Slika

PROJEKAT SLIKA Univerzitet u Novom Sadu Akademija umetnosti Departman likovnih umetnosti Katedra za slikarstvo

Univerzitet u Novom Sadu Akademija umetnosti Departman likovnih umetnosti Katedra za slikarstvo

4

Projekat Slika

Projekat Slika nastaje 2011. godine u težnji da asimilira i predstavi različito pozicioniranje slike i slikarstva, generacijske promene, kao i nestandardne i netipične sisteme tumačenja slike u savremenoj umetničkoj praksi.

Ovogodišnji projekat Slika odnosi se na realizaciju izložbe autora, profesora i saradnika Katedre za slikarstvo Akademije umetnosti u Novom Sadu kao i gostujućih profesora fakulteta/akademija umetnosti iz regiona.

Težnja projekta je dа sе objedinjavanjem različitih poetika svih autora-izlagača otvori još jedan dijalog o mogućim istraživačkim, asocijativnim, ontološkim i diskurzivnim elementima tumačenja slike.

Ovako koncipirana tema ima za cilj da idejno postavi i stvori osnovu za još jedan novi niz procesa u posmatranju, percepciji i analizi dela kroz kategoriju slike danas.

5

Bosiljka Zirojević Lečić Bojan Novaković Vlado Rančić Vidoje Tucović Goran Despotovski Dušan Todorović Dragan Matić Jovan Rakidžić Lidija Marinkov Pavlović Marina Vojvodić Branko Raković Slobodan Roksandić Domagoj Sušac

Projekat Slika 2012 Sanja Kojić Mladenov

Posle više stoleća dominacije slikarstva, tehnološke inovacije, naučna dostignuća, kao i brzina života su u 20. veku dovele do preispitivanja prirode i mogućnosti ovog medija u okviru novog društvenog sistema. Slikarstvo je neprekidno trajalo i razvijalo se tokom 20. veka, koristeći različite mogućnosti svog formalnog jezika, ali je intenzitet njegovog prisustva bio različit.

Posle krize slikarstva u sedamdesetim godinama, u kojima dolazi do pojave dematerijalizacije umetničkog predmeta i konceptualne umetnosti, sledila je ekspanzija slike u osamdesetim kroz transavangardu i neoekspresionizam. Od devedesetih godina i drugog talasa razvoja medijske umetničke prakse kod nas, dolazi do ponovne promene. Afirmisanje novih medija i pristupa u umetnosti, u prvom momentu je izazvalo pomeranje slikarstva sa svoje dominantne pozicije, a zatim je izvršilo pozitivan uticaj na sliku i ostale klasične likovne medije, uvođenjem novih mogućnosti eksperimentisanja i istraživanja. Paralelno sa ovim procesom, teklo je prenošenje znanja i iskustva slikarske prakse na nove medije, s ciljem njihovog razvoja, bogaćenja i proširivanja.

Potreba za boljim pozicioniranjem slikarstva u okviru ovih novih kretanja, proizvela je kako težnju za ravnopravnim uključivanjem slike u grupne izložbe savremene umetnosti, tako i želju za njegovim izdvajanjem kroz posebno koncipirane projekte. Tokom poslednje decenije, na internacionalnoj sceni su realizovane autorske izložbe posvećene istraživanju slikarstva u novonastalim okolnostima mnoštva medijskih praksi. Pittura or Painting, 50th International Art Exibition (2003), Frančeska Bonamija (Francesco Bonami) u Veneciji, bila je jedna od međunarodno najvidljivijih, a u našoj sredini ovom temom su se bavile izložbe: Slikarstvo (2003), Ješe Denegrija, Centar za vizuelnu kulturu Konkordija, Vršac; Hibridno – Imaginarno: slikarstvo ili ekran (2006), Miška Šuvakovića, Muzej savremene umetnosti Vojvodine, Novi Sad; Projekat: Umetnost u Vojvodini danas (2008), Save Stepanova, Galerija Bel Art, Novi Sad, Šid, Sremska Mitrovica, Inđija, Zrenjanin, Subotica, Kikinda, Vršac i Sombor; kao i manji autorski projekti realizovani u okviru tradicionalnih likovnih kolonija - Umetnička kolonija Ečka,

8

Savremena galerija, Zrenjanin: Slika 2010 - Still Life! (2010), autorke Sunčice Lambić Fenjčev; Slika 2011 – Interakcija (2011), Biljane Tomić i Slika 2012 – Opsesija (2012), Izabele Oldak; kao i godišnjih izložbi (Paleta mladih u Vrbasu, slikarske sekcije ULUS-a, ULUV-a) i dr.

U cilju okupljanja i prezentovanja savremene slikarske prakse nastao je i projekat Slika Akademije umetnosti u Novom Sadu, prvi put realizovan 2011. godine, kao izložba profesora i profesorki Katedre za slikarstvo Akademije umetnosti, da bi ove godine bio proširen saradnicima i gostujućim profesorima sa Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu i Umjetničke akademije u Osijeku. Projekat Slika (2012) prezentovan je u starom industrijskom prostoru - „Fabrici”, Studentskog kulturnog centra u Novom Sadu, sa razmatranjem savremenih procesa rada unutar ovog medija. Učesnici izložbe bili su: Bosiljka Zirojević Lečić, Bojan Novaković, Vlado Rančić, Vidoje Tucović, Goran Despotovski, Dušan Todorović, Dragan Matić, Jovan Rakidžić, Lidija Marinkov Pavlović, Marina Vojvodić, Slobodan Roksandić, Branko Raković i Domagoj Sušac. U samom opisu projekta navodi se: „Težnja projekta je dа sе objedinjavanjem različitih poetika svih autora-izlagača otvori još jedan dijalog o mogućim istraživačkim, asocijativnim, ontološkim i diskurzivnim elementima tumačenja slike”, uz tendenciju proširivanja obima izložbe i otvaranjem njenog koncepta ka slikarskim tendencijama iz regiona.

Težnja savremene umetničke prakse ka inovativnim, otvorenim i angažovanim sadržajima usmerila je aktuelnu slikarsku praksu ka intermedijalnim istraživanjima, novim tehnologijama, ispitivanju društvenog konteksta i kulturnoj memoriji. Analiza umetničkih radova slikara i slikarki ukazala je na prisustvo više aktuelnih relacija među kojima se ističu: odnosi slikarstva i drugih likovnih medija, slikarstva i savremenih nauka, tehnika i tehnologija, slikarstva i društvenog okruženja, odnosno situacije u kojoj se umetnici nalaze, i slikarstva i društvenoumetničke istorije.

Granična područja tradicionalnih likovnih disciplina izložena su međusobnim uticajima, formalnim i idejnim preplitanjima, te dolazi do njihove međusobne razmene metoda i tehnika. Slika danas može da sadrži elemente crteža, skulpture, grafike, video-umetnosti, filma, fotografije, stripa, arhitekture, web i digitalne kulture. To je izvršilo presudan impuls u

9

prevazilaženju ograničenja tradicionalnog poimanja slikarstva i ukazalo na velike mogućnosti ovog likovnog medija, ali i drugih disciplina, jer se međusobnom interakcijom mogućnosti eksperimentisanja i istraživanja umnožavaju. Savremenu scenu čine mnogi umetnici i umetnice koji ne trpe medijska ograničavanja, već nastoje da slobodno eksperimentišu sa različitim materijalima, tehnikama i vizuelnim sredstvima.

Na izložbi Slika uočljiva je težnja pojedinih autora i autorki za izlaskom slike u prostor i osvajanjem njenog neposrednog okruženja (Lidija Marinkov Pavlović, Goran Despotovski, Vlado Rančić). Za mnoge je karakteristična upotreba netipičnih slikarskih materijala ili ready made predmeta, kao što su: metal, karton, kutija, gramofonska ploča, dušek, novine, stare fotografije i slično. Eksperimentisanje sa različitim materijalima, teksturama, fakturama, vezivima i kombinovanjem tehnika prisutno je u većini predstavljenih radova (Bojan Novaković, Vlado Rančić, Vidoje Tucović, Goran Despotovski, Dušan Todorović, Jovan Rakidžić, Lidija Marinkov Pavlović, Branko Raković). Naglasak je često na bogatstvu slojeva materije, procesu rada, kao i upotrebi gesta, znaka i simbola, najčešće snažno i ekspresivno, ali i precizno, promišljeno, kao u radovima Bosiljke Zirojević Lečić.

Iako je najvidljiviji uticaj razvoja nauke, tehnike i tehnologije u nastanku i afirmaciji videoumetnosti, web i digitalne kulture, i tradicionalne likovne discipline nisu ostale izolovane njihovim napretkom. Početni konfrontrirajući odnos ka novim medijima danas je u radovima mnogih slikara zamenjen korišćenjem njihovih znanja i novih mogućnosti, ali i savremene tehnike i tehologije. Korišćenje npr. kamere, projektora ili računara u nastanku savremene slike danas ne predstavlja iznenađenje, kao ni obrnuti proces izlaganja slike daljim tehničkim i tehnološkim obradama. Uticaj digitalnih medija i vizuelnog jezika novih tehnologija prisutan je u koncepciji i realizaciji radova Marine Vojvodić, Bojana Novakovića, Dušana Todorovića, Domagoja Sušca i drugih autora i autorki prisutnih na izložbi Slika.

Sa druge strane društveno-politička, ekonomska i socijalna klima u kojoj živimo utiče na sve nas, takođe i na savremene stvaraoce kod kojih se javlja unutrašnja potreba, „nužnost” bića za reakcijom na društveno-politički kontekst našeg okruženja. To je vidljivo u izboru tema,

10

motiva, ali i samog načina rada. „Slike više nisu samo slike, nego antropološke, političke i socijalne izjave... Mada nisu političke vođe, umetnici su vizuelni lideri. Kroz njihove vizije možemo da postignemo veću svest o politici sveta oko nas1”.

Savremeni umetnici su većinom aktivno i motivisano prisutni u svetu koji ih okružuje.

Razmišljaju o situaciji koja ih okružuje, koriste savremene materijale, tehnička pomogala i medije. Mnogi se okreću istraživanjima ranijih umetničkih pojava, iskustvima avangardnih kretanja, društvenoj i kulturnoj memoriji (Dragan Matić, Bosiljka Zirojević, Slobodan Roksandić, Dušan Todorović, Goran Despotovski...).

Izložba Slika ukazuje na prisustvo različitih slikarskih praksi, od najtradicionalnije shvaćene slike u smislu štafelajnog platna, preko slike-objekta, do digitalne i postslike. Većina autora se kreće u prostoru ekspresivne, lirske ili geometrijske apstrakcije i konstruktivizma, više ili manje vidljive asocijacije na predeo, figurativne ili predmetne predstave, dok je nekolicina usmerena ka naglašavanju figurativnog umetničkog izraza. To sve potvrđuje da umetnici i umetnice aktuelne umetničke scene nisu zastupnici neke zajedničke orijentacije, jer ona u savremenoj umetnosti još od osamdesetih i posle transavangarde definitivno više ne postoji, nego su u pitanju veoma različite individualne opsesije, koje nalaze načine i mesta svog ispoljavanja u neprestano promenjivom savremenom socijalnom prostoru. Situacija sa slikarstvom danas je slična kao i sa ostalim likovnim medijima. Ono se ravnopravno sa drugim vizuelnim umetnostima uključuje u istraživanje relacija, regionalno-univerzalnih odnosa, postprodukcije, komunikacije, postistorije umetnosti, umetnosti multikulturalnog društva, medija i informacija. Takode, savremenu slikarsku praksu nije moguće grupisati i sagledati kao ranije - kroz umetničke stilove i pravce, već kroz prisustvo veoma raznovrsnih jezika istraživanja, ekperimentisanja i ispoljavanja individualnih koncepata.

1

Francesko Bonami „Pittura or Painting”, u 50th International Art Exibition/ Dreams and Conflicts- The Dictatorship of the Viewer, La Biennale di Venezia, Venezia, 2003.

11

Bosiljka Zirojević Lečić Velika kompozicija 1 163x114 cm, kombinovana tehnika, 2012.

Male kompozicije 33x24 cm, kombinovana tehnika (poliptih 6 delova), 2009.

13

Bojan Novaković Rastavljeni kolaž bez naziva 16 segmenata, poliptih (30x40cm), kolaž na platnu, 2012.

14

Vlado Rančić Christian Boltanski (omaž) dimenzije promenljive, ulje polimer, lesonit, platno, 2012.

17

Vidoje Tucović Metalne slike 240x100 cm, kombinovana tehnika, 2012.

19

Goran Despotovski Erased (izbrisan) 190x60 cm (4 segmenta), platno-tapacirani objekat, 2012.

21

Duťan Todorović Wall street rapshody, 200x220 cm, poliptih-instalacija (akril, platno, drvo, metal), 2012.

23

Dragan Matić The Anathomy of the rosehip paradox - votivni objekti Multiflex-a dva segmenta150x110 cm, ulje na platnu, 2012.

24

25

Jovan RakidŞić Tanka crvena linija 92x106 cm, ulje na platnu, 2012.

Izdvojena zemlja 92x106 cm, ulje na platnu, 2012.

Prva brazda 92x106 cm, ulje na platnu, 2012.

26

27

28

Lidija Marinkov Pavlović Ne daj mi nikada da odem promenljive dimenzije, 1 (30x200 cm) / 8 segmenta (35x30 cm), print na platnu, akril na platnu, lastiť traka, 2012.

29

30

Marina Vojvodić Radni Ä?inovi 16 segmenta 40x55 cm, print na platnu, 2012.

31

32

Branko Raković Živi mit 200x165 cm, ulje na platnu, 2009.

33

Slobodan Roksandić Slikani crteŞ ulje na platnu, 1992.

Bez naziva (tri slike) ulje na drvenoj podlozi / akril na drvenoj podlozi, 1993.

34

36

Domagoj Sušac Equilibrium (Short history of capitalism) 70x50 cm, digitalni print, 2005-2012.

Seven sticks 70x50 cm, digitalni print, 2012.

37

Umjetnička akademija u O sijeku

Domagoj Sušac (1974) Rođen je u Zagrebu. Nakon završene gimnazije u Osijeku, upisao je Akademiju likovnih umjetnosti u Zagrebu 1994. godine (grafički odsek). Diplomirao je 2000. godine, u klasi prof. M. Šuteja. Zaposlen je kao docent na Umjetničkoj akademiji u Osijeku. Živi i radi u Osijeku. d_susac@yahoo.com

Fakultet likovnih umetnosti B eo grad

Slobodan Roksandić (1949) Diplomirao je na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu 1977. godine. Magistrirao je na istom fakultetu 1980. godine, u klasi profesora Mladena Srbinovića. Zaposlen je na Fakultetu likovnih umetnosti od 1987, u zvanju redovnog profesora od 2004. godine. Od školske 2007/2008. godine predaje predmet Slikanje studentima III – V godine osnovnih studija i vodi specijalističke i doktorske studije. roksandics@yahoo.com

Branko Raković (1967) Diplomirao je na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu 1991. godine. Magistarske studije slikarstva završio je 1993. godine, u klasi prof. Antonovića. Doktorske studije je završio 2010. godine. Član je ULUS-a od 1992. godine. Od 1994. godine radi na Fakultetu likovnih umetnosti, trenutno u zvanju vanrednog profesora. Priredio je preko 30 samostalnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Učestvovao je na skoro tri stotine zajedničkih izložbi (Tokio, Osaka, Seul, Sofija, Prag i dr.) Dobitnik je više nagrada iz oblasti slikarstva, grafike i crteža. Živi u Beogradu. brr305927@gmail.com

38

Akademija umetnosti Novi S ad

Bosiljka Zirojević Lečić (1971) Diplomirala je slikarstvo 1994. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Postdiplomske studije završila je 2000. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Dušana Todorovića. Član je ULUV-a i ULUS-a. Član je umetničke grupe Multiflex. Izlagala šesnaest puta samostalno i učestvovala na više kolektivnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Vanredni je profesor na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, na Katedri za slikarstvo. bosiljkazirojevic@gmail.com / www.bosiljka.net

Bojan Novaković (1979) Diplomirao je slikarstvo 2002. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Postdiplomske studije završio je 2005. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Dušana Todorovića. Član je ULUS-a, SULUV-a i U. A. Tatlin. Izlagao je na preko šezdeset kolektivnih izložbi. Izlagao na dvadeset pet samostalnih izložbi. Od 2006. godine zaposlen je kao viši stručni saradnik na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, na Katedri za slikarstvo. bojan.novakovic@gmail.com / www.bojannovakovic.com

Vlado Rančić (1961) Diplomirao je slikarstvo 1986. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, u klasi profesora Jovana Rakidžića.

Postdiplomske studije završio je 1996. godine na istoj akademiji. Član je ULUS-a od 1987 a ULUV-a. 1998. godine. Izlagao je na višе sаmоstаlnih i kolektivnih izlоžbi u zеmlјi i inоstrаnstvu. Više puta je nagrađivan. Od 1991. godine zaposlen je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, gde je i redovni profesor od 2006. godine. Od 2008. godine radi kao mentor na doktorskim studijama na Fakultetu umetnosti u Nišu, na predmetu Slikanje. rancicvlado@gmail.com

Vidoje Tucović (1968) Diplomirao slikarstvo 1994. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Postdiplomske studije završio 2000. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Dušana Todorovića. Član je umetničke grupe Urban District 16_11. Održao dvadeset i tri samostalne izložbe i učestvovao na mnogobrojnim zajedničkim izložbama. Od 2003. godine zaposlen je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, a od 2004. godine radi kao docent na Katedri za slikarstvo. vidojet@eunet.rs

39

Goran Despotovski (1972) Diplomirao je slikarstvo 1999. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Postdiplomske studije završio je 2003. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Dušana Todorovića. Član je ULUS-a i ULUV-a od 1999. godine.

Učestvovao je na više kolektivnih izložbi i projekata. Izlagao je na višе od trideset sаmоstаlnih i višе kolektivnih izlоžbi u zеmlјi i inоstrаnstvu. Više puta je nagrađivan. Od 2004. godine zaposlen je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu a od 2009. godine radi kao docent na Katedri za slikarstvo. art@gorandespotovski.com / www.gorandespotovski.com

Dušan Todorović (1945) Diplomirao je slikarstvo na Akademiji umetnosti u Beogradu 1972. godine. Magistarske studije završio je 1975. godine na istoj akademiji. Član je umetničke grupe Urban District 16_11. Izlagao je na višе od pedeset sаmоstаlnih i višе kolektivnih izlоžbi u zеmlјi i inоstrаnstvu. Više puta je nagrađivan. Redovni je profesor na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. tod.dujac@gmail.com

Dragan Matić (1966) Diplomirao je slikarstvo 1991. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, u klasi prof. Vladimira Tomića.

Postdiplomske studije završio je 2000. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Dušana Todorovića. Od 1995. do 2006. godine član je grupe Art Circus. Član je grupe Multiflex od 2006. i grupe Happy Trash Production od 2005. godine. Izlagao je samostalno i kolektivno u zemlji i inostranstvu. Od 1998. godine zaposlen je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, gde je vanredni profesor na Katedri za slikarstvo. matic.dragan4@gmail.com

40

Jovan I. Rakidžić (1944) Diplomirao je slikarstvo 1968. godine na Akademiju likovnih umetnosti u Beogradu, u klasi prof. Ljubice Cuce Sokić. Postdiplomske studije završio je 1970. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Stojana Ćelića. Izlagao je na višе od pedeset sаmоstаlnih i višе kolektivnih izlоžbi u zеmlјi i inоstrаnstvu. Više puta je nagrađivan. Redovni je profesor na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. rakidzici@open.telekom.rs

Lidija Marinkov Pavlović (1972) Diplomirala je slikarstvo 1996. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Postdiplomske studije završila je 2001. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Jovana Rakidžića. Član je ULUV-a i ULUS-a. Izlagala je na preko sedamdeset kolektivnih izložbi u zemlji i inostranstvu, i na dvanaest važnijih samostalnih izložbi. Dobitnica je više nagrada iz oblasti slikarstva i proširenih medija. Od 2000. godine zaposlena je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu a od 2011. godine je docent na Katedri za slikarstvo. lidija_27@yahoo.com

Marina Vojvodić (1976) Diplomirala je slikarstvo 1999. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Postdiplomske studije završila je 2001. godine na istoj akademiji, u klasi prof. Milana Blanuše. Doktorsku disertaciju odbranila je 2009. godine na interdisciplinarnim doktorskim studijama Univerziteta umetnosti u Beogradu. Od 2000. godine član je ULUS- a. Priredila je osamnaest samostalnih izložbi i učestvovala na brojnim grupnim izložbama i umetničkim projektima u zemlji i inostranstvu. Dobitnica je više nagrada iz oblasti slikarstva. Od 2004. godine zaposlena je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu kao viši stručni saradnik na Katedri za slikarstvo. marinamakico@yahoo.com

41

42

43

44

Prijekat Slika Univerzitet u Novom Sadu Akademija umetnosti Departman likovnih umetnosti Katedra za slikarstvo Novembar 2012.

SKC Fabrika, Novi Sad

Projekat Slika Organizator/Izdavač: Univerzitet u Novom Sadu - Akademija umetnosti Đure Jakšića 7, 21000 Novi Sad, Srbija www.akademija.uns.ac.rs Za izdavača: Profesor Zoran Krajišnik, dekan Autori i koordinatori projekta: Dragan Matić, vanredni profesor Goran Despotovski, docent Grafičko oblikovanje: Goran Despotovski Fotografija: Goran Despotovski Petar Mirosavljević Suorganizator: Studentski kulturni centar Novi Sad Tehnička podrška: Departman dramskih umetnosti, Katedra za audio vizuelne medije, Studijski program dizajn svetla Tiraž: 600 Štampa: Stojkov Štamparija, Novi Sad 2012.

Projekat je podržao: Grad Novi Sad, Gradska uprava za kulturu

UNIVERZITET U NOVOM SADU

AKADEMIJA UMETNOSTI

CIP - Кaтaлoгизaциja у публикaциjи Библиoтeкa Maтицe српскe, Нoви Сaд 7.038.53(497.113 Novi Sad) „2012” (083.824) AКAДEMИJA умeтнoсти (Нoви Сaд) Projekat slika : Univerzitet u Novom Sadu, Akademija umetnosti, Departman likovnih umetnosti, Katedra za slikarstvo / [autori projekta Dragan Matić ; Goran Despotovski ; tekst Sanja Kojić Mladenov] . - Novi Sad : Akademija umetnosti, 2012 ( Novi Sad : Stojkov) . - [48] str. : ilustr. ; 22 cm Tiraž 600.

ISBN 978-86-88191-16-6 a) Aкaдeмиja умeтнoсти (Нoви Сaд) . Департман ликовних уметности - Изложбени каталози б) Мултимедијална уметност - Нoви Сaд - 2011 - Излoжбeни кaтaлoзи COBISS.SR-ID 275457031