Magazine voor Wandelaars & Fietsers
PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE
2017
Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks Oktober - November 2017 - 6,50 €
5
Het drogestenenpad op Mallorca
Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog Geschiedenislessen op de fiets: SaarLorLux Langs de Spaanse Zilverroute Ontsnappen in de Jura Rondje Cyprus Getevallei • Salland • Lier • Famenne
IN DIT NUMMER 8
Dichtbij 6
DICHTBIJ | Lier in een web van waterwegen
Reportages 8
39
FIETSREPORTAGE | Nederland Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog
12
WANDELREPORTAGE | België
16
FIETSREPORTAGE | Duitsland, Frankrijk
34
FIETSREPORTAGE | Cyprus
44
FOTOREPORTAGE | Spanje
47
WANDELREPORTAGE | Nederland
50
WANDELREPORTAGE | Frankrijk
Van middelpunt naar centre via GR 126 (deel 2) Geschiedenislessen op de fiets: SaarLorLux (deel 1) Rondje Cyprus Mallorca the sequel Van de Holterberg naar de IJssel Ontsnappen in de Jura
Tips
50
32
WANDELTIP | België
58
WANDELTIP | België
De Getevallei Koning in de Famenne
En verder
54
Win! Wandelgids oneindig laagland p 23 Walking in London p 24 Wandelgids El Kautokeino p 24 Fietsgids Munchen-Praag p 31 Kaart Wandelnetwerk Getevallei p 33
Win! Een arrangement in de Harz p 63
21 INFO | Dag van de Trage Weg komt eraan 22 Wandelnieuws 25 Onderweg 26 GEBETEN DOOR HET VIRUS | Kathleen Verhelst Getaande huid
30 Fietsnieuws 39 INTERVIEW | Eric Van Hoey en Elena Cabanlit Ook een netwerk heeft een eindpunt
42
WANDELAVONTUUR | Spanje
53 54
COLUMN | Trekkerskeuken
60 65 66
GR-nieuws en agenda
Als een pelgrim op Mallorca
FIETSAVONTUUR | Spanje Romeinen en pelgrims: langs de Zilverroute
OPMERKELIJK | GR in actie COLUMN | Ode aan de vakantiefietser
2017-5 Op Weg |
5
DICHTBIJ |
Lier
Zimmertoren
Albertkanaal
in een web van waterwegen
Langs de Grote Nete
Tussen Mechelen en Antwerpen kronkelt GR 12 zich door het stadscentrum van Lier. Handig om het rijke erfgoed én de gemoedelijke sfeer van deze historische stad op te snuiven. Bovendien passeert ook LF 5 niet ver van Bed Muzet, Vlaanderens nieuwste jeugdherberg die ligt te genieten in de schaduw van de SintGummaruskerk. ÆÆ Tekst en foto’s Ward Van Loock
Grote en Kleine Nete In Lier en omgeving loopt GR 12 hand in hand met de knooppunten van het wandelnetwerk Kempense Netevallei. Vanuit Bed Muzet wandelen we via het smalle Gummarusdeurgangske naar knooppunt 3 achter de gelijknamige kerk. Het volgend knooppunt 1 ligt aan de Kleine Nete en daar zien we het eerste GR-teken. Dat brengt ons naar de Spui, een oude sluisinrichting op de Nete. Dit beschermd gebouw uit 1508 is van de hand van de beroemde bouwmeester-architect Antoon Keldermans, die ook de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen op zijn naam heeft staan. De Spui maakte deel uit van de derde stadsomwalling, die we door een schaduwrijke dreef volgen tot het omleidingskanaal van de Kleine Nete. Dat maakt een grote boog rond de stad
6
| Op Weg 2017-5
en kwam er om het stadscentrum te behoeden voor overstromingen. Mijn wandelmaat geraakt na een tijdje in de war van de vele aftakkingen, stuwmuren, dode armen en wateromleidingen en blijft maar vragen: “Waar stroomt de echte Nete en waar is nu die samenvloeiing van de twee Neten?” Wanneeer we GR 12 op een hoge berm naast de Kleine Nete volgen, kan ik hem eindelijk geruststellen…
zoeken we de grotere broer van de Nete op. Echter niet voor lang want al snel wandelen we al langs het brede Netekanaal, de Lierse buitenringweg voor schepen zeg maar. Die vervoegt én vervangt de Nete ten westen van de stad. Na de brugoversteek stevenen we regelrecht op het centrum af. Bij de volgende waterloop die we oversteken, verwacht ik opnieuw een reeks prangende vragen, maar ze komen niet meer…
Netekanaal
Albertkanaal
Dan dalen we af naar een moerassig gebied met nog meer water, broekbossen en zompige gronden. Toeval of niet maar eenmaal in droger gebied verlaten we bij knooppunt 92 het GR-pad en zijn we aangewezen op het wandelnetwerk. Na een drankstop halfweg in de Marnixhoeve
LF 5 is het langeafstandstraject van de Vlaanderen Fietsroute aan de noordkant van Vlaanderen. Tussen Rupelmonde en het Albertkanaal volgt deze LF getrouw Rupel en Nete. Op enkele honderden meters van de jeugdherberg passeert hij aan de oostkant van de Lierse agglo-
FIETSREPORTAGE | Nederland
Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog Twintig jaar geleden trok ik op prospectie naar Vlieland en Terschelling voor de verre voorganger van Op Weg, later fietsten we met kinderen en kleinkinderen op Texel. De aantrekkingskracht van de Wadden bleek te sterk en de mooie nazomer van 2016 trok ons opnieuw noordwaarts. ÆÆ Tekst en foto’s: Annie Thys
Oversteek Na wat gepuzzel kiezen we natuurcamping ’t Kaatsgat in St. Jacobiparochie als uitvalsbasis, een pareltje van een mini-camping even ten noordoosten van Harlingen, op het Friese vasteland. We verkennen nog even de omgeving tot aan de Oude Bilddijk en kijken voor het eerst uit over de Waddenzee. Een monument eert de Dijkwerkers die met primitieve middelen eeuwenlang land hebben gewonnen op het water. Bij de Groate Kerk in St. Jacobiparochie start het Jabikspaad, de Friese Camino de San-
8
| Op Weg 2017-5
tiago. Als symbooltje gebruikt men de wulk in plaats van de klassieke sint-jacobsschelp. Maarten, de vriendelijke campinguitbater, wijst ons een plek waar we de auto veilig kunnen achterlaten. Via knooppunten en LF 10, de Waddenzeeroute, fietsen we westwaarts. Afwisselend rijden we op de zeedijk, onder aan de dijk of landinwaarts door de polder, waar volop bedrijvigheid is bij de aardappeloogst. Via kleine dorpjes bereiken we Harlingen, kriskras trappen we door de oude stad. Harlingen is de enige oude Friese havenstad met nog een open
verbinding naar zee. Likkend aan een ijsje wachten we op de veerboot naar Terschelling. Het is laagtij en de vaargeul kronkelt tussen zandbanken en slikken.
Fietsparadijs Met de ochtendzon op de tent zijn we snel klaarwakker, ideaal voor een fietstocht rondom het eiland. Terschelling is zo’n 30 km lang en gemiddeld 4 km breed. Liefst 80% is natuurgebied. Op Texel na is Terschelling het grootste Waddeneiland van Nederland.
FIETSREPORTAGE | Duitsland, Frankrijk
De kathedraal van Metz.
Geschiedenislessen op de fiets De SaarLorLux fietsroute (deel 1)
Drie aangrenzende landen, veel water en een flinke portie geschiedenis, inclusief een dikke laag werelderfgoed, tot zover het stoofpotje waarvan je 500 km lang kan smullen op de SaarLorLux fietsroute. In dit nummer fietsen we het eerste gedeelte: het Duitse Saarland en het Franse Lorraine. ÆÆ Tekst Hilde Leemans Foto’s Herbert Schroyen
Saarland fietsland We starten onze tocht in Trier en zetten er meteen een flinke trap in. Ter hoogte van Konz ruilen we de Moezel voor de Saar, die voor meer dan 90 km onze tochtgenoot zal blijven. Op een geweldig fietspad langs het water, heerlijk vlak geasfalteerd en geflankeerd door bomen, glijden de kilometers bijna vanzelf onder onze wielen door. De route staat ook meteen goed aangeduid, maar met de rivier de hele tijd aan onze linkerhand is missen geen optie. Ter
16
| Op Weg 2017-5
hoogte van het pittoreske Saarburg wisselen we van oever. Maar niet zonder eerst het stadje te bekijken, dat door het kleine riviertje de Leukback doormidden wordt gesneden. Via een zijstraatje flaneren we langs het klokkengieterijmuseum en huisjes met watermolens. De burcht boven op de heuvel is de kers op de taart. Ter hoogte van Taben-Rodt veranderen we opnieuw van oever en zetten we onze tocht verder op een rood gravelpad. We duiken zelfs een bos in dat ons in stijgende lijn bij de
Lutwinuskapel brengt, een plek met een prachtig uitzicht op de stad Mettlach en het Saardal. Beneden wacht ons een kennismaking met de geschiedenis van Villeroy & Boch.
Porselein In 1748 begon ijzergieter François Boch met zijn drie zonen een aardewerkfabriekje dat al snel in de gratie viel van keizerin Maria Theresia. In 1809 kocht hij een oude benedictijnerabdij in Mettlach, waar hij een voor die tijd zeer
WANDELNIEUWS
Zuid-Limburg Het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg heeft een geheel eigen karakter met prachtige vergezichten, een unieke natuur en pittoreske dorpen zoals Slenaken, Vaals en Epen. Er verschenen drie nieuwe wandelkaarten (Parkstad Limburg, Heuvelland West en Heuvelland Oost) met ruim 300 wandelroutes in dit aantrekkelijke wandelgebied. De kaarten kosten € 6,10 per stuk en zijn te koop via www.limburgwinkel.nl.
Graafschapspad Graafschap is een andere naam voor Achterhoek, het oostelijke deel van de Nederlandse provincie Gelderland. Deze benaming is een relict van de historische aanduiding Graafschap Zutphen. Ook nu nog zijn de sporen van de vroegere adel overal in stad en landschap aanwezig. Twintig jaar geleden werd in dit gebied het Graafschapspad (streekpad 8) ontwikkeld, een voetreis langs getuigenissen
WANDELNIEUWSWANDELN van het feodaal verleden van de streek. Van havezaten tot landgoederen en van stadswallen tot watermolens. Dit geel-rood bewegwijzerde streekpad werd volledig herzien, op vele punten verbeterd en uitgebreid tot 124 km. Het vernieuwde Graafschapspad biedt een mooie combinatie van natuur en cultuur. Het start in Hanzestad Zutphen en voert langs de rivier de Berkel door Lochem en het historische stadje Borculo. Via Ruurlo en Doetinchem stap je naar het schilderachtige centrum van Doesburg, nog een Hanzestad. Het laatste stuk loopt over een fraaie oude dijk langs de IJsel met weidse vergezichten. Het Graafschapspad voert ook door Bronkhorst, het kleinste stadje van Nederland waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan. De gids is te koop in de GR-webwinkel.
Wandeling van het jaar Ieder jaar organiseert Toerisme Provincie Antwerpen de wedstrijd ‘Wandeling van het jaar’, waarbij de wandelaars zelf hun favoriet kiezen uit een shortlist. De voorbij maanden brachten ruim 4000 wandelaars hun stem uit en Natuurpad Lovenhoek in Vorselaar kwam als duidelijke winnaar uit de bus. Deze wandellus van Natuurpunt Nete en Aa haalde het voor de andere laureaten in Geel, Bornem, Schelle en Borsbeek. De wandeling is slechts 5,5 km lang maar biedt 100% onverhard wandelplezier in oude loofbossen, heide en vochtige broekbossen met als hoogtepunt de vallei van de kronke-
lende Molenbeek met zijn vlonderpaden, bruggetjes en stapstronken. Je kan de wandelfiche downloaden via www.kempen.be. Het Natuurpad Lovenhoek sluit aan op het 10 km lange Lovenhoekpad, een van de tien wandelingen van de gids die de toeristische dienst van Vorselaar op het knooppuntennetwerk heeft samengesteld. Gratis bij het gemeentehuis of bij de horecazaken van Vorselaar.
Mindful wandelen In het Meetjesland werd op het knooppuntennetwerk de eerste mindfulwandeling van Vlaanderen ontwikkeld. Hij start in Sint-Laureins bij knooppunt 83 (parking Provinciaal Centrum De Boerekreek) en is 9,3 km lang. Onderweg kan je 20 begeleidende geluidsfragmenten beluisteren die je helemaal tot rust zullen brengen. Je kan de pdf van de kaart of het gpx-bestand downloaden via www.tov.be/nl/mindfulwandeling.
Nieuwe Groene Halte Op 22 oktober wordt in Drongen een nieuwe Groene Halte Wandeling feestelijk geopend. Er zijn er intussen al meer dan veertig in Vlaanderen. Met start bij station Drongen verken je op Meersen en trage wegen in Drongen een aantal trage wegen die onlangs geherwaardeerd werden. Je komt ook door natuurgebied De Assels langs de pittoreske oevers van de levende Leie. Via het recreatiedomein Blaar-
Bij onze Waalse collega’s (www.grsentiers.org) verschenen enkele nieuwe topogidsen. Ze zijn te koop in de GR-webshop. GR 57 - Sentiers de l’Ourthe is een echte Waalse wandelhit. Het traject werd grondig verbeterd en zelfs uitgebreid tot 370 km. De start is nu bij station Luik Guillemins. De vroegere variant in Wéris vervalt en de megalieten van deze variant zijn nu in de hoofdroute opgenomen. Ook Marcourt met de bekende St.-Thibaultkluis maakt deel uit van het parcours, evenals het mooie dorp Steinbach en de bronnen van de Ourthe. Het Sentier du Nord in het Groot-Hertogdom Luxemburg, de kuitenbijtende verbinding met GR 5 in Diekirch, blijft ongewijzigd, maar gloednieuw is een 70 km lange aftakking vanaf de stuwdam van Nisramont die de westelijke Ourthe verkent tot de bron in Ourt om te eindigen aan het treinstation van Libramont. Op www.grsentiers.org kan je de gpx-track downloaden.
22
| Op Weg 2017-5
Randonnées en Boucle dans la province de Namur. Ook de topogidsen met lustochten in de vijf Waalse provincies blijven het goed doen. De Naamse gids beleeft al zijn vierde editie en werd voor die gelegenheid in een nieuw kleedje gestoken. De 16 tochten blijven in principe hetzelfde maar zijn waar nodig verbeterd en aangepast aan de huidige situatie. Dit geldt ook voor de beschrijvingen die nu rekening houden met de voor Wallonië nieuwe geel-rode bewegwijzering op de GR de Pays, zoals GRP 125 (Tussen Samber en Maas). Ook de foto-illustraties werden bijgewerkt. Randonnées en Boucle dans la province du Brabant-Wallon. Ook deze gids kreeg een update (derde editie). De kleinste Waalse provincie staat bekend als een mooi, gevarieerd
en gemakkelijk wandelgebied met uitgestrekte bossen, golvende weilanden, holle wegen en rustige valleitjes. De grote stad is nooit ver weg en het openbaar vervoer is goed uitgebouwd. De 16 beschreven lussen gebruiken de vier GR-routes die de provincie doorkruisen: GR 12 (Amsterdam - Parijs), GR 126 (Brussel – Membre-sur-Semois), GR 579 (Brussel – Luik) en GR 121 (Waver – Boulogne-sur-Mer)
IETSNIEUWS
FIETSNIEUWSFIETSNIEUWSFIE
Bretagne Misschien de bestemming voor je fietsvakantie van volgend jaar? In Bretagne gebeurt heel veel op gebied van fietsroutes. De Velo Francette en de Velodyssee zijn enkele van de nieuwe realisaties. Maar er zijn er nog meer. Je kan een overzicht als pdf-file downloaden via www.europafietsers.nl en zo je eigen ‘Tour de Bretagne’ in elkaar knutselen.
Ecologische fietstochten De Fair Trade Ecocyclo Fietsroutes zijn een initiatief van de provincie Antwerpen. Het zijn fietstochten die je, grotendeels via de fietsknooppunten, naar locaties leiden die een link hebben naar fair trade en lokale, duurzame voeding. Het zijn er intussen al 17. Via www.provincieantwerpen.be kan je de routebrochures downloaden die ook veel achtergrondinfo over de bedrijven langs het traject bevatten. Onlangs werden twee lussen van respectievelijk 27 en 32 km geopend in Geel/ Kasterlee.
Meetjesland Het Meetjesland ontdekken doe je best met de fiets. En het nieuwe Fietsboek Meetjesland helpt je om deze afwisselende streek met je stalen ros te verkennen. De vier routes (Wippelgemroute - 58 km, Huysmanhoeve route - 47 km, Krekenroute - 69 km en Maldegemveldroute - 56 km) worden op meeslepende en ludieke manier beschreven en de
verhalen worden gelardeerd met portretten van markante locals. De gids bevat ook vele ideetjes, logeeradresjes en tips over bezienswaardigheden. Je kan de gratis gids bestellen via www.toerismemeetjesland.be.
Baasrode en voert over beide oevers van de Schelde en Fietsen langs de oever van de Nete (43 km) begint in Lier en volgt de oevers van de Grote en de Kleine Nete. Je kan de fiches downloaden via www.knooppunter.com/ uitwaaien-langs-waterlopen.
Elf stenen
Langs Vlaamse wateren (bis)
De intergemeentelijke werkgroep Anzegem-DeerlijkWielsbeke lanceerde een tijdje geleden een oproep tot de burgers om in het kader van een nieuw te ontwikkelen fietsroute sappige, leuke, spannende of ontroerende verhalen in te sturen die zich tijdens beide wereldoorlogen in de gemeenten hebben afgespeeld. Van alle inzendingen werden elf verhalen weerhouden die elk een stenen monumentje kregen. De bijbehorende locaties werden door een grote lus verbonden. Zo ontstond de Elfstenentocht. Het traject gebruikt hoofdzakelijk het fietsnetwerk Leiestreek en afzonderlijke bordjes wijzen de weg naar locaties die niet aan het netwerk liggen. Je kan de folder van deze tocht downloaden via www.toerismeleiestreek.be/nl/elfstenentocht.
Ook in de nieuwe gids Genieten aan het water in Vlaanderen spelen waterlopen de hoofdrol. Samen met de Noordzee hebben zij het Vlaamse landschap gevormd. Zij hebben bovendien steden doen ontstaan en gezorgd voor cultuur en welvaart. Talrijke watermolens, sluizen, bruggen, havengebouwen, schepen en andere monumenten getuigen van de eeuwenlange menselijke aanwezigheid aan het water. Deze gids brengt je op 18 fietsroutes en 8 wandelroutes naar de mooiste plekken en het meest waardevolle patrimonium aan en op de Vlaamse wateren. De fietsroutes gebruiken de knooppunten, de wandelingen zijn voor iedereen haalbaar. Bij iedere route vind je praktische info zoals startplaats, moeilijkheidsgraad en horeca onderweg. Ook veel leuke weetjes en speciale anekdotes worden als kadertekstjes aangereikt. Uitgeverij Lannoo, prijs € 24,99.
Langs Vlaamse wateren Fietsen langs water is altijd plezant. Er verschijnen dan ook regelmatig routes met water als blauwe draad. Knooppunter stelt drie nieuwe fietstochten langs water voor, uiteraard via knooppunten. Uit(z)waaien langs de Schelde en de vaarttaluds (38 km) start in Bossuit en loopt in het gebied tussen de Schelde en het kanaal van Bossuit, Provinciehoppen met de hulp van de veerman (31 km) start in
De Veluwe
-vélo n / Cartes rando
Fietskaarte
rankrijk/Lux. België/Noord-F e Nord/Lux. Belgique/Franc
Alta Via fietskaarten
Eindhoven
1ABrugge 1Ab
Lille
3B
Arras
8C 8A
30
| Op Weg 2017-5
Saint-Quentin
9A
Compiègne
10A
7A
6A
Liège Malmedy
Namur
7B
6B
Chimay Amiens
Dat Dirk van Alta Via Reisboekhandel in Antwerpen een gedreven man is, kon je al lezen in Op Weg 2016, 1. Een van zijn nieuwe projecten is het uitgeven van 13 fietskaarten (schaal 1:75.000) voor België, Luxemburg en Noord-Frankrijk. De eerste zes, die grote delen van België en ook Luxemburg beslaan, rolden afgelopen zomer van de pers. De resterende zeven kaarten (Noord-Frankrijk) zijn voor volgend jaar gepland. Ze zijn bedoeld voor liefhebbers van meerdaagse fietstochten. Knooppunten staan er niet op, wel alle momenteel
Leuven
Charleroi
5B
4B
2B
Antwerpen Brussel
5A
4A
3A
2A
1B Gent
Dunkerque
Calais
Le Touquet Le Crotoy
12A
11A
ières
Charleville-Méz
11B
beschikbare lange afstandsroutes (LF, Ravel, EuroVelo,…) en autovrije fietswegen (voies vertes en fietsostrades). Je vindt op de kaarten ook jeugdherbergen, trekkershutten, paalkampeerplekken en campings municipaux (Fr). Alta Via beschouwt het als een work in progress en op- en aanmerkingen zijn welkom bij dirk@altaviatravelbooks.be. De kaarten kosten € 11.95 per stuk en zijn te koop in de GR-webshop. Info www.altaviatravelbooks.be Beauvais
9B
8B
10B
Luxembourg
12B
Verdun
Reims
Metz
Épernay
Paris
13A
13B
/ Fietsroutes (LF)/Ravel 4 langeafstands EuroVélo
vertes fietsroutes/voies 4 autovrije (VL) (ideaal voor 4 fiets’o’strades pour E-bike) E-bike / idéal jeunesse /auberges de 4 jeugdherbergen (B/F/LUX)
campings /bivouac (B) /
4 bivak campings municipal (F)
= 750m) 1/75.000 (1cm
Crossbill, de uitgever van Engelstalige natuurgidsen, heeft zijn eerste Nederlandstalige gids gewijd aan de Veluwe. Uit de duizenden kilometers wandel- en fietspaden op de Veluwe zijn 22 schitterende fiets- en wandelroutes samengesteld. Ze voeren je langs de meest bijzondere plekken, van de Randmeren in het noorden over de stuwwallen en zandgronden van het Veluweplateau tot het coulisselandschap en de rivieren in de Gelderse vallei. Behalve de routebeschrijvingen bevat de gids niet alleen uitgebreide achtergrondinfo en tips om wild, flora en fauna te ontdekken maar ook veel praktische info zoals de lengte van de tocht en parkeergelegenheden. Bij het boek hoort een app met seizoensgebonden info en tips hoe je bepaalde dieren kan spotten. Uitgeverij KNNV, prijs € 22,95. www.knnv.nl
ONDERWEG
ONDERWEGONDERWEGONDERW Steven Vermeylen
Surfend en scrollend botsen we vaak op razend interessante blogs en websites.
Jong geweld Met een vriendengroepje besloot Wouter in 2012 ‘eens een trektocht te ondernemen’. Bestemming werd het Parc de la Vanoise in de Franse Alpen. Intussen brachten hun wandelreizen hen naar de meest diverse plekken in Europa, van de Spaanse Pyreneeën tot Zweeds Lapland. Naast verslagen van recente trekkings (Hoge Venen, Vogezen, Triglav National Park, Wicklow Way – telkens met gpx-track en Flickr-fotoalbum), geeft Wouter ook antwoord op vragen als ‘Wat neem ik mee op trektocht?’ en ‘Welk mes zou ik kopen?’. In de Coffee Corner vinden we bovendien boekentips voor avonturiers en zelfs zeven cadeautips ‘onder de 40 euro’ voor buitensportfanaten. De jonge snaken achter deze blog zoeken nog volop hun weg in de trekkingwereld, maar hun eerste passen zijn veelbelovend. Op Instagram zijn hun avonturen, zoals recent in het Mont Blanc-massief, quasi live te volgen. noplacelikeoutside.be
volgende Indiana Jones’. Eindbestemming wordt uiteindelijk het dorpje Povoletto, zo’n 120 kilometer ten noordoosten van Venetië. Daar brengt het koppel nog een weekje door met vrienden en familie. Naar Venetië gaat het dan met de ferrovia in plaats van de ciclovia. huldenvoletto.blogspot.be
Wandeltips van de natuurgids Als natuurgids neemt Ernst geregeld groepen op sleeptouw door het Heverleebos en het Meerdaalwoud. Op zijn blog besteedt hij de voorbije maanden veel aandacht aan wandelmogelijkheden in de ruime omgeving van Leuven. Vrijwel elke dag post hij een tip, al dan niet met een concrete routesuggestie. Hij lardeert zijn bijdragen gul met historische en natuurkundige wetenswaardigheden. Zo komen we te weten dat er ooit ‘salons’ werden aangelegd in het Meerdaalwoud, waar de naam ‘zwaluw’ vandaan komt en in welke gemeente we het allereerste erkende natuurreservaat van ons land kunnen bezoeken. Geregeld steekt Ernst de taalgrens over, voor verkenningen in Waals-Brabant. Interessant is ook zijn tocht langs de ‘levende Dijle’, dwars door het Leuvense stadscentrum. ernstguelcher.blogspot.be
Romantiek op twee wielen Peter en Erna zijn verschrikkelijk onromantisch, behalve als het op fietsen aankomt. In het jaar dat ze 50 worden, zo hebben ze elkaar ooit overmoedig bezworen, fietsen ze naar Venetië. Dit jaar was het zover. Half juni vertrokken ze voor een trip van 1.370 kilometer, langs rivieren, via jaagpaden, door middeleeuwse steden – en over een vinnige bergpas in de Alpen. Peter weet het allemaal bijzonder beeldend onder woorden te brengen. Zo zijn de hellingen voorbij Gerolstein ‘pittiger dan de gerechten met drie sterretjes bij de Mexicaan’ en blijkt een traject op weg naar Salzburg ‘een tocht door de jungle die zo kan worden gebruikt als setting voor de
Fietsen op grote hoogte Sinds 2004 hebben Tine en Wim een groot deel van de wereld al fietsend verkend. Ze doorkruisten het Amerikaanse continent, Centraal- en Zuid-Azië en tal van Europese landen. Deze zomer waren ze te vinden op de Pamir Highway in Kirgizië en Tadzjikistan, op een hoogte tussen drie- en vijfduizend meter. De hoogste bergen hebben er namen als Peak Lenin (7.134 m), Peak
Marx (6.723 m) en Peak Engels (6.510 m). De Pamir Highway werd tussen 1931 en 1934 door sovjetingenieurs aangelegd op het Zijderoutetraject om het transport van troepen en proviand makkelijker te maken. Ze fietsen er door ‘een haast buitenaards landschap van witte bergtoppen, immense desolate valleien en knalblauwe bergmeertjes’. Soms logeren ze bij de plaatselijke bevolking, wat een vaak ontnuchterende inkijk biedt in het harde dagelijkse leven. De moeilijke levensomstandigheden staan echter in schril contrast met de buitengewone vriendelijkheid die ze ervaren: ‘Het lijkt wel of de kinderen eerder “hello” dan “mama” leren zeggen.’ movingaround.be
Per velomobiel door Frankrijk Jan houdt er een aparte fietsencollectie op na. Het begon met een klassieke stads- en toerfiets. Dan volgden een vouwfiets en een lage racer. Enkele jaren later kwam het paradepaardje in huis: een Orca-velomobiel met elektrische ondersteuning. Jan gebruikt deze geavanceerde ligfiets niet alleen voor woon-werkverkeer en boodschappen, hij gaat er ook geregeld mee op reis. Aan het begin van de zomer maakte hij een solotocht van 16 dagen door Frankrijk: van de Thiérache via Lunéville naar de HauteSaône, en dan langs Auxerre en Troyes weer noordwaarts. Onderweg neemt hij deel aan de Vélorizon, een groots treffen van de Franse ligfietsvereniging. In het desolate Grand-Est blijkt fietsen vaak een eenzame aangelegenheid. De hoge temperaturen en de zware bepakking maken de trip extra lastig. Jan beseft dan ook dat het geplande traject via Lyon te hoog gegrepen is. Na een bijsturing van de route kan hij weer relaxed genieten. Een leerrijke ervaring rijker is Jan alvast van plan volgend jaar het zuidelijke deel van Frankrijk te verkennen. Zijn blog besteedt ook ruim aandacht aan de nieuwste technische ontwikkelingen in de fiets- en velomobielwereld. metdefietsonderweg.blogspot.be
2017-5 Op Weg |
25
GEBETEN DOOR HET VIRUS | Kathleen Verhelst
Yunnan, China.
wandevan het r ie z le tussen n het p Portret af ontdekt Kathlee t ze haar kans om oelt p s ng 05 grij . Het v Al van jo n. In 20 tappen ij s z n n te e it la snel ee et bu poste zich al len en h ar Com lt a te n s r e a o n ofd rum v n bs do haar ho ia het fo twee jo V in . t n e e ib n kijk op naar T iskome ezelfde ktocht d e als thu e tr z n ie e e met w fietsen. droom: aul wil ze Paul, P t : nieuwe d m in e v rs van roble ldfietse it vast: . Klein p de Were et beslu n deelt h e t v r g e li l w en z ts. rtuga p de fie st in Po trekken gaan. O aagse te d re n o e p ti a Sing Na een et naar en zal h p r e tw An
Getaande huid 11 maanden fietste Kathleen van Antwerpen naar Singapore, samen met Paul. Twee jaar na hun thuiskomst vertelt haar boek op een (h)eerlijke manier over loslaten en landen, over aftasten en bodem zoeken, over op reis gaan en uitkomen bij jezelf. En natuurlijk over het ultieme geschenk van het buitenleven: de ruwe schoonheid van een getaande huid. ÆÆ Interview Peter Cristiaensen Foto’s en illustraties Kathleen Verhelst
26
| Op Weg 2017-5
FIETSREPORTAGE | Cyprus
Cyprus is een zonnig eiland in het oostelijk deel van de Middellandse zee, gekend voor zijn halloumi grillkaas en Griekse en Romeinse archeologische sites, en als broedplaats van schildpadden en ezels. Eind april, als de natuur op haar mooist is, begin ik aan m’n fietstocht helemaal rond het eiland. ÆÆ Tekst en foto’s Willem van Oosten
Rondje Cyprus Griekse schlagers Vanuit het vliegtuig krijg ik alvast een voorproefje: grillige kusten, volle stuwmeren en hoge bergen. Wanneer ik even later het zoutmeer van Larnaka zie weet ik dat we meteen gaan landen. Eenmaal op de fiets bereik ik kriskras door de stad de kustweg. Er ligt warempel een fietspad, althans volgens het bordje. Tot mijn onaangename verassing houdt het wegdek plotseling op en dender ik over keien. Mijn eerste lekke band in meer dan 5000 km, de Vlaamse fietspaden blijken dan toch niet de slechtste… (Op Weg 2016, 5).
34
| Op Weg 2017-5
Glooiend loopt de weg langs de kust, met af en toe een stukje landinwaarts. Na de toeristische drukte van Ayia Napa volgt het mooiste deel van de route: Cape Gkrèko, groen struikgewas, grillige rotspartijen en een diepblauwe zee. Ik sla mijn bivak op en geniet van deze mooie plek tussen witte rotsen en uitzicht op de baai. Onder ontelbare sterren lig ik in mijn tent samen met ‘De dikke baobab’ van Frank van Rijn. Net wanneer ik op het punt sta om het boek opzij te leggen, hoor ik een auto. Er komen er steeds meer. Iemand heeft besloten om juist op deze plek vanavond te gaan feesten.
Autoveringen piepen ritmisch. Om elf uur barst het gezang in alle hevigheid los. Pas om drie uur vertrekken de laatste feestneuzen. Ik ken meteen alle Griekse schlagers uit mijn hoofd.
De grens over In de ochtendwarmte fiets ik weg uit deze mooie omgeving, die al snel overgaat in vakantiebebouwing. Bij de eerste gelegenheid stuur ik weg van de kust, waardoor ik meteen een klim van meer dan 10% voor de wielen geschoven krijg. Kilometerslang glijdt het agrarische landschap langs me heen. Op goed geluk en uit nieuws-
FOTOREPORTAGE | Spanje
Mallorca
the sequel
Ook Kaat trok in de paasvakantie op wandelreis naar de Serra de Tramuntana. De groep wandelde niet enkel op het drogestenenpad (GR 221), maar ook op de talrijke zijpaden die vaak nog rustiger zijn. Iedereen genoot van de stenen en de bergen, van de kleurrijke vogels en de zee die nooit ver weg was. Of van leuke verrassingen, zoals een glas versgeperst fruitsap in een tuin in de vallei rond Soller. Niet enkel als gelovige pelgrim, maar ook als nietsvermoedende wandelaar bleek Lluc een wonderlijke plek. Geniet even mee. ÆÆ Foto’s Kaat Cardoen
44
| Op Weg 2017-5
FIETSAVONTUUR | Spanje
Door het landelijke Extramadura.
Romeinen en pelgrims
Langs de Zilverroute
Luchthaven, Sevilla. Twee grote dozen rollen van de band. Onze fietsen zijn zonder moeilijkheden aangekomen. Ons doel is de tocht van de voorbije twee jaar verder te zetten. Vanuit Leuven reden we via Barcelona naar Sevilla. Dit jaar draaien we terug noordwaarts richting Santiago de Compostela, langs de Via de la Plata. ÆÆ Tekst en foto’s Werner Annaert
54
| Op Weg 2017-5
WANDELTIP | België
De rijke Famennebodem.
Sohier verstopt zich achter de maïs.
Koning in de Famenne Kan je in de Famenne nog een wolf ontmoeten? Hoogstwaarschijnlijk niet. Een man die zijn volk moest beschermen tegen alle gevaren zou het laatste exemplaar al in 1845 hebben neergeschoten. Voor een ander gevaar dat ons bedreigt, te droge lentes en zomers, ligt de oplossing misschien aan het eind van een lindendreef in Barzin. ÆÆ Tekst en foto’s Johan Lauwerier
Prieeltje Tussen Beauraing en Houyet doorkruisen we het Bois du Roi. Welke koninklijke geneugten liggen hier verborgen? We willen middageten en zouden al blij zijn met een eenvoudige rustbank. Op een open plek staat een verlaten chalet. De voormalige ‘boshut ter verpozing’ kan zich nog nauwelijks overeind houden. Binnen een stoel halen? Bij het openen van de deur riskeert de hele houten constructie in mekaar te klappen. Gelukkig is er nog het ‘prieeltje’. Daarin staat een scheve tafel, een paar doorgezakte planken kunnen als zitbank dienen. Met grote bladeren vegen we het meubilair van dit eetsalon netjes en serveren ons diner. Boter-
58
Het bloemendorp Sohier.
| Op Weg 2017-5
hammen met gebakken ei, de zon in een fles chocolademelk, picknick in de restanten van een zomerhuis. GR 577 passeert voor de deur en toch weet geen mens ons hier te vinden. En, hoe stil kan het zijn in een bos, tijdens de lome uren van de zomermiddag? Ook de koning zou hiervan genieten, voor een keer toch.
Wit-rood kruis Tijd om terug te blikken, naar het helikopterbeeld op Martouzin, de vergezichten tussen Lomprez en Froidfontaine, de gerestaureerde vakwerkhuizen in Vonêche en het bloemendorp Sohier, waar zelfs het bushokje onder de geraniums ligt bedolven. En naar het majesteitelijke
bos waar we nu middenin zitten, en dat een uur geleden nog onbereikbaar ver op de andere helling van de vallei lag. De wit-rode streepjes stuurden ons feilloos hierheen. Af en toe wringt zo’n uitgestippeld pad wel eens. Bijvoorbeeld wanneer op een wegsplitsing dubbele streepjes in onze plaats de keuze maken en een wit-rood kruis ons verbiedt het andere pad te nemen. Soms lijkt dat andere pad geheimzinniger, benauwender of mystieker.
Protestmarsen Voor wie ernaar op zoek is, liggen de kansen voor mystieke ervaringen langs het rondom de Famenne gesmede GR-pad voor het rapen. Eén worden met de natuur, het lukt veel beter bij afwezigheid van soortgenoten. Na 100 km GR zijn we er nog geen enkele tegengekomen! Maar wat als deze vaststelling wordt gezien als een tip voor al wie smacht naar diepe staten van meditatie of spirituele realisaties? Zullen dan binnenkort de autochtonen protestmarsen houden tegen de drommen voortsjokkende gelukszoekers die ‘hier niets uitgeven’? Ook als alle mystiek
GR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-
Foto’s Wim Patry
40 jaar Grote Routepaden Veertig jaar geleden, in 1977, bundelden een aantal enthousiaste wandelaars de krachten om Grote Routepaden op te richten. Voorzitter Gie Beirnaert stond mee aan de wieg van de vzw en is intussen al meer dan 25 jaar voorzitter “Sedert de jaren 60 was er bij de Vlaamse jeugdherbergen een cel toeristische paden actief, begeesterd door mijn voorganger-voorzitter Hubert Yseboodt. Dankzij de groeiende belangstelling voor wandelen en fietsen in de jaren 70 groeide het idee om ook in Vlaanderen en een netwerk van langeafstandswandelwegen op te starten, naar het voorbeeld van de Franse en Waalse Grandes Randonnées. Het idee werd ook opgepikt door de jongerenwerking van de Rotary Club van Geel, die binnen hun jaarthema het eerste Vlaamse GR-pad ontwikkelden tussen Valkenswaard en Diest. Het kreeg de naam GR 561 en werd aan de vzw Grote Routepaden overgedragen tijdens de stichtingsceremonie van de vereniging op 10 september 1977. Daarna ging het snel. Het ene na het andere GR-pad werd ingehuldigd en voorzien van een topogids. In de loop der jaren werd het netwerk continu aangepast, deels omwille van infrastructuuringrepen, deels dankzij positieve ontwikkelingen zoals het openstellen van trage wegen, militaire domeinen en natuurgebieden. Vandaag telt het Vlaamse GR-netwerk bijna 4000 km permanent en uniform bewegwijzerde wandelroutes.” “Begin de jaren 90 borrelde ook de belangstelling voor het langeafstandsfietsen op, gestimuleerd door de ontwikkeling van nieuw fietsmateriaal en -kledij. De vraag naar een vergelijkbaar netwerk drong zich stilaan op. Zo ontstond een geel-blauw bewegwijzerd LF-netwerk. Een tiental jaren terug bundelden we onze krachten met Toerisme Vlaanderen ter promotie van de Vlaanderen Fietsroute. Zo evolueerden we naar het huidig Vlaamse LF-netwerk: 10 routes, samen goed voor ruim 1500 km fietsplezier en volledig bewegwijzerd met metalen bordjes. Deze situatie wordt momenteel onder de loep genomen in functie van de gewijzigde behoeften van de fietser.”
60 | Op Weg 2017-5
“Al die tijd hield ons tijdschrift het wandel- en fietspubliek op de hoogte van onze eigen initiatieven en van interessante paden en routes (ver) buiten onze grenzen. De titel evolueerde van GR-Berichten, GR Wandelen, Recreatief Wandelen en Recreatief Fietsen naar Op Weg, een hedendaags ‘down-to-earth’ tijdschrift met ruim 6000 abonnees. Na vier decades is de organisatie levendiger dan ooit. De belangstelling en het aantal leden blijft groeien, mede dankzij de positieve inzet van 230 vrijwillige medewerkers die op elk werkingsvlak binnen de vereniging hun enthousiasme continu overdragen. Zij vormen het kloppende hart van onze organisatie. Met bezielende ambitie, stevig geknoopte wandelschoenen en vaste handen op het stuur gaan we de toekomst gedreven tegemoet.”
Ook GR-Antwerpen viert Op 27 augustus vierde GR-Antwerpen dat GR 40 jaar bestaat (en dat onze Franse vrienden van het Comité National des Sentiers de Grande Randonnée, waarmee het allemaal begon, 70 jaar bestaan!). Voor die gelegenheid werd de wandelboom op de GR 5/E2 in Bergen Op Zoom (aan de Stayokay) gerenoveerd én verplaatst. De wandelboom die dateert van begin jaren 80 kreeg een nieuwe arm en staat nu in het domein Wouwse Plantage op de kruising met het LAW Streekpad 17 Brabantse Wal (Kriekendreef). (Ronald Rothwell)
Wi l j emeerl e z en?
Wor dl i dv a nGr ot eRout e pa de n e nont v a ng6xpe rj a a rOpWeg I ns pi r aev oorwa nde l -e nfie t s t r i psv l a k bi j ofi e t sv e r de rwe g . Ac t ue e l fie t s -e nwa nde l ni e uws Av ont ur e ne ni nt e r v i e wsme tg e dr e v e nwa nde l a a r se nfie t s e r s -Voors l e c ht s€35/ j a a r-
‘ OpWe gl e z e ne nv e r t r e k k e n’ , z os i mpe l maghe tz i j n.
Re g i s t r e e rj eop
www. g r ot er out epa den. be>L i dwor den