Goiberri 130. zenbakia

Goierritarraren eta Otamotzen astekaria

130. zenbakia. 2015eko urtarrilaren 9a

GOI B ERRI

Zenbakien legea Matematika eta xakea lotuko ditu Lemniskata elkarteak urtarrilean 8-9

Nerea Barandiaran 3 Iritzia 4-5 Goierriko presoen egoera 6-7 Josu Urrestarazu 10 Antzerki Garaia 11 Beizamako txerriak Zaldibian 12 Goierriko gaztak nazioartean sarituak 13

Goyo Lekuona eta Jose Luis Etxezarreta Lemniskata elkarteko kideak Igartza jauregiaren aurrean. MIRIAM LUKI

02 GOIBERRI

PUBLIZITATEA

GOIBERRI 03

KATE MoTZEAN

LOINAZ AGIRRE

Nerea Barandiaran Lazkao Txiki musika eskolako irakaslea

«Aitona-amonengandik jasotako bizipenak bilobekin bizitzea dut amets» Loinaz Agirre Lazkao Nerea Barandiaranek (Lazkao, 1975) hizkuntza musikala eta pianoa erakusten die helduei eta haurrei duela 18 urtetik. Azken hilabeteetan, ‘A Ze Banda’ programan parte hartu duen, The Kites boskotearen interpretazio, koreografia eta eszenografia lantzen jardun da.

Jotzeko musika tresna gogokoena?

Pianoa, nire bizitza osoko instrumentua baita. Dena den, baditut instrumentu pare bat oso gustuko: txeloa eta Eskoziako gaita.

Diruz laguntzen duten erakundeak: Udalak: Altzaga, Arama, Ataun, Beasain, Itsasondo, Lazkao, Olaberria, Urretxu, Zerain, Segura eta Zumarraga

GOI B ERRI

ten. Benetan gomendagarria.

Kantatzen duen herria ez dela hilko dio esaera zahar batek.

Zeri diozu beldurra?

Osasun ezari.

Bai, duda izpirik ez izan! Kantagintzak herri baten izaera, hizkuntza, kultura, historia... transmititzen ditu.

Inoiz ahaztuko ez duzun eguna?

2002ko urriaren 12a, aita galdu nuen eguna.

Musika talde bat.

Hertzainak, Lenny Kravitz, Adele...

Musika entzuteko momentu gogokoena?

Gidatzen ari naizenean, kirola eginez....

Pelikula bat.

Boyhood. Donostiako azken zinemaldian aurkeztu zuten; 11 urte pasa zituzten pelikula egi-

Amets bat.

«Kantagintzak herri baten izaera, hizkuntza, kultura, historia... transmititzen ditu»

Argitaratzailea: Goierriko Hedabideak SL Zuzendaria: Loinaz Agirre Kudeatzailea: Aloña Landa Koordinatzailea: Arkaitz Apalategi Produkzio arduraduna: Mikel Albisu Diseinua eta banaketa: Bidera zerbitzuak. Berria Taldea Lege gordailua: SS-1638/2011

Umetan nire aitona- amonengandik jaso ahal izan nituen bizipenak, nik nire bilobekin bizitzeko aukera izatea.

Idolo bat.

Amona Teodora.

Herriko alkate bazina....

Kultura aintzakotzat hartuko nuke.

Egoitzak: Beasain:

Webgunea:

Oriamendi, 32. 20200.

Posta elektronikoa:

goiberri.hitza.info

Urretxu:

goiberri@hitza.eus

Iparragirre, 11 (Kaletxiki). 20700.

Publizitatea:

Telefonoak: Beasain: 943-16 00 56 Urretxu: 943-72 34 08

Bezero arreta / harpidetzak:

607 530 424 – publi@goiberri.eus 902-82 02 01 – harpidetza@hitza.eus

04 GOIBERRI

IRITZIA

Joxe Begiristain Euskara teknikaria

Ohikotasuna versus normaltasuna

rte berriaren bigarren astean gara dagoeneko. ÂŤNormaltasunaÂť iritsi da. Ala ohikotasuna da berriz ere lege? Joan zaizkigu usadioak aginduz egindako gehiegizko otorduak, oroitzapenez betetako Gabon kanten doinuak, jaiotza eta arboletako argien dirdirak, gauean garaiz oheratzeko edo goizean goiz jaikitzeko presarik eza... Hori guztia, noski, lanera joateko ditxa edo eskolara itzultzeko aukera duenari gertatu zaio. Horrek beharko luke ohikotasuna; horrek, normaltasuna.

Baina azken hamabostaldian, Gabon gautik hasi eta Errege egunera bitarteko aldi berezian ere (tartean urte zaharretik berrirako aldaketan) bada ohikotasunetik eta normaltasunetik, zorionez. Ohikoa bezain normala da egun hauek pozik igarotzen dituen jendea aurkitzea eta, aldiz, egun horiexek berak gorroto dituena ere, guztiak elkarren ondoan. Bi egoera horiek, gurean oso ohikoak izan ez diren eta normaletik gutxiago duten bestelako ezaugarriak ere izan dituzte pasa diren Eguberri jaietan, nola batzuentzat, hala beste-

U

entzat: jantzi zuri-gorridun Bizarzuri gero eta presenteago dago gure artean, adibidez, Olentzeroren sexuak nolakoa behar duen edo sexurik behar duenik ere eztabaida hasi besterik egin ez dugunean. Bestalde, urtebetez bakean utziko gaituen Bizarzuriren lekua Podemos alderdi berriak hartuko omen du, baita gure artean ere.

Jabetu al zarete horren txoko txikia den gure Goierri honetan etxetik ateratzerako zenbat erabaki hartu behar ditugun egunero-egunero? Umeak Ikastolara ala Eskola Publikora, enkarguak herriko dendetan ala hipermerkatuetan, zientziak ala letrak, zein sindikatutan afiliatu, boto politikoa zeini... Izan ere, oraindik badira gure inguruan umeak sortzen eta hazten ari direnak, ikasketak egitera doazen gazteak, lana eginez bizi denik, herri hau maite duenez herritarrentzat bizimodurik onena opa duenik.

Hori guzti-guztia euskaraz bizi nahi duenik ere bada, ordea. Eta hor sortzen zaigu (horrek sortu behar luke, hobeto esanda) gure arteko talkarik handiena. Alegia, posible al dugu euskararik gabe bizi nahi dutenekin euskaraz bizitzea?

Familiaren eta eskolaren trans-

ÂŤJabetu al zarete horren txoko txikia den Goierri honetan zenbat erabaki hartu behar ditugun egunero?Âť

misioaren bidez euskara ikasi bai, baina erabili nahi ez duten gure ondorengo asko ditugu.

Gaztelaniaz bizi dira normaltasun osoz. Euskaraz bizitzea nahi dugunona bezain erabaki errespetagarria hartuz, sobra ere.

Beraz, Euskal Herrian euskararik gabe bizitzea erabaki duenak bezalaxe erabakiko du beste edozeinek Bizarzuri bere egitea, Podemos aukeratzea... Zer esango dizuet nik?

Kezkatu egiten nau Bizarzuri aukeratzeak; kezkatu egiten nau Olentzero gizonezkoa baizik ezin daitekeela izan uste duenik egoteak... Neurri berean kezkatzen nau, ordea, Podemos ere Ahal dugu ez izateak, alegia, lehengoak ala gerokoak izan herri honetan erabakiak hartzeko ahalmena izan/izango dutenak, inork ez sinisteak Euskal Herria euskalduna izan litekeenik.

Zirikatzaile arituko naiz leiho honetatik. Inor apropos mintzeko inongo intentziorik gabe, noski. Ez nator inorekin tekela bila, alderantziz, bada hamaika tekela oraindik gure artean, ohikoak izateagatik normaltzat ditugunak. Eta ez bereziki, euskara-kontuetan bakarrik...

GOIBERRI 05

IRITZIA

Asteko irudia

Josu Maroto

Matematika Matematikaren astea antolatu dutela eta nahikoa izango ote da urtarrileko aldapari aurre egiteko?

Joxepa, amets garaia omen dun urte sasoi hau, aupa! Hala entzun dinagu aspertzeraino iazko urte hondarraren bueltan. Edonola ere, ulergaitza egiten zaidan ikustea nola makurtzen garen gehienok norbaitek ezarritako gidoira, eta nola ez dugun ikasi oraindik urte osoan zehar desio eta asmo on horiek berritzen eta eusten, hain aise ahaztu gabe. Bestetik, garbi ikusten dinat ametsik handienak txikiagoak betetzen goazen neurrian beteko direla, eta horrexegatik hauxe opa dizuet hiri eta irakurle guztiei: amets txikiak egia bihurtzen segitzeko kemena eman diezagula 2015eko egun bakoitzak, sekula irribarrerik galdu gabe.

Hala ere, utopia omen dun gizakiok nahi dugun norabide horretan jartzen gaituen indarra eta, hortaz, amets handiak ere aipa ditzagun ahalik eta indarrik handiena biltzeko norabide berean. Hau dun nik irudikatu nahi dudan Lazkao, Goierri, Euskal Herria, mundua: izan dadila herritar guztiok aukera bertsuetan, parekidetasu-

Hire baimenarekin, ametsetatik errealitatera egin behar diat salto, IĂąaxio. Urtarril bukaeran, aske, herrian izango dugun Ertzilleko gure adiskideari zuzendutako gutuna duk ondoko hau: ongi etorri Gari! Orain arte gutunak bidaliz izan diagu elkarren berri, nik hiri, hik niri, betiere Estatuko zaintzaileak tarteko, noski, zentsura eta guzti. Gaurkoan bitartekari asko izango dizkiagu, irakurleak, baina zentsurarik ez. Harreman pribaturik gabe segituko diagu, beraz. Zer gutun politak bidali dizkidaan, zer kontu interesgarriak, zer interpretazio aberatsak. Asko ikasi diat hire gutunetatik, asko jaso diat hiregandik. Bizimodu erritmoa desberdina duk, zeharo, barrukoa eta kanpokoa. Gogoan diat nola komentatu genuen, kartzelatik kanpoko berriak, berehala zahartzen direla, garrantzia eta bizia galtzen dutela, irentsi baino lehen berri batzuk baitizkiagu gainean.

Kartzelan, berriz, hilabetera edo jasotzen ditiztek egunkariak, eta haiek irensteko denbora eta irrika izaten ditek presoek. Horrexegatik, askotan, pertsona askeak baino informatuago egon ohi dituk.

Nik hiri ezer eman ote diat, preso egon haizenean? Asmoa bai, izan diat: lau horma artetik irten eta gure herrira hurbildu nahi izan

nean, naturarekin bat, bizikidetza sanoan eta bakoitzak nahi duen hizkuntzan abestuz bizitzeko lekua. Jose Mujica Uruguaiko presidenteak dioen bezala, ÂŤmundu mailan militarren aurrekontuan bi milioi dolar xahutzen ditugunean, dirurik ez dagoela esatea, lotsagabea izatea daÂť. Nork dio, beraz, ezin direla amets handiak bete?

Nik argi dinat nondik hasiko nintzatekeen‌

Inazio Usarralde

bat eta

bat

Joxepa Madariaga

haut; jende arrotzaren ondotik lagun artera ekarri nahi izan haut.

Geure lanen, eguneroko bizimoduaren berri ematen saiatu nauk: zer egin dugun Gerrikotik, zer gertatu zaigun familian, herrian, bailaran... Zer sentitu dugun hauteskunde garaian, kanpainetan, bileretan, eguneroko lanetan. Eguneroko bizimoduaren berri ematen saiatu nauk, eguneroko gertakizun xinpleak, mendi irteeretan ikusitakoak, sentitutakoak, bizitakoak, kontatu dizkiat. Besterik ez eta horixe guztia. Amets txikiak eta handiak, guztiak elkartuta, 2-3 orrialdeko gutunetan.

06 GOIBERRI

ASTEKO GAIA

Itxaropenez, albisteen zain Zigorrak batzeko neurriaren gainean, Auzitegi Gorenaren erabakiaren zain daude goierritar presoen senideak.

Janire Arrondo Jai egunek eragindako geldialdiaren ondoren, Auzitegi Goreneko epaileak datorren asteartean bilduko dira, hilaren 13an.

Akusazio beragatik Europar Batasuneko beste herrialderen batean betetako kartzela zigorrak Espainiakoarekin bateratu edo ez adostu beharko dute; Europak 2008an indarrean jarritako zuzentaraua bete ala ez.

Espainiako Auzitegi Nazionalak lau euskal presori Frantzian betetako denbora kontuan hartu eta Espainiako zigorrari kentzeko agindu zuen.

Tartean, Pako Mujika ordiziarraren zigorrak batzeko eskaera egin zuen epaitegiak. Fiskalak,

ordea, neurriari helegitea jarri zion. Kepa Pikabea hernaniar presoaren auzia aztertuko du Auzitegi Gorenak, eta gainontzeko kasuetarako oinarriak jarriko dituzte horrela.

«Itxaropentsu» daude Pako Mujikaren senideak. Hala azaldu zion Kepa anaiak Goiberriri.

Parot doktrina gisa ezagutzen den 197/2006 doktrina juridikoa Europako Auzitegiak bertan behera utzi zuen askatasunerako eskubidea eta segurtasun juridikoa urratzen zituelakoan; horregatik, Espainiako epaitegiak neurria aplikatu beharrean aurkituko direla uste du Kepa Mujikak. Auzitegi Nazionalak Pako Mujikaren zi-

Biharko egin du hitzordua Sarek dispertsioaren amaiera eskatzeko txetik 973 kilometrotara dago Xabier Zabalo zumarragarra, Puerto de Santa Mariako (Cadiz) Puerto I espetxean. Urrunduen dagoen preso goierritarra da Zabalo, baina bailarako 19 presoetatik 18 daude dispertsio politikaren baitan sakabanatuta. Berez dakar preso izaerak askatasunik eza. Baina euskal presoei beste hainbat neurri ezarri izan zaizkie sistematikoki. Horietan nabarmenena da dispertsioarena. Presoek zigorra etxetik gertuen dagoen kartzelan betetzeko eskubidea duten arren, ehundaka kilometrotara daude. Zigor gehigarria dakar horrek senideentzat eta lagunentzat.

Intimitaterako eskubidea, familiarteko bizitza edukitzekoa, defentsa-eskubidea, informatua egoteko eskubidea... urratzen ditu dispertsioak. Dispertsioaren amaiera eskatzeko hitzordua egin du Sarek bihar, hilak 10, Bilbon 17:30ean.

E

gorra batzeko emandako aginduari ere helegitea jarri zioten senideek. Izan ere, ordiziarraren kasuan Frantzian betetako 8 urteak murrizteko agindu zuen Auzitegi Nazionalak. Mujikak, ordea, 10 urteko zigorra bete zuen; luditzeei esker atera zen lehenago. «Kontuan hartu diotena kartzelan egindako denbora izan da, baina Europako testuak dio zigorrak batu behar direla, beraz guk 10 urteak murriztea eskatu dugu», dio Kepa Mujikak. Kasu horretan, aske geratuko da Pako.

Egun bakoitzeko atzerapena, denbora asko da kartzelan dagoenarentzat.

Europak 2008an onartu zuen zuzentaraua eta Espainiak azken unera arte aplikatu gabe izan du neurria, legedian aplikazioa nola egin arautu ere ez dute egin bitarte horretan. Abenduaren 5ean sartu zuen indarrean Espainiako Legebiltzarrak zuzentaraua nola aplikatu ebazteko prestatutako Lege Organikoa.

Lege horren arabera, zuzentarauak ez die eragingo 2010eko abuztuaren 15a baino lehenago jarritako zigorrei. Zigor kontaketa eskatu duten ia 60 euskal pesoen Frantziako zigorrak data hori baino lehenagokoak dira.

Sei goierritar daude zigorrak batzea eskatu duten presoen artean. Pako Mujikaz gain, Mikel Otegi itsasondoarrak sei urte eta zazpi hilabete egin zituen Frantzian; Rufino Arriaga ordiziarrak, bost urte eta zortzi hilabete; Xabier Zabalo zumarragarrak, hiru urte eta hamaika

GOIBERRI 07

ASTEKO GAIA

Gonzalo Rodriguezen aldeko martxa Herrera de la Manchan, 2013ko azaroan gelditu zen aske. Eskuinean, Beasainen Sarekide egiteko kanpaina.

GATTIKEN - LOINAZ AGIRRE

hilabete; Ainhoa Barbarin urretxuarrak, lau urte eta bi hilabete; eta Ismael Berasategi urretxuarrak 11 urte eta hilabete bat.

Lau irten dira 2014an

Pako Mujika ordiziarraren zigorrak batzeko eskaera egin du epaitegiak Berasategik, Otegik, Barbarinek, Arriagak eta Zabalok ere egin dute eskaria Eskisabel, Saez de Egilaz, Olano, Korta eta Ioldi atera berriak dira; Mujika aterako da laster

Erabakiak erabaki, gaur gaurkoz bailarako hemeretzi lagun daude preso Frantziako nahiz Espainiako kartzeletan. Pontevedra, Alicante, Cadiz, Lugo, Valentzia, Alicante, Murtzia, Cadiz, Muret... Dozenaka dira astebururo ehunka kilometroko bidea egin behar izaten dutenak senideei eta lagunak bisitatzera joateko. Ander Geresta (Gabiria, 1978) Darocatik (Zaragoza) Monterrosora (Lugo) urrundu dute azken hilabeteetan, bi urteko alaba txikia izan arren Idiazabalen. Josetxo Zeberio beasaindarra Espainiaratu ez dezaten, berriz, sinadura bilketa egin zuten Beasainen; Mureten (Frantzia) dago egun.

Rufino Arriaga ere Sevillara mugitu zuten martxoan Puertoko gartzelatik. Inma Berriozabal, bestalde, A Laman (Galiza) dago, etxetik 770 kilometrotara. Larri gaixo dago Berriozbal. Zigorra osorik beteta, astelehenean gelditu zen aske Mila Ioldi ataundarra. Hiru urte zeramatzan etxeko kartzelaldian. Aurrez hamaika urte egin zituen kartzelan. Anitz Eskisabelek, Juan Mari Olanok, Kai Saez de Egilazek eta Mikel Kortak ere atzean utzi dute kartzela 2014 urtean. Gari Mujikak datorren urtarrilaren 31n du irteera eguna.

08 GOIBERRI

ERREPORTAJEA

Zientziaren bidezidorrak Matematikaren eta xakearen loturak zabalduko ditu Lemniskata elkarteak urtarrilaren 16tik 31ra bitartean.

Miriam Luki Beasain Loteria egokitu zaien zorionekoak telebistaren pantailan adierazpenak egiten ari dira Goyo Lekuona eta Jose Luis Etxezarreta Lemniskata elkarteko kideei hitzordua egindako tabernan. Loteria ez da baina zori kontua, matematika kontua baizik. Areago, adibide hori bera landu zuten iazko Lemnikastaren jardunaldietan. Etxezarretak berretsi egin du baieztapena pantailara begira, «inon baino gehiago erosten bada administrazio jakin batean, han egokitzeko probabilitatea handiagoa da, jakina».

Dena dela, bere ustez gizakiak zorian sinestea gustukoa du: «Engainatzen gaituztela eta egokitzea zaila dela jakinda ere, badaezpada jokatzen dugu: egokituko bada?».

Loteriarena adibide bat da.

Matematika, eta zientziaren beste adar asko ere, egunerokoan zeinen presente dauden agerian uztea da Lemniskata elkartearen xedeetako bat.

Xede horren eskutik doa zientzia zabaltzea, dibulgatzea, hurbiltzea eta edonoren eskura ipintzea. Lekuonak dioenez, «jendeak interesa dauka, baina zientzia ez ulertzeak beldurra eragiten du». Lemniskatakoak izu hori hautsi bidean daude: beren jardunaldietara 150 lagun ere bildu izan dira.

Lemniskata, infinituaren ikurraren izena da eta elkarteak, izenaz gain, hiru dimentsiotako infinituaren ikurra ere bere egin du. Iazko jardunaldietan matematikari darion musika edo musikari darion matematika agerian utzi zuten. Aurten xakeari helduko diote urtarrileko jardunaldietan.

Zientziaren izenak Urtarrilaren 16an Leontxo Garcia iruindarrak hasiera emango die jardunaldiei, Igartza jauregian, Beasainen. Xakean aditua da Garcia, baina berak xakeari zientziaren haritik helduko dio.

Santiago Fernandezena izango da hurrengo hitzaldia, urtarrilaren 23an. Fernandezek xakearen haritik helduko dio zientziari. Kanpoko puntako adituak eramaten dituzte jardunaldietara, baina bertakoei ere erreparatu nahi diete. Etxezarretaren hitzetan, «eskualdean puntako ikerlariak ditugu eta gure bizilagunak izan daitezkeen arren, ez ditugu ezagutzen».

Bi adibide eman ditu Etxezarretak: Itxaro Perez eta Idoia Goikoetxea. Biak ala biak beasaindarrak, biak ala biak puntakoak; bata biokimikoa, bestea auzi antropologoa.

Bizilagunen berri ez izateaz gain, nazioarteko adituen izenak ere ez dira ezagunak egiten.

Ez behintzat, zientziaren alo-

rrean ari badira. Etxezarretaren hitzetan, «izen handiak izan ditugu gure artean, xaboi ponpak baliatuta hainbat erakustaldi egin zigun behin Anton Aubanellek eta 150 ikusleetatik bat ere ez zen ordu eta erdian altxatu. Hala ere, izen hori esan eta ez dakigu nor den. Zientzia baztertuta dagoenaren isla da».

Zientziaren alorrean lorpenen araberako dibulgazioa egiten delakoan dago Etxezarreta: «Minbiziari muga jartzeko zer edo zer aurkituz gero, horren berri ematen da, baina oso era eskasean eta horian».

Aristoteles ere ez zen Atenasen orotan ezaguna, baina mendeen bidea egin du berak emandakoa. Lemniskatakoak, dena dela, ez dira bazterketa horrekin konformatzen. Hori dela eta, esparru askotara iristeko moduko ekintzak antolatu dituzte 2012an elkartea sortu zutenetik. Ildo horretan txertatzen dira jardunaldiak. Enrike

Zientzia zabaltzea, hurbiltzea eta edonoren eskura ipintzea du helburu Lemniskatak Indar enpresaren historiari buruzko liburuari bultzada emango diote Aranzadirekin

GOIBERRI 09

ERREPORTAJEA

Goyo Lekuona eta Jose Luis Etxezarreta Lemniskata elkarteko kideak Igartza jauregiaren aurrean, Beasainen.

MIRIAM LUKI

Zuazuak emango dien segida urtarrilaren 30ean matematika egunerokoan txertatuz. Zuazuak, gainera, euskaraz egingo du bere hitzaldia. Euskaraz arituko diren zientzialariak eta zientzian aritzen diren emakumeak aurkitzea ez dela batere ÂŤsamurraÂť diote Lekuonak eta Etxezarretak aho batez.

Jardunaldietan hitzaldiez gain tailerrak ere egingo dituzte, urtarrilaren 24an eta 31n, hain zuzen.

Goierrin zabaldu Lemniskata hitzari Goierriko zientzia sare herrikoia gehitu dizkiote elkartearen izen osoan. Taldeak Goierrin zientzia zabaltzea du helburu eta horren isla dira aurrera begira dituzten proiektu guztiak. Aurreko urteetan CAFekin, Orklirekin eta Amporekin egin duten bezala, aurten Indarri proposatu diote erakusketa osatzea, non bere jarduna azalduko duen.

Aurten, 75 urte beteko dira Indar ireki zutenetik eta urte horietako guztietako historia idazteko hitzarmena lotu bidean daude Aranzadi Zientzia Elkartearekin lotuko dute.

Beasaingo 400 urteurrenaren harira Martin Garciak idatzitako liburuaren bultzatzaile izan dira eta garai hartako eraikinak aintzat hartuta bisita gidatuak antolatzeko asmoa daukate. Ordiziara ere iritsiko dira, eta Urdanetak itzulera bidaia hasi zuela 450 urte betetzen diren honetan, bost ekintza antolatuko dituzte. Lazkaon, Ormaiztegin eta Goierriko herri txikietara ere eramango dute zientzia, baina zientzia era samurrean, egunerokoan agertzen den bezala hala loterian nola edaten dugun urak osatzen dituen irudi geometrikoetan.

10 GOIBERRI

GAZTEAK

ÂŤProfesionalen moduan prestatzen direnen aurka lehiatzen garaÂť Idiazabalgo Josu Urrestarazu txirrindularia Goierriko Txirrindularitza Bultzatuz taldeko kidea da.

Asier Zaldua Idiazabal Josu Urrestarazu (Idiazabal, 1994) 23 urte azpikoen mailan lehiatzen da. Hirugarren denboraldia hasiko du maila horretan eta bere ahalmena erakusteko garaia dela dio.

Nolatan halako bizikleta zaletasuna?

Betidanik kirolaria izan naiz. Eskolan kirol guztiak egin nituen eta DBHn futbolean aritu nintzen. Baina lagun batzuek bizikletan ibiltzea proposatu zidaten eta, gainera, aita oso zalea dudanez, haur mailako bigarren urtean txirrindularitzan hasi nintzen.

Aitak ere lasterketetan parte hartzen al zuen?

Ez, baina lasterketak ikustea asko gustatzen zaio eta zikloturista da. Quebrantahuesos eta Irati Xtrem probetan eta herriko lasterketan parte hartzen du, besteak beste.

ASIER ZALDUA

Babeslea

Zein ibilbide osatu duzu txirrindularitza munduan?

Lehen urtea ikasteko baliatu nuen eta kadete mailan dagoeneko postu onak lortu nituen.

Gazte mailako lehen urtean mendiko saria eta tarteko helmugena irabazi nituen lasterketa batzuetan. Bigarrenean lesioak izan nituen. Ondoren, 23 urte azpikora pasa nintzen.

Jolasa zena, jokoa bihurtu zen.

Zer moduz 23 urte azpikoen mailan?

Profesionalen moduan prestatzen direnen aurka aritzen gara.

Baina guk txirrindularitza eta ikasketak uztartzen ditugu. Bigarren urtean postu onak lortu ditut Bidasoako eta Arabako itzulietan.

Ziklo-krosean ere ibiltzen zara.

Jendeak pista edo ziklo-krosa egiten du neguan eta nik pista egitea erabaki nuen. Lehen lasterketan erori egin nintzen eta beldurra hartu nuen. Denboraldia bukatzea lortu nuen, baina hurrengo urtean ziklo-krosa egitea erabaki nuen. Asko gustatzen zait. Gazte mailako bigarren urtean Espainiako txapelketan parte hartu nuen Euskadiko selekzioarekin.

Nolako txirrindularia zara?

Denean ondo moldatzen naiz, nahiz eta aldapak igotzea den gehien gustatzen zaidana. Denetan defendatzen naiz, baina ez naiz ezertan nabarmentzen.

Zein asmo dituzu 2015erako?

Gutxienez iaz bezain ondo ibili nahi dut. Urtarriletik apirilera praktikak egingo ditut unibertsitatean, ikus-entzunezkoak ari naiz ikasten, eta apiriletik aurrera neure onena ematea espero dut. Dena den, garrantzitsuena gozatzea da. Gozatu ezean, ezerk ez du merezi.

GOIBERRI 11

MOTZEAN

Antzerki egitaraua ortzi antzezlanetatik sei euskaraz izango dira. Sarrera bakoitza 10 euro kostako da.

Gaur, hilak 9. De Cuerpo Presente. Glu Glu taldea. Zuzendaria: Galder Perez. Aktoreak: Gorka Aginagalde, Gurutze Beitia, Galder Perez, Mari Cruz Melgosa eta Ylenia Baglietto. Usurbe antzokia (Beasain).

22:15. Gazteleraz.

Urtarrilak 16. Distancia siete minutos. Titzina taldea. Zuzendariak eta aktoreak: Diego Lorca eta Pako Merino. Herri antzokia (Ordizia).

22:15. Euskaraz.

Otsailak 6. Arkimedesen printzipioa. Maskarada taldea. Zuzendaria: Carlos Panera. Aktoreak: Eneko Sagardoi, Tessa Andonegi, Xabier Ortuzar eta Aitor Fernandino. Usurbe antzokia (Beasain). 22:15. Gazteleraz.22:15. Euskaraz.

Otsailak 13. Maitasunaren ostean, maitasuna. Ados teatroa. Zuzendaria: Garbi Losada. Aktoreak: Ane Gabarain, Dorleta Urretabizkaia eta Sara Cozar. Usurbe antzokia (Beasain).22:15. Euskaraz.

Otsailak 27. Konpota. Dxusturi teatroa. Zuzendaria: Pablo Ibarluzea.

Aktorea: Eneritz Artetxe. Igartzan (Beasain).22:15. Euskaraz.

Martxoak 6. Erdibana. Txalo Produkzioak. Zuzendaria: Bego単a Bilbao. Aktoreak: Jose Ramon Soroiz eta Iker Galartza. Herri antzokia (Ordizia).22:15. Euskaraz.

Martxoak 27. Gau arabiarra. Hika teatroa. Zuzendariak: Borja Ruiz, Laia Ricart eta Agurtzane Intxaurraga. Aktoreak: Kandido Uranga, Ramon Agirre, Ane Pikaza, Ainhoa Aierbe eta Martxelo Rubio. Usurbe antzokia (Beasain).20:15. Euskaraz.

Apirilak 17. Potologuak. Txintxeta Produkzioak. Zuzendaria: Anartz Zuazua. Aktoreak: Mikel Pagadi, Egoitz Lasa eta Nagore Aranburu.

Herri antzokia (Ordizia).20:15. Euskaraz.

Z

Antzerki, opera eta ballet garaia Beasaingo eta Ordiziako udalek aurten ere Antzerki Garaia antolatu dute; baita opera eta ballet zikloa ere.

Loinaz Agirre Urte berriarekin batera, Antzerki Garaia zikloa hasten da Beasainen eta Ordizian. Bi udalek elkarlanean osatutako egitaraua izaten da; launa antzezlan herri bakoitzean. Horietatik sei euskaraz izango dira. Saio bakoitzeko sarrerak 10 euro balio du, eta saio guztietarako bonuak ere eskura daitezke 60 euroan. Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Euskadiko An-

tzerti sarearen laguntzarekin osatu dute egitaraua bi helbururekin: antzerki errepresentazioetara joateko ohitura galdu duen publikoa berreskuratzea eta publiko berria erakartzea.

Aurten opera eta balleta Aurtengo antzerki garaia berezia izango da: Londresko Royal Opera Housen egingo diren sei opera eta ballet emanaldi ikusi ahal izango dira, 13 euroan.

Opera eta balleta ondresko Royal Opera Housetik zuzenean, sei opera eta ballet ikuskizun ikusteko aukera izango da aurten.

Urtarrilak 29. Andrea Chenier. Glu Glu taldea. Usurbe antzokia.

Otsailak 24. Holandar noragabea. Herri antzokia (Ordizia).

Martxoak 17. Zisneen aintzira. Usurbe antzokia (Beasain).

Apirilak 1. Mahagonny. Usurbe antzokia (Beasain).

Maiatzak 5. La fille mal gardee. Herri antzokia (Ordizia).

Ekainak 10. La Boheme. Herri antzokia (Ordizia).

L

12 GOIBERRI

GARAI BATEAN

Beizamako txerrien bazkaleku garrantzitsua izan zen garai batean Aralar. MIKEL ALBISU

Beizamako txerriak Zaldibian Beizaman haritz gutxi zegoela eta, 1574an 260 txerri eraman zituzten, Zaldibiara haritz ezkurra jatera.

Loinaz Agirre Zaldibia Haritz ezkurra elikagai garrantzitsua da txerriarentzat. Ez da gaur egungo kontua, gainera.

Julian Alustiza ‘Aztiri’-ren Euskal baserriaren inguruan liburuko 1574ko pasarte bat da haritzaren eta haritz ezkurraren garrantziaren lekuko: itxura denez, garai hartan, Beizaman haritz gutxi zegoen eta Zaldibiako Domingo Zelaiarekin tratua sinatu zuten Beizamako txerrizaleek, 1574ko urriaren 4an. Tratu haren arabera, Beizaman zeuden 260 txerri Aralarko hariztietara eramango zituzten, ezkur garaian. Txerri bakoitzeko 6 erreal ordaindu beharko zizkien jabeek Zelaiari.

Urritik San Andres ingururaino (azaroak 30) iraun zuen tra-

tuak; ezkurrak irauten zuen bitartean, alegia. Txerri jabeen ardura zen txerriak Beizamatik Zaldibiaraino eramatea. Zaldibiatik mendira eramatea, berriz, alokatzailearena. Txerriek ezbeharren bat, edo otsoen eta hartzen erasoren bat izaten bazuten, alokatzaileak ordaindu beharko zion txerri jabeari.

Haritz ugari Goierrin Goierri haritz lekua izan dela adierazten du pasarte horrek.

1784ko urtean esate baterako, Areria barrutian (Lazkao, Itsaso, Olaberria, Arriaran, Astigarreta, Gudugarreta eta Ormaiztegi herriek osatua), 158.384 haritz zenbatu zituzten. Eta Areria Txikian (Zumarragan eta Ezkion), 263.999 haritz.

GOIBERRI 13

GURE LURRA

Nazioartean sarituak Urteko azkeneko egunean eta urteko azkeneko azoka berezian, 2014. urtean nazioartean saritutako Idiazabal Gazta egiten duten gaztandegiei esker ona adierazi diete Ordizian. Tartean, Goierriko sei gaztandegi izan dira.

Loinaz Agirre Ordizia Idiazabal Gaztak sona handia dauka Euskal Herrian eta Euskal Herritik kanpo ere. Idiazabal Gaztak arrakasta izugarria lortu du nazioartean, eta beste urte batez, munduko onenen artean kokatzea lortu du. Goierriko gaztandegiek ere punta-puntako gazta egiten dute eta horren lekuko da, nazioarteko lehiaketetan lortutako sariak.

Ordiziako urteko azkeneko azoka berezian jaso zuten saria artzainek. GOIBERRI

Azaroan, Jabier Muùoa zeraindarrak, Austriako Tiroen jokatutako lehiaketan, zilarrezko domina jaso zuen, Idiazabalgo J. Aranburu elkartekoek, urrian, Kataluniako Seu d’Urgellgo lehiaketan jaso zuten bezala.

Felix Etxezarretak hirugarren saria jaso zuen Erromako (Italia) Merkataritza Ganbarak antolatutako lehiaketan.

Bestetik, Erresuma Batuan

uztailean jokatu zen Cheese Awards sariketan, munduko 26 herrialdetako 4.443 gazta lehiatu ziren eta Goierriko zazpi gaztandegi izan ziren sarituak arlo desberdinetan: J. Aranburu elkarteak urrezko domina jaso zuen, eta Baztarrikak eta Troskaetak, Jabier MuĂąoak, Joseba Intsaustik, Mari Karmen Muruak eta Felix Etxezarretak brontzezko domina bana.

14 GOIBERRI

INTERNET

saretik 2014ko datuei errepasoa

O

spakizun eta aldaketa urtea izan da 2014a Goierriko Hitzarentzat. Batetik, eskualdeko egunkaria sortu zeneko 10. urtemuga izan delako; eta bestetik, webgune eta diseinu berriak estreinatu dituelako. Hamar urte horietan, paperezko egunkariari arlo digitaleko eskaintza gehitu zaio.

Haseran webgunea bakarrik izan zen; gero etorri ziren bideoak eta Youtubeko kanala edota Twitter eta Facebook sare sozialak.

Horiei guztiei esker, eskualde mailan erreferente izatea lortu du Hitzak, eta hala erakusten dute datuek. Aurten, 166.500 izan dira goierri.hitza.info webgunearen azalak jasotako bisitak; ikusitako orrialde kopurua, berriz, 392.000koa izan da. Iaztik gora egin du kopuru horrek, 2013an 336.000 izan baitziren ikusitako orrialdeak.

Sarean gehien irakurritako albisteei dagokionean, berriz, Mikel Korta aske gelditu zene-

Datuak

166.488 Bisita. goierri.hitza.eus webgunearen azalak 2014. urtean izan duen bisita kopurua. Ikusitako orrialdeak, 391.973 izan dira.

Youtube. Goierriko Hitzaren youtubeko kanalak 2014an izan duen bisita kopurua.Sortu zenetik, 360.000tik gora izan ditu. albisterik bisitatuenak

koa edota Joseba Juarez dantzariari azken agurra egin ziotenekoa izan dira bisita gehien pilatu dituztenak.

Sare sozialetan ere, goranzko joerak jarraitzen du. Hitzak 2.335 jarraitzaile ditu Facebooken eta 917 Twitterren.

Azken urteetan igoerarik nabarmenena izan duena, ordea, Youtubeko kanala izan da.

2007an sortu zenetik, etengabeko goranzko joera izan du.

Dagoeneko mila bideotik gora daude bertan ikusgai, eta kanalak 360.000 bisitatik gora izan ditu guztira. 2014an, 140.000 ikustaldi izan zituen, 2013an baino 37.000 gehiago.

Urteko bideorik ikusiena, Gure Esku Dago ekimenak bultzatutako giza katearena izan da. Haren atzetik daude Zumarragako Tiffanys dantzalekuaren irudiak eta Zegama-Aizkorri mendi lasterketakoak.

Klik

3.390. Aske gelditu da Mikel Korta ordiziarra.

1.982. Dantzan agurtuko dute Joseba Juarez.

1.794. Festetako gertakariak salatzeko batu dira segurarrak.

1.715. Goierri hiru udalerritan banatzea proposatu du UPyD-k.

1.225. Herri harresitik konponbidera: Goierritarrak herri harresian. bideorik ikusienak 11.261. Gure Esku Dago ekimenaren giza-katea.

8.552. Zumarragako Tiffanys dantzalekua 1981ean.

6.903. Zegama-Aizkorri 2014.

5.854. Errealeko jokalariak Antion, C.Martinezen ezkontzan.

3.894. Ordiziako Klasikoa 2014.

Han eta hemen

Urteari errepasoa irudien bidez

Euskal Herriko Mus Txapelketa

Urte bukaerarekin batera ohikoa izaten da pasa den urteari errepasoa egitea. Goierriko Hitzak, aurten argitaratutako irudien bidez egin du atzera begirako lan hori, bide batean. Horrez gain, 2014ko urtekaria ere eskuragarri dago webgunean, PDF formatoan.

Dagoeneko martxan da 2014ko Euskal Herriko Mus Txapelketa. Webgunean, informazio osoa, araudia, kanporaketen egutegia eta argazkiak aurki daitezke, besteak beste. Twitterren ere jarraitu daitezke mus txapelketaren inguruko berriak. ehmus.eus

2014ko irudien errepasoa ikusteko: