het cultuur- en lifestylemagazine voor arnhem en omstreken > eigen! magazine
â‚Ź 4,95
het cultuur- en lifestylemagazine voor arnhem en omstreken
> Winter in Arnhem > Coming Soon > Interviews
â‚Ź 4,95
Jan Timman > Ron Miltenburg > Frank Donders Bram van der Worp > Tonnie van den Herik > Piet van Leeuwen
winter 2008 <
winter 2oo8 herfst 2oo6 het arnhemse city magazine
cover DEF.indd 1
12/5/07 12:02:50 PM
Voor u op maat gemaaktâ&#x20AC;Ś Kastenstudio levert kastruimte op maat en is specialist in het adviseren en realiseren van kasten voor wonen, slapen en werken. In December verkopen wij diverse showroomkasten met spectaculaire kortingen tot wel 60%, zodat u in Januari onze nieuwe collectie kunt komen bewonderen.
Kastenstudio Ahem W2008.indd 2
Wij breiden onze collectie onder andere uit met: Nova Moblili, Italiaans design en Brinkman, duitse degelijkheid met oplossingen voor uw tv en audio apparatuur. Kom voor dit grote voordeel langs bij een van onze filialen, maak vrijblijvend een afspraak bij u thuis of doe een aanvraag via internet.
12/2/07 4:16:50 PM
Apeldoorn
Arnhemseweg 144-146 055 - 542 97 72
Duiven
Nieuwgraaf 48 026 - 311 78 26 (Nieuwgraaf)
Heteren
Ressenerbroek 34 026 - 472 26 03 (Aan de A50 naast Porsche)
w w w. k a s t e n s t u d i o . n l Kastenstudio Ahem W2008.indd 3
12/2/07 4:16:54 PM
dames lingerie basic underwear bodyfashion badmode nachtmode beenmode homewear heren ondermode badmode nachtmode
weverstraat 43 | oosterbeek | 026 339 01 61 | www.intimici.nl
intimici_3.indd 2
12/3/07 12:18:53 PM
redactioneel < 5
eigen colofon
uitgever Peter Eemsing peter@eigenmagazine.nl hoofdredacteur Marc Kluijver marc@eigenmagazine.nl bladmanager Monique Eemsing monique@eigenmagazine.nl eindredactie Anneke van Tricht en Ninja Nuhn anneke@eigenmagazine.nl advertentieverkoop Pascal Gödden pascal@eigenmagazine.nl fotografie Thea van der Heuvel, Menno Ketel, Sushilla Kouwen, Pim Leenen, Joost Ooijman, Rens Plaschek, Louise te Poele, Mamabart, Cor Verdouw, Hanneke Vermeulen, Gerhard Witteveen, Ivonne Zijp
> stad van
120 miljoen
aan dit nummer werkten mee Erna Ekkelkamp, Anjoke Huisjes, Henk Meutgeert, Ron Miltenburg, Jeanne Ram, José Rekers, Jac. Toes vormgeving & productie wijontwerpen bv Halstraat 9, 7321 AG Apeldoorn t 055 3 011 011 - f 055 3 010 515 mail@wijontwerpen.nl, www.wijontwerpen.nl Marjolein Bootsma, Marie-Lusan Drost, Guus Klomp, Michiel Brouwers, Peter Eemsing, Reini Wijngaards, Sandra Blacquiere met dank aan Boekhandel Hijman & Arends, Lars de Beurs, Dutchtub, Mariëlle Essenstam, Merel van Garderen, Gerda Geven, Claudia van der Kolk, Irene Sporre, Visage Modelagency, Nettenfabriek, Platomania, TO Events, Pauline Waltmann, arnhemuit.nl, Hannah van Well redactieadres eigen! magazine bv Halstraat 9, 7321 AG Apeldoorn t 055 3011160 f 055 3010515 info@eigenmagazine.nl, www.eigenmagazine.nl druk & distributie VDA-Groep Apeldoorn abonnementen www.vda-groep.nl/eigen © Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan Eigen! zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. De uitgever is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Evenmin is zij verantwoordelijk voor handelingen van derden die mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal, zonder kennisgeving vooraf, niet of in gewijzigde vorm te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.
www.eigenmagazine.nl
Colofon en voorwoord COR.indd 2
Op een lezing die ik moest houden voor de past-Rotarians in Arnhem werd ik uitgebreid overhoord door de Arnhemse pensionadas. Wat mijn beweegredenen waren om een project als eigen! te gaan beginnen terwijl ik in Apeldoorn woonde, of eigen! geen verkapte advertentiefuik was en dat er toch al zoveel media zijn in de regio. Met gezonde scepsis werd ik ondervraagd en bekritiseerd. Tot één van de deelnemers van deze mini-sessie mij eigenlijk het leukste argument gaf waarom wij dit soort bladen maken. Hij vertelde me dat alles wat hij in de kranten las altijd zo negatief was, maar dat hij door eigen! Arnhem weer trots werd op zijn stad. Hij werd geinspireerd werd door alle positieve verhalen die in zijn eigen! blad staan. De grote kracht van eigen! is dat Arnhem voor hem herkenbaar werd, in een kwalitatief jasje. Nu we na eigen! Apeldoorn, en eigen! Arnhem ook een eigen! Amersfoort hebben kunnen wij van de redactie een beetje vergelijken. Voorlopig is Amersfoort nog de groenste stad van Nederland (2006) en groenste stad van Europa (2007). En Apeldoorn mag dan het mooiste stationsplein en het meest lekkende museumdak hebben, maar Arnhem heeft
inmiddels officieel de beste binnenstad van Nederland. En ik maar elk jaar een weekendje Maastricht boeken! Arnhem heeft bovendien lef!. Er is 120 miljoen euro beschikbaar voor een groot project om alle cultuurinstellingen onder 1 dak bundelen aan de haven. Daarnaast wil Arnhem een echte binnenhaven hebben terwijl men in Apeldoorn nog niet eens weet wat er met het kanaal moet gebeuren. Daar waar Arnhem nog genoeg grote problemen kent, aarzelt het niet om te investeren; zie Klarendal, Malburgen en Presikhaaf. Menige stad in Nederland zal hier jaloers op zijn. Wij willen met dit winternummer van eigen! weer een hoop te vertellen over Arnhem en omstreken. Dit is het 4e Arnhemse nummer en we merken dat het door de pastRotarians beschreven fenomeen bij steeds meer Arnhemmers optreedt. Eigen! heeft zich in korte tijd ontwikkeld als podium voor de lezer, de gemeente en het bedrijfsleven. Positieve verhalen, leuke reacties uit een bewegende stad. Daar zijn wij trots op. Aankomende lente gaan we dit vieren met een feestje, 1 jaar eigen! magazine in Arnhem. Zorg dat u er bij bent! Ik hoop op een ouderwets koude winter, met glühwijn aan de Rijnkade, en een weekendje overnachten in een leuk hotelletje in de beste binnenstad van Nederland. Een fijne winter. Peter Eemsing peter@eigenmagazine.nl
12/5/07 9:51:15 AM
Skon!
Varier stoelen hebben hun wortels in de Skandinavische vormentaal; karakteristiek en opwindend. Ze geven iedere ruimte een innovatief en helder gezicht. Estetiek en functie komen samen in een harmonisch geheel. Het menselijk lichaam zet de toon: natuurlijk en comfortabel zitten, vrij bewegen en varieren tot in het oneindige. De Peel Club geeft rust aan lichaam en geest.
ADD'S.indd 4
12/2/07 5:20:58 PM
winter < 7
eigen inhoud
54
026: WTC
34
eigen inhoud winter >
mode & trends
34 mode 64 gadgets >
interviews
10 jan timman 16 frank donders 28 nicolette van der wal
inhoudArnhemCOR.indd 2
>
mode
stad en regio
>
muziek & literatuur
>
20 coming soon 61 jan de vries 66 winkelnieuws >
32 boekentips 51 cd tips
kunst & cultuur
69 galeries 70 sabine van kollenburg 74 agenda & previews
promotie
46 culinair 47 kadotips 65 tax wijn
12/5/07 10:32:22 AM
ADD'S.indd 1
12/2/07 5:23:12 PM
winter < 9
eigen inhoud
nicolette van der wal
28
16 24 >
in bad met: bram van der worp
eigen! rubrieken
5 redactioneel 14 eigen favoriet: ron miltenburg 24 in bad met: bram van der worp 33 column: zandkorrel 42 binnenkijken bij: bart en ineke hoefsloot 48 eigen vintage: st. elisabeths gasthuis 52 eigen architectuur: vesta-gebouw
inhoudArnhemCOR.indd 3
frank donders
54 57 58 63 68 80
eigen 026: WTC eigen ambacht: mirjam twaalfhoven 5 vragen aan: wijnkelderhouders eigenwijze arnhemmer: piet van leeuwen eigen ideaal: tonnie van den herik partypaginaâ&#x20AC;&#x2122;s
eigen inhoud winter
12/5/07 10:32:29 AM
10 > jan timman
eigen interview
jan timman > Internationaal grootmeester Jan Timman (14-12-1951) kan ieder moment binnenkomen in het Grand Café aan de Korenmarkt in Arnhem voor ons interview. Hij woont sinds mei dit jaar in de Arnhemse binnenstad en speelt dit seizoen voor schaakclub Wageningen, eerste klas. Jan werd negen keer schaakkampioen van Nederland en in 1982 veroverde hij de tweede plaats op de wereldranglijst achter Anatoli Karpov. Internationale faam kreeg hij ook op het gebied van eindspelstudies. Jan heeft veel over schaakliteratuur geschreven en is sinds 1984 hoofdredacteur van het blad “New in Chess”. > tekst jeanne ram, fotografie hanneke vermeulen
Het schaakspel is ontstaan in Azië, naar aangenomen wordt in de zesde eeuw n.C. Het werd omstreeks 600 n.C. in het toenmalige Perzië bekend en verbreidde zich van daaruit over de Arabische wereld. De islam bracht het in de negende eeuw naar Europa waar het pas in de achttiende eeuw in Engeland en Frankrijk tot grote bloei kwam en een eeuw later ook in Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Rusland. Het bordspel dat de oorlog verbeeldt heeft als doel de gevangenneming (het mat zetten) van de vijandelijke koning hetgeen het einde van de strijd betekent. Het is in die zin niet zo vreemd dat bijvoorbeeld Napoleon en Leo Tolstoj (Oorlog en Vrede) schaakliefhebbers waren. Napoleon speelde in 1805 tegen ene madame de Remusat. Er bestaat een prent waarop de kleine generaal in zijn militaire uniform de strijd opneemt tegen een poedelnaakte! madame de Remusat. Terug naar het heden want Jan komt binnen. Ik zit netjes aangekleed! tegenover de grootmeester die een rustige, bedachtzame indruk maakt. Je werd jeugdkampioen toen je veertien jaar was. Dat was toch heel bijzonder op zo’n jonge leeftijd.
Ja, het was uitzonderlijk. Tegenwoordig heb je diverse jeugdcategorieën maar vroeger had
jan-timman.indd 2
je er maar één, namelijk onder de twintig jaar. Ik deed indertijd gymnasium-bèta en de school nam veel tijd in beslag, het was behoorlijk inspannend dus ik was echt niet alleen met schaken bezig. Mijn ouders hebben me ook nergens toe gepusht. Ze stimuleerden me wel, op meerdere terreinen, maar ze hadden niet de behoefte een soort wonderkind van me te maken. Je bent nu veelal de oudste deelnemer. Wat doet het ouder worden met een schaker van jouw niveau?
Ik was altijd erg ambitieus. Toen ik op de tweede plaats van de wereldranglijst stond achter Karpov was dat geen toeval, ik had heel goed gespeeld. Als je ouder wordt neemt de concentratie af en wordt het vermogen om met spanningen om te gaan minder. Spanning op zich is goed, anders zou je niet kunnen excelleren. Als je gezonde ambities koestert komen die spanningen er als vanzelf. De vreugde voor het spel is er nog steeds maar toch niet meer zoals in vroegere tijden, het is minder boeiend geworden. Er zijn uiteraard hoogte- en dieptepunten geweest. Je leert ermee omgaan. In 2006 won ik het Sigemantoernooi in Zweden. Ik ben het blijkbaar nog niet verleerd. Het is wel grappig dat ik binnenkort weer eens de jongste zal zijn. In het Corus-
toernooi in Wijk aan Zee in januari 2008 worden namelijk de winnaars uit het verleden (Portisch, Ljubojevic en Kortsnoj) in één groep samengebracht en ik behoor daar ook bij. Ik wil op Corus proberen het hoofdtoernooi halen. Het zou mooi zijn als er weer een Nederlander bij de wereldtop gaat horen, zelfs een oude meester als ik. Het imago van de schaaksport was enigszins geschaad door de tweekamp in Elista tussen de Russische wereldkampioen Vladimir Kramnik en zijn Bulgaarse rivaal Veselin Topalov. Ik heb het over de ‘toiletgate’, de verantwoording die Kramnik moest afleggen voor zijn veelvuldig toiletbezoek tijdens de match om de wereldtitel in 2006. Wat vind je van dit soort affaires? Kan je op het toilet informatie van buiten krijgen?
In principe is het mogelijk om informatie van buitenaf te krijgen. Experts hebben het dan bijvoorbeeld over speciale polshorloges. Vroeger was dat science fiction maar nu is het niet onmogelijk. Het is een gevaar dat bestaat. Topspelers maken zich zorgen dat collega’s iets dergelijks zouden kunnen doen. Hoe het ook zij, iedereen wordt streng gecontroleerd en naar mijn mening zijn het tot nu toe allemaal loze beschuldigingen en schaadt het inderdaad het imago van de schaaksport. ▷
12/2/07 5:24:33 PM
â&#x20AC;&#x153;de ambitie heb ik nog wel maar de energie wordt minderâ&#x20AC;?
jan-timman.indd 3
12/2/07 5:24:38 PM
20 jaar ernaâ&#x20AC;&#x2122;s restyle
jouw style!
knip- en kleurspecialist | hairweaving | extensions | dreads | visagie OPENINGSTIJDEN: di t/m vr 09:30-17:30 - do 09:30-20:00 - za 08:30-15:00 ADRES: Nieuwstad 68b - 6811 BM Arnhem - Tel: 026 4450141
Erna's Restyle winter.indd 2
12/2/07 5:26:59 PM
jan timman < 13
eigen interview
▷ In diverse takken van sport komt er een mental coach aan te pas. Zie je dat ook in de schaaksport?
Sommige topspelers hebben een manager, die je in bepaalde opzichten als coach zou kunnen zien omdat ze adviezen geven. Zelf heb ik ad hoc managers gehad maar die zou ik geen mental coach willen noemen.
je bent totaal op jezelf aangewezen. Wat dat betreft ben ik blij dat ik niet in deze tijd ben opgegroeid. Bovendien moet je nu zo keihard werken, daar ben ik te lui voor.
Zijn topschakers per definitie intelligente mensen zoals zo vaak wordt beweerd?
Er zijn veel soorten intelligentie. Ik vind wel dat een mengeling van bèta en alfa een voordeel is. Wanneer je aanleg hebt voor wiskunde én over een goed taalgevoel beschikt, zou je in die zin van intelligentie kunnen spreken.
Schaakmachines zijn niet meer weg te denken. Hoe kijk je naar de invloed van de computer op jouw vakgebied?
De computer kan in bepaalde opzichten nuttig zijn. Dan denk ik aan strategisch inzicht, bepaalde stellingen, interessante wendingen. Met de computer werken is natuurlijk iets anders dan tegen de computer spelen. Dat laatste is voor mij niet van belang alhoewel je er veel geld mee kan verdienen. Het is nu een heel andere tijd dan vroeger. De computer is erg bepalend geworden, je kunt veel sneller vorderingen maken, in mijn tijd moest je alles op eigen kracht doen. De wereldtop werkt tegenwoordig keihard. Dat moet ook om je te kunnen handhaven. De openingsspelen van nu zijn beter dan die van vroeger. De nadruk ligt minder op eindspelen. Ik merk dat mijn openingen momenteel niet goed genoeg zijn. Toch heeft de computer ook nadelen. Als je er alsmaar mee bezig bent en je moet ineens gaan spelen, dan is het een enorme overgang,
jan-timman.indd 5
onzin om daar aan mee te doen, alsof je daardoor beter gaat spelen. Het is verder niets geworden met die controle. Laat ze het geld maar aan zinniger zaken besteden.
Het aantal leden van de bond zou teruglopen. Hoe verklaar je dat? Je hebt indertijd geschillen met de bond (Koninklijke Nederlandse Schaakbond) gehad die drie jaar geleden min of meer zouden zijn opgelost. Waar gingen die geschillen over?
Dat had verschillende oorzaken. Het startgeld werd bijvoorbeeld afgeschaft bij het jaarlijkse Nederlandse kampioenschap. Ik was het er absoluut niet mee eens. Startgeld heeft publiciteitswaarde, je wordt toch niet zomaar gevraagd. Je hebt publiciteitswaarde of niet, daar gaat het om.Als er geen startgeld is, word je er financieel bepaald niet beter van. Ook speelde in die tijd het onderwerp dopingcontrole. Ik vond het
Ja, de ledenaantallen lopen terug. Ook hier speelt de computer een rol. In clubverband spelen is blijkbaar minder aantrekkelijk dan thuis tegen de computer. Ik vind het jammer. Jaren geleden heb ik een televisiecursus voor Teleac gepresenteerd, het was heel succesvol, er keken meer dan 300.000 kijkers naar. Ik ging voor het programma veel op reis, ik belichtte een partij en interviewde spelers. Dat sprak de mensen aan. Als het in de toekomst nog eens aan de orde zou komen, zou ik het graag weer doen. Ik vind het een goede zaak het schaken op zo’n manier te promoten. Het is en blijft een fascinerend spel!
■
12/2/07 5:24:44 PM
14 > ron miltenburg
eigen favoriet
1
4
2
3
5
de 10 favoriete plaatsen in arnhem vanâ&#x20AC;Ś beeldend kunstenaar en publicist ron miltenburg > t ekst ron miltenburg fotografie menno ketel
Geboren en getogen in Rotterdam. Langdurig verblijf in Zwitserland, USA en India. Ging studeren in Amsterdam. Maar bleef wel bijklussen als reisjournalist. Toch weer op pad. Begin jaren negentig hielp ik in New York een paar kunstenaars met multimediaprojecten en tv-werk. Van het een kwam het ander. Ondertussen woon ik al zes jaar in Arnhem en hoef niet meer zo nodig weg. Voor het eerst van mijn leven ben ik ergens neergestreken vanwege mensen. Voor eentje in het bijzonder. Dat wel. Maar het werden er allengs meer. Arnhem is een weefsel van ontmoetingsplekkenâ&#x20AC;?â&#x2013;ˇ
10 favoriete plekken.indd 2
12/2/07 5:33:46 PM
ron miltenburg < 15
eigen favoriet
6
9
7
1. Thuis
Sinds mijn kindertijd niet meer meegemaakt. Een plek waar iemand op je wacht. Of waar je elk moment de sleutel in de voordeur hoopt te horen. Eigenlijk weet ik nooit wie ik dan ga ontmoeten. Uw burgemeester of mijn Pauline. Dat wijst zich heel snel. Telefoon aan het oor of niet. Glaasje water of glaasje wijn. In onze vrije tijd leest Pauline graag fictie, ik non-fictie. Beroepshalve doen we dat precies andersom. We hebben daarom altijd iets om over te praten. Lekker thuis. 2. Sonsbeekpark
8
4. Café Look
Midden in het Spijkerkwartier. Binnen: een voortreffelijke keuken. Buiten: een georganiseerde chaos. Mijn buurtbewoners zijn, zeg maar, nogal divers. Maar zij hebben wel een echte Arnhemmer van mij gemaakt. 5. Gelredome
Als u dit leest, hebben we net Bruce Springsteen achter de rug. En staat Vitesse weer stevig in het linkerrijtje. In de businessclub kom ik al vele jaren dezelfde mensen tegen. Betrokkenheid! En een beetje netwerken. En vriendschap. Ik mis Herman.
Vlakbij de Witte Villa staat het monument voor ‘onze’ Nobelprijswinnaar Lorentz. Zijn ouderwetse gestalte werd in 2001 van zijn sokkel gehaald om moderne kunst te ‘ontmoeten’. Straks is er weer een beeldententoonstelling. Anna Tilroe laat dan kunstwerken in processies naar het park dragen. En brengt op die manier mensen uit alle wijken samen. Zij is écht een kanjer in haar vak! Welkom in Arnhem!
6. Het Hoofdkwartier
3. Grand Café Dudok
7. De Huiskamer
Tentoonstellingen, multiculturele evenementen, door-en-door menselijk gastheerschap. Robert Wittenberg is het marketingconcept. Hoge kwaliteit, lage drempel. Wisselende coalities van de politieke maandagen lopen er net zo gemakkelijk binnen als de dagelijkse liefhebbers van een koffie verkeerd.
10 favoriete plekken.indd 3
Een pand vol creatieven, die in De Kookplaats kunnen aanschuiven voor de lunch. Tevens thuisbasis van sociëteit ’t Blaffend Hert. Henk Hilvering serveert dan als voorgerecht een column die hij net tussen zijn potten en pannen heeft geschreven. De Verbeelding aan de Macht, tijdens een eenvoudige doch voedzame maaltijd.
10
huisvesting. Juul Vrijdag is mijn favoriete actrice om in het wild tegen te komen. Altijd au naturel. Net als op de planken. 9. Internet
Daar heb ik veel pioniers leren kennen. Maar de hoogtijdagen van de Arnhemse discussiesites zijn voorbij. De voormalige cybercowboys kom ik nu tegen als mensen van vlees en bloed. De jongere generaties werken liever met beelden. Soms wordt dat goed begeleid en ontstaan er ontmoetingsplaatsen waarin beeldcultuur en het echte leven hand in hand gaan. Mooi voorbeeld: MeetMyStreet.nl 10. Vishandel Gamba
Aan de snijtafel van Henk Motshagen is een sekte ontstaan die De Vlaardingse Haring aanbidt. Zelf hanteert Henk de Rotterdamse methode. Ik ben weer helemaal thuis. Maar wel in Arnhem.
■
Geen regeltjes van de overheid, zei Tonnie van den Herik, daar krijgen ze nog meer stress van. De Moeder der Daklozen verzint de hele dag listen om haar jongens en meiden tot medemensen te maken. 8. Huis Oostpool
Cees Bakker gaf de aanzet voor een unieke combinatie van theatergezelschap en
12/2/07 5:33:49 PM
â&#x20AC;&#x153;we bouwen nog te veel voor de nederlander van nuâ&#x20AC;?
frank_donders.indd 2
12/2/07 5:30:01 PM
frank donders < 17
eigen interview
‘conceptontwikkelaar’
frank donders
vult gaten in de stad >tekst henk meutgeert, fotografie pim leenen
Hij was in het verleden onder andere klusjesman, raadslid en directeur van een woningcorporatie. In de Gouden Gids zoek je tevergeefs naar zijn huidige beroep. ‘Conceptontwikkelaar’ komt er nog het dichtst bij in de buurt, zegt Arnhemmer Frank Donders. Op zijn visitekaartje houdt hij het maar op ‘projectontwikkeling’. Donders ‘verzint’ plannen voor plekken in de stad en de omgeving die in onbruik zijn geraakt of een nieuwe bestemming moeten krijgen. Voor meer dan negentig van die plekken maakte hij de afgelopen acht jaren plannen. Zijn nieuwste projecten? Atelierwoningen op het terrein van de voormalige PGEM aan de Van Oldenbarneveldtstraat en een ‘wijk’ voor ouderen in Velp. Als jochie van tien ging Frank Donders (1952) regelmatig in de auto met zijn vader mee. Huizen taxeren voor de Boerenleenbank. Als eerste moest hij zeggen wat een huis waard was, dan pas liet zijn vader zijn licht over het object schijnen. En op zondag werd er samen regelmatig gewandeld. Huizen kijken. “Dat hoorde min of meer bij mijn opvoeding. Gevoel krijgen voor bouwen en voor huizen”, zegt hij. Toch groeide hij niet op in een familie van projectontwikkelaars of bouwers. De familie
frank_donders.indd 3
Donders zat, en zit, in de textiel. Opa was naast handelaar in textiel investeerder in bouwgrond. Hij bezat percelen in de wijk Molenbeke en aan de Huijgenslaan. Vader Donders had een kledinggroothandel in de Bakkerstraat maar was ook actief in het onroerend goed en incidenteel als taxateur werkzaam. Kasten
Het lag voor de hand dat zoon Frank net als zijn broers in de textiel of in de bouwwereld terecht zou komen, maar het lot besliste eerst anders. Oorzaak: de jaren zestig. Hij koos voor de sociale academie in Arnhem. “Ik kwam daar al snel terecht in de werkgroep huisvesting. Wat wil je ook met zo’n besmet verleden”, zegt hij lachend. En ook bij zijn eerste baas, het Maatschappelijk Advies en Informatie Centrum (MAIC) in Utrecht kroop het bloed weer waar het niet gaan kon. Hij richtte de Stichting Jongerenhuisvesting op. Bij het MAIC was hij adjunct-directeur. “Belachelijk natuurlijk dat een jongen van vierentwintig dat werd”, zegt hij. En behalve dat vond hij dat hij eigenlijk met zijn handen moest werken. En dat deed hij: Zoef Service heette het klussenbedrijfje dat hij oprichtte en dat deed in woningreparaties “en geloogde kasten”. Goedlopend, maar na
ruim een jaar stopte hij ermee, want “het was toch niet wat ik zocht”. In de jaren zeventig belandde Frank Donders toch in de wereld van bouwen en wonen. Hij verbouwde een aantal geërfde verwaarloosde panden in de Vissteeg bij de Wielakkerstraat tot kleine woningen en bedrijfjes. Het was de eerste stadsvernieuwing in de verpauperde straten rond het Eiland in het centrum. Ondertussen was hij aangesteld als een van de projectcoördinatoren stadsvernieuwing van de gemeente Arnhem. Toen hij er in 1986 voor koos om raadslid te worden gaf hij die baan noodgedwongen op. Er volgden nieuwe functies in de sfeer van de woningbouw, die eind jaren negentig eindigden in de aanstelling als adjunct-directeur van woningcorporatie Portaal, een fusie tussen twee woningbouwverenigingen. Toen een nieuwe fusie volgde, haakte Donders af. “Ik was tegen de schaalvergroting en omdat ik ook andere corporaties zag fuseren, koos ik ervoor om die wereld te verlaten.” Hij begon aan huis op een steenworp van de Rijn zijn eigen kantoor, waar hij eigen! ontvangt. Het gebeurt wel eens. Frank Donders rijdt op zijn fiets of in zijn Renault Avantime door de stad en zijn oog valt op een gebouw
▷
12/2/07 5:30:01 PM
www.witteveenmensshop.nl
Witteveen W2008.indd 1
BAKKERSTRAAT 11 6811 EG ARNHEM 026 - 4427346
12/2/07 5:31:40 PM
frank donders < 19
eigen interview
“Straks bestaat ons land voor een groot deel uit niet-witte Nederlanders”
▷ dat leegstaat. Het zou zo maar zijn
volgende project kunnen zijn. “Je kent de behoefte bij gemeenten, corporaties en zorgorganisaties, ziet een stuk grond of een pand en bedenkt dan wat er voor soort woningen gebouwd kunnen worden. Of je hoort dat in Arnhem de komende jaren een aantal schoollocaties wordt afgestoten. Daar richt je je dan op. Door contacten die ik bijvoorbeeld met pensioenfondsen en projectontwikkelaars heb, weet ik ook welke behoeften daar bestaan en wie mogelijke partners kunnen zijn.”
Bouwputten
Zo ging het bijvoorbeeld bij de voormalige LTS aan de Boulevard Heuvelink, één van de af te stoten schoolgebouwen. Donders maakte een plan waarin ook de rest van het blok bij de bouwplannen betrokken werd en presenteerde dat met mogelijke partners. In opdracht van een grondbezitter werkte hij aan een conceptplan voor de inrichting van de Stadsblokken en Meinerswijk. Samen met de atelierstichting het SLAK bracht hij de gemeente, een corporatie en een bouwer samen voor de bouw van atelierwoningen op het PGEM-terrein. Anderzijds hield hij zich
frank_donders.indd 5
bezig met het zoeken naar een pand voor opvang voor drugsverslaafden en een plek voor de nachtopvang voor daklozen. Tijdens het gesprek duikt Donders regelmatig in een kast om daar een alweer fraai vormgegeven boekje of brochure van eigen of andermans makelij te pakken over bouwprojecten. In een hoek staat een stapeltje kartonnen presentatieborden waarvan er één is beplakt met foto’s. Ze laten ouderen zien die vrolijk biljarten, bowlen en kaarten. Een vrouw van een jaar of tachtig krijgt balletles. Hij maakte de foto’s in een Amerikaans resort voor ouderen als studie voor een mogelijk project in VelpZuid. Donders wil daar een gebied met veel aandacht voor de wensen van actieve senioren. “Als we in Nederland aan ouderen denken, dan denken we aan zorg. Maar slechts een klein deel heeft die zorg nodig. Wat ik in Amerika zag is dat de ouderen één ding gemeen hebben: ze hebben veel tijd. Niet dat ik in Nederland Sun Cities zou willen neerzetten, maar we bedienen de ouderen niet goed genoeg. Het kan beter. Dat betekent een andere manier van ontwerpen van ontmoetingsruimtes, het zorgen voor logeermogelijkheden
en bijvoorbeeld voor een bibliotheek dichtbij.” Hij heeft inmiddels een belegger geïntereresseerd voor zijn plan. Voor meer dan negentig locaties en gebouwen bedacht Frank Donders sinds 2000 een nieuwe bestemming. Hij bepaalde daardoor mede het gezicht van het Arnhem van nu en van de toekomstige stad. Die nieuwe stad stemt hem niet altijd even optimistisch. Donders: “De stad komt af, de bouwputten worden wel gevuld. Daar hoef je je geen zorgen over te maken. Maar we bouwen vooral voor onszelf, voor de witte Nederlander van nu. Straks bestaat ons land voor een groot deel uit niet-witte Nederlanders. Daarvan geven we ons nu te weinig rekenschap. Wat voor hen een stad leefbaar maakt, dat weten we eigenlijk niet, die vraag is niet gesteld. Dat zijn misschien wel niet die mooie grand cafés die we nu overal plannen, misschien zijn dat wel kleine zaaltjes. Het lijkt me goed dat we die groepen bij de planning van de stad betrekken. Ik zie het nu bij het ouderenproject in Velp, dat je er anders tegenaan kunt kijken Je moet durven de knop om te zetten.” ■
12/2/07 5:30:05 PM
20 > coming soon
coming soon.indd 2
eigen stad
12/3/07 12:20:56 PM
coming soon < 21
eigen stad
coming soon:
brug tussen
jong talent en top
> tekst josé rekers, fotografie louise te poele
> Sinds de succesvolle modebiënnales in de afgelopen jaren is Arnhem volop bezig een stempel te drukken op de modewereld. De opening van Coming Soon in de binnenstad is een nieuwe stap die getuigt van lef. Met een mix van winkel, podium, cursus- en kenniscentrum biedt Coming Soon een platform aan jong talent naast gevestigde namen van Nederlandse bodem. Judith ter Haar is mede-eigenaar van Coming Soon, samen met ArtEZ hogeschool voor de kunsten. Ze wil een brug slaan tussen de top en jonge ontwerpers die pas zijn afgestudeerd. “Er wordt vaak vergeten dat er zoveel Nederlands toptalent zit in de internationale modewereld. Zoals Wilbert Das, de creative director van het Italiaanse Diesel, en het internationale label The People of the Labyrinths, nog steeds gevestigd in Arnhem. De modeopleiding in Arnhem levert al meer dan 50 jaar toptalenten af.” Dat deze talenten voor een groot deel van ArtEZ afkomstig zijn, is nog te weinig zichtbaar voor de buitenwacht. Met Coming Soon wil Arnhem een nieuwe plek veroveren in de mode en designbranche. Ter Haar benadrukt dat Coming Soon niet alleen een winkel wil zijn, maar vooral een platform wil bieden. “Niet alleen voor fashion, maar ook voor productdesign. Er is een kenniscentrum met boeken en tijdschriften en een opleidings functie met workshops en clinics.” De winkel biedt een ‘etalage’ voor studenten van ArtEZ, maar er is ook ruimte voor talent van andere academies. “Het is beslist geen academiewinkel, maar een afspiegeling van kwaliteit.” Belangrijk is wel dat het product aan mode is gerelateerd,
coming soon.indd 3
zoals modefotografie, productdesign of modeaccessoires. “Mode is vaak de trendsetter van vele aanverwante disciplines. Bij de presentatie van collecties moet je ook een totaalconcept hebben van label tot verpakking.” Trunkshow
Vier jaar lang worden studenten opgeleid tot ontwerper waarbij alle aandacht uitgaat naar het ontwerp en de uiteindelijke afstudeercollectie. Daarna valt er vaak een gat. De weg van ontwerp naar uiteindelijke verkoop is moeilijk, zo blijkt telkens opnieuw. Ter Haar wil het creatieve ondernemerschap stimuleren van jonge studenten. Daarvoor nodigt ze gevestigde namen uit die hun kennis en contacten overdragen en jonge talenten leren netwerken. Als eigenaar van modezaak Jones in Arnhem kan ze putten uit een uitgebreid internationaal netwerk. Voor haar winkel koopt ze onder meer in bij topmerken als Comme des Garçons, Martin Margiela, Annemie Verbeke, Sofie D´Hoore. Naast deze ‘meet & greets’ en clinics wil ze trunk shows organiseren; een variant op de tupper ware party waarbij een ontwerper zijn koffer vol artikelen showt aan klanten die zijn uitgenodigd.
▷
12/3/07 12:20:57 PM
mcclaud.indd 2
12/2/07 5:54:54 PM
coming soon < 23
eigen stad
coming soon:
▷ Voor de grote merken in de winkel zoals
Spijkers&Spijkers, Wolf (Francisco van Benthum), Victor&Rolf en Orson+Bodil zal de interesse vooral van buiten de stad komen. Het personeel, afkomstig van ArtEZ, is deskundig en kan klanten informeren over de producten. Naast topmerken en merken van aanstormend talent als Mada van Gaans en Mariëlle van de Ven zijn er leuke hebbedingetjes als boekjes maar ook sportschoenen, porselein, lampen en mode- en designtijdschriften. De winkel wil laagdrempelig zijn voor het winkelend publiek uit Arnhem, dat vanaf het marktplein komt binnenwandelen en snuffelen tussen de gadgets. Met name voor de kerst verwacht Ter Haar publiek uit eigen stad, op zoek naar dat ene bijzondere cadeau.
New York
De winkel moet kostendekkend draaien, maar heeft wel startsubsidie ontvangen van
coming soon.indd 5
gemeente, provincie en ArtEZ. Het Arnhem Ondernemers Centrum (AOC) financiert risicodragend kapitaal. Het initiatief voor Coming Soon kwam van Willem Hillenius, voorzitter van het college van bestuur van ArtEZ. Hij bracht alle partijen bij elkaar om het idee voor een winkel annex ‘proeftuin’ vorm te geven. De school is al geruime tijd huurder van het pand aan de Kerkstraat waar studenten op de bovenverdieping wonen; voor de benedenverdieping zocht ze een goede bestemming. Ook het Arnhem Ondernemers Centrum was op zoek naar een project om Arnhem op de kaart te zetten. Burgemeester Pauline Krikke was al lang gecharmeerd van het idee om van Arnhem een modestad te maken. Voor de uitvoering van het plan bleek Ter Haar de aangewezen kandidaat. Tijdens de modebiënnales in de stad runde zij de succesvolle winkel met onder meer werk
van Nederlandse ontwerpers en de Collectie Arnhem, een collectie van derdejaars studenten modevormgeving die tot stand is gekomen onder leiding van Alexander van Slobbe. De ambitie van Ter Haar stopt niet bij Coming Soon in Arnhem. “Het blijft niet bij deze locatie. We hebben hier de kiem gelegd en we willen dit als een kwaliteitskeurmerk uitbouwen. Hier kunnen we laten zien wat het inhoudt, zodat we later hetzelfde concept kunnen uitzetten naar het buitenland.” In gedachten droomt ze al van een vergelijkbaar project in New York.
■
12/3/07 12:21:02 PM
24 > bram van der worp
in bad met...
eerlijk duurt het langst, is mijn lijfspreuk In bad metCOR.indd 2
12/5/07 10:34:42 AM
bram van der worp < 25
in bad met...
in bad met...
bram van der worp
> Arnhemmer Bram van der Worp staat synoniem voor muziek, mensen en gezelligheid. Er is niets dat de voormalige boekhouder liever doet dan regelen, organiseren en mensen verrassen. Zijn onbezoldigde baan als conservator en coördinator van de Historische Kelders Arnhem is hem dan ook op het lijf geschreven. Door zijn inspanningen veranderen de kelders langzaam maar zeker van opslag-, werk- en koelruimten in een trefpunt van kunst en cultuur. > tekst erna ekkelkamp, fotografie mamabart
Anders dan verwacht, blijkt het ondergronds behaaglijk warm, als we op een gure herfstmiddag de smalle trappen afdalen om een bad te nemen in de eeuwenoude gewelven onder de stad Arnhem. Gekleed in badjas en slippers maken we een tocht door smalle gangetjes van de voormalige Cellaria - het Latijnse woord voor voorraadkamers of bergplaatsen - om vervolgens in het warme water van twee grote vaten te plonzen, die speciaal voor dat doel staan opgesteld in de wijnkelder van de laatste graaf van Gelre. Even badderen, even tijd voor een goed gesprek. “Heerlijk”, verzucht de vierenzestigjarige Arnhemmer. “Ik heb altijd al eens graag met een vreemde vrouw in bad gewild.” En dan lachend: “maar ik denk dat mijn moeder van negentig dat niet kan waarderen.” De toon is gezet. Dit denken aan een ander is typerend voor Bram. Niet piekeren over wat een ander
In bad met.indd 3
van hem vindt, maar nadenken hoe hij de zaken zo kan regelen dat iedereen er plezier van heeft. Een mensenmens pur sang, en dankzij de meest uiteenlopende bestuursfuncties voor veel stadgenoten een bekend gezicht. De Arnhemse Muziek Federatie, de KNMF, de Stichting viering van Gedenkdagen, de Stichting Airborne Herdenking, Die blide incomst, overal kan men op hem rekenen. “Vrijwilligerswerk vind ik mooi en organiseren zit me in het bloed. Het bezig zijn voor en met Arnhemmers, doe ik ontzettend graag. Ik ben daarbij best resultaatgericht en haal mijn grootste voldoening uit de blijde of verraste reacties van de mensen”, vertelt hij enthousiast. “Ik organiseer bijvoorbeeld ook het jaarlijkse herdenkingsconcert in de Eusebiuskerk. Als ik dan al die mensen samen zie genieten van die prachtige muziek, krijg ik gewoon
▷
12/2/07 5:57:37 PM
Koningstraat 48
Kapelstraat 3
6811 DH Arnhem
7311 BK Apeldoorn
026-442 97 71
055-522 66 55
www.waxx.nl
Waxx.indd 2
12/2/07 5:59:16 PM
bram van der worp < 27
met dank aan www.dutchtub.nl
in bad met...
kippevel en moet ik soms echt even een ▷traantje wegpinken.”
Door zijn uiteenlopende bestuursfuncties bouwde Bram in de loop der jaren een brede kring van kennissen en vrienden op. Dat netwerk komt hem uitstekend van pas bij zijn werkzaamheden rondom de Historische Kelders. Meer en meer is deze onderaardse stad het toneel van exposities, modeshows, voorstellingen, spooktochten en feesten en natuurlijk als onderkomen van Sinterklaas. Niets is hem te gek. “Maar al te vaak word ik gebeld door een vriend. ‘Bram, ik ben dit en dat van plan, is dat wat voor de kelder?’ zeggen ze dan. Vaak ben ik al enthousiast voordat ik weet wat ze gaan zeggen. Soms beloof ik daardoor dingen iets te voorbarig,
In bad metCOR.indd 5
maar iets terugdraaien doe ik nooit. Het komt altijd goed, is het niet linksom, dan rechtsom. Ik maak een plan van aanpak, bel links en rechts wat mensen waarvan ik denk dat die een goede rol kunnen spelen in het verwezenlijken van het project en vervolgens maken we er samen wat van.” Dat samenwerken is heel belangrijk voor hem. “Ik heb er een hekel aan om de baas te spelen. Dirigeren is makkelijk, samenwerken is beter. De ene keer doe ik iets voor jou, de andere keer doe jij iets voor mij. En wat daarbij heel belangrijk is: zorg ervoor dat je elkaar altijd recht in de ogen kan blijven kijken. Eerlijk duurt het langst, is mijn lijfspreuk.”
Sinds zijn pensionering heeft hij het drukker dan ooit. Al zijn werkzaamheden bij elkaar zorgen voor een meer dan fulltime job. Hoe houdt hij dat vol? “Mijn grootste valkuil is dat ik geen uitsteller ben. Als ze me vragen of ik dit of dat deze week even wil doen, dan doe ik dat meteen, want ik hou van afwerken. Daardoor neem ik wel eens wat teveel hooi op mijn vork. De beste remedie is dan om samen met mijn vrouw er even een paar dagen tussenuit te gaan om bij te tanken. Daarna ben ik er weer. En sinds we vijf maanden geleden voor het eerst opa en oma zijn geworden ben ik trouwens sowieso wat vaker thuis te vinden, want oppassen op mijn kleindochter Tess is het mooiste baantje dat er is”, glundert hij trots.
■
12/5/07 9:27:03 AM
28 > nicolette van der wal
eigen interview
directeur nicolette van der wal
kij kt verder dan
gemeentegrens
> tekst henk meutgeert, fotografie ivonne zijp
K13.indd 2
12/2/07 6:16:33 PM
nicolette van der wal < 29
eigen interview
Terwijl Arnhem zich het hoofd breekt over de toekomst van haar schouwburg, voltrekt zich in Velp een klein wondertje. Daar veranderde Kunsthuis 13 in het nieuwe K13, podium voor theater, muziek en beeldende kunst. Uniek door de combinatie van theater en expositieruimte binnen een locatie. Ruim twee jaar is Nicolette van der Wal er nu directeur. De veranderingen die ze voor ogen heeft betreffen niet alleen een ander kleurtje op de gevel, hoewel dat er wel op zit. Velp is te klein voor K13, zoveel is zeker. Het publiek moet uit de wijde omtrek en zelfs uit Duitsland komen. “We willen het leukste en interessantste theater van Gelderland zijn”, zegt ze. ▷
K13.indd 3
12/2/07 6:16:35 PM
HL_advertentie Eigen_lig_zw40%:Opmaak 1
20-11-2007
11:22
Pagina 1
THE HUNTING L O D G E BEEKHUIZENSEWEG 1 6 8 9 1 C Z R O Z E N DAA L TEL 026 36 11 597 W W W. T H E H U N T I N G . N L
easy living Vijverlaan 2 •Tel 026 361 92 34 • Fax 026 363 71 61 www.troika.nl • email: info@troika.nl
030 en 062 ADV W2008.indd 2
12/3/07 10:31:26 AM
nicolette van der wal < 31
eigen interview
k13 in velp wordt het leukste en interessantste theater in gelderland opvallend geel geschilderd gebouw. Een kleur die in de verdere huisstijl van K13 terugkomt. Binnen is de boel ook flink opgeknapt. Het zijn de uiterlijke kenmerken van de verandering die Van der Wal al kort na haar komst naar Velp in 2005 inzette.
nicolette van der wal
▷ Niet dat de champagnekurken knallen,
maar reden voor een klein feestje is er wel in K13. Als eigen! zich meldt voor een gesprek met directeur Nicolette van der Wal over heden en toekomst van het voormalige Kunsthuis 13 is er goed nieuws. De gemeente Rheden heeft besloten eveneens voor 2008 een extra subsidie personele lasten toe te kennen. In het dagblad De Gelderlander had Van der Wal enkele dagen daarvoor nog gedreigd enkele mensen van de toch al niet zo grote personeelsbezetting van het centrum te moeten ontslaan als de financiële situatie niet zou veranderen. Er is weer wat lucht, maar ook met het extra geld blijft de financiële basis van K13 wankel. Grenzen Het kunsthuis aan de Kastanjelaan bestaat nu meer dan twintig jaar. Het werd destijds gesticht door de charismatische Guus Dijkhuizen die zich omringde met een grote groep vrijwilligers. In 1994 werd een theaterzaal met honderd stoelen aangebouwd en na Dijkhuizens pensionering, al weer een kleine tien jaar geleden, liet hij een mooi gebouw met een programmering van theater, muziek en beeldende kunst achter. Financieel zag het er minder fraai uit. Zijn opvolgster José Alfrink zette in op professionalisering van het kunsthuis maar liep tegen de grenzen van de organisatie en financiering op. “Triest, maar begrijpelijk”, zegt Nicolette van der Wal, die haar opvolgde en met nieuw élan aan de slag ging. Wie nu over de Kastanjelaan in Velp loopt, fietst, rijdt of per trein langs komt, ziet een
K13.indd 5
“Ik heb de zaak eerst drie weken aangekeken en kon toen mijn conclusies al trekken. Als we zouden doorgaan op dezelfde voet, zaten we op een doodlopende weg. Er moest worden geprofessionaliseerd. Kwalitatief was het helemaal niet slecht, maar een zaalbezetting van veertig procent was gewoon te laag. Dat moest veranderen. Ik ben dan ook meteen een bedrijfsplan gaan schrijven. Professionalisering en positionering om het bestaan voor de toekomst zeker te stellen stonden daarin centraal”, zegt ze. “Daar is hard aan gewerkt. Een nieuwe huisstijl, website en het uitgeven van een seizoenbrochure waren de eerste signalen van een ander kunstcentrum. Een breder en gevarieerder programma en uiteindelijk een breder publiek aanspreken, zonder concessies te doen aan de kwaliteit.” “Naast het bestaande publiek was het bereiken van een jonger publiek een van de doelen. Dat dit lukt, blijkt uit de uitbreiding van scholen waar K13 intensief mee samenwerkt, middelbare en beroepsopleidingen uit Rheden, Rozendaal, Arnhem en Nijmegen vinden hun weg naar K13.” Opgefrist Naast directeur Van der Wal werken er nu drie krachten parttime in het kunstcentrum. Voor de financiering gokt ze niet alleen op overheden en fondsen, ook wil ze het bedrijfsleven actief betrekken. In oktober hield K13 de bedrijvenbijeenkomst ‘K13 (uw) tweede bedrijf!’, want voor de continuïteit van het centrum is de steun uit het bedrijfsleven onmisbaar. Dat ze een ruime ervaring heeft in de theaterwereld kwam haar goed van pas. Ze deed de marketing en publiciteit voor de Arnhemse schouwburg en werkte bij verschillende impresariaten. Wat haar meteen opviel was het ontbreken van een duidelijk gezicht naar buiten van Kunsthuis 13. De verandering van Kunsthuis 13 naar K13 was een stap om dat te veranderen. Ook in de programmering van het afgelopen en nieuwe seizoen zijn de vernieuwingen zichtbaar. Van der Wal kiest voor kleinschalig theater, één keer per maand cabaret; hedendaagse (geïmproviseerde) muziek en jazz met een enkel klassiek concert,
literaire avonden en tentoonstellingen van hedendaagse kunst waarbij “niet alleen iets aan de wand hangt”. Veranderingen die haar overigens niet bij iedereen geliefd maakten. Zo verloren de Rhedense kunstenaars hun jaarlijkse tentoonstelling. “Toch werpt ook het nieuwe beeldende kunstbeleid haar vruchten af. Het afgelopen seizoen werd een van onze tentoonstellingen overgenomen door de Curator van de Biënnale Gelderland in het Valkhof in Nijmegen. En K13 leverde een bijdrage tijdens het Arnhemse Festival The State of the Image. We zijn in beeld”, stelt Van der Wal. In de seizoensbrochure treffen we bekende namen als Howard Komproe, Niet Schieten!, Kamagurka, Ivo Janssen, Guus Tangelder, Toneelgroep Het Volk, Het Syndicaat en Brainpower aan. Ze staan in de kleine, intieme theaterzaal van K13 dat er na de opknapbeurt opgefrist uitziet. En de zaalbezetting is inmiddels gestegen tot zestig procent, de nieuwe website en verdere internetmarketing moeten de groei erin houden. Stralen Na de gedane ingrepen wacht Van der Wal nog een nieuwe, zeker zo moeilijke missie: het verder regionaal en zelfs landelijk op de kaart zetten van ‘haar’ K13. Velp is te klein voor het centrum, daarvan is ze meer dan overtuigd. “Ik ben er niet alleen voor Velp of de gemeente Rheden”, zegt ze en denkt daarbij aan Arnhem en Nijmegen, maar ook aan het Duitse achterland en zélfs aan de Randstad. “Alleen al omdat veel mensen die daar vandaan komen, hier zijn gaan wonen en omdat meer bedrijven hiernaartoe komen.” Er is nog een lange weg te gaan voor het zover is, maar aan enthousiasme ontbreekt het zeker niet bij directeur, personeel en de vijftig vrijwilligers. Dat betekent de komende tijd nog meer poetsen aan het imago dat er tot voor kort één was van ‘een stoffige in zichzelf gekeerde organisatie’, zoals ze in het ondernemingsplan schreef. Van der Wal: “Je moet uitgesproken zijn en je onderscheiden. Gewoon je nek uitsteken. Ik krijg signalen dat het wordt opgepikt en dat stemt me positief. Uiteindelijk willen we een plek worden die in de wereld wordt opgemerkt. Een plek die zijn glans afstraalt op de gemeente Rheden. Tenslotte is het bijzonder dat een kleine gemeente als Rheden op cultureel gebied een divers aanbod heeft en de waarde onderstreept van K13.”
■
12/2/07 6:16:36 PM
32 > boeken
eigen tips
> echt iets voor jou, thomas verbogt Ooit schreef Thomas Verbogt een roman over het Arnhemse circuit: De verdwijning. Hij had de stad net verlaten en schetste het Arnhemse milieu met scherpe waarnemingen. Het veroorzaakte enige opschudding in de stad. Wordt oud-Arnhemmer Thomas Verbogt tegenwoordig nog gelezen? Zijn nieuwe bundel Echt iets voor jou lijkt meer te klinken als een zacht hulpgeroep dan als een boektitel. Maar wie denkt met een wanhoops- dan wel een goedkope reclamekreet van doen te hebben en met een korzelig ‘dat maken we zelf wel uit’ dit boek zou laten liggen, doet zichzelf schromelijk te kort. In deze bundel korte verhalen pakt Verbogt ouderwets uit; wie bijvoorbeeld Geen danstype en Zo gaan die dingen kent zal met Echt iets voor jou wederom niet teleurgesteld worden. Verbogt is een meester op de korte baan. Thomas Verbogt zou een ‘schrijvers-schrijver’ zijn: vooral gewaardeerd onder collega’s. Dat zijn boeken geen enorme oplagen halen lijkt daarop te wijzen maar wekt tevens bevreemding: hij schrijft al vele jaren trouw voor een groot lezerspubliek zijn columns in o.m. De Gelderlander en is al jarenlang regelmatig te beluisteren op de VPRO-radio. En wat is dan een schrijvers-schrijver? Zijn er bijvoorbeeld ook ‘slagers-slagers’? ÅgVoor de lichtvoetige verhalen die Thomas Verbogt in Echt iets voor jou verzamelde, hoeft hij alleen maar de deur uit te gaanÅh, meldt de flaptekst. Welnu, lezers: u voor uren puur leesgenot ook! Op naar de boekhandel dus! Uitgeverij Nieuw Amsterdam. ISBN 90-46803-40-0 . e 14,95
> meccano / de ruwe gids,
> arnhem am rhein
hanco kolk Meccano speelt zich af in het gelijknamige vorstendommetje aan de Middellandse Zee, waar de rijken der aarde leven als het personeel van de allerrijksten der aarde. Het leven wordt er beheerst door hebzucht, hedonisme en opportunisme. De Ruwe Gids geeft de lezer inzicht in de gebruiken van dit imaginaire stadstaatje, waar de overtreffende trap de norm is. De Velpse striptekenaar Hanco Kolk vertelt het verhaal van vijf personages die, te midden van de chaos en perversie van een kantelende maatschappij, zoeken naar de maakbaarheid van perfecte liefde en totale vrijheid. De Ruwe Gids is het vierde en laatste deel van Kolks meesterproef Meccano. Uitgeverij De Harmonie. ISBN 90-61698-28-9. € 19,95
> ruim zicht,
jan siebelink & klaas gubbels De vrienden Jan Siebelink en Klaas Gubbels realiseerden gezamenlijk een prachtige uitgave. De setting van het verhaal van Siebelink is de Veluwezoom: het decor van zijn jeugd, die zich in Velp en omgeving afspeelde. Jan Siebelink brengt de lezer in een oogwenk terug in de tijd, naar een bruidsfeest op een warme dag in augustus, met als middelpunt villa Ruimzicht. De Veluwezoom is ook een vertrouwd decor voor de geboren Rotterdammer Klaas Gubbels, die al decennia woont en werkt in Arnhem. In zijn onnavolgbare stijl illustreert hij het verhaal van Siebelink met zes aquarellen.
Arnhem gaat vrijwel al zijn gebieden aan de Rijn herstructureren, herbestemmen, ontwikkelen of herwaarderen. Waar de stad nu nog met de rug naar het water ligt, zal Arnhem de komende jaren transformeren tot een stad aan de rivier. Onder leiding van het Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Arnhem CASA zijn vijftig ontwerpers, ondernemers, ontwikkelaars, beeldend kunstenaars en andere creatieven op reis geweest naar Düsseldorf om hier samen met de stedenbouwkundigen en architecten van het Düsseldorfer Rheinpromenadeplan na te denken over de kansen die Arnhem heeft als stad aan de Rijn. Het boekje Arnhem am Rhein is een reisverslag van deze excursie en geeft inzicht in de uitkomsten van de workshops. Tevens schrijft de architect/stedenbouwkundige van het Rheinpromenadeplan Benedict Stahl zijn bevindingen over Arnhem en de mogelijkheden van de stad aan de rivier.
Uitgegeven door CASA, Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Arnhem. ISBN 90-78871-01-9. € 10,=
Uitgeverij d’jonge Hond ism De Geiten Pers. ISBN 90-89100-20-7. € 17,95 > met dank aan marleen pelle, boekhandel hijman en arends
boekenpagina1.indd 2
12/2/07 6:23:26 PM
jac. toes < 33
eigen column
zandkorrel > Onlangs zag ik in een special van de Boeddhistische Omroep de merkwaardigste Arnhemmer die ik ooit heb ontmoet. Ik leerde hem kennen onder de naam Si Fu Meijers, maar tegenwoordig bleek hij als prins Ganjuuryn Dschero Khan door het leven te gaan. In zijn geboorteland Mongolië is namelijk ontdekt dat hij een rechtstreekse afstammeling van de wereldveroveraar Djengis Kahn is. Oudere Chinezen herinneren zich misschien nog zijn schuilnaam, Chen Tao Tze. Die gebruikte hij toen hij als peuter met een Taoïstische monnik Mongolië ontvluchtte, uit vrees voor de toenmalige regering die in zijn familie een bedreiging van de macht zag. Via Sjanghai kwam hij terecht in Nederlands-Indië waar een Nederlandse KNIL-militair hem adopteerde. Bij de burgerlijke stand daar werd hij ingeschreven als Gerard Karel Meijers. Misschien wat gewoontjes, maar de bijnamen die hij later kreeg, liegen er niet om: de Onoverwinnelijke alias de Tijger van Taiwan. “Ik ben slechts een zandkorrel in de woestijn”, luidde zijn lijfspreuk, maar wel een zandkorrel die niet opkeek van een zandstorm meer of minder. Zijn levensloop was al net zo schilderachtig als zijn namen. Hij vocht in vier oorlogen: tegen de Japanners in WOII, tijdens de politionele acties tegen de Indonesische vrijheidsstrijders, met de Nederlandse troepen tegen Noord-Korea en ten slotte aan de zijde van de Amerikanen in Vietnam. Si Fu moet tegen tachtig lopen, maar hij straalt nog steeds die leeftijdloze kracht uit die een geboren krijger van hem maakt. In de Boeddhistische uitzending was hij wel wat milder geworden, getuige uitspraken als: “Achter elk kwaad schuilt het goede en achter al het goede staat ook het kwaad.”
column.indd 2
In 1972 meldde ik me bij hem in een impuls om mij weerbaarder te maken na een akkevietje met vetkuiven die de pest hadden aan hippies en lang haar. Volgens een Duitse biograaf had Si Fu toen al 200 tegenstanders in zogeheten nabijgevechten gedood. Anderzijds was hij ook op handen en voeten van Velp naar Bronbeek gekropen om de wereldvrede de helpende hand toe te steken. In Arnhem was hij neergestreken om o.a. het pooierdom onschadelijk te maken. In die tijd woedde een felle strijd om de hegemonie over het Spijkerkwartier. Regelmatig beschoten de heren gangsters elkaar met jachtgeweren, dekking zoekend achter de geparkeerde auto’s. Hun werkneemsters zaten toen nog verspreid over de hele wijk achter de ramen, van de Boulevard tot de Steenstraat en van de singels tot de spoorlijn. Een behoorlijk stukje stad waar het wel loonde om er de ongekroonde koning te zijn. Si Fu’s antwoord op dat geweld: een kempo vechtsportschool waar hij de strijdende partijen les gaf in agressiebeheersing en respect voor de tegenstander. Het moet gezegd, hij had daar ook het gezag voor want hij was een meester in vele wapens. Ooit stonden we braaf in de dojo onze kumite’s te oefenen, toen plotseling de shuriken ons om de oren vlogen. Stalen stervormige werpwapens die als cirkelzaagjes door de lucht flitsten. “Ja, jongens, met kempo houd je geen kogels tegen!” grijnsde hij naar onze
> foto rens plaschek
verbouwereerde gezichten, gevolgd door zijn standaardbezwering: “Een vermeden gevecht is een gewonnen gevecht!” Die wijsheid was er even niet toen in 1969 Het Vrije Volk - de voorloper van De Gelderlander - een badinerend artikel publiceerde over Si Fu’s capaciteit om met de blote vuist bakstenen doormidden te slaan. Si Fu pikte dat niet en eiste rectificatie. Dat weigerde de hoofdredacteur: onafhankelijke journalistiek stond nog hoog in het vaandel. Si Fu bedacht een gepaste tegenactie. Hij huurde een bulldozer bij bouwbedrijf Heijting en reed naar het Gele Rijdersplein. Daar nam hij de aanvalspositie in, gaf gas en denderde dwars door de voorpui de krant binnen. Halverwege de hal kwam hij tot stilstand. De aanwezige journalisten vluchtten alle kanten op. Si Fu stapte uit, bekeek de aangerichte verwoestingen en zal ongetwijfeld hebben geconstateerd dat hij daarvoor met de blote vuist meer tijd had nodig gehad. Voor deze unieke lezersreactie is hij nog tot een gevangenisstrafje veroordeeld, maar niemand heeft ooit de moeite genomen om hem eraan te herinneren die uit te zitten. Als verzoeningsgebaar heeft hij tijdens een officiële bijeenkomst de redactie een eigen gefabriceerd kunstwerk cadeau gedaan. Kwam er toch iets goeds achter de kwaadheid te voorschijn.
■
12/2/07 6:27:01 PM
winter 2008
> fotografie gerhard witteveen & sushilla kouwen, art direction marc kluijver, styling claudia van der kolk, merel van garderen, visagie mariĂŤlle essenstam, modellen hannah van well, lars de beurs, irene sporre (visage modelagency) traffic en productie monique eemsing, met dank aan de nettenfabriek en to events
Modeshoot_Arnhem.indd 2
12/2/07 5:46:07 PM
Modeshoot_Arnhem.indd 3
12/2/07 5:46:12 PM
pak overhemd sjaal witteveen menâ&#x20AC;&#x2122;s shop
Modeshoot_Arnhem.indd 4
12/2/07 5:46:28 PM
broek overhemd sjaal schoenen ben barton
Modeshoot_Arnhem.indd 5
jurk modehuis mar ketting soul riem mcclaud
12/2/07 5:46:44 PM
jurk en ketting soul
Modeshoot_Arnhem.indd 6
12/2/07 5:46:59 PM
rok en body modehuis mar bustier soul tas troika
Modeshoot_Arnhem.indd 7
12/2/07 5:47:16 PM
top soul bril en ketting 4d optiek
Modeshoot_Arnhem.indd 8
12/2/07 5:47:33 PM
lingerie intimici tas jerry williams stoel troika
Modeshoot_Arnhem.indd 9
12/2/07 5:47:50 PM
binnenkijken bij... binnenkijkenbij.indd 2
12/2/07 6:31:26 PM
bart en ineke hoefsloot < 43
binnenkijken bij
bart en ineke hoefsloot > tekst jeanne ram, fotografie cor verdouw
Ik sta voor het huis van Bart en Ineke Hoefsloot in Elst. Links van de voordeur zie ik één bouwlaag en rechts zijn er twee met een prachtig gebogen zinken dak. Aan de buitenkant is het ronde dak goed te zien maar binnen niet omdat er met verlaagde plafonds is gewerkt. Bart en Ineke Hoefsloot zijn te benijden. Sinds 1995 woont het echtpaar met hun drie kinderen in een karakteristiek huis aan de Wuurdse Plas. “Ik hoopte altijd zelf een keer te kunnen bouwen en dat is uiteindelijk gelukt”, vertelt Bart. “We woonden al negentien jaar in Elst maar we waren op zoek naar een stuk grond om onze droom te verwezenlijken.” Na lang zoeken hebben ze een kavel kunnen kopen in de wijk de Wuurdse Plas aan de Notarisappel. In samenwerking met architect Peter Blomjous is er iets moois tot stand gekomen. ▷
binnenkijkenbij.indd 3
12/2/07 6:31:27 PM
44 > bart en ineke hoefsloot
binnenkijken bij
â&#x20AC;&#x153;Hier willen wij nooit meer weg, tenzij ze ons horizontaal de deur uit moeten dragenâ&#x20AC;?
binnenkijkenbij.indd 4
12/2/07 6:31:33 PM
bart en ineke hoefsloot < 45
binnenkijken bij
▷ “We hadden, in de hoop ooit te
kunnen bouwen, al tien jaar in woon- en architectuurbladen gekeken om ideeën op te doen. We knipten alles wat we mooi vonden eruit en uiteindelijk ging het hele pakket naar de architect. Alles is toen naar wens verlopen. Er waren geen restricties van de gemeente, het was in één keer goed, geen mitsen en maren.” In feite heeft Peter Blomjous een cascohuis ontworpen en Bart en Ineke hebben verder alles in eigen beheer gedaan zoals plafonds, deuren, afwerking van daklijsten en wanden. In hun vorige huis was het iets te donker en dat wilden ze in hun nieuwe woning beslist niet. Daarom is er opvallend veel glas gebruikt, alle ruimtes zijn open en licht maar de grootste verrassing is het uitzicht aan de achterkant op de Wuurdseplas. “Als je de voordeur opendoet sta je in één lijn met deze steiger”, wijst Bart naarbuiten. De zon staat laag, de ganzen vliegen luidruchtig in fraaie formaties over de plas, een grote polyester plastiek van Pieter Kortekaas staat op de granieten tuinbetegeling. De woonkamer is ruim, veel moderne kunst aan de muur, een ronde bank van Montis
binnenkijkenbij.indd 5
en een draaibare gashaard die de aandacht trekt door de aparte vormgeving. De muur is eigenlijk op de maat van de haard gemaakt. Uit het vorige huis is een witte, strakke kast meegekomen en ook daarvoor is de wand op maat bedacht. “Het was een voordeel dat we wisten dat we gingen bouwen. De vorm en de grondmaat van het huis waren ons bekend.” De keuken is praktisch ingericht, mooie schuifdeurkasten verbergen het servieswerk, in de hoek van de vensterbank liggen twee verrekijkers want ook de keuken is helemaal tuingericht. “Als er nevel boven de weilanden ligt, lijken de koeien te zweven”, zegt Bart enthousiast. Ineke en Bart zitten vaak op één lijn wat betreft inrichting en kunst. Wat ze samen niet hebben zijn groene vingers. Ze houden niet van tuinieren en daarom is er dit voorjaar kunstgras gelegd. “We hadden het tien jaar eerder moeten doen”, zegt Ineke. “Het voordeel is dat de technieken inmiddels verbeterd zijn en de kwaliteit niets te wensen overlaat”, vult Bart aan terwijl we naar boven lopen waar een ronde
voorgevormde balustrade zichtbaar is. Boven zijn drie slaapkamers, een badkamer en een bergruimte, wellicht in de toekomst geschikt als sauna. De ouderslaapkamer is beneden en beschikt ook over een badkamer. Het huis vergt weinig onderhoud. De houtbetimmeringvan Western Red Ceder aan de buitenkant hoeft niet gelakt te worden, het zinken dak en de aluminium pui zijn ook onderhoudsvriendelijk en het kunstgras spreekt voor zich. De perfecte samenwerking tussen architect en woninginrichter heeft overal zijn vruchten afgeworpen. “Hier willen wij nooit meer weg, tenzij ze ons horizontaal de deur uit moeten dragen”, lacht Bart. Binnenkijken bij Bart en Ineke is een waar genoegen. Maar ook buiten is de sfeer indrukwekkend. De zon is bijna onder, het riet vangt de laatste stralen en de koeien grazen onverdroten door.
■
12/2/07 6:31:36 PM
46 > lekker uit eten in de regio
> Café Brasserie Dudok Arnhem Koningstraat 40, Arnhem. Telefoon 026 351 18 72 www.dudok.nl Geopend van maandag t/m donderdag van 09.00 tot 24.00 vrijdag en zaterdag van 09.00 tot 01.00 en zondag van 10.00 tot 23.00
eigen culinair
Pal onder de majestueuze toren van de Eusebiuskerk, op een plek met grote historie, is café brasserie Dudok Arnhem gehuisvest in een rijksmonumentaal pand: de voormalige Van Ranzow Bank. Daarbij bevindt Dudok Arnhem zich op een steenworp van het Arnhemse winkelhart met ruim voldoende parkeergelegenheid in de nabijheid. Een ideale plek om af te spreken dus. Op de begane grond bevindt zich de grote café-brasseriezaal met 150 zitplaatsen. Boven is een spectaculaire ruimte voor recepties, diners, vergaderingen, lezingen en debatten.
De Eusebiuskerk: het hoog(s)te punt van Arnhem. > Eusebius Arnhem Kerkplein 1,6811 EB Arnhem Tel. 026-4435068 info@eusebius.nl www.eusebius.nl
> Memories of Asia Velperplein 16, Arnhem Telefoon 026 445 26 51 info@memoriesofasia.nl www.memoriesofasia.nl Geopend dagelijks vanaf 17.00 uur Dinsdag gesloten.
> Restaurant Kleyn Hartensteyn Utrechtseweg 226, Oosterbeek Telefoon 026 334 21 21 info@kleyn-hartensteyn.nl www.kleyn-hartensteyn.nl Geopend van Dinsdag t/m Zondag vanaf 11.00 uur en Zaterdag vanaf 17.00 uur
> Restaurant De Prinsehove Kanaal Zuid 344, 7364 CA Lieren Telefoon 055 505 3024 www.prinsehove.nl info@prinsehove.nl Geopend maandag en woensdag t/m vrijdag van 12.00 tot 14.00 en van 17.00 tot 22.00 Zaterdag en zondag van 17.00 tot 22.00. Dinsdag gesloten
> Zilli & Zilli Mariënburgstraat 1 6811 CS Arnhem Telefoon:026-4420288 Fax:026-4424895 reserveren@zillizilli.nl, info@zillizilli.nl www.zillizilli.nl Geopend dinsdag t/m zaterdag van 11.30 tot 22.00 uur. Zondag van 17.00 tot 22.00 uur
culinairCOR.indd 2
Het imposante, markante en historisch bouwwerk is van oudsher het middelpunt van de stad.Het unieke monumentale gebouw biedt een uitstekend decor voor vele soorten evenementen. De laatgotische kerk, torenzaal en kapellen zijn een ideale omgeving voor diners vanaf 20 personen op 30 meter hoogte in de toren tot grootschalige feesten voor 1500 personen in het gehele complex. Kortom: stijlvol, klassiek, warm, feestelijk, zakelijk formeel of juist intiem.
AIIon Cheng, de ‘geestelijk vader’ van Memories
of Asia, vindt het belangrijk om in de keuken oude tradities te combineren met nieuwe inzichten. De kleine, verse gerechtjes die in de keuken worden bereid, zijn een heerlijke kennismaking met de Zuid-Kantonese keuken. Cheng: “In China worden in de kleinere restaurants juist vaak hapjes gegeten in plaats van complete schotels. Daar eet je samen met vrienden, hebt er een goed gesprek onder het genot van een kruik Chinese wijn. Aan die gezelligheid houd je mooie memories over. Dat is ook onze filosofie.”
In ons kleurrijk ingerichte restaurant kunt u genieten van een lunch of diner uit onze Frans georiënteerde keuken. Op vrijdag en zaterdag wordt de avond opgeluisterd door de Hartenbrekers, onze zingende bedieningsbrigade.De verschillende niveaus zorgen voor leuke hoekjes, doorkijkjes, intimiteit en een rookvrije ruimte. Op mooie avonden geeft het terras u een echt vakantiegevoel. Voor kleine en grote gezelschappen, recepties, feesten of diners, kunt u terecht in de Wijnkelder of de Kroonzaal.
Authentiek, eigentijds en ontspannen: dit is de
sfeer van restaurant dePrinsehove. De kaart wordt gekenmerkt door een kassieke basis in een jas van nu en wordt 4 à 5 keer per jaar vernieuwd. dePrinsehove is landelijk gelegen aan het Apeldoorns kanaal op circa 5 minuten rijden vanaf Apeldoorn en de afrit van de A1/A50.
Een sfeervol en eigentijdse trattoria waar gasten welkom zijn voor een borrel, lunch en diner. De zeer gevarieerde en met regelmaat wisselende menukaart is samengesteld uit dagverse seizoensproducten. Zilli & Zilli beschikt tevens over een sfeervolle aperitiefruimte en een eeuwenoude wijnkelder voor gezelschappen tot 14 personen.
12/5/07 10:41:48 AM
kado tips < 47
eigen promotie
winterse kado tips
1 ‘Clare’ uit de outdoor collectie van Dubbery. Kleuren: Walnut en Brown/Mahogany. Maten: 37 t/m 42. Prijs 1 380,00 verkrijgbaar bij Mijmeringen, Emmastraat 11, Velp, 026 – 364 39 91 2 Ben Barton Shirt 1 69,00 en Das 1 49,95 Shawl 1 39,95 Manchetknopen v.a. 1 7,50 Verkrijgbaar bij Ben Barton Store, Dwingelstraat 8 Musiskwartier (t.o. Schuurman Schoenen), Arnhem. 026 351 74 77 3 ‘Fee’ uit de Fantasyline van De Originele Trollbeads Sinds 1976. Prijs vanaf 1 85,00 verkrijgbaar bij Juwelier Helldorfer Presikhaaf, Hanzestraat 197, Arnhem. 026 361 02 63 4 ‘Mdoctor’ uit de tassencollectie van Jerry Williams. Prijs 1 180,00 verkrijgbaar bij Jerry Williams, Hoofdstraat 106a, Velp. 026 - 363 83 60
1 2 3 4
Kadotips.indd 2
12/2/07 7:00:18 PM
st. elisabeths gasthuis
st elisabeth gasthuis.indd 2
een veelbewogen geschiedenis
12/2/07 6:45:05 PM
eigen vintage
> Ruim een eeuw was het St.Elisabeths Gasthuis nauw verweven met de Gelderse hoofdstad. Het was een vertrouwd beeld wanneer bezoekers een parkeerplaats zochten of uit de trolleybus stapten om familie en bekenden een bezoekje te brengen. Die tijd is voorbij, het ziekenhuis werd in 1997 gesloopt, alleen het hoofdgebouw en de kapel, die onder bescherming stonden van de monumentenwet, bleven behouden. Het gebouw werd gerestaureerd en nu is het een appartementencomplex. Boven de hoofdingang is de naam van het gasthuis nog goed te zien. Het was vernoemd naar Elisabeth van Thüringen, beschermheilige van het ziekenhuis. Het Arnhemse ziekenhuis werd in 1878 gesticht door de vermogende pastoor Van Basten Batenburg. Hij vond dat er verbetering moest komen in de ziekenzorg voor de armen in de stad. In 1880 kocht hij villa Zomerlustaan de Utrechtseweg. De bestuursvorm was een vereniging maar deze werd vier jaar later omgezet in een stichting. De Arnhemse architect J.W. Boerbooms kreeg in 1891 opdracht tot het maken van plannen voor het nieuwe St. Elisabeths Gasthuis, eveneens aan de Utrechtseweg. Op 24 juli 1894 werd het rooms-katholieke ziekenhuis ingewijd. De inwoners van Arnhem konden tegen betaling van tien cent een kijkje nemen in het gebouw dat in neo-renaissancestijl was vormgegeven. Binnen trok een centraal trappenhuis de aandacht met links en rechts ruime gaanderijen met boogopeningen. De tegelvloeren werden uitgevoerd in veelkleurige, geometrische patronen. Aan de noordwestzijde van het gasthuis werd in 1906 een kapel voltooid. De ziekenverzorging vertrouwde men toe aan Franciscanessen uit Münster en pas later aan lekenverpleegsters. Het Duitse element in de cultuur van het ziekenhuis zou na 1945 verdwijnen.
st elisabeth gasthuisCOR.indd 3
st. elisabeths gasthuis < 49
> tekst jeanne ram, fotografie lusan drost & marc kluijver, met dank aan bewoonster gerda geven
Evacuatie september 1944 Op zondag 17 september 1944 landde in het kader van de operatie Market Garden de Eerste Britse luchtlandingsdivisie bij Heelsum en Wolfheze met als doel de verovering van de Rijnbrug in Arnhem. Er was veel tegenstand van de Duitsers en de situatie rond het ziekenhuis werd te gevaarlijk, het lag precies in de vuurlinie. Op 20 december werd tot evacuatie besloten onder begeleiding van het Rode Kruis. De burgerpatiënten werden overgebracht naar het Diaconessenhuis, maar enkele dagen later vond de totale evacuatie van Arnhem plaats. Er werden noodhospitalen ingericht in Nunspeet en Nijkerk. Het Elisabeths Gasthuis was vervolgens afwisselend in handen van de Engelsen en de Duitsers. Na de oorlog Na de tweede wereldoorlog ontwikkelde de medische wetenschap zich snel, de behandelmethodes werden verfijnder, de medische apparatuur geavanceerder. In 1961 werd het St. Elisabeths Gasthuis uitgebreid met een behandelhuis. Het nieuwe gebouw had een open dakterras, de gevels waren
▷
12/5/07 9:44:14 AM
50 > st. elisabeths gasthuis
eigen vintage
â&#x2013;ˇ deels gemetseld in geglazuurde steen
en deels bekleed met kunststeenplaten. Er volgden later meerdere uitbreidingen. In de jaren zeventig ontstond een beleid dat was gericht op toenemende samenwerking tussen de drie Arnhemse ziekenhuizen. Na een langdurig fusieproces werden het St. Elisabeths Gasthuis, het Gemeenteziekenhuis en Diaconessenhuis samengevoegd en vond op 12 mei 1995 de officiĂŤle opening van ziekenhuis Rijnstate aan de Wagnerlaan plaats.
Appartementencomplex In het hoofdgebouw van het oude St. Elisabeths Gasthuis werden tussen 1998 en 2001 uiteindelijk 35 luxe woonappartementen gerealiseerd met uitzicht op de Rijn. Een bewoonster van het complex geeft mij de gelegenheid binnen een kijkje te nemen. Veel originele elementen zijn bewaard gebleven zoals de monumentale trap, de met stucwerk versierde plafonds en de prachtige tegelvloer. Nieuw is de grote glazen lift van waaruit je het gebouw goed kan overzien. Het is heel stil, er lopen geen verpleegsters en specialisten meer over de gangen, er is geen geroezemoes van bezoekers en ook de portiersloge links in de hal is verleden tijd. De oude operatiekamer met de vijf grote ramen is omgetoverd in een fraai appartement. Beneden is een ontmoetingsruimte gekomen en men beschikt ook over een vergaderkamer. In de hal worden de weldoeners van het ziekenhuis herdacht. De namen staan in mooie marmeren platen en geven een nostalgisch tintje aan de ruime hal. Als ik weer buiten sta, kijk ik nog even om naar het markante gebouw met de symmetrische opzet aan de voorzijde. De tijden mogen dan veranderd zijn, onveranderd blijven de letters boven de hoofdingang die de naam St. Elisabeths Gasthuis vormen.
â&#x2013;
st elisabeth gasthuisCOR.indd 4
12/5/07 9:44:20 AM
muziek < 51
eigen tips
> joni mitchell - shine (Hear/Universal) In 1998 verscheen het laatste album van Joni Mitchell met nieuw materiaal en vijf jaar geleden maakte ze bekend zich alleen nog op het schilderen te richten. Maar zie: het bloed kruipt waar het niet gaan kan en dus is hier Shine. Het is haar werk met het Alberta Ballet dat haar over wist te halen tot het maken van een nieuw album. Ook de oorlog in Irak inspireerde Mitchell, maar Shine is zeker niet alleen maar een politiek album. Het hoge stemgeluid is verdwenen maar gebleven is Mitchell’s unieke gevoel voor melodie, afwijkende songstructuren en jazzy arrangementen. Shine klinkt zeer spaarzaam, maar verveelt geen moment.
> nynke laverman - de nacht van de maisfrou (Munich) Na een zwaar seizoen waarin ze een zegetocht maakte langs de Hollandse theaters stond Nynke Laverman deze zomer in de Friese bossen in de theatertún voor een speciale opdracht, namelijk de opname van een dvd. Haar ensemble werd voor de gelegenheid uitgebreid met een strijkkwartet en ook de weergoden stonden aan haar zijde. Vrij als een vlinder staat Nynke op het podium. De liederencyclus De Maisfrou over liefde, passie en de vier oervrouwen, is haar tweede natuur geworden. Dat is nu allemaal voor de eeuwigheid vastgelegd op deze fraaie cd en een afzonderlijk daarvan uitgebrachte dvd.
> anouk - who’s your momma (EMI) Na het grote succes van Hotel New York trok Anouk met haar man - Postman zanger Remon Stotijn - en haar kinderen naar Ohio. Na een tijdje in Los Angeles en Cincinatti te hebben gewoond keert het gezin terug, maar wel met een nieuw album onder de arm. Who’s Your Momma maakte Anouk samen met producer Glen Ballard die we natuurlijk kennen van zijn werk met Alanis Morissette. De nummers zijn o.a. geschreven in samenwerking met Stotijn en haar vaste schrijfpartner Bart Veen. Met deze plaat kan het niet uitblijven of Anouk wordt een megaster van on-Nederlandse proporties.
> roisin murphy - overpowered (EMI) Roisin Murphy is terug, met een erg afwisselend en vooral heel mooi album. Het openingsnummer is dromerig en bijna romantisch, maar zet je behoorlijk op het verkeerde been. De rest van het album van de ex-zangeres van Moloko is veel meer electro en house, maar bevat ook meer discobeats en pop, en ook veel meer up-tempo. Op Overpowered staan meer echte popliedjes, met mooie melodieën, die stuk voor stuk enorm pakkend zijn. Nergens wordt het cheesy of saai. Roisin overpowert opnieuw.
> robert plant & alison krauss - raising sand (Universal) Als de legendarische frontman van Led Zeppelin samen met een icoon uit de bluegrass een plaat maakt, moet dat wel iets heel bijzonders opleveren. Zeker als de productie in handen ligt van T Bone Burnett, onder meer verantwoordelijk voor de soundtrack van O Brother, Where Art Thou? Raising Sand is dan ook een plaat met een verhaal. Robert Plant en Alison Krauss hebben elkaar leren kennen tijdens een Leadbelly-tribute, waar hun samenwerking naar meer smaakte. Beide artiesten zijn dan ook niet bang om verder te kijken dan de geijkte grenzen van hun genres. Dit heeft geresulteerd in een plaat waarbij vroege stadsblues wordt samengesmolten met West Texas country en folkrock. Met medewerking van topmuzikanten als Marc Ribot, Dennis Crouch, Mike Seeger, Jay Bellerose, Norman Blake, Greg Leisz, Patrick Warren en Riley Baugus worden de liedjes van volleerde songsmeden als Tom Waits, Gene Clark, Sam Phillips, Townes van Zandt, Everly Brothers en Mel Tillis volledig eigen gemaakt. De tijdloze rootsmuziek die dit oplevert, wordt op een ongedwongen manier gespeeld en is werkelijk adembenemend. Deze onverwachte combinatie levert meer op dan de afzonderlijke delen. Robert Plant bewijst ook goed te zijn in het zingen van harmonieën en Alison Krauss blijkt ook in een rocksetting haar mannetje te staan. Raising Sand is een juweel. > met dank aan platomania
cd_pagina.indd 2
12/5/07 11:13:06 AM
vesta_gebouw.indd 2
12/2/07 7:05:17 PM
vesta-gebouw < 53
eigen architectuur
vesta-gebouw:
imposante gevel met monumentale hal > Een groot, donker, wat plomp ogend kantoorpand dat wel eens is omschreven als ‘dominant’. Het Vesta-gebouw aan de Jansbuitensingel is het laatste bouwwerk dat de bekende architect Willem Diehl in Arnhem neerzette. Sinds 1932 staat het bakstenen kantoorgebouw aan de singel en sinds 1989 is het in gebruik als hoofdkantoor van de Westermeijer Groep. > tekst henk meutgeert, fotografie thea van der heuvel
Sinds de oude ‘Zijpse Poort’ enkele jaren geleden plaats maakte voor de nieuwe spoorbrug is het kantoorpand van architect Diehl nog prominenter aan de rand van het Willemsplein aanwezig. Doordat er twee gebouwen naast het Vesta-gebouw verdwenen zijn, valt de zijgevel aan die kant nog meer op. Dat verdwijnen van die gebouwen is er ook de oorzaak van dat de Jansbuitensingel met het pand van Westermeijer begint met huisnummer vijf. Willem Diehl heeft zijn sporen in en rond het centrum van Arnhem nagelaten. Een flink aantal woningen in de Transvaalbuurt, waarvan sommige in de Engelse cottagestijl, werd door hem ontworpen. Het komend voorjaar te openen poppodium Luxor, destijds gebouwd als bioscoop annex theater, is ook van zijn hand. Hetzelfde geldt voor het fraaie witte Jugendstilpand uit 1905 aan de andere kant van de spoorbrug. Het werd door hem ontworpen in opdracht van de Arnhemse kruidenier Belderbos. Beide gebouwen ogen luchtiger dan het Vestakantoor, dat ieder jaar rond de jaarwisseling door de verlichte boompjes aan de straatzijde een iets frivoler aanzien krijgt. Maagden
Het pand werd gebouwd voor de verzekeringsmaatschappij Vesta, genoemd
vesta_gebouw.indd 3
naar de Romeinse godin van huis en haard. Later veranderde de verzekeraar in Victoria Vesta. Op een reliëf boven de deur, naar een ontwerp van de bekende Arnhemse beeldhouwer Gijs Jacobs van den Hof, zijn de Vestaalse maagden bij het eeuwig brandend haardvuur afgebeeld. Boven die ingang, daar waar het dak begint, is de naam Vesta in natuursteen uitgevoerd, bekroond met een beeld van een man en een vrouw, eveneens scheppingen van Jacobs van den Hof. Boven op het dak staat een klein klokkentorentje. De ingangspartij, die nu in groene letters de naam van de huidige gebruiker laat zien, is het meest in het oog springende deel van het gebouw. De deur onder de luifel geeft toegang tot een bijzondere, statige hal die rijk gedecoreerd is met onder andere zwart en wit marmer en mooi tropisch hout. Twee trappen ontsluiten de bovenliggende etages. Halverwege de imposante trappartij bevinden zich zes glas-in-loodramen met voorstellingen die begrippen als Moed en Arbeid uitbeelden. Deze hal is anno 2008 ongetwijfeld het meest indrukwekkende deel van het kantoorgebouw, vooral doordat er in de rest van het pand sinds de bouw veel is veranderd en verbouwd.
Ramen
Al in de jaren zeventig verdween Victoria Vesta uit haar kantoorpand, maar er werd geen nieuwe bestemming voor het gebouw gevonden. De KPN huisde nog een aantal jaren in het pand dat daarna weer leeg kwam te staan. Een kraakactie bracht nieuwe gebruikers. Nadat de Arnhemse politie al na enkele dagen een eind maakte aan deze bewoning, kwamen er anti-krakers voor terug. Eind jaren tachtig betrok Westermeijer het kantoorgebouw. Het familiebedrijf belegt in vooral zakelijk onroerend goed en bemiddelt bij het beleggen in deze sector. Er werken nu ruim twintig personeelsleden in het Arnhemse hoofdkantoor van de belegger, waarvan een deel verhuurd is aan een ander bedrijf. Buiten de imposante halpartij, die onder monumentenzorg valt, is er binnen niet veel meer dat van de inrichting uit de jaren dertig is overgebleven, vertelt woordvoerder Van Roekel van de Westermeijer Groep. De leegstand en de kraak- en anti-kraakperiode in de jaren tachtig hebben het pand geen goed gedaan, zegt hij. De binnenkant van het gebouw is grotendeels verbouwd tot moderne kantoorruimtes. Wel zijn een aantal gesneuvelde glas-in-lood-ramen in ere hersteld.
■
12/2/07 7:05:20 PM
54 > wtc
026
026WTC In de opvallende Rijntoren direct naast het Arnhemse Centraal Station is het WTC Arnhem gevestigd. Wat speelt zich daarbinnen eigenlijk af? Eigen! zet het voor u op een rijtje met een selectie van de bedrijven die er gevestigd zijn â&#x2013;ˇ > fotografie imre csany
026 WTC.indd 2
12/2/07 7:09:50 PM
wtc < 55
026
Crystal Cable
Crystal Cable ontwerpt, produceert en distribueert high end audio- en videoverbindingskabels. Het geheim van Crystal Cable zit in het gebruik van puur zilveren geleiders die, geïnjecteerd met goud, muziek de lucht in sturen die de kwaliteit van livemuziek evenaart. Alle Crystal Cable producten zijn verrassend fraai ontworpen: onze kabels zijn een sieraad in het interieur. Maar technologie en design zijn slechts instrumenten om het grote doel te bereiken: pure en natuurlijke muziekweergave. Crystal Cable heeft haar hoofdkantoor gevestigd in het World Trade Centre in Arnhem – een ideale locatie voor dit internationaal opererende bedrijf. Na 3 jaar distribueren ze in 45 landen, in de toekomstplanning staan interessante producten zoals een compleet nieuwe kabellijn en een spectaculaire kristalglazen luidspreker. Regardz Meeting Center Arnhem
Regardz Arnhem opende in september 2005 zijn deuren in het markante en veelbesproken WTC. Het meeting center beschikt over 22 moderne vergaderzalen, een kleurrijk restaurant en een coffee corner. Sindsdiens heeft Regardz zich ontwikkeld tot dé locatie voor bijeenkomsten in Arnhem. Door de uitstekende bereikbaarheid, de gegarandeerde kwaliteit en de oprechte aandacht weet het Arnhemse bedrijfsleven het Regardz Meeting Center steeds vaker te vinden. Eerder dit jaar werd dit beloond door de verkiezing tot Trainingslocatie van het Jaar 2007 door het landelijke magazine Business in HRD. De faciliteiten van Regardz en het adembenemende uitzicht over Arnhem en omgeving bevallen de bezoekers blijkbaar zo goed, dat zij ook hun grotere congressen voor 250-300 personen hier willen onderbrengen. BUSIOP Nederland
BUSIOP staat voor Business Optimum, een uniek en nieuw franchisesysteem. De kern van de formule bestaat uit de opzet van een reeks gemeenschappelijke full-servicekantoren voor zelfstandige ondernemers in de zakelijke dienstverlening, met omzetvergroting en kostenreductie als doel. Deze kantoren worden geleid door ervaren managers/ondernemers die zorgen voor een professionele en volledig ingerichte kantooromgeving en voor centrale acquisitie van opdrachten. Hierdoor kan de aangesloten zelfstandige ondernemer zich
055 NIEUW 026 WTC COR.indd 3
meer focussen op zijn core business en dus meer omzet genereren Desgewenst kan hij gebruikmaken van training, coaching en begeleiding. De BUSIOP-vestiging in het WTC isverantwoordelijk voor de ondersteuning, training en begeleiding van de kantoorhouders/franchisenemers. Park Legal
Advocatenkantoor Park Legal B.V. is gespecialiseerd in het intellectuele eigendomsrecht (zoals merkenrecht en auteursrecht en het IT-recht (waaronder softwarelicentie-contracten en IT-onderhoudscontracten). Het advocatenkantoor is in 2003 in Arnhem opgericht door Gert Jan van de Kamp, die daarvoor op dezelfde gebieden doceerde aan de Radboud Universiteit en als advocaat werkte. De cliënten van Park Legal zijn met name grote en middelgrote bedrijven uit de ICT-, uitgevers-, mode- en meubelwereld. Park Legal is een gespecialiseerd bureau vanuit de filosofie dat hierdoor een hoge kwaliteit van juridische dienstverlening kan worden geboden. De relatie met cliënten is laagdrempelig en gebaseerd op respect en onderling vertrouwen. SU Groep BV
Als een van de weinige drukkerijen in Nederland richt SU Groep BV zich op exclusief drukwerk. Het verkoopkantoor is gevestigd in het toonaangevende World Trade Center, waar SU Groepook een volwaardige ontwerpafdeling heeft voor het vervaardigen van reclame-uitingen als magazines, brochures en huisstijlen. SU Groep BV heeft een betrouwbare en efficiënte drukfaciliteit en biedt de producten en diensten op een wereldwijde basis aan. Hiernaast werkt de drukkerij met een collectieve richtlijn, die bestaat uit productiebetrouwbaarheid, productiekwaliteit en veelzijdigheid in antwoord op veranderende vereisten. Naast het gehele grafische traject kan men hier terecht voor het vervaardigen van volwaardige websites, zowel content management systeem als volledige flashwebsites. YER
YER Young Executive Recruitment is het grootste wervingsbureau in Nederland dat zich richt op functies op HBO- en WOniveau. De organisatie is 20 jaar geleden
opgericht door de huidige directeuren, toen nog ‘met een fiets en een fax’. Inmiddels werken er ruim 450 medewerkers in Nederland, Duitsland, België en Spanje en sinds deze zomer ook Amerika. De Werving & Selectie Consultants werken vanuit functiegebieden zoals Finance, ICT, Marketing & Sales, Juridisch, Productie, Logistiek en HRM. Alle consultants hebben werkervaring in deze functionele gebieden waardoor ze diepgaande gesprekken met kandidaten en opdrachtgevers kunnen voeren. YER werkt voor zowel starters als ervaren kandidaten, voor tijdelijke en vaste invulling en biedt ook de mogelijkheid kandidaten te testen. Cosas Verdes
Cosas Verdes staat voor gecertificeerd tropisch hardhout. Productie voor de wereldmarkt en investeerders tevreden stellen gepaard aan respect voor milieu en medemens in Costa Rica: dat is Cosas Verdes. De onderneming ontwikkelt zich tot een compleet bosbouwbedrijf met een ketenbenadering: van zaadje tot eindproduct. De opening van een nieuwe zagerij in 2008 maakt een efficiëntere verwerking mogelijk wat de resultaten vergroot. De positieve impact van de bosbouw op het economische leven in de regio is immens. Helaas groeien gezondheidszorg en onderwijs in Costa Rica niet automatisch mee. Daartoe worden sociale projecten opgezet. Eind augustus 2007 heeft Cosas Verdes de zesde etage van het WTC betrokken: een plek met internationale allure en energiebesparend beheer waar Cosas Verdes uitstekend thuis is.
■
12/5/07 11:18:37 AM
Wie van de strakke, heldere Deense lijnen houdt, geniet bij Baptist Gebouwbeslag van een ruime keuze! Of u nu voor de deurkruk van Arne Jacobsen komt, het minimalistisch vormgegeven deur- en sanitair beslag van d-line, de strakke kranen van Vola, de postkasten van Lampas, de bijna klassieke pedaalemmers en zeepdispensers van Vipp of de zeer aantrekkelijk geprijsde buitenverlichting van Jacob Jensen: de kracht van eenvoud en functionaliteit blijft overtuigen!
made in Denmark
Koningsplein 13 - 6811 BV Arnhem 026 - 4459038 parkeerterrein Schouwburg
Geitenkamp 1-5 | 6823 HC Arnhem telefoon 026-442 49 10 | fax 026-443 95 62 www.boermawonen.nl | info@boermawonen.nl
Boerma2.indd 2
ADD'S.indd 2
Boerma, ook thuis op uw werk! 9/13/07 1:04:00 PM
12/2/07 7:13:41 PM
mirjam twaalfhoven < 57
eigen ambacht
sieraden met een
verhaal > tekst jac toes, fotografie joost ooijman
▷
De ketting van je overleden moeder, de oorbellen van je gestorven echtgenote, een ring van je omgekomen man… in het atelier van Mirjam Twaalfhoven worden zeker niet alleen trouwringen besteld. Er komen ook mensen binnen met versleten maar zeer dierbare kostbaarheden die ze tot een nieuw sieraad vermaakt of omgesmolten willen zien. “Ja, die rouwringen, daar komen de meest uiteenlopende emoties bij los”, vertelt ze. “Doorgaans is één afspraak niet voldoende om erachter te komen welk sieraad het meest past bij dat verlies.” Vaak raadt ze haar klanten aan nog even te wachten. De band met een overledene kan zo complex zijn dat je er niet één-twee-drie uit komt: “Zo’n verhaal heeft tijd nodig om uit te kristalliseren. Daar besteden we veel aandacht aan. Per slot laat je een herinnering vastleggen die de rest van je leven meegaat.” Dood, nieuw leven en liefde… het zijn vaste gasten die met de klant meekomen naar atelier 12hoven. Sinds acht jaar heeft Mirjam haar edelsmidse in de Wielakkerstraat, waar van oudsher al veel ambachtelijke bedrijven zijn gevestigd. Samen met haar rechterhand
mirjam_twaalfhoven.indd 2
Nikee en stagiaire Joëlle runt Mirjam Twaalfhoven er haar winkel én werkplaats. Ze was en is beeldend kunstenaar, wat ze o.a. laat zien aan de lampen boven de tafel die ze ooit zelf fabriceerde. Het lijken bollen wol, maar ze zijn van koperdraad gebreid. Als het om sieraden gaat, werkt ze echter uitsluitend met witgoud, roodgoud, geelgoud en zilver. “Andere metalen vervuilen de werkplaats”, legt ze uit. “Je gereedschappen, alles wordt aangetast wanneer je andere metalen binnenhaalt. Wel hebben we de edelstenen natuurlijk. Die zijn zó bijzonder! Elke keer weer, zo’n klein stukje steen dat onder een immense druk miljoenen jaren door de aarde is gevormd... Nog voor de mens bestond, was het er al. En dan mogen wij er de mooiste kleurschakering uit halen met de mooiste lichtinval.” Ze smelt en smeedt op de soldeertafel. “Hier speel en beeldhouw ik met vuur”, zegt ze. “Het is elke keer nieuw wat we maken. Daarom zit er ook een scarabee in mijn logo, het symbool van wedergeboorte en vernieuwing.” Toch is het relaas van de klant het belangrijkste materiaal waarmee in Atelier 12hoven wordt gewerkt.
Wanneer ze een van de vele fotoboeken openslaat waarin haar sieraden zijn vereeuwigd, volgen in hoog tempo de achtergrondverhalen. Vooral bij de trouwringen. “Kijk, hier zie je een sneeuwkristal ingegraveerd, dat is van mensen die hun leven aan poolhonden hebben gewijd. En hier, drie gestileerde kruisjes: van de kattebelletjes die ze voor elkaar op de keukentafel achterlieten. En deze draak: dat is de voortzetting van de tattoo die de man op zijn arm heeft. En wat vind je hiervan…” Ze schuift twee foto’s tegen elkaar. Er wordt een golvenpatroon zichtbaar. “…dit ontstaat als je een steen in het water gooit. En zó zien deze twee geliefden het effect van hun liefde voor elkaar.” Ze klapt het boek dicht. “Met een sieraad begin je en sluit je af. Maar niet één ring, of ketting, of broche, oorbel of wat ook is gelijk. Elk verhaal vraagt om een andere vorm. En om tijd, om raad, om verdieping. De onderliggende emoties hebben recht op kwaliteit en hoogwaardige materialen die samen een tijdloos sieraad vormen. En dan een mooie steen erbij… die verovert je gewoon voor eeuwig.”
■
12/2/07 7:16:52 PM
58 > wijnkelderhouders
5 vragen aan...
vijf
vragen aan wijnkelderhouders
> 1 Wat vind je de lekkerste wijn? 2 Wat is de
meestexclusievewijninjekelder?3 Hoelang bestaat deze kelder al? 4 Wat is je mooiste en wat is je slechtste wijnervaring? 5 Aan welke wijn zou je je laatste geld uitgeven? Jacob Kooistra, Arnhem
jacob kooistra
5 vragen aan...indd 2
1. Rouge d’ Itterswiller.Deze rode wijn was voor mij de verrassing uit de Elzas. Puur fruit, met veel kersen en een volle smaak. Heerlijk om in het weekend te drinken. De wijnboer (Kieffer), waar wij al meer dan 15 jaar komen, bleef hem steeds aanprijzen. In het begin vond ik deze wijn niet te drinken, maar na verloop van jaren werd hij steeds beter. Absoluut één van mijn favorieten. 2. Haut Medoc uit 2000.Gekocht op een proeverij. Bij mijn schoonouders heb ik deze wijn leren drinken en sindsdien koop ik hem altijd voor de Kerst (wildmenu). Hij is wat prijzig, maar je kunt hem dan ook jaren laten liggen. 3. De kelder bestaat sinds 1935. Ik ben ermee begonnen toen wij naar Arnhem zijn verhuisd. De wijnkast was namelijk al
12/2/07 7:18:47 PM
wijnkelderhouders < 59
5 vragen aan...
leo rooke
henk blom
ingebouwd in de kelder. Eindelijk had ik een goede opslag voor mijn witte Elzaswijnen, die ik vroeger, in Amersfoort, alleen maar op de zolder kwijt kon. En zo’n wijnkast is op zijn mooist, als hij vol ligt. En met de kinderen ‘s-weekends thuis, met aanhang, nou dan gaat het snel! Een voorraad komt dus goed van pas. 4 De mooiste wijnervaring was een heerlijk fles Moulin à Vent (een heerlijke beaujolais grand cru). Mijn eerste kennismaking met de betere Beaujolais-wijnen. Liefde op het eerste gezicht. De slechtste wijnervaring was een fles riesling (Franse) van 15 jaar oud. Pure kerosine; niet te drinken, wel een heel aparte ervaring. 5 Ik denk dat ik mijn laatste geld toch ga uitgeven aan een grand cru uit de Beaujolais. Naast de witte Elzas-wijnen en de Rouge d’Itterwiller, zijn die mijn absoluut favoriete wijnen. Leo Rooke, Arnhem
1 Barolo van Guiseppe Rinaldi. Zij nemen het risico om de druiven pas te plukken als ze heel rijp zijn en dat proef je. Je proeft , vooral als je hem een tijdje laat liggen, de versmolten tannines in combinatie met het diep donkere fruit. Heerlijk! 2 Chambertin van Clos de Bèze. Deze flessen gekocht met een kredietkaart, het zweet stond in mijn handen. Elke keer als ik in de kelder kom kijk ik even naar zo’n fles en heb moeite me in te houden. 3 De kelder bestaat sinds 1986. Het is begonnen nadat ik een keer in Portugal een oude wijn had gekocht uit 1957. Die was zo heerlijk. Weer terug in Nederland heb ik wat simpele wijn gekocht en ben met de kelder begonnen. 4 Beste: met twee vrienden in Frankrijk onder de achterklep van de auto in de regen een hele mooie nuits-st-george van Alain Michelot uit 1987 gedronken.
5 vragen aan...indd 3
Slechtste: in een restaurant in Frankrijk een fles auxey duresse besteld. Deze was naast het fornuis bewaard en er was niets meer van over, zonde! 5 Corton charlemagne en een heilbot. Deze wijn is namelijk heerlijk met vis gebakken in wat olijfolie en wat zeekraal erbij. Het water loopt me in de mond. Henk Blom, Duiven
1 Bourgogne-wijn. Wijn van de pinot noir druif. Deze wijn verveelt me niet snel en ik ben helemaal weg van de geur van het ‘vroege’ fruit. 2 Clos Vougeot. Deze wijn heb ik ter plaatse in de Bourgogne gekocht en ik heb nog vier flessen uit 1996 liggen. 3 De kelder bestaat sinds 2002, vijf jaar dus. Het begon ooit in de meterkast en daarna had ik een klein keldertje, waarvan ik steeds vond dat het te klein was, zodat op een gegeven moment het idee ontstond voor een nieuwe kelder. Het is uiteindelijk een ‘chai’ geworden. Dit is een bovengrondse – volledig geklimatiseerde – ruimte met een wijnoplegsysteem uit Frankrijk (de Bourgogne.) Het zijn nissen van marmer met cement. Deze materialen houden de temperatuur vast. Het is er constant 12 graden. 4 Mooiste: in 2004 een bezoek aan het fête le vin in de Bordeaux. Drie dagen alle fraaie wijnen van de Bordeaux kunnen drinken. Daarna een week in de Haute Medoc wijnchateaus bezoeken samen met mijn vriendin. Slechtste: op een Franse kermis met schieten een fles wijn gewonnen. De wijn was niet te drinken maar zo is de hobby wel ontstaan. 5 Ik zou nog wel een fles van Chateau Petrus (Bordeaux, Pomerol) willen hebben. Alleen al vanwege de mysterieuze naam en de proefnotities die ervan bestaan. Daarnaast van het bekende Cali-
paul span
fornische huis Opus One: een prachtige wijn, die ik daar ter plaatse al heb mogen proeven op het chateau. Geweldig! Het is een futuristisch wijnchateau van Mondavi en Rothschild , namen die garant staan voor kwaliteit. Paul Span, Rheden
1 Wijn drinken wij meestal tijdens het eten. Daar hoort, volgens mij, de wijn een ondergeschikte rol te vervullen. Zelf vind ik dat de witte bourgogne de wijn is, die deze rol zonder blozen het beste vervult. 2 De verzameling Port van Ramos Pinto is de meest exclusieve wijn in onze wijnkelder. Deze hebben we mogen ontdekken tijdens een vakantie in Portugal. We hebben ons toen laten leiden door onze smaak. Later bleek dat wat wij in de auto mee terug namen, duurder was dan onze hele vakantie. 3 Onze wijnkelder bestaat bijna 11 jaar. Bij het kopen van ons huis waren we het er al snel over eens dat deze kelder de wijnkelder zou worden. We hebben het een klein beetje opgeknapt, maar hebben het zo veel mogelijk in de oorspronkelijke staat gelaten. Ongeveer 60 procent van wat er ligt, hebben we zelf meegenomen tijdens onze vakanties, dan heb je er meer gevoel bij. 4 Mijn mooiste ervaring bij het drinken van wijn was in Italië. Op een boerenkar, middenin een afgelegen dorpje, schonk men wijn, getapt uit twee grote vaten, met behulp van een klein tuinslangetje. Slechtste ervaring: in een café, waarvan ik de naam niet meer wil horen. Meer hoef ik niet te zeggen, want dat brengt alleen maar de nare smaak terug. 5 Laten we reëel blijven. Mijn laatste geld geef ik niet uit aan een fles wijn, maar aan een stuk stokbrood.
■
12/2/07 7:19:02 PM
ALLEEN BIJ LEXUS KUNT U UIT HYBRIDES KIEZEN 3 TOPMODELLEN MET LEXUS HYBRID DRIVE
EXTREEM STIL LAAG VERBRUIK EN LAGE CO2 UITSTOOT
V8 POWER RESULTEERT IN SUPERSNELLE ACCELERATIE
PARKEERHULPCAMERA EN PARKEERSENSOREN
MARK LEVINSON HIFI MET 6 DVD WISSELAAR EN VIDEOFUNCTIE
TOUCHSCREEN MET WEERGAVE WERKING HYBRID DRIVE
DE NIEUWE LEXUS LS 600h: ZOJUIST GEÏNTRODUCEERD
DE LEXUS HYBRID DRIVE-RANGE De multifunctionele Lexus RX 400h, de zeer snelle, gedistingeerde Lexus GS 450h en zojuist geïntroduceerd de hybride uitvoering van Lexus’ vlaggenschip, de nieuwe Lexus LS 600h. Als u duurzaam ondernemen wilt combineren met verantwoord genieten, biedt Lexus u daarin graag een ruime - dus wellicht nog lastige - keuze. De perfecte dienstverlening van Lexus Red Carpet Treatment is vanzelfsprekend. Gaat u voor meer informatie naar www.lexus.nl, en voor een indrukwekkende, hybride testrit naar de Lexus dealer. Welkom voor een perfecte, nieuwe rij-ervaring!
RX 400h
272 pk/208 kW
CO2 192 gr/km
C label
v.a. € 66.700,-
GS 450h
345 pk/254 kW
CO2 186 gr/km
C label
v.a. € 74.400,-
LS 600h*
445 pk/327 kW
CO2 219 gr/km
C label
v.a. € 136.600,-
* Voorlopige waarden. Van overheidswege bepaald C-(energie)label. Prijs v.a. €66.700,- incl. BTW, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Leaseprijs v.a. €1.1 65,- per maand (Lexus Financial Services) o.b.v. full operational lease, 48 maanden en 20.000 km per jaar, excl. BTW en brandstof. Gecalculeerd met 75% no-claim. Wijzigingen voorbehouden. Gemiddeld brandstofverbruik (101/00/ECE) varieert van 7,9 l/100 km (12,7 km/l) tot 9,3 l/100 km (10,8 km/l) en CO2 emissie varieert van 186-219 gr/km. Distributeur: Louwman & Parqui B.V. Meer info: bel (0162) 585 288.
LEXUS ARNHEM • Tiemens Autobedrijf • Ringoven 13 • Arnhem • Tel. (026) 384 24 00 571 Hybride adv 230x150.indd 1
30-08-2007 09:07:15
geur, sfeer & harmonie in huis Rituals heeft zich laten inspireren door eeuwenoude Oosterse tradities en rituelen waaruit grote waardering voor de woning spreekt. De eeuwenoude Chinese kunst van de binnenhuisinrichting, Feng Shui, zorgt voor harmonie in huis en bevordert de kwaliteit van leven. Rituals versterkt de heilzame effecten van Feng Shui met bijzondere geuren, gecreëerd door de beste parfumeurs ter wereld!
lantaarnkaars € 14,90
interieurparfum € 13,50
geurkaars € 12,90
geurstokjes € 21,90
Rituals Store Arnhem, De Gruyterpassage 8, 026 442 71 00
w w w. r i t ua l s a r n h em . n l ADV_HOME_230x150_ARNHEM.indd 1 ADD'S.indd 8
19-11-2007 09:30:52 12/2/07 7:44:04 PM
jan de vries < 61
eigen stad
plukken, jatten en kopiëren toegejuicht door maker website
> “Je kan een heel goed mens zijn zonder dat je iets van de geschiedenis van de samenleving afweet, maar je wordt een beter mens en je kan beter participeren in de maatschappij als je je bewust bent van de wortels van die maatschappij.” Met die gedachte in zijn achterhoofd combineerde Jan de Vries historie met de moderne techniek en bouwde een website bomvol met alles wat de echte Arnhemmer over de geschiedenis van zijn stad moet weten. > tekst erna ekkelkamp, fotografie joost ooijman
De vakdidacticus geschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen annex geschiedenisfreak sleepte zich met het bouwen van de site door een moeilijke periode in zijn leven. “Toen er in 2005 lymfeklierkanker bij mij werd geconstateerd, zat ik een tijdlang thuis. Het was heel prettig om tussen de chemo’s door, als ik goede dagen had, toch met geschiedenis en met Arnhem bezig te zijn, en om op een heel simpele manier, met informatie uit verschillende boeken, een samenhangend verhaal over bepaalde onderwerpen te maken. Dat heeft mij ontzettend geholpen om de chemokuren en de ziekte te weerstaan.” Met ruim tienduizend bezoekers per maand is www.arneym.nl inmiddels een zeer goedbezochte site te noemen, die bovendien volgens De Vries duidelijk voorziet in een behoefte. “Leerlingen die een werkstuk maakten over onze stad, mopperden vaak dat er zo weinig informatie te vinden was over Arnhem.
Jan de Vries.indd 2
Die informatie was er wel, maar niet in hapklare brokken. Toen in 2001 het bouwen van websites een beetje in zwang kwam, leek het me een mooie uitdaging om een dergelijk naslagwerkje over onze stad te maken, maar pas tijdens mijn ziekte heb ik mij er volledig op gestort, en met succes. Iedereen plukt, kopieert en jat ervan en dat is mooi, want daarvoor is hij ook bedoeld.” Op de site probeert Jan de Vries te laten zien hoe ‘een ogenschijnlijk suf provinciestadje als Arnhem’ een schat van gebeurtenissen en monumenten in zich heeft. “Ik leer mensen verder te kijken dan naar hetgeen ze toevallig op straat tegenkomen, maar niet bewust zien. En ik probeer mensen zich via de website wat bewuster van en trotser op de stad te maken. Goed kunnen functioneren in de maatschappij begint met zelfvertrouwen over wie je bent èn waar je vandaan komt. Daarin speelt geschiedenis nu eenmaal een belangrijke rol.”
Volgens De Vries is geschiedenis een soort spiegel, waarin je jezelf en je omgeving op een ander manier terugziet. Je zou dus eigenlijk kunnen verwachten dat de mensheid wijze lessen zou leren uit de geschiedenis en geen tweemaal dezelfde fouten maakt, maar dat blijkt in werkelijkheid niet zo te zijn. Hoe kan dat? De didacticus pareert met een tegenvraag. “Je zou ook kunnen zeggen: geeft de geschiedenis dan niet voldoende handvatten, of weigert de mens iets met die handvatten te doen? Met andere woorden, ligt het aan de geschiedenis dat we er niet van leren, of ligt dat aan de mens? Ik ben geneigd om te zeggen dat de mens een samenraapsel is van vlees en bloed en emoties, die ondanks alle kennis die hij heeft, onder bepaalde gemoedsomstandigheden toch weer verkeerde keuzes maakt. Wij kunnen heel veel leren van de geschiedenis, maar wij blijven mensen.”
■
12/2/07 7:47:10 PM
De nieuwe Saab 9-3 range: mooi voor mens en milieu. De nieuwe Saab 9-3 range is het toonbeeld van hedendaags design. Zoals de aantrekkelijke Saab 9-3 Intro Edition, standaard met o.a. 16â&#x20AC;? lichtmetalen wielen, Bi-Xenon koplampen en elektrisch verwarmbare voorstoelen. Saab kijkt ook verder. Voor elke Saab 9-3 kunt u ook kiezen voor BioPower-motoren op het milieuvriendelijke bio-ethanol (E85). Want bij Saab werken we ook aan een schoner en mooier milieu. De nieuwe Saab 9-3, vanaf
â&#x201A;Ź 30.290,-
U rijdt al een Saab 9-3 vanaf â&#x201A;Ź 579,- (60 mnd/20.000 km/j, tarief Saab Financial Services). CO2 uitstoot 147-264 gr/km, verbruik 5.4-11.0 L/100 km. Wijzigingen voorbehouden.
Saab Centre Gol Veenendaal, Galileistraat 28, 3902 HR Veenendaal, telefoon 0318 - 556999, langs de A12 afrit 23 Saab Centre Gol Arnhem, Ratio 18, 6921 RW Duiven, telefoon 026 - 3629229, langs de A12 afrit 28 www.saabcentregol.nl Alle prijzen in euroâ&#x20AC;&#x2122;s. Prijzen zijn incl. BTW/BPM, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage, tenzij anders aangegeven. Wijzigingen voorbehouden. Afgebeelde auto kan afwijken van standaardspecificaties. Gemiddeld brandstofverbruik en CO2-uitstoot: km/liter: van 10,7-17,2; liter/100 km: van 5,9-9,3; CO 2 gr/km: van 154-223. Ford Business Partner leaseprijzen gebaseerd op 20.000 km/48 mnd en op full operational lease, excl. BTW, brandstof en vervangend vervoer.
â&#x20AC;&#x153;Succes in drie smaken.â&#x20AC;? Autokampioen (nr. 11, 16-5-2007)
smaak 1:
5-deurs
De nieuwe FordMondeo v.a. 26.925,- / v.a. 499,- p.mnd.
smaak 2: Wagon 04231
Mondeo. De nieuwe Ford. Ultiem comfort en geweldige rijeigenschappen. Voorzien van de nieuwste techniek. Absolute top in Kinetic Design.
Krachtig. Gestroomlijnd. Dynamisch. Opvallend en onweerstaanbaar. Absoluut de ware. Kom nu naar de showroom. Binnen twee tellen bent u verkocht.
Fikse Autobedrijven
smaak 3: 4-deurs
ĂĽ ĂĽ ĂĽ
Tel. 026 - 376 01 50 Gildestraat 17 6883 DB Velp
030 en 062 ADV W2008.indd 3
Overmaat 22 6831 AH Arnhem-Zuid
12/3/07 10:32:08 AM
piet van leeuwen < 63
eigenwijze arnhemmer
“tot mijn laatste snik blijf ik vechten voor rechtvaardigheid.”
een bijzondere eigen!wijze arnhemmer
oorlogsveteraan piet van leeuwen > tekst jeanne ram, fotografie ivonne zijp
Piet van Leeuwen, geboren en getogen Arnhemmer, is een bekende figuur in de stad vanwege vele initiatieven ter herdenking van de Slag om Arnhem. Op 29 oktober dit jaar was hij weer in het nieuws toen hij een éénmansactie voerde tegen de rechts-radicale Nederlandse Volksunie (NVU) die in het Arnhemse Burgemeesterskwartier een demonstratie hield. Op mijn vraag hoe hij door alle politiebeveiliging was gekomen, zegt hij: “Gewoon doorrijden. Ik zei tegen de politie dat ik de eenden in Sonsbeek ging voeren, maar in plaats van rechtsaf naar het park ging ik linksaf richting demonstratie.” Piet is bijna tachtig jaar en alles wat met de Tweede Wereldoorlog te maken heeft ligt hem zeer na aan het hart. “Iedereen moet respect hebben voor de mensen die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord, anders krijgen ze met mij te maken”, zegt hij strijdlustig. Oorlogsjaren Hij was twaalf jaar toen de oorlog begon. Zijn ouders hadden een groentehandel in het hartje van de stad. “Ik kan me nog goed herinneren dat de Rijnbrug op 10 mei 1940 de lucht inging en er joden uit de omgeving naar ons pakhuis bij de Sabelspoort kwamen”, aldus Piet. “In de Pastoor- en Kerkstraat waren
piet van leeuwen.indd 2
veel joodse winkeliers en verschillende daarvan hadden net als wij een groentehandel. Er was ook een synagoge die in de achtertuin was gebouwd van de in zaken succesvolle familie Meijer, die aan de Kippenmarkt woonde. De synagoge is gelukkig gespaard gebleven”, voegt hij toe. De Rijnbrug werd op 10 mei 1940, de eerste oorlogsdag, door Nederlandse militairen opgeblazen in een poging de Duitse opmars te vertragen. Het mocht niet baten. De onder Duitse supervisie herbouwde brug kreeg een hoofdrol in de Slag om Arnhem in september 1944. “Op 17 september werden we ’s morgens om 10.00 uur opgeschrikt want toen kwamen de eerste vliegtuigen die bommen gooiden. We hoorden later dat er bijvoorbeeld in de Bloemstraat zes doden waren gevallen. ’s Avonds kwamen de Engelsen onder leiding van luitenant-kolonel John Frost en ze verschansten zich in de kantoren en singelhuizen van de noordelijke oprit. Na een hevige strijd van vier dagen en nachten werden ze door Duitse artillerie verdreven. “Arnhem stond in brand, ik heb burgers met natte doeken voor het gezicht zien vluchten, het was vreselijk.” Op 17 september 1945 vond er aan de voet van de brug een indrukwekkende herdenking plaats. “Ieder jaar komen er in september heel veel airborners,
veteranen, Engelse toeristen en andere belangstellenden naar Arnhem. Ik geef dan rondleidingen en laat ze onder meer het kanon bij het Jacob Groenewoudplein zien, vlakbij de brug. Groenewoud was de enige Nederlander die was meegekomen met de Britse militairen. Hij regelde eten en munitie uit Oosterbeek en op de plek waar het monument staat, is hij in de oorlog neergeschoten.” Ontmoeting koningin Beatrix Regelmatig overlegde Piet met burgemeester en wethouders over de opbouw van de stad, vooral over oude monumenten zoals de synagoge. Na een grote inzamelingsactie kreeg de Arnhemse hoofdsynagoge in 2003 haar oude luister terug als monument en gedenkteken. Koningin Beatrix was bij de feestelijke gebeurtenis aanwezig en Piet laat een foto zien waar ze samen opstaan. “Het is een lief mens, ik heb ook nog een foto waar ik met haar meeloop bij een rondleiding door de Arnhemse binnenstad.” Piet, geridderd in de orde van Oranje Nassau, voelt zich een rijk man. “Ik heb het niet over geld maar over het werk dat ik doe. Zolang de gezondheid het toelaat blijf ik me inzetten, met name voor ons informatiecentrum in het bureau volkshuisvesting.”
■
12/2/07 7:54:05 PM
64 > gadgets
eigen stad
jacob jensen licht Buitenverlichting in strakke, grafische lijnen ontworpen door Jacob Jensen. De Matrix-serie is in zwart of zilverkleurig geëloxeerd aluminium leverbaar. Prijs wandlamp 99,=, staande lamp 199,= Verkrijgbaar bij Baptist Gebouwbeslag, Koningsplein 13, Arnhem.
muts ‘stetson’ Prijs € 89,= Verkrijgbaar bij Jerry Williams, Hoofdstraat 106a, Velp.
oriental light Een nieuwe, decoratieve lantaarn voor heerlijk geurende minicandles die je direct in Oosterse sferen brengt. Prijs 14,90 Verkrijgbaar bij Rituals Arnhem, De Gruyterpassage 8 (Musiskwartier), Arnhem.
rook en stoom Rookset van Demeyere. Niet alleen voor het roken van vlees, vis, gevogelte, zeevruchten, kaas en groenten, maar ook geschikt als stomer voor groenten en andere voedingsmiddelen. Prijs 129,= Verkrijbaar bij Het Kookeiland, Zwanenstraat 12, Arnhem.
trends DEF.indd 2
avwand een nieuwe blik op tv kijken. Prijs vanaf 799,=. Verkrijgbaar bij Morelisse, Arnhemseweg 40-38, Amersfoort. www.avwand.nl info@avwand.nl
12/3/07 10:33:35 AM
tax wijn < 65
eigen promotie
erik & karin tax, lifestyle goeroes in wijn!
“Ik spreek liever van een lifestyle locatie in wijnen en drank dan van een winkel in wijn”, zegt Erik vol overtuiging. Hij weet niet of Arnhem er al aan toe is maar zelf vindt hij het vanzelfsprekend dat de branche met zijn tijd mee moet gaan. Erik en zijn echtgenote Karin zijn in januari 2006 met Tax Wijn begonnen. De klanten kunnen genieten van het smaakvolle, moderne interieur waar de rood-zwarte accenten opvallen. “Ook de jonge consument weet ons te vinden en voelt zich thuis in onze ‘lifestylesfeer’. Karin en ik willen voor iedere klant de tijd nemen, bij ons staan gastvrijheid en deskundigheid voorop. Men kan onder het genot van een kopje koffie rustig een keuze maken. Ook het proeven van de wijn van de week behoort tot de mogelijkheden. De klant beleeft er iets aan, dat is wat ik onder lifestyle versta. Ik vind ons concept helemaal van deze tijd. Erik Tax biedt een enorm assortiment aan wijnsoorten. “Ik heb zo’n 400 soorten wijn in huis en het leuke is dat de klanten vaak mijn advies vragen welke soort het beste bij welke maaltijd past, vooral als de feestdagen in aantocht zijn. Je moet ze optimaal kunnen informeren en adviseren, bovendien is het belangrijk dat de prijs-kwaliteitverhouding klopt want dat is bij de gemiddelde horeca nogal eens onder de maat.” Bij Tax Wijn is volop keus in alle prijsklassen. Zo kan je bijvoorbeeld
tax wijn2.indd 2
een lekkere Portugese wijn voor nog geen vier euro kopen maar een Chateau Mouton Rothschild van 1997 voor 1 289,50 kan ook. Spaanse wijnen uit de omgeving van Alicante in de prijsklasse van acht euro kan hij eveneens aanbevelen. Naast Tax Wijn bestaat ook Tax Eten, een party- en cateringservice voor feesten aan huis of kantoor. Erik heeft meer dan twintig jaar horecaervaring en hij verzorgt partijen vanaf vijfentwintig personen. Zelf houdt Erik niet alleen van wijn maar ook een glas champagne is erg aan hem besteed. “Soms is het feestelijk bij het ontbijt een glaasje champagne te drinken. Helemaal niet decadent”, lacht hij, “het is een prachtige, edele drank, daar kan ik echt van genieten. In België begrijpt men dat meteen. Daar drinken ze zes keer meer champagne dan bij ons.” Erik praat bevlogen over het vak en hij vindt dat respect voor het product voorop moet staan. “Als ik in Frankrijk ben en ik zie bijvoorbeeld hoe daar de champagne gemaakt wordt, dan heb ik daar grote bewondering voor. De mensen werken keihard, er moet geïnvesteerd worden en het onderhoud van de wijngaarden vergt veel energie. Als ik dan een fles champagne in de zaak zie staan, realiseer ik me iedere keer wat erbij komt kijken voor het zover is. Liefde voor het vak, daar gaat het om!”
TA X W I J N wenst u een zeer voorspoedig
2008 TAX = OPEN di. t/m vr. 12.00-18.30 za. 10.00-18.00 overige tijden zijn mogelijk op afspraak Jacob Marislaan 20, Arnhem telefoon 026 443 2542 www.taxwijn.nl
■
12/2/07 7:57:55 PM
eigen stad
eigen stad
> foto geert vreeman
> peeze kiest saab Saab Centre Gol en Koffiebranderij Peeze hebben maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan. Onlangs heeft Saab Centre Gol Arnhem een nieuwe Saab 9-3 Sport Estate TiD geleverd aan Koffiebranderij Peeze. Daarmee onderstrepen deze twee bedrijven hun grote betrokkenheid bij het realiseren van een beter milieu, waar beide bedrijven voor kiezen in hun bedrijfsfilosofie.
>
Bij SOUL vindt je de meest exclusieve en hipste kledingmerken: Save the Queen, Indian Rose, SOS, Muchacha, Fabulous, My God, Antiflirt, Le Temps des Cerises, Truth or Dare, Tark en Cimarron. sieraden: Otazu en Tov. tassen: Chick on a Mission. In onze kelder het hele jaar door een zeer uitgebreide collectie feestjurken.
hospice rozenheuvel
Hospice Rozenheuvel biedt hulp en zorg aan ernstig zieken die medisch uitbehandeld zijn. Voor hen is genezing niet meer mogelijk. Zij krijgen palliatieve zorg, die zowel lichamelijke en psychologische als sociale en spirituele aspecten omvat, en zich zo nodig uitstrekt tot ondersteuning bij rouw en verliesverwerking. Het primarie doel van het hospice is een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven te bieden, voor zowel de gast als diens naasten in deze fase van hun leven. Door de zorg te richten op vermindering van klachten (o.a. pijn) krijgt de stervende mens ruimte voor een betekenisvolle afronding van zijn leven. De doelgroep bestaat uit patiĂŤnten die palliatieve zorg nodig hebben en niet meer thuis kunnen blijven of voor wie langer verblijf in het ziekenhuis niet meer nodig is. Ook zijn patiĂŤnten welkom voor een tijdelijke, kortdurende opname om bijvoorbeeld de mantelzorg te ontlasten. De naasten kunnen, indien zij dit wensen, in Rozenheuvel een actieve rol blijven spelen in de verzorging van hun familielid. Uitvaartverzorging Kramer BV steunt Hospice Rozenheuvel. Zie voor meer informatie de voucher achterin dit magazine.
Weverstraat 37 | Arnhem | T: 026-443 53 23 Open: ma 13/18 | di - vr 10/18 | do 10/21 | za 10/17
regio en winkelnieuws.indd 2
Hospice Rozenheuvel Rosendaalselaan 20, Rozendaal. Telefoon 026 364 5792, www.rozenheuvel.nl, info@rozenheuvel.nl
12/2/07 7:59:05 PM
winkelnieuws < 67
eigen stad
> nieuwe avs spiraalbodem auping AVS (Actieve Ventilatie Support) spiraalbodem van Auping. De innovatieve comfortslide® biedt een persoonlijk instelbare heup- en schouderzone. Verkrijbaar bij Slaapkenner Damminga, Beekstraat 77, Arnhem. Prijs vanaf 1 1125,=.
> smits schoenen arnhem mooiste winkel > modehuis mar Afgelopen september opende modehuis Mar haar deuren. Eigenerasse Marianne van den Biezenbos is een enthousiast mens, die alles weet over hoe een vrouw zich kleden moet. Ze vindt dat kleding kopen een feest moet zijn en ze doet er alles aan om het klanten naar de zin te maken. Modehuis Mar richt zich op goed geklede vrouwen van ongeveer 50 jaar. De gevoerde merken zijn Scapa, Wolford, Sophia, Pigozzi, Pulls en Brax. Modehuis Mar, Zwanenstraat 19 (achter de Bijenkorf), Arnhem Telefoon 026 370 79 99, www.modehuismar.nl
van nederland Op het Retail Jaarprijs Gala 2007 is woensdagavond 31 oktober aan Smits Schoenen uit de Jansstraat in Arnhem de Visa Retail Jaarprijs 2007 toegekend voor Beste Retail Design. Al jaren is dit de belangrijkste prijs in ons land voor design in de retail branche. In de met 900 gasten afgeladen Studio 21 in Hilversum werd de Arnhemse schoenenwinkel gekozen. Met hun gewaagde interieur hebben Marc en Annelies Smits gestreefd naar “het creëren van een plek waar een aangename sfeer heerst van luxe zonder decadentie, waar mooi ontworpen schoenen en tassen heel mooi uitkomen, en vooral waar mensen met evenveel plezier winkelen als onze eigen mensen er werken”. Eigen! feliciteert Marc en Annelies Smits met het behalen van deze mooie prijs!
> rianne de witte for brennels Modeontwerpster Rianne de Witte ontwerpt de najaarscollectie 2007/2008 voor Brennels. Het label heet: ‘Rianne de Witte for Brennels’. Brennels zet zich in voor duurzaamheid en is het enige bedrijf in Nederland dat brandnetels grootschalig teelt voor het maken van stof en mode. Brennels kiest voor Rianne de Witte vanwege haar bijzondere stijl van ontwerpen en haar duurzame en fair trade productie. Rianne de Witte (1967), is in 1994 cum laude afgestudeerd aan de Sint Joost Academie in Breda en sindsdien werkzaam als zelfstandig ontwerpster. De eigenzinnige stijl die zij heeft ontwikkeld laat zich omschrijven als klassiek, minimalistisch en organisch van vorm, gecombineerd met luchtige en dromerige elementen door ambachtelijke technieken, stofgebruik en detaillering. Brennels, Gele Rijdersplein 28, Arnhem
regio en winkelnieuws.indd 3
12/2/07 7:59:15 PM
68 > tonnie van den herik
eigen ideaal
idealistische arnhemmer
tonnie van den herik > tekst en fotografie joost ooijman
> “Na veel bezwaar toch een jaar!” prijkt een spandoek op een gevel in de Arien Verhoeffstraat in het centrum van Arnhem. We staan voor ‘het huiskamerproject’, een dagopvang voor daklozen, die onlangs zijn eenjarig bestaan vierde . Drijvende kracht achter dit project is Tonnie van den Herik, in de volksmond ook wel ‘moeder van de (Arnhemse) daklozen’ genoemd. “Wanneer het om daklozen gaat, is er altijd bezwaar, ongeacht waar je zit” zegt Tonnie. We komen rond 12 uur binnen en het is een druk komen en gaan van daklozen, die lunchen in de dagopvang. De ruimte is als huiskamer ingericht en de lunch wordt gezamenlijk genuttigd aan een grote tafel. Tonnie heeft zichtbaar de touwtjes strak in handen: “Wanneer iemand zich niet aan de huisregels houdt, hoef ik vaak alleen maar te kijken en de boodschap is duidelijk.” Tonnie heeft veel meegemaakt in haar leven. Dat zie je, en hoor je wanneer je met haar spreekt over haar drijfveren. Als baby van drie maanden te vondeling gelegd in Rotterdam, vervolgens door het Leger des Heils opgenomen en later bij een pleeggezin ondergebracht in de regio Arnhem; het is een relaas van seksueel misbruik, verslaving, prostitutie, gevangenis, psychiatrie en een vergeefse poging tot afkicken.
gemeente kon Tonnie sluiting voorkomen en werd de Regenboog heropend. “Na de heropening heb ik veel op straat gewerkt en de daklozen individueel benaderd. Die waren toen vooral te vinden in het stadspark naast het Musis Sacrum, De Lauwersgracht. In die periode startte ik de Smikkelbus en kon daarmee de daklozen van een warme maaltijd voorzien.” Maar het verblijf in het stadspark lag ten grondslag aan nog meer activiteiten van Tonnie. “Op een dag waren er kinderen aan het voetballen. Toevallig kwam de bal bij de daklozen terecht die meteen een partijtje meespeelden. Ik zag een mogelijkheid en zo ontstond het daklozenvoetbalteam FC Lauwersgracht dat inmiddels al jaren bestaat. We trainen elke week en doen regelmatig mee aan toernooien.”
De ommekeer kwam tijdens het kijken naar de kabelkrant. “Daar kwam een advertentie voorbij waarin vrijwilligers werden gevraagd voor een nachtopvang voor daklozen aan de Rijnstraat, het Regenboogproject. Ik kreeg een helder moment en dacht: Daar ga ik voor! Het viel als een puzzelstukje op z’n plaats.” Na op eigen kracht te zijn afgekickt werd Tonnie aangenomen als vrijwilliger.
Tonnie begon nog tal van andere activiteiten te organiseren. Van uit eten bij de Chinees op de hoek tot punteren in Giethoorn. Hierbij benadrukt ze nooit subsidie te hebben gekregen, omdat ze onafhankelijk wil zijn. Er zijn inkomsten uit het tweedehands winkeltje van Tonnie, dat in de Spijkerbuurt gevestigd is. Daarnaast krijgt ze giften van bedrijven, de kerk en particulieren. De particulieren die haar op die manier een warm hart toedragen komen vooral uit de Spijkerbuurt. “Dit is al jaren een heel sociale buurt”, zegt Tonnie.
In 2000 dreigde het Regenboogproject te stoppen. Onder meer met hulp van de
Vanuit het stadspark startte Tonnie een opvang aan de Kastanjelaan. Deze was
Tonnie vd Herink.indd 2
alleen op zondag open en al snel was er de behoefte om mensen meerdere dagen in de week op te vangen. Toen is de dagopvang in het pand terecht gekomen waar het nu een jaar gevestigd is. Grote steun voor Tonnie zijn een aantal vrijwilligers, zoals vriendin Jantien Vlam, oud wethouder verslavingszorg en nu vrijwilliger in de opvang. Een andere steun en vooral ook inspirator voor haar was Majoor Bosshardt. Tonnie en Bosshardt zagen elkaar maandelijks, bij Bosshardt thuis in Amsterdam. “Toen ik daar voor het eerst kwam, streek Majoor Bosshardt even haar hand door mijn haar. Dat gaf mij zo’n warm gevoel dat het leek alsof ik thuiskwam. We zijn altijd vriendinnen gebleven.” Perry maakt dagelijks gebruik van de opvang. Hij is al 10 jaar dakloos en komt hier vanaf de eerste dag. “De eerste keren dat ik hier kwam lag ik alleen maar te slapen. Voor mij is het dan ook echt een plek om tot rust te komen. Vanuit deze rust kan ik dingen overzien en op een rijtje zetten. Deze opvang is voor mij daarom veel meer dan alleen een warme huiskamer. Ik heb dan ook voor het eerst sinds jaren weer werk en deel flyers uit in de stad.” Bij het weggaan zegt Tonnie: “Misschien laat ik het spandoek op de gevel wel hangen. Kunnen we na een tijd gewoon een 0 achter de 1 plaatsen en klaar is kees!”
■
12/2/07 8:00:25 PM
eigen kunst
> Atelier ‘de Hemelsche berg’ Atelier ‘de Hemelsche berg’ houdt wisselende exposities in verschillende ruimten onder het voormalig kantoorcomplex van de oude gasfabriek. Dit is gelegen aan de voet van het voormalige landgoed Hemelse berg in Oosterbeek en de alom bekende Westerbouwing. Atelier ‘de Hemelsche berg’ heeft een doorlopende schilderijenexpositie van realist en portrettist Gerard Gamelkoorn. Open op woensdag t/m vrijdag en verder op afspraak. Benedendorpsweg 188, Oosterbeek. Telefoon 06 476 633 61, www.gerardgamelkoorn.nl
galeries < 69 > CBKG Arnhem Het Centrum Beeldende Kunst Arnhem is actief op het gebied van de aankoop, verhuur, en het tentoonstellen van beeldende kunst. Het Centrum geeft advies aan kunstenaars, overheden en bedrijfsleven en organiseert tentoonstellingen, projecten en manifestaties. Eén van de exposerende kunstenaars is Baukje de Loos (1979), zij gebruikt in haar grafisch werk met een grote vaardigheid een veelvoud aan technieken die aansluiten bij een schilderachtige en tekenachtige werkwijze. In haar schilderijen en prenten spelen mensen, soms dieren, een centrale rol en tonen een suggestie van onderlinge relaties. Meubilair, deuren, vensters, lichtinval en blikrichtingen creëren een ruimte (interieur/straatbeeld) en ondersteunen de interactie. Bezoek op afspraak.
Koningstraat 40, Arnhem. Telefoon 026 351 1872, www.dudok.nl
Kortestraat 27, Arnhem. Telefoon 026 377 1344, www.cbkgelderland.nl
> De Glorie Oosterbeek Sinds december 2003 is De Glorie gevestigd in Villa Schoonzicht in Oosterbeek. Behalve de algemene verkoop- en tentoonstellingsruimte heeft de De Glorie ook een speciale ruimte voor specifieke exposities. Sinds december 2004 is de beeldentuin aan de achterzijde van de villa geopend waar objecten van brons, glas en andere materialen worden tentoongesteld. Bezoek op afspraak. > Bard Sloven Het werk van Bard Sloven, schilderijen (acrylverf) en tekeningen (balpen), gaat over licht. Hoe het zich vormt in een ruimte en wat het doet met het donker eromheen. Bezoek op afspraak. Weverstraat 20, Velp. Telefoon 026 379 1388, www.bardsloven.nl
galeries_arnhem.indd 2
> Dudok Dudok Arnhem staat bekend om haar culturele betrokkenheid. Naast een goede kop koffie en een goed gesprek kun je hier dan ook genieten van maandelijks wisselende exposities. Bezoek op afspraak.
Utrechtseweg 164, Oosterbeek. Telefoon 026 339 2809
> Els Franssen In de schilderijen van Els Franssen komen veelvuldig personen voor, vaak in de vorm van portretten. In het werk dat veelal intuïtief ontstaat, kun je een grensgebied ervaren waarin de personen zich bevinden. Hier ligt de keuze zich te verbinden of zich terug te trekken. Het innerlijke kind speelt een belangrijke rol. Het eist zijn plek op, het lijkt ‘weet’ te hebben van een bepaalde bedoeling en vraagt hier aandacht voor. Open op dinsdag t/m zaterdag en koopzondagen en verder op afspraak. Nieuwstad 38, Arnhem. Telefoon 026 445 8758, www.boekhandelongerijmd.nl.
> Erik Rouwendal Erik Rouwendal studeerde in 1994 af aan de kunstacademie te Den Bosch. Beloond met de St.Lucasprijs, was hij de meest veelbelovende student van zijn jaar. Als keramisch vormgever, heeft hij zich laten beïnvloeden door zijn jarenlange ervaring bij het Europees Keramisch Werkcentrum. Zijn in kleine oplagen handmatig gegoten en gesigneerde keramiek laten zien hoe
12/2/07 8:03:57 PM
eigen kunst
sabine van kollenburg < 70
panelen op
reis
>tekst jac. toes, fotografie ivonne zijp
> Sabine van Kollenburg, beeldend kunstenares, deinst niet terug voor grote maten als het om schilderijen gaat. Bijvoorbeeld haar werk De Dans. Dat bestaat uit zes manshoge panelen van golvend aluminium, beschilderd met olieverf. De Dans is onlangs verhuisd naar de Grote Enk, vroeger het Akzo-directiegebouw, tegenwoordig een appartementen-complex. De bewoners namen haar werk in bruikleen en verschaften zo de ruimte die ze nodig had. “Ooit wilde ik een schilderij maken waar je onder, achter, door en langs kon lopen. Met De Dans is dat aardig gelukt. Oorspronkelijk hingen deze panelen in de ontvangsthal van het EnergieNedgebouw op het Businesspark Arnhem. Mijn werk is altijd organisch verbonden met de ruimte waarin het staat opgesteld. Dus als de ruimte verandert, verandert het werk mee. Daar vraagt het ook om, het is mijn handelsmerk. Nadat die ontvangsthal van EnergieNed ingrijpend was verbouwd, bleef er echter te weinig ruimte over en was ik gedwongen op zoek te gaan naar een nieuwe plek. Via een bewoner kwam ik terecht in de hal van de Grote Enk. Daar was ruimte genoeg maar ik moest wel de compositie van het werk veranderen. Dat betekende o.a. dat twee panelen een andere schildering kregen. Ik werkte toen een paar weken op locatie. Niet alleen had ik optimaal contact met de ruimte maar ook met de mensen die dagelijks met mijn werk te maken krijgen. Dat leverde een hoop commentaar op, vooral wanneer ik de ene
sabine van kollenburg.indd 2
dag korte metten maakte met wat ik de vorige dag had geschilderd. Die continue verandering hoort erbij, ik ga door totdat ik geen verbeteringen meer aanbreng, alleen veranderingen. Nu hangt er dus een geheel vernieuwde versie van De Dans. De panelen zijn diagonaal bij de hoofdingang opgesteld en begeleiden je als het ware naar binnen. Het is alsof je tussen de coulissen door opkomt. De Dans heeft meerdere gezichten die zich niet meteen laten kennen: bij het naar buiten gaan loop je door een totaal ander landschap dan bij binnenkomst. Alleen al door de lichtinval en het effect van de golvingen maar vooral omdat ze aan de voor- en achterkant een verschillend beeld hebben. Als kind kon ik geen genoegen nemen met de alledaagse saaiheid en dat is nooit overgegaan. Wanneer ik ergens binnenkom, sla ik in mijn hoofd meteen aan het verbouwen. Ik ga de ruimtes te lijf om er meer leven in te brengen, ik wil ze inzichtelijker te maken en vooral: spannender.
Ik ben begonnen met kleinschalige gebruiksvoorwerpen: serviesgoed, vazen e.d. Dat leverde heel sensuele ontwerpen op, waarmee ik vooral bedoel: de zintuigen prikkelend. De koekjeslamp is een heel mooi voorbeeld. Een enorme hanglamp van Zaanse klompjes, soepstengels en lange vingers. Als het licht aanging, kwamen er heerlijke geuren vrij. Onverkoopbaar natuurlijk, maar de koekjeslamp hing wel in alle Bijenkorven van Nederland. Later ben ik groter gaan werken, altijd op het snijvlak van de toegepaste en vrije kunst. Vooral in kantoorpanden slaag ik erin de ruimtes naar mijn hand te zetten. Ik kan goed uit de voeten met de beperkingen die de zakelijke bestemmingen mij opleggen maar met hetzelfde plezier voer ik opdrachten voor particulieren uit. Als De Dans ooit weer verhuist, zal ik de panelen gewoon weer veranderen. Misschien zal ik er tot mijn dood mee bezig blijven. Zo schrijft mijn werk zijn eigen geschiedenis.”
■
12/2/07 8:05:45 PM
galeries < 71
eigen kunst functionaliteit zomaar kan ontstaan uit associatie en sensitiviteit. Dat zijn werk uiteindelijk een industriele indruk uitstraalt, komt door het tot uiterste perfectie bijschaven en werken aan de vorm. Toch is ieder ontwerp afzonderlijk en op zichzelf staand. Uniek in zowel vorm als kleur. Bezoek op afspraak. Lindenhof Wolfheze 4, Wolfheze. Telefoon 06 145 668 26
> Galerie De Buytensael Galerie De Buytensael is gevestigd in een stijlvol pand uit 1870, gelegen tegenover het Museum voor Moderne Kunst Arnhem. Er vinden wisselende exposities plaats in de drie ruimten op de benedenverdieping en in de bovenzaal op de eerste etage. T/m 20 januari 2008 een expositie van etnografica Afrika, Azië en Oceanië. Open op donderdag t/m zondag en verder op afspraak. Utrechtseweg 74, Arnhem. Telefoon 026 443 4582, www.debuytensael.nl
> Galerie Gelderland Galerie Gelderland is een initiatief van Yvon van Wordragen en Walter Hardenberg. Na een lange en intensieve voorbereidingperiode zijn in het voorjaar van 2007 de activiteiten van start gegaan. De geëxposeerde kunst is te omschrijven als hedendaags, van figuratief tot abstract. Zowel gerenommeerde kunstenaars als veelbelovend talent uit binnen-en buitenland zullen hier in wisselende tentoonstellingen van 6 á 8 weken hun kunstwerken tentoonstellen. Vanaf december 2007 is er de winterexpositie met Alda Poulussen (brons), Catharine Thiry (brons) en Chris Overbeekse (schilderijen) te zien. Open op donderdag t/m zaterdag en eerste zondag van de maand en verder op afspraak.
> Galerie in de Kerkstraat Kleurrijk, figuratief, ambachtelijk, fantasierijk, hedendaags, humoristisch, liefdevol, symbolisch, tot verbeelding sprekend en soms...anders. Woorden die passen bij de kunstwerken die in deze galerie te zien zijn. Schilderijen, bronzen en keramische beelden, wandsculpturen, objecten, etsen en litho’s van o.a.: Ad Arma, Astrid Engels, Douwe Elias, Peter Harskamp, Ronald Tolman, Ru van Rossum, Klaas Werumeus Buning, Corrie Kuipers, Irma Kamp, Hendrik Elings, Sven Hoekstra en Franse l’art brut kunstenaars. Van half janauri t/m half februari 2008 exposeert Douwe Elias met schilderijen. Open op donderdag t/m zaterdag en eerste zondag van de maand en verder op afspraak. Kerkstraat 8, Arnhem. Telefoon 026 442 9502, www.galerieindekerkstraat.com
Kerkstraat 4, Arnhem. Telefoon 026 379 1350, www.galeriegelderland.nl
> Galerie de Vijf Eijken Galerie de Vijf Eijken is gevestigd in een laat 19e eeuws pand in de levendige stadswijk het Spijkerkwartier te Arnhem. Hedendaagse expressieve kunst met zo’n zes à zeven exposities per jaar. T/m 6 januari 2008 exposeert Eline Peek haar werken. Open op vrijdag t/m zondag en verder op afspraak. Parkstraat 45, Arnhem. Telefoon 026 351 1004, www.devijfeijken.nl
galeries_arnhem.indd 3
> Galerie Klas Vijf Galerie Klas Vijf, een eersteklas galerie voor hedendaagse kunst, is gevestigd in het achterste gedeelte van de voormalige Nassauschool in de Oranjestraat. De galerie heeft een keur van vaste exposanten van naam en faam zoals Alexander Bobkin, Herman Gordijn, Robert Terwindt, Erik Dejonckheere, Renée Bazuine, Karin Elfrink, Peter Hiemstra en vele anderen. Open op donderdag t/m zaterdag en verder op afspraak. Oranjestraat 36d, Velp. Telefoon 026 445 8575, www.klasvijf.nl
12/2/07 8:04:00 PM
72 > galeries
> Galerie Vlasblom Galerie Vlasblom is een expositieruimte voor eigentijdse beeldende kunst, gelegen aan de oostkant van het centrum van Arnhem. De zes tot zeven exposities per jaar tonen een gevarieerd beeld van eigentijdse Europese, vooral Nederlandse kunst. Het streven is de tentoonstellingen zo toegankelijk mogelijk te maken, door ruimte te scheppen waarin bezoekers zich vrij kunnen voelen. Het is mogelijk geëxposeerde werken thuis ‘uit te proberen’.
eigen kunst
> Hanneke Venbrükx Tijdens haar opleidingen heeft ze met vele materialen gewerkt. In de laatste fase van de Amsterdamse Academie voor Beeldende Vorming heeft ze voor de keramiek gekozen. Inspiratiebronnen zoekt Hanneke dicht bij huis. Zo leidde een bezoek aan een zee-aquarium tot een reeks vazen, geïnspireerd op de vorm en beweging van een zeeanemoon. Vraagstukken omtrent klimaatveranderinge gaven aanzet tot het verder uitbouwen van de cactusserie. T/m maart 2008 expositie ‘Keramiek Kunst en Crematie’ in De Slangenburg, Doetinchem. Bezoek op afspraak. Laan van Klarenbeek 63, Arnhem. Telefoon 026 361 8376, www.hannekevenbrukx.nl
Emmastraat 17, Arnhem. Telefoon 026 351 7181, www.galerie-vlasblom.nl
> Galerie Voor de Bakker Eigenlijk is de voormalige patatzaak ‘de Hut van Haentjes’ een kunstwerk op zich geworden. Frans Brandsen heeft het gebouwtje namelijk om laten toveren van een vervallen theehuisje in de schitterende galerie / brocanterie ‘Voor de Bakker’. Vanaf 2001 zijn er elk zomerseizoen spraakmakende exposities waarbij, naast het werk van Frans Brandsen zelf, veel werk wordt geëxposeerd van veelbelovende kunstenaars. Vanaf 2006 zijn er ook curiositeiten te koop. Open op vrijdag t/m zondag.
Kröller-Müller Museum Het museum bezit een wereldberoemde collectie van voornamelijk negentiendeen twintigste eeuwse beeldende kunst. Verder is er in de omgeving een beeldentuin met een beeldenpaviljoen. T/m 27 janauri 2008 is de tentoonstelling ‘Het raadsel van dubbel-Ingres, Van Goghs tekeningen’ opnieuw bekeken te bewonderen. Tegelijk is er de tentoonstelling ‘Tijdgenoten van Vincent van Gogh’. Open op dinsdag t/m zondag. Houtkampweg 6, Otterlo. Telefoon 0318 591 241, www.kmm.nl
Utrechtseweg 79, Oosterbeek. Telefoon 06 224 378 61, www.galerievoordebakker.nl
galeries_arnhem.indd 4
> Hannet Rodenrijs Het werk van Hannet Rodenrijs kenmerkt zich door realistische portretten met soms een lichte abstracte of glamourinslag. Bezoek op afspraak.
> Kunsthuis 13 Kunsthuis 13 kiest niet voor één soort kunstenaar, maar biedt plaats aan diverse kunstenaars met verschillende ambities. Kunsthuis 13 biedt een combinatie van kunst, theater en muziek. 19 januari t/m 7 maart 2008 tentoonstelling van het eerste deel van het project Wildgroei olv beeldend kunstenaar Marten Hendriks. Open op donderdag t/m zondag en verder op afspraak.
Rozensteeg 2a, Oosterbeek. Telefoon 026 333 2900, www.hannetrodenrijs.nl
Kastanjelaan 13, Velp. Telefoon 026 364 2613, www.k13.nl
12/2/07 8:04:05 PM
< 73 galeries eigen kunst
eigen kunst aard zorgt ervoor, dat zijn onderwerpen levensecht over komen. Bezoek op afspraak.
> Margareth Harens Margareth Harens is schilderes en haar werk heeft vaak monumentale of monochrome elementen. Daarbij schildert ze ook poëtische stillevens. In haar werk gebruikt ze teksten die bestaan uit fragmenten van eigen gedichten. Haar uitgangspunt is de kleur, daarna zoekt ze naar compositie. Het coloriet wat hierbij gebruikt wordt wisselt sterk. Heldere kleuren met sterke contrasten, of zachte met grafische elementen. Dit heeft alles te maken met haar intenties. Daarbij geeft ze verschillende workshops waaronder ‘Ontwikkel de kunstenaar in jezelf’. Bezoek op afspraak.
> Trix & Rees huis Met de intrek van Trix & Rees in het Presikhaeffs Huys in 2006 luidde zowel voor het bedrijf als voor dit monumentale pand uit de 14/15e eeuw een nieuwe fase in. De persoonlijke smaak en voorkeuren van de ontwerpers Trix Hoogveld en Resi van Kraaij weerspiegelen zich in de wisselende kunstexposities van nationale en internationale kunstenaars in de indrukwekkende 18e eeuwse herenkamer die nonstop op de benedenverdieping gehouden worden. T/m 18 januari 2008 expositie Heike Engel met fotografie.
restaurant ·
Velp. Telefoon 06 538 414 19, www.derooij-design.com
Mèt Smaak, bij Smaak! december = feestmaand bij Smaak! Kijk voor een compleet overzicht op smaakarnhem.nl proeven van kunst 2008: dineren op niveau, u krijgt een uniek onderbord cadeau (zie ook voucher achterin dit magazine)
Tamboer 18, Heelsum. Telefoon 0317 316 808/ 06 222 353 02
> Philip de Rooij Zijn schilderijen kenmerken zich door een grote emotionele lading. Zijn onderwerpen, vaak vrouwenfiguren, zijn mysterieus en spannend en roepen vragen op bij de toeschouwer. Ogen spelen daarin een grote rol, net als teksten en symbolen uit de Oudheid. Hij bouwt zijn werk op vanuit een zorgvuldig gekozen lijnenspel en laat daarnaast de structuur van de natuurlijke materialen, die hij in zijn doeken verwerkt, tot zijn recht komen. Hij schildert in olieverf op een acrylondergrond. Zijn palet is rustig van kleur, waarbij hij een voorkeur aan de dag legt voor aardse kleuren en grijstinten. Zijn perfectionistische
galeries_arnhem.indd 5
> Roelinde Boot Roelinde Boot maakt etsen, installaties en sieraden. “Werkend in mijn atelier vergeet ik de wereld om me heen. Ik concentreer mij op lijnen, punten en structuren. Het is ‘travelling through my brain’. Mijn werk is abstract, maar kijkend herken je landkaarten en bast van een boom of een verrot appeltje. Ik hou van de combinatie van vakmanschap en kunst”. Bezoek op afspraak.
café · bar
Kerkstraat 19, Arnhem. Telefoon 026 443 9159, www.trixenrees.nl
iedere koopzondag serveren wij een uitgebreide High Tea voor 117,50 p.p. zondags vanaf 10.00 uur luxe onbijt inclusief Taittinger champagne voor 117,50 p.p.
St. Bernulphusstraat 11, Oosterbeek. Telefoon 026 339 0044, www.roelindeboot.nl
restaurant · café · bar Rijnkade 39 & 41, Arnhem, T: 026 - 442 66 64 reservering@smaakarnhem.nl
12/2/07 8:04:07 PM
74 > cultuur
&
eigen agenda & previews
agenda previews Buiten
30-12-2007 Beklim de uitzichttoren Belvédère Aanvang: 13.00 uur Toegang: 1 1,00 Bezoekerscentrum Sonsbeek www.bezoekerscentrumsosnbeek.nl 06-01-2008 Sfeervolle wandeling door het winterse Warnsborn Aanvang: 14.00 uur Camping Warnsborn www.mooigelderland.nl 20-01-2008 en 17-02-2008 Cultuurhistorische wandeling Duno en Doorwerthse bossen Aanvang: 11.00 uur Toegang: 1 12,00, kinderen 1 7,00 Doorwerth www.mooigelderland.nl 08-03-2008 Lange voettocht Arnhemse landgoederen Op stap met de boswachter over diverse landgoederen Aanvang: 10.00 uur P-plaats Mariëndaal www.mooigelderland.nl Dans 26-12-2007 Dansavonturen in de Achtse Hemel Levendige dansworkshops met contactdans en vrije expressie op swingende muziek Aanvang: 19.45 uur Toegang: 1 10,00 Meer mensen Méns www.meermensenmens.nl
04-01-2008 Nieuwjaarsbal ism Flor de Fango mmv Alfredo Marcucci & Veritango Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 16,00 Schouwburg www.flordefango.nl 18-01-2008 Ignis Fatuus Galili Dance Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 18,00 Schouwburg www.galilidance.com 25-01-2008 en 26-01-2008/15-03-2008 en 16-03-2008 Vuur&vlam Introdans Aanvang: 20.15 uur, zo 16-3 14.30 uur Toegang: vanaf 1 14,00 Schouwburg www.introdans.nl 13-02-2008 Imperium Dansgroep Krisztina de Châtel Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 14,00 Schouwburg www.dechatel.nl 23-02-2008 en 24-02-2008 Beeldschoon (6+) Introdans Ensemble voor de Jeugd Aanvang: za 19.30 uur, zo 14.30 uur Toegang: 1 13,00 Schouwburg www.introdans.nl
jan siebelink 70
Op vrijdag 15 februari organiseert boekhandel Hijman en Arends in de Arnhemse Koepelkerk een feestelijke avond ter gelegenheid van Jan Siebelinks zeventigste verjaardag. Met vrienden en collega’s. Met een interview met de schrijver zelf en een forum met Dick Matena, John
agenda en previews.indd 2
27-02-2008 Dans on the blind Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00 Schouwburg www.schouwburgarnhem.nl
27-12-2007 t/m 05-01-2008 Winterse Avond(t)uren Sfeervolle winteravonden met bijzondere activiteiten en kijkjes achter de schermen in Burgers’ Zoo Gesloten op oudjaars- en nieuwjaarsdag www.burgerszoo.nl
01-03-2008 Theriak Leine & Roebana Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00 Schouwburg www.leineroebana.com
10-01-2008 t/m 13-01-2008 55+ Expo beurs Rijnhal www.rijnhal.nl
05-03-2008 Dream Play Nederlands Dans Theater ll Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 16,00 Schouwburg www.nederlandsdanstheater.nl
24-02-2008 en 25-02-2008 Vakbeurs Creatief en Hobby Aanvang: zo 10.00 – 18.00 uur, ma 09.30 – 17.00 uur Toegang: uitsluitend vakpubliek Rijnhal www.asws.nl
14-03-2008 Fasten your seatbelts Theatergroep Dox Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00 Schouwburg www.theatergroepdox.nl
01-03-2008 en 02-03-2008 Woningbeurs Arnhem & Regio Tijd: 10.00 – 17.00 uur Gratis toegang Rijnhal www.woningbeurs-arnhem.nl
Evenementen 22-12-2007 Giga Piratenfestijn Aanvang: 18.00 uur Toegang: vanaf 1 17,50 Gelredome www.gigapiraten.nl T/m 24-12-2007 Warme Winter Weken Aanvang: 12.00 uur Gratis toegang Diverse locaties in de binnenstad www.warmewinterweken.nl 25-12-2007 t/m 30-12-2007 Wereld Sterren Circus Aanvang: zie website Toegang: vanaf 1 13,50 Rijnhal www.wereldsterrencircus.nl
Jansen van Galen, Klaas Gubbels en Gerrit Jan Kleinrensink. Met beelden uit de documentaire van Pieter Verhoeff. Met tekeningen, foto’s, liederen van Schubert en Jules Deelder met jazz. Een avond voor zijn lezers. De week voorafgaand is er bij boekhandel Hijman en Arends een tentoonstelling te bezichtigen over de gelauwerde schrijver. Jan Siebelink groeide op in Velp. Meer dan dertig jaar geleden debuteerde hij met het verhaal Witte chrysanten. Hij schreef het in de huiskamer van zijn moeder, op de plaats waar zijn vader was overleden. Een verhaal over de gelovige, kleine Velpse kweker uit Witte chrysanten, die vernederd wordt door een Arnhemse bloemist. Een indrukwekkend oeuvre volgde, over wielrennen, over zijn leraarschap, zelfs een historische roman, Margaretha, maar Jan
16-02-2008 Indoor Tractor Pulling Aanvang: 19.00 uur Toegang: vanaf 1 23,50 Gelredome www.indoorarnhem.nl
06-03-2008 t/m 09-03-2008 Gelre Galerie Kunstbeurs Eusebiuskerk www.gelregaleries.nl 14-03-2008 Earth, Wind & Fire Aanvang: 20.00 uur Toegang: vanaf 1 44,00 Gelredome www.letsgroovetonight.nl
Siebelink keerde regelmatig terug naar zijn jeugd, zoals in De overkant van de rivier en De herfst zal schitterend zijn. Met Knielen op een bed violen was de cirkel rond die begonnen was met het verhaal Witte chrysanten. Weer speelt zijn vader de hoofdrol. Het lijkt in Knielen, zoals Siebelink de roman zelf noemt, of hij samen met zijn moeder een verbond heeft gesloten: we houden van hem, ondanks alles. Vrijdag 15 februari, Aanvang: 20.00 uur Koepelkerk Arnhem. Kaarten vanaf begin januari verkrijgbaar bij boekhandel Hijman en Arends Jan Siebelink met de Viola cornuta Jan Siebelink die speciaal voor deze avond gekweekt worden.
12/2/07 8:08:29 PM
cultuur < 75
eigen agenda & previews
14-03-2008 t/m 16-03-2008 Negende Kunst- en Antiekbeurs Tijd: 11.00 – 17.00 uur Toegang: 1 8,00, kinderen t/m 12 jaar gratis Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl
26-12-2007 t/m 28-12-2007 Kerstgala Introdans & Introdans Ensemble voor de Jeugd Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 20,00 Schouwburg www.introdans.nl
Festivals Kinderevenementen 31-12-2007 Konijn 2008 Oud-op-nieuwfeest Aanvang: 00.30 uur Toegang: 1 20,00 Musis Sacrum www.myspace.com/konijn2000 31-12-2007 Eindejaarsfeest met overnachting en Nieuwjaarsbrunch Aanvang: 21.00 uur Toegang: onbekend Meer mensen Méns www.meermensenmens.nl 15-03-2008 Locatie: Posttheater Amsterdams Kleinkunst Festivel Competitie Wim Sonneveldprijs Aanvang: 20.30 uur Toegang: 14,00 www.posttheater.nl Kerst 26-12-2007 Kerstconcert, Gustav en Alma Het Gelders Orkest Aanvang: 14.15 uur Toegang: vanaf 1 23,00 Musis Sacrum www.hetgeldersorkest.nl 26-12-2007 X-mas Part(y)2 Aanvang: 22.00 uur Gratis toegang Café de Kroeg www.cafedekroeg.nl
30-12-2007 De brief voor de koning (7+) Beeldenstorm en Theater Terra Aanvang: 14.30 uur Toegang: 1 20,00 Schouwburg www.theaterterra.nl 02-01-2008 t/m 06-01-2008 Smullen, vrolijke verhalen over eten en drinken (6+) Aanvang: 14.00 uur Toegang: 1 7,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl 04-01-2008 en 05-01-2008 Dora’s Piratenavontuur Aanvang: 16.00 uur Toegang: vanaf 1 15,00 Rijnhal www.studio100.be 06-01-2008 Bekijk het! Kunstbelevenissen in het museum voor kinderen tussen de 8 en 12 jaar Aanvang: 14.00 uur Toegang: 1 7,50 Museum voor Moderne Kunst www.mmkarnhem.nl 20-01-2008 De rode hoed (4+) Poppentheater Siert van den Berg Aanvang: 13.30 uur Toegang: 1 8,00 Schouwburg www.poppenspel.nl
Lezingen
27-01-2008 Kroon aan de kapstok! (6+) Peter Faber Aanvang: 13.30 uur Toegang: 1 8,00 Schouwburg www.impresariaatwallis.nl 02-02-2008 en 03-02-2008 De Fabeltjeskrant (6+) Ara Halici, Mieke Dijkstra e.a. Aanvang: za 19.00 uur, zo 13.30 uur Toegang: 1 25,00 Schouwburg www.fabeltjeskrantdemusical.nl 10-02-2008 Rockende rollies (8+) Merkx & Dansers Aanvang: 13.30 uur Toegang: 1 8,00 Schouwburg www.merkxendansers.nl
08-01-2008 Tuinieren: ‘De geschiedenis van de groentetuin’ Aanvang: 19.30 uur Toegang: 1 3,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl 17-01-2008 Lezing over Zwitserland Aanvang: 19.30 uur Toegang: 1 4,00 Bibliotheek Centrum www.biblioarnhem.nl 20-01-2008 Lezingen en film ‘De Batak’ Aanvang: 11.00 uur Toegang: 1 20,00 (reserveren vereist) Landgoed Bronbeek www.bronbeek.nl
19-02-2008 t/m 28-02-2008 Kippenvel (6+) Een beestachtige voorstelling vol humor en dierenweetjes Aanvang: 14.00 uur Toegang: 1 7,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl
22-01-2008 Tuinieren: ‘Groenten en teelttechnieken’ Aanvang: 19.30 uur Toegang: 1 3,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl
02-03-2008 Katharina Katharina in het ganzenbord (6+) Het Filiaal Aanvang: 14.30 uur Toegang: 1 16,00 Schouwburg www.het-filiaal.nl
02-02-2008 Freedom Trail: Een schakel van herinneringsplekken Een lezing met de verhalen over de Freedom Trail Aanvang: 10.00 uur Toegang: 1 7,50 De Coehoorn www.volksuniversiteit.nl/arnhem
05-03-2008 Kinderwandeling Warnsborn Kinderen gaan met de boswachters allerlei leuke opdrachten uitvoeren Aanvang: 14.00 uur Warnsborn www.mooigelderland.nl
03-02-2008 Lezing Prentkunst door Gep Frederiks Aanvang: 14.00 uur Toegang: 1 8,50, kinderen 1 6,50 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl
dora’s piratenavontuur
Wie kent haar niet van tv? Dora the Explorer is dagelijks te zien op het kinderkanaal Nickelodeon en zij is immens populair bij zowel jongens als meisjes van 2-6 jaar. In Dora’s Piratenavontuur zijn
agenda en previews COR.indd 3
Dora en haar vrienden volop bezig met de voorbereidingen van een spetterend piratenfeest. Plots wordt hun schatkist met feestattributen gestolen door de ‘piratenbiggen’. Dora en haar vriendjes zijn
vastbesloten de waardevolle schatkist terug te vinden. Met behulp van aanwijzingen van de Kaart zetten Dora & co koers naar Schatteneiland. De musical Dora’s Piratenavontuur is uniek! Het is de allereerste live theatershow van Dora in de Benelux. Tijdens het interactieve en muzikale spektakel zingt de 10-koppige cast alle liedjes live. In een vrolijk decor en met de mooiste kostuums komt Dora echt tot leven. De show duurt 80 minuten inclusief pauze. Deze fantastische familiemusical is geschikt voor alle leeftijden. Vrijdag 4 en zaterdag 5 januari 2008 Aanvang: 16.00 uur. Toegang: vanaf 1 15,00 Rijnhal www.studio100.be
12/5/07 11:42:39 AM
76 > cultuur
eigen agenda & previews
&
agenda previews 10-02-2008 Koloniale architectuur in Indonesië Aanvang: 11.00 uur Toegang: 1 20,00 (reserveren vereist) Landgoed Bronbeek www.bronbeek.nl 01-03-2008 Dijklandschap en waterbeheer Aanvang: 10.00 uur Toegang: 1 7,50 De Coehoorn www.volksuniversiteit.nl/arnhem 04-03-2008 Tuinieren: ‘Oude bewaartechnieken van groente’ Aanvang: 19.30 uur Toegang: 1 3,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl 16-03-2008 Repatriëring uit Nederlands-Indië Aanvang: 11.00 uur Toegang: 1 20,00 (reserveren vereist) Landgoed Bronbeek www.bronbeek.nl
Musea, exposities en andere cultuur 23-12-2007 Fashion Designer Sale Tijd: 13.00 – 20.00 uur Gratis toegang Art-Factory, Arnhem www.art-factory.nl t/m 30-12-2007 Louis Knuvelder: in de ban van de katholieke emancipatie Expositie over leven en werk van Louis Knuvelder Aanvang: 10.00 Gratis toegang Bilbliotheek Centrum www.bibliotheekarnhem.nl t/m 06-01-2008 Presentatie deel 1 & 2 van het Paradijsproject Stichting Kunstruis en kunstenaar Maria Strik Aanvang: 15.00 uur Gratis toegang Dudok www.dudok.nl
Markten 06-01-2008/17-02-2008/16-03-2008 Vlooienmarkt Tijd: 10.00 – 17.00 uur Toegang: onbekend Rijnhal www.rijnhal.nl 18-01-2008 en 19-01-2008 Studiemarkt Tijd: vrij 11.00 – 21.00 uur, za 10.00 – 16.00 uur Toegang: 1 3,00 Rijnhal www.destudiemarkt.nl
t/m 08-01-2008 Tentoonstelling ‘Paperworks’ Oscar Lourens Aanvang: ma t/m vrij tijdens kantooruren Parktoren Essent, Arnhem www.spoorzichtkunstendesign.nl t/m 11-01-2008 Expositie Johanneke Sanders Aanvang: 10.00 uur Gratis toegang Boekhandel Ongerijmd www.boekhandelongerijmd.nl t/m 18-01-2008 Expositie Heike Engel Aanvang: 12.00 uur Gratis toegang Trix & Rees Huis www.trixenrees.nl
18-01-2008 t/m 09-03-2008 Expositie over infrastructuur beleving in het landschap Veluwezoom Toegang: 1 6,50 Museum Veluwezoom, Doorwerth www.mooigelderland.nl 08-02-2008 t/m 10-02-2008 Fashion weekend ‘Mode is creatie, mode is kunst!’ Op vrijdag VIP shopping evening (1 5,00) Aanvang: 13.00 – 17.00 uur Gratis toegang Art-Factory www.art-factory.nl 13-03-2008 t/m 16-03-2008 Affordable Art Event Op vrijdag VIP evening (1 5,00) Aanvang: 13.00 – 20.00 uur Gratis toegang Art-Factory www.art-factory.nl Musical, theater, cabaret en opera 05-02-2008 t/m 02-03-2008 Pijlers van de samenleving Toneelgroep Oostpool Aanvang: 14.30 en 20.15 uur Toegang: 1 12,00 Huis Oostpool www.oostpool.nl Kunsthuis 13 (een selectie) www.k13.nl 09-01-2008 Flamix (muziek) Eric Vaarzon Morel Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 14,00 13-01-2008 Cabo Verde (muziek) Rabasa Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 15,00 20-01-2008 Winterreisse (muziek) Joep van Geffen Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 10,00 25-01-2008 Big Eye (movies&music) Bosgraaf & Elias Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 10,00
arnhems lezersbal
® foto hanneke kuijpers agenda en previews COR.indd 4
Voor het derde achtereenvolgende jaar organiseert de Stichting Arnhems Boekenbal, voorafgaand aan de landelijke Boekenweek, op 8 maart 2008 het Lezersbal. Ditmaal wordt café-brasserie Dudok aan het Kerkplein omgetoverd tot literaire nachtclub. ‘Glamour animal’ en entertainer Sven Ratzke brengt muziektheater, de aanstormende jonge dichteres Tjitske Jansen draagt poëzie voor en ook Nazmiye Oral heeft haar medewerking al toegezegd. Haar verhalenbundel Zelfontbranding verschijnt in februari bij uitgeverij De Bezige Bij. Ook striptekenaar Kees de Boer doet een performance. “We zijn nog met een paar grote namen bezig”,
27-01-2008 Winterreise (muziektheater) De Helling Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 13,00 01-02-2008 Istanbul/Amsterdam – east versus west Kamil Erdem Group (muziek) Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00 06-02-2008 Loverboys (cabaret) Niet Schieten Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 15,00 07-02-2008 Echte Liefde (muziektheater) Urban Myth Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00 14-02-2008 Alles nog prachtig (cabaret) Mylou Frencken Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00 17-02-2008 Thomas Beijer (pianist) Jong muziektalent 2007 Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 10,00 19-02-2008 Literaire avond Ism boekhandel Jansen Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 7,50 20-02-2008 Caracal (muziektheater) Productie van Frans Weisz Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00 24-02-2008 Geïmproviseerde jazz Greetje Bijma en Zoumana Diarra Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 13,00 27-02-2008 Good cop bad cop (toneel) Kassys Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00
zegt mede-organisator Arnold Jansen op de Haar. “Maar het wordt in ieder geval een bal voor lezers én schrijvers. En er kan gedanst worden.” Uitgever Vic van de Reijt van Nijgh & Van Ditmar treedt op als dj. Aan het lezersbal is een gedichtenwedstrijd verbonden. Voor meer informatie zie www.arnhemseboekhandels.nl Arnhems Lezersbal zaterdag 8 maart 2008, aanvang: 20.00 uur, café-brasserie Dudok kaarten via boekhandel Hijman en Arends en café-brasserie Dudok
12/5/07 11:42:39 AM
cultuur < 77
eigen agenda & previews
28-02-2008 Dolores (voorstelling) Golden Palace Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00
18-01-2008 en 19-01-2008 Zout Schudden Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
23-02-2008 Top stand-up Comedy Night of Comedy Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
01-01-2008 Lions Nieuwjaarsconcert mmv Arnhem Sinfoniëtta Aanvang: 15.30 uur Toegang: 1 25,00
05-03-2008 Toonbeeld concert ‘Amerika’: Deel 2 Pim Zabel Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00
23-01-2008 Wild West Comedy and Gun Show Boom Chicago Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
29-02-2008 Image Reinder van der Naalt Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
09-01-2008 Het innerlijkste hart Theatergroep Barr Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00
09-03-2008 The world of Drumix (muziek) Van Merwijk en Aly N’Diaye Rose Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 13,00
26-01-2008 Finalistentour Culture Comedy Award Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
01-03-2008 Ze bestaan echt Ronald Goedemondt Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
11-01-2007 Camille, een leven in steen (musical) Janke Dekker, Paul Vaes e.a. Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 14,00
12-03-2008 Adolf (toneel) Pip Utton Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 13,00
30-01-2008 Graag meneer Van Merwijk (try-out) Jeroen van Merwijk Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
07-03-2008 De kip met de gouden enkels Droog Brood Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
13-01-2008 Nieuwjaarsconcert: Mousserend Wenen Het Gelders Orkest Aanvang: 14.15 uur Toegang: vanaf 1 20,00
13-03-2008 The Art of Duo – Tango y Milonga Gustavo Toker (muziek) Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 15,00
01-02-2008 Bries Sara Kroos Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
08-03-2008 Marmer en Chocola Karin Bruers Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
15-03-2008 Fosko fume une pipe Fosko (muziek) Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 15,00
02-02-2008 Léon Leon van der Zanden Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
12-03-2008 Komiek zonder meer Jim Speelmans Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
Posttheater (een selectie) www.posttheater.nl
08-02-2008 Ik ben ® Anuar Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
13-03-2008 Mata Hari Gaëtane Bouchez Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
09-02-2008 Goed nieuws uit Nederland Hassan’s Angels Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
Schouwburg (een selectie) www.schouwburgarnhem.nl
22-12-2007 Donkere Dagen Nachtzusters Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00 11-01-2008 Laatste Druk John Schleipen Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00 12-01-2008 De Stand-up Theatershow Comedy Explosion Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
14-02-2008 t/m 17-02-2008 Potje Poekelen? Enge Buren Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00 22-02-2008 Finalisten Cameretten Festival 2007 Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 14,00
28-12-2007 Stringdance II (theaterconcert) Harry Sacksioni Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00 29-12-2007 Billie Holiday (show) Ruth Jacott e.a. Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 26,00
16-01-2008 Ruïnes (cabaret) Hans Dorrestijn en Martin van Dijk Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 15,00 23-01-2008 Misery (try-out) Victor Löw & Mirjam de Rooij Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 16,00 02-02-2008 Masterclass (theaterconcert) Theo Nijland Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00 05-02-2008 t/m 08-02-2008 Een meeuw (toneel) Keesen&Co Aanvang: 20.30 uur Toegang: 13,00 08-02-2008 Bubbling brown sugar (show) Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 31,00 10-02-2008 Klassiek Open Podium ism G.O.O.G Aanvang: 12.00 uur Gratis toegang (reserveren verplicht)
toneelgroep oostpool Toneelgroep Oostpool presenteert vanaf 5 februari 2008 de productie Pijlers van de samenleving van Henrik Ibsen in een nieuwe versie van Rob Klinkenberg en Erik Whien. Dit politieke drama over moraal, liefde en waarheid, waarmee de grote Noorse toneelschrijver doorbrak, is slechts zelden in Nederland gespeeld. In een klein Noors havenstadje hebben de burgers vrijwel alles te danken aan zakenman Karsten Bernick. Hij zorgt voor banen en welvaart, maar is ook, samen met zijn vrouw Betty, een moreel baken. Een ware pijler van de samenleving. Een oud geheim bedreigt opeens Bernicks smetteloze reputatie
agenda en previews COR.indd 5
en zijn lucratieve zakenimperium. Pijlers van de samenleving is een groot bezet stuk, grappig in de manier waarop het een kleine gemeenschap afschildert, indrukwekkend in zijn moraal. Het stuk gaat in première op zaterdag 9 februari 2008 in Huis Oostpool in Arnhem. Tot en met 2 maart 2008 is de productie aldaar te zien en ze maakt aansluitend een landelijke tournee tot en met 27 april 2008.
Huis Oostpool, vanaf dinsdag 5 februari 2008, www.oostpool.nl
12/5/07 11:42:41 AM
78 > cultuur
&
eigen agenda & previews
agenda previews 20-02-2008 Strooptocht (theaterconcert) The Amazing Stroopwafels Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 16,00
06-03-2008 Kwijt (toneel) Theatergroep de Kern Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 15,00
23-02-2008 Gods wachtkamer (toneel) Gerardjan Rijnders Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 15,00
08-03-2008 Titanic, the musical Rijnstad Vocaaltheater Aanvang: za 20.15 uur, zo 14.30 uur Toegang: vanaf 1 22,50
27-02-2008 De Tweede Wereldoorlog in muziek Severin von Eckardstein e.a. (pianorecital) Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 20,00
Muziek
28-02-2008/ 01-03-2008 en 02-032008/13-03-2008 t/m 16-03-2008 Knekelman en de terroristen (muziektheater) Theater De Plaats Aanvang: 14.30 en 20.15 uur Toegang: 1 20,00 29-02-2008 Spreekuur (cabaret) De Varkensfabriek Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 13,00 01-03-2008 Stabat Mater (koormuziek) Nederlands Kamerkoor & Amsterdam Sinfonietta Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 20,00
23-12-2007 Peter Pan Speedrock Aanvang: 19.00 uur Toegang: 1 12,00 Goudvishal www.goudvishal.nl 27-12-2007 Jazz Jam olv Ewout Dercksen Aanvang: 21.00 uur Gratis toegang Café de Kroeg www.cafedekroeg.nl 20-01-2008 Concert Maris Kwartet Aanvang: 16.00 uur Toegang: 1 16,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl
29-01-2008 en 26-02-2008 ArtEZ, jazzconcert Aanvang: 21.30 uur Gratis toegang Schouwburg www.schouwburgarnhem.nl 30-01-2008 Alameda (wereldmuziek) La Primavera Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 12,00 Schouwburg www.masflamenco.com 02-02-2008 Musikantenstadl Unterwegs Aanvang: 20.00 uur Toegang: vanaf 1 47,50 Rijnhal www.mgtrading.nl 19-02-2008 Mahlerei Stichting Jazz Aanvang: 21.30 uur Gratis toegang Schouwburg www.schouwburgarnhem.nl 13-02-2008 Chinese stilte (Chinese muziek) Nieuw Ensemble Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 10,00 Musis Sacrum www.schouwburgarnhem.nl 14-02-2008 Van Dik Hout (popmuziek) Aanvang: 20.15 uur Toegang: vanaf 1 18,50 Schouwburg www.vandikhout.nl
gods wachtkamer
bries
Na het succes van Wankel Evenwicht komt theatergroep Carver opnieuw met een voorstelling op basis van een bestaande tekst: speciaal voor Carver schrijft Gerardjan Rijnders het stuk Gods wachtkamer. Uitgangspunt van Gods Wachtkamer is de intiemste aller relaties, namelijk die tussen een dochter en haar moeder. Wat als de moeder wacht op het einde, en haar dochter haar dagelijks komt bezoeken? Wat als zoveel niet gezegd is en misschien wel nooit gezegd kan worden? Wat als je na een leven van nabijheid toch vreemden voor elkaar lijkt te zijn? Wat weet zij van jou, wat weet jij van haar? Wat als je gezworen hebt alles anders te doen, en nu moet erkennen dat je verpletterend herhaalt wat je van plan was te vermijden? Wat als je wilt dat ze gaat, terwijl je weet dat het verdriet grenzeloos zal zijn? Theatergroep Carver zou Carver niet zijn als de voorstelling niet gemaakt werd met de hoogst eigen inbreng van alle betrokkenen. Rijnders baseert zich voor de tekst van Gods wachtkamer op persoonlijk materiaal van spelers.
Van teder tot wreed op de schaal van Beaufort. Na het enorme succes van Zoetgevooisd komt Sara Kroos op volle kracht met een nieuw gevaarlijk, uitdagend en poëtisch programma: BRIES. BRIES is een stuwend verhaal over het mee bewegen op de storm. BRIES gaat over het laten waaien van de controle, en over het weerloos durven bestaan. Sara is vilein en genadeloos grappig, haar waarheid is prachtig maar schuurt. Samen met haar muzikanten Martijn Breebaart en Bas Mulder brengt Sara kwetsbare nummers en rauwe beats. De pers noemde Sara grof en sprookjesachtig, groots en weerzinwekkend, schaamteloos en ontwapenend echt. Sara Kroos won bovendien in 2006 de belangrijke VSCD-prijs.
15-02-2008 Briewe uit die Suide (wereldmuziek) Amanda Strydom Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 16,00 Musis Sacrum www.schouwburgarnhem.nl 04-03-2008 Jazzconcert Guus Tangelder Bigband Aanvang: 21.30 uur Gratis toegang Schouwburg www.guustangelder.nl 08-03-2008 Concert Semino Rossi Aanvang: 20.00 uur Toegang: vanaf 1 47,50 Rijnhal www.mgtrading.nl 09-03-2008 Concert Edward Witsenburg Aanvang; 16.00 uur Toegang: 1 16,00 Kasteel Doorwerth www.mooigelderland.nl 12-03-2008 Roby Lakatos (zigeunerviolist) Aanvang: 20.15 uur Toegang: 1 25,00 Musis Sacrum www.effacta.nl 15-03-2008 Concert Golden Earring Aanvang: 20.30 uur Rijnhal www.goldenearring.nl
Vrijdag 1 februari 2008 Aanvang: 20.30 uur Toegang: € 14,00 Posttheater www.posttheater.nl
Zaterdag 23 februari 2008 Aanvang: 20.30 uur Toegang: 1 15,00 Schouwburg www.theatergroepcarver.nl
agenda en previews.indd 6
12/2/07 8:08:37 PM
enjoy the pleasure of country life Jerry Williams Hoofdstraat 106a 6881 TJ Velp Tel: 026 - 363 83 60
079_adv.pag.indd 2
03-12-2007 11:05:04
80 > evenementen
eigen party
prijsuitreiking ben barton store > Zaterdag 17 november uur was het zover. De uitreiking van het in de herfstuitgave te winnen kostuum, ter gelegenheid van het 1-jarig bestaan van de Ben Barton store aan de Dwingelstraat 8 in het Musiskwartier. In een winkel vol mensen werd, door Europees judokampioen Jeffrey van Emden, de heer G. Trouw uit Velp bekend gemaakt als winnaar van een kostuum naar keuze.
en de bon gaat naar...
and the winner is
moet ik je nou alweer aankleden?
Bij deze feestelijke gebeurtenis werden hapjes en drankjes door Neighbour|food geserveerd. Neighbour|food is de buurtwinkel-nieuwe-stijl en is gevestigd aan de Jacob Cremerstraat 51 in het Arnhemse Sonsbeekkwartier. Tevens was er een cadeaubon van 1 15.- beschikbaar gesteld, die verloot werd onder de aanwezige deelnemers. Een gelukkige Mike Teters nam deze bon in ontvangst! raad maar...hoeveel?
my name is barton... ben barton
< herfst in oosterbeek Op zondag 14 oktober werd in Restaurant de Kantine de eerste ‘Herfst in Oosterbeek’ gepresenteerd. Onder het genot van een welkomstdrankje en een hapje konden de genodigden genieten van luxe en exclusieve producten die tevens direct konden worden aangeschaft.
de balkon scene
stewardess
iedereen had het naar zijn zin
zie jij wat ik zie?
(...)
heerlijk zo’n zonnetje
(...)
koekoek
de sfeer zat er goed in
Party!.indd 2
stewardessen in opleiding
12/3/07 12:25:58 PM
evenementen < 81
eigen party
maar ik lust helemaal geen champagne
oestermannen
power to the people
inpakken en slopen
en toen? en toen?
onze toekomst
wereldteam!
<re-opening the hunting lodge Met de heropening van The Hunting Lodge sloot Residence Roosendael definitief haar deuren. The Hunting Lodge werd eerder afgebroken en herbouwd a la carte-restaurant dat aan alle eisen van deze tijd voldoet. Op 30 oktober was de officiĂŤle opening van dit nieuwe in historische architectuuropgetrokken gebouw. De burgemeester van Roosendael mw Boerma-Van Doorne verichtte samen met Theo Jansen, Nancy Rudolphi en hun kinderen de ceremoniĂŤle handeling van het doorknippen van het lint. Hierna werden de gasten verwend met heerlijke champagne, oesters en andere culinaire verrassingen. in de hoek ermee
even spieken
zo groot?
Party!.indd 3
arnhemse meisjes
mooi rood is niet lelijk
zal ik een liedje voor u fluiten?
12/3/07 12:26:07 PM
82 > evenementen
eigen party
fikse event > 20 november organiseerde Fikse Autobedrijven in haar gloednieuwe bedrijfspand een avond met een exclusief Lifestyle Event. Iedere bezoeker werd bij de entree verwelkomd en persoonlijk ontvangen door Rutger Fikse met een drankje met daarin een edelsteen. Paul Van Zeeland Juweliers had in twee glazen een briljant gedaan. In een relaxte atmosfeer, met de zingende Hartenbrekers op de achtergrond, begaven de bezoekers zich langs diverse over het pand verspreide stands met participerende bedrijven. Spetterend hoogtepunt van de avond was het optreden van pianist Jan Vayne en Maud Fikse.
In het kader van het goede doel Stichting Nigyo, werd door Mevrouw van Mourik van Veilingbedrijf Derksen een beeld van Maarten van der Geest geveild. Driftig boden diverse bezoekers tegen elkaar op. Peter Eemsing uit Apeldoorn, uitgever van eigen! magazine, deed uiteindelijk het hoogste bod. Hij werd de gelukkige eigenaar van een uniek beeld en steunde hiermee de strijd tegen baarmoederhalskanker.
apeldoornse regelneef fikseâ&#x20AC;&#x2122;t het
Aan het eind van de avond gingen twee bezoekers daadwerkelijk met een echte briljant naar huis! jan veen kwam even meedoen
daar in dat kleine....
speeddaten
eigen! ging verder dan rutger
gospel, ooh my ford...
Party!.indd 4
eigenâ&#x20AC;&#x2122;s nieuwe auto van de zaak
12/3/07 12:26:13 PM
eigen!abonnement Ja, ik neem een
jaarabonnement op eigen! magazine.
editie:
eigen magazine Apeldoorn eigen magazine Arnhem eigen magazine Amersfoort
Aanhef: Dhr. Mevr. Naam:
Bedrijfsnaam:
Straat + huisnummer: Postcode + plaats: Telefoonnummer: E-mail adres:
Voor meer informatie: telefoon 055 5 38 47 74 eigenmagazine@vda-groep.nl
Rekeningnummer:
Ten name van:
Ik machtig de VDA-groep om de kosten € 17,50 per jaar (incl. BTW) van mijn rekening af te schrijven. Handtekening:
Datum:
Win een diner voor 2 of krijg een GRATIS wijnarrangement! eigen! magazine verloot in samenwerking met restaurant Smaak Rijnkade, een volledig verzorgd Proeven van Kunst menu onder een nieuwe abonnee. Dat houdt in: ontvangst met champagne, vijf gangen diner met bijpassend wijn arrangement, afsluiting met koffie en huisfriandise. Proeven van Kunst is een uniek culinair cultureel evenement waarbij voornamelijk (lokale) topkunstenaars uitgenodigd worden door toprestaurants om hun kunstwerk beschikbaar te stellen. Dit kunstwerk wordt op een onderbord geproduceerd. Gedurende dit evenement wordt in het restaurant een speciaal Proeven van Kunst-menu aangeboden waarbij na afloop het unieke onderbord behouden mag worden. Voor Arnhem en omstreken prolongeert het initiatief na een succesvolle start in 2007. Tegen inlevering van deze voucher ontvangt iedereen die tot 1 maart bij ons een Proeven van Kunst menu komt eten, GRATIS een bijpassend wijnarrangement t.w.v. max. € 35,00 Uitsluitend op basis van reservering en maximaal 6 personen.
restaurant · café · bar Rijnkade 39 & 41, Arnhem · T: 026-442 66 64 · reservering@smaakarnhem.nl
Abo2.indd 2
12/2/07 4:09:52 PM
Voldoende frankeren
eigen! abonnementenadministratie Postbus 1250 7301 BM Apeldoorn
GRATIS wijnarrangement
restaurant · café · bar Rijnkade 39 & 41, Arnhem. T: 026-442 66 64, reservering@smaakarnhem.nl
Abo2.indd 3
12/2/07 4:09:55 PM
evenementen < 83
eigen party
de daltons
naar de kloten! teamfoto
klootschieten > Het in herfstkleuren getooide bos tussen Oosterbeek en Wolfheze was 11 november de locatie van een oer-Hollandse partij klootschieten. Het uitgezette parcours was door de regen behoorlijk drassig geworden. Dat leidde regelmatig tot hilarische taferelen maar de lol was er zeker niet minder om. Helemaal niet toen tijdens de onderbreking, met versnaperingen én accordeonmuziek, het zonnetje zich toch liet zien.
dynamic duo
Na de onderbreking werd het parcours vervolgd en eindigde bij De Kantine. In deze sfeervolle horecagelegenheid werd er nageborreld en werd de gezellige middag afgesloten met een ouderwetse stamppot. and the winners are... en we gaan nog niet naar huis...
zij is de BOB
...en het was gezellig
waar is ie nou?
> Verkooppunten eigen! magazine Arnhem
• Bruna, Steenstraat 17/A
•H et Gildehoekje, Gildemeestersplein 304
Doorwerth
• Primera Willemsen Kiosk,
• Primera Presikhaaf Kiosk,
•O ngerijmd, Nieuwsstad 38
• Th e Readshop v/h Plug Magasin,
Elderveldplein • Primera de Kiosk Kronenburg, Kronenburgpassage 5 • Arends Boek en Kantoor, Kronenburgpassage 92
Raadsheerplein 12
• S elexyz Dekker v/d Vegt, Koningstraat 31
Van der Molenallee 115
• Primera Rijkerswoerd, Achter de Coulissen 7 • Peters Readshop, Middelgraaflaan 47
Oosterbeek
Elst
• Hijman en Arends Boeken,
•M eijer & Siegers, Utrechtseweg 208
•B runa, Dorpsstraat 33/37
Grote Oord 15
• P rimera, Dorpsstraat 32
• Wigman, W J, Hoefbladln 36
• Primera Otten Kiosk, Rijnstraat 4
Duiven
• Vonk Totaal vof, Oranjestr 74
• Coop Manders, Beethovenlaan 61-65
• L ectabloem, Eilandplein 502
Velp
• Primera Postkantoor van den Berg,
• Van Bree, Honigkamp 80
•B onvrie Boekhandel, Elshofpassage 40
•B runa, Hoofdstraat 198
• Arends Boek & Kantoor,
•B runa Duiven, ‘t Weike 19
• Th e Readshop, Hoofdstraat 220
Van Lawick van Pabstraat 109 • De Poort, Geitenkamp 8/16
Hanzestraat 58-60
•M usic Store, Elshofpassage
eigen! is nu ook online te lezen. kijk op www.eigenmagazine.nl
Party!2.indd 5
12/5/07 11:52:48 AM
Ben Barton Store Dwingelstraat 8 (Musiskwartier)
ben barton.indd 2
also official dealer:
12/2/07 4:48:47 PM