Guido Young Starters gids

ckx ∙ Xand

wegwijzer

an

Du

ycke ∙ H

sB

jard

e

eR

INTERVIEWS

in ∙ Ru

di

Vr an

rD

+

ourlo ∙ Pau n

l

JE ZETDEN TAN DE IN

pas afgestudeerden

G ME HOROTT NG E ER

GUIDO

ACADEMIEJAAR

2017

gids

2018

Solliciteren Studentenjobs Tweede diploma Young starters Cv Salaris Bedrijfsfiches

GUIDO’s redactieteam zoekt stadsredacteurs!

GuidO ids

Stadsg

Wist je dat de Guido Stadsgidsen elk jaar worden geschreven door de studenten zelf?

Dat spreekt voor zich, want jij weet het best wat er in je studentenstad leeft!

Ken jij elke vierkante centimeter van je studentenstad op je duimpje, beschik je over een vlotte pen en weet je deadlines te respecteren?

Dan ben jij wellicht de stadsredacteur die we zoeken.

Interesse? www.guido.be/stadsredacteurs Stage of studentenjob Eerste mooie werkervaring op je cv

Vul de online sollicitatietest in, voeg er je cv bij en neem contact op met tom@guido.be Graag stage lopen op de redactie?

Mail sofie@guido.be voor alle info.

4 14 16

STUDENTENJOBS STUDENTONDERNEMER TWEEDE DIPLOMA

solliciteren

ColofoN

44

FAQ'S VOOR STARTERS

64

BEDRIJFSFICHES

Redactie HERBERT DE PAEPE SOFIE VAN ROSSOM

Lay-out MEINDERT PEIRENS GREET PIETERS

Advertentiewerving GUIDOOH TEL.: 09 210 74 84 REGIE@GUIDOOH.BE WWW.GUIDOOH.BE

© GUIDO 2018 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt d.m.v. druk of op welke wijzeook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers Sinds 2000 lid van CIM, Centrum voor Informatie over de Media

in ∙ Ru

di

ourlo ∙ Pau n

Guido Young Starters Gids is een uitgave van GUIDO NV BRUILOFTSTRAAT 127 9050 GENT TEL.: 09 210 74 84 FAX: 09 210 74 85 INFO@GUIDO.BE WWW.GUIDO.BE

Du

sB

jard

e

zelfstandig

+

INTERVIEWS

an

SALARIS DRESSCODE PICTOGRAMMEN

ycke ∙ H

41 60 62

eR

jobs

ckx ∙ Xand

CONJUNCTUUR SOLLICITEREN FAQ'S VOOR SOLLICITANTEN SOORTEN CV'S CV-BLUNDERS APPS

Vr an

22 24 30 34 36 57

rD

InhouD

diploma

l

DIPLOMA SOLLICITEREN

Zo goed als elke student verdient graag een centje bij. Waarom ook niet, want je doet er je eerste werkervaring mee op, de fiscus is mild voor studenten en vaak is

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

een studentenjob uitvoeren nog leuk ook.

4

Vandaar: GUIDO’s ABC van de slimme jobstudent.

A

belastingen

Alleen als je in 2017 een netto belastbaar inkomen van 7570 euro of meer had, zal je zelf belastingen moeten betalen in 2018.

effectief hebt verdiend in 2017 (belastbaar loon).

De forfaitaire aftrek bedraagt maximaal € 4320.

3 Als je ouders gescheiden zijn, dan telt de alimentatie voor 80% mee.

Z E L F S TA N D I G

2 Trek er de forfaitaire aftrek van af:  30% op de eerste € 8620  11% op het gedeelte tussen € 8620 en € 20.360  3% boven € 20.360.

 aanvang en einde van de gewone arbeidsdag, tijdstip en duur van de rusttijden, dagen van regelmatige onderbreking van de arbeid  plaats en manier waarop persoon te bereiken is, die overeenkomstig het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming is aangewezen om de eerste hulp te verlenen bij ongevallen  plaats van de verbandkist  namen en contactmogelijkheden van de werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraad (als die opgericht is)  namen en contactmogelijkheden van de vakbondsafvaardiging (als er een syndicale delegatie is)  adres en telefoonnummer van bedrijfs- of interbedrijfsgeneeskundige dienst  adres en telefoonnummer van de inspectie van de sociale wetten.

JOBS

Dit netto belastbaar inkomen bereken je als volgt: 1 Neem het bedrag dat je

 identiteit, geboortedatum, woon- en/of verblijfplaats van werkgever en werknemer  begin- en einddatum van tewerkstelling  plaats van tewerkstelling  beknopte functiebeschrijving  arbeidsduur per dag en per week  toepasselijkheid van de wet van 12/04/65 betreffende bescherming van het loon  het overeengekomen loon, of de wijze en basis van berekening ervan  tijdstip van loonbetaling  eventuele proeftijd  eventuele plaats van huisvesting als werkgever de student huisvest  het bevoegde paritair comité

INTERVIEW

B

Een geldig studentencontract bevat...

SOLLICITEREN

Studenten mogen 475 uren werken in het voordelige statuut van studentenarbeid. Of dat werk gebeurt in de zomervakantie, of in het academiejaar, of allebei, dat maakt niet uit. Zolang je je 475 uren niet hebt overschreden, wordt slechts 2,71% solidariteitsbijdrage van je brutoloon afgehouden.

C

contract

DIPLOMA

academiejaar

 Het bedrag dat overblijft is het netto belastbaar inkomen voor 2017.

5

E

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

SOLLICITEREN

DIPLOMA

eerste werkdag

6

Wat mag je verwachten op je eerste werkdag als jobstudent?

D dagen

Studentenarbeid wordt niet in dagen gerekend, maar in uren. Die kan je bijhouden op https://www.mysocial security.be/student.

 Je mag een praatje verwachten over de activiteit en algemene structuur van de onderneming. Kwestie van te weten waar je werkt en waarom.  Jouw specifieke rol (als student) binnen de onderneming moet worden uit de doeken gedaan.  Waar zijn de werkposten?

Je krijgt een rondleiding.  Hoe zit het met het rampenplan van de onderneming? Iemand dient je de maatregelen uiteen te zetten inzake eerste hulp en brandbestrijding, en ook de voorschriften in geval van een evacuatie van het bedrijf.

 Wat de preventie qua gezondheid en veiligheid betreft, daar heb je recht op zowel een uiteenzetting met betrekking tot het hele bedrijf, en jouw werkpost in het bijzonder.  Laat je uitgebreid uitleggen en demonstreren hoe je met machines, werkuitrustingen en individuele beschermingsmiddelen moet omgaan.  Tot slot krijg je inzicht in de structuur van de sociale diensten en de personeelsdienst.

Netwerk Ondernemen – een organisatie waar ervaren ondernemers zich gratis inzetten voor jonge groeibedrijven!

www.netwerkondernemen.org

Denk jij eraan een eigen bedrijf te starten?

Dan is het boek “From Idea to Product/Market fit” van startup goeroe Omar Mohout een echte aanrader! En guess what?

WIJ GEVEN ER 5 GRATIS WEG.

Wat moet je doen?

Like ons op Facebook en stuur ons in een bericht jouw favoriete quote door rond ondernemerschap!

INNOVATIONHUB

by BNP Paribas Fortis

INTERVIEW

SOLLICITEREN

DIPLOMA

F

feestdagen

Elke officiële feestdag die valt binnen je periode van tewerkstelling geldt evengoed voor jou als voor de collega’s die daar ‘echt’ werken. Je werkgever dient je voor die dag een volwaardig loon uit te betalen.

Als je langer dan één maand bent tewerkgesteld zonder onderbreking, dan is je werkgever verplicht loon te betalen voor alle feestdagen die vallen binnen een periode van 30 dagen die volgt op het einde van de arbeidsovereenkomst of van de verrichting van arbeid.

Heb je 15 dagen tot één maand zonder onderbreking gewerkt? Dan zal je werknemer je het loon voor één feestdag moeten betalen, als die valt binnen een periode van 14 dagen die volgt op het einde van de arbeidsovereenkomst of van de verrichting van arbeid.

G gevaar

Wat mag een jobstudent nooit doen?  Een heftruck besturen.  Gemotoriseerde voertuigen en werktuigen gebruiken zonder uitdrukkelijke toelating.  Hefwerktuigen, kranen of rolbruggen bedienen.  Werken op ladders of op een platform zonder leuningen.  Werken met een pers, metaalschaar, schiethamer, cirkelzaag of andere gevaarlijke machines.  Werken met giftige of brandbare producten.  Werken in besloten ruimtes, zoals silo’s en reservoirs.  Zelf toestellen herstellen of werken met een defect toestel.

H

Z E L F S TA N D I G

JOBS

huishulp

Wie huishoudelijk werk verkiest boven een studentenjob in een bedrijf, kan terecht bij T-Interim. Hun project biedt aan gezinnen de mogelijkheid om via fiscaal aftrekbare dienstencheques een huishoudhulp in te schakelen.

 Als je je bij T-Interim kandidaat stelt als huishoudhulp, kan je als werkstudent huishoudelijke taken uitvoeren bij iemand thuis en tegelijk toch een waterdicht arbeidscontract op zak hebben.  T-Interim stuurt huishoudhulpen uit voor de schoonmaak, de was en de strijk, het naaiwerk, de boodschappen en het werk in de keuken.  Een dankbaarder studentenjob kan je je niet indenken, want doordat je zoveel mogelijk wordt tewerkgesteld in hetzelfde huishouden, zal je er een graag geziene gast worden. www.t-interim.be

8

DIPLOMA SOLLICITEREN

I

interim

INTERVIEW

Bij een interimkantoor ben je zeker van een betrouwbaar contract en serieus studentenwerk zonder kopzorgen.

De werking van een interimkantoor is eigenlijk heel eenvoudig.

 In de praktijk werk je bij het bedrijf, maar op papier heb je een contract bij het interimkantoor, dat ook je loon zal uitbetalen.

 Bij een interimkantoor ben je in elk geval verzekerd van het minimumloon, al komt daar vaak nog wel wat bovenop.

Hoe vind je een studentenjob?

Gok niet op één paard, maar zoek een job via verschillende kanalen:  Via een interimkantoor  Via sociale media  Via job-apps  Via jobsites  Via de VDAB  Via de jobdiensten van je hogeschool of universiteit  Via de jobkranten en advertenties in de media  Via familie of vrienden  Via spontane sollicitaties

K kinderbijslag

Voor het derde kwartaal is er geen probleem. Dat zijn de maanden juli, augustus en september, de klassieke zomermaanden waarin de meeste vakantiejobs worden uitgevoerd. Hoeveel je in dat derde kwartaal werkt, heeft geen enkele invloed op je kinderbijslag.

In het eerste, tweede en vierde kwartaal geldt de volgende beperking: per kwartaal mag maximum 240 uur worden gewerkt. Wordt dat aantal uren in een bepaald kwartaal overschreden, dan verliezen je ouders voor de drie maanden van dat welbepaalde kwartaal hun recht op kinderbijslag.

Z E L F S TA N D I G

 Het interimkantoor is dus jouw officiële werkgever.

J job

JOBS

 Zij bemiddelen tussen werkgever en werknemer (of jobstudent, in dit geval) en zoeken de juiste persoon voor tijdelijke opdrachten in de bedrijven die in hun klantenportefeuille zitten.

9

DIPLOMA SOLLICITEREN INTERVIEW JOBS Z E L F S TA N D I G 10

loon

L

Welke studentenjobs betalen het best? Dat hangt af van je leeftijd. Het uitzendkantoor Randstad wist ons te vertellen dat dat voor 18-jarigen handlanger is, voor 19-jarigen productiearbeider, voor 20-jarigen verkoper en voor 21-jarigen productiemedewerker.

N nachtwerk

In arbeidstechnische termen valt de nacht tussen 20 uur ‘s avonds en 6 uur ‘s morgens. Net de periode waarin échte studenten het meest actief zijn, doch dit terzijde.  Meerderjarige jobstudenten mogen nachtwerk doen, maar dan enkel in bedrijfstakken, bedrijven of beroepen waarin afwijkingen voor nachtwerk zijn toegestaan.

M

mama

Het uitoefenen van een studentenjob kan gevolgen hebben voor de belastingen van je ouders. Hou daar rekening mee, of mama wordt boos. Normaal gezien wordt een student beschouwd als persoon ten laste van zijn ouders. Voor het inkomstenjaar 2017 blijf je fiscaal ten laste van je ouders als je op 1 januari 2018 deel uitmaakt van het gezin (lees: nog steeds gedomicilieerd zal zijn bij je ouders) én je nettobestaansmiddelen in 2017 niet hoger zijn dan 3200 euro.

Voor eenoudergezinnen is dit bedrag 4620 euro. Als je niet meer fiscaal ten laste bent, verliezen je ouders een aanzienlijk belastingvoordeel.

Je nettobestaansmiddelen bereken je als volgt: 1 Tel het belastbaar loon op dat

je terugvindt op loonbrieven, vervangingsinkomsten, je leefloon enzovoort, met uitzondering van de eerste 2660 euro die je als jobstudent hebt verdiend met een studentencontract.

2 Trek er 20% van af, met een minimum van 440 euro. Noteer het verkregen bedrag.

3 Tel je alimentatiegeld op, minus 3200 euro, en trek er 20% van af.

4 De som van de bedragen die je hebt verkregen na de berekeningen in stap 2 en stap 3 vormt je nettobestaansmiddelen.

 Minderjarigen mogen in geen geval nachtwerk doen, behalve bij wijze van uitzondering in de horeca en de culturele sector, en dan nog maximum tot 23 uur.

O

P

 de werkgever  het ziekenfonds waarbij je bent aangesloten.

Die eerste 7 dagen kan je baas je niet ontslaan. Daarna wel. In de nog resterende proefdagen kan zo’n beëindiging van overeenkomst zelfs gebeuren zonder opzegging of vergoeding.

Als je het slachtoffer wordt van een arbeidsongeval tijdens het werk, of onderweg ernaartoe, dan verwittig je onmiddellijk

Werkgevers zijn verplicht verzekerd tegen arbeidsongevallen van hun personeel, dus je zal in principe zonder discussie worden vergoed voor alle leed.

Een proeftijd voor jobstudenten duurt minimum 7 en maximum 14 dagen.

Wordt er niets concreets afgesproken, dan wordt de proeftijd automatisch vastgelegd op 7 dagen.

regel

R

Voor jobstudenten geldt de 475-urenregel: studenten mogen per kalenderjaar 475 uren werken in het voordelige statuut van studentenarbeid.

SOLLICITEREN

proefperiode

Als je proeftijd voorbij is, heb je meer rechten, maar ook meer plichten.

Heb je een contract van langer dan 1 maand? Dan moet de werkgever rekening houden met een opzeggingstermijn van 7 dagen, en jij met 3 dagen. Die opzeggingstermijnen beginnen te lopen de maandag volgend op het ontslag.

S sociale zekerheid

Jobstudenten zijn vrijgesteld van het betalen van een bijdrage voor de sociale zekerheid, tenzij ze zich niet houden aan de 475-urenregel. Als ze meer werken, betalen ze 13,07% sociale zekerheid, net als elke gewone werknemer.

INTERVIEW

Als je overeenkomst minder dan één maand duurt, geldt een opzeggingstermijn van 3 dagen als de werkgever je ontslaat. Als je zelf je ontslag indient, bedraagt de opzeggingstermijn 1 dag.

DIPLOMA

ongevallen

JOBS

Q Het nationaal gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen bedraagt op de cent af 1501,82 euro voor werknemers van 21 jaar die minstens 1 maand werken. Per jaar beneden de 21, wordt het met een quotiënt van 6% verminderd.

21 jaar 100% € 1501,82 (of ouder) 20 jaar 94%

€ 1411,71

19 jaar

88%

€ 1321,60

18 jaar 82%

€ 1231,49

17 jaar 76%

€ 1141,38

16 jaar 70%

€ 1051,27

Z E L F S TA N D I G

quotiënt

11

SOLLICITEREN

DIPLOMA

T

toelage

Voor je studietoelage is er geen probleem, want die wordt berekend op basis van het inkomen dat je ouders twee jaar geleden hadden. Met het inkomen van de student zelf wordt geen rekening gehouden.

uren

U

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

Een normale werkdag bestaat uit 8 werkuren, wat neerkomt op maximum 40 uur arbeid per week.  In de privé hebben studenten normaal gezien recht op een regime van 39 uur.  Er is wel een waslijst uitzonderingen. Zo mag je in de horeca tot 11 uur per dag werken, met een maximum van 50 uur per week.

Acht uur werken kan geen zinnig mens doorlopend volhouden. Een pauze doet deugd en laadt de batterijen op. Je hebt er dan ook recht op.  Na maximum 6 uur arbeid moet je werkgever een pauze voorzien van minimum 15 minuten.  Als je jonger bent dan 18, mag je meer rusten. Dan is een halfuur uitpuffen verplicht zodra de werkduur 4,5 uur overschrijdt.  Na 6 uur werken, heeft een minderjarige jobstudent zelfs recht op een uur rust.

12

V

vakantie

Voor de fiscus en de sociale zekerheid maakt het niet uit of je je studentenjob uitvoert in de vakantie of tijdens het academiejaar. Weet wel dat je in principe alleen mag werken als je niet verplicht op je hogeschool of unief moet zijn.

W

werken

Mag je eigenlijk wel werken als student? Alle voltijdse studenten in België mogen zowel tijdens de zomervakantie als in het academiejaar arbeid verrichten met een studentencontract, behalve:  wie jonger is dan 15  stagiairs (in het kader van hun stage-opdracht)  als je het toegelaten aantal uren (475) overschrijdt

xerox

X

Je hebt recht op jouw eigen exemplaar van het contract voor studentenarbeid, en dat nog voordat je het eerste uur begint te werken.

Vraag er dus naar, en loop desnoods met je werkgever mee naar de printer of de fotokopiemachine.

DIPLOMA

Z

Wat als je ziek wordt?

Y Je zomervakantie combineren met een job paart het nuttige met het aangename. Maar hoe vind je een studentenjob in het buitenland?  Wacht er niet te lang mee: zeker voor vakantiejobs kan je er maar beter zo vroeg mogelijk bij zijn.

 Nogal wat organisatoren van taalvakanties breiden hun activiteiten uit door jobs en stages in het buitenland aan te bieden.  Canada, Australië en Nieuw-Zeeland hebben voor jongeren een speciale ‘working holiday’-overeenkomst met België.

 Reken als student niet te snel op gewaarborgd loon tijdens je ziekte: als je minder dan een maand in dienst bent geweest, hoeft de werkgever niet te betalen voor ziektedagen. Daarna wel.

Z E L F S TA N D I G

 Sommige uitzendbureaus rekruteren ook studenten voor werk in het buitenland.

Raadpleeg hun sites en apps.  Voor sommige sectoren kan je bij Jint terecht.  Een goed idee is ook Vlaamse bedrijven in het buitenland te contacteren, zo is de cultuurschok minder groot.

JOBS

 Ga eerst en vooral langs bij de VDAB. Hun jobaanbod beperkt zich niet tot Vlaanderen en via hun site verwijzen ze je door naar internationale jobsites.

 Bij twijfel: zorg altijd voor een briefje.

INTERVIEW

YMCA

 Bel onmiddellijk je werkgever en bezorg hem binnen de twee dagen een medisch getuigschrift (een ‘doktersbriefje’). Dat laatste hoeft alleen als je baas erom vraagt, of als het is opgelegd door de cao of het arbeidsreglement.

SOLLICITEREN

ziekte

MEER TIPS VOOR JOBSTUDENTEN VIND JE OP WWW.GUIDO.BE

13

14

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

SOLLICITEREN

DIPLOMA

Een eigen zaak beginnen terwijl je nog studeert

Begin je een eigen zaak terwijl je nog aan het Dat is een apart statuut waar wel wat voordelen aan verbonden zijn.

Dat gaat niet zomaar...

 Je moet voor minstens de helft van de studiepunten geslaagd zijn in het vorige academiejaar.

 Je neemt deel aan en scoort goed in een erkende start-upcompetitie (bv. Start-Academy, Battle of talents, Durf Ondernemen, Bizidee, Bridee...)

Ook hier is het aan de respectieve hogescholen en universiteiten om hun eigen concrete voordelen voor studentondernemers te bepalen. Let er trouwens op dat een aantal van die voordelen net dezelfde zijn als die voor studenten met een topsportstatuut.  Je onderwijsinstelling helpt je bij de promotie.  Je onderwijsinstelling stelt vergaderzalen en andere infrastructuur ter beschikking.  Je onderwijsinstelling zorgt voor coaching.

Verplichtingen

Fiscale vrijstelling

 Als je geen studievooruitgang boekt, vervalt ook je statuut van studentondernemer.

 Als de onderwijsinstelling promotie voor je regelt (events, interviews...) dan moet je daar de nodige tijd voor vrijmaken.

Maar zoals gezegd: de modaliteiten verschillen van school tot school. Doe dus eerst en vooral navraag op je eigen onderwijsinstelling!

Z E L F S TA N D I G

 Je onderneming moet in overeenstemming zijn met de ethische waarden en het imago van je onderwijsinstelling.

Sinds 2017 worden studentondernemers vrijgesteld van sociale bijdragen zolang ze minder dan 6505,33 euro per jaar verdienen. Op die manier kunnen ze ook ten laste blijven van hun ouders.

JOBS

 Je begint een vzw die niet gericht is op een eenmalig evenement.

 En het belangrijkste van allemaal: je geniet de voordelen van ‘flexibel studeren’, wat ervoor zorgt dat je lessen mag brossen en examens kan verplaatsen indien nodig voor het goede verloop van je onderneming.

 Je begint een eenmanszaak of vennootschap.

INTERVIEW

 Je moet een concreet businessplan kunnen voorleggen.

... maar het loont de moeite!

SOLLICITEREN

Het statuut van studentenondernemer krijg je natuurlijk niet zomaar. De voorwaarden zijn niet precies dezelfde bij de verschillende uniefs en hogescholen, maar komen grotendeels hierop neer:

DIPLOMA

studeren bent? Dan ben je een studentondernemer.

MEER TIPS VOOR STARTERS VIND JE OP WWW.GUIDO.BE

15

DIPLOMA

Ben je klaar voor een

TweedE DiplomA? Is je diploma in zicht en ben je er vrij gerust op dat je het

INTERVIEW

SOLLICITEREN

wel zal halen? Proficiat, maar misschien zit je studententijd er dan nog niet op. Waarom zou je je niet wagen aan een manaba, manama of een ander tweede diploma om je studiepalmares te bekronen? Doe de diplomatest en kom te weten of je er klaar voor bent.

Omcirkel de "juiste" antwoorden. Ga op je gevoel af en wees eerlijk. Je móet kiezen, ook al zit er niet echt een antwoord tussen dat je bevalt. Je mag maar 1 antwoord omcirkelen per vraag.

1

SLEEP JE NOG

EEN VAK UIT HET EERSTE JAAR MEE?

A Ja, één B Ja, meer dan één C Nee

2 VIND JE JE JOBS

GEBOORTEPLAATS LEUKER DAN JE

onderscheiding...)?

A Geen B Graden zijn de kers op de studietaart C Als ik niet minstens een onderscheiding haal, ben ik kwaad op mezelf

6 WELKE UITSPRAAK IS HET MEEST OP JOU VAN TOEPASSING?

A Zeker B Zeker niet C Soms

A Opgelucht B Kiplekker C Een wrak

A Ik koos voor deze studierichting omdat mijn vrienden het ook deden B Ik wist nog vóór het zesde middelbaar dat ik deze studies wou volgen C Ik kan eigenlijk niet goed verwoorden waarom ik voor deze studies koos

4 WEET JE AL WELK

7

HOE VOEL JE JE

NA DE EXAMENS?

Z E L F S TA N D I G

HOEVEEL BELANG HECHT JIJ AAN GRADEN (onderscheiding, grote

STUDENTENSTAD?

3

16

5

BEROEP JE WIL UITOEFENEN?

A Ja, heel precies B Ongeveer C Nog geen idee van

BIJ MIJN VRIENDEN EN FAMILIE...

A ... is studeren iets dat wordt aangemoedigd B ... ben ik een van de weinige die voortstudeert C ... komen mijn studies eigenlijk zelden ter sprake

8 WAT ALS JE JE EIGEN STUDIES ZOU MOETEN BETALEN?

A Dan vrees ik dat het niet zou lukken B Dan zou ik extra gemotiveerd zijn C Dan zoek ik een sponsor

9

HOE ERG ZOU JE HET

VINDEN ALS JE NOOIT EEN DIPLOMA HOGER ONDERWIJS ZOU HALEN?

A Ik zou dat als een ernstige mislukking in mijn leven ervaren B Dat zou jammer zijn, maar ik maak zelf wel iets van mijn leven C Mijn ouders zouden teleurgesteld zijn, maar zelf vind ik een diploma maar een vodje papier

10 WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN HOGESCHOOL EN UNIVERSITEIT?

A Eigenlijk is er, alles welbeschouwd, weinig verschil B In de hogeschool wordt je handje vastgehouden, terwijl je aan de unief je plan moet trekken C Een hogeschooldiploma kan een springplank naar de unief betekenen

11

14 WAT BEN JE LATER MET

HOE BESCHOUW JE

JE DIPLOMA('S) VAN PLAN?

EERSTE DIPLOMA?

A Euh... daar heb ik nog niet over nagedacht, eerlijk gezegd B Inkaderen en aan de muur hangen C Verzilveren

A Een eindpunt B Een triomf C Een startpunt

12 WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN BACHELOR EN MASTER?

15 WAT DOE JE ALS JE NU AL EEN JOB ZOU AANGEBODEN KRIJGEN?

A Een gat in de lucht springen B De kat uit de boom kijken C Het hoofd koel houden en ijverig voortstuderen

13 WELK ADJECTIEF IS HET MEEST OP JOU

16

VAN TOEPASSING?

JE MET JE HUIDIGE STUDIE-

A Tevreden B Ambitieus C Zoekend

HOE TEVREDEN BEN

RICHTING?

A Vrij ontevreden B Vrij tevreden C Zeer tevreden

A Een garantie voor later B Afzien C Jezelf ontwikkelen

18 WAT VIND JE HET BELANGRIJKSTE IN JE TOEKOMSTIGE CARRIÈRE?

A Iets doen wat ik graag doe B Een goed loon C Doorgroeimogelijkheden

19

HOELANG DUURT

VOOR JOU DE IDEALE STUDENTENTIJD?

A 4 jaar B 5 jaar C 6 jaar

20

STUDEREN IN AUGUSTUS...

A ... is iets wat mij niet zal overkomen B ... is voor mij een welbekend verschijnsel C ... is hopelijk vermijdbaar

SOLLICITEREN

A Bachelor is gemakkelijk, master is moeilijk B Bachelor is een springplank naar master C Bachelor is praktisch gericht, master is academisch gericht

17 WAT IS STUDEREN?

DIPLOMA

HET BEHALEN VAN JE

Resultaten

1 A 3 B 1 C 5

2 3 5 1

4 3 5 1

5 1 5 3

6 1 5 3

7 5 3 1

8 1 5 3

9 5 3 1

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 3 1 1 1 3 1 3 5 3 1 1 3 5 5 1 3 1 1 1 5 5 5 3 3 5 5 5 3 5 3

20 3 1 5

Yep, schrijf jezelf alvast in!

De kans dat jij het bij één diploma houdt, lijkt ons eerder klein. Je houdt van studeren en bent je studententijd nog lang niet beu. Je houdt al een half oog op de arbeidsmarkt gericht, maar je beseft dat je kansen daar nog wat sterker staan als je er nog een extra studie bovenop doet. Schrijf je maar in!

JOBS

80-100

Score opgeteld?

Lees dan hiernaast of je klaar bent voor een tweede diploma:

3 3 5 1

INTERVIEW

Zoek in de scoretabel het waarderingscijfer naast elk van de antwoorden die je hebt gegeven. Tel je 20 scores op en je weet waar je aan toe bent.

Eén diploma is al een prestatie, twee is zelfs nog beter!

Probeer eerst één diploma te halen, dat wordt al moeilijk genoeg!

20-40

Een tweede diploma? Ho maar, waarom zou je al leren lopen als je eerst nog moet leren stappen? Je studies verlopen moeizaam en je durft er lang nog geen grof geld op verwedden dat je binnen een jaar zelfs dat eerste diploma op zak zal mogen steken. Een bijkomende opleiding is momenteel dus nog lang niet aan de orde. First things first!

Z E L F S TA N D I G

41-79

Het ziet ernaar uit dat je je diploma wel zal binnenrijven, maar je studies zijn niet bepaald fluitend met je handen in je zakken verlopen. Hogere studies zijn best zware stuff, heb je ondervonden. Misschien wil je nog wel een bijkomend diploma, maar dat weet je nog niet zeker. Veel zal ervan afhangen of je al meteen uitzicht hebt op een job of niet.

17

DIPLOMA

Wie dacht dat een bedrijfsleider een ronkend economiediploma op zak dient te hebben, komt al meteen bedrogen uit. "Na mijn secundaire studies LatijnGrieks heb ik in Leuven een diploma Wijsbegeerte behaald," vertelt Hans. "Ik heb dus noch in het secundair, noch in het universitair onderwijs economie

SOLLICITEREN

gevolgd. Niks, niet ĂŠĂŠn uur! Het hoeft dus niet, maar uiteraard heb ik me later financieel-economisch moeten bijscholen, al was het maar om me

JOBS

INTERVIEW

niets te laten wijsmaken."

CEO van Studio 100

Z E L F S TA N D I G

Schriftgeleerde

18

Wijsbegeerte dus. "Ja, ik was eigenlijk voorbestemd om schriftgeleerde te worden," lacht Hans, "maar achteraf gezien zou dat toch niets voor mij zijn geweest. Het is vooral mijn ervaring bij de Scouts die mijn ondernemingszin heeft getriggerd. Pas op, nu zeg ik niet dat een diploma niet belangrijk is.

Op bepaalde posities in ons bedrijf zullen we nooit iemand zetten zonder diploma, want anders verzuipt die persoon. Maar goed, de Scouts dus. Ik was zeer actief in

de jeugdbeweging, en via via ben ik terechtgekomen bij de VRT, als losse medewerker. Ze zochten iemand om een estafettespel op poten te helpen zetten, en dat kon ik wel. Ik heb toen een tijdlang vragen bedacht voor quizprogramma's, en ik ben ook nog applausmeester geweest. Echt onderaan de ladder beginnen was dat. Wat gebeurde er toen? Door in de wandelgangen van de VRT rond te lopen, heb ik bepaalde mensen ontmoet. Gert Verhulst bijvoorbeeld, die al snel een goede vriend werd. En Danny Verbiest, een poppenspeler

DIPLOMA

HanS BourloN

SOLLICITEREN

"Ik heb in mijn scholieren- en studententijd geen enkele les economie gekregen."

INTERVIEW JOBS

besloten een bedrijf op te richten.

Dat was Studio 100. De schriftgeleerde was ondernemer geworden, ook al heeft niemand tijdens mijn hele schoolperiode me ooit de vraag gesteld of ondernemer worden misschien wel iets voor mij was.

Dat is jammer, want ondernemers mensen die iets vastpakken, dingen doen, risico's durven nemen - zijn degenen die onze welvaart in stand houden. Dat mag best wat meer gestimuleerd worden bij de jongeren."

Z E L F S TA N D I G

die meewerkte aan jeugdprogramma's. Ontmoetingen die achteraf gezien ongelooflijk belangrijk zijn gebleken. Dat was een kwestie van geluk hebben, iets wat er ook altijd bijhoort. Die Gert schopte het tot omroeper, en die Danny deed iets met een hondenpop, en het klikte. Gert suggereerde toen dat met dat hondje misschien wel iets te doen was op het podium, tijdens de kerstvakantie, en zo werden Gert en Samson geboren.

Het werd een onverhoopt succes, zodanig dat Gert en ik in 1996

19

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

SOLLICITEREN

DIPLOMA

Risico's, successen en flops

20

"Dat Samson al meteen veel succes had, hoef ik je niet te vertellen," vervolgt Hans, "maar dat hondje alleen was niet genoeg om ons bedrijf op uit te bouwen.

Hadden we geweten dat het zo groot zou worden, hadden we bijvoorbeeld nooit de naam Samson gekozen.

Samson was geen goede naam, want we konden er geen patent op nemen, ook al omdat er een tabaksmerk met dezelfde naam bestond. De volgende stap ging als volgt: in een van de afleveringen van Samson en Gert kwamen kabouters voor, en die gaven we een heel specifieke muts. Toen kwamen we met de naam Plop op de proppen, een naam die we wel konden beschermen, en Kabouter Plop was geboren, ons tweede grote succes. Mijn job was toen nog heel anders dan vandaag. Ik bedacht bijvoorbeeld mee de scenario's. We gingen toen een halve dag rond de tafel zitten, en tegen 's middags hadden we drie Plopverhalen bedacht. Vandaag doen andere mensen dat, jongere mensen, die het beter kunnen dan ik. Daar ben ik ook blij om, want dat is het mooiste wat je als bedrijfsleider kunt bereiken: omstandigheden creeren waarin creatieve mensen kunnen openbloeien."

Creatieve trekkers

DIPLOMA SOLLICITEREN INTERVIEW JOBS

MEER JOBINTERVIEWS OP WWW.GUIDO.BE

Z E L F S TA N D I G

"Dankzij Plop begon Studio 100 echt te groeien en werd het tijd om risico's te nemen, want zonder risico's is er geen verdere groei mogelijk. Aan de kust stond een failliet pretpark te koop, het Melipark, en in 2000 hebben wij dat overgenomen. Dat had gigantisch kunnen floppen. Drie jaar lang hebben we verlies geleden, maar langzaam maar zeker werd Plopsaland een begrip.

Ondertussen beheren we zes pretparken die door miljoenen mensen worden bezocht. Of iets initieel succesvol is, dat heb je vaak niet in de hand. Er komt een dosis geluk bij kijken, je moet de juiste mensen ontmoeten en de juiste opportuniteiten bij de lurven grijpen, op het juiste moment. Maar daarna is het een kwestie van uitbouwen.

Voortzoeken, je buikgevoel volgen, trial and error, en vooral niet stilstaan. Zal het daarbij ook eens misgaan? Jazeker, dat is onvermijdelijk. Je kan je wel eens vergalopperen. Zo beslisten we op een bepaald moment om in Antwerpen de Flandria-boten over te nemen, een verouderde vloot rondvaartboten die toeristische tochten door de Antwerpse haven aanboden. Dat was geen slimme zet. We zijn daar te veel mee buiten onze niche getreden, en we zijn er dan ook mee gestopt. Een ander project dat niet gelukt is, is de lancering van de Duitse K3. Twintigduizend exemplaren van de cd verkocht, meer niet. Dat hadden we niet verwacht, maar er bestaat geen boek met succesformules.

Neem nu onze musical over de Eerste Wereldoorlog. Dat project heeft negen miljoen gekost! Als zoiets mislukt, dat is een ramp! De raad van bestuur vroeg me: wat is de zekerheid dat dit lukt? Er is geen zekerheid, antwoordde ik. Maar onze artiesten waren er wel blij mee, want zo konden ze ook eens iets anders doen dan in felgekleurde pakjes acteren voor kinderen. En de musical is een succes geworden."

"Wij willen blijven groeien, maar we doen dat door voort te bouwen op onze ervaring uit het verleden.

Stap voor stap, zonder zotte dingen te doen. We hebben ondertussen tekenfilmstudio's in AustraliĂŤ en Frankrijk. Die moeten blijven draaien, dus we hebben een vijftiental tekenfilmseries op stapel staan.

Verder zullen we in De Panne een hotel openen naast Plopsaland, en ook ons eerste waterpark was een succes, zodat we er nog twee nieuwe zullen openen. We willen vooral verderbouwen op waar we goed in zijn.

Mijn rol daarin is vandaag vooral strategisch. Ik ben geen baas-baas.

Als je met creatieve mensen werkt ik noem ze 'creatieve trekkers' - dan werk je met ego's, en die mensen kan je niet afblaffen. OkĂŠ, voor sommige functies zijn strikte procedures nodig. De persoon die een attractie in Plopsaland bedient, moet alle veiligheidsstappen doorlopen alvorens hij op de startknop drukt.

Maar creatievelingen moet je vooral de kans geven om zich te ontplooien.

Dat doe ik door met mensen samen te zitten. Dat is mijn job vandaag: overleggen met al de specialisten uit onze verschillende afdelingen, zowel hier als in het buitenland. Zo open mogelijk communiceren. De weg uitstippelen. Nieuwe projecten op de rails zetten. Nagaan wie daar de geschikte mensen voor zijn en - wat soms moeilijk is - de samenwerking stopzetten met mensen die niet willen meegroeien. En uiteindelijk ook onze klanten tevreden houden.

Uiteraard."

21

DIPLOMA

Op deze 7 sectoren heeft de

ConjunctuuR weinig impact

SOLLICITEREN

Als je min of meer zeker wil zijn van een stabiele carrière, is het verstandig om te solliciteren in een sector die immuun is voor de conjunctuur. Of bijna immuun, want we willen je nu ook weer geen sprookjes op de mouw spelden. Om duidelijk te maken wat de sectoren inhouden, geven we je er telkens een drietal

INTERVIEW

voorbeelden van concrete jobs bij.

Onderwijs

1

Zolang er snotapen geboren worden, zullen scholen uit de grond blijven rijzen en moet het jonge grut onderwezen worden vanaf ze zindelijk zijn tot wanneer ze min of meer volwassen de arbeidsmarkt betreden. Je mag er dus gerust van uitgaan dat het onderwijs recession-proof zal blijken te zijn.

JOBS

Concrete jobs:

 onderwijzer  leraar  secretariaatsmedewerker

2

Z E L F S TA N D I G

Gezondheidszorg

Crisis of geen crisis: wie ziek is, moet verzorgd worden, liefst tot hij of zij genezen is.

Misschien geldt dat zelfs nog nadrukkelijker in crisistijd, want van al dat slecht nieuws over de economie zou een mens zich spontaan mottig beginnen te voelen.

Tenzij de ziekenfondsen binnenkort massaal over de kop gaan, blijven in deze sector de jobs gegarandeerd voor het rapen liggen.

Concrete jobs:  dokter  verpleger  therapeut

22

Overheid

3

Om de haverklap komt een politicus met besparingsdrang zuchten en steunen dat hij vindt dat ons land het met veel minder ambtenaren zou kunnen en/of moeten doen. Jaja, maar ondertussen blijft de staat wel de grootste en meest solide werkgever van het land. En mede dankzij de ingewikkelde structuur van België, zal daar hoogstwaarschijnlijk niet snel verandering in komen.

Concrete jobs:

 Vlaams ambtenaar  federaal ambtenaar  gemeentelijk ambtenaar

Energie

4

Hét knelpunt van de toekomst: energie. We zijn nog lang niet van onze olieverslaving af, dus de petrochemie biedt nog volop jobperspectieven. Maar ook de alternatieve energieproductie kent een boom, en zelfs de nucleaire sector lijkt minder met uitsterven bedreigd dan aangekondigd.

Concrete jobs:

 projectmedewerker  exploitatiemanager  vertegenwoordiger

DIPLOMA SOLLICITEREN

5

De ongebreidelde productie en de grenzeloze groei van de industrie mogen dan enigszins afgeremd zijn, toch blijft de menselijke activiteit zwaar wegen op het milieu. De uitdagingen in deze sector zullen alleen maar groter worden, zodat je er in principe een zeer stabiele carrière in kunt uitbouwen.

Concrete jobs:

Beveiliging

7

Veiligheid is in de 21ste eeuw een ware obsessie geworden, zowel in het door criminaliteit bedreigde dagelijkse leven als in een wereld vol terrorisme, oorlogen en internationale spanningen. Beveiliging is bijgevolg een sector die alleen maar aan kracht wint.

Concrete jobs:

EFFICIËNT SOLLICITEREN

6

JOBS

 politieman/vrouw  beveiligingsbeambte  veiligheidsexpert

 onderzoeker  milieuspecialist  ingenieur

INTERVIEW

Milieu

LEER JE OP WWW.GUIDO.BE

Internationale relaties

Concrete jobs:

 tolk  expediteur  handelsreiziger

Z E L F S TA N D I G

De gigantische groeimarkten in het oosten, in de eerste plaats China en India, zijn landen met een gigantisch potentieel én er blijft ondanks alles nog heel wat groeimarge over. Kortom, wie over de grens durft te kijken, zit tot nader order goed.

23

24

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

SOLLICITEREN

DIPLOMA

Vind een job in

HonderD VinkjeS

Een diploma halen is geen lachertje. Dat hoeven we je vast die zuurverdiende bul ook nog zien te verzilveren met een goeie job. Solliciteren geblazen dus, en daar komt heel wat bij kijken. Om niets te vergeten, zorgt GUIDO ervoor dat je

DIPLOMA

niet meer te vertellen. Maar dan begint het pas, want je moet

een job vindt in honderd vinkjes. Overloop onze checklists, zet vinkjes en bestorm de arbeidsmarkt.

Solliciteren doe je niet zomaar in het wilde weg. Neem eerst een grondige kijk in jezelf dankzij onze jobcompetentie-checklist.

Wanhoop niet: wie echt álles kan aanvinken, is een 100% perfecte sollicitant. Het mag ook iets minder zijn...

Ik weet wat me motiveert om uit te blinken op het werk.

Ik weet welke mijn sterkste eigenschappen en vaardigheden zijn.

Ik weet hoe ik informatie kan opzoeken over beroepen, werkgevers en bedrijven.

Ik weet hoe ik een curriculum vitae opstel en sollicitatiebrieven schrijf.

Ik weet precies bij welke mensen mijn cv en sollicitatiebrief moeten terechtkomen.

Ik weet wat ik graag doe en niet graag doe op het werk.

Ik kan mijn belangrijkste verwezenlijkingen samenvatten.

Ik weet wat ik de volgende tien jaar wil bereiken.

Ik kan de juiste werkgevers spotten en in het vizier krijgen.

Ik heb een welomlijnd carrièreplan, zodat ik mijn zoektocht kan focussen op specifieke bedrijven en werkgevers.

Ik weet hoe ik een netwerk moet uitbouwen.

Ik weet hoe ik op de hoogte blijf van interessante vacatures.

Ik kan duidelijk uitleggen wat ik goed kan en wat ik graag doe.

Ik heb een goed gestructureerd plan om online te solliciteren.

Ik kan toelichten waarom een werkgever mij zou moeten aannemen.

Ik slaag erin voor elke tien jobcontacten minstens één keer uitgenodigd te worden voor een gesprek.

Mijn familie en vrienden steunen mijn beslissingen op dit punt in mijn carrière.

Ik weet hoe ik een sollicitatiegesprek moet voeren en opvolgen.

Ik kan tien tot twintig uur per week vrijmaken voor mijn zoektocht naar een job.

Ik slaag erin bij loononderhandelingen 10 tot 20% meer los te weken dan de werkgever initieel voorstelt.

Ik kan het financieel bolwerken om drie maanden te solliciteren.

Ik kan een werkgever ervan overtuigen mijn loonsituatie na zes maanden te herevalueren.

Ik kan mijn eigen positie creëren binnen een bedrijf.

Z E L F S TA N D I G

Ik weet welke vaardigheden werkgevers zoeken bij sollicitanten.

Ik ben niet bang om de telefoon te gebruiken om te prospecteren en uitgenodigd te worden voor een gesprek.

JOBS

Ik weet welke vaardigheden ik kan aanbieden aan werkgevers in verschillende functies.

INTERVIEW

Ik kan zeven prestaties opnoemen die de interesses en vaardigheden illustreren die relevant zijn voor mijn job en carrière.

SOLLICITEREN

Ben ik klaar voor de arbeidsmarkt?

25

Naar een jobbeurs (of ‘career fair’, als de organisatoren van Engelse buzzwords houden) ga je niet om zomaar wat doelloos rond te slenteren. De hoeveelheid informatie die je daar kunt zoeken en vinden kan van het grootste belang zijn voor je zoektocht naar een job. Met deze checklist op zak haal je het onderste uit de beurs.

SOLLICITEREN

DIPLOMA

Waar vind ik informatie?

CAREER FAIR

INTERVIEW

JOBBEURS

Ik heb pen en papier of een tablet meegebracht om notities te nemen.

Ik heb genoeg cv's uitgeprint om achter te laten bij de verschillende bedrijvenstands.

JOBS

Ik heb de lijst met rekruteerders op voorhand geraadpleegd, en een planning opgesteld met een logische volgorde waarin ik ze bezoek.

Ik ben niet bang geweest om ook de stands van bedrijven te bezoeken die me op het eerste gezicht niet aanspraken.

Z E L F S TA N D I G

Ik ben kort en bondig geweest in mijn gesprekken met rekruteerders, maar heb er wel voor gezorgd dat ik duidelijke afspraken heb gemaakt voor follow-up.

26

Ik heb aan de rekruteerders meteen duidelijk gemaakt dat ik actief op zoek ben naar een job, en niet zomaar vrijblijvend wat informatie kwam verzamelen.

Ik heb een mooi pakje business cards verzameld voor mijn netwerk.

Ik heb een goed zicht gekregen op de huidige trends in tewerkstelling en aanwerving.

Ik weet nu welke vaardigheden nodig zijn voor welke carrières en jobs.

Ik ben op de hoogte van huidige, maar ook van toekomstige vacatures.

Ik heb geleerd hoe bedrijven omgaan met loon, extralegale voordelen en opleidingen.

Ik weet wie ik moet contacteren voor verdere stappen in mijn sollicitaties.

Verschillende werkgevers zijn nu op de hoogte van mijn carrièredoelstellingen.

Ik heb mijn sterke punten naar voor gebracht bij de ontmoetingen met rekruteerders.

De aanwezige bedrijven weten nu precies wat ik voor hen kan betekenen.

DIPLOMA

Val niet door de mand door te solliciteren bij een bedrijf dat je eigenlijk niet kent, of in een sector die je niet aanspreekt. Eerst vinkjes zetten, dan brieven schrijven!

SOLLICITEREN

Ken ik de sector en de bedrijven?

Sector

Ik weet welke vaardigheden nodig zijn om verantwoordelijkheden te krijgen in deze sector (bijvoorbeeld organiseren, superviseren...)

Ik weet welke specifieke vaardigheden nodig zijn om een job uit te voeren in deze sector.

Ik heb zicht op de toekomst van de sector en zie daarbij de mogelijkheden en opportuniteiten.

Ik ben te rade gegaan bij professionals die al ervaring hebben in deze sector.

Bedrijf Ik ken de korte- en langetermijndoelstellingen van het bedrijf, zoals groei, nieuwe producten en diensten.

Ik weet welke aanbevelingen en diploma's ik nodig heb om te solliciteren in deze sector.

Ik ken de filosofie van het bedrijf en kan me erin terugvinden.

Ik heb alternatieve methodes bestudeerd om gelanceerd te worden in deze sector (bijvoorbeeld deeltijds werk, stage, vrijwilligerswerk, opleiding...)

Ik weet welke opleidingen en trainingprogramma's het bedrijf me kan aanbieden.

Ik heb zicht op de structuur van een typische carrière binnen dit bedrijf, van groentje tot kaderlid.

Ik ben ervan op de hoogte wat de job waarvoor ik solliciteer echt inhoudt (en dat gaat verder dan de officiĂŤle werkomschrijving).

Z E L F S TA N D I G

Ik weet welke vacatures voor schoolverlaters er bestaan in de sector waarin ik solliciteer.

JOBS

Ik weet welke specifieke vereisten worden gesteld aan sollicitanten in deze sector.

Ik ken de nadelen van de sector, en heb constructieve suggesties klaar om die situatie te verbeteren.

INTERVIEW

Ik weet welke soort jobs het meest voorkomen in deze sector.

27

DIPLOMA Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

SOLLICITEREN

Ben ik in staat een goeie sollicitatiebrief te schrijven?

28

Je sollicitatiebrief is het visitekaartje waarmee je jezelf voorstelt aan een bedrijf, het allereerste contact tussen jou en je toekomstige werkgever. Daar moet dan ook de nodige zorg aan worden besteed. Zolang je de onderstaande hokjes niet kunt aanvinken, is je brief niet klaar om te versturen.

Ik heb de tijd genomen om elk bedrijf waarbij ik solliciteer door te lichten, en maak voor elk daarvan een gepersonaliseerde brief. Door te tonen dat ik de achtergrond van het bedrijf ken, maak ik een goede indruk. Deze gerichte aanpak is veel efficiënter dan honderden standaardbrieven versturen.

Ik heb één of twee van mijn meest relevante prestaties of vaardigheden kort in de kijker gezet. Dit zorgt ervoor dat ik uitspring boven de andere sollicitatiebrieven en meer kans maak om herinnerd te worden.

Ik heb een beleefde, formele schrijfstijl gebruikt die het evenwicht houdt tussen zelfvertrouwen en respect voor de rekruteerder. Mijn brief is helder, objectief en overtuigend.

De toon en inhoud van mijn brief zijn positief, en hij schept positieve verwachtingen. Ik heb ervoor gezorgd dat ik er geen details over mezelf heb ingezet die mijn zwakheden in de verf zetten of twijfels zouden doen rijzen over mijn betrouwbaarheid.

Ik heb alleen actieve en krachtige werkwoorden gebruikt in mijn brief, zodat de aandacht van de lezer niet verslapt en mijn brief energie en enthousiasme uitstraalt.

Ik heb de informatie in mijn brief geordend en gegroepeerd in bondige, heldere alinea's, die een logische lijn volgen. Zo maak ik duidelijk dat ik in staat ben mijn gedachten te ordenen en overzichtelijk op papier te zetten.

Ik heb te algemene stellingen zoveel mogelijk vermeden, of ze tenminste voorzien van specifieke feiten en voorbeelden. Zo vermijd ik dat de rekruteerder mijn brief brandmerkt als te abstract en onzeker.

Ik heb geen clichés en buzzwords in mijn brief gebruikt, zoals "dynamische persoonlijkheid", "gedreven team player" en andere holle termen die in zowat elke sollicitatiebrief voorkomen. Zo merkt de rekruteerder dat ik zelfstandig heb nagedacht over mijn brief, in plaats van geijkte formules te herkauwen.

Ik heb ervoor gezorgd dat mijn brief helemaal foutloos is qua spelling en grammatica. Indien nodig ben ik niet te beroerd om daar de hulp van iemand anders voor in te roepen, want een sollicitatiebrief met fouten belandt onherroepelijk in de prullenmand.

Ik heb mijn sterke punten en vaardigheden benadrukt, maar ik heb daarbij opgelet dat ik mezelf niet overschat. Leugens of overdrijvingen in een sollicitatiebrief wreken zichzelf vroeg of laat.

Is dit de geschikte job voor mij?

DIPLOMA

Na tientallen sollicitatiebrieven en gesprekken met rekruteerders krijg je een verlossend telefoontje: men biedt je een job aan. Hou de kurk nog even op de champagnefles, want nu komt nog een van de moeilijkste fases van het sollicitatieproces. Nu moet je de aanbieding evalueren en beslissen of je ze aanvaardt. Vinkjes zetten en aan de slag!

SOLLICITEREN

Ik ken de concurrenten van het bedrijf.

Ik weet hoelang de vacature heeft opengestaan.

Ik weet hoe het management van het bedrijf in elkaar steekt.

Ik weet waarom mijn voorganger deze functie heeft verlaten.

Ik ben op de hoogte van het personeelsverloop binnen het bedrijf.

Ik weet welke mijn verantwoordelijkheden zullen zijn.

Ik weet hoelang mijn supervisor al bij het bedrijf werkt.

Ik heb een realistisch zicht op de einddoelen die worden vooropgesteld in deze job.

Ik weet wie de baas van mijn supervisor is.

Ik ben ervan overtuigd dat ik goed zal kunnen samenwerken met mijn supervisor.

Ik weet welk groeipotentieel deze functie heeft.

Ik heb de job geëvalueerd in het kader van mijn carrièreplanning.

Ik ben me ervan bewust in hoeverre deze job een springplank kan betekenen in mijn carrière.

De bezigheden op een doorsnee werkdag spreken me aan.

Ik weet of het bedrijf waar ik ga werken groeit, stagneert of achteruitgaat.

Ik ken het groeipotentieel van de producten en/of diensten van het bedrijf.

Ik ken de marktwaarde van het bedrijf.

Ik ben tevreden met het mij aangeboden salaris en de bijkomende voordelen.

Ik kan de vereisten van de job combineren met mijn privéleven.

Het stressniveau dat de job met zich meebrengt schrikt me niet af.

De waarden van het bedrijf komen voldoende overeen met de mijne.

Ik ben ervan overtuigd dat zowel het bedrijf als ikzelf te winnen hebben bij deze overeenkomst.

Z E L F S TA N D I G

Ik weet wat eventuele groei of achteruitgang van het bedrijf zou betekenen voor mijn specifieke functie.

JOBS

Ik ben er gerust op dat ik de verantwoordelijkheden zal aankunnen.

INTERVIEW

Ik weet waarom deze job beschikbaar is.

EFFICIËNT SOLLICITEREN LEER JE OP WWW.GUIDO.BE

29

DIPLOMA SOLLICITEREN

20 FAQ’s voor sollicitanten

Wie solliciteert, stelt zichzelf vragen. GUIDO legt zijn oor te luister en beantwoordt die frequently asked questions, zodat de

JOBS

INTERVIEW

weg naar je eerste job zonder hindernissen voor je open ligt.

1 Ik ben homo. Is dat iets wat ik moet, of mag, of zou vermelden bij mijn sollicitatie?

Uiteraard moet dat niet: je seksuele geaardheid behoort tot je privésfeer. Anderzijds is de maatschappij gelukkig zodanig geëvolueerd dat homoseksualiteit zo goed als nergens nog een punt is. Bijgevolg is het geen enkel probleem om bijvoorbeeld ervaring bij een (studenten)homobeweging in je cv op te nemen. It’s up to you!

Z E L F S TA N D I G

2

30

Toen mijn lief het uitmaakte in het tweede bachelorjaar, heb ik een jaar in een dipje gezeten. Ik heb toen mijn studies compleet verwaarloosd, zodat ik met een gat in mijn cv zit. Hoe camoufleer ik dit?

Niet. Een gat in een cv camoufleer je niet zomaar, want een beetje rekruteerder heeft dat meteen in de... euh... gaten. Wees dus eerlijk.

Een negatieve ervaring hoeft niet meteen een weerslag te hebben op je jobkansen. Integendeel: je hebt er ongetwijfeld veel uit geleerd over jezelf, wat dan juist weer positief kan zijn.

3 Men vraagt me om een foto bij mijn sollicitatiebrief te voegen. Zoals iedereen heb ik honderden foto’s van mezelf op mijn smartphone staan, maar ik kan niet kiezen.

Maak gebruik van eliminatie. Geen vakantiefoto’s. Geen festivalfoto’s. Geen foto’s met drank, tabak of andere genotsmiddelen. Geen foto’s waar je te uitgelaten op lacht. Geen foto’s waar je sip op kijkt. Geen foto’s waar je gekke bekken op trekt. Geen formele pasfoto’s. Geen stijve portretten. Geen foto’s met een gehuurde smoking of galajurk van op een huwelijksfeest.

Blijft er nog een foto over? Die wordt het dan.

4 Is het in onze geglobaliseerde wereld een goed idee om mijn cv in het Engels op te stellen?

Nee, tenzij dit expliciet wordt gevraagd.

Als je in Vlaanderen of Brussel solliciteert, dan stel je je cv en sollicitatiebrief op in het Nederlands. In foutloos Nederlands om precies te zijn, want niets is zo’n onmiddellijke afknapper als spelfouten of kromtaal bij een sollicitatie. Wil je toch per se je perfecte kennis van het Engels etaleren? Wat je in dat geval zou kunnen overwegen, is een tweetalig cv.

6 De rekruteerder vraagt me of ik nog andere sollicitaties heb lopen waarbij ik een ernstige kans maak op de job. Wat moet ik daar nu op antwoorden?

Moet ik referentiepersonen op mijn cv of sollicitatiebrief vermelden?

Want ik kan eerlijk gezegd niet meteen iemand bedenken.

Ha, daar grabbel je zelf al meteen het addertje onder het gras bij de staart. Nogal wat sollicitanten zetten zonder nadenken de namen en contactgegevens van leidinggevenden in deze rubriek, zonder erbij stil te staan of die wel een positief verhaal te vertellen hebben. Als je niet zeker weet of je vorige baas lovende woorden over jou zal uiten, hou hem of haar dan maar veiligheidshalve uit de referentierubriek.

INTERVIEW

Dat is een kwestie van aanvoelen, maar meestal kan je het wel toegeven. Als de andere sollicitatie voor een gerenommeerde functie is, in een bedrijf met een ronkende naam, dan mag je dat gerust vermelden. Dat maakt indruk, en zo word je als sollicitant meteen ernstig genomen. Heb je nog een sollicitatie lopen voor een mindere functie, zeg dat dan ook: zo krijgt de huidige rekruteerder het gevoel dat hij een troefkaart in handen heeft.

9

SOLLICITEREN

Je mag de twee niet met elkaar vergelijken.

Bij een mondeling examen moet je je kennis en inzicht bewijzen. Bij een sollicitatiegesprek is de rekruteerder op zoek naar de beste kandidaat voor een welbepaalde functie, en hij of zij wil graag weten of jij dat bent. Dit gezegd zijnde, het heeft geen zin om je nervositeit te verbergen. Zeg het gewoon, maak er een grapje over, dat breekt het ijs en het zal meteen stukken beter gaan.

gedaan. Zeg niet: “In dat bedrijf vertrekken dagelijks honderd vrachtwagens vol orders”, maar zeg: “Ik mocht er dagelijks helpen bij het voorbereiden van een tiental orders”.

DIPLOMA

5 Bij elk sollicitatiegesprek ben ik bloednerveus. Net zoals bij mondelinge examens.

7

8 Hoewel ik een aantal interessante studentenjobs achter de rug heb, vind ik het toch moeilijk om het over mijn ‘werkervaring’ te hebben.

10 Ik solliciteer voor een grafische job, dus ik ben van plan om mijn cv van een bijzondere vormgeving te voorzien. Is dat een goed idee?

Ja hoor, want jij hebt hoogstwaarschijnlijk wel kaas gegeten van vormgeving, en waarom zou je dat niet meteen aantonen op je cv zelf? Overdrijf niet: geen ingewikkelde origami, onleesbare lettertypes of gekartonneerde cv’s ter grootte van een barnumaffiche. En als je géén verstand hebt van vormgeving, hou je cv dan maar lekker sober: zwarte letters op een witte achtergrond doen het altijd goed.

Z E L F S TA N D I G

Dat is inderdaad te snel. Het hoeft niet per se een instinker te zijn - misschien is je nieuwe baas iemand die nu eenmaal tegen een razend tempo beslissingen neemt - maar we raden je toch aan om op z’n minst één nachtje bedenktijd te vragen. Direct tekenen lijkt ons iets te impulsief, en impulsiviteit kan op termijn ook in je nadeel spelen.

JOBS

Tot mijn grote verbazing krijg ik op het einde van het sollicitatiegesprek te horen dat ik de job heb en wordt me onmiddellijk een contract onder de neus geschoven om te tekenen. Is dat niet een beetje heel snel?

Het gaat vast wat makkelijker als je beseft dat de rekruteerder niet geïnteresseerd is in wat de bedrijven waar je hebt gewerkt allemaal doen, maar wel in wat jij daar precies hebt

31

DIPLOMA SOLLICITEREN INTERVIEW

11 Tot mijn grote verbazing word ik bij wijze van sollicitatiegesprek uitgenodigd voor een lunch op restaurant. Is dit gebruikelijk?

Gebruikelijk is het niet, maar het kan gebeuren, als de rekruteerders het zodanig druk hebben dat ze ook tussen de middag kandidaten willen afwerken. Hou het formeel en bestel zeker geen wijn of bier bij het eten om je zenuwen te blussen. Je kan na afloop uit beleefdheid voorstellen om te betalen voor je eigen lunch, maar in de praktijk zal het bedrijf de rekening betalen, niet de sollicitant.

14 Heeft het zin om mijn secundaire studies te vermelden op mijn cv?

Het zijn toch de hogere studies die van belang zijn?

Dat heeft zeker zin. Het kan voor een rekruteerder interessant zijn om de vergelijking te maken tussen je afstudeerrichting in het secundair en je uiteindelijke bachelor- of masterdiploma. Als je bijvoorbeeld een heel andere richting bent uitgegaan, dan zegt dat iets over jezelf. Zeker je jaren in het secundair vermelden dus. De lagere school daarentegen, die mag je overslaan op je cv.

12

15

Tijdens mijn sollicitatiegesprek komt een of andere medewerker van het bedrijf binnenlopen met een dringend bericht. Een minuut later rinkelt ook nog de gsm van de rekruteerder, en hij neemt op. Moet ik dit tolereren?

Ik ben nogal trots op mijn loopbaan en krijg mijn hele cv niet op één A4’tje. Wat moet ik schrappen?

Beleefd en respectvol ten opzichte van jou is het niet, maar in feite kan je weinig anders doen dan zwijgen en afwachten. Het zal echt wel dringend zijn, anders had men jullie niet gestoord. Profiteer ervan om in je hoofd het gesprek tot dusver te overlopen en je schrap te zetten voor het vervolg. Als de rekruteerder daarna vraagt: “Waar waren we gebleven?”, zorg dan dat je meteen kan inpikken.

Niets, waarschijnlijk. Een cv op twee A4’tjes is ook nog acceptabel. Probeer in elk geval niet om alles op één A4 te proppen als dat betekent dat het blad overvol staat. Rekruteerders nemen graag notities op een cv, dus zorg ervoor dat daar voldoende witruimte voor overblijft.

Z E L F S TA N D I G

JOBS

13

32

Mijn Frans is niet zo heel goed, maar om mijn kansen op een goeie job veilig te stellen heb ik op mijn cv toch maar beweerd dat ik de taal ‘professioneel’ beheers. Hoe val ik niet door de mand?

Door te oefenen! Lees Franse boeken, kijk naar de Franse televisie, ga een paar avonden op café in Brussel of Wallonië en spreek Frans. Waarschijnlijk trek je je beter uit de slag dan je zelf vermoedt. Het Frans dat je op school hebt geleerd is misschien wat roestig, het moet nog wat gesmeerd worden. Vergeet niet: de kans zit erin dat een deel van je sollicitatiegesprek in het Frans wordt gevoerd, en dat moet zo vlot mogelijk verlopen.

16 Hoe interpreteren rekruteerders ‘op tijd komen’? Moet ik dat heel stipt nemen, of zit er wat speling op?

Meer dan vijf minuten te vroeg komen, heeft geen enkele zin. Dat wordt zelfs als onbeleefd ervaren. Stipt op het afgesproken uur aanbellen is perfect acceptabel, al is twee minuutjes op voorhand nog beter. Het is nog net aanvaardbaar om onaangekondigd tot tien minuten te laat te komen, maar als het nog later wordt, dan wordt van je verwacht dat je op voorhand belt om je geschatte vertraging te melden.

DIPLOMA SOLLICITEREN

17 Wat is het Peter-principle, en wat heeft het te maken met solliciteren?

18

Ik werd na een eerste sollicitatieronde niet geselecteerd. Men heeft mij dit via een heel sec mailtje laten weten, zonder een reden op te geven.

Ik heb toch het recht om te weten waarom ik niet werd geselecteerd?

In principe wel, maar als je afvalt na een eerste ronde, wil dat vast zeggen dat er nog heel veel kandidaten zijn. Het is dan gewoon uit tijdsgebrek niet te doen voor de rekruteerders om alle afvallers een persoonlijke motivatie en feedback te bezorgen. Dit gezegd zijnde, als je het echt wil weten, dan houdt niemand je tegen om de telefoon te nemen en te bellen.

Z E L F S TA N D I G

Dit soort motivatie hoort niet thuis op het cv, maar zal bijna zeker ter sprake komen op het sollicitatiegesprek. Zorg er dus voor dat je een goede reden - een motivatie dus - hebt waaruit blijkt waarom die jobs tijdelijk waren en waarom je ermee bent gestopt. Wees daarin vooral eerlijk, zonder jezelf in een negatief daglicht te stellen.

20

JOBS

Ik heb al een paar jobervaringen achter de rug. Moet ik op mijn cv vermelden waarom ik die jobs niet ben blijven uitoefenen?

Het is eigenlijk andersom: rekruteerders worden geconfronteerd met het feit dat ze vaak geen sollicitatiebrief meer krijgen. Dat is het gevolg van de geautomatiseerde online sollicitatieprocedure die veel bedrijven hanteren. Eigenlijk krijgen rekruteerders zo’n brief liever wel, maar kandidaten worden vandaag ook enkel op basis van hun cv uitgenodigd. Als je van jezelf weet dat je een goede sollicitatiebrief kan neerpennen, stuur die dan toch maar op. Heb je echt geen schrijftalent, hou het dan bij een cv.

INTERVIEW

De Canadese universiteitsdocent Laurence J. Peter formuleerde dit principe in 1969, en hij werd er wereldberoemd mee. Hij stelt dat bij selectie van een sollicitant doorgaans wordt gekeken naar zijn of haar huidige competenties, en niet naar de competenties nodig voor de toekomstige functie. Het gevolg is dat werknemers in de praktijk bijna onvermijdelijk worden gepromoveerd tot een niveau waarvoor ze incompetent zijn.

19 Klopt het dat een klassieke sollicitatiebrief niet meer van deze tijd is en dus niet meer hoeft?

33

DIPLOMA

Het ene CV is het Andere nieT Dus jij dacht dat het opstellen van één curriculum vitae

SOLLICITEREN

volstond? Think again! Verstandige sollicitanten weten dat voor verschillende doeleinden verschillende soorten cv's bestaan. Geen paniek, je hoeft niet bij elke sollicitatie een custom-made curriculum op te stellen, maar het kan toch geen kwaad om op zijn minst het onderscheid te maken tussen een chronologisch en een functioneel cv.

INTERVIEW

Die hebben elk hun voor- en nadelen.

Z E L F S TA N D I G

JOBS

Chronologisch curriculum vitae Definitie

Een chronologisch cv is als het ware geconstrueerd op een tijdslijn. Je doet je levensloop chronologisch uit de doeken, met de meest recente werk- of studie-ervaring bovenaan.

Het accent ligt op?  Jobtitels  Werkgevers  Diploma's  Onderwijsinstellingen

Voordelen

Makkelijk in één oogopslag te lezen -> meteen wordt duidelijk hoe je carrière in de loop der jaren is gegroeid.

34

Pro of contra AAN TE RADEN VOOR...

AF TE RADEN VOOR...

... sollicitanten die weten wat ze willen bereiken en uit wiens voorgeschiede... sollicitanten die van nis blijkt dat ze rechtlijnig sector willen veranderen. en met gestadige vooruitgang naar hun einddoel toegroeien. ... sollicitanten met veel ... sollicitanten die al dikdiploma's en vorige werk- wijls van werkgever zijn ervaringen. geswitcht. ... sollicitanten die niet wensen te veranderen van jobsector en een carrière op het oog hebben in eerder traditionele werkomgevingen.

... sollicitanten die met een 'gat' in hun curriculum zitten of hun leeftijd liever niet benadrukken.

DIPLOMA

Functioneel curriculum vitae In een functioneel cv leg je de nadruk op je skills, prestaties en potentieel, en die hoeven niet per se voort te vloeien uit lineaire werkervaring.

Pro of contra AAN TE RADEN VOOR...

AF TE RADEN VOOR...

Het accent ligt op?

... sollicitanten die radicaal van carrière willen veranderen of hun (her) intrede doen op de arbeidsmarkt.

... sollicitanten die solliciteren in een hiërarchisch gestructureerd groot (overheids)bedrijf.

Voordelen

... sollicitanten die veel als vrijwilliger of in het verenigingsleven hebben gewerkt, of skills hebben opgebouwd aan de hand van verschillende ongerelateerde losse ervaringen, cursussen of interims.

 competenties  prestaties  potentieel  positieve eigenschappen die niet uit je recente werkervaring blijken

... sollicitanten die een lineaire carrière wensen met promoties en trapsgewijze vooruitgang.

INTERVIEW

Dit soort cv is handig als je de aandacht wil wegnemen van een eventueel gebrek aan werkervaring of onregelmatigheden in je studieloop.

SOLLICITEREN

Definitie

Gecombineerd curriculum vitae

Dit soort cv wordt aangeraden voor:

 wie van job wil veranderen binnen eenzelfde of een gelijkaardige sector  wie op strategische wijs zijn meest verkoopbare eigenschappen en vaardigheden in het zonnetje wil zetten.

Z E L F S TA N D I G

Op die manier ga je chronologisch te werk binnen verschillende categorieën met kwalificaties om een patroon van skills te schetsen dat tegelijk toch je vooruitgang in de tijd weergeeft.

JOBS

Je kan de elementen van een chronologisch en een functioneel curriculum vitae uiteraard ook combineren.

35

DIPLOMA

15 PijnlijkE CV-blunderS Een goed cv maken is niet zo heel erg moeilijk, maar toch slagen velen erin die eerste indruk bij hun potentiĂŤle pijnlijke blunders die je zeker niet mag begaan als je je curriculum vitae opstelt.

BLUNDER 1:

BLUNDER 5:

Een foto meesturen

Je seksuele geaardheid vermelden

Wil je aangenomen worden voor je competenties, of voor je leuke snoetje? Uiteraard geldt dit niet als je solliciteert naar een job als model, host(ess) of acteur.

INTERVIEW

SOLLICITEREN

werkgever grondig te verknoeien. Hieronder vind je vijftien

BLUNDER 2:

JOBS

Uitpakken met je leeftijd Rekruteerders zijn zelden tevreden met je leeftijd. Ofwel ben je te jong en onervaren, ofwel ben je te oud, te ervaren en bijgevolg te duur. Moffel je geboortedatum liever weg, ergens onderaan het cv.

Werkgevers hebben het recht niet om te discrimineren op basis van seksuele geaardheid. Of je hetero, homo of bi bent, doet op je cv dus geheel niet terzake. Hetzelfde geldt trouwens voor je huidskleur.

BLUNDER 6:

Liegen Je diploma's of behaalde graden een beetje pimpen? Je lijstje met werkervaring een tikje gespierder maken dan het in werkelijkheid is? Kortom, je verbeelding gebruiken? Niet doen, want leugens op een cv komen vroeg of laat toch aan het licht.

BLUNDER 3:

Z E L F S TA N D I G

'Grappig' zijn

36

Ook al ben je een geboren potsenmaker, dan nog is een cv niet de plaats om dat te laten blijken. Blijf ernstig. Lachen, gieren en brullen komt later wel.

BLUNDER 4:

Taalfouten maken Wie gegarandeerd verticaal geklasseerd wil worden, kan dat onmiddellijk bewerkstelligen door een paar knetterende dt-fouten in z'n cv te knallen.

BLUNDER 7:

Informatie meedelen over je familieleden Een werkgever heeft er geen zaken mee wat voor werk je ouders doen of deden, of je broers en/of zussen hebt, of je nog thuis woont, of je verliefd, verloofd of getrouwd bent, met wie, wanneer en hoe dikwijls je het doet.

Klagen over je vorige job

Ben jij een "gedreven persoonlijkheid" die graag in een "dynamische firma" wil werken en helemaal klaar is voor een "nieuwe uitdaging"? Dan ben je een van de vele grijze muizen die deze afgrijselijke clichébewoordingen gebruiken. Wees alsjeblieft origineel!

Elke vorm van negativisme is taboe op een cv, en klagen over je vorige job, werkgever of collega's is al zeker iets wat je nooit mag doen. Je wekt meteen de indruk een gefrustreerde mens te zijn met wie niet te werken valt.

BLUNDER 13:

Je godsdienst vermelden Ben je overtuigd katholiek, moslim of boeddhist? Fijn voor jou, maar op je cv staat je godsdienstige overtuiging helemaal niets te doen. Tenzij je hengelt naar een job als pastoraal werker, koster of Rik Torfs-lookalike.

SOLLICITEREN

BLUNDER 12:

Clichés gebruiken

DIPLOMA

BLUNDER 8:

BLUNDER 14: BLUNDER 9:

Jezelf fysiek beschrijven

BLUNDER 10:

Je politieke voorkeur vermelden

BLUNDER 15:

Uitweiden over je strafblad Heb je ooit iets stoms uitgespookt dat op je strafblad is terechtgekomen? Zolang men je er niet naar vraagt, hoef je dat euvel niet spontaan op te biechten. Vermeld het dus zeker niet op je cv.

EFFICIËNT SOLLICITEREN LEER JE OP

JOBS

Je lacht, maar je zou versteld staan wat voor gegevens mensen allemaal in hun cv opnemen. Nee, je hoeft echt niet te melden voor welke politieke partij je van plan bent te stemmen.

Tenzij je een zware lichamelijke handicap hebt die functiebeperkend is, hoef je op je cv met geen woord te reppen over eventuele gezondheidsproblemen.

INTERVIEW

Tenzij je solliciteert naar een plaats in een modellenbureau, is het absoluut not done om in je cv te vermelden hoe groot en hoe zwaar je bent, en wat voor kleur van ogen en haar je hebt.

Gezondheidsproblemen opbiechten

WWW.GUIDO.BE BLUNDER 11:

Een lijst maken met oninteressante jobervaring Z E L F S TA N D I G

Als je nog niet veel jobervaring hebt, is de verleiding groot om toch maar alle mogelijke vakantiejobs en klusjes in een lijstje te gieten. Vraag je daarbij af in hoeverre die baantjes relevant zijn. Het interesseert een rekruteerder niet dat je vijf kerstvakanties geleden cadeautjes hebt ingepakt in de Fnac.

37

DIPLOMA SOLLICITEREN

PauL DujardiN CEO en artistiek directeur

De wereld wordt steeds complexer en dat geldt INTERVIEW

ook voor de arbeidsmarkt. Jongeren moeten daarom voorbereid worden om verantwoordelijkheid op te nemen in die complexe wereld. Door goed onderwijs, Erasmus-stages, flexibiliteit en nog veel meer. Paul Dujardin, JOBS

CEO van de nv Paleis voor Schone Kunsten en artistiek directeur van Bozar, deelt zijn bedenkingen over jongeren

Z E L F S TA N D I G

op de arbeidsmarkt.

38

"Ik kom uit een middenstandsgezin in de jaren zestig-zeventig. Wij kregen weinig of geen begeleiding.

Toen ik twaalf jaar was, zei het PMS (‘psycho-medisch-sociaal centrum’) dat ik slager moest worden, terwijl ik naar het Sint-Jan Berchmanscollege wou gaan. Ik ben er doorgeraakt omdat ik wist wat ik wou."

"Ik was het negende van tien kinderen. Mijn grootouders woonden thuis in. Drie generaties leefden samen onder één dak. Ik ben van 1963, mijn oudste zus van 1945, mijn ouders van 1920, en mijn grootouders van vóór 1900. De hele 20ste eeuw zat mee rond de tafel. Daar was veel gezond verstand. Mijn ouders hadden weinig tijd, maar ik heb wel kansen gekregen om te studeren en bij te leren."

"In de jaren zestig en zeventig was het allemaal niet zo complex. Toen ik

DIPLOMA SOLLICITEREN

Over migranten en gepensioneerden

Z E L F S TA N D I G

"Het Belgisch onderwijs heeft een goede reputatie in het buitenland, maar toch moeten we een onderscheid maken tussen het Vlaams en het Franstalig onderwijs. In de Franse gemeenschap werkt men nog aan de hervorming. Het niveau ligt er lager dan in Vlaamse scholen.

Vlaanderen heeft een probleem in de centrumsteden. Of neem Brussel.

Het Nederlandstalig onderwijs is er nu gesatureerd, onder andere door leerlingen met een migratie-achtergrond."

"Heel wat progressieve Vlamingen zijn wel voor diversiteit, maar in de beste Brusselse scholen zie je dat de hogere jaren van de moeilijkere richtingen helemaal ‘wit’ zijn. De sociale mix in de klas blijft moeilijk."

"We hebben migranten nodig op de arbeidsmarkt. En dat zijn niet alleen minder opgeleiden. In Duitsland heeft mevrouw Merkel gelijk: als Duitsland tegen 2050 9,6 miljoen minder inwoners telt, wat gaan ze dan doen? We kampen met een omgekeerde leeftijdspiramide. Wat is de verhouding tussen de nieuwe jobs en de beschikbare mensen? Bovendien gaan de Belgen vroeger met pensioen dan elders. Mijn moeder was 38 jaar gepensioneerd. Ouderen kunnen een maatschappelijke bijdrage leveren door hun kennis en ervaring te delen met jongeren en met opstartende bedrijven onder de vorm van mentorship en begeleiding. De verruiming van vrijwilligerswerk is hierbij de sleutel."

JOBS

begon, moest ik nog onderhandelen over de eerste computer. Als je kijkt wat er nu allemaal staat te gebeuren.

Men voorspelt dat binnen twintig jaar de helft van de huidige jobs niet meer zal bestaan. We zitten middenin een omwenteling. ‘Life long learning’ is een absolute noodzaak."

INTERVIEW

"Je moet voorbereid zijn op complexiteit."

39

DIPLOMA SOLLICITEREN

Over brede kennis

"We hebben meer nood aan integratie, aan interdisciplinariteit. We scoren goed in hooggeschoolheid, maar we moeten ook horizontaal kijken. Een specialisatie moet samengaan met algemene kennis."

"Innovatie en onderzoek & ontwikkeling kunnen er alleen komen dankzij creativiteit. Door de mix van dingen komen ontwikkelingen tot stand.

Bedrijven die investeren in innovatie, brains en artistieke vormingen, hebben een hogere omzet. Zo kunnen we het verschil maken. Onze bedrijven maken niet het verschil door kwantiteit. We hebben altijd al moeten diversifiĂŤren, dat is niet nieuw. Jongeren kunnen hierop inspelen door open te staan voor een snel veranderende wereld, door zich wendbaar op te stellen en uit hun comfortzone te treden. Je moet bereid zijn om voortdurend bij te leren."

INTERVIEW

Over kansen en nieuwe kansen

"Heel wat jongeren halen hun diploma middelbaar onderwijs niet. Daar moet iets mee gebeuren. Ik zie ook jongeren complexe studies aanvatten, nadat ze eerder uit het onderwijs waren gestapt.

Het is mogelijk om opnieuw te gaan studeren nadat je al wat gewerkt hebt. Hier moet het beleid sterker op inzetten."

Z E L F S TA N D I G

JOBS

Over handenarbeid

40

"Erasmus is een van de grote sociale verwezenlijkingen van de EU. Het programma zou moeten worden uitgebreid, naar alle sectoren en ambachten, dus niet alleen voor universiteitsstudenten.

Een boer uit Vlaanderen zou zo zes maanden kunnen werken in ItaliĂŤ. Ik heb het meest geleerd door te kijken hoe anderen het doen."

"Wij kijken erg neer op alle vormen van arbeid die niet hooggeschoold zijn. Je ziet wel een hervalorisatie van de laaggeschoolde arbeid, maar dat gaat niet snel genoeg. De complexiteit van het ambachtelijke is gigantisch.

Wie vandaag keukens maakt, moet de handen uit de mouwen steken, maar moet ook de concurrentie aangaan met Ikea. Hoe kunnen we die arbeid beter valoriseren, zodat de technische scholen weer hetzelfde aanzien krijgen als het algemeen onderwijs?"

Over verandering

"De arbeidsmarkt is continu in beweging. De houdbaarheidsdatum van een job neemt af. Je moet als werknemer wendbaar zijn en je willen bijscholen.

Ondernemingen dienen de ontwikkeling van kennis en innovatie permanent te ondersteunen. Laten we samen werk maken van leren."

Over jobs in de culturele sector

"De culturele sector is goed voor 4-5 procent van het bbp (bruto binnenlands product) in Europa, meer dan de autosector of de ICT. Het grootste onderdeel zijn de media, waar een revolutie aan de gang is."

"De cultuursector is er voornamelijk een van kleine bedrijven, een team van drievier mensen, die heel multidisciplinair moeten zijn. Daar heb ik bewondering en veel respect voor: kleine bedrijven die overleven in een complexe maatschappij, terwijl ze bijna alles zelf moeten doen."

Over mislukken

"Mensen moeten de flexibiliteit krijgen om te innoveren. De mogelijkheid om te mislukken hoort daar ook bij. In dit land krijgt iemand die niet lukt vaak geen krediet meer. Je wordt afgeschreven. Dat is een groot gevaar."

"Het is dan de taak van een (culturele) onderneming om de leercurve permanent te ondersteunen. Leren is aan werknemers de ruimte geven om al dan niet dingen te laten lukken en om waar nodig bij te sturen."

DIPLOMA

Hoe ziet het salaris van een Belgische werknemer eruit?

Als een tamelijk ingewikkeld pakket, om eerlijk te zijn.

INTERVIEW

Over bruto, netto en allerhande voordelen

SOLLICITEREN

Het LOONZAKJE

Loon is meer dan poen alleen!

minus 13,07% sociale zekerheid (= jouw bijdrage als werknemer om het sociaal vangnet in ons land te helpen financieren)

minus bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid (= een bijkomende bijdrage voor de sociale zekerheid waarbij ook je gezinstoestand in rekening wordt gebracht)

minus bedrijfsvoorheffing

minus werknemersbijdragen op extralegale voordelen (= de bijdragen die jij betaalt op de extralegale voordelen die je ontvangt van je werkgever)

= NETTOLOON

Je merkt het, het brutoloon van een werknemer wordt stukken zwaarder belast dan dat van een jobstudent.

Overschat je eerste nettoloon als afgestudeerde dus niet!

Z E L F S TA N D I G

Bij loonsonderhandelingen tijdens sollicitaties wordt doorgaans over brutobedragen gesproken.

Het bedrag dat uiteindelijk in je portefeuille terechtkomt, ligt echter een heel stuk lager.

BRUTOLOON

JOBS

Bruto is de dikke broer van netto

(= een maandelijks voorschot op je personenbelasting)

41

DIPLOMA

Extralegale voordelen: snoepjes van de baas Om de hoge lasten op loon te ontwijken, bieden werkgevers hun werknemers voordelen aan waarop die werkgever minder belastingen of sociale lasten moet betalen, maar die de werknemer wel weet te appreciĂŤren.

SOLLICITEREN

25 voorbeelden van extralegale voordelen (in alfabetische volgorde): abonnement op openbaar vervoer

cadeaucheques

abonnement op sportclub

cultuurcheques

bedrijfsfeesten

ecocheques

bedrijfsrestaurant

extra vakantiedagen

bedrijfsuitstapjes

fietsvergoeding

bedrijfswagen

forfaitaire onkostenvergoeding

belkrediet

groepsverzekering bijkomend pensioen groepsverzekering hospitalisatie gsm huisvestingsvergoeding internetverbinding kinderopvang

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

laptop

42

maaltijdcheques poetsdienst premie voor expatriates strijkdienst tankkaart

Al die voordelen - en vele andere hebben als voordeel voor werknemer en werkgever dat ze weinig of geen belastingen kosten.

Er zijn echter ook nadelen.

Het wettelijk pensioen bijvoorbeeld wordt berekend op basis van het loon, zonder extralegale voordelen.

Hoe meer van die voordelen, en dus hoe minder loon, hoe lager later de pensioenuitkering. De werknemer beschikt bovendien over minder flexibiliteit om zijn verloning te gebruiken zoals hij wil. Die nadelen wegen voorlopig echter niet op tegen de voordelen.

Hoe onderhandel je over loon?  Uiteraard moet je proberen om wat de verloning betreft niet compleet onwetend op het sollicitatiegesprek te arriveren.  Probeer de (minimum) lonen te weten te komen in de sector waar je wil tewerkgesteld worden:

 Geef nooit vooraf een concreet bedrag op als je schriftelijk solliciteert.

Reserveer de loononderhandeling voor het moment dat je onder vier ogen aan tafel zit met je toekomstige werkgever.

- ‘open’ - ‘competitief’ - ‘onderhandelbaar’.

MEER LOONTIPS VIND JE OP WWW.GUIDO.BE

Z E L F S TA N D I G

 Als het moment is gekomen om een concreet getal te noemen, mik dan een paar honderd euro hoger dan waar je wil landen. Verwacht niet dat je dat hogere bedrag ook zal krijgen, maar het is perfect aanvaardbaar te onderhandelen over wat meer extralegale voordelen, om zo op een verloning uit te komen die voor beide partijen acceptabel is.

Nog één ding om af te sluiten: wees niet al te teleurgesteld als je beginnersloon wat magerder is dan je had gehoopt. Als young starter liggen nog alle promotiekansen voor je open, en daar hangt haast vanzelf loonsopslag aan vast. The future is bright!

JOBS

 Als op een sollicitatieformulier een loonindicatie van jou wordt gevraagd, vul dan een woord in als:

 Wanneer de eigenlijke onderhandeling start, zal de rekruteerder ongetwijfeld vragen naar je voorgaande salaris (als je dat al had tenminste). Liegen of overdrijven heeft dan geen enkele zin, want de informatie die je geeft kan vrij makkelijk worden gecheckt. Als je vorig salaris lager was dan je eigenlijk had gewild, leg dan eerlijk uit waarom dat zo was, en waarom je denkt dat je nu beter verdient.

Na

INTERVIEW

 Het kan ook geen kwaad om aan vrienden en familie te vragen hoeveel zij verdienen, al is niet iedereen even happig om daar een eerlijk antwoord op te geven.

 Stel je vooraf de vraag: hoeveel geld heb jij per maand nodig om goed te kunnen leven en liefst ook nog een beetje te sparen? Hou dit bedrag in je achterhoofd, maar gooi het niet op tafel tijdens de onderhandelingen. Het is gewoon een referentiebasis.

Probeer je noden dan af te wegen tegen wat je denkt dat je waard bent, gebaseerd op je vaardigheden en wat die kunnen betekenen voor de werkgever.

SOLLICITEREN

- via cao’s (collectieve arbeidsovereenkomsten, te raadplegen op www.meta.fgov.be) - via vakbonden - via kamers van koophandel - via andere werknemersorganisaties.

Tijdens

DIPLOMA

Vóór

43

DIPLOMA

‘FrequentlY asked QuestionS'

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

SOLLICITEREN

voor starters

44

Ik heb zopas het studentencafé overgenomen waar ik vroeger zelf altijd aan de toog hing. Nu verneem ik dat ik een 'geregistreerde kassa' moet installeren.

Klopt dat?

Tenzij je in dat studentencafé veel spaghetti's verkoopt, zou ik me geen zorgen maken, want de 'geregistreerde kassa' wordt enkel verplicht voor horecazaken met meer dan 10% omzet uit ter plaatse genuttigde maaltijden, wat in een studentencafé nogal onwaarschijnlijk lijkt.

Ik heb hard gevochten voor mijn eerste klanten en wil hen bij de verjaardag van mijn zaak graag belonen met een relatiegeschenk.

Kan ik die geschenken aftrekken van mijn belastingen?

Zorg ervoor dat de waarde van het geschenk minder bedraagt dan 125 euro (aankoopprijs) en ze zijn zonder discussie voor 50% aftrekbaar. Wil je toch een waardevoller geschenk aanbieden - waarom eigenlijk, voor 125 euro kun je toch al iets moois kopen? - dan wordt het ingewikkelder en riskeer je voor de ontvanger van het geschenk een fiche 'voordeel van alle aard' te zullen moeten opstellen, wat de begunstigde waarschijnlijk niet echt sympathiek zal vinden.

Mijn facturen worden bijna nooit op tijd betaald, dus ik betaal mijn rekeningen óók niet op tijd. Voilà, zo werkt dat bij mij!

En zo is niemand tevreden: noch jij, noch je klanten en leveranciers. Proficiat. Je zou het leven zowel voor jezelf als voor anderen aangenaam kunnen maken door systematisch om te springen met facturen.

Kies een bepaalde dag in de week uit voor het factureren, en een andere dag voor het betalen van rekeningen, en hou je daar ook aan. Wat het zelf betalen betreft: betaal nooit te vroeg, maar betaal wel op tijd.

Ik moet voor mijn zaak geregeld pakjes versturen per sprinter of koerier, maar die pakjes zijn zo belangrijk dat ik altijd rotzenuwachtig ben dat ze niet zullen aankomen.

Kies voor een koerierdienst met een online track- en tracesysteem. Dan krijgt je zending een code waarmee je op de website van de koerier kan volgen of je pakje onderweg is, waar het ergens zit, wanneer het precies arriveert en door wie wordt getekend voor ontvangst.

Ga na of de gebruikslimiet voldoet aan je te verwachten behoeften. Vergewis je er ook van of je de kaart kan gebruiken om geld af te halen in binnen- en buitenland, en welke kosten daaraan zijn verbonden.

Informeer ook of er een (aankoop)verzekering aan de kaart is verbonden, en of die ook geldt bij aankopen in het buitenland en/of via het internet. Vraag ten slotte ook of er een vorm van medische bijstand aan de kaart is gekoppeld.

Het lijkt misschien een rare vraag, maar het antwoord luidt verrassend genoeg: jawel, dat is mogelijk. Het verzekeringsbedrijf ADMB heeft een verzekeringsproduct genaamd Omnifisc. Opgelet: dit is uiteraard geen verzekering die je dekt tegen de gevolgen van fiscale fraude, maar ze dekt wel de kosten om experts, advocaten en dergelijke in te huren om 'gewapend' zo'n controle tegemoet te zien en het resultaat eventueel aan te vechten.

Z E L F S TA N D I G

Het toeval wil dat de zelfstandigenorganisatie Unizo onlangs exact dezelfde vraag stelde aan haar leden. Slechts 8% van de ondernemers werkt minder dan 40 uur per week. Tussen 40 en 50 uur is een normaal weekritme voor 19% van de zelfstandigen, maar de meesten steken nog een tandje bij: 31% werkt 50 tot 60 uur per week en 23% arbeidt wekelijks 60 tot 70 uur. Zelfs echte workaholics blijken geenszins zeldzaam onder de ondernemers: 19% werkt meer dan 70 uur per week.

Ik weet dat ik als zelfstandige veel kans loop om grondig doorgelicht te worden door een belastingcontroleur. Kan ik me daartegen verzekeren?

JOBS

Ik heb er altijd van gedroomd een eigen zaak te hebben. De kans is groot dat ik zal starten als zelfstandige, maar ik word toch nog afgeschrikt door de hoge werkdruk. Hoeveel uren werkt een zelfstandig ondernemer gemiddeld?

Dat gebeurt, en het is niet makkelijk om er iets tegen te ondernemen. Niet makkelijk, maar ook niet onmogelijk. Als het gaat om een .be-domeinnaam zou je kunnen aantonen dat je concurrent de domeinnaam enkel heeft geregistreerd met als doel je te schaden. Dat geldt ook als hij het domein voor een belachelijk hoog bedrag aan jou zou proberen te verkopen. Het probleem is wel dat je zoiets voor de rechter moet uitvechten, en dan is het sop de kool vaak niet waard. Zoek een alternatief met .com, .org, .eu of iets dergelijks, of wees creatiever bij het zoeken naar je eigen, unieke domeinnaam.

INTERVIEW

Ik wil een kredietkaart voor mijn bedrijfskosten, maar er zijn er zoveel en ik zie door het bos de bomen niet meer. Waar moet ik op letten bij de keuze van de juiste kaart?

Ik wil graag een bedrijfswebsite, maar de sitebouwer heeft me laten weten dat de domeinnaam van mijn bedrijf al is geregistreerd. Ik heb het gevoel dat mijn naam is 'gekaapt' door een concurrent.

SOLLICITEREN

In jouw geval lijkt het op het eerste gezicht niet nodig om voor een statuut van zelfstandige in bijberoep te kiezen - hoewel je dat als je het echt wil, wel zou kunnen - omdat je je als artiest kan laten betalen in auteursrechten, en daar betaal je maar 15% roerende voorheffing op.

DIPLOMA

Ik ben naast mijn vaste job actief als Vlaamse zanger. Op tv of radio zul je mij niet zien of horen, maar ik boer niet slecht in het lokale circuit van braderie-optredens en shows in rusthuizen. Voor welk zelfstandigenstatuut zou ik het best kiezen?

45

DIPLOMA SOLLICITEREN

Volgens het KISS-principe heeft een idee de meeste kans op slagen als het niet onnodig complex is. Eenvoud rules! Waar KISS als acroniem precies voor staat, daar is discussie over, maar eigenlijk komt het allemaal op ongeveer hetzelfde neer: Keep It Simple, Stupid; Keep It Stupid Simple; Keep It Short and Simple; Keep It Simple Sir; Keep It Super Simple; Keep It Simple or be Stupid; Keep It Simple and Stupid; Keep It Simple and Straightforward; Keep It Simple and Safe; Keep It Simple, Silly of Keep It Simple and Sincere.

Zie ik dit nu goed in mijn boekhouding: blijkbaar moet ik BTW afdragen op รกlle uitgeschreven facturen, ook al zijn die nog niet betaald door de klant?!

Dat klopt inderdaad, helaas. Een reden te meer om niet te laks om te springen met slechte betalers: klanten die hun facturen niet of te laat betalen, kosten jou als zelfstandige in de praktijk meer geld dan louter het bedrag dat ze jou nog verschuldigd zijn.

Z E L F S TA N D I G 46

Regelmatig lees ik in de krant dat deze of gene sector wordt ondersteund door Europese subsidies.

Wel, ik zou ook mijn deel van die Europese subsidies willen. Hoe begin ik eraan?

Door je eerst en vooral goed te informeren.

Surf naar http://ec.europa.eu/small-business, een portaalsite waarop je terugvindt hoe Europa KMO's ondersteunt. Specifiek op zoek naar subsidies? Een lijst daarvan vind je op de site van het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap: www.vleva.eu/ subsidiewijzer.

Ik ben een winkel begonnen in skatebenodigdheden. Wegens rioleringswerken in de straat zal mijn zaak twee tot drie maanden niet bereikbaar zijn. Ik kan gelukkig tijdelijk elders de zaak openhouden. Moet ik nu eerst een uitverkoop organiseren?

JOBS

INTERVIEW

Ik heb heel wat gelezen over starten als zelfstandige, en iets wat vaak terugkomt, is een referentie naar het KISS-principe. Wat wil dit zeggen?

Voor mijn startbedrijfje schrijf ik wel eens facturen uit naar het lokale gemeentebestuur. Daar respecteert men bij de betaling blijkbaar het 30-dagenprincipe niet. Valt daar iets aan te doen?

Aangezien gemeentebesturen het gewend zijn zich aan de regelgeving rond overheidsopdrachten te houden, wordt daar meestal gewerkt met een betaaltermijn van 60 dagen. Als je daar niet mee kunt leven en heel regelmatig met hen samenwerkt, zou je eens rond de tafel kunnen gaan zitten om te bespreken of het 30-dagenprincipe alsnog kan worden toegepast op de facturen van jouw bedrijf.

Dat moet niet, maar het mag wel, tenminste als er minstens 20 werkdagen geen verkoop mogelijk is in je huidige winkel.

Wat wel niet zomaar kan, is die uitverkoop organiseren op de tijdelijke locatie.

Daarvoor heb je schriftelijke toestemming nodig van de FOD Economie.

Als het over slechts één bestelwagen gaat, raden we aan te kiezen voor een 'aankoop met eigen middelen'. Geld bijeenschrapen en kopen dus. Het voertuig maakt dan deel uit van de vaste activa van je zaak, zodat je zelf beslist over het onderhoud en de eventuele verkoop. Een bijkomend argument is dat een bestelwagen nogal wat schaderisico inhoudt, en bij een leasingcontract kan je dat duur te staan komen.

INTERVIEW

Dat kan, en in theorie zou je zelfs een juridische schadevergoeding kunnen eisen van patiënten die een afspraak negeren, maar is het sop de kool wel waard? Ten eerste komen daar een heleboel gedoe en onkosten bij kijken, en ten tweede zullen je patiënten vervolgens snel uitkijken naar een kinesist die minder moeilijk doet. Een affiche in de wachtkamer met een vriendelijke aanmaning om op tijd te komen, of indien verhinderd op zijn minst eens te bellen, lijkt ons een beter plan.

Zolang het een geldig biljet betreft, zou je het in feite moeten aanvaarden. Vijftig euro is nu ook weer niet zo'n groot biljet.

Als morgen echter iemand met een biljet van tweehonderd of vijfhonderd euro staat te zwaaien bij aankoop van een zakje cuberdons, dan mag je dat gerust weigeren, en wel om twee redenen. Ten eerste staat de waarde van het biljet niet in evenredigheid tot de waarde van de aankoop, en ten tweede is het vrij verdacht dat iemand zo'n kleine aankoop probeert te doen met zo'n groot biljet, dus je zou kunnen vermoeden dat het om een vals biljet gaat.

Wat is crowdfunding? En zou ik daar als starter gebruik van kunnen maken?

Ik heb drie maanden lang een helper in dienst gehad met een tijdelijk contract. Al de week erop was hij actief bij mijn directe concurrent. Moest mijn ex-werknemer zich eigenlijk niet houden aan een concurrentiebeding?

Z E L F S TA N D I G

Dat lijkt ons weinig waarschijnlijk. Zo'n concurrentiebeding, waarbij een ex-werknemer tijdelijk geen concurrerende activiteit mag uitvoeren, bestaat wel degelijk, maar kan pas worden gesloten vanaf een welbepaald vrij hoog jaarloon. Als tijdelijke werknemer bij een startbedrijf zal je ex-collega daar hoogstwaarschijnlijk niet aan hebben voldaan, dus het was zijn volste recht om onmiddellijk bij jouw concurrent aan de slag te gaan.

JOBS

Crowdfunding is een alternatieve manier om kapitaal bijeen te brengen om een project te realiseren, dus zonder dat je naar de bank hoeft te gaan om een lening los te peuteren. In de praktijk komt crowdfunding erop neer dat je genoeg 'fans' bijeenbrengt die geloven in jouw project om het mee te willen financieren. En ja, waarom zou dat voor een starter ook niet kunnen?

Neem eens een kijkje op www.mymicroinvest.com of www.angel.me.

SOLLICITEREN

Ik ben zelfstandig kinesist. Bijna een derde van mijn patiënten komt niet of veel te laat opdagen na een gemaakte afspraak. Kan ik hen alsnog een consult aanrekenen?

Ik ben een snoepwinkeltje begonnen. Meestal koopt men bij mij dus voor minder dan 5 euro. Mag ik biljetten van 50 euro of groter weigeren?

DIPLOMA

Ik heb een bestelwagen nodig voor mijn opstartbedrijf. Wat raden jullie aan: kopen of leasen?

47

DIPLOMA SOLLICITEREN INTERVIEW JOBS Z E L F S TA N D I G 48

Ik wil graag de tijd nemen om een nieuw product te ontwikkelen, maar ondertussen moet mijn bedrijfje wel blijven draaien.

Wat kan ik doen?

Je kan innovatiesubsidies aanvragen bij de overheid, zodat je geen financiĂŤle put voor jezelf hebt gegraven mocht de productontwikkeling toch niet het gewenste resultaat opleveren. Vlaamse, Belgische, Europese subsidies, in theorie is het allemaal mogelijk, als je weet waar en bij wie je moet gaan aankloppen. Als je zin hebt om dat allemaal zelf uit te spitten, ga je gang, maar je kan bijvoorbeeld ook gebruikmaken van diensten die de subsidie-aanvragen voor jou regelen, zoals bijvoorbeeld het subsidie-adviesbureau Subsideaal.

Ik zit in de opstartfase en moet dus nogal wat investeringen doen. Vaak zit ik met gefronste wenkbrauwen naar de facturen te kijken: men vraagt soms tot 50% voorschot "of er wordt niet geleverd". Is dat wel normaal?

Nee, dat is niet normaal. Een voorschot zou maximaal 20% van het totaalbedrag mogen zijn. Nu ja, het is anderzijds ook wel begrijpelijk. Leveranciers worden vaak geconfronteerd met slechte betalers, dus je kan je voorstellen dat ze door zulke clausules in te bouwen proberen dat probleem te voorkomen en/of in te perken. Wie niet waagt, niet wint. Gewoon eens vriendelijk bellen is in zo'n voorschottenkwestie meestal voldoende om tot een redelijk compromis te komen.

Sinds ik mijn eigen zaak heb opgericht, krijg ik vaak berichten dat ik mijn gegevens moet 'nakijken' in allerhande bedrijfsregisters en -gidsen waar ik nog nooit van heb gehoord, en die daar ook geld voor vragen. Kan dat?

Ha, je bent wellicht - zoals zovele zelfstandigen - benaderd door beruchte malafide reclameronselaars die de legitieme publiciteitssector in een slecht daglicht stellen met hun dubieuze praktijken. Je ogen openhouden en je gezond verstand gebruiken is de boodschap. Er is uiteraard niets mis met adverteren, maar zorg er dan wel voor dat je je niet laat oplichten door een schimmige firma die je in piepkleine lettertjes een peperduur driejarig contract laat tekenen voor het opnemen van je bedrijfsgegevens in een 'gids' die vaak niet eens bestaat.

Ik wil een winkel openen en uiteraard wil ik in orde zijn met de brandveiligheid. Ben ik verplicht sprinklers te installeren?

Er bestaat geen algemene verplichting voor het installeren van sprinklers in handelspanden. Dat wil echter niet zeggen dat je op beide oren mag slapen. Vaak is het wĂŠl verplicht, ten gevolge van een lokaal gemeentelijk reglement of een overeenkomst die is gesloten voor alle winkelpanden op een welbepaalde handelslocatie. Op tijd navraag doen is dus de boodschap.

Het is een populaire misvatting dat elke starter per se een gouden idee nodig heeft.

Je kan evengoed een bestaand (familie) bedrijf overnemen, een bestaand idee verbeteren ("tweaken") of een bestaand concept lanceren op een nieuwe markt.

En waar haal je die bestaande ideeën? Kijk gewoon om je heen, of grasduin eens op de beroemde internationale ideeëndatabase Springwise (www.springwise.com).

Ik ben gestart met een zelfstandige praktijk voor medische beeldvorming. Ik heb ettelijke honderdduizenden euro's geïnvesteerd in hoogtechnologisch materiaal. Dat wil ik beschermen tegen inbrekers. Klopt het dat mijn veiligheidsinvesteringen fiscaal aftrekbaar zijn?

INTERVIEW

Dat klopt, mits een aantal voorwaarden. Je mag veiligheidsinvesteringen (inbraakwerende rolluiken, alarminstallaties, kluizen, sloten enzovoort) aftrekken van je belastingen als het om nieuw materiaal gaat en als de leverancier ervan een kwaliteitsverklaring voorlegt. Bij twijfel kan je een attest laten opmaken door een technopreventief adviseur.

SOLLICITEREN

Een socio-economische vergunning is vier jaar geldig. In de praktijk wil dat zeggen dat de werken van een uitbreidingsproject moeten worden aangevat binnen de vier jaar na aflevering van de vergunning. Deze termijn kan je echter wel met één jaar verlengen. De verlenging moet ten minste twee maanden vóór het verstrijken van de oorspronkelijke vergunning via een aangetekend schrijven worden aangevraagd bij de gemeente.

Ze zeggen altijd dat je om te starten een 'gouden idee' moet hebben. Ik pijnig mijn hersenen dagelijks, maar dat idee wil maar niet komen...

DIPLOMA

Mijn zaak is groeiend en we hebben een socio-economische vergunning bekomen voor uitbreiding. Nu heeft de crisis echter toegeslagen en we zouden de uitbreiding minstens een jaar willen uitstellen. Is dat een probleem?

JE LEERT OP EIGEN BENEN STAAN OP WWW.GUIDO.BE

Z E L F S TA N D I G

In principe heeft je secretaresse het volste recht te weigeren naar die avondcursus te gaan. Wat ze in haar vrije tijd doet, dat kiest ze zelf, daar heeft een werkgever niets over te zeggen. Maar er kan vast een elegant compromis worden gevonden.

Misschien kan je haar een officieus vakantiedagje aanbieden als ze alsnog toestemt de cursus te volgen. Of laat haar de avond van de cursus eerst op kosten van het bedrijf een hapje gaan eten met haar partner. Zo raken de plooien vast wel gladgestreken.

JOBS

Ik heb een secretaresse aangeworven. Dat meisje doet haar best, maar ze is niet zo sterk in het opstellen van PowerPoint-presentaties. Ik wil haar daarvoor een avondcursus laten volgen, op mijn kosten uiteraard, maar dat weigert ze. Kan dat zomaar?

49

DIPLOMA SOLLICITEREN

RudI Vranck X Oorlogsjournalist Rudi Vranckx vertelt

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

zijn verhaal niet alleen op televisie,

50

maar trekt ook naar de campussen van universiteiten en hogescholen.

"Ik kreeg sowieso veel aanvragen van universiteiten om te komen spreken, dus dit was de kans om het structureel aan te pakken," aldus Rudi. "Ik doe dat eigenlijk al twee jaar, toen we voor Panorama de docu Mijn Jihad hadden gemaakt, na de eerste aanslagen in Parijs.

Toen was de samenleving heel gepolariseerd, en ik wou belichten wat de moslimgemeenschap zelf doet en denkt, hoe zij ermee omgaan, want dat verhaal werd niet verteld.

We hebben toen ook een forum opgericht om die mensen een stem te geven, en dat heeft wel iets teweeggebracht. Daarmee ben ik naar het onderwijs gestapt. Ik vind dat belangrijk. Iets brengen op televisie is uiteraard even belangrijk, maar het is lineair. We willen daarnaast ook online gaan,

interactief, om jonge mensen te bereiken, om met hen in discussie te treden. In dat kader passen die lezingen op scholen, en ook het lessenpakket voor leerkrachten dat we over IS in het vizier hebben samengesteld."

GUIDO:

Hoe begin je aan een oorlogsreportage?

R U D I : Ik doe al langere tijd aan oorlogsjournalistiek, dus mijn ervaring heeft geholpen. In het geval van IS hadden we geen andere keuze dan meegaan met een groep die aan het winnen is, en die we konden vertrouwen.

Want er loopt ginds ook wel wat zot volk rond. Een volgende fase was mensen contacteren die aangetrokken zijn tot IS, of die eruit zijn ontsnapt. Voormalige jihadstrijders, deserteurs...

DIPLOMA SOLLICITEREN

"Ik kick niet op fluitende kogels."

GUIDO:

Hoe weet je of je iemand kunt vertrouwen?

R U D I : Daar ga ik van uit. Je moet wel

hĂŠ? En tot nu toe is dat altijd gelukt.

Het is een kwestie van research, zodat we zo goed mogelijk voorbereid zijn en min of meer weten wat we op het terrein kunnen verwachten.

Voorbereiding is van levensbelang.

Maar als je dan aankomt, kan je al meteen de helft van je voorbereiding wegsmijten, omdat de situatie anders blijkt dan je had verwacht.

Maar die helft wordt meteen weer aangevuld door andere dingen die zich voordoen, en dan moet je improviseren.

Z E L F S TA N D I G

R U D I : Nee, zo werk ik nooit. Ik vertrek vanuit een idee, en ter plekke gaan we op zoek. Je probeert natuurlijk wel om via research zoveel mogelijk connecties te leggen. Vaak gaat het over praktische dingen.

Met wie kan je op stap gaan? In Tripoli hadden we een voormalige prof van de unief die ons vijf dagen wou meenemen naar het front.

Clandestien, want van de Libische overheid mochten we daar niet zijn.

Dat was een praktische afspraak.

Door met hem mee te gaan, waren we beschermd. Maar wat je er dan effectief mee doet, dat moet je ter plaatse uitvissen.

Booby traps

JOBS

Ik veronderstel niet dat je in het omroepgebouw een scenario zit uit te schrijven, en dat vervolgens ter plekke gaat verfilmen?

INTERVIEW

GUIDO:

51

SOLLICITEREN

DIPLOMA

GUIDO:

Ik veronderstel dat er een verschil is tussen improvisatie en impulsiviteit?

R U D I : Soms ben ik wel een beetje

impulsief, al noem ik het liever intuïtief. We hadden tunnels van IS ontdekt. Een kerel zegt tegen mij: GUIDO: kom, kruip er mee in. Ik heb dat gedaan, maar toen dacht ik: hola, die Is het niet juist omdat die kerel is hier toch al eerder geweest, oorlog nog woedt, dat we hoop ik? Want daar kunnen booby traps in zitten. Achteraf maakte ik me de indruk hebben dat het de bedenking dat dat niet de slimste zet was die ik ooit heb gedaan. Maar de ergste ooit is? Qua redat gebeurt niet dikwijls. Doorgaans cente oorlogen was die in is wat we doen redelijk doordacht.

GUIDO:

Ziet oorlogsverslaggeving er voor de leek gevaarlijker uit dan het in de praktijk is?

INTERVIEW

R U D I : Dat kan ik moeilijk beoorde-

len. Ik weet niet wat een leek denkt.

Een leek denkt: in geen duizend jaar zou ik daar naartoe reizen.

JOBS

want het ís gevaarlijk. Hoeveel journalisten zijn er al vermoord of omgekomen? Maar gevaar is iets wat je kunt beheren. Je hoeft niet in de frontlinie te gaan staan. Ik kick niet op fluitende kogels. Je moet maar zover gaan als nodig is om je verhaal te vertellen.

GUIDO:

Z E L F S TA N D I G

Bosnië toch even erg? En de Vietnamoorlog ook?

R U D I : Daar ben ik het helemaal mee

eens. En vergeet de burgeroorlog in Rwanda niet. IS lijkt erger, omdat het tot bij ons is gekomen. De kwaal heeft zich in onze eigen samenleving genesteld. Dat is nieuw.

MEER JOBINTERVIEWS

GUIDO:

R U D I : En dat is maar goed ook,

52

geprobeerd om er op alle mogelijke manieren in door te dringen, zowel in de geest als op het territorium, dat heb ik nog niet gezien. Je mag niet vergeten dat de oorlog nog volop bezig is, en dat maakt het uniek. We brengen actualiteit, maar wel met de verbreding van een documentaire.

Zijn andere reporters nog dichter bij IS geraakt dan jij?

R U D I : Een journalist van Vice kende

een vroegere schoolkameraad die zich bij IS had aangesloten. Een jaar of twee geleden zijn ze die een week lang gaan opzoeken, voor een paar korte verslagen. En dan is er ook nog een oude Duitser naartoe geweest voor een reportage, een antropoloog.

Maar een totaalproject waarin wordt

OP WWW.GUIDO.BE

Diploma bijna binnen?

Tijd om een ziekenfonds te kiezen!

Je bent bijna afgestudeerd? Proficiat! Nu je op eigen benen staat, is het ook tijd om aan te sluiten bij een ziekenfonds naar keuze.

Wist je dat ieder ziekenfonds een eigen aanbod van voordelen en diensten biedt? Veel jongeren sluiten zich snel aan bij het ziekenfonds van hun ouders, maar dat is niet altijd de beste keuze.

Haal het maximum uit je ziekenfonds: kies het zelf!

Als jongere zit je alvast goed bij LM. Zo bieden wij jou onder andere : • Jaarlijkse tussenkomsten voor sport, verschillende dieetformules, psychologische begeleiding, een bril of lenzen en nog veel meer!

• Een geboorte- en borstvoedingspremie en andere interessante geboortevoordelen.

• Hospitalisatie- en tandzorgverzekeringen: je betaalt lage premies voor een hoge dekkingsgraad!

Surf snel naar www.lm.be, kies een regio en bekijk het volledige voordelenpakket.

Net afgestudeerd, wat nu?

Hoe zit dat met mijn rechten en plichten als ik afstudeer? En wat houdt de ziekteverzekering juist in? LM geeft een antwoord op je vragen in de brochure ‘Net afgestudeerd, wat nu?’. Surf naar www.lm.be > publicaties > studenten om de brochure gratis te downloaden.

DIPLOMA SOLLICITEREN INTERVIEW

Stand-upcomedian Xander De Rycke doet al aan stand-upcomedy sinds zijn achttiende

JOBS

en heeft nooit het gevoel gehad dat hij een jaar heeft verspeeld.

X A N D E R : Ik benut mijn tijd

ten volle.

Z E L F S TA N D I G

GUIDO:

54

Anderzijds: door je al zo vroeg op comedy te concentreren, heb je misschien andere dingen gemist.

X A N D E R : Misschien wel, maar dat zijn dan geen dingen waar ik rouwig om ben. Ik heb bijvoorbeeld nooit een studententijd gehad. Ik ben letterlijk van de middelbare school op het podium gestapt: "Goedenavond allemaal!"

Als ik in Gent rondloop, vind ik heel dat gedoe met de feestjes en de Overpoort heel bevreemdend. Ik heb dat nooit meegemaakt.

Social media detox GUIDO:

Men looft vaak je scherpe zin voor observatie. Hoort daar ook zelfobservatie bij?

X A N D E R : Zeker, en eigenlijk

komt dat op hetzelfde neer.

Ik ga er altijd van uit dat niets van wat ik zie en doe uniek is. Dat is de clou van goede observatiecomedy: als jij iets

GUIDO:

Ben je 24/24 en 7/7 comedian?

DIPLOMA

meemaakt, hoe absurd het ook lijkt, dan ben je gegarandeerd niet de eerste. Dus als ik mezelf observeer, dan weet ik dat daarbuiten genoeg kerels rondlopen zoals ik. Dat maakt het materiaal herkenbaar.

X A N D E R : Denken aan de job stopt

"Ik heb nooit een studententijd gehad, maar daar ben ik niet rouwig om."

INTERVIEW

XandeR De ryckE

SOLLICITEREN

nooit, maar we proberen allemaal graag te geloven dat we maar twee uur per dag comedian zijn. Of tenminste: dat proberen we de mensen wijs te maken.

Als je job lachen is, dan ontstaat een soort verwachtingspatroon, en dat kun je geen 24 uur per dag waarmaken. Wat wel nooit stopt, is het observeren, het op zoek gaan naar materiaal. De meest comedians zijn gelukkig als ze naar bed kunnen, hopend dat de periode tussen de ogen sluiten en inslapen niet te lang duurt, want de motor stopt niet. Daarom treden we ook zo graag op: die twee uur hoeven we tenminste niet na te denken. (lacht)

GUIDO:

Zijn sociale media een geschenk of een vloek voor een comedian?

Daar moet je karakter voor hebben.

X A N D E R : Ja, inderdaad. Maar dan komen

we weer op het terrein van de first world problems terecht. Social media detox, op zich zou dat toch heel makkelijk moeten zijn? Moet je jezelf op de borst kloppen omdat je een week zonder Twitter hebt gekund?

Z E L F S TA N D I G

GUIDO:

JOBS

X A N D E R : Ik zou ervoor kunnen kiezen om niet op Twitter te zitten, maar ook daar zit je met dat verwachtingspatroon. Ik heb altijd wel de neiging gehad om te delen, niet omdat ik mezelf beter of slimmer of grappiger vind dan een ander, maar het is zo relatief. Twitter, Facebook... het is een soort fake universum: als je je smartphone uitschakelt, houdt het op te bestaan.

55

SOLLICITEREN

DIPLOMA

Comedy als drug GUIDO:

GUIDO:

Weet je na een goeie tien jaar in het vak instinctief wanneer iets grappig is en wanneer niet?

Maar een echt ritueel heb je niet?

X A N D E R : Nee. Het blijft jaarlijks gebeuren dat ik dingen schrijf waarvan ik uiteindelijk moet toegeven dat ik ze leuker vind dan het publiek. Daar schrik ik soms van, maar ik moet toegeven dat ik soms nog harder schrik van de dingen die wel blijken te werken.

Als iets niet werkt, dan kan ik vrij snel analyseren waarom niet, en het - na een keer of vijf uitproberen - weglaten of aanpassen. Maar evengoed ben ik verbaasd als een mop van de eerste keer bijzonder goed blijkt te werken, en in de tweede voorstelling alsnog helemaal op zijn gat valt.

Z E L F S TA N D I G

JOBS

INTERVIEW

GUIDO:

Je blijft voortdurend schaven aan een voorstelling?

X A N D E R : Ik probeer meer te schrappen dan bij te schrijven. Dat laatste doe ik alleen als het noodzakelijk is om een avondvullende zaalshow te krijgen.

Maar ik schrijf meestal te veel, dus ik moet wel schrappen. Wieden, dooie tekst eruithalen. Daarom zeg ik altijd tegen mensen: als je die evolutie wil meemaken, kom naar de première en kom op het eind van de tournee nog eens terug. Je zal twee verschillende voorstellingen zien.

GUIDO:

Moet je jezelf opladen voor een voorstelling?

X A N D E R : Daar moet ik jammer genoeg nee op antwoorden. Ik zou ergens kunnen toekomen en vijf minuten later op het podium klimmen. Al is dat niet ideaal, want het is beter om vooraf wat tijd te hebben om je stembanden op te warmen en gezichtsgymnastiek te doen, zeker op dagen dat je nog niet veel hebt gebabbeld.

Xander: Nee. Ik moet geen zeven keer naar het toilet, zoals Henk Rijckaert.

En Alex Agnew, die moet vóór de show altijd eens naar zijn moeder bellen.

GUIDO:

Wat?! Mij heeft hij wijsgemaakt dat hij vóór de show altijd AC/DC oplegt!

X A N D E R : (lacht) Ja dat ook, maar het

stoere gedeelte van de opwarming komt pas nadat hij zijn moeder heeft gebeld.

GUIDO:

En als de show voorbij is?

Heb je een cooldownritueel?

X A N D E R : Ik heb een uurtje nodig om de adrenaline uit mijn lijf te krijgen. Je kunt comedy vergelijken met een drug: na een moment van extase moet je je wapenen tegen een gigantische drop.

Je komt terug op aarde terecht. Ik word dan stil en in mezelf gekeerd. Dan moet ik nog wat tv kijken, liefst iets simpels.

Een aflevering van The Simpsons of zo.

GUIDO:

Speel je graag voor een studentenpubliek?

X A N D E R : Absoluut, al wordt het

moeilijker naarmate ik zelf ouder word.

Ik heb het gevoel dat het publiek mee ouder wordt met mij. Mijn vroegste materiaal, toen ik zelf nog maar achttien was, leeft via Youtube nog steeds bij jonge gastjes, omdat de onderwerpen zo dicht bij hen staan. Maar als diezelfde gastjes naar mijn nieuwe show komen kijken, zullen ze misschien teleurgesteld zijn. Ik ben tien jaar ouder, heb geen lang haar meer, weeg vijftien kilo meer, ik heb een huis, ik betaal rekeningen, ik ga naar het containerpark... Het zijn die dingen waarover ik het vandaag heb. (lacht) Maar het lukt nog steeds hoor, ik speel nog altijd moeiteloos jeugdhuizen plat.

MEER JOBINTERVIEWS OP WWW.GUIDO.BE

56

Killer

Make More! Pineapple

Wibble Wob-

Clown

ble

Chase

Verslavende minigame met Pokémon-achtige figuurtjes.

Deze game speelt mooi in op de actualiteit, maar je zal het net als de hype even snel vergeten.

Een spel waarin je bandwerk doet op je smartphone om het bandwerk in je echte leven te vergeten.

Het werd niet zo groot als 'Gangnam Style', maar dit spelletje zorgt wel dat de oorworm 'Pineapple Pen' nog iets langer in je hoofd blijft wonen.

Marvel Tsum Tsum

Super

Sid Meier's

Pancake

Quest IV

Mario Run

Ace Patrol

Tower

Deze legendarische jaren-'90game is nu speelbaar op je kleine scherm.

Androidgebruikers hebben er maanden op moeten wachten.

Go Mario!

Speel legendarische luchtgevechten uit Wereldoorlog I in deze flight simulator.

Hoe hoog kan jij de pannenkoeken stapelen? De simpelste games zijn het verslavendst.

Z E L F S TA N D I G

Dragon

JOBS

Het schattige stapelspel van Disney is er nu ook met de stoere personages van Marvel.

INTERVIEW

stressen Verslavend denkspel waarbij vóór je je willekeurige voorwerpen zo sollicitatieprecies mogelijk gesprek in twee moet delen.

Pen

SOLLICITEREN

50 50

10 AppS om te ont-

DIPLOMA

Yo-Kai Watch

57

Studeer je binnenkort af?

Bereid je voor en download gratis het ebook via starttowork.be.

Wat kan je verwachten?

We geven je een helder en duidelijk antwoord op de 7 meest gestelde sollicitatievragen.

Je krijgt 3 onmisbare checklists voor starters.

Je kan je persoonlijk sollicitatielogboek downloaden.

Dankzij de checklists, tips & tricks én cheat sheets vind je in geen tijd de job van jouw dromen! www.starttowork.be

Ga naar starttowork.be voor meer checklists.

Vind je droomjob op unique.be of in één van de Unique kantoren.

DIPLOMA

Dresscode & etiquette op Het werK

INTERVIEW

SOLLICITEREN

Op Wimbledon dragen de tennissers witte kledij, in een klassiek orkest dragen de muzikanten zwart.

Een prostituee draagt zo weinig mogelijk, een flik een moustache. Maar wat moeten mensen dragen die in andere sectoren werken, en hoe gedraag je je op de werkvloer? Tien tips om niet in affronten te vallen.

1

Het spreekt voor zich dat je de eerste maandagmorgen stipt op tijd aan de poort van het bedrijf staat. Voorzie genoeg marge. Neem desnoods een trein vroeger en drink nog een koffie in het station. Voor wie met de auto komt: hou rekening met mogelijke files.

JOBS

2

Ook al weet je precies waar je bureau zich op de bedrijfsvloer bevindt, toch meld je je op de eerste werkdag het best aan bij de receptie. Dat is niet alleen beleefd, het is ook praktisch, want zo krijg je wellicht een kleine introductie van de chef of zijn/haar secretaresse.

Z E L F S TA N D I G

3

60

Als je op je eerste werkdag een rondleiding krijgt in het bedrijf, trek dan je ogen goed open en probeer je te oriĂŤnteren. Let er ook op waar de toiletten zijn gelegen (liefst die voor je eigen geslacht), zodat je niet na een paar uur met dichtgeknepen billen aan de dichtstbijzijnde collega moet vragen waar je je plasje mag plegen.

4

Hoe moet je je kleden op je eerste werkdag? Niet al te chic, niet al te casual. Draag gewoon iets deftigs en onopvallends, en kijk dan een paar dagen lang je ogen uit.

Loopt iedereen rond in kleurrijke T-shirts en gescheurde jeans? Dan mag jij dat ook doen. Draagt iedereen een maatpak? Haal dan maar je fraaiste stropdas uit de kast.

Is het nodig om als groentje constant te 'meneren' en te 'mevrouwen'? Het kan in elk geval geen kwaad, zeker in het prille begin. Het komt beleefd en voornaam over, en de collega's die je zo vormelijk bejegent, zullen zelf snel genoeg melden dat je hun gerust Pol en Marieke mag noemen.

Maak niet de fout om jongere collega's met de voornaam aan te spreken en oudere met meneer of mevrouw, want de baas is niet noodzakelijk de rijpste grijsaard in het bedrijf. Ofwel spreek je in het begin iedereen vormelijk aan, ofwel niemand. Al is dat laatste riskant.

7

Het is niet de bedoeling dat je op je eerste werkdag doodstil in een hoekje gaat zitten.

Je mag gerust vragen stellen, maar zorg ervoor dat je je directe collega's niet gaat stalken met domme kwesties. Voor hen is jouw eerste werkdag een dag als een andere, waarop ze ook nog wat moeten zien te presteren.

SOLLICITEREN

5

6

DIPLOMA

Als het bedrijf waar je werkt een bedrijfsrestaurant heeft, of samenwerkt met een broodjesleveringsdienst of een ander cateringsysteem, ga er dan niet meteen van uit dat je daar vanaf dag ĂŠĂŠn gebruik van zal kunnen maken. Meestal moet er nog wat administratie doorworsteld worden, of heb je een oplaadkaart nodig die nog moet worden aangemaakt. Breng dus de eerste dagen een paar reserveboterhammetjes mee.

8

INTERVIEW

Maak een lijstje met de voornamen van je collega's, en leer het zo snel mogelijk uit het hoofd. Niets maakt een slechtere en meer oncollegiale indruk dan op het einde van je eerste werkweek nog steeds te verwijzen naar "meneer dinges, die kale met zijn bril".

9

JOBS

Verliefd worden op een collega? Happens all the time! Toch is het als nieuwe werkkracht niet aangewezen om meteen je amoureuze pijlen af te schieten. Hoe de bedrijfscultuur omgaat met liefdesperikelen onder het personeel hangt af van firma tot firma, maar wij raden je in elk geval aan je onderbroek aan te houden tot na je proeftijd.

10

Z E L F S TA N D I G

Kledingvoorschriften gaan niet alleen over dassen, pakken en korte rokjes, maar ook over hoofddoeken, keppeltjes en kruisen.

Je herinnert je nog wel de heisa die in Antwerpen ontstond toen religieuze symbolen verboden werden voor stadsambtenaren.

Hou dus maar een low profile, al mogen fruitplukkers - naar we vernemen - nog steeds een oranje tulband dragen tijdens het werk.

HOE GAAT HET ER ECHT AAN TOE OP DE WERKVLOER? DAT LEES JE OP WWW.GUIDO.BE

61

DIPLOMA SOLLICITEREN INTERVIEW

Pictogrammen

JOBS

op de werkvloer

Wie in een industriĂŤle werkomgeving terechtkomt, zal merken dat daar nogal wat pictogrammen aan

Z E L F S TA N D I G

de muur hangen. Sommige daarvan spreken voor zich,

62

maar andere kunnen wel een woordje uitleg gebruiken.

Zeker als je weet dat die borden daar hangen om de veiligheid op de werkvloer te verzekeren. Een overzicht.

Verbodsborden

NIET ROKEN, GEEN VUUR MAKEN

GEEN VOETGANGERS

NIET BLUSSEN MET WATER

NIET DRINKEN

GEEN DOORGANG VOOR ONBEVOEGDEN

GEEN TRANSPORTVOERTUIGEN

VERBODEN TOEGANG

VEILIGHEIDSHELM VERPLICHT

ADEMBESCHERMING VERPLICHT

VEILIGHEIDSHANDSCHOENEN VERPLICHT

GELAATSBESCHERMING VERPLICHT

DIPLOMA

NIET ROKEN

gebodsborden

GEHOORBESCHERMING VERPLICHT

VEILIGHEIDS- VEILIGHEIDSPAK SCHOENEN VERPLICHT VERPLICHT

Waarschuwingspictogrammen T

GIFTIG (T)

Xn

T+

ZEER GIFTIG (T+)

SCHADELIJK (XN)

F

F+

Xi

SOLLICITEREN

OOGBESCHERMING VERPLICHT

ZEER LICHT IRRITEREND (XI) CORROSIEF (C) ONTPLOFBAAR LICHT ONTVLAMBAAR (F) ONTVLAMBAAR (E) (F+)

O

HOOGTEVERSCHIL

NIETIONISERENDE STRALING

STRUIKELEN

LAGE SCHADELIJKE TEMPERATUUR OF IRRITERENDE STOFFEN

BIOLOGISCH GEVAAR

GEVAAR VOOR ELEKTRISCHE SPANNING

TRANSPORTVOERTUIGEN

GEVAAR

RADIOACTIEVE STOFFEN MET IONISERENDE STRALING

BIJTENDE STOFFEN

HANGENDE LASTEN

GIFTIGE STOFFEN

LASERSTRAAL

JOBS

BELANGRIJK MAGNETISCH VELD

NATTE VLOER

INTERVIEW

OXIDEREND (O) MILIEUONTVLAMBARE (BRANDVERVUILEND (N) STOFFEN BEVORDEREND) OF HOGE TEMPERATUUR

EXPLOSIEVE STOFFEN

Reddingsborden

EHBO

VEILIGHEIDSDOUCHE

NAAR UITGANG LAGE NOODTELEFOON NOODUITGANG NOODUITGANG TEMPERATUUR

Brandbestrijdingsborden

BLUSAPPARAAT

LADDER

BRANDDEKEN

BRANDSLANG

BRANDTELEFOON

VERZAMELPUNT

DRAAGBAAR

Z E L F S TA N D I G

NOOD UITGANG

63

BEDRIJFSFICHE

Bedrijfsnaam A R G E N TA B A N K EN VERZEKERINGSGROEP NV POSTADRES:

BELGIËLEI 49-53 TE 2018 ANTWERPEN

EMAIL:

JOBS@ARGENTA.BE

WEBSITE:

WWW.ARGENTAJOBS.BE

professionele omgeving opportuniteiten SECTOR: Bank en verzekeringen AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË: 1000 medewerkers hoofdkantoor en 1500 medewerkers in zelfstandig kantorennet BEURSGENOTEERD? neen WERKTALEN: Nederlands

STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES? Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS?

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

Deel in het buitenland?  Ja  Nee CARRIÈREMOGELIJKHEDEN In het buitenland?  Ja  Nee

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: Argenta zoekt voor diverse functies teamplayers met oog voor detail en een sterk analytisch vermogen. Ondernemende mensen die vlot kunnen communiceren en houden van resultaatgericht werken in een voortdurend veranderende, groeiende omgeving.

Concreet zoeken we collega’s met interesse in financiën, lenen, verzekeren, projectmatig werken, het beheren van dossiers of intensieve klantencontacten. Wist je trouwens dat Argenta de grootste IT-werkgever van de hele provincie Antwerpen is? Ook starten elk jaar in september tien pas afgestudeerden in onze traineeships.

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: Bachelor, BanaBa, Master, ManaMa, Postgraduaat

VEREISTE ERVARING:

TALENKENNIS:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

Hoofdzakelijk Nederlands maar kennis van Frans en Engels is een troef

    

Ja Ja Ja Ja Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

HOE SOLLICITEREN: Surf naar www.argentajobs.be en ontdek daar onze brede waaier aan openstaande functies. Check hier zeker ook ons Management Traineeship en ons IT-traineeship 2018!

Jouw talent verdient een job bij Argenta

Zin om jouw talent bij Argenta in te zetten?

Vind jouw nieuwe uitdaging op argentajobs.be!

BEDRIJFSFICHE

Bedrijfsnaam P U R AT O S N V

POSTADRES:

INDUSTRIALAAN 25, 1702 GROOT-BIJGAARDEN, BE

EMAIL:

INFO@PURATOS.COM

WEBSITE:

WWW.PURATOS.COM

professionele omgeving opportuniteiten SECTOR: Voedingsindustrie AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË: +/- 1200 BEURSGENOTEERD? Nee WERKTALEN: Engels, Frans, Nederlands

STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES? Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS? Deel in het buitenland?

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN In het buitenland?

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

 Ja  Nee

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: - Young Graduate Trainee - Junior Teamleader Production

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: - Master (bio-ingenieur, handelsingenieur, supply chain, elektromecanicien, marketing...) voor Young Graduate Trainee - Master (bio-ingenieur of technische richting) of Bachelor met 1 à 2 jaar ervaring (technische richting) voor Junior Teamleader Production

VEREISTE ERVARING:

TALENKENNIS:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: > 5 jaar:

- Frans of Nederlands voor Junior Teamleader - Engels voor Young Graduate Trainee (Frans of Nederlands is een troef)

    

Ja Ja Ja Ja Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

HOE SOLLICITEREN: Via onze career website: www.puratos.com/jobs

recept d e o g n e e r a a n k Op zoe carrière ? e ll o v s e c c u s n e e voor

en innovatie, waliteitsvol werk K s! to ra Pu j bi ingrediënten Welkom s. Ontdek snel de on or vo st ko e ks geven… dat is dagelij me een boost te as si ou th en l ee on om je professi urlijk!

Bij Puratos, natu

Ingrediënten en

bereiding

en digheden in hand • Neem je vaar fe s er bij inke dosis goede toe • Doe er een fl logische innovatie no ch te lo ki ar pa oiing • Voeg een ofessionele ontplo pr e fj ui sn n ee luksaroma’s • Kruid af met teamspirit en ge at w et m l ke en • Bespr leiding enkele weken op • Werk af met op ie en cuisson goed • Volg de evolut ullen! aar om van te sm kl is re iè rr ca je Ziezo,

Ontdek onze vacatures op puratosjobs.be

BEDRIJFSFICHE

Bedrijfsnaam DELOITTE

BRUSSELS INTERNATIONAL AIRPORT,

POSTADRES:

LUCHTHAVEN NATIONAAL 1J, 1930 ZAVENTEM EMAIL:

BEGRADUATESRECRUITMENT@DELOITTE.COM

WEBSITE:

WWW.DELOITTE.BE

professionele omgeving opportuniteiten SECTOR: Professionele dienstensector AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË: 3500 BEURSGENOTEERD? Neen WERKTALEN: Engels, Nederlands en / of Frans

STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES? Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS? Deel in het buitenland?

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN In het buitenland?

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

 Ja  Nee

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: Accountancy-Fiscaliteit, (Toegepaste) Informatica, (T)EW, Burgerlijk, Industrieel of Handelsingenieur, Handelswetenschappen, Business Administration, Fiscaliteit, Rechten, Management, Notariaat, andere financiële of economische opleidingen met interesse in Accountancy & Controlling, Audit, Consulting, Corporate Finance, Legal, Risk Advisory, Tax of Technology.

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: Bachelor, BanaBa, Master, ManaMa, Postgraduaat

VEREISTE ERVARING:

TALENKENNIS:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

Engels, Nederlands en / of Frans

    

Ja Ja Ja Ja Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

HOE SOLLICITEREN: Solliciteer via www.deloitte.com/be/mycareer. Nadat je je motivatiebrief en cv voor het jobtype van je keuze hebt opgeladen, neemt een recruiter telefonisch contact met je op.

Zit je motivatie goed en heb je de juiste achtergrond, dan word je uitgenodigd voor een selectiedag.

Change the world not who you are.

What impact will you make? www.deloitte.com/be/mycareer

Š 2017 Deloitte Belgium

BEDRIJFSFICHE

Bedrijfsnaam UNILIN

POSTADRES:

OOIGEMSTRAAT 3, 8710 WIELSBEKE

EMAIL:

MARIE.WIELEMAN@UNILIN.COM

WEBSITE:

WWW.UNILIN.COM

professionele omgeving opportuniteiten SECTOR: Building Consumer Goods AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË: 2100 BEURSGENOTEERD? Ja (NYSE) WERKTALEN: Nederlands, Engels

STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES? Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS? Deel in het buitenland?

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN In het buitenland?

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

 Ja  Nee

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: WE’RE LOOKING FOR SMART TALENT! UNILIN gelooft sterk in de kracht van jong talent.

Daarom investeren we in een Young Graduate Program. Binnen dit programma zoeken we getalenteerde starters en young professionals die zin hebben om samen met ons te ondernemen. We hebben mogelijkheden in verschillende afdelingen: van sales en marketing over R&D, IT en productie tot finance en supply chain. Als Young Graduate start je binnen één van deze afdelingen waar je onze organisatie, onze producten en onze unieke bedrijfscultuur leert kennen. Via uitdagende projecten ontdekken we samen welke rol binnen dit domein jou het meest ligt. We coachen en ondersteunen je zodat je je talent optimaal kan ontwikkelen.

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: We zijn op zoek naar smart talent (Bachelors of Masters die net starten of met een eerste werkervaring) om de basis van de toekomst te creëren: je bent in het bezit van een diploma Elektromechanica, Industrieel Ingenieur, Burgerlijk Ingenieur, Handelsingenieur, TEW, Elektronica-ICT, Computerwetenschappen, Marketing, …

VEREISTE ERVARING:

TALENKENNIS:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

Nederlands en Engels

    

Ja Ja Ja Ja Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

HOE SOLLICITEREN: Solliciteren kan via http://jobs.unilin.com. Tijdens een verkennend gesprek met HR exploreren we graag jouw potentieel en de fit met onze bedrijfscultuur. In een tweede stap kom je terecht bij het lijnmanagement.

Contactpersoon: Marie Wieleman, Talent Acquisition Specialist, 056 67 53 14, marie.wieleman@unilin.com

Visit us at JOBS.UNILIN.COM Or contact Marie Wieleman, Talent Acquisition Specialist, T 056 67 53 14 www.facebook.com/unilingroup www.linkedin.com/company/unilin

UNILIN, THE HAPPY WORKOUT Passion for quality and innovation is our driving force. We strive for excellence in everything we do, and entrepreneurship at every level is the key to our success. Naturally, we do our work with great respect for the environment.

And the safety and well-being of our employees always comes first.

At UNILIN we like to make smart choices. So when it comes to your career, we invite you to choose wisely too.

WE ARE LOOKING FOR SMART TALENT WE WEARE ARELOOKING LOOKINGFOR FORSMART SMARTTALENT TALENT Passion Passionfor forquality qualityand andinnovation innovationisisour ourdriving drivingforce. force.We Westrive strivefor forexcellence excellence inineverything everythingwe wedo, do,and andentrepreneurship entrepreneurshipatatevery everylevel levelisisthe thekey keytotoour our success. success.Naturally, Naturally,we wedo doour ourwork workwith withgreat greatrespect respectfor forthe theenvironment. environment.

And Andthe thesafety safetyand andwell-being well-beingofofour ouremployees employeesalways alwayscomes comesfirst. first.

AtAtUNILIN UNILINwe welike liketotomake makesmart smartchoices. choices.So Sowhen whenit itcomes comestotoyour yourcareer, career,we we invite inviteyou youtotochoose choosewisely wiselytoo. too.

UNILIN, UNILIN,THE THEHAPPY HAPPYWORKOUT WORKOUT Visit VisitususatatJOBS.UNILIN.COM JOBS.UNILIN.COM Marie Wieleman, Wieleman, Talent Talent Acquisition Acquisition Specialist, Specialist, TT 056 056 6767 5353 1414 OrOrcontact contactMarie www.facebook.com/unilingroup www.facebook.com/unilingroup www.linkedin.com/company/unilin www.linkedin.com/company/unilin

BEDRIJFSFICHE

Bedrijfsnaam EY

POSTADRES:

DE KLEETLAAN 2, 1831 DIEGEM

EMAIL:

RECRUITMENT@BE.EY.COM

WEBSITE:

WWW.EY.COM/BE/SELECTIONDAYS

professionele omgeving opportuniteiten SECTOR: Consultancy AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË: 2200 BEURSGENOTEERD? Neen WERKTALEN: Engels, Nederlands en / of Frans

STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES? Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS? Deel in het buitenland?

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN In het buitenland?

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

 Ja  Nee

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: Junior Accountant Junior Auditor Junior Tax Consultant Junior Advisory Consultant Junior Consultant Transaction Advisory Services

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: Master TEW, Handelswetenschappen, Rechten, Fiscaliteit, Burgerlijk Ingenieur, Handelsingenieur, Management, IT of equivalent

VEREISTE ERVARING:

TALENKENNIS:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

Nederlands / Frans en een goede kennis van het Engels

    

Ja Ja Ja Ja Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

HOE SOLLICITEREN: Stap 1: Cv doorsturen Stap 2: Indien het cv in lijn ligt met de verwachtingen, krijg je een uitnodiging voor testen Stap 3: Zijn de testen positief? Dan word je uitgenodigd voor een gesprek en bijkomende testen Stap 4: Indien stap 3 een positief einde kent, krijg je een aanbod

Zet al je talenten in de verF Als je straks afstudeert, kun je al een voorsprong nemen door je vroeg in te schrijven als werkzoekende bij VDAB. Bedrijven zoeken steeds meer nieuwe medewerkers en bieden volop kansen voor nieuwe talenten op de arbeidsmarkt.

Snel

Schrijf je online in via vdab.be/jongeren. Je hoeft niet te wachten tot je een diploma op zak hebt. Al tijdens je laatste schooljaar kan je inschrijven. Doe dat via ‘ik studeer nog en beëindig mijn studies normaal gezien op het einde van dit schooljaar’. Ben je definitief afgestudeerd als je de zoektocht naar werk begint, kies dan voor ‘ik ben werkloos (in beroepsinschakelingstijd/wachttijd’) Het voordeel van snel inschrijven is dat je beroepsinschakelingstijd snel van start gaat. Dat is de periode dat je moet wachten om een uitkering aan te vragen. In die periode is het belangrijk dat je actief naar werk zoekt en goed meewerkt met VDAB. Doe je dit, dan krijg je twee positieve evaluaties van VDAB. Je hebt die nodig om een uitkering te kunnen aanvragen.

Één plaats

Start je zoektocht naar een job waar en wanneer je wil. Maak daarvoor gebruik van het digitaal startpakket dat VDAB op zijn website aanbiedt. Je vindt er informatie over jobs en de dienstverlening van VDAB. Je kunt via de website ook enkele handige apps downloaden. Je kunt naar het vacatureaanbod surfen via een handige job app of een app downloaden waarmee je snel de basiskennis van een andere taal onder de

knie krijgt. Met een appje krijg je in één oogopslag een zicht op alle jobbeurzen bij jou in de buurt.

Ambitie

Ben je wat onzeker over je cv of je sollicitatiebrief? Laat ze nalezen door een sollicitatiecoach van VDAB en ontdek hoe je je sterke punten in de verf kunt zetten. En vergeet vooral niet dat je meer ervaring hebt dan je denkt. Tijdens je werk als student of in een vakantiejob deed je ongetwijfeld waardevolle ervaring op die je straks kunt vertalen naar sterke punten op je cv. Maar ook als leider bij een jeugdvereniging of met je ervaring uit vrijwilligerswerk kun je helder aantonen dat je initiatief en verantwoordelijkheid durft te nemen.

Het toont in elk geval aan dat je een teamplayer bent die ambitie heeft om zijn weg te vinden op de arbeidsmarkt.

Internationaal

Ook voor wie zijn vleugels nog wil uitslaan alvorens in de directe omgeving een leuke job te zoeken, vind je via vdab.be/internationaal heel wat waardevolle informatie over werken in het buitenland.

Change the world not who you are.

What impact will you make? www.deloitte.com/be/mycareer

Š 2017 Deloitte Belgium