Molitva smirenja - Peter Dyckhoff

Peter Dyckhoff

Peter Dyckhoff Molitva smirenja

Molitva smirenja

1

TEOVIZIJA, ZAGREB BIBLIOTEKA: Teološke meditacije, Knjiga XXXV. Naslov njemačkog izvornika: Peter Dyckhoff Das Ruhegebetg einüben Izdao: Verlag Herder GmbH Freiburg im Breisgau 2011.

Drugo izdanje 2012.

ISBN 978-3-451-32397-3 S njemačkoga preveo: Marko Žarić Izdavač: TEOVIZIJA, Zagreb, Kaptol 13© www.teovizija.hr e-mail: teovizija@teovizija.hr tel.: 01 49 23 964, 48 14 813, Za izdavača: Ivica Domaćinović Tehnički urednik: Mirko Tomić Lektura: Ivona Bečeić Tisak: Domagoj dizajn d.o.o.

Knjiga je tiskana u svibnju 2013. godine.

2

Peter Dyckhoff

Molitva smirenja

TEOVIZIJA Zagreb, 2013.

3

Posveta Molitva smirenja, stari kršćanski način molitve redovničkog oca Ivana Kasijana (360. - 435.), bila je većini nepoznata dok prije nekoliko desetljeća nije ponovno zaživjela. Moj duhovnik Ivan Bours (1913. - 1988.) skrenuo mi je pozornost na Kasijana i njegov način molitve, koji je od toga trenutka postao težište mojega života i teološkog rada.

Budući da nisam više mogao sam udovoljiti željama mnogih ljudi da ih uputim u molitvu smirenja i budem njihov osobni duhovni pratilac, odlučio sam obučiti učitelje za molitvu smirenja.

Ova knjiga posvećena je učiteljicama i učiteljima koji su spremni s velikim religioznim zalaganjem, ljubavlju i puno vremena provoditi tečajeve za vježbe molitve smirenja ili pojedinačno pratiti ljude.

4

Kazalo Predgovor................................................................................... 15 Duhovni pratilac molitve smirenja Kasijanova riječ za početak....................................................23

I. Uvođenje u molitvu smirenja 1. Svaki početak je lagan.............................................. 33

Poziv..........................................................................................33 Nastanak molitve smirenja................................................. 34 Tradicija....................................................................................35

Uvjeti prihvaćanja................................................................. 36 Ulaz ..........................................................................................37 Suzdržanost.............................................................................37 Izabiranje................................................................................. 38

Broj sudionika........................................................................ 39 Nebeski protuotrov: molitva smirenja............................ 39

Bez očekivanja od molitve smirenja................................ 39 Iskustva....................................................................................40 Neusiljeno................................................................................41

Tko još ne bi trebao početi s molitvom smirenja?.........41

Krist, učitelj.............................................................................44 2. Protivnici molitve su „spretni“.............................. 46

Palikuće zla.............................................................................46 Sumnje..................................................................................... 47

5

Život ne mora biti borba...................................................... 47 Razgovor s protivnikom......................................................49

Ojačani Božjom snagom....................................................... 51 3. Molitva: put k spasu.................................................. 52

Široko srce................................................................................53

Izraziti dojmove i naći opraštanje......................................53

Prvi korak................................................................................. 54

Iz korijena................................................................................ 55 Strpljenje................................................................................. 55

Bolest duše.............................................................................. 56

Putovi k svjetlu.......................................................................57

Mijenja se krivo usmjerena seksualnost......................... 59

Pročišćavajuća snaga samoće............................................60 Suze tijekom molitve smirenja.......................................... 62

Put je slobodan....................................................................... 63

II. Uvođenje u praksu molitve smirenja 1. Što nam opterećuje i oslobađa dušu?....................65

Ukorijenjenost stresa........................................................... 65 Nedostatak poticaja..............................................................66

Što opterećuje dušu?............................................................66 Strast i čistoća srca................................................................68

Molitva smirenja kao izvor snage.....................................69 Ishrana......................................................................................69

Dati duši krila.......................................................................... 70 2. Utemeljeni put: molitva smirenja..........................72 6

Put k Ocu...................................................................................72

Otkriti vječnost.......................................................................73

Budi volja tvoja – molitva smirenja.................................. 74 Sabranost, razmatranje i molitva smirenja.................... 76

Molitva smirenja i tjelesne potrebe...................................77 3. Iskrenost i usmjerenje Bogu...................................79 Smirenje u Bogu i Božja potpora....................................... 79 Napetost duše ne smije malaksati....................................80 Oslobađanje............................................................................80 Ništa ne zadržavati ili očekivati..........................................81 Literatura................................................................................. 82

III. Uputa za molitvu smirenja 1. Riječi su suvišne........................................................85

U srce pohranih riječ tvoju..................................................86 Šutnja........................................................................................86

Molitva smirenja ravna put u „nebo“...............................88

Prepustiti se Gospodinu bez promišljanja.....................89

Biti pred Bogom siromašan................................................90

Prosljeđivanje molitve smirenja........................................91 2. Priprema za molitvu.................................................92

Put u nutrinu.......................................................................... 92 Napuštanje aktivnosti.......................................................... 93

Izbjegavati nove dojmove...................................................94

Tjelesne pretpostavke.......................................................... 95 Nutarnji stav ..........................................................................96 7

Mjesto molitve....................................................................... 97

Držanje tijela...........................................................................98 Strana svijeta..........................................................................98

Zajednička molitva...............................................................99

Pripremiti tlo.........................................................................100

Priprema za Božje djelovanje........................................... 102 Napuštanje volje.................................................................. 103

Pravo vrijeme i prava mjera..............................................104 Napustiti očekivanja...........................................................104 Ljubav prema bližnjemu................................................... 105 Post .......................................................................................106

Podržati molitvu..................................................................106 Središte kružnice................................................................. 107

Još jedanput: Priprema za molitvu smirenja...............108 3. Uvježbavanje molitve smirenja............................. 111

Približavanje molitvi smirenja...........................................111

Dopustiti molitvu................................................................. 112

Tvoj molitveni zaziv............................................................ 113

Izbor osobnog molitvenog zaziva.................................... 115

Ispravna uporaba molitvenog zaziva.............................. 118

Bitan korak............................................................................ 120

Zazivanje Boga...................................................................... 121 Stupnjevi molitve smirenja...............................................123

Prva iskustva na putu..........................................................125

Početi i dovršili molitvu smirenja................................... 126

Blago siromasima u duhu................................................. 128

8

Ime Isus Krist........................................................................ 128 Tajna molitvenog zaziva................................................... 130 Kada se molitveni zaziv promijeni..................................132 Predanje donosi spas...........................................................133

4. Praktične upute....................................................... 135

Prvo molitva smirenja – potom sve ostalo....................135

Vremena molitve..................................................................136

Trajanje molitve....................................................................137 Iznimke...................................................................................137 Nemir tijekom molitve.......................................................139 Nutarnje napetosti..............................................................140

Umor i san tijekom molitve smirenja............................ 142

Časni otac Poimen o spavanju tijekom molitve......... 142 Strah od samohipnoze....................................................... 144

Upute na koje ukazuje iskustvo...................................... 145

Podržati molitvu smirenja................................................ 146

Zahvala nakon molitve smirenja..................................... 149

IV. Znaci pravilne prakse 1. Molitveno iskustvo od stupnja do stupnja..........151

Znaci pravilna obavljanja molitve smirenja.................. 151

Put čišćenja........................................................................... 154

Obrambene snage.................................................................155 Prijateljstvo............................................................................155 2. Tajna prelaska granice........................................... 158

...nasljedujući Isusa Krista................................................. 158 9

Desna strana i ispravan čin............................................... 159 Ima li molitva smirenja utjecaja na seksualno ponašanje?......................................................... 161 Biti slobodan......................................................................... 162 Zahvala molitvi smirenja....................................................163

3. Praćen dobrim duhom............................................164 Nebo će ti pomoći................................................................ 164

Zamijetiti prve znakove sjete........................................... 165 Šutnja...................................................................................... 166

Vrijednost zajednice........................................................... 166

V. Smisao i cilj molitve smirenja 1. Cilj i dovršenje molitve.......................................... 167

Divne promjene....................................................................167

Biti i ostati u središtu.......................................................... 169 Loše ustupa mjesto boljem.............................................. 169

Više voljeti............................................................................. 170 Neraskidiva povezanost s Bogom.................................... 171 Cilj molitve smirenja...........................................................172 2. Cilj: Biti jedno s Bogom........................................... 174 Savez ljubavi..........................................................................174

Čovjekova domovina..........................................................175

Bliži i konačni cilj molitve smirenja................................176

Prihvatiti Božji dar................................................................177 Ljubav daruje sličnost s Bogom.......................................179

Duhovno sjedinjenje s Bogom ........................................180 10

Riječi iz punine srca.............................................................183 3. Tajna vjere................................................................ 185

Tajna vjere postaje stvarnost........................................... 185

Umrijeti da bismo živjeli................................................... 186

Prepustiti se Bogu................................................................187 Sveto pismo.......................................................................... 188

Tajna vjere............................................................................. 189 4.

Moljenje je polazak u novu tajnu.........................190 Molitva smirenja: poziv na polazak................................190 Isusova molitva na Maslinskoj gori................................190 Molitva smirenja i ljubav....................................................193 Iskustvo i znanje idu skupa.............................................. 194 Idi iz zemlje svoje................................................................ 195

VI. Postupak s mislima 1. Upornost u molitvi.................................................. 197

Prvorođence posvetiti Bogu..............................................197

Zadržati pravu mjeru.......................................................... 199 Umišljenost.......................................................................... 200

Ustrajnost u molitvi........................................................... 200

Bitan doprinos...................................................................... 201

Očekivanja od molitve smirenja.....................................202 2. Zaprjeke na putu.................................................... 204

Očekivanja su blokade...................................................... 204

Preobilje čini bolesnim......................................................205

11

Fanatična jednostranost................................................... 206 Sušna razdoblja i neznanje...............................................207 Sjene bježe pred svjetlom.................................................207

Predanje i poniznost.......................................................... 208

Hrabro nastaviti put........................................................... 209 3. Misli tijekom molitve..............................................211

Ukloniti blokade................................................................... 211

Ometajuće misli?..................................................................212 Neprerađeni dojmovi..........................................................213

...poput divljih zvijeri......................................................... 214 Nikada ne moli predugo.....................................................215

Dobre i loše misli tijekom molitve.................................. 216

Vratiti se molitvi smirenja..................................................217 Razmišljanje ne pripada molitvi smirenja................... 219

Postupak s mislima tijekom i izvan

molitve smirenja..................................................................220

Još jedanput: puno misli tijekom molitve.....................221

Otvoriti vrata......................................................................... 222 Blaženstvo............................................................................. 223

VII. Ključ za nutarnji izvor snage 1. Životna aktivnost kroz mir....................................225 Ništa nas ne može odgovoriti od toga

da pođemo tim putom.......................................................226

Prvo najviše...........................................................................226 Razmjena mirovanja i aktivnosti....................................228 12

Moli i radi...............................................................................228

Početak seksualnosti..........................................................229

Ostati u ravnoteži................................................................230 Stanovati kod sebe...............................................................231

Božja ruka.............................................................................. 232 2. Učinci molitve smirenja.........................................234

Tvoja djela su začuđujuća.................................................234 Ljubav prema Bogu.............................................................236

Široko srce............................................................................. 237

Pozitivne promjene i uspjeh izgrađuju se polako......238 Prekidanje............................................................................. 240

Mogući tjelesni učinci........................................................242

Mogući psihički učinci.......................................................244

Mogući religijski učinci......................................................246

Uvid u dublje povezanosti................................................248 Snaga preobrazbe kroz redovnu molitvu.....................249

Pojačati učinke molitve smirenja.................................... 252 3. Molitva kao prilika za izbjegavanje stramputica.... 255

Govoriti dobro...................................................................... 255

Kultivirati seksualnost.......................................................256

U vatri njegove ljubavi.......................................................258 Povlačenje.............................................................................259

Bestežinsko stanje duše................................................... 260

Što još mora doći uz to?..................................................... 261 4. Božja sadašnjost u čovjeku...................................263

Približavanje Stvoritelju....................................................263 13

U molitvi sve ostaviti..........................................................263

...sliku Boga također............................................................265

Bez molitvenog zaziva, bez misli....................................267 Nebo dodiruje zemlju........................................................269

Mirovati u Bogu...................................................................270

Božja svijest ......................................................................... 272

Molitva smirenja – duh duhovnog života..................... 273

Primanje svete pričesti...................................................... 275

Iskustvo vječnosti............................................................... 275 Popis biblijskih navoda.........................................................277 Popis literature.......................................................................280 O autoru ................................................................................. 282

14

15

16

17

18

19

Popis literature

Johannes Cassianus: Von den Einrichtungen der Klöster U: Sämtliche Schriften des ehrwürdigen Johannes Cassianus, I. svezak 17.-271. Prijevod opat Antonius. Bibliothek der Kirchenväter, Kempten, 1879.

Vierundzwanzig Unterredungen mit den Vätern U: Sämtliche Schriften des ehrwürdigen Johannes Cassianus, I. svezak 280.-600., II. svezak 9.-428. Prijevod Karl Kohlhund.

Bibliothek der Kirchenväter, Kempten, 1879.

Sieben Bücher über die Menschwerdung Christi U: Sämtliche Schriften des ehrwürdigen Johannes Cassianus, II. svezak 433.-631. Prijevod Karl Kohlhund. Bibliothek der Kirchenväter, Kempten, 1879.

Collationes XXIV. Sanctorum Patrum Opuscula selecta. Series Altera III. Edidit et commentariis auxit H. Hurter S. J. Deniponti. Libraria Academica Wagneriana, Parisis, Londini, Neo-Eboraci & Cincinnati. (Fr. Pustet) 1887.

20

Gesamtausgabe der Werke Cassians. Herausgegeben von Michaelis Petschenig U: Wiener Sammlung lateinischer Kirchenschriftsteller, Svezak XIII. (1886.) i svezak XVII. (1888.)

Unterredungen mit den Vätern (Collationes patrum). Prvi dio: Coll. I.-X. Uvod, prijevod i objašnjenja Gabriele Ziegler.

Quellen der Spiritualität, Svezak 6, Münsterschwarzach, 2011.

Basilius der Große, Dreihundertdreizehn kurzgefasste Vorschriften in Fragen und Antworten Prijevod: dr. Valentin Groene. U: Bibliothek der Kirchenväter. Hrsg. Von dr.

Valentin Thalhofer. Ausgewählte Schriften des Hl. Basilius des Großen. II. Svezak 163.-364, Kempten, 1877.

Origenes: Des Kirchenschriftstellers Origens Schrift: Vom Gebete. Prema izvorniku preveo dr. Jos. Kohlhofer. Bibliothek der Kirchenväter, Kempten, 1874.

Vom Gebet (Peri Euches). S grčkoga preveo dr. Paul Koetschau.

Bibliothek der Kirchenväter, München, 1926.

Altvater Poimen: In: Apophthegmata Patrum (Upute otaca), 228.-229. Uvod i prijevod Bonifaz Miller, Freiburg, 1965.

21

O autoru

Dr. Peter Dyckhoff rodio se 1937. u zapadnofalačkom mjestu Rheine, studirao je psihologiju i godinama bio poslovođa jednog poduzeća srednjeg poduzetništva. S četrdeset godina ohrabrio se na novi početak i studirao teologiju na sveučilištima u Münsteru, Innsbrucku i Brixenu. Zaređen za svećenika 1981., službovao je kao župnik, hodočasnički i bolnički duhovnik. U biskupiji Hildesheim preuzeo je izgradnju i vodstvo biskupskog obrazovnog središta „Haus Cassian“ u Weserberglandu. Od 1999. Peter Dyckhoff živi u Münsteru kao referent i voditelj duhovnih vježbi u brojnim obrazovnim ustanovama.

Priznati je stručnjak za kršćansku molitvu smirenja, s kojom se 2006. promovirao kao doktor teologije. Njegovo bogato iskustvo voditelja duhovnih tečajeva prenosi u televizijskim emisijama i kao autor brojnih knjiga i publikacija o kršćanskoj molitvenoj i meditativnoj praksi i duhovnim vježbama, kako svojim čitateljima, tako i učiteljicama i učiteljima molitve smirenja.

Autor je na internetu dostupan pod: www.PeterDyckhoff.de 22

Biblijski tekstovi u hrvatskom izdanju preuzeti su iz „Biblije“ Kršćanske sadašnjosti, 1974., izdanje Örebro, Švedska, 1977.

23

CIP zapis dostupan u računalnome katalogu Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu pod brojem 843005 Cijena: 78.00 kn

24