Goierriko gazta gehigarria 2023

Gazta gehigarria

EKOIZPENAK

GORA BERRIZ ERE

Aurreko kanpainan baino zortzi gaztandegi gutxiago egon arren, gazta gehiago ekoitzi da. Lourdes Rekondo sukaldariak ebakiko du gazta berria

TESTUAK:

IÑAKI GURRUTXAGA / LAIDA GOIBURU / ASIER ZALDUA / KERMAN GARRALDA

Gazta gehigarria

Artzain Eguna

Iaz normaltasunerako urratsa egin ondoren, aurtengo Artzain

E g u n a o s p a t z e k o p r e s t d u t e d e n a O r d i z i a n . U r t e k o l e h e n aparteko azoka da Pazko Asteko asteazkenez egiten dena –aurten apirilaren 12an, gaur zortzi–, eta artzaintzari gorazarre egin e t a I d i a z a b a l G a z t a b e r r i a r e n denboraldiaren hasiera emateko baliatzen dute eguna.

Bi dira egun horrek uzten dituen irudi nagusiak. Kalean izaten da bat, eta era berezian bereganatzen du azokako bisitarien arreta Goiz erdian, 11:00ak aldera, Aralarren eta Aizkorri-Urbian larratzen duten bi milatik gora ardik zeharkatuko dute Ordiziako Kale Nagusia. Bigarrena udaletxeko areto nagusian izaten da: Idiazabal Gazta berriaren denboraldiari hasiera emateko gazta ebakitze ekitaldia.

Igeldoren magalean dagoen

Rekondo jatetxeko Lourdes Rek o n d o a r d u r a t u k o d a a u r t e n gazta berria ebakitzeaz Haren aitak, Txomin Rekondok, ireki zuen negozioa 1964 urtean, sagardoa besterik zerbitzatzen ez

Hilario Arbelaitz

omenduko dute gaztaren alde egindako lanagatik

Emakumeen pilota

partidak jokatu dituzte aurten ere bigarrenez

zuela Garapen handia izan du harrezkero, eta munduko upateg i r i k o n e n e t a k o b a t d u t e h a n .

Iñaki Arrieta da sukaldeko buru

Eta omendua beste sukaldari bat izango da, Hilario Arbelaitz

U r t e e t a n I d i a z a b a l G a z t a r e n alde egindako zabalkunde lana aitortu nahi diote hala antolat z a i l e e k 2 0 2 2 k o a b e n d u a r e n 30ean eman zuen azken otordua Arbelaitzek Oiartzungo (Gipuzkoa) Zuberoa jatetxean, 52 urtez bezeroen ahosabaiak gozatzen aritu eta gero

Ardi-ahariak Garagartzan

Plaza Nagusian eta haren inguruan egingo den asteazkeneroko azokak esnatuko du eguna Ohiko postuez gain, Goierriko prod u k t u e n e t a G i p u z k o a k o a r t isauen saltokiak ere jarriko dira. Garagartza plaza izango da Artzain Eguneko beste eremu nagusia 09:00etan hasita, 50 bat artzainen latxa arrazako ahariardien erakusketa-lehiaketa eta salmenta egingo da Berrehun abelburu, guztira. Latxa mutur-

Ardiak eta gazta, Pazko asteko feria girotzeko

Ordiziako Artzain Egunak irekiko gaur zortzi Idiazabal Gaztaren denboraldi berria . Donostiako Rekondo jatetxeko

Lourdes Rekondo sukaldariak ebakiko du gazta berria

Erregulartasun sariak, Segurara eta Idiazabalera

Idiazabal Gazta Jatorri Izendapenak aurreko urteko kanpainari dagozkion gaztaren erregulartasun eta kalitate sariak banatzen ditu Ordiziako udaletxean egiten den ekitaldian

Aurtengo bi sarituak goierritarrak dira. Segurako Ondarre gaztandegiko Eneko Goiburuk artzain-gaztagilearen atalean jasoko du saria, bigarren urtez jarraian. Gaztandegiaren ataleko saria, berriz, Idiazabalgo

Abel Goiburu Irastortzak jaso-

ko du. Hirugarren aldiz eskuratuko du sari hori –aurrez 2019 eta 2021 urteetan– Goiburu gaztandegikoak.

Eneko Goiburuk Ordiziako Artzai Gazta txapelketa entzutetsua irabazi zuen 2021ean, eta iaz eta aurten erregulartasunaren aitortza jasotzea bada zerbaiten seinale Abel Goibururengatik ere antzeko zerbait esan daiteke, azken bost sarietatik hiru beretzat izan baitira. Idiazabal Jatorri Izendapeneko gazta ekoizpenak gora egin du aurten –1 368 389 kilo–aurreko urtearekin alderatuz, nahiz eta zortzi ustiategi gutxiago dauden erregistratuta

GOIERRIKO HITZA Asteazkena, 2023ko apirilaren 5a

118

GAZTANDEGI

Gaur gaurkoz 118 gaztandegi ekoizle daude Idiazabal Jatorri Izendapenean, aurreko kanpaina baino zortzi gutxiago Horietatik gehienak Gipuzkoakoak (55) dira, Nafarroakoak 29, Arabakoak 21 eta Bizkaikoak 13 Gaztategiak-Ekoizpena

Artzain Eguna 2023

EGITARAUA. APIRILAK 12 Goiz osoan. Asteroko feriaz gain, gazta salmentarako eta Goierriko artisautza produktuen postuak herrian zehar Trikitilariek eta dultzaina jotzaileek alaituko dute giroa

09:00. Ahari eta ardien erakusketa-lehiaketa Eusko Labela duen esne bildotsa burruntzian erreko da, Garagartza plazan

11:00 Artaldeak (2 000 ardi buru) igaroko dira Ordiziako kasko historikoan barrena

gorri zein mutur-beltzak izango dira ikusgai. Ekitaldia gehiago ere izango da plaza berean –ikus eskuineko egitaraua–.

Iazko konpromisoari eutsiz

Iaz hasitako bideari jarraipena emanez, aurten ere emakumezkoen pilota partidak jokatu dituzte Beti-Alai pilotalekuan Eskuz binaka, Miriam Arrillaga eta

Itxaso Eratsun Miren Larrarte eta Noa Mendizabalen aurka arituko dira, nor baino nor Eta pal e t a r e k i n , L e i r e G a l d o s e k e t a Ane Kerejetak Amaia Irazustabarrenaren eta Garazi Eizmendiren aurka neurtuko dituzte indarrak Jaialdia 18:00etan da

11:15. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala, udaletxean. Donostiako Rekondo jatetxeko Lourdes Rekondo sukaldariak ebakiko gazta berria Aurretik, Hilario Arbelaitz sukaldariari omenaldia egingo diote, eta gazta kalitatearen eta erregulartasunaren sariak ere emango dituzte.

11:30. Gazta nola egiten den ikusteko eta mamia dastatzeko aukera Garagartza plazan

11:30 Eusko Labeldun esne bildotsa, burruntzian erreta, dastatzeko aukera Bildutako dirua Aspanogi elkartearen alde

12:15 Ile-mozte erakustaldia Garagartza plazan.

18:00. Emakumezkoen pilota partidak Beti-Alai pilotalekuan

Artaldeek eta artzainek euripean zeharkatu zuten iaz Ordiziako Kale Nagusia AITOR GARMENDIA

Lehorte eta prezioen ondorioa

Lehengaien prezioen igoerak eta lehorteak esnegileen eta gaztagileen ekoizpen marjina txikitu du

. Zuzeneko salmenta aldarrikatzen dute artzainek

Argindarraren eta gasaren prezioen igoerek sektore guztietan izan dute eragina. Lurra lantzetik bizi diren lehen sektorekoek, gainera, lehorteen eragin zuzena nabaritu dute iaz eta aurten Bi faktore horien ondorioz, artzainen ekoizpen marjinak behera egin du nabarmen, eta ezin izan dituzte jasandako igoerak haien produktuen prezioan islatu, gorakada handia izan delako.

Ander Barandiaran artzain eta gaztagilea Artzai Gazta elkarteko

G i p u z k o a k o o r d e z k a r i a d a (Amasa, 1982) Iazko udaberrian hasitako lehortea dela eta, «inoiz baino belar etorrera exkaxagoa»

izan dutela azaldu du, eta ekainean ikusi zutela «zailtasun handiak» izango zituztela ganbarak

betetzeko «Pentsuak hasi ziren

2022ko ilbeltzean gora eta gora, eta ekainean oso belar gutxi zegoen ebakitzeko zein jateko»

Beheko larreetako belarra ebak i , o n d u e t a l e h o r t u o h i d u t e , bazkarako. Lehortea zegoela ikusita, bazka gutxi izango zenez, erosten hasi behar izan zuten, «ohikoa baino dezente gehiago»

Lehortea orokorra izan zenez, pentsuen prezioek ere gora egin zuten, «%30 gehiago hasieran»

Era berean, mendietan ardiek jatekorik ez zutenez izan, «inoiz baino ardi antzu gehiago» atera da «Ardiak ez badu jatekorik, ez dago indarrean, eta indarra behar du ernaltzeko»

Gasa eta argindarra

Mendiko abere guztiekin gertatu da, behor, behi eta ardiekin, alegia «Azkenean, elikadura larreen gain dago, eta hura gaizki ba-

d a g o , a b e r e a k e r e b a i » E u s k o Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak diru laguntzen deialdia egin zuten egoera bideratzeko

h e l b u r u z . B a r a n d i a r a n e k d i o , dena den, ez dela «ezer», izan duten igoerarekin alderatuta.

G a s a r e n e t a a r g i n d a r r a r e n prezio igoerak ere nabaritu dituzte artzainek «Gazta egiteko, ukuiluan, jezteko orduan, kameretan, tankeetan, esnea mantentzeko horiek denak argindarrarekin doaz, eta kontsumo handia hartzen dute»

A r t z a i n e n t z a t a z a r o a l d e r a hasten da lan karga, arkumeak jaiotzen hasten direnean Uztailaren azkenera arte irauten du horrek, eta ondoren, «egun lasaixeagoak» izaten dituzte. «Ardiak ez dituzu jetzi beharrik, gazta ez da egin beharrik. Belarra izateko

Artzai Gazta pasta prentsatuko gazta ondua da, artzaiaren ustiategiko Latxa edota Karrantzana ardi-esnearekin soilik egina Ketu edo ketu gabea izan daiteke Artzai Gaztako kaikuak identifikatzen ditu artzainak eta haien gaztak, benetako Artzai Gazta www artzaigazta.eus web orrian aurki daiteke elkartearen informazioa

l a n a k e g i n b e h a r d i t u z u o rduan» Iaz, ordea, ez zuten izan nahikoa belarrik, eta aurtengo a u r r e i k u s p e n a k b i d e b e r e t i k d o a z K e z k a n a b a r i a d a A r t z a i Gazta elkarteko kideen artean.

G a i x o t z e a z e r e m i n t z a t u d a Barandiaran. Garai horretan ez bada, arazoak izaten dituzte artzainek «Orduan gaixotu gaitezke Hori ere esan behar da, gaixot z e n b a g a r a , b a k a r r i k g a u d e n etxeetan, ordezkoa edo langilea bilatzen arazo pilo bat izaten baititugu».

Esnea, kostuen azpitik

Gaztagileen egoera hala modukoa den arren, industriara saltzen duten esne saltzaileak «baino hobetoxeago» daudela azpim a r r a t u n a h i i z a n d u . « E s n e a oso merke ordaintzen da, kos-

tuen azpitik Ez da errentagarria ateratzen gaur egunean» ENBA nekazal sindikatuak argitaratutako datuen arabera, EAEn, 1,16 euro/litroko ordaintzen da batez beste, eta Espainia mailan, 1,53 euro/litroko Behatokiaren azt e r k e t a r e n o n d o r i o a i z a n d a e r r e n t a g a r r i a i z a t e k o 1 , 6 3 euro/litroko izan behar lukeela gutxienez. «Pentsatu ezazu non gabiltzan» 2021 eta 2022 artean industriari esnea saltzen dien artzainen kopuruak behera egin

«Elikadura larreen gain dago. Hura gaizki badago, abereak ere bai»

«Lehen sektore indartsua nahi badugu, zuzeneko salmenta behar dugu»

Ander Barandiaran

Artzai Gazta elkarteko ordezkaria

du. Artzainak eta artaldeak desagertzen badira, «mendietan hutsune handia» izango dela nabarmendu du Artzai Gaztako ordezkariak

Zuzeneko salmenta

Gastuak igota, gaztagileen egoera ere antzerakoa da Ekoizpen kostuak «%40 inguru» igo dira eta ezin dute igoera hori gaztaren p r e z i o a n z u z e n e a n a p l i k a t u «Ekoizpen marjinak beste urtetakoak baino dezente txikiagoak izango dira aurten. Nondik ari gara murrizten? Gure etekin gordinetik, gure soldatatik». Zuzeneko salmenta egitera animatu ditu erosleak «Lehen sektore indartsua nahi badugu, zuzeneko salmenta behar dugu»

Ander Barandiaran artzain, gaztagile eta Artzai Gaztako ordezkaria, bere artaldearekin. ARTZAI GAZTA

Artzai Gaztako ‘kaikua’

GOIERRIKO HITZA Asteazkena, 2023ko apirilaren 5a

Gazta gehigarria Publierreportajea

Europar Batasunak Next Generation funtsetako hiru milioi euro emango dizkio Ordiziako Udalari, Idiazabal gazta ezagutzera emateko balioko duten hiru egitasmotarako.

Europan ere maite duten gazta

Gure artzainek egit e n d u t e n g a z t a k g e r o z e t a o s p e handiagoa du Euskal Herritik kanpo ere Oraingoan, Europar Batasunaren aitortza jaso du: Ordiziako Udalak Next Generation funtsen hiru milioiko diru-laguntza jasoko du Idiazabal gaztarekin lotutako hiru egitasmotarako: Oianguren berreskurapena, D’elikat u z e n b e r r e g i t u r a t z e a e t a gaztandegi berria

Adur Ezenarro alkateak Idiazabal Gaztaren ibilbidea D’elikatuzetik abiatzen dela eta Oiangun amaitzen dela gogoratu du «National Geographic aldizkarik o i r a k u r l e e k b o z k e t a b a t e a n p a r t e h a r t u d u t e e t a G a z t a r e n Ibilbidea Estatu espainiarreko onena aukeratu dute Guk Aralarrera edo Aizkorrira joateko ohitura dugu, baina kanpotarrentzat Gaztaren Ibilbidea oso garrantzitsua da Goierri etapetan ezagutzeko aukera ematen die

Jende asko etortzen da. Azkenekoak, Suediako airelineako buruak izan dira. Paisaiak eta gastronomiak erakartzen ditu Next Generation funtsekin Oianguko aterpetxea berreskuratuko dugu e t a G a z t a r e n I b i l b i d e a e g i t e r a etortzen direnek bertan ostatu hartu ahal izango dute Gainera, O i a n g u e r e A r a l a r r e r a s a r b i d e izan daiteke, Lazkaomenditik barrena. Oianguko aterpetxea m e n d i z a l e e n t z a t e r e e g o k i a izango da»

D’elikatuzi dagokionez, Goierriko turismo bulegoa da eta bertan Idiazabal gaztak presentzia garrantzitsua du Berregituratze lanen ondoren, D’elikatuz osoagoa eta erosoagoa izango da eta a z o k a k p r e s e n t z i a g a r r a n t z itsuagoa izango du bertan «Elik a d u r a r i b u r u z k o e r a k u s k e t a e d o z e i n t o k i t a n e g o n d a i t e k e . Hori dela eta, aurrerantzean D’el i k a t u z e k a z o k a n o i n a r r i t u t a landuko du elikaduraren gaia Horretaz gain, Goierriko infor-

mazio bulegoa izaten jarraituko du Lehen solairua Goierriko int e r p r e t a z i o g u n e a r i e s k a i n i k o zaio. Kanpotik datorrena Goierrin hobeto kokatzeko balioko du. Aralar eta Aizkorri artean dagoen bailara bezala aurkeztuko dugu Enirio-Aralar, partzoneria, baserriaren garrantzia Goierriko ekonomian eta gure identitatean ezagutzera emango ditugu Bigarren solairua azokaren interpretazio guneari eskainiko diogu Hirugarren solairua Aralarri eskainiko diogu. Bertan, artzaintzak, latxa ardiak eta Idiaz a b a l g a z t a k g a r r a n t z i h a n d i a izango dute»

«Gaztandegi berri bat egingo dugu Arana kalean erosi dugun lokal batean»

Gaztaren Ibilbidea egiten duten bisitariek, Oiangun ostatu hartzeko eta D’elikatuzen gaztari buruzko informazioa jasotzeko aukeraz gain, gazta nola egiten den ikusi ahal izango dute «Felix Ajuriak, Jatorri Izendapeneko lehendakariak, herrigunea n g a z t a n d e g i b a t d u e n h e r r i handi bakarra garela eta gazta nola egiten den erakusteko baliatu beharko genukeela esaten zidan beti Jubilatuen egoitzaren azpian dago eta zaharkitua dago Hori dela eta, gaztandegi berri bat egingo duguArana kalean erosi dugun lokal batean Horrekin, kooperatiba mantent z e a e r e l o r t u n a h i d u g u I z a n ere, diru iturri berri bat eskainiko diegu kooperatibako gaztagil e e i : g a z t a n d e g i a n b i s i t a r i e k bertan egindako gazta erosi ahal izango dute»

Obrak datorren urtean hasiko d i r a e t a 2 0 2 5 e r a k o d e n a p r e s t egongo da.

Ordizia da gaztandegi bat herrigunean duen herririk handiena Atondu egingo dute, gaztaren sortze prozesua errazago erakusteko A G

GOIERRIKO HITZA Asteazkena, 2023ko apirilaren 5a

Adur Ezenarro Ordiziako alkatea

6 // Gazta gehigarria Erreportajea

Goierrira turistak erakartzeko apeu nagusienetariko bat gazta da. Idiazabal izena ez da nahikoa eta eskaintza osatzeko hamaika piezako esperientzia garatu dute turismo eragileek azken urteetan

Gaztaren arrastoan, astebete

Gazta usainak e r a k a r r i t a i r i s t e n d i r a turista asko e t a a s k o G o i e r r i r a Lurrinak gogorarazten die noizbait dastatutako Idiazabal gazta hura Beharbada, keztatua; seguru, zapore gazikoa eta krematsua Gaztaren gustu markatuak bizirik sentiar a z t e n d u e d o n o r , z e n t z u m e n guztiak aktibatzen dituelako eta frogatzen duelako gutiziazko jakiak behar fisiologiko bat estaltzeko baino gehiago direla. Hau da, bizitza aberasten duten esperientzia emozionalak eta espiritualak dira Turistak kilometroak eta kilometroak egiteko gai dira gazta berriz ere probatu eta ahokada bakoitzaren atzean dagoen guztia ezagutzeko: hegazkinez, autobusez, trenez, kotxez, bizikletaz... baita ere oinez.

Niko Osinalde Goiturreko zuzendariak azaldu du, nagusiki, k a t a l u n i a r r a k d i r e l a g a z t a r e n atzetik Goierrira etorritako turistak Baina ez dira bakarrak: Espainiatik, Frantziatik, Alemaniatik edota Ingalaterratik ere iristen dira Baita ere, Eskandinabiatik; bereziki, Norvegiatik eta Suediatik Normalean, bikoteak izaten dira gastroturistak, nahiz eta kuadrillan ere bisitatzen duten Goierri: laukoteak, seikoteak talde handiagoak, ezohikoagoak dira Dena dela, propio gastronomian oinarritutako turismoa egitera datorren bisitari kopuruak zehatz neurtzea «zaila» dela aitortu du, «denok jaten dugulako».

Uka ezina da, dena den, Euskal Herriaren erreklamo turistiko eraginkorrenetariko bat gastronomia dela Mundu mailako sukaldariek eta jatetxeek hausp o t u t a , b e r t a k o g a s t r o n o m i a bost kontinenteetan da ezaguna, eta horrek moko fineko turistak erakartzen ditu. «Sagardotegiek turista asko erakartzen dituzte, adibidez Guk ere baditugu sag a r d o t e g i a k , b a i n a e z i n d u g u Donostialdeko Sagardoaren lur r a l d e a r e k i n l e h i a t u . G a z t a n z e n t r a t u g a r a , I d i a z a b a l i z e n a

mundu osoan delako ezaguna», azpimarratu du Osinaldek Are, turistek Idiazabal errazago identifikatzen dutela gaineratu du zuzendariak Goierri baino.

kirola, natura, kultura...

Izena, ordea, ez da nahikoa. Osinaldek azaldu du edukia behar beharrezkoa dela. Hala, azk e n u r t e e t a n g a z t a r i l o t u t a k o promozio ekitaldiak, dastaketak, museoak, ibilbideak diseinatu direla kontatu du Artzain

Eguna izan du hizpide, adibidez: «Idiazabal gaztari presentzia eta balioa emateko balio du». Ildo berean, Euskal Jaiak, txapelketak, azoka bereziak... aipatu ditu. Halaber, bisitariek gazta egiteko prozesua ere ezagutu nahi dutela jabetu dira turismo sektoreko eragileak, eta logika horretatik azaldu du gaztandegiek museo

lanak ere egiteko hartu duten joera Edota, Gaztaren ibilbidea

Izena edukiz bete behar da G R - 2 8 3 i b i l b i d e a d a , z e h a z k i , Gaztaren ibilbidea Sei etapetan egiteko pentsatutako plana da, O r d i z i a n h a s i t a e t a O r d i z i a n a m a i t u t a T a r t e a n , e s a t e r a k o , Idiazabal herria zeharkatzen du eta Goierri eta Debagoiena esk u a l d e a k l o t z e n d i t u . I b i l b i d e

Luze (GR) zirkular honek gaztar e n e k o i z p e n e a n d a u d e n a r l o d e s b e r d i n a k i k u s t e k o a u k e r a ematen du: artaldeek bazkatzen duten zelaietatik hasita, haien esnearekin egindako gazta saltzen den merkatuetaraino Bidea n a r t z a i n - t x a b o l a k , s a r o i a k , bentak, artzaintzaren eta gaztaren museoak eta artzain eskola aurkitzen dira Baita ere, artzainen bizitzarekin eta heriotzare-

Niko Osinalde Goiturreko zuzendariak gaztari lotutako turismoa gehiago ustiatu behar dela defendatu du. «Hazteko tartea dugu eta hazi egin behar dugu», esan du. «Turista gehiago behar ditugu, ekarpen ekonomikoa egiten dutelako». Hazkundea eta masifikazioa bereizi ditu «Turismoa kontro-

latu behar da, masifikazioak kalte egingo ligukeelako. Bisitariek eskertzen dute Goierri ez egotea masifikatuta eta eremu naturalak babestu egin behar ditugu» Ez du halakorik espero «Arriskua txikia da, bisitari zehatz bati bideratutako eskaintza delako».

Ustiapena handitzeko lo egiteko, jateko, esperientzia hobetzeko aukera zabaldu behar dela irudikatu du. Eragile publiko eta pribatuak horretara animatu ditu

kin lotura zuzena duten hainbat m e g a l i t o « L a n h a n d i a e g i n dugu, ez zegoelako ezer sortuta. Esku orriak, mapak, eragileen arteko saretzea... Baina fruituak jasotzen ari gara», errepasatu du Osinaldek «Funtzionatzen ari da» Lo egiteko, museoak bisitatzeko, dastaketak egiteko sarrera bateratuak edota paketeak s a l t z e n d i t u z t e , e t a g e r o z e t a gehiago saltzen direla esan du. Gazta turismoak, jateko plazeraz gain, beste balore batzuk ere uztartzen ditu Natura, esaterako GR-283 Aralarko eta Aizkorri-Arazko Natur Parkeak zeharkatzen ditu, balio handiko erem u n a t u r a l a k ; k i r o l a e t a b i z i ohitura osasuntsuak ere hauspotzen diru. Ibilbidea oinez egiteko pentsatuta dago, eta gaztak KM0 filosofiarekin bat egiten du. Gainera, elikadura osasuntsuaren baloreekin bat dator; Goierriko historia eta kultura ezagutarazteko balio du Turistek euskara entzuteko aukera izaten dutela azpimarratu du Osinaldek

Transhumantzia, Ordiziako kaleetan. Ikusle ugari biltzen ditu eta teknologia berrien bidez sekulako zabalpena izaten du. AITOR GARMENDIA

GOIERRIKO HITZA Asteazkena, 2023ko apirilaren 5a

«Hazteko tartea dugu. Hazi egin behar dugu»

Gaztaren inguruko turismoa jana baino gehiago da:

Gaztaren Ibilbidearen parekorik ez dago National Geographic Viajes aldizkariko irakurleentzat Ibilbide gastronomiko onenaren saria jaso du

GR-283 bidea saritu du National Geographicek

National Geograpich

Viajes aldizkariarentzat GR-283 edo Gaztaren ibilbidea txango gastronomikorik onena da Turismo sektorean espezializatutako aldizkariak, aurten lehen aldiz, munduko helmuga turistik o o n e n a k s a r i t u d i t u a u r t e n Hego Euskal Herriko, Herrialde Katalanetako, Galiziako eta Espainiako ibilbide gastronomiko onenaren atalean, Gaztaren ibilbidea izan da garailea

Aldizkariko irakurleek erabaki dute finalisten artean zein den helmuga turistiko onena National Geographic Viajes aldizkariko arduradunek bost helmuga bereizi zituzten berrikuntza, jasangarritasuna eta turismo ez inbasiboa bermatzeko hartutak o n e u r r i a k i r i z p i d e h a r t u t a Tartean, Goierriko txangoa Eta, esan bezala, irakurleek sari gorena ematea erabaki dute

Euskal Herriko beste ibilbide bat zuen aurkari: Arabar Errioxako Ardoaren Ibilbidea. Gutxi ez eta, Espainiako hiruibilbiderekin ere bazeuden lehian. Asturiaseko Sagardoaren Bailara, Andaluziako Olioaren Bide Berdea e t a G a z t e l a e t a L e o n g o D u e r o Erribera ziren izendatutako beste ibilbideak.

«Sarituak gu izateak poz handia ematen digu. Horrek sekulako difusioa suposatzen du», esan du Leire Arandia Goierriko Interpretazio Zentroko arduradunak Pentsa, National Geographic Viajesek bere argitalpenetan

G a z t a r e n I b i l b i d e a r e n b e r r i emango du eta Euskal Herritik kanpoko beste bi hedabidetan

ere egin diote aipamena ibilbideari: Kataluniako mendi feder a z i o a r e n a l d i z k a r i k o a z a l e a n

agertu da eta Europako turismo webgune ofizialean proposatu dituzten hamar ibilbideen artea n e r e a i p a t u d u t e , F i n l a n d i a ,

P o r t u g a l , K r o a z i a , E s l o v e n i a ,

A l e m a n i a , I t a l i a , B e l g i k a e t a

Errumaniako ibilbide ezberdinekin batera.

Adur Ezenarro Ordiziako alkateak gaineratu du «aurretik egindako lanari errekonozimendu handi bat» dela, eta nabarmendu du gaztaren ibilbidea ez dela natur eta turismo esperientzia bat bakarrik: «Ibiltariak alojamendu mota ezberdinez gozatu a h a l i z a n g o d u . H o r i e r e b a d a gure bereizgarria»

Niko Osinalde Goiturreko zuzendariarentzat «industria turist i k o a r e n a d i e r a z l e g a r r a n t z itsua» da ibilbidea, eta sariak erak u s t e n d u « a i n t z a t h a r t z e n » dela «Eskualde osoa hartzen du, herriguneak eta landa eremuak Produktu turistiko oso bat da».

Aldizkariak turismo eredua, berrikuntza eta jasangarritasuna aitortu dizkio

Arduradunak pozik daude sariarekin. Bultzada izango dela aipatu dute

96 kilometro ditu, sei etapatan banatuta dago eta Goierri eta Debagoiena bailarak zein AizkorriAratz eta Aralarreko parke naturalak gurutzatzen ditu Udari beg i r a , « o s o e s p e k t a t i b a o n a k » dituzte, eta dagoeneko jaso dituzte lehenengo erreserbak.

National Geographic marka ezaguna da mundu osoan, naturaren, zientziaren, kulturaren eta, kasu honetan, bidaien inguruko lanak bikain dokumentatzeagatik Argazkigintza da euren izaera marka. 1888an sortu zen aldizkari gisa, eta National Geographic telebista, filmak, liburuak eta plataforma digitalak biltzen dituen multimedia-erakunde bihurtu da gerora Etengabeko konpromisoa izan du ingurumenaren hezkuntzarekin eta kontserbazioarekin

Familia bat, ardiak elikatzen, gaztandegi batera egindako bisita gidatuan ANDREA ARANBURU

Ordiziako Azokan, gaztak salgai Turistek etxera eramaten duten ohiko produktua da M IGARTUA

Turista bat Aralarko babesleku batean. GR-283 ibilbideak artzainen bizimodua ezagutzeko ere balio du. S S

GOIERRIKO HITZA Asteazkena, 2023ko apirilaren 5a

Gazta gehigarria Elkarrizketa

ten produktua dela Horrela, jabetu gara Idiazabal gazta zabaltzea garrantzitsua dela, delako hain gurea eta hain gustukoa. Behin erretiroa hartuta, dibulgazioa ere alboratuko duzu?

Jatetxea itxi dugu eta utzi dugu lan hori, baina toki askotatik deitzen naute beti izan naizelako lana zabaltzen joan naizena eta

«Idiazabal zabaltzea garrantzitsua dela, delako hain gurea eta hain gustukoa»

«Eman eta zabal zazu. Saiatu gara. Saiatuko gara oraindik ere»

entzun nahi nautena Ahal den guztian segituko dut halako produktu on bat, neretzako berezia izan dena besteen tartean, mantentzen eta zabaltzen Gure prod u k t u a k z a b a l t z e a l a n b a t d a . Esaten den bezala, eman eta zab a l z a z u f r u i t u a . S a i a t u g a r a . Saiatuko gara oraindik ere Gazta zalea zara zu?

HILARIO ARBELAITZ SUKALDARIA

1995 urteko Artzain Egunean Arbelaitzek izan zuen gazta berria ebakitzeko ohorea

Ia hiru hamarkada geroago, Ordiziara itzuliko da. Kasu honetan, omendu gisa.

Z u b e r o a j a t e t x e a 2 0 2 2 u r t e amaieran itxi zuen arren, Hilario Arbelaitz (Oiartzun, Gipuzkoa, 1951) lanpetuta dabil Telefonoa jo eta jo dabilkio, eta denei baietz erantzuten saiatzen da «Orain ez dago arrazoirik ezetz esateko» Artzain Egunean omenaldia jasoko du, Idiazabal gaztaren zabalkundean egindako lana esk e r t u n a h i b a i t i o t e O r d i z i a k o

Udalak, Latxa Ardiaren Gipuzkoako elkarteak, Idiazabal Jatorri Izendapenak eta Ordiziako

Idiazabal Gaztaren Kofradiak G u s t u r a h a r t z e n d i r a h a l a k o keinuak?

Oroimenean izatea eta deitzea sariren bat eman nahi dizuetelako edo omenaldiren bat egin diz u e t e l a k o p o l i t a d a . D e i t z e n nautenak gehienak dira urte askotan harreman asko izan dugunak: Ordiziako Gaztaren Kofrad i a r e k i n t r a t u h a n d i a d a u k a t , urte pila batean txapelketan parte hartu dudalako epaile bezala, ohorezko kofrade naiz Oso pozik nago

Zuberoak eta Idiazabal gaztak nolako harremana dute?

N i k b e t i e m a n d i o t g a r r a n t z i handia bertako produktuari Eta

Idiazabal gazta hemengoa izanda, nola ez

Zuen gazta tartak ospe handia

dauka

Gure gazta tartak toke berezi bat

badauka Idiazabal ketu horreng a t i k G a z t a t a r t a a s k o d a u d e

gazta zaporea falta dutenak, baina Idiazabal gaztak bukaera ona ematen dio.

Idiazabal gazta osagai eskertua da jakiak prestatzeko?

B a s e r r i a g e n u e n e a n , j a t e t x e a

baino lehen, gazta bakarrik erab i l t z e n z e n a r r a t s a l d e e r d i a n

merienda hartzeko, sagardo edo a r d o p i x k a b a t e k i n J a t e t x e

bihurtu ginenean eta amarekin

sukaldean hasi nintzenean, bertako jakiak eta gisatuak bakarrik

ezagutu genituen, sukalde zahar

horretan Hasi nintzenean nire

modura plater berriak eginez denetarik egin dugu: labean egind a k o s a r d i n a k t o m a t e e t a o l i o gordin pixka batekin ogi tostatuan eta, azkenik, Idiazabal gazta xerra fin-fin-finak, toke berezi bat emateko Horrekin esan nahi

dut Idiazabal gazta ez dela bakarrik merienda edo postre on bat, balio duela salsa on bat egiteko pastarekin edo arrozarekin egiteko, adibidez. Imajinazioarekin gauza asko egiten dira Idiazabal gaztari garapenerako tarterik geratzen zaio?

«Beti eman diot garrantzi handia hemengo produktuari»

«Imajinazioarekin gauza asko egiten dira. Garapenean ez dago toperik»

Ez dago toperik Sukaldariaren lanean berrikuntzak txertatzeak garrantzi handia du Zentzu hor r e t a n , n i r e e t x e t i k p a s a d i r e n gazteek ikusten dute gaztak zenb a t e r a i n o k o g a r r a n t z i a d u e n Eta ikasi dute balore bat badaukala eta, nik uste dut, gaztaren

defendatzaileak ere izango ditug u l a e t o r k i z u n e a n A u r r e r a g o ere hitz egingo dugu gure gaztaz

Idiazabal gaztaren internalizaz i o a n s u k a l d a r i e k z e r n o l a k o ekarpena izan duzue?

Jatetxe ezaguna izan gara, azken finean: Oiartzun Estatu Batuetan, Europan, Japonian, Korean ezaguna da jatetxeagatik

Barrenean etxeko produktu bat sartuta badaukazu, denek probatzen dute hori Eta atzerritarrek galdetu ere egiten dute bertako produktuak zeintzuk diren Sentidu horretan, sukaldari askok lan asko egin dugu Zuk ere bai

Joaten garen toki guztietan eta galdetzen digutenean zer gustatzen zaigun eta bertako produktuez hitz egitea tokatzen zaigunean Idiazabal gaztaz hitz egin dugu Gazta munduan, adibidez

Frantziara joaten bagara, ikusten dugu mundu berezia dela Sekulako garrantzia du gaztak

Eta ez soilik jatetxeetan, etxeetan ere bai Guk asko ikasi dugu beraiei begiratuta eta ikusi dugu asko eta ondo defendatzen du-

Bai bai, gazta zalea naiz Txiki txikitatik gazta jaten genuen Ordiziako gazta txapelketako epaile ere bazara Zer behar du Idiazabal gazta batek?

Niri gehien gustatu izan zaizkidanak eta gehien ezagutu ditud a n a k i z a n d i r a k e t u a k B a i n a orain, urteak pasa ahala, txapelketara geroz eta ketu gabeko gazta asko etortzen da eta, egia esan, o s o o n a k . B a d i r a u r t e b a t z u k k e t u g a b e k o I d i a z a b a l g a z t a k bere bideari ekin diola eta ondo iruditzen zait Hobe bi gazta izatea bat baino Esan duzu omenaldiren edo sariren bat jasotzea polita dela Eta ematea?

Azken finean, Ordiziako txapelketa zinemarentzako Oscarren modukoa da Gaztagile onenak daude bertan, izar bat izango balira bezala Urtero oso zail jartzen digute gazta onena zein den aukeratzea eta eskerrak sukaldari, teknikari eta kazetari asko joaten garen erabakiak hartzeko. Artzainak hurbilekoak sentitzen dituzu?

Baserrian jaio nintzen eta badakit baserriko lanak nola kostatzen diren Artzainek ere euren munduan, mendian, gora beherekin, egiten duten lan dena eskertzekoa da Ordiziako Gaztaren Kofradiari ere eskertu nahi diot egiten duten lan guztia

GOIERRIKO HITZA Asteazkena, 2023ko apirilaren 5a

«Idiazabal gazta ez dela bakarrik merienda edo postre on bat»

JUNE ROMATET / OARSOALDEAKO HITZA