Waterschap Scheldestromen Water leiden voorkomt lijden

Waterschap Scheldestromen Water leiden

voorkomt lijden

Foto: Rudy Visser

In de zomer hebben we er vaak te weinig van en in de winter teveel. Voor veel mensen is water een heel normaal iets. Maar zorgen dat Zeeland droge voeten houdt is nog een hele uitdaging. Waterschap Scheldestromen zorgt ervoor dat boeren in de zomer hun land kunnen beregenen, Zeeuwen veilig achter de dijken kunnen wonen en het aantal ernstige verkeerslachtoffers zoveel mogelijk wordt beperkt. Innovatie is daarbij erg belangrijk. “Het is niet altijd nodig om zelf het wiel uit te vinden”, vindt secretaris-directeur Wies Vonck. “Bij het verzinnen van oplossingen kijken we graag bij anderen organisaties en branches over de schutting.”

Innovatieve ideeën krijgen binnen het waterschap de volle ruimte. “Een gaaf voorbeeld vind ik de realisatie van de Multiflexmeter”, vertelt Vonck enthousiast. “In heel Zeeland hangen zo’n 1300 peilschalen om de waterstand in sloten af te lezen. Het aflezen van de meters gebeurde voorheen handmatig; een enorme klus. Twee medewerkers hebben een digitaal apparaatje ontwikkeld dat werkt op parkeersensoren. Prachtig om te zien dat iets kleinschalig met wat gefreubel begint en uitgroeit tot een middel om stuwen automatisch op afstand te kunnen bedienen! Dit scheelt ons veel werk en uiteindelijk geld.” Niet alleen hij is enthousiast. Ook landelijk sprong de slimme meter in het oog en werd in 2017 bekroond met de waterinnovatieprijs.

Omdenken Samen met een groepje collega’s broedt de secretaris-directeur op nieuwe ideeën die het waterschap verder kunnen helpen. Voor dat doel is bijvoorbeeld de kennislunch in het leven geroepen. Tijdens zo’n lunch staat een bepaald onderwerp centraal en

De secretaris-directeur staat aan het hoofd van waterschap Scheldestromen en wordt benoemd door de algemene vergadering. Wies Vonck werd op 7 juli 2016 benoemd. In zijn functie als directeur geeft hij leiding aan de ambtelijke organisatie en adviseert het dagelijks bestuur, de dijkgraaf en als secretaris de algemene vergadering. De secretaris-directeur is de schakel tussen het bestuur en de medewerkers van het waterschap.

wordt een spreker uitgenodigd. “De laatste lunch was met ‘omdenker’ Wim Twigt”, herinnert Wies. “Hij vertelde over ‘waarom anders doen?’.” Ook de ontmoeting met vogelkenner Nico de Haan was erg interessant. Hij vertelde ons hoe je je tuin vogelvriendelijk in kunt richten. Met de zeespiegelstijging en klimaatscenario’s van het KNMI in het achterhoofd is zo’n onderwerp ook relevant voor het werk van het waterschap. En het geeft wellicht aanleiding om anders naar ons regulier werk te kijken.”

Water Waterschap Scheldestromen zoekt constant naar manieren om effectief om

Wies Vonck

te gaan met zoet water en zout water buiten de deur te houden. “Het is de kunst om er voor te zorgen dat het water op het juiste moment op de juiste plek is”, legt Vonck uit. “Dit bereiken we door overtollig water via gemalen te verpompen. Tijdens droge periodes wordt water uit het Volkerak-Zoommeer bij Bergen op Zoom door middel van waterinlaten over Tholen en Sint Philipsland verdeeld. De kosten die hier aan zijn verbonden berekenen we niet door aan alle Zeeuwse belastingbetalers. Alleen agrariërs die gebruikmaken van de zoetwatervoorziening betalen een extra heffing.”

“Het is niet altijd nodig om zelf het wiel uit te vinden”

Superstormproof Wonen in Zeeland is niet zo vanzelfsprekend als het lijkt. Al eeuwenlang leveren de Zeeuwen strijd met het water. Dijken en duinen helpen daarbij. Met het oog op klimaatverandering werkt waterschap Scheldestromen samen met Rijkswaterstaat aan versterken van deze zeeweringen. “We hebben tot 2050 de tijd om dijken zo op te hogen dat ze een superstorm kunnen

weerstaan”, vertelt de secretarisdirecteur. “Als dijkbekleding wordt nu voornamelijk basalt gebruikt. We onderzoeken alternatieven van gerecycled materiaal dat uiteraard minstens zo sterk is.”

Zonnekracht “Onze waterpompen draaien 365 dagen per jaar. Zoiets kost veel energie. We vallen daardoor in de categorie grootverbruikers”, vertelt Vonck. “In 2025 willen we energieneutraal zijn. Hiervoor zijn al verschillende maatregelen genomen. Het ombouwen van rioolwaterzuivering Walcheren bij Ritthem tot energiefabriek bijvoorbeeld. De stroom die de fabriek zelf niet nodig heeft wordt teruggeleverd aan het net. Daarnaast doen we samen met andere partijen een proef met zonnepanelen op de dijk in Ritthem. Als je met gewone panelen op een stelling zou werken, moet je gaten in de dijk boren. Die raakt daardoor verzwakt. Mogelijk is zonnecellenfolie dat in de dijk wordt geïntrigeerd een alternatief.”

Veilig de weg op Naast waterbeheer is Scheldestromen verantwoordelijk voor 4.000 kilometer asfalt. “We hebben als doel dat het aantal ernstige verkeerslachtoffers in 2020, vergeleken met elf jaar eerder, is gehalveerd”, vertelt de secretarisdirecteur. “En als er toch een ongeval

gebeurt mag het niet aan de constructie van de weg liggen. Een kwetsbare groep zijn fietsers en bromfietsers. Als het kan leggen we daarom langs 80km-wegen aparte fietspaden aan, zodat er minder kans is dat een auto het fietspad op schiet.”

“Wij zorgen ervoor dat 380.000 Zeeuwen droge voeten houden”

In het creëren van slimme oplossingen trekt het waterschap veel op met Provincie Zeeland en de dertien Zeeuwse gemeenten. “Daarnaast werken we samen met scholen zoals HZ en Scalda, bijvoorbeeld door het bieden van stageplaatsen.” Door studenten een kijkje in de keuken te geven hoopt het waterschap op meer interesse en begrip. “Veel van wat wij doen gebeurt achter de schermen. De kennis over het waterschap bij de gemiddelde burger is daardoor beperkt”, weet hij. “Jammer, want wij zorgen ervoor dat 380.000 Zeeuwen droge voeten houden, rioolwater wordt afgevoerd en gezuiverd, het waterpeil wordt gehandhaafd en je over onze wegen veilig thuis komt. En dat voor omgerekend zo’n 80 eurocent per persoon per dag!”