Red02 kek flipbook

Jaargang 1 Nummer 1 Januari 2015

Homoseksuele predikant aan het woord Coming out anno jaren ’80 VS. 2014

Arbeidsdiscriminatie in beeld

De homo.

Vaak niet geliefd in menige buurt, de homo, gemeden, bespot en begluurd.

Een door God geschapen mens en geboren, met de drang tot zijn eigen geslacht te behoren.

Die de liefde in het vaandel heeft staan, en met ieder ander vredig om wil gaan.

Mag zo’n mens in de huidige orde, zomaar een sacrament geweigerd worden?

Mag het hoogste gezag wel een oordeel vellen, die in eigen gelederen zoveel moet herstellen?

De opdracht van het begin af tot nu, “gaat heen en vermenigvuldigt U”, werd wel gehoord, maar niet nageleefd, wat in de geestelijke wereld veel misstappen geeft.

Het is niet te begrijpen wat er overal gebeurt, ons geloof lijkt geschonden, verdeeld en besmeurd.

Homo of priester hebben èèn ding gemeen, de liefde staat op de plaats nummer een. ieder die aan deze opdracht voldoet, is een rechtschapen mens en doet veel goed.

Respect voor de homo die anders geaard leeft, voor de priester die gedwongen geen nageslacht heeft. maar met goede wil nastreven elk ander gebod, zijn beiden gelijk in de ogen van God. - Riet Derks

2

Is het belangrijk?

Mijn vader vroeg me of ik homo ben Ik antwoordde: “is het belangrijk?”

Hij zei: “Nee niet echt”.

Ik bekende hem: “Ja, ik ben zo”.

Hij zei: “Sodemieter op”.

Kennelijk vond hij het toch belangrijk.

Mijn baas vroeg me of ik homo ben.

Ik antwoordde: “Is het belangrijk?”

Hij zei: “Nee, niet echt”.

Ik bekende hem: “Ja, ik ben zo”.

Hij zei: “Je werkt deugt niet, ik ontsla je”.

Kennelijk vond hij het toch belangrijk.

Mijn beste vriend vroeg me of ik homo ben.

Ik antwoordde: “Is het belangrijk?”

Hij zei: “Nee, niet echt”.

Ik bekende hem: “Ja, ik ben zo”.

Hij zei: “Je kunt mij beter niet meer je vriend noemen”.

Kennelijk vond hij het toch belangrijk.

Mijn lief vroeg me: “Hou je van me?”

Ik antwoordde: “Is het belangrijk?”.

Hij zei: “Ja”.

Ik bekende hem: “Ja, ik hou van je”.

Hij zei: “Kom hier, ik neem je in mijn armen”.

Voor de eerste keer was iets echt belangrijk.

Mijn God vroeg me: “Hou je van jezelf?”

Ik antwoordde: “Is het belangrijk?”

Hij zei: “Ja”.

Ik vroeg: “Hoe kan ik van mezelf houden? Ik ben homo”.

Hij zei: “Zo heb ik je gemaakt”.

Wat is er verder dan nog belangrijk?

- Robert N

Dit gedicht weerspiegelt alles waar Kast en Kruis voor staat. Het komt nog te vaak dat er kerken zijn die homoseksualiteit afspiegelen als iets raars en iets onnatuurlijks. Wij zijn het daar niet mee eens en willen met dit tijdschrift laten zien wat er al voor moois gebeurt en wat er nog kan veranderen. Dit blad is voor iedereen. Homo, hetero, biseksueel, transgender.

Iedereen die meer wil weten over homoseksualiteit en hoe Nederland hiermee omgaat.

Veel leesplezier.

Liefs,

3

11

18

10 8 22

20 14

6 4

Index Over de Grens:

Duitse Gemütlichkeit

06

Column: Reet veter

17

Zingend Zaad

Uit de kast anno de 08

jaren ‘80

18

Het gezicht achter...

11

Uit de kast anno 2014

20

Homoseksuele predikant

aan het woord

13

De kerk in de spagaat

21

De gedachte achter

Paarse Vrijdag

22

‘Zolang je bij mijn achterkant wegblijft’

16

5

Over de grens: Duitse Gemütlichkeit In ‘Over de grens’ bekijken we homoseksualisme in het buitenland. Lopen wij als Nederland voor of hebben wij juist nog een inhaalslag te maken? Welke historie hebben de landen om ons heen met het homoseksualisme en hoe is het er tegenwoordig gesteld? Van tolerantie tot discriminatie en van politieke achterkamertjes tot het gay café, homoseksualiteit is in elke windstreek een veel besproken onder werp. In deze editie nemen we Duitsland onder de loop en in het speciaal hoofdstad Berlijn.

Tekst en Beeld: Daan van Leeuwen

H

et is winter en dat betekent dat het koud is in Berlijn. Het kwik komt overdag nauwelijks over het vriespunt heen, maar de stad Berlijn is alles behalve koud of kil. Het is sfeervol, gastvrij en er heerst een hele vriendelijke sfeer. Als Nederlanders denken we bij Duitsland vaak aan bier en worst, wat overigens niet geheel onterecht is, maar onze oosterburen hebben meer te bieden. De Duitsers noemen het Gemütlichkeit, wat we vrij kunnen vertalen in gezellig- of knusheid en het uit zich het best op de kerstmarkten.

Op de Weihnachtsmarkten struikel je bijna over alle standjes die glühwein verkopen, alsof bier niet meer bestaat.

Jong of oud, man of vrouw; iedereen staat gezellig met elkaar glühwein te drinken. Niet omdat het zo lekker is, maar omdat ze van de Gemütlichkeit houden. Maar trekt deze gemoedelijkheid zich ook door ten opzichte van de homoscene?

De kracht van de regenboog De bekende regenboogkleuren en –vlag kom je overal tegen in Berlijn.

Als graffiti op de muur of als vlag aan woningen. Zelfs tijdens de voetbalwedstrijd tussen Hertha Berlijn en Bayern München zijn er meerdere regenboogvlaggen in het publiek te zien.

De regenboog is een sterk symbool van het homoseksualisme en daar maken de Duitsers dankbaar gebruik van. De reisgids van Berlijn heeft bijvoorbeeld een eigen ‘gay-uitvoering’, waar de regenboogkleuren op de kaft staan. In deze reisgids staan alle hot spots voor holebi’s. Berlijn heeft van vroeger uit een zeer rijke historie wat betreft homo’s. In de jaren 20 van de vorige eeuw had de stad al een bruisende homoscene en dat heeft zich enkel uitgebreid. Zowel in voormalig West- als Oost-Berlijn zijn er veel homokroegen te vinden en ook voor travestieshows

ben je in Berlijn op de juiste plek. Veel Duitse steden zijn erg toegankelijk voor homo’s, maar Berlijn is toch wel de homohoofdstad van Duitsland.

Vooral de stadsfeesten tijdens Pasen zijn erg populair. Duizenden homo’s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders uit de hele wereld komen op deze feesten af.

Homohuwelijk nog even in de kast

Terwijl de Duitse cultuur al een keuze heeft gemaakt en op straat de Duitsers juist erg open lijken te staan voor homo’s en lesbiennes, wil de politiek nog niet meewerken. Het ene na het andere land voert het homohuwelijk in, maar Duitsland blijft ver achter. Ook uit onderzoek van bureau INSA blijkt een ruime meerderheid van de Duitsers voor het homohuwelijk te zijn, maar de CDU/CSU coalitie van bondskanselier Merkel blijft in de weg liggen. Het lijkt

Foto: De regenboogkleuren kom je overal in Berlijn tegen, ook als beschildering op de Berlijnse muur 6

& politiek steekspel erop dat Merkel de stap zelf niet durft te zetten en dat zij geduldig wacht totdat het hof van Duitsland het homohuwelijk goedkeurt. Hoewel het dus een kwestie van tijd lijkt, moeten homo’s in Duitsland het voorlopig doen met het ‘geregistreerd partnerschap’.

‘Nog een paar honderd meter’

Vanaf de Brandenburger Tor, langs het Rijksdagbouw en dan door het park in de richting van het holocaustmonument. De toeristische trekpleisters van Berlijn lijken op de plattegrond dichtbij elkaar te liggen, maar een wegwijzer met de precieze afstanden controleren kan geen kwaad. Linksaf ‘650m: Rijksdaggebouw’ en rechtsaf ‘300m: Monument voor de in Europa vermoorde joden’. Onder de wegwijzer van het monument voor de joden, hangt echter nog een blauw bordje.

Niet alleen de joden, maar ook de homoseksuelen hebben een eigen herdenkingsmonument aan de Tweede Wereldoorlog overgehouden: ‘450m: Monument voor de tijdens WO II vermoorde homoseksuelen.’

Vierkant blok beton Het contrast is groot. Aan de ene kant van de weg een immens groot gedenkmonument voor de vermoorde joden, inclusief een rij aan touringcars en honderden toeristen, en aan de andere kant van de weg staat niemand.

Verscholen achter de bomen staat daar één eenzaam betonnen blok, als monument voor de homoseksuelen die WO II niet hebben overleefd. Geëxecuteerd, afgemaakt alsof homoseksualiteit een ziekte was. Kanttekening is wellicht het verschil in het aantal doden, zes miljoen joden tegenover vijf tot vijftien duizend homoseksuelen, maar toch wordt de vervolging van homoseksuelen door Hitler vaak onderbelicht in de geschiedenis.

Roze driehoek

Als we terugdenken aan de Tweede Wereldoorlog, gaan de eerste gedachten toch al snel uit naar de miljoenen vermoorden joden, de deportatietreinen en concentratiekampen. De gele Jodenster als één van de

Niet alles is wat het lijkt

Foto: Het sobere monument herkenbaarste symbolen, maar de homoseksuelen hadden iets vergelijkbaars. Zij moesten verplicht een roze driehoek op hun borst dragen, zodat de nazi’s konden zien dat je homoseksueel was. Werd je als homo opgepakt, dan bleef het niet alleen bij jou. Je hele omgeving werd nagegaan en onderzocht. Vrienden en familie, alles werd kapot gemaakt om homoseksualiteit uit te roeien. Want homo’s, die brachten volgens Hitler natuurlijk geen Arische kinderen op de wereld.

De Berlijnse muur is tegenwoordig één groot kunstwerk geworden. Tientallen kunstenaars kregen de mogelijkheid om een paar vierkante meter van de muur artistiek in te vullen, volledig naar eigen idee. Veel schilderingen gaan over de val van de muur en het verschil tussen Oost- en West-Berlijn. Maar er zijn ook schilderingen van regenbogen en dansende mannen, die opvallend veel aandacht krijgen van de massatoeristen. Tussen al deze creatieve muurschilderingen staat één kunstwerk op het gebied van populariteit op eenzame hoogte: De dodelijke kus.

Vol op de mond, veel passioneler lijkt het niet te kunnen. Het is een beroemde foto waarop de Duitser Honecker en de Rus Brejnev innig zoenend te zien zijn. Een prent die vaak verkeerd wordt geïnterpreteerd. Het is een broederkus tussen communistische politici, in de tijd rond de val van de muur. Voor communisten zeer gewoon, maar veel toeristen kennen het verhaal niet of nauwelijks en staan verbaasd te kijken. Door het formaat en de kleine details maakt de schildering nog meer indruk dan de foto. In zowel Duits, Nederlands als Engels hoor je mensen praten met elkaar over homoseksualisme. Een verkeerde interpretatie, die voor de homoscene eigenlijk niet eens zo verkeerd uitpakt.

Foto: De beroemde kus van Honecker en Brejnev 7

Zingend Zaad Homomannenkoor Zangzaad is hét homokoor van Groningen. Homo’s van alle leeftijden kunnen bij het koor komen om samen muziek te maken. Toch is het homokoor veel leden verloren door de jaren heen. Door zowel relaties binnen het koor, als door de verandering in de emancipatie van de homoseksuelen.

Tekst: Naomi Vos Beeld: Zangzaad

Z

Ontstaan

angzaad is opgericht in 1988 door onder meer Evert van Land (56). Hij is van alle beginleden de enige die nog steeds actief is binnen het koor. Het koor begon in Café Leto. Een groep homoseksuele bezoekers zongen toen al een tijdje samen en ze hadden enorm veel plezier in het zingen, dat het idee ontstond om een koor op te richten.

‘Het wekt nieuwsgierigheid’

8

De eerste 24 leden kwamen na lang discussiëren met het idee om het koor Zangzaad te noemen. “Het wekt nieuwsgierigheid en er blijkt wel uit dat het om een mannenkoor gaat”, verklaart Evert de keuze.

‘Ze luisteren heel goed’ Het koor

Dirigente Dorothee Swellengrebel vindt Zangzaad een heel speciaal koor. “Het zijn allemaal mannen en ze hebben allemaal een heel ander karakter. Ik merk het verschil met andere koren vooral aan

de manier waarop ze luisteren. Ze luitsteren allemaal heel goed naar elkaar en dat maakt het allemaal heel duidelijk. Wat je ook duidelijk merkt, is dat ze erg bezig zijn met het stileren van de optredens. Ze hebben vaak helemaal uitgedacht welke kleding ze aan moeten.” Wat het koor ook erg speciaal maakt, volgens Dorothee is de klank.

“Doordat het allemaal mannen zijn, is de klank van het koor heel vol.

Dat heb je bij gemengde koren en vrouwenkoren minden.”

‘De klank is heel vol’

Activiteiten

Zangzaad is een erg actief koor. Eén keer in de vier jaar nemen zij deel aan het homokorenfestival Various Voices. Het is een festival waar alle LHBT koren (lesbische, homoseksuele, biseksuelen en transgenders) aan mee mogen doen.

Dit festival heeft hun al in Dublin gebracht, maar ook in allemaal andere grote steden. Komend festival zal plaats gaan vinden in München (2018) en ook daar zal Zangzaad weer aanwezig zijn.

Ook heeft zangzaad allemaal kleine optredens in de stad Groningen.

Afgelopen december was er een kerstconcert in het West-End, waar de mannen altijd oefenen. Dit optreden gaven zij samen met een lesbisch vrouwenzangkoor. Ze werden allemaal gekoppeld aan een vrouw, wat het nodige gegniffel opleverde tijdens de bekendmaking, en daarmee zouden ze tweestemmig een deel van een kerstlied zingen.

Foto: Dirigente Dorothee

‘Veel leden zijn weggevallen’ Ledentekort

“Door de jaren heen zijn veel leden weggevallen”, vertelt Evert. In de bloeiperiode van het koor telde Zangzaad meer dan 30 leden.

Tegenwoordig zijn dat er, tot grote teleurstelling van Evert, nog maar 15. >>

Foto: Evert van Land

9

Als verklaring hiervoor geeft hij dat veel oude leden het koor verlieten door het krijgen van een relatie en nieuwe leden werven is niet zo gemakkelijk gebleken. Jongeren zien niet zo veel in het koor en ondanks dat het koor voor alle leeftijden bedoeld is, zijn er vooral leden tussen 50 en 60 jaar 50 en 60 jaar aanwezig.

Homo’s scheiden zich niet meer af

Dirigente Dorothee denkt dat het dalende ledenaantal voornamelijk komt door de verandering in de mate waarin homoseksualiteit geaccepteerd wordt tegenwoordig.

“Homo’s willen zich niet langer afscheiden.”

Evert denkt ook dat dit een reden kan zijn van het dalende ledenaantal. “Vroeger, toen homoseksualiteit minder geaccepteerd werd dan nu, was dit een toevluchtsoord voor homo’s. Ze konden hier zichzelf zijn. Die drang is er nu minder.”

Toch probeert Zangzaad op veel manieren leden te werven. Ze richten zich voornamelijk op de

10

jongere generatie, zodat zij in de toekomst het koor over kunnen nemen. Ze hebben bijvoorbeeld al posters opgehangen bij homostudentenvereniging Ganymedes, maar ook in verschillende kroegen in Groningen hebben posters gehangen. Toch resulteren deze acties niet in een verhoogd ledenaantal. “Soms komen er wel nieuwe mensen kijken, maar die zijn dan helaas na een aantal weken of maanden weer weg”, vertelt Evert.

Toch heeft hij nog wel hoop. Het ledenwerven blijft een hot issue bij het koor. En wie weet heeft hun eerstvolgende grote optreden bij de korenwedstrijd in Huize Maas hier wel invloed op.

Het

gezicht achter…

Veel mensen zetten zich in voor gelovige homoseksuelen in Nederland. Er zijn daar voor verschillende verenigingen, bijvoorbeeld ContrariO, CHJC en COC Nederland. Maar wie zitten erachter deze verenigingen en wat doen zij?

Tekst & beeld: Meike Storck

René Venema (36 jaar): ‘Ik ben het gezicht van de vereniging’ “Onze missie is heel duidelijk. We vinden dat iedere homo zich welkom moet voelen in de kerk, op zijn werk, in zijn gezin en dat hij gerespecteerd moet worden om wie hij is”, dat is volgens René Venema belangrijk.

Venema is de voorzitter van de christelijke/gereformeerde vereniging ContrariO. “Ik zit vergaderingen voor, stuur de verschillende regioverenigingen en bestuursleden aan.”

Venema geeft leiding aan deze vereniging, die is opgedeeld in vijf regio’s in Nederland “Afgelopen november was de Landelijke Open Dag en dan ben ik het gezicht van de vereniging. Daarnaast onderhoud ik het contact met kranten, pers, maar ook de Evangelische Omroep en de ChristenUnie.”

In zijn jeugd heeft Venema een worsteling gehad met zijn gevoelens en de kerk. Daarom wil hij nu graag mensen helpen om te leren om te gaan met dezelfde worsteling waarmee hij te maken had: “Het is natuurlijk mooi dat je wat kan betekenen voor anderen, maar het is ook mooi dat het wat betekent voor Nederland.” Venema bedoelt dat

het makkelijker moet worden om uit de kast te komen en om jezelf te zijn.

“In de tien jaar dat ik betrokken ben bij de vereniging is wel gebleken dat bijvoorbeeld voorlichtingen op scholen van belang zijn, kinderen voelen zich hierdoor veiliger.

Het blijkt dat de voorlichtingen iets

met de kinderen doet en dat ze over hun seksuele geaardheid gaan nadenken.” ContrariO heeft de afgelopen jaren veel bijgedragen om het gesprek in de kerk op gang te brengen rondom homoseksualiteit. “We hebben de gereformeerde homo een beetje op de kaart gezet.”

Piet van Veen (59 jaar): ‘Ik had het gevoel dat ik thuiskwam’ “CHJC is een christelijke vereniging voor LHBT (homoseksuelen, lesbiennes, transgenders en biseksuelen). Daar staan we voor klaar, er is bijvoorbeeld een telefoonlijn waar ze naar toe kunnen bellen. Die is onder andere bedoeld voor mensen die moeilijk uit de kast kunnen komen en dus om hen te ondersteunen.” Dat is volgens secretaris Piet van Veen van de christelijke vereniging voor christelijke homo’s, lesbiennes en biseksuelen de taak van CHJC. “Iedereen is welkom, men mag dit zijn.”

Zo staat CHJC elk jaar op de

EO-jongerendag en op enkele andere landelijke christelijke festivals.

Van Veen is secretaris van de vereniging: “Ik onderhoud contact met het bestuur, andere verenigingen en leden.

Er is bijvoorbeeld contact met de Evangelische Omroep en de ChristenUnie.

Meestal hebben we één keer per jaar een bijeenkomst met hen.”

Toen Van Veen een aantal jaren geleden uit de kast kwam, ging hij op zoek: “Als eerste ben ik terechtgekomen bij RefoAnders, maar deze stichting bestaat helaas niet meer. Maar daar

ontmoette ik iemand en die nam mij mee naar CHJC, ik had het gevoel dat ik thuiskwam.”

CHJC heeft een jaarlijkse ontmoetingsdag en elke regio heeft zijn eigen activiteiten: “Ik hoor bij Noord-Oost Nederland en wij hebben elke maand een gespreksavond. De gastheer komt deze avond met een onderwerp. We hebben het bijvoorbeeld een keer gehad over euthanasie en ‘Wat zou je willen als je overleden bent?’ of je speelt een spel met kaarten om elkaar beter te leren kennen.” >>

11

>> Tijdens zijn tweede jaar bij CHJC werden er om bestuursleden gevraagd. “Ik wil wel iets doen voor een ander”, dacht Van Veen. “Ik sta buiten het arbeidsproces door mijn handicap en dan kun je zo iets mooi doen.”

In 2009 kwam Van Veen uit de kast,

maar vanaf zijn zestiende wist hij al dat hij homoseksueel was. “Ik kwam uit de rechts-orthodoxe kerk en in de jaren ’70 was dat onmogelijk. Dus was het trouwen en het gaat wel over.”

“Ik heb het altijd verdrongen en dat gaat aan je knagen”, aldus Van Veen.

Begin 2009 voelde Van Veen de vrijheid vanuit zijn geloof en kwam hij uit de kast. “Ik zag het als een bevrijding, ik kon mezelf zijn.” Via RefoAnders heeft hij zijn huidige vriend ontmoet en inmiddels zijn zij drie jaar samen en Van Veen is zeker gelukkig met zijn leven.

Remco Vonk (20 jaar): ‘Mensen ver wachten hele zielige verhalen over dat ik vroeger gepest ben, maar dat is eigenlijk helemaal niet zo’

“Ik ben begonnen bij COC in Zwolle, nadat ik met mijn toenmalige vriend naar een voorlichting was geweest, hij deed daar een voorlichting over homoseksualiteit. Het leek mij altijd al heel leuk om het eens te zien”, op die manier begon Remco Vonk met voorlichtingen geven, voordat hij op zijn huidige plek bij COC GroningenDrenthe terechtkwam. Toen hij in de vierde klas zat, kwam er een meisje bij hem in de klas die lesbisch is. Ze besloten zich samen aan te melden om voorlichtingen te gaan geven over homoseksualiteit op basis- en middelbare scholen.

Toen Vonk ging studeren in Groningen heeft hij uiteindelijk de overstap gemaakt van Zwolle naar Groningen en is hij nu coördinator educatie. Daar is hij nu een jaar mee bezig. “Ik heb het algemene contact met scholen over biseksuele seksualiteit, wat voor beleid hebben ze en hoe kunnen ze dat verbeteren?”

“Het gaat eindelijk een beetje op gang te komen. Het werkt goed gestructureerd en we hebben nu een groep van

12

25 voorlichters”, vertelt Vonk. Het is trouwens helemaal niet zo dat iedereen die bij COC werkt homo, lesbisch of biseksueel is: “Nee, er werken ook hetero’s. In mijn werkgroep zitten twee hetero’s en twee transgenders.”

Sinds 2012 zijn de kerndoelen in het onderwijs gewijzigd en hier wilde COC Groningen-Drenthe een actievere rol in gaan spelen op het gebied van voorlichtingen geven: “We willen meer aanspreken op die kerndoelen, we gaan meer naar scholen toe en om dan te vertellen wat we aanbieden.”

Tijdens de afwas vroeg zijn oudere zus nog wel of hij het zeker wist: “Weet je wel zeker dat je niet biseksueel bent?”

Zijn jongste zus heeft er wel moeite mee: “Zij zou het bijvoorbeeld afkeuren als ik met een man zou trouwen”, vertelt Vonk.

“Mensen verwachten altijd hele zielige verhalen dat ik vroeger gepest ben. Dat het allemaal zo zwaar is en dat ik iets wilde betekenen voor de rest van de wereld, maar dat is eigenlijk helemaal niet zo”, vertelt Vonk. Hij heeft een fijne coming out gehad en is vroeger nooit

gepest om zijn seksuele geaardheid.

“Ik onthoud vooral de leuke ervaringen”, aldus Vonk. Volgens hem zien mensen vaak alleen de beren op de weg. Hij onthoudt liever het positieve in het leven. “Toen ik uit de kast kwam, zat ik in de derde klas en werd ik uitgescholden voor ‘homo’ door een klasgenoot. Dat negeerde ik, maar toen vroeg één meisje: ‘Of is het zo? Ben je homo?’ En toen reageerde ik heel impulsief: ‘Ja, ik ben gewoon homo.’”

Deze coming out voor zijn klasgenoten was heel spontaan en zo ging dat ook bij zijn familie. Hij had het aan zijn vader verteld, omdat Vonk een jongen via het internet had leren kennen en met hem wilde afspreken.

Maar zijn broers en zussen kregen het anders te horen: “Ik zat samen met mijn moeder in de tuin en mijn broertje was aan het vertellen over zijn perfecte droomvrouw: ‘Mooie lange blonde haren, super slim, slank en lang. Met wat voor vrouw zou jij nou willen trouwen, Remco?’ Toen flapte ik eruit dat ik wel met een man wilde trouwen.”

Een homoseksuele predikant: geschikt of ongeschikt?

Homoseksuele predikant aan het woord 13

Een homoseksuele predikant: geschikt of ongeschikt? .

Tekst & Beeld: Annelynn

“Z

Kooistra

ken die uitspraak later op de kerkhero komt het dat een man zich losvormer Maarten Luther en zo werd maakt van zijn vader en moeder en zich de zwaan symbool van Luther en de hecht aan zijn vrouw, met wie hij één van Lutherse Kerk. lichaam wordt.” Dit is in de Bijbel, Genesis Erwin is van huis uit Nederlands 2:24 te lezen. Sommige orthodox chris- Hervormd en door gesprekken bij telijke kerken keuren homoseksualiteit Hervormde gemeenten, wist hij dat af. Een man hoort samen te zijn met een homo zijn soms een punt is. “Ik kwam vrouw en niet met een man. In de Luther- er bij mijn sollicitatie bij de Lutherse se Kerk in Zwolle preekt Erwin de Fouw, gemeente in Den Haag maar meteen een homoseksuele predikant. Hoe wordt zelf mee, want ik dacht: dan is het dat ontvangen? meteen duidelijk,” vertelt Erwin. Daar was het geen enkel punt. Ook later in “Ik ben homoseksueel en ik heb een Zwolle werd het goed ontvangen door mannelijke partner. Hij werkt en woont de Lutheranen. Tijdens de gemeentedoordeweeks ergens anders, dus we moe-vergadering werd Erwin als nieuwe ten even kijken hoe we dat gaan combine- predikant voorgesteld: 90 procent van ren wanneer ik in Zwolle ben.” Zo bracht de aanwezige gemeenteleden stemde Erwin de Fouw, predikant in de Lutherse voor. Zijn eerste kerkdienst was op 2 Kerk in Zwolle, zijn seksuele geaardheid januari, op de eerste zondag van 2011. tijdens zijn gesprek met de beroepings- Nu, vier jaar later zijn de kerkleden nog steeds tevreden over hem. De commissie. meeste mensen keuren zijn homosekDe Lutherse Kerk in Zwolle is een eenvoudige kleine kerk. Het valt bijna weg, zosualiteit niet af, omdat hij er zo open midden in de binnenstad. Maar wanneer over is. je weet waar het zit, vallen de drie grote “Een zachtaardige en plezierige man,” zegt een kerklid. “Hij heeft gevoel boogvormige witte ramen op en ook voor humor en het is geen dominee de gevelsteen met de zwaan boven de die je van bovenaf regeltjes oplegt.” donkergroengelakte deur. In 1417 zou Johannes Hus op de brandstapel gezegd “Van sommige mannen kun je direct hebben: “Heden braadt u een gans, maar van afstand zien dat hij homo is, door na mij komt een zwaan en die zult u niet zijn manieren, maar bij Erwin zie je kunnen braden”. De lutheranen betrok- dat eigenlijk helemaal niet,” vertelt

14

een andere kerkganger. “Een aardige mix tussen een studeerkamerdominee en iemand die heel praktisch aan het werk is,” vertelt een ander over Erwin.

Dat zoveel Lutheranen niets tegen homoseksualiteit hebben, komt door hun aard. Het is erg Luthers om problemen in de privésfeer te laten. Er bestaat geen sociale druk en mensen worden in hun waarde gelaten. Daarom is er weinig discussie. “Dat is bij de kerken met een wat strengere gereformeerde signatuur wel anders,” vertelt Gerrit Bril, voorzitter van de kerkenraad van de Zwolse kerk. Daar worden discussies behoorlijk scherp uitgevochten, soms zo heftig dat het leidt tot een scheuring in de kerk.” Gerrit hoort vaak dat nieuwkomers zich snel thuis voelen binnen de Lutherse gemeente.

Ook al denkt iemand anders over homoseksualiteit of een ander onderwerp, het wordt geaccepteerd.

De kerk liep voorop als het gaat om homo-emancipatie, samen met andere meer vrijzinnige kerken, zoals de Remonstrantse Broederschap. Begin jaren 70 wilde een student weten of hij predikant kon worden omdat hij homo was. Dit was eigenlijk voor het eerst dat iemand er zo voor uitkwam.

De student kreeg na zijn opleiding een aanstelling als predikant bij de

Lutherse Kerk. Men zag gelijk dat een homo prima kan functioneren binnen de kerk. In 1972 sprak de Lutherse synode uit dat er geen bezwaar was om homofiele mensen toe te laten tot het ambt. Dit kwam ook omdat de kerk in sommige opzichten moderner is, vergeleken met andere kerken. Inmiddels is de ruimte voor homoseksuelen in het geheel van de PKN toegenomen.

Sommige mensen zijn stilletjes vertrokken toen Erwin predikant werd.

“Ik heb van een paar mensen gehoord dat ze tegen waren, omdat hij praktiserend is,” vertelt een gemeentelid.

Erwin hoorde pas later dat mensen zijn weggegaan om hem. “Eigenlijk best ‘onluthers’,” vindt hij. Hij heeft contact gezocht. “Ik wil niet dat die mensen wegblijven voor mij. Voor hun geloof maakt het immers niet uit.”

Maar contact kreeg hij niet. “Erg jammer, maar het blijft hun eigen keuze.

Misschien komen ze terug als er een nieuwe predikant is.”

Een kenmerk van de Lutherse Kerk in Zwolle en ook elders in het land, is dat veel mensen later lid zijn geworden.

Druppelsgewijs komen mensen van voornamelijk de vrijgemaakte gereformeerde en uit andere PKN-gemeenten binnen. De Lutherse Kerk hecht aan waardevolle tradities, vooral waar het de liturgie betreft. “De oudere kerkmuziek beleven, missen mensen bij hun eerdere kerk,” vertelt voorzitter Gerrit. De Lutherse Kerk neemt deze klassieke kerkmuziek als uitgangspunt.

Het orgel is daarom erg belangrijk.

Gerrit: “De laatste nieuwe groep komt vooral hier om bezig te zijn met de kerkmuziek.”

Bepaalde stromingen uit de voormalige Hervormde Kerk en de Gereformeerde kerken zijn, vooral wat de bijbeluitleg betreft, orthodoxer dan de Lutherse Kerk. Homoseksualiteit is daar nog niet zo vanzelfsprekend als de Lutheranen dat vinden. In de Bijbel staat dat mannen niet met mannen mogen slapen, zoals ze met vrouwen doen, dus dan kan dat ook niet. Een reden waarom sommigen vertrokken toen Erwin bekend werd gemaakt.

Het klopte niet met hun beeld van de kerk waar ze zijn gedoopt of waarmee zijn opgegroeid. “Wij als Lutheranen plaatsen de uitspraken over homoseksualiteit in de Bijbel in de tijd waarin de Bijbel werd geschreven. Nu leven we in een samenleving waar er heel anders over gedacht wordt. We lezen de Bijbel anders,” aldus Erwin. “We

geloven dat de liefde van God in Jezus Christus in alles de boventoon voert. Als je daarvanuit gaat, kijk je anders naar het geheel van de Bijbel. Meer ontspannen.” Ook Gerrit had in het begin moeite met de homoseksuele dominee. “Maar je past je aan, aan de Lutherse manier van denken over de Bijbel en over homoseksualiteit.”

In zijn preken heeft Erwin af en toe de neiging om over homoseksualiteit te praten, vertellen kerkleden. Erwin ziet dit zelf niet zo. “Ik hoef niet te preken dat we homoseksualiteit moeten accepteren. Soms lijkt het voor sommigen misschien zo, dat we het niet accepteren, omdat we er juist relatief weinig over spreken.” Met de kinderen neemt hij wel eens het voorbeeld dat twee meisjes op elkaar verliefd worden. “Ik bedenk wel of het veilig is om zoiets te zeggen. Ik hoop dat het zo normaal overkomt dat iedereen ziet dat het hier volledig geaccepteerd is.” Toen Erwin vertelde over zijn homoseksualiteit aan de beroepingscommissie terug in 2011, was het antwoord: “Fijn dat u een partner heeft, maar voor ons maakt dat niet uit. Dat vinden we uw eigen zaak.”

De Evangelisch-Lutherse gemeenschap is de kleinste stroming binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). De PKN is in 2004 ontstaan uit een fusie van drie kerken: de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk.Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) telde de Lutherse Kerk in 1970 nog bijna 50.000 leden en in 2004 rond de 14.000 leden. De Zwolse kerk telt ongeveer 450 leden, maar groeit redelijk snel. Er zijn veel kinderen in de kerk, wat meer jongere gezinnen aantrekt.

15

‘Zolang je bij mijn

achterkant wegblijft

Tekst: Naomi Vos Beeld: Wesley Kragt

’

De berichten dat homoseksualiteit compleet geaccepteerd wordt in Nederland staan nog steeds op losse schroeven. Er zijn helaas nog steeds gebeurtenissen te noemen waarbij homoseksualiteit niet geaccepteerd wordt. Camiel is hier een voorbeeld van. Hij werd verliefd op zijn mannelijke collega en maakte dit kenbaar in een dronken bui op een personeelsfeest. Paul, de collega in kwestie, pakte dit helaas niet zo goed op.

Camiel wist al een tijdje dat hij niet echt geïnteresseerd was in zijn vrouwelijke medemens. Ze waren perfect voor vriendschappen, maar zoenen met een meisje. Hij rilde al bij het idee.

Mannen waren veel stoerder, veel aantrekkelijker, veel sterker. Hij zwijmelde weg bij het idee van dat soort armen om hem heen. Toch was hij nooit echt verliefd geweest. Tot die bewuste dag dat hij Paul in zijn supermarkt bier zag vullen. Hij tilde de kratten per twee het schap in. Hij kreeg voor het eerst in zijn leven vlinders in zijn buik. Zo’n kriebelend gevoel, waar hij helemaal warm van werd. Was het liefde?

Was het liefde?

Marianne, zijn beste vriendin, wist al van zijn homoseksualiteit en toen hij haar vroeg of het raar zou zijn om hem zijn gevoelens te vertellen, vertelde ze hem dat hij eerst uit moest vinden of hij ook homo was. Een nieuwe missie was geboren. Hij papte wat aan bij meisjes waarvan hij wist dat ze dicht bij Paul stonden, maar helaas konden ook zij geen antwoord geven op die brandende vraag. Zijn gevoelens en verlangens werden alsmaar sterker en bij het jaarlijkse personeelsfeest kon hij ze niet meer onderdrukken, met alle gevolgen van dien.

Hij stond aan de zijkant bij de bar te kijken hoe Paul aan het dansen was en een paar biertjes later voelde hij de moed komen. Hij zou ook gaan dansen, naast hem, misschien zelfs wel met hem. Hij liep, ietwat wankel, naar hem toe en begon te dansen. Steeds iets dichter bij hem. Paul lachte er een beetje om. “Ben je homo ofzo? Ik krijg het gevoel dat je me wel ziet zitten”, grapte hij. En toen grijnsde Camiel en antwoorde dat hij dat erg goed gezien had. Pauls gezicht betrok en Camiel

16

was plotsklaps ook weer nuchter: wat hij gedaan?

De volgende werkdag van Camiel was niet gezellig, verre van zelfs. Hij kwam de kantine inlopen. Paul zat daar. Er werd gezellig gekletst tot hij binnenkwam lopen. Een ijzige stilte volgde en men keek hem alleen maar aan.

Iedereen wist het. “Dat is die homo”, fluisterde één. “Als hij maar bij mijn achterkant wegblijft” gniffelde een ander. De anders zo gezellige supermarktkantine was een plek geworden van spot en beledigingen en als dat achterwege bleef, dan was het een plek van stilte. Ijzige stilte. Dit bleef zo tot hij na drie maanden vertrok bij de betreffende supermarkt.

‘Dat is die homo’

Helaas is Camiel niet de enige die op deze manier te maken heeft met pesterijen op de werkvloer. Uit onderzoek van Bos & Sandfort blijkt dat 59 procent van de mannelijke homo’s te maken heeft met negatieve ervaringen op het werk. Het gaat dan voornamelijk om buitensluiten (22 procent), belachelijk maken (33 procent), en roddelen (71 procent). Ook worden ze vaak belemmerd in de groei van hun carrière. Bijna een kwart van de homoseksuelen ondervindt belemmeringen, door bijvoorbeeld het niet krijgen van een promotie die heteroseksuele collega’s wel krijgen.

Om deze vormen van discriminatie tegen te gaan heeft de Rijksoverheid een aantal maatregelen genomen.

Homoseksuelen die een vorm van discriminatie ondervinden kunnen naar een antidiscriminatiebureau stappen. Deze bureaus werken samen met het OM (Openbaar Ministerie) en de

politie, om zo de discriminatie tegen te gaan. Het OM kan sinds 1 juni 2011 nu ook dubbel zo hard straffen als blijkt dat het bij geweldsdelicten gaat om homodiscriminatie.

Ook wordt er in een vroeg stadium onderwijs gegeven over homoseksualiteit en dat dit heel gewoon is en gewoon geaccepteerd dient te worden.

De rijksoverheid biedt lespakketen aan, waarmee scholen kinderen op de middelbare school kunnen leren over wat homoseksualiteit inhoudt en meer begrip te creëren. Elke school is verplicht om dit onderwerp in het lesprogramma op te nemen.

Ook religieuze scholen dienen hieraan mee te werken. Voorheen kon dit onderwerp gemeden worden en konden homoseksuele docenten geweigerd worden. Dit mag nu niet meer. Iedereen heeft recht op dezelfde kansen en iedereen zou overal moeten mogen werken.

Camiel heeft toen der tijd niet veel gehad aan deze maatregelen, maar gelooft er wel in dat het op zijn volgende werkplek beter zal gaan.

Reet veter

Foto: KRO De Roze Wildernis

Column

Zappend op de bank kwam ik het programma De Roze Wildernis tegen. Ik dacht dat het weer zo’n survivalprogramma was met bekende Nederlanders. Daarom las ik eerst de programmabeschrijving: Vier homoseksuele jongens trekken onder leiding van Arie Boomsma door de jungle van ZuidAmerika samen met hun vader, met wie ze door hun geaardheid een moeizame band hebben. Moeizame band? Dat valt wel mee, de homoemancipatie is toch allang voltooid in Nederland?

Het programma Uit De Kast, overigens ook gepresenteerd door Arie Boomsma, geeft mij het beeld dat homo’s uiteindelijk voor niets nerveus zijn geweest. Ouders en vrienden accepteren gemakkelijk (“Oh ik heb het altijd al geweten jongen!”) of na een tijdje toch wel zijn homoseksualiteit.

Maar De Roze Wildernis liet mij schrikken. Zoon en vader kunnen voor geen meter met elkaar over weg. Zoons wagen een eerste poging om met hun vader in gesprek

te gaan. Een eerste poging! Terwijl sommige al sinds hun zestiende uit de kast zijn. Deze gesprekjes gaan nou niet helemaal geweldig.

Zoon loopt weg en vader gaat er niet achteraan of vader loopt weg en de zoon wil er niets meer mee te maken hebben. Ze begrijpen elkaar niet. Halverwege het programma hebben de jongens rond het kampvuur een komisch gesprek over gayclubs en jockstraps. Homoseksualiteit is voor vader Leo een vervan-zijn-bed-show.

Hij staat op met de mededeling: “Ik ga poepen.”

Hij wil niets weten van ‘die sexy gayfeestjes waar ze in hun reetveter rondlopen.’ Stiekem moet ik lachen.

Meest intrigerend persoon vind ik vader Jan. Hij scheldt regelmatig zijn zoon uit voor vieze vuile homo en ja dat is gewoon zo. Als zijn zoon bij het kampvuur vertelt dat hij niet geaccepteerd wordt en er zelf over nagedacht heeft om er een einde aan te maken, reageert Jan niet. Met een fles wijn in de hand loopt zijn zoon weg. En ik maar denken dat de homo-emancipatie voltooid was.

17

Uit de kast anno

Tegenwoordig is het (bijna) geen probleem om homo, lesbisch of transgender te zijn in Nederland.

Maar dat is in de vorige eeuw wel eens anders geweest. Zo blijkt dat wel uit het verhaal van Erik Storck, hij kwam uit de kast toen hij negentien jaar oud was.

Tekst & beeld: Meike Storck Coming out

“Ik werd door een vriendin naar huis gestuurd, het werd tijd dat ik het aan mijn ouders ging vertellen”, aldus Erik Storck. Toen hij 19 jaar was en in Deventer studeerde, kwam hij al uit de kast voor zijn vrienden. “Dat voelde veiliger, daarnaast had ik een vriendin die verliefd op me was en ik wist natuurlijk dat dat niets zou worden.”

Een jaar later besloot Erik dus om in het weekend naar huis te gaan om het aan de familie te vertellen. “Het hele weekend kwam het er niet van, mijn ouders waren telkens op pad. Zondagavond waren ze eindelijk thuis en heb ik aan hen verteld.”

‘Ik vraag of ik jullie kind mag blijven?’

Volgens Erik was dat een emotionele ervaring en zo hebben zijn ouders dat ook ervaren. Met tranen in haar ogen vertelt ma wat er gebeurde: “Erik zei: ‘Pap, mam, ik ben homoseksueel en ik vraag of ik jullie kind mag blijven?’ Ik zei meteen: ‘Hoe kan je dat nou vragen?’” “Toen Erik vroeg of hij ons kind mocht blijven, dat deed pijn”, vertelt pa. “Ja, natuurlijk mag hij ons kind blijven.”

Erik vertelt dat zijn ouders vooral bang waren voor de reacties van de omgeving: “Er was toen nog een slecht beeld over homoseksualiteit en drugs. Maar ze vertelden nadrukkelijk dat ik hun zoon ben en dat blijft zo.” Daarnaast vond Erik het lastig om het aan zijn ouders te vertellen, omdat ze veel met de kerk verbonden waren. “Voor mij was het dan niet makkelijk om homo te zijn.”

‘In het begin dacht ik dat het aan de opvoeding lag’ Pa Storck had het er vanaf het begin moeilijk mee, vertelt hij: “In het begin dacht ik dat het aan de opvoeding lag.”

Maar ma Storck dacht anders over homoseksualiteit: “Ik had vanuit de vereniging een avond gehad van een pater. Hij heeft ons toen uitgelegd over homoseksualiteit, het komt één op de vijf voor.” Ma had er geen probleem mee, maar voor Erik zelf vond ze het lastig en zegt ze met tranen in haar ogen: “Wat ik het ergste vond, dat ik bang was dat ze hem wat zouden doen.”

‘Wat heb ik verkeerd gedaan?’

“Ga maar mee naar de pater, hij legt het uit”, zei ma tegen pa. “Toen was het voor papa makkelijker, omdat hij wist dat het niet in de opvoeding zat.”

“Je gaat van alles denken, wat heb ik verkeerd gedaan?”, geeft pa toe.

Gezin

De broers en zussen van Erik vatten de coming out gewoon op en dat was geen probleem. De band tussen Erik en zijn ouders is ook niet veranderd nadat hij uit de kast is gekomen. “Mijn ouders hadden mijn broers en zus gebeld en iedereen nam het goed op.

Na het belletje van pa en ma belden ze mij en zeiden ze dat er niets veranderden voor hen”, aldus Erik. Alleen zijn jongste broertje dacht erover na: “Hij was in ontwikkeling en vroeg zichzelf af: ‘Wat moet ik hiermee doen?’”

18

de jaren ‘80 Wist je dat...

- Homoseksualiteit op 17 mei 1990 officieel van de internationaal gehanteerde lijst van ziekten is gehaald en dat 17 mei daarom de internationale dag tegen homofobie is?

- De gay pride parade ontstaan is in 1977 als een demonstratie?

- Ellen DeGeneres de eerste vrouw in Hollywood was die tijdens haar carrière openlijk voor haar homoseksualiteit uitkwam?

- In New York bestaat er een speciale school voor homojongeren, die worden weggepest op hun oude school.

- 30% van alle Nederlandse homojongeren komt voor z’n zestiende uit de kast.

- Mietje betekent: man die een seksuele voorkeur voor mannen heeft en dat dan ook duidelijk laat zien.

Familie

“Jullie Erik liep hand en hand met een jongen. Is dat wel goed?”, werd door vrienden aan de ouders van Erik gevraagd. “Bij de familie Storck was het helemaal niet moeilijk, maar bij de familie Ravesloot was het heel wat anders”, vertelt ma Storck. Erik heeft zelf niet veel meegekregen van de reacties van zijn familie, omdat hij in Deventer studeerde en daar grotendeels was.

‘Ik weet niet of ik jullie moet condoleren of feliciteren’

“Erik en Sjors (zijn man) stuurden een kaart voor de geboorte van hun kind.

Toen we op een verjaardag van oom Frans kwamen, werd er tegen ons gezegd: ‘Ik weet niet of ik jullie met condoleren of feliciteren’”, aldus pa Storck.

“En toen was ik zo kwaad, ik zei: ‘Ik ga hier weg en kom nooit meer.’” Daarna liepen pa en ma naar buiten en kwam oom Frans hen achterna en zei hij: “Zo was het niet bedoeld.” Maar zo werd het wel begrepen.

‘Die zijn van de verkeerde kant’

“Ik kan daar niet tegen, het is mijn kind en daar blijven jullie van af”, was hoe pa reageerde. “Dat deed heel veel pijn.”

Bij familie Ravesloot gingen ze eerst naar oom Theo en die hadden er geen

begrip voor: “Als die maar niet bij mijn vrienden komt.”

In Mechelen kregen ze van de familie een soortgelijke reactie: “Die zijn van de verkeerde kant.” “Die hebben we laten vallen en met zulke mensen gaan we niet mee om”, vertellen pa en ma Storck.

Er waren ook veel positieve reacties op de relatie van Erik en Sjors. Toen ze in verwachting waren van hun eerste kindje, Isa, waren pa en ma Storck laaiend enthousiast: “Wat leuk, nog een kleinkind erbij!” Terwijl technisch gezien, het een kindje van Sjors is, was er geen verschil voor pa en ma Storck: “Sjors is onze zoon en dit wordt ook ons kleinkind.” Toen ze in daarna verwachting waren van de tweeling kregen ze goede reacties van de familie Storck: “Goh, wat leuk voor de jongens dat ze een tweeling krijgen.”

19

Uit de kast

anno 2014

Uit de kast komen is voor veel homoseksuelen een hele spannende periode. Hoe zal de omgeving reageren? Hoe zullen ze na die openbaring tegen hem doen? Wesley Kragt (20) heeft die spannende ervaring achter de rug en vertel vandaag aan Kast&Kruis zijn verhaal.

Tekst: Naomi Vos Beeld: Wesley Kragt Wesley wist vrij vroeg dat hij niet dezelfde interesses had als andere kinderen van zijn leeftijd. Op de basisschool was hij nooit oprecht geïnteresseerd als zijn klasgenoten een leuk meisje zagen lopen. Hij speelde wel mee, maar hij zag ze niet op de manier waarop de anderen hen wel zagen. “Mannen waren op dat moment al veel aantrekkelijker”, vertelt hij.

‘Mannen waren veel aantrekkelijker’

Op de middelbare school viel hij er altijd een beetje buiten. Zijn schoolgenoten vonden hem een , ‘homo’, terwijl hij op dat moment nog niet eens uit de kast gekomen was. Hij wist al wel dat hij jongens veel leuker vond dan meisjes.

Het moment dat hij uit de kast kwam, kwam pas nadat hij van de middelbare school af kwam. “Ik vertelde het eerst aan mijn vrienden. Dat voelt op de een of andere manier heel vertrouwd. Ik wist zeker dat ze niet zouden oordelen. Ze reageerden ook heel erg positief.” Niemand heeft Wesley laten vallen, ze vonden het allemaal prima.

In dat opzicht heeft Wesley dus een erg fijne coming out gehad.

‘Ze reageerden erg positief’

20

Toch was Wesley nog niet helemaal uit de kast. Hoewel de deuren wel open stonden wisten zijn ouders nog van niks. Hij vond het spannend om hen te vertellen over zijn geaardheid en ondanks dat hij wist dat ze het niet erg zouden vinden, vond hij het moeilijk.

Er waren meerdere gesprekken bij hem thuis geweest, waarbij zijn ouders hadden verteld dat ze het niet erg zouden vinden als hij of zijn broer homo bleek te zijn.

De drempel om het zijn ouders te vertellen was wat hoger. Hij wist vooral niet hoe hij het moest zeggen.

Uiteindelijk heeft hij een smsje naar zijn moeder gestuurd, waarin hij het vertelt. Daar reageerde zijn moeder niet zo goed op. Ze was daar wel even boos over. Niet omdat hij homo bleek te zijn, maar omdat hij het haar nooit durfde te vertellen.

“Ze vond het erg dat ik een smsje stuurde en het haar niet persoonlijk vertelde. Nu vinden ze het allemaal wel prima.”

‘Ze vinden het allemaal wel prima’

Wat Wesley vooral heel grappig vond waren de berichten die hij kreeg nadat hij volledig uit de kast was. Hij kreeg berichten van de mensen van de middelbare school die hem toen der tijd met de nek hadden aangekeken. Ze vonden het knap van hem dat hij uit de kast was gekomen. Aan die informatie hechtte Wesley echter niet zo veel waarde. Als ze hem toen niet accepteerden, hoeft dat nu ook niet van hem.

De kerk in de spagaat Het geloof en homoseksualiteit zorgt van nature uit voor frictie en conflicten. De Bijbel is duidelijk, homoseksualiteit is een zonde, maar hoe denken moderne gelovigen daarover?

Tekst en Beeld: Daan van Leeuwen

D

e Evangelische Omroep is een vooraanstaand medium als het op geloof en religie aankomt. Jarenlang negeerde ze homoseksualiteit alsof het niet bestond, maar uiteindelijk zijn ze gecapituleerd: homoseksualiteit is bespreekbaar, maar het is niet Gods bedoeling!

Eo geeft steun, maar niet van harte

EO-voorzitter Arie van der Veer probeert op hun eigen website de tweestrijd uit te leggen, maar als je tussen de regels doorleest, is homoseksualiteit nog steeds

een grijs gebied voor de EO: “We zijn bang voor het onderwerp want het kan ons tot op het bot verdelen. Homofielen moeten er in onze kerken en gemeenten in groten getale zijn, dat kan niet anders. Maar de grote meerderheid van hen durft daar niet voor uit te komen. We hebben blijkbaar een sfeer van veroordeling en afwijzing gecreëerd in plaats van een veilige plaats waar hulp en gesprek vanzelfsprekend was.”

Foto: Pastor Anton ten Klooster

‘Debat over tolerantie en vrijheid’ “Juist het te veel aanpassen van de tijdgeest heeft de kerk weinig interessant gemaakt. Als de kerk samenvalt met de wereld daarbuiten, waarom zou je er dan nog heen gaan. Ik ben nog steeds overtuigd dat de kerk trouw

moet blijven aan wat zij gelooft, wat is gebaseerd op Jezus Christus.”

Pastor Anton ten Klooster lijkt conservatief, maar snapt als geen ander dat het geloof op veel punten moet veranderen:

“De kerk heeft nog steeds een maatschappelijke rol en daarnaast ook een rol in de media, maar die zal ze meer en meer zelf moeten verwerven door middel van de sociale media.”

21

De gedachte achter de Paarse Vrijdag Over homo-acceptatie op Hogeschool Windesheim

“Mark Rutte homo of hetero?”, wordt er gevraagd tijdens de Paarse Vrijdag op Hogeschool Windesheim. Daarna ontstaat er een discussie over Claudia de Breij, zou zij lesbisch of hetero zijn? Uiteindelijk zijn alle plaatjes ingedeeld onder Spot de hetero en komen er een paar verbaasde gezichten voorbij als ze horen dat Mark Rutte (voor zover bekend) inderdaad homo is.

Tekst & Beeld: Meike Storck Nederland staat op de derde plek van de ILGA Rainbow Europe map, dit is een jaarlijks onderzoek naar de homo-acceptatie in Europa. Maar wat doet Hogeschool Windesheim voor de homo-acceptatie? Daar wordt bijvoorbeeld met het spel Spot de hetero homo-acceptatie meer bespreekbaar gemaakt tijdens de Paarse Vrijdag.

Paarse Vrijdag

De bedenkster achter dit spel is Catelijne van Wilpen, een 23-jarige geschiedenisstudente. Zij staat bij de Paarse Vrijdag om homoseksualiteit meer bespreekbaar te maken. “Bij COC-stands zag ik dat ze dat ook hadden. Het is laagdrempelig, waardoor het voor interactie zorgt met de voorbijgangers.

Je hoeft geen moeilijke gesprekken te gaan voeren en aan de hand van dit spel kan je dat alsnog aan het einde doen”, vertelt Catelijne. Margreet van der Cingel, initiatiefneemster van de Paarse Vrijdag, merkt dat er meer bekendheid is rondom Paarse Vrijdag: “Er komen meer studenten, omdat ze het vorig jaar ook gehoord hebben.”

Bas van der Meijden, leraaropleider voortgezet onderwijs (LVO) geschiedenis spreekt tijdens de Paarse Vrijdag mensen aan om ze uit te nodigen voor een ontbijtje. “Het is één van de activiteiten van het HoHeLeBiTransplatform. Dit platform is opgericht omdat er weinig aandacht was voor seksuele geaardheid.”

Foto: folders bij de Paarse Vrijdag

22

Foto: ontbijt tijdens de Paarse Vrijdag

Tessa Sophie, geschiedenisstudente (19 jaar), staat bij de Paarse Vrijdag om anderen te ondersteunen: “Misschien loopt hier wel iemand rond die is zoals ik was een jaar geleden. Het is dan fijn om diegene te steunen.” Zij kwam zelf in augustus 2014 uit de kast. Op de Hogeschool Windesheim in Flevoland wordt ook de Paarse Vrijdag georganiseerd.

Het HoHeLeBiTransplatform “Een aantal jaar geleden kreeg ik een mail van een student en die zei: ‘Wat fijn dat u altijd open bent geweest over het feit dat u lesbisch bent, want ik ben ook met mijn vriendin samen.’ En toen dacht ik: ‘Hoe is dat eigenlijk op Windesheim?’”, aan de hand van die gedachte is Van Der Cingel het HoHeLeBiTransplatform gestart. “Laat we eens kijken hoe het staat met de openheid en vaardigheid om te zijn wie je wilt zijn.”

“Het homogeweld is in Nederland de afgelopen jaren gewoon toegenomen, dus genoeg redenen om er aandacht aan te besteden. Tijdens een workshop op Hogeschool Windesheim kwamen we er achter dat er toch discriminatie

plaatsvindt.” Het HoHeLeBiTransplatform heeft twee doelstellingen: “Dat Hogeschool Windesheim in het algemeen een veilig klimaat voor docenten, studenten en medewerkers is.” De tweede doelstelling is gericht op het opleiden van professionals: “Met een lesbrief willen we meer aandacht voor seksuele diversiteit creëren.”

‘Meer aandacht voor seksuele diversiteit creëren’

“Het platform houdt in dat er bijvoorbeeld de Paarse Vrijdag wordt georganiseerd of bij de open dag staan”, vertelt Tessa. Volgens haar is het belangrijk dat er meer awareness komt rondom seksuele geaardheid op Hogeschool Windesheim.

Het platform wil heel graag dat er een gedegen onderzoek gedaan wordt naar homo-acceptatie op Hogeschool Windesheim.

“We zouden heel graag willen dat er vanuit een lectoraat, bijvoorbeeld Sociale Innovatie, een onderzoek wordt gedaan”, vertelt Van der Cingel. >>

Lesbrief “Wij zijn benaderd door LCC-projecten, omdat zij achter ons bestaan kwamen.

Deze organisatie wil meer bekendheid rondom LHBT’ers (lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders)”, aldus Van der Cingel. “Zij hebben, in samenspraak met ons, een lesbrief ontwikkeld. Deze lesbrief bevat cijfers over homoseksualiteit, maar ook lesstof voor de docenten.” Met de lesstof kunnen docenten in gesprek gaan met de studenten over seksuele diversiteit.

‘We willen studenten zelf laten nadenken over seksuele diversiteit’

“Wij leiden hier mensen op tot professionals, tot verpleegkundige, journaliste, of tot maatschappelijk werker. We willen het onderdeel laten zijn van de professionaliteit van een vak, studenten zelf laten nadenken over seksuele diversiteit en er achter komen hoe ze hiermee omgaan”, vertelt Van der Cingel.

“De lesbrief gaan we aan alle opleidingen op Hogeschool Windesheim aanbieden. We vinden dat het onderdeel moet worden van elke opleiding, omdat het hoort bij de professionaliteit. Daarnaast kan het ook nog een hulpmiddel zijn voor mensen die anders geaard denken te zijn en zo er misschien vooruit durven te komen.”

Open dag Het HoHeLeBiTransplatform organiseert niet alleen de Paarse Vrijdag en biedt daarbij een veilige plek om over je seksuele geaardheid te praten, maar staat ook op opendagen van Hogeschool Windesheim. “Deze dagen zijn druk en het is best wel lastig”, aldus Catelijne. De hele aula staat tijdens een open dag vol, waarbij er ook mensen van het HoHeLeBiTransplatform aanwezig zijn. Maar het is volgens Catelijne wel lastig om in contact te komen met de bezoekers. “Er staan stands met studenten, dan is het voor en door studenten. Maar dit is een platform opgezet door docenten.”

Tijdens opendagen staat het platform er ook met het spel Spot de hetero: “Maar ze komen vooral kijken naar de studie en soms is het doel niet helemaal duidelijk van het platform.

Andere stands hebben bijvoorbeeld echt een doel om leden te werven en dit platform wil vooral in gesprek gaan met de bezoekers.”

Op de open dag staan, heeft zin. “Er kwam één student die vertelde dat hij homo was en meer wilde weten over homo-acceptatie op Windesheim. Hij twijfelde nog tussen onze hogeschool en de hogeschool in Utrecht”, aldus Van der Meijden.

Door het COC wordt Gay Straight Alliance heel erg gepromoot. Dat hetero en homoseksuele jongeren het samen

Foto: genietend en kletsend tijdens de Paarse Vrijdag over eens zijn, dat ze zichzelf kunnen zijn op deze hogeschool. Dat is ook wat ze tijdens opendagen naar buiten willen brengen. “Dat willen we ook op Hogeschool Windesheim creëren, vandaar de Facebook en Twitterpagina’s”, vertelt Van der Cingel.

‘Mijn docent vertelde: ‘Tessa, kom maar voor de klas staan en vertel het maar.’

Achteraf kreeg ik applaus en moest ik net niet huilen.’

Afgelopen augustus kwam Tessa Sophie (19 jaar) studente geschiedenis, zelf uit de kast en dat was voor haar de reden om zich aan te sluiten bij het HoHeLeBiTransplatform. “Het is dan fijn om hier aan deel te nemen en mee te helpen”, aldus Tessa. “Engste moment van mijn leven geweest”, is hoe Tessa haar coming out noemde voor de klas. “Mijn docent vertelde: ‘Tessa, kom maar voor de klas staan en vertel het maar’ Achteraf kreeg ik applaus en moest ik net niet huilen.”

Gay Straight Alliance Dit is een organisatie die verschillende groepen docenten, studenten en medewerkers ondersteunt in het veiliger maken voor iedereen. Hierbij bedoelen ze bijvoorbeeld of je nu hetero, homo, lesbienne of transgender bent, dat maakt niet uit.

Foto: discussiepunten tijdens het ontbijt

23

Colofon Hoofdredactie Meike Storck Naomi Vos

Eindredactie Meike Storck Naomi Vos

Editors Meike Storck Naomi Vos Daan van Leeuwen Annelynn Kooistra

Redactie Meike Storck Naomi Vos Daan van Leeuwen Annelynn Kooistra

Met dank aan Zangzaad CoC Wesley Kragt CHJC ContrariO Erwin de Fouw

Deze productie is gemaakt door studenten van de opleiding Journalistiek van de Hogeschool Windesheim. Ondanks de constante zorg en aandacht die we besteden aan de samenstelling van dit product, kan de opleiding Journalistiek niet instaan voor de volledigheid, juistheid of voortdurende actualiteit van de gegevens en de inhoud hiervan. Mocht u feitelijke onjuistheden tegenkomen dan stellen wij een reactie erg op prijs via info@windesheim.nl . De inhoud van deze productie kan zonder vooraankondiging wijzigen. Aan de inhoud hiervan kunnen derhalve geen rechten worden ontleend.

Auteursrecht Op de inhoud van dit platform rust auteursrecht. Het is niet toegestaan de auteursrechtelijk beschermde werken of andere informatie openbaar te maken of te verveelvoudigen zonder toestemming van de Opleiding Journalistiek. Wij stimuleren linken naar producties op de site van Journalistiek Zwolle zoveel mogelijk. Linken mag altijd en is aan geen enkele voorwaarde gebonden.

Foto- en videomateriaal De redactie spant zich in om iedereen die geportretteerd wordt om toestemming te vragen. Mocht je bezwaar hebben tegen bepaalde foto’s of video’s waarop je te zien bent, neem dan contact op via info@windesheim.nl .