Magazine voor Wandelaars & Fietsers
PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE
2017
Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks December 2017 – Januari 2018 - 6,50 €
6
Winterkleur GR 512: van Demer naar Dender De Tour d’Europe van de dappere duo’s Compostela: een schoon cadeautje Sneeuwwandelen in Turkije De elfstedentocht per fiets Adieu Famenne SaarLorLux (deel 2) • GR 571 • Chamrousse • Jordanië • Midden-Limburg
IN DIT NUMMER 8
Dichtbij 6
DICHTBIJ | Sportieve bokkesprongen door MiddenLimburg
Reportages 8
WANDELREPORTAGE | België GR 512: van Demer naar Dender
12
FIETSREPORTAGE | Frankrijk, Luxemburg, Duitsland Geschiedenislessen op de fiets: SaarLorLux (deel 2)
16
WANDELREPORTAGE | Turkije Sneeuwwandelen in Turkije
31
FIETSREPORTAGE | Nederland De elfstedentocht per fiets
12
34
FOTOREPORTAGE | België Winterkleur
48
WANDELREPORTAGE | Jordanië Een route tussen twee vrouwen: van Dana naar Petra
Tips 38
31
WANDELTIP | België GR 571: Valleien en hun legendes
56
WANDELTIP | België Adieu Famenne
En verder 20 Fietsnieuws
48
Win! Fietsgids Allgau p 20 Routeboekje Groots genieten p 21 Fietsgids Langs de Nederrijn p 21
22
De Tour d’Europe van de dappere duo’s
27 Onderweg 28 Wandelnieuws 41
WANDELAVONTUUR | Frankrijk Geklauter en gelach in de Franse Alpen
Fietsgids Provence p 21 Wandelkaart Thorpark p 28
GEBETEN DOOR HET VIRUS | Annelies Claes
44
FIETSAVONTUUR | Frankrijk, Spanje Een schoon cadeautje
Wandelbox Verborgen Moois p 28 Wandelgids Elfstedenwandelpad p 28
47
COLUMN | Middenin
Wandelagenda Walking p 29
52
FIETSAVONTUUR | België, Nederland, Duitsland
Win!
Wandelgids Palts p 29
Wowow handschoenen en een arrangement in B&B Amberhoeve p 68
Sant in eigen land, maar ook elders
58
GR-nieuws en agenda
65
Opmerkelijk | Fietswenskaart
66
COLUMN | De blinde wandelaar
2017-6 Op Weg |
5
DICHTBIJ |
De Maten
Bart de pauw
Op een boogscheut van het Provinciaal Domein Bokrijk ligt jeugdherberg De Roerdomp verscholen in het bos. Tijdens een zomers gezinsweekendje maakten we kennis met de uitgebreide fiets- en wandelmogelijkheden tussen de heide en het ‘bronsgroen eikenhout’…
M
ÆÆ Tekst en foto’s Steven Vermeylen
Sportieve bokkesprongen door
idden-Limburg
Misthoorn
De Roerdomp ligt pal aan een inkortingsroute van de langeafstandswandeling De Wijers (zie Op Weg 2014-6). Daarmee kunnen we een wandellus maken van zo’n 22 km. Arne (11) en Mirthe (9) hebben er zin in. Door natuurreservaat Het Wik stappen we naar de hoofdingang van het openluchtmuseum. Dit waterrijke gebied telt meer dan 1.175 vijvers. De eerste ontstonden vanaf de dertiende eeuw door veenen ijzerwinning. Later gebruikten toenmalige kloosterorden ze voor de viskweek. Samen beslaan ze zo’n 700 ha – of 1.400 voetbalvelden! Ze vormen belangrijke broed- en pleisterplaatsen voor vogels. “Een beetje zoals een tankstation langs een autosnelweg”, legt een infobord kindvriendelijk uit. De roerdomp is trouwens een van de zeldzame vogelsoorten die zich hier in de moerasvegetatie ophouden. De gedrongen, geelbruine reiger produceert een keelgeluid dat aan een misthoorn doet denken maar laat zich zelden zien.
6
| Op Weg 2017-6
De 35 vijvers van De Maten vormen het best bewaarde vijvergebied van Midden-Limburg. Ze ontstonden door afdamming van de Stiemerbeek. Tussen de vijvers liggen bosjes, droge duinkammen en heideveldjes, die stilaan paars beginnen te kleuren. Over enkele weken, eind augustus, zullen ze in volle bloei staan. Arne schiet plaatjes met zijn smartphone, terwijl Mirthe – succesrijk YouTube-ster in het diepst van haar gedachten – filmpjes maakt met haar minicamera. “Coole zandbergen hebben ze hier!”
xxx
Woestijn
staan nu enkele speeltoestellen opgesteld, wat voor een welkome afwisseling zorgt. Op de Schemmersberg hebben we een 360°-zicht op de wijde omgeving, inclusief mijnterril. De kinderen zijn meer geïnteresseerd in de enorme zandkuil die hier is ontstaan door afgravingen in de jaren 60. Uitgelaten rennen ze door dit stukje ‘woestijn’. Even later beginnen hun magen te knorren. Weinig verrassend prijkt spaghetti bovenaan hun verlanglijstje voor het avondmaal. Wanneer enkele uren later in de jeugdherberg stoofvlees met frietjes op tafel verschijnt, zijn ze minstens even tevreden…
Aan de rand van Genk komen we in een plensbui met apocalyptische allures terecht. Gelukkig kunnen we schuilen onder een fietsersbrug. De charmante tuinwijk van Winterslag herinnert aan het mijnverleden van de regio. In 1917 ging hier de eerste Limburgse steenkoolmijn in productie. De Brusselse architect Adrien Blomme liet zich inspireren door de Engelse stijl en liet veel ruimte voor groenzones. In enkele daarvan
Op de muur van de eetzaal is een grote muurschildering van een pauw aangebracht. “Onze mascotte”, lacht beheerder Tom, die samen met zijn broer Bert de jeugdherberg uitbaat. Op het grasveld loopt inderdaad een sierlijke mannetjespauw, die ‘Bart’ blijkt te heten. Opdringerig is hij alleszins niet, want als we
Bart de pauw
WANDELREPORTAGE | België
Van Demer naar Dender
Kalvariebos.
GR 512 Brabantse Heuvelroute
GR 512 is een klassieker onder de Vlaamse wandelpaden, maar kreeg recent behalve een nieuwe topogids ook een nieuwe naam: Brabantse Heuvelroute. Zowel de naam als de gids zijn verdiend, en de route heeft nog een belangrijke troef: haar bereikbaarheid met het openbaar vervoer. Zo kan je de etappes zo lang of zo kort maken als je zelf haalbaar vindt. ÆÆ Tekst en foto’s Guido De Beucker
8
| Op Weg 2017-6
FIETSREPORTAGE | Frankrijk, Luxemburg, Duitsland
Zicht op het oude gedeelte van Luxemburg, de zogenaamde 'bovenstad'.
Geschiedenislessen op de fiets De SaarLorLux fietsroute (deel 2)
Drie aangrenzende landen, veel water en een flinke portie geschiedenis, inclusief een dikke laag werelderfgoed, tot zover het stoofpotje waarvan je 500 km lang kan smullen op de SaarLorLux fietsroute. In dit nummer fietsen we het tweede gedeelte, via het Groothertogdom terug naar Trier. ÆÆ Tekst Hilde Leemans Foto’s Herbert Schroyen
12
| Op Weg 2017-6
WANDELREPORTAGE | Turkije
Sneeuwwandelen in Turkije
Weinig mensen associëren Turkije met een winters landschap. Toch zorgt het continentale klimaat van Centraal-Turkije niet alleen voor warme zomers, maar ook voor witte winters met dikke sneeuwtapijten. Onze tocht op sneeuwschoenen begint in het ongerepte Aladaglargebergte en eindigt in het sprookjesachtige, zacht glooiende Cappadocië. ÆÆ Tekst en foto’s Kathy Van Crombruggen
Winters Cappadocië.
Warme gastvrijheid Het Aladaglargebergte bevindt zich in het midden van de Taurusketen, die het mediterrane gebied van Turkije scheidt van het Anatolische plateau. De hoogste bergtoppen bevinden zich in dit Aladaglargebergte, met uitschieters
16
| Op Weg 2017-6
als de Kizilkaya (3771 m), de Emler (3723 m) en de Demirkazik (3756 m). Het is aan de voet van deze laatste dat we onze intrek nemen voor enkele dagen sneeuwschoenstappen. De accommodatie wordt uitgebaat door een gastvrije lokale familie. Deze regio is nog erg
onaangetast door buitenlands toerisme en dat laat zich voelen in het bijzonder warme contact met de mensen die hier wonen. Hun leven speelt zich bijna uitsluitend af in hun kleine bergdorpje Cukurbag op een hoogte van 1500 m. De dorpsbewoners leven voornamelijk
GEBETEN DOOR HET VIRUS | Annelies Claes
Duofietsen bleek de ideale formule voor ons.
De Tour d’Europe van de dappere duo’s Ooit was het een mooie droom, daarna een geweldige belevenis en nu een dierbare herinnering. Annelies en Björn vertrokken begin juli 2016 met hun kinderen Vic en Liv (toen 7 en 9) voor een fietstocht van 14 maanden door Europa. “Velen zien alleen de bezwaren, wij beslisten ervoor te gaan. En we leerden: met een beetje flexibiliteit wordt véél mogelijk.” ÆÆ Interview: Steven Vermeylen Foto’s Annelies Claes
22
| Op Weg 2017-6
FIETSNIEUWSFIETSNIEUWSFIE
Fietsroute van het jaar
Vernieuwde molenroute In de Kempen staan nog tientallen maalvaardige wind- en watermolens, merendeels opgeknapt en beschermd. De vernieuwde Molenroute voert langs de mooiste exemplaren in
Antwerpen
Fietsostrades
Antwerpen -
Startplaatsen
Ekeren - Kapellen
© Toerisme Provincie
Antwerpen
tegen betaling, (je kunt je fiets, rpen-M erdokken, Antwe > Treinstations n-Noord Mortsel – de trein): Antwerpe – Berchem – enKijkuit, meenemen op – , Heide, Antwerp aburg, Kapellen Hove – Kontich – Duffel Ekeren, Sint-Mari Mechelen en Essen Sint-Katelijne-Waver – Kalmthout, Wildert Startplaatsen mits betaling, diezelfde stations f. (je kunt je fiets, Stabroek m, MortselRavenhon-Berche > parkings bij 4 | Ravenhof > Treinstations kasteelAntwerpe ligt d trein): met Nederlan van en op de Vlak bij de grens meenemmodel bij het ontwerp God, Hove, Kontich, stond teenweg, Mortsel-Oude eispoel ijzering bordjes met domein tuin in Versailles witte n-Nekker het Bewegw De Deurnses punt was 2017: Mechele Ooit eind (25 ha). de: Vanaf 4 | Drie Rivieren Dijle en de lijne-Waver eneslacht omliggende park unt vormen de > op de fietsostra Duffel, Sint-Kate 14 Afstand: Antwerpse drukkersg fiets- enhet die stations Bij het Drie Rivierenp en het logo F14 het bekende vind je bij el vrolijk blauwe van letters ppunten Twee Plantin. blauwe gendom parkings fietsknoo Rupel. > je de 23 km van Christoff Nete samen de de bordjes die en de Rupel brengenMoretus, de erfgenamen > op de lussen: over de Nete r. wandelbruggen en andere rivieroeve aanduiden met witte letters Bewegwijzering van tijd naar de in een mum de: blauwe bordjes > op de fietsostra 1 een fiets-logo de fietsknooppuntenLengte de: 21 km de bordjes die Basistraject fietsostra > op de lussen: 57 km Verlenging lus: aanduiden
- Kalmthout
- Essen
De fietsostrades F1 en F14 zijn beide al enige tijd in gebruik. F1 is 23 km lang en volgt de spoorweg van Ant14 werpen Centraal tot 1 Mechelen Nekkerspoel, F14 heeft een lengte van 21 km en loopt langs de spoorweg van Antwerpen Centraal naar Essen. Deze is nog niet helemaal klaar, hier en daar moet je voorlopig nog een kort alternatief traject volgen. Deze fietsostrades zijn in de eerste plaats bedoeld voor verplaatsingen van en naar werk of school, maar je kan ze ook combineren met
Afstand: 21 km
Antwerpen, Koningin
en Mobiliteit, Provincie
Provincie Antwerpen
en Mobiliteit, Provincie
Provincie Antwerpen
© Dienst Mobiliteit
hoofd Ruimte Erfgoed VU: Wim Lux, departements
Antwerpen
ostrade.indd
flyer-F1_fiets
© Dienst Mobiliteit
raad van Traject Lengte els vlak. De hellingsg de: 23 km Het reliëf is grotende Basistraject fietsostra kronkelende max 4%. 5 | Oude Landen mooie de 55 en -tunnels bedraagt km bestaat uitlus: fietsbruggen de is autovrij. De Oude Landen Verlening e rietkragen, Mechelen ruim van de fietsostra grillig gevormd vertaalt zich in Ongeveer 75% Oudelandse Beek, van Mechelen sjes. Het is wellicht ngen op n en wilgenbo Het rijke verleden en vijf vermeldi van enkele fietsbruggen Traject bieden buiten bloemrijke graslande de gebouwen zijn onder stedelijke natuurgeels vlakpracht, 300 bescherm Vul dan het en -tunnels . Blikvangers Meldpunt Het reliëf is grotende je fietstocht? één van de mooiste bloemen van fietsbruggen werelderfgoedlijst het paleis is probleem tijdens hellingsgraad voor zijn grote de UNESCO .be in. Heb je n met skywalk, en. Bekend Ontdek je een de fietsostrade en tunnels. De van tedokter Vlaander boutstore 83% r Schotse www.rou de op f en meer de Sint-Rom vlinders en de max 4%. Ongevee jk, het begijnho meldingsformulier Antwerpen? rietvogels, vele bedraagt juli tot december grazend a van Oostenri in de provincie die van van Margaret n.be .be naar het vragen over fietsen Gallowayrunderenautovrij. beheer. www.visitmechele vincieantwerpen ook bij het Dossin kazerne. Surf dan op www.pro ulier in. Je kunt een handje helpen het webform t Fiets en vul dan en.be. Vul nt Steunpun t? langere Meldpuje met de fiets tijdens je fietstoch provincieantwerp des leg een probleemzoveel Heb naar fietsen@ .be in. mailen Over de fietsostraOntdek jebel af. Het zijn www.routedokter en comforta formulier op n. Bij Antwerpen? Surf afstanden vlot het meldings n of jaagpade t de fietswege fietsen in de provincie fietspad, e naar het Steunpun mogelijk vrijliggenje vragen over werpen.b over een gewoon lopen zeop des mailen naar www.provincieant ruimtegebrek dan t. De fietsostra in. Je kunt ook fietsstraa webformulier weg of een voor vul het ig een autoluwe Fiets en alternatiefen.be. afstanvolwaard langere fiets een provincieantwerp de fiets maken van de fietsen@ des leg je met spits vaak sneller n ben je in de Over de fietsostra zoveel mogelijk en de bel af. Het zijn de auto. Bovendie brek De frisse neus den vlot en comforta met de auto. n. Bij ruimtege 23 n of jaagpade met de fiets dan voordeel. De autoluwe weg vrijliggende fietswege g zijn een extra je op fietspad, een lichaamsbewegin een gewoon Antwerpen ontdek de fiets lopen ze over in de provincie des maken van fietsostrades t. De fietsostra Bovendien ben of een fietsstraa etsprovincie.be. voor de auto. www.antwerpenfi ig alternatief de auto. een volwaard de fiets dan met vaak sneller met g zijn een extra je in de spits bewegin en de lichaams AntwerDe frisse neus in de provincie 23 fietsostrades cie.be. 2-3 voordeel. De etsprovin sostrade.indd flyer-F14_fiet op www.antwerpenfi pen ontdek je
5 | Centrum
hoofd Ruimte Erfgoed VU: Wim Lux, departements
Elisabethlei 22, 2018
© Toerisme Provincie
Antwerpen, Koningin
Antwerpen
Antwerpen
Elisabethlei 22, 2018
Antwerpen
© Toerisme Provincie
Hageland
strade F14 fietso INFO ssen Antwerpen-E ade F1 fietsostr echelen
INFO
© Toerisme Provincie
Ook dit jaar wordt naar aanleiding van de Fiets en Wandelbeurs weer gestreden voor de eretitel Fietsroute van het Jaar. Uit de ingezonden kandidaten heeft de jury inmiddels een shortlist van vier samengesteld. Het zijn: Green Velo (2000 km door nationale parken en historische steden van Oost-Polen), ViaRhôna (815 km langs de Rhône door Zwitserland en Frankrijk naar de Middellandse Zee), Internationale Maasroute (1000 km langs de Maas van de bron in Frankrijk door België tot de monding in Nederland) en Kattegattleden (370 km langs de westkust van Zweden tussen Helsingborg en Gothenburg). De fietstrofee zal worden uitgereikt op 2 maart tijdens de Fiets en Wandelbeurs in Utrecht.
het nabijgelegen knooppuntennetwerk tot leuke recreatieve fietslussen. F1 krijgt dan een lengte van 55 km en F14 wordt uitgebreid tot 57 km. Voor deze nieuwe routes verschenen folders die je kan downloaden via www.antwerpenfietsprovincie.be.
de streek. Er zijn twee lussen uitgetekend op het knooppuntennetwerk, een noordelijke van 57 km en een zuidelijke van 52,5 km. Je kan ze eventueel combineren tot een superlange tocht. Op beide lussen ontdek je een tiental bijzondere molens. Bij sommige kan je meel kopen of molenproducten proeven. De route is beschreven in een folder met knooppuntnummers en achtergrondinfo. Te downloaden via www.kempen.be.
© Gemeente Stabroek
IETSNIEUWS
1/06/17 09:37
2-3
Nieuw bij Esterbauer Er verschenen weer enkele nieuwe bikeline gidsen bij uitgeverij Esterbauer. Prijs € 13,90. Info www.esterbauer.com. Stromberg-Murrtal-Radweg + Idyllische Strasse. De Stromberg-Murrtal-Radweg is slechts 152 km lang maar heeft veel moois te bieden. Hij verbindt twee natuurparken en twee UNESCO Werelderfgoederen met elkaar. De start is in Karlsruhe en door de valleien van de Neckar en de Murr, waar je de Limes passeert, kom je in Gaildorf am Kocher. Daar kan je eventueel aansluiten op de Kocher-Jagd-Radweg en zo je tocht verlengen. De Radweg Idyllische Strasse is een lus van 116 km door het Schwäbische Wald in de streek van Stuttgart. Schitterende wouden, idyllische rivierdalen en romantische stadjes wisselen elkaar af. Het traject kruist verschillende malen de Limes. Schlossparkradrunde im Allgäu. Het Schloss park is een koninklijk landschap met bergen, meren en burchten. Het ligt in het oosten van de Allgäu tussen Füssen in het zuiden en Kaufbeu-
20
| Op Weg 2017-6
ren in het noorden. De Schlossparkradrunde loopt van Füssen noordwaarts, langs Hohenschwangau met zijn indrukwekkende burchten en op vroegere spoortracés naar Gennach. Daar begint de terugtocht naar het zuiden langs de rivier Wertach met adembenemende uitzichten op de Alpen. Langs de noordkant van de Alpen en de schitterende Weissensee kom je tenslotte na 219 km terug in Füssen.
Win!
3x Schlossparkradrunde im Allgäu. Surf naar www.groteroutepaden. be>opweg>win
1/06/17 09:41
Tot eind december kan je nog genieten van fietstochten op het netwerk in het Hageland en Leuven, vanaf januari tot eind mei 2018 zal het netwerk op de schop gaan. De bewegwijzering wordt dan volledig vernieuwd en er zullen heel wat nieuwe trajecten en knooppunten worden toegevoegd met als resultaat 150 km nieuwe en 55 km verbeterde trajecten. De thematische fietsroutes worden ook in het knooppuntennetwerk opgenomen en de bewegwijzering met de bekende zeshoekige borden zal dan ook verdwijnen. De werken gebeuren in drie fasen van oost naar west. In de Groene Gordel zijn ze minimaal. Daar kan je de fietskaart nog blijven gebruiken. Je kan de voortgang volgen via de website. De vernieuwde fietskaart Vlaams-Brabant is vanaf april 2018 beschikbaar. www.toerismevlaamsbrabant.be
Fietsen langs kastelen Nederland telt 700 kastelen, buitenplaatsen en landgoederen. Om die bij de fietsende toerist beter bekend te maken wordt in de komende maanden op de knooppuntennetwerken een reeks thematische fietslussen ontwikkeld. De eerste in de serie is Fietsen rondom Kasteel Duivenvoorde. Het traject van 33 km start bij Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten (provincie Zuid-Holland) en passeert langs Museum/Landgoed Voorlinden en Buitenplaats Huygens’ Hofwijck. In de loop van 2018 zullen meer kastelenfietsrondjes volgen in Noord-Holland, Utrecht, de Gelderse Veluwezoom en Twente en er komt ook een langeafstandsfietsroute. Je kan de routefolder Fietsen rondom Kasteel Duivenvoorde met knooppunten en veel achtergrondinfo downloaden via www.holland.com/kastelen (bij artikel over Kasteel Duivenvoorde).
WANDELNIEUWS
WANDELNIEUWSWANDELN Win!
5x Wandelkaart – Thorpark. Surf naar www.groteroutepaden.be>opweg>win
Wandelroute van het jaar Ook in 2018 verkiest de Fiets en Wandelbeurs opnieuw een ‘Wandelroute van het Jaar’. De jury is druk bezig de vele ingediende projecten te beoordelen en heeft inmiddels een longlist van tien genomineerden samengesteld. Dit zijn Een wandeling rondom Zuid-Limburg (een lus van 277 km rondom het zuidelijke puntje van Nederlands Limburg); Roots Natuurpad (een langeafstandswandelpad van 459 km van Groningen tot de Belgische grens); Gelukkigerwijspad (een lus van 125 km tussen Amersfoort en Utrecht); IJsselpad (een pad van 177 km langs de IJssel); Wandelnetwerken VlaamseArdennen (drie wandelnetwerken met in totaal 850 km bewegwijzerde wandelpaden); Wandelnetwerk Groene Hart Utrecht-Midden (knooppuntennetwerk van 500 km in de provincie Utrecht); IJmond Wandelroutes (een serie wandellussen rond drie thema’s op het wandelnetwerk Noord-Holland); GR 512 (de 173 km lange vernieuwde Brabantse Heuvelroute); GR 5 (het 246 km lange vernieuwde Vlaamse traject van de legendarische GR 5); Thorpark (50 km aan nieuwe wandelpaden in nationaal park Hoge Kempen). De trofee zal op zaterdag 10 februari 2018 in Gent tijdens de Fiets en Wandelbeurs aan de winnaar worden uitgereikt.
Uitbreiding Hoge Kempen Het nationale park Hoge Kempen heeft ambitieuze plannen. Het wil haar oppervlakte verdubbelen, van 50 tot 100 vierkante kilometer om in het rijtje grotere nationale parken van Europa te belanden. Als eerste stap in dit grote project wordt het park uitgebreid met de natuurgebieden Klaverberg, Heiderbos, Moorsberg, Opglabbekerzeel en de terril van Waterschei. Hierdoor wordt ook het bestaande wandelroutenetwerk in één klap met 50 km uitgebreid, verdeeld over 11 wandellussen die starten aan het Thorpark in Genk. De vroegere mijnsite van Waterschei wordt daarbij uitgebouwd tot zevende ‘Poort tot het Nationaal Park’. De nieuwe wandelkaart Thorpark kost € 2,50. www.nationaalpark.be
Wandelen in de IJmond Het gebied rondom de monding van het Noordzeekanaal - de kunstmatige voortzetting van het IJ - wordt IJmond genoemd. Hoewel deze regio is ontstaan uit een agglomeratie van vele grote
Nieuwe Friese wandelroutes Na de verkiezing van het Groot-Frieslandpad tot wandelroute van het jaar 2017 zijn de Friezen niet op hun lauweren gaan rusten. Twee nieuwe routes liggen klaar om ontdekt te worden, de eerste is in oktober ingehuldigd, de tweede volgt in maart 2018.
Friese Elfsteden Het is al 20 jaar geleden dat de 200 km lange heroïsche Elfstedentocht geschaatst is. De Elfstedenfietsroute is inmiddels op het knooppuntennetwerk geënt. Het was onvermijdelijk, er moest ook een wandelversie komen. En nu heeft het Elfstedenwandelpad het licht gezien. Het is een 283 km lang streekpad (SP 19) en dus geel-rood bewegwijzerd. De route voert zoveel mogelijk langs het parcours van de beroemde schaatstocht maar passeert ook plaatsen waar de schaatsers tijdens de ‘tocht der tochten’ niet komen. In een combinatie van natuur,
28
| Op Weg 2017-6
cultuur, beleving en historie trek je langs waterlopen, weidegebieden en meren maar ook door heuvelachtige bosgebieden. De topogids is te koop in de GR-webwinkel. www.wandelnet.nl
Friese Woud De route in wording is het Noardlike Fryske Wâldenpad (noordelijke Friese Woudenpad). Deze wandellus van 150 km in het Nationale Landschap Noardlike Fryske Wâlden begint in Drachten en voert langs Bergum, Kollum en Buitenpost. Het
industrieën, is er toch verrassend veel natuurschoon bewaard gebleven. Om dit gebied beter te leren kennen, werden rond Beverwijk, Heemskerk en Velsen op het knooppuntennetwerk van Noord-Holland de IJmond Wandelroutes ontwikkeld. Er zijn drie thema’s. Het IJmondpad is een meerdaagse lus van 77 km (zomerroute) of 64 km (wintervariant) die alle karakteristieke landschappen aan elkaar knoopt. Buitenplaatsen en kastelen (30 km) bestaat uit drie lussen die ook afzonderlijk gelopen kunnen worden. Datzelfde geldt voor de Culinaire route IJmond (40 km) met vier lussen. Je kan de routefolders met kaartje en toeristische info downloaden via de app of de website www.wandelnetwerknoordholland.nl>themaroutes.
Win!
5x Wandelbox erborgen Moois. Surf V naar www.groteroutepaden.be> opweg>win
Verborgen moois Haspengouw kent veel mooie onbekende plekjes. Als de wandelaar ze niet kent, vindt hij ze niet en als hij ze niet vindt, bestaat de kans dat ze langzamerhand verdwijnen. Om dat te
Win!
3x Elfstedenwandelpad. Surf naar www. groteroutepaden. be>opweg>win
traject staat ongeveer haaks op het Friese Woudenpad (LAW 1-1) en kruist deze route tweemaal. De route voert door het Friese coulisselandschap langs pittoreske dorpjes en fraaie landhuizen. Maar ook een aantal bijzondere natuurgebieden wordt doorkruist, zoals het laagveenmoeras Alde Feanen en het bosrijke gebied rond Oentsjerk. Op 1 maart zal de route officieel geopend worden. Dan zal ook de bijbehorende gids te koop zijn.
WANDELTIP | België
Waalse GR-paden zijn erg geliefd bij Vlaamse wandelaars, daarom starten we een nieuwe reeks wandeltips in het zuiden van ons land. Telkens koppelen we een globale presentatie van een ‘sentier’ aan twee dagetappes op de route. ÆÆ Tekst en foto’s Luc Verdegem
Valleien en hun legendes
GR 571 Comblainau-Pont
Spa
SougneRemouchamps
E 25
2
Francorchamps Targnon
La Gleize
Werbemont
Stavelot
TroisPonts
71
GR5
Les-Trousde-Bra
Malmedy
Coo
Stoumont
Chevron
Ons viel vooral op dat dit pad aanvankelijk een populair toeristisch traject volgt, om dan een nauwelijks gekende en zelfs moeilijk bereikbare streek in te duiken. Dat tweede deel hoeft qua aantrekkelijkheid nauwelijks onder te doen voor het eerste, integendeel. Bij ons roept dat vragen op. Waarom is de ene streek wel, en de andere niet toeristisch? Waarom zijn stilte, verlatenheid en een geïsoleerde ligging niet even gewild – zo niet zelfs meer – dan spectaculaire rotswanden, grotten, pretparken en heksenfeesten?
Lierneux
Vielsalm Salmchâteau
1
Baraque de Fraiture
0
Sart 57 GR
GR 571 vertrekt in Comblain-au-Pont, een populair plaatsje waar de Amblève uitmondt in de Ourthe. Het traject volgt eerst de Amblèvevallei tot in Trois-Ponts, langs Aywaille, Remouchamps, Stoumont en Coo. Vanaf Trois-Ponts maakt de Amblève plaats voor de Salm. Via Vielsalm en Salmchâteau gaat het tot de bron van deze rivier. Allemaal bekende namen? Inderdaad, dit is het toeristische deel.
Aywaille
E4
‘Route van valleien en hun legendes’ is een mooie naam voor een 165 km lang GR-pad door de diepe Ardennen. Klinkt avontuurlijk en ook wel wat mysterieus. Onderweg op GR 571 volgen we achtereenvolgens de valleien van de Amblève, de Salm en de Lienne. Maar zijn de Ardennen niet een en al rivierdalen? En wat met die legendes? Op deze GR kruiden enkele oude verhalen de sfeer, maar zo goed dekt de titel de lading nu ook weer niet. Wat maakt GR 571 dan zo speciaal? Zijn het die altijd wisselende landschappen, soms indrukwekkend, soms lieflijk en dan weer ruig? Of de dorpen in grijze steen, zo contrasterend met het oranje bakstenen Vlaanderen? Of de kastelen en ruïnes hoog boven de rivieren? De gezellige stadjes op mensenmaat? Niet echt, ook die kenmerken vind je bij tal van andere GR’s in Wallonië.
E
3
25
Bovigny
Gouvy
6
Op Weg 2017
km
Meer info: www.grsentiers.org en www.walkitech.be. De topogids van GR 571 is momenteel uitverkocht, maar er wordt aan een nieuwe gewerkt.
Daarna trekt de route naar Gouvy en vervolgens naar Lierneux, waar ze de Lienne ontmoet. Via Bra en Chevron volgen we deze waterloop tot ze bij Targnon in de Amblève uitmondt en de cirkel rondmaakt. Deze namen zeggen je niks meer? Toch was dit deel voor ons dé ontdekking van GR 571. Om een idee te geven van wat we bedoelen, pikken we twee etappes uit het traject. De ene is een klassieker, de andere een verborgen parel.
38
| Op Weg 2017-6
KAART
TRACK
FOTO’S
Luc zal op de stand van GR beschikbaar zijn voor al je vragen over Waalse GR's.
FIETSAVONTUUR | Frankrijk, Spanje
Papa droomde al ongeveer zijn hele leven van een fietstocht naar Santiago de Compostela. Maar elk jaar bracht wel een nieuw excuus om het niet te doen. Tot mijn broer en ik de koppen bij elkaar staken om daar verandering in te brengen. ÆÆ Tekst en foto’s Yannick, Cedric en Francis De Pauw
Een schoon cadeautje
44
| Op Weg 2017-6
WANDELTIP | België
Dagen onderweg langs een GR doet verlangen naar meer. Met elke nieuwe stap komt het einde nochtans dichterbij. Dan neem je meer rustpauzes en tijd voor diepzinnige gedachten. Soms zijn die dubbelzinnig, net niet dubieus. Is het weer wel zo goed als het eruitziet? Heeft een everzwijn een bewustzijn en verdient het de dood met de kogel? Maar, er zijn ook zekerheden. Een Grote Route als metafoor voor de grote tocht van het aardse bestaan. ÆÆ Tekst en foto’s Johan Lauwerier
Adieu Famenne Ochtend in Nettine.
Warm jaargetijde We strijken neer op een terras in Durbuy. De bekende stemming overvalt ons meteen: een opwelling van helaasheid. Want het einde is onafwendbaar. Morgen nog een etappe naar het station van Melreux-Hotton en het doek valt over GR 577. De voldoening zal groot zijn. Het is weer eens gelukt! Maar tegelijk zal weemoed ons kwellen, het besef van de eindigheid van elke tocht. Adieu de opwinding om wat nog staat te gebeuren. Op dat volgelopen zonovergoten terras daar aan de oever van de Ourthe spookt nog meer verwarring en ongerustheid door onze hoofden. Het is een late namiddag in de derde week van oktober en we zitten in een outfit voor ‘het warm jaargetijde’ zowaar verkoeling te zoeken. De weerman had nochtans laten weten dat deze dag wat frisser zou zijn. De nazomer van 2017 overtreft alle voorgaande. Heerlijk, zalig, lekker, buitengewoon en nog een reeks adjec-
56
| Op Weg 2017-6
tieven van die orde rollen over de terrastafeltjes. Een paar uur eerder zaten we te picknicken op een boomstam tussen de vallende blaren aan de rand van een bos. Een argusvlinder landde naast ons. Dat is toch een van die soorten wiens populatie zo fel is achteruitgegaan? Waar komt die vandaan zo laat in het jaar? En er is nog iets dat niet klopt. De kleuren in het plaatje passen wel bij het seizoen, maar de smaak en de geur zijn niet echt die van de herfst. De lucht proeft te droog en er hangt te weinig rotting in. Niettemin rollen dezelfde adjectieven door onze gedachten: heerlijk, zalig, … We sluiten onze ogen voor de felle zon en dromen weg. Maar hebben we wel het recht om onbekommerd te genieten? Wat als we binnenkort deze temperaturen optekenen in de vierde week van oktober en nog een paar jaar later in november? Hoe groot is de rek op de klimaatverandering? Hoe lang nog kunnen we, met de blik op de thermometer, onze ogen figuurlijk blijven sluiten?
Battues Op zulke momenten probeert een mens zich vast te klampen aan de resterende zekerheden. En hier in de Famenne zijn dat de battues. Het jachtseizoen is volop aan de gang en in de verte is dat goed te horen. Maar hier zijn we veilig. De plek waar de doffe slagen vandaan komen, het Bois de Petit-Han, doorkruisen we pas morgen. En waar we nu zitten, in de buurt van de Barrière de Petit-Han, waren gisteren de wandelwegen afgesloten omwille van de jacht. Dat was ik bij de planning van deze tocht te weten gekomen uit de studie van de jachtkalenders van de omliggende gemeenten. Maar ook deze zekerheid is stof voor tegenstrijdige, zowaar dubieuze gedachten. Zijn jagers natuurbeschermers? Of komen ze enkel gedreven door oerdriften, eigen aan de homo sapiens, de pret van soortgenoten bederven? Moeten we ze vervloeken, gedogen of prijzen?
R-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-N
Dat doet deugd
WA NDEL G I D S
ENGING GR 126 - VERL M VAN BRUSSEGE RKE NAAR MARIEKE
Inwandeling GR 126
MIDDELPUNT VIA OPDORP, HET 29,3 KM VAN VLAANDEREN
Brussegem naar
Mariekerke
| 1
Foto’s Ronald Rothwell, Wim Patry
van GR126 - verlenging
“Prachtig weer, leuk traject, fijne ontmoetingen, nieuwe contacten, dat doet deugd”, mailde Cathy ons zondagavond 15 oktober. Nog dezelfde avond dus van de inwandeling van GR 126. En niet alleen voor Cathy en haar man, maar ook voor vele andere wandelaars was de inwandeling in Opdorp een bijzonder geslaagde dag. Er werd niet alleen gestapt, de gemeente schonk ons ook twee nieuwe wandelbomen. Van het geografische midddelpunt van Wallonië tot het geografische middelpunt van Vlaanderen, GR wijst je de weg…
verder noordwaarts verlengd van Brussegem via Opdorp tot Mariekerke (om aan te sluiten op GR 5A). Van deze verlenging bestaat nu ook een (digitale) topogids met routebeschrijving en kaartjes. Je kan hem downloaden via www.groteroutepaden.be > GR-wandelen > GR 126 deel Vlaanderen.
AGENDA
Pro memorie: GR 126 loopt over 240 km door een grote variatie aan landschappen. Oorspronkelijk was Brussel het vertrekpunt, maar later kreeg deze Waalse route een noordelijk verlengstukje tot in het Vlaamse Brussegem West-Vlaanderen (om aan te sluiten op GR 128). Via Waals-Brabant belandt de route Do 7/12: GR 130 IJzer, tussen het Fransachtereenvolgens in de SamberVlaamse Volckerinckhove en Rubrouck vallei en de Maasvallei. Na een Zo 17/12: Streek-GR Groene Gordel, Beersel stukje Lesse en het veel intie– Hoeilaaart mere Houillevalleitje eindigt Za 13/1 & zo 14/1: GR 125 Winterweekend in de route in de diep ingesneden de Viroinvallei Semoisvallei.
Wandeltochten
Antwerpen
Omdat het idee ‘van middelpunt (Opdorp) naar centre (Yvoir)’ een interessante nieuwe invulling was voor GR 126, heeft GR het pad nog
Zo 10/12: GR 564 door het Regionaal Landschap Lage Kempen, Hechel – Bokrijk Zo 17/12: GR 126 Malderen – Buggenhout – Malderen
Limburg Zo 17/12: Krijtlandpad NL, Gulpen – Slenaken Zo 14/1: Overpelt – Eksel
Vlaams-Brabant Zo 17/12: GR 564 & Streek-GR Haspengouw, Borgloon – Velm
Workshops OSMAND Wo 20/12: Leuven Do 21/12: Berchem
Alle info en inschrijven www.groteroutepaden.be > GR-activiteiten 2017-6 Op Weg |
59
Wi l j emeerl e z en?
Wor dl i dv a nGr ot eRout e pa de n e nont v a ng6xpe rj a a rOpWeg I ns pi r aev oorwa nde l -e nfie t s t r i psv l a k bi j ofi e t sv e r de rwe g . Ac t ue e l fie t s -e nwa nde l ni e uws Av ont ur e ne ni nt e r v i e wsme tg e dr e v e nwa nde l a a r se nfie t s e r s -Voors l e c ht s€35/ j a a r-
‘ OpWe gl e z e ne nv e r t r e k k e n’ , z os i mpe l maghe tz i j n.
Re g i s t r e e rj eop
www. g r ot er out epa den. be>L i dwor den