NEWS
NOW MAGAZINE
NIEUWE CREATIEVELINGEN
GELUK IN DE KUNST
P21
LUUK & LUCKY WHEELS (On)geluk zit in een klein hoekje
P04
SAMMY’S SONGFESTIVAL Welke landen hadden er meer geluk dan Trijntje?
P31
NEWSNOW MAGAZINE | GROEP F | 22 MEI 2015
Voorwoord Beste mensen, dieren en dingen, Uitspattingen van fundamentele blijdschap. Mondhoeken die standaard omhoog krullen. Velden vol klavertjes vier. Of toch niet? Onze redactie ging een week lang op zoek naar het ultieme geluk. Tijdens die zoektocht passeerden uiteenlopende onderwerpen de revue. Geluk als artistieke uiting, geluk als supporter tijdens de bekerfinale, geluk als bezoeker van een Food Festival. Maar, ook geluk op minder voor de hand liggende manieren. We vertellen het verhaal van een man die langs scholen gaat om te vertellen over z’n leven in een rolstoel, blikken vooruit de op de carrière van een jonge politicus en bespreken het familieverhaal van journaliste Fidan Ekiz. Ook is er ruimte voor betwistbaar geluk: het Eurovisie Songfestival, het jubileum van biermerk Grolsch en een dag op de Libelle Zomerweek. Voordat je nu totaal opgefleurd het leven tegemoet lacht: dit magazine bevat (gelukkig) ook genoeg sporen van realisme. Zo spreken we met de voorzitter van de NVJ, zoomen we in op de agressie tegen treinpersoneel en portretteren we een transgender. Je merkt het, dit NWSNOW Magazine bulkt van verscheidenheid, interessante verhalen en - af en toe- een of meerdere sprenkeltjes authentiek geluk. Namens de voltallige redactie, Een positieve overdosis aan leesplezier
INHOUD
PORTRET FIDAN EKIZ ‘Ik kocht mijn vader om voor een interview’ FOODFESTIVAL ‘Ga ik dit echt eten?’ Voedsel van de toekomst in Amsterdam
EN VERDER: (O)geluk zit in een klein hoekje Beroepsmilitair: de ultieme weg naar geluk? ‘’Thuis heeft mijn vriendin de leiding’’ Het werk van een ambulancebroeder en betaald als taxichauffeur Hoe belangrijk is persvrijheid? Beste singer-songwriter van Nederland Een vleugje Spanje in Almere 100 jaar Annie M.G. Drie columns Alberto Stegeman vindt zichzelf irritant Gelukkig in de kunst Voor ieder wat wils Telegraaf maakt verkeerde keuzes Sammy’s Songfestival Van extase naar desillusie Sprookje verandert in nachtmerrie ‘’Agressie kent geen oplossing’’ We run Amsterdam Geen prinsessenjurk maar prinsenpak Hoe gelukkig ben jij als vrijwilliger? De stand van de regionale krant Grolsch bestaat 400 jaar
22 MEI 2015 | REDACTIE F P3
P14
P34 P 4 P 7 P 8 P10 P12 P13 P16 P18 P19 P20 P21 P28 P30 P31 P36 P37 P38 P40 P42 P43 P44 P45
(On)geluk zit in een “Geluk? Kijk nou”, zegt Luuk Wissema, wijzend op zijn kleinzoon. Een blond jochie van een jaar of twee dartelt speels achter een wit Maltezerhondje aan. “Tessa, Tessa, kom hier!” krijst de koter met een flesje ranja in zijn handje. Het hondje kijkt hem schichtig aan en rent daarna hard weg. “Kom maar even op schoot zitten, Tessa wil niet spelen”, zegt Wissema tegen zijn kleinzoon. “Van dit soort dingen geniet ik nou. Vooral na alles wat ik heb meegemaakt.” DOOR LEON SMIT 26 februari 1984 staat om twee redenen gegrift in het geheugen van Wissema. “De verjaardag van mijn zoontje. Hij werd toen één jaar oud.” De andere reden: het was de dag waarop zijn leven drastisch veranderde. “Ik was duiker van beroep. In die tijd zat ik in Brazilië. Prachtig land, graadje of veertig, heerlijk allemaal. Voor de verjaardag van mijn zoon kwam ik even terug naar Nederland, waar het winter was. Zo’n tien graden onder nul was het hier toen. Door dat enorme temperatuurverschil werd ik ziek. In het ziekenhuis wisten ze niet wat ik had. Na veel onderzoeken kreeg ik een ruggenmergpunctie, en daar ging het mis. Ze maakten een fout en raakten een zenuw. Mijn beide benen waren verlamd.”
Wissema had het mentaal zo zwaar, dat hij medicijnen ging sparen. “Ik kon niet de vader zijn die ik voor ogen had en ik wilde mijn vrouw niet met een gehandicapte man opgescheept laten zitten. Ik dacht niet dat ik nog waarde voor iemand kon hebben. Ik heb mijn vrouw Wies eens van het bezoekuur weggestuurd, ik wilde haar dit niet aandoen. Ik wilde dood.” Een avond en een nacht zouden hem op totaal andere gedachten brengen. “De avond nadat ik mijn vrouw had weggestuurd, kwam een verpleegster bij me. Ze wilde praten met me, want ze had een klotedienst gehad en dat kwam mede door mij.” De verpleegster had een jongen binnengebracht zien worden die was aangereden door dronken lui. “Hij vroeg aan haar of hij dood ging, want dat wilde hij absoluut niet. Zijn broer was drie maanden daarvoor aangereden en overleden. Hij moest er zijn voor zijn ouders, zei hij, want die hadden het emotioneel zo zwaar. En bovendien, hij was dolgelukkig met zijn meisje. Hij
je zoon! Als iemand gehandicapt raakt, heeft dat misschien nog wel meer invloed op zijn omgeving dan op hemzelf. Heb jij enig idee hoe moeilijk deze tijd voor je vrouw is? Iedereen vraagt haar: ‘Hoe is het met Luuk?’. Hoe het met haar gaat, Luuk, dat vraagt helemaal niemand. Weet jij hoe het met haar gaat?
‘‘IK HOU VAN JOU, PAPA’, ZEI HIJ. TOEN WIST IK HET ZEKER: HET LEVEN IS TE MOOI OM ER NU AL EEN EINDE AAN TE MAKEN”
Nee! Je kan je vrouw en je zoon niet alleen laten, júíst nu niet. Jij belt morgenochtend je vrouw op. Doe je het niet, dan zorg ik ervoor dat je een rottijd krijgt hier. Als jij durft te beweren dat jij voor niemand waarde hebt, dan weet ik het niet meer. Ze trok de deur van de kamer hard achter zich dicht en de rest van de
‘‘ZE BEET ME TOE: DIE JONGEN HAD GEEN KEUZE. JÍJ WEL, LUUK. JIJ WIL NIET MEER?’’
Daarna volgde een moeilijke tijd. “Ik wilde een goede vader zijn, absoluut niet zoals mijn vader was. Ik wilde mijn kinderen leren lopen, met ze voetballen en naast hun fiets rennen om te zorgen dat ze niet zouden vallen. Van de een op de andere dag zag ik dat allemaal duigen vallen.” 22 MEI 2015 | REDACTIE F P4
wilde niet dood. De verpleegster ging wat te drinken voor hem halen en toen ze terugkwam, was hij ingeslapen.” “Ze beet me toe: die jongen had geen keuze. Jíj wel, Luuk. Jij wil niet meer? Jij moet er zijn voor je vrouw en voor
nacht heb ik haar niet weer gezien. De rest van die nacht, jongen, zo slecht als toen had ik me nog nooit gevoeld.”
Wissema onderbreekt zijn verhaal even en zucht. Hij wrijft met een hand door
INTERVIEW
klein hoekje “LATER BESEFTE IK DAT IK NIET ECHT NETJES WAS GEWEEST, DUS DE VOLGENDE DAG BEN IK BIJ HEM LANGSGEGAAN EN HEB IK MIJN EXCUSES AANGEBODEN’’ Ik wilde niet, maar hij dwong me bijna. ‘Óf je gaat morgen dat bad in, óf je gaat naar huis’, zei hij. Toen ben ik maar gegaan.” “Ik bleek eigenlijk best goed te zijn in zwemmen. Ik deed mee aan een zwemwedstrijd en ik won. Na afloop kwam de coach van de Nederlandse zwemselectie mij feliciteren. Of ik ook zin had om met het Nederlands zwemteam mee te doen. Daar hoefde ik niet lang over na te denken.” zijn ogen: “Vuiltje,” verklaart hij. “Heb ik soms.” Zijn ogen glinsteren, een eventueel traantje lijkt hij voor te willen zijn.
“De volgende ochtend belde ik mijn vrouw. Of ze langs wilde komen. Dat vond ik natuurlijk eng, ik had eerder gezegd dat ze weg moest gaan. Maar ze kwam meteen en we hebben gepraat. Veel gepraat. Ik wilde iedereen uitnodigen die mij het gevoel kon geven dat ik inderdaad van waarde kon zijn. Pastoor, dominee, dat soort mensen: ze zijn allemaal langs geweest. En het hielp.” Doorslaggevend was uiteindelijk zijn zoontje van één. “Die kleine kon net praten. Bij mijn bed in het ziekenhuis liep hij voor het eerst zelf. Hij liep naar me toe en kroop op me. Hij legde een hand om mijn schouder en liet zich vallen op mijn borst. ‘Ik hou van jou, papa’, zei hij. Toen wist ik het zeker: het leven is te mooi om er nu al een einde aan te maken.” 22 MEI 2015 | REDACTIE F P5
“Op een dag kwam een wat slonzige man mijn kamer in. Hij keek bedroefd. Het bleek de dokter te zijn, die de bewuste fout bij mij had gemaakt. Hij had zijn baan opgegeven, hij vond dat hij geen dokter meer mocht zijn. Hij heeft zich zo vaak verontschuldigd, en mentaal had die man het zo verschrikkelijk zwaar. Hij had papieren meegebracht, waar zwart op wit stond welke fouten strafrechtelijk vervolgbaar waren.” “Dat raakte mij ontzettend. Ik lag in bed, hij zat aan de rand. We hebben samen gehuild. Ik keek hem aan, en daarna verscheurde ik die papieren. Mijn advocaat had me verteld dat een eventuele rechtszaak wel tien jaar kon duren. Moest ik dan al die tijd die herinnering aan die man bij me houden?” Wissema knapte daarna langzaam wat op. In verschillende revalidatiecentra werkte hij aan zijn conditie: “De dokter zei dat ik moest sporten.
“Ik ging nog meer zwemmen en ik werd sterker en sterker. Op twee afstanden werd ik zelfs Nederlands kampioen, met het Nederlands zwemteam werden we tweede van Europa.”
DISCRIMINATIE
Terug naar het heden. Wissema is ondernemend en wil zich niet laten tegenhouden door zijn handicap. “Maar omdat ik toch een beetje anders ben, hebben mensen vaak hun oordeel al klaar. ‘Oh, dat zal hij wel niet kunnen’, wordt dan gedacht. Discriminatie? Tja, ik noem het liever positieve discriminatie. De meeste mensen bedoelen het allemaal niet verkeerd, maar laat ik een voorbeeld geven om het duidelijk te maken wat ik bedoel. Laatst ging ik boodschappen doen met mijn vrouw. Heb ik trouwens een ontzettende hekel aan, boodschappen doen, maar dat doet er nu even niet toe. We waren bij de slager. We bestellen wat en ik geef het geld, waarna mijn vrouw Wies het >>
INTERVIEW
‘Ik probeer iedereen aan wie ik mijn verhaal vertel, duidelijk te maken dat alles draait om respect’ >> wisselgeld krijgt. Vervolgens stopt ze de boodschappen in een tas die ik om mijn rolstoel heb. ‘Aah’, zegt die slager met medelijden, wijzend op mij. Hij vroeg aan Wies of ik wel een stukje worst mocht. ‘Jawel, doe mij maar plakkie!’ zei ik meteen. Die slager verbaasd natuurlijk, die vent in die rolstoel kon praten. Maar goed, hij sneed een stukje af. En echt waar, het was een plakje van niks. Hij stak zijn hand naar me uit, maar dat plakje nam ik niet aan. ‘Als jij aan een volwassen man vraagt om een stuk worst, dan wil ik ook een volwassen stuk’, zei ik. Met een rood hoofd sneed hij daarna een behoorlijk stuk af, dat hij aan mij gaf.
“ DIE VENT IN DE ROLSTOEL KAN PRATEN!”
Nu pakte ik de worst wél aan, maar ik deed het in mijn jaszak – ik at het niet op. Met gefronste wenkbrauwen keek hij mij aan. ‘Je wilde toch worst?’ leek hij te denken. ‘Ja’, zei ik, ‘al die mensen achter ons in de rij, die lusten ook wel wat, toch?’ Ik keek achterom en bijna iedereen knikte. Dat heeft die slager toen mooi wat worst gekost!” “Later besefte ik dat ik niet echt netjes was geweest, dus de volgende dag ben ik bij hem langsgegaan en heb ik mijn excuses aangeboden. Hij bood me een zelfgemaakte worst aan, want hij voelde zich ook schuldig.”
LUCKY WHEELS
“Een basisschoolleraar vroeg mij of ik wat wilde vertellen over gehandicapt zijn.” Wissema weigerde in eerste instantie, maar liet zich toch overhalen: zijn eerste presentatie was een feit. Het leidde tot een eigen stichting, Lucky Wheels. “Gelukkig ben ik door de wielen van mijn rolstoel, vandaar de naam,” verklaart Wissema. Van diverse stichtingen kreeg hij rolstoelen tot zijn beschikking. Tegenwoordig reist hij het land door om zijn verhaal te vertellen en om bijvoorbeeld rolstoelbasketbal te geven. “Het meest kom ik op scholen. Maar ik kom 22 MEI 2015 | REDACTIE F P6
ook in jeugdgevangenissen. Lelystad bijvoorbeeld. Als je daar zit, dan heb je écht een zwaar delict gepleegd.”
“ ZE VROEG MIJ OF IK HAAR PAPA WILDE WORDEN…”
“Ik probeer iedereen aan wie ik mijn verhaal vertel, duidelijk te maken dat alles draait om respect. In zo’n jeugdgevangenis praat ik met mensen die daar zitten. Wat is hun verhaal? Ik probeer ze bij te brengen dat het leven zoveel
waardevols heeft. Dat je het leven zoveel waardevoller voor jezelf kan maken. Als ik dan zie dat mijn foto op een prikbord tussen andere foto’s van hun helden hangt, dan komt de boodschap volgens mij wel binnen.” Door de jaren heen heeft Wissema zijn verhaal op veel locaties verteld. “En dat vind ik nodig, want zoveel mensen hebben vooroordelen over elkaar. Ook over gehandicapten. Laatst was ik op een basisschool. Kwam er een meisje bij me. Ze vroeg mij of ik haar papa wilde worden… Later begreep ik van een leraar dat het meisje veel problemen thuis had. Zoiets doet wel wat met je.”
REPORTAGE
Beroepsmilitair: voor mij de ultieme weg naar geluk? Defensie zet landmacht promotie centraal bij viering 70 jaar vrijheid, maar het is ook een niet te missen kans om nieuwe rekruten te werven. Verslaggever Delano van Steenveldt doet de test: geschikt of ongeschikt. DOOR DELANO VAN STEENVELDT Almere, 11 mei. Operatie Victorie is van start gegaan. 70 uur lang vinden er 70 verschillende projecten plaats in het hele land: helpen bij ouderenzorg, het opknappen van speeltuinen, bijspringen op een zorgboerderij. 70 is het kerngetal want met 4 en 5 mei nog vers in ons geheugen vieren we 70 jaar vrijheid. Iets doen voor de burgermaatschappij, daar draait het om tijdens Operatie Victorie. Radio Veronica en de Koninklijke Landmacht slaan de handen ineen om dit te vieren. En dat vieren doen ze bij defensie ook door bezoekers op de Esplanade in Almere een kans te geven een dagje soldaat te spelen. In die hectiek van stormbanen, klimmuren en schietcontainers ga ik op zoek naar de vraag: ben ik geschikt?
MEER TRAINEN
Als een kind in een snoepwinkel kijk ik mijn ogen uit. Pantserrupsvoertuigen, vrachtwagens, legergroene tenten. Vol met adrenaline en met een legervest aan storm ik de baan over. Met een touw zwiepen naar de overkant. In een bak
22 MEI 2015 | REDACTIE F P7
springen en vervolgens vast komen te zitten in de autobanden. Het klimtouw op en af. Naar beneden gaat nog het moeilijkst. Dan moet je onder dat pantserrupsvoertuig door. Tijgerend bereik ik het laatste pallet, de evenwichtsbalk over en hel op aarde is voorbij. Hijgend als een hond op een warme zomerdag neem ik een flinke slok water. Het volgende obstakel is de klimtoren. Een zes meter hoge toren waar je blijkbaar op kunt klimmen. Na zes pogingen en slechts drie meter geef ik het op. Bij het auto trekken gooi ik wel hoge ogen. 17 meter trek ik de jeep vooruit. Ondanks mijn niet al te beste prestatie vindt kapitein Joost Smit, in de volksmond ook wel kolonel confetti genoemd, dat mijn ‘fysieke component nagenoeg in orde is’. Mijn directe begeleider infanterist Jeroen schudt echter van nee. Meer trainen svp. En mijn mentale gesteldheid? Dat moet ik zelf maar invullen. Maar na al deze oefeningen, die natuurlijk niet een echte afspiegeling zijn van het dagelijks werk van een militair, vraag ik mijzelf wel af: gaat het soldatenleven mij gelukkig maken? Militair Gijs is verkenner en vindt het, net als ik, een zwaar beroep. Volgens hem, en eigenlijk elke militair die ik spreek, is doorzettingsvermogen erg belangrijk. Net als discipline en enthousiasme. Maar Gijs is wel gelukkig: ‘’uiteindelijk is het de prijs wel waard die je ervoor moet betalen.’’ In de drie dagen dat ik heb meegelopen heb
ik met veel militairen gesproken. Allemaal gaat het hen om het dienen van hun land en het beschermen van de eigen familie. Hier halen zij voldoening uit. Ook het saamhorigheidsgevoel speelt mee. Niet alle militairen kennen elkaar, maar toch lijkt het alsof ze al jaren samenwerken. Bijna alle militairen zeggen ook dat ze de spanning opzoeken en actief bezig willen zijn. Maar zijn er nog wel nieuwe militairen nodig tegenwoordig? ‘’Ja’’, zegt Guus Stavenuiter, defensie voorlichter bij de Koninklijke Landmacht. Volgens Stavenuiter zijn er altijd mensen nodig, ondanks de bezuinigingen. Wat volgens hem helpt is dat de landmacht zichtbaarder is in de media. ‘’Iedereen heeft internet binnen handbereik. (…) Voorheen tijdens de open dagen openden we de kazerne deuren. Nu staan we op een X aantal plekken in Nederland. We staan middenin de maatschappij.’’
DISCIPLINE
En wat heeft de landmacht mij te bieden, in het geval een carrière als journalist mislukt? ‘’Zeker voor journalisten is er de schone taak om militairen mediatraining te geven,’’ stelt Stavenuiter me gerust. Maar ook als ik iets anders wil doen, kan dat. Dat hangt dan wel af van mijn opleidingsniveau. Met mijn havo diploma zou ik onderofficier en later nog officier kunnen worden. Kapitein Smit vraagt mij of ik mezelf zie rondlopen tussen ‘deze jongens’. Ja en nee. Ik zie mijzelf hier wel rondlopen. De mentaliteit spreekt mij aan: gezellig en lachen, maar altijd paraat voor de burger. En mijn doorzettingsvermogen? Misschien toch nog maar een keer die klimtoren proberen. Ja, ik kan gelukkig worden bij de landmacht maar het zal wel hard werken worden. Op de vraag of ik geschikt ben, antwoord ik zelf nee. Ik denk dat ik niet genoeg discipline heb. Wel is mijn doorzettingsvermogen goed genoeg. Ook ben ik enthousiast . Militair Jeroen heeft mij begeleid tijdens mijn beproeving. Ik vroeg hem of ik geschikt ben, of ongeschikt. Jammer voor mij (of misschien ook niet) neigt hij naar ongeschikt. Onder andere mijn fysieke component vindt hij nog niet in orde. Dit is wel belangrijk bij de landmacht. Mijn mentale component moet ik zelf maar invullen, volgens campingbaas Joost Smit.
“Thuis heeft
22 MEI 2015 | REDACTIE F P8
INTERVIEW
mijn vriendin de leiding” Bij de vraag of hij koffie of fris wil, antwoordt hij dat koffie voor politici is. Maikel Kessing is 23 jaar en actief als campagneleider bij de D66 Hengelo. Al zijn pijlen zijn gericht op de politiek. DOOR FLOOR MOLENAAR Wat doe je precies als campagneleider? Ik leid de campagne voor de D66 ten tijde van verkiezen. Je regelt alles op gebied van vergunningen, tenten en merchandise. Ook zorg ik voor posters, flyers en dat het verkiezingsprogramma voor de afdeling wordt gemaakt. Buiten campagnetijd ben ik altijd opzoek naar nieuwe leden, want campagne betekent tevens promotie. Je kijkt naar trends die spelen. Hoe kun je de aandacht van mensen op een fatsoenlijke en ludieke manier trekken? Met de zogenaamde in-gesprek-met actie bijvoorbeeld. Dan vraag je wat burgers willen en dat koppel je terug naar de wethouder. Heb je nog een speciale tactiek om mensen te werven? Als je ballonnen aan kleine kinderen geeft blijven de ouders altijd even stil staan. Dan kun je daar een praatje mee maken en vragen wat zij anders willen zien. Ik ben het type dat niet alleen de D66 aanprijst, maar ook kan zeggen ‘Misschien is deze partij wel beter voor je’. Mensen politiek bewust maken vind ik ook belangrijk.
Waarom de D66? Wat mij persoonlijk aanspreekt is het zelfbeschikkingsrecht. Zelf mogen weten
22 MEI 2015 | REDACTIE F P9
hoe jij je leven invult. Daarbij komt bijvoorbeeld het recht op euthanasie en abortus. Iemand moet zelf kunnen bepalen hoe hij of zij het leven vorm geeft en dat mag niet worden beperkt. Wij horen bij de sociaalliberale stroming. Daarbij gaan wij uit van de eigen kracht van de mens. Er wordt eerst gekeken naar wat mensen zelf kunnen doen en als dat dan niet gaat mag je bij de overheid aankloppen. De echte liberaal vindt dat burgers alles zelf moeten doen. We zijn niet links of rechts, we zitten er tussen in.
Stel: je komt in de tweede kamer. Wat wil je veranderen? Ik wil ervoor zorgen dat het beleid meer op jongeren wordt aangepast. Ik ben van mening dat jongeren richting de politiek halen geen zin heeft. Je moet politiek naar de jongeren brengen. Veel van mijn vrienden zijn actief bij politieke partijen en het is leuk om te zien hoe jongeren een frisse blik op de toekomst hebben. Ze zien het allemaal net wat anders. Waar ik me ook hard voor wil maken is het legaliseren van drugs. Verbieden werkt niet, dan kun je er beter voor zorgen dat er kwaliteit drugs worden verkocht. Daarmee wordt het aantal doden ook verminderd. Met welke partijen zou je een coalitie willen vormen en waarom? Dat is een hele interessante vraag. Ik denk met het CDA omdat zij het op de meeste punten wel met ons eens zijn. Verder zit ik zit te twijfelen. Ik ga voor de PvdA in plaats van de VVD. Op sommige punten vind ik dat de VVD terecht is,
maar ik ben net wat te sociaal voor ze. Als vierde partij kies ik voor de SP. CDA en D66 zijn vrij rechts en ter compensatie hebben we PvdA en SP als linkse partijen. Een soort middenweg.
Je klinkt als een echte leider. Ben je privé ook zo? Thuis in ieder geval niet. Daar heeft mijn vriendin de leiding. Ik houd privé en werk gescheiden. Op het voetbalveld ben ik dan wel weer de aanvoerder. Het initiatief komt als ik met vrienden ben vaak van mijn kant, maar over het algemeen ben ik iemand die tot een compromis wil komen. Het is niets voor mij om mijn mening door te drukken.
“ IK BEN VAN MENING DAT JONGEREN RICHTING DE POLITIEK HALEN GEEN ZIN HEEFT. JE MOET POLITIEK NAAR DE JONGEREN BRENGEN”
Stel: jouw hoofd op een campagneposter. Wat is je slogan? Niet: “Stem Maikel”. Ik had voor de campagne van de D66 eerst “Campagne, dan champagne”, maar dat is inhoudelijk niet goed. D66 landelijk is “Nu Vooruit”, misschien “Nu Anders”? Of “Nu Echt Vooruit”? Als ik het weet hoor je het!
Hoe ziet jouw toekomst eruit? Ik ga eerst mijn studie juridisch medewerker afmaken op het ROC. Over drie jaar zijn de gemeenteraadsverkiezingen en ik sta op de lijst. Als het me lukt in de raad te komen stop ik als campagneleider. Het mooiste zou zijn om burgemeester of wethouder van Hengelo te worden. Stiekem ben ik er wel een beetje verliefd op. Mocht de mogelijkheid zich voordoen om naar de tweede kamer te gaan dan blijf ik denk ik ook in Hengelo wonen. Tweede kamerlid is wel mooi, maar je praat vaak over dorpjes waar je nog nooit geweest bent. Dat afstandelijke zorgt er denk ik ook voor dat mensen niet op je stemmen. Mijn eerste prioriteit is Hengelo!
Het werk doen van een ambulancebroeder en betaald worden als taxichauffeur Chauffeurs huisartsenposten vragen om meer waardering
ZWOLLE- Het ambulancepersoneel staakt. Ze willen een betere CAO, omdat die niet goed aansluit bij de realiteit. Volgens de FNV is het vooral de onregelmatigheid die erg zwaar drukt op de werklasten. Daarom wil de vakbond ouder personeel niet meer verplichten om nachtdiensten te draaien. Ook eisen de vakbonden dat er een structurele loonsverhoging van 2,5 procent komt. Echter, alleen het ambulancepersoneel staakt,terwijl chauffeurs van huisartsenposten nog minder betaald krijgen. Een kijkje achter de schermen bij een onzichtbare, maar onmisbare dienstverlener. DOOR CAS BAKERING Jack van der Klei, een vriendelijke, goedlachse huisartsenchauffeur voor de post in Zutphen, heeft wel een verklaring voor het lage loon dat deze groep mensen krijgt. Hij werkt al ruim twaalf jaar als chauffeur voor de huisartsen en kijkt met een nuchtere blik naar de situatie zoals hij nu is. ‘Ons bedrijf wordt ingehuurd door de huisartsenpost en zij leveren de mensen voor de post’, geeft Jack aan. ‘Qua werkzaamheden zouden wij meer financieel gewaardeerd moeten worden, maar ja, dan wordt het weer te duur voor de huisartsenpost. Wij worden slechter betaald, omdat het dan goedkoper is voor de post. Ten eerste is ons salaris lager en ten tweede, wij rijden met een blauw kenteken en dat maakt de auto ook goedkoper, omdat je geen bijzondere verbruikskosten en btw betaalt’, zegt Jack. ‘Ik zeg niet dat wij slecht worden betaald. Wij worden minder betaald dan het ambulancepersoneel.’ Het bedrijf waar Jack en ruim zeshonderd andere chauffeurs voor rijden, heet Meditaxi. Meditaxi is gevestigd op luchthaven Schiphol en heeft naast haar chauffeurdiensten voor huisartsen ook een vliegtuig om patiënten vanuit het buitenland terug te vliegen naar Nederland. Omdat vliegtuigmaatschappijen geen patiënten willen of kunnen vervoeren, heeft het bedrijf zelf een vliegtuig aangeschaft. Ook is het management tolerant naar zijn personeelsleden. Zij zeggen dat het personeel recht heeft op een onregelmatigheidtoeslag, ondanks dat dit niet wordt vermeld in de taxicao.
“VEELAL KOM IK AMBULANCECHAUFFEURS TEGEN EN DAT ZIJN BEHOORLIJKE MACHOTYPES” 22 MEI 2015 | REDACTIE F P10
Of je chauffeurs van de huisartsenpost kan vergelijken met ambulancechauffeurs, daarover heeft Jack zijn woordje klaar. ‘Veelal kom ik ambulancechauffeurs tegen en dat zijn behoorlijke macho-types. Zij kijken ook niet meer op van een reanimatie. Ze moeten het wellicht meerdere keren per dag doen. Dan praat je daar ook niet meer over. Als ik op een situatie kom en wij moeten reanimeren, dan ga ik bij terugkomst op de post erover praten. Met de aanwezige telefonische deskundigen, de huisartsen en collega’s.’ Ook het beeld dat de omgeving heeft van een chauffeur en een huisarts, roept vraagtekens op. ‘Het werk van chauffeurs, maar ook van huisartsen wordt onderschat. Als je ergens zit, bijvoorbeeld aan de bar van de tennisbaan, wordt er kritiek geleverd. “Mijn huisarts is zus, mijn
huisarts is zo”, terwijl er eigenlijk niemand is die weet wat een huisarts doet en dat geldt hetzelfde voor het beroep van de chauffeur.’
Toch heerst er onder het personeel van de post en de chauffeurs een gezonde sfeer. Huisartsen vinden de chauffeurs onmisbaar, omdat ze steun geven tijdens de situaties en ook assisteren bij de verschillende ongevallen. Jack omschrijft zijn baan dan ook als afwisselend. ‘Niet een situatie is hetzelfde. Ik kan me een situatie herinneren waarin ik met de huisarts bij een huis aankwam waar een 34-jarige vrouw dood in bed lag. Zij woonde samen met haar zus, die psychisch niet helemaal in orde was. De huisarts en ik stonden zo met elkaar te praten dat we elkaar in evenwicht moesten houden, omdat er zoveel troep en vuil op de grond lag. Daar moet je
REPORTAGE dan na afloop hard om lachen, want je wilde niet weten wat daar allemaal op de grond lag. Zij moest zelfs een rolletje toiletpapier uit haar kofferbak halen als ze naar de wc wilde gaan. Die vrouw was al helemaal de weg kwijt.’
“ZIJ MOEST ZELFS EEN ROLLETJE TOILETPAPIER UIT HAAR KOFFERBAK HALEN ALS ZE NAAR DE WC WILDE GAAN. DIE VROUW WAS AL HELEMAAL DE WEG KWIJT”
Wat een chauffeur natuurlijk het liefst wil, is om te gaan rijden en bij de verschillende patiënten op bezoek te gaan. De avond dat ik bij Jack te gast was, liep het stroef qua visites. Jack hoefde maar een keer uit te rijden met de hypermoderne auto, vol met technische snufjes en noodzakelijk hulpmiddelen. In de auto zijn onder andere aanwezig: een zuurstoftank, een AED en twee verschillende hulpkoffers met medicijnen en verbandspullen. Voorin de auto bevinden zich de TomTom, een boordcomputer met de agenda’s voor de twee huisartsen, diverse knoppen om de optische signalen te bedienen. Op de achterbank staat een fax waar de deskundigen op de post informatie over de patiënten toesturen naar de huisarts. Omdat de auto afgeschreven is, wordt er deze week gereden in een demoauto. Jack omschrijft de auto als een futuristisch voertuig waar verschil-
Facts about… • •
• •
Er zijn ongeveer 60 huisartsenposten in Nederland. Chauffeurs voor de huisartsenpost worden elk jaar gecontroleerd op hun rijvaardigheden, hun medische kennis en hun sociale vaardigheden om de kwaliteit te waarborgen. De huisarts moet toestemming geven om optische signalen te voeren. Als je huisartsenpostchauffeur wilt worden, dan kan je binnen het bedrijf wordt opgeleid tot gecertificeerde huisartsenpostchauffeur.
22 MEI 2015 | REDACTIE F P11
lende beeldschermen en hulpmiddelen in zijn geplaatst. In ieder geval wordt bekeken wat er in de auto gaat komen. Dit wordt besloten door twee huisartsen en Jack.
Het is de vraag of zowel de huisarts als de chauffeur hun vruchten plukken van de onderlinge samenwerking. De huisarts kan volgens de beroepgroep niet zonder een gecertificeerde chauffeur die verstand van zaken heeft en een chauffeur heeft de behoefte aan een huisarts waar hij goed mee overweg kan. Jack van der Klei vat het in een zin samen: ‘eigenlijk kijken de ambulancebroeders een beetje tegen ons op vanwege de kennis die wij hebben, dat werkt prima.’
“EIGENLIJK KIJKEN DE AMBULANCEBROEDERS EEN BEETJE TEGEN ONS OP VANWEGE DE KENNIS DIE WIJ HEBBEN, DAT WERKT PRIMA”
REPORTAGE
Hoe belangrijk is persvrijheid voor journalisten in spé? DOOR BRIAN STEUR Persvrijheid. Je zou kunnen zeggen dat het door de jaren heen de kern van de journalistiek is geworden. Het is een onderdeel van het recht dat journalisten hebben. Het recht om onjuistheden in het dagelijks leven aan de kaak te stellen en belangrijke beveiligingspunten te toetsen. Een goed voorbeeld van een journalist die meerdere keren de wet heeft overtreden om zo kwetsbare punten in de beveiliging van belangrijke instanties te tonen is Alberto Stegeman. Maar wat nou als dit recht verdwijnt. Journalisten worden voortaan gecontroleerd en aangestuurd op alles wat ze schrijven. De waakhondfunctie van de journalistiek verdwijnt en enkel het nieuws wat gecontroleerd en goedgekeurd is door de ‘hogere macht’ komt in de krant te staan. Wat zou dit voor journalisten betekenen? Hoe belangrijk is persvrijheid nou eigenlijk voor de opkomende generatie journalisten? Liz Vermeulen, student journalistiek op het Windesheim in Zwolle vindt persvrijheid erg belangrijk. “Als er geen persvrijheid is moeten journalisten maar gaan doen wat anderen van ze verwachten en willen horen in plaats van het feit dat ze super scherp kijken naar situaties. Wanneer de persvrijheid wegvalt dan verliest de journalistiek ook zijn waakhondfunctie. Dan kunnen ze niet echt de bevolking meer vertellen waar het mis gaat en wordt het een soort van campagne voor bedrijven. Ik denk als er geen persvrijheid meer is dan heeft de pers ook weinig meer zin, dan kunnen ze beter gewoon PR mensen de berichten laten schrijven naar de voorkeur van bekende mensen.” Als de persvrijheid inderdaad in het geding komt dan weet Liz niet of ze het vak nog wel zo leuk vindt: “Je wordt dan zo beperkt in je vrijheid en in je creativiteit, dan kun je je scherpe blik niet meer toepassen. Je moet dan mensen in de kaart gaan spelen en ik weet niet of ik daar wel zo zin in heb.”
Afgelopen week is bekend gemaakt dat Sjuul Paradijs, hoofdredacteur bij De Telegraaf, vertrekt. De redactie van De Telegraaf is verrast maar zeker ook boos en verdrietig. Ze zijn boos omdat ze denken dat de journalistieke onafhankelijkheid in het geding komt omdat adverteerders meer invloed gaan hebben op de redactionele inhoud. Onderdelen van De Telegraaf zoals Vrouw, Telesport en De Financiële Telegraaf gaan meer ruimte krijgen om zelfstandiger te worden waardoor de persvrijheid vermoedelijk minder zal worden. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P12
Martina Hofsteenge, ook student journalistiek, ziet dat niet zitten. “Je gaat toch schrijven naar wat de adverteerders willen en niet naar wat de lezers willen lezen.” Martina is niet de enige op de opleiding die er zo over denkt. Zo deelt ook Rozemarijn Zuurveld deze mening, “Als adverteerders meer inspraak krijgen dan verdwijnt de onafhankelijkheid van de pers en dat is volgens mij niet de bedoeling.” Het verdwijnen van de journalistieke onafhankelijkheid zou dus grote gevolgen kunnen hebben voor de journalistiek. Journalisten zullen niet bereid meer zijn om de waakhondfunctie, die juist zo belangrijk is, goed te kunnen uitvoeren. Journalistiek hoort daarnaast ook geen middel te zijn om je product te promo-
“JE WORDT DAN ZO BEPERKT IN JE VRIJHEID EN IN JE CREATIVITEIT, DAN KUN JE JE SCHERPE BLIK NIET MEER TOEPASSEN’’ ten. De geloofwaardigheid van de media zal hierdoor verminderen en mensen zullen de krant niet meer beschouwen als een middel voor het verkondigen van nieuws, maar als een reclameblad.
Kortom, het antwoord op de vraag of persvrijheid belangrijk is voor journalisten is ja. Maar dus niet alleen voor journalisten, ook voor de lezers is het belangrijk. Want wat is nou een krant vol met reclame? Dat is geen krant, maar een reclameblad. Er bestaan niet voor niks nee-nee stickers. De oplages van kranten zullen nog sneller dalen, en de inkomsten dus ook. Dat is juist het gene wat men wil voorkomen. De vraag is dus nog maar of na het vertrek van Sjuul en het opsplitsen van De Telegraaf er nog een toekomst is voor de krant.
MUZIEK
Anna Rune is de beste singer-songwriter van Nederland (en België)
V.l.n.r: Okke Punt, Ruben Annink, Nicolas Kanza, Gerson Main, Airto en winnares Anna Rune
DOOR SAMMY STRIJK “Merci, merci, dit had ik echt nooit verwacht!” Dat was de eerste zin die Vlaamse Anna Rune uitbracht nadat presentator Giel Beelen haar had uitgeroepen als winnares. In een bruisend Paradiso speelde ze haar gevoelige ‘‘That’s Life’’ onder het toeziend oog van een jury en natuurlijk Giel himself. Het nummer dat ze in een nieuw jasje had gestoken droeg ze op aan haar moeder die veel voor haar betekent. ‘‘I am your daughter, more than I know it. And momma nobody’s heart loves you more, than mine at this moment.” Met een shot van haar moeder met waterige ogen zorgde dit voor een mooi moment in haar optreden. De zangeres is de eerste vrouwelijke winnaar van het VARA-programma dat op zoek gaat naar Nederlands singer-songwriter talent. De titel van het programma zou beter De Beste Singer-Songwriter van de Benelux geheten kunnen hebben aangezien Anna van oorsprong Belgische is. In de finale bleef het tot de laatste seconden bloedspannend. De andere finalisten waren Airto, Ruben, Gerson, Okke en Nicolas. Laatstgenoemde trapte de avond af met het Justin Timberlake-achtige nummer “Salt and Ice”. Ondanks dat hij het programma niet won zit er waarschijnlijk wel een carrière voor hem in. Menig tienermeisje keek met hunkerende blik 22 MEI 2015 | REDACTIE F P13
naar de jongen die het stereotiepe idee van een singer-songwriter bevestigde door met een hoofddeksel op het podium te komen. Lovende kritiek kwam van rapper Typhoon die hem prees voor zijn bewegingen en zwoele blikken die hij misschien wel naar een paar meisjes in het publiek gaf. Hierna was het de beurt aan de Zwollenaar Airto, de senior van het gezelschap. Hij zong het nummer die hij in de auditie al had laten horen en die daarna aardig viraal ging in Nederland. Het was Airto hoe we hem kenden van vorige uitzendingen. Hij en zijn piano. Maar om niet precies te herhalen wat hij al eerder had gedaan werd hij bijgestaan door verschillende strijkers, een vrouwenkoortje en een strakke gitaarriff. Net wat het nummer nodig had. De senior wordt opgevolgd door de jongste van het stel. Ruben, pas 16 jaar werd een paar afleveringen eerder afgewezen door Demi, die het programma vorige week moest verlaten. Na zijn “She broke my heart” is daar jurylid Jacqueline Govaerts die zijn tere hartje weer aan elkaar lijmt. De ex-frontvrouw van Krezip die meer dan twee keer zo oud is noemde hem schattig en ontwapenend. De meest opvallende verschijning dit seizoen is Gerson Main. De kleurrijke zanger, die gewapend met een gitaar flink wist te imponeren in de eerste
aflevering. Zijn auditienummer “Deejay” duurde maar liefst vijf minuten en kon daardoor jammer genoeg niet op de radio gespeeld worden. Mede daardoor besloot hij voor de finale om het nummer maar tweeëneenhalve minuut te laten duren. Ook de beslissing twee percussionisten, vrienden van hem, in te schakelen was een juiste. De sfeer die hij creëert in de zaal is een heel relaxete die doet denken aan een hippie-feest. Het laatste optreden van de avond is in handen van Okke Punt. Elke keer wanneer de zanger zijn naam uitgesproken wordt door Giel schreeuwt het publiek het uit. Uit de mensen in de Amsterdamse zaal heeft hij met afstand de meeste fans. Zijn manier van zingen die veel gelijkenissen heeft met die van de zanger van de folkband Mumford & Sons kwam goed tot z’n recht in het nummer “Life Ain’t Easy”. Velen dachten dat de zanger er met de winst vandoor zou gaan, maar het werd een Vlaams feestje.
Voor de winnares wordt het een drukke zomer. Bij de overwinning inbegrepen zitten namelijk een aantal optredens op grote festivals. In Nederland speelt ze op Pinkpop, The Brave, het Songbird festival, deBeschaving en Live at Amsterdamse Bos. In het buitenland staat ze op het grootste festival van heel Europa, het wereldberoemde Sziget. De eerste stappen naar een mooie carrière zijn gezet.
‘’ Ik kocht mijn vader om voor een interview’’ Portret van Fidan Ekiz
Als dochter van twee arbeidsmigranten wees niets erop dat Fidan Ekiz (39) ooit als vaste gast aan tafel zou zitten bij een van de best bekeken talkshows van de afgelopen twintig jaar. Toch is niets minder waar: regelmatig zit de journaliste van Turkse komaf bij Mattijs van Nieuwkerk aan tafel, was ze redactrice bij Pauw & Witteman en maakte ze diverse documentaires.
DOOR MARK RIESTHUIS Het begin van de jaren ’80. Tienduizenden Turkse arbeidsmigranten zijn bijna dag en nacht aan het werk om de Nederlandse economie draaiend te houden. Ondertussen groeit een groep kinderen op die wij vandaag de dag de ‘tweede generatie’ Turken noemen. Deze tweede generatie heeft gezien onder wat voor omstandigheden de ouders hebben moeten leven om een bestaan in het ‘beloofde’ Nederland op te bouwen. Fidan was één van hen: ‘’Mijn vader en moeder werkten vreselijk veel. Mijn vader als lasser, mijn moeder als schoonmaakster. Mijn zus en ik hebben zelf moeten ontdekken hoe de Nederlandse cultuur werkt. Waarom komt Sinterklaas niet bij ons langs? Niemand die het ons vertelde. Mijn vader vond het leven hier erg zwaar en raakte aan de drank. Onze voorstelling van Europa was rooskleurig, met alleen maar prachtige steden zoals Parijs. Ik ben opgegroeid in Rozenburg, onder de rook van 22 MEI 2015 | REDACTIE F P14
Rotterdam. Dit was allesbehalve een stad zoals Parijs.’’
Al snel raakte Fidan geïnteresseerd in de journalistiek, en samen met haar zus speelde ze televisiejournaals en radio-uitzendingen na. Deze interesse voor het nieuws heeft Fidan niet meer losgelaten: ze is journalistiek gaan studeren in Utrecht, en hierna heeft ze kunnen werken voor het Rotterdams Dagblad. ‘’Mijn familie vond het maar vreemd dat ik journalistiek wilde gaan studeren’’, zegt Fidan. ‘’In Turkije worden journalisten óf heel beroemd, óf ze moeten ploeteren om in leven te blijven. Juist omdat mijn ouders zo hard hebben moeten werken begrepen ze mijn keuze niet: waarom werd ik niet gewoon arts of advocaat, zoals mijn leeftijdgenoten? Ze dachten dat ik een soort arbeider zou worden’’. Toen Fidan eenmaal mocht schrijven voor het Rotterdams Dagblad en later ook als correspondent in Turkije waren haar ouders
een stuk minder sceptisch. ‘’Mijn vader knipte al mijn artikelen netjes uit en plakte ze zorgvuldig in een schrift. Ik ben blij dat ik ze trots heb kunnen maken’’. Voor haar documentaire Veerboot naar Holland (VARA, 2009) wilde Fidan graag een interview met haar vader houden: ‘’Mijn vader is echter één van de meest gesloten personen die ik ken, dus ik heb
‘’IK BEN HET LEVENDE BEWIJS DAT IEMAND AFKOMSTIG UIT EEN GASTARBEIDERSFAMILIE BEST SUCCESVOL KAN ZIJN”
hem letterlijk om moeten kopen om voor de camera plaats te nemen’’. Toen de camera eenmaal liep en Fidan het inter-
PORTRET
view startte, gooide haar vader langzaam maar zeker zijn hele levensverhaal op tafel. ‘’Het interview dat ik toen met hem heb gehouden, blijkt achteraf het diepste gesprek dat ik ooit met hem heb gevoerd. Hij bood zelfs in tranen zijn excuses aan me aan voor zijn drankgebruik. Als ik ooit nog mijn vader nog zo openhartig wil meemaken, zal ik de documentaire terug moeten kijken’’. Wanneer Fidan tafeldame is bij De Wereld Draait Door, praat ze graag over de zaken die haar om het hart gaan. Zo vertelde ze na de aanslag op Charlie Hebdo in januari geëmotioneerd over haar eigen vader die zich niet meer veilig voelde in Nederland. ‘’Er is geen plek meer voor ons hier’’, zo had hij gezegd. Fidan: ‘’Mijn vader had altijd overal een antwoord op. Het is een handige man wanneer het nou gaat om iets repareren, of over het oplossen van problemen. Dit was de eerste keer dat hij niet de oplossing had. Ik schrok hier 22 MEI 2015 | REDACTIE F P15
echt van, en daarom koos ik ervoor dit te vertellen in DWDD’’.
Fidan staat bekend om haar kritische houding tegenover de allochtone jongeren die hun gebrek aan succes wijten aan het feit dat ze gediscrimineerd worden. ‘’Ik ben het levende bewijs dat iemand afkomstig uit een gastarbeidersfamilie best succesvol kan zijn en er zijn nog talloze succesverhalen. Het verbaast me soms dat die mensen lijken te vergeten wat hun ouders allemaal hebben gedaan om hen dit Westerse leven te gunnen. Het komt ondankbaar op mij over’’.
“ ZE DACHTEN DAT IK EEN SOORT ARBEIDER ZOU WORDEN’’
Fidan ziet in de maatschappij dat de keuze tussen hechten en vechten of vluchten te snel wordt gemaakt door de dikwijls Turkse en Marokkaanse jonge-
ren: vaak wordt er door hen niet alles aan gedaan om opgenomen te worden in de Nederlandse maatschappij. Toch wil ze niet alleen maar negatief spreken over de jongeren: ‘’We hebben het natuurlijk over jongeren die in Nederland als buitenlander worden gezien, maar in het land waar ze oorspronkelijk vandaan komen worden óók. Deze groep leeft tussen twee werelden in’’. Momenteel werkt Fidan aan twee documentaires. Één documentaire zal voornamelijk gaan over de persvrijheid in landen met een dictatuur. Volgens haar zal Turkije met premier Erdoğan er zeker in worden opgenomen. De andere documentaire gaat in op de redenen van een groep mensen om zich door hun afkomst buitengesloten te voelen in een maatschappij. In januari 2016, één jaar na de aanslag op Charlie Hebdo, zal deze documentaire worden uitgezonden door de VARA.
22 MEI 2015 | REDACTIE F P16
Een vleugje Spanje in Almere Op Almere CS wordt door veertienjarige meisjes met hun handen vol Primarktassen een week lang plaats gemaakt voor vrouwen van middelbare leeftijd met roodkleurige, kortgeknipte, pittige kapsels en hun handen vol goodiebags: de Libelle Zomerweek is weer begonnen. DOOR LYDIA SIDERIUS Het thema van de Libelle Zomerweek is dit jaar Fiesta del Sol en zodra je de toegangspoort door loopt, waan je je ook echt in een idyllisch Spaans dorpje. Spaanse flamenco danseressen, sangria, (nep)stieren, vrolijk gekleurde bloemen, zee en strand.. Het enige wat niet aan dit gevoel bijdraagt is het weer, want ook dit jaar viel het evenement - net als voorgaande jaren - volledig in het water. Gelukkig is er niets wat de hordes vrouwen ervan weerhoudt om toch te komen, wat ook deze negentiende editie van de Libelle Zomerweek tot een waar succes maakt. Maar waar komen al die vrouwen dan voor? Gratis (!) eten en drinken en ontelbare make-up- en kledingwinkeltjes: meer ingrediënten zijn er niet nodig om vrouwen (en enkele gedwongen mannen) naar binnen te krijgen!
“JOLIGE VROUWEN MAAKTEN DE SFEER RELAXED EN GEZELLIG. PRECIES ZOALS IN SPANJE”
ALCOHOLREGEN
Een koude wind en natte regen, maar de bezoekers waren warm. Dit had ongetwijfeld te maken met de lading alcoholische dranken die menigeen naar binnen schonk. Likeur 43, Disaronno en Vodka zorgden voor een warm en gloeiend gevoel van binnen. Jolige vrouwen maakten de sfeer relaxt en gezellig. Precies zoals in Spanje. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P17
LEKKERE HAPJES
Met lekkere hapjes doelen we niet op de overload aan eten die je op dit evenement tegen komt (al is daar ook niets mis mee), maar op de mannen die al dat eten serveren. Alleen al van een blik op deze hapjes liep bij ons het water al in de mond! Wedden dat deze mannen aangenomen zijn op hun looks? Maar geef bedrijven eens ongelijk. Al die hitsige vrouwen van middelbare leeftijd zien zo’n lekker, verleidelijk, vers hapje wel zitten. Hallo omzet!
“OP DE LIBELLE ZOMERWEEK LIJKT IEDEREEN GELUKKIG”
HEALTHY WEALTHY
En als we het dan toch over eten hebben... Opvallend was dat in vergelijking met voorgaande jaren gezond eten veel belangrijker is geworden! Dus no worries: ook als je wat overtollige kilo’s kwijt wilt, kun je lekker om knabbelen op de Libelle Zomerweek! Weten jullie wat ons nou echt opviel? Alle vrouwen die er op dag twee rondliepen hadden één ding gemeen. Ze leken gelukkig.
REPORTAGE
Nederland viert 100 jaar Annie M.G. Pluk van de Petteflet, Floddertje, Jip en Janneke, Otje en Minoes. Iedereen kent ze wel, de boeken van de inmiddels overleden Annie M.G. Schmidt. Het zijn de welbekende kinderverhalen, waarmee wij allemaal zijn opgegroeid. Veel van deze verhalen zijn verfilmd en hebben bijbehorende liedjes die iedereen mee kan zingen. Het is daarom geen wonder dat er een speciale week is in Nederland, die volledig gericht is aan deze schrijfster. DOOR LINDA VAN DER SPEK
ANNIE M.G. SCHMIDT WEEK
Elk jaar vindt er van 13 tot 23 mei de Annie M.G. Schmidt week plaats. Scholen en bibliotheken geven in deze week extra aandacht aan de boeken die zij heeft geschreven. De films worden bekeken en de liedjes klinken uit vele kindermonden. Dit jaar is deze week dubbel zo bijzonder, omdat vandaag, 20 mei, haar 100e ‘verjaardag’ wordt gevierd.
De nieuwe bibliotheek in Almere organiseert elke woensdag een ‘voorleeshalfuurtje’ voor jonge kinderen. Vandaag staat dit halfuurtje, uiteraard, in het teken van Annie M.G. Schmidt. Terwijl de jonge kinderen, bijna allemaal nog peutertjes, zich neerstrijken op de gekleurde banken, pakt de ‘voorleesmevrouw’ het eerste boekje uit haar tas. Jip en Janneke. “Wie kent dit verhaaltje?” vraagt ze. Een paar kinderen steken hun hand op. Ze luisteren rustig naar de verhaaltjes die ze allemaal voorleest.
TIJDLOOS?
Honderd jaar geleden werd Annie M.G. Schmidt geboren. In de jaren ’50 en ‘60 schreef ze haar meeste verhalen. Toch kent iedereen de al redelijk oude verhalen. Zijn ze dan tijdloos? Gouke Hilte, medewerkster in de Nieuwe Bibliotheek, denkt van wel. “Ik denk dat over vijftig jaar mensen nog steeds weten wie Annie M.G. Schmidt was. Sommige verhalen die ze heeft geschreven zijn tijdloos, andere niet. Zoals Jip en Janneke, die zullen we zeker nog kennen, maar zijn wel al een beetje ouderwets. Een verhaal zoals Minoes, blijft voor iedereen leuk.”
“IK DENK DAT OVER VIJFTIG JAAR MENSEN NOG STEEDS WETEN WIE ANNIE M.G. SCHMIDT WAS”
Het voorleeshalfuurtje wordt afgesloten met een traktatie: rozijntjes in een doosje met Jip en Janneke erop. Alle kinderen zijn helemaal in hun sas. Sandy en Ganna staan inmiddels klaar met een gitaar en een microfoon. Zij gaan liedjes zingen voor de kinderen. “Dikkertje Dap, klom op de trap.” Verschillende kinderen kennen het liedje en zingen het mee. Het liedje valt goed in de smaak bij een klein meisje van een jaar of twee. Ze staat op en draait met haar armpjes wijd in het rond. Het is heel schattig om te zien. De muziek maakt de kinderen enthousiast. Maar is deze muziek ook tijdloos? “In de liedjes zitten wel veel ouderwetse, deftige woorden die wij nu niet meer gebruiken, waarvan kinderen de betekenis niet weten. Maar de liedjes zelf zijn wel heel leuk”, zegt Sandy. Ganna knikt instemmend. “Wij vinden het heel leuk om deze liedjes voor de kinderen te zingen en te zien hoe zij erop reageren.” Het was een geslaagde ochtend. De tweejarige Nova vond het heel leuk. “Het rode boekje vond ik het leukst”, zegt ze verlegen. In de middag vindt er nog een voorleeshalfuurtje plaats, gaan Sandy en Ganna nog een keer zingen en daarna is in het filmhuis de film ‘Wiplala’ te zien. Allemaal met plezier en allemaal ter ere van 100 jaar Annie M.G. Schmidt.
22 MEI 2015 | REDACTIE F P18
COLUMN
Drie individuele personen en gedachten ZOMER
DE TELEGRAAF IS HET HELEMAAL KWIJT
EEN BEETJE 1G IN JE HART
DOOR BRIAN STEUR
DOOR LEON SMIT
DOOR FREYAN BOSMA
Het is aangenaam warm. De vlinders kriebelen in je buik terwijl de wind steeds harder gaat waaien. Af en toe een frisse afkoelende windstoot terwijl je naar boven kijkt. De lucht is zo helder en blauw dat het bijna zeer doet aan je ogen. De wind wordt sterker bij elke stap die je zet. De gemixte geur van de zee en afgebakken hamburgers dringen je neusgaten binnen en een ontspannend gevoel krijgt de overhand. Het geluid van de golven die het strand op rollen wordt steeds luider. Spelende kinderen, krijsende meeuwen en het geplons van jongeren in het water die van een hoge rots springen. Het hete zand dat tussen je slippers en voeten terecht komt en je doet verkrampen. Meiden in sexy bikini’s die hun uiterste best doen mooi te zijn voor de stoere mannen met zonnebrillen die langs komen gelopen. Het geluid van harde popmuziek dat vanaf ver te horen is. De eerste stap in het koude zeewater dat je even doet verstijven. De rillingen die beginnen bij je enkels en zich naar boven bewegen tot aan je kruin. Het kippenvel dat zich ondertussen gevormd heeft over je armen. De eerste duik van het jaar waarin je jouw haar voelt bewegen in het heerlijke afkoelende water. Het gevoel als je weer boven water komt en het water van je afglijdt. Je draait je richting het strand en ziet op de voorgrond het felle licht van de zon die op het strand weerkaatst en op de achtergrond het drukbezochte boulevard. De wind waait tegen je rug waarna de zon weer zijn best doet je warm te houden. Een diepe zucht van opluchting. Een lang jaar achter de rug dat je nu even kan vergeten. Het vooruitzicht van de dagen die nog komen. De lange nachten met harde muziek en veel alcohol. De zware ochtenden met hoofdpijn en de smaak van alcohol en droogte in je mond. En weer de weg richting het strand. Gezellig met je vrienden plezier maken terwijl je een ijskoud biertje in je hand houdt. De zomer is begonnen. “Doe je laptop eens dicht!” Roept de leraar. En met een diepe zucht klap je de laptop dicht en probeer je je weer te concentreren op wat de leraar te vertellen heeft.
Bij De Telegraaf kwam het nieuws deze maandag als een mokerslag aan. Hún hoofdredacteur, hún Sjuul, was ontslagen vanwege een conflict met de directie. De dag daarop blokletterde de krant op de voorpagina: ‘Sjuul, deze is voor jou’. Met, verderop in het blad, twee pagina’s vol lofzang over Paradijs.
“Afscheid nemen bestaat niet!” van Marco Borsato schalt door mijn innerlijke speaker. Toch is het wel degelijk Die Tijd Van Het Jaar. Afscheid. Bakfietsouders die hun bejaarde buren uitzwaaien, omdat die zonnodig nog even in het laagseizoen hun caravan willen uitlaten. Sportfreaks die, na de laatste wedstrijd van het seizoen, semi-stoer met hun teamgenoten ‘huggen’. Kleuters die tranen met of zonder tuiten huilen, omdat ze elkaar een vakantie lang moeten missen.
22 MEI 2015 | REDACTIE F P19
Toen ik die krant, de krant van dinsdag zag, moest ik even gaan zitten.
Het schreeuwerige imago van ’s lands grootste dagblad is uiteraard alom bekend. Maar kom op zeg. De beste man is niet dood, de Telegraaf is niet failliet en Mark Rutte gaat toch niet trouwen?
In het artikel werd Paradijs vooral persoonlijk geroemd. Hij sprak zelfs op begrafenissen. Eerlijk is eerlijk, dat siert hem. Laat daar geen enkele twijfel over zijn. Maar laten we even nuchter naar de situatie kijken. We hebben het hier over een vertrekkende hoofdredacteur. Over een iemand wiens contract ontbonden wordt. Over iemand die moet vertrekken van zijn werkgever. Paradijs is slechts één uit zovelen die zijn congé krijgt; laten we eerlijk zijn. Hoe bijzonder is ontslag tegenwoordig immers nog? Maken we daar allemaal zo’n heisa om?
Natuurlijk gaat het hier niet om zomaar iemand; Paradijs is een bekende Nederlander. Maar in godsnaam mensen. Zó belangrijk is het toch allemaal ook niet?
En ook studenten Journalistiek die beseffen dat ze in een aftakelende stroomversnelling verkeren. Stroomversnelling, omdat we in een laatste rechte lijn naar het einde van het collegejaar zitten. Aftakelend, omdat we een deel van de klas nooit of nauwelijks terug zullen zien na de vakantie. Niet dat ineens de helft van onze groep collectief naar iets met touwen grijpt, wel dat een deel van de bende hoogstwaarschijnlijk nieuwe studies gaat volgen. Voor de een blijkt op het einde van het jaar, dat de opleiding toch wat te hoog gegrepen is. De ander zal overstappen om juist meer uitdaging te willen. En weer een ander komt erachter dat hij of zij Journalistiek überhaupt even aantrekkelijk vindt als een droge worst.
Om een lang verhaal kort te maken (of nog langer, indien je nu al zit te gapen): van de vijfentwintig al dan niet mooie, lieve, intelligente, stoere, nieuwsgierige, sportieve, welriekende, fotogenieke, verbaal onderlegde, on- dan wel deugende JN1G’ers gaan we een aanzienlijk aantal binnenkort niet meer lijfelijk terug zien. Laten we daarom in die allerlaatste weken de strijdbijlen, roddelpagina’s en verbale vergeldingen een beetje achterwege laten. Laten we, gewoon omdat kan, nog even van elkaars aanwezigheid genieten. Een beetje lief doen. Een beetje Journalistiek. Een beetje 1G in je hart. Dat wilde ik even zeggen. Nu ga ik verder huilen en naar Marco Borsato luisteren. Dus.
UITGELICHT
“ Ik vind mezelf soms echt een irritante lul op tv” DOOR MAX DALVOORDE ‘’Het begint allemaal met nieuwsgierigheid’’. Een van de vele tips die misdaadjournalist Alberto Stegeman woensdag deelde met een zaal vol journalistiekstudenten tijdens de eerste editie van Uitgelicht. Uitgelicht is een door studenten van de opleiding journalistiek georganiseerd gastcollege, en bedacht door tweede- en derdejaarsstudenten. De presentatie was in handen van tweedejaarsstudenten Joost Karreman en Dieuwe Beersma. Bekende Nederlandse journalisten worden uitgenodigd om hun ervaringen over journalistiek te delen en vragen van studenten te beantwoorden. Na het succes van eerdere collegetours, georganiseerd door de opleiding journalistiek, werden leerlingen aangemoedigd zelf een programma te organiseren. Eerdere onderwerpen in de collegetours waren Charlie Hebdo en datajournalistiek.
WINDESHEIM
‘’Het belangrijkste wat ik op de opleiding journalistiek geleerd heb zijn eigenlijk de basisdingen, je leert het beste door gewoon te doen’’. Alberto Stegeman is inmiddels 44 jaar, maar ruim 20 jaar geleden was ook hij een student journalistiek in Zwolle. Inmiddels bezit hij zijn eigen productiemaatschappij, maakt hij al tientallen jaren televisie en is de
Tukker vooral bekend geworden van zijn carriere als misdaadjournalist. Stegeman studeerde in 1994 af aan de School of Media. “Het moeilijkste van de journalistiek is om een verhaaltje zo kort en bondig mogelijk te maken. Zorg er ook voor dat je een goede scheiding maakt tussen journalistiek en ‘echte’ journalistiek.’’ Stegeman doelt hierbij op hoe om te gaan tussen verschillende richtingen in de journalistiek zoals entertainment en bijvoorbeeld diepgaande onderzoeksjournalistiek.
UNDERCOVER IN NEDERLAND
Stegemans carrière bij de televisie is begonnen met een naar eigen zeggen ‘uit de hand gelopen uitstapje naar televisieland’. Hij verwierf landelijke bekendheid met zijn eigen serie ‘Oerend Hard’, een programma over boerenfeesten. Undercover in Nederland is het meest bekende programma van Stegeman, er zijn inmiddels 11 seizoenen van gemaakt. Stegeman refereert aan het programma als een ‘onverwacht succes’. In de show worden criminelen geconfronteerd met hun daden na diepgaand onderzoek van Stegeman en zijn team. Ze maken vooral gebruik van de verborgen camera om bewijs te verzamelen, een omstreden middel. Stegeman heeft zich al verscheidene keren voor de rechter moeten verantwoorden. ‘’Ik trek mijn grens in principe bij de wet, maar soms
is het nodig om de wet te overtreden om bepaalde misstanden aan de kaak te stellen’’.
“ HET MOEILIJKSTE VAN DE JOURNALISTIEK IS OM EEN VERHAALTJE ZO KORT EN BONDIG MOGELIJK TE MAKEN”
Stegeman wist op jonge leeftijd al dat hij onderzoeksjournalist wou worden. “Ik werd geïnspireerd door de Duitse onderzoeksjournalist Günter Wallraff’’, de schrijver van het boek Ik, Ali. Wallraff beschrijft hierin hoe hij twee jaar lang vermomd als Turkse gastarbeider bij verschillende bedrijven in West–Duitsland werkt en hoe hij daar behandeld wordt. Stegeman is de journalistiek ingegaan omdat hij vindt dat mensen de waarheid moeten weten. ‘’Het geeft grote voldoening als je ervoor zorgt dat bijvoorbeeld defensie zijn beleid aanpast nadat jij een beveiligingslek hebt aangetoond’’.
ADVIES
Aan het einde van Uitgelicht wordt de gast gevraagd om advies en tips voor de beginnende journalisten. Stegeman beschrijft de ideale stagiair als ‘enthousiast, leergierig en iemand die fouten durft te maken’.
ALBERTO’S TOP TIPS VOOR DE JOURNALIST 1. Stel jezelf vragen en ga op onderzoek uit om die vragen te beantwoorden. 2. Maak een duidelijke scheiding tussen journalistiek en ‘echte’ journalistiek. 3. Veel onderwerpen liggen op straat doordat de politie er niks mee doet. 4. Cynisme is een journalistieke doodzonde. 5. Volg je eigen weg/gevoel. 6. Zorg dat je integer bent. 7. Realiseer je de gevolgen van fouten. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P20
KUNST
Gelukkig in de kunst
Kijk eens om je heen en je zult zien dat je omringt bent door kunst. Misschien sta jij er niet elke dag bij stil, maar beginnende kunstenaars Tim Janssen, Anne Brechtje de Vries en Marlin Gerritsen zijn bijna dagelijks bezig met het mooier maken van onze wereld. Zij maken van hun passie hun werk en vertellen over de beginnende reis door de wereld van creativiteit. DOOR MARGIT SCHULZ, ILONA BUISKOOL EN HENNIE BAKKER
>> 22 MEI 2015 | REDACTIE F P21
>>
Tim Janssen
Welke kunstvorm beoefen je? Ik maak videogames voor entertainment. De games die ik op dit moment maak zijn vooral nog wat kleinere spelletjes, want ik studeer nog. Ik maak nu bijvoorbeeld games, vergelijkbaar met het spelletje Tamagotchi. Wat ik precies doe is dus het ontwerpen en het uitwerken van een spel met de tool die daar het beste bij past. Een tool is een soort ‘gereedschap’, bijvoorbeeld de game engine waar het spel op draait. Games hoeven natuurlijk niet alleen voor vermaak te zijn. Er kunnen ook andere doeleinden zijn, zoals het geval is bij ‘applied’ games. Deze games staan in het teken van het leren van iets nieuws, bijvoorbeeld een spel voor architecten, waardoor ze leren ontwerpen en beter huizen kunnen bouwen.
Wat ben je van plan te gaan doen met je games? Eerder was het mijn doel om er mijn geld mee te gaan verdienen. Nu wil ik het liefst gewoon mijn eigen spellen maken en speelt geld geen grote rol meer. Ik wil gewoon vette games maken om mensen mee te vermaken! Als dat wat waard is dan 22 MEI 2015 | REDACTIE F P22
verdien ik daar ook meteen wat aan. Stimuleert school jou in het bekend maken van je games? Op de open dagen kan je je spellen laten testen. Emiel Kampen is onze leraar en zit tevens bij het programma Gamekings op Comedy Central. Als je bij hem je spel pitcht (presenteren), dan kan je misschien wel een item krijgen bij Gamekings. Dit kan dan, als je geluk hebt, in het programma komen en anders komt je game op de site van Gamekings bij het indie game gedeelte. School licht mij verder niet echt veel in over het werkveld. Er is wel wat voorlichting geweest over waar je later kan gaan werken en welke bedrijven er zijn. School heeft wel veel connecties met gamebedrijven in Nederland. Daar kan je na je stage als je geluk hebt blijven plakken. Dit gebeurt ook regelmatig! Hoe ziet je toekomstbeeld er uit? Op een zolderkamer mijn eigen mooie games maken, dat zou ik helemaal niet erg vinden. Ik denk niet zoveel na over de toekomst. Ik leef meer in het hier en nu. Maar uiteraard zie ik mezelf toch wel in een gewoon huis later.
Het is niet mijn hoofddoel om veel geld te gaan verdienen later. Ik verdien liever minder geld als ik dan mijn eigen games kan maken, dan dat ik veel geld verdien en me moet houden aan regeltjes. Dat laatste is namelijk het geval als je gaat werken bij de grotere gamebedrijven. Wat dat betreft hecht ik dus veel waarde aan vrijheid. Ik kan ook geld gaan verdienen door gratis games uit te brengen en daar advertenties in te plaatsen. Toch verdien ik liever oprecht mijn geld. Mensen die betalen voor mijn games, zodat ze kunnen spelen zonder last te hebben van advertenties, dat zou ik het allermooiste vinden.
Is er vraag naar games? Er zal altijd wel vraag blijven naar games volgens mij. Mensen zoeken entertainment op en of dat nou op de pc, smartphone of op de console is, het zal zeker een grote markt blijven.
Beschrijf je kunst in vijf woorden: Plezier, interactief, diepgang, multimedia, sociaal.
KUNST
‘’OP EEN ZOLDERKAMER MIJN EIGEN MOOIE GAMES MAKEN, DAT ZOU IK HELEMAAL NIET ERG VINDEN’’
22 MEI 2015 | REDACTIE F P23
Naam Leeftijd Woonplaats Opleiding Favoriet Website
Tim Janssen 21 jaar Hilversum Game Design & Development De game Morrowind studenthome.hku.nl/~tim.janssen/
>>
Anne Brechtje de Vries Welke kunstvorm beoefen je? Ik doe de richting Illustratie op de kunstacademie in Zwolle, hoge school ArtEZ. Voor school maak ik van alles, ik ben echt diep aan het graven naar wat ik allemaal kan, zo maak ik ook beeldende kunst. Buiten school richt ik mij vooral op illustreren voor onder andere kinderboeken en ansichtkaarten. Ik ontwerp ook kettingen en opdrukken voor kleding. Werk je al aan je toekomst als illustrator? Ik heb mijn eigen Facebook pagina, hier staan foto’s op van mijn kunst. Zo probeer ik mijn naam bekend te maken, als ik dan afgestuurd ben zijn er al mensen die mij kennen. Ik heb zelf besloten om dit te gaan doen. Het kost wel veel tijd maar ik krijg er wel wat voor terug, af en toe krijg ik een opdracht die ik mag gaan doen. Ik ben ook druk bezig op Social Media, ik denk dat Social Media heel belangrijk is voor het bekend maken van je naam.
22 MEI 2015 | REDACTIE F P24
Stimuleert school jou in het bekend maken van je naam? School geeft mij wel tips over wat ik kan doen, meedoen aan wedstrijden bijvoorbeeld. Maar verder word ik er niet echt in gestimuleerd. Ze vertellen ons gewoon dat het slim is om nu al je naam bekent te maken, maar meer niet. Ik ben ook een van de weinigen in mijn klas die hier al zo actief mee bezig is. Hoe ziet je toekomstbeeld er uit? Daar heb ik eigenlijk nog geen idee van. Het is lastig om binnen te komen in dit werkveld, eigenlijk moet ik een beetje geluk hebben. Maar ik denk wel het gewoon moet lukken als je echt je best er voor doet. Soms moet je ook wel eens opdrachten aannemen die je misschien minder leuk vindt. Ik zou in de toekomst graag mijn eigen naam willen hebben, een eigen lijn met allerlei producten. Uiteindelijk zou ik het geweldig vinden als ik er van kan leven, maar de eerste vijf jaar zal ik er nog wel een baan naast
moeten hebben. Of dat echt gaat lukken weet ik nog niet.
Is er vraag naar jou kunst? Ik heb al twee connecties waar ik illustraties voor maak. Een schrijfster van kinderboeken en een redactrice van een magazine. Van hun krijg ik af en toe opdrachten om te illustreren, daar werk ik dus al mee samen. Ik denk dat er wel vraag is naar mijn producten, maar je moet er wel zelf hard mee bezig. Ik word ook wel eens via Instagram benaderd. Mensen zien dat wat ik maak en willen bijvoorbeeld dat ik geboortekaartjes voor hun ontwerp. Beschrijf je kunst in vijf woorden: Vrolijk, kleurrijk, lief, speels en vertellend
KUNST
“IK ZIE MIJZELF ECHT NIET VIJFTIG JAAR LANG IN EEN KANTOOR ZITTEN, IK DOE LIEVER WAT IK LEUK VIND”
Naam Leeftijd Woonplaats Opleiding Favoriet Website 22 MEI 2015 | REDACTIE F P25
Anne Brechtje de Vries 21 jaar Kampen Illustratie aan Hoge school ArtEZ Illustratrice Fiep Westendorp facebook.com/ABillustration
>>
Marlin Gerritsen
Welke kunstvorm beoefen je? Ik schilder. Dat gaat van abstract tot concrete kunst. Ook doe ik veel in de Afrikaanse stijl, dit vind het leukst om te schilderen.
Werk jij al aan je toekomst als kunstenares? Nee dat niet, ik ga namelijk nog naar school. Naast school werk ik en loop ik ook stage. Ik zit in mijn laatste jaar van mijn opleiding en focus op dit moment even op het behalen van mijn diploma. Ik ben met schilderen begonnen als hobby. Het lijkt mij wel fantastisch om mijn schilderijen te gaan exposeren. Waardoor mijn naam meer bekend wordt, en ik hiermee extra geld kan verdienen. Ik ga er niet vanuit dat het mijn hoofdinkomen wordt in de toekomst, maar dit sluit ik zeker niet uit. Kun je dit combineren met school? Dat gaat prima. Wat ik al eerder had aangegeven, dit doe ik als hobby en besteed mijn vrije tijd hier graag aan. Per week besteed ik er ongeveer vijf uur aan. Wel merk ik dat ik er steeds meer mee bezig ben. Dit komt vooral doordat ik regelma22 MEI 2015 | REDACTIE F P26
tig een verzoek krijg van vriendinnen, kennissen maar ook van mensen die mij via via kennen. Natuurlijk vind ik dit hartstikke leuk en motiveert mij alleen maar meer om hier mee door te gaan.
Hoe ziet je toekomstbeeld er uit? Ik vind het leuk om te schilderen, het zou geweldig zijn om fulltime bezig te zijn met het maken van schilderijen. Wel zou ik meer aan mijn bekendheid moeten gaan doen. Hoe mooi is het om van je hobby je beroep te maken, dat wil iedereen wel. Maar voor nu doe ik het vooral als een kleine bijverdienste, wie weet wat de toekomst mij brengt.
Is er vraag naar jouw kunst? Ja dat wel. In het begin deed ik het voor niks. Tegenwoordig wordt ik niet alleen door vriendinnen gevraagd maar ook door mensen die mijn via andere mensen kennen, bijvoorbeeld de collega’s van mijn vriend. Daarom heb ik op een gegeven moment een vergoeding gevraagd, aangezien het mij ook geld kost om alles in te kopen. Het is fijn om te merken dat er vraag is naar mijn schilderijen. Beschrijf je kunst in 5 woorden. Kleurrijk, abstract, figuratief, liefde, warmte.
KUNST
Naam Leeftijd Plaats Opleiding Favoriet Website
Marlin Gerritsen 21 jaar Veendam Laatste jaar verzorgende IG Barbara Elich Nog niet
“IK VIND HET LEUK OM TE SCHILDEREN, HET ZOU GEWELDIG ZIJN OM FULLTIME BEZIG TE ZIJN MET HET MAKEN VAN SCHILDERIJEN”
22 MEI 2015 | REDACTIE F P27
Wildness Festival: voor ieder wat wils “Nooit meer dat ik zo’n klote-eind ga lopen voor een festival,” zeurt Mark als de Wijthmenerplas in Zwolle, waar vandaag het Wildness Festival plaatsvindt, eindelijk bereikt is. “Wiens idee was het überhaupt om dit stuk lopend af te leggen?” Geen antwoord. De sfeer is sowieso niet opperbest bij aankomst. Er is dan ook geen misselijke afstand afgelegd: hemelsbreed is de afstand tussen station Zwolle en de Wijthmenerplas zo’n 5 à 6 kilometer. Je moet wat over hebben om een leuk feestje te vieren.. DOOR FRANK STELLINGWERFF ‘Wildness’ is een redelijk uniek concept bij de Nederlandse festivals. Waar de meeste feesten gespecialiseerd zijn in één of twee muzieksoorten, daar komen bijna alle genres hier tezamen: van house tot techno, van hardcore tot hardstyle. Voor ieder wat wils dus, maar de vraag is of dit de sfeer van het festival wel ten goede zal komen. Is de werking juist niet averechts wanneer er teveel verschillende muzieksmaken op één festivalterrein rondlopen? Na hooguit een uurtje rond te lopen op het terrein lijkt deze vraag al snel met ‘nee’ beantwoord te kunnen worden: het sfeertje is opperbest en ondanks dat het 22 MEI 2015 | REDACTIE F P28
weer niet meezit lijkt iedereen zich te vermaken. Hardstyleliefhebbers op de Superbash Mainstage en de Superbash Raw, terwijl mensen die meer van housemuziek houden zich opperbest amuseren op de Lipgloss Mainstage.
WAT OPVALT IS DAT DE SUPERBASH RAW RELATIEF LEEG BLIJFT
Het bier vloeit rijkelijk en naarmate de dag vordert wordt de gemiddelde pupilgrootte van de bezoeker steeds groter. Wat zou daar toch de oorzaak van zijn..
Wat opvalt is dat de Superbash Raw relatief leeg blijft. Waarom opvallend? Juist in de hardstylescene is het genre Raw enorm in opkomst, maar in tegenstelling tot ‘rawfeesten’ Qapital en Supremacy is de rust in deze tent zeer opmerkelijk. Wanneer om 18 uur Radical Redemption optreedt, ongetwijfeld de populairste act van de dag, is het geluid enorm onregelmatig en valt die meerdere keren uit. Ook dat is niet bevorderlijk voor de sfeer bij deze op voorhand populaire stage. Hoe anders is het op de steeds drukker en gezelliger wordende Mainstage. Waar overdag het aanwezige publiek nog ‘gescheiden’gehouden werd, daar is het in de avonduren merkbaar dat steeds
ONTSPANNING
meer verschillende liefhebbers zich hier verzamelen. De muziek wordt harder en het aanwezige publiek leeft langzaamaan toe naar de eindshow, die jaarlijks garant staat voor mooie lasershows, ondersteund door het nodige geknal in de vorm van vuurwerk.
HET VUURWERK EN DE LASERSHOW ZIJN ALS VANOUDS INDRUKWEKKEND TE NOEMEN
Raw hardstyle DJ Crypsis heeft de eer om het festival af te sluiten. Van 22:45 uur tot 23:45 uur geeft de DJ van Poolse komaf werkelijk waar een topshow. Iedereen lijkt zich te vermaken: van de hardstyleliefhebbers tot de technoliefhebbers, de sfeer is opperbest en het gaat helemaal los. Als Crypsis zijn setje gewaagd eindigt met de hardcoreremix van zijn eigen nummer ‘Break down low’, gaat het spreekwoordelijke dak er vanaf. Dat er iemand met een op het oog aanzienlijke overdosis aan drugs wordt afgevoerd, lijkt weinig omstanders op dat moment uit te maken. Als er een schatting wordt gegeven dat op dat moment minstens 75% van de bezoekers aan de ‘verboden middelen’ zit, zul je er vermoedelijk niet ver naast zitten. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P29
Het kan bij weingen de pret drukken. Van 23:45 uur tot 00:00 uur is dan het moment waar het hele festival stiekem naartoe geleefd heeft: de eindshow. In het afsluitende kwartiertje komen vlot alle muzieksoorten voorbij die op deze dag een rol speelden. Het vuurwerk en de lasershow zijn als vanouds indrukwekkend te noemen en het gehele spektakel wordt dan ook massaal met de smartphones vastgelegd. Als om twaalf uur het feest dan officieel ten einde is volgt er een warm applaus, alvorens de menigte zich op hun eigen manier huiswaarts keert.
“Ben ik blij dat we niet weer een uur hoefden te lopen,” zegt Mark opgelucht. Gelukkig heeft iedereen na wat onderling geschuif op de terugweg een plek bij iemand in de auto weten te regelen. Altijd handig, die connecties met andere feestgangers uit dezelfde stad. “Maar was het het uiteindelijk waard, dat klote-eind lopen?”, vraagt Geert met een bigsmile aan Mark. “Dat was het zeker,” zo knipoogt Mark, om zich vervolgens tegen het portier te drukken en in diepe slaap te vallen.
INTERVIEW
Telegraaf maakt verkeerde keuzes
“Sjuul had de keus, buigen of barsten. Omdat hij eerder al duidelijk maakte niet mee te zullen werken aan de plannen van de directie werd het voor hem barsten.” zegt Thomas Bruning, bestuurder van Villa Media. Ook zegt Bruning veel ontzag te hebben voor de hoofdredacteur van de Telegraaf: “Hij heeft zich de afgelopen jaren laten zien als een eindredacteur die stevig in zijn schoenen staat. Ook heeft hij het altijd opgenomen voor zijn redactie en de journalistieke onafhankelijkheid”. handen. Fonds van Westerloo, die nauw krant is zich puur gaan richten op het DOOR JOB STRIJKER heeft samengewerkt met Botman zegt internet. Je zult als krant keuzes moe‘nooit een passie voor media’ bij hem ten maken om succesvol te zijn.” Sjuul Paradijs stapt per direct op als te hebben ontdekt en meent dat hij ‘ hoofdredacteur bij de Telegraaf. Dat voornamelijk geïnteresseerd is in macht Die keuzes zijn volgens Bruning fout heeft de Telegraaf Media Groep (TMG) en geld’. gegaan bij de Telegraaf :“Het probleem “Tot nu toe heeft Sjuul altijd voorop zit niet zozeer in het opsplitsen van de vandaag bekendgemaakt. Er is al een gelopen met veranderingen, hij heeft de titel. Het probleem is dat TMG buitijdje gerommel binnen de Telegraaf: zo willen investeerders de redactie opdelen. redactie altijd beschermd voor invloeten de Telegraaf om heel veel andere Sjuul heeft duidelijk laten weten het niet den van bovenaf”, zo zegt Bruning. “Hij projecten heeft opgezet die niet van de met die koers eens te zijn: hij heeft voet heeft altijd geprobeerd de redactionele grond zijn gekomen. Daardoor krijg je bij stuk gehouden. Naar verluid is Sjuul vrijheid te waarborgen. Dit heeft hij ook dat een krant die het op zichzelf niet vertrokken op aandringen van de TMG. tot het laatste moment gedaan.” zo slecht doet, het niet voor elkaar kan krijgen om echt succesvol te blijven. De Telegraaf, onderdeel van de Telegraaf Niet alleen de Telegraaf, maar de gehele Het journalistieke erfgoed moet hoe Media Groep (TMG), heeft de afgelopen krantenbranche verkeert in zwaar weer. dan ook overeind blijven. Vrijwel alle jaren veel te verduren gehad. Zo zijn Oplagencijfers dalen met recordgetalen mensen die zicht hebben gehad op de en redacties krimpen. Toch zijn kranten plannen van de directie waaronder de oplagen ten opzichte van het jaar 2000 gehalveerd en probeert de directie voor investeerders vaak aantrekkelijk: Sjuul Paradijs, hebben verklaard niet het bedrijf zo winstgevend mogelijk te kranten worden opgedeeld en apart met de plannen te kunnen leven. Dat maken, onder andere door het opsplitverkocht. Zo wordt de krant meer waard. is ook waarom wij ons nu klaarmaken sen van de redacties. Experts zeggen dat Deze manier van werken zie je steeds voor een eventuele botsing, om er voor Frank Botman achter de koers van TMG meer, maar toch kan het anders volgens te zorgen dat er geen dingen gebeuren Bruning :“De uitgever van Bild in Duitsdie de journalistieke onafhankelijkheid zit, hij heeft namelijk met zijn bedrijf Dasym twintig procent van TMG in land heeft een succesvolle strategie, de in gevaar brengen.” 22 MEI 2015 | REDACTIE F P30
SAMMY’S SONGFESTIVAL
Ai-ai-ai… Geen succes in Wenen! DOOR SAMMY STRIJK Het is Trijntje niet gelukt om de finale van het Eurovisie Songfestival te bereiken. Met haar ‘Walk Along’ behaalde ze niet de top 10 van de eerste halve finale. Door haar niet al te spetterende optreden zorgde ze vooral in het buitenland voor veel leedvermaak. Want waarom ze een zwarte jurk met diep decolleté liet varen voor een broekpak maatje XXL was voor veel kijkers onbegrijpelijk. Daarnaast leek het nummer nooit op te houden door het eindeloos herhalen van het refreintje. En laten we ook niet vergeten dat Trijntje haar moves ook wel een beetje verleerd is. Alsof ze op een skateboard probeerde te balanceren. Veel aan te merken op haar zang was er niet, ze zong het nummer loepzuiver en met veel overgave. Het mocht niet baten. Instagrampost van Trijntje:
OMG het zit er op!! Wat een zenuwslopend moment uit mijn leven. Ik heb er van genoten. In elk opzicht. Met volle teugen. Bloed, zweet en tranen. Dank voor alle support uit alle hoeken en gaten. Deze ervaring zal ik nooit meer vergeten. What ever happens. liefs aan jullie aan vanuit de green room vienna #esc2015#greatfull#greenroom#vienna#zenuwslopend
Ook Finland, Denemarken, Macedonië, Moldavië en Wit-Rusland scoorden niet genoeg punten om een ronde door te gaan. Het televisiekijkend publiek en een vakjury die maandagavond tijdens de repetities al de helft van de punten had gegeven bepaalden wie er zaterdag de opvolger van Conchita Wurst kan worden. Gisteravond plaatsten nog tien andere landen zich voor de finale. Organiserend land Oostenrijk, de vijf grote geldschieters Frankrijk, Spanje, Duitsland, Engeland en Italië zijn ook al zeker van een plaats in de finale. Daarnaast is voor het 60-jarig jubileum ook Australië uitgenodigd om een lied te mogen zingen. Omdat ze het zo graag willen ziet de organisatie eenmalig door de vingers.
DE ACTS DIE WEL DOOR ZIJN NAAR DE FINALE VAN ZATERDAG ARMENIË Geneaology – Face The Shadow
‘ Don’t Deny, dat zou de oorspronkelijke titel zijn van de Armeense inzending dit jaar. Totdat de organisatie van het festival zich er
mee ging bemoeien. Zij vonden namelijk dat de titel een verwijzing is naar de Armeense genocide die dit jaar honderd jaar geleden heeft afgespeeld. Met een Azerbeidzjan die dit jaar ook meedoet en die de genocide niet erkent zou dit voor een politiek steekspel kunnen zorgen. De Armenen kiezen dit jaar voor een mengelmoes aan nationaliteiten. Waar de bandnaam (vertaling is stamboom) al moet staan voor de connectie die ze met elkaar hebben zorgt de keuze voor elk een soloartiest te kiezen per continent voor een samenhangend geheel. Het jammerlijke aan zes solo’s is dat er altijd wel iemand bij zit met een mindere stem, in dit geval de zangeres die als eerste aan de beurt is. Iedereen krijgt z’n momentje maar wanneer het nummer bijna klaar is wordt het veel te bombastisch met lange uithalen, opzwepende muziek en vooral erg boze blikken. Alsof alle pijn van honderd jaar geleden er in net drie minuten uit moet. Overkill. >>
22 MEI 2015 | REDACTIE F P31
>>
BELGIË
Loïc Nottet – Rythym Inside
Een van de favorieten van dit jaar is de negentienjarige knul Loïc Nottet. Met een intro die compleet gejat is van Lorde’s wereldhit Royals gooit hij hoge ogen. Waar wij Trijntje wai-ai-ai Oosterhuis hebben, kiezen de zuiderburen voor een ra-pa-papper. Het grote verschil is dat Trijntje de uithaal het hele nummer herhaalt, maar de Belg het als springplank voor het refrein gebruikt. Ook qua show zit het dik in orde, een simpele maar leuke choreografie die niet zou misstaan in een hedendaagse Top 40 hit. Waarschijnlijk kan hij door de uitschakeling van Little Train op een twaalfpunter van Nederland wachten. Minpuntje is dat de dansers wel iets te druk bezig zijn met hun pasjes en daardoor af en toe vergeten adem te halen. Toch, één van de grote kanshebbers.
GRIEKENLAND Maria-Eleni Kyriakou – One Last Breath
ESTLAND
Een powerballad van jewelste. De Griekse godin Maria-Eleni is geen onbekende van het festival, in 1996 won ze op twaalfjarige leeftijd het Junior Songfestival van Cyprus. Vorig jaar won ze de Griekse variant van The Voice en later dat jaar bracht ze een album uit. Naast het zingen is ze moeder van drie jongens en is ze universitair geschoold. Ze is professor in de Griekse literatuur. Tja, hoge verwachtingen op een goede songtekst heb je dan wel. Jammer genoeg komt ze aan met een dertien-in-een-dozijn liefdesliedje over haar gebroken hart. Niet bepaald origineel! De show op het podium is dan wel weer mooi, een grote witte piano, fel flikkerend licht en genoeg windeffect om haar blonde haren flink te laten wapperen. En niet te vergeten, een vrouwelijke versie van de pakken die de Toppers in 2009 aanhadden. Let op, ze is een outsider.
Elina Born & Stig Rästa - Goodbye To Yesterday
Een mooi verhaal hoe deze Estische samenwerking tot stand is gekomen. Singer-songwriter Stig Rästa, die al aardige faam in zijn thuisland had verworven komt de nog onbekende Elina Born tegen op YouTube. Ze zingt een cover van Christina Aguilera’s ‘Cruz’ en Stig is gelijk verkocht. Het gekozen nummer Goodbye To Yesterday had hij nog ergens in een la liggen en hij ziet gelijk al hoe het eindplaatje er uit moet zien. En zie hier, het duo staat in de finale. In Wenen komt de uitvoering niet helemaal uit de verf, er gebeurt te weinig op het podium. En de manier hoe ze naar elkaar blijven staren tijdens het zingen geeft een ongemakkelijk gevoel. Is het nou lust of haat in hun blikken? Pluspunt is de manier hoe Elina ineens het podium betreedt, dit op een James Bond-achtige wijze. Ook weten ze goed de inhoud van de songtekst te verbergen. Jongen heeft onenight-stand en sneakt ervan door zonder het meisje wakker te maken en om nooit weer terug te keren. Daar straalt de romantiek van af.
SERVIË
Bojana Stamenov – Beauty Never Lies
Bojana Stamenov (die qua uiterlijk erg doet denken aan Beth Hart, frontvrouw van de Amerikaanse indieband Gossip) is op zijn zachtst gezegd een aparte verschijning. Gekleed in een tweepersoons tent gooit ze er keer na keer flinke uithalen uit. En net op het moment dat je dacht: “Oké, dat was dus Servië” komt er een hele bak elektronica bij kijken. De witte jurken en maskers van de achtergronddansers gaan af en daaronder een regenboog aan kleuren. ‘Beauty never lies, never hides, never gives a damn!’ en ‘Finally, I can say: I’m different and it’s okay’. Zomaar een paar kreten die uit de Servische komen, die, met alle liefde probeert je een hart onder de riem te steken. Gaat ze winnen? Dat zeker niet. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P32
MUZIEK HONGARIJE
Boggie – Wars For Nothing
Een ballad met een boodschap. In de eerste twee zinnen geeft ze al gelijk weer wat je voor de rest van het nummer kan verwachten. ‘Do you know our earth is a mess? All the wars for nothing, it never ends.’ Gelijk heeft ze, maar is het Songfestival wel het juiste podium om deze vredeshymne te laten horen? Ik betwijfel het. Wereldwijd bekend werd de zangeres na haar single Nouveau Parfum die op YouTube maar liefst dertig miljoen views kreeg. Een aardige fanbase heeft ze dus wel opgebouwd. Niet vergeten het hele liedje uit te zitten want het eindshot is het mooiste van het hele nummer. Voor een bloeiende groene boom waarachter een uitgestrekt landschap glooit staat de Hongaarse tussen haar achtergrondkoor te zweven op kolkende wolken. Een plaatje. Behaalt geheid de top 10.
RUSLAND
Polina Gagarina – A Million Voices
Boe-geroep overstemde de Tolmachevy tweeling vorig jaar tijdens hun optreden. In Kopenhagen bleek nog maar eens dat het tijdens het Songfestival niet alleen om de muziek gaat. Ook Conchita Wurst kon op weinig steun rekenen uit Rusland, 0 punten voor de vrouw met baard. Tja, zover ontwikkeld dat ze dat kunnen begrijpen zijn ze jammer genoeg nog niet. Maar het roer moest om wisten de Russen, en hoe doe je dat beter dan met iets wat poeslief is en waar je niet veel op kan aanmerken? Polina zingt over vrede, bidden en dat we allemaal gelijk zijn, wat gelukkig enorm serieus te nemen is komend uit Rusland. Trijntje kan wel een puntje zuigen aan haar jurk.
ALBANIË
Elhaida Dani – I’m Alive
Godallemachtig, hoe kan dit doorgegaan zijn naar de finale? Eén van de saaiste acts van de avond treedt als veertiende aan. Je realiseert je, dat nu echt het punt gekomen is dat je doorhebt dat twee uur lang luisteren naar een Finse Jostiband, een Dré Hazes-lookalike en overdreven uithaal na uithaal je niet in de koude kleren gaat zitten. Elhaida biedt ruim drie minuten de tijd om je hoofd leeg te maken en je voor te bereiden op nog een Roemeens en Georgisch feestje. Zou zomaar bij de laatste vijf kunnen eindigen zaterdag. Na het nummer is zij Alive maar voelt het voor de luisteraar alsof er in het trommelvlies een stukje gestorven is. Valser dan dit kan het niet.
ROEMENIË
Voltaj – De La Capät/ All Over Again
Al twintig jaar lang scoort de Roemeense softrock band Voltaj verschillende hits. In hun thuisland, dat dan weer wel. De zanger die veel gelijkenis heeft met onze eigen Maik de Boer zingt een geëngageerd nummer over kinderen die zich achtergelaten voelen omdat hun ouders in het buitenland aan het werk zijn. Het eerste gedeelte is in het Roemeens maar wordt later bijgestaan door een Engels couplet en refrein. Slimme keuze, laten zien uit welk land je komt maar ook een internationaal nummer maken. Na afloop van het nummer komt de titel ook goed binnen. ‘Start all over again’ mag nog wel een keer gespeeld worden. Fijn nummer dat waarschijnlijk op veel Oost-Eu ropese steun kan rekenen.
GEORGIË
Nina Sublati – Warrior
En dan, de afsluiter van de avond! Je portie powerballad en druk decor is nog niet over want Nina, meisje toch, wat maak jij er een druk geheel van. Gekleed in een zwart leren pakje met uit haar schouders schietende veren valt ze, op z’n zachtst gezegd, op. De duister omrande ogen en aparte haarband maken het plaatje af. Misschien was het ook een idee om op Engelse les te gaan want ‘Warrior’ spreek je niet uit als ‘Warriejer’, Nina. En hé wat een toeval, in de andere halve finale staat nog een vrouw met een nummer dat ‘Warrior’ heet. Amber vertegenwoordigt het eiland Malta. Een spelletje zoek de verschillen is snel gespeeld want het barst van de gelijkenissen. De Georgische inzending is te matig en gaat zeker niet als winnaar uit de bus komen. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P33
“Ga ik dit echt eten?” Voedsel van de toekomst op Foodfestival Amsterdam
Een jongetje van 6 jaar oud, schuift langzaam naar voren in de lange rij. “Vroeger had mijn vader ook zo’n bestelbusje vertelt een opa ondertussen aan zijn kleindochter. “Dan stonden we heel vroeg op en brachten we melk rond”. Het meisje lijkt niet echt te luisteren. Haar ogen scannen het veld, zoveel auto’s en zo veel eten. De rij schuift weer op, het jongetje is eindelijk aan de beurt. Met een grijns van oor tot oor loopt hij over het terrein met zijn gratis flesje biologische Ice Tea. De rollende keukens zijn er weer op het terrein van de Westergasfabriek in Amsterdam. Oude bestelbusjes met voedsel van de toekomst. DOOR ANNE SNIJDERS De stichting rollende keukens is in 2008 op gericht en is sindsdien uitgegroeid tot een groot festival. Van een start met 28 keukens zijn er nu meer dan 130 rollende keukens en 100.000 bezoekers. Busjes, campers, bestelwagens en auto’s worden omgebouwd tot een rijdende foodtruck. Ze komen bij dit festival allemaal samen op één terrein, van culinaire cateringkraam tot vreetkar. Het is ook de
“ HET SMAAKT NAAR BACON”
ideale plek om steeds vaker opkomende vragen te stellen: ‘Waar komt dit eten vandaan?’ ‘Hoe kan ik dit thuis het beste bereiden?’ Vragen die de bezoeker direct aan de aanwezige chefs kan stellen. Eten beleven, zien hoe het gemaakt wordt. Het is een grote picknick.
22 MEI 2015 | REDACTIE F P34
Een paar nieuwsgierige mensen kijken naar het groene busje met de reuze insect op het dak. Er heeft zich een lange rij voor het busje gevormd. Een paar mensen trekken een vies gezicht wanneer ze realiseren waarvoor ze in de rij staan. Gefrituurde krekels of een meelwormen loempia. Een jongen kijkt met een vies gezicht naar de gefrituurde krekel op een saté stokje. “Ga ik dit echt eten?”, vraagt hij vooral aan zichzelf. Een vriend klopt hem bemoedigend op zijn schouders. “Eerst even een selfie naar mijn moeder sturen,” grijnst hij. Een tafel verder op zit heel het gezin naar het stokje te kijken. “Mij niet gezien,” zegt de oudste dochter. Haar vader pakt het stokje en stopt het zonder na te denken in zijn mond en begint te kauwen. De grimas op zijn gezicht verandert in verbazing. “Het smaakt naar bacon”.
Is het eten van insecten de toekomst? Veel mensen willen er nog niet veel van weten. “Één keer is leuk, maar om dit elke dag te eten is toch wat anders,” vertelt Daniël Schuurman (19) terwijl die naar zijn meelwormensalade kijkt. In veel landen is het dagelijks eten van insecten heel gewoon, neem landen in Azië of Afrika. Door de groei van de wereldbevolking hebben we straks volgens deskundigen niet genoeg om iedereen van vlees te voorzien. En insecten zijn duurzaam, ze zijn koudbloedig ze zetten het voedsel niet om in warmte. Hierdoor is er minder voer nodig voor het kweken van insecten dan bij de vleesindustrie. “Ik denk dat we er over honderd jaar wel gewend zijn om insecten te eten. Maar om het nu te eten? Ik denk niet dat ik daar gelukkig van wordt,” zegt festivalbezoeker Eline Amende (20).
“ ZOLANG JEZELF IN BALANS HOUD, DENK IK DAT JE HET GELUKKIGST BENT”
Het jongetje van de Ice Tea 6 kijkt even verderop met grote ogen naar zijn reusachtige burger. Hij zit duidelijk te genieten wanneer hij zijn eerste hap neemt. Zijn oma kijkt echter met weerzin naar het vet van het broodje dat langs zijn handen naar beneden druipt. Ze is duidelijk gelukkiger met haar tofu salade. “Waar ik gelukkig van wordt?” Eline blaast even uit terwijl ze nadenkt over de vraag.”Chocola en Cheesecake,” zegt vastbesloten. Haar vriendin, Jorte (20 jaar), is het met haar eens. “Als ik te ongezond bezig ben ga ik me wel schuldig voelen, maar om dat gevoel weg te krijgen ga ik sporten of heel gezond eten”. Eten maakt je gelukkig, maar het hoeft niet volgens iedere festivalbezoeker perse gezond te zijn om gelukkig van te worden. “Zolang jezelf in balans houd, denk ik dat je het gelukkigst bent,” zegt Indah van Keulen (19 ) terwijl ze zelfgemaakte humus eet.
REPORTAGE
22 MEI 2015 | REDACTIE F P35
SPORT
Van extase naar desillusie Wat een geweldige dag gaat dit worden, dachten de spelers van WZC A1 in de rust van de bekerfinale tegen de Hulzense Boys A1. Een voorsprong van 3-0, wat kan er nu nog fout gaan? Nou, er kan heel veel fout gaan in drie kwartier. Zaterdagmiddag 1 uur, de tribune bij Voetbal Vereniging Hattem stroomt vol met supporters van WZC en van de Hulzense Boys. Het merendeel van de mensen op de tribune is supporter van WZC Wapenveld, Hattem is dan ook op steenworpafstand van Wapenveld en dus zijn er in grote getalen mensen afgereisd om de A1 van WZC te zien spelen in de bekerfinale. DOOR JAMY ROOS Ongeduldig wachten de spelers in de kleedkamer tot ze het veld op mogen. Het is inmiddels al 1 uur geweest en ze kunnen nog steeds niet beginnen met de wedstrijd. Het wachten is op de beslissing van de wedstrijd hiervoor, die is uitgelopen op penalty’s en dat kan nog wel even duren.
“HIER ZIJN WE WEER, WAPENVELDSE PADDEN”
Ook op de tribune stijgt de spanning, iedereen zit er klaar voor. Een enkeling haast zich nog snel naar de kantine om een biertje te halen, maar het overgrote deel zit gespannen te wachten. Eindelijk. De wedstrijd is beslist en de spelers van WZC A1 denken dat ze het veld op mogen, ze moeten echter nog even wachten op de scheidrechter. De trainer houdt nog een laatste peptalk en dan is het zover, ze mogen het veld op. Het moment is daar, de spelers komen het veld op, onder luid gejuich van de sporters. De supporters van WZC zijn duidelijk fanatieker dan die van de Hulzense Boys. Als er wordt gefloten voor de aftrappen zingen de WZC fans met zijn allen: “Hier zijn we weer, Wapenveldse Padden” en nog anderen . Dit gaat zo een minuut of vijf door. De aanmoedigingen lijken te helpen, WZC speelt vele malen beter zijn tegenstander en binnen een kwartier scoort de vedette van WZC. Nog geen 22 MEI 2015 | REDACTIE F P36
10 minuten later is het weer raak. 2-0 door een rake kopbal uit een corner. Daar is duidelijk op getraind afgelopen week. Nog voor de rust maakt WZC ook nog een derde doelpunt. De fans op de tribune ontploffen, ze kunnen hun geluk niet op.
“HET KAN TOCH NIET MEER FOUT GAAN NU, DIT GEVEN ZE NIET MEER WEG”
De spelers van WZC gaan nu al uitzinnig van vreugde de kleedkamer in, wat kan ze nog gebeuren. Niks toch? Denken ze. De trainer spreekt ze nog even toe: “Ga zo door jongens, het gaat top zo. Maar hou wel je koppie erbij he. Het is en blijft voetbal, de bal kan raar rollen.” Ondertussen nemen de fans weer plaats op de tribune nadat ze massaal naar de kantine zijn geweest om wat te eten en drinken te halen. De sfeer is nog steeds uitstekend. Twee mannen stoten elkaar aan. “Het kan toch niet meer fout gaan nu, dit geven ze niet meer weg” zegt de een. De ander is wat minder optimistisch “Ach jongen, ik hoop het ook. Maar ik heb dit soort wedstrijden al wel vaker in een misère zien eindigen. De scheidsrechter fluit en de tweede helft gaat van start. Hulzense Boys klapt er gelijk op en WZC wordt met de rug tegen de muur gezet, maar ondanks
enkele grote kansen van Hulzense Boys, is er nog geen verandering van de score. Dit verandert na tien minuten, na een snelle uitbraak weet de spits van Hulzense boys de 3-1 op het scorebord te zetten. Jammer dan, denken ze bij WZC, we hebben nog een marge van twee doelpunten, daar moeten we het ook mee kunnen redden. Maar twee minuten is het weer raak, de aansluitingstreffer is een feit. Vanaf nu gaat het snel binnen een kwartier staat Hulzense Boys met 3-4 voor. De desillusie is een feit. WZC probeert de laatste vijf minuten de gelijkmaker nog te scoren, maar doordat ze alles of niets spelen krijgen ze nog een doelpunt tegen. Gelijk daarna klinkt het eindsignaal.
“WAT HEBBEN WE GEDAAN?”
De vreugde bij de spelers van Hulzense Boys is groot, ze blijven maar juichen. Ook op de tribune is het groot feest aan de kant van de fans van Hulzense Boys. Aan de kant van de WZC supporters is het stil geworden. Men kan het niet geloven. Hoe heeft dit kunnen gebeuren. De ongeloof straalt van de gezichten van de spelers van WZC af. Ze realiseren pas wat ze hebben weggeven als ze het team van Hulzense Boys op het podium zien feesten met de beker. “Wat hebben we gedaan?” zeggen ze tegen elkaar. Zelfs de altijd schreeuwende en normaliter boze trainer is stil. Hij heeft er geen worden voor.
INTERVIEW
Sprookje verandert in nachtmerrie De zwangerschap is voor veel mensen één van de mooiste momenten in het leven. Niet voor de 22-jarige Jessica. Haar geluksmoment is in een zeer korte periode veranderd in een grote nachtmerrie. Op dit moment zit zij midden in een rechtszaak tegen Maurice, de vader van hun toekomstige dochter. Jessica is naar de rechter gestapt om er voor te zorgen dat hij geen contact mag opnemen met hun dochter. DOOR LORRAIN VAN BLADEREN Het begon voor Jessica allemaal een jaar geleden op een festival in Zwolle waar zij Maurice leerde kennen. Het was volgens haar liefde op het eerste gezicht. ,,Hij kwam charmant, lief, zorgzaam en grappig over. We hadden nummers uitgewisseld en het duurde ook niet lang voordat wij een relatie kregen. Achteraf gezien ging het ook allemaal veel te snel’’. Kort nadat zij elkaar hadden leren kennen verloor Maurice zijn baan. Hij was genoodzaakt om zijn huur op te zeggen aangezien hij die niet meer kon betalen. ,,Het leek toen een simpele oplossing om samen te gaan wonen. Dit scheelde voor mij in de kosten aangezien hij een uitkering kreeg. Hij hoefde dan ook niet weer terug bij zijn ouders te gaan wonen,’’ zegt Jessica. Maar toen ze gingen samenwonen veranderde er iets aan Maurice. ,,Hij kreeg woede-uitbarstingen en was ontzettend afwezig. Soms moest ik mijzelf opsluiten op het toilet omdat ik zo bang voor hem was. Zo had ik hem nooit eerder gezien’’.
Al van jongs af aan had Jessica een grote kinderwens en toen het bleek dat ze zwanger was kon ze haar geluk niet op. ,,Heel even leek het alsof Maurice hierdoor ook weer in positieve zin veranderde. Zijn zorgzame en lieve eigenschappen kwamen weer naar boven. Ik begon weer verliefd op hem te worden. Achteraf gezien was het beter geweest als ik hem al lang daarvoor had verlaten en niet zwanger van hem was geworden.
“HIJ KWAM CHARMANT, LIEF, ZORGZAAM EN GRAPPIG OVER’’
Na ongeveer twee maanden kwamen zijn uitbarstingen weer terug en heeft hij mij een paar keer geslagen. Ook dreigde hij met het ombrengen van ons kind’’. Op de vraag waarom ze toen niet bij hem weg ging of hulp ingeschakelde duurt het even voordat Jessica antwoord geeft: 22 MEI 2015 | REDACTIE F P37
,,Omdat ik toch ergens van hem hield. Ik wilde denk ik ook niet dat ik weer alleen was. Misschien ook de angst? Dit weet ik tot op heden nog niet’’.
DE DRUPPEL
Op 7 februari barstte de bom. ,,We reden van een feest terug naar huis en hij was boos. Waarom weet ik niet eens meer. Maar hij begon steeds harder te rijden totdat we bijna 200 km per uur reden. Hij dreigde tegen de vangrail te rijden en zo ons kind te doden. Ik kon hem ervan weerhouden door te smeken en schreeuwen dat ik van hem houdt en niet bij hem weg zou gaan. Toen wij thuis waren had ik echter meteen mijn broer gebeld en hij heeft mij opgehaald’’. Al snel deed ze aangifte en besloot Jessica dat ze niet wilde dat Maurice een rol zou krijgen in het leven van hun dochter. Maurice woont inmiddels weer bij zijn ouders.
VERWACHTINGEN
Jessica ziet de rechtszaak niet positief in. ,,Ik heb geen harde bewijzen dat hij al deze verschrikkelijke dingen heeft gezegd of gedaan. Het is mijn woord tegen het zijne. Ik ben ontzettend bang dat ik de zaak verlies. Maar ik ben nog banger dat mijn dochter
in gevaar is zodra zij geboren is. Normaal gesproken kan een toekomstige moeder niet wachten tot het kind geboren is. Ik wil het zo lang mogelijk uitstellen. Ik ben bang voor haar leven door haar vader’’. *Namen zijn gefingeerd wegens privacyredenen
WIST JE DAT? • • • • •
Nederland per jaar zo’n 200.000 slachtoffers telt van huiselijk geweld? Ieder jaar zo’n 13.000 vrouwen gebruik maken van de vrouwenopvang? Het percentage van aangiftes stijgt? In 1997 was het zo’n 12% en in 2010 was het 20%. Bij 22% van de aangiftes van huiselijk geweld alcohol in het spel was en 6% drugs? 61% van de verdachten van huiselijk geweld in Nederland van Nederlandse etnische afkomst is? De Marokkaanse afkomst volgt met 8% en de Turkse afkomst met 6%.
“Agressie kent geen Hidde Koornstra (52) uit Leeuwarden is steward bij Arriva. Na tien jaar werkzaam geweest als buschauffeur, was hij naar eigen zeggen ‘toe aan iets nieuws’. Tegenwoordig werkt hij al 15 jaar als steward op de treinen van Arriva. Een afwisselende baan, die de laatste tijd veel besproken in het nieuws komt. Koornstra vertelt over zijn ervaringen met agressie. Een echte oplossing is er volgens hem niet. DOOR JACQUELINE SHEHATA Heeft u plezier in uw werk? “Ja, ik ga nog steeds alle dagen met veel plezier naar mijn werk toe. Ik vind het werk ‘kicken’ , en dan vooral de omgang met mensen. Dat spreekt mij het meeste aan. Ik ben tien jaar werkzaam geweest als buschauffeur, en werk nu 15 jaar op de trein. Ik ben altijd met veel plezier buschauffeur geweest, maar ik was vooral toe aan iets nieuws. Tot 2000 heb ik het een tijdje allebei gedaan, maar tegenwoordig ben ik fulltime steward op de trein. Mijn werk is heel afwisselend.
REGIONALE VERVOERDERS WILLEN ROL IN DISCUSSIE SOCIALE VEILIGHEID
Veolia, Syntus, Arriva en Connexxion willen een rol in de recent opgelaaide discussie rondom de sociale veiligheid in het ov. “Het is bizar dat alleen NS wordt betrokken”, zegt Juul van Hout tegenover OV-Magazine. Van Hout is directeur ov bij Connexxion en voorzitter van de werkgroep sociale veiligheid van de branchevereniging Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN). Van Hout heeft inmiddels een brief naar Mansveld gestuurd, waarin hij uitlegt dat niet alleen NS last heeft van agressie, maar dat dezelfde raddraaiers ook voor problemen zorgen in de bussen en treinen van de regionale vervoerders. Van Hout ziet daarom graag een gezamenlijke integrale aanpak waar ook FMN een rol speelt. Hij wijst op de eerdere taskforce Veiliger Openbaar Vervoer, die was volgens Van Hout ook effectief. Aan die aanpak kwam echter een einde door een gebrek aan geld. Bron: treinreiziger.nl 22 MEI 2015 | REDACTIE F P38
Ik kan de ene dag werken als machinist, en de andere dag kaartjes controleren.”
Wat is het ergste dat u hebt meegemaakt tijdens 25 jaar werken in het openbaar vervoer wat betreft agressie? “Het ergste dat ik heb meegemaakt in mijn carrière is denk ik gebeurd in de trein. Ik ben eens zo ernstig geslagen, tot bloedens aan toe. Het gebeurde tussen Leeuwarden en Harlingen. Ik ken die man heel goed; hij is psychiatrisch patiënt en zat destijds in de inrichting in Franeker. Hij reed eigenlijk altijd zwart, maar op die dag sloegen waarschijnlijk zijn stoppen door. Uit het niets haalde hij uit. Er moet meer respect komen voor mensen die aan het werk zijn. Iedereen moet betalen voor boodschappen, evenals dat iedereen moet betalen voor de trein.”
“ ER MOET MEER RESPECT KOMEN VOOR MENSEN DIE AAN HET WERK ZIJN”
Is Leeuwarden – Franeker in die zin een risicotraject? “Nee, dit zijn incidentele gebeurtenissen. Er zijn bij ons een aantal treinen, die je wel als risico kunt aanmerken. Vooral de treinen naar het weekeinde toe: donderdag, vrijdag en zaterdag, zijn altijd extra beladen. In het bijzonder de treinen van en naar Groningen. Dat traject is wel een klein beetje een zorg voor ons, omdat het daar vaak relatief druk is, met erg veel zwartrijders.” Hoe was dit in uw tijd als buschauffeur? “In de trein komt veel meer agressie voor. Het verschil in de bus is dat daar
een chauffeur zit, die de controle houdt. Je kunt alleen instappen voor in de bus. Met de komst van de OV chipkaart heeft de chauffeur eigenlijk geen controlefunctie op vervoersbewijzen meer. Maar ja, er zit wel iemand. Iemand die de rit in goede orde verzorgt. In de trein kan iedereen naar binnen lopen. Het is niet vanzelfsprekend dat er daar gecontroleerd wordt.“
“ IN DE TREIN KOMT VEEL MEER AGRESSIE VOOR”
Wat doet u als u te maken krijgt met zulke agressieve reizigers, zoals in de situatie die u beschreef? “In de situatie die ik noemde was er eigenlijk niets aan de hand, want je zag het aankomen. Ik was gewoon met mijn werk bezig. Je vraagt hem zijn kaartje en hij begint ineens te slaan. In een keer, dat zie je niet aankomen. Normaal gesproken heb je wel een indicatie. Iets typisch; vreemde bewegingen die mensen maken, of de ogen die vreemd bewegen. Op een gegeven moment kun je het wel inzien. We zijn niet van gisteren. Er zijn eigenlijk drie groepen die gevaarlijk zijn: Drugsgebruikers, alcoholisten en psychiatrische patiënten. Drugsgebruikers gebruiken vaak overmatige vormen van agressie. Je ziet ze bij voorbaat al door de grote rode ogen. Je hoeft maar één woord te zeggen, of ze stijgen al naar de hemel. Bij wijze van spreken. Alcoholisten herken je daarentegen aan hun uiterlijk, en natuurlijk de dranklucht die om hen heen hangt. Dat is gewoon een hele vervelende groep. Bij psychiatrische patiënten is het hun intuïtie. Je kent ze niet, in principe. In het gesprek denk je: dit gaat niet goed. Dan moet je wegwezen.”
“ IK VIND HET WERK KICKEN”
Is het door de politiek veel besproken rondje om de kerk, het inzetten van conducteurs op vaste trajecten, een oplossing
INTERVIEW
oplossing” voor het bestrijden van agressie? “Het rondje om de kerk is nooit een oplossing geweest. De bedrijven hebben het waarschijnlijk nooit gewild. Met het herinvoeren van het rondje om de kerk, ben je het openbaar vervoer eigenlijk alleen maar aan het verkleinen in plaats van vergroten. De kleine bedrijven die we hebben, proberen nu –allen onafhankelijk van elkaar - hetzelfde wiel uit te voeren.”
Bestaat de oplossing voor agressie eigenlijk? “Nee, agressie kent geen oplossing. Het is een maatschappelijk probleem. Wat wij in de treinen hebben, is een afweging van wat er op straat rondloopt. Dat kun je niet veranderen. Het is een aanpassing van de cultuur en dat heeft te maken met opvoeding. Op sommige trajecten zullen poortjes waarschijnlijk nodig zijn, maar daar los je het probleem ook niet mee op. De enige oplossing zou zijn om daadwerkelijk meer personeel op de trein te zetten. Niet om te controleren, maar om te laten zien dat ze er zijn. Als steward
22 MEI 2015 | REDACTIE F P39
heb je ook een sociale functie. Je legt mensen wat uit, geeft antwoord op vragen en helpt met bagage, maar een echte oplossing voor agressie bestaat niet.” Welke verandering voor de toekomst zou u graag willen doorvoeren?
“ IK BEN EENS ZO ERNSTIG GESLAGEN, TOT BLOEDENS AAN TOE”
“Ik zou graag één groot bedrijf op het spoor zien. Dan kun je landelijke afspraken maken, hoe je met het personeel omgaat en heb je ook geen concessies meer, waar heel veel geld in gaat zitten. Het gaat om de reiziger. We zijn er voor de reiziger. We zijn er niet voor onszelf, ook al wil ik natuurlijk wel mijn brood verdienen. Op de eerste plaats staat de reiziger. Het gaat er om dat zij, op een goede manier en zonder teveel gedoe, van A naar B kunnen komen.”
VORIG JAAR 774 KEER GEWELD GEBRUIKT TEGEN NS PERSONEEL 774 NS medewerkers hadden vorig jaar te maken met agressie. Omgerekend is dit 6,6 procent van alle NS-medewerkers. Het gaat hier om fysiek geweld, maar ook spugen en bedreigen. In 2013 was dit percentage hetzelfde.
De NS registreert de cijfers per jaar, die van dit jaar zijn er nu nog niet. Het spoorbedrijf vindt het geweld en intimidatie richting personeel niet acceptabel. “Ieder incident is er één te veel en NS werkt er dan ook samen met politie en justitie hard aan om deze agressie terug te dringen. Zo neemt NS zo snel als mogelijk meer toegangspoortjes in gebruik, aangezien agressie vaak begint met zwartrijden.”
We run Amsterdam In het stadion staan honderden dames in de rij om hun starters pack met startnummer en T-shirt op te halen. Het is een chaos en dat met nog slechts drie kwartier op de klok voor de race gaat beginnen. DOOR KIRSTEN NOORDAM Nike heeft de Women’s race bedacht om vrouwen te motiveren om samen te gaan sporten. In het kader hier van worden over de hele wereld worden hardloopraces georganiseerd met verschillende loopafstanden. De races variëren van tien kilometer tot een halve marathon. Op acht maart begon de eerste race in de serie in Nagayo, Japan. In twintig steden over de hele wereld worden bijzondere routes uitgestippeld. Zestien mei is Amsterdam aan de beurt onder de leus: We run Amsterdam!
DRUKTE
Veel dames komen met het openbaar vervoer naar het Olympisch Stadion waar de race start. Ze trekken de aandacht van andere passagiers. Allemaal dames in strakke sportbroekjes, tanktops en hardloopschoenen vallen toch op. “Wat is er aan de hand?”, vraagt een oudere dame die geen plekje in de tram kan vinden. “Er is vanavond een hardlooprace voor dames in het stadion”, legt de conducteur uit. “Half Amsterdam wordt er voor afgezet”.
HET OLYMPISCH STADION
Het stadion is omgetoverd in soort beautybeurs. De dames kunnen hun haar laten doen en er is zelfs een fysiotherapeut om nog even je spieren los te laten maken. Bij een van de kramen kunnen de dames zich laten schminken. Meiden met neon gekleurde bloemen en indianenstrepen op hun gezicht lopen tevreden de kraam uit. Het maakt de sfeer nog vrolijker. Niemand lijkt het erg te vinden om in de rij te staan. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P40
Bij aanmelding geven de dames aan hoe snel ze denken de race te gaan lopen. Hierdoor worden ze ingedeeld in groep 1 tot en met 5. Op deze manier lopen de dames die het iets rustiger aan doen niet in de weg van de sprinters. De route begint bij het Olympisch Stadion, loopt via het Vondelpark naar de Prinsengracht, en dan onder het Rijksmuseum door weer terug naar het stadion.
“NOG EVEN DIE ARMEN IN DE LUCHT! LAAT ZIEN DAT JULLIE ER KLAAR VOOR ZIJN!”
De hele route wordt verlicht door ballonnen met lampjes. Veel omstanders hebben glowsticks en fietslampjes waarmee ze zwaaien om de hardlopers aan te moedigen.
STARTNUMMER
De dames hebben een startnummer met een chip aan hun schoenen zitten. Die chip registreert het moment dat je over de start loopt en houdt precies bij hoe snel je loopt. De volgende dag kan iedereen zijn uitslag opzoeken op de website van Nike.
REPORTAGE
“In het begin was ik echt aan het zweven”, vertelt Wendy Pot. “Zoveel mensen langs de kant die staan te juichen terwijl je denkt, hallo je weet niet eens wie ik ben.” Alle straten zijn afgezet met lichten of mensen die de weg aangeven. “Bij iedere kilometer gaf ik Amanda, de vriendin met wie ik liep, een high five. Yeah, we hebben er nog één gehaald!”.
STEUNTJE IN DE RUG
De race wordt begeleid door Manuel Broekman, die de dames tijdens de race blijft motiveren en aanmoedigen. “Nog even die armen in de lucht! Laat zien dat jullie er klaar voor zijn!”, galmt het door de straten. Het is net dat kleine duwtje in de rug die sommige dames nodig hebben.
DE EERSTE KILOMETERS
“De eerste vijf kilometer ging geweldig”, verteld Denise de Jager. “Iedereen heeft zoveel adrenaline in zich en je kan niet anders dan daar in mee gaan”. Om je heen rennen alleen maar meiden met hetzelfde doel, veel plezier maken en een mooie tijd neer zetten. “Daarna zakte ik een beetje in”, zegt Denise. “De grachten zijn niet de makkelijkste plek om te lopen. De bruggetjes zijn zo nauw dat we soms een beetje moesten proppen om er over te kunnen. Dan merk je toch dat het best zwaar is”.
MEDAILLE
Als medaille krijgen alle deelnemers een armband, ontworpen door Zelda 22 MEI 2015 | REDACTIE F P41
Beauchampet met de bijgeleverde woorden: “Congratulations, You’ve owned the streets of Amsterdam. This trophy is inspired on the city’s iconic canals. Wear the bracelet. Shape it to your wrist and relish this triumph.”
“ BIJ IEDERE KILOMETER GAF IK AMANDA EEN HIGH FIVE”
DE LAATSTE WINNAAR
“Ja ja, daar komt de laatste!”, roept Manuel enthousiast. De laatste binnenkomer wordt met groot applaus onthaald. Het gaat er niet om hoe snel je het doet, maar om het feit dat je het doet. “Oh nee, daar komt er nog één aan”, zegt hij lachend. Omstanders beginnen ook te lachen. Ook deze dame die toch echt de laatste is wordt warm onthaalt. Iedereen is een winnaar in deze race. Kijk op onze website voor video’s van de Nike Women’s run.
INTERVIEW
Geen prinsessenjurk maar een prinsenpak
Jason is transgender. Voor NWSNOW doet hij zijn verhaal (De namen in dit verhaal zijn gefingeerd)
Eva was een super onzeker meisje -for no reason-, zij was stil en snel gefrustreerd. Totaal anders dan dat ik nu ben. Eva was erg meisjesachtig, ze ging met iedereen mee naar de wc -ja, ik ken nog steeds alle vrouwelijke protocollen- dat deed ze ook alleen maar om erbij te horen. Ze was een vrouw, dus moest ze vrouwelijke dingen doen. Ze zat af en toe niet lekker in haar vel, maar dat hoort er eenmaal bij als je een tiener bent. En hoewel ze een meisje was wilde ze geen prinsessenjurk aan, maar een ridderpak. Op haar dertiende droomde ze ervan om tegen haar vriendinnen te zeggen dat ze eigenlijk een jongen is. Maar ze dacht nooit dat zij ooit Jason zou zijn. DOOR ANNE SNIJDERS Op mijn veertiende kwam ik erachter dat ik een transgender ben. Ik had er over gelezen en herkende mezelf in het artikel. Ik vertelde het eerst aan vriendinnen, zij moesten er erg aan wennen
“ MIJN LICHAAM IS EINDELIJK VAN MIJ GEWORDEN”
want ik ondernam niet gelijk stappen. Aan mijn ouders heb ik het pas verteld toen ik zestien was. Ze huilden, mijn vader heb ik nog nooit zien huilen. Ik dacht dat ik ze gekwetst had, daarom heb ik een jaar lang er niet meer over gesproken. Later zei mijn moeder: “Ik was
niet gekwetst. Ik was bang voor je eigen geluk. Het is gewoon naar om te horen dat je kind ongelukkig is met wie hij is”. Hier had ik nooit bij stil gestaan, dus als ik erop terugkijk hebben ze wel goed gereageerd. Mijn opa en oma hebben het als laatste geaccepteerd. Zolang ik niet geopereerd was, was ik geen Jason voor hen. Maar ook zij hebben het geaccepteerd, tegen mijn moeder zeiden ze: “Eigenlijk is ze geen vrouw meer”.
Ik zit nu aan de hormoonbehandelingen, testosteron. Ik dacht dat het wel zou wennen, maar het is juist het tegenovergestelde: het wordt steeds raarder. Ik krijg een zwaardere stem, die erg welkom is. Het is alsof ik eindelijk mijn eigen stem heb. Maar als ik onder de douche
“ IK WAS BANG VOOR JE EIGEN GELUK”
sta realiseer ik me pas hoe breed ik geworden ben. Mijn schouders zijn gegroeid, mijn kaaklijn is breder geworden. Het is wel een mooi gevoel, mijn lichaam is eindelijk van mij geworden. In Nederland wordt vrij veel vergoed, wanneer je van lichaam wilt veranderen. De diagnose, borstoperaties, buikoperaties en geslachtsoperaties worden 22 MEI 2015 | REDACTIE F P42
allemaal vergoed. Maar als je na die operaties geslachtsgemeenschap wilt hebben, moet je nog een andere operatie ondergaan, een erectieprothese. Deze wordt niet vergoed, ook het hemdje dat ik nu draag moet ik zelf betalen. Door dit hemdje kan ik door het leven gaan als man, het drukt alles plat. Mijn geluk? Ik zit nu in zo’n levenscrisis dat ik daar elke dag aan denk, maar ik weet nog steeds niet waar ik gelukkig van word. Dat komt door de hormonen, hierdoor zit ik nu mijn tweede pubertijd met allerlei identiteitscrisissen en ik ben erg opstandig. Na mijn studie neem ik tijd voor mezelf, dan ga ik uitzoeken wat me gelukkig maakt. Ik heb brede interesses. En ik wil tijd nemen om het allemaal uit te zoeken en geen overhaaste beslissingen te nemen, want anders kies je een studie waarvan je denkt: wat...? Ik kan nu niet zeggen dat ik gelukkig ben, maar ben ook niet depressief. Ik zit gewoon in het midden. Ik probeer een omgeving voor mijn eigen geluk te creëren. Dit voelt wel als geluk, dus ik ben al goed op weg.
Hoe gelukkig ben jij als vrijwilliger? Het CBS heeft deze maand bekend gemaakt dat de helft van de bevolking van 15 jaar en ouder in 2012/2013 zich minstens één keer per jaar als vrijwilliger ingezet heeft voor een organisatie of vereniging. Gemiddeld besteden vrijwilligers 4 uur per week aan vrijwilligerswerk. DOOR HENNIE BAKKER Nederlanders die zich voor een maatschappelijk doel inzetten zijn tegenwoordig onmisbaar in de samenleving. Kijk maar naar de zorg. Het is zorgwekkend dat er in deze tak steeds meer bezuinigd wordt. Dit weet Loes Jonker (21) maar als te goed. “Voor de ouderen is ons koffiemoment een uitje. Dat terwijl het gewoon in het verzorgingshuis zelf is.” Loes werkt als vrijwilliger in het Woonservicecentrum ’t Holthuys als koffievrouw. Elke zaterdagochtend van half 10 tot half 12 is zij aan aanwezig om met de ouderen een kopje koffie te drinken. ‘Voor mij zijn het maar twee uurtjes per week, voor de ouderen maakt het een groot verschil. Ik ben blij dat ik dit voor hun kan betekenen. Veel ouderen krijgen weinig tot geen bezoek, voor diegene zijn de dagen extreem lang en saai. Vele kijken erg uit naar de zaterdagochtend.” De organisaties waarvoor mannen en vrouwen vrijwilligerswerk doen lopen erg uiteen. Zo zijn vrouwen twee keer zo vaak als mannen actief voor een school en in de verzorging. Mannelijke vrijwilligers zijn daarentegen actiever op het gebied van sport, jeugdwerk, hobby- of gezelligheidsvereniging, vakbond, politiek en wijk/buurt. Mannen doen ook vaker bestuurlijk vrijwilligerswerk dan vrouwen.
“HET IS PRACHTIG OM TE ZIEN HOE IEDEREEN HIER FUNCTIONEERT”
22 MEI 2015 | REDACTIE F P43
Dat mannen meer in de sport actief zijn qua vrijwilligerswerk bevestigd Henk de Boer (56). Vier dagen in de week is De Boer te vinden bij het scoutingcentrum ’t Scouthuus in Veendam. De Boer is in zijn jongere jaren lid geweest van de vereniging en nooit meer weggegaan. “Toen ik mijn werk nog had was ik al vrijwilliger, maar dan alleen op de zaterdag. Doordat mijn oude werkgever moest bezuinigen met het personeel heb ik besloten om meer tijd te besteden met het vrijwilligerswerk bij ’t Scouthuus.” De Boer is erg betrokken bij de vereniging. Het harde werken bij de scoutingsvereniging geeft hem een positief en voldaan gevoel. “Het is prachtig om te zien hoe de jongens en meisjes hier functioneren. We zitten midden in het recreatiepark Borgerswold, op een eiland. Er is een goed spelaanbod op en rond het water. Voor de minder mooie dagen maken we gebruik van onze ruime spellokalen. Natuurlijk stoken wij vuurtjes, ondernemen avontuurlijke tochten, bouwen objecten van hout en touw, maar
REPORTAGE
besteden ook tijd aan sport en spel, knutselen, filmpje kijken, koken en nog veel meer.” vertelt De Boer enthousiast. ’t Scouthuus staat midden in de maatschappij. Zo organiseren ze eens per jaar een zogeheten Prokkel-bijeenkomst voor verstandelijk gehandicapten en ondersteunen ze actief het jeugd en jongeren werk in Veendam. Britse onderzoekers concluderen dat mensen die vrijwilligerswerk wel degelijk tevredener zijn met hun leven en gemiddeld genomen minder depressief zijn. De resultaten werden gepubliceerd in BMC Public Health. Toch zijn er vijf studies die bovengenoemde resultaten niet bevestigden. Maar wie worden er dan wel gelukkig van vrijwilligerswerk? Volgens alle onderzoekers biedt vrijwilligerswerk alleen maar voordleen voor je gezondheid als je het voor anderen doet en niet voor jezelf, dus om anderen te helpen en bijvoorbeeld niet voor een vergoeding.
INTERVIEW
De stand van de regionale krant: “Huwelijksjubilea trekken lezers” Oplages van regionale kranten dalen, De Volkskrant klimt weer op, NRC schrapt Next en de Telegraaf doet hetzelfde met z’n hoofdredacteur: het zijn woelige tijden in krantenland. Andreas Schelfhout, krantenexpert en voormalig (eind) redacteur van De Gelderlander, geeft duiding bij de stand van de vaderlandse pers. DOOR FREYAN BOSMA Thuis in z’n woonboerderij annex privébibliotheek – er staan hier duizenden boeken – blikt Schelfout terug op de gloriejaren van de dagbladenindustrie. “Eind jaren tachtig had een regionale krant makkelijk honderdtachtig journalisten in dienst”, vertelt de gewezen wetenschapsredacteur. “We hadden medewerkers in alle mogelijke specialisaties, van ruimtevaart tot politienieuws”.
Wanneer de regionale dagbladen echter in handen komen van grotere uitgeverijen, gaat het mis. “Een krant moet je maken vanuit het ideële motief, terwijl zij dagbladen als melkkoeien zien.” Vanuit dat oogpunt verhogen uitgevers de rendementseisen en komt een krant volgens Schelfout in een neerwaartse spiraal terecht. “Als je die eisen niet haalt, dwing je de directie tot bezuinigingen. Dat betekent: journalisten buiten de deur zetten, waardoor de redacties krimpen. Hierdoor kan je minder origineel nieuws maken, waardoor je krant oninteressanter wordt, en je lezersaantal verder slinkt.” Waar dan meteen op bezuinigd wordt, is lokaal nieuws. Volgens Schelfout nou net dé sterkte van een regionaal dagblad. “Reken er maar niet een buurtfeest nu nog in de krant komt. Als ik ‘s nachts een sirene hoor, wil ik de volgende ochtend in de krant lezen wat er aan de hand was. Wanneer je zulke onderwerpen niet plaatst, vervreemd je je abonnees.” De oplossing zit hem dus in het brengen van klein nieuws, denkt Schelfout. “Neem nou gouden bruidsparen, zij hebben een 22 MEI 2015 | REDACTIE F P44
kenniskring van ongeveer driehonderd mensen. Als dat paar in krant komt met een foto en verhaaltje over hoe ze elkaar hebben leren kennen, kopen al die kennissen je blad. Op het moment dat je twee van die gouden bruidsparen per dag hebt, stimuleer je de losse verkoop enorm.” Hetzelfde geldt voor koninklijke onderscheidingen, volleybaltoernooien en voetbalwedstrijden. “Al die kleine dingetjes willen de mensen lezen. Als je die niet in je krant hebt, hoeven ze je krant niet meer. Dan gaan de mensen alleen nog maar de huis-aan-huisbladen lezen, want die brengen het wel.”
Om meer regionaal nieuws te brengen, heb je een uitbreiding van de redactie nodig. “In België hebben ze dat bijvoorbeeld gesnapt, daar brengen ze echt het ongeluk op de hoek, dat resulteert in een oplagestijgingen van 1 à 2 procent.” Naast de regionale verkeren volgens Schelfout ook de landelijke dagbladen in
zwaar weer. “Ze zijn allemaal op volle oorlogssterkte. De Telegraaf kampt met een enorme daling door telkens dat rellerige toontje aan te houden. Als je teveel doorgaat met dat te rechtse geluid, ga je mensen op den duur vervelen.”
“MENSEN BLIJVEN AAN EEN PAPIEREN KRANT HECHTEN”
De andere dagbladen doen het ook niet florissant. “NRC beging een akelige fout met NRC Next en Trouw maakt een vergissing door in tijden van secularisatie meerdere pagina’s aan saai kerknieuws te besteden.” Toch heeft Schelfout vertrouwen in de toekomst. “Neem De Volkskrant als voorbeeld, zij hebben geïnvesteerd in kwaliteit. Met een grotere redactie zetten ze in op nieuwe katernen en ideeën en dan stijgt de oplage wel degelijk. Mensen zullen altijd aan een papieren krant blijven hechten.”
REPORTAGE
Grolsch bestaat 400 jaar Afgelopen zaterdag was er op de oude markt in Enschede een feest ter ere van het 400-jarige bestaban van Grolsch. DOOR REMKO REEKERS Op 11 mei 1615 werd het eerste Grolsch biertje gebrouwen door Willem Neerfeldt. Dit gebeurde in Grol. Vandaar ook de naam Grolsch. Tegenwoordig heet het dorpje Grol, Groenlo. Waar tot op heden ook een fabriek van Grolsch is gevestigd. Vanaf 1984 gaf Grolsch aandelen uit, dit gebeurde tot 2008. In 2009 is Grolsch overgenomen door een Zuid-Afrikaanse bierbrouwer genaamd SAB-MILLAR. Het is een van de grootste bierbrouwers in de wereld. Ze hebben 135 bieren onder hun hoede. Op 11 mei 2015 werd er bij de Grolsch fabriek in Enschede een feestje georganiseerd voor personeel en genodigden. Daar waren alle prominenten aanwezig zoals commissaris van de koning Ank Bijleveld en Aldo van der Laan, voorzitter FC Twente. Die al jaren aan Grolsch gelinkt zijn. Om 16:15 werd er door iedereen ‘geplopt’. Dat deden ze met de welbekende beugel. Verder zullen er nog vele evenementen 22 MEI 2015 | REDACTIE F P45
plaatsvinden. Zo ook afgelopen zaterdag. Daar werd op de oude markt in Enschede een groot feest georganiseerd om de verjaardag van de brouwerij te vieren. Het hele festijn begon om half 9 ’s avonds, onder leiding van 3fm dj Gerard Ekdom. Op het podium stonden tientallen kratten bier opgesteld. Ze waren wel zo slim om lege kratten neer te zetten. Om half 9 precies begon Ekdom te draaien. “Welkom dames en heren, gefeliciteerd met jullie trots.” Een luid gejoel kwam op. Ook al waren er op dat moment niet veel mensen op de oude markt. Op de omliggende terrassen was het wel druk. Je kon geen plaats meer bemachtigen. Omdat het een feest van Grolsch was schonken ze overal het plaatselijke bier. Ook stonden er tal van kramen van de brouwer. Helaas hadden ze de prijs niet aangepast. Wie immers jarig is trakteert zou je zeggen. Maar nee daar dachten ze toch echt anders over. Daardoor had de plaatselijke Albert Heijn het wel erg druk. Rond 9 uur kwam de eerste band op het podium, the Kik. Ze speelden alleen hun eigen alternatieve repertoire. Het werd drukker en drukker op de oude markt. Op een gegeven moment was het erg lastig voor de mensen in het midden
om hun drank te halen of even naar het toilet te gaan.
Na the Kik begon Gerard Ekdom weer te draaien. Hij kreeg het plein helemaal van de grond. Rond half elf was het de beurt aan de tweede band van de avond, The Memphis Maniacs. Ze speelden een mix van eigen nummers en bekende nummers. De hele menigte ging los.
Ook was er een ludiek actie halverwege de avond. Op de kerktoren die op de oude markt staat werd er afgeteld. Daarna was er vuurwerk en een zogenaamd ‘plopfilmpje’ ter ere van de 400ste verjaardag.
Het was een geslaagde avond met veel gezelligheid zoals een echte verjaardag bedoeld is. Volgens de politie is het allemaal rustig verlopen, er zijn een paar aanhoudingen verricht en een paar kleine opstootjes. Het feest duurde tot ongeveer 12 uur. Daarna hebben de nabijgelegen uitgaansgelegenheden ook een goede avond gehad. Weer een fantastisch evenement georganiseerd door de stad Enschede en de zogeheten Summer sounds van de stad, met dank aan Grolsch.
INTERESSANT?
De Laatste Bladzijde DE ZIN VAN HET LEVEN
DIE LUCHT
DOOR MARK RIESTHUIS EN FREYAN BOSMA
NWSNOW volgde vijftien mensen om willekeurige uitspraken achter elkaar te zetten. Hij richtte zich heel erg op de exclusiviteit enzo, stel je voor dat hij hier een keer een lezing komt geven ofzo. Ik laat mijn hersenen er ook wel over kraken. Het is ook niet vanuit hem, het is vanuit het ANP. Hij had me er om gemaild, maar hij denkt er veel te makkelijk over. Maak er niet te veel werk van. We hebben nog vergadering. Zullen we anders gewoon gaan? Toen met de kermis was er een meisje van 15 ofzo, ik ben al super dronken. Anders? Ja misschien anders. Als het gaat regenen moeten wij de tent opbouwen, die van mij is eigenlijk best wel kut. Ik ben hier, morgen proeftentamen toch? Hij ontwijkt gewoon de conversatie: het is alleen je hoofd toch? Omdat ze er nog niet mee bezig zijn.
NIET TRENDING
Dit was vrijdag 22 mei niet trending op Twitter #bakpoeder #kalkaanslag #panterprint #knisperend #vensterbank #schermutseling #stroperig
DE MENING VAN MARGIT EN LORRAIN: “Als je gelukkig wilt worden, moet je meer gaan gamen en pannenkoeken eten’’.
DIT IS HET WEERBERICHT VAN DINSDAG 18 AUGUSTUS 2011 Het blijft de komende dagen wisselvallig weer in Nederland. De kans op buien is gering, er waait een harde wind uit het noordoosten. Tempraturen om en nabij de 23 graden. Morgen meer kans op buien, het wordt dan zo’n 18 graden. Komende dagen daalt de temperatuur verder. 22 MEI 2015 | REDACTIE F P46
Doe ermee wat je wilt
STAPPENPLAN VOOR EEN PERFECTE LAATSTE PAGINA Stap 1: Maak een stappenplan voor een perfecte Laatste pagina Stap 2: Zorg voor een mop met een goede punchline (LET OP: DIT LAATSTE IS ERG BELANGRIJK, ANDERS IS HET NIET GRAPPIG) Stap 3: Gebruik niet teveel capslock Stap 4: Zoek professionele hulp Stap 5: Voeg het bloem bij de eierdooier, en mix dit drie minuten door op de laagste stand. Stap 6: Doe iets met een rebus. Of een woordzoeker. Gewoon iets. Stap 7: Wees vooral jezelf. Er zijn al genoeg anderen. Je kunt het. Geloof in jezelf.
RECENSIE: EEN MOK Voor het panel staat een mosterdgele mok zonder bedrukking, en met een behoorlijk oor. De mok spreekt ons niet aan. Waarom? Een mosterdgele mok als deze kan iedereen in z’n leven missen. Er is geen zinnig argument te verzinnen waarom deze mok ook maar enig bestaansrecht heeft. Een gemiddelde mok ontleent zijn esthetische waarde niet aan z’n kleur. Een gemiddelde mok heeft geen opzichtig oor nodig om nuttig te zijn. Een mok moet gewoon een onopvallend stuk aardewerk zijn, geschikt om vloeistoffen uit te drinken. Niet meer, niet minder. Eindoordeel: 4,8.
BADEEND VAN DE WEEK
WAT EEN MOOIE QUOTES
“Geluk hangt af van wat men kan geven, niet van wat men kan krijgen”. – Mahatma Gandhi “Je hebt een beetje geluk nodig om gelukkig te worden”. – Aristotles
Gefeliciteerd badeend!
COLOFON
REDACTIECHEFS:
Brian Steur, Delano van Steenveldt, Freyan Bosma
OPMAAKREDACTEUREN:
Hennie Bakker, Ilona Buiskool, Job Strijker, Kirsten Noordam, Lorrain van Bladeren
22 MEI 2015 | REDACTIE F P47
REDACTIE:
Anne Snijders, Cas Bakering, Floor Molenaar, Frank Stellingwerf, Jacqueline Shehata, Jamy Roos, Leon Smit, Linda van der Spek, Lydia Siderius, Margit Schultz, Mark Riesthuis, Max Dalvoorde, Remko Reekers, Sammy Strijk
TECHNISCHE ONDERSTEUNING: Ger Bomans, Prepress Afdeling Opleiding Journalistiek
MENTALE ONDERSTEUNING: Egbert Hermsen, Docent Willem van Tuijl, Opmaak
Deze productie is gemaakt door studenten van de opleiding Journalistiek van de Hogeschool Windesheim. Ondanks de constante zorg en aandacht die we besteden aan de samenstelling van dit product, kan de opleiding Journalistiek niet instaan voor de volledigheid, juistheid of voortdurende actualiteit van de gegevens en de inhoud hiervan. Mocht u feitelijke onjuistheden tegenkomen dan stellen wij een reactie erg op prijs via info@windesheim. nl . De inhoud van deze productie kan zonder vooraankondiging wijzigen. Aan de inhoud hiervan kunnen derhalve geen rechten worden ontleend.
AUTEURSRECHT
Op de inhoud van dit platform rust auteursrecht. Het is niet toegestaan de auteursrechtelijk beschermde werken of andere informatie openbaar te maken of te verveelvoudigen zonder toestemming van de Opleiding Journalistiek. Wij stimuleren linken naar producties op de site van Journalistiek Zwolle zoveel mogelijk. Linken mag altijd en is aan geen enkele voorwaarde gebonden.
FOTO- EN VIDEOMATERIAAL
De redactie spant zich in om iedereen die geportretteerd wordt om toestemming te vragen. Mocht je bezwaar hebben tegen bepaalde foto’s of video’s waarop je te zien bent, neem dan contact op via info@windesheim.nl .