#27 arnhem

het lifestyle- en ondernemersmagazine voor arnhem en omstreken

â‚Ź 4,95

in dit nummer > antonello manacorda > ron miltenburg en

pauline krikke > angelique van den berg

nummer #27 HET ENIGE ARNHEMSE CITY MAGAZINE

Nederland s e s a t i r e

regie Joeri Vos

Bij gelegenheid van de 150ste geboortedag van Herman Heijermans

Beschuit met muisjes

ontwerp Esther Noyons | fotografie Annaleen Louwes

Musis Sacrum Schouwburg Arnheman 2015 j 014 + 22 t/m 24 POOL.NL 11 t/m 13 dec 2 POOST

LGROE

TONEE

redactioneel < 3

eigen colofon

uitgever Peter Eemsing bv bladmanagement & advertentieverkoop GSupport Pascal Gödden pascal@eigenarnhem.nl fotografie coverbeeld: Ron Steemers coverbeeld eigen! ondernemer: Ronny Rozenberg Jan Adelaar, Masha Bakker, Ivo Hutten, Miranda Kamphuis, Rob Kater, Ivo de Kok, July Leesberg, Niek Michel, Menno van der Meulen, Anouk Mulders, Ravenna Nicasie, Joost Ooijman, Rens Plaschek, Marc Pluim, Nadine Reef, Ronny Rozenberg, Ron Steemers, Renee Tijdink, Jeroen Trispel, Robert van Welsum en Martin Wieldraaijer

> fotografie rens plaschek

aan dit nummer werkten mee Nicole Beaujean, Rob Chevallier, Ditte Gerding, Michèle Giebing, Lucas Gruitink, Petra Herrel, Roel Houwaard, Ivo Hutten, Aranka Junte, Heike van Klaveren, Claudia van der Kolk, Jesse Laport, Saskia Paulissen, Jeanne Ram, Christien Romp, Annet Veerbeek, Felicita Vos en Francien van Zetten eindredactie Anneke van Tricht vormgeving & productie marjoleinbootsma.nl met dank aan 77models, Burgers’Zoo, Kroese Compact Discs en First National Rolls-Royce and Bentley museum redactieadres GSupport Wormerveerstraat 35, 6843 AK Arnhem t 026 379 04 98, f 084 225 01 42 info@eigenarnhem.nl, www.eigenarnhem.nl druk Drukkerij Roelofs Enschede © Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan eigen! zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. De uitgever is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Evenmin is zij verantwoordelijk voor handelingen van derden die mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal, zonder kennisgeving vooraf, niet of in gewijzigde vorm te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.

> lees eigen! arnhem online www.eigenarnhem.nl > like eigen! arnhem op facebook

www.facebook.com/eigenarnhem

> volg eigen! arnhem op twitter

www.twitter.com/eigenarnhem

> 3X 3X 3 De uitkomst van de som hierboven vervangt met ingang van dit nummer de aanduiding van het jaargetijde op de cover van dit magazine. Voortaan vermelden we alleen het nummer van de editie. Want wat gebeurt al sinds het eerste nummer van eigen!? Bij de verschijning van elk nieuw nummer hoor ik van lezers dat het vorige zeer de moeite waard blijft om te lezen. En dat is waar. Naast de previews zijn eigenlijk alle onderwerpen tijdloos. Eigen! is een bewaarblad. Net zo leuk dus om het najaarsnummer te lezen bij de eerste zonnestralen in de lente, of het voorjaarsnummer in een koude wintermaand.

Het ‘eropuit’ gehalte in eigen! was altijd laag en beperkte zich tot een aantal pagina’s met previews. Toen er afgelopen jaar in Arnhem een hevige discussie losbrak aangaande citymarketing, keek eigen! niet toe maar zag aanleiding tot een nieuw initiatief: een eropuit-pocket. Een gratis boekje met inhoud voor inwoner, bezoeker en toerist.

In de zomervakantie werden de handen uit de mouwen gestoken en eind augustus, voor de start van het culturele seizoen, verscheen eigen! in je broekzak. De eerste eropuitpocket voor Arnhem en omstreken.

Bomvol actuele onderwerpen zoals evenementen, tentoonstellingen en

exposities. Aangevuld met tips van en naar bijzondere plekjes in onze stad en haar omgeving. Maar ook een overzicht van leuke winkels, de beste horeca, hotels en adressen voor schoonheid en ontspanning. En dat alles in een handig pocketformaat. Uit de vele enthousiaste reacties blijkt dit initiatief een schot in de roos en daarom krijgt het volgend jaar een vervolg.

Heel nieuwsgierig ben naar de periode van het jaar dat u dit nummer leest. Of liever: herleest. Hoe dan ook garandeer ik dat de inhoud wederom houdbaar, interessant en vooral lezenswaardig is. Voor alle actuele onderwerpen is er voortaan de pocketeditie of bezoekt u onze website. Daar kunt u ook nog eens digitaal bladeren in de 26 voorgaande nummers. Er is wel één gemis, het leescomfort van papier. Had u ze zelf maar moeten bewaren!

■

Pascal Gödden pascal@eigenarnhem.nl

P.S. De foto bij dit voorwoord is gemaakt door Rens Plaschek voor het platform Humans of Arnhem. Like de pagina www.facebook.com/humansofArnhem en geniet elke dag van een prachtig mens in onze kleine grote stad!

Verkrijgbaar Te verkrijgen bij bij Van Van Scherrenburg Scherrenburg Shoes Shoes Fashion Fashion :

Hoogstraat 89 – 91 | 6701 BR Wageningen Hoogstraat 89–91, Wageningen | 0317 - 413 586 | www.scherrenburgmodeschoenen.nl T: 0031-(0)-317-413586 | www.scherrenburgmodeschoenen.nl

6 > 2014 #27

eigen inhoud lifestyle

16

34

50

48

27

eigen inhoud lifestyle

> interviews 8 antonello manacorda > mode & trends 34 mode; backseat grace 43 trends > muziek & literatuur 20 boeken 21 arnhem leest; july ligtenberg 23 muziek 25 klassieke muziek

> stad & regio 44 winkelnieuws 63 evenementen > kunst & cultuur 59 previews 62 galeries

2014 #27 < 7

eigen inhoud lifestyle

43 31

33

8 > eigen! rubrieken 13 portret; frans gazendam 15 column; felicita vos 16 het stel; ron miltenburg en pauline krikke 27 mijn eigen arnhem; laura coolen 29 kunst; bars janboud 31 stad; angelique van den berg 33 samenwerking; jesse â&#x2C6;&#x17E; anouk

41 spiritueel; reiki 48 ambacht; edwim peters 49 gedicht; jesse laport 50 vintage; histoire

> 26 30 40 54 57

eigen! promotie

eten & drinken shoppen shoppen banyan centre bussloo sanco coiffure

antonello manacorda < 9

eigen interview

in gesprek met antonello manacorda, chef-dirigent het gelders orkest > t ekst jeanne ram en heike van klaveren, fotografie ron steemers

ik adem muziek, dat maakt wie ik ben > Zijn carrière zit in een stroomversnelling en voert hem langs talrijke podia in Europa en daar buiten. Als chef-dirigent van Het Gelders Orkest is zijn thuisbasis Musis Sacrum in Arnhem.

Antonello Manacorda verheugt zich op het jubileumseizoen ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het orkest.“De programmering kent veel hoogtepunten, zowel binnen als buiten de concertzaal. Het publiek kan genieten van een breed scala aan muzikale hoogstandjes. Het Gelders Orkest is in topconditie.”

De Italiaanse maestro (1970), geboren in Turijn en woonachtig in Berlijn, heeft één grote passie: muziek. Hij ervaart het als ultiem geluk wanneer tijdens een concert alles op zijn plek valt. De bevlogen dirigent weet nog als de dag van gisteren hoe hij vijf jaar geleden na een gastoptreden bij Het Gelders Orkest een dergelijk geluksgevoel beleefde.

De ontlading na afloop was zo groot dat hij urenlang door het Sonsbeekpark liep. “Het voelde alsof ik zweefde, in trance was, ik wist van geen ophouden.”

Een vervolg op die eerste succesvolle samenwerking kon niet uitblijven.

Meerdere gastoptredens volgden waarna hij in 2011 werd benoemd tot vaste chef-dirigent. Het was een unanieme benoeming. Hij bleek alles in huis te hebben waar de selectiecommissie naar op zoek was: vakinhoudelijk sterk maar ook communicatief ingesteld en charismatisch.

In zijn geboorteplaats Turijn studeerde hij piano en viool. In 1997 richtte hij samen met Claudio Abbado en enkele andere leden

van het Gustav Mahler Jugend Orchester, het Mahler Chamber Orchestra op, waar hij als concertmeester optrad. Vijf jaar later besloot hij zich op het dirigeren te richten en volgde in Finland twee jaar lessen bij Jorma Panula.

Antonello Manacorda praat met bezieling over zijn vak want zoals hij zelf zegt: “Ik adem muziek, dat maakt wie ik ben.”

De klik tussen u en Het Gelders Orkest was er onmiddellijk. Welke factoren bepalen een succesvolle samenwerking tussen dirigent en orkest?

Dat is moeilijk uit te leggen, maar het heeft in ieder geval met wederzijds respect te maken. Ik heb mij meteen welkom gevoeld bij Het Gelders Orkest, er zat iets zuivers in die ontmoeting. Er bleek geen sprake van een krachtmeting die je dikwijls tegenkomt als gastdirigent. Het orkest en ik bleken op dezelfde golflengte te zitten. Mooier kan het niet.

Sinds 2010 bent u eveneens chef-dirigent van de Kammerakademie Potsdam bij

Berlijn. Welk verschil tussen de Duitse en Nederlandse mentaliteit valt u het meest op?

In Nederland is er minder traditie maar meer openheid. Men voelt zich vrijer om te zeggen wat men denkt, er is meer flexibiliteit. Dat waardeer ik zeer. Ook de hiërarchie is lang niet zo sterk als in Duitsland. Maar openheid moet je, indien nodig, wel kanaliseren want er zijn grenzen.

Iemand moet uiteindelijk beslissen welke kant het opgaat. Dan moet je het heft in handen nemen en leiding geven.

Otto Klemperer, Duitse dirigent en componist, heeft eens gezegd: ‘Een dirigent moet het orkest het idee geven dat het vrijuit kan spelen.’ Betekent het dat een dirigent de grote lijnen uitzet en de uitwerking aan de musici overlaat?

Musici spelen honderdmaal beter als ze zich vrij voelen. Wanneer een musicus na een concert naar mij toekomt en zegt dat hij zo vrijuit heeft kunnen spelen, ervaar ik dat als een groot compliment.

▷

10 > antonello manacorda

eigen interview

voor mij is het werk van als een

Mahler

blikseminslag

gehoord worden maar ik probeer ze duidelijk te maken dat je niet moet ‘schreeuwen’ als je iets te zeggen hebt. In plaats daarvan kun je zacht en langzaam praten. Het gaat er niet zozeer om dat een musicus zichzelf hoort maar vooral de andere orkestleden. Van belang is dat je uitlegt waarom ze zachter moeten spelen.

Maar ook technisch gezien is het bereiken van pianissimo niet gemakkelijk. Tijdens een concert gaat het gelukkig altijd beter dan tijdens een repetitie.

Slagtechniek en oogcontact hebben uitwerking op het orkestspel. Sommige dirigenten hoeven maar een wenkbrauw op te trekken om reactie te ontlokken.

Waar ligt uw kracht?

▷ Er zijn drie verschillende type dirigenten: controlefreaks, dictators en degenen die ‘meegaan’ met wat ze krijgen aangeboden.

Ik val onder die laatste categorie. Ik vergeet nooit de uitspraak van mijn Finse leraar Jorma Panula: ‘Help, but don’t disturb’. Die uitspraak heb ik ter harte genomen. Je moet helpen maar niet storen. Ik vind bovenal dat je intensief moet kunnen luisteren.

Ook mensenkennis en diplomatie zijn onontbeerlijk in dit vak.

U hebt piano en viool gestudeerd en als concertmeester onder grote dirigenten gewerkt. Dat moet een voordeel zijn nu u zelf op de bok staat.

Mijn ervaring neem ik natuurlijk mee en ik weet hoe goed het voelt als er over en weer vertrouwen is. Ik houd niet van machtsstrijd maar van saamhorigheid.

Omdat ik zelf orkestlid ben geweest, voel ik me musicus onder de musici. We hebben één gezamenlijke drijfveer: streven naar hoge artistieke kwaliteit en veelzijdigheid. Het houdt in dat je alles op alles moet zetten om zo goed mogelijk de taal van een componist te leren beheersen. Iedere componist spreekt zijn eigen muzikale taal. Daar ben ik altijd naar op zoek en ik stimuleer de orkestleden veelvuldig hetzelfde te doen. Het is een interessante, langdurige zoektocht.

Is het bereiken van pianissimo voor elk orkest het moeilijkst? Besteedt u daarom veel aandacht aan zachte nuances?

Het is een van de lastigste aspecten in de klassieke muziek. Musici willen natuurlijk

Mijn leidraad is: hoe minder je doet, hoe meer je bereikt. Je moet vooral niet overdrijven, geen grote armbewegingen maken als het niet nodig is. Hou het klein, laat het komen. Overigens vind ik het meer een kwestie van charisma dan van slagtechniek. Men kan overtuigen enkel en alleen door persoonlijkheid. Daarmee wil ik niet beweren dat je zonder uitstraling niet succesvol kunt zijn.

In het begin van een carrière is iedereen onzeker, je bent zoekende en je kunt door pure paniek de controle verliezen waardoor het orkest met je op de loop kan gaan.

Tijdens mijn opleiding kreeg ik les van een ademtherapeute. Op haar advies ben ik op Argentijnse tangoles gegaan waarvan ik veel profijt heb gehad, zowel fysiek als mentaal. Tango dansen heeft te maken met een ontspannen alertheid; daarnaast krijg je meer inzicht in jezelf en de interactie met de ander. Je lichaamshouding verbetert en je leert beter focussen. Als dirigent doe ik daar mijn voordeel mee.

Uw beroep vraagt om een goede conditie.

Wat doet u eraan?

Ik ga zo vaak mogelijk naar de sportschool.

Het betekent twee vliegen in één klap: inspanning en ontspanning, ik word er lekker relaxed van. In Berlijn heb ik een fantastische chiropractor. Zo houd ik mijn lichaam in balans en mijn conditie op peil wat absoluut noodzakelijk is in mijn professie.

Ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van Het Gelders Orkest dirigeerde u in oktober het jubileumconcert met de Eerste Symfonie van Mahler. U bent een bewonderaar van deze componist. Welke snaar weet hij bij u te raken?

De zielsverwantschap die ik voel met Mahler begon al op jonge leeftijd toen ik als violist werd uitgenodigd door de Italiaanse dirigent Claudio Abbado, oprichter van onder meer het Mahler jeugdorkest. Voor mij is het werk van

antonello manacorda < 11

eigen interview Mahler als een blikseminslag: ik word geraakt door de enorme diepgang. Zijn leven was gekenmerkt door lijden, angst, hoop en andere emoties. Hij stelde essentiële levensvragen als ‘waarom leven wij’ en ‘waarom lijden wij’. Zijn muziek confronteert ons met de grote vragen die het leven nu eenmaal oproept. Hij probeerde keer op keer een weerspiegeling van de wereld in haar totaliteit te scheppen: enerzijds de wereld van de realiteit, anderzijds het bovenzinnelijke, de pure wereld die niet door menselijk ingrijpen is bezoedeld. Alle karakteristieke elementen van het universum van Mahler komen al samen in de ‘Eerste Symfonie’.

Zijn er ook andere muziekgenres die u aanspreken?

Ik luister af en toe naar popmuziek uit de jaren zestig, ook naar jazz en soul. Maar het komt er niet vaak van omdat ik continu met mijn vak bezig ben, mijn hoofd zit al zo vol met muziek.

Ik ben een fan van de Engelse zanger Antony Rafferty. Zijn androgyne stemgeluid emotioneert mij. Veertien jaar geleden verscheen zijn debuutalbum ‘Antony and the Johnsons’. Net zoals in de muziek van Mahler zit er zoveel gevoel in, originaliteit en zwaarmoedigheid. Ik zou het geweldig vinden wanneer ik een keer met deze zanger zou kunnen werken, wellicht in combinatie met de muziek van Mahler.

Het Gelders Orkest gaat stapsgewijs naar een marktgerichte organisatie. Wat is uw aandeel in deze omschakeling?

Voor mij is er maar één zaak van belang: de kwaliteit van het orkest. Die gaat voor alles, daar maak ik me hard voor.

Natuurlijk begrijp ik dat er gezien de overheidsbezuinigingen een omslag nodig is. Die is al ingezet. Zo speelt het orkest ook in kleine settings waardoor verschillende formaties op verschillende plekken kunnen spelen. Dat levert extra inkomsten op. Daarnaast is er meer aandacht voor commerciële projecten als Frozen Planet waar veel publiek op afkomt.

George Wiegel, onze algemeen directeur, stelt alles in het werk minder afhankelijk te zijn van subsidies. Ik heb alle vertrouwen in hem.

In het jubileumjaar 2014-2015 maken ook uw voorgangers hun opwachting.

Ze zijn uitgenodigd voor gastoptredens.

Zijn ze allemaal in de gelegenheid naar Arnhem te komen?

Alleen Lawrence Renes moet verstek laten gaan. Gustavo Gimeno dirigeert in zijn plaats een prachtig Beethovenprogramma.

Verder kan het publiek onder meer genieten van Roberto Benzi met Grieg en Marin Sieghart met Schubert. Het wordt één groot feest.

■

‘schreeuwen’

je moet niet als je iets te zeggen hebt

Op de grens van stad en land Wonen op een dorp, midden in Arnhem

tad. s n e n n i b e d n e bruise d n a v n e s t e rtier fi a w k n e e g g o ... n Kom kijken in het informatiecentrum Het Informatiecentrum aan de Klapstraat 24b in Elden is iedere donderdag van 17 tot 19 uur en zaterdag van 11 tot 14 uur geopend. Je parkeert je auto gratis voor de deur en vanaf dat moment beleef je het heerlijke dorpse leven in Elden. Maak een wandeling over de bouwlocatie en proef de sfeer van dorps wonen in de stad. Bekijk binnen de maquette van het plan en neem de brochure mee!

www.detuinvanelden.nl

< 13

het portret

het portret frans gazendam

> tekst felicita vos, fotografie martin wieldraaijer

“Het ondernemersbloed stroomt genetisch gezien door mijn aderen. Je zou dus kunnen zeggen dat het in de kiem al aanwezig was. Ik was een jongen die graag langs de kraak liep en overal mogelijkheden zag en die zie ik als vijftigjarige man nog steeds.

Ik kijk naar kansen en mogelijkheden en geef mijn activiteiten een positieve schwung. Ik word niet blij van een opsomming van onmogelijkheden. Ik houd van bevlogenheid, van mensen die goed nadenken en komen met plannen die daaruit zijn voortgevloeid. Dan ga ik helpen en waar ik kan elementen toevoegen. Het heeft me geen windeieren gelegd.

Ik heb niets gepland, simpelweg die dingen gedaan die ik leuk vind, waar ik warm van word, gemixt met verstand en een hoog EQ. Dat laatste maakt het makkelijk om mij in te leven. Ik ben salesgeoriënteerd, wil het de klant graag naar de zin maken, empathie helpt daarbij. Een tevreden klant bezorgt me een Lee Towers gevoel”, zegt Frans lachend terwijl hij het bijbehorende armgebaar maakt. “Ontwikkel datgene waar je goed in bent en waar je gelukkig van wordt. Met een goede instelling is alles maakbaar. Natuurlijk is het niet alleen goud wat er blinkt.

Ondernemen is ook risico’s durven nemen en er gaat ook weleens iets fout. Daar leer je

van. Ik ken mijn zwakheden, omring me met mensen die mij kunnen ondersteunen en voor mij is degene die de telefoon opneemt net zo belangrijk als de directeur. Ieder mens is gelijk, we hebben alleen verschillende verantwoordelijkheden.”

■

Stadsfotograaf Martin Wieldraaijer brengt een fotografische ode aan Arnhem met portretten op www.facebook.com/StadsfotograafArnhem.

Genomineerden worden geplaatst op www.eigenarnhem.nl en via een poll stemt de lezer op zijn favoriet. Halfjaarlijks stelt eigen! een pagina beschikbaar voor de winnaar.

Uw visitekaartje, onze visie.

Een interieur dat de identiteit van een organisatie uitdraagt, zorgt voor een positieve, productieve werksfeer, en bezoekers die aangenaam verrast zijn.

Onze interieurprofessionals adviseren u graag!

Boerma neemt alles uit handen als het gaat om woon- en projectinrichting.

U bent van harte welkom in ons bedrijf aan de Geitenkamp 1-5 in Arnhem.

Gratis parkeren. Of bel voor meer informatie: 026-44 24 910.

boerma-arnhem.nl

felicita vos < 15

eigen column

mate van beschaving

eigen column

Wie kent ze nog? De schokkende beelden waarop te zien was hoe zeehondenbaby’s voor de ogen van hun huilende moeders doodgeknuppeld werden en hoe vervolgens hun nog stuiptrekkende lichamen ter plekke werden gevild. Ze staan nog op mijn netvlies gebrand.

‘Liever naakt dan namaak’, was de slogan van een antibontcampagne uit de jaren negentig. En zo is het! Sinds de wereld Canada in de ban deed naar aanleiding van de gruwelijke televisiebeelden, was het jagen op jonge zeehonden lange tijd maar mondjesmaat toegestaan. Wat ik nog steeds teveel vind. Het vermoorden van dieren voor hun vacht is naar mijn idee onacceptabel. Maar fashion rules; bont is weer hot and happening. Met als gevolg dat jaarlijks de schepen weer uitrukken om honderdduizenden zeehonden voor hun vacht dood te knuppelen. De ver van mijn bed show? Helaas niet. Onder het motto: ‘What better to wear met

het winterse weer dan een fashionable bontjas’, kleurt bont het Nederlandse straatbeeld steeds manifester. Zodra het weer kouder wordt, grijpt niet alleen een deel van de doorgewinterde fashionista’s naar het door hen aanbeden symbool van menselijke slachting. Er zijn ook steeds meer jongeren die met kragen van echt bont op hun jas ronddartelen.

Vaak hebben ze niet eens benul waarvan die gemaakt is. Het maakt ze ook niet uit. ‘Domme bontjes’ worden dames en heren uit beide categorieën ook wel genoemd. Dit om duidelijk te maken hoe naïef en niet-bewust er door hen wordt omgegaan met het dragen van bont.

‘In Nederland gebeurt dat niet’, wordt wel beweerd. Dat klopt maar voor een deel. Vossen- en chinchillafokkerijen zijn in ons land verboden, maar het mag wel worden verkocht. En verder weten we er ook wel raad mee. Met zes miljoen gedode nertsen per jaar is ons land de derde grootste producent van nertsenbont

in de wereld. De politieke discussie over een verbod op nertsfokkerijen loopt al vanaf 1999. Twee jaar geleden werd een historische doorbraak gevierd. Het verbod op het fokken van dieren voor hun pels was een feit. Een paar maanden geleden veegde de Haagse rechtbank het verbod op het houden van nertsfokkerijen weer van tafel. En ja hoor, het mag weer. Er loopt een hoger beroep tegen de uitspraak van het Gerechtshof. De fokkers zijn er niet bang voor. ‘Waarom zou je een gezonde branche zomaar de das om doen?’, riep een van hen, zich waarschijnlijk niet eens bewust van de ongepast woordspeling. En: ‘Ik denk dat ze het geld waarmee ze ons zouden moeten compenseren beter aan andere dingen kunnen besteden.’ Mahatma Ghandi zei het al: ‘De beschaving van een samenleving valt af te meten aan de wijze waarop ze omgaat met dieren.’

■

> fotografie ron steemers

ron miltenburg en pauline krikke < 17

het stel

het stel ron miltenburg en pauline krikke Hoe ging jullie eerste ontmoeting in z’n werk?

Zij: “In 1994 was ik voor de VVD kandidaat voor de gemeenteraad in Amsterdam. Ron was destijds presentator van Hoeksteen TV, een legendarische interactieve talkshow over cultuur, politiek, media en economie.

Hij moest mij interviewen. Tijdens het vervolggesprek de volgende ochtend zie je ons steeds verliefder worden. Die interviewbeelden bestaan overigens nog.

Geweldig toch, welk stel kan ooit zijn allereerste ontmoeting terugkijken?”

Hij: “We woonden allebei in Amsterdam. Ik zou Pauline interviewen voor Hoeksteen TV. ‘O, dat is vast zo’n VVD-tutje met een KLMstewardessenpakje’, dacht ik van tevoren.

Pauline nam heel spontaan deel aan het groepsgesprek, participerende journalistiek avant la lettre. Ik heb al mijn journalistieke objectiviteit laten varen en haar stevig aan de tand gevoeld. Later besefte ik pas dat ik zo streng voor haar was omdat ik al verliefd geworden was.”

Dus er was sprake van liefde op het eerste gezicht?

Zij: “Na dat interview duurde het nog zes weken.

Toen heb ik Ron gefaxt. Gefaxt ja, nu zou je een mailtje of een sms sturen. In elk geval wilde ik hem snel en luchtig uitnodigen voor een etentje. Handgeschreven, dat wel.”

Hij: “Ik stuurde haar meteen antwoord, ook per fax. We hebben heerlijk gegeten. Ik weet zelfs nog wat ik aan had: een driedelig donkerblauw pak. Met mijn halflange hippiehaar. And the rest is history…”

Twee carrières op één kussen, rust daar niet af en toe de duivel tussen?

Zij: “We hebben steeds onze eigen dingen gedaan, in al die twintig jaar dat we samen

zijn. Voor ons is dit dus helemaal geen issue.

Mijn functies zijn publieker, al is Ron ook gewend om regelmatig op tv te verschijnen.

Onze capaciteiten zijn aanvullend. Zo heb ik grote bewondering voor de conceptuele kunstwerken die Ron bedenkt. De diverse talenten die we in elkaar herkennen, kunnen samen tot volle wasdom komen.

We sparren veel over wat er gebeurt, vanuit betrokkenheid en oprechte interesse.”

Hij: “We hebben altijd onze eigen functies gehad en geven elkaar - gevraagd en ongevraagd advies. We hebben diep respect voor elkaars ruimte en mening; respect én bewondering.

Wat Pauline flikt, is ongekend. Op de dag dat ze burgemeester-af was, heeft ze zich direct als zzp’er laten inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Een ander zou eerst drie maanden op vakantie gaan en lekker wachtgeld opstrijken. Zo niet Pauline.”

Hoe nemen jullie belangrijke beslissingen?

Zij: “Beroepshalve ben ik gewend te overleggen, te polderen. Maar in onze relatie is dat niet nodig. We laten elkaar zoveel ruimte, dat we niet tot één mening hóeven komen. Maar we zijn wel erg betrokken bij elkaars leven.

Toen ik in 1996 werd gevraagd als wethouder in Amsterdam, heb ik uiteraard met Ron overlegd. Je voelt gewoon: dit is een tweesprong in mijn leven. Daarvan komen er niet zoveel. Ik had destijds mijn eigen evenementenbureau en wilde mijn opdrachtgevers niet zomaar in de steek laten. Ik had negen uur om een beslissing te nemen. We deden in die tijd al af en toe projecten samen. Rons antwoord kwam heel vanzelfsprekend en was tegelijk de oplossing: ‘als ik nou jouw bedrijf overneem, kun jij wethouder worden’.”

Hij: “Persoonlijk ben ik niet van het overlegmodel. Al die managementtechnieken van tegenwoordig; ik ken ze wel, maar heb er niks mee.

▷

> tekst nicole beaujean

fotografie ronny rozenberg

Kom, kijk en geniet van een heerlijke kop koffie met appeltaart bij Dudok Arnhem.

Tegen inlevering van deze bon* ontvangt u een tweede appelpunt gratis! Maximaal 4 personen per bon. * t/m 18 jan. 2015

DUDOK

IN VERVOERING

Al 125 jaar deelt Het Gelders Orkest haar passie voor klassieke muziek. Met de thema­ tentoonstelling 125 jaar in vervoering in Dudok, dé huiskamer van Arnhem, neemt Het Gelders Orkest u mee door de rijke geschiedenis én ambitieuze plannen voor de toekomst.

Pronkstuk van de expositie is de speciaal ontworpen pop­up muziekkoffer, waarin u in de wereld stapt van Het Gelders Orkest. Kom naar Dudok Arnhem en laat u meenemen.

125 jaar

ron miltenburg en pauline krikke < 19

het stel

▷ Een voorbeeld: op vakantie op Bonaire

vinden we een verwaarloosde moederpoes met een nestje kittens. Zelf had ik nog nooit huisdieren gehad, dat kon bij ons thuis niet.

Ik sta daar met dat scharminkel van een katje in mijn armen en Pauline knikt alleen maar: ‘toe maar, jongen’. Zó nemen wij beslissingen.”

Jullie carrières passen heel goed bij Amsterdam, zeker nu Pauline de nieuwe directeur van het Scheepvaartmuseum is geworden. Waarom blijven jullie in Arnhem wonen?

Zij: “We wonen hier ontzettend fijn; Arnhem is aan mijn hart gebakken. In dit huis hebben we veel lief en leed gedeeld.

Heb je een uurtje? De stad zelf is al leuk, maar wat dacht je van de prachtige omgeving: de bossen, de rivieren? En per saldo is het van Kastanjelaan 10 naar het

Scheepvaartmuseum precies anderhalf uur.

Dat is toch geen enkel punt?”

slechte eigenschap noemen. Het is gewoon de keerzijde van zijn karakter.”

Hij: “Alles is hier binnen vijf minuten bereikbaar: het centrum, het gemeentehuis, Sonsbeek, de Veluwe. Ons huis staat in een bijzonder warme, betrokken buurt, zonder dat de sociale controle de overhand neemt. Het Spijkerkwartier kent een grote, unieke diversiteit die wij heel prettig vinden: jong en oud, blank en gekleurd, arm en rijk, homo en hetero. Eigenlijk is het Amsterdam in één wijk gevat.”

Hij: “Wij geloven niet zo in het woord ‘tegenpolen’. Ik zoek eerder de confrontatie en Pauline eerder de nuance; ik stel zaken absoluter en Pauline is van het relativeren.

Daardoor krijgen we elke situatie spits en helder. Alleen houdt Pauline dus meer vrienden over dan ik, haha.”

Zijn jullie elkaars tegenpolen of zijn er ook veel overeenkomsten?

Zij: “Ik noem het liever stijl- en temperamentverschillen. Ron heeft duidelijk een korter lontje dan ik en dat is heus wel eens lastig. Maar ik wil dat geen goede of

■

20 > boeken

eigen tips

> arnhem 40-45 ingrid jacobs Arnhem 40-45 laat meer zien dan de Slag om Arnhem, de evacuatie en de verwoesting. Arnhem herbergde een enorm aantal militairen en Duitse instellingen – van het Dienstpostamt en de Deutsche Buchhandlung tot het militaire vliegveld Deelen.

En tussen al dat militair vertoon leefden de Arnhemmers vijf jaar in hun bezette stad. Wat was het lot van de joodse Arnhemmers?

Wat deed de bezetting met het dagelijks leven? Met vervoer, sport, cultuur? Na 17 september 1944 werd alles anders. De bevolking evacueerde, de stad was verlaten en werd systematisch leeggeroofd en geplunderd. Arnhem kende geen feestelijke bevrijding. De geallieerden troffen een desolate en verwoeste stad.

Slechts 200 huizen hadden niet geleden. “Het gras groeide hoog in de straten.”

Uitgeverij Wbooks ISBN 978-94-62580-38-1, 1 24,95

> de straat robert kershaw De straat vertelt het huiveringwekkende verhaal van de Slag om Arnhem vanuit het unieke perspectief van de Utrechtseweg. Tijdens operatie Market-Garden sloeg een golf van verwoesting over de zeven kilometer lange straatweg die het Arnhemse station met Oosterbeek verbindt.

Hoewel Oosterbeek op 17 september 1944 bevrijd leek, hernamen de Duitsers zich en drongen zij de geallieerden terug langs de Utrechtseweg. De auteur schetst een onvergetelijk beeld van een gemeenschap die na de aanvankelijke blijdschap om de bevrijding via shock en afgrijzen in wanhoop verviel, toen ze begrepen dat hun levens onomkeerbaar waren geruïneerd door de vuurzee die was losgebarsten.

“In 1961 zond de televisie 24 uur uit – per week.”

“Gouden Jaren” vertelt hoe de ongekende naoorlogse groei ons leven op alle fronten heeft veranderd. De wekelijkse teil werd een dagelijkse douche, het papieren loonzakje een digitale bankrekening en de boterham met tevredenheid een broodje gezond.

Vertrouwde beroepen verdwenen, nieuwe deden hun intrede. Wie had er in de jaren vijftig al gehoord van mondhygiëniste of activiteitenbegeleider?

“Gouden Jaren” laat zien hoe compleet anders ons leven er een halve eeuw geleden uitzag en dat we rijker zijn geworden dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden.

Uitgeverij De Bezige Bij ISBN 978-94-60038-14-3, vanaf 1 14,99

Uitgeverij Atlas Contact ISBN 978-90-45023-54-0, 1 19,99

> de lieve vrede geertje kindermans Geertje Kindermans’ debuut ‘De Lieve Vrede’ is een sterke psychologische roman over het maken van keuzes en de strijd om een eigen leven op te bouwen. Op een dag komt Vieze Arie op bezoek bij Lotte. Hij gaat zitten, blijft de hele dag en ook na het eten vertrekt hij niet. Vieze Arie neemt alles wat hij krijgen kan, en Lotte kan geen nee zeggen. Zij ontdekt dat haar hele leven een opeenvolging is van dingen die haar leven binnendringen zonder dat ze er iets tegen lijkt te kunnen doen.

Uitgeverij Nieuw Amsterdam ISBN 978-90-46817-20-9, 1 17,95

> gouden jaren annegreet van bergen

> hou contact - alle verhalen johnny van doorn Naast zijn poëzie publiceerde Johnny van Doorn (alias Johnny the Selfkicker) proza, dat vaak veel kalmer van toon was en vanwege de aandacht voor het burgerlijke en het alledaagse vaak vergeleken is met het werk van Nescio, Willem Elsschot en Simon Carmiggelt.

Voortdurend onderweg, vangt Van Doorn in helder en tijdloos proza de euforie van het kleine magistrale geluksmoment. Hier spreekt een schrijver die voor honderd procent leefde, altijd op zoek naar poëzie, seks en liefde.

Verschijningsdatum 13 november 2014.

Uitgeverij De Bezige Bij ISBN 978-90-23487-38-8, 1 24,90

july ligtenberg < 21

arnhem leest

> Stikjaloers ben ik op mensen die na een vakantie

vertellen welke boeken ze allemaal gelezen hebben. Je moet toch een bepaalde rust in je hebben om een boek te kunnen lezen. Afgelopen vakantie was ik een week zonder man en zonder kinderen en trof ik mezelf aan met de schilderkwast in het trappenhuis.

Dit zou toch het ultieme moment zijn om eindelijk weer eens te lezen.

Niemands rotzooi op te ruimen, niemands broodtrommel vullen. Ik had na het horen van het interview met Herman Koch in de

stil zitten is een complexe bezigheid DWDD, zijn boek ‘Geachte Mijnheer M’ al een tijdlang in huis. Ineens vond ik het zo treurig dat ik het niet voor elkaar krijg om te zitten en te lezen. Ik consumeer veel cultuur (vooral beeldende kunst) en er zijn tijden geweest dat lezen een vast onderdeel was in dat consumeren. De laatste tien jaar zijn film en literatuur erg lastig vanwege dat stilzitten dat er bij nodig is. Voor beeldende kunst mag je onderweg,

ernaartoe, erlangs lopen, kijken en weer verder wandelen. Naast het visuele dat iets teweegbrengt vind ik het mogen bewegen een voorwaarde. Door mijn werk bij Plaatsmaken (kunstenaarsinitiatief met galerie en productiehuis; red.) heb ik ook het geluk dat ik veel en vaak mag kijken, verplaatsen, ophangen en inpakken. Zien hoe het gemaakt wordt, al die mooie dingen bij ons in de ateliers. Echt een feest om zo’n heel ontstaansproces van dichtbij te kunnen zien. In het verleden werden er ook kunstenaarsboeken gemaakt bij Plaatsmaken. Het gevoel bij zo’n boek in je handen te houden is echt geweldig.

De tweede week van de vakantie was ik zonder man, maar wel met vijf kinderen in de Beekse Bergen. Zwembad op het terrein, safaripark om de hoek en kinderen in de leeftijd dat ze al best

zelfstandig zijn. Ze kwamen zich alleen melden omdat de een de ander onheus had bejegend of had geslagen. In die vijf dagen heb ik dan eindelijk gelezen, heerlijk. Het boek van Koch vond ik bijzonder geslaagd. Waar ik voor viel tijdens het interview, de thriller in combinatie met het literaire, vond ik echt goed. Lekker ongemakkelijk en onrealistisch.

Nadat het me dan eindelijk na lange tijd weer gelukt is om een boek in één ruk uit te lezen, heb ik vol enthousiasme het volgende boek aangeschaft, ‘Puur en Eerlijk’ van Teun van de Keuken. Ik eet al jaren zijn chocolade en kijk nog steeds met veel plezier naar ‘De Keuringsdienst van Waarde’. Nu alleen mezelf nog toespreken als te veel doe-dingen zich in mijn hoofd te belangrijk voordoen.

■

> fotografie joost ooijman

Eigen! arnhem geeft 5 exemplaren weg van Geachte mijnheer M. Stuur om kans te maken voor 1 februari 2015 een mail naar lezersactie@ eigenarnhem.nl o.v.v. ‘boek eigen!’ en uw naam en adresgegevens.

PME LEGEND | CAST IRON | DIESEL | REPLAY | SCOTCH & SODA | DENHAM | SUPERDRY | DSTREZZED NO-EXCESS | ELEVEN PARIS | VANGUARD | CANADA GOOSE | PARAJUMPERS | MAYS & ROSE | ELVINE

WEVERSTRAAT 6A ARNHEM IEDERE ZONDAG GEOPEND /TRIBUTEMEN WEVERSTRAAT 6A ARNHEM | WWW.TRIBUTEMEN.NL

/TRIBUTEMEN

Van dun haar kun je heel onzeker worden Haarinstituut Ria Dierking is gespecialiseerd in haarwerken en maat-haarwerken van echt haar. Een professionele en gecertificeerde salon voor mensen met haarproblemen zoals: • • • •

Dun haar Haaruitval als gevolg van medicijnen Lokale kaalheid (Alopecia Areata) Erfelijke kaalheid (Alopecia Androgenetica)

Kwaliteit, deskundigheid en ervaring zorgen voor passende oplossingen en een natuurlijk (on)opvallend resultaat!

ZELFVERTROUWEN Elke haarvulling is maatwerk. Er zijn verschillende bevestigingsmethodes.

Belangrijk is dat het geheel er natuurlijk uit ziet. Niemand hoeft dun haar te hebben. Met een haarvulling van echt haar krijgen vrouwen meer zelfvertriuwen en maakt mensen gelukkiger.

Vóór

• • • •

Na

• Contracten met verzekeraars Persoonlijk betrokken • ANKO gecertificeerd Discreet • SEMH gecertificeerd Alleen op afspraak Gratis parkeergelegenheid

Bel nu voor een gratis kennismakingsgesprek!

Hollandweg 54 - 6843 JP Arnhem Zuid Tel. 026-3890153 www.haarinstituutriadierking.nl

muziek < 23

eigen tips

> robert plant - lullaby

and… the ceaseless roar

> recensies geschreven door de medewerkers van de mania, zie ook www.platomania.nl, met dank aan kroese compact discs

Dat Robert Plant na het reünieconcert van Led Zeppelin in 2007 niet voor het grote geld koos zal menigeen verbaasd hebben. Plant kiest echter zijn eigen weg en wil vooral niet terugkijken, maar muzikaal uitgedaagd worden. Dat leverde in het verleden al hele spannende platen op, alleen al het album dat hij met Alison Krauss maakte was zowel artistiek als commercieel een groot succes. De afgelopen periode toerde Plant met de Sensational Space Shifters door de wereld met onder andere een fraai concert op Glastonbury en Pinkpop. Geheel op elkaar ingespeeld is het gezelschap de studio ingedoken met een bizar arsenaal aan uitheemse instrumenten. Bendirs, djembe, kologo, ritti, alles wordt op originele wijze gekoppeld aan de bekende westerse muziekinstrumenten. Plant weet hiermee zijn bewondering voor muziek uit alle windstreken te combineren met zijn eigen achtergrond van blues, rock en folk. ‘Lullaby and…

The Ceaseless Roar’ is dan ook een bijzonder spannende luisterervaring geworden die andermaal onderstreept dat Plant de juiste keuzes maakt.

>ryan adams - ryan adams Met het in 2011 verschenen ‘Ashes & Fire’ leek Ryan Adams een wilde periode af te sluiten met een mooie, voornamelijk akoestische plaat die eindelijk eens over de hele linie van kwaliteit was. Het titelloze album dat nu na lang wachten verschijnt, produceerde Adams zelf en hij wist onder anderen Benmont Tench van Tom Petty’s Heartbreakers en Tal Wilkenfeld uit de Jeff Beck band te strikken voor de muzikale begeleiding. Opvallendste gast is echter Johnny Depp die in twee songs zingt en gitaar speelt.

> v arious - look again to the

wind: johnny cash’ bitter tears revisited

Het Amerikaanse monument Johnny Cash maakte in de jaren zestig ‘Bitter Tears’, een steunbetuiging aan de native Americans. Dit album wordt nu overgedaan in een tijd waarin de triestheid en uitzichtloosheid in nog steeds actuele songs als ‘White Girl’ en ‘Apache Tears’ nog altijd op hun plaats zijn. Tussen toen en nu is de kracht van de muziek niet verminderd, maar de ellende van de native Americans helaas ook niet.

> alt-j - this is all yours Twee jaar nadat debuutalbum ‘An Awesome Wave’ vrijwel overal ter wereld lovende kritieken scoorde, zijn de heren van Alt-J terug met album nummer twee. Zonder basgitarist Gwil Sainsbury ditmaal. Slaat de band een andere richting in? Deels.

Een klokkenspel, gitaargetokkel, een beat, de echoënde stem van Newman, een tweede stem, pianoriedel, stemverheffing en de inval van diverse instrumenten maakt het tot een prachtig geheel. Mijn gevoel zegt dat ‘This Is All Yours’ ons gaat intrigeren. >g regory page -

one way journey home

Op zijn nieuwste plaat liet Gregory Page zich inspireren door het Dublin van de jaren dertig, waar zijn grootvader Dave Page een bekende en virtuoze bespeler van de uilleanpipe was.

Dit typisch Ierse instrument speelt dan ook een grote rol op ‘One Way Journey Home’. Het gebruik van dit instrument geeft een verfrissende nieuwe wending aan de inmiddels bekende mix van folk en jazz, die Gregory Page zich op unieke wijze eigen heeft gemaakt. Prachtig album.

Winkeliers van Muijlwijkstraat

In

per

in

e r ij s

aat

P

t

Arnhem Velperpoort

W es te in de

tr a a t

S te e n s tr a a

1 s te W

t

s tr a a

t

ij k s tr

n

lpe

n s tr

rp lei n

Bo ek ho rs ten

Ve

aat

str aa t

Musis Sacrum

Ve lp

P

Kwek

S te e n

S te e

Johnny van Doornplein

s tr a a

e r la a

ple

lw ij k

S p ij k

Ve l

M u ij . van u r J .P g e n ie

e r b in nen

S p ij

kers

traa

t

s in g el

memories of asia Memories of Asia laat u kennismaken met de verfijnde Kantonese keuken. Er wordt niet met een menukaart gewerkt maar je geeft je culinaire voorkeuren aan. Daarna worden er kleine, verse gerechtjes in de keuken bereid.

026 445 26 51 | www.memoriesofasia.nl

loewe gallery

winter

Loewe Gallery is een prachtige winkel met even prachtige waar. Topdesign, kwaliteitsmerken en hoge servicegraad tegen een betaalbare prijs, dat is het credo van de familie Kranenburg, de eigenaren. Loop vrijblijvend binnen en laat u inspireren.

in het openluchtmuseum

026 840 40 04 | www.loewegalleryarnhem.nl

reinsdorf brillen & lenzen Reinsdorf brillen & lenzen heet u welkom. Deze opticien en contactlensspecialist is dealer van diverse designmerken maar ook van multifocale glazen en zonnebrillen, desgewenst op sterkte.

Ook voor contactlenzen ben u aan het juiste adres. Loop gerust binnen, wij adviseren u graag.

Beleef de winters uit onze geschiedenis in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem.

Sleeën en schaatsen, stokvis stokvis en en snijbonen. snijbonen.

Vroeg onder de wol met een kruik aan je voeten.

Laat u verwarmen door winterverhalen en deel uw ervaringen.

Zes weken lang - van 29 november 2014 1 december t/m 13 t/m januari 11 januari - gaat hetterug museum 2013 - gaat2015 het museum in deterug tijd. in de tijd.

Op de feestelijk verlichte ijsbaan genieten jong en oud van het schaatsen, koek en zopie en gezelligheid. En bij de Delftse Molen roetsjen roetsjen kinderen vliegensvlug naar beneden over de spiegelgladde sleebaan. Da’s ouderwets genieten!

026 442 54 21 | www.reinsdorf.nl

coiffure colette Coiffure Colette helpt u om de juiste keuze te maken in coupe en kleur zodat het kapsel uw persoonlijkheid weerspiegelt. Het voortdurend streven naar kwaliteit met behulp van Kérastase producten maakt Coiffure Colette tot dé expert.

Hoeferlaan 4 89 Schelmseweg 6816 Arnhem 6816 SG SJ Arnhem T 026 3576111 3576111 www.openluchtmuseum.nl

026 389 25 25 | www.coiffurecolette.nl

runnersworld

Nederlands Openluchtmuseum 1-2S Openlucht Museum 02-2014_ AH.indd 1

Arnhem

Deskundig advies en een professionele loopanalyse zijn de sterke punten van Runnersworld Arnhem. Ervaren personeel adviseert u bij de aanschaf van ander andere hardloop- en wandelschoenen. Tevens een grote collectie hardloopkleding en running accessoires.

026 442 42 23 | www.runnersworldarnhem.nl

16-10-14 23:06

klassieke muziek < 25

eigen tips

> bach:

partita’s bwv 825–830 igor levit Deze in Rusland geboren, maar in Duitsland opgegroeide jonge pianist wist vorig jaar de wereld te verrassen met één van de mooiste interpretaties aller tijden van de late sonates van Beethoven. Zijn geniale interpretatiekunst maakt Levit echt bijzonder. Ook in deze Bach merkt de luisteraar al vanaf de eerste maten dat iedere noot extreem doordacht is. Wat dat betreft doet hij denken aan Glenn Gould voor wie ook iedere noot en ieder detail een kwestie van leven of dood was. Toch ontbreekt bij Levit het nerveuze en het grillige van Gould, en is zijn interpretatie een stuk objectiever. Levits manier van spelen maakt de opnames absoluut ongeschikt als achtergrondmuziek. De luisteraar wordt direct meegezogen in een wereld van absolute toewijding en extreme concentratie, en blijft achter in een extatisch gevoel over de genialiteit van deze pianist en componist.

Aangenaam Klassiek 2014 actie. 2 Cd’s van € 23,99 voor € 14,99

> s t. petersburg - cecilia bartoli Cecilia Bartoli duikt telkens in de archieven op zoek naar vergeten juweeltjes die zij met haar eigen stem en interpretatiekunst nieuw leven inblaast. Zo ook op dit nieuwe album met Russische aria’s uit de archieven van St. Petersburg. Geholpen door het uitstekende orkest I Barrocchisti onder leiding van Diego Fasolis weet zij hier weer een verassend album neer te zetten met aria’s van Manfredini, Cimarosa en Raupach.

> e choes of time - lisa batiashvilli Het prinsengrachtconcert 2014 was voor vele mensen een eerste kennismaking met deze bijzondere violiste. Haar nieuwe Bachalbum ging vervolgens als warme broodjes over de toonbank. Veel minder mensen kennen dit eerdere album uit 2011, waarop Batiashvilli werken van Shostakovich, Kancheli, Pärt en Rachmaninov speelt. Haar toon is verzengend en haar interpretatiekunst gewoonweg volmaakt. Dit album verdient het om weer herontdekt te worden!

Aangenaam Klassiek 2014 actie. Cd met boekwerk van € 26,99 voor € 19,99

Aangenaam Klassiek 2014 actie. Cd van € 22,99 voor € 9,99

> v ivaldi: pietà - philippe

De countertenor Philippe Jaroussky wijdt zich op dit album aan het prachtige Stabat Mater van Vivaldi. Met zijn engelachtige stem en zijn expressieve overgave lukt het hem de betoverend mooie melodische lijnen van dit werk als verheven gedachten door de ruimte te laten zweven. Samen met het ensemble Artasense transformeert Jaroussky de barokke kerkmuziek van brave gelegenheidswerken tot een spirituele en haast sensuele ervaring.

> a ranjuez - milos karadaglic Aan sommige instrumenten kleven helaas vooroordelen. Zo wordt de Spaanse gitaar door sommigen gezien als een ‘gezellig’ instrument voor achtergrondmuziek. Maar Milos Karadaglic ontlokt aan zijn klassieke gitaar geen kabbelend spel, maar een alles-of-niets-interpretatie van grote klassieke werken voor de akoestische gitaar. Karadaglic is een muzikale meester. Op deze cd hoort men niet alleen intieme klanken, maar ook grotere melodielijnen, en als het nodig is laat hij de klankkast uitpakken als een heus orkest.

Aangenaam Klassiek 2014 actie. Cd + dvd van € 26,99 voor € 19,99

Aangenaam Klassiek 2014 actie. Cd van € 22,99 voor € 9,99

> recensies geschreven door lucas gruitink

jaroussky / ensemble artasense

de Cd’s op deze pagina zijn verkrijgbaar bij onderstaande winkels: Jansen & de Feijter, Emmastraat 6, Velp.

Boekhandel - petit café & theetuin - klassieke muziek www.eenpassievoorboeken.nl

Meijer & Siegers, Utrechtseweg 208, Oosterbeek.

Boek- en Kantoorboekhandel www.plantagemeijerensiegers.nl

26 > eten & drinken in arnhem eo

promotie

grand café mahler

bar florian

brasserie zypendaal

Grand Café Mahler is gevestigd in het monumentale Musis Sacrum, het concertgebouw van Arnhem. Het is de ontmoetingsplek voor bezoekers van Musis Sacrum en Schouwburg Arnhem rondom uitvoeringen, maar ook een gezellige eetplek waar het zonder theater-programma heerlijk genieten is.

In het theaterseizoen heeft Mahler een maandelijks wisselend menu vanaf 17.00 uur en een uitgebreide café kaart voor overdag met heerlijke (biologische) koffie, verse broodjes, uitgebreide high tea of een smakelijk diner.

Herkenbaar van buiten en onmiskenbaar van binnen. De inrichting is een combinatie van Italian cross-over glam en seventies Dutch design. De huiskamer van het Jansplein heeft een gevarieerde kaart voor een uitstekende lunch, borrel of diner. Bar Florian beschikt over een gezellige 1e etage met bar & dansvloer, een sfeervolle vide en verwarmd buitenterras.

Zeer geschikt voor (bedrijfs)borrels, feesten, presentaties, verjaardagen, events, walking dinners en nog meer.

Interesse? graag maken wij maken een voorstel op maat!

Aan de rand van de Burgemeesterswijk, tegenover park Sonsbeek, is Brasserie Zypendaal gevestigd. Hier wordt waarde gehecht aan ambachtelijke producten en kwaliteit. De juiste vleeswaren, kazen, vis en vlees. Daarnaast worden er buiten de kaart om altijd seizoensgebonden gerechten bereid. Zakelijk, privé, met een groep of met z’n tweetjes? bij Brasserie Zypendaal voelt iedereen zich thuis. Graag tot snel!

Velperbuitensingel 25 | Arnhem 026 372 07 40 www.grandcafemahler.nl

Jansplein 59 | Arnhem 026 445 13 17 www.bar-florian.nl

Zijpendaalseweg 95 | Arnhem 026 379 98 35 www.brasseriezypendaal.nl

dining56

the hunting lodge

café caspar

Restaurant Dining56 aan de Rijnkade in Arnhem, is een culinaire belevenis voor kleine tussendoortjes, diner of voor de borrel, zakelijk en privé. Wij verrassen u graag met spannende combinaties in onze gerechten uit de klassieke keuken met moderne touche, eerlijk en puur. En om het helemaal compleet te maken, begeleiden wij onze creaties met schitterende en betaalbare wijnen.

In de twee kookstudio’s kunnen particulieren en bedrijven onder begeleiding van gediplomeerde koks hun eigen maaltijd bereiden. In de Kookstudiogids is Dining56 bekroond met vijf sterren.

Restaurant The Hunting Lodge in Rozendaal is een culinair paradijs gelegen op een schitterende locatie met uitzicht op kasteel Rosendael. Deze sfeervolle plek is bij uitstek geschikt voor lunch, diner, recepties, bedrijfsevenementen, vergaderingen, private dining, partijen en bruiloften. De keuken van The Hunting Lodge is gebaseerd op het klassieke koken met veel producten uit de regio.

Caspar heeft genoten van de zomer! Maar nu het najaar is begonnen vindt het team het ook wel erg gezellig dat iedereen weer bij hen binnen komt zitten. De boeketjes op tafel kleuren mee en ook de selectie bieren op tap verandert. Zoals de gast van Casper gewend is, wordt er met alle seizoenen mee gekookt en is de kaart zich momenteel dan ook aan het aanpassen aan de donkere dagen. Al met al is het najaar zo slecht nog niet…

Rijnkade 56 | Arnhem 026 442 82 82 www.dining56.nl | www.kookstudio56.nl

Beekhuizenseweg 1 | Rozendaal 026 361 15 97 www.thehunting.nl

Dagelijks geopend vanaf 10.00 uur

Openingstijden woensdag en donderdag vanaf 17.00 uur en vrijdag vanaf 16.00 uur.

Zaterdag en zondag vanaf 11.00 uur. Keuken geopend tot 22.00 uur. Maandag en dinsdag gesloten.

Geopend van dinsdag tot en met zaterdag van 12.00 tot 15.00 uur voor de lunch en van 18.00 tot 22.00 uur voor diner. Op zondag doorlopend geopend van 12.00 tot 20.00 uur. Maandag op aanvraag geopend vanaf 25 personen.

Elly Lamakersplantsoen 2 | Arnhem 026 840 35 24 www.caspar.nu

laura coolen < 27

mijn eigen arnhem

oost, west, thuis in arnhem > t ekst michèle giebing, fotografie robert van welsum

> In de rubriek ‘Mijn Eigen Arnhem’ geeft een

interessante ondernemende Arnhemmer zijn of haar visie op Arnhem vanuit een breed perspectief. Dit nummer is het woord aan Laura Coolen, eigenaresse van Nederlands grootste reisblog ‘What About Her’.

“Ik reis de hele wereld over, maar Arnhem is mijn uitvalsbasis. Ik ben in Groningen opgegroeid, daarna van hot naar her verhuisd, per ongeluk in Arnhem terechtgekomen en nooit meer weggegaan. Ik vind Arnhem een heerlijke stad. Het is heel fijn om naast al dat reizen een vaste thuisbasis te hebben. Ik beleef Arnhem als een compacte en creatieve stad met fijne mensen. Je ziet steeds meer leuke, kleine initiatieven en de stad telt veel ondernemers. Daarom voel ik me hier als ondernemer ook helemaal thuis.

Ik heb in het verleden twee jaar een vaste baan gehad en in die tijd weinig gereisd.

Daardoor voelde ik me diep ongelukkig.

Ik word onrustig als er qua reizen niets op de planning staat. Al is het maar een weekendje Brugge, zolang ik maar weg kan. Daarom besloot ik destijds mijn baan

op te zeggen en mijn dromen te volgen.

Ik heb vijf jaar aan mijn blog gewerkt voor ik er mijn werk van kon maken. Tijdens mijn reizen realiseer ik me dat ik aan het werk ben, maar dat vind ik niet erg.

Ik heb het namelijk altijd al zo gedaan: het vastleggen van mooie momenten in tekst en beeld. Ik heb van mijn hobby mijn werk gemaakt. Ik reis van Barbados naar Lapland, van Lapland naar Aruba en van Aruba naar Berlijn. Op den duur raak je wel een beetje gewend aan al het moois.

Toen ik een jaar in Zuid Afrika woonde en een geluid hoorde, opkeek en een zebra zag, verbaasde me dat na een tijdje niet meer. Dat vind ik heel erg, maar het is wel menselijk. Het is belangrijk om jezelf dan even toe te spreken en juist intens te genieten van alles wat je meemaakt.

Van reizen word je een stuk minder

materialistisch en je leert op een positieve manier in het leven staan. Ik probeer altijd links te gaan waar rechts aangegeven staat en expres te verdwalen. Zo kom ik bij locals terecht. Omdat ik met allerlei omwegen van A naar B ga, weet ik ook in Arnhem nog steeds de weg niet.”

“Als ik een blog over Arnhem zou schrijven, zou het vooral gaan over het gevoel dat hier hangt. Het zindert van de inspiratie en er hangt een ontspannen sfeer. Ik vind het fijn om vanuit huis zo Sonsbeek in te lopen en wanneer ik wat verder doorloop op de Veluwe te staan.

Arnhemmers zijn puur, geïnteresseerd en creatief. Kijk maar naar alle kleine initiatieven: een marktje hier, een optreden daar. Kijk naar plekken als Roof Garden, Dot Hair, Tape en Graphic Playground. Ik word heel gelukkig van dat soort dingen.

Toch lijken deze initiatieven in zekere zin wat bescheiden en voor mensen buiten Arnhem minder zichtbaar. Als je afwijkt van de hoofdwinkelstraat, begint al het moois pas. Misschien is dat ook wel het ‘echte’ van Arnhem: het is leuk voor de mensen die hier wonen, en dat is genoeg.

Het moois dat Arnhem te bieden heeft, mag best wat meer zichtbaar zijn.”

■

Auping Auronde een tijdloos design

De ronde vormen typeren het unieke ontwerp van de Auronde. En gemaakt van 14-laags beukenhout met recht een kwaliteitsproduct. Dankzij de modulaire opbouw is het Auronde bedmodel op vele manieren aan te passen en uit te breiden.

Leverbaar in 14 kleuren, 3 hoogtes en met diverse achterwanden en accessoires.

Auping Essential een eigentijds en duurzaam design

De Auping Essential is een echt designbed met zijn ranke belijning en licht gebogen hoofdbord.

En door zijn verschillende kleuren en stijlmogelijkheden past dit eigentijdse bedmodel in elke slaapkamer.

Auping Criade de Auping onder de boxsprings

De Criade combineert vormgeving met techniek.

Persoonlijke smaak ĂŠn comfort staan centraal.

Je kunt de Criade samenstellen zoals jij dat wilt, niet alleen van buiten maar ook van binnen.

SLAAPKENNER DAMMINGA

OPENINGSTIJDEN

Beekstraat 77

Zondag:

6811 DX Arnhem

Maandag: 13.00-17.30

026 442 51 08

Di-Vr.:

www.damminga.nl

Zaterdag: gesloten

info@damminga.nl

GRATIS parkeren achter onze winkel

12.00-17.00 09.30-17.30

kunstenaarsduo bars janboud < 29

eigen kunst

arnhemse kunstenaars in de schijnwerpers ‘de laatste afwas’ wint publieksprijszomerexpo 2014

> t ekst jeanne ram fotografie robert van welsum

> Het Arnhemse kunstenaarsduo ‘Bars Janboud’ is de gelukkige winnaar van de

publieksprijs‘ZomerExpo 2014’ in het Gemeentemuseum Den Haag. Het kunstwerk ‘De Laatste Afwas’, een interpretatie van ‘Het Laatste Avondmaal’ van Leonardo da Vinci, was dé publiekstrekker. Op 29 augustus 2014 kregen Bart Jansen en Lars Reinboud samen de prijs van vijfduizend euro uitgereikt.

De ZomerExpo is de grootste landelijke verkooptentoonstelling met een open inschrijving. In de voorrondes kwamen dit jaar drieduizend kunstwerken voorbij maar slechts tweehonderdachtenveertig ervan werden uitgekozen voor de expositie in Den Haag. Het thema van de vierde editie was ‘licht’. Naast schilderijen en tekeningen, waren er onder meer films, foto’s, sculpturen en installaties te zien.

Bart Jansen deed voor de vierde keer mee en Lars Reinboud voor de tweede maal. Dit jaar besloten ze er samen voor te gaan en het duo won tot hun verrassing de publieksprijs.

Bart: “Tijdens de tentoonstelling was er veel belangstelling voor ons schilderij.

De mensen bleven er lang naar staan kijken. Daardoor begonnen we stilletjes te hopen op de prijs maar je weet het natuurlijk nooit.”

Lars: “Het idee van ‘De Laatste Afwas’ ontstond eigenlijk bij toeval. Bart speelde al wel met de gedachte iets te doen met ‘Het Laatste Avondmaal’. Ik vertelde hem dat ik twee dagen in een spoelkeuken had gewerkt en zo viel het kwartje.

We zijn gaan brainstormen hoe we het wilden aanpakken. We maakten foto’s

van onze vrienden om te kijken hoe de compositie kon worden uitgewerkt.

Het was hilarisch: ze waren in hoeslakens gewikkeld zodat we later de plooien konden bestuderen. Verder kregen ze rood-witte schorten voor en langzaam maar zeker ging het plaatje werken.”

Bart: “We besloten de groep staand af te beelden met Jezus als centrale figuur met een felle aureool rond het hoofd. Hij is de lamp en de belangrijkste lichtbron in het schilderij. Op die manier is door ons het thema ‘licht’ verbeeld.

De kleuren die we hebben gebruikt zijn een afspiegeling van het origineel en we hebben min of meer de kijkrichtingen aangehouden. Zo zijn uiteindelijk onze vrienden op het olieverfschilderij vastgelegd.”

Ook Lars en Bart zelf staan tussen de personages. Het contrast tussen alle figuren en het strakke ‘keukenblok’ heeft een komisch effect. “We wilden er een fijne grap van maken, bezoekers hebben dat goed ingevoeld. Ze vonden het helemaal te gek.”

Originele variant

Het was vooral belangrijk dat het kunstenaarsduo een originele variant op

‘Het Laatste Avondmaal’ had weten te bedenken omdat er al zoveel persiflages zijn bedacht op het beroemde fresco van Da Vinci.

Lars: “Op internet zie je er honderden voorbij komen: van het avondmaal met Star Wars tot versies met legopoppetjes.”

Het publiek werd tijdens de tentoonstelling verrast toen de bijna voltallige vriendengroep ineens in het museum verscheen en bij het kunstwerk ging staan. De gelijkenis tussen de figuren op linnen en de werkelijkheid bleek een voltreffer.

Beide beeldend kunstenaars hebben een professionele opleiding gevolgd: Bart studeerde vrije kunst in Arnhem aan de ArtEZ academie en Lars studeerde animatie bij de HKU in Hilversum waarna hij zich ook toelegde op schilderen. De samenwerking is ze prima bevallen. “Wie weet, als we een idee hebben voor een bepaald kunstwerk, doen we het weer samen maar in principe werken we ieder voor zich.”

Het schilderij is nog niet verkocht maar er is wel een kaper op de kust. En het gewonnen bedrag? Lars wil in ieder geval een nieuwe computer aanschaffen en Bart kan de bijdrage goed gebruiken voor een eventuele verhuizing.

■

30 > shoppen in arnhem eo

> krachtig & stijlvol Een krachtig geluid en stijlvol design, dat is de beoplay s8. Een krachtige actieve subwoofer met twee compacte satellietluidsprekers zorgen voor een ongekende luisterbeleving en geluidservaring. De beoplay s8 is vervaardigd van hoogwaardige materialen en het fraaie design is een lust voor het oog. Het systeem laat zich eenvoudig installeren en bedienen. Prijs 1 1199,Bang & Olufsen Arnhem Koningstraat 59 026 351 36 12 www.bang-olufsen.com/arnhem

> er goed uitzien dit najaar De najaarscollectie van Town & Country mag er weer zijn!

Van pakken tot sportieve jassen kunt u prima slagen. Dealer van onder andere Altea, Berwich, Canali, Corneliani, Circle of Gentlemen, Incotex en Woolrich. Komt u binnenkort kijken onder het genot van een kopje koffie? Wij staan voor u klaar!

Town & Country Rijnstraat 57 Arnhem 026 443 14 31 www.townandcountry.nl

eigen promotie

> waxx kappers Gel? Mousse? Hairspray? No! Only WaXX! Bij WaXX mag je helemaal jezelf zijn en dat voel je! Door de diversiteit aan kappers en stijlen voel je je al snel thuis. Kwaliteit leveren is voor WaXX een must! Zonder kwaliteit geen tevredenheid!

En tevredenheid van klanten staat natuurlijk voorop! WaXX is een uitblinker in kleuren! Daarvoor hebben we een echte Color Master! Er zijn verschillende kappers, één ding hebben ze gemeen: PASSIE voor het vak! Openingstijden: maandag t/m vrijdag 09.00 – 18.00 uur / donderdag 09.00 – 21.00 uur / zaterdag 09.00 – 17.00 uur.

Koningstraat 48, Arnhem 026 442 97 71, www.waxx.nl

> shabby chique Reset Arnhem brengt een inspirerende en verrassende collectie voor de modische vrouw die gezien wil worden en er leuk en verzorgd uit wil zien. Dat is niet leeftijdsgebonden. Het totaalconcept varieert van broeken, rokken en jurken tot hippe tops, sjaals, tassen en andere accessoires.

De ‘shabby chique’ collectie vormt een goede mix van vrouwelijk, stoer en sportief. Pasvorm en kwaliteit staan voorop; een eerlijk advies spreekt vanzelf.

Reset Rijnstraat 23/24, Arnhem 026 442 38 95 www.resetfashion.nl

angelique van den berg < 31

eigen stad

de rollen omgedraaid

> Angelique van den Berg maakt voor RTV Arnhem het programma ‘Het Bankje’, een

programma waarin Arnhemmers hun levensverhaal vertellen. De verhalen zijn uit het leven gegrepen en bedoeld om vooroordelen te doorbreken. Vandaag komt Angelique bij mij op de bank zitten. Ze praat liever niet over zichzelf, zegt ze. Maar wie is nu de > tekst felicita vos, fotografie joost ooijman vrouw achter het programma en waarom maakt ze het?

“Ik ben geïnteresseerd in mensen en hun verhaal. Of het nu gaat om een moeder die haar kind verloren is of iemand die in het park leeft.

Ik vind dat mensen snel een oordeel hebben over anderen. Het leven is als het ware balanceren op een dun koord.

Voor je het weet val je er vanaf. Het kan iedereen overkomen. Vroeger liep er altijd een blonde, magere jongen in de stad, misschien ken je hem wel, hij liep mank.

Ik gaf hem altijd geld of eten. Op een dag zat ik met mijn moeder op een terras. Hij zag mij en liep naar mij toe. ‘Mevrouw’, zei hij, ‘bedankt voor uw hulp. Ik word opgenomen en ga proberen af te kicken.’

Fantastisch vond ik het. Ik wenste hem het allerbeste en omhelsde hem. De mensen op het terras zag ik terugdeinzen. De afkeuring, het raakte iets wezenlijks in mij en was mede de aanzet om ‘Het Bankje’ te gaan maken. Nadat ik het idee met mijn

directeur besproken had, kreeg ik groen licht, maar het betekende ook dat ik zelf voor de camera moest verschijnen. Dat was niet de bedoeling. Ik wilde mijn gasten een podium geven en zelf als vragensteller op de achtergrond blijven. Daar ben ik niet in geslaagd”, zegt ze lachend.

“Hoe vind je het om vandaag bij mij op ‘het bankje’ te zitten?”

“Vreselijk”, antwoordt ze spontaan.

“Het heeft niets met jou te maken hoor”, voegt ze er verontschuldigend aan toe.“Ik hoef niet zo nodig op de voorgrond, maar hier zit ik dan. Wie ik ben? Als eerste een trotse moeder van een zestienjarige zoon. Ik heb hem alleen opgevoed.

Geloof me, alleenstaand ouderschap is een onderschat verhaal. Meer wil ik er liever niet over zeggen. Mijn levensmotto is: ‘Herinner je gisteren, droom van morgen, maar leef vandaag. En dat doe ik ten volle. Je weet nooit wat de dag van

morgen brengt. Begin dit jaar kregen wij te horen dat mijn moeder ernstig ziek was. Mijn wereld stortte in. Ik kan je niet vertellen in wat voor een emotionele rollercoaster je dan terechtkomt.

Het bleek een misinterpretatie van onderzoeksresultaten te zijn. Wat ben ik dankbaar dat ze er nog is en dat ze gezond is. Dus ik leef in het hier en nu, probeer ieder moment intensief te beleven en tel mijn zegeningen. Dat zijn er heel wat. Door het maken van het programma ben ik me daar alleen nog maar bewuster van geworden. Ik geloof in positiviteit. Bij mij is het glas altijd halfvol. Het geeft me de kracht om nare gebeurtenissen, die nu eenmaal ook bij het leven horen, te overwinnen. Sommige ervaringen moet je ondergaan om van te leren, te groeien of een andere weg in te kunnen slaan. In die zin zie ik ook de schoonheid van hetgeen ons overkomt.”

■

Pieter Aalbers | Utrechtseweg 110b, Oosterbeek | Kraanvogelstraat, 18 Wijchen www.pieteraalbers.nl | info@pieteraalbers.nl

NIEUW: BADTEXTIEL

1-2L Pieter Aalbers_v3.indd 1

17-10-14 11:54

1 3 3 J A A R T O E G A N K E L I J K A D V I E S M O D E R N S T I J LV O L T I J D L O O S DESIGN ERGONOMISCH KWALITEIT VERNIEUWEND INSPIREREND VITRA ALUMINIUM CHAIR NEW SIZE, NEW COLOURS. BY HELLA JONGERIUS Goed wonen is lekker leven, in een huis dat afgestemd is op persoonlijke woonwensen en waarin je je helemaal thuis voelt. Bij Hoefsloot Wonen bent u aan het juiste adres voor een doordacht interieuradvies. Wij weten met creatieve oplossingen van elk interieur iets bijzonders te maken. U bent van harte welkom in onze winkel!

De gehele aluminium serie in leer nu met 15% in prijs verlaagd.

Daar leef je naar toe...

Pascalweg 4 | 6662 NX Elst | T (0481) 350 850 | www.hoefsloot.nl

jesse ∞ anouk < 33

eigen samenwerking

prikkelen, niet pamperen Jesse Laport (1991) en Anouk Mulders (1977) gaan een experiment aan en winden er geen doekjes om. Voor deze schrijver en fotografe geen mooimakerij, maar een zoektocht naar een eerlijke manier van vastleggen van een stad die nooit af is. Arnhem is een stad waar altijd wel iets in de steigers staat, waar iets aan het ontwikkelen of doorontwikkelen is.

En in die verandering zit leven.

Laport en Mulders laten in hun werk veel over aan dat wat er al is: geen geënsceneerde beelden met teksten vol opsmuk, maar experimenten met woorden en het beeld dat zich in de stad aanbiedt. Beiden zijn ervan overtuigd dat de lezer en kijker geprikkeld moet worden, niet in de watten gelegd. Bereid u voor op de uiting van een spannende zoektocht van twee Arnhemse kunstenaars door een stad in beweging.

Het resultaat van deze samenwerking leest u op pagina 49.

■

> tekst jesse laport fotografie martin wieldraaijer

backseat grace photographed by ivo de kok www.ivodekok.com

styling annet veerbeek www.net-a.nl, assistent styling aranka junte visagie en haarstyling claudia van der kolk www.facefactory.nl, modellen ditte gerding en roel houwaard 77models www.77models.com met dank aan first national rolls-royce and bentley museum

mode en sjaal town&country, riem suitable, bril kors optiek

backsea mode van blokland, handschoenen town&country, bril kors optiek

at grace mode suitable, schoenen van scherrenburg, bril kors optiek

mode en tas reset, sjaal van blokland

mode town&country

mode, hoed en tas tributewomen, schoenen van scherrenburg

backsea

mode, tas en oorbellen tributewomen, broek net-a

at grace

40 > shoppen in arnhem eo

eigen promotie

> moodz skincarecenter

> art gallery o-68

Marijke Bosman en Marike Wichers bundelden vijf jaar geleden hun kwaliteiten en startten Moodz. Een modern en royaal opgezet schoonheidsinstituut met een huiselijke sfeer. Bij binnenkomst een ruime lounge met haard en een gezellige binnentuin. In een van de vier behandelkamers ervaar je dat er tijd voor je gemaakt wordt en dat er vanuit vakkennis gehandeld wordt. De keuze aan schoonheidsbehandelingen is zeer divers en zelfs het verwijderen van pigment vlekken en couperose is mogelijk.In het center verzorgt medisch pedicure Petra Rietveld de voeten. Naast haar specialisatie verzorgt zij desgewenst ook gellak voor teennagels.

Art Gallery O-68 is een galerie voor moderne en hedendaagse kunst met werk van gevestigde kunstenaars en aanstormend talent. Op 2 november 2014 opent een heel bijzondere expositie: dan tonen de drie finalisten die genomineerd zijn voor de eerste ‘O-68 Prijs voor Nederlandse/Duitse Beeldende Kunstenaars’ hun werk. De winnaar van deze stimuleringsprijs wordt tijdens de opening bekendgemaakt. Op 21 december start een verkooptentoonstelling met houtgravures van Dali en schilderijen van Aboriginal artists, alle met certificaat. De eerste expositie in 2015 begint op 1 februari met beelden van Jan Pater en grafisch werk van Richard Schur. Op de foto: galeriehoudster Anne Mie Emons.

Wilhelminastraat 31, Velp 026 361 91 48, www.moodzskincare.nl

Art Gallery O-68, Oranjesraat 68, Velp 026 363 92 22, www.gallery-o-68.com,

liefde is zoiets moois > van blokland mode Het is zover! De herfst is losgebarsten met woeste wind, heftige buien en prachtig gekleurd blad dat langs dwarrelt.

Daartussendoor prachtig herfstlicht, stille ochtendmist en straks… de eerste vorst. Toe aan een behaaglijke aanvulling op uw garderobe?

Al meer dan 30 jaar is van Blokland Mode toonaangevend op het gebied van damesmode in Velp en omstreken. Of het nu dagelijkse kleding of kleding voor een speciale aangelegenheid betreft.

Het vakkundige team van Van Blokland Mode staat graag voor u klaar.

Hoofdstraat 166, Velp 026 364 28 78, www.vanbloklandmode.nl

> samen kan het leven,

veel leuker zijn!

Hoe fijn is het om niet alleen thuis te komen, een arm om je heen te krijgen en samen gelukkige momenten te delen. Hoeveel gezelliger is het om samen leuke dingen te ondernemen? Naar het theater, sporten, op vakantie, uit eten of gewoon samen op de bank een leuke film kijken.

We zijn er gewoon niet voor gemaakt om alleen door het leven te gaan, samen kan het zoveel leuker zijn!

40plusrelatie.nl Patricia Koenders patricia@40plusrelatie.nl 024 845 01 15

reiki < 41

eigen spiritueel

de geheime weg tot een gezond, gelukkig en welvarend leven > tekst felicita vos, fotografie joost ooijman en ravenna nicasie

> Ik ben verwonderd als ik voet op de bodem van het

Stadseiland zet. Ik kom bijna nooit in deze omgeving en mijn eerste kennismaking met dit voor mij onbekende stukje Arnhem is een aangename verrassing.

Na een korte expeditie door de wijk sta ik voor de deur van Aqua Aura, de praktijk van Anita de Groot. Even later gaat ze me voor naar haar praktijkruimte. Door de tinten in de ruimte waan ik me in een zacht bad van groene thee. “‘Reiki’ is Japans voor ‘universele levensenergie’”, vertelt Anita de Groot.

“Het is begin vorige eeuw ontstaan.

Dokter Mikao Usui, leraar en zoeker, was op zoek naar de manier waarop Boeddha en Jezus zieken door handoplegging konden genezen. Hij leerde Sanskriet, trok zich terug in een klooster en bestudeerde Boeddhistische geschriften.

Op een dag ging hij naar de heilige berg Kurama Yama. Na drie weken vasten en mediteren bereikte hij daar de verlichting en beschikte hij over de mogelijkheid energie door te geven met zijn handen.

Reiki is de geheime weg tot een gezond, gelukkig en welvarend leven”, vertelt

ze terwijl ze me meeneemt naar de behandeltafel. Ik weet niet wat ik kan verwachten, maar stel me nieuwsgierig open voor de ervaring.

“Een eerste behandeling is ontspannend, brengt helderheid en ruimt op”, zegt Anita voor ik ga liggen. Als eerste legt ze haar handen langs de zijkant van mijn hoofd. Ik voel onmiddellijk energie naar mijn benen stromen. “Ik doe niets, ik geef energie door. In eerste instantie voel ik of het goed stroomt. Dat doet het bij jou, dat voel ik vanaf het eerste moment. Dat kan betekenen dat je heel veel energie nodig hebt of veel energie gewend bent waardoor je ook veel ontvangen kunt. Vanaf je borstbeen tot aan je navel voel ik een drukkend gevoel, met name aan de linkerkant. Ik ervaar in dit gebied veel emoties en verdriet. Het kunnen ook oude emoties of verdriet zijn.

Het stroomt niet goed. Schrik niet als je

zometeen gaat zuchten. Het helpt je om de blokkade in dit gebied los te laten.

Zie het als een rugzak die je gevuld hebt en waar ik met Reiki nu wat uithaal.”

Anita verplaatst haar handen naar mijn borstkas.

Ik zucht er wat af. En gapen doe ik ook. Ook mijn buik begint enorm te rommelen.

Na een half uur vraagt Anita me of ik wil omdraaien. Vanwege de gevolgen van een auto-ongeluk kan ik niet op mijn buik liggen. Ik mag gaan zitten. Zodra Anita mijn nek voelt, beginnen we samen enorm te zuchten. “Veel pijn voel ik, ook in je rug.”Het ritueel herhaalt zich. “Weet je, ik ben een voertuig van energie, niet meer en niet minder. Het mooie van Reiki is dat iedereen het kan leren zodat je jezelf kunt helpen. Het is een cadeau voor jezelf en je kunt er ook nog eens anderen mee helpen.”

Onderweg naar huis voel ik me verfrist en ik heb het gevoel dat er letterlijk iets uit mijn rugzak genomen is. Verklaren kan ik het niet, maar misschien moet ik dat ook niet willen. Laat ik mijn ratio even vrijaf geven en genieten van de weldaad die me net is aangereikt!

■

VILLA OPTICA OP ELK GEBIED UW OOGSPECIALIST

De oogzorg die Villa Optica biedt is altijd maatwerk.

Als totaalleverancier voor ogen leveren wij u alle mogelijk denkbare oogzorg of begeleiden wij u hierbij.

Met vijf up-to-date ingerichte oogmeetruimtes, met de nieuwste apparatuur hebben onze opticiens, optometristen en orthoptisten de mogelijkheid om nog meer tijd en aandacht te besteden aan de metingen en controles van uw ogen.

Kom eens langs in onze winkel in Duiven of Apeldoorn en maak geheel vrijblijvend kennis met de volledige oogzorg die Villa Optica u biedt.

MERK IN BEELD

Lindberg levert een bijzondere lijn monturen. De monturen

LINDBERG VERANTWOORD, DUURZAAM EN COMFORTABEL

een verantwoorde manier is gewonnen of verkregen. Denk

zijn gemaakt van exclusief, duurzaam materiaal welke op hierbij aan titanium, acetaat, goud, platina en diamanten.

Bepaalde modellen zijn zelfs beschikbaar in Buffelhoorn.

Duurzame materialen voor tijdloze elegantie en visueel comfort.

De monturen van Lindberg zijn onvoorstelbaar sterk en behoren tot de lichtste en meeste comfortabele monturen ter wereld. Ook zijn in deze monturen alle schroeven, klinknagels en lassingen die niet echt essentieel zijn verwijderd. Mede door deze technische innovaties, loopt Lindberg hiermee voorop en heeft de oogmode de laatste jaren sterk vernieuwd.

Wilt u bij ons langs komen voor een oogmeting, een oogonderzoek of specifieke informatie? Dan raden wij aan, voordat u onze winkel bezoekt, een afspraak met ons te maken.

Wij houden dan tijd voor u vrij en u wordt snel geholpen. Ook zonder afspraak is het mogelijk uw ogen te laten meten. Mocht er op dat moment geen tijd zijn dan kunnen we een afspraak later op de dag voor u inplannen. Bel of mail ons meteen voor een afspraak.

Rijksweg 42c | Duiven | T 0316 - 282 414 Korenstraat 27 | Apeldoorn | T 055 - 522 00 43

WWW.VILLAOPTIC A.NL

trends < 43

eigen trends

trends >w armies De collectie Warmies is uitgebreid met meer dan 20 vertederende knuffels.

Warmies zijn hartverwarmend ‘cool’ en ruiken lekker. Stop simpelweg de complete knuffel in de magnetron en warm hem in slechts 2 minuten op voor een lange tijd warmtegenot.

Prijs vanaf 1 14,95 Slaapkenner Damminga Beekstraat 77, Arnhem 026 442 51 08 www.damminga.nl

>m ade in canada De Canadezen vertrouwen voor bescherming in koude omstandigheden op Canada Goose. De collectie bestaat uit een dames- en een herenlijn en wordt omschreven als ’stoer, functioneel en fashionable’.

Tribute Men & Women Weverstraat 6a, Arnhem 026 443 60 06 www.tributemen.nl

> krachtig & stijlvol

>o nvervormbaar De koekenpannen van Scanpan zijn gemaakt van 100 procent gerecycled aluminium. Door gebruik te maken van de unieke ‘squeeze-cast’ technologie, heeft de pan een sublieme antiaanbaklaag. Geschikt voor metalen gereedschappen en verhitting in de oven tot 260 graden. Tien jaar garantie.

Een krachtig geluid en stijlvol design, dat is de beoplay s8. Een krachtige actieve subwoofer zorgt met twee compacte satellietluidsprekers voor een ongekende luisterbeleving en geluidservaring. Prijs 1 1.199,Bang & Olufsen Arnhem Koningstraat 59 026 351 36 12 www.bang-olufsen.com/arnhem

Het Kookeiland Zwanenstraat 12, Arnhem 026 443 95 97 www.hetkookeiland.nl

>d esigndouche De hoofddouche Meteo wordt geïntegreerd in het plafond en verenigt water en licht. De ledmodule maakt het mogelijk om verschillende chromotherapieprogramma’s te kiezen of één kleur in te stellen. Prijs vanaf 1 1.400,Pieter Aalbers Oosterbeek Utrechtseweg 110b, Oosterbeek 026 760 0019 www.pieteraalbers.nl

44 > winkelnieuws

eigen stad

> het gelders orkest neemt dudok arnhem tijdelijk over!

Op donderdag 25 september opende burgemeester Kaiser de expositie ‘Het Gelders Orkest 125 Jaar in Vervoering’ in café-brasserie Dudok. Deze expositie vormt de start van een feestelijk seizoen voor Het Gelders Orkest.

Het orkest viert het hele seizoen zijn 125e verjaardag. Symfonische muziek is de basis, maar vorm en locatie verschillen. Heilige huisjes zijn er niet.

‘Planet Earth’ in ZiggoDome, ‘The Lord of the Rings’ in Het Concertgebouw,

het groots uitgevoerde ‘War Requiem’ van Benjamin Britten, HGO doet het allemaal. En nu dus een expositie én optredens in Dudok Arnhem. Musici van Het Gelders Orkest zullen de komende maanden regelmatig in Dudok korte klassieke concerten geven en performances verzorgen. De expositie neemt de bezoeker mee door de rijke geschiedenis van HGO en ambitieuze plannen voor de toekomst. Pronkstuk is de speciaal ontworpen pop-up muziekkoffer waarin bezoekers in de wereld van Het Gelders Orkest stappen.

De expositie is tot en met 18 januari 2015 in Dudok te bezichtigen.

Op 1 december 2014 publiceert historica Emma Los haar boek over het orkest, waarin zij vertelt welke kenmerken het orkest altijd heeft weten te behouden: voor iedereen, gepassioneerd, ondernemend en spelend op het hoogste niveau.

www.hetgeldersorkest.nl en www.dudok.nl

>d e manege snowball Zaterdag 20 december 2014 presenteren De Ruyters Agency, Dudok Arnhem, Introdans en 4D-optiek de elfde editie van De Manege. Dit gay- en openminded feest geniet, ook landelijk, steeds meer populariteit.

De sfeer is gezellig, de muziek is goed en de gasten maken elke editie weer tot een succes. Voor deze editie is het mogelijk

om een aantrekkelijke groepskorting te ontvangen vanaf 10 personen. De kerstborrel kan dit jaar dus eens een leuke stapavond worden met vrienden en collega’s. Het feest begint om 23.00 uur.

Meer info op www.facebook.com/deManege Tickets op www.dudok.nl

>c larks bij van scherrenburg Actuele modetrends gecombineerd met vakwerk. Als ‘s werelds grootste schoenenfabrikant op het gebied van schoenen voor alledaags gebruik, verkoopt Clarks jaarlijks meer dan 50 miljoen paar schoenen. Vakmanschap, draagcomfort en hoogwaardige kwaliteit, gecombineerd met baanbrekende ontwerpen en innovaties staan daarbij altijd voorop.

Van Scherrenburg shoes fashion is een van de verkooppunten van het bijna 200 jaar oude merk. Dat betekent dat

Clarks voldoen aan de hoge normen van eigenares Ida Fau: comfortabel en mooi.

“Als je moeilijke voeten hebt, zoals veel mensen, hoeft dat allang niet meer te betekenen dat je geen mooie schoenen kunt dragen.” Combineer een eerlijk schoenadvies met een gastvrij onthaal – soms zelfs met live pianomuziek!

Van Scherrenburg shoes fashion Hoogstraat 89, Wageningen 0317 413 586 www.scherrenburgmodeschoenen.nl

winkelnieuws < 45

eigen stad

> avontuurlijke dinsdagavondjazz in arnhem Twintig jaar geleden ontstond de Stichting Jazz in Arnhem. Eén van de oprichters was de bekende Arnhemse drummer Pierre Courbois. Ook Paul Wijtvliet (Theater Avenue) en Tiny Hofman (programmeur) waren initiatiefnemers. In 1999 startte Joop Mutsaers met het organiseren van jazzconcerten. Aan hem de vraag: waarom was die Jazz in Arnhem nodig?

“Er was na sluiting van het bekende George Jazzcafé nauwelijks jazz in de stad”, verklaart Mutsaers. “We wilden concerten organiseren voor opvallende en avontuurlijke jazzmuziek.

Laagdrempelig, dus gratis. Dat kon gelukkig dankzij subsidie van de gemeente Arnhem.” De concerten bleken populair. In het restaurant van Musis Sacrum werd het op dinsdagavond vaak gezellig druk.

Vanaf 2009 kwamen er ook optredens bij

voor 15 euro entree. Waarom was dat?

“Zo konden we een extra zaal huren. Want jazz past prima in een café of restaurant”, zegt Mutsaers, “maar er wordt ook prachtige luistermuziek gemaakt. Daar wilden we ook ruimte voor maken.

Dat is nog steeds de kracht van de jazzavonden op dinsdag. Programmeur Margot Rantong houdt die lijn vast: “Er stonden veel bekende artiesten op het podium. Eric Vloeimans, Michiel Borstlap, Cor Bakker en vele anderen. Daar gaan we mee door, want de belangstelling voor jazz groeit nog steeds.”

Dus op naar het volgende jubileum?

“Jazeker. Voor het 25-jarige bestaan denken we aan een jazzfestival in Musis Sacrum. Maar in ieder geval gaan we gewoon door met onze concerten op dinsdagavond. > tekst en foto rob chevallier

De Stichting Jazz in Arnhem organiseert jazzconcerten op de 2e en 3e dinsdag van de maand (van oktober tot en met april in Musis Sacrum). In verband met vermindering van subsidie van de gemeente Arnhem kan deze frequentie in het seizoen 2015/2016 wijzigen.

Kijk voor actuele informatie op de website www.jazzinarnhem.nl

>s hape factory Onlangs opende Shape Factory zijn deuren in Arnhem. Het kleinschalige bodystylecentre richt zich op mensen die met minimale tijd een groots effect willen bereiken. Iedereen is welkom: jong en oud, (top)sporters en mensen die wat kilo’s kwijt willen raken. Met 20 minuten personal training in de warmtecabine of EMS E-FIT bereik je hetzelfde resultaat als 1,5 tot 3 uur in de gym.

Membership is inclusief voedingsadvies, workshops en challenges (100 dagen suikervrij). Er worden groepslessen (o.a. Balance, MamaFit) gegeven en ook aan ouders en ouderen is gedacht

>é én met de natuur Natuurbegraafplaats Heidepol ligt tussen Arnhem en Ede nabij het Nationaal Park de Hoge Veluwe. Een natuurbegraafplaats is een groot stuk natuur waar men vrij een plek voor een graf kan kiezen, in het open veld of bij een oude boom. Anders dan op een reguliere begraafplaats wordt een laatste rustplaats hier vanzelf weer onderdeel van de natuur. Hier staan geen traditionele grafzerken. Enkel een houten gedenkteken markeert een graf.

Zo merkt de bezoeker nauwelijks dat hij

zich op een begraafplaats begeeft. Ieder graf heeft eeuwigdurende grafrust en wordt geleidelijk één met de natuur.

Bezoekers zijn welkom op Heidepol. Dit kan op eigen gelegenheid of op afspraak maken in het informatiecentrum voor een persoonlijk gesprek en rondleiding.

Natuurbegraafplaats Heidepol Harderwijkerweg 37 Arnhem 026 711 22 10 www.heidepol.nl

met de BringYourBaby en 55+Fit-uren.

Aan de gezellige coffeetable is het mogelijk de training af te sluiten met een heerlijke healthy juice en een gezonde snack. Men is ook welkom voor alleen voedingsadvies en Power Slimproducten.

L.J. Costerstraat 5, Arnhem 06 46 121 204 www.shapefactory.nl

Lezers van eigen! krijgen 25% korting op een rittenkaart en/of abonnement. Actie is geldig tot en met 31 december 2014

46 > winkelnieuws

eigen stad

> boekhandel het colofon officieel geopend Zaterdag 11 oktober opende Het Colofon – Boekhandel in Oprichting zijn deuren aan de Bakkerstraat 56 in Arnhem, het voormalige pand van Houtbrox.

Het openingsweekend was gevuld met een feestelijk programma, te beginnen met de openingshandeling op zaterdag om 11.00 uur door Wethouder Hans Giesing van economische zaken. Verder was er een afwisselend programma

van literaire, historische en poëtische sprekers, een living statue, live muziek en natuurlijk een hapje en een drankje.

De boekhandel, die permanent ‘in oprichting’ blijft, wil uitgroeien tot een algemene boekhandel met antiquariaat.

Volgens eigenaar Walter Jansen, Boekhandelaar van het Jaar 2014, is daar behoefte aan in Arnhem, vooral sinds sluiting van Polare. Ruimte is er

genoeg: met een vloeroppervlak van 850 vierkante meter, verdeeld over twee verdiepingen, is Het Colofon de grootste boekhandel in Arnhem en omgeving.

Jansen is ook eigenaar van boekhandel Jansen & de Feijter in Velp. “Een mooie voorraad boeken vinden wij belangrijker dan een dure inrichting van de winkel”, aldus een bericht op de website van Het Colofon. Vandaar dat de winkel is ingericht met gebruikte meubelen, die – net als de boeken – te koop zijn.

Opzet is die aan te vullen en te vervangen door interieur van meubelmakers en designers. Via crowdfunding wordt de boekenvoorraad aangevuld.

Het openingsweekend was een voorbeeld van de manier waarop Het Colofon boeken en lezen onder de aandacht wil brengen.

De agenda is al tot eind november gevuld met lezingen, voorlezen, een expositie, signeersessie en presentatie.

Het Colofon – Boekhandel in Oprichting Bakkerstraat 56, Arnhem 026 370 35 08, www.hetcolofon.nl

>z ijm investeert in (nieuwe) showrooms en merken Zijm B.V. heeft de activiteiten van Dago Autogroep in Duiven overgenomen.

Hierdoor kan Zijm volop investeren in de merken Audi, Volkswagen (en bedrijfswagens) SEAT en Skoda voor Arnhem en omstreken. De Audishowroom in Duiven is leeggeruimd en wordt volgens het nieuwste fabrieksconcept klaargemaakt voor SEAT. Auto Blij te Zevenaar is gestopt met SEAT, waardoor Duiven hét centrum wordt voor alle SEATrijders in en

rondom Arnhem. Alle Audi-activiteiten worden ondergebracht bij Zenna, de Audidealer van het jaar 2014. De huidige SEATshowroom in Arnhem-Zuid zal op termijn worden omgebouwd tot Volkswagenwalhalla.

Ratio 22 Duiven 026 319 48 00 www.zijm.nl

>3 d geprinte bril Het kon niet langer uitblijven: in de optiekwereld heeft de 3D-techniek zijn intrede gedaan. Hiermee is de volgende stap naar een volledig nieuwe techniek in de productie van brillen gezet. Monoqool is een innovatief Deens merk dat zich met de introductie van 3D geprinte brillen opnieuw weet te onderscheiden van de concurrentie. Het merk toont daarmee meteen aan dat het maken van een mooie innovatieve bril vakmanschap is. Een feilloze pasvorm gecombineerd

met een extreem laag gewicht geeft de drager een gevoel van ultiem comfort.

Door het gebruikte materiaal zijn de brillen tevens vele malen sterker dan de traditionele kunststoffen brillen. Een prettige bijkomstigheid is dat het een duurzaam productieproces is doordat er geen restafval ontstaat.

Kors optiek, Hoofdstraat 210, Velp 026 364 16 50 www.korsoptiek.nl

winkelnieuws < 47

eigen stad

> zeehondenzachte slaap Slaapkenner Damminga presenteert met trots de hybride Tempura Sealy matras. Met zijn hybride samenstelling van verkoelend geltraagschuim op een laag titaniumlegering spiralen, biedt hij de perfecte combinatie van ondersteuning en comfort. Meer dan andere traagschuimmatrassen voert de Tempura Sealy overtollige lichaamswarmte af, zonder het omhullende gevoel van traagschuim aan te tasten. De individueel omhulde spiralen vormen zich voor een perfecte ondersteuning naar het lichaam.

En – belangrijk voor de beslapers van tweepersoonsmatrassen – geven minder bewegingen van de partner door. Dit geheel is overtrokken met een stijlvolle stof met eigentijds ontwerp en uitstekende elastische eigenschappen, die het omhullende gevoel van de matras versterkt. Niet voor niets geeft de fabrikant 10 jaar garantie op deze matras!

Daarnaast is Slaapkenner Damminga in de wijde regio van Arnhem en Nijmegen bekend van het uitgebreide Aupingassortiment, naast diverse andere

(bekende) merken bedden, boxsprings en matrassen. Tevens biedt de Slaapkenner een ruim assortiment kussens, dekbedden, dekbedovertrekken (onder andere Vandyck), kasten en accessoires.

Uniek voor de regio is de eigen donsvulen -waskamer, voor het wassen en vullen van dekbedden.

Slaapkenner Damminga heeft van slapen zijn specialisme gemaakt. De

medewerkers adviseren graag over bedden die aan de wensen van de klant voldoen én die eventuele slaapproblemen kunnen oplossen. Een hulpmiddel daarbij is de Slaapkenner App, waarmee je je slaapgedrag kan bijhouden en tips krijgt om beter te slapen.

Slaapkenner Damminga, Beekstraat 77, Arnhem 026 442 51 08 www.damminga.nl

>a byss-badtextiel bij pieter aalbers Abyss-handdoeken kregen van de Wall Street Journal de beoordeling ‘beste luxehanddoek’ en zijn nu in Oosterbeek en Wijchen verkrijgbaar bij Pieter Aalbers inspirerende badkamers. Pieter Aalbers behoort tot de derde generatie Aalbers badkamerspecialisten die unieke designs op verrassende wijze weten te combineren met de laatste trends in kwalitatief hoogstaande producten, materialen en duurzame systemen. Hij was al enige tijd op zoek naar een collectie badtextiel die aansloot bij de A-merken die hij voert in de

>c anada goose bij tribute Tribute Men & Women is trots om geselecteerd te zijn als high-end retailer van Canada Goose. Het merk werd in 1957 opgericht door de Poolse immigrant Sam Tick die na jaren werkzaam te zijn geweest in de wolindustrie, zijn eigen bedrijf startte.

Canada Goose begon met functionele kleding zoals sneeuwscooterpakken tegen de extreem koude weersomstandigheden in Canada. Toen er vanuit de overheid vraag kwam naar donzen jassen en parka’s als werkkleding voor onder andere de

‘troopers’ (Canadese politie), brak het merk door en kreeg het wereldwijde bekendheid als fashion brand. De felbegeerde collectie wordt omschreven als ’stoer, functioneel en fashionable’. Er is een dames- en een herenlijn en de productie vindt, in tegenstelling tot die van veel andere merken, nog steeds plaats in Canada!

Tribute Men & Women Weverstraat 6a, Arnhem 026 443 60 06, www.tributemen.nl

showrooms. Deze heeft hij gevonden in de collectie van Abyss & Habidecor. Gemaakt van het allerfijnste Egyptische gekamde katoen, superzacht en enorm comfortabel.

Handdoeken beschikbaar in zestig kleuren en tien maten. In dezelfde kleuren bijpassende badmatten en badjassen die optioneel te personaliseren zijn met geborduurde initialen of naam.

Pieter Aalbers Oosterbeek Utrechtseweg 110b, Oosterbeek 026 760 00 19, www.pieteraalbers.nl

48 > edwim peters

eigen ambacht

ode aan arnhem in prenten > Arnhem, van nu en weleer, architectuur, theater en

prenten van Japanse dames in kimono, Edwim Peters laat zich erdoor inspireren. Hij ontwerpt en fabriceert fraaie, gestileerde houtsneden, die sinds 1997 zijn collectie De Veluwse Primitieven vormen. Peters drukt zijn prenten af met zijn eigen drukpers.

De aapjesmachine in het warenhuis. Je gooide er een kwartje in en het orkest kwam tot leven. Zeven aapjes met vrolijke hoedjes op kijken je indringend aan vanaf de muur in het bescheiden atelier van Edwim Peters in kunstfabriek De Transformatie, het vroegere PGEMgebouw aan de Van Oldenbarneveldtstraat in Arnhem. “Tsja, die aapjes bezorgen veel mensen een gevoel van nostalgie.”

Als theatermaker en verhalenverteller bedacht Peters het hoorspel ‘De Aapjesmachine’. Hij speelde het tijdens de Sonsbeek Theater Avenue, waar hij ook optreedt met het trio De Tivolies.

Als beeldend kunstenaar maakte hij een houtsnede bij De Aapjesmachine.

“Ik illustreer mijn theaterwerk graag, zo is het begonnen”, legt Peters uit.

“Sommige stukken van mijn theatergroep Ter Ziele zijn nooit uitgevoerd, maar die hebben wel een mooie prent opgeleverd.”

goed

het is gewoon kijken en doen

Peters’ prenten spelen zich af in een plat vlak. Zijn houtsnijwerk kenmerkt zich door rake lijnen en oog voor detail. “Waar zet ik het mes in en waar niet. Wat moet zwart worden en waar haal ik hout weg, zodat het wit wordt. Dat spel boeit me het meest.”

Edwim Peters (1965) is geboren en getogen in Arnhem. Hij volgde de opleiding voor goud- en zilversmeden aan de vakschool in Schoonhoven, waarna hij een blauwe maandag aan de toenmalige Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem Vrije Kunst studeerde. Hij koos uiteindelijk voor een theateropleiding in Rotterdam en studeerde af in Regie. Het bestaan als zelfstandig theatermaker lokte. “Dat was interessant, daar kon ik geld mee verdienen. Dat gaf artistieke vrijheid.”

Peters houdt van Arnhem. Dat zie je aan de liefdevolle en precieze manier waarop hij gebouwen en stedelijke taferelen weergeeft. Het zijn vaak verstilde

beelden van weleer: het station van na de wederopbouw en de tramremise. De trolleybus die door de Looierstraat rijdt, is één van Peters prenten die de T-shirts van het Arnhemse merk Okimono siert.

Actuele beelden legt hij ook vast, zoals gebouw Rozet of het pand van bakkerij G.J. van der Meijden uit 1904 in de Ruiterstraat. “Naast mijn vrije werk doe ik ook werk in opdracht.”

Een foto, oude ansichtkaart of een zelfgemaakte schets vormt de basis.“Het is zoeken naar de mooiste compositie.

Het is… tsja, het is gewoon kijken, goed kijken en doen”, zegt Peters met een glimlach. “Een wonder is het eigenlijk, dat zoiets dan ontstaat.”

Een plank, een guts, een spiegel, een drukpers, papier en inkt, dat is alles wat hij nodig heeft. “De houtsnede moet in spiegelbeeld, want het moet afgedrukt worden. Dat vraagt concentratie.

Natuurlijk maak je fouten. Haal je net te veel weg met je guts. Dan is het een kwestie van opnieuw beginnen.”

Japanse houtsneden vindt Peters mooi, vooral de portretten van courtisanes.

“Kijk, zo’n idee van concentrische cirkels als patroon in de kimonostof, dat is nog een hele zoektocht voordat je dat voor elkaar hebt. Dan ontdek je dat er nog veel te leren is.”

■

> t ekst francien van zetten fotografie robert van welsum

jesse laport < 49

eigen gedicht

[onvoorwaardelijk deurbeleid] Hier drink je koffie en weet je waar ze de bonen hebben gehaald hier eet je bevroren yoghurt van de koeien aan de overkant hier metsel je een muur om jezelf heen met een deur die voor iedereen openstaat hier verlang je niet naar wat het gaat worden hier wordt het wat je verlangde

> fotografie anouk mulders

50 > histoire

eigen vintage

geschiedenis op sacrale liefde voor vormgeving en historie

histoire < 51

eigen vintage

gewijde grond

> tekst nicole beaujean, fotografie rob kater

> Zeer uiteenlopende geluiden hebben sinds de bouw in 1916 in en rond ‘het kerkje’ in Elst geklonken: psalmen en koralen, de samenzang van het plaatselijke koor en nog later computers en rinkelende telefoons. Inmiddels zijn rust en stilte weergekeerd. Heeft het kerkje aan de Stationsstraat haar bestemming gevonden?

Veel mensen kennen de markante Grote Kerk aan de Grote Molenstraat, die met haar robuuste toren het dorpsbeeld van Elst bepaalt. Deze gotische kerk uit de vijftiende eeuw omvat zelfs een gotische sacristie uit circa 1400. Hier vertellen nog aanwezige fundamenten en archeologische vondsten uit de Romeinse tijd en de vroege en late Middeleeuwen nog steeds een fascinerende geschiedenis. Deze overblijfselen van religieuze architectuur op een en dezelfde plek zijn uniek voor Nederland.

Kunstgalerie

Op een steenworp afstand staat een veel jonger exemplaar, ‘het kerkje’, zoals het in de volksmond heet, in1916 gebouwd door de gereformeerde gemeente Elst. Rijd bij gelegenheid maar eens iets verder dan herenboerderij en restaurant De Hucht, een bekende locatie in het dorp. Kerkdiensten hebben hier niet lang plaatsgevonden; in 1970 werd het pand aangekocht door het Waterschap, die de locatie nogal profaan gebruikte als opslagruimte.

▷

RIJNSTRAAT 30 - ARNHEM IEDERE ZONDAG GEOPEND SUPERTRASH | MET JEANS | DIESEL | MAVI JEANS | KUYICHI | REPLAY | CANADA GOOSE | PARAJUMPERS MET JEANS | DIESEL JEANS | REPLAY JEANS | MAVI JEANS | KUYICHI JEANS /TRIBUTEWOMEN

/TRIBUTEWOMEN

WWW.TRIBUTEWOMEN.NL

Eigentijds & Exclusief Kors Optiek Hoofdstraat 210 6881 TP Velp 026 364 16 50

www.korsoptiek.nl

1-2L Kors-v2.indd 1

17-10-14 16:43

histoire < 53

eigen vintage

▷ In 1992 werd het pand geheel verbouwd

ten behoeve van een kunstgalerie. Uit die tijd stammen onder andere de vide en de Engelse tuin, waarin beelden werden tentoongesteld.

Weer een jaar later, 21 jaar geleden dus, kreeg het pand een bestemming als kantoor annex studio voor reclame- en videoproducties.

Architecturale ruimte

Een architecturale ruimte die haar unieke designmeubelcollectie versterkt en vice versa, daar was Stephanie Sanderson al een tijdje naar op zoek. Het toeval wil dat ze, onderweg naar haar vaste meubelmaker, regelmatig door de Stationsstraat in Elst reed. Sinds afgelopen voorjaar herbergt het kerkje haar showroom Histoire.

De kersverse huurder prijst zich gelukkig met deze bijzondere huisvesting. Op 137 vierkante meter vinden nu exclusieve en unieke vintage meubelen en armaturen onderdak, bijna museaal opgesteld. In de lichte, haast steriele ruimte staan Hans Wegner en Charles Eames gebroederlijk naast elkaar.

Kantoorvloerbedekking

Maar het heeft nog heel wat voeten in aarde gehad voordat Stephanie haar deuren voor publiek kon openen. Maanden van strippen, schoonmaken, schuren en verven gingen daaraan vooraf. De lelijke, felblauwe kantoorvloerbedekking werd vervangen door een originele (gebruikte) eikenhouten parketvloer via Marktplaats; de prominente verwarmingsbuizen werden weggewerkt of kregen een wit verfje.

Langzaam maar zeker werd de kwaliteit van het pand weer volledig zichtbaar, ondersteund door de designcollectie uit de periode 1920-1970. Het charmante landleven aan de dorpsrand heeft trouwens z’n keerzijden: hoge stookkosten en een constante aanloop van fauna in de vorm van spinnen, vliegen en pissebedden.

Busladingen toeristen

Op 30 augustus vond de officiële opening plaats. Sindsdien is Stephanie standaard elke vrijdag aanwezig om bestellingen in ontvangst te nemen en voor administratieve werkzaamheden. Hoewel ze niet van plan is toegangskaartjes te gaan verkopen en zeker geen busladingen vol toeristen over de vloer hoeft, is ze zich terdege bewust van de museale waarde van het prachtige pand en de collectie. Ze voelt het bijna als een morele plicht om dit fraais met de gemeenschap te delen. Op afspraak zijn liefhebbers van architectuur en vormgeving dan ook net zo welkom als haar clientèle.

■

banyan centre bussloo < 55

eigen promotie

banyan centre bussloo bewustwordingscentrum voor health & happiness

> t ekst saskia paulissen fotografie banyan centre

> Wil je weg uit de hectiek van alle dag? Heb je behoefte aan rust en bezinning?

Even stilstaan bij wie je werkelijk bent? Dan ligt het antwoord dicht bij huis. Het Banyan Centre for health & happiness in Hotel Thermen Bussloo biedt een plek waar je kunt ontdekken hoe je geïnspireerd en ontspannen kunt leven.

De Banyanboom, ook bekend als de ‘Boom der Wijsheid’, staat symbool voor de doelstelling van het bewustwordingscentrum: een plaats waar mensen samen komen om te leren, te delen en plezier te maken met gezondheid en geluk als doel. “Onze visie is dat lichaam en geest onlosmakelijk verbonden zijn.

Daarom willen wij de zorg voor het lichaam combineren met aandacht voor bewustwording”, vertelt Ineke Dolman, de ‘moeder’ van het Banyan Centre en eigenaar van Thermen Bussloo.

Van workshop tot retraite

Patricia van Walstijn geeft als ‘inspirator’ vorm aan het centrum. “Het Banyan biedt inspiratie en stimulans aan iedereen die meer uit zijn of haar leven wil halen, afgestemd op ieders behoefte. Zo hebben we korte workshops in ons programma maar ook meerdaagse retraites. Je kunt je laten inspireren door de spirituele lezing van Lama Tulku Lobsang maar je kunt ook gericht bezig zijn je gezondheid te herpakken of een yoga- en detoxretraite volgen.

Health

“Je lichaam is de basis voor je leven.

Hoe beter je lichaam functioneert, hoe krachtiger je in het leven staat”, legt Patricia uit. “Daarom nemen gezondheid, vitaliteit en zorg voor jezelf een belangrijke plaats in. Ons programma is erop gericht

mensen bewust te maken van hun eigen levensstijl en tegelijkertijd bieden we handvatten om daar verandering in aan te brengen, op een manier die jou past.”

“Begin oktober organiseerden wij Change Day met als motto: zorg voor jezelf, niet voor je ziekte! Op één dag deelden vier deskundigen hun inspirerende visie op het zelfgenezend vermogen van de mens.

Een enorme inspiratieboost om gezonder te leven. Sommige mensen hebben echter meer nodig dan een boost. Speciaal voor hen hebben we de meerdaagse workshop ‘Grip op je Gezondheid’ ontwikkeld. Vijf dagen lang werk je samen met een team van healthprofessionals aan je gezondheid en vitaliteit.”

Happiness

“Geluk is de andere belangrijke pijler van het Banyan Centre. “Gelukkig zijn met jezelf is een voorwaarde voor een gelukkig leven”, aldus Patricia. “Vanuit een stevige relatie met jezelf kun je ook je relaties met anderen versterken. Relaties kunnen echter ook stress veroorzaken, waardoor je energie verliest.

Door inzicht te krijgen in hoe je met jezelf en anderen omgaat, word je regisseur van je eigen leven.”

Yoga en meditatie nemen een belangrijke plaats in het Banyan Centre in. Patricia geeft zelf Chi Neng Qigong workshops, ook wel

de Chinese Yoga genoemd. Bij Chi Neng Qigong staat het ervaren van de kracht in je lichaam en de rust in je hoofd centraal. “Ik vertaal de Chinese kijk op energie concreet naar ons dagelijks leven in het Westen en laat deelnemers ervaren hoe lichaam en geest als vrienden kunnen samenwerken.

Inspirerend en ontspannend!”

Wellness en welzijn

Patricia is extra enthousiast over de combinatie met het naastgelegen Thermen Bussloo. “Als je een workshop of andere activiteit bij het Banyan boekt, kun je kosteloos gebruik maken van de saunafaciliteiten van Thermen Bussloo. Die combinatie maakt het Banyan Centre een unieke plek in Nederland om in alle rust aan je persoonlijke groei en welzijn te werken.”

■

Banyan Centre for health & happiness in Hotel Thermen Bussloo Bloemenksweg 38 7383 RN Voorst Telefoon 055 368 26 33 E-mail welkom@banyancentre.nl Internet www.banyancentre.nl

UW PERSOONLIJKE HERENMODE SHOP IN ARNHEM CASUAL-, BUSINESS- EN GALAKLEDING SUITABLE ARNHEM | BAKKERSTRAAT 18 | ARNHEM@SUITABLESHOP.NL | 026 - 711 00 38

Filiaalmanager: Geert Exalto

PROFUOMO

SHOP OOK ONLINE SUITABLE.NL advertentie arnhem glossy liggend_2.indd 1

Harderwijkerweg 37, 6816 VA Arnhem | 026 711 22 10 Heidepol | @natuurbegraven www.heidepol.nl |

e z o rg d!

G ra ti s t h u is b 3-10-2014 9:25:20

sanco coiffure < 57

eigen promotie

het mooiste beroep van de wereld > Sinds januari 2012 is Sandra Pelgrim eigenaar van SanCo

Coiffure. De naam staat voor Sandra en Company en geeft meteen een deel van haar visie op ondernemerschap weer: “Samen met mijn professionele team werken we aan een totaalconcept waarin vakmanschap, een persoonlijke benadering en de beleving van onze klanten centraal staan. Het is een droom die uitkomt.

Als klein meisje wist ik al dat ik kapster wilde worden en een eigen kappersonderneming wilde runnen. Drie jaar geleden was het een feit, ik ben op eigen benen gaan staan. Het is een enorme uitdaging waar ik van geniet. Het is echt mijn ding. Ik ben een perfectionist, ik ben altijd bezig mijzelf te ontwikkelen, wil het beste uit mijzelf en mijn onderneming halen en mijn klanten met een goed gevoel > fotografie rob kater en ron steemers de salon uit laten gaan .

We onderscheiden ons op het gebied van coupe en kleur en staan voor kwaliteit in haar en beleving. Daarbij zijn luisteren en goed kijken sleutelwoorden. Samen met de klant onderzoeken we wensen en mogelijkheden zodat we een coupe creëren die het beste bij zijn of haar gezicht en persoonlijkheid past. Zo streven we naar een prachtig eindresultaat. Niet alleen om klanten met een glimlach de deur uit te zien lopen, maar ook uit liefde voor ons vak. We blijven onszelf ook ontwikkelen. Iedere maand volgen we trainingen, ook in het buitenland.

Die variëren van kniptechnieken tot de laatste kleurmethodes. Met onze kleurbehandelingen streven we een natuurlijk effect na dat goed bij de huidskleur van de klant past. We gaan daarbij niet alleen voor een natuurlijk resultaat, maar ook voor gezond, glanzend haar en niet te vergeten, duurzaamheid.

We mengen onze kleuren zelf, hierdoor is iedere kleur uniek. Als we föhnen, dan gaan we niet alleen voor volume, maar ook voor glad, glanzend haar dat mooi valt. Het moet zo lang mogelijk perfect blijven zitten.

Over föhnen gesproken, per 1 december heeft de salon een ‘blow dry bar’. Het fenomeen is overgewaaid uit de Verenigde Staten en helemaal hot daar. Het is een geweldige manier om je haar binnen

dertig minuten perfect te laten stylen.

Het haar wordt gewassen, geföhnd en gestyled met een professioneel gepolijste finish. Kom, dan laat ik het je zien”, zegt ze enthousiast. De omgeving ademt rust, luxe en ruimte uit. “Precies de goede plek om mijn plan te realiseren.

De klant kan uit het blow dry barmenu een keuze maken uit acht verschillende coupes die zo van de catwalk afkomen. De keuze wordt aangepast aan de structuur en lengte van het haar. Binnen dertig minuten verlaat je de bar met jouw catwalk-look en wij realiseren die tegen een aantrekkelijke prijs.

SanCo Coiffure Hoofdstraat 106 6881 TJ Velp

Weet je, ik kijk goed wat er in de wereld gebeurt en vertaal dat naar mijn eigen salon. Dat zie je ook terug op mijn Facebookpagina. Wat zich in de salon afspeelt, delen we via onze pagina. Het is een soort van real life docu, maar geen soap, zegt ze lachend. We laten metamorfoses zien, nieuwe coupes, wat we met kleur kunnen bereiken en onze volgers kunnen via share&like-acties op onze pagina een behandeling winnen.

SanCo is lid van Intercoiffure en genomineerd voor de Vision of the Elite award.

■

Telefoon 026 361 66 82 Internet www.sancocoiffure.nl Facebook www.facebook.com/sanco.coiffure

EMS E-FIT ● WARMTECABINE VOEDINGSCOACH ● POWER SLIM

3 uur gym in 20 minuten Effectief trainen en afslanken met persoonlijke begeleiding Lidmaatschap is inclusief: ✔ voedingscoach ✔ groepslessen (Hot Pilates, BBB, Balance, 55+Fit, MamaFit, Bring Your Baby)

✔ workshops (detox) ✔ challenges (100 dagen suikervrij)

SHAPE FACTORY L.J. Costerstraat 5 6827 AR Arnhem 06 46 121 204 www.shapefactory.nl info@shapefactory.nl

facebook.com/shapefactory twitter.com/shapefactory

1-2S Shape Facorry 02-2014AH_v2.indd 1

20-10-14 16:23

previews < 59

eigen stad

> previews > moving futures festival

> beschuit met muisjes Herman Heijermans schreef ‘Beschuit met muisjes’ in 1910, een komisch stuk met een scherp randje rond de vraag ‘Mag er alsjeblieft iets belangrijker zijn dan geld?’ Regisseur Joeri Vos maakt van deze oer-Hollandse klassieker een meedogenloze én liefdevolle satire over familie, geld, en over het verschrikkelijke gevoel dat je niet krijgt waar je recht op hebt en geluk je nét door de vingers glipt.

Donderdag 11 t/m zaterdag 13 december / donderdag 22 t/m zaterdag 24 januari 2015 Tijd: 20.15 uur Prijs: vanaf 1 17,50 Locatie: Schouwburg, Arnhem www.toneelgroepoostpool.nl

In een snelle en snel veranderende wereld verwonderen choreografen ons via de danskunst met hun opmerkelijke kijk op mensen en dingen, op onszelf en de ander. Vijf talentontwikkelaars voor de dans - Dansateliers, Dansmakers Amsterdam, DansBrabant, Random Collision en Generale Oost uit Arnhem roepen gezamenlijk een netwerk in het leven: Moving Futures. Met dit netwerk geven zij opkomend choreografisch talent de kans zich verder te ontwikkelen.

Donderdag 6 tot en met zaterdag 8 november Tijd: do. 20.30 uur / vr. 20.00 uur / za. 16.00 en 20.00 uur Prijs: vanaf 1 12,50 Locatie: Schouwburg en Theater a/d Rijn, Arnhem www.movingfutures.nl

> armando

> kunstbeurs artarnhem

Schilder, beeldhouwer, tekenaar, schrijver en dichter Armando (1929) is een van de meest veelzijdige kunstenaars van het naoorlogse Nederland. Zijn omvangrijke en indringende oeuvre wordt gekenmerkt door melancholie, schuld en herinneringen aan het verleden. In deze tentoonstelling wordt een selectie getoond uit de bijzondere collectie die door Armando’s ex-vrouw Tony de Meijere is verzameld en die zij in langdurige bruikleen aan het KröllerMüller Museum heeft gegeven.

Zaterdag 15 november tot en met zondag 22 maart 2015 Prijs: 1 17,40 / 6 t/m 12 jaar 1 8,70 Locatie: Kröller-Müller Museum, Otterlo www.krollermuller.nl

ArtArnhem is een levendige kunstbeurs in de prachtige Eusebiuskerk.

Een landelijk georiënteerde ballotagecommissie selecteert een interessant aanbod aan kunstenaars selecteren, waardoor de kunstbeurs een rijk en divers aanbod biedt van zo’n 70 kunstenaars. Door de aanwezigheid van de kunstenaars zelf is ArtArnhem ook een boeiende ontmoetingsplek voor kunstenaars, galeriehouders en kunstgeïnteresseerde.

Vrijdag 21 t/m zondag 23 november Tijd: Vr. 18.00 - 22.00 uur / za. 11.00 20.00 uur / zo. 11.00 - 18.00 uur Prijs: vanaf 1 5,50 / tot 12 jaar gratis Locatie Eusebiuskerk, Kerkplein 1, Arnhem www.artarnhem.com

60 > previews

eigen stad

> previews > openluchtmuseum Ervaar de winters uit onze geschiedenis en kom schaatsen op de grote ijsbaan en sleetje rijden bij de molen. Laat u verwarmen door winterverhalen en smul mee van koek en zopie of winterse stamppotten. Nieuw dit jaar is de tentoonstelling ‘Hooggeëerd publiek’ in het entreepaviljoen over het circus door de jaren heen. Ook is het Zeeuwse kerkje ieder weekend en in de vakantie gevuld met sfeervolle muziek en koorzang.

Zaterdag 29 november t/m zondag11 januari 2015 Tijd: 11.00 - 17.00 uur / weekend 10.00 - 18.00 uur Prijs: 1 15,70 / 4 t/m 12 jaar 1 11,vrienden- / museumkaart gratis www.openluchtmuseum.nl

> jarig

> martijn koning

Hoera! In oktober van dit jaar viert Introdans Ensemble voor de Jeugd zijn vijfentwintigste verjaardag met een sprankelend jubileumprogramma.

‘Jarig’ bevat drie stukken van de gelauwerde choreograaf Jiří Kylián. Binnen Kyliáns oeuvre zijn verschillende stijlperioden te onderscheiden. Wereldberoemd werd hij in de jaren zeventig en tachtig met zijn neoklassieke choreografieën met folkloristische motieven, sterk emotioneel, en vol virtuoos, soepel partnerwerk. Zijn werk is in Nederland in 2014/2015 alleen bij Introdans te zien.

Op verzoek van VARA-BNN speelt Martijn dit jaar de Sinterklaas Conference ‘Sint & Nieuw’. Een soort Oudejaarsconference, maar dan net even anders. Martijn blikt hierin terug op het jaar 2014, met de nodige aandacht voor de Sint en zijn veelbesproken Pieten. De cabaretcarrière van Martijn Koning gaat als een speer. Voor zijn vorige show ‘De Maand van Martijn’ ontving hij louter lovende kritieken en het is dan ook niet verwonderlijk dat deze voorstelling hem een nominatie opleverde voor de Neerlands Hoop, de cabaretprijs voor het meest veelbelovende cabarettalent van het afgelopen jaar.

Zondag 30 november Tijd: 14.30 uur Prijs: vanaf 1 9,50 Locatie Schouwburg, Arnhem www.introdans.nl

Dinsdag 2 en woensdag 3 december Tijd: 20.30 uur Prijs: 1 17,Locatie: Posttheater, Arnhem www.posttheater.nl

> kerst op huis zypendaal Huis Zypendaal opent ieder half uur de deur voor een waar kerstverhaal.

Adellijke figuren en fraaie versieringen brengen de verhalen nog meer tot leven. Buiten is het heerlijk toeven bij de vuurkorven, warme chocolademelk en glühwein, onder het genot van fraaie muziek. Geschikt voor alle leeftijden.

Vrijdag 12 t/m zondag 14 december en vrijdag 19 t/m zondag 21 december Tijd: vr en za 19.00 - 20.30 uur (laatste toegang) / za en zo 14.00 - 16.00 uur.

Duur 50 minuten Prijs: 1 6,- / donateurs Geldersch Landschap & Kasteelen 1 5,Locatie: Huis Zypendaal, Arnhem www.glk.nl

previews < 61

eigen stad

> tot nu toe

> winter pasar malam

dat vol? Waarom altijd maar bang zijn dat het mis zal gaan? Waarom bieden in het verleden behaalde resultaten niet wat meer vertrouwen voor de toekomst?

NRC noemde Pieter Joukes vorige voorstelling ´Woord Houden´ “… lastig na te vertellen maar des te bezienswaardiger…”, de Volkskrant vond het “…geniaal taalgrappig…”. ‘Tot Nu Toe’ is alweer zijn derde solovoorstelling.

In ‘Tot Nu Toe’ ploetert Jouke door het leven. Bang voor alles wat in de toekomst ligt en opgelucht over alles wat achter hem ligt. Maar hoe lang hou je

Donderdag 18 december Prijs: 1 12,50 Tijd: 20.00 uur Locatie: Huis van Puck, Arnhem www.huisvanpuck.nl

> kerstconcert

> angels in america

Burgers’ Bush is het jaar rond de geschikte omgeving voor ontdekkingsreizen, klauterplezier en terrasgenot. Maar in de kerstvakantie kunnen de bezoekers hier bovendien tropisch eten en genieten van Aziatische lekkernijen en leuke artikelen op een echte Pasar Malam met tientallen kraampjes. Op een aantal podia verzorgen bekende populaire artiesten en dansgroepen een gevarieerd programma met muziek, zang en dans.

Zaterdag 20 december tot en met zondag 4 januari (24, 25, 26, 30 december en 1 januari gesloten).

Een geweldig mooi sfeervol kerstconcert in het prachtig vormgegeven kerkje De Verzameling, met Michaela Hollmannova, 1e violist van het Nederland Radio Filharmonisch Orkest; Diana de Vries, harpiste bij Het Gelders Orkest en Willem van der Vliet, 25 jaar solotrompettist van het Radio Filharmonisch orkest. Muziek in kerststemming met ruimte om stil te zijn, om bij jezelf te komen.

Dit voorjaar speelt Toneelgroep Oostpool Angels in America van Tony Kushner in de Nederlandse theaters. Regisseur Marcus Azzini wacht al twintig jaar op het moment dat hij dit monumentale theaterepos op het toneel kan brengen. Nu krijgt hij de kans en mét hem een topcast bestaande uit onder anderen Louis d’Or-winnaar Jacob Derwig, Colombina-winnares Kirsten Mulder en Maria Kraakman. Bewust kiest Azzini voor een tournee langs de kleine theaters: persoonlijk, intiem en dicht op de huid.

Tijd: 09.00 - 20.00 uur Prijs: vanaf 1 17,- / vanaf 15.00 uur 50 procent korting Locatie: Burgers’ Zoo, Arnhem www.burgerszoo.nl

Maandag 21 december Tijd: 19.00 uur Prijs: 1 17,50 Locatie: De Verzameling, Westervoort www.deverzameling.nl

Maandag 10 t/m vrijdag 21 maart Tijd: 19.30 uur Prijs: variërend, zie website Locatie: Huis Oostpool, Arnhem www.toneelgroepoostpool.nl

62 > galeries

eigen kunst

> Art Gallery O-68 Galerie voor moderne en hedendaagse kunst met exposities van Nederlands en internationaal talent. Lid NGA. Van

> Atelier Mariëtte Becu

> Atelier Thom Boekhoven

2 november t/m 14 december werk van

Mariëtte schildert persoonlijke

Wereldbekende logo’s zijn de iconen

de drie finalisten voor de ‘O-68 Prijs

portretten in eitempera op linnen.

van deze tijd. De logo’s en kleuren zijn

> Galerie in de Kerkstraat

voor Nederlandse/Duitse beeldend

Een techniek bekend van de oude

zorgvuldig ontworpen en bekend bij

Galerie met gemoedelijke sfeer in het

kunstenaars’, met bekendmaking van

Italiaanse fresco’s en Russische

iedereen. Echter, wanneer de inhoud

hartje van Arnhem voor hedendaagse

de winnaar. Op 21 december opent

iconen. Op haar doeken zijn mensen

gebruikt is, vinden we de verpakking met

figuratieve kunst met kunstenaars uit

een verkooptentoonstelling met

van allerlei leeftijden te zien, vaak

het iconische beeldmerk in de afvalbak

Frankrijk, Duitsland en Nederland.

houtgravures van Dali en schilderijen

omlijst door kleurrijke details,

of in de goot. Het is nu een gekreukeld,

Professionaliteit en artisticiteit zijn te

van ‘Aboriginal Artists’, alle met

gedessineerde stoffen, bloemen,

ingedeukt stuk afval geworden. Deze

herkennen in de eigen handtekening van

certificaat. Bij de foto: olieverfschilderij

bomen, paddenstoelen en (huis)dieren.

transformatie van icoon naar afval

de kunstenaars. Er zijn permanent meer

‘Passage’ van Alexandra Arshanskaya.

(Sprookjes)schilderijen en Portretten

gebeurt dagelijks ontelbare malen in onze

dan 200 kunstwerken in huis. Vanaf

Openingstijden tijdens exposities di. t/m

van Mariëtte Becu (1964) zijn te zien op

maatschappij. Boekhoven onderzoekt

half november expositie van vele kleine

vr. 14.00 - 17.00 uur, tevens op afspraak.

de tentoonstelling: ‘Kunst van Vandaag

de parallellen van ons bestaan hiermee.

werken van ‘eigen-huis-kunstenaars’

in de Gemeente Renkum’ tot en met 25

Zoals de vergankelijkheid van het leven,

en in januari expositie van Alexander

Oranjestraat 68, Velp

januari 2015. Openingstijden: di. t/m zo.

en dat roem en macht heel tijdelijk

Bobkin. Openingstijden: do. 14.00 -

T 026 363 92 22

11.00 - 17.00 uur / extra geopend op 22

kunnen zijn. Atelierbezoek op afspraak.

18.30 uur / vr. en za. 12.00 - 17.00 uur /

www.gallery-o-68.com

en 29 december 2014.

1e zo. van de maand 13.00 - 16.00 uur.

Gesloten op 25 december en 1 januari

T 06 135 391 47

2015.

www.thomboekhoven.com

Kerkstraat 8, Arnhem T 026 442 95 02

Museum Veluwezoom, kasteel

www.galerieindekerkstraat.nl

Doorwerth T 026 339 74 06 www.mariettebecu.nl

> Dudok Koud afgestudeerd aan de Hogeschool voor de kunsten Arnhem (nu ArtEZ) > Atelier Hannet Rodenrijs

begon Esther van Groeningen in

In haar portretten krijgt het realisme in

1994 haar keramiekatelier in een

de kunst een nieuwe dimensie. Hannet

antikraakpand.. Zij richtte de ruimte in met onder andere een oven,

Rodenrijs combineert dat realisme met een vleug abstractie en ruigheid die

> Galerie Plaatsmaken

glazuurcabine, werktafels en niet te

haar werk zo kenmerkt. Zo ontstaat

Marc Bijl bracht een werkperiode

vergeten een koffiezetapparaat en begon

‘Een Hannet’. Al 25 jaar schildert zij

door in de ateliers van Plaatsmaken.

haar passie voor keramiek letterlijk vorm

portretten. Haar werk siert en is uiterst

Voor de debuut-EP van Life As Art,

te geven. In 2009 verhuisde het atelier

Deze huiskamergalerie is een galerie

herkenbaar. Zij schildert in opdracht

‘The Order of the Black Opaque’,

naar de Hommelstraat 57 en werd het

voor hedendaagse en moderne kunst.

en werkt voor zichzelf. Afbeelding: een

zeefdrukte hij honderd hoezen. Met de

uitgebreid met een toonaangevende

‘From the Top of my Lungs’ is uitbundig

recent ‘liefdesportret’, geschilderd in

tien verschillende zeven die hij tijdens

winkel. Sindsdien maakt het deel uit

nieuw werk van Petra Hartman, te zien

opdracht. Haar galerie is op vrijdag

dit proces gebruikte, heeft Bijl nog een

van het Modekwartier. Dit jaar vier het

van 31 oktober tot en met 31 december

en zaterdag te bezoeken aan de

aantal unieke werken op doek gemaakt.

atelier zijn 20-jarig bestaan. Expositie

bij huiskamergalerie Van Leuke Mensen,

Jansbinnensingel 2 te Arnhem. Beiden

Te zien in Galerie Plaatsmaken tot en

‘Voorgeschoteld’ t/m 11 januari 2015 te

de Dingen die Blijven. Openingstijden: vr.

dagen geopend van 12.00 - 17.00 uur.

met 22 november.

zien in Dudok.

en za. 12.00 - 17.00 uur en op afspraak.

Rozensteeg 2a, Oosterbeek

Klarendalseweg 82a, Arnhem

Koningstraat 40, Arnhem

Paul Krugerstraat 4, Arnhem

T 06 464 388 22

T 026 351 56 97

T 026 351 18 72

T 026 379 22 19

www.hannetrodenrijs.nl

www.plaatsmaken.nl

www.dudok.nl

www.vanleukemensen.nl

> V an leuke mensen de dingen die blijven

eigen party

evenementen < 63

> rabo bridge to bridge

Op zondag 14 september klonk in hartje Arnhem het startschot voor de 29e Rabo Bridge to Bridge loop. Het was een zonovergoten dag en voor het eerst in de geschiedenis waren er meer dan 5.000 inschrijvingen. Het weer was ideaal voor zowel lopers als supporters. Dit jaar was een extra bijzondere editie van de â&#x20AC;&#x2DC;Bridgeâ&#x20AC;&#x2122; vanwege het 70e jubileum van de Slag om Arnhem. Van jong tot oud, van recreatieve tot top-loper, iedereen genoot... > fotografie miranda kamphuis en renee tijdink

64 > evenementen

> smaakvol gelderland 2014 Vier dagen genieten van culinaire hoogstandjes, dat was de vierde editie van Smaakvol Gelderland.

Van donderdag 28 tot en met zondag 31 augustus streek dit evenement neer op het Gele Rijdersplein in Arnhem. Diverse horecaondernemers uit de Gelderse windstreken zorgden voor de meest bijzondere smaakcombinaties. Dit jaar werd de allereerste officiĂŤle Smaakvolgers Award uitgereikt. De jury â&#x20AC;&#x201C; vijf kritische fijnproevers van Smaakvolgers.nl, de lokale website over de beste Arnhemse restaurants - oordeelde dat bij Dining56 de Arnhemse smaakpapillen het meest verwend werden. > fotografie menno van der meulen

eigen party

eigen party

Banner PACKcenter 02-2014AH.indd 1

evenementen < 65

14-10-14 09:25

66 > evenementen

> world living statues festival In het weekend van 27 september en 28 september vond het World Living Statues Festival plaats. Op zondag waren meer dan 200 levende standbeelden te zien in de binnenstad van Arnhem. Ook dit jaar waren er weer schitterende en unieke levende standbeelden uit de hele wereld te zien. Na in juni Nederlands kampioen te zijn geworden, is het beeld De Verwondering ook wereldkampioen geworden. In tegenstelling tot vorige edities vond Statues by Night plaats in Ede. > fotografie menno van der meulen

> kademarkt Op zondag 7 september was het weer genieten op de Kademarkt, de gezellige tweedehandsmarkt aan de Lage Rijnkade in Arnhem. Onder het genot van livemuziek door diverse artiesten, was het in het zonnetje heerlijk snuffelen tussen curiosa, brocante en zelfgemaakte kunst & kitsch.

Ook werd er door jong en oud genoten van een hapje en een drankje op een van de gezellige terrasjes. > fotografie menno van der meulen

eigen party

evenementen < 67

eigen party

> trouwlala event In de Stadsvilla Sonsbeek vond op zondag 28 september het tweede Trouwlala Event plaats. Ruim 50 trouwlustige stellen kwamen richting de Stadsvilla om de prachtig ingerichte ruimtes te bewonderen. Zij maakten kennis met dit Arnhemse concept en lieten zich adviseren, verrassen en inspireren door diverse exposanten, de zogeheten Trouwlalapartners. Naast het vaste team van de Trouwlaladames uit het Modekwartier waren deze editie ook diverse exposanten van de partij. > fotografie masha bakker

> sociĂŤteit gelre Op maandag 15 september vond de eerste businessbijeenkomst van SociĂŤteit Gelre plaats, na de zomervakantie en het succesvolle Outdoor Gelderland. Op een prachtige nazomeravond bereidde chef-kok en mede-eigenaar Tobias Haagsma van Brasserie de Boerderij, een heerlijke barbecue.

Op het terras, met uitzicht op de grote vijver in het prachtige park Sonsbeek, was het voor de leden heerlijk genieten. > fotografie jan adelaar

68 > evenementen

eigen party

> opening kunstseizoen Zondag 7 september opende Art Gallery O-68 in Velp het nieuwe seizoen met een expositie van olieverfschilderijen van Alexandra Arshanskaya. Deze Russische studeerde af aan de Koninklijke Academie in Den Haag. De kunstenares voerde samen met Sharon Stewart uit Arnhem een live performance uit. Zij maakte ter plekke tekeningen, die geprojecteerd werden op de wand tijdens een door Sharon uitgevoerde compositie van ‘field recordings’, geluid en muziek. > fotografie july leesberg

> afscheid directeur

museum arnhem

Op donderdag 16 oktober heeft de directeur van het Museum Arnhem, Hedwig Saam, haar afscheid gevierd met medewerkers, collega’s, relaties van binnen en buiten Arnhem, de betrokken ambtenaren en politici uit Arnhem en natuurlijk met kunstzinnig Nederland. Klaas Gubbels, Suze May Sho, Arnout Visser, Erwin Olaf, Hans Op de Beeck, en vele anderen zorgden voor een feestelijk samenzijn. Als afscheidscadeau schenkt Hedwig Saam aan Museum Arnhem het kunstwerk Olympia Stadion Westend, self portrait van Erwin Olaf. > fotografie marc pluim

evenementen < 69

eigen party

> 125 jaar in vervoering Op donderdag 25 september opende burgemeester Kaiser de expositie â&#x20AC;&#x2DC;Het Gelders Orkest 125 jaar in vervoeringâ&#x20AC;&#x2122; in Dudok in Arnhem.

Deze expositie neemt de bezoeker mee door de rijke geschiedenis en ambitieuze plannen voor de toekomst. Tot en met 18 januari 2015 geven musici van Het Gelders Orkest korte klassieke concerten en performances. Pronkstuk is de speciaal ontworpen pop-up muziekkoffer. > fotografie niek michel

70 > evenementen

> bar florian 10 jaar Zondag 24 oktober 2004 opende Bar Florian zijn deuren en op vrijdag 10 oktober 2014 werd het tinnen jubileum gevierd. De kwartaalborrel XL stond deze keer in het teken van â&#x20AC;&#x2DC;a decade Bar Florianâ&#x20AC;&#x2122;. Het team van Bar Florian bedankt al zijn mooie gasten voor 10 goede jaren! > fotografie menno van der meulen en jeroen trispel

eigen party

het lifestyle- en ondernemersmagazine voor arnhem en omstreken

in dit nummer > frank versteegh > paul de bruijn

en peter groot > romĂŠe de weerd

nummer #27 HET ENIGE ARNHEMSE CITY MAGAZINE

Met de juiste ingrediënten maken wij het (ge)recht!

De Kempenaer Advocaten N.V. Weerdjesstraat 70 • 6800 HX Arnhem Postbus 9218 • 6800 HX Arnhem T: +31(0) 26 352 28 88 • F: +31(0) 26 352 28 89 E: mail@dekempenaer.nl

#27 2014 < 3

eigen! ondernemer inhoud

20 16

12

4

eigen

inhoud

ondernemer

> interviews 4 frank versteegh 8 paul de bruijn en peter groot > eigen! ondernemer rubrieken

12 de wandeling; romĂŠe de weerd 16 van nul tot zaak; bierbrouwerij het roze varken 20 de droom van; alet en paul ludwig 27 netwerkinitiatieven; arnhem in bedrijf

8 > eigen! promotie 25 drf-it 28 de tuin van elden

4 > frank versteegh

eigen interview

frank versteegh

vliegt zijn eigen koers ik wil in alles zo goed mogelijk zijn, ik ga nooit op de automatische piloot > Het codewoord van Frank Versteegh (1954) is ‘sinaasappel’. Iedere druppel wil hij er tot de laatste toe uitknijpen voordat de dag voorbij is. Dan pas kan hij lekker slapen. “Je leeft maar een keer, je moet eruit halen wat erin zit. Ik heb al zoveel vrienden verloren, ook op jonge leeftijd, dat ik de betrekkelijkheid van het leven inzie. Ik wil het leven vieren, mijzelf iedere keer opnieuw uitdagen, vooral niet > tekst jeanne ram, fotografie martin wieldraaijer hetzelfde kunstje blijven doen.”

Dus vloog hij tijdens een Red Bull Air Race onder de Erasmusbrug door, richtte hij ook nog even een dansschool op en geeft hij lezingen over risicomanagement en veiligheid. Een boek schrijven in de vorm van een logboek over zijn vliegavonturen kon er ook nog wel bij. Hij was jaren achtereen kampioen in de hoogste categorie aerobatics en de eerste Nederlandse deelnemer op Wereld- en Europese kampioenschappen.

Er ging een wereld voor hem open toen hij op 17-jarige leeftijd voor het eerst in een zweefvliegtuig op vliegveld Deelen het luchtruim koos. Sindsdien was er maar één passie: vliegen. Hij wilde zijn brevet halen en ging op zoek naar een bijbaantje. “Vliegen is een dure grap dus ik moest geld verdienen.

Ik werkte achter op een vuilniswagen bij de gebroeders Spitman. Dat was afzien. In die tijd waren de vuilnisbakken van ijzer en vrijwel alles werd nog met de hand gedaan.”

Aerobatics

De dag waarop hij solo mocht vliegen vergeet hij nooit meer. “Ik ging omhoog, koppelde op vierhonderdvijftig meter los van de lierkabel en schreeuwde het uit. Eindelijk was het zover.”

Kort daarna kwam aerobatics op zijn pad en leerde hij in een zweefvliegtuig loopings maken. De tijd van het standaard rechtuit vliegen was definitief voorbij. Veel te saai. “Ik wil iedere keer mijn grenzen verleggen, in

alles zo goed mogelijk zijn, ik ga nooit op de automatische piloot. Dus: als ik een looping maak, moet ie ook supermooi zijn, niet een raar kommaatje of een eivormige krul.”

Inmiddels was hij ook begonnen met motorvliegen op vliegveld Zestienhoven bij Rotterdam maar wederom bleek geld een heet hangijzer.

Opmerkelijke keuze

Na de middelbare school vroeg hij zich af hoe hij verder wilde. Vliegen was zijn lust en zijn leven, maar de praktijk bleek weerbarstig. Het waren de jaren zeventig, het was crisis, ook in de vliegerij.

In meerdere opzichten was het voor Versteegh een lastige tijd. “Mijn moeder was gescheiden, mijn vader weigerde alimentatie te betalen, hoe nu verder? Ik hakte de knoop door en ging een dansopleiding volgen.

Tijdens mijn schooltijd ging vrijwel iedereen op dansles, het hoorde bij de opvoeding. Het ging mij vooral om de leuke meisjes, maar dansen op zich vond ik niet verkeerd, ik bleek er wel aanleg voor te hebben.”

Ondernemingszin

In 1982 was de tijd rijp zelf een dansschool te beginnen. Hij kocht na spannende onderhandelingen een pand in Arnhem aan de Velperweg. Versteegh: “Wel met ontbindende voorwaarde van financiering.

Ik ben verschillende banken afgegaan maar men wilde mij geen geld lenen. Mijn laatste hoop was gevestigd op een bankdirecteur

die twijfelde en bedenktijd nodig had.

Toen kreeg ik een lumineus idee. Het was op die bewuste dag prachtig weer, er waren diverse activiteiten in Arnhem en omgeving dus er waren heel veel mensen buiten op straat. Ik huurde snel een vliegtuigje op vliegveld Teuge en niet veel later vloog ik boven Arnhem met de reclametekst ‘Dansschool Versteegh opent’. Ik wist waar de bankdirecteur woonde, daarom heb ik de meeste rondjes boven die wijk gecirkeld.

Na het weekeinde belde hij mij met de mededeling: ‘We gaan het doen, het is akkoord’.”

Van september tot en met mei werkte Versteegh in zijn bedrijf en in de zomermaanden was hij bezig met vliegen.

“Dat was ook een belangrijke reden voor mij om een dansschool te beginnen: het is een ‘wintervak’. Zo hield ik in de zomermaanden genoeg tijd over voor mijn hobby. Ik wilde hoe dan ook door met aerobatics.” Hij won nationale en internationale wedstrijden. In 1992 verkocht hij de dansschool, kocht zijn eerste eigen vliegtuig, een Extra 300, en ging honderd procent voor de vliegerij.

Risicomanagement

Versteegh is een veelgevraagd spreker over risicomanagement, veiligheid en persoonlijke verantwoordelijkheid. Deze tak van sport ontwikkelde hij nadat een bevriende chirurg hem had uitgenodigd een kijkje te nemen in de operatiekamer.

▷

6 > frank versteegh

eigen interview

humor, zelfspot en zelfkritiek vind ik de meest waardevolle componenten in een mens

frank versteegh < 7

eigen interview

▷ Daar lag een man met een driedubbele

schotwond.

“Op de OK deden zich zaken voor waarbij ik dacht: als dit in de vliegwereld zou gebeuren, was ik al drie keer neergestort. Zo werden er apparaten niet aangezet, ontbraken sommige stekkers en lieten pompen het afweten.

Terwijl in de vliegwereld risico-uitsluiting voorop staat, zag ik op de OK qua veiligheid een attitude die te wensen overliet. Ik vroeg aan de directie van het ziekenhuis of ik een paar weken mocht meelopen waarna ik een presentatie maakte die voor alle partijen leerzaam bleek te zijn. Het management was enthousiast, daarna is het balletje gaan rollen: ik werd gevraagd voor allerlei bijeenkomsten van chirurgen en ziekenhuizen.

Vervolgens werd ik benaderd door andere beroepssectoren. Mijn lezingen gaan eigenlijk over het verschil tussen leven en dood, zeker als het gaat om het medisch circuit.

Persoonlijke verantwoordelijkheid, leiderschap en het stellen van grenzen vormen de rode draad.

Ik ga bij lezingen nooit op de automatische piloot. Ik geef mij iedere keer honderd procent, ik wil een goed product leveren en veel energie overbrengen. Naast serieuze zaken mag ik er graag een grap in verwerken als het maar de lading dekt. Je moet mensen om zichzelf laten lachen: humor, zelfspot en zelfkritiek vind ik de meest waardevolle componenten in een mens. Als je geblunderd hebt moet je dat ruiterlijk toegeven, er niet omheen kletsen of je verschuilen achter anderen. Je moet kritisch naar jezelf durven zijn.

De luchtvaart heeft aangetoond dat als je mensen vrij laat praten over hun fouten, ervaringen en incidenten, je daarmee de veiligheid dient. Je moet vrijuit kunnen praten zonder te hoeven vrezen voor negatieve gevolgen.”

Versteegh geeft ook een paar keer per jaar een presentatie voor schoolverlaters havo en vwo. De kern ervan is deze jongeren op weg helpen naar het maken van keuzes.

De professionele wereld van de luchtvaart gebruikt hij in zijn verhaal als leidraad. “Ik benadruk dat het niet om geld draait maar om gedrevenheid, je moet dingen doen die je interessant vindt, waaruit je voldoening kunt halen.”

Banken

Op mijn vraag voor welk type bedrijf hij graag een lezing zou willen geven, reageert hij onmiddellijk: banken. “Die durven niet naar zichzelf te kijken, dat is genoegzaam bekend. De banken zijn te groot, het kortetermijndenken viert hoogtij en het toezicht is ontoereikend, bestuurders weten niet wat er op de handelsvloer gebeurt, daardoor…”

Zijn relaas wordt onderbroken door het kabaal van de sirene van het maandelijks

luchtalarm, tegelijkertijd ratelt de intercity over de spoorbrug die in de verte zichtbaar is vanaf de veranda van zijn woonhuis.

Versteegh kan erg genieten van het fraaie uitzicht op de Rosandepolder bij Oosterbeek waar meestal een weldadige stilte heerst. “Ik ben in dit huis geboren en achttien jaar geleden ben ik hier opnieuw komen wonen. Het voelt als een ankerplaats.

Ik ben heel veel onderweg, dan voelt het goed om ergens een vaste stek te hebben.”

Airbus in de achtertuin

Zijn vijftigste verjaardag, nu tien jaar geleden, moest een bijzonder feest worden.

Een vliegshow in zijn achtertuin leek hem wel wat, daar droomde hij al langer over.

En het hele dorp zou mogen meegenieten.

De planning was 18 september, een dag voor zijn verjaardag, weliswaar midden in de Airborne-herdenkingen, maar daar waren goede afspraken over gemaakt. Er was sowieso intensief overleg geweest met onder meer politie, brandweer en burgemeester.

Versteegh: “Het was goed om te constateren dat het calamiteitenplan dat wij voor een airshow gebruikten diverse leerpuntjes bevatte voor politie en brandweer.”

Nadat de gemeente en het ministerie toestemming en vergunningen hadden verleend kon het niet meer fout gaan.

“Het werd een geweldig feest. Er kwamen achtentwintigduizend belangstellenden op af met als gevolg dat afslag Oosterbeek van de A12 werd afgesloten. Als klapper van de dag vloog een VBird Airbus A320 op zestig meter hoogte door mijn tuin. Het verjaardagsfeest was één groot hoogtepunt, een dag met een gouden rand.”

Ook aan de Red Bull Air Race in 2005 die hij realiseerde in Rotterdam waarbij hij en andere toppiloten onder de Erasmusbrug doorvlogen, bewaart hij mooie herinneringen.

Tegenwerking

Echter, het is niet altijd rozengeur en maneschijn in de pilotenwereld dus ook niet in het leven van Frank Versteegh. Wanneer het woord ‘Rijksluchtvaartdienst’ valt, loopt de emotie hoog op.

“Niet alleen ik, ook andere luchtsporters zijn stelselmatig tegengewerkt door de Rijksluchtvaartdienst (RLD). Wat bijvoorbeeld tijdens de Air Race in 2005 wel mocht, werd tijdens de race drie jaar later weer verboden. Risicomijdend gedrag van een of andere ambtenaar heeft regelmatig geleid tot gedrochten van regelgeving.”

Hij kan een eindeloze lijst produceren van acties die de RLD, volgens Versteegh vaak in het geniep, tegen de sportvliegerij heeft ondernomen.

In zijn boek ‘Niet voor Piloten’ heeft hij in het nawoord een brief gepubliceerd aan premier Rutte waarin hij schrijft hoe hij denkt over de RLD en wat de gevolgen zijn

voor luchtsporten en de kleine luchtvaart in Nederland.

Alhoewel Versteegh het vertrouwen in de overheid is verloren, blijkt zijn zelfvertrouwen nog in tact. Hij wijst op zijn boek en zegt: “Daar zit drie kilo passie in, zo zwaar is dit boek. Ik laat me door de RLD mijn passie niet afnemen.”

■

8 > coehoorn centraal

eigen interview

coehoorn centraal < 9

eigen interview

de toverformule van coehoorn centraal

> tekst en fotografie ivo hutten

mouwen opstropen en gaan

> Wars van langdurige plannenmakerij zijn ze. Allergisch ook voor het zoeken naar beren op de weg. Paul de Bruijn en Peter Groot zijn van de aanpak ‘gewoon doen’. Precies op die manier maken ze van Coehoorn Centraal de nieuwste creatieve wijk in Arnhem. Revolutionair en een tikkeltje anarchistisch soms, maar gesteund door een gemeentelijke vrijbrief. Dan gebeuren er mooie dingen.

Het kan hard gaan als je een missie hebt en de schouders eronder zet. In ruim een jaar tijd hebben al tientallen creatieve en culturele ondernemers hun intrek genomen in panden die eigenlijk gesloopt zouden worden. Als onderdeel van Rijnboog kwam de klad in die plannen van de gemeente.

Maar noem Coehoorn Centraal geen leegstandsproject, want dan heb je het volgens beide initiatiefnemers niet begrepen.

“Alsof ons doel gehaald zou zijn als we alle leegstaande gebouwen in het gebied gevuld hebben. Nee, dan begint het pas”, zegt Paul de Bruijn. “Wij willen de creatieve en culturele sector helpen aan betaalbare werkruimte, maar tegelijk moet heel Arnhem als stadseconomie profiteren.”

en Peter Groot is eigenaar van een architectenkantoor. Ze troffen elkaar bij CASA, het centrum voor architectuur en stedenbouw in Arnhem. De Bruijn schreef een Manifest voor de Ruimte, waarin hij pleit voor meer fysieke ruimte voor creatief ondernemerschap én voor ruimte in beleid en wetgeving. Groot is een van de oprichters van het Departement Tijdelijke Ordeningdat zich onder meer hard maakt voor stedelijke herontwikkeling met nieuwe functies voor leegstaand vastgoed.

Open einde

Eén en één is twee. Een mooi koppel. Bij een presentatie van hun ideeën, ontvingen ze een aanbod van de gemeente om in het Coehoorn-gebied aan de slag te gaan.

beer die op ons pad komt, jagen we weg of plaatsen we even in een kooitje een

Blinde darm

Coehoorn is een absolute A-locatie, vindt Peter Groot. “Als een soort blinde darm waar jarenlang niemand raad mee wist ligt het op een geweldige plek. Omsloten door het centraal station, de binnenstad en Artez heeft het veel potentie voor samenwerking met het bedrijfsleven, het onderwijs en met Duitsland. De mensen die zich hier vestigen maken dat mede mogelijk. Wij helpen hen aan ruimte, maar we zijn ook kritisch op wat zij aan Coehoorn kunnen bijdragen.

Er moet meer zijn dan alleen enthousiasme over een goedkope werkplek.”

Bijzonder aan het verhaal is dat de drijvende krachten achter Coehoorn Centraal naar eigen zeggen ‘twee blije burgers’ zijn die iets voor de stad willen betekenen. Paul de Bruijn heeft een communicatiebureau

Dat was niet tegen dovemansoren gezegd.

De Bruijn en Groot maakten er meteen werk van. Hun doe-mentaliteit is wel even wennen voor de gemeente. Een dik rapport ligt namelijk niet ten grondslag aan de plannen. Ze beginnen gewoon en onderweg zien ze wel wat ze tegenkomen. “Je kunt heel lang praten en overwegen, maar dan gebeurt er nooit iets of het duurt heel lang”, zegt Groot. “Een beer die op ons pad komt, jagen we weg of plaatsen we even in een kooitje. De slogan van Coehoorn Centraal is bewust ‘ruimte voor initiatief ’. Niets is vooraf concreet ingevuld en de uitkomst is een open einde.”

Het is een verfrissende, nieuwe manier van stadsontwikkeling. ‘Slow urbanism’ is volgens De Bruijn de vakterm die bij Coehoorn Centraal hoort.

▷

Al uw aandacht op de zaak

en toch werken aan uw pensioen.

Een slimme ondernemer stemt zakelijk en privĂŠ op elkaar af.

Als ondernemer schuift u uw pensioenopbouw misschien wel voor u uit. Maar u kunt ook pensioen opbouwen door uw zakelijke en privĂŠ belangen goed op elkaar af te stemmen. Onze adviseurs geven u graag inzicht in uw mogelijkheden.

Maak vandaag nog een afspraak met uw Rabobank adviseur.

Samen sterker

coehoorn centraal < 11

eigen interview

▷ De link met Berlijn is snel

gelegd. De Duitse hoofdstad is een voorname inspiratiebron voor de communicatiespecialist. Hij vertoeft er jaarlijks enkele weken en heeft inmiddels veel vergelijkbare projecten gezien die na de val van de muur ontwikkeld zijn. “‘Zwischennutzen’ heet dat bij onze Oosterburen, een tijdelijke invulling.” Met een lach: “Al kun je daar na twintig jaar niet echt meer van spreken natuurlijk. Of ook de tijdelijkheid van Coehoorn Centraal zo’n rekbaar begrip is? Dat gaan we zien.

De gemeente heeft ons vijf jaar gegeven om het nut te bewijzen en draagvlak te creëren. Het gaat zo hard en goed, dat we nu al goede hoop hebben op een vervolg.”

Zeven panden en een park omvat het project Coehoorn Centraal inmiddels. CC1 aan de Coehoornstraat is het hoofdkwartier.

Daarin is sinds enkele maanden onder meer het huiskamercafé Stella by Starlight gevestigd. Het oude kinderdagverblijf aan de Bergstraat start binnenkort als co-workplek en er is een podium voor kleine optredens. De Coehoorn, de voormalige volksuniversiteit, is de plek voor vergaderingen, presentaties en exposities.

Drie panden aan de Bergstraat en het Nieuwe Plein zijn het domein van jonge bedrijven in de muziekbranche, uitgeverij, communicatie, ict en grafische vormgeving.

Het zevende pand is het gebouw van basisschool De Rank die mogelijk volgend jaar verhuist.

(Inter)nationale belangstelling

Over aandacht hoeven ze niet te klagen.

Coehoorn Centraal wordt door de gemeente en provincie met serieuze belangstelling gevolgd, maar ook steden in de Randstad en in het Ruhrgebied zijn al op bezoek geweest. Groot: “Het feit dat we een hele wijk aanpakken is bijzonder. Creatieve broedplaatsen in een enkel leegstaand pand vind je in alle steden, maar hier gaan we verder. Het gaat om de revitalisering van een heel gebied waar gewoond en gewerkt wordt. Ook de wijkbewoners zijn betrokken. Samen hebben we het Coehoorn Park aangelegd. Wat eerst een bedompt parkeer- en opslagterrein was, hebben we in twee weken tijd veranderd in een gezellige ontmoetingsplek, inclusief moestuinen.

Niemand geloofde dat zoiets even snel kon gebeuren, maar wij hebben het bewezen.”

Groot en De Bruijn zijn er trots op. Naast een eigen bedrijf een hele wijk nieuw leven inblazen kost veel tijd en energie. Sinds kort worden ze voor een dag per week betaald door de opgerichte stichting. Een schijntje als je hun agenda bekijkt. Groot haalt zijn schouders op. “Het komt voort uit onze bevlogenheid voorde stad. Het is bovendien een ouderwetse gedachte om direct alles in geld uit te drukken. Indirect krijgen we er een hoop

voor terug, dat is cultureel-maatschappelijk ondernemen. Als ik terugkijk op wat we het afgelopen jaar voor elkaar gebokst hebben, dan krijg ik alleen maar meer energie.”

Nieuwe rijkdom

“We voorzien in een behoefte, ons gedachtegoed werkt. Dat blijkt wel”, zegt De Bruijn. In zijn Manifest voor de Ruimte schreef hij drie jaar geleden al over een nieuwe generatie die trappelt van ongeduld om te laten zien wat ze kunnen.

Een generatie die niet zeurt en uit is op een jarenlange subsidie, maar gewoon ruimte wil en smacht naar een overheid die samen met hen het experiment aangaat. “Arnhem deelt met Groningen de tweede plaats als stad met de meeste werkgelegenheid in de creatieve sector. Het borrelt aan alle kanten in de stad.

Als we de jonge creatieven niet omarmen vertrekken ze naar de Randstad. Door ze de gelegenheid te geven zich te ontplooien en relaties met elkaar aan te gaan, ontstaat er een rijkdom die nieuwe bedrijvigheid oplevert. Daar heeft de hele stad baat bij.”

De nabijheid van het station met een rechtstreekse ICE-verbinding biedt bovendien perspectieven voor kruisbestuivingen met steden als Düsseldorf. Het is geen toeval dat onlangs Das Lokett in Coehoorn Centraal is geopend. Door uitwisselingsprojecten willen creatieve ondernemers een brug slaan tussen beide steden. Hoe? “Ook dat past precies in de aanpak van Coehoorn Centraal”, antwoordt De Bruijn. “Niet alles hoeft van tevoren in beton gegoten te zijn. We beginnen gewoon en kijken hoe de samenwerking zich ontwikkelt.

De tijd is daar meer dan rijp voor.”

■

in twee weken tijd parkeerterrein veranderd in

ontmoetingsplek,

inclusief moestuinen

12 > romée de weerd

de wandeling met romée de weerd

de wandeling

dansen maakt gelukkiger > tekst christien romp fotografie ronny rozenberg

In ‘De Wandeling’ gaan we op pad met een Arnhemse bekendheid. Doordat het al wandelend vaak prettiger praat, ontstaan unieke interviews die de lezer meenemen langs bijzondere en gewone plekken in Arnhem, waarmee de geïnterviewden een speciale band hebben.

Voor deze wandeling gingen we eropuit met Romée de Weerd, eigenaar van Versteegh Dance Masters, en haar hond Joep. ▷

de wandeling

romĂŠe de weerd < 13

zie je hoe dat veulen om zijn moeder heen draait? het is net dans

14 > romée de weerd

de wandeling

volgens mij heb jij mij nodig in jouw dansschool ik ben te loyaal om weg te gaan

opvangt.” Plotseling blijft Joep staan en wij dus ook. Na een minuut haalt Romée een plastic zakje uit haar tas. “Geen foto’s nu, hoor”, lacht ze, terwijl ze zich voorover buigt om wat Joep heeft geproduceerd op te rapen.

Buitenland en toch thuis

Aan het eind van de Verlengde Hoflaan gaan we de trap op en wandelen we via de Valkstraat en de Kievitstraat naar de Thomas a Kempislaan, waar we oversteken en het pad naar popcentrum Jacobiberg nemen. Na een poosje komen we langs een wei vol schapen.

Joep snuffelt aan het hekwerk waarachter de beesten liggen, maar die vertrekken geen spier en kijken… schaapachtig. Ik kijk mijn ogen uit want ik was hier nooit eerder, maar Romée kent de bospaadjes en glooiende weiden goed. “Wat is het hier mooi, hè?”, zegt ze. “Ik wilde hier graag naartoe, omdat het vanuit mijn huis en de dansschool te lopen is, ik me hier thuis voel en het tegelijkertijd net lijkt alsof je in het buitenland bent.”

Ken je me nog?

▷ Nadat ik mijn fiets voor de deur van

Versteegh Dance Masters op slot heb gezet, word ik kwispelend begroet door een lichtbruine hond die op een kussentje voor de ingang ligt. Binnen wachten Romée en fotograaf Ronny al op me. “Mag Joep mee?”, vraagt Romée en ik antwoord: “Natuurlijk, leuk! Dat wordt dan een primeur, want er ging nog nooit een hond mee tijdens de wandeling.”

Zodra Joep is aangelijnd vertrekken we.

De vrolijke stemming zit er meteen op de Hoflaan al in en dat komt niet in de laatste plaats door de hond, die kriskras zijn weg zoekt. Romée vertelt: “Joep is anderhalf.

Mijn vriend, dochter, zoon en ik hebben hem ruim een jaar geleden opgehaald bij een stichting die straathonden uit Roemenië

Op de Bosweg overleggen we even met Ronny over de te nemen route, want de fotogenieke plekken liggen hier voor het oprapen. We besluiten over het verharde pad dat langs de volkstuinen leidt, park Klarenbeek in te lopen. Ondertussen vertelt Romée hoe zij in de danswereld terechtgekomen is. “Mijn dansopleiding heb ik gekregen bij ArtEZ. Een van mijn specialisaties was flamenco en met een aantal anderen van de opleiding gaf ik flamencovoorstellingen in heel Europa.

Na een van die voorstellingen kwam Frank Versteegh, eigenaar van wat toen nog ‘Versteegh Dans- en Partycentrum’ heette, naar me toe om me te vertellen hoe enorm hij van ons optreden genoten had.

In 1986 ben ik afgestudeerd aan de dansacademie en moest ik beslissen of ik in Arnhem wilde blijven. Ik kom oorspronkelijk uit Den Haag, maar vind Arnhem een leuke stad en daarom besloot ik hier te blijven.

Op zoek naar werk herinnerde ik me Frank Versteeghs complimenten en ik heb in die zomer gewoon bij hem aangebeld. ‘Hallo, ken je me nog?’, vroeg ik en dat was gelukkig het geval.”

Als grapje bedoeld

We zijn op een splitsing beland. “Rechts, achter die bomen”, wijst Romée, “ligt restaurant De Steenen Tafel.” Links loopt een onverhard pad tussen de weilanden door naar beneden. We blijven boven aan het pad staan om van het uitzicht te genieten.

Even verderop staat een merrie met haar veulen. Langzaam lopen we in hun richting.

“Zie je hoe dat veulen om zijn moeder heen draait?”, vraagt Romée zachtjes. “Hij blijft voortdurend fysiek contact met haar houden; het is net dans. Prachtig, hè?”

romée de weerd < 15

de wandeling We blijven een poosje naar het schouwspel kijken, maar dan geeft Joep te kennen dat we lang genoeg stilgestaan hebben. Terwijl we het pad verder volgen zegt Romée: “Nadat Frank had gezegd dat hij nog wist wie ik was, vervolgde ik: ‘Volgens mij heb jij mij nodig in jouw dansschool, want jij heb geen jazz en geen flamenco. En dat kom ik geven.’

Daar zag hij wel wat in en ik kon meteen beginnen met lesgeven.

Frank had een vaste assistente voor de stijldanslessen, maar zij kondigde na verloop van tijd haar vertrek aan. Ik zei: ‘Ach, dan neem ik die lessen wel van haar over.’ Hoewel die opmerking als grapje bedoeld was, ging Frank er tot mijn verbazing serieus op in. ‘Gaan we doen!’, riep hij enthousiast. Nadat ik hem een poosje geassisteerd had, besefte ik dat ik vanwege mijn didactische achtergrond graag zelf stijldanslessen wilde gaan geven.

Zodoende heb ik daar later nog een speciale opleiding in gevolgd.”

Wegvliegen

“Ondertussen was ik bedrijfsleider geworden”, vertelt ze, terwijl we linksaf slaan op de Bosweg. “Frank werd steeds drukker met aerobatics – kunstvliegen of ‘dansen in de lucht’, zoals ik het noem. Hij had al een paar keer gevraagd of ik de dansschool over zou willen nemen. Ik moet heel eerlijk bekennen dat ik altijd de mogelijkheid wilde hebben om, in figuurlijke zin, zelf weg te kunnen vliegen wanneer ik dat wilde. Op een gegeven moment realiseerde ik me dat ik te loyaal ben om weg te gaan. Ik zou nooit mijn leerlingen en trouwe medewerkers in de steek laten. Bovendien: waarom zou ik wegvliegen van iets wat me zo veel voldoening en vreugde bracht? Zodra dat besef er was, besloot ik de sprong te wagen en Versteegh Dance Masters over te nemen.”

Romée geeft nog steeds veel danslessen zelf. Door het enorm diverse aanbod dat ze graag wil bieden (van hiphop tot salsa en van ballroom tot zumba) moest ze op zoek naar de juiste specialisten. Ze is heel blij met – en dus ook zuinig op – haar team van medewerkers dat bestaat uit docenten, barkrachten en dansassistenten.

De wereld

We staan even stil voor een paar foto’s bij de vijver aan de Van Coesfeldstraat. Even later lopen we over de Klarendalseweg waar Romée ter hoogte van Sugar Hill vraagt of we zin in koffie hebben. Het is perfect terrasweer en gelukkig is er nog een tafeltje vrij. Terwijl wij van een lekkere cappuccino genieten, ligt Joep rustig naast mijn stoel.

Ik aai hem even over zijn kop en vraag aan Romée of ze altijd gedroomd heeft van een carrière in de danswereld. “Om heel eerlijk te zijn dacht ik als klein meisje dat ik later de wereld een beetje mooier zou maken. Ik wilde als arts in een ontwikkelingsland gaan

werken. Maar nadat ik verschillende keren was uitgeloot voor de studie geneeskunde besloot ik de dansacademie af te maken.

Wie weet, kan ik na mijn pensioen nog iets betekenen voor de wereld”, voegt ze eraan toe. “Maar dat doe je in feite nu toch ook al, door mensen te laten genieten van dansen?”, vraag ik. Ze denkt even na en knikt dan langzaam. “Ja, daar heb je wel gelijk in. Misschien hoef je ook geen grootse, meeslepende dingen te doen. Dansen maakt je gelukkiger, dat is zelfs wetenschappelijk bewezen. En door het plezier dat dansen geeft te delen met mensen uit Arnhem en omgeving, draag ik bij aan hun geluksgevoel.

Je zou dus kunnen stellen dat ik nu al wat beteken voor een stukje van de wereld”, constateert ze glimlachend.

■

bierbrouwerij het roze varken < 17

van nul naar zaak

bierbrouwerij het roze varken

gebottelde broederschap > t ekst nicole beaujean, fotografie joost ooijman

> De ludieke naam ontstond in een dronken bui, zoals dat hoort bij een bierbrouwerij. Maar de plannen van Wim Stam en Koen Hegeman met Het Roze Varken zijn bloedserieus. Als het aan hen ligt, zijn hun speciaalbieren binnen vier jaar landelijk verkrijgbaar. Biervarkentje Bert gaat Nederland veroveren!

Knorretje, Wintervacht, Zonpracht, TierlanTijn. Biernamen waarover is nagedacht, zonder enkele bemoeienis van een deftig reclamebureau. “We zoeken woorden die blijven hangen”, aldus Wim Stam. “Elke naam staat voor een bijzonder biermoment.

En telkens staat ons logo, biervarkentje Bert, centraal. Op het etiket krijgt hij voor elk speciaalbier andere toepasselijke accessoires.

Op Wintervacht (bock) heeft hij een warme sjaal om zijn nek; op Zonpracht (blond) draagt hij een zonnebril. En op TierlanTijn (tripel), een verwijzing naar Koens jongste zoon Tijn, een feestelijk strikje om zijn nek.

Maar altijd vind je een paar vaste elementen terug op het etiket: de Arnhemse John

Frostbrug, het wapen van Renkum – waar Wims wieg stond – het wapen en de kerk van Huissen – Koens woonplaats.”

Aluminium tienliterpan

Het begon allemaal met een broederlijke vriendschap en een oud recept. Vijftien jaar geleden kwam tijdens een verhuizing een stenciltje tevoorschijn uit de cursus bierbrouwen die Wims vader in de jaren tachtig volgde. Koen en Wim gingen ogenblikkelijk aan de slag. Ze haalden alle grondstoffen in huis, leenden een aluminium tienliterpan van een tante en startten hun eerste bierexperiment.

“Het was letterlijk ‘brouwen’”, vertelt Koen, “en eerlijk gezegd geen groot succes. Maar eigen

bier smaakt altijd lekker en vooral: naar meer.

Sinds 2000 hebben we op kleine schaal een aantal zeer bijzondere bieren gebrouwen. Die werden door onze vrienden en familieleden steeds beter gewaardeerd. En ja, dan wil je op een gegeven moment eigenlijk zo veel mogelijk mensen van onze speciaalbieren laten genieten.”

Knorretje

Tot die tijd en na de aanschaf van twee vijftigliterpannen beperkten de vrienden zich tot het brouwen van behapbare hoeveelheden, testporties voor de o zo essentiële vriendenavonden. Hier werden smaken kritisch vergeleken, recepten aangepast en uitgebreide recensies genoteerd.

▷

DDJ Accountants & Adviseurs

Wim Diesveld Helen Dekens

Ronald de Jonge

Hans Geurtsen

Het gezicht van DDJ, of de stem?

Cijfers spreken bijna altijd voor zich,

Helen Dekens is beide. Of je nu belt of

maar het is uw verhaal dat vertelt of u

aanbelt, het eerste contact loopt altijd

tevreden kunt zijn. Daarom vinden wij u

via haar. Daarnaast geeft Helen hrm- en

als mens en ondernemer minstens net

pr-ondersteuning. Helens achtergrond

zo belangrijk als uw cijfers. We noemen

als leidinggevende bij de financiële

ons niet voor niets accountants en

administratie van een bedrijf betekent

adviseurs. Wij helpen u graag richting

bovendien dat zij het belang van de juiste

te geven aan uw financiële toekomst.

cijfers kent.

juist bij cijfers tellen mensen

Bezoekadres: Villa Irene, Zutphensestraatweg 49, Ellecom of Eusebiuskerk, Kerkplein 1, Arnhem T (0313) 41 49 43 • I www.ddj.nl • E info@ddj.nl

bierbrouwerij het roze varken < 19

van nul naar zaak

▷ Een doorbraak volgde toen in 2012 een

van de bieravonden niet bij Wim thuis, maar bij café Kleyn in Arnhem plaatsvond. Ook de kroegeigenaren deden zich tegoed aan de brouwsels en waren direct enthousiast.

“Ze wilden het meteen op tap,” aldus Koen, “dat was wel een mijlpaal. We hadden vroeger wel eens gefantaseerd over een eigen kroeg.

Nu waren we daar ineens heel dichtbij.”

Moederbier

In 2013 was het tijd voor een volgende stap: samenwerking met de Sallandse Landbier Brouwerij in Raalte. Deze wordt een paar maal per jaar afgehuurd voor de productie.

“Daar begeleiden ze ons in het hele proces van brouwen, gisten tot bottelen, dat een kleine twee maanden duurt. Inmiddels krijgen we trouwens behoorlijk de vrije hand. Ze kennen ons daar nu en ze weten dat we verstand van zaken hebben”, meent Koen.

Wim: “Op 16 april 2013 hebben we de naam van onze brouwerij officieel veranderd van ‘Huisbrouwerij het Roze Varken’ in ‘Brouwerij het Roze Varken’. Een paar jaar hiervoor was Bert, het huisvarken, al geboren. Hij verving Knorretje uit de Winnie de Poeh-verhalen, geen rechtenvrij stripfiguurtje. Maar aan Knorretje hebben we wel de naam van ons moederbier (amber) te danken.”

Quadrupel en Irish ale

Intussen gaat het thuisbrouwen vol enthousiasme door. Eens per twee weken, op de vrije vrijdag, duiken de bierbroeders Koens keuken in. De voorpret begint met speurwerk op internet en het experimenteren met verhoudingen met behulp van het computerprogramma BrouwVisie. Inmiddels zijn er professionele pannen, een goed koelapparaat en een basisvoorraad van de noodzakelijke ingrediënten gekomen.

Wim: “We willen nog een paar nieuwe mooie producten op de markt brengen, onder andere een quadrupel en een Irish ale. Bovendien blijven we onze receptuur verfijnen. Voor Zonpracht hebben we bijvoorbeeld maar liefst acht verschillende gistsoorten getest. Met name de gistsoort is bepalend voor de smaak van het bier.”

Hopstank

Uit elke biertest komt een proef van tien liter voort. “Het blijft spannend om in de pan te kijken, zeker tijdens het koken”, vertelt Koen. “Het moment dat de hoppen erbij komen, is bij mij thuis niet erg populair.

Het hele huis ruikt dan naar hop. Maar zelfs dat gaat wennen; mijn familie is ook enthousiast, hoor. Onze ouders staan te glimmen van trots als ze langskomen op evenementen waar we staan.”

Wims persoonlijke favoriet is de blonde Zonpracht; Koen geniet graag van de donkere soorten. Op dit moment is het

brouwproces van Wintervacht in volle gang, een prachtbier dat letterlijk ‘een dekentje over je tong legt’, volgens de vrienden.

Ondernemerschap

Van twee keer 180 liter, de eerste brouwsels, naar tienduizend liter per jaar, dat is een grote stap. Maar om een eigen brouwerij rendabel te maken, moet je zeker 100.000 liter bier per jaar produceren.

De beide Bourgondiërs zijn bouwkundig tekenaar en denken daardoor, naar eigen zeggen, ‘nogal rechtlijnig’. Ze durven te dromen, maar in alle bescheidenheid. En van het opgeven van de loondienst is voorlopig nog geen sprake, al lonkt het zelfstandig ondernemerschap.

Beheersbare groei

“Naamsbekendheid heeft op dit moment onze grootste aandacht”, vertelt Wim, “plus uitbreiding van het assortiment. We streven naar 3 à 4 permanente smaken en twee seizoensedities. Omdat we allebei een vaste baan hebben en nog geen doorgewinterde ondernemers zijn, houden we de groei graag beheersbaar. We vinden het al fantastisch dat we bij kroegen en slijterijen in Arnhem, Huissen, Wageningen, Nijmegen en Rheden te koop zijn. Dat is logistiek nog net haalbaar; we verzorgen de aflevering van fusten en flesjes voorlopig nog zelf. Dat beperkt het afzetgebied nu tot Gelderland en Overijssel. Via connecties met een goede drankengroothandel hopen we in de nabije toekomst landelijk te gaan.”

Eigen brouwerij

“Het Roze Varken groeit fijn en goed”, vult Koen aan. “Tijdens deze groeifase hebben we mooi de tijd om allerlei zaken te finetunen. Stiekem dromen we van een locatie om zelf te brouwen. Mijn keuken

thuis wordt gewoon te klein. En dan binnen vier jaar onze eigen brouwerij. We zeggen sinds 2013 dat ons dat in vijf jaar moet lukken. Dat zou natuurlijk fantastisch zijn.

Wellicht kunnen we daarvoor niet zonder investeerder, of dat nu een bank is of een particulier. Tegelijkertijd zijn we daar een beetje huiverig voor: geef je dan niet te veel van je autonomie weg? Maar dat zijn zorgen voor later. Voorlopig zijn we al blij met een goede landelijke groothandel en een grotere dekking bij de kroegen in de regio.”

■

20 > alet en paul ludwig

de droom van

alet en paul ludwig < 21

de droom van

alet en paul ludwig de droom van

> tekst francien van zetten fotografie joost ooijman

> Dagdromen is een zinvolle bezigheid, zo blijkt uit onderzoek. Het is goed voor de organisatie van ons brein én voor de creativiteit. Aangezien dagdromen vaak over irreële gedachten gaan, verlaten ze als vanzelf de gebaande paden. Dagdromen en fantaseren zetten wetenschappers als Albert Einstein aan tot grote ideeën. In ‘De Droom van…’ vragen we prominente en succesvolle ondernemers naar hun dromen.

Mensen overal ter wereld met elkaar verbinden via een computerspel, is hun droom. Alet en Paul Ludwig uit Arnhem geloven erin, ondanks tegenslagen. “Het is een mooie droom, die steeds realistischer wordt, maar vaak wordt afgewisseld door nachtmerries.” Voor de Ludwigs is begin september een deel van hun droom uitgekomen: er meldde zich een investeerder die twee ton steekt in het verder ontwikkelen en op de markt brengen van hun nieuwe computerspel Erectus.

Paul en Alet Ludwig hebben de afgelopen drie jaar al hun tijd, energie en geld gestopt in de ontwikkeling van dit spel, waarin de verhaallijn is gebaseerd op de strijd tussen

Homo sapiens en Homo erectus 130.000 jaar geleden. Er wordt nu hard gewerkt aan het programmeren, testen en de lancering van deze ‘Massively Multiplayer Online Game’, oftewel MMOG. Als het spel aanslaat, kunnen er binnen enkele jaren zo maar wereldwijd een paar miljoen mensen aan meedoen.

Schaakmat

Paul (46) is de creatieve historicus, de gamer inmiddels ook, die de verhaallijn van Erectus bedacht en heeft uitgewerkt. Zijn vrouw Alet (41) is de nuchtere financieel specialist, die over het businessplan waakt. “Ik speel geen games om een onafhankelijke kijk op het bedrijf te behouden.”

▷

Dirkzwager zorgt dat u het weet.

Wij delen onze kennis graag.

Het juridische antwoord op een simpele vraag, is vaak gecompliceerder dan verwacht. Met gezond verstand komt u een heel eind, maar voor een ĂŠcht antwoord is meer kennis nodig. Dirkzwager deelt die kennis graag met u. Ontdek snel hoe Dirkzwager haar kennis deelt op www.partnerinkennis.nl

alet en paul ludwig < 23

de droom van

▷ Samen timmerden ze het businessplan

in elkaar voor de nieuwe onderneming rond Erectus. De Ludwigs richtten er in mei vorig jaar het bedrijf Maata Games voor op. “Maata’ betekent ‘versteld raken’ in het oud-Perzisch.

De term schaakmat is daarop gebaseerd”, vertelt Paul. “Vandaar dat je in ons logo een schaakstuk terugziet”, vult Alet aan.

Voor alle duidelijkheid: Maata Games produceert een strategisch en spannend computerspel, dat veel lijkt op schaken.

Erectus heeft niets van zogeheten adventure games waarbij het bloed van je computerscherm afspat tijdens gruwelijke vechtpartijen en oorlogen of de spelers elkaar in razende bolides of vliegtuigen achterna zitten. “Het heeft wel wat weg van het vroegere bordspel ‘De Kolonisten van Catan’”, legt Paul Ludwig uit.

Gamingwereld

Paul studeerde geschiedenis in Groningen en werkte onder meer bij Fortis. Alet volgde een internationale businessopleiding aan de European University in Brussel. Ze werkte onder meer bij UPC Nederland, voordat ze in 2002 samen met haar man het marketingen reclamebureau A MillionMinds opzette. “We kwamen allebei uit een grote organisatie en hebben ervoor gekozen ondernemer te worden.”

Via A MillionMinds komen de Ludwigs in 2011 in contact met twee it’ers, die een computerspel hebben bedacht. Zij zoeken een partner die thuis is in marketing en grafische vormgeving en komen zo bij de Ludwigs terecht. “Wij kenden de gamingwereld helemaal niet”, zegt Paul. De Ludwigs besluiten met de twee it’ers in zee te gaan.

Paul verdiept zich in de gamewereld, onder meer door zelf te gaan gamen. Hij heeft in de jaren negentig vaak het computerspel Civilization gespeeld. Dit keer wordt het Travian. “Dat spel werd ik meteen ingezogen.” Als de samenwerking met de it’ers in 2013 stukloopt, gaan de Ludwigs zelf aan de slag met de ontwikkeling van een spel. “We zagen kansen.”

Erectus versus Sapiens

Erectus draait om de strijd tussen Homo sapiens (Latijn: verstandige mens) en Homo erectus (Latijn:rechtopgaande mens), die 1,9 miljoen tot circa 100.000 jaar geleden leefden. Homo sapiens richt zich meer op technologie als basis van de samenleving. De samenleving van Homo erectus is gebaseerd op de symbiose met de natuur. “In ons spel spelen de deelnemers één van de vier Homo sapiens-volkeren”, verklaart Paul. “Deze volkeren bouwen dorpen en steden en er ontstaat een economie, totdat ze met de Homo erectus geconfronteerd worden.”

Deelname aan de game is gratis, maar tegen betaling kan een speler kleine voordelen in het spel kopen. Daar begint het verdienmodel van dit type game. Travian,

de voornaamste benchmark voor Erectus, is wereldwijd door meer dan 125 miljoen mensen gespeeld. “Marktonderzoek toont aan dat Nederlanders gemiddeld 13,50 euro per maand uitgeven aan ons type game. Wij hebben dat voorzichtig begroot op 5 euro”, zegt Alet.

Toekomstdroom

“Begin 2015 gaat de game live als eerste uiting van het concept Erectus”, meldt Paul. Hij spreekt nadrukkelijk van een ‘concept’, want het computerspel is één van de uitingen, die de Ludwigs voor ogen staan. “Dat is nieuw in de gamewereld. De verhalen zijn meestal flinterdun. Bij ons spel zitten er veel meer lagen in.”

Alet: “Het verhaal van Erectus leent zich ervoor om verder uit te werken, bijvoorbeeld in evenementen, een film, een boek en een lerende game. Mensen uit verschillende culturen overal ter wereld met elkaar verbinden op een manier waar ze wat aan hebben, dat is wat ons voor ogen staat.”

Met de komst van de investeerder is het mogelijk het bedrijf achter Erectus verder uit te bouwen. “Daar zijn we heel blij mee”, zegt Paul. “Soms durfden we er niet meer van te dromen, maar hadden we nachtmerries.

We hebben met internationale partners gesproken, die hun handtekening onder een overeenkomst hadden gezet en zich op het laatste moment toch nog terugtrokken, om maar iets te noemen.”

De toekomstdroom van Alet en Paul Ludwig is een wereldwijd goedlopend bedrijf op te bouwen en van Erectus een mooi merk te maken. “Onze droom is niet om via dit spel miljonair te worden”, zegt Paul. “‘Think global and act local’ is voor ons belangrijk. Vandaar dat we met Erectus samenwerking zoeken met mensen in andere landen om ze een kans te geven duurzame initiatieven op te zetten.”

■

READY FOR THE FUTURE TOTALE VERHUURBARE OPPERVLAKTE 12.000 m2

HUURMOGELIJKHEDEN Vanaf 25 m2 tot 4.500 m2

OPPERVLAKTE PER ETAGE Zaken doen in Arnhem. Zaken doen op een locatie die de toekomst weerspiegelt: het nieuwe stationsplein. Hier, in het zakelijke epicentrum van de stad, heet Rijntoren

650 m2

3.0 u welkom. Een gebouw als een landmark, met een internationale uitstraling. In Rijntoren 3.0 heeft u alle mogelijkheid om zaken te doen op úw manier. Het gebouw is na een recente upgrade future proof gemaakt. Met een nieuwe entree, een duurzaam klimaatsysteem en vooral: een

Het gebouw ligt midden in het centrum van Arnhem, naast het NS-station dat over HSL-verbindingen met de Randstad en Duitse steden beschikt. Het

decor dat aan ambitie niets te wensen overlaat!

DE HUB TUSSEN RANDSTAD EN DUITSLAND Rijntoren 3.0 biedt u de voordelen van een stad als Arnhem met een geheel eigen economische dynamiek én een ligging tussen Randstad en Duitsland in. Ideaal voor die bedrijven die hun horizon willen verbreden. Letterlijk en figuurlijk. De architectuur van Rijntoren 3.0 is futuristisch. Nu het nieuwe stationsplein bijna gerealiseerd is, krijgt Rijntoren 3.0 nog meer allure. Zaken doen direct op het Centraal Station van Arnhem.

FLEXIBEL HUREN VOOR GROTE EN KLEINE BEDRIJVEN

BEREIKBAARHEID

centrum is bereikbaar via snelwegen A50 en A12.

PARKEERMOGELIJKHEDEN Onder het plein ligt de nieuwe parkeergarage Arnhem Centraal.

VOORZIENINGEN • Nieuwe, representatieve entree • Bemande receptie op de begane grond • Gezamenlijk restaurant op de begane grond • Inbouwpakket, in overleg met huurder • Topkoeling en verwarming met individuele regeling • Energiezuinige warmte/koude-opslag • 4 personenliften • Vergadercentrum

Grote én kleinere ondernemingen voelen zich hier thuis.

Temeer omdat u heel flexibel bent in de mogelijkheden om te huren. Van complete etages tot en met business units.

Rijntoren 3.0 intergreert ook Het Nieuwe Werken in uw bedrijfsvoering: u kunt er ook vergaderen en congressen organiseren, met een coffee bar en bedrijfsrestaurant als aanvullende voorziening.

Meer info www.rijntoren.nl

ADRES Nieuwe Stationsstraat 10, Arnhem

drf-it < 25

eigen promotie

ip-surveillance, wat is dat?

> DRF-IT is specialist in bekabelde en draadloze

netwerken en IP-surveillance. Henri de Ruiter en Erwin Frazer begonnen hun bedrijf in 2012 vanuit een leegstaand schoolgebouw. Sinds augustus 2013 is het bedrijf gevestigd in het bedrijfsverzamelgebouw aan de Simon Stevinweg 27 in Arnhem.

DRF-IT mag dan nog een jong bedrijf zijn, de eigenaren hebben hun sporen in de it ruimschoots verdiend. Henri de Ruiter werkte vijftien jaar lang als it-specialist bij een grote, educatieve organisatie en Erwin Frazer was gedurende acht jaar zijn naaste collega.

“We waren er samen verantwoordelijk voor het aanleggen en onderhouden van de computernetwerken en de daarop aangesloten camerasystemen”, vertelt De Ruiter.

Wireless netwerken

In de vorige editie van dit magazine hebben De Ruiter en Frazer uitgelegd dat ze veel ervaring hebben met het ontwerpen, implementeren en onderhouden van wireless (draadloze) en bekabelde netwerken. In deze editie vertellen ze meer over het aanleggen

van camerasystemen, want ook op dat gebied zijn zij zeer ervaren.

IP-surveillance

Je kunt er niet meer omheen: in veel winkels, bedrijven, uitgaansgebieden en openbare gebouwen hangen bewakingscamera’s die het doen en laten van klanten, bezoekers en passanten vastleggen. De Ruiter vertelt: “Steeds meer organisaties willen kunnen zien wat er in en rondom hun gebouwen gebeurt. Bestaande camerasystemen maken vaak nog gebruik van oude coaxtechniek. Een coaxkabel, die je thuis ook voor het aansluiten van je tv gebruikt, verbindt een camera dan met een decoder. Wij gebruiken hiervoor het merk Axis,de marktleider in IP video surveillancecamera’s met de nieuwste technieken. Hierdoor wordt

het mogelijk één of meerdere camera’s op een computernetwerk aan te sluiten.

Bekijken van de camera’s kan dan vanaf elk willekeurig device, waar ook ter wereld.”

Gescheiden netwerk

“Soms is het niet gewenst dat iedere gebruiker van het computernetwerk toegang krijgt tot het camerasysteem.

Daarvoor hebben wij ook een oplossing”, zegt Frazer. “We kunnen een gescheiden netwerk aanleggen, zodat onbevoegden niet bij de camerabeelden kunnen.

Hiervoor gebruiken wij apparatuur van het merk AlliedTelesis voor een betrouwbaar videonetwerk.”

Maar DRF-IT levert meer dan camerasystemen. Wie nieuwsgierig is naar het complete dienstenpakket, kijkt op www.drf-it.nl.

■

> t ekst christien romp fotografie nadine reef

DRF-IT Simon Stevinweg 27 6827 BS Arnhem Telefoon H. de Ruiter 06 224 108 29 Telefoon E. Frazer 06 236 657 47 E-mail info@drf-it.nl Internet www.drf-it.nl

ZIET U DOOR DE BOMEN HET BOS NIET MEER? bosworX levert een structurele bijdrage aan de

Wij willen hierbij van toegevoegde waarde zijn en blijven

bedrijfsvoering van haar klanten. Wij stellen onze klanten in

voor een organisatie. Ons streven is altijd een solide en

staat om de focus voor 100% op de kernactiviteiten en haar

betrouwbare partner voor onze relaties te zijn. Hierbij zijn wij

bedrijfsdoelstelling te richten. Dit tegen lage kosten en met

gericht op kwaliteit, resultaat en vertrouwen. Is uw interesse

continuĂŻteit en hoge kwaliteit op het gebied van ICT.

gewekt? Neemt u gerust contact met ons op.

V E R T R O U W E N

I N

I C T

Meester van Hasseltlaan 1 7316 DG Apeldoorn 055 576 28 56 www.bosworx.nl marketing@bosworx.nl

arnhem in bedrijf < 27

netwerkinitiatieven

nieuw netwerk

arnhem in bedrijf: informeel en effectief > Nienke Bosman

heeft er zin in. Vlak voor de zomer werd ze regiomanager van Arnhem in Bedrijf, Arnhems jongste netwerkorganisatie. Niet gehinderd door enige kennis van onze stad stort ze zich vol enthousiasme op haar taak: het binden en verbinden van Arnhemse ondernemers.

“in deze tijd kun je niet om samenwerken heen”

> tekst nicole beaujean, fotografie nadine reef

Arnhem in Bedrijf is een van de pakweg 25 regionale afdelingen van de explosief groeiende netwerkorganisatie Ondernemers in Bedrijf. In 2011 ontstaan als spin-off van Berkelland in Bedrijf (Achterhoek) en een initiatief van Crijn en Chanti Janssen. In drie jaar tijd groeide dit initiatief van de jonge ondernemende broer en zus uit tot een overkoepelende organisatie met meer dan 1.700 aangesloten ondernemers in 25 verschillende regio’s. Inmiddels zijn er vijftien regiomanagers actief. Nienke Bosman (25) is er een van.

Open houding

“Ja, je zult wel denken: waarom wordt een geboren en getogen Utrechtse regiomanager in Arnhem? Dat is vooral een organisatorische kwestie, hoewel ik nu al van Arnhem houd. Veel van mijn vrienden wonen hier en ik bezoek de stad graag. Maar het belangrijkste is: ik ben niet bang om contact te maken.

Letterlijk en figuurlijk de weg te vragen.

Mijn eerste indruk is dat de mensen in Arnhem een open houding hebben.”

Lachend: “Dat hebben we dus al gemeen, haha.”

Focus

Op 3 december 2013 vond de allereerste Arnhemse bijeenkomst plaats.

Inmiddels telt de regioafdeling 55 leden.

Blijkbaar is er ruimte voor het zoveelste netwerkinitiatief in Arnhem?

Bosman: “Arnhem in Bedrijf werkt wel iets anders dan de meeste organisaties.

Wij ondersteunen het netwerken fulltime en hebben daardoor de focus volledig gericht op het belang van ondernemers.

Wij kennen bijvoorbeeld geen bestuur van mensen die hun brood verdienen met ander werk.

Ook streven we naar een goede balans tussen de sectoren: 20 procent zzp, 20 procent industrie en 60 procent mkb. Het lidmaatschap is financieel laagdrempelig, er is geen groepsvorming, ik proef onwijs veel positiviteit onderling en een grote gunfactor. De sfeer is informeel en gezellig, maar bovenal bewezen effectief.”

Samenwerken

In Arnhem vinden zo’n acht bijeenkomsten per jaarplaats: seminars, borrels en bedrijfsbezoeken. “Het is leuk en leerzaam om een kijkje in de keuken te krijgen bij andere ondernemers”,

aldus Nienke. “Ik ben ervan overtuigd dat je in deze tijd niet om samenwerken heen kunt. Niet alleen halen, maar ook delen en gunnen. Af en toezien we al leuke partnerships ontstaan, zoals een chocoladekunstenaar die de handen ineenslaat met een producent van aspartaamvrije suiker. Wij op onze beurt staan open voor samenwerking en uitwisseling met andere regionale netwerken.”

Vraag en aanbod

Met aanstekelijk enthousiasme kijkt Nienke uit naar haar eerste regiobijeenkomst: “Mijn handen jeuken om de behoeften van ondernemend Arnhem in kaart te brengen, vraag en aanbod samen te brengen. Ik ben van nature onbevangen en nieuwsgierig en bovendien een echte bruggenbouwer.

Hoewel ik Arnhem nog maar net een beetje beter leer kennen, vertrouw ik erop dat de mensen zélf mij enthousiast zullen maken voor hun stad. Dat ik nog weinig ondernemers ken, zie ik als een voordeel: ik ben onbevooroordeeld, ken de onderlinge verhoudingen niet en stap dus overal met een open blik op af. Ik heb er zin in!”

■

de tuin van elden < 29

eigen promotie

de tuin van elden succesvol op weg naar fase 3 wonen op het mooiste plekje van arnhem-zuid

> Wonen op een dorp, maar toch in de stad? Het kan in De Tuin van Elden. Een sfeervolle nieuwe wijk in Elden, middenin het groen, met de Arnhemse binnenstad vlakbij. De bouw is in volle gang, fase 1 is zo goed als volledig verkocht en ook de verkoop van fase 2 verloopt zeer voorspoedig. De voorbereidingen van fase 3 zijn dan ook in volle gang.

Op het voormalige Intratuinterrein in Elden ontwikkelt KondorWessels Projecten de eigentijdse woonwijk De Tuin van Elden.

De woningen in de eerste fase zijn vrijwel allemaal verkocht en de meeste zijn ook al bewoond. De tweede fase omvat 18 woningen met een keuze uit vrijstaande villa’s, twee-onder-een-kapwoningen en een bijzonder rijtje van vier woningen die ogen als twee geschakelde tweekappers. Ook zijn er in deze fase vijf vrije kavels te vergeven waarop kopers binnen het bestemmingsplan helemaal zelf kunnen bepalen hoe hun droomwoning eruit gaat zien. De interactieve plattegrond op www.detuinvanelden.nl toont welke woningen en kavels nog vrij zijn.

Tien bijzondere buurtjes

Wonen ‘op een dorp’ is anders dan anders. Zeker in Elden. Het leven is er gemoedelijk, er heerst een heerlijke rust en er is volop tijd en ruimte om te genieten van de dorpse gezelligheid en de prachtige natuur. De wijk grenst aan park Westerveld

en uiterwaardenpark Meinerswijk, met zijn wilde galloway-runderen en konikpaarden. Wonen wordt genieten, zeker dankzij de ruime opzet van de wijk met veel groen, brede watergangen en geweldige architectuur, waarvoor maar liefst zes architecten hebben getekend.

De Tuin van Elden wordt een bijzondere wijk, verdeeld in tien buurtjes. Elk buurtje krijgt zijn eigen stijl, met eigen architectuur en een eigen uitstraling. De eerste fase heet ‘Het Pruimenlaantje’, een smal laantje met aan weerszijden een strook met Eldense blauwe pruimenbomen. De huizen in dit buurtje zijn hoofdzakelijk van hout en de architectuurstijl is het best te omschrijven als Zweeds landelijk. In de tweede fase wordt gebouwd in de buurtjes Het Landschap en Aan de Weide. Voor een goede indruk van de locatie en de architectuur in deze buurtjes is een bezoek aan het Informatiecentrum op de bouwplaats een must.

Informatiecentrum

Het Informatiecentrum van De Tuin van Elden is te vinden aan de Klapstraat 24b in Elden en is iedere donderdagavond van 17.00 – 19.00 uur open en op zaterdag van 11.00 – 14.00 uur. Parkeren kan gratis voor de deur en binnen is veel informatie te krijgen over het project. Bekijk het plan in vogelvlucht op de prachtige maquette en laat u inspireren door de artist impressions, de verschillende verkoopbrochures en speciale Dtve-magazines.

■

Informatiecentrum De Tuin van Elden Klapstraat 24b, Elden Open: donderdag 17.00 – 19.00 uur / zaterdag 11.00 – 14.00 uur Internet www.detuinvanelden.nl

30 > onderwerp

eigen rubriek