7 minute read
Reportage: klauwgezondheid weer onder controle krijgen
KLAUWGEZONDHEID
Weer de controle krijgen
Een diergezondheidsprobleem oplossen, is vaak een kwestie van de lange adem. Melkveehouders Harry en Tecla Driessen kunnen erover meepraten. “Koeien moesten worden afgevoerd en we hebben veel melk verloren. Nu, twee jaar later merken we gelukkig dat onze koeien bijna geen last meer hebben van tussenklauwontsteking. Vooral niet opgeven, adviseurs erbij betrekken, zaken uitsluiten en optimaliseren.”
Samen met hun zoon Jorick runnen ze het melkveebedrijf met zo’n tachtig melkkoeien. De jongvee-opfok vanaf 1 jaar hebben ze uitbesteed. Ze zijn de vijfde generatie op het bedrijf en in de toekomst wil Jorick het overnemen. “Het werken met dieren is prachtig. Je bepaalt zelf de indeling van je werkdagen, je bent enorm vrij. Al wordt het wel minder door alle regels die maar blijven bijkomen. Alleen wanneer je dan weer de stal inloopt en die dieren ziet, dan is het toch mooi werk. Een goede diergezondheid en mooie productie draaien, daar werken we met elkaar hard voor.”
Tussenklauwontsteking: een groot probleem
Eind 2020 waren er veel problemen met tussenklauwontsteking. “De vaarzen die terugkwamen vanuit de jongvee-opfok hadden binnen de kortste keren ook tussenklauwontsteking. Het zat echt in de stal, de bacteriedruk was hoog. De ene na de andere koe kreeg het. We behandelden ze, maar de middelen hielpen niet meer. We kwamen uiteindelijk uit bij derdekeusmiddelen. Je zit dan wel eens met je handen in het haar”, herinnert Tecla zich nog goed.
Harry vult aan: “De koeien werden acuut kreupel en hadden een dikke rode kroonrand. De vacht werd dof en ze gingen te weinig naar het voerhek.
Weten wat je voert
Zink vervult diverse functies in het lichaam van de koe. Bij een tekort kunnen verschijnselen voorkomen als slechte eetlust en groei, een perkamentachtige verdikte huid op diverse plekken, zoals de poten en rond de ogen. De huid is kwetsbaar en wondjes ontstaan snel en genezen slecht. Ook mangaan en biotine zijn erg belangrijk voor de huidweerstand. Met Klauwgezondheid Tankmelk wordt tankmelk vier keer per jaar automatisch onderzocht op biotine, zink en mangaan. Daarnaast geeft de uitslag inzicht in infectiedruk van Mortellaro. Zo kan er gericht worden gewerkt aan sterke en gezonde klauwen.
Bekijk de video van de familie Driessen door deze QR-code te scannen. gens zaken aangepast in de hygiëne, klauwverzorging en het rantsoen. Je maakt samen een actieplan, je wilt niet zomaar alles in je koeien stoppen. We hebben meer structuur gevoerd en minder bijgevoerd.”
Tecla vult aan: “We hebben als eerste in overleg met Menno een mineralenonderzoek laten uitvoeren. Bij vijf koeien is bloed getapt, hieruit kwam dat het zinkgehalte iets aan de lage kant was. We zijn meer mineralen in het rantsoen gaan voeren, biotine en fosfaat zijn toegevoegd in het krachtvoer. De uitslagen van Klauwgezondheid Tankmelk hebben we gebruikt om de voorziening van biotine, zink en mangaan op het juiste niveau te krijgen. Op de eerste uitslagen waren er wat afwijkingen, dit hebben we vervolgens aangepast in overleg met de voeradviseur. Ook hebben we het aantal kilogram voederbieten per koe omlaag gebracht. Bij de vaarzen bij de jongvee-opfok is het niet onderzocht, maar ook daar zijn mineralen toegevoegd. Na de aanpassingen in het rantsoen ging het wel beter met de klauwgezondheid. Alleen het was nog steeds niet optimaal.”
Puntjes op de i
Hoewel ze minder tussenklauwontstekingen constateerden, waren er wel zoolzweren bij de oudere koeien en beschadigingen aan de klauwen van koeien en enkele Mortellaro-gevallen. GD-rundveedierenarts Menno Holzhauer gaf nog andere tips naar aanleiding van het bedrijfsbezoek. De koppel koeien zag er goed uit en de huisvesting was op orde. Om de klauwgezondheid te verbeteren adviseerde hij om de sproeier op de mestrobot tijdelijk uit te schakelen om zo een drogere vloer te creëren en om niet meer dan twee keer per week een klein handje kalk in de boxen gooien. Daarnaast adviseerde hij om de voetbaden te intensiveren en de roosters extra goed te ontsmetten.
Ze stonden een beetje te trappelen als we de boxen in de middag aan het krabben waren en lagen te weinig om te herkauwen. Genoeg en goed liggen is belangrijk voor de productie. De problemen begonnen nadat we aardappelen begonnen bij te voeren, maar het is niet aan te tonen of dat de oorzaak is geweest. De aardappelen zijn suikerbommetjes, alles komt in één keer vrij in de pens als koeien het opnemen. We hebben het vervangen door voederbieten, die komen geleidelijk vrij in de pens.”
Tussenklauwontsteking is een bacteriële infectie en die bacterie sloeg genadeloos toe. De koeien hadden een te lage weerstand. De dierenarts kwam langs en ze lieten een mestmonster onderzoeken, daar kwam niets uit.
Adviseurs bijeen
Ze besloten ‘hogerop’ te gaan en nodigden experts uit op het bedrijf. Voeradviseur Raymond Krabbenborg, hun eigen dierenarts en GD-rundveedierenarts Menno Holzhauer. Harry: “Doordat ze allemaal samen waren, kregen we advies vanuit allerlei hoeken. Eén pasklare oplossing kwam er niet. We hebben vervol-
“Er ging gelukkig nergens iets compleet verkeerd en de productie van de koeien bleef gewoon goed, alleen wij wilden die klauwgezondheid weer op een hoog niveau hebben. Het was eigenlijk ook een kwestie van alle puntjes weer op de i zetten, waardoor we alles weer onder controle kregen. We gebruiken nu een pHneutraal soort kalk. De roosters hebben we schoongespoten en ontsmet. In december hebben we koeien aangekocht en zij hebben geen tussenklauwontsteking ontwikkeld, ook de vaarzen die nu komen krijgen het niet”, aldus een gelukkige Tecla en Harry.
Klauwstrategie managen
Harry: “Het voetbad was hier een heel circus met koeien die er niet door wilden, opstoppingen en meer ellende. Je ziet er tegenop om het te doen en gaat het uitstellen. In overleg met staladviseur Roy Verhey hebben we nu gekozen voor een voetmat. Met enkele dagen een desinfecterend middel en enkele dagen een klauwverzorgend middel. Daarnaast wordt de koppel eens per vijf maanden preventief bekapt door een klauwbekapper. Koeien die klauwproblemen hebben gehad, blijven daarvoor gevoeliger. Door het goed te managen hebben we het nu onder controle.”
Diergezondheid erg belangrijk
De diergezondheidsstatus op het bedrijf is van een mooi niveau: BVD-, Lepto-, en IBR-vrij en Paratbc status A. De productie ligt op ruim 10.000 liter met 4.5 procent vet en 3.6 procent eiwit. “Gezonde koeien, die wil je in je stal. Zonder dat ze problemen hebben met de klauw- of uiergezondheid. Het celgetal hebben we altijd goed, is het celgetal verhoogd dan ondernemen we gelijk actie. Vooral ook het individuele celgetal, is dat verhoogd? Dan laten we een Bacteriologisch Onderzoek uitvoeren. Zo kun je gericht behandelen, dat is zo belangrijk. Dat we nu ook de klauwgezondheid weer op orde hebben, is geweldig”, aldus Tecla en Harry.
De aanhouder wint
De uitslag van het meest recente onderzoek laat zien dat alle gehalten goed zijn en dat zien ze aan de koeien. Harry, Tecla en Jorick zijn blij met het eindresultaat. “De vachten van de koeien glanzen weer, ze lopen zonder problemen, waardoor ze genoeg vreten, liggen en herkauwen. Daardoor is de weerstand weer op peil. Dat is zo belangrijk! We raden iedereen aan om experts uit te nodigen voor advies. Meten is weten en ga niet zelf aanmodderen. En een goed rantsoen is de basis, als je daar bovenop zit; dan kun je gericht handelen.”
molybdeen selenium jodium koper fosfor zink
Mineralenvoorziening is maatwerk
Goed voeren om koeien gezond te houden daar steekt u veel tijd en energie in, maar wat werkt het beste? Het voeren van mineralen naar de behoefte speelt hierbij een belangrijke rol. Via de Mineralencheck krijgt u inzicht in de jodium-, selenium- zink-, koper- en molybdeenvoorziening van uw melkvee én de fosforuitscheiding via tankmelk. Zo houdt u grip op wat uw koeien opnemen. En dat is belangrijk voor gezonde koeien en goed voor uw portemonnee.
