HANGER
CLIFF
“Kastendiscriminatie voelt als antisemitisme� Pagina 6
De gescheiden werelden binnen de graffitiscene Pagina 12
Cliffhanger
DE KLOOF TUSSEN ARM EN RIJK WORDT STEEDS GROTER. OF TOCH NIET? NIEMAND DIE HET ZEKER LIJKT TE WETEN. ER IS NIET ALLEEN DE KLOOF TUSSEN ARM EN RIJK. IN ONZE MAATSCHAPPIJ ZIJN VEEL MEER KLOVEN. CLIFFHANGER ZOOMT IN OP DIE KLOVEN EN SCHRIJFT ER OVER. ZO GAAT HET IN DEZE EDITIE OVER DE MEEST UITEENLOPENDE KLOVEN. VAN VINTAGEMODE TOT VOETBAL, VAN GRAFFITI TOT HET MINIMUMLOON IN DUITSLAND. ONZE REDACTEUREN ZIJN OOK IN HET BUITENLAND GEWEEST, OM TE ZORGEN VOOR EEN LEKKER DIVERSAANBOD VAN VERHALEN. LONDEN, NEW YORK EN BERLIJN WAREN HET SLACHTOFFER VAN REDACTEUREN OP ZOEK NAAR DE MOOISTE VERHALEN. WIJ WENSEN JOU VEEL LEESPLEZIER! NAMENS DE REDACTIE, AID HENIC
2
REDACTIE Aid Henic (19 jaar) droomt er van de wereld over te reizen op zoek naar verhalen. Is verliefd op basketbal, blijft voor Cliffhanger in Nederland om te schrijven over World of Food.
Thijs Tuynman (23 jaar) is een liefhebber van kunst, cultuur en reizen. Laat zich leiden door zijn passies, creatieve invallen en eigen visies. Houdt niet van opgelegde regeltjes.
Alex Frankfort (19 jaar) is voornamelijk geïnteresseerd in sport. De 19-jarige student gaat dit toepassen op het thema kloven in de maatschappij.
Jesper Langbroek (19 jaar) combineert zijn twee grote passies door te schrijven over sport. Hij schrijft ook graag over wedstrijden die naast het veld worden gestreden, zoals ongelijkheden in de samenleving.
Caitlin Saiboo (19 jaar) houdt van schrijven. Geen nieuwsberichten, maar ze gaat voor de persoonlijke verhalen. “Door middel van woorden mensen iets laten zien of een gevoel overbrengen.”
Jeanine Bakker (21 jaar) is als 15-jarige naar Oeganda geweest. Deze reis heeft diepere betekenis gegeven. Ze wil je verbijsteren, intrigeren en ontroeren met haar verhalen.
Esther ter Veen (22 jaar) schrijft graag over mode, maar dan wel achtergrondverhalen of persoonlijke verhalen. Voor het tijdschrift gaat ze opzoek naar verschillen in de modewereld.
Anna van der Weerd (20 jaar) heeft een sterke passie voor schrijven. Het schrijven van persoonlijke verhalen trekt haar het meest. Ze houdt zich nu bezig met kloven in de maatschappij, waaronder de kloof tussen verschillende geaarden.
Daniël Titus (19 jaar) wil later graag werken in de sportjournalistiek en beleeft veel plezier in het presenteren en het verslag geven van sportwedstrijden. Verder schrijft hij graag achtergrondverhalen.
3
CLIFF 10
12
24
34
24
34
HANGER
6 8 10 12 16 22 24 29 30 32 34
‘HINDOES WORDEN CONSTANT IN HOKJES GESTOPT’
COLUMN: GEAARDHEID MISSLIPGLOSS IS ALS EEN LIEVE VRIENDIN BERLIJN: DE KUNSTZINNIGE VANDALEN DE VICIEUZE EETCIRKEL ’MET VOEDSEL DE LOKALE ECONOMIE STIMULEREN NEW YORK: CIRCLE OF VINTAGE COLUMN: DE ZWARTE KANT VAN SOCIAL MEDIA RIJKELUISZOON’ WEGHORST TREKT LANGE NEUS OP REIS MET THIJS IS BERLIJN NOG TE REDDEN?
Deze productie is gemaakt door studenten van de opleiding Journalistiek van de Hogeschool Windesheim. Ondanks de constante zorg en aandacht die we besteden aan de samenstelling van dit product, kan de opleiding Journalistiek niet instaan voor de volledigheid, juistheid of voortdurende actualiteit van de gegevens en de inhoud hiervan. Mocht u feitelijke onjuistheden tegenkomen dan stellen wij een reactie erg op prijs via info@windesheim. nl . De inhoud van deze productie kan zonder vooraankondiging wijzigen. Aan de inhoud hiervan kunnen derhalve geen rechten worden ontleend.
Auteursrecht Op de inhoud van dit platform rust auteursrecht. Het is niet toegestaan de auteursrechtelijk beschermde werken of andere informatie openbaar te maken of te verveelvoudigen zonder toestemming van de Opleiding Journalistiek. Wij stimuleren linken naar producties op de site van Journalistiek Zwolle zoveel mogelijk. Linken mag altijd en is aan geen enkele voorwaarde gebonden. Foto- en videomateriaal De redactie spant zich in om iedereen die geportretteerd wordt om toestemming te vragen. Mocht je bezwaar hebben tegen bepaalde foto’s of video’s waarop je te zien bent, neem dan contact op via info@windesheim.nl.
KASTENDISCRIMINATIE LIJKT OP ANTISEMITISME In de buurt van de Engelse voetbaltempel genaamd Wembley bevindt zich sinds de zomer een andere tempel. Namelijk die van de volgers van Swaminarayan, het centrale figuur in de Hindoe-stroming die naar hem vernoemd is. De Hindoegemeenschap in Engeland neemt volop deel aan de samenleving, maar binnen de gemeenschap spelen de nodige problemen. Het kastensysteem zou volgens sommingen zorgen voor discriminatie en ongelijke behandelingen. DOOR: JESPER LANGBROEK
D
ipen Rajyaguru, advocaat en directeur gelijkheid en mensenrechten bij Hindu Council UK vertelt dat er veel misverstanden bestaan over het Hindoeïsme. “Mensen weten weinig van ons geloof. Ondanks dat het een van de grote religies is, concentreren de kennis en macht zich op de islam en het christendom”, aldus Dipen. IN HOKJES GEPLAATST De term Hindoes blijkt niet eens door de Hindoes zelf bedacht. Die naam werd ze gegeven, omdat het volk aan de rivier de Sindu (in het Perzisch uitgesproken als Hindu) leefde. Ook het kastenstelstel zoals die tegenwoordig bestaat blijkt geen oorspronkelijk onderdeel van het hindoeïsme te zijn. Dit werd de inwoners van India opgelegd door Portugese en Engelse overheersers. “De Portugezen dachten te weten hoe onze maatschappij in elkaar zat en lieten alle inwoners hun kast invullen. Ze plaatsten ons in hokjes, wat voor hen natuurlijk wel makkelijk was. Zo konden ze aanwijzen wie goed of fout bezig was.”
hindoes geboren in de laagste kast. Hij kwam uit een gezin van arbeiders, maar door veel te lezen, groeide hij uit tot een spiritueel leider. Het kastenstelsel gaat oorspronkelijk over de opbouw van de maatschappij en de scheiding van machten. Doordat de priesters, de bovenste rang van de piramide, geen bezit mogen hebben, zijn zij afhankelijk van de andere lagen van de bevolking. De hoogste rang heeft geen rijkdommen en is de enige rang die mag bedelen. Na de priesters komen de krijgers, dan ambachtslieden en dan de niet-opgeleide werkers. Buiten het systeem vallen de Dalits of onaanraakbaren. KASTENDISCRIMINATIE Naar schatting 200.000 in Dalits, ook wel onaanraakbaren genoemd, zouden in het Verenigd Koninkrijk weinig uitzicht hebben op een maatschappelijke toekomst door dagelijkse belediging en uitsluiting. Actiegroepen willen sinds een paar jaar dat er een
‘MENSEN WETEN WEINIG VAN ONS GELOOF’ Op die manier kwam vast te liggen tot welke laag van de bevolking de mensen hoorden. Vanuit het Hindoegedachtehoed is de kast waarin je zit echter veranderbaar. Zo werd de schrijver van het heilige boek van de
6
DIPEN RAJYAGURU
speciale wet komt om discriminatie op basis van het kastensysteem aan te pakken en de Verenigde Naties kaartte het onderwerp al aan bij de Engelse regering.
‘ZOUDEN HINDOES EEN SOORT JODENSTER MOETEN DRAGEN?’ Sue Jackson, die blogt over de Indiase gemeenschap in Londen, denkt dat er een kern van waarheid zit in de geluiden over kastendiscriminatie. “Ik heb het gevoel dat het wel bestaat. Met zoveel Hindoes moet het wel een rol spelen in sommige gemeenschappen. Omdat het nog niet veel onderzocht is, weten we niet in welke vorm het aanwezig is. Waarschijnlijk is het erg subtiel wel aanwezig in de manier waarop sommigen elkaar behandelen.” Dipen spreekt de woorden van Sue tegen. Hij stelt dat het onnodig is om een speciale wet te maken. “Als advocaat weet ik dat de wetten in Engeland alle vormen van discriminatie dekken. Een speciale wet voor kastendiscriminatie is alleen daarom al overbodig. Daarnaast geven de onderzoeken die gedaan zijn geen bewijs dat kastendiscriminatie een rol speelt in de Hindoegemeeschap. Er moeten andere redenen zijn waarom mensen
CULTUUR
het rollensysteem weer boven water willen halen. Degene die het op tafel brengen, spelen een politiek spel.”
spreken over het rollensysteem, worden we als Hindoes net zoals tijdens de kolonisatie in hokjes geplaatst.
BELACHELIJKE SITUATIE Volgens Dipen weten de meeste Hindoes in Engeland niet eens weten tot welke kaste hun vriend of buurman behoort. “Het speelt geen rol in het dagelijks leven. Door het weer op te rakelen wordt het kastensysteem weer bewust naar voren gebracht. Het is best verontrustend. Ik hoef niet te weten wie tot welke kaste behoort. Zestig jaar geleden in Nazi-Duitsland moest je jezelf kenbaar maken als jood door een jodenster te dragen. Zouden we nu ook zoiets moeten dragen? Moeten we onze kaste kenbaar maken? De Hindoegemeenschap vindt het een belachelijke situatie dat er over dit onderwerp gesproken wordt.”
Het is ook niet zo dat de ene laag van de bevolking belangrijker is dan de andere. Als de wereld opnieuw gebouwd zou moeten worden, hebben we niet de advocaten en juristen als eerst nodig, maar juist de bouwvakkers en de verpleegsters. Zonder één van de delen van de maatschappij functioneert de samenleving niet. Of je nou priester bent of toiletten schoon maakt, je moet gerespec-
teerd worden om wat je doet. Als een Hindoe iemand belachelijk maakt om zijn kast, zou diegene in een volgend leven terug kunnen keren als iemand in die kast. Of misschien heb je dat in een eerder leven al ervaren. Het heeft geen zin om iemand op een andere manier te behandelen, omdat je het mogelijk zelf ook bent geweest of zal worden”, stelt Rajyaguru. Zelf is hij getrouwd met iemand uit een andere kast. “Ik ben niet verstoten en mijn vrouw ook niet. We genieten van elkaars omgeving.”
Als bepaalde delen van de gemeenschap wel handelen naar en discrimineren op basis van het kastensysteem worden zij volgens Rajyaguru op de vingers getikt. “Als het gebeurt, zijn degene die discrimineren geen echte hindoes. De ene kaste is vanuit het gedachtengoed van het Hindoeïsme niet minder dan de andere. Door weer te
7
COLUMN
GEAARDHEID Ik merk al jaren dat het voor sommigen een probleem is dat er op aarde mensen rondlopen die anders geaard zijn. Nooit kwam het zo dicht bij me, tot ik goed bevriend raakte met een homoseksuele jongen, die destijds bij me in de klas zat. We waren toen allebei ongeveer 16 jaar oud, en nu we beide 20 zijn, zijn we nog steeds goed bevriend. Doordat ik hem leerde kennen en de kloof tussen homo’s en hetero’s voor mij dichtbij kwam, ben ik me er alleen maar meer aan gaan storen dat de kloof zo aanwezig is en het niet mogelijk is om die kloof niet op te merken. Wanneer ik samen met hem door het centrum van onze woonplaats loop zijn er àltijd mensen die moeten staren, degene die naast hen loopt moeten aantikken of hard moeten lachen. Àltijd! Ja, hij draagt andere kleding en ja, hij gedraagt zich vrouwelijker dan de gemiddelde man, maar het is een jongen zoals ieder ander. Ik kan ook goed boos worden als ik in de smiezen krijg dat er om hem gelachen of negatief over hem gepraat wordt. Als er dingen zoals ‘’vieze homo’’ geroepen worden kun je van mij een kreet terug verwachten. Eén gebeurtenis is mij altijd bijgebleven. Het was in de tijd dat we allebei nog op de middelbare school zaten. Hij had net een les Frans gehad, waar hij zijn jas had laten liggen. Halverwege de volgende les realiseerde hij zich dat, dus besloot hij zijn jas op te halen. In dat lokaal had inmiddels een andere klas les. Hij klopte op de deur en vertelde dat hij zijn jas vergeten was. Een jongen die rechts voorin zat pakte de jas op, en liet hem abrupt vallen nadat hij zag van wie de jas was. Toen ik over dit voorval hoorde viel mijn mond letterlijk en figuurlijk open van verbazing. Waarom zou je je druk maken om mensen die op hetzelfde geslacht vallen, of een mix daarvan? Zij zijn zo gelukkig, en heb je er last van dat zij op die manier gelukkig zijn? Nee? Juist. Je hebt er geen last van. Ook lijkt het me niet zo lastig om de negatieve gedachten die in je opkomen als je een anders geaarde tegen komt op straat voor je te houden. Ik roep ook niet alles wat in me opkomt als ik iemand zie op straat die er anders uit ziet of anders is. Anders zou ik de hele dag mensen openlijk bekritiseren en naroepen. Niemand is namelijk hetzelfde.
Anna van der Weerd 8
VACATURE Projectmanager Marketing & Communicatie Solid Professionals B.V. - Rotterdam Onbepaalde Tijd
Als Projectmanager Marketing & Communicatie vervul je een spilfunctie binnen de organisatie. Je bent verantwoordelijk voor de volledige communicatie naar buiten, denk hierbij aan het schrijven van nieuwsbrieven, het bijhouden van de website en het controleren en begeleiden van de gebruikershandleidingen. Een greep uit je verdere werkzaamheden: - Het organiseren van gebruikersdagen - Ondersteuning van Accountmanagers door het documenteren in Salesforce - Projectbegeleiding op het gebied van techniek en design - Het coördineren van storingsvraagstukken vanuit gebruikers - Controleren en managen van overall customer experience Voor deze functie ben je organisatorisch sterk aangezien je ook verantwoordelijk bent voor alle traffic-werkzaamheden van het bedrijf zoals het inplannen en uitvoeren van drukwerkopdrachten, website optimalisatie en het bewaken en uitvoeren van de marketingplanning. Als het bovenstaande profiel je aanspreekt voldoe je aan de volgende eisen: Je hebt een relevante Hbo-opleiding richting Media & Design of Communicatie Het schrijven van teksten gaat je gemakkelijk af, je kunt projectmatig werken en bent punctueel. Voor deze functie mag je een starter zijn of enkele jaren ervaring hebben. Herken je jezelf in dit profiel solliciteer dan direct voor de functie van Projectmanager Marketing & Communicatie in de omgeving van Rotterdam. Arbeidsvoorwaarden Naast deze uitdagende functie als Projectmanager Marketing & Communicatie met ruim groeiperspectief en een leuke werkplek, bieden wij: - Uitstekend salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden - Ruime aandacht voor persoonlijke ontwikkeling en groei
Solliciteer direct via www.randstad.nl!
9
BEELD: MISSLIPGLOSS
MISSLIPGLOSS IS ALS Met wekelijks rond de 50.000 unieke bezoekers op haar website, 56.000 volgers op Instagram en 28.000 op Twitter is Cynthia Schultz, oftewel Misslipgloss één van de grootste beauty bloggers van Nederland. Ze schrijft over beautyproducten, deelt haar beste make-uptips, maar je vindt er bijvoorbeeld ook lekkere recepten. Daarnaast heeft ze een boek uitgebracht en een evenement georganiseerd voor haar fans. Misslipgloss is een echte grote naam geworden. Beauty én brains dus. Van een 18-jarige journalistiekstudente tot één van de grootste beauty bloggers. Hoe heeft ze toch zo’n succes kunnen maken van Misslipgloss? DOOR: ESTHER TER VEEN
D
e nu 25-jarige Cynthia stopte zes jaar geleden met haar opleiding Journalistiek en focuste zich 100% op haar beauty blog. Een verstandige keuze volgens haar toenmalige journalistiekdocent Eva Vriend: “Ze was toen al zo goed en ik heb toen ook gezegd: joh die opleiding heb je helemaal niet nodig.” Zeven jaar geleden begon ze aan haar studie Journalistiek op Windesheim in Zwolle. Volgens haar docente Eva was ze altijd een hele prettige student om mee samen te werken. Ze was ijverig en perfectionistisch. Ze dacht echt zelf erover na of ze dit wel wilde, wat ze belangrijk vond en waarom ze dan deze opdracht kreeg, laat haar docente weten. “Ik weet nog heel goed,” vertelt Eva, “Het was het eerste halfjaar dat ze op school zat en toen moest ze een verslag schrijven over een volleybalwedstrijd en dat was natuurlijk niet haar onderwerp. Het viel haar tegen en ze vond het echt niet leuk om te doen, maar dan
10
deed ze toch wel heel erg haar best en wilde ze het ook echt goed doen. Dat zijn voor docenten natuurlijk wel hele leuke studenten om mee te werken.”
‘IK HEB TOEN OOK GEZEGD: DIE OPLEIDING HEB JE NIET NODIG’
Volgens Eva had ze wel iets ‘einzelgängerigs’ over zich. Ze was op school niet het sociale middelpunt van de klas, maar ze was altijd heel betrokken en meelevend. “Ze was ook heel lief voor de docenten,” vertelt Eva, “Zij is de enige studente van wie ik ooit een cadeautje van heb gekregen ter afronding van mijn semester.” Ondanks dat Cynthia niet het sociale middelpunt van de klas was, organiseerde ze wel dingen. Eva: “Zo zijn we een keer pizza gaan eten met z’n allen en heeft de klas ooit een keer taarten gebakken voor mijn verjaardag.” Al in het eerste jaar begon Cynthia te twijfelen of de opleiding wel iets voor haar was. Tijdens SLB-gesprekken met Eva bespraken ze wat ze nou eigenlijk wil en hoe ze dit wilde. Eva: “Daar had ik toen wel echt bewondering voor, want ze was nog maar 18 jaar en ze was al zo serieus met haar carrière bezig. Toen ik 18 was, was ik nog hier niet zo serieus mee bezig.” In het tweede jaar van haar opleiding besloot ze te stoppen. Met haar blog
PROFIEL
EEN LIEVE VRIENDIN ging het steeds beter en ze begon zelfs geld te verdienen aan advertenties. Eva Vriend zag niet aankomen dat de blog van haar studente Cynthia zo’n succes zou worden: “Tja, blogs zijn niet echt mijn medium. Daar heb ik weinig verstand van. Cynthia voelde dat gewoon aan ofzo.” Ze kreeg steeds meer reacties op haar blog en het aantal volgers werd groter. Eén van haar volgers, Puck van Elst snapt wel waarom: “Ze is persoonlijk, maar gooit (natuurlijk) niet haar hele leven op internet.” Puck volgt Cynthia al vanaf het begin. “Ik zag haar echt groeien: van een meisje dat net klaar was op de middelbare school, naar een vrouw die samenwoont en heel bewust met haar leven bezig is.” Door de anonimiteit van internet kan iemand een beeld schetsen waarin het leven leuk en perfect is. “Cynthia schrijft ook over mooie en serieuze onderwerpen en laat je zien dat het leven echt niet altijd uit leuke dingen bestaat. Cynthia’s fan krijgt vaak een glimlach op haar gezicht als ze een artikel leest: “Ze schrijft op een vlotte en vrolijke manier en het persoonlijke tintje maakt het voor mij helemaal af. Je leert haar, voor zover dat kan, steeds een beetje beter kennen. Hierdoor voelt ze als een soort vriendin. Ik denk dat dit haar blog heel krachtig maakt.” Puck mocht Cynthia in 2011 voor het eerst ontmoeten. “Ik was zo zenuw-
achtig toen. Gelukkig was dat snel over, want wat is het toch een leuk mens.” Volgens de fanatieke volger van Cynthia is ze echt zichzelf gebleven, ondanks haar roem op het internet. Puck: “Ik volg via de site Bloglovin’ zo’n 70 blogs maar ik ga altijd meteen naar Misslipgloss.nl.”
‘HET IS GEWOON LEARNING BY DOING EN DAT LEF HEEFT ZE’
Nu ze één van de beste beauty bloggers is van Nederland komt er naast haar blog wel meer bij kijken. Zo heeft ze een boek geschreven, die volgens haar docente Eva Vriend ook echt heel goed geschreven is en doet ze nu ook presentatiewerk bij onder andere TLC. Eva: “Dat is nog niet haar sterkste kant. Of ze dat beter zou doen als ze doorgestudeerd had? Dat is ook gewoon een kwestie dat ze dat vaker gaat doen en dan wordt ze daar beter in. Zo is ze ook nog beter geworden in schrijven, omdat ze dat veel heeft gedaan en kritisch is.” Blogger Shiffra, DIY Queen van mocht Cynthia interviewen voor haar scriptie over het succes van bloggen: “Ik vind Cynthia echt heel vrolijk, lief en down-to-earth. Ze was heel behulpzaam en werkte ontzettend goed mee, zowel vooraf als tijdens het interview.” Shiffra merkte echt dat Cynthia kennis van zaken had. “Terecht natuurlijk, maar ze liet dit niet op een arrogante manier merken,” vertelt ze. “Ze weet beauty goed te mengen met persoonlijk verhalen. Het is echt in balans. Daarnaast vind ik haar ontzettend transparant. Niet veel bloggers zijn zó transparant in bijvoorbeeld het vermelden van een advertorial.” Eva vriend denkt dat het helemaal goed gaat komen met Cynthia: “Het is gewoon en dat lef heeft ze.”
11
REVOLUTIE IN BLIK
D
e meeste wanden zijn gemaakt van grijs beton of donkerbruine bakstenen. Toch heeft de straat geenszins een grauw uiterlijk. Felle kleuren spatten van de wanden. Kreuzberg is één van de bakermatten van de Berlijnse graffitiscene. De huizen worden bewoond door artiesten, studenten en punkers. Samen vormen ze een groep die past bij de kunstige uitspattingen die op elke straathoek te vinden zijn. DOOR THIJS TUYNMAN
DE KUNSTZINNIGE VANDALEN 12
Foto: FLICKR (Joanne Penn)
CULTUUR
O
p de blinde muur van een flat staat een reusachtige astronaut, zijn hand uitgestoken naar het publiek. Het is een kunstwerk van formaat. Hij is zo’n vijftien meter hoog en acht meter breed. “Deze werd geschilderd in de tijd dat Banksy in Berlijn was. Iedereen was in de ban van hem. Veel mensen dachten dat het kunstwerk (De Astronaut, red.) van zijn hand kwam.” Ben wijst op een naam die onder de schildering is gezet: ‘Victor Ash’ staat er geschreven. “Maar als je kijkt naar die naam die er onder staat, dan weet je beter. Het zit hem in de details”, voegt hij toe.
‘HET ZIT HEM IN DE DETAILS’ Ben is een Australische graffitiartiest die enkele jaren geleden neerstreek in Berlijn. Hij verdient zijn kost als tatoeëerder en gids, maar is bovenal straatkunstenaar. Een bezigheid die het voor hem makkelijker maakt als zijn achternaam onbekend blijft. Want hoewel de straatkunst en graffiti worden gedoogd en vele harten hebben gestolen in Berlijn, blijft graffiti vandalisme volgens het boekje. Enfin.
TWEESPLITSING “Het is best opvallend dat alles wat op straat gespoten wordt, onder de noemer graffiti valt. Er zijn namelijk twee werelden binnen de graffiti: het taggen en de straatkunst. Wat je onder taggen kan verstaan, zijn de teksten, namen en opschriften. De straatkunst zijn de schilderingen die je ziet. En die twee stromen verschillen wel degelijk.” Om de splitsing kracht bij te zetten, legt Ben zijn hand op een grote ‘tag’. De letters zijn groot, kleurrijk en druk. Wat er dan ook daadwerkelijk staat geschreven, is voor de leek lastig te ontcijferen. “Hijack”, spelt Ben het woord uit. De naam van degene die de tag heeft geschreven. Het is hoe taggen is bedoeld: de graffitiartiest schrijft op zo veel mogelijke plekken zijn naam, of pseudoniem in dit geval, zodat men de naam herkent, en misschien wel belangrijker: erkent.
‘ER ZIJN TWEE
WERELDEN BINNEN DE GRAFFITISCENE’
Foto: FLICKR (Timo Maier)
Op een muurtje tegenover ‘Hijack’ is een schildering gemaakt. Op de witte muren van een groot pand staan de contouren van een man geschilderd. Hij trekt een sjaal over zijn gezicht. Alsof hij op het punt staat een oveval te plegen. Naast het portret staat netjes een naam geschreven. Ditmaal een stuk leesbaarder: ‘MTO’.
FOTO: FLICKR (STEFFI REICHERT)
Ben knikt naar het kunstwerk: “En dit is dan een duidelijk voorbeeld van straatkunst. Het is allebei graffiti, maar niet hetzelfde. Zie je? De taggers zijn meer gesteld op anonimiteit. Het gaat hen om de kunst van het verspreiden van de naam. Straatkunst is wat dat betreft toegankelijker. Het zijn sierlijke schilderingen voor iedereen te begrijpen zijn. De staatkunst is wat commerciëler ook. Er zijn genoeg projecten waarbij straatkunstenaars worden ingehuurd door bedrijven of de gemeente om muren te beschilderen. Dat zijn de twee kampen binnen het wereldje.” WORTELS De straten van Kreuzberg lijken te zijn ondergedompeld in een zee van tags en schilderingen. Elke muur, deur, lantaarnpaal en brandkas lijkt te zijn voorzien van een flinke dosis verf. Berlijn is op zich zelf één van de Europese hoofdsteden als het aankomt op de graffitiscene. Althans, zo beweert Ben. “De scene is hier samen met Londen en Barcelona het sterkst. Je hebt wel meer steden die opkomen, maar die zijn niet zo groot als hier”, legt hij uit. Berlijn heeft zichzelf dus ontpopt als een graffiti-walhalla. Maar het begin van die groei is te vinden in een specifiek gebied: Oost-Berlijn. Hoewel rondom het centrum Oost >>
13
>> en West redelijk gelijk zijn, bestaat het contrast nog wel degelijk. Het vroegere Oost-Berlijn begon namelijk bij de wijk Friedrichshain. Maar vanaf daar wordt het oosten steeds grauwer en rauwer. De nalatenschap van het communistische bewind is vanuit treinramen duidelijk te zien. Grote simplistische flatblokken verrijzen in grote getale. De stations lijken soms wel fabriekshallen, de rommel en vervuiling zijn onvoorstelbaar. Wat dat betreft is het oosten nog steeds het
“In het oosten van de stad konden de mensen volledig hun gang gaan. Het zorgde voor een klimaat waarbij veel kon.” De uitleg van Ben lijkt bij het aangezicht van oostelijke wijken als Lichtenberg en Hohenschönhausen steekhoudend. De straten zijn ook hier volgeklad met graffiti, al is de sfeer hier anders. In een omgeving die er armoediger uitziet dat hippe wijken als Kreuzberg of Friedrichshain, krijgt de graffiti een andere context. Wat je hier ziet is voornamelijk
de wijken in het hart van Berlijn. De buurten waar kunstenaars, hipsters, punkers en studenten de boventoon voeren”, vertelt Reggie. Hoewel de Nederlander inmiddels weer is teruggekeerd naar zijn geboorteland, kan hij zich het sentiment nog goed herinneren. “In Kreuzberg stonden eerst twee iconische graffities. Een schildering die de bevrijding van Oost en West verbeelde (foto rechts), en eentje die stond voor het gevaar van kapitalisme
lelijke broertje van het liberale westen. Toch is het oosten de broedplaats geweest voor de graffitiscene zoals het westen en het oosten hem nu kennen.
taggen, de straatkunst is hier een stuk minder. De beginselen van de graffitiscene, aldus Ben. Teksten met een meer historische context. ‘Nachdenken’, is een woord dat meermaals voorbij komt. “Het is ook wel eens gezegd dat de Berlijnse graffiti scene hier op zijn puurst was. Met name de oude Oost-Berlijners hadden wat om over te schrijven. Ze hadden natuurlijk lang in gevangenschap geleefd, en hun graffiti had daarmee meer context”, aldus Ben. “Maar dat zijn ook maar meningen, daar is geen zinnig woord over te zeggen”, voegt hij er gauw aan toe.
(foto links). Die werden op een dag zwart geverfd. Veel mensen waren woedend dat de graffiti werden verwijderd”, kan hij zich herinneren.
THUIS IN OOST “Toen de muur viel in Berlijn, voelde het voor de mensen in het oosten als een bevrijding. Het oosten was armoedig. Bovendien wilden de mensen weg van de plek die jarenlang voelde als een gevangenis. Het oosten liep leeg”, verklaart Ben de armoe. Een armoede die zoals gezegd zijn littekens heeft achtergelaten. “Maar met de leegloop daalden de prijzen uiteraard. Dat trok een bepaald publiek. Studenten, kunstenaars, immigranten en punkers. Zij begonnen met het maken van de eerste monumenten van de verschrikkelijke geschiedenis van Berlijn. Graffiti. Al was het misschien wat grover dan wat we nu kennen.”
‘ZIJ BEGONNEN MET HET MAKEN VAN DE EERSTE MONUMENTEN’ 14
LOKALE LIEFDE Dat de graffitiscene vele harten heeft veroverd in Berlijn, weet Reggie als geen ander. De Nederlandse geschiedenis docent woonde zes jaar lang in Friedrichshain. “Wat je heel duidelijk merkte was dat de mensen zich associeerde met de kreten die op straat stonden. In Berlijn heerst een sociaal klimaat. En de leuzen die op straat stonden, waren vaak kreten die stonden voor een afkeer van dingen als liberalisme en discriminatie. De (meeste) mensen waren er dan ook trots op. Het paste in ieder geval heel erg in het belevingsgevoel van de wijk waar ik woonde (Friedrichshain, red.) Maar niet alleen in het oosten was dit gevoel zo. Want in hoeverre er nog van een oosten te spreken is, ging dat vooral op voor
Foto: FLICKR (Graham C99)
‘DE MENSEN WAREN WOEDEND’ VANDAAG DE DAG De felle kleuren die de straten vandaag de dag sieren, lijken ook steeds meer op een versiering van de straat. Zware politieke boodschappen of maatschappelijke kritiek is nog wel te zien in sommige werken, maar in mindere mate. “Een natuurlijke ontwikkeling”, aldus Ben. “De artiesten vandaag de dag zijn deel van een cultuur. Een kunstbeweging die zich wil laten zien. Veel van de werken die je nu ziet zijn bedoeld om de mensen te vermaken. Het allereerste werk dat te zien was (de Kosmonaut, red.) is daar een goed voorbeeld van. Het werd geschilderd onder het project ‘Back Jump’, in afspraak met de gemeente. Die gaven straatartiesten toestemming muren te beschilderen die de wijk iets terug wouden geven. Wel grappig hoe graffiti voor zo’n revolutie >> heeft kunnen zorgen.”
“IK WIL MENSEN LATEN ZIEN DAT GEZOND ETEN OOK LEKKER KAN ZIJN. ONZE CULTUUR HEEFT ECHT VEEL MEER TE BIEDEN DAN KEBAB.” - Ahmed
BLADZIJDE 32 15
LIFESTYLE
DE VICIEUZE EETCIRKEL Superfoods, groene smoothies en crossfitten. Het lijkt wel alsof iedereen bezig is zijn of haar gezondheid. Toch zien we Wendy van Dijk ook in het RTL-programma Obese. Deelnemers wegen soms zelfs over de 200 kilogram. Je vraagt je af: hoe heeft het ooit zo ver kunnen komen? Krijgen zij dan niets mee van alle gezondheidshypes? Liesbeth Hattink (40) weet er alles van. “Mijn weegschaal ging tot 150 kg, daarna kwam er ERROR in beeld.” DOOR JEANINE BAKKER
I
n een prachtig pand in Den Haag doet Liesbeth de deur open. Haar dochter Rosalie (6) heeft midden in de kamer een tent gebouwd door een laken te spannen over een aantal stoelen. Ze praat graag mee over haar moeders verhaal. “Naar een pretpark gaan was niks”, vertelt Liesbeth met Haags accent. “Ik paste niet in kuipstoeltjes, een picknicktafel ging mijn kant op hellen, in een achtbaan paste ik niet.” Rosalie komt uit haar tent en vult aan: “Ja hè, dan kon het niet dicht en dat was gevaarlijk dus moest je er uit hè mamma”. Liesbeth glimlacht. Pijnlijk en vernederend destijds? “Hm, je houdt een schild op naar de buitenkant en lacht het gewoon weg.” “Ik ben altijd bovengemiddeld geweest, in de lengte én de breedte.” In groep 8 had Liesbeth al damesmaat 42. “Het tekent je leven. Ik had geen vrienden, was erg teruggetrokken en had een laag zelfbeeld.” Als kind werd ze gepest, maar ook als volwassene kreeg ze heel wat nare opmerkingen naar haar hoofd. “Ik ging winkelen met een schoonzus en keek wat tussen de kledingrekken. Kwam er een medewerker naar mij toe: “U hoeft niet te kijken hoor, er zit niets voor u tussen.” Of eens bij het zwembad. Riep iemand heel hard: “Jezus, je zal er maar onder liggen”. Ze grinnikt. “Gelukkig heb ik mijn man.. Hij riep terug: met een beetje geluk lig ik er vanavond inderdaad onder, ja!” GEZELLIGE DIKKERD Nu klinkt Liesbeth vastberaden: “Ik zal er álles aan doen om het niet meer zo ver te laten komen”. Nu heeft ze een BMI van 30, in plaats van 46,8 zoals drie jaar terug. Nu is ze ontzettend trots op haarzelf. “Ik mag er zijn, ongedacht dik of dun,”
16
zegt ze stralend. “Het heeft 40 jaar geduurd om dat te beseffen.” Ze kijkt met een doordringende blik. Alsof ze haar eigen woorden pas net beseft. Toch blijft de vraag: hoe heeft het dan ooit zo ver kunnen komen? “Op een gegeven moment ben je ‘de gezellige dikkerd’ en maakt het je niet meer uit. Opmerkingen veeg je van de tafel. Je wilt het niet zien. De stretchkleren die ik had rekten wel mee. Je denkt dat je het zelf wel kan, je hebt geen hulp nodig.” Liesbeth probeerde elk dieet wel uit. “Ja, het werkte, maar als je weer ‘normaal’ eet komt alles er weer aan. Nu weet ik dat wat voor mij ‘normaal’ was, niet eens normaal ís.”
‘NOG VOORDAT IK EEN HAMBURGER HAD GEBAKKEN, HAD IK DE HELFT VAN HET GEHAKT RAUW OPGEGETEN’ “Aardappelen bakte ik in een half bakje boter, dan worden ze zo lekker knapperig”, vertelt Liesbeth verlekkerd. De avond was en is voor haar het moeilijkst. “Dan ging ik echt veel eten: een hele rol beschuit met beleg at ik vaak elke avond. Een keer had ik niets in huis, maar ik had nog wel wat gehakt in de vriezer liggen. Dat heb ik eruit gehaald om het te ontdooien en wat hamburgers
2011
‘IK HEB MIJN ZOON VALENTIJN VEEL ONTNOMEN’
van te maken. Tegen de tijd dat ik een hamburger had gebakken, had ik al de helft van het gehakt rauw opgegeten.” In 2011 besluit Liesbeth dat het genoeg is. Ze meldt zich aan bij de Nederlandse Obesitas Kliniek. EMOTIE-ETEN Voor de verzekering moet ze eerst nog een halfjaar naar een diëtist. “Want dan heb je alles geprobeerd zeggen ze dan”, vertelt Liesbeth gefrustreerd. “Alsof je dat niet zelf al hebt gedaan.” Dan begint het voortraject van zeven weken waarin ze in een groep veel leert over gezonde voeding. “Je leert alles over voedingswaarden en etiketten lezen.” De grootste hulp kwam van de psycholoog die de kliniek biedt. “Eigenlijk at ik bij alle emoties: verdriet, frustratie, boosheid en blijdschap. Alles at ik weg. Tijdens het eten zakt de spanning in mijn lijf, dan komt de opluchting. Het is natuurlijk maar een tijdelijke oplossing, want het probleem, de emotie, is natuurlijk niet aangepakt waardoor je weer gaat eten zodra de spanning weer opbouwt. Het is een vicieuze cirkel.” In 2012 krijgt Liesbeth een gastric bypass, een definitieve maagverkleining. In het begin zit ze na een klein stukje cracker al vol. “Je gaat van continue eten, naar een wekker moeten zetten zodat je niet vergeet om überhaupt te eten.” In een halfjaar tijd verliest zij 35 à 40 kilogram. Uiteindelijk is ze 50 kilogram in totaal afgevallen. Ze leert zichzelf continue af te vragen: waarom wil ik dit eten. “Ik moet eerlijk zijn tegen mezelf en het toegeven als ik niet lekker in mijn vel zit.” Een maagverkleining betekent niet dat je nooit meer aankomt. “Mensen zeggen wel eens tegen mij: ‘jij hebt het makkelijk, jij wordt niet
meer dik’. Dat is niet zo. De gastric bypass is een hulpmiddel, zeker geen oplossing. Ik moet blijven nadenken. Obesitas is een chronische ziekte. Je bent er levenslang mee bezig, maar als het mij niks meer scheelt, gaat het uit de hand lopen.” Niet iedereen begrijpt emotie-eten. “Mannen vinden het vaak maar vreemd, vrouwen begrijpen het wel meer.” “Vroeger kon ik veel niet, doordat ik zo dik was. Lopen deed pijn, mijn kinderen bracht ik niet meer naar school.” Liesbeth valt even stil. “Ik heb mijn zoon Valentijn van elf veel ontnomen. Met mijn dochter Rosalie doe ik nu activiteiten die ik niet kon doen met Valentijn. Ik heb daar eens met hem een goed gesprek gehad. Ik vertelde hem dit..” Ze breekt. Een traan ontglipt haar. “Als het om mijn kinderen gaat doet het pijn. Valentijn zei tegen mij: dat maakt toch niet uit mamma, je houdt toch van me?” Liesbeth is erg dankbaar. “Mijn man is een lot uit duizenden. Ik weet niet of ik het zou redden zonder hem. Hij houdt van me, ook al weeg ik 150 kilogram. Ook al ben ik ontzettend afgevallen en heb ik kipfilets hangen van overtollig vel”, zegt ze terwijl ze haar armen heen en weer bungelt. “Van je borsten blijft ook niets over.” Het hele traject heeft haar veel meer geleverd dan ‘slechts’ gewichtsverlies. “Door de psycholoog heb ik een andere blik op het leven, een positieve. Ik doe ook niet meer aan mensen pleasen, dat deed ik eerst wel. Nu geef ik mijn grenzen aan. Alles wat ik doe komt uit ’t hart.” Alles bij elkaar heeft een grote impact op haar leven gehad. “Natuurlijk zijn niet alle verhalen ook succesverhalen, maar ik ben erg dankbaar.”
Eigen foto
2015
Liesbeth: “Nu pas, na drie jaar en zo’n 50 kg lichter, zie ik dat ik niet meer was zoals vroeger.” Foto Jeanine Bakker
17
WHAT HAPPENS 18
IN NEW YORK... 19
De redacteuren van Cliffhanger zijn ook op pad geweest in het buitenland. Londen, New York en Berlijn werden bezocht om op zoek te gaan naar verhalen voor ons magazine.
20
21
ECONOMIE
MET VOEDSEL DE LOKALE ECONOMIE STIMULEREN DOOR: AID HENIC
Plotseling verstoort een stem het rustgevende geluid van druppelend water op de paraplu. “Sorry dat ik wat later ben, ik was mijn fietssleutels kwijt. Lekker weer hè? Het regent, maar dat vind ik helemaal niet erg. Ik ben vrolijk. Volgende maand opent het al, ik kan niet wachten”, vertelt Maral. “Oh, ik zal me even voorstellen, helemaal vergeten.” Tijd om te wachten op een vraag die gesteld wordt heeft ze niet. Nee, de Armeense Maral is niet onbeleefd. Ze is enthousiast. “Ik heb jarenlang thuis op de bank gezeten, terwijl ik wilde werken. Niemand wilde me aannemen. Nu kan ik lekker koken, koken en nog eens koken. En al die verschillende culturen, prachtig toch?”
M
aral is een van de 25 inwoners uit Zuidoost die gaat werken in een gloednieuwe food-markt. Al een tijdje stond in de Amsterdamse buurt een parkeergarage leeg. Nee, hij werd niet voorbereid om met de grond gelijk gemaakt te worden. Hij werd gerenoveerd. In juni start World of Food. Parkeergarage Develstein wordt omgebouwd tot een plek waar 25 ondermeners, met allen een andere nationaliteit, van hun grootste hobby hun baan gaan maken: Koken. TALENT De gerechten komen vooral uit de exotische hoek. Ghanees, Surinaams, Braziliaans, Indisch, Egyptisch. Je kunt het zo gek niet bedenken. “Er woont veel culinair talent in Zuidoost, een buurt met 140 verschillende nationaliteiten. Die mensen moeten we niet op de bank laten zitten, we moeten ze een plek geven. Een plek waar ze kunnen doen wat ze leuk vinden én waar ze goed in zijn”, vertelt Urwin Vyent (55). Hij zit namens GroenLinks in het Dagelijks
22
Bestuur van stadsdeel Zuidoost en is vanaf het eerste moment al enthousiast over het World of Foodconcept. De food-markt zou eigenlijk veel eerder moeten komen. “Het idee was er in 2010 al, maar de financiën ontbraken. Met hulp van de Europese Unie is dat geld er nu. Eindelijk kunnen we het ondernemerschap op culinair gebied stimuleren”, legt Urwin Vyent uit.
‘HET WORDT SPANNEND OM TE ZIEN OF WORLD OF FOOD HET REDT. HET MOET EEN PLEK ZIJN WAAR MENSEN TERUG WILLEN KOMEN’
WERKLOOSHEID Zuidoost kenmerkt zich door een relatief hoge werkloosheid. Toch gaat het steeds beter met de buurt en zijn ze een inhaalslag aan het maken. De werkloosheid daalt, de criminaliteit daalt en er wordt alles aan gedaan om Zuidoost te pimpen. World of Food is hier een goed voorbeeld van. Culturen komen samen en de lokale economie wordt gestimuleerd, door middel van iets waar iedereen vrolijk van kan worden. Voedsel. “Kijk, hier kom ik te staan. Samen met mijn dochter”, vertelt Maral trots, wijzend naar haar plekje in de hoek van de hal. Een lege twintig vierkante meter, maar daar komt verandering in. “We zijn nu bezig met inkopen doen. Volgende week gaan we inrichten.” Over enkele weken zal Maral hier met haar dochter verschillende Armeense gerechten verkopen. “Kijk, onze buurman heeft alles al klaar staan. Hij is echt van het voorbereiden. Ik mag hem wel, die Ahmed.”
MCDONALD’S Tegenover de 25 culinaire talenten uit Zuidoost zijn al bekendere namen gevestigd, zoals McDonald’s, Taste of Africa en Bacchus Studentencafé. Frank Veen van projectontwikkelaar Lingotto heeft hier bewust voor gekozen. “Het is niet dat ik er geen vertrouwen in heb. In tegendeel zelfs”, begint de projectontwikkelaar voorzichtig, terwijl hij richting een groot, geel vlak loopt. “Maar het wordt spannend om te zien of World of Food het redt. Het moet een plek zijn waar mensen terug willen komen.” Doordat bijvoorbeeld een McDonald’s zich in de hal vestigt, hoopt Frank Veen de hal zo aantrekkelijk mogelijk te maken. “Daarnaast organiseren we op deze plaats genoeg evenementen, denk aan kook-workshops en dansoptredens”, vertelt hij, wijzend naar het grote, gele vlak onder zich. EGYPTISCH STREETFOOD Inmiddels is Marals buurman ook gearriveerd in de hal. Ahmed komt kijken of alles nog zo staat zoals hij het drie dagen geleden achterliet. “Mar”, kort Ahmed zijn toekomstige buurondernemer af, “heb je al laten zien waar ik kom te staan?” Wachten op een reactie doet Ahmed niet. Ook hij is enthousiast. “Kijk, hier ga ik streetfood verkopen. Egyptisch streetfood.”
MARAL & BRENDA
EVEN VOORSTELLEN
Koken doet hij graag, maar nog nooit heeft hij daar zijn baan van kunnen maken. In Egypte heeft hij een hboopleiding gehaald, maar die is in Nederland nauwelijks iets waard. Nu opent hij ZenZen, zijn onderneming in World of Food, waar hij Egyptisch eten zal maken. “Ik wil mensen laten zien dat gezond eten ook lekker kan zijn. Dat hoor je de laatste tijd vaak, maar onze cultuur heeft echt veel meer te bieden dan kebab!” Maral sluit haar rondleiding, waarbij ze bijna nonstop zelf aan het woord was, af. Bij de uitgang wordt net een een bord met de tekst ‘tot de volgende keer!’ opgehangen. “Wat vond je er van?” vraagt ze. Een vraag waar ze zelf – hoe kan het ook anders – antwoord op geeft. “Gaaf, hè!”
Moeder Maral en dochter Brenda zijn dol op eten. De Armeense keuken is echt hun ding: gezond en passend in ieder budget. Maral is graag onder de mensen en houdt ervan om over verschillende mensen en culturen te leren. Ze voelt zich thuis in de wijk Zuidoost. Brenda ziet World of Food als een kunstwerk: alle ondernemers zijn unieke, met allen een ‘eigen kleur’. Samen openen ze Ararat Cuisine, met Armeense gerechten. ‘Niet alleen onze keuken, maar ook onze cultuur vertegenwoordigen we!’
RINALDO
Een ondernemer in hart en nieren. In 2011 begon hij met een biertaxi, later kwam het Surinaamse eten en is zijn onderneming echt gaan draaien. Eerst vanuit huis, toen vanuit een klein pandje in de buurt en binnenkort in World of Food. ‘Mijn kracht? Het zelf klaarmaken van gerechten op traditionele wijze om zo van ieder gerecht een specialiteit te maken. Ik stop veel liefde in mijn gerechten.’ Vlè’s is de naam van zijn onderneming, die binnenkort in World of Food staat.
23
LIFESTYLE Shoppen in New York, daar droomt iedere vintageliefhebber van. In Brooklyn of Manhattan, je vindt overal wel kleine vintagewinkeltjes. Maar vintage heeft zoveel verschillende kanten. Zo heb je de goedkope vintage (pagina 25), maar je hebt ook de designer vintage (pagina 27).
CHEAP VINTAGE 25th AVE
ILLUSTRATIES: FLICKR
DESIGNER VINTAGE 27th ave
VINTAGE: MILIEUBEWUST, GOEDKOOP & ORIGINEEL In Nederland hoef je niet te winkelen bij de Only, Vero Moda en H&M als je uniek wilt zijn. Als je dat aantrekt weet je zeker dat je verdwijnt in de massa. In Amsterdam durft men wel wat meer een eigen stijl te tonen, maar vlieg je 8 uurtjes de Atlantische Oceaan over naar New York, dan is de kans groot dat je reactie wauw is. Een klein half uurtje met de metro downtown en je stapt uit in Williamsburg, de vintagebuurt van New York! DOOR: CAITLIN SAIBOO
A
lle vrouwen herkennen dit vast en zeker wel: een overvolle kledingkast en nog steeds ‘geen leuke kleding hebben om te dragen’. Wel wat nieuws willen, maar sommige kledingstukken nog nooit gedragen hebben. Dingen niet weg kunnen gooien en niet genoeg kastruimte hebben. De oplossing: vintage! Zo denkt Esther, medewerkster in MONK, één van de vele vintagewinkels in Williamsburg, Brooklyn, er over.
‘MIJN HELE LEVEN KOOP IK AL TWEEDEHANDSKLEDING’ Metro uit, donkere trappen op en de zon schijnt je tegemoet. Met zo’n 20 graden Celsius lopen de meeste mensen zonder jas en met lekker luchtige kleding aan. Draai je hoofd van links naar rechts en overal zie je kleine winkeltjes. Ook wel thriftshops genoemd. Op nog geen vijf minuten lopen zit zo’n winkel, MONK. Een jonge vrouw met knalroze en blauw haar staat achter de kassa. Ze draagt zwarte grove laarzen, kort tijgerprint rokje met
FOTO: ESTHER TER VEEN
MEDEWERKSTER ESTHER IN VINTAGEWINKEL MONK
studs en een zwart jackje. Ze kijkt nogal nors, maar wanneer ze begint te praten opent haar blik zich iets. Esther is 25 jaar en werkt in de vintagewinkel MONK. “Ik werk hier nu bijna één jaar en met ontzettend veel plezier! Het is zoveel leuker dan in bijvoorbeeld een Macy’s. Kleine winkels spreken mij veel meer aan. Mijn hele leven koop ik al tweedehandskleding, dit begon toen ik een tiener was. Met dat kleine beetje zakgeld kan je niet uitgebreid shoppen, maar net zoals iedereen wilde ik ook nieuwe kleren. Nu doe ik het niet alleen meer uit noodzaak, uiteraard is het een stuk goedkoper om vintagekleding te kopen, maar ik vind het vooral ook erg leuk. Ik heb nu tenminste een kledingkast die niemand anders heeft, lekker even wat anders, iets aparter. Daar houd ik wel van.” MONK De winkel waar Esther werkt staat vol, heel vol. Je moet jezelf tussen de kledingrekken door wurmen, elkaar passeren is niet echt mogelijk hier. Het is donker en er klinkt harde muziek. Een beetje duister allemaal, maar toch hangt er een hele prettige sfeer. Men-
sen babbelen wat en de medewerksters helpen je graag. Esther mag dan een soort punk-type zijn, maar dat soort kleding is niet alleen wat ze hier verkoopt. Naaldhakken, Uggs en All Stars schuifelen van rek naar rek. Ze vertelt dat de klanten hier voornamelijk komen omdat ze vintage kleding willen en leuk vinden, niet omdat ze zich geen nieuwe kleding kunnen veroorloven. “Uiteraard zijn er een hoop mensen die niet het geld hebben om nieuwe kleding te kopen, maar in deze buurt zijn de mensen wat rijker dan de gemiddelde New Yorker. Mensen vinden het gewoon erg interessant om eens wat anders aan te trekken, iets wat minder voor de hand ligt. Dat het goedkoop is, is natuurlijk altijd mooi mee genomen!”
‘LEKKER EVEN WAT ANDERS, IETS APARTER. DAAR HOUD IK WEL VAN’ DONATIES Vintagekleding is tweedehands kleding, het heeft dus al een vorige eigenaar gehad. Vaak zijn dit mensen uit de buurt, vertelt Esther. >>
25
>> Als je even snel tussen wat rekken kleding voelt en kijkt zie je dat de kwaliteit nog best goed is. “De meeste mensen zijn hun kleding gewoon zat en dragen het niet meer, het hoeft dus niet altijd versleten en oud te zijn. Die kledingstukken zitten er ook wel eens tussen, maar die verkopen wij hier niet in de winkel. Een collega van mij spit alle kleding die we ontvangen door en wat kapot of vies is geven we aan daklozen. We gooien nooit iets zomaar weg.” En hoe zit het met die vorige eigenaar dan? “De meeste mensen nemen zelf ook even een kijkje in de zaak en kopen vaak ook wel iets, maar niet iedereen hoor. Dat is ook helemaal niet verplicht.” UPCOMING De afgelopen jaren is vintage steeds populairder geworden. Mensen die het niet al te breed hebben droegen dit al veel langer, maar het is nu ook hartstikke hip om een vintage item te combineren met je eigen kleding. Maar hebben ‘normale’ winkels hier last van, dat de vintage ineens zo populair is? Esther denkt van niet. “Grote winkels als H&M zullen altijd wel goed lopen, voor hen is het niet echt een nadeel. Voor ons is het wel zeker een voordeel! Ik kan alleen niet echt zeggen of wij het hier gemerkt hebben aangezien ik er pas een jaartje werk.”
Veronica
‘HET IS UNIEK EN VEEL BETER VOOR HET MILIEU’
Olivia
26
FOTO’S: ESTHER TER VEEN
ORIGINEEL Eén van de klanten in de winkel is Rachel, 35 jaar. Met een volle papierenzak loopt ze relaxed de trappen voor MONK af. Met een brede glimlach laat ze zien wat ze allemaal geshopt heeft. “Ik heb niet een supergoed betaalde baan, dus het grootste deel van mijn kleding moet ik wel hier kopen. Maar ik wil het ook graag, het is uniek en veel beter voor het milieu”, zegt ze opgewekt. “Je gebruikt de kleding
dubbel. Natuurlijk koop ik ook wel eens iets in gewone winkels. Ik heb twee duurdere items thuis, een broek en een blazer. Deze combineer ik met vintage items om toch origineel te blijven en de kosten laag te houden. Elke vrouw heeft toch het idee dat ze geen leuke kleren heeft? Nou ik ben mijn kleding dus ook heel erg snel zat, dit is dan een hele goede oplossing!”
‘VINTAGE IS TOF, MAAR UITEINDELIJK GAAT HET ER OM WAT JIJ LEUK VINDT EN WAAR JIJ JE PRETTIG IN VOELT. DE REST DOET ER NIET TOE’ Aan de overkant van de straat staan twee meiden naar binnen te loeren. Uiteraard ook bij één van de vele vintagewinkels in deze buurt. Veronica en Olivia zijn beiden student. “Wij kunnen ons het wel veroorloven om gewone kleding te kopen. Alleen kunnen we dan veel minder kopen en zijn we ook nog eens een stuk minder origineel! Al die standaard lengtes, hoe strak een broek hoort te zitten, hoe hoog de shirtjes sluiten. We willen juist net dát-gene wat de rest gek vindt. Heerlijk is dat, mensen die zeggen ‘uhg dat zou ik nooit kopen’ maar vervolgens nog eens goed kijken en dan denken ‘hmm, het staat wel erg gaaf!’ Vintage is tof, maar uiteindelijk gaat het er om wat jij leuk vindt en waar jij je prettig in voelt. De rest doet er niet toe.”
LIFESTYLE
DESIGNER VINTAGE, WIE KOOPT DAT NOU? Wat is Designer vintage nou precies? Designer vintage zijn tweedehands kledingstukken van duurdere merken zoals Chanel. Eén van de winkels in New York waar je mooie vintage designer stukken kunt vinden is INA. Een klein winkeltje in de populaire winkelstraat SoHo. Zodra je binnenloopt krijg je een echte vintage vibe. Overal om je heen hangen unieke kledingstukken. Caroline Ogulnick, verkoopster bij INA: “Je zult hier nooit twee dezelfde items vinden. Alles hier is uniek, omdat mensen oude designer items hier terugbrengen voor een nieuw leven.” DOOR: ESTHER TER VEEN
B
ij vintage denk je snel: ‘oh, allemaal oude meuk voor een prikkie’. Nou, dat moet je dus niet verwachten bij designer vintage. Het blijven items van dure merken, waar alsnog een hoog prijskaartje aan hangt en items die vaak van goede kwaliteit zijn. Bij INA variëren de prijzen tussen de 100 en 1000 euro voor een designer item. Niet bepaald een koopje, dus wat voor mensen komen er dan winkelen bij INA? Het Newyorkse leven is toch al zo duur? Volgens Caroline komen er vooral mensen die echt van mode houden en daarom ook opzoek zijn naar iets unieks.
Caroline: “Er hangt iedere dag weer iets nieuws in de winkel en dat weten ze, waardoor ze ook vaak weer terug komen.” Daarnaast komen er
In de winkel loopt een echte fashionista rond om te shoppen. Vanessa heet ze. In haar halflange rok en geknoopte blouse ziet ze er echt uit als een modeliefhebster. Ze vertelt dat ze graag komt shoppen bij INA, maar dat ze hier ook haar designer items inlevert als ze deze zat is. “Als je een item binnen een jaar niet draagt, zal je het nooit gaan dragen. Dan kan je hem beter naar een vintagewinkel brengen en iemand anders er blij mee maken, toch?” laat de fashionista weten. Waarom ze graag shopt bij winkels zoals INA? Vanessa: “Ieder item is uniek. Winkelen bij de H&M of Zara is wel goedkoper, maar iedereen loopt er al in. Ik wil echt mijn eigen stijl hebben. Designer items hebben natuurlijk ook een veel betere kwaliteit, dus uiteindelijk valt de prijs wel weer mee.” DESIGNER VINTAGE IN NL In Nederland wordt vintage ook steeds populairder. Zelfs het tijdschrift Glamour speelt hier een grote rol in, namelijk met hun websop Fashion-vintage.com. Martje Haverkamp werkt voor Fashion-vintage. >>
FOTO: ESTHER TER VEEN
‘ER KOMEN TOERISTEN SPECIAAL NAAR INA OM VRAGEN TE STELLEN OVER DESIGNERS’
ook vaak toeristen langs die over de winkel hebben gehoord laat Caroline weten. “Ze zijn dan nieuwsgierig en willen graag vragen stellen over de designers, maar iets kopen doen ze niet,” zegt de medewerkster van INA.
27
MARTJE: ‘VOOR MIJ ZIJN ‘VINTAGE’ ITEMS
HEILIG, WANT ZE ZORGEN ER MEDE VOOR DAT MIJN SIMPELE OUTFIT EXCENTRIEK WORDT’ >> De fashionable marktplaats voor het verkopen en kopen van kleding en accessoires. Martje Haverkamp werkt voor Fashion-vintage.com en zegt over vintage: “De term vintage werd oorspronkelijk gebruikt voor tweedehands couture stukken, maar is tegenwoordig een ingeburgerde naam voor ‘gedragen kleding en accessoires’, wij spreken net als Designer-Vintage overigens liever van pre owned with love dan van ‘tweedehands’.” Maar welke Nederlandse vrouw is opzoek naar oude items van andere mensen? Volgens Martje is de fashion vintage vrouw iemand die dol is op mode en shoppen. Ze vindt het leuk om nieuwe items met vintage te combineren en maakt er een sport van die ene te dure broek of die schoenen uit een oudere collectie op te scharrelen in een vintage winkel. Ze shopt veel en wil daarom ook vaak iets weer doorverkopen, online (omdat dat snel en makkelijk voor haar is) maar dan wel op een zo veilig mogelijke manier. Martje: “Voor mij zijn ‘vintage’ (couture maar ook high street) items heilig, want ze zorgen er mede voor dat ik mijn simpele basis outfit (van Zara, &otherstories of mango) kan verrijken en excentriek kan maken aangezien er niet zo snel iemand anders op dat moment in loopt.” Bovendien is het verkopen van je kleding en het kopen van pre owned with love items duurzaam, iets dat op dit moment erg ‘on top of mind’ is laat Martje weten.
FOTO’S: INSTAGRAM
28
CONCURRENTIE Volgens de medewerker van INA kunnen designer vintage winkels zeker wel concurrentie zijn voor de grotere designer winkels. Vintagewinkels zijn nou eenmaal goedkoper. Aan de andere kant valt dit ook wel mee volgens Caroline: “Het is een cirkel. Mensen kopen eerst kleding in designer winkels en vervolgens komen deze
items weer bij ons terecht. Zo blijft dit doorgaan, dus we hebben elkaar ook zeker nodig.”Ook volgens Martje zijn vintage winkels zeker een concurrent van de ‘normale’ winkels. “Het exclusieve gevoel bij de items en het feit dat je een modeschat (voor een klein prijsje) scoort is naar mijn idee veel toffer dan het kopen bij een grote keten,” vertelt ze. Toch denkt Martje dat vintage winkels als Fashion-Vintage ook meehelpen aan de verkoop of in ieder geval merkbeleving van de ‘normale’ winkels. Martje: “Als een item namelijk door wordt verkocht geeft dit aan dat het om een kwalitatief goed item gaat.” Fashionista Vanessa is een perfect voorbeeld hiervan. “Ik winkel bij designer winkels en lever dit na een jaar in bij vintagewinkels. Zo is er weer meer ruimte in mijn kledingskast voor nieuwe designer items.” The circle of vintage. <<
‘HET IS EEN CIRKEL. MENSEN KOPEN EERST KLEDING IN DESIGNER WINKELS EN VERVOLGENS KOMEN DEZE ITEMS WEER BIJ ONS TERECHT’
COLUMN
DE ZWARTE KANT VAN SOCIAL MEDIA Er valt een bierdopje, geen idee waar. Nog een keer rinkelt het, gevolgd door drie half afgemaakte klanken. Niemand die hier bier drinkt. Ben ik nu gek? Ik meende toch echt wat te horen. “Pap, wat is dat geluid toch steeds?” Blijkt het zijn mobiel te zijn, een nieuw geluidje voor binnenkomende berichten. Ik denk niet dat ik aan iemand hoef uit te leggen wat het begrip Social Media inhoudt. We staan er mee op en gaan er mee naar bed. Zelfs op de wc kunnen we niet zonder. ‘Social’ Media, waar toch redelijk vaak het begrip ‘asociaal’ aan gekoppeld wordt. “Waar gaat het toch heen met deze wereld”, hoor ik een oudere vrouw zeggen terwijl ze bijna aangereden wordt door een fietser. Druk bezig met zijn telefoon en oordopjes in hoort de jongen niet eens wat de mevrouw roept. Zelf mag ik niet te veel zeggen over het Social Media gebruikt. 19 jaar, studente journalistiek, ondenkbaar om een collegedag zonder telefoon door te komen en elk uur wel even online op WhatsApp. Toch ben ik het er wel mee eens als we het hebben over asociaal zijn. Ik zeg uiteraard niet dat we alle technieken ineens de prullenbak in moeten gooien, maar we zijn wel een beetje doorgeslagen met z’n allen. Poepen met je mobiel er bij, in bad, tijdens het eten, terwijl we fietsen, tijdens het uitgaan, tijdens gesprekken.. volgens mij kan iedereen het verder wel invullen. Ik betrap mezelf er ook regelmatig op, midden in een gesprek voel ik het trillen en kan het dan niet laten om even te kijken wie er wat stuurt. Wel kan ik zeggen dat ik er zeker op let, mijn mobielgebruik. Ik ben namelijk nog steeds zo’n sloeber die geen internet abonnement heeft en leeft op beltegoed. (Oké eerlijk gezegd is het gewoon veel goedkoper, overal is WIFI), maar ik stel het expres steeds weer uit, die tien minuten fietsen, dat half uurtje in de trein, als ik bij opa en oma ben of als we in de kroeg zijn, nee ik heb niet overal internet. Dat heb ik toch ook niet nodig. Het is uiteindelijk toch veel leuker om dingen tegen iemand te vertellen die tegenover je zit, in plaats van lachen naar een scherm? Gelukkig zijn mijn gedachten en frustraties niet zo gek, uit een rapport van Sogeti blijkt namelijk ook dat we sociaal gezien achteruit gaan met z’n allen. “Get a life”, zeg ik wel eens tegen vrienden die aan het touchscreen vast geplakt zitten. Ik ben niet de enige die er zo over dacht, een aantal jaartjes terug was er nog een meneer die dit voorzag:
Where is the life we have lost in living? Where is the wisdom we have lost in knowledge? Where is the knowledge we have lost in information? -T.S. Eliot, The Rock, 1934.
Caitlin
Saiboo
29
‘Rijkeluiszoon’ Weghorst trekt lange neus ‘Zijn karakter kan hem wel eens in de weg zitten’ DOOR: JESPER LANGBROEK
E
en lastige jongen, arrogant en moeilijk benaderbaar. Op Heracles-spits Wout Weghorst worden na zijn eerste seizoen in de Eredivisie verschillende stempels gedrukt. Op het veld is hij fanatiek, juicht hij na het verdienen van een strafschop en huilt hij na een goal tegen Ajax. Naast het veld is Wout rustig, zorgzaam en haalt hij kracht uit het geloof en het contact met zijn geliefden. Tijd voor een nadere kennismaking met Wout Weghorst via de verhalen van zijn broers, jeugdtrainer Jurgen Bruggeman en teamgenoot Fahd Aktaou.
tranen biggelden over zijn wangen toen hij zijn ogen richtte op zijn moeder en twee broers die bovenin de ArenA zitten. Ralf en Twan Weghorst stonden op het punt om voor lange tijd naar het buitenland te gaan en hadden hun vertrek zo gepland dat ze Wouts debuut in de Eredivisie nog mee konden maken. “Dan is het wel heel mooi dat het zo loopt”, vertelt Twan, de jongste Weghorst-telg. “Ik had zelf ook de tranen in mijn ogen staan en ik stormde de trap van de tribune af. Ik stond al bijna op het veld. Het is toch je broer die dat stadion met 50.000 man even stil krijgt.”
Met een rake kopbal in de slotminuten van Ajax - Heracles luisterde Wout Weghorst zijn debuut begin dit seizoen op met een doelpunt. De
Het is typerend voor het hechte gezin uit Borne. De vier broers ontwikkelen na de scheiding van hun ouders een onbreekbare band. In het dorp staan
WIE IS WOUT? Geboren op 7 augustus 1992 in Borne. Hij is 1 meter 97 lang, is rechtsbenig en speelt als spits bij Hercales Almelo. Voorheen speelde hij bij FC Emmen, Willem II, DETO en RKSV Neo. Voor Nederland -21 heeft hij 1 duel gespeeld.
30 22
ze bekend als de zoons van die succesvolle AVIA-ondernemer, wat bij alle jongens zorgt voor een grote bewijsdrang. “Over vier zogenaamd verwende broers van één meter negentig hebben mensen al snel hun mening klaar”, stelt Twan. “Mensen zien je als het rijkeluiszoontje en denken dat je zelf niets hoeft te doen. Maar wij weten wel beter. We trekken een lange neus naar mensen die dat soort dingen roepen. We hebben alle vier onze eigen ambities en werken keihard. Dat geldt zeker ook voor Wout.” Hoewel het hele gezin katholiek is, speelt het geloof alleen bij Wout een grote rol. Een bijzondere gebeurtenis, die de spits van Heracles voorlopig liever voor zichzelf houdt, zorgde voor een sterke band met het geloof. Regelmatig is Wout te vinden bij het kapelletje vlak bij zijn huis, hij steekt er een kaarsje aan of neemt een rustmomentje als hij even niet met voetbal bezig is.
‘WAT IS DIT VOOR “Vroeger was hij al non-stop met de bal bezig. Op het veldje was RARE hij commentator, spits en doelman tegelijk”, aldus Ralf Weghorst, de na oudste broer van het GOZER?’ opgezin.éénVolgens Ralf was het vroeger
al duidelijk dat Wout later zou gaan voetballen. “Hij had talent, maar vooral zijn discipline is altijd enorm geweest. Waar ploeggenoten van RKSV NEO een biertje gingen drinken, lag Wout om negen uur in bed. Daar maakte hij richting zijn ploeggenoten wel eens een opmerking over die soms niet bij iedereen even goed viel. Hij was een uitzondering in het team.
PROFIEL Ze dachten wel eens: ‘Wat is dit voor rare gozer?’ Sommige mensen vonden hem arrogant. Als je altijd wil winnen en de beste wil zijn, kan dat zo overkomen. In het veld is hij soms te fanatiek en vertoont hij aparte trekjes, maar Wout is een goede jongen. Hij zou nooit nee zeggen als hij iemand kan helpen.” Jurgen Bruggeman had Wout als jeugdtrainer onder zijn hoede in de D1 bij RKSV NEO. Hij heeft zowel goede als kwade
‘HIJ SCHOPTE IN ZIJN WOEDE EEN RECLAMEBORD DOORMIDDEN’ herinneringen aan de spits. “Wout was altijd duidelijk aanwezig. Hij was enorm fanatiek en hield niet altijd rekening met het feit dat sommige teamgenoten minder goed waren dan hem. Voor de meeste mensen was hij moeilijk, maar voor mij was hij goed coachbaar”, aldus Bruggeman. “Wout scoorde in één seizoen in de Topklasse ongeveer 25 doelpunten en liet tegen de jeugd van FC Twente zien dat hij een hoger niveau aankon. Hij werd in tegenstelling tot teamgenoten echter nooit gescout. Dat maakte hem meer gedreven. Door zijn sterke wil is Wout waar hij nu is. Zijn karakter kon hem echter ook wel eens in de weg zitten.” Bruggeman herinnert zich een kampioenswedstrijd tegen Quick’20 waarbij Wout niet zijn niveau haalde. “Ik wisselde hem en toen schopte hij in zijn woede een reclamebord doormidden. Boos op zichzelf, en misschien ook wel op mij. Het toont zijn passie voor het voetbal. Wout was enorm leergierig en hij verzette op jonge leeftijd al veel extra werk, naast de trainingen. Ik zag wat Wout opzij zette voor het voetbal en ik kon alleen maar hopen dat hij het betaalde voetbal zou maken. Omdat hij niet
op jonge leeftijd gescout was, dacht ik eerder dat hij het tot de top van het amateurvoetbal zou schoppen. Hij maakte van de B1 de overstap naar het eerste elftal en iedereen dacht dat hij wel even nodig had om zich aan te passen, maar goede voetballers passen zich snel aan.” Heracles-verdediger Fahd Aktaou maakte net als Wout afgelopen zomer de overstap van de Jupiler League naar de Eredivisie. De van Almere City overgekomen linksback kijkt met veel bewondering naar hoe Wout zich aangepast heeft aan het niveau. “We hebben het wel eens over die overstap gehad. We zeiden allebei dat het ons zou gaan lukken. Volgens mij is dat tot nu toe ook gebeurd. Hij heeft net als mij een mindere periode gekend, maar daar is hij uitgekomen en hij is weer gaan scoren. Die ervaringen neemt hij mee naar volgend seizoen en ik weet zeker dat hij het dan nog beter gaat doen.” In zijn jeugd hadden mensen hun mening dus al klaar over Wout. Nu hij in de Eredivisie speelt, zijn er alleen
maar meer meningen bijgekomen. Zelf had Wout daar in het begin moeite mee. Ralf vertelt: “Het is heel apart dat mensen hem nu kennen. Laatst gingen we een ijsje kopen en dan hoor je af en toe iemand ‘Weghorst, Weghorst’ roepen. Hij wordt soms neergezet als een typetje, zoals veel voetballers. Dat is lastig, want mensen zien niet hoe hij naast het veld is.” De meningen van anderen heeft Wout naast zich neer weten te leggen. De 22-jarige aanvaller vindt het belangrijk wat zijn geliefden vinden en wat de buitenwereld denkt, kan hem weinig schelen. “Hij kan naar de buitenwereld wat afstandelijk overkomen, soms heeft hij geen behoefte aan andere mensen. Als je hem beter leert kennen, weet je dat het een lieve jongen is. Hij geeft veel om de mensen die dichtbij hem staan en maakt zich druk om ons. We merken ook dat hij onze mening belangrijk vindt. Wout is gewoon een rustige en lieve jongen, hoe gek hij soms ook doet op het veld.”
Op Reis Met Thijs
BERLIJN
Berlijn is de stad van geschiedenis, kunst en cultuur. Berlijn is wat dat betreft een heuze broedplaats voor hipsters. Met name de wijken Friedrichshain en Kreuzberg zullen voelen als een warmbad voor de modebewuste gluten-hater. Dus ook ik voelde me redelijk op mijn plekje. Hier volgt een eenvoudig driestappen plan voor de Berlin-hipster ervaring.
De hipster-guide to Berlin Cafe Morgenrot: Een super plek om een keertje een vorkje
te prikken. Vriendelijk personeel, een gezonde kaart en er is zelfs een uitgebreidere vegatarische keuze, dan er vlees is. Het is er betaalbaar ontbijten en lunchen, en stukken beter dan de meeste hotel/hostel buffeten. Als we even een greep doen in de visie van de lunchroom, dan valt er te lezen: ‘We zijn een collectief dat de mensen op cultureel en politiek niveau wil verbinden met elkaar”. Zie daar: eten op niveau.
Dies ist kein kino: Vertaalt betekent de titel: dit is geen bio-
scoop. Ik zal een klein geheimpje verklappen, het is het wel degelijk. Het is dan ook niet een cinema te noemen, maar de term ‘filmhuis’ lijkt meer op zijn plek. Je kan hier in een huiskamer genieten van een biertje, alvorens je naar de filmzaal gaat. Een plek waar gewone stoelen en banken staan voor de kijkers. Film kijken voor de echte hipster.
WAAR?
KASTANIEALLE 85
WAT KOST HET? +/- 8 EURO
WANNEER?
Dinsdag tot Zondag
HEEF HET GLUTEN? Soms
WAAR?
Gartnerstrasse 19
WAT KOST HET? +/- 12 EURO
WANNEER? Elke dag
HEEF HET GLUTEN? Nee
Dag van de Arbeid (1 mei): Voor wie het uitkomt: Berlijn is
het bezoeken zeer waard op de Dag van de Arbeid. Hoewel een vergelijking moeilijk te maken is, omschrijft het zich het makkelijkst als een soort van Koninginnendag. Bier, zeik en heel veel muziek vullen de straten. Overdag is er in het centrum veel te zien en te doen. Je kan ’s middags bijvoorbeeld naar de Branderburger Tor trekken, waar dan podia, muziek en etenskraampjes zijn. ’s Avonds loont het zich om meer wijken in te trekken als Kreuzberg of Friedrichshain. Daar barst feest los dat vooral in de smaak zal vallen bij Techno liefhebbers. De dag staat bekend als een dag van rellen en gevechten, maar de afgelopen jaren komt het zelden tot ongeregeldheden. Er zijn bijna meer agenten dan bezoekers.
32
WAAR? Overal
WAT KOST HET? Gratis
WANNEER? 1 mei
HEEF HET GLUTEN?
Wel als je voor de goedkope festival biertjes gaat die iedereen drinkt. De echte genieter zorgt ervoor dat hij een ‘Lebensfreude’ haalt bij een goede bar.
CULTUUR
HOE DENK JIJ OVER EEN BEPERKT BOERKAVERBOD? DOOR: ESTHER TER VEEN
Het kabinet stemt in met een beperkt boerkaverbod. Het bedekken van het gezicht zal dan in het openbaar vervoer, het onderwijs, de zorg en overheidsgebouwen verboden worden. Wat vindt onze lezer daarvan? We vroegen het aan moslima Efsun Selin Ertugru. WAT VIND JIJ VAN HET MOGELIJKE BOERKAVERBOD? Een mogelijk boerkaverbod vind ik zelf echt onzin. Naar mijn mening is het onnodig dat de overheid zich er überhaupt mee bemoeit! HET KABINET WIL DIT VERBOD OOK VANWEGE DE VEILIGHEID. HOE DENK JIJ HIEROVER? Er zijn meerdere manieren om een eventueel gevaar te creëren als men dat zou willen. Ik ben persoonlijk geen voorstander van de boerka, maar ik heb wel respect voor de mensen die
het dragen vanwege hun persoonlijke geloofsovertuigingen. HOE DENK JIJ DAT DE MOSLIMS OP DIT VERBOD ZULLEN REAGEREN? Hoe men hierop gaat reageren ligt dieper dan alleen een mening uiten over het boerkaverbod. Een deel zal het ermee eens zijn. Onbewust puur om niet nog meer uit te willen steken, niet anders te willen zijn en te bewijzen dat ze ook echt wel bij Nederland horen. Een ander deel zal er bewust mee eens zijn. Dan heb je een deel die er altijd wat er ook wordt geroepen zolang het tegen moslims is mee oneens zal zijn niet verder op onderzoek uitgaat maar bij het eerste en beste beledigd is, en daar tegenover weer een deel die er bewust voor kiest om het er niet mee eens te zijn. JE DRAAGT ZELF GEEN HOOFDDOEK. BEWUSTE KEUZE? Ja, het is een bewuste keuze. Niet vanwege het land waarin ik woon,
maar meer vanwege mijn innerlijke strijd met betrekking tot mijn geloof. Ik moet eerst zeker zijn van mijzelf, zodat ik het met trots zal dragen. Voor altijd. HOE DENK JIJ DAN ZELF OVER BOERKA’S? Zoals ik al zei ben ik persoonlijk geen voorstander van Boerka’s, maar ik ben wel echt tegen het beperkte boerkaverbod. Zoals ik al eerder suggereerde niet omdat ik moslim ben, maar omdat ik zoals ieder ander, net zoals een vrouw die een boerka draagt een ‘mens’ ben en vind dat je dit niet van iemand mag ontnemen. Op school en het openbaar vervoer, is nu ‘tijdelijk’ beperkt maar binnenkort wilt de VVD het landelijk invoeren zodat het ook op straat verboden wordt. Dat gaat wat mij betreft echt te ver. We hebben het over maximaal 150-200 vrouwen in Nederland die een boerka dragen... Come on is er nou echt niks beters om over te zeuren?!
33
IS BERLIJN NOG TE Duitsland heeft lang moeten wachten op het wettelijke vastgesteld minimumloon. Vanaf 1 januari 2015 hebben de inwoners eindelijk recht op een minimumloon van 8,50 euro. Is dit een oplossing om de armoede te bestrijden? DOOR: DANIEL TITUS
E
en gele vuilniscontainer die wagenwijd openstaat, platgestampte blikjes fris op de grond en wc-papier dat in de struikjes en de hekken is verwikkeld. De armoede rondom het station van Ostkreuz in Berlijn is te zien, te horen en te ruiken. Lisa Kempf woont al jaren in Berlijn en loopt dagelijks over de kapotte tegels en langs de daklozen die dagenlang in hun slaapzak liggen op het gure station. Hoewel het minimumloon op 1 januari in Duitsland is ingevoerd, heerst er nog steeds armoede. Hierdoor zijn de lonen en de prijzen aan de lage kant. Toeristen zijn er tevreden mee, maar voor de inwoners kan het desastreus zijn. “De invoering van het minimumloon is enerzijds goed omdat je ervan kan leven”, zegt de 41-jarige Lisa Kempf. Het grootste minpunt van deze invoering is volgens de alleenstaande moeder dat het anderzijds niet rechtvaardig is wanneer niet iedereen een gelijke kans krijgt aangeboden en het minimumloon niet verdient.
KLOOF ARM EN RIJK De regeling kent een behoorlijk aantal uitzonderingen. Werkgevers hoeven hun werknemers die bijvoorbeeld lang werkloos zijn geweest of geen opleiding hebben gehad, geen minimumloon te betalen. Het verkleinen van het gat tussen arm en rijk wordt op deze manier belemmerd. Camilla Richter, lid van de senaat, ook wel de regering van Berlijn genoemd, vindt dat het nog te vroeg is om te zeggen wat het effect zou zijn van de invoering van het minimumloon. “Er zullen veel mensen zijn die meer geld gaan verdienen, maar er zijn natuurlijk ook mensen die hun baan verliezen omdat hun werkgever een hoger salaris niet kan betalen.” Richter, lid van de senaat van Arbeid, Integratie en Vrouwen, legt uit dat de hoofdstad één van de zestien ‘Bundesländer’, ofwel deelstaten, is en dat Berlijn een eigen minimumloon heeft. Dit wordt ook wel ‘Landesmindestlohngesetz’ genoemd en verplicht alle bedrijven binnen Berlijn een minimumloon van 8,50 euro per uur te betalen. POLITIEK DEBAT Bondskanselier Angela Merkel verklaarde na jarenlange discussie een minimumloon in te voeren. De voorstanders, SPDD en de Groenen, wilden werk lonend maken en vonden dat sommige lonen zo laag waren dat een werknemer net zo goed een bijstandsuitkering kon krijgen. De tegenstanders, waaronder CDU en FDP, wezen erop dat de invoering van een minimumloon ten koste zal gaan van de werkgelegenheid aangezien werkgevers dan zijn gebonden aan hogere loonkosten. Lars Dankwörht woont en werkt in Berlijn. Hij werkt al acht jaar in de Duitse hoofdstad en is het duidelijk eens met de voorstanders. Hij vindt het een goede politieke daad, want
34
Foto: Flickr
het minimumloon helpt ongelooflijk veel mensen bij het leiden van een normaal leven. ”Dit minimumloon is alleen niet erg veel. Grote bedrijven kunnen zich wel permitteren om dit te betalen. Vooral aan studenten die normaal gesproken bij een restaurant of een benzinepomp werken. De uitzonderingen vindt hij niet verantwoord. Ik denk zelfs dat het discriminatie is en ik zie ook geen reden waarom mensen die lang werkloos zijn geweest of geen opleiding hebben gehad, minder krijgen. Ik snap het echt niet, want het kan voor hen een goede start zijn om een beter leven te leiden. De Duitse overheid moet de uitzonderingen weglaten.”
Het minimumloon bedraagt 8,50 euro. Foto: Flickr VERPLICHTING Christopher Meyer is eigenaar van Bagelmann Café aan de Neue Bahnhofstraße. Ook de Deense barvrouw werkt bij Bagelmann. In vergelijking tot het Duitse minimumloon van 8,50 euro bruto per uur, heeft Denemarken over het algemeen een hoge. “Ja, ze hebben daar een veel hoger minimumloon, maar ze betalen waarschijnlijk meer belasting”, zegt Christopher. Werknemer Caroline Hagen lijkt maar
REDDEN? moeilijk uit haar woorden te komen. Ze kijkt wat verdwaasd om haar heen en weet zich duidelijk geen raad. Of het nou ligt aan het gebrek aan Engels of aan de vraag of het minimumloon hier wel is ingevoerd, is onduidelijk. De eigenaar zegt in ieder geval stellig dat hij het minimumloon wel heeft ingevoerd. “Ik ben verplicht om een minimumloon in te voeren. Ik kan helaas genoeg winkels en restaurants aanwijzen in deze straat die dat niet hebben gedaan”, aldus Christopher. “Ik voel mij gedupeerd, want als je afspraken maakt, moet je die nakomen. Ik betaal meer dan andere werkgevers. Zij houden dus uiteraard meer geld over aan salarissen. Dat is niet eerlijk”, voegt de ontevreden Christopher eraan toe. Camilla Richter ziet de uitzonderingen niet als een probleem. “Dit is het resultaat van een politieke discussie en een compromis tussen de politieke partijen in Duitsland. Er zullen ontslagen vallen, maar ruim 200.000 inwoners uit Berlijn gaan erop vooruit en hebben profijt van de invoering van het minimumloon.”
oplossing om de armoede in Berlijn te bestrijden. Deze armoede heeft te maken met de erfenis van de Tweede Wereldoorlog, de daarbij behorende tweedeling en met het feit dat de Duitse hoofdstad ongelooflijk veel studenten heeft. Op de vraag wat dan wel een oplossing is, reageert Pocklington: “Dit is natuurlijk een erg complex onderwerp en een ‘tricky
‘JE KUNT JEZELF NET ZO GOED OPHANGEN’
ECONOMIE tricky’ issue. Er zijn op dit moment geen effectieve manieren om de Berlijnse inwoners te redden van de armoede.” Volgens de Duitse Welzijnsbond stijgt de armoede in Duitsland razendsnel en is deze grootschaliger dan ooit sinds de hereniging in 1990. Circa 12,5 miljoen Duitsers zijn arm. Zij leven in een huishouden dat moet rondkomen van minder dan 60 procent van het gemiddeld inkomen. Barvrouw Henny Stegen van de stamkroeg Bettehaus laat weten dat het ernstig is gesteld met de armen in Berlijn. “Wanneer je oud en arm bent in Berlijn, kun je het wel vergeten. Je kunt jezelf net zo goed ophangen.”
GEEN ‘GAMECHANGER’ Jay Pocklington, manager op het Instituut ‘New Economic Thinking’ verwacht niet dat de invoering van het minimumloon enig effect zal hebben op deze armoede. Naast zijn functie als manager op het instituut is de geboren Amerikaan ook parttime leraar op de FU in Berlijn. ”De invoering van het minimumloon betekent helemaal niets voor de inwoners. De kansen zijn nog steeds erg laag om een carrière op te bouwen. Ze verdienen weliswaar iets meer geld, maar het is absoluut geen ‘gamechanger’. Sterker nog, 8,50 euro per uur is te laag en al helemaal als je het vergelijkt met andere landen”, aldus de econoom die vindt dat het plan van de Duitse overheid aan alle kanten rammelt. Dit heeft volgens hem ook te maken met het feit dat mensen die lang werkloos zijn geweest of geen studie hebben gevolgd, het minimumloon helemaal niet krijgen. Op dit moment is de invoering van het minimumloon totaal geen goede
Is het minimumloon het redmiddel om deze armoede te bestrijden? Foto: Flickr
35
F
V G TA
ETH
OF V I N T IRC L E AG E EC -T H
E LE
O
F
VI
AG NT
H E C I R C L E OF VI E-T
ALLES OVER VINTAGE & RETRO PAGINA 24 t/m 28
C
E
C
CI R
TAGE - THE CIRC N I LE FV OF O E VI L C N TA IR
O
IN
G
E
TH
NTAGE - T HE OF V I E L CI C R RC I C LE E
N T AG
E
-T
H