Goiberri 204. zenbakia

Goierritarraren eta Otamotzen astekaria

204. zenbakia. 2016ko irailaren 16a

Kizkitza Ugarteburu Igartubeiti museoko teknikaria

ÂŤGure bailaran, orain arte, turismoa ez da diru iturri bezala ikusiÂť 10-11

Bartolo Zubeldia 3 Iritzia 4-5 Urretxuko Orleans kuadrilla 6-7 Iparragirre, gure ondare 8-9 1936ko gerra Goierrin (eta VI) 12-13 Itsasondoko festak 15 Urretxuko Santa Anastasia jaiak 16-19

Kizkitza Ugarteburu urretxuarra, Ezkio-Itsasoko Igartubeiti baserri-museoaren atarian. Hamabost urte dira zabaldu zutela. MAIALEN IGARTUA

02 GOIBERRI

PUBLIZITATEA

GOIBERRI 03

KATE MOTZEAn

JOSUNE ZARANDONA

Bartolo Zubeldia Astozalea

«‘Gernika’ filmerako paper txiki bat egin dut nire astoekin batera» Josune Zarandona Zerain Bartolo Zubeldiak (Baliarrain, 1959) astoak izan ditu bere kargu azkenengo 20 urteetan.

Aurten kendu ditu denak, «lan asko» ematen zutelako, bere esanetan. Astoek, dena den, bizipen ugari edukitzeko bideak ireki dizkiote. Asto lasterketetan parte hartu izan du, ezkontzetarako eta mendi ibilaldietarako ere utzi ditu bere astoak.

Baina ez hori bakarrik, bere astoei esker, hainbat filmetan parte hartzeko aukera ere izan du, tartean Altzoko handiya, Bi anai, Izarren argia, Harria, eta

azkena, irailean estreinatu berri den Gernika.

Oporretarako leku bat.

Portugalgo edozein herri edo txoko.

Zein zaletasun dituzu?

Astoak, nahiz eta orain gutxi kendu ditudan denak.

Amets bat.

Liburu bat.

Vivir sobrio.

Musika talde bat.

Zeri diozu beldurra?

Osasuna izatea.

Gaixotasunei.

Zerk sortzen dizu irribarrea?

Egan.

Txiste batek.

Abesti bat.

Maritxu nora zoaz.

Janari bat.

Gorroto duzuna.

Babarrunak.

Edari bat.

Ura.

Goierriko txoko bat.

Lazkaomendi.

Diruz laguntzen duten erakundeak: Udalak: Altzaga, Arama, Ataun, Beasain, Itsasondo, Lazkao, Olaberria, Urretxu, Zerain, Segura eta Zumarraga

GOI B ERRI

«Ez dut nire burua alkate gisa ikusten, eta nahi ere, ez nuke alkate izan nahiko»

Argitaratzailea: Goierriko Hedabideak SL Zuzendaria: Iñaki Gurrutxaga Kudeatzailea: Ione Berasategi Koordinatzailea: Tere Madinabeitia

Diseinua eta banaketa: Bidera zerbitzuak. Berria Taldea Lege gordailua: SS-1638/2011

Gezurra.

Zeraingo alkate bazina?

Ez dut nire burua alkate gisa ikusten, eta nahi ere, ez nuke alkate izan nahi.

Zerainen biziko ez bazina?

Portugalen.

Egoitzak: Beasain:

Webgunea:

Oriamendi, 32. 20200.

Posta elektronikoa:

goiberri.eus

Urretxu:

goiberri@hitza.eus

Iparragirre, 11 (Kaletxiki). 20700.

Publizitatea:

Telefonoak: Beasain: 943-16 00 56 Urretxu: 943-72 34 08

Bezero arreta / harpidetzak:

607 530 424 – publi@goiberri.eus 902-82 02 01 – harpidetza@hitza.eus

04 GOIBERRI

IRITZIA

GarbiĂąe Etxaniz

Elikadura integratiboan aholkularia

Artisau medikuntza kosistema batean bizi gara, aintzinako kulturek Ama Lurra deitzen zutena eta ekologo moderno batek Gaia deitu zuena; eta ekosistema bat gara, mikro-Gaia bat, miloika urtetako garapenaren emaitza, mikroa eta makroa, sistemak sistemen barruan‌..Bizitzaren Sarea.

Denbora luzean Gaiarekin harmonian bizi izan gara, baina gure historiaren une batean, zenbait egoerek, sinesmenek, pentsarazi ziguten gai ginela natura eta bizitzaren konplexutasun handia ulertzeko, baina ez hori bakarrik, sinestu genuen gai ginela Natura kontrolatzeko, gure aginduetara jartzeko eta nahierara moldatzeko, harmonia hori sakrifikatuz eta milaka urtetan errespetatuak izan ziren legeak bortxatuz.

Horrek guztiak izan zuen eragina osasuna eta gaixotasuna ulertzeko moduan ere, eta horrenbestez, medikuntzaren ga-

E

rapenean. Mendebaldeko medikuntza modernoarentzat gizakia makina txiki baten parekoa da, eta dimentsio fisikoa, mentala, emozionala eta izpirituala integratzen dituen ikuspegi holistikoa barneratu beharrean, medikuntza zientifiko erredukzionista ikuspegi materialari lotu zitzaion, makinariaren pieza bakoitza modu isolatu eta partzialean aztertzen duen espezialitateak sortuz.

Medikuntza artisau-jarduera izatetik industria-jarduera izatera pasatu zen.

Lehenengo medikamentu industrializatuak izan ziren kinina, azido salizilikoa, bikarbonatoak eta tinturak‌ eta pixkanaka desagertzen joan ziren garai bateko botikariak, formula magistral pertsonalizatuak prestatzen zituztenak: ondoren txertoak agertu ziren, epidemietatik babesteko botika gisa, ondoren mikrobioen aurkako produktu kimikoak, eta horrela jaio zen, lehendabiziko aldiz historian, industria farmazeutikoa.

Orain, badirudi, terapia naturalak indarra hartzen ari direla berriro. Terapia naturalak osagarriak jotzen dira, izan ere, osasuna galtzen dugunean, ez litzateke beharrezkoa izan behar medikuntza mota baten eta bestearen artean aukeratu beharra. Egokiena bakoitzaren onena hartzea izango litzateke, medikuntza integratibo baten alde egitea alegia, holistikoagoa eta pertsonalizatuagoa.

Ebidentzia horren aurrean, geroz eta gehiago dira terapia na-

turalak eskaintzen dituzten ospital pribatu zein publikoak, bereziki gaixotasun kronikoak tratatzeko, minaren tratamenduetan eta paziente onkologikoetan.

Pazienteei beren burua zaintzen erakusten diete, jabetu baitira terapia naturalak autonomia gehiago ematen dutela, gaixotasunak prebenitzeko eta modu osasungarriagoan bizitzeko baliabideak eskaintzen dituztelako. Estimulu naturalak aplikatuz gorputzaren sendatze-gaitasuna aktibatzen da; estimulu horien artean ditugu elikagai osasungarriak, sendabelarrak, yoga, akupuntura‌.

Gran Canariako San Roque ospitalean Yoga, elikadura, akupuntura edo masaia eskaintzen dituzte; Madrilgo Puerta del Hierro ospitalean, Onkologiako Unitatean, pazienteek aukera dute reikia jasotzeko; Terrassa-ko osasunkontsorzioan akupuntura eta terapia bioenergetikoak erabiltzen dituzte Onkologiako Unitate Integratiboan; Granadako Virgen de las Nieves ospital publikoan akupuntura-tratamendurako hiru gela dituzte farmakoekin onurarik lortzen ez duten pazienteentzat.

GOIBERRI 05

IRITZIA

Asteko irudia

Josu Maroto

Joxe Mari Iparragirre Euskal Herriak eman duen musikari herrikoi eta bereziena protagonista oraingoan.

Karmelo Landak EHUn eskolak ematen jarraitu zuen politikan bete-betean zebilen garaian ere, kartzelatik kanpoko garaian, bistan da. Lehenengo egunean, «ni Karmelo Landa naiz eta Eakoa naiz» aurkezten omen zien bere burua, erdi-irribarrea eginda, kazetaritzako ikasleei.

Politikarien lanbide nagusien artean dago kazetaritza. Kazetarilanetan ibilitako ugari ibili dira eta dabiltza, gaur egun, politikagintzan. Agosti Xaho, Martin Ugalde, Uxue Barcos, Juanjoxe Petrikorena, Jasone Aretxabaleta, Andoni Ortuzar, Josu Juaristi, Maria Solana, Martin Garitano… asko pentsatu gabe etorri zaizkit burura.

Zuen Igor Eguren eta gure Jose Ramon Beloki ere bai (Nahiago baduzu, posesiboen ordez, zuetar eta gutar irakurri). Nazioartean ezjakin samarra naiz, baina, Carles Puigdemont eta Luis Herrero gogoratu ditut kolpe bakarrean. Googlera jo gabe, kazetari-lanak egin dituzten izen asko ateratzen zaizkit, baita fikzioan ere: Tintin eta Clark Kent, batez ere, lan politikoan ageri dira komikietan.

Guztia omen da politika eta guztiok egiten omen dugu. Hala ere, gizaki arruntona biderketa baldin bada, kazetariena berreketa izango da. Sobera ere, horregatik ariko dira zientzia politikoetako hainbeste lizentziatu hedabideetan lanean.

Zertarako kontatzen dizudan hau? Apustu hauxe proposatu nahi dizudalako: Bizkaigipuzkoarabako hurrengo lehendakaria baietz kazetaria izan!

Asier Iriondo

bat eta

Elkarren arteko adostasunak lortzeko urrutira joan gabeko beste zenbaitzuk baino ahalmen handiagoa izango ote dute behintzat hauek, Asier! Baina, tira! Zuk aurkeztu duzun moduan badirudi kazetariok (ni ere informazio zientzietan lizentziatua bainaiz) politiko izateko jaioak izan garela (ez da nire kasua, momentuz). Ustelkeria kasuengatik izango ote? Ez dut nik hala uste. Ikasketa zorrotzak, jendaurrean aritzeko jariotasuna, oratoria… dohain berezi horiengatik izango da nonbait.

Honekin guztiarekin lotuta badaukat nik ere galdera bat, eta askotan komentatu izan dugu kalean. Kazetari batek nola mantendu neutraltasun politikoa bere jardunean? Erakutsi oso ondo erakusten digute kazetari batek informazioa eman besterik ez duela egin behar. Eta asko hala saiatu arren, beti egongo da beste norbait bideratutako iritzia eman duela adieraziko duena (erabili duen entonazioa dela eta, erabili dituen hitzak medio, Euskal Herria esan duela EAE esan behar zuenean…). Kazetari batzuk ezagutu ditut nik editorialaren ustezko kontrako norabidean jarduteagatik lanpostua galdu dutenak. Edota sigla politiko batzuei atxikitako nor-

bat Aitor Calvillo

baitek hedabide jakin batean lanpostua lortu eta besteak ez. Makina bat horrelako ezagutu ditut nik.

Hori bai, apustu egingo nuke irailaren 25ean botoa ematera joango direnek jakin ere ez dutela egingo hautagaietako batzuk kazetaritzan urtetan aritutakoak direnik. Izan ere, susmoa dut, «nik beti alderdi berdinari eman diot botoa eta horrela egingo dut oraingoan ere» gailentzen dela ingurumari hauetan, zerrendetan nortzuk doazen kontuan izan gabe askotan.

06 GOIBERRI

GAZTEAK

Orleans kuadrillako neskak Urretxuko Bengolea zerrategia zegoeneko pabilioietako batean karroza prestatzeko lanetan. JOSUNE ZARANDONA

Orleans: etorkizuneko karrozagileen kuadrilla Josune Zarandona Urretxu Orain arte kanpotik bizi izan dute Urretxuko Euskal Jaia Orleans kuadrillako neska-mutilek. «Anai-arrebak, lehengusuak, ezagunak... ikusi izan ditugu beti karrozen desfilean parte hartzen, eta hala, guk ere

esperientzia hori bizitzeko gogoa izan dugu beti», esan du Irati Uribesalgo, kuadrillako kideak. 17 urte inguruko 34 kidek osatzen dute Orleans kuadrilla, «33 neska eta mutil bakarra gara», zehaztu du.

Aurten irtengo dira lehenen-

goz bi hilabetez eraikitzen egon diren karrozaren atzean. Festa eguna modu berezian bizitzeko gogoa ez zaie falta, egindako lan gogorraren osteko ordaina izango da. Guztira 13 kuadrillek hartuko dute parte aurtengo desfilean.

Barne antolaketa Babeslea

Gazteak dira, baina karroza bat egiteko gai ikusi dute aurten euren burua. Izan ere, «ideiak kudeatzeko, diruaren gastua kontrolatzeko, uneren batean pentsatutako hori aldatzeko, beharrezkoa da heldutasun

puntu bat izatea. Orain arte gazteegiak ginen agian», dio.

Lehenengo urtea izaki, karroza eraikitzea «lan gogorra» suertatu zaie. Zailena, diote, barne antolaketaren gaia izan da.

«Guztiok dena egiten saiatu gara, eta azkenean batak bestearen lana oztopatu dugu».

Euren arteko komunikazio falta izan da, Uribesalgoren ustez, aurtengo akats nagusietako bat. Gainera, kuadrilla gehientsuenetan gertatzen den bezala, badira ordu gehiago edo gutxiago sartu dituztenak hemen ere: «Batzuk ez dira behar be-

GOIBERRI 07

GAZTEAK

den, eginez ikasten dela», gehitu dute.

Karroza gainean irudikatu beharreko gaia aukeratzea, aldiz, ez da Orleans kuadrillarentzat buruhauste handiegia izan. «Iaz 1. Batxilergoan aritu zirenek fracking-aren gaia landu behar izan zuten Mundu Garaikideko Zientziak irakasgaian, eta gai egokia iruditu zitzaigun gure karrozarako». Beste kontu bat izan da ordea, ideiari gorputza eman eta nola irudikatu asmatzea: «Publikoarengana nola iritsi asmatzea ez da erraza, eta horrek eman digu lan bat baino gehiago». Karroza bat egiteak lan handia du, ordu asko sartu beharra dakar eta Orleansekoek garbi daukate kanpotik eta barrutik oso ezberdin ikusten direla gauzak.

Aldarrikapenerako unea

zain beste inplikatu, ez dute lana guztiz serio hartu».

Kuadrilla bakoitzak diru jakin bat izaten du karroza egin ahal izateko, udaletxeak emanda.

Dirua ondo kudeatzea ere bada, hortaz, kuadrilla bakoitzaren ardurapean geratzen den gaietako bat. «Diruarekin justu antzean ibili gara aurten.

Zenbait gauza behin baino gehiagotan egin behar izan ditugu, lehenengoan nahi bezala atera ez zaizkigulako», aitortu dute.

Materialak ezagutuz Kuadrillako gehienentzat ere aurten izan da igeltsua, gomaaparra edo sareak bezalako materiala erabili behar izan duten lehendabiziko aldia. «Ikastaro bat egin genuen materialak nola erabili ikasteko. Askorako balio izan digu, baina hasieran beldurra ematen zigun zerbait egiten hasi eta gaizki ateratzeak. Ikusi dugu, dena

Euskal Jaietako karrozek beti izan dute aldarrikapen kutsua.

Eta gaur egun ere karrozak ideiak aldarrikatzeko, bistaratzeko erabiltzen dira. Hori bai, jorratzen diren gaiak aldatu egin dira denborarekin. Garai batean gai gehientsuenak politikarekin edo kultur aldarrikapenekin lotzen ziren. Gaurgaurkoz, gaiak orokorragoak izaten dira, «gizartean pil-pilean dauden gaiak», normalean.

Gaur egungo gazteei eragiten dietenak, finean.

Karrozak festarako aitzakia ona dira, baina hori baino askoz gehiago ere badira. Asko ikasteko ere balio du esperientziak, adibidez, ez soilik materialen kudeaketan, baita elkarren arteko harremanetan sakontzeko ere. Karrozagileen artean izan duten giro ona nabarmendu nahi izan dute: «Elkarri laguntzen aritu gara, eta jende berria ezagutzeko ere balio izan digu». Lehenengo urtea izanik, lehiaketa irabaztea baino, «ondo pasatzea» dute helburu. «Aste hauetan guztietan galdutako energia egun bakarrean xahutzea», horixe da etziko espero dutena.

08 GOIBERRI

ASTEKO GAIA

Iparragirre, gure ondare Joxe Mari Iparragirre Euskal Herriak eman duen musikari herrikoi eta bereziena da. Lehen masa-idoloa.

Asier Zaldua Urretxu Gaur Urretxuko Santa Anastasia jaiak hasiko dira. Santu horrek protagonismo eskasa izango du, ordea, festetan. Izan ere, urretxuarren santu kuttuna, jainkoa ia, beste bat da: Joxe Mari Iparragirre koblakaria. Herrian sekulako presentzia du, bereziki festetan, baina Euskal Herria osoan da maitatua. Euskalduntasunaren eta bizipozaren sinbolo bat da. Euskaldunon ondarea.

Iparragirre 1820ko abuztuaren 13an jaio zen, Urretxuko Kale Nagusiko Alzola etxean (egungo Iparragirre kaleko 8an). Aita idiazabaldarra zuen eta ama gabiriarra.

Artean 12 urte ez zituela, Madrilera joan zen bizitzera gurasoekin. Han zeudela, Lehen Karlistaldia piztu zen. Aita karlista sutsua zuen. Egun batean, ama agurtu eta, eskolara joan beharrean, Euskal Herrira itzuli zen karlistekin borrokatzera. 13 urte besterik ez zituen!

Zauritu egin zuten eta Don Carlosek bere ohorezko guardiako kide izendatu zuen. Bergarako Besarkadaren ondoren Europara erbesteratu zen.

Frantzian, Suitzan, Italian eta Ingalaterran egon zen. Frantzia zeharkatu zuen Italiako komediante talde batekin eta bertatik bota zuten matxinatuekin bat egiteagatik. Ingalaterran

zela, Tiroleko abesti bat euskaraz abestu zuen eta Mazarredo general bilbotarrak etxera itzultzeko baimena lortuko ziola agindu zion.

1852an heldu zen Bilboko portura. Kontzertu bat eman zuen eta lortutako diruarekin Madrilera joan zen bere ama bisitatzera. 13 urte pasa ziren eskolara joateko agurtu zuenetik.

1853an Madrilgo Cafe San Luisen, orduko ospetsuena, Gernikako Arbola abestu zuen lehenengoz. Euskal Herrira itzuli zen eta makina bat kontzertu eman zuen. Foruzale moderatuei Gernikako Arbola kanta probokatzailea iruditu zitzaien eta salatu egin zuten. Tolosako kartzelan sartu zuten eta ondoren Euskal Herritik bota zuten.

emaztea eta zortzi seme-alabak txirotasunean bizi ziren.

Poliki-poliki herriminak jo zuen eta Hego Amerikako euskaldunek bidaia ordaindu zioten. Bakarrik itzuli zen eta sekula ezin izan zuen bere familia ekarri. 1877eko urriaren 20an heldu zen Euskal Herrira. Gasteizen ongi etorri ofiziala egin zioten eta negar egin zuen, hunkituta. 57 urte bakarrik zituen, baina oso zahartuta zegoen.

Euskal Herrian alde batetik bestera ibili zen. Lagunek Aldundiei pentsio bat eskatu zieten berarentzat, baina lortu aurretik hil zen: 1881eko apirilaren 6an, Ezkioko Zozabarro bentan, bronkoneumoniak jota.

Font y Pons arkitektuak eskultura bat egin zuen, bere lagunen ekimenez. Urretxuko plazan jarri zuten eta 1890ean inauguratu zen. Bere heriotzaren mendeurrenean, berriz, bere gorpuzkiak atera zituzten

Amerikara Santander, Asturias, Galizia eta Portugalen ibili zen, itzuli aurretik. Tolosako taberna batean bere emaztea izango zena ezagutu zuen: Maria Anjeles Kerejeta alegiarra. Euskal Herrian etorkizunik ez zutela ikusirik, Buenos Airesera joan ziren. Han ezkondu ziren.

Argentinatik Uruguaira joan ziren. Bertan, artzain eta tabernari lanetan aritu zen. Ardiei ez zien kasu handirik egiten, tabernan jendeak asko edan eta gutxi ordaintzen zuen... Bera,

Amari eskolara zihoala esan zion, eta Euskal Herrira itzuli zen karlistekin borrokatzera Bere mausoleoaren inauguraziora Carlos Garaikoetxea lehendakaria etorri zen, 1981ean

GOIBERRI 09

ASTEKO GAIA

Antonio Lekuona tolosarrak 1878an margotu zuen Iparragirreren erretratua.

ANTONIO LEKUONA

Urretxuko hilerrian egin zuten mausoleoan jartzeko. Herriko lau semek gorpuzkiak udaletxetik hilerrira eraman zituzten.

Ekitaldian Carlos Garaikoetxea lehendakariak parte hartu zuen.

Ikusten denez, abenturazale handienen pareko bizitza eduki zuen. Eta Euskal Herriak eman duen musikari herrikoiena da.

Beste inork ez du halako miresmenik eta zeresanik piztu. Bere garaian bere abestiak izugarri ezagunak ziren eta bera hil eta 135 urtera inoiz baino biziago diraute.

Hala, ez da harritzekoa Urretxuarrentzat jainko baten parekoa izatea. Bere jaioterrian kale bat (bere abizena daramana) bi plaza (Iparragirre eta Gernikako Arbola), mausoleoa eta estatua bat ditu. Gainera, bera jaio zen etxearen kanpoaldean plaka bat jarri zuten.

Gure artista handia Gernikan ere estatua bat du, Euskal Herriko herri askotan bere abizena daramaten kaleak dituzte, Antonio Lekuona margolari tolosarrak erretratu bat egin zion eta makina bat lagunek berari buruz idatzi dute: AmatiĂąo, Xabier Amuriza, Sabino Arana Goiri, Telesforo Aranzadi, Gabriel Aresti, Jose Artetxe, Resurreccion Maria Azkue, Jaime del Burgo, Arturo Campion, Jesus Galindez, Carlos Garaikoetxea, Anjel Kruz Jaka, Endrike Knorr, Xabier Lete, IĂąaki Linazasoro, Orixe, Luis Pedro PeĂąa Santiago, Martin Ugalde, Miguel de Unamuno, Luis Villasante...

Berari buruzko antzezlanak egin dira, Patxi Andionek, Gontzal Mendibilek eta Oskorrik diskoak eskaini dizkiote...

Iparragirre artista, bizizalea, mitoa. Gurea.

10 GOIBERRI

ELKARRIZKETA

MAIALEN IGARTUA

Kizkitza Ugarteburu Igartubeiti museoko koordinatzailea

«Turistak barnealdera erakartzea da gure erronka nagusia»

GOIBERRI 11

ELKARRIZKETA

Maialen Igartua Ezkio-Itsaso Ezkio-Itsasoko Igartubeiti baserri museoak hamabost urte bete ditu aurten. Kizkitza Ugarteburuk (Urretxu, 1971) bertan lan egin du lehen urtetik. Museoan antolatzen diren ekintzen koordinazioaz arduratzen da, eta ongi ezagutzen du barnealdeko turismoaren egoera. Aurrerapausoak eman badira ere, egiteko asko dagoela uste du.

Ikasketaz kazetaria zara. Nolatan amaitu duzu Igartubeiti museoan lanean?

Unibertsitateko ikasketak amaitu nituenean ez zegoen lanik kazetaritzan, eta master bat egitea erabaki nuen. Europar Batasunari buruzko master bat zen. Masterrean, lan bat egin behar genuen, eta nik Europako hizkuntza gutxituei buruzkoa egin nuen. Masterra amaituta, Donostian zegoen Centro de Estudio Europeos zentroan praktikak egin nituen. Euroa martxan jarri behar zuten garaia zen, eta herriz herri informazio hitzaldiak ematen nituen.

Gero turismora egin zenuen salto.

Turismoaren alorra ere asko gustatzen zitzaidan, eta Lenbur fundazioak antolatutako ikastaro bat egin nuen. Horren harira, Lenburren praktikak egiten hasi nintzen. Han nengoela, Zumalakarregi museoan lanpostua eskaini zidaten, eta hantxe hasi nintzen lanean, 1999an.

2001ean, Igartubeiti inauguratu zutenean, K6 enpresari esleitu zioten kudeaketa, Zumalakarregi kudeatzen duen enpresa berari. Orduan, Igartubeitin hasi nintzen, koordinaketa lanetan.

Zein da Igartubeitin egiten duzun lana, zehazki?

Museoko programazioa prestatzeaz eta antolatzen diren ekintza guztiak kudeatzeaz arduratzen naiz. Museoa Gipuzkoako Foru Aldundiarena da, baina kudeaketa K6 enpresari esleituta dago. Hortaz, enpresarekin eta Aldundiarekin

adostu behar izaten ditut ekintza guztiak. Eguneroko bisita gidatuez gain, familia tailerrak antolatzen ditugu larunbatero, urrian Sagardo Astea... Nire lana da jendearekin harremanetan jarri eta dena antolatzea.

Urte asko daramatzazu turismo alorrean lanean. Aldatu al da turismoa egiteko modua denbora honetan?

Bai, asko. Orain arte turismoa, gure eskualdean, ez da diru iturri bezala ikusi. Industriari lotutako eskualdea denez, zerbitzuei ez zitzaien hainbesteko garrantziarik ematen. Baina jendea poliki-poliki mentalitate hori aldatzen ari da. Gero eta jende gehiago dator turismoa egitera. Eta bertako jendea ere gehiago mugitzen da inguruko herrietara. Dena den, egia da gertu daukaguna askotan hurrengo baterako uzten dugula.

Kanpora joaten garenean barneratuta dugu hau eta hura ikustea. Bertakoari, ordea, ez diogu baliorik ematen.

Turismo aktiboa deritzona ere modan jarri da, ezta?

Esperientziak jarri dira modan.

Museora joan eta historia entzuteaz gain, bisitariak zerbait aktiboa egitea bilatzen du. Museo batzuetan errazagoa da hori aurrera eramatea, baina beste batzuetan ez hainbeste.

Uste dut bi gauzak konbinatu behar direla. Hala ere, nire ustez ez du edozer gauzak balio; kontuan hartu behar da museo batean gaudela, ondarea dela, eta ezin dela edozer gauza antolatu. Esaterako, moda desfile bat antolatzea egokia izan daiteke Balentziaga museoan, baina ez Igartubeitin.

Turismoa egiteko modua aldatzen doan heinean, zuek ere beti ideia berrien bila ariko zarete etengabe.

Ekintzak antolatzerakoan, berritzaileak izaten saiatzen gara.

Esaterako, haurrekin egiten ditugun tailerretan, saiatzen gara XVI-XVII. mendeetako kontzeptuak gaur egungoekin lotzen, haurrei erakargarriago

egiteko. Buruari buelta asko eman behar izaten dizkiogu horretarako, baina merezi du.

Igartubeitiko familia tailerrek arrakasta izaten dute. Haurrei ondarearen garrantzia transmititzea garrantzitsua iruditzen zaizue?

Uste dut oso garrantzitsua dela. Gu haurrak ginela, agian urtean behin joaten ginen museo batera, eskolarekin, baina gehiago ez. Gaur egun askoz eskurago dituzte haurrek museoak, eta nik uste dut beti geratuko zaiela zerbait, eta zerbaitek arreta piztuko diela. Txikitatik ondarearekin harremana izatea oso egokia iruditzen zait, etorkizunean ere ondareari balioa emateko.

Turismo gastronomikoaren olatu gainera ere igo zarete.

Gastronomiarekin lotutako jarduerek arrakasta izaten dute beti. Badago Basquetourrek bultzatzen duen museo gastronomikoen sare bat, eta hor sartuta gaude. D’elikatuz-ekin eta Idiazabalgo gaztaren museoarekin ere antolatzen ditugu hainbat ekintza, elkarlanean.

Sagardo Etxearekin ere bai.

Elkarlana garrantzitsua da, hortaz?

Saiatzen gara ahalik eta jende gehienarekin harremana izaten eta kolaborazioak bilatzen, azken finean museo txiki bat garelako. Batzuetan ez dute funtzionatzen kolaborazio horiek, baina aukerak eskaintzen dituzte. Bakoitzak bere aldetik joz gero, ez dugu ezer aurreratzen.

Gizartean badago halako ikuspegi bat, museoak aspergarritzat jotzen dituena. Zer egin horri aurre egiteko?

Beti pentsatu izan da museoan pieza batzuk daudela erakusgai, eta kitto. Baina museoa hori baino gehiago da. Jarduera pila bat antolatzen dira, eta dinamizazio handia dago gaur egun museoetan. Gipuzkoan, esaterako, aukera handia dago, programazio oso zabalarekin.

Baina egia da oraindik kosta egiten dela irudi hori haustea.

Gure esku dago jendeari beste gauza batzuk ere egiten ditugula transmititzea. Sentsazioa dut museotako langileon atzeko lana ez dela ikusten, eta ez dela baloratzen. Askotan bisitari kopurua hartzen da aintzat, baina ez dira baloratzen urtean zehar antolatzen ditugun ekintzak. Horrek frustrazioa eragiten digu.

Zein da museoek duzuen erronka nagusia?

Turistak barnealdera erakartzea da gure erronka nagusia.

Donostian turismo bulego berri bat ireki berri dute, turistak barnealdera bideratzeko helburuarekin. Ikusiko dugu ea nola funtzionatzen duen, baina ez dut argi ikusten irtenbidea hori denik. Barnealdeko turismoa saldu behar badute, lehenengo barnealdeko eskaintza ezagutu beharko dute. Oraindik lan handia dago egiteko. Dena den, asmoa ona da, eta ea fruituak ematen dituen.

Bertako jendeak ezagutzen eta baloratzen al du Gipuzkoako ondarea?

Nik uste dut ezetz. Jendeak ez du balioan jartzen bertako ondarea. Askok jakin ere ez dute egingo Gipuzkoan hainbeste museo daudenik. Horregatik da garrantzitsua hezkuntza. Museoak denontzat dira, baina errealitatea da jende bat ez dela etortzen. Esaterako, Igartubeitira familiak etortzen dira gehienbat, baina nerabeak eta jubilatuak ez. Gure buruari galdetu beharko diogu zergatik ez garen iristen jende horrengana.

Etorkizuna nola ikusten duzu?

Nik uste dut bagoazela poliki poliki aurrera. Garai batean ezin zen pentsatu eskualde mailan turismoa bultzatuko zuen instituzio bat egongo zenik ere, eta hori dagoeneko martxan dago; aurrerapauso handia da hori.

Hortaz, modu positiboan ikusi behar dugu etorkizuna. Lan asko dago egiteko, baina erronkak izatea ona da. Erronkak dauden bitartean, saiatu, ikasi eta egokitu egin beharko dugu.

12 GOIBERRI

1936KO GERRA GOIERRIN (ETA VI) IRAILAREN 19TIK 25ERA

Legazpiko Patricio Etxeberria lantegiko langileak, Urbasan bazkaltzera eramanda, uztailaren 18 bat ‘ospatzeko’. ‘LEGAZPI 1936’ LIBURUTIK

Ilun aroa hasi da Bidean ia geratu gabe menperatu dute frankistek falta zitzaien Goierriren eremua, mendebalekoa. Irailaren 17an hasitako erasoaldia 21ean bukatu da, eta 26rako Elgeta bakarrik geratuko da Debagoienean errepublikarren esku.

Aimar Maiz Bi egun aurretik hasitako behin betiko erasoa irailaren 19tik 21era gauzatu dute frankistek: Goierri osoa hartu, eta Debagoienera sartu dira. Urretxu bonbakatu, eta hildako ugari utzi dituzte Zumarragan eta Legazpin ere. Gerra, teknikoki, bukatu da Goierrin. Goierritarrentzat ez —milaka joan dira borrokara edo ihesi—, ezta biktima eta errepresaliatuentzat ere.

1936-9-19, larunbata. Gerra gordina, hirugarren egunez jarraian, Goierrin. Aktibitate han-

dia izan da, baina Gipuzkoa hegoaldeko defentsa-sektorea erori da. Frankistek erabat gainditu dute Ernio-Mandubia lerroa. Azpeitia-Azkoitiarako bidea libre geratu zaie. Zumarragan, errepublikazaleek isolatuta geratzeko arriskua dute.

Perez Salasen Taldeak jo du Salbatoretik Mandubiara.

Arriaran, Garin eta Astigarreta arazorik gabe hartu ditu, baina erresistentzia aurkitu du goialdean: errepublikarrek kanoi bat daukate Mandubian. Frankistak, beren artilleriak babestuta, Beizamara iritsi dira.

Irailaren 21ean hartu dute indar frankistek Goierri osoa menpean, eta Deba ibarrean dira Beasain-Elgeta zatia (32 km) 9 egunean hartu dute; Elgetatik Bilbora (48 km), 9 hil beharko dituzte

Tejeroren Taldeak, berriz, Ormaiztegi, Gabiria eta Ezkio atzo ziurtatu zituen, herenegun sartu eta gero. Ezkion jarri du aginte-postua. Gabiriatik Legazpira sartu da, eta berehala hartu du.

Ormaiztegitik eta Ezkio aldetik, Zumarraga du jo-puntuan.

Beloki mendian bildu dute errepublikarrek indarra. Kanoiak dituzte, Santa Lutzia ibarrera apuntatuta. Frankistek asaltoan hartu dituzte.

Hirugarren eraso-zutabea, Los Arcosena, hegoaldetik aurreratu da. Aztiriatik Telleriarte eta Brinkola hartu ditu, Tejero-

GOIBERRI 13

1936KO GERRA GOIERRIN (ETA VI)

1936-9-22, asteartea. Goierri galdu ondoren, eta behin Gipuzkoa ebakuatuta, Errepublika garaiko udalak herriz kanpo eratu dituzte, batez ere Bizkaian. Ihes egindako errefuxiatuei laguntzeko helburua du, lehen-lehenik.

Euzkadi egunkariak argitaratu du zein udalek non jarri duen egoitza. Goierrikoei dagokienez, Zumarragako Udal errepublikarra Bilbon kokatu dute, baita Urretxuko Udala ere. Beasaingo Udala Algortan (Getxo) jarri dute.

Goierri Garaian, indar okupatzaileek orain arteko udal legitimoen ordezkoak eta alkate berriak izendatu ditu. Legazpin, adibidez, Jose Etxeberria Agirre izendatu dute alkate, Patricio Etxeberriaren semea. Haren fabrika, militarizatuta, gerrarako materiala ekoizten hasi da. rekin Legazpin bat egiteko. Tenaza erako mugimendua borobil atera zaie.

Gaurko ekintza militarrek berebiziko garrantzia dute. Frentea Ernio-Errezil-Goiatz-Beizama-San Gregorio-Izkiza-Beloki-Eitzaga-Legazpi-TelleriarteBrinkola-Zegama lerrora aurreratu da.

1936-9-20, igandea. Tejeroren taldeak Zumarraga eta Urretxu hartu ditu. Geratu gabe Deskargara jarraitu du. Zumarragan atxilotutakoak Belokiko gurutzean fusilatu dituzte.

Perez Salas Urrestillara iritsi da; Azpeitia eta Azkoitia gaur bertan konkistatu ditu. Saleta Oñatira sartu da. Los Arcos komandantearen taldea Debagoienean sartu da, dagoeneko.

Udana gainean borrokak izan dira. Oñatitik milizianoz eta gudariz beteta kamioi bat iritsi da. Erreketeak agertu direnean, tiroketa hasi da. Gehienek ihes egin dute, baina Julian Perez legazpiarra (20 urte) harrapatu eta bertan fusilatu, aita Gaudencio Legazpiko falangisten burua den arren; batzuek

diote Julian EAJkoa zela, beste batzuek miliziano ezkertiarra.

Frentea Azkoitia-DeskargaOñati-Zegama lerroan geratu da, egunaren bukaeran.

1936-9-21, astelehena. Tejeroren Taldeak Antzuola hartu du, Deskargatik behera. Geroago, Bergara. Operazioen egunerokoan, «harrera gartsua» egin dietela idatzi du militarrak. Donostian ateratzen duten Unidad egunkari falangistak, aldiz, zera idatziko du: «Bizilagun gutxi Bergaran. Edo gehienek ihes egin dute, gehienak etsaiak direlako, edo etxearen azken zokoan ezkutaturik daude. Kalexketan bakardade beldurgarria dago». Goierri erretaguardian daukate jada frankistek, erasozutabe horretan ere. Menperatu dute guztiz eskualdeko lurra.

Beste taldeek ere aurrera jo dute. Perez Salasek bakarrik egin du topo erresistentziarekin, Azkoitia-Elgoibar bitarteko Azkarate gainean. Elgoibar defendatzen aritu diren indar errepublikarrak, baita Goierritik alde egin duten boluntario asko ere, Eibarrera bildu dira.

Frankistek gerran utzitako orbainaren mapa, Goierrin: hobi komunak. Zauriak itxi ez diren seinale bat. EUSKO JAURLARITZA

Zazpi hobi komun daude Goierrin eta muga inguruan easainen 1950eko hamarkada bukaeran ireki zuten gerrako hobi komun bat; Erorien Haranera eraman zituzten gorpuzkiak.

Zaldibian, 2002ko urriaren 9an ireki zuten, fusilatutako bi lagunen aztarnak aterata.

Eskualdean, ordea, beste lau hobi daude. Zumarragan, Beloki mendiko gurutzetik gertu (2 pertsona lurperatuta). Ataun Aiako hilerrian, gutxienez 7 leudeke, Paizabalen eta Lizarrustiko errepide bazterrean fusilatuak.

Idiazabalen, Etzegarateko ‘errebuelta txikian’, bat. Eta Altsasurantz, N-1eko 401. kilometroan, beste bat. Deskargan, beste bat...

B

1936-9-23, asteazkena. Milaka gazte eramango dituzte frankistek, soladutzako-kintetatik deituta, Molaren armada.

Legazpitik, esate baterako, 100 eramango dituzte, gerra bukatu arte, altxatuen tropetara.

Zazpi hilko dira.

Goierrin gauza asko aldatuko dira, denbora gutxian: ikurrina desagerrarazi eta jazarriko dute; kale-izenak aldatuko dituzte, fusilaketek jarraituko dute, baita isunek, kargugabetzeek eta mehatxuek ere; garaitu dituzten guztiak, erregimen faxista berria sustengatzera behartuko dituzte; umeei euskal izenak jartzea debekatu...

1936-9-25, ostirala. Molak Bilbo eta Durango bonbardatu ditu, airetik. Biharko, Debagoienean Elgeta bakarrik geratuko da gudarien esku. Beasaindik Elgetara arteko 32 kilometroak hartzen 9 egun iraun dute. Bilbo hartzea dute frankistek helburu. Elgetatik Bilborako 48 kilometroak egiten 9 hilabete beharko dituzte, ordea. Euskal Armadak bidea ez die erraz eta merke jarriko.

14 GOIBERRI

GARAI BATEAN

Goi-alde kuadrillakoak 1963. urtean, Euskal Jaietako desfilean, ‘Euskal literatura’ izeneko karrozarekin. GOIBERRI

Euskal literaturaren aldarria

Erredakzioa Urretxu Igandean Euskal Jaietako desfilea ospatuko da Urretxuko Santa Anastasia jaietan. Aurten, 17:30ean hasita, hamairu kuadrillak parte hartuko dute desfilean, zanpantzar, dultzainero eta erraldoiez lagunduta.

Goizean, berriz, euskal jaialdia egingo da.

Goi-alde kuadrillak, 1963an, garai hartan euskal literaturari

egiten zaion kasu eskasa plazaratu nahi izan zuen irudiko karrozaren bidez. Ez zen boladarik okerrena izan hala ere, ordura arteko euskarazko lanen gabezia ugaritu egin baitzen bat-batean kultur arloan egindako lanari esker.

Baina literatur argitalpen horiek ez zuten behar adinako laguntasunik izan, eta pixkanaka desagertze bidean jarri ziren.

GOIBERRI 15

ITSASONDOKO FESTAK

Itsasondoko festak Irailak 16, ostirala 17:00: Zinta karrera, ginkana eta merendola.

18:30: Txupinazoa eta Ijittoaren jaitsiera.

19:30: Toka txapelketa.

21:00: Herri afaria.

23:00: DJ Jaialai.

Goizaldean: Baratzuri zopa eta txokolatea banatuko dira Kaxintanen.

Irailak 17, larunbata 09:00: Goiz eresia herriko txistulariekin.

13:00: Beitiko Igoera.

14:30: Paella jana.

17:00: ‘Munduan Berbena’ ikuskizuna.

18:30: Joxe Mendizabalekin dantzaldia.

19:00: Play back lehiaketa. Mozorrotuta atera behar da. Gaia: euskal kirolak.

20:00: Mozorro festa. Gaia euskal kirolak da eta eguerditik mozorrotzea baloratuko da.

21:00: Ogitarteko jana. Biltzen den dirua beharrean dauden herritarren ongizaterako erabiliko da.

23:00: Elektrotxufa elektrotxaranga.

Irailak 18, igandea 09:00: Txisutlarien goiz eresia.

10:00-13:00: Puzgarriak Beiti kalean.

12:00: Hamaiketakoa herriko plazan.

Ondoren: Triki-poteoa.

14:30: Kantu bazkaria. Aurretik eman behar da izena.

16:00-18:00: Puzgarriak Beiti kalean.

17:30: Pilota partidak.

18:30: Buruhandiak eta Hernaniko erraldoiak.

Ondoren: Ijittuaren igoera.

20:00: Sagardo dastaketa.

16 GOIBERRI

URRETXUKO FESTAK

Urretxuko jaiak

Irailak 18, ostirala 17:00: Txupinazo aurreko ekintza sorta 12-15 urte bitartekoentzat.

Iparragirre plazan.

17:00: Xilipurdi taldearen eskutik Gaur Jaia haurrentzako dantzaldia Areizaga-Kalebarren plazan.

18:00: Erraldoi konzentrazioa, Mundo Mejor, San Martin eta Pagoeta auzoetan.

19:00: Buruhandiak eta erraldoiak kalez kale, Mundo Mejor, San Martin eta Pagoeta auzoetatik aterata.

19:30-22:00: Urolatarrak txarangak kaleak girotuko ditu.

19:30: Iparragirre-Balerdi musika tailerraren eta Lizarriturri txistulari taldearen kalejira.

19:30: Bertso poteoa eta Kalaba-

zinaren Igoera, gaztetxetik txosnetara.

20:15: Goierri-Verkol eta Disdira Bitxitegia taldeen saskibaloi partida, Aldiri kiroldegian.

20:30: Txupinazoa eta pregoia, Iparragirre plazan. Pregoilaria:Zumarraga-Urretxuko ikastola.

Ondoren: Andonikmugitzennau eta DJ Tirapu, Gernikako Arbola

plazan. Urola txaranga kaleak alaitzen ibiliko da.

21:15: Kalabazinak pregoia irakurriko du txosnetan.

23:00: IV. Hip-hop jaialdia, Gernikako Arbola plazan: Z Warriors, Throw Rap, Mini14flows & D. Ray eta OSE. 23:00: Kontzertuak txosnetan: Gureran, Odolaren Mintzoa.

GOIBERRI 17

URRETXUKO FESTAK

Irailak 19, larunbata 09:30: Urretxuko baserrietako abelgorrien erakusketa eta lehiaketa, Abenidan.

12:00: Zezentxoak, San Martin auzoko plazatxoan.

12:00: Sekundino Esnaola musika eskolako trikitilariak kaleak girotzen ibiliko dira.

12:00: Zumarraga-Urretxuko bertso eskolako bertsolarien saioa, Abenidan.

12:30: Ganadu lehiaketaren sari banaketa.

13:00: Herriarteko Folklore Jaialdian parte hartuko duten taldeei harrera udaletxean: Elai Alai Dantza Taldea (Portugalete, Bizkaia), Grupo Folklorico Lembranzas Gallegas (Vigo, Galizia) eta Asocia-

cion Folklorica Republica Saraki (Paraguay).

13:00: Alaitasuna errondallaren emanaldia, Gernikako Arbola plazan.

16:00: Goierri K.E. xake txapelketa. Areizaga-Kalebarren plazan.

17:00: 40. Gastronomia lehiaketa Gernikako Arbola plazako luzapenean.

Arratsaldean: Haurrentzako jolasak txosnagunean.

18:00: XIV. Urretxu-Zumarragako idi proba txapelketa, San Martin-Barrenkaleko probalekuan.

Partaideak: Paulo Aranberri, Patxi Aranbarri, Antonio Zabaleta eta Asier izagirre.

19:00: Herriarteko 28. Folklore Jaialdia, Gernikako Arbola plazan.

Txistulari Alardearen egitaraua arunbatean 23:00etan ondorengo taldeek parte hartuko dute Txistulari Alardean: Goiargi abesbatza, Sekundino Esnaola musika eskolako haurren abesbatza, Gorobel metal bostekoa, Lurra eta Irrintzi dantza taldeak, Edurne Iturbe trikitilaria, Zuhaitzaren Soinua Kolektiboa txalaparariak, herriko hainbat musikari eta abeslari, Urretxuko Argazkia elkarteko argazkilariak eta herri askotatik etorritako txistulariak.

Egitaraua: Martxa heraldikoak (M Gonzalez Bastida), Gurea da (S. Salaberri), Baietz (J. I. Ansorena), Algaraz (J. I. Ansorena), Martxa baten lehen notak (Mikel Laboa, moldaketa J. I. Ansorena), Habanera (X. Lete, moldaketa J. Astiazaran), Baldorba (B. Lertxundi, moldaketa A. Azpiazu), Muskerraren baltsa (K. Junkera, moldaketa X. Zabala), Askoz gertuago (G. Ojanguren, moldaketa X. Barriola), Udako egunak (A. Gozategi, moldaketa X. Zabala), Musikatu bizitza (G. Zabaleta, moldaketa J. Castillejo), Sagarra jo (Kalakan, moldaketa J. Ituarte) eta Gernikako Arbola ( J. M. Iparragirre).

L

20:00: .Zarraparra kontzertuak, Areizaga-Kalebarren plazan.

Blues & Deker eta Los Deltonos.

21:00: Gastronomia lehiaketaren sari banaketa, Gernikako Arbola plazako karpan.

23:00: Urretxuko Txistulari Tal-

dearen alardea, Iparragirre plazan. Eguraldi txarra eginez gero, Aldiri kiroldegian izango da.

00:15: Hesian taldearen kontzertua Gernikako Arbola plazan.

01:00: Kontzertuak txosnagunean.

18 GOIBERRI

URRETXUKO FESTAK

Irailak 18, igandea: Euskal Jaia: 10:00: Lizarriturri txistulari taldearen, Zumarragako Trikititxaren eta Iratzarri Dultzainarien diana.

10:30: Goizeko euskal jaialdiaren hasiera, Lekaio Kultur Elkartearen eskutik.

11:00: Artisauen erakusketaren hasiera.

11:15-14:30: Euskal jaialdia oholtza gainean. 11:15: Leraren ailegaera plazara trikitilariekin eta euskal dantzari ikasleekin. 11:30: Lurra dantza taldea. 12:15: Erraldoien ailegaera plazara eta balsa dantzatzea, Iratzarri dultzaineroen laguntzaz. 12:30: Grupo Folklorico Lembranzas (Vigo-Galizia) taldearen saioa. 13:00: Artisau erakusketako gai monografikoaren azalpen komentatuak.

13:30: Bertso eskolako bertsolarien saioa. 13:50: Paraguayko Asociacion Folklorica Republica Saraki dantza taldearen saioa.

12:00: Basoko lanen ondoren, hain gustukoa zen mokadutxoaren dastatzea.

12:00: Aldiri kiroldegian Donapaleuko, Legazpiko eta Urretxuko erraldoien konpartsak elkartuko dira. Ondoren, kalejira egingo dute.

12:30: Meza Nagusia Tourseko San Martin elizan.

12:30: Karrozeroen elkarretaratzea eta salda beroa txosnetan.

Kalejira Iparragirre plazan dagoen Gazte Bidean lokaleraino. Bertan, Triki GB hamaiketako egingo dute pintxoekin.

13:00: Kantu saioa Iparragirre kalean, Bentazaharreko Mutiko Alaiak taldearekin.

14:00: Euskal Jaiaren partaide guztien arteko herri bazkaria Ederrena pilotalekuan.

17:30: Karrozen ibilaldia Mugitegi industrialdetik abiatuta. 13 koadrillen karrozek eta ondorengo musika taldeekin parte hartuko dute: Azpeitiko Itsasi zanpantzar tal-

dea, Tolosako eta Urretxuko Iratzarri dultzaineroak, Donapaleu, Legazpi eta Urretxuko erraldoiak eta Urretxuko Lizarriturri txistulari taldea.

18:30: Zuhaitzaren Soinua Kolektiboaren saioa Gernikako Arbola plazan.

19:15: Ibilaldiko lehenengo karrozak Gernikako Arbola plazan sartzen hasiko dira.Denak iritsitako-

an, epaimahaiaren erabakia jakinaraziko da.

23:30: Euskararen aldeko kandela piztea Gernikako Arbolaren plazan.

00:00: Bedaioko Ingurutxoa dantza herrikoia, Gernikako Arbola plazan.

00:30: Gozategi taldearen kontzertua, Gernikako Arbola plazan.

01:00: Erromeria txosnagunean.

GOIBERRI 19

URRETXUKO FESTAK

Basoko lanak oizeko euskal jaialdian landuko duten gaia Basoko Lanak izango da aurten ere. Basotik etxera bidean egurrak egiten zuen bidea ezagutarazi nahi dute igande goizean.

10:30ean, Pagoetan hasi eta Gernikako Arbola plazaraino Basoko Lanak gaia jorratzeko beharrezkoa den materiala eramango dute. Gurdi eta lera baten bueltan, herriko musikarien laguntzarekin, kalejiran egingo dute bidea.

11:00etan, artisauen erakusketari hasiera emango diote Gernikako Arbola plazan. Iaz garatzen hasitako gaia sakontzen jarraituko dute Lekaiokoek. ÂŤIkuspuntua aldatuko diogu oraingoan, ordea.

Gure inguruko hainbat eraikinen hezurdura osatzen duen zurajea osatzeko ezinbesteko materiala da egurra. Eraikuntzari helduko diogu aurten.

Hala, zurezko egiturak egiteko ezinbesteko ziren habeak egingo ditugu plazan, eta eraikin baten hezurdura nolakoa den azalduko dugu. Era berean, egurra lantzen ere arituko dira plazan, eta gaztaina-zumitza lantzeko haurrentzako tailerra ere antolatu dugu igande goiz honetarakoÂť, diote Lekaiokoek.

G

Irailak 19, astelehena: Kuadrillen eguna: 11:00-14:00 eta 17:00-20:00: Haurrentzako parkea Domingo de Mendiaratz plazan. Eguraldi txarra egiten badu ekintzak Aldiri kiroldegian egingo dira.

12:00: Moto eta patinete lasterketa eroa Domingo de Mendiaratz plazatik abiatuta.

12:00: Zezentxoak eta poniak, San Martin auzoko plazatxoan.

Zezen jolasetan parte hartzeko izena eman behar da plazan bertan. Iraunkorra txarangak girotuko du plaza.

12:30: Iraunkorrak txaranga herrian zehar.

14:30: Herri bazkaria Abenidan.

Eguraldi txarrarekin Ederrena pilotalekuan eta Gernikako Arbola plazako luzapenean.

17:30-19:30: Kuadrillen arteko jokoak. Gernikako Arbola plazan.

Sokatira txapelketarako pisaketa eta izen ematea 12:30ean izango da Ederrena pilotalekuan.

Arratsaldean: Ehunzango Batukada taldea eta Iraunkorrak txaranga kaleak girotzen ibiliko dira.

20:00: Iparragirre Balerdi musika tailerreko bandarekin dantzaldia.

Gernikako Arbolaren plazan.

21:30: Kantu afaria. Gernikako Arbola plazan. Aurtengo artista gonbidatua Niko Etxart izango da.