Burgergroen in Rotterdam Noord

BurgerGroen in Rotterdam Noord een handleiding voor groene politiek

GroenLinks Rotterdam Noord bureau Volhoudbaar september 2013

Inhoudsopgave 1.

2.

3.

4.

Voorwoord Inleiding Tijd en ruimte voor groen Voorbeeldig BurgerGroen Prachtig

1. Geveltuin 2. Bloktuin 3. Straattuin 4. Schooltuin 5. Buurttuin 6. Pleintuin 7. Gordelwegtuin 8. Bermtuin 9. Hofpleinlijntuin 10. Bomen in de straat 11. Ecosingel 12. Braakliggend terrein Heer Vrankestraat, Wolstraat en Zwaanshals

5.

de Ecoschouw en andere ideeĂŤn.

Colofon

Voorwoord ‘Ik wil meer groen in de wijken!’ Dat zegt de Rotterdammer steevast als je hem vraagt wat er moet gebeuren in de stad. Iedereen vindt het prettig om groen om zich heen te hebben. Geen enkele politieke partij is tegen groen en er is vrijwel geen ambtenaar te vinden die groen maar niets vindt. En toch ervaart men een tekort aan groen in een stad als Rotterdam. Vreemd eigenlijk, want Rotterdam is ‘objectief gemeten’ de groenste stad van Nederland.

Maar wat is dat dan, een omgeving die men als groen ervaart? Zijn stedelijke wijken te vergroenen zonder hectares hiervoor beschikbaar te maken? GroenLinks ging aan de slag in de deelgemeente Rotterdam Noord.

Het antwoord is ja, ook versteende wijken kunnen ‘vergroend’ worden. En ja, het is mogelijk om een groen gevoel bij bewoners te veroorzaken. Tenminste, als je daar aandacht en prioriteit aan geeft. Planten, kruiden, struiken en bomen zijn goed voor het welbevinden. Het draagt bij aan gezondheid, ontspanning en een goed gevoel bij mensen.

Uitzicht op mooie bloemen fleurt op en een natuurlijke aanleg en beheer van groen brengt ook nog eens zangvogels en vlinders terug in de stad. Zeg nou zelf, wie wordt daar niet blij van?

GroenLinks gelooft dat de stad en het groen prima verkering kunnen hebben, en stelt dat een gemeente de sleutel in handen heeft. Zij gaat immers over het beheer van groen en straat en plein. Zij kan immers bewonersinitiatieven waarderen, daar ruimte voor laten én faciliteren.

Als het gaat om groen in de wijken blijken de bewoners van onschatbaar belang. Bewoners nemen initiatief, signaleren, trekken aan de bel en zetten de schouders eronder. Zij zien de mogelijkheden en ervaren de effecten van meer (eigen) groen. Een overheid kan dit faciliteren. Daar is aandacht voor nodig.

Met aandacht en prioriteit voor (kleinschalig) groen kunnen groene initiatieven tot stand komen. Groene binnenterreinen, groene pleinen, groenperken voor bewoners, plantenbakken, groengevels: ze komen als van nature.

Om de stad te ‘vergroenen’ zijn de ideeën en plannen het probleem niet, die zijn er genoeg. Ook de aanleg is het probleem niet. Het maken van afspraken over beheer, het verzorgen van de planten en de bodem, het geven van water indien nodig en het beheer van de sleutel van binnenterreinen die semi-openbaar zijn, daar is het vaak lastig.

De bewoners kunnen hier zelf en belangrijke rol in spelen door zich te organiseren, mensen die de verantwoordelijkheid op zich willen nemen te leveren en er voor te zorgen dat signalen uit de buurt worden opgepikt, onderling worden opgelost of anders dit bespreken met ambtenaren, medewerkers van woningcorporaties, bedrijven of grondeigenaren of bij bestuurders en gemeenteraadsleden.

Het opstellen van passende zelfbeheercontracten zijn hierbij onontbeerlijk. In deze contracten staan duidelijke afspraken waar alle betrokkenen zich aan houden. Het bestuur van de stad moet dit faciliteren en een (vaak een kleine) financiële bijdrage doen. Niet alleen de gemeentelijke, maar ook de rijksoverheid kan een belangrijke rol hebben. Zo zijn bijvoorbeeld tuinen als de Tussentuin in de Provenierswijk gerealiseerd door een samenwerking van bewoners en de woningcorporatie en met inzet van middelen van voor de roemruchte Krachtwijken tot een succes gemaakt.

We willen met dit boekje putten uit eigen ervaring en laten zien wat er gebeurt als een lokale overheid zowel burger als natuur de ruimte laat en faciliteert. We geven daarbij ons eigen lokale recept om daar te komen. Ik verklap vast dat het niet over ‘meer geld’ gaat, maar om een andere houding.

Dit boekje is ter inspiratie, als handleiding voor groene politici.

Tot ons grote groene genoegen, Amelie Veenstra fractievoorzitter GroenLinks Rotterdam-Noord

Rotterdam Noord 1903

" " " " " " " " " "

" " " " " " " " " "

" " " " " " " " " "

" " " " " " " " " " " "

" " " " " " " " " " " " "

" " " "

Rotterdam Noord 2012

" " " " " " " " " " " " "

" " " " " " " " " " " " " "

" " " " " " " " " " " " " "

" " " " " " " " " " " " " "

" " " " " " " " " " " " " "

Inleiding Groen is goed voor de mens. Groen is goed voor de stad. Een groene stad levert frisse lucht, schone grond en schoon water op. Een groene buurt biedt avontuurlijke speelruimte voor kinderen en ruimte voor mensen om elkaar te ontmoeten en te verpozen. Kortom, een groene stad is goed voor de gezondheid van haar inwoners.

Het beheer van de openbare ruimte in de stad is een primaire taak van de gemeente of deelgemeente, maar een stad die ruimte biedt aan haar inwoners om een deel van de groene ruimte naar eigen ideeĂŤn in te richten en te beheren levert ook nog eens inwoners op die betrokken zijn bij de stad. Een groot deel van het groen in de stad bevindt zich op particuliere grond. Het grootste deel van de tuinen bij woningen liggen binnen de bouwblokken en is niet zichtbaar vanaf de openbare weg. Tussen die particuliere tuinen en de openbare ruimte ligt een overgangsgebied waarin inwoners en gemeente samen kunnen werken aan een stad die groener en plezieriger is.

Dit boekje gaat over initiatieven van burgers en gemeente voor het particuliere beheer van openbare ruimte. De buurtbewoners hebben door deze initiatieven directe invloed op hun omgeving en voelen zich betrokken bij hun buurt en werken samen om de straat en buurt aantrekkelijk te maken en houden. In dit boekje worden twaalf voorbeelden gepresenteerd. Twaalf prachtige. In het laatste hoofdstuk worden een aantal ideeĂŤn en voorstellen gedaan om de betrokkenheid en mogelijkheden te vergroten.

Tijd en ruimte voor groen Rotterdam Noord is een deel van de stad Rotterdam dat zich vanaf de tweede helft van de 19e eeuw heeft ontwikkeld en er wonen nu ongeveer 50.000 mensen. Deelgemeente Rotterdam Noord is begrensd door de Rotte aan de oost- en zuidzijde, de A20 aan de noordzijde en spoorlijn aan de westzijde. De singels en het Vroesenpark zijn onderdeel van een grote openbare groene structuur van de stad. Op een aantal singels en mooie lanen met grote bomen en ruime middenbermen na, geven de straten en buurten van Rotterdam Noord een behoorlijk versteende indruk. Niet vreemd, de binnenstad van Rotterdam was overvol door de toestroom van arbeiders uit het hele land door de aanleg van de Nieuwe Waterweg en de ontwikkeling van handel en industrie.

In 1870 werd in Oude Noorden begonnen met bouwen van woningen langs de Noordsingel. Van het oorspronkelijke plan om de wijk met ruime straten en bouwblokken op te zetten kwam niets terecht. Allerlei speculanten kochten de steeds duurder wordende grond op en wat gebouwd werd waren kleine woningen in ondiepe bouwblokken en smalle straten. Dit is zichtbaar in de Agniesebuurt, Provenierswijk en het Liskwartier, die in dezelfde tijd zijn gebouwd. In het begin van de 20e eeuw werd de woningwet ge誰ntroduceerd en werden de buurten ruimer opgezet, het verschil is duidelijk te zien in Bergpolder en Blijdorp die in de periode tussen de twee wereldoorlogen werden gebouwd. Het Vroesenpark is vanaf 1929 aangelegd, deels als werkverschaffingsproject in de crisistijd van toen.

Een groot deel van het park werd vanaf 1940 omgebouwd tot diergaarde Blijdorp, terwijl de bomen in de rest van het park in de hongerwinter werden gekapt. Na de oorlog is een geheel nieuw park aangelegd in de vorm van een gebruikspark voor recreatie.

De singels van Rotterdam zijn allemaal onderdeel van het ambitieuze Waterproject dat in 1841 ontworpen is door de toenmalige stadsarchitect Willem Rose. De singels werden aangelegd om het zwaar vervuilde water uit de grachten van de binnenstad af te voeren door water vanuit de Nieuwe Maas in te laten en met een omweg weer op een andere plaats de Maas in te pompen. De grachten werden gebruikt om het afvalwater en alle andere afval in te dumpen, maar werden ook gebruikt als bron van drinkwater.

In het begin van de 19e eeuw leidde deze onvermijdelijke veruivuiling tot een enorme stank in de overvolle stad en regelmatig waren er uitbraken van de toen nog dodelijke ziekte cholera. Door de uitvoering van het Waterproject nam de kwaliteit van het oppervlakte water toe, maar de uitbraken van cholera bleven bestaan. Eind 19e eeuw werd daarom begonnen met de aanleg van gemeentelijke drinkwaterleidingen en rioleringen. De singels zijn ontworpen door de beroemde landschapsarchitecten Zocher en bleven een aantrekkelijke plek om te wonen. Het Waterproject, de singels en de aangrenzende gebouwen, zijn sinds juli 2011 een ‘van rijkswege beschermd stadsgezicht’ van Rotterdam.

Bij het bombardement van Rotterdam aan begin van de Tweede Wereldoorlog is ook een deel van Rotterdam Noord verwoest. De ‘brandgrens’ is zichtbaar gemaakt met verlichte vlammen in de tegels in de straten van de Agniesebuurt en het Oude Noorden. Terwijl de binnenstad van Rotterdam weer werd opgebouwd en in RotterdamZuid grootschalige nieuwe uitbreidingswijken werden gerealiseerd, werden grote delen van Noord verwaarloosd.

De vele woningen in bezit van particuliere verhuurders en huisjesmelkers hadden achterstallig onderhoud, slechte funderingen en raakten in verval. Er werden ook rigoureuze sloopplannen gemaakt voor de aanleg van een heuse vierbaanssnelweg langs de Rotte om de binnenstad beter bereikbaar te maken vanaf de A20.

Deze plannen uit de jaren ’60 werden tegengehouden door vele protesten van actiegroepen uit de stad. In 1973 kwam met het kabinet Den Uyl een doorbraak voor de stadsvernieuwing en in Rotterdam werd het ‘Rotterdamse Model’ geïntroduceerd waarbij ambtenaren en buurtbewoners intensief samenwerkten om plannen voor de buurt te maken. In korte tijd werden enorme aantallen (17.000!) woningen in de oude stadswijken onteigend en gerenoveerd, opgetopt of gesloopt en vervangen door nieuwbouw. De vele ‘gele en bruine blokken’ in Noord zijn het resultaat daarvan. Maar er is ook meer ruimte in het Oude Noorden gemaakt doordat op de plaats van gesloopte woningblokken 24 pleinen, parkjes en binnenterreinen zijn aangelegd of opgeknapt.

De afgelopen 25 jaar is Rotterdam Noord veel kleinschaliger ontwikkeld door meer koopwoningen in de buurten te bouwen en bedrijvigheid te stimuleren. Er zijn ook veel projecten gedaan voor sociale participatie, onderwijs en veilig-heid. Rotterdam Noord heeft zich ontwikkeld tot één van dé multiculturele wijken van Rotterdam. Tegenwoordig woont in Noord een grote diversiteit aan mensen uit alle windstreken van de wereld, naast veel studenten, kunstenaars, gezinnen en pas afgestudeerden die aan hun professionele carrière beginnen.

Na een periode dat het vooral over ‘stenen’ ging, is de laatste jaren veel aandacht gegeven aan de ontwikkeling van de groene ruimte. De bewoners van de buurten, de gemeenteraad en het dagelijks bestuur van de deelgemeente hebben ieder een eigen rol in dit voortdurende project. Veel van de initiatieven van bewoners van Rotterdam-Noord bestaan uit groene initiatieven, een buurttuin of een geveltuin bijvoorbeeld, of ze komen in actie als er een bomen in de straat dreigen te worden gekapt. De tuinen langs de Gordelweg waren eerst schooltuinen die in beheer waren bij de gemeente en nu onderhouden worden door bewoners uit Rotterdam Noord.

De gemeenteraadsleden van GroenLinks stimuleren en ondersteunen initiatieven van burgers graag, maar komen zelf ook in actie door moties op te stellen en die door samen te werken met andere partijen aangenomen te krijgen in de deelgemeenteraad waardoor het beleid gaat worden voor het dagelijks bestuur. Verbetering van de ecologische waarde van het groen en de beleving daarvan op buurtniveau is voor GroenLinks vaak leidend. Moties titels als ‘Blij met Bijen’, ‘Uitrol van natuurbermen’, ‘Vogels terug in Noord’ en ‘Inheemse bomen en planten in Noord’ spreken de ambities uit.

GroenLinks heeft een vertegenwoordiger in het zittende dagelijks bestuur en is bij de onderhandelingen voor de opdracht aan dat bestuur bijzonder actief in geweest om in de coalitie een stevige opgave voor de ontwikkeling van de groene ruimte voor elkaar te krijgen. Voorbeelden daarvan is het project Kindvriendelijk wijk in het Oude Noorden, waar een bijzondere route wordt aangelegd die scholen, speelplaatsen en pleinen verbindt, vaak met groene middelen. Verschillende pleinen zijn ‘vergroend’ in Noord en de singels worden ook op een meer natuur-vriendelijke manier ingeplant. Dat is niet alleen aantrekkelijker om te zien, maar ook goed voor de waterkwaliteit van de singels.

De realisatie van een groene kade langs de Rotte is een ander groot project dat nu in uitvoering is.

Dit klinkt allemaal mooi, maar het realiseren van een groene wijk is niet makkelijk. Budgetten voor vergroening moeten altijd concurreren met sociale voorzieningen, onderhoud van wegen, inzet van stadstoezicht of het maken van nieuwe pleinen of parkeerplaatsen. Grootschalige investeringen in groene voorzieningen voor de aanleg van een bijzonder park op de voormalige Hofpleinlijn bijvoorbeeld is daarom lastig, nog afgezien van de eigendomsverhoudingen van het grote bouwwerk dwars door de deelgemeente.

Nu heeft RotterdamNoord inmiddels een redelijk ‘groene taart’, maar de inzet van GroenLinks is daar ook ‘groene slagroom’ op te krijgen. Want een groene stad is natuurlijk aantrekkelijk en gezonder, de belevingswaarde van ecologisch groen is hoger en vaak ook nog eenvoudiger in onderhoud en bovendien goed voor insecten en allerlei kleine dieren. Maar het gaat GroenLinks niet alleen om aandacht voor dierenwelzijn, maar vooral om het welzijn van de mensen in de buurt. Veel onderzoeken tonen aan dat bewoners zich gelukkiger en gezonder voelen in een buurt met groen en dieren om zich heen, vooral als ze daar zelf in kunnen actief een bijdrage aan kunnen leveren.

Samenwerking tussen burgers en gemeente voor de inrichting en het beheer van de groene ruimte in de buurt vraagt om initiatieven van de raad en een andere houding van bestuurders en gemeentelijke organisatie. Beheer van Groene ruimte voor burgers vraagt ook een andere houding van de uitvoerende dienst van de gemeente. Dus niet zondermeer de standaard bestekken uitvoeren, maar rekening houden met dat wat burgers daar doen.

Wil GroenLinks dan schorseneren en prei op de Noordsingel? Nee, natuurlijk niet. Het park, de singels, binnenplaatsen en straten moeten er aantrekkelijk uitzien en gebruikt kunnen worden. GroenLinks wil graag dat het aangenaam wonen is in de stad en dat bewoners trots zijn op hun buurt. GroenLinks wil graag dat bewoners zeggenschap hebben over hun eigen omgeving en daar gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor nemen. En GroenLinks wil graag dat de gemeente hen daarbij helpt als dat nodig is. Soms door richting te geven, soms door de kar te trekken en soms door gewoon niets te doen.

Voorbeeldig BurgerGroen

Prachtig

1. Geveltuin

Burgers

Onderhoud en aanleg.

Initiatief van buurt, straat of individuele bewoner.

Aanvragen subsidie indien nodig.

Politiek

Budget en kaders maken voor klein groen.

Toezien op uitvoering.

Gemeente

Legt geveltuin aan en levert materiaal, aarde en planten.

Simpele procedure en indien nodig: ondersteuning.

Open houding en waardering initiatief van burgers.

Gemakkelijk benaderbaar van betrokken personen.

Toestaan dat mensen hun straat zelf inrichten en beheren.

Afspraken maken over beheer, over ‘afblijven’ en geen gifgebruik.

Jaarlijks wordt een Geveltuinendag georganiseerd door bewoners, de gemeente ondersteunt dit met een kleine financiĂŤle bijdrage voor promotie.

2. Bloktuin Burgers

Gezamenlijk initiatief nemen voor ideeĂŤn voor aanpassing van binnentuin.

Doen van een deel van het onderhoud.

Afspraken maken over het beheer van de sleutel.

Actief gebruik maken van de tuin en van de ruimte genieten.

Politiek

Samen met bewoners het project definiĂŤren en financiering regelen.

Opstellen gezamenlijke beleidskaders voor herontwikkeling van binnenterreinen met woningcorporaties en scholen.

Gemeente

Advisering over het groen en de veiligheid van de tuin.

Opdrachtgevende rol voor de uitvoering.

Aanleggen van voorzieningen zoals een buitenkraan.

Veel binnenterreinen waren verwaarloosd en rommelig. Door het terrein in te richten met buurtbewoners wordt de binnentuin een ontmoetingsplaats voor bewoners en een plek voor activiteiten. De tuin is een sociale plaats en verbindt mensen en natuur.

3. Straattuin

Burgers

Onderhoud en aanleg.

Buurtinitiatief, contact opnemen met gemeente.

Aanvragen subsidie indien nodig.

Gemeentelijk groen wordt beheerd door bewoners.

Politiek

Budget en kaders maken voor klein groen en zelfbeheer.

Toezien op uitvoering en coรถperatieve houding van gemeentelijke diensten.

Waardering voor initiatief van ondernemers en buurtbewoners.

Gemeente

Levert materiaal, aarde, planten en kennis, indien nodig.

Simpele procedure en eventueel adviezen voor inrichting en onderhoud.

Gedoogt enige burgerlijke ongehoorzaamheid in gebruik openbare ruimte.

Geeft instructies aan uitvoerders van groenbeheer.

De bewoners van de straat nemen zelf het initiatief voor het aanleggen van de tuin en nemen contact op met de gemeente om hun plan te realiseren.

4. Schooltuin

Burgers

Schoolbestuur en ouders nemen initiatief en maken een gezamenlijk plan.

Ze maken afspraken, ook met de buurt, over gebruik en beheer.

Politiek

Koppeling met natuur- en milieueducatie leggen.

Maken van beleidskader en financiering voor fonds Groene Schoolpleinen.

Toezien op uitvoering en coรถperatieve houding van gemeentelijke diensten.

Gemeente

Advisering en begeleiding.

Leveren van materiaal, aarde en planten indien gewenst.

Instructie gemeentelijke diensten over onderhoud, ook van de omgeving.

De schooltuin ligt op het schoolplein zelf of dichtbij de school. De tuin is onderdeel van een lesprogramma voor natuur- en milieueducatie. De school kan zelf dat programma samenstellen, de gemeente levert maatwerk, in Rotterdam Noord wordt dat nu gedaan door de Speeldernis, een ander milieu- of natuureducatiecentrum zou dat natuurlijk ook kunnen doen. Het onderhoud van de tuin wordt gedaan door de kinderen, ouders en onderwijzers.

5. Buurttuin

Burgers

Initiatief wordt genomen door buurtbewoners in georganiseerd verband, door ondernemers of instellingen.

Maken van gezamenlijk plan voor ontwerp, uitvoering en beheer.

Politiek

Maken van beleidskaders voor buurtgroen en zelfbeheer.

Beschikbaar stellen van fondsen en ondersteuning externe werving.

Toezien op uitvoering en coรถperatieve houding van gemeentelijke diensten.

Overleg met woningcorporatie, indien gewenst.

Gemeente

Aanleggen van een buitenkraan.

Beschikbaar stellen van een schuurtje met gereedschap.

Grondverzet, leveren van materiaal en afvoer van restmateriaal.

Communiceren van gemaakte afspraken aan gemeentelijke diensten.

Biedt hulp bij het opzetten van de organisatie, indien gewenst ondersteund door opbouwwerk.

In de Agniesebuurt is het opbouwwerk betrokken om de jongeren te begeleiden bij een particulier initiatief.

De tuin bij het gebouw voor ouderenzorg van Humanitas aan de Bergweg wordt beheerd door een tuinman die meerdere tuinen in Rotterdam Noord begeleidt en onderhoudt. De tuin is een plek om te verpozen voor de bewoners van het gebouw en de buurt natuurlijk.

Bij het Lisplein is een klein stukje van de openbare ruimte door bewoners ingericht als pluktuin. Het initiatief wordt ondersteund door het naastgelegen eetcafĂŠ en bedrijven uit de buurt.

De tuin NU HIER is gemaakt op initiatief van de woningcorporatie als een tijdelijke invulling van een braakliggende kavel in het Zomerhofkwartier. De buurtbewoners zijn uitgenodigd om hun ideeĂŤn voor de invulling te geven en te maken. Het terrein is ingericht om te kunnen tuinieren, koken, theater te maken en te sporten. Nadat de tijdelijke programmering een paar jaar is georganiseerd, nemen de bewoners het beheer over.

6. Pleintuin

Burgers

Reageren op voorstellen van gemeente of nemen zelf het initiatief voor verandering van een plein in de buurt.

Organiseren kleine of grotere activiteiten als ze daar zin in hebben.

Politiek

Toezien op interactieve besluitvorming.

Maakt ruimte in het evenementenbeleid voor initiatieven uit de buurt.

Gemeente

Interactieve planvorming ruimhartig toepassen.

Verschillende mogelijkheden van inspraak en participatie verkennen.

Vrijwel alle pleinen in Rotterdam Noord zijn gemaakt tijdens de stadsvernieuwing in de jaren ‘80 en ‘90 van de vorige eeuw door bouwblokken te slopen en ruimte te maken in de dichtbebouwde buurt. De pleinen zijn de laatste jaren allemaal opnieuw ingericht en veel groener en vrolijker geworden. De pleinen worden gebruikt om te spelen, te verpozen en kleinschalige evenementen te organiseren.

7. Gordelwegtuin

Burgers

Opzetten van een organisatie voor het maken van plannen en beheer.

Handen uit de mouwen!

Tijd, ruimte, kennis en eten delen.

Politiek

Ruimte bieden en maken voor gezamenlijke tuinen.

Fondsen ter beschikking stellen.

Toezien op uitvoering en coรถperatieve houding van gemeentelijke diensten.

Gemeente

Ter beschikking stellen van o.a. schuurtje, bijenhotels, grond en kennis.

Afspraken maken over beheer.

Ondersteunen bij het opzetten van de organisatie, de ontwikkeling van het terrein en de promotie van het terrein.

Meevieren van successen!

De schooltuinen aan de Gordelweg waren geen groot succes en duur in beheer. Door nieuwe vormen van beheer zijn nieuwe ‘eigenaren’ gekomen. Naast een schooltuin is er bijvoorbeeld een tuin voor ouderen en een groep bewoners tuiniert volgens principes van permacultuur.

8. Bermtuin

Burgers

Foto’s maken en genieten!

Politiek

Motie maken zoals ‘Zin in Bloemen!’, oftewel een oproep tot ander beheer van de groen in bermen en plantsoenen.

Gemeente

Kennis vergaren over momenten van zaaien en maaien.

That’s all!

Als je niets do

et, wordt het va

nzelf groen!

9. Hofpleinlijntuin

Burgers

Dromen en plannen maken!

Adopteren van bijzondere objecten in de stad.

Organiseren van bijeenkomsten en discussiĂŤren over plannen.

Politiek

Aandringen op ontwikkeling bij eigenaren.

Opstellen van kaders voor ontwikkeling en maken en werven van fondsen.

Gemeente

Maken van bestemmingsplan en vergunningen, zorgen voor veiligheid.

10.

Bomen in de straat

Burgers

Scherp zijn op ‘kapadviezen’ en vergunningaanvragen.

Naar de politiek of de gemeentewerf stappen voor bezwaar tegen kap.

Politiek

Burgers zelf een second opinion laten maken door een deskundige en daar budget voor beschikbaar stellen.

Gemeente

Open staan voor andere dan de standaard oplossingen.

Kennis van bomen in de stad bij de tijd houden.

11. Ecosingel

Burgers

Geen vogels voeren met etensresten. Dus ook geen brood!

Geen strakke, kaalgeschoren oevers verwachten.

Politiek

Kaders maken voor ecologisch water-, oever en ermbeheer.

Overleg met waterschap voor waterplan.

Gemeente

Ecologisch beheer van water en groen implementeren.

Kennis bij de tijd houden en scholen van personeel.

12. Braakliggend terrein Heer Vrankestraat

Burgers

Kinderen kraken een rommelterreintje achter schuttingen.

Kinderen kraken een terreintje voor een speelplaats en voetbalveld.

Politiek

Gewoon laten gebeuren.

Afspraken maken met buurtbewoners over tijdelijk beheer.

Gemeente

Toezien op veiligheid en zo mogelijk positief faciliteren.

Braakliggend terrein Wolstraat en Zwaanshals

Op verschillende plekken in Rotterdam Noord liggen terreinen te wachten op bebouwing. Soms liggen deze terreinen jaren braak en veroorzaken verrommeling in de buurt. In de tijd tot het bebouwd wordt kunnen deze terreinen ‘gekraakt’ worden door kinderen uit de buurt of tijdelijk in gebruik worden genomen door buurtbewoners. Een speelplaats is snel gemaakt door een bult zand te storten of een paar boomstammen te stapel. Een voetbalveld bestaat al door het plaatsen van vier palen. En een grasveld met bloemen geeft kleur aan de buurt.

De Ecoschouw en andere ideeĂŤn Ieder jaar gaan bewoners samen met bestuurders en deelgemeenteraadsleden door de wijken om de kwaliteit van de openbare ruimte te beschouwen. Er zou net zo goed een schouw kunnen worden georganiseerd om de ecologische staat van de wijken te inventariseren. Dit is dan een wederzijdse kwaliteitsschouw, de gemeente kan zien hoe het staat met de door de burgers beheerde openbare ruimte en de burgers kunnen de gemeente aanspreken op de ecologische kwaliteit van de groene ruimte.

Er kan meer ecologisch beheer van de openbare ruimte worden toegepast. Nu wordt bijvoorbeeld heel veel gevallen blad weggehaald door de ROTEB, dat blad zou veel beter tussen de planten kunnen worden opgebracht om daar weer door bodemorganismen omgezet te worden tot voeding voor de planten. De waterkwaliteit van de singels is ook niet optimaal doordat er veel uitwerpselen van vogels en honden in terecht komen en niet goed worden afgevoerd door te weinig doorstroming. Dit kan leiden tot botulisme of blauwalg bij warm weer. Door de oevers van meer riet en andere oeverplanten te voorzien kan deze vervuiling worden verminderd en tegelijk een aangenamer aanzien worden gerealiseerd. Vader en zoon Zocher zouden dit vast en zeker toejuichen.

Een ander idee is om de transformatorhuisjes die op vele plaatsen in de wijk in te zetten om de beleving van de openbare ruimte te verbeteren. Het transformatorhuisje in de Graaf Florisstraat is een mooi voorbeeld hiervan die in Rotterdam Noord ook kan worden ingezet in een eigen vorm.

Opvallend is ook dat de buurttuin Nu Hier aan de Zomerhofstraat weinig wordt gebruikt. De HorecaVakschool heeft haar voordeur aan het pleintje en heeft ooit een seizoen gebruikt gemaakt van de tuin, daarna is de samenwerking gestopt. Naar voorbeeld van de kookstudio in de Agniesebuurt zou die samenwerking nieuw leven kunnen worden ingeblazen en waardoor studenten van de de HorecaVakschool bijvoorbeeld een paar keer per jaar een maaltijd voor de buurt kunnen bereiden. Leuk voor de buurt, goed voor de studenten en goed voor de stad. Gezond eten van eigen bodem!

Aan de Noordsingel staat een monumentale gevangenis. Voor dit gebouw worden plannen gemaakt voor herontwikkeling. Het idee is om de ruimte rond het gebouw in te richten als een wijkpark voor het Oude Noorden. Deze groene ruimte kan dan een verbinding leggen tussen de stenige wijk en de groene singel.

Groene ruimte draagt bij aan schone lucht, schone grond en gezond voedsel. De stelling van GroenLinks is dat in tijden van recessie juist ge誰nvesteerd moet worden in het bieden van ruimte voor groene initiatieven, de vele volkstuincomplexen in Rotterdam zijn immers ook in tijden van recessie ontwikkeld en aangelegd. Mensen hebben minder geld uit te geven, kunnen minder weg, zijn meer afhankelijk geworden van hun eigen omgeving en moeten de mogelijkheid krijgen om die aangenaam te maken. Dit beleid is dus bij uitstek een feestje dat je in tijden van recessie moet organiseren en vieren. De straat en groene ruimte moet er goed en aantrekkelijk uit zien. Maak dus ruimte voor burgers om daar aan mee te helpen en inspireer ze daar toe.

Colofon Opdrachtgever

Fractie GroenLinks Rotterdam Noord

Tekst en fotografie

Jan Hendrik Bos - Bureau Volhoudbaar

Kaarten

Archief Gemeente Rotterdam Stadsbeheer Gemeente Rotterdam

GeĂŻnterviewden Amelie Veenstra Fractievoorzitter GroenLinks Rotterdam Noord LĂŠone Klapwijk Fractielid GroenLinks Rotterdam Noord Hans Kervezee Stichting ProefHof Nils Berndsen Bestuurder deelgemeente Rotterdam Noord Verschillende buurtbewoners