuigen we de Peltenaren dat ze inspraak hebben? Welk stukje van het blad is nog wit? Oswald: “Die vraag hoor je inderdaad vaker. Uiteraard is er in elke gemeente een bestuursakkoord dat je in een dergelijke oefening niet in vraag kunt stellen. Maar voor het overige heeft het beleid niet de waarheid in pacht, we gaan onze kennis halen bij iedereen die mee wil participeren. We gaan met hen in dialoog zodat elke inwoner zich kan vinden in de visie. ” Werner: “We benaderen deze oefening ook niet enkel ruimtelijk, want dan gaan mensen emotioneel naar hun eigen straat, hun woning of eigendom kijken. Nee, we moeten eerst naar onze eigenheid en onze waarden kijken. Bijvoorbeeld: sinds kort zijn we een kindvriendelijke gemeente. Wel, dan willen we vanuit die inhoud ook de ruimtelijke consequenties daaraan vastknopen. Ruimte is dan dienend aan de opgave maar geen doel op zich. Kortom, met Peltorama 2050 antwoorden we in de eerste plaats op maatschappelijke en dan pas op ruimtelijke vragen.”

Meer info? www.gemeentepelt.be/peltorama2050

In het kort...

Nieuwe brochure 'Beleef Bosland'

amen met Hechtel-Eksel, Lommel en Peer maakt Pelt deel uit van Bosland, het grootste avonturenbos van Vlaanderen. Wil je weten welke dieren de ‘Big 5’ van Bosland zijn? Of liever iets lezen over culinaire verwennerij in Bosland? Wandel- en fietsroutes ontdekken of avontuur in de natuur voor de kids? Je vindt het allemaal terug in de ‘Beleef Bosland’-brochure. Bosland is vakantie bij de deur. Wil je het zelf ontdekken? Haal dan je exemplaar af bij de toeristische dienst. Je kunt hem ook online lezen of bestellen via www.bosland.be/brochure

Kledingcontainers in uniform kleedje

e officiële textielinzamelaars werken voortaan enkel nog met de nieuwe uniforme witte containers met daarop het logo van Limburg.net. Voorheen werkten De Biehal en Salvatoriaanse Hulpactie als de officiële textielinzamelaars samen met Limburg.net. Elk had zijn eigen container met zijn eigen logo’s en kleuren. Daarnaast doken er echter ook illegale inzamelaars op. Dat maakte het vaak moeilijk om te weten welke de officiële textielcontainers waren. Limburg.net maakt daar nu komaf mee. De containers blijven wel allemaal op hun vertrouwde plaats staan. De locaties vind je op stratenplan.gemeentepelt.be.

Zomeruren op recyclageparken

ot en met 30 oktober zijn de recyclageparken op de Heuvelerweg en in de Lieven Bauwenslaan op weekdagen terug een uurtje langer open. Op dinsdag kun je er terecht tot 18 uur, op woensdag, donderdag en vrijdag tot 17 uur. Op zaterdag sluiten de parken om 16 uur. Voor meer info kan je terecht bij Limburg.net: tel. 0800 90 720, e-mail: info@limburg.net

Huur een riksja, duo-of rolstoelfiets

et mooie weer staat voor de deur. Tijd om erop uit te trekken, met de fiets of te voet. Maar niet iedereen kan nog zelfstandig fietsen of lange afstanden wandelen. Voor hen stelt de gemeente een rolstoelfiets, een riksja en een duofiets – allemaal elektrisch – ter beschikking. Wil jij je bewegingsvrijheid vergroten? Vraag dan meer info bij Carmen van den Akker. Mail naar carmen.vandenakker@gemeentepelt.be of bel 011 94 93 79

De coronavaccinatie stap voor stap

ns vaccinatiecentrum komt op kruissnelheid. Weldra ben ook jij aan de beurt. En dat gaat als volgt.

• Je krijgt een brief van het Agentschap Zorg & Gezondheid met een uitnodiging voor zowel de eerste als de tweede vaccinatie. Bevestig of wijzig de afspraak zo snel mogelijk. • Afspraak beet? Meld je dan op de dag van je afspraak op tijd aan bij het vaccinatiecentrum In Lommel. Kom alleen, tenzij je hulp nodig hebt. Breng je uitnodiging of e-ticket mee en je identiteitskaart. Je draagt in het centrum verplicht een mondmasker vanaf aankomst tot vertrek. • Zorg dat je iets draagt waarbij je makkelijk de bovenarm kan ontbloten voor het spuitje. • Na de inenting rust je een kwartiertje onder toezicht. Daarna mag je naar huis. • Proficiat en dankjewel: je bracht ons weer een stapje dichter bij het gewone leven! Alle informatie over de vaccinatie vind je op www.vaccinatie-noord-limburg.be.

Geflitst

#mijnpelt Jouw foto op deze pagina’s? Post ze op Instagram of Facebook met #mijnpelt of mail ze naar communicatie@gemeentepelt.be. gemeentepelt

Vroege vogels op het water.

De lijster zong het hoogste lied op de catalpa in de tuin.

gemeentepelt @fotofrancisca

@fotopelt.be

De lente is in zicht.

@winters1957

En poseren maar!

@sienswinnenfotografie

Mystieke mist.

@Frankverheijden

Niks beter dan samen aan de wandel met je wandelmaatje.

College van Burgemeester en Schepenen Contact www.gemeentepelt.be info@gemeentepelt.be +32 11 94 94 94 Burgerbalie Oude Markt 2 | 011 94 94 94 Sociale Dienst Oude Markt 2 | 011 94 94 84 Omgevingsbalie Kerkplein 1 | 011 94 94 94 Vrijetijdsbalie Jeugdlaan 2 | 011 94 94 90 Bibliotheek Neerpelt Norbertinessenlaan 9 | 011 94 94 96 Bibliotheek Palethe Jeugdlaan 2 | 011 94 94 97 Dienstencentrum BinnenHOF Norbertinessenlaan 5 | 011 94 94 99 Dienstencentrum Pelle Melle Dorpsstraat 58 | 011 94 94 98 Alle openingsuren en contactgegevens op www.gemeentepelt.be/contact

Colofon Verantwoordelijke uitgever College van Burgemeester en Schepenen, Oude Markt 2, 3900 Pelt Redactie Dienst communicatie (communicatie@gemeentepelt.be) Foto’s Marc Faes (Fotopelt.be) | Gemeente Pelt | Sofie Scheelen Vormgeving Toast Confituur Studio Druk Drukkerij Boonen

Digitaal Europees Muziekfestival voor de Jeugd ZATERDAG 1 MEI

Het mag dan wel een digitale editie worden, maar het 69ste EMJ bevat alle ingrediënten van een écht EMJ. De kick-off, optredens voor de internationale jury, middag- en avondshow, vuurwerk en workshops: alles zal op 1 mei online te bekijken zijn. Heel de dag wordt al dat moois uitgezonden vanuit het glazen EMJ-huis in Dommelhof. De optredens worden afgewisseld met interviews van deelnemers, juryleden en gasten. Meer dan 90 koren en ensembles uit heel de wereld sturen een opname in. Ga op 1 mei naar www.emj.be en beleef het mee! www.facebook.com/emjneerpelt @emjfestival